ဝီကီပီးဒီးယား
mywiki
https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%97%E1%80%9F%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%BE%E1%80%AC
MediaWiki 1.45.0-wmf.3
first-letter
မီဒီယာ
အထူး
ဆွေးနွေးချက်
အသုံးပြုသူ
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်
ဝီကီပီးဒီးယား
ဝီကီပီးဒီးယား ဆွေးနွေးချက်
ဖိုင်
ဖိုင် ဆွေးနွေးချက်
မီဒီယာဝီကီ
မီဒီယာဝီကီ ဆွေးနွေးချက်
တမ်းပလိတ်
တမ်းပလိတ် ဆွေးနွေးချက်
အကူအညီ
အကူအညီ ဆွေးနွေးချက်
ကဏ္ဍ
ကဏ္ဍ ဆွေးနွေးချက်
မုခ်ဝ
မုခ်ဝ ဆွေးနွေးချက်
စာမူကြမ်း
စာမူကြမ်း ဆွေးနွေးချက်
TimedText
TimedText talk
မော်ဂျူး
မော်ဂျူး ဆွေးနွေးချက်
Event
Event talk
၁၉၈၈
0
2542
877037
746294
2025-06-08T15:12:26Z
Salai Rungtoi
22844
/* ဖေဖော်ဝါရီလ */
877037
wikitext
text/x-wiki
{{လများ(၁၉၈၈)}}
{{Year nav}}
{{Year article header|1988}}
== ဇန်နဝါရီလ ==
(၁) ရက်။
::*
== ဖေဖော်ဝါရီလ ==
* ၂ ဧပြီ - မြန်မာ အသံမှ အဖွဲ့အစည်း အနေဖြင့် သော်လည်းကောင်း၊ တသီး ပုဂ္ဂလ အနေဖြင့် သော်လည်းကောင်း ဆန်နှင့် ဆန်ကွဲ များကို နိုင်ငံခြားသို့ တင်ပို့ ရောင်းချခွင့် ပေးမည် ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာသည်။
::
* ၁၂ ဧပြီ - ဆိုရှယ်လစ် စီပွားရေး စနစ် ပန်းတိုင်သည် သစ်လွင်ပြီး ငြိမ်းချမ်းသော လူမှု အဖွဲ့အစည်း တည်ဆောက်ရန် ဖြစ်သည်။ ဤတာဝန်များ ထမ်းဆောင်ရန် အတွက် ပါတီ၊ နိုင်ငံတော် အုပ်ချုပ်ရေး ယန္တရား အားလုံးနှင့် လူထု လူတန်းစား အဖွဲ့အစည်း များသည် တိုင်းရင်းသား များ၏ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှု ရရှိအောင် ကြိုးစား ကြရမည် ဟူ၍ [[စန်းယု (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဦးစန်းယု]]က ပြည်ထောင်စုနေ့ မိန်းခွန်းတွင် ပြောကြားသည်။
* ၁၈ ဧပြီ - အငြိမ်းစားဗိုလ်ကြီး သူရ၊ အောင်ဆန်းသူရိယ [[တိုက်ချွန်း (အောင်ဆန်းသူရိယ)|တိုက်ချွန်း]]သည် ၁၉၈၈ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ( ၁၈ ) ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်မြို့၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။
== မတ်လ ==
(၇) ရက်။
::* ည ၉ နာရီ ခွဲခန့်တွင် [[ပြည်လမ်း]]ပေါ်ရှိ ချက်သံရုံး အပြင်ဘက်တွင် ဗုံးပေါက်ကွဲမှု ဖြစ်ပွားသည်။ ဗိုလ်မှူးချုပ်ဟောင်း ဦးအောင်ကြီးက ဦးနေဝင်း ထံသို့ အိပ်ဖွင့် ပေးစာတွင် စီးပွားရေး ပြုပြင် ပြောင်းလဲရန်နှင့် အစိုးရသစ် ဖွဲ့စည်းရန် အကြံ ပြုလိုက်သည်။
(၁၂) ရက်။
::*ရန်ကုန် ဆင်ခြေဖုံး ကြို့ကုန်း အနောက်ပိုင်းရှိ စန္ဒာဝင်း လက်ဖက်ရည်ဆိုင်တွင် စက်မှု တက္ကသိုလ် ကျောင်းသား တချို့နှင့် အရပ်သားများ ခိုက်ရန် ဖြစ်ပွားသည်။ စက်မှု တက္ကသိုလ် ကျောင်းသား တဦး ထိခိုက် ဒဏ်ရာရခဲ့ပြီး တရားခံ များကို သက်ဆိုင်ရာက ဖမ်းဆီး လိုက်သည်။
(၁၃) ရက်။
::*တရားခံအား သက်ဆိုင်ရာက လွှတ်ပေး ခဲ့သဖြင့် ကျောင်းသား ၂၀၀ ခန့် ရပ်ကွက် ပြည်သူ့ ကောင်စီရုံးကို သွားဝိုင်းကာ ကန့်ကွက် ကြသည်။ လုံထိန်း များနှင့် ကျောင်းသား အုပ်စု အဓိကရုဏ်း ဖြစ်ပွားသည်။ လုံထိန်းများ၏ ပစ်ခတ်မှုကြောင့် ကျောင်းသား မောင်ဖုန်းမော် သေဆုံးရပြီး ရက်အနည်းငယ် အကြာတွင် ကျောင်းသား ၆ ယောက်မှ ၇ ယောက်ထိ သေနတ် ဒဏ်ရာဖြင့် သေဆုံး သွားကြသည်။
(၁၄) ရက်။
::*စက်မှု တက္ကသိုလ် ကျောင်းသား များသည် ရန်ကုန်ရှိ အခြား တက္ကသိုလ် များတွင် လက်ကမ်း စာစောင်များ ဖြန့်ဝေ ကြသည်။ လုံထိန်းများ၏ ရက်စက်စွာ သတ်ဖြတ်မှုနှင့် ၁၉၈၇ စက်တင်ဘာလ ၅ ရက်နေ့က ငွေစက္ကူများ ဖျက်သိမ်းခြင်းကို ရှုတ်ချ ထားသော လက်ကမ်း စာစောင်များ ဖြစ်သည်။
(၁၅) ရက်။
::* အာအိုင်တီ ကျောင်းဝင်း အတွင်းသို့ စစ်တပ်မှ ဝင်စီး လိုက်သည်။ အစိုးရ၏ ထုတ်ပြန် ကြေညာချက်တွင် ကျောင်းသား များကို အပြစ်ပုံ ချထားပြီး၊ အာအိုင်တီ ကျောင်းသားများ အဖမ်း ခံရသည်။
(၁၆) ရက်။
::* ရန်ကုန် တက္ကသိုလ် (ပင်မ) မှ ကျောင်းသားများ လှိုင်ဒေသ ကောလိပ်နှင့် စက်မှု တက္ကသိုလ်သို့ [[ပြည်လမ်း]]မ အတိုင်း ချီတက် ကြသည်။ သူတို့အား အင်းလျားကန် အနီး လုံထိန်း တပ်ဖွဲ့နှင့် စစ်တပ်က ပိတ်ဆို့ ခဲ့သည်။ ကျောင်းသား များစွာ ပစ်သတ် ခံရသည်။ ရန်ကုန် တက္ကသိုလ် (ပင်မ) ဝင်းထဲသို့ လုံထိန်းများ ဝင်ရောက် လာသည်။
(၁၇) ရက်။
::*မောင်ဖုန်းမော် အသုဘသို့ နောက်ဆုံး အကြိမ် ဂါဝရ ပြုရန် ထောင်ပေါင်း များစွာသော လူထုက ကြန်တော သင်္ချိုင်း အပြင် ဘက်တွင် စုဝေး ကြသည်။ သို့သော် မောင်ဖုန်းမော် ရုပ်အလောင်းကို တနေရာတွင် တိတ်တဆိတ် မီးသင်္ဂြိုဟ် ခဲ့ပြီး ဖြစ်ကြောင်း သိလိုက် ရသည်။ မောင်ဖုန်းမော် သေဆုံး ရသည့် ကိစ္စကို စုံစမ်းရန် စုံစမ်း စစ်ဆေးရေး ကောင်မရှင် တရပ် ဖွဲ့စည်း လိုက်ကြောင်း အစိုးရက ကြေညာသည်။ သို့သော်လည်း အခြား သူများ ထိခိုက် သေဆုံးရခြင်း အတွက် စုံစမ်းရန် ဖော်ပြခြင်း မရှိပေ။ ပင်မ တက္ကသိုလ် ကျောင်းဝင်း အတွင်း ပြုလုပ်သော အစည်းအဝေး တခုတွင် ရန်ကုန် တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားများ သမဂ္ဂကို ဖွဲ့စည်း လိုက်သည်။ ကျောင်းသား တထောင်ခန့်ကို ဖမ်းဆီး၍ ရန်ကုန်မြို့ မြောက်ပိုင်းရှိ အင်းစိန် ထောင်သို့ ပို့လိုက်သည်။
(၁၈) ရက်။
::*ထောင်ပေါင်း များစွာသော ကျောင်းသားများ ရန်ကုန် မြို့လယ်ရှိ ဆူးလေ ဘုရားသို့ ချီတက် လာကြပြီး တခြား ကျောင်းသား များနှင့် ပူးပေါင်း ကြသည်။ အစိုးရက တပ်မ ၂၂၊ ၆၆နှင့် ၇၇ တို့ကို ခေါ်ယူ လိုက်သည်။ ထောင်ပေါင်း များစွာသော ကန့်ကွက် ဆန္ဒပြသူ များကို ဖမ်းဆီး ကြသည်။ "သွေးစွန်းသော သောကြာနေ့" အဖြစ် လူသိ များသော ထိုနေ့တွင် လုံထိန်းတို့၏ တပ်မှူး ဦးစိန်လွင် မှာလည်း "ရန်ကုန်မြို့၏ လူသတ်သမား" ဟု အမည် စတွင် ခဲ့သည်။ ကျောင်းများနှင့် တက္ကသိုလ်များ ပိတ်လိုက်သည်။
(၂၇) ရက်။
::*ဦးနေဝင်းနှင့် အဖွဲ့သည် အနောက် ဂျာမဏီ နှင့် ဆွစ်ဇာလန်သို့ ထွက်ခွာ သွားသည်။
== ဧပြီလ ==
(၉) ရက်။
::*အစိုးရက ဖွဲ့စည်း ထားသော စုံစမ်း စစ်ဆေးရေး ကော်မရှင်က မတ်လ အဓိကရုဏ်းတွင် ကျောင်းသား ၃ ယောက် သေဆုံးပြီး၊ ၆၂၅ ယောက် အဖမ်း ခံရကာ ၁၄၁ ယောက်ကို ဆက်လက် ထိန်းသိမ်း ထားသည်ဟု ကြေညာသည်။ စာမျက်နှာ ၄၀ ပါသော အိပ်ဖွင့် ပေးစာကို ဦးအောင်ကြီးက ဦးနေဝင်းထံ ရေးသား ပေးပို့ ခဲ့သည်။ ထိုစာ၌ စီးပွားရေး ပြုပြင် ပြောင်းလဲမှု လိုအပ်ကြောင်း ရေးသား ထားသည်။
== မေလ ==
(၁၀) ရက်။
::* အပြည်ပြည် ဆိုင်ရာ လွတ်ငြိမ်း ချမ်းသာခွင့် အဖွဲ့က ထုတ်ဝေ ခဲ့သော စာမျက်နှာ ၇၁ မျက်နှာ ရှိသည့် ထုတ်ပြန်ချက်တွင် မြန်မာ့ တပ်မတော်သည် ဖမ်းဆီး သတ်ဖြတ်မှုများ၊ နယ်စပ် ဒေသ များတွင် ညှဉ်းပမ်းမှု၊ အမျိုးသမီး များကို အဓမ္မ ပြုကျင့်မှု များနှင့် ရွာသား များကို ပေါ်တာ အဖြစ် အတင်း စေခိုင်းကာ လူမျိုးစု သူပုန် များကို တိုက်ခိုက်ရာတွင် "လူသား မိုင်းရှင်း ကရိယာ" အဖြစ် တပ်ဖွဲ့ ရှေ့မှ သွားစေခြင်းတို့ အတွက် တာဝန် ရှိကြောင်း ပါရှိသည်။
(၂၆ ) ရက်။
::*ဥရောပသို့ ခရီး ထွက်ခဲ့သူ ဦးနေဝင်း ရန်ကုန်သို့ ပြန်ရောက် လာသည်။
(၃၀) ရက်။
::*ကျောင်းများနှင့် တက္ကသိုလ်များ ပြန်လည် ဖွင့်လှစ် လိုက်သော်လည်း ကျောင်းပြန် တက်သည့် ကျောင်းသား ဦးရေမှာ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းသာ ရှိသည်။ တက္ကသိုလ် ကျောင်းဝင်း များ၌ အစိုးရ ဆန့်ကျင်ရေး စာရွက် စာတမ်းများ ပြန်လည် ထွက်ပေါ် လာသည်။ အင်းစိန် ထောင်မှ ပြန်လွှတ် ခဲ့သော ကျောင်းသားများ နှင့်အတူ ထောင်တွင်း အတွေ့အကြုံများ ပါလာသည်။ ၎င်းတို့မှာ ညှဉ်းပမ်း နှိပ်စက် ခံရခြင်း၊ အရိုက်အနှက် ခံရခြင်းနှင့် လျှပ်စစ် ဓာတ်ဖြင့် တို့ခြင်းတို့ ဖြစ်သည်။ အကျဉ်းကျ ခံနေရသည့် အတွင်း လုံထိန်းများက ကျောင်းသူများကို အဓမ္မ ကျင့်ခဲ့သည့် သတင်း များလည်း ထွက်ပေါ် လာသည်။
== ဇွန်လ ==
(၈) ရက်။
::* ဦးအောင်ကြီးက ဦးနေဝင်း ထံသို့အိပ်ဖွင့် ပေးစာ နောက်ထပ် တစောင် ရေးသား ပြန်သည်။ ဤ တကြိမ်တွင် စီးပွားရေးနှင့် နိုင်ငံရေး ပြဿနာရပ် များကို မီးမောင်း ထိုးပြပြီး မတ်လတွင် ဖြစ်ပွား ခဲ့သော လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှု ကိစ္စများကို ဖော်ပြ ထားသည်။
(၁၃) ရက်။
::* မတ်လတွင် အသတ် ခံရသူများ အတွက် အောက်မေ့ဖွယ် အခမ်းအနား ကျင်းပရန် စီစဉ် ကြသည်။ သို့သော် အကောင်အထည် မပေါ်ခဲ့။ အချို့ ကျောင်းသားများက မတ်လ အတွင်း ဖြစ်ရပ်များကို ဇွန်လ ၁၇ ရက်နေ့ နောက်ဆုံး ထားပြီး တိကျ မှန်ကန်စွာ မထုတ်ပြန် ပေးပါက ပြဿနာများ ပိုမို ကြီးထွား လာလိမ့်မည်ဟု ရာဇသံ ပေးခဲ့သည်။
(၁၅) ရက်။
::* ဆန္ဒပြပွဲများနှင့် စည်းဝေးပွဲများ အဓိက အားဖြင့် ရန်ကုန် တက္ကသိုလ် (ပင်မ) ၌ စတင်၍ ပေါ်လာ ပြန်သည်။
(၁၆) ရက်။
::* ရန်ကုန်ရှိ တက္ကသိုလ် ကျောင်းဝင်း များတွင် ဆန္ဒပြမှုများ ထပ်မံ ဖြစ်ပွားသည်။ မောင်မောင်ကျော်၊ [[မိုးသီးဇွန်]]တို့ ဟောပြော ကြသည်။
(၁၇) ရက်။
::* တက္ကသိုလ် ကျောင်းဝင်း များတွင် ဆန္ဒပြပွဲများ ဆက်လက် ဖြစ်ပွားသည်။ ရန်ကုန် တက္ကသိုလ် (ပင်မ) မှ သင်တန်း ရပ်စဲ လိုက်သည်။ ဆန္ဒပြပွဲ များနှင့် ဆွေးနွေးပွဲများ [[ပြည်လမ်း]] ဆေးတက္ကသိုလ် (၁) သို့ ရွေ့ပြောင်း သွားသည်။
(၂၀) ရက်။
::* ရန်ကုန်မြို့တွင် ကျောင်းသား ၅၀၀၀ မှ ၆၀၀၀ အထိနှင့် အခြား ပြည်သူများ ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆန္ဒ ပြကြသည်။ ရန်ကုန် တက္ကသိုလ် (ပင်မ) တွင် ပြုလုပ်သော လူထု အစည်းအဝေးပွဲ များသို့ သံဃာတော်များ တက်ရောက် သည်ကို တွေ့ရ၏။ တောင်းဆိုချက် များမှာ ကျောင်းထုတ် ခံရသော ကျောင်းသား များကို ကျောင်းပြန် တက်ခွင့် ပေးရန်နှင့် မတ်လ အတွင်း သတ်ဖြတ်မှု များကို ကျူးလွန် ခဲ့သူတို့အား အပြစ် ပေးရန်တို့ ဖြစ်သည်။ ဦးနေဝင်းကို ထိုးနှက် တိုက်ခိုက်သော ပိုစတာများ ထွက်ပေါ် လာသည်။ ဦးနေဝင်း၏ ဆွစ်ဇာလန် ဘဏ်တွင် ထားရှိသော ငွေစာရင်းများ အကြောင်း ကိုလည်း ဖော်ပြ ကြသည်။ ကျောင်းသား များကို စာနာ၍ ရန်ကုန် တက္ကသိုလ် (လှိုင်နယ်မြေ) အနီးရှိ အထည်အလိပ် စက်ရုံ အလုပ်သမားများ ဆန္ဒ ပြကြသည်။ တက္ကသိုလ် နယ်မြေကို ရဲနှင့် စစ်တပ်က ညနေ ၆ နာရီတွင် ဝိုင်းရံ ပိတ်ဆို့ လိုက်၏။
(၂၁) ရက်။
::* [[ပြည်လမ်း]]ရှိ ဆေးတက္ကသိုလ် (၁) မှ ထောင်ပေါင်း များစွာသော ကျောင်းသား များသည် ရန်ကုန် မြို့လယ်သို့ ကြွေးကြော်သံ များဖြင့် ချီတက် ဆန္ဒ ပြကြသည်။ ဟံသာဝတီ လမ်းဆုံတွင် ကျောင်းသား များကို လုံထိန်း များက တားဆီးကာ မျက်ရည်ယို ဗုံးများ၊ ရိုင်ဖယ် သေနတ် များဖြင့် ပစ်ခတ် ကြသည်။ ကျောင်းသား အုပ်စုက ဂျင်ဂလိ များဖြင့် ပြန်လည် ပစ်ခတ် ကြ၍ လုံထိန်းများ ထွက်ပြေး သွားကြ၏။ ရဲနှင့် ပြည်သူများ အဓိကရုဏ်း တနေ့လုံး ဆက်ဖြစ် ပွားသည်။ ပြည်သူ ၈၀ နှင့် လုံထိန်း ၂၀ ခန့် သေဆုံး သွားသည်။ အာဏာပိုင် များက လူစု ဝေးခြင်းကို ရက်ပေါင်း ၆၀ မျှ မပြု လုပ်ရန် ကြေညာ ခဲ့သည်။ ရန်ကုန်မြို့၌ ဇွန်လ ၂၁ ရက်မှ ဩဂုတ်လ ၁၉ ရက်နေ့ အထိ ညနေ ၆ နာရီမှ နံနက် ၆ နာရီ အတွင်း အပြင် မထွက်ရ အမိန့်ကို အာဏာပိုင် များက ထုတ်ပြန်သည်။ ဆေးတက္ကသိုလ် (၁) နှင့် သွားဘက်ဆိုင်ရာ ဆေးတက္ကသိုလ် များမှ သင်တန်း အားလုံး ရပ်စဲ လိုက်သည်။
(၂၂) ရက်။
::* ဆေးတက္ကသိုလ် (၂) မှ သင်တန်း အားလုံး ရပ်စဲ လိုက်သည်။ ကျောင်းသား များစွာ တို့သည် သမိုင်းဝင် ရွှေတိဂုံ ဘုရားသို့ နေရာ ရွှေ့ပြောင်း လိုက်ကြသည်။
(၂၃) ရက်။
::* ကျောင်းသား များသည် လူစုဝေးခြင်း မပြုရ ဟူသော ပိတ်ပင် တားမြစ်မှုကို ဆန့်ကျင်၍ ရွှေတိဂုံ စေတီတော်၌ သပိတ် စခန်း ဖွင့်လိုက်သည်။ လူထု မငြိမ်သက်မှုသည် ရန်ကုန်နှင့် ကီလိုမီတာ ၅၀ ကွာဝေးသော ပဲခူး အထိ ပြန့်နှံ့ သွားသည်။ ပဲခူး၌ အနည်းဆုံး လူ ၇၀ ပစ်သတ် ခံရသည်။ မော်လမြိုင်နှင့် ပြည်မြို့ တွင်လည်း ဆန္ဒပြမှုများ ဖြစ်ပွားသည်။ မန္တလေး ဆေးတက္ကသိုလ် သင်တန်း အားလုံး ရပ်ပစ် လိုက်သည်။
== ဇူလိုင်လ ==
(၁) ရက်။
::* အပြင် မထွက်ရ အမိန့်ကို ည ၈ နာရီမှ နံနက် ၄ နာရီသို့ လျော့ပေါ့ ပေးလိုက်သည်။ ထိုကန့်သတ်ချိန်၌ အပြင်ဘက် ထွက်ခဲ့သူ အတော် များများကို ရဲနှင့် စစ်တပ်က ပစ်သတ် ခဲ့သည်။
(၃) ရက်။
::*ကုန်သည် များကို ကုန်ဈေးနှုန်း မကစားရန် အစိုးရက သတိ ပေးလိုက်သည်။ အပြင် မထွက်ရ အမိန့်ကြောင်း လည်းကောင်း၊ ငွေစက္ကူများ တရား မဝင်တော့ကြောင်း နောက်ထပ် ကြေညာ ဦးမည် ဟူသော ကောလာဟလ များကြောင့် လည်းကောင်း ကုန်ဈေးနှုန်း ကြီးမြင့် လာသည်။
(၇) ရက်။
::* မဆလ ပါတီက အရေးပေါ် ညီလာခံကို ဇူလိုင်လ ၂၃ ရက်နေ့တွင် ပြုလုပ်မည်ဟု ကြေညာ ခဲ့သည်။ မြန်မာ့ အသံမှ မတ်လ အတွင်း ဖမ်းဆီး ခဲ့သော ကျောင်းသား အားလုံးကို ပြန်လွှတ် ပေးမည်ဟု ကြေညာသည်။
(၉) ရက်။
::*ညမထွက်ရ အမိန့်ကို ရန်ကုန်တွင် ပြန်လည် ရုပ်သိမ်း လိုက်သည်။ ပဲခူး၊ ပြည်နှင့် မော်လမြိုင် တို့တွင်လည်း အလားတူ ပိတ်ပင် တားမြစ်ချက် များကို ပြန်လည် ရုပ်သိမ်း ပေးသည်။ ကျောင်းထုတ် ခံရသော ကျောင်းသားများ အနေနှင့် သူတို့၏ တက္ကသိုလ် များတွင် ကျောင်းပြန် တက်ခွင့် ပြန်လည် လျှောက်ထား နိုင်ကြောင်း ကြေညာ ခဲ့သည်။
(၁၂) ရက်။
::*ဗုဒ္ဓဘာသာနှင့် မူဆလင် ဘာသာဝင်များ လူမျိုးရေး ပဋိပက္ခ ဖြစ်ပွား ခဲ့ပြီးနောက် ရှမ်းပြည်နယ် တောင်ကြီး မြို့တွင် အရေးပေါ် အမိန့် ထုတ်ပြန် လိုက်သည်။ ပဋိပက္ခ များမှာ လက်ရှိ တွေ့ကြုံ နေရသော ပြဿနာ များကို အာရုံ ပြောင်းပစ်ရန် အာဏာပိုင် များက လှုံ့ဆော် ဖန်တီးခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ကျောင်းသား များက ဆိုသည်။
(၁၆) ရက်။
::* အလားတူ ပဋိပက္ခမျိုး ပြည်မြို့တွင် ဖြစ်ပွားပြီး နောက်တနေ့တွင် လူသူ စုဝေးခြင်း ကိုလည်း ပိတ်ပင် တားမြစ် လိုက်သည်။
(၁၈) ရက်။
::* ပြည်ထဲရေးနှင့် သာသနာရေး ဝန်ကြီး ဦးမင်းဂေါင်အား နုတ်ထွက်ခွင့် ပြုလိုက်သည်။ မတ်လ အတွင်း အင်းစိန်ထောင် အပြင် ဘက်၌ ဖမ်းဆီး ခံရသူ ဆန္ဒပြသူ ၄၁ ဦး ထောင်ကား ပေါ်၌ အသက်ရှု ကြပ်ကာ သေဆုံး ခဲ့မှုတွင် သူ တာဝန် ရှိကြောင်း ဝန်ခံသည်။ အာဏာပိုင် များက မတ်လအတွင်း လူနှစ်ဦးထက် ပို၍ သေဆုံး ခဲ့ကြောင်း ဝန်ခံသည်မှာ ပထမဆုံး အကြိမ် ဖြစ်သည်။
(၁၉) ရက်၊(၂၀) ရက်။
::* ပြည်မြို့ အရှေ့ဘက်ရှိ ဦးနေဝင်း၏ ဇာတိ ပေါင်းတလည် မြို့တွင်လည်း အဓိကရုဏ်းများ ဖြစ်ပေါ် သည်ဟု သတင်းများ ထွက်လာသည်။
(၂၁) ရက်။
::*ရန်ကုန် ပြည်သူ့ ရဲတပ်ဖွဲ့မှ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးသိန်းအောင်ကို အငြိမ်းစား ယူခွင့် ပြုခဲ့ပြီး ပြည်သူ့ ရဲတပ်ဖွဲ့ ရဲချုပ် ဦးဖေကြည်ကို ရာထူးမှ ချကာ စစ်တပ်သို့ ပြောင်းရွှေ့ တာဝန် ထမ်းဆောင် စေသည်။
(၂၂) ရက်။
::* ပြည်မြို့တွင် အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာပြီး အုပ်ချုပ်ရေး တာဝန် အားလုံးကို တပ်မတော်သို့ လွှဲအပ် ပေးလိုက်သည်။
(၂၃) ရက်။
::* မဆလ ပါတီ အရေးပေါ် ညီလာခံ စတင် ပြုလုပ်သည်။ ဦးနေဝင်းက မိန့်ခွန်း ပြောကြားကာ သူနှင့် အတူ မဆလ ပါတီ ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးစန်းယု၊ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူး ဦးအေးကို၊ တွဲဖက် အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူး ဦးစိန်လွင်၊ ဗဟို ကော်မတီ အလုပ်အမှုဆောင် အဖွဲ့ဝင်များ ဖြစ်ကြသည့် ဦးကျော်ထင်နှင့် ဦးထွန်းတင်တို့ အနား ယူတော့ မည်ဟု ပြောကြားသည်။ စီးပွားရေး ပြုပြင် ပြောင်းလဲမှုများ ပြုလုပ်ရန်နှင့် တပါတီ စနစ်နှင့် သို့မဟုတ် ပါတီစုံ စနစ် ကျင့်သုံးရန် ကိစ္စ အတွက် ပြည်သူ့ ဆန္ဒ ခံယူပွဲ ကျင်းပရန် အဆို တင်သွင်း လိုက်သည်။
(၂၄) ရက်။
::*ကိုယ်စားလည် များက ဦးနေဝင်းအား ရာထူး၌ ဆက်လက် နေရန် တိုက်တွန်း ကြပြီး စီးပွားရေး ပြုပြင် ပြောင်းလဲမှု အစီအစဉ်ကို ထိခိုက် နိုင်သည် ဟူသော အကြောင်း ပြချက်ဖြင့် ပါတီစုံ စနစ် ကျင့်သုံးရေး အတွက် ပြည်သူ့ ဆန္ဒ ခံယူရန် အဆိုကို ကန့်ကွက် ကြသည်။
(၂၅) ရက်။
::*စီးပွားရေး ပြုပြင် ပြောင်းလဲမှုကို အရှိန်အဟုန် မြှင့်ရန်နှင့် ညီလာခံက ပြည်သူ့ ဆန္ဒ ခံယူပွဲကို သဘော မတူကြောင်း ဦးအေးကိုက အဆို တင်သွင်းသည်။ ညီလာခံက နောက်ဆုံးတွင် ဦးနေဝင်းအား ပါတီ ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ်မှ အနားယူမှု ကိုသာ ခွင့်ပြုခဲ့ကာ ပြည်သူ့ ဆန္ဒ ခံယူပွဲ မပြုလုပ်ရန် သဘောတူ ဆုံးဖြတ် ခဲ့သည်။
(၂၆) ရက်။
::* မဆလ ပါတီ ဗဟို ကော်မတီ အစည်းအဝေး ကျင်းပ၍ ဦးစိန်လွင်ကို ပါတီ ဥက္ကဋ္ဌသစ် အဖြစ် ရွေးချယ် ခဲ့သည်။ ဦးစန်းယုအား နုတ်ထွက်ခွင့် ပြုသော်လည်း ဦကျော်ထင်၊ ဦးအေးကိုနှင့် ဦးထွန်းတင် တို့ကို ပြန်လည် ရွေးကောက် တင်မြှောက် ကြသည်။ နိုင်ငံတော် ပြည်သူ့ ဥပဒေ အကျိုးဆောင် အဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးမြင့်မောင်နှင့် အတူ ဝန်ကြီးချုပ် ဦးမောင်မောင်ခ တို့ကို ရာထူးမှ ထုတ်ပယ် လိုက်သည်။
(၂၇) ရက်။
::* ပြည်သူ့ လွှတ်တော် အစည်းအဝေး ကျင်းပသည်။ [[စိန်လွင်၊ ဦး (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဦးစိန်လွင်]]ကို နိုင်ငံတော် ကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ (နိုင်ငံတော် သမ္မတ) အဖြစ် ရွေးချယ် တင်မြှောက် လိုက်သည်။ ဦးကျော်ထင်အား နိုင်ငံတော် ကောင်စီ အတွင်းရေးမှူး၊ ဦးထွန်းတင်အား ဝန်ကြီးချုပ်နှင့် ဒေါက်တာ မောင်မောင်အား နိုင်ငံတော် ပြည်သူ့ ဥပဒေ အကျိုးဆောင် အဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ် အသီးသီး ရွေးကောက် တင်မြှောက်လိုက်ကြသည်။
(၂၈) ရက် (ဝါဆိုလပြည့်နေ့)။
::*အဓိကရုဏ်း ဖြစ်ပေါ် ခဲ့ပြီးနောက် ရန်ကုန်မြို့နှင့် ၃၅၄ ကီလိုမီတာ အကွာရှိ မြေထဲမြို့ (အလံမြို့) တွင် ညမထွက်ရ အမိန့် ထုတ်ပြန်သည်။ ရွှေတိဂုံ ဘုရားတွင် ကျောင်းသားနှင့် အစိုးရ ဆန့်ကျင် ဆန္ဒပြသူများ စုရုံးကြသည်။
(၂၉) ရက်။
::*ရွှေတိဂုံ အပြင်ဘက်တွင် ကျောင်းသားများ ဆန္ဒ ပြကြသည်။ ထိုနေ့ ညနှောင်းပိုင်း အချိန်၌ ဦးအောင်ကြီး၊ အေပီ သတင်းထောက် ဦးစိန်ဝင်းနှင့် တခြား အငြိမ်းစား စစ်ဘက် အရာရှိ ၉ ဦး အဖမ်း ခံရသည်။
== ဩဂုတ်လ ==
(၁) ရက်။
::* မြန်မာ နိုင်ငံလုံး ဆိုင်ရာ ကျောင်းသားများ သမဂ္ဂ အဖွဲ့ချုပ်က ဩဂုတ်လ ၈ ရက်နေ့တွင် တပြည်လုံး အနှံ့ အထွေထွေ သပိတ်ကြီး ဆင်နွှဲရန် ဆော်ဩသည့် စာရွက် စာတမ်းများ ဖြန့်ဝေ ကြသည်။
(၂) ရက်။
::*[[ဦးစိန်လွင်]]နှင့် တခြား ပါတီ ခေါင်းဆောင်များက ပျက်သုန်း သွားသည့် စီးပွားရေး ပြန်လည် ရှင်သန်ရန် အစီအစဉ် များကို ဆွေးနွေး ကြသည်။ ရွှေတိဂုံ ဘုရား အပြင် ဘက်၌ ကျောင်းသားများ အစည်းအဝေး ကျင်းပကာ ဟောပြော ကြသည်။
(၃) ရက်။
::* ညနေ ၆ နာရီတွင် ရန်ကုန်မြို့၌ စစ်ဥပဒေ အမိန့် ထုတ်ပြန်သည်။ ဆန္ဒပြသူ တသောင်းက အမိန့်ကို ဖီဆန်၍ မြို့တွင်းသို့ လှည့်လည် ဆန္ဒ ပြကြသည်။
(၅) ရက်။
::*စစ်ဥပဒေကို ဖီဆန်မှုဖြင့် ရာပေါင်း များစွာသော ပြည်သူ တို့ကို ဖမ်းဆီး လိုက်သည်။ သို့သော် ဆန္ဒ ပြပွဲများ ဆက်လက် ဖြစ်ပွားလျက် ရှိသည်။
(၆) ရက်။
::*တရားဝင် နယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေး ဖွင့်လှစ်ရန် သဘော တူညီမှုကို တရုတ်ပြည် ယူနန်နယ်ရှိ ထုတ်ကုန် သွင်းကုန် ကော်ပိုရေးရှင်းနှင့် မြန်မာ့ ကုန်သွယ်ရေး ဝန်ကြီး ဌာန တို့က လက်မှတ် ရေးထိုး ကြသည်။ အထက် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဆန္ဒပြမှုများ ဆက်လက် ဖြစ်ပွားကာ ရေနံချောင်း၊ သနပ္ပင်နှင့် ပဲခူးမြို့ တို့တွင် ညမထွက်ရ အမိန့် ထုတ်ပြန် လိုက်သည်။
(၈) ရက်။
::*မြန်မာနိုင်ငံတဝှမ်းလုံး၌ ၈၈ ဒီမိုကရေစီအရေးတော်ပုံကြီး ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။
::*ရန်ကုန်မြို့ လမ်းပေါ်တွင် ဆန္ဒပြပွဲများ အများအပြား ပြုလုပ်ခြင်းဖြင့် အထွေထွေ သပိတ်ကြီးကို စတင် ကြသည်။ ထောင်ပေါင်း များစွာသော ဆန္ဒပြ လူထုက ဒီမိုကရေစီနှင့် လူ့အခွင့်အရေး ရရှိရန်၊ မဆလ ပါတီ နုတ်ထွက် ပေးရန်နှင့် ဆိုရှယ်လစ် စီးပွားရေး စနစ် အဆုံး သတ်ရန် တောင်းဆို ကြသည်။ တနိုင်ငံလုံးရှိ အဓိက မြို့များနှင့် အခြား မြို့ရွာ များတွင် အလားတူ ဆန္ဒပြပွဲများ တပြိုင်နက် ကျင်းပ ပြုလုပ် ကြသည်။ အစတွင် စစ်တပ်က နောက်ကွယ်၌ နေပြီး ည ၁၁ နာရီ ၄၅ မိနစ်တွင် တပ်သားများက [[မြို့တော်ခန်းမ]] အပြင်ဘက်ရှိ ဆန္ဒပြ နေကြသူ လူအုပ် ထဲသို့ မောင်းပြန် သေနတ်များဖြင့် ပစ်ခတ် ကြသည်။
(၉) ရက်။
::* လူထု ဆန္ဒပြပွဲများ တနိုင်ငံ လုံးရှိ နေရာပေါင်း ၄၀ အထိ ပြန့်နှံ့ သွားသည်။ ရန်ကုန်မြို့တွင် တပ်မ ၂၂ မှ တပ်ဖွဲ့ များက ဆန္ဒ ပြသူများကို ပစ်ခတ် ကြသည်။ အစိုးရက ၅ ဦးသာ သေဆုံးခဲ့သည်ဟု ပြောဆို သော်လည်း တခြား သတင်း ရပ်ကွက်များ အဆိုအရ ရာပေါင်းများစွာ သေဆုံး ခဲ့ရသည်ဟု သိရှိ ရသည်။ ထောင်ပေါင်း များစွာ အဖမ်းခံရသည်။ သို့သော် ဆန္ဒပြမှုများ ဆက်လက် ဖြစ်ပွား နေသည်။ ကျောင်းများ အားလုံး ပိတ်လိုက်သည်။ စစ်ကိုင်းမြို့တွင် ရဲနှင့် စစ်တပ်က ဆန္ဒ ပြနေသော လူထုကို ပစ်ခတ်ခဲ့သဖြင့် ရာပေါင်းများစွာ သေဆုံးကြရသည်။
(၁၀) ရက်။
::* ရန်ကုန်မြို့၌ ဘရင်း ကယ်ရီယာများပေါ်မှ စစ်သားများ၏ ပစ်ခတ်မှုကြောင့် ဆန္ဒပြသူ အမြောက်အမြား သေဆုံးသွားကြရသည်။ ဆန္ဒ ပြသူများက စစ်သား များအား ဓာတ်ဆီဗုံး၊ [[ဂျင်ဂလိ]]၊ ဓားရှည်နှင့် လှံများ အသုံးပြုကာ ပြန်လည် တိုက်ခိုက် ကြသည်။ ရန်ကုန် ဆေးရုံကြီး၌ စစ်တပ်က ဆေးရုံ အမှုထမ်း များကို ပစ်ခတ်သည်။ မြောက်ဥက္ကလာပတွင် ဒေါသ ထွက်နေသော လူအုပ်ကြီးက ရဲတပ်သားတချို့အား ပထမဆုံးအကြိမ် ခေါင်းဖြတ် သတ်လိုက်ကြသည်။
(၁၁) ရက်။
::*အထွေထွေ သပိတ်ကြောင့် အစိုးရ ယန္တရားများ ရပ်ဆိုင်းသွားသည်။ စစ်တပ်ဖွဲ့များ သွားလာမှုကို ဟန့်တားရန် တားဆီး ပိတ်ဆို့မှုများ ချထား ကြသည်။ ရန်ကုန်တစ်မြို့တည်း၌ သေဆုံးခဲ့သော ဆန္ဒ ပြသူများ အနည်းဆုံး တစ်ထောင် ရှိမည်ဟု အနောက်တိုင်း သံတမန် များက ခန့်မှန်း ကြသည်။ စစ်ကိုင်းမြို့ မြောက်ဘက်တွင် ရဲတပ်သားနှင့် စစ်သား များက ဆန္ဒ ပြသူများကို ပစ်ခတ်ကြရာ အနည်းဆုံး လူ ၁၀၀ သေဆုံး ရသည်။ အမေရိကန် ဆီးနိတ် လွှတ်တော်က မဆလ အစိုးရနှင့် မြန်မာပြည်မှ လူသတ်မှု များအား ရှုတ်ချသည့် အဆိုကို တညီ တညွတ်တည်း အတည် ပြုလိုက်သည်။
(၁၂) ရက်။
::*သက်တမ်း ၁၈ ရက်သာ ခံသည့် ဦးစိန်လွင်သည် သမ္မတ ရာထူးမှ ဆင်းပေးရသည်။ ရန်ကုန် မြို့လယ် လမ်းများ ပေါ်၌ ပြည်သူများက ပျော်ရွှင်စွာ ကခုန် ကြသည်။ ရန်ကုန် ဆေးရုံကြီး၌ သေနတ် ဒဏ်ရာ ရထားသည့် လူနာ များဖြင့် ပြည့်ကြပ်လျက် ရှိ၏။ ပြည်သူများက ပျော်ရွှင် မြူးနေသည့် တိုင်အောင် စိတ်သက်သာ စရာ မဟုတ်သော ငြိမ်သက်ခြင်းက လွှမ်းမိုးလျက် ရှိသည်။
(၁၅) ရက်။
::* ဩဂုတ်လ ၉ ရက်နေ့မှ စ၍ ရန်ကုန်၊ စစ်ကိုင်းနှင့် အခြား မြို့များတွင် လုံခြုံရေး တပ်ဖွဲ့က ကလေးများ၊ ကျောင်းသား များနှင့် ပြည်သူ များကို သေနတ်ဖြင့် ပစ်ခတ်ခြင်းနှင့် လှံစွပ်ဖြင့် ထိုးသတ်ခြင်း တို့မှာ ဖွဲ့စည်း အုပ်ချုပ်ပုံ အခြေခံ ဥပဒေနှင့် နိုင်ငံတကာ လူ့အခွင့်အရေး ဥပဒေ များကို လုံးဝ ဆန့်ကျင်ရာ ရောက်ကြောင်း ရန်ကုန် ရှေ့နေများ ကောင်စီက ထုတ်ပြန် ကြေညာသည်။ ဒေါ်[[အောင်ဆန်းစုကြည်]]က ကျောင်းသားနှင့် အစိုးရ ကြားတွင် ဝင်ရောက် စေ့စပ် ပေးနိုင်ရန် အတွက် ပြည်သူ့ အတိုင်ပင်ခံ ကော်မတီ တရပ် ဖွဲ့စည်းပေးရန် အဆို ပြုလိုက်သည်။ ဦးနု၊ ဦးဝင်းမောင် အပြင် ၁၉၆၂ ခုနှစ် မတိုင်မီက နိုင်ငံ ခေါင်းဆောင် တချို့ မှာလည်း သူမ အဆိုကို ထောက်ခံကြသည်။
(၁၆) ရက်။
::* မြန်မာနိုင်ငံ ဆရာဝန် အသင်းက ရန်ကုန်မြို့တွင် အစုလိုက် အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ခြင်းကို ကန့်ကွက် လိုက်သည်။ ထိုကန့်ကွက် ခဲ့သည့် ကြေညာချက်မှာ အစစ်အမှန် မဟုတ်ကြောင်း အာဏာပိုင် များက ပြောဆိုသည်။ ဩစတြေးလျ၊ ဂျပန်နှင့် စင်္ကာပူမှ ကုမ္ပဏီ များနှင့် ပူးပေါင်း၍ ကမ္ဘာလှည့် ခရီးသည်များ အတွက် ရန်ကုန်၊ မန္တလေးနှင့် ပုဂံ တို့တွင် ဟိုတယ်များ တည်ဆောက်မည်ဟု အစိုးရက ကြေညာသည်။
(၁၇) ရက်။
::* ရန်ကုန် ဆေးရုံကြီး အပြင်ဘက်၌ လူ ၃၀၀၀ ခန့် စုရုံး မိကြသည်။ ဘရင်း ကယ်ရီယာများနှင့် တပ်ဖွဲ့များက ဆန္ဒ ပြသူများကို ဝန်းရံ ထားလိုက်သည်။ မန္တလေး တခွင် ဆန္ဒပြပွဲများ ထပ်မံ ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း သတင်းများ ပေါ်လာသည်။ ရန်ကုန် ဆေးရုံကြီးမှ ဆရာဝန်နှင့် သူနာပြု များက သတ်ဖြတ်မှု များကို ထပ်မံ ကန့်ကွက်ကြသည်။
(၁၉) ရက်။
::*မဆလ ပါတီ ဥက္ကဋ္ဌသစ် အဖြစ် [[ဒေါက်တာမောင်မောင်]]အား ခန့်ထားလိုက်သည်။ ပြည်သူ့ တရားသူကြီး အဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးတင်အောင်ဟိန်း ဦးဆောင်သည့် ပြည်သူ့ ဆန္ဒလေ့လာရေး ကော်မရှင်ကို ပြည်သူ့ လွှတ်တော်က ဖွဲ့စည်းပေးလိုက်သည်။
(၂၀) ရက်။
::*ဆန္ဒ ပြသူများက ဒေါက်တာ မောင်မောင် ရာထူးမှ နုတ်ထွက် ပေးရန်နှင့် အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ များကို ပြင်ဆင်ရန် အတွက် ကြားဖြတ် အစိုးရ ဖွဲ့ပေးရန် တောင်းဆို ကြသည်။
(၂၂) ရက်။
::* ပြည်သူပေါင်း များစွာ လမ်းပေါ် ထွက်၍ ဆန္ဒ ပြကြသည်။ အထွေထွေ သပိတ်ကြီးက အစိုးရ နုတ်ထွက်ပေးရန် တောင်းဆိုသည်။ မန္တလေး၊ ဟင်္သာတ၊ မကွေး၊ မုံရွာ၊ ရေဦးနှင့် အထက် မြန်မာပြည် မြို့များတွင် နေ့စဉ် ဆန္ဒပြပွဲများ ဖြစ်ပေါ် ခဲ့သည်။
(၂၃) ရက်။
::*ဆန္ဒ ပြပွဲများတွင် လူထု ခြောက်သိန်း ပါဝင် ဆန္ဒ ပြကြသည်ဟု ခန့်မှန်း ရသည်။ အေဒီ လမ်းရှိ [[ဦးနေဝင်း]] အိမ်တွင် အရေးပေါ် အစည်းအဝေး တခု ပြုလုပ် ခဲ့ကြောင်း သတင်း ထွက်ပေါ် လာသည်။ ထို အစည်းအဝေးတွင် လူထု မငြိမ်သက်မှုကို ဖြိုခွင်းရန် သေနင်္ဂဗျူဟာ အသစ် ရေးဆွဲ ကြသည်။
(၂၄) ရက်။
::*မာရှယ်လော (စစ်ဥပဒေ) ရုပ်သိမ်းလိုက်သည်။ ရန်ကုန်မှ တပ်များ ပြန်လည် ရုပ်သိမ်း သွားသည်။ ဒေါက်တာ မောင်မောင်က တစ်ပါတီ စနစ် သို့မဟုတ် ပါတီစုံစနစ် ကျင့်သုံးရန် ကိစ္စ အတွက် ပြည်သူ့ ဆန္ဒခံယူပွဲ ပြုလုပ်ပေးရန် ကတိပြုလိုက်သည်။
(၂၅) ရက်။
::*ဇူလိုင်လ ၂၉ ရက်နေ့က ဖမ်းဆီး ခဲ့သည့် ဦးအောင်ကြီး၊ ဦးစိန်ဝင်းနှင့် အခြား သူများကို ပြန်လွှတ် ပေးလိုက်သည်။ ရန်ကုန်မြို့ စမ်းချောင်း မြို့နယ်၌ ဦးအောင်ကြီး မိန့်ခွန်းပြောရာ ပရိသတ် ၃၀,၀၀၀ ကျော် တက်ရောက်သည်။ တစ်နိုင်ငံလုံး၌ ဆန္ဒပြပွဲနှင့် လူထု စည်းဝေးပွဲများ နေ့စဉ် ပြုလုပ်သည်။ ညဘက်တွင် လက်နက်ကိုင် စစ်သားများက မြန်မာ နိုင်ငံခြား ကုန်သွယ်မှုဘဏ်မှ ကျပ်သိန်း ၆၀၀ သယ်ယူ သွားသည်။ ရန်ကုန်တွင် တပ်စွဲ ထားသော တပ်ဖွဲ့ အားလုံးကို ကြိုတင်၍ လစာငွေ ခြောက်လစာ ထုတ်ပေးလိုက်သည်။ ထိုကိစ္စကို အသစ် ဖွဲ့စည်းလိုက်သော ဘဏ်အလုပ်သမား သမဂ္ဂက ကန့်ကွက် လိုက်သည်။
(၂၆) ရက်။
::*အထွေထွေ သပိတ်က လေကြောင်းနှင့် မီးရထား သယ်ယူ ပို့ဆောင်ရေး လုပ်ငန်း များကို ရပ်ဆိုင်းလိုက်သည်။
::*ရွှေတီဂုံစေတီတော် အနောက်ဘက်မုဒ်တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် မဆလအစိုးရ၏ ပြည်သူလူထုအား အကြမ်းဖက်ဖြိုခွဲနေမှုကို ဆန့်ကျင်ခဲ့သော မိန့်ခွန်းကို လူပေါင်း တသိန်းကျော် တက်ရောက်သည့် လူထုအစည်းအဝေးပွဲ၌ ပထမဆုံးအကြိမ် မိန့်ခွန်း ပြောကြားခဲ့သည်။
(၂၆) ရက်၊ (၂၈) ရက်။
::*အင်းစိန်ထောင် အတွင်း အဓိကရုဏ်း စတင် ဖြစ်ပေါ် လာသည်။ နိုင်ငံ အဝန်းရှိ မြို့ပေါင်း ၉ မြို့မှ ထောင်များ တွင်လည်း အဓိကရုဏ်းများ တပြိုက်နက် ဖြစ်ပေါ် လာသည်။ အကျဉ်းသား ၉၀၀၀ နီးပါး ထွက်ပြေးကြသည် (သို့မဟုတ်) လွှတ်ပေးလိုက်သည်။
(၂၇) ရက်။
::* ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးနှင့် စစ်ဦးစီးချုပ်ဟောင်း ဦး[[တင်ဦး]] ရန်ကုန် ဆေးရုံကြီး ရှေ့တွင် မိန့်ခွန်း ပြောကြားသည်။
(၂၈) ရက်။
::*ရန်ကုန်မြို့တွင် ဗမာနိုင်ငံလုံး ဆိုင်ရာ ကျောင်းသား သမဂ္ဂများ အဖွဲ့ချုပ် (ဗကသ) ကို ဖွဲ့စည်း တည်ထောင် လိုက်သည်။ မင်းကိုနိုင်အား ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ် ရွေးချယ် တင်မြှောက် ကြသည်။ ဦးနုက ဒီမိုကရေစီနှင့် ငြိမ်ချမ်းရေး အဖွဲ့ချုပ် (ယာယီ) ကို တည်ထောင်သည်။ ယင်း အဖွဲ့တွင် ဦးတင်ဦးက အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူး ဖြစ်လာသည်။
(၂၉) ရက်။
::* ရှေ့နေများ၊ စာရေး ဆရာများ၊ ရုပ်ရှင် သရုပ်ဆောင်နှင့် အဆိုတော်များ ဆန္ဒ ပြပွဲများတွင် ပါဝင်လာကြသည်။
(၃၀) ရက်။
::*လူထု ဆန္ဒပြပွဲ အများအပြား ဖြစ်လာပြီး မဆလ ပါတီဝင် ထောင်ပေါင်း များစွာ ပါတီမှ နုတ်ထွက်ခဲ့ကြသည်။
(၃၁) ရက်။
::*အစိုးရက လမ်းပေါ်သို့ ထွက်၍ ဆန္ဒပြခြင်းနှင့် စည်းဝေးပွဲများ ပြုလုပ်ခွင့် ပေးခဲ့သည်။ အနောက်ဂျာမဏီက ရန်ကုန်မှ သတ်ဖြတ်မှုများကို သဘော မတူကြောင်း ပြသရန် ဒွိုက်ချ်မာခ်(DM) ငွေ ၆၅ သန်း ထောက်ပံ့ ကူညီမှုကို ရပ်စဲလိုက်သည်။
== စက်တင်ဘာလ ==
(၂) ရက်။
::* မြန်မာ ရှေ့နေများက ၁၉၄၇ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်း အုပ်ချုပ်ပုံ အခြေခံ ဥပဒေကို ဖျက်သိမ်း ပေးရန် တောင်းဆို ကြသည်။ ၁၉၆၂ ခုနှစ် အာဏာ သိမ်းမှုမှာ ၁၉၄၇ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံ ဥပဒေကို ချိုးဖောက်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားလိုက်သည်။ ဆန္ဒ ပြပွဲများ ဆက်လက် ဖြစ်ပွားဆဲ ဖြစ်သည်။ မြို့ကြီး မြို့ငယ် စုစုပေါင်း ၅၀ ခန့်မှာ ဆန္ဒ ပြသူများ လက်ထဲ ကျရောက်သွားသည်။ ဗုဒ္ဓဘာသာ ဘုန်းကြီးများက အဓိက မြို့များ၌ တရားရုံးများ ဖွင့်လှစ်ကာ နေ့စဉ် ပြဿနာ များကို ဖြေရှင်း ပေးကြသည်။
(၃)(၄) ရက်။
::* အမေရိကန် လွှတ်တော် အမတ် စတီဗင် ဂျေ ဆိုလာဇ် (Stephen J Solarz) ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိ။
(၅) ရက်။
::*အတိုက်အခံ များ၏ တောင်းဆိုမှုကို လိုက်လျောရန်၊ သို့မဟုတ် ပါက အဆုံး မသတ် နိုင်သည့် ကန့်ကွက် ဆန္ဒပြပွဲ များကို ရင်ဆိုင်ရန် ပြည်သူများက အစိုးရအား ရာဇသံ ပေးလိုက်သည်။ အလုပ်သမား များနှင့် အစိုးရ ဝန်ထမ်း များက လွတ်လပ်သော အလုပ်သမား သမဂ္ဂ များကို ဖွဲ့စည်း ကြသည်။
(၆) ရက်။
::*ရဲဘော် သုံးကျိပ်ဝင် ၉ ဦးက လူထု အုံ့ကမှုကို ထောက်ခံရန် စစ်တပ်အား တောင်းဆို လိုက်သည်။ ချက်ကိုစလိုဗက်ကီးယား သံရုံး အပြင် ဘက်တွင် ဆန္ဒပြသူ များက ဒေါက်တာ မောင်မောင် အစိုးရထံ သဝဏ်လွှာ ပေးပို့မှုကို ကန့်ကွက် ဆန္ဒ ပြကြသည်။
(၇) ရက်။
::*အစိုးရ အဖွဲ့ နုတ်ထွက်လျှင် နုတ်ထွက် သို့မဟုတ်ပါက ဆန္ဒပြမှု များကို ရင်ဆိုင်ရန် ဆန္ဒပြ သူများ၏ ရာဇသံကို အစိုးရက လစ်လျူ ရှုလိုက်သည်။
(၉) ရက်။
::* ဦးနုက မိမိ ဝန်ကြီးချုပ် အဖြစ်နှင့် ဦးတင်ဦး ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး အဖြစ် ပါဝင်သော စင်ပြိုင် အစိုးရ ဖွဲ့စည်း လိုက်ကြောင်း ကြေညာသည်။ တပ်မတော် (လေ) မှ စစ်သည် စုစုပေါင်း ၂၀၀ ခန့် လူထု ဆန္ဒပြပွဲ များတွင် ပူးပေါင်း ပါဝင်လာကြသည်။
(၁၀) ရက်။
::*မဆလ ပါတီ ဒုတိယ အကြိမ် အရေးပေါ် ညီလာခံ ကျင်းပပြီး ပါတီစုံ စနစ် အောက်တွင် အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲများ ပြုလုပ်ရန် အဆို တင်သွင်း ခဲ့ပြီး အကြံ ပြုခဲ့သော ပြည်သူ့ ဆန္ဒခံယူပွဲ အဆိုကို ပယ်ဖျက် လိုက်သည်။ တပ်မှူးဟောင်း ၃ ဦး ဖြစ်ကြသည့် ဦးတင်ဦး၊ ဦးအောင်ရွှေနှင့် ဦးစောမြင့်တို့ ဒီမိုကရေစီနှင့် ငြိမ်ချမ်းရေးပါတီ (ယာယီ) မှ နုတ်ထွက် ကြသည်။
(၁၁) ရက်။
::* ပြည်သူ့ လွှတ်တော် အရေးပေါ် အစည်းအဝေးက အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲများ ပြုလုပ်ရန် ဆုံးဖြတ်ချက် ချလိုက်သည်။ ရန်ကုန်မြို့ ဆန္ဒပြပွဲ များတွင် ပြည်သူ့ ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များ ပါဝင် လာကြသည်။ ပြည်သူ လူထု ထောင်ပေါင်း များစွာ ပါဝင်သည့် လူထု အုံ့ကမှုကြီး များနှင့် အစာငတ်ခံ ဆန္ဒပြပွဲ များက၊ ဒီမိုကရေစီနှင့် ကြားဖြတ် အစိုးရ တောင်ဆိုမှု အပေါ် ဖိအား ပေးကြသည်။ ပြည်သူတို့က အစိုးရ၏ အဆိုပြုချက်ကို ပယ်ချ လိုက်သည်။
(၁၂) ရက်။
::*ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၊ ဦးတင်ဦးနှင့် ဦး[[အောင်ကြီး]]တို့ ပူးတွဲ၍ ကြားဖြတ် အစိုးရဖွဲ့စည်းရန် ထောက်ခံကြောင်း ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်သည်။
(၁၃) ရက်။
::*ဂျပန်က မြန်မာပြည်သို့ မိမိ ကူညီ ထောက်ပံ့ နေမှုကို တိုင်းပြည် အခြေအနေ မအေးမချင်း ရပ်စဲ ထားမည်ဟု ကြေညာ လိုက်သည်။ ဆန္ဒ ပြပွဲများ ဆက်လက် ဖြစ်ပွားသည်။
(၁၆) ရက်။
::*စုစုပေါင်း အင်အား တသိန်း ရှစ်သောင်း ရှိသော စစ်တပ်ကို မဆလ ပါတီမှ နုတ်ထွက်ခွင့် ပြုကြောင်း အစိုးရက ကြေညာသည်။ ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီး ဌာန အပြင် ဘက်တွင် ဆန္ဒ ပြသူများနှင့် စစ်သားများ ထိပ်တိုက် ရင်ဆိုင်မှု ဖြစ်ပွားသည်။ ဦးအောင်ကြီးနှင့် အခြား ပုဂ္ဂိုလ်များက အခြေအနေကို ထိန်း၍ လူစုခွဲ ပေးလိုက်သည်။ စစ်သားများ ပြန်ရုပ် သွားကြသည်။
(၁၇) ရက်။
::*ကုန်သွယ်ရေး ဝန်ကြီး ဌာန အပေါ်မှ သေနတ်ဖြင့် ပစ်ခတ် ခဲ့သော စစ်သား နှစ်ဆယ့်လေးဦး စလုံးမှာ နောက်ဆုံးတွင် လက်နက် ချလိုက်သည်။ အစိုးရက နုတ်ထွက် ပေးရန်နှင့် ကြားဖြတ် အစိုးရ ဖွဲ့စည်း ပေးရန် ငြင်းဆန် ခဲ့သဖြင့် ဆန္ဒပြမှုများ ပို၍ ပြင်းထန် လာသည်။ ကျောင်းသား အချို့မှာ လူမျိုးစု သူပုန်များ ထံမှ စစ်သင်တန်းများ တက်ရောက် နိုင်ရန်နှင့် လက်နက်များ ရရှိရန် အတွက် ထိုင်းနယ်စပ် ဒေသ များသို့ စတင်၍ ထွက်ခွာ သွားကြသည်။
(၁၈) ရက်။
::*ဆန္ဒပြပွဲများ ဆက်လက် ဖြစ်ပွားသည်။ ညနေ ၄ နာရီတွင် [[ဗိုလ်ချုပ်ကြီးစောမောင်]]က စစ်တပ်မှ အာဏာကို လွှဲပြောင်း ယူလိုက်ပြီး နိုင်ငံတော် ငြိမ်ဝပ် ပိပြားမှု တည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်း လိုက်ကြောင်း ရေဒီယိုမှ ကြေညာသည်။ ညဘက်တွင် ပြည်သူများက တားဆီး ပိတ်ဆို့မှုများ ချထား လိုက်ပြီး လျှပ်စစ် ဝါယာ ကြိုးများကို ဖြတ်တောက်ကာ လမ်းမီးမှောင် ချထားခြင်းဖြင့် အပြင် မထွက်ရ အမိန့်ကို ဆန့်ကျင် ကြသည်။ စစ်တပ်က ဆန္ဒ ပြသူများအား ပစ်ခတ်သည်။ လူ ၄ ဦးထက် ပို၍ စုဝေးခြင်း မပြုရန် အမိန့်ထုတ် တားမြစ်လိုက်သည်။
::*အထွေထွေမကျေနပ်မှုများကြောင့် ဆန္ဒပြမှုများ ဖြစ်ပွားသည်။ ပြည်တွင်းပြည်ပအဖျက်အမှောင့်ပယောဂများ စွက်ဖက်မှုကြောင့် မင်းမဲ့စရိုက်များလွှမ်းမိုးကာ တိုင်းဆူပြည်ဖျက်လုပ်ရပ်များ ကြီးစိုးလာသည်။ တရားဥပဒေစိုးမိုးမှုနှင့် ရပ်ရွာအေးချမ်းသာယာမှုပျက်သုဉ်းကာ ပြည်သူများ ကျီးလန့်စာစား အခြေအနေသို့ ဆိုက်ရောက်ခဲ့သဖြင့် တပ်မတော်က နိုင်ငံ့တာဝန်ကိုရယူပြီး နိုင်ငံတော်ကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ခဲ့ရသည် ဟု ဆိုခဲ့သည်။ <ref>နိုင်ငံတော်ဖွံ့ ဖြိုးတိုးတက်မှုမှတ်တမ်း(၂၀၁၀)</ref>
(၁၉) ရက်။
::*လမ်းများ ပေါ်တွင် စစ်တပ်နှင့် ဆန္ဒ ပြသူများ၏ တိုက်ခိုက်ပွဲများ ဆက်လက် ဖြစ်ပွားလျက် ရှိသည်။ ရာပေါင်း များစွာသော ပြည်သူများ လုံခြုံရေး တပ်ဖွဲ့ဝင် များ၏ ပစ်ခတ်ခြင်း ခံရသည်။ မြို့ပေါ်ပြောက်ကျား များက ရန်ကုန် မြို့လယ်ရှိ မိုက်ကရိုဝေ့ဗ် (microwave antenna) ကြေးနန်း တိုင်ကို ဒုံးကျည်ဖြင့် ပစ်ခတ်သည်။ နိုင်ငံတော် ငြိမ်/ပိက ပြည်သူ့ လွှတ်တော်၊ နိုင်ငံတော် ကောင်စီနှင့် အခြား အာဏာပိုင် အဖွဲ့အစည်း များကို ဖျက်သိမ်း လိုက်သည်။
(၂၀) ရက်။
::*ဗိုလ်ချုပ် စောမောင်၏ ငြိမ်/ပိ အဖွဲ့က ကိုယ်ပိုင် အစိုးရ ဖွဲ့လိုက်သည်။ ဗိုလ်ချုပ် စောမောင်သည် ဝန်ကြီးချုပ်၊ နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးနှင့် ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီး ဖြစ်လာသည်။
(၂၃) ရက်။
::*အစုလိုက် အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်မှု များကို ကန့်ကွက်သည့် အနေဖြင့် အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုက ကူညီ ထောက်ပံ့မှု များကို ဖြတ်တောက် လိုက်သည်။ ထိုင်းနယ်စပ် အနီး KNU သူပုန် စခန်း များတွင် ကျောင်းသား အချို့ စစ်သင်တန်း စတင် တက်ရောက် ကြသည်။
(၂၄) ရက်။
::* ဦးအောင်ကြီး၊ ဦးတင်ဦးနှင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် တို့က [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]ကို ဖွဲ့စည်းလိုက်သည်။ ဒီမိုကရေစီ လိုလားသည့် ဆန္ဒပြသူ များကို အစုလိုက် ဖမ်းဆီးခြင်းနှင့် လျှို့ဝှက်စွာ ညှဉ်းပမ်း သတ်ဖြတ်မှုများ နိုင်ငံအနှံ့ ပြုလုပ် လာသည်။ ထိုင်း လေကြောင်း ကုမ္ပဏီမှ ရန်ကုန်သို့ ပျံသန်းမှုကို ပြန်လည် စတင် လိုက်သည်။ ကွန်မြူနစ် သူပုန်များက တရုတ် နယ်စပ် အနီးရှိ မိုင်းယန်းမြို့ကို သိမ်းပိုက် လိုက်ပြီး ရက်အနည်းငယ်ကြာ ထိန်းထား နိုင်ခဲ့သည်။ ပြင်းထန်သော တိုက်ပွဲများ အဆိုပါ နေရာ တဝိုက်၌ ရက်သတ္တပတ်ပေါင်း များစွာ ဖြစ်ပွား ခဲ့သည်။
(၂၆) ရက်။
::* မဆလ ပါတီသည် တိုင်းရင်းသား စည်းလုံး ညီညွတ်ရေး ပါတီ ဖြစ်လာသည်။ ဥရောပဘုံဈေး အဖွဲ့ (European Community) က သတ်ဖြတ်မှုများ ရပ်တန့်ကာ [[ဒီမိုကရေစီ]] တည်ဆောက်ရန် မြန်မာ အစိုးရအား တောင်းဆိုလိုက်သည်။
(၂၇) ရက်။
::*နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေကို [[နဝတ]] အဖွဲ့မှ ထုတ်ပြန်သည်။
::*[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]က နိုင်ငံရေးပါတီ အဖြစ် မှတ်ပုံတင်လိုက်သည်။
(၂၈) ရက်။
::* ဗြိတိသျှ နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး ဆာဂျက်ဖရီ ဟောင်း (Sir Geoffrey Howe) က ကုလ သမဂ္ဂတွင် မိန့်ခွန်း ပြောကြား ခဲ့ရာ၌ မြန်မာပြည်မှ လူမဆန်စွာ သတ်ဖြတ်မှုများ အပေါ် စိုးရိမ်မိကြောင်း ပြင်းထန်သော စကားလုံးများ သုံး၍ ပြောကြားသည်။
(၃၀) ရက်။
::*အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်၌ ဒေါ်[[အောင်ဆန်းစုကြည်]]သည် အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးတာဝန်ကို ယူခဲ့သည်။
== အောက်တိုဘာလ ==
(၁) ရက်။
::*ယူနီဆက် (UNICEF) နှင့် နိုင်ငံ တကာ ကြက်ခြေနီ အဖွဲ့ကြီးက မြန်မာပြည်သို့ လေကြောင်းဖြင့် ဆေးဝါးများ တင်ပို့ ပေးသည်။ ကျောင်းသား တသောင်း ခန့်နှင့် အခြား ဒီမိုကရေစီ လိုလားသော ဆန္ဒ ပြသူများသည် ထိုင်း၊ တရုတ်၊ အန္ဒိယနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နယ်စပ် ဒေသ များသို့ ထွက်ပြေး လာကြသည်။
(၃) ရက်။
::* အထွေထွေ သပိတ် ပြိုကွဲ သွားသည်။ အစိုးရက ဝန်ထမ်းများ အလုပ်ခွင်သို့ ဝင်ရောက်ရန်နှင့် မလိုက်နာ ပါက အလုပ်မှ ထုတ်ပယ်မည် (သို့မဟုတ်) အခြား အပြစ် ပေးမည်ဟု ခြိမ်းခြောက်၍ အလုပ်ခွင်သို့ ပြန်လည် ဝင်ရောက် စေသည်။
(၆) ရက်။
::*စစ်တပ် အတွက် လက်နက် ခဲယမ်းများ သင်္ဘောဖြင့် စင်္ကာပူမှ ရောက်လာသည်။ စစ်တပ်က ရန်ကုန်မြို့မှ ပြည်သူ များအား လူမျိုးစု သူပုန်များကို တိုက်ခိုက်ရာတွင် ပေါ်တာ အဖြစ် အတင်းအကြပ် စေခိုင်းမှု စတင် ပြုလုပ်သည်။ အာဏာသိမ်း အပြီး၌ နယ်စပ်သို့ ထွက်ပြေး သွားခဲ့သူများ အညံ့ခံ၍ ပြန်လည် ဝင်ရောက် လာနိုင်ရန် နယ်စပ် ဒေသ များတွင် ကြိုဆိုရေး စခန်း ၂၇ ခုကို ဖွင့်လှစ် လိုက်သည်။ စစ်တပ်က ကျောင်းသားများ နိုဝင်ဘာလ ၁၈ ရက်နေ့ နောက်ဆုံး ထား၍ ကြိုဆိုရေး စခန်း များသို့ ရောက်မလာ ကြလျှင် ၎င်းတို့အား သူပုန် အဖြစ် သတ်မှတ် မည်ဟု ပြောကြား လိုက်သည်။
(၇) ရက်။
::*ဂျပန်က ယူနီဆက်မှ တဆင့် မြန်မာပြည်သို့ အရေးပေါ် ကူညီ ထောက်ပံ့မှုကို ပေးအပ် သွားမည်ဟု ကြေညာသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ ကုလ သမဂ္ဂ အမြဲတမ်း ကိုယ်စားလှယ် မောင်မောင်ကြီးက လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတသော ရွေးကောက်ပွဲ ပြုလုပ် ပေးမည်ဟု ကတိ ပြုခဲ့သည်။ ဒီမိုကရေစီ လိုလားသော ဆန္ဒပြသူ များကို ဖမ်းဆီးခြင်းနှင့် တိတ်တဆိတ် ညှဉ်းပမ်း သတ်ဖြတ်မှုများ ဆက်လက် ဖြစ်ပွား နေသည်။ စစ်တပ်က ဩဂုတ်လနှင့် စက်တင်ဘာလ အတွင်းက ဖြစ်ပွား ခဲ့သော ဆန္ဒပြပွဲ များတွင် ပါဝင် ခဲ့သည့် ရာပေါင်း များစွာသော ဝန်ထမ်း များကို အလုပ်မှ ဖြုတ်ပစ် လိုက်သည်။
(၁၂) ရက်။
::*ကေအန်ယူ သူပုန်များက ၁၉၈၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် စစ်တပ်က သိမ်းပိုက် ခဲ့သော ထိုင်းနယ်စပ် အနီးရှိ သူတို့၏ စခန်းဟောင်း မယ်သဝေါကို ပြန်လည် သိမ်းပိုက် လိုက်သည်။
(၁၇) ရက်။
::* ဩဂုတ်လ ကတည်းက ပိတ်ခဲ့သော ရန်ကုန်မြို့မှ ဘဏ်တိုက် များကို ပြန်လည် ဖွင့်လှစ် လိုက်သည်။
(၂၆) ရက်။
::*ရွှေတိဂုံ ဘုရား အပြင် ဘက်တွင် ကျောင်းသားများ စုရုံး ကြပြီး အစိုးရ ဆန့်ကျင်သည့် ကြွေးကြော်သံ များကို အော်ဟစ် ကြသည်။ စစ်တပ် ရောက်လာသည့် အခါ ကျောင်းသား များက လူစု ခွဲလိုက် ကြသည်။
(၃၀) ရက်။
::*လုံခြုံရေး တပ်သား များက သူတို့ ပျောက်သွားသည့် သေနတ် များကို သရက်တော ကျောင်းတိုက် အတွင်းမှ ပြန်လည် တွေ့ရှိပြီ ဖြစ်ကြောင်း မြန်မာ့ အသံမှ ကြေညာသည်။
::*ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က ရှမ်းပြည်နယ်၊ ပဲခူး၊ မကွေး၊ မန္တလေးနှင့် စစ်ကိုင်းတိုင်း တို့ရှိ မြို့/ရွာ ၅၀ ကျော် တို့ကို လှည့်လည်၍ စည်းရုံးရေး ဆင်းရာ ထောင်ပေါင်း များစွာသော လူထု ပရိသတ် များက သောင်းသောင်းဖျဖျ ကြိုဆို ကြသည်။
(၃၁) ရက်။
::* စစ်အစိုးရ အဖွဲ့မှ ဗိုလ်မှူးကြီး အေဘယ်လ်က မြန်မာပြည် အနေနှင့် ၂၆ နှစ် တာမျှ ကုန်သွယ်ရေး ချုပ်ကိုင်မှုကို အဆုံး သတ်လိုက်ကြောင်း ကြေညာသည်။ ဗိုလ်မှူးကြီး အေဘယ်လ်က နိုင်ငံခြားမှ ရင်းနှီး မြှုပ်နှံမှု ကိုလည်း ကြိုဆိုကြောင်း ထုတ်ဖော် ပြောဆို လိုက်သည်။
== နိုဝင်ဘာလ ==
(၁) ရက်။
::* နိုင်ငံခြားတွင် အမှုထမ်း နေသူများကို ဖယ်ရှားခြင်းများ စတင်သည်။ နိုင်ငံခြားမှ သံတမန်များ ကိုလည်း ပြန်လည် ခေါ်ယူ လိုက်သည်။
(၂) ရက်။
::* မှတ်ပုံတင် ထားသည့် နိုင်ငံရေး ပါတီပေါင်း ၄၃ ခုက နယ်စပ် ဒေသများမှ ပြန်လည် ရောက်ရှိ လာသော ကျောင်းသား များအား ဖမ်းဆီးခြင်းနှင့် နှောင့်ယှက်ခြင်း များကို ကန့်ကွက် လိုက်သည်။
(၄) ရက်။
::* ဗြိတိန် နိုင်ငံက မြန်မာ နိုင်ငံသို့ ပေးအပ် နေသော အကူအညီ များကို ရပ်စဲ လိုက်သည်။
(၅) ရက်။
::* ထိုင်းနယ်စပ် ဒေသ တဝိုက်ရှိ ကျောင်းသား များက ကရင် သူပုန် စစ်စခန်းတွင် ပြုလုပ် ခဲ့သော အစည်းအဝေး တရပ်၌ မြန်မာနိုင်ငံလုံး ဆိုင်ရာ ကျောင်းသားများ ဒီမိုကရက်တစ် တပ်ဦး (မကဒတ) ခေါ် All Burma Students' Democratic Font (ABSDF) ကို ဖွဲ့စည်း လိုက်သည်။
(၈) ရက်။
::*ကင်ဘရာမြို့ရှိ မြန်မာ သံရုံးမှ သံတမန် ၃ ဦး ဩစတြေးလျ နိုင်ငံ၌ နိုင်ငံရေး ခိုလှုံခွင့် တောင်းခံသည်။ အလုပ် ဖြုတ်ခြင်း၊ ဖမ်းဆီးခြင်းနှင့် ခေါ်ယူ စစ်ဆေး သုတ်သင်ခြင်းများ ဆက်လက် ပြုလုပ်လျက် ရှိသည်။
(၉) ရက်။
::*ရန်ကုန်မြို့တွင် ရဟန်းရှင်များ ဦးစီး ကျင်းပသည့် ဆန္ဒပြပွဲကို တားဆီးခြင်း ခံရသည်။
(၁၂) ရက်။
::*ထိုင်း အစိုးရက ထိုင်း ကျောင်းသားနှင့် လူ့အခွင့်အရေး အဖွဲ့အစည်း များ၏ ဝေဖန် ပြစ်တင်မှုကြောင့် ထိုင်း ဒုတိယ နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး ပရာပတ်စ်လင်ပါဖန် မြန်မာ နိုင်ငံသို့ အလည်အပတ် သွားမည့် ခရီးစဉ်ကို ဖျက်လိုက်သည်။
(၁၅) ရက်။
::*အမေရိကန် လွှတ်တော်မှ ဒါနာရိုရာဗက်ချာ (Dana Rohrabacher) ထိုင်း နယ်စပ်ရှိ သေဘောဘိုး စခန်းသို့ သွားပြီး စိတ်ဓာတ် အရ လည်းကောင်း၊ နိုင်ငံရေး အရ လည်းကောင်း ကူညီ အားပေးရန် ကတိ ပေးလိုက်သည်။
(၁၆) ရက်။
::*နယ်စပ်သို့ ထွက်ပြေး သွားသော ကျောင်းသား များကို ပြန်လက်ခံရန် သတ်မှတ်ရက် အချိန် ကာလကို နှစ်ကုန်သည် အထိ တိုးမြှင့် ပေးလိုက်သည်။
(၁၉) ရက်။
::*အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ တပ်ပေါင်းစုမှ လူမျိုးစု သူပုန်၁၀ ဖွဲ့၊ မြေအောက် ကျောင်းသား အဖွဲ့ ၁၂ ဖွဲ့နှင့် အတိုက်အခံ ပါတီ အဖွဲ့အစည်း များသည် ထိုင်းနယ်စပ် အနီးရှိ ကလယ်ဒေး စခန်းတွင် တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေး ကြပြီး မြန်မာနိုင်ငံ ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ် အဖွဲ့ (Democratic Alliance of Burma, DAB) ကို ဖွဲ့စည်း လိုက်သည်။ ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ် ကေအန်ယူ ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်မြ၊ ဒုဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ် ကချင် သူပုန် ခေါင်းဆောင် ဘရမ်ဆိုင်း တို့အား ရွေးချယ် တင်မြှောက် ကြသည်။
(၂၂) ရက်။
::*ထိုင်း အစိုးရက စောမောင် အာဏာ သိမ်းပြီးနောက် ထွက်ပြေး ခဲ့သော ကျောင်းသား များကို ထိုင်းနိုင်ငံ၌ ယာယီ ခိုလှုံခွင့် ပေးလိုက်သည်။
(၂၄) ရက်။
::*မလေးရှား နိုင်ငံ သံအမတ်သည် သူ၏ သံတမန် ခန့်အပ်လွှာကို ဗိုလ်ချုပ် စောမောင် အစိုးရအား ပေးအပ် ခဲ့သဖြင့် စစ်အစိုးရနှင့် ပထမဦးဆုံး ဆက်သွယ်သော နိုင်ငံ ဖြစ်လာသည်။
(၃၀) ရက်။
::*စစ်အစိုးရသည် နိုင်ငံခြားငွေ ရရှိနိုင်ရန် ၎င်း၏ နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဥပဒေကို ကြေညာ ခဲ့သည်။
== ဒီဇင်ဘာလ ==
(၃) ရက်။
::*ဦးအောင်ကြီးသည် အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်က ကွန်မြူနစ်ဟု စွပ်စွဲခြင်း ခံရသော သူ ၈ ဦးကို ထုတ်ပယ်ရန် ငြင်းဆန် ခဲ့သဖြင့် ထို အဖွဲ့ချုပ်မှ နုတ်ထွက် လိုက်သည်။
(၁၀) ရက်။
::*အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ် ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ် ဦးတင်ဦးအား ရွေးချယ် တင်မြှောက် လိုက်သည်။
(၁၄) ရက်။
::*ထိုင်းနိုင်ငံ စစ်ဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ချာဗာလစ် ယောင်ချာယွတ် မြန်မာပြည်သို့ သွားရောက်ပြီး ထိုင်း - မြန်မာ နယ်စပ် များတွင် နေထိုင်လျက် ရှိသည့် အစိုးရ ဆန့်ကျင်ရေး ကျောင်းသား များကို ပြန်လည် ပို့ဆောင် ပေးရန် အတွက် အပြန်အလှန် သဘောဖြင့် ရရှိခဲ့သည့် မြန်မာ အစိုးရ၏ ရက်ရော လှသော သစ်ခုတ်ခွင့်နှင့် ငါးဖမ်းခွင့်များ ပိုက်၍ ထိုင်း နိုင်ငံသို့ ပြန်လည် ရောက်ရှိ လာသည်
(၁၆) ရက်။
::* ဦးအောင်ကြီးက ပြည်ထောင်စု အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ ပါတီကို ထူထောင် လိုက်သည်။
(၁၈) ရက်။
::*ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် မြန်မာပြည် အရှေ့တောင်ပိုင်း ခရီးမှ ရန်ကုန်သို့ ပြန်ရောက် လာသည်။ ထိုဒေသ တွင်လည်း ဒေသခံ ပြည်သူ လူထု အများစု၏ ထောက်ခံ ကြိုဆိုမှု ရလာ ခဲ့သည်။
(၁၉) ရက်။
::*လုပ်သား ပြည်သူ့ နေ့စဉ် သတင်းစာ ခေါင်းကြီးပိုင်းတွင် နိုင်ငံရေး ပါတီများ အနေနှင့် လိုက်နာရမည့် စည်းကမ်း၊ တရား ဥပဒေနှင့် အစိုးရ အမိန့် ထုတ်ပြန် ကြေညာချက် များကို လိုက်နာ ကြရန် ဖြစ်ပြီး ပြည်သူ များကို သွေးထိုး လှုံ့ဆော်ရန် အချိန် မဟုတ် တော့ကြောင်း ရေးသား လိုက်သည်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က "သန့်ရှင်းပြီး တရား မျှတတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်နိုင် မဖြစ်နိုင် ကျွန်မတို့ မေးကြ ရပါမယ်။ ကျွန်မတို့က ဒါကို ဆန့်ကျင် နေတာ ဖြစ်ပါတယ်" ဟု ပြန်လည် ဖြေကြားသည်။
(၂၁) ရက်။
::*ရန်ကုန်မြို့တွင် ဒီဇင်ဘာလ ၁၄ ရက်နေ့က ဗိုလ်ချုပ်ကြီး စောမောင်နှင့် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ချာဗာလစ် ယောင်ချာယွတ်တို့ ရခဲ့သည့် သဘော တူညီမှု၏ တစိတ် တဒေသ အဖြစ် ထိုင်း နယ်စပ်မှ ကျောင်းသား များအား မြန်မာပြည် ပြန်ပို့ရန် အတွက် ထိုင်းနိုင်ငံ တာ့ခ်လေဆိပ် အနီး၌ ကြိုဆိုရေး စခန်း တခု ဖွင့်လှစ် လိုက်သည်။ အစိုးရ စစ်တပ်မှ မယ်သဝေါ ကရင် သူပုန် စခန်းကို ပြန်လည် သိမ်းပိုက် လိုက်သည်။
(၂၆) ရက်။
::*ပထမ အသုတ် ဖြစ်သော မြန်မာ ကျောင်းသား ၈၀ ကို ထိုင်းနိုင်ငံ တာ့ခ်မြို့မှ ရန်ကုန်မြို့သို့ လေကြောင်းဖြင့် ပို့ဆောင် ပေးလိုက်သည်။
(၂၇) ရက်။
::*ဒေါ်[[အောင်ဆန်းစုကြည်]]၏ မိခင် ဖြစ်သူ[[ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း|၊ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း]]၏ဇနီး [[ဒေါ်ခင်ကြည်]] (အသက်- ၇၆ နှစ်) ရန်ကုန်မြို့၌ ကွယ်လွန်သည်။ ထိုင်း အစိုးရက မြန်မာ အစိုးရအား ထိုင်းလေကြောင်း ပိုက်နက် ထဲတွင် လေယာဉ်ပျံဖြင့် နယ်စပ် ဒေသ များကို ကောင်းကင် ဓာတ်ပုံ ရိုက်နိုင်ရန် ၁၉၈၉ ခုနှစ် မတ်လ ၃၁ ရက်နေ့ထိ ခွင့်ပြု လိုက်သည်။
== ဇန်နဝါရီ ဖွားများ ==
* [[၁ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၁]]
* [[၂ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၂]]
* [[၃ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၃]]
* [[၄ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၄]]
* [[၅ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၅]]
* [[၆ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၆]]
* [[၇ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၇]]
* [[၈ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၈]]
* [[၉ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၉]]
* [[၁၀ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၁၀]]
* [[၁၁ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၁၁]]
* [[၁၂ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၁၂]]
* [[၁၃ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၁၃]]
* [[၁၄ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၁၄]]
* [[၁၅ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၁၅]]
* [[၁၆ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၁၆]]
* [[၁၇ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၁၇]]
* [[၁၈ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၁၈]]
* [[၁၉ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၁၉]]
* [[၂၀ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၂၀]]
* [[၂၁ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၂၁]]
* [[၂၂ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၂၂]]
* [[၂၃ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၂၃]]
* [[၂၄ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၂၄]]
* [[၂၅ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၂၅]]
* [[၂၆ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၂၆]]
* [[၂၇ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၂၇]]
* [[၂၈ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၂၈]]
* [[၂၉ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၂၉]]
* [[၃၀ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၃၀]]
* [[၃၁ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၃၁]]
== ဖေဖော်ဝါရီ ဖွားများ ==
* [[၁ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၁]]
* [[၂ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂]]
* [[၃ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၃]]
* [[၄ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၄]]
* [[၅ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၅]]
* [[၆ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၆]]
* [[၇ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၇]]
* [[၈ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၈]]
* [[၉ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၉]]
* [[၁၀ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀]]
* [[၁၁ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၁၁]]
* [[၁၂ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂]]
* [[၁၃ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၁၃]]
* [[၁၄ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄]]
* [[၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၁၅]]
* [[၁၆ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၁၆]]
* [[၁၇ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၁၇]]
* [[၁၈ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈]]
* [[၁၉ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉]]
* [[၂၀ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀]]
* [[၂၁ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁]]
* [[၂၂ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၂]]
* [[၂၃ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၃]]
* [[၂၄ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄]]
* [[၂၅ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၅]]
* [[၂၆ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၆]]
* [[၂၇ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၇]]
* [[၂၈ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၈]]
* [[၂၉ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၉]]
== မတ် ဖွားများ ==
* [[၁ မတ်|မတ် ၁]]
* [[၂ မတ်|မတ် ၂]]
* [[၃ မတ်|မတ် ၃]]
* [[၄ မတ်|မတ် ၄]]
* [[၅ မတ်|မတ် ၅]]
* [[၆ မတ်|မတ် ၆]]
* [[၇ မတ်|မတ် ၇]]
* [[၈ မတ်|မတ် ၈]]
* [[၉ မတ်|မတ် ၉]]
* [[၁၀ မတ်|မတ် ၁၀]]
* [[၁၁ မတ်|မတ် ၁၁]]
* [[၁၂ မတ်|မတ် ၁၂]]
* [[၁၃ မတ်|မတ် ၁၃]]
* [[၁၄ မတ်|မတ် ၁၄]]
* [[၁၅ မတ်|မတ် ၁၅]]
* [[၁၆ မတ်|မတ် ၁၆]]
* [[၁၇ မတ်|မတ် ၁၇]]
* [[၁၈ မတ်|မတ် ၁၈]]
* [[၁၉ မတ်|မတ် ၁၉]]
* [[၂၀ မတ်|မတ် ၂၀]]
* [[၂၁ မတ်|မတ် ၂၁]]
* [[၂၂ မတ်|မတ် ၂၂]]
* [[၂၃ မတ်|မတ် ၂၃]]
* [[၂၄ မတ်|မတ် ၂၄]]
* [[၂၅ မတ်|မတ် ၂၅]]
* [[၂၆ မတ်|မတ် ၂၆]]
* [[၂၇ မတ်|မတ် ၂၇]]
* [[၂၈ မတ်|မတ် ၂၈]]
* [[၂၉ မတ်|မတ် ၂၉]]
* [[၃၀ မတ်|မတ် ၃၀]]
* [[၃၁ မတ်|မတ် ၃၁]]
== ဧပြီ ဖွားများ ==
* [[၁ ဧပြီ|ဧပြီ ၁]]
* [[၂ ဧပြီ|ဧပြီ ၂]]
* [[၃ ဧပြီ|ဧပြီ ၃]]
* [[၄ ဧပြီ|ဧပြီ ၄]]
* [[၅ ဧပြီ|ဧပြီ ၅]]
* [[၆ ဧပြီ|ဧပြီ ၆]]
* [[၇ ဧပြီ|ဧပြီ ၇]]
* [[၈ ဧပြီ|ဧပြီ ၈]]
* [[၉ ဧပြီ|ဧပြီ ၉]]
* [[၁၀ ဧပြီ|ဧပြီ ၁၀]]
* [[၁၁ ဧပြီ|ဧပြီ ၁၁]]
* [[၁၂ ဧပြီ|ဧပြီ ၁၂]]
* [[၁၃ ဧပြီ|ဧပြီ ၁၃]]
* [[၁၄ ဧပြီ|ဧပြီ ၁၄]]
* [[၁၅ ဧပြီ|ဧပြီ ၁၅]]
* [[၁၆ ဧပြီ|ဧပြီ ၁၆]]
* [[၁၇ ဧပြီ|ဧပြီ ၁၇]]
* [[၁၈ ဧပြီ|ဧပြီ ၁၈]]
* [[၁၉ ဧပြီ|ဧပြီ ၁၉]]
* [[၂၀ ဧပြီ|ဧပြီ ၂၀]]
* [[၂၁ ဧပြီ|ဧပြီ ၂၁]]
* [[၂၂ ဧပြီ|ဧပြီ ၂၂]]
* [[၂၃ ဧပြီ|ဧပြီ ၂၃]]
* [[၂၄ ဧပြီ|ဧပြီ ၂၄]]
* [[၂၅ ဧပြီ|ဧပြီ ၂၅]]
* [[၂၆ ဧပြီ|ဧပြီ ၂၆]]
* [[၂၇ ဧပြီ|ဧပြီ ၂၇]]
* [[၂၈ ဧပြီ|ဧပြီ ၂၈]]
* [[၂၉ ဧပြီ|ဧပြီ ၂၉]]
* [[၃၀ ဧပြီ|ဧပြီ ၃၀]]
== မေ ဖွားများ ==
* [[၁ မေ|မေ ၁]]
* [[၂ မေ|မေ ၂]]
* [[၃ မေ|မေ ၃]]
* [[၄ မေ|မေ ၄]]
* [[၅ မေ|မေ ၅]]
* [[၆ မေ|မေ ၆]]
* [[၇ မေ|မေ ၇]]
* [[၈ မေ|မေ ၈]]
* [[၉ မေ|မေ ၉]]
* [[၁၀ မေ|မေ ၁၀]]
* [[၁၁ မေ|မေ ၁၁]]
* [[၁၂ မေ|မေ ၁၂]]
* [[၁၃ မေ|မေ ၁၃]]
* [[၁၄ မေ|မေ ၁၄]]
* [[၁၅ မေ|မေ ၁၅]]
* [[၁၆ မေ|မေ ၁၆]]
* [[၁၇ မေ|မေ ၁၇]]
* [[၁၈ မေ|မေ ၁၈]]
* [[၁၉ မေ|မေ ၁၉]]
* [[၂၀ မေ|မေ ၂၀]]
* [[၂၁ မေ|မေ ၂၁]]
* [[၂၂ မေ|မေ ၂၂]]
* [[၂၃ မေ|မေ ၂၃]]
* [[၂၄ မေ|မေ ၂၄]]
* [[၂၅ မေ|မေ ၂၅]]
* [[၂၆ မေ|မေ ၂၆]]
* [[၂၇ မေ|မေ ၂၇]]
* [[၂၈ မေ|မေ ၂၈]]
* [[၂၉ မေ|မေ ၂၉]]
* [[၃၀ မေ|မေ ၃၀]]
* [[၃၁ မေ|မေ ၃၁]]
== ဇွန် ဖွားများ ==
* [[၁ ဇွန်|ဇွန် ၁]]
* [[၂ ဇွန်|ဇွန် ၂]]
* [[၃ ဇွန်|ဇွန် ၃]]
* [[၄ ဇွန်|ဇွန် ၄]]
* [[၅ ဇွန်|ဇွန် ၅]]
* [[၆ ဇွန်|ဇွန် ၆]]
* [[၇ ဇွန်|ဇွန် ၇]]
* [[၈ ဇွန်|ဇွန် ၈]]
* [[၉ ဇွန်|ဇွန် ၉]]
* [[၁၀ ဇွန်|ဇွန် ၁၀]]
* [[၁၁ ဇွန်|ဇွန် ၁၁]]
* [[၁၂ ဇွန်|ဇွန် ၁၂]]
* [[၁၃ ဇွန်|ဇွန် ၁၃]]
* [[၁၄ ဇွန်|ဇွန် ၁၄]]
* [[၁၅ ဇွန်|ဇွန် ၁၅]]
* [[၁၆ ဇွန်|ဇွန် ၁၆]]
* [[၁၇ ဇွန်|ဇွန် ၁၇]]
* [[၁၈ ဇွန်|ဇွန် ၁၈]]
* [[၁၉ ဇွန်|ဇွန် ၁၉]]
* [[၂၀ ဇွန်|ဇွန် ၂၀]]
* [[၂၁ ဇွန်|ဇွန် ၂၁]]
* [[၂၂ ဇွန်|ဇွန် ၂၂]]
* [[၂၃ ဇွန်|ဇွန် ၂၃]]
* [[၂၄ ဇွန်|ဇွန် ၂၄]]
* [[၂၅ ဇွန်|ဇွန် ၂၅]]
* [[၂၆ ဇွန်|ဇွန် ၂၆]]
* [[၂၇ ဇွန်|ဇွန် ၂၇]]
* [[၂၈ ဇွန်|ဇွန် ၂၈]]
* [[၂၉ ဇွန်|ဇွန် ၂၉]]
* [[၃၀ ဇွန်|ဇွန် ၃၀]]
== ဇူလိုင် ဖွားများ ==
* [[၁ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၁]]
* [[၂ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၂]]
* [[၃ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၃]]
* [[၄ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၄]]
* [[၅ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၅]]
* [[၆ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၆]]
* [[၇ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၇]]
* [[၈ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၈]]
* [[၉ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၉]]
* [[၁၀ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၁၀]]
* [[၁၁ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၁၁]]
* [[၁၂ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၁၂]]
* [[၁၃ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၁၃]]
* [[၁၄ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၁၄]]
* [[၁၅ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၁၅]]
* [[၁၆ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၁၆]]
* [[၁၇ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၁၇]]
* [[၁၈ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၁၈]]
* [[၁၉ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၁၉]]
* [[၂၀ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၂၀]]
* [[၂၁ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၂၁]]
* [[၂၂ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၂၂]]
* [[၂၃ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၂၃]]
* [[၂၄ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၂၄]]
* [[၂၅ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၂၅]]
* [[၂၆ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၂၆]]
* [[၂၇ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၂၇]]
* [[၂၈ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၂၈]]
* [[၂၉ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၂၉]]
* [[၃၀ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၃၀]]
* [[၃၁ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၃၁]]
== ဩဂုတ် ဖွားများ ==
* [[၁ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၁]]
* [[၂ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၂]]
* [[၃ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၃]]
* [[၄ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၄]]
* [[၅ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၅]]
* [[၆ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၆]]
* [[၇ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၇]]
* [[၈ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၈]]
* [[၉ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၉]]
* [[၁၀ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၁၀]]
* [[၁၁ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၁၁]]
* [[၁၂ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၁၂]]
* [[၁၃ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၁၃]]
* [[၁၄ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၁၄]]
* [[၁၅ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၁၅]]
* [[၁၆ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၁၆]]
* [[၁၇ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၁၇]]
* [[၁၈ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၁၈]]
* [[၁၉ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၁၉]]
* [[၂၀ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၂၀]]
* [[၂၁ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၂၁]]
* [[၂၂ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၂၂]]
* [[၂၃ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၂၃]]
* [[၂၄ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၂၄]]
* [[၂၅ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၂၅]]
* [[၂၆ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၂၆]]
* [[၂၇ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၂၇]]
* [[၂၈ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၂၈]]
* [[၂၉ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၂၉]]
* [[၃၀ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၃၀]]
* [[၃၁ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၃၁]]
== စက်တင်ဘာ ဖွားများ ==
* [[၁ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၁]]
* [[၂ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၂]]
* [[၃ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၃]]
* [[၄ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၄]]
* [[၅ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၅]]
* [[၆ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၆]]
* [[၇ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၇]]
* [[၈ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၈]]
* [[၉ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၉]]
* [[၁၀ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၁၀]]
* [[၁၁ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၁၁]]
* [[၁၂ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၁၂]]
* [[၁၃ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၁၃]]
* [[၁၄ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၁၄]]
* [[၁၅ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၁၅]]
* [[၁၆ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၁၆]]
* [[၁၇ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၁၇]]
* [[၁၈ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၁၈]]
* [[၁၉ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၁၉]]
* [[၂၀ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၂၀]]
* [[၂၁ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၂၁]]
* [[၂၂ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၂၂]]
* [[၂၃ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၂၃]]
* [[၂၄ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၂၄]]
* [[၂၅ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၂၅]]
* [[၂၆ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၂၆]]
* [[၂၇ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၂၇]]
* [[၂၈ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၂၈]]
* [[၂၉ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၂၉]]
* [[၃၀ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၃၀]]
== အောက်တိုဘာ ဖွားများ ==
* [[၁ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၁]]
* [[၂ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၂]]
* [[၃ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၃]]
* [[၄ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၄]]
* [[၅ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၅]]
* [[၆ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၆]]
* [[၇ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၇]]
* [[၈ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၈]]
* [[၉ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၉]]
* [[၁၀ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၁၀]]
* [[၁၁ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၁၁]]
* [[၁၂ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၁၂]]
* [[၁၃ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၁၃]]
* [[၁၄ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၁၄]]
* [[၁၅ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၁၅]]
* [[၁၆ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၁၆]]
* [[၁၇ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၁၇]]
* [[၁၈ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၁၈]]
* [[၁၉ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၁၉]]
* [[၂၀ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၂၀]]
* [[၂၁ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၂၁]]
* [[၂၂ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၂၂]]
* [[၂၃ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၂၃]]
* [[၂၄ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၂၄]]
* [[၂၅ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၂၅]]
* [[၂၆ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၂၆]]
* [[၂၇ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၂၇]]
* [[၂၈ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၂၈]]
* [[၂၉ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၂၉]]
* [[၃၀ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၃၀]]
* [[၃၁ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၃၁]]
== နိုဝင်ဘာ ဖွားများ ==
* [[၁ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၁]]
* [[၂ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၂]]
* [[၃ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၃]]
* [[၄ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၄]]
* [[၅ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၅]]
* [[၆ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၆]]
* [[၇ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၇]]
* [[၈ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၈]]
* [[၉ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၉]]
* [[၁၀ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၁၀]]
* [[၁၁ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၁၁]]
* [[၁၂ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၁၂]]
* [[၁၃ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၁၃]]
* [[၁၄ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၁၄]]
* [[၁၅ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၁၅]]
* [[၁၆ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၁၆]]
* [[၁၇ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၁၇]]
* [[၁၈ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၁၈]]
* [[၁၉ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၁၉]]
* [[၂၀ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၂၀]]
* [[၂၁ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၂၁]]
* [[၂၂ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၂၂]]
* [[၂၃ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၂၃]]
* [[၂၄ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၂၄]]
* [[၂၅ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၂၅]]
* [[၂၆ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၂၆]]
* [[၂၇ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၂၇]]
* [[၂၈ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၂၈]]
* [[၂၉ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၂၉]]
* [[၃၀ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၃၀]]
== ဒီဇင်ဘာ ဖွားများ ==
* [[၁ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၁]]
* [[၂ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၂]]
* [[၃ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၃]]
* [[၄ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၄]]
* [[၅ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၅]]
* [[၆ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၆]]
* [[၇ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၇]]
* [[၈ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၈]]
* [[၉ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၉]]
* [[၁၀ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၁၀]]
* [[၁၁ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၁၁]]
* [[၁၂ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၁၂]]
* [[၁၃ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၁၃]]
* [[၁၄ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၁၄]]
* [[၁၅ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၁၅]]
* [[၁၆ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၁၆]]
* [[၁၇ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၁၇]]
* [[၁၈ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၁၈]]
* [[၁၉ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၁၉]]
* [[၂၀ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၂၀]]
* [[၂၁ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၂၁]]
* [[၂၂ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၂၂]]
* [[၂၃ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၂၃]]
* [[၂၄ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၂၄]]
* [[၂၅ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၂၅]]
* [[၂၆ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၂၆]]
* [[၂၇ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၂၇]]
* [[၂၈ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၂၈]]
* [[၂၉ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၂၉]]
* [[၃၀ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၃၀]]
* [[၃၁ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၃၁]]
== ဇန်နဝါရီ ကွယ်လွန်သူများ ==
* [[၁ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၁]]
* [[၂ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၂]]
* [[၃ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၃]]
* [[၄ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၄]]
* [[၅ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၅]]
* [[၆ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၆]]
* [[၇ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၇]]
* [[၈ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၈]]
* [[၉ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၉]]
* [[၁၀ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၁၀]]
* [[၁၁ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၁၁]]
* [[၁၂ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၁၂]]
* [[၁၃ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၁၃]]
* [[၁၄ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၁၄]]
* [[၁၅ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၁၅]]
* [[၁၆ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၁၆]]
* [[၁၇ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၁၇]]
* [[၁၈ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၁၈]]
* [[၁၉ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၁၉]]
* [[၂၀ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၂၀]]
* [[၂၁ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၂၁]]
* [[၂၂ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၂၂]]
* [[၂၃ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၂၃]]
* [[၂၄ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၂၄]]
* [[၂၅ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၂၅]]
* [[၂၆ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၂၆]]
* [[၂၇ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၂၇]]
* [[၂၈ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၂၈]]
* [[၂၉ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၂၉]]
* [[၃၀ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၃၀]]
* [[၃၁ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီ ၃၁]]
== ဖေဖော်ဝါရီ ကွယ်လွန်သူများ ==
* [[၁ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၁]]
* [[၂ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂]]
* [[၃ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၃]]
* [[၄ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၄]]
* [[၅ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၅]]
* [[၆ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၆]]
* [[၇ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၇]]
* [[၈ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၈]]
* [[၉ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၉]]
* [[၁၀ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀]]
* [[၁၁ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၁၁]]
* [[၁၂ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂]]
* [[၁၃ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၁၃]]
* [[၁၄ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄]]
* [[၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၁၅]]
* [[၁၆ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၁၆]]
* [[၁၇ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၁၇]]
* [[၁၈ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈]]
* [[၁၉ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉]]
* [[၂၀ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀]]
* [[၂၁ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁]]
* [[၂၂ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၂]]
* [[၂၃ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၃]]
* [[၂၄ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄]]
* [[၂၅ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၅]]
* [[၂၆ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၆]]
* [[၂၇ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၇]]
* [[၂၈ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၈]]
== မတ် ကွယ်လွန်သူများ ==
* [[၁ မတ်|မတ် ၁]]
* [[၂ မတ်|မတ် ၂]]
* [[၃ မတ်|မတ် ၃]]
* [[၄ မတ်|မတ် ၄]]
* [[၅ မတ်|မတ် ၅]]
* [[၆ မတ်|မတ် ၆]]
* [[၇ မတ်|မတ် ၇]]
* [[၈ မတ်|မတ် ၈]]
* [[၉ မတ်|မတ် ၉]]
* [[၁၀ မတ်|မတ် ၁၀]]
* [[၁၁ မတ်|မတ် ၁၁]]
* [[၁၂ မတ်|မတ် ၁၂]]
* [[၁၃ မတ်|မတ် ၁၃]]
* [[၁၄ မတ်|မတ် ၁၄]]
* [[၁၅ မတ်|မတ် ၁၅]]
* [[၁၆ မတ်|မတ် ၁၆]]
* [[၁၇ မတ်|မတ် ၁၇]]
* [[၁၈ မတ်|မတ် ၁၈]]
* [[၁၉ မတ်|မတ် ၁၉]]
* [[၂၀ မတ်|မတ် ၂၀]]
* [[၂၁ မတ်|မတ် ၂၁]]
* [[၂၂ မတ်|မတ် ၂၂]]
* [[၂၃ မတ်|မတ် ၂၃]]
* [[၂၄ မတ်|မတ် ၂၄]]
* [[၂၅ မတ်|မတ် ၂၅]]
* [[၂၆ မတ်|မတ် ၂၆]]
* [[၂၇ မတ်|မတ် ၂၇]]
* [[၂၈ မတ်|မတ် ၂၈]]
* [[၂၉ မတ်|မတ် ၂၉]]
* [[၃၀ မတ်|မတ် ၃၀]]
* [[၃၁ မတ်|မတ် ၃၁]]
== ဧပြီ ကွယ်လွန်သူများ ==
* [[၁ ဧပြီ|ဧပြီ ၁]]
* [[၂ ဧပြီ|ဧပြီ ၂]]
* [[၃ ဧပြီ|ဧပြီ ၃]]
* [[၄ ဧပြီ|ဧပြီ ၄]]
* [[၅ ဧပြီ|ဧပြီ ၅]]
* [[၆ ဧပြီ|ဧပြီ ၆]]
* [[၇ ဧပြီ|ဧပြီ ၇]]
* [[၈ ဧပြီ|ဧပြီ ၈]]
* [[၉ ဧပြီ|ဧပြီ ၉]]
* [[၁၀ ဧပြီ|ဧပြီ ၁၀]]
* [[၁၁ ဧပြီ|ဧပြီ ၁၁]]
* [[၁၂ ဧပြီ|ဧပြီ ၁၂]]
* [[၁၃ ဧပြီ|ဧပြီ ၁၃]]
* [[၁၄ ဧပြီ|ဧပြီ ၁၄]]
* [[၁၅ ဧပြီ|ဧပြီ ၁၅]]
* [[၁၆ ဧပြီ|ဧပြီ ၁၆]]
* [[၁၇ ဧပြီ|ဧပြီ ၁၇]]
* [[၁၈ ဧပြီ|ဧပြီ ၁၈]]
* [[၁၉ ဧပြီ|ဧပြီ ၁၉]]
* [[၂၀ ဧပြီ|ဧပြီ ၂၀]]
* [[၂၁ ဧပြီ|ဧပြီ ၂၁]]
* [[၂၂ ဧပြီ|ဧပြီ ၂၂]]
* [[၂၃ ဧပြီ|ဧပြီ ၂၃]]
* [[၂၄ ဧပြီ|ဧပြီ ၂၄]]
* [[၂၅ ဧပြီ|ဧပြီ ၂၅]]
* [[၂၆ ဧပြီ|ဧပြီ ၂၆]]
* [[၂၇ ဧပြီ|ဧပြီ ၂၇]]
* [[၂၈ ဧပြီ|ဧပြီ ၂၈]]
* [[၂၉ ဧပြီ|ဧပြီ ၂၉]]
* [[၃၀ ဧပြီ|ဧပြီ ၃၀]]
== မေ ကွယ်လွန်သူများ ==
* [[၁ မေ|မေ ၁]]
* [[၂ မေ|မေ ၂]]
* [[၃ မေ|မေ ၃]]
* [[၄ မေ|မေ ၄]]
* [[၅ မေ|မေ ၅]]
* [[၆ မေ|မေ ၆]]
* [[၇ မေ|မေ ၇]]
* [[၈ မေ|မေ ၈]]
* [[၉ မေ|မေ ၉]]
* [[၁၀ မေ|မေ ၁၀]]
* [[၁၁ မေ|မေ ၁၁]]
* [[၁၂ မေ|မေ ၁၂]]
* [[၁၃ မေ|မေ ၁၃]]
* [[၁၄ မေ|မေ ၁၄]]
* [[၁၅ မေ|မေ ၁၅]]
* [[၁၆ မေ|မေ ၁၆]]
* [[၁၇ မေ|မေ ၁၇]]
* [[၁၈ မေ|မေ ၁၈]]
* [[၁၉ မေ|မေ ၁၉]]
* [[၂၀ မေ|မေ ၂၀]]
* [[၂၁ မေ|မေ ၂၁]]
* [[၂၂ မေ|မေ ၂၂]]
* [[၂၃ မေ|မေ ၂၃]]
* [[၂၄ မေ|မေ ၂၄]]
* [[၂၅ မေ|မေ ၂၅]]
* [[၂၆ မေ|မေ ၂၆]]
* [[၂၇ မေ|မေ ၂၇]]
* [[၂၈ မေ|မေ ၂၈]]
* [[၂၉ မေ|မေ ၂၉]]
* [[၃၀ မေ|မေ ၃၀]]
* [[၃၁ မေ|မေ ၃၁]]
== ဇွန် ကွယ်လွန်သူများ ==
* [[၁ ဇွန်|ဇွန် ၁]]
* [[၂ ဇွန်|ဇွန် ၂]]
* [[၃ ဇွန်|ဇွန် ၃]]
* [[၄ ဇွန်|ဇွန် ၄]]
* [[၅ ဇွန်|ဇွန် ၅]]
* [[၆ ဇွန်|ဇွန် ၆]]
* [[၇ ဇွန်|ဇွန် ၇]]
* [[၈ ဇွန်|ဇွန် ၈]]
* [[၉ ဇွန်|ဇွန် ၉]]
* [[၁၀ ဇွန်|ဇွန် ၁၀]]
* [[၁၁ ဇွန်|ဇွန် ၁၁]]
* [[၁၂ ဇွန်|ဇွန် ၁၂]]
* [[၁၃ ဇွန်|ဇွန် ၁၃]]
* [[၁၄ ဇွန်|ဇွန် ၁၄]]
* [[၁၅ ဇွန်|ဇွန် ၁၅]]
* [[၁၆ ဇွန်|ဇွန် ၁၆]]
* [[၁၇ ဇွန်|ဇွန် ၁၇]]
* [[၁၈ ဇွန်|ဇွန် ၁၈]]
* [[၁၉ ဇွန်|ဇွန် ၁၉]]
* [[၂၀ ဇွန်|ဇွန် ၂၀]]
* [[၂၁ ဇွန်|ဇွန် ၂၁]]
* [[၂၂ ဇွန်|ဇွန် ၂၂]]
* [[၂၃ ဇွန်|ဇွန် ၂၃]]
* [[၂၄ ဇွန်|ဇွန် ၂၄]]
* [[၂၅ ဇွန်|ဇွန် ၂၅]]
* [[၂၆ ဇွန်|ဇွန် ၂၆]]
* [[၂၇ ဇွန်|ဇွန် ၂၇]]
* [[၂၈ ဇွန်|ဇွန် ၂၈]]
* [[၂၉ ဇွန်|ဇွန် ၂၉]]
* [[၃၀ ဇွန်|ဇွန် ၃၀]]
== ဇူလိုင် ကွယ်လွန်သူများ ==
* [[၁ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၁]]
* [[၂ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၂]]
* [[၃ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၃]]
* [[၄ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၄]]
* [[၅ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၅]]
* [[၆ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၆]]
* [[၇ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၇]]
* [[၈ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၈]]
* [[၉ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၉]]
* [[၁၀ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၁၀]]
* [[၁၁ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၁၁]]
* [[၁၂ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၁၂]]
* [[၁၃ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၁၃]]
* [[၁၄ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၁၄]]
* [[၁၅ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၁၅]]
* [[၁၆ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၁၆]]
* [[၁၇ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၁၇]]
* [[၁၈ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၁၈]]
* [[၁၉ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၁၉]]
* [[၂၀ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၂၀]]
* [[၂၁ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၂၁]]
* [[၂၂ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၂၂]]
* [[၂၃ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၂၃]]
* [[၂၄ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၂၄]]
* [[၂၅ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၂၅]]
* [[၂၆ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၂၆]]
* [[၂၇ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၂၇]]
* [[၂၈ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၂၈]]
* [[၂၉ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၂၉]]
* [[၃၀ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၃၀]]
* [[၃၁ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၃၁]]
== ဩဂုတ် ကွယ်လွန်သူများ ==
* [[၁ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၁]]
* [[၂ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၂]]
* [[၃ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၃]]
* [[၄ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၄]]
* [[၅ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၅]]
* [[၆ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၆]]
* [[၇ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၇]]
* [[၈ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၈]]
* [[၉ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၉]]
* [[၁၀ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၁၀]]
* [[၁၁ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၁၁]]
* [[၁၂ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၁၂]]
* [[၁၃ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၁၃]]
* [[၁၄ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၁၄]]
* [[၁၅ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၁၅]]
* [[၁၆ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၁၆]]
* [[၁၇ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၁၇]]
* [[၁၈ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၁၈]]
* [[၁၉ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၁၉]]
* [[၂၀ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၂၀]]
* [[၂၁ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၂၁]]
* [[၂၂ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၂၂]]
* [[၂၃ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၂၃]]
* [[၂၄ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၂၄]]
* [[၂၅ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၂၅]]
* [[၂၆ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၂၆]]
* [[၂၇ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၂၇]]
* [[၂၈ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၂၈]]
* [[၂၉ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၂၉]]
* [[၃၀ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၃၀]]
* [[၃၁ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် ၃၁]]
== စက်တင်ဘာ ကွယ်လွန်သူများ ==
* [[၁ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၁]]
* [[၂ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၂]]
* [[၃ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၃]]
* [[၄ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၄]]
* [[၅ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၅]]
* [[၆ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၆]]
* [[၇ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၇]]
* [[၈ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၈]]
* [[၉ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၉]]
* [[၁၀ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၁၀]]
* [[၁၁ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၁၁]]
* [[၁၂ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၁၂]]
* [[၁၃ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၁၃]]
* [[၁၄ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၁၄]]
* [[၁၅ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၁၅]]
* [[၁၆ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၁၆]]
* [[၁၇ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၁၇]]
* [[၁၈ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၁၈]]
* [[၁၉ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၁၉]]
* [[၂၀ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၂၀]]
* [[၂၁ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၂၁]]
* [[၂၂ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၂၂]]
* [[၂၃ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၂၃]]
* [[၂၄ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၂၄]]
* [[၂၅ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၂၅]]
* [[၂၆ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၂၆]]
* [[၂၇ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၂၇]]
* [[၂၈ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၂၈]]
* [[၂၉ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၂၉]]
* [[၃၀ စက်တင်ဘာ|စက်တင်ဘာ ၃၀]]
== အောက်တိုဘာ ကွယ်လွန်သူများ ==
* [[၁ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၁]]
* [[၂ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၂]]
* [[၃ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၃]]
* [[၄ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၄]]
* [[၅ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၅]]
* [[၆ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၆]]
* [[၇ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၇]]
* [[၈ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၈]]
* [[၉ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၉]]
* [[၁၀ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၁၀]]
* [[၁၁ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၁၁]]
* [[၁၂ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၁၂]]
* [[၁၃ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၁၃]]
* [[၁၄ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၁၄]]
* [[၁၅ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၁၅]]
* [[၁၆ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၁၆]]
* [[၁၇ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၁၇]]
* [[၁၈ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၁၈]]
* [[၁၉ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၁၉]]
* [[၂၀ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၂၀]]
* [[၂၁ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၂၁]]
* [[၂၂ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၂၂]]
* [[၂၃ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၂၃]]
* [[၂၄ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၂၄]]
* [[၂၅ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၂၅]]
* [[၂၆ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၂၆]]
* [[၂၇ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၂၇]]
* [[၂၈ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၂၈]]
* [[၂၉ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၂၉]]
* [[၃၀ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၃၀]]
* [[၃၁ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၃၁]]
== နိုဝင်ဘာ ကွယ်လွန်သူများ ==
* [[၁ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၁]]
* [[၂ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၂]]
* [[၃ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၃]]
* [[၄ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၄]]
* [[၅ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၅]]
* [[၆ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၆]]
* [[၇ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၇]]
* [[၈ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၈]]
* [[၉ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၉]]
* [[၁၀ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၁၀]]
* [[၁၁ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၁၁]]
* [[၁၂ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၁၂]]
* [[၁၃ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၁၃]]
* [[၁၄ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၁၄]]
* [[၁၅ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၁၅]]
* [[၁၆ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၁၆]]
* [[၁၇ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၁၇]]
* [[၁၈ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၁၈]]
* [[၁၉ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၁၉]]
* [[၂၀ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၂၀]]
* [[၂၁ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၂၁]]
* [[၂၂ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၂၂]]
* [[၂၃ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၂၃]]
* [[၂၄ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၂၄]]
* [[၂၅ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၂၅]]
* [[၂၆ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၂၆]]
* [[၂၇ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၂၇]]
* [[၂၈ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၂၈]]
* [[၂၉ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၂၉]]
* [[၃၀ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၃၀]]
== ဒီဇင်ဘာ ကွယ်လွန်သူများ ==
* [[၁ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၁]]
* [[၂ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၂]]
* [[၃ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၃]]
* [[၄ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၄]]
* [[၅ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၅]]
* [[၆ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၆]]
* [[၇ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၇]]
* [[၈ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၈]]
* [[၉ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၉]]
* [[၁၀ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၁၀]]
* [[၁၁ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၁၁]]
* [[၁၂ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၁၂]]
* [[၁၃ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၁၃]]
* [[၁၄ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၁၄]]
* [[၁၅ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၁၅]]
* [[၁၆ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၁၆]]
* [[၁၇ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၁၇]]
* [[၁၈ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၁၈]]
* [[၁၉ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၁၉]]
* [[၂၀ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၂၀]]
* [[၂၁ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၂၁]]
* [[၂၂ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၂၂]]
* [[၂၃ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၂၃]]
* [[၂၄ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၂၄]]
* [[၂၅ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၂၅]]
* [[၂၆ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၂၆]]
* [[၂၇ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၂၇]]
* [[၂၈ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၂၈]]
* [[၂၉ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၂၉]]
* [[၃၀ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၃၀]]
* [[၃၁ ဒီဇင်ဘာ|ဒီဇင်ဘာ ၃၁]]
==ကိုးကား==
{{reflist}}
[[Category:၁၉၈၈]]
[[Category:၁၉၈၀ ဆယ်စုနှစ်]]
as8e344t5t0ljx2hzmejgdnq1a01a76
မန္တလေးမြို့
0
3131
877070
876142
2025-06-08T21:59:21Z
Norm 97shindig
129251
877070
wikitext
text/x-wiki
{{redirect|မန္တလေး}}
{{Infobox settlement
| official_name = မန္တလေးမြို့တော်
| native_name =
| settlement_type = ယဉ်ကျေးမှုမြို့တော်/တိုင်းဒေသကြီးမြို့တော်
| image_skyline = {{multiple image|total_width=270px|perrow=1/2/2/1|border=infobox
| image1 = Mandalay - The worship of Buddha.jpg
| alt1 =
| image2 = Ku Tho Taw Pagoda & Sandar Muni Pagoda, Mandalay.jpg
| alt2 =
| image3 = U Bein Bridge, Mandalay.jpg
| alt3 =
| image4 = Zay-Cho Time Tower.jpg
| alt4 =
| image5 = Mandalar Thiri Sport Ground (Mandalay).jpg
| alt5 =
| image6 = Mandalay, Palacio 03.jpg
| alt6 =
}}
| image_map = {{maplink|frame=yes|plain=yes|type=shape|stroke-width=2|stroke-color=#000000|zoom=8}}
| imagesize =
| image_caption = <small> အထက်မှစ၍: [[မဟာမုနိ ရုပ်ရှင်တော်မြတ်ကြီး(မန္တလေး)|မဟာမုနိရုပ်ရှင်တော်မြတ်ကြီး]]၊ [[မန္တလေးတောင်]]တဝိုက်ရှိ ယဉ်ကျေးမှုထိန်းသိမ်းရေးနယ်မြေများ၊ [[ဦးပိန်တံတား]]၊ [[ဈေးချိုတော်]]၊ [[မန္တလာသီရိ အားကစားကွင်း]]၊ [[မန္တလေး နန်းတော်]]</small>
| map_caption =
| pushpin_map = Myanmar#Asia
| pushpin_label_position = bottom
| pushpin_map_caption = မြို့တော်တည်နေရာ
| coordinates = {{coord|21|58|59|N|96|05|04|E|region:MM|display=it}}
| subdivision_type = နိုင်ငံ
| subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}}
| subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေဒေသများ|ဒေသ]]
| subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ|ခရိုင်]]
| subdivision_name1 = [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]
| subdivision_name2 = [[မန္တလေးခရိုင်]]
| leader_title = [[မန္တလေးမြို့တော်ဝန်|မြို့တော်ဝန်]]
| leader_name = [[ကျော်ဆန်း (မြို့တော်ဝန်)|ဦးကျော်ဆန်း]]
| unit_pref = <!--Enter: Imperial, if Imperial (metric) is desired-->
| area_footnotes = <ref>{{cite journal | title=Water Purification Plant No. 8 in Aungmyethazan Township 60% Coomplete | work=Bi-Weekly Eleven | language=Burmese | publisher=Eleven Media Group | date=28 April 2011}}</ref>
| area_total_km2 = 163.84
| elevation_m = 76.2
| elevation_ft = 250<ref name="mdy">{{cite web|url=http://www.mdyregion.gov.mm/images/pdf/aungmyaetharzan.pdf|title=အောင်မြေသာစံမြို့နယ်၏ ဒေသဆိုင်ရာအချက်အလက်များ|publisher=မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး အစိုးရအဖွဲ့ရုံး|accessdate=|archivedate=1 August 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190801050700/http://www.mdyregion.gov.mm/images/pdf/aungmyaetharzan.pdf}}</ref>
| population_total = ၁,၂၂၅,၁၃၃
| population_as_of = ၂၀၁၄ သန်းခေါင်စာရင်း
| population_footnotes = <ref name=un>{{Cite web |url=http://esa.un.org/unup/index.asp?panel=2 |title=United Nations World Urbanization Prospects, 2007 revision |accessdate=24 January 2009 |publisher=The United Nations Population Division |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081218103032/http://esa.un.org/unup/index.asp?panel=2 |archivedate=18 December 2008 }}</ref><ref name=mdy-150>{{Cite journal | url=http://www.mmtimes.com/no471/n001.htm | title=Mandalay marks 150th birthday | author=Zon Pann Pwint, Minh Zaw and Khin Su Wai | date=18–24 May 2009 | work=The Myanmar Times }}</ref><ref>{{Cite web |title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ |url=http://www.mmtimes.com/no471/n001.htm |access-date=6 April 2016 |archive-date=2 June 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090602044006/http://www.mmtimes.com/no471/n001.htm }}</ref>
| population_density_km2 = auto
| population_metro = 1,022,487
| population_blank1_title = လူမျိုးများ
| population_blank1 = [[ဗမာ]]၊ အိန္ဒိယ၊ [[မြန်မာပြည်ရှိ တရုတ်လူမျိုး|တရုတ်]]၊ [[ရှမ်းလူမျိုး|ရှမ်း]]
| population_blank2_title = ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှု
| population_blank2 = [[ထေရဝါဒ|ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]]၊ [[ခရစ်ယာန်ဘာသာ]]၊ [[ဟိန္ဒူဘာသာ]]၊အစ္စလာမ်ဘာသာ
| area_code = 2 (mobile: 20,69, 90)<ref>{{Cite web | url=http://en.18dao.net/Area_Code/Myanmar | title=Myanmar Area Codes | accessdate=24 March 2016 | archivedate=1 December 2009 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20091201164116/http://en.18dao.net/Area_Code/Myanmar }}</ref>
| website = {{URL|http://www.emandalay.gov.mm}}
| coordinates_region = MM
| timezone = [[မြန်မာစံတော်ချိန်|MST]]
| utc_offset = +6:30
}}
'''မန္တလေးမြို့တော်'''သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]၏ ဒုတိယအကြီးဆုံးမြို့ဖြစ်ပြီး [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]၏[[မြို့တော်]]ဖြစ်သည်။ မြန်မာယဉ်ကျေးမှု အချက်အချာဌာန တစ်ခုလည်းဖြစ်သည်။ ၂၀၁၄ ခုနှစ် စာရင်းအရ လူဦးရေ ၁ ၂၂၅ ၅၅၃ ယောက် ရှိသည်။ စီးပွားရေးမြို့တော် [[ရန်ကုန်မြို့]] မှ ၃၈၅မိုင် ကွာဝေး၍ [[ဧရာဝတီမြစ်]]၏ အရှေ့ဘက်တွင် တည်ရှိသည်။ [[ကုန်းဘောင်မင်းဆက်]] မြန်မာနိုင်ငံ၏ နောက်ဆုံး[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ မြို့တော်များ စာရင်း|မင်းနေပြည်တော်]] ဖြစ်ခဲ့သည်။ ယခုအခါ မြန်မာနိုင်ငံအထက်ပိုင်း မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ [[မန္တလေးခရိုင်]]တို့၏ ရုံးစိုက်မြို့ဖြစ်သည်။ [[ရန်ကုန်မြို့]]ပြီးနောက် ဒုတိယအကြီးဆုံးသောမြို့ဖြစ်သည်။ မန္တလေးမြို့သည် ခေတ် ၃ ခေတ်ပြောင်းခဲ့သော်လည်း ထင်ရှားလျက်ပင် ရှိပေသေးသည်။ နှစ် ၁ဝဝ အတောအတွင်းဝယ် မန္တလေးမြို့တွင် [[ဒုတိယကမ္ဘာစစ်]]ဒဏ်၊ မီးဘေးအန္တရာယ်များကို ခံရသောကြောင့် အပျက်အစီးရှိခဲ့သော်လည်း အသစ် ပြန်လည်ပျိုးထောင်နိုင်ခဲ့သည်။
မန္တလေးမြို့တော်သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ နောက်ဆုံးမင်းနေပြည်တော် ဖြစ်ခဲ့သည့်အလျောက် မြန်မာဟန်စစ်စ်ယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်များ အများအပြား ကျန်ရစ်ခါ မြို့တော်သားများက ဆက်လက်ထိန်းသိန်းလျှက်ပင် ရှိနေကြသေးသည်။
== သမိုင်းကြောင်း ==
=== လက်ဦးသမိုင်း (၁၈၅၇ မှ ၁၈၈၅) ===
{{main|မန္တလေး နန်းတော်}}
[[File:King-Mindon.jpg|left|thumb| မန္တလေးမြို့တည်ထောင်သူ မင်းတုန်းမင်း၏ ရုပ်တု ]]
မန္တလေးမြို့ကို ခရစ်နှစ် ၁၈၅၇ ခုနှစ်တွင် [[ကုန်းဘောင်မင်းဆက်]] (၁၁) ဆက်တွင် ဒဿမမြောက် ဖြစ်သော မြန်မာဘုရင် [[မင်းတုန်းမင်း]] မှစတင်တည်ထောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ မန္တလေးသည် ၁၈၈၅ ခုနှစ် [[သီပေါမင်း]]လက်ထက် [[တတိယအင်္ဂလိပ်မြန်မာစစ်]]ပွဲ မတိုင်မီ (၁၈၆၀-၁၈၈၅)တွင် နောက်ဆုံး ကျန်ရစ်သည့် လွတ်လပ်သော မြန်မာ့မင်းနေပြည်တော်လည်းဖြစ်သည်။
=== ကိုလိုနီခေတ် မန္တလေး (၁၈၈၅ မှ ၁၉၄၈)===
၁၈၈၅ ခုနှစ် တတိယ အင်္ဂလိပ် - မြန်မာ စစ်ပွဲအပြီး မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေး ဆုံးရှုံး၍ အင်္ဂလိပ် တို့၏ လက်အောက်သို့ကျရောက်ခဲ့ကြသည်။ မီးရထားပို့ဆောင်ဆက်သွယ်ရေးစနစ်ကို ၁၈၈၉ ခုနှစ်တွင် တည်ဆောက်ပေးခဲ့သည်။ ၁၉၂၅ ခုနှစ်တွင် [[မန္တလေးတက္ကသိုလ်|မန္တလေးကောလိပ်]] ကို တည်ဆောက်ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့သည်။
ကိုလိုနီခေတ်တွင် မန္တလေးမြို့သည် ဗုဒ္ဓယဉ်ကျေးမှုနဲ့ အနုပညာတို့ သင်ကြားရာဗဟိုချက်အဖြစ် တည်ရှိခဲ့သည်။
မန္တလေးမြို့သည် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်း စစ်ဒဏ်ကို အပြင်းအထန် ခံစားခဲ့ရသည်။ ဧပြီလ ၃ ရက်၊ ၁၉၄၂ ခုနှစ်တွင် [[ဂျပန်နိုင်ငံ | ဂျပန်]]တို့ လေကြောင်းမှ ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်သဖြင့် မြို့၏ ၅ ပုံ ၃ ပုံ ခန့် ပျက်စီးခဲ့ရပြီး လူပေါင်း ၂၀၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့သည်။
=== လက်ရှိ မန္တလေး (၁၉၄၈ မှ ယခု) ===
၁၉၄၈ ခုနှစ် အင်္ဂလိပ်တို့ထံမှ လွတ်လပ်ရေး ရရှိခဲ့ပြီးနောက် မန္တလေးမြို့သည့် ယဉ်ကျေးမှု၊ ပညာရေး နှင့် စီးပွားရေးတို့၏ အဓိက ဗဟိုချက်အဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိခဲ့သည်။
၁၉၄၉ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၁ရက်တွင် [[ကရင် အမျိုးသား အစည်းအရုံး|ကေအင်န်ဒီအို]] ကရင်တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်များနှင့် [[ဗမာပြည် ကွန်မြူနစ်ပါတီ|ကွန်မြူနစ်တပ်များ]]က မန္တလေးမြို့တွင်းသို့ပစ်ခတ် တိုက်ခိုက်ပြီး ဝင်ရောက်သိမ်းပိုက်ခဲ့ကြသည်။ သောင်းကျန်းသူများကို [[တပ်မတော်]]၊ စစ်ရဲနှင့် မန္တလေးတက္ကသိုလ် ကျောင်းသားများက ခုခံတိုက်ခိုက်ခဲ့ကြသည်။ မန္တလေးမြို့ကြီးသည် တိုက်ပွဲများကြောင့် များစွာ ပျက်စီးခဲ့ရသည်။ ကေအင်န်ဒီအိုများသည် [[ဗမာပြည် ကွန်မြူနစ်ပါတီ|ကွန်မြူနစ်တပ်များ]]နှင့် အတူ ၁၉၄၉ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၁ရက်မှ ၁၉၄၉ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၆ရက်အထိ မန္တလေးမြို့ကြီးအား သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သည်ဆိုသော်လည်း လုယက်ခြင်း၊ ဖျက်ဆီးခြင်းစသည့် အဖျက်လုပ်ငန်းများကိုသာ ဆောင်ရွက်သွားခဲ့ကြသည်။
၁၉၅၉ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် မန္တလေး နှစ်တစ်ရာပြည့် ရာပြည့်ပွဲတော်ကို မန္တလေးတောင်ခြေတွင် ကျင်းပခဲ့ပြီး မန္တလေးရာပြည့်ပွဲတော် အမှတ်တရ တံဆိပ်ခေါင်းကိုလည်း ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ တပါတီ မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ (မဆလ) အစိုးရ လက်ထက် (၁၉၆၂ - ၁၉၈၈) အတွင်း မန္တလေးမြို့၏ အသွင်အပြင်မှာ ကျဆင်းခဲ့ရသည်။ ၁၉၈၀ အစောပိုင်းတွင် အထပ်နှိမ့် အဆောက်အအုံအသစ်များ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။ လမ်းမများပေါ်တွင် စက်ဘီးများဖြင့် စည်ကားလျက်ရှိပြီး စက်ဘီးမြို့တော်ဟု နာမည်တွင်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၁ ခုနှစ် မေလ တွင် လောင်ကျွမ်းခဲ့သောမီးကြောင့် အိမ် ၆၀၀၀ ခန့် ပျက်စီးဆုံးရှုံးခဲ့ရပြီး လူဦးရေ ၃၆၀၀၀ ကျော် အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ ဖြစ်ခဲ့ရသည်။ ၁၉၈၄ ခုနှစ် မတ်လ ၂၄ ရက်နေ့တွင် လောင်ကျွမ်းခဲ့သော [[ဦးကျားကြီးဝင်း မီးလောင်မှု]]ကြောင့် အိမ် ၂၇၀၀ ခန့် ပျက်စီးဆုံးရှုံးခဲ့ပြီး လူပေါင်း ၂၃၀၀၀ အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ ဖြစ်ခဲ့သည်။ မီးလောင်မှုများသည် မန္တလေးမြို့၏ တိုးတက်မှုကို တုံ့နှေးစေခဲ့သည်။
၁၉၉၁ ခုနှစ် မတိုင်ခင်ကာလအထိ [[မန္တလေးတက္ကသိုလ်]]၊ [[မန္တလေးဆေးတက္ကသိုလ်]] နှင့် စစ်တက္ကသိုလ်တို့သာ အထက်မြန်မာနိုင်ငံတွင် တည်ရှိခဲ့သည်။ တခြားမြို့များရှိ ဒီဂရီကောလိပ်တို့ကသာ ဘာသာအနည်းငယ်ကို မန္တလေးတက္ကသိုလ်နှင့်ချိတ်ဆက်သင်ကြားခဲ့သည်။၂၀၀၈ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် လောင်ခဲ့သောမီးကြောင့် မန္တလေးမြို့၏ ဒုတိယအကြီးဆုံးဖြစ်သည့် ရတနာပုံဈေး တစ်ခုလုံးပျက်စီးဆုံးရှုံးခဲ့ရသည်။ နောက်ထပ် အကြီးအကျယ်လောင်ကျွမ်းခဲ့သောမီးမှာ ၂၀၀၉ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီတွင် လောင်ကျွမ်းခဲ့သောမီးဖြစ်သည်။ အိမ် ၃၂၀ ကို လောင်ကျွမ်းခဲ့ပြီး လူဦးရေ ၁၆၀၀ ကျော် အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ ဖြစ်ခဲ့ရသည်။
[[File:160th Anniversary of Mandalay.jpg|thumb|၂၀၁၉ခုနှစ် မေလအတွင်းက သုဓမ္မာဇရပ်များတွင် ကျင်းပသော မြို့တည်နန်းတည် နှစ် (၁၆၀)ပြည့် အထိမ်းအမှတ် ဆွမ်းဆန်စိမ်းလောင်းလှူပွဲ]]
==အမည်နာမ==
မန္တလေးမြို့ စတင်တည်ကာစအချိန်တွင် မန္တလေးအရပ်ကို ထီးပေါင်းကားဟု ခေါ်ဆိုနေကြသည်။ မြို့တော်၏ တရားဝင်အမည်မှာ ရတနာပုံဖြစ်သည်။ ဘုရင်ခေတ်က မန္တလေးအား ရွှေမြို့တော်၊ ရတနာပုံရွှေမြို့တော် စသည်ဖြင့် သုံးခဲ့ကြသည်။ မန္တလေးဟု ခေါ်ဆိုခြင်းနှင့် ပက်သက်၍ တိကျသော အထောက်အထားမတွေ့ရပေ။ ပညာရှင်များကမူ အမျိုးမျိုးဆိုခဲ့ကြသည်။
အချို့က မန္တလေးတောင်အား အစွဲပြု၍ တောင်ခြေရှိမြို့အား မန္တလေးဟုခေါ်ကြောင်း ဆိုကြသည်။ မန္တလေးဆိုသည့် စကားလုံးမှာ မဏ္ဍလဟူသော စကားမှ ဆင်းသက်လာကာ ညီညာပြန့်ပြူးသောလွင်ပြင်ဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည်။ မဏ္ဍလဟူသော စကားသည် ခေတ်ကာလ ကြာလာသောအခါ မဏ္ဍလေး၊ မန္တလေး စသည်ဖြင့် ပြောင်းလာခဲ့သည်ဟု ဆိုကြသည်။
အချို့က မဏ္ဍလဟူသော ပတ်ဝန်းကျင်တွင် တောင်ကိုးလုံးခြံရံလျက်ရှိသည့်တောင်ဖြစ်သဖြင့် မဏ္ဍလတောင်ဟုခေါ်တွင်ခဲ့ကြောင်း ဆိုကြသည်။ မဏ္ဍလေးဖုရားသခင်ဟူသော အရေးအသားကို (၁၅)ရာစုက ရေးထိုးခဲ့သော အင်းဝခေတ်ကျောက်စာတွင် တွေ့ရှိရသေးသည်။<ref>{{cite news|url=https://www-bbc-com.cdn.ampproject.org/v/s/www.bbc.com/burmese/in-depth-48624224.amp?amp_js_v=a6&_gsa=1&usqp=mq331AQKKAFQArABIIACAw%3D%3D#aoh=16336896706459&csi=1&referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com&_tf=From%20%251%24s&share=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fburmese%2Fin-depth-48624224|title=မန္တလေးလား မန္တရေးလား၊ နှစ် ၁၆ဝ ပြည့်သွားတဲ့ မန္တလေး}}</ref>
== ပထဝီဝင်အနေအထား ==
မန္တလေးမြို့သည် ဧရာဝတီမြစ်၏ လက်ဝဲဘက်ဖြစ်သော အရှေ့ဘက် ကမ်းပေါ်တွင် တည်ရှိ၍ ဧရာဝတီမြစ်နှင့် [[ရှမ်းကုန်းပြင်မြင့်]]၏ အကြား အနံ ၈ မိုင် ရှိသော မြေပြန့်၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းတွင် တည်ရှိသည်။ မြောက်လတ္တီကျု ၂၁ ဒီဂရီ ၉၈ မိနစ် နှင့် အရှေ့လောင်ဂျီကျု ၉၆ ဒီဂရီ ဝ၈ မိနစ် ကြားတွင် တည်ရှိသည်။
[[File:Mandalay 96.07072E 21.93155N.jpg|left|thumb|၂၀၀၅ခုနှစ်တွင် ဂြိုဟ်တုမှမြင်ရသော မန္တလေးမြို့ပြ]]
မန္တလေးမြို့သည် အကျယ်အဝန်းအားဖြင့် ၂၅ စတုရန်းမိုင် ရှိ၍ လူဦးရေမှာ ၁၉၆၃ ခုနှစ်တွင် ခန့်မှန်းခြေ ၂၁၅၄၂၆ ယောက်ခန့်ရှိသည်။ ရပ်ကွက် ၃၈ ၊ အိမ်ခြေပေါင်း ၃၅ဝဝဝ ခန့် ရှိ၏။ ရန်ကုန်မြို့ကဲ့သို့ပင် လူမျိုးပေါင်းစုံသော မြို့ဖြစ်၏။ ရာသီဥတုမှာ ပူအိုက်ခြောက်သွေ့၍ ဖုံထူသည်။
၁၉၆၅ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ (၁)ရက်နေ့တွင် မန္တလေးမြို့ကို (၄)မြို့နယ်အဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့ပြီး နိုင်ငံတော်ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှုတည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့ လက်ထက် ၁၉၉၂ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၁၂ရက်နေ့တွင် ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ကြေညာစာအမှတ်(၈၄)အရ မန္တလေးမြို့ကို (၄)မြို့နယ်မှ (၅)မြို့နယ်အဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။
မန္တလေးမြို့သည် ကန်ကိုးကန် ၊ ကုန်းကိုးကုန်း ၊ တောင်ကိုးလုံး ဝန်းရံထားသည်ဟု ဆိုပါသည်။
ကန်ကိုးကန်မှာ -
# ကြာနီကန် ၊
# နန္ဒာကန် ၊
# အောင်ပင်လယ်ကန် ၊
# ဇောင်းကလောကန် ၊
# မင်းကန် ၊
# သရက်ကန် ၊
# မဲနယ်ကန် ၊
# ခတက်ကန် ၊
# ဆင်ဖြူကန် တို့ဖြစ်သည်။
ကုန်းကိုးကုန်းမှာ-
# သစ်ချိုကုန်း ၊
# ကျီတော်ကုန်း ၊
# သဇင်ကုန်း ၊
# သမန်းကုန်း ၊
# ဥသျှစ်ကုန်း ၊
# ဝါခင်းကုန်း ၊
# ကုလားပျိုကုန်း ၊
# ပုဏ္ဏားကုန်း ၊
# ဗောဓိကုန်း တို့ဖြစ်သည်။
တောင်ကိုးလုံးမှာ-
# ဆားခါးတောင် ၊
# ငါးမင်းတောင် ၊
# ဂန္ဓမာတောင် ၊
# ရွှေလောင်းတောင် ၊
# သခင်မတောင် ၊
# ကုလားမတောင် ၊
# ရန်ကင်းတောင် ၊
# ကြက်ညီနောင်တောင် ၊
# မန္တလေးတောင် ဟု တံတိုင်းသဏ္ဌာန် တောင်ကိုးလုံး ကာရံစေကာ မြို့နန်းပန္နက်တော် ရိုက်ယူခဲ့သည်။ <ref>ကြာနီကန်ဆရာတော် ထေရုပ္ပတ္တိနှင့်ဖြစ်ရပ်များ၊ ဦးကျော်ညွန့် (မြန်မာ့အလင်းအယ်ဒီတာ)</ref>
== မြို့တော်မြင်ကွင်း ==
=== မဟာမုနိ ===
{{main|မဟာမုနိ ရုပ်ရှင်တော်မြတ်ကြီး(မန္တလေး)}}
[[File:Mahamuni Image.JPG|thumb|right|မဟာမုနိ ရုပ်ရှင်တော်]]
မဟာမုနိဘုရား ရုပ်ပွားတော်ကြီးသည် မန္တလေးမြို့၏ အထင်ကရ နေရာ တစ်ခု ဖြစ်သည်။ ဂေါတမ မြတ်စွာဘုရားက ရင်ငွေ့တော် (၇)ကြိမ် ပေးခဲ့သဖြင့် သက်တော် ရှိသည်ဟု ယုံကြည်ကြသည်။ ဘိုးတော်ဘုရား([[ဗဒုံမင်း]])လက်ထက် ၁၇၈၄ ခုနှစ်တွင် သားတော်အိမ်ရှေ့မင်းသား [[သတိုးမင်းစော]]က [[ရခိုင်ပြည်နယ်|ရခိုင်]] မှပင့်ဆောင်ခဲ့သည်။
=== မန္တလေးတောင် ===
{{main|မန္တလေးတောင်}}
[[File:Mandalay Hill, Myanmar.JPG|thumb|right|မန္တလေးတောင်]]
မန္တလေးတောင်သည် မန္တလေးမြို့၏ မြောက်ဘက်တွင် တည်ရှိသည်။ ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်မှ ၂၃၀ မီတာ မြင့်သည်။ စေတီပုထိုးပေါင်း များစွာ တည်ထားသည်။ မန္တလေးတောင်သည် မန္တလေးမြို့ကိုအပေါ်မှ စီးပိုးအုပ်မိုးထားသကဲ့သို့ ရှိပေရာ၊ မန္တလေးတောင်ပေါ်မှနေ၍ ကြည့်သော်နန်းမြို့ရိုး၊ ကျုံးနှင့်တကွ မန္တလေးမြို့၏ ရှုခင်းကို ကောင်းမွန်စွာမြင်တွေ့ရပေသည်။ အရှေ့ဘက်သို့ မျှော်ကြည့်လိုက်လျှင် ရှမ်းရိုးမတောင်နှင့် အနောက်ဘက်သို့ ကြည့်လိုက်လျှင် ဧရာဝတီ မြစ်ကမ်းများကိုလည်း မြင်တွေ့နိုင်ပေသည်။ မန္တလေးဟူသော အမည်သည် 'မဏ္ဍလ' ဟူသော ပုဒ်မှ'မဏ္ဍလေး'၊ ထိုမှ 'မန္တလေး'ဖြစ်လာသည်ဟု ယူဆဖွယ်ရှိ၏။ အဓိပ္ပာယ်မှာ 'ပျံပျူးသာယာသော နယ်မြေ' ဟု ယူဆသော်ရ၏။ အချို့က 'မန္ဓရေး' မှ ပြောင်းလာဟန်ရှိသည် ဟုဆိုကြသည်။ အဓိပ္ပာယ်မှာ 'ကျက်သရေတို့ကို ဆောင်အရပ်' ဖြစ်၏။ အချို့ကလည်း ရှေးပုံဂံခေတ်က မင်းရှင်စော မင်းကလေး မှီခိုနေသွားသော တောင်ဖြစ်ခြင်းကြောင့် မင်းကလေးတောင်ဟု တွင်ရာမှ မန္တလေးတောင်ဟူ၍ ဖြစ်လာပြီးလျှင်၊ နောင်သော် ထိုတောင်၏ ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ မန္တလေးအရပ်တွင် မြို့တည်သဖြင့် မန္တလေးမြို့ဟု ဖြစ်ပေါ်လာသည်ဟုဆိုကြသည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၉)</ref>
=== မန္တလေး နန်းတော် ===
ကျုံးနှင့် မြို့ရိုး ကာရံထားသော မန္တလေး နန်းတော်ကြီးသည် [[ကုန်းဘောင်မင်းဆက်]]၏ ဘုရင်များ စိုးစံခဲ့သော နေရာဖြစ်သည်။ [[ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်]] အတွင်းက ဗုံးကြဲခြင်း အကြိမ်ကြိမ် ခံခဲ့ရပြီး ပျက်စီးခဲ့သော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် ပြန်လည်ပြုပြင်၍ [[မန္တလေး နန်းတော်|မြနန်းစံကျော် ရွှေနန်းတော်]] ကြီးကို ပြန်လည် တည်ဆောက်ခဲ့သည်။
[[ဖိုင်:Eastern walkway Mandalay.jpg|thumb|မန္တလေးကျုံးအရှေ့ဖက်ခြမ်း လျှောက်လမ်း]]
=== အခြား ===
[[ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးစာအုပ်|ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးစာအုပ်၊]] [[သုဓမ္မာဇရပ်များ|သုဓမ္မာဇရပ်များ၊]] [[ပယ်ပုံတော်ဝင်း|ပယ်ပုံတော်ဝင်း၊]] [[တဝဂူဘုရား|တဝဂူဘုရား၊]] [[မဟာသကျသီဟ ရုပ်ပွားတော်|မဟာသကျသီဟ ရုပ်ပွားတော်]]၊[[မဟာအတုလဝေယန်ကျောင်းတော်ကြီး|မဟာအတုလဝေယန်ကျောင်းတော်ကြီး၊]] [[အိမ်တော်ရာဘုရား|အိမ်တော်ရာဘုရား၊]] [[ကျောက်တော်ကြီးဘုရား(မန္တလေး)]]၊ [[ကုသိုလ်တော် ဘုရား(မန္တလေး)|ကုသိုလ်တော်]]၊ [[စန္ဒာမုနိစေတီ|စန္ဒာမုနိ]]၊ [[ရန်ကင်းတောင်]]၊ [[ရေတံခွန်တောင်]]၊ [[ရွှေစာရံဘုရား]]၊ [[မန္တလေးယဉ်ကျေးမှုပြတိုက်|မန္တလေးယဉ်ကျေးမှုပြတိုက်၊]] [[အိမ်ရှေ့မင်းထန်းတော|အိမ်ရှေ့မင်းထန်းတော၊]] [[ရတနာပုံ တိရစ္ဆာန်ဥယျာဉ်|ရတနာပုံ တိရစ္ဆာန်ဥယျာဉ်၊]] [[မန်းသီတာ ဥယျာဉ်]] နှင့် [[အောင်ပင်လယ်ကန်]] တို့ရှိသည်။
မန္တလေးမြို့တော် စည်ပင်သာယာနယ်နိမိတ် အတွင်းရှိ [[အမရပူရမြို့]]ဟောင်း တွင် [[အမရပူရနန်းတော်|အမရပူရနန်းတော်၊]] [[သပြေတန်း ခံတပ်|သပြေတန်း ခံတပ်၊]] [[တောင်သမန်အင်း|တောင်သမန်အင်း၊]] [[ဦးပိန်တံတား|ဦးပိန်တံတား၊]] [[မယ်ဇယ်တန်း|မယ်ဇယ်တန်း၊]] [[တောင်လေးလုံးကျောင်းတိုက်|တောင်လေးလုံးကျောင်းတိုက်၊]] [[ဗားကရာဘုန်းကြီးကျောင်း|ဗားကရာဘုန်းကြီးကျောင်း၊]] [[ဆောင်းဒါး ရက်ကန်းကျောင်း|ဆောင်းဒါး ရက်ကန်းကျောင်း၊]] [[ကျောက်တော်ကြီးဘုရား(အမရပူရ)]] နှင့် [[ရတနာ့ဂူ နတ်ပွဲ|ရတနာ့ဂူ]] တို့အဓိကနေရာအဖြစ် တည်ရှိနေသေးသည်။
== ပို့ဆောင်ဆက်သွယ်ရေး ==
မန္တလေးမြို့သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အလယ်ဗဟိုချက်တွင် တည်ရှိပြီး အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများနှင့် ကူးသန်းသွားလာရေးနှင့် ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေးတို့အတွက် အချက်အချာကျသည်။ မြို့တွင်းသယ်ယူပို့ဆောင်ရေးစနစ်တွင် ဘတ်စ်ကားများရှိသော်လည်း တွင်ကျယ်စွာ အသုံးမပြုကြပေ။ စက်ဘီး၊ ဆိုင်ကယ်များကိုသာ အများဆုံးအသုံးပြုကြသည်။ ယခင်က စက်ဘီးမြို့တော်ဟု ခေါ်ဆိုခဲ့ကြသောလည်း ယခုအခါ ဆိုင်ကယ်မြို့တော်ဟုပင် ခေါ်ဆိုနိုင်ပေသည်။
[[File:Mandalay-Transport-24-Radler-gje.jpg|thumb|မန္တလေးမြို့ရှိ စက်ဘီးအသုံးပြုနေသူများကို ၂၀၀၆ခုနှစ်ကတွေ့ရစဉ်]]
အစိုးရအသစ်လက်ထက် မော်တော်ကားများကို တရားဝင်သွင်းခွင့်ပြုပြီးနောက် မော်တော်ကားအသုံးပြုသူ ပိုမိုများပြားလာခဲ့သည်။
=== လေကြောင်း===
ယခင်က [[မန္တလေးချမ်းမြသာစည်လေဆိပ်|ချမ်းမြသာစည်လေဆိပ်]]ကို အသုံးပြုခဲ့ပြီး ၂၀၀၀ ခုနှစ်တွင် [[တံတားဦးမြို့|တံတားဦးမြို့နယ်]]တွင် [[မန္တလေးအပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်]] ကို အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်းပေါင်း ၁၅၀ အကုန်အကျခံ တည်ဆောက်ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ မန္တလေးမြို့မှ ၂၈မိုင်ခန့် အကွာမှာတည်ရှိသည်။ အဓိက အနေဖြင့် [[မြန်မာနိုင်ငံအခြေစိုက် လေကြောင်းလိုင်းများ|ပြည်တွင်းလေကြောင်းလိုင်းများ]] ဆင်းသက်လျက်ရှိပြီး ပြည်ပလေကြောင်းလိုင်းများမှ [[တရုတ်နိုင်ငံ]] [[ကူမင်းမြို့]]၊ [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] [[ဘန်ကောက်မြို့]]၊ ယူအေအီးနိုင်ငံ [[ဒူဘိုင်းမြို့]] တို့နှင့် ချိတ်ဆက် ဆင်းသက်လျက်ရှိသည်။
=== ရေကြောင်း ===
မီးရထားလမ်း နှင့် ကားလမ်းများ အဆင်ပြေလာသော်လည်းမြန်မာ့ဂုဏ်ဆောင် ဧရာဝတီမြစ်မှာ ဆန်၊ ဆီ၊ ဆား၊ ငရုတ်၊ ဝါး နှင့် အခြားကုန်ပစ္စည်းများ ပို့ဆောင်ရန် အဓိကနေရာအဖြစ် တည်ရှိနေသေးသည်။
=== မီးရထားလမ်း ===
[[မန္တလေး ဘူတာကြီး]]မှာ မြန်မာနိုင်ငံ၏ အဓိက အချက်အချာ လမ်းဆုံမှာ တည်ရှိသည်။ မန္တလေးမှ ရထားဖြင့် [[ရန်ကုန်မြို့]]၊ [[နေပြည်တော်]]၊[[စစ်ကိုင်းမြို့]]၊ [[ပုဂံ]]၊[[ပြင်ဦးလွင်မြို့]]၊ [[လားရှိုးမြို့]]၊ [[မုံရွာမြို့]]၊ [[ပခုက္ကူမြို့]]၊ [[ကလေးမြို့]]၊ [[ဂန့်ဂေါမြို့]]၊ [[ရွှေဘိုမြို့]]၊ [[ကောလင်းမြို့]]၊ [[နဘားမြို့]]၊ [[ကန့်ဘလူမြို့]]၊ [[မိုးညှင်းမြို့]]၊ [[ဟိုပင်မြို့]]၊ [[မိုးကောင်းမြို့]]၊ [[မြစ်ကြီးနားမြို့]] မြို့များသို့ ရောက်ရှိနိုင်သည်။
မန္တလေးမြို့တွင် ယခင်က မြို့ပတ် ဓာတ်ရထားရှိခဲ့သော်လည်း ယခုမြို့ပတ်ရထား စနစ်မရှိပေ။
=== ကားလမ်း ===
မန္တလေးမြို့သည် အိမ်နီးချင်း အင်အားကြီး နိုင်ငံများဖြစ်သော တရုတ်နိုင်ငံနှင့် အိန္ဒိယ နိုင်ငံတို့နှင့် ချိတ်ဆက်ရန်အတွက် အချက်အချာနေရာတွင် တည်ရှိသည်။ အာရှအမြန်လမ်းများသည် မန္တလေးမြို့ကို ဖြတ်သန်းသွားလာလျက်ရှိသည်။
* မြန်မာ - တရုတ်ကားလမ်း : မန္တလေး - တကောင်း - ဗန်းမော် - မြစ်ကြီးနား ကားလမ်း၊ မန္တလေး - မိုးကုတ် - ဗန်းမော်လမ်း၊ မန္တလေး - လားရှိုး - မူဆယ်လမ်း
* မြန်မာ - အိန္ဒိယကားလမ်း : မန္တလေး - စစ်ကိုင်း - မုံရွာ - ကလေးဝ - တမူးလမ်း
* ရန်ကုန် - နေပြည်တော် - မန္တလေး အမြန်လမ်းမကြီး
== မြို့ပြလူဦးရေ ==
[[ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂ]]၏ ခန့်မှန်းချက်များအရ ၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် မန္တလေးမြို့၏ လူဦးရေသည် စုစုပေါင်း ၁ သန်းခန့် ရှိသည်ဟု သိရသည်။ လူဦးရေ တိုးတက်နှုန်းများအရ ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် မြို့နေလူဦးရေ စုစုပေါင်း ၁.၅ သန်းခန့်ရှိလာမည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ယဉ်ကျေးမှု မြို့တော်ဖြစ်သော မန္တလေးမြို့သည် လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၂၀ ခန့်က တရုတ်လူမျိုးများ ဝင်ရောက်လာခဲ့ပြီး တရုတ်ယဉ်ကျေးမှုများ စီးဆင်းဝင်ရောက်လာသည်။ ယခုအခါ တရုတ်လူမျိုးများမှာ မြို့နေလူထု၏ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ရှိနေပြီ ဖြစ်သည်။ အိန္ဒိယလူမျိုးများသည်လည်း မန္တလေးမြို့တွင် နေထိုင်ကြသည်။
ဗမာဘာသာစကားမှာ အဓိက ဘာသာစကားဖြစ်သည်။ တရုတ်ပြည်မကြီး စကားကို တရုတ်တန်း နှင့် ဈေးချိုတော် အနီးတဝိုက်တွင် တွင်တွင်ကျယ်ကျယ် အသုံးပြုကြသည်။ အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားမှာ တတိယဘာသာစကား အဖြစ် ပြောဆိုနေကြသည်။
{{Historical populations |type=Burma
| ၁၉၅၀|၁၆၇၀၀၀
| ၁၉၆၀|၂၅၀၀၀၀
| ၁၉၇၀|၃၇၄၀၀၀
| ၁၉၈၀|၄၉၉၀၀၀
| ၁၉၉၀|၆၃၆၀၀၀
| ၂၀၀၀|၈၁၀၀၀၀
| ၂၀၀၇|၉၆၁၀၀၀
| ၂၀၁၀|၁၀၃၄၀၀၀
<!--
| ၂၀၂၀|၁၃၀၈၀၀
| ၂၀၂၅|၁၄၄၆၀၀၀
-->
| footnote = <ref name=un/>
}}
[[File:Mandalay City Population Pie.png|thumb|၂၀၁၄ခုနှစ်တွင်ရှိသော မန္တလေးမြို့တော် မြို့နယ်များ၏ လူဦးရေအချိုး]]
== အုပ်ချုပ်ရေး ==
မန္တလေးမြို့သည် [[မန္တလေးမြို့တော် စည်ပင်သာယာရေး ကော်မတီ|မန္တလေးမြို့တော် စည်ပင်သာယာရေးကော်မတီ]] ၏ အုပ်ချုပ်မှုတွင် တည်ရှိသည်။ မန္တလေးမြို့တော် စည်ပင်သာယာနယ်နိမိတ်ကို မြို့နယ်၆ခု ၊အရံမြို့နယ် ၁ခုဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည်။ မန္တလေးစည်ပင်သာယာရေးကော်မတီ နယ်နိမိတ်တွင် အောက်ဖော်ပြပါ မြို့နယ် (၆)မြို့နယ်ပါဝင်သည်။
*[[မဟာအောင်မြေမြို့နယ်]]
*[[အောင်မြေသာစံမြို့နယ်]]
*[[ချမ်းအေးသာစံမြို့နယ်]]
*[[ချမ်းမြသာစည်မြို့နယ်]]
*[[ပြည်ကြီးတံခွန်မြို့နယ်]]
*[[အမရပူရမြို့နယ်]]
===အရံမြို့နယ်===
*[[ပုသိမ်ကြီးမြို့နယ်]]
== ယဉ်ကျေးမှု ==
မန္တလေးမြို့ တွင် ဝါကျွတ်ချိန်မှစ၍ တပို့တွဲတပေါင်း အထိ ပွဲလမ်းတွေ ဆက်နေသည်။ ဘုရားပွဲ၊ ကထိန်ပွဲ၊ အလှူပွဲ၊ ကျောင်းရေစက်ချ၊ ဘုန်းကြီးပျံ၊ မင်္ဂလာဆောင်၊ အောင်ပွဲ၊ ကလေးမွေးနေ့ပွဲ၊ ဘောလုံး အနိုင်ရ၍ ဂုဏ်ပြုပွဲ စသဖြင့် ကြံဖန်ပြီးကို ပွဲထည့် ပွဲခင်းကြသည်။ အထူးသဖြင့် ဘုရားပွဲတွေမှာ ဆိုလျှင် အငြိမ့်တွေ၊ ဇာတ်တွေ၊ တီးဝိုင်းတွေ၊ ဆိုင်းများ ဖောဖောသီသီ ပါတတ်သည်။ '''ဘုရားပွဲအစ ဘုရားသုံးဆူက၊ ဘုရားပွဲအဆုံး ဝါခင်းကုန်း'''ဟု ဆိုရိုးပြုကြသည်။
[[File:Old Myoma Thingyan.JPG|alt=|thumb|မန္တလေးမြို့ခံ [[မြို့မ အပျော်တမ်း တူရိယာအဖွဲ့]]]]
၁၉၂၅ ခုနှစ်တွင်တည်ထောင်ခဲ့သော မန္တလေးမြို့ခံ [[မြို့မ အပျော်တမ်း တူရိယာအဖွဲ့]] သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ သက်တမ်း အရှည်ကြာဆုံး တူရိယာ အသင်း တစ်ခုဖြစ်သည်။ [[သခင်တင် (ဝိုင်အမ်ဘီ)|ဝိုင်အမ်ဘီ ဆရာတင်၊]] [[မြန်မာညွန့် ဆရာတင်]]၊ [[တင်၊ ဆရာ (နန်းတော်ရှေ့)|နန်းတော်ရှေ့ဆရာတင်၊]] အလင်္ကာကျော်စွာ[[မြို့မငြိမ်း|မြို့မငြိမ်း၊]] အလင်္ကာကျော်စွာ[[ရွှေမန်းတင်မောင်|ရွှေမန်းတင်မောင်၊]] အစရှိသော မြန်မာ့ဂီတလောကတွင်ထင်ရှားကျော်ကြားလှသော မန္တလေးမြို့ခံ သဘင်ပညာရှင် နှင့် ဂီတစာဆိုကြီးများ ပေါ်ထွက်ခဲ့လေသည်။
[[မန္တလေး စကား၊ ရန်ကုန် အကြွား၊ မော်လမြိုင် အစား]] ဟူသော မြန်မာ[[ဆိုရိုးစကား]] စကားပုံတစ်ခု အဖြစ်ကျန်ရစ်အောင်ပင် မန္တလေးသူ မန္တလေးသားများ သည် စကားကြွယ်ကြသည်။
[[မန္တလေးမုန့်တီ|မန္တလေးမုန့်တီ]]၊ [[မန္တလေးပဲကြော်]]၊ [[ထိုးမုန့်]] အစရှိသည်တို့ သည်ကျော်ကြားသည်။
== စီးပွားရေး ==
မန္တလေးမြို့သည် မြန်မာနိုင်ငံ အလယ်ပိုင်းနှင့် အထက်ပိုင်း ဒေသများ၏ အဓိက စီးပွားရေးဗဟိုချက်ဖြစ်သည်။ [[တရုတ်]]နှင့် [[အိန္ဒိယ]] တို့ကဲ့သို့သော ပြည်ပ ကုန်သွယ်မှုများအတွက် လမ်းကြောင်းသည် မန္တလေးမြို့ကို ဖြတ်သွားရသည်။ အဓိက စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများမှာ ပိုးထည်လုပ်ငန်း၊ ကျောက်စိမ်း ဖြတ်တောက် အရည်တင်ခြင်း၊ ပရိဘောဂ လုပ်ငန်း၊ အလှဆင်ကျောက်လုပ်ငန်း၊ ကျောက်ဆင်းတုတော်များနှင့် သစ်သား ရုပ်ပွားတော်များ ထုလုပ်ခြင်း၊ ငွေပြားခတ်ခြင်း၊ ရွှေဆိုင်းခတ်ခြင်း၊နှင့်ရွှေချည်ငွေချည် အစရှိသည်တို့ ဖြစ်ကြသည်။
== ပညာရေး ==
=== အခြေခံပညာ ===
မန္တလေးမြို့တွင် အစိုးရအထက်တန်းကျောင်းပေါင်း ၃၈ကျောင်း ရှိသည်။
=== အဆင့်မြင့်ပညာ ===
* [[မန္တလေးတက္ကသိုလ်]]
* [[ရတနာပုံတက္ကသိုလ်]]
* [[မန္တလေးနည်းပညာတက္ကသိုလ်]]
*[[နည်းပညာတက္ကသိုလ်(မန္တလေး)]]
* [[ဆေးတက္ကသိုလ် (မန္တလေး)]]
* [[မန္တလေးနိုင်ငံခြားဘာသာတက္ကသိုလ်]]
* [[မန္တလေးကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်]]
* [[တိုင်းရင်းဆေးပညာတက္ကသိုလ်(မန္တလေး)]]
* [[ဆေးဝါးတက္ကသိုလ်(မန္တလေး)]]
* [[သူနာပြုတက္ကသိုလ်(မန္တလေး)]]
* [[သွားဘက်ဆိုင်ရာဆေးတက္ကသိုလ်(မန္တလေး)]]
* [[အဝေးသင်တက္ကသိုလ်(မန္တလေး)]]
* [[ဆေးဘက်ဆိုင်ရာနည်းပညာတက္ကသိုလ်(မန္တလေး)]]
*[[မန္တလာဒီဂရီကောလိပ်]]
*သမဝါယမကောလိပ်
*အားကစားနှင့်ကာယပညာသိပ္ပံ(မန္တလေး)
*ပညာရေးဒီဂရီကောလိပ်
== ကျန်းမာရေး ==
{{see also|မန္တလေးမြို့ရှိ ဆေးရုံများစာရင်း}}
=== အစိုးရဆေးရုံများ ===
* မန္တလေး [[အထွေထွေရောဂါကုဆေးရုံကြီး (မန္တလေး)|အထွေထွေရောဂါကု ဆေးရုံကြီး]] ခေါ် (မန္တလေးပြည်သူ့ဆေးရုံကြီး)
*မန္တလေး ခုတင် (၃၀၀)ဆံ့ သင်ကြားရေးဆေးရုံကြီး
* မန္တလေး ဗဟိုအမျိုးသမီး ဆေးရုံကြီး
*မန္တလေး ခုတင် (၃၀၀)ဆံ့ ကလေးဆေးရုံကြီး
*မန္တလေး [[ခုတင် (၅၅၀)ဆံ့ ကလေးဆေးရုံကြီး၊ မန္တလေးမြို့|ခုတင် (၅၅၀)ဆံ့ ကလေးဆေးရုံကြီး]]
*မန္တလေး အလုပ်သမား ဆေးရုံ
*မန္တလေး နား နှာခေါင်း လည်ချောင်း ဆေးရုံ
*မန္တလေး စိတ်ကျန်းမာရေး ဆေးရုံ
*မန္တလေး မူးယစ်ဆေးစွဲရောဂါကုဆေးရုံ
*မန္တလေး တီဘီရောဂါကု ဆေးရုံ
*မန္တလေး ကူးစက်ရောဂါကု ဆေးရုံ
*မန္တလေး အရိုး ဆေးရုံ
*မန္တလေး တိုင်းရင်းဆေး ဆေးရုံ
*မန္တလေး သွားဘက်ဆိုင်ရာ သင်ကြားရေးဆေးရုံ
*မန္တလေး တက္ကသိုလ်များဆေးရုံ(ခုတင်-၅၀)<ref>{{Cite web |title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ |url=https://www.pyithuhluttaw.gov.mm/question-2198 |accessdate=1 January 2019 |archivedate=1 January 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190101100918/https://www.pyithuhluttaw.gov.mm/question-2198 }}</ref>
== အားကစား ==
{{Multiple image
| width = 150
| align =
| direction = horizontal
| image1 = Mandalar Thiri Sport Ground (Mandalay).jpg
| atl1 =
| caption1 = မန္တလာသီရိအားကစားကွင်း
| image2 = Aungmyaymandalar Stadium 1.jpg
| alt2 =
| caption2 = အောင်မြေမန္တလာအားကစားကွင်း
| image3 = Bahtoo Stadium 2022.jpg
| alt3 =
| caption3 = ဗထူးအားကစားကွင်း
| image4 = Shwe Man Taung Stadium.jpg
| alt4 =
| caption24 = ရွှေမန်းတောင်အားကစားကွင်း
}}
မန္တလေးမြို့တွင် ရိုးရာအားကစားနည်းများဖြစ်သော ခြင်းလုံး၊ မြန်မာ့သိုင်း စသည့်အားကစားနည်းများသည် လူအများစိတ်ဝင်စားလေ့ရှိသည်။ မဟာမုနိဘုရားကြီးရှိ ခြင်းလုံးအားကစားရုံ၌ နှစ်စဉ်ဇူလိုင်လတွင် ဝါဆိုခြင်းပွဲတော် ကျင်းပလေ့ရှိသည်။ ထို့အပြင် ပုဂ္ဂလိကခြင်းလုံးအားကစားရုံများ၌ ခြင်းလုံးပြိုင်ပွဲများလည်း ကျင်းပလေ့ရှိသည်။ မြန်မာ့သိုင်းအတွက် သိုင်းကလပ်များလည်းရှိသည်။ မြို့တော်ဝန်မီနီမာရသွန်ပွဲကိုလည်း နှစ်စဉ်လွတ်လပ်ရေးနေ့တွင် ကျင်းပလေ့ရှိသည်။<ref name="marathon">{{Cite web|url=https://www.mdn.gov.mm/my/mnttlemiutteaawn-miiniimaarsnpiungpai2020-jnnwrii-4-rkttng-kngpmnny|title=မန္တလေးမြို့တော်ဝန် မီနီမာရသွန်ပြိုင်ပွဲ(၂၀၂၀) ဇန်နဝါရီ ၄ ရက်တွင် ကျင်းပမည်|access-date=4 June 2023|archive-date=4 June 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230604162038/https://www.mdn.gov.mm/my/mnttlemiutteaawn-miiniimaarsnpiungpai2020-jnnwrii-4-rkttng-kngpmnny}}</ref>မြို့နေလူထုသည် မန္တလေးတောင်နှင့် ကျုံးဘေးများတွင် လမ်းလျှောက်ခြင်း၊ စက်ဘီးစီးခြင်း၊ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားအားကစားနည်းများ ပြုလုပ်လေ့ရှိကြသည်။<ref>{{cite web|url=https://tourism.gov.mm/mm/%E1%80%9D%E1%80%AB%E1%80%86%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%81%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%9C%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%BA/|title=ဝါဆိုခြင်းလုံးပွဲတော်|access-date=4 June 2023|archive-date=4 June 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230604155034/https://tourism.gov.mm/mm/%E1%80%9D%E1%80%AB%E1%80%86%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%81%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%9C%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%BA/}}</ref>
[[ရတနာပုံ ဘောလုံး အသင်း]]သည် ၂၀၀၉ခုနှစ်တွင် ပေါ်ထွက်လာခဲ့ပြီး မန္တလေးမြို့အခြေစိုက်ဘောလုံးအသင်းဖြစ်သည်။ မြန်မာနေရှင်နယ်လိဂ်အစပိုင်းကာလများတွင် အောင်မြင်မှုများ အတော်အတန်ရရှိခဲ့သောအသင်းဖြစ်ကာ 2010 AFC President Cup ([[၂၀၁၀ အာရှဘောလုံးအဖွဲ့ချုပ် ဥက္ကဋ္ဌဖလား]]) တွင် မြန်မာနိုင်ငံကိုယ်စားပြု ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခွင့် ရရှိပြီး အဆိုပါ အာရှဘောလုံးအဖွဲ့ချုပ် ဥက္ကဋ္ဌဖလား ၂၀၁၀ တွင်လည်း အနိုင်ရဗိုလ်စွဲ ခဲ့သည်။ [[မြန်မာနိုင်ငံ ဘောလုံးအဖွဲ့ချုပ်]]နှင့် ကမ္ဘာ့ဘောလုံးအဖွဲ့ချုပ်(FIFA)တို့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ပြီး တည်ဆောက်သည့် [[ဘောလုံးအကယ်ဒမီ (မန္တလေး)]]လည်းတည်ရှိကာ အောင်မြင်သောဘောလုံးသမားများ မွေးထုတ်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။ [[အားကစားနှင့်ကာယပညာသိပ္ပံ]] (မန္တလေး)မှာလည်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယမြောက် အားကစားနှင့်ကာယပညာသိပ္ပံဖြစ်သည်။
မြို့၏အားကစားကွင်း/ရုံ အဆင့်အတန်းမှာ ၂၀၁၃ခုနှစ်မတိုင်မီအထိ အဆင့်အတန်း နိမ့်ကျခဲ့သည်။ မြို့နယ်များအလိုက် အားကစားကွင်းများ ရှိသော်လည်း အဆင့်အတန်းမမီပေ။ သမိုင်းဝင် [[ဗထူး အားကစားကွင်း]]မှာ မြို့၏အဓိကအားထားရာ အားကစားကွင်းတစ်ခုဖြစ်ခဲ့သည်။<ref name="mmsport">{{Cite web|url=https://burma.irrawaddy.com/lifestyle/sport/2013/09/28/48730.html|title=မြန်မာနိုင်ငံနှင့် အားကစား ပြိုင်ဝင်းကြီးများ (၁)}}</ref>၂၀၁၃ အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲ၏ အမျိုးသမီးဘောလုံးပွဲစဉ်များကို လက်ခံကျင်းပရန်အတွက် [[မန္တလာသီရိ အားကစားကွင်း]]ကို တည်ဆောက်ပြီးမှသာ မန္တလေးမြို့တွင် နိုင်ငံတကာအဆင့်မီ အားကစားကွင်းကြီး ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။<ref>{{cite web |url=http://stadiumdb.com/stadiums/mya/mandalar_thiri_sports_stadium |title=Mandalarthiri Stadium |accessdate= |publisher=}}</ref> ဗထူးအားကစားကွင်းကို အဆင့်မြှင့်တင်ခြင်း၊ [[အောင်မြေမန္တလာ အားကစားကွင်း]]၊ [[ရွှေမန်းတောင် အားကစားကွင်း]]ကဲ့သို့သော အခြားအားကစားကွင်းများကို အဆင့်မြှင့်တင်ခြင်း၊ ဗထူးအားကစားပြိုင်ဝင်း၊ မန္တလာသီရိအားကစားပြိုင်ဝင်း၊ ရွှေမန်းတောင် လူငယ်လေ့ကျင့်ရေးစခန်းတို့၌ အဆင့်မီမိုးလုံလေလုံအားကစားရုံများ တည်ဆောက်ခြင်းတို့ ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://mosya.gov.mm/post/%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%94%E1%80%BE%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B7%E1%80%9C%E1%80%B0%E1%80%84%E1%80%9A%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%9B%E1%80%AC%E1%80%9D%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%8C%E1%80%AC%E1%80%94-%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%91%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%85%E1%80%AF%E1%80%9D%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%AE%E1%80%B8-%E1%80%A6%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%9E%E1%80%AD%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%87%E1%80%B6-%E1%80%99%E1%80%94%E1%80%B9%E1%80%90%E1%80%9C%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%90%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%92%E1%80%B1%E1%80%9E%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9B%E1%80%BE%E1%80%AD-%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%BD%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8-%E1%80%A1%E1%80%86%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B7%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B7%E1%80%90%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8-%E1%80%9C%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%94%E1%80%BE%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B7-%E1%80%A1%E1%80%86%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B7%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B7%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B8%E1%80%9C%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%9C%E1%80%B1%E1%80%9C%E1%80%AF%E1%80%B6-%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%9B%E1%80%AF%E1%80%B6-%E1%80%90%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%86%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%B7-%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%94%E1%80%B1%E1%80%9B%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%B8-%E1%80%9C%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%9C%E1%80%B6%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%B7%E1%80%9B%E1%80%BE%E1%80%AF%E1%80%85%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%86%E1%80%B1%E1%80%B8|title=အားကစားနှင့်လူငယ်ရေးရာဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးမင်းသိန်းဇံ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးရှိ အားကစားကွင်း အဆင့်မြင့်တင်ခြင်း လုပ်ငန်းများနှင့် အဆင့်မြင့်မိုးလုံလေလုံ အားကစားရုံ တည်ဆောက်မည့် မြေနေရာများအား လိုက်လံကြည့်ရှုစစ်ဆေး}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://mrtv.gov.mm/mm/news-157700|title=အောင်မြေမန္တလာ အားကစားကွင်းသစ် ဖွင့်ပွဲနှင့် တိုင်းဒေသကြီး အစိုးရအဖွဲ့ ဝန်ကြီးချုပ်ဖလား တက္ကသိုလ်၊ ဒီဂရီကောလိပ်ပေါင်းစုံ (အမျိုးသား/ အမျိုးသမီး) ဘောလုံးပြိုင်ပွဲနှင့် အသက် (၁၈) နှစ်အောက် မြို့နယ်ပေါင်းစုံ ပြေးခုန်ပစ်ပြိုင်ပွဲကျင်းပ}}{{Dead link|date=April 2025 }}</ref> ၂၀၂၃ခုနှစ်အရောက်တွင် မန္တလေးမြို့၌ မန္တလာသီရိအားကစားကွင်းနှင့် အောင်မြေမန္တလာအားကစားကွင်းတို့မှာ အားကစားနည်းမျိုးစုံကို လက်ခံကျင်းပနိုင်သည့် နိုင်ငံတကာအဆင့်မီ အားကစားကွင်းများ ဖြစ်လာခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://myawady.net.mm/node/21196|title=မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးရှိ အားကစားကွင်း/ရုံများ အဆင့်မြှင့်တင်ခြင်းနှင့် တည်ဆောက်နေမှု လုပ်ငန်းများအား ကြည့်ရှုစစ်ဆေး}}</ref>
== ညီအစ်မမြို့တော် ==
* စီရီဘွန်၊ [[အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ|အင်ဒိုနီးရှား]]
* [[ကူမင်းမြို့|ကူမင်း]]၊ [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ|တရုတ်]]
* [[ဖနွမ်းပင်မြို့|ဖနွမ်းပင်]]၊ [[ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ|ကမ္ဘောဒီးယား]]
*[[အောလ်ဆန်မြို့]]၊ [[ကိုရီးယားသမ္မတနိုင်ငံ|တောင်ကိုရီးယား]]
==ပြခန်း==
<gallery>
ဖိုင်:Mandalay kuthodaw.jpg|ကုသိုလ်တော်ဘုရား
ဖိုင်:Atumashi monastery.JPG|အတုမရှိ ရွှေကျောင်းတော်ကြီး
ဖိုင်:Kone Yoe mosque, Mandalay, Myanmar.JPG|ကုန်းရိုးဗလီ(၂၆ ဘီလမ်း)
ဖိုင်:Mandalay Fort Wall.jpg|မန္တလေးမြို့ရိုး
ဖိုင်:Mandalay Street.JPG|မန္တလေးလမ်း
ဖိုင်:Mandalay, Myanmar.jpg|[[မန္တလေး ဘူတာကြီး|ဘူတာကြီး]] ရှေ့ မြင်ကွင်း
ဖိုင်:Pariyatti Sasana University, Mandalay.jpg|နိုင်ငံတော် ပရိယတ္တိသာသနာ့ တက္ကသိုလ်
ဖိုင်:Mandalay Hill view, Myanmar.JPG|[[မန္တလေးတောင်]]
ဖိုင်:University of Mandalay entrance, Myanmar.jpg|မန္တလေး တက္ကသိုလ် အဝင်
ဖိုင်:Main Building Mandalay University.jpg|မန္တလေးတက္ကသိုလ်
ဖိုင်:University of Foreign Languages, Mandalay, Myanmar.jpg|နိုင်ငံခြားဘာသာသင် တက္ကသိုလ် (အဟောင်း)
ဖိုင်:ShweKyiMyin Pagoda.jpg|ရွှေကျီးမြင်ဘုရား
ဖိုင်:P80414-233037.jpg|မြို့မ အလှပြယာဉ်
ဖိုင်:Headquater of MCDC.jpg|မန္တလေး မြို့တော်ခန်းမ
ဖိုင်:Yadanabon University.jpg|ရတနာပုံတက္ကသိုလ်
ဖိုင်:Mandalay Thingyan & Myo Ma Music.jpg|ဗဟိုမဏ္ဍပ်နှင့် မြို့မအလှပြယာဉ်
</gallery>
== ကိုးကား ==
{{Reflist}}
==ပြင်ပလင့်==
{{Commons category|Mandalay}}
* {{Wikivoyage-inline}}
*[http://www.pyinoolwin.info/index.htm See also nearby Pyin Oo Lwin, the historic hill station above Mandalay] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090804055257/http://www.pyinoolwin.info/index.htm |date=4 August 2009 }}
* [http://www.mandalayemporium.com Mandalay Gallery with antique, colonial views of Mandalay]
*[http://www.seasite.niu.edu/Burmese/Culture/WilsonPages/MandalayRegion/MandalayRegion.htm Mandalay, the Burmese Heartland by Dr. Constance Wilson, Northern Illinois University] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090415133906/http://www.seasite.niu.edu/Burmese/Culture/WilsonPages/MandalayRegion/MandalayRegion.htm |date=15 April 2009 }}
*[http://www.orientalarchitecture.com/mandalay/MANDALAYMAP.htm Asian Historical Architecture – Mandalay by Prof. Robert D. Fiala, Concordia University, Nebraska]
*[http://www.mrtv3.net.mm/pages/song4.html Mandalay Centenary Song by Than Myat Soe] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120218121659/http://www.mrtv3.net.mm/pages/song4.html |date=18 February 2012 }} MRTV3
*[http://www.gad.gov.mm/sites/default/files/last_township_data_form_30.9.2019_real.pdf မန္တလေးခရိုင်၊ ချမ်းအေးသာစံမြို့နယ်၏ ဒေသဆိုင်ရာအချက်အလက်] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210201064907/https://www.gad.gov.mm/sites/default/files/last_township_data_form_30.9.2019_real.pdf |date=1 February 2021 }} - အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာန
{{မန္တလေးတိုင်း}}
{{မြန်မာနိုင်ငံ မင်းဆက်များ}}
[[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့များ]]
[[Category:မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးရှိ မြို့များ]]
6oqszf0wqn96m0xpw30cu64ls8qxm5k
ဆွေးနွေးချက်:မြန်မာဘာသာစကား
1
4400
877079
847355
2025-06-08T22:59:53Z
1.46.152.156
/* ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု */ အပိုင်းသစ်
877079
wikitext
text/x-wiki
==မြန်မာဘာသာစကား vs ဗမာဘာသာစကား==
သမိုင်းကြောင်းအရာတော့ အငြင်းမပွားလိုပါဘူး။ လောလော ဆယ် အများလက်ခံထားတာရယ် တရားဝင်သတ်မှတ်ထားတာရယ်က မြန်မာနိုင်ငံ၊ ဗမာ လူမျိုး မဟုတ်လား ခင်ဗျား။ ဒီတော့ မြန်မာပြည်က ဗမာလူမျိုးတွေသုံးတဲ့ ဗမာ ဘာသာစကား ဆိုပိုပြီး တိကျမယ်ထင်တယ်။ အင်္ဂလိပ်ဘာသာ Wiki မှာလဲ နိုင်ငံကို Myanmar, ဘာသာစကားကို Burmese Language လို့ပဲ သုံးတာဆိုတော့ ဗမာဘာသာစကား က ပိုကောင်းမယ်လို့ ယူဆပါတယ်။ [[User:Yarzaryeni|Yarzaryeni]] ([[User talk:Yarzaryeni|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၅၉၊ ၁၆ ဧပြီ ၂၀၁၆ (UTC)
:Technically အရ ဗမာစကားဆိုတာ မှန်ပါတယ်။ တရားဝင်နာမည်ကတော့ မြန်မာဘာသာပဲ ပိုအဆင်ပြေပါလိမ့်မယ်။ <small><span class="autosigned">Preceding [[Wikipedia:Signatures|unsigned]] comment added by [[User:Dr Lotus Black|Dr Lotus Black]] ([[User talk:Dr Lotus Black|ဆွေးနွေး]])</span></small>
::ဘာကြောင့် မြန်မာဘာသာက ပိုအဆင်ပြေတယ် ဆိုတဲ့အကြောင်းပြချက်လေး သိချင်ပါတယ်ဗျ။ ကျွန်တော့်အတွက်တော့ ကိုယ်ရေးတဲ့ စာတွေက ရှေ့နောက် မညီဖြစ်နေတာ သိသိနဲ့ ရေးနေရတာ တော်တော် အဆင်မပြေဘူးဗျာ။ ဥပမာ '''Tibeto-Burman Languages''' ကို '''တိဗက်-မြန်မာနွယ်ဘာသာစကားများ''' လို့ပြန်ရင် Technically လုံးဝမှားသွားပြီ။ မြန်မာနိုင်ငံက ဗမာလူမျိုး၊ ကရင်လူမျိုး၊ ကချင်လူမျိုးတွေရဲ့ ဘာသာစကားဟာ '''တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ''' ဖြစ်တယ် လို့ပြောမှ မှန်တယ်။ နောက် ဆက်ပြီးရေးရတဲ့အခါ ဗမာလူမျိုးတွေပြောတဲ့ '''မြန်မာဘာသာစကား''' ဆို ရှေ့နောက်မညီဘဲ သုံးနေရပြန်ကော။ အတော်ဆိုးပါတယ်။ ကျွန်တော်က မြန်မာ/ဗမာ ဘယ်ဟာကို လိုလားတယ် ဆိုတာ မရှိပါဘူး။ တစ်ခုခုကို တိတိကျကျ စံနှုန်းသတ်မှတ်ပြီး ရှေ့နောက် ညီညွှတ်စွာ ရေးချင်တာပါပဲ။[[User:Yarzaryeni|Yarzaryeni]] ([[User talk:Yarzaryeni|ဆွေးနွေး]]) ၀၃:၄၄၊ ၁၇ ဧပြီ ၂၀၁၆ (UTC)
:::'''Comment:''' English Wiki မှာ Burma ကနေ Myanmar ကိုပြောင်းတာ သိပ်မကြာသေးပါဘူး။ နိုင်ငံနာမည်ပြောင်းသွားပေမဲ့ adj နဲ့ denonym ဘယ်လိုသုံးမယ်ဆိုတာ သဘောတူညီချက် မယူရသေးပါဘူး။ မြန်မာဝီကီမှာ '''အချိန်ယူဆွေးနွေးပြီးမှ သဘောတူသူများမှသာ''' ပြောင်းလဲစေလိုပါတယ်။ [[User:Phyo WP|<span style="color:#a80000; background:#FECB00; text-decoration:inherit">ဖြိုး</span><span style="background:#8B0000"><span style="color:#FECB00">'''WP'''</span></span>]] ([[User talk:Phyo WP|ဆွေးနွေးရန်]]) ၁၂:၃၁၊ ၁၆ ဧပြီ ၂၀၁၆ (UTC)
::::ကနေဒါမှာ ပြင်သစ်စာကို ရုံးသုံးဘာသာစကား သုံးတယ်၊ နိုင်ငံနာမည် ဘာဖြစ်နေနေ ပြင်သစ်လူမျိုးတွေရဲ့ ဘာသာစကားမို့ ပြင်သစ်ဘာသာစကား လို့ပဲခေါ်ပါတယ်။ ဘရာဇီးမှာ ပေါ်တူဂီ ဘာသာစကားကို သုံးတယ်။ နိုင်ငံနာမည် ဘာဖြစ်နေနေ ပေါ်တူဂီ ဘာသာစကားကို သုံးတယ်လို့ပဲ ပြောပါတယ်။ ကိုလံဘီယာ၊ ဗင်နီဇွဲလား၊ ပီရူး၊ ကိုစတာ ရီကာ နိုင်ငံတွေမှာ စပိန်ဘာသာစကား သုံးတယ်၊ စပိန်ဘာသာစကား လို့ပဲခေါ်တယ်။ ကျွန်တော်ပြောချင်တဲ့ ပွိုင့်က နိုင်ငံနာမည်ဘာဖြစ်နေနေ ဗမာလူမျိုး တွေရဲ့စကားကို ဗမာစကား လို့ ခေါ်မှသာ သဘာဝကျ မှန်ကန်မှာပါ။ ဘာသာစကားကို နိုင်ငံနာမည်ကို အသုံးပြုခေါ်ဝေါ်နေတာဟာ သာမာန်ကိစ္စတွေမှာ ပြဿနာမရှိပေမယ့် တိတိကျကျ ရေးဖို့ လိုအပ်တဲ့ ကိစ္စတွေမှာ ပြဿနာ ရှိလာပါတယ်။ အများသဘောဆိုရာမှာ အကြောင်းပြချက်မရှိတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ရေးဆန္ဒတွေကို ဘေးဖယ်ပြီး ဘာကြောင့် ဘယ်လို ဖြစ်သင့်တယ် ဆိုတာမျိုး အကြောင်းအကျိုး၊ အကောင်း အဆိုးတွေကို ဆွေးနွေးပြီး အဖြစ်သင့်ဆုံးကို ရွေးချယ်စေလိုပါတယ်။[[User:Yarzaryeni|Yarzaryeni]] ([[User talk:Yarzaryeni|ဆွေးနွေး]]) ၀၄:၁၅၊ ၁၇ ဧပြီ ၂၀၁၆ (UTC)
:::::အရင် အစိုးရတွေလက်ထက်မှာ Ethnology နဲ့ပက်သက်ပြီး အတော်ဆိုးတဲ့ အမှားတွေ လုပ်ခဲ့တယ်ဗျ။ အင်းသားနဲ့ဓနု(ဗမာနွယ်)၊ ပအို့(ကရင်နွယ်)နဲ့ ဝ(မွန်နွယ်) တွေကို ရှမ်းလူမျိုးစု အောက်မှာထည့်တယ်၊ နာဂ(သီးခြားမျိုးနွယ်) ကို ပါးရဲထိုးတဲ့ ဓလေ့တူတာနဲ့ ချင်းလူမျိုးစုအောက်မှာ သွားထည့်တယ်၊ ဆလုံ(မလေးနွယ်) ကို ဗမာလူမျိုးစုအောက်မှ ထည့်တယ်၊ ဗမာ လူမျိုးပါလို့ပြောပြီး စာကျတော့ မြန်မာစာ ဆိုပြီး ကျောင်းမှာသင်တယ်။ လူမျိုးစုခွဲတာ မှားတဲ့ကိစ္စက နားမလည်လို့ ဒါမှမဟုတ် ပြီးစလွယ်လုပ်တယ်လို့ ယူဆစရာ ရှိတယ်။ ဗမာလူမျိုးပါ ဆိုသူတွေရဲ့ စာကို မြန်မာစာလို့ အမည်တပ်ပြီး သင်ကြားတာကတော့ တိုင်းရင်းသားခြင်းအတူတူ ဗမာစာကိုသာ တဖက်သတ်သင်ကြားပြီး အခြားတိုင်းရင်းသား ဘာသာတွေ သင်ကြားခွင့် မပြုတာကို ဖုံးကွယ်ချင်လို့ တမင်တကာ လုပ်တာ။ ဦးနေဝင်းကစလို့ မသမာတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ ချမှတ်ခဲ့တဲ့ အမှားကြီးတွေကို တွယ်ဖက်မနေသင့်ဘူးလို့ပဲ ပြောချင်တယ်ဗျာ။ [[User:Yarzaryeni|Yarzaryeni]] ([[User talk:Yarzaryeni|ဆွေးနွေး]]) ၀၃:၄၄၊ ၁၇ ဧပြီ ၂၀၁၆ (UTC)
::::::ဘဒိုပြောတာ လက်ခံပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံ ရုံးသုံးဘာသာစကားက သေချာပြောရရင် ဗမာစကားပါ။ ဒါကို တရားဝင်အဖြစ် အရင်အစိုးရကတော့ မြန်မာဘာသာလို့ သုံးခဲ့တာပါ။ လိုရင်းကတော့ ဗမာပြည်ကနေ မြန်မာပြည်ဆိုပြီး ပြောင်းလိုက်တော့ ဗမာစာကိုလည်း မြန်မာစာလို့ ပြောင်းလိုက်တာထင်တာပဲ။ ဗမာစာဆိုရင် အခြားတိုင်းရင်းသားတွေနဲ့ မဆိုင်သလိုဖြစ်နေတဲ့အတွက်တိုင်းရင်းသား စည်းလုံးရေးအတွက် ဗျူဟာတစ်ခု ဒါမျိုးလေးတွေပေါ့လေ။ ဘယ်တိုင်းရင်းသားမဆို နိုင်ငံခြားရောက်ရင် မိမိကိုယ်ကို မြန်မာလို့ ပြောသလို ဘာသာစကားအနေနဲ့ မြန်မာဘာသာကို ပြောဆိုပါတယ်လို့ပြောရင် technically အရ မမှန်ပေမယ့် ယေဘုယျကျတယ်လို့ ထင်မိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ခုနကလို တိကျတဲ့ စာပေဆောင်းပါးကိုတော့ ဗမာလို့ သုံးရမှာပါ။ မြန်မာဘာသာလို့ အသုံးပြုတာ Official ဖြစ်နေတဲ့အတွက် ဗမာစာလို့ပြောလိုက်ရင် (ရိုးသားစွာ ပြောရရင် ကျွန်တော်ကိုယ်တိုင်လည်း စိတ်ထဲဘဝင်မကျမိပါကြောင်း) အခြားတိုင်းရင်းသားတွေလည်း ဘဝင်မကျတာမျိုး ရှိလာနိုင်ပါတယ်။ အခြား မန်ဘာတွေရဲ့ အမြင်များကိုလည်း တွေ့လိုပါသေးတယ်။ [[User:Dr Lotus Black|Dr Lotus Black]] ([[User talk:Dr Lotus Black|ဆွေးနွေး]]) ၀၅:၂၀၊ ၁၇ ဧပြီ ၂၀၁၆ (UTC)
[[အသုံးပြုသူ:TNL0503|TNL0503]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:TNL0503|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၁၇၊ ၁၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၀ (UTC)ကျွန်တော် နားမလည်တာက ဘာသာစကားဆင်းသက်လာပုံမှာ ဘာဖြစ်လို့ မွန်ဖြစ်နေတာလဲ ခင်ဗျာ? မွန်စာနဲ့ မြန်မာစာဟာ လုံးလုံး ကွဲပြားနေတာဖြစ်တဲ့အတွက် အဲက ဆင်းသက်လာတယ်ဆိုတာကို လက်မခံနိုင်ပါ။ ဆင်းသက်ခြင်းဆင်သက်လာရင် အသံရော စာအရေးအသားပါ တူတဲ့ ရခိုင်ဘက်က ဆင်းသက်လာတာပဲ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ လေးမြို့ခေတ်က ကျောက်စာနဲ့ ပုဂံခေတ်က ကျောက်စာတွေက စာလုံးတွေ အတူတူပါ။ ပြီးတော့ မြန်မာမှာ မွန်ကဆင်းသက်လာတယ်ဆိုတဲ့ စာလုံးပြောင်းလဲပုံ လုံးဝမရှိဘဲ ရခိုင်ဘက်မှာ စာလုံးပြောင်းလဲလာပုံ အဆင့်ဆင့် ရှိနေတဲ့အတွက် အဲဒီက ဆင်းသာလာတာဖြစ်ဖို့ ပိုအားသာပါတယ်။[[အသုံးပြုသူ:TNL0503|TNL0503]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:TNL0503|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၁၇၊ ၁၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၀ (UTC)
:ပထမဦးစွာ ဘာသာစကားနဲ့ စာအရေးအသားကို ခွဲမြင်ဖို့လိုပါမယ်။ မြန်မာဘာသာစကားနဲ့ မွန်ဘာသာစကားဟာ လုံးဝမျိုးမတူတဲ့ ဘာသာစကားတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာစာအရေးအသားကတော့ မွန်စာအရေးအသားဆီကနေယူတာဖြစ်ပါတယ်။ မွန်စာအရေးအသားဆိုတာကလဲ အိန္ဒိယက ဗြာဟ္မီ စာရေးနည်းစနစ်ကနေ ဆင့်ကဲရယူထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ မွန်၊ မြန်မာ၊ ရခိုင်၊ ထိုင်း၊ ရှမ်း၊ လာအို၊ ကမ္ဘောဒီယား အပါအဝင် အရှေ့တောင်အာရှမှာရှိတဲ့ စာရေးသားနည်း စနစ်အများစုဟာ အဲဒီ ဗြာဟ္မီ စာရေးနည်းစနစ်ကနေ ဆင်ကဲပြန့်ပွားကူးယူပြီး ရေးသားကြတာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီမှာ မြန်မာတွေဟာ ဗြာဟ္မီ စာရေးနည်းကို မွန်တွေဆီကနေ တဆင့် ဆက်ခံတာလို့ ဆိုလိုတာ ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာဘာသာစကား မြန်မာစာအရေးအသားဟာ ရခိုင်ဆီက ရတာမဟုတ်ပါ.. မြန်မာ/ရခိုင် ဘသာစကား/အရေးအသား နှစ်ခုလုံးဟာ ပုဂံခေတ်လောက်က အရင်းအမြင် အတူတူ တစ်ခုတည်းက ဆင်းသက်လာခြင်းသာ ဖြစ်ပါတယ်။ တကယ်တော့ ရခိုင်ဘာသာစကားဆိုတာ သီးခြားဘာသာစကားမဟုတ်ဘဲ ဒေသိယ မြန်မာဘာသာစကားတစ်ခုလို့ ယူဆတာက ပိုပြီးသင့်လျှော်ပါတယ်။ [[အသုံးပြုသူ:Yarzaryeni|Yarzaryeni]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Yarzaryeni|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၅၅၊ ၅ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၀ (UTC)
==စာအရေးအသားများ ပြင်ဆင်ရန်==
အချိန်ရရင် ကူပြင်ပေးကြပါဦး။ မြန်မာသာသာစကားကို မြန်မာလို အဓိပ္ပာယ်ဖွင့် ရှင်းလင်းထားတာ တချို့နေရာမှာ ဘာရေးထားမှန်း နားမလည်လို့ အင်္ဂလိပ် ဝီကီကို ပြန်မှီငြမ်းနေရတယ်။ :P [[User:ဇာမဏီ|ဇာမဏီ]] ၁၉:၃၀၊ ၁၉ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၁၁ (UTC)
== Burmese English Learning materials ==
English Burmese dictionaries (to help Burmese speaking people learn English)
http://books.google.com/books?id=mAlLt1aGsWYC&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
http://books.google.com/books?id=m9xGAAAAcAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
http://books.google.com/books?id=EHYIAAAAQAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
http://books.google.com/books?id=vUEZBrLtAowC&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
http://books.google.com/books?id=daACAAAAQAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
http://books.google.com/books?id=srJJAAAAMAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
https://archive.org/details/aeq0978.0001.001.umich.edu
Burmese english Dictionaries (to help English speaking people learn Burmese)
http://books.google.com/books?id=LSEYAAAAYAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
http://books.google.com/books?id=UbMTAAAAQAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
http://books.google.com/books?id=m4ssAAAAYAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
http://books.google.com/books?id=sLwIAAAAQAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
http://books.google.com/books?id=UbMTAAAAQAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
http://books.google.com/books?id=q7cIAAAAQAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
http://books.google.com/books?id=8PdNAAAAMAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
http://archive.org/details/judsonburmeseeng00judsrich
http://quod.lib.umich.edu/g/genpub/ANH2956.0001.001?rgn=main;view=fulltext
https://archive.org/details/anh2956.0001.001.umich.edu
https://archive.org/details/1528288.0001.001.umich.edu
https://archive.org/details/anh2956.0002.001.umich.edu
https://archive.org/details/acw6962.0001.001.umich.edu
https://archive.org/details/judsonburmeseeng00judsrich
https://archive.org/details/ahq1010.0001.001.umich.edu
Grammars of Burmese
http://books.google.com/books?id=tNxGAAAAcAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
http://books.google.com/books?id=Ua430tUjPgoC&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
http://books.google.com/books?id=kHgtAAAAMAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
http://books.google.com/books?id=f6YTAAAAQAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
https://archive.org/details/ahq1006.0001.001.umich.edu
A burmese reader
http://books.google.com/books?id=7ZgPAAAAQAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
https://archive.org/details/aburmesereaderb00johngoog
Vocabulary and phrase book in English and Burmese
https://archive.org/details/cu31924023351418
https://archive.org/details/vocabularyphrase00bennrich
Elementary hand-book of the Burmese language (1898)
https://archive.org/details/cu31924022058931
Burmese self-taught (in Burmese and Roman characters) with phonetic pronunciation. (Thimm's system.) (1911)
https://archive.org/details/burmeseselftaugh00stjorich
The Anglo-Burmese student's assistant. Consisting of grammatical notes with numerous examples and analysis of sentences (1877)
https://archive.org/details/angloburmesestud00wrigrich
Bible
https://archive.org/details/11-12-BooksOfPhilippiansAndColossiansnewTestamentTranslatedIntoThe
https://archive.org/details/06-BookOfRomansnewTestamentTranslatedIntoTheBurmeseburma-
A catalogue of the Burmese books in the British Museum (1913)
https://archive.org/details/catalogueofburme00brituoft
A Grammar of the Language of Burmah By Thomas Latter
http://books.google.com/books?id=Ua430tUjPgoC&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
Ralph Fitch, England's Pioneer to India and Burma: His Companions and Contemporaries, with His Remarkable Narrative Told in His Own Words By Ralph Fitch
http://books.google.com/books?id=TuPPrNZak5EC&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
Buddhaghosuppatti, Or, The Historical Romance of the Rise and Career of Buddhaghosa edited by James Gray
http://books.google.com/books?id=nwm7hiEx97MC&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
၂၂:၄၃၊ ၁၁ မတ် ၂၀၁၄ (UTC)
== Western Studies of the Burmese language ==
http://books.google.com/books?id=Kwqc7xso22wC&pg=PA2551#v=onepage&q&f=false
http://books.google.com/books?id=ZLa787pY5gMC&pg=PA173#v=onepage&q&f=false
http://books.google.com/books?id=bW3sXBjnokkC&pg=PA313#v=onepage&q&f=false
http://books.google.com/books?id=_UODbGlD4WUC&pg=PA238#v=onepage&q&f=false
http://www.hbu.edu/HBU/media/HBU/publications/Dunham_Bible_Museum/DBM_Adoniram-Judson.pdf
http://www.wholesomewords.org/biography/biorpjudson.html
http://www.christianpost.com/news/adoniram-judson-endurance-personified-in-the-life-of-burmas-first-protestant-missionary-from-north-america-74940/
http://www.adoniramjudson.com/
http://www.believersweb.org/view.cfm?ID=43
http://bible.org/article/my-heart-his-hands—ann-judson-burma-life-selections-her-memoir-and-letters
http://www.theologicalstudies.org.uk/article_judson.html
== ၂၉ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၄ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု ==
{{edit semi-protected|မြန်မာဘာသာစကား|answered=no}}
[[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/1.47.132.136|1.47.132.136]] ၁၄:၂၆၊ ၂၉ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၄ (UTC)
:nyiphyo108@gmail.com [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/1.47.132.136|1.47.132.136]] ၁၄:၃၈၊ ၂၉ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၄ (UTC)
ျမန္မာ ဘာသာ
[[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/2001:44C8:4603:C15:1:0:AEE2:64F8|2001:44C8:4603:C15:1:0:AEE2:64F8]] ၂၂:၀၂၊ ၁၄ ဧပြီ ၂၀၂၄ (UTC)
== ၂၇ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၄ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု ==
{{edit semi-protected|မြန်မာဘာသာစကား|answered=no}}
[[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/65.18.124.250|65.18.124.250]] ၂၀:၀၂၊ ၂၇ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၄ (UTC)
== ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ တွင် Semi-protected ပြင်ဆင်ခွင့် တောင်းဆိုမှု ==
{{edit semi-protected|မြန်မာဘာသာစကား|answered=no}}
[[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/1.46.152.156|1.46.152.156]] ၂၂:၅၉၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
likwr4mhkml1wfdh13lxk6evw2hopn2
သစ်လွင်၊ လင်းယုန်
0
6097
877040
714364
2025-06-08T15:43:46Z
2001:44C8:45C2:7E1E:2D2E:14EA:EE25:EF9D
/* ထင်ရှားသောစာအုပ်အချို့ */
877040
wikitext
text/x-wiki
==လင်းယုန်သစ်လွင် (၁၉၁၇-၁၉၉၃)==
၁၂၇၉ - ခုနှစ်၊ တော်သလင်းလပြည့်ကျော်(၉)ရက်၊ ခရစ်နှစ်-၁၉၁၇-စက်တင်ဘာ(၉)တနင်္ဂနွေနေ့တွင် ဧရာဝတီတိုင်း ညောင်တုန်းမြို့၌ အဖ-ဦးဖိုးလူ၊ အမိ-ဒေါ်နှင်းဦးတို့က ဖွားမြင်သည်။ ညောင်တုန်းမြို့၊ အစိုးရအထက်တန်း ကျောင်းတွင်-အဌမတန်းအထိ ပညာသင်ကြားခဲ့သည်။ စစ်မဖြစ်မီက မော်လမြိုင်မြို့မှ ထုတ်ဝေသော ''ခေါင်း ဆောင်''သတင်းစာတွင် နယ်သတင်းထောက်အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့။
၁၉၄၇ - ဟံသာဝတီနှင့် ဗမာ့ခေတ်-သတင်းစာတွင် နယ်သတင်းထောက်အဖြစ်ဆောင်ရွက်ခဲ့။
၁၉၄၉ - ရန်ကုန်သို့ရောက်ရှိပြီး''လင်းယုန်သတင်းစာ''တွင် အလုပ်သမားသတင်းထောက်လုပ်ရာမှ ''လင်းယုန် သစ်လွင်'' ကလောင်အမည်ယူခဲ့သည်။ ထို့နောက်''လင်းယုန်ဂျာနယ်''၊ ''ပြည်တော်သစ်ဂျာနယ်''၊ ''လူထုဂျာနယ်'' တို့တွင် အယ်ဒီတာအဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့။ ''ရှုဒေါင့်''ဂျာနယ် အယ်ဒီတာအဖွဲ့ဝင်အဖြစ်လည်း ဆောင်ရွက်ခဲ့ သည်။
၁၉၅၀ - ပြည့်နှစ်၊ စာရေးဆရာအသင်းနှစ်ပတ်လည်စာပေပြိုင်ပွဲတွင်''တို့ကျေးရွာ''ဝတ္ထုတိုဖြင့် ဝတ္ထုတိုဆုရရှိခဲ့။
၁၉၅၇ - ၅၈ - ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံစာရေးဆရာအသင်း အလုပ်အမှုဆောင်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့။
၁၉၆၂ - ''သီတာသောင်ခြေဦး''လုံးချင်းဝတ္ထုဖြင့် အနုပညာစာပေ ဝတ္ထုရှည်ဆုရရှိ။
၁၉၆၈ - ''ယိုးဒယား မြန်မာ မီးရထားလမ်း ကိုယ်တွေ့ချွေးတပ်မှတ်တမ်း'' စာအုပ်ဖြင့် အမျိုးသားစာပေ၊ စာပ ဒေသာဆုရရှိခဲ့။
၁၉၇၁ - ''ဓမ္မဝိလာသ'' လုံးချင်းဝတ္ထုရှည်ဖြင့် အမျိုးသားစာပေ ဝတ္ထုရှည်ဆုရရှိခဲ့။ စာရေးဆရာကြီးလင်းယုန် သစ်လွင်သည် ၁၉၅၂-ခုနှစ်မှ ၁၉၈၆-ခုနှစ်အထိ-လုံးချင်းစာအုပ်(၇၀)ရေးသားခဲ့သည်။
၁၉၉၃ - ဩဂုတ်လ(၂၁)ရက်နေ့တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။
== ထင်ရှားသောစာအုပ်အချို့ ==
# ဘုံကျွန်
# သေမင်းတမန်လမ်းပေါ်ဝယ်
# သောင်းဒီပါမြေ
# ဓမ္မရက္ခိတ
# သီတာသောင်ခြေဦး(စာပေဆုရ)
# ဓမ္မဝိလာသ(စာပေဆုရ)
# ယိုးဒယားမြန်မာမီးရထားလမ်းကိုယ်တွေ့ ချွေးတပ်မှတ်တမ်း(စာပေဆုရ)
# ဆားချက်မြေ
# ပင်လယ်တံငါ
# အသက်သွေးချွေးစတေး၍
# ယမုံနာ(ဝတ္ထုတိုပေါင်းချုပ်)
{| class="wikitable"
|+စာရေးဆရာ လင်းယုန်သစ်လွင် ရေးသားခဲ့သောစာအုပ်များ
!စဉ်
!စာအုပ်အမည်
!ထုတ်ဝေသောခုနှစ်
!စာအုပ်တိုက်
!မှတ်ချက်
|-
|၁
|တူပြိုင်လေကူးမယ်ပ
|၁၈၅၂
|
|
|-
|၂
|သက်ဆုံးကြော့ကေခိုင်
|၁၉၅၃
|
|
|-
|၃
|ဆိုက်ကားသမား
|၁၉၅၃
|
|
|-
|၄
|ချစ်တုန့်မပြန်
|၁၉၅၄
|
|
|-
|၅
|ဘုံကျွန်
|၁၉၅၄
|
|
|-
|၆
|မေတ္တာသာလျှင်
|၁၉၅၅
|
|
|-
|၇
|လက်ရွေးစင်ဝတ္ထုတိုများ
|၁၉၅၆
|
|
|-
|၈
|ကရုဏာလှိုင်း
|၁၉၅၇
|
|
|-
|၉
|အမွေဆိုင်ညီအစ်ကို
|၁၉၅၈
|
|
|-
|၁၀
|တရားခံ
|၁၉၅၈
|
|
|-
|၁၁
|လျှိ
|၁၉၅၉
|
|
|-
|၁၂
|နှင်းဆီမြိုင်လူသတ်မှု
|၁၉၅၉
|
|
|-
|၁၃
|ငွေရတုဂိုဏ်း
|၁၉၅၉
|
|
|-
|၁၄
|ရတနာခင်နှင့်လူသတ်ဂိုဏ်း
|၁၉၅၉
|
|
|-
|၁၅
|အသက်သွေးချွေး
|၁၉၆၀
|
|
|-
|၁၆
|ချစ်သောမာမီ
|၁၉၆၀
|
|
|-
|၁၇
|ခြေတော်တင်ခံမလေး
|၁၉၆၁
|
|
|-
|၁၈
|မိုးတစ်ညဝယ်
|၁၉၆၁
|
|
|-
|၁၉
|စပယ်ခြံလူသတ်မှု
|၁၉၆၁
|
|
|-
|၂၀
|သီတာသောင်ခြေဦး
|၁၉၆၂
|
|
|-
|၂၁
|မေတ္တာရနံ့ပြယ်လေသော်
|၁၉၆၂
|
|
|-
|၂၂
|စောနန်းမွန်
|၁၉၆၂
|
|
|-
|၂၃
|ဘဝဇာတ်ဆရာထံတွင်
|၁၉၆၂
|
|
|-
|၂၄
|သမုဒယသံယောဇဉ်
|၁၉၆၂
|
|
|-
|၂၅
|ဂလက်ဒီယေးတားဂိုဏ်း
|၁၉၆၂
|
|
|-
|၂၆
|သေနတ်တစ်ချက်အသက်တစ်ချောင်း
|၁၉၆၂
|
|
|-
|၂၇
|လျှို့ဝှက်ရတနာ
|၁၉၆၂
|
|
|-
|၂၈
|လူသတ်ပတ္တမြား
|၁၉၆၂
|
|
|-
|၂၉
|မေတ္တာပုလဲပန်း
|၁၉၆၂
|
|
|-
|၃၀
|ရွှေမနိုင်ခင်လေး
|၁၉၆၃
|
|
|-
|၃၁
|သွေးသောက်ဓား
|၁၉၆၃
|
|
|-
|၃၂
|သိန်းထိုက်ရတနာ
|၁၉၆၃
|
|
|-
|၃၃
|ချစ်ရလေမည့်မွေးရပ်မြေ
|၁၉၆၃
|
|
|-
|၃၄
|မေတ္တာနှောင်ကြိုး
|၁၉၆၃
|
|
|-
|၃၅
|သေမင်းတမန်လမ်းပေါ်ဝယ်
|၁၉၆၄
|
|
|-
|၃၆
|သောင်းဒီပါမြေ
|၁၉၆၅
|
|
|-
|၃၇
|သမုဒယနှောင်
|၁၉၆၅
|
|
|-
|၃၈
|သက်စွန့်ဆံဖျား
|၁၉၆၅
|
|
|-
|၃၉
|ယမုံနာတံငါဝတ္ထုတိုများ
|၁၉၆၅
|
|
|-
|၄၀
|နှစ်ဦးမေတ္တာဆုံကြရာဝယ်
|၁၉၆၅
|
|
|-
|၄၁
|ရတနာနဒီ
|၁၉၆၆
|
|
|-
|၄၂
|ဓမင်းဆိပ်သို့ရောက်လေသော်
|၁၉၆၆
|
|
|-
|၄၃
|လျှို့ဝှက်ဂေဟာ
|၁၉၆၇
|
|
|-
|၄၄
|စစ်သူလျှိုဂိုဏ်း
|၁၉၆၇
|
|
|-
|၄၅
|ကပ္ပဒိန်မာဒင်
|၁၉၆၇
|
|
|-
|၄၆
|ယိုးဒယား-မြန်မာမီးရထားလမ်း ကိုယ်တွေ့ချွေးတပ်မှတ်တမ်း
|၁၉၆၈
|အတွဲ (၁) နှင့် (၂) သတင်း နှင့် စာနယ်ဇင်း ော်ပိုေးရှင်း၊ အတွဲ (၃) ောမင်းကြီးစာေ
|မူလ (၃) အုပ်ကို (၂၀၀၃) တွင် စပယ်ဦးစာပေမှ ပေါင်းထုတ်သည်။
|-
|၄၇
|ပင်လယ်တံငါ
|၁၉၇၁
|
|
|-
|၄၈
|ဓမ္မဝိလာသ
|၁၉၇၁
|
|
|-
|၄၉
|ဆားချက်မြေ
|၁၉၇၃
|
|
|-
|၅၀
|ပါးစပ်လိုက်လား လက်လိုက်လား
|၁၉၇၃
|
|
|-
|၅၁
|အလွှာ
|၁၉၇၄
|
|
|-
|၅၂
|ဓမ္မရက္ခိတ
|၁၉၇၄
|
|
|-
|၅၃
|မိုးသောက်ကြယ်
|၁၉၇၅
|
|
|-
|၅၄
|အနာဂတ်အတွက်မွေးဖွားခြင်း
|၁၉၈၄
|
|
|-
|၅၅
|ကျွန်းပြန်စိန်တစ်ပွ့
|
|စာပေဗိမာန်ထုတ် ပြည်သူ့လက်စွဲစာစဉ်
|
|-
|၅၆
|အိမ်ော်မြခင်
|
|စာပေဗိမာန်ထုတ် ပြည်သူ့လက်စွဲစာစဉ်
|
|-
|၅၇
|ကိုဖိုးဒေါင်း
|
|စာပေဗိမာန်ထုတ် ပြည်သူ့လက်စွဲစာစဉ်
|
|-
|၅၈
|တို့ကျောင်းတော်သူ
|
|စာပေဗိမာန်ထုတ် ပြည်သူ့လက်စွဲစာစဉ်
|
|-
|၅၉
|ရွာခေါင်းဆောင်
|
|စာပေဗိမာန်ထုတ် ပြည်သူ့လက်စွဲစာစဉ်
|
|-
|၆၀
|ခွင့်လွှတ်ပါမောင်ရယ်
|
|စာပေဗိမာန်ထုတ် ပြည်သူ့လက်စွဲစာစဉ်
|
|-
|၆၁
|သည်လယ်မြေ
|
|စာပေဗိမာန်ထုတ် ပြည်သူ့လက်စွဲစာစဉ်
|
|-
|၆၂
|ဆောင်းလပြာသို
|
|စာပေဗိမာန်ထုတ် ပြည်သူ့လက်စွဲစာစဉ်
|
|-
|၆၃
|အဖြစ်နှင့်အမှန်
|
|စာပေဗိမာန်ထုတ် ပြည်သူ့လက်စွဲစာစဉ်
|
|-
|၆၄
|ငပိပဒေသာ
|၁၉၇၃
|
|
|-
|၆၅
|လှေ
|၁၉၈၁
|
|
|-
|၆၆
|မြန်မာ့အာဟာရငပိနှင့်ငန်ပြာရည်
|၁၉၈၆
|
|
|}
== ကိုးကား ==
<references/>
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား စာရေးဆရာများ]]
[[ကဏ္ဍ:အမျိုးသားစာပေဆုရှင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စာရေးဆရာများ]]
0135jsobp9ce2oo5fw61558214nms4s
တိုးတက်သော ဗုဒ္ဓဘာသာ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး
0
7241
877093
815643
2025-06-09T04:32:59Z
Salai Rungtoi
22844
[[ဒီမိုကရက်တစ် တိုးတက်သော ဗုဒ္ဓဘာသာ ကရင်တပ်မတော်]] စာမျက်နှာကို [[တိုးတက်သော ဗုဒ္ဓဘာသာ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး]] သို့ Salai Rungtoiက ရွှေ့ခဲ့သည်: to reflect their names
815643
wikitext
text/x-wiki
{{distinguish2|[[ဒီမိုကရက်တစ် ကရင်အကျိုးပြုတပ်မတော်]] (ဒီကေဘီအေ တပ်မဟာ-၅)}}
{{infobox war faction
|name = တိုးတက်သော ဗုဒ္ဓဘာသာ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး<br>Democratic Karen Buddhist Association
|native_name =
|native_name_lang =
|war = [[ပြည်တွင်းသောင်းကျန်းမှုသမိုင်း]]
|image = [[File:Flag of DKBA.png|border|200px]]
|caption =
|active= {{Start date|1994}}–{{End date|2010}}
|leaders = ဥက္ကဋ္ဌ - ပဒို သာထူးကျော်(ကွယ်လွန်)
အတွင်းရေးမှူး - ပဒို လာဘ(ကွယ်လွန်)
စစ်ဥ◌ီးစီးချူပ် - ဗိုလ်ချူပ် ကျော်သန်း
|ideology = [[ကရင်လူမျိုး|ကရင်အမျိုးသားရေး]]<br>[[ထေရဝါဒ|ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]]
|clans =
|headquarters =မြိုင်ကြီးငူ အထူးဒေသ
|area = [[ကရင်ပြည်နယ်]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]]
|strength = <၆,၀၀၀<ref name=MMPeaceMonitor>[http://www.mmpeacemonitor.org/stakeholders/armed-ethnic-groups Myanmar Peace Monitor]</ref>
|previous = {{flagicon image|Karen National Union Flag.png}} [[ကရင် အမျိုးသား အစည်းအရုံး]]
|next = {{flagicon image|DKBA-5 Buddhist Flag Variant.svg}} [[ဒီမိုကရက်တစ် ကရင်အကျိုးပြုတပ်မတော်]]
|allies =
{{flagicon image|Flag of Myanmar (1974-2010).svg}} [[နိုင်ငံတော် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ|ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံ]]
* {{flagicon image|Flag of the Myanmar Armed Forces.svg}} [[တပ်မတော်]]
|opponents =
'''State opponents'''<br>
{{flagicon image|Flag of Myanmar (1974-2010).svg}} [[နိုင်ငံတော် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ|ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံ]] (၁၉၉၄ အထိ)<br>
'''Non-state opponents'''<br>
{{flagicon image|Karen National Union Flag.png}} [[ကရင် အမျိုးသား အစည်းအရုံး]]
* {{flagicon image|Karen National Liberation Army flag.svg}} [[ကရင်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်]]
|battles =
[[ပြည်တွင်းသောင်းကျန်းမှုသမိုင်း]]
* ကရင်ပဋိပက္ခ
|website =
}}
'''တိုးတက်သော ဗုဒ္ဓဘာသာ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး''' ({{lang-en|Democratic Kayin Buddhist Association}}; အတိုကောက် ဒီကေဘီအေ) သည် [[ကရင် အမျိုးသား အစည်းအရုံး]]Karen National Union (KNU) မှ ခွဲထွက်သွားသော [[လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်း]]ဖြစ်သည်။ ဒီကေဘီအေသည် ခရစ်ယာန်ဘာသာဝင်များ ကြီးစိုးသည့် ကေအင်ယူမှ ၁၉၉၅ တွင် ခွဲထွက်ခဲ့ပြီး အစိုးရတပ်များနှင့် ပူပေါင်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ကရင်အမျိုးသားများ၏ တော်လှန်ရေးတွင် ဗုဒ္ဓဘာသာဝင် ကရင်များ၏ ခွဲထွက်မှုမှာ အကြီးမားဆုံးထိခိုက်မှုပင် ဖြစ်သည်။
== လက်အောက်ခံတပ်ဖွဲ များ ==
ဒီကေဘီအေတပ် ၏ လက်အောက်ခံတပ်မဟာများမှာ-
# [[တပ်မဟာ၃၃၃]]
# [[တပ်မဟာ၅၅၅]]
# [[တပ်မဟာ၉၉၉]]
# [[တပ်မဟာ၅]]နှင့်
# [[ဗဟိုလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့]]တို့ုဖြစ်သည်။
== လက်အောက်ခံ ဗျူဟာများ ==
# [[ကလိုထူးဘောဗျူဟာ]]
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
[[Category:ဒီကေဘီအေ]]
bfanue6tcy9i55fwlrhb3vs9zbmh958
877097
877093
2025-06-09T04:43:22Z
Salai Rungtoi
22844
877097
wikitext
text/x-wiki
{{distinguish2|[[ဒီမိုကရက်တစ် ကရင်အကျိုးပြုတပ်မတော်]] (ဒီကေဘီအေ တပ်မဟာ-၅)}}
{{infobox war faction
|name = တိုးတက်သော ဗုဒ္ဓဘာသာ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး<br>Democratic Karen Buddhist Association
|native_name =
|native_name_lang =
|war = [[ပြည်တွင်းသောင်းကျန်းမှုသမိုင်း]]
|image = [[File:Flag of DKBA.png|border|200px]]
|caption =
|active= {{Start date|1994}}–{{End date|2010}}
|leaders = ဥက္ကဋ္ဌ - ပဒို သာထူးကျော်(ကွယ်လွန်)
အတွင်းရေးမှူး - ပဒို လာဘ(ကွယ်လွန်)
စစ်ဥ◌ီးစီးချူပ် - ဗိုလ်ချူပ် ကျော်သန်း
|ideology = [[ကရင်လူမျိုး|ကရင်အမျိုးသားရေး]]<br>[[ထေရဝါဒ|ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]]
|clans =
|headquarters =မြိုင်ကြီးငူ အထူးဒေသ
|area = [[ကရင်ပြည်နယ်]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]]
|strength = <၆,၀၀၀<ref name=MMPeaceMonitor>[http://www.mmpeacemonitor.org/stakeholders/armed-ethnic-groups Myanmar Peace Monitor]</ref>
|previous = {{flagicon image|Karen National Union Flag.png}} [[ကရင် အမျိုးသား အစည်းအရုံး]]
|next = {{flagicon image|DKBA-5 Buddhist Flag Variant.svg}} [[ဒီမိုကရက်တစ် ကရင်အကျိုးပြုတပ်မတော်]]
|allies =
{{flagicon image|Flag of Myanmar (1974-2010).svg}} [[နိုင်ငံတော် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ|ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံ]]
* {{flagicon image|Flag of the Myanmar Armed Forces.svg}} [[တပ်မတော်]]
|opponents =
'''State opponents'''<br>
{{flagicon image|Flag of Myanmar (1974-2010).svg}} [[နိုင်ငံတော် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ|ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံ]] (၁၉၉၄ အထိ)<br>
'''Non-state opponents'''<br>
{{flagicon image|Karen National Union Flag.png}} [[ကရင် အမျိုးသား အစည်းအရုံး]]
* {{flagicon image|Karen National Liberation Army flag.svg}} [[ကရင်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်]]
|battles =
[[ပြည်တွင်းသောင်းကျန်းမှုသမိုင်း]]
* ကရင်ပဋိပက္ခ
|website =
}}
'''တိုးတက်သော ဗုဒ္ဓဘာသာ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး''' ({{lang-en|Democratic Kayin Buddhist Association}}; အတိုကောက် ဒီကေဘီအေ (DKBA)) သည် [[ကရင် အမျိုးသား အစည်းအရုံး]]Karen National Union (KNU) မှ ခွဲထွက်သွားသော [[လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်း]]ဖြစ်သည်။ ဒီကေဘီအေသည် ခရစ်ယာန်ဘာသာဝင်များ ကြီးစိုးသည့် ကေအင်ယူမှ ၁၉၉၅ တွင် ခွဲထွက်ခဲ့ပြီး အစိုးရတပ်များနှင့် ပူပေါင်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ကရင်အမျိုးသားများ၏ တော်လှန်ရေးတွင် ဗုဒ္ဓဘာသာဝင် ကရင်များ၏ ခွဲထွက်မှုမှာ အကြီးမားဆုံးထိခိုက်မှုပင် ဖြစ်သည်။
== လက်အောက်ခံတပ်ဖွဲ များ ==
ဒီကေဘီအေတပ် ၏ လက်အောက်ခံတပ်မဟာများမှာ-
# [[တပ်မဟာ၃၃၃]]
# [[တပ်မဟာ၅၅၅]]
# [[တပ်မဟာ၉၉၉]]
# [[တပ်မဟာ၅]]နှင့်
# [[ဗဟိုလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့]]တို့ုဖြစ်သည်။
== လက်အောက်ခံ ဗျူဟာများ ==
# [[ကလိုထူးဘောဗျူဟာ]]
<blockquote></blockquote>
== ဂုဏ်ပြုခံရခြင်း ==
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၉ ရက်တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်အမှတ် ၂၁၅/၂၀၂၂ အားဖြင့် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ဒီကေဘီအေ ခေါင်းဆောင်းများကို အောက်ပါအတိုင်း စွမ်းဆောင်မှုဆိုင်ရာ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့ ဖြစ်သော [[သီရိပျံချီဘွဲ့|သီရီပျံချီဘွဲ့]]များကို ချီးမြှင့်အပ်နှင်းခဲ့သည်။<ref>၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ (၉) ရက်ထုတ် အတွဲ (၇၅) ၊ အမှတ် (၄၉) ပြန်တမ်းစာစောင်</ref>
{|
|၁။
|ဦးသာထူးကျော်
|ဥက္ကဋ္ဌ
| rowspan="2" |တိုးတက်သော ဗုဒ္ဓဘာသာ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး
|-
|၂။
|ဦးကျော်သန်း
|စစ်ဦးစီးချုပ်
|-
|၃။
|ဗိုလ်မှူးကြီး စောထွန်းလှိုင်
|ဥက္ကဋ္ဌ
|တိုးတက်သော ဗုဒ္ဓဘာသာ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး
နယ်ခြားစောင့်တပ်များဗဟိုအကြံပေးနှင့် ကွပ်ကဲရေးအဖွဲ့
|-
|၄။
|စောဖားနွီး
|ဒုဥက္ကဋ္ဌ
| rowspan="5" |တိုးတက်သော ဗုဒ္ဓဘာသာ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး
နယ်ခြားစောင့်တပ်များဗဟိုအကြံပေးနှင့် ကွပ်ကဲရေးအဖွဲ့
|-
|၅။
|စောပြားပြား
|
|-
|၆။
|စောမောင်ကြည်
|
|-
|၇။
|ဗိုလ်မှူးကြီး [[စောချစ်သူ]]
|အတွင်းရေးမှူး
|-
|၈။
|ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီး ကျော်ထူး
|
|-
|၉။
|ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီး စောဒေါဒေါ
|
|နယ်ခြားစောင့်တပ်များဗဟိုအကြံပေးနှင့် ကွပ်ကဲရေးအဖွဲ့
ဟောသရောအထူးဒေသ
|}
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
[[Category:ဒီကေဘီအေ]]
m4a3idom3dihwueklx47blktiawhe7q
877098
877097
2025-06-09T04:43:41Z
Salai Rungtoi
22844
/* ဂုဏ်ပြုခံရခြင်း */
877098
wikitext
text/x-wiki
{{distinguish2|[[ဒီမိုကရက်တစ် ကရင်အကျိုးပြုတပ်မတော်]] (ဒီကေဘီအေ တပ်မဟာ-၅)}}
{{infobox war faction
|name = တိုးတက်သော ဗုဒ္ဓဘာသာ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး<br>Democratic Karen Buddhist Association
|native_name =
|native_name_lang =
|war = [[ပြည်တွင်းသောင်းကျန်းမှုသမိုင်း]]
|image = [[File:Flag of DKBA.png|border|200px]]
|caption =
|active= {{Start date|1994}}–{{End date|2010}}
|leaders = ဥက္ကဋ္ဌ - ပဒို သာထူးကျော်(ကွယ်လွန်)
အတွင်းရေးမှူး - ပဒို လာဘ(ကွယ်လွန်)
စစ်ဥ◌ီးစီးချူပ် - ဗိုလ်ချူပ် ကျော်သန်း
|ideology = [[ကရင်လူမျိုး|ကရင်အမျိုးသားရေး]]<br>[[ထေရဝါဒ|ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]]
|clans =
|headquarters =မြိုင်ကြီးငူ အထူးဒေသ
|area = [[ကရင်ပြည်နယ်]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]]
|strength = <၆,၀၀၀<ref name=MMPeaceMonitor>[http://www.mmpeacemonitor.org/stakeholders/armed-ethnic-groups Myanmar Peace Monitor]</ref>
|previous = {{flagicon image|Karen National Union Flag.png}} [[ကရင် အမျိုးသား အစည်းအရုံး]]
|next = {{flagicon image|DKBA-5 Buddhist Flag Variant.svg}} [[ဒီမိုကရက်တစ် ကရင်အကျိုးပြုတပ်မတော်]]
|allies =
{{flagicon image|Flag of Myanmar (1974-2010).svg}} [[နိုင်ငံတော် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ|ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံ]]
* {{flagicon image|Flag of the Myanmar Armed Forces.svg}} [[တပ်မတော်]]
|opponents =
'''State opponents'''<br>
{{flagicon image|Flag of Myanmar (1974-2010).svg}} [[နိုင်ငံတော် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ|ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံ]] (၁၉၉၄ အထိ)<br>
'''Non-state opponents'''<br>
{{flagicon image|Karen National Union Flag.png}} [[ကရင် အမျိုးသား အစည်းအရုံး]]
* {{flagicon image|Karen National Liberation Army flag.svg}} [[ကရင်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်]]
|battles =
[[ပြည်တွင်းသောင်းကျန်းမှုသမိုင်း]]
* ကရင်ပဋိပက္ခ
|website =
}}
'''တိုးတက်သော ဗုဒ္ဓဘာသာ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး''' ({{lang-en|Democratic Kayin Buddhist Association}}; အတိုကောက် ဒီကေဘီအေ (DKBA)) သည် [[ကရင် အမျိုးသား အစည်းအရုံး]]Karen National Union (KNU) မှ ခွဲထွက်သွားသော [[လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်း]]ဖြစ်သည်။ ဒီကေဘီအေသည် ခရစ်ယာန်ဘာသာဝင်များ ကြီးစိုးသည့် ကေအင်ယူမှ ၁၉၉၅ တွင် ခွဲထွက်ခဲ့ပြီး အစိုးရတပ်များနှင့် ပူပေါင်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ကရင်အမျိုးသားများ၏ တော်လှန်ရေးတွင် ဗုဒ္ဓဘာသာဝင် ကရင်များ၏ ခွဲထွက်မှုမှာ အကြီးမားဆုံးထိခိုက်မှုပင် ဖြစ်သည်။
== လက်အောက်ခံတပ်ဖွဲ များ ==
ဒီကေဘီအေတပ် ၏ လက်အောက်ခံတပ်မဟာများမှာ-
# [[တပ်မဟာ၃၃၃]]
# [[တပ်မဟာ၅၅၅]]
# [[တပ်မဟာ၉၉၉]]
# [[တပ်မဟာ၅]]နှင့်
# [[ဗဟိုလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့]]တို့ုဖြစ်သည်။
== လက်အောက်ခံ ဗျူဟာများ ==
# [[ကလိုထူးဘောဗျူဟာ]]
<blockquote></blockquote>
== ဂုဏ်ပြုခံရခြင်း ==
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၉ ရက်တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်အမှတ် ၂၁၅/၂၀၂၂ အားဖြင့် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ဒီကေဘီအေ ခေါင်းဆောင်းများကို အောက်ပါအတိုင်း စွမ်းဆောင်မှုဆိုင်ရာ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့ ဖြစ်သော [[သီရိပျံချီဘွဲ့|သီရီပျံချီဘွဲ့]]များကို ချီးမြှင့်အပ်နှင်းခဲ့သည်။<ref>၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ (၉) ရက်ထုတ် အတွဲ (၇၅) ၊ အမှတ် (၄၉) ပြန်တမ်းစာစောင်</ref>
{| class="wikitable"
|၁။
|ဦးသာထူးကျော်
|ဥက္ကဋ္ဌ
| rowspan="2" |တိုးတက်သော ဗုဒ္ဓဘာသာ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး
|-
|၂။
|ဦးကျော်သန်း
|စစ်ဦးစီးချုပ်
|-
|၃။
|ဗိုလ်မှူးကြီး စောထွန်းလှိုင်
|ဥက္ကဋ္ဌ
|တိုးတက်သော ဗုဒ္ဓဘာသာ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး
နယ်ခြားစောင့်တပ်များဗဟိုအကြံပေးနှင့် ကွပ်ကဲရေးအဖွဲ့
|-
|၄။
|စောဖားနွီး
|ဒုဥက္ကဋ္ဌ
| rowspan="5" |တိုးတက်သော ဗုဒ္ဓဘာသာ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး
နယ်ခြားစောင့်တပ်များဗဟိုအကြံပေးနှင့် ကွပ်ကဲရေးအဖွဲ့
|-
|၅။
|စောပြားပြား
|
|-
|၆။
|စောမောင်ကြည်
|
|-
|၇။
|ဗိုလ်မှူးကြီး [[စောချစ်သူ]]
|အတွင်းရေးမှူး
|-
|၈။
|ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီး ကျော်ထူး
|
|-
|၉။
|ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီး စောဒေါဒေါ
|
|နယ်ခြားစောင့်တပ်များဗဟိုအကြံပေးနှင့် ကွပ်ကဲရေးအဖွဲ့
ဟောသရောအထူးဒေသ
|}
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
[[Category:ဒီကေဘီအေ]]
0f2n1ziqp1lspxag2pd0xwhpb6takl2
ဓနုဖြူမြို့
0
7668
877046
706892
2025-06-08T16:00:56Z
2001:44C8:45C2:7E1E:2D2E:14EA:EE25:EF9D
877046
wikitext
text/x-wiki
'''ဓနုဖြူမြို့'''သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]၊ [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[မအူပင်ခရိုင်]] [[ဓနုဖြူမြို့နယ်]]၏ ရုံးစိုက်ရာမြို့ ဖြစ်သည်။ [[ဧရာဝတီ မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသ|ဧရာဝတီမြစ်ဝကျွန်းပေါ်]]အရပ်ရှိ [[ဧရာဝတီမြစ်]] အနောက်ဘက်ကမ်းပေါ်တွင် တည်ရှိသည်။ ဓနုဖြူမြို့ အနီးပတ်ဝန်းကျင်တွင် မြေဩဇာကောင်းသော လယ်မြေများရှိခြင်းကြောင့် ဆန်စပါးနှင့်မတ်ပဲကို အမြောက်အမြား စိုက်ပျိုးကြ၏။ ထို့အပြင် ဆေးလည်းထွက်သဖြင့် ဆေးလိပ်လုပ်ငန်းကို အကြီးအကျယ် လုပ်ကိုင်ကြသည်။
လှည်းလုပ်ငန်း၊ သင်ဖြူးလုပ်ငန်းများသည်လည်း ဓနုဖြူမြို့နယ်တွင် အရေးပါသောလုပ်ငန်းများ ဖြစ်လေသည်။ ဓနုဖြူမြို့သည် [[ပထမအင်္ဂလိပ်မြန်မာစစ်ပွဲ]]တွင် ဧရာဝတီမြစ်ကြောင်းချီ စစ်ပွဲ
အထူးအရေးပါအရာရောက်ခဲ့၏။ ၁၈၂၅ ခုနှစ် စစ်ပွဲတွင် မြန်မာစစ်သူကြီး [[မဟာဗန္ဓုလ]]သည် ဗုံးဆန်ထိမှန်သဖြင့် ဓနုဖြူမြို့တွင် ကျဆုံးသွားလေသည်။ ယခုထက်တိုင် မဟာဗန္ဓုလ၏သင်္ချိုင်းကို ဓနုဖြူမြို့၌ တွေ့ရှိနိုင်သည်။
[[File:Mahabandoola Park Danuphyu.jpg|thumb|မဟာဗန္ဓုလ ပန်းခြံ]]
ဓနုဖြူမြို့နယ်မှာ မအူပင်ခရိုင် အနောက်မြောက်ဘက်တွင် ရှိသည်။ မြို့နယ်တလျောက်ကို ဧရာဝတီမြစ်က စီးဆင်းဖြတ်သန်းသည်။ မြေနိမ့်ပိုင်းဖြစ်၍ ရေလွှမ်းမိုးခြင်းကို ကာကွယ်ရန် ရေကာတာများ ပြုလုပ်ပေးထားရသည်။ မိုင် ၃ဝ ခန့်ရှည်သော မော်တော်ကားလမ်းသည် ဓနုဖြူမြို့နှင့် [[ကျုံပျော်မြို့]]တို့ကို ဆက်သွယ်ပေးသည်။
== ထင်ရှားကျော်ကြား ==
[[စိုးသိန်း၊ ဓနုဖြူ|ဓနုဖြူစိုးသိန်း]]
ဓနုဖြူကြည်ကြည်သိန်း
[[မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)]]
မောင်ဆွေမင်း (ဓနုဖြူ)
== ကိုးကား ==
{{reflist|
<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၅)</ref>
}}
{{ဧရာဝတီတိုင်း}}
{{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}}
[[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့များ]]
[[Category:ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးရှိ မြို့များ]]
4ao0htxu66fihddu0k3b5nsbcmtr10k
877047
877046
2025-06-08T16:04:53Z
2001:44C8:45C2:7E1E:2D2E:14EA:EE25:EF9D
/* ထင်ရှားကျော်ကြား */
877047
wikitext
text/x-wiki
'''ဓနုဖြူမြို့'''သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]၊ [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[မအူပင်ခရိုင်]] [[ဓနုဖြူမြို့နယ်]]၏ ရုံးစိုက်ရာမြို့ ဖြစ်သည်။ [[ဧရာဝတီ မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသ|ဧရာဝတီမြစ်ဝကျွန်းပေါ်]]အရပ်ရှိ [[ဧရာဝတီမြစ်]] အနောက်ဘက်ကမ်းပေါ်တွင် တည်ရှိသည်။ ဓနုဖြူမြို့ အနီးပတ်ဝန်းကျင်တွင် မြေဩဇာကောင်းသော လယ်မြေများရှိခြင်းကြောင့် ဆန်စပါးနှင့်မတ်ပဲကို အမြောက်အမြား စိုက်ပျိုးကြ၏။ ထို့အပြင် ဆေးလည်းထွက်သဖြင့် ဆေးလိပ်လုပ်ငန်းကို အကြီးအကျယ် လုပ်ကိုင်ကြသည်။
လှည်းလုပ်ငန်း၊ သင်ဖြူးလုပ်ငန်းများသည်လည်း ဓနုဖြူမြို့နယ်တွင် အရေးပါသောလုပ်ငန်းများ ဖြစ်လေသည်။ ဓနုဖြူမြို့သည် [[ပထမအင်္ဂလိပ်မြန်မာစစ်ပွဲ]]တွင် ဧရာဝတီမြစ်ကြောင်းချီ စစ်ပွဲ
အထူးအရေးပါအရာရောက်ခဲ့၏။ ၁၈၂၅ ခုနှစ် စစ်ပွဲတွင် မြန်မာစစ်သူကြီး [[မဟာဗန္ဓုလ]]သည် ဗုံးဆန်ထိမှန်သဖြင့် ဓနုဖြူမြို့တွင် ကျဆုံးသွားလေသည်။ ယခုထက်တိုင် မဟာဗန္ဓုလ၏သင်္ချိုင်းကို ဓနုဖြူမြို့၌ တွေ့ရှိနိုင်သည်။
[[File:Mahabandoola Park Danuphyu.jpg|thumb|မဟာဗန္ဓုလ ပန်းခြံ]]
ဓနုဖြူမြို့နယ်မှာ မအူပင်ခရိုင် အနောက်မြောက်ဘက်တွင် ရှိသည်။ မြို့နယ်တလျောက်ကို ဧရာဝတီမြစ်က စီးဆင်းဖြတ်သန်းသည်။ မြေနိမ့်ပိုင်းဖြစ်၍ ရေလွှမ်းမိုးခြင်းကို ကာကွယ်ရန် ရေကာတာများ ပြုလုပ်ပေးထားရသည်။ မိုင် ၃ဝ ခန့်ရှည်သော မော်တော်ကားလမ်းသည် ဓနုဖြူမြို့နှင့် [[ကျုံပျော်မြို့]]တို့ကို ဆက်သွယ်ပေးသည်။
== ထင်ရှားကျော်ကြား ==
[[စိုးသိန်း၊ ဓနုဖြူ|ဓနုဖြူစိုးသိန်း]] (အဆိုတော်)
ဓနုဖြူကြည်ကြည်သိန်း (အဆိုတော် နှင့် အသံမင်းသမီး)
[[မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)]] (စာရေးဆရာ၊ မြန်မာစာပေပညာရှိ နှင့် အငြိမ်းစားတက္ကသိုလ် မြန်မာစာ ပါမောက္ခ)
မောင်ဆွေမင်း (ဓနုဖြူ) (ကာတွန်းဆရာ)
== ကိုးကား ==
{{reflist|
<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၅)</ref>
}}
{{ဧရာဝတီတိုင်း}}
{{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}}
[[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့များ]]
[[Category:ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးရှိ မြို့များ]]
3rrzyae4mrysytzjq3v3zitzipr511t
877048
877047
2025-06-08T16:05:56Z
2001:44C8:45C2:7E1E:2D2E:14EA:EE25:EF9D
/* ထင်ရှားကျော်ကြား */
877048
wikitext
text/x-wiki
'''ဓနုဖြူမြို့'''သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]၊ [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[မအူပင်ခရိုင်]] [[ဓနုဖြူမြို့နယ်]]၏ ရုံးစိုက်ရာမြို့ ဖြစ်သည်။ [[ဧရာဝတီ မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသ|ဧရာဝတီမြစ်ဝကျွန်းပေါ်]]အရပ်ရှိ [[ဧရာဝတီမြစ်]] အနောက်ဘက်ကမ်းပေါ်တွင် တည်ရှိသည်။ ဓနုဖြူမြို့ အနီးပတ်ဝန်းကျင်တွင် မြေဩဇာကောင်းသော လယ်မြေများရှိခြင်းကြောင့် ဆန်စပါးနှင့်မတ်ပဲကို အမြောက်အမြား စိုက်ပျိုးကြ၏။ ထို့အပြင် ဆေးလည်းထွက်သဖြင့် ဆေးလိပ်လုပ်ငန်းကို အကြီးအကျယ် လုပ်ကိုင်ကြသည်။
လှည်းလုပ်ငန်း၊ သင်ဖြူးလုပ်ငန်းများသည်လည်း ဓနုဖြူမြို့နယ်တွင် အရေးပါသောလုပ်ငန်းများ ဖြစ်လေသည်။ ဓနုဖြူမြို့သည် [[ပထမအင်္ဂလိပ်မြန်မာစစ်ပွဲ]]တွင် ဧရာဝတီမြစ်ကြောင်းချီ စစ်ပွဲ
အထူးအရေးပါအရာရောက်ခဲ့၏။ ၁၈၂၅ ခုနှစ် စစ်ပွဲတွင် မြန်မာစစ်သူကြီး [[မဟာဗန္ဓုလ]]သည် ဗုံးဆန်ထိမှန်သဖြင့် ဓနုဖြူမြို့တွင် ကျဆုံးသွားလေသည်။ ယခုထက်တိုင် မဟာဗန္ဓုလ၏သင်္ချိုင်းကို ဓနုဖြူမြို့၌ တွေ့ရှိနိုင်သည်။
[[File:Mahabandoola Park Danuphyu.jpg|thumb|မဟာဗန္ဓုလ ပန်းခြံ]]
ဓနုဖြူမြို့နယ်မှာ မအူပင်ခရိုင် အနောက်မြောက်ဘက်တွင် ရှိသည်။ မြို့နယ်တလျောက်ကို ဧရာဝတီမြစ်က စီးဆင်းဖြတ်သန်းသည်။ မြေနိမ့်ပိုင်းဖြစ်၍ ရေလွှမ်းမိုးခြင်းကို ကာကွယ်ရန် ရေကာတာများ ပြုလုပ်ပေးထားရသည်။ မိုင် ၃ဝ ခန့်ရှည်သော မော်တော်ကားလမ်းသည် ဓနုဖြူမြို့နှင့် [[ကျုံပျော်မြို့]]တို့ကို ဆက်သွယ်ပေးသည်။
== ထင်ရှားကျော်ကြား ==
[[စိုးသိန်း၊ ဓနုဖြူ|ဓနုဖြူစိုးသိန်း]] (အဆိုတော်)
ဓနုဖြူကြည်ကြည်သိန်း (အဆိုတော် နှင့် အသံမင်းသမီး)
[[မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)]] (စာရေးဆရာ၊ မြန်မာစာပေပညာရှိ နှင့် အငြိမ်းစားတက္ကသိုလ် မြန်မာစာ ပါမောက္ခ)
[[ဆွေမင်း(ဓနုဖြူ)|ဆွေမင်း (ဓနုဖြူ)]] (ကာတွန်းဆရာ)
== ကိုးကား ==
{{reflist|
<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၅)</ref>
}}
{{ဧရာဝတီတိုင်း}}
{{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}}
[[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့များ]]
[[Category:ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးရှိ မြို့များ]]
i9llms85ki3md3m3wruz51ffnup33az
877049
877048
2025-06-08T16:07:36Z
2001:44C8:45C2:7E1E:2D2E:14EA:EE25:EF9D
/* ထင်ရှားကျော်ကြား */
877049
wikitext
text/x-wiki
'''ဓနုဖြူမြို့'''သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]၊ [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[မအူပင်ခရိုင်]] [[ဓနုဖြူမြို့နယ်]]၏ ရုံးစိုက်ရာမြို့ ဖြစ်သည်။ [[ဧရာဝတီ မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသ|ဧရာဝတီမြစ်ဝကျွန်းပေါ်]]အရပ်ရှိ [[ဧရာဝတီမြစ်]] အနောက်ဘက်ကမ်းပေါ်တွင် တည်ရှိသည်။ ဓနုဖြူမြို့ အနီးပတ်ဝန်းကျင်တွင် မြေဩဇာကောင်းသော လယ်မြေများရှိခြင်းကြောင့် ဆန်စပါးနှင့်မတ်ပဲကို အမြောက်အမြား စိုက်ပျိုးကြ၏။ ထို့အပြင် ဆေးလည်းထွက်သဖြင့် ဆေးလိပ်လုပ်ငန်းကို အကြီးအကျယ် လုပ်ကိုင်ကြသည်။
လှည်းလုပ်ငန်း၊ သင်ဖြူးလုပ်ငန်းများသည်လည်း ဓနုဖြူမြို့နယ်တွင် အရေးပါသောလုပ်ငန်းများ ဖြစ်လေသည်။ ဓနုဖြူမြို့သည် [[ပထမအင်္ဂလိပ်မြန်မာစစ်ပွဲ]]တွင် ဧရာဝတီမြစ်ကြောင်းချီ စစ်ပွဲ
အထူးအရေးပါအရာရောက်ခဲ့၏။ ၁၈၂၅ ခုနှစ် စစ်ပွဲတွင် မြန်မာစစ်သူကြီး [[မဟာဗန္ဓုလ]]သည် ဗုံးဆန်ထိမှန်သဖြင့် ဓနုဖြူမြို့တွင် ကျဆုံးသွားလေသည်။ ယခုထက်တိုင် မဟာဗန္ဓုလ၏သင်္ချိုင်းကို ဓနုဖြူမြို့၌ တွေ့ရှိနိုင်သည်။
[[File:Mahabandoola Park Danuphyu.jpg|thumb|မဟာဗန္ဓုလ ပန်းခြံ]]
ဓနုဖြူမြို့နယ်မှာ မအူပင်ခရိုင် အနောက်မြောက်ဘက်တွင် ရှိသည်။ မြို့နယ်တလျောက်ကို ဧရာဝတီမြစ်က စီးဆင်းဖြတ်သန်းသည်။ မြေနိမ့်ပိုင်းဖြစ်၍ ရေလွှမ်းမိုးခြင်းကို ကာကွယ်ရန် ရေကာတာများ ပြုလုပ်ပေးထားရသည်။ မိုင် ၃ဝ ခန့်ရှည်သော မော်တော်ကားလမ်းသည် ဓနုဖြူမြို့နှင့် [[ကျုံပျော်မြို့]]တို့ကို ဆက်သွယ်ပေးသည်။
== ထင်ရှားကျော်ကြား ==
[[ဆွေမင်း(ဓနုဖြူ)|ဆွေမင်း (ဓနုဖြူ)]] (ကာတွန်းဆရာ)
[[စိုးသိန်း၊ ဓနုဖြူ|ဓနုဖြူစိုးသိန်း]] (အဆိုတော်)
ဓနုဖြူကြည်ကြည်သိန်း (အဆိုတော် နှင့် အသံမင်းသမီး)
[[မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)]] (စာရေးဆရာ၊ မြန်မာစာပေပညာရှိ နှင့် အငြိမ်းစားတက္ကသိုလ် မြန်မာစာ ပါမောက္ခ)
== ကိုးကား ==
{{reflist|
<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၅)</ref>
}}
{{ဧရာဝတီတိုင်း}}
{{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}}
[[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့များ]]
[[Category:ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးရှိ မြို့များ]]
r9qlh33ryd2yyp19na618utcj5bpul6
မတူပီမြို့နယ်
0
7830
877035
849265
2025-06-08T15:08:38Z
Salai Rungtoi
22844
/* ကိုးကား */
877035
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
|name = မတူပီမြို့နယ်
|official_name =
|pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ
|settlement_type = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်များ|ချင်းပြည်နယ်အတွင်းရှိ မြို့နယ်]]
|image_skyline =
|image_map = Matupi district.svg
|map_caption = မတူပီခရိုင်အတွင်းတည်နေရာ
|subdivision_type = နိုင်ငံ
|subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}}
|subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေဒေသများ|ပြည်နယ်]]
|subdivision_name1 = [[File:Flag_of_Chin_State.svg|23px]] [[ချင်းပြည်နယ်|ချင်း]]
|subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ|ခရိုင်]]
|subdivision_name2 = [[မတူပီခရိုင်|မတူပီ]]
|subdivision_type3 = အုပ်ချုပ်ရေးရုံးစိုက်ရာမြို့
|subdivision_name3 = [[မတူပီမြို့]]
|unit_pref = Imperial
|area_total_km2 =
|population_total = ၃၉,၀၈၆<ref name="census-2014">{{cite book|title=သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ|publisher=လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အား ဝန်ကြီးဌာန|location=နေပြည်တော်|date=မေ ၂၀၁၅|series=၂၀၁၄ ခုနှစ် လူဦးရေနှင့် အိမ်ထောင်စု သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ|volume=အတွဲ-၂|pages=၅၂|url=https://drive.google.com/file/d/0B067GBtstE5TeUlIVjRjSjVzWlk/view}}</ref>
|population_as_of = ၂၀၁၄
|population_density_km2 = auto
|latNS = N
|latd = 21.604751
|latm =
|lats =
|longEW = E
|longd = 93.440863
|longm =
|longs =
|elevation_ft =
|elevation_m =
|timezone = [[မြန်မာစံတော်ချိန်]]
|utc_offset = +6:30
|website =
}}
'''မတူပီမြို့နယ်''' သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]] အနောက်ဘက်ခြမ်းရှိ [[ချင်းပြည်နယ်]] တောင်ပိုင်း၊ [[မတူပီခရိုင်]]တွင် တည်ရှိပြီး၊ ချင်းပြည်နယ်၏ ဒုတိယ မြို့တော်အဖြစ် လွန်ခဲ့သော နှစ်အနည်းငယ်က သတ်မှတ်ခြင်း ခံခဲ့ရသည်။ မတူပီမြို့နယ်တွင် [[မတူပီမြို့]]၊ [[ရေဇွာမြို့]]နှင့် လိုင်လင်းပီမြို့ပါဝင်ပြီး မြို့နယ်ရုံးစိုက်ရာမှာာ မတူပီမြို့ ဖြစ်သည်။ မတူပီတွင်းရှိ [[လူဦးရေ]]မှာ ၂၀၁၄ ခုနှစ် သန်းခေါင်စာရင်းအရ ၃၉,၀၈၆ ယောက်<ref name="census-2014"/> ဖြစ်သည်။
==သမိုင်းကြောင်း==
လွတ်လပ်ရေးရအပြီး ပါလီမန်ရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရသော အနိုင်ရပါတီမှ အမတ် သီရိပျံချီ ဦးဆန်နိမ်းသည် မတူပီအား မြို့နယ်ရရှိအောင်ကြိုးပမ်းရာမှ ၂၂.၃.၁၉၄၉နေ့တွင် မတူပီမြို့နယ်ဖြစ်လာခဲ့ပြီး နယ်ပိုင်ရုံးစိုက်ခဲ့သည်။၂၅.၅.၁၉၇၃တွင် ပြည်ထဲရေးနှင့်သာသနာရေးဝန်ကြီးဌာနမှ မတူပီမြို့ကိုလည်းကောင်း၊၁၇.၉.၁၉၇၃တွင် ရပ်ကွက်၊ကျေးရွာအုပ်စုများဖြင့်လည်းကောင်း ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.gad.gov.mm/my/content/%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%9A%E1%80%BA%E1%81%8A-%E1%80%99%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%90%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%9B%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%81%8A-%E1%80%99%E1%80%90%E1%80%B0%E1%80%95%E1%80%AE%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B7%E1%80%94%E1%80%9A%E1%80%BA-%E1%80%92%E1%80%B1%E1%80%9E%E1%80%86%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%AC%E1%80%A1%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%A1%E1%80%9C%E1%80%80%E1%80%BA|title=မတူပီမြို့နယ်၏ ဒေသဆိုင်ရာအချက်အလက်များ|publisher=[[အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေး ဦးစီးဌာန]]|accessdate=|archive-date=13 August 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200813231224/http://www.gad.gov.mm/my/content/%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%9A%E1%80%BA%E1%81%8A-%E1%80%99%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%90%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%9B%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%81%8A-%E1%80%99%E1%80%90%E1%80%B0%E1%80%95%E1%80%AE%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B7%E1%80%94%E1%80%9A%E1%80%BA-%E1%80%92%E1%80%B1%E1%80%9E%E1%80%86%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%AC%E1%80%A1%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%A1%E1%80%9C%E1%80%80%E1%80%BA}}</ref>မတူပီမြို့နယ်သည် မင်းတပ်ခရိုင်လေးမြို့နယ်တွင် ပါဝင်ခဲ့ရာမှ ပထမအကြိမ် လွှတ်တော်သက်တမ်းအတွင်း ပလက်ဝမြို့နယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်မှ ပလက်ဝမြို့နယ်အား ခရိုင်အဆင့်တိုးမြှင့်ရန် အစီအစဉ်ရှိမရှိ မေးမြန်းခဲ့သည်။ ထိုအကြောင်းကို ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်မှ [[ချင်းပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့|ပြည်နယ်အစိုးရ]]အား သဘောထားတောင်းခံသည်။ သို့သော် [[ချင်းပြည်နယ် လွှတ်တော်|ပြည်နယ်လွှတ်တော်]]တွင် ပလက်ဝကို ခရိုင်အဆင့်မြှင့်ရန် သင့်မသင့် မဆွေးနွေးဘဲ မတူပီနှင့် ပလက်ဝမြို့နယ်များအနက် မည်သည့်မြို့နယ်ကို ခရိုင်အဆင့်မြှင့်ရန် မဲခွဲဆုံးဖြတ်ရာ မတူပီမှ ၁၁ မဲ၊ ပလက်ဝမှ ၉ မဲရရှိခဲ့သည်။ [[သမ္မတရုံး ဝန်ကြီးဌာန|နိုင်ငံတော်သမ္မတရုံး]]မှ ၂၀၁၇ ခုနှစ် ဇွန်လတွင် မင်းတပ်ခရိုင်ကို မူလ ၄ မြို့နယ်မှ မင်းတပ်မြို့နယ်နှင့် ပလက်ဝမြို့နယ်တို့ ပါဝင်သော မင်းတပ်ခရိုင်၊ မတူပီမြို့နယ်နှင့် ပလက်ဝမြို့နယ်တို့ပါဝင်သော မတူပီခရိုင်အဖြစ် ခရိုင်(၂)ခုပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းခြင်းကို မှတ်တမ်းတင်ရန် ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ထံသို့ အကြောင်းကြားခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် မတူပီမြို့နယ်မှာ မင်းတပ်ခရိုင်မှ မတူပီခရိုင်အတွင်း ပါဝင်လာခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://news-eleven.com/article/120845|title=မတူပီမြို့နှင့် ရှစ်မိုင်ခန့်အကွာတွင် ခရိုင်ရုံး တည်ဆောက်ရန် လျာထားမှုကို သဘောမတူဘဲ မြို့၏ စည်ပင်သာယာ နယ်နိမိတ်အတွင်း၌သာ ဆောက်လုပ်ရန် လိုလားကြောင်း ဒေသခံများက ရန်ကုန်မြို့၌ သတင်းစာ ရှင်းလင်း|publisher=အီလဲဗင်း သတင်းစာ|accessdate=}}</ref><ref>{{cite web|url=http://burmese.dvb.no/archives/138573|title=ပလက်ဝမြို့နယ်အား မတူပီခရိုင်အတွင်း ထည့်သွင်းမဖွဲ့စည်းရန် ချင်းပါတီတောင်းဆို|publisher=ဒီဗွီဘီ]|accessdate=}}</ref><ref>{{cite web|url=http://weeklyheadline.com/news/1111168/|title=မတူပီခရိုင်ဖွဲ့စည်းရေး မြေနေရာအခက်အခဲကြောင့်ကြန့်ကြာ|accessdate=|archivedate=28 July 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190728161458/http://weeklyheadline.com/news/1111168/}}</ref>
==ပထဝီဝင်အနေအထား==
မြောက်လတ္တီတွဒ် ၂၁ ဒီဂရီ ၁၅ မိနစ်နှင့် ၂၂ ဒီဂရီ ၁၅ မိနစ် အကြား၊ အရှေ့လောင်ဂျီတွဒ် ၉၃ ဒီဂရီ ၁၄မိနစ်နှင့် ၉၅ ဒီဂရီ ၁၅ မိနစ်အကြားတွင် တည်ရှိသည်။ အရှေ့မှ အနောက်သို့ မိုင် ၄၇၊ တောင်မှမြောက်သို့ ၆၈ မိုင်ရှိပြီး ၂၃၁၆.၈၁ စတုရန်းမိုင် ကျယ်ဝန်းသည်။<ref>{{cite web|url=https://www.chinstate.gov.mm/townships/matupe|title=မတူပီမြို့နယ်|publisher=[[ချင်းပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့]]|accessdate=|archive-date=28 July 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190728095351/https://www.chinstate.gov.mm/townships/matupe}}</ref>
===နယ်နိမိတ်===
မတူပီမြို့နယ်၏ အရှေ့ဘက်တွင် မကွေးတိုင်းရှိ ဂန့်ဂေါမြို့နယ်နှင့် ထီးလင်းမြို့နယ်၊ အရှေ့တောင်ဘက်တွင် [[မင်းတပ်မြို့နယ်]]၊ အနောက်ဘက်တွင် [[ပလက်ဝမြို့နယ်]]၊အနောက်မြောက်ဘက်တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံ မိဇိုရမ်ပြည်နယ်၊ မြောက်ဘက်တွင် [[ထန်တလန်မြို့နယ်]]များ တည်ရှိသည်။
==လူဦးရေ==
မတူပီမြို့နယ်တွင်နေထိုင်ကြသော တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုများတွင် ချင်းလူမျိုးများ အများဆုံးနေထိုင်ကြသည်။ ထို့နောက် ဗမာနှင့် ရခိုင်လူမျိုးများ အစဉ်လိုက်များပြားစွာနေကြသည်။ ကိုးကွယ်မှုအနေဖြင့် ခရစ်ယာန်ဘာသာကို အများဆုံး ကိုးကွယ်ကာ ဗုဒ္ဓဘာသာကိုးကွယ်သူဦးရေမှာ အစဉ်လိုက်များပြားသည်။
မတူပီမြို့နယ် အတွင်း၌ နေထိုင်ကြသော ဌာနေလူမျိုးစုများမှာ
# [[ဒိုင်လူမျိုး]]
# [[မတူလူမျိုး]]
#[[မရာလူမျိုး]]
# [[ဒိုးမ်လူမျိုး]]
# [[စင်တလန်လူမျိုး]]
# [[ကောင်လောင်လူမျိုး]]
# [[တွီဖုန်းလူမျိုး]] စသည်တို့ ဖြစ်သည်။{{ကိုးကားချက်လိုသည်}}
==ပညာရေး==
===အခြေခံပညာ===
====အထက====
အထက်တန်းကျောင်း ၈ကျောင်းရှိသည်။
*အထက ၁
*အထက ၂
*အထက ရေဇာ
*အထက လိုင်လင်းပီ
*အထက လုံငိုး
*အထက ဆဘောင်းတယ်
*အထက စာလ်ထောင်
*အထက မားဒူ
====အထက(ခွဲ)/အလက====
*အလက (ထ(ခွဲ)) ဖနိုင်
*အလက (ထ(ခွဲ)) ဆဘောင်းပီ
*အလက (ထ(ခွဲ)) လေဆင်း
*အလက (ထ(ခွဲ)) ရှာတလိုင်း
*အလက (ထ(ခွဲ)) တိန်ဆီး
*အလက (ထ(ခွဲ)) တန်ကူ
*အလက (ထ(ခွဲ)) စခိုင်း
*အလက ငလိုင်
*အလက စန်တပ်
*အလက ဒါရ်လင်း
*အလက ရန်စီ
*အလက ရုန်း
*အလက လာလွီး
*အလက လေကန်း
*အလက အိုက္ကား
*အလက တီးဆီး
*အလက ဆတူး
*အလက ဆုံဆင်း(ခ)
*အလက တောင်ဘူ
*အလက အာရူ
*အလက ဟရင်ပီ(က)
*အလက ဟရင်ပီ(ခ)
*အလက လိုင်လင်းတဲ(ခ)
*အလက ပါဆင်း(က)
*အလက ပန်တွီး
*အလက ထောင်လန်
====အမက====
မူလတန်း၊မူလွန်၊အလယ်တန်း(ခွဲ) ၁၃၇ကျောင်းရှိသည်။
== အထင်ကရ ပုဂ္ဂိုလ်များ ==
* အောင်ဆန်းသူရိယ ဗိုလ်ကြီး တိုက်ချွန်းသည် မတူပီမြို့နယ်၊ လွီဗန်းရွာတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
{{ချင်းပြည်နယ်}}
[[Category:ချင်းပြည်နယ်ရှိ မြို့နယ်များ]]
{{မတူပီမြို့နယ်}}
{{Chin-geo-stub}}
a62kr1b3b6liqvys3xtxm235eh39bei
877036
877035
2025-06-08T15:09:11Z
Salai Rungtoi
22844
/* အထင်ကရ ပုဂ္ဂိုလ်များ */
877036
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
|name = မတူပီမြို့နယ်
|official_name =
|pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ
|settlement_type = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်များ|ချင်းပြည်နယ်အတွင်းရှိ မြို့နယ်]]
|image_skyline =
|image_map = Matupi district.svg
|map_caption = မတူပီခရိုင်အတွင်းတည်နေရာ
|subdivision_type = နိုင်ငံ
|subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}}
|subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေဒေသများ|ပြည်နယ်]]
|subdivision_name1 = [[File:Flag_of_Chin_State.svg|23px]] [[ချင်းပြည်နယ်|ချင်း]]
|subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ|ခရိုင်]]
|subdivision_name2 = [[မတူပီခရိုင်|မတူပီ]]
|subdivision_type3 = အုပ်ချုပ်ရေးရုံးစိုက်ရာမြို့
|subdivision_name3 = [[မတူပီမြို့]]
|unit_pref = Imperial
|area_total_km2 =
|population_total = ၃၉,၀၈၆<ref name="census-2014">{{cite book|title=သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ|publisher=လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အား ဝန်ကြီးဌာန|location=နေပြည်တော်|date=မေ ၂၀၁၅|series=၂၀၁၄ ခုနှစ် လူဦးရေနှင့် အိမ်ထောင်စု သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ|volume=အတွဲ-၂|pages=၅၂|url=https://drive.google.com/file/d/0B067GBtstE5TeUlIVjRjSjVzWlk/view}}</ref>
|population_as_of = ၂၀၁၄
|population_density_km2 = auto
|latNS = N
|latd = 21.604751
|latm =
|lats =
|longEW = E
|longd = 93.440863
|longm =
|longs =
|elevation_ft =
|elevation_m =
|timezone = [[မြန်မာစံတော်ချိန်]]
|utc_offset = +6:30
|website =
}}
'''မတူပီမြို့နယ်''' သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]] အနောက်ဘက်ခြမ်းရှိ [[ချင်းပြည်နယ်]] တောင်ပိုင်း၊ [[မတူပီခရိုင်]]တွင် တည်ရှိပြီး၊ ချင်းပြည်နယ်၏ ဒုတိယ မြို့တော်အဖြစ် လွန်ခဲ့သော နှစ်အနည်းငယ်က သတ်မှတ်ခြင်း ခံခဲ့ရသည်။ မတူပီမြို့နယ်တွင် [[မတူပီမြို့]]၊ [[ရေဇွာမြို့]]နှင့် လိုင်လင်းပီမြို့ပါဝင်ပြီး မြို့နယ်ရုံးစိုက်ရာမှာာ မတူပီမြို့ ဖြစ်သည်။ မတူပီတွင်းရှိ [[လူဦးရေ]]မှာ ၂၀၁၄ ခုနှစ် သန်းခေါင်စာရင်းအရ ၃၉,၀၈၆ ယောက်<ref name="census-2014"/> ဖြစ်သည်။
==သမိုင်းကြောင်း==
လွတ်လပ်ရေးရအပြီး ပါလီမန်ရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရသော အနိုင်ရပါတီမှ အမတ် သီရိပျံချီ ဦးဆန်နိမ်းသည် မတူပီအား မြို့နယ်ရရှိအောင်ကြိုးပမ်းရာမှ ၂၂.၃.၁၉၄၉နေ့တွင် မတူပီမြို့နယ်ဖြစ်လာခဲ့ပြီး နယ်ပိုင်ရုံးစိုက်ခဲ့သည်။၂၅.၅.၁၉၇၃တွင် ပြည်ထဲရေးနှင့်သာသနာရေးဝန်ကြီးဌာနမှ မတူပီမြို့ကိုလည်းကောင်း၊၁၇.၉.၁၉၇၃တွင် ရပ်ကွက်၊ကျေးရွာအုပ်စုများဖြင့်လည်းကောင်း ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.gad.gov.mm/my/content/%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%9A%E1%80%BA%E1%81%8A-%E1%80%99%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%90%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%9B%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%81%8A-%E1%80%99%E1%80%90%E1%80%B0%E1%80%95%E1%80%AE%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B7%E1%80%94%E1%80%9A%E1%80%BA-%E1%80%92%E1%80%B1%E1%80%9E%E1%80%86%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%AC%E1%80%A1%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%A1%E1%80%9C%E1%80%80%E1%80%BA|title=မတူပီမြို့နယ်၏ ဒေသဆိုင်ရာအချက်အလက်များ|publisher=[[အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေး ဦးစီးဌာန]]|accessdate=|archive-date=13 August 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200813231224/http://www.gad.gov.mm/my/content/%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%9A%E1%80%BA%E1%81%8A-%E1%80%99%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%90%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%9B%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%81%8A-%E1%80%99%E1%80%90%E1%80%B0%E1%80%95%E1%80%AE%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B7%E1%80%94%E1%80%9A%E1%80%BA-%E1%80%92%E1%80%B1%E1%80%9E%E1%80%86%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%AC%E1%80%A1%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%A1%E1%80%9C%E1%80%80%E1%80%BA}}</ref>မတူပီမြို့နယ်သည် မင်းတပ်ခရိုင်လေးမြို့နယ်တွင် ပါဝင်ခဲ့ရာမှ ပထမအကြိမ် လွှတ်တော်သက်တမ်းအတွင်း ပလက်ဝမြို့နယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်မှ ပလက်ဝမြို့နယ်အား ခရိုင်အဆင့်တိုးမြှင့်ရန် အစီအစဉ်ရှိမရှိ မေးမြန်းခဲ့သည်။ ထိုအကြောင်းကို ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်မှ [[ချင်းပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့|ပြည်နယ်အစိုးရ]]အား သဘောထားတောင်းခံသည်။ သို့သော် [[ချင်းပြည်နယ် လွှတ်တော်|ပြည်နယ်လွှတ်တော်]]တွင် ပလက်ဝကို ခရိုင်အဆင့်မြှင့်ရန် သင့်မသင့် မဆွေးနွေးဘဲ မတူပီနှင့် ပလက်ဝမြို့နယ်များအနက် မည်သည့်မြို့နယ်ကို ခရိုင်အဆင့်မြှင့်ရန် မဲခွဲဆုံးဖြတ်ရာ မတူပီမှ ၁၁ မဲ၊ ပလက်ဝမှ ၉ မဲရရှိခဲ့သည်။ [[သမ္မတရုံး ဝန်ကြီးဌာန|နိုင်ငံတော်သမ္မတရုံး]]မှ ၂၀၁၇ ခုနှစ် ဇွန်လတွင် မင်းတပ်ခရိုင်ကို မူလ ၄ မြို့နယ်မှ မင်းတပ်မြို့နယ်နှင့် ပလက်ဝမြို့နယ်တို့ ပါဝင်သော မင်းတပ်ခရိုင်၊ မတူပီမြို့နယ်နှင့် ပလက်ဝမြို့နယ်တို့ပါဝင်သော မတူပီခရိုင်အဖြစ် ခရိုင်(၂)ခုပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းခြင်းကို မှတ်တမ်းတင်ရန် ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ထံသို့ အကြောင်းကြားခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် မတူပီမြို့နယ်မှာ မင်းတပ်ခရိုင်မှ မတူပီခရိုင်အတွင်း ပါဝင်လာခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://news-eleven.com/article/120845|title=မတူပီမြို့နှင့် ရှစ်မိုင်ခန့်အကွာတွင် ခရိုင်ရုံး တည်ဆောက်ရန် လျာထားမှုကို သဘောမတူဘဲ မြို့၏ စည်ပင်သာယာ နယ်နိမိတ်အတွင်း၌သာ ဆောက်လုပ်ရန် လိုလားကြောင်း ဒေသခံများက ရန်ကုန်မြို့၌ သတင်းစာ ရှင်းလင်း|publisher=အီလဲဗင်း သတင်းစာ|accessdate=}}</ref><ref>{{cite web|url=http://burmese.dvb.no/archives/138573|title=ပလက်ဝမြို့နယ်အား မတူပီခရိုင်အတွင်း ထည့်သွင်းမဖွဲ့စည်းရန် ချင်းပါတီတောင်းဆို|publisher=ဒီဗွီဘီ]|accessdate=}}</ref><ref>{{cite web|url=http://weeklyheadline.com/news/1111168/|title=မတူပီခရိုင်ဖွဲ့စည်းရေး မြေနေရာအခက်အခဲကြောင့်ကြန့်ကြာ|accessdate=|archivedate=28 July 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190728161458/http://weeklyheadline.com/news/1111168/}}</ref>
==ပထဝီဝင်အနေအထား==
မြောက်လတ္တီတွဒ် ၂၁ ဒီဂရီ ၁၅ မိနစ်နှင့် ၂၂ ဒီဂရီ ၁၅ မိနစ် အကြား၊ အရှေ့လောင်ဂျီတွဒ် ၉၃ ဒီဂရီ ၁၄မိနစ်နှင့် ၉၅ ဒီဂရီ ၁၅ မိနစ်အကြားတွင် တည်ရှိသည်။ အရှေ့မှ အနောက်သို့ မိုင် ၄၇၊ တောင်မှမြောက်သို့ ၆၈ မိုင်ရှိပြီး ၂၃၁၆.၈၁ စတုရန်းမိုင် ကျယ်ဝန်းသည်။<ref>{{cite web|url=https://www.chinstate.gov.mm/townships/matupe|title=မတူပီမြို့နယ်|publisher=[[ချင်းပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့]]|accessdate=|archive-date=28 July 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190728095351/https://www.chinstate.gov.mm/townships/matupe}}</ref>
===နယ်နိမိတ်===
မတူပီမြို့နယ်၏ အရှေ့ဘက်တွင် မကွေးတိုင်းရှိ ဂန့်ဂေါမြို့နယ်နှင့် ထီးလင်းမြို့နယ်၊ အရှေ့တောင်ဘက်တွင် [[မင်းတပ်မြို့နယ်]]၊ အနောက်ဘက်တွင် [[ပလက်ဝမြို့နယ်]]၊အနောက်မြောက်ဘက်တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံ မိဇိုရမ်ပြည်နယ်၊ မြောက်ဘက်တွင် [[ထန်တလန်မြို့နယ်]]များ တည်ရှိသည်။
==လူဦးရေ==
မတူပီမြို့နယ်တွင်နေထိုင်ကြသော တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုများတွင် ချင်းလူမျိုးများ အများဆုံးနေထိုင်ကြသည်။ ထို့နောက် ဗမာနှင့် ရခိုင်လူမျိုးများ အစဉ်လိုက်များပြားစွာနေကြသည်။ ကိုးကွယ်မှုအနေဖြင့် ခရစ်ယာန်ဘာသာကို အများဆုံး ကိုးကွယ်ကာ ဗုဒ္ဓဘာသာကိုးကွယ်သူဦးရေမှာ အစဉ်လိုက်များပြားသည်။
မတူပီမြို့နယ် အတွင်း၌ နေထိုင်ကြသော ဌာနေလူမျိုးစုများမှာ
# [[ဒိုင်လူမျိုး]]
# [[မတူလူမျိုး]]
#[[မရာလူမျိုး]]
# [[ဒိုးမ်လူမျိုး]]
# [[စင်တလန်လူမျိုး]]
# [[ကောင်လောင်လူမျိုး]]
# [[တွီဖုန်းလူမျိုး]] စသည်တို့ ဖြစ်သည်။{{ကိုးကားချက်လိုသည်}}
==ပညာရေး==
===အခြေခံပညာ===
====အထက====
အထက်တန်းကျောင်း ၈ကျောင်းရှိသည်။
*အထက ၁
*အထက ၂
*အထက ရေဇာ
*အထက လိုင်လင်းပီ
*အထက လုံငိုး
*အထက ဆဘောင်းတယ်
*အထက စာလ်ထောင်
*အထက မားဒူ
====အထက(ခွဲ)/အလက====
*အလက (ထ(ခွဲ)) ဖနိုင်
*အလက (ထ(ခွဲ)) ဆဘောင်းပီ
*အလက (ထ(ခွဲ)) လေဆင်း
*အလက (ထ(ခွဲ)) ရှာတလိုင်း
*အလက (ထ(ခွဲ)) တိန်ဆီး
*အလက (ထ(ခွဲ)) တန်ကူ
*အလက (ထ(ခွဲ)) စခိုင်း
*အလက ငလိုင်
*အလက စန်တပ်
*အလက ဒါရ်လင်း
*အလက ရန်စီ
*အလက ရုန်း
*အလက လာလွီး
*အလက လေကန်း
*အလက အိုက္ကား
*အလက တီးဆီး
*အလက ဆတူး
*အလက ဆုံဆင်း(ခ)
*အလက တောင်ဘူ
*အလက အာရူ
*အလက ဟရင်ပီ(က)
*အလက ဟရင်ပီ(ခ)
*အလက လိုင်လင်းတဲ(ခ)
*အလက ပါဆင်း(က)
*အလက ပန်တွီး
*အလက ထောင်လန်
====အမက====
မူလတန်း၊မူလွန်၊အလယ်တန်း(ခွဲ) ၁၃၇ကျောင်းရှိသည်။
== အထင်ကရ ပုဂ္ဂိုလ်များ ==
* အောင်ဆန်းသူရိယ ဗိုလ်ကြီး [[တိုက်ချွန်း (အောင်ဆန်းသူရိယ)|တိုက်ချွန်း]]သည် မတူပီမြို့နယ်၊ [[လွီဗန်းရွာ၊ မတူပီမြို့နယ်|လွီဗန်းရွာ]]တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
{{ချင်းပြည်နယ်}}
[[Category:ချင်းပြည်နယ်ရှိ မြို့နယ်များ]]
{{မတူပီမြို့နယ်}}
{{Chin-geo-stub}}
32dvlei345kn4h0ewf73jazdp9kg1oy
ပျူ
0
8373
877060
875702
2025-06-08T16:22:38Z
Morgan Of Mandalay
130985
စာလုံးပေါင်း ပြင်ခဲ့သည်
877060
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Former Country
|native_name = {{small|ပျူ}}
|conventional_long_name = {{small|[[ပျူမြို့ပြနိုင်ငံများ]]}}
|common_name = ပျူ
|continent = အာရှတိုက်
|region = အရှေ့တောင်အာရှ
|country = မြန်မာနိုင်ငံ
|era = မြန်မာနိုင်ငံ ခေတ်ဦး
|status =
|event_start = Earliest Pyu presence in Upper Burma
|year_start = c. 2nd century BCE
|date_start =
|event_end = Rise of Pagan Empire
|year_end = c. 1050
|date_end =
|event_pre =
|date_pre =
|event1 = Beikthano founded
|date_event1 =
|event2 =
|date_event2 =
|event3 =
|date_event3 =
|event4 =
|date_event4 =
|event_post =
|date_post =
|p1 = Prehistory of Burma
|flag_p1 =
|p2 =
|flag_p2 =
|p3 =
|flag_p3 =
|p4 =
|flag_p4 =
|s1 = Pagan Dynasty
|s2 =
|s3 =
|s4 =
|flag_s1 =
|flag_s2 =
|flag_s3 =
|flag_s4 =
|image_flag =
|flag =
|flag_type =
|image_coat =
|image_map = Pyu Realm.png
|symbol =
|symbol_type =
|image_map_caption =အနီရောင်စက်ဝန်းထဲရှိပျူမြို့ပြနိင်ငံများပြပုံ
|capital = [[ဗိဿနိုး]]၊</br> [[သရေခေတ္တရာ]]၊</br> [[ဟန်လင်း]]၊</br> [[မိုင်းမောမြို့ဟောင်း|မိုင်းမော]]
|common_languages = [[ပျူဘာသာစကား|ပျူ]]
|religion = [[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]]၊ [[မဟာယန ဗုဒ္ဓဘာသာ]]၊
|government_type = ဘုရင်စနစ်
|leader1 =
|year_leader1 =
|leader2 =
|year_leader2 =
|leader3 =
|year_leader3 =
|leader4 =
|year_leader4 =
|leader5 =
|year_leader5 =
|currency =
|legislature =
|stat_pop1 =
|stat_year1 =
}}
'''ရှေးမြန်မာလူမျိုးဘိုးဘေးတို့၏အမည်တစ်ခုဖြစ်သောပျူ (သို့) [[ပျူလူမျိုး]]''' များကို(ခေတ်စကားနဲ့ဖလှယ်ရရင်ပြည်မကြီးသားများဖြစ်သည်) တိဗက်-ဗမာအနွယ်ဝင်များထဲမှာမှမြစ်ဝှမ်းလွင်ပြင်တွင်လူ့တို့၏ဆင့်ကဲဖြစ်တည်လာမှုဖြစ်သောကျောက်၊ကြေး၊သံ ခေတ်များဖြတ်သန်းခဲ့ကာနေထိုင်ကြသောဌာနေလူမျိုးဖြစ်ကာမြန်မာနိုင်ငံအတွင်းတွင်ပျံ့နှံ့စွာအခြေချခဲ့သည့်လူမျိုးများဖြစ်လေသည်။ အသားရောင်ပေါ်မူတည်၍ လူမျိုးခွဲခြားသောစနစ်အရ ပျူတို့သည် မွန်ဂိုလွိုက်ခေါ် အသားဝါမျိုးနွယ်အုပ်စုတွင်ပါဝင်သည်။ <ref>ရည်စိန် - ပျူတိုမြန်မာနိုင်ငံအတွင်းသို့ မည်သို့ဝင်ရောက်ခဲ့သနည်း၊ p.၄၈-၅၁၊ ရတနာမွန်ဓမ္မမဂ္ဂဇင်း၊ ၁၉၈၀-ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ</ref>
ဧရာဝတီမြစ်ရိုးအနောက်ဘက်တစ်လျှောက် မြို့ပြနိုင်ငံများထူထောင်ကာနေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ အေဒီ ၄ရာစုနှင့် ၅ ရာစုများတွင် ပျူတို့အထွတ်အထိပ်ရောက်ချိန်ဖြစ်ပြီး [[သရေခေတ္တရာ]] ၊ဗိဿနိုး နှင့် ဟန်လင်းမြို့များကိုထူထောင်ခဲ့ကြသည်။[[မြန်မာလူမျိုး]] တို့၏ပထမမြန်မာနိုင်ငံတော်ဖြစ်သော [[သရေခေတ္တရာ]] ရဲ့နေဝင်ချိန်သည်[[သရေခေတ္တရာ]]မင်းဆက်ရေတွက်သော(၂၆)ဆက်မြာက်မင်းအတိတျာမင်းသည် သက္ကရာဇ် ၂ ခုနှစ်မှာ နန်းတက်ပြီး ၃ နှစ်အကြာ သက္ကရာဇ် ၅ ခုနှစ်မှာနတ်ရွာစံသော အတိတျာမင်းသားတော်နဲ့ ညီတော် ဂြိ ဇတြ တတဗံး ခေါ် သုပညာနာဂရဆိန္ဒမင်းတို့ နန်းလုကြပြီး ညီတော် သုပညာ နန်းရခဲ့ပါတယ်။ ဂြိဇတြ တတဗံး (ခ) သုပညာ နဂရဆိန္ဒမင်းသည် သက သက္ကရာဇ် ၅ ခုနှစ်မှာ နန်းတက်ခဲ့ပြီး သက္ကရာဇ် ၁၆ ခုနှစ်မှာ နတ်ရွာစံတော်မူခဲ့ပါတယ်။ ထိုမင်းရဲ့နန်းစံနှစ် ၁၁နှစ်တာအချိန်သည် သရေခေတ္တရာသည်ပြည်တွင်းစစ်ကြီးကိုဆင်နွှဲ နေရသည် နန်းလုသူ မင်းများ အချင်းချင်း ပုန်ကန်ခြားနားကာစစ်ထိုးခြင်းဖြစ်ခဲ့ပြီး[[သရေခေတ္တရာ]]ပြည်ကြီး ပြိုကွဲသည်ကိုအစွဲပြု၍ ဂြိဇတြ တတဗံးကို သုပညာနဂရဆိန္ဒလို့ ခေါ်တွင်ခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။
== အမည်အခေါ်အဝေါ် ==
အေဒီလေးရာစုခန့်တွင် တရုတ်ပြည်၌ ''ချူကျူ''ရေးသော ခေတ်သည်[[သရေခေတ္တရာ|သ]]ရေခေတ္တရာခေတ်မှဗုဒ္ဓဘာသာဆိုင်ရာနဲ့စာပေများကိုတိုက်ရိုက်ဆက်ခံခဲ့လေရာပုဂံခေတ်ဟန်ဖြစ်လာလေသည်။[[သရေခေတ္တရာ|ရေခေတ္တရာရေခေတ္တရာ]]'''ဟွာယန်ကောကျိ'''(The History of The State of Hua-Yang) တွင် ဖျောက် (သို့) ဖျောင်း ဟုခေါ်သော ပျူလူမျိုးများကို စတင်ရေးခဲ့သည်ဟုယူဆကြောင်း၊ ပျူကို တရုတ်တို့က ဖျောက်ဟုခေါ်၍ ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင်က ''ထုလော်ကျူ''ဟု ခေါ်တွင်ကာ ဂျာဗားအမျိုးသားတို့က ''တုလီချူ ''ဟု ခေါ်ဆိုကြောင်း [[ဒေါက်တာသန်းထွန်း]]မှ သုံးသပ်သည်။<ref>ဒေါက်တာသန်းထွန်း - ခေတ်ဟောင်းမြန်မာရာဇဝင်(တအကြိမ်)၊ p.61</ref>
မြန်မာ-တရုတ်သမိုင်းပညာရပ်သုတေသီ နှင့် မြန်မာ့သမိုင်းကော်မရှင် အဖွဲ့ဝင် ဖြစ်သော [[ချန်ရည်စိန်|ဦးရည်စိန်]]မှ ယခုလို သုံးသပ်ထား၏။ ခရစ်နှစ်သုံးရာစုနောက်ပိုင်းနှင့် လေးရာစုအလယ်ပိုင်းတွင် ပျူတို့တည်နေရာကို အတိအကျမှတ်တမ်းတင်ထားသော ရှေးတရုတ်မှတ်တမ်း လေးကျမ်းရှိ၏။ ထိုကျမ်းများသည်
*ဝေ့ပြည်ထောင်သမိုင်းအကျဉ်း (An Outline History of The Wei State - AD 220-25)
*အနောက်တောင်ဘက်ဒေသ ဦးဆောင်းကျမ်း (The Gazetteer of The South West Region)
*နန်းကျွန်းဒေသ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်ရှစ်နယ်ဦးဆောင်းကျမ်း (The Gazetteer of The Eight Prefectures of Nan Chung or Present day Szechwan Yunnan and Kueichow Border Region)
*ဟွာယန်ဒေသသမိုင်း (The History of The State of Hua-Yang) တို့ဖြစ်ကြသည်။
ယခုအခါ ''ဟွာယန်ဒေသသမိုင်း'' တစ်ခုပင်ကျန်ရှိ၍ အခြားသုံးကျမ်းမှာ ပျောက်ဆုံးနေပြီဖြစ်သည်။ သမိုင်းကျမ်းများအချို့နှင့် ရှေးဟောင်းစွယ်စုံကျမ်းများတွင် ကောက်နှုတ်ချက်အတိုအထွာများကိုတွေ့ရှိထားခြင်းကြောင့် ထိုကျမ်းများသည် လွန်ခဲ့သောအခါ၌ ရှိခဲ့ကြောင်းကို သိနိုင်သည်။
ဤကျမ်းသုံးကျမ်းများအနက် ပျူတို့ဒေသအမည်ကို ထူးခြားစွာဖော်ပြထားသောကျမ်းသည် ''ဝေ့ပြည်ထောင်သမိုင်းအကျဉ်း'' ဖြစ်၏။ သမိုင်းပညာရှင်ဖေယင်း (Fei Yin) သည်” [[သုံးပြည်ထောင်ခေတ်]]သမိုင်း (The Annals of The Epoch of The Three Kingdoms - AD 220-80) ကိုမှတ်စုပေးခဲ့သည်။ မှတ်စုထည့်သွင်းပြီးစီးသည့်နှစ်သည် ခရစ်နှစ် ၄၂၉-ခုနှစ်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ခရစ်နှစ် ၄၂၉-ခုနှစ်၌ ''ဝေ့ပြည်ထောင်သမိုင်းအကျဉ်း'' သည်ထင်ရှားသောကျမ်းတကျမ်း ဖြစ်နေသေး၍ မပျောက်ဆုံးသေးကြောင်းသိသာသည်။ ဖေယင်းသည် [[သုံးပြည်ထောင်ခေတ်]]သမိုင်းမှ [[သုံးပြည်ထောင်ခေတ်#ဝေ|''ဝေ့ပြည်ထောင်သမိုင်း'']] ၏အဆုံး ''ဝေ့ပြည်ထောင်အကျဉ်း'' ၌ အနောက်ဘက်မျိုးနွယ်စုအခန်းကို ထုတ်နှုတ်၍ မှတ်စုသွင်းပေးခဲ့သည်။
Section of the His Jung (Xi Rong) in the Wei Lueh (Wei Lue) ၌ "ရှေးတရုတ်နိုင်ငံ (စိန့်တိုင်း) အနောက်ဘက်တခွင်ရှိ နိုင်ငံများအကြောင်းဖြစ်သည်။ ထိုနိုင်ငံများအကြောင်းများထဲ၌ '''ဖန်းယွယ့်''' (P'an-Yueh) နိုင်ငံရှိ၏။ ထီးယဲန်ကျူနိုင်ငံ (T 'ien Chu or Tian Zhu Kingdom) ၏အရှေ့တောင်ဘက်လီပေါင်း သုံးလေးငါးထောင်အကွာတွင်တည်ရှိသည်။ ယီပု (I-Pu orYi Bu) နှင့်နီးကပ်၏။ ထိုဒေသ (ဖန်ယွယ့်နိုင်ငံ) မှလူတို့သည် အရပ်ပု၍ စိန့်တိုင်းသားတို့နှင့်တူညီသည်။ [[သုံးပြည်ထောင်ခေတ်#ရှူ|ရှူနယ်]] (Shu State) မှကုန်သည်များသည် ထိုဒေသသို့ရောက်ခဲ့နိုင်သည်။" ဟုထူးထူးခြားခြားဖော်ပြထားသည်ကိုတွေ့ရသည်။
ထီး-ယဲန်ကျူ (Ti 'en Chu or Tian Zhu) ဟူသည် ဟိန္ဒူကိုအသံလှယ်ထားခြင်းဖြစ်၏။ ထိုတရုတ်စာလုံးနှစ်လုံး၏ ရှေးဟောင်းအသံထွက်သည် Hindu နှင့်ခပ်ဆင်ဆင်ဖြစ်သည်။ ယခုအိန္ဒိယနိုင်ငံကိုဆိုလိုသည်။ ယီပုမှာ ယူနန်နယ်ကို ဆိုလိုသည်။ ဤနည်းအားဖြင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ အရှေ့တောင်ဘက် ယူနန်နှင့် နီးကပ်သည့် ''ဖန်းယွယ့်''သည် ရှေးဟောင်းမြန်မာ သို့ ပျူနိုင်ငံ ဖြစ်သည်မှာထင်ရှား၏။
ဝေ့ပြည်ထောင်သမိုင်းအကျဉ်း၌ ပါသောစာပိုဒ်တွင် '''ဖန်ယွယ့်''' နိုင်ငံကို ''ဖန်ယွယ့်ဝမ်(င်)'' ဟူ၍လည်း ခေါ်၏။ ဟန့်ယိုယ့်မော်(င်) ဟူသည် ဟန့်လွယ့်မင်း ဟုအနက်ရှိ၏။ သို့ရာတွင်ဤသို့အနက်အဓိပ္ပာယ်ကောက်ယူခြင်းသည်အဖြေမှန်မရနိုင်ချေ။ 'ဟန့်' ဟူသောစာလုံးသည် 'ဖျောင်း' (P'iao)(ပျူ) ဟူသောစာလုံးနှင့် ဆင်တူယိုးမှားဖြစ်သဖြင့် စာမူအဆင့်ဆင့်ရေးကူးရာ၌ မှားယွင်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ခရစ်နှစ်လေးရာစုအလယ်တွင် ပြုစုပြီးစီးသော '''ဟွာယန်ဒေသသမိုင်း'''တွင် ‘ဖျောက်ယွယ့်” ဟုရေးသည်။ ''ဖျောင်းယွယ့်'' သို့မဟုတ် ''ဖျောက်ယွယ့်'' သည် ''ပျူဝတ်'' ကိုအသံလှယ်ထားခြင်းဖြစ်သည်။<ref>ရည်စိန် - ပျူနိုင်ငံ၊ p.167-178၊ ဉာဏ်လင်းဓမ္မစာပဒေသာ၊ ၁၉၈၄-ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလထုတ်</ref>
==စာပေနှင့် ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှု==
ပျူလူမျိုးသည် ကိုယ်ပိုင်ပျူစာပေကိုတီထွင်ခဲ့သည်။ ထိုစာပေများကို ကျောက်စာအဖြစ် ရေးထိုးခဲ့သည်။ ထိုကျောက်စာများမှ အချို့သော ကျောက်စာများသည် ပျူလူမျိုးတို့၏ ကုသိုလ်ကောင်းမှုပြုရာတွင် မှတ်တမ်းအဖြစ် ရေထိုးခဲ့ကြသည်။ ပျူလူမျိုးများသည် ဗုဒ္ဓဘာသာကို သက်ဝင်ယုံကြည်ကိုးကွယ်ခဲ့ကြသည်။ ပျူလူမျိုးတို့၏ အကြီးမားဆုံး သမိုင်အထောက်အထားမှာ ဘော်ဘော်ကြီးဘုရားဖြစ်သည်။ ပျူဘာသာဖြင့် နောက်ဆုံးတွေ့ရသည် ကျောက်စာမှာ [[ရာဇကုမာရ်]] ရေးထိုးသည့် [[မြစေတီကျောက်စာ]] ဖြစ်သည်။
== ရှေးဟောင်း ပျူမြို့တော် ==
[[သရေခေတ္တရာ]] မြို့ဟောင်းသည် [[ ပြည်မြို့]]အရှေ့တောင်ဘက် ငါးမိုင်အကွာတွင်ရှိသည်။ အုတ်မြို့ရိုးကိုကျုံးပတ်လည် ဝိုင်းထားသည်။ စက်ဝိုင်းပုံမကျတကျဖြစ်ပြီးတောင် မြောက်နှစ်မိုင်ခွဲ၊ အရှေ့အနောက်နှစ်မိုင်ခန့်ကျယ်ဝန်းသည်။ ပြည်ပေါက်ခေါင်းသွားကားလမ်းကို မြောက်ဘက်မြို့ရိုးပေါ်မှ ဖြတ်လျက်တည်ဆောက်ထားသည်။ မှော်ဇာဘူတာသည်မြို့ဟောင်း၏ ဗဟိုနေရာအရှေ့မြောက်ဘက်ယွန်းယွန်းတွင် တည်ရှိသည်။ ပျူခေတ်ရှေးဟောင်း အဆောက်အအုံများနေရာအနှံတွေ့မြင်နိုင်သည်။ မြို့ရိုးအလယ်ဗဟိုတွင် နန်းတော်ကုန်းနေရာရှိသည်။ စတုဂံအုတ်ရိုး ကာရံထားသည်။ တောင်ဘက်မြို့ရိုးအပြင်ဘက်၌ အရှေ့ပျူတိုက်၊ အနောက်ပျူတိုက်နှင့် [[ဗိဿနိုး]] သင်္ချိုင်းကျန်ရှိသေးသည်။
==အနုပညာနှင့်ယဉ်ကျေးမှု==
ပျူတို့သည် အမျိုးမျိုးသော ဂီတတူရိယာမျိုးစုံတို့ကို တီထွင်ထားခဲ့သည်။ ပျူလူမျိုးဂီတအနုပညာရှင် တစ်ဖွဲ့သည် အေဒီ ၈၀၂ တွင် တရုတ်ဧကရာဇ်မင်း၏ ဖိတ်ကြားချက်အရ သွားရောက်လည်ပတ်ခဲ့သည်။
ပျူလက်ရာများဟု ထင်ရဖွယ်ရှိသော ရုပ်တုများ၌ အမျိုးသားများသည် အပေါ်ပိုင်းတွင် အဝတ်အစားဆင်မြန်းခြင်းမရှိဘဲ ခန္ဓာကိုယ်အောက်ပိုင်းတွင် ချည်စဖြင့် ချည်နှောင်ထားသည်။ ရှေးဟောင်း တရုတ်ထန်ရာဇဝင်တွင် အမျိုးသားမျာသည် ပန်းရောင်ရှိသော ဖျဉ်အစတစ်ခုကို ခေါင်း၌ပေါင်းထား၍ ပန်းနှင့် ငှက်တောင်တို့ကို စိုက်ထားကြောင်း၊ အမျိုးသမီးများမှာ ယနေ့ဗမာအမျိုးသမီးများနည်းတူ ပန်းရောင်ပုဝါရှည်ကို လက်တွင်စုံချ၍ ယပ်တောင်တစ်ချောင်းအားကိုင်ထားသည်၊ ကျောက်ဖြင့်လုပ်သော လက်ကောက်၊ ပုတီးစသည်တို့ကိုနှစ်သက်သည်၊ အိမ်ထောင်သယ်အမျိုးသမီးသည် ခေါင်းတွင် သျှောင်ထုံးထားသည်ဟု ဖော်ပြထား၏။<ref> {{cite book |last= ဒေါက်တာသန်းထွန်း|first= |date=|title= ပျူတွေဘယ်ရောက်သွားသလဲ|url= |location= |publisher= သီရိဆွေစာအုပ်တိုက်|page=205-206|isbn= |author-link=}} </ref>
== ရည်ညွှန်းကိုးကား ==
{{reflist}}
* [http://ancientmyanmar.blogspot.com/2010/03/blog-post_21.html ရှေးမြန်မာ ဘလော့ခ်]
{{Stub}}
{{မြန်မာနိုင်ငံ}}
[[Category:ပျူခေတ်]]
[[en:Pyu city-states]]
fprsv7rd31cdyx2tfq9tdci5v7jy1ky
ပန်ဂရမ်
0
9031
877110
864566
2025-06-09T06:38:20Z
InternetArchiveBot
61272
ရင်းမြစ် 1 ခုကို ကယ်ဆယ်ပြီး 0 ခုကို လင့်ခ်သေအဖြစ် စာတွဲပြီးပါပြီ) #IABot (v2.0.9.5
877110
wikitext
text/x-wiki
[[File:Pamgram.JPG|thumb|မြန်မာပန်ဂရမ်]]
'''ပန်ဂရမ်''' ({{lang-en|Pangram}}) ဆိုသည်မှာ ဝါကျတစ်ခုအတွင်းတွင် သက်ဆိုင်ရာဘာသာစကား၏ အက္ခရာများ၊ ရေးထုံးများ အနည်းဆုံးတစ်ကြိမ်ပါဝင်သည့် ဝါကျတစ်ကြောင်းဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် ယင်းဝါကျသည် ထိုက်သင့်သည့် တိုတောင်းမှုလိုအပ်ပြီး အဓိပ္ပာယ်ရှိရန်လိုအပ်သည်။ အက္ခရာအားလုံးကို အနည်းဆုံး တစ်ကြိမ်စီသုံးထားသည့် ဝါကျကို ခေါ်သည်။ ပန်ဂရမ်သည် တိုလေ ရေးရခက်လေဖြစ်သည်။ "The quick brown fox jumps over the lazy dog" သည် ထင်ရှားသည့် အင်္ဂလိပ် ပန်ဂရမ် ဖြစ်သည်။ မြန်မာပန်ဂရမ်မှာ "သီဟိုဠ်မှ ဉာဏ်ကြီးရှင်သည် အာယုဝဍ္ဎနဆေးညွှန်းစာကို ဇလွန်ဈေးဘေးဗာဒံပင်ထက် အဓိဋ္ဌာန်လျက် ဂဃနဏဖတ်ခဲ့သည်။" ဖြစ်သည်။
== ပန်ဂရမ်အသုံးပြုသည့်နေရာများ ==
ပန်ဂရမ်များကို စာလုံးပုံစံများ ဖော်ပြရန် သုံးလေ့ရှိသည်။
== ဘာသာစကားအလိုက် ပန်ဂရမ်များ ==
=== အင်္ဂလိပ်ပန်ဂရမ် ===
[[File:Pangram en Baskerville.png|thumb|အင်္ဂလိပ်ပန်ဂရမ်]]
အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားတွင်ရှိသည့် အင်္ဂလိပ်ပန်ဂရမ်မှာ The quick brown fox jumps over the lazy dog.ဖြစ်သည်။
=== ထိုင်းပန်ဂရမ် ===
===လာအိုပန်ဂရမ်===
=== ဗီယက်နမ်ပန်ဂရမ် ===
===အင်ဒိုနီးရှားပန်ဂရမ်===
=== အိန္ဒိယပန်ဂရမ် ===
===ဂျပန်ပန်ဂရမ်===
[[Image:Hanacaraka-jawa.svg|300px]]
* There (were) two messengers; (they) had animosity (among each other); (they were) equally powerful (in fight); here are the corpses.
**This poem is used as the ordering of the Javanese script.
**This poem is perfect pangram, which means there is only one letter of each glyph.
=== တရုတ်ပန်ဂရမ် ===
===ဖိလစ်ပိုင်ပန်ဂရမ်===
=== မြန်မာပန်ဂရမ် ===
[[File:DSCF0182.JPG|thumb|မြန်မာပန်ဂရမ်ဖိတ်ခေါ်ပြိုင်ပွဲ ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သူ ဦးငွေထွန်း(ဝဲဖက်ပုံ)နှင့် ပထမဆုံးမြန်မာပန်ဂရမ်ဖန်တီးရေးသားခဲ့သူ ဦးမောင်မောင်ဆန်း(ယာဖက်ပုံ)]]
မြန်မာပန်ဂရမ်မှာ "သီဟိုဠ်မှ ဉာဏ်ကြီးရှင်သည် အာယုဝဍ္ဎနဆေးညွှန်းစာကို ဇလွန်ဈေးဘေး ဗာဒံပင်ထက် အဓိဋ္ဌာန်လျက် ဂဃနဏဖတ်ခဲ့သည်။" ဟုဖြစ်ပြီး ယင်းသည် မြန်မာဘာသာစကားအတွက် ပထမဆုံးဟု ပြောဆိုနိုင်သည့် မြန်မာပန်ဂရမ်ဖြစ်သည်။
==== မြန်မာပန်ဂရမ်တွင် ပါဝင်သည့် အချက်များ ====
မြန်မာပန်ဂရမ်တွင် မြန်မာအက္ခရာ ၃၄ လုံး(ညကလေးအပါအဝင်) အပါအဝင် ပင့် (ျ)၊ ရစ်(ြ)၊ ဆွဲ(ွ)၊ ထိုး(ှ)၊ ဝစ္စနှစ်လုံးပေါက်(း)၊ အောက်ကမြှင့်(့)၊ သေးသေးတင် (ံ)တို့ပါဝင်သည်။ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများမှာ အောက်ပါအက္ခရာနှင့် သရများ ပါဝင်ရမည် ဖြစ်သည်။
:(၁) က-အ
:(၂) ျ ြ ွ ှ
:(၃) ါ/ာ-ဲ
:(၄) ံ-့-း။
:သဝေထိုးနှင့် အထူးအက္ခရာများ ပါရန် မလို။
==== မြန်မာပန်ဂရမ်ပေါ်ထွက်လာမှု နောက်ခံဖြစ်ရပ်များ ====
===== မြန်မာပန်ဂရမ် ဖိတ်ခေါ်ပြိုင်ပွဲကျင်းပပေးသူနှင့် ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သည် နေရာ =====
မြန်မာပန်ဂရမ်ဖိတ်ခေါ်ပြိုင်ပွဲကို ဆော့စ်ဝဲလ်စလူးရှင်းမှ [[ငွေထွန်း (Solveware Solution)| စီအီးအို ဦးငွေထွန်း]]က myanmaritpro ဝက်ဘ်ဆိုဒ်တွင် ၂၀၀၉ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၅ ရက်နေ့တွင် စတင်ဖိတ်ခေါ်ပေးခဲ့သည်။
==== မြန်မာပန်ဂရမ်ကို စတင်တီထွင်သူ ====
မြန်မာပန်ဂရမ်ကို စတင်တီထွင်ခဲ့သူမှာ [[User:Lionslayer|ဦးမောင်မောင်ဆန်း]] ဖြစ်သည်။ ၂ဝဝ၉ ဒီဇင်ဘာတွင် [[User:Lionslayer|မောင်မောင်ဆန်း]]သည် ရှေးဦးမြန်မာပန်ဂရမ်ကို ရေးသားခဲ့သည်။
==== အဆင့်ဆင့် ဖန်တီးခဲ့ပုံ ====
==== မီဒီယာများတွင် ဖော်ပြခဲ့သည့် မြန်မာပန်ဂရမ်နှင့် ပတ်သက်သည့် သတင်းနှင့် သတင်းဆောင်းပါးများ ====
ပထမဆုံးမြန်မာပန်ဂရမ်၏ သတင်းနှင့် သတင်းဆောင်းပါးကို အလင်းတန်းဂျာနယ်တွင် ၂၅ ရက်၊ အောက်တိုဘာလ ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်တွင် ဖော်ပြခဲ့ပြီး မိုးမခသတင်း ဌာန၏ ဝက်ဘ်ဆိုက်တွင်လည်း ဖော်ပြခဲ့သည်ကို တွေ့ရသည်။ ထို့အပြင် myanmar-myanmar.com ဝက်ဘ်ဆိုဒ်တွင်လည်း မြန်မာပန်ဂရမ်သတင်းကို ပန်ဂရမ်ထွက်ပေါ်ပြီး ရက်ပိုင်းတွင် လွင့်တင်ပေးထားသည်ကို တွေ့ရသည်။
== ကိုးကား ==
{{commonscat|Typeface pangram samples}}
*[[အလင်းတန်းဂျာနယ်]]
== ပြင်ပလင့်ခ်များ ==
* [http://www.shweamyutay.com www.shweamyutay.com] {{Webarchive|url=https://archive.today/20110421223611/http://www.shweamyutay.com/ |date=21 April 2011 }}
* [http://www.moemakha.com www.moemakha.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100331093340/http://www.moemakha.com/ |date=31 March 2010 }}
* [http://www.myanmaritpro.com www.myanmaritpro.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131228181138/http://www.myanmaritpro.com/ |date=28 December 2013 }}
* [http://www.myanmar-myanmar.com www.myanmar-myanmar.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200116133757/http://www.myanmar-myanmar.com/ |date=16 January 2020 }}
* [http://www.yoyer.com www.yoyer.com]
[[Category:စာပေ]]
pzr8deeo2z17laem6qznaml2xxqk1i5
မြန်မာ-တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံဆက်ဆံရေး
0
9745
877091
763641
2025-06-09T04:11:51Z
Salai Rungtoi
22844
/* ၂၀၂၁ အာဏာသိမ်းမှု */
877091
wikitext
text/x-wiki
{{distinguish|မြန်မာ–တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ ဆက်ဆံရေး}}
{{Infobox Bilateral relations|တရုတ်-မြန်မာ
|People's Republic of China|Burma}}
'''တရုတ်-မြန်မာဆက်ဆံရေး'''သည် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံနှင့် လက်ရှိအနေဖြင့် ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံဟုခေါ်သော နိုင်ငံတို့အကြား နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးဖြစ်သည်။ တရုတ်နှင့်မြန်မာသည် နှစ်ဦးနှစ်ဘက် အပြန်အလည်ရှိသော ဆက်ဆံရေးမျိုးဖြစ်သည်။ သို့သော် တရုတ်မှနိုင်ငံရေးအတိုက်အခံလက်နက်ကိုင်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း၊ မြန်မာဘက်မှ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း ပြဿနာတက်ရသည်လည်း ရှိသည်။
နိုင်ငံရေးအရဆက်ဆံမှုတွင် အရှေ့တောင်အာရှ၌ မြန်မာမှာ ဗီယက်နမ်နောက်တွင် တရုတ်နှင့် ပလဲပနံအသင့်ဆုံးဖြစ်ပြီး စီးပွားရေးအရလည်း လာအိုနောက်တွင် ဒုတိယနေရာယူသည်။ သို့သော် ကြွေးမြီထောက်ချောက်ဆင်သည်ဟု စွပ်စွဲချက်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ မြန်မာနယ်မြောက်ပိုင်းရှိ တရုတ်ကိုကျောထောက်နောက်ခံပြုထားသော တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း မီးစာတဖက်ရေမှုတ်တဖက်ဟု ယူဆရမည်ဖြစ်သည်။
==နောက်ကြောင်းရာဇဝင်==
တရုတ်ရော မြန်မာပါ လူမျိုးနည်းတူ ဘာသာစကားတို့သည်လည်း တရုတ်-တိဘက်ဘာသာစကားမိသားစုမှ သက်ဆင်းလာခြင်းဖြစ်သည်။ ယွမ်မင်းဆက်၌ မွန်ဂိုတို့ မြန်မာသို့ ၂ ကြိမ် ကျူးကျော်ခဲ့သည်။ ကင်မင်းဆက်၌ တရုတ်နှင့်မြန်မာ စစ်ဖြစ်သည်။ တရုတ်ပြည်မှ အွိုင်ဂါတို့ (ဘမာတို့က ပန်းသေး ခေါ်သည်) မြန်မာပြည်သို့ အများအပြား လာရောက်ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သည်။ မြန်မာပြည်ကို ဗြတိသျှတို့ အုပ်စိုးစဉ်ပင် တရုတ်ပြည်မှ ကင်မင်းဆက်က မြန်မာကို ပဏ္ဏာဆက်နိုင်ငံအဖြစ် ဆက်၍ သတ်မှတ်နေသေးသည်။
ဒုတိယကမ္ဘာစစ်တွင် အိန္ဒိယမှ တရုတ်ပြည်သို့ဆက်သော ဘားမားရုတ် (Burma Road) ခေါ် ဗမာလမ်းမကြီးကို ဖေါက်ခဲ့သည်။
== ခေတ်သစ်ဆက်ဆံရေး ==
မြန်မာသည် တရုတ်တို့က ၁၉၄၉ ခု၌ ကွန်မြူနစ် [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ]]ကို စထောင်သည်နောက် ကွန်မြူနစ်မဟုတ်သည့် နိုင်ငံအနေဖြင့် ပထမဆုံး အသိအမှတ်ပြုခဲ့သည်။ ၁၉၅၀ ခု၊ ဇွန်လ ၈ ရက်တွင် သံတမန်ဆက်သွယ်မှူးကို [[ဥပဒေ]]စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းနှင့်အညီ ထူထောင်သည်။ ၁၉၅၄ ခု၊ ဇွန်လ ၂၉ ရက်တွင် မိတ်ဆွေဖြစ်မှုနှင့် အပြန်အလှန် ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်မှုမပြုရေး နိုင်ငံချင်းသဘောတူစာချုပ်နှင့် ပူးတွဲကြေညာချက်တစောင် ထုတ်သည်။ ယင်းတွင် ငြိမ်းချမ်းစွာယှဉ်တွဲနေထိုင်ရေးမူ ၅ ရပ်အပေါ်တွင် အခြေခံသည်။ "ဆွေမျိုးပေါက်ဖော်ဆက်ဆံရေး" ဟူသော စကားလုံး၏အစပင်ဖြစ်သည်။
မည်သို့ဆိုစေ [[မြန်မာနိုင်ငံ]]သည် ကုလသမဂ္ဂသို့ စဝင်ကတည်းကပင် ဖော်ဆောင်ထားသော ကြားနေဝါဒကို ၁၉၅၀-၆၀ ကာလတွင် ထိန်းထားသည်။ ၁၉၆၇ ခုတွင် တရုတ်-ဗမာအရေးအခင်းဖြစ်သည့်နောက် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး တန်းသွားသည်။ ၁၉၇၀ နောက်ပိုင်းမှ နယ်နိမိတ်သတ်မှတ်ရာတွင် ယူနန်ဘက်သို့ မြေများပေးခြင်းဖြင့် ဆက်ဆံရေးပြန်ကောင်းလာသည်။
တရုတ်၌ တိန့်ရှောင်ဖန်ခေါင်းဆောင်သည်နောက် [[မော်စီတုန်း]]ကဲ့သို့ ကွန်မြူနစ်ဝါဒပြန့်ပွားရေးကို အာရုံမစိုက်တော့ဘဲ စီးပွားရေးကို ဇောင်းပေးကာ [[ဗမာပြည် ကွန်မြူနစ်ပါတီ|ဗကပ]]တို့အား ထောက်ပံ့မှုလျှော့ခဲ့သည်။
၁၉၈၈ ခု၊ ဩဂုတ်လ ၅ ရက်တွင် တရားဝင်နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ကုန်သွယ်ရေးနှင့် စစ်ရေးဆိုင်ရာထောက်ပံ့ရေးတို့အတွက် အရေးပါသော ကုန်သွယ်ရေးစာချုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။
==ကုန်သွယ်ဆက်ဆံရေး==
၂၀၀၇ ခုတွင် တရုတ်-မြန်မာ နှစ်ဖက်ကုန်သွယ်မှုသည် ဒေါ်လာ ၁.၄ ဘီလီယံ ကျော်သည်။ တရုတ်မှ ရေနံ၊ သံမဏိနှင့် အထည်များ သွင်း၍၊ မြန်မာမှ သဘာဝရော်ဘာနှင့် သစ်လုံးများ ပို့သည်။
တရုတ်သည် စက်မှုအခြေခံအဆောက်အုံများ ဖွံ့ဖြိုးစေကာ မြန်မာမှ ရေနံနှင့်သဘာဝဓာတ်ငွေ့သိုက်များ၏ ထုတ်လုပ်မှုကို အဓိကအကျိုးခံစားရရှိသူဖြစ်ရန် ရည်ရွယ်ထားသည်။ စစ်အစိုးရလက်ထက်တွင် စစ်တွေပင်လယ်ဆိပ်ကမ်းကို ပြုပြင်ချဲ့ထွင်ရာ၌ အဓိကလုပ်ငန်းဖက်များအနက် တနိုင်ငံဖြစ်ခဲ့ပြီး ရခိုင်ဒေသတွင် သဘာဝဓာတ်ငွေ့သိုက်တူးဖော်မှုတို့အတွက် အခွင့်အရေးရခဲ့သည်။
[[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ|တရုတ်နိုင်ငံ]]သည် စစ်အစိုးရအား ချေးငွေနှင့် အတိုးဆိုင်းခွင့်များ ပေးခဲ့သည့်အပြင် ဆည်မြောင်း၊ လမ်းတံတား၊ ဆိပ်ကမ်းဆောက်ခြင်းများအတွက်နှင့် စက်မှုစီမံကိန်းများအတွက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ပေးခဲ့သည်။ ထပ်တိုးဆောက်ရွက်ချက်မှာ ဧရာဝတီမြစ်ဘေးလမ်းများမှသည် ယူနန်မှ ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်သို့ဆက်သော ဗျူဟာမြောက်လမ်းမကြီးကို ဖော်ဆောင်ရန်ဖြစ်သည်။ တရုတ်ပြည်မှ အဖွဲ့အစည်းများသည် ရခိုင်ကမ်းရိုးတန်းမှ ယူနန်နယ်အထိ ၂၃၈၀ ကီလိုမီတာ (၁၄၇၉ မိုင်) အရှည်ရှိသည့် ရေနံနှင့်သဘာဝဓာတ်ငွေ့ပိုက်လိုင်းများ ဆောက်လုပ်မှုတွင်လည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။ တရုတ်အမျိုးသားကမ်းလွန်ရေနံကော်ပိုရေးရှင်း (China National Offshore Oil Corporation) နှင့် တရုတ်အမျိုးသားစက်သုံးဆီကော်ပိုရေးရှင်း (China National Petroleum Corporation) တို့သည် မြန်မာ့ရေနံမြေများနှင့် ရေနံချက်စက်ရုံများ အဆင့်မြှင့်ကာ ထုတ်လုပ်မှုကို မျှဝေခံစားရန်အရေးကြီးစာချုပ်များ ချုပ်ခဲ့သည်။ ပက်ထရိုချိုင်းနား (PetroChina) သည် [[ရခိုင်ပြည်နယ်]] ကမ်းခြေ အေ-၁ ရွှေရေနံမြေမှ ယူနန်သို့ ဦးတည်ထားသည့် အဓိက သဘာဝဓာတ်ငွေ့ပိုက်လိုင်း ဆောက်လုပ်မှုကို ဆောင်ရွက် နေဆဲ ဖြစ်သည်။ ယင်းသည် ခန့်မှန်းခြေအားဖြင့် ကုဗပေ ၂.၈၈ မှ ၃.၆ ထရီလီယံ ရှိသည့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့များကို ရမည်ဖြစ်သည်။ အဆိုပြုချက်အနေဖြင့် ဆောင်ရွက်နေဆဲဖြစ်သော မြန်မာအနောက်ဘက်ကမ်းခြေမှ တရုတ်-မြန်မာရေနံပိုက်လိုင်းသည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းမှ ရေနံများကို မလက္ကာရေလက်ကြားအား ဖြတ်ရန်မလိုတော့ဘဲ တရုတ်ပြည်သို့ တင်သွင်းနိုင်မည်ဖြစ်သည်။
တရုတ်စွမ်းအင်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကော်ပိုရေးရှင်း (China Power Investment Corporation) သည် ဧရာဝတီမြစ်ပေါ်ရှိ မြစ်ဆုံရေအားလျှပ်စစ်စက်ရုံ၌ ဒေါ်လာ ၃.၆ ဘီလီယံ ထည့်ဝင်ထားသည်။ ၎င်းမှရသော လျှပ်စစ်ဓာတ်အားကို ယူနန်နယ်သို့ ပို့မည်ဖြစ်သည်။ ၂၀၁၁ ခု၊ အောက်တိုဘာအစောပိုင်းတွင် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်သမားတို့ လှုံ့ဆော်ပေးမှုကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံသားတို့ သတိထားမိလာကာ ဆန္ဒပြမှုများရှိလာသည်။ လုပ်ကွက်ပြလိုသော သမ္မတသစ် ဦးသိန်းစိန်က ၎င်းစီမံကိန်းကို ဒေသခံများ၏ အကျိုးစီးပွား၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်အတွက် အကျိုးသက်ရောက်နိုင်မှုတို့ကို သုံးသပ်၍ ဆိုင်းငံ့ထားမည်ဟု ကြေညာသည်။ တရုတ်အစိုးရက ၎င်းစီမံကိန်းကြောင့် အခွန်အနေဖြင့် ဒေါ်လာ ၅၄ ဘီလီယံခန့် ရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ရှယ်ယာအနေဖြင့်လည်း ရဦးမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားတချို့ကိုလည်း အခမဲ့ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ကောင်းကွက်များကို ထောက်ပြသည်။ ပြဿနာကြီးလာချိန်၌ တရုတ်စွမ်းအင်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကော်ပိုရေးရှင်းသည် မဖြစ်မနေပြောင်းရန်လိုသော ရွာ ၅ ရွာမှ ဒေသခံ ၂၁၄၆ ဦးကို နှစ်ထပ်ဆောင်များဆောက်ကာ ကျပ် ၁ သိန်းစီထောက်ပံ့၍ ရွှေ့ခဲ့သည်။
==ဗျူဟာမြောက်ဆက်ဆံရေး==
တရုတ်နိုင်ငံသည် အရေးကြီးဆုံးသော စစ်ဖက်အကူအညီများ ထောက်ပံ့သူဖြစ်၍၊ ကျယ်ပြန့်သည့် နည်းဗျူဟာနှင့် စစ်ရေးပူးပေါင်းမှုများကိုလည်း ထိန်းသိမ်းထားသည်။၁၉၈၉ ခုနှစ် ကတည်းက တရုတ်နိုင်ငံ သည် မြန်မာနိုင်ငံအား ဂျက်တိုက်လေယာဉ်များ၊သံချပ်ကာကားများနှင့်ရေတပ်သင်္ဘောများပံ့ပိုးပေးခဲ့၍ကုန်းတပ်၊လေတပ်နှင့်ရေတပ်သားများကိုသင်တန်းများပေးခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဆိပ်ကမ်းများ၊ ရေတပ်တည်ဆောက်မှုများကို ရရှိထားနိုင်မှုသည်၊ တရုတ်နိုင်ငံအား ပိုမိုကျယ်ပြန့်သည့် အင်ဒီးယန်းပင်လယ်ဒေသနှင့် အရှေ့တောင်အာရှရှိ ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်ကို နည်းဗျူဟာကျသည့် လွှမ်းမိုးမှုများပြုနိုင်စေသည်။ တရုတ်နိုင်ငံသည် ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်တွင် ကျောက်ဖြူမြို့၌ ရေနက်ပိုင်းဆိပ်ကမ်းတစ်ခုကို တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ကြီးမားသည့် ကိုကိုးကျွန်းပေါ်တွင် ရေတပ်လွယ်ကူမှုများ၊ အဓိကထောက်လှမ်းခြင်းများနှင့် လျှပ်စစ်ပိုင်းဆိုင်ရာ တန်ဖိုးရှိသည့် သတင်းစနစ် များဖြင့် ၈၅ မီတာ ရှိသည့် ဆိပ်ခံတံတားတစ်ခုကိုလည်း တည်ဆောက်ခဲ့သည်။
ယင်းသည် [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ|အိန္ဒိယ]]၏ အန်ဒမန်နှင့် နီကိုဘာ ကျွန်းများမှ ၁၈ ကီလိုမီတာ အကွာအဝေးတွင် တည်ရှိ၍၊ တရုတ်နိုင်ငံအား [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ|အိန္ဒိယ]]၏ ဒုံးကျည်စမ်းသပ်မှုများအပါအဝင် စစ်ရေးဆောင်ရွက်မှုများကို စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုနိုင်သည့် အခွင့်အလမ်း များကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ စစ်တွေတွင် ရေတပ်အခြေစိုက်စခန်း တည်ဆောက်ရန် တရုတ်နိုင်ငံက အကူအညီပေးသည်။ ၎င်းသည် အရှေ့ဘက်အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ အကြီးဆုံးမြို့တော်နှင့် ဆိပ်ကမ်းဖြစ်သော ကာလကတ္တားနှင့် နည်းဗျူဟာကျစွာ အရေးကြီးသည့် ပင်လယ်ဆိပ်ကမ်းပင် ဖြစ်သည်။ ဘေဂျင်းသည်လည်း တောင်ဘက် တရုတ်ပြည်မှ အင်ဒီယန်းပင်လယ်သို့ အတိုဆုံးလမ်းကြောင်းဖြစ်သည့် ရန်ကုန်နှင့် စစ်တွေ ဆက်သွယ် သည့်လမ်းကို ဖေါက်လုပ်ရန် ရန်ပုံငွေများ ပေးခဲ့သည်။
တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ရုရှားနိုင်ငံတို့သည် တစ်ချိန်တစ်ခါက [[ကုလသမဂ္ဂ]]လုံခြုံရေးကောင်စီ တွင် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]အား အပြစ်ပေးမည့် ဆုံးဖြတ်ချက်အစီအစဉ်ချခဲ့ခြင်းကို ဗီတိုအာဏာဖြင့် ပါယ်ချခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းနှစ်များတွင် တရုတ်နိုင်ငံသည် မြန်မာအစိုးရကို ကျောထောက်နောက်ခံပြုရန် ဆန္ဒလျော့နည်းလာပြီး၊ မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေးအခြေအနေ များအား တည်ငြိမ်စေရန် ကြိုးပမ်းမှုများကိုမူ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ များမကြာမှီနှစ်များက မြန်မာနိုင်ငံသည် အိန္ဒိယနိုင်ငံနှင့် နည်းဗျူဟာကျသည့် ကုန်သွယ်ရေးဆိုင်ရာ ဆက်ဆံမှုများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန် ပြောင်းလဲဆောင်ရွက်ခဲ့ခြင်းအားဖြင့် ဘင်္ဂလား ပင်လယ်အော်နှင့် ရှည်လျားသည့် နယ်နိမိတ်ကို မျှဝေပါသည်။ ယင်းသည် [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ]]နှင့် စစ်ရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ရရှိစေ၍၊ ဂျပန်နိုင်ငံနှင့် နှစ်ဦးနှစ်ဖက်ပါဝင်သော ဆက်ဆံရေးကို အရှေ့တောင်အာရှ နိုင်ငံများ(အာဆီယံ) နှင့်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေပြီး၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]]၏နိုင်ငံခြားရေးမှုဝါဒကို တရုတ်နိုင်ငံအပေါ်တွင်သာ လွန်ကဲစွာ မှီခိုနေရခြင်းအား အနေအထား ပြောင်းလဲမှုတစ်ရပ်ကို ပြသသည်။
==နယ်နိမိတ်မှ စိတ်အနှောင့်အယှက်ဖြစ်မှု==
၂၀၀၉ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လက ကိုးကန့်အခင်း ဖြစ်ပွားမှုနောက်ပိုင်း နိုင်ငံတကာ သတင်းမီဒီယာများ စိတ်ဝင်စား မှုကို ရရှိစေပြီး၊ အချို့သော ကျွမ်းကျင်သူများ မေးခွန်းထုတ်ခဲ့မှုများသည် ခိုင်မာသည်ဟု ယူဆခဲ့ကြသော ဗမာ-တရုတ် ဆက်ဆံရေးများကို ထိခိုက်ခဲ့သည်။ ဘာတေး(လ်)လစ်တနာက မြန်မာနိုင်ငံ သည် တရုတ်နိုင်ငံနှင့်ချည်နှောင်မှုများအပေါ် ပြည်တွင်းတိုက်ခိုက်မှုများအား ဦးစားပေး အဆင့်သတ်မှတ်ခဲ့သည်ဟုဖော်ပြခဲ့သည်။ မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ၊ ရှီရင်ဟောင်ကဲ့သို့သော အချို့သောတရုတ်သရုပ်ခွဲဆန်းစစ်သူများမှ မြန်မာနိုင်ငံနှင့်တရုတ်နိုင်ငံတို့၏ဆက်ဆံရေးကိုအလေးမထားပြောဆိုခဲ့
သည်မှာ “သူတို့သည် ခမ်းနားကြီးကျယ်သည့် မိတ်ဆွေများ မဟုတ်ကြပါ။ သူတို့သည် တရုတ်နိုင်ငံမှ ပြောဆိုသည်များကို နား မထောင်ကြပါ” ဟူ၍ဖြစ်သည်။
တရုတ်နိုင်ငံသည်မြန်မာနိုင်ငံအားနယ်နိမိတ်ဧရိယာတည်ငြိမ်မှုကို သေချာစေရန်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံရှိ၎င်း၏တိုင်းသူပြည်သားများ၏အကျိုးကိုအကာအကွယ်ပေးရန်တောင်းဆိုခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံခြားရေး
ဝန်ကြီးဌာနသည် နောက်ပိုင်းတွင် တရုတ်နိုင်ငံအား ယင်းအခင်းဖြစ်ပွားမှုနှင့် ပတ်သက်၍ တောင်းပန်ခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် အစိုးရသတင်းစာတစ်စောင်ဖြစ်သော [http://www.mmtimes.com/ Myanmar Times] တွင် ဒလိုင် လာမာ ပုံပြင်တစ်ခုကိုလည်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ ၎င်းသည် နိုင်ငံတော်မှ အနှစ် ၂၀ မျှ ချုပ်ကိုင်ထားသည့် မီဒီယာမှ ၎င်းအား ပထမဦးစွာ ဖော်ပြချက်ပင်ဖြစ်၏။ တရုတ်အရာထမ်းများသည် နယ်နိမိတ်မှ စိတ်အနှောင့် အယှက် ဖြစ်စေသော စော်ကားမှုအတွက် ကြိုတင်သတိပေးခြင်း မရှိခဲ့သည်ကို “ဒေါသထွက်” ကြ၍ “လွန်ကဲစွာ စိတ်မချမ်းမသာ” ဖြစ်ခဲ့ကြရသည်ဟု ပြောဆိုခဲ့ကြသည်။
== ၂၀၂၁ အာဏာသိမ်းမှု ==
{{see also|၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း}}
၂၀၂၁ ခု၊ ဖေဖော်ဝါရီလ၌ မြန်မာစစ်တပ်က အရပ်သားအစိုးရအဖွဲ့ဝင်များကို ဖမ်းဆီးကာ အာဏာသိမ်းသည်။ ဖေဖော်ဝါရီလ ၃ ရက်တွင် [[ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီ|ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ]]၌ မြန်မာအား စီးပွားရေးပိတ်ဆို့ရန် အဆိုသွင်းသောအခါ တရုတ်နှင့်ရုရှားက ပယ်ချသည်။ ကနဦးတွင် တရုတ်သည် ဒုသမ္မတဖြစ်သူက သမ္မတဖြစ်လာသည့် အစိုးရအဖွဲ့ဝင်အပြောင်းအလဲသာဖြစ်ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သည်။ ထို့နောက် တပ်မတော်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်၏ ၁၂-လ အရေးပေါ်ကာလ ကြေညာသည့်အခါ အောင်ဆန်းစုကြည်အား လွှတ်ပေးရန်တောင်းဆိုကြောင်း ပြောင်းလဲပြောဆိုသည်။
၂၀၂၁ ခု၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၆ ရက်တွင် ရန်ကုန်ရှိ တရုတ်သံရုံးရှေ့၌ ဆန္ဒပြမှုများရှိခဲ့ပြီး အာဏာသိမ်းမှုအတွက် တရုပ်အား အပြစ်တင်ကြသည်။ မြန်မာဆိုင်ရာ တရုတ်သံအမတ် ချန်ဟိုင်က "လက်ရှိမြန်မာအခြေအနေမှာ တရုတ်တို့မြင်လိုသောအနေအထား လုံးဝမဟုတ်" ဟု ဆိုသည်။ ၎င်းအဆိုနှင့် မဆီလျော်သောအကြောင်းမှာ ဖေဖော်ဝါရီလ ၃ ရက်တွင် အိန္ဒိယမှလာသော ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတင်လေယာဉ်အပါအဝင် အခြား နိုင်ငံတကာလေယာဉ်များကို နိုင်ငံတွင်း ပေးမဝင်သော်လည်း တရုတ်သံရုံးက ပင်လယ်စာဟု ကြေညာချက်ထုတ်ရသည့် လေယာဉ်များကိုမူ အာဏာသိမ်းအစိုးရက ကြည်ကြည်ဖြူဖြူ ဆင်းခွင့်ပြုခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ၎င်းအချက်အတွက် အာဏာအသိမ်းခံပြည်သူတို့ စိတ်ထွက်ပေါက်မှာ နိုင်ငံအတွင်းရှိ တရုတ်စက်ရုံများ ဖြစ်လာသည်။ မတ်လ ၁၅ ရက်တွင် လူ ၁၅ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီးနောက် တရုတ်သံရုံးက ရှို့မီးများအား အလွန်စိုးရိမ်မိကြောင်း စာထုတ်သည်။
၂၀၂၁ ခု၊ မတ်လအလယ်ပိုင်းတွင် တရုတ်-မြန်မာ လူထုဆက်ဆံရေးမှာ အလွန်မှေးမှိန်သွားသည့်နည်းတူ မြန်မာရှိ တရုတ်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများလည်း စိုးရိမ်ဖွယ်ဖြစ်လာသည်။ မည်သို့ဆိုစေကာမူ လုံခြုံရေးကောင်စီ၌ စစ်အစိုးရအား ခေါင်းစဉ်တပ်လေတိုင်း တရုတ်နှင့်ရုရှားက ပယ်ချပေးနေသည်။ အကြောင်းမှာ မြန်မာ၏ ဒုတိယအကြီးဆုံး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူမှာ တရုတ်ဖြစ်ပြီး မြန်မာမှအကျိုးအမြတ်ကိုလည်း တရုတ်ကသာ ရနေခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။ အကြီးဆုံးရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူဖြစ်သော ဂျပန်မှာ စီးပွားအမြင်နည်းသည် ဖြစ်ဟန်တူ၏။
၂၀၂၁ ခု၊ မေလ ၃ ရက်တွင် စိုင်နိုဗက် (Sinovac) နှင့် စိုင်နိုဖန်း (Sinopharm) ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး အလုံး ၅ သိန်းကို အကူအညီအနေဖြင့် ပေးခဲ့သည်။ ၎င်းဆေးမှာ လိုအပ်ပါက ကာကွယ်ဆေးအဖြစ် သုံးသင့်သည်ဟု [[ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့]]က အသိအမှတ်ပြုပြီးဖြစ်သည်။ သို့သော် အများပြည်သူများက တရုတ်အနေဖြင့် စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို ထောက်ပံ့ကြောင်းအဖြစ်သာမြင်ခဲ့၍ တရုတ်ဆန့်ကျင်ရေးမှာ ပိုမိုပြင်းထန်လာခဲ့သည်။<ref>https://www.irrawaddy.com/news/burma/china-donates-500000-covid-19-vaccines-myanmar-junta.html</ref>
== ကောင်စစ်ဆိုင်ရာ ဆက်ဆံရေး ==
၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန်လ ၉ ရက်နေ့မှစ၍ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသံရုံးသည် မြန်မာနိုင်ငံသား စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များ၊ ၎င်းတို့၏ အိမ်ထောင်ဖက်များနှင့် ကလေးများအတွက် အများဆုံး ၅ နှစ် သက်တမ်းရှိပြီး အများဆုံး ရက်ပေါင်း ၁၈၀ နေထိုင်ခွင့်ပြုမည့် အကြိမ်ကြိမ် ဝင်ထွက်နိုင်သော ဗီဇာအမျိုးအစား (ASEAN Visa) ကို စတင်ဆောင်ရွက်ထုတ်ပေးမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=http://mm.china-embassy.gov.cn/eng/lsfw/202506/t20250606_11642296.htm|title=Notice on Applying for "ASEAN Visa"|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250609040557/https://mm.china-embassy.gov.cn/eng/lsfw/202506/t20250606_11642296.htm|archivedate=2025-6-9|accessdate=2025-6-9|publisher=Chinese Embassy in Myanmar}}</ref>
== ရည်ညွှန်းကိုးကား ==
{{reflist}}
* [http://www.worldpoliticsreview.com/articles/129/india-and-china-compete-for-burmas-resources ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေးရှုထောင့် ဝက်ဘ်စာမျက်နှာ]
* [http://news.xinhuanet.com/english/2009-09/01/content_11979578.htm စင်ဟွာသတင်းစာမျက်နှာ]
[[Category:မြန်မာ-တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံဆက်ဆံရေး]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး]]
[[ကဏ္ဍ:တရုတ်နိုင်ငံ၏ နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး]]
{{မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေး}}
p9e4plzg4gjxrz90y8llxnjik0qk09x
877092
877091
2025-06-09T04:27:42Z
Salai Rungtoi
22844
/* ကောင်စစ်ဆိုင်ရာ ဆက်ဆံရေး */
877092
wikitext
text/x-wiki
{{distinguish|မြန်မာ–တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ ဆက်ဆံရေး}}
{{Infobox Bilateral relations|တရုတ်-မြန်မာ
|People's Republic of China|Burma}}
'''တရုတ်-မြန်မာဆက်ဆံရေး'''သည် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံနှင့် လက်ရှိအနေဖြင့် ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံဟုခေါ်သော နိုင်ငံတို့အကြား နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးဖြစ်သည်။ တရုတ်နှင့်မြန်မာသည် နှစ်ဦးနှစ်ဘက် အပြန်အလည်ရှိသော ဆက်ဆံရေးမျိုးဖြစ်သည်။ သို့သော် တရုတ်မှနိုင်ငံရေးအတိုက်အခံလက်နက်ကိုင်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း၊ မြန်မာဘက်မှ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း ပြဿနာတက်ရသည်လည်း ရှိသည်။
နိုင်ငံရေးအရဆက်ဆံမှုတွင် အရှေ့တောင်အာရှ၌ မြန်မာမှာ ဗီယက်နမ်နောက်တွင် တရုတ်နှင့် ပလဲပနံအသင့်ဆုံးဖြစ်ပြီး စီးပွားရေးအရလည်း လာအိုနောက်တွင် ဒုတိယနေရာယူသည်။ သို့သော် ကြွေးမြီထောက်ချောက်ဆင်သည်ဟု စွပ်စွဲချက်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ မြန်မာနယ်မြောက်ပိုင်းရှိ တရုတ်ကိုကျောထောက်နောက်ခံပြုထားသော တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း မီးစာတဖက်ရေမှုတ်တဖက်ဟု ယူဆရမည်ဖြစ်သည်။
==နောက်ကြောင်းရာဇဝင်==
တရုတ်ရော မြန်မာပါ လူမျိုးနည်းတူ ဘာသာစကားတို့သည်လည်း တရုတ်-တိဘက်ဘာသာစကားမိသားစုမှ သက်ဆင်းလာခြင်းဖြစ်သည်။ ယွမ်မင်းဆက်၌ မွန်ဂိုတို့ မြန်မာသို့ ၂ ကြိမ် ကျူးကျော်ခဲ့သည်။ ကင်မင်းဆက်၌ တရုတ်နှင့်မြန်မာ စစ်ဖြစ်သည်။ တရုတ်ပြည်မှ အွိုင်ဂါတို့ (ဘမာတို့က ပန်းသေး ခေါ်သည်) မြန်မာပြည်သို့ အများအပြား လာရောက်ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သည်။ မြန်မာပြည်ကို ဗြတိသျှတို့ အုပ်စိုးစဉ်ပင် တရုတ်ပြည်မှ ကင်မင်းဆက်က မြန်မာကို ပဏ္ဏာဆက်နိုင်ငံအဖြစ် ဆက်၍ သတ်မှတ်နေသေးသည်။
ဒုတိယကမ္ဘာစစ်တွင် အိန္ဒိယမှ တရုတ်ပြည်သို့ဆက်သော ဘားမားရုတ် (Burma Road) ခေါ် ဗမာလမ်းမကြီးကို ဖေါက်ခဲ့သည်။
== ခေတ်သစ်ဆက်ဆံရေး ==
မြန်မာသည် တရုတ်တို့က ၁၉၄၉ ခု၌ ကွန်မြူနစ် [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ]]ကို စထောင်သည်နောက် ကွန်မြူနစ်မဟုတ်သည့် နိုင်ငံအနေဖြင့် ပထမဆုံး အသိအမှတ်ပြုခဲ့သည်။ ၁၉၅၀ ခု၊ ဇွန်လ ၈ ရက်တွင် သံတမန်ဆက်သွယ်မှူးကို [[ဥပဒေ]]စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းနှင့်အညီ ထူထောင်သည်။ ၁၉၅၄ ခု၊ ဇွန်လ ၂၉ ရက်တွင် မိတ်ဆွေဖြစ်မှုနှင့် အပြန်အလှန် ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်မှုမပြုရေး နိုင်ငံချင်းသဘောတူစာချုပ်နှင့် ပူးတွဲကြေညာချက်တစောင် ထုတ်သည်။ ယင်းတွင် ငြိမ်းချမ်းစွာယှဉ်တွဲနေထိုင်ရေးမူ ၅ ရပ်အပေါ်တွင် အခြေခံသည်။ "ဆွေမျိုးပေါက်ဖော်ဆက်ဆံရေး" ဟူသော စကားလုံး၏အစပင်ဖြစ်သည်။
မည်သို့ဆိုစေ [[မြန်မာနိုင်ငံ]]သည် ကုလသမဂ္ဂသို့ စဝင်ကတည်းကပင် ဖော်ဆောင်ထားသော ကြားနေဝါဒကို ၁၉၅၀-၆၀ ကာလတွင် ထိန်းထားသည်။ ၁၉၆၇ ခုတွင် တရုတ်-ဗမာအရေးအခင်းဖြစ်သည့်နောက် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး တန်းသွားသည်။ ၁၉၇၀ နောက်ပိုင်းမှ နယ်နိမိတ်သတ်မှတ်ရာတွင် ယူနန်ဘက်သို့ မြေများပေးခြင်းဖြင့် ဆက်ဆံရေးပြန်ကောင်းလာသည်။
တရုတ်၌ တိန့်ရှောင်ဖန်ခေါင်းဆောင်သည်နောက် [[မော်စီတုန်း]]ကဲ့သို့ ကွန်မြူနစ်ဝါဒပြန့်ပွားရေးကို အာရုံမစိုက်တော့ဘဲ စီးပွားရေးကို ဇောင်းပေးကာ [[ဗမာပြည် ကွန်မြူနစ်ပါတီ|ဗကပ]]တို့အား ထောက်ပံ့မှုလျှော့ခဲ့သည်။
၁၉၈၈ ခု၊ ဩဂုတ်လ ၅ ရက်တွင် တရားဝင်နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ကုန်သွယ်ရေးနှင့် စစ်ရေးဆိုင်ရာထောက်ပံ့ရေးတို့အတွက် အရေးပါသော ကုန်သွယ်ရေးစာချုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။
==ကုန်သွယ်ဆက်ဆံရေး==
၂၀၀၇ ခုတွင် တရုတ်-မြန်မာ နှစ်ဖက်ကုန်သွယ်မှုသည် ဒေါ်လာ ၁.၄ ဘီလီယံ ကျော်သည်။ တရုတ်မှ ရေနံ၊ သံမဏိနှင့် အထည်များ သွင်း၍၊ မြန်မာမှ သဘာဝရော်ဘာနှင့် သစ်လုံးများ ပို့သည်။
တရုတ်သည် စက်မှုအခြေခံအဆောက်အုံများ ဖွံ့ဖြိုးစေကာ မြန်မာမှ ရေနံနှင့်သဘာဝဓာတ်ငွေ့သိုက်များ၏ ထုတ်လုပ်မှုကို အဓိကအကျိုးခံစားရရှိသူဖြစ်ရန် ရည်ရွယ်ထားသည်။ စစ်အစိုးရလက်ထက်တွင် စစ်တွေပင်လယ်ဆိပ်ကမ်းကို ပြုပြင်ချဲ့ထွင်ရာ၌ အဓိကလုပ်ငန်းဖက်များအနက် တနိုင်ငံဖြစ်ခဲ့ပြီး ရခိုင်ဒေသတွင် သဘာဝဓာတ်ငွေ့သိုက်တူးဖော်မှုတို့အတွက် အခွင့်အရေးရခဲ့သည်။
[[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ|တရုတ်နိုင်ငံ]]သည် စစ်အစိုးရအား ချေးငွေနှင့် အတိုးဆိုင်းခွင့်များ ပေးခဲ့သည့်အပြင် ဆည်မြောင်း၊ လမ်းတံတား၊ ဆိပ်ကမ်းဆောက်ခြင်းများအတွက်နှင့် စက်မှုစီမံကိန်းများအတွက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ပေးခဲ့သည်။ ထပ်တိုးဆောက်ရွက်ချက်မှာ ဧရာဝတီမြစ်ဘေးလမ်းများမှသည် ယူနန်မှ ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်သို့ဆက်သော ဗျူဟာမြောက်လမ်းမကြီးကို ဖော်ဆောင်ရန်ဖြစ်သည်။ တရုတ်ပြည်မှ အဖွဲ့အစည်းများသည် ရခိုင်ကမ်းရိုးတန်းမှ ယူနန်နယ်အထိ ၂၃၈၀ ကီလိုမီတာ (၁၄၇၉ မိုင်) အရှည်ရှိသည့် ရေနံနှင့်သဘာဝဓာတ်ငွေ့ပိုက်လိုင်းများ ဆောက်လုပ်မှုတွင်လည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။ တရုတ်အမျိုးသားကမ်းလွန်ရေနံကော်ပိုရေးရှင်း (China National Offshore Oil Corporation) နှင့် တရုတ်အမျိုးသားစက်သုံးဆီကော်ပိုရေးရှင်း (China National Petroleum Corporation) တို့သည် မြန်မာ့ရေနံမြေများနှင့် ရေနံချက်စက်ရုံများ အဆင့်မြှင့်ကာ ထုတ်လုပ်မှုကို မျှဝေခံစားရန်အရေးကြီးစာချုပ်များ ချုပ်ခဲ့သည်။ ပက်ထရိုချိုင်းနား (PetroChina) သည် [[ရခိုင်ပြည်နယ်]] ကမ်းခြေ အေ-၁ ရွှေရေနံမြေမှ ယူနန်သို့ ဦးတည်ထားသည့် အဓိက သဘာဝဓာတ်ငွေ့ပိုက်လိုင်း ဆောက်လုပ်မှုကို ဆောင်ရွက် နေဆဲ ဖြစ်သည်။ ယင်းသည် ခန့်မှန်းခြေအားဖြင့် ကုဗပေ ၂.၈၈ မှ ၃.၆ ထရီလီယံ ရှိသည့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့များကို ရမည်ဖြစ်သည်။ အဆိုပြုချက်အနေဖြင့် ဆောင်ရွက်နေဆဲဖြစ်သော မြန်မာအနောက်ဘက်ကမ်းခြေမှ တရုတ်-မြန်မာရေနံပိုက်လိုင်းသည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းမှ ရေနံများကို မလက္ကာရေလက်ကြားအား ဖြတ်ရန်မလိုတော့ဘဲ တရုတ်ပြည်သို့ တင်သွင်းနိုင်မည်ဖြစ်သည်။
တရုတ်စွမ်းအင်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကော်ပိုရေးရှင်း (China Power Investment Corporation) သည် ဧရာဝတီမြစ်ပေါ်ရှိ မြစ်ဆုံရေအားလျှပ်စစ်စက်ရုံ၌ ဒေါ်လာ ၃.၆ ဘီလီယံ ထည့်ဝင်ထားသည်။ ၎င်းမှရသော လျှပ်စစ်ဓာတ်အားကို ယူနန်နယ်သို့ ပို့မည်ဖြစ်သည်။ ၂၀၁၁ ခု၊ အောက်တိုဘာအစောပိုင်းတွင် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်သမားတို့ လှုံ့ဆော်ပေးမှုကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံသားတို့ သတိထားမိလာကာ ဆန္ဒပြမှုများရှိလာသည်။ လုပ်ကွက်ပြလိုသော သမ္မတသစ် ဦးသိန်းစိန်က ၎င်းစီမံကိန်းကို ဒေသခံများ၏ အကျိုးစီးပွား၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်အတွက် အကျိုးသက်ရောက်နိုင်မှုတို့ကို သုံးသပ်၍ ဆိုင်းငံ့ထားမည်ဟု ကြေညာသည်။ တရုတ်အစိုးရက ၎င်းစီမံကိန်းကြောင့် အခွန်အနေဖြင့် ဒေါ်လာ ၅၄ ဘီလီယံခန့် ရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ရှယ်ယာအနေဖြင့်လည်း ရဦးမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားတချို့ကိုလည်း အခမဲ့ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ကောင်းကွက်များကို ထောက်ပြသည်။ ပြဿနာကြီးလာချိန်၌ တရုတ်စွမ်းအင်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကော်ပိုရေးရှင်းသည် မဖြစ်မနေပြောင်းရန်လိုသော ရွာ ၅ ရွာမှ ဒေသခံ ၂၁၄၆ ဦးကို နှစ်ထပ်ဆောင်များဆောက်ကာ ကျပ် ၁ သိန်းစီထောက်ပံ့၍ ရွှေ့ခဲ့သည်။
==ဗျူဟာမြောက်ဆက်ဆံရေး==
တရုတ်နိုင်ငံသည် အရေးကြီးဆုံးသော စစ်ဖက်အကူအညီများ ထောက်ပံ့သူဖြစ်၍၊ ကျယ်ပြန့်သည့် နည်းဗျူဟာနှင့် စစ်ရေးပူးပေါင်းမှုများကိုလည်း ထိန်းသိမ်းထားသည်။၁၉၈၉ ခုနှစ် ကတည်းက တရုတ်နိုင်ငံ သည် မြန်မာနိုင်ငံအား ဂျက်တိုက်လေယာဉ်များ၊သံချပ်ကာကားများနှင့်ရေတပ်သင်္ဘောများပံ့ပိုးပေးခဲ့၍ကုန်းတပ်၊လေတပ်နှင့်ရေတပ်သားများကိုသင်တန်းများပေးခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဆိပ်ကမ်းများ၊ ရေတပ်တည်ဆောက်မှုများကို ရရှိထားနိုင်မှုသည်၊ တရုတ်နိုင်ငံအား ပိုမိုကျယ်ပြန့်သည့် အင်ဒီးယန်းပင်လယ်ဒေသနှင့် အရှေ့တောင်အာရှရှိ ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်ကို နည်းဗျူဟာကျသည့် လွှမ်းမိုးမှုများပြုနိုင်စေသည်။ တရုတ်နိုင်ငံသည် ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်တွင် ကျောက်ဖြူမြို့၌ ရေနက်ပိုင်းဆိပ်ကမ်းတစ်ခုကို တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ကြီးမားသည့် ကိုကိုးကျွန်းပေါ်တွင် ရေတပ်လွယ်ကူမှုများ၊ အဓိကထောက်လှမ်းခြင်းများနှင့် လျှပ်စစ်ပိုင်းဆိုင်ရာ တန်ဖိုးရှိသည့် သတင်းစနစ် များဖြင့် ၈၅ မီတာ ရှိသည့် ဆိပ်ခံတံတားတစ်ခုကိုလည်း တည်ဆောက်ခဲ့သည်။
ယင်းသည် [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ|အိန္ဒိယ]]၏ အန်ဒမန်နှင့် နီကိုဘာ ကျွန်းများမှ ၁၈ ကီလိုမီတာ အကွာအဝေးတွင် တည်ရှိ၍၊ တရုတ်နိုင်ငံအား [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ|အိန္ဒိယ]]၏ ဒုံးကျည်စမ်းသပ်မှုများအပါအဝင် စစ်ရေးဆောင်ရွက်မှုများကို စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုနိုင်သည့် အခွင့်အလမ်း များကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ စစ်တွေတွင် ရေတပ်အခြေစိုက်စခန်း တည်ဆောက်ရန် တရုတ်နိုင်ငံက အကူအညီပေးသည်။ ၎င်းသည် အရှေ့ဘက်အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ အကြီးဆုံးမြို့တော်နှင့် ဆိပ်ကမ်းဖြစ်သော ကာလကတ္တားနှင့် နည်းဗျူဟာကျစွာ အရေးကြီးသည့် ပင်လယ်ဆိပ်ကမ်းပင် ဖြစ်သည်။ ဘေဂျင်းသည်လည်း တောင်ဘက် တရုတ်ပြည်မှ အင်ဒီယန်းပင်လယ်သို့ အတိုဆုံးလမ်းကြောင်းဖြစ်သည့် ရန်ကုန်နှင့် စစ်တွေ ဆက်သွယ် သည့်လမ်းကို ဖေါက်လုပ်ရန် ရန်ပုံငွေများ ပေးခဲ့သည်။
တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ရုရှားနိုင်ငံတို့သည် တစ်ချိန်တစ်ခါက [[ကုလသမဂ္ဂ]]လုံခြုံရေးကောင်စီ တွင် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]အား အပြစ်ပေးမည့် ဆုံးဖြတ်ချက်အစီအစဉ်ချခဲ့ခြင်းကို ဗီတိုအာဏာဖြင့် ပါယ်ချခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းနှစ်များတွင် တရုတ်နိုင်ငံသည် မြန်မာအစိုးရကို ကျောထောက်နောက်ခံပြုရန် ဆန္ဒလျော့နည်းလာပြီး၊ မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေးအခြေအနေ များအား တည်ငြိမ်စေရန် ကြိုးပမ်းမှုများကိုမူ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ များမကြာမှီနှစ်များက မြန်မာနိုင်ငံသည် အိန္ဒိယနိုင်ငံနှင့် နည်းဗျူဟာကျသည့် ကုန်သွယ်ရေးဆိုင်ရာ ဆက်ဆံမှုများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန် ပြောင်းလဲဆောင်ရွက်ခဲ့ခြင်းအားဖြင့် ဘင်္ဂလား ပင်လယ်အော်နှင့် ရှည်လျားသည့် နယ်နိမိတ်ကို မျှဝေပါသည်။ ယင်းသည် [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ]]နှင့် စစ်ရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ရရှိစေ၍၊ ဂျပန်နိုင်ငံနှင့် နှစ်ဦးနှစ်ဖက်ပါဝင်သော ဆက်ဆံရေးကို အရှေ့တောင်အာရှ နိုင်ငံများ(အာဆီယံ) နှင့်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေပြီး၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]]၏နိုင်ငံခြားရေးမှုဝါဒကို တရုတ်နိုင်ငံအပေါ်တွင်သာ လွန်ကဲစွာ မှီခိုနေရခြင်းအား အနေအထား ပြောင်းလဲမှုတစ်ရပ်ကို ပြသသည်။
==နယ်နိမိတ်မှ စိတ်အနှောင့်အယှက်ဖြစ်မှု==
၂၀၀၉ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လက ကိုးကန့်အခင်း ဖြစ်ပွားမှုနောက်ပိုင်း နိုင်ငံတကာ သတင်းမီဒီယာများ စိတ်ဝင်စား မှုကို ရရှိစေပြီး၊ အချို့သော ကျွမ်းကျင်သူများ မေးခွန်းထုတ်ခဲ့မှုများသည် ခိုင်မာသည်ဟု ယူဆခဲ့ကြသော ဗမာ-တရုတ် ဆက်ဆံရေးများကို ထိခိုက်ခဲ့သည်။ ဘာတေး(လ်)လစ်တနာက မြန်မာနိုင်ငံ သည် တရုတ်နိုင်ငံနှင့်ချည်နှောင်မှုများအပေါ် ပြည်တွင်းတိုက်ခိုက်မှုများအား ဦးစားပေး အဆင့်သတ်မှတ်ခဲ့သည်ဟုဖော်ပြခဲ့သည်။ မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ၊ ရှီရင်ဟောင်ကဲ့သို့သော အချို့သောတရုတ်သရုပ်ခွဲဆန်းစစ်သူများမှ မြန်မာနိုင်ငံနှင့်တရုတ်နိုင်ငံတို့၏ဆက်ဆံရေးကိုအလေးမထားပြောဆိုခဲ့
သည်မှာ “သူတို့သည် ခမ်းနားကြီးကျယ်သည့် မိတ်ဆွေများ မဟုတ်ကြပါ။ သူတို့သည် တရုတ်နိုင်ငံမှ ပြောဆိုသည်များကို နား မထောင်ကြပါ” ဟူ၍ဖြစ်သည်။
တရုတ်နိုင်ငံသည်မြန်မာနိုင်ငံအားနယ်နိမိတ်ဧရိယာတည်ငြိမ်မှုကို သေချာစေရန်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံရှိ၎င်း၏တိုင်းသူပြည်သားများ၏အကျိုးကိုအကာအကွယ်ပေးရန်တောင်းဆိုခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံခြားရေး
ဝန်ကြီးဌာနသည် နောက်ပိုင်းတွင် တရုတ်နိုင်ငံအား ယင်းအခင်းဖြစ်ပွားမှုနှင့် ပတ်သက်၍ တောင်းပန်ခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် အစိုးရသတင်းစာတစ်စောင်ဖြစ်သော [http://www.mmtimes.com/ Myanmar Times] တွင် ဒလိုင် လာမာ ပုံပြင်တစ်ခုကိုလည်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ ၎င်းသည် နိုင်ငံတော်မှ အနှစ် ၂၀ မျှ ချုပ်ကိုင်ထားသည့် မီဒီယာမှ ၎င်းအား ပထမဦးစွာ ဖော်ပြချက်ပင်ဖြစ်၏။ တရုတ်အရာထမ်းများသည် နယ်နိမိတ်မှ စိတ်အနှောင့် အယှက် ဖြစ်စေသော စော်ကားမှုအတွက် ကြိုတင်သတိပေးခြင်း မရှိခဲ့သည်ကို “ဒေါသထွက်” ကြ၍ “လွန်ကဲစွာ စိတ်မချမ်းမသာ” ဖြစ်ခဲ့ကြရသည်ဟု ပြောဆိုခဲ့ကြသည်။
== ၂၀၂၁ အာဏာသိမ်းမှု ==
{{see also|၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း}}
၂၀၂၁ ခု၊ ဖေဖော်ဝါရီလ၌ မြန်မာစစ်တပ်က အရပ်သားအစိုးရအဖွဲ့ဝင်များကို ဖမ်းဆီးကာ အာဏာသိမ်းသည်။ ဖေဖော်ဝါရီလ ၃ ရက်တွင် [[ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီ|ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ]]၌ မြန်မာအား စီးပွားရေးပိတ်ဆို့ရန် အဆိုသွင်းသောအခါ တရုတ်နှင့်ရုရှားက ပယ်ချသည်။ ကနဦးတွင် တရုတ်သည် ဒုသမ္မတဖြစ်သူက သမ္မတဖြစ်လာသည့် အစိုးရအဖွဲ့ဝင်အပြောင်းအလဲသာဖြစ်ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သည်။ ထို့နောက် တပ်မတော်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်၏ ၁၂-လ အရေးပေါ်ကာလ ကြေညာသည့်အခါ အောင်ဆန်းစုကြည်အား လွှတ်ပေးရန်တောင်းဆိုကြောင်း ပြောင်းလဲပြောဆိုသည်။
၂၀၂၁ ခု၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၆ ရက်တွင် ရန်ကုန်ရှိ တရုတ်သံရုံးရှေ့၌ ဆန္ဒပြမှုများရှိခဲ့ပြီး အာဏာသိမ်းမှုအတွက် တရုပ်အား အပြစ်တင်ကြသည်။ မြန်မာဆိုင်ရာ တရုတ်သံအမတ် ချန်ဟိုင်က "လက်ရှိမြန်မာအခြေအနေမှာ တရုတ်တို့မြင်လိုသောအနေအထား လုံးဝမဟုတ်" ဟု ဆိုသည်။ ၎င်းအဆိုနှင့် မဆီလျော်သောအကြောင်းမှာ ဖေဖော်ဝါရီလ ၃ ရက်တွင် အိန္ဒိယမှလာသော ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတင်လေယာဉ်အပါအဝင် အခြား နိုင်ငံတကာလေယာဉ်များကို နိုင်ငံတွင်း ပေးမဝင်သော်လည်း တရုတ်သံရုံးက ပင်လယ်စာဟု ကြေညာချက်ထုတ်ရသည့် လေယာဉ်များကိုမူ အာဏာသိမ်းအစိုးရက ကြည်ကြည်ဖြူဖြူ ဆင်းခွင့်ပြုခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ၎င်းအချက်အတွက် အာဏာအသိမ်းခံပြည်သူတို့ စိတ်ထွက်ပေါက်မှာ နိုင်ငံအတွင်းရှိ တရုတ်စက်ရုံများ ဖြစ်လာသည်။ မတ်လ ၁၅ ရက်တွင် လူ ၁၅ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီးနောက် တရုတ်သံရုံးက ရှို့မီးများအား အလွန်စိုးရိမ်မိကြောင်း စာထုတ်သည်။
၂၀၂၁ ခု၊ မတ်လအလယ်ပိုင်းတွင် တရုတ်-မြန်မာ လူထုဆက်ဆံရေးမှာ အလွန်မှေးမှိန်သွားသည့်နည်းတူ မြန်မာရှိ တရုတ်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများလည်း စိုးရိမ်ဖွယ်ဖြစ်လာသည်။ မည်သို့ဆိုစေကာမူ လုံခြုံရေးကောင်စီ၌ စစ်အစိုးရအား ခေါင်းစဉ်တပ်လေတိုင်း တရုတ်နှင့်ရုရှားက ပယ်ချပေးနေသည်။ အကြောင်းမှာ မြန်မာ၏ ဒုတိယအကြီးဆုံး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူမှာ တရုတ်ဖြစ်ပြီး မြန်မာမှအကျိုးအမြတ်ကိုလည်း တရုတ်ကသာ ရနေခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။ အကြီးဆုံးရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူဖြစ်သော ဂျပန်မှာ စီးပွားအမြင်နည်းသည် ဖြစ်ဟန်တူ၏။
၂၀၂၁ ခု၊ မေလ ၃ ရက်တွင် စိုင်နိုဗက် (Sinovac) နှင့် စိုင်နိုဖန်း (Sinopharm) ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး အလုံး ၅ သိန်းကို အကူအညီအနေဖြင့် ပေးခဲ့သည်။ ၎င်းဆေးမှာ လိုအပ်ပါက ကာကွယ်ဆေးအဖြစ် သုံးသင့်သည်ဟု [[ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့]]က အသိအမှတ်ပြုပြီးဖြစ်သည်။ သို့သော် အများပြည်သူများက တရုတ်အနေဖြင့် စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို ထောက်ပံ့ကြောင်းအဖြစ်သာမြင်ခဲ့၍ တရုတ်ဆန့်ကျင်ရေးမှာ ပိုမိုပြင်းထန်လာခဲ့သည်။<ref>https://www.irrawaddy.com/news/burma/china-donates-500000-covid-19-vaccines-myanmar-junta.html</ref>
== ကောင်စစ်ဆိုင်ရာ ဆက်ဆံရေး ==
၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန်လ ၉ ရက်နေ့မှစ၍ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသံရုံးသည် မြန်မာနိုင်ငံသား စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များ၊ ၎င်းတို့၏ အိမ်ထောင်ဖက်များနှင့် ကလေးများအတွက် အများဆုံး ၅ နှစ် သက်တမ်းရှိပြီး အများဆုံး ရက်ပေါင်း ၁၈၀ နေထိုင်ခွင့်ပြုမည့် အကြိမ်ကြိမ် ဝင်ထွက်နိုင်သော ဗီဇာအမျိုးအစား (ASEAN Visa) ကို စတင်ဆောင်ရွက်ထုတ်ပေးမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=http://mm.china-embassy.gov.cn/eng/lsfw/202506/t20250606_11642296.htm|title=Notice on Applying for "ASEAN Visa"|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250609040557/https://mm.china-embassy.gov.cn/eng/lsfw/202506/t20250606_11642296.htm|archivedate=2025-6-9|accessdate=2025-6-9|publisher=Chinese Embassy in Myanmar}}</ref>
== သံတမန် အဆက်အသွယ် ==
တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံဆိုင်ရာ ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံသံရုံးသည် ဘေဂျင်းမြို့တွင် တည်ရှိပြီး၊ ကောင်စစ်ဝန်ရုံးများကို [[ဟောင်ကောင်]]၊ [[ကူမင်းမြို့]]၊ နန်နင်းမြို့၊ [[ချုံချင့်မြို့]]တို့တွင် ဖွင့်လှစ်ထားသည်။
ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသံရုံးသည် ရန်ကုန်မြို့တွင် တည်ရှိပြီး၊ ကောင်စစ်ဝန်ရုံးကို မန္တလေးမြို့တွင် ဖွင့်လှစ်ထားသည်။
== ရည်ညွှန်းကိုးကား ==
{{reflist}}
* [http://www.worldpoliticsreview.com/articles/129/india-and-china-compete-for-burmas-resources ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေးရှုထောင့် ဝက်ဘ်စာမျက်နှာ]
* [http://news.xinhuanet.com/english/2009-09/01/content_11979578.htm စင်ဟွာသတင်းစာမျက်နှာ]
[[Category:မြန်မာ-တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံဆက်ဆံရေး]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး]]
[[ကဏ္ဍ:တရုတ်နိုင်ငံ၏ နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး]]
{{မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေး}}
4sb9l7dxfmhqg5rak8zf1p2rd9cqohe
877136
877092
2025-06-09T09:44:43Z
Salai Rungtoi
22844
/* ၂၀၂၁ အာဏာသိမ်းမှု */
877136
wikitext
text/x-wiki
{{distinguish|မြန်မာ–တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ ဆက်ဆံရေး}}
{{Infobox Bilateral relations|တရုတ်-မြန်မာ
|People's Republic of China|Burma}}
'''တရုတ်-မြန်မာဆက်ဆံရေး'''သည် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံနှင့် လက်ရှိအနေဖြင့် ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံဟုခေါ်သော နိုင်ငံတို့အကြား နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးဖြစ်သည်။ တရုတ်နှင့်မြန်မာသည် နှစ်ဦးနှစ်ဘက် အပြန်အလည်ရှိသော ဆက်ဆံရေးမျိုးဖြစ်သည်။ သို့သော် တရုတ်မှနိုင်ငံရေးအတိုက်အခံလက်နက်ကိုင်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း၊ မြန်မာဘက်မှ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း ပြဿနာတက်ရသည်လည်း ရှိသည်။
နိုင်ငံရေးအရဆက်ဆံမှုတွင် အရှေ့တောင်အာရှ၌ မြန်မာမှာ ဗီယက်နမ်နောက်တွင် တရုတ်နှင့် ပလဲပနံအသင့်ဆုံးဖြစ်ပြီး စီးပွားရေးအရလည်း လာအိုနောက်တွင် ဒုတိယနေရာယူသည်။ သို့သော် ကြွေးမြီထောက်ချောက်ဆင်သည်ဟု စွပ်စွဲချက်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ မြန်မာနယ်မြောက်ပိုင်းရှိ တရုတ်ကိုကျောထောက်နောက်ခံပြုထားသော တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း မီးစာတဖက်ရေမှုတ်တဖက်ဟု ယူဆရမည်ဖြစ်သည်။
==နောက်ကြောင်းရာဇဝင်==
တရုတ်ရော မြန်မာပါ လူမျိုးနည်းတူ ဘာသာစကားတို့သည်လည်း တရုတ်-တိဘက်ဘာသာစကားမိသားစုမှ သက်ဆင်းလာခြင်းဖြစ်သည်။ ယွမ်မင်းဆက်၌ မွန်ဂိုတို့ မြန်မာသို့ ၂ ကြိမ် ကျူးကျော်ခဲ့သည်။ ကင်မင်းဆက်၌ တရုတ်နှင့်မြန်မာ စစ်ဖြစ်သည်။ တရုတ်ပြည်မှ အွိုင်ဂါတို့ (ဘမာတို့က ပန်းသေး ခေါ်သည်) မြန်မာပြည်သို့ အများအပြား လာရောက်ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သည်။ မြန်မာပြည်ကို ဗြတိသျှတို့ အုပ်စိုးစဉ်ပင် တရုတ်ပြည်မှ ကင်မင်းဆက်က မြန်မာကို ပဏ္ဏာဆက်နိုင်ငံအဖြစ် ဆက်၍ သတ်မှတ်နေသေးသည်။
ဒုတိယကမ္ဘာစစ်တွင် အိန္ဒိယမှ တရုတ်ပြည်သို့ဆက်သော ဘားမားရုတ် (Burma Road) ခေါ် ဗမာလမ်းမကြီးကို ဖေါက်ခဲ့သည်။
== ခေတ်သစ်ဆက်ဆံရေး ==
မြန်မာသည် တရုတ်တို့က ၁၉၄၉ ခု၌ ကွန်မြူနစ် [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ]]ကို စထောင်သည်နောက် ကွန်မြူနစ်မဟုတ်သည့် နိုင်ငံအနေဖြင့် ပထမဆုံး အသိအမှတ်ပြုခဲ့သည်။ ၁၉၅၀ ခု၊ ဇွန်လ ၈ ရက်တွင် သံတမန်ဆက်သွယ်မှူးကို [[ဥပဒေ]]စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းနှင့်အညီ ထူထောင်သည်။ ၁၉၅၄ ခု၊ ဇွန်လ ၂၉ ရက်တွင် မိတ်ဆွေဖြစ်မှုနှင့် အပြန်အလှန် ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်မှုမပြုရေး နိုင်ငံချင်းသဘောတူစာချုပ်နှင့် ပူးတွဲကြေညာချက်တစောင် ထုတ်သည်။ ယင်းတွင် ငြိမ်းချမ်းစွာယှဉ်တွဲနေထိုင်ရေးမူ ၅ ရပ်အပေါ်တွင် အခြေခံသည်။ "ဆွေမျိုးပေါက်ဖော်ဆက်ဆံရေး" ဟူသော စကားလုံး၏အစပင်ဖြစ်သည်။
မည်သို့ဆိုစေ [[မြန်မာနိုင်ငံ]]သည် ကုလသမဂ္ဂသို့ စဝင်ကတည်းကပင် ဖော်ဆောင်ထားသော ကြားနေဝါဒကို ၁၉၅၀-၆၀ ကာလတွင် ထိန်းထားသည်။ ၁၉၆၇ ခုတွင် တရုတ်-ဗမာအရေးအခင်းဖြစ်သည့်နောက် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး တန်းသွားသည်။ ၁၉၇၀ နောက်ပိုင်းမှ နယ်နိမိတ်သတ်မှတ်ရာတွင် ယူနန်ဘက်သို့ မြေများပေးခြင်းဖြင့် ဆက်ဆံရေးပြန်ကောင်းလာသည်။
တရုတ်၌ တိန့်ရှောင်ဖန်ခေါင်းဆောင်သည်နောက် [[မော်စီတုန်း]]ကဲ့သို့ ကွန်မြူနစ်ဝါဒပြန့်ပွားရေးကို အာရုံမစိုက်တော့ဘဲ စီးပွားရေးကို ဇောင်းပေးကာ [[ဗမာပြည် ကွန်မြူနစ်ပါတီ|ဗကပ]]တို့အား ထောက်ပံ့မှုလျှော့ခဲ့သည်။
၁၉၈၈ ခု၊ ဩဂုတ်လ ၅ ရက်တွင် တရားဝင်နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ကုန်သွယ်ရေးနှင့် စစ်ရေးဆိုင်ရာထောက်ပံ့ရေးတို့အတွက် အရေးပါသော ကုန်သွယ်ရေးစာချုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။
==ကုန်သွယ်ဆက်ဆံရေး==
၂၀၀၇ ခုတွင် တရုတ်-မြန်မာ နှစ်ဖက်ကုန်သွယ်မှုသည် ဒေါ်လာ ၁.၄ ဘီလီယံ ကျော်သည်။ တရုတ်မှ ရေနံ၊ သံမဏိနှင့် အထည်များ သွင်း၍၊ မြန်မာမှ သဘာဝရော်ဘာနှင့် သစ်လုံးများ ပို့သည်။
တရုတ်သည် စက်မှုအခြေခံအဆောက်အုံများ ဖွံ့ဖြိုးစေကာ မြန်မာမှ ရေနံနှင့်သဘာဝဓာတ်ငွေ့သိုက်များ၏ ထုတ်လုပ်မှုကို အဓိကအကျိုးခံစားရရှိသူဖြစ်ရန် ရည်ရွယ်ထားသည်။ စစ်အစိုးရလက်ထက်တွင် စစ်တွေပင်လယ်ဆိပ်ကမ်းကို ပြုပြင်ချဲ့ထွင်ရာ၌ အဓိကလုပ်ငန်းဖက်များအနက် တနိုင်ငံဖြစ်ခဲ့ပြီး ရခိုင်ဒေသတွင် သဘာဝဓာတ်ငွေ့သိုက်တူးဖော်မှုတို့အတွက် အခွင့်အရေးရခဲ့သည်။
[[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ|တရုတ်နိုင်ငံ]]သည် စစ်အစိုးရအား ချေးငွေနှင့် အတိုးဆိုင်းခွင့်များ ပေးခဲ့သည့်အပြင် ဆည်မြောင်း၊ လမ်းတံတား၊ ဆိပ်ကမ်းဆောက်ခြင်းများအတွက်နှင့် စက်မှုစီမံကိန်းများအတွက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ပေးခဲ့သည်။ ထပ်တိုးဆောက်ရွက်ချက်မှာ ဧရာဝတီမြစ်ဘေးလမ်းများမှသည် ယူနန်မှ ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်သို့ဆက်သော ဗျူဟာမြောက်လမ်းမကြီးကို ဖော်ဆောင်ရန်ဖြစ်သည်။ တရုတ်ပြည်မှ အဖွဲ့အစည်းများသည် ရခိုင်ကမ်းရိုးတန်းမှ ယူနန်နယ်အထိ ၂၃၈၀ ကီလိုမီတာ (၁၄၇၉ မိုင်) အရှည်ရှိသည့် ရေနံနှင့်သဘာဝဓာတ်ငွေ့ပိုက်လိုင်းများ ဆောက်လုပ်မှုတွင်လည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။ တရုတ်အမျိုးသားကမ်းလွန်ရေနံကော်ပိုရေးရှင်း (China National Offshore Oil Corporation) နှင့် တရုတ်အမျိုးသားစက်သုံးဆီကော်ပိုရေးရှင်း (China National Petroleum Corporation) တို့သည် မြန်မာ့ရေနံမြေများနှင့် ရေနံချက်စက်ရုံများ အဆင့်မြှင့်ကာ ထုတ်လုပ်မှုကို မျှဝေခံစားရန်အရေးကြီးစာချုပ်များ ချုပ်ခဲ့သည်။ ပက်ထရိုချိုင်းနား (PetroChina) သည် [[ရခိုင်ပြည်နယ်]] ကမ်းခြေ အေ-၁ ရွှေရေနံမြေမှ ယူနန်သို့ ဦးတည်ထားသည့် အဓိက သဘာဝဓာတ်ငွေ့ပိုက်လိုင်း ဆောက်လုပ်မှုကို ဆောင်ရွက် နေဆဲ ဖြစ်သည်။ ယင်းသည် ခန့်မှန်းခြေအားဖြင့် ကုဗပေ ၂.၈၈ မှ ၃.၆ ထရီလီယံ ရှိသည့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့များကို ရမည်ဖြစ်သည်။ အဆိုပြုချက်အနေဖြင့် ဆောင်ရွက်နေဆဲဖြစ်သော မြန်မာအနောက်ဘက်ကမ်းခြေမှ တရုတ်-မြန်မာရေနံပိုက်လိုင်းသည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းမှ ရေနံများကို မလက္ကာရေလက်ကြားအား ဖြတ်ရန်မလိုတော့ဘဲ တရုတ်ပြည်သို့ တင်သွင်းနိုင်မည်ဖြစ်သည်။
တရုတ်စွမ်းအင်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကော်ပိုရေးရှင်း (China Power Investment Corporation) သည် ဧရာဝတီမြစ်ပေါ်ရှိ မြစ်ဆုံရေအားလျှပ်စစ်စက်ရုံ၌ ဒေါ်လာ ၃.၆ ဘီလီယံ ထည့်ဝင်ထားသည်။ ၎င်းမှရသော လျှပ်စစ်ဓာတ်အားကို ယူနန်နယ်သို့ ပို့မည်ဖြစ်သည်။ ၂၀၁၁ ခု၊ အောက်တိုဘာအစောပိုင်းတွင် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်သမားတို့ လှုံ့ဆော်ပေးမှုကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံသားတို့ သတိထားမိလာကာ ဆန္ဒပြမှုများရှိလာသည်။ လုပ်ကွက်ပြလိုသော သမ္မတသစ် ဦးသိန်းစိန်က ၎င်းစီမံကိန်းကို ဒေသခံများ၏ အကျိုးစီးပွား၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်အတွက် အကျိုးသက်ရောက်နိုင်မှုတို့ကို သုံးသပ်၍ ဆိုင်းငံ့ထားမည်ဟု ကြေညာသည်။ တရုတ်အစိုးရက ၎င်းစီမံကိန်းကြောင့် အခွန်အနေဖြင့် ဒေါ်လာ ၅၄ ဘီလီယံခန့် ရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ရှယ်ယာအနေဖြင့်လည်း ရဦးမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားတချို့ကိုလည်း အခမဲ့ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ကောင်းကွက်များကို ထောက်ပြသည်။ ပြဿနာကြီးလာချိန်၌ တရုတ်စွမ်းအင်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကော်ပိုရေးရှင်းသည် မဖြစ်မနေပြောင်းရန်လိုသော ရွာ ၅ ရွာမှ ဒေသခံ ၂၁၄၆ ဦးကို နှစ်ထပ်ဆောင်များဆောက်ကာ ကျပ် ၁ သိန်းစီထောက်ပံ့၍ ရွှေ့ခဲ့သည်။
==ဗျူဟာမြောက်ဆက်ဆံရေး==
တရုတ်နိုင်ငံသည် အရေးကြီးဆုံးသော စစ်ဖက်အကူအညီများ ထောက်ပံ့သူဖြစ်၍၊ ကျယ်ပြန့်သည့် နည်းဗျူဟာနှင့် စစ်ရေးပူးပေါင်းမှုများကိုလည်း ထိန်းသိမ်းထားသည်။၁၉၈၉ ခုနှစ် ကတည်းက တရုတ်နိုင်ငံ သည် မြန်မာနိုင်ငံအား ဂျက်တိုက်လေယာဉ်များ၊သံချပ်ကာကားများနှင့်ရေတပ်သင်္ဘောများပံ့ပိုးပေးခဲ့၍ကုန်းတပ်၊လေတပ်နှင့်ရေတပ်သားများကိုသင်တန်းများပေးခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဆိပ်ကမ်းများ၊ ရေတပ်တည်ဆောက်မှုများကို ရရှိထားနိုင်မှုသည်၊ တရုတ်နိုင်ငံအား ပိုမိုကျယ်ပြန့်သည့် အင်ဒီးယန်းပင်လယ်ဒေသနှင့် အရှေ့တောင်အာရှရှိ ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်ကို နည်းဗျူဟာကျသည့် လွှမ်းမိုးမှုများပြုနိုင်စေသည်။ တရုတ်နိုင်ငံသည် ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်တွင် ကျောက်ဖြူမြို့၌ ရေနက်ပိုင်းဆိပ်ကမ်းတစ်ခုကို တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ကြီးမားသည့် ကိုကိုးကျွန်းပေါ်တွင် ရေတပ်လွယ်ကူမှုများ၊ အဓိကထောက်လှမ်းခြင်းများနှင့် လျှပ်စစ်ပိုင်းဆိုင်ရာ တန်ဖိုးရှိသည့် သတင်းစနစ် များဖြင့် ၈၅ မီတာ ရှိသည့် ဆိပ်ခံတံတားတစ်ခုကိုလည်း တည်ဆောက်ခဲ့သည်။
ယင်းသည် [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ|အိန္ဒိယ]]၏ အန်ဒမန်နှင့် နီကိုဘာ ကျွန်းများမှ ၁၈ ကီလိုမီတာ အကွာအဝေးတွင် တည်ရှိ၍၊ တရုတ်နိုင်ငံအား [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ|အိန္ဒိယ]]၏ ဒုံးကျည်စမ်းသပ်မှုများအပါအဝင် စစ်ရေးဆောင်ရွက်မှုများကို စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုနိုင်သည့် အခွင့်အလမ်း များကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ စစ်တွေတွင် ရေတပ်အခြေစိုက်စခန်း တည်ဆောက်ရန် တရုတ်နိုင်ငံက အကူအညီပေးသည်။ ၎င်းသည် အရှေ့ဘက်အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ အကြီးဆုံးမြို့တော်နှင့် ဆိပ်ကမ်းဖြစ်သော ကာလကတ္တားနှင့် နည်းဗျူဟာကျစွာ အရေးကြီးသည့် ပင်လယ်ဆိပ်ကမ်းပင် ဖြစ်သည်။ ဘေဂျင်းသည်လည်း တောင်ဘက် တရုတ်ပြည်မှ အင်ဒီယန်းပင်လယ်သို့ အတိုဆုံးလမ်းကြောင်းဖြစ်သည့် ရန်ကုန်နှင့် စစ်တွေ ဆက်သွယ် သည့်လမ်းကို ဖေါက်လုပ်ရန် ရန်ပုံငွေများ ပေးခဲ့သည်။
တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ရုရှားနိုင်ငံတို့သည် တစ်ချိန်တစ်ခါက [[ကုလသမဂ္ဂ]]လုံခြုံရေးကောင်စီ တွင် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]အား အပြစ်ပေးမည့် ဆုံးဖြတ်ချက်အစီအစဉ်ချခဲ့ခြင်းကို ဗီတိုအာဏာဖြင့် ပါယ်ချခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းနှစ်များတွင် တရုတ်နိုင်ငံသည် မြန်မာအစိုးရကို ကျောထောက်နောက်ခံပြုရန် ဆန္ဒလျော့နည်းလာပြီး၊ မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေးအခြေအနေ များအား တည်ငြိမ်စေရန် ကြိုးပမ်းမှုများကိုမူ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ များမကြာမှီနှစ်များက မြန်မာနိုင်ငံသည် အိန္ဒိယနိုင်ငံနှင့် နည်းဗျူဟာကျသည့် ကုန်သွယ်ရေးဆိုင်ရာ ဆက်ဆံမှုများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန် ပြောင်းလဲဆောင်ရွက်ခဲ့ခြင်းအားဖြင့် ဘင်္ဂလား ပင်လယ်အော်နှင့် ရှည်လျားသည့် နယ်နိမိတ်ကို မျှဝေပါသည်။ ယင်းသည် [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ]]နှင့် စစ်ရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ရရှိစေ၍၊ ဂျပန်နိုင်ငံနှင့် နှစ်ဦးနှစ်ဖက်ပါဝင်သော ဆက်ဆံရေးကို အရှေ့တောင်အာရှ နိုင်ငံများ(အာဆီယံ) နှင့်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေပြီး၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]]၏နိုင်ငံခြားရေးမှုဝါဒကို တရုတ်နိုင်ငံအပေါ်တွင်သာ လွန်ကဲစွာ မှီခိုနေရခြင်းအား အနေအထား ပြောင်းလဲမှုတစ်ရပ်ကို ပြသသည်။
==နယ်နိမိတ်မှ စိတ်အနှောင့်အယှက်ဖြစ်မှု==
၂၀၀၉ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လက ကိုးကန့်အခင်း ဖြစ်ပွားမှုနောက်ပိုင်း နိုင်ငံတကာ သတင်းမီဒီယာများ စိတ်ဝင်စား မှုကို ရရှိစေပြီး၊ အချို့သော ကျွမ်းကျင်သူများ မေးခွန်းထုတ်ခဲ့မှုများသည် ခိုင်မာသည်ဟု ယူဆခဲ့ကြသော ဗမာ-တရုတ် ဆက်ဆံရေးများကို ထိခိုက်ခဲ့သည်။ ဘာတေး(လ်)လစ်တနာက မြန်မာနိုင်ငံ သည် တရုတ်နိုင်ငံနှင့်ချည်နှောင်မှုများအပေါ် ပြည်တွင်းတိုက်ခိုက်မှုများအား ဦးစားပေး အဆင့်သတ်မှတ်ခဲ့သည်ဟုဖော်ပြခဲ့သည်။ မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ၊ ရှီရင်ဟောင်ကဲ့သို့သော အချို့သောတရုတ်သရုပ်ခွဲဆန်းစစ်သူများမှ မြန်မာနိုင်ငံနှင့်တရုတ်နိုင်ငံတို့၏ဆက်ဆံရေးကိုအလေးမထားပြောဆိုခဲ့
သည်မှာ “သူတို့သည် ခမ်းနားကြီးကျယ်သည့် မိတ်ဆွေများ မဟုတ်ကြပါ။ သူတို့သည် တရုတ်နိုင်ငံမှ ပြောဆိုသည်များကို နား မထောင်ကြပါ” ဟူ၍ဖြစ်သည်။
တရုတ်နိုင်ငံသည်မြန်မာနိုင်ငံအားနယ်နိမိတ်ဧရိယာတည်ငြိမ်မှုကို သေချာစေရန်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံရှိ၎င်း၏တိုင်းသူပြည်သားများ၏အကျိုးကိုအကာအကွယ်ပေးရန်တောင်းဆိုခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံခြားရေး
ဝန်ကြီးဌာနသည် နောက်ပိုင်းတွင် တရုတ်နိုင်ငံအား ယင်းအခင်းဖြစ်ပွားမှုနှင့် ပတ်သက်၍ တောင်းပန်ခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် အစိုးရသတင်းစာတစ်စောင်ဖြစ်သော [http://www.mmtimes.com/ Myanmar Times] တွင် ဒလိုင် လာမာ ပုံပြင်တစ်ခုကိုလည်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ ၎င်းသည် နိုင်ငံတော်မှ အနှစ် ၂၀ မျှ ချုပ်ကိုင်ထားသည့် မီဒီယာမှ ၎င်းအား ပထမဦးစွာ ဖော်ပြချက်ပင်ဖြစ်၏။ တရုတ်အရာထမ်းများသည် နယ်နိမိတ်မှ စိတ်အနှောင့် အယှက် ဖြစ်စေသော စော်ကားမှုအတွက် ကြိုတင်သတိပေးခြင်း မရှိခဲ့သည်ကို “ဒေါသထွက်” ကြ၍ “လွန်ကဲစွာ စိတ်မချမ်းမသာ” ဖြစ်ခဲ့ကြရသည်ဟု ပြောဆိုခဲ့ကြသည်။
== ၂၀၂၁ အာဏာသိမ်းမှု ==
{{see also|၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း}}
၂၀၂၁ ခု၊ ဖေဖော်ဝါရီလ၌ မြန်မာစစ်တပ်က အရပ်သားအစိုးရအဖွဲ့ဝင်များကို ဖမ်းဆီးကာ အာဏာသိမ်းသည်။ ဖေဖော်ဝါရီလ ၃ ရက်တွင် [[ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီ|ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ]]၌ မြန်မာအား စီးပွားရေးပိတ်ဆို့ရန် အဆိုသွင်းသောအခါ တရုတ်နှင့်ရုရှားက ပယ်ချသည်။ ကနဦးတွင် တရုတ်သည် ဒုသမ္မတဖြစ်သူက သမ္မတဖြစ်လာသည့် အစိုးရအဖွဲ့ဝင်အပြောင်းအလဲသာဖြစ်ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သည်။ ထို့နောက် တပ်မတော်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်၏ ၁၂-လ အရေးပေါ်ကာလ ကြေညာသည့်အခါ အောင်ဆန်းစုကြည်အား လွှတ်ပေးရန်တောင်းဆိုကြောင်း ပြောင်းလဲပြောဆိုသည်။
၂၀၂၁ ခု၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၆ ရက်တွင် ရန်ကုန်ရှိ တရုတ်သံရုံးရှေ့၌ ဆန္ဒပြမှုများရှိခဲ့ပြီး အာဏာသိမ်းမှုအတွက် တရုပ်အား အပြစ်တင်ကြသည်။ မြန်မာဆိုင်ရာ တရုတ်သံအမတ် ချန်ဟိုင်က "လက်ရှိမြန်မာအခြေအနေမှာ တရုတ်တို့မြင်လိုသောအနေအထား လုံးဝမဟုတ်" ဟု ဆိုသည်။ ၎င်းအဆိုနှင့် မဆီလျော်သောအကြောင်းမှာ ဖေဖော်ဝါရီလ ၃ ရက်တွင် အိန္ဒိယမှလာသော ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတင်လေယာဉ်အပါအဝင် အခြား နိုင်ငံတကာလေယာဉ်များကို နိုင်ငံတွင်း ပေးမဝင်သော်လည်း တရုတ်သံရုံးက ပင်လယ်စာဟု ကြေညာချက်ထုတ်ရသည့် လေယာဉ်များကိုမူ အာဏာသိမ်းအစိုးရက ကြည်ကြည်ဖြူဖြူ ဆင်းခွင့်ပြုခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ၎င်းအချက်အတွက် အာဏာအသိမ်းခံပြည်သူတို့ စိတ်ထွက်ပေါက်မှာ နိုင်ငံအတွင်းရှိ တရုတ်စက်ရုံများ ဖြစ်လာသည်။ မတ်လ ၁၅ ရက်တွင် လူ ၁၅ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီးနောက် တရုတ်သံရုံးက ရှို့မီးများအား အလွန်စိုးရိမ်မိကြောင်း စာထုတ်သည်။
၂၀၂၁ ခု၊ မတ်လအလယ်ပိုင်းတွင် တရုတ်-မြန်မာ လူထုဆက်ဆံရေးမှာ အလွန်မှေးမှိန်သွားသည့်နည်းတူ မြန်မာရှိ တရုတ်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများလည်း စိုးရိမ်ဖွယ်ဖြစ်လာသည်။ မည်သို့ဆိုစေကာမူ လုံခြုံရေးကောင်စီ၌ စစ်အစိုးရအား ခေါင်းစဉ်တပ်လေတိုင်း တရုတ်နှင့်ရုရှားက ပယ်ချပေးနေသည်။ အကြောင်းမှာ မြန်မာ၏ ဒုတိယအကြီးဆုံး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူမှာ တရုတ်ဖြစ်ပြီး မြန်မာမှအကျိုးအမြတ်ကိုလည်း တရုတ်ကသာ ရနေခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။ အကြီးဆုံးရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူဖြစ်သော ဂျပန်မှာ စီးပွားအမြင်နည်းသည် ဖြစ်ဟန်တူ၏။
၂၀၂၁ ခု၊ မေလ ၃ ရက်တွင် စိုင်နိုဗက် (Sinovac) နှင့် စိုင်နိုဖန်း (Sinopharm) ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး အလုံး ၅ သိန်းကို အကူအညီအနေဖြင့် ပေးခဲ့သည်။ ၎င်းဆေးမှာ လိုအပ်ပါက ကာကွယ်ဆေးအဖြစ် သုံးသင့်သည်ဟု [[ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့]]က အသိအမှတ်ပြုပြီးဖြစ်သည်။ သို့သော် အများပြည်သူများက တရုတ်အနေဖြင့် စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို ထောက်ပံ့ကြောင်းအဖြစ်သာမြင်ခဲ့၍ တရုတ်ဆန့်ကျင်ရေးမှာ ပိုမိုပြင်းထန်လာခဲ့သည်။<ref>https://www.irrawaddy.com/news/burma/china-donates-500000-covid-19-vaccines-myanmar-junta.html</ref>
၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၈ ရက်နေ့တွင် [[နေပြည်တော်မြို့|နေပြည်တော်]]မြို့ရှိ မင်္ဂလာသီရိဟိုတယ်၌ ကျင်းပသည့် မြန်မာ-တရုတ် နှစ်နိုင်ငံ သံတမန်ဆက်ဆံရေး ထူထောင်မှု (၇၅) နှစ်မြောက် စိန်ရတုအထိမ်းအမှတ် အခမ်းအနားသို့ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ၊ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် တက်ရောက်၍ အမှာစကား ပြောကြားခဲ့သည်။ ၁၉၅၀ ပြည့်နှစ် ဇွန်လ ၈ ရက်နေ့တွင် နှစ်နိုင်ငံသံတမန်ဆက်ဆံရေး ထူထောင်ခဲ့ခြင်းကြောင့် စိန်ရတုကာလသို့ ရောက်ရှိခဲ့ပြီဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.moi.gov.mm/news/70843|title=မြန်မာ - တရုတ် နှစ်နိုင်ငံသံတမန်ဆက်ဆံရေးထူထောင်မှု (၇၅) နှစ်မြောက် စိန်ရတုအထိမ်းအမှတ်အခမ်းအနား ကျင်းပ၊ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် တက်ရောက်အမှာစကားပြောကြား|accessdate=2025-6-9|publisher=Ministry of Information|date=06/08/2025}}</ref>
== ကောင်စစ်ဆိုင်ရာ ဆက်ဆံရေး ==
၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန်လ ၉ ရက်နေ့မှစ၍ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသံရုံးသည် မြန်မာနိုင်ငံသား စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များ၊ ၎င်းတို့၏ အိမ်ထောင်ဖက်များနှင့် ကလေးများအတွက် အများဆုံး ၅ နှစ် သက်တမ်းရှိပြီး အများဆုံး ရက်ပေါင်း ၁၈၀ နေထိုင်ခွင့်ပြုမည့် အကြိမ်ကြိမ် ဝင်ထွက်နိုင်သော ဗီဇာအမျိုးအစား (ASEAN Visa) ကို စတင်ဆောင်ရွက်ထုတ်ပေးမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=http://mm.china-embassy.gov.cn/eng/lsfw/202506/t20250606_11642296.htm|title=Notice on Applying for "ASEAN Visa"|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250609040557/https://mm.china-embassy.gov.cn/eng/lsfw/202506/t20250606_11642296.htm|archivedate=2025-6-9|accessdate=2025-6-9|publisher=Chinese Embassy in Myanmar}}</ref>
== သံတမန် အဆက်အသွယ် ==
တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံဆိုင်ရာ ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံသံရုံးသည် ဘေဂျင်းမြို့တွင် တည်ရှိပြီး၊ ကောင်စစ်ဝန်ရုံးများကို [[ဟောင်ကောင်]]၊ [[ကူမင်းမြို့]]၊ နန်နင်းမြို့၊ [[ချုံချင့်မြို့]]တို့တွင် ဖွင့်လှစ်ထားသည်။
ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသံရုံးသည် ရန်ကုန်မြို့တွင် တည်ရှိပြီး၊ ကောင်စစ်ဝန်ရုံးကို မန္တလေးမြို့တွင် ဖွင့်လှစ်ထားသည်။
== ရည်ညွှန်းကိုးကား ==
{{reflist}}
* [http://www.worldpoliticsreview.com/articles/129/india-and-china-compete-for-burmas-resources ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေးရှုထောင့် ဝက်ဘ်စာမျက်နှာ]
* [http://news.xinhuanet.com/english/2009-09/01/content_11979578.htm စင်ဟွာသတင်းစာမျက်နှာ]
[[Category:မြန်မာ-တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံဆက်ဆံရေး]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး]]
[[ကဏ္ဍ:တရုတ်နိုင်ငံ၏ နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး]]
{{မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေး}}
8emay6sg42306n3aox9xifsrbgm6nil
မြင့်အောင်၊ ဗိုလ် (ရဲဘော်သုံးကျိပ်)
0
10086
877058
857993
2025-06-08T16:19:26Z
Morgan Of Mandalay
130985
877058
wikitext
text/x-wiki
{{ရဲဘော်သုံးကျိပ်
| အမည် = ဗိုလ်မြင့်အောင်
| ဓာတ်ပုံ =
| မွေးသက္ကရာဇ် =
| အမည်ရင်း =
| သခင်အမည် = သခင်စိုး
| ဗိုလ်ဘွဲ့အမည် = ဗိုလ်မြင့်အောင်
| ဂျပန်အမည် = ကိုနို (Kono)
| မိဘအမည် =
| နိုင်ငံသား = [[File:Flag of Myanmar.svg|25px ]]မြန်မာ
| လူမျိုး = မြန်မာ
| ကိုးကွယ်သည့်ဘာသာ = ဗုဒ္ဓဘာသာ
| မွေးဖွားရာဒေသ = ပန်းတောင်းမြို့နယ်၊ သူရဲတန်းရွာ။
| ပညာအရည်အချင်း =
| အလုပ်အကိုင် =
| ဆုတံဆိပ် = လွတ်လပ်ရေး မော်ကွန်းဝင်(ပထမဆင့်)
| ကြင်ဖော် =
| သားသမီး =
| ကွယ်လွန်ရက် = ၁၉၄၅-ခုနှစ်၊ ဇွန်လ(၂၄)ရက်
| လက်မှတ် =
}}
==ဗိုလ်မြင့်အောင်==
သခင်စိုး (ခေါ်) ဗိုလ်မြင့်အောင်သည် [[ရဲဘော်သုံးကျိပ်]]ဝင် တစ်ယောက် ဖြစ်သည်။ တို့ဗမာအစည်းအရုံး အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်ပြီး ဂျပန်သို့သွားသော ဒုတိယ အသုတ်တွင်ပါဝင်ခဲ့သည်။ ဂျပန်ခေတ်တွင် [[ဗမာ့လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်]] ကို ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းသောအခါ ဗိုလ်မြင့်အောင် သည် စက်အမြောက်တပ်ရင်း ကို ခေါင်းဆောင်ပြီး စနစ်တကျ ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ခဲ့သည်။ ဖက်ဆစ်တော်လှန်ရေး ဆင်နွဲသောအခါ စက်အမြောက်တပ်ရင်းကို ဦးဆောင်၍ [[တော်လှန်ရေး တိုင်းအမှတ် (၇)]] မှ ပါဝင် တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ဖက်စစ်ဂျပန်များကို သုတ်သင်ရာတွင် များစွာ အောင်မြင်ခဲ့လေသည်။ <ref>တက္ကသိုလ် စိန်တင် ၊ ၁၉၆၈</ref>
လွတ်လပ်ရေး [[မော်ကွန်းဝင်]](ပထမဆင့်) ချီးမြှင့်ခံရသည်။
== ဘဝနိဂုံး ==
၁၉၄၅-ခုနှစ်၊ ဇွန်လ(၂၄)ရက်တွင် နတ်တလင်မြို့၌ ကိုယ်ကိုယ်ကိုယ် သတ်သေသည်။<ref>၂ဝရာစု မြန်မာ့သမိုင်း သန်းဝင်းလှိုင်၊ ၂ဝဝ၉ ခု၊ မေလ၊ ကံကော်ဝတ်ရည် စာပေ။</ref>
== ကိုးကား ==
<references/>
{{cite book
| last = စိန်တင်
| first = တက္ကသိုလ်
| authorlink =
| title = ရဲဘော်သုံးကျိပ်မော်ကွန်း
| publisher =
| series =
| year = ၁၉၆၈
| doi =
| isbn = }}
<br />
{{ရဲဘော်သုံးကျိပ်ဝင်များ}}
[[Category:တို့ဗမာ အစည်းအရုံးဝင်များ]]
[[Category:ရဲဘော်သုံးကျိပ်]]
e9ikv5i9g8vrznnrfg7fzjx4wok1rm0
877059
877058
2025-06-08T16:20:13Z
Morgan Of Mandalay
130985
877059
wikitext
text/x-wiki
{{ရဲဘော်သုံးကျိပ်
| အမည် = ဗိုလ်မြင့်အောင်
| ဓာတ်ပုံ =
| မွေးသက္ကရာဇ် =
| အမည်ရင်း =
| သခင်အမည် = သခင်စိုး
| ဗိုလ်ဘွဲ့အမည် = ဗိုလ်မြင့်အောင်
| ဂျပန်အမည် = ကိုနို (Kono)
| မိဘအမည် =
| နိုင်ငံသား = [[File:Flag of Myanmar.svg|25px ]]မြန်မာ
| လူမျိုး = ဗမာ
| ကိုးကွယ်သည့်ဘာသာ = ဗုဒ္ဓဘာသာ
| မွေးဖွားရာဒေသ = ပန်းတောင်းမြို့နယ်၊ သူရဲတန်းရွာ။
| ပညာအရည်အချင်း =
| အလုပ်အကိုင် =
| ဆုတံဆိပ် = လွတ်လပ်ရေး မော်ကွန်းဝင်(ပထမဆင့်)
| ကြင်ဖော် =
| သားသမီး =
| ကွယ်လွန်ရက် = ၁၉၄၅-ခုနှစ်၊ ဇွန်လ(၂၄)ရက်
| လက်မှတ် =
}}
==ဗိုလ်မြင့်အောင်==
သခင်စိုး (ခေါ်) ဗိုလ်မြင့်အောင်သည် [[ရဲဘော်သုံးကျိပ်]]ဝင် တစ်ယောက် ဖြစ်သည်။ တို့ဗမာအစည်းအရုံး အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်ပြီး ဂျပန်သို့သွားသော ဒုတိယ အသုတ်တွင်ပါဝင်ခဲ့သည်။ ဂျပန်ခေတ်တွင် [[ဗမာ့လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်]] ကို ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းသောအခါ ဗိုလ်မြင့်အောင် သည် စက်အမြောက်တပ်ရင်း ကို ခေါင်းဆောင်ပြီး စနစ်တကျ ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ခဲ့သည်။ ဖက်ဆစ်တော်လှန်ရေး ဆင်နွဲသောအခါ စက်အမြောက်တပ်ရင်းကို ဦးဆောင်၍ [[တော်လှန်ရေး တိုင်းအမှတ် (၇)]] မှ ပါဝင် တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ဖက်စစ်ဂျပန်များကို သုတ်သင်ရာတွင် များစွာ အောင်မြင်ခဲ့လေသည်။ <ref>တက္ကသိုလ် စိန်တင် ၊ ၁၉၆၈</ref>
လွတ်လပ်ရေး [[မော်ကွန်းဝင်]](ပထမဆင့်) ချီးမြှင့်ခံရသည်။
== ဘဝနိဂုံး ==
၁၉၄၅-ခုနှစ်၊ ဇွန်လ(၂၄)ရက်တွင် နတ်တလင်မြို့၌ ကိုယ်ကိုယ်ကိုယ် သတ်သေသည်။<ref>၂ဝရာစု မြန်မာ့သမိုင်း သန်းဝင်းလှိုင်၊ ၂ဝဝ၉ ခု၊ မေလ၊ ကံကော်ဝတ်ရည် စာပေ။</ref>
== ကိုးကား ==
<references/>
{{cite book
| last = စိန်တင်
| first = တက္ကသိုလ်
| authorlink =
| title = ရဲဘော်သုံးကျိပ်မော်ကွန်း
| publisher =
| series =
| year = ၁၉၆၈
| doi =
| isbn = }}
<br />
{{ရဲဘော်သုံးကျိပ်ဝင်များ}}
[[Category:တို့ဗမာ အစည်းအရုံးဝင်များ]]
[[Category:ရဲဘော်သုံးကျိပ်]]
1h6msfy45z8ul6dlx7xtt0660bn21dj
နယ်သာလန်နိုင်ငံ
0
11314
877105
858528
2025-06-09T05:47:03Z
InternetArchiveBot
61272
ရင်းမြစ် 4 ခုကို ကယ်ဆယ်ပြီး 1 ခုကို လင့်ခ်သေအဖြစ် စာတွဲပြီးပါပြီ) #IABot (v2.0.9.5
877105
wikitext
text/x-wiki
{{Coord|52|19|N|5|33|E|type:country|display=title}}
{{Infobox country
| နိုင်ငံအမည်အပြည့် = နယ်သာလန် နိုင်ငံ
| အမည်_ရင်း = {{native name|nl|Nederland}}<!--Do not change to Kingdom of the Netherlands; it has its own article.-->
| ပုံ_အလံ = Flag of the Netherlands.svg
| ပုံ_တံဆိပ် = State coat of arms of the Netherlands.svg
| နိုင်ငံတော်ဆောင်ပုဒ် = {{native name|fr|"[[Je maintiendrai]]"|nolink=on}}<br>"I will maintain"
| နိုင်ငံတော်သီချင်း = {{native name|nl|"[[Wilhelmus]]"|nolink=on}} <br />"William of Nassau"<br/><div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:United States Navy Band - Het Wilhelmus (tempo corrected).ogg|Het Wilhelmus]]}}</div>
| ပုံ_နေရာ = EU-Netherlands.svg
| map_caption = {{map caption |countryprefix=ဥရောပတိုက်အတွင်း |location_color=အစိမ်းရင့်ရောင် |region=[[ဥရောပ]] | region_color=မီးခိုးရင့်ရောင် |subregion=[[ဥရောပသမဂ္ဂ]] | subregion_color=အစိမ်းရောင်}}
| image_map2 = BES islands location map.svg
| map_caption2 = {{map caption |countryprefix= |country=ကာရစ်ဘီယံ နယ်သာလန် |location_color=အစိမ်းရောင်}}
| image_map3 = Netherlands-CIA WFB Map-10-10-10.png
| မြို့တော် = [[အမ်စတာဒမ်မြို့]]{{efn|name=central_cities|အမ်စတာဒမ်မြို့သည် ဖွဲ့စည်းပုံအရ မြို့တော်ဖြစ်သော်လည်း အစိုးရအဖွဲ့နှင့် တော်ဝင်မိသားစုသည် ဟိတ်မြို့တော်တွင် ရုံးစိုက်ကြသည်။}}
| coordinates = {{coord|52|22|N|4|53|E|type:city}}
| အကြီးဆုံးမြို့ = မြို့တော်
| admin_center = [[ဟိတ်မြို့တော်]]{{efn|name=central_cities}}
| admin_center_type = Government seat
| ရုံးသုံးဘာသာများ = [[ဒတ်ချ်ဘာသာစကား|ဒတ်ချ်]]
| languages_type = တွဲဖက်ရုံးသုံးဘာသာစကားများ{{efn|name=co-official_languages|ဒတ်ချ်ဘာသာအပြင် အထူးမြူနီစပါယ်ဒေသများဖြစ်သော ဆာဘာကျွန်းနှင့် စိန့်ယူထရေးရှပ်ကျွန်းတို့တွင် ရုံးသုံးဘာသာစကားမှာ အင်္ဂလိပ်ဘာသာ၊ ဘာနေယားကျွန်းတွင် ရုံးသုံးဘာသာစကားမှာ Papiamentu ဘာသာစကားဖြစ်ပြီး အနောက်ဖရီရှန်းဘာသာစကားကို ဖရီစ်လန်းပြည်နယ်တွင် ရုံးသုံးဘာသာစကားအဖြစ် အသုံးပြုသည်။ <ref name="official-and-recognised-languages">{{cite web |url=https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/erkende-talen/vraag-en-antwoord/erkende-talen-nederland |title=Welke erkende talen heeft Nederland? |publisher=Rijksoverheid |accessdate=၅ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၀ |language=Dutch|date=11 January 2016 }}</ref>}}
| languages_sub = yes
| languages = {{unbulleted list|[[:en:English in the Netherlands|English]]|[[:en:Papiamentu|Papiamentu]]|[[:en:West Frisian language|West Frisian]]}}
| languages2_type = အသိအမှတ်ပြုဘာသာစကား{{efn|name=recognised_languages|Having ratified the European Charter for Regional or Minority Languages in 1996, the Dutch government recognises Dutch Low Saxon, Limburgish, Sinte Romani and Yiddish as regional or non-territorial minority languages.<ref name="official-and-recognised-languages" />}}
| languages2_sub = yes
| languages2 = {{unbulleted list|[[:en:Dutch Low Saxon|Dutch Low Saxon]]|[[:en:Limburgish language|Limburgish]]|[[:en:Sinte Romani|Sinte Romani]]|[[:en:Yiddish|Yiddish]]}}
| လူမျိုးများ = {{plainlist|class=nowrap|
* ၇၅.၇၅% [[ဒတ်ချ်လူမျိုး]]
* ၇.၉% အခြားသောဥရောပသားများ{{efn|Excluding people with a Turkish background, who are included separately in this table.}}
* ၂.၃၉% [[:en:Turks in the Netherlands|တူရကီ]]
* ၂.၃၅% [[:en:Dutch-Moroccans|မော်ရိုကန်]]
* {{allow wrap|၂.၀၅% [[:en:Indonesians|အင်ဒိုနီးရှား]]}}
* ၂.၀၅% [[:en:Surinamese people in the Netherlands|ဆူရီနမ်]]
* ၀.၉၁% [[:en:Dutch-Antilleans (disambiguation)|Antillean]]
* ၀.၆၁% [[:en:Arabs in the Netherlands|ဆီးရီးယား]]
* ၅.၉၉% [[:en:Demography of the Netherlands|အခြား]]}}
| ethnic_groups_year = 2017
| ethnic_groups_ref = <ref>[http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=37325&D1=0&D2=0&D3=0&D4=0&D5=a&D6=l&VW=T Official CBS website containing all Dutch demographic statistics]. Cbs.nl. Retrieved on 4 July 2017.</ref>
| ဘာသာတရားများ = {{ublist |item_style=white-space:nowrap;
|၅၄.၁% [[ဘာသာမဲ့ အယူဝါဒ|ဘာသာမဲ့]]
|၃၈.၃% [[ခရစ်ယာန်ဘာသာ]]
|—၂၀.၁% [[:en:Catholic Church in the Netherlands|ကတ်သလစ်]]
|—၁၄.၈% [[:en:Protestantism|ပရိုတက်စတင့်]]
|—၃.၄% အခြား [[:en:List of Christian denominations|ခရစ်ယာန်]]
|၅.၀% [[:en:Islam in the Netherlands|အစ္စလာမ်]]
|၂.၆% [[:en:Religion in the Netherlands|အခြား]]
}}
| religion_year = ၂၀၁၉
| religion_ref = <ref name="cbs2020">
{{Cite web
| url = https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2020/51/meerderheid-nederlandse-bevolking-behoort-niet-tot-religieuze-groep
| title = Meerderheid Nederlandse bevolking behoort niet tot religieuze groep
| last = CBS
| website = www.cbs.nl
| language = nl-NL
| access-date = 16 March 2021
| date = 18 December 2020
}}
</ref>
| demonym = Dutch
| membership = [[နယ်သာလန် ဘုရင့်နိုင်ငံတော်]]
| membership_type = အချုပ်အခြာ အာဏာပိုင်နိုင်ငံ
| အမျိုးအစား = [[ပြည်ထောင်စုစနစ်|ပြည်ထောင်စု]] [[ပါလီမန် ဒီမိုကရေစီ စနစ်|ပါလီမန်စနစ်]] စည်းမျဉ်းခံဘုရင်စနစ်
| ခေါင်းဆောင်_ရာထူး(၁) = ဘုရင်
| ခေါင်းဆောင်_ရာထူး(၂) = ဝန်ကြီးချုပ်
| ခေါင်းဆောင်_ရာထူး(၃) = လက်ထောက်ဝန်ကြီးချုပ်များ
| leader_title4 = [[:en:Vice-President of the Council of State (Netherlands)|နိုင်ငံတော်ကောင်စီ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ]]
| ခေါင်းဆောင်_အမည်(၁) = ဝိလမ်-အလက်ဇန္ဒား
| ခေါင်းဆောင်_အမည်(၂) = Mark Rutte
| ခေါင်းဆောင်_အမည်(၃) ={{ubl|Hugo de Jonge|Kajsa Ollongren|Carola Schouten}}
| ခေါင်းဆောင်_အမည်(၄) =Thom de Graaf
| legislature = [[:en:States General of the Netherlands|States General]]
| upper_house = [[ဆီးနိတ်လွှတ်တော် (နယ်သာလန်)|ဆီးနိတ်လွှတ်တော်]]
| lower_house = [[ကိုယ်စားလှယ်များလွှတ်တော် (နယ်သာလန်)|ကိုယ်စားများလွှတ်တော်]]
| sovereignty_type = {{nobold|စပိန်အင်ပါယာမှ}} လွတ်လပ်ရေးရရှိခြင်း
| ထူထောင်ရေး_အမည်(၁) = [[:en:Act of Abjuration|ကြေညာခြင်း]]
| ထူထောင်ရေး_အမည်(၂) = [[:en:Peace of Münster|အသိအမှတ်ပြုခြင်း]]
| established_event3 = ဘုရင့်နိုင်ငံ ထူထောင်ခြင်း
| established_event4 = [[:en:Liberation Day (Netherlands)|လွတ်မြောက်ရေးနေ့]]
| established_event5 = [[:en:United Nations Charter|ကုလသမဂ္ဂသို့ ဝင်ခွင့်ရခြင်း]]
| established_event6 = [[:en:Charter for the Kingdom of the Netherlands|ဘုရင့်နိုင်ငံ ဖွဲ့စည်းခြင်း]]
| established_event7 = [[:en:Caribbean Netherlands|ကာရစ်ဘီယံဒေသအား သိမ်းသွင်းခြင်း]]
| ထူထောင်ရေး_ခုနှစ်(၁) = ဇူလိုင်လ ၂၆ ရက် ၁၅၈၁ ခုနှစ်
| ထူထောင်ရေး_ခုနှစ်(၂) = ဇန်နဝါရီလ ၃၀ရက် ၁၆၄၈ခုနှစ်
| established_date3 = မတ်လ ၁၆ ရ၈် ၁၈၁၅ ခုနှစ်
| established_date4 = မေလ ၅ ရက် ၁၉၄၅ ခုနှစ်
| established_date5 = ဒီဇင်ဘာလ ၁၀ ၁၉၄၅ ခုနှစ်
| established_date6 = ဒီဇင်ဘာလ ၁၅ ၁၉၅၄ ခုနှစ်
| established_date7 = အောက်တိုဘာလ ၁၀ ၂၀၁၀ ခုနှစ်
| ဧရိယာ = ၄၁,၈၆၅ စတုရန်း ကီလိုမီတာ <ref name="auto2">{{Cite web|url=http://www.waarstaatjeprovincie.nl/Paginas/Ruimtelijke%20ordening/Oppervlakte.aspx|title=Oppervlakte|access-date=5 October 2020|archive-date=13 January 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200113200643/http://www.waarstaatjeprovincie.nl/Paginas/Ruimtelijke%20ordening/Oppervlakte.aspx}}</ref><ref name="auto2-additional">{{Cite web|url=https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/caribische-deel-van-het-koninkrijk/vraag-en-antwoord/waaruit-bestaat-het-koninkrijk-der-nederlanden|title=Waaruit bestaat het Koninkrijk der Nederlanden? – Rijksoverheid.nl|first=Ministerie van Algemene|last=Zaken|date=19 May 2015|website=onderwerpen}}</ref>
| ဧရိယာအဆင့် = ၁၃၁
| ဧရိယာရေရာခိုင်နှုန်း = ၁၈.၄၁
| population_estimate = {{IncreaseNeutral}} {{data Netherlands|poptoday|formatnum}}<ref name="Counter">{{Cite web|url=https://www.cbs.nl/nl-nl/visualisaties/dashboard-bevolking/bevolkingsteller|title=Bevolkingsteller|website=[[Statistics Netherlands]]|language=Dutch|accessdate=9 June 2021}}</ref>
| population_estimate_year = {{CURRENTYEAR}}
| population_census = ၁၆,၆၅၅,၇၉၉<ref name="2011Census">{{cite web|url=https://www.cbs.nl/-/media/imported/documents/2014/44/2014-b57-pub.pdf?la=en-gb|title=Dutch Census 2011 Analysis and Methodology|work=[[Statistics Netherlands]]|page=9|date=19 November 2014|accessdate=9 June 2021}}</ref>
| population_census_year = ၂၀၁၁
| population_estimate_rank = ၆၇
| population_density_km2 = ၄၂၃
| population_density_rank = ၁၆
| population_density_sq_mi =
| GDP_PPP = {{increase}}$၁.၀၅၅ ထရီလီယံ<ref name=imf2>{{cite web|url = https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=90&pr.y=17&sy=2019&ey=2019&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=138&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a=|title = Netherlands|date = April 2019|publisher = International Monetary Fund }}</ref>
| GDP_PPP_year = ၂၀၂၁
| GDP_PPP_အဆင့် = ၂၇
| GDP_PPP_per_capita = $၆၀,၄၆၁<ref name=imf2/>
| GDP_PPP_per_capita_အဆင့် = ၁၁
| GDP_nominal = {{increase}} $၁.၀၁၂ ဘီလီယံ<ref name=imf2/>
| GDP_nominal_year = ၂၀၂၁
| GDP_nominal_rank = ၁၇
| GDP_nominal_per_capita = $၅၈,၀၀၃<ref name=imf2/>
| GDP_nominal_per_capita_rank = ၁၂
| Gini = ၂၇.၅<!--number only-->
| Gini_year = ၂၀၂၀
| Gini_change = increase
| Gini_ref = <ref name=eurogini>{{cite web |url=https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/tessi190/default/table?lang=en |title=Gini coefficient of equivalised disposable income – EU-SILC survey|publisher= Eurostat |website=ec.europa.eu |access-date=9 August 2021}}</ref>
| Gini_rank =
| HDI = ၀.၉၄၄<!--number only-->
| HDI_year = ၂၀၁၉<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year-->
| HDI_change = increase
| HDI_ref = <ref name="UNHDR">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/content/2019-human-development-index-ranking|title=Human Development Report 2019|language=en|publisher=[[ကုလသမဂ္ဂ ဖွံ့ဖြိုးမှု အစီအစဉ်]]|date=10 December 2019|accessdate=၅ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၀|format=PDF|archivedate=30 April 2020|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200430080741/http://hdr.undp.org/en/content/2019-human-development-index-ranking}}</ref>
| HDI_အဆင့် = ၈
| ငွေ = {{unbulleted list|[[ယူရို]] (€, EUR)|[[အမေရိကန်ဒေါ်လာ]] ($, USD){{efn|ယူရိုကို နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ ဥရောပအခြမ်းတွင် သုံးစွဲခြင်းဖြစ်ပြီး ဒတ်ချ်ဂီဒါအစား ၂၀၀၂ ခုနှစ်တွင် အစားထိုးသုံးစွဲခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အမေရိကန်ဒေါ်လာကို ကာရစ်ဘီယံနယ်သာလန်တွင် သုံးစွဲခြင်းဖြစ်ပြီး နယ်သာလန် အန်တီလီယန်းဂီဒါအစား ၂၀၁၁ တွင် အစားထိုးခဲခြင်းဖြစ်ပြီးသည်<ref>{{cite web |url = http://wetten.overheid.nl/BWBR0028551 |title=Wet geldstelsel BES |publisher=Dutch government |date=30 September 2010 |accessdate=၅ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၀}}</ref>}}}}
| စံတော်ချိန်ဇုန် = {{ubl|[[UTC]]+1 ([[ဗဟိုဥရောပဒေသ စံတော်ချိန်|CET]])|[[UTC]]−4 ([[အတ္တလန္တိတ်ဒေသ စံတော်ချိန်|AST]]){{efn|CET and CEST are used in the European Netherlands, and AST is used in the Caribbean Netherlands.}}}}
| utc_offset =
| utc_offset_DST =
| time_zone_DST = {{ubl|[[UTC]]+2 ([[ဗဟိုဥရောပဒေသ နွေရာသီစံတော်ချိန်|CEST]])|[[UTC]]−4 ([[အတ္တလန္တိတ်ဒေသ စံတော်ချိန်|AST]])}}
| DST_note = {{smaller|Note: Even though the European Netherlands are located within the [[UTC±00:00|UTC±0]] longitudes, the country adopted
[[UTC+1]] (Central European Time) as its standard time under German occupation on 2 November 1942, with a +0:40:28 offset (+1:40:28 during DST) from Amsterdam’s Local Mean Time (UTC+0:19:32).<ref>{{cite web |title=Time Zone & Clock Changes in Amsterdam, Netherlands |url=https://www.timeanddate.com/time/zone/netherlands/amsterdam |website=www.timeanddate.com |accessdate=၅ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၀ |language=en}}</ref>}}
| date_format = dd-mm-yyyy
| electricity = 230 V–50 Hz
| drives_on = right
| calling_code = +၃၁၊ +၅၉၉{{efn|+599 was the country code designated for the now dissolved Netherlands Antilles. The Caribbean Netherlands still use +599 7 (for Bonaire), +599 3 (for Sint Eustatius), and +599 4 (for Saba).}}
| iso3166code = NL
| cctld = [[.nl]], [[.bq]]{{efn|.nl သည် နယ်သာလန်နိုင်ငံအတွက် ယေဘုယျ အင်တာနက် ထိပ်ဆုံးဒိုမိန်းအမည်ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် [[.eu]] ဒိုမိန်းကိုလည်း အခြားသော ဥရောပသမဂ္ဂနိုင်ငံများနှင့် မျှဝေအသုံးပြုသည်။ .bq ကို ကာရစ်ဘီယံနယ်သာလန်အတွက် သတ်မှတ်ထားသော်ငြား အသုံးပြုခြင်း မရှိကြပေ။}}
| today =
| အကြီးဆုံးပြည်နယ် =
| အမြင့်ဆုံးနေရာ =
| အရှေဆုံးမြစ် =
| အကြီးဆုံးအင်း =
| ကမ်ရိုးတန်း =
| ပွဲများ =
| ဗဟိုဘဏ် =
| အထိမ်းအမှတ်များ =
}}
'''နယ်သာလန်နိုင်ငံ'''({{lang-nl|Nederland}} {{IPA-nl|ˈneːdərlɑnt||Nl-Nederland.ogg}})သည် ဥရောပအနောက်ပိုင်းတွင်ရှိသော အဓိကတည်ရှိသော နိုင်ငံဖြစ်ပြီး ကာရစ်ဘီယံဒေသမှ နယ်မြေအစိတ်အပိုင်းအချို့နှင့် ပေါင်းစပ်ပြီး စည်းမျဉ်းခံဘုရင်စနစ်ကျင့်သုံးသည့် နယ်သာလန်ဘုရင်နိုင်ငံတော်([[:en:Kingdom of the Neltherlands|Kingdom of the Neltherlands]])၏ အကြီးဆုံးသော နိုင်ငံဖြစ်သည်။<ref>{{cite web |url=https://wetten.overheid.nl/BWBR0002154/2017-11-17 |title=Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden |trans-title=Charter for the Kingdom of the Netherlands |language=Dutch |work=Government of the Netherlands |date=17 November 2017 |accessdate=၃ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၀}}</ref> ထိုနယ်သာလန်နိုင်ငံကို ဟော်လန်နိုင်ငံ<ref name="Netherlands vs. Holland">{{cite web |url=https://www.holland.com/global/tourism/information/general/netherlands-vs-holland.htm |title=Netherlands vs. Holland |work=Netherlands Bureau for Tourism and Congresses |accessdate=၃ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၀ |date=18 October 2012 |archive-date=24 November 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201124192022/https://www.holland.com/global/tourism/information/general/netherlands-vs-holland.htm }}</ref>ဟု တရားဝင်မဟုတ်သော အသုံးရှိသည်။ ဥရောပတွင် ပြည်နယ် ၁၂ ခု ပါဝင်ပြီး အရှေ့ဘက်တွင် ဂျာမနီနိုင်ငံ၊ တောင်ဘက်တွင် ဘယ်လ်ဂျီယမ်နိုင်ငံနှင့် အနောက်မြောက်တွင် မြောက်ပင်လယ်တို့နှင့် ထိစပ်နေပြီး မြောက်ပင်လယ်ရှိ ရေပြင်နယ်နိမိတ်သည် ထိုနိုင်ငံတို့နှင့်အပြင် ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်းနှင့်ပါ ထိစပ်၍နေသည်။<ref>{{cite web |url = http://www.defensie.nl/english/topics/hydrography/contents/maritime-zones-and-boundaries/netherlands-boundaries-in-the-north-sea |title=Netherlands boundaries in the North Sea |publisher=Ministry of Defence |accessdate=၃ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၀|url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140819083824/http://www.defensie.nl/english/topics/hydrography/contents/maritime-zones-and-boundaries/netherlands-boundaries-in-the-north-sea |archivedate=19 August 2014}}</ref>
== သမိုင်း ==
== မြေမျက်နှာသွင်ပြင် ==
ထူးဆန်းအံ့ဩဖွယ်ကောင်းလောက်အောင်ပင် နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ များစွာသော မြေမျက်နှာပြင် အစိတ်အပိုင်းတို့သည် ဆက်စပ်လျက် ရှိသော မြောက်ပင်လယ်ပြင်အောက် ပေ ၂၀ ခန့်နိမ့်ကျလျက်ရှိသည်။ ယင်းသို့ ပင်လယ် ရေမျက်နှာပြင်အောက် နိမ့်ကျနေသောကြောင့် နယ်သာလန်နိုင်ငံသားတို့သည် အမြဲတစေ ပင်လယ်ပြင်နှင့် ခုခံစစ်ပွဲ ဆင်နွှဲနေရသော တပ်သားများ ဖြစ်လာရလေသည်။ ထာဝစဉ်တိုက်ပွဲဝင်နေရသော တပ်သားများ ဖြစ်သည့်အလျောက် နယ်သာလန်နိုင်ငံသားတို့သည် ထကြွလုံ့လဥဿဟနှင့် ပြည့်စုံကုံလုံသော အမျိုးသားများဖြစ်လေသည်။ နိုင်ငံသားတို့၏ လုံ့လစွမ်းပကားကြောင့် နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် သေးငယ်သော နိုင်ငံဖြစ်လင့်ကစား နိုင်ငံများအလယ်တွင် ထည်ဝါစွာ ရပ်တည်နိုင်ခဲ့ပေသည်။
နယ်သာလန်နိုင်ငံသူ နိုင်ငံသားတို့သည် မိမိတို့ မှီတင်းနေထိုင်ရာ မြေနိမ့်ပိုင်းသို့ ပင်လယ်မှရေများ စီးဝင်မလာစေရန်၊ နည်းအသွယ်သွယ်ဖြင့် ကြိုးပမ်းတကုတ် အားထုတ်ကြရသည်။ ဒိုက်ခေါ် ပေ ၂၀၀၊ ၃၀၀ မျှ ထုထည်ရှိ၍ မြင့်မားလှသော ပင်လယ်ရေကာတာကြီးများကို ခိုင်မာစွာ ဆောက်လုပ်ရ၏။ မြေနိမ့်မှရေများကို လေရဟတ်များဖြင့် အဆင့်ဆင့်သယ်ဆောင်ကာ ပင်လယ်တွင်းသို့ ထုတ်ယူသွင်းပစ်ရ၏။ သို့ဖြစ်ရကား နယ်သာလန်နိုင်ငံကမ်းခြေတလျှောက်ရှိ မြို့ရွာများတွင် လေရဟတ်ကြီးငယ်များဖြင့် ပြည့်နှက်လျက် ရှိပေသည်။ ထိုလေရဟတ်များသည်ပင် နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ ကိုယ်ပိုင်အမှတ်အသားတခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။
လေရဟတ်ငယ်ကလေးများသည် နေ့ရောညဉ့်ပါ လည်ပတ်၍ မြေနိမ့်ပိုင်းမှ ရေကိုတူးမြောင်းငယ်များသို့ ပို့ဆောင်ပေး၏။ တူးမြောင်းငယ်များမှ ရေကို တူးမြောင်းကျယ်ကြီးများသို့ လေရဟတ်ကြီးများ၊ လျှပ်စစ်မိုတာများ၊ ဒီဇယ်အင်ဂျင်စက်များဖြင့် ပို့ဆောင်ကာ ပင်လယ်ထဲသို့ ရေကို ထုတ်ပစ်ရလေသည်။ တခါတရံ မုန်တိုင်းထန်သောအခါ လှိုင်းလုံးကြီးများသည် ကြီးမားသောအရှိန်ဖြင့် တူးမြောင်းကြီးများမှ ရေကို လာလမ်းသို့ တွန်းပစ်တတ်၏။ ယင်းသို့သောဝီရိယလုံ့လဖြင့် ပင်လယ်ရေနှင့် အစဉ်စစ်ခင်းနေသည့် အခိုက်မှာပင် ပင်လယ်ရေလွှမ်းမိုးသော အဖြစ်မျိုးကိုလည်း ကြုံတွေ့ရသေး၏။ ၁၉၅၃ ခုနှစ်တွင် ရေလွှမ်းမိုး၍ အကြီးအကျယ်ပျက်စီးခဲ့ရသည်။
== နိုင်ငံရေး ==
== အစိုးရ ==
=== အုပ်ချုပ်ရေး ဒေသများ ===
[[File:Map provinces Netherlands-en.svg|thumb|upright=0.9|[[:en:Provinces of the Netherlands|Provinces]] and [[:en:Caribbean Netherlands#Administration|territories]] of the Netherlands]]
[[File:2022-NL-Gemeenten-basis-2500px.png|thumb|upright=0.9|[[:en:Municipalities of the Netherlands|Municipalities map]]]]
နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင် ပြည်နယ် ၁၂ ခုခွဲခြားထားပြီး ၎င်းပြည်နယ်တခုစီသည် ဘုရင့်ကော်မရှင်နာမင်းကြီး (Commissaris van de Koning)၏ လက်အောက်တွင်ရှိသည်။ တရားဝင်အသုံးအနှုန်းမဟုတ်သော်လည်း လင်းဘာ့ဂ်ပြည်နယ်တွင် ထိုရာထူးနေရာအား ဘုရင်ခံ(Gouverneur)ဟုလည်း သုံးနှုန်းသည်။ ပြည်နယ်အားလုံးကို မြူနီစပါယ်ဒေသများအဖြစ် ခွဲခြားထားပြီး ဒေသ ၃၅၅ ခု (၂၀၁၉) ရှိသည်။<ref name=MUNICPS>{{cite web |url = https://www.cbs.nl/nl-nl/onze-diensten/methoden/classificaties/overig/gemeentelijke-indelingen-per-jaar/indeling%20per%20jaar/gemeentelijke-indeling-op-1-januari-2019 |title = Gemeentelijke indeling op 1 januari 2019 |trans-title = Municipalities on 1 January 2019 |language = Dutch |author = <!--Staff writer(s); no by-line.--> |date = 1 January 2019 |work = CBS Classifications |publisher = Statistics Netherlands (CBS)] |accessdate = ၂၉ ဩဂုတ် ၂၀၂၀}}</ref>
နိုင်ငံကို ရေထုခရိုင် ၂၁ ခု(၂၀၁၈ ခုနှစ်အရ) ခွဲခြားထားပြီး ရေထုဆိုင်ရာ ဘုတ်အဖွဲ့အစည်း(waterschap or hoogheemraadschap) မှ အုပ်ချုပ်ပြီး ရေကြောင်းနှင့်ဆိုင်သော ကိစ္စရပ်များအား စီမံကွပ်ကဲမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး လုပ်ပိုင်ခွင့်အာဏာတည်ရှိသည်။<ref name=WATER>{{cite web|url=http://www.uvw.nl/de-waterschappen.html |title=De waterschappen |language=Dutch |accessdate=၂၉ ဩဂုတ် ၂၀၂၀ |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131103064157/http://www.uvw.nl/de-waterschappen.html |archivedate=3 November 2013 }}</ref> ရေထုဆိုင်ရာ ဘုတ်အဖွဲ့အစည်း၏ နိုင်ငံတော်တည်ရှိမှုထက်ပင် စော၍နေပြီး ပထမဆုံးပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်မှာ ၁၁၉၆ ခုနှစ်ကတည်းကပင်ဖြစ်သည်။ ဒတ်ချ် ရေထုဆိုင်ရာ ဘုတ်အဖွဲ့အစည်းသည် သက်တမ်းအရင့်ဆုံးသော ဒီမိုကရေစီနည်းကျ အဖွဲ့အစည်းများတွင် ယနေ့ထက်တိုင် ကမ္ဘာပေါ်၌ ဆက်လက်တည်ရှိနေသော အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည်။ ရေထုဆိုင်ရာ ဘုတ်အဖွဲ့အစည်း၏ တိုက်ရိုက်ရွေးကောက်တင်မြှောက်မှုကို လေးနှစ်လျှင် တစ်ကြိမ်ကျင်းပသည်။
Bonaire, Sint Eustatius နှင့် Saba ကျွန်းများ၏ အုပ်ချုပ်မှုဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းကို ကာရစ်ဘီယံနယ်သာလန်(Caribbean Netherlands) ဟုခေါ်ပြီး ပြည်နယ်၁၂ ခု၏ ပြင်ပတွင် တည်ရှိသည်။ ထိုကျွန်းများအား openbare lichamen (public bodies) ဟုသော အမည်နာမရှိပြီး နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင် ဤအုပ်ချုပ်မှုဒေသများကို အထူးမြုနီစပယ်ဒေသဟုလည်း တခါတရံ၌ ရည်ညွှန်းကြသည်။<ref name=WOLBES>{{cite web|url=http://www.eerstekamer.nl/wetsvoorstel/31954_wet_openbare_lichamen|title=31.954, Wet openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba|language=Dutch|publisher=Eerste kamer der Staten-Generaal|quote=De openbare lichamen vallen rechtstreeks onder het Rijk omdat zij geen deel uitmaken van een provincie.<br />"Through the establishment of the BES islands as public bodies, rather than communities, the BES islands' rules may deviate from the rules in the European part of the Netherlands. The Dutch legislation will be introduced gradually. The public bodies fall directly under the central government because they are not part of a province."|accessdate=၂၉ ဩဂုတ် ၂၀၂၀}}</ref>
နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင် ဘယ်လ်ဂျီယမ်နိုင်ငံအတွင်းသို့ ဝင်ရောက်တည်ရှိနေသော နယ်မြေအများအပြားရှိပြီး ထိုနယ်မြေများသည် မြောက်ဘရာဘန့်ပြည်နယ်၏ အစိတ်အပိုင်းများ ဖြစ်ကြသည်။<ref>{{Cite web|url=http://www.exclave.eu/index.php?option=com_content&view=article&id=4&Itemid=10|title=Baarle-Hertog and Baarle Nassau|website=Exclave.eu|access-date=၂၉ ဩဂုတ် ၂၀၂၀}}</ref> နယ်သာလန်နှင့် ဘယ်လ်ဂျီယမ်နိုင်ငံတို့သည် Benelux နှင့် မကြာသေးမီက Schengen Area ထဲတွင်ပါဝင်ကြပြီး နိုင်ငံနှစ်ခုလုံးမှ နိုင်ငံသားအသီးသီးသည် ထိုနယ်မြေများတွင် ထိန်းချုပ်မှုမရှိပဲ သွားလာနိုင်သည်။
{| style="background:none;" cellspacing="2"
|
{| class="sortable wikitable" style="text-align:left;"
|-
! style="width:40px;" class="unsortable"| အလံ
! style="width:110px;"| ပြည်နယ်
! style="width:120px;"| မြို့တော်
! style="width:100px;"| အကြီးဆုံး မြို့
! style="width:60px;"| စုစုပေါင်း ဧရိယာ<ref name="auto2"/>
! style="width:60px;"| မြေ ဧရိယာ
! style="width:90px;"| လူဦးရေ<ref name="auto"/><br />(November 2019)
! style="width:80px;"| သိပ်သည်းမှု
|-
| style="text-align:center"|{{flagicon|Drenthe|size=27px}} || [[Drenthe]] || <center>[[Assen]]</center> || <center>[[Emmen, Netherlands|Emmen]]</center> || style="text-align:right"|{{convert|2680|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}||style="text-align:right"|{{convert|2634|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}|| style="text-align:right"|493,449|| style="text-align:right"|{{convert|188|/km2|/sqmi|abbr=on|sortable=on}}
|-
| style="text-align:center"|{{flagicon|Flevoland|size=27px}} || [[Flevoland]] || <center>[[Lelystad]]</center> || <center>[[Almere]]</center> || style="text-align:right"|{{convert|2413|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}||style="text-align:right"|{{convert|1413|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}|| style="text-align:right"|422,202|| style="text-align:right"|{{convert|299|/km2|/sqmi|abbr=on|sortable=on}}
|-
| style="text-align:center"|{{flagicon|Friesland|size=27px}} || [[Friesland]] ||colspan="2" | <center>[[Leeuwarden]]</center> || style="text-align:right"|{{convert|5749|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}||style="text-align:right"|{{convert|3324|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}|| style="text-align:right"|649,988|| style="text-align:right"|{{convert|196|/km2|/sqmi|abbr=on|sortable=on}}
|-
| style="text-align:center"|{{flagicon|Gelderland|size=27px}} || [[Gelderland]] || <center>[[Arnhem]]</center> || <center>[[Nijmegen]]</center> || style="text-align:right"|{{convert|5136|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}||style="text-align:right"|{{convert|4967|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}|| style="text-align:right"|2,084,478|| style="text-align:right"|{{convert|420|/km2|/sqmi|abbr=on|sortable=on}}
|-
| style="text-align:center"|{{flagicon|Groningen|size=27px}} || [[Groningen (province)|Groningen]] || colspan="2" | <center>[[Groningen (city)|Groningen]]</center> || style="text-align:right"|{{convert|2960|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}||style="text-align:right"|{{convert|2325|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}|| style="text-align:right"|585,881|| style="text-align:right"|{{convert|252|/km2|/sqmi|abbr=on|sortable=on}}
|-
| style="text-align:center"|{{flagicon|Limburg (Netherlands)|size=27px}} || [[Limburg (Netherlands)|Limburg]] || colspan="2" |<center>[[Maastricht]]</center> || style="text-align:right"|{{convert|2210|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}||style="text-align:right"|{{convert|2148|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}|| style="text-align:right"|1,118,223|| style="text-align:right"|{{convert|521|/km2|/sqmi|abbr=on|sortable=on}}
|-
| style="text-align:center"|{{flagicon|North Brabant|size=27px}} || [[North Brabant]]|| <center>[['s-Hertogenbosch]]</center><!-- spelled this way for table-aesthetic reasons--> || <center>[[Eindhoven]]</center> || style="text-align:right"|{{convert|5082|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}||style="text-align:right"|{{convert|4908|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}|| style="text-align:right"|2,562,566|| style="text-align:right"|{{convert|523|/km2|/sqmi|abbr=on|sortable=on}}
|-
| style="text-align:center"|{{flagicon|North Holland|size=27px}} || [[North Holland]] || <center>[[Haarlem]]</center> || <center>[[Amsterdam]]</center> || style="text-align:right"|{{convert|4092|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}||style="text-align:right"|{{convert|2662|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}|| style="text-align:right"|2,877,909|| style="text-align:right"|{{convert|1082|/km2|/sqmi|abbr=on|sortable=on}}
|-
| style="text-align:center"|{{flagicon|Overijssel|size=27px}} || [[Overijssel]] || <center>[[Zwolle]]</center> || <center>[[Enschede]]</center> || style="text-align:right"|{{convert|3421|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}||style="text-align:right"|{{convert|3323|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}|| style="text-align:right"|1,162,215|| style="text-align:right"|{{convert|350|/km2|/sqmi|abbr=on|sortable=on}}
|-
| style="text-align:center"|{{flagicon|South Holland|size=27px}} || [[South Holland]] || <center>[[The Hague]]</center> || <center>[[Rotterdam]]</center> || style="text-align:right"|{{convert|3419|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}||style="text-align:right"|{{convert|2814|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}|| style="text-align:right"|3,705,625|| style="text-align:right"|{{convert|1317|/km2|/sqmi|abbr=on|sortable=on}}
|-
| style="text-align:center"|{{flagicon|Utrecht|size=27px}} || [[Utrecht (province)|Utrecht]] || colspan="2" |<center>[[Utrecht (city)|Utrecht]]</center> || style="text-align:right"|{{convert|1449|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}||style="text-align:right"|{{convert|1380|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}|| style="text-align:right"|1,353,596|| style="text-align:right"|{{convert|981|/km2|/sqmi|abbr=on|sortable=on}}
|-
| style="text-align:center"|{{flagicon|Zeeland|size=27px}} || [[Zeeland]] || colspan="2" |<center>[[Middelburg]]</center> || style="text-align:right"|{{convert|2934|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}||style="text-align:right"|{{convert|1783|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}|| style="text-align:right"|383,689|| style="text-align:right"|{{convert|216|/km2|/sqmi|abbr=on|sortable=on}}
|- class="sortbottom"
! colspan="2" style="text-align:right;"| Total
! colspan="2" style="text-align:right;"| <center>[[Amsterdam]]</center>
! style="text-align:right;"| {{convert|41545|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}
! style="text-align:right;"| {{convert|33481|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}
! style="text-align:right;"| 17,399,821
! style="text-align:right;"| {{convert|521|/km2|/sqmi|abbr=on|sortable=on}}
|}
|}
{| style="background:none;" cellspacing="2"
|
{| class="sortable wikitable" style="text-align:left;"
|-
! style="width:40px;" class="unsortable"| Flag
! style="width:110px;"| Name
! style="width:120px;"| Capital
! style="width:60px;"| Area<ref name="auto1">{{Cite web|url=https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/caribische-deel-van-het-koninkrijk/vraag-en-antwoord/waaruit-bestaat-het-koninkrijk-der-nederlanden|title=Waaruit bestaat het Koninkrijk der Nederlanden?|author=Ministerie van Algemene Zaken|date=19 May 2015|website=Rijksoverheid}}</ref>
! style="width:90px;"| Population<ref name="auto1"/><br />(January 2019)
! style="width:80px;"|Density
|-
| style="text-align:center"|{{flagicon|Bonaire|size=27px}} || [[Bonaire]] ||<center>[[Kralendijk]]</center> || style="text-align:right"|{{convert|294|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}|| style="text-align:right"|20,104|| style="text-align:right"|{{convert|69|/km2|/sqmi|abbr=on|sortable=on}}
|-
| style="text-align:center"|{{flagicon|Saba|size=27px}} || [[Saba]] ||<center>[[The Bottom]]</center> || style="text-align:right"|{{convert|13|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}|| style="text-align:right"|1,915|| style="text-align:right"|{{convert|148|/km2|/sqmi|abbr=on|sortable=on}}
|-
| style="text-align:center"|{{flagicon|Sint Eustatius|size=27px}} || [[Sint Eustatius]] ||<center>[[Oranjestad, Sint Eustatius|Oranjestad]]</center> || style="text-align:right"|{{convert|21|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}|| style="text-align:right"|3,138|| style="text-align:right"|{{convert|150|/km2|/sqmi|abbr=on|sortable=on}}
|- class="sortbottom"
! colspan="3" style="text-align:right;"| Total
! style="text-align:right;"| {{convert|328|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}}
! style="text-align:right;"| 25,157
! style="text-align:right;"| {{convert|77|/km2|/sqmi|abbr=on|sortable=on}}
|}
|}
=== နိုင်ငံတကာ ဆက်ဆံရေး ===
[[File:International Court of Justice.jpg|thumb|left|The Peace Palace (''Vredespaleis''), in The Hague]]
သမိုင်းတွင် ဒတ်ချ်နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒကို ဘက်မလိုက်မူဝါဒဟု ဖော်ပြနိုင်သည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်မှစ၍ နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်း အများအပြားတွင် အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်၍ လာခဲ့ပြီး အရေးပါထင်ရှားသော အဖွဲ့အစည်းများမှာ ကုလသမဂ္ဂ၊ နေတိုးနှင့် ဥရောပသမဂ္ဂတို့ဖြစ်သည်။ ဒတ်ချ်စီးပွားရေးသည် အလွန်ပွင့်လင်းမြင်သာပြီး နိုင်ငံတကာကုန်သွယ်ရေးကို ကြီးစွာ မှီတည်နေသည်။
နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒသည် အခြေခံကတိကဝတ် ၄ ခုဖြစ်သော အတ္တလန်တစ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု([[:en:Atlanticism|Atlanticism]])၊ ဥရောပ ပေါင်းစည်းမှု([[:en:European integration|European integration]])၊ နိုင်ငံတကာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု၊ နိုင်ငံတကာ ဥပဒေတို့တွင် အခြေတည်သည်။ နယ်သာလန်နိုင်ငံနှင့် စပ်လျဉ်း၍ နိုင်ငံတကာ အငြင်းပွားဖွယ် အကြောင်းအရာမှာ ဆေးခြောက်အပျော့စားနှင့်ပတ်သက်သော လွတ်လပ်ခွင့် မူဝါဒဖြစ်သည်။
ဒတ်ချ်ရွှေခေတ်နှင့် ထိုအလွန်ကာလများတွင် ဒတ်ခ်ျလူမျိုးတို့သည် စီးပွားရေးနှင့် ကိုလိနီ အင်ပါယာများကို တည်ဆောက်ခဲ့ကြသည်။ အရေးကြီးဆုံးသော ကိုလိုနီနယ်များမှာ ယနေ့ခေတ် ဆူရီနမ်နှင့် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံတို့ဖြစ်သည်။ အင်ဒိုနီးရှားသည် အင်ဒိုနီးရှား အမျိုးသားတော်လှန်ရေးအပြီး လွတ်လပ်ရေးတိုက်ပွဲများ၊ နိုင်ငံတကာ ဖိအားများနှင့်ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီ၏ ဖြေရှင်းချက်များကြောင့် လွတ်လပ်ရေးရရှိလာခဲ့သည်။ ဆူရီနမ်သည် ၁၉၇၅ ခုနှစ်တွင် လွတ်လပ်ရေးရရှိခဲ့သည်။ ကိုလိုနီခေတ် အတိတ်၏ ကောင်းမွေဆိုးမွေတို့သည် သမိုင်းနှင့်ဆက်နွယ်နေရာ အတိတ်သမိုင်းတို့သည် နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ နိုင်ငံခြားဆက်ဆံရေးကို ယခုထက်တိုင် လွှမ်းမိုးထားဆဲဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် ထိုနိုင်ငံတို့မှ လူအများအပြားသည် နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင် အမြဲတမ်းနေထိုင်သူများအဖြစ် နေထိုင်ကြသည်။
=== တပ်မတော် ===
[[File:Rob Bauer.jpg|thumb|Lieutenant admiral Rob Bauer is the current [[:en:Chief of Defence (Netherlands)|Chief of Defence]].]]
နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် ဥရောပတွင် သက်တမ်းအရင့်ဆုံး စစ်တပ်ရှိသည့် နိုင်ငံများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်ပြီး ပထမဆုံး တည်ထောင်ခဲ့သည်မှာ ၁၅၀၀ ခုနှစ်များနှောင်းပိုင်း Maurice of Nassau လက်ထက်ကဖြစ်သည်။ ဒတ်ချ်တပ်မတော်ကို ဒတ်ချ်အင်ပါယာ ကာလတစ်လျှောက် အသုံးပြုခဲ့သည်။ နပိုလီယံကို စစ်ရှုံးပြီးနောက်ပိုင်း ဒတဒတ်ချ်တပ်မတော်ကို စစ်မှုမထမ်းမနေရ တပ်မတော်အဖြစ် အသွင်ပြောင်းလဲခဲ့ကြသည်။ ထိုတပ်အား ဘယ်လဂျီယမ်တော်လှန်ရေးကာလတွင် မောင်မြင်စွာ တပ်ဖြန့်နိုင်ခြင်း မရှိခဲ့ပေ။ ၁၈၃၀ ခုနှစ်နောက်ပိုင်းတွင် အဓိကအားဖြင့် ဒတ်ချ်ကိုလိုနီနယ်များတွင် တပ်ဖြန့်ထားခဲ့ပြီး ပထမကမ္ဘာစစ်အပါအဝင် ဥရောပစစ်ပွဲများတွင် မပါဝင်တော့ပဲ ဘက်မလိုက်မူဝါဒကို ကျင့်သုံးခဲ့ရာ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်း ၁၉၄၀ ခုနှစ် မေလတွင် နယ်သာလန်နိုင်ငံအား ကျူးကျော်စီးနင်းမှာသာ စစ်ထဲသို့ပါဝင်ခဲ့ပြီး ရှုံးနိမ့်ခဲ့သည်။
[[File:HNLMS Holland.jpg|thumb|''Zr. Ms. Holland'', a Royal Netherlands Navy offshore patrol vessel]]
၁၉၄၈ ခုနှစ်တွင် နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် ဘက်မလိုက်မူကို စွန့်ခဲ့ပြီး ဘရပ်ဆဲစာချုပ်(Treaty of Brussels)တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုနှစ်တွင် နေတိုးအဖွဲ့၏ တည်ထောင်သူ အဖွဲ့ဝင် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် ဒတ်ချ်တပ်မတော်သည် နေတိုးအဖွဲ့၏ အင်အားတရပ်ဖြစ်ခဲ့ပြီး စစ်အေးကာလအတွင်း ဂျာမနီနိုင်ငံတွင် များစွာသော အခြေစိုက်စခန်းများတွင် တပ်ဖြန့်ထားရှိခဲ့သည်။ ကိုရီးယား စစ်ပွဲအတွင်း ဒတ်ချ်စစ်သား ၃,၀၀၀ ထောင်ကျော်သည် အမေရိကန်တပ်မတော်၏ အမှတ် ၂ ခြေလျင်တပ်မ (2nd Infantry Division) တွင် တာဝန်ပေးခြင်း ခံခဲ့ရသည်။ ၁၉၉၆ ခုနှစ်တွင် စစ်မှုမထမ်းမနေရ ဥပဒေကို ရုပ်သိမ်းခဲ့ပြီး ဒတ်ချ်တပ်မတော်သည် ပရော်ဖက်ရှင်နယ် တပ်မတော်တစ်ရပ်အဖြစ်သို့ ကူးပြောင်းခဲ့သည်။ ၁၉၉၀ ခုနှစ်များမှကတည်းက ဒတ်ချ်တပ်မတော်သည် ဘောစနီးယားစစ်ပွဲနှင့် ကိုဆိုဗိုစစ်ပွဲများ၊ ဆက်ဒမ်ဟူစိန် စစ်ရှုံးပြီးနောက် အီရတ်ရှိ ပြည်နယ်တစ်ခုတွင် တပ်စွဲထိန်းချုပ်ထားခြင်း၊ အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံတွင် တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းတို့တွင် ပါဝင်ပတ်သက်ခဲ့သည်။
တပ်မတော်ကို အခွဲ ၄ ခုဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားပြီး ရှေ့တွင် ကနဦးစာလုံး Koninklijke (တော်ဝင်)ဖြင့် စတင်ထားသည်:
* Koninklijke Marine (KM)၊ နယ်သာလန် တော်ဝင် ရေတပ်မတော်၊ ရေကြောင်းဆိုင်ရာ လေယာဉ်များနှင့် ရေကြောင်းဆိုင်ရာ တပ်ဖွဲ့ဝင်များ ပါဝင်သည်။
* Koninklijke Landmacht (KL)၊ နယ်သာလန် တော်ဝင် ကြည်းတပ်မတော်၊
* Koninklijke Luchtmacht (KLu)၊ နယ်သာလန် တော်ဝင် လေတပ်မတော်၊
* Koninklijke Marechaussee (KMar), the Royal Marechaussee (Military Police)၊ တော်ဝင်ရဲတပ်ဖွဲ့၊ တပ်မတော်ရဲများနှင့် နယ်ခြားစောင့်တပ်ဖွဲ့များ ပါဝင်သည်။
ရေငုပ်သင်္ဘောတပ်ဖွဲ့နှင့်သက်ဆိုင်သော တာဝန်များကို အမျိုးသမီးများအတွက် ခွင့်ပြုခဲ့သည်မှာ ၂၀၁၇ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်နေ့မှ ဖြစ်သည်။ နယ်သာလန်တပ်မတော်၏ အထူးတပ်ဖွဲ့(Korps Commandotroepen)တွင် အမျိုးသမီးများအား ခွင့်ပြုထားသော်လည်း ကနဦးလေ့ကျင့်ရေးများတွင် အလွန်ပြင်းထန်သော ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ လိုအပ်ချက်များကြောင့် အမျိုးသမီးတစ်ဦးအတွက် အထူးတပ်ဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးဖြစ်နိုင်ရန် မဖြစ်နိုင်သလောက်ရှိသည်။<ref>[http://www.korpscommandotroepen.nl/index.php?l=nl&p=118 KCT. Official website of the Dutch Commando Foundation] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20110205094656/http://www.korpscommandotroepen.nl/index.php?l=nl&p=118 |date=5 February 2011 }}. Korpscommandotroepen.nl (14 April 2010). Retrieved on 21 August 2012.</ref> ဒတ်ချ်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနတွင် ဝန်ထမ်း ၇၀,၀၀၀ ကျော် ခန့်အပ်ထားပြီး ၂၀,၀၀၀ ကျော်မှာ အရပ်သားများ ဖြစ်ပြီး၅၀,၀၀၀ ကျော်မှာ တပ်မတော်သားများ ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.defensie.nl/onderwerpen/werken_bij_defensie |title=Ministerie van defensie – Werken bij Defensie |publisher=Mindef.nl |accessdate=၅ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၀ |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110811142105/http://www.defensie.nl/onderwerpen/werken_bij_defensie |archivedate=11 August 2011 }}</ref> ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဧပြီလတွင် အစိုးရသည် အစိုးရအသုံးစရိတ်များ ဖြတ်တောက်သည့်အတွက် စစ်သုံးစရိတ်များကို အကြီးအကျယ်လျော့ချမည့်အကြောင်း ကြေညာခဲ့ရာ ထို့အထဲတွင် တင့်၊ တိုက်လေယာဉ်၊ သင်္ဘောနှင့် အကြီးတန်းတပ်မတော်အရာရှိများ လျော့ချရေးတို့ပါဝင်သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.defensie.nl/actueel/nieuws/2011/04/08/46180709/Defensie_hard_getroffen_door_bezuinigingen_video |title=Defensie hard getroffen door bezuinigingen |publisher=Ministry of Defence |accessdate=၅ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၀ |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110807071458/http://www.defensie.nl/actueel/nieuws/2011/04/08/46180709/Defensie_hard_getroffen_door_bezuinigingen_video |archivedate=7 August 2011 }}</ref>
နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် စစ်ဥပဒေနှင့်ပတ်သက်သော နိုင်ငံတကာ သဘောတူညီချက်များတွင် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ သို့သော် နျူးကလီယားလက်နက်လျော့ချရေးနှင့် ပတ်သက်သော ကုလသမဂ္ဂ စာချုပ်ကို လက်မှတ်မရေးထိုးရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Red Cross urges Netherlands to sign UN nuclear weapons ban |url=https://nltimes.nl/2019/02/11/red-cross-urges-netherlands-sign-un-nuclear-weapons-ban |work=NL Times |date=11 February 2019}}</ref>
== စီးပွားရေး ==
[[File:Smile 29Aug07 5, at the Amazone harbour, Port of Rotterdam, Holland 29-Aug-2007.jpg|thumb|ဥရောပ၏အကြီးဆုံးဆိပ်ကမ်းဖြစ်သော ရော်တာဒမ်ဆိပ်ကမ်း]]
နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင် ဖွံ့ဖြိုးပြီး စီးပွားရေးရှိပြီး ရာစုနှစ်များစွာကြာအောင် ဥရောပစီးပွားရေး၏ အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ ၁၆ ရာစုမှစ၍ သင်္ဘောလုပ်ငန်း၊ ငါးလုပ်ငန်း၊ စိုက်ပျိုးရေး၊ ကုန်သွယ်မှုနှင့် ဘဏ်လုပ်ငန်းများသည် ဒတ်ချ်စီးပွားရေးလုပ်ငန်း၏ အဓိကအစိတ်အပိုင်းများဖြစ်ကြသည်။ နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင် မြင့်မားသောအဆင့်ရှိသော စီးပွားရေးလွတ်လပ်ခွင့်ရှိသည်။ Global Enabling Trade Report(2nd in 2016) အစီရင်ခံစာတွင် ထိပ်ဆုံးနိုင်ငံထဲမှ တစ်နိုင်ငံဖြစ်ပြီး Swiss International Institute for Management Development ၏ ၂၀၁၇ ခုနှစ်စာရင်းအရ စီးပွားရေးဆိုင်ရာယှဉ်ပြိုင်နိုင်မှု၌ ကမ္ဘာပေါ်တွင် အဆင့် ၅ တွင်ရှိသော နိုင်ငံဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.imd.org/globalassets/wcc/docs/release-2017/2017-world_competitiveness_ranking.pdf|archive-url=https://web.archive.org/web/20170604200349/http://www.imd.org/globalassets/wcc/docs/release-2017/2017-world_competitiveness_ranking.pdf|url-status=dead|archive-date=4 June 2017|title=Wayback Machine|date=4 June 2017|accessdate=၉ ဇွန် ၂၀၂၀}}</ref> ထို့ပြင် နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် 2018 Global Innovation Index ၏ညွှန်းကိန်းများအရ ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဒုတိယမြောက် တီထွင်ဆန်းသစ်မှုအရှိဆုံးသော နိုင်ငံဖြစ်သည်။<ref>Cornell University, INSEAD, and WIPO (2018): The Global Innovation Index 2018: Energizing the World with Innovation. Ithaca, Fontainebleau and Geneva</ref>
[[File:Netherlands.jpg|thumb|The Netherlands is a heavily developed country. Shown here is a motorway passing by a [[:en:polder|polder]] with a [[:en:windpump|drainage windmill]], and two [[:en:wind turbines|wind turbines]] in the background.]]
၂၀၁၆ ခုနှစ် စာရင်းများအရ နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ အဓိကကုန်သွယ်ဖက်နိုင်ငံများမှာ ဂျာမနီနိုင်ငံ၊ ဘယ်လ်ဂျီယမ်နိုင်ငံ၊ ယူနိုက်တက် ကင်းဒမ်း၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ ပြင်သစ်၊ အီတလီ၊ တရုတ်နှင် ရုရှားနိုင်ငံတို့ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|title = The World Factbook|url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/nl.html|website = www.cia.gov|accessdate = 22 April 2015|archivedate = 21 May 2020|archiveurl = https://web.archive.org/web/20200521043249/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/nl.html}}</ref> ထို့ပြင် နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် ကမ္ဘာ့ပို့ကုန်ထိပ်သီး ၁၀ နိုင်ငံတွင်လည်း ပါဝင်သော နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်သည်။ စားသောက်ကုန်လုပ်ငန်းသည် ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်း၏ အကြီးမားဆုံးသော အစိတ်အပိုင်းဖြစ်ပြီး အခြားသော အဓိကကုန်ထုတ်စက်မှုလုပ်ငန်းများမှာ ဓာတုပစ္စည်းလုပ်ငန်း၊ သတ္တုလုပ်ငန်း၊ စက်ပစ္စည်းအစိတ်အပိုင်းလုပ်ငန်း၊ လျှပ်စစ်ပစ္စည်းလုပ်ငန်း၊ ကုန်သွယ်မှု၊ ဝန်ဆောင်မှုနှင့် ခရီသွားလုပ်ငန်းတို့ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတကာတွင် ကုမ္ပဏီခွဲများထားရှိလုပ်ဆောင်နေသော ဒတ်ချ်ကုမ္ပဏီများကို ဥပမာအဖြစ် ထုတ်နှုတ်ပြရလျှင် [[:en:Randstad Holding|Randstad]]၊ [[:en:Unilever|Unilever]]၊ [[:en:Heineken International|Heineken]]၊ [[:en:KLM|KLM]]၊ ဘဏ္ဍာရေးဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းများတွင် [[:en:ING Group|ING]]၊ [[:en:ABN AMRO|ABN AMRO]]၊ [[:en:Rabobank|Rabobank]]၊ ဓာတုပစ္စည်းလုပ်ငန်းများတွင် [[:en:DSM (company)|DSM]], [[:en:AkzoNobel|AKZO]]၊ ရေနံသန့်စင်မှုလုပ်ငန်းများတွင် [[:en:Royal Dutch Shell|Royal Dutch Shell]]၊ အီလက်ထရောနစ်ပစ္စည်းလုပ်ငန်းတွင် [[:en:Philips|Philips]]၊ [[:en:ASML Holding|ASML]]၊ ဂြုဟ်တုဖြင့် သွားလာမှုညွှန်ပြသော ကုမ္ပဏီအဖြစ် [[:en:Tom Tom|Tom Tom]] တို့ဖြစ်ကြသည်။
နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ၁၇ နိုင်ငံမြောက် အကြီးဆုံးစီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှိသော နိုင်ငံဖြစ်ပြီး နိုင်ငံသားတစ်ဦးချင်းအလိုက် GDP တွင်လည်း ၁၀ နိုင်ငံမြောက် အမြင့်ဆုံးသော နိုင်ငံဖြစ်သည်။ ၁၉၉၇ ခုနှစ်မှ ၂၀၀၀ ခုနှစ်အကြားတွင် နှစ်စဉ်စီးပွားရေးတိုးတက်မှု(GDP)သည် ပျမ်းမျှအားဖြင့် ၄% နီးပါးရှိပြီး ဥရောပပျမ်းမျှရာခိုင်နှုန်းထက် ကောင်းစွာ ကျော်လွန်ခဲ့သည်။ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ စီးပွားရေးနှေးကွေးမှု ကြုံတွေ့ရသော ၂၀၀၁ ခုနှစ်မှ ၂၀၀၅ ခုနှစ်အထိ တိုးတက်မှုမှာ အတော်လေး နှေးကွေးလာခဲ့ပြီး၂၀၀၇ ခုနှစ်၏ တတိယလေးလပတ်တွင် ၄.၁% ထိ အရှိန်မြင့် တိုးတက်လာခဲ့သည်။ ၂၀၁၃ ခုနှစ် မေလတွင် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှုန်း(inflation)သည် တစ်နှစ်လျှင် ၂.၈% ထိရှိလာခဲ့သည်။<ref>{{cite web|title=Inflation up to 2.8 percent|url=http://www.cbs.nl/en-GB/menu/themas/dossiers/conjunctuur/publicaties/artikelen/archief/2013/2013-042-pb.htm|publisher=Statistics Netherlands|accessdate=၉ ဇွန် ၂၀၂၀|date=6 June 2013|archive-date=7 March 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160307040726/http://cbs.nl/en-gb/menu/themas/dossiers/conjunctuur/publicaties/artikelen/archief/2013/2013-042-pb.htm}}</ref> ၂၀၁၃ ခုနှစ် ဧပြီလတွင် အလုပ်လက်မဲ့ရာခိုင်နှူန်းသည် ၈.၂%(သိုမဟုတ် ILO၏ သတ်မှတ်ချက်အရ ၆.၇%)<ref>{{cite web|url=http://www.cbs.nl/en-GB/menu/themas/dossiers/conjunctuur/publicaties/artikelen/archief/2013/2013-035-pb.htm|title=Unemployment further up|accessdate=၉ ဇွန် ၂၀၂၀|date=15 May 2013|publisher=Statistics Netherlands|archive-date=6 March 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160306033400/http://cbs.nl/en-gb/menu/themas/dossiers/conjunctuur/publicaties/artikelen/archief/2013/2013-035-pb.htm}}</ref> ရှိလာပြီး ၂၀၁၉ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလသို့ ရောက်ရှိလာသောအခါမှသာ ၃.၄% သို့ ကျဆင်းသွားခဲ့သည်။<ref>{{cite web|title=More employed in February|url=https://www.cbs.nl/en-gb/news/2019/12/more-employed-in-february|accessdate=၉ ဇွန် ၂၀၂၀|date=21 February 2019}}{{Dead link|date=June 2025 }}</ref>
နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် ဂီနီညွှန်းကိန်း(GINI coefficient)အရကြည့်မည်ဆိုလျှင်လည်း အလွန်နည်းပါးပြီး ၀.၃၂၆ သာ ရှိသည်။ နိုင်ငံသားအလိုက် ဂျီဒီပီမှာ ၇ နိုင်ငံမြောက် အမြင့်ဆုံးတွင်ရှိသော်လည်း ယူနီဆက်(UNICEF) ၏ ချမ်းသာသော နိုင်ငံများတွင် ကလေးများအတွက် သုခပြည့်စုံမှု၌ အဆင့်သတ်မှတ်ချက်တွင် ထိပ်ဆုံး အဆင့် ၁ နေရာတွင် ရှိနေသည်။ စီးပွားရေးလွတ်လပ်ခွင့် ညွှန်းကိန်း(Index of Economic Freedom)အရ လွတ်လပ်သော ဈေးကွက် အရင်းရှင်စီးပွားရေးတွင် ၁၅၇ နိုင်ငံအား တိုင်းတာခဲ့ရာတွင် အဆင့် ၁၃ ရှိသော နိုင်ငံဖြစ်သည်။
အမ်စတာဒမ်သည် နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ ဘဏ္ဍာရေးနှင့် စီးပွားရေးဆိုင်ရာ မြိုတော်ဖြစ်သည်။ Euronext ၏ အစိတ်အပိုင်းဖြစ်သော အမ်စတာဒမ်စတော့အိတ်ချိန်း(Amsterdam Stock Exchange, AEX)သည် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ သက်တမ်းအရင့်ဆုံး စတော့အိတ်ချိန်းဖြစ်ပြီး ဥရောပ၏ အကြီးဆုံးစတော့အိတ်ချိန်းများထဲမှညတစ်ခုဖြစ်သည်။ စတော့အိတ်ချိန်းသည် မြို့တော်၏ အလယ် ဒမ်ရင်ပြင်(Dam Square)အနီးတွင် တည်ရှိသည်။ ယူရိုငွေကြေးကို တည်ထောင်သူ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံအနေဖြင့် နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် ၎င်း၏ ယခင်ငွေကြေးဖြစ်သော "ဂီဒါ"နှင့် လဲလှယ်ခြင်းကို အခြားသော ထောက်ခံသူ ၁၅ နိုင်ငံနှင့်အတူ လဲလှယ်ခြင်းကို ၁ ဇန်နဝါရီ ၁၉၉၉ တွင် ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး အမှန်တကယ် အသုံးပြုခြင်းကို ၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၀၂ ခုနှစ်တွင် ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့သည်။ ၁ ယူရိုသည် ဒတ်ခ်ျဂီဒါ ၂.၂၀၃၇၁ နှင့် ညီမျှသည်။ ကာရစ်ဘီယံနယ်သာလန်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာကို ယူရိုအစား အသုံးပြုကြသည်။
[[File:BlueEurozone.svg|thumb|left|The Netherlands is part of a monetary union, the [[:en:Eurozone|Eurozone]] (dark blue), and the [[:en:Internal Market (European Union)|EU single market]].]]
ဥရောပ၏ အကြီးဆုံး ဆိပ်ကမ်းဖြစ်သော ရော်တာဒမ်ဆိပ်ကမ်းတည်ရှိရာ နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ တည်နေရာသည် ဂျာမနီနှင့် ယူနိုက်တက်ကမ်းဒမ်းအကြား ဈေးကွက်ချိတ်ဆက်ပေးရာ နေရာပင်ဖြစ်သည်။ စီးပွားရေး၏ အခြားသော အရေးပါသည့် အစိတ်အပိုင်းမှာ နိုင်ငံတကာကုန်သွယ်ရေး၊ ဘဏ်လုပ်ငန်းနှင့် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးတို့ဖြစ်သည်။ အမ်စတာဒမ်မြို့သည် နိုင်ငံတကာ ခရီးသွားဧည့်သည် ၄.၂ မီလီယံကျော် လာရောက်လည်ပတ်သည့် ဥရောပ၏ ၅ နေရာမြောက် ခရီးသွားထူထပ်ဆုံးသော မြို့ဖြစ်သည်။<ref name="42milvisitors">{{cite web|url=http://www.ez.amsterdam.nl/page.php?page=9&menu=27 |title=Amsterdam en de wereld: Toerisme en congreswezen |accessdate=၁၉ ဇွန် ၂၀၂၀ |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090215160103/http://www.ez.amsterdam.nl/page.php?page=9&menu=27 |archivedate=15 February 2009 }}. ez.amsterdam.nl</ref> ဥရောပသမဂ္ဂ၏ ရွေ့ပြောင်းလုပ်သားများ တိုးပွားလာမှုကြောင့် ဗဟိုနှင့် အရှေ့ဥရောပမှ ရွေ့ပြောင်းလုပ်သားများ နယ်သာလန်နိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိလာခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite news |url=http://uk.reuters.com/article/2012/02/10/uk-dutch-immigrants-idUKTRE8191ML20120210 |title=Dutch allow Wilders' anti-Pole website, EU critical |work=Reuters |date=10 February 2012 |first=Gilbert |last=Kreijger |accessdate=19 June 2020 |archivedate=21 November 2015 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151121020852/http://uk.reuters.com/article/2012/02/10/uk-dutch-immigrants-idUKTRE8191ML20120210 }}</ref>
နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် နိုင်ငံခြားတိုက်ရိုက်ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုတွင် ထိပ်ဆုံးနိုင်ငံများမှ တစ်နိုင်ငံအဖြစ် ဆက်လက်ဦးဆောင်ခဲ့ပြီး အမေရိကန်နိုင်ငံတွင် ရင်နှီးမြုပ်နှံမှု အကြီးမားဆုံးသော နိုင်ငံကြီး ၅ နိုင်ငံမှ တစ်နိုင်ငံဖြစ်သည်။ ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် စီးပွားရေးနှေးကွေးလာမှုနှင့် ကြုံတွေ့ခဲ့ရသော်လည်း ၂၀၀၆ ခုနှစ်တွင် ပို့ကုန်တိုးမြှင့်မှုနှင့် ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှု ခိုင်မာခြင်းတို့ကြောင့် ခြောက်နှစ်အတွင့် အမြင့်ဆုံးနေရာသို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးဖိုရမ်၏ အရ နယ်သာလန်နိုင်ငံသည်ယှဉ်ပြိုင်နိုင်မှု စီးပွားရေးအရှိဆုံး စတုတ္ထမြောက်နိုင်ငံ ဖြစ်လာခဲ့သည်။<ref name="wefcomp">{{cite web|url=http://www.weforum.org/issues/global-competitiveness |title=Global Competitiveness Report 2012–2013 |publisher=World Economic Forum |date=5 September 2012 |accessdate=၁၉ ဇွန် ၂၀၂၀ |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141210040419/http://www.weforum.org/issues/global-competitiveness |archivedate=10 December 2014}}</ref>
=== သဘာဝဓာတ်ငွေ့ ===
[[File:Natural gas NL.png|thumb|250px|Natural gas concessions in the Netherlands. Today the Netherlands accounts for more than 25% of all natural gas reserves in the EU.]]
၁၉၅၀ ခုနှစ်များ အစောပိုင်းတွင် နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင် ကြီးမားသော သဘာဝဓာတ်ငွေ့သိုက်များကို တွေ့ရှိခဲ့သည်။ သဘာဝဓာတ်ငွေ့များ ရောင်းချခြင်းသည် ဆယ်စုနှစ်များစွာကြာအောင် ယူရိုဘီလီယံများစွာကို ပေါင်းထည့်ခြင်းဖြင့် အစိုးရ၏ဝင်ငွေတိုးလာစေပြီး နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ ဘဏ္ဍာငွေကို များပြားလာစေရန် ပြုလုပ်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။<ref name="vorige.nrc.nl">[http://vorige.nrc.nl//international/article2274261.ece/The_Dutch_curse_how_billions_from_natural_gas_went_up_in_smoke The Dutch curse: how billions from natural gas went up in smoke] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161221000129/http://vorige.nrc.nl//international/article2274261.ece/The_Dutch_curse_how_billions_from_natural_gas_went_up_in_smoke |date=21 December 2016 }} LEES MEER, 17 June 2009</ref> သို့ပေမယ်လည်း နိုင်ငံ၏ ကြီးမားသော စွမ်းအင်ကြွယ်ဝမှုသည် မမြင်နိုင်သော အကျိုးဆက်များအဖြစ် စီးပွားရေးအခြားသော အစိတ်အပိုင်းတို့၏ ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းကို ထိခိုက်ခဲ့ပြီး ထိုအခြေအနေကို [[ဒတ်ခ်ျရောဂါ]]ဟု ခေါ်ဆိုခဲ့ကြသည်။<ref name="vorige.nrc.nl"/>
[[File:Wildervank natural gas field.jpg|thumb|250px|The Groningen gas field whose discovery in 1959 transformed the Dutch economy, generating €159 billion in revenue since the mid-1970s.]]
ကျောက်မီးသွေးနှင့် ဓာတ်ငွေ့မှလွဲ၍ နိုင်ငံ၌ အခြားသော တွင်းထွက်သတ္တုများ မရှိချေ။ နောက်ဆုံးသော ကျောက်မီးသွေးတွင်းကို ၁၉၇၄ ခုနှစ်တွင် ပိတ်သိမ်းခဲ့သည်။ ဂရိုနင်ဂန်ဓာတ်ငွေ့တူးဖော်ရာမြေသည် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ အကြီးဆုံးသော ဓာတ်ငွေ့တူးဖော်သည့် လုပ်ငန်းမြေထဲမှ တစ်ခုဖြစ်ပြီး စလော့ချ်သာရင်းကျေးရွာအနီးတွင် တည်ရှိသည်။ ၁၉၇၀ ခုနှစ်များ အလယ်ပိုင်းကတည်းကပင် အဆိုပါ ဓာတ်ငွေ့လုပ်ငန်းမှ နိုင်ငံဘဏ္ဍာငွေ ယူရို ၁၅၉ ဘီလီယံခန့် ရရှိ၍နေသည်။<ref name="geo">{{cite web|url=http://www.geoexpro.com/article/The_Groningen_Gas_Field/bf349ab1.aspx|title=The Groningen Gas Field|year=2009|publisher=GEO ExPro Magazine|accessdate=၂၇ ဇွန် ၂၀၂၀|archivedate=19 October 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131019172237/http://www.geoexpro.com/article/The_Groningen_Gas_Field/bf349ab1.aspx}}</ref> ထိုဓာတ်ငွေ့တူးဖော်ခြင်းကို အစိုးရပိုင် Gasunie ကုမ္ပဏီမှ ဆောင်ရွက်ပြီး ထုတ်လုပ်မှုကို အစိုးရပိုင် Royal Dutch Shell နှင့် Exxon Mobil တို့မှ ပူပေါင်းဆောင်ရွက်သည်။ "ဓာတ်ငွေ့တူးဖော်ခြင်းသည် ကမ္ဘာမြေပြင်းထန်စွာ တုန်ခါမှုကို တိုးလာစေပြီး အချို့သော တိုင်းတာချက်များတွင် ၃.၆ ရစ်ချက်တာစကေးလောက်အထိ ပြင်းအားရှိသည်။ ပျက်စီးမှုများအား ပြင်ဆင်စရိတ်၊ အဆောက်အဦတို့၏ ဖွဲ့စည်းပုံအဆင့်မြှင့်ခြင်းနှင့် တန်ဖိုးနိမ့်ကျသွားသော အိမ်ရာများအတွက်လျော်ကြေးသည် ယူရို ၆.၅ ဘီလီလံ နီးပါးရှိ၍နေပြီဖြစ်သည်။ အိမ်ခြေ ၃၅,၀၀၀ နီးပါးသည် ဤအကျိုးသက်ရောက်မှုကို ခံစားရသည်ဟု ဆိုသည်။"<ref>UPDATE 2-Dutch gas field earthquake dangers ignored for decades -Safety Board Wed 18 February 2015, By Anthony Deutsch,18 Feb (Reuters)</ref> နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင် ဥရောပသမ္မဂ္ဂ၏ ၂၅ % ခန့်သော သိုလှောင်ထားသော သဘာဝဓာတ်ငွေ့ရှိသည်။ စွမ်းအင်ထုတ်လုပ်မှုသည် ၂၀၁၄ ခုနှစ်၌ နိုင်ငံဂျီဒီပီ၏ ၁၁% နီးပါးရှိ၍နေသည်။<ref>{{cite web|url=http://www.iea.org/publications/freepublications/publication/Netherlands2014.pdf|title=Energy Policies of IEA Countries|publisher=International Energy Agency|access-date=23 March 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20160705030846/http://www.iea.org/publications/freepublications/publication/Netherlands2014.pdf|archive-date=5 July 2016|url-status=dead|accessdate=27 June 2020|archivedate=5 July 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160705030846/http://www.iea.org/publications/freepublications/publication/Netherlands2014.pdf}}</ref> နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးသည် သဘာဝဓာတ်ငွေ့သိုလှောင်မှုမှ အဓိကမျှဝေမှု ရရှိ၍နေသောကြောင့် စွမ်းအင်သတ်မှတ်ချက်တွင် အလွန်မြင့်သည့်အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိနေသည်။<ref>{{cite web|url=https://www.energieakkoordser.nl/~/media/files/energieakkoord/publiciteit/agreement-on-energy-policy-in-practice.ashx|title=The Agreement on Energy for Sustainable Growth|publisher=SER|access-date=27 June 2020|archive-date=26 June 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190626200052/https://www.energieakkoordser.nl/~/media/files/energieakkoord/publiciteit/agreement-on-energy-policy-in-practice.ashx}}</ref>
နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် စွမ်းအင်ထောက်ပံ့မှုတွင် အနာဂတ်စိန်ခေါ်မှုအဖြစ် ကြုံတွေ့နိုင်ပြီး ၂၀၂၅၌ ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လုပ်ဖြန့်ဖြူးမှုတွင် လိုအပ်မှုများနှင့် ကြုံတွေ့နိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်းကြသည်။ အထူးသဖြင့် နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ အဓိက ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လုပ်ရာနေရာဖြစ်သော ဂရိုနင်ဂန် ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လုပ်ရေးနေရာတွင် ပြတ်တောက်မှုများနှင့် ကြုံတွေ့နိုင်ပြီး မြေငလျင်များသည် ဂရိုနင်ဂန်ဒေသကို လှုပ်ခတ်နိုင်သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.iea.org/publications/freepublications/publication/Netherlands2014.pdf|title=Energy Policies|publisher=IEA|access-date=၂၇ ဇွန် ၂၀၂၀|archive-url=https://web.archive.org/web/20160705030846/http://www.iea.org/publications/freepublications/publication/Netherlands2014.pdf|archive-date=5 July 2016|url-status=dead|accessdate=27 June 2020|archivedate=5 July 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160705030846/http://www.iea.org/publications/freepublications/publication/Netherlands2014.pdf}}</ref> နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ စွမ်းအင်ထောက်ပံ့မှုသည် သဘာဝဓာတ်ငွေ့ပေါ်တွင် ကြီးမားစွာ မူတည်နေသည်။ ဓာတ်ငွေ့သည် နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ အိမ်များအား ပူနွေးမှုပေးနိုင်သည့် အဓိကရင်းမြစ်ဖြစ်ပြီး<ref name=stp/> ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် စွမ်းအင်ပေါင်းစပ်မှု၏ ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းအား ကိုယ်စားပြုသည်။<ref name=bbs>{{cite web|url=https://www.iea.org/media/countries/Netherlands.pdf|title=Netherlands Energy System Overview|publisher=IEA|access-date=၂၇ ဇွန် ၂၀၂၀|archive-url=https://web.archive.org/web/20171227075530/https://www.iea.org/media/countries/Netherlands.pdf|archive-date=27 December 2017|url-status=dead|accessdate=27 June 2020|archivedate=27 December 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171227075530/https://www.iea.org/media/countries/Netherlands.pdf}}</ref> ထို့အပြင် European Union 2020 package (GHG ထုတ်လွှတ်မှုအား ၂၀% လျော့ချရေး၊ စွမ်းအင်အစု၏ ၂၀% မှာ ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးမြဲစွမ်းအင်ဖြစ်ရေး၊ စွမ်းအင် ထိရောက်စွာ အသုံးချနိုင်မှု ၂၀ % တိုးမြှင့်နိုင်ရေး) အား ၂၀၀၉ ခုနှစ်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့ရာ နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ ပြည်တွင်းစွမ်းအင်မူဝါဒနှင့် ပတ်သက်၍ များစွာ လွှမ်းမိုးမှုရှိခဲ့ပြီး အစိုးရမဟုတ်သော လုပ်ဆောင်နေသူများအား စီးပွားရေး၏ ဝင်ငွေအရင်းအမြစ်အဖြစ် သဘာဝရင်းမြစ်များ အပေါ်တွင် မှီခိုအားထားမှုကို လျော့ချစေပြီး စွမ်းအင်ဆိုင်ရာ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွင် သဘောတူညီစေရန် ဖိအားပေးခဲ့သည်။ <ref name=yea>{{cite web|url=https://www.iea.org/policiesandmeasures/pams/netherlands/name-158564-en.php?s=dHlwZT1yZSZzdGF0dXM9T2s,&return=PG5hdiBpZD0iYnJlYWRjcnVtYiI-PGEgaHJlZj0iLyI-SG9tZTwvYT4gJnJhcXVvOyA8YSBocmVmPSIvcG9saWNpZXNhbmRtZWFzdXJlcy8iPlBvbGljaWVzIGFuZCBNZWFzdXJlczwvYT4gJnJhcXVvOyA8YSBocmVmPSIvcG9saWNpZXNhbmRtZWFzdXJlcy9yZW5ld2FibGVlbmVyZ3kvIj5SZW5ld2FibGUgRW5lcmd5PC9hPjwvbmF2Pg|title=Energy Agreement for Sustainable Growth|publisher=International Energy Agency}}{{Dead link|date=August 2021 }}</ref> ထို့ကြောင့် သဘာဝရင်းမြစ်များ ပြတ်တောက်သွားလျှင် အထူးသဖြင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့များ ပြတ်တောက်သွားခဲ့လျှင် နိုင်ငံ၏ စွမ်းအင်ဆိုင်ရာ လုံခြုံရေး လုံခြုံစိတ်ချမှု ရှိစေရန် ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးမြဲစွမ်းအင်သို့ ကူးပြောင်းရေးမှာ နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ အဓိကမူဝါဒ ဖြစ်လာခဲ့သည်။<ref name=stp>{{cite web|url=https://www.ebn.nl/oil-and-gas-in-the-netherlands/?lang=en|title=The hunt for gas and oil reserves that are more difficult to extract|publisher=EBN|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150907041804/https://www.ebn.nl/oil-and-gas-in-the-netherlands/?lang=en|archivedate=7 September 2015}}</ref> ၂၀၂၀ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံစွမ်းအင်စုစုပေါင်း၏ ၁၄% သည် ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးမြဲစွမ်းအင်ဖြစ်လာရေး မူဝါဒချမှတ်ခဲ့သည်။<ref name=neo>{{cite web|url=https://english.rvo.nl/sites/default/files/2017/11/National%20Energy%20Outlook%202017_Summary.pdf |title=National Energy Outlook 2017|publisher=Energy Research Center of the Netherlands}}</ref> ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် အစိုးရ၏ စုစုပေါင်း စွမ်းအင်ထုတ်လုပ်မှုအား ထောက်ပံ့ပေးမှု၌ ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးမြဲစွမ်းအင်ထုတ်လုပ်မှုတွင် ၃၁%(EUR 743MM) ရှိနေချိန်၌ သမာရိုးကျ စွမ်းအင်ထုတ်လုပ်မှုအပိုင်းတွင် ၆၉% (EUR 1.6B) ရှိသည်။<ref name=EuropeanEnvironmentalAgency>{{cite web|url=https://www.eea.europa.eu/publications/energy-support-measures/the-netherlands-country-profile/view|title=Energy support measures and their impact on innovation|publisher=European Environmental Agency}}</ref> ထို့အပြင် နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ စွမ်းအင်ဈေးကွက်၌ Nuon၊ RWE၊ E.ON၊ Eneco နှင့် Delta စသော အဓိက ကော်ပိုရေးရှင်းများက ဆက်လက်လွှမ်းမိုးထားပြီး ထိုကုပ္ပဏီများသည် စွမ်းအင်ဆိုင်ရာမူဝါဒကိုပင် သိသိသာသာ လွှမ်းမိုးမှု ရှိနေသည်။<ref name=deloitte>{{cite web|url=https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/global/Documents/Energy-and-Resources/gx-er-market-reform-netherlands.pdf |title=European Energy Market Reform|publisher=Deloitte}}</ref> ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးမြဲစွမ်းအင်သည် နိုင်ငံစွမ်းအင်ပေါင်းစပ်မှု၏ ၁၂.၄% သို့ ၂၀၂၀ ခုနှစ်တွင် ရောက်ရှိလာခဲ့ပြီး မူလရည်မှန်းချက်ဖြစ်သော ၁၄% ထက် ၁.၆% လျော့ကျ၍နေသည်။<ref name=neo/>
=== စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးနှင့် သဘာဝအရင်းအမြစ်များ ===
[[File:Dutch belted cows at Park Sonsbeek meadows in the centre of the city of Arnhem (look the background) - panoramio.jpg|left|thumb|Cows near the city of Arnhem]]
ဒတ်ချ်စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍသည် စက်မှုလယ်ယာသို့ ကြီးမားစွာ ပြောင်းလဲခဲ့ပြီးဖြစ်ပြီး နိုင်ငံတကာသို့ တင်ပို့မှုကို များစွာအဓိကထားခဲ့သည်။ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးတွင် ဒတ်ခ်ျလုပ်သားစွမ်းအား၏ ၄ ရာခိုင်နှုန်းလောက်သာ အသုံးပြုသော်လည်း အစားအစာထုတ်လုပ်မှုတွင် များစွာပိုလျှံခဲ့ပြီး ဒတ်ချ်ပြည်ပပို့ကုန်တန်ဖိုးစုစုပေါင်း၏ ၂၁ ရာနှုန်းရှိခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.hollandalumni.nl/files/documents/career/factsheets-key-sectors/factsheet-agri-food|title=Factsheet Agri-food : Holland is a world-leading supplier of sustainable, healthy, agri-food products|website=Hollandalumni.nl|accessdate=၇ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၀|archive-date=10 October 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171010141804/https://www.hollandalumni.nl/files/documents/career/factsheets-key-sectors/factsheet-agri-food}}</ref> စိုက်ပျိုးရေးပို့ကုန်တန်ဖိုးတွင် ဒတ်ချ်တို့သည် ဥရောပသမဂ္ဂတွင် ပထမနေရာ၊ ကမ္ဘာတဝှမ်းတွင် ဒုတိယနေရာတွင်ရှိပြီး ၎င်း၏ရှေ့တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံသာ ရှိသည်။ ထို့ပြင် စိုက်ပျိုးရေးပို့ကုန်များမှ ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် ယူရိုငွေ ၇၅.၄ ဘီလီယံရရှိခဲ့ပြီ<ref name="hollandtrade.com"/>း ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် ယူရို ၈၀.၇ ဘီလီယံထိမြင့်တက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |title=Farming in the Netherlands: Polder and wiser |url=https://www.economist.com/news/business/21613356-dutch-farmers-add-sustainability-their-enviable-productivity-polder-and-wiser |newspaper=The Economist |location=Sevenum |publisher=The Economist Group |date=23 August 2014 |accessdate=၇ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၀}}</ref><ref name="government.nl">{{cite web|url=http://www.government.nl/news/2015/01/16/dutch-agricultural-exports-top-80-billion-euros.html |title=Dutch agricultural exports top 80 billion Euros |date=16 January 2015 }}</ref> ၂၀၁၉ တွင် ယူရို ၉၄.၅ ဘီလီယံတန်ဖိုးရှိသော စိုက်ပျိုးရေးပို့ကုန်များ တင့်ပို့နိုင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.government.nl/latest/news/2020/01/17/dutch-agricultural-exports-worth-%E2%82%AC94.5-billion-in-2019|title=Dutch agricultural exports worth €94.5 billion in 2019 - News item - Government.nl|first=Natuur en Voedselkwaliteit|last=Ministerie van Landbouw|date=17 January 2020|website=www.government.nl}}</ref>
နိုင်ငံတဝှမ်းမှ ငရုတ်ပွသီး၊ ခရမ်းချဉ်သီး၊ သခွားသီးတင်ပို့မှုသည် ကမ္ဘာတဝှမ်းတင်ပို့မှု၏ သုံးပုံပုံတစ်ပုံရှိသည်။ နယ်သာလန်နိုင်ငံ ကမ္ဘာတစ်ဝန်း ပန်းသီးတင်ပို့မှု၏ ၁၅ ပုံတစ်ပုံကိုလည်း တင်ပို့သော နိုင်ငံဖြစ်သည်။<ref name="USDA Foreign Agriculture Service"/>
ထို့အပြင် ဒတ်ခ်ျစိုက်ပျိုးရေးပို့ကုန်များ၏ ထင်ရှားသော အစိတ်အပိုင်းတွင် အပင်များ၊ ပန်းများနှင့် ပန်းဥများပါဝင်ပြီး နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ တင်ပို့မှုသည် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းတင်ပို့မှု၏ သုံးပုံနှစ်ပုံရှိသည်။<ref name="USDA Foreign Agriculture Service">{{cite web|url = http://www.fas.usda.gov/gainfiles/200501/146118432.pdf#search=%22netherlands%20main%20agriculture%20export%20flowers%22|title = Netherlands: Agricultural situation|accessdate = ၇ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၀|publisher = USDA Foreign Agriculture Service|archivedate = 19 June 2007|archiveurl = https://web.archive.org/web/20070619213352/http://www.fas.usda.gov/gainfiles/200501/146118432.pdf#search=%22netherlands%20main%20agriculture%20export%20flowers%22}}</ref>
=== သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး ===
၁၉၅၀ ခုနှစ်များကတည်းကစ၍ ဒတ်ချ်လမ်းမများပေါ်တွင် သွားလာလှုပ်ရှားမှု မြင့်တက်များပြားလာခဲ့ကာ ယခုအချိန်တွင် တစ်နှစ်တွင် ကီလိုမီတာ ၂၀၀ ဘီလီယံကျော်<ref>{{cite press release |title=SWOV Fact sheet | Mobility on Dutch roads |url=http://www.swov.nl/rapport/Factsheets/UK/FS_Mobility.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20100415044922/http://www.swov.nl/rapport/Factsheets/UK/FS_Mobility.pdf |url-status=dead |archive-date=15 April 2010 |location=Leidschendam, the Netherlands |publisher=SWOV, Dutch Institute for Road Safety Research |date=July 2013 |accessdate=၁၀ မေ ၂၀၂၀ }}</ref>မျှ သွားလာကြပြီး လေးပုံသုံးပုံမှာ ကားဖြင့်သွားလာကြသည်ကို တွေ့ရသည်။<ref name="OECD-ITF">{{cite report |last1=Waard |first1=Jan van der |last2=Jorritsma |first2=Peter |last3=Immers |first3=Ben |date=October 2012 |title=New Drivers in Mobility: What Moves the Dutch in 2012 and Beyond? |url=http://www.internationaltransportforum.org/jtrc/DiscussionPapers/DP201215.pdf |location=Delft, the Netherlands |publisher=Organisation for Economic Co-operation and Development International Transport Forum |accessdate=၁၀ မေ ၂၀၂၀ |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130117223717/http://internationaltransportforum.org/jtrc/DiscussionPapers/DP201215.pdf |archivedate=17 January 2013 }}</ref>နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင်းရှိ ခရီးအားလုံး၏ ထက်ဝက်ခန့်မှာ ကားဖြင့်သွားကြခြင်းဖြစ်ပြီး ၂၅%မှာ စက်ဘီးဖြင့်၊ ၂၀%မှာ လမ်းလျှောက်၍ သွားကြပြီး ၅% နှုန်းမှာ အများပြည်သူ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးကို အသုံးပြုကြသည်။<ref name="OECD-ITF"/>
==== လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး ====
[[File:A1-Hoog Buurlo.jpg|thumb|right|[[:en:A1 motorway (Netherlands)|A1 motorway]], in Gelderland]]
၂,၇၅၈ ကီလိုမီတာရှိသော အဝေးပြေးလမ်းမကြီး<ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2085.html#nl |title=CIA World Factbook |3=Field listing: Roadways |date=2012 |website=Cia.gov |publisher=U.S. Central Intelligence Agency |accessdate=၁၀ မေ ၂၀၂၀ |archivedate=26 December 2018 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20181226005021/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2085.html#nl }}</ref> အပါအဝင် စုစုပေါင်း လမ်းကွန်ယက်သည် ၁၃၉,၂၉၅ ကီလိုမီတာရှိသော နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ လမ်းကွန်ယက် အထူထပ်ဆုံးသော နိုင်ငံများမှတစ်ခုဖြစ်ပြီး ဂျာမနီနှင့် ပြင်သစ်နိုင်ငံတို့ထက် ပို၍ထူထပ်သော လမ်းကွန်ယက်ရှိ၍ ဘယ်လ်ဂျီယမ်နိုင်ငံလောက်တော့ ထူထပ်မှု မရှိသေးချေ။<ref>{{cite web |url=http://data.worldbank.org/indicator/IS.ROD.DNST.K2?order=wbapi_data_value_2011%20wbapi_data_value%20wbapi_data_value-last&sort=desc |title=Road density (km of road per 100 sq. km of land area) | Data | Table |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=2014 |website=data.worldbank.org |publisher=The World Bank Group |accessdate=၂၀ မေ ၂၀၂၀}}</ref>
ပြန်လည်ပြည့်စွမ်းနိုင်သော ဝန်းကျင်ဖြစ်လာစေရေး ရင်းနှီးမြှပ်နှံမှု၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုအဖြစ် နယ်သာလန် အစိုးရသည် လျှပ်စစ်ကားများအတွက် နိုင်ငံတစ်ဝန်းတွင် ပြန်လည်အားသွင်းနိုင်သော နေရာ ၂၀၀ ကျော်အား တည်ဆောက်မည့် စီမံကိန်းကို စတင်ခဲ့သည်။ ဤဝန်ဆောင်မှုကို ဆွစ်ဇာလန်ကုမ္ပဏီ ABB နှင့် ဒတ်ချ်ကုမ္ပဏီ Fastned တို့မှ တာဝန်ယူ ဆောင်ရွက်မည်ဖြစ်ပြီး အချင်းဝက် ၅၀ ကီလိုမီတာတွင် အနည်းဆုံး အားသွင်းနိုင်သော နေရာဌာန ၁ ခု အနည်ဆုံး ထားရှိပြီး နယ်သာလန်နိုင်ငံရှိ အိမ်တိုင်းအတွက် ရည်ရွယ်ပါသည်။<ref>{{cite web|title=Every Dutch citizen will live within 31 miles of an electric vehicle charging station by 2015|url=https://www.theverge.com/2013/7/10/4509962/netherlands-nationwide-electric-vehicle-charging-network-abb-fastned|work=The Verge|publisher=Vox Media, Inc|accessdate=11 July 2013|last=Toor |first=Amar |date=10 July 2013 }}</ref>
==== အများပြည်သူဆိုင်ရာ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး ====
[[File:NSR - Sprinter Lighttrain (SLT) - Wieldrechtse Zeedijk - Dordrecht (22087244596).jpg|thumb|A regional train operated by Nederlandse Spoorwegen (NS)]]
သွားခဲ့သော ခရီးမိုင်အရှည်၏ ၁၃ ရာခိုင်နှုန်းမှာ အများပြည်သူ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးစနစ်ကို အသုံးပြု၍ သွားလာခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး အများစုမှာ ရထားကို အသုံးပြု၍ သွားလာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။<ref name="OECD-ITF"/> အခြားသော ဥရောပနိုင်ငံများကဲ့သို့ပင် ဒတ်ချ်မီးရထားကွန်ယက်သည် ၃,၀၁၃ ကီလိုမီတာရှိပြီး အတော်ကို ထူထပ်ပါသည်။<ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2121.html#nl |title=CIA World Factbook |3=Field listing: Railways |date=2012 |website=Cia.gov |publisher=U.S. Central Intelligence Agency |accessdate=၁၇ မေ ၂၀၂၀ |archivedate=13 May 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090513124715/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2121.html#nl }}</ref> မီးရထားကွန်ယက်ကို ခရီးသည်သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးအတွက် အဓိကထား အသုံးပြုပြီး အဓိက မြို့ကြီးနှင့် တခြားသော မြို့များကို ဆက်သွယ်ပေးထားသော မီးရထားဘူတာရုံ ၄၀၀ ကျော်ရှိသည်။ မီးရထားသွားလာမှုနှုန်းမှာသွားလာမှုနည်းသော မီးရထားလိုင်း{{efn|Only 11 stations are served less than twice an hour during weekdays.}}တွင် တနာရီတွင် ရထား ၂ စီးခန့်ရှိပြီး ပုံမှန်သွားလာမှုရှိသော မီးရထားလိုင်းတွင် တနာရီ မီးရထား ၄ စင်းခန်ရှိကာ သွားလာမှုထူထပ်သော လိုင်းတွင် တနာရီ ၈ စင်းမျှရှိသည်။<ref>{{Cite news|url=http://www.dutchnews.nl/news/archives/2017/06/ns-to-up-frequency-of-amsterdam-to-eindhoven-trains/|title=NS to up frequency of Amsterdam to Eindhoven trains to six an hour - DutchNews.nl|date=21 June 2017|work=DutchNews.nl|access-date=၁၇ မေ ၂၀၂၀8|language=en-GB}}</ref> ဒတ်ချ် နိုင်ငံတော် မီးရထားကွန်ယက်တွင် ကျောင်းသားများအတွက် အခမဲ့ဖြစ်ပြီး ထိုအခမဲ့စနစ်တွင် အမ်စတာဒမ်မီသရိုပိုလစ်တန်ဧရိယာမှ ဘယ်လ်ဂျီယမ်နယ်စပ်ကို ဖြတ်သန်း၍ လန်ဒန်နှင့် ပဲရစ်ကို ပြေးဆွဲသော HSL-Zuid အမြန်မီးရထားလိုင်းပါ ပါဝင်သည်။
==== စက်ဘီးစီးခြင်း ====
[[File:Bike entrance Rotterdam Central Station.jpg|thumb|right|Bike passage at Rotterdam Centraal station]]
စက်ဘီးဖြင့် ခရီးသွားခြင်းသည် နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင် ကျယ်ပြန့်စွာ အသုံးပြုသည် အပြုအမူဖြစ်ပြီး သွားလာမှုခရီးမိုင်အရှည်မှာ ရထားဖြင့်သွားသော ခရီးမိုင်အရှည် နီးပါးဖြစ်သည်။<ref name="OECD-ITF"/> ဒတ်ချ်တို့တွင် စက်ဘီးအရေအတွက် ၁၈ မီလီယံမျှ ပိုင်ဆိုင်ကြပြီး<ref>{{cite web|url=http://www.hollandtrade.com/media/features/feature-stories/?bstnum=4960|title=Holland Publications|first=Netherlands Enterprise Agency|last=(RVO)|work=hollandtrade.com|accessdate=၁၇ မေ ၂၀၂၀|date=17 July 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150924031010/http://www.hollandtrade.com/media/features/feature-stories/?bstnum=4960|archive-date=24 September 2015|url-status=dead|df=dmy-all}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.iamexpat.nl/lifestyle/cycling-netherlands|title=Cycling in the Netherlands|website=www.iamexpat.nl}}</ref> နိုင်ငံသားဦးရေအရ တစ်ဦးလျှင် စက်ဘီးတစ်စီးထက်မက ပို၍ပိုင်ဆိုင်ကြသည်ဖြစ်ရာ လမ်းမပေါ်တွင် သွားလာကြသော ကားအရေအတွက် ၉ မီလီယံခန့်ထက် နှစ်ဆ ပို၍များပြားသည်။ <ref>{{cite web|url=http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?VW=T&DM=SLEN&PA=70071ENG&D1=0-12&D2=0&D3=a&HD=100315-1508&LA=EN&HDR=G1,G2&STB=T|title=CBS StatLine – Motor vehicles; general overview per period and technological features|publisher=}}</ref> ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် ဥရောပစက်ဘီးစီးဖက်ဒရေးရှင်း၏အဆိုအရ နယ်သာလန်နှင့် ဒိန်းမတ်နိုင်ငံတို့ကို ဥရောပတွင် စက်ဘီးစီးခြင်းကို နှစ်သက်ဆုံးသော နိုင်ငံများအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သော်လည်း<ref>{{cite web|url=http://www.ecf.com/news/the-first-eu-wide-ecf-cycling-barometer-launched/ |title=European Cyclists' Federation – The first EU wide ECF Cycling Barometer launched |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140714151023/http://www.ecf.com/news/the-first-eu-wide-ecf-cycling-barometer-launched/ |archivedate=14 July 2014 }}</ref> ဒတ်ချ်(၃၆%)သည် ဒိန်းမတ်(၂၃%)ထက် သမာရိုးကျနေ့ရက်များတွင် စက်ဘီးဖြင့် ခရီးသွားလာခြင်းကို ပြုမှုကြသည်။<ref>{{cite report |author= |authorlink= |coauthors= |date=December 2014 |title=Quality of Transport report |url = http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_422a_en.pdf |publisher=European Commission |page=11 |docket= |accessdate=၁၇ မေ ၂၀၂၀ |quote= |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150908145406/http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_422a_en.pdf |archivedate=8 September 2015 }}</ref>{{efn|Up from 31% vs. 19% naming the bike their main mode of transport for daily activities in 2011.<ref>{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/magazine-23587916 |title=Why is cycling so popular in the Netherlands? |work=BBC News |archive-url = https://web.archive.org/web/20140307050642/http://www.bbc.com/news/magazine-23587916 |archive-date=7 March 2014 }}</ref><ref>{{cite report |date=March 2011 |title=Future of Transport report |url = http://ec.europa.eu/public_opinion/flash/fl_312_en.pdf |publisher=European Commission |page=8 |docket= |accessdate=၁၇ မေ ၂၀၂၀ |quote= |url-status=live |archiveurl = https://web.archive.org/web/20150205185930/http://ec.europa.eu/public_opinion/flash/fl_312_en.pdf |archivedate = 5 February 2015 }}</ref>}} စက်ဘီးစီးခြင်းအတွက် လိုအပ်သော အခြေခံ အဆောက်အဦများ ပြည့်စုံပြီး သွားလာမှုများပြားသော လမ်းများ၌တွင်ပင် စက်ဘီးစီးလမ်းများအတွက် ၃၅,၀၀၀ ကီလိုမီတာ ခန့်အရှည်ရှိသော သီးခြားခွဲထားသော လမ်းများကို ပြုလုပ်ထားသည်။ သွားလာမှုရှုပ်ထွေးသော လမ်းဆုံများတွင် စက်ဘီးစီးသူများအတွက် သီးခြားမီးပွိုင့်များကို တပ်ဆင်ထားသည်။<ref>{{cite web|url=http://www.fietsberaad.nl/index.cfm?lang=nl§ion=nieuws&mode=newsArticle&repository=The+Netherlands+boast+almost+35.000+km+of+cycling+paths|archive-url=https://web.archive.org/web/20140717230921/http://www.fietsberaad.nl/index.cfm?lang=nl§ion=nieuws&mode=newsArticle&repository=The+Netherlands+boast+almost+35.000+km+of+cycling+paths|url-status=dead|archive-date=17 July 2014|title=CROW Fietsberaad|website=Fietsberaad.nl|accessdate=၁၇ မေ ၂၀၂၀|archivedate=17 July 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140717230921/http://www.fietsberaad.nl/index.cfm?lang=nl§ion=nieuws&mode=newsArticle&repository=The+Netherlands+boast+almost+35.000+km+of+cycling+paths}}</ref> မြို့တော်ရှိ စင်တာများ၊ မီးရထား ဘူတာရုံများတွင် စက်ဘီးများ ထားရှိရန် ရပ်နားနေရာများကို ပြုလုပ်၍ထားသည်။
==== ရေကြောင်း သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး ====
ရော်တာဒမ် ဆိပ်ကမ်းသည် ဥရောပတွင် အကြီးဆုံးဆိပ်ကမ်းဖြစ်ပြီး [[မျုစမြစ်|မျူစ်မြစ်]]နှင့် [[ရိုင်းမြစ်]]တို့၏ ကောင်းမွန်သော ရေကြောင်းလမ်းများမှ
တဆင့် ကုန်းတွင်းပိုင်း မြစ်ညာရှိ ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံ၊ ဘာဆဲမြို့နှင့် ဂျာမနီနိုင်ငံ အတွင်းပိုင်း၊ ပြင်သစ်တို့ကို ရောက်ရှိနိုင်သည်။ ၂၀၁၃ ခုနှစ်အရ ရော်တာဒမ်ဆိပ်ကမ်းသည် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ ရှစ်ခုမြောက် အကြီးဆုံး ကွန်တိန်နာဆိပ်ကမ်းဖြစ်ပြီး ၄၄၀.၅ မက်ထရစ်တန်ရှိသည့် ကုန်ပစ္စည်းကို နှစ်စဉ် သယ်ယူပို့ဆောင်မှု ပြုနေရသည်။<ref>{{cite web |url=http://www.portofrotterdam.com/en/Port/port-statistics/Documents/Port-statistics-2013/index.html#8 |title=Port of Rotterdam Statistics 2013 |publisher=Port of Rotterdam |accessdate=၁၇ မေ ၂၀၂၀ |archivedate=15 August 2014 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140815014048/http://www.portofrotterdam.com/en/Port/port-statistics/Documents/Port-statistics-2013/index.html#8 }}</ref> ဆိပ်ကမ်း၏ အဓိက လုပ်ငန်းဆောင်တာတို့တွင် ရေနံဓာတုပစ္စည်းများ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးနှင့် သင်္ဘောတစင်းမှ တစင်းသို့ ကုန်စည် ပြောင်းရွေ့ပေးခြင်းတို့ ပါဝင်သည်။ ဆိပ်ကမ်း၏ လုပ်ငန်းဆောင်တာများတွင် ဥရောပပင်မကုန်မြေမှ နိုင်ငံရပ်ခြားသို့ ကုန်စည်ပို့ဆောင်မှုများအကြား အရေကြီးသော ကုန်စည်ချိန်းပြောင်းရာနေရာအဖြစ်လည်း လုပ်ဆောင်သည်။ ရော်တာဒမ်မှ ကုန်စည်များကို သင်္ဘော၊ မြစ်ကူးရေယာဉ်၊ ရထား သို့မဟုတ် ကားလမ်းများဖြင့် ပို့ဆောင်သည်။ ၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် ရော်တာဒမ်မှ ဂျာမနီသို့ အမြန်ကုန်တင်ရထားလမ်းကြောင်းသစ်ဖြစ်သော Betuweroute ကို တည်ဆောင်နိုင်ခဲ့သည်။
==== လေကြောင်း သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး ====
အမ်စတာဒမ်မြို့ အနောက်တောင်ဘက်ရှိ ရှီပိုးလ်လေဆိပ်(Schiphol airport) နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ အဓိက အပြည်ပြည်ဆိုင်လေဆိပ်ဖြစ်ပြီး ခရီးသည် အဝင်အထွက်အရဥရောပတွင် တတိယမြောက် အလုပ်အများဆုံးသော လေဆိပ်ဖြစ်သည်။ ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် တော်ဝင် ရှီပိုးအုပ်စု လေဆိပ်မှ ခရီးသည် ၇၀ မီလီယံ ခရီးသွားလာရေးကိူ ဆောင်ရွက်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။<ref name="NOS Schiphol64">{{cite web |url=http://nos.nl/artikel/2152140-bijna-64-miljoen-zo-veel-passagiers-zag-schiphol-nog-nooit.html |title=Bijna 64 miljoen—zo veel passagiers zag Schiphol nog nooit – NOS |language=Dutch |trans-title=Almost 64 million—Schiphol never saw so many passengers – NOS |url-status=live |archiveurl = https://web.archive.org/web/20170109153121/http://nos.nl/artikel/2152140-bijna-64-miljoen-zo-veel-passagiers-zag-schiphol-nog-nooit.html |date=9 January 2017 |website=NOS.nl |publisher=Nederlandse Omroep Stichting |accessdate=၁၇ မေ ၂၀၂၀| archivedate=9 January 2017}}</ref>
== လူမှုအခြေပြ ==
[[File:Population of the Netherlands 1900-2000.png|thumb|၁၉၀၀ မှ ၂၀၀၀ ခုနှစ်ထိ နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ လူဦးရေ]]
၂၀၁၉ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၁ ရက်နေ့စာရင်းအရ နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင် ခန့်မှန်းလူဦးရေ ၁၇,၄၂၄,၉၇၈ ရှိပြီး မြို့ပြနိုင်ငံ အဆင့်သာရှိသော နိုင်ငံငယ်များဖြစ်သည့် [[မိုနာကိုနိုင်ငံ]]၊ [[ဆန်မာရီနိုနိုင်ငံ]]နှင့် [[ဗာတီကန်စီးတီး]]တို့အား ထည့်သွင်းတွက်ချက်ခြင်းမပြုပါက ဥရောပတွင် ပဉ္စမမြောက်လူဦးရေ သိပ်သည်းမှု အများဆုံးနိုင်ငံ ဖြစ်သည်။<ref name="auto"/> ကမ္ဘာပေါ်တွင် ၁၂ နိုင်ငံမြောက် လူဦးရေ သိပ်သည်းမှုအများဆုံးသော နိုင်ငံဖြစ်ပြီး သိပ်သည်းမှုမှာ {{convert|521|/km2}} ရှိသည်။ ထို့ပြင် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ၆၄ နိုင်ငံမြောက် လူဦးရေ အများဆုံးနိုင်ငံဖြစ်သည်။ ၁၉၀၀ မှ ၁၉၅၀ ခုနှစ်အတွင်း နိုင်ငံ့လူဦးရေသည် နှစ်ဆနီးပါး မြင့်တက်သွားကာ ၅.၁ မှ ၁၀ မီလီယံအထိ မြှင့်တက်ခဲ့သည်။ ၁၉၅၀ ခုနှစ်မှ ၂၀၀၀ ခုနှစ်အတွင်း လူဦးရေသည် ဆက်လက်မြှင့်တက်လာခဲ့ရာ ၁၅.၉ မီလီယံထိ ရောက်ရှိလာခဲ့ပေမယ့် တိုးတက်နှုန်းမှာ နှေးကွေးသွားခဲ့သည်။<ref>[http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLEN&PA=37556ENG&D1=0-44,53-60&D2=1,11,21,31,41,51,61,71,81,91,101&LA=EN&VW=T CBS Statline – Population; history]. Statistics Netherlands. Retrieved on 8 March 2009.</ref> ခန့်မှန်းလူဦးရေ တိုးတက်မှုနှုန်းမှာ ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် ၀.၄၄% ရှိသည်။<ref name="cia-worldfactbook-nl">{{cite web|title=The World Factbook – Netherlands|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/nl.html|publisher=Central Intelligence Agency|accessdate=၁၈ မေ ၂၀၂၀|archivedate=21 May 2020|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200521043249/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/nl.html}}</ref>
[[File:Netherlandspop.svg|thumb|left|Population pyramid of the Netherlands in 2017]]
အမျိုးသမီးများ၏ တစ်နှစ်အတွင်း ကလေးအရှင်မွေးဖွားနှုန်း(fertility rate)သည် ၂၀၁၈ ခုနှစ် ခန့်မှန်းနှုန်းအရ အမျိုးသမီးတစ်ဦးလျှင် ကလေး ၁.၇၈ နှုန်းရှိပြီး<ref name="cia-worldfactbook-nl"/> အခြား ဥရောပနိုင်ငံများစွာနှင့် နှိုင်းယှဉ်လျှင် မြင့်မားနေသောလည်း သက်ကြီးရွယ်အိုနိုင်ငံသားများအတွက် အစားထိုးလိုလားချက်(sub-replacement fertility)ဖြစ်သော အမျိုးသမီးတစ်ဦးလျှင် ကလေး ၂.၁ နှုန်းနှင့်ယှဉ်လျှင် နိမ့်၍နေပြီး ၁၈၇၉ ခုနှစ်မှ နှုန်းဖြစ်သည့် အမျိုးသမီးတစ်ဦးလျှင် ကလေး ၅.၃၉ နှုန်းနှင့်စာလျှင်လည်း နိမ့်ကျ၍နေသေးသည်။.<ref>{{citation|url=https://ourworldindata.org/grapher/children-born-per-woman?year=1800&country=ITA|title=Total Fertility Rate around the world over the last centuries|author=Max Roser|date=2014|work=Our World In Data, Gapminder Foundation|access-date=၂၀ မေ ၂၀၂၀|archive-url=https://web.archive.org/web/20180807185906/https://ourworldindata.org/grapher/children-born-per-woman?year=1800&country=ITA|archive-date=7 August 2018|url-status=dead}}</ref> ထို့ပြင် နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ သက်ကြီးရွယ်အို လူဦးရေများစွာရှိသော နိုင်ငံများထဲမှ တစ်နိုင်ငံဖြစ်ပြီး နိုင်ငံသားအားလုံး၏ ပျမ်းမျှအသက်သည် ၄၂.၇ နှစ် ဖြစ်သည်။<ref name="cia-worldfactbook-nl"/> မျှော်မှန်းသော သက်တမ်းမှာ နယ်သာလန်နိုင်ငံ၌ မြင့်မားလျက်ရှိပြီး အမျိုးသမီးများအတွက် ၈၃.၂ နှစ်ဖြစ်ပြီး အမျိုးသားများအတွက် ၇၈.၉ နှစ် (၂၀၁၃ ခုနှစ် ခန့်မှန်းအရ) ဖြစ်သည်။<ref name="cia-worldfactbook-nl"/> နိုင်ငံတွင် ရွေ့ပြောင်းနေထိုင်သူနှုန်းမှာ တစ်နှစ်တွင် အခြေချနေထိုင်သူ ၁၀၀၀ တွင် ရွေ့ပြောင်းနေထိုင်သူ ၂.၀ နှုန်းရှိသည်။<ref name="cia-worldfactbook-nl"/> နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ လူဦးရေတွင် အဓိကမှာ ဒတ်ချ်လူမျိုးများဖြစ်ပြီး ၂၀၀၅ ခုနှစ် ခန့်မှန်းအရ လူဦးရေ၏ ၈၀.၉% မှာ ဒတ်ချ်လူမျိုးများဖြစ်ပြီး အင်ဒိုနီးရှား ၂.၄%၊ ဂျာမန် ၂.၄%၊ တူရကီ ၂.၂%၊ ဆူရာနမ် ၂.၀%၊ မော်ရိုကို ၀.၈%၊ နယ်သာလတ် ကာရစ်ဘီယံဒေသနှင့် အာရူးဘားမှ ၀.၈%နှင့် အခြားလူမျိုး ၇.၄%ရှိသည်။<ref>{{cite web|url=http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/CCD504EA-9D41-40C2-AE28-BFB0A51C2045/0/2005k3b15p096art.pdf|title=Demografie van de allochtonen in Nederland|publisher=Centraal Bureau voor de Statistiek|author=Garssen, Joop, Han Nicolaas and Arno Sprangers|year=2005|language=Dutch|accessdate=၂၀ မေ ၂၀၂၀|archivedate=9 October 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20181009222941/https://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/CCD504EA-9D41-40C2-AE28-BFB0A51C2045/0/2005k3b15p096art.pdf}}</ref> နယ်သာလန်နိုင်ငံ၌ နေထိုင်ကြသော ၁၅၀,၀၀၀ မှ ၂၀၀,၀၀၀ ထိသော လူများမှာ အခြားသော နိုင်ငံများမှ အလုပ်နှင့် အခြားသော အကြောင်းအရာများဖြင့် ရောက်ရှိလာကြသူများဖြစ်ပြီး [[အမ်စတာဒမ်မြို့]]နှင့် [[ဟိတ်မြို့တော်|ဟိတ်မြို့]]တို့တွင် အဓိကနေထိုင်ကြပြီး ယခုအခါတွင် ထိုမြို့များ၏ လူဦးရေ၏ ၁၀% ခန့်ရှိ၍ နေပြီဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.verhurenaanexpats.nl/verhuren-aan-expats/expats-de-feiten/|title=Expats in Nederland|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141019004614/http://www.verhurenaanexpats.nl/verhuren-aan-expats/expats-de-feiten/|archivedate=19 October 2014}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.onsamsterdam.nl/tijdschrift/jaargang-2011/1158-nummer-11-12-november-december-2011.html?start=4|title=Feiten en cijfers over immigratie – Pagina 5|work=Ons Amsterdam|accessdate=20 May 2020|archivedate=18 June 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180618025728/http://www.onsamsterdam.nl/tijdschrift/jaargang-2011/1158-nummer-11-12-november-december-2011.html?start=4}}</ref>
ဒတ်ချ်လူမျိုးများသည် နိုင်ငံသားအလိုက်ဆိုရင် ကမ္ဘာပေါ်တွင် အရပ်အရှည်ဆုံးသော သူများဖြစ်ပြီး<ref name="Science 2015-04-07">{{cite news|last=Enserink|first=Martin|date=7 April 2015|title=Did natural selection make the Dutch the tallest people on the planet?|url=http://news.sciencemag.org/biology/2015/04/did-natural-selection-make-dutch-tallest-people-planet|newspaper=Science (journal)|location=Amsterdam|access-date=၂၀ မေ ၂၀၂၀}}</ref> ၂၀၀၉ ခုနှစ်တွင် ပျမ်းမျှအရပ်မှာ အရွယ်ရောက်ပြီးသား ယောက်ျားလေးတစ်ယောက်၏ အရပ်မှာ {{convert|1.81|m|ftin|1|abbr=out}} ရှိပြီး အရွယ်ရောက်ပြီး အမျိုးသမီးမှာ {{convert|1.67|m|ftin|1|abbr=out}} ရှိသည်။ <ref>{{cite web|url=http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?VW=T&DM=SLNL&PA=03799&D1=242,254,267-270&D2=0-17&HD=081103-1603&HDR=T.&STB=G1|publisher=Centraal Bureau voor de Statistiek|title=Reported health and lifestyle|accessdate=၂၀ မေ ၂၀၂၀}}</ref> တောင်ပိုင်းတွင်ရှိသော နိုင်ငံသားများမှာ ပျမ်းမျှအားဖြင့် မြောက်ပိုင်းတွင်နေထိုင်သူများထက် အရပ် {{convert|2|cm|1|abbr=in}} ခန့် ပို၍ ပုသည်။
[[File:Grote drukte zomercarnaval Rotterdam.jpg|thumb|In Rotterdam almost half the population has an immigrant background.]]
Eurostat ၏ အဆိုအရ ၂၀၁၀ ခုနှစ်၌ နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင် နိုင်ငံခြားဖွား နေထိုင်သူ(foreign-born residents)ဦးရေသည် ၁.၈ မီလီယံရှိပြီး စုစုပေါင်း လူဦးရေ၏ ၁၁.၁% ရှိရာ ထိုအထဲတွင် ၁.၄ မီလီယံ(၈.၅%) သည် ဥရောပသမဂ္ဂပြင်ပတွင် မွေးဖွားခဲ့သူများဖြစ်ပြီး ၀.၄၃ မီလီယံ(၂.၆%)မီလီယံသည် အခြားသော ဥရောပသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများတွင် မွေးဖွားခဲ့သူများ ဖြစ်ကြသည်။<ref>Vasileva, Katya (2011) [http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_OFFPUB/KS-SF-11-034/EN/KS-SF-11-034-EN.PDF 6.5% of the EU population are foreigners and 9.4% are born abroad] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20120128101046/http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_OFFPUB/KS-SF-11-034/EN/KS-SF-11-034-EN.PDF |date=28 January 2012 }}, Eurostat, Statistics in focus vol. 34.</ref> ၂၀၁၆ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၂၁ တွင် နယ်သာလန်နိုင်ငံ၌ နေထိုင်သူ ၃.၈ မီလီယံတွင် နိုင်ငံခြားဖွား မိဘတစ်ဦး(ရွေ့ပြောင်းနေထိုင်မှု ရာဇဝင်ရှိသူ) ပါဝင်ပြီး<ref>"[https://www.cbs.nl/en-gb/news/2016/47/migration-background-still-plays-a-role Migration background still plays a role] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200611213242/https://www.cbs.nl/en-gb/news/2016/47/migration-background-still-plays-a-role |date=11 June 2020 }}". Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). 21 November 2016.</ref> အမ်စတာဒမ်နှင့် ရော်တာဒမ်တွင် လူငယ် ထက်ဝက်ကျော်သည်အနောက်တိုင်းနိုင်ငံ မဟုတ်သော နောက်ခံရှိကြသည်။ ဒတ်ချ်လူမျိုး သို့မဟုတ် ဒတ်ချ် အဆက်အနွယ်များမှ ဆင်းသက်လာသူများကို ကမ္ဘာအနှံတွင် ရွေ့ပြောင်းနေထိုင်သူ အသိုင်းအဝန်းတွင် တွေ့မြင်နိုင်ပြီး အထူးသဖြင့် ကနေဒါ၊ ဩစတေးလျ၊ တောင်အာဖရိကနှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတွင် တွေ့ရသည်။<ref>"[https://www.cbs.nl/en-gb/news/2006/31/half-of-young-big-city-dwellers-have-non-western-background Half of young big-city dwellers have non-western background] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190930090706/https://www.cbs.nl/en-gb/news/2006/31/half-of-young-big-city-dwellers-have-non-western-background |date=30 September 2019 }}". Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). 1 August 2006.</ref> United States Census Bureau (၂၀၀၆ခုနှစ်)၏ အဆိုအရ အမေရိကန် ၅ မီလီယံကျော်သည် ဒတ်ချ်လူမျိုးမှ တစိတ်တပိုင်း သို့ အပြည့်အဝ ဆင်းသက်လာခဲ့သူများအဖြစ် အခိုင်အမာ ဆိုကြသည်။<ref>{{cite web |author=American FactFinder, United States Census Bureau |url=http://factfinder.census.gov/servlet/ADPTable?_bm=y&-geo_id=01000US&-ds_name=ACS_2006_EST_G00_%2526amp%253B-_lang%253Den%2526amp%253B-_caller%253Dgeoselect%2526amp%253B-format%253D |title=Census 2006 ACS Ancestry estimates |publisher=Factfinder.census.gov |accessdate= ၃၀ မေ ၂၀၂၀ |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110428095854/http://factfinder.census.gov/servlet/ADPTable?_bm=y&-geo_id=01000US&-ds_name=ACS_2006_EST_G00_&%3B-_lang=en&%3B-_caller=geoselect&%3B-format= |archivedate=28 April 2011 }}</ref> ဤအရေအတွက်မှာ တောင်အာဖရိကမှ ဒတ်ချ်လူမျိုးမှ ဆင်းသက်လာသူ အာဖရိကလူမျိုးများအဖြစ် ဆိုကြသူ ၃ မီလီယံခန့်နှင့် အရေအတွက် နီးစပ်တူညီကြသည်။<ref>[http://countrystudies.us/south-africa/49.htm South Africa – Afrikaans Speakers]. ''Library of Congress.''</ref> ၁၉၄၀ ခုနှစ်တွင် အင်ဒိုနီးရှား၌ ဥရောပနှင့် ယူရေးရှန်းနွယ် ၂၉၀,၀၀၀ ရှိပြီး<ref>[http://repositories.cdlib.org/cgi/viewcontent.cgi?article=1077&context=ies A Hidden Language – Dutch in Indonesia] (PDF). Institute of European Studies (University of California, Berkeley).</ref> အများစုမှာ ယခုအခါ နိုင်ငံမှ ထွက်ခွာသွားပြီဖြစ်သည်။<ref>[http://www.kitlv.nl/pdf_documents/asia-migrations.pdf Dutch colonialism, migration and cultural heritage] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20110428094931/http://www.kitlv.nl/pdf_documents/asia-migrations.pdf |date=28 April 2011 }} (PDF). Royal Netherlands Institute of Southeast Asia and Caribbean Studies.</ref>
နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ၁၂ နိုင်ငံမြောက် လူဦးရေ အထူထပ်ဆုံးသော နိုင်ငံဖြစ်ပြီး သိပ်သည်းမှု {{convert|521|/km2}} ရှိသည် <ref name="auto"/> နိုင်ငံ၏ အနောက်ပိုင်းရှိ အကြီးဆုံးသော Randstad မြို့ပြဧရိယာတွင် အကြီးဆုံးမြို့ကြီးများဖြစ်သည့် မြောက်ဟော်လန်ပြည်နယ်မှ [[အမ်စတာဒမ်မြို့]]၊ တောင်ဟော်လန်ပြည်နယ်မှ [[ရော်တာဒမ်မြို့]]နှင့် [[ဟိတ်မြို့တော်]]၊ ယူးထရက်ပြည်နယ်မှ [[ယူးထရက်မြို့]]စသော မြို့ကြီး လေးမြို့ ပါဝင်သည်။ Randstad မြို့ပြဧရိယာတွင် နေထိုင်သူ ၈.၂ မီလီယံရှိပြီး<ref>{{Cite web|url=https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/03759ned/table?dl=DA8F|title=CBS Statline|website=opendata.cbs.nl}}</ref> ဥရောပတွင် ပဉ္စမမြောက် အကြီးဆုံး မက်ထရိုပိုလစ်တန်ဧရိယာ ဖြစ်သည်။ Dutch Central Statistics Bureau အရ ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် ဒတ်ချ်လူဦးရေ၏ ၂၈ ရာခိုင်နှုန်းတွင် သုံးစွဲနိုင်သော ဝင်ငွေ(spendable income) ၄၅,၀၀၀ ယူရို ရှိကြသည်။(ထိုအထဲတွင် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုနှင့် ပညာရေးအတွက် မပါဝင်ပါ။)<ref>{{cite web|title = CBS – Income distribution – Extra|url = http://www.cbs.nl/en-GB/menu/themas/inkomen-bestedingen/cijfers/extra/inkomensverdeling.htm|website = www.cbs.nl|accessdate = ၂၉ မေ ၂၀၂၀|url-status=dead|archiveurl = https://web.archive.org/web/20150930184435/http://www.cbs.nl/en-GB/menu/themas/inkomen-bestedingen/cijfers/extra/inkomensverdeling.htm|archivedate = 30 September 2015|df = dmy-all}}</ref>
=== ဘာသာစကား ===
=== ဘာသာရေး ===
{{Pie chart
|thumb = right
|caption = Religious identification in the Netherlands (2015)<ref name="cbs2016"/>
|label1 = ဘာသာမဲ့
|value1 = 50.1
|color1 = Grey
|label2 = [[:en:Catholic Church|ရိုမန်ကက်သလစ်]]
|value2 = 23.7
|color2 = Purple
|label3 = [[:en:Protestant Church in the Netherlands|နယ်သာလန် ပရိုတက်စတင့် ဘုရားကျောင်း]]{{efn|Provided statistics show Protestants by their allegiance to congregations of two denominations that do not exist anymore. In 2004, the [[:en:Dutch Reformed Church|Dutch Reformed Church]] (NHK), the [[:en:Reformed Churches in the Netherlands|Reformed Churches in Netherlands]] (GKN) and the [[:en:Evangelical Lutheran Church in the Kingdom of the Netherlands|Evangelical Lutheran Church in the Kingdom of the Netherlands]] merged to form the [[:en:Protestant Church in the Netherlands|Protestant Church in the Netherlands]] (PKN) and officially no longer exist. However, many people still tend to give their older affiliation even after the merger. People who declared themselves simply as belonging to the [[:en:Protestant Church in the Netherlands|Protestant Church in the Netherlands]] did not give an information about belonging to an older affiliation. For example, [[:en:Lutherans|Members]] of the former Evangelical Lutheran Church in the Kingdom of the Netherlands happened to do so. People who identified with one of those three categories (NHK/GKN/or simply PKN) are all members of the Protestant Church in the Netherlands.<ref>{{cite book|last1=Schmeets|first1=Hans|last2=Mensvoort|first2=Carly van|title=Religieuze betrokkenheid van bevolkingsgroepen, 2010–2014|date=2011|publisher=Centraal Bureau voor der Statistiek|url=http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/C3344AD7-8513-45AE-BB16-D1B277FE34BA/0/2015BT11religieuzebetrokkenheidvanbevolkingsgroepen20102014.pdf|accessdate=21 February 2018|archive-date=15 March 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170315174734/https://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/C3344AD7-8513-45AE-BB16-D1B277FE34BA/0/2015BT11religieuzebetrokkenheidvanbevolkingsgroepen20102014.pdf|url-status=dead}}</ref>}}
|value3 = 15.5
|color3 = DodgerBlue
|label4 = အခြားသော ခရစ်ယာန်ဘာသာများ{{efn|Including other Protestants that are not members of the Protestant Church in the Netherlands.}}
|value4 = 4.6
|color4 = DeepSkyBlue
|label5 = [[:en:Islam in the Netherlands|မွတ်စလင်]]
|value5 = 4.9
|color5 = Green
|label6 = Other
|value6 = 1.2
|color6 = Red
}}
ဒတ်ချ်သည် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ ဘာသာရေးကိုးကွယ်မှုအနည်းဆုံးသော လူမျိုးများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ ၂၀ ရာစုနှောင်းပိုင်းကာလမတိုင်မီအထိ နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် ခရစ်ယာန်ဘာသာကို အဓိကကိုးကွယ်သော နိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်သည်။ ကွဲပြားသော ဘာသာရေးကိုးကွယ်မှုများ ရှိနေသော်လည်း ဘာသာရေးအပေါ် စွဲမြဲလိုက်နာမှုသည် ယုတ်လျော့၍လာခဲ့သည်။
၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ စာရင်းအင်းနှင့်ဆိုင်သော သတင်းအချက်အလက်များကို စုဆောင်းသော ဒတ်ချ်အစိုးရအဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည့် နယ်သာလန် စာရင်းအင်းဌာန(Statistics Netherlands)သည် စုစုပေါင်း လူဦးရေ၏ ၅၀.၁%သည် မည်သည့်ဘာသာ ကိုးကွယ်ခြင်းမရှိကြောင်း ပြောဆိုထားသည်ကို တွေ့ရှိခဲ့ရသည်။ နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ ဘာသာမဲ့များတွင် Humanistisch Verbond အဖွဲ့အစည်းအား ဝင်ထားသူများလည်း ပါဝင်သည်။ ခရစ်ယာန်ဘာသာကိုးကွယ်သူမှာ ၄၃.၈% ရှိပြီး ထိုအထဲမှ ကက်သလစ်ဘာသာကို ကိုးကွယ်သူ ၂၃.၇%၊ နယ်သာလန် ပရိုတက်စတင့် ဘုရားကျောင်းတော်ကို ကိုးကွယ်သူ ၁၅.၅%နှင့် အခြားသော ခရစ်ယာန်ဘာသာဝင်(နယ်သာလန် ပရိုတက်စတင့်ကျောင်းတော်တွင် ပါဝင်မှုမရှိသော အခြားသော ပရိုတက်စတင့်ဂိုဏ်းများ အပါအဝင်) ၄.၆% ပါဝင်သည်။ အစ္စလာမ်ဘာသာကိုးကွယ်သူမှာ စုစုပေါင်း လူဦးရေ၏ ၄.၉% ရှိပြီး အခြားသော ဘာသာတရားများ(ဂျူးဘာသာ၊ ဗုဒ္ဓဘာသာနှင့် ဟိန္ဒူဘာသာ) ကိုးကွယ်သူစုစုပေါင်းမှာ ၁.၁% ရှိသည်။<ref name="cbs2016"/>
၂၀၀၆ ခုနှစ်တွင် ရက်ဘောင်းဒ်တက္ကသိုလ်(Redboud University) နှင့် လွတ်လပ်သော အမ်စတာဒမ်တက္ကသိုလ်(Vrije Universiteit Amsterdam)တို့၏ အသေးစိတ် လေ့လာမေးမြန်းမှုများအရ ဒတ်ချ်လူဦးရေ၏ ၃၄%သည် ခရစ်ယာန်ဘာသာ ကိုးကွယ်ကြသည်ဟု ပြောဆိုခဲ့ပြီး<ref name="nos.nl">{{cite news|title=Hoe God (bijna) verdween uit Nederland|url=http://nos.nl/artikel/2092498-hoe-god-bijna-verdween-uit-nederland.html|accessdate=၁၆ ဩဂုတ် ၂၀၂၀|publisher=NOS|date=13 March 2016}}</ref> ၂၀၁၅ ခုနှစ်ထိ လျော့ကျသွားခဲ့မှုမှာ လူဦးရေ၏ ၂၅% သည် ခရစ်ယာအယူဝါဒများမှ တစ်ခုခု(၁၁.၇% ရိုမန်ကက်သလစ်၊ ၈.၆% PKN၊ ၄.၂% မှာ အခြားခရစ်ယာန်ဂိုဏ်းခွဲများ)ကိုသာ ကိုးကွယ်ကြပြီး မွတ်စလင်မှာ ၅%၊ ဟိန္ဒူ သို့မဟုတ် ဗုဒ္ဓဘာသာ ကိုးကွယ်သူ ၂ %နှင့် ဘာသာမဲ့မှာ လူဦးရေ၏ ၆၇.၈% ရှိခဲ့ရာ ၂၀၀၆ ခုနှစ်တွင် ၆၁%၊ ၁၉၉၆ ခုနှစ်တွင် ၅၃%၊ ၁၉၇၉ ခုနှစ်တွင် ၄၃%နှင့် ၁၉၆၆ ခုနှစ်တွင် ၃၃%မှမြင့်တက်လာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။<ref name="BerntsA"/><ref>{{Cite news|url=http://www.dutchnews.nl/news/archives/2016/03/two-thirds-of-people-in-netherlands-have-no-religious-faith/|title=Two-thirds of people in Netherlands have no religious faith|date=14 March 2016|work=DutchNews.nl|access-date=၁၆ ဩဂုတ် ၂၀၂၀|language=en-GB}}</ref> Sociaal en Cultureel Planbureau(လူမှုနှင့် ယဉ်ကျေးမှု အေဂျင်စီ၊ SCP) သည် ၂၀၂၀ ခုနှစ်တွင် ဘာသာမဲ့အရေအတွက်သည် ၇၂% ခန့် ဖြစ်လာမည်ဟု ခန့်မှန်းကြသည်။<ref>Sociaal en Cultureel Planbureau, God in Nederland (2006/2007)</ref>
နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ပညာရေးလွတ်လပ်ခွင့်ကို အာမခံပေးထားရာ ဆိုလိုသည်မှာ ယေဘုယျ စံအရည်အသွေးကို လိုက်နာသော ကျောင်းအားလုံးသည် အစိုးရဘဏ္ဍာငွေ တူညီစွာ ရရှိသည်။ ထိုအထဲတွင် ဘာသာရေးအုပ်စုများ(အထူးသဖြင့် ရိုမန်ကက်သလစ်နှင့် ပရိုတက်စတင့်ဂိုဏ်းခွဲများ)မှ ဘာသာရေးစည်းမျဉ်းအရ အခြေတည်ထားသော ကျောင်းများလည်း ပါဝင်သည်။ ဒတ်ချ်ပါလီမန်ရှိ နိုင်ငံရေးပါတီ ၃ ခု(Christen-Democratisch Appèl၊ Christian Union၊ Staatkundig Gereformeerde Partij Dutch)သည် ခရစ်ယာန် ယုံကြည်မှုတွင် အခြေတည်ထားသည်။ မားစွာသော ခရစ်ယာန် ဘာသာရေး အားလပ်ရက်များသည်လည်း နိုင်ငံတော် အားလပ်ရက်များ(ခရစ္စမတ်၊ အီစတာပွဲတော်နေ့၊ Pentecost၊ ယေရှုသခင် ကောင်းကင်ဘုံသို ကြွမြန်းသည့်နေ့)ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.beleven.org/feesten/lijsten/landen.php?land=Nederland |title=Feestdagen Nederland |publisher=Beleven.org |accessdate=၁၆ ဩဂုတ် ၂၀၂၀}}</ref> ၁၉ ရာစုနှောင်းပိုင်းတွင် ထာဝရဘုရားသခင်မဲ့ဝါဒသည် လောကီသီးသန့်ဝါဒ၊ လစ်ဘရယ်ဝါဒနှင့် ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒများအဖြစ် ကြီးထွားလာခဲ့သည်။ ၁၉၆၀ ခုနှစ်လောက်တွင် ပရိုတက်စတင့်သည် လူမှုအခြေပြများအရ နည်းပါးလာခဲ့ပြီး ကက်သလစ်ဝါဒနှင့် တူညီလာခဲ့ပြီး နောင်တွင် ခရစ်ယာန် ဂိုဏ်းခွဲနှစ်ခုလုံး ကိုးကွယ်မှု စ၍လျော့နည်းလာခဲ့သည်။ အဓိကချွင်းချက်တခုအနေဖြင့် ရွေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများကြောင့် အစ္စလာမ်ဘာသာကိုးကွယ်မှုသည် သိသိသာသာ မြင့်တက်လာခဲ့သည်။ ၂၀၁၀ ခုနှစ်မှစ၍ မွတ်စလင်အစွန်းရောက်ဝါဒကြောင့် ဘာသာရေးအပေါ် စိုးရိမ်မှု မြင့်တက်လာခဲ့သည်။<ref>Knippenberg, Hans "The Changing Religious Landscape of Europe" edited by Knippenberg published by Het Spinhuis, Amsterdam 2005 {{ISBN|90-5589-248-3}}, pages 102-104</ref>
၂၀၁၄ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် လွတ်လပ်သော အမ်စတာဒမ်တက္ကသိုလ်မှ တိုင်းတာလေ့လာချက်များအရ နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင် ထာဝရဘုရားအား ယုံကြည်သူ(၁၇%)ထက် ထာဝရဘုရားအား မယုံကြည်သူ(၂၅%) ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် ပိုတိုးလာကြောင်း လေ့လာသုံးသပ်ထားသည်။ လူဦးရေအများစုသည် ကင်္ခါဝါဒီ(ဘုရားတည်ရှိမှုကို သံသယရှိသူ)(၃၁%) သို့မဟုတ် ietsistic (27%) ရှိ၍နေပြီဖြစ်သည်။<ref name="trouw.nl">{{cite news|last1=van Beek|first1=Marije|title=Ongelovigen halen de gelovigen in|url=http://www.trouw.nl/tr/nl/5091/Religie/article/detail/3830831/2015/01/16/Ongelovigen-halen-de-gelovigen-in.dhtml|accessdate=၁၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၀|work=Dossier Relige|publisher=der Verdieping Trouw|date=16 January 2015}}</ref> ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ အဓိကနေထိုင်သူ အများစု(၈၂%)သည် ဘုရားကျောင်းကို ဘယ်တော့မျှ သို့မဟုတ် ဘယ်တော့မျှနီးပါးအခြေအနေထိ ဘုရားကျောင်းကို မသွားဘူးခဲ့ကြောင်း ပြောဆိုထားပြီး ၅၉% သည် မည်သည့်ဘုရားကျောင်း အမျိုးအစားကိုမဆို ဘယ်တော့မျှ မရောက်ဘူးကြောင်း ဖော်ပြထားကြသည်။ လူအားလုံးအား မေးမြန်းခဲ့ပြီးနောက် သူတို့ကို သူတို့ ဘုရားမဲ့ဝါဒီရှိသူဟု မြင်သူ ၂၄% ရှိပြီး ယခင် ၂၀၀၆ ခုနှစ် လေ့လာခဲ့မှုနှင့်နှိုင်းယှဉ်လျှင် ၁၁% မျှ တိုး၍လာခဲ့သည်။<ref name="BerntsA">{{cite book|last1=Bernts|first1=Tom|last2=Berghuijs|first2=Joantine|title=God in Nederland 1966-2015|date=2016|publisher=Ten Have|isbn=9789025905248}}</ref> မျှော်မှန်းထားသော ဘာသာရေးယုံကြည်မှု မြင့်တက်မှုသည် ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် သုတေသနပြုချက်များအရ ရပ်တန့်သည့် အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိသွားသည်။ ၂၀၀၆ ခုနှစ်တွင် ၄၀% သော စစ်တမ်းဖြေကြားသူတို့က ဘာသာရေးယုံကြည်မှုရှိသူ(ietsism)ဟု ယူဆကြောင်းဖြေဆိုခဲ့ပြီး ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင်တော့ ၃၁% ထိ လျော့ကျသွားသည်။ ကြီးမြတ်သောစွမ်းအား၏ ဖြစ်တည်မှုပဓာန(existentialism)ကို ယုံကြည်မှုအရေအတွက်မှာလည်း ထိုကာလအတွင်း ၃၆% မှ ၂၈% သိူ့ ကျဆင်းသွားသည်။<ref name="nos.nl"/>
နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင်ခရစ်ယာန်ဘာသာမှာ လက်ရှိတွင် ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှု အများဆုံးသော ဘာသာဖြစ်သည်။ မြောက် ဘရာဘန့်ပြည်နယ်နှင့် လင်းဘာ့ဂ်ပြည်နယ်တို့သည် သမိုင်းကြောင်းအရ ရိုမန်ကက်သလစ်ကို နှစ်နှစ်ကာကာ သက်ဝင်ယုံကြည်သူများဖြစ်ပြီး ထိုပြည်နယ်သားအချို့သည် ကက်သလစ်ဘုရားကျောင်းတော်သည် ၎င်းတို့၏ ယဉ်ကျေးမှု အမှတ်သရုပ်တည်ရာအဖြစ် မှတ်ယူကြသေးသည်။ နယ်သာလန်နိုင်ငံရှိ ပရိုတက်စတင့်ဝါဒသည် မတူကွဲပြားသော ရိုးရာများအတွင်း ကျောင်းတော်တချို့ ပါဝင်သည်။ ထို့အထဲမှ အကြီးမားဆုံးဆုံးမှာ နယ်သာလန် ပရိုတက်စတင့် ဘုရားကျောင်း(Proteststant Church in Netherlands၊ PKN)ဖြစ်ပြီး ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးကျောင်းတော်နှင့် ရိုးရာအရပြောင်းလဲမှုပြုထားသော လူသာရန်ဘုရားကျောင်းတော်တို့ကို ပေါင်းစည်းထားသော ကျောင်းတော်ဖြစ်သည်။ ၂၀၀၄ ခုနှစ်တွင်မှ ဒတ်ချ်ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးကျောင်းတော်(Dutch Reformed Church)၊ နယ်သာလန်ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးဘုရားကျောင်းများ(the Reformed Churches in the Netherlands)နှင့် လူသာရန်ကျောင်းတော်တို့ ပေါင်းစည်းမှုမှ ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။<ref name="CBS 2009">{{cite news |url=http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=37944&D1=0-5,10&D2=29-40&VW=T |title=Kerkelijke gezindte en kerkbezoek; vanaf 1849; 18 jaar of ouder |date=15 October 2010}}</ref> များစွာသော အော်သို့ဒေါ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးဘုရားကျောင်းများနှင့် လစ်ဘရယ်ဘုရားကျောင်းများသည် PKN အတွင်းသို့ ပေါင်းစည်းခြင်း မပြုကြချေ။ နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင် ခရစ်ယာန်ဘာသာတစ်ခုလုံးအနေဖြင့် အနည်းစုဖြစ်လာသော်လည်း နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင် ဇီးလန်းမှ မြောက်ဘက် အိုဗီးရိုက်ဆယ်ပြည်နယ်အထိ ကျယ်ပြန့်သော ခရစ်ယာန်ခါးပတ်ကွင်းရှိ၍နေပြီး ထိုဒေသတို့တွင် ပရိုတက်စတင့်(အထူးသဖြင့် ပြုပြင်ရေးဘုရားကျောင်း)အား ယုံကြည်ကိုးကွယ်မှုမှာ ပြင်ထန်နေဆဲဖြစ်ပြီး မြူနီစပါယ်ကောင်စီတွင် အဓိကဘာသာ ဖြစ်၍နေသေးသည်။
အစွစလာမ်ဘာသာသည် နိုင်ငံအတွင်း ဒုတိယ ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှု အများဆုံးဖြစ်သည်။၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် နယ်သာလန်နိုင်ငံ၌ မွတ်စလင်အရေအတွက်မှာ ၈၂၅,၀၀၀(စုစုပေါင်း လူဦးရေ၏ ၅%) ရှိသည်။<ref name=CBS2>{{cite web|url=http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/vrije-tijd-cultuur/publicaties/artikelen/archief/2012/2012-3759-wm.htm|title=Een op de zes bezoekt regelmatig kerk of moskee|work=Central Bureau of Statistics, Netherlands|year=2012|accessdate=၁၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၀}}</ref> ရွေ့ပြောင်းလုပ်သားများ များပြားလာမှု၏ အကျိုးရလဒ်အဖြစ် ၁၉၆၀ခုနှစ်မှစ၍ မွတ်စလင်လူဦးရေမှာ တိုးတက်၍ လာခဲ့သည်။ ထိုထဲတွင် တူရကီနှင့် မော်ရိုကိုတို့မှ ရွေ့ပြောင်းလုပ်သားများနှင့် ယခင်ဒတ်ချ်,ကိုလိုနီနယ်များဖြစ်ကြသည့် ဆူရီနမ်နှင့် အင်ဒိုနီးရှားတို့မှ ရွေ့ပြောင်းလုပ်သားများလည်း ပါဝင်ကြသည်။ ၁၉၉၀ ခုနှစ်များအတွင်းတွင် ဘော့စနီးယားနှင့် ဟက်ဇာဂိုဗေးနီးယား၊ အီရန်၊ အီရတ်၊ ဆိုမာလီယာနှင့် အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံတို့မှ ဒုက္ခသည်များလည်း ရောက်ရှိ၍ လာခဲ့သေးသည်။<ref>{{cite web|url=http://www.scp.nl/publicaties/boeken/9037702597/Godsdienstige_veranderingen.pdf |title=Godsdienstige veranderingen in Nederland |accessdate=၁၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၀ |archiveurl = https://web.archive.org/web/20070125142251/http://www.scp.nl/publicaties/boeken/9037702597/Godsdienstige_veranderingen.pdf |archivedate = 25 January 2007}}</ref>
အခြားသော ဘာသာတရားတို့မှာ ဒတ်ချ်လူဦးရေ၏ ၆% လောက်သာရှိသည်။ ဟိန္ဒူဘာသာမှာ နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင် အနည်းငယ်သာ ကိုးကွယ်သော ဘာသာတရားဖြစ်ပြီး ယုံကြည်ကိုးကွယ်သူ ၂၁၅,၀၀၀(လူဦးရေ ၁% ထက် အနည်းငယ်ပို) ရှိပြီး အများစုမှာ အင်ဒို-ဆူရီနမ်လူမျိုးများဖြစ်သည်။ ကိုးကွယ်သူများတွင် အိန္ဒိယနှင် သီရိလင်္ကာတို့မှာရွေ့ပြောင်းလာသူများနှင့် ဟာရီ ခရစ်ရှနား(Hare Krishna)ကဲ့သို့ ပြောင်းလဲထားသော ဟိန္ဒူဘာသာကို ကိုးကွယ်ကြသော အနောက်တိုင်းသားတို့လည်း ပမာဏတော်တော်များများ ပါဝင်ကြသည်။ နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင် ဗုဒ္ဓဘာသာဝင် သို့မဟုတ် နှစ်နှစ်ကာကာ ယုံကြည်နေသူသည် ခန့်မှန်း ၂၅၀,၀၀၀ ရှိသည်။ ဂျူးဘာသာအနေဖြင့် နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင် ၄၅,၀၀၀ ခန့်ရှိသည်။
=== ပညာရေး ===
[[File:BSN Junior School Vlaskamp.jpg|thumb|left|A primary school in The Hague]]
[[File:ACTA - panoramio.jpg|thumb|left|A University of Amsterdam building]]
[[File:Utrecht-Uithof, from CambridgeLaan 01.jpg|thumb|left|View on the Utrecht Science Park of Utrecht University. The building in the centre is the library.]]
နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ ပညာရေးသည် အသက် ၅ နှစ်မှ ၁၆ နှစ်အကြား မသင်မနေရ ပညာရေးစနစ်ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/leerplicht|title=Leerplicht|website=Rijksoverheid.nl|accessdate=၆ ဇွန် ၂၀၂၀|date=11 December 2009}}</ref> အကယ်၍ ကလေးမှာ HAVO, VWO သို့မဟုတ် MBO 2+ ဒီဂရီကဲ့သို့သော အခြေခံအရည်အချင်း သတ်မှတ်ချက် မရှိပါက ထိုကလေးသည် မဖြစ်မနေ ထိုအရည်အချင်း သတ်မှတ်ချက်ရရှိအောင် သင်ကြားရမည် ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/leerplicht/leerplicht-en-kwalificatieplicht|title=Leerplicht en kwalificatieplicht|website=Rijksoverheid.nl|accessdate=၆ ဇွန် ၂၀၂၀|date=February 2017}}</ref>
နယ်သာလန်နိုင်ငံရှိ ကလေးသူငယ်တိုင်းသည် အခြေခံပညာကျောင်းကို အသက် ၄ နှစ်မှ ၁၂ အတွင်း သင်ကြားကြရပြီး အတန်း ၈ ခု ပါဝင်သည်။ ပင်ကိုပါရမီ စမ်းသပ်မှုအပေါ် အခြေခံ၍ အဋ္ဌမတန်းမှဆရာ၏ မှတ်ချက်နှင့် ကျောင်းသားမိဘ သို့မဟုတ် အုပ်ထိန်းသူ၏ အမြင်ဖြင့် အလယ်တန်းသင်ရိုး ၃ ခုမှ တစ်ခုကို ရွေးချယ်ရသည်။ သီးခြားသင်ရိုးဖြင့် သင်ကြားပြီးသည့်နောက် နောက်ဆုံးနှစ်မတိုင်မီ တစ်နှစ်အလိုတွင် ကျောင်းသားသည် နောက်ထပ်သင်ရိုးကို ဆက်လက်သင်ကြားနိုင်သည်။
VMBO တွင် အတန်း ၄ ခု ပါဝင်ပြီး အခြားသော အဆင့်ခွဲများစွာရှိသည်။ VMBO အတန်းများအား အောင်မြင်ပြီးသည်နှင့် MBO အတန်းများအား ဆက်လက် တက်ရောက်နိုင်သည်။ MBO (middle-level applied education) သည် လက်တွေ့အသုံးချ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း ပညာရပ်များကို အဓိကထား သင်ကြားသော ပုံစံဖြစ်သည်။ MBO အောင်မြင်သည့် လတ်မှတ်ရှိသော ကျောင်းသားသည်သာ HBO ကို တက်ရောက်ခွင့်ရှိမည် ဖြစ်သည်။ HAVO သည် အတန်း ၅ ခုရှိပြီး အောင်မြင်ပါက HBO ကို တက်ရောက်ခွင့် ရရှိမည် ဖြစ်သည်။ HBO(higher professional education) သည် တက္ကသိုလ် ပညာရေး(အသုံးချ သိပ္ပံ)ဖြစ်ပြီး အောင်မြင်ပါက သက်ဆိုင်ရာနယ်ပယ်အဘိုက် ဘွဲ့ဒီဂရီကို ရရှိမည်ဖြစ်ပြီး ၎င်းသည် တက္ကသိုလ်အဆင့်ဘွဲ့နှင့် တူညီသည်။ VWO (comprising athenaeum and gymnasium) တွင် အတန်း ၆ ခုပါဝင်ပြီး သုတေသနတက္ကသိုလ်များတွင် သင်ကြားနိုင်ရေးအတွက် အကြိုပြင်ဆင်ခြင်း ဖြစ်သည်။ တက္ကသိုလ်တွင် သုံးနှစ်ကြာမြင့်သော ဘွဲ့ဒီဂရီကို သင်ကြားနိုင်ပြီး ၎င်းနောက် တစ်နှစ် သို့မဟုတ် နှစ်နှစ် ကြာသော ဘွဲ့လွန်ကို ဆက်လက်သင်ကြားနိုင်သည်။ ထိုသို့သင်ကြားပြီးပါက လေးနှစ် သို့မဟုတ် ငါးနှစ်ကြာမြင့်သော ပါရဂူဘွဲ့သင်တန်းကို ဆက်လက်သင်ကြားနိုင်မည်ဖြစ်သည်။
နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင် ပါရဂူဘွဲ့ သင်တန်းသားများသည် ယေဘုယျအားဖြင့် တက္ကသိုလ်၏ အမြဲတမ်းခန့် ဝန်ထမ်းများတော့ မဟုတ်ချေ။ အများပြည်သူရံပုံငွေဖြင့် အသုံးပြုသော ဘာသာရေးကျောင်းများမှလွဲ၍ ဒတ်ချ် ကျောင်းနှင့် တက္ကသိုလ်များသည် အများပြည်သူတက္ကသိုလ်များဖြစ်ပြီး ဘုရားကျောင်းများကိုလည်း နိုင်ငံတော်မှ စီမံခန့်ခွဲခြင်း မဟုတ်ပဲ လိုအပ်သည်များဖြည့်ဆည်းခြင်းဖြစ်သည်။ ဒတ်ချ်တက္ကသိုလ်များတွင် ကျူရှင်ခသည် နယ်သာလန်နှင့် ယူရိုအဖွဲ့ဝင်ကျောင်းသားများအတွက် တနှစ်တာကုန်ကျငွေ ယူရို ၂၀၀၀ ခန့် ရှိပြီး ယူရိုအဖွဲ့ဝင် မဟုတ်သော နိုင်ငံများအတွက်မူ ယူရို ၁၀,၀၀၀ ခန့် ကုန်ကျသည်။
=== ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှု ===
[[File:Anthonie van Leeuwenhoek (1632-1723). Natuurkundige te Delft Rijksmuseum SK-A-957.jpeg|thumb|Portrait of Antonie van Leeuwenhoek (1632–1723), known as "the father of microbiology"]]
[[File:Meander MC noordzijde 1.JPG|thumb|A public hospital in Amersfoort]]
၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် Euro health consumer index (EHCI)၏ နံပါတ် ၁ နေရာကို ဆက်လက်ရရှိခဲ့သည်။ ၎င်းညွှန်းကိန်းသည် ဥရောပရှိ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုစနစ်များကို လေ့လာခြင်းဖြစ်ပြီး အမြင့်ဆုံးအမှတ် ၁,၀၀၀ တွင် ၉၁၆ မှတ်ရရှိခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် ၂၀၀၅ ခုနှစ်ကတည်းက ထုတ်ပြန်ခဲ့သော စစ်တမ်းတို့တွင် ထိပ်ဆုံးသုံးနိုင်ငံအနက် ပါဝင်ခဲ့သည်။ တိုင်းတာစစ်ဆေးမှု ၄၈ မျိုးတွင် ပါဝင်သည့် လူနာအခွင့်အရေး၊ သတင်းအချက်အလက်၊ ကာကွယ်စောင့်ရှောက်မှုနှင့် အကျိုးရလဒ်တို့တွင် နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် ဥရောပ ၃၇ နိုင်ငံတွင် ထိပ်ဆုံးနိုင်ငံအဖြစ် ၆ နှစ်ဆက်တိုက် အသိအမှတ်ပြုခြင်းကို ခံထားရသည်။<ref>{{cite web|url=http://www.healthpowerhouse.com/|title=Health Consumer Powerhouse|work=healthpowerhouse.com|accessdate=၂၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၀|archive-date=17 August 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200817152201/https://healthpowerhouse.com/}}</ref> ၂၀၀၉ ခုနှစ်တွင် ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်း၊ ဩစတေးလျ၊ ကနေဒါ၊ ဂျာမနီ၊ နယူးဇီလန်တို့နှင့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုနှင့်ပတ်သက်သော နှိုင်းယှဉ်လေ့လာမှုတစ်ရပ်တွင် ပထမနေရာတွင် ရှိနေခဲ့သည်။<ref>{{cite news| url=https://www.reuters.com/article/idUSTRE65M0SU20100623 | work=Reuters | title=U.S. scores dead last again in healthcare study | date=23 June 2010}}</ref><ref>{{cite web|url=http://content.healthaffairs.org/content/26/6/w717.full.pdf+html|archive-url=https://web.archive.org/web/20120110040524/http://content.healthaffairs.org/content/26/6/w717.full.pdf+html|url-status=dead|archive-date=10 January 2012|title=Toward Higher-Performance Health Systems: Adults' Health Care Experiences In Seven Countries, 2007}}</ref>
၂၀၀၆ ခုနှစ်တွင် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ ကြီးမားသော ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများ ပြုလုပ်ပြီးကတည်းကပင် ဒတ်ချ်တို့၏ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုစနစ်သည် နှစ်စဉ် ညွှန်းကိန်းများ၌ ပိုမိုများပြားသော အမှတ်များကို ရရှိခဲ့သည်။ HCP (Health Consumer Powerhouse) ၏ အဆိုအရ နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင် 'ပရမ်းပတာဖြစ်သော စနစ်' ရှိပြီး ဆိုလိုသည်မှာ လူနာ၌ သူ၏ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုအတွက် ကျန်းမာရေးအာမခံအား လွတ်လပ်စွာဝယ်ယူနိုင်မှု ကြီးမားစွာ ရရှိထားခြင်းဖြစ်သည်။ နယ်သာလန်နိုင်ငံနှင့် အခြားသောနိုင်ငံတို့နှင့် ကွာခြားချက်မှာ ထိုပရမ်းပတာဖြစ်မှု(လွတ်လပ်စွာ ရွေးချယ်နိုင်ခွင့်)ကို အစီအစဉ်တကျဖြစ်အောင် ပြုလုပ်ထားခြင်း ဖြစ်သည်။ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုနှင့်ပတ်သက်သော ဆုဲးဖြတ်ချက်များသည် လူနာနှင့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု ဝန်ဆောင်မှုပေးသူအကြား ပြောဆိုဆွေးနွေးမှုအတွင်းတွင် ပြုလုပ်နိုင်သည်။<ref>{{Cite web|url=https://healthpowerhouse.com/|title=Health Consumer Powerhouse – Health Care System's Indexes and reports|access-date=16 August 2020|archive-date=4 March 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220304194538/https://healthpowerhouse.com/}}</ref>
ကျန်းမာရေးအာမခံသည် နယ်သာလန်နိုင်ငံ၌ ဥပဒေအရ မဖြစ်မနေလုပ်ကြရသည်။ နယ်သာလန်နိုင်ငံ၌ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုအား ဥပဒေအရ အာမခံပုံစံနှစ်ခုဖြင့် လွှမ်းခြုံထားသည်။
•Zorgverzekeringswet (ZVW)၊ "အခြေခံ အာမခံ" ဖြစ်ပြီး အထွေထွေ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု ဖြစ်သည်။
•Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) သည် ကာလရှည် ပြုစုစောင့်ရှောက်မှု ဖြစ်သည်။
ဒတ်ချ်နိုင်ငံသားများအတွက် AWBZ အာမခံသည် အစိုးရမှ အလိုအလျောက် အာမခံပေးထားပြီး အခြေခံကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုကိုတော့ လူတိုင်းအနေဖြင့် ချုပ်ဆိုရန် လိုအပ်သည်။ အသက် ၁၈ နှစ်အောက် ကလေးများအနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ မိဘအာမခံနှင့်ပင် အလိုအလျောက် အကျုံးဝင်သည်။ အကယ်၍ တစ်ဦးတစ်ယောက်အနေဖြင့် အာမခံ မယူလိုပါက ၎င်းသည် ကျန်းမာရေးကောင်းမွန်ရမည်။ အာမခံကုမ္ပဏီအနေဖြင့် အသက် ၁၈ နှစ်ကျော်လွန်သူ လူတိုင်းအတွက် အသက်အရွယ်နှင့် ကျန်းမာရေးအခြေအနေကို မမှီတည်သည့် အထွေထွေကျန်းမာရေး အာမခံပုံစံများ ပေးရပြီး လျှောက်ထားခွင့် ငြင်းပယ်ခြင်းနှင့် အထူးအခြေအနေတစ်ရပ်ပြဋ္ဌာန်းခြင်းသည် တရားမဝင်သော ကိစ္စရပ်များ ဖြစ်သည်။ တခြားသော ဥရောပနိုင်ငံများနှင့်မတူသည်မှာတော့ ဒတ်ချ်အစိုးရသည် လွယ်ကူစေမှုနှင့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုစနစ်၏ အရည်အသွေးများအတွက် တာဝန်ခံမှုရှိပြီး စီမံခန့်ခွဲမှုအတွက် မပါဝင်ပေ။
နယ်သာလန်၏ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုကို နည်းလမ်းများစွာဖြင့် ခွဲခြားနိုင်ပြီး somatic နှင့် စိတ်ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုနှင့် 'ကုသခြင်း'(ကာလတို)၊ 'စောင့်ရှောက်မှု'(ကာလရှည်)တွင် အဆင့် သုံးဆင့် ခွဲခြားထားသည်။ မိသားစုဆရာဝန်များ(huisartsen)သည် ပထမအဆင့်၏ အကြီးမားဆုံး အစိတ်အပိုင်းများအဖြစ် ဖွဲ့စည်းထားကြသည်။ ပထမအဆင့်မှ အဖွဲ့ဝင်တစ်ယောက်၏ ညွန်းဆိုမှုရှိမှသာ ဒုတိယနှင့် တတိယအဆင့်အတွက် လက်ခံရန် လုပ်ဆောင်ခွင့်ရှိသည်။<ref name="Boot">J.M. Boot, 'De Nederlandse Gezondheidszorg', Bohn Stafleu van Loghum 2011</ref> ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုစနစ်သည် အခြားသော ဥရောပနိုင်ငံများနှင့် နှိုင်းယှဉ်လျှင်အတော်လေးထိရောက်မှုရှိသော်လည်း ကုန်ကျစရိတ် ထိရောက်မှုအရှိဆုံးသော စနစ်တော့ မဟုတ်ပါ။<ref name=BCG>Boston Consulting Group, 'Zorg voor Waarde', 2011.</ref>
နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုစနစ်သည် လမ်းနှစ်သွယ်စနစ်ဖြင့် ဘဏ္ဍာငွေသုံးစွဲသည်စနစ်ကို ၂၀၀၆ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီမှ စတင်ကျင့်သုံးခဲ့သည်။ တစ်စိတ်တပိုင်းဆေးရုံနေနှင့် ဘီးတပ်ကုလားထိုင်အစရှိသော မသန်စွမ်းကုန်ကျစရိတ်ကဲ့သို့ ကာလရှည်ကုသမှုတို့တွင် နိုင်ငံတော်မှထိန်းချုပ်သော အာမခံခွင့်ပြုမှုနှင့် ကုသခွင့်ပေးထားသည်။ ၎င်းသည် Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten ("General Law on Exceptional Healthcare Costs") ခေါင်းစဉ်အောက်တွင်ရှိပြီး ၁၉၆၈ ခုနှစ်တွင်မှစ၍ ပထမဆုံးအသက်သွင်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ၂၀၀၉ ခုနှစ်တွင်စ၍ အာမခံသည် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုကုန်ကျငွေ၏ ၂၇%ကို ကုန်ကျခံပေးခဲ့သည်။<ref name="statline.cbs.nl">{{cite web|url=http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=71914ned&D1=37-43&D2=a&HDR=G1&STB=T&VW=T|title=Zorgrekeningen; uitgaven (in lopende en constante prijzen) en financiering|date=20 May 2010|publisher=Centraal Bureau voor de Statistiek: StatLine|language=Dutch|accessdate=၁၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၀}}</ref>
ပုံမှန်ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု(ကာလတို)အားလုံးအတွက်သည် ပုဂ္ဂလိက ကျန်းမာရေးအာမခံကုမ္ပဏီများ၏ မဖြစ်မနေထားရှိရသော ကျန်းမာရေးအာမခံစနစ်တွင် ဖြစ်သည်။ ဤကျန်းမာရေးအာမခံကုမ္ပဏီများကို တိကျသေချာသော အာမခံကုသမှုအမျိုးအစားအလိုက် ထောက်ပံ့ပေးရန် မဖြစ်မနေ လုပ်ဆောင်စေရသည်။<ref name="minvws.nl">{{cite web|url=http://www.minvws.nl/en/themes/health-insurance-system/|title=Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport|first=Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en|last=Sport|work=minvws.nl|accessdate=၁၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၀|date=18 February 2010}}</ref> အာမခံသည် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု အားလုံးကုန်ကျငွေ၏ ၄၁% ကို ထောက်ပံ့ပေးရသည်။<ref name="statline.cbs.nl"/>
ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု ငွေပေးချေမှု၏ အခြားသော ရင်းမြစ်များမှာ အခွန်(၁၄%)၊ တိုက်ရိုက်ငွေချေမှု(out of pocket payments) (၉%)၊ ထပ်တိုးစိတ်ကြိုက် ကျန်းမာရေးအာမခံအမျိုးအစား (၄%)နှင့် အခြားသော ရင်းမြစ်(range of other sources)(၄%) တို့ဖြစ်သည်။ <ref name="statline.cbs.nl"/> လက်ခံနိုင်မှု(affordablility)ကို ဝင်ငွေနှင့်ဆက်စပ်သော ကင်းလွတ်ခွင့်စနစ်နှင့်
သီးခြားနှင့် အလုပ်သမားများမှ ပေးချေသော ဝင်ငွေနှင့် ဆင်စပ်သော ပရီမီယံတို့မှ အာမခံပေးသည်။
ဒတ်ချ်ကျန်းမာရေးစနစ်၏ အဓိကအကြောင်းအရာမှာအာမခံပရီမီယံမှာ ကျန်းမာရေးအခြေအနေနှင့် အသက်အရွယ်ကို ဆက်နွယ်မှု မရှိခြင်းဖြစ်သည်။ ကာလတို ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု အားလုံးအတွက် ကုန်ကျစရိတ်ကို အာမခံကုမ္ပဏီမှ ၅၀%၊ အာမခံထားသူမှ ၄၅%နှင့် အစိုးရမှ ၅% ပေးဆောင်သည်။ အသက် ၁၈ နှစ်အောက် ကလေးငယ်များအား အခမဲ့ လွှမ်းခြုံမှုပေးထားသည်။ အာမခံကုမ္ပဏီများမှ အာမခံကြေးပေးချေမှုသည် တစ်လလျှင် ယူရို ၁၀၀ (၂၀၁၀ ဩဂုတ်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၂၇ ခန့်နှင့် ၂၀၁၂ တွင် ယူရို ၁၅၀ သို့မဟုတ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၉၆၊ မတူကွဲပြားသော အာမခံကုမ္ပဏီများအကြား ကွဲပြားမှု ၅ % ခန့်)ရှိပြီး နှစ်စဉ် အခွန်မဆောင်မီပေးချေရမှုသည် ယူရို ၂၂၀(အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂၈၈)ခန့်ရှိသည်။
== ယဉ်ကျေးမှု ==
[[File:Hollande04.jpg|thumb|600px|center|<div style="text-align:center;">ဒတ်ချ် ယဉ်ကျေးမှု၏ လက္ခဏာနှင့် ပြယုဂ်အချို့</div>]]
=== အနုပညာ၊ ဒဿနိကဗေဒနှင့် စာပေ ===
{{multiple image|perrow=2/1/1|total_width=300|caption_align=center
| image1 = Meisje met de parel.jpg|caption1= [[ဂျိုဟန်နက် ဗာမီယာ]]၏ ''[[ပုလဲနားဆွဲနဲ့ မိန်းကလေး]]''
| image2 = Vincent van Gogh - Self-portrait with grey felt hat - Google Art Project.jpg|caption2=[[ဗင်းဆင့် ဗန်ဂိုး]]၏ ကိုယ်တိုင်ရေးပုံတူ
| image3 = Rijksmuseum 2022.jpg|caption3=The Rijksmuseum
| image4 = NEMO and area.jpg|caption4=The National [[:en:NEMO (museum)|NEMO Science Museum]] and the [[Nederlands Scheepvaartmuseum]] in second plan, in Amsterdam
}}
နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် ပန်းချီဆရာကျော်များစွာ နေထိုင်ခဲ့ဖူးသော နိုင်ငံတစ်ခု ဖြစ်သည်။ ၁၇ ရာစုတွင် ဒတ်ချ်သမ္မတနိုင်ငံ ခေတ်ကောင်းရောက်ရှိစဉ်အချိန်က များစွာသော ပန်းချီဆရာများဖြစ်သည့် [[ရမ်းဗရန့်]]၊ [[ဂျိုဟန်နက် ဗာမီယာ]]၊ ဂျန် စတင်း(Jan Steen)၊ ဂျက်ကော့ ဗန် ရူအစ်ဒယ်(Jacob van Ruisdael) အစရှိသော ပန်းချီဆရာများစွာ ပေါ်ထွန်းခဲ့သည်။ [[ဗင်းဆင့် ဗန်ဂိုး]]၊ [[ပင်တာ မွန်ဒရီယွန်]]တို့သည် ၁၉ ရာစုနှင့် ၂၀ ရာစုတွင် ကျော်ကြားခဲ့သော ဒတ်ချ် ပန်းချီဆရာများဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် မော်ရစ် ကော်နယ်လစ် အက်ရှာ(M. C. Escher)ကဲ့သို့ ကျော်ကြားသော ဂရပ်ဖစ် ပညာရှင်များလည်းရှိသည်။ ဝီလျံ ဒီ ကော်နင်း(Willem de Kooning)သည် [[ရော်တာဒမ်မြို့]]တွင် မွေးဖွား၍ သင်ကြားခဲ့သော်လည်း အမေရိကန်အနုပညာရှင်တစ်ယောက်အဖြစ် ခံယူထားသူ ဖြစ်သည်။
နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် ရော်တာဒမ်မြို့မှ [[အီရက်ဇမတ်]]နှင့် [[ဗာရွတ် ဆပင်နိုဇာ|ဆပင်နိုဇာ]]ကဲ့သို့သော ဒဿနိကပညာရှင်များ ပေါ်ထွန်းရာ မြေလည်း ဖြစ်သည်။ ဒေးကား၏ အရေးပါသော အတွေးအခေါ်များသည်လည်း နယ်သာလန်နိုင်ငံ၌ ၎င်း လေဒင့်တက္ကသိုလ်တွင် ပညာသင်စဉ်တွင် ဖော်ထုတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ရာစုနှစ်များစွာအတွင်း ထိုတက္ကသိုလ်တွင် ပထဝီပညာရှင် ဂျိမ်း ဟတ်တန်(James Hutton)၊ ဗြိတိသျှဝန်ကြီးချုပ် ဂျွန် စတူးအတ် (John Stuart)၊ အမေရိကန်သမ္မတ [[ဂျွန် ကွင်စီ အဒမ်စ်]]၊ ရူပဗေဒဆိုင်ရာ နိုဘယ်ဆုရှင်များ ဖြစ်ကျသော ဟန်းဒရစ် လိုရန်ဇ်(Hendrik Lorentz) နှင့် အန်ရီကို ဖာမီ(Enrico Fermi) တို့ ပညာသင်ကြားခဲ့ကြသည်။ ဒတ်ချ် သိပ္ပံပညာရှင် ခရစ္စတင်းယန်း ဟေဂန်(Christiaan Huygens)(၁၆၂၉–၁၆၉၅) သည် [[စနေဂြိုဟ်|စေတန်ဂြိုဟ်]]၏ ဂြိုဟ်ရံလဖြစ်သော [[တိုက်တန် (ဂြိုဟ်ရံလ)|တိုင်တန်လ]]ကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပြီး အလင်းသည် လှိုင်းသဏ္ဍန်ဖြင့် သွားသည်ဟု ယုံကြည်စွာ ငြင်းဆိုခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် ချိန်သီးနာရီကို တီထွင်ခဲ့ပြီး သင်္ချာညီမျှခြင်းများကို အသုံးပြုခဲ့သော ပထမဆုံးသော ရူပဗေဒပညာရှင်လည်းဖြစ်သည်။ အန်တိုနီ ဗန် လေဗင်ဟုပ်(Antonie van Leeuwenhoek) သည် မိုက်ခရိုစကုပ်ဖြင့် ကြည့်၍မြင်နိုင်သော ဆဲလ်တစ်လုံးတည်းရှိသော သက်ရှိများ အကြောင်းကို ပထမဆုံး တွေ့ရှိ ဖော်ထုတ်ခဲ့သူ ဖြစ်သည်။
ဒတ်ချ်ရွှေခေတ်တွင် အခြားသော အနုပညာလက်ရာများနှင့်အတူ ယော့ ဗန် ဒန် ဗွန်ဒယ်(Joost van den Vondel) နှင့် ပီတာ ကော်နယ်လစ်ဇွန် ဟော့(P. C. Hooft) တို့၏ လက်ရာများဖြင့် စာပေသည်လည်း ကျော်ဇောခြင်းအတိ ရှိခဲ့လေသည်။ ၁၉ ရာစုတွင်လည်း မူတာတူလီ(Multatuli) ရေးသည့် ယခုအခါ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံဖြစ်လာသည့် ဒတ်ချ်ကိုလိုနီနယ်များတွင် ဆိုးရွားစွာ ပြုမူဆက်ဆံခဲ့သည်တို့ကို ရေးသားခဲ့သော စာများသည်လည်း ထင်ရှားသည်။ ၂၀ ရာစုတွင် ထင်ရှားသော စာရေးဆရာများတွင် ဂေါ့ဒ်ဖရီး ဘိုးမန်း(Godfried Bomans)၊ ဟာရီ မူလစ်ချ်(Harry Mulisch)၊ ယန် ဝေါကာ(Jan Wolkers)၊ ဆိုင်မွန် ဗက်ဒေ့(Simon Vestdijk)၊ ဟယ်လာ ဟာဆယ်(Hella S. Haasse)၊ ဆီး နိုတီဘွန်း(Cees Nooteboom)၊Gerard Reve နှင့် ဝီလျံ ဖရက်ဒရစ် ဟားမန်း(Willem Frederik Hermans) တို့ ပါဝင်သည်။ ဂျူးလူမျိုးတို့ မျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်မှုဖြစ်စဉ်အတွင်းတွင် အသတ်ခံခဲ့ရသော [[အာနယ်ဖရန့်ခ်]]၏ Diary of a Young Girl သည် ထင်ရှားသော စာအုပ်တစ်အုပ်ဖြစ်ပြီး ဒတ်ချ်ဘာသာမှ အခြားသော ထင်ရှားသော ဘာသာတို့ဖြင့် ပြန်ဆိုထုတ်ဝေခဲ့သော စာအုပ်တစ်အုပ်ဖြစ်သည်။
ဒတ်ချ်ရိုးရာဗိသုကာလက်ရာများကို အမ်စတာဒမ်မြို၊ လေဒင့်မြို့(Leiden)၊ ဒဲ့ဖ်မြို့(Delft)တို့တွင် ကောင်းစွာ ထိန်းသိမ်းထားပြီး တူးမြောင်းများတစ်လျှောက်တွင် ၁၇ ရာစုနှင့် ၁၈ ရာစုမှအဆောက်အဦများကို တွေ့မြင်နိုင်သည်။ သစ်ဖြင့်ဆောက်လုပ်ထားသော ကျေးလက်ဗိသုကာလက်ရာများကို ဇာအမ်ဒမ်မြို့(Zaandam) နှင့် မာကန်ရွာ(Marken) တို့တွင် တွေ့နိုင်သည်။ ဒတ်ချ် အဆောက်အဦများ၏ ပုံတူလက်ရာများကို [[ဂျပန်နိုင်ငံ]]၊ [[နာဂါဆာကီမြို့]]ရှိ Huis Ten Bosch ပန်းခြံတွင် တွေ့ရှိနိုင်သည်။ ဟော်လန်ရွာငယ်ပုံစံကို [[တရုတ်နိုင်ငံ]]၊ ရှန်ယန်းမြို့တွင် တည်ဆောက်ပြီးစီးလျက်ရှိသည်။ [[လေရဟက်စက်|လေရဟတ်]]၊ ကျူးလစ်ပန်း၊ သစ်သားရှူးဖိနပ်၊ ဒဲ့ဖ် အိုးထည်များနှင့် ဆေးခြောက်ပင် (cannabis) တို့သည် နယ်သာလန်နိုင်ငံကို လာရောက်လည်ပတ်ကြသော ခရီးသွား ဧည့်သည်များအကြားတွင် ရေပန်းစားသော အကြောင်းအရာများ ဖြစ်သည်။
နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင် တင်းကျပ်သည့် လူမှုရေးဆိုင်ရာ ရှည်လျားသော သမိုင်းများရှိခဲ့သော်ငြား ယနေ့အခါတွင် မူးယစ်ဆေးနှင့် သက်ဆိုင်သော မူဝါဒ၊ ညင်သာစွာ သေဆုံးခြင်းအား တရားဝင် ခွင့်ပြုပေးမှုတို့ကြောင့် လွတ်လပ်သော လစ်ဘရယ်နိုင်ငံတစ်ခုအဖြစ် ဆို၍ ရနေပြီဖြစ်သည်။ ၂၀၀၁ ခုနှစ် ဧပြီလ ၁ ရက်နေ့တွင် လိင်တူခြင်း လက်ထပ်ထိန်းမြှားခြင်းအား တရားဝင်ခွင့်ပြုပေးခဲ့ပြီး လိင်တူလက်ထပ်ခြင်းအား ခွင့်ပြုပေးခဲ့သည့် ပထမဆုံးသောနိုင်ငံဖြစ်လာခဲ့သည်။<ref>{{cite news|url=http://transcripts.cnn.com/TRANSCRIPTS/0104/01/sm.10.html|title=Same-Sex Marriage Legalized in Amsterdam|date=1 April 2001|work=[[CNN]]|accessdate=၂၀ ဧပြီ ၂၀၂၀|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160303221411/http://transcripts.cnn.com/TRANSCRIPTS/0104/01/sm.10.html|archivedate=3 March 2016}}</ref>
=== ဒတ်ချ်လူမျိုးနှင့် ဂေဟဗေဒစနစ် ===
တခြားသောနှစ်များ အနေဖြင့်လည်းကောင်း ၂၀၁၈ ခုနှစ် အနေဖြင့်ပါ နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် နိုင်ငံသားတစ်ဦးချင်းစီအလိုက်ဖြင့် ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ် ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှုသည် ဥရောပသမဂ္ဂနိုင်ငံများတွင် ထုတ်လွှတ်မှု အများဆုံးသော နိုင်ငံများထဲတွင်ပါဝင်ပြီး ဂျာမနီနိုင်ငံ၊ ပြင်သစ်နိုင်ငံ သို့မဟုတ် ဘယ်လ်ဂျီယမ်နိုင်ငံတို့ထက်ပင် မြင့်မားသည်။ <ref>{{cite web|url=https://ec.europa.eu/jrc/en/publication/fossil-co2-emissions-all-world-countries-2018-report |date=2018 |title=Fossil CO2 emissions of all world countries - 2018 Report |work=EU Science Hub |accessdate=၁၅ ဧပြီ ၂၀၂၀}}</ref> သို့ပေသော်ငြား နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေးနှင့် လူဦးရေ စီမံခန့်ခွဲမှု(population management)တွင် ဦးဆောင်နိုင်ငံတစ်ခုအဖြစ် ဂုဏ်သတင်း ကျော်ကြားဆဲပင် ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.iamexpat.nl/read-and-discuss/expat-page/news/amsterdam-and-rotterdam-among-worlds-most-sustainable-cities-2015|title=IAMEXPAT News|last=|first=|date=|website=Iamexpat.nl|access-date=၁၅ ဧပြီ ၂၀၂၀}}</ref> ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် [[အမ်စတာဒမ်မြို့]]နှင့် [[ရော်တာဒမ်မြို့]]တို့သည် Arcadis Sustainable Cities Index တွင် အဆင့် ၄ နှင့် ၅ အသီးသီး ရရှိခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|url=https://s3.amazonaws.com/arcadis-whitepaper/arcadis-sustainable-cities-index-report.pdf|title=Arcadis Sustainable Cities Index Report|last=|first=|date=2015|work=|access-date=၁၅ ဧပြီ ၂၀၂၀|via=https://s3.amazonaws.com/arcadis-whitepaper/arcadis-sustainable-cities-index-report.pdf|accessdate=19 April 2020|archivedate=30 August 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160830053346/https://s3.amazonaws.com/arcadis-whitepaper/arcadis-sustainable-cities-index-report.pdf}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.sustainablecitiesindex.com/|title=Arcadis Sustainable Cities Index|website=Sustainablecitiesindex.com|access-date=၁၅ ဧပြီ ၂၀၂၀|archive-date=31 May 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200531070400/http://www.sustainablecitiesindex.com/}}</ref>
Sustainability သည် ဒတ်ချ်လူမျိုးတို့အတွက် ပဓာနအရေးပါသော ကိစ္စရပ်ဖြစ်သည်။ ဒတ်ချ်အစိုးရ၏ ရည်မှန်းချက်မှာ ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးရေး၊ ယုံကြည်စိတ်ချရမှုနှင့် မျှတသော စွမ်းအင်စနစ်တို့ဖြစ်ပြီး ၂၀၅၀ ခုနှစ်တွင် ကာဗွန်အောက်ဆိုဒ် ထုတ်လွတ်မှုကို ထက်ဝက်ထိလျော့ချရေးနှင့် ပြန်ပြည့်ဖြိုးမြဲ စွမ်းအင်မှ ၄၀ ရာနှုန်းထိ လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ထုတ်လုပ်နိုင်ရေးတို့ ပါဝင်သည်။<ref name=":0">{{cite web|url=http://english.rvo.nl/topics/sustainability|title=Sustainable enterprise {{!}} RVO.nl|website=english.rvo.nl|access-date=15 June 2016}}</ref>
အစိုးရသည် လေ့လွင့်မှုနည်းသော ထိရောက်သည့် စွမ်းအင်သုံးစွဲမှု(energy efficency)၊ ပြန်ပြည့်ဖြိုးမြဲစွမ်းအင်နှင့် ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်လျော့ချရေးတွင် ယူရိုဘီလျံနှင့်ချီ ရင်းနှီးမြုပ်နှံခဲ့သည်။ နိုင်ငံတော်အနေဖြင့် ဒတ်ချ်ကုမ္ပဏီများအား sustainable business/projects/facilities များတည်ဆောက်ရန် တိုက်တွန်းထားပြီး နိုင်ငံတော်မှ ဘဏ္ဏာရေးအကူအညီများပေးသည့်အပြင် စိတ်ဝင်စားသူများမှလည်း တသီးပုဂ္ဂလိကအနေဖြင့်လည်း အကူအညီပေးလျက်ရှိသည်။<ref name=":0" />
=== ဂီတ ===
[[File:RUB9281213-111 1.jpg|thumb|upright=0.85|၁၉ ရာစုမှ [[:en:Concertgebouw|တော်ဝင် ဂီတခန်းမ]]]]
နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင် အမျိုးစုံသော ဂီတရိုးရာများ ရှိသည်။ ဒတ်ချ်ရိုးရာ ဂီတအမျိုအစားကို "''Levenslied''" ဟု ခေါ်ပြီး ဘဝရဲ့သီချင်း ဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည်။ ဤသီချင်းများသည် ပုံမှန်အားဖြင့် ရိုးရှင်းသော တေးသွားနှင့် ရမ်သမ်ရှိပြီး ရိုးရှင်းသော နှစ်ကြောင်းဆက်ကာရန်နှင့် ကောရပ် ဖွဲ့စည်းပုံရှိသည်။ ပေါ့ပါးသော တေးသွားသံစဉ်ပုံစံရှိပြီး လွမ်းဆွက်တမ်းသသော တေးသွားပုံစံဖြစ်လည်း ရေးဖွဲ့လေ့ရှိကာ အချစ်အကြောင်း၊ သေခြင်းတရားနှင့် အထီးကျန်ဆန်မှုတို့အကြောင်းပါဝင်သည်။ အကော်ဒီယံနှင့် လေမှုတ်အော်ဂန်ကဲ့သို့သော ရိုးရာတူရိယာများသည် levenslied ဂီတအတွက် အဓိကကျသော တူရိယာများဖြစ်ပြီး နောက်ပိုင်းခေတ်များတွင် ဂီတပညာရှင်များသည် synthesiser များနှင့် ဂစ်တာများကို အသုံးပြု၍လာခဲ့သည်။ ယန် စမစ်(Jan Smit)၊ ဖရန့် ဘောင်အာ(Frans Bauer) နှင့် အန်ဒရဲ ဟာ့ဇ်(André Hazes) တို့သည် ဤဂီတအမျိုးအစားကို သီဆိုသူအနုပညာရှင်များထဲတွင် ပါဝင်ကြသည်။
[[File:Anouk, ESC2013 press conference 09 (crop).jpg|thumb|upright=0.85|ပေါ့ အဆိုတော် [[:en:Anouk (singer)|Anouk]] (၂၀၁၃ ခုနစ်)]]
[[File:Coldplay perform "Up&Up", Amsterdam Arena, June 2016 (5).jpg|thumb|upright=0.85|အကြီးဆုံး ဒတ်ချ်ဂီတဖျော်ဖြေရေးကွင်း ဖြစ်သော [[:en:Johan Cruyff Arena|Johan Cruyff Arena]]]]
ခေတ်ပေါ် ဒတ်ချ် ရော့ခ်နှင့် ပေါ့ပ်ဂီတ([[:en:Nederpop|Nederpop]]) တို့သည် ၁၉၆၀ ခုနှစ်များထွန်း ပေါ်ထွန်းခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု|အမေရိကန်]]နှင့် [[ယူနိုက်တက် ကင်းဒမ်း|ဗြိတိန်]]တို့၏ ခေတ်ပေါ်ဂီတတို့မှ ကြီးစွာလွှမ်းမိုးမှု ရှိခဲ့သည်။ ၁၉၆၀ ခုနှစ်များနှင့် ၇၀ ခုနှစ်များတွင် စာသားအားလုံးနီးပါးသည် အင်္ဂလိပ်စာသားများဖြင့်ပြီး အချို့သီချင်းများမှာ အတီးချည်းသပ်သပ်ဖြစ်သည်။ Shocking Blue၊ Golden Earring၊ Tee Set၊ George Baker Selection နှင့် Focus စသော တီးဝိုင်းအဖွဲ့များသည် နိုင်ငံတကာထိပါ အောင်မြင်မှုများ ရရှိခဲ့သည်။ ၁၉၈၀ ခုနှစ်များအရောက်တွင် အကြီးအကျယ် အောင်မြင်ခဲ့သည့် Doe Maar တီးဝိုင်းအဖွဲ့အား အတုယူ၍ များစွာသော ပေါ့ပ်ဂီတသမားများသည် ဒတ်ချ်ဘာသာဖြင့် စတင်ရေးဖွဲ့လာခဲ့ကြသည်။ ယနေ့အခါတွင် ဒတ်ချ် ရော့ခ်နှင့် ပေါ့ပ်ဂီတသည် ဘာသာစကားနှစ်ခုစလုံးဖြင့် ရှင်သန်၍လာခဲ့ပြီး အချို့သော အနုပညာရှင်များသည် ဘာသာစကားနှစ်ခုလုံးဖြင့်ပင် အသံသွင်းခြင်းများ ပြုလုပ်၍ လာခဲ့သည်။
လက်ရှိတွင် [[Symphonic metal]] တီးဝိုင်းအဖွဲ့များဖြစ်သော Epica, Delain, ReVamp, The Gathering, Asrai, Autumn, Ayreon and Within Temptation နှင့် [[ဂျက်စ်ဂီတ|ဂျက်စ်]]နှင့် ပေါ့ပ် အဆိုတော် Caro Emerald တို့သည် နိုင်ငံတကာ အောင်မြင်မှုများရနေသော အဖွဲ့များဖြစ်သည်။ မက်တယ်တီးဝိုင်းအဖွဲ့များဖြစ်သော Hail of Bullets, God Dethroned, Izegrim, Asphyx, Textures, Present Danger, Heidevolk and Slechtvalk တို့သည်လည်း ဥရောပ၏ အကြီးမားသော မက်တယ်ဂီတဖျော်ဖြေပွဲများတွင် ဝင်ရောက်တီးခတ်ကြသည့် အထူးဧည့်တီးဝိုင်းအဖွဲ့များ ဖြစ်ကြသည်။ ခေတ်ပြိုင် ဒေသတွင်း နာမည်ကျော်ကြားကြသူများတွင် ပေါ့ပ်အဆိုတော် Anouk၊ ကျေးလက်ပေါ့ပ်အဆိုတော် DeLange၊ South Guelderish နှင့် Limburgish ဘာသာစကားဖြင့်ဆိုသော Rowwen Hèze တီးဝိုင်းအဖွဲ့၊ ရော့ခ်ဂီတအဖွဲ့ဖြစ်သော BLØF နှင့် Nick & Simon အတွဲတို့ ပါဝင်ကြသည်။ စွယ်စုံရ အဆိုတော် တစ်ဦးဖြစ်သည့် Trijntje Oosterhuis သည် နိုင်ငံ၏ အကျော်ကြားဆုံးသော အနုပညာရှင်များထဲတွင်ပါဝင်ပြီး ကျော်ကြားသည့် အမေရိကန် တေးရေးဆရာများဖြစ်ကြသည့် Vince Mendoza and Burt Bacharach တို့နှင့်တွဲဖက်ပြီး အယ်ဘမ်များစွာ သီဆိုခဲ့သည်။
၁၉၉၀ ခုနှစ်များ အစောပိုင်းကာလတွင် ဒတ်ချ်နှင့် ဘယ်လဂျီယမ် house music တို့ပေါင်းစပ်ပြီး Eurodance ဟုခေါ်သော ဂီတအမျိုးအစား ပေါ်ပေါက်လာကာ 2 Unlimited ဟုခေါ်သော အဖွဲ့ပေါ်ထွက်လာခဲ့ပြီး ဓာတ်ပြားအချပ်ရေ ၁၈ မီလီယံခန့် ရောင်းချခဲ့သည့် စာရင်းဝင်ခဲ့ရာ ထိုအဆိုတော်နှစ်ယောက်ပါဝင်သော တီးဝိုင်းအဖွဲ့သည် ယနေ့ထိ ဒတ်ချ် ဂီတသမိုင်းတွင် အအောင်မြင်ဆုံး ဖြစ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web |url=https://www.allmusic.com/artist/2-unlimited-mn0000431439/biography |title=2 Unlimited | Biography | AllMusic |website=[[AllMusic]] |accessdate=၂၀ ဧပြီ ၂၀၂၀}}</ref> "Get Ready for This" ကဲ့သို့သော သီချင်းမျိုးသည် ယနေ့အချိန်ထိ နာမည်ကျော်ကြားလျက်ရှိပြီး NHL ကဲ့သို့သော အမေရိကန် အားကစားပြိုင်ပွဲများတွင် အသုံးပြုဆဲပင်ဖြစ်သည်။ ၁၉၉၀ ခုနှစ်များ အလယ်ပိုင်းကာလတွင် ဒတ်ချ်ဘာသာဖြင့် ရပ်နှင့် [[ဟစ်ဟော့ ဂီတ|ဟစ်ဟော့ဂီတ]] (Nederhop) များပေါ်ထွန်းလာခဲ့ပြီး နယ်သာလန်နှင့် ဘယ်လ်ဂျီယမ်နိုင်ငံတို့တွင် ကျော်ကြားလာခဲ့သည်။ ဤဂီတအမျိုးအစားတွင်မြောက်အာဖရိကန်၊ ကာရစ်ဘီယံ အနုပညာရှင်များမှ ကြီးစွာ လွှမ်းမိုးမှုရှိခဲ့သည်။
၁၉၉၀ ခုနှစ်များကတည်းကစပြီး Dutch electronic dance music (EDM) ကမ္ဘာအနှံသို့ trance, techno နှင့် gabber မှ hardstyle ထိ ပုံသဏ္ဌာန်အမျိုးမျိုးဖြင့် ပျံ့နှံခဲ့သည်။ နယ်သာလန်နိုင်ငံမှ ကမ္ဘာအကောင်းဆုံး dance music DJs သမားအချို့တွင် Armin van Buuren, Tiësto, Hardwell, Martin Garrix, Dash Berlin, Julian Jordan, Nicky Romero, W&W, Don Diablo and Afrojack တို့ပါဝင်ပြီး ရှေ့ဆုံး လေးယောက်မှာ ကမ္ဘာအကောင်းဆုံးသော ဒီဂျေသမားများစာရင်းဖြစ်သည့် DJ Mag Top 100 DJs တွင် ပါဝင်ကြသည်။ Amsterdam Dance Event (ADE) သည့် ကမ္ဘာ့အကြီးကျယ်ဆုံးသော electronics music conference ဖြစ်ပြီး အီလက်ထရောနစ်ဂီတနှင့် ၎င်း၏မျိုးကွဲများစွာအတွက် အကြီးမားဆုံးသော ဖျော်ဖြေပွဲကြီးဖြစ်သည်။ <ref>{{cite web|url=http://www.local-life.com/amsterdam/articles/amsterdam-dance-event|title=Amsterdam Dance Event|work=local-life.com}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.dutchdailynews.com/the-international-dance-industry-assembles-in-amsterdam-next-week/|title=The international Dance industry assembles in Amsterdam next week|work=Dutch Daily News|date=12 October 2012}}</ref>
နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် ယူရိုဗားရှင်း သီချင်းဆိုပြိုင်ပွဲသို့ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ထားခဲ့သော နိုင်ငံတစ်ခုလည်းဖြစ်သည်။ ထိုပြိုင်ပွဲသည် ၁၉၅၆ ခုနှစ်တွင် စတင်ကျင်းပခဲ့သော ပြိုင်ပွဲတစ်ခုဖြစ်ပြီး လက်ရှိအချိန်အထိ ၅ ကြိမ်အနိုင်ရရှိထားခဲ့ရာ နောက်ဆုံးအကြိမ် အနိုင်ရရှိခဲ့သည်မှာ ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် ဖြစ်သည်။
ဂန္ထဝင်ဂီတတွင်လည်း Jan Sweelinck ကို ဒတ်ချ်၏ အကျော်ကြားဆုံးသော တေးပြုစာဆိုဟု ခေါ်ဆိုကြပြီး Louis Andriessen ကိုတော့ သက်ရှိထင်ရှား တေးပြုစာဆိုများတွင်တော့ အကောင်းဆုံးဟု ဆိုကြသည်။ Ton Koopman သည် ဒတ်ချ် ဂီတမှူး၊ အော်ဂင်နှင့် harpsichord ပညာရှင်ဖြစ်ပြီး [[ဟိတ်မြို့တော်|ဟိတ်မြို့]] တော်ဝင်ဂီတအကယ်ဒမီမှ ပါမောက္ခတစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ ထင်ရှားသော တယောပညာရှင်များမှာ Janine Jansen နှင့် André Rieu တို့ဖြစ်ကြပြီး နောက်တွင် ၎င်းတည်ထောင်ထားသော Johann Strauss Orchestra နှင့်တွဲဖက်၍ ဂန္ထဝင်ဂီတနှင့် ဝေါ့ဇ်ဂီတ (Waltz music) တို့ကို ကမ္ဘာအနှံလှည့်လည် ဖျော်ဖြေခဲ့သည်။ ဒတ်ချ်တို့၏ ကျော်ကြားဆုံးသော ဂန္ထဝင်ဂီတတေးသွားမှာ "Canto Ostinato" ဖြစ်ပြီး Simeon ten Holt မှ ရေးဖွဲ့ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>{{Cite web|url=http://www.canto-ostinato.com/canto/index.html|title=Canto Ostinato by Simeon ten Holt|website=www.canto-ostinato.com}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://press.andrerieu.com/tag/international/page/2/|title=international Archives » Page 2 of 3 » Andre Rieu|accessdate=20 April 2020|archivedate=18 January 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160118042556/http://press.andrerieu.com/tag/international/page/2/}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.billboard.com/articles/news/266418/top-25-tours-of-2009|title=Top 25 Tours of 2009|date=11 December 2009|work=Billboard}}</ref> ချီးကျူးဖွယ်ရာ ဗျပ်စောင်းပညာရှင်မှာ Lavinia Meijer ဖြစ်ပြီး ၂၀၁၂ ခုနှစ်က ထုတ်ဝေခဲ့သော အယ်ဘမ်မှာ Philip Glass ၏ တေးသွားများဖြစ်ပြီး ၎င်း၏ခွင့်ပြုချက်ဖြင့် သူမမှ ဗျပ်စောင်းဖြင့်တီးခတ်နိုင်သော တေးသွားများအဖြစ် ပြောင်းလဲခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။<ref>[https://www.allmusic.com/album/philip-glass-metamorphosis-the-hours-mw0002435025 Lavinia Meijer – Philip Glass : Metamorphosis & The Hours], Allmusic.com</ref> အမ်စတာဒမ်မြို့ရှိ Concertgebouw (၁၈၈၈ ခုနှစ်တွင် တည်ဆောက်ပြီးစီးခဲ့သော) အဆောက်အဦးသည် တော်ဝင်ဂီတဖျော်ဖြေပွဲများ ကျင်းပရာနေရာဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာ့အကောင်းဆုံး အနုလက်ရာများဖြစ်တည်ဆောက်ထားသော ဂီတအဆောက်အဦများထဲမှ တစ်ခုဟု ဆိုကြသည်။<ref>{{cite web|url=https://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=97291390|title=Chicago Symphony Tops U.S. Orchestras|date=21 November 2008|work=NPR.org}}</ref>
=== ရုပ်ရှင်နှင့် ရုပ်မြင်သံကြား အစီအစဉ် ===
အချို့သော ဒတ်ခ်ျရုပ်ရှင်များ အထူးသဖြင့် Paul Verhoeven ရိုက်ကူးခဲ့သောTurkish Delight ("Turks Fruit", ၁၉၇၃), Soldier of Orange ("Soldaat van Oranje", ၁၉၇၇), Spetters (၁၉၈၀) and The Fourth Man ("De Vierde Man", ၁၉၈၃) စသော ရုပ်ရှင်များသည် နိုင်ငံတကာသို့ဖြန့်ဖြူးခြင်းနှင့် အသိအမှတ်ပြုခံရခြင်းတို့ ရရှိခဲ့သည်။ Verhoeven သည် ဆက်လက်၍ ဟောလီးဝုဒ်ရုပ်ရှင်များဖြစ်သည့် RoboCop (၁၉၈၇), Total Recall (၁၉၉၀) နှင့် Basic Instinct (၁၉၉၂) တို့ကို့ရိုက်ကူးခဲ့ပြီး Black Book ("Zwartboek", ၂၀၀၆) ဒတ်ချ်ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားဖြင့် ဒတ်ချ်ရုပ်ရှင်လောကသို့ ပြန်လည်ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။
အခြား ကျော်ကြားသော ဒတ်ချ်ရုပ်ရှင်ဒါရိုက်တာများမှာ Jan de Bont (Speed), Anton Corbijn (A Most wanted Man), Dick Maas (De Lift), Fons Rademakers (The Assault) တို့ဖြစ်ပြီး မှတ်တမ်းရုပ်ရှင် ဖန်တီးသူများဖြစ်ကြသော Bert Haanstra နှင့် Joris Ivens တို့ပါဝင်သည်။ ရုပ်ရှင်ဒါရိုက်တာ Theo van Gogh သည် ၂၀၀၄ ခုနှစ်တွင် ကမ္ဘာသိ ဖြစ်ရပ်ဆိုးဖြင့် ကျော်ကြားသူဖြစ်ပြီး Submission ရုပ်ရှင်ဇာတ်လမ်းတို ရိုက်ကူးပြီးချိန်တွင် အမ်စတာဒမ်လမ်းမပေါ်၌ Mohammed Bouyeri ၏ သတ်ဖြတ်ခြင်းကို ခံခဲ့ရသည်။
နိုင်ငံတကာ အတိုင်းအတာဖြင့် အောင်မြင်မှု ရရှိခဲ့သော နယ်သာလန်နိုင်ငံမှ ရုပ်ရှင်ကင်မရာမန်းများမှာ Hoyte van Hoytema (Interstellar၊ Spectre၊ Dunkirk) နှင့် Theo van de Sande (Wayne's World နှင့် Blade) တို့ဖြစ်သည်။ Van Hoytema မှာ National Film School in Łódź (ပိုလန်) ကျောင်းထွက်ဖြစ်ပြီး Van de Sande မှာ နယ်သာလန် ရုပ်ရှင်အကယ်ဒမီ(Netherlands Film Academy)တွင် သင်ကြားခဲ့သူဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတကာတွင် အောင်မြင်မှုရရှိခဲ့သော ဒတ်ခ်ျ သရုပ်ဆောင်များမှာ Famke Janssen (X-Men), Carice van Houten (Game of Thrones), Michiel Huisman (Game of Thrones), Rutger Hauer (Blade Runner), Jeroen Krabbé (The Living Daylights) နှင့် Derek de Lint (Three Men and a Baby) တို့ဖြစ်ကြသည်။
နယ်သာလန်နိုင်ငံ၌ ရုပ်မြင်သံကြားဈေးကွက်သည် စီးပွားရေးနှင့် အများနှင့်သက်ဆိုင်သော ရုပ်သံလွင့်ဌာနများဖြင့် ကောင်းစွာဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ခဲ့သည်။ ပြည်ပရုပ်သံလိုင်းများမှ အစီအစဉ်များ၊ နိုင်ငံခြားဘာသာစကားဖြင့် အင်တာဗျူးများကို မူလအသံအား စာတန်းထိုးဖြင့် ထုတ်လွှင့်သည်။ ကလေးများအတွက် အစီအစဉ်များကိုသာ နိုင်ငံခြားဘာသာစကားနှင့်အသံများမှ မိမိဘာသာစကားသို့ ပြောင်းလဲထုတ်လွှင့်သည်။<ref name="HaGanahl2013">''[https://books.google.com/books?id=chXSFH-gzVMC&pg=PA101 Webcasting Worldwide: Business Models of an Emerging Global Medium]''. Routledge; 2013. {{ISBN|978-1-135-24977-9}}. p. 101–103.</ref>
နယ်သာလန်မှ ထုတ်လွှင့်သော ရုပ်သံအစီအစဉ်များသည် သီးခြားအစီအစဉ်နှင့် ဖရန့်ချိုင်းပုံစံဖြင့် နိုင်ငံတကာသို့ ထုတ်လွှင့်လျက်ရှိပြီး ဒတ်ခ်ျမီဒီယာ တိုင်ကွန်များဖြစ်ကြသော John de Mol နှင့် Joop van den Ende တို့တည်ထောင်သော Endemol ကော်ပိုရေးရှင်းသည် နိုင်ငံတကာ ရုပ်သံထုတ်လွှင့်မှုတွင် ထင်ရှားသော အစီအစဉ်များဖြင့် ကျော်ကြားသော ရုပ်သံလွှင့်ကုမ္ပဏီဖြစ်သည်။ Endemol ကုမ္ပဏီ၏ ရုံးချုပ်သည် အမ်စတာဒမ်မြို့၌တည်ရှိပြီး နိုင်ငံပေါင်း ၃၀ ကျော်တွင် ကုမ္ပဏီ ၉၀ ကျော်ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည်။ Endemol နှင့် ၎င်း၏ ကုမ္ပဏီခွဲများသည် reality နှင့် talent show၊ ဂိမ်းကစားပွဲများကို တမ္ဘာလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် ထုတ်လွှင့်ကြပြီး ထိုရှိုးပွဲများထဲတွင် ''Big Brother'' နှင့် ''Deal or No Deal'' ကဲ့သို့သော အစီအစဉ်များလည်း ပါဝင်သည်။ နောင်တွင် John de Mol သည် ၎င်း၏ကိုယ်ပိုင်ကုမ္ပဏီအဖြစ် Talpa ကုမ္ပဏီကို ထူထောင်ခဲ့ပြီး ထိုကုမ္ပဏီမှ ''The Voice'' နှင့် ''Utopia'' ကဲ့သို့သော ရုပ်သံအစီအစဉ်များကို ပြသခဲ့သည်။
=== အားကစား ===
[[File:NED-DEN Euro 2012 (10).jpg|thumb|[[:en:Euro 2012|Euro 2012]] ပြိုင်ပွဲတွင် [[ဒိန်းမတ် အမျိုးသား ဘောလုံးအသင်း]]နှင့် ယှဉ်ပြိုင်ကစားနေသော [[နယ်သာလန် အမျိုးသား ဘောလုံးအသင်း]]]]
နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ ၁၆.၈ သန်းသော လူဦးရေတွင် ၄.၅ သန်းခန့်မှာ နိုင်ငံတဝန်းရှိ အားကစားကလပ် ၃၅,၀၀၀ မှ တခုခုတွင် မှတ်ပုံတင်ထားကြပြီး အသက် ၁၅ နှစ်မှ ၇၅ နှစ်အကြား လူဦးရေ သုံးပုံနှစ်ပုံမှာ အပါတ်စဉ်တိုင်း အားကစား တစ်မျိုးမျိုး ပါဝင်လုပ်ဆောင်ကြသည်။<ref>{{cite web|url=http://s2.ned.univie.ac.at/NoN/landeskunde/nl/h11/index.htm |title=Sport in Nederland |accessdate=၂၆ ဧပြီ ၂၀၂၀ |url-status=bot: unknown |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080925042514/http://s2.ned.univie.ac.at/NoN/landeskunde/nl/h11/index.htm |archivedate=25 September 2008 |language=nl}} . ned.univie.ac.at</ref> ဘောလုံးအားကစားသည် နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင် ပါဝင်သူအများဖြစ်ပြီး ၎င်းနောက်၌ မြတ်ခင်းပြင် ဟော်ကီ (field hockey) နှင့် ဘောလီဘောတို့သည် ဒုတိယနှင့် တတိယလိုက်သည့် လူကြိုက်များသော အဖွဲ့လိုက်အားကစားများ ဖြစ်သည်။ [[နယ်သာလန် အမျိုးသား ဘောလုံးအသင်း]]သည် ဒတ်ခ်ျအားကစားလောကတွင် အကျော်ကြားဆုံးသော ပုံရိပ်လက္ခဏာများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်ပြီး အထူးသဖြင့် ၁၉၇၀ ခုနှစ်များတွင် သမိုင်းတစ်လျှောက် အကောင်းဆုံးသော ဘောလုံးသမားများထဲက တစ်ယောက်ဖြစ်သော Johan Cruyff သည် ၎င်း၏ နည်းပြဖြစ်သော Rinus Michels နှင့် ပူးပေါင်း၍ Total Football ဟုခေါ်သော နည်းဗျူဟာဖြင့် ကစားခဲ့စဉ်ကတည်းက ဟုဆိုရပေမည်။<ref name="sport">{{cite web |url=http://www.sport.nl/content/nieuwsartikelen/nocnsf/223198?channel=nocnsf |title=Ledental sportbonden opnieuw gestegen |date=24 July 2006 |website=sport.nl |archive-url=https://archive.today/20070812034648/http://www.sport.nl/content/nieuwsartikelen/nocnsf/223198?channel=nocnsf |archive-date=12 August 2007 |accessdate=၂၆ ဧပြီ ၂၀၂၀ |url-status=dead |language=nl |archivedate=12 August 2007 |archiveurl=https://archive.today/20070812034648/http://www.sport.nl/content/nieuwsartikelen/nocnsf/223198?channel=nocnsf }}</ref>
အားကစားအဖွဲ့အစည်းများကို ၁၉ ရာစုအကုန် ၂၀ ရာစုအစောပိုင်းတွင် စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး အာကစားဖက်ဒရေးရှင်းများတည်ထောင်ခြင်း၊ စည်းကမ်းများ သတ်မှတ်ခြင်းနှင့် အားကစားကလပ်များ ပေါ်ထွန်းလာခဲ့သည်။ ဒတ်ချ် အမျိုးသား အိုလံပစ် ကော်မတီအား ၁၉၁၂ ခုနှစ်တွင် ဖွဲ့စည်းခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ယခုအချိန်မတိုင်မှီအထိ နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် နွေရာသီ အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲတွင် ဆုတံဆိပ် ၂၆၆ ခု၊ ဆောင်းရာသီ အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲတွင် ဆုတံဆိပ် ၁၁၀ ခု ရရှိခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲများတွင် ဒတ်ချ် နိုင်ငံ့အသင်းနှင့် အားကစားသမားများသည် များစွာသော အားကစားနယ်ပယ်များတွင် အောင်မြင်မှုများစွာ ရရှိခဲ့ကြသည်။ ကမ္ဘာ့ဖလားသမိုင်းတွင် ဒတ်ချ်အမျိုးသမီး မြတ်ခင်းပြင်ဟော်ကီအသင်းသည် အအောင်မြင်ဆုံးသော အသင်းဖြစ်သည်။ နယ်သာလန် ဘေ့စ်ဘောအသင်းသည် ဥရောပ ချန်ပီယံရှစ်ပြိုင်ပွဲ ၃၂ ပွဲတွင် အကြိမ် ၂၀ မျှ ဗိုလ်စွဲခဲ့သော အသင်းလည်း ဖြစ်သည်။ ဒတ်ချ် K-1 kickboxers သည်လည်း K-1 World Grand Prix ပွဲ ၁၉ခုတွင် ၁၅ ကြိမ်မျှ ဖလားရရှိခဲ့သည်။
၂၀၁၄ ခုနှစ် ဆောင်းရာသီ အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲတွင် ဒတ်ချ်
speed skater အသင်းဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ရာ ပြိုင်ပွဲ ၁၂ ခုတွင် ၈ ခု၊ ဆုတံဆိပ် ၃၆ ခုတွင် ၂၃ ခုရရှိခဲ့ပြီး ထိုအထဲမှပြိုင်ပွဲ ၄ ခုမှာ ပြတ်ပြတ်သားသား အနိုင်ရခဲ့ခြင်းဖြစ်သည့်အတွက်ကြောင့် အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲသမိုင်းတွင် အားကစားတမျိုးထဲ၌ အကြီးကျယ်ဆုံးသော အောင်မြင်မှုရရှိခြင်း ဖြစ်သည်။ မော်တော်ဆိုင်ကယ်ပြိုင်ပွဲဖြစ်သော TT Circuit Assen တွင်လည်း ရှည်လျားလှသော သမိုင်းကြောင်းများရှိ၍နေသည်။ Assen သည် သည် မော်တော်ဆိုင်ကယ် ကမ္ဘာ့ချန်ပီယံရှစ် စတင်ကျင်းပခဲ့စဉ် ၁၉၄၉ ခုနှစ်ကတည်းက ပြိုင်ပွဲကျင်းပခဲ့နေရာလည်း ဖြစ်သည်။ Dutch TT အတွက် ပတ်လမ်းများကို တည်ဆောက်ရန် အဆိုပြုခဲ့သည်မှာ ၁၉၅၄ ခုနှစ်တွင်ဖြစ်ပြီး ထို့မတိုင်မှီက အများပြည်သူ့လမ်းများတွင် ကျင်းပခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
ခရီးရှည် စက်ဘီးပြိုင်ပွဲကြီးဖြစ်သည့် 1968 Tour de France ပြိုင်ပွဲတွင် Jan Janssen အနိုင်ရရှိခဲ့ခြင်း၊ Joop Zoetemelk မှ 1985 UCI Road World Championship အနိုင်ရရှိခြင်း၊ မကြာသေးမှီက 2017 Giro d'Italia ပြိုင်ပွဲတွင် Tom Dumoulin အနိုင်ရရှိတို့ကြောင့် နယ်သာလန်သည် ခရီးရှည်စက်ဘီးစီးပြိုင်ပွဲကြီး ၃ ခုတွင် အောင်မြင်မှုရရှိထားသော နိုင်ငံဖြစ်သည်။ ဂန္ထဝင် စက်ဘီးစီးသမားကြီးဖြစ်သူ Joop Zoetemelk သည် 1979 Vuelta a Espana နှင့် 1980 Tour de France ပြိုင်ပွဲများတွင် အနိုင်ရရှိထားသူဖြစ်ပြီး Tour de France ပြိုင်ပွဲတွင် စံချိန်များစွာ ချိုးထားသူဖြစ်သည်။
လက်ရှိ[[ဖော်မြူလာ ဝမ်း]]တွင် ပြိုင်ပွဲဝင်နေသော Max Verstappen သည် Grand Prix ရရှိခဲ့သော ပထမဆုံးသော ဒတ်ချ်လူမျိုးဖြစ်သည်။ ၁၉၅၈ ခုနှစ်မှ၁၉၈၅ ခုနှစ်ထိ Dutch Grand Prix ကို ကျင်းပခဲ့သော Zandvoort ကမ်းခြေမြို့တွင် ပြိုင်ပွဲများအား ၂၀၂၀ ခုနှစ်တွင် ပြန်လည်ကျင်းပမည် ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite web| url=https://www.motorsport.com/f1/news/zandvoort-secures-return-dutch-gp/4388156/|title=Zandvoort secures F1 return as Dutch GP venue|date=14 May 2019|website=motorsports.com|accessdate=၁ မေ ၂၀၂၀}}</ref> ဒတ်ချ်အမျိုးသား ဘောလုံးအသင်းသည် အောင်မြင်မှုများ ရရှိခဲ့သော အသင်းဖြစ်ပြီး ၁၉၉၂ နွေရာသီ အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲတွင် ငွေတံဆိပ်၊ မကြာသေးမီနှစ်များက [[အတ္တလန္တာမြို့]]တွင် ကျင်းပခဲ့သော ၁၉၉၆ နွေရာသီ အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲတွင် ရွှေတံဆိပ် ရရှိခဲ့သည်။ အောင်မြင်မှု ကြီးကြီးမားမား ရရှိခဲ့သည်မှာ အမျိုးသမီး ဘောလီဘောအသင်းဖြစ်ပြီး ၁၉၉၅ ခုနှစ်တွင် ဥရောပချန်ပီယံရှစ်၊ ၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် World Grand Prix ရရှိခဲ့သည်။
=== ကိုလိုနီခေတ်ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ် ===
[[File:GezichtOpNieuwAmsterdam.jpg|200px|thumb|left|၁၆၆၄ ခုနှစ်တွင် နယူးအမ်စတာဒမ်မြို့ အဖြစ်တည်ထောင်ခဲ့ပြီး ဗြိတိသျှတို့အုပ်ချုပ်သောကာလအရောက်တွင် [[နယူးယောက်မြို့]]အဖြစ် ခေါ်ဆိုခဲ့သည်။]]
၁၇ ရာစု မဂိုအင်ပါယာအား အနိုင်ကျင့်အမြတ်ထုတ်ချိန်မှ ၁၉ ရာစု ကိုလိုနီပြုချိန်ထိ ၂၀ ရာစုအစောပိုင်း ဒတ်ချ်အရှေ့အင်ဒီးနယ်၏ လွမ်းမိုးမှုထူထောင်နိုင်ခြင်းဖြင့် ဒတ်ချ်အင်ပါယာ၏ ပိုင်ဆိုင်မှုများသည် ကျယ်ပြန့်လာပြီး ၎င်းတို့၏အကြီးမြတ်ဆုံးသော အချိန်သို့ရောက်လာခဲ့သည်။ ယနေ့ခေတ် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံဖြစ်လာသည့် ဒတ်ချ်အရှေ့အင်ဒီးနယ်သည် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ တန်ဖိုးကြီးမားသော ဥရောကိုလိုနီနယ်များထဲမှတစ်ခုဖြစ်ပြီး နယ်သာလန်အတွက် အလွန်အရေးပါဆုံးသော နယ်တစ်ခုဖြစ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite book |author=Hart, Jonathan |title=Empires and Colonies |url = https://books.google.com/?id=LnevC1FYdnEC&pg=PA201 |accessdate=၅ မေ ၂၀၂၀ |year=2008|publisher=Polity |isbn=978-0-7456-2614-7 |pages=201–}}</ref> နှစ် ၃၅၀ ကျော် ကြာခဲ့သော ယဉ်ကျေးမှုများသည် နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင် ထင်ရှားသော ယဉ်ကျေးမှုအမှတ်လက္ခဏာများအဖြစ် ကျန်ရှိခဲ့သည်။
၁၇ ရာစု ဒတ်ချ် ရွှေခေတ်အရောက်တွင် အာရှကုန်သွယ်ရေး လက်ဝါးကြီးအုပ်မှုတို့မှ ရရှိလာသော ဘဏ္ဍာငွေရရှိမှုတို့မှ နယ်သာလန်သည် မြို့ပြအသွင်ပြောင်းလဲရေး အတော်ကို ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့သည်။ ကုန်သည်တို့၏ ဝင်ငွေပေါ် မှီတည်နေသော လူမှုအခြေအနေသည် မြေရှင်ပဒေသရာဇ်စနစ်ကို လျော့ချနိုင်ခဲ့ပြီး ဒတ်ချ်လူမှုအဖွဲ့အစည်း၏အရွေ့ကို ပြောင်းလဲစေခဲ့သည်။ ၁၈၁၅ တွင် ဒတ်ချ်တော်ဝင်မိသားစုအား ထူထောင်နိုင်ခဲ့ပြီး ၎င်းတို့၏ကြွယ်ဝမှုအများစုသည် ကိုလိုနီကုန်သွယ်မှုမှ ရရှိခဲ့သည်။ <ref>အမှန်တော့ ယနေ့ထိ ဒတ်ချ်တော်ဝင်မိသားစု နယ်သာလန်နိုင်ငံ၌ အချမ်းသာဆုံးမိသားစုဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့ကြွယ်ဝမှု၏အခြေခံအကြောင်းတစ်ခုမှာ ကိုလိုနီခေတ်ကုန်သွယ်ရေးဖြစ်သည်။{{cite news|url=https://www.forbes.com/2007/08/30/worlds-richest-royals-biz-royals07-cx_lk_0830royalintro_slide_15.html?thisSpeed=30000 |title=In Pictures: The World's Richest Royals |work=Forbes |date=30 August 2007 |accessdate=၅ မေ ၂၀၂၀ |first1=Devon |last1=Pendleton |first2=Tatiana |last2=Serafin}}</ref>
၁၇ ရာစုအရောက်တွင် ဒတ်ချ်အရှေ့အိန္ဒိယကုမ္ပဏီသည် ၎င်းတို့၏ အခြေစိုက်စခန်းကို စီလုံ (ယနေ့ခေတ် [[သီရိလင်္ကာနိုင်ငံ]])တွင် တည်ထောင်နိုင်ခဲ့သည်။ နောက်တွင် ဒတ်ချ်တို့သည် မလဘာကိုသိမ်းပိုက်ပြီး ကုန်သွယ်ရေးစခန်းတည်ထောင်နိူင်ခဲ့ကာ အိန္ဒိယတွင် အခြေချနေရာနှင့် ကုန်သွယ်ရေးစခန်းများတည်ထောင်ခြင်းကို ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြသည်။ သို့ပေသော်ငြား တြာဗန်ကိုနိုင်ငံ(Kingdom of Travancore)နှင့် ဖြစ်ပွားသော ကိုလာချယ်တိုက်ပွဲ(Battle of Colachel)တွင် ရှုံးနိမ့်ခဲပြီး အိန္ဒိယသို့ နယ်ချဲ့ခြင်း ရပ်တန့်သွားခဲ့သည်။ ဒတ်ချ်တို့သည် ထိုသို့သော ရှုံးနိမ့်မှုမှ မကုစားနိုင်တော့ပဲ ဘန်ဂေါနယ်တွင် ကိုလိုနီပြု စခန်းချခြင်းများကို ဆက်လက်ဆောင်ရွက်နိုင်ခြင်း မရှိတော့ချေ။<ref>{{cite book|first1=M. O.|last1=Koshy|title=The Dutch Power in Kerala, 1729–1758|url=https://books.google.com/?id=ro8SLhyAc9AC|year=1989|publisher=Mittal Publications|isbn=978-81-7099-136-6|page=61}}</ref><ref>[http://mod.nic.in/samachar/april15-04/body.html#l1] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160312081154/http://mod.nic.in/samachar/april15-04/body.html |date=12 March 2016 }} 9th Madras Regiment</ref>
၁၆ ရာစုနှစ်တွင် တည်ထောင်ခဲ့သော လေဒင့်တက္ကသိုလ်ကဲ့သို့ တက္ကသိုလ်များတွင် အင်ဒိုနီးရှားနှင့် [[အရှေ့တောင်အာရှ]]လေ့လာရေးဌာနများ ပေါ်ထွန်းလာခဲ့သည်။ {{efn|Some of the university faculties still include: Indonesian Languages and Cultures; South-east Asia and Oceania Languages and Cultures; Cultural Anthropology.}} လေဒင့်တက္ကသိုလ်မှ Christiaan Snouck Hurgronje ကဲ့သို့ ပညာရှင်များ မွေးထုတ်ပေးနိုင်ခဲ့ပြီး အင်ဒိုနီးရှားဘာသာစကားနှင့် ယဉ်ကျေးမှုကို အထူးပြုလေ့လာကြသူများ ယခုထက်တိုင်အောင် ရှိသေးသည်။ လေဒင့်တက္ကသိုလ် အထူးသဖြင့် အရှေ့တောင်အာရှနှင့် ကာရစ်ဘီယံလေ့လာရေး နယ်သာလန် တော်ဝင်အင်စတီကျူ(KITLV)များသည် ယနေ့အချိန်ထိတိုင်အောင် အင်ဒိုနီးရှားလေ့လာရေးတွင် ဉာဏနှင့် သမိုင်းဆိုင်ရာလေ့လာမှုများအတွက် ပညာရေးဆိုင်ရာ နေရာများအဖြစ် ရှိ၍နေသည်။ နယ်သာလန်နိုင်ငံ၌ အခြားလေ့လာနိုင်သေးသော နေရာများမှာ အမ်စတာဒမ်ရှိ မနုဿဗေဒဆိုင်ရာ Tropenmuseum ပြတိုက်ဖြစ်ပြီး အင်ဒိုနီးရှား အနုပညာ၊ ယဉ်ကျေးမှု၊ လူမျိုးခွဲဗေဒ၊ မနုဿဗေဒနှင့်ဆိုင်သော များပြားလှစွာသော စုဆောင်းမှုများ ရှိ၍နေသည်။
[[File:COLLECTIE TROPENMUSEUM Een Europeaan vaccineert Indonesische patiënten met neosalvarsaan tegen de ziekte framboesia TMnr 10006691.jpg|200px|thumb|left|ဒတ်ချ်ဆရာဝန်မှ ဒေသခံအင်ဒိုနီးရှားအမျိုးသမီးအား ကာကွယ်ဆေးထိုးပေးနေပုံ]]
တော်ဝင်ဒတ်ချ်အရှေ့အင်ဒီးတပ်(KNIL)အား အစဉ်အလာထိန်းသိမ်းသောအားဖြင့် Van Heutsz တပ်ရင်းအဖြစ် တော်ဝင်နယ်သာလန်တပ်မတော်တွင် ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ KNIL မှ အနားယူခဲ့သော စစ်မှုထမ်းဟောင်းများအတွက် နေရာဖြစ်သော ဘရွန်ဘက်နန်းတော်ပြတိုက်(Bronbeek Museum)သည် Arnhem မြို့တွင် ယနေ့ထက်တိုင် တည်ရှိနေသည်။
ဒတ်ချ်စာပေတွင် ဒတ်ချ်အင်ဒီးစာပေဟုခေါ်သော အရေးပါသော အစိတ်အပိုင်း တည်ရှိနေပြီး ၎င်းစာပေအမျိုးအစားတွင် ကိုလိုနီခေတ်အား ကွန့်မြူးစရာအရေးပါသောအရာဌာနအဖြစ် ဖြစ်စေခဲ့သော "The Hidden Force " အားရေးသားသူ Louis Couperus တို့ပါဝင်သည်။<ref>Nieuwenhuys, Rob ''Mirror of the Indies: A History of Dutch Colonial Literature'' translated from Dutch by E. M. Beekman (Publisher: Periplus, 1999) [http://dannyreviews.com/h/Mirror_Indies.html Book review.]</ref> ဒတ်ချ်စာပေ၏ လက်ရာမွန်များထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သော "Max Havelaar" အား ၁၈၆၀ ခုနှစ်တွင် Multatuli မှ ရေးသားခဲ့သည်။<ref>Etty, Elsbeth (July 1998). [http://retro.nrc.nl/W2/Lab/Profiel/Nederland/novels.html "Novels: Coming to terms with Calvinism, colonies and the war."] NRC Handelsblad</ref>
အင်ဒိုနီးရှားဟင်းလျာနှင့် စားသောက်ကုန်များကို နယ်သာလန်နိုင်ငံ၌ အလွယ်တကူရရှိနိုင်သည်။ ကိုလိုနီခေတ်လက်ရာလွှမ်းနေသော Rijsttafel၊ Nasi goreng နှင့် [[ဆာတေး]] ကဲ့သို့သော ဟင်းလျာများသည် နိုင်ငံတွင်း လူကြိုက်များသော ဟင်းလျာများ ဖြစ်သည်။ နယ်သာလန်နိုင်ငံအတွင်းရှိ မည်သည့်မြို့တွင်မဆို မြို့အရွယ်အစား မည်မျှရှိသည်ဖြစ်စေ ""တိုကို(toko)ဟုခေါ်သော ဒတ်ချ်-အင်ဒိုနီးရှားဆိုင် သို့မဟုတ် တရုတ်-အင်ဒိုနီးရှားဆိုင် ရှိ၍နေသည်။ ထို့ပြင် 'ပါဆာ မာလန်(Pasar Malam)ဟုခေါ်သော ညဈေးပွဲတော်များကို တနှစ်ပတ်လုံး ဖွင့်လှစ်ကြသည်
== မှတ်စုများ ==
{{Notelist}}
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
[[Category:နယ်သာလန်နိုင်ငံ]]
[[Category:ဥရောပတိုက်ရှိ နိုင်ငံများ]]
[[Category:ဥရောပ သမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံများ]]
[[Category:ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ]]
[[Category:နေတိုး အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ]]
87ojygb1bvtae5folwiwid5bgxwp36o
တိုင်ချွန်းလူမျိုး
0
12359
877017
844377
2025-06-08T14:36:44Z
Salai Rungtoi
22844
877017
wikitext
text/x-wiki
{{infobox ethnic group|
|group = တိုင်ချွန်း<br/>{{resize|75%|(Taisun, Tlaisun, Fahlam)}}<br/>{{linktext|တာရွှန်း}}
|image =
|caption=
|region1= {{Flag|Myanmar}} (အနောက်ပိုင်း)
|langs=[[တိုင်ချွန်းဘာသာစကား]]
|religions = [[ခရစ်ယာန်ဘာသာ]]
|related=
}}
'''တိုင်ချွန်းလူမျိုး''' သို့မဟုတ် '''တာရွှန်းလူမျိုး'''သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]အစိုးရမှ တရားဝင် အသိအမှတ်ပြုထားသည့် တိုင်းရင်းသား (၁၃၅)မျိုးထဲတွင် ပါဝင်လေသည်။ တိုင်းရင်းသားလူမျိုးကြီး (၈)မျိုးအနက်၊ [[ချင်းလူမျိုး|ချင်း]]တိုင်းရင်းသားထဲမှ လူမျိုးစု တစ်စုဖြစ်သည်။ အလယ်ပိုင်း ချင်းလူမျိုးများတွင် အပါအဝင်ဖြစ်သော တိုင်ချွန်းလူမျိုးသည် ရှေးအခါက ချင်းလူမျိုးများထဲတွင် အင်အား အကြီးမားဆုံးနှင့် အာဏာအရှိဆုံး အုပ်စုတစ်စုဖြစ်ခဲ့ဘူးသည်။
ယင်းတို့၏ မူလဒေသမှာရွှန်ကလဖြစ်၏။ ရွာအမည်ကို အစွဲပြု၍၊ ရွှန်ကလလူမျိုးဟုလည်း ထင်ရှားသည်။ ယင်းတို့၏ ဖိုးဖွားဘီဘင်များသည် ထိုရွာ၏ကျောက်တုံး
ကြီးတစ်ခုထဲမှ ပေါက်ဖွားလာကြသောသူများ ဖြစ်သည်ဟု အစဉ်အလာ အယူရှိကြ၏။ နှစ်ပေါင်းများစွာ ကြာလတ်သော် တိုင်ချွန်းလူမျိုး အချို့တို့သည် ဖလမ်းမြို့ အနောက်ဘက်တွင် ကလရွှန်းရွာကို တည်ထောင်၍ နေကြပြန်သည်။
ရွာအမည်က လရွှန်းမှ တာရွှန်းဟူသောအမည် ဆင်းသက်လာသည်ဟုဆို၏။ များမကြာမီ ကလရွှန်းရွာကို ဟားခါးချင်းများ ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့သဖြင့်၊ နှစ်ပေါင်းများစွာ ဟားခါးချင်းများ လက်အောက်တွင် သုံ့ပန်းများအဖြစ် နေခဲ့ရပြီးနောက်၊ ယင်းတို့နှင့် စေ့စပ်ကျေအေးကာ ဖလမ်းရွာကို တည်ထောင်နေထိုင်
ခဲ့ကြပြန်သည်။
ထို့နောက် မိမိတို့၏ ဆွေမျိုးသားချင်းများကိုသာမက အခြားလူမျိုးတို့ကိုပါ ခေါ်ဆောင်၍ ဖလမ်း၌နေထိုင် စေ၏။ သို့သော် တာရွှန်း(ရွှန်ကလ)လူမျိုး အချို့တို့သည် ဖလမ်းသို့ လိုက်မပါလာဘဲ၊ အခြားအရပ်၌ သီးခြား နေထိုင်ကြသည်။ တာရွှန်းလူမျိုးစုတွင် ရွှန်ကလ၊ ဇဟောင်၊ တလော်ဇမ်၊ ခွာလဆီးနှင့် ဝှန်လငိုဟူ၍ ငါးမျိုးပါဝင်သည်။ ရွှန်ကလလူမျိုးများအနက် ဖမ်းရွာ၊ ဇောင်းတဲရွာ၊ ဆွန်းဟင်းရွာနှင့် ဇာမွယ်ရွာတို့တွင် နေသူများ (မူလ ရွှန်ကလ) နှင့်သီးခြားရွှန်ကလများ
ဟူ၍ နှစ်မျိုးကွဲသွားပြန်၏။ ဇဟောင်လူမျိုးများလည်း ဤကဲ့သို့ပင် နှစ်မျိုးကွဲ၏။ ဇဟောင်လူမျိုးများလည်း ဤကဲ့သို့ပင်နှစ်မျိုးကွဲ၏။ ယင်းတို့အပြင် ကွန်လီ၊ ငွန်နှင့် မင်းလယ်တောင်အုပ်စု ဟူ၍လည်း ရှိသေးသည်။
အုပ်ချုပ်ရာ၌ အကြီးအကဲ ငါးဦးပါဝင်သော အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ရှိ၏။ အဖွဲ့ဝင်လူကြီးများကို ရွာများမှ မဲဆန္ဒဖြင့် တင်မြှောက်ရ၏။ သို့သော် များသောအားဖြင့် ဖလမ်းရွာမှပင် ရွေးကောက်ခံရသူများ၏ အဖွဲ့ဝင်များသည် နေ့စဉ် နံနက်တိုင်း စုဝေး၍ ရပ်ရွာအမှုအခင်းများကို စီရင်ရ၏။ အဖွဲ့မှကြီးမှူး၍ ရွာများအပေါ်တွင် အခွန်အကောက်များ စည်းကြပ်တောင်းခံ၏။ တခါသော် အခွန်အကောက်များကြီး လေးသဖြင့် သီးခြားရွှန်ကလအပါအဝင် အချို့ရွာများသည် တော်လှန်ရန် စုဝေးကြလေ
သည်။ သို့သော် ဖလမ်းခေါင်းဆောင်များသည် တစ်ဘက်ကမ်းရှိ ငွန်လူမျိုး၊ မင်လယ်တောင်ရှိ ထောလူမျိုးနှင့် ခွာလဆီးလူမျိုးများကို မိမိတို့ဖက်ပါအောင် သွေးဆောင်၍ ကူညီစေသည်။
အင်အားချင်းမမျှသောကြောင့် တော်လှန်လိုသော ရွာအားလုံးပင် ဖလမ်းလက်အောက်သို့ ရောက်ရှိလာပြီးလျှင် အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့သို့ အခွန်ဆက်လာရလေသည်။ ဤသို့ဖြင့် တာရွှန်းလူမျိုးများသည် တဖြည်းဖြည်းနှင့် အခြားရွာများကို သိမ်းသွင်းနိုင်ခဲ့လေသည်။
ယင်းတို့သည် မြန်မာတို့နှင့်လည်း မဟာမိတ်ဖြစ်ခဲ့ဘူး၏။ ကွန်းကြီးခေါ် မြန်မာရွာကလေးကို ဟားခါးချင်းများ ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခြင်းကြောင့် တာရွှန်းတို့သည် ဟားခါးရွာကလေး တစ်ရွာကို ဝင်ရောက်ဖျက်ဆီးလိုက်သည်။ ဗြိတိသျှတို့ မြန်မာပြည်မကို သိမ်းပိုက်ပြီးသည့်နောက်တွင် အင်အားကြီးမားနေသော တာရွှန်းတို့အား အလွယ်တကူ မအောင်မြင်ဘဲရှိခဲ့၏။ ၁၈၉၁-၉၂ ခုနှစ် ရောက်မှသာလျှင် ဖလမ်းကို သိမ်းယူနိုင်လေသည်။ ၁၈၉၅-၉၆ ခုနှစ်တွင်ကား တာရွှန်းလူမျိုးများ လက်နက်ချရပြီးနောက်၊ ဗြိတိသျှတို့သည် ယင်းတို့ ၏အင်အားနှင့် စည်းရုံးမှုကို ဖြိုခွင်းခဲ့လေရာ၊ ယခုအခါသာမန်ချင်းလူမျိုး အုပ်စုကလေးတစ်ခု အနေမျှသာကျန်ရှိ၍ တာရွှန်းရွာကလေးတွင်ပင် နေထိုင်လျက်ရှိကြသည်။ ရှေးကထက် ပိုမိုယဉ်ကျေးလာ၏။ လူဦးရေမှာ ၁၉၅၃ ခုနှစ်သန်ကောင်စာရင်းအရ ၁၉၈၇ ယောက်ရှိ၏။
== အထင်ကရ တာရွှန်းမျိုးနွယ်စုဝင် ==
* [[ဗိုလ်ဆွန်ပက်]]
== ကိုးကား ==
<references />
<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၄)</ref>
<ref>မောင်ပုဆိုးကြမ်း ရေး တိုင်းရင်းသားလူမျိုးများ အဘိဓာန်</ref>
{{မြန်မာပြည် လူမျိုးများ}}
[[Category:မြန်မာနိုင်ငံလူမျိုးများ]]
3fty601cbhd7d6wfo0nnbgalu2b0jhm
ဝီကီပီးဒီးယား:လက်ရှိလုပ်ငန်းများ
4
12438
877057
758570
2025-06-08T16:15:01Z
Thantzinoo.npt
131733
/* စာမျက်နှာများ စနစ်တကျဖြစ်စေရန် */
877057
wikitext
text/x-wiki
== ဆောင်းပါးအရေအတွက် တိုးပွားစေရန် ==
ဆောင်းပါးအရေအတွက် ၁၅၀,၀၀၀ ပြည့်မှီနိုင်ရန်အတွက် —
* [[Wikipedia:မြန်မာဝီကီတွင် ရှိသင့်သော ဆောင်းပါးများ|လိုအပ်နေသော ဆောင်းပါးများ]] ကို ဖြည့်သွင်း ရေးသားရန်။
* <STRIKE>အင်္ဂလိပ် ဝီကီပီးဒီးယားရှိ [[:en:Category:Football clubs in Myanmar|မြန်မာ ဘောလုံးအသင်းများ]]၊ [[:en:Category:Burmese footballers|မြန်မာ ဘောလုံးအားကစားသမားများ]] အကြောင်း ဆောင်းပါးများအား မြန်မာဘာသာဖြင့် ပြန်ဆိုရေးသားရန်။</STRIKE> ('''Project Complete''')
* ၂၀၁၅ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်သည့် <STRIKE>[[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ ၂၀၁၅#ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်သည့် နိုင်ငံရေးပါတီများ|ပါတီများ]]</STRIKE> နှင့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများအကြောင်း ဆောင်းပါးများအား ဖြည့်သွင်းရေးသားရန်။
* <STRIKE>[[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်များ]] နှင့် [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့များ]] စာရင်းရှိ မရေးသားရသေးသည့် မြို့နယ်များနှင့် မြို့များ အကြောင်း ဆောင်းပါးများ ဖြည့်သွင်းရေးသားရန်။</STRIKE>
*
== စာမျက်နှာများ စနစ်တကျဖြစ်စေရန် ==
* <STRIKE>Portal များကို စနစ်တကျနှင့် ရှာဖွေရ လွယ်ကူစေရန်အတွက် ရှင်းလင်းသွားရန်။</STRIKE> (လက်ရှိအချိန်တွင် Portal namespace ကို မြန်မာဝီကီတွင် ထည့်သွင်းထားခြင်း မရှိသေး။)
* အမျိုးအစား ခွဲမထားသော <STRIKE>[[Special:UncategorizedPages|စာမျက်နှာများ]]၊</STRIKE> <STRIKE>[[Special:UncategorizedCategories|ကဏ္ဍများ]]</STRIKE>၊ [[Special:UncategorizedTemplates|တမ်းပလိတ်များ]] နှင့် [[Special:UncategorizedFiles|ဖိုင်များ]]အား သင့်လျော်သည့် ကဏ္ဍများအတွင်းသို့ စနစ်တကျ ထည့်သွင်းရန်။
<!DOCTYPE html>
<html lang="my">
<head>
<meta charset="UTF-8">
<meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1.0">
<title>သန်ဇင်ဦ၏ Website</title>
<style>
body {
font-family: 'Pyidaungsu', sans-serif;
background-color: #f0f0f0;
text-align: center;
padding: 50px;
}
h1 {
color: #333;
}
p {
color: #555;
}
</style>
</head>
<body>
<h1>မင်္ဂလာပါ သန်ဇင်ဦ၏ Website မှကြိုဆိုပါတယ်။</h1>
<p>ဒါကတော့ ကျွန်တော့်ရဲ့ ပထမဆုံး website ပါ။</p>
</body>
</html>
== အခြား ==
* မြန်မာဂဏန်းဖြင့် ထည့်သွင်းတွက်ချက်၍ မရနိုင်သေးသည့် တမ်းပလိတ်များကို ပြင်ဆင်သွားရန်။
* [[:Category:သံတူကြောင်းကွဲ]] ကဏ္ဍအတွင်းရှိ စာမျက်နှာများသို့ လာရောက်ချိတ်ဆက်ထားသည်များကို ဆိုလိုရင်းမှန်ကန်သည့် စာမျက်နှာသို့ ချိတ်ဆက်နိုင်ရန်အတွက် စစ်ဆေးပြင်ဆင်ရန်။
* ဝီကီပီးဒီးယား၏ [[:en:Wikipedia:List of policies and guidelines|မူဝါဒများနှင့် လမ်းညွှန်ချက်များ]]ကို မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားနှင့် သင့်လျော်အောင် ဘာသာပြန်ဆိုရေးသားရန်။
[[Category:ဝီကီပီးဒီးယား သတင်းအချက်အလက် စာမျက်နှာများ]]
8en3zuwpyoz46lpkljljtgdjatieyxh
877061
877057
2025-06-08T16:23:39Z
Zawzawaungthwin
100038
[[Special:Contributions/Thantzinoo.npt|Thantzinoo.npt]] ([[User talk:Thantzinoo.npt|ဆွေးနွေး]]) ၏ တည်းဖြတ်မူ [[Special:Diff/877057|877057]] ကို ပြန်လည်ပယ်ဖျက်လိုက်သည်
877061
wikitext
text/x-wiki
== ဆောင်းပါးအရေအတွက် တိုးပွားစေရန် ==
ဆောင်းပါးအရေအတွက် ၁၅၀,၀၀၀ ပြည့်မှီနိုင်ရန်အတွက် —
* [[Wikipedia:မြန်မာဝီကီတွင် ရှိသင့်သော ဆောင်းပါးများ|လိုအပ်နေသော ဆောင်းပါးများ]] ကို ဖြည့်သွင်း ရေးသားရန်။
* <STRIKE>အင်္ဂလိပ် ဝီကီပီးဒီးယားရှိ [[:en:Category:Football clubs in Myanmar|မြန်မာ ဘောလုံးအသင်းများ]]၊ [[:en:Category:Burmese footballers|မြန်မာ ဘောလုံးအားကစားသမားများ]] အကြောင်း ဆောင်းပါးများအား မြန်မာဘာသာဖြင့် ပြန်ဆိုရေးသားရန်။</STRIKE> ('''Project Complete''')
* ၂၀၁၅ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်သည့် <STRIKE>[[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ ၂၀၁၅#ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်သည့် နိုင်ငံရေးပါတီများ|ပါတီများ]]</STRIKE> နှင့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများအကြောင်း ဆောင်းပါးများအား ဖြည့်သွင်းရေးသားရန်။
* <STRIKE>[[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်များ]] နှင့် [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့များ]] စာရင်းရှိ မရေးသားရသေးသည့် မြို့နယ်များနှင့် မြို့များ အကြောင်း ဆောင်းပါးများ ဖြည့်သွင်းရေးသားရန်။</STRIKE>
*
== စာမျက်နှာများ စနစ်တကျဖြစ်စေရန် ==
* <STRIKE>Portal များကို စနစ်တကျနှင့် ရှာဖွေရ လွယ်ကူစေရန်အတွက် ရှင်းလင်းသွားရန်။</STRIKE> (လက်ရှိအချိန်တွင် Portal namespace ကို မြန်မာဝီကီတွင် ထည့်သွင်းထားခြင်း မရှိသေး။)
* အမျိုးအစား ခွဲမထားသော <STRIKE>[[Special:UncategorizedPages|စာမျက်နှာများ]]၊</STRIKE> <STRIKE>[[Special:UncategorizedCategories|ကဏ္ဍများ]]</STRIKE>၊ [[Special:UncategorizedTemplates|တမ်းပလိတ်များ]] နှင့် [[Special:UncategorizedFiles|ဖိုင်များ]]အား သင့်လျော်သည့် ကဏ္ဍများအတွင်းသို့ စနစ်တကျ ထည့်သွင်းရန်။
== အခြား ==
* မြန်မာဂဏန်းဖြင့် ထည့်သွင်းတွက်ချက်၍ မရနိုင်သေးသည့် တမ်းပလိတ်များကို ပြင်ဆင်သွားရန်။
* [[:Category:သံတူကြောင်းကွဲ]] ကဏ္ဍအတွင်းရှိ စာမျက်နှာများသို့ လာရောက်ချိတ်ဆက်ထားသည်များကို ဆိုလိုရင်းမှန်ကန်သည့် စာမျက်နှာသို့ ချိတ်ဆက်နိုင်ရန်အတွက် စစ်ဆေးပြင်ဆင်ရန်။
* ဝီကီပီးဒီးယား၏ [[:en:Wikipedia:List of policies and guidelines|မူဝါဒများနှင့် လမ်းညွှန်ချက်များ]]ကို မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားနှင့် သင့်လျော်အောင် ဘာသာပြန်ဆိုရေးသားရန်။
[[Category:ဝီကီပီးဒီးယား သတင်းအချက်အလက် စာမျက်နှာများ]]
6w1fcguf1ij99eq0wqv7ch9mad9llfm
မူးယစ်ဆေးဝါး
0
14731
877142
850662
2025-06-09T11:54:10Z
103.109.8.117
..
877142
wikitext
text/x-wiki
မူးယစ်ဆေးဝါး (အင်္ဂလိပ်: Narcotic drug) ဆိုသည်မှာ လူတစ်ဦးတစ်ယောက် သုံးစွဲမိပါက စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာအရ ပြင်းထန်သော စွဲလမ်းမှုများကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည့် အရာဖြစ်သည်။ ယင်းစွဲလမ်းမှုများသည် ရေရှည်တွင် အလွန်အန္တရာယ်များပြီး၊ စွဲလမ်းခြင်း၊ စိတ်အာရုံများ ထွေပြားရှုပ်ထွေးလာခြင်း၊ စိတ်ကျန်းမာရေးကို ဆိုးဆိုးရွားရွား ထိခိုက်ပျက်ပြားစေခြင်း အစရှိသည့် ဆိုးကျိုးများကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သော ဂုဏ်သတ္တိများရှိသည့် အရည် အမျိုးအစားဖြစ်စေ၊ အမှုန့် အမျိုးအစားဖြစ်စေ၊ သို့မဟုတ် အစိုင်အခဲ (ဥပမာ - ဆေးပြား) အမျိုးအစားကို ဆိုလိုပါသည်။ ကမ္ဘာပေါ်ရှိ နိုင်ငံအများစု၌ မူးယစ်ဆေးဝါးများကို ဆေးပညာရပ်ဆိုင်ရာ လိုအပ်ချက်များနှင့် ကျန်းမာရေးအခြေအနေများအရ အသုံးပြုရန်အတွက်သာ ခွင့်ပြုထားပြီး၊ အခြားသော အကြောင်းကိစ္စများတွင် အသုံးပြုခြင်းကိုမူ ဥပဒေဖြင့် တားမြစ်ထားရှိပါသည်။
မူးယစ်ဆေးဝါးကို သုံးစွဲထားသောသူများသည် ဆေး၏ အာနိသင်ပြချိန် (ဆေးတက်ချိန်) တွင် မိမိတို့၏ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာနှင့် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အခြေအနေများသည် သာမန်အားဖြင့် မူးယစ်ဆေးဝါးကို မသုံးစွဲထားသော သူများထက် ပိုမိုကောင်းမွန်သည်ဟု ထင်မြင်တတ်ကြသောကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ သို့သော်လည်း ဆေး၏ အရှိန်ပြယ်သွားချိန်တွင် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာအားဖြင့် စိုးရိမ်သောကများခြင်း၊ ထိတ်လန့်တုန်လှုပ်နေခြင်း၊ စိတ်ဓာတ်ကျဆင်းခြင်း စသည့် ဝေဒနာများကို ခံစားရနိုင်ပြီး၊ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာအားဖြင့် ခန္ဓာကိုယ်တွင် အားအင်များ ကုန်ခမ်းသွားခြင်း၊ အစာစားချင်စိတ် မရှိခြင်း စသည့် ဆိုးကျိုးများကို အချိန်ကာလ ကြာမြင့်စွာ ခံစားရနိုင်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် မူးယစ်ဆေးဝါးသည် ရေတိုတွင် ကောင်းသည်ဟု ထင်ရသော်လည်း ရေရှည်တွင် ဆိုးကျိုးများစွာကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ပါသည်။ မူးယစ်ဆေးဝါးသုံးစွဲခြင်းသည် မိမိကိုယ်ကို သာမက မိသားစုနှင့် ပတ်ဝန်းကျင်ကိုပါ ထိခိုက်စေနိုင်သောကြောင့် ရှောင်ကြဉ်သင့်ပါသည်။
ကိုးကား There are no references on this page to include in this list.
ဤဆောင်းပါးမှာ ဆောင်းပါးတိုတစ်ပုဒ် ဖြစ်သည်။ ဖြည့်စွက်ရေးသားခြင်းဖြင့် မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားကို ကူညီပါ။ Insert paragraph
[[ကဏ္ဍ:မူးယစ်ဆေးဝါး| ]]
5opmu2a47k392mn96qno75cw4z1f55x
တိုက်ချွန်း (အောင်ဆန်းသူရိယ)
0
15109
877030
772032
2025-06-08T14:56:08Z
Salai Rungtoi
22844
[[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ကို အသုံးပြု၍ [[Category:ချင်းပြည်နယ်မှ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]]ကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည်
877030
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox စစ်ဘက်ဆိုင်ရာလူ
| honorific_prefix = [[အောင်ဆန်းသူရိယဘွဲ့|အောင်ဆန်းသူရိယ]]
| name = တိုက်ချွန်း
| image = Bo thite chun.jpg
| birth_date = ၁၉၂၃
| birth_place = [[ချင်းပြည်နယ်]] လွီဗန်းတစ်ရွာ
| death_date = {{death date and age|1988|2|18|1923}}
| death_place = ရန်ကုန်မြို့
| allegiance = မြန်မာနိုင်ငံ
| unit = အမှတ်(၁) ချင်းသေနတ်ကိုင်တပ်ရင်း
| serviceyears =
| rank = ဗိုလ်ကြီး
| servicenumber = ကြည်း ၇၂၈၈{{!}}၅၄၅၇
| battles = ဦးစက်ကိန်ကျောင်း တိုက်ပွဲ (၁၆ ဧပြီ ၁၉၄၉)
| awards = အောင်ဆန်းသူရိယဘွဲ့ (၁၉၅၀)
}}
အငြိမ်းစားဗိုလ်ကြီး သူရ၊ '''အောင်ဆန်းသူရိယ တိုက်ချွန်း'''ကို [[ချင်းပြည်နယ်]] လွီဗန်းတစ်ရွာတွင် ၁၉၂၃ ခုနှစ်၌ အဘ ဦးထန်ရေး၊ အမိဒေါ်နိုင်ဟိုက်တို့က မွေးဖွားသည်။ ငယ်စဉ်က [[မတူပီမြို့]]၌ အလယ်တန်းအဆင့် အထိ ပညာသင်ကြားခဲ့ပြီး ၁၉၃၉ ခုနှစ်တွင် ဗြိတိသျှ တပ်မတော်သို့ ဝင်ရောက် အမှုထမ်းသည်။ ထို့နောက် မြန်မာနိုင်ငံမှ ဗြိတိသျှတပ်များ ဆုတ်ခွာချိန် ၁၉၄၁ -၄၂ ခုနှစ်တွင် [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ]]သို့ လိုက်ပါသွားခဲ့ပြီး ၁၉၄၃ -၄၄ တွင် ဗြိတိသျှတပ်များ မြန်မာပြည်သိမ်း တိုက်ပွဲဆင်နွဲသော အခါ တော်လှန်ရေးတာဝန်ကို ယူလျက် စက်မဲ့လေယာဉ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ လေထီးတပ်သား အဖြစ်လည်းကောင်း မြန်မာမြောက်ပိုင်း ဒေသများတွင် စွန့်စွန့်စားစား တာဝန်ယူခဲ့သည်။ ထို့နောက် ဗြိတိသျှတပ်များနှင့် အတူ မြန်မာပြည်သို့ ပြန်လည်ရောက်လာပြီး စစ်ရေး တာဝန်များကို ဆက်လက်ထမ်းဆောင်သည်။
[[ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်]]အတွင်း စစ်ရေး တာဝန်များကို သက်စွန့်ဆံဖျား ထမ်းဆောင်ခဲ့မှုကြောင့် ဗြိတိသျှ တပ်မတော်က စစ်မှုထမ်းကောင်းဆု ( Burma Gallantry Medal ) ( ဘီဂျီအမ် ) တံဆိပ်ဖြင့် ဂုဏ်ပြုချီးမြှင့်ခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေး ရပြီးနောက် [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]တွင်လည်းကောင်း၊ ရန်ကုန်နှင့် အနီးတစ်ဝိုက်တွင်လည်းကောင်း တပ်မတော်တာဝန်များကို ဆက်လက်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ လွတ်လပ်ရေးရပြီးနောက် ပေါ်ပေါက်လာသော ပြည်တွင်းသောင်းကျန်းမှု အရေးအခင်းများတွင် တပ်ကြပ်ကြီး၊ ဒုဗိုလ်၊ ဗိုလ်ကြီး ဟူသော ရာထူးအဆင့်ဆင့်ဖြင့် ပါဝင်တိုက်ခိုက်နှိမ်နင်းခဲ့သည်။ ရန်ကုန်ဆင်ခြေဖုံးရှိ သမိုင်း၊ ကြို့ကုန်း၊ အင်းစိန်၊ စော်ဘွားကြီးကုန်းဒေသများရှိ သောင်းကျန်းသူများ အခိုင်အမာတပ်စွဲထားသော နေရာများကို အမှတ် ( ၁ ) ချင်းသေနတ်ကိုင်တပ်ရင်းမှ တပ်ကြပ်ကြီးတိုက်ချွန်း ခေါင်းဆောင်သော တပ်စုသည် အသက်ကို ပဓာနမထားဘဲ စွန့်စွန့်စားစား တိုက်ခိုက်၍ သောင်းကျန်းသူစခန်းများကို တိုက်ခိုက်သိမ်းယူခဲ့သည်။ [[ရှမ်းပြည်နယ်]]၌ ကျူးကျော်သူ တရုတ်ဖြူတပ်များကို [[တပ်မတော်]]က ရွပ်ရွပ်ချွံချွံ တွန်းလှန် ဖြိုခွင်းရာတွင် ဗိုလ်ကြီး တိုက်ချွန်းပါဝင်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။
အင်းစိန်တစ်ဝိုက်တိုက်ပွဲများတွင် ဗိုလ်တိုက်ချွန်း၏ သက်စွန့်ဆံဖျား တာဝန်ထမ်းဆောင်၍ နိုင်ငံတော်၏ ရန်သူများကို ချေမှုန်းနှိမ်နင်း နိုင်ခဲ့ခြင်းကြောင့် နိုင်ငံတော်အစိုးရက ၁၉၄၉ ခုနှစ်တွင် သူရဘွဲ့ကို ချီးမြှင့်ခဲပြီး တစ်ဖန် ၁၉၅၀ ပြည့်နှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ( ၄ ) ရက် လွတ်လပ်ရေးနေ့တွင် ဘွဲ့ထူးဂုဏ်ထူးများ ကြေညာသောအခါ ဗိုလ်တိုက်ချွန်းအား သူရသတ္တိဆိုင်ရာ ဘွဲ့များတွင် အမြင့်မားဆုံး ဖြစ်သော '''[[အောင်ဆန်းသူရိယဘွဲ့]]''' ကို ချီးမြှင့်ကြောင်း ကြေညာခဲ့ပြန်သည်။ [[ရန်ကုန်မြို့]]တွင် ကျင်းပသော ဘွဲ့ထူးဂုဏ်ထူးများ ချီးမြှင့်သည့် အခမ်းအနားတွင် ဗိုလ်တိုက်ချွန်းအား နိုင်ငံတော် သမ္မတကြီးက ရွှေချိန်နှစ်ကျပ်သား ရှိသော အောင်ဆန်းသူရိယ ဘွဲ့တံဆိပ်ကို ချီးမြှင့်ပေးအပ်ခဲ့သည်။
ဗိုလ်ကြီးသူရ၊ အောင်ဆန်းသူရိယ တိုက်ချွန်းသည် နိုင်ငံ့တာဝန်များကို ကျေပြွန်စွာ ထမ်းဆောင်ပြီးနောက် ၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် တပ်မတော်မှ အငြိမ်းစားယူခဲ့ပြီး မတူပီမြို့တွင်ပြန်လည်နေထိုင်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၁၉၇၂ - ၇၄ ခုနှစ်တွင် မတူပီမြို့နယ် ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ၁၉၇၄ -၇၇ ခုနှစ်တွင် မတူပီမြို့နယ် သမဝါယမ ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။
၁၉၇၄ ခုနှစ်တွင် ပြည်သူ့လွှတ်တော်နှင့် ပြည်သူ့ကောင်စီ အဆင့်ဆင့် ရွေးချယ်တင်မြှောက်ပွဲများ ကျင်းပသောအခါ အငြိမ်းစားဗိုလ်ကြီး ဦးတိုက်ချွန်းသည် ချင်းပြည်နယ် မတူပီမြို့နယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် အဖြစ် ရွေးချယ်တင်မြှောက်ခြင်း ခံရသည်။ ၁၉၇၇ ခုနှစ်တွင် မတူပီမြို့နယ် လုပ်ငန်းစစ်ဆေးရေး အဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ပလက်ဝမြို့နယ် စစ်မှုထမ်းဟောင်း အဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ်လည်းကောင်း တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။
===ဘွဲ့ရရှိပုံအကျဉ်း===
၁၉၄၉ ခု ဧပြီလတွင် အင်းစိန်မြို့ကို အခိုင်အမာစိုးမိုးထားသည့် ကေအင်ဒီအို သောင်းကျန်းသူများအား
ဗမာ့တပ်မတော်ကတိုက်ထုတ်ချေမှုန်းရာတွင် ၁၆-၄-၄၉ နေ့ နံနက်ပိုင်းတွင် အမှတ်(၁)ချင်းသေနတ်ကိုင်တပ်ရင်း စစ်မျက်နှာရှိ တပ်ခွဲတခွဲအား ရန်သူတို့၏ ဝိုင်းဝန်းပစ်ခတ်ခြင်းကို ခံနေရစဉ် ဗိုလ်တိုက်ချွန်းသည် ရန်သူများအတွင်းဝင်ရောက်ကာ အများအပြားကျဆုံးအောင် သူရသတ္တိပြောင်မြောက်စွာ တိုက်ခိုက်ချေမှုန်းနိုင်ခဲ့သည့် သူရဲကောင်းတစ်ဦးဖြစ်သည်။ ဗိုလ်တိုက်ချွန်းသည် ယင်းသို့ စံတင်လောက်သည့် ရဲစွမ်းသတ္တိ၊ ဂုဏ်ပြုလောက်သည့် စွန့်စားခြင်းတို့ဖြင့် ၁၀-၄-၄၉ နေ့ စော်ဘွားကြီးကုန်းတိုက်ပွဲတွင်လည်းကောင်း၊ ၁၆-၄-၄၉ နေ့ ဦးစက်ကိန်ကျောင်း တိုက်ပွဲတွင်လည်းကောင်း၊ ၁၈-၄-၄၉ နေ့ ရန်သူ့ခံကတုတ်ကိုချေမှုန်းတိုက်ခိုက်ရာတွင်လည်းကောင်း အသက်ကို ပဓာနမထားပဲ ရဲဝံစွန့်စားစွာ တာဝန်ထမ်းရွက်ခဲ့သည့်အတွက် နိုင်ငံတော်၏ အမြင့်ဆုံးစွမ်းရည်ဘွဲ့ဖြစ်သော အောင်ဆန်းသူရိယဘွဲ့ကို ချီးမြင့်ခံရသူဖြစ်သည်။ <ref>[http://mmcybermedia.com/community/index.php?topic=17227.0;wap2 mmcybermedia.com [16]<!-- Bot generated title -->]</ref>
==ဘဝနိဂုံး==
အငြိမ်းစားဗိုလ်ကြီး သူရ အောင်ဆန်းသူရိယ တိုက်ချွန်းသည် ၁၉၈၈ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ( ၁၈ ) ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်မြို့၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် ပထမဇနီး ဒေါ်ဘောင်ချေးနှင့် ဒုတိယဇနီး ဒေါ်ကွမ်းခမ် နှင့် သားသမီးများ ကျန်ရစ်ခဲ့သည်။ <ref>တက်ကသိုလ်စိန်တင်၊ အောင်ဆန်း သူရိယ တိုက်ချွန်း၊ ၂၀၀၃။</ref>
== ကျမ်းကိုး==
{{reflist}}
{{lifetime|၁၉၂၃|၁၉၈၈}}
[[Category:အောင်ဆန်းသူရိယဘွဲ့ ရရှိသူများ]]
[[Category:မြန်မာ စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]]
[[ကဏ္ဍ:ချင်းပြည်နယ်မှ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]]
8on173h4ci8oyi6d8i104evivd6a3oo
877031
877030
2025-06-08T15:06:49Z
Salai Rungtoi
22844
877031
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox စစ်ဘက်ဆိုင်ရာလူ
| honorific_prefix = [[အောင်ဆန်းသူရိယဘွဲ့|အောင်ဆန်းသူရိယ]]
| name = တိုက်ချွန်း
| image = Bo thite chun.jpg
| birth_date = ၁၉၂၃
| birth_place = [[ချင်းပြည်နယ်]] လွီဗန်းတစ်ရွာ
| death_date = {{death date and age|1988|2|18|1923}}
| death_place = ရန်ကုန်မြို့
| allegiance = {{flag|Myanmar}}
| unit = အမှတ်(၁) ချင်းသေနတ်ကိုင်တပ်ရင်း
| serviceyears =၁၉၃၉-၁၉၆၂
| rank = ဗိုလ်ကြီး
| servicenumber = ကြည်း ၇၂၈၈{{!}}၅၄၅၇
| battles = ဦးစက်ကိန်ကျောင်း တိုက်ပွဲ (၁၆ ဧပြီ ၁၉၄၉)
| awards = [[အောင်ဆန်းသူရိယဘွဲ့]] (၁၉၅၀)
}}
အငြိမ်းစားဗိုလ်ကြီး သူရ၊ '''အောင်ဆန်းသူရိယ တိုက်ချွန်း'''ကို [[ချင်းပြည်နယ်]]၊ [[လွီဗန်းရွာ၊ မတူပီမြို့နယ်|လွီဗန်း]]ရွာတွင် ၁၉၂၃ ခုနှစ်၌ အဘ ဦးထန်ရေး၊ အမိဒေါ်နိုင်ဟိုက်တို့က မွေးဖွားသည်။ ငယ်စဉ်က [[မတူပီမြို့|ချင်းပြည်နယ်၊ မတူပီမြို့]]၌ အလယ်တန်းအဆင့် အထိ ပညာသင်ကြားခဲ့ပြီး ၁၉၃၉ ခုနှစ်တွင် ဗြိတိသျှ တပ်မတော်သို့ ဝင်ရောက် အမှုထမ်းသည်။
== ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်း စစ်မှုထမ်းခြင်း ==
မြန်မာနိုင်ငံမှ ဗြိတိသျှတပ်များ ဆုတ်ခွာချိန် ၁၉၄၁ -၄၂ ခုနှစ်တွင် [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ]]သို့ လိုက်ပါသွားခဲ့ပြီး ၁၉၄၃ -၄၄ တွင် ဗြိတိသျှတပ်များ မြန်မာပြည်သိမ်း တိုက်ပွဲဆင်နွဲသော အခါ တော်လှန်ရေးတာဝန်ကို ယူလျက် စက်မဲ့လေယာဉ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ လေထီးတပ်သား အဖြစ်လည်းကောင်း မြန်မာမြောက်ပိုင်း ဒေသများတွင် စွန့်စွန့်စားစား တာဝန်ယူခဲ့သည်။ ထို့နောက် ဗြိတိသျှတပ်များနှင့် အတူ မြန်မာပြည်သို့ ပြန်လည်ရောက်လာပြီး စစ်ရေး တာဝန်များကို ဆက်လက်ထမ်းဆောင်သည်။
[[ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်|ဒုတိယကမ္ဘာစစ်]]အတွင်း စစ်ရေး တာဝန်များကို သက်စွန့်ဆံဖျား ထမ်းဆောင်ခဲ့မှုကြောင့် ဗြိတိသျှ တပ်မတော်က စစ်မှုထမ်းကောင်းဆု (Burma Gallantry Medal) ( ဘီဂျီအမ် ) တံဆိပ်ဖြင့် ဂုဏ်ပြုချီးမြှင့်ခဲ့သည်။
== လွတ်လပ်ရေးရပြီးနောက်ပိုင်း တာဝန်များ ==
မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေး ရပြီးနောက် [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]တွင်လည်းကောင်း၊ ရန်ကုန်နှင့် အနီးတစ်ဝိုက်တွင်လည်းကောင်း [[တပ်မတော်]]တာဝန်များကို ဆက်လက်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ လွတ်လပ်ရေးရပြီးနောက် ပေါ်ပေါက်လာသော ပြည်တွင်းသောင်းကျန်းမှု အရေးအခင်းများတွင် တပ်ကြပ်ကြီး၊ ဒုဗိုလ်၊ ဗိုလ်ကြီး ဟူသော ရာထူးအဆင့်ဆင့်ဖြင့် ပါဝင်တိုက်ခိုက်နှိမ်နင်းခဲ့သည်။ ရန်ကုန်ဆင်ခြေဖုံးရှိ သမိုင်း၊ ကြို့ကုန်း၊ အင်းစိန်၊ စော်ဘွားကြီးကုန်းဒေသများရှိ သောင်းကျန်းသူများ အခိုင်အမာတပ်စွဲထားသော နေရာများကို အမှတ် ( ၁ ) ချင်းသေနတ်ကိုင်တပ်ရင်းမှ တပ်ကြပ်ကြီးတိုက်ချွန်း ခေါင်းဆောင်သော တပ်စုသည် အသက်ကို ပဓာနမထားဘဲ စွန့်စွန့်စားစား တိုက်ခိုက်၍ သောင်းကျန်းသူစခန်းများကို တိုက်ခိုက်သိမ်းယူခဲ့သည်။ [[ရှမ်းပြည်နယ်]]၌ ကျူးကျော်သူ တရုတ်ဖြူတပ်များကို [[တပ်မတော်]]က ရွပ်ရွပ်ချွံချွံ တွန်းလှန် ဖြိုခွင်းရာတွင် ဗိုလ်ကြီး တိုက်ချွန်းပါဝင်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။
အင်းစိန်တစ်ဝိုက်တိုက်ပွဲများတွင် ဗိုလ်တိုက်ချွန်း၏ သက်စွန့်ဆံဖျား တာဝန်ထမ်းဆောင်၍ နိုင်ငံတော်၏ ရန်သူများကို ချေမှုန်းနှိမ်နင်း နိုင်ခဲ့ခြင်းကြောင့် နိုင်ငံတော်အစိုးရက ၁၉၄၉ ခုနှစ်တွင် [[သူရဘွဲ့]]ကို ချီးမြှင့်ခဲပြီး တစ်ဖန် ၁၉၅၀ ပြည့်နှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ( ၄ ) ရက် လွတ်လပ်ရေးနေ့တွင် ဘွဲ့ထူးဂုဏ်ထူးများ ကြေညာသောအခါ ဗိုလ်တိုက်ချွန်းအား သူရသတ္တိဆိုင်ရာ ဘွဲ့များတွင် အမြင့်မားဆုံး ဖြစ်သော [[အောင်ဆန်းသူရိယဘွဲ့]]ကို ချီးမြှင့်ကြောင်း ကြေညာခဲ့ပြန်သည်။ [[ရန်ကုန်မြို့]]တွင် ကျင်းပသော ဘွဲ့ထူးဂုဏ်ထူးများ ချီးမြှင့်သည့် အခမ်းအနားတွင် ဗိုလ်တိုက်ချွန်းအား နိုင်ငံတော်သမ္မတကြီးက ရွှေချိန်နှစ်ကျပ်သား ရှိသော အောင်ဆန်းသူရိယ ဘွဲ့တံဆိပ်ကို ချီးမြှင့်ပေးအပ်ခဲ့သည်။
== အငြိမ်းစားဘဝ ==
ဗိုလ်ကြီးသူရ၊ အောင်ဆန်းသူရိယ တိုက်ချွန်းသည် နိုင်ငံ့တာဝန်များကို ကျေပြွန်စွာ ထမ်းဆောင်ပြီးနောက် ၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် တပ်မတော်မှ အငြိမ်းစားယူခဲ့ပြီး မတူပီမြို့တွင်ပြန်လည်နေထိုင်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၁၉၇၂ - ၇၄ ခုနှစ်တွင် မတူပီမြို့နယ် ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ၁၉၇၄ -၇၇ ခုနှစ်တွင် မတူပီမြို့နယ် သမဝါယမ ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။
၁၉၇၄ ခုနှစ်တွင် [[ပြည်သူ့လွှတ်တော် (၁၉၇၄)|ပြည်သူ့လွှတ်တော်]]နှင့် ပြည်သူ့ကောင်စီ အဆင့်ဆင့် ရွေးချယ်တင်မြှောက်ပွဲများ ကျင်းပသောအခါ အငြိမ်းစားဗိုလ်ကြီး ဦးတိုက်ချွန်းသည် ချင်းပြည်နယ်၊ မတူပီမြို့နယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် အဖြစ် ရွေးချယ်တင်မြှောက်ခြင်း ခံရသည်။ ၁၉၇၇ ခုနှစ်တွင် မတူပီမြို့နယ် လုပ်ငန်းစစ်ဆေးရေး အဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ပလက်ဝမြို့နယ် စစ်မှုထမ်းဟောင်းအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ်လည်းကောင်း တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။
== ဘွဲ့ရရှိပုံအကျဉ်း ==
၁၉၄၉ ခု ဧပြီလတွင် အင်းစိန်မြို့ကို အခိုင်အမာစိုးမိုးထားသည့် [[ကရင်အမျိုးသားကာကွယ်ရေးအဖွဲ့|ကေအင်ဒီအို]] သောင်းကျန်းသူများအား ဗမာ့တပ်မတော်က တိုက်ထုတ်ချေမှုန်းရာတွင် ၁၆-၄-၄၉ နေ့ နံနက်ပိုင်းတွင် အမှတ်(၁) ချင်းသေနတ်ကိုင်တပ်ရင်း စစ်မျက်နှာရှိ တပ်ခွဲတခွဲအား ရန်သူတို့၏ ဝိုင်းဝန်းပစ်ခတ်ခြင်းကို ခံနေရစဉ် ဗိုလ်တိုက်ချွန်းသည် ရန်သူများအတွင်းဝင်ရောက်ကာ အများအပြားကျဆုံးအောင် သူရသတ္တိပြောင်မြောက်စွာ တိုက်ခိုက်ချေမှုန်းနိုင်ခဲ့သည့် သူရဲကောင်းတစ်ဦးဖြစ်သည်။ ဗိုလ်တိုက်ချွန်းသည် ယင်းသို့ စံတင်လောက်သည့် ရဲစွမ်းသတ္တိ၊ ဂုဏ်ပြုလောက်သည့် စွန့်စားခြင်းတို့ဖြင့် ၁၀-၄-၄၉ နေ့ စော်ဘွားကြီးကုန်းတိုက်ပွဲတွင်လည်းကောင်း၊ ၁၆-၄-၄၉ နေ့ ဦးစက်ကိန်ကျောင်း တိုက်ပွဲတွင်လည်းကောင်း၊ ၁၈-၄-၄၉ နေ့ ရန်သူ့ခံကတုတ်ကိုချေမှုန်းတိုက်ခိုက်ရာတွင်လည်းကောင်း အသက်ကို ပဓာနမထားပဲ ရဲဝံစွန့်စားစွာ တာဝန်ထမ်းရွက်ခဲ့သည့်အတွက် နိုင်ငံတော်၏ အမြင့်ဆုံးစွမ်းရည်ဘွဲ့ဖြစ်သော အောင်ဆန်းသူရိယဘွဲ့ကို ချီးမြင့်ခံရသူဖြစ်သည်။ <ref>[http://mmcybermedia.com/community/index.php?topic=17227.0;wap2 mmcybermedia.com [16]<!-- Bot generated title -->]</ref>
==ဘဝနိဂုံး==
အငြိမ်းစားဗိုလ်ကြီး သူရ အောင်ဆန်းသူရိယ တိုက်ချွန်းသည် ၁၉၈၈ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ( ၁၈ ) ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်မြို့၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် ပထမဇနီး ဒေါ်ဘောင်ချေးနှင့် ဒုတိယဇနီး ဒေါ်ကွမ်းခမ် နှင့် သားသမီးများ ကျန်ရစ်ခဲ့သည်။ <ref>တက်ကသိုလ်စိန်တင်၊ အောင်ဆန်း သူရိယ တိုက်ချွန်း၊ ၂၀၀၃။</ref>
== ကျမ်းကိုး==
{{reflist}}
{{lifetime|၁၉၂၃|၁၉၈၈}}
[[Category:အောင်ဆန်းသူရိယဘွဲ့ ရရှိသူများ]]
[[Category:မြန်မာ စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]]
[[ကဏ္ဍ:ချင်းပြည်နယ်မှ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]]
2ra8h0dp1ny98vsxgyk18q9svtk1ppy
ညောင်တုန်းမြို့
0
17300
877041
798783
2025-06-08T15:47:42Z
2001:44C8:45C2:7E1E:2D2E:14EA:EE25:EF9D
/* ထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ် */
877041
wikitext
text/x-wiki
ညောင်တုန်းမြို့သည် [[မအူပင်ခရိုင်]]၊ ညောင်တုန်းနယ်အပိုင်၊
ညောင်တုန်းမြို့နယ်၏ ရုံးစိုက်ရာမြို့ဖြစ်သည်။ [[ဧရာဝတီမြစ်]]နှင့်
ပန်းလှိုင်မြစ်ဆုံရာအရပ်တွင် တည်ရှိ၍၊ မအူပင်မြို့၏ မြောက်
ဘက်ကျသည်။ ညောင်တုန်းမြို့နယ်အပိုင်တွင် ညောင်တုန်းမြို့
နယ်နှင့် ဓနုဖြူမြို့နယ်တို့ ပါဝင်သည်။ ညောင်တုန်းမြို့နယ်၏
အကျယ်အဝန်းမှာ စတုရန်းမိုင်ပေါင်း ၃၃၁ မိုင်မျှ ရှိသည်။
၁၉၅၃ ခုနှစ် သန်းကောင်စာရင်းအရ လူဦးရေ ၁၅၂၄၅ယောက်
ရှိသည်။
မူလက ညောင်တုန်းသည် အိမ်ခြေ ၁ဝဝ မျှသာရှိသော
ရွာဖြစ်သည်။ ညောင်တုန်းနှင့်တစ်ဘက်ကမ်းဖြစ်သော ရန်ကင်း
စံရာသည် ယခုအခါ ရွာပင်ဖြစ်နေသော်လည်း၊ ညောင်တုန်းမြို့
မစည်ကားစဉ်က မြစ်ကြောင်း ဆိပ်ကမ်းအဖြစ်ဖြင့် ထင်ရှားခဲ့
သည်။ ခရစ် ၁၈၅၂ ခုနှစ်လောက်တွင် ညောင်တုန်းမြို့နေရာ၌
အိမ်ခြေ ၁ဝဝ ရှိသော ရွာကလေးသာ ရှိသည်။ ထိုနောက်
အင်္ဂလိပ်အစိုးရလက်ထက်တွင်မှ စည်ကားတိုးတက်လာသည်ဟု
အမှတ်အသားရှိသည်။ ထိုခေတ်ကစ၍၊ အညာကုန်နှင့် အောက်
ကုန် လဲလှယ်ရောင်းချရာ ဧရာဝတီဆိပ်ကမ်း မြို့ကြီးအဖြစ်သို့
တစ်စတစ်စ တိုးတက်လာခဲ့သည်။ အောက်ကုန်များမှာ အများ
အားဖြင့် ငပိသာဖြစ်သောကြောင့် ညောင်တုန်းမြို့တွင် ငပိ
လှောင်ခြင်း၊ ပြုပြင်ခြင်း၊ ရောင်းချခြင်းအလုပ်သည် များစွာ
တွင်ကျယ်လာလေရာ၊ ညောင်တုန်းမြို့မှငပိထွက်သည်ဟု
ဆိုစမှတ်ပြုကြသည်၊ အကယ်စင်စစ်ကား၊ ညောင်တုန်းမြို့၏
အဓိကထွက် ကုန်မှာ ငပိမဟုတ်ချေ။ ဆန်စပါးနှင့် ကိုင်းကုန်
များဖြစ်သည်။ ငပိမှာ အောက်မြို့ကျေးရွာများမှ ညောင်တုန်းမြို့
သို့ မြန်မာနိုင်ငံအထက်ပိုင်းအတွက် ရောင်းချစေရန်တင်ပို့သော
ကုန်စည်ဖြစ်သည်။
ညောင်တုန်းမြို့ကျွန်းထိပ်ရပ်သည် ငပိအရောင်းအဝယ်ဖြင့်
စည်ကားသော ရပ်ကွက်ဖြစ်ခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် ၁၉၂ဝ ပြည့်
နှစ်လွန်လာသောအခါ၊ ညောင်တုန်းမြစ်ဆိပ်၌ သောင်ထွန်းလာ
သောကြောင့် ဧရာဝတီမီးသင်္ဘော မကပ်နိုင်ဖြစ်ခဲ့သည်။ ဤသို့
လျှင် တစ်စတစ်စဖြင့် ဆိပ်ကမ်းနေရာကော၍သွားခြင်းကြောင့်၊
ညောင်တုန်းမြို့၏ ငပိ အရောင်းအဝယ်လုပ်ငန်းသည်လည်း
ဆုတ်ယုတ်သွားခဲ့လေသည်။ သို့သော် ထိုလုပ်ငန်းမှာ အစဉ်
အလာအားဖြင့် ယနေ့တိုင် အနည်းငယ်ကျန်ရစ်သေးသည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၄)</ref>
== ထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ် ==
* [[ဘဂျမ်း (ကာတွန်း)|ကာတွန်း ဦးဘဂျမ်း]] (အလင်္ကာကျော်စွာ)
* [[အောင်ကိုး၊ ကို (ချိုတေးဆက်)|ချိုတေးဆက် ကိုအောင်ကိုး]] (လွတ်လပ်ရေး မော်ကွန်းဝင်)
* [[စိန်ကတုံး (သဘင်ပညာရှင်)]]
* [[ရှင်ဂုဏဝံသ]] (ကျမ်းပြုဆရာတော်)
* [[ရှင်နရိန္ဒ (သဒ္ဓမ္မဇောတိကာရာမဆရာတော်)]] (ကျမ်းပြုဆရာတော်)
* [[ရွှေဒုံးဘီအောင်]] (ဒါရိုက်တာ)
* [[သစ်လွင်၊ လင်းယုန်|လင်းယုန်သစ်လွင်]] (စာရေးဆရာ)
* [[ဝေဠုကျော်]] (ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်)
* [[သန်းသန်းထွေး (ဘောလုံးသမား)|သန်းသန်းထွေး]] (မြန်မာအမျိုးသမီး ဘောလုံးလက်ရွေးစင်)
== ကိုးကား ==
<references/>
<br />
{{ဧရာဝတီတိုင်း}}
{{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}}
<br />
[[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့များ]]
[[Category:ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးရှိ မြို့များ]]
<br />
9ya6m87cmbudxdxn1hrek1lfwyt4pmu
877042
877041
2025-06-08T15:56:22Z
2001:44C8:45C2:7E1E:2D2E:14EA:EE25:EF9D
877042
wikitext
text/x-wiki
ညောင်တုန်းမြို့သည် [[မအူပင်ခရိုင်]]၊ ညောင်တုန်းနယ်အပိုင်၊
ညောင်တုန်းမြို့နယ်၏ ရုံးစိုက်ရာမြို့ဖြစ်သည်။ [[ဧရာဝတီမြစ်]]နှင့်
ပန်းလှိုင်မြစ်ဆုံရာအရပ်တွင် တည်ရှိ၍၊ မအူပင်မြို့၏ မြောက်
ဘက်ကျသည်။ ညောင်တုန်းမြို့နယ်အပိုင်တွင် ညောင်တုန်းမြို့
နယ်နှင့် ဓနုဖြူမြို့နယ်တို့ ပါဝင်သည်။ ညောင်တုန်းမြို့နယ်၏
အကျယ်အဝန်းမှာ စတုရန်းမိုင်ပေါင်း ၃၃၁ မိုင်မျှ ရှိသည်။
၁၉၅၃ ခုနှစ် သန်းကောင်စာရင်းအရ လူဦးရေ ၁၅၂၄၅ယောက်
ရှိသည်။
မူလက ညောင်တုန်းသည် အိမ်ခြေ ၁ဝဝ မျှသာရှိသော
ရွာဖြစ်သည်။ ညောင်တုန်းနှင့်တစ်ဘက်ကမ်းဖြစ်သော ရန်ကင်း
စံရာသည် ယခုအခါ ရွာပင်ဖြစ်နေသော်လည်း၊ ညောင်တုန်းမြို့
မစည်ကားစဉ်က မြစ်ကြောင်း ဆိပ်ကမ်းအဖြစ်ဖြင့် ထင်ရှားခဲ့
သည်။ ခရစ် ၁၈၅၂ ခုနှစ်လောက်တွင် ညောင်တုန်းမြို့နေရာ၌
အိမ်ခြေ ၁ဝဝ ရှိသော ရွာကလေးသာ ရှိသည်။ ထိုနောက်
အင်္ဂလိပ်အစိုးရလက်ထက်တွင်မှ စည်ကားတိုးတက်လာသည်ဟု
အမှတ်အသားရှိသည်။ ထိုခေတ်ကစ၍၊ အညာကုန်နှင့် အောက်
ကုန် လဲလှယ်ရောင်းချရာ ဧရာဝတီဆိပ်ကမ်း မြို့ကြီးအဖြစ်သို့
တစ်စတစ်စ တိုးတက်လာခဲ့သည်။ အောက်ကုန်များမှာ အများ
အားဖြင့် ငပိသာဖြစ်သောကြောင့် ညောင်တုန်းမြို့တွင် ငပိ
လှောင်ခြင်း၊ ပြုပြင်ခြင်း၊ ရောင်းချခြင်းအလုပ်သည် များစွာ
တွင်ကျယ်လာလေရာ၊ ညောင်တုန်းမြို့မှငပိထွက်သည်ဟု
ဆိုစမှတ်ပြုကြသည်၊ အကယ်စင်စစ်ကား၊ ညောင်တုန်းမြို့၏
အဓိကထွက် ကုန်မှာ ငပိမဟုတ်ချေ။ ဆန်စပါးနှင့် ကိုင်းကုန်
များဖြစ်သည်။ ငပိမှာ အောက်မြို့ကျေးရွာများမှ ညောင်တုန်းမြို့
သို့ မြန်မာနိုင်ငံအထက်ပိုင်းအတွက် ရောင်းချစေရန်တင်ပို့သော
ကုန်စည်ဖြစ်သည်။
ညောင်တုန်းမြို့ကျွန်းထိပ်ရပ်သည် ငပိအရောင်းအဝယ်ဖြင့်
စည်ကားသော ရပ်ကွက်ဖြစ်ခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် ၁၉၂ဝ ပြည့်
နှစ်လွန်လာသောအခါ၊ ညောင်တုန်းမြစ်ဆိပ်၌ သောင်ထွန်းလာ
သောကြောင့် ဧရာဝတီမီးသင်္ဘော မကပ်နိုင်ဖြစ်ခဲ့သည်။ ဤသို့
လျှင် တစ်စတစ်စဖြင့် ဆိပ်ကမ်းနေရာကော၍သွားခြင်းကြောင့်၊
ညောင်တုန်းမြို့၏ ငပိ အရောင်းအဝယ်လုပ်ငန်းသည်လည်း
ဆုတ်ယုတ်သွားခဲ့လေသည်။ သို့သော် ထိုလုပ်ငန်းမှာ အစဉ်
အလာအားဖြင့် ယနေ့တိုင် အနည်းငယ်ကျန်ရစ်သေးသည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၄)</ref>
မြန်မာနိုင်ငံတွင် မုန့်ဟင်းခါး အမျိုးမျိုးရှိရာ
== ထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ် ==
* [[ဘဂျမ်း (ကာတွန်း)|ကာတွန်း ဦးဘဂျမ်း]] (အလင်္ကာကျော်စွာ)
* [[အောင်ကိုး၊ ကို (ချိုတေးဆက်)|ချိုတေးဆက် ကိုအောင်ကိုး]] (လွတ်လပ်ရေး မော်ကွန်းဝင်)
* [[စိန်ကတုံး (သဘင်ပညာရှင်)]]
* [[ရှင်ဂုဏဝံသ]] (ကျမ်းပြုဆရာတော်)
* [[ရှင်နရိန္ဒ (သဒ္ဓမ္မဇောတိကာရာမဆရာတော်)]] (ကျမ်းပြုဆရာတော်)
* [[ရွှေဒုံးဘီအောင်]] (ဒါရိုက်တာ)
* [[သစ်လွင်၊ လင်းယုန်|လင်းယုန်သစ်လွင်]] (စာရေးဆရာ)
* [[ဝေဠုကျော်]] (ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်)
* [[သန်းသန်းထွေး (ဘောလုံးသမား)|သန်းသန်းထွေး]] (မြန်မာအမျိုးသမီး ဘောလုံးလက်ရွေးစင်)
== ကိုးကား ==
<references/>
<br />
{{ဧရာဝတီတိုင်း}}
{{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}}
<br />
[[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့များ]]
[[Category:ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးရှိ မြို့များ]]
<br />
aju3wg98ilszfu5dui66r0jgq94zttl
877043
877042
2025-06-08T15:56:45Z
2001:44C8:45C2:7E1E:2D2E:14EA:EE25:EF9D
/* ထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ် */
877043
wikitext
text/x-wiki
ညောင်တုန်းမြို့သည် [[မအူပင်ခရိုင်]]၊ ညောင်တုန်းနယ်အပိုင်၊
ညောင်တုန်းမြို့နယ်၏ ရုံးစိုက်ရာမြို့ဖြစ်သည်။ [[ဧရာဝတီမြစ်]]နှင့်
ပန်းလှိုင်မြစ်ဆုံရာအရပ်တွင် တည်ရှိ၍၊ မအူပင်မြို့၏ မြောက်
ဘက်ကျသည်။ ညောင်တုန်းမြို့နယ်အပိုင်တွင် ညောင်တုန်းမြို့
နယ်နှင့် ဓနုဖြူမြို့နယ်တို့ ပါဝင်သည်။ ညောင်တုန်းမြို့နယ်၏
အကျယ်အဝန်းမှာ စတုရန်းမိုင်ပေါင်း ၃၃၁ မိုင်မျှ ရှိသည်။
၁၉၅၃ ခုနှစ် သန်းကောင်စာရင်းအရ လူဦးရေ ၁၅၂၄၅ယောက်
ရှိသည်။
မူလက ညောင်တုန်းသည် အိမ်ခြေ ၁ဝဝ မျှသာရှိသော
ရွာဖြစ်သည်။ ညောင်တုန်းနှင့်တစ်ဘက်ကမ်းဖြစ်သော ရန်ကင်း
စံရာသည် ယခုအခါ ရွာပင်ဖြစ်နေသော်လည်း၊ ညောင်တုန်းမြို့
မစည်ကားစဉ်က မြစ်ကြောင်း ဆိပ်ကမ်းအဖြစ်ဖြင့် ထင်ရှားခဲ့
သည်။ ခရစ် ၁၈၅၂ ခုနှစ်လောက်တွင် ညောင်တုန်းမြို့နေရာ၌
အိမ်ခြေ ၁ဝဝ ရှိသော ရွာကလေးသာ ရှိသည်။ ထိုနောက်
အင်္ဂလိပ်အစိုးရလက်ထက်တွင်မှ စည်ကားတိုးတက်လာသည်ဟု
အမှတ်အသားရှိသည်။ ထိုခေတ်ကစ၍၊ အညာကုန်နှင့် အောက်
ကုန် လဲလှယ်ရောင်းချရာ ဧရာဝတီဆိပ်ကမ်း မြို့ကြီးအဖြစ်သို့
တစ်စတစ်စ တိုးတက်လာခဲ့သည်။ အောက်ကုန်များမှာ အများ
အားဖြင့် ငပိသာဖြစ်သောကြောင့် ညောင်တုန်းမြို့တွင် ငပိ
လှောင်ခြင်း၊ ပြုပြင်ခြင်း၊ ရောင်းချခြင်းအလုပ်သည် များစွာ
တွင်ကျယ်လာလေရာ၊ ညောင်တုန်းမြို့မှငပိထွက်သည်ဟု
ဆိုစမှတ်ပြုကြသည်၊ အကယ်စင်စစ်ကား၊ ညောင်တုန်းမြို့၏
အဓိကထွက် ကုန်မှာ ငပိမဟုတ်ချေ။ ဆန်စပါးနှင့် ကိုင်းကုန်
များဖြစ်သည်။ ငပိမှာ အောက်မြို့ကျေးရွာများမှ ညောင်တုန်းမြို့
သို့ မြန်မာနိုင်ငံအထက်ပိုင်းအတွက် ရောင်းချစေရန်တင်ပို့သော
ကုန်စည်ဖြစ်သည်။
ညောင်တုန်းမြို့ကျွန်းထိပ်ရပ်သည် ငပိအရောင်းအဝယ်ဖြင့်
စည်ကားသော ရပ်ကွက်ဖြစ်ခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် ၁၉၂ဝ ပြည့်
နှစ်လွန်လာသောအခါ၊ ညောင်တုန်းမြစ်ဆိပ်၌ သောင်ထွန်းလာ
သောကြောင့် ဧရာဝတီမီးသင်္ဘော မကပ်နိုင်ဖြစ်ခဲ့သည်။ ဤသို့
လျှင် တစ်စတစ်စဖြင့် ဆိပ်ကမ်းနေရာကော၍သွားခြင်းကြောင့်၊
ညောင်တုန်းမြို့၏ ငပိ အရောင်းအဝယ်လုပ်ငန်းသည်လည်း
ဆုတ်ယုတ်သွားခဲ့လေသည်။ သို့သော် ထိုလုပ်ငန်းမှာ အစဉ်
အလာအားဖြင့် ယနေ့တိုင် အနည်းငယ်ကျန်ရစ်သေးသည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၄)</ref>
မြန်မာနိုင်ငံတွင် မုန့်ဟင်းခါး အမျိုးမျိုးရှိရာ ညောင်တုန်းမုန့်ဟင်းခါးမှာ တခြား
== ထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ် ==
* [[ဘဂျမ်း (ကာတွန်း)|ကာတွန်း ဦးဘဂျမ်း]] (အလင်္ကာကျော်စွာ)
* [[အောင်ကိုး၊ ကို (ချိုတေးဆက်)|ချိုတေးဆက် ကိုအောင်ကိုး]] (လွတ်လပ်ရေး မော်ကွန်းဝင်)
* [[စိန်ကတုံး (သဘင်ပညာရှင်)]]
* [[ရှင်ဂုဏဝံသ]] (ကျမ်းပြုဆရာတော်)
* [[ရှင်နရိန္ဒ (သဒ္ဓမ္မဇောတိကာရာမဆရာတော်)]] (ကျမ်းပြုဆရာတော်)
* [[ရွှေဒုံးဘီအောင်]] (ဒါရိုက်တာ)
* [[သစ်လွင်၊ လင်းယုန်|လင်းယုန်သစ်လွင်]] (စာရေးဆရာ)
* [[ဝေဠုကျော်]] (ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်)
* [[သန်းသန်းထွေး (ဘောလုံးသမား)|သန်းသန်းထွေး]] (မြန်မာအမျိုးသမီး ဘောလုံးလက်ရွေးစင်)
== ကိုးကား ==
<references/>
<br />
{{ဧရာဝတီတိုင်း}}
{{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}}
<br />
[[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့များ]]
[[Category:ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးရှိ မြို့များ]]
<br />
30ig5lxdfmy91gwikj2ihamk1bd38is
877044
877043
2025-06-08T15:57:06Z
2001:44C8:45C2:7E1E:2D2E:14EA:EE25:EF9D
/* ထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ် */
877044
wikitext
text/x-wiki
ညောင်တုန်းမြို့သည် [[မအူပင်ခရိုင်]]၊ ညောင်တုန်းနယ်အပိုင်၊
ညောင်တုန်းမြို့နယ်၏ ရုံးစိုက်ရာမြို့ဖြစ်သည်။ [[ဧရာဝတီမြစ်]]နှင့်
ပန်းလှိုင်မြစ်ဆုံရာအရပ်တွင် တည်ရှိ၍၊ မအူပင်မြို့၏ မြောက်
ဘက်ကျသည်။ ညောင်တုန်းမြို့နယ်အပိုင်တွင် ညောင်တုန်းမြို့
နယ်နှင့် ဓနုဖြူမြို့နယ်တို့ ပါဝင်သည်။ ညောင်တုန်းမြို့နယ်၏
အကျယ်အဝန်းမှာ စတုရန်းမိုင်ပေါင်း ၃၃၁ မိုင်မျှ ရှိသည်။
၁၉၅၃ ခုနှစ် သန်းကောင်စာရင်းအရ လူဦးရေ ၁၅၂၄၅ယောက်
ရှိသည်။
မူလက ညောင်တုန်းသည် အိမ်ခြေ ၁ဝဝ မျှသာရှိသော
ရွာဖြစ်သည်။ ညောင်တုန်းနှင့်တစ်ဘက်ကမ်းဖြစ်သော ရန်ကင်း
စံရာသည် ယခုအခါ ရွာပင်ဖြစ်နေသော်လည်း၊ ညောင်တုန်းမြို့
မစည်ကားစဉ်က မြစ်ကြောင်း ဆိပ်ကမ်းအဖြစ်ဖြင့် ထင်ရှားခဲ့
သည်။ ခရစ် ၁၈၅၂ ခုနှစ်လောက်တွင် ညောင်တုန်းမြို့နေရာ၌
အိမ်ခြေ ၁ဝဝ ရှိသော ရွာကလေးသာ ရှိသည်။ ထိုနောက်
အင်္ဂလိပ်အစိုးရလက်ထက်တွင်မှ စည်ကားတိုးတက်လာသည်ဟု
အမှတ်အသားရှိသည်။ ထိုခေတ်ကစ၍၊ အညာကုန်နှင့် အောက်
ကုန် လဲလှယ်ရောင်းချရာ ဧရာဝတီဆိပ်ကမ်း မြို့ကြီးအဖြစ်သို့
တစ်စတစ်စ တိုးတက်လာခဲ့သည်။ အောက်ကုန်များမှာ အများ
အားဖြင့် ငပိသာဖြစ်သောကြောင့် ညောင်တုန်းမြို့တွင် ငပိ
လှောင်ခြင်း၊ ပြုပြင်ခြင်း၊ ရောင်းချခြင်းအလုပ်သည် များစွာ
တွင်ကျယ်လာလေရာ၊ ညောင်တုန်းမြို့မှငပိထွက်သည်ဟု
ဆိုစမှတ်ပြုကြသည်၊ အကယ်စင်စစ်ကား၊ ညောင်တုန်းမြို့၏
အဓိကထွက် ကုန်မှာ ငပိမဟုတ်ချေ။ ဆန်စပါးနှင့် ကိုင်းကုန်
များဖြစ်သည်။ ငပိမှာ အောက်မြို့ကျေးရွာများမှ ညောင်တုန်းမြို့
သို့ မြန်မာနိုင်ငံအထက်ပိုင်းအတွက် ရောင်းချစေရန်တင်ပို့သော
ကုန်စည်ဖြစ်သည်။
ညောင်တုန်းမြို့ကျွန်းထိပ်ရပ်သည် ငပိအရောင်းအဝယ်ဖြင့်
စည်ကားသော ရပ်ကွက်ဖြစ်ခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် ၁၉၂ဝ ပြည့်
နှစ်လွန်လာသောအခါ၊ ညောင်တုန်းမြစ်ဆိပ်၌ သောင်ထွန်းလာ
သောကြောင့် ဧရာဝတီမီးသင်္ဘော မကပ်နိုင်ဖြစ်ခဲ့သည်။ ဤသို့
လျှင် တစ်စတစ်စဖြင့် ဆိပ်ကမ်းနေရာကော၍သွားခြင်းကြောင့်၊
ညောင်တုန်းမြို့၏ ငပိ အရောင်းအဝယ်လုပ်ငန်းသည်လည်း
ဆုတ်ယုတ်သွားခဲ့လေသည်။ သို့သော် ထိုလုပ်ငန်းမှာ အစဉ်
အလာအားဖြင့် ယနေ့တိုင် အနည်းငယ်ကျန်ရစ်သေးသည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၄)</ref>
မြန်မာနိုင်ငံတွင် မုန့်ဟင်းခါး အမျိုးမျိုးရှိရာ ညောင်တုန်းမုန့်ဟင်းခါးမှာ တခြား မုန့်ဟင်းခါးများနှင့်မတူ တမူထူးခြား၍
== ထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ် ==
* [[ဘဂျမ်း (ကာတွန်း)|ကာတွန်း ဦးဘဂျမ်း]] (အလင်္ကာကျော်စွာ)
* [[အောင်ကိုး၊ ကို (ချိုတေးဆက်)|ချိုတေးဆက် ကိုအောင်ကိုး]] (လွတ်လပ်ရေး မော်ကွန်းဝင်)
* [[စိန်ကတုံး (သဘင်ပညာရှင်)]]
* [[ရှင်ဂုဏဝံသ]] (ကျမ်းပြုဆရာတော်)
* [[ရှင်နရိန္ဒ (သဒ္ဓမ္မဇောတိကာရာမဆရာတော်)]] (ကျမ်းပြုဆရာတော်)
* [[ရွှေဒုံးဘီအောင်]] (ဒါရိုက်တာ)
* [[သစ်လွင်၊ လင်းယုန်|လင်းယုန်သစ်လွင်]] (စာရေးဆရာ)
* [[ဝေဠုကျော်]] (ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်)
* [[သန်းသန်းထွေး (ဘောလုံးသမား)|သန်းသန်းထွေး]] (မြန်မာအမျိုးသမီး ဘောလုံးလက်ရွေးစင်)
== ကိုးကား ==
<references/>
<br />
{{ဧရာဝတီတိုင်း}}
{{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}}
<br />
[[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့များ]]
[[Category:ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးရှိ မြို့များ]]
<br />
0wm88pq0ta471m3wl52jxv2h2hfogzw
877045
877044
2025-06-08T15:57:22Z
2001:44C8:45C2:7E1E:2D2E:14EA:EE25:EF9D
/* ထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ် */
877045
wikitext
text/x-wiki
ညောင်တုန်းမြို့သည် [[မအူပင်ခရိုင်]]၊ ညောင်တုန်းနယ်အပိုင်၊
ညောင်တုန်းမြို့နယ်၏ ရုံးစိုက်ရာမြို့ဖြစ်သည်။ [[ဧရာဝတီမြစ်]]နှင့်
ပန်းလှိုင်မြစ်ဆုံရာအရပ်တွင် တည်ရှိ၍၊ မအူပင်မြို့၏ မြောက်
ဘက်ကျသည်။ ညောင်တုန်းမြို့နယ်အပိုင်တွင် ညောင်တုန်းမြို့
နယ်နှင့် ဓနုဖြူမြို့နယ်တို့ ပါဝင်သည်။ ညောင်တုန်းမြို့နယ်၏
အကျယ်အဝန်းမှာ စတုရန်းမိုင်ပေါင်း ၃၃၁ မိုင်မျှ ရှိသည်။
၁၉၅၃ ခုနှစ် သန်းကောင်စာရင်းအရ လူဦးရေ ၁၅၂၄၅ယောက်
ရှိသည်။
မူလက ညောင်တုန်းသည် အိမ်ခြေ ၁ဝဝ မျှသာရှိသော
ရွာဖြစ်သည်။ ညောင်တုန်းနှင့်တစ်ဘက်ကမ်းဖြစ်သော ရန်ကင်း
စံရာသည် ယခုအခါ ရွာပင်ဖြစ်နေသော်လည်း၊ ညောင်တုန်းမြို့
မစည်ကားစဉ်က မြစ်ကြောင်း ဆိပ်ကမ်းအဖြစ်ဖြင့် ထင်ရှားခဲ့
သည်။ ခရစ် ၁၈၅၂ ခုနှစ်လောက်တွင် ညောင်တုန်းမြို့နေရာ၌
အိမ်ခြေ ၁ဝဝ ရှိသော ရွာကလေးသာ ရှိသည်။ ထိုနောက်
အင်္ဂလိပ်အစိုးရလက်ထက်တွင်မှ စည်ကားတိုးတက်လာသည်ဟု
အမှတ်အသားရှိသည်။ ထိုခေတ်ကစ၍၊ အညာကုန်နှင့် အောက်
ကုန် လဲလှယ်ရောင်းချရာ ဧရာဝတီဆိပ်ကမ်း မြို့ကြီးအဖြစ်သို့
တစ်စတစ်စ တိုးတက်လာခဲ့သည်။ အောက်ကုန်များမှာ အများ
အားဖြင့် ငပိသာဖြစ်သောကြောင့် ညောင်တုန်းမြို့တွင် ငပိ
လှောင်ခြင်း၊ ပြုပြင်ခြင်း၊ ရောင်းချခြင်းအလုပ်သည် များစွာ
တွင်ကျယ်လာလေရာ၊ ညောင်တုန်းမြို့မှငပိထွက်သည်ဟု
ဆိုစမှတ်ပြုကြသည်၊ အကယ်စင်စစ်ကား၊ ညောင်တုန်းမြို့၏
အဓိကထွက် ကုန်မှာ ငပိမဟုတ်ချေ။ ဆန်စပါးနှင့် ကိုင်းကုန်
များဖြစ်သည်။ ငပိမှာ အောက်မြို့ကျေးရွာများမှ ညောင်တုန်းမြို့
သို့ မြန်မာနိုင်ငံအထက်ပိုင်းအတွက် ရောင်းချစေရန်တင်ပို့သော
ကုန်စည်ဖြစ်သည်။
ညောင်တုန်းမြို့ကျွန်းထိပ်ရပ်သည် ငပိအရောင်းအဝယ်ဖြင့်
စည်ကားသော ရပ်ကွက်ဖြစ်ခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် ၁၉၂ဝ ပြည့်
နှစ်လွန်လာသောအခါ၊ ညောင်တုန်းမြစ်ဆိပ်၌ သောင်ထွန်းလာ
သောကြောင့် ဧရာဝတီမီးသင်္ဘော မကပ်နိုင်ဖြစ်ခဲ့သည်။ ဤသို့
လျှင် တစ်စတစ်စဖြင့် ဆိပ်ကမ်းနေရာကော၍သွားခြင်းကြောင့်၊
ညောင်တုန်းမြို့၏ ငပိ အရောင်းအဝယ်လုပ်ငန်းသည်လည်း
ဆုတ်ယုတ်သွားခဲ့လေသည်။ သို့သော် ထိုလုပ်ငန်းမှာ အစဉ်
အလာအားဖြင့် ယနေ့တိုင် အနည်းငယ်ကျန်ရစ်သေးသည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၄)</ref>
မြန်မာနိုင်ငံတွင် မုန့်ဟင်းခါး အမျိုးမျိုးရှိရာ ညောင်တုန်းမုန့်ဟင်းခါးမှာ တခြား မုန့်ဟင်းခါးများနှင့်မတူ တမူထူးခြား၍ အရသာရှိကာ နာမည်ကြီးပါသည်။
== ထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ် ==
* [[ဘဂျမ်း (ကာတွန်း)|ကာတွန်း ဦးဘဂျမ်း]] (အလင်္ကာကျော်စွာ)
* [[အောင်ကိုး၊ ကို (ချိုတေးဆက်)|ချိုတေးဆက် ကိုအောင်ကိုး]] (လွတ်လပ်ရေး မော်ကွန်းဝင်)
* [[စိန်ကတုံး (သဘင်ပညာရှင်)]]
* [[ရှင်ဂုဏဝံသ]] (ကျမ်းပြုဆရာတော်)
* [[ရှင်နရိန္ဒ (သဒ္ဓမ္မဇောတိကာရာမဆရာတော်)]] (ကျမ်းပြုဆရာတော်)
* [[ရွှေဒုံးဘီအောင်]] (ဒါရိုက်တာ)
* [[သစ်လွင်၊ လင်းယုန်|လင်းယုန်သစ်လွင်]] (စာရေးဆရာ)
* [[ဝေဠုကျော်]] (ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်)
* [[သန်းသန်းထွေး (ဘောလုံးသမား)|သန်းသန်းထွေး]] (မြန်မာအမျိုးသမီး ဘောလုံးလက်ရွေးစင်)
== ကိုးကား ==
<references/>
<br />
{{ဧရာဝတီတိုင်း}}
{{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}}
<br />
[[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့များ]]
[[Category:ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးရှိ မြို့များ]]
<br />
95kpctpupagbrvogcktlb16qkax09a8
ဘောလုံးကစားခြင်း
0
17531
877006
808984
2025-06-08T14:00:41Z
Salai Rungtoi
22844
/* လူသိများသော ဘောလုံးအားကစား */
877006
wikitext
text/x-wiki
{{lead missing|date=18 Aug 2021}}
{{cleanup|date=18 Aug 2021}}
[[ဖိုင်:Lionel Andrés Messi Cuccittini.jpg|thumb|ဘောလုံးကစားခြင်]]
[[ဖိုင်:La mejor Hinchada de Futbol Argentino.jpg|thumb|ဘောလုံးတွင်အဓိကကျသောရည်ရွယ်ချက်မှာပွဲစဉ်အတွင်း၎င်းတို့၏အသင်းကိုအားပေးရန်ဖြစ်သည်။]]
အနောက်တိုင်းများတွင် လူကြိုက်အများဆုံးသော
ကစားနည်းဖြစ်သည့် ဘောလုံးကစားခြင်းကို မြန်မာနိုင်ငံကလည်း
လက်ခံကာ ရာသီမရွေး ကစားနေလေပြီ။ ထိုကစားနည်းမှာ
တစ်ဦးကောင်း တစ်ယောက်ကောင်း မဟုတ်ဘဲ အများနှင့်
အဖွဲ့လိုက် ကစားရသည့်ပြင် အားကစားစိတ်ဓာတ်ကို
လှုံ့ဆော် ပေးလေသည်။
==ဘောလုံးကစားခြင်း==
အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကစားနည်း
ဥပဒေဖြင့် ကစားကွင်းအတွင်း၌ တစ်ဘက်နှင့် တစ်ဖက်
ဘောလုံးကို အပြိုင်အဆိုင် အရှုံးအနိုင်ကန်၍ ဂိုးသွင်းကစား
ခြင်းကို ဘောလုံးကစားခြင်းဟု ခေါ်သည်။ ဘောလုံးကို
ခြေဖြင့် ကန်၍ ကစားရသောကြောင့် အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့်
ဖွတ် (ခြေ) ဘော (ဘောလုံး) ဟုခေါ်သည်။
ဘောလုံး ကစားရာတွင် ဆော့ကာနှင့် ရပ်ဗီဟူ၍
ဘောလုံးကစားနည်း ၂ မျိုးရှိသည်။ ဆော့ကာ ဘောလုံးကစား
နည်းသည် ယခု မြန်မာနိုင်ငံ၌ လူသိများ၍ ခေတ်စားသော
ဘောလုံးကစားနည်း ဖြစ်၍ ရပ်ဗီ ဘောလုံး ကစားနည်းသည်
အမေရိကန် ဘောလုံးကစားနည်းဟု မြန်မာတို့ခေါ်ကြသည့်
ကစားနည်းဖြစ်သည်။
==ဆော့ကာ ဘောလုံးကစားနည်း==
မြန်မာနိုင်ငံ၌ ခေတ်စားသော ဆော့ကာ ဘောလုံးကစားနည်းသည် ရှေးဗက် ဗီလုံးနှင့်
အီဂျစ်လူမျိုးများ ခေတ်ကောင်းချိန် အခါကပင် ပေါ်ပေါက်ခဲ့ပြီး
ဖြစ်သည်။ ထို့နောက် ဂရိနိုင်ငံမှ စပါးတန်းစစ်သည်တော်များ
ကစားကြသည်မှစ၍ ရောမနိုင်ငံဘက်သို့ကူးစက်လာသည်။
ရောမနိုင်ငံကြီး ယိုင်လဲသွား သောအခါ ဘောလုံးကစားခြင်း
အလေ့ပျောက်သကဲ့သို့ဖြစ်သွားပြီးမှ ၁၉၆၁ ခုနှစ်တွင်
အီတလီနိုင်ငံကြီးကို သွေးစည်း ထူထောင်နိုင်လာသောအခါ
တစ်ဖန်ခေတ်စားလာပြန်သည်။ အင်္ဂလန်ပြည်သို့ရောမစစ်သည်
တို့သွားရောက်တိုက်ခိုက်သောအခါ ယင်းဘောလုံး ကစားခြင်း
အလေ့သည် အင်္ဂလန်ပြည်သို့ရောက်သွားသည်။ သို့ရာတွင်
၁၄ ရာစုနှင့် ၁၅ ရာစုနှစ်များအတွင်း တတိယ အက်ဒွပ်
ဘုရင်၊ ဒုတိယ ရစ်ချတ်ဘုရင်နှင့် စတု· ဟင်နရီဘုရင်များ
လက်ထက်က ဘောလုံးကစားခြင်းသည် ကြမ်းတမ်းသော
ကစားနည်းတစ်မျိုး ဖြစ်သည်ဟု ယူဆကာ၊ ရာဇဝတ်ပြစ်မှု
နည်းတူ တရားဥပဒေဖြင့် တားမြစ်ခဲ့ဘူးသည်။ ထိုအချိန်က
ဘောလုံးကစားပုံမှာ ယခုခေတ်ကဲ့သို့မဟုတ်ဘဲ၊ ဂိုးပေါက်
တစ်ခုနှင့်တစ်ခု ၂ မိုင် ၃ မိုင်ကွာ၍ တစ်ခါကစားလျှင်
မွန်းလွဲ ၂ နာရီချိန်မှ ညနေ နေဝင်ချိန်အထိ ကြာသည်။
သို့ရာတွင် ၁၉ ရာစုနှစ် ရောက်သောအခါ အင်္ဂလိပ်
လူမျိုးတို့သည် စည်းစံနစ် ကျနစွာ သတ်မှတ်၍ ဘောလုံး
ကစားလာကြရာ၊ ယခုအခါ လောလုံးကစားခြင်းသည် အင်္ဂလိပ်
လူမျိုးတို့၏ ကစားနည်းကဲ့သို့ဖြစ်လာသည်။ ၁၈၉၆ ခုနှစ်
တွင် ကျင်းပသော အိုလင်းပစ် အားကစားပြိုင်ပွဲကြီးမှစ၍
အပြည်ပြည် ဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းဥပဒေတစ်ခု သတ်မှတ်၍
ဘောလုံးကစားသည့် အလေ့ပေါ်ပေါက်လာသည်။
မြန်မာနိုင်ငံသို့မူ ဘောလုံးကစားခြင်း အလေ့သည်
ဗြိတိသျှတို့သိမ်းပိုက်အုပ်စိုးစမှ စတင်ရောက်ရှိလာသည်။
၁၈၉၅ ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံ၌ ဝါတာလော့ ဒိုင်းဆုလုပွဲ
စတင်ပေါ်ပေါက်လာသည်။ ၁၉ဝဝ ပြည့်နှစ်တွင် စီနီယာတန်း
နှင့် ဂျူနီယာတန်း ဘောလုံးအမှတ်ပေး ပြိုင်ပွဲစတင် ကျင်းပ
သည်။ ထိုအချိန်အထိ မြန်မာဘောလုံး အသင်းဟူ၍ ကျကျနန
မရှိသေးဘဲ၊ အင်္ဂလိပ် စစ်တပ်များမှ ဂေါ်ရာများသာ ကစား
လျက် ရှိကြသည်ကို တွေ့ရ သည်။ ၁၉ဝ၃ ခုနှစ်မှ စတင်၍
မြန်မာ ဘောလုံးအသင်းများ ပေါ်ပေါက်လာသည်။ ၁၉၁၄
ခုနှစ်မှစ၍ အထက် မြန်မာပြည်နှင့် အောက်မြန်မာပြည်
လက်ရွေးစင် အသင်းချင်း ယှဉ်ပြိုင်ကစားပွဲ ပေါ်လာရာ ၁၉၃၉
ခုနှစ်အထိ ဖြစ်သည်။ ၁၉၁၂ ခုနှစ်တွင် ခရိုင်လက်ရွေးစင်
အသင်းချင်း ယှဉ်ပြိုင်ကစားပွဲ ပေါ်လာခဲ့၍ ၁၈၃၃ ခုနှစ်အထိ
ကစားခဲ့ကြသည်။ ၁၉၄၉ ခုနှစ်တွင် ဝါတာလေ့ ဒိုင်းလုပွဲကို
ဒန်းလော့ဒိုင်းလုပွဲဖြင့် အစားထိုးခဲ့၏။ ထိုမှတစ်ဖန် ၁၉၅၇
ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း ဒိုင်းလုပွဲဖြစ်လာကာ နှစ်စဉ်
ကျင်းပလျက်ရှိသည်။ ၁၉၅၂ ခုနှစ်မှစ၍ တိုင်းနှင့် ပြည်နယ်
ဘောလုံးပွဲများ ကျင်းပကာ၊ အထက်အောက် မြန်မာပြည်
လူငယ် ဘောလုံးပွဲများ၊ နိုင်ငံခြား ဘောလုံးအသင်းများနှင့်
ယှဉ်ပြိုင်ကစားပွဲများလည်း နှစ်စဉ်ကျင်းပနိုင်ခဲ့သည်။ အာရှ
အားကစားပြိုင်ပွဲ များလည်း နှစ်စဉ်ကျင်းပနိုင်ခဲ့သည်။
အာရှကစားပြိုင်ပွဲနှင့် အရှေ့တောင်အာရှ ကျွန်းဆွယ်
အားကစား ဘောလုံး ပွဲများသို့လည်း မြန်မာဘောလုံး
အသင်းများ သွားရောက်ယှဉ်ပြိုင်နိုင်ခဲ့ကြသည်။ ၁၉၆၁ ခုနှစ်
ဧပြီလတွင် ယိုးဒယားနိုင်ငံ ဗန်ကောက်မြို့၌ ကျင်းပသော
တတိယအကြိမ်မြောက် အာရှလူငယ် ဘောလုံးဗိုလ်လုပွဲ၌
မြန်မာ လူငယ်အသင်းက တစ်ပွဲမျှ ရှုံးနိမ့်ခြင်းမရှိဘဲ၊
ရွှေဖလားဆုကြီးကို ဆွတ်ခူးရရှိခဲ့သည်။
၁၉၆၁ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံ
ရန်ကုန်မြို့တွင် ကျင်းပခဲ့သော [[၁၉၆၁ အရှေ့တောင်အာရှကျွန်းဆွယ် အားကစားပွဲတော်|ဒုတိယအကြိမ်မြောက်
အရှေ့တောင်အာရှကျွန်းဆွယ် အားကစားပွဲတော်]]တွင်
မြန်မာအသင်းက ဒုတိယငွေတံဆိပ်ဆု ဆွတ်ခူးခဲ့သည်။ ထို့ပြင်
၁၉၆၃ ခုနှစ် ဧပြီလတွင် မယုနိုင်ငံ၌ ကျင်းပခဲ့သော ပဉ္စမ
အကြိမ်မြောက် အာရှလူငယ် ဘောလုံးပွဲတွင်လည်း မြန်မာ
လူငယ်အသင်းသည် တစ်ပွဲမျှ မရှုံးဘဲ၊ ရွှေဖလားဆုကြီးကို
ဆွတ်ခူးရရှိခဲ့ပြန်လေသည်။
ဆော့ကာဘောလုံးကစားသည့်အခါ အဖွဲ့၂ ဖွဲ့ယှဉ်ပြိုင်
ကစားရသည်။ တစ်ဖွဲ့တွင် ၁၁ ယောက်စီ ယှဉ်ပြိုင်ကစားရ၍
ရှေ့တန်းတွင် လူ ၅ ယောက်၊ အလယ်တန်းလူ ၃ ယောက်၊
နောက်ဆုံးတန်းတွင် လူ ၂ ယောက်နှင့် ဂိုးစောင့်တစ်ယောက်
ရှိသည်။ ထို့ကြောင့် မြန်မာတို့က နားလည်လွယ်အောင် ငါး
ယောက်တန်း၊ သုံးယောက်တန်း၊ နှစ်ယောက်တန်း၊ ဂိုးစောင့်
ဟုခေါ်သည်။ ကစားသူများသည် ဘောလုံးကို ခြေဖြင့်သာ
ကန်၍ ကစားရသည်။ ဂိုးစောင့်သူမှတစ်ပါး ကျန်ကစားသူ
များသည် ဘောလုံးကို လက်ဖြင့် မထိရချေ။ ဆော့ကာ
ဘောလုံးကစားရာ၌ သုံးသော ဘောလုံးသည် လုံးဝိုင်း၍
လုံးပတ် ၂၇ လက်မမှ ၂၈ လက်မအထိရှိသည်။ အလေးချိန်
၁၃ အောင်စမှ ၁၅ အောင်စအထိရှိသည်။ ဘောလုံးသည်
အတွင်းမှ လေသွင်းထားသော ကြက်ပေါင်စေး ဘောလုံးဖြစ်၍
အပြင်မှသားရေဖြင့် ချုပ်ထားသော ဘောလုံးစွပ်ထားသည်။
ဘောလုံးကစားကွင်း၏ အလျားမှာ အနည်းဆုံး ကိုက် ၁ဝဝ
နှင့် အများဆုံး ကိုက် ၁၃ဝ အတွင်းရှိ၍၊ အနံမှ နည်းဆုံး
ကိုက် ၅ဝ နှင့် အများ ဆုံး ကိုက် ၁ဝဝ အတွင်းရှိသည်။
ဘောလုံးကွင်း၏ နယ်နိမိတ်များကို မျဉ်းကြောင်းတို့ဖြင့်
သတ်မှတ်ထားလေသည်။
ဂိုးတိုင်များသည် တည့်မတ်နေရ၍ ဂိုးတိုင်နှစ်တိုင်မှ
ဘောလုံးကွင်း၏ ထောင့်နှစ်ခုသို့အကွာအဝေးမှာ တစ်ဘက်
နှင့် တစ်ဖက် တူညီရလေသည်။ တိုင်နှစ်တိုင်ကြားရှိ ဂိုး
ပေါက်သည် ၈ ကိုက်ကျယ်၍ အမြင့် ၈ ပေရှိလေသည်။
ဂိုးတိုင်နှစ်ခု၏ ဘေးဘက် ၆ ကိုက်စီကွာဝေးဒသည့် နေရာ
များမှ ကွင်းထဲသို့ထောင့်မှန်မျဉ်းကြောင်းကို ၆ ကိုက်မျှ
ဝေးအောင်ဆွဲပြီးလျှင် ထောင့်လေးခုကို ဆက်ထားသော မျဉ်း
ကြောင်းအတွင်းရှိ ဧရိယာ သည် ဂိုးဧရိယာ၊ သို့မဟုတ်
ဂိုးသမား၏ နယ်ဖြစ်သည်။ ပင်နယ်တီ ဧရိယာဆိုသည်မှာ
ဂိုးတိုင် နှစ်ခု၏ ဘေးဘက် ၁၈ ကိုက်ကွာ ဂိုးမျဉ်းကြောင်း
ပေါ်မှနေ၍ ကွင်းထဲသို့ထောင့်မှန်မျဉ်းကြောင်းများကို ၁၈
ကိုက်မျှ အရည်ရှိအောင် ဆွဲပြီးလျှင် ထိုနေရာလေးခုကို
ဆက်ထားသော မျဉ်းကြောင်းများ အတွင်းရှိ ဧရိယာ
ဖြစ်လေသည်။ ပင်နယ်တီဘောလုံး ထားရမည့် နေရာမှာ
ဂိုးပေါက်၏ အလည်တည့်တည့်မှ ကွင်းအတွင်းဘက်သို့၁၂
ကိုက်ကွာ ဝေးသည်။
ဘောလုံးစတင် မကစားမီ မည်သည့် အသင်းက
ဘောလုံးကွင်း၏ မည်သည့်ဘက်မှ ကစားရမည် သို့မဟုတ်
မည်သည့်အသင်းက ဘောလုံးစတင်ပေး၍ ကစားရမည်
စသည်တို့ကို ခရာကိုင် ဒိုင်လူကြီးက မျောက်ပန်းလှန်ခြင်း
ဖြင့် ဆုံးဖြတ်ပေးသည်။ မျောက်ပန်းလှန်ရာတွင် နိုင်သည့်
အသင်းက ကြိုက်သည့်ဘက်မှ စတင်ကစားနိုင်သည်။
မျောက်ပန်းလှန်ရာတွင် ရှုံးသည့်အသင်းက ဘောလုံးစတင်ပေး၍
ကစားရသည်။ ဘောလုံးကစားသူများ၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ
ဘောလုံးကို မိမိတို့ဘက်သားအချင်းချင်း အပေးအယူ ပြုလုပ်
ကာ တစ်ဖက်ရှိ ဂိုးအနီးသို့အရောက်ယူဆောင်ပြီးနောက်
ဂိုးပေါက်ထဲသို့ဝင်အောင် ကန်သွင်းရန် ဖြစ်လေသည်။
ဘောလုံး ကစားရာတွင် ဂိုးအများဆုံး ရသည့်ဘက်မှ အနိုင်ရ
လေသည်။
ဘောလုံးပွဲ စတိုင်း ဘောလုံးကို စတင်ကန်ရသူမှာ
ငါးယောက်တန်း အလယ်လူ ဖြစ်လေသည်။ ဘောလုံး ကစား
နေစဉ် တစ်ဖက်မှ ကန်လိုက်သော ဘောလုံးသည် တစ်ဖက်ရှိ
ဂိုးပေါက်ထဲသို့စည်းကမ်းနှင့် လျော်စွာ ဝင်ရောက်သွားလျှင်
ဂိုးရလေသည်။ အကယ်၍ တစ်ဖက်မှ သွင်းလိုက်သောဘောလုံး
သည် ဂိုးပေါက်ထဲသို့မဝင် ဘဲ ဂိုးတိုင်၊ သို့မဟုတ် ဂိုးတိုင်
အပေါ်တန်းကို ထိမှန်၍ ကွင်းထဲသို့ပြန်ကျလာလျှင် ကစားမြဲ
ကစားသွားရ၏။ ဘောလုံးသည် ကွင်းနယ်နိမိတ်ဖြစ်သော
ဘေးနှစ်ဘက် မျဉ်းကြောင်းအပြင်ဘက်သို့ရောက်ရှိသွားလျှင်
ဒိုင်လူကြီး က ခရာမှုတ်၍ အချက်ပေးရသည်။ ထိုအခါ
ထိုသို့ဘောလုံးအပြင်ဘက်သို့ထွက်သွားသည့်အတွက် တာဝန်
မရှိ သည့်ဘက်မှ ကစားသူ တစ်ယောက်သည် ဘောလုံး
ထွက်သွားသည့် နေရာမျဉ်းကြောင်း နောက်နားတွင် တည့်မတ်
စွာရပ်၍ ဘောလုံးကို လက်နှစ်ဖက်နှင့် ကိုင်ကာ ခေါင်းပေါ်သို့
မြေ|ာက်ပြီးလျှင်မိမိဘက်သားရှိရာ ကွင်းထဲသို့ပစ်ပေးရသည်။
ထိုသို့ပစ်ပေးသည့်အခါ ခြေထောက်နှစ်ဖက်စလုံးသည် မြေ
ကြီးမှ ကြွမသွားစေရချေ။ ဤသို့ပစ်လိုက်သောဘောလုံးသည်
ကွင်းထဲရှိ ကစားသူတစ်ယောက်နှင့် ထိပြီးမှသာ ဘောလုံး
ပစ်သူသည် ဘောလုံးကို ဆက်လက်ကန်နိုင်ခွင့်ရှိ၏။ ဘောလုံး
ကစားသူ တစ်ယောက်သည် ဘောလုံးကစားနေစဉ် တစ်ဖက်မှ
ကစားသူများ၏ နောက်ဘက်ဂိုးမျဉ်းကြောင်းအနီးသို့ရောက်နေ
လျှင် စည်းကျော်သည်ဟု ခေါ်သည်။ ထိုသို့စည်းကျော်သွား
လျှင် ဒဏ်အပေးခံရလေသည်။
တစ်ဖက်မှ ကန်လိုက်သော ဘောလုံးသည် အခြား
တစ်ဖက်ရှိ ဂိုးမျဉ်းကြောင်းအပြင်သို့ရောက်သွားလျှင် ဘောလုံး
ကို ကောက်ယူလာကာ ဘောလုံးထွက်သွားသည့်ဘက် ဂိုးတိုင်
အနီးကွင်းထဲရှိ ဂိုးမျဉ်းကြောင်းထောင့်တွင် ဘောလုံးတည်ကာ
ဘောလုံးထွက်သွားသည့်ဘက်မှ ဂိုးစောင့်သူက ဖြစ်စေ၊
နှစ်ယောက်တန်း လူတစ်ဦးဦးက ဖြစ်စေ တစ်ဖက်သို့ကန်
ထုတ်ရသည်။ ထိုသို့ကန်ရသည်ကို ဂိုးကန်ဟု ခေါ်၏။
အကယ်၏ ဘောလုံးသည် တစ်ဖက်မှ ကစားသူကြောင့်
မဟုတ်ဘဲ၊ မိမိတို့ဘက်မှ ကစားသူ တစ်ယောက်ယောက်
ကြောင့် မိမိတို့၏ ဂိုးမျဉ်းကြောင်း အပြင်သို့ရောက်ရှိသွား
ခြင်း ဖြစ်ပါမူ ထောင့်ကန်အပြစ်အပေးခံရသည်။ ထိုအခါက
တစ်ဖက်မှ ကစားသူ တစ်ယောက်သည် ဘောလုံးအပြင်သို့
ထွက်သည့် နေရာနှင့် အနီးဆုံးဖြစ်သော အလံထောင်ထားသည့်
ဘောကွင်း ထောင့်အနီးမှနေ၍ ဘောလုံးကို ဂိုးဆီသို့ကန်ပို့ရ
သည်။ ထိုသို့ထောင့်မှ ကန်ပို့ခြင်းကို ထောင့်ကန်ဟု ခေါ်
သည်။
ဂိုးသမားသည် ပင်နယ်တီ ဧရိယာအတွင်းတွင်
လက်များကို အသုံးပြုနိုင်ခွင့် ရှိသည်။ သို့ရာတွင် ဘောလုံးကို
လက်တွင်ကိုင်၍ သယ်ယူသွားခြင်း မပြုနိုင်ပေ။ ဂိုးသမားသည်
ဘောလုံးကို ယှဉ်ပြိုင်ကစားသူထံမှ လုယူနေစဉ် ဂိုးသမား၏
လက်ထဲသို့မရောက်ခင်တွင် လည်းကောင်း၊ ဂိုးသမားသည်
ဂိုးဧရိယာအပြင်ဘက်သို့ရောက်ရှိနေစဉ်တွင် လည်းကောင်း၊
ကစားသူများက ဘောလုံးကို ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက် ကန်
ကြောက်နိုင်လေသည်။ ဂိုးသမားက မြဲမြံစွာ ဖမ်းမိထားပြီးလျှင်
ကား မည်သူမျှ ဝင်မလုနိုင်ပေ။ ဂိုးသမားမဟုတ်သော အခြား
ပါဝင်ကစား သူ တစ်ယောက်ယောက်သည် ဘောလုံးကို လက်
ဖြင့် ထိကိုင်ပုတ်ခတ်မိလျှင် ထိသည့်နေရာမှ ဘောလုံးကိုထိသူ
၏ဘက်သို့အခြားတစ်ဖက်မှ ကန်ပို့ခွင့်ရလေသည်။ ကစားသူ
တစ်ယောက်သည် မိမိနှင့် ယှဉ်ပြိုင်ကစားသူ တစ်ယောက်အား
လက်နှင့်ဆွဲခြင်း တွန်းခြင်းစသည်တို့ကို မပြုလုပ်ရ။ ထို့ပြင်
နောက်မှနေ၍ အတင်းဝင်ရောက် တိုက်ခိုက်ခြင်း မပြုရ။
ဖော်ပြခဲ့ပြီးသော အပြစ်များကို ကျူးလွန်လျှင် ဖရီးကစ်ခေါ်
ဘောလုံးကို အပြစ်ကျူးလွန်သည့် နေရာမှနေ၍ မိမိဘက်သို့
အသားလွတ် ကန်ပို့ခြင်း ခံရလေသည်။ ယင်းအပြစ်များကို
ပင်နယ်တီ ဧရိယာအတွင်း ကျူးလွန်ခဲ့လျှင် ပင်နယ်တီ
ပေးခြင်း ခံရ၏။ ပင်နယ်တီရသောအခါ ရသည့်ဘက်မှ ကစား
သူ တစ်ဦးဦး သည် ပင်နယ်တီဘောလုံး ထားသည့် ၁၂ ကိုက်
ကွာ ပင်နယ်တီအမှတ်မှနေ၍ ပင်နယ်တီ အပေးခံရသည့် ဘက်
၏ ဂိုးထဲသို့ဘောလုံးကို ကန်သွင်းရ၏။ ထိုသို့ကန်သွင်းစဉ်
ဘောလုံးကို ဂိုးသမားမှ တစ်ပါး အခြားမည်သူမျှ တားဆီးနိုင်
ခွင့် မရှိချေ။
အင်္ဂလန်ပြည်တွင် ဘောလုံးတစ်ခါ ကစားလျှင် မိနစ်
၉ဝ ကြာသည်။ ယခင်က မြန်မာနိုင်ငံတွင် တစ်နာရီသာကစား
သော်လည်း ယခုအခါတွင် တစ်ကမ္ဘာလုံးတွင် ကစားနေသကဲ့
သို့မိနစ် ၉ဝ ပင် ကစားသည်။ ကစား၍ ၄၅ မိနစ်ရှိလျှင်
၁ဝ မိနစ်မျှ အနားပေးသည်။ အနားပေးပြီးနောက် ဂိုးနေရာ
ချင်း ပြောင်းလဲ၍ နောက်ထပ် ၄၅ မိနစ် ဆက်လက် ကစား
ကြလေသည်။
==ရပ်ဗီဘောလုံးကစားခြင်း ==
ရပ်ဗီ ဘောလုံးကစားနည်းကို
၁၈၄၁ ခုနှစ်တွင် ရပ်ဗီမြို့၌ စတင်တီထွင်ကစားရာမှထိုအမည်
ရလာခြင်းဖြစ်သည်။ ၁၈၂၃ ခုနှစ်တွင် အင်္ဂလန်ပြည် ရပ်ဗီမြို့၌
ဘောလုံးကန်ကစားပြိုင်ပွဲ ကျင်းပစဉ် ဘောလုံးသမားတစ်ဦး
သည် ဘောလုံးကို ခြေဖြင့် ကန်ရုံဖြင့် အားမရ၍ လက်ဖြင့်ပါ
ထိကိုင်ပုတ်ခတ် ကစားခဲ့ သည်။ ဘောလုံးကန်ကစားရာ၌
ဘောလုံးကို လက်ဖြင့်ကိုင်ခြင်းသည် စည်းမျဉ်းမကျသော်လည်း
ကစား၍ ကောင်းကြောင်းကို ထိုအခါမှစ၍ သိသဖြင့် ယင်း
ကစားနည်း ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။ ရပ်ဗီ ဘောလုံးကစားသည့်
အခါ ဘောလုံကို ခြေဖြင့် ကန်ရုံသာမဟုတ် လက်ဖြင့်လည်း
ပုတ်ခတ် သယ်ယူကစားနိုင်သည်။ ဆော့ကာ ဘောလုံးကစား
သကဲ့သို့ပင် အဖွဲ့၂ ဖွဲ့ယှဉ်ပြိုင်ကစားကြရသည်။ သို့ရာတွင်
တစ်ဖွဲ့လျှင် ရှေ့တန်း ၈ ယောက်၊ အလယ်တန်း ၂ ယောက်၊
နောက်ဆုံးတန်း ၂ ယောက်နှင့် ဂိုးစောင့် တစ်ယောက် ပေါင်း
၁၅ ယောက်စီထက် မများ ကစားလေ့ရှိသည်။
ရပ်ဗီဘောလုံးကစားရာ၌ မိနစ် ၈ဝ ကြာသည်။
ကစား၍ မိနစ် ၄ဝ ကြာလျှင် ၅ မိနစ်မျှ နားပေးရသည်။
နားပေးပြီးနောက် ဂိုးနေရာချင်းလဲ၍ နောက်ထပ် မိနစ် ၄ဝ
ထပ်ကစားရသည်။
ရပ်ဗီဘောလုံး ကစားရာ၌ ဘဲဥပုံ ဘောလုံးကိုသုံး
သည်။ ဘောလုံးသည် အလျား ၁၁ လက်မမှ ၁၁ ၁/၄
လက်မအထိရှည်၍ အဝန်း ၂၄ လက်မမှ ၂၅ ၁/၂
လက်မထိရှိသည်။ အလေးချိန်အားဖြင့် ၁၃ ၁/၂ မှ ၁၅
အောင်စအထိရှိသည်။
ရပ်ဗီဘောလုံးကစားကွင်းသည် အလျားကိုက် ၁၁ဝ၊
အနံ ၇၅ ကိုက်ရှိသည်။ ဂိုးပေါင်များ၏ နောက်တွင် ဘောလုံး
သေစည်းနှင့် သတ်မှတ်ထားသော မြေကွက်ငယ် တစ်ခုစီ
ရှိသည်။ ဂိုးပေါက်အကျယ်မှာ ၁၈ ၁/၂ ပေရှိ၍ ဖြတ်တင်ထား
သော တန်းအမြင့်မှာ ၁ဝ ပေမြင့်သည်။
ကစားသူများသည် ဘောလုံးကို ဂိုးသွင်းခြင်းဖြင့်
လည်းကောင်း၊ တစ်ဖက်ရှိ ဂိုးစည်းအပြင်ဘက်သို့ဘောလုံးကို
လက်နှင့်ကိုင်၍ ထိစေခြင်းဖြင့် လည်းကောင်း ထရိုင်းခေါ်
အမှတ်ရအောင် လုပ်ရသည့် ဘောလုံးကို ဂိုးတိုင် ၂ တိုင်ကြား
ဖြတ်တင်ထားသော တန်းပေါ်မှကျော်၍ ဝင်အောင် ကန်နိုင်လျှင်
ဂိုးတစ်ဂိုးရသည်။ ဘောလုံးသည် ဂိုးတိုင်၊ ဂိုးတန်းတို့ကို
ထိသွားသည်ဖြစ်စေ၊ ကျော်ထွက်ပြီးမှ ပြန်ဝင်လာသည် ဖြစ်စေ
တန်းကျော်လျှင် ဂိုးရသည်။ ရပ်ဗီကစားရာ၌ အနိုင်အရှုံးကို
အမှတ်ဖြင့် ဆုံးဖြတ်သည်။ တစ်ဖက် ဂိုးစည်းပြင်ဘက်သို့
ဘောလုံးကို ကိုင်၍ လက်နှင့် ထိစေနိုင်က ၃ မှတ်ရ၍
သာမန်ဂိုးတစ်ဂိုးအတွက်လည်း ၃ မှတ်ရသည်။ အထူး
ဂိုးဖြစ်လျှင် ၄ မှတ်ပေးသည်။
ရပ်ဗီ ဘောလုံးကစားခြင်းသည် ကစားရာ၌ ကြမ်း
တမ်းနိုင်၍၊ မြန်မာတို့စိတ်ဝင်စားခြင်း မရှိသဖြင့် မြန်မာ
နိုင်ငံ၌ ခေတ်မစားချေ။ အင်္ဂလန်နှင့် အမေရိကန် နိုင်ငံတို့တွင်
အထူးခေတ်စားသော ကစားနည်းမျိုးဖြစ်သည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၈)</ref>
==မြန်မာ့ဘောလုံး အစ==
လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၁၀၀ ကျော်က ဖြစ်သည်။ ရန်ကုန်မြို့၏ ကျောင်းတစ်ကျောင်းမှ ကစားကွင်းထဲသို့ လူကောင် ခပ်သေးသေး စကော့လူမျိုး ဆရာတစ်ယောက် လျှောက်ဝင်လာပြီး အိန္ဒိယ ရာဘာနှင့် ပြုလုပ်ထားသော အလုံးတစ်လုံးကို အပူပိုင်းဒေသ၏ လေထုအတွင်းသို့ ကန်တင်လိုက်သည်။ ထိုနှစ်က ၁၈၇၈-ခုနှစ်ဖြစ်သည်။ ထိုဆရာ၏ အမည်က ဂျိမ်း ဂျော့စကော့ (J. George Scott) ဖြစ်ပြီး စကော့တလန်နိုင်ငံ Fife မှ တရားဟောဆရာ တစ်ဦး၏ သားဖြစ်သည်။ ကိုလိုနီခေတ် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ဘောလုံးအားကစားကို သူယူဆောင်လာခဲ့သည်။ သို့သော် ယခုအခါ တစ်မျိုးသားလုံး အရူးအမူး စွဲလန်းသည့် အားကစားနည်းကို စတင်မိတ်ဆက်ပေးလိုက်သူသည် ဂျိမ်း ဂျော့စကော့ ဖြစ်ကြောင်း သိရှိသူ မြန်မာနိုင်ငံတွင် အလွန်နည်းပါလိမ့်မည်။
ဘာသာစကားများကို လေ့လာရာတွင် ပါရမီထူးချွန်သော ဂျိမ်း ဂျော့စကော့သည် သူ၏ဝန်ထမ်းဘဝ၌ ကိုလိုနီနယ်များတွင် အုပ်ချုပ်ရေးမှူးအဖြစ် အများဆုံး တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူဖြစ်သည်။ သူက လူကောင်သေးသော်လည်း စိတ်ဓာတ်မာကျောပြီး အကြောက်အရွံ့ကင်းသည်။ ထိုစဉ်က ဦးခေါင်းဖြတ်သူများ၏ သိကြသည့် ‘ဝ’လူရိုင်းများနှင့် တွေ့ရန်အတွက် တောင်တန်းများပေါ်သို့ တက်ခဲ့သည်။ ထိုစဉ်က နယ်နိမိတ် မရေးဆွဲရသေးသည့် တရုတ်-မြန်မာနယ်စပ်သို့ ခရီးသွားရင်း လူသားစား စပါးကြီးမြွေကြီးများနှင့် ရဲဝံ့စွာ ရင်ဆိုင်ခဲ့သည်။“ပျော့ပြီး ချော်ထွက်နေတဲ့ တစုံတရာပေါ်မှာ လျှောက်ခဲ့ရတယ်။ မီးခြစ် ခြစ်ကြည့်လိုက်တော့ တရုတ်တယောက် အလောင်းကိုတွေ့ရတယ်” ဟု သူ၏ တောတွင်း နေ့စဉ်မှတ်တမ်းတွင် ဂျိမ်း ဂျော့စကော့က ရေးသားခဲ့သည်။
ဂျိမ်း ဂျော့စကော့အတွက် ဘောလုံးအားကစားက ဝါသနာတစ်ခုသာမဟုတ် ဗြိတိန် အင်ပါယာတည်ဆောက်ရေး အတွက် အသုံးဝင်သည့် ကိရိယာတစ်ခုဖြစ်သည်။ သန့်ရှင်းစွာ ကစားခြင်းနှင့် အာဏာပိုင်များကို လေးစားတတ်ရန် အတွေးအခေါ်များ ဖြန့်ဖြူးပေးသည့် နည်းလမ်းတစ်ခုလည်း ဖြစ်သည်။ အလွန်အကျွံ စိတ်ဝင်စားခြင်းနှင့် အစုလိုက် အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်မှု များကြောင့် ဝ-လူမျိုးများအား ဘောလုံးကစားနည်းသင်ကြားပေးခြင်းကို ရပ်တန့်ခဲ့သော်လည်း လူမျိုးစု ခေါင်းဆောင်များ ၏ နောက်လိုက်နောက်ပါများ အတွင်းတွင် ဘောလုံးပွဲများ စီစဉ်ပေးခဲ့သည်။ မြန်မာများနှင့် လည်း ပြင်းထန်သည့် ပြိုင်ပွဲ များ ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည်။ ဘောလုံးသည် တိုက်ပွဲနှင့် တူသည့်အတွက် မြန်မာများက နှစ်ချိုက်ကြသည်ဟု ဂျိမ်း ဂျော့စကော့က မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။
အမှန်တကယ်အားဖြင့် ကိုလိုနီခေတ် မြန်မာနိုင်ငံ၌ အဆင့်မီ ဘောလုံးကွင်းများ မရှိခဲ့ပါ။ သစ်၊ ကျောက်မျက်ရတနာ နှင့် တွင်းထွက်များက ဗြိတိန်နိုင်ငံ၏ ဘဏ္ဍာတိုက်ကို ဖြည့်ပေးခဲ့သော်လည်း မြန်မာအများစု၏ ဘဝမှာ နိမ့်ကျပါသည်။ ၁၉၄၈-ခုနှစ်တွင် လွတ်လပ်ရေး ရရှိခဲ့ပြီးနောက် မြန်မာနိုင်ငံအတွက် ရွှေခေတ်ဟု ခေါ်နိုင်သည့် ကာလတစ်ခု ရရှိခဲ့သည်။ အမျိုးသားလက်ရွေးစင်အသင်းက အာရှ၏ အကောင်းဆုံးအသင်းများထဲတွင် စာရင်းဝင်ခဲ့သလို ယဉ်ကျေးမှုနှင့် သယံဇာတ အရင်းအမြစ် ကြွယ်ဝသည့် နိုင်ငံအတွက် စီးပွားရေး အလားအလာများလည်း ကျယ်ပြန့်စွာရှိခဲ့သည်။
ဂျိမ်း ဂျော့စကော့ကိုတော့ တောဆောင်းဦးထုပ်များ၊ အမဲလိုက်ပွဲများနှင့်အတူ ကြာမြင့်စွာမေ့လျော့ထားခဲ့ကြသည်။ သို့သော်လည်း ဝိတိုရိယခေတ်က သူစတင်မိတ်ဆက်ပေးခဲ့သော အားကစားနည်းကတော့ မြန်မာပြည်သူတွေကို ကျယ်ပြန့်သော ကမ္ဘာနှင့် ဆက်သွယ်ပေးနိုင်ဆဲဖြစ်သည်။<ref>Andrew Marshall, ''Fair Play in Burma'', Time magazine, 4-June-2006 issue.</ref>
==ကိုးကား==
<references/>
[[Category:အားကစား]]
i1nymejxlkh4ohzfkgbl97kvjz5tez4
ရေနံချောင်းမြို့
0
18407
877128
814365
2025-06-09T08:42:58Z
Salai Rungtoi
22844
/* ကိုးကား */
877128
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
|name = ရေနံချောင်းမြို့
|native_name =
|other_name =
|pushpin_label_position = bottom
|pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ
|pushpin_map_caption = မြို့တည်နေရာပြ မြန်မာနိုင်ငံမြေပုံ
|seat = [[ရေနံချောင်းမြို့]]
|seat_type = မြို့နယ်ရုံးစိုက်ရာမြို့
|settlement_type = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့များ]]
|image_skyline = Yenangyaung.jpg
|image_caption = ရေနံချောင်းမြို့ဝင်ဆိုင်းဘုတ်
|image_map =
|map_caption = ရေနံချောင်းမြို့တည်နေရာပြမြေပုံ
|subdivision_type = [[ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများစာရင်း|နိုင်ငံအမည်]]
|subdivision_name = {{အလံ|မြန်မာနိုင်ငံ}}
|subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေဒေသများ|တိုင်းဒေသကြီး]]
|subdivision_name1 = {{flag|မကွေးတိုင်းဒေသကြီး}}
|subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ|ခရိုင်]]
|subdivision_name2 = [[ချောက်ခရိုင်|ချောက်]]
|subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]]
|subdivision_name3 = [[ရေနံချောင်းမြို့နယ်]]
|subdivision_type4 = [[လတ္တီကျု]]
|subdivision_name4 = (၂၀)ဒီဂရီ၊ (၂၇)မိနစ်
|subdivision_type5 = [[လောင်ဂျီကျု]]
|subdivision_name5 = (၉၄)ဒီဂရီ၊ (၅၂)မိနစ်
|area_total_km2 =
|population =
|population_as_of =
|population_density_km2 = auto
|coordinates_display =
|coordinates_region = MM
|latNS = N
|latd = 20
|latm = 27
|lats =
|longEW = E
|longd = 94
|longm = 52
|longs = |timezone = [[မြန်မာစံတော်ချိန်]]
|utc_offset = + ၆ နာရီ ၃၀ မိနစ်
|website =
}}
'''ရေနံချောင်းမြို့''' သည်[[မြန်မာနိုင်ငံ]]၊ [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ချောက်ခရိုင်]]၊ [[ရေနံချောင်းမြို့နယ်]]၏ ရုံးစိုက်မြို့ ဖြစ်သည့်အပြင် ကိုလိုနီခေတ်နှင့်လွတ်လပ်ရေးခေတ်ဦးပိုင်း၌ မကွေးတိုင်းမင်းကြီးနှင့် မကွေးခရိုင်ဝန်တို့ရုံးစိုက်ရာမြို့လည်း ဖြစ်ခဲ့သည်။[[ဆင်ဖြူကျွန်းမြို့]]အရှေ့တောင်ဘက်ဓာလွယ်ခုတ်ဧရာဝတီမြစ်ကမ်းဘေးတွင်တည်ရှိသည်။
[[ဧရာဝတီမြစ်]]အရှေ့ဘက်ကမ်းပေါ်တွင် တည်ရှိ၍ [[မကွေးမြို့]]အထက် ၂၉ မိုင်ခန့် ကွာဝေးသည်။ ရန်ကုန်မြို့မှ ၃၆၃ မိုင်ကွာဝေးသည်။ ရှေးအခါက ဆိပ်သာကွန်းထောက်မြို့၊ ထိုမှတစ်ဖန် ရေနံ့သာမြို့ဟု တွင်ခဲ့၍ ထိုနောက်တွင် ရေနံချောင်းမြို့ဟု ခေါ်တွင်သည်ဟု ဆိုလေသည်။ ရေနံချောင်းမြို့ပေါ်ရှိ လူဦးရေမှာ ၂၀၁၄ ခုနှစ် သန်းခေါင်စာရင်းအရ ၄၅,၁၂၀ ဦး<ref name="census-2014">{{cite book|title=သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ|publisher=လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အား ဝန်ကြီးဌာန|location=နေပြည်တော်|date=မေ ၂၀၁၅|series=၂၀၁၄ ခုနှစ် လူဦးရေနှင့် အိမ်ထောင်စု သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ|volume=အတွဲ-၂|pages=၅၆|url=https://drive.google.com/file/d/0B067GBtstE5TeUlIVjRjSjVzWlk/view}}</ref> ဖြစ်သည်။ မြို့နယ်[[အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာန]]၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်၊ စက်တင်ဘာလတွင် မြို့ပြနေလူဦးရေမှာ (၄၉၉၃၈)ဦးထိ ရှိလာခဲ့ပြီး [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]အတွင်း စတုတ္ထမြောက်အကြီးဆုံးမြို့ ဖြစ်လာသည်။
==သမိုင်းကြောင်း==
ရေနံချောင်းမြို့နယ်သည် ရာဇဝင်ကျောက်စာသမိုင်းအရမဇ္ဈိမဒေသပါဋလိပုတ်မင်းနှင့် မြန်မာနိုင်ငံ သရေခေတ္တရာပြည် ဒွတ္တဘောင်မင်းလက်ထက်က ရေနံချောင်းမြို့ကို ဆိပ်သာကွန်းထောက်မြို့ဟု ခေါ်တွင်ခဲ့ပြီး ပုဂံပြည် အနော်ရထာမင်း လက်ထက်တွင် ရေနံ့သာမြို့ဟု ခေါ်တွင်ခဲ့သည်။ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန၏ (၂၇.၈.၁၉၇၃)ရက်စွဲပါ စာအမှတ်၊ ၂/ ၁၄၂ /အထဥဖြင့် ရေနံချောင်းမြို့ဟု ဖွဲ့စည်းထားရှိခဲ့သည်။ မြန်မာဘုရင်များလက်ထက်ကပင် ရေနံချောင်းမင်းကြီးအဖြစ် အမတ်ကြီးများမှ အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ ကိုလိုနီခေတ်တွင် ရေနံထုတ်လုပ်မှုအကြီးအကျယ်ထွန်းကားလာရာ အိန္ဒိယနှင့်မြန်မာနိုင်ငံတဝှမ်းမှ အလုပ်သမားများ၊ငွေရှင်ဓနရှင်တွင်းရိုးတွင်းစားများနှင့်အထူးစည်ကားလာပြီး မင်းဘူးပြည်နယ်မင်းကြီး(နောင်အခါ-မကွေးတိုင်းမင်းကြီး)တို့ရုံးစိုက်ရာ တိုင်းမြို့တော်ဖြစ်လာခဲ့ရာ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရန်ကုန်မြို့ပြီးလျှင် ဒုတိယအကြီးဆုံးနှင့်အစည်ကားဆုံး မြို့ဖြစ်လာခဲ့သည်။ဒုတိယကမ္ဘာစစ်တွင်ရေနံတွင်းများဖျက်ဆီးခံရမှုများကြောင့် စစ်ပြီးခေတ်တွင်ရေနံအထွက်နှုန်းလျော့ကျလာခဲ့သော်လည်းလွတ်လပ်ရေးခေတ်တိုင်အောင် မြို့ကြီးအဖြစ်စည်ကားလျက်ရှိပြီး မကွေးတိုင်းမင်းကြီးနှင့်မကွေးခရိုင်ဝန်တို့ရုံးစိုက်ခဲ့ရာမှ ၁၉၇၄ခုနှစ်တွင် ရေနံချောင်းစီရင်စုအတွင်းရှိမကွေးမြို့သို့ တိုင်းရုံးနှင့်ခရိုင်ရုံးများပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်းတွင် စည်ကားမှုများတဖြေးဖြေးလျော့နည်းကျဆင်းလာခဲ့ရာ ၂၀၁၄သန်းခေါင်စာရင်းကောက်ယူချိန်တွင် တိုင်းအတွင်းတွင်ပင် စတုတ္ထမြောက်အကြီးဆုံးမြို့အနေအထားသို့ရောက်ရှိသွားပြီး စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးမှုအားနည်းသော မြို့ဖြစ်လာခဲ့သည်။
==မြို့ဖွဲ့စည်းပုံ==
ရေနံချောင်းမြို့ကို ရပ်ကွက် (၁၄) ရပ်ကွက်ဖြင့်ဖွဲ့စည်းထားသည်။၎င်းတို့မှာ
*သစ်တပွေရပ်ကွက်
*ညောင်လှရပ်ကွက်
*အိုးဘိုရပ်ကွက်
*ရွာသစ်ရပ်ကွက်
*ဆုံတိုက်ရပ်ကွက်
*ရွှေကြာငုံရပ်ကွက်
*မြို့မတောင်ရပ်ကွက်
*မြို့မမြောက်ရပ်ကွက်
*မြေနီခင်တောင်ရပ်ကွက်
*မြေနီခင်မြောက်ရပ်ကွက်
*ဘိုကုန်းရပ်ကွက်
*သူဌေးကုန်းရပ်ကွက်
*ဘေးမဲ့ရပ်ကွက်
*တွင်းကုန်းရပ်ကွက် တို့ဖြစ်ကြသည်။
မြို့မဈေးကြီးနှင့်ရတနာဈေးတို့မှာ မြို့၏အလယ်ဗဟိုတွင် တည်ရှိသည်။ မြို့၏မြောက်ဘက်ပိုင်းတွင် ရေနံချောင်း စက်မှုဇုန် ရှိသည်။
==ပညာရေး==
ရေနံချောင်းမြို့ပေါ်တွင် အခြေခံပညာအထက်တန်းကျောင်း (၅) ကျောင်းရှိသည်။ ၁၉၁၅ ခုနှစ်တွင် စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့သော အမှတ်(၁)အခြေခံပညာအထက်တန်းကျောင်းမှာ ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် နှစ် (၁၀၀) ပြည့်ခဲ့ပြီဖြစ်သည်။
==တက္ကသိုလ်၊ကောလိပ်များ==
*[[ရေနံချောင်းတက္ကသိုလ်]]
*[[အစိုးရစက်မှုလက်မှုသိပ္ပံ(ရေနံချောင်း)]]
==ရေနံချောင်းရေနံမြေ==
ရေနံချောင်းမြို့သည် မြန်မာနိုင်ငံ၌ ရေနံ အများဆုံးထွက်သော မြို့ဖြစ်၍ ရေနံလုပ်ငန်းများ ရှိသောကြောင့် စည်းကားခဲ့သောမြို့တစ်မြို့ ဖြစ်သည်။ ရေနံတွင်းများကို မြို့နှင့် သုံးမိုင်ခန့်ဝေးသော တွင်းကုန်းနှင့် ဘေးမဲ့အရပ်တို့တွင် အများဆုံးတွေ့ရသည်။ နိုင်ငံတော်အစိုးရက ရေနံချောင်း ရေနံမြေဟု စတုရန်းမိုင် ၈ဝ ခန့်ရှိသော မြေကွက်ကို သတ်မှတ်ထားသော်လည်း ရေနံမြေအစစ်မှာ စတုရန်းမိုင် သုံးမိုင်ခန့်သာ ရှိသည်။ ရေနံအများဆုံးထွက်သော ဧရိယာမှာကား ၁ ၁/၄ စတုရန်းမိုင်ခန့်သာ ရှိလေသည်။ ရေနံလုပ်ငန်းကို ကာလရှည်ကြာစွာ [[ဘီအိုစီ|ဘီအိုစီကုမ္ပဏီ]] အမှူးပြုသော နိုင်ငံခြားအရင်းရှင် ကုမ္ပဏီကြီးများက လက်ဝါးကြီးအုပ်ကာ လုပ်ကိုင်လာခဲ့ရာ ၁၉၅၄ ခုနှစ်တွင် ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံအစိုးရနှင့် ဘီအိုစီကုမ္ပဏီတို့ ဖက်စပ်လုပ်ငန်းကြီးတစ်ရပ်အဖြစ် လုပ်ကိုင်လာခဲ့သည်။ သို့သော် ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ တော်လှန်ရေးအစိုးရသည် ရေနံလုပ်ငန်းဆိုင်ရာ နိုင်ငံခြားကုမ္ပဏီများ၏ ပိုင်ဆိုင်ခွင့်အရပ်ရပ်ကို တရားနည်းလမ်းအရ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းကာ ဝယ်ယူခဲ့သဖြင့် ထိုကုမ္ပဏီများသည် ၁၉၆၃ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်နေ့မှ အစပြု၍ မြန်မာတိုင်းရင်း သားများလက်သို့ လုံးလုံးလျားလျား ပြန်လည်ရောက်ခဲ့လေသည်။
ရေနံများကို ယခင်က ရေနံချောင်းမှ ရန်ကုန်တစ်ဖက်ကမ်းရှိ [[သန်လျင်မြို့]]သို့ ဓာတ်ဆီချက်လုပ်ရန် ပိုက်လုံးကြီးများ ဖြင့် ပို့ပေးခဲ့လေသည်။ သို့သော် ယခုအခါ တွဲသမ္ဗန်ကြီးများ တွင် ထည့်၍ တွန်းသင်္ဘောများဖြင့် သယ်ယူပို့ဆောင်ရလေသည်။ ရေနံချောင်းမြို့သည် မကွေး၊ နတ်မောက်၊ ကျောက်ပန်းတောင်း၊ ချောက်မြို့များနှင့်လည်း မော်တော်ကားလမ်းများဖြင့် ဆက်သွယ်ထားသည်။
==ထင်ရှားသောနေရာများ==
[[File:Phuu Sar Kon,Yenangyaung.jpg|thumb|ဖူးစာကုန်း]]
ရေနံချောင်းမြို့ပေါ်တွင် ထင်ရှားသော ဘုရားစေတီများမှာ စနေနံဘုရား၊ ရွှေဘုံသာစေတီ၊ ရတနာမဉ္ဇူစေတီတော်၊ ဇေယျမှန်ကူမဟာဗောဓိစေတီတော်(လေးထပ်ကြီးဘုရား) နှင့် [[ပင်းစက္ကလံပစေတီတော်]] (ပင်းဘုရား)တို့ ဖြစ်လေသည်။ [[တိပိဋကတ်စုံကျောက်စာရုံတော်ကြီး]]မှာ ထင်ရှားသည်။ ထို့အပြင် ဖူးစာကုန်းခေါ် အများပြည်သူအပန်းဖြေရာနှင့် ရှုခင်းကြည့်စရာ ကမ်းပါးတစ်ခုလဲ ရှိသည်။
===စနေနံစေတီတော်===
ဂေါတမဘုရားရှင် ပရိနိဗ္ဗာန်စံတော်မူပြီးနောက် ရှင်မဟာကဿပမထရ်မြတ်နှင့် ရာဇဂြိုဟ်ပြည့်ရှင်ဘုရင်အဇာတသတ်မင်းတို့သည် ဘုရားရှင်၏ ကြွင်းကျန်ရစ်သောသရီရဓာတ်မွေတော်တို့ကိုပြန်လည်စုပေါင်း၍ အထူးထူးသော ပူဇော်သက္ကာရတို့ဖြင့် ကျောက်ဂူတွင်ဌာပနာတော်မူခဲ့သည်။ သာသနာ့ဒါယကာ ပါတလိပုတ်ပြည့်ရှင် သီရိဓမ္မာအသောကမင်းကြီးသည် ဓာတ်တော်မွေတော်ဌာပနာတိုက်၏ စက်ယန္တရားတို့ကိုဖယ်ရှား၍ ဓာတ်မွေတော်တို့ကို ပင့်ဆောင်စေပြီးလျှင် ကိုးတိုင်းကိုးဌာနသို့ သာသနာပြုအဖွဲ့များလွှတ်၍ ရှစ်သောင်းလေးထောင်သောစေတီတော်တို့ကိုတည်ထားကိုးကွယ်ခဲ့သည်။ ဤရှစ်သောင်းလေးထောင်သောစေတီတော်တို့တွင်တစ်ဆူအပါအဝင်ဖြစ်သော စနေနံစေတီတော်ကို သာသနာနှစ် (၂၁၈)နှစ်တွင် ဆိပ်သာကွန်းထောက်မြို့/ရေနံသာမြို့/ရေနံချောင်းမြို့ သုံးမည်ရ ရွှေမြို့တော်၏ အာဝဋဂီရိတောင်တော်တွင်တည်ထားခဲ့သည်။ သရီရဓာတ်မွေတော်လက်တစ်ဆုပ်ဖြင့် ဌာပနာ၍ တည်သောကြောင့် မူလဘွဲ့မည်"ရွှေမုဋ္ဌော"ဟုတွင်ခဲ့သည်။ ဆိပ်သာကွန်းထောက်မြို့အနီး ဧရာဝတီမြစ်ကြောင်းတွင် ရေလမ်းခရီးဖြင့် သွားလာသူများထင်ရှားစွာဖူးမြင်ရသောကြောင့် `ရွှေမုဋ္ဌော´မှာ `ရွှေမြင်တင်´ဟုသတ်မှတ်ခေါ်ကြပြန်ပါသည်။ စေတီတော်သည် ရှေ့အခါကာလက ဆိပ်သာကွန်းထောက်မြို့၏ အရှေ့တောင်ဘက်တွင်တည်ရှိသည်။ ဧရာဝတီမြစ်ရေတိုက်စားမှုကြောင့် မြို့တည်နေရာ အရှေ့ဘက်သို့တဖြည်းဖြည်းပြောင်းရွှေ့လာခဲ့သဖြင့် စေတီတော်တည်ရာသည် မြို့၏အနောက်တောင် စနေဒေါင့်အရပ်သို့ရောက်ရှိသွားသဖြင့် “စနေနံစေတီ”ဟုခေါ်တွင်ကြပြန်သည်။
===[[ပင်းစက္ကလံပစေတီတော်]]===
အနော်ရထာမင်းကြီးနန်းစံ (၉) နှစ်မြောက်သောအခါရဟန္တာရှင်အရဟံအမည်ရှိသော အရိယာသူမြတ်ကြွရောက်တော်မူလာ၍ ကိုးကွယ်သဖြင့် သာသနာတော်၌များစွာ ကြည်ညိုသောကြောင့် သိန်ခိုကျွန်းနှင့် တရုတ်ပြည်မှစွယ်တော်ဓာတ်တော်တို့ကို ပင့်ဆောင်ကိုးကွယ်ရလေသည်။ သက္ကရာဇ် (၄၁၆) ခုနှစ်တွင် အနော်ရထာမင်းကြီးသည်စစ်သူကြီး ကျန်စစ်သား၊ ငထွေရူး၊ ငလုံးလက်ဖယ်၊ ညောင်ဦးဖီးတို့နှင့်တကွ စစ်သည်တော်အပေါင်း စုဆောင်းချီတက်တော်မူပြီးလျှင် သထုံပြည်ကို တိုက်ခိုက်ဖြိုဖျက်တော်မူရာ အောင်မြင်တော်မူ၍ သထုံဘုရင်ကိုး ကွယ်သော မွေတော်၊ ဓာတ်တော်နှင့် ပိဋကတ်သုံးပုံ အစုံ (၃ဝ)နှင့် အရိယာသံဃာတော်မြတ်များပါ ပင့်ဆောင်တော်မူခဲ့သဖြင့် သက္ကရာဇ်(၄၁၉)ခုနှစ်တွင် ဆန်တက်လာရာ ရေနံချောင်းမြို့ အထက်ခရီးတာ (၂၀၀၀) ခန့်အကွာ ပင်းချောင်းတွင် ဖောင်တော် ဆိုက်သောကြောင့် ဖောင်တော်ဦး၌ပါသော ဓာတ်တော် မွေတော်အပေါင်းတို့သည် နဂုတ္တမတောင်ထိပ်၌ကိန်းဝပ် တော်မူလိုသောအခြင်းအရာနှင့် တန်ခိုးပြာဋိဟာပြတော်မူသည်ကို အနော်ရထာမင်းကြီး မြင်တော်မူလျှင် ထိုနဂုတ္တမတောင်မြတ်ကို အထက်မှအတောင် (၂၀)တိုင်အောက်သို့ ဌာပနာတိုက်တူးလုပ်စေ၍ ဆန်းကျယ်လှစွာသော ရွှေအုတ်၊ ငွေအုတ်၊ ရတနာအုတ်တို့ကို စီခင်းပြီးလျှင် ရတနာ (၇)ပါးတို့ဖြင့် စီခြယ်အပ်သော ရွှေကြုတ်၌ ဓာတ်တော်မွေတော်တို့ကို ထည့်သွင်းဌာပနာတော်မူပြီးလျှင် ဓာတ်တော်ကြုတ်၏ပတ်လည် အရပ်လေးမျက်နှာတို့၌ ပဉ္စလောဟာ ရတနာအပေါင်းတို့ဖြင့် သွန်းလုပ်အပ်သော ဤဘဒ္ဒကမ္ဘာထက် ပွင့်တော်မူပြီးသော ဘုရားလေးဆူတို့၏ ရုပ်ပွားတော် (၄) ဆူကိုထား၍ အစဉ်အတိုင်းတည်တော်မူပြီးလျှင် မြေပေါ်သို့ လေးတောင်အမြင့်မှ ဌာပနာ တိုက်ပြု၍ ဓာတ်မွေတော်ရုပ်ပွားတော်(၄)ဆူကို အောက်ဌာပနာတိုက်နည်းတူ ဌာပနာတော်မူ၍ မုခ်လေးမျက်နှာ အမြင့်သံတောင် (၃၀) ကျော်ရှိသော စေတီတော်ကိုတည်တော်မူသည်။ ထိုအခါ ပင်းချောင်းတောင်ဘက်၌ရှိသော မြေသည်အုတ်လုပ်ရန်မကောင်း တာရှည်မခံ၊ ပင်းချောင်းမြောက်ဘက်၌ရှိသော ကမ္ဘာမြေညက်ကို စမ်းသပ်၍ အုတ်လုပ်စေရာ တာရှည်ခိုင်ခန့်သော အုတ်တို့ကိုရသဖြင့် ၎င်းအရပ်၌ စစ်သူကြီးကျန်စစ်သားကို ကြီးကြပ်အုပ်ချုပ်စေ၍ ၎င်းအရပ်မှ အုတ်တို့ကို စစ်သည် ဗိုလ်ပါအပေါင်းတို့အားလက်ဆင့်ကမ်း၍ သယ်ယူ စေရာဝယ် ပင်းချောင်းရေ ဖျက်ဆီးသောကြောင့် စစ်သည်တော်တို့ ငြိုငြင်ဆင်းရဲ ပင်ပန်းကြသည်ကို အနော်ရထာမင်းကြီး သိတော်မူလေလျှင်ငါသို့သော သာသနာပြုမင်းစေတီတော်တည်သည်ကို ဤချောင်းရေ နှောင့်ယှက်ရသလောဟု ခမည်းတော် ကွမ်းဆော်မင်းကြီးအား သိကြားမင်း အပ်နှင်းသော စကြာလှံတော်ဖြင့် ချောင်းရေကို ပြတော်မူရာ ရေနံချောင်းမြို့ အရှေ့ခရီးတာ(၈၀၀၀) ခန့်ကွာသော ယခုရေဆုံးဟုခေါ်သော အရပ်တိုင်အောင် ချောင်းရေ ဆုတ်နစ်၍ သဲပြင်အတိဖြစ်လေရာ စစ်သည်တော်တို့သည် လွယ်လင့်တကူ သယ်လုပ်ဆောင်ကြရသဖြင့် စေတီတော်ကြီးအပြီးသို့ရောက်တော်မူသည်။ စကြာလှံတော်ပြ၍ ပင်းချောင်းရဆုတ်နစ်သည်ကိုအကြောင်းပြုပြီးလျှင် ပင်းစကြာလှံပြစေတီတော်ဟု သမုတ်တော်မူရာမှ ကာလရွှေ့လျောလာသောအခါ ပင်းစက္ကလံပစေတီတော် ဟုပြောင်းလဲခေါ်တွင်ခဲ့ကြသည်။
===[[တိပိဋကတ်စုံကျောက်စာရုံတော်ကြီး]]===
ကျောက်စာရုံတော်ကြီးကို ရေနံချောင်းမြို့၊ မြို့မမြောက်ဒိုင်နယ် ပုဏ္ဏားကုန်းရပ်ကွက်အတွင်းရှိ မြေဧက (၁.၆၈၉)ဧကရှိသော ရတနာဂီရိတောင်တော်ဦးနေရာတွင်သက္ကရာဇ် ၁၂၇၀ ပြည့်နှစ်၊ ခရစ်နှစ် ၁၉၀၈-ခုတွင်စတင်၍ တောင်တော်၏အထက်ဆုံးနေရာတွင် ဝိနည်းပိဋကတ်တစ်တိုက်၊ ဒုတိယတောင်တော်အလယ်တွင် အဘိဓမ္မာပိဋကတ်တိုက် နှစ်တိုက်နှင့် အောက်ဆုံးတောင်ခြေရင်းတွင် သုတ္တန်ပိဋကတ်တိုက် နှစ်တိုက် စုစုပေါင်း ပိဋကတ်တိုက် ငါးတိုက်တိတိ အထက်၊ အလယ်၊ အောက် အစဉ်အတိုင်း တောင်တော်ကြီးတွင် ထည်ဝါဝင့်ကြွားစွာ တည်ထားပူဇော်ခဲ့သည်။
တည်ထားပုံမှာ စေတီပုံ(ဝါ)တြိဂံပုံ၊ အပေါ်ဆုံးနေရာ၌ ဝိနည်းပိဋကတ်တော်တိုက်အား ကျောက်အချပ်ရေ ၁၁၄-ချပ်ဖြင့် တည်ထားပူဇော်ထားပြီး အလယ်တွင် အဘိဓမ္မာ ပိဋကတ်တိုက်တော်နှစ်တိုက်အား လက်ဝဲ၊လက်ယာယှဉ်၍တည်ထားပူဇော်ပြီး လက်ဝဲတိုက်၌ ပိဋကတ်ကျောက်စာချပ်ရေ ၁၀၁-ချပ်၊ လက်ယာတိုက်၌ ပိဋကတ်ကျောက်ချပ်ရေ ၁၁၂-ချပ်တည်ထားပူဇော်ပြီး တောင်ခြေ၌ သုတ္တန်ပဋိကတ်နှစ်တိုက် အားလည်း လက်ဝဲ၊ လက်ယာယှဉ်၍ တည်ထားပူဇော်ထားပြီး လက်ဝဲဘက်၌ ပိဋကတ်ကျောက်စာ(၆၀)ချပ်
၊လက်ယာဘက်၌ ပိဋကတ်ကျောက်စာ(၆၄)ချပ်၊ စုစုပေါင်း ပိဋကတ်တိုက် ငါးတိုက်တွင် သုတ်ဝိနည်း၊ အဘိဓမ္မာပိဋကတ်ကျောက်ချပ်ရေ စုစုပေါင်း ၄၅၁-ချပ်အားပိဋကတ်သုံးပုံ ကျောက်ထက်အက္ခရာရေးထွင်းပူဇော်ခဲ့သည်။ ဓမ္မဒါနကုသိုလ်ပြု အလှူဒါယကာ တွင်းရိုးတွင်းစားသူဌေးကြီး ဦးသာကံ၊အလှူဒါယိကာမ ပါရမီဖက် ဒေါ်ခင်သင်(ခ)ဒေါ်ခင်လေးတို့ မိသားစုမှ ထိုခေတ် ငွေဒင်္ဂါးငါးတင်အကုန်အကျခံ၍ လှူဒါန်းခဲ့ကြောင်း မှတ်သားသိရှိခဲ့ရသည်။
ပထမဆုံး ဝိနည်းပိဋကတ်တိုက် ဘိက္ခုပါမောက် ပါဠိတော်ကျောက်ချပ်အား ၁၂၇၄-ခု၊တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်ကျော်(၁၄)ရက် ရေးကူးပြီးသည်ဟုပါရှိပြီး သုတ္တန်ပိဋကတ်တိုက် အရှေ့ဘက်တိုက်ပါဠိကျောက်စာ ဒဿကင်္ဂုတ္တရကျောက်စာကို ၁၂၈၇-ခုနှစ် ရေးထိုးပြီးသည်ဟု တွေ့ရသည်။
ရေနံချောင်းမြို့ ပိဋကတ်သုံးပုံ ဓမ္မစေတီကျောက်စာတော်များ တည်ထားကိုးကွယ်မှုသည် တည်ဆောက်ရေးလုပ်ငန်းများ စတင်သည့် ခုနှစ်မှစ၍ရေတွက်သော် ဆောက်လုပ်ရေးသက်တမ်းသည် ၁၇နှစ်ကြာပြီး ယခုအခါ သက်တမ်းအားဖြင့် နှစ် ၁၀၀ ကျော်ပြီ ဖြစ်သည်။
== ရေနံချောင်းမြို့ ဇာတိများ ==
* [[ဂျူး (စာရေးဆရာမ)|ဂျူး]] - စာရေးဆရာမနှင့် ဆေးဆရာဝန်
== ကိုးကား ==
{{Reflist|
<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၁)</ref>
}}
{{မကွေးတိုင်း}}
{{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}}
[[Category:ရေနံချောင်းမြို့]]
[[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့များ]]
[[Category:မကွေးခရိုင်]]
c3h9hw2gkv5hben8xt6jc1bdofw5ov6
877131
877128
2025-06-09T08:43:38Z
Salai Rungtoi
22844
/* ကိုးကား */
877131
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
|name = ရေနံချောင်းမြို့
|native_name =
|other_name =
|pushpin_label_position = bottom
|pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ
|pushpin_map_caption = မြို့တည်နေရာပြ မြန်မာနိုင်ငံမြေပုံ
|seat = [[ရေနံချောင်းမြို့]]
|seat_type = မြို့နယ်ရုံးစိုက်ရာမြို့
|settlement_type = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့များ]]
|image_skyline = Yenangyaung.jpg
|image_caption = ရေနံချောင်းမြို့ဝင်ဆိုင်းဘုတ်
|image_map =
|map_caption = ရေနံချောင်းမြို့တည်နေရာပြမြေပုံ
|subdivision_type = [[ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများစာရင်း|နိုင်ငံအမည်]]
|subdivision_name = {{အလံ|မြန်မာနိုင်ငံ}}
|subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေဒေသများ|တိုင်းဒေသကြီး]]
|subdivision_name1 = {{flag|မကွေးတိုင်းဒေသကြီး}}
|subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ|ခရိုင်]]
|subdivision_name2 = [[ချောက်ခရိုင်|ချောက်]]
|subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]]
|subdivision_name3 = [[ရေနံချောင်းမြို့နယ်]]
|subdivision_type4 = [[လတ္တီကျု]]
|subdivision_name4 = (၂၀)ဒီဂရီ၊ (၂၇)မိနစ်
|subdivision_type5 = [[လောင်ဂျီကျု]]
|subdivision_name5 = (၉၄)ဒီဂရီ၊ (၅၂)မိနစ်
|area_total_km2 =
|population =
|population_as_of =
|population_density_km2 = auto
|coordinates_display =
|coordinates_region = MM
|latNS = N
|latd = 20
|latm = 27
|lats =
|longEW = E
|longd = 94
|longm = 52
|longs = |timezone = [[မြန်မာစံတော်ချိန်]]
|utc_offset = + ၆ နာရီ ၃၀ မိနစ်
|website =
}}
'''ရေနံချောင်းမြို့''' သည်[[မြန်မာနိုင်ငံ]]၊ [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ချောက်ခရိုင်]]၊ [[ရေနံချောင်းမြို့နယ်]]၏ ရုံးစိုက်မြို့ ဖြစ်သည့်အပြင် ကိုလိုနီခေတ်နှင့်လွတ်လပ်ရေးခေတ်ဦးပိုင်း၌ မကွေးတိုင်းမင်းကြီးနှင့် မကွေးခရိုင်ဝန်တို့ရုံးစိုက်ရာမြို့လည်း ဖြစ်ခဲ့သည်။[[ဆင်ဖြူကျွန်းမြို့]]အရှေ့တောင်ဘက်ဓာလွယ်ခုတ်ဧရာဝတီမြစ်ကမ်းဘေးတွင်တည်ရှိသည်။
[[ဧရာဝတီမြစ်]]အရှေ့ဘက်ကမ်းပေါ်တွင် တည်ရှိ၍ [[မကွေးမြို့]]အထက် ၂၉ မိုင်ခန့် ကွာဝေးသည်။ ရန်ကုန်မြို့မှ ၃၆၃ မိုင်ကွာဝေးသည်။ ရှေးအခါက ဆိပ်သာကွန်းထောက်မြို့၊ ထိုမှတစ်ဖန် ရေနံ့သာမြို့ဟု တွင်ခဲ့၍ ထိုနောက်တွင် ရေနံချောင်းမြို့ဟု ခေါ်တွင်သည်ဟု ဆိုလေသည်။ ရေနံချောင်းမြို့ပေါ်ရှိ လူဦးရေမှာ ၂၀၁၄ ခုနှစ် သန်းခေါင်စာရင်းအရ ၄၅,၁၂၀ ဦး<ref name="census-2014">{{cite book|title=သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ|publisher=လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အား ဝန်ကြီးဌာန|location=နေပြည်တော်|date=မေ ၂၀၁၅|series=၂၀၁၄ ခုနှစ် လူဦးရေနှင့် အိမ်ထောင်စု သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ|volume=အတွဲ-၂|pages=၅၆|url=https://drive.google.com/file/d/0B067GBtstE5TeUlIVjRjSjVzWlk/view}}</ref> ဖြစ်သည်။ မြို့နယ်[[အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာန]]၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်၊ စက်တင်ဘာလတွင် မြို့ပြနေလူဦးရေမှာ (၄၉၉၃၈)ဦးထိ ရှိလာခဲ့ပြီး [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]အတွင်း စတုတ္ထမြောက်အကြီးဆုံးမြို့ ဖြစ်လာသည်။
==သမိုင်းကြောင်း==
ရေနံချောင်းမြို့နယ်သည် ရာဇဝင်ကျောက်စာသမိုင်းအရမဇ္ဈိမဒေသပါဋလိပုတ်မင်းနှင့် မြန်မာနိုင်ငံ သရေခေတ္တရာပြည် ဒွတ္တဘောင်မင်းလက်ထက်က ရေနံချောင်းမြို့ကို ဆိပ်သာကွန်းထောက်မြို့ဟု ခေါ်တွင်ခဲ့ပြီး ပုဂံပြည် အနော်ရထာမင်း လက်ထက်တွင် ရေနံ့သာမြို့ဟု ခေါ်တွင်ခဲ့သည်။ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန၏ (၂၇.၈.၁၉၇၃)ရက်စွဲပါ စာအမှတ်၊ ၂/ ၁၄၂ /အထဥဖြင့် ရေနံချောင်းမြို့ဟု ဖွဲ့စည်းထားရှိခဲ့သည်။ မြန်မာဘုရင်များလက်ထက်ကပင် ရေနံချောင်းမင်းကြီးအဖြစ် အမတ်ကြီးများမှ အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ ကိုလိုနီခေတ်တွင် ရေနံထုတ်လုပ်မှုအကြီးအကျယ်ထွန်းကားလာရာ အိန္ဒိယနှင့်မြန်မာနိုင်ငံတဝှမ်းမှ အလုပ်သမားများ၊ငွေရှင်ဓနရှင်တွင်းရိုးတွင်းစားများနှင့်အထူးစည်ကားလာပြီး မင်းဘူးပြည်နယ်မင်းကြီး(နောင်အခါ-မကွေးတိုင်းမင်းကြီး)တို့ရုံးစိုက်ရာ တိုင်းမြို့တော်ဖြစ်လာခဲ့ရာ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရန်ကုန်မြို့ပြီးလျှင် ဒုတိယအကြီးဆုံးနှင့်အစည်ကားဆုံး မြို့ဖြစ်လာခဲ့သည်။ဒုတိယကမ္ဘာစစ်တွင်ရေနံတွင်းများဖျက်ဆီးခံရမှုများကြောင့် စစ်ပြီးခေတ်တွင်ရေနံအထွက်နှုန်းလျော့ကျလာခဲ့သော်လည်းလွတ်လပ်ရေးခေတ်တိုင်အောင် မြို့ကြီးအဖြစ်စည်ကားလျက်ရှိပြီး မကွေးတိုင်းမင်းကြီးနှင့်မကွေးခရိုင်ဝန်တို့ရုံးစိုက်ခဲ့ရာမှ ၁၉၇၄ခုနှစ်တွင် ရေနံချောင်းစီရင်စုအတွင်းရှိမကွေးမြို့သို့ တိုင်းရုံးနှင့်ခရိုင်ရုံးများပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်းတွင် စည်ကားမှုများတဖြေးဖြေးလျော့နည်းကျဆင်းလာခဲ့ရာ ၂၀၁၄သန်းခေါင်စာရင်းကောက်ယူချိန်တွင် တိုင်းအတွင်းတွင်ပင် စတုတ္ထမြောက်အကြီးဆုံးမြို့အနေအထားသို့ရောက်ရှိသွားပြီး စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးမှုအားနည်းသော မြို့ဖြစ်လာခဲ့သည်။
==မြို့ဖွဲ့စည်းပုံ==
ရေနံချောင်းမြို့ကို ရပ်ကွက် (၁၄) ရပ်ကွက်ဖြင့်ဖွဲ့စည်းထားသည်။၎င်းတို့မှာ
*သစ်တပွေရပ်ကွက်
*ညောင်လှရပ်ကွက်
*အိုးဘိုရပ်ကွက်
*ရွာသစ်ရပ်ကွက်
*ဆုံတိုက်ရပ်ကွက်
*ရွှေကြာငုံရပ်ကွက်
*မြို့မတောင်ရပ်ကွက်
*မြို့မမြောက်ရပ်ကွက်
*မြေနီခင်တောင်ရပ်ကွက်
*မြေနီခင်မြောက်ရပ်ကွက်
*ဘိုကုန်းရပ်ကွက်
*သူဌေးကုန်းရပ်ကွက်
*ဘေးမဲ့ရပ်ကွက်
*တွင်းကုန်းရပ်ကွက် တို့ဖြစ်ကြသည်။
မြို့မဈေးကြီးနှင့်ရတနာဈေးတို့မှာ မြို့၏အလယ်ဗဟိုတွင် တည်ရှိသည်။ မြို့၏မြောက်ဘက်ပိုင်းတွင် ရေနံချောင်း စက်မှုဇုန် ရှိသည်။
==ပညာရေး==
ရေနံချောင်းမြို့ပေါ်တွင် အခြေခံပညာအထက်တန်းကျောင်း (၅) ကျောင်းရှိသည်။ ၁၉၁၅ ခုနှစ်တွင် စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့သော အမှတ်(၁)အခြေခံပညာအထက်တန်းကျောင်းမှာ ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် နှစ် (၁၀၀) ပြည့်ခဲ့ပြီဖြစ်သည်။
==တက္ကသိုလ်၊ကောလိပ်များ==
*[[ရေနံချောင်းတက္ကသိုလ်]]
*[[အစိုးရစက်မှုလက်မှုသိပ္ပံ(ရေနံချောင်း)]]
==ရေနံချောင်းရေနံမြေ==
ရေနံချောင်းမြို့သည် မြန်မာနိုင်ငံ၌ ရေနံ အများဆုံးထွက်သော မြို့ဖြစ်၍ ရေနံလုပ်ငန်းများ ရှိသောကြောင့် စည်းကားခဲ့သောမြို့တစ်မြို့ ဖြစ်သည်။ ရေနံတွင်းများကို မြို့နှင့် သုံးမိုင်ခန့်ဝေးသော တွင်းကုန်းနှင့် ဘေးမဲ့အရပ်တို့တွင် အများဆုံးတွေ့ရသည်။ နိုင်ငံတော်အစိုးရက ရေနံချောင်း ရေနံမြေဟု စတုရန်းမိုင် ၈ဝ ခန့်ရှိသော မြေကွက်ကို သတ်မှတ်ထားသော်လည်း ရေနံမြေအစစ်မှာ စတုရန်းမိုင် သုံးမိုင်ခန့်သာ ရှိသည်။ ရေနံအများဆုံးထွက်သော ဧရိယာမှာကား ၁ ၁/၄ စတုရန်းမိုင်ခန့်သာ ရှိလေသည်။ ရေနံလုပ်ငန်းကို ကာလရှည်ကြာစွာ [[ဘီအိုစီ|ဘီအိုစီကုမ္ပဏီ]] အမှူးပြုသော နိုင်ငံခြားအရင်းရှင် ကုမ္ပဏီကြီးများက လက်ဝါးကြီးအုပ်ကာ လုပ်ကိုင်လာခဲ့ရာ ၁၉၅၄ ခုနှစ်တွင် ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံအစိုးရနှင့် ဘီအိုစီကုမ္ပဏီတို့ ဖက်စပ်လုပ်ငန်းကြီးတစ်ရပ်အဖြစ် လုပ်ကိုင်လာခဲ့သည်။ သို့သော် ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ တော်လှန်ရေးအစိုးရသည် ရေနံလုပ်ငန်းဆိုင်ရာ နိုင်ငံခြားကုမ္ပဏီများ၏ ပိုင်ဆိုင်ခွင့်အရပ်ရပ်ကို တရားနည်းလမ်းအရ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းကာ ဝယ်ယူခဲ့သဖြင့် ထိုကုမ္ပဏီများသည် ၁၉၆၃ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်နေ့မှ အစပြု၍ မြန်မာတိုင်းရင်း သားများလက်သို့ လုံးလုံးလျားလျား ပြန်လည်ရောက်ခဲ့လေသည်။
ရေနံများကို ယခင်က ရေနံချောင်းမှ ရန်ကုန်တစ်ဖက်ကမ်းရှိ [[သန်လျင်မြို့]]သို့ ဓာတ်ဆီချက်လုပ်ရန် ပိုက်လုံးကြီးများ ဖြင့် ပို့ပေးခဲ့လေသည်။ သို့သော် ယခုအခါ တွဲသမ္ဗန်ကြီးများ တွင် ထည့်၍ တွန်းသင်္ဘောများဖြင့် သယ်ယူပို့ဆောင်ရလေသည်။ ရေနံချောင်းမြို့သည် မကွေး၊ နတ်မောက်၊ ကျောက်ပန်းတောင်း၊ ချောက်မြို့များနှင့်လည်း မော်တော်ကားလမ်းများဖြင့် ဆက်သွယ်ထားသည်။
==ထင်ရှားသောနေရာများ==
[[File:Phuu Sar Kon,Yenangyaung.jpg|thumb|ဖူးစာကုန်း]]
ရေနံချောင်းမြို့ပေါ်တွင် ထင်ရှားသော ဘုရားစေတီများမှာ စနေနံဘုရား၊ ရွှေဘုံသာစေတီ၊ ရတနာမဉ္ဇူစေတီတော်၊ ဇေယျမှန်ကူမဟာဗောဓိစေတီတော်(လေးထပ်ကြီးဘုရား) နှင့် [[ပင်းစက္ကလံပစေတီတော်]] (ပင်းဘုရား)တို့ ဖြစ်လေသည်။ [[တိပိဋကတ်စုံကျောက်စာရုံတော်ကြီး]]မှာ ထင်ရှားသည်။ ထို့အပြင် ဖူးစာကုန်းခေါ် အများပြည်သူအပန်းဖြေရာနှင့် ရှုခင်းကြည့်စရာ ကမ်းပါးတစ်ခုလဲ ရှိသည်။
===စနေနံစေတီတော်===
ဂေါတမဘုရားရှင် ပရိနိဗ္ဗာန်စံတော်မူပြီးနောက် ရှင်မဟာကဿပမထရ်မြတ်နှင့် ရာဇဂြိုဟ်ပြည့်ရှင်ဘုရင်အဇာတသတ်မင်းတို့သည် ဘုရားရှင်၏ ကြွင်းကျန်ရစ်သောသရီရဓာတ်မွေတော်တို့ကိုပြန်လည်စုပေါင်း၍ အထူးထူးသော ပူဇော်သက္ကာရတို့ဖြင့် ကျောက်ဂူတွင်ဌာပနာတော်မူခဲ့သည်။ သာသနာ့ဒါယကာ ပါတလိပုတ်ပြည့်ရှင် သီရိဓမ္မာအသောကမင်းကြီးသည် ဓာတ်တော်မွေတော်ဌာပနာတိုက်၏ စက်ယန္တရားတို့ကိုဖယ်ရှား၍ ဓာတ်မွေတော်တို့ကို ပင့်ဆောင်စေပြီးလျှင် ကိုးတိုင်းကိုးဌာနသို့ သာသနာပြုအဖွဲ့များလွှတ်၍ ရှစ်သောင်းလေးထောင်သောစေတီတော်တို့ကိုတည်ထားကိုးကွယ်ခဲ့သည်။ ဤရှစ်သောင်းလေးထောင်သောစေတီတော်တို့တွင်တစ်ဆူအပါအဝင်ဖြစ်သော စနေနံစေတီတော်ကို သာသနာနှစ် (၂၁၈)နှစ်တွင် ဆိပ်သာကွန်းထောက်မြို့/ရေနံသာမြို့/ရေနံချောင်းမြို့ သုံးမည်ရ ရွှေမြို့တော်၏ အာဝဋဂီရိတောင်တော်တွင်တည်ထားခဲ့သည်။ သရီရဓာတ်မွေတော်လက်တစ်ဆုပ်ဖြင့် ဌာပနာ၍ တည်သောကြောင့် မူလဘွဲ့မည်"ရွှေမုဋ္ဌော"ဟုတွင်ခဲ့သည်။ ဆိပ်သာကွန်းထောက်မြို့အနီး ဧရာဝတီမြစ်ကြောင်းတွင် ရေလမ်းခရီးဖြင့် သွားလာသူများထင်ရှားစွာဖူးမြင်ရသောကြောင့် `ရွှေမုဋ္ဌော´မှာ `ရွှေမြင်တင်´ဟုသတ်မှတ်ခေါ်ကြပြန်ပါသည်။ စေတီတော်သည် ရှေ့အခါကာလက ဆိပ်သာကွန်းထောက်မြို့၏ အရှေ့တောင်ဘက်တွင်တည်ရှိသည်။ ဧရာဝတီမြစ်ရေတိုက်စားမှုကြောင့် မြို့တည်နေရာ အရှေ့ဘက်သို့တဖြည်းဖြည်းပြောင်းရွှေ့လာခဲ့သဖြင့် စေတီတော်တည်ရာသည် မြို့၏အနောက်တောင် စနေဒေါင့်အရပ်သို့ရောက်ရှိသွားသဖြင့် “စနေနံစေတီ”ဟုခေါ်တွင်ကြပြန်သည်။
===[[ပင်းစက္ကလံပစေတီတော်]]===
အနော်ရထာမင်းကြီးနန်းစံ (၉) နှစ်မြောက်သောအခါရဟန္တာရှင်အရဟံအမည်ရှိသော အရိယာသူမြတ်ကြွရောက်တော်မူလာ၍ ကိုးကွယ်သဖြင့် သာသနာတော်၌များစွာ ကြည်ညိုသောကြောင့် သိန်ခိုကျွန်းနှင့် တရုတ်ပြည်မှစွယ်တော်ဓာတ်တော်တို့ကို ပင့်ဆောင်ကိုးကွယ်ရလေသည်။ သက္ကရာဇ် (၄၁၆) ခုနှစ်တွင် အနော်ရထာမင်းကြီးသည်စစ်သူကြီး ကျန်စစ်သား၊ ငထွေရူး၊ ငလုံးလက်ဖယ်၊ ညောင်ဦးဖီးတို့နှင့်တကွ စစ်သည်တော်အပေါင်း စုဆောင်းချီတက်တော်မူပြီးလျှင် သထုံပြည်ကို တိုက်ခိုက်ဖြိုဖျက်တော်မူရာ အောင်မြင်တော်မူ၍ သထုံဘုရင်ကိုး ကွယ်သော မွေတော်၊ ဓာတ်တော်နှင့် ပိဋကတ်သုံးပုံ အစုံ (၃ဝ)နှင့် အရိယာသံဃာတော်မြတ်များပါ ပင့်ဆောင်တော်မူခဲ့သဖြင့် သက္ကရာဇ်(၄၁၉)ခုနှစ်တွင် ဆန်တက်လာရာ ရေနံချောင်းမြို့ အထက်ခရီးတာ (၂၀၀၀) ခန့်အကွာ ပင်းချောင်းတွင် ဖောင်တော် ဆိုက်သောကြောင့် ဖောင်တော်ဦး၌ပါသော ဓာတ်တော် မွေတော်အပေါင်းတို့သည် နဂုတ္တမတောင်ထိပ်၌ကိန်းဝပ် တော်မူလိုသောအခြင်းအရာနှင့် တန်ခိုးပြာဋိဟာပြတော်မူသည်ကို အနော်ရထာမင်းကြီး မြင်တော်မူလျှင် ထိုနဂုတ္တမတောင်မြတ်ကို အထက်မှအတောင် (၂၀)တိုင်အောက်သို့ ဌာပနာတိုက်တူးလုပ်စေ၍ ဆန်းကျယ်လှစွာသော ရွှေအုတ်၊ ငွေအုတ်၊ ရတနာအုတ်တို့ကို စီခင်းပြီးလျှင် ရတနာ (၇)ပါးတို့ဖြင့် စီခြယ်အပ်သော ရွှေကြုတ်၌ ဓာတ်တော်မွေတော်တို့ကို ထည့်သွင်းဌာပနာတော်မူပြီးလျှင် ဓာတ်တော်ကြုတ်၏ပတ်လည် အရပ်လေးမျက်နှာတို့၌ ပဉ္စလောဟာ ရတနာအပေါင်းတို့ဖြင့် သွန်းလုပ်အပ်သော ဤဘဒ္ဒကမ္ဘာထက် ပွင့်တော်မူပြီးသော ဘုရားလေးဆူတို့၏ ရုပ်ပွားတော် (၄) ဆူကိုထား၍ အစဉ်အတိုင်းတည်တော်မူပြီးလျှင် မြေပေါ်သို့ လေးတောင်အမြင့်မှ ဌာပနာ တိုက်ပြု၍ ဓာတ်မွေတော်ရုပ်ပွားတော်(၄)ဆူကို အောက်ဌာပနာတိုက်နည်းတူ ဌာပနာတော်မူ၍ မုခ်လေးမျက်နှာ အမြင့်သံတောင် (၃၀) ကျော်ရှိသော စေတီတော်ကိုတည်တော်မူသည်။ ထိုအခါ ပင်းချောင်းတောင်ဘက်၌ရှိသော မြေသည်အုတ်လုပ်ရန်မကောင်း တာရှည်မခံ၊ ပင်းချောင်းမြောက်ဘက်၌ရှိသော ကမ္ဘာမြေညက်ကို စမ်းသပ်၍ အုတ်လုပ်စေရာ တာရှည်ခိုင်ခန့်သော အုတ်တို့ကိုရသဖြင့် ၎င်းအရပ်၌ စစ်သူကြီးကျန်စစ်သားကို ကြီးကြပ်အုပ်ချုပ်စေ၍ ၎င်းအရပ်မှ အုတ်တို့ကို စစ်သည် ဗိုလ်ပါအပေါင်းတို့အားလက်ဆင့်ကမ်း၍ သယ်ယူ စေရာဝယ် ပင်းချောင်းရေ ဖျက်ဆီးသောကြောင့် စစ်သည်တော်တို့ ငြိုငြင်ဆင်းရဲ ပင်ပန်းကြသည်ကို အနော်ရထာမင်းကြီး သိတော်မူလေလျှင်ငါသို့သော သာသနာပြုမင်းစေတီတော်တည်သည်ကို ဤချောင်းရေ နှောင့်ယှက်ရသလောဟု ခမည်းတော် ကွမ်းဆော်မင်းကြီးအား သိကြားမင်း အပ်နှင်းသော စကြာလှံတော်ဖြင့် ချောင်းရေကို ပြတော်မူရာ ရေနံချောင်းမြို့ အရှေ့ခရီးတာ(၈၀၀၀) ခန့်ကွာသော ယခုရေဆုံးဟုခေါ်သော အရပ်တိုင်အောင် ချောင်းရေ ဆုတ်နစ်၍ သဲပြင်အတိဖြစ်လေရာ စစ်သည်တော်တို့သည် လွယ်လင့်တကူ သယ်လုပ်ဆောင်ကြရသဖြင့် စေတီတော်ကြီးအပြီးသို့ရောက်တော်မူသည်။ စကြာလှံတော်ပြ၍ ပင်းချောင်းရဆုတ်နစ်သည်ကိုအကြောင်းပြုပြီးလျှင် ပင်းစကြာလှံပြစေတီတော်ဟု သမုတ်တော်မူရာမှ ကာလရွှေ့လျောလာသောအခါ ပင်းစက္ကလံပစေတီတော် ဟုပြောင်းလဲခေါ်တွင်ခဲ့ကြသည်။
===[[တိပိဋကတ်စုံကျောက်စာရုံတော်ကြီး]]===
ကျောက်စာရုံတော်ကြီးကို ရေနံချောင်းမြို့၊ မြို့မမြောက်ဒိုင်နယ် ပုဏ္ဏားကုန်းရပ်ကွက်အတွင်းရှိ မြေဧက (၁.၆၈၉)ဧကရှိသော ရတနာဂီရိတောင်တော်ဦးနေရာတွင်သက္ကရာဇ် ၁၂၇၀ ပြည့်နှစ်၊ ခရစ်နှစ် ၁၉၀၈-ခုတွင်စတင်၍ တောင်တော်၏အထက်ဆုံးနေရာတွင် ဝိနည်းပိဋကတ်တစ်တိုက်၊ ဒုတိယတောင်တော်အလယ်တွင် အဘိဓမ္မာပိဋကတ်တိုက် နှစ်တိုက်နှင့် အောက်ဆုံးတောင်ခြေရင်းတွင် သုတ္တန်ပိဋကတ်တိုက် နှစ်တိုက် စုစုပေါင်း ပိဋကတ်တိုက် ငါးတိုက်တိတိ အထက်၊ အလယ်၊ အောက် အစဉ်အတိုင်း တောင်တော်ကြီးတွင် ထည်ဝါဝင့်ကြွားစွာ တည်ထားပူဇော်ခဲ့သည်။
တည်ထားပုံမှာ စေတီပုံ(ဝါ)တြိဂံပုံ၊ အပေါ်ဆုံးနေရာ၌ ဝိနည်းပိဋကတ်တော်တိုက်အား ကျောက်အချပ်ရေ ၁၁၄-ချပ်ဖြင့် တည်ထားပူဇော်ထားပြီး အလယ်တွင် အဘိဓမ္မာ ပိဋကတ်တိုက်တော်နှစ်တိုက်အား လက်ဝဲ၊လက်ယာယှဉ်၍တည်ထားပူဇော်ပြီး လက်ဝဲတိုက်၌ ပိဋကတ်ကျောက်စာချပ်ရေ ၁၀၁-ချပ်၊ လက်ယာတိုက်၌ ပိဋကတ်ကျောက်ချပ်ရေ ၁၁၂-ချပ်တည်ထားပူဇော်ပြီး တောင်ခြေ၌ သုတ္တန်ပဋိကတ်နှစ်တိုက် အားလည်း လက်ဝဲ၊ လက်ယာယှဉ်၍ တည်ထားပူဇော်ထားပြီး လက်ဝဲဘက်၌ ပိဋကတ်ကျောက်စာ(၆၀)ချပ်
၊လက်ယာဘက်၌ ပိဋကတ်ကျောက်စာ(၆၄)ချပ်၊ စုစုပေါင်း ပိဋကတ်တိုက် ငါးတိုက်တွင် သုတ်ဝိနည်း၊ အဘိဓမ္မာပိဋကတ်ကျောက်ချပ်ရေ စုစုပေါင်း ၄၅၁-ချပ်အားပိဋကတ်သုံးပုံ ကျောက်ထက်အက္ခရာရေးထွင်းပူဇော်ခဲ့သည်။ ဓမ္မဒါနကုသိုလ်ပြု အလှူဒါယကာ တွင်းရိုးတွင်းစားသူဌေးကြီး ဦးသာကံ၊အလှူဒါယိကာမ ပါရမီဖက် ဒေါ်ခင်သင်(ခ)ဒေါ်ခင်လေးတို့ မိသားစုမှ ထိုခေတ် ငွေဒင်္ဂါးငါးတင်အကုန်အကျခံ၍ လှူဒါန်းခဲ့ကြောင်း မှတ်သားသိရှိခဲ့ရသည်။
ပထမဆုံး ဝိနည်းပိဋကတ်တိုက် ဘိက္ခုပါမောက် ပါဠိတော်ကျောက်ချပ်အား ၁၂၇၄-ခု၊တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်ကျော်(၁၄)ရက် ရေးကူးပြီးသည်ဟုပါရှိပြီး သုတ္တန်ပိဋကတ်တိုက် အရှေ့ဘက်တိုက်ပါဠိကျောက်စာ ဒဿကင်္ဂုတ္တရကျောက်စာကို ၁၂၈၇-ခုနှစ် ရေးထိုးပြီးသည်ဟု တွေ့ရသည်။
ရေနံချောင်းမြို့ ပိဋကတ်သုံးပုံ ဓမ္မစေတီကျောက်စာတော်များ တည်ထားကိုးကွယ်မှုသည် တည်ဆောက်ရေးလုပ်ငန်းများ စတင်သည့် ခုနှစ်မှစ၍ရေတွက်သော် ဆောက်လုပ်ရေးသက်တမ်းသည် ၁၇နှစ်ကြာပြီး ယခုအခါ သက်တမ်းအားဖြင့် နှစ် ၁၀၀ ကျော်ပြီ ဖြစ်သည်။
== ရေနံချောင်းမြို့ ဇာတိများ ==
* [[ဂျူး (စာရေးဆရာမ)|ဂျူး]] - စာရေးဆရာမနှင့် ဆေးဆရာဝန်
== ကိုးကား ==
{{Reflist|
<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၁)</ref>
}}
{{ရေနံချောင်းမြို့နယ်}}{{မကွေးတိုင်း}}
[[Category:ရေနံချောင်းမြို့]]
[[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့များ]]
[[Category:မကွေးခရိုင်]]
2slypkfqdc12z3sjp4zeis3i4fivjio
၁၉၅၈
0
21863
877087
500656
2025-06-09T04:03:35Z
Salai Rungtoi
22844
877087
wikitext
text/x-wiki
{{လများ(၁၉၅၈)}}
{{Year nav}}
{{Year article header|1958}}
== စက်တင်ဘာ ==
* ၂၀ စက်တင်ဘာ - စာရေးဆရာမ [[ဂျူး (စာရေးဆရာမ)|ဂျူး]] ကို [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး|မကွေးတိုင်း၊]] [[ရေနံချောင်းမြို့]]တွင် ၁၉၅၈ ခုနှစ်၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။
[[Category:၁၉၅၈]]
[[Category:၁၉၅၀ ဆယ်စုနှစ်]]
hyo7b198ltv5vpbymqkfvnxopzj49st
၁၉၅၀
0
21879
877137
500664
2025-06-09T09:47:06Z
Salai Rungtoi
22844
877137
wikitext
text/x-wiki
{{လများ(၁၉၅၀)}}
{{Year nav}}
{{Year article header|1950}}
== ဇွန် ==
* ၈ ဇွန် - ၁၉၅၀ ပြည့်နှစ် ဇွန်လ ၈ ရက်နေ့တွင် မြန်မာ - တရုတ် [[မြန်မာ-တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံဆက်ဆံရေး|နှစ်နိုင်ငံသံတမန်ဆက်ဆံရေး]] ထူထောင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.moi.gov.mm/news/70843|title=မြန်မာ - တရုတ် နှစ်နိုင်ငံသံတမန်ဆက်ဆံရေးထူထောင်မှု (၇၅) နှစ်မြောက် စိန်ရတုအထိမ်းအမှတ်အခမ်းအနား ကျင်းပ၊ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် တက်ရောက်အမှာစကားပြောကြား|accessdate=2025-6-9|publisher=Ministry of Information|date=06/08/2025}}</ref>
== ကိုးကား ==
{{Reflist}}
[[Category:၁၉၅၀]]
[[Category:၁၉၅၀ ဆယ်စုနှစ်]]
cq57s4end5i081z4izomas2yx5b3l0p
877138
877137
2025-06-09T09:51:42Z
Salai Rungtoi
22844
/* ဇွန် */
877138
wikitext
text/x-wiki
{{လများ(၁၉၅၀)}}
{{Year nav}}
{{Year article header|1950}}
== ဇွန် ==
* ၈ ဇွန် - ၁၉၅၀ ပြည့်နှစ် ဇွန်လ ၈ ရက်နေ့တွင် မြန်မာ - တရုတ် [[မြန်မာ-တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံဆက်ဆံရေး|နှစ်နိုင်ငံသံတမန်ဆက်ဆံရေး]] ထူထောင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.moi.gov.mm/news/70843|title=မြန်မာ - တရုတ် နှစ်နိုင်ငံသံတမန်ဆက်ဆံရေးထူထောင်မှု (၇၅) နှစ်မြောက် စိန်ရတုအထိမ်းအမှတ်အခမ်းအနား ကျင်းပ၊ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် တက်ရောက်အမှာစကားပြောကြား|accessdate=2025-6-9|publisher=Ministry of Information|date=06/08/2025}}</ref>
* ၂၅ ဇွန် - [[ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်]]တွင် [[တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ]]နှင့် [[မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံ]]တို့အကြား ဖြစ်ပွားခဲ့သော [[ကိုရီးယားစစ်ပွဲ]] စတင်ခဲ့သည်။
== ကိုးကား ==
{{Reflist}}
[[Category:၁၉၅၀]]
[[Category:၁၉၅၀ ဆယ်စုနှစ်]]
6suhgxqj7d9pmnzbfucmz84zfyo1du7
၁၉၃၆
0
21891
877011
690810
2025-06-08T14:17:11Z
Salai Rungtoi
22844
/* ဧပြီလ */
877011
wikitext
text/x-wiki
{{Events by month|၁၉၃၆}}
{{Year nav}}
{{Year article header|1936}}
== ဇန်နဝါရီလ ==
(၁) ရက်။
::*
== ဖေဖော်ဝါရီလ ==
(၂၅) ရက်။
::* ကိုလိုနီပညာရေးဆန့်ကျင်မှုအဖြစ် [[ဒုတိယကျောင်းသားသပိတ်]] ဖြစ်ပွားသည်။
== မတ်လ ==
(၁) ရက်။
::*
== ဧပြီလ ==
* ၂၇ ဧပြီ - [[ပအိုဝ်း အမျိုးသား အဖွဲ့ချုပ်|ပအိုဝ်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်]]၏ နာယကကြီး [[အောင်ခမ်းထီ|ဦးအောင်ခမ်းထီ]]ကို ၁၉၃၆ ခုနှစ်၌ [[တောင်ကြီးမြို့နယ်]]၊ [[ထီလုံးရွာ၊ တောင်ကြီးမြို့နယ်|ထီလုံး]]ကျေးရွာတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။
::
== မေလ ==
(၁) ရက်။
::*
== ဇွန်လ ==
(၁) ရက်။
::*
(၂၇) ရက်။
::*၁၉၃၆ ခု ဇွန်လ ၂၇ နေ့တွင် မြင်းခြံမြို့၌ ကျင်းပခဲ့သော ဒုတိယအကြိမ်မြောက် တို့ဗမာ့စည်းအရုံး ညီလာခံတွင် တို့ဗမာသီချင်းကို အမျိုးသားသီချင်းအဖြစ်သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ နောင်တွင် [[မြန်မာ့ဂီတနေ့]]အဖြစ်ဂုဏ်ပြုသတ်မှတ်ခဲ့သည်။
<ref>ရတနာပုံသတင်းစာ။ ၃၀၊၆၊၂၀၁၄။ အတွဲ ၂၃၊ အမှတ် ၀၆၁</ref>
== ဇူလိုင်လ ==
(၁) ရက်။
::*
== ဩဂုတ်လ ==
(၁) ရက်။
::*
== စက်တင်ဘာလ ==
(၁) ရက်
== အောက်တိုဘာလ ==
(၁) ရက်။
::*
== နိုဝင်ဘာလ ==
(၁) ရက်။
::*
== ဒီဇင်ဘာလ ==
(၁) ရက်။
::*
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
[[Category:၁၉၃၆]]
[[Category:၁၉၃၀ ဆယ်စုနှစ်]]
0jz50aiu5ri53p79vdo0msvrkmjkbbj
877012
877011
2025-06-08T14:17:51Z
Salai Rungtoi
22844
/* ဇွန်လ */
877012
wikitext
text/x-wiki
{{Events by month|၁၉၃၆}}
{{Year nav}}
{{Year article header|1936}}
== ဇန်နဝါရီလ ==
(၁) ရက်။
::*
== ဖေဖော်ဝါရီလ ==
(၂၅) ရက်။
::* ကိုလိုနီပညာရေးဆန့်ကျင်မှုအဖြစ် [[ဒုတိယကျောင်းသားသပိတ်]] ဖြစ်ပွားသည်။
== မတ်လ ==
(၁) ရက်။
::*
== ဧပြီလ ==
* ၂၇ ဧပြီ - [[ပအိုဝ်း အမျိုးသား အဖွဲ့ချုပ်|ပအိုဝ်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်]]၏ နာယကကြီး [[အောင်ခမ်းထီ|ဦးအောင်ခမ်းထီ]]ကို ၁၉၃၆ ခုနှစ်၌ [[တောင်ကြီးမြို့နယ်]]၊ [[ထီလုံးရွာ၊ တောင်ကြီးမြို့နယ်|ထီလုံး]]ကျေးရွာတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။
::
== မေလ ==
(၁) ရက်။
::*
== ဇွန်လ ==
* ၂၇ ဇွန် - ၁၉၃၆ ခု ဇွန်လ ၂၇ နေ့တွင် မြင်းခြံမြို့၌ ကျင်းပခဲ့သော ဒုတိယအကြိမ်မြောက် တို့ဗမာ့စည်းအရုံး ညီလာခံတွင် တို့ဗမာသီချင်းကို အမျိုးသားသီချင်းအဖြစ်သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ နောင်တွင် [[မြန်မာ့ဂီတနေ့]]အဖြစ်ဂုဏ်ပြုသတ်မှတ်ခဲ့သည်။<ref>ရတနာပုံသတင်းစာ။ ၃၀၊၆၊၂၀၁၄။ အတွဲ ၂၃၊ အမှတ် ၀၆၁</ref>
== ဇူလိုင်လ ==
(၁) ရက်။
::*
== ဩဂုတ်လ ==
(၁) ရက်။
::*
== စက်တင်ဘာလ ==
(၁) ရက်
== အောက်တိုဘာလ ==
(၁) ရက်။
::*
== နိုဝင်ဘာလ ==
(၁) ရက်။
::*
== ဒီဇင်ဘာလ ==
(၁) ရက်။
::*
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
[[Category:၁၉၃၆]]
[[Category:၁၉၃၀ ဆယ်စုနှစ်]]
h4eadnkx070cl0jn3z07yhc39fdkbfn
၁၉၂၃
0
21909
877038
466787
2025-06-08T15:15:38Z
Salai Rungtoi
22844
877038
wikitext
text/x-wiki
{{လများ(၁၉၂၃)}}
{{Year nav}}
== လနှင့် ရက် မသိရသော ==
* အောင်ဆန်းသူရိယ ဗိုလ်ကြီး [[တိုက်ချွန်း (အောင်ဆန်းသူရိယ)|တိုက်ချွန်း]]ကို ဗြိတိသျှ ကိုလိုနီခေတ် ချင်းတောင်ဒေသ၊ မတူပီနယ်၊ [[လွီဗန်းရွာ၊ မတူပီမြို့နယ်|လွီဗန်းရွာ]]တွင် ၁၉၂၃ ခုနှစ်၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။
[[Category:၁၉၂၃]]
[[Category:၁၉၂၀ ဆယ်စုနှစ်]]
l3vpc8wdszjtx1sbz61863kuf1s86yz
၁၉၁၀
0
21927
877029
466801
2025-06-08T14:54:48Z
Salai Rungtoi
22844
877029
wikitext
text/x-wiki
{{လများ(၁၉၁၀)}}
{{Year nav}}
== ဧပြီ ==
* ၁၁ ဧပြီ - နယ်ချဲ့ဗြိတိသျှတို့ကို တော်လှန်ခဲ့သော [[ချင်းပြည်နယ်|ချင်းတောင်]]၊ [[တာရွှန်းလူမျိုး|တာရွှန်းနယ်]] တိုက်သူကြီး [[ဗိုလ်ဆွန်ပက်]]သည် အသက် ၇၆ နှစ်အရွယ်တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။
[[Category:၁၉၁၀]]
[[Category:၁၉၁၀ ဆယ်စုနှစ်]]
dsxctvuvjhc7h0o8p6ka47ee9cm8ape
ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့
0
35138
877062
867290
2025-06-08T17:08:16Z
202.157.191.77
လိုအပ်သည်ကိုပြင်ဆင်ခြင်း
877062
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox order
| name = ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့
| title = ''စွမ်းဆောင်ရည်ဆိုင်ရာဘွဲ့''
| image =
| caption = ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့ ဖဲကြိုးနမူနာ
| image2 =
| caption2 =
| awarded_by =
| type = စွမ်းဆောင်မှုဆိုင်ရာ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့
| established = ၂ စက်တင်ဘာ ၁၉၄၈
| country = {{flag|Myanmar}}
| ribbon = [[ဖိုင်:Wunna Kyaw Htin ribbon bar.svg|200px]]
| motto =
| eligibility =
| criteria =
| status =
| founder =
| head_title =
| head =
| classes = <!-- (Default:classes, or use: grades); Use {{plainlist}} or {{unbulleted list}} -->
| first_induction =
| last_induction =
| total =
| related =
}}
ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်သည် ၁၉၄၈ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၄ ရက်နေ့တွင် အချုပ်အခြာအာဏာပိုင် လွတ်လပ်သောနိုင်ငံအဖြစ်သို့ရောက်ရှိကာ ပြည်ထောင်စုနိုင်ငံကို တည်ထောင်သည့်အချိန်မှစ၍ နိုင်ငံတော်အစိုးရက ဂုဏ်ထူး၊ ဘွဲ့ထူးများ ပေးအပ်ခြင်း နည်းစနစ်သစ် တီထွင်၍ နိုင်ငံတော်သမ္မတက နှစ်စဉ် လွတ်လပ်ရေးနေ့အထိမ်းအမှတ်အဖြစ်ဖြင့် ချီးမြှင့်သည်။
ဂုဏ်ထူးဘွဲ့ထူးများကို [[သင်္ဂဟ၊ ဘွဲ့၊ တံဆိပ်၊|သင်္ဂဟ၊ ဘွဲ့၊ တံဆိပ်]]၊ ဟူ၍ ၃ မျိုးခွဲခြားရာ၌ သင်္ဂဟပြီးလျှင် ဘွဲ့၊ ဘွဲ့၏အောက် တံဆိပ်ဟူ၍ ဖြစ်သည်။ ဘွဲ့များတွင် [[သီရိပျံချီ]]၊ ဝဏ္ဏကျော်ထင်၊ [[အလင်္ကာကျော်စွာ]]၊ သိပ္ပံကျော်စွာ၊ ဇေယျကျော်ထင်ဟူ၍ ၅ မျိုးရှိသည်။
* '''[[သီရိပျံချီဘွဲ့]]'''ကို ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ၏ ကောင်းရာကောင်းကျိုးကို ဖြစ်ထွန်းအောင် ထူးကဲကောင်းမွန်စွာ ဆောင်ရွက်သူများအား ချီးမြှင့်သည်။
* '''[[ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့]]'''ကို အများပြည်သူတို့၏ ကောင်းရာကောင်းကြောင်းကို ဖြစ်ထွန်းအောင် ထူးကဲကောင်းမွန်စွာ ဆောင်ရွက်ခြင်းအတွက် ချီးမြှင့်သည်။
* '''[[အလင်္ကာကျော်စွာဘွဲ့]]'''ကို စာပေ ပရိယတ္တိ၊ သုခုမပညာ၊ ကခြင်း၊ သီခြင်း၊ ဂီတပညာအရပ်ရပ်တို့တွင် ထူးခြားကောင်းမွန်စွာ တတ်မြောက်သူများအား ချီးမြှင့်သည်။
* '''[[သိပ္ပကျော်စွာဘွဲ့]]'''ကို သိပ္ပံပညာ၊ ကုန်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးနှင့် စက်မှုလက်မှုပညာရပ်များတွင် ထူးကဲကောင်းမွန်စွာ ဆောင်ရွက်သည့်အတွက် ချီးမြှင့်သည်။
* '''[[ဇေယျကျော်ထင်ဘွဲ့]]'''ကိုမူ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ အမှုထမ်းကောင်းခြင်းအတွက် ချီးမြှင့်သည်။<ref>{{Cite Myanmar Encyclopedia|volume=၈|title=ဘွဲ့၊ တံဆိပ်၊ သင်္ဂဟ|pages=၃၉၅ - ၄၀၁}}</ref>
== ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့ ရရှိခဲ့သူများ ==
#ဦးသိန်းဟန် ([[ဇော်ဂျီ၊ စာရေးဆရာ|ဇော်ဂျီ]]) ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့ (၁၉၄၉) နှင့် [[သီရိပျံချီ]] (၁၉၆၁)
#[[သန့်၊ ဦး|ဦးသန့်]] ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့ (၁၉၄၉)၊ [[သီရိပျံချီ]] (၁၉၅၃)၊ [[စည်သူဘွဲ့|စည်သူ]] (၁၉၅၇)၊ [[မဟာသရေစည်သူ]] (၁၉၆၁)
#ပါမောက္ခ [[ဧမောင်၊ ဦး(ပါမောက္ခ)|ဦးဧမောင်]] ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့ (၁၉၅ဝ)နှင့် [[သီရိပျံချီ|သီရိပျံချီဘွဲ့]] (၁၉၆၂)
#ဂီတစာဆို [[တင်၊ သခင်(ဝိုင်အမ်ဘီ)|ဝိုင်အမ်ဘီ ဆရာတင် ခေါ် ဝိုင်အမ်ဘီ သခင်တင်]] ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့ (၁၉၅ဝ) ([[မြန်မာနိုင်ငံတော်သီချင်း]] စာသား နှင့် ဂီတ ရေးစပ်သီကုံးထားခဲ့သူ [[တို့ဗမာအစည်းအရုံး|တို့ဗမာအစည်းအရုံးဝင်]])
#[[ဗိုလ်ဗကို၊ ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်|ဇေယျကျော်ထင်ဗိုလ်မှူးဗကို]] (MA, Yale) [[ဗိုလ်ဗကို|(ဗိုလ်ဗကို]]) ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့ (၁၉၅ဝ) နှင့် စာပေဗိမာန် ၁၉၅၇ အကယ်ဒမီ
#[[တင်နွယ်၊ ဦး (အေဝမ်း)|အေဝမ်းဦးတင်နွယ်]] (ရုပ်ရှင်ပြဇာတ်အစည်းအရုံးဥက္ကဋ္ဌ) ၁၉၅၀
#ဇာတ်မင်းသားကြီး [[ဦးဘိုးစိန်]] T.P.S
#ဦးဘမြိုင် မြစ်ကြီးနားအရေးပိုင်(ခရိုင်ဝန်) (နောင်တွင် မကွေးတိုင်း တိုင်းမင်းကြီး)
#[[ပရော်ဖက်ဆာ ဦးအေးမောင်]] (မြန်မာစာ)
#ဦးဝန် ([[မင်းသုဝဏ်]])(ကထိက) ([[သီရိပျံချီ]]၊ ၁၉၆၂) (မြန်မာနိုင်ငံ၏ နဝမမြောက် သမ္မတ [[ထင်ကျော်|ဦးထင်ကျော်]]၏ဖခင်)
#ဦးယော ([[ဇေယျ၊ စာရေးဆရာ|ဇေယျ]]) (ပြန်ကြားရေးညွှန်ကြားရေးဝန်) ၁၉၅၁
#[[ခင်ဇော်၊ ဦး (ကေ)|ဦးခင်ဇော်(ကေ)]] (ဗမာ့အသံညွှန်ကြားရေးဝန်) ၁၉၅၄
#ဦးခင်မောင်လွင် မီးသတ်ဦးစီးဌာနညွှန်ကြားရေးဝန် ([[၁၉၅၆]])
#ဦးကိုလေး (MSc. Lond.) ([[ကိုလေး၊ ဦး(ဇေယျာမောင်)|ဇေယျာမောင်]]) မန္တလေးယူနီဗာစီတီကောလိပ်ကျောင်းအုပ်ကြီး
#[[အင်္ဂလိပ်စာပါမောက္ခ ဦးမျိုးမင်း]] (နွယ်စိုး) (MA, BL)
#[[ရှိန်၊ ဦး (ကာယဗလ)|ကာယဗလဦးရှိန်]] ၁၉၅၅
#[[မာဃ (စာရေးဆရာ)|ဦးသာတင် (မာဃ)]] ၁၉၅၆
#သခင်မ [[သိန်းတင်၊ ဒေါ် (သခင်မကြီး)|ဒေါ်သိန်းတင်]]
#စဝ်မန်ဖ
#[[စိန်အောင်မင်း]]
#[[ကက်နက်စိန်]]
#[[အောင်မောင်း၊ ဦး (မင်္ဂလာ)|မင်္ဂလာဦးအောင်မောင်း]]
#ဦးထွန်းတင် ([[မန်းတင်]]) (ဒုအတွင်းဝန်၊ လယ်ယာမြေနိုင်ငံပိုင်ပြုလုပ်ရေး) (နိုင်ငံတော်ကောင်စီဝင်)
#[[မြင့်ဆွေ၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာမြင့်ဆွေ]] (ဆဋ္ဌသင်္ဂါယနာဘိသိက်) ဆင်းဒဝစ်လမ်း ၁၉၅၈
#[[စိန်ညွန့်၊ ဦး|ဦးစိန်ညွန့်]] (မန္တလေးပန်တျာနှင့်ပြဇာတ်ကျောင်းအုပ်ကြီး)
#[[ဩဘာသောင်း၊ ဒေါ်|ဒေါ်ဩဘာသောင်း]] (ဒေါ်သောင်း) (အကနည်းပြ၊ပန်တျာ)
#[[အောင်ကြည်၊ ဒေါ်(ဂီတ)|ဒေါ်အောင်ကြည်]] (ပန်တျာမူမှန်ပြုပြင်ရေးအဖွဲ့)
#[[ပန်းမောင်၊ ဦး(သုဓမ္မဝတီ)|သုဓမ္မဝတီဦးပန်းမောင်]]
#[[မျိုးချစ်၊ မင်းသား|မင်းသားမျိုးချစ်]]
#[[ဇေယျ၊ ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်|ဇေယျ]] (ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်)
#[[ဖိုးပါကြီး]] (ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်)
#[[ကြည်ကြည်ဌေး]] (ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်)
#[[မေသစ်၊ (ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်)|မေသစ်]] (ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်)
#[[မေရှင်၊ (ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်)|မေရှင်]] ([[မြန်မာ့အသံ|ဗမာ့အသံ]])
#[[ချန်ထွန်း၊ ဦး(ဒါရိုက်တာ)|ဗြိတိသျှဘားမားဦးချန်ထွန်း]]
#ဂီတစာဆို [[ရန်နိုင်စိန်၊ ဝဏ္ဏကျော်ထင်|ရန်နိုင်စိန်]](ပြဇာတ်ညွှန်ကြားရေးမှူး)
#[[အောင်သန်း၊ ဦး(ပါဠိပါမောက္ခ)|ပါဠိပါမောက္ခဦးအောင်သန်း]] (ရန်ကုန်) ၁၉၅၉
#[[စံဝင်း (ပန်းချီဆရာ)|ပန်းချီဦးစံဝင်း]](ပညာမင်းကြီးရုံး) ၁၉၆၀
#[[ရွှေဥဒေါင်း]](ဦးဖေသိန်း) ၁၉၆၁
#[[သိန်း၊ ဦး (ကြီးပွားရေး)|ကြီးပွားရေးဦးသိန်း]] (ရန်ကုန်ခရိုင်လူမှုဝန်ထမ်းကောင်စီအတွင်းရေးမှူး)
#[[ခင်လှ၊ ဒေါ်(အမတ်ဟောင်းသခင်မ)|အမတ်ဟောင်းသခင်မဒေါ်ခင်လှ]] (ဝင်္ကပါအမျိုးသမီးစောင့်ရှောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ်ဥက္ကဋ္ဌ)
#[[စိန်မြမောင်]] (ဂီတစာဆို၊ မြန်မာနိုင်ငံတော်သီချင်း စာသားရေးသားသူ) ၁၉၆၂
#ဗိုလ်ချုပ်ကျော်ဝင်း(ငြိမ်း) စက်မှုဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးဟောင်း(ကွယ်)
#[[သက်ထွန်း၊ ဦး|ဦးသက်ထွန်း]] ညွှန်ကြားရေးဝန်၊ ဗဟိုစာရင်းအင်းနှင့်စီးပွားရေးဌာန (သံအမတ်)
#[[ဝင်းဖေ၊ ဦး|ဦးဝင်းဖေ]] MPA (Harvard) (ဆရာကြီး [[မြဇင်]])<ref>မြန်မာနိုင်ငံဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့ ဂုဏ်ထူးဆောင်တံဆိပ်များသမိုင်း -သန်းထွန်း (မော်လမြိုင်)၊ စာပေဗိမာန်၊ ၂၀၁၀မှ</ref>
#ဦးဘသန်းတင်
# [[မေမေခင်|ဒေါ်မေမေခင်]]<ref>၇ ရက်နေ့စဉ်သတင်းစာ၊ အမှတ် (၇၈၃)၊ ၀၃ ဇူလိုင်လ ၂၀၁၅</ref>
#[[ဂိုအင်ကာ]]
#[[ဘသန်း၊ ဦး (ရှင်မဟာဗုဒ္ဓဃောသ)|ရှင်မဟာဗုဒ္ဓဃောသ ဦးဘသန်း]]
#ဝင်းမြင့် ([[ကုန်သည်များနှင့် စက်မှုလက်မှု လုပ်ငန်းရှင်များအသင်း|ကုန်သည်များနှင့် စက်မှုလက်မှုလုပ်ငန်းရှင်များအသင်း]] ဥက္ကဋ္ဌ)
#ဇေကမ္ဘာ ဦးခင်ရွှေ<ref>http://burmese.dvb.no/archives/314317</ref>
#ဒေါက်တာ [[စိုးညွန့် (စာရေးဆရာ)|စိုးညွန့်]]([[ထီလာစစ်သူ]])
#ဦးမြင့်နိုင်([[ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်]]-အဖွဲ့ဝင်)
#ဦးဇော်မိုးခိုင် (ဥက္ကဋ္ဌ၊ Pacific – AA Group/ AA Medical Products Ltd)<ref name=moi/>
#ဦး[[မောင်ကို (ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ)|မောင်ကို]] (ဥက္ကဋ္ဌ၊ ထာဝရကုမ္ပဏီများအုပ်စု၊ ပြည်ကြီးတံခွန်မြို့နယ်၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး)<ref name=moi>{{cite news |title=ပြည်ထောင်စုသမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော် နိုင်ငံတော်သမ္မတရုံး အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် ၂ / ၂၀၂၁ ၁၃၈၂ ခုနှစ် ၊ နတ်တော်လပြည့်ကျော် ၆ ရက် ( ၂၀၂၁ ခုနှစ် ၊ ဇန်နဝါရီလ ၄ ရက် ) {{!}} Ministry Of Information |url=https://www.moi.gov.mm/announcements/10210 |work=www.moi.gov.mm |accessdate=6 January 2021 |archivedate=8 January 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210108080312/https://www.moi.gov.mm/announcements/10210 }}</ref>
#ဒေါ်[[ခင်ခင်ထွေး (အပြေးမယ်)|ခင်ခင်ထွေး]] - နိုင်ငံ့ဂုဏ်ဆောင် [[အိုလံပစ် အားကစားပွဲတော်|အိုလံပစ်]] အပြေးမယ်
#[[တင်မောင်နီ]] - နိုင်ငံ့ဂုဏ်ဆောင် အိုလံပစ် ရေကူးအားကစားမောင်
#[[ဆွတ်ဗဟာဒူး|ဗဟာဒူး]] - နိုင်ငံ့ဂုဏ်ဆောင် မြန်မာ့လက်ရွေးစင် ဂန္ထဝင်ဘောလုံးတိုက်စစ်မှူး
#ဒေါက်တာနီကိုလိုင်းလစ်စတိုပါဒေါ့ဗ်(Nikolay Listopadov) - မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာရုရှားသံအမတ်ကြီး
#အငြိမ်းစားသံအမတ်ကြီး ဦးသန်းလွင် (၂၀၂၅)
== အခြားကြည့်ရန် ==
*[[အောင်ဆန်းသူရိယဘွဲ့]]
*[[နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည်ဘွဲ့]]
* [[အလင်္ကာကျော်စွာ]]
* [[မဟာသရေစည်သူ]]
== ကိုးကား ==
{{Reflist}}
{{Orders, decorations, and medals of Myanmar}}
[[ကဏ္ဍ:စွမ်းဆောင်မှုဆိုင်ရာ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့များ]]
ej0h3yzdtr7uxwbm40lf8m594qe2hr0
877063
877062
2025-06-08T17:14:27Z
202.157.191.77
ပြင်ဆင်မှု
877063
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox order
| name = ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့
| title = ''စွမ်းဆောင်ရည်ဆိုင်ရာဘွဲ့''
| image =
| caption = ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့ ဖဲကြိုးနမူနာ
| image2 =
| caption2 =
| awarded_by =
| type = စွမ်းဆောင်မှုဆိုင်ရာ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့
| established = ၂ စက်တင်ဘာ ၁၉၄၈
| country = {{flag|Myanmar}}
| ribbon = [[ဖိုင်:Wunna Kyaw Htin ribbon bar.svg|200px]]
| motto =
| eligibility =
| criteria =
| status =
| founder =
| head_title =
| head =
| classes = <!-- (Default:classes, or use: grades); Use {{plainlist}} or {{unbulleted list}} -->
| first_induction =
| last_induction =
| total =
| related =
}}
ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်သည် ၁၉၄၈ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၄ ရက်နေ့တွင် အချုပ်အခြာအာဏာပိုင် လွတ်လပ်သောနိုင်ငံအဖြစ်သို့ရောက်ရှိကာ ပြည်ထောင်စုနိုင်ငံကို တည်ထောင်သည့်အချိန်မှစ၍ နိုင်ငံတော်အစိုးရက ဂုဏ်ထူး၊ ဘွဲ့ထူးများ ပေးအပ်ခြင်း နည်းစနစ်သစ် တီထွင်၍ နိုင်ငံတော်သမ္မတက နှစ်စဉ် လွတ်လပ်ရေးနေ့အထိမ်းအမှတ်အဖြစ်ဖြင့် ချီးမြှင့်သည်။
ဂုဏ်ထူးဘွဲ့ထူးများကို [[သင်္ဂဟ၊ ဘွဲ့၊ တံဆိပ်၊|သင်္ဂဟ၊ ဘွဲ့၊ တံဆိပ်]]၊ ဟူ၍ ၃ မျိုးခွဲခြားရာ၌ သင်္ဂဟပြီးလျှင် ဘွဲ့၊ ဘွဲ့၏အောက် တံဆိပ်ဟူ၍ ဖြစ်သည်။ ဘွဲ့များတွင် [[သီရိပျံချီ]]၊ ဝဏ္ဏကျော်ထင်၊ [[အလင်္ကာကျော်စွာ]]၊ သိပ္ပံကျော်စွာ၊ ဇေယျကျော်ထင်ဟူ၍ ၅ မျိုးရှိသည်။
* '''[[သီရိပျံချီဘွဲ့]]'''ကို ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ၏ ကောင်းရာကောင်းကျိုးကို ဖြစ်ထွန်းအောင် ထူးကဲကောင်းမွန်စွာ ဆောင်ရွက်သူများအား ချီးမြှင့်သည်။
* '''[[ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့]]'''ကို အများပြည်သူတို့၏ ကောင်းရာကောင်းကြောင်းကို ဖြစ်ထွန်းအောင် ထူးကဲကောင်းမွန်စွာ ဆောင်ရွက်ခြင်းအတွက် ချီးမြှင့်သည်။
* '''[[အလင်္ကာကျော်စွာဘွဲ့]]'''ကို စာပေ ပရိယတ္တိ၊ သုခုမပညာ၊ ကခြင်း၊ သီခြင်း၊ ဂီတပညာအရပ်ရပ်တို့တွင် ထူးခြားကောင်းမွန်စွာ တတ်မြောက်သူများအား ချီးမြှင့်သည်။
* '''[[သိပ္ပကျော်စွာဘွဲ့]]'''ကို သိပ္ပံပညာ၊ ကုန်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးနှင့် စက်မှုလက်မှုပညာရပ်များတွင် ထူးကဲကောင်းမွန်စွာ ဆောင်ရွက်သည့်အတွက် ချီးမြှင့်သည်။
* '''[[ဇေယျကျော်ထင်ဘွဲ့]]'''ကိုမူ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ အမှုထမ်းကောင်းခြင်းအတွက် ချီးမြှင့်သည်။<ref>{{Cite Myanmar Encyclopedia|volume=၈|title=ဘွဲ့၊ တံဆိပ်၊ သင်္ဂဟ|pages=၃၉၅ - ၄၀၁}}</ref>
== ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့ ရရှိခဲ့သူများ ==
#ဦးသိန်းဟန် ([[ဇော်ဂျီ၊ စာရေးဆရာ|ဇော်ဂျီ]]) ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့ (၁၉၄၉) နှင့် [[သီရိပျံချီ]] (၁၉၆၁)
#[[သန့်၊ ဦး|ဦးသန့်]] ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့ (၁၉၄၉)၊ [[သီရိပျံချီ]] (၁၉၅၃)၊ [[စည်သူဘွဲ့|စည်သူ]] (၁၉၅၇)၊ [[မဟာသရေစည်သူ]] (၁၉၆၁)
#ပါမောက္ခ [[ဧမောင်၊ ဦး(ပါမောက္ခ)|ဦးဧမောင်]] ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့ (၁၉၅ဝ)နှင့် [[သီရိပျံချီ|သီရိပျံချီဘွဲ့]] (၁၉၆၂)
#ဂီတစာဆို [[တင်၊ သခင်(ဝိုင်အမ်ဘီ)|ဝိုင်အမ်ဘီ ဆရာတင် ခေါ် ဝိုင်အမ်ဘီ သခင်တင်]] ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့ (၁၉၅ဝ) ([[မြန်မာနိုင်ငံတော်သီချင်း]] စာသား နှင့် ဂီတ ရေးစပ်သီကုံးထားခဲ့သူ [[တို့ဗမာအစည်းအရုံး|တို့ဗမာအစည်းအရုံးဝင်]])
#[[ဗိုလ်ဗကို၊ ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်|ဇေယျကျော်ထင်ဗိုလ်မှူးဗကို]] (MA, Yale) [[ဗိုလ်ဗကို|(ဗိုလ်ဗကို]]) ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့ (၁၉၅ဝ) နှင့် စာပေဗိမာန် ၁၉၅၇ အကယ်ဒမီ
#[[တင်နွယ်၊ ဦး (အေဝမ်း)|အေဝမ်းဦးတင်နွယ်]] (ရုပ်ရှင်ပြဇာတ်အစည်းအရုံးဥက္ကဋ္ဌ) ၁၉၅၀
#ဇာတ်မင်းသားကြီး [[ဦးဘိုးစိန်]] T.P.S
#ဦးဘမြိုင် မြစ်ကြီးနားအရေးပိုင်(ခရိုင်ဝန်) (နောင်တွင် မကွေးတိုင်း တိုင်းမင်းကြီး)
#[[ပရော်ဖက်ဆာ ဦးအေးမောင်]] (မြန်မာစာ)
#ဦးဝန် ([[မင်းသုဝဏ်]])(ကထိက) ([[သီရိပျံချီ]]၊ ၁၉၆၂) (မြန်မာနိုင်ငံ၏ နဝမမြောက် သမ္မတ [[ထင်ကျော်|ဦးထင်ကျော်]]၏ဖခင်)
#ဦးယော ([[ဇေယျ၊ စာရေးဆရာ|ဇေယျ]]) (ပြန်ကြားရေးညွှန်ကြားရေးဝန်) ၁၉၅၁
#[[ခင်ဇော်၊ ဦး (ကေ)|ဦးခင်ဇော်(ကေ)]] (ဗမာ့အသံညွှန်ကြားရေးဝန်) ၁၉၅၄
#ဦးခင်မောင်လွင် မီးသတ်ဦးစီးဌာနညွှန်ကြားရေးဝန် ([[၁၉၅၆]])
#ဦးကိုလေး (MSc. Lond.) ([[ကိုလေး၊ ဦး(ဇေယျာမောင်)|ဇေယျာမောင်]]) မန္တလေးယူနီဗာစီတီကောလိပ်ကျောင်းအုပ်ကြီး
#[[အင်္ဂလိပ်စာပါမောက္ခ ဦးမျိုးမင်း]] (နွယ်စိုး) (MA, BL)
#[[ရှိန်၊ ဦး (ကာယဗလ)|ကာယဗလဦးရှိန်]] ၁၉၅၅
#[[မာဃ (စာရေးဆရာ)|ဦးသာတင် (မာဃ)]] ၁၉၅၆
#သခင်မ [[သိန်းတင်၊ ဒေါ် (သခင်မကြီး)|ဒေါ်သိန်းတင်]]
#စဝ်မန်ဖ
#[[စိန်အောင်မင်း]]
#[[ကက်နက်စိန်]]
#[[အောင်မောင်း၊ ဦး (မင်္ဂလာ)|မင်္ဂလာဦးအောင်မောင်း]]
#ဦးထွန်းတင် ([[မန်းတင်]]) (ဒုအတွင်းဝန်၊ လယ်ယာမြေနိုင်ငံပိုင်ပြုလုပ်ရေး) (နိုင်ငံတော်ကောင်စီဝင်)
#[[မြင့်ဆွေ၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာမြင့်ဆွေ]] (ဆဋ္ဌသင်္ဂါယနာဘိသိက်) ဆင်းဒဝစ်လမ်း ၁၉၅၈
#[[စိန်ညွန့်၊ ဦး|ဦးစိန်ညွန့်]] (မန္တလေးပန်တျာနှင့်ပြဇာတ်ကျောင်းအုပ်ကြီး)
#[[ဩဘာသောင်း၊ ဒေါ်|ဒေါ်ဩဘာသောင်း]] (ဒေါ်သောင်း) (အကနည်းပြ၊ပန်တျာ)
#[[အောင်ကြည်၊ ဒေါ်(ဂီတ)|ဒေါ်အောင်ကြည်]] (ပန်တျာမူမှန်ပြုပြင်ရေးအဖွဲ့)
#[[ပန်းမောင်၊ ဦး(သုဓမ္မဝတီ)|သုဓမ္မဝတီဦးပန်းမောင်]]
#[[မျိုးချစ်၊ မင်းသား|မင်းသားမျိုးချစ်]]
#[[ဇေယျ၊ ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်|ဇေယျ]] (ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်)
#[[ဖိုးပါကြီး]] (ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်)
#[[ကြည်ကြည်ဌေး]] (ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်)
#[[မေသစ်၊ (ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်)|မေသစ်]] (ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်)
#[[မေရှင်၊ (ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်)|မေရှင်]] ([[မြန်မာ့အသံ|ဗမာ့အသံ]])
#[[ချန်ထွန်း၊ ဦး(ဒါရိုက်တာ)|ဗြိတိသျှဘားမားဦးချန်ထွန်း]]
#ဂီတစာဆို [[ရန်နိုင်စိန်၊ ဝဏ္ဏကျော်ထင်|ရန်နိုင်စိန်]](ပြဇာတ်ညွှန်ကြားရေးမှူး)
#[[အောင်သန်း၊ ဦး(ပါဠိပါမောက္ခ)|ပါဠိပါမောက္ခဦးအောင်သန်း]] (ရန်ကုန်) ၁၉၅၉
#[[စံဝင်း (ပန်းချီဆရာ)|ပန်းချီဦးစံဝင်း]](ပညာမင်းကြီးရုံး) ၁၉၆၀
#[[ရွှေဥဒေါင်း]](ဦးဖေသိန်း) ၁၉၆၁
#[[သိန်း၊ ဦး (ကြီးပွားရေး)|ကြီးပွားရေးဦးသိန်း]] (ရန်ကုန်ခရိုင်လူမှုဝန်ထမ်းကောင်စီအတွင်းရေးမှူး)
#[[ခင်လှ၊ ဒေါ်(အမတ်ဟောင်းသခင်မ)|အမတ်ဟောင်းသခင်မဒေါ်ခင်လှ]] (ဝင်္ကပါအမျိုးသမီးစောင့်ရှောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ်ဥက္ကဋ္ဌ)
#[[စိန်မြမောင်]] (ဂီတစာဆို၊ မြန်မာနိုင်ငံတော်သီချင်း စာသားရေးသားသူ) ၁၉၆၂
#စတသ-၁၀ ဗိုလ်ချုပ်ကျော်ဝင်း(ငြိမ်း) စက်မှုဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးဟောင်း(ကွယ်)
#[[သက်ထွန်း၊ ဦး|ဦးသက်ထွန်း]] ညွှန်ကြားရေးဝန်၊ ဗဟိုစာရင်းအင်းနှင့်စီးပွားရေးဌာန (သံအမတ်)
#[[ဝင်းဖေ၊ ဦး|ဦးဝင်းဖေ]] MPA (Harvard) (ဆရာကြီး [[မြဇင်]])<ref>မြန်မာနိုင်ငံဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့ ဂုဏ်ထူးဆောင်တံဆိပ်များသမိုင်း -သန်းထွန်း (မော်လမြိုင်)၊ စာပေဗိမာန်၊ ၂၀၁၀မှ</ref>
#ဦးဘသန်းတင်
# [[မေမေခင်|ဒေါ်မေမေခင်]]<ref>၇ ရက်နေ့စဉ်သတင်းစာ၊ အမှတ် (၇၈၃)၊ ၀၃ ဇူလိုင်လ ၂၀၁၅</ref>
#[[ဂိုအင်ကာ]]
#[[ဘသန်း၊ ဦး (ရှင်မဟာဗုဒ္ဓဃောသ)|ရှင်မဟာဗုဒ္ဓဃောသ ဦးဘသန်း]]
#ဝင်းမြင့် ([[ကုန်သည်များနှင့် စက်မှုလက်မှု လုပ်ငန်းရှင်များအသင်း|ကုန်သည်များနှင့် စက်မှုလက်မှုလုပ်ငန်းရှင်များအသင်း]] ဥက္ကဋ္ဌ)
#ဇေကမ္ဘာ ဦးခင်ရွှေ<ref>http://burmese.dvb.no/archives/314317</ref>
#ဒေါက်တာ [[စိုးညွန့် (စာရေးဆရာ)|စိုးညွန့်]]([[ထီလာစစ်သူ]])
#ဦးမြင့်နိုင်([[ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်]]-အဖွဲ့ဝင်)
#ဦးဇော်မိုးခိုင် (ဥက္ကဋ္ဌ၊ Pacific – AA Group/ AA Medical Products Ltd)<ref name=moi/>
#ဦး[[မောင်ကို (ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ)|မောင်ကို]] (ဥက္ကဋ္ဌ၊ ထာဝရကုမ္ပဏီများအုပ်စု၊ ပြည်ကြီးတံခွန်မြို့နယ်၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး)<ref name=moi>{{cite news |title=ပြည်ထောင်စုသမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော် နိုင်ငံတော်သမ္မတရုံး အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် ၂ / ၂၀၂၁ ၁၃၈၂ ခုနှစ် ၊ နတ်တော်လပြည့်ကျော် ၆ ရက် ( ၂၀၂၁ ခုနှစ် ၊ ဇန်နဝါရီလ ၄ ရက် ) {{!}} Ministry Of Information |url=https://www.moi.gov.mm/announcements/10210 |work=www.moi.gov.mm |accessdate=6 January 2021 |archivedate=8 January 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210108080312/https://www.moi.gov.mm/announcements/10210 }}</ref>
#ဒေါ်[[ခင်ခင်ထွေး (အပြေးမယ်)|ခင်ခင်ထွေး]] - နိုင်ငံ့ဂုဏ်ဆောင် [[အိုလံပစ် အားကစားပွဲတော်|အိုလံပစ်]] အပြေးမယ်
#[[တင်မောင်နီ]] - နိုင်ငံ့ဂုဏ်ဆောင် အိုလံပစ် ရေကူးအားကစားမောင်
#[[ဆွတ်ဗဟာဒူး|ဗဟာဒူး]] - နိုင်ငံ့ဂုဏ်ဆောင် မြန်မာ့လက်ရွေးစင် ဂန္ထဝင်ဘောလုံးတိုက်စစ်မှူး
#ဒေါက်တာနီကိုလိုင်းလစ်စတိုပါဒေါ့ဗ်(Nikolay Listopadov) - မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာရုရှားသံအမတ်ကြီး
#အငြိမ်းစားသံအမတ်ကြီး ဦးသန်းလွင် (၂၀၂၅)
== အခြားကြည့်ရန် ==
*[[အောင်ဆန်းသူရိယဘွဲ့]]
*[[နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည်ဘွဲ့]]
* [[အလင်္ကာကျော်စွာ]]
* [[မဟာသရေစည်သူ]]
== ကိုးကား ==
{{Reflist}}
{{Orders, decorations, and medals of Myanmar}}
[[ကဏ္ဍ:စွမ်းဆောင်မှုဆိုင်ရာ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့များ]]
ae6flnq3c2otg6o9euzshjjfp1fnxw8
877064
877063
2025-06-08T19:44:40Z
200.24.154.85
877064
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox order
| name = ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့
| title = ''စွမ်းဆောင်ရည်ဆိုင်ရာဘွဲ့''
| image =
| caption = ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့ ဖဲကြိုးနမူနာ
| image2 =
| caption2 =
| awarded_by =
| type = စွမ်းဆောင်မှုဆိုင်ရာ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့
| established = ၂ စက်တင်ဘာ ၁၉၄၈
| country = {{flag|Myanmar}}
| ribbon = [[ဖိုင်:Wunna Kyaw Htin ribbon bar.svg|200px]]
| motto =
| eligibility =
| criteria =
| status =
| founder =
| head_title =
| head =
| classes = <!-- (Default:classes, or use: grades); Use {{plainlist}} or {{unbulleted list}} -->
| first_induction =
| last_induction =
| total =
| related =
}}
ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်သည် ၁၉၄၈ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၄ ရက်နေ့တွင် အချုပ်အခြာအာဏာပိုင် လွတ်လပ်သောနိုင်ငံအဖြစ်သို့ရောက်ရှိကာ ပြည်ထောင်စုနိုင်ငံကို တည်ထောင်သည့်အချိန်မှစ၍ နိုင်ငံတော်အစိုးရက ဂုဏ်ထူး၊ ဘွဲ့ထူးများ ပေးအပ်ခြင်း နည်းစနစ်သစ် တီထွင်၍ နိုင်ငံတော်သမ္မတက နှစ်စဉ် လွတ်လပ်ရေးနေ့အထိမ်းအမှတ်အဖြစ်ဖြင့် ချီးမြှင့်သည်။
ဂုဏ်ထူးဘွဲ့ထူးများကို [[သင်္ဂဟ၊ ဘွဲ့၊ တံဆိပ်၊|သင်္ဂဟ၊ ဘွဲ့၊ တံဆိပ်]]၊ ဟူ၍ ၃ မျိုးခွဲခြားရာ၌ သင်္ဂဟပြီးလျှင် ဘွဲ့၊ ဘွဲ့၏အောက် တံဆိပ်ဟူ၍ ဖြစ်သည်။ ဘွဲ့များတွင် [[သီရိပျံချီ]]၊ ဝဏ္ဏကျော်ထင်၊ [[အလင်္ကာကျော်စွာ]]၊ သိပ္ပံကျော်စွာ၊ ဇေယျကျော်ထင်ဟူ၍ ၅ မျိုးရှိသည်။
* '''[[သီရိပျံချီဘွဲ့]]'''ကို ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ၏ ကောင်းရာကောင်းကျိုးကို ဖြစ်ထွန်းအောင် ထူးကဲကောင်းမွန်စွာ ဆောင်ရွက်သူများအား ချီးမြှင့်သည်။
* '''[[ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့]]'''ကို အများပြည်သူတို့၏ ကောင်းရာကောင်းကြောင်းကို ဖြစ်ထွန်းအောင် ထူးကဲကောင်းမွန်စွာ ဆောင်ရွက်ခြင်းအတွက် ချီးမြှင့်သည်။
* '''[[အလင်္ကာကျော်စွာဘွဲ့]]'''ကို စာပေ ပရိယတ္တိ၊ သုခုမပညာ၊ ကခြင်း၊ သီခြင်း၊ ဂီတပညာအရပ်ရပ်တို့တွင် ထူးခြားကောင်းမွန်စွာ တတ်မြောက်သူများအား ချီးမြှင့်သည်။
* '''[[သိပ္ပကျော်စွာဘွဲ့]]'''ကို သိပ္ပံပညာ၊ ကုန်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးနှင့် စက်မှုလက်မှုပညာရပ်များတွင် ထူးကဲကောင်းမွန်စွာ ဆောင်ရွက်သည့်အတွက် ချီးမြှင့်သည်။
* '''[[ဇေယျကျော်ထင်ဘွဲ့]]'''ကိုမူ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ အမှုထမ်းကောင်းခြင်းအတွက် ချီးမြှင့်သည်။<ref>{{Cite Myanmar Encyclopedia|volume=၈|title=ဘွဲ့၊ တံဆိပ်၊ သင်္ဂဟ|pages=၃၉၅ - ၄၀၁}}</ref>
== ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့ ရရှိခဲ့သူများ ==
#ဦးသိန်းဟန် ([[ဇော်ဂျီ၊ စာရေးဆရာ|ဇော်ဂျီ]]) ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့ (၁၉၄၉) နှင့် [[သီရိပျံချီ]] (၁၉၆၁)
#[[သန့်၊ ဦး|ဦးသန့်]] ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့ (၁၉၄၉)၊ [[သီရိပျံချီ]] (၁၉၅၃)၊ [[စည်သူဘွဲ့|စည်သူ]] (၁၉၅၇)၊ [[မဟာသရေစည်သူ]] (၁၉၆၁)
#ပါမောက္ခ [[ဧမောင်၊ ဦး(ပါမောက္ခ)|ဦးဧမောင်]] ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့ (၁၉၅ဝ)နှင့် [[သီရိပျံချီ|သီရိပျံချီဘွဲ့]] (၁၉၆၂)
#ဂီတစာဆို [[တင်၊ သခင်(ဝိုင်အမ်ဘီ)|ဝိုင်အမ်ဘီ ဆရာတင် ခေါ် ဝိုင်အမ်ဘီ သခင်တင်]] ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့ (၁၉၅ဝ) ([[မြန်မာနိုင်ငံတော်သီချင်း]] စာသား နှင့် ဂီတ ရေးစပ်သီကုံးထားခဲ့သူ [[တို့ဗမာအစည်းအရုံး|တို့ဗမာအစည်းအရုံးဝင်]])
#[[ဗိုလ်ဗကို၊ ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်|ဇေယျကျော်ထင်ဗိုလ်မှူးဗကို]] (MA, Yale) [[ဗိုလ်ဗကို|(ဗိုလ်ဗကို]]) ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့ (၁၉၅ဝ) နှင့် စာပေဗိမာန် ၁၉၅၇ အကယ်ဒမီ
#[[တင်နွယ်၊ ဦး (အေဝမ်း)|အေဝမ်းဦးတင်နွယ်]] (ရုပ်ရှင်ပြဇာတ်အစည်းအရုံးဥက္ကဋ္ဌ) ၁၉၅၀
#ဇာတ်မင်းသားကြီး [[ဦးဘိုးစိန်]] T.P.S
#ဦးဘမြိုင် မြစ်ကြီးနားအရေးပိုင်(ခရိုင်ဝန်) (နောင်တွင် မကွေးတိုင်း တိုင်းမင်းကြီး)
#[[ပရော်ဖက်ဆာ ဦးအေးမောင်]] (မြန်မာစာ)
#ဦးဝန် ([[မင်းသုဝဏ်]])(ကထိက) ([[သီရိပျံချီ]]၊ ၁၉၆၂) (မြန်မာနိုင်ငံ၏ နဝမမြောက် သမ္မတ [[ထင်ကျော်|ဦးထင်ကျော်]]၏ဖခင်)
#ဦးယော ([[ဇေယျ၊ စာရေးဆရာ|ဇေယျ]]) (ပြန်ကြားရေးညွှန်ကြားရေးဝန်) ၁၉၅၁
#[[ခင်ဇော်၊ ဦး (ကေ)|ဦးခင်ဇော်(ကေ)]] (ဗမာ့အသံညွှန်ကြားရေးဝန်) ၁၉၅၄
#ဦးခင်မောင်လွင် မီးသတ်ဦးစီးဌာနညွှန်ကြားရေးဝန် ([[၁၉၅၆]])
#ဦးကိုလေး (MSc. Lond.) ([[ကိုလေး၊ ဦး(ဇေယျာမောင်)|ဇေယျာမောင်]]) မန္တလေးယူနီဗာစီတီကောလိပ်ကျောင်းအုပ်ကြီး
#[[အင်္ဂလိပ်စာပါမောက္ခ ဦးမျိုးမင်း]] (နွယ်စိုး) (MA, BL)
#[[ရှိန်၊ ဦး (ကာယဗလ)|ကာယဗလဦးရှိန်]] ၁၉၅၅
#[[မာဃ (စာရေးဆရာ)|ဦးသာတင် (မာဃ)]] ၁၉၅၆
#သခင်မ [[သိန်းတင်၊ ဒေါ် (သခင်မကြီး)|ဒေါ်သိန်းတင်]]
#စဝ်မန်ဖ
#[[စိန်အောင်မင်း]]
#[[ကက်နက်စိန်]]
#[[အောင်မောင်း၊ ဦး (မင်္ဂလာ)|မင်္ဂလာဦးအောင်မောင်း]]
#ဦးထွန်းတင် ([[မန်းတင်]]) (ဒုအတွင်းဝန်၊ လယ်ယာမြေနိုင်ငံပိုင်ပြုလုပ်ရေး) (နိုင်ငံတော်ကောင်စီဝင်)
#[[မြင့်ဆွေ၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာမြင့်ဆွေ]] (ဆဋ္ဌသင်္ဂါယနာဘိသိက်) ဆင်းဒဝစ်လမ်း ၁၉၅၈
#[[စိန်ညွန့်၊ ဦး|ဦးစိန်ညွန့်]] (မန္တလေးပန်တျာနှင့်ပြဇာတ်ကျောင်းအုပ်ကြီး)
#[[ဩဘာသောင်း၊ ဒေါ်|ဒေါ်ဩဘာသောင်း]] (ဒေါ်သောင်း) (အကနည်းပြ၊ပန်တျာ)
#[[အောင်ကြည်၊ ဒေါ်(ဂီတ)|ဒေါ်အောင်ကြည်]] (ပန်တျာမူမှန်ပြုပြင်ရေးအဖွဲ့)
#[[ပန်းမောင်၊ ဦး(သုဓမ္မဝတီ)|သုဓမ္မဝတီဦးပန်းမောင်]]
#[[မျိုးချစ်၊ မင်းသား|မင်းသားမျိုးချစ်]]
#[[ဇေယျ၊ ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်|ဇေယျ]] (ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်)
#[[ဖိုးပါကြီး]] (ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်)
#[[ကြည်ကြည်ဌေး]] (ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်)
#[[မေသစ်၊ (ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်)|မေသစ်]] (ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်)
#[[မေရှင်၊ (ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်)|မေရှင်]] ([[မြန်မာ့အသံ|ဗမာ့အသံ]])
#[[ချန်ထွန်း၊ ဦး(ဒါရိုက်တာ)|ဗြိတိသျှဘားမားဦးချန်ထွန်း]]
#ဂီတစာဆို [[ရန်နိုင်စိန်၊ ဝဏ္ဏကျော်ထင်|ရန်နိုင်စိန်]](ပြဇာတ်ညွှန်ကြားရေးမှူး)
#[[အောင်သန်း၊ ဦး(ပါဠိပါမောက္ခ)|ပါဠိပါမောက္ခဦးအောင်သန်း]] (ရန်ကုန်) ၁၉၅၉
#[[စံဝင်း (ပန်းချီဆရာ)|ပန်းချီဦးစံဝင်း]](ပညာမင်းကြီးရုံး) ၁၉၆၀
#[[ရွှေဥဒေါင်း]](ဦးဖေသိန်း) ၁၉၆၁
#[[သိန်း၊ ဦး (ကြီးပွားရေး)|ကြီးပွားရေးဦးသိန်း]] (ရန်ကုန်ခရိုင်လူမှုဝန်ထမ်းကောင်စီအတွင်းရေးမှူး)
#[[ခင်လှ၊ ဒေါ်(အမတ်ဟောင်းသခင်မ)|အမတ်ဟောင်းသခင်မဒေါ်ခင်လှ]] (ဝင်္ကပါအမျိုးသမီးစောင့်ရှောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ်ဥက္ကဋ္ဌ)
#[[စိန်မြမောင်]] (ဂီတစာဆို၊ မြန်မာနိုင်ငံတော်သီချင်း စာသားရေးသားသူ) ၁၉၆၂
#ဗိုလ်ချုပ်ကျော်ဝင်း စက်မှုဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးဟောင်း(ကွယ်)
#[[သက်ထွန်း၊ ဦး|ဦးသက်ထွန်း]] ညွှန်ကြားရေးဝန်၊ ဗဟိုစာရင်းအင်းနှင့်စီးပွားရေးဌာန (သံအမတ်)
#[[ဝင်းဖေ၊ ဦး|ဦးဝင်းဖေ]] MPA (Harvard) (ဆရာကြီး [[မြဇင်]])<ref>မြန်မာနိုင်ငံဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့ ဂုဏ်ထူးဆောင်တံဆိပ်များသမိုင်း -သန်းထွန်း (မော်လမြိုင်)၊ စာပေဗိမာန်၊ ၂၀၁၀မှ</ref>
#ဦးဘသန်းတင်
# [[မေမေခင်|ဒေါ်မေမေခင်]]<ref>၇ ရက်နေ့စဉ်သတင်းစာ၊ အမှတ် (၇၈၃)၊ ၀၃ ဇူလိုင်လ ၂၀၁၅</ref>
#[[ဂိုအင်ကာ]]
#[[ဘသန်း၊ ဦး (ရှင်မဟာဗုဒ္ဓဃောသ)|ရှင်မဟာဗုဒ္ဓဃောသ ဦးဘသန်း]]
#ဝင်းမြင့် ([[ကုန်သည်များနှင့် စက်မှုလက်မှု လုပ်ငန်းရှင်များအသင်း|ကုန်သည်များနှင့် စက်မှုလက်မှုလုပ်ငန်းရှင်များအသင်း]] ဥက္ကဋ္ဌ)
#ဇေကမ္ဘာ ဦးခင်ရွှေ<ref>http://burmese.dvb.no/archives/314317</ref>
#ဒေါက်တာ [[စိုးညွန့် (စာရေးဆရာ)|စိုးညွန့်]]([[ထီလာစစ်သူ]])
#ဦးမြင့်နိုင်([[ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်]]-အဖွဲ့ဝင်)
#ဦးဇော်မိုးခိုင် (ဥက္ကဋ္ဌ၊ Pacific – AA Group/ AA Medical Products Ltd)<ref name=moi/>
#ဦး[[မောင်ကို (ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ)|မောင်ကို]] (ဥက္ကဋ္ဌ၊ ထာဝရကုမ္ပဏီများအုပ်စု၊ ပြည်ကြီးတံခွန်မြို့နယ်၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး)<ref name=moi>{{cite news |title=ပြည်ထောင်စုသမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော် နိုင်ငံတော်သမ္မတရုံး အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် ၂ / ၂၀၂၁ ၁၃၈၂ ခုနှစ် ၊ နတ်တော်လပြည့်ကျော် ၆ ရက် ( ၂၀၂၁ ခုနှစ် ၊ ဇန်နဝါရီလ ၄ ရက် ) {{!}} Ministry Of Information |url=https://www.moi.gov.mm/announcements/10210 |work=www.moi.gov.mm |accessdate=6 January 2021 |archivedate=8 January 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210108080312/https://www.moi.gov.mm/announcements/10210 }}</ref>
#ဒေါ်[[ခင်ခင်ထွေး (အပြေးမယ်)|ခင်ခင်ထွေး]] - နိုင်ငံ့ဂုဏ်ဆောင် [[အိုလံပစ် အားကစားပွဲတော်|အိုလံပစ်]] အပြေးမယ်
#[[တင်မောင်နီ]] - နိုင်ငံ့ဂုဏ်ဆောင် အိုလံပစ် ရေကူးအားကစားမောင်
#[[ဆွတ်ဗဟာဒူး|ဗဟာဒူး]] - နိုင်ငံ့ဂုဏ်ဆောင် မြန်မာ့လက်ရွေးစင် ဂန္ထဝင်ဘောလုံးတိုက်စစ်မှူး
#ဒေါက်တာနီကိုလိုင်းလစ်စတိုပါဒေါ့ဗ်(Nikolay Listopadov) - မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာရုရှားသံအမတ်ကြီး
#အငြိမ်းစားသံအမတ်ကြီး ဦးသန်းလွင် (၂၀၂၅)
== အခြားကြည့်ရန် ==
*[[အောင်ဆန်းသူရိယဘွဲ့]]
*[[နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည်ဘွဲ့]]
* [[အလင်္ကာကျော်စွာ]]
* [[မဟာသရေစည်သူ]]
== ကိုးကား ==
{{Reflist}}
{{Orders, decorations, and medals of Myanmar}}
[[ကဏ္ဍ:စွမ်းဆောင်မှုဆိုင်ရာ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့များ]]
euvz3pnsqlc59xga5tre1xnk8b6jsu9
ညောင်လွန့်တောရဆရာတော်
0
46007
877121
850838
2025-06-09T08:03:26Z
2001:44C8:6017:AFCA:B991:349C:8EFD:C091
/* ညောင်လွန့်တောရဆရာတော် အရှင်မေဓာဝီ ကောဇာသက္ကရာဇ် (၁၂၂၉ ~ ၁၂၉၅) */
877121
wikitext
text/x-wiki
==ညောင်လွန့်တောရဆရာတော် အရှင်မေဓာဝီ ကောဇာသက္ကရာဇ် (၁၂၂၉ ~ ၁၂၉၅) ==
ညောင်လွန့် ဆရာတော် အလောင်းအလျာကို ၁၂၂၉ခု၊ တပေါင်း လပြည့်ကျော် ၁၂ရက်၊ ကြာသပတေးနေ့ ည (၁) နာရီအချိန်၌ မိတ္ထီလာမြို့ အနောက်ကန်ဆယ်အိုင့်ရွာတွင် ဦးမှုတ်-ဒေါ်ဂုံတို့မှ ဖွားမြင်ပါသည်။
(၇) နှစ်သား အရွယ်တွင် အိုင့်ရွာကျောင်း ဆရာတော် ဥုးကေသရထံ၌ ပညာသင်ယူစေသည်။
အသက် (၁၂)နှစ် အရွယ်တွင် မိဘများက ရှင်သာမဏေ အဖြစ် သာသနာ့ဘောင်သို့ သွတ်သွင်း ချီးမြှောက်သည်။ ဘွဲ့အမည်မှာ ရှင်မေဓာဝီ ဖြစ်သည်။ သာမဏေဘဝ စာမကျက် စာမသင်ရသော အချိန်တွင် ကျောင်းခြံစည်းရိုး ချုံနွယ် ပိတ်ပေါင်း ကောင်းသောနေရာသို့ ကပ်၍၊ အလယ်တွင် ရှင်းလင်းပြီး ထိုနေရာတွင် တောထွက်သော အနေမျိုးဖြင့် တစ်ပါးတည်း ဧကာသနိက်ပဏ္ဍပိုဏ်ဓုတင်များကို ဆောက်တည်၍ တရားအားထုတ်တော်မူသည်။
သာမဏေ ဘဝ၌ပင် သဒ္ဒါကြီး၊ သင်္ဂြိုဟ်၊ ဆန်း၊ အဘိဓာန်၊ အလင်္ကာ စသော ပရိယတ် အခြေခံ ကျမ်းစာများကို သင်ကြား တတ်မြောက်သည်။ ကိုယ်ကျင့်သိက္ခာတွင်လည်း ဝိနည်း ကျင့်ဝတ်ကို အလွန် ရိုသေလေးစားပေသည်။ အသက်နှစ်ဆယ် ပြည့်သောအခါတွင် နောင်တော် ဥုးကေသရထံ၌ပင် ရဟန်းဝတ်လေသည်။ ရဟန်းဘဝ ရောက်သောအခါတွင်လည်း သီလ သိက္ခာ လွန်စွာ လေးစား၍ ‘စာထဲက ရဟန်းပင်’ ဖြစ်နေပေတော့သည်။
ရဟန်း ၃-ဝါ ရရှိသောအခါ ဆရာတော် ဥုးကေသရ၏ ညွှန်ကြားချက်အရ မန္တလေးမြို့တော်သို့ တက်၍ တောင်ပြင် ဘုရားကြီးကျောင်းတိုက်၌ ၂-ဝါ တိုင်တိုင် နေထိုင်တော်မူ၍ လေးပြင်လေးရပ် ထင်ရှားတော်မူသော ဆရာတော် ဘုရားကြီးထံ၌ ပရိယတ်ကို သင်ယူကြိုးစား အားထုတ်တော်မူလေသည်။ တစ်ဖန် ဆရာတော် ဥုးကေသရ ပြန်ခေါ်သဖြင့် ဇာတိ အိုင့်ရွာကျောင်း၌ပင် သီတင်းသုံးတော် မူရလေသည်။
ငယ်ဆရာ ဥုးကေသရ၏ အမိန့်အရ ညောင်ရမ်းမြို့အနီး၊ တောင်ဘက်ရှိ ရေအိုးစင်ရွာကျောင်း၌ အစောင့်အရှောက် အဖြစ် သီတင်းသုံးရသည်။ ထိုအခိုက် ဝိနည်းအကျော် မိုးနံကုန်း ဆရာတော်ဘုရားကြီးသည် ညောင်ရမ်းမြို့သို့ ကိစ္စတစ်ခုဖြင့် ကြွရောက်လာ၏။ ဥုးမေဓာဝီသည် ဝိနည်းတော်အရ ခါးပန်းကြိုးနှင့် ပတ်သက်၍ မရှင်းလင်းသော အချက်များကို မိုးနံကုန်း ဆရာတော် ဘုရားကြီးအား လျှောက်ထား ခွင့်ပန်လေသည်။ ကျေနပ်လောက်သော အဆုံးအဖြတ်များ မှတ်သားရရှိသဖြင့် ဆရာတော်ဘုရားကြီးထံ လိုက်ပါ ပညာသင်ယူရန် ဆုံးဖြတ်လိုက်လေသည်။ ဆရာတော် ဥုးကေသရကို ခွင့်ပန်၍ ရလေရာ ရဟန်းငါးဝါ အရတွင် ပျော်ဘွယ်မြို့ အရှေ့တောင် တစ်မိုင်ခန့်အကွာ မိုးနံကုန်းရွာကျောင်း၊ မိုးနံကုန်းဆရာတော် ဘုရားကြီးထံတော်သို့ ကြွရောက် သီတင်းသုံး နေထိုင်တော်မူလေသည်။
မိုးနံကုန်း ဆရာတော်ဘုရားကြီးထံတော်တွင် နေ့အခါ၌ သမ္ဗန္ဓစိန္တာ စသော သဒ္ဒါငယ်များမှ အစ ဝိနည်းငါးကျမ်း ပါဠိအဋ္ဌကထာ၊ အဘိဓမ္မာ အဋ္ဌကထာတို့ကို သင်ကြားရ၏။ ညဘက်၌ အဘိဓမ္မာ ညဝါများကို သင်ကြားရ၏။ ဥုးမေဓာဝီသည် အိပ်ချိန်ကို အနည်းငယ် ထား၍ စာပေလိုက်စားရင်း ဆရာတော်၏ ဝတ်ကြီးဝတ်ငယ်တို့ကို သူမတူအောင် မြဲသော ဆရာတော် တစ်ပါး ဖြစ်ပေသည်။
အကျင့်သီလကို မြတ်နိုးလှသော ဥုးမေဓာဝီအဖို့ ဝိနည်း ပိဋကနှင့် အကျင့်သီလ အရာ၌ ထင်ရှားကျော်ကြားသော မိုးနံကုန်း ဆရာတော်ဘုရားကြီးနှင့် ကြုံကြိုက်ရသည်မှာ အခွင့်သာလှပေ၏။ (ပညာချွန်လိုသူတို့သည် ရှင်သာရိပုတြာထံ၊ တန်ခိုးဣဒ္ဓိပါဒ် ကျွမ်းကျင်လိုသူတို့သည် ရှင်မောဂ္ဂလာန်ထံ၊ ဓုတင်ပဋိပတ် ဖြည့်ကျင့်လိုသူတို့သည် ရှင်မဟာကဿပထံသို့ ခိုလှုံမိလျက်သား ဖြစ်ကြရသည်။)
မိုးနံကုန်း ဆရာတော်ဘုရားကြီးထံတော်တွင် ၁၅-နှစ် တိုင်တိုင် ဝတ်နိဗဒ်တို့ကို မြဲလေသည်။ ထို့နောက် ဝိပဿနာ အားထုတ်ရန် ရည်ရွယ်ရင်း ရဟန်းသိက္ခာ ၂၀-ဝါ ရသောအခါတွင် တရားအားထုတ်ရန် ခွင့်ပန်လေသည်။ မိုးနံကုန်းဆရာတော်ဘုရားကြီး၏ ခွင့်ပြုချက်အရ ရှေးအဖို့က ကတိကဝတ် တိုင်ပင်ထားခဲ့ဖူးသော လင့်စင်ကုန်း ဆရာတော်နှင့်အတူ ပျော်ဘွယ်မြို့ မြောက်ဘက် ရှမ်းစုရွာ အနောက်ဘက်ရှိ မင်လိုတောင်ပေါ်သို့ တရား အားထုတ်ရန် ထွက်ခဲ့ကြလေသည်။ တရားအားထုတ်၍ အရှိန်ရလာသောအခါတွင် ဒကာ ဒကာမ များလာခြင်း၊ ဝါဆိုရဟန်း ပရိသတ် ၂၅-ပါးခန့် ရှိလာသောကြောင့် မိုးနံကုန်း ဆရာတော်ဘုရားကြီးထံ ပြန်လည် သီတင်းသုံးပြန်သည်။ ထို့နောက် ဆရာတော်ဘုရားကြီးအား တရားအားထုတ်ပါရန် တိုက်တွန်းလေသည်။ သို့နှင့် တတိယအကြိမ် ဥုးမေဓာဝီသည် မိုးနံကုန်း ဆရာတော်ဘုရားကြီးနှင့်အတူ တောထွက် ဖြစ်ကြလေသည်။
သပိတ် ကိုယ်စီဖြင့် ရွှေဓား ဘူတာ၊ ထိုမှ ညောင်လွန့်ဘူတာ၊ ထို့နောက် ရသေ့ကြီး ဥုးခန္တီ၏ ဇာတိ ရွာသာရွာနှင့် ပျော်ဘွယ်၊ ထိုမှ ဆရာတော် ဥုးဇော၏ နွားစားကျက်တောရကျောင်းသို့ ရောက်ရလေသည်။ တရားရှုမှတ်ခြင်း၊ ဓုတင်တည်ဆောက်ခြင်းများဖြင့် ဝီရိယတိုးကာ အားစိုက်နေကြလေသည်။ ၁၂၇၁-ခုနှစ် ဝါဆိုလတွင် ဝါ ၂၀-ကျော် မထေရ်ကြီးများ အပါး ၅၀ ခန့်ထိ စုဝေး နေထိုင်ကြလေသည်။ ထိုအချိန်မှ စ၍ တောရကျောင်းတိုက်ကြီး အဖြစ် ပေါ်ထွန်းလျက် ညောင်လွန့်တောရကျောင်းတိုက်ကြီး ဟူ၍ အမည်တွင်လေသည်။
၁၂၇၄-ခုနှစ် တပေါင်းလဆန်း ၈ ရက်၊ နေ့လယ် ၁၂ နာရီတွင် မိုးနံကုန်းဆရာတော်ဘုရားကြီး ပျံလွန်တော်မူလေသည်။ ထိုအချိန်မှ စ၍ ညောင်လွန့်တောရ ဆရာတော် ဥုးမေဓာဝီသည် တရားအလုပ်ကို အရိုးကြေကြေ အရေခန်းခန်း အားထုတ်တော်မူလေသည်။ ၁၂၈၀ ပြည့်နှစ်အထိ ၇ နှစ်တိုင်တိုင် အပြင်းအထန် အားထုတ်တော်မူသော ညောင်လွန့်တောရ ဆရာတော် ဥုးမေဓာဝီသည် တပည့်များကို ဆုံးမရာ၌ “ဘုန်းကြီးတို့၊ ဥုးပဉ္စင်းတို့ ရဟန်းတရားဆိုတာ မနေမနား အသက်ကို စွန့်၍ တကယ်တမ်း မှန်ကန်စွာ အားထုတ်ကြပါလျှင် မုချရနိုင်သည်။ ဘုန်းကြီးတို့၊ ဥုးပဉ္စင်းတို့လဲ တကယ် ယုံယုံကြည်ကြည်နဲ့ မဆုတ်မနစ် အားထုတ်ကြည့်ကြစမ်းပါ၊ မုချရပါလိမ့်မယ်။ တပည့်တော်သည် နှစ်ပရိစ္ဆေဒ အဓွန့် ရှည်ကြာ ငြိုငြိုငြင်ငြင် ပင်ပင်ပန်းပန်း အားထုတ်လာရာ ယခုမှ တကယ်ရနိုင်ကြောင်းကို ယုံကြည်စွာ သိရသည်။ ယခု ဤသို့ ဘုန်းကြီးတို့၊ ဥုးပဉ္စင်းတို့ ဖွင့်ဟ ပြောရခြင်းမှာ မဆုတ်မနစ် ကြိုးစား၍ ယုံကြည်စွာ အားထုတ်ကြအောင်လို့သာ ပြောရသည်။” ဟူသော ဩဝါဒကို ထောက်ရှု၍ ဆရာတော်ဘုရားကြီးသည် မည်မျှ အားထုတ်ရှုပွားထားသည်ကို သိရှိနိုင်ပေသည်။
၁၂၈၂ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းတွင် ပရိယတ်ကို အနည်းအကျဉ်းမျှသာ ပို့ချ၍ ပဋိပတ်ကို အလေးပေး အားထုတ်လေသည်။ ၁၂၈၇-ခုနှစ်တွင် စာဝါ မပို့ချဘဲ တစ်တိုက်လုံး တရား အားထုတ်ခိုင်းလေသည်။ တရား အားမထုတ်လိုသော ကိုယ်တော်များအား တခြားကျောင်းသို့ ပြောင်းရွှေ့ရန် ညွှန်ကြားတော်မူလေသည်။
အများ တောင်းပန် လျှောက်ထားသောကြောင့် …<br>
(၁) သမထ, ဝိပဿနာ နယသင်္ခေပကျမ်း၊<br>
(၂) ဂဏစာရိက ပဋိပတ္တိကျမ်း၊<br>
(၃) နိဗ္ဗာန ပကာသနီကျမ်း၊<br>
(၄) တိပိဋက ပကိဏ္ဍက ဒီပနီကျမ်းနှင့်<br>
(၅) ဝိနယ ဂဏ္ဌဌာန ဝိနိစ္ဆယတ္ထကျမ်း --- တို့ကို စီရင်ရေးသားတော်မူခဲ့သည်။
ဆရာတော်ဘုရားကြီးသည် လယ်ဝေးမြို့၊ မြွေရိုးကြီးကျောင်းတိုက်၌ ၁၂၉၅ ခုနှစ်၊ နယုတ်လဆုတ် ၃ ရက်နေ့၊ ည ၁၁ နာရီ အချိန်တွင် ခန္ဓာဝန်ချတော်မူခဲ့သည်။
==ကိုးကား==
<references/>
*မြန်မာနိုင်ငံ ပဋိပတ္တိ သာသနာဝင် ရဟန္တာနှင့် ပုဂ္ဂိုလ်ထူးများ - ဓမ္မာစရိယ ဦးဌေးလှိုင်
*ကျေးဇူးရှင် ဆရာတော်ဘုရားကြီးများ၏ ဝိပဿနာရှုနည်း (၉) နည်း (ဒု-တွဲ) - ဦးကျော်နန္ဒအောင်
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာသာရဟန်းများ]]
s5ciobo4wpsr8mc1m97b4p37v5ui49m
877122
877121
2025-06-09T08:03:55Z
2001:44C8:6017:AFCA:B991:349C:8EFD:C091
/* ညောင်လွန့်တောရဆရာတော် အရှင်မေဓာဝီ ကောဇာသက္ကရာဇ် (၁၂၂၉ ~ ၁၂၉၅) */
877122
wikitext
text/x-wiki
==ညောင်လွန့်တောရဆရာတော် အရှင်မေဓာဝီ ကောဇာသက္ကရာဇ် (၁၂၂၉ ~ ၁၂၉၅) ==
ညောင်လွန့် ဆရာတော် အလောင်းအလျာကို ၁၂၂၉ခု၊ တပေါင်း လပြည့်ကျော် ၁၂ရက်၊ ကြာသပတေးနေ့ ည (၁) နာရီအချိန်၌ မိတ္ထီလာမြို့ အနောက်ကန်ဆယ်အိုင့်ရွာတွင် ဦးမှုတ်-ဒေါ်ဂုံတို့မှ ဖွားမြင်ပါသည်။
(၇) နှစ်သား အရွယ်တွင် အိုင့်ရွာကျောင်း ဆရာတော် ဥုးကေသရထံ၌ ပညာသင်ယူစေသည်။
အသက် (၁၂)နှစ် အရွယ်တွင် မိဘများက ရှင်သာမဏေ အဖြစ် သာသနာ့ဘောင်သို့ သွတ်သွင်း ချီးမြှောက်သည်။ ဘွဲ့အမည်မှာ ရှင်မေဓာဝီ ဖြစ်သည်။ သာမဏေဘဝ စာမကျက် စာမသင်ရသော အချိန်တွင် ကျောင်းခြံစည်းရိုး ချုံနွယ် ပိတ်ပေါင်း ကောင်းသောနေရာသို့ ကပ်၍၊ အလယ်တွင် ရှင်းလင်းပြီး ထိုနေရာတွင် တောထွက်သော အနေမျိုးဖြင့် တစ်ပါးတည်း ဧကာသနိက်ပဏ္ဍပိုဏ်ဓုတင်များကို ဆောက်တည်၍ တရားအားထုတ်တော်မူသည်။
သာမဏေ ဘဝ၌ပင် သဒ္ဒါကြီး၊ သင်္ဂြိုဟ်၊ ဆန်း၊ အဘိဓာန်၊ အလင်္ကာ စသော ပရိယတ် အခြေခံ ကျမ်းစာများကို သင်ကြား တတ်မြောက်သည်။ ကိုယ်ကျင့်သိက္ခာတွင်လည်း ဝိနည်း ကျင့်ဝတ်ကို အလွန် ရိုသေလေးစားပေသည်။
အသက်နှစ်ဆယ် ပြည့်သောအခါတွင် နောင်တော် ဥုးကေသရထံ၌ပင် ရဟန်းဝတ်လေသည်။ ရဟန်းဘဝ ရောက်သောအခါတွင်လည်း သီလ သိက္ခာ လွန်စွာ လေးစား၍ ‘စာထဲက ရဟန်းပင်’ ဖြစ်နေပေတော့သည်။
ရဟန်း ၃-ဝါ ရရှိသောအခါ ဆရာတော် ဥုးကေသရ၏ ညွှန်ကြားချက်အရ မန္တလေးမြို့တော်သို့ တက်၍ တောင်ပြင် ဘုရားကြီးကျောင်းတိုက်၌ ၂-ဝါ တိုင်တိုင် နေထိုင်တော်မူ၍ လေးပြင်လေးရပ် ထင်ရှားတော်မူသော ဆရာတော် ဘုရားကြီးထံ၌ ပရိယတ်ကို သင်ယူကြိုးစား အားထုတ်တော်မူလေသည်။ တစ်ဖန် ဆရာတော် ဥုးကေသရ ပြန်ခေါ်သဖြင့် ဇာတိ အိုင့်ရွာကျောင်း၌ပင် သီတင်းသုံးတော် မူရလေသည်။
ငယ်ဆရာ ဥုးကေသရ၏ အမိန့်အရ ညောင်ရမ်းမြို့အနီး၊ တောင်ဘက်ရှိ ရေအိုးစင်ရွာကျောင်း၌ အစောင့်အရှောက် အဖြစ် သီတင်းသုံးရသည်။ ထိုအခိုက် ဝိနည်းအကျော် မိုးနံကုန်း ဆရာတော်ဘုရားကြီးသည် ညောင်ရမ်းမြို့သို့ ကိစ္စတစ်ခုဖြင့် ကြွရောက်လာ၏။ ဥုးမေဓာဝီသည် ဝိနည်းတော်အရ ခါးပန်းကြိုးနှင့် ပတ်သက်၍ မရှင်းလင်းသော အချက်များကို မိုးနံကုန်း ဆရာတော် ဘုရားကြီးအား လျှောက်ထား ခွင့်ပန်လေသည်။ ကျေနပ်လောက်သော အဆုံးအဖြတ်များ မှတ်သားရရှိသဖြင့် ဆရာတော်ဘုရားကြီးထံ လိုက်ပါ ပညာသင်ယူရန် ဆုံးဖြတ်လိုက်လေသည်။ ဆရာတော် ဥုးကေသရကို ခွင့်ပန်၍ ရလေရာ ရဟန်းငါးဝါ အရတွင် ပျော်ဘွယ်မြို့ အရှေ့တောင် တစ်မိုင်ခန့်အကွာ မိုးနံကုန်းရွာကျောင်း၊ မိုးနံကုန်းဆရာတော် ဘုရားကြီးထံတော်သို့ ကြွရောက် သီတင်းသုံး နေထိုင်တော်မူလေသည်။
မိုးနံကုန်း ဆရာတော်ဘုရားကြီးထံတော်တွင် နေ့အခါ၌ သမ္ဗန္ဓစိန္တာ စသော သဒ္ဒါငယ်များမှ အစ ဝိနည်းငါးကျမ်း ပါဠိအဋ္ဌကထာ၊ အဘိဓမ္မာ အဋ္ဌကထာတို့ကို သင်ကြားရ၏။ ညဘက်၌ အဘိဓမ္မာ ညဝါများကို သင်ကြားရ၏။ ဥုးမေဓာဝီသည် အိပ်ချိန်ကို အနည်းငယ် ထား၍ စာပေလိုက်စားရင်း ဆရာတော်၏ ဝတ်ကြီးဝတ်ငယ်တို့ကို သူမတူအောင် မြဲသော ဆရာတော် တစ်ပါး ဖြစ်ပေသည်။
အကျင့်သီလကို မြတ်နိုးလှသော ဥုးမေဓာဝီအဖို့ ဝိနည်း ပိဋကနှင့် အကျင့်သီလ အရာ၌ ထင်ရှားကျော်ကြားသော မိုးနံကုန်း ဆရာတော်ဘုရားကြီးနှင့် ကြုံကြိုက်ရသည်မှာ အခွင့်သာလှပေ၏။ (ပညာချွန်လိုသူတို့သည် ရှင်သာရိပုတြာထံ၊ တန်ခိုးဣဒ္ဓိပါဒ် ကျွမ်းကျင်လိုသူတို့သည် ရှင်မောဂ္ဂလာန်ထံ၊ ဓုတင်ပဋိပတ် ဖြည့်ကျင့်လိုသူတို့သည် ရှင်မဟာကဿပထံသို့ ခိုလှုံမိလျက်သား ဖြစ်ကြရသည်။)
မိုးနံကုန်း ဆရာတော်ဘုရားကြီးထံတော်တွင် ၁၅-နှစ် တိုင်တိုင် ဝတ်နိဗဒ်တို့ကို မြဲလေသည်။ ထို့နောက် ဝိပဿနာ အားထုတ်ရန် ရည်ရွယ်ရင်း ရဟန်းသိက္ခာ ၂၀-ဝါ ရသောအခါတွင် တရားအားထုတ်ရန် ခွင့်ပန်လေသည်။ မိုးနံကုန်းဆရာတော်ဘုရားကြီး၏ ခွင့်ပြုချက်အရ ရှေးအဖို့က ကတိကဝတ် တိုင်ပင်ထားခဲ့ဖူးသော လင့်စင်ကုန်း ဆရာတော်နှင့်အတူ ပျော်ဘွယ်မြို့ မြောက်ဘက် ရှမ်းစုရွာ အနောက်ဘက်ရှိ မင်လိုတောင်ပေါ်သို့ တရား အားထုတ်ရန် ထွက်ခဲ့ကြလေသည်။ တရားအားထုတ်၍ အရှိန်ရလာသောအခါတွင် ဒကာ ဒကာမ များလာခြင်း၊ ဝါဆိုရဟန်း ပရိသတ် ၂၅-ပါးခန့် ရှိလာသောကြောင့် မိုးနံကုန်း ဆရာတော်ဘုရားကြီးထံ ပြန်လည် သီတင်းသုံးပြန်သည်။ ထို့နောက် ဆရာတော်ဘုရားကြီးအား တရားအားထုတ်ပါရန် တိုက်တွန်းလေသည်။ သို့နှင့် တတိယအကြိမ် ဥုးမေဓာဝီသည် မိုးနံကုန်း ဆရာတော်ဘုရားကြီးနှင့်အတူ တောထွက် ဖြစ်ကြလေသည်။
သပိတ် ကိုယ်စီဖြင့် ရွှေဓား ဘူတာ၊ ထိုမှ ညောင်လွန့်ဘူတာ၊ ထို့နောက် ရသေ့ကြီး ဥုးခန္တီ၏ ဇာတိ ရွာသာရွာနှင့် ပျော်ဘွယ်၊ ထိုမှ ဆရာတော် ဥုးဇော၏ နွားစားကျက်တောရကျောင်းသို့ ရောက်ရလေသည်။ တရားရှုမှတ်ခြင်း၊ ဓုတင်တည်ဆောက်ခြင်းများဖြင့် ဝီရိယတိုးကာ အားစိုက်နေကြလေသည်။ ၁၂၇၁-ခုနှစ် ဝါဆိုလတွင် ဝါ ၂၀-ကျော် မထေရ်ကြီးများ အပါး ၅၀ ခန့်ထိ စုဝေး နေထိုင်ကြလေသည်။ ထိုအချိန်မှ စ၍ တောရကျောင်းတိုက်ကြီး အဖြစ် ပေါ်ထွန်းလျက် ညောင်လွန့်တောရကျောင်းတိုက်ကြီး ဟူ၍ အမည်တွင်လေသည်။
၁၂၇၄-ခုနှစ် တပေါင်းလဆန်း ၈ ရက်၊ နေ့လယ် ၁၂ နာရီတွင် မိုးနံကုန်းဆရာတော်ဘုရားကြီး ပျံလွန်တော်မူလေသည်။ ထိုအချိန်မှ စ၍ ညောင်လွန့်တောရ ဆရာတော် ဥုးမေဓာဝီသည် တရားအလုပ်ကို အရိုးကြေကြေ အရေခန်းခန်း အားထုတ်တော်မူလေသည်။ ၁၂၈၀ ပြည့်နှစ်အထိ ၇ နှစ်တိုင်တိုင် အပြင်းအထန် အားထုတ်တော်မူသော ညောင်လွန့်တောရ ဆရာတော် ဥုးမေဓာဝီသည် တပည့်များကို ဆုံးမရာ၌ “ဘုန်းကြီးတို့၊ ဥုးပဉ္စင်းတို့ ရဟန်းတရားဆိုတာ မနေမနား အသက်ကို စွန့်၍ တကယ်တမ်း မှန်ကန်စွာ အားထုတ်ကြပါလျှင် မုချရနိုင်သည်။ ဘုန်းကြီးတို့၊ ဥုးပဉ္စင်းတို့လဲ တကယ် ယုံယုံကြည်ကြည်နဲ့ မဆုတ်မနစ် အားထုတ်ကြည့်ကြစမ်းပါ၊ မုချရပါလိမ့်မယ်။ တပည့်တော်သည် နှစ်ပရိစ္ဆေဒ အဓွန့် ရှည်ကြာ ငြိုငြိုငြင်ငြင် ပင်ပင်ပန်းပန်း အားထုတ်လာရာ ယခုမှ တကယ်ရနိုင်ကြောင်းကို ယုံကြည်စွာ သိရသည်။ ယခု ဤသို့ ဘုန်းကြီးတို့၊ ဥုးပဉ္စင်းတို့ ဖွင့်ဟ ပြောရခြင်းမှာ မဆုတ်မနစ် ကြိုးစား၍ ယုံကြည်စွာ အားထုတ်ကြအောင်လို့သာ ပြောရသည်။” ဟူသော ဩဝါဒကို ထောက်ရှု၍ ဆရာတော်ဘုရားကြီးသည် မည်မျှ အားထုတ်ရှုပွားထားသည်ကို သိရှိနိုင်ပေသည်။
၁၂၈၂ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းတွင် ပရိယတ်ကို အနည်းအကျဉ်းမျှသာ ပို့ချ၍ ပဋိပတ်ကို အလေးပေး အားထုတ်လေသည်။ ၁၂၈၇-ခုနှစ်တွင် စာဝါ မပို့ချဘဲ တစ်တိုက်လုံး တရား အားထုတ်ခိုင်းလေသည်။ တရား အားမထုတ်လိုသော ကိုယ်တော်များအား တခြားကျောင်းသို့ ပြောင်းရွှေ့ရန် ညွှန်ကြားတော်မူလေသည်။
အများ တောင်းပန် လျှောက်ထားသောကြောင့် …<br>
(၁) သမထ, ဝိပဿနာ နယသင်္ခေပကျမ်း၊<br>
(၂) ဂဏစာရိက ပဋိပတ္တိကျမ်း၊<br>
(၃) နိဗ္ဗာန ပကာသနီကျမ်း၊<br>
(၄) တိပိဋက ပကိဏ္ဍက ဒီပနီကျမ်းနှင့်<br>
(၅) ဝိနယ ဂဏ္ဌဌာန ဝိနိစ္ဆယတ္ထကျမ်း --- တို့ကို စီရင်ရေးသားတော်မူခဲ့သည်။
ဆရာတော်ဘုရားကြီးသည် လယ်ဝေးမြို့၊ မြွေရိုးကြီးကျောင်းတိုက်၌ ၁၂၉၅ ခုနှစ်၊ နယုတ်လဆုတ် ၃ ရက်နေ့၊ ည ၁၁ နာရီ အချိန်တွင် ခန္ဓာဝန်ချတော်မူခဲ့သည်။
==ကိုးကား==
<references/>
*မြန်မာနိုင်ငံ ပဋိပတ္တိ သာသနာဝင် ရဟန္တာနှင့် ပုဂ္ဂိုလ်ထူးများ - ဓမ္မာစရိယ ဦးဌေးလှိုင်
*ကျေးဇူးရှင် ဆရာတော်ဘုရားကြီးများ၏ ဝိပဿနာရှုနည်း (၉) နည်း (ဒု-တွဲ) - ဦးကျော်နန္ဒအောင်
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာသာရဟန်းများ]]
rgpshebvk65dycstszukf91wfpsyffv
877130
877122
2025-06-09T08:43:20Z
2001:44C8:4880:B463:A0E7:D64A:B847:B67F
877130
wikitext
text/x-wiki
==ညောင်လွန့်တောရဆရာတော် အရှင်မေဓာဝီ ကောဇာသက္ကရာဇ် (၁၂၂၉ ~ ၁၂၉၅) ==
ညောင်လွန့် ဆရာတော် အလောင်းအလျာကို ၁၂၂၉ခု၊ တပေါင်း လပြည့်ကျော် ၁၂ရက်၊ ကြာသပတေးနေ့ ည (၁) နာရီအချိန်၌ မိတ္ထီလာမြို့ အနောက်ကန်ဆယ်အိုင့်ရွာတွင် ဦးမှုတ်-ဒေါ်ဂုံတို့မှ ဖွားမြင်ပါသည်။
(၇) နှစ်သား အရွယ်တွင် အိုင့်ရွာကျောင်း ဆရာတော် ဥုးကေသရထံ၌ ပညာသင်ယူစေသည်။
အသက် (၁၂)နှစ် အရွယ်တွင် မိဘများက ရှင်သာမဏေ အဖြစ် သာသနာ့ဘောင်သို့ သွတ်သွင်း ချီးမြှောက်သည်။ ဘွဲ့အမည်မှာ ရှင်မေဓာဝီ ဖြစ်သည်။ သာမဏေဘဝ စာမကျက် စာမသင်ရသော အချိန်တွင် ကျောင်းခြံစည်းရိုး ချုံနွယ် ပိတ်ပေါင်း ကောင်းသောနေရာသို့ ကပ်၍၊ အလယ်တွင် ရှင်းလင်းပြီး ထိုနေရာတွင် တောထွက်သော အနေမျိုးဖြင့် တစ်ပါးတည်း ဧကာသနိက်ပဏ္ဍပိုဏ်ဓုတင်များကို ဆောက်တည်၍ တရားအားထုတ်တော်မူသည်။
သာမဏေ ဘဝ၌ပင် သဒ္ဒါကြီး၊ သင်္ဂြိုဟ်၊ ဆန်း၊ အဘိဓာန်၊ အလင်္ကာ စသော ပရိယတ် အခြေခံ ကျမ်းစာများကို သင်ကြား တတ်မြောက်သည်။ ကိုယ်ကျင့်သိက္ခာတွင်လည်း ဝိနည်း ကျင့်ဝတ်ကို အလွန် ရိုသေလေးစားပေသည်။
အသက်နှစ်ဆယ် ပြည့်သောအခါတွင် နောင်တော် ဥုးကေသရထံ၌ပင် ရဟန်းဝတ်လေသည်။ ရဟန်းဘဝ ရောက်သောအခါတွင်လည်း သီလ သိက္ခာ လွန်စွာ လေးစား၍ ‘စာထဲက ရဟန်းပင်’ ဖြစ်နေပေတော့သည်။
ရဟန်း ၃-ဝါ ရရှိသောအခါ ဆရာတော် ဥုးကေသရ၏ ညွှန်ကြားချက်အရ မန္တလေးမြို့တော်သို့ တက်၍ တောင်ပြင် ဘုရားကြီးကျောင်းတိုက်၌ ၂-ဝါ တိုင်တိုင် နေထိုင်တော်မူ၍ လေးပြင်လေးရပ် ထင်ရှားတော်မူသော ဆရာတော် ဘုရားကြီးထံ၌ ပရိယတ်ကို သင်ယူကြိုးစား အားထုတ်တော်မူလေသည်။ တစ်ဖန် ဆရာတော် ဥုးကေသရ ပြန်ခေါ်သဖြင့် ဇာတိ အိုင့်ရွာကျောင်း၌ပင် သီတင်းသုံးတော် မူရလေသည်။
ငယ်ဆရာ ဥုးကေသရ၏ အမိန့်အရ ညောင်ရမ်းမြို့အနီး၊ တောင်ဘက်ရှိ ရေအိုးစင်ရွာကျောင်း၌ အစောင့်အရှောက် အဖြစ် သီတင်းသုံးရသည်။ ထိုအခိုက် ဝိနည်းအကျော် မိုးနံကုန်း ဆရာတော်ဘုရားကြီးသည် ညောင်ရမ်းမြို့သို့ ကိစ္စတစ်ခုဖြင့် ကြွရောက်လာ၏။ ဥုးမေဓာဝီသည် ဝိနည်းတော်အရ ခါးပန်းကြိုးနှင့် ပတ်သက်၍ မရှင်းလင်းသော အချက်များကို မိုးနံကုန်း ဆရာတော် ဘုရားကြီးအား လျှောက်ထား ခွင့်ပန်လေသည်။ ကျေနပ်လောက်သော အဆုံးအဖြတ်များ မှတ်သားရရှိသဖြင့် ဆရာတော်ဘုရားကြီးထံ လိုက်ပါ ပညာသင်ယူရန် ဆုံးဖြတ်လိုက်လေသည်။ ဆရာတော် ဥုးကေသရကို ခွင့်ပန်၍ ရလေရာ ရဟန်းငါးဝါ အရတွင် ပျော်ဘွယ်မြို့ အရှေ့တောင် တစ်မိုင်ခန့်အကွာ မိုးနံကုန်းရွာကျောင်း၊ မိုးနံကုန်းဆရာတော် ဘုရားကြီးထံတော်သို့ ကြွရောက် သီတင်းသုံး နေထိုင်တော်မူလေသည်။
မိုးနံကုန်း ဆရာတော်ဘုရားကြီးထံတော်တွင် နေ့အခါ၌ သမ္ဗန္ဓစိန္တာ စသော သဒ္ဒါငယ်များမှ အစ ဝိနည်းငါးကျမ်း ပါဠိအဋ္ဌကထာ၊ အဘိဓမ္မာ အဋ္ဌကထာတို့ကို သင်ကြားရ၏။ ညဘက်၌ အဘိဓမ္မာ ညဝါများကို သင်ကြားရ၏။ ဥုးမေဓာဝီသည် အိပ်ချိန်ကို အနည်းငယ် ထား၍ စာပေလိုက်စားရင်း ဆရာတော်၏ ဝတ်ကြီးဝတ်ငယ်တို့ကို သူမတူအောင် မြဲသော ဆရာတော် တစ်ပါး ဖြစ်ပေသည်။
အကျင့်သီလကို မြတ်နိုးလှသော ဥုးမေဓာဝီအဖို့ ဝိနည်း ပိဋကနှင့် အကျင့်သီလ အရာ၌ ထင်ရှားကျော်ကြားသော မိုးနံကုန်း ဆရာတော်ဘုရားကြီးနှင့် ကြုံကြိုက်ရသည်မှာ အခွင့်သာလှပေ၏။ (ပညာချွန်လိုသူတို့သည် ရှင်သာရိပုတြာထံ၊ တန်ခိုးဣဒ္ဓိပါဒ် ကျွမ်းကျင်လိုသူတို့သည် ရှင်မောဂ္ဂလာန်ထံ၊ ဓုတင်ပဋိပတ် ဖြည့်ကျင့်လိုသူတို့သည် ရှင်မဟာကဿပထံသို့ ခိုလှုံမိလျက်သား ဖြစ်ကြရသည်။)
မိုးနံကုန်း ဆရာတော်ဘုရားကြီးထံတော်တွင် ၁၅-နှစ် တိုင်တိုင် ဝတ်နိဗဒ်တို့ကို မြဲလေသည်။ ထို့နောက် ဝိပဿနာ အားထုတ်ရန် ရည်ရွယ်ရင်း ရဟန်းသိက္ခာ ၂၀-ဝါ ရသောအခါတွင် တရားအားထုတ်ရန် ခွင့်ပန်လေသည်။ မိုးနံကုန်းဆရာတော်ဘုရားကြီး၏ ခွင့်ပြုချက်အရ ရှေးအဖို့က ကတိကဝတ် တိုင်ပင်ထားခဲ့ဖူးသော လင့်စင်ကုန်း ဆရာတော်နှင့်အတူ ပျော်ဘွယ်မြို့ မြောက်ဘက် ရှမ်းစုရွာ အနောက်ဘက်ရှိ မင်လိုတောင်ပေါ်သို့ တရား အားထုတ်ရန် ထွက်ခဲ့ကြလေသည်။ တရားအားထုတ်၍ အရှိန်ရလာသောအခါတွင် ဒကာ ဒကာမ များလာခြင်း၊ ဝါဆိုရဟန်း ပရိသတ် ၂၅-ပါးခန့် ရှိလာသောကြောင့် မိုးနံကုန်း ဆရာတော်ဘုရားကြီးထံ ပြန်လည် သီတင်းသုံးပြန်သည်။ ထို့နောက် ဆရာတော်ဘုရားကြီးအား တရားအားထုတ်ပါရန် တိုက်တွန်းလေသည်။ သို့နှင့် တတိယအကြိမ် ဥုးမေဓာဝီသည် မိုးနံကုန်း ဆရာတော်ဘုရားကြီးနှင့်အတူ တောထွက် ဖြစ်ကြလေသည်။
သပိတ် ကိုယ်စီဖြင့် ရွှေဓား ဘူတာ၊ ထိုမှ ညောင်လွန့်ဘူတာ၊ ထို့နောက် ရသေ့ကြီး ဥုးခန္တီ၏ ဇာတိ ရွာသာရွာနှင့် ပျော်ဘွယ်၊ ထိုမှ ဆရာတော် ဥုးဇော၏ နွားစားကျက်တောရကျောင်းသို့ ရောက်ရလေသည်။ တရားရှုမှတ်ခြင်း၊ ဓုတင်တည်ဆောက်ခြင်းများဖြင့် ဝီရိယတိုးကာ အားစိုက်နေကြလေသည်။ ၁၂၇၁-ခုနှစ် ဝါဆိုလတွင် ဝါ ၂၀-ကျော် မထေရ်ကြီးများ အပါး ၅၀ ခန့်ထိ စုဝေး နေထိုင်ကြလေသည်။ ထိုအချိန်မှ စ၍ တောရကျောင်းတိုက်ကြီး အဖြစ် ပေါ်ထွန်းလျက် [[ညောင်လွန့်တောရကျောင်းတိုက်ကြီး]] ဟူ၍ အမည်တွင်လေသည်။
၁၂၇၄-ခုနှစ် တပေါင်းလဆန်း ၈ ရက်၊ နေ့လယ် ၁၂ နာရီတွင် မိုးနံကုန်းဆရာတော်ဘုရားကြီး ပျံလွန်တော်မူလေသည်။ ထိုအချိန်မှ စ၍ ညောင်လွန့်တောရ ဆရာတော် ဥုးမေဓာဝီသည် တရားအလုပ်ကို အရိုးကြေကြေ အရေခန်းခန်း အားထုတ်တော်မူလေသည်။ ၁၂၈၀ ပြည့်နှစ်အထိ ၇ နှစ်တိုင်တိုင် အပြင်းအထန် အားထုတ်တော်မူသော ညောင်လွန့်တောရ ဆရာတော် ဥုးမေဓာဝီသည် တပည့်များကို ဆုံးမရာ၌ “ဘုန်းကြီးတို့၊ ဥုးပဉ္စင်းတို့ ရဟန်းတရားဆိုတာ မနေမနား အသက်ကို စွန့်၍ တကယ်တမ်း မှန်ကန်စွာ အားထုတ်ကြပါလျှင် မုချရနိုင်သည်။ ဘုန်းကြီးတို့၊ ဥုးပဉ္စင်းတို့လဲ တကယ် ယုံယုံကြည်ကြည်နဲ့ မဆုတ်မနစ် အားထုတ်ကြည့်ကြစမ်းပါ၊ မုချရပါလိမ့်မယ်။ တပည့်တော်သည် နှစ်ပရိစ္ဆေဒ အဓွန့် ရှည်ကြာ ငြိုငြိုငြင်ငြင် ပင်ပင်ပန်းပန်း အားထုတ်လာရာ ယခုမှ တကယ်ရနိုင်ကြောင်းကို ယုံကြည်စွာ သိရသည်။ ယခု ဤသို့ ဘုန်းကြီးတို့၊ ဥုးပဉ္စင်းတို့ ဖွင့်ဟ ပြောရခြင်းမှာ မဆုတ်မနစ် ကြိုးစား၍ ယုံကြည်စွာ အားထုတ်ကြအောင်လို့သာ ပြောရသည်။” ဟူသော ဩဝါဒကို ထောက်ရှု၍ ဆရာတော်ဘုရားကြီးသည် မည်မျှ အားထုတ်ရှုပွားထားသည်ကို သိရှိနိုင်ပေသည်။
၁၂၈၂ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းတွင် ပရိယတ်ကို အနည်းအကျဉ်းမျှသာ ပို့ချ၍ ပဋိပတ်ကို အလေးပေး အားထုတ်လေသည်။ ၁၂၈၇-ခုနှစ်တွင် စာဝါ မပို့ချဘဲ တစ်တိုက်လုံး တရား အားထုတ်ခိုင်းလေသည်။ တရား အားမထုတ်လိုသော ကိုယ်တော်များအား တခြားကျောင်းသို့ ပြောင်းရွှေ့ရန် ညွှန်ကြားတော်မူလေသည်။
အများ တောင်းပန် လျှောက်ထားသောကြောင့် …<br>
(၁) သမထ, ဝိပဿနာ နယသင်္ခေပကျမ်း၊<br>
(၂) ဂဏစာရိက ပဋိပတ္တိကျမ်း၊<br>
(၃) နိဗ္ဗာန ပကာသနီကျမ်း၊<br>
(၄) တိပိဋက ပကိဏ္ဍက ဒီပနီကျမ်းနှင့်<br>
(၅) ဝိနယ ဂဏ္ဌဌာန ဝိနိစ္ဆယတ္ထကျမ်း --- တို့ကို စီရင်ရေးသားတော်မူခဲ့သည်။
ဆရာတော်ဘုရားကြီးသည် လယ်ဝေးမြို့၊ မြွေရိုးကြီးကျောင်းတိုက်၌ ၁၂၉၅ ခုနှစ်၊ နယုတ်လဆုတ် ၃ ရက်နေ့၊ ည ၁၁ နာရီ အချိန်တွင် ခန္ဓာဝန်ချတော်မူခဲ့သည်။
==ကိုးကား==
<references/>
*မြန်မာနိုင်ငံ ပဋိပတ္တိ သာသနာဝင် ရဟန္တာနှင့် ပုဂ္ဂိုလ်ထူးများ - ဓမ္မာစရိယ ဦးဌေးလှိုင်
*ကျေးဇူးရှင် ဆရာတော်ဘုရားကြီးများ၏ ဝိပဿနာရှုနည်း (၉) နည်း (ဒု-တွဲ) - ဦးကျော်နန္ဒအောင်
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာသာရဟန်းများ]]
cx1o7hfoj0qtrdf6yow82njrwbl8yos
မြန်မာ့ဂီတနေ့
0
49684
877013
247036
2025-06-08T14:18:19Z
Salai Rungtoi
22844
/* မြန်မာ့ဂီတနေ့ */
877013
wikitext
text/x-wiki
ဇွန်လ ၂၇ ရက်နေ့သည် မြန်မာ့ဂီတနေ့ဖြစ်သည်။ ၂၀၁၃ ဇွန်လ ၄ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပခဲ့သော မြန်မာနိုင်ငံဂီတအစည်းအရုံး ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင် အစည်အဝေးတွင် ဇွန်လ ၂၇ ရက်နေ့ကို မြန်မာ့ဂီတနေ့အဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ ၁၉၃၆ ခု ဇွန်လ ၂၇ နေ့တွင် မြင်းခြံမြို့၌ ကျင်းပခဲ့သော ဒုတိယအကြိမ်မြောက် တို့ဗမာ့စည်းအရုံး ညီလာခံတွင် တို့ဗမာသီချင်းကို အမျိုးသားသီချင်းအဖြစ်သတ်မှတ်ခဲ့သော့နေ့ကို ဂုဏ်ပြုသတ်မှတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
<ref>ရတနာပုံသတင်းစာ။ ၃၀၊၆၊၂၀၁၄။ အတွဲ ၂၃၊ အမှတ် ၀၆၁</ref>
==အကိုးအကား==
<references/>
{{မြန်မာ့ ရာသီ}}
[[Category:သမိုင်း]]
[[Category:နေ့ထူးနေ့မြတ်များ]]
n8sd2xipbbik272vcdyi5x8dfr0adqn
ရန်ကုန် စီးပွားရေး တက္ကသိုလ်
0
49803
877075
868233
2025-06-08T22:49:24Z
Celocelmad
130508
/* ရန်ကုန် စီးပွားရေး တက္ကသိုလ်မှ အပ်နှင်းသော ဘွဲ့၊ မဟာဘွဲ့ နှင့် ပါရဂူဘွဲ့များ နှင့် Certificate (လက်မှတ်ငယ်)၊ ဘွဲ့လွန်ဒီပလိုမာများ။ */
877075
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox တက္ကသိုလ်
|တက္ကသိုလ်အမည်(မြန်မာအက္ခရာ) = ရန်ကုန် စီးပွားရေး တက္ကသိုလ်
|တက္ကသိုလ်အမည်(အင်္ဂလိပ်အက္ခရာ)= Yangon University of Economics
|တက္ကသိုလ်အမည်(အခြားအက္ခရာ)=
|ဒေသအခေါ်အမည် =
|တံဆိပ် = Eco sign new.jpg
|တံဆိပ်စာသား = ရန်ကုန် စီးပွားရေး တက္ကသိုလ်၏ အမှတ်တံဆိပ်
|ဆောင်ပုဒ်(မြန်မာအက္ခရာ) = ဝိရိယ၊ ဉာဏ၊ သစ္စာ၊ သမာဓိ
|ဆောင်ပုဒ်(အင်္ဂလိပ်အက္ခရာ) = Stamina, Genius; Loyalty, Oath
|ဆောင်ပုဒ်(အခြားအက္ခရာ) =viriya, ñāṇa, saccā, samādhi
|တည်ထောင်ခုနှစ် = ၁၉၂၄
|ပါမောက္ခချုပ် = ဒေါက်တာ တင်တင်ထွေး<ref>{{cite web|url=http://yueco.edu.mm/rectors-message/|title=Yangon University of Economics Rector's Message|accessdate=20 March 2016|archivedate=8 March 2020|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200308080847/http://www.yueco.edu.mm/rectors-message/}}</ref>
|ဒုတိယပါမောက္ခချုပ် =ဒေါက်တာခင်သီတာငြိမ်း
ဒေါက်တာချိုချိုသိန်း
ဒေါက်တာတင်တင်ဝေ
ဒေါက်တာကြိုင်ကြိုင်သက်
|ဝန်ထမ်း =
|ဘွဲ့ကြိုကျောင်းသား =
|ဘွဲ့လွန်ကျောင်းသား =
|တည်နေရာ = ကမာရွတ်မြို့နယ်၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး
|အကျယ်အဝန်း =
|ပိုင်ဆိုင်မှု =
|ရန်ပုံငွေ =
|အဖွဲ့အစည်း =
|သတင်းစာ =
|အထိမ်းအမှတ်အရောင် =
|အထိမ်းအမှတ်သတ္တဝါ =
|အားကစားအမည် =
|အားကစားအသင်း =
|ဝဘ်ဆိုတ် = {{url|http://yueco.edu.mm}}
}}
[[File:University Scho 21.JPG|thumb|ရန်ကုန် စီးပွားရေး တက္ကသိုလ်]]
ရန်ကုန် စီးပွားရေး တက္ကသိုလ် (Yangon University of Economics) သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏အထင်ကရ စီးပွားရေးနှင့်စီမံခန့်ခွဲမှု တက္ကသိုလ် ဖြစ်သည်။ ၁၉၂၄ ခုနှစ်တွင် ရန်ကုန် တက္ကသိုလ်တွင် ဌာန တစ်ခုအဖြစ်သာ စတင်ခဲ့ပြီး ၁၉၆၄ ခုနှစ်တွင် သီးခြားလွတ်လပ်သော တက္ကသိုလ်အဖြစ် ရပ်တည်ခဲ့သည်။
ရန်ကုန် စီးပွားရေး တက္ကသိုလ်မှ ဘွဲ့ကြို၊ ဘွဲ့လွန်ဒီဂရီနှင့် ဒီပလိုမာ၊ မဟာဒီဂရီများကို စီပွားရေး၊ ဘောဂဗေဒနှင့် စာရင်းအင်းပညာများကို အချိန်ပြည့်/အချိန်ပိုင်း ပို့ချလျက်ရှိသည်။ ရန်ကုန် စီးပွားရေးတက္ကသိုလ် ပရဝုဏ် သုံးခုသည် [[ကမာရွတ်မြို့နယ်]]၊ [[လှိုင်မြို့နယ်]] နှင့် [[ရွာသာကြီးဘူတာ|ရွာသာကြီးနယ်မြေ]]တို့တွင် အသီးသီးတည်ရှိကာ ကမာရွတ်မြို့နယ်ရှိ ပရိဝုဏ်မှာ ပင်မပရိဝုဏ်ဖြစ်သည်။
ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ်သည် မြန်မာနိုင်ငံရှိ စီးပွားရေးနှင့်အခြားဆက်စပ်သော ပညာရပ်များ သင်ကြားသော ကျောင်းများတွင် အကောင်းဆုံး နှင့် Ranking အမြင့်ဆုံး ကျောင်းတကျောင်းအဖြစ်ရပ်တည်နေပါသည်။
==သမိုင်းကြောင်း==
*၁၉၂၄ - [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်|ရန်ကုန် တက္ကသိုလ်]]၏ဘောဂဗေဒဌာန အဖြစ် စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပါသည်။
*၁၉၄၀ - [[ဝါဏိဇ္ဇဗေဒ|ဝါဏ္ဏိဇဗေဒဘာသာ]] ([[ဝါဏိဇ္ဇဗေဒ|Commerce]]) ကို စတင်ပို့ချ ခဲ့ပါသည်။
*၁၉၅၃ - [[စာရင်းအင်း ပညာ|စာရင်းအင်းဘာသာ]] (Statistics) ကို စတင်ပို့ချ ခဲ့ပါသည်။
*၁၉၅၅ - ဝါဏ္ဏိဇဗေဒဌာန (Department of Commerce) အားစတင်ဖွဲ့စည်းပြီး ပိုမိုကောင်းမွန်သော ပညာရပ်များအတွက် လုပ်ဆောင်ခဲ့ပါသည်။
*၁၉၅၆ - စာရင်းအင်းဌာန (Department of Statistics) အားစတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ ပါ သည်။
*၁၉၆၄ - သီးခြားလွတ်လပ်သော တက္ကသိုလ် အဖြစ် ပညာရေးဌာန ၂ဌာန၊ သုတေသနဌာန ၁ခုဖြင့်စတင်တည်ထောင်ခဲ့ပြီး အရည်အချင်းပြည့်ဝသော စီးပွားရေးပညာဘွဲ့ရများကို မွေးထုတ်ခဲ့ပါသည်။
*၁၉၈၇ - သုတေသနဌာနအား စီမံခန့်ခွဲမှုပညာဌာန (Department of Management Studies) အဖြစ် ပြောင်းလဲသက်မှတ်ပြီး အသုံးချဘောဂဗေဒဌာန (Department of Applied Economics) အားစတင်ဖွဲ့စည်း ခဲ့ ပါသည်။
*၁၉၉၅ - အရည်အချင်းပြည့်ဝသော '''စီမံခန့်ခွဲမှုပညာ မဟာဘွဲ့ (Master of Business Administration)''' အား စတင်အပ်နှင်း ခဲ့ ပါသည်။
*၁၉၉၈ - အရည်အချင်းပြည့်ဝသော ပါရဂူဘွဲ့ရများ မွေးထုတ်နိုင်ရန် အစီအစဉ်များ စတင်ခဲ့ပါသည်။
*၂၀ဝ၀ - အရည်အချင်းပြည့်ဝသော ပြည်သူ့ရေးရာစီမံခန့်ခွဲမှူ့ မဟာဘွဲ့ (Master of Public Administration) အား စတင်အပ်နှင်း ခဲ့ ပါသည်။
*၂၀၀၀ - သီးခြား လွတ်လပ်သော တက္ကသိုလ်အဖြစ် ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ် (ရွာသာကြီးနယ်မြေ) ကို စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပါသည်။
*၂၀ဝ၂ - စီးပွားရေးစီမံခန့်ခွဲမှု မဟာဘွဲ့ (Executive Master of Business Administration) နှင့် ပြည်သူ့ရေးရာစီမံခန့်ခွဲမှူ့ မဟာဘွဲ့ (Executive Master of Public Administration) အား စတင်အပ်နှင်း ခဲ့ ပါသည်။
*၂၀ဝ၄ - ဖွံ့ဖြိုးတိုးတတ်မှုပညာမဟာဘွဲ့ (MDevs) အား စတင်အပ်နှင်း ခဲ့ ပါသည်။
*၂၀ဝ၇ - ခေတ် နှင့် အညီ Online MBA စတင်ဖွင့်လှစ် အရည်အချင်းပြည့်ဝသော MBA ဘွဲ့ရများကို မွေးထုတ်ခဲ့ပါသည်။
*၂၀၁၄ - Yangon Institute of Economics မှ Yangon University of Economics ဟု အမည်ပြောင်းလဲပြီး စီးပွားရေးပညာများကို ယခင်ကထက် ပိုပြီး ထိရောက်စွာသင်ကြားခဲ့သည်မှာ ယနေ့ အထိ ဖြစ်ပါသည်။
*၂၀၁၄ - Master of Applied Statistics (MAS) စတင်ခဲ့သည်။
*၂၀၁၅ - လှိုင်နယ်မြေ တွင် BAct, BPA, BDevS, BPS မေဂျာများကို စတင်လက်ခံ သင်ကြားခဲ့သည်။ (COE)
*၂၀၁၉ - လှိုင်နယ်မြေ တွင် B.Com, BBA, Economics, Statistics မေဂျာများကို စတင်လက်ခံ သင်ကြားခဲ့သည်။ (COE)
*၂၀၂၀ - MMM, MHTM, PGDHRM ပရိုဂရမ်များစတင်ခဲ့ပါသည်။
ယခုအခါတွင် ရန်ကုန် စီးပွားရေး တက္ကသိုလ် ၌ အဓိကပညာရေး ၅ ဌာန နှင့် တွဲဖက် ပညာရေးဌာန ၄ ဌာန (မြန်မာစာ၊ အင်္ဂလိပ်စာ၊ သင်္ချာ၊ ပထဝီဝင်) တို့မှ အရည်အချင်းပြည့်ဝသော ကျောင်းသား/သူပေါင်း များစွာအား မွေးထုတ်ပေးလျက်ရှိသည်။
== '''ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ်တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ကြသော ပါမောက္ခချုပ်များ''' ==
{| class="wikitable"
|+
! colspan="3" |'''ပါမောက္ခချုပ်များ'''
|-
|'''၁။'''
|'''Dr. Aye Hlaing'''
|'''(1964 – 1975)'''
|-
|'''၂။'''
|'''Dr. Khin Mg Nyunt'''
|'''(1977 – 1993)'''
|-
|'''၃။'''
|'''Dr. Than Nyun'''
|'''(1993 – 1994)'''
|-
|'''၄။'''
|'''U Myat Thein'''
|'''(1994 – 1997)'''
|-
|'''၅။'''
|'''U Maw Than'''
|'''(1997 – 2000)'''
|-
|'''၆။'''
|'''U Kan Zaw'''
|'''(2000 – 2011)'''
|-
|'''၇။'''
|'''Dr. San Lwin'''
|'''(2012 - 2014)'''
|-
|'''၈။'''
|'''Dr. Khin Naing Oo'''
|'''(2014 – 2018)'''
|-
|'''၉။'''
|'''Dr. Tin Win'''
|'''(2018 – 2020)'''
|-
|'''၁၀။'''
|'''Dr. Tin Tin Htwe'''
|'''(2020 - Current)'''
|}
===ရန်ကုန် စီးပွားရေး တက္ကသိုလ်မှ အပ်နှင်းသော ဘွဲ့၊ မဟာဘွဲ့ နှင့် ပါရဂူဘွဲ့များ နှင့် Certificate (လက်မှတ်ငယ်)၊ ဘွဲ့လွန်ဒီပလိုမာများ။ ===
{| class="wikitable"
|-
!ဘာသာရပ်
!ဘွဲ့ (Bachelor's)
!မဟာဘွဲ့ (Master's)
!ပါရဂူဘွဲ့ (Doctoral)
|-
|စာရင်းကိုင်ပညာ (Accounting)
|စာရင်းကိုင်ပညာဘွဲ့ (B.Act)
|စာရင်းကိုင်ပညာမဟာဘွဲ့ (M.Act)
|ဝါဏ္ဏိဇဗေဒပညာပါရဂူဘွဲ့ (Ph.D.(Com))
|-
|စီမံခန့်ခွဲမှုပညာ (Business Administration)
|စီမံခန့်ခွဲမှုပညာဘွဲ့ (BBA)
|စီမံခန့်ခွဲမှုပညာမဟာဘွဲ့ (MBA)
|ဝါဏ္ဏိဇဗေဒပညာပါရဂူဘွဲ့ (Ph.D.(Com))
|-
|ဝါဏ္ဏိဇဗေဒပညာ (Commerce)
|ဝါဏ္ဏိဇဗေဒပညာဘွဲ့ (B.Com)
|ဝါဏ္ဏိဇဗေဒပညာမဟာဘွဲ့ (M.Com.)
|ဝါဏ္ဏိဇဗေဒပညာပါရဂူဘွဲ့ (Ph.D.(Com))
|-
|ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုပညာ (Development Studies)
|ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုပညာဘွဲ့ (B.Dev.S)
|ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုပညာမဟာဘွဲ့ (M.Dev.S)
|ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုပညာပါရဂူဘွဲ့ (Ph.D.(Econ))
|-
|ဘောဂဗေဒပညာ (Economics)
|ဘောဂဗေဒပညာဘွဲ့ (B.Econ)
|ဘောဂဗေဒပညာမဟာဘွဲ့ (M.Econ)
|ဘောဂဗေဒပညာပါရဂူဘွဲ့ (Ph.D.(Econ))
|-
|စီမံခန့်ခွဲမှုပညာ (Management Studies)
|စီမံခန့်ခွဲမှုပညာဘွဲ့ (B.B.A)
|စီမံခန့်ခွဲမှုပညာ မဟာဘွဲ့ (M.B.A)
|စီမံခန့်ခွဲမှုပညာပါရဂူဘွဲ့ (Ph.D.(Econ))
|-
|လူဦးရေပညာ (Population Studies)
|လူဦးရေပညာဘွဲ့ (B.P.S)
|လူဦးရေပညာမဟာဘွဲ့ (M.P.S)
|လူဦးရေပညာပါရဂူဘွဲ့ (Ph.D.(Stats))
|-
|ပြည်သူ့ရေးရာစီမံခန့်ခွဲမှုပညာ (Public Administration)
|ပြည်သူ့ရေးရာစီမံခန့်ခွဲမှုပညာဘွဲ့ (BPA)
|ပြည်သူ့ရေးရာစီမံခန့်ခွဲမှုပညာမဟာဘွဲ့ (MPA)
|ပြည်သူ့ရေးရာစီမံခန့်ခွဲမှုပညာပါရဂူဘွဲ့ (Ph.D.(Econ))
|-
|စာရင်းအင်းပညာ (Statistics)
|စာရင်းအင်းပညာဘွဲ့ (B.Econs.(Stats))
|စာရင်းအင်းပညာမဟာဘွဲ့ (M.Econs (Stats))
|စာရင်းအင်းပညာပါရဂူဘွဲ့ (Ph.D.(Stats))
|}
== ဘာသာရပ်တခုချင်းစီ အသေးစိတ် ==
=== စာရင်းကိုင်ပညာဘွဲ့ (Bachelor of Accounting - B.Act)<ref name=":0" /> ===
* '''အခြေခံနှင့် ရည်ရွယ်ချက်:''' B.Act သည် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများနှင့် အဖွဲ့အစည်းများ၏ ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ အချက်အလက်များကို စနစ်တကျ မှတ်တမ်းတင်ခြင်း၊ သုံးသပ်ခြင်း၊ အစီရင်ခံခြင်းနှင့် စာရင်းစစ်ဆေးခြင်းဆိုင်ရာ ပညာရပ်များကို အဓိကထား သင်ကြားပေးသည်။ လုပ်ငန်းတစ်ခု၏ ဘဏ္ဍာရေးကျန်းမာရေးကို တိကျစွာ abbနိုင်သော ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များ မွေးထုတ်ရန် ရည်ရွယ်သည်။
* '''သင်ကြားရသော ဘာသာရပ်များနှင့် အသုံးဝင်ပုံ:'''
** '''Financial Accounting (ဘဏ္ဍာရေးစာရင်းကိုင်):''' လုပ်ငန်း၏ အရှုံးအမြတ်၊ ပိုင်ဆိုင်မှုနှင့် ပေးရန်တာဝန်များကို ပြင်ပအဖွဲ့အစည်းများ (ဥပမာ - ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများ၊ အစိုးရ) သိရှိနိုင်ရန် ဘဏ္ဍာရေးအစီရင်ခံစာများ ရေးဆွဲနည်းကို သင်ကြားပေးသည်။
** '''Management Accounting (စီမံခန့်ခွဲမှုစာရင်းကိုင်):''' လုပ်ငန်းတွင်း စီမံခန့်ခွဲသူများ ဆုံးဖြတ်ချက်ချရာတွင် အထောက်အကူဖြစ်စေရန် ကုန်ကျစရိတ်၊ ရသုံးမှန်းခြေငွေစာရင်း စသည်တို့ကို သုံးသပ်နည်း သင်ကြားပေးသည်။
** '''Auditing (စာရင်းစစ်ဆေးခြင်း):''' ဘဏ္ဍာရေးအစီရင်ခံစာများ၏ တိကျမှန်ကန်မှုကို စစ်ဆေးအတည်ပြုပေးသည့် ပညာရပ်ဖြစ်သည်။
** '''Taxation (အခွန်ပညာ):''' နိုင်ငံတော်၏ အခွန်ဥပဒေများနှင့်အညီ အခွန်ဆောင်ရန် တွက်ချက်ခြင်း၊ စီစဉ်ခြင်းများကို သင်ကြားပေးသည်။
* '''ဘာကြောင့် သင်ကြားသင့်သလဲ:''' သင်သည် ဂဏန်းအချက်အလက်များနှင့် အလုပ်လုပ်ရသည်ကို နှစ်သက်ပြီး စေ့စပ်သေချာသူ၊ စည်းစနစ်ကျသူတစ်ယောက်ဆိုလျှင် ဤဘာသာရပ်သည် အလွန်ကိုက်ညီပါသည်။ စီးပွားရေးလောက၏ မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော ကျွမ်းကျင်မှုတစ်ခုဖြစ်သောကြောင့် အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများစွာရှိသည်။
* '''အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ:'''
** စာရင်းကိုင် (Accountant)
** စာရင်းစစ် (Auditor) (ပြည်တွင်း/ပြည်ပ စာရင်းစစ်ကုမ္ပဏီကြီးများတွင်)
** ဘဏ္ဍာရေးမန်နေဂျာ (Finance Manager)
** အခွန်အတိုင်ပင်ခံ (Tax Consultant)
** CFO (Chief Financial Officer) ကဲ့သို့သော ထိပ်တန်းအရာရှိကြီးများအထိ ဖြစ်လာနိုင်သည်။
=== စီးပွားရေးဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲမှုပညာဘွဲ့ (Bachelor of Business Administration - BBA) ===
* '''အခြေခံနှင့် ရည်ရွယ်ချက်:''' BBA သည် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတစ်ခု၏ လုပ်ငန်းဆောင်တာအားလုံးကို အောင်မြင်စွာ စီမံခန့်ခွဲနိုင်ရန် လိုအပ်သော ကျွမ်းကျင်မှုမျိုးစုံကို သင်ကြားပေးသည့် ဘာသာရပ်ဖြစ်သည်။ ဈေးကွက်ရှာဖွေရေး၊ လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်၊ ဘဏ္ဍာရေး၊ လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှု စသည့် ကဏ္ဍစုံတွင် ဦးဆောင်စီမံနိုင်သူများ မွေးထုတ်ရန် ရည်ရွယ်သည်။
* '''သင်ကြားရသော ဘာသာရပ်များနှင့် အသုံးဝင်ပုံ:'''
** '''Principles of Management (စီမံခန့်ခွဲမှု အခြေခံ):''' အဖွဲ့အစည်းများကို ဦးဆောင်ခြင်း၊ စီစဉ်ခြင်း၊ ထိန်းချုပ်ခြင်းဆိုင်ရာ သီအိုရီများကို သင်ကြားပေးသည်။
** '''Marketing Management (ဈေးကွက်စီမံခန့်ခွဲမှု):''' ကုန်ပစ္စည်းနှင့် ဝန်ဆောင်မှုများကို သုံးစွဲသူထံရောက်အောင် မြှင့်တင်ရောင်းချခြင်း၊ ဈေးကွက်သုတေသနပြုလုပ်ခြင်းတို့ကို သင်ပေးသည်။
** '''Human Resource Management (လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ် စီမံခန့်ခွဲမှု):''' ဝန်ထမ်းများ ခန့်အပ်ခြင်း၊ လေ့ကျင့်ပေးခြင်း၊ လုပ်ငန်းခွင်ဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များကို စီမံခန့်ခွဲခြင်းကို သင်ပေးသည်။
** '''Financial Management (ဘဏ္ဍာရေးစီမံခန့်ခွဲမှု):''' လုပ်ငန်းအတွက် ငွေကြေးရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု၊ ရသုံးမှန်းခြေငွေစာရင်းနှင့် ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ ဆုံးဖြတ်ချက်ချခြင်းတို့ကို သင်ပေးသည်။
* '''ဘာကြောင့် သင်ကြားသင့်သလဲ:''' သင်သည် ခေါင်းဆောင်မှုစွမ်းရည်ရှိပြီး လူအများနှင့် ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်ရသည်ကို နှစ်သက်ပါက ဤဘာသာရပ်သည် သင့်တော်ပါသည်။ ဘာသာရပ်တစ်ခုတည်းကို စူးစိုက်လေ့လာခြင်းထက် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတစ်ခုလုံးကို ခြုံငုံနားလည်လိုသူများအတွက် အကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။
* '''အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ:'''
** မားကက်တင်းမန်နေဂျာ (Marketing Manager)
** လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်မန်နေဂျာ (HR Manager)
** ဘဏ်လုပ်ငန်းရှင် (Banker)
** လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှုမန်နေဂျာ (Operations Manager)
** ကိုယ်ပိုင်လုပ်ငန်းရှင် (Entrepreneur)
=== ဝါဏ္ဏိဇဗေဒပညာဘွဲ့ (Bachelor of Commerce - B.Com) ===
* '''အခြေခံနှင့် ရည်ရွယ်ချက်:''' B.Com သည် ကုန်သွယ်မှု၊ စီးပွားရေးနှင့် ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များကို BBA ထက် ပိုမိုကျယ်ပြန့်စွာ သင်ကြားပေးသည်။ စာရင်းကိုင်ပညာ၊ ဘောဂဗေဒ နှင့် စီးပွားရေးဥပဒေတို့ကို ပေါင်းစပ်ထားပြီး ကုန်သွယ်မှုစနစ်တစ်ခုလုံးကို နားလည်စေရန် ရည်ရွယ်သည်။
* '''သင်ကြားရသော ဘာသာရပ်များနှင့် အသုံးဝင်ပုံ:'''
** B.Act နှင့် BBA မှ ဘာသာရပ်အများစု ပါဝင်သည့်အပြင် '''Business Law (စီးပွားရေးဥပဒေ)'''၊ '''Economics (ဘောဂဗေဒ)'''၊ '''Trade (ကုန်သွယ်မှုပညာ)''' တို့ကို ပိုမိုအလေးပေး သင်ကြားသည်။
** နိုင်ငံတကာကုန်သွယ်မှု၊ သွင်းကုန်ထုတ်ကုန်လုပ်ငန်းများနှင့် ဘဏ္ဍာရေးဈေးကွက်များ၏ အလုပ်လုပ်ပုံကို နားလည်စေသည်။
* '''ဘာကြောင့် သင်ကြားသင့်သလဲ:''' သင်သည် စီးပွားရေး၏ ကဏ္ဍတစ်ခုထက်မကကို စိတ်ဝင်စားပြီး အထူးသဖြင့် ကုန်သွယ်မှုနှင့် ဘဏ္ဍာရေးဈေးကွက်များကို နားလည်လိုပါက B.Com သည် BBA ထက် ပိုမိုသင့်တော်နိုင်သည်။
* '''အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ:''' BBA နှင့် B.Act ဘွဲ့ရများ၏ အလုပ်အကိုင်များအပြင်၊
** သွင်းကုန်/ထုတ်ကုန် မန်နေဂျာ (Import/Export Manager)
** ကုန်သွယ်မှုဆိုင်ရာလေ့လာသုံးသပ်သူ (Trade Analyst)
** ဘဏ္ဍာရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ (Financial Analyst)
** အစိုးရ၏ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနများတွင် အလုပ်လုပ်နိုင်သည်။
=== ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုပညာဘွဲ့ (Bachelor of Development Studies - B.Dev.S) ===
* '''အခြေခံနှင့် ရည်ရွယ်ချက်:''' B.Dev.S သည် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ သို့မဟုတ် လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု၏ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ နိုင်ငံရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို အဟန့်အတားဖြစ်စေသည့် ဆင်းရဲမွဲတေမှု၊ မညီမျှမှု၊ ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ ပြဿနာများကို လေ့လာသုံးသပ်ပြီး ဖြေရှင်းနည်းရှာဖွေသည့် ဘာသာရပ်ဖြစ်သည်။ ရေရှည်တည်တံ့သော ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို ဖော်ဆောင်နိုင်မည့် ပညာရှင်များ မွေးထုတ်ရန် ရည်ရွယ်သည်။
* '''သင်ကြားရသော ဘာသာရပ်များနှင့် အသုံးဝင်ပုံ:'''
** '''Development Economics (ဖွံ့ဖြိုးမှု ဘောဂဗေဒ):''' နိုင်ငံများ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုဆိုင်ရာ စီးပွားရေးသီအိုရီများကို လေ့လာရသည်။
** '''Sociology & Anthropology (လူမှုဗေဒနှင့် မနုဿဗေဒ):''' လူ့အဖွဲ့အစည်း၏ ဖွဲ့စည်းပုံ၊ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးဆိုင်ရာ အကျိုးသက်ရောက်မှုများကို လေ့လာရသည်။
** '''Project Management (စီမံကိန်း စီမံခန့်ခွဲမှု):''' ဖွံ့ဖြိုးရေးစီမံကိန်းများကို ရေးဆွဲခြင်း၊ အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းနှင့် အကဲဖြတ်ခြင်းတို့ကို သင်ကြားပေးသည်။
** '''Environmental Studies (ပတ်ဝန်းကျင်လေ့လာမှု):''' ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် ပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေး ဟန်ချက်ညီစေရန် လေ့လာရသည်။
* '''ဘာကြောင့် သင်ကြားသင့်သလဲ:''' သင်သည် လူ့အဖွဲ့အစည်းကို ကူညီလိုစိတ်ရှိပြီး ကမ္ဘာကြီးကို ပိုမိုကောင်းမွန်သောနေရာတစ်ခုဖြစ်အောင် ပြောင်းလဲလိုစိတ် ပြင်းပြပါက ဤဘာသာရပ်သည် အလွန်အဓိပ္ပာယ်ရှိသော ရွေးချယ်မှုတစ်ခု ဖြစ်သည်။
* '''အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ:'''
** အစိုးရမဟုတ်သော အဖွဲ့အစည်းများ (NGOs, INGOs)
** ကုလသမဂ္ဂ (United Nations) နှင့် လက်အောက်ခံအဖွဲ့အစည်းများ
** အစိုးရ၏ စီမံကိန်းနှင့် ဘဏ္ဍာရေး၊ ကျေးလက်ဖွံ့ဖြိုးရေး ဝန်ကြီးဌာနများ
** ဖွံ့ဖြိုးရေးဆိုင်ရာ သုတေသီ (Development Researcher)
** လူမှုရေးလုပ်ငန်းရှင် (Social Entrepreneur)
=== ဘောဂဗေဒပညာဘွဲ့ (Bachelor of Economics - B.Econ) ===
* '''အခြေခံနှင့် ရည်ရွယ်ချက်:''' B.Econ သည် ကုန်ပစ္စည်းနှင့် ဝန်ဆောင်မှုများကို မည်သို့ထုတ်လုပ်၊ ဖြန့်ဖြူး၊ သုံးစွဲကြသည်ကို လေ့လာသည့် ပညာရပ်ဖြစ်သည်။ တစ်ဦးချင်း၊ ကုမ္ပဏီများနှင့် နိုင်ငံများ၏ စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ဆုံးဖြတ်ချက်ချပုံများနှင့် ၎င်းတို့၏ အကျိုးဆက်များကို နားလည်စေရန် ရည်ရွယ်သည်။
* '''သင်ကြားရသော ဘာသာရပ်များနှင့် အသုံးဝင်ပုံ:'''
** '''Microeconomics (အသေးစား ဘောဂဗေဒ):''' လူတစ်ဦးချင်းနှင့် ကုမ္ပဏီများ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ချပုံ (ဥပမာ - ဈေးနှုန်းသတ်မှတ်ပုံ) ကို လေ့လာသည်။
** '''Macroeconomics (အကြီးစား ဘောဂဗေဒ):''' နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံလုံး၏ စီးပွားရေး (ဥပမာ - GDP၊ ငွေကြေးဖောင်းပွမှု၊ အလုပ်လက်မဲ့နှုန်း) ကို လေ့လာသည်။
** '''Econometrics (စီးပွားရေးတိုင်းတာမှု ပညာ):''' စီးပွားရေးဆိုင်ရာ အချက်အလက်များကို ကိန်းဂဏန်းနည်းလမ်းများသုံး၍ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်း ဖြစ်သည်။
** '''Public Finance (ပြည်သူ့ဘဏ္ဍာရေး):''' အစိုးရ၏ အခွန်ကောက်ခံမှုနှင့် အသုံးစရိတ်များက စီးပွားရေးအပေါ် သက်ရောက်မှုကို လေ့လာသည်။
* '''ဘာကြောင့် သင်ကြားသင့်သလဲ:''' သင်သည် ကမ္ဘာကြီး၏ စီးပွားရေးစနစ်များ မည်သို့လည်ပတ်နေသည်ကို စိတ်ဝင်စားပြီး ပြဿနာများကို ကျိုးကြောင်းဆီလျော်စွာ တွေးခေါ်ဖြေရှင်းလိုသူဖြစ်ပါက ဤဘာသာရပ်သည် အကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။
* '''အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ:'''
** စီးပွားရေးပညာရှင်/သုံးသပ်သူ (Economist/Analyst) (ဘဏ်၊ ဘဏ္ဍာရေးကုမ္ပဏီများတွင်)
** အစိုးရ၏ ဗဟိုဘဏ်၊ စီမံကိန်းနှင့် ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာနများ
** ဈေးကွက်သုတေသီ (Market Researcher)
** မူဝါဒရေးရာလေ့လာသုံးသပ်သူ (Policy Analyst)
=== လူဦးရေပညာဘွဲ့ (Bachelor of Population Studies - B.P.S) ===
* '''အခြေခံနှင့် ရည်ရွယ်ချက်:''' B.P.S သည် လူဦးရေ၏ အရွယ်အစား၊ ဖွဲ့စည်းပုံ၊ ပြောင်းလဲမှု (မွေးဖွားနှုန်း၊ သေဆုံးနှုန်း၊ ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်မှု) နှင့် ၎င်းတို့က လူ့အဖွဲ့အစည်းအပေါ် သက်ရောက်မှုများကို သိပ္ပံနည်းကျ လေ့လာသည့် ပညာရပ်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတော်၏ မူဝါဒများချမှတ်ရာတွင် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော လူဦးရေဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များ မွေးထုတ်ရန် ရည်ရွယ်သည်။
* '''သင်ကြားရသော ဘာသာရပ်များနှင့် အသုံးဝင်ပုံ:'''
** '''Demographic Techniques (လူဦးရေဆိုင်ရာ နည်းပညာများ):''' လူဦးရေအချက်အလက်များကို စုဆောင်း၊ တွက်ချက်၊ ခန့်မှန်းနည်းများကို သင်ပေးသည်။
** '''Fertility, Mortality, Migration (မွေးဖွားနှုန်း၊ သေဆုံးနှုန်း၊ ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်မှု):''' လူဦးရေပြောင်းလဲစေသည့် အဓိကအချက်များကို လေ့လာသည်။
** '''Population and Development (လူဦးရေနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု):''' လူဦးရေတိုးပွားမှုက နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေး၊ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေးအပေါ် သက်ရောက်မှုကို လေ့လာသည်။
* '''ဘာကြောင့် သင်ကြားသင့်သလဲ:''' သင်သည် လူမှုရေးပြဿနာများကို စိတ်ဝင်စားပြီး အချက်အလက်များအပေါ် အခြေခံ၍ သုတေသနပြုလုပ်ရသည်ကို နှစ်သက်ပါက ဤဘာသာရပ်သည် ထူးခြားပြီး အရေးပါသော နယ်ပယ်တစ်ခုဖြစ်သည်။
* '''အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ:'''
** လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အားဝန်ကြီးဌာန
** ကျန်းမာရေးနှင့် အားကစားဝန်ကြီးဌာန၊ စီမံကိန်းနှင့် ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာန
** NGOs, INGOs, UN အဖွဲ့အစည်းများ (အထူးသဖြင့် UNFPA)
** လူဦးရေဆိုင်ရာ သုတေသီ (Demographer/Researcher)
=== ပြည်သူ့ရေးရာစီမံခန့်ခွဲမှုပညာဘွဲ့ (Bachelor of Public Administration - BPA) ===
* '''အခြေခံနှင့် ရည်ရွယ်ချက်:''' BPA သည် အစိုးရအဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပြည်သူ့ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းများကို ထိရောက်စွာ စီမံခန့်ခွဲအုပ်ချုပ်နိုင်ရန် လေ့လာသည့် ပညာရပ်ဖြစ်သည်။ BBA က ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍကို အဓိကထားချိန်တွင် BPA က ပြည်သူ့ကဏ္ဍ (Public Sector) ကို အဓိကထားသည်။ အရည်အချင်းပြည့်ဝသော ပြည်သူ့ဝန်ထမ်းကောင်းများ ဖြစ်လာစေရန် ရည်ရွယ်သည်။
* '''သင်ကြားရသော ဘာသာရပ်များနှင့် အသုံးဝင်ပုံ:'''
** '''Public Policy Analysis (ပြည်သူ့မူဝါဒ သုံးသပ်ခြင်း):''' အစိုးရ၏ မူဝါဒများ ချမှတ်ပုံ၊ အကောင်အထည်ဖော်ပုံနှင့် အကျိုးသက်ရောက်မှုများကို လေ့လာသည်။
** '''Public Financial Management (ပြည်သူ့ဘဏ္ဍာရေး စီမံခန့်ခွဲမှု):''' နိုင်ငံတော်၏ ဘတ်ဂျက်ရေးဆွဲခြင်း၊ အသုံးစရိတ်များကို စီမံခန့်ခွဲခြင်းကို သင်ပေးသည်။
** '''Governance and Ethics (အုပ်ချုပ်မှုနှင့် ကျင့်ဝတ်):''' ကောင်းမွန်သောအုပ်ချုပ်ရေးစနစ်နှင့် ပြည်သူ့ဝန်ထမ်းကျင့်ဝတ်များကို လေ့လာသည်။
* '''ဘာကြောင့် သင်ကြားသင့်သလဲ:''' သင်သည် နိုင်ငံ့အရေးနှင့် အစိုးရ၏ အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားတွင် ပါဝင်ဆောင်ရွက်လိုစိတ်ရှိပါက ဤဘာသာရပ်သည် အသင့်တော်ဆုံးဖြစ်သည်။
* '''အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ:'''
** ပြည်ထောင်စုရာထူးဝန်အဖွဲ့မှတစ်ဆင့် အစိုးရဝန်ကြီးဌာနအသီးသီးတွင် အရာရှိအဖြစ် ဝင်ရောက်နိုင်သည်။
** မြို့တော်စည်ပင်သာယာရေးကော်မတီများကဲ့သို့သော ဒေသအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့အစည်းများ
** မူဝါဒရေးရာ အတိုင်ပင်ခံ (Policy Advisor)
** Public Sector Undertakings (PSU) များတွင် မန်နေဂျာ။
=== စာရင်းအင်းပညာဘွဲ့ (Bachelor of Economics (Statistics) - B.Econs.(Stats)) ===
* '''အခြေခံနှင့် ရည်ရွယ်ချက်:''' ဤဘွဲ့သည် ဘောဂဗေဒပညာကို အခြေခံပြီး စာရင်းအင်းပညာ (Statistics) ကို အထူးပြုလေ့လာရခြင်း ဖြစ်သည်။ အချက်အလက် (Data) များကို စုဆောင်းခြင်း၊ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်း၊ အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုခြင်းနှင့် မော်ဒယ်လ်များတည်ဆောက်၍ အနာဂတ်ကို ခန့်မှန်းခြင်းဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်မှုများကို သင်ကြားပေးသည်။ Data-driven world တွင် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော Data Scientist များ၊ Statisticians များ မွေးထုတ်ရန် ရည်ရွယ်သည်။
* '''သင်ကြားရသော ဘာသာရပ်များနှင့် အသုံးဝင်ပုံ:'''
** '''Probability and Statistical Theory (ဖြစ်နိုင်ခြေနှင့် စာရင်းအင်းသီအိုရီ):''' စာရင်းအင်းပညာ၏ အခြေခံသဘောတရားများကို နက်နက်နဲနဲ လေ့လာရသည်။
** '''Data Analysis & Regression (အချက်အလက်သုံးသပ်ခြင်းနှင့် ဆက်စပ်မှုပုံဖော်ခြင်း):''' အချက်အလက်များကြားက ဆက်စပ်မှုကို ရှာဖွေပြီး ပုံစံထုတ်ခြင်းကို သင်ပေးသည်။
** '''Econometrics (စီးပွားရေးတိုင်းတာမှုပညာ):''' B.Econ ထက် ပိုမိုနက်ရှိုင်းစွာ သင်ကြားရပြီး စီးပွားရေးမော်ဒယ်လ်များ တည်ဆောက်ရသည်။
** '''Statistical Software (စာရင်းအင်းဆော့ဖ်ဝဲလ်):''' R, SPSS, Stata ကဲ့သို့သော ကွန်ပျူတာဆော့ဖ်ဝဲလ်များ အသုံးပြု၍ Data များကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာနည်း သင်ကြားပေးသည်။
* '''ဘာကြောင့် သင်ကြားသင့်သလဲ:''' သင်သည် သင်္ချာ၊ ကိန်းဂဏန်းနှင့် ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်များကို စိတ်ဝင်စားပြီး အချက်အလက်များထဲမှ တန်ဖိုးရှိသော အတွင်းကျကျအချက်များကို ရှာဖွေဖော်ထုတ်လိုပါက ဤဘာသာရပ်သည် အနာဂတ်အတွက် အလားအလာအကောင်းဆုံး ဘာသာရပ်တစ်ခုဖြစ်သည်။
* '''အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ:'''
** Data Analyst / Data Scientist
** Statistician (စာရင်းအင်းပညာရှင်)
** Market Research Analyst
** Financial Analyst (Quantitative Analyst)
** Risk Analyst
** နည်းပညာကုမ္ပဏီများ၊ ဘဏ်များ၊ အာမခံကုမ္ပဏီများနှင့် သုတေသနအဖွဲ့အစည်းများတွင် အလွန်လိုအပ်သော ကျွမ်းကျင်မှုဖြစ်သည်။
== ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ် တွင် သင်ကြားနေသာ ဘာသာရပ်များ ==
=== စာရင်းကိုင်ပညာဘွဲ့ (B.Act) ===
* Myanmar
* Business English
* Business Mathematics
* Introductory Microeconomics
* Fundamentals of Statistics
* Business Organization
* New Economic Geography
* Introductory Macroeconomics
* Business Accounting
* Aspects of Myanmar
* Mathematics
* General Management
* Cost and Management Accounting
* Financial Accounting
* Applied Statistics (Elective Courses)
* Marketing Management
* Business Law
* Financial Management
* Advanced Accounting
* Management Science
* Business Communication
* Production and Operations Management
* Human Resource Management
* Business Research Methods
* Business Planning
* Financial Reporting Standards & Public Sector Accounting & Auditing
* Accounting Information System
* International Accounting
* Advanced Financial Reporting Standards
* Money, Banking & Finance
* Strategic Management Accounting
* Capital Markets & Finance
* Customer Communication
* Managerial Mathematics
* Applied Accounting Theories
* Portfolio Management
* Corporate Governance
* Corporate Financial Reporting
* Business Ethics
* Entrepreneurship & Small Business Management
=== စာရင်းကိုင်ပညာမဟာဘွဲ့ (M.Act) ===
* Strategic Management
* Advanced Marketing Management
* Human Resource Management
* Advanced Financial Management
* Advanced Production & Operations Management
* Consumer Behavior
* Bank Management
* Managerial Mathematics/ Statistical Analysis and Research Methodology
* Business Ethics
* Auditing and Assurance Services
* International Finance (Optional Courses)
* International Business Management (Optional Courses)
=== စီမံခန့်ခွဲမှုပညာဘွဲ့ (BBA) ===
* Myanmar
* Business English
* Business Mathematics
* Introductory
* Microeconomics
* Fundamental of Statistics I
* Business Organization
* Aspects of Myanmar
* New Economic Geography
* Introductory Macroeconomics
* Fundamental of Statistics II
* Business Accounting
* General Management
* Financial Accounting I
* Decision Science
* Principle of Marketing
* Applied Statistics I
* Financial Accounting II
* Managerial Accounting I
* Production and Operations Management
* Fundamentals of Human Resource Management
* Applied Statistics II
* Leadership
* Marketing Management
* Business Ethics
* Business Communication
* Business Research Methodology
* Business Law
* Managerial Accounting II
* Consumer Behavior
* Human Resource Management
* Introduction to Finance
* Personal Development
* Supply Chain Management
* Strategic Management
* Entrepreneurship and Small Business Management
* Research Project: Proposal and Preparation
* International Business Management
* Auditing/Public Sector Accounting
* Research Project: Submitting and Evaluation
* Corporate Strategy Corporate Finance
* Information Technology for Business
* Organizational Behavior
* Corporate Governance
* Marketing Research
* Cross Culture Communication
* Service Management
* Banking and Financial Institutions
* Change Management
* Quantitative and Analytical Skills
* Project Management
=== စီမံခန့်ခွဲမှုပညာမဟာဘွဲ့ (MBA) ===
* General Management
* Macroeconomic Environment
* Mathematics and Statistics for Management
* Managerial Accounting
* Legal Framework for Business
* Human Resource Management
* Production & Operations Management
* Financial Management
* Entrepreneurship & Small Business Management
* Marketing Management
* Strategic Management
* Management Information Systems
* International Business Management
* Logistics & Supply Chain Management
* Organizational Design
* and Development
* Service Management
* Change Management
* Customer Relationship Management
* MBA Thesis
=== ဝါဏ္ဏိဇဗေဒပညာဘွဲ့ (B.Com) ===
* Myanmar
* Business English
* Business Mathematics
* Introductory Microeconomics
* Fundamentals of Statistics
* Business Organization
* Aspects of Myanmar
* New Economic Geography
* Introductory Macroeconomics
* Business Accounting
* Mathematics
* General Management
* Cost and Management Accounting
* Financial Accounting
* Applied Statistics I (Elective Courses)
* Marketing Management
* Business Law
* Financial Management
* Advanced Accounting
* Management Science
* Business Communication
* Production and Operations Management
* Human Resource Management
* Business Research Methods
* Business Planning
* Financial Reporting Standards & Public Sector Accounting
* Financial Institution
* Management
* Risk Management
* Brand Management
* Consumer Behaviour
* Performance Management
* Organizational Behaviour
* International Accounting
* International Marketing Management
* Innovation and Entrepreneurship
* Hospitality Management
* Organizational Behaviour
* Money, Banking and Finance
* Service Management
* Strategic Human Resource Management
* Customer Communication
* Managerial Mathematics
* Organizational Leadership and Change
* Portfolio Management
* International Business Management
* Customer RelationshipManagement
=== ဝါဏ္ဏိဇဗေဒပညာမဟာဘွဲ့ (M.Com.) ===
* Strategic Management
* Advanced Marketing Management
* Human Resource Management
* Advanced Financial Management
* Advanced Production & Operations Management
* Consumer Behavior
* Bank Management
* Managerial Mathematics / Statistical Analysis and Research
* Methodology
* Business Ethics
* Auditing and Assurance Services
* International Finance (Optional Courses)
* International Business Management (Optional Courses)
=== ဝါဏ္ဏိဇဗေဒပညာပါရဂူဘွဲ့ (Ph.D.(Com)) ===
* Consumer Behavior
* Service Management
* Management
* Operations Management
* Globalizing Human Resource Management
* Marketing Research
* Contemporary Strategic
* Management
* Business Codes of Ethics
=== ဘောဂဗေဒပညာဘွဲ့ (B.Econ) ===
* Myanmar
* Business English
* Business Mathematics
* Introductory Microeconomics
* Macroeconomics
* Business Organization
* Business Accounting
* Aspects of Myanmar
* Research Methodology
* International Finance
* Human Resource Economics
* Monetary Economics
* Rural Development I
* Agricultural Economics
* Economic Policy and Planning
* Urban and Regional Economics
* Environmental and Natural Resource Economics
* Introductory Microeconomics
* Introductory Macroeconomics
* Money, Banking and Finance
* Mathematical Economics
* Economics of Education
* Microeconomics I
* Macroeconomics I
* Public Finance
* ASEAN Economies
* Microeconomics II
* Macroeconomics II
* Economics of Health
* Econometrics
* Modern Economic History
* Development Economics
* International Trade
* Organization, Markets and Governance
* Public Economics
* Rural Development II
* Managerial Economics
* Economic Development of Myanmar
=== ဘောဂဗေဒပညာမဟာဘွဲ့ (M.Econ) ===
* Microeconomics
* Macroeconomics
* Economics of Development
* Mathematics for Economics
* Economics of Social Issues
* Modern Labor Economics: Theory and Public Policy
* Economic Policy Analysis
* Research Methodology
* Macroeconomic Analysis Economic Reforms in
* Developing Countries Welfare Economics Managerial Economics
* Environmental & Natural Resource Economics
* Korean Industrialization
=== ဘောဂဗေဒပညာပါရဂူဘွဲ့ (Ph.D.(Econ)) ===
* Advanced Macroeconomics
* Econometric Modeling and Application
* Advanced International Economics
* Advanced Development Economics
* Advanced Monetary Economics
* Advanced Agricultural Economics
* Advanced Industrial Economics
* Research Methodology and Computer Software Applications
=== စာရင်းအင်းပညာဘွဲ့ (B.Econs.(Stats)) ===
* Myanmar
* Business English
* Business Mathematics
* Introductory Microeconomics
* Macroeconomics
* Business Organization
* Business Accounting
* Aspects of Myanmar
* New Economic Geography
* Fundamentals of Statistics I & II
* Mathematics
* Statistical Theory I & II
* Regression Analysis
* Social Statistics
* Sample Survey Methodology I & II
* Statistical Linear Models
* Economic Statistics
* Applied Statistics I & II
* Applied Time Series Analysis I & II
* Time Series Analysis I & II
* Qualitative Data Analysis
* Actuarial Statistics
* Operations Research I & II
* Demographic Analysis
* Fundamentals of Research Methodology
* Non- Parametric Statistics
* Design and Analysis of Experiment I
* Project: proposal and preparation
* Applied Econometrics Data Science
* Project: Submitting and Evaluation
* Stochastic Processes I & II
* Fundamentals of
* Multivariate Analysis
* Statistical Research Methodology I & II
* Design and Analysis of
* Experiments II
* Education and Health
* Statistics
* Econometric Modeling
* Time Series Analysis and
* Forecasting
* Statistical Decision Making
* Statistical Techniques for Quality Control
=== စာရင်းအင်းပညာမဟာဘွဲ့ (M.Econs (Stats)) ===
* Mathematics
* Macroeconometrics
* Microeconometrics
* Probability and Distribution Theory I
* Statistical Inference I
* Theory of Stochastic Process
* Sample Survey Theory and Methods
* Time Series Analysis and Forecasting
* Economics and Social Statistics
* Research Methodology and Statistical Packages for Research
* Multivariate Analysis
* Econometrics Theory
* Financial and Insurance Statistics
* Statistical Decision Theory
* Advanced Nonparametric Statistics
* Advanced Operations
* Research and Optimization Techniques
* Spectral Analysis of Time Series
* Statistical Aspects of Education and Manpower Planning
=== စာရင်းအင်းပညာပါရဂူဘွဲ့ (Ph.D.(Stats)) ===
* Advanced Statistical Inference
* Advanced Econometrics
* Statistical Research Methodology
* Population and Development Statistics I
* Financial Econometrics
* Advanced Sample Survey Theory and Methods II
* Advanced Stochastic Process
* Advanced Time Series and Forecasting II
* Advanced Probability and Distribution Theory II
* Advanced Econometrics Theory
* Advanced Statistical
* Decision Theory
* Advanced Multivariate Analysis
* Advanced Financial Management
* Advanced Strategic Management
* General Management
* Advanced Microeconomics
* Advanced Macroeconomics
* International Economics
=== ပြင်ပ ဘွဲ့ရ မဟာဘွဲ့ အစီအစဉ်များ ===
'''ပုံမှန်နေ့သင်တန်း၏ ဒုတိယနှစ် နှင့် နောက် ဆုံးနှစ် မဟာဘွဲ့သင်တန်းတက်ရောက်ရန်အဆင့်မီသူများကို မဟာဘွဲ့များပေးအပ်သည့်အပြင် အခြားဘွဲ့ရ (လုပ်ငန်းအတွေ့အကြုံရှိသော)သူများကိုလဲ အောက်ပါ မဟာဘွဲ့များ ပေး အပ်ပါသည်။'''
'''1. Master Of Banking & Finance (MBF)'''
'''2. Executive Master Of Banking & Finance (EMBF)'''
'''3. Master of Hotel Tourism Management (MHTM)'''
'''4. Master of Marketing Management (MMM)'''
'''5. Master of Human Resource Management (MHRM)'''
'''6. Executive Master Of Business Administration (EMBA)'''
'''7. Online Master Of Business Administration'''
'''မှတ်ချက် - မဟာဘွဲ့ သင်တန်းတက်ရောက်ရန်အတွက် ဝင်ခွင့်စာမေးပွဲများကို သက်ဆိုင်ရာ စာပေဌာန များမှ တာဝန်ယူကျင်းပပြီး ဝင်ခွင့်သတ်မှတ်ချက်များကို နိုင်ငံတော်ပိုင် သတင်းစာများမှတဆင့် ကြော်ငြာလေ့ရှိပါသည်။'''
=== ဒီပလိုမာ နှင့် ဘွဲ့လွန် ဒီပလိုမာ ဘွဲ့များ ===
# '''Diploma in Management and Administration (DMA)'''
# '''Post Graduate Diploma in Marketing Management (PGDMM)'''
# '''Post Graduate Diploma in Research Studies (PGDRS)'''
# '''Post Graduate Diploma in Human Resource Management (PGDHRM)'''
# '''Diploma in Development Studies (Dip DS)'''
# '''Diploma in Business Studies (DBS)'''
# '''Diploma in Financial Accounting (DFAc)'''
# '''Diploma in Management Accounting (DMAc)'''
# '''Diploma in Secretarial Management (DSM)'''
=== Certificate (လက်မှတ်ငယ်) ===
# '''Certificate in Business Studies CBS'''
# '''Certificate in Advanced Business Studies CABS'''
== '''ဌာနများ''' ==
=== အဓိကပညာရေး ၅ ဌာန ===
# Department of Economics
# Department of Commerce
# Department of Statistics
# Department of Management Studies
# Department of Applied Economics
=== '''တွဲဖက် ပညာရေးဌာန ၄ ဌာန''' ===
# Department of Myanmar
# Department of English
# Department of Mathematics
# Department of Geography
=== စီမံအုပ်ချုပ်ရေး / အခြား ဌာန ===
==== စီမံခန့်ခွဲရေးဌာန ====
'''. စီမံရေးရာဌာန'''
'''. ဝန်ထမ်းရေးရာဌာနခွဲ'''
'''. နယ်မြေဌာနခွဲ'''
==== '''ဘဏ္ဍာရေးရာဌာန''' ====
'''. ငွေစာရင်းဌာနခွဲ'''
'''. ငွေကိုင်ဌာနခွဲ'''
'''. ပစ္စည်းဌာနခွဲ'''
==== '''နယ်မြေအင်ဂျင်နီယာဌာန''' ====
'''. မြို့ပြအင်/ယာဌာနခွဲ'''
'''. စတိုအင်/ယာဌာနခွဲ'''
'''. ရေသန့်အင်/ယာဌာနခွဲ'''
'''. လျှပ်စစ်အင်/ယာဌာနခွဲ'''
==== '''သင်တန်းရေးရာဌာန''' ====
'''. ကျောင်းသားရေးရာဌာနခွဲ'''
'''. အားကစားဌာနခွဲ'''
'''. စာမေးပွဲဘွဲ့နှင့်ဌာနခွဲ'''
'''. နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးဌာနခွဲ'''
'''. စာကြည့်တိုက်ဌာနခွဲ'''
==== '''သုတေသနနှင့် ဖွံ့ဖြိုးမှုဌာန''' ====
'''. သတင်းအချက်အလက်နှင့် ဆက်သွယ်ရေး၊ နည်းပညာဌာနခွဲ'''
'''သင်ကြားရေးဌာန'''
== '''ရန်ကုန်စီးပွားရေး တက္ကသိုလ် ဝင်ခွင့် လိုအပ်ချက်များ''' ==
=== ဝင်ခွင့် ===
တက္ကသိုလ်ဝင် စာမေးပွဲ ကို အောင်မြင်ပြီး ရန်ကုန်စီးပွားရေး တက္ကသိုလ်သို့ ဝင်ခွင့် လျှောက်ထားသည့် ကျောင်းသားများ၏ ရမှတ်များကို အခြေခံ ပြီး တက္ကသိုလ် ဗဟိုကောင်စီ ၏ စည်းမျဉ်းများအတိုင်း အဆင့်မြင့် ပညာ ဦးစီးဌာန (DHE) မှ ရွေးချယ်ပေးသည်။
=== ဒီဂရီ အတွက်လိုအပ်ချက်များ ===
အထူးပြု ဘာသာရပ်များ ရွေးချယ်ခြင်းကို ပထမနှစ် တွင် စတင်ပြီးရွေးချယ်ရပါသည်။ ဒီဂရီ ဘွဲ့ အတွက် ကြာမြင့်ချိန် စာသင်နှစ် 4 နှစ် ဖြစ်ပါသည်။ ပညာသင်နှစ် ၁ နှစ်တိုင်းတွင် semester (၂) ခုစီရှိမည်ဖြစ်ပြီး semester (၁) ခုပြီးတိုင်း စာမေးပွဲ များ ကျင်းပပါသည်။ နောက်ဆုံးနှစ် ကျောင်းသား / သူများသည် ရေးဖြေ စာမေးပွဲ များ ကို အောင်မြင်ရန်လိုအပ်သည့်အပြင် ဘွဲ့ အတွက်လိုအပ်သော ကျမ်းစာငယ် (Term Paper) ပြုစုခြင်း နှင့် လူတွေ့ စာမေးပွဲများ ဖြေဆိုရန် လိုအပ်ပါသည်။ ကျောင်းသား / သူများသည် ဘာသာရပ်တစ်ခုစီတွင် အနည်းဆုံး Grade 3 ရရှိရန် လိုအပ်သည်။ ဘွဲ့ကြိုဘွဲ့သင်တန်းများနှင့် ဂုဏ်ထူးဘွဲ့သင်တန်းများ၏ အဆင့်သတ်မှတ်ခြင်းစနစ်မှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။
{| class="wikitable"
|+
!စဉ်
!ရမှတ်
!အဆင့်သတ်မှတ်ချက်
!သာမန်ဘွဲ့ အတွက်
!အဆင့်သတ်မှတ်ချက်
!မဟာ ဘွဲ့ နှင့် ပါရဂူ ဘွဲ့များ အတွက်
|-
|'''1.'''
|'''၇၅ နှင့် အထက်'''
|'''5'''
| rowspan="3" |'''အောင်မြင်ပါသည်။'''
|'''5'''
| rowspan="2" |'''အောင်မြင်ပါသည်။'''
|-
|'''2'''
|'''၆၅ မှတ်နှင့် ၇၄ မှတ်ကြား'''
|'''4'''
|'''4'''
|-
|'''3'''
|'''၅၀ မှတ် နှင့် ၆၄ မှတ်ကြား'''
|'''3'''
|'''3'''
| rowspan="3" |'''ကျရှုံးပါသည်။'''
|-
|'''4'''
|'''၃၅ မှတ်နှင့် ၄၉ မှတ်ကြား'''
|'''2'''
| rowspan="2" |'''ကျရှုံးပါသည်။'''
|'''2'''
|-
|'''5'''
|'''၃၅ မှတ်နှင့် အောက်'''
|'''1'''
|'''1'''
|}
ပညာသင် ကာလ ကြာချိန်များမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်ပါသည်။
* '''ပထမဘွဲ့ ၄ နှစ်'''
* '''ဂုဏ်ထူးတန်း မဟာဘွဲ့ ၅ နှစ်'''
* '''မဟာဘွဲ့ ၂ နှစ်'''
* '''ဘွဲ့လွန်ဒီပလိုမာ ၂ နှစ်'''
* '''ပါရဂူဘွဲ့ ၅ နှစ်'''
=== ဂုဏ်ထူးတန်း ဘွဲ့များအတွက်လိုအပ်ချက်များ ===
* ဒုတိယနှစ်စာမေးပွဲများတွင် အခြေခံဘာသာရပ်နှစ်ခု၌ Grade Points 5 ဖြင့် အောင်မြင်ပြီး ပညာသင်ကာလ ၂ ခု အတွက် စုစုပေါင်း Grade Point Average (GPA) ကို GPA 4 နှင့်အထက်ရရှိရန် လိုအပ်ပြီး ဂုဏ်ထူးတန်းအတွက် မှတ်ပုံတင်လျှောက်ထားရန် အရည်အချင်းပြည့်မီပါသည်။
* ဂုဏ်ထူးတန်းဘွဲ့သင်တန်းကာလမှာ ၃ နှစ်ဖြစ်သည်။
* ပထမနှစ်နှင့် ဒုတိယနှစ်အတွက် နှစ်နှစ်ကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားပါက စုစုပေါင်း လေ့လာမှုကာလမှာ ငါးနှစ်ဖြစ်သည်။
* ဂုဏ်ထူးတန်း ကျောင်းသားများကို စာမေးပွဲဖြေဆိုရန် တစ်ကြိမ်သာ တက်ရောက်ခွင့်ပြုထားသည်။
* ဂုဏ်ထူးစာမေးပွဲတွင် ရေးဖြေနှင့် နှုတ်ဖြေ လူတွေ့ စာမေးပွဲ နှစ်ခုလုံး ပါဝင်ပါသည်။
* ရေးဖြေစာမေးပွဲတွင် ကျောင်းသားသည် ဘာသာရပ်တစ်ခုစီတွင် Grade Point 4 ရှိရမည်။
* ဂုဏ်ထူးတန်း တက်ရောက်နေစဉ် သတ်မှတ်ထားသော အရည်အချင်းများ မပြည့်မီပါက သာမန်ဘွဲ့ကိုသာ ရရှိမည်ဖြစ်သည်။
* စာမေးပွဲရလဒ်များကို အောက်ပါ အတန်းငါးတန်းအလိုက် ထုတ်ပြန်သည်။
# ပထမတန်းဂုဏ်ထူးတန်း
# ဒုတိယတန်း ဂုဏ်ထူးတန်း (ပထမတန်း)၊
# ဒုတိယတန်း ဂုဏ်ထူးတန်း (ဒုတိယတန်း)၊
# တတိယတန်းဂုဏ်ထူးတန်း
# B.Econ / B.Com (သာမန်ဘွဲ့)၊
* ဒုတိယနှစ် စာမေးပွဲ အောင်မြင်ပြီးနောက် ဂုဏ်ထူးတန်း အတန်းသို့ တက်ရောက်ရန် အရည်အချင်းမပြည့်မီသော ကျောင်းသားသည် နောက်ဆုံးနှစ်သင်တန်းများတွင် CGPA 4 နှင့်အထက် ရရှိပါက နောက်ဆုံးနှစ်သင်တန်းများ ပေါင်းစပ်ထားသော မဟာဘွဲ့ အရည်အချင်းစစ် အတန်းများသို့ တက်ရောက်ရန် အခွင့်အရေးများရှိသည်။
=== မာစတာဒီဂရီများအတွက်လိုအပ်ချက်များ ===
* မာစတာဒီဂရီပရိုဂရမ် ဟူ၍ နှစ်မျိုးရှိပြီး ပုံမှန်ဒီဂရီပရိုဂရမ်နှင့် ပရော်ဖက်ရှင်နယ်ဒီဂရီပရိုဂရမ်ဟူ၍ နှစ်မျိုးရှိသည်။
* မဟာဘွဲ့အစီအစဉ်များအတွက် မှတ်ပုံတင်လျှောက်ထားရန် အရည်အချင်းပြည့်မီသူများသည် အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။
==== ပုံမှန် Master Degree အစီအစဉ် ====
* ဂုဏ်ထူးတန်းစာမေးပွဲ သို့မဟုတ် ဘာသာရပ်တစ်ခုစီတွင် Grade Point 4 ဖြင့် မဟာအရည်အချင်းစစ်စာမေးပွဲအောင်မြင်ပြီးသူသည် မဟာဘွဲ့အစီအစဉ်တွင် ပါဝင်ရန် အရည်အချင်းပြည့်မီသည်။
* ကျောင်းသားတစ်ဦးသည် မှတ်ပုံတင်သည့်နေ့မှစ၍ တစ်နှစ်ထက်မနည်းသော ကာလတစ်ခုအတွက် အတည်ပြုထားသော မဟာဘွဲ့ အရည်အချင်းစစ် အတန်းများကို တက်ရောက်ရမည်။
* မဟာဘွဲ့ သင်တန်းများ အတွက် ကျင်းပသောစာမေးပွဲများ တွင် ရေးဖြေနှင့် နှုတ်ဖြေ (လူတွေ့) စာမေးပွဲ များ ပါဝင်ရမည်။
* ထို့အပြင် လျှောက်ထားသူသည် thesis တင်သွင်းရန် လိုအပ်ပါသည်။ အဆိုပါစာတမ်းကို မှတ်ပုံတင်သည့်နေ့မှ သုံးနှစ်အတွင်း တင်သွင်းရမည်ဖြစ်သည်။ လျှောက်ထားသူသည် သတ်မှတ်အချိန်အတွင်း စာတမ်းတင်သွင်းရန် ပျက်ကွက်ပါက၊ ဖြေဆိုထားသော ရေးဖြေစာမေးပွဲ ရလဒ်များလည် ပျက်ပြယ်သည်ဟု ယူဆပါသည်။
==== ပရော်ဖက်ရှင်နယ် Master Degree အစီအစဉ် ====
* ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ်မှ ပရော်ဖက်ရှင်နယ် မဟာဘွဲ့ အစီအစဉ် အမျိုးအစားသုံးမျိုး ပေးထားပြီး အချိန်ပြည့် မဟာဘွဲ့ ၊ အဆင့်မြင့် မဟာဘွဲ့ နှင့် အွန်လိုင်မဟာဘွဲ့ ဟူ၍ အမျိုးအစားသုံးမျိုး ရှိပါသည်။
* သင်တန်းသားများကို လုပ်ငန်းအတွေ့အကြုံ၊ ဝါသနာ နှင့် အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ရည်ရွယ်ချက် များဖြင့် ရွေးချယ်ထားသည်။
* ဝင်ခွင့်လိုအပ်ချက်များသည် အသိအမှတ်ပြုတက္ကသိုလ်မှ ဘွဲ့ဒီဂရီတစ်ခု၊ GMAT ကဲ့သို့သော (ဘွဲ့လွန်စီမံခန့်ခွဲမှုဝင်ခွင့်စာမေးပွဲ) စာမေးပွဲနှင့် နှုတ်ဖြေ (လူတွေ့) စာမေးပွဲ ရလဒ်များဖြစ်သည်။
'''သင်တန်း၏အသေးစိတ်သင်ရိုးညွှန်းတမ်း၊ အကြောင်းအရာများ၊ ခရက်ဒစ်စာမေးပွဲစနစ်၊ သင်ကြားနည်းစနစ်များ၊ ဆရာများနှင့်အချိန်ဇယားကို MBA၊ MPA၊ MDevS၊ MBF၊ MAS၊ MMM နှင့် MHTM အတွက် သီးခြား prospectus တွင် ရရှိနိုင်ပါသည်။'''<ref name=":0">အသေးစိတ်ကို စိစစ်ထားပါသည်။</ref>
===== ဝင်ခွင့်လျှောက်လွှာခေါ်ယူခြင်းနမူနာ =====
ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ်
ညနေပိုင်းမဟာဘွဲ့သင်တန်းများ ဝင်ခွင့်လျှောက်လွှာခေါ်ယူခြင်း
ကြေညာချက်
ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ်၏ (၂ဝ၂၂-၂၀၂၃) ပညာသင်နှစ်အတွက် ဖွင့်လှစ်မည့် အောက်ပါမဟာဘွဲ့သင်တန်းများသို့ ဝင်ခွင့် လျှောက်ထားနိုင်ပါသည်။
(က) စီးပွားရေးလုပ်ငန်းစီမံခန့်ခွဲမှုမဟာဘွဲ့ EMBA(ပုံမှန်သင်တန်း/Online သင်တန်း)
(ခ) ပြည်သူ့ရေးရာစီမံခန့်ခွဲမှုပညာမဟာဘွဲ့ EMPA(ပုံမှန်သင်တန်း/Online သင်တန်း) (ဂ) ဖွံ့ဖြိုးရေးပညာမဟာဘွဲ့ EMDevS (ပုံမှန်သင်တန်း/online သင်တန်း) (ဃ) ဘဏ်လုပ်ငန်းနှင့် ဘဏ္ဍာရေးပညာမဟာဘွဲ့ EMBF(Online သင်တန်း)
၂။ အဆိုပါမဟာဘွဲ့သင်တန်းများအတွက် အောက်ပါအရည်အချင်းများနှင့် ကိုက်ညီသူများ လျှောက်ထား နိုင်ပါသည်။
(က) အသိအမှတ်ပြု တက္ကသိုလ်တစ်ခုခုမှ ဘွဲ့ရရှိပြီးသူဖြစ်ရမည်။
(ခ) EMBA, EMPA နှင့် EMDevS သင်တန်းများအတွက် အစိုးရဝန်ထမ်းဖြစ်လျှင် ပြန်တမ်းဝင်အရာရှိ လုပ်သက်အနည်းဆုံး(၈)နှစ်ရှိရမည်။
(ဂ) EMBA, EMPA နှင့် EMDevS သင်တန်းများအတွက် ကုမ္ပဏီဝန်ထမ်းဖြစ်လျှင် Executive Level (စီမံခန့်ခွဲမှုအဆင့်) လုပ်သက်(၈)နှစ်ရှိရမည်။
(ဃ) EMBF သင်တန်းအတွက် ဘဏ်လုပ်ငန်း(သို့) ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းခွင် အဆင့်မြင့် စီမံခန့်ခွဲမှုအတွေ့အကြုံ လုပ်သက်အနည်းဆုံး (၅)နှစ် ရှိရမည်။
(င) (၁-၆-၂၀၂၂) ရက်နေ့တွင် အသက်(၃၀)နှစ် ပြည့်ပြီးသူဖြစ်ရမည်။
(စ) တက္ကသိုလ်တစ်ခုခုတွင် အခြားသင်တန်းတစ်ခုခုတက်ရောက်နေသူမဖြစ်စေရ။ (ဆ) သတ်မှတ်ထားသော သင်ရိုးအတိုင်း အချိန်ပြည့်မီစွာ တက်ရောက်နိုင်သူဖြစ်ရမည်။ (ဇ) သင်တန်းဝင်ခွင့်ရေးဖြေစာမေးပွဲနှင့် လူတွေ့အကဲဖြတ်စစ်ဆေးခြင်းကို လူကိုယ်တိုင် လာရောက်ဖြေဆိုအောင်မြင်သူဖြစ်ရမည်။
၃။ သင်တန်းနှင့်သက်ဆိုင်သော စာရွက် စာတမ်းများနှင့် သတ်မှတ်ထားသည့် လျှောက်လွှာပုံစံများကို အောက်ဖော်ပြပါဌာနများတွင် သတ်မှတ်ရက်အတွင်း တင်သွင်း လျှောက်ထားနိုင်ပါသည်။
(က) EMBA (ပုံမှန်/Online) သင်တန်းအတွက် စီမံခန့်ခွဲမှုပညာဌာန (ပတ္တမြားဆောင်)၊ ပါရမီလမ်း၊ ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ် (လှိုင်နယ်မြေ)။ ပုံမှန်သင်တန်းအတွက် (၁၉-၄-၂၀၂၂ မှ ၉-၅-၂၀၂၂ အထိ)၊ Online အတွက်(၁၆-၅-၂၀၂၂ မှ ၆-၆-၂၀၂၂ အထိ)
(ခ) EMPA(ပုံမှန်/Online) သင်တန်းအတွက် အသုံးချဘောဂဗေဒဌာန (အခန်း၁၁၂)၊ ရန်ကုန် စီးပွားရေးတက္ကသိုလ်(ကမာရွတ်နယ်မြေ)၊ အင်းလျားလမ်း။ (၁၉-၄-၂၀၂၂ မှ ၆-၆-၂၀၂၂ အထိ) (ဂ) EMDevS(ပုံမှန်/Online)သင်တန်းအတွက် ဘောဂဗေဒဌာန (အခန်း-၁၀၆)၊ ရန်ကုန်စီးပွားရေး တက္ကသိုလ် (ကမာရွတ်နယ်မြေ)၊ အင်းလျားလမ်း။ (၁၈-၄-၂၀၂၂ မှ ၂၀-၆-၂၀၂၂ အထိ) (ဃ) EMBF(Online)သင်တန်းအတွက် ဝါဏိဇ္ဇဗေဒဌာန (အခန်း-၂၀၆)၊ ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ် (ကမာရွတ်နယ်မြေ)၊အင်းလျားလမ်း။(၁၈-၅-၂ဝ၂၂ မှ ၁၇-၆-၂ဝ၂၂ အထိ)
၄။ သင်တန်းဝင်ခွင့်ရေးဖြေစာမေးပွဲများကို အောက်ပါနေရာများ၌ ကျင်းပပါမည်။ (က) EMBA (ပုံမှန်)သင်တန်းဝင်ခွင့်ရေးဖြေစာမေးပွဲကို (၁၅-၅-၂၀၂၂) တနင်္ဂနွေနေ့၊ EMBA (Online) သင်တန်းဝင်ခွင့်ရေးဖြေစာမေးပွဲကို (၁၂-၆-၂၀၂၂) တနင်္ဂနွေနေ့၊ ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ် (လှိုင်နယ်မြေ)၊ ပါရမီလမ်း။
(ခ) EMPA (ပုံမှန်)သင်တန်းဝင်ခွင့် ရေးဖြေစာမေးပွဲကို (၁၁-၆-၂၀၂၂) စနေနေ့၊ EMPA(Online) သင်တန်းဝင်ခွင့်ရေးဖြေစာမေးပွဲကို (၁၂-၆-၂၀၂၂) တနင်္ဂနွေနေ့၊ ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ် (ကမာရွတ်နယ်မြေ)၊ အင်းလျားလမ်း။ ။
(ဂ) EMDevS (ပုံမှန်)သင်တန်းဝင်ခွင့်ရေးဖြေစာမေးပွဲကို (၂၅-၆-၂၀၂၂) စနေနေ့၊ EMDevS (Online) သင်တန်းဝင်ခွင့်ရေးဖြေစာမေးပွဲကို (၂၆-၆-၂၀၂၂) တနင်္ဂနွေနေ့၊ ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ် (ကမာရွတ်နယ်မြေ)၊ အင်းလျားလမ်း။ ။
(ဃ) EMBF(Online)သင်တန်းဝင်ခွင့်ရေးဖြေစာမေးပွဲကို (၁၉-၆-၂ဝ၂၂) တနင်္ဂနွေနေ့၊ ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ် (ကမာရွတ်နယ်မြေ)၊ အင်းလျားလမ်း။
၅။ ပြည့်စုံစွာဖော်ပြမှုမရှိသော လျှောက်လွှာများ၊ လုပ်သက်၊ အသက်ထောက်ခံချက် မပြည့်စုံသော လျှောက်လွှာများကို လက်ခံစဉ်းစားမည်မဟုတ်ပါ။
၆။ သင်တန်းဝင်ခွင့်ရေးဖြေစာမေးပွဲတွင် အဆင့်မီသူများအား လူတွေ့စစ်ဆေးရွှေးချယ်၍ သင်တန်းသား ဦးရေ ကန့်သတ်လက်ခံပါမည်။
၇။ သင်တန်းများနှင့်ပတ်သက်၍ ဖုန်းအမှတ်- (EMBA-၀၁-၈၆၆၄၆၈၄)၊ (EMPA-ဝ၁-၇၅၁၂၆၃၃၊ ၊ ၀၉-၄၃၁၂၇၂၃၆)၊ (EMDevS-ဝ၁-၇၅၁၀၂၁၃) (EMBF- ၀၁-၇၅၁၃၅၇၆)တို့တွင် အသေးစိတ် မေးမြန်းစုံစမ်းနိုင်ပါသည်။
မော်ကွန်းထိန်း
ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ်
==== ပါရဂူဘွဲ့များအတွက် လိုအပ်ချက် ====
* ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ်သည် ၁၉၉၈ ခုနှစ်မှစတင်၍ PhD ပရိုဂရမ်ကို စတင်ဆောင်ရွက်နေပါသည်။ YUE သည် PhD ဘွဲ့ရ ၈၉ ဦးကို ပြုစုပျိုးထောင်ပေးခဲ့ပြီး (၆၈) ဦးသည် ၎င်းတို့၏ PhD သင်တန်းများကို တက်ရောက်လျက်ရှိပါသည်။ PhD ဝင်ခွင့်အတွက် လိုအပ်ချက်များမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။
* အသက် 30 နှစ်အောက်ဖြစ်ရမည်။ လုပ်ငန်းအတွေ့အကြုံရှိသူဖြစ်ပါက အသက်ကန့်သတ်ချက်ကို လျှော့ပေါ့ပေးနိုင်သည်။
* PhD ပဏာမသင်တန်းတွင် အချိန်ပြည့် ၁ နှစ် တက်ရောက်ရန် လိုအပ်ပါသည်။
=='''ကိုးကား'''==
<references/>
{{မြန်မာနိုင်ငံရှိတက္ကသိုလ်များ}}
[[Category:ရန်ကုန်မြို့]]
[[Category:ရန်ကုန်မြို့ရှိ တက္ကသိုလ်နှင့်ကောလိပ်များ]]
[[Category:ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ တက္ကသိုလ်များ]]
bdcxjvzudstf2b1lf3kd03odtmb4ltz
877077
877075
2025-06-08T22:50:29Z
Celocelmad
130508
/* ရန်ကုန် စီးပွားရေး တက္ကသိုလ်မှ အပ်နှင်းသော ဘွဲ့၊ မဟာဘွဲ့ နှင့် ပါရဂူဘွဲ့များ နှင့် Certificate (လက်မှတ်ငယ်)၊ ဘွဲ့လွန်ဒီပလိုမာများ။ */
877077
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox တက္ကသိုလ်
|တက္ကသိုလ်အမည်(မြန်မာအက္ခရာ) = ရန်ကုန် စီးပွားရေး တက္ကသိုလ်
|တက္ကသိုလ်အမည်(အင်္ဂလိပ်အက္ခရာ)= Yangon University of Economics
|တက္ကသိုလ်အမည်(အခြားအက္ခရာ)=
|ဒေသအခေါ်အမည် =
|တံဆိပ် = Eco sign new.jpg
|တံဆိပ်စာသား = ရန်ကုန် စီးပွားရေး တက္ကသိုလ်၏ အမှတ်တံဆိပ်
|ဆောင်ပုဒ်(မြန်မာအက္ခရာ) = ဝိရိယ၊ ဉာဏ၊ သစ္စာ၊ သမာဓိ
|ဆောင်ပုဒ်(အင်္ဂလိပ်အက္ခရာ) = Stamina, Genius; Loyalty, Oath
|ဆောင်ပုဒ်(အခြားအက္ခရာ) =viriya, ñāṇa, saccā, samādhi
|တည်ထောင်ခုနှစ် = ၁၉၂၄
|ပါမောက္ခချုပ် = ဒေါက်တာ တင်တင်ထွေး<ref>{{cite web|url=http://yueco.edu.mm/rectors-message/|title=Yangon University of Economics Rector's Message|accessdate=20 March 2016|archivedate=8 March 2020|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200308080847/http://www.yueco.edu.mm/rectors-message/}}</ref>
|ဒုတိယပါမောက္ခချုပ် =ဒေါက်တာခင်သီတာငြိမ်း
ဒေါက်တာချိုချိုသိန်း
ဒေါက်တာတင်တင်ဝေ
ဒေါက်တာကြိုင်ကြိုင်သက်
|ဝန်ထမ်း =
|ဘွဲ့ကြိုကျောင်းသား =
|ဘွဲ့လွန်ကျောင်းသား =
|တည်နေရာ = ကမာရွတ်မြို့နယ်၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး
|အကျယ်အဝန်း =
|ပိုင်ဆိုင်မှု =
|ရန်ပုံငွေ =
|အဖွဲ့အစည်း =
|သတင်းစာ =
|အထိမ်းအမှတ်အရောင် =
|အထိမ်းအမှတ်သတ္တဝါ =
|အားကစားအမည် =
|အားကစားအသင်း =
|ဝဘ်ဆိုတ် = {{url|http://yueco.edu.mm}}
}}
[[File:University Scho 21.JPG|thumb|ရန်ကုန် စီးပွားရေး တက္ကသိုလ်]]
ရန်ကုန် စီးပွားရေး တက္ကသိုလ် (Yangon University of Economics) သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏အထင်ကရ စီးပွားရေးနှင့်စီမံခန့်ခွဲမှု တက္ကသိုလ် ဖြစ်သည်။ ၁၉၂၄ ခုနှစ်တွင် ရန်ကုန် တက္ကသိုလ်တွင် ဌာန တစ်ခုအဖြစ်သာ စတင်ခဲ့ပြီး ၁၉၆၄ ခုနှစ်တွင် သီးခြားလွတ်လပ်သော တက္ကသိုလ်အဖြစ် ရပ်တည်ခဲ့သည်။
ရန်ကုန် စီးပွားရေး တက္ကသိုလ်မှ ဘွဲ့ကြို၊ ဘွဲ့လွန်ဒီဂရီနှင့် ဒီပလိုမာ၊ မဟာဒီဂရီများကို စီပွားရေး၊ ဘောဂဗေဒနှင့် စာရင်းအင်းပညာများကို အချိန်ပြည့်/အချိန်ပိုင်း ပို့ချလျက်ရှိသည်။ ရန်ကုန် စီးပွားရေးတက္ကသိုလ် ပရဝုဏ် သုံးခုသည် [[ကမာရွတ်မြို့နယ်]]၊ [[လှိုင်မြို့နယ်]] နှင့် [[ရွာသာကြီးဘူတာ|ရွာသာကြီးနယ်မြေ]]တို့တွင် အသီးသီးတည်ရှိကာ ကမာရွတ်မြို့နယ်ရှိ ပရိဝုဏ်မှာ ပင်မပရိဝုဏ်ဖြစ်သည်။
ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ်သည် မြန်မာနိုင်ငံရှိ စီးပွားရေးနှင့်အခြားဆက်စပ်သော ပညာရပ်များ သင်ကြားသော ကျောင်းများတွင် အကောင်းဆုံး နှင့် Ranking အမြင့်ဆုံး ကျောင်းတကျောင်းအဖြစ်ရပ်တည်နေပါသည်။
==သမိုင်းကြောင်း==
*၁၉၂၄ - [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်|ရန်ကုန် တက္ကသိုလ်]]၏ဘောဂဗေဒဌာန အဖြစ် စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပါသည်။
*၁၉၄၀ - [[ဝါဏိဇ္ဇဗေဒ|ဝါဏ္ဏိဇဗေဒဘာသာ]] ([[ဝါဏိဇ္ဇဗေဒ|Commerce]]) ကို စတင်ပို့ချ ခဲ့ပါသည်။
*၁၉၅၃ - [[စာရင်းအင်း ပညာ|စာရင်းအင်းဘာသာ]] (Statistics) ကို စတင်ပို့ချ ခဲ့ပါသည်။
*၁၉၅၅ - ဝါဏ္ဏိဇဗေဒဌာန (Department of Commerce) အားစတင်ဖွဲ့စည်းပြီး ပိုမိုကောင်းမွန်သော ပညာရပ်များအတွက် လုပ်ဆောင်ခဲ့ပါသည်။
*၁၉၅၆ - စာရင်းအင်းဌာန (Department of Statistics) အားစတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ ပါ သည်။
*၁၉၆၄ - သီးခြားလွတ်လပ်သော တက္ကသိုလ် အဖြစ် ပညာရေးဌာန ၂ဌာန၊ သုတေသနဌာန ၁ခုဖြင့်စတင်တည်ထောင်ခဲ့ပြီး အရည်အချင်းပြည့်ဝသော စီးပွားရေးပညာဘွဲ့ရများကို မွေးထုတ်ခဲ့ပါသည်။
*၁၉၈၇ - သုတေသနဌာနအား စီမံခန့်ခွဲမှုပညာဌာန (Department of Management Studies) အဖြစ် ပြောင်းလဲသက်မှတ်ပြီး အသုံးချဘောဂဗေဒဌာန (Department of Applied Economics) အားစတင်ဖွဲ့စည်း ခဲ့ ပါသည်။
*၁၉၉၅ - အရည်အချင်းပြည့်ဝသော '''စီမံခန့်ခွဲမှုပညာ မဟာဘွဲ့ (Master of Business Administration)''' အား စတင်အပ်နှင်း ခဲ့ ပါသည်။
*၁၉၉၈ - အရည်အချင်းပြည့်ဝသော ပါရဂူဘွဲ့ရများ မွေးထုတ်နိုင်ရန် အစီအစဉ်များ စတင်ခဲ့ပါသည်။
*၂၀ဝ၀ - အရည်အချင်းပြည့်ဝသော ပြည်သူ့ရေးရာစီမံခန့်ခွဲမှူ့ မဟာဘွဲ့ (Master of Public Administration) အား စတင်အပ်နှင်း ခဲ့ ပါသည်။
*၂၀၀၀ - သီးခြား လွတ်လပ်သော တက္ကသိုလ်အဖြစ် ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ် (ရွာသာကြီးနယ်မြေ) ကို စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပါသည်။
*၂၀ဝ၂ - စီးပွားရေးစီမံခန့်ခွဲမှု မဟာဘွဲ့ (Executive Master of Business Administration) နှင့် ပြည်သူ့ရေးရာစီမံခန့်ခွဲမှူ့ မဟာဘွဲ့ (Executive Master of Public Administration) အား စတင်အပ်နှင်း ခဲ့ ပါသည်။
*၂၀ဝ၄ - ဖွံ့ဖြိုးတိုးတတ်မှုပညာမဟာဘွဲ့ (MDevs) အား စတင်အပ်နှင်း ခဲ့ ပါသည်။
*၂၀ဝ၇ - ခေတ် နှင့် အညီ Online MBA စတင်ဖွင့်လှစ် အရည်အချင်းပြည့်ဝသော MBA ဘွဲ့ရများကို မွေးထုတ်ခဲ့ပါသည်။
*၂၀၁၄ - Yangon Institute of Economics မှ Yangon University of Economics ဟု အမည်ပြောင်းလဲပြီး စီးပွားရေးပညာများကို ယခင်ကထက် ပိုပြီး ထိရောက်စွာသင်ကြားခဲ့သည်မှာ ယနေ့ အထိ ဖြစ်ပါသည်။
*၂၀၁၄ - Master of Applied Statistics (MAS) စတင်ခဲ့သည်။
*၂၀၁၅ - လှိုင်နယ်မြေ တွင် BAct, BPA, BDevS, BPS မေဂျာများကို စတင်လက်ခံ သင်ကြားခဲ့သည်။ (COE)
*၂၀၁၉ - လှိုင်နယ်မြေ တွင် B.Com, BBA, Economics, Statistics မေဂျာများကို စတင်လက်ခံ သင်ကြားခဲ့သည်။ (COE)
*၂၀၂၀ - MMM, MHTM, PGDHRM ပရိုဂရမ်များစတင်ခဲ့ပါသည်။
ယခုအခါတွင် ရန်ကုန် စီးပွားရေး တက္ကသိုလ် ၌ အဓိကပညာရေး ၅ ဌာန နှင့် တွဲဖက် ပညာရေးဌာန ၄ ဌာန (မြန်မာစာ၊ အင်္ဂလိပ်စာ၊ သင်္ချာ၊ ပထဝီဝင်) တို့မှ အရည်အချင်းပြည့်ဝသော ကျောင်းသား/သူပေါင်း များစွာအား မွေးထုတ်ပေးလျက်ရှိသည်။
== '''ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ်တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ကြသော ပါမောက္ခချုပ်များ''' ==
{| class="wikitable"
|+
! colspan="3" |'''ပါမောက္ခချုပ်များ'''
|-
|'''၁။'''
|'''Dr. Aye Hlaing'''
|'''(1964 – 1975)'''
|-
|'''၂။'''
|'''Dr. Khin Mg Nyunt'''
|'''(1977 – 1993)'''
|-
|'''၃။'''
|'''Dr. Than Nyun'''
|'''(1993 – 1994)'''
|-
|'''၄။'''
|'''U Myat Thein'''
|'''(1994 – 1997)'''
|-
|'''၅။'''
|'''U Maw Than'''
|'''(1997 – 2000)'''
|-
|'''၆။'''
|'''U Kan Zaw'''
|'''(2000 – 2011)'''
|-
|'''၇။'''
|'''Dr. San Lwin'''
|'''(2012 - 2014)'''
|-
|'''၈။'''
|'''Dr. Khin Naing Oo'''
|'''(2014 – 2018)'''
|-
|'''၉။'''
|'''Dr. Tin Win'''
|'''(2018 – 2020)'''
|-
|'''၁၀။'''
|'''Dr. Tin Tin Htwe'''
|'''(2020 - Current)'''
|}
== '''ရန်ကုန် စီးပွားရေး တက္ကသိုလ်မှ အပ်နှင်းသော ဘွဲ့၊ မဟာဘွဲ့ နှင့် ပါရဂူဘွဲ့များ နှင့် Certificate (လက်မှတ်ငယ်)၊ ဘွဲ့လွန်ဒီပလိုမာများ။''' ==
{| class="wikitable"
|-
!ဘာသာရပ်
!ဘွဲ့ (Bachelor's)
!မဟာဘွဲ့ (Master's)
!ပါရဂူဘွဲ့ (Doctoral)
|-
|စာရင်းကိုင်ပညာ (Accounting)
|စာရင်းကိုင်ပညာဘွဲ့ (B.Act)
|စာရင်းကိုင်ပညာမဟာဘွဲ့ (M.Act)
|ဝါဏ္ဏိဇဗေဒပညာပါရဂူဘွဲ့ (Ph.D.(Com))
|-
|စီမံခန့်ခွဲမှုပညာ (Business Administration)
|စီမံခန့်ခွဲမှုပညာဘွဲ့ (BBA)
|စီမံခန့်ခွဲမှုပညာမဟာဘွဲ့ (MBA)
|ဝါဏ္ဏိဇဗေဒပညာပါရဂူဘွဲ့ (Ph.D.(Com))
|-
|ဝါဏ္ဏိဇဗေဒပညာ (Commerce)
|ဝါဏ္ဏိဇဗေဒပညာဘွဲ့ (B.Com)
|ဝါဏ္ဏိဇဗေဒပညာမဟာဘွဲ့ (M.Com.)
|ဝါဏ္ဏိဇဗေဒပညာပါရဂူဘွဲ့ (Ph.D.(Com))
|-
|ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုပညာ (Development Studies)
|ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုပညာဘွဲ့ (B.Dev.S)
|ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုပညာမဟာဘွဲ့ (M.Dev.S)
|ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုပညာပါရဂူဘွဲ့ (Ph.D.(Econ))
|-
|ဘောဂဗေဒပညာ (Economics)
|ဘောဂဗေဒပညာဘွဲ့ (B.Econ)
|ဘောဂဗေဒပညာမဟာဘွဲ့ (M.Econ)
|ဘောဂဗေဒပညာပါရဂူဘွဲ့ (Ph.D.(Econ))
|-
|စီမံခန့်ခွဲမှုပညာ (Management Studies)
|စီမံခန့်ခွဲမှုပညာဘွဲ့ (B.B.A)
|စီမံခန့်ခွဲမှုပညာ မဟာဘွဲ့ (M.B.A)
|စီမံခန့်ခွဲမှုပညာပါရဂူဘွဲ့ (Ph.D.(Econ))
|-
|လူဦးရေပညာ (Population Studies)
|လူဦးရေပညာဘွဲ့ (B.P.S)
|လူဦးရေပညာမဟာဘွဲ့ (M.P.S)
|လူဦးရေပညာပါရဂူဘွဲ့ (Ph.D.(Stats))
|-
|ပြည်သူ့ရေးရာစီမံခန့်ခွဲမှုပညာ (Public Administration)
|ပြည်သူ့ရေးရာစီမံခန့်ခွဲမှုပညာဘွဲ့ (BPA)
|ပြည်သူ့ရေးရာစီမံခန့်ခွဲမှုပညာမဟာဘွဲ့ (MPA)
|ပြည်သူ့ရေးရာစီမံခန့်ခွဲမှုပညာပါရဂူဘွဲ့ (Ph.D.(Econ))
|-
|စာရင်းအင်းပညာ (Statistics)
|စာရင်းအင်းပညာဘွဲ့ (B.Econs.(Stats))
|စာရင်းအင်းပညာမဟာဘွဲ့ (M.Econs (Stats))
|စာရင်းအင်းပညာပါရဂူဘွဲ့ (Ph.D.(Stats))
|}
== ဘာသာရပ်တခုချင်းစီ အသေးစိတ် ==
=== စာရင်းကိုင်ပညာဘွဲ့ (Bachelor of Accounting - B.Act)<ref name=":0" /> ===
* '''အခြေခံနှင့် ရည်ရွယ်ချက်:''' B.Act သည် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများနှင့် အဖွဲ့အစည်းများ၏ ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ အချက်အလက်များကို စနစ်တကျ မှတ်တမ်းတင်ခြင်း၊ သုံးသပ်ခြင်း၊ အစီရင်ခံခြင်းနှင့် စာရင်းစစ်ဆေးခြင်းဆိုင်ရာ ပညာရပ်များကို အဓိကထား သင်ကြားပေးသည်။ လုပ်ငန်းတစ်ခု၏ ဘဏ္ဍာရေးကျန်းမာရေးကို တိကျစွာ abbနိုင်သော ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များ မွေးထုတ်ရန် ရည်ရွယ်သည်။
* '''သင်ကြားရသော ဘာသာရပ်များနှင့် အသုံးဝင်ပုံ:'''
** '''Financial Accounting (ဘဏ္ဍာရေးစာရင်းကိုင်):''' လုပ်ငန်း၏ အရှုံးအမြတ်၊ ပိုင်ဆိုင်မှုနှင့် ပေးရန်တာဝန်များကို ပြင်ပအဖွဲ့အစည်းများ (ဥပမာ - ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများ၊ အစိုးရ) သိရှိနိုင်ရန် ဘဏ္ဍာရေးအစီရင်ခံစာများ ရေးဆွဲနည်းကို သင်ကြားပေးသည်။
** '''Management Accounting (စီမံခန့်ခွဲမှုစာရင်းကိုင်):''' လုပ်ငန်းတွင်း စီမံခန့်ခွဲသူများ ဆုံးဖြတ်ချက်ချရာတွင် အထောက်အကူဖြစ်စေရန် ကုန်ကျစရိတ်၊ ရသုံးမှန်းခြေငွေစာရင်း စသည်တို့ကို သုံးသပ်နည်း သင်ကြားပေးသည်။
** '''Auditing (စာရင်းစစ်ဆေးခြင်း):''' ဘဏ္ဍာရေးအစီရင်ခံစာများ၏ တိကျမှန်ကန်မှုကို စစ်ဆေးအတည်ပြုပေးသည့် ပညာရပ်ဖြစ်သည်။
** '''Taxation (အခွန်ပညာ):''' နိုင်ငံတော်၏ အခွန်ဥပဒေများနှင့်အညီ အခွန်ဆောင်ရန် တွက်ချက်ခြင်း၊ စီစဉ်ခြင်းများကို သင်ကြားပေးသည်။
* '''ဘာကြောင့် သင်ကြားသင့်သလဲ:''' သင်သည် ဂဏန်းအချက်အလက်များနှင့် အလုပ်လုပ်ရသည်ကို နှစ်သက်ပြီး စေ့စပ်သေချာသူ၊ စည်းစနစ်ကျသူတစ်ယောက်ဆိုလျှင် ဤဘာသာရပ်သည် အလွန်ကိုက်ညီပါသည်။ စီးပွားရေးလောက၏ မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော ကျွမ်းကျင်မှုတစ်ခုဖြစ်သောကြောင့် အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများစွာရှိသည်။
* '''အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ:'''
** စာရင်းကိုင် (Accountant)
** စာရင်းစစ် (Auditor) (ပြည်တွင်း/ပြည်ပ စာရင်းစစ်ကုမ္ပဏီကြီးများတွင်)
** ဘဏ္ဍာရေးမန်နေဂျာ (Finance Manager)
** အခွန်အတိုင်ပင်ခံ (Tax Consultant)
** CFO (Chief Financial Officer) ကဲ့သို့သော ထိပ်တန်းအရာရှိကြီးများအထိ ဖြစ်လာနိုင်သည်။
=== စီးပွားရေးဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲမှုပညာဘွဲ့ (Bachelor of Business Administration - BBA) ===
* '''အခြေခံနှင့် ရည်ရွယ်ချက်:''' BBA သည် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတစ်ခု၏ လုပ်ငန်းဆောင်တာအားလုံးကို အောင်မြင်စွာ စီမံခန့်ခွဲနိုင်ရန် လိုအပ်သော ကျွမ်းကျင်မှုမျိုးစုံကို သင်ကြားပေးသည့် ဘာသာရပ်ဖြစ်သည်။ ဈေးကွက်ရှာဖွေရေး၊ လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်၊ ဘဏ္ဍာရေး၊ လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှု စသည့် ကဏ္ဍစုံတွင် ဦးဆောင်စီမံနိုင်သူများ မွေးထုတ်ရန် ရည်ရွယ်သည်။
* '''သင်ကြားရသော ဘာသာရပ်များနှင့် အသုံးဝင်ပုံ:'''
** '''Principles of Management (စီမံခန့်ခွဲမှု အခြေခံ):''' အဖွဲ့အစည်းများကို ဦးဆောင်ခြင်း၊ စီစဉ်ခြင်း၊ ထိန်းချုပ်ခြင်းဆိုင်ရာ သီအိုရီများကို သင်ကြားပေးသည်။
** '''Marketing Management (ဈေးကွက်စီမံခန့်ခွဲမှု):''' ကုန်ပစ္စည်းနှင့် ဝန်ဆောင်မှုများကို သုံးစွဲသူထံရောက်အောင် မြှင့်တင်ရောင်းချခြင်း၊ ဈေးကွက်သုတေသနပြုလုပ်ခြင်းတို့ကို သင်ပေးသည်။
** '''Human Resource Management (လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ် စီမံခန့်ခွဲမှု):''' ဝန်ထမ်းများ ခန့်အပ်ခြင်း၊ လေ့ကျင့်ပေးခြင်း၊ လုပ်ငန်းခွင်ဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များကို စီမံခန့်ခွဲခြင်းကို သင်ပေးသည်။
** '''Financial Management (ဘဏ္ဍာရေးစီမံခန့်ခွဲမှု):''' လုပ်ငန်းအတွက် ငွေကြေးရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု၊ ရသုံးမှန်းခြေငွေစာရင်းနှင့် ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ ဆုံးဖြတ်ချက်ချခြင်းတို့ကို သင်ပေးသည်။
* '''ဘာကြောင့် သင်ကြားသင့်သလဲ:''' သင်သည် ခေါင်းဆောင်မှုစွမ်းရည်ရှိပြီး လူအများနှင့် ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်ရသည်ကို နှစ်သက်ပါက ဤဘာသာရပ်သည် သင့်တော်ပါသည်။ ဘာသာရပ်တစ်ခုတည်းကို စူးစိုက်လေ့လာခြင်းထက် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတစ်ခုလုံးကို ခြုံငုံနားလည်လိုသူများအတွက် အကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။
* '''အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ:'''
** မားကက်တင်းမန်နေဂျာ (Marketing Manager)
** လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်မန်နေဂျာ (HR Manager)
** ဘဏ်လုပ်ငန်းရှင် (Banker)
** လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှုမန်နေဂျာ (Operations Manager)
** ကိုယ်ပိုင်လုပ်ငန်းရှင် (Entrepreneur)
=== ဝါဏ္ဏိဇဗေဒပညာဘွဲ့ (Bachelor of Commerce - B.Com) ===
* '''အခြေခံနှင့် ရည်ရွယ်ချက်:''' B.Com သည် ကုန်သွယ်မှု၊ စီးပွားရေးနှင့် ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များကို BBA ထက် ပိုမိုကျယ်ပြန့်စွာ သင်ကြားပေးသည်။ စာရင်းကိုင်ပညာ၊ ဘောဂဗေဒ နှင့် စီးပွားရေးဥပဒေတို့ကို ပေါင်းစပ်ထားပြီး ကုန်သွယ်မှုစနစ်တစ်ခုလုံးကို နားလည်စေရန် ရည်ရွယ်သည်။
* '''သင်ကြားရသော ဘာသာရပ်များနှင့် အသုံးဝင်ပုံ:'''
** B.Act နှင့် BBA မှ ဘာသာရပ်အများစု ပါဝင်သည့်အပြင် '''Business Law (စီးပွားရေးဥပဒေ)'''၊ '''Economics (ဘောဂဗေဒ)'''၊ '''Trade (ကုန်သွယ်မှုပညာ)''' တို့ကို ပိုမိုအလေးပေး သင်ကြားသည်။
** နိုင်ငံတကာကုန်သွယ်မှု၊ သွင်းကုန်ထုတ်ကုန်လုပ်ငန်းများနှင့် ဘဏ္ဍာရေးဈေးကွက်များ၏ အလုပ်လုပ်ပုံကို နားလည်စေသည်။
* '''ဘာကြောင့် သင်ကြားသင့်သလဲ:''' သင်သည် စီးပွားရေး၏ ကဏ္ဍတစ်ခုထက်မကကို စိတ်ဝင်စားပြီး အထူးသဖြင့် ကုန်သွယ်မှုနှင့် ဘဏ္ဍာရေးဈေးကွက်များကို နားလည်လိုပါက B.Com သည် BBA ထက် ပိုမိုသင့်တော်နိုင်သည်။
* '''အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ:''' BBA နှင့် B.Act ဘွဲ့ရများ၏ အလုပ်အကိုင်များအပြင်၊
** သွင်းကုန်/ထုတ်ကုန် မန်နေဂျာ (Import/Export Manager)
** ကုန်သွယ်မှုဆိုင်ရာလေ့လာသုံးသပ်သူ (Trade Analyst)
** ဘဏ္ဍာရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ (Financial Analyst)
** အစိုးရ၏ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနများတွင် အလုပ်လုပ်နိုင်သည်။
=== ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုပညာဘွဲ့ (Bachelor of Development Studies - B.Dev.S) ===
* '''အခြေခံနှင့် ရည်ရွယ်ချက်:''' B.Dev.S သည် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ သို့မဟုတ် လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု၏ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ နိုင်ငံရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို အဟန့်အတားဖြစ်စေသည့် ဆင်းရဲမွဲတေမှု၊ မညီမျှမှု၊ ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ ပြဿနာများကို လေ့လာသုံးသပ်ပြီး ဖြေရှင်းနည်းရှာဖွေသည့် ဘာသာရပ်ဖြစ်သည်။ ရေရှည်တည်တံ့သော ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို ဖော်ဆောင်နိုင်မည့် ပညာရှင်များ မွေးထုတ်ရန် ရည်ရွယ်သည်။
* '''သင်ကြားရသော ဘာသာရပ်များနှင့် အသုံးဝင်ပုံ:'''
** '''Development Economics (ဖွံ့ဖြိုးမှု ဘောဂဗေဒ):''' နိုင်ငံများ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုဆိုင်ရာ စီးပွားရေးသီအိုရီများကို လေ့လာရသည်။
** '''Sociology & Anthropology (လူမှုဗေဒနှင့် မနုဿဗေဒ):''' လူ့အဖွဲ့အစည်း၏ ဖွဲ့စည်းပုံ၊ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးဆိုင်ရာ အကျိုးသက်ရောက်မှုများကို လေ့လာရသည်။
** '''Project Management (စီမံကိန်း စီမံခန့်ခွဲမှု):''' ဖွံ့ဖြိုးရေးစီမံကိန်းများကို ရေးဆွဲခြင်း၊ အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းနှင့် အကဲဖြတ်ခြင်းတို့ကို သင်ကြားပေးသည်။
** '''Environmental Studies (ပတ်ဝန်းကျင်လေ့လာမှု):''' ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် ပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေး ဟန်ချက်ညီစေရန် လေ့လာရသည်။
* '''ဘာကြောင့် သင်ကြားသင့်သလဲ:''' သင်သည် လူ့အဖွဲ့အစည်းကို ကူညီလိုစိတ်ရှိပြီး ကမ္ဘာကြီးကို ပိုမိုကောင်းမွန်သောနေရာတစ်ခုဖြစ်အောင် ပြောင်းလဲလိုစိတ် ပြင်းပြပါက ဤဘာသာရပ်သည် အလွန်အဓိပ္ပာယ်ရှိသော ရွေးချယ်မှုတစ်ခု ဖြစ်သည်။
* '''အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ:'''
** အစိုးရမဟုတ်သော အဖွဲ့အစည်းများ (NGOs, INGOs)
** ကုလသမဂ္ဂ (United Nations) နှင့် လက်အောက်ခံအဖွဲ့အစည်းများ
** အစိုးရ၏ စီမံကိန်းနှင့် ဘဏ္ဍာရေး၊ ကျေးလက်ဖွံ့ဖြိုးရေး ဝန်ကြီးဌာနများ
** ဖွံ့ဖြိုးရေးဆိုင်ရာ သုတေသီ (Development Researcher)
** လူမှုရေးလုပ်ငန်းရှင် (Social Entrepreneur)
=== ဘောဂဗေဒပညာဘွဲ့ (Bachelor of Economics - B.Econ) ===
* '''အခြေခံနှင့် ရည်ရွယ်ချက်:''' B.Econ သည် ကုန်ပစ္စည်းနှင့် ဝန်ဆောင်မှုများကို မည်သို့ထုတ်လုပ်၊ ဖြန့်ဖြူး၊ သုံးစွဲကြသည်ကို လေ့လာသည့် ပညာရပ်ဖြစ်သည်။ တစ်ဦးချင်း၊ ကုမ္ပဏီများနှင့် နိုင်ငံများ၏ စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ဆုံးဖြတ်ချက်ချပုံများနှင့် ၎င်းတို့၏ အကျိုးဆက်များကို နားလည်စေရန် ရည်ရွယ်သည်။
* '''သင်ကြားရသော ဘာသာရပ်များနှင့် အသုံးဝင်ပုံ:'''
** '''Microeconomics (အသေးစား ဘောဂဗေဒ):''' လူတစ်ဦးချင်းနှင့် ကုမ္ပဏီများ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ချပုံ (ဥပမာ - ဈေးနှုန်းသတ်မှတ်ပုံ) ကို လေ့လာသည်။
** '''Macroeconomics (အကြီးစား ဘောဂဗေဒ):''' နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံလုံး၏ စီးပွားရေး (ဥပမာ - GDP၊ ငွေကြေးဖောင်းပွမှု၊ အလုပ်လက်မဲ့နှုန်း) ကို လေ့လာသည်။
** '''Econometrics (စီးပွားရေးတိုင်းတာမှု ပညာ):''' စီးပွားရေးဆိုင်ရာ အချက်အလက်များကို ကိန်းဂဏန်းနည်းလမ်းများသုံး၍ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်း ဖြစ်သည်။
** '''Public Finance (ပြည်သူ့ဘဏ္ဍာရေး):''' အစိုးရ၏ အခွန်ကောက်ခံမှုနှင့် အသုံးစရိတ်များက စီးပွားရေးအပေါ် သက်ရောက်မှုကို လေ့လာသည်။
* '''ဘာကြောင့် သင်ကြားသင့်သလဲ:''' သင်သည် ကမ္ဘာကြီး၏ စီးပွားရေးစနစ်များ မည်သို့လည်ပတ်နေသည်ကို စိတ်ဝင်စားပြီး ပြဿနာများကို ကျိုးကြောင်းဆီလျော်စွာ တွေးခေါ်ဖြေရှင်းလိုသူဖြစ်ပါက ဤဘာသာရပ်သည် အကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။
* '''အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ:'''
** စီးပွားရေးပညာရှင်/သုံးသပ်သူ (Economist/Analyst) (ဘဏ်၊ ဘဏ္ဍာရေးကုမ္ပဏီများတွင်)
** အစိုးရ၏ ဗဟိုဘဏ်၊ စီမံကိန်းနှင့် ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာနများ
** ဈေးကွက်သုတေသီ (Market Researcher)
** မူဝါဒရေးရာလေ့လာသုံးသပ်သူ (Policy Analyst)
=== လူဦးရေပညာဘွဲ့ (Bachelor of Population Studies - B.P.S) ===
* '''အခြေခံနှင့် ရည်ရွယ်ချက်:''' B.P.S သည် လူဦးရေ၏ အရွယ်အစား၊ ဖွဲ့စည်းပုံ၊ ပြောင်းလဲမှု (မွေးဖွားနှုန်း၊ သေဆုံးနှုန်း၊ ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်မှု) နှင့် ၎င်းတို့က လူ့အဖွဲ့အစည်းအပေါ် သက်ရောက်မှုများကို သိပ္ပံနည်းကျ လေ့လာသည့် ပညာရပ်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတော်၏ မူဝါဒများချမှတ်ရာတွင် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော လူဦးရေဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များ မွေးထုတ်ရန် ရည်ရွယ်သည်။
* '''သင်ကြားရသော ဘာသာရပ်များနှင့် အသုံးဝင်ပုံ:'''
** '''Demographic Techniques (လူဦးရေဆိုင်ရာ နည်းပညာများ):''' လူဦးရေအချက်အလက်များကို စုဆောင်း၊ တွက်ချက်၊ ခန့်မှန်းနည်းများကို သင်ပေးသည်။
** '''Fertility, Mortality, Migration (မွေးဖွားနှုန်း၊ သေဆုံးနှုန်း၊ ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်မှု):''' လူဦးရေပြောင်းလဲစေသည့် အဓိကအချက်များကို လေ့လာသည်။
** '''Population and Development (လူဦးရေနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု):''' လူဦးရေတိုးပွားမှုက နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေး၊ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေးအပေါ် သက်ရောက်မှုကို လေ့လာသည်။
* '''ဘာကြောင့် သင်ကြားသင့်သလဲ:''' သင်သည် လူမှုရေးပြဿနာများကို စိတ်ဝင်စားပြီး အချက်အလက်များအပေါ် အခြေခံ၍ သုတေသနပြုလုပ်ရသည်ကို နှစ်သက်ပါက ဤဘာသာရပ်သည် ထူးခြားပြီး အရေးပါသော နယ်ပယ်တစ်ခုဖြစ်သည်။
* '''အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ:'''
** လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အားဝန်ကြီးဌာန
** ကျန်းမာရေးနှင့် အားကစားဝန်ကြီးဌာန၊ စီမံကိန်းနှင့် ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာန
** NGOs, INGOs, UN အဖွဲ့အစည်းများ (အထူးသဖြင့် UNFPA)
** လူဦးရေဆိုင်ရာ သုတေသီ (Demographer/Researcher)
=== ပြည်သူ့ရေးရာစီမံခန့်ခွဲမှုပညာဘွဲ့ (Bachelor of Public Administration - BPA) ===
* '''အခြေခံနှင့် ရည်ရွယ်ချက်:''' BPA သည် အစိုးရအဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပြည်သူ့ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းများကို ထိရောက်စွာ စီမံခန့်ခွဲအုပ်ချုပ်နိုင်ရန် လေ့လာသည့် ပညာရပ်ဖြစ်သည်။ BBA က ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍကို အဓိကထားချိန်တွင် BPA က ပြည်သူ့ကဏ္ဍ (Public Sector) ကို အဓိကထားသည်။ အရည်အချင်းပြည့်ဝသော ပြည်သူ့ဝန်ထမ်းကောင်းများ ဖြစ်လာစေရန် ရည်ရွယ်သည်။
* '''သင်ကြားရသော ဘာသာရပ်များနှင့် အသုံးဝင်ပုံ:'''
** '''Public Policy Analysis (ပြည်သူ့မူဝါဒ သုံးသပ်ခြင်း):''' အစိုးရ၏ မူဝါဒများ ချမှတ်ပုံ၊ အကောင်အထည်ဖော်ပုံနှင့် အကျိုးသက်ရောက်မှုများကို လေ့လာသည်။
** '''Public Financial Management (ပြည်သူ့ဘဏ္ဍာရေး စီမံခန့်ခွဲမှု):''' နိုင်ငံတော်၏ ဘတ်ဂျက်ရေးဆွဲခြင်း၊ အသုံးစရိတ်များကို စီမံခန့်ခွဲခြင်းကို သင်ပေးသည်။
** '''Governance and Ethics (အုပ်ချုပ်မှုနှင့် ကျင့်ဝတ်):''' ကောင်းမွန်သောအုပ်ချုပ်ရေးစနစ်နှင့် ပြည်သူ့ဝန်ထမ်းကျင့်ဝတ်များကို လေ့လာသည်။
* '''ဘာကြောင့် သင်ကြားသင့်သလဲ:''' သင်သည် နိုင်ငံ့အရေးနှင့် အစိုးရ၏ အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားတွင် ပါဝင်ဆောင်ရွက်လိုစိတ်ရှိပါက ဤဘာသာရပ်သည် အသင့်တော်ဆုံးဖြစ်သည်။
* '''အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ:'''
** ပြည်ထောင်စုရာထူးဝန်အဖွဲ့မှတစ်ဆင့် အစိုးရဝန်ကြီးဌာနအသီးသီးတွင် အရာရှိအဖြစ် ဝင်ရောက်နိုင်သည်။
** မြို့တော်စည်ပင်သာယာရေးကော်မတီများကဲ့သို့သော ဒေသအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့အစည်းများ
** မူဝါဒရေးရာ အတိုင်ပင်ခံ (Policy Advisor)
** Public Sector Undertakings (PSU) များတွင် မန်နေဂျာ။
=== စာရင်းအင်းပညာဘွဲ့ (Bachelor of Economics (Statistics) - B.Econs.(Stats)) ===
* '''အခြေခံနှင့် ရည်ရွယ်ချက်:''' ဤဘွဲ့သည် ဘောဂဗေဒပညာကို အခြေခံပြီး စာရင်းအင်းပညာ (Statistics) ကို အထူးပြုလေ့လာရခြင်း ဖြစ်သည်။ အချက်အလက် (Data) များကို စုဆောင်းခြင်း၊ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်း၊ အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုခြင်းနှင့် မော်ဒယ်လ်များတည်ဆောက်၍ အနာဂတ်ကို ခန့်မှန်းခြင်းဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်မှုများကို သင်ကြားပေးသည်။ Data-driven world တွင် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော Data Scientist များ၊ Statisticians များ မွေးထုတ်ရန် ရည်ရွယ်သည်။
* '''သင်ကြားရသော ဘာသာရပ်များနှင့် အသုံးဝင်ပုံ:'''
** '''Probability and Statistical Theory (ဖြစ်နိုင်ခြေနှင့် စာရင်းအင်းသီအိုရီ):''' စာရင်းအင်းပညာ၏ အခြေခံသဘောတရားများကို နက်နက်နဲနဲ လေ့လာရသည်။
** '''Data Analysis & Regression (အချက်အလက်သုံးသပ်ခြင်းနှင့် ဆက်စပ်မှုပုံဖော်ခြင်း):''' အချက်အလက်များကြားက ဆက်စပ်မှုကို ရှာဖွေပြီး ပုံစံထုတ်ခြင်းကို သင်ပေးသည်။
** '''Econometrics (စီးပွားရေးတိုင်းတာမှုပညာ):''' B.Econ ထက် ပိုမိုနက်ရှိုင်းစွာ သင်ကြားရပြီး စီးပွားရေးမော်ဒယ်လ်များ တည်ဆောက်ရသည်။
** '''Statistical Software (စာရင်းအင်းဆော့ဖ်ဝဲလ်):''' R, SPSS, Stata ကဲ့သို့သော ကွန်ပျူတာဆော့ဖ်ဝဲလ်များ အသုံးပြု၍ Data များကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာနည်း သင်ကြားပေးသည်။
* '''ဘာကြောင့် သင်ကြားသင့်သလဲ:''' သင်သည် သင်္ချာ၊ ကိန်းဂဏန်းနှင့် ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်များကို စိတ်ဝင်စားပြီး အချက်အလက်များထဲမှ တန်ဖိုးရှိသော အတွင်းကျကျအချက်များကို ရှာဖွေဖော်ထုတ်လိုပါက ဤဘာသာရပ်သည် အနာဂတ်အတွက် အလားအလာအကောင်းဆုံး ဘာသာရပ်တစ်ခုဖြစ်သည်။
* '''အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ:'''
** Data Analyst / Data Scientist
** Statistician (စာရင်းအင်းပညာရှင်)
** Market Research Analyst
** Financial Analyst (Quantitative Analyst)
** Risk Analyst
** နည်းပညာကုမ္ပဏီများ၊ ဘဏ်များ၊ အာမခံကုမ္ပဏီများနှင့် သုတေသနအဖွဲ့အစည်းများတွင် အလွန်လိုအပ်သော ကျွမ်းကျင်မှုဖြစ်သည်။
== ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ် တွင် သင်ကြားနေသာ ဘာသာရပ်များ ==
=== စာရင်းကိုင်ပညာဘွဲ့ (B.Act) ===
* Myanmar
* Business English
* Business Mathematics
* Introductory Microeconomics
* Fundamentals of Statistics
* Business Organization
* New Economic Geography
* Introductory Macroeconomics
* Business Accounting
* Aspects of Myanmar
* Mathematics
* General Management
* Cost and Management Accounting
* Financial Accounting
* Applied Statistics (Elective Courses)
* Marketing Management
* Business Law
* Financial Management
* Advanced Accounting
* Management Science
* Business Communication
* Production and Operations Management
* Human Resource Management
* Business Research Methods
* Business Planning
* Financial Reporting Standards & Public Sector Accounting & Auditing
* Accounting Information System
* International Accounting
* Advanced Financial Reporting Standards
* Money, Banking & Finance
* Strategic Management Accounting
* Capital Markets & Finance
* Customer Communication
* Managerial Mathematics
* Applied Accounting Theories
* Portfolio Management
* Corporate Governance
* Corporate Financial Reporting
* Business Ethics
* Entrepreneurship & Small Business Management
=== စာရင်းကိုင်ပညာမဟာဘွဲ့ (M.Act) ===
* Strategic Management
* Advanced Marketing Management
* Human Resource Management
* Advanced Financial Management
* Advanced Production & Operations Management
* Consumer Behavior
* Bank Management
* Managerial Mathematics/ Statistical Analysis and Research Methodology
* Business Ethics
* Auditing and Assurance Services
* International Finance (Optional Courses)
* International Business Management (Optional Courses)
=== စီမံခန့်ခွဲမှုပညာဘွဲ့ (BBA) ===
* Myanmar
* Business English
* Business Mathematics
* Introductory
* Microeconomics
* Fundamental of Statistics I
* Business Organization
* Aspects of Myanmar
* New Economic Geography
* Introductory Macroeconomics
* Fundamental of Statistics II
* Business Accounting
* General Management
* Financial Accounting I
* Decision Science
* Principle of Marketing
* Applied Statistics I
* Financial Accounting II
* Managerial Accounting I
* Production and Operations Management
* Fundamentals of Human Resource Management
* Applied Statistics II
* Leadership
* Marketing Management
* Business Ethics
* Business Communication
* Business Research Methodology
* Business Law
* Managerial Accounting II
* Consumer Behavior
* Human Resource Management
* Introduction to Finance
* Personal Development
* Supply Chain Management
* Strategic Management
* Entrepreneurship and Small Business Management
* Research Project: Proposal and Preparation
* International Business Management
* Auditing/Public Sector Accounting
* Research Project: Submitting and Evaluation
* Corporate Strategy Corporate Finance
* Information Technology for Business
* Organizational Behavior
* Corporate Governance
* Marketing Research
* Cross Culture Communication
* Service Management
* Banking and Financial Institutions
* Change Management
* Quantitative and Analytical Skills
* Project Management
=== စီမံခန့်ခွဲမှုပညာမဟာဘွဲ့ (MBA) ===
* General Management
* Macroeconomic Environment
* Mathematics and Statistics for Management
* Managerial Accounting
* Legal Framework for Business
* Human Resource Management
* Production & Operations Management
* Financial Management
* Entrepreneurship & Small Business Management
* Marketing Management
* Strategic Management
* Management Information Systems
* International Business Management
* Logistics & Supply Chain Management
* Organizational Design
* and Development
* Service Management
* Change Management
* Customer Relationship Management
* MBA Thesis
=== ဝါဏ္ဏိဇဗေဒပညာဘွဲ့ (B.Com) ===
* Myanmar
* Business English
* Business Mathematics
* Introductory Microeconomics
* Fundamentals of Statistics
* Business Organization
* Aspects of Myanmar
* New Economic Geography
* Introductory Macroeconomics
* Business Accounting
* Mathematics
* General Management
* Cost and Management Accounting
* Financial Accounting
* Applied Statistics I (Elective Courses)
* Marketing Management
* Business Law
* Financial Management
* Advanced Accounting
* Management Science
* Business Communication
* Production and Operations Management
* Human Resource Management
* Business Research Methods
* Business Planning
* Financial Reporting Standards & Public Sector Accounting
* Financial Institution
* Management
* Risk Management
* Brand Management
* Consumer Behaviour
* Performance Management
* Organizational Behaviour
* International Accounting
* International Marketing Management
* Innovation and Entrepreneurship
* Hospitality Management
* Organizational Behaviour
* Money, Banking and Finance
* Service Management
* Strategic Human Resource Management
* Customer Communication
* Managerial Mathematics
* Organizational Leadership and Change
* Portfolio Management
* International Business Management
* Customer RelationshipManagement
=== ဝါဏ္ဏိဇဗေဒပညာမဟာဘွဲ့ (M.Com.) ===
* Strategic Management
* Advanced Marketing Management
* Human Resource Management
* Advanced Financial Management
* Advanced Production & Operations Management
* Consumer Behavior
* Bank Management
* Managerial Mathematics / Statistical Analysis and Research
* Methodology
* Business Ethics
* Auditing and Assurance Services
* International Finance (Optional Courses)
* International Business Management (Optional Courses)
=== ဝါဏ္ဏိဇဗေဒပညာပါရဂူဘွဲ့ (Ph.D.(Com)) ===
* Consumer Behavior
* Service Management
* Management
* Operations Management
* Globalizing Human Resource Management
* Marketing Research
* Contemporary Strategic
* Management
* Business Codes of Ethics
=== ဘောဂဗေဒပညာဘွဲ့ (B.Econ) ===
* Myanmar
* Business English
* Business Mathematics
* Introductory Microeconomics
* Macroeconomics
* Business Organization
* Business Accounting
* Aspects of Myanmar
* Research Methodology
* International Finance
* Human Resource Economics
* Monetary Economics
* Rural Development I
* Agricultural Economics
* Economic Policy and Planning
* Urban and Regional Economics
* Environmental and Natural Resource Economics
* Introductory Microeconomics
* Introductory Macroeconomics
* Money, Banking and Finance
* Mathematical Economics
* Economics of Education
* Microeconomics I
* Macroeconomics I
* Public Finance
* ASEAN Economies
* Microeconomics II
* Macroeconomics II
* Economics of Health
* Econometrics
* Modern Economic History
* Development Economics
* International Trade
* Organization, Markets and Governance
* Public Economics
* Rural Development II
* Managerial Economics
* Economic Development of Myanmar
=== ဘောဂဗေဒပညာမဟာဘွဲ့ (M.Econ) ===
* Microeconomics
* Macroeconomics
* Economics of Development
* Mathematics for Economics
* Economics of Social Issues
* Modern Labor Economics: Theory and Public Policy
* Economic Policy Analysis
* Research Methodology
* Macroeconomic Analysis Economic Reforms in
* Developing Countries Welfare Economics Managerial Economics
* Environmental & Natural Resource Economics
* Korean Industrialization
=== ဘောဂဗေဒပညာပါရဂူဘွဲ့ (Ph.D.(Econ)) ===
* Advanced Macroeconomics
* Econometric Modeling and Application
* Advanced International Economics
* Advanced Development Economics
* Advanced Monetary Economics
* Advanced Agricultural Economics
* Advanced Industrial Economics
* Research Methodology and Computer Software Applications
=== စာရင်းအင်းပညာဘွဲ့ (B.Econs.(Stats)) ===
* Myanmar
* Business English
* Business Mathematics
* Introductory Microeconomics
* Macroeconomics
* Business Organization
* Business Accounting
* Aspects of Myanmar
* New Economic Geography
* Fundamentals of Statistics I & II
* Mathematics
* Statistical Theory I & II
* Regression Analysis
* Social Statistics
* Sample Survey Methodology I & II
* Statistical Linear Models
* Economic Statistics
* Applied Statistics I & II
* Applied Time Series Analysis I & II
* Time Series Analysis I & II
* Qualitative Data Analysis
* Actuarial Statistics
* Operations Research I & II
* Demographic Analysis
* Fundamentals of Research Methodology
* Non- Parametric Statistics
* Design and Analysis of Experiment I
* Project: proposal and preparation
* Applied Econometrics Data Science
* Project: Submitting and Evaluation
* Stochastic Processes I & II
* Fundamentals of
* Multivariate Analysis
* Statistical Research Methodology I & II
* Design and Analysis of
* Experiments II
* Education and Health
* Statistics
* Econometric Modeling
* Time Series Analysis and
* Forecasting
* Statistical Decision Making
* Statistical Techniques for Quality Control
=== စာရင်းအင်းပညာမဟာဘွဲ့ (M.Econs (Stats)) ===
* Mathematics
* Macroeconometrics
* Microeconometrics
* Probability and Distribution Theory I
* Statistical Inference I
* Theory of Stochastic Process
* Sample Survey Theory and Methods
* Time Series Analysis and Forecasting
* Economics and Social Statistics
* Research Methodology and Statistical Packages for Research
* Multivariate Analysis
* Econometrics Theory
* Financial and Insurance Statistics
* Statistical Decision Theory
* Advanced Nonparametric Statistics
* Advanced Operations
* Research and Optimization Techniques
* Spectral Analysis of Time Series
* Statistical Aspects of Education and Manpower Planning
=== စာရင်းအင်းပညာပါရဂူဘွဲ့ (Ph.D.(Stats)) ===
* Advanced Statistical Inference
* Advanced Econometrics
* Statistical Research Methodology
* Population and Development Statistics I
* Financial Econometrics
* Advanced Sample Survey Theory and Methods II
* Advanced Stochastic Process
* Advanced Time Series and Forecasting II
* Advanced Probability and Distribution Theory II
* Advanced Econometrics Theory
* Advanced Statistical
* Decision Theory
* Advanced Multivariate Analysis
* Advanced Financial Management
* Advanced Strategic Management
* General Management
* Advanced Microeconomics
* Advanced Macroeconomics
* International Economics
=== ပြင်ပ ဘွဲ့ရ မဟာဘွဲ့ အစီအစဉ်များ ===
'''ပုံမှန်နေ့သင်တန်း၏ ဒုတိယနှစ် နှင့် နောက် ဆုံးနှစ် မဟာဘွဲ့သင်တန်းတက်ရောက်ရန်အဆင့်မီသူများကို မဟာဘွဲ့များပေးအပ်သည့်အပြင် အခြားဘွဲ့ရ (လုပ်ငန်းအတွေ့အကြုံရှိသော)သူများကိုလဲ အောက်ပါ မဟာဘွဲ့များ ပေး အပ်ပါသည်။'''
'''1. Master Of Banking & Finance (MBF)'''
'''2. Executive Master Of Banking & Finance (EMBF)'''
'''3. Master of Hotel Tourism Management (MHTM)'''
'''4. Master of Marketing Management (MMM)'''
'''5. Master of Human Resource Management (MHRM)'''
'''6. Executive Master Of Business Administration (EMBA)'''
'''7. Online Master Of Business Administration'''
'''မှတ်ချက် - မဟာဘွဲ့ သင်တန်းတက်ရောက်ရန်အတွက် ဝင်ခွင့်စာမေးပွဲများကို သက်ဆိုင်ရာ စာပေဌာန များမှ တာဝန်ယူကျင်းပပြီး ဝင်ခွင့်သတ်မှတ်ချက်များကို နိုင်ငံတော်ပိုင် သတင်းစာများမှတဆင့် ကြော်ငြာလေ့ရှိပါသည်။'''
=== ဒီပလိုမာ နှင့် ဘွဲ့လွန် ဒီပလိုမာ ဘွဲ့များ ===
# '''Diploma in Management and Administration (DMA)'''
# '''Post Graduate Diploma in Marketing Management (PGDMM)'''
# '''Post Graduate Diploma in Research Studies (PGDRS)'''
# '''Post Graduate Diploma in Human Resource Management (PGDHRM)'''
# '''Diploma in Development Studies (Dip DS)'''
# '''Diploma in Business Studies (DBS)'''
# '''Diploma in Financial Accounting (DFAc)'''
# '''Diploma in Management Accounting (DMAc)'''
# '''Diploma in Secretarial Management (DSM)'''
=== Certificate (လက်မှတ်ငယ်) ===
# '''Certificate in Business Studies CBS'''
# '''Certificate in Advanced Business Studies CABS'''
== '''ဌာနများ''' ==
=== အဓိကပညာရေး ၅ ဌာန ===
# Department of Economics
# Department of Commerce
# Department of Statistics
# Department of Management Studies
# Department of Applied Economics
=== '''တွဲဖက် ပညာရေးဌာန ၄ ဌာန''' ===
# Department of Myanmar
# Department of English
# Department of Mathematics
# Department of Geography
=== စီမံအုပ်ချုပ်ရေး / အခြား ဌာန ===
==== စီမံခန့်ခွဲရေးဌာန ====
'''. စီမံရေးရာဌာန'''
'''. ဝန်ထမ်းရေးရာဌာနခွဲ'''
'''. နယ်မြေဌာနခွဲ'''
==== '''ဘဏ္ဍာရေးရာဌာန''' ====
'''. ငွေစာရင်းဌာနခွဲ'''
'''. ငွေကိုင်ဌာနခွဲ'''
'''. ပစ္စည်းဌာနခွဲ'''
==== '''နယ်မြေအင်ဂျင်နီယာဌာန''' ====
'''. မြို့ပြအင်/ယာဌာနခွဲ'''
'''. စတိုအင်/ယာဌာနခွဲ'''
'''. ရေသန့်အင်/ယာဌာနခွဲ'''
'''. လျှပ်စစ်အင်/ယာဌာနခွဲ'''
==== '''သင်တန်းရေးရာဌာန''' ====
'''. ကျောင်းသားရေးရာဌာနခွဲ'''
'''. အားကစားဌာနခွဲ'''
'''. စာမေးပွဲဘွဲ့နှင့်ဌာနခွဲ'''
'''. နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးဌာနခွဲ'''
'''. စာကြည့်တိုက်ဌာနခွဲ'''
==== '''သုတေသနနှင့် ဖွံ့ဖြိုးမှုဌာန''' ====
'''. သတင်းအချက်အလက်နှင့် ဆက်သွယ်ရေး၊ နည်းပညာဌာနခွဲ'''
'''သင်ကြားရေးဌာန'''
== '''ရန်ကုန်စီးပွားရေး တက္ကသိုလ် ဝင်ခွင့် လိုအပ်ချက်များ''' ==
=== ဝင်ခွင့် ===
တက္ကသိုလ်ဝင် စာမေးပွဲ ကို အောင်မြင်ပြီး ရန်ကုန်စီးပွားရေး တက္ကသိုလ်သို့ ဝင်ခွင့် လျှောက်ထားသည့် ကျောင်းသားများ၏ ရမှတ်များကို အခြေခံ ပြီး တက္ကသိုလ် ဗဟိုကောင်စီ ၏ စည်းမျဉ်းများအတိုင်း အဆင့်မြင့် ပညာ ဦးစီးဌာန (DHE) မှ ရွေးချယ်ပေးသည်။
=== ဒီဂရီ အတွက်လိုအပ်ချက်များ ===
အထူးပြု ဘာသာရပ်များ ရွေးချယ်ခြင်းကို ပထမနှစ် တွင် စတင်ပြီးရွေးချယ်ရပါသည်။ ဒီဂရီ ဘွဲ့ အတွက် ကြာမြင့်ချိန် စာသင်နှစ် 4 နှစ် ဖြစ်ပါသည်။ ပညာသင်နှစ် ၁ နှစ်တိုင်းတွင် semester (၂) ခုစီရှိမည်ဖြစ်ပြီး semester (၁) ခုပြီးတိုင်း စာမေးပွဲ များ ကျင်းပပါသည်။ နောက်ဆုံးနှစ် ကျောင်းသား / သူများသည် ရေးဖြေ စာမေးပွဲ များ ကို အောင်မြင်ရန်လိုအပ်သည့်အပြင် ဘွဲ့ အတွက်လိုအပ်သော ကျမ်းစာငယ် (Term Paper) ပြုစုခြင်း နှင့် လူတွေ့ စာမေးပွဲများ ဖြေဆိုရန် လိုအပ်ပါသည်။ ကျောင်းသား / သူများသည် ဘာသာရပ်တစ်ခုစီတွင် အနည်းဆုံး Grade 3 ရရှိရန် လိုအပ်သည်။ ဘွဲ့ကြိုဘွဲ့သင်တန်းများနှင့် ဂုဏ်ထူးဘွဲ့သင်တန်းများ၏ အဆင့်သတ်မှတ်ခြင်းစနစ်မှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။
{| class="wikitable"
|+
!စဉ်
!ရမှတ်
!အဆင့်သတ်မှတ်ချက်
!သာမန်ဘွဲ့ အတွက်
!အဆင့်သတ်မှတ်ချက်
!မဟာ ဘွဲ့ နှင့် ပါရဂူ ဘွဲ့များ အတွက်
|-
|'''1.'''
|'''၇၅ နှင့် အထက်'''
|'''5'''
| rowspan="3" |'''အောင်မြင်ပါသည်။'''
|'''5'''
| rowspan="2" |'''အောင်မြင်ပါသည်။'''
|-
|'''2'''
|'''၆၅ မှတ်နှင့် ၇၄ မှတ်ကြား'''
|'''4'''
|'''4'''
|-
|'''3'''
|'''၅၀ မှတ် နှင့် ၆၄ မှတ်ကြား'''
|'''3'''
|'''3'''
| rowspan="3" |'''ကျရှုံးပါသည်။'''
|-
|'''4'''
|'''၃၅ မှတ်နှင့် ၄၉ မှတ်ကြား'''
|'''2'''
| rowspan="2" |'''ကျရှုံးပါသည်။'''
|'''2'''
|-
|'''5'''
|'''၃၅ မှတ်နှင့် အောက်'''
|'''1'''
|'''1'''
|}
ပညာသင် ကာလ ကြာချိန်များမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်ပါသည်။
* '''ပထမဘွဲ့ ၄ နှစ်'''
* '''ဂုဏ်ထူးတန်း မဟာဘွဲ့ ၅ နှစ်'''
* '''မဟာဘွဲ့ ၂ နှစ်'''
* '''ဘွဲ့လွန်ဒီပလိုမာ ၂ နှစ်'''
* '''ပါရဂူဘွဲ့ ၅ နှစ်'''
=== ဂုဏ်ထူးတန်း ဘွဲ့များအတွက်လိုအပ်ချက်များ ===
* ဒုတိယနှစ်စာမေးပွဲများတွင် အခြေခံဘာသာရပ်နှစ်ခု၌ Grade Points 5 ဖြင့် အောင်မြင်ပြီး ပညာသင်ကာလ ၂ ခု အတွက် စုစုပေါင်း Grade Point Average (GPA) ကို GPA 4 နှင့်အထက်ရရှိရန် လိုအပ်ပြီး ဂုဏ်ထူးတန်းအတွက် မှတ်ပုံတင်လျှောက်ထားရန် အရည်အချင်းပြည့်မီပါသည်။
* ဂုဏ်ထူးတန်းဘွဲ့သင်တန်းကာလမှာ ၃ နှစ်ဖြစ်သည်။
* ပထမနှစ်နှင့် ဒုတိယနှစ်အတွက် နှစ်နှစ်ကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားပါက စုစုပေါင်း လေ့လာမှုကာလမှာ ငါးနှစ်ဖြစ်သည်။
* ဂုဏ်ထူးတန်း ကျောင်းသားများကို စာမေးပွဲဖြေဆိုရန် တစ်ကြိမ်သာ တက်ရောက်ခွင့်ပြုထားသည်။
* ဂုဏ်ထူးစာမေးပွဲတွင် ရေးဖြေနှင့် နှုတ်ဖြေ လူတွေ့ စာမေးပွဲ နှစ်ခုလုံး ပါဝင်ပါသည်။
* ရေးဖြေစာမေးပွဲတွင် ကျောင်းသားသည် ဘာသာရပ်တစ်ခုစီတွင် Grade Point 4 ရှိရမည်။
* ဂုဏ်ထူးတန်း တက်ရောက်နေစဉ် သတ်မှတ်ထားသော အရည်အချင်းများ မပြည့်မီပါက သာမန်ဘွဲ့ကိုသာ ရရှိမည်ဖြစ်သည်။
* စာမေးပွဲရလဒ်များကို အောက်ပါ အတန်းငါးတန်းအလိုက် ထုတ်ပြန်သည်။
# ပထမတန်းဂုဏ်ထူးတန်း
# ဒုတိယတန်း ဂုဏ်ထူးတန်း (ပထမတန်း)၊
# ဒုတိယတန်း ဂုဏ်ထူးတန်း (ဒုတိယတန်း)၊
# တတိယတန်းဂုဏ်ထူးတန်း
# B.Econ / B.Com (သာမန်ဘွဲ့)၊
* ဒုတိယနှစ် စာမေးပွဲ အောင်မြင်ပြီးနောက် ဂုဏ်ထူးတန်း အတန်းသို့ တက်ရောက်ရန် အရည်အချင်းမပြည့်မီသော ကျောင်းသားသည် နောက်ဆုံးနှစ်သင်တန်းများတွင် CGPA 4 နှင့်အထက် ရရှိပါက နောက်ဆုံးနှစ်သင်တန်းများ ပေါင်းစပ်ထားသော မဟာဘွဲ့ အရည်အချင်းစစ် အတန်းများသို့ တက်ရောက်ရန် အခွင့်အရေးများရှိသည်။
=== မာစတာဒီဂရီများအတွက်လိုအပ်ချက်များ ===
* မာစတာဒီဂရီပရိုဂရမ် ဟူ၍ နှစ်မျိုးရှိပြီး ပုံမှန်ဒီဂရီပရိုဂရမ်နှင့် ပရော်ဖက်ရှင်နယ်ဒီဂရီပရိုဂရမ်ဟူ၍ နှစ်မျိုးရှိသည်။
* မဟာဘွဲ့အစီအစဉ်များအတွက် မှတ်ပုံတင်လျှောက်ထားရန် အရည်အချင်းပြည့်မီသူများသည် အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။
==== ပုံမှန် Master Degree အစီအစဉ် ====
* ဂုဏ်ထူးတန်းစာမေးပွဲ သို့မဟုတ် ဘာသာရပ်တစ်ခုစီတွင် Grade Point 4 ဖြင့် မဟာအရည်အချင်းစစ်စာမေးပွဲအောင်မြင်ပြီးသူသည် မဟာဘွဲ့အစီအစဉ်တွင် ပါဝင်ရန် အရည်အချင်းပြည့်မီသည်။
* ကျောင်းသားတစ်ဦးသည် မှတ်ပုံတင်သည့်နေ့မှစ၍ တစ်နှစ်ထက်မနည်းသော ကာလတစ်ခုအတွက် အတည်ပြုထားသော မဟာဘွဲ့ အရည်အချင်းစစ် အတန်းများကို တက်ရောက်ရမည်။
* မဟာဘွဲ့ သင်တန်းများ အတွက် ကျင်းပသောစာမေးပွဲများ တွင် ရေးဖြေနှင့် နှုတ်ဖြေ (လူတွေ့) စာမေးပွဲ များ ပါဝင်ရမည်။
* ထို့အပြင် လျှောက်ထားသူသည် thesis တင်သွင်းရန် လိုအပ်ပါသည်။ အဆိုပါစာတမ်းကို မှတ်ပုံတင်သည့်နေ့မှ သုံးနှစ်အတွင်း တင်သွင်းရမည်ဖြစ်သည်။ လျှောက်ထားသူသည် သတ်မှတ်အချိန်အတွင်း စာတမ်းတင်သွင်းရန် ပျက်ကွက်ပါက၊ ဖြေဆိုထားသော ရေးဖြေစာမေးပွဲ ရလဒ်များလည် ပျက်ပြယ်သည်ဟု ယူဆပါသည်။
==== ပရော်ဖက်ရှင်နယ် Master Degree အစီအစဉ် ====
* ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ်မှ ပရော်ဖက်ရှင်နယ် မဟာဘွဲ့ အစီအစဉ် အမျိုးအစားသုံးမျိုး ပေးထားပြီး အချိန်ပြည့် မဟာဘွဲ့ ၊ အဆင့်မြင့် မဟာဘွဲ့ နှင့် အွန်လိုင်မဟာဘွဲ့ ဟူ၍ အမျိုးအစားသုံးမျိုး ရှိပါသည်။
* သင်တန်းသားများကို လုပ်ငန်းအတွေ့အကြုံ၊ ဝါသနာ နှင့် အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ရည်ရွယ်ချက် များဖြင့် ရွေးချယ်ထားသည်။
* ဝင်ခွင့်လိုအပ်ချက်များသည် အသိအမှတ်ပြုတက္ကသိုလ်မှ ဘွဲ့ဒီဂရီတစ်ခု၊ GMAT ကဲ့သို့သော (ဘွဲ့လွန်စီမံခန့်ခွဲမှုဝင်ခွင့်စာမေးပွဲ) စာမေးပွဲနှင့် နှုတ်ဖြေ (လူတွေ့) စာမေးပွဲ ရလဒ်များဖြစ်သည်။
'''သင်တန်း၏အသေးစိတ်သင်ရိုးညွှန်းတမ်း၊ အကြောင်းအရာများ၊ ခရက်ဒစ်စာမေးပွဲစနစ်၊ သင်ကြားနည်းစနစ်များ၊ ဆရာများနှင့်အချိန်ဇယားကို MBA၊ MPA၊ MDevS၊ MBF၊ MAS၊ MMM နှင့် MHTM အတွက် သီးခြား prospectus တွင် ရရှိနိုင်ပါသည်။'''<ref name=":0">အသေးစိတ်ကို စိစစ်ထားပါသည်။</ref>
===== ဝင်ခွင့်လျှောက်လွှာခေါ်ယူခြင်းနမူနာ =====
ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ်
ညနေပိုင်းမဟာဘွဲ့သင်တန်းများ ဝင်ခွင့်လျှောက်လွှာခေါ်ယူခြင်း
ကြေညာချက်
ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ်၏ (၂ဝ၂၂-၂၀၂၃) ပညာသင်နှစ်အတွက် ဖွင့်လှစ်မည့် အောက်ပါမဟာဘွဲ့သင်တန်းများသို့ ဝင်ခွင့် လျှောက်ထားနိုင်ပါသည်။
(က) စီးပွားရေးလုပ်ငန်းစီမံခန့်ခွဲမှုမဟာဘွဲ့ EMBA(ပုံမှန်သင်တန်း/Online သင်တန်း)
(ခ) ပြည်သူ့ရေးရာစီမံခန့်ခွဲမှုပညာမဟာဘွဲ့ EMPA(ပုံမှန်သင်တန်း/Online သင်တန်း) (ဂ) ဖွံ့ဖြိုးရေးပညာမဟာဘွဲ့ EMDevS (ပုံမှန်သင်တန်း/online သင်တန်း) (ဃ) ဘဏ်လုပ်ငန်းနှင့် ဘဏ္ဍာရေးပညာမဟာဘွဲ့ EMBF(Online သင်တန်း)
၂။ အဆိုပါမဟာဘွဲ့သင်တန်းများအတွက် အောက်ပါအရည်အချင်းများနှင့် ကိုက်ညီသူများ လျှောက်ထား နိုင်ပါသည်။
(က) အသိအမှတ်ပြု တက္ကသိုလ်တစ်ခုခုမှ ဘွဲ့ရရှိပြီးသူဖြစ်ရမည်။
(ခ) EMBA, EMPA နှင့် EMDevS သင်တန်းများအတွက် အစိုးရဝန်ထမ်းဖြစ်လျှင် ပြန်တမ်းဝင်အရာရှိ လုပ်သက်အနည်းဆုံး(၈)နှစ်ရှိရမည်။
(ဂ) EMBA, EMPA နှင့် EMDevS သင်တန်းများအတွက် ကုမ္ပဏီဝန်ထမ်းဖြစ်လျှင် Executive Level (စီမံခန့်ခွဲမှုအဆင့်) လုပ်သက်(၈)နှစ်ရှိရမည်။
(ဃ) EMBF သင်တန်းအတွက် ဘဏ်လုပ်ငန်း(သို့) ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းခွင် အဆင့်မြင့် စီမံခန့်ခွဲမှုအတွေ့အကြုံ လုပ်သက်အနည်းဆုံး (၅)နှစ် ရှိရမည်။
(င) (၁-၆-၂၀၂၂) ရက်နေ့တွင် အသက်(၃၀)နှစ် ပြည့်ပြီးသူဖြစ်ရမည်။
(စ) တက္ကသိုလ်တစ်ခုခုတွင် အခြားသင်တန်းတစ်ခုခုတက်ရောက်နေသူမဖြစ်စေရ။ (ဆ) သတ်မှတ်ထားသော သင်ရိုးအတိုင်း အချိန်ပြည့်မီစွာ တက်ရောက်နိုင်သူဖြစ်ရမည်။ (ဇ) သင်တန်းဝင်ခွင့်ရေးဖြေစာမေးပွဲနှင့် လူတွေ့အကဲဖြတ်စစ်ဆေးခြင်းကို လူကိုယ်တိုင် လာရောက်ဖြေဆိုအောင်မြင်သူဖြစ်ရမည်။
၃။ သင်တန်းနှင့်သက်ဆိုင်သော စာရွက် စာတမ်းများနှင့် သတ်မှတ်ထားသည့် လျှောက်လွှာပုံစံများကို အောက်ဖော်ပြပါဌာနများတွင် သတ်မှတ်ရက်အတွင်း တင်သွင်း လျှောက်ထားနိုင်ပါသည်။
(က) EMBA (ပုံမှန်/Online) သင်တန်းအတွက် စီမံခန့်ခွဲမှုပညာဌာန (ပတ္တမြားဆောင်)၊ ပါရမီလမ်း၊ ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ် (လှိုင်နယ်မြေ)။ ပုံမှန်သင်တန်းအတွက် (၁၉-၄-၂၀၂၂ မှ ၉-၅-၂၀၂၂ အထိ)၊ Online အတွက်(၁၆-၅-၂၀၂၂ မှ ၆-၆-၂၀၂၂ အထိ)
(ခ) EMPA(ပုံမှန်/Online) သင်တန်းအတွက် အသုံးချဘောဂဗေဒဌာန (အခန်း၁၁၂)၊ ရန်ကုန် စီးပွားရေးတက္ကသိုလ်(ကမာရွတ်နယ်မြေ)၊ အင်းလျားလမ်း။ (၁၉-၄-၂၀၂၂ မှ ၆-၆-၂၀၂၂ အထိ) (ဂ) EMDevS(ပုံမှန်/Online)သင်တန်းအတွက် ဘောဂဗေဒဌာန (အခန်း-၁၀၆)၊ ရန်ကုန်စီးပွားရေး တက္ကသိုလ် (ကမာရွတ်နယ်မြေ)၊ အင်းလျားလမ်း။ (၁၈-၄-၂၀၂၂ မှ ၂၀-၆-၂၀၂၂ အထိ) (ဃ) EMBF(Online)သင်တန်းအတွက် ဝါဏိဇ္ဇဗေဒဌာန (အခန်း-၂၀၆)၊ ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ် (ကမာရွတ်နယ်မြေ)၊အင်းလျားလမ်း။(၁၈-၅-၂ဝ၂၂ မှ ၁၇-၆-၂ဝ၂၂ အထိ)
၄။ သင်တန်းဝင်ခွင့်ရေးဖြေစာမေးပွဲများကို အောက်ပါနေရာများ၌ ကျင်းပပါမည်။ (က) EMBA (ပုံမှန်)သင်တန်းဝင်ခွင့်ရေးဖြေစာမေးပွဲကို (၁၅-၅-၂၀၂၂) တနင်္ဂနွေနေ့၊ EMBA (Online) သင်တန်းဝင်ခွင့်ရေးဖြေစာမေးပွဲကို (၁၂-၆-၂၀၂၂) တနင်္ဂနွေနေ့၊ ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ် (လှိုင်နယ်မြေ)၊ ပါရမီလမ်း။
(ခ) EMPA (ပုံမှန်)သင်တန်းဝင်ခွင့် ရေးဖြေစာမေးပွဲကို (၁၁-၆-၂၀၂၂) စနေနေ့၊ EMPA(Online) သင်တန်းဝင်ခွင့်ရေးဖြေစာမေးပွဲကို (၁၂-၆-၂၀၂၂) တနင်္ဂနွေနေ့၊ ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ် (ကမာရွတ်နယ်မြေ)၊ အင်းလျားလမ်း။ ။
(ဂ) EMDevS (ပုံမှန်)သင်တန်းဝင်ခွင့်ရေးဖြေစာမေးပွဲကို (၂၅-၆-၂၀၂၂) စနေနေ့၊ EMDevS (Online) သင်တန်းဝင်ခွင့်ရေးဖြေစာမေးပွဲကို (၂၆-၆-၂၀၂၂) တနင်္ဂနွေနေ့၊ ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ် (ကမာရွတ်နယ်မြေ)၊ အင်းလျားလမ်း။ ။
(ဃ) EMBF(Online)သင်တန်းဝင်ခွင့်ရေးဖြေစာမေးပွဲကို (၁၉-၆-၂ဝ၂၂) တနင်္ဂနွေနေ့၊ ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ် (ကမာရွတ်နယ်မြေ)၊ အင်းလျားလမ်း။
၅။ ပြည့်စုံစွာဖော်ပြမှုမရှိသော လျှောက်လွှာများ၊ လုပ်သက်၊ အသက်ထောက်ခံချက် မပြည့်စုံသော လျှောက်လွှာများကို လက်ခံစဉ်းစားမည်မဟုတ်ပါ။
၆။ သင်တန်းဝင်ခွင့်ရေးဖြေစာမေးပွဲတွင် အဆင့်မီသူများအား လူတွေ့စစ်ဆေးရွှေးချယ်၍ သင်တန်းသား ဦးရေ ကန့်သတ်လက်ခံပါမည်။
၇။ သင်တန်းများနှင့်ပတ်သက်၍ ဖုန်းအမှတ်- (EMBA-၀၁-၈၆၆၄၆၈၄)၊ (EMPA-ဝ၁-၇၅၁၂၆၃၃၊ ၊ ၀၉-၄၃၁၂၇၂၃၆)၊ (EMDevS-ဝ၁-၇၅၁၀၂၁၃) (EMBF- ၀၁-၇၅၁၃၅၇၆)တို့တွင် အသေးစိတ် မေးမြန်းစုံစမ်းနိုင်ပါသည်။
မော်ကွန်းထိန်း
ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ်
==== ပါရဂူဘွဲ့များအတွက် လိုအပ်ချက် ====
* ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ်သည် ၁၉၉၈ ခုနှစ်မှစတင်၍ PhD ပရိုဂရမ်ကို စတင်ဆောင်ရွက်နေပါသည်။ YUE သည် PhD ဘွဲ့ရ ၈၉ ဦးကို ပြုစုပျိုးထောင်ပေးခဲ့ပြီး (၆၈) ဦးသည် ၎င်းတို့၏ PhD သင်တန်းများကို တက်ရောက်လျက်ရှိပါသည်။ PhD ဝင်ခွင့်အတွက် လိုအပ်ချက်များမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။
* အသက် 30 နှစ်အောက်ဖြစ်ရမည်။ လုပ်ငန်းအတွေ့အကြုံရှိသူဖြစ်ပါက အသက်ကန့်သတ်ချက်ကို လျှော့ပေါ့ပေးနိုင်သည်။
* PhD ပဏာမသင်တန်းတွင် အချိန်ပြည့် ၁ နှစ် တက်ရောက်ရန် လိုအပ်ပါသည်။
=='''ကိုးကား'''==
<references/>
{{မြန်မာနိုင်ငံရှိတက္ကသိုလ်များ}}
[[Category:ရန်ကုန်မြို့]]
[[Category:ရန်ကုန်မြို့ရှိ တက္ကသိုလ်နှင့်ကောလိပ်များ]]
[[Category:ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ တက္ကသိုလ်များ]]
bvfd28x3ha4cg6r3d4vv7sihsn9ruqm
အောင်ခမ်းထီ
0
50721
877014
876999
2025-06-08T14:18:28Z
Salai Rungtoi
22844
877014
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| honorific_prefix =ဝဏ္ဏကျော်ထင် ဦး
| name = အောင်ခမ်းထီ
| honorific_suffix =
| image = Aung Kham Hti.jpg
| image_size =
| alt =
| caption = ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့ရ ဦးအောင်ခမ်းထီ
| native_name = ဖြားတန် အောင်ႏခမ်းထီ
| native_name_lang = my
| birth_name = ခွန်ကီး
| birth_date = {{Birth date and age|1936|4|27|df=y}}
| birth_place =
| death_date = <!-- {{Death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (death date then birth date) -->
| residence =
| nationality = မြန်မာ (ပအိုဝ်း တိုင်းရင်းသား)
| other_names = ဦးကုသလ
| citizenship = မြန်မာ
| education = လောကုတ္တရာစာပေနှင့် အင်္ဂလိပ်စာ၊ သင်္ချာအချို့ သင်ယူဖူးသည်
| alma_mater = အင်းပေါခုံကျောင်း(အင်းလေး)၊ မဟာနန္ဒိသေနာရာမတိုက်(မန္တလေး)၊ ရန်ကုန်
| occupation = PNO နာယက
| employer =
| organization = [[ပအိုဝ်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်]]
| home_town = ကျောက်တလုံးကြီးအုပ်စု၊ ထီလုံရွာ
| religion = ဗုဒ္ဓ
| children = ၆
| parents = ဖြားခွန်စာရိန္တ + စင်ꩻမွိုးလုဲင်း
| website = <!-- {{URL|www.example.com}} -->
| ethnicity = [[ပအိုဝ်းလူမျိုး|ပအိုဝ်ႏ]]
| spouse = စင်ꩻမွိုးဖြားဖျူႏ
| partner =
|awards=ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့}}'''ဦးအောင်ခမ်းထီ'''(အင်္ဂလိပ်:[[:en:Aung Kham Hti|Aung Kham Hti]]) သည် မြန်မာနိုင်ငံသား [[ပအိုဝ်းလူမျိုး|ပအိုဝ်း]]လူမျိုး တိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင်များထဲမှ တစ်ယောက်ဖြစ်သည်။ ရဟန်းလူထွက် နိုင်ငံရေးသမားဖြစ်ပြီး ၁၉၇၆ ခုနှစ်တွင် ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခဲ့သော [[ပအိုဝ်း အမျိုးသား အဖွဲ့ချုပ်|ပအိုဝ်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်]] (PNO) ၏ ဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်သည်။
==မိသားစု==
ဗိုလ်မှူးကြီး အောင်ခမ်းထီ (ငယ်မည်: ခွန်ကီး) သည် ၁၉၃၆ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် [[တောင်ကြီးမြို့နယ်]]၊ ကျောက်တလုံးကြီးကျေးရွာအုပ်စု၊ [[ထီလုံးရွာ၊ တောင်ကြီးမြို့နယ်|ထီလုံရွာ]]၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ ဖခင် ပအိုဝ်းပိန္တောဆေးဆရာ ဂျန်ဖာစာရိန္တ နှင့် မိခင် ဂျန်မွိုးလုဲင်းတို့မှ ဖွားမြင်သည့် သားသမီး ၁၁ ဦးအနက် ဒုတိယအငယ်ဆုံးသား ဖြစ်သည်။
ဗိုလ်မှူးကြီးအောင်ခမ်းထီသည် ၁၉၇၄ ခုနှစ်တွင် နန်းဖျူး နှင့် လက်ထပ်ခဲ့ပြီး သားသမီး ၆ ဦး ထွန်းကားခဲ့သည်။ ၎င်းတို့မှာ နန်းလုံခမ်၊ ခွန်စိန်မင်း၊ ခွန်အောင်းကျေား၊ အောင်းခမ်း၊ နန်းခံရွဉ် နှင့် ခွန်အောင်းခမ်းကွို တို့ ဖြစ်ကြသည်။
==ပညာရေး==
အောင်ခမ်းထီ (ခ) ခွန်ကီးသည် အသက်(၉)နှစ်ရသောအခါ မိဘနှစ်ပါးက ကျောက်တလုံးရှိ နောင်ဆိုင်ကျောင်းထိုင်ဆရာတော် ဦးကေသာရထံ ပညာသင်ယူစေခဲ့သည်။ ၎င်း၏ အသက် (၁၀)နှစ်ရသောအခါ ဆရာတော် ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ရှင်ဂန္ဓမာ ဘွဲ့မည်ဖြင့် ရှင်ပြုခဲ့သည်။ ၁၃၀၉ တွင် ရှင်ဂန္ဓမာသည် အင်းလေးကန်ရှိ အင်းပေါခုံရွာကြီး၌ ဖွင့်လှစ်ထားသော အထက်တန်းကျောင်းသည် ပညာဆက်လက်သင်ကြားခဲ့သည်။ ထိုကျောင်းသည် နေ့ခင်းပိုင်းအချိန်တွင် လောကုတ္တရားဖြစ်သည့် သဒ္ဒါ၊ သဂြိုဟ် သင်ယူပြီး ညနေပိုင်းအချိန်တွင် လောကီပညာဖြစ်သော သင်္ချာ၊ အင်္ဂလိပ်စာကို ဆရာဦးဘိုရွှေနှင့် ဆရာဦးလှဖေတို့ထံ သင်ယူခဲ့သည်။
၁၉၅၀ တွင် ရှင်ဂန္ဓမာသည် [[မန္တလေးမြို့]]၌ မဟာနန္ဒိသေနာရာမတိုက်တွင် ပညာဆက်လက်သင်ယူပြီး ထိုမှတဆင့် [[ရန်ကုန်မြို့]]၌ ပညာဆက်လက်သင်ယူခဲ့သည်။ ၁၉၅၃ တွင် [[အင်းလေးကန်]] ကျွဲတူးကျောင်းထိုင်ဆရာတော် ဦးဂုဏထံ ပညာဆက်လက်သင်ယူခဲ့သည်။ ၁၉၅၅ တွင် ရှင်ဂန္ဒမာ၏ မိဘနှစ်ပါးမှ ပစ္စည်းလေးပါးခံယူပြီး နောင်ဆိုင်ကျောင်း သိမ်တော်၌ နောင်ခုဲင်းဆရာတော် ဘဒ္ဒန္တဂန္ဓမာထံ ဥပဇ္ဈာယ်ပြုပြီး အရှင်ကုသလ ဘွဲ့တော်ဖြင့် ရဟန်းဘဝသို့ တက်ခဲ့သည်။
== နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှု==
{{Merge|ပအိုဝ်း အမျိုးသား အဖွဲ့ချုပ်}}
၁၉၅၈-၅၉ တွင် ရှင်ကုသလသည် သံဃာတော် (၉)ပါးနှင့် ကျောင်းသား (၁၆)ဦးကို ဦးဆောင်ပြီး အရှေ့တောင်တန်း ပအိုဝ်းကျောင်းသားသမဂ္ဂ ကိုဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ထိုအဖွဲ့သည် ရည်ရွယ်ချက် (၈)ချက်နှင့် လုပ်ငန်းစဉ် (၅)ချက်ဖြင့် လှုပ်ရှားခဲ့သည်။ ထိုကာလတွင် ဖြားဗွာလှဖေနှင့် ဗိုလ်ချန်ဇုံ ခေါင်းဆောင်သည့် ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ (ပအလဖ) [Pa-Oh National Liberation Army –PNLA] ၏ လက်နက်နှင့် ဒီမိုကရေစီလဲလှယ်ရေးလမ်းစဉ်ဖြင့် အလင်းစဝင်သည့် ကာလဖြစ်သည်။ ၁၉၆၃ တွင် [[လင်းခေးမြို့]]နယ်ရှိ ပအိုဝ်းကျေးရွာများတွင် နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမူရေး ဟောပြောစည်းရုံးပြီး ဂျန်းဆန်းကောင် ရေဦးဘုန်းကြီးကျောင်းတွင် (၂)နှစ်သီတင်းသုံးပြီး ကလေးများကို အင်္ဂလိပ်စာ သင်ကြားပို့ချပေးခဲ့သည်။
၁၉၆၆ တွင် [[သံလွင်မြစ်]]အရှေ့ဘက်ရှိ ပအိုဝ်းကျေးရွာများသို့ သွားရောက်ပြီး ပအိုဝ်းလူငယ်များအား ပအိုဝ်းစာတတ်မြောက်ရေးအတွက် သင်ကြားပို့ချပေးခဲ့သည်။ ထိုနှစ်တွင် ဗိုလ်ချုပ်စံသိန်း ဦးဆောင်သည့် ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေး (ပအလဖ)ကို ဒုတိယအကြိမ် ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းပြီး တော်လှန်ရေးဆင်နွဲခဲ့သည့်နှစ် ဖြစ်သည်။
ထို့နောက် နယ်စပ်ဒေသမှတဆင့် ချင်းမိုင်ခရိုင်၊ မွိုင်ဖန်မြို့ရှိ ဝပ်ကျောင်အောက် ဆရာတော် ဦးစိဏ္ဏထံ ပညာသင်ယူခဲ့သည်။ ၁၉၆ရ တွင် နယ်စပ်တွင် အမျိုးသားရေးအတွက် လှုပ်ရှားနေသည့် အရှင်ကုသလကို ဗိုလ်ချုပ်စံသိန်း ကြားသိသောအခါ ကျောက်တလုံးကြီးသို့ ပြန်ပင့်လာခဲ့သည်။ ထိုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ နောက်ဆုံးပတ်တွင် ဗိုလ်ချုပ်စံသိန်း ဦးဆောင်သည့် ပအလဖ အမည်မှ ရှမ်းပြည်နယ် လူမျိုးပေါင်းစုံ လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ (ရလလဖ) [Shan State Nationalities Liberation Organization- SSNLO] အမည်သို့ ပြောင်းဖွဲ့ခဲ့သည်။ ၁၉၆၈ ခုနှစ် မေလ (၁၂)ရက်နေ့တွင် ကျောက်တလုံး ဘုရားတောင်၏ ဇရပ်တွင် သံဃာ (၂၃၉)ပါးတက်ရောက်သည့် ပအိုဝ်းစာပေညီလာခံကို အရှင်ကုသလက ဦးဆောင်ကျင်းပခဲ့သည်။ ထိုနှစ်အောက်တိုဘာလ ဒုတိယပတ်တွင် မောက်မယ်မြို့နယ် ပင်ကုဲင်းရွာ၌ ရလလဖနှင့် [[ရှမ်းပြည်နယ်တပ်ပေါင်းစုတော်လှန်ရေးတပ်မတော်]] (SURA) ဖြစ်ပွားသည့်တိုက်ပွဲ၌ [[ဗိုလ်စံသိန်း|ဗိုလ်ချုပ်စံသိန်း]] ကျဆုံးသွားခဲ့သည်။
၁၉၇၁ တွင် သက်တော် (၃၅)ရသည့် အရှင်ကုသလသည် လူဝတ်လဲ၍ ရှမ်းပြည်နယ် လူမျိုးပေါင်းစုံလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ (ရလလဖ)ကို ဝင်ရောက်ပြီး လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးလမ်းစဉ်ကို စတင်လုပ်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၂ တွင် မန္တလေးထောင်၌ ထိန်းသိမ်းခံရသော ပအိုဝ်းအမျိုးသား ခေါင်းဆောင် ဖြားဗွာလှဖေနှင့် ဦးကျော်စိန်တို့က ပြန်လွတ်မြောက်လာပြီး တောပြန်ခိုခဲ့သည်။ ၁၉၇၃ တွင် အင်အား ၁၅၀ဝ ကျော်သာရှိသော ရလလဖ သည် ဖြားဗွာခေါ် သထုံဦးလှဖေ ဦးဆောင်သည့် အမျိုးသားရေးအဖွဲ့နှင့် တာကလယ်ဦးဆောင်သည့် လက်ဝဲအင်းအားစုအဖွဲ့ဟူ၍ နှစ်ဖွဲ့ကွဲခဲ့သည်။ ၁၉၇၄ ဇန်နဝါရီလ (၁၂)ရက်နှင့် (၁၃)နေ့တွင် ကျင်းပပြုလုပ်သော သဘာပတိအစည်းအဝေး၌ အမျိုးသားရေးကို ဦးတည်ရေးအဖွဲ့က ရှမ်းပြည်နယ် လူမျိုးပေါင်းစုံ လွတ်မြောက်ရေး တပ်ဦး [Shan State National Liberation Front- SSNLF] အမည်ဖြင့် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။
ထိုအဖွဲ့သည် ဖြားဗွာဦးလှဖေက ဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်ပြီး ဗိုလ်မှူးကြီးအောင်ခမ်းထီက အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး၊ ဦးကျော်စိန်က တွဲဖက်အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဖြစ်လာခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ၁၉၇၅ စက်တင်ဘာလ (၂၄)ရက်နေ့တွင် ဥက္ကဋ္ဌ ဖြားဗွာလှဖေသည် တောင်ကြီးမြို့နယ် ပန်တွန်းရွာ၌ ဝမ်းရောဂါဖြင့် သေဆုံးခဲ့သည်။ ၁၉၇၅ နိုဝင်ဘာလ (၂၂)ရက်နှင့် (၃၀)ရက်နေ့တွင် ဆီဆိုင်မြို့နယ် နောင်လတ်ရွာ တတိယအကြိမ် ဗဟိုကော်မတီအစည်းအဝေး၌ ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင်အဖွဲ့ ပြန်လည်ရွေးချယ်တင်မြောက်ခဲ့သည်။ ထိုအစည်းအဝေးမှ ဦးကျော်စိန်က ဥက္ကဋ္ဌ၊ ဗိုလ်မှူးကြီး အောင်ခမ်းထီက အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး၊ ခင်ကျော်ညိုက တွဲဖက်အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးဖြစ်လာခဲ့သည်။
၁၉၇၅ ဩဂုတ်လ (၂၃)ရက်နေ့တွင် အမျိုးသားဟန်ပီပြင်သော ပအိုဝ်းအဖွဲ့အစည်း အမြန်ဆုံးဖွဲ့စည်းနိုင်ရေးအတွက် ကော်မတီတစ်ရပ် ပြန်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ထိုကော်မတီတွင် ဆရာတော်ဦးနေမိ၊ ဦးကျော်စိန်၊ အောင်ခမ်းထီ၊ ဦးနုတပ်မှ ခွဲထွက်လာသည့် အောက်ပြည်ပအိုဝ်း PNLA အဖွဲ့မှ ခွန်ရဲနောင် တို့ ပါဝင်ခဲ့ကြသည်။ ထိုနောက် ၁၉၇၆ ဇန်နဝါရီလတွင် ဆီဆိုင်မြို့နယ် လုံးဒါဘုန်းကြီးကျောင်း၌ ပထမအကြိမ် ပအိုဝ်းအမျိုးသားညီလာခံတွင် ကန့်ကွက်သူမရှိ ပအိုဝ်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ် [Pa-Oh National Organization- PNO] ကို အောင်မြင်စွာ ဖွဲ့စည်းနိုင်ခဲ့သည်။ ထိုညီလာခံတွင် ဦးကျော်စိန်- ဥက္ကဋ္ဌ၊ အောင်ခမ်းနှင့် ခွန်ရဲနောင်- ဒုဥက္ကဋ္ဌ၊ အောင်ခမ်းထီ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး၊ ခင်ကျော်ညို- တွဲဖက်အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး အဖြစ် တင်မြောက်ခဲ့သည်။
၁၉၇၇ တွင် ခွန်ရဲနောင် ဦးဆောင်သည့် လူအင်အား (၆၀) ရှိသည့် PNLA အောက်ပြည်ပအိုဝ်းတပ်ဖွဲ့မှ ဆီဆိုင်အမှတ်(၉၄)ထံ လက်နက်ချ အလင်းဝင်ခဲ့သည်။ ထိုကြောင့် ၁၉၈၀ တွင် PNO ဥက္ကဋ္ဌ ဦးကျော်စိန်သည် နုတ်ထွက်စာတင်ပြီး အလင်းဝင်ခဲ့သည်။ ထိုနောက် ၁၉၇၇ တွင် ကျောင်ထို ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင်အစည်းအဝေးတွင် အောင်ခမ်းထီ- ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်လည်းကောင်း၊ ဂျန်ဖာချိန်နှင့် အောင်ခမ်း- ဒု ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ခင်ကျော်ညို- အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးအဖြစ်လည်းကောင်း၊ ခွန်ဝိဇာ- တွဲဖက်အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးအဖြစ်လည်းကောင်း ပြန်လည်တင်မြောက်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၈ မတ်လ (၃)ရက်နေ့တွင် ကျရောက်သည့် ပအိုဝ်းအမျိုးသားနေ့ကို တောင်ကြီးမြို့နယ် နောင်ယာသုဲင်ကွင်းတွင် PNO ဦးဆောင်မှုဖြင့် စည်းကားသိုက်မြိုက်စွာ ကျင်းပခဲ့သည်။
၁၉၈၀ ပြည့်နှစ်တွင် ဗိုလ်မှူးကြီးအောင်ခမ်းထီ ဦးဆောင်သည့် PNO တပ်ဖွဲ့သည် မဟာမိတ်တပ်ဖွဲ့ဖြစ်သည့် Nationalities Democratic Front (NDF) သို့ အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ၁၉၉၁ ဖေဖော်ဝါရီလ (၁၈)ရက်နေ့တွင် ဗိုလ်မှူးကြီးအောင်ခမ်းထီ ဦးဆောင်သည့် PNO/PNA တပ်ကို နိုင်ငံတော်ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့ (နဝတ)နှင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး စသည့် ငြိမ်းချမ်းရေးပြုလုပ်ခဲ့သည်။ နဝတ စစ်အစိုးရက ဗိုလ်မှူးကြီးအောင်ခမ်းထီ ဦးဆောင်သည် PNO အဖွဲ့ကို အထူးဒေသ(၆)ဖြင့် အုပ်ချုပ်ခွင့်နယ်မြေ သတ်မှတ်ပေးခဲ့သည်။
၁၉၉၃ တွင် ကျင်းပပြုလုပ်သည့် အမျိုးသားညီလာခံကို ဗိုလ်မှူးကြီး အောင်ခမ်းထီက ဧည်သည်အဖြစ် တက်ရောက်လေ့လာခွင့်ရခဲ့သည်။ ၂၀ဝ၇ တွင် ညောင်နှစ်ပင်မှ ကျင်းပသည့် အမျိုးသားညီလာခံကို ပအိုဝ်းအမျိုးသားကိုယ်စားတက်ရောက်သူများအနက် အောင်ခမ်းထီးလည်း တစ်ဦးအပါအဝင်ဖြစ်သည်။ ၂၀၁၀ တွင် PNO ဥက္ကဋ္ဌမှ နယကအဖြစ် ပြောင်းလဲ တာဝန်ယူခဲ့သည်။ ၂၀၁၂ မတ်လ (၁၀)ရက်နေ့တွင် အောင်ခမ်းထီသည် နိုင်ငံတော်သမ္မတ ဦးသိန်းစိန်နှင့် တောင်ကြီးမြို့တွင် တွေ့ရှိပြီး ပအိုဝ်းကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ဒေသအတွက် ဖွံ့ဖြိုးရေးအကြောင်းကို တင်ပြဆွေးနွေးခဲ့သည်။ နဝတ စစ်အစိုးရနှင့် PNO တို့ ငြိမ်းချမ်းရေးသဘောတူပြီး နောက်ပိုင်းတွင် PNO သည် ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေးနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းကို အဓိကလုပ်ဆောင်လာလေသည်။ PNO သည် အောင်ခမ်းထီ၏ ဦးဆောင်မှုကာလတွင် အောင်ပါလုပ်ငန်းများကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ခဲ့သည်။
(၁) ပညာရေးကဏ္ဍတွင်
*အခြေခံပညာအထက်တန်းကျောင်း (၁၀) ကျောင်း
*အခြေခံပညာအလယ်တန်းကျောင်း (၁၉) ကျောင်း
*အခြေခံမူလတန်းကျောင်း (၃၇) ကျောင်း ကို တိုးချဲ့ဖွင့်လှစ်နိုင်ခဲ့သည်။
(၂) ကျန်းမာရေးကဏ္ဍတွင်
*တိုက်နယ်ဆေးရုံ (၆)ခု
*ကျေးလက်ကျန်းမာရေးဌာန (၇)ခု ကို အဆောက်အဦးနှင့်တကွ ဖွင့်လှစ်နိုင်ခဲ့သည်။
(၃) လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးကဏ္ဍတွင်
*တောင်ကြီးမြို့-ကျောက်တလုံး- မွေတော်ကက္ကူ၏ ကတ္တရာလမ်း (၃၂)မိုင်
*နောင်တရား- ကျောက်တလုံး၏ ကျောက်ချောလမ်း (၃၆)မိုင် (၄)ဖာလုံ
*ကျောက်တလုံး- နမ်းပန်၏ ကျောက်ချောလမ်း (၆) မိုင်
*တောင်ကြီး- စလဲ - ပန်ကွဲ၏ ကျောက်ချောလမ်း (၂၁) မိုင် စသည်ဖြင့် ဖောက်လုပ်ဖွင့်လှစ်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။
*၂၀၁၂ တွင် ကျောက်တောင်- ကျောက်တလုံး-နောင်ယာဆိုင်- ဆိုင်ခေါဝ်-ဟိုနမ်း-မောက်မယ်၏ (၈၈)မိုင်ရှိ ကားလမ်းဖောက်လုပ်ရန် စီစဉ်ထားသည်။
(၄) ဘာသာရေး ကဏ္ဍတွင်
*၁၉၉၂ တွင် နိုင်ငံတော် စစ်အစိုးရထံမှ ဗုဒ္ဓပိဋကတ် (၃)ဘုံကို အစိုးရထံမှ ပင့်ဆောင်ခွင့်ရခဲ့သည်။
*၁၉၉၄ တွင် ရန်ကန်မြို့၌ [[ရွှေတိဂုံစေတီ]] တောင်ရင်းရှိ ဗဟန်းတွင် ပအိုဝ်းအမျိုးသားဓမ္မရုံကို တည်ဆောက်ဖွင့်လှစ် ပေးနိုင်ခဲ့သည်။
*၂၀ဝ၁ တွင် ကက္ကူမွေတော်ဘုရား ဂေါပကအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းပြီး စေတီပုထိုးများကို ပြုပြင်ခဲ့သည်။
*၂၀ဝ၁ ဒီဇင်ဘာလတွင် ဗုဒ္ဓမြတ်သရီရဓာတ်တော်ကို [[သီရိလင်္ကာနိုင်ငံ]]မှ သွားရောက်ပင့်ယူပြီး မွေတော်ကက္ကူစေတီတွင် ပူဇော်ခဲ့သည်။
*၂၀ဝ၂ မေလတွင် နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ (နအဖ) စစ်အစိုးရလက်ထက်၌ တန်ပေါင်း (၃၀ဝ၀)ရှိသော မဟာကျောက်စိမ်းတုံးကြီးကို နိုင်ငံတော်သို့ လွဲအပ်လှူဒါန်းခဲ့သည်။
*၂၀ဝ၃ တွင် သီရိလင်္ကာနိုင်ငံမှတဆင့် ဗုဒ္ဓမြတ်စွယ်တော်ပွားကို ပအိုဝ်းဒေသသို့ ပင့်ယူလာပြီး ပူဇော်ခဲ့သည်။
(၅) စိုက်ပျိုးရေး ကဏ္ဍတွင် ပတ္ထမြားနဂါး ကုမ္ပဏီအနေဖြင့်
*တိုက်ကြီးမြို့နယ် ဖလုံကျေးရွာတွင် ဆိုးဆေး ဧက (၅၀)၊ နာနတ်-သရက် ဧက (၁၀ဝ)၊ ကျွဲကော်-သံပရာ ဧက (၁၀ဝ)
*မှော်ဘီမြို့နယ်တွင် ဆိုးဆေး(၃)ဧက
*ရန်ကုန်ငွေနံသာမြို့သစ် ငွေနံသာခြံတွင် ဆိုးဆေး (၇.၂)ဧက
*ဆီဆိုင်မြို့နယ် ပါလောပါကယ်ကျေးရွာအုပ်စုတွင် ဆိုက်ခေါဝ်စိုက်ပျိုးရေးစခန်းအဖြစ် မြေရိုင်းဧက (၅၀ဝ၀)ကို ရှမ်းပြည်နယ် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောက်စီ၏ ခွင့်ပြုချက်လိုင်စင်ဖြင့် ၂၀ဝ၁ မှ ၂၀၃၁ ထိ နှစ်ပေါင်း (၃၀) စိုက်ပျိုးလုပ်ကိုင်ခွင့်ရခဲ့သည်။ ၎င်းကို ဘက်စုံသီးနှံစိုက်ပျိုးရေးအတွက် ဧကပေါင်း ကို နှစ်ရှည်ပင်၊ စပါးနှင့် သီးထပ်သီးနှပ်များကို စိုက်ပျိုးခဲ့သည်။
*၂၀ဝ၀ ဩဂုတ်လမှ စ၍ ညောင်ရွှေမြို့နယ် နန်းသဲကျေးရွာအုပ်စုတွင် နန်းသဲစိုက်ပျိုးကွင်းအဖြစ် ရာသီသီးနှံနှင့် သစ်ခွပန်းများစိုက်ပျိုးလျက်ရှိသည်။ အခြားနေရာ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအဖြစ် တိလောတွင် (၁၀၆)ဧက၊ တောင်ခြေတွင် (၁၀၄၀)ဧက၊ ကျောက်တိုင်တွင် (၃၀၁၆)ဧက၊ တိလော(၁)တွင် လျှောက်ထားဆဲ (၂၀ဝ)ဧက စုစုပေါင်း (၅၃၀၆) ဧကရှိသည်။
ကျောက်မျက်ရတနာတူးဖော်ရေးလုပ်ငန်းကို ပတ္ထမြားနဂါးကုမ္ပဏီအနေဖြင့်
(၁) မိုင်းရှူးရတနာမြေတွင်
*၁၉၉၆-၂၀ဝ၃ ထိ ဆိုင်းလျံလုပ်ကွက် ကျောက်မျက်ရိုင်း ပိဿာချိန်(၄၄၁၈.၇၃) တူးဖော်ရရှိခဲ့သည်။
*၂၀ဝ၀-၂၀ဝ၄ ထိလွိုင်ဆောင်ထောက်လုပ်ကွက်တွင် နိုင်ငံတော်နှင့်အကျိုးတူ(၁)တွင် လုပ်ကွက်ဧရိယာ (၅.၂၈)ဧကရှိပြီး (၄)နှစ်အတွက်း ကျောက်မျက် (၁၃၀၇.၆) ကီလိုဂရမ်ထွက်ရှိခဲ့သည်။
(၂) မိုးကုတ်ရတနာမြေတွင်
*၂၀ဝ၁ ဖေဖော်ဝါရီလတွင် စတင်လုပ်ကိုင်ပြီး ဧရိယာအကျယ်အဝန်းအနေဖြင့် (၂၀)ဧက လုပ်ပိုင်ခွင့်ရခဲ့သည်။ တူးဖော်ရသည့် ပတ္တမြား (၈၆၃၀ဝ)ဂရမ်ကို အခွန် (၃၆၆၅၀ဝ၀) ပေးဆောင်ရသည်။
(၃) ဖားကန့်ရတနာမြေတွင်
*၁၉၉၆-၂၀ဝ၄ ထိ နိုင်ငံတော်နှင့် အကျိုးတူလုပ်ကိုင်မှုဖြင့် ကျောက်စိမ်းတူးဖော်ရေးလုပ်ကွက်ပေါင်း (၁၅၂)ကွက်၊ (၁၅၂)ဧကရှိပြီး (၁၀)နှစ်ကာလအတွင်း တူးဖော်ရရှိသည့် ကျောက်စိမ်းအလေးချိန် စုစုပေါင်း (၁၁၂၅၂၉၈) ကီလို ရရှိခဲ့သည်။
*၂၀ဝ၀ ဒီဇင်ဘာလ (၂၆)ရက်နေ့တွင် နမ့်မှော်(လုံးစွပ်)လုပ်ကွက်အမှတ် (၁၀၉)မှ တန် (၃၀ဝ၀) ကျောက်စိမ်းတုံးကြီးကို တူးဖော်ရရှိခဲ့သည်။ ၎င်းကို ၂၀ဝ၂ မေလ (၂၆)ရက်နေ့တွင် PNO ဥက္ကဋ္ဌ အောင်ခမ်းထီက နိုင်ငံတော်သို့ ပေးအပ်လှူဒါန်းခဲ့သည်။
==ရွှေတူးဖော်ရေးလုပ်ငန်း==
Ruby Dragon Jade Co.,Ltd အနေဖြင့် ဝန်ကြီးဌာန သတလ(၂)ကို ၃၅း ၆၅ ဖြင့် တရားဝင် စာချုပ်ချုပ်ဆိုလုပ်ကိုင်ခဲ့ပြီး ကျပ်သိန်းပေါင်း (၃၆၀၂၃)ဖြင့် ရင်းနှီးမြုပ်နှံခဲ့သည်။ ၁၉၉၆-၂၀ဝ၄ ထိ လုပ်ကိုင်ပြီး ရွှေပိဿာချိန် (၂၃၃.၉၅)ရရှိ၍ ကျပ်သိန်း (၂၉၆၃၆)ဖြင့် ရောင်းရသည်။ ဟိုပုံးမြို့နယ် လိုင်ဟာဖြားနှင့် ထီချောတောင်တွင် ခနောက်စိမ်း တူးဖော်လျက်ရှိသည်။
==ဟိုတယ်နှင့် ခရီးသွားလာရေးလုပ်ငန်း==
Ruby Jade Hotel ကို [[မြစ်ကြီးနားခရိုင်]]၊ [[ဖားကန့်မြို့နယ်]]၊ ယူမားကျေးရွာတွင် တည်ဆောက်ပြီး ကျပ်သိန်းပေါင်း (၂၇၇၂)ဖြင့် ရင်းနှီးမြုပ်နှံထားသည်။ ၎င်းကို ၂၀ဝ၄ မတ်လတွင် စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။
Jade Marina Resort Hotel ကို [[ရခိုင်ပြည်နယ်]] [[သံတွဲမြို့]] ငပလီရွှေဝါချိုင့်တွင် တည်ဆောက်ပြီး ကျပ်သိန်း (၂၀ဝ၀ဝ)ဖြင့် ရင်းနှီးမြုပ်နှံထားသည်။ ၎င်းကို ၂၀ဝ၅ ဧပြီလတွင် စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။
အင်းလေးကန်တွင် ရွှေကျွန်းမျှောဟိုတယ်ကို နမ်းပန်နှင့် သလဲဦးတွင် (၂)နေရာ ဖွင့်လှစ်ထားသည်။
==စက်ရုံလုပ်ငန်းများ==
မန္တလေးမြို့တွင် ကျောက်စိမ်းအချောထည်စက်ရုံ၊ ဧကရီ ရွှေပန်းတိမ်လုပ်ငန်းစက်ရုံ၊ တီကျစ် နဂါးဘိလပ်မြေစက်ရုံ၊ ကလောတွင် ဝိုင်စက်ရုံ၊ သကြားစက်ရုံ လုပ်ငန်းများလည်း လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။
==အခြားစီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ==
Ruby Dragon Construction Co.,Ltd သည် အခြားစီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအဖြစ် အဆောက်အုံများ ဆောက်လုပ်ရန် စီမံကိန်းရေးဆွဲ လျက်ရှိလျက်ရှိရာ [[ဗိုလ်တထောင်မြို့နယ်]]၊ [[ဗဟာဗန္ဓုလလမ်း]]နှင့် ကမ်းနားလမ်း သံလျက်စွန်းနေရာတွင် လုပ်ငန်းစတင်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ ဖားကန့်တွင် Ruby Jade Hotel၊ ငပလီရွှေဝါချိုင့်တွင် Jade Marina Resort Hotel၊ တီကျစ်တွင် ဘိလပ်မြေစက်ရုံ စသည့်တည်ဆောက်ရေးလုပ်ငန်းများကို လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။
== ဂုဏ်ပြုမှုများ ==
၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံတောင်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌမှ ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့ကို ချီးမြှင့်ခဲ့သည်။
==ကျမ်းကိုး==
*ပြည်ထောင်စုထဲကပအိုဝ်း
*ဟဝ်သေထွိုက်ငါႏ အာႏဇာႏနည်ႏခေါင်းဆောင်တန်သီး သမဲင်ꩻတဖူꩻရဲဉ်ႏ
*မြန်မာ့အလင်း နေ့စဉ်သတင်းစာ- ၂၀၁၂ မတ်လ (၁၂)ရက်နေ့၊ တနင်္ဂနွေနေ့
*PA-OH PEOPLE by Mika Rolly
[[Category:တိုင်းရင်းသား ခေါင်းဆောင်များ]]
[[Category:မြန်မာ စီးပွားရေးလုပ်ကိုင်သူများ]]
[[Category:၁၉၃၆ မွေးဖွားသူများ]]
[[Category:သက်ရှိထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ်များ]]
is1r2fmh3osn1mqvds4av1vmzx6kiu0
877026
877014
2025-06-08T14:51:24Z
Salai Rungtoi
22844
/* နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှု */
877026
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| honorific_prefix =ဝဏ္ဏကျော်ထင် ဦး
| name = အောင်ခမ်းထီ
| honorific_suffix =
| image = Aung Kham Hti.jpg
| image_size =
| alt =
| caption = ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့ရ ဦးအောင်ခမ်းထီ
| native_name = ဖြားတန် အောင်ႏခမ်းထီ
| native_name_lang = my
| birth_name = ခွန်ကီး
| birth_date = {{Birth date and age|1936|4|27|df=y}}
| birth_place =
| death_date = <!-- {{Death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (death date then birth date) -->
| residence =
| nationality = မြန်မာ (ပအိုဝ်း တိုင်းရင်းသား)
| other_names = ဦးကုသလ
| citizenship = မြန်မာ
| education = လောကုတ္တရာစာပေနှင့် အင်္ဂလိပ်စာ၊ သင်္ချာအချို့ သင်ယူဖူးသည်
| alma_mater = အင်းပေါခုံကျောင်း(အင်းလေး)၊ မဟာနန္ဒိသေနာရာမတိုက်(မန္တလေး)၊ ရန်ကုန်
| occupation = PNO နာယက
| employer =
| organization = [[ပအိုဝ်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်]]
| home_town = ကျောက်တလုံးကြီးအုပ်စု၊ ထီလုံရွာ
| religion = ဗုဒ္ဓ
| children = ၆
| parents = ဖြားခွန်စာရိန္တ + စင်ꩻမွိုးလုဲင်း
| website = <!-- {{URL|www.example.com}} -->
| ethnicity = [[ပအိုဝ်းလူမျိုး|ပအိုဝ်ႏ]]
| spouse = စင်ꩻမွိုးဖြားဖျူႏ
| partner =
|awards=ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့}}'''ဦးအောင်ခမ်းထီ'''(အင်္ဂလိပ်:[[:en:Aung Kham Hti|Aung Kham Hti]]) သည် မြန်မာနိုင်ငံသား [[ပအိုဝ်းလူမျိုး|ပအိုဝ်း]]လူမျိုး တိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင်များထဲမှ တစ်ယောက်ဖြစ်သည်။ ရဟန်းလူထွက် နိုင်ငံရေးသမားဖြစ်ပြီး ၁၉၇၆ ခုနှစ်တွင် ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခဲ့သော [[ပအိုဝ်း အမျိုးသား အဖွဲ့ချုပ်|ပအိုဝ်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်]] (PNO) ၏ ဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်သည်။
==မိသားစု==
ဗိုလ်မှူးကြီး အောင်ခမ်းထီ (ငယ်မည်: ခွန်ကီး) သည် ၁၉၃၆ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် [[တောင်ကြီးမြို့နယ်]]၊ ကျောက်တလုံးကြီးကျေးရွာအုပ်စု၊ [[ထီလုံးရွာ၊ တောင်ကြီးမြို့နယ်|ထီလုံရွာ]]၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ ဖခင် ပအိုဝ်းပိန္တောဆေးဆရာ ဂျန်ဖာစာရိန္တ နှင့် မိခင် ဂျန်မွိုးလုဲင်းတို့မှ ဖွားမြင်သည့် သားသမီး ၁၁ ဦးအနက် ဒုတိယအငယ်ဆုံးသား ဖြစ်သည်။
ဗိုလ်မှူးကြီးအောင်ခမ်းထီသည် ၁၉၇၄ ခုနှစ်တွင် နန်းဖျူး နှင့် လက်ထပ်ခဲ့ပြီး သားသမီး ၆ ဦး ထွန်းကားခဲ့သည်။ ၎င်းတို့မှာ နန်းလုံခမ်၊ ခွန်စိန်မင်း၊ ခွန်အောင်းကျေား၊ အောင်းခမ်း၊ နန်းခံရွဉ် နှင့် ခွန်အောင်းခမ်းကွို တို့ ဖြစ်ကြသည်။
==ပညာရေး==
အောင်ခမ်းထီ (ခ) ခွန်ကီးသည် အသက်(၉)နှစ်ရသောအခါ မိဘနှစ်ပါးက ကျောက်တလုံးရှိ နောင်ဆိုင်ကျောင်းထိုင်ဆရာတော် ဦးကေသာရထံ ပညာသင်ယူစေခဲ့သည်။ ၎င်း၏ အသက် (၁၀)နှစ်ရသောအခါ ဆရာတော် ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ရှင်ဂန္ဓမာ ဘွဲ့မည်ဖြင့် ရှင်ပြုခဲ့သည်။ ၁၃၀၉ တွင် ရှင်ဂန္ဓမာသည် အင်းလေးကန်ရှိ အင်းပေါခုံရွာကြီး၌ ဖွင့်လှစ်ထားသော အထက်တန်းကျောင်းသည် ပညာဆက်လက်သင်ကြားခဲ့သည်။ ထိုကျောင်းသည် နေ့ခင်းပိုင်းအချိန်တွင် လောကုတ္တရားဖြစ်သည့် သဒ္ဒါ၊ သဂြိုဟ် သင်ယူပြီး ညနေပိုင်းအချိန်တွင် လောကီပညာဖြစ်သော သင်္ချာ၊ အင်္ဂလိပ်စာကို ဆရာဦးဘိုရွှေနှင့် ဆရာဦးလှဖေတို့ထံ သင်ယူခဲ့သည်။
၁၉၅၀ တွင် ရှင်ဂန္ဓမာသည် [[မန္တလေးမြို့]]၌ မဟာနန္ဒိသေနာရာမတိုက်တွင် ပညာဆက်လက်သင်ယူပြီး ထိုမှတဆင့် [[ရန်ကုန်မြို့]]၌ ပညာဆက်လက်သင်ယူခဲ့သည်။ ၁၉၅၃ တွင် [[အင်းလေးကန်]] ကျွဲတူးကျောင်းထိုင်ဆရာတော် ဦးဂုဏထံ ပညာဆက်လက်သင်ယူခဲ့သည်။ ၁၉၅၅ တွင် ရှင်ဂန္ဒမာ၏ မိဘနှစ်ပါးမှ ပစ္စည်းလေးပါးခံယူပြီး နောင်ဆိုင်ကျောင်း သိမ်တော်၌ နောင်ခုဲင်းဆရာတော် ဘဒ္ဒန္တဂန္ဓမာထံ ဥပဇ္ဈာယ်ပြုပြီး အရှင်ကုသလ ဘွဲ့တော်ဖြင့် ရဟန်းဘဝသို့ တက်ခဲ့သည်။
== နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှု==
{{Merge|ပအိုဝ်း အမျိုးသား အဖွဲ့ချုပ်}}
=== အစောပိုင်းကာလနှင့် ပညာရေး ===
၁၉၅၈-၅၉ ခုနှစ်များတွင် ရှင်ကုသလသည် သံဃာတော် ၉ ပါးနှင့် ကျောင်းသား ၁၆ ဦးကို ဦးဆောင်၍ အရှေ့တောင်တန်း ပအိုဝ်းကျောင်းသားသမဂ္ဂကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ၎င်းအဖွဲ့သည် ရည်ရွယ်ချက် ၈ ချက်နှင့် လုပ်ငန်းစဉ် ၅ ချက်ဖြင့် လှုပ်ရှားခဲ့သည်။ ထိုကာလသည် ဖြားဗွာလှဖေနှင့် ဗိုလ်ချန်ဇုံတို့ ခေါင်းဆောင်သည့် ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ (ပအလဖ) (Pa-Oh National Liberation Army –PNLA) ၏ လက်နက်နှင့် ဒီမိုကရေစီလဲလှယ်ရေးလမ်းစဉ်ဖြင့် အလင်းဝင်သည့် ကာလဖြစ်သည်။
၁၉၆၃ ခုနှစ်တွင် ရှင်ကုသလသည် လင်းခေးမြို့နယ်ရှိ ပအိုဝ်းကျေးရွာများတွင် နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး ဟောပြောစည်းရုံးခဲ့သည်။ ၎င်းနောက် ဂျန်းဆန်းကောင် ရေဦးဘုန်းကြီးကျောင်းတွင် ၂ နှစ်ကြာ သီတင်းသုံးပြီး ကလေးများကို အင်္ဂလိပ်စာ သင်ကြားပို့ချပေးခဲ့သည်။
=== တော်လှန်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ ===
၁၉၆၆ ခုနှစ်တွင် ရှင်ကုသလသည် သံလွင်မြစ်အရှေ့ဘက်ရှိ ပအိုဝ်းကျေးရွာများသို့ သွားရောက်ကာ ပအိုဝ်းလူငယ်များအား ပအိုဝ်းစာတတ်မြောက်ရေးအတွက် သင်ကြားပို့ချပေးခဲ့သည်။ ထိုနှစ်တွင် ဗိုလ်ချုပ်စံသိန်း ဦးဆောင်သည့် ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေး (ပအလဖ) ကို ဒုတိယအကြိမ် ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းပြီး တော်လှန်ရေးဆင်နွှဲခဲ့သည်။
=== ရလလဖ ခေတ် ===
ထို့နောက် ရှင်ကုသလသည် နယ်စပ်ဒေသမှတစ်ဆင့် ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ချင်းမိုင်ခရိုင်၊ မွိုင်ဖန်မြို့ရှိ ဝပ်ကျောင်အောက် ဆရာတော် ဦးစိဏ္ဏထံ ပညာသင်ယူခဲ့သည်။ ၁၉၆၇ ခုနှစ်တွင် နယ်စပ်၌ အမျိုးသားရေးအတွက် လှုပ်ရှားနေသည့် ရှင်ကုသလအကြောင်းကို ဗိုလ်ချုပ်စံသိန်း ကြားသိသောအခါ ကျောက်တလုံးကြီးသို့ ပြန်လည်ပင့်ဆောင်ခဲ့သည်။ ထိုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ နောက်ဆုံးပတ်တွင် ဗိုလ်ချုပ်စံသိန်း ဦးဆောင်သည့် ပအလဖ အမည်မှ ရှမ်းပြည်နယ် လူမျိုးပေါင်းစုံ လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ (ရလလဖ) (Shan State Nationalities Liberation Organization - SSNLO) အမည်သို့ ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။
၁၉၆၈ ခုနှစ်၊ မေလ ၁၂ ရက်နေ့တွင် ကျောက်တလုံး ဘုရားတောင်၏ ဇရပ်၌ သံဃာ ၂၃၉ ပါး တက်ရောက်သည့် ပအိုဝ်းစာပေညီလာခံကို ရှင်ကုသလက ဦးဆောင်ကျင်းပခဲ့သည်။ ထိုနှစ် အောက်တိုဘာလ ဒုတိယပတ်တွင် [[မောက်မယ်မြို့နယ်]]၊ ပင်ကွဲင်းရွာ၌ ရလလဖ နှင့် ရှမ်းပြည်နယ်တပ်ပေါင်းစု တော်လှန်ရေးတပ်မတော် (SURA) တို့ ဖြစ်ပွားသည့် တိုက်ပွဲတွင် ဗိုလ်ချုပ်စံသိန်း ကျဆုံးခဲ့သည်။
=== လူထွက်ပြီး လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေး ===
၁၉၇၁ ခုနှစ်တွင် သက်တော် ၃၅ နှစ်ရှိပြီဖြစ်သော အရှင်ကုသလသည် လူဝတ်လဲ၍ ရှမ်းပြည်နယ် လူမျိုးပေါင်းစုံလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ (ရလလဖ) ထဲသို့ ဝင်ရောက်ပြီး လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးလမ်းစဉ်ကို စတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၂ ခုနှစ်တွင် မန္တလေးထောင်၌ ထိန်းသိမ်းခံရသော ပအိုဝ်းအမျိုးသားခေါင်းဆောင် ဖြားဗွာလှဖေနှင့် ဦးကျော်စိန်တို့ ပြန်လွတ်မြောက်လာပြီး တောပြန်ခိုခဲ့သည်။
၁၉၇၃ ခုနှစ်တွင် အင်အား ၁၅၀၀ ကျော်သာရှိသော ရလလဖ သည် ဖြားဗွာခေါ် သထုံဦးလှဖေ ဦးဆောင်သည့် အမျိုးသားရေးအဖွဲ့ နှင့် တာကလယ်ဦးဆောင်သည့် လက်ဝဲအင်အားစုအဖွဲ့ ဟူ၍ နှစ်ဖွဲ့ကွဲခဲ့သည်။ ၁၉၇၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၁၂ ရက်နှင့် ၁၃ ရက်နေ့များတွင် ကျင်းပပြုလုပ်သော သဘာပတိအစည်းအဝေး၌ အမျိုးသားရေးကို ဦးတည်သည့်အဖွဲ့က ရှမ်းပြည်နယ် လူမျိုးပေါင်းစုံ လွတ်မြောက်ရေး တပ်ဦး (Shan State National Liberation Front - SSNLF) အမည်ဖြင့် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။
=== SSNLF ခေါင်းဆောင်မှု ===
အဆိုပါအဖွဲ့တွင် ဖြားဗွာဦးလှဖေက ဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်ပြီး ဗိုလ်မှူးကြီးအောင်ခမ်းထီက အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး၊ ဦးကျော်စိန်က တွဲဖက်အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဖြစ်လာခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ၁၉၇၅ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၂၄ ရက်နေ့တွင် ဥက္ကဋ္ဌ ဖြားဗွာလှဖေသည် [[တောင်ကြီးမြို့နယ်]]၊ ပန်တွန်းရွာ၌ ဝမ်းရောဂါဖြင့် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။
၁၉၇၅ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၂၂ ရက်နှင့် ၃၀ ရက်နေ့များတွင် [[ဆီဆိုင်မြို့နယ်]]၊ [[နောင်ပတ်ရွာ၊ ဆီဆိုင်မြို့နယ်|နောင်ပတ်ရွာ]]၌ ကျင်းပသော တတိယအကြိမ် ဗဟိုကော်မတီအစည်းအဝေး၌ ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင်အဖွဲ့ကို ပြန်လည်ရွေးချယ်တင်မြှောက်ခဲ့သည်။ ထိုအစည်းအဝေးမှ ဦးကျော်စိန်က ဥက္ကဋ္ဌ၊ ဗိုလ်မှူးကြီး အောင်ခမ်းထီက အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး၊ ခင်ကျော်ညိုက တွဲဖက်အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဖြစ်လာခဲ့သည်။
== ပအိုဝ်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ် (PNO) ဖွဲ့စည်းခြင်း ==
၁၉၇၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ ၂၃ ရက်နေ့တွင် အမျိုးသားဟန်ပီပြင်သော ပအိုဝ်းအဖွဲ့အစည်း အမြန်ဆုံးဖွဲ့စည်းနိုင်ရေးအတွက် ကော်မတီတစ်ရပ် ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ထိုကော်မတီတွင် ဆရာတော်ဦးနေမိ၊ ဦးကျော်စိန်၊ အောင်ခမ်းထီ နှင့် ဦးနုတပ်မှ ခွဲထွက်လာသည့် အောက်ပြည်ပအိုဝ်း PNLA အဖွဲ့မှ ခွန်ရဲနောင် တို့ ပါဝင်ခဲ့ကြသည်။
=== PNO ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်ခြင်း ===
၁၉၇၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလတွင် ဆီဆိုင်မြို့နယ်၊ လုံးဒါဘုန်းကြီးကျောင်း၌ ကျင်းပသော ပထမအကြိမ် ပအိုဝ်းအမျိုးသားညီလာခံတွင် ကန့်ကွက်သူမရှိ ပအိုဝ်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ် (Pa-Oh National Organization - PNO) ကို အောင်မြင်စွာ ဖွဲ့စည်းနိုင်ခဲ့သည်။ ထိုညီလာခံတွင် ဦးကျော်စိန်ကို ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ်လည်းကောင်း၊ အောင်ခမ်းနှင့် ခွန်ရဲနောင်ကို ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌများ အဖြစ်လည်းကောင်း၊ အောင်ခမ်းထီကို အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ခင်ကျော်ညိုကို တွဲဖက်အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး အဖြစ်လည်းကောင်း တင်မြှောက်ခဲ့သည်။
=== ခေါင်းဆောင်မှု အပြောင်းအလဲနှင့် PNO ဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်လာခြင်း ===
၁၉၇၇ ခုနှစ်တွင် ခွန်ရဲနောင် ဦးဆောင်သည့် လူအင်အား ၆၀ ရှိသော PNLA အောက်ပြည်ပအိုဝ်းတပ်ဖွဲ့သည် ဆီဆိုင် အမှတ် (၉၄) ထံ လက်နက်ချ အလင်းဝင်ခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် ၁၉၈၀ ပြည့်နှစ်တွင် PNO ဥက္ကဋ္ဌ ဦးကျော်စိန်သည် နုတ်ထွက်စာတင်ပြီး အလင်းဝင်ခဲ့သည်။
ထိုနောက် ၁၉၇၇ ခုနှစ်တွင် ကျောင်းထို ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင်အစည်းအဝေး၌ အောင်ခမ်းထီကို ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်လည်းကောင်း၊ ဂျန်ဖာချိန်နှင့် အောင်ခမ်းကို ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌများ အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ခင်ကျော်ညိုကို အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးအဖြစ်လည်းကောင်း၊ ခွန်ဝိဇာကို တွဲဖက်အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးအဖြစ်လည်းကောင်း ပြန်လည်တင်မြှောက်ခဲ့သည်။
=== ပအိုဝ်းအမျိုးသားနေ့ ကျင်းပခြင်း ===
၁၉၇၈ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၃ ရက်နေ့တွင် ကျရောက်သည့် [[ပအိုဝ်း အမျိုးသားနေ့|ပအိုဝ်းအမျိုးသားနေ့]]ကို တောင်ကြီးမြို့နယ်၊ နောင်ယာသဲင်ကွင်းတွင် PNO ဦးဆောင်မှုဖြင့် စည်ကားသိုက်မြိုက်စွာ ကျင်းပခဲ့သည်။
=== ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကာလ ===
၁၉၈၀ ပြည့်နှစ်တွင် ဗိုလ်မှူးကြီးအောင်ခမ်းထီ ဦးဆောင်သည့် PNO တပ်ဖွဲ့သည် မဟာမိတ်တပ်ဖွဲ့ဖြစ်သည့် Nationalities Democratic Front (NDF) သို့ အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ၁၉၉၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၈ ရက်နေ့တွင် ဗိုလ်မှူးကြီးအောင်ခမ်းထီ ဦးဆောင်သည့် PNO/PNA တပ်ဖွဲ့သည် [[နိုင်ငံတော် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့|နိုင်ငံတော်ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့]] (နဝတ) နှင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီမှု ရယူကာ ငြိမ်းချမ်းရေးပြုလုပ်ခဲ့သည်။ နဝတ စစ်အစိုးရက ဗိုလ်မှူးကြီးအောင်ခမ်းထီ ဦးဆောင်သည့် PNO အဖွဲ့ကို အထူးဒေသ (၆) အဖြစ် အုပ်ချုပ်ခွင့်နယ်မြေ သတ်မှတ်ပေးခဲ့သည်။
=== နိုင်ငံရေးပါဝင်မှုနှင့် ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေး ===
၁၉၉၃ ခုနှစ်တွင် ကျင်းပပြုလုပ်သည့် အမျိုးသားညီလာခံကို ဗိုလ်မှူးကြီး အောင်ခမ်းထီက ဧည့်သည်အဖြစ် တက်ရောက်လေ့လာခွင့်ရခဲ့သည်။ ၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် ညောင်နှစ်ပင်မှ ကျင်းပသည့် အမျိုးသားညီလာခံကို ပအိုဝ်းအမျိုးသားကိုယ်စား တက်ရောက်သူများအနက် အောင်ခမ်းထီလည်း တစ်ဦးအပါအဝင် ဖြစ်သည်။ ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်တွင် PNO ဥက္ကဋ္ဌ ရာထူးမှ နယကအဖြစ် ပြောင်းလဲ တာဝန်ယူခဲ့သည်။
၂၀၁၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၀ ရက်နေ့တွင် အောင်ခမ်းထီသည် နိုင်ငံတော်သမ္မတ ဦးသိန်းစိန်နှင့် တောင်ကြီးမြို့တွင် တွေ့ဆုံပြီး ပအိုဝ်းကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသအတွက် ဖွံ့ဖြိုးရေးအကြောင်းကို တင်ပြဆွေးနွေးခဲ့သည်။ နဝတ စစ်အစိုးရနှင့် PNO တို့ ငြိမ်းချမ်းရေးသဘောတူပြီး နောက်ပိုင်းတွင် PNO သည် ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေးနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများကို အဓိကထား လုပ်ဆောင်လာခဲ့သည်။
PNO သည် အောင်ခမ်းထီ၏ ဦးဆောင်မှုကာလတွင် အောင်ပါလုပ်ငန်းများကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ခဲ့သည်။
(၁) ပညာရေးကဏ္ဍတွင်
*အခြေခံပညာအထက်တန်းကျောင်း (၁၀) ကျောင်း
*အခြေခံပညာအလယ်တန်းကျောင်း (၁၉) ကျောင်း
*အခြေခံမူလတန်းကျောင်း (၃၇) ကျောင်း ကို တိုးချဲ့ဖွင့်လှစ်နိုင်ခဲ့သည်။
(၂) ကျန်းမာရေးကဏ္ဍတွင်
*တိုက်နယ်ဆေးရုံ (၆)ခု
*ကျေးလက်ကျန်းမာရေးဌာန (၇)ခု ကို အဆောက်အဦးနှင့်တကွ ဖွင့်လှစ်နိုင်ခဲ့သည်။
(၃) လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးကဏ္ဍတွင်
*တောင်ကြီးမြို့-ကျောက်တလုံး- မွေတော်ကက္ကူ၏ ကတ္တရာလမ်း (၃၂)မိုင်
*နောင်တရား- ကျောက်တလုံး၏ ကျောက်ချောလမ်း (၃၆)မိုင် (၄)ဖာလုံ
*ကျောက်တလုံး- နမ်းပန်၏ ကျောက်ချောလမ်း (၆) မိုင်
*တောင်ကြီး- စလဲ - ပန်ကွဲ၏ ကျောက်ချောလမ်း (၂၁) မိုင် စသည်ဖြင့် ဖောက်လုပ်ဖွင့်လှစ်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။
*၂၀၁၂ တွင် ကျောက်တောင်- ကျောက်တလုံး-နောင်ယာဆိုင်- ဆိုင်ခေါဝ်-ဟိုနမ်း-မောက်မယ်၏ (၈၈)မိုင်ရှိ ကားလမ်းဖောက်လုပ်ရန် စီစဉ်ထားသည်။
(၄) ဘာသာရေး ကဏ္ဍတွင်
*၁၉၉၂ တွင် နိုင်ငံတော် စစ်အစိုးရထံမှ ဗုဒ္ဓပိဋကတ် (၃)ဘုံကို အစိုးရထံမှ ပင့်ဆောင်ခွင့်ရခဲ့သည်။
*၁၉၉၄ တွင် ရန်ကန်မြို့၌ [[ရွှေတိဂုံစေတီ]] တောင်ရင်းရှိ ဗဟန်းတွင် ပအိုဝ်းအမျိုးသားဓမ္မရုံကို တည်ဆောက်ဖွင့်လှစ် ပေးနိုင်ခဲ့သည်။
*၂၀ဝ၁ တွင် ကက္ကူမွေတော်ဘုရား ဂေါပကအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းပြီး စေတီပုထိုးများကို ပြုပြင်ခဲ့သည်။
*၂၀ဝ၁ ဒီဇင်ဘာလတွင် ဗုဒ္ဓမြတ်သရီရဓာတ်တော်ကို [[သီရိလင်္ကာနိုင်ငံ]]မှ သွားရောက်ပင့်ယူပြီး မွေတော်ကက္ကူစေတီတွင် ပူဇော်ခဲ့သည်။
*၂၀ဝ၂ မေလတွင် နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ (နအဖ) စစ်အစိုးရလက်ထက်၌ တန်ပေါင်း (၃၀ဝ၀)ရှိသော မဟာကျောက်စိမ်းတုံးကြီးကို နိုင်ငံတော်သို့ လွဲအပ်လှူဒါန်းခဲ့သည်။
*၂၀ဝ၃ တွင် သီရိလင်္ကာနိုင်ငံမှတဆင့် ဗုဒ္ဓမြတ်စွယ်တော်ပွားကို ပအိုဝ်းဒေသသို့ ပင့်ယူလာပြီး ပူဇော်ခဲ့သည်။
(၅) စိုက်ပျိုးရေး ကဏ္ဍတွင် ပတ္ထမြားနဂါး ကုမ္ပဏီအနေဖြင့်
*တိုက်ကြီးမြို့နယ် ဖလုံကျေးရွာတွင် ဆိုးဆေး ဧက (၅၀)၊ နာနတ်-သရက် ဧက (၁၀ဝ)၊ ကျွဲကော်-သံပရာ ဧက (၁၀ဝ)
*မှော်ဘီမြို့နယ်တွင် ဆိုးဆေး(၃)ဧက
*ရန်ကုန်ငွေနံသာမြို့သစ် ငွေနံသာခြံတွင် ဆိုးဆေး (၇.၂) ဧက
*ဆီဆိုင်မြို့နယ် ပါလောပါကယ်ကျေးရွာအုပ်စုတွင် ဆိုက်ခေါဝ်စိုက်ပျိုးရေးစခန်းအဖြစ် မြေရိုင်းဧက (၅၀ဝ၀)ကို ရှမ်းပြည်နယ် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောက်စီ၏ ခွင့်ပြုချက်လိုင်စင်ဖြင့် ၂၀ဝ၁ မှ ၂၀၃၁ ထိ နှစ်ပေါင်း (၃၀) စိုက်ပျိုးလုပ်ကိုင်ခွင့်ရခဲ့သည်။ ၎င်းကို ဘက်စုံသီးနှံစိုက်ပျိုးရေးအတွက် ဧကပေါင်း ကို နှစ်ရှည်ပင်၊ စပါးနှင့် သီးထပ်သီးနှပ်များကို စိုက်ပျိုးခဲ့သည်။
*၂၀ဝ၀ ဩဂုတ်လမှ စ၍ ညောင်ရွှေမြို့နယ် နန်းသဲကျေးရွာအုပ်စုတွင် နန်းသဲစိုက်ပျိုးကွင်းအဖြစ် ရာသီသီးနှံနှင့် သစ်ခွပန်းများစိုက်ပျိုးလျက်ရှိသည်။ အခြားနေရာ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအဖြစ် တိလောတွင် (၁၀၆)ဧက၊ တောင်ခြေတွင် (၁၀၄၀)ဧက၊ ကျောက်တိုင်တွင် (၃၀၁၆)ဧက၊ တိလော(၁)တွင် လျှောက်ထားဆဲ (၂၀ဝ)ဧက စုစုပေါင်း (၅၃၀၆) ဧကရှိသည်။
ကျောက်မျက်ရတနာတူးဖော်ရေးလုပ်ငန်းကို ပတ္ထမြားနဂါးကုမ္ပဏီအနေဖြင့်
(၁) မိုင်းရှူးရတနာမြေတွင်
*၁၉၉၆-၂၀ဝ၃ ထိ ဆိုင်းလျံလုပ်ကွက် ကျောက်မျက်ရိုင်း ပိဿာချိန်(၄၄၁၈.၇၃) တူးဖော်ရရှိခဲ့သည်။
*၂၀ဝ၀-၂၀ဝ၄ ထိလွိုင်ဆောင်ထောက်လုပ်ကွက်တွင် နိုင်ငံတော်နှင့်အကျိုးတူ(၁)တွင် လုပ်ကွက်ဧရိယာ (၅.၂၈)ဧကရှိပြီး (၄)နှစ်အတွက်း ကျောက်မျက် (၁၃၀၇.၆) ကီလိုဂရမ်ထွက်ရှိခဲ့သည်။
(၂) မိုးကုတ်ရတနာမြေတွင်
*၂၀ဝ၁ ဖေဖော်ဝါရီလတွင် စတင်လုပ်ကိုင်ပြီး ဧရိယာအကျယ်အဝန်းအနေဖြင့် (၂၀)ဧက လုပ်ပိုင်ခွင့်ရခဲ့သည်။ တူးဖော်ရသည့် ပတ္တမြား (၈၆၃၀ဝ)ဂရမ်ကို အခွန် (၃၆၆၅၀ဝ၀) ပေးဆောင်ရသည်။
(၃) ဖားကန့်ရတနာမြေတွင်
*၁၉၉၆-၂၀ဝ၄ ထိ နိုင်ငံတော်နှင့် အကျိုးတူလုပ်ကိုင်မှုဖြင့် ကျောက်စိမ်းတူးဖော်ရေးလုပ်ကွက်ပေါင်း (၁၅၂)ကွက်၊ (၁၅၂)ဧကရှိပြီး (၁၀)နှစ်ကာလအတွင်း တူးဖော်ရရှိသည့် ကျောက်စိမ်းအလေးချိန် စုစုပေါင်း (၁၁၂၅၂၉၈) ကီလို ရရှိခဲ့သည်။
*၂၀ဝ၀ ဒီဇင်ဘာလ (၂၆)ရက်နေ့တွင် နမ့်မှော်(လုံးစွပ်)လုပ်ကွက်အမှတ် (၁၀၉)မှ တန် (၃၀ဝ၀) ကျောက်စိမ်းတုံးကြီးကို တူးဖော်ရရှိခဲ့သည်။ ၎င်းကို ၂၀ဝ၂ မေလ (၂၆)ရက်နေ့တွင် PNO ဥက္ကဋ္ဌ အောင်ခမ်းထီက နိုင်ငံတော်သို့ ပေးအပ်လှူဒါန်းခဲ့သည်။
==ရွှေတူးဖော်ရေးလုပ်ငန်း==
Ruby Dragon Jade Co.,Ltd အနေဖြင့် ဝန်ကြီးဌာန သတလ(၂)ကို ၃၅း ၆၅ ဖြင့် တရားဝင် စာချုပ်ချုပ်ဆိုလုပ်ကိုင်ခဲ့ပြီး ကျပ်သိန်းပေါင်း (၃၆၀၂၃)ဖြင့် ရင်းနှီးမြုပ်နှံခဲ့သည်။ ၁၉၉၆-၂၀ဝ၄ ထိ လုပ်ကိုင်ပြီး ရွှေပိဿာချိန် (၂၃၃.၉၅)ရရှိ၍ ကျပ်သိန်း (၂၉၆၃၆)ဖြင့် ရောင်းရသည်။ ဟိုပုံးမြို့နယ် လိုင်ဟာဖြားနှင့် ထီချောတောင်တွင် ခနောက်စိမ်း တူးဖော်လျက်ရှိသည်။
==ဟိုတယ်နှင့် ခရီးသွားလာရေးလုပ်ငန်း==
Ruby Jade Hotel ကို [[မြစ်ကြီးနားခရိုင်]]၊ [[ဖားကန့်မြို့နယ်]]၊ ယူမားကျေးရွာတွင် တည်ဆောက်ပြီး ကျပ်သိန်းပေါင်း (၂၇၇၂)ဖြင့် ရင်းနှီးမြုပ်နှံထားသည်။ ၎င်းကို ၂၀ဝ၄ မတ်လတွင် စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။
Jade Marina Resort Hotel ကို [[ရခိုင်ပြည်နယ်]] [[သံတွဲမြို့]] ငပလီရွှေဝါချိုင့်တွင် တည်ဆောက်ပြီး ကျပ်သိန်း (၂၀ဝ၀ဝ)ဖြင့် ရင်းနှီးမြုပ်နှံထားသည်။ ၎င်းကို ၂၀ဝ၅ ဧပြီလတွင် စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။
အင်းလေးကန်တွင် ရွှေကျွန်းမျှောဟိုတယ်ကို နမ်းပန်နှင့် သလဲဦးတွင် (၂)နေရာ ဖွင့်လှစ်ထားသည်။
==စက်ရုံလုပ်ငန်းများ==
မန္တလေးမြို့တွင် ကျောက်စိမ်းအချောထည်စက်ရုံ၊ ဧကရီ ရွှေပန်းတိမ်လုပ်ငန်းစက်ရုံ၊ တီကျစ် နဂါးဘိလပ်မြေစက်ရုံ၊ ကလောတွင် ဝိုင်စက်ရုံ၊ သကြားစက်ရုံ လုပ်ငန်းများလည်း လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။
==အခြားစီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ==
Ruby Dragon Construction Co.,Ltd သည် အခြားစီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအဖြစ် အဆောက်အုံများ ဆောက်လုပ်ရန် စီမံကိန်းရေးဆွဲ လျက်ရှိလျက်ရှိရာ [[ဗိုလ်တထောင်မြို့နယ်]]၊ [[ဗဟာဗန္ဓုလလမ်း]]နှင့် ကမ်းနားလမ်း သံလျက်စွန်းနေရာတွင် လုပ်ငန်းစတင်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ ဖားကန့်တွင် Ruby Jade Hotel၊ ငပလီရွှေဝါချိုင့်တွင် Jade Marina Resort Hotel၊ တီကျစ်တွင် ဘိလပ်မြေစက်ရုံ စသည့်တည်ဆောက်ရေးလုပ်ငန်းများကို လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။
== ဂုဏ်ပြုမှုများ ==
၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံတောင်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌမှ ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့ကို ချီးမြှင့်ခဲ့သည်။
==ကျမ်းကိုး==
*ပြည်ထောင်စုထဲကပအိုဝ်း
*ဟဝ်သေထွိုက်ငါႏ အာႏဇာႏနည်ႏခေါင်းဆောင်တန်သီး သမဲင်ꩻတဖူꩻရဲဉ်ႏ
*မြန်မာ့အလင်း နေ့စဉ်သတင်းစာ- ၂၀၁၂ မတ်လ (၁၂)ရက်နေ့၊ တနင်္ဂနွေနေ့
*PA-OH PEOPLE by Mika Rolly
[[Category:တိုင်းရင်းသား ခေါင်းဆောင်များ]]
[[Category:မြန်မာ စီးပွားရေးလုပ်ကိုင်သူများ]]
[[Category:၁၉၃၆ မွေးဖွားသူများ]]
[[Category:သက်ရှိထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ်များ]]
01gbj2402v66ka5160z9vem4j2szy6t
မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ
0
51994
877113
866861
2025-06-09T06:54:21Z
Ninjastrikers
22896
number correction per newspaper
877113
wikitext
text/x-wiki
{{မြန်မာနိုင်ငံ၏ နယ်မြေအပိုင်းအခြားများ}}
'''ခရိုင်'''များသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယအဆင့်ရှိ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေဒေသဖြစ်သည်။ ၂၀၂၂ခုနှစ် ဧပြီလ (၃၀)ရက်နေ့တွင် မြန်မာနိုင်ငံ၌ ခရိုင်ပေါင်း (၁၂၁)ခရိုင် ရှိသည်။<ref name="moi"/> ခရိုင်များ၏ နယ်မြေဖွဲ့စည်းပုံ ပြောင်းလဲသတ်မှတ်ခြင်းကို [[အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေး ဦးစီးဌာန]]က တာဝန်ယူရသည်။ ခရိုင်များသည် တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ် များကဲ့သို့ ပထမအဆင့် အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေများနှင့် မြို့နယ်များကဲ့သို့ တတိယအဆင့် အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေများအကြား ချိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်ရန် ဖွဲ့စည်းထားခြင်းဖြစ်သည်။ ခရိုင်များ၏ အထွေထွေကိစ္စရပ်များကို ခရိုင်အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးမှူးရုံးများက အုပ်ချုပ်သည်။ ထိုရုံးကို ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူးအဆင့်ရှိ ပြည်သူ့ဝန်ထမ်းတစ်ဦးက ဦးဆောင်ကာ ခရိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးဟု ခေါ်ဝေါ်သည်။<ref name="asian"/>
[[File:Myanmar districts Map (2008-2021).svg|thumb|မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ (၂၀၂၂ခုနှစ် ဧပြီလအထိ)]]
==သမိုင်းကြောင်း==
ဗြိတိသျှတို့ မြန်မာပြည်သို့ ရောက်ရှိလာသောအခါ ခရိုင်များနှင့် မြို့နယ်များအား စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref>နေပြည်တော် တိုင်းဒေသကြီး နှင့် ပြည်နယ်များရှိ ခရိုင်၊ မြို့နယ်၊ မြို့၊ ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာအုပ်စု၊ ကျေးရွာ ဦးရေ စာရင်းချုပ် (၁၆. ၂. ၂၀၁၆)</ref> တိုင်း၊ ခရိုင်၊ ခရိုင်ခွဲ၊ မြို့နယ်များအဖြစ် ခွဲခြားအုပ်ချုပ်ကာ ဝန်ရှင်တော်မင်းကြီး၊ ဒုတိယဝန်ရှင်တော်မင်းကြီး၊ ခရိုင်ဝန်နှင့် ဝန်ထောက်များက ဆင့်ကဲတာဝန်ယူအုပ်ချုပ်သည်။<ref>{{cite book | title=The Administration of Burma | author=ဒေါ်မြစိန် | work= | publisher= | year= | isbn=}}</ref>
လွတ်လပ်ရေးရပြီးချိန်တွင် ရှမ်း၊ ကယား၊ ကချင်၊ ကရင်ပြည်နယ်များ၊ တိုင်း (၈)တိုင်း(ချင်းဝိသေသတိုင်း အပါအဝင်)တို့ဖြင့် မြန်မာပြည်ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref>{{cite book | title=မြန်မာနိုင်ငံ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့အစည်းများ၏ စီမံခန့်ခွဲမှုကိုလေ့လာခြင်း| author=ဦးကျော် | work= | publisher= | year=၁၉၉၄ ဇွန် | isbn=}}</ref> တိုင်း/ပြည်နယ်၊ ခရိုင်၊ ခရိုင်ခွဲ၊ မြို့နယ်၊ ရပ်ကွက်နှင့် ကျေးရွာအုပ်စုများအဖြစ် အဆင့်ဆင့်ဖွဲ့စည်းကာ အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးအတွက် တိုင်းမင်းကြီး၊ ဒုတိယတိုင်းမင်းကြီး၊ ခရိုင်ဝန်၊ နယ်ပိုင်ဝန်ထောက်၊ မြို့ပိုင်၊ လက်ထောက်မြို့ပိုင်၊ သူကြီးဟူ၍ အဆင့်အလိုက် အုပ်ချုပ်ကြသည်။ ၁၉၇၂ခုနှစ်တွင် ခရိုင်ပေါင်း (၄၂)ခုနှင့် မြို့နယ်ပေါင်း (၂၈၆)ခု၊ ၂၀၀၄ခုနှစ်တွင် ခရိုင်ပေါင်း (၆၅)ခု၊ မြို့နယ်ပေါင်း (၃၂၅)ခု၊ ၂၀၁၄ခုနှစ်တွင် ခရိုင်ပေါင်း (၇၃)ခုနှင့် မြို့နယ်ပေါင်း (၃၃၀)၊ ၂၀၁၉ခုနှစ်တွင် ခရိုင်ပေါင်း (၇၅)ခုနှင့် မြို့နယ်ပေါင်း (၃၃၀)ရှိခဲ့သည်။<ref name="asian">{{cite web|url=https://asiafoundation.org/wp-content/uploads/2014/10/Administering-the-State-in-Myanmar-Burmese.pdf|title=မြန်မာနိုင်ငံ အုပ်ချုပ်ရေးကဏ္ဍ၏ ကျောရိုးဖြစ်သည့် အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာနနှင့် ပက်သက်၍ လေ့လာတင်ပြချက်|work=အာရှဖောင်ဒေးရှင်း|access-date=22 July 2022|archive-date=22 July 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220722124745/https://asiafoundation.org/wp-content/uploads/2014/10/Administering-the-State-in-Myanmar-Burmese.pdf}}</ref><ref name="mimu">{{cite web|url=http://themimu.info/place-codes|title=နေရာအညွှန်းသင်္ကေတများ (Pcodes)|work=မြန်မာသတင်းအချက်အလက် စီမံခန့်ခွဲမှုယူနစ်|accessdate=၁၇ မတ် ၂၀၂၂}}</ref><ref>နေပြည်တော် တိုင်းဒေသကြီး နှင့် ပြည်နယ်များရှိ ခရိုင်၊ မြို့နယ်၊ မြို့၊ ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာအုပ်စု၊ ကျေးရွာ ဦးရေ စာရင်းချုပ် (၁၆. ၂. ၂၀၁၆)</ref>၂၀၂၂ခုနှစ် [[အိမ်စောင့်အစိုးရ (၂၀၂၁)|အိမ်စောင့်အစိုးရ]] လက်ထက်တွင် ခရိုင်များကို ပြောင်းလဲတိုးချဲ့ဖွဲ့စည်းခဲ့ရာ ခရိုင် (၁၂၁)ခုအထိ ရှိလာခဲ့သည်။<ref name="moi">{{cite news |first=မြန်မာ့အလင်း |title=နိုင်ငံရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးစသည်တို့ တိုးတက်ပြောင်းလဲဖြစ်ပေါ်မှုအရ နေပြည်တော်၊ တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များတွင် ခရိုင်အသစ်များ ထပ်မံတိုးချဲ့ |url=https://www.moi.gov.mm/mal/file-download/download/public/1654 |access-date=၁ မေ ၂၀၂၂ |publisher=ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန |date=၁ မေ ၂၀၂၂ |page=၈ |language=မြန်မာ}}</ref>
== တိုင်းနှင့်ပြည်နယ်အလိုက် ခရိုင်များဇယား ==
===ပြည်နယ်များ===
{| class="wikitable"
|-
|colspan=7|<center>{{flagicon image|Flag of Kachin State.svg}} [[ကချင်ပြည်နယ်]][[File:Kachin state districts map 2022.svg|frameless|121x121px]]<center/>
|-
|colspan=7|<center>(၆)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[မြစ်ကြီးနားခရိုင်]]||[[တနိုင်းခရိုင်]]||[[ချီဖွေခရိုင်]]||[[ဗန်းမော်ခရိုင်]]||[[မိုးညှင်းခရိုင်]]||[[ပူတာအိုခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၃||၁||၂||၄||၃||၅
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[မြစ်ကြီးနားမြို့]]||[[တနိုင်းမြို့]]||[[ချီဖွေမြို့]]||[[ဗန်းမော်မြို့]]||[[မိုးညှင်းမြို့]]||[[ပူတာအိုမြို့]]
|-
|မြေပုံ|| || || || || ||
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="5" |<center>{{flagicon image|Flag of Kayah State.svg}} [[ကယားပြည်နယ်]] [[File:Kayah state districts map.svg|frameless|121x121px]]<center/>
|-
|colspan=5|<center>(၄)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[လွိုင်ကော်ခရိုင်]]||[[ဒီးမော့ဆိုခရိုင်]]||[[ဘောလခဲခရိုင်]]||[[မယ်စဲ့ခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၂||၂||၂||၁
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[လွိုင်ကော်မြို့]]||[[ဒီးမော့ဆိုမြို့]]||[[ဘောလခဲမြို့]]||[[မယ်စဲ့မြို့]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Loikaw tsp in Loikaw district 2022.svg|50px]]||[[File:Demoso tsp in Demoso district.svg|50px]]||[[File:Bawlakhe tsp in Bawlakhe district 2022.svg|50px]]||[[File:Mese district.svg|50px]]
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="7" |<center>{{flagicon image|Flag of Kayin State.svg}} [[ကရင်ပြည်နယ်]] [[File:Kayin State districts map 2022.svg|frameless|121x121px]]<center/>
|-
|colspan=7|<center>(၆)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[ဘားအံခရိုင်]]||[[မြဝတီခရိုင်]]||[[ဖာပွန်ခရိုင်]]||[[သံတောင်ကြီးခရိုင်]]||[[ကြာအင်းဆိပ်ကြီးခရိုင်]]||[[ကော့ကရိတ်ခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၂||၁||၁||၁||၁||၁
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[ဘားအံမြို့]]||[[မြဝတီမြို့]]||[[ဖာပွန်မြို့]]||[[သံတောင်ကြီးမြို့]]||[[ကြာအင်းဆိပ်ကြီးမြို့]]||[[ကော့ကရိတ်မြို့]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Hpan tsp in Hpan district.svg|50px]]||[[File:Myawady district in Kayin state.svg|50px]]||[[File:Hpapun district in Kayin state.svg|50px]]||[[File:Thandaunggyi district in Kayin state.svg|50px]]||[[File:Kyarinseikgyi district in Kayin state.svg|50px]]||[[File:Kawkareik district in Kayin state 2022.svg|50px]]
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="7" |<center>{{flagicon image|Flag of Chin State.svg}} [[ချင်းပြည်နယ်]] [[File:Chin state district map 2022.svg|frameless|121x121px]]<center/>
|-
|colspan=7|<center>(၆)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[ဟားခါးခရိုင်]]||[[ဖလမ်းခရိုင်]]||[[မင်းတပ်ခရိုင်]]||[[တီးတိန်ခရိုင်]]||[[မတူပီခရိုင်]]||[[ပလက်ဝခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၂||၁||၂||၂||၁||၁
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[ဟားခါးမြို့]]||[[ဖလမ်းမြို့]]||[[မင်းတပ်မြို့]]||[[တီးတိန်မြို့]]||[[မတူပီမြို့]]||[[ပလက်ဝမြို့]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Hakha tsp in Hakha district.svg|50px]]||[[File:Falam district 2022.svg|50px]]||[[File:Mindat tsp in Mindat district.svg|50px]]||[[File:Tedim district.svg|50px]]||[[File:Matupi district.svg|50px]]||[[File:Paletwa district.svg|50px]]
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="5" |<center>{{flagicon image|Flag of Mon State (2018).svg}} [[မွန်ပြည်နယ်]]<center/>
|-
|colspan=5|<center>(၄)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[မော်လမြိုင်ခရိုင်]]||[[သထုံခရိုင်]]||[[ကျိုက်ထိုခရိုင်]]||[[ရေးခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၅||၂||၂||၁
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[မော်လမြိုင်မြို့]]||[[သထုံမြို့]]||[[ကျိုက်ထိုမြို့]]||[[ရေးမြို့]]
|-
|မြေပုံ|| || || ||
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="8" |<center>{{flagicon|ရခိုင်ပြည်နယ်}} [[ရခိုင်ပြည်နယ်]] [[ဖိုင်:Rakhine state districts map 2022.svg|thumb|97x97px]]
|-
|colspan=8|<center>(၇)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[စစ်တွေခရိုင်]]||[[ကျောက်ဖြူခရိုင်]]||[[တောင်ကုတ်ခရိုင်]]||[[မောင်တောခရိုင်]]||[[မြောက်ဦးခရိုင်]]||[[သံတွဲခရိုင်]]||[[အမ်းခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၄||၂||၂||၂||၄||၂||၁
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[စစ်တွေမြို့]]||[[ကျောက်ဖြူမြို့]]||[[တောင်ကုတ်မြို့]]||[[မောင်တောမြို့]]||[[မြောက်ဦးမြို့]]||[[သံတွဲမြို့]]||[[အမ်းမြို့]]
|-
|မြေပုံ|| || || || || || ||
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="9" |<center>{{flagicon|ရှမ်းပြည်နယ်}} [[ရှမ်းပြည်နယ်]] [[File:Shan State Map with 3 Parts.svg|100px]]<center/>
|-
|colspan=9|<center>(၂၆) ခရိုင်/ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ<center/>
|-
|colspan=9|<center>တောင်ပိုင်း
|-
| ||[[တောင်ကြီးခရိုင်]]||[[ကလောခရိုင်]]||[[လွိုင်လင်ခရိုင်]]||[[နမ့်စန်ခရိုင်]]||[[မိုင်းရှူးခရိုင်]]||[[လင်းခေးခရိုင်]]||[[ပအိုဝ်းကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ]]||[[ဓနုကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၂||၃||၃||၃||၂||၃||၃||၂
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[တောင်ကြီးမြို့]]||[[ကလောမြို့]]||[[လွိုင်လင်မြို့]]||[[နမ့်စန်မြို့]]||[[မိုင်းရှူးမြို့]]||[[လင်းခေးမြို့]]||[[ဟိုပုံးမြို့]]||[[ပင်းတယမြို့]]
|-
|colspan=9|<center>မြောက်ပိုင်း
|-
| ||[[လားရှိုးခရိုင်]]||[[မူဆယ်ခရိုင်]]||[[ကွတ်ခိုင်ခရိုင်]]||[[ကျောက်မဲခရိုင်]]||[[မိုးမိတ်ခရိုင်]]||[[တန့်ယန်းခရိုင်]]||[[ပလောင်ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ]]||[[ကိုးကန့်ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၃||၂||၁||၄||၂||၂||၂||၂
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[လားရှိုးမြို့]]
|[[မူဆယ်မြို့]]
|[[ကွတ်ခိုင်မြို့]]
|[[ကျောက်မဲမြို့]]
|[[မိုးမိတ်မြို့]]
|[[တန့်ယန်းမြို့]]
|[[နမ့်ဆန်မြို့]]
|[[လောက်ကိုင်မြို့]]
|-
|colspan=9|<center>အရှေ့ပိုင်း
|-
| ||[[ကျိုင်းတုံခရိုင်]]||[[တာချီလိတ်ခရိုင်]]||[[မိုင်းယောင်းခရိုင်]]||[[မိုင်းဆတ်ခရိုင်]]||[[မိုင်းတုံခရိုင်]]||[[မိုင်းယန်းခရိုင်]]||[[မိုင်းလားခရိုင်]]
|([[ဝကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရတိုင်း]])
*[[မက်မန်းခရိုင်]]
*[[ဟိုပန်ခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၃||၂||၁||၁||၁||၁||၁
|
*၃
*၅
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့|| [[တာချီလိတ်မြို့]]|| [[ကျိုင်းတုံမြို့]]|| [[မိုင်းယောင်းမြို့]]|| [[မိုင်းဆတ်မြို့]]|| [[မိုင်းတုံမြို့]]|| [[မိုင်းယန်းမြို့]]|| [[မိုင်းလားမြို့]]
|
*[[မက်မန်းမြို့]]
*[[ဟိုပန်မြို့]]
|}
===တိုင်းဒေသကြီးများ===
{| class="wikitable"
|-
| colspan="15" |<center>{{flagicon image|Flag of Sagaing Region (2019).svg}} [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]] [[File:Sagaing region districts map 2022.svg|frameless|121x121px]] <center/>
|-
|colspan=15|<center>(၁၄)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[စစ်ကိုင်းခရိုင်]]||[[မုံရွာခရိုင်]]||[[ရွှေဘိုခရိုင်]]||[[ရေဦးခရိုင်]]||[[ယင်းမာပင်ခရိုင်]]||[[ကလေးခရိုင်]]||[[ကသာခရိုင်]]||[[ကောလင်းခရိုင်]]||[[ကန့်ဘလူခရိုင်]]||[[ခန္တီးခရိုင်]]||[[တမူးခရိုင်]]||[[မော်လိုက်ခရိုင်]]||[[ဟုမ္မလင်းခရိုင်]]||[[နာဂကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်
|၃
|၄
|၃
|၃
|၄
|၃
|၄
|၃
|၂
|၁
|၁
|၂
|၁
|၃
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[စစ်ကိုင်းမြို့]]||[[မုံရွာမြို့]]||[[ရွှေဘိုမြို့]]||[[ရေဦးမြို့]]||[[ယင်းမာပင်မြို့]]||[[ကလေးမြို့]]||[[ကသာမြို့]]||[[ကောလင်းမြို့]]||[[ကန့်ဘလူမြို့]]||[[ခန္တီးမြို့]]||[[တမူးမြို့]]
|[[မော်လိုက်မြို့]]
|[[ဟုမ္မလင်းမြို့]]
|[[လဟယ်မြို့]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Sagaing district.svg|50px]]||[[File:Monywa district.svg|50px]]||[[File:Shwebo district 2022.svg|50px]]||[[File:YeU district.svg|50px]]||[[File:Yinmabin district.svg|50px]]||[[File:Kale district.svg|50px]]||[[File:Katha district.svg|50px]]||[[File:Kawlin district.svg|50px]]||[[File:Kanbalu tsp in Kanbalu district.svg|50px]]||[[File:Hkamti district.svg|50px]]||[[File:Tamu district.svg|50px]]||[[File:Mawlaik tsp in Mawlaik district.svg|50px]]||[[File:Homalin district.svg|50px]]||[[File:Naga SAZ.svg|50px]]
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="12" |<center>{{flagicon|တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး}} [[တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး]] [[File:Tanintharyi region districts 2022.svg|frameless|121x121px]]<center/>
|-
|colspan=5|<center>(၄)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[ထားဝယ်ခရိုင်]]||[[မြိတ်ခရိုင်]]||[[ကော့သောင်းခရိုင်]]||[[ဘုတ်ပြင်းခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၄||၄||၁||၁
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[ထားဝယ်မြို့]]||[[မြိတ်မြို့]]||[[ကော့သောင်းမြို့]]||[[ဘုတ်ပြင်းမြို့]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Dawei district.svg|50px]]||[[File:Myeik district.svg|50px]]||[[File:Kawthoung district 2022.svg|50px]]||[[File:Bokpyin district.svg|50px]]
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="7" |<center>{{flagicon|ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး}}[[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]][[File:Bago region districts map 2022.svg|frameless|121x121px]] <center/>
|-
|colspan=7|<center>(၆)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[ပဲခူးခရိုင်]]||[[တောင်ငူခရိုင်]]||[[ပြည်ခရိုင်]]||[[သာယာဝတီခရိုင်]]||[[ညောင်လေးပင်ခရိုင်]]||[[နတ်တလင်းခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၄||၅||၄||၆||၅||၄
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[ပဲခူးမြို့]]||[[တောင်ငူမြို့]]||[[ပြည်မြို့]]||[[သာယာဝတီမြို့]]||[[ညောင်လေးပင်မြို့]]||[[နတ်တလင်းမြို့]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Bago district 2022.svg|50px]]||[[File:Taungoo district.svg|50px]]||[[File:Pyay district 2022.svg|50px]]||[[File:Thayarwady district 2022.svg|50px]]||[[File:Nyaunglebin district.svg|50px]]||[[File:Natlin district.svg|50px]]
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="8" |<center>{{flagicon|မကွေးတိုင်းဒေသကြီး}}[[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]] [[File:Magway region districts map 2022.svg|frameless|121x121px]]<center/>
|-
|colspan=8|<center>(၇)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[မကွေးခရိုင်]]||[[ချောက်ခရိုင်]]||[[သရက်ခရိုင်]]||[[အောင်လံခရိုင်]]||[[မင်းဘူးခရိုင်]]||[[ပခုက္ကူခရိုင်]]||[[ဂန့်ဂေါခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၄||၂||၄||၂||၅||၅||၃
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[မကွေးမြို့]]||[[ချောက်မြို့]]||[[သရက်မြို့]]||[[အောင်လံမြို့]]||[[မင်းဘူးမြို့]]||[[ပခုက္ကူမြို့]]||[[ဂန့်ဂေါမြို့]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Magway district 2022.svg|50px]]||[[File:Chauk tsp in Chauk district.svg|50px]]||[[File:Thayet district 2022.svg|50px]]||[[File:Aunglan tsp in Aunglan district.svg|50px]]||[[File:Minbu district.svg|50px]]||[[File:Pakokku district.svg|50px]]||[[File:Gangaw district.svg|50px]]
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="12" |<center>{{flagicon image|Flag of Mandalay Region (2010-2021).svg}} [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]] [[File:Mandalay region district map 2022.svg|frameless|121x121px]]<center/>
|-
|colspan=12|<center>(၁၁)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[မဟာအောင်မြေခရိုင်]]||[[အောင်မြေသာစံခရိုင်]]||[[အမရပူရခရိုင်]]||[[ပြင်ဦးလွင်ခရိုင်]]||[[သပိတ်ကျင်းခရိုင်]]||[[တံတားဦးခရိုင်]]||[[ကျောက်ဆည်ခရိုင်]]||[[မြင်းခြံခရိုင်]]||[[ညောင်ဦးခရိုင်]]||[[မိတ္ထီလာခရိုင်]]||[[ရမည်းသင်းခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၄||၃||၁||၁||၃||၂||၃||၃||၂||၄||၂
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[မဟာအောင်မြေမြို့နယ်]] {{small|([[မန္တလေးမြို့]])}}||[[အောင်မြေသာစံမြို့နယ်]]{{small|([[မန္တလေးမြို့]])}}||[[အမရပူရမြို့]]||[[ပြင်ဦးလွင်မြို့]]||[[သပိတ်ကျင်းမြို့]]||[[တံတားဦးမြို့]]||[[ကျောက်ဆည်မြို့]]||[[မြင်းခြံမြို့]]||[[ညောင်ဦးမြို့]]||[[မိတ္ထီလာမြို့]]||[[ရမည်းသင်းမြို့]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Mahaaungmyae district.svg|50px]]||[[File:Aungmyaythazan district.svg|50px]]||[[File:Amarapura district.svg|50px]]||[[File:Pyinoolwin district 2022.svg|50px]]||[[File:Thabeikkyin district.svg|50px]]||[[File:TadaU district.svg|50px]]||[[File:Kyaukse district 2022.svg|50px]]||[[File:Myingyan district 2022.svg|50px]]||[[File:Nyaung U tsp in Nyaung U district.svg|50px]]||[[File:Meiktila district.svg|50px]]||[[File:Yamethin tsp in Yamethin district.svg|50px]]
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="15" |<center>{{flagicon|ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး}} [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]
|-
|colspan=15|<center>(၁၄)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[တိုက်ကြီးခရိုင်]]||[[လှည်းကူးခရိုင်]]||[[မှော်ဘီခရိုင်]]||[[မင်္ဂလာဒုံခရိုင်]]||[[အင်းစိန်ခရိုင်]]||[[သန်လျင်ခရိုင်]]||[[တွံတေးခရိုင်]]||[[ကျောက်တံတားခရိုင်]]||[[အလုံခရိုင်]]||[[မရမ်းကုန်းခရိုင်]]||[[သင်္ဃန်းကျွန်းခရိုင်]]||[[ဗိုလ်တထောင်ခရိုင်]]||[[ဒဂုံမြို့သစ်ခရိုင်]]||[[ကမာရွတ်ခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၁||၁||၂||၂||၃||၅||၅||၅||၃||၃||၄||၅||၄||၂
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့/မြို့နယ်||[[တိုက်ကြီးမြို့]]||[[လှည်းကူးမြို့]]||[[မှော်ဘီမြို့]]||[[မင်္ဂလာဒုံမြို့နယ်]]||[[အင်းစိန်မြို့နယ်]]||[[သန်လျင်မြို့]]||[[တွံတေးမြို့]]||[[ကျောက်တံတားမြို့နယ်]]||[[အလုံမြို့နယ်]]||[[မရမ်းကုန်းမြို့နယ်]]||[[သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ်]]||[[ဗိုလ်တထောင်မြို့နယ်]]|| ||[[ကမာရွတ်မြို့နယ်]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Taikkyi district.svg|50px]]||[[File:Hlegu district.svg|50px]]||[[File:Hmawbi district.svg|50px]]||[[File:Mingaladon district.svg|50px]]||[[File:Insein district.svg|50px]]||[[File:Thanlyin district with cocokyun.svg|50px]]||[[File:Twantay district.svg|50px]]||[[File:Kyauktada district.svg|50px]]||[[File:Ahlon district.svg|50px]]||[[File:Mayangon district.svg|50px]]||[[File:Thingangyun district.svg|50px]]||[[File:Botahtaung district.svg|50px]]||[[File:Dagonmyothit district.svg|50px]]||[[File:Kamayut district.svg|50px]]
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="9" |<center>{{flagicon|ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး}}[[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]][[File:Ayeyarwady region districts map 2022.svg|frameless|121x121px]]<center/>
|-
|colspan=9|<center>(၈)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[ပုသိမ်ခရိုင်]]||[[ကျုံပျော်ခရိုင်]]||[[ဟင်္သာတခရိုင်]]||[[မြန်အောင်ခရိုင်]]||[[မအူပင်ခရိုင်]]||[[မြောင်းမြခရိုင်]]||[[ဖျာပုံခရိုင်]]||[[လပွတ္တာခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၄||၃||၃||၃||၄||၃||၄||၂
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[ပုသိမ်မြို့]]||[[ကျုံပျော်မြို့]]||[[ဟင်္သာတမြို့]]||[[မြန်အောင်မြို့]]||[[မအူပင်မြို့]]||[[မြောင်းမြမြို့]]||[[ဖျာပုံမြို့]]||[[လပွတ္တာမြို့]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Pathein district 2022.svg|50px]]||[[File:Kyonpyaw district.svg|50px]]||[[File:Hinthada district 2022.svg|50px]]||[[File:Myanaung district.svg|50px]]||[[File:Maubin district.svg|50px]]||[[File:Myaungmya district.svg|50px]]||[[File:Pyapon district.svg|50px]]||[[File:Labutta tsp in Labutta district.svg|50px]]
|}
===ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ===
{| class="wikitable"
|-
| colspan="5" |<center>[[File:Flag of Naypyidaw Union Territory.svg|20px]][[နေပြည်တော်ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ]]<center/>
|-
|colspan=5|<center>(၄)ခရိုင်<center/>
|-
| ||ဥတ္တရခရိုင်||ဇေယျာသီရိခရိုင်||လယ်ဝေးခရိုင်||[[ပျဉ်းမနားခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၂||၂||၂||၂
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[ဥတ္တရသီရိမြို့]]||[[ဇေယျာသီရိမြို့]]||[[လယ်ဝေးမြို့]]||[[ပျဉ်းမနားမြို့]]
|}
==လူဦးရေအလိုက် ခရိုင်များ==
အောက်ပါစာရင်းသည် ၂၀၁၄သန်းခေါင်စာရင်းမှ တိုက်ရိုက်ရယူထားသော အချက်အလက်များဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ခရိုင်များသည် ၂၀၁၄ခုနှစ် မတ်လအထိ ဖွဲ့စည်းထားသော ခရိုင်များဖြစ်သည်။ ထိုစဉ်က ဖွဲ့စည်းထားသော ခရိုင် (၇၄)ခရိုင်ရှိသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ခရိုင်များအကြား နယ်မြေများ ပြောင်း၍ဖွဲ့စည်းခြင်း (ဥပမာ- မြင်းခြံခရိုင်မှ ကျောက်ပန်းတောင်းမြို့နယ်အား ညောင်ဦးခရိုင်အတွင်း ထည့်သွင်းခြင်း)၊ မြို့နယ်များခွဲထုတ်၍ ခရိုင်အသစ်ဖွဲ့စည်းခြင်း (ဥပမာ- ရွှေဘိုခရိုင်မှ မြို့နယ်များအားခွဲထုတ်၍ ကန့်ဘလူခရိုင်ဖွဲ့စည်းခြင်း၊ မင်းတပ်ခရိုင်မှမြို့နယ်များအား ခွဲထုတ်၍ မတူပီခရိုင်ဖွဲ့စည်းခြင်း) စသည်တို့ဖြင့် အပြောင်းအလဲများရှိသည်။ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ/တိုင်း များမှာလည်း သက်ဆိုင်ရာ မူလခရိုင်များအတွင်းသာ ထည့်သွင်းရေတွက်ထားသည်။<!--အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာန၏ နှစ်လည်အစီရင်ခံစာများသည် တိကျမှုမရှိခြင်း၊ ၂၀၁၉ကြားဖြတ်သန်းခေါင်စာရင်းသည် လူဦးရေအားလုံးအား တွက်ချက်ထားခြင်းမဟုတ်ခြင်းတို့ကြောင့် ၂၀၂၄သန်းခေါင်စာရင်းအပြီးမှသာ အချက်အလက်များပြောင်းလဲသင့်ပါသည်။-->
ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရန်ကုန်မြောက်ပိုင်းခရိုင်သည် လူဦးရေအများဆုံးခရိုင်ဖြစ်ကာ ကရင်ပြည်နယ်ရှိ ဖာပွန်ခရိုင်သည် လူဦးရေအနည်းဆုံးခရိုင်ဖြစ်သည်။ မြို့ပြနေရာခိုင်နှုန်းအမြင့်ဆုံးမှာ ရန်ကုန်မြို့အဖြစ် ပါဝင်ဖွဲ့စည်းသည့် ရန်ကုန်အနောက်ပိုင်းခရိုင်ဖြစ်ကာ မြို့ပြနေရာခိုင်နှုန်း ၁၀၀ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web |url=https://dop.gov.mm/sites/dop.gov.mm/files/publication_docs/census_main_report_union_-_myanmar_0.pdf|title=ပြည်ထောင်စုအစီရင်ခံစာ}}</ref>
{| class="wikitable sortable"
|+
!စဉ်
!ခရိုင်
!လူဦးရေ
!ကျား
!မ
!မြို့ပြနေလူဦးရေ
!မြို့ပြနေရာခိုင်နှုန်း
!တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်/ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ
!မြေပုံ
|-
|colspan=9|<center>'''လူဦးရေ (၁,၀၀၀,၀၀၀) အထက်ရှိသောခရိုင်များ'''</center>
|-
|-
|၁
|[[ရန်ကုန်မြောက်ပိုင်းခရိုင်]]
|၂,၆၀၆,၆၇၀
|၁,၂၅၃,၀၈၂
|၁,၃၅၃,၅၈၈
|၁,၄၂၈,၆၅၉
|၅၄.၈
|[[File:Flag of Yangon Division.svg|23px]][[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၂
|[[ရန်ကုန်အရှေ့ပိုင်းခရိုင်]]
|၂,၃၆၆,၆၅၉
|၁,၁၂၇,၁၆၉
|၁,၂၃၉,၄၉၀
|၂,၃၃၉,၉၀၃
|၉၈.၉
|[[File:Flag of Yangon Division.svg|23px]][[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၃
|[[ပဲခူးခရိုင်]]
|၁,၇၇၀,၇၈၅
|၈၄၆,၁၁၀
|၉၂၄,၆၇၅
|၄၆၄,၇၄၁
|၂၆.၂
|[[File:Flag of Bago Division.svg|23px]][[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၄
|[[မန္တလေးခရိုင်]]
|၁,၇၂၆,၈၈၉
|၈၄၁,၉၁၄
|၈၈၄,၉၇၅
|၁,၃၁၉,၄၅၂
|၇၆.၄
|[[File:Flag of Mandalay Division.svg|23px]][[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၅
|[[တောင်ကြီးခရိုင်]]¹
|၁,၇၀၁,၃၃၈
|၈၄၂,၅၉၄
|၈၅၈,၇၄၄
|၄၆၃,၉၈၈
|၂၇.၃
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၆
|[[ပုသိမ်ခရိုင်]]
|၁,၆၃၀,၇၁၆
|၇၉၅,၂၈၆
|၈၃၅,၄၆၀
|၃၀၃,၉၅၄
|၁၈.၆
|[[File:Flag of Ayeyarwady Region (1974–2010).svg|23px]][[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၇
|[[ရွှေဘိုခရိုင်]]²
|၁,၄၃၃,၃၄၃
|၆၆၁,၀၁၆
|၇၇၂,၃၂၇
|၁၇၈,၁၈၄
|၁၂.၄
|[[File:Flag of Sagaing Region (2019).svg|23px]][[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၈
|[[ရန်ကုန်တောင်ပိုင်းခရိုင်]]
|၁,၄၁၇,၇၂၄
|၆၈၉,၆၈၅
|၇၂၈,၀၃၉
|၄၂၂,၃၀၀
|၂၉.၈
|[[File:Flag of Yangon Division.svg|23px]][[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၉
|[[မကွေးခရိုင်]]
|၁,၂၃၅,၀၃၀
|၅၆၇,၂၃၅
|၆၆၇,၇၉၅
|၂၅၃,၀၇၄
|၂၀.၅
|[[File:Flag of Magway Division.svg|23px]][[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၁၀
|[[မော်လမြိုင်ခရိုင်]]
|၁,၂၃၂,၂၂၁
|၅၈၇,၆၇၆
|၆၄၄,၅၄၅
|၄၃၄,၀၉၂
|၃၅.၂
|[[File:Flag of Mon State (2018).svg|23px]][[မွန်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၁၁
|[[ဟင်္သာတခရိုင်]]
|၁,၁၃၈,၇၁၀
|၅၃၉,၃၁၁
|၅၉၉,၃၉၉
|၁၆၃,၂၃၈
|၁၄.၃
|[[File:Flag of Ayeyarwady Region (1974–2010).svg|23px]][[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၁၂
|[[တောင်ငူခရိုင်]]
|၁,၁၂၃,၃၅၅
|၅၃၄,၅၆၄
|၅၈၈,၇၉၁
|၂၃၁,၇၃၆
|၂၀.၆
|[[File:Flag of Bago Division.svg|23px]][[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၁၃
|[[သာယာဝတီခရိုင်]]
|၁,၀၆၂,၃၃၁
|၅၀၇,၁၁၃
|၅၅၅,၂၀၈
|၁၅၀,၃၉၅
|၁၄.၂
|[[File:Flag of Bago Division.svg|23px]][[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၁၄
|[[မြင်းခြံခရိုင်]]³
|၁,၀၅၅,၉၅၇
|၄၇၅,၄၀၃
|၅၈၀,၅၅၄
|၁၆၇,၉၅၁
|၁၅.၉
|[[File:Flag of Mandalay Division.svg|23px]][[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၁၅
|[[ဖျာပုံခရိုင်]]
|၁,၀၃၃,၀၅၃
|၅၀၉,၃၅၃
|၅၂၃,၇၀၀
|၁၃၅,၅၀၉
|၁၃.၁
|[[File:Flag of Ayeyarwady Region (1974–2010).svg|23px]][[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၁၆
|[[ပခုက္ကူခရိုင်]]
|၁,၀၀၅,၅၄၅
|၄၅၁,၈၈၇
|၅၅၃,၆၅၈
|၁၃၈,၂၄၄
|၁၃.၇
|[[File:Flag of Magway Division.svg|23px]][[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၁၇
|[[ပြင်ဦးလွင်ခရိုင်]]
|၁,၀၀၁,၉၄၅
|၄၉၅,၈၀၀
|၅၀၆,၁၄၅
|၂၈၁,၇၈၄
|၂၈.၁
|[[File:Flag of Mandalay Division.svg|23px]][[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|colspan=9|<center>'''လူဦးရေ (၁,၀၀၀,၀၀၀) နှင့် (၁၀၀,၀၀၀) အတွင်းရှိသောခရိုင်များ'''</center>
|-
|၁၈
|[[မအူပင်ခရိုင်]]
|၉၇၃,၉၄၈
|၄၇၂,၅၅၀
|၅၀၁,၃၉၈
|၁၀၉,၁၄၈
|၁၁.၂
|[[File:Flag of Ayeyarwady Region (1974–2010).svg|23px]][[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၁၉
|[[ရန်ကုန်အနောက်ပိုင်းခရိုင်]]
|၉၆၉,၆၅၀
|၄၄၆,၄၆၇
|၅၂၃,၁၈၃
|၉၆၉,၆၅၀
|၁၀၀
|[[File:Flag of Yangon Division.svg|23px]][[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၂၀
|[[ပြည်ခရိုင်]]
|၉၁၀,၉၀၂
|၄၃၄,၅၅၁
|၄၇၆,၃၅၀
|၂၂၅,၄၆၄
|၂၄.၈
|[[File:Flag of Bago Division.svg|23px]][[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၂၁
|[[မိတ္ထီလာခရိုင်]]
|၈၈၁,၅၃၀
|၄၀၈,၀၄၅
|၄၇၃,၄၈၅
|၁၇၈,၄၉၁
|၂၀.၂
|[[File:Flag of Mandalay Division.svg|23px]][[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၂၂
|[[ကသာခရိုင်]]
|၈၆၁,၂၈၃
|၄၁၇,၇၁၀
|၄၄၃,၅၇၃
|၉၅,၃၂၇
|၁၁.၁
|[[File:Flag of Sagaing Region (2019).svg|23px]][[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၂၃
|[[သထုံခရိုင်]]
|၈၂၂,၁၇၂
|၃၉၉,၇၁၆
|၄၂၂,၄၅၆
|၁၃၈,၀၉၇
|၁၆.၈
|[[File:Flag of Mon State (2018).svg|23px]][[မွန်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၂၄
|[[ဘားအံခရိုင်]]
|၇၈၃,၅၁၀
|၃၈၂,၃၂၇
|၄၀၁,၁၈၃
|၁၀၂,၄၀၅
|၁၄.၃
|[[File:Flag_of_Kayin_State.svg|23px]] [[ကရင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၂၅
|[[မြောင်းမြခရိုင်]]
|၇၈၁,၈၄၄
|၃၈၁,၂၉၉
|၄၀၀,၅၄၅
|၉၄,၄၃၃
|၁၂.၁
|[[File:Flag of Ayeyarwady Region (1974–2010).svg|23px]][[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၂၆
|[[ကျောက်မဲခရိုင်]]
|၇၇၀,၀၆၅
|၃၇၆,၁၀၃
|၃၉၃,၉၆၂
|၁၁၉,၄၆၉
|၁၅.၅
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၂၇
|[[မုံရွာခရိုင်]]
|၇၅၇,၃၅၈
|၃၄၆,၂၄၇
|၄၁၁,၁၁၁
|၂၄၄,၁၄၄
|၃၂.၂
|[[File:Flag of Sagaing Region (2019).svg|23px]][[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၂၈
|[[ကျောက်ဆည်ခရိုင်]]
|၇၄၁,၀၇၁
|၃၅၃,၁၂၆
|၃၈၇,၉၄၅
|၈၁,၅၀၃
|၁၁
|[[File:Flag of Mandalay Division.svg|23px]][[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၂၉
|[[သရက်ခရိုင်]]
|၇၃၈,၀၄၇
|၃၅၃,၈၈၇
|၃၈၄,၁၆၀
|၁၀၀,၀၃၃
|၁၃.၆
|[[File:Flag of Magway Division.svg|23px]][[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၃၀
|[[မြိတ်ခရိုင်]]
|၆၉၃,၀၈၇
|၃၄၅,၆၇၁
|၃၄၇,၄၁၆
|၁၅၀,၃၁၅
|၂၁.၈
|[[File:Flag of Tanintharyi Division.svg|23px]] [[တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၃၁
|[[မင်းဘူးခရိုင်]]
|၆၈၇,၅၇၅
|၃၂၂,၁၄၀
|၃၆၅,၄၃၅
|၆၈,၆၄၆
|၁၀
|[[File:Flag of Magway Division.svg|23px]][[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၃၂
|[[မိုးညှင်းခရိုင်]]
|၆၇၃,၆၀၈
|၃၇၅,၈၂၂
|၂၉၇,၇၈၆
|၁၄၇,၅၀၀
|၂၁.၉
|[[File:Flag_of_Kachin_State.svg|23px]] [[ကချင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၃၃
|[[မြောက်ဦးခရိုင်]]
|၆၆၉,၁၃၁
|၃၀၉,၉၄၉
|၃၅၉,၁၈၂
|၉၀,၁၄၁
|၁၃.၅
|[[File:Flag_of_Rakhine.svg|23px]] [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၃၄
|ဒက္ခိဏခရိုင်
|၆၃၃,၇၄၅
|၃၀၇,၁၆၁
|၃၂၆,၅၈၂
|၂၃၀,၀၀၈
|၃၆.၃
|နေပြည်တော်
|
|-
|၃၅
|[[လပွတ္တာခရိုင်]]
|၆၂၆,၅၅၈
|၃၁၂,၀၃၉
|၃၁၄,၅၁၉
|၆၆,၃၁၈
|၁၀.၆
|[[File:Flag of Ayeyarwady Region (1974–2010).svg|23px]][[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၃၆
|[[လားရှိုးခရိုင်]]
|၆၁၂,၂၄၈
|၂၉၉,၅၃၀
|၃၁၂,၇၁၈
|၂၂၄,၁၃၆
|၃၆.၆
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၃၇
|[[လွိုင်လင်ခရိုင်]]
|၅၆၅,၁၆၂
|၂၇၆,၉၀၇
|၂၈၈,၂၅၅
|၁၂၈,၄၃၂
|၂၂.၇
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၃၈
|[[ယင်းမာပင်ခရိုင်]]
|၅၄၁,၈၃၅
|၂၅၀,၉၇၇
|၂၉၀,၈၅၈
|၁၉,၃၄၁
|၃.၆
|[[File:Flag of Sagaing Region (2019).svg|23px]][[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၃၉
|[[စစ်တွေခရိုင်]]
|၅၃၅,၅၈၃
|၂၄၈,၆၇၀
|၂၈၆,၉၁၃
|၁၃၃,၆၆၄
|၂၅
|[[File:Flag_of_Rakhine.svg|23px]] [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၄၀
|[[မြစ်ကြီးနားခရိုင်]]
|၅၃၁,၄၅၆
|၂၆၃,၀၈၈
|၂၆၈,၃၆၈
|၃၁၄,၁၈၀
|၅၉.၁
|[[File:Flag_of_Kachin_State.svg|23px]] [[ကချင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၄၁
|ဥတ္တရခရိုင်
|၅၂၆,၄၉၇
|၂၅၇,၉၉၂
|၂၆၈,၅၀၅
|၁၄၅,၁၈၁
|၂၇.၆
|နေပြည်တော်
|
|-
|၄၂
|[[စစ်ကိုင်းခရိုင်]]
|၅၂၀,၅၉၁
|၂၄၀,၀၄၆
|၂၈၀,၅၄၅
|၁၀၅,၇၈၅
|၂၀.၃
|[[File:Flag of Sagaing Region (2019).svg|23px]][[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၄၃
|[[ရမည်းသင်းခရိုင်]]
|၅၁၈,၃၈၄
|၂၄၄,၆၀၃
|၂၇၃,၇၈၁
|၅၉,၉၁၂
|၁၁.၆
|[[File:Flag of Mandalay Division.svg|23px]][[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၄၄
|[[ကလေးခရိုင်]]
|၅၀၉,၃၆၈
|၂၄၅,၄၄၄
|၂၆၃,၉၂၄
|၁၄၂,၇၉၂
|၂၈
|[[File:Flag of Sagaing Region (2019).svg|23px]][[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၄၅
|[[ထားဝယ်ခရိုင်]]
|၄၉၃,၅၇၆
|၂၃၉,၀၇၃
|၂၅၄,၅၀၃
|၁၀၇,၉၅၆
|၂၁.၉
|[[File:Flag of Tanintharyi Division.svg|23px]] [[တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၄၆
|[[ကော့ကရိတ်ခရိုင်]]
|၄၇၅,၁၉၁
|၂၃၁,၂၁၀
|၂၄၃,၉၈၁
|၈၂,၈၆၁
|၁၇.၄
|[[File:Flag_of_Kayin_State.svg|23px]] [[ကရင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၄၇
|[[မူဆယ်ခရိုင်]]
|၄၅၃,၄၉၅
|၂၂၇,၁၅၉
|၂၂၆,၃၃၆
|၁၆၄,၀၃၅
|၃၆.၂
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၄၈
|[[ကျောက်ဖြူခရိုင်]]
|၄၃၉,၉၂၃
|၂၀၇,၃၀၈
|၂၃၂,၆၁၅
|၄၄,၅၀၀
|၁၀.၁
|[[File:Flag_of_Rakhine.svg|23px]] [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၄၉
|[[ခန္တီးခရိုင်]]
|၄၂၂,၆၉၂
|၂၁၉,၅၇၈
|၂၀၃,၁၁၄
|၄၇,၂၁၉
|၁၁.၂
|[[File:Flag of Sagaing Region (2019).svg|23px]][[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၅၀
|[[ကျိုင်းတုံခရိုင်]]
|၃၆၆,၈၆၁
|၁၈၇,၉၉၃
|၁၇၈,၈၆၈
|၇၂,၅၃၅
|၁၉.၈
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၅၁
|[[သံတွဲခရိုင်]]
|၃၅၇,၈၄၀
|၁၇၄,၉၅၉
|၁၈၂,၈၈၁
|၆၃,၈၀၂
|၁၇.၈
|[[File:Flag_of_Rakhine.svg|23px]] [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၅၂
|[[ဗန်းမော်ခရိုင်]]
|၃၄၆,၅၂၀
|၁၇၁,၀၇၇
|၁၇၅,၄၄၃
|၁၀၈,၅၆၁
|၃၁.၃
|[[File:Flag_of_Kachin_State.svg|23px]] [[ကချင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၅၃
|[[ဂန့်ဂေါခရိုင်]]
|၂၅၀,၈၅၈
|၁၁၈,၈၂၅
|၁၃၂,၀၃၃
|၂၇,၉၃၄
|၁၁.၁
|[[File:Flag of Magway Division.svg|23px]][[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၅၄
|[[လွိုင်ကော်ခရိုင်]]
|၂၄၃,၇၁၈
|၁၁၉,၈၃၃
|၁၂၃,၈၈၅
|၆၂,၇၈၃
|၂၅.၈
|[[File:Flag_of_Kayah_State.svg|23px]] [[ကယားပြည်နယ်]]
|
|-
|၅၅
|[[မိုင်းဆတ်ခရိုင်]]
|၂၄၃,၅၇၁
|၁၂၈,၅၉၀
|၁၁၄,၉၈၁
|၂၇,၇၇၅
|၁၉.၈
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၅၆
|[[မက်မန်းခရိုင်]]
|၂၄၁,၈၈၄
|၁၂၄,၄၇၈
|၁၁၇,၄၀၆
|၁၇,၆၁၇
|၇.၃
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၅၇
|[[ညောင်ဦးခရိုင်]]³
|၂၃၉,၉၄၇
|၁၀၉,၄၇၆
|၁၃၀,၄၇၁
|၅၄,၃၄၃
|၂၂.၆
|[[File:Flag of Mandalay Division.svg|23px]][[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၅၈
|[[ဟိုပန်ခရိုင်]]
|၂၂၈,၈၈၀
|၁၁၆,၅၇၃
|၁၁၂,၃၀၇
|၂၉,၅၅၃
|၁၂.၉
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၅၉
|[[ကော့သောင်းခရိုင်]]
|၂၂၁,၇၃၈
|၁၁၅,၈၇၅
|၁၀၅,၈၆၃
|၇၉,၁၄၈
|၃၅.၇
|[[File:Flag of Tanintharyi Division.svg|23px]] [[တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၆၀
|[[မင်းတပ်ခရိုင်]]⁴
|၂၁၂,၄၉၇
|၁၀၀,၉၆၁
|၁၁၁,၅၃၆
|၃၅,၉၂၁
|၁၆.၉
|[[File:Flag_of_Chin_State.svg|23px]] [[ချင်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၆၁
|[[မြဝတီခရိုင်]]
|၂၁၀,၅၄၀
|၁၀၇,၆၀၇
|၁၀၂,၉၃၃
|၁၁၆,၅၈၀
|၅၅.၄
|[[File:Flag_of_Kayin_State.svg|23px]] [[ကရင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၆၂
|[[တာချီလိတ်ခရိုင်]]
|၁၇၇,၃၁၃
|၉၀,၁၂၄
|၈၇,၁၈၉
|၅၈,၇၆၇
|၃၃.၁
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၆၃
|[[ဖလမ်းခရိုင်]]
|၁၆၇,၅၇၈
|၈၁,၂၄၂
|၈၆,၃၃၆
|၃၁,၃၇၅
|၁၈.၇
|[[File:Flag_of_Chin_State.svg|23px]] [[ချင်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၆၄
|[[မော်လိုက်ခရိုင်]]
|၁၆၄,၀၀၈
|၇၈,၉၂၄
|၈၅,၀၈၄
|၁၈,၆၀၅
|၁၁.၃
|[[File:Flag of Sagaing Region (2019).svg|23px]][[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၆၅
|[[လောက်ကိုင်ခရိုင်]]
|၁၅၄,၉၁၂
|၈၁,၁၀၄
|၇၃,၈၀၈
|၂၈,၁၈၃
|၁၈.၂
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၆၆
|[[လင်းခေးခရိုင်]]
|၁၃၉,၄၈၃
|၇၀,၅၇၂
|၆၈,၉၁၁
|၄၃,၈၈၂
|၃၁.၅
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၆၇
|[[တမူးခရိုင်]]
|၁၁၄,၈၆၉
|၅၇,၀၀၇
|၅၇,၈၆၂
|၅၉,၉၃၈
|၅၂.၂
|[[File:Flag of Sagaing Region (2019).svg|23px]][[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၆၈
|[[မိုင်းဖြတ်ခရိုင်]]
|၁၁၀,၄၄၆
|၅၈,၀၈၃
|၅၂,၃၆၃
|၁၁,၉၂၆
|၁၀.၈
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|colspan=9|<center>'''လူဦးရေ (၁,၀၀၀,၀၀) အောက်ရှိသောခရိုင်များ'''</center>
|-
|၆၉
|[[ဟားခါးခရိုင်]]
|၉၈,၇၂၆
|၄၇,၄၀၁
|၅၁,၃၂၅
|၃၂,၅၁၃
|၃၂.၉
|[[File:Flag_of_Chin_State.svg|23px]] [[ချင်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၇၀
|[[မောင်တောခရိုင်]]
|၉၆,၃၃၀
|၄၈,၈၁၆
|၄၇,၅၁၄
|၂၂,၁၈၁
|၂၃
|[[File:Flag_of_Rakhine.svg|23px]] [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၇၁
|[[ပူတာအိုခရိုင်]]
|၉၁,၂၅၇
|၄၅,၃၆၆
|၄၅,၈၉၁
|၂၂,၁၁၆
|၂၄.၂
|[[File:Flag_of_Kachin_State.svg|23px]] [[ကချင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၇၂
|[[ကွမ်းလုံခရိုင်]]
|၅၈,၇၇၄
|၃၀,၉၀၀
|၂၇,၈၇၄
|၅,၅၄၉
|၉.၄
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၇၃
|[[ဘောလခဲခရိုင်]]
|၄၂,၉၀၉
|၂၃,၃၈၀
|၁၉,၅၂၉
|၉,၆၃၅
|၂၂.၅
|[[File:Flag_of_Kayah_State.svg|23px]] [[ကယားပြည်နယ်]]
|
|-
|၇၄
|[[ဖာပွန်ခရိုင်]]
|၃၅,၀၈၅
|၁၇,၉၈၃
|၁၇,၁၀၂
|၁၇,၃၂၀
|၄၉.၄
|[[File:Flag_of_Kayin_State.svg|23px]] [[ကရင်ပြည်နယ်]]
|
|-
| colspan="9" style="font-size:95%;" | <sup>1</sup>ပအိုဝ့်ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသနှင့် ဓနုကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသများရှိ မြို့နယ်များကိုပါ ထည့်သွင်းရေတွက်ထားသည်။
|-
| colspan="9" style="font-size:95%;" | <sup>2</sup>ကန့်ဘလူခရိုင်ကို ဖွဲ့စည်းခြင်း မရှိသေးပေ။
|-
| colspan="9" style="font-size:95%;" | <sup>3</sup>ကျောက်ပန်းတောင်းမြို့နယ်အား မြင်းခြံခရိုင်အတွင်း ထည့်သွင်းရေတွက်ထားသည်။
|-
| colspan="9" style="font-size:95%;" | <sup>4</sup>မတူပီခရိုင်ကို ဖွဲ့စည်းခြင်း မရှိသေးပေ။
|}
== ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် ==
* [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်နယ်/တိုင်း/ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ မြို့တော်များ စာရင်း|မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေများ]]
* [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့များ]]
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
* [http://www.themimu.info Myanmar Information Management Unit]
{{တမ်းပလိတ်:မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}}
{{တမ်းပလိတ်:မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ}}
[[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိခရိုင်များ| ]]
8t0oic3ai3dw3k8i9uxhml2jvrb677q
877115
877113
2025-06-09T06:57:16Z
Ninjastrikers
22896
/* တိုင်းဒေသကြီးများ */
877115
wikitext
text/x-wiki
{{မြန်မာနိုင်ငံ၏ နယ်မြေအပိုင်းအခြားများ}}
'''ခရိုင်'''များသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယအဆင့်ရှိ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေဒေသဖြစ်သည်။ ၂၀၂၂ခုနှစ် ဧပြီလ (၃၀)ရက်နေ့တွင် မြန်မာနိုင်ငံ၌ ခရိုင်ပေါင်း (၁၂၁)ခရိုင် ရှိသည်။<ref name="moi"/> ခရိုင်များ၏ နယ်မြေဖွဲ့စည်းပုံ ပြောင်းလဲသတ်မှတ်ခြင်းကို [[အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေး ဦးစီးဌာန]]က တာဝန်ယူရသည်။ ခရိုင်များသည် တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ် များကဲ့သို့ ပထမအဆင့် အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေများနှင့် မြို့နယ်များကဲ့သို့ တတိယအဆင့် အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေများအကြား ချိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်ရန် ဖွဲ့စည်းထားခြင်းဖြစ်သည်။ ခရိုင်များ၏ အထွေထွေကိစ္စရပ်များကို ခရိုင်အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးမှူးရုံးများက အုပ်ချုပ်သည်။ ထိုရုံးကို ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူးအဆင့်ရှိ ပြည်သူ့ဝန်ထမ်းတစ်ဦးက ဦးဆောင်ကာ ခရိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးဟု ခေါ်ဝေါ်သည်။<ref name="asian"/>
[[File:Myanmar districts Map (2008-2021).svg|thumb|မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ (၂၀၂၂ခုနှစ် ဧပြီလအထိ)]]
==သမိုင်းကြောင်း==
ဗြိတိသျှတို့ မြန်မာပြည်သို့ ရောက်ရှိလာသောအခါ ခရိုင်များနှင့် မြို့နယ်များအား စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref>နေပြည်တော် တိုင်းဒေသကြီး နှင့် ပြည်နယ်များရှိ ခရိုင်၊ မြို့နယ်၊ မြို့၊ ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာအုပ်စု၊ ကျေးရွာ ဦးရေ စာရင်းချုပ် (၁၆. ၂. ၂၀၁၆)</ref> တိုင်း၊ ခရိုင်၊ ခရိုင်ခွဲ၊ မြို့နယ်များအဖြစ် ခွဲခြားအုပ်ချုပ်ကာ ဝန်ရှင်တော်မင်းကြီး၊ ဒုတိယဝန်ရှင်တော်မင်းကြီး၊ ခရိုင်ဝန်နှင့် ဝန်ထောက်များက ဆင့်ကဲတာဝန်ယူအုပ်ချုပ်သည်။<ref>{{cite book | title=The Administration of Burma | author=ဒေါ်မြစိန် | work= | publisher= | year= | isbn=}}</ref>
လွတ်လပ်ရေးရပြီးချိန်တွင် ရှမ်း၊ ကယား၊ ကချင်၊ ကရင်ပြည်နယ်များ၊ တိုင်း (၈)တိုင်း(ချင်းဝိသေသတိုင်း အပါအဝင်)တို့ဖြင့် မြန်မာပြည်ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref>{{cite book | title=မြန်မာနိုင်ငံ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့အစည်းများ၏ စီမံခန့်ခွဲမှုကိုလေ့လာခြင်း| author=ဦးကျော် | work= | publisher= | year=၁၉၉၄ ဇွန် | isbn=}}</ref> တိုင်း/ပြည်နယ်၊ ခရိုင်၊ ခရိုင်ခွဲ၊ မြို့နယ်၊ ရပ်ကွက်နှင့် ကျေးရွာအုပ်စုများအဖြစ် အဆင့်ဆင့်ဖွဲ့စည်းကာ အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးအတွက် တိုင်းမင်းကြီး၊ ဒုတိယတိုင်းမင်းကြီး၊ ခရိုင်ဝန်၊ နယ်ပိုင်ဝန်ထောက်၊ မြို့ပိုင်၊ လက်ထောက်မြို့ပိုင်၊ သူကြီးဟူ၍ အဆင့်အလိုက် အုပ်ချုပ်ကြသည်။ ၁၉၇၂ခုနှစ်တွင် ခရိုင်ပေါင်း (၄၂)ခုနှင့် မြို့နယ်ပေါင်း (၂၈၆)ခု၊ ၂၀၀၄ခုနှစ်တွင် ခရိုင်ပေါင်း (၆၅)ခု၊ မြို့နယ်ပေါင်း (၃၂၅)ခု၊ ၂၀၁၄ခုနှစ်တွင် ခရိုင်ပေါင်း (၇၃)ခုနှင့် မြို့နယ်ပေါင်း (၃၃၀)၊ ၂၀၁၉ခုနှစ်တွင် ခရိုင်ပေါင်း (၇၅)ခုနှင့် မြို့နယ်ပေါင်း (၃၃၀)ရှိခဲ့သည်။<ref name="asian">{{cite web|url=https://asiafoundation.org/wp-content/uploads/2014/10/Administering-the-State-in-Myanmar-Burmese.pdf|title=မြန်မာနိုင်ငံ အုပ်ချုပ်ရေးကဏ္ဍ၏ ကျောရိုးဖြစ်သည့် အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာနနှင့် ပက်သက်၍ လေ့လာတင်ပြချက်|work=အာရှဖောင်ဒေးရှင်း|access-date=22 July 2022|archive-date=22 July 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220722124745/https://asiafoundation.org/wp-content/uploads/2014/10/Administering-the-State-in-Myanmar-Burmese.pdf}}</ref><ref name="mimu">{{cite web|url=http://themimu.info/place-codes|title=နေရာအညွှန်းသင်္ကေတများ (Pcodes)|work=မြန်မာသတင်းအချက်အလက် စီမံခန့်ခွဲမှုယူနစ်|accessdate=၁၇ မတ် ၂၀၂၂}}</ref><ref>နေပြည်တော် တိုင်းဒေသကြီး နှင့် ပြည်နယ်များရှိ ခရိုင်၊ မြို့နယ်၊ မြို့၊ ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာအုပ်စု၊ ကျေးရွာ ဦးရေ စာရင်းချုပ် (၁၆. ၂. ၂၀၁၆)</ref>၂၀၂၂ခုနှစ် [[အိမ်စောင့်အစိုးရ (၂၀၂၁)|အိမ်စောင့်အစိုးရ]] လက်ထက်တွင် ခရိုင်များကို ပြောင်းလဲတိုးချဲ့ဖွဲ့စည်းခဲ့ရာ ခရိုင် (၁၂၁)ခုအထိ ရှိလာခဲ့သည်။<ref name="moi">{{cite news |first=မြန်မာ့အလင်း |title=နိုင်ငံရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးစသည်တို့ တိုးတက်ပြောင်းလဲဖြစ်ပေါ်မှုအရ နေပြည်တော်၊ တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များတွင် ခရိုင်အသစ်များ ထပ်မံတိုးချဲ့ |url=https://www.moi.gov.mm/mal/file-download/download/public/1654 |access-date=၁ မေ ၂၀၂၂ |publisher=ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန |date=၁ မေ ၂၀၂၂ |page=၈ |language=မြန်မာ}}</ref>
== တိုင်းနှင့်ပြည်နယ်အလိုက် ခရိုင်များဇယား ==
===ပြည်နယ်များ===
{| class="wikitable"
|-
|colspan=7|<center>{{flagicon image|Flag of Kachin State.svg}} [[ကချင်ပြည်နယ်]][[File:Kachin state districts map 2022.svg|frameless|121x121px]]<center/>
|-
|colspan=7|<center>(၆)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[မြစ်ကြီးနားခရိုင်]]||[[တနိုင်းခရိုင်]]||[[ချီဖွေခရိုင်]]||[[ဗန်းမော်ခရိုင်]]||[[မိုးညှင်းခရိုင်]]||[[ပူတာအိုခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၃||၁||၂||၄||၃||၅
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[မြစ်ကြီးနားမြို့]]||[[တနိုင်းမြို့]]||[[ချီဖွေမြို့]]||[[ဗန်းမော်မြို့]]||[[မိုးညှင်းမြို့]]||[[ပူတာအိုမြို့]]
|-
|မြေပုံ|| || || || || ||
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="5" |<center>{{flagicon image|Flag of Kayah State.svg}} [[ကယားပြည်နယ်]] [[File:Kayah state districts map.svg|frameless|121x121px]]<center/>
|-
|colspan=5|<center>(၄)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[လွိုင်ကော်ခရိုင်]]||[[ဒီးမော့ဆိုခရိုင်]]||[[ဘောလခဲခရိုင်]]||[[မယ်စဲ့ခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၂||၂||၂||၁
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[လွိုင်ကော်မြို့]]||[[ဒီးမော့ဆိုမြို့]]||[[ဘောလခဲမြို့]]||[[မယ်စဲ့မြို့]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Loikaw tsp in Loikaw district 2022.svg|50px]]||[[File:Demoso tsp in Demoso district.svg|50px]]||[[File:Bawlakhe tsp in Bawlakhe district 2022.svg|50px]]||[[File:Mese district.svg|50px]]
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="7" |<center>{{flagicon image|Flag of Kayin State.svg}} [[ကရင်ပြည်နယ်]] [[File:Kayin State districts map 2022.svg|frameless|121x121px]]<center/>
|-
|colspan=7|<center>(၆)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[ဘားအံခရိုင်]]||[[မြဝတီခရိုင်]]||[[ဖာပွန်ခရိုင်]]||[[သံတောင်ကြီးခရိုင်]]||[[ကြာအင်းဆိပ်ကြီးခရိုင်]]||[[ကော့ကရိတ်ခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၂||၁||၁||၁||၁||၁
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[ဘားအံမြို့]]||[[မြဝတီမြို့]]||[[ဖာပွန်မြို့]]||[[သံတောင်ကြီးမြို့]]||[[ကြာအင်းဆိပ်ကြီးမြို့]]||[[ကော့ကရိတ်မြို့]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Hpan tsp in Hpan district.svg|50px]]||[[File:Myawady district in Kayin state.svg|50px]]||[[File:Hpapun district in Kayin state.svg|50px]]||[[File:Thandaunggyi district in Kayin state.svg|50px]]||[[File:Kyarinseikgyi district in Kayin state.svg|50px]]||[[File:Kawkareik district in Kayin state 2022.svg|50px]]
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="7" |<center>{{flagicon image|Flag of Chin State.svg}} [[ချင်းပြည်နယ်]] [[File:Chin state district map 2022.svg|frameless|121x121px]]<center/>
|-
|colspan=7|<center>(၆)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[ဟားခါးခရိုင်]]||[[ဖလမ်းခရိုင်]]||[[မင်းတပ်ခရိုင်]]||[[တီးတိန်ခရိုင်]]||[[မတူပီခရိုင်]]||[[ပလက်ဝခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၂||၁||၂||၂||၁||၁
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[ဟားခါးမြို့]]||[[ဖလမ်းမြို့]]||[[မင်းတပ်မြို့]]||[[တီးတိန်မြို့]]||[[မတူပီမြို့]]||[[ပလက်ဝမြို့]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Hakha tsp in Hakha district.svg|50px]]||[[File:Falam district 2022.svg|50px]]||[[File:Mindat tsp in Mindat district.svg|50px]]||[[File:Tedim district.svg|50px]]||[[File:Matupi district.svg|50px]]||[[File:Paletwa district.svg|50px]]
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="5" |<center>{{flagicon image|Flag of Mon State (2018).svg}} [[မွန်ပြည်နယ်]]<center/>
|-
|colspan=5|<center>(၄)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[မော်လမြိုင်ခရိုင်]]||[[သထုံခရိုင်]]||[[ကျိုက်ထိုခရိုင်]]||[[ရေးခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၅||၂||၂||၁
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[မော်လမြိုင်မြို့]]||[[သထုံမြို့]]||[[ကျိုက်ထိုမြို့]]||[[ရေးမြို့]]
|-
|မြေပုံ|| || || ||
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="8" |<center>{{flagicon|ရခိုင်ပြည်နယ်}} [[ရခိုင်ပြည်နယ်]] [[ဖိုင်:Rakhine state districts map 2022.svg|thumb|97x97px]]
|-
|colspan=8|<center>(၇)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[စစ်တွေခရိုင်]]||[[ကျောက်ဖြူခရိုင်]]||[[တောင်ကုတ်ခရိုင်]]||[[မောင်တောခရိုင်]]||[[မြောက်ဦးခရိုင်]]||[[သံတွဲခရိုင်]]||[[အမ်းခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၄||၂||၂||၂||၄||၂||၁
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[စစ်တွေမြို့]]||[[ကျောက်ဖြူမြို့]]||[[တောင်ကုတ်မြို့]]||[[မောင်တောမြို့]]||[[မြောက်ဦးမြို့]]||[[သံတွဲမြို့]]||[[အမ်းမြို့]]
|-
|မြေပုံ|| || || || || || ||
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="9" |<center>{{flagicon|ရှမ်းပြည်နယ်}} [[ရှမ်းပြည်နယ်]] [[File:Shan State Map with 3 Parts.svg|100px]]<center/>
|-
|colspan=9|<center>(၂၆) ခရိုင်/ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ<center/>
|-
|colspan=9|<center>တောင်ပိုင်း
|-
| ||[[တောင်ကြီးခရိုင်]]||[[ကလောခရိုင်]]||[[လွိုင်လင်ခရိုင်]]||[[နမ့်စန်ခရိုင်]]||[[မိုင်းရှူးခရိုင်]]||[[လင်းခေးခရိုင်]]||[[ပအိုဝ်းကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ]]||[[ဓနုကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၂||၃||၃||၃||၂||၃||၃||၂
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[တောင်ကြီးမြို့]]||[[ကလောမြို့]]||[[လွိုင်လင်မြို့]]||[[နမ့်စန်မြို့]]||[[မိုင်းရှူးမြို့]]||[[လင်းခေးမြို့]]||[[ဟိုပုံးမြို့]]||[[ပင်းတယမြို့]]
|-
|colspan=9|<center>မြောက်ပိုင်း
|-
| ||[[လားရှိုးခရိုင်]]||[[မူဆယ်ခရိုင်]]||[[ကွတ်ခိုင်ခရိုင်]]||[[ကျောက်မဲခရိုင်]]||[[မိုးမိတ်ခရိုင်]]||[[တန့်ယန်းခရိုင်]]||[[ပလောင်ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ]]||[[ကိုးကန့်ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၃||၂||၁||၄||၂||၂||၂||၂
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[လားရှိုးမြို့]]
|[[မူဆယ်မြို့]]
|[[ကွတ်ခိုင်မြို့]]
|[[ကျောက်မဲမြို့]]
|[[မိုးမိတ်မြို့]]
|[[တန့်ယန်းမြို့]]
|[[နမ့်ဆန်မြို့]]
|[[လောက်ကိုင်မြို့]]
|-
|colspan=9|<center>အရှေ့ပိုင်း
|-
| ||[[ကျိုင်းတုံခရိုင်]]||[[တာချီလိတ်ခရိုင်]]||[[မိုင်းယောင်းခရိုင်]]||[[မိုင်းဆတ်ခရိုင်]]||[[မိုင်းတုံခရိုင်]]||[[မိုင်းယန်းခရိုင်]]||[[မိုင်းလားခရိုင်]]
|([[ဝကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရတိုင်း]])
*[[မက်မန်းခရိုင်]]
*[[ဟိုပန်ခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၃||၂||၁||၁||၁||၁||၁
|
*၃
*၅
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့|| [[တာချီလိတ်မြို့]]|| [[ကျိုင်းတုံမြို့]]|| [[မိုင်းယောင်းမြို့]]|| [[မိုင်းဆတ်မြို့]]|| [[မိုင်းတုံမြို့]]|| [[မိုင်းယန်းမြို့]]|| [[မိုင်းလားမြို့]]
|
*[[မက်မန်းမြို့]]
*[[ဟိုပန်မြို့]]
|}
===တိုင်းဒေသကြီးများ===
{| class="wikitable"
|-
| colspan="15" |<center>{{flagicon image|Flag of Sagaing Region (2019).svg}} [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]] [[File:Sagaing region districts map 2022.svg|frameless|121x121px]] <center/>
|-
|colspan=15|<center>(၁၃)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[စစ်ကိုင်းခရိုင်]]||[[မုံရွာခရိုင်]]||[[ရွှေဘိုခရိုင်]]||[[ရေဦးခရိုင်]]||[[ယင်းမာပင်ခရိုင်]]||[[ကလေးခရိုင်]]||[[ကသာခရိုင်]]||[[ကောလင်းခရိုင်]]||[[ကန့်ဘလူခရိုင်]]||[[ခန္တီးခရိုင်]]||[[တမူးခရိုင်]]||[[မော်လိုက်ခရိုင်]]||[[ဟုမ္မလင်းခရိုင်]]||[[နာဂကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်
|၃
|၄
|၃
|၃
|၄
|၃
|၄
|၃
|၂
|၁
|၁
|၂
|၁
|၃
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[စစ်ကိုင်းမြို့]]||[[မုံရွာမြို့]]||[[ရွှေဘိုမြို့]]||[[ရေဦးမြို့]]||[[ယင်းမာပင်မြို့]]||[[ကလေးမြို့]]||[[ကသာမြို့]]||[[ကောလင်းမြို့]]||[[ကန့်ဘလူမြို့]]||[[ခန္တီးမြို့]]||[[တမူးမြို့]]
|[[မော်လိုက်မြို့]]
|[[ဟုမ္မလင်းမြို့]]
|[[လဟယ်မြို့]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Sagaing district.svg|50px]]||[[File:Monywa district.svg|50px]]||[[File:Shwebo district 2022.svg|50px]]||[[File:YeU district.svg|50px]]||[[File:Yinmabin district.svg|50px]]||[[File:Kale district.svg|50px]]||[[File:Katha district.svg|50px]]||[[File:Kawlin district.svg|50px]]||[[File:Kanbalu tsp in Kanbalu district.svg|50px]]||[[File:Hkamti district.svg|50px]]||[[File:Tamu district.svg|50px]]||[[File:Mawlaik tsp in Mawlaik district.svg|50px]]||[[File:Homalin district.svg|50px]]||[[File:Naga SAZ.svg|50px]]
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="12" |<center>{{flagicon|တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး}} [[တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး]] [[File:Tanintharyi region districts 2022.svg|frameless|121x121px]]<center/>
|-
|colspan=5|<center>(၄)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[ထားဝယ်ခရိုင်]]||[[မြိတ်ခရိုင်]]||[[ကော့သောင်းခရိုင်]]||[[ဘုတ်ပြင်းခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၄||၄||၁||၁
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[ထားဝယ်မြို့]]||[[မြိတ်မြို့]]||[[ကော့သောင်းမြို့]]||[[ဘုတ်ပြင်းမြို့]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Dawei district.svg|50px]]||[[File:Myeik district.svg|50px]]||[[File:Kawthoung district 2022.svg|50px]]||[[File:Bokpyin district.svg|50px]]
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="7" |<center>{{flagicon|ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး}}[[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]][[File:Bago region districts map 2022.svg|frameless|121x121px]] <center/>
|-
|colspan=7|<center>(၆)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[ပဲခူးခရိုင်]]||[[တောင်ငူခရိုင်]]||[[ပြည်ခရိုင်]]||[[သာယာဝတီခရိုင်]]||[[ညောင်လေးပင်ခရိုင်]]||[[နတ်တလင်းခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၄||၅||၄||၆||၅||၄
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[ပဲခူးမြို့]]||[[တောင်ငူမြို့]]||[[ပြည်မြို့]]||[[သာယာဝတီမြို့]]||[[ညောင်လေးပင်မြို့]]||[[နတ်တလင်းမြို့]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Bago district 2022.svg|50px]]||[[File:Taungoo district.svg|50px]]||[[File:Pyay district 2022.svg|50px]]||[[File:Thayarwady district 2022.svg|50px]]||[[File:Nyaunglebin district.svg|50px]]||[[File:Natlin district.svg|50px]]
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="8" |<center>{{flagicon|မကွေးတိုင်းဒေသကြီး}}[[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]] [[File:Magway region districts map 2022.svg|frameless|121x121px]]<center/>
|-
|colspan=8|<center>(၇)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[မကွေးခရိုင်]]||[[ချောက်ခရိုင်]]||[[သရက်ခရိုင်]]||[[အောင်လံခရိုင်]]||[[မင်းဘူးခရိုင်]]||[[ပခုက္ကူခရိုင်]]||[[ဂန့်ဂေါခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၄||၂||၄||၂||၅||၅||၃
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[မကွေးမြို့]]||[[ချောက်မြို့]]||[[သရက်မြို့]]||[[အောင်လံမြို့]]||[[မင်းဘူးမြို့]]||[[ပခုက္ကူမြို့]]||[[ဂန့်ဂေါမြို့]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Magway district 2022.svg|50px]]||[[File:Chauk tsp in Chauk district.svg|50px]]||[[File:Thayet district 2022.svg|50px]]||[[File:Aunglan tsp in Aunglan district.svg|50px]]||[[File:Minbu district.svg|50px]]||[[File:Pakokku district.svg|50px]]||[[File:Gangaw district.svg|50px]]
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="12" |<center>{{flagicon image|Flag of Mandalay Region (2010-2021).svg}} [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]] [[File:Mandalay region district map 2022.svg|frameless|121x121px]]<center/>
|-
|colspan=12|<center>(၁၁)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[မဟာအောင်မြေခရိုင်]]||[[အောင်မြေသာစံခရိုင်]]||[[အမရပူရခရိုင်]]||[[ပြင်ဦးလွင်ခရိုင်]]||[[သပိတ်ကျင်းခရိုင်]]||[[တံတားဦးခရိုင်]]||[[ကျောက်ဆည်ခရိုင်]]||[[မြင်းခြံခရိုင်]]||[[ညောင်ဦးခရိုင်]]||[[မိတ္ထီလာခရိုင်]]||[[ရမည်းသင်းခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၄||၃||၁||၁||၃||၂||၃||၃||၂||၄||၂
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[မဟာအောင်မြေမြို့နယ်]] {{small|([[မန္တလေးမြို့]])}}||[[အောင်မြေသာစံမြို့နယ်]]{{small|([[မန္တလေးမြို့]])}}||[[အမရပူရမြို့]]||[[ပြင်ဦးလွင်မြို့]]||[[သပိတ်ကျင်းမြို့]]||[[တံတားဦးမြို့]]||[[ကျောက်ဆည်မြို့]]||[[မြင်းခြံမြို့]]||[[ညောင်ဦးမြို့]]||[[မိတ္ထီလာမြို့]]||[[ရမည်းသင်းမြို့]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Mahaaungmyae district.svg|50px]]||[[File:Aungmyaythazan district.svg|50px]]||[[File:Amarapura district.svg|50px]]||[[File:Pyinoolwin district 2022.svg|50px]]||[[File:Thabeikkyin district.svg|50px]]||[[File:TadaU district.svg|50px]]||[[File:Kyaukse district 2022.svg|50px]]||[[File:Myingyan district 2022.svg|50px]]||[[File:Nyaung U tsp in Nyaung U district.svg|50px]]||[[File:Meiktila district.svg|50px]]||[[File:Yamethin tsp in Yamethin district.svg|50px]]
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="15" |<center>{{flagicon|ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး}} [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]
|-
|colspan=15|<center>(၁၄)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[တိုက်ကြီးခရိုင်]]||[[လှည်းကူးခရိုင်]]||[[မှော်ဘီခရိုင်]]||[[မင်္ဂလာဒုံခရိုင်]]||[[အင်းစိန်ခရိုင်]]||[[သန်လျင်ခရိုင်]]||[[တွံတေးခရိုင်]]||[[ကျောက်တံတားခရိုင်]]||[[အလုံခရိုင်]]||[[မရမ်းကုန်းခရိုင်]]||[[သင်္ဃန်းကျွန်းခရိုင်]]||[[ဗိုလ်တထောင်ခရိုင်]]||[[ဒဂုံမြို့သစ်ခရိုင်]]||[[ကမာရွတ်ခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၁||၁||၂||၂||၃||၅||၅||၅||၃||၃||၄||၅||၄||၂
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့/မြို့နယ်||[[တိုက်ကြီးမြို့]]||[[လှည်းကူးမြို့]]||[[မှော်ဘီမြို့]]||[[မင်္ဂလာဒုံမြို့နယ်]]||[[အင်းစိန်မြို့နယ်]]||[[သန်လျင်မြို့]]||[[တွံတေးမြို့]]||[[ကျောက်တံတားမြို့နယ်]]||[[အလုံမြို့နယ်]]||[[မရမ်းကုန်းမြို့နယ်]]||[[သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ်]]||[[ဗိုလ်တထောင်မြို့နယ်]]|| ||[[ကမာရွတ်မြို့နယ်]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Taikkyi district.svg|50px]]||[[File:Hlegu district.svg|50px]]||[[File:Hmawbi district.svg|50px]]||[[File:Mingaladon district.svg|50px]]||[[File:Insein district.svg|50px]]||[[File:Thanlyin district with cocokyun.svg|50px]]||[[File:Twantay district.svg|50px]]||[[File:Kyauktada district.svg|50px]]||[[File:Ahlon district.svg|50px]]||[[File:Mayangon district.svg|50px]]||[[File:Thingangyun district.svg|50px]]||[[File:Botahtaung district.svg|50px]]||[[File:Dagonmyothit district.svg|50px]]||[[File:Kamayut district.svg|50px]]
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="9" |<center>{{flagicon|ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး}}[[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]][[File:Ayeyarwady region districts map 2022.svg|frameless|121x121px]]<center/>
|-
|colspan=9|<center>(၈)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[ပုသိမ်ခရိုင်]]||[[ကျုံပျော်ခရိုင်]]||[[ဟင်္သာတခရိုင်]]||[[မြန်အောင်ခရိုင်]]||[[မအူပင်ခရိုင်]]||[[မြောင်းမြခရိုင်]]||[[ဖျာပုံခရိုင်]]||[[လပွတ္တာခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၄||၃||၃||၃||၄||၃||၄||၂
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[ပုသိမ်မြို့]]||[[ကျုံပျော်မြို့]]||[[ဟင်္သာတမြို့]]||[[မြန်အောင်မြို့]]||[[မအူပင်မြို့]]||[[မြောင်းမြမြို့]]||[[ဖျာပုံမြို့]]||[[လပွတ္တာမြို့]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Pathein district 2022.svg|50px]]||[[File:Kyonpyaw district.svg|50px]]||[[File:Hinthada district 2022.svg|50px]]||[[File:Myanaung district.svg|50px]]||[[File:Maubin district.svg|50px]]||[[File:Myaungmya district.svg|50px]]||[[File:Pyapon district.svg|50px]]||[[File:Labutta tsp in Labutta district.svg|50px]]
|}
===ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ===
{| class="wikitable"
|-
| colspan="5" |<center>[[File:Flag of Naypyidaw Union Territory.svg|20px]][[နေပြည်တော်ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ]]<center/>
|-
|colspan=5|<center>(၄)ခရိုင်<center/>
|-
| ||ဥတ္တရခရိုင်||ဇေယျာသီရိခရိုင်||လယ်ဝေးခရိုင်||[[ပျဉ်းမနားခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၂||၂||၂||၂
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[ဥတ္တရသီရိမြို့]]||[[ဇေယျာသီရိမြို့]]||[[လယ်ဝေးမြို့]]||[[ပျဉ်းမနားမြို့]]
|}
==လူဦးရေအလိုက် ခရိုင်များ==
အောက်ပါစာရင်းသည် ၂၀၁၄သန်းခေါင်စာရင်းမှ တိုက်ရိုက်ရယူထားသော အချက်အလက်များဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ခရိုင်များသည် ၂၀၁၄ခုနှစ် မတ်လအထိ ဖွဲ့စည်းထားသော ခရိုင်များဖြစ်သည်။ ထိုစဉ်က ဖွဲ့စည်းထားသော ခရိုင် (၇၄)ခရိုင်ရှိသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ခရိုင်များအကြား နယ်မြေများ ပြောင်း၍ဖွဲ့စည်းခြင်း (ဥပမာ- မြင်းခြံခရိုင်မှ ကျောက်ပန်းတောင်းမြို့နယ်အား ညောင်ဦးခရိုင်အတွင်း ထည့်သွင်းခြင်း)၊ မြို့နယ်များခွဲထုတ်၍ ခရိုင်အသစ်ဖွဲ့စည်းခြင်း (ဥပမာ- ရွှေဘိုခရိုင်မှ မြို့နယ်များအားခွဲထုတ်၍ ကန့်ဘလူခရိုင်ဖွဲ့စည်းခြင်း၊ မင်းတပ်ခရိုင်မှမြို့နယ်များအား ခွဲထုတ်၍ မတူပီခရိုင်ဖွဲ့စည်းခြင်း) စသည်တို့ဖြင့် အပြောင်းအလဲများရှိသည်။ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ/တိုင်း များမှာလည်း သက်ဆိုင်ရာ မူလခရိုင်များအတွင်းသာ ထည့်သွင်းရေတွက်ထားသည်။<!--အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာန၏ နှစ်လည်အစီရင်ခံစာများသည် တိကျမှုမရှိခြင်း၊ ၂၀၁၉ကြားဖြတ်သန်းခေါင်စာရင်းသည် လူဦးရေအားလုံးအား တွက်ချက်ထားခြင်းမဟုတ်ခြင်းတို့ကြောင့် ၂၀၂၄သန်းခေါင်စာရင်းအပြီးမှသာ အချက်အလက်များပြောင်းလဲသင့်ပါသည်။-->
ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရန်ကုန်မြောက်ပိုင်းခရိုင်သည် လူဦးရေအများဆုံးခရိုင်ဖြစ်ကာ ကရင်ပြည်နယ်ရှိ ဖာပွန်ခရိုင်သည် လူဦးရေအနည်းဆုံးခရိုင်ဖြစ်သည်။ မြို့ပြနေရာခိုင်နှုန်းအမြင့်ဆုံးမှာ ရန်ကုန်မြို့အဖြစ် ပါဝင်ဖွဲ့စည်းသည့် ရန်ကုန်အနောက်ပိုင်းခရိုင်ဖြစ်ကာ မြို့ပြနေရာခိုင်နှုန်း ၁၀၀ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web |url=https://dop.gov.mm/sites/dop.gov.mm/files/publication_docs/census_main_report_union_-_myanmar_0.pdf|title=ပြည်ထောင်စုအစီရင်ခံစာ}}</ref>
{| class="wikitable sortable"
|+
!စဉ်
!ခရိုင်
!လူဦးရေ
!ကျား
!မ
!မြို့ပြနေလူဦးရေ
!မြို့ပြနေရာခိုင်နှုန်း
!တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်/ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ
!မြေပုံ
|-
|colspan=9|<center>'''လူဦးရေ (၁,၀၀၀,၀၀၀) အထက်ရှိသောခရိုင်များ'''</center>
|-
|-
|၁
|[[ရန်ကုန်မြောက်ပိုင်းခရိုင်]]
|၂,၆၀၆,၆၇၀
|၁,၂၅၃,၀၈၂
|၁,၃၅၃,၅၈၈
|၁,၄၂၈,၆၅၉
|၅၄.၈
|[[File:Flag of Yangon Division.svg|23px]][[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၂
|[[ရန်ကုန်အရှေ့ပိုင်းခရိုင်]]
|၂,၃၆၆,၆၅၉
|၁,၁၂၇,၁၆၉
|၁,၂၃၉,၄၉၀
|၂,၃၃၉,၉၀၃
|၉၈.၉
|[[File:Flag of Yangon Division.svg|23px]][[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၃
|[[ပဲခူးခရိုင်]]
|၁,၇၇၀,၇၈၅
|၈၄၆,၁၁၀
|၉၂၄,၆၇၅
|၄၆၄,၇၄၁
|၂၆.၂
|[[File:Flag of Bago Division.svg|23px]][[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၄
|[[မန္တလေးခရိုင်]]
|၁,၇၂၆,၈၈၉
|၈၄၁,၉၁၄
|၈၈၄,၉၇၅
|၁,၃၁၉,၄၅၂
|၇၆.၄
|[[File:Flag of Mandalay Division.svg|23px]][[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၅
|[[တောင်ကြီးခရိုင်]]¹
|၁,၇၀၁,၃၃၈
|၈၄၂,၅၉၄
|၈၅၈,၇၄၄
|၄၆၃,၉၈၈
|၂၇.၃
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၆
|[[ပုသိမ်ခရိုင်]]
|၁,၆၃၀,၇၁၆
|၇၉၅,၂၈၆
|၈၃၅,၄၆၀
|၃၀၃,၉၅၄
|၁၈.၆
|[[File:Flag of Ayeyarwady Region (1974–2010).svg|23px]][[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၇
|[[ရွှေဘိုခရိုင်]]²
|၁,၄၃၃,၃၄၃
|၆၆၁,၀၁၆
|၇၇၂,၃၂၇
|၁၇၈,၁၈၄
|၁၂.၄
|[[File:Flag of Sagaing Region (2019).svg|23px]][[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၈
|[[ရန်ကုန်တောင်ပိုင်းခရိုင်]]
|၁,၄၁၇,၇၂၄
|၆၈၉,၆၈၅
|၇၂၈,၀၃၉
|၄၂၂,၃၀၀
|၂၉.၈
|[[File:Flag of Yangon Division.svg|23px]][[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၉
|[[မကွေးခရိုင်]]
|၁,၂၃၅,၀၃၀
|၅၆၇,၂၃၅
|၆၆၇,၇၉၅
|၂၅၃,၀၇၄
|၂၀.၅
|[[File:Flag of Magway Division.svg|23px]][[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၁၀
|[[မော်လမြိုင်ခရိုင်]]
|၁,၂၃၂,၂၂၁
|၅၈၇,၆၇၆
|၆၄၄,၅၄၅
|၄၃၄,၀၉၂
|၃၅.၂
|[[File:Flag of Mon State (2018).svg|23px]][[မွန်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၁၁
|[[ဟင်္သာတခရိုင်]]
|၁,၁၃၈,၇၁၀
|၅၃၉,၃၁၁
|၅၉၉,၃၉၉
|၁၆၃,၂၃၈
|၁၄.၃
|[[File:Flag of Ayeyarwady Region (1974–2010).svg|23px]][[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၁၂
|[[တောင်ငူခရိုင်]]
|၁,၁၂၃,၃၅၅
|၅၃၄,၅၆၄
|၅၈၈,၇၉၁
|၂၃၁,၇၃၆
|၂၀.၆
|[[File:Flag of Bago Division.svg|23px]][[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၁၃
|[[သာယာဝတီခရိုင်]]
|၁,၀၆၂,၃၃၁
|၅၀၇,၁၁၃
|၅၅၅,၂၀၈
|၁၅၀,၃၉၅
|၁၄.၂
|[[File:Flag of Bago Division.svg|23px]][[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၁၄
|[[မြင်းခြံခရိုင်]]³
|၁,၀၅၅,၉၅၇
|၄၇၅,၄၀၃
|၅၈၀,၅၅၄
|၁၆၇,၉၅၁
|၁၅.၉
|[[File:Flag of Mandalay Division.svg|23px]][[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၁၅
|[[ဖျာပုံခရိုင်]]
|၁,၀၃၃,၀၅၃
|၅၀၉,၃၅၃
|၅၂၃,၇၀၀
|၁၃၅,၅၀၉
|၁၃.၁
|[[File:Flag of Ayeyarwady Region (1974–2010).svg|23px]][[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၁၆
|[[ပခုက္ကူခရိုင်]]
|၁,၀၀၅,၅၄၅
|၄၅၁,၈၈၇
|၅၅၃,၆၅၈
|၁၃၈,၂၄၄
|၁၃.၇
|[[File:Flag of Magway Division.svg|23px]][[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၁၇
|[[ပြင်ဦးလွင်ခရိုင်]]
|၁,၀၀၁,၉၄၅
|၄၉၅,၈၀၀
|၅၀၆,၁၄၅
|၂၈၁,၇၈၄
|၂၈.၁
|[[File:Flag of Mandalay Division.svg|23px]][[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|colspan=9|<center>'''လူဦးရေ (၁,၀၀၀,၀၀၀) နှင့် (၁၀၀,၀၀၀) အတွင်းရှိသောခရိုင်များ'''</center>
|-
|၁၈
|[[မအူပင်ခရိုင်]]
|၉၇၃,၉၄၈
|၄၇၂,၅၅၀
|၅၀၁,၃၉၈
|၁၀၉,၁၄၈
|၁၁.၂
|[[File:Flag of Ayeyarwady Region (1974–2010).svg|23px]][[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၁၉
|[[ရန်ကုန်အနောက်ပိုင်းခရိုင်]]
|၉၆၉,၆၅၀
|၄၄၆,၄၆၇
|၅၂၃,၁၈၃
|၉၆၉,၆၅၀
|၁၀၀
|[[File:Flag of Yangon Division.svg|23px]][[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၂၀
|[[ပြည်ခရိုင်]]
|၉၁၀,၉၀၂
|၄၃၄,၅၅၁
|၄၇၆,၃၅၀
|၂၂၅,၄၆၄
|၂၄.၈
|[[File:Flag of Bago Division.svg|23px]][[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၂၁
|[[မိတ္ထီလာခရိုင်]]
|၈၈၁,၅၃၀
|၄၀၈,၀၄၅
|၄၇၃,၄၈၅
|၁၇၈,၄၉၁
|၂၀.၂
|[[File:Flag of Mandalay Division.svg|23px]][[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၂၂
|[[ကသာခရိုင်]]
|၈၆၁,၂၈၃
|၄၁၇,၇၁၀
|၄၄၃,၅၇၃
|၉၅,၃၂၇
|၁၁.၁
|[[File:Flag of Sagaing Region (2019).svg|23px]][[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၂၃
|[[သထုံခရိုင်]]
|၈၂၂,၁၇၂
|၃၉၉,၇၁၆
|၄၂၂,၄၅၆
|၁၃၈,၀၉၇
|၁၆.၈
|[[File:Flag of Mon State (2018).svg|23px]][[မွန်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၂၄
|[[ဘားအံခရိုင်]]
|၇၈၃,၅၁၀
|၃၈၂,၃၂၇
|၄၀၁,၁၈၃
|၁၀၂,၄၀၅
|၁၄.၃
|[[File:Flag_of_Kayin_State.svg|23px]] [[ကရင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၂၅
|[[မြောင်းမြခရိုင်]]
|၇၈၁,၈၄၄
|၃၈၁,၂၉၉
|၄၀၀,၅၄၅
|၉၄,၄၃၃
|၁၂.၁
|[[File:Flag of Ayeyarwady Region (1974–2010).svg|23px]][[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၂၆
|[[ကျောက်မဲခရိုင်]]
|၇၇၀,၀၆၅
|၃၇၆,၁၀၃
|၃၉၃,၉၆၂
|၁၁၉,၄၆၉
|၁၅.၅
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၂၇
|[[မုံရွာခရိုင်]]
|၇၅၇,၃၅၈
|၃၄၆,၂၄၇
|၄၁၁,၁၁၁
|၂၄၄,၁၄၄
|၃၂.၂
|[[File:Flag of Sagaing Region (2019).svg|23px]][[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၂၈
|[[ကျောက်ဆည်ခရိုင်]]
|၇၄၁,၀၇၁
|၃၅၃,၁၂၆
|၃၈၇,၉၄၅
|၈၁,၅၀၃
|၁၁
|[[File:Flag of Mandalay Division.svg|23px]][[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၂၉
|[[သရက်ခရိုင်]]
|၇၃၈,၀၄၇
|၃၅၃,၈၈၇
|၃၈၄,၁၆၀
|၁၀၀,၀၃၃
|၁၃.၆
|[[File:Flag of Magway Division.svg|23px]][[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၃၀
|[[မြိတ်ခရိုင်]]
|၆၉၃,၀၈၇
|၃၄၅,၆၇၁
|၃၄၇,၄၁၆
|၁၅၀,၃၁၅
|၂၁.၈
|[[File:Flag of Tanintharyi Division.svg|23px]] [[တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၃၁
|[[မင်းဘူးခရိုင်]]
|၆၈၇,၅၇၅
|၃၂၂,၁၄၀
|၃၆၅,၄၃၅
|၆၈,၆၄၆
|၁၀
|[[File:Flag of Magway Division.svg|23px]][[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၃၂
|[[မိုးညှင်းခရိုင်]]
|၆၇၃,၆၀၈
|၃၇၅,၈၂၂
|၂၉၇,၇၈၆
|၁၄၇,၅၀၀
|၂၁.၉
|[[File:Flag_of_Kachin_State.svg|23px]] [[ကချင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၃၃
|[[မြောက်ဦးခရိုင်]]
|၆၆၉,၁၃၁
|၃၀၉,၉၄၉
|၃၅၉,၁၈၂
|၉၀,၁၄၁
|၁၃.၅
|[[File:Flag_of_Rakhine.svg|23px]] [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၃၄
|ဒက္ခိဏခရိုင်
|၆၃၃,၇၄၅
|၃၀၇,၁၆၁
|၃၂၆,၅၈၂
|၂၃၀,၀၀၈
|၃၆.၃
|နေပြည်တော်
|
|-
|၃၅
|[[လပွတ္တာခရိုင်]]
|၆၂၆,၅၅၈
|၃၁၂,၀၃၉
|၃၁၄,၅၁၉
|၆၆,၃၁၈
|၁၀.၆
|[[File:Flag of Ayeyarwady Region (1974–2010).svg|23px]][[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၃၆
|[[လားရှိုးခရိုင်]]
|၆၁၂,၂၄၈
|၂၉၉,၅၃၀
|၃၁၂,၇၁၈
|၂၂၄,၁၃၆
|၃၆.၆
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၃၇
|[[လွိုင်လင်ခရိုင်]]
|၅၆၅,၁၆၂
|၂၇၆,၉၀၇
|၂၈၈,၂၅၅
|၁၂၈,၄၃၂
|၂၂.၇
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၃၈
|[[ယင်းမာပင်ခရိုင်]]
|၅၄၁,၈၃၅
|၂၅၀,၉၇၇
|၂၉၀,၈၅၈
|၁၉,၃၄၁
|၃.၆
|[[File:Flag of Sagaing Region (2019).svg|23px]][[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၃၉
|[[စစ်တွေခရိုင်]]
|၅၃၅,၅၈၃
|၂၄၈,၆၇၀
|၂၈၆,၉၁၃
|၁၃၃,၆၆၄
|၂၅
|[[File:Flag_of_Rakhine.svg|23px]] [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၄၀
|[[မြစ်ကြီးနားခရိုင်]]
|၅၃၁,၄၅၆
|၂၆၃,၀၈၈
|၂၆၈,၃၆၈
|၃၁၄,၁၈၀
|၅၉.၁
|[[File:Flag_of_Kachin_State.svg|23px]] [[ကချင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၄၁
|ဥတ္တရခရိုင်
|၅၂၆,၄၉၇
|၂၅၇,၉၉၂
|၂၆၈,၅၀၅
|၁၄၅,၁၈၁
|၂၇.၆
|နေပြည်တော်
|
|-
|၄၂
|[[စစ်ကိုင်းခရိုင်]]
|၅၂၀,၅၉၁
|၂၄၀,၀၄၆
|၂၈၀,၅၄၅
|၁၀၅,၇၈၅
|၂၀.၃
|[[File:Flag of Sagaing Region (2019).svg|23px]][[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၄၃
|[[ရမည်းသင်းခရိုင်]]
|၅၁၈,၃၈၄
|၂၄၄,၆၀၃
|၂၇၃,၇၈၁
|၅၉,၉၁၂
|၁၁.၆
|[[File:Flag of Mandalay Division.svg|23px]][[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၄၄
|[[ကလေးခရိုင်]]
|၅၀၉,၃၆၈
|၂၄၅,၄၄၄
|၂၆၃,၉၂၄
|၁၄၂,၇၉၂
|၂၈
|[[File:Flag of Sagaing Region (2019).svg|23px]][[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၄၅
|[[ထားဝယ်ခရိုင်]]
|၄၉၃,၅၇၆
|၂၃၉,၀၇၃
|၂၅၄,၅၀၃
|၁၀၇,၉၅၆
|၂၁.၉
|[[File:Flag of Tanintharyi Division.svg|23px]] [[တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၄၆
|[[ကော့ကရိတ်ခရိုင်]]
|၄၇၅,၁၉၁
|၂၃၁,၂၁၀
|၂၄၃,၉၈၁
|၈၂,၈၆၁
|၁၇.၄
|[[File:Flag_of_Kayin_State.svg|23px]] [[ကရင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၄၇
|[[မူဆယ်ခရိုင်]]
|၄၅၃,၄၉၅
|၂၂၇,၁၅၉
|၂၂၆,၃၃၆
|၁၆၄,၀၃၅
|၃၆.၂
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၄၈
|[[ကျောက်ဖြူခရိုင်]]
|၄၃၉,၉၂၃
|၂၀၇,၃၀၈
|၂၃၂,၆၁၅
|၄၄,၅၀၀
|၁၀.၁
|[[File:Flag_of_Rakhine.svg|23px]] [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၄၉
|[[ခန္တီးခရိုင်]]
|၄၂၂,၆၉၂
|၂၁၉,၅၇၈
|၂၀၃,၁၁၄
|၄၇,၂၁၉
|၁၁.၂
|[[File:Flag of Sagaing Region (2019).svg|23px]][[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၅၀
|[[ကျိုင်းတုံခရိုင်]]
|၃၆၆,၈၆၁
|၁၈၇,၉၉၃
|၁၇၈,၈၆၈
|၇၂,၅၃၅
|၁၉.၈
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၅၁
|[[သံတွဲခရိုင်]]
|၃၅၇,၈၄၀
|၁၇၄,၉၅၉
|၁၈၂,၈၈၁
|၆၃,၈၀၂
|၁၇.၈
|[[File:Flag_of_Rakhine.svg|23px]] [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၅၂
|[[ဗန်းမော်ခရိုင်]]
|၃၄၆,၅၂၀
|၁၇၁,၀၇၇
|၁၇၅,၄၄၃
|၁၀၈,၅၆၁
|၃၁.၃
|[[File:Flag_of_Kachin_State.svg|23px]] [[ကချင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၅၃
|[[ဂန့်ဂေါခရိုင်]]
|၂၅၀,၈၅၈
|၁၁၈,၈၂၅
|၁၃၂,၀၃၃
|၂၇,၉၃၄
|၁၁.၁
|[[File:Flag of Magway Division.svg|23px]][[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၅၄
|[[လွိုင်ကော်ခရိုင်]]
|၂၄၃,၇၁၈
|၁၁၉,၈၃၃
|၁၂၃,၈၈၅
|၆၂,၇၈၃
|၂၅.၈
|[[File:Flag_of_Kayah_State.svg|23px]] [[ကယားပြည်နယ်]]
|
|-
|၅၅
|[[မိုင်းဆတ်ခရိုင်]]
|၂၄၃,၅၇၁
|၁၂၈,၅၉၀
|၁၁၄,၉၈၁
|၂၇,၇၇၅
|၁၉.၈
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၅၆
|[[မက်မန်းခရိုင်]]
|၂၄၁,၈၈၄
|၁၂၄,၄၇၈
|၁၁၇,၄၀၆
|၁၇,၆၁၇
|၇.၃
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၅၇
|[[ညောင်ဦးခရိုင်]]³
|၂၃၉,၉၄၇
|၁၀၉,၄၇၆
|၁၃၀,၄၇၁
|၅၄,၃၄၃
|၂၂.၆
|[[File:Flag of Mandalay Division.svg|23px]][[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၅၈
|[[ဟိုပန်ခရိုင်]]
|၂၂၈,၈၈၀
|၁၁၆,၅၇၃
|၁၁၂,၃၀၇
|၂၉,၅၅၃
|၁၂.၉
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၅၉
|[[ကော့သောင်းခရိုင်]]
|၂၂၁,၇၃၈
|၁၁၅,၈၇၅
|၁၀၅,၈၆၃
|၇၉,၁၄၈
|၃၅.၇
|[[File:Flag of Tanintharyi Division.svg|23px]] [[တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၆၀
|[[မင်းတပ်ခရိုင်]]⁴
|၂၁၂,၄၉၇
|၁၀၀,၉၆၁
|၁၁၁,၅၃၆
|၃၅,၉၂၁
|၁၆.၉
|[[File:Flag_of_Chin_State.svg|23px]] [[ချင်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၆၁
|[[မြဝတီခရိုင်]]
|၂၁၀,၅၄၀
|၁၀၇,၆၀၇
|၁၀၂,၉၃၃
|၁၁၆,၅၈၀
|၅၅.၄
|[[File:Flag_of_Kayin_State.svg|23px]] [[ကရင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၆၂
|[[တာချီလိတ်ခရိုင်]]
|၁၇၇,၃၁၃
|၉၀,၁၂၄
|၈၇,၁၈၉
|၅၈,၇၆၇
|၃၃.၁
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၆၃
|[[ဖလမ်းခရိုင်]]
|၁၆၇,၅၇၈
|၈၁,၂၄၂
|၈၆,၃၃၆
|၃၁,၃၇၅
|၁၈.၇
|[[File:Flag_of_Chin_State.svg|23px]] [[ချင်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၆၄
|[[မော်လိုက်ခရိုင်]]
|၁၆၄,၀၀၈
|၇၈,၉၂၄
|၈၅,၀၈၄
|၁၈,၆၀၅
|၁၁.၃
|[[File:Flag of Sagaing Region (2019).svg|23px]][[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၆၅
|[[လောက်ကိုင်ခရိုင်]]
|၁၅၄,၉၁၂
|၈၁,၁၀၄
|၇၃,၈၀၈
|၂၈,၁၈၃
|၁၈.၂
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၆၆
|[[လင်းခေးခရိုင်]]
|၁၃၉,၄၈၃
|၇၀,၅၇၂
|၆၈,၉၁၁
|၄၃,၈၈၂
|၃၁.၅
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၆၇
|[[တမူးခရိုင်]]
|၁၁၄,၈၆၉
|၅၇,၀၀၇
|၅၇,၈၆၂
|၅၉,၉၃၈
|၅၂.၂
|[[File:Flag of Sagaing Region (2019).svg|23px]][[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၆၈
|[[မိုင်းဖြတ်ခရိုင်]]
|၁၁၀,၄၄၆
|၅၈,၀၈၃
|၅၂,၃၆၃
|၁၁,၉၂၆
|၁၀.၈
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|colspan=9|<center>'''လူဦးရေ (၁,၀၀၀,၀၀) အောက်ရှိသောခရိုင်များ'''</center>
|-
|၆၉
|[[ဟားခါးခရိုင်]]
|၉၈,၇၂၆
|၄၇,၄၀၁
|၅၁,၃၂၅
|၃၂,၅၁၃
|၃၂.၉
|[[File:Flag_of_Chin_State.svg|23px]] [[ချင်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၇၀
|[[မောင်တောခရိုင်]]
|၉၆,၃၃၀
|၄၈,၈၁၆
|၄၇,၅၁၄
|၂၂,၁၈၁
|၂၃
|[[File:Flag_of_Rakhine.svg|23px]] [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၇၁
|[[ပူတာအိုခရိုင်]]
|၉၁,၂၅၇
|၄၅,၃၆၆
|၄၅,၈၉၁
|၂၂,၁၁၆
|၂၄.၂
|[[File:Flag_of_Kachin_State.svg|23px]] [[ကချင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၇၂
|[[ကွမ်းလုံခရိုင်]]
|၅၈,၇၇၄
|၃၀,၉၀၀
|၂၇,၈၇၄
|၅,၅၄၉
|၉.၄
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၇၃
|[[ဘောလခဲခရိုင်]]
|၄၂,၉၀၉
|၂၃,၃၈၀
|၁၉,၅၂၉
|၉,၆၃၅
|၂၂.၅
|[[File:Flag_of_Kayah_State.svg|23px]] [[ကယားပြည်နယ်]]
|
|-
|၇၄
|[[ဖာပွန်ခရိုင်]]
|၃၅,၀၈၅
|၁၇,၉၈၃
|၁၇,၁၀၂
|၁၇,၃၂၀
|၄၉.၄
|[[File:Flag_of_Kayin_State.svg|23px]] [[ကရင်ပြည်နယ်]]
|
|-
| colspan="9" style="font-size:95%;" | <sup>1</sup>ပအိုဝ့်ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသနှင့် ဓနုကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသများရှိ မြို့နယ်များကိုပါ ထည့်သွင်းရေတွက်ထားသည်။
|-
| colspan="9" style="font-size:95%;" | <sup>2</sup>ကန့်ဘလူခရိုင်ကို ဖွဲ့စည်းခြင်း မရှိသေးပေ။
|-
| colspan="9" style="font-size:95%;" | <sup>3</sup>ကျောက်ပန်းတောင်းမြို့နယ်အား မြင်းခြံခရိုင်အတွင်း ထည့်သွင်းရေတွက်ထားသည်။
|-
| colspan="9" style="font-size:95%;" | <sup>4</sup>မတူပီခရိုင်ကို ဖွဲ့စည်းခြင်း မရှိသေးပေ။
|}
== ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် ==
* [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်နယ်/တိုင်း/ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ မြို့တော်များ စာရင်း|မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေများ]]
* [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့များ]]
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
* [http://www.themimu.info Myanmar Information Management Unit]
{{တမ်းပလိတ်:မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}}
{{တမ်းပလိတ်:မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ}}
[[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိခရိုင်များ| ]]
3pks4olkflxj6yvgf7riz6ccbtfy284
877116
877115
2025-06-09T06:58:00Z
Ninjastrikers
22896
/* ပြည်နယ်များ */
877116
wikitext
text/x-wiki
{{မြန်မာနိုင်ငံ၏ နယ်မြေအပိုင်းအခြားများ}}
'''ခရိုင်'''များသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယအဆင့်ရှိ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေဒေသဖြစ်သည်။ ၂၀၂၂ခုနှစ် ဧပြီလ (၃၀)ရက်နေ့တွင် မြန်မာနိုင်ငံ၌ ခရိုင်ပေါင်း (၁၂၁)ခရိုင် ရှိသည်။<ref name="moi"/> ခရိုင်များ၏ နယ်မြေဖွဲ့စည်းပုံ ပြောင်းလဲသတ်မှတ်ခြင်းကို [[အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေး ဦးစီးဌာန]]က တာဝန်ယူရသည်။ ခရိုင်များသည် တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ် များကဲ့သို့ ပထမအဆင့် အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေများနှင့် မြို့နယ်များကဲ့သို့ တတိယအဆင့် အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေများအကြား ချိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်ရန် ဖွဲ့စည်းထားခြင်းဖြစ်သည်။ ခရိုင်များ၏ အထွေထွေကိစ္စရပ်များကို ခရိုင်အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးမှူးရုံးများက အုပ်ချုပ်သည်။ ထိုရုံးကို ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူးအဆင့်ရှိ ပြည်သူ့ဝန်ထမ်းတစ်ဦးက ဦးဆောင်ကာ ခရိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးဟု ခေါ်ဝေါ်သည်။<ref name="asian"/>
[[File:Myanmar districts Map (2008-2021).svg|thumb|မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ (၂၀၂၂ခုနှစ် ဧပြီလအထိ)]]
==သမိုင်းကြောင်း==
ဗြိတိသျှတို့ မြန်မာပြည်သို့ ရောက်ရှိလာသောအခါ ခရိုင်များနှင့် မြို့နယ်များအား စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref>နေပြည်တော် တိုင်းဒေသကြီး နှင့် ပြည်နယ်များရှိ ခရိုင်၊ မြို့နယ်၊ မြို့၊ ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာအုပ်စု၊ ကျေးရွာ ဦးရေ စာရင်းချုပ် (၁၆. ၂. ၂၀၁၆)</ref> တိုင်း၊ ခရိုင်၊ ခရိုင်ခွဲ၊ မြို့နယ်များအဖြစ် ခွဲခြားအုပ်ချုပ်ကာ ဝန်ရှင်တော်မင်းကြီး၊ ဒုတိယဝန်ရှင်တော်မင်းကြီး၊ ခရိုင်ဝန်နှင့် ဝန်ထောက်များက ဆင့်ကဲတာဝန်ယူအုပ်ချုပ်သည်။<ref>{{cite book | title=The Administration of Burma | author=ဒေါ်မြစိန် | work= | publisher= | year= | isbn=}}</ref>
လွတ်လပ်ရေးရပြီးချိန်တွင် ရှမ်း၊ ကယား၊ ကချင်၊ ကရင်ပြည်နယ်များ၊ တိုင်း (၈)တိုင်း(ချင်းဝိသေသတိုင်း အပါအဝင်)တို့ဖြင့် မြန်မာပြည်ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref>{{cite book | title=မြန်မာနိုင်ငံ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့အစည်းများ၏ စီမံခန့်ခွဲမှုကိုလေ့လာခြင်း| author=ဦးကျော် | work= | publisher= | year=၁၉၉၄ ဇွန် | isbn=}}</ref> တိုင်း/ပြည်နယ်၊ ခရိုင်၊ ခရိုင်ခွဲ၊ မြို့နယ်၊ ရပ်ကွက်နှင့် ကျေးရွာအုပ်စုများအဖြစ် အဆင့်ဆင့်ဖွဲ့စည်းကာ အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးအတွက် တိုင်းမင်းကြီး၊ ဒုတိယတိုင်းမင်းကြီး၊ ခရိုင်ဝန်၊ နယ်ပိုင်ဝန်ထောက်၊ မြို့ပိုင်၊ လက်ထောက်မြို့ပိုင်၊ သူကြီးဟူ၍ အဆင့်အလိုက် အုပ်ချုပ်ကြသည်။ ၁၉၇၂ခုနှစ်တွင် ခရိုင်ပေါင်း (၄၂)ခုနှင့် မြို့နယ်ပေါင်း (၂၈၆)ခု၊ ၂၀၀၄ခုနှစ်တွင် ခရိုင်ပေါင်း (၆၅)ခု၊ မြို့နယ်ပေါင်း (၃၂၅)ခု၊ ၂၀၁၄ခုနှစ်တွင် ခရိုင်ပေါင်း (၇၃)ခုနှင့် မြို့နယ်ပေါင်း (၃၃၀)၊ ၂၀၁၉ခုနှစ်တွင် ခရိုင်ပေါင်း (၇၅)ခုနှင့် မြို့နယ်ပေါင်း (၃၃၀)ရှိခဲ့သည်။<ref name="asian">{{cite web|url=https://asiafoundation.org/wp-content/uploads/2014/10/Administering-the-State-in-Myanmar-Burmese.pdf|title=မြန်မာနိုင်ငံ အုပ်ချုပ်ရေးကဏ္ဍ၏ ကျောရိုးဖြစ်သည့် အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာနနှင့် ပက်သက်၍ လေ့လာတင်ပြချက်|work=အာရှဖောင်ဒေးရှင်း|access-date=22 July 2022|archive-date=22 July 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220722124745/https://asiafoundation.org/wp-content/uploads/2014/10/Administering-the-State-in-Myanmar-Burmese.pdf}}</ref><ref name="mimu">{{cite web|url=http://themimu.info/place-codes|title=နေရာအညွှန်းသင်္ကေတများ (Pcodes)|work=မြန်မာသတင်းအချက်အလက် စီမံခန့်ခွဲမှုယူနစ်|accessdate=၁၇ မတ် ၂၀၂၂}}</ref><ref>နေပြည်တော် တိုင်းဒေသကြီး နှင့် ပြည်နယ်များရှိ ခရိုင်၊ မြို့နယ်၊ မြို့၊ ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာအုပ်စု၊ ကျေးရွာ ဦးရေ စာရင်းချုပ် (၁၆. ၂. ၂၀၁၆)</ref>၂၀၂၂ခုနှစ် [[အိမ်စောင့်အစိုးရ (၂၀၂၁)|အိမ်စောင့်အစိုးရ]] လက်ထက်တွင် ခရိုင်များကို ပြောင်းလဲတိုးချဲ့ဖွဲ့စည်းခဲ့ရာ ခရိုင် (၁၂၁)ခုအထိ ရှိလာခဲ့သည်။<ref name="moi">{{cite news |first=မြန်မာ့အလင်း |title=နိုင်ငံရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးစသည်တို့ တိုးတက်ပြောင်းလဲဖြစ်ပေါ်မှုအရ နေပြည်တော်၊ တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များတွင် ခရိုင်အသစ်များ ထပ်မံတိုးချဲ့ |url=https://www.moi.gov.mm/mal/file-download/download/public/1654 |access-date=၁ မေ ၂၀၂၂ |publisher=ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန |date=၁ မေ ၂၀၂၂ |page=၈ |language=မြန်မာ}}</ref>
== တိုင်းနှင့်ပြည်နယ်အလိုက် ခရိုင်များဇယား ==
===ပြည်နယ်များ===
{| class="wikitable"
|-
|colspan=7|<center>{{flagicon image|Flag of Kachin State.svg}} [[ကချင်ပြည်နယ်]][[File:Kachin state districts map 2022.svg|frameless|121x121px]]<center/>
|-
|colspan=7|<center>(၆)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[မြစ်ကြီးနားခရိုင်]]||[[တနိုင်းခရိုင်]]||[[ချီဖွေခရိုင်]]||[[ဗန်းမော်ခရိုင်]]||[[မိုးညှင်းခရိုင်]]||[[ပူတာအိုခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၃||၁||၂||၄||၃||၅
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[မြစ်ကြီးနားမြို့]]||[[တနိုင်းမြို့]]||[[ချီဖွေမြို့]]||[[ဗန်းမော်မြို့]]||[[မိုးညှင်းမြို့]]||[[ပူတာအိုမြို့]]
|-
|မြေပုံ|| || || || || ||
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="5" |<center>{{flagicon image|Flag of Kayah State.svg}} [[ကယားပြည်နယ်]] [[File:Kayah state districts map.svg|frameless|121x121px]]<center/>
|-
|colspan=5|<center>(၄)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[လွိုင်ကော်ခရိုင်]]||[[ဒီးမော့ဆိုခရိုင်]]||[[ဘောလခဲခရိုင်]]||[[မယ်စဲ့ခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၂||၂||၂||၁
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[လွိုင်ကော်မြို့]]||[[ဒီးမော့ဆိုမြို့]]||[[ဘောလခဲမြို့]]||[[မယ်စဲ့မြို့]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Loikaw tsp in Loikaw district 2022.svg|50px]]||[[File:Demoso tsp in Demoso district.svg|50px]]||[[File:Bawlakhe tsp in Bawlakhe district 2022.svg|50px]]||[[File:Mese district.svg|50px]]
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="7" |<center>{{flagicon image|Flag of Kayin State.svg}} [[ကရင်ပြည်နယ်]] [[File:Kayin State districts map 2022.svg|frameless|121x121px]]<center/>
|-
|colspan=7|<center>(၆)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[ဘားအံခရိုင်]]||[[မြဝတီခရိုင်]]||[[ဖာပွန်ခရိုင်]]||[[သံတောင်ကြီးခရိုင်]]||[[ကြာအင်းဆိပ်ကြီးခရိုင်]]||[[ကော့ကရိတ်ခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၂||၁||၁||၁||၁||၁
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[ဘားအံမြို့]]||[[မြဝတီမြို့]]||[[ဖာပွန်မြို့]]||[[သံတောင်ကြီးမြို့]]||[[ကြာအင်းဆိပ်ကြီးမြို့]]||[[ကော့ကရိတ်မြို့]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Hpan tsp in Hpan district.svg|50px]]||[[File:Myawady district in Kayin state.svg|50px]]||[[File:Hpapun district in Kayin state.svg|50px]]||[[File:Thandaunggyi district in Kayin state.svg|50px]]||[[File:Kyarinseikgyi district in Kayin state.svg|50px]]||[[File:Kawkareik district in Kayin state 2022.svg|50px]]
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="7" |<center>{{flagicon image|Flag of Chin State.svg}} [[ချင်းပြည်နယ်]] [[File:Chin state district map 2022.svg|frameless|121x121px]]<center/>
|-
|colspan=7|<center>(၆)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[ဟားခါးခရိုင်]]||[[ဖလမ်းခရိုင်]]||[[မင်းတပ်ခရိုင်]]||[[တီးတိန်ခရိုင်]]||[[မတူပီခရိုင်]]||[[ပလက်ဝခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၂||၁||၂||၂||၁||၁
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[ဟားခါးမြို့]]||[[ဖလမ်းမြို့]]||[[မင်းတပ်မြို့]]||[[တီးတိန်မြို့]]||[[မတူပီမြို့]]||[[ပလက်ဝမြို့]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Hakha tsp in Hakha district.svg|50px]]||[[File:Falam district 2022.svg|50px]]||[[File:Mindat tsp in Mindat district.svg|50px]]||[[File:Tedim district.svg|50px]]||[[File:Matupi district.svg|50px]]||[[File:Paletwa district.svg|50px]]
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="5" |<center>{{flagicon image|Flag of Mon State (2018).svg}} [[မွန်ပြည်နယ်]]<center/>
|-
|colspan=5|<center>(၄)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[မော်လမြိုင်ခရိုင်]]||[[သထုံခရိုင်]]||[[ကျိုက်ထိုခရိုင်]]||[[ရေးခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၅||၂||၂||၁
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[မော်လမြိုင်မြို့]]||[[သထုံမြို့]]||[[ကျိုက်ထိုမြို့]]||[[ရေးမြို့]]
|-
|မြေပုံ|| || || ||
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="8" |<center>{{flagicon|ရခိုင်ပြည်နယ်}} [[ရခိုင်ပြည်နယ်]] [[ဖိုင်:Rakhine state districts map 2022.svg|thumb|97x97px]]
|-
|colspan=8|<center>(၇)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[စစ်တွေခရိုင်]]||[[ကျောက်ဖြူခရိုင်]]||[[တောင်ကုတ်ခရိုင်]]||[[မောင်တောခရိုင်]]||[[မြောက်ဦးခရိုင်]]||[[သံတွဲခရိုင်]]||[[အမ်းခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၄||၂||၂||၂||၄||၂||၁
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[စစ်တွေမြို့]]||[[ကျောက်ဖြူမြို့]]||[[တောင်ကုတ်မြို့]]||[[မောင်တောမြို့]]||[[မြောက်ဦးမြို့]]||[[သံတွဲမြို့]]||[[အမ်းမြို့]]
|-
|မြေပုံ|| || || || || || ||
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="9" |<center>{{flagicon|ရှမ်းပြည်နယ်}} [[ရှမ်းပြည်နယ်]] [[File:Shan State Map with 3 Parts.svg|100px]]<center/>
|-
|colspan=9|<center>(၂၁) ခရိုင်/ (၄) ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ<center/>
|-
|colspan=9|<center>တောင်ပိုင်း
|-
| ||[[တောင်ကြီးခရိုင်]]||[[ကလောခရိုင်]]||[[လွိုင်လင်ခရိုင်]]||[[နမ့်စန်ခရိုင်]]||[[မိုင်းရှူးခရိုင်]]||[[လင်းခေးခရိုင်]]||[[ပအိုဝ်းကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ]]||[[ဓနုကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၂||၃||၃||၃||၂||၃||၃||၂
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[တောင်ကြီးမြို့]]||[[ကလောမြို့]]||[[လွိုင်လင်မြို့]]||[[နမ့်စန်မြို့]]||[[မိုင်းရှူးမြို့]]||[[လင်းခေးမြို့]]||[[ဟိုပုံးမြို့]]||[[ပင်းတယမြို့]]
|-
|colspan=9|<center>မြောက်ပိုင်း
|-
| ||[[လားရှိုးခရိုင်]]||[[မူဆယ်ခရိုင်]]||[[ကွတ်ခိုင်ခရိုင်]]||[[ကျောက်မဲခရိုင်]]||[[မိုးမိတ်ခရိုင်]]||[[တန့်ယန်းခရိုင်]]||[[ပလောင်ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ]]||[[ကိုးကန့်ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၃||၂||၁||၄||၂||၂||၂||၂
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[လားရှိုးမြို့]]
|[[မူဆယ်မြို့]]
|[[ကွတ်ခိုင်မြို့]]
|[[ကျောက်မဲမြို့]]
|[[မိုးမိတ်မြို့]]
|[[တန့်ယန်းမြို့]]
|[[နမ့်ဆန်မြို့]]
|[[လောက်ကိုင်မြို့]]
|-
|colspan=9|<center>အရှေ့ပိုင်း
|-
| ||[[ကျိုင်းတုံခရိုင်]]||[[တာချီလိတ်ခရိုင်]]||[[မိုင်းယောင်းခရိုင်]]||[[မိုင်းဆတ်ခရိုင်]]||[[မိုင်းတုံခရိုင်]]||[[မိုင်းယန်းခရိုင်]]||[[မိုင်းလားခရိုင်]]
|([[ဝကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရတိုင်း]])
*[[မက်မန်းခရိုင်]]
*[[ဟိုပန်ခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၃||၂||၁||၁||၁||၁||၁
|
*၃
*၅
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့|| [[တာချီလိတ်မြို့]]|| [[ကျိုင်းတုံမြို့]]|| [[မိုင်းယောင်းမြို့]]|| [[မိုင်းဆတ်မြို့]]|| [[မိုင်းတုံမြို့]]|| [[မိုင်းယန်းမြို့]]|| [[မိုင်းလားမြို့]]
|
*[[မက်မန်းမြို့]]
*[[ဟိုပန်မြို့]]
|}
===တိုင်းဒေသကြီးများ===
{| class="wikitable"
|-
| colspan="15" |<center>{{flagicon image|Flag of Sagaing Region (2019).svg}} [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]] [[File:Sagaing region districts map 2022.svg|frameless|121x121px]] <center/>
|-
|colspan=15|<center>(၁၃)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[စစ်ကိုင်းခရိုင်]]||[[မုံရွာခရိုင်]]||[[ရွှေဘိုခရိုင်]]||[[ရေဦးခရိုင်]]||[[ယင်းမာပင်ခရိုင်]]||[[ကလေးခရိုင်]]||[[ကသာခရိုင်]]||[[ကောလင်းခရိုင်]]||[[ကန့်ဘလူခရိုင်]]||[[ခန္တီးခရိုင်]]||[[တမူးခရိုင်]]||[[မော်လိုက်ခရိုင်]]||[[ဟုမ္မလင်းခရိုင်]]||[[နာဂကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်
|၃
|၄
|၃
|၃
|၄
|၃
|၄
|၃
|၂
|၁
|၁
|၂
|၁
|၃
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[စစ်ကိုင်းမြို့]]||[[မုံရွာမြို့]]||[[ရွှေဘိုမြို့]]||[[ရေဦးမြို့]]||[[ယင်းမာပင်မြို့]]||[[ကလေးမြို့]]||[[ကသာမြို့]]||[[ကောလင်းမြို့]]||[[ကန့်ဘလူမြို့]]||[[ခန္တီးမြို့]]||[[တမူးမြို့]]
|[[မော်လိုက်မြို့]]
|[[ဟုမ္မလင်းမြို့]]
|[[လဟယ်မြို့]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Sagaing district.svg|50px]]||[[File:Monywa district.svg|50px]]||[[File:Shwebo district 2022.svg|50px]]||[[File:YeU district.svg|50px]]||[[File:Yinmabin district.svg|50px]]||[[File:Kale district.svg|50px]]||[[File:Katha district.svg|50px]]||[[File:Kawlin district.svg|50px]]||[[File:Kanbalu tsp in Kanbalu district.svg|50px]]||[[File:Hkamti district.svg|50px]]||[[File:Tamu district.svg|50px]]||[[File:Mawlaik tsp in Mawlaik district.svg|50px]]||[[File:Homalin district.svg|50px]]||[[File:Naga SAZ.svg|50px]]
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="12" |<center>{{flagicon|တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး}} [[တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး]] [[File:Tanintharyi region districts 2022.svg|frameless|121x121px]]<center/>
|-
|colspan=5|<center>(၄)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[ထားဝယ်ခရိုင်]]||[[မြိတ်ခရိုင်]]||[[ကော့သောင်းခရိုင်]]||[[ဘုတ်ပြင်းခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၄||၄||၁||၁
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[ထားဝယ်မြို့]]||[[မြိတ်မြို့]]||[[ကော့သောင်းမြို့]]||[[ဘုတ်ပြင်းမြို့]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Dawei district.svg|50px]]||[[File:Myeik district.svg|50px]]||[[File:Kawthoung district 2022.svg|50px]]||[[File:Bokpyin district.svg|50px]]
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="7" |<center>{{flagicon|ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး}}[[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]][[File:Bago region districts map 2022.svg|frameless|121x121px]] <center/>
|-
|colspan=7|<center>(၆)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[ပဲခူးခရိုင်]]||[[တောင်ငူခရိုင်]]||[[ပြည်ခရိုင်]]||[[သာယာဝတီခရိုင်]]||[[ညောင်လေးပင်ခရိုင်]]||[[နတ်တလင်းခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၄||၅||၄||၆||၅||၄
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[ပဲခူးမြို့]]||[[တောင်ငူမြို့]]||[[ပြည်မြို့]]||[[သာယာဝတီမြို့]]||[[ညောင်လေးပင်မြို့]]||[[နတ်တလင်းမြို့]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Bago district 2022.svg|50px]]||[[File:Taungoo district.svg|50px]]||[[File:Pyay district 2022.svg|50px]]||[[File:Thayarwady district 2022.svg|50px]]||[[File:Nyaunglebin district.svg|50px]]||[[File:Natlin district.svg|50px]]
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="8" |<center>{{flagicon|မကွေးတိုင်းဒေသကြီး}}[[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]] [[File:Magway region districts map 2022.svg|frameless|121x121px]]<center/>
|-
|colspan=8|<center>(၇)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[မကွေးခရိုင်]]||[[ချောက်ခရိုင်]]||[[သရက်ခရိုင်]]||[[အောင်လံခရိုင်]]||[[မင်းဘူးခရိုင်]]||[[ပခုက္ကူခရိုင်]]||[[ဂန့်ဂေါခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၄||၂||၄||၂||၅||၅||၃
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[မကွေးမြို့]]||[[ချောက်မြို့]]||[[သရက်မြို့]]||[[အောင်လံမြို့]]||[[မင်းဘူးမြို့]]||[[ပခုက္ကူမြို့]]||[[ဂန့်ဂေါမြို့]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Magway district 2022.svg|50px]]||[[File:Chauk tsp in Chauk district.svg|50px]]||[[File:Thayet district 2022.svg|50px]]||[[File:Aunglan tsp in Aunglan district.svg|50px]]||[[File:Minbu district.svg|50px]]||[[File:Pakokku district.svg|50px]]||[[File:Gangaw district.svg|50px]]
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="12" |<center>{{flagicon image|Flag of Mandalay Region (2010-2021).svg}} [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]] [[File:Mandalay region district map 2022.svg|frameless|121x121px]]<center/>
|-
|colspan=12|<center>(၁၁)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[မဟာအောင်မြေခရိုင်]]||[[အောင်မြေသာစံခရိုင်]]||[[အမရပူရခရိုင်]]||[[ပြင်ဦးလွင်ခရိုင်]]||[[သပိတ်ကျင်းခရိုင်]]||[[တံတားဦးခရိုင်]]||[[ကျောက်ဆည်ခရိုင်]]||[[မြင်းခြံခရိုင်]]||[[ညောင်ဦးခရိုင်]]||[[မိတ္ထီလာခရိုင်]]||[[ရမည်းသင်းခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၄||၃||၁||၁||၃||၂||၃||၃||၂||၄||၂
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[မဟာအောင်မြေမြို့နယ်]] {{small|([[မန္တလေးမြို့]])}}||[[အောင်မြေသာစံမြို့နယ်]]{{small|([[မန္တလေးမြို့]])}}||[[အမရပူရမြို့]]||[[ပြင်ဦးလွင်မြို့]]||[[သပိတ်ကျင်းမြို့]]||[[တံတားဦးမြို့]]||[[ကျောက်ဆည်မြို့]]||[[မြင်းခြံမြို့]]||[[ညောင်ဦးမြို့]]||[[မိတ္ထီလာမြို့]]||[[ရမည်းသင်းမြို့]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Mahaaungmyae district.svg|50px]]||[[File:Aungmyaythazan district.svg|50px]]||[[File:Amarapura district.svg|50px]]||[[File:Pyinoolwin district 2022.svg|50px]]||[[File:Thabeikkyin district.svg|50px]]||[[File:TadaU district.svg|50px]]||[[File:Kyaukse district 2022.svg|50px]]||[[File:Myingyan district 2022.svg|50px]]||[[File:Nyaung U tsp in Nyaung U district.svg|50px]]||[[File:Meiktila district.svg|50px]]||[[File:Yamethin tsp in Yamethin district.svg|50px]]
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="15" |<center>{{flagicon|ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး}} [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]
|-
|colspan=15|<center>(၁၄)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[တိုက်ကြီးခရိုင်]]||[[လှည်းကူးခရိုင်]]||[[မှော်ဘီခရိုင်]]||[[မင်္ဂလာဒုံခရိုင်]]||[[အင်းစိန်ခရိုင်]]||[[သန်လျင်ခရိုင်]]||[[တွံတေးခရိုင်]]||[[ကျောက်တံတားခရိုင်]]||[[အလုံခရိုင်]]||[[မရမ်းကုန်းခရိုင်]]||[[သင်္ဃန်းကျွန်းခရိုင်]]||[[ဗိုလ်တထောင်ခရိုင်]]||[[ဒဂုံမြို့သစ်ခရိုင်]]||[[ကမာရွတ်ခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၁||၁||၂||၂||၃||၅||၅||၅||၃||၃||၄||၅||၄||၂
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့/မြို့နယ်||[[တိုက်ကြီးမြို့]]||[[လှည်းကူးမြို့]]||[[မှော်ဘီမြို့]]||[[မင်္ဂလာဒုံမြို့နယ်]]||[[အင်းစိန်မြို့နယ်]]||[[သန်လျင်မြို့]]||[[တွံတေးမြို့]]||[[ကျောက်တံတားမြို့နယ်]]||[[အလုံမြို့နယ်]]||[[မရမ်းကုန်းမြို့နယ်]]||[[သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ်]]||[[ဗိုလ်တထောင်မြို့နယ်]]|| ||[[ကမာရွတ်မြို့နယ်]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Taikkyi district.svg|50px]]||[[File:Hlegu district.svg|50px]]||[[File:Hmawbi district.svg|50px]]||[[File:Mingaladon district.svg|50px]]||[[File:Insein district.svg|50px]]||[[File:Thanlyin district with cocokyun.svg|50px]]||[[File:Twantay district.svg|50px]]||[[File:Kyauktada district.svg|50px]]||[[File:Ahlon district.svg|50px]]||[[File:Mayangon district.svg|50px]]||[[File:Thingangyun district.svg|50px]]||[[File:Botahtaung district.svg|50px]]||[[File:Dagonmyothit district.svg|50px]]||[[File:Kamayut district.svg|50px]]
|}
{| class="wikitable"
|-
| colspan="9" |<center>{{flagicon|ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး}}[[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]][[File:Ayeyarwady region districts map 2022.svg|frameless|121x121px]]<center/>
|-
|colspan=9|<center>(၈)ခရိုင်<center/>
|-
| ||[[ပုသိမ်ခရိုင်]]||[[ကျုံပျော်ခရိုင်]]||[[ဟင်္သာတခရိုင်]]||[[မြန်အောင်ခရိုင်]]||[[မအူပင်ခရိုင်]]||[[မြောင်းမြခရိုင်]]||[[ဖျာပုံခရိုင်]]||[[လပွတ္တာခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၄||၃||၃||၃||၄||၃||၄||၂
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[ပုသိမ်မြို့]]||[[ကျုံပျော်မြို့]]||[[ဟင်္သာတမြို့]]||[[မြန်အောင်မြို့]]||[[မအူပင်မြို့]]||[[မြောင်းမြမြို့]]||[[ဖျာပုံမြို့]]||[[လပွတ္တာမြို့]]
|-
|မြေပုံ||[[File:Pathein district 2022.svg|50px]]||[[File:Kyonpyaw district.svg|50px]]||[[File:Hinthada district 2022.svg|50px]]||[[File:Myanaung district.svg|50px]]||[[File:Maubin district.svg|50px]]||[[File:Myaungmya district.svg|50px]]||[[File:Pyapon district.svg|50px]]||[[File:Labutta tsp in Labutta district.svg|50px]]
|}
===ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ===
{| class="wikitable"
|-
| colspan="5" |<center>[[File:Flag of Naypyidaw Union Territory.svg|20px]][[နေပြည်တော်ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ]]<center/>
|-
|colspan=5|<center>(၄)ခရိုင်<center/>
|-
| ||ဥတ္တရခရိုင်||ဇေယျာသီရိခရိုင်||လယ်ဝေးခရိုင်||[[ပျဉ်းမနားခရိုင်]]
|-
|မြို့နယ်အရေအတွက်||၂||၂||၂||၂
|-
|ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာမြို့||[[ဥတ္တရသီရိမြို့]]||[[ဇေယျာသီရိမြို့]]||[[လယ်ဝေးမြို့]]||[[ပျဉ်းမနားမြို့]]
|}
==လူဦးရေအလိုက် ခရိုင်များ==
အောက်ပါစာရင်းသည် ၂၀၁၄သန်းခေါင်စာရင်းမှ တိုက်ရိုက်ရယူထားသော အချက်အလက်များဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ခရိုင်များသည် ၂၀၁၄ခုနှစ် မတ်လအထိ ဖွဲ့စည်းထားသော ခရိုင်များဖြစ်သည်။ ထိုစဉ်က ဖွဲ့စည်းထားသော ခရိုင် (၇၄)ခရိုင်ရှိသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ခရိုင်များအကြား နယ်မြေများ ပြောင်း၍ဖွဲ့စည်းခြင်း (ဥပမာ- မြင်းခြံခရိုင်မှ ကျောက်ပန်းတောင်းမြို့နယ်အား ညောင်ဦးခရိုင်အတွင်း ထည့်သွင်းခြင်း)၊ မြို့နယ်များခွဲထုတ်၍ ခရိုင်အသစ်ဖွဲ့စည်းခြင်း (ဥပမာ- ရွှေဘိုခရိုင်မှ မြို့နယ်များအားခွဲထုတ်၍ ကန့်ဘလူခရိုင်ဖွဲ့စည်းခြင်း၊ မင်းတပ်ခရိုင်မှမြို့နယ်များအား ခွဲထုတ်၍ မတူပီခရိုင်ဖွဲ့စည်းခြင်း) စသည်တို့ဖြင့် အပြောင်းအလဲများရှိသည်။ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ/တိုင်း များမှာလည်း သက်ဆိုင်ရာ မူလခရိုင်များအတွင်းသာ ထည့်သွင်းရေတွက်ထားသည်။<!--အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာန၏ နှစ်လည်အစီရင်ခံစာများသည် တိကျမှုမရှိခြင်း၊ ၂၀၁၉ကြားဖြတ်သန်းခေါင်စာရင်းသည် လူဦးရေအားလုံးအား တွက်ချက်ထားခြင်းမဟုတ်ခြင်းတို့ကြောင့် ၂၀၂၄သန်းခေါင်စာရင်းအပြီးမှသာ အချက်အလက်များပြောင်းလဲသင့်ပါသည်။-->
ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရန်ကုန်မြောက်ပိုင်းခရိုင်သည် လူဦးရေအများဆုံးခရိုင်ဖြစ်ကာ ကရင်ပြည်နယ်ရှိ ဖာပွန်ခရိုင်သည် လူဦးရေအနည်းဆုံးခရိုင်ဖြစ်သည်။ မြို့ပြနေရာခိုင်နှုန်းအမြင့်ဆုံးမှာ ရန်ကုန်မြို့အဖြစ် ပါဝင်ဖွဲ့စည်းသည့် ရန်ကုန်အနောက်ပိုင်းခရိုင်ဖြစ်ကာ မြို့ပြနေရာခိုင်နှုန်း ၁၀၀ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web |url=https://dop.gov.mm/sites/dop.gov.mm/files/publication_docs/census_main_report_union_-_myanmar_0.pdf|title=ပြည်ထောင်စုအစီရင်ခံစာ}}</ref>
{| class="wikitable sortable"
|+
!စဉ်
!ခရိုင်
!လူဦးရေ
!ကျား
!မ
!မြို့ပြနေလူဦးရေ
!မြို့ပြနေရာခိုင်နှုန်း
!တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်/ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ
!မြေပုံ
|-
|colspan=9|<center>'''လူဦးရေ (၁,၀၀၀,၀၀၀) အထက်ရှိသောခရိုင်များ'''</center>
|-
|-
|၁
|[[ရန်ကုန်မြောက်ပိုင်းခရိုင်]]
|၂,၆၀၆,၆၇၀
|၁,၂၅၃,၀၈၂
|၁,၃၅၃,၅၈၈
|၁,၄၂၈,၆၅၉
|၅၄.၈
|[[File:Flag of Yangon Division.svg|23px]][[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၂
|[[ရန်ကုန်အရှေ့ပိုင်းခရိုင်]]
|၂,၃၆၆,၆၅၉
|၁,၁၂၇,၁၆၉
|၁,၂၃၉,၄၉၀
|၂,၃၃၉,၉၀၃
|၉၈.၉
|[[File:Flag of Yangon Division.svg|23px]][[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၃
|[[ပဲခူးခရိုင်]]
|၁,၇၇၀,၇၈၅
|၈၄၆,၁၁၀
|၉၂၄,၆၇၅
|၄၆၄,၇၄၁
|၂၆.၂
|[[File:Flag of Bago Division.svg|23px]][[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၄
|[[မန္တလေးခရိုင်]]
|၁,၇၂၆,၈၈၉
|၈၄၁,၉၁၄
|၈၈၄,၉၇၅
|၁,၃၁၉,၄၅၂
|၇၆.၄
|[[File:Flag of Mandalay Division.svg|23px]][[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၅
|[[တောင်ကြီးခရိုင်]]¹
|၁,၇၀၁,၃၃၈
|၈၄၂,၅၉၄
|၈၅၈,၇၄၄
|၄၆၃,၉၈၈
|၂၇.၃
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၆
|[[ပုသိမ်ခရိုင်]]
|၁,၆၃၀,၇၁၆
|၇၉၅,၂၈၆
|၈၃၅,၄၆၀
|၃၀၃,၉၅၄
|၁၈.၆
|[[File:Flag of Ayeyarwady Region (1974–2010).svg|23px]][[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၇
|[[ရွှေဘိုခရိုင်]]²
|၁,၄၃၃,၃၄၃
|၆၆၁,၀၁၆
|၇၇၂,၃၂၇
|၁၇၈,၁၈၄
|၁၂.၄
|[[File:Flag of Sagaing Region (2019).svg|23px]][[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၈
|[[ရန်ကုန်တောင်ပိုင်းခရိုင်]]
|၁,၄၁၇,၇၂၄
|၆၈၉,၆၈၅
|၇၂၈,၀၃၉
|၄၂၂,၃၀၀
|၂၉.၈
|[[File:Flag of Yangon Division.svg|23px]][[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၉
|[[မကွေးခရိုင်]]
|၁,၂၃၅,၀၃၀
|၅၆၇,၂၃၅
|၆၆၇,၇၉၅
|၂၅၃,၀၇၄
|၂၀.၅
|[[File:Flag of Magway Division.svg|23px]][[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၁၀
|[[မော်လမြိုင်ခရိုင်]]
|၁,၂၃၂,၂၂၁
|၅၈၇,၆၇၆
|၆၄၄,၅၄၅
|၄၃၄,၀၉၂
|၃၅.၂
|[[File:Flag of Mon State (2018).svg|23px]][[မွန်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၁၁
|[[ဟင်္သာတခရိုင်]]
|၁,၁၃၈,၇၁၀
|၅၃၉,၃၁၁
|၅၉၉,၃၉၉
|၁၆၃,၂၃၈
|၁၄.၃
|[[File:Flag of Ayeyarwady Region (1974–2010).svg|23px]][[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၁၂
|[[တောင်ငူခရိုင်]]
|၁,၁၂၃,၃၅၅
|၅၃၄,၅၆၄
|၅၈၈,၇၉၁
|၂၃၁,၇၃၆
|၂၀.၆
|[[File:Flag of Bago Division.svg|23px]][[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၁၃
|[[သာယာဝတီခရိုင်]]
|၁,၀၆၂,၃၃၁
|၅၀၇,၁၁၃
|၅၅၅,၂၀၈
|၁၅၀,၃၉၅
|၁၄.၂
|[[File:Flag of Bago Division.svg|23px]][[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၁၄
|[[မြင်းခြံခရိုင်]]³
|၁,၀၅၅,၉၅၇
|၄၇၅,၄၀၃
|၅၈၀,၅၅၄
|၁၆၇,၉၅၁
|၁၅.၉
|[[File:Flag of Mandalay Division.svg|23px]][[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၁၅
|[[ဖျာပုံခရိုင်]]
|၁,၀၃၃,၀၅၃
|၅၀၉,၃၅၃
|၅၂၃,၇၀၀
|၁၃၅,၅၀၉
|၁၃.၁
|[[File:Flag of Ayeyarwady Region (1974–2010).svg|23px]][[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၁၆
|[[ပခုက္ကူခရိုင်]]
|၁,၀၀၅,၅၄၅
|၄၅၁,၈၈၇
|၅၅၃,၆၅၈
|၁၃၈,၂၄၄
|၁၃.၇
|[[File:Flag of Magway Division.svg|23px]][[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၁၇
|[[ပြင်ဦးလွင်ခရိုင်]]
|၁,၀၀၁,၉၄၅
|၄၉၅,၈၀၀
|၅၀၆,၁၄၅
|၂၈၁,၇၈၄
|၂၈.၁
|[[File:Flag of Mandalay Division.svg|23px]][[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|colspan=9|<center>'''လူဦးရေ (၁,၀၀၀,၀၀၀) နှင့် (၁၀၀,၀၀၀) အတွင်းရှိသောခရိုင်များ'''</center>
|-
|၁၈
|[[မအူပင်ခရိုင်]]
|၉၇၃,၉၄၈
|၄၇၂,၅၅၀
|၅၀၁,၃၉၈
|၁၀၉,၁၄၈
|၁၁.၂
|[[File:Flag of Ayeyarwady Region (1974–2010).svg|23px]][[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၁၉
|[[ရန်ကုန်အနောက်ပိုင်းခရိုင်]]
|၉၆၉,၆၅၀
|၄၄၆,၄၆၇
|၅၂၃,၁၈၃
|၉၆၉,၆၅၀
|၁၀၀
|[[File:Flag of Yangon Division.svg|23px]][[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၂၀
|[[ပြည်ခရိုင်]]
|၉၁၀,၉၀၂
|၄၃၄,၅၅၁
|၄၇၆,၃၅၀
|၂၂၅,၄၆၄
|၂၄.၈
|[[File:Flag of Bago Division.svg|23px]][[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၂၁
|[[မိတ္ထီလာခရိုင်]]
|၈၈၁,၅၃၀
|၄၀၈,၀၄၅
|၄၇၃,၄၈၅
|၁၇၈,၄၉၁
|၂၀.၂
|[[File:Flag of Mandalay Division.svg|23px]][[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၂၂
|[[ကသာခရိုင်]]
|၈၆၁,၂၈၃
|၄၁၇,၇၁၀
|၄၄၃,၅၇၃
|၉၅,၃၂၇
|၁၁.၁
|[[File:Flag of Sagaing Region (2019).svg|23px]][[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၂၃
|[[သထုံခရိုင်]]
|၈၂၂,၁၇၂
|၃၉၉,၇၁၆
|၄၂၂,၄၅၆
|၁၃၈,၀၉၇
|၁၆.၈
|[[File:Flag of Mon State (2018).svg|23px]][[မွန်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၂၄
|[[ဘားအံခရိုင်]]
|၇၈၃,၅၁၀
|၃၈၂,၃၂၇
|၄၀၁,၁၈၃
|၁၀၂,၄၀၅
|၁၄.၃
|[[File:Flag_of_Kayin_State.svg|23px]] [[ကရင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၂၅
|[[မြောင်းမြခရိုင်]]
|၇၈၁,၈၄၄
|၃၈၁,၂၉၉
|၄၀၀,၅၄၅
|၉၄,၄၃၃
|၁၂.၁
|[[File:Flag of Ayeyarwady Region (1974–2010).svg|23px]][[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၂၆
|[[ကျောက်မဲခရိုင်]]
|၇၇၀,၀၆၅
|၃၇၆,၁၀၃
|၃၉၃,၉၆၂
|၁၁၉,၄၆၉
|၁၅.၅
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၂၇
|[[မုံရွာခရိုင်]]
|၇၅၇,၃၅၈
|၃၄၆,၂၄၇
|၄၁၁,၁၁၁
|၂၄၄,၁၄၄
|၃၂.၂
|[[File:Flag of Sagaing Region (2019).svg|23px]][[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၂၈
|[[ကျောက်ဆည်ခရိုင်]]
|၇၄၁,၀၇၁
|၃၅၃,၁၂၆
|၃၈၇,၉၄၅
|၈၁,၅၀၃
|၁၁
|[[File:Flag of Mandalay Division.svg|23px]][[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၂၉
|[[သရက်ခရိုင်]]
|၇၃၈,၀၄၇
|၃၅၃,၈၈၇
|၃၈၄,၁၆၀
|၁၀၀,၀၃၃
|၁၃.၆
|[[File:Flag of Magway Division.svg|23px]][[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၃၀
|[[မြိတ်ခရိုင်]]
|၆၉၃,၀၈၇
|၃၄၅,၆၇၁
|၃၄၇,၄၁၆
|၁၅၀,၃၁၅
|၂၁.၈
|[[File:Flag of Tanintharyi Division.svg|23px]] [[တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၃၁
|[[မင်းဘူးခရိုင်]]
|၆၈၇,၅၇၅
|၃၂၂,၁၄၀
|၃၆၅,၄၃၅
|၆၈,၆၄၆
|၁၀
|[[File:Flag of Magway Division.svg|23px]][[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၃၂
|[[မိုးညှင်းခရိုင်]]
|၆၇၃,၆၀၈
|၃၇၅,၈၂၂
|၂၉၇,၇၈၆
|၁၄၇,၅၀၀
|၂၁.၉
|[[File:Flag_of_Kachin_State.svg|23px]] [[ကချင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၃၃
|[[မြောက်ဦးခရိုင်]]
|၆၆၉,၁၃၁
|၃၀၉,၉၄၉
|၃၅၉,၁၈၂
|၉၀,၁၄၁
|၁၃.၅
|[[File:Flag_of_Rakhine.svg|23px]] [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၃၄
|ဒက္ခိဏခရိုင်
|၆၃၃,၇၄၅
|၃၀၇,၁၆၁
|၃၂၆,၅၈၂
|၂၃၀,၀၀၈
|၃၆.၃
|နေပြည်တော်
|
|-
|၃၅
|[[လပွတ္တာခရိုင်]]
|၆၂၆,၅၅၈
|၃၁၂,၀၃၉
|၃၁၄,၅၁၉
|၆၆,၃၁၈
|၁၀.၆
|[[File:Flag of Ayeyarwady Region (1974–2010).svg|23px]][[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၃၆
|[[လားရှိုးခရိုင်]]
|၆၁၂,၂၄၈
|၂၉၉,၅၃၀
|၃၁၂,၇၁၈
|၂၂၄,၁၃၆
|၃၆.၆
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၃၇
|[[လွိုင်လင်ခရိုင်]]
|၅၆၅,၁၆၂
|၂၇၆,၉၀၇
|၂၈၈,၂၅၅
|၁၂၈,၄၃၂
|၂၂.၇
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၃၈
|[[ယင်းမာပင်ခရိုင်]]
|၅၄၁,၈၃၅
|၂၅၀,၉၇၇
|၂၉၀,၈၅၈
|၁၉,၃၄၁
|၃.၆
|[[File:Flag of Sagaing Region (2019).svg|23px]][[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၃၉
|[[စစ်တွေခရိုင်]]
|၅၃၅,၅၈၃
|၂၄၈,၆၇၀
|၂၈၆,၉၁၃
|၁၃၃,၆၆၄
|၂၅
|[[File:Flag_of_Rakhine.svg|23px]] [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၄၀
|[[မြစ်ကြီးနားခရိုင်]]
|၅၃၁,၄၅၆
|၂၆၃,၀၈၈
|၂၆၈,၃၆၈
|၃၁၄,၁၈၀
|၅၉.၁
|[[File:Flag_of_Kachin_State.svg|23px]] [[ကချင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၄၁
|ဥတ္တရခရိုင်
|၅၂၆,၄၉၇
|၂၅၇,၉၉၂
|၂၆၈,၅၀၅
|၁၄၅,၁၈၁
|၂၇.၆
|နေပြည်တော်
|
|-
|၄၂
|[[စစ်ကိုင်းခရိုင်]]
|၅၂၀,၅၉၁
|၂၄၀,၀၄၆
|၂၈၀,၅၄၅
|၁၀၅,၇၈၅
|၂၀.၃
|[[File:Flag of Sagaing Region (2019).svg|23px]][[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၄၃
|[[ရမည်းသင်းခရိုင်]]
|၅၁၈,၃၈၄
|၂၄၄,၆၀၃
|၂၇၃,၇၈၁
|၅၉,၉၁၂
|၁၁.၆
|[[File:Flag of Mandalay Division.svg|23px]][[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၄၄
|[[ကလေးခရိုင်]]
|၅၀၉,၃၆၈
|၂၄၅,၄၄၄
|၂၆၃,၉၂၄
|၁၄၂,၇၉၂
|၂၈
|[[File:Flag of Sagaing Region (2019).svg|23px]][[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၄၅
|[[ထားဝယ်ခရိုင်]]
|၄၉၃,၅၇၆
|၂၃၉,၀၇၃
|၂၅၄,၅၀၃
|၁၀၇,၉၅၆
|၂၁.၉
|[[File:Flag of Tanintharyi Division.svg|23px]] [[တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၄၆
|[[ကော့ကရိတ်ခရိုင်]]
|၄၇၅,၁၉၁
|၂၃၁,၂၁၀
|၂၄၃,၉၈၁
|၈၂,၈၆၁
|၁၇.၄
|[[File:Flag_of_Kayin_State.svg|23px]] [[ကရင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၄၇
|[[မူဆယ်ခရိုင်]]
|၄၅၃,၄၉၅
|၂၂၇,၁၅၉
|၂၂၆,၃၃၆
|၁၆၄,၀၃၅
|၃၆.၂
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၄၈
|[[ကျောက်ဖြူခရိုင်]]
|၄၃၉,၉၂၃
|၂၀၇,၃၀၈
|၂၃၂,၆၁၅
|၄၄,၅၀၀
|၁၀.၁
|[[File:Flag_of_Rakhine.svg|23px]] [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၄၉
|[[ခန္တီးခရိုင်]]
|၄၂၂,၆၉၂
|၂၁၉,၅၇၈
|၂၀၃,၁၁၄
|၄၇,၂၁၉
|၁၁.၂
|[[File:Flag of Sagaing Region (2019).svg|23px]][[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၅၀
|[[ကျိုင်းတုံခရိုင်]]
|၃၆၆,၈၆၁
|၁၈၇,၉၉၃
|၁၇၈,၈၆၈
|၇၂,၅၃၅
|၁၉.၈
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၅၁
|[[သံတွဲခရိုင်]]
|၃၅၇,၈၄၀
|၁၇၄,၉၅၉
|၁၈၂,၈၈၁
|၆၃,၈၀၂
|၁၇.၈
|[[File:Flag_of_Rakhine.svg|23px]] [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၅၂
|[[ဗန်းမော်ခရိုင်]]
|၃၄၆,၅၂၀
|၁၇၁,၀၇၇
|၁၇၅,၄၄၃
|၁၀၈,၅၆၁
|၃၁.၃
|[[File:Flag_of_Kachin_State.svg|23px]] [[ကချင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၅၃
|[[ဂန့်ဂေါခရိုင်]]
|၂၅၀,၈၅၈
|၁၁၈,၈၂၅
|၁၃၂,၀၃၃
|၂၇,၉၃၄
|၁၁.၁
|[[File:Flag of Magway Division.svg|23px]][[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၅၄
|[[လွိုင်ကော်ခရိုင်]]
|၂၄၃,၇၁၈
|၁၁၉,၈၃၃
|၁၂၃,၈၈၅
|၆၂,၇၈၃
|၂၅.၈
|[[File:Flag_of_Kayah_State.svg|23px]] [[ကယားပြည်နယ်]]
|
|-
|၅၅
|[[မိုင်းဆတ်ခရိုင်]]
|၂၄၃,၅၇၁
|၁၂၈,၅၉၀
|၁၁၄,၉၈၁
|၂၇,၇၇၅
|၁၉.၈
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၅၆
|[[မက်မန်းခရိုင်]]
|၂၄၁,၈၈၄
|၁၂၄,၄၇၈
|၁၁၇,၄၀၆
|၁၇,၆၁၇
|၇.၃
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၅၇
|[[ညောင်ဦးခရိုင်]]³
|၂၃၉,၉၄၇
|၁၀၉,၄၇၆
|၁၃၀,၄၇၁
|၅၄,၃၄၃
|၂၂.၆
|[[File:Flag of Mandalay Division.svg|23px]][[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၅၈
|[[ဟိုပန်ခရိုင်]]
|၂၂၈,၈၈၀
|၁၁၆,၅၇၃
|၁၁၂,၃၀၇
|၂၉,၅၅၃
|၁၂.၉
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၅၉
|[[ကော့သောင်းခရိုင်]]
|၂၂၁,၇၃၈
|၁၁၅,၈၇၅
|၁၀၅,၈၆၃
|၇၉,၁၄၈
|၃၅.၇
|[[File:Flag of Tanintharyi Division.svg|23px]] [[တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၆၀
|[[မင်းတပ်ခရိုင်]]⁴
|၂၁၂,၄၉၇
|၁၀၀,၉၆၁
|၁၁၁,၅၃၆
|၃၅,၉၂၁
|၁၆.၉
|[[File:Flag_of_Chin_State.svg|23px]] [[ချင်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၆၁
|[[မြဝတီခရိုင်]]
|၂၁၀,၅၄၀
|၁၀၇,၆၀၇
|၁၀၂,၉၃၃
|၁၁၆,၅၈၀
|၅၅.၄
|[[File:Flag_of_Kayin_State.svg|23px]] [[ကရင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၆၂
|[[တာချီလိတ်ခရိုင်]]
|၁၇၇,၃၁၃
|၉၀,၁၂၄
|၈၇,၁၈၉
|၅၈,၇၆၇
|၃၃.၁
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၆၃
|[[ဖလမ်းခရိုင်]]
|၁၆၇,၅၇၈
|၈၁,၂၄၂
|၈၆,၃၃၆
|၃၁,၃၇၅
|၁၈.၇
|[[File:Flag_of_Chin_State.svg|23px]] [[ချင်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၆၄
|[[မော်လိုက်ခရိုင်]]
|၁၆၄,၀၀၈
|၇၈,၉၂၄
|၈၅,၀၈၄
|၁၈,၆၀၅
|၁၁.၃
|[[File:Flag of Sagaing Region (2019).svg|23px]][[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၆၅
|[[လောက်ကိုင်ခရိုင်]]
|၁၅၄,၉၁၂
|၈၁,၁၀၄
|၇၃,၈၀၈
|၂၈,၁၈၃
|၁၈.၂
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၆၆
|[[လင်းခေးခရိုင်]]
|၁၃၉,၄၈၃
|၇၀,၅၇၂
|၆၈,၉၁၁
|၄၃,၈၈၂
|၃၁.၅
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၆၇
|[[တမူးခရိုင်]]
|၁၁၄,၈၆၉
|၅၇,၀၀၇
|၅၇,၈၆၂
|၅၉,၉၃၈
|၅၂.၂
|[[File:Flag of Sagaing Region (2019).svg|23px]][[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]
|
|-
|၆၈
|[[မိုင်းဖြတ်ခရိုင်]]
|၁၁၀,၄၄၆
|၅၈,၀၈၃
|၅၂,၃၆၃
|၁၁,၉၂၆
|၁၀.၈
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|colspan=9|<center>'''လူဦးရေ (၁,၀၀၀,၀၀) အောက်ရှိသောခရိုင်များ'''</center>
|-
|၆၉
|[[ဟားခါးခရိုင်]]
|၉၈,၇၂၆
|၄၇,၄၀၁
|၅၁,၃၂၅
|၃၂,၅၁၃
|၃၂.၉
|[[File:Flag_of_Chin_State.svg|23px]] [[ချင်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၇၀
|[[မောင်တောခရိုင်]]
|၉၆,၃၃၀
|၄၈,၈၁၆
|၄၇,၅၁၄
|၂၂,၁၈၁
|၂၃
|[[File:Flag_of_Rakhine.svg|23px]] [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၇၁
|[[ပူတာအိုခရိုင်]]
|၉၁,၂၅၇
|၄၅,၃၆၆
|၄၅,၈၉၁
|၂၂,၁၁၆
|၂၄.၂
|[[File:Flag_of_Kachin_State.svg|23px]] [[ကချင်ပြည်နယ်]]
|
|-
|၇၂
|[[ကွမ်းလုံခရိုင်]]
|၅၈,၇၇၄
|၃၀,၉၀၀
|၂၇,၈၇၄
|၅,၅၄၉
|၉.၄
|[[File:Flag of the Shan State.svg|23px]][[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|
|-
|၇၃
|[[ဘောလခဲခရိုင်]]
|၄၂,၉၀၉
|၂၃,၃၈၀
|၁၉,၅၂၉
|၉,၆၃၅
|၂၂.၅
|[[File:Flag_of_Kayah_State.svg|23px]] [[ကယားပြည်နယ်]]
|
|-
|၇၄
|[[ဖာပွန်ခရိုင်]]
|၃၅,၀၈၅
|၁၇,၉၈၃
|၁၇,၁၀၂
|၁၇,၃၂၀
|၄၉.၄
|[[File:Flag_of_Kayin_State.svg|23px]] [[ကရင်ပြည်နယ်]]
|
|-
| colspan="9" style="font-size:95%;" | <sup>1</sup>ပအိုဝ့်ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသနှင့် ဓနုကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသများရှိ မြို့နယ်များကိုပါ ထည့်သွင်းရေတွက်ထားသည်။
|-
| colspan="9" style="font-size:95%;" | <sup>2</sup>ကန့်ဘလူခရိုင်ကို ဖွဲ့စည်းခြင်း မရှိသေးပေ။
|-
| colspan="9" style="font-size:95%;" | <sup>3</sup>ကျောက်ပန်းတောင်းမြို့နယ်အား မြင်းခြံခရိုင်အတွင်း ထည့်သွင်းရေတွက်ထားသည်။
|-
| colspan="9" style="font-size:95%;" | <sup>4</sup>မတူပီခရိုင်ကို ဖွဲ့စည်းခြင်း မရှိသေးပေ။
|}
== ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် ==
* [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်နယ်/တိုင်း/ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ မြို့တော်များ စာရင်း|မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေများ]]
* [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့များ]]
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
* [http://www.themimu.info Myanmar Information Management Unit]
{{တမ်းပလိတ်:မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}}
{{တမ်းပလိတ်:မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ}}
[[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိခရိုင်များ| ]]
rdr7ar7pxylu73v3i710sq85u75n6w1
တပ်ကုန်းမြို့နယ်
0
52858
877132
694001
2025-06-09T08:53:09Z
2001:44C8:4880:B463:A0E7:D64A:B847:B67F
877132
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox မြို့
|official_name = တပ်ကုန်းမြို့နယ်
|other_name = Tatkon Township
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]]
|motto =
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_flag =
|flag_size =
|image_seal =
|seal_size =
|image_map =
|mapsize =
|map_caption =
|pushpin_map =Burma
|pushpin_label_position =
|pushpin_mapsize=
|pushpin_map_caption =
|coordinates_display =
|coordinates_region =MM
|subdivision_type = နိုင်ငံ
|subdivision_name ={{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}}
|subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေများ|နယ်မြေ]]
|subdivision_name1 =[[နေပြည်တော် ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ]]
|subdivision_type2 =
|subdivision_name2 =
|subdivision_type3 = မြို့တော်
|subdivision_name3 = [[တပ်ကုန်းမြို့]]
|government_footnotes =
|government_type =
|leader_title =
|leader_name =
|established_title =
|established_date =
|area_magnitude =
|unit_pref =Imperial
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
|area_land_km2 =
|population_as_of = ၂၀၁၄
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = ၂၁၆,၉၅၀
|population_density_km2 =
|timezone = [[မြန်မာစံတော်ချိန်]]
|utc_offset = +6:30
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
|latd=20|latm=7|lats=|latNS=N
|longd=96|longm=13|longs=|longEW=E
|elevation_footnotes =
|elevation_m =
|elevation_ft =
|postal_code_type =
|postal_code =
|area_code =
|blank_name =
|blank_info =
|website =
|footnotes =
}}
'''တပ်ကုန်းမြို့နယ်''' သည် [[နေပြည်တော် ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ]]တွင် ပါဝင်သော မြို့နယ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ၂၀၁၄ ခုနှစ် သန်းခေါင်စာရင်းအရ တပ်ကုန်းမြို့နယ်ရှိ လူဦးရေမှာ ၂၁၆,၉၅၀ ယောက်<ref>{{Citation|date= 26 August 2014|title= Provisional Results Census 26 August 2014 FINAL|publisher= ပြည်သူ့အင်အားဦးစီးဌာန|page= ၃၆|url= http://www.dop.gov.mm/wp-content/uploads/2012/12/Census_Provisional_Results_2014_ENG1.pdf|accessdate= February 23, 2015|archive-date= 12 September 2014|archive-url= https://web.archive.org/web/20140912105647/http://www.dop.gov.mm/wp-content/uploads/2012/12/Census_Provisional_Results_2014_ENG1.pdf|url-status= dead}}</ref> ဖြစ်သည်။
[[တပ်ကုန်းမြို့]]အား ပြည်ထဲရေးဌာန၊ မြို့နယ်အုပ်ချုပ်ရေးဌာနခွဲ၏ (၅-၇-၆၀)နေ့စွဲပါ အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် (၅၇၃)ဖြင့် တရားဝင် မြို့နယ်အဖြစ် အသိအမှတ် ပြုခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် ၁၉၅၇-ခု၊ နိုဝင်ဘာလ (၃၀)ရက်နေ့တွင် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဦးဘဆွေ ကြွရောက်၍ မြို့နယ်ဖွင့်ပွဲ ကျင်းပခဲ့သည်။ ပထမဆုံး မြို့ပိုင်မှာ ဦးထွန်းမောင် ဖြစ်ပြီး ၁၃၁၃-ခု၊ နတ်တော်လဆန်း (၉)ရက်နေ့တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။ <ref>ဆင်ကျုံးဆရာတော် ရေးသားပြုစုသည့်၊ ရမည်းသင်းခရိုင်သမိုင်းနှင့် ရမည်းသင်း ရာဇဝင်၊ ဒုကြိမ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ၊ ၂၀၁၀၊ စာ-၁၄</ref>
မူလက မန္တလေးတိုင်းအတွင်းရှိ မြို့နယ်ဖြစ်သည်။ ၂၀၀၈ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ နေပြည်တော်ကောင်စီနယ်မြေတွင်းပါဝင်သော မြို့နယ်ဖြစ်လာသည်။<ref>[[မြန်မာနိုင်ငံဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈)|မြန်မာနိုင်ငံ ၂၀၀၈ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ]]</ref>
== ထင်ရှားကျော်ကြား ==
[[ဦးခန္တီ|ခန္တီ၊ ဦး၊ ရသေ့ကြီး]] (ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ သာသနာပြုပုဂ္ဂိုလ်) <ref>[[ဦးခန္တီ]]</ref>
[[ညောင်လွန့်တောရဆရာတော်]] (ေရဝါဒဗုဒ္ဓဘာသာ သံဃာတော် ရဟန္တာ မထေရ်ကြီး) <ref>[[ညောင်လွန့်တောရဆရာတော်]]</ref>
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
{{နေပြည်တော် ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ}}
[[Category:နေပြည်တော်]]
{{Myanmar-geo-stub}}
cy4kwxdv6jito91v8es088r4conguxq
မြငြိမ်း
0
60880
877015
729050
2025-06-08T14:29:16Z
103.89.178.51
877015
wikitext
text/x-wiki
'''ဒေါက်တာမြငြိမ်း''' သည် ပထမအကြိမ် [[အမျိုးသားလွှတ်တော်]]၏ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ၃၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၁၁ မှ ၂၉ ဇန်နဝါရီ ၂၀၁၆ အထိ ဆောင်ရွက်ခဲ့သူ ဖြစ်သည်။<ref>{{cite news|url=http://www.mizzima.com/news/election-2010-/4823-speakers-elected-to-both-houses-of-parliament.html|title=Speakers elected to both houses of Parliament|author=Phanida|date=31 January 2011|publisher=Mizzima|accessdate=15 April 2012|archivedate=3 February 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110203005108/http://www.mizzima.com/news/election-2010-/4823-speakers-elected-to-both-houses-of-parliament.html}}</ref>
ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော် ဒုတိယနာယကအဖြစ် တာဝန် ထမ်းဆောင်စဉ် ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော် ဥပဒေကြမ်း ပူးပေါင်းကော်မတီ၊ ပြည်သူ့ ငွေစာရင်းကော်မတီ၊ လွှတ်တော်များ၏ အုပ်ချုပ်မှုဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းကော်မတီနှင့် အလုပ်သမားအလုပ်ရှင် အခွင့်အရေး၊ လေ့လာရေး ပူးပေါင်း ကော်မရှင်၊ အမျိုးသားလွှတ်တော် အခွင့်အရေး ကော်မတီတို့၏ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်လည်းကောင်း တာဝန်ယူ ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။<ref name="np">{{cite web|url=http://www.amyothahluttaw.gov.mm/?p=12138|title=ပထမအကြိမ် အမျိုးသားလွှတ်တော် ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးမြငြိမ်း|publisher=အမျိုးသားလွှတ်တော်|date=၁၁ ဩဂုတ် ၂၀၁၄|accessdate=၁၁ မတ် ၂၀၁၆}}{{Dead link|date=January 2021 }}</ref>
ဦးမြငြိမ်းအား ၁၉၄၆ ခုနှစ်တွင် [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]၊ ယခု ရွှေပြည်သာမြို့နယ် (မှော်ဘီမြို့နယ်) သံဒင်း ကျေးရွာ၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ ၁၉၇၁ ခုနှစ်တွင် [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်|ရန်ကုန်ဝိဇ္ဇာသိပ္ပံတက္ကသိုလ်]]မှ ဝိဇ္ဇာ(ဥပဒေ)၊ ဥပဒေဘွဲ့ကို ရရှိခဲ့သည်။ ဦးမြငြိမ်းသည် ပြည်ထောင်စု ရှေ့နေချုပ်ရုံး (စီမံရေးရာ) ဌာနတွင် ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်မှ ၂၀၁၂ ခုနှစ်ထိ ညွှန်ကြားရေးမှူး အဆင့်ဖြင့် လည်းကောင်း ၂၀၀၂ ခုနှစ်မှ ၂၀၀၇ ခုနှစ်ထိ ညွှန်ကြားရေးမှူး အဆင့်ဖြင့် လည်းကောင်း တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး (၁၈.၁.၂၀၀၇) တွင် [[ပြည်ထောင်စုရှေ့နေချုပ်ရုံး]]တွင် ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် အဆင့်ဖြင့် အငြိမ်းစား ယူခဲ့သည်။<ref name="np"/>
== ရရှိခဲ့သည့် ဆုတံဆိပ်များ ==
ရှေ့နေချုပ်ရုံးတွင် တာဝန် ထမ်းဆောင်စဉ် ကာလအတွင်း ၁၉၈၉ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံတော် အေးချမ်း သာယာရေးတံဆိပ်၊ ၁၉၉၁ ခုနှစ်တွင် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားရေးနှင့် တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေး တံဆိပ်နှင့် ရှေ့နေချုပ်ဆု(ဒုတိယအဆင့်)၊ ၁၉၉၄ ခုနှစ်တွင် ပြည်သူ့ ဝန်ထမ်းတံဆိပ်၊ ၂၀၀၀ပြည့်နှစ်တွင် ပြည်သူ့ ဝန်ထမ်းကောင်း တံဆိပ်၊ ၂၀၀၁ ခုနှစ်တွင် ရှေ့နေချုပ်ဆု (ပထမအဆင့်)၊ ၂၀၀၃ ခုနှစ် တွင် စီမံထူးချွန်ဆု (ဒုတိယအဆင့်) နှင့် ၂၀၀၆ ခုနှစ်တွင် စီမံထူးချွန်ဆု (ပထမအဆင့်) စသည့် ဘွဲ့တံဆိပ်ပေါင်း (၈) ခုကို နိုင်ငံတော်မှ ချီးမြှင့်ခဲ့သည်။<ref name="np"/>
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
{{lifetime|၁၉၄၆| }}
[[Category:မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမားများ]]
{{Myanmar-bio-stub}}
jrudothirlc8yxr382rl7ts3lw35fw5
877065
877015
2025-06-08T19:56:45Z
200.24.154.85
877065
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox officeholder
|honorific-prefix =
|name = ဦးမြငြိမ်း
|honorific-suffix =
| native_name =
| native_name_lang = my
|image =
|alt =
|caption =
|order = [[အမျိုးသားလွှတ်တော်]] ဒုဥက္ကဋ္ဌ
|majority = ၁၀၆,၀၆၉ (၆၃.၇၇%)
|term_start = ၃၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၁၁
|term_end = ၂၉ ဇန်နဝါရီ ၂၀၁၆
|predecessor = ရာထူးစတင်
|successor = [[အေးသာအောင်၊ ဦး|ဦးအေးသာအောင်]]
|order2 = [[အမျိုးသားလွှတ်တော်]] အမတ်
|constituency2 = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] မဲဆန္ဒနယ် (၇)<br/>[[ခရမ်းမြို့နယ်]]၊ [[သုံးခွမြို့နယ်]]၊ နှင့် [[ကိုကိုးကျွန်း|ကိုကိုးကျွန်းမြို့နယ်]]
|term_start2 = ၃၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၁၁
|term_end2 = ၂၉ ဇန်နဝါရီ ၂၀၁၆
|predecessor2 = အခြေခံဥပဒေစတင်
|successor2 = ဦးရဲမြင့်စိုး
|order3 =
|office3 =
|term_start3 =
|term_end3 =
|alongside3 =
|succeeding3 =
|predecessor3 =
|successor3 =
| party = [[ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]]
| birth_date = {{Birth year and age|1946}}
| birth_place = [[မှော်ဘီမြို့နယ်]]၊ [[ရန်ကုန်မြို့]]
| death_date = <!-- {{Death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (death date then birth date) -->
| death_place =
| residence = [[အင်းစိန်မြို့နယ်]]၊ [[ရန်ကုန်မြို့]]
| nationality = မြန်မာ
| ethnicity =
| other_names =
| known_for =
| occupation = ဗဟိုဝန်ထမ်းတက္ကသိုလ် ဥပဒေအကြံပေး (၁၉၇၃-၇၄)၊ [[ပြည်ထောင်စုရှေ့နေချုပ်ရုံး]] ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်ဟောင်း
| parents =
| spouse =
| children =
| alma_mater = LLB
}}
'''ဦးမြငြိမ်း''' သည် ပထမအကြိမ် [[အမျိုးသားလွှတ်တော်]]၏ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ၃၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၁၁ မှ ၂၉ ဇန်နဝါရီ ၂၀၁၆ အထိ ဆောင်ရွက်ခဲ့သူ ဖြစ်သည်။<ref>{{cite news|url=http://www.mizzima.com/news/election-2010-/4823-speakers-elected-to-both-houses-of-parliament.html|title=Speakers elected to both houses of Parliament|author=Phanida|date=31 January 2011|publisher=Mizzima|accessdate=15 April 2012|archivedate=3 February 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110203005108/http://www.mizzima.com/news/election-2010-/4823-speakers-elected-to-both-houses-of-parliament.html}}</ref>
ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော် ဒုတိယနာယကအဖြစ် တာဝန် ထမ်းဆောင်စဉ် ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော် ဥပဒေကြမ်း ပူးပေါင်းကော်မတီ၊ ပြည်သူ့ ငွေစာရင်းကော်မတီ၊ လွှတ်တော်များ၏ အုပ်ချုပ်မှုဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းကော်မတီနှင့် အလုပ်သမားအလုပ်ရှင် အခွင့်အရေး၊ လေ့လာရေး ပူးပေါင်း ကော်မရှင်၊ အမျိုးသားလွှတ်တော် အခွင့်အရေး ကော်မတီတို့၏ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်လည်းကောင်း တာဝန်ယူ ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။<ref name="np">{{cite web|url=http://www.amyothahluttaw.gov.mm/?p=12138|title=ပထမအကြိမ် အမျိုးသားလွှတ်တော် ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးမြငြိမ်း|publisher=အမျိုးသားလွှတ်တော်|date=၁၁ ဩဂုတ် ၂၀၁၄|accessdate=၁၁ မတ် ၂၀၁၆}}{{Dead link|date=January 2021 }}</ref>
ဦးမြငြိမ်းအား ၁၉၄၆ ခုနှစ်တွင် [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]၊ ယခု ရွှေပြည်သာမြို့နယ် (မှော်ဘီမြို့နယ်) သံဒင်း ကျေးရွာ၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ ၁၉၇၁ ခုနှစ်တွင် [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်|ရန်ကုန်ဝိဇ္ဇာသိပ္ပံတက္ကသိုလ်]]မှ ဝိဇ္ဇာ(ဥပဒေ)၊ ဥပဒေဘွဲ့ကို ရရှိခဲ့သည်။ ဦးမြငြိမ်းသည် ပြည်ထောင်စု ရှေ့နေချုပ်ရုံး (စီမံရေးရာ) ဌာနတွင် ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်မှ ၂၀၁၂ ခုနှစ်ထိ ညွှန်ကြားရေးမှူး အဆင့်ဖြင့် လည်းကောင်း ၂၀၀၂ ခုနှစ်မှ ၂၀၀၇ ခုနှစ်ထိ ညွှန်ကြားရေးမှူး အဆင့်ဖြင့် လည်းကောင်း တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး (၁၈.၁.၂၀၀၇) တွင် [[ပြည်ထောင်စုရှေ့နေချုပ်ရုံး]]တွင် ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် အဆင့်ဖြင့် အငြိမ်းစား ယူခဲ့သည်။<ref name="np"/>
== ရရှိခဲ့သည့် ဆုတံဆိပ်များ ==
ရှေ့နေချုပ်ရုံးတွင် တာဝန် ထမ်းဆောင်စဉ် ကာလအတွင်း ၁၉၈၉ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံတော် အေးချမ်း သာယာရေးတံဆိပ်၊ ၁၉၉၁ ခုနှစ်တွင် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားရေးနှင့် တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေး တံဆိပ်နှင့် ရှေ့နေချုပ်ဆု(ဒုတိယအဆင့်)၊ ၁၉၉၄ ခုနှစ်တွင် ပြည်သူ့ ဝန်ထမ်းတံဆိပ်၊ ၂၀၀၀ပြည့်နှစ်တွင် ပြည်သူ့ ဝန်ထမ်းကောင်း တံဆိပ်၊ ၂၀၀၁ ခုနှစ်တွင် ရှေ့နေချုပ်ဆု (ပထမအဆင့်)၊ ၂၀၀၃ ခုနှစ် တွင် စီမံထူးချွန်ဆု (ဒုတိယအဆင့်) နှင့် ၂၀၀၆ ခုနှစ်တွင် စီမံထူးချွန်ဆု (ပထမအဆင့်) စသည့် ဘွဲ့တံဆိပ်ပေါင်း (၈) ခုကို နိုင်ငံတော်မှ ချီးမြှင့်ခဲ့သည်။<ref name="np"/>
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
{{lifetime|၁၉၄၆| }}
[[Category:မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမားများ]]
{{Myanmar-bio-stub}}
fmkksg1ekbzapz7s9pg8ebueggul4ld
တောင်ကြီးမြို့နယ်
0
66049
877010
791535
2025-06-08T14:13:21Z
Salai Rungtoi
22844
/* ကိုးကား */
877010
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
|official_name = တောင်ကြီးမြို့နယ်
|pushpin_map = Burma
|settlement_type = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]]
|image_skyline = Shwe Bone Pwint Pagoda, Taunggyi,Shan.jpg
|image_map = Taunggyi tsp in Taunggyi district.svg
|map_caption = တောင်ကြီးခရိုင်အတွင်းတည်နေရာ
|subdivision_type = [[အချုပ်အခြာ အာဏာပိုင် နိုင်ငံများစာရင်း|နိုင်ငံ]]
|subdivision_name = {{flag|Burma}}
|subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေဒေသများ|ပြည်နယ်]]
|subdivision_name1 = [[ရှမ်းပြည်နယ်]]
|subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ|ခရိုင်]]
|subdivision_name2 = [[တောင်ကြီးခရိုင်]]
|subdivision_type3 = မြို့တော်
|subdivision_name3 = [[တောင်ကြီးမြို့]]
|unit_pref = Imperial
|area_total_km2 =
|population =
|population_as_of =
|population_density_km2 = auto
|coordinates_display = inline,title
|coordinates_region = MM
|latNS = N
|latd = 20
|latm = 47
|lats =
|longEW = E
|longd = 97
|longm = 02
|longs =
|elevation_ft =
|elevation_m =
|timezone = [[မြန်မာစံတော်ချိန်|MST]]
|utc_offset = +6:30
|website =
}}
'''တောင်ကြီးမြို့နယ်'''သည် တောင်ကြီးခရိုင်၊ [[ရှမ်းပြည်နယ်]]တွင် တည်ရှိသည်။ မြို့နယ်အုပ်ချုပ်မှုရုံးစိုက်ရာမြို့မှာ [[တောင်ကြီးမြို့]]ဖြစ်သည်။ တောင်ကြီးမြို့နယ်၏ မြောက်ဘက်တွင် [[ရပ်စောက်မြိုနယ်]]၊ အရှေ့မြောက်တွင် [[ဟိုပုံးမြို့နယ်]]၊ အနောက်ဘက်တွင် [[ညောင်ရွှေမြို့နယ်]]တို့တည်ရှိနေသည်။
== အထင်ကရ ပုဂ္ဂိုလ်များ ==
* [[အောင်ခမ်းထီ|ဦးအောင်ခမ်းထီ]] - [[ပအိုဝ်း အမျိုးသား အဖွဲ့ချုပ်|ပအိုဝ်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်]] နာယကကြီး ဦးအောင်ခမ်းထီသည် တောင်ကြီးမြို့နယ်၊ [[ထီလုံးရွာ၊ တောင်ကြီးမြို့နယ်|ထီလုံးရွာ]]တွင် ၁၉၃၆ ခုနှစ်တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။
==ကိုးကား==
{{Reflist}}
{{ရှမ်းပြည်နယ်}}
{{တောင်ကြီးမြို့နယ်}}
[[ကဏ္ဍ:ရှမ်းပြည်နယ်ရှိ မြို့နယ်များ]]
[[ကဏ္ဍ:တောင်ကြီးခရိုင်]]
{{Shan-geo-stub}}
0b5fss75d3eay8t7wllczjs5tqn57np
ခွေးဖြူ တော မတိုးဝံ့
0
68204
877123
711846
2025-06-09T08:06:53Z
2406:2D40:81B7:8910:1DEB:145C:E3CC:19C3
အဓိပ္ပာယ် ခြားနားချက်
877123
wikitext
text/x-wiki
'''ခွေးဖြူ တော မတိုးဝံ့''' ဟူသည်မှာ မြန်မာ[[စကားပုံ]]တစ်ခု ဖြစ်သည်။
==ရှင်းလင်းချက်==
ခွေးသည် ဆူးများရှိသော ဖြူကောင်တို့အတွင်း နေထိုင်ခြင်းငှါ မတတ်နိုင်သကဲ့သို့၊ အသွင်သဏ္ဍာန် အမျိုးမတူသော သူများကြား ရောနှောနေထိုင်နိုင်ခြင်း မရှိချေ။
==မူလရင်းမြစ်==
*"ဝီရိယဓာတ် နုံ့လှသော သူတို့သည် '''ခွေးဖြူ တော မတိုးဝံ့'''ဆိုသကဲ့သို့ ဝီရိယစိုက်ထုတ်၍ လုပ်ဆောင်ရသော အမှုတို့နှင့် တွေ့ကြုံခဲ့လျှင် တွန့်၍ သွားကြကုန်မြဲတည်း။" [၁၂၆၆] ဗောဓိ။ ၅၄။
== ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် ==
*[[ခွေး ဖြူတော မတိုးဝံ့]]
==ကျမ်းကိုး==
{{reflist|
<ref>မြန်မာစာအဖွဲ့၊ မြန်မာ[[စကားပုံ]]၊ နှာ-၄၄</ref>
}}
[[Category:မြန်မာစကားပုံများ]]
hk6ckf7bgezqe63ojxbd188tnej2rit
ထားဝယ်စကား
0
77801
877027
825991
2025-06-08T14:51:32Z
MrKyawLinKo
130555
877027
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language
|name= ထားဝယ်စကား
|altname=
|region=အရှေ့တောင်
|ethnicity=incl. [[တောင်ရိုး]]
|speakers=ca. 950,000
|date=2025
|ref=e18
|familycolor=Sino-Tibetan
|fam2=([[တိဘက်မြန်မာစကားအုပ်စု|တိဘက်တို-ဘားမန်း]])
|fam3=[[လိုလို-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|လိုလို–ဗမာ]]
|fam4=[[ဗမာနွယ်ဘာသာစကားများ|ဘားမစ်]]
|fam5=တောင်ပိုင်း
|fam6=[[မြန်မာဘာသာစကား|ဗမာ]]
|lc1=tvn|ld1=Tavoyan proper
|lc2=tco|ld2=Dawei Tavoyan (Taungyo)
|glotto=tavo1242
|glottoname=Tavoyan
|glotto2=taun1248
|glottoname2=Taungyo
}}
'''ထားဝယ်စကား'''သည် ဒေသန္တရမြန်မာစကားပင်ဖြစ်သည့်အပြင် ဘာသာဗေဒပညာရှင်အများစုက
မူလစံဘာသာစကားဖြစ်သည့် မြန်မာဘာသာစကားနှင့်အသွင်အနည်းအငယ်ကွဲပြားသည့် "ဒေသိယမြန်မာစကား" ဟူ၍လည်းခေါ်ဆိုကြသည်။
ထားဝယ်ဒေသိယစကားကိုခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာ၍သုတေသနပြုကြည့်သော်
၁။ပေါရာဏကထာအသုံးအနှုန်း ၅%
၂။သန္ဓိစပ်စသောစကား ၂၀%
၃။စံဘာသာနှင့် အသုံးအနှုန်းကွဲပြားသော်လည်း စံဘာသာစကား၏လေသံအတိုင်းသာ အသံထွက်သည့် အသုံးအနှုန်း ၅၀%
၄။မူလစံဘာသာစကား ၁၀%
၅။တိုင်းရင်းစကားနှင့်မွေးစားစကား ၅%
၆။အသံဖလှယ်ထားသည့် စံဘာသာစကား ၁၀%
ဟူ၍တွေ့ရပေသည်။ ထို့ကြောင့် ထားဝယ်စကားသည်
ဒေသိယစကားတစ်ခုသာဖြစ်၍ သီးသန့်ရပ်တည်နေသောစံဘာသာစကားတစ်ခုမဟုတ်ပေ။မြန်မာဘာသာစကား၏ကိုင်းခွဲဘာသာ(သို့မဟုတ်)အသွင်ကွဲဘာသာစကားတစ်ခုသာဖြစ်သည်။
{| class="wikitable"
! မြန်မာစကား
! ထားဝယ်စကား
! IPA
! မှတ်ချက်
|-
| ကောက်
| ကော့တ်
| /kɔʔ/
| စာလုံးပေါင်းတူ အသံထွက်ကွာ
|-
| ကျောင်း
| က္လောန်း
| /kláʊɴ/
|
|-
| ခြေ
| ခေ
| /kʰlè/
|
|-
| တောတောင်
| တောတောန်
| /tɔ́tɔ̀ɴ/
| စာလုံးပေါင်းတူ အသံထွက်ကွာ
|-
| ပိတောက်
| ဒေါ့တ်
| /dɔʔ/
|
|-
| ပိတောက်ပင်
| ဒေါ့တ်ပန်
| /dɔʔ bàɴ/
|
|-
| မနက်ဖြန်
| နန့်ကီးဟ်တိုင်
| /naʔkítàɴ/
|
|-
| သဘက်ခါ
| နန့်ကီးပွဲခါ(နန့်ကီးဖတ်)
| /naʔkípwɛ́kʰà/
|
|-
| နင်
| နန်
| /nàɴ/
| စာလုံးပေါင်းတူ အသံထွက်ကွာ
|-
| ပန်းပင်
| ပန်းဘန်
| /páɴbàɴ/
|
|-
| ပျောက်
| ပျော့တ်
| /pjɔʔ/
|
|-
| မိုးရွာ
| မိုးဝါ
| /mójwà/
|
|-
| သွား
| သွား
| /θɔ́/
| စာလုံးပေါင်းတူ အသံထွက်ကွာ
|-
| အိပ်ချင်တယ်
| '''အိရှင်ဟှယ်'''
| /ʔḭʃàɴjɛ̀/
|
|-
| အိမ်ခေါင်မိုး
| '''အီးမိုးခေါန်'''
| /ʔìːɴmókʰɔ̀ɴɴ/
|
|}
==ကိုးကား==
{{Reflist}}
{{မြန်မာဘာသာစကား}}
{{မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဘာသာစကားများ}}
[[Category:တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး]]
[[Category:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဘာသာစကားများ]]
kji8dde5ttoudrgaes4ads6kh4e7aud
ကဏ္ဍ:နိုင်ငံအလိုက် အုပ်ချုပ်ရေး နယ်မြေဒေသများ
14
81789
877140
862126
2025-06-09T11:10:07Z
Kaday Han Thaw
122086
877140
wikitext
text/x-wiki
{{Commonscat|Country subdivisions by country|နိုင်ငံအလိုက် အုပ်ချုပ်ရေး နယ်မြေဒေသများ}}
{{CategoryTOC}}
[[ကဏ္ဍ:အုပ်ချုပ်ရေး နယ်မြေဒေသ]]
[[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံ နယ်မြေအပိုင်းအခြားများ| ]]
[[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံအလိုက် ပထဝီဝင်|.]]
[[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံအလိုက် ကဏ္ဍများ]]
mnqmv0z928w7cpblhmwca9pq1dayixd
ဖားအောက်တောရဆရာတော်
0
96331
877100
876930
2025-06-09T05:01:03Z
Tejinda
87174
/* ရေးသားထားသောစာအုပ်များ */
877100
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox religious biography
| background = #FFD068
| color = black
| name = ဖားအောက်တောရဆရာတော်
| image = Venerable_Pa-Auk_Tawya_Sayadaw_Bhaddanta_Āciṇṇa.jpg
| caption =
| birth name = မောင်အောင်သန်း
| alias = ဘဒ္ဒန္တအာစိဏ္ဏ<br/>ဖားအောက်ဆရာတော်<br/> ဦးအာစိဏ္ဏ
| pali name = Bhaddanta Āciṇṇa <br/> ဘဒ္ဒန္တအာစိဏ္ဏ
| website = {{url|www.paaukforestmonastery.org}}
| birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1934|06|24}}
| birth_place = [[လိပ်ချောင်းရွာ]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့နယ်]]၊ [[ဧရာဝတီတိုင်း]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]]
| nationality = မြန်မာ
| religion = [[ထေရဝါဒ]][[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]
| school = [[ဟင်္သာတမြို့]]၊ ရေကြည်တိုက်သစ်<br/>[[ကြည့်မြင်တိုင်မြို့နယ်|ကြည့်မြင်တိုင်]]၊ အောင်မင်္ဂလာသိဒ္ဓိတိုက်<br/>[[မန္တလေးမြို့]]၊ [[မစိုးရိမ်တိုက်(တိုက်ဟောင်း)|မစိုးရိမ်တိုက်]]<br/>မန္တလေးမြို့၊ [[မြင်းဝန်တိုက်]]<br/>မန္တလေးမြို့၊ [[ဘုရားကြီးတိုက်]]<br/>မန္တလေးမြို့၊ [[တောင်ထီးလင်းတိုက်]]<br/>မဟာစည်သာသနာ့ရိပ်သာ<br/>ကသစ်ဝိုင်<br/>သံလျင်<br/>[[ကန္နီမြို့]]၊ ရွှေသိမ်တော်တောရ
| lineage =
| title = The Most Venerable Pa-Auk Tawya Sayadaw Bhaddanta Āciṇṇa
| location = [[ဖားအောက်တောရ]]၊ [[မော်လမြိုင်]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]]<br/>ဖားအောက်တောရ၊ သုံးတောင်ရွာ၊ ပြင်ဦးလွင်မြို့နယ်၊ မြန်မာနိုင်ငံ
| education = ၁၃၁၈ ခုနှစ် - သာသနဓဇသီရိပဝရဓမ္မာစရိယဘွဲ့<br/>၁၃၆၀-ပြည့်နှစ် - အဂ္ဂမဟာကမ္မဋ္ဌာနာစရိယဘွဲ့<br/>၂၀၁၇ - ဂုဏ်ထူးဆောင်ပါရဂူဘွဲ့ (ဝိပဿနာကမ္မဋ္ဌာန်း အထူးပြု) Mahachulalongkornrajavidyalaya University <br/>၁၃၇၉ - အဘိဓဇအဂ္ဂမဟာသဒ္ဓမ္မဇောတိကဘွဲ့<br/>၁၃၈၂ - အဂ္ဂမဟာပဏ္ဍိတ ဘွဲ့<br/>၁၃၈၅ - အဘိဓဇမဟာရဋ္ဌဂုရုဘွဲ့
| occupation = [[ရဟန်း]]
| teacher = [[ဟင်္သာတာမြို့]]၊ လိပ်ချောင်းရွာ စလင်းကျောင်းဆရာတော် ဦးသောဏ<br/>ဟင်္သာတမြို့ တာ(၅၀)ရပ် ရေကြည်တိုက်သစ် ဆရာတော်ဦးမဟိန္ဒ<br/>ဟင်္သာတမြို့ ရေကြည်တိုက်သစ် ဆရာတော် ဦးပဏ္ဍဝံသ<br/>ဟင်္သာတမြို့ ရေကြည်တိုက်သစ် ဆရာတော် ဦးပညာဝန္တ<br/>ကြည့်မြင်တိုင် အောင်မင်္ဂလာသိဒ္ဓိတိုက်ဆရာတော် ဦးဥတ္တမ<br/><br/>[[မစိုးရိမ်ဆရာတော်ဘုရားကြီး|မစိုးရိမ်ဆရာတော်ဘုရားကြီး အဘိဓဇမဟာရဋ္ဌဂုရု ဘဒ္ဒန္တသူရိယာဘိဝံသ]]<br/> ဝိနယဆရာတော်ဘုရားကြီး<br/> ပါဠိဆရာတော်ဘုရားကြီး<br/>မြင်းဝန်တိုက် ပတ္တမြားဆရာတော် ဦးဥက္ကံသ<br/>ဘုရားကြီးတိုက် အမရပူရဆရာတော် ဦးဥက္ကံသ<br/>ဘုရားကြီးတိုက် ဆရာတော် ဦးအရိယ<br/>ဘုရားကြီးတိုက် ဆရာတော် ဦးကုမာရ (ဗန်းမော်ဆရာတော်)<br/>ဘုရားကြီးတိုက် ဆရာတော် ဦးပညာဇောတ<br/>၊ တောင်ထီးလင်းတိုက် ဆရာတော် ဦးသူရိယ<br/>တောင်ထီးလင်းတိုက် ဆရာတော် ဦးပုညာနန္ဒ<br/><br/>[[မဟာစည်ဆရာတော်|မဟာစည်ဆရာတော်ဘုရားကြီး ဦးသောဘန]]<br/>ဆရာတော် ဦးပဏ္ဍိတ(ရွှေတောင်ကုန်းဆရာတော်ဘုရား)<br/>ကသစ်ဝိုင်ဆရာတော်ဘုရား<br/>သန်လျင်ဆရာတော်ဘုရား<br/>ကန်နီမြို့ရွှေသိမ်တော်တောရ ဆရာတော်ဘုရားကြီး
| ordination = 1954{{Ordination date and ဝါတော်|df=yes|1954|05|10}}|05|10
| predecessor = ဖယ်ထော် ဆရာတော်
| successor =
| students = အရှင်ကေသရိန္ဒ<br/>အရှင်ရေဝတ<br/>အရှင်ဇနကာဘိဝံသ
| teachers = [[ဟင်္သာတာမြို့]]၊ လိပ်ချောင်းရွာ စလင်းကျောင်းဆရာတော် ဦးသောဏ<br/>ဟင်္သာတမြို့ တာ(၅၀)ရပ် ရေကြည်တိုက်သစ် ဆရာတော်ဦးမဟိန္ဒ<br/>ဟင်္သာတမြို့ ရေကြည်တိုက်သစ် ဆရာတော် ဦးပဏ္ဍဝံသ<br/>ဟင်္သာတမြို့ ရေကြည်တိုက်သစ် ဆရာတော် ဦးပညာဝန္တ<br/>ကြည့်မြင်တိုင် အောင်မင်္ဂလာသိဒ္ဓိတိုက်ဆရာတော် ဦးဥတ္တမ<br/><br/>[[မစိုးရိမ်ဆရာတော်ဘုရားကြီး|မစိုးရိမ်ဆရာတော်ဘုရားကြီး အဘိဓဇမဟာရဋ္ဌဂုရု ဘဒ္ဒန္တသူရိယာဘိဝံသ]]<br/> ဝိနယဆရာတော်ဘုရားကြီး<br/> ပါဠိဆရာတော်ဘုရားကြီး<br/>မြင်းဝန်တိုက် ပတ္တမြားဆရာတော် ဦးဥက္ကံသ<br/>ဘုရားကြီးတိုက် အမရပူရဆရာတော် ဦးဥက္ကံသ<br/>ဘုရားကြီးတိုက် ဆရာတော် ဦးအရိယ<br/>ဘုရားကြီးတိုက် ဆရာတော် ဦးကုမာရ (ဗန်းမော်ဆရာတော်)<br/>ဘုရားကြီးတိုက် ဆရာတော် ဦးပညာဇောတ၊ <br/>တောင်ထီးလင်းတိုက် ဆရာတော် ဦးသူရိယ<br/>တောင်ထီးလင်းတိုက် ဆရာတော် ဦးပုညာနန္ဒ<br/><br/>[[မဟာစည်ဆရာတော်|မဟာစည်ဆရာတော်ဘုရားကြီး ဦးသောဘန]]<br/>ဆရာတော် ဦးပဏ္ဍိတ(ရွှေတောင်ကုန်းဆရာတော်ဘုရား)<br/>ကသစ်ဝိုင်ဆရာတော်ဘုရား<br/>သန်လျင်ဆရာတော်ဘုရား<br/>ကန်နီမြို့ရွှေသိမ်တော်တောရ ဆရာတော်ဘုရားကြီး
| known_for = တရားပြခြင်း<br/>တရားဟောခြင်း<br/>ကျမ်းပြုခြင်း<br/>တရားအားထုတ်ခြင်း
| father = ဦးပြူး
| mother = ဒေါ်စောတင်
}}
'''ဖားအောက်တောရဆရာတော် ဘဒ္ဒန္တအာစိဏ္ဏ''' သည် မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၂၉၆-ခုနှစ် ပထမဝါဆိုလဆန်း (၁၄)ရက်၊ ခရစ်နှစ် [[၁၉၃၄]] ဇွန်လ (၂၄)ရက် [[တနင်္ဂနွေနေ့]] နံနက် (၈)နာရီအချိန်တွင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး|ဧရာဝတီတိုင်း]] [[ဟင်္သာတမြို့နယ်]] [[လိပ်ချောင်းကျေးရွာ]]၌ အဖ ဦးပြူး၊ အမိ ဒေါ်စောတင် တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။ စတုတ္ထမြောက် သားဖြစ်ပြီး ငယ်မည်မှာ မောင်အောင်သန်း ဖြစ်သည်။ <ref name="ဖားအောက်တောရ">{{cite book|title= ဖားအောက်တောရ မိတ်ဆက်|author=ဒေါက်တာမင်းတင်မွန်|publisher=မင်းတေဇာမွန်(ရတနာမင်းစာပေ)|location=|date=မေလ ၁၉၉၉|edition=တတိယအကြိမ်ထုတ်ဝေခြင်း}}</ref>
==ရှင်သာမဏေဘဝ==
မောင်အောင်သန်း (၆)နှစ် အရွယ်တွင် [[ဂျပန်ခေတ်]]နှင့်ကြုံသောကြောင့် အတန်းကျောင်းမတက်ရသဖြင့် မိဘများက လိပ်ချောင်းရွာ [[စလင်းကျောင်း]]ဆရာတော် ဦးသောဏထံ အပ်နှံခဲ့သည်။ အသက် (၉)နှစ် ၁၃၀၆-ခုနှစ် ကဆုန်လဆန်း (၁၁)ရက်နေ့တွင် လိပ်ချောင်းကျေးရွာ ဆရာတော် ဦးသောဏမထေရ်မြတ်ကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ [[သာမဏေ|ရှင်သာမဏေ]]အဖြစ်သို့ ရောက်ရှိသည်။ ၁၃၁၂-ခုနှစ် နယုန်လ မှ ၁၃၁၄-ခု နယုန်လအထိ [[ဟင်္သာတမြို့]] တာ(၅၀)ရပ် [[ရေကြည်တိုက်သစ်]]တွင် ဆရာတော်ဦးမဟိန္ဒ၊ ဆရာတော် ဦးပဏ္ဍဝံသ၊ ဆရာတော် ဦးပညာဝန္တတို့ထံ၌ ပရိယတ္တိပညာများကို ဆည်းပူးခဲ့သည်။ ၁၃၁၃-ခုနှစ်တွင် [[ပထမငယ်တန်း]]၊ ၁၃၁၄-ခုနှစ်တွင် [[ပထမလတ်တန်း]]တို့ကို အောင်မြင်ခဲ့သည်။
၁၃၁၄-ခုနှစ်တွင် [[ရန်ကုန်မြို့]] [[ကြည့်မြင်တိုင်မြို့နယ်|ကြည့်မြင်တိုင်]] [[အောင်မင်္ဂလာသိဒ္ဓိတိုက်]]ဆရာတော် ဦးဥတ္တမထံတွင် (၃)လတာမျှ [[ဆန်းကျမ်း|ဆန်း]]-အလင်္ကာ၊ အထက်[[ယမိုက်]]ကျမ်းများ၊ ရူပသိဒ္ဓိကျမ်းများကို သင်ယူခဲ့သည်။ ၁၃၁၄-ခုနှစ် သီတင်းကျွတ်လတွင် [[မန္တလေးမြို့]] [[မစိုးရိမ်တိုက်(တိုက်သစ်)|မစိုးရိမ်တိုက်]]သို့ ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်ခဲ့သည်။ [[အဘိဓဇမဟာရဋ္ဌဂုရု]] မစိုးရိမ်ဆရာတော်ဘုရားကြီး ဘဒ္ဒန္တသူရိယာဘိဝံသ ထံ၌ [[ပဋ္ဌာန်း]]ကျမ်းကို သင်ယူခဲ့သည်။ [[ဝိနယဆရာတော်ဘုရားကြီး]]ထံ၌ အထက်ယမိုက်ကျမ်းများကိုလည်းကောင်း၊ [[ပါဠိဆရာတော်ဘုရားကြီး]]ထံ၌ [[အလင်္ကာကျမ်း]]တို့ကိုလည်းကောင်း သင်ယူခဲ့သည်။ ၁၃၁၅-ခုနှစ်တွင် [[ပထမကြီးတန်း]]ကို အောင်မြင်ခဲ့သည်။
==ရဟန်းဘဝနှင့် ပရိယတ္တိ စာသင်သားဘဝ==
၁၃၁၆-ခုနှစ်၊ ကဆုန်လဆန်း (၈) ရက်နေ့တွင် [[ရေကြည်မြို့]]ဂိုဏ်းချုပ်ဆရာတော် မင်္ဂလာဆရာတော်ဘုရားကြီး ဦးပညာကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ [[ဟင်္သာတမြို့]]၊ တာ (၅၀)ရပ် ရေကြည်တိုက်သစ်ခဏ္ဍသိမ်တော်၌ [[ရဟန်း]]အဖြစ်ကို ရရှိသည်။ ဟင်္သာတမြို့၊ ငါးမျက်နှာဘုရားကြီး၌ နေထိုင်ကြသော ဦးစံချိန်-ဒေါ်အေးတင် မိသားစုတို့က ပစ္စယဒါယကာအဖြစ် ခံယူကြသည်။ ၁၃၁၆-ခုနှစ်တွင် မန္တလေးမြို့၊ တောင်ပြင်ရပ်၊ [[မြင်းဝန်တိုက်]]သို့ ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်ခဲ့သည်။ မြင်းဝန်တိုက် ပတ္တမြားဆရာတော် ဦးဥက္ကံသ၊ [[ဘုရားကြီးတိုက်]] အမရပူရဆရာတော် ဦးဥက္ကံသ၊ ဘုရားကြီးတိုက် ဆရာတော် ဦးအရိယ၊ ဘုရားကြီးတိုက် ဆရာတော် ဦးကုမာရ (ယခု [[ကုမာရာဘိဝံသ (ဗန်းမော်ဆရာတော်)|ဗန်းမော်ဆရာတော်]])၊ ဘုရားကြီးတိုက် ဆရာတော် ဦးပညာဇောတ၊ [[တောင်ထီးလင်းတိုက်]] ဆရာတော် ဦးသူရိယ၊ တောင်ထီးလင်းတိုက် ဆရာတော် ဦးပုညာနန္ဒတို့ထံ၌ [[ဘေဒစိန္တာ]]၊ [[အဋ္ဌသာလိနီအဋ္ဌကထာ]]၊ [[သီလက္ခန္ဓဝဂ္ဂအဋ္ဌကထာ]]၊ [[သမန္တပါသာဒိကအဋ္ဌကထာ]] စသည့် စာဝါများကို သင်ယူခဲ့သည်။ ၁၃၁၈-ခုနှစ်တွင် [[ဥက္ကံမြို့]]၊ ဘုရားကြီးတိုက်မှ ဝင်ရောက်ဖြေဆိုရာ [[သာသနဓဇသီရိပဝရဓမ္မာစရိယ]]ဘွဲ့ကို ရရှိအောင်မြင်တော်မူခဲ့သည်။
==တောရဆောက်တည်ခြင်း==
[[File:Pa-Auk Forest Meditation Center (Main) Entrance.jpg|thumb|ဖားအောက်တောရ(ပင်မ)]]
၁၃၂၆-ခုနှစ်တွင် ရန်ကုန်မြို့ [[မဟာစည်သာသနာ့ရိပ်သာ]]၌ စတင်၍ [[မဟာစည်ဆရာတော်]]ဘုရားကြီးနှင့် ဆရာတော် ဦးပဏ္ဍိတ(ယခု ရွှေတောင်ကုန်းဆရာတော်ဘုရား)တို့ထံတွင် ကမ္မဋ္ဌာန်းတရားများကို သင်ယူကာ အားထုတ်ခဲ့သည်။ ၁၃၂၆-ခုနှစ်၊ ရဟန်းဆယ်ဝါ အရတွင် စတင်၍ တောရဆောက်တည်ခဲ့၏။ [[ကသစ်ဝိုင်ဆရာတော်]]ဘုရားထံတွင်လည်း (၁၀)ရက် တရားဘာဝနာများ အားထုတ်ခဲ့သည်။ ၁၃၂၈-ခုနှစ်တွင် ဓာတ်ကမ္မဋ္ဌာန်း သင်ကြားပြသသော [[သန်လျင်မြို့|သန်လျင်]]ဆရာတော်ဘုရားထံ၌ (၆)လခွဲကြာ တရားဘာဝနာများကို အားထုတ်ခဲ့သည်။
၁၃၂၉-ခုနှစ်တွင် [[အာနာပါနဿတိ]][[ကမ္မဋ္ဌာန်း]] သင်ကြားပြသပေးသော [[မုံရွာမြို့|မုံရွာ]]မြို့နယ် [[ချင်းတွင်းခရိုင် (အထက်)|အထက်ချင်းတွင်း]] [[ကနီမြို့|ကန်နီမြို့]]ရွှေသိမ်တော်တောရ ဆရာတော်ဘုရားကြီးထံတွင် (၃)လခွဲမျှ တရားဘာဝနာများကို ပွားများအားထုတ်ခဲ့သည်။ ၁၃၂၆-ခုနှစ်မှ စ၍ တောရဆောက်တည်ရာ [[သထုံမြို့]]၊ [[နေမိန္ဒရတောင်]]အနီး [[တောင်ဝိုင်းကြီးတောရ]]တွင် (၁)ဝါ၊ [[မုဒုံမြို့နယ်]]၊ [[ကျောက်တစ်လုံးကျေးရွာ]] စိတ္တသုခတောရကျောင်းတွင် (၃)ဝါ၊ [[ရေးမြို့နယ်]]၊ [[အစင်ကျေးရွာ]] အစင်တောရကျောင်းတွင် (၁၃)ဝါ အသီးသီး သီတင်းသုံးနေထိုင်ခဲ့ပြီး ၁၃၄၃-ခုနှစ် (၁၉၈၁-ခုနှစ်)တွင် [[ဖားအောက်တောရ]]သို့ ရောက်ရှိသီတင်းသုံးခဲ့ရာ ယခုတိုင်ဖြစ်လေသည်။
==ဖားအောက်တောရဆရာတော်==
{{merge|ဖားအောက်တောရ|section=1}}
'''ဖယ်ထော် ဆရာတော်''' ပျံလွန်တော် မမူမီ ၅-ရက်အလို ကောဇာသက္ကရာဇ် ၁၃၄၃-ခုနှစ်၊ ဝါဆိုလပြည်နေ့၊ ၁၉၈၁ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၁၆ရက်နေ့ နံနက်တွင် ဖားအောက်တောရသို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ဖယ်ထော်ဆရာတော်က '''သစ်သီးကျောင်း'''ကို ဆက်လက် စောင့်ရှောက်ပေးရန် မေတ္တာရပ်ခံသဖြင့် ဖားအောက်တောရ၌စတင် သီတင်းသုံးခဲ့လေသည်။ ဖယ်ထော်ဆရာတော် ပျံလွန်တော်မူပြီးနောက် အရှင်အာစိဏ္ဏသည် ဖားအောက်တောရကို ဆက်လက် ထိန်းသိမ်း စောင့်ရှောက်ခဲ့သည်။ ထိုရောက်စနှစ်တွင် '''ကျွဲတညင်းကျောင်း'''၌ ဝါဆိုဝါကပ်ခဲ့သည်။ ဝါကျွတ်ပြီးနောက် စိမ့်စမ်းရှိုမြောင်များရှိရာ စိမ်းလန်းစိုပြေ၍ အေးချမ်းတိတ်ဆိတ်သည့် ပို၍တောနက်သော ယခုလက်ရှိ သီတင်းသုံးရာ တောရနေရာကို တွေ့ရှိခဲ့သဖြင့် တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်နေ့တွင် ထိုနေရာသို့ စတင်ပြောင်းရွှေ့ သီတင်းသုံးခဲ့သည်။ ဤနေရာသည် မူလက [[ဒူးရင်းသီး|ဒူးရင်း]]ခြံ ဖြစ်သည်။ ဖားအောက်တောရ ဆရာတော် စတင် သီတင်းသုံးသောအခါ စမ်းချောင်းနံဘေး သရက်ပင်ကြီးအောက်၌ ဝါးကျောင်းကလေးတစ်လုံးဆောက်လုပ်ပေးကြ၏။ ထိုဝါးကျောင်းကလေး၌ သီတင်းသုံးခဲ့၏။ ထိုဝါးကျောင်းကလေးကို အစွဲပြု၍ ဤတောရကျောင်းနေရာကို "'''ဝါးကျောင်း'''"ဟုသာ အမည်တွင်ခဲ့သည်။ ဝါးကျောင်း၌ ညသန့်စင်ပြီး နံနက်အခါ [[ဖားအောက်ရွာ၊ မော်လမြိုင်မြို့နယ်|ဖားအောက်ရွာ]]တွင်းသို့ နေ့စဉ် ဆွမ်းခံကြွသည်။ ဝါးကျောင်းသို့ ပြောင်းရွှေ့သီတင်းသုံးခဲ့သော်လည်း "'''စင်္ကြံကျောင်း'''"ကို စောင့်ရှောက်ရန် တာဝန်ရှိသည့်အလျောက် နေ့အခါ၌ စင်္ကြံကျောင်း၌ နေ့သန့်စင်၍ ပရိယတ္တိ၊ ပဋိပတ္တိတရားများကို ပွားများအားထုတ်ရင်း ကျောင်းသို့ လာရောက်ဆည်းကပ်ကိုးကွယ်ကြသူ ဒါယကာ ဒါယိကာမ အပေါင်းတို့ကိုလည်း တရားဓမ္မများ ဟောကြားပြသ ဆိုဆုံးမပေးသည်။ ညအခါမှသာ ဝါးကျောင်းသို့ ပြန်ကြွ ညသန့်စင်တော်မူနိုင်ခဲ့သည်။ ဤသို့ဖြင့် သုံးနှစ်ခန့်ကြာသောအခါ ကျောင်းနေတပည့်များနှင့် တရားအားထုတ်လိုသူ [[ယောဂီ]]များကို တရားရှုပွားနည်းများ ညွှန်ကြား ပြသပေးခဲ့လေသည်။ တရားအားထုတ်၍ အောင်မြင်သူများ ပေါ်ပေါက်လာသည်နှင့်အမျှ တစ်စတစ်စ ယောဂီများ များပြားလာခဲ့ပေသည်။ ကျောင်း၌နေ၍ ရက်ရှည်အားထုတ်သူများလည်း ရှိလာ၏။
၁၉၈၅-ခုနှစ်တွင် ဝါးကျောင်းကလေးအနီး၌ သစ်သားစင်္ကြံစံကျောင်းတစ်ဆောင်ကို ဆောက်လုပ်လှူဒါန်းကြ၏။ ထိုစံကျောင်း၌ ၁၉၉၀-ခုနှစ်တိုင်အောင် သီတင်းသုံးခဲ့သည်။ ယင်း စံကျောင်းဆောင်မှာ ယခုတိုင်တည်ရှိနေသေး၏။ ၁၉၈၉-ခုနှစ်တွင် သစ်သားကျောင်းငယ်လေး ရှစ်လုံးကို ၎င်းစံကျောင်း၏အနီး အရှေ့ဘက်၌ ဆောက်လုပ်ခဲ့ကြသည်။ တရားလာရောက်အားထုတ်ကြသော ရှင်ယောဂီ လူယောဂီများ များပြားလာသည်နှင့်အမျှ တရားအားထုတ်ရန် ဓမ္မာရုံ၊ [[သိမ်]]နှင့် ကျောင်းဆောင်များလည်း တိုးချဲ့ဆောက်လုပ်ခဲ့ကြသည်။ ဆွမ်းကွမ်းဝေယျာဝစ္စကိစ္စများလည်း များပြားလာသည်ဖြစ်ရာ [[ဖားအောက်တောရ ဗုဒ္ဓသာသနနုဂ္ဂဟအဖွဲ့]]ကိုလည်း ပိုမိုကျယ်ပြန့်စွာ တိုးချဲ့ ဖွဲ့စည်းခဲ့ကြသည်။
ကျောင်း၌ပင် ဆွမ်းလုံလောက်အောင် ချက်ပြုတ်လှူဒါန်းနိုင်ရန် ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြသည်။ ယခင်က ဆရာတော်သည်နေ့စဉ် ရွာသို့ တစ်ပါးတည်း ဆွမ်းခံကြွလေ့ရှိ၏။ ကျန်သံဃာတော်များမှာ အဖွဲ့လိုက် တန်းစီကြွကြ၏။ ၁၉၉၁-ခုနှစ်နောက်ပိုင်းရောက်မှသာ ဆရာတော်၏ကျန်းမာရေးကြောင့် ဒကာ ဒကာမများတောင်းပန်သဖြင့် ရံဖန်ရံခါသာ ဆွမ်းခံကြွတော့၏။ ဆရာတော်ကိုယ်စား ရဟန်းတစ်ပါး တစ်ပါးကား ယခုတိုင်အောင် အမြဲဆွမ်းခံကြွလျက်ပင် ရှိနေသည်။
၁၉၉၀-ခုနှစ်တွင် ဆရာတော်အား တိုက်စံကျောင်းသစ်တစ်ဆောင်ကို ဆောက်လုပ်လှူဒါန်းကြသည်။ ထို တိုက်စံကျောင်းမှာ စိတ္တလတောင်ကျောင်းတွင်း ကတ္တရာကားလမ်းအဆုံး၌ တည်ရှိသော တိုက်ကျောင်းပင်ဖြစ်သည်။ ထိုကျောင်း၌ [[ကွန်ပြူတာ]]ခန်းပြုလုပ် အသုံးပြုသော "'''ကွန်ပြူတာကျောင်း'''" ဟုသာ ခေါ်တွင်ကြသည်။
အနယ်နယ်အရပ်ရပ်မှ ရောက်ရှိလာကြသော သံဃာတော်များလည်း အရေအတွက် အများပြားလာသည်ဖြစ်ရာ၁၉၉၃-ခုနှစ်တွင် [[မုဒုံမြို့]]မှ ဒေါ်သန်းသန်းဝေမိသားစုနှင့် ဓမ္မမိတ်ဆွေများက စည်းရုံးဦးဆောင်၍ သစ်သား တစ်ပါးကျောင်းလေးများကို စတင်တိုးချဲ့ဆောက်လုပ်လာကြရာ တစ်နှစ်အတွင်း တစ်ပါးကျောင်းဆောင်ပေါင်း ၄၅ ဆောင်ခန့် ၁၃၅၆-ခုနှစ် ဝါဆိုအမှီ ပြီးစီးသဖြင့် သံဃာတော်အရေအတွက် ပိုမို များပြားစွာ တောကျောင်း၌ ဝါဆိုခွင့်ရရှိကြလေသည်။ တစ်ပါးကျောင်းများကိုလည်း ကျောင်းဗဟိုမြေနိမ့်ပိုင်းတွင်သာမက တောင်စဉ် တောင်ခါးပန်းတောင်ချိုမ့်ဝှမ်းနှင့် တောင်ကြောတစ်လျှောက် ဆက်လက် ဆောက်လုပ်လျက်ရှိခဲ့သည်။
ကံကြီး-ကံငယ်ဆောင်ရွက်ရန်နှင့် စုပေါင်းတရားထိုင်ရန်အတွက် သိမ်တစ်လုံးလိုအပ်သည်ဖြစ်ရာ ၁၉၉၄-ခုနှစ်တွင် '''ဓမ္မဝိဟာရီနှစ်ထပ်သိမ်တော်ကြီး''' တည်ဆောက်ရန် မြေနေရာကိုလည်း စတင်ရှင်းလင်းမြေညှိခဲ့ကြသည်။ ၁၃၅၈-ခုနှစ်၊ တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်နေ့၊ ၁၉၉၆ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၂၅ ရက်နေ့တွင် အလျား၁၄၅ပေ၊ အနံ ၉၆ပေ ရှိသော နှစ်ထပ်သိမ်တော်ကြီး ပန္နက်ချနိုင်ခဲ့ပြီး ၂၀၀၀ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၁ရက် နေ့တွင် သိမ်တော်ကြီးအထွဋ်စေတီတော် ထီးတင်နိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၉၉-ခုနှစ်တွင် အလျား(၁၁၀)ပေ၊ အနံ(၆၀)ပေ ရှိသော '''ဆွမ်းလောင်းရုံကြီး'''ကိုလည်း ဆောက်လုပ်ခဲ့သည်။ ၁၃၆၁-ခုနှစ်၊ တပို့တွဲလပြည့်နေ့၊ ၂၀၀၀ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၉ ရက်နေ့တွင် သိမ်သမုတ်ပွဲသိမ်ဖွင့်ပွဲနှင့် ဆွမ်းလောင်းရုံဖွင့်ပွဲ အခမ်းအနားကို တစ်ပြိုင်တည်း အောင်မြင်စွာ ကျင်းပနိုင်ခဲ့လေသည်။ ၁၉၉၀-ခုနှစ်နောက်ပိုင်းလောက်မှ စတင်၍ နိုင်ငံခြားသားရဟန်း-ရှင် ယောဂီများ စတင် ရောက်ရှိလာကြသည်။ တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် နိုင်ငံခြားသားအရေအတွက်လည်း များပြားလာခဲ့သည်။ ပြည်ပသို့ ကြွရောက်သာသနာပြုပေးပါရန်ဖိတ်ကြားမှုများလည်း များပြားလာခဲ့လေသည်။ ၁၉၉၇-ခုနှစ်မှ စတင်၍ နိုင်ငံခြားသာသနာပြုခရီး စတင်ခဲ့သည်။ ဦးစွာ [[သီဟိုဠ်|သီဟိုဠ်နိုင်ငံ]]၌ တရားစခန်းဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။
၁၉၉၈-ခုနှစ်မှစ၍ [[ထိုင်ဝမ်]]နိုင်ငံတွင် နှစ်စဉ် ၂-လ တရားစခန်းသွားရောက်သင်ကြားပေးခဲ့သည်။ ထို့နောက် [[ဟောင်ကောင်]]၊ [[တရုတ်]]ပြည်၊ [[မလေးရှား]]စသည့် နိုင်ငံများသို့များ ကြွရောက်၍ တရားဓမ္မများ သင်ကြားပေးခဲ့ရသည်။ ၂၀၀၂-ခုနှစ်တွင် မအားလပ်သည်ကတစ်ကြောင်း၊ ကျန်းမာရေးအတွက် အနားယူရန် လိုအပ်သည်က တစ်ကြောင်းတို့ကြောင့် အချို့ပြည်ပမှ တရားစခန်းဖွင့်လှစ်ရန် ဖိတ်ကြားချက်များကို ဆိုင်းငံ့ထားခဲ့သည်။ ပြည်တွင်း ပြည်ပမှ ယောဂီများကား မပြတ်မစဲလာရောက်အားထုတ်နေကြဆဲဖြစ်၏။
ပြည်တွင်း ပြည်ပ ယောဂီသူတော်ကောင်းများကိုလည်း စွမ်းအားရှိသလောက် တရားဘာဝနာများကို ညွှန်ကြားပြသလျက် [[ပရိယတ္တိသာသနာ]]၊ [[ပဋိပတ္တိသာသနာ]]၊ [[ပဋိဝေဓသာသနာ]] တည်းဟူသော သာသနာတော်သုံးရပ် တိုးတက်ကြီးပွားစည်ကားသိုက်မြိုက်ရန် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိသည်။ <ref>{{cite web|url=http://bhikkhudhamma.blogspot.com/2016/03/blog-post_21.html|title=အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ဖားအောက်တောရ|author=ဖားအောက်တောရဆရာတော်|date=၃၁ မတ် ၂၀၁၆}}</ref>
==ဘွဲ့တံဆိပ်တော်များ==
၁၃၅၇-ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံတော်မှ [[မဟာကမ္မဋ္ဌာနာစရိယဘွဲ့တံဆိပ်တော်]]ကို ဆက်ကပ်ခဲ့သည်။ ၁၃၆၀-ပြည့်နှစ်တွင် နိုင်ငံတော်မှ [[အဂ္ဂမဟာကမ္မဋ္ဌာနာစရိယဘွဲ့တံဆိပ်တော်]]ကို ဆက်ကပ်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၇ ခုနှစ် မေလ ၂၁ရက်နေ့တွင် ထိုင်းနိုင်ငံရှိ ထိုင်းဘုရင် ချူလာလောင်ကွန်းတည်ထောင်သော [[:en:Mahachulalongkornrajavidyalaya University|Mahachulalongkornrajavidyalaya University]] မှ ဂုဏ်ထူးဆောင်ပါရဂူဘွဲ့ ကို ဝိပဿနာကမ္မဋ္ဌာန်း အထူးပြုဖြင့် ဆပ်ကပ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://mcuaad.mcu.ac.th/ac/honorary/index.php?page=4|title=ID:512 Year:2560 Class:ดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ Name:Venerable Bhaddanta A-Jinna Address:Myanmar Subject:Vipassana Meditation|author=Academic Division, Office of the President Mahachulalongkornrajavidyalaya University|date=မေလ ၂၀၁၇|accessdate=3 October 2018|archivedate=9 September 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180909224209/http://mcuaad.mcu.ac.th/ac/honorary/index.php?page=4}}</ref> ၁၃၇၉-ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံတော်မှ [[အဘိဓဇအဂ္ဂမဟာသဒ္ဓမ္မဇောတိကဘွဲ့တံဆိပ်တော်|အဘိဓဇအဂ္ဂမဟာသဒ္ဓမ္မဇောတိက]] ဘွဲ့တော်ကို ဆက်ကပ်ခဲ့သည်။ ၁၃၈၂-ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံတော်မှ [[အဂ္ဂမဟာပဏ္ဍိတ]] ဘွဲ့တော်ကို ဆက်ကပ်ခဲ့သည်။ ၁၃၈၅-ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံတော်မှ [[အဘိဓဇမဟာရဋ္ဌဂုရု]] ဘွဲ့တော်ကို ဆပ်ကပ်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ |url=https://www.mdn.gov.mm/my/aminkeaangaacaaamtt-1-2024 |access-date=4 January 2024 |archive-date=4 January 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240104094101/https://www.mdn.gov.mm/my/aminkeaangaacaaamtt-1-2024 }}</ref>
==ရေးသားထားသောစာအုပ်များ==
ဖားအောက်တောရ ဆရာတော်ဘုရားကြီး၏ တရားစာအုပ်များမှာ-
{{columns-list|
#[https://my.wikisource.org/wiki/ကိုးကွယ်ရာဟူသည် ကိုးကွယ်အားထားရာဟူသည်](၁)
#[https://my.wikisource.org/wiki/ကိုးကွယ်ရာဟူသည်-ဒု ကိုးကွယ်အားထားရာဟူသည်(၂)]
#ကြာပန်းနှင့် ပမာတူသည့် ဘုရားရှင်
#[https://my.wikisource.org/wiki/စန်းလအသွင်_ဖြစ်စေချင်သည် စန်းလအသွင်ဖြစ်စေချင်သည်]
#[https://my.wikisource.org/wiki/စိတ္တသံယုတ် စိတ္တသံယုတ်]
#[https://my.wikisource.org/wiki/စိတ်ဓာတ်ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး စိတ်ဓာတ်ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး ဒုအကြိမ်]
#စိတ်ဓာတ်ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး
#[https://my.wikisource.org/wiki/တောကိုသာ_ရှင်းလင်းပါ တောကိုတော့ရှင်းလင်းပါ သစ်ပင်ကိုတော့မခုတ်လှဲပါနှင့်]
#[https://my.wikisource.org/wiki/ထာဝရငြိမ်းချမ်းရေးသို့ ထာဝရငြိမ်းချမ်းရေးသို့]
#ထေရဝံသ တရားဒေသနာတော်
#[https://my.wikisource.org/wiki/ဓမ္မစကြာနှင့်_ဝိပဿနာတရားတော် ဓမ္မစကြာနှင့်ဝိပဿနာတရားတော်]
#နားလည်နိုင်ခြင်း၏စွမ်းအား
#[https://my.wikisource.org/wiki/နိဗ္ဗာနဂါမိနိပဋိပဒါ-ပထမတွဲ နိဗ္ဗာနဂါမိနိပဋိပဒါ (၁)]
#[https://my.wikisource.org/wiki/နိဗ္ဗာနဂါမိနိပဋိပဒါ-ဒုတိယတွဲ နိဗ္ဗာနဂါမိနိပဋိပဒါ (၂)]
#[https://my.wikisource.org/wiki/နိဗ္ဗာနဂါမိနိပဋိပဒါ-တတိယတွဲ နိဗ္ဗာနဂါမိနိပဋိပဒါ (၃)]
#[https://my.wikisource.org/wiki/နိဗ္ဗာနဂါမိနိပဋိပဒါ-စတုတ္ထတွဲ နိဗ္ဗာနဂါမိနိပဋိပဒါ (၄)]
#[https://my.wikisource.org/wiki/နိဗ္ဗာနဂါမိနိပဋိပဒါ-ပဉ္စမတွဲ နိဗ္ဗာနဂါမိနိပဋိပဒါ (၅)]
#[https://my.wikisource.org/wiki/နိဗ္ဗာန်သို့_သွားရာ_တစ်ကြောင်းတည်းသောလမ်း နိဗ္ဗာန်သို့သွားရာတစ်ကြောင်းတည်းသောလမ်း]
#[https://my.wikisource.org/wiki/မဟာနမက္ကာရ_ဘုရားရှိခိုး-ဒု ဖားအောက်တောရဝတ်ရွတ်စဉ်]
#ဖားအောက်တောရဝတ်ရွတ်စဉ် တတိယအကြိမ်
#ဖားအောက်တောရ သမိုင်း
#[https://my.wikisource.org/wiki/မမုန်းပါစေနှင့် မမုန်းပါစေနှင့်]
#[https://my.wikisource.org/wiki/မေတ္တာစွမ်းအားနှင့်_ဗုဒ္ဓါနုဿတိစွမ်းအင် မေတ္တာစွမ်းအားနှင့် ဗုဒ္ဓါနုဿတိစွမ်းအင်]
#[https://my.wikisource.org/wiki/မွန်မြတ်သော_ဦးတည်ချက်_မပျက်ပါစေနှင့် မွန်မြတ်သောဦးတည်ချက်မပျက်ပါစေနှင့်]
#[https://my.wikisource.org/wiki/မှတ်သားလိုက်နာ_ဝိနယကထာ မှတ်သားလိုက်နာ ဝိနယကထာ]
#[https://my.wikisource.org/wiki/ရေဥပမာရှိသူများ_နှင့်_လူတွေဘာလုပ်နေကြတာလဲ ရေဥပမာရှိသူများ နှင့် လူတွေဘာလုပ်နေကြတာလဲ]
#[https://my.wikisource.org/wiki/လူမွဲတို့၏_ထွက်ရပ်လမ်း လူမွဲတို့၏ထွက်ရပ်လမ်း]
#လူ့ရွာထင်ရှားနတ်တမန်တော်များ နှင့် လူမိုက်တို့ဆုံဆည်းရာ
#[https://my.wikisource.org/wiki/လောကကို_သုညဆိုက်အောင်သာ_ကြည့်ပါ လောကကို သုညဆိုက်အောင်သာကြည့်ပါ]
#[https://my.wikisource.org/wiki/သာသနာ့အမွေကို_ခံယူခြင်း သာသနာ့အမွေကိုခံယူခြင်း]
#[https://my.wikisource.org/wiki/သူတော်ကောင်းတို့အလှူ သူတော်ကောင်းတို့၏အလှူ]
#[https://my.wikisource.org/wiki/သေရာညောင်စောင်းလျောင်းစက်သောအခါ သေရာညောင်စောင်းလျောင်းစက်သောအခါ]
#[https://my.wikisource.org/wiki/သံအိမ်စံမင်းသား သံအိမ်စံမင်းသား]
#[https://my.wikisource.org/wiki/အညှီအဟောက်ဟူသည် အညှီအဟောက်ဆိုသည်မှာ]
#[https://my.wikisource.org/wiki/သမထကမ္မဋ္ဌာန်းပိုင်း(က) အတွဲ(၁)သမထကမ္မဋ္ဌာန်းပိုင်း (က)]
#[https://my.wikisource.org/wiki/သမထကမ္မဋ္ဌာန်းပိုင်း(ခ) အတွဲ(၂)သမထကမ္မဋ္ဌာန်းပိုင်း (ခ)]
#[https://my.wikisource.org/wiki/ရုပ်ကမ္မဋ္ဌာန်းပိုင်း အတွဲ(၃)ရုပ်ကမ္မဋ္ဌာန်းပိုင်း]
#[https://my.wikisource.org/wiki/နာမ်ကမ္မဋ္ဌာန်းပိုင်း အတွဲ(၄)နာမ်ကမ္မဋ္ဌာန်းပိုင်း]
#[https://my.wikisource.org/wiki/ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ်ပိုင်း(က) အတွဲ(၅)ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ်ပိုင်း(က)]
#[https://my.wikisource.org/wiki/ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ်ပိုင်း(ခ) အတွဲ(၆)ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ်ပိုင်း(ခ)]
#အတွဲ(၇)ပဋ္ဌာန်းပစ္စည်းဆက်သွယ်ပုံအပိုင်း
#အတွဲ(၈)လက္ခဏာဒိစတုက္ကပိုင်း
#အတွဲ(၉)ဝိပဿနာကမ္မဋ္ဌာန်းပိုင်း
#[https://my.wikisource.org/wiki/အဘယ်ကို_ပေးလှူရမှာလဲ%3F အဘယ်ကိုပေးလှူရမှာလဲ]
#[https://my.wikisource.org/wiki/အမေးလေးထွေ_အဖြေလေးရပ် အမေးလေးထွေ အဖြေလေးရပ်]
#အမြိုက်နိဗ္ဗာန်သို့ပို့ဆောင်ပေးသည့်စွမ်းအားကြီး(၇)ရပ် ၂၀၁၃
#အမြိုက်နိဗ္ဗာန်သို့ပို့ဆောင်ပေးသည့်စွမ်းအားကြီး(၇)ရပ်
#[https://my.wikisource.org/wiki/အလောင်းတော်တို့_တောထွက်တော်မူကြပြီ အလောင်းတော်တို့တောထွက်တော်မူကြပြီ]
#[https://my.wikisource.org/wiki/အလှူမြစ်တား_သုံးပါးအန္တရာယ် အလှူမြစ်တား သုံးပါးအန္တရာယ်]
#[https://my.wikisource.org/wiki/အာနာပါနကျင့်စဉ်_လမ်းညွှန်နိဒါန်း အာနာပါနကျင့်စဉ် လမ်းညွှန်နိဒါန်း]
#အာနာပါနကျင့်စဉ်မှဝိပဿနာသို့
#[https://my.wikisource.org/wiki/ဓမ္မစာစဉ်များ ဓမ္မစာစဉ်များ]
}}
== ဟောကြားခဲ့သော တရားတော်များ ==
ဖားအောက်တောရဆရာတော်ကြီးသည် များစွာသော တရားတော်များကိုလည်း ဟောကြားတော်မူခဲ့သည်။ တရား အများစုမှာ ဖားအောက်တောရတွင် ယောဂီများကို ဟောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်၍ အခြား နေရာ ဌာနများတွင်လည်း ဟောကြားခဲ့သည်။ ဆရာတော်ကြီးတရားများကို တပည့် သံဃာ နှင့် ဒါယိကာများက အသံဖမ်းယူ မှတ်တမ်းတင် ခဲ့ကြရာ ထိုခေတ်က ကက်ဆက်ခွေများနှင့် ဖမ်းယူရသည်ဖြစ်ရာ ဆရာတော်သည် တရားအများစုအတွက် တစ်ချိန်လျင် တစ်နာရီ၊ တစ်နာရီခွဲ သို့မဟုတ် နှစ်နာရီစာခန့် စီခြောက်ဆယ်၊ စီကိုးဆယ်ကက်ဆက်ခွေများနှင့် တစ်ခွေစာ ကွက်တိ ဟောပေးတော်မူပြီး နေ့စဉ် အပိုင်းလိုက် နာယူရသော အခန်းဆက် တရားတွဲများဖြစ်သည်။
{| class="wikitable sortable"
|+
!စဉ်
!တရားအမည်
!အတွဲပေါင်း
!ကြာချိန် (နာရီ : မိနစ် : စက္ကန့်)
!ခုနှစ်
!လ
!ရက်
!ဌာန
|-
|၁
|စူဠဝေဒလ္လသုတ္တန်
|၁၇
|
|၁၃၅၁
|တန်ဆောင်မုန်း
|လဆန်း ၁၀
|ဖားအောက်တောရ စင်္ကြန်ကျောင်း
|-
|၂
|မဟာဂေါပါလကသုတ္တန်
|၂၉
|
|၁၃၅၂
|တော်သလင်း
|လပြည့်ကျော် ၁၃
|ဖားအောက်တောရ စင်္ကြန်ကျောင်း
|-
|၃
|အာနာပါနဿတိသုတ္တန်
|၂၆
|
|၁၃၅၂
|တပို့တွဲ
|လဆန်း ၄
|ဖားအောက်တောရ စင်္ကြန်ကျောင်း
|-
|၄
|ဂိလာနဒဿနသုတ္တန်
|၄
|
|၁၃၅၃
|တပို့တွဲ
|လဆုပ် ၁၃
|မော်လမြိုင်မြို့ မောင်ငံရပ်
|-
|၅
|ဃဋိကာရသုတ္တန်
|၄၈
|
|၁၃၅၃
|တပေါင်း
|လဆုပ် ၁၀
|
|-
|၆
|စိတ်ဓာတ်ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး တရားဒေသနာတော် *
|၈
|
|၁၃၅၅
|တန်ခူး
|လဆုပ် ၆
|
|-
|၇
|ဟေမဝတသုတ္တန်
|၅
|
|၁၃၅၅
|သီတင်းကျွတ်
|လပြည့်
|မော်လမြိုင်မြို့ သာသနာ့ဗိမာန်
|-
|၈
|ဣန္ဒြိယဇာတ်
|၃
|
|၁၃၅၅
|နတ်တေ်
|လပြည့်ကျော် ၃
|မော်လမြိုင်မြို့ မောင်ငံရပ်
|-
|၉
|ဟတ္ထိပါလဇာတ်
|၅
|
|၁၃၅၅
|တပေါင်း
|လဆန်း ၁၂
|မော်လမြိုင် မုပွန်ရပ် ကျိုက်ဓာတ်သုတ်ဆံတော်ရှင်စေတီတော် ဓမ္မာရုံ
|-
|၁၀
|လက္ခဏသုတ္တန်
|၄၆
|
|၁၃၅၅
|တပေါင်း
|လဆုပ် ၁၂
|ဖားအောက်တောရ စင်္ကြန်ကျောင်း သိမ်တော်ကြီး
|-
|၁၁
|အကိတ္တိဇာတ်
|၁
|၂ : ၂၁ : ၂၀
|၁၃၅၅
|တော်သလင်း
|လပြည့်
|မော်လမြိုင်မြို့ သာယာကုန်း ဝတ်ကြီးစေတီတော်
|-
|၁၂
|ဥဿဒကိတ္တန ကထာ
|၅
|
|၁၃၅၆
|ဝါခေါင်
|လပြည့်
|မွွွွွန်ပြည်နယ် ကျိုက်ထိုဘုရားကြီး ဓမ္မာရုံ
|-
|၁၃
|အယောဃရ သုတ္တန်
|၃
|
|၁၃၅၆
|တော်သလင်း
|လပြည့်
|မော်လမြိုင်မြို့ သာယာကုန်း ဝတ်ကြီးစေတီတော်
|-
|၁၄
|အာနန္ဒတ္ထေရအပါဒါန်
|၂၄
|
|၁၃၅၈
|ကဆုန်
|လပြည့်ကျော် ၅
|ဖားအောက်တောရ စင်္ကြန်ကျောင်း
|-
|၁၅
|စူဠသုညတသုတ်
|၁၀
|
|၁၃၆၀
|တပေါင်း
|လပြည့်ကျော် ၆
|သန်လျင် ဖားအောက်တောရ ရိပ်သာခွဲ
|-
|၁၆
|မာတိကမာတာသုတ္တန်
|၃
|
|၁၃၆၁
|ဒုတိယဝါဆို
|လပြည့်
|ဖားအောက်တောရ သံဃာ ၁၉၂ ပါး ဝါဆိုသင်္ကန်းကပ်လှူပွဲ (ဂျပန်မှ အလှူရှင်များ)
|-
|၁၇
|ဘိသဇာတ်
|၃
|
|၁၃၆၁
|ဝါခေါင်
|လဆန်း ၁၁
|ဖားအောက်တောရ စင်္ကြန်ကျောင်း သိမ်တော်
|-
|၁၈
|ဂေါလိယာနိ အဌာကနာဂရ မဟာမာလုကျပုတ္တ သုတ္တန်
|၉
|
|၁၃၆၄
|နှောင်းတန်ခူး
|လဆန်း ၁၂
|ဖားအောက်တောရ စိတ္တလတောင်ကျောင်း ဓမ္မဝိဟာရီသိမ်တော်
|-
|၁၉
|ဂိရိမာနန္ဒသုတ္တန်
|၅
|
|၁၃၆၄
|တန်ခူး
|လဆန်း ၁၄
|မော်လမြိုင်မြို့ မဟာမြိုင်ေျာင်းကျောင်းတိုက် မဟာမြိုင်ဆရာော်တော် ဈာပန
|-
|၂၀
|စူဠဟတ္ထိပဒေါပမသုတ္တန် နှင့် မဟာဟတ္ထိပဒေါပမသုတ္တန်
|၉
|
|၁၃၆၅
|တန်ခူး
|လဆုပ် ၆
|
|-
|၂၁
|USA တွင် ဟောကြားသော တရားစု
|၁၇
|
|၁၃၆၆ ၂၀၀၅
|တပေါင်း
မတ်၊ ဧပြီ
|
|Four Springs, 14598, Sheveland Road, Middletown, CA 95461, USA
|-
|၂၂
|ဓမ္မစက္ကပဝတ္တနသုတ္တန်၊ အနတ္တလက္ခဏသုတ္တန် တရားဒေသနာတော်
|၅
|
|၁၃၇၀
|ကဆုန်
|လပြည့်ကျော် ၅
|စင်္ကာပူ ရှောင်လင်ကျောင်း
|-
|၂၃
|နိဗ္ဗာန်သို့သွားရာ တစ်ကြောင်းတည်းောသောလမ်း (ရုပ်သံ) *
|၃၄
|
|၁၃၇၁ ၂၀၀၉
|တန်ဆောင်မုန်း နိုဝင်ဘာ ၁
|လပြည့်
|အမေရိကန်နိုင်ငံ San Francisco Bay Area Daly City ထေရဝါဒဓမ္မအသင်း
|-
|၂၄
|သီလသမာဓိပညာဆိုင်ရာအမေးအဖြေများ (ရုပ်သံ)
|၈
|
|၁၃၇၂ ၂၀၁၀
|ပထမဝါဆို
ဇွွွန်
|
|ဖားအောက်တောရ စင်္ကြန်ကျောင်း
|-
|၂၅
|သာမညဖလသုတ္တန် (ရုပ်သံ)
|၁၈
|
|၁၃၇၆ ၂၀၁၄
|နှောင်းတန်ခူး
ဧပြီ ၁၈
|လပြည့် သင်္ကြန်အကျနေ့
|
|-
|၂၆
|မဟာသတိပဋ္ဌာနသုတ္တန်
|၁၄၃
|146:15:39
|
|တန်ခူး
|လပြည့်ကျော် ၈
|ဖားအောက်တောရ စင်္ကြန်ကျောင်း
|-
|၂၇
|မင်္ဂလသုတ္တန်
|၉၈
|
|
|တန်ခူး
|
|
|-
|၂၈
|အာနန္ဒတ္ထေရအပါဒါန်
|၂၄
|
|
|
|
|ဖားအောက်တောရ စင်္ကြန်ကျောင်း
|-
|၂၉
|အာမဂန္ဓသုတ္တန်
|၁၅
|
|
|
|
|
|-
|၃၀
|ဗြဟ္မနိမန္တနိကသုတ္တန် (ရုပ်သံ)
|၆
|
|
|တန်ခူး
|
|
|-
|၃၁
|အနုရုဒ္ဓမဟာဝိတက္ကသုတ္တန်
|၆
|
|
|
|
|မော်လမြိုင်မြို့ ရွှေနန်းကျင်ဘုရား ဓမ္မာရုံ
|-
|၃၂
|တိဿသုတ္တန်
|၄
|
|
|
|
|မွွွွွွွန်ပြည်နယ် ကရင်ပြည်နယ်လုံးဆိုင်ရာ ရွှေ ကျင်နိကာယ ဓမ္မဝိနယစာပြန်ပွဲသဘင်
|-
|၃၃
|သုေဓာထေရီအပါဒါန်
|၄
|
|
|
|
|
|-
|၃၄
|အဿဇိသုတ္တန်
|၃
|
|
|
|
|
|-
|၃၅
|သဒ္ဓမ္မပဋိရူပကသုတ္တန် (ရုပ်သံ)
|၂
|1:59:02
|
|
|
|
|-
|၃၆
|ဗောဇ္ဈင်္ဂသုတ္တန် (ရုပ်သံ)
|၂
|
|
|
|
|
|-
|၃၇
|သောတာနုဂတသုတ္တန် (ရုပ်သံ)
|၁
|
|
|
|
|
|-
|၃၈
|သီသပါဝန သုတ္တန် (ရုပ်သံ)
|၁
|
|
|
|
|
|}
<nowiki>*</nowiki> အမှတ်စဉ် (၆) စိတ်ဓာတ်ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး တရားဒေသနာတော် နှင့် အမှတ်စဉ် (၂၃) နိဗ္ဗာန်သို့သွားရာ တစ်ကြောင်းတည်းသောလမ်း တရားော်များမှာ စာအုပ်အဖြစ်လည်းောင်း၊ နှုတ်မှဟောကြားော တရားော်များအဖြစ်လည်းောင်း မှတ်တမ်းမှတ်ရာများ ကျန်ရစ်ပါသည်။
==ကိုးကား==
{{reflist}}
==ပြင်ပလင့်များ==
*[https://sites.google.com/pamc.org.sg/ebookpaauksayadawburmese/ ဖားအောက်တောရ ဆရာတော်ဘုရားကြီး၏ တရားစာအုပ်များ]
*[https://www.paaukforestmonastery.org/ ဖားအောက်တောရ(ပင်မ) ဝက်ဆိုက်]
{{Lifetime|၁၉၃၄| }}
[[ကဏ္ဍ:ဗုဒ္ဓဘာသာရဟန်းများ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား စာရေးဆရာများ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စာရေးဆရာများ]]
nv6gycp1p9orzq03lz84bmpr4irms03
ဇွန်သံစဉ်
0
131066
877084
772718
2025-06-09T02:37:50Z
InternetArchiveBot
61272
ရင်းမြစ် 1 ခုကို ကယ်ဆယ်ပြီး 0 ခုကို လင့်ခ်သေအဖြစ် စာတွဲပြီးပါပြီ) #IABot (v2.0.9.5
877084
wikitext
text/x-wiki
'''ဇွန်သံစဉ်''' ( ၂၆ ဇွန် ၁၉၉၅ ခုနှစ်ဖွား)သည် မြန်မာမော်ဒယ်၊ ဂီတပညာရှင်နှင့်သရဖူရရှိခဲ့သူ အလှမယ်တစ်ဦးဖြစ်သည်။ [[မယ်စကြဝဠာ မြန်မာ ၂၀၁၇]] ပြိုင်ပွဲတွင် သရဖူရရှိခဲ့ပြီး [[မြန်မာနိုင်ငံ]]ကိုယ်စားပြု အလှမယ်အဖြစ် မယ်စကြဝဠာ ၂၀၁၇ [[အလှမယ်ပြိုင်ပွဲ]] အား ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည်။
== အစောပိုင်းဘဝ ==
ဇွန်သံစဉ်သည် [[ရန်ကုန်မြို့|ရန်ကုန်တွင်]] [[ရခိုင်လူမျိုး|ရခိုင်တိုင်းရင်းသား]] မိသားစုမှ မွေးဖွားကြီးပြင်းခဲ့သည်။ သူမ၏အဖေသည် ရန်ကုန် နားနှာခေါင်းနှင့်လည်ချောင်းဆေးရုံမှ ဆရာ ဝန်တစ်ဦး ဖြစ်ပြီး သူမ၏အမေမှာအိမ်ရှင်မဖြစ်သည်။
== ပညာရေး ==
ဇွန်သံစဉ်သည် မြန်မာစာပေနှင့် ရုပ်ရှင်အနုပညာဘွဲ့ နှစ်ခုလုံးအား [[အမျိုးသားယဉ်ကျေးမှုနှင့်အနုပညာတက္ကသိုလ်(ရန်ကုန်)]]မှ ရရှိခဲ့သည်။
== အလှမယ်ပြိုင်ပွဲ ==
=== မယ်စကြဝဠာမြန်မာ ===
၂၀၁၆ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပသော [[မယ်စကြဝဠာ မြန်မာ ၂၀၁၇]] ပြိုင်ပွဲအား ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ပြီး ယခင်အလှမယ် [[ထက်ထက်ထွန်း]]မှ သရဖူဆုအား ချီးမြှင့်ပေးခဲ့သည်။ ။ သူမသည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]] ကိုယ်စားပြု အလှမယ်အဖြစ် မယ်စကြဝဠာ ၂၀၁၇ ပြိုင်ပွဲ ပြိုင်ပွဲတွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည်။<ref>{{Template:Cite web|url=http://www.elevenmyanmar.com/entertainment/6155|title=Zun Than Sin Crowned as Miss Universe Myanmar 2017.}}</ref>
=== မယ်စကြဝဠာ ၂၀၁၇ ===
သူမသည် မယ်စကြဝဠာ ၂၀၁၇ ပြိုင်ပွဲအား ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သော်လည်း ဆုရရှိခြင်း မရှိခဲ့ပေ။
== ကိုးကား ==
{{Template:Reflist}}
== ပြင်ပလင့်များ ==
* [http://www.missuniversemyanmar.com missuniversemyanmar။com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20221002030431/http://www.missuniversemyanmar.com/ |date=2 October 2022 }}
{{S-start}}
{{S-ach}}
{{S-bef|before=[[ထက်ထက်ထွန်း]]}}
{{s-ttl|title=မယ်စကြဝဠာမြန်မာ
|years=၂၀၁၇}}
{{S-aft|after=[[နှင်းသွေးယုအောင်]]}}
{{S-end}}
{{lifetime|၁၉၉၆|}}
[[ကဏ္ဍ:ရခိုင် တိုင်းရင်းသားများ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အလှမယ်များ]]
[[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားဟောင်းများ]]
qgwlh1z2bpjro7oi4v6a1vm181vtcs6
နှင်းသွေးယုအောင်
0
133238
877109
766913
2025-06-09T06:21:11Z
InternetArchiveBot
61272
ရင်းမြစ် 1 ခုကို ကယ်ဆယ်ပြီး 0 ခုကို လင့်ခ်သေအဖြစ် စာတွဲပြီးပါပြီ) #IABot (v2.0.9.5
877109
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox pageant titleholder
| name = နှင်းသွေးယုအောင်
| image=
| birth_name = နှင်းသွေးယုအောင်
| birth_date = {{birth year and age|1996}}
| birth_place = [[တာချီလိတ်မြို့]]၊ [[ရှမ်းပြည်နယ်]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]]
| height= {{height|m=1.68}}
| hair_color = အညိုရင့်ရောင်
| eye_color = အနက်
| title = Miss Universe Myanmar 2018
| competitions =Miss Universe Bago 2017<br>(Winner)<br>Miss Universe Myanmar 2018<br>(Winner)<br>Miss Universe 2018<br>(Unplaced)
}}
'''နှင်းသွေးယုအောင်'''(၁၉၉၆ ခုနှစ်ဖွား)သည် မြန်မာ မော်ဒယ်နှင့် အလှမယ်ဖြစ်ပြီး ၆ ကြိမ်မြောက် မြန်မာ မယ်စကြဝဠာ ၂၀၁၈ ခုနှစ်ပြိုင်ပွဲတွင် သရဖူရရှိခဲ့ကြောင့် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]ကိုယ်စားပြု မယ်စကြဝဠာ ၂၀၁၈ ဖြစ်၍လာခဲ့သည်။
== အစောပိုင်းဘဝ ==
နှင်းသွေးယုအောင်သည် ရှမ်းလူမျိုးဖြစ်ပြီး [[တာချီလိတ်မြို့]]တွင် မွေးဖွားကြီးပြင်းခဲ့သည်။ တာချီလိတ် အမှတ် ၁ အခြေခံပညာ အထက်တန်းကျောင်းတွင် ပညာသင်ကြားခဲ့ပြီး အထက်တန်းပညာကို [[ကျိုင်းတုံတက္ကသိုလ်]]တွင် သူနာပြုသိပ္ပံဘာသာ သင်ကြားလျက်ရှိသည်။ သူမသည် ဗမာ၊ အင်္ဂလိပ်နှင့် ထိုင်းဘာသာစကားများ တက်ကျွမ်းသည်။
== အလှမယ်ဘဝ ==
၂၀၁၇ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၁ ရက်နေ့တွင် နှင်းသွေးယုအောင်သည် မယ်စကြဝဠာမြန်မာပြိုင်ပွဲကို အနိုင်ရရှိခဲ့ပြီး ယခင်နှစ်အလှမယ်ဖြစ်သော [[ဇွန်သံစဉ်]]မှ သရဖူဆောင်း၍ပေးခဲ့သည်။ ထို့နောက် သူမသည် [[ထိုင်းနိုင်ငံ]]တွင် ကျင်းပသော ၂၀၁၈ ခုနှစ် မယ်စကြဝဠာပြိုင်ပွဲကို မြန်မာတိုင်ငံကိုယ်စားပြု အလှမယ်အဖြစ် ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url = https://thegreatpageantcommunity.com/2017/10/01/hnin-thway-yu-aung-crowned-miss-universe-myanmar-2018/|title = Hnin Thway Yu Aung Crowned as Miss Universe Myanmar 2018.}}</ref><ref>{{cite web|url = https://indianandworldpageant.com/2017/10/01/hnin-thway-yu-aung-is-miss-universe-myanmar-2018/|title = Hnin Thway Yu Aung - Miss Universe Myanmar 2018.|publisher = Indian and World Pageants.|accessdate = 2 May 2020|archivedate = 21 October 2020|archiveurl = https://web.archive.org/web/20201021044859/https://indianandworldpageant.com/2017/10/01/hnin-thway-yu-aung-is-miss-universe-myanmar-2018/}}</ref>
== ကိုးကား ==
{{Reflist}}
==ပြင်ပလင့်များ==
*[http://www.missuniversemyanmar.com Miss Universe Myanmar] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20221002030431/http://www.missuniversemyanmar.com/ |date=2 October 2022 }}
{{S-start}}
{{S-ach}}
{{S-bef|before=[[ဇွန်သံစဉ်]]}}
{{s-ttl|title=မယ်စကြဝဠာမြန်မာ
|years=2018}}
{{S-aft|after=[[ဆွေဇင်ထက်]]}}
{{S-end}}
{{Authority control}}{{Myanmar-bio-stub}}
{{lifetime|၁၉၉၆|}}
[[Category:မြန်မာ အလှမယ်များ]]
fe4c4z043g40iwkh2kjgmnknken9mka
လွီဗန်းရွာ၊ မတူပီမြို့နယ်
0
154011
877032
569638
2025-06-08T15:07:33Z
Salai Rungtoi
22844
877032
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
|name = လွီဗန်း
|official_name = လွီဗန်းရွာ
|other_name =
|postal_code =
|postal_code_type = Postal codes
|pushpin_label_position = bottom
|pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ
|pushpin_map_caption = မြန်မာနိုင်ငံတွင်း တည်နေရာ
|image_skyline =
|image_map =
|map_caption =
|settlement_type = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရွာများ|ရွာ]]
|subdivision_type = [[အချုပ်အခြာ အာဏာပိုင် နိုင်ငံများစာရင်း|နိုင်ငံ]]
|subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}}
|subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေဒေသများ|ပြည်နယ်]]
|subdivision_name1 = [[File:Flag_of_Chin_State.svg| 23px]] [[ချင်းပြည်နယ်|ချင်း]]
|subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ|ခရိုင်]]
|subdivision_name2 = [[မတူပီခရိုင်]]
|subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]]
|subdivision_name3 = [[မတူပီမြို့နယ်]]
|subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]]
|subdivision_name4 = လွီဗန်း
|unit_pref = imperial
|area_total_km2 =
|population =
|population_as_of =
|population_density_km2 = auto
|coordinates_display =
|coordinates_region = MM
|coordinates = {{Coord|21.6962203979492|93.2698135375977|region:MM|format=dms|display=inline,title}}
|elevation_ft =
|elevation_m =
|timezone = [[မြန်မာစံတော်ချိန်]]
|utc_offset = +6.30
|website =
}}
'''လွီဗန်းရွာ'''({{Lang-en|Luivang}})သည် [[ချင်းပြည်နယ်]]၊ [[မတူပီခရိုင်]]၊ [[မတူပီမြို့နယ်]]၊ [[လွီဗန်းကျေးရွာအုပ်စု]]၌ တည်ရှိသည်။ ရွာနေရာကုတ်မှာ ၁၆၅၀၂၈ ဖြစ်သည်။ [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ သန်းခေါင်စာရင်း#၂၀၁၄ ခုနှစ် သန်းခေါင်စာရင်း|၂၀၁၄ သန်းခေါင်စာရင်း]]အရ လွီဗန်းကျေးရွာအုပ်စုတွင် ကျား ၂၂၇ ဦး၊ မ ၂၆၀ ဦး၊ လူဦးရေ စုစုပေါင်း ၄၈၇ ဦး နေထိုင်သည်။ <ref>{{cite web|url=http://themimu.info/place-codes|title=Place codes (Pcodes)|work=Myanmar Information Management Unit|date=June 2020}}</ref>
== လွီဗန်းရွာ ဇာတိများ ==
* အောင်ဆန်းသူရိယ ဗိုလ်ကြီး [[တိုက်ချွန်း (အောင်ဆန်းသူရိယ)|တိုက်ချွန်း]]<br />
== ကိုးကား ==
{{Reflist}}
{{ပထဝီဝင်တည်နေရာ
|Centre = လွီဗန်း
|North = -
|Northeast = -
|East = -
|Southeast = -
|South = -
|Southwest = -
|West = -
|Northwest = -
}}
{{မတူပီမြို့နယ်}}
[[ကဏ္ဍ:မတူပီမြို့နယ်ရှိ ရွာများ]]
{{Chin-geo-stub}}
42kh60reghkdgkbqjvhd2c5dxiwd63u
ထီလုံးရွာ၊ တောင်ကြီးမြို့နယ်
0
164039
877009
584430
2025-06-08T14:11:15Z
Salai Rungtoi
22844
877009
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
|name = ထီလုံး
|official_name = ထီလုံးရွာ
|other_name =
|postal_code =
|postal_code_type = Postal codes
|pushpin_label_position = bottom
|pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ
|pushpin_map_caption = မြန်မာနိုင်ငံတွင်း တည်နေရာ
|image_skyline =
|image_map =
|map_caption =
|settlement_type = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရွာများ|ရွာ]]
|subdivision_type = [[အချုပ်အခြာ အာဏာပိုင် နိုင်ငံများစာရင်း|နိုင်ငံ]]
|subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}}
|subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေဒေသများ|ပြည်နယ်]]
|subdivision_name1 = [[File:Flag_of_the_Shan_State.svg| 23px]] [[ရှမ်းပြည်နယ် (တောင်)|ရှမ်း]]
|subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ|ခရိုင်]]
|subdivision_name2 = [[တောင်ကြီးခရိုင်]]
|subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]]
|subdivision_name3 = [[တောင်ကြီးမြို့နယ်]]
|subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]]
|subdivision_name4 = ဖာမွန်း
|unit_pref = imperial
|area_total_km2 =
|population =
|population_as_of =
|population_density_km2 = auto
|coordinates_display =
|coordinates_region = MM
|coordinates = {{Coord|20.6426296234131|97.0425262451172|region:MM|format=dms|display=inline,title}}
|elevation_ft =
|elevation_m =
|timezone = [[မြန်မာစံတော်ချိန်]]
|utc_offset = +6.30
|website =
}}
'''ထီလုံးရွာ''' ({{Lang-en|Htilong}})သည် [[ရှမ်းပြည်နယ် (တောင်)]]၊ [[တောင်ကြီးခရိုင်]]၊ [[တောင်ကြီးမြို့နယ်]]၊ [[ဖာမွန်းကျေးရွာအုပ်စု]]၌ တည်ရှိသည်။ ရွာနေရာကုတ်မှာ ၂၀၀၀၈၆ ဖြစ်သည်။ [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ သန်းခေါင်စာရင်း#၂၀၁၄ ခုနှစ် သန်းခေါင်စာရင်း|၂၀၁၄ သန်းခေါင်စာရင်း]]အရ ဖာမွန်းကျေးရွာအုပ်စုတွင် ကျား ၃၂၆၃ ဦး၊ မ ၃၁၆၃ ဦး၊ [[လူဦးရေ]] စုစုပေါင်း ၆၄၂၆ ဦးနေထိုင်သည်။ <ref>{{cite web|url=http://themimu.info/place-codes|title=Place codes (Pcodes)|work=Myanmar Information Management Unit|date=June 2020}}</ref>
== ထီလုံးရွာ ဇာတိများ ==
* [[အောင်ခမ်းထီ|ဦးအောင်ခမ်းထီ]] - [[ပအိုဝ်း အမျိုးသား အဖွဲ့ချုပ်|ပအိုဝ်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်]] နာယကကြီး
== ကိုးကား ==
{{Reflist}}
{{ပထဝီဝင်တည်နေရာ
|Centre = ထီလုံး
|North = -
|Northeast = -
|East = -
|Southeast = -
|South = -
|Southwest = -
|West = -
|Northwest = -
}}
{{တောင်ကြီးမြို့နယ်}}
[[ကဏ္ဍ:တောင်ကြီးမြို့နယ်ရှိ ရွာများ]]
{{Shan-geo-stub}}
f04pyjqz41l7yrhtkb8b8i8n5fvcnhz
ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီး ဒုတိယမြောက်ဂျွန်ပေါလ်
0
201543
877120
867508
2025-06-09T07:09:40Z
InternetArchiveBot
61272
ရင်းမြစ် 2 ခုကို ကယ်ဆယ်ပြီး 0 ခုကို လင့်ခ်သေအဖြစ် စာတွဲပြီးပါပြီ) #IABot (v2.0.9.5
877120
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Christian leader
| type = ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီး
| honorific-prefix =
| name = ဒုတိယမြောက် ဂျွန်ပေါလ်
| title = ရောမမြို့၏ ဂိုဏ်းအုပ်ဆရာတော်
| native_name =
| native_name_lang = pl
| image = JohannesPaulusSimonis1985.2 (cropped).jpg<!-- Do not change this photo without discussion! -->
| alt = John Paul II in 1985
| caption = ၁၉၈၅ တွင် တွေ့ရစဉ်
| diocese = ရောမမြို့ ဂိုဏ်းအုပ်နယ်မြေ
| see =
| term_start = ၁၉၇၈ အောက်တိုဘာ ၁၆
| term_end = ၂၀၀၅ ဧပြီ ၂
| predecessor = ပထမမြောက် ဂျွန်ပေါလ်
| successor = [[ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီး ဘက်နဒစ် ၁၆| ဘက်နဒစ် ၁၆]]
| previous_post = {{plainlist|
* [[:en:Roman Catholic Archdiocese of Kraków|Auxiliary Bishop of Kraków, Poland]] (1958–1964)
* [[:en:Ombi|Titular Bishop of Ombi]] (1958–1964)
* [[:en:Archbishop of Kraków|Archbishop of Kraków]], [[:en:People's Republic of Poland|Poland]] (1964–1978)
* ကာဒီနယ်အဆင့် ဘုန်းတော်ကြီး [[:en:San Cesareo in Palatio|San Cesareo in Palatio]] (1967–1978)}}
<!--- Orders --->
<!----------The Orders section may be omitted in favour of Template:Ordination for those
clergy claiming Apostolic succession, such as Catholics, Orthodox and Anglicans. ---------->| ordination = ၁၉၄၆ နိုဝင်ဘာ ၁
| ordained_by = Adam Stefan Sapieha
| consecration = ၁၉၅၈ စက်တင်ဘာ ၂၈
| consecrated_by = Eugeniusz Baziak
| cardinal = ၁၉၆၇ ဇွန်လ ၂၆
| created_cardinal_by = Paul VI
<!--- Personal details --->| birth_name = Karol Józef Wojtyła
| birth_date = {{Birth date|1920|5|18|df=yes}}
| birth_place = Wadowice, Second Polish Republic
| death_date = {{death date and age|2005|4|2|1920|5|18|df=yes}}
| death_place = ပုပ်ရဟန်းမင်းနန်းတော်၊ ဗာတီကန်စီးတီး
| nationality = ပိုလန်
| religion = [[ကက်သလစ် အသင်းတော်| ကက်သလစ်]]
| motto = {{lang|la|[[Totus Tuus]]}}<br/>(Totally yours)
| signature = Signature of John Paul II.svg
| coat_of_arms = Coat of arms of Ioannes Paulus II.svg
| feast_day = အောက်တိုဘာ ၂၂
| venerated = ကသလစ်အသင်းတော်
| beatified_date = ၂၀၁၁ မေ ၁
| beatified_place = စိန့်ပီတာရင်ပြင်၊ ဗာတီကန်စီးတီး
| beatified_by = Benedict XVI
| canonized_date = ၂၀၁၄ ဧပြီ ၂၇
| canonized_place = စိန့်ပီတာရင်ပြင်၊ ဗာတီကန်စီးတီး
| canonized_by = Pope Francis
| attributes = {{unbulleted list|Papal ferula|Papal vestments}}
| patronage = {{unbulleted list|Poland|Archdiocese of Kraków|World Youth Day (co-Patron)|World Meeting of Families 2015 (co-patron)|Young Catholics|Families<ref>{{cite web |url=http://www.microsofttranslator.com/bv.aspx?from=pl&to=en&a=http%3A%2F%2Fkanonizacja.niedziela.pl%2Fartykul%2F229%2FJan-Pawel-II-patronem-rodzin |title=St. John Paul II, the patron saint of families |date=27 April 2014 |access-date=2 May 2014 |archive-date=25 December 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181225072747/http://www.microsofttranslator.com/bv.aspx?from=pl&to=en&a=http%3A%2F%2Fkanonizacja.niedziela.pl%2Fartykul%2F229%2FJan-Pawel-II-patronem-rodzin%20 }}</ref>|Świdnica<ref>{{cite web |url=http://www.microsofttranslator.com/bv.aspx?from=pl&to=en&a=http%3A%2F%2Fum.swidnica.pl%2Fpages%2Fposts%2Fjan-pawel-ii-ogloszony-patronem-swidnicy-323.php |title=John Paul II proclaimed the patron saint of Świdnica |date=9 May 2012 |access-date=2 May 2014 |archive-date=25 December 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181225072750/http://www.microsofttranslator.com/bv.aspx?from=pl&to=en&a=http%3A%2F%2Fum.swidnica.pl%2Fpages%2Fposts%2Fjan-pawel-ii-ogloszony-patronem-swidnicy-323.php%20 }}</ref>|Trecastelli<ref>{{cite web|url=http://www.centropagina.it/senigallia/trecastelli-celebra-suo-patrono-ricordando-giovanni-paolo-ii/|title=Trecastelli celebra il suo patron ricordando Giovanni Paolo II|date=21 October 2017|publisher=Centro Pagina|access-date=31 March 2018}}</ref>|Borgo Mantovano<ref>{{cite web|url=https://www.tuttitalia.it/lombardia/91-borgo-mantovano/|title=Comune di Borgo Mantovano (MN)|publisher=Tuttitalia|access-date=31 March 2018}}</ref>|Rivignano Teor<ref>{{cite web|url=http://messaggeroveneto.gelocal.it/udine/cronaca/2015/04/11/news/il-santo-patrono-del-nuovo-comune-e-giovanni-paolo-ii-1.11219806|title=Il santo patrono del nuovo commune è Giovanni Paolo II|publisher=Messaggero Veneto|date=11 April 2015|access-date=31 March 2018}}</ref>}}
Paradahan, Tanza, Cavite<ref>{{cite web|url=https://www.philmass.com/Asia/Philippines/Cavite/Tanza/Roman-Catholic-Churches/St.-John-Paul-II-Parish/mass-schedule.html|title= Mass Schedule for St. John Paul II Parish|date=3 February 2020|access-date=3 February 2020}}(Major Patron)|Paradahan, Tanza, Cavite</ref>
|honorific prefix=သူတော်စင် ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီး}}
{{Infobox popestyles
| image = Coat of arms of Ioannes Paulus II.svg
| image_size =
| dipstyle = His Holiness
| offstyle = Your Holiness
| relstyle =
| deathstyle = သူတော်စင်
}}
'''ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီး ဒုတိယမြောက် ဂျွန်ပေါလ်''' ({{lang-en|'''Pope John Paul II'''}}; {{lang-la|Ioannes Paulus II}}; {{lang-it|Giovanni Paolo II}}; {{lang-pl|Jan Paweł II}}) သည် ကသလစ်အသင်းတော် (ဂိုဏ်း) ၏ ခေါင်းဆာင်တစ်ပါးနှင့် [[ဗာတီကန်စီးတီး]]၏ ဦးသျှောင်ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ပါးအဖြစ် ၁၉၇၈ မှ ကွယ်လွန်သောနှစ် ၂၀၀၅ အထိ ဆောင်ရွက်ခဲ့သူတစ်ဦးဖြစ်သည်။ ငယ်အမည်မှာ '''ကာရော ယူးဇက်ဗ် ဗောရ်တီဝ''' (Karol Józef Wojtyła) ဖြစ်သည်။ ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီးအဖြစ် ၁၉၇၈ ဒုတိယအကြိမ် ပုပ်ရဟန်းမင်းရေးရာ ဆွေးနွေးမှုညီလာခံပွဲမှ ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ ယခင် ပုပ်ရဟန်းမင်း ဆဋ္ဌမမြောက် ပေါလ် ကွယ်လွန်ခဲ့၍ ၎င်းနေရာကိုဆက်ခံရန် ပထမမြောက် ဂျွန်ပေါလ်ကို ၁၉၇၈ ဩဂုတ်လတွင် ရွေးချယ်ခဲ့ရာ ပထမမြောက် ဂျွန်ပေါလ်သည် (၃၃) ရက်သာ ပုပ်ရဟန်းမင်းအဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့ပြီး ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် ၁၉၇၈ တွင် ဒုတိယမြောက် ကာဒီနယ်ရဟန်းများ ညီလာခံပြု၍ ရွေးချယ်ခဲ့ရာ ဒုတိယမြောက် ဂျွန်ပေါလ်ကို ပုပ်ရဟန်းမင်းအဖြစ် တင်မြှောက်နိုင်ခဲ့ပေသည်။ ကာဒီနယ် (Cardinal) ဆိုသည်မှာ ရိုမန်ကသလစ်ဂိုဏ်း၏ ထိပ်ပိုင်းခေါင်းဆောင် အထူးသိက္ခာတော်ရ ဆရာတော်များဖြစ်ကြသည်။ ကာဒီနယ် ဗောရ်တီဝကို ဆွေးနွေးမှုညီလာခံ၏ တတိယမြောက်နေ့တွင် ခန့်အပ်နိုင်ခဲ့ကြ၍ ယခင်ရဟန်းမင်းကို ဂုဏ်ပြုသောအားဖြင့် ဂျွန်ပေါလ်ဟူသော အမည်နာမကို ရွေးချယ်ပေးခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite web|title=John Paul the Great Catholic University|url=http://www.jpcatholic.com|access-date=28 January 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120122052707/http://www.jpcatholic.com/|archive-date=22 January 2012|url-status=dead}}</ref><ref name="Evert">{{cite book |last=Evert |first=Jason |title=Saint John Paul the Great: His Five Loves |date=2014 |publisher=Ignatius Press |url=http://www.ignatius.com/Mobile/Products/SJPG-H/saint-john-paul-the-great.aspx |access-date=6 May 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140412194740/http://www.ignatius.com/Mobile/Products/SJPG-H/Saint-John-Paul-the-Great.aspx |archive-date=12 April 2014 |url-status=dead }}</ref> ဒုတိယမြောက် ဂျွန်ပေါလ်ကို ၎င်း၏ဇာတိ ပိုလန်နှင့် ဥရောပ၏အခြားသောနေရာများတွင် ကွန်မြူနစ်အုပ်စိုးမှုစနစ် ကျဆုံးစေရန် ကူညီခဲ့သူအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုကြသည်။<ref>Lenczowski, John. "Public Diplomacy and the Lessons of the Soviet Collapse", 2002</ref>
ဒုတိယမြောက် ဂျွန်ပေါလ်သည် ကသလစ်အသင်းတော်ကို ရဟူဒီ (ဂျူး) ဘာသာ၊ အစ္စလာမ်ဘာသာ၊ အရှေ့ပိုင်း ရှေးရိုးစွဲအသင်းတော်များနှင့် ဆက်ဆံရေးကောင်းမွန်စေရန် သိသိသာသာ ကြိုးပမ်းခဲ့ကာ ရှင်သန်နေထိုင်မှုဘဝအခွင့်အရေး၊ သန္ဓေတားခြင်း၊ ရဟန်းမ ပြုပေးခြင်းနှင့် မေထုန်မှီဝဲမှုကင်းရှင်းသည့် ရဟန်း စသည့်တို့အပေါ် အသင်းတော်၏အဆုံးအမများကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ခဲ့သည်။ "ဒုတိယမြောက် ဗာတီကန် ခရစ်ယာန်အသင်းတော်များညီညွတ်ရေးအဖွဲ့" (Second Vatican Council) ကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးများကို ထောက်ခံခဲ့သော်လည်း ဂျွန်ပေါလ်ကို ယေဘုယျအားဖြင့် ရှေးရိုးစွဲဝါဒီဟူ၍ အနက်ယူကာ သတ်မှတ်ရှုမြင်ကြသည်။<ref>{{Cite news |url= https://www.cbsnews.com/news/john-pauls-conservative-legacy/|title=John Paul's Conservative Legacy|work = CBS News|date = 3 April 2005|language= en}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.beliefnet.com/faiths/2000/02/the-riddle-of-john-paul-ii.aspx|title=The Riddle of John Paul II|website= www.beliefnet.com |language=en|access-date=18 May 2018}}</ref> သမိုင်းတွင် ခရီးသွားလာမှုအများဆုံးသော ခေါင်းဆောင်များထဲက တစ်ဦးဖြစ်၍ နိုင်ငံပေါင်း (၁၂၉) နိုင်ငံအထိ ပုပ်ရဟန်းမင်းဘဝဖြင့် သွားလာခဲ့သည်။ ၎င်း၏ အလေးထားဆောင်ရွက်မှုတစ်ခုအဖြစ် "လူသားအားလုံးသည် မြင့်မြတ်၏" (universal call to holiness) ဟူဆိုသော လုပ်ငန်းအစိတ်အပိုင်းအဖြစ် ကွယ်လွန်သူပေါင်း (၁,၃၄၀) ကို သူတော်သူမြတ်အဖြစ် ဂုဏ်ပြုချီးမြှင့်ခဲ့သည် (beatification) ။<ref>{{cite web|url = https://www.vatican.va/news_services/liturgy/saints/ns_lit_doc_list_blesseds-jp-ii_en.html |title = BEATIFICATIONS BY POPE JOHN PAUL II, 1979–2000|website = OFFICE OF PAPAL LITURGICAL CELEBRATIONS}}</ref> ထို့အပြင် ကွယ်လွန်သူပေါင်း ၄၈၃ ဦးကို သူတော်စင် (canonised as saint) အဖြစ် ဂုဏ်ပြုချီးမြှောက်ခဲ့သည်။ ဤပမာဏသည် ၎င်းမတိုင်မီ ငါးရာစုကြာကြာ ထမ်းဆောင်ခဲ့ကြသော ပုပ်ရဟန်းမင်းများ၏ လုပ်ဆောင်မှုထက် ပို၍များပြားသည်။ ၎င်းကွယ်လွန်ချိန်တွင် အသင်းတော်၏ ကာဒီနယ်ရဟန်းအများစုကို ခန့်အပ်ခြင်း၊ ကမ္ဘာအနှံ့ရှိ နယ်မြေကို တာဝန်ယူသော ဘုန်းတော်ကြီးများ (bishop) များကို ခန့်အပ်ခြင်း (သို့) ပူးတွဲခန့်အပ်ခြင်း၊ ဘာသာရေးအခမ်းအနားဆောင်ရွက်ရန် ရဟန်းပြုပေးခြင်း (priest) စသည့်ကိစ္စရပ်များစွာ လုပ်ဆောင်ပြီးဖြစ်လေသည်။<ref>{{Catholic-hierarchy|bishop|bwojtyla|Pope John Paul II (St. Karol Józef Wojtyła)|31 October 2014}}</ref>
ပုပ်ရဟန်းမင်း နဝမမြောက် ပီးယာ့စ် (Pope Pius IX]) ပြီးနောက် ခေတ်သစ်သမိုင်းတွင် သက်တမ်းအရှည်ကြာဆုံးသော ပုပ်ရဟန်းမင်းဖြစ်သည်။ ပိုလန်တွင် မွေးဖွားခဲ့သော ဒုတိယမြောက် ဂျွန်ပေါလ်သည် ၁၆ ရာစုမှ ပုပ်ရဟန်းမင်း အာဒရီယန် (Pope Adrian VI) မှစ၍ အီတလီလူမျိုးမဟုတ်သည့် ပထမဆုံးပုပ်ရဟန်းမင်းဖြစ်သည်။ ၎င်းကွယ်လွန်အပြီး တစ်လကြာသောအခါ ဂျွန်ပေါလ်ကို သူတော်စင်အဖြစ် ချီးမြှောက်ရန်အကြောင်းဖြစ်ခဲ့ပြီး ရိုးရာစဉ်ဆက်အရ ငါးနှစ်ခန့်စောင့်ဆိုင်းခဲ့ကြသည်။ ၂၀၀၉ ဒီဇင်ဘာ ၁၉ တွင် နောက်ဆက်ခံသူ ပုပ်ရဟန်းမင်း ဘက်နစ်ဒစ် (Benedict XVI) က ဂျွန်ပေါလ်ကို အလွန်မွန်မြတ်သူ (venerable) အဖြစ် ကြေညာခဲ့ကာ ၂၀၁၁ မေ ၁ (Divine Mercy Sunday : မြင့်မြတ်သော မဟာဂရုဏာ တနင်္ဂနွေ)တွင် သူတော်သူမြတ် (သီလစင်ကြယ်သူ) အဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ ထိုသို့သတ်မှတ်ရာတွင် "သူတော်စင်ဆိုင်ရာ အကြောင်းတရားများ အကဲဖြတ်ကော်မတီ" (Congregation for the Causes of Saints) က ထည့်သွင်းစဉ်းစားအကဲဖြတ်သည့် ဖြစ်ရပ်များရှိသည်။ ပထမအံ့ဖွယ်ဖြစ်ရပ်သည် ပြင်သစ်ရဟန်းမတစ်ဦးကို ပါကင်ဆန်ရောဂါမှ ပျောက်ကင်းစေရန် ဆုတောင်းမှုပြု၍ ကုသခြင်း၊ ဒုတိယဖြစ်ရပ်ကို ၂၀၁၃ ဇူလိုင် ၂ တွင် သက်သေထူနိုင်၍ နှစ်ရက်ကြာသောအခါ ပုပ်ရဟန်းမင်း ဖရန့်စစ်က အတည်ပြုပေးကာ ၂၀၁၄ ဧပြီ ၂၇ တွင် ပုပ်ရဟန်းမင်း ဂျွန် (၂၃ ဦးမြောက်) နှင့်အတူ သူတော်စင် (saint) အဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့ကြသည်။<ref name="BBC 2013">{{cite news |title=Report: Pope Francis Says John Paul II to Be Canonized April 27 |date=3 September 2013 |url=http://www.ncregister.com/daily-news/report-pope-francis-says-john-paul-ii-to-be-canonized-april-27/ |work=National Catholic Register |access-date=6 September 2013 |accessdate=15 January 2021 |archivedate=5 November 2013 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131105220855/http://www.ncregister.com/daily-news/report-pope-francis-says-john-paul-ii-to-be-canonized-april-27/ }}</ref> ၂၀၁၄ စက်တင်ဘာတွင် ဤသူတော်စင်ပုပ်ရဟန်းမင်းနှစ်ပါးအတွက် "ကမ္ဘာ့အနှံ့ ရိုမန်ရိုးရာ အထွေထွေပြက္ခဒိန်" (General Roman Calendar) တွင် အမှတ်တရနေ့ရက် (optional) အဖြစ် ထည့်သွင်းခဲ့သည်။<ref>{{cite news |author=Carol Glatz |url=http://www.catholicnews.com/data/stories/cns/1403773.htm |archive-url=http://webarchive.loc.gov/all/20150108222851/http://www.catholicnews.com/data/stories/cns/1403773.htm |url-status=dead |archive-date=8 January 2015 |title=Feast days of Sts. John Paul II, John XXIII added to universal calendar |date=11 September 2011 |publisher=[[Catholic News Service]] |access-date=22 October 2014 |accessdate=15 January 2021 |archivedate=8 January 2015 |archiveurl=http://webarchive.loc.gov/all/20150108222851/http://www.catholicnews.com/data/stories/cns/1403773.htm }}</ref> ရိုးရာအရ သူတော်စင်နေ့များသည် ကွယ်လွန်သည့်နေ့နှစ်ပတ်လည်များတွင် ကျင်းပလေ့ရှိသော်လည်း ဒုတိယမြောက် ဂျွန်ပေါလ် (အောက်တိုဘာ ၂၂) ပုပ်ရဟန်းမင်းအဖြစ် အခမ်းနားကျင်းပသည့်နေ့ကိုသာ ရွေးချယ်ပြုလုပ်ကြသည်။<ref>{{cite news |title=Vatican declares Popes John Paul II and John XXIII saints |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-27172118 |work=BBC News |date=27 April 2014 |access-date=27 April 2014}}</ref><ref>{{cite news |title=Hundreds flock to US shrine to celebrate first feast of St John Paul II |url=http://www.catholicnewsagency.com/news/hundreds-flock-to-us-shrine-to-celebrate-first-feast-of-st-john-paul-ii-11643/ |publisher=[[Catholic News Agency]] |date=22 October 2014 |access-date=27 December 2014}}</ref> ကွယ်လွန်ပြီးနောက် အချို့ကသလစ်ဘာသာဝင်များက "ကြီးကျယ်သော သူတော်စင် ဂျွန်ပေါလ်" (St. John Paul the Great) ဟူ၍ သတ်မှတ်ကြသော်လည်း ဤသည်မှာ တရားဝင်အသိမှတ်ပြု ဘွဲ့ထူးမဟုတ်ပေ။ <ref>{{cite web|url=http://www.jpcatholic.com/about/about.php|title=John Paul the Great Catholic University|access-date=13 February 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160205184931/http://www.jpcatholic.com/about/about.php|archive-date=5 February 2016|url-status=dead|accessdate=15 January 2021|archivedate=25 December 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20181225072753/https://jpcatholic.edu/about/about.php}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.jpthegreat.org/about-us/our-history/|title=Our History|access-date=20 October 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20141020215633/http://www.jpthegreat.org/about-us/our-history/|archive-date=20 October 2014|url-status=dead|accessdate=15 January 2021|archivedate=25 December 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20181225072748/http://www.jpthegreat.org/about-us/our-history/}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.jpgacademy.org/index.cfm?active=1|title=John Paul the Great Academy – Lafayette, LA|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20160303223851/http://www.jpgacademy.org/index.cfm?active=1|archive-date=3 March 2016|accessdate=15 January 2021|archivedate=3 March 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160303223851/http://www.jpgacademy.org/index.cfm?active=1}}</ref><ref>{{cite web|url=https://muse.jhu.edu/article/719185|title=Two Cheers for Democracy from St. John Paul the Great: Rhonheimer, Kraynak, and the Unfinished Agenda of Dignitatis Humanae|first1=Gregory|last1=Beabout|first2=Daniel|last2=Carter|access-date=23 February 2020}}</ref>
==ကိုးကား==
{{reflist}}
{{lifetime|၁၉၂၀|၂၀၀၅}}
[[ကဏ္ဍ:ပုပ်ရဟန်းမင်းများ]]
dfich4ljdyqvwqzbbe9xtz2030ijb1v
ရှေးဟောင်းမြန်မာဘာသာစကား
0
202591
877005
779826
2025-06-08T13:19:46Z
Morgan Of Mandalay
130985
/* ဝေါဟာရ */ စာလုံးပေါင်း ပြင်ခဲ့သည်
877005
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language
| name = ရှေးဟောင်းမြန်မာဘာသာစကား
| region = [[ပုဂံပြည်]]
| era = ၁၂ ရာစုမှ ၁၆ ရာစုအထိ
| image = Myazedi-Inscription-Burmese-cropped.png
| imagecaption = [[မြစေတီကျောက်စာ]]
| familycolor = တရုတ်-တိဗက်နွယ်
| fam2 = ([[တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|တိဗက်-ဗမာနွယ်]])
| fam3 = [[လိုလို-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|လိုလို-ဗမာနွယ်]]
| fam4 = [[ဗမာနွယ်ဘာသာစကားများ|ဗမာအနွယ်]]
| script = [[မြန်မာအက္ခရာ]]
| iso3 = obr
| linglist = obr
| glotto = oldb1235
| glottorefname = Old Burmese
}}
[[File:Nataung Thakin inscription.png|thumb|200 px|ရှေးမြန်မာကျောက်စာကို ယခုအက္ခရာပုံစံဖြင့် ရေသားထားပုံ]]
'''ရှေးဟောင်းမြန်မာဘာသာစကား'''သည် [[မြန်မာဘာသာစကား]]စတင်ပေါ်ပေါက်ရာ ပုဂံခေတ်၌ပြောဆိုခဲ့ကြသော ဘာသာစကားဖြစ်၍ မြန်မာဘာသာ၏ အစောဆုံးသောပုံစံလည်းဖြစ်သည်။ ထိုဘာသာစကား၏ကာလမှာ ၁၂ ရာစုမှ ၁၆ ရာစုအထိဖြစ်ပြီး ၁၆ ရာစုတွင် [[ခေတ်လယ်မြန်မာဘာသာစကား]]သို့ ပြောင်းလဲလာခဲ့သည်။ ရှေးဟောင်းမြန်မာဘာသာစကားကို ပုဂံခေတ်ကျောက်စာများတွင် လေ့လာနိုင်သည်။<ref name="herbert">{{cite book|last=Herbert|first=Patricia|author2=Anthony Crothers Milner|title=South-East Asia: Languages and Literatures: a Select Guide|url=https://archive.org/details/southeastasialan0000unse|publisher=University of Hawaii Press|year=1989|pages=[https://archive.org/details/southeastasialan0000unse/page/5 5]|isbn=9780824812676}}</ref> သဒ္ဒါနှင့်ဝေါဟာရတို့မှာ ခေတ်သစ်မြန်မာစာနှင့် ကွာခြားမှုရှိသော်လည်း အခြားစကားလုံးအသုံးအနှုန်းများမှာ ဆင်တူကြသည်။<ref name="lapolla">{{cite book|last=Wheatley|first=Julian|editor1=Randy J. LaPolla |editor2=Graham Thurgood|title=Sino-Tibetan Languages|chapter=12. Burmese|publisher=Routledge|year=2013|isbn=9781135797171}}</ref>
==ရေးသားမှုပုံစံများ==
ဗျည်းတွဲသင်္ကေတများတွင် လဆွဲဗျည်းတွဲဟူ၍ရှိခဲ့ရာ ကဝဂ်နှင့်ပဝဂ်ဗျည်းများတွင် အသုံးပြုခဲ့သည် (သာဓက- က္လ၊ ဖ္လစ်)။ နောက်ပိုင်းတွင် ကဝဂ်ကိုယပင့်အသံဖြင့်လည်းကောင်း ပဝဂ်ကိုရရစ်သံဖြင့်လည်းကောင်း ပြောင်းလဲရေးသားခဲ့သည် (သာဓက- က္လ > ကျ၊ ဖ္လစ် > ဖြစ်)။
ဝစ္စပေါက်နေရာတွင် ဟသတ် (ဟ်) ဖြင့် ရေးသားခဲ့သည် (သာဓက- သာဟ် = သား)။ အောက်မြစ်နေရာတွင် အသတ် (အ်) ဖြင့်သော်လည်းကောင်း "အ"ကိုအောက်၌ ဆင့်၍သော်လည်းကောင်း ရေးသားခဲ့သည် (သာဓက- ပေအ် = ပေ့၊ နှင္အ် = နှင့်)။ "ဧ"သရကို လုံးကြီးတင်ယပက်လက်သတ်ဖြင့်ရေးသည် (ပိယ် = ပေ၊ ပေး)။ သဝေထိုးဝဆွဲကို တစ်ချောင်းငင်ယပက်လက်သတ်ဖြင့်ရေးသည် (ငုယ် = ငွေ)။
"အို"ကိုမူ သရအဖြစ်မသတ်မှတ်ထားခဲ့သောကြောင့် ဝသတ် ဖြင့်ရေးသားခဲ့သည် (ထိုဝ် = ထို)။ ထို့အပြင် "အော်"သရမရှိခဲ့သောကြောင့် ဝသတ်ဖြင့်ရေးသားခဲ့သည် (ရခ္လေသဝ် = ရချေသော်)။ ၁၂ ရာစုနောက်ပိုင်းတွင် "အော်"သရကို ရှေ့ထိုးအဖြစ်ရေးခဲ့သည် (စိယ်တိတ် = စေတီတော်)။
==သဒ္ဒါ==
ရှေးခေတ်မြန်မာစကားတွင် ပုဂ္ဂလနာမ်စားများရေးသားပုံမှာ "ငါ" ကို "ငာ"၊ "ငါတို့" ကို "အတိုဝ္အ်"၊ "သူ" ကို "အယင်" ဟူ၍ ရေးသားခဲ့ကြသည်။<ref name="bradley-david">{{cite journal|last=Bradley|first=David|date=Spring 1993|title=Pronouns in Burmese-Lolo|journal=Linguistics of the Tibeto-Burman Area|publisher=La Trobe University|location=Melbourne|volume=16|issue=1|url=http://sealang.net/sala/archives/pdf4/bradley1993pronouns.pdf}}</ref>
မြန်မာစကားစတင်ပေါ်ပေါက်သည့်အချိန်မှာပင် "၏"၊ "၍"၊ "၌" တို့ကို အသုံးပြုထားသည်ကို တွေ့ရှိရသည်။<ref name="gartner">{{cite book|editor=Uta Gärtner, Jens Lorenz|publisher=LIT Verlag Münster|year=1994|series=Tradition and Modernity in Myanmar|pages=366–426|chapter=3|isbn=9783825821869|title=Tradition and Modernity in Myanmar: Proceedings of an International Conference Held in Berlin from May 7th to May 9th, 1993}}</ref> "၏"ကို ထိုခေတ်အခါက "ဧအ်" ဟူ၍ရေးသားခဲ့ရာ စာကြောင်း၏အဆုံးစကားလုံးအဖြစ် သုံးနှုန်းခဲ့သည်။ "၍"ကို "ရုယ္အ်"ဟူ၍ ရေးသားခဲ့ရာ စာကြောင်းနှစ်ကြောင်းဆက်ရာတွင် အသုံးပြုခဲ့သည်။ "၌"ကို "နှိုက်"ဟု ရေးသားပြီး နေရာပြဝိဘတ်အဖြစ် အသုံးပြုခဲ့သည်။
ထို့အပြင်[[ပါဠိဘာသာစကား|ပါဠိဘာသာ]]၏လွှမ်းမိုးမှုကိုလည်းတွေ့ရှိရသည်။ ကြိယာအနက်ကိုငြင်းပယ်ရာတွင် "အ"ပစ္စည်းဖြင့် အသုံးပြုထားသည်။ သာဓကအားဖြင့် [[မြစေတီကျောက်စာ|ရာဇကုမာရ်ကျောက်စာ]]တွင် "မဖူးရစေနှင့်" ကို "အဖူးရစေ" ဟူ၍ရေးသားထားသည်။<ref name="gartner"/> နောက်ပိုင်းတွင်မူ "မ" ကိုသာအသုံးပြုခဲ့ကြသည်။
==ဝေါဟာရ==
အလှူပြုကျောက်စာများတွင် ကျွန်နာမည်များ၏အရှေ့၌ အောက်ပါဝေါဟာရများဖြင့် အထူးပြုပါသည်။<ref name= "NyeinMaung">ရှေးဟောင်းသုတေသနဦးစီးဌာန (၁၉၉၈)။ "နောက်ဆက်တွဲ"။ ငြိမ်းမောင်၊ ဦး (တည်းဖြတ်)။ ရှေးဟောင်းမြန်မာကျောက်စာများ (ပဉ္စမတွဲ)။ ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီးဌာန။</ref>
*နိုဝ္အ်စိုဝ္အ် - နို့စို့သောအရွယ်
*ပုစု - နို့ညှာအရွယ်
*စာတတ် - မိမိလက်ဖြင့်ထမင်စားတတ်သောအရွယ်
*အမှုရ - တောက်တိုမယ်ရခိုင်းရသောအရွယ်
*မြက်ရ - နွားကျောင်းသားအရွယ်
*အိုဝ္အ်ဖုခိ - အိမ်ထောင်မကျသေးသောသူ
*ဤမ်ထောင် - အိမ်ထောင်ကျပြီးသူ
*ဖုတ် - မုဆိုးဖိုဖြစ်သောသူ
*က္မယ် - မုဆိုးမဖြစ်သောသူ
သက္ကရာဇ်အမည်များမှာလည်း ယခုဝေါဟာရနှင့် ကွဲပြားပါသည်။<ref name= "NyeinMaung" />
# ဇေယျ - စိတြ၊ စဲ၊ ဇယ်၊ စယ်၊ စည်၊ ဇည်၊ စေ
# ဝိသာခါ - ပိသျှက်၊ ဗေသာခ၊ ဗိသျှက်၊ ဗိသျှ၊ ပိသျှစ်
# ဇေဋ္ဌ - ဇိဿ၊ ဇိသ၊ စိဿ၊ စိတ္သ၊ စိသျ
# အာသဠီ - အာသန်၊ အာသဋ္ဌ်၊ အာသတ်၊ အာသဒ္ဓ၊ အာသတ်
# သရဝဏ် - သရဝဏ်၊ ဩဝဏ်၊ သရဝန်၊ ဩဝန်၊ ဩွာန်
# ဘဒြ - ဘဿ၊ ဖဿ၊ ဖတ်သ၊ ဘတ်၊ ဘာတ်
# အဿယုဇ္ဇ - အသုက်၊ အာသုတ်၊ အသုစ်၊ အာသိတ်၊ အာသိန်
# ကြတ္တိကာ - ကြာတိုက်၊ ကြတိကာ၊ ကြတိုက်
# မိဂသီ - မိဂ္သီ၊ မြိက္ကသိုဝ်၊ မြိက္ကသို၊ မြိက်သိုလ်၊ မြိုက္ကသိုရ်၊ မြဂသေီရ်
# ဖုသျှ - ဖုဿ၊ ဖုဿ၊ ပုတ်သ၊ ပုတ္သ
# မာခ - မာဃ
# ဘရဂုဏ္ဏီ (ဖဂ္ဂုဏ) - ဘလကိုန်၊ ဖလကိုန်၊ ဖ္လဂိုန်၊ ဖလကုန်၊ ဖြကိုန်၊ ဖြကိုင်
==နမူနာစာသားများ==
[[ကျစွာမင်း]]မိထွေးတော်ကျောက်စာများမှ စာသားအချို့မှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။
<blockquote>က္လစွာမင် ဟ္ရေတောင်တက်ပြီ။ ငါမိကိုဝ်ကာ ငါမသိလိုက်။ ငါမိထုယ်မုယ်ရုယ် ငါကြီဧအ်။ ငါမိထုယ်လျှင်တေ ငါမိဟုရုယ်။ ဤမ်ပ္လုနိယ်ပိယ်၏။ ဤမ်ထောင်ကျွန် လယ်လေ ပိယ်တဝ်မူဧအ်။</blockquote>
ထိုစာသားကို ယခုခေတ်ရေးအသားဖြင့် ပြောင်းရေးကြည့်ပါက အောက်ပါအတိုင်းရသည်။
<blockquote>ကျစွာမင်း ရွှေတောင်တက်ပြီ။ ငါအမိကိုကား ငါမသိလိုက်။ ငါ့မိထွေးမွေး၍ ငါကြီး၏။ ငါ့မိထွေးလျှင်တည်း ငါ့အမိဟူ၍။ အိမ်ပြုနေပေး၏။ အိမ်ထောင်ကျွန်၊ လယ်လည်း ပေးတော်မူ၏။</blockquote>
မြန်မာကျောက်စာများကို ဆရာကြီးဦးငြိမ်းမောင်သည် ကိုယ်တိုင်ဖတ်ရှုခဲ့၍ "ရှေးဟောင်းမြန်မာ ကျောက်စာများ" စာအုပ်များကိုထုတ်ဝေခဲ့သည်။<ref>ဦးငြိမ်းမောင် (၂၀၁၈)။ ရှေးဟောင်းမြန်မာကျောက်စာများ (Ancient Burmese Inscriptions)။ Zenodo http://doi.org/10.5281/zenodo.1202320
</ref> ထို့အပြင်နိုင်ငံခြားသားလေ့လာသူများသည်လည်း ထိုကျောက်စာများကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာသို့အက္ခရာဖလှယ်ခြင်းဖြင့် ရေးသားထုတ်ဝေခဲ့ကြသည်။<ref>U Nyein Maung, Lewis-Wong, Jennifer, Khin Khin Zaw, McCormick, Patrick, & Hill, Nathan. (2020). A Structured Corpus of Old Burmese Stone Inscriptions (Version 1) [Data set]. Zenodo. http://doi.org/10.5281/zenodo.4321314</ref>
==ကိုးကားချက်များ==
{{reflist}}
* "မြန်မာအဘိဓာန်" (ဒုတိယအကြိမ်)၊ ပညာရေးဝန်ကြီးဌာန (မြန်မာစာအဖွဲ့)။ "မြန်မာ့အက္ခရာသမိုင်း"။
{{မြန်မာဘာသာစကား}}
{{မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဘာသာစကားများ}}
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာဘာသာစကား]]
9x2e6b0ppbm8nopp05wyb3juosjgum7
နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ
0
202820
877004
876947
2025-06-08T12:17:08Z
Salai Rungtoi
22844
/* နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ၏ အကြံပေးအဖွဲ့ */
877004
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox executive government
| name = နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ
| border =Central
| image = State seal of Myanmar.svg
| image_size =
| alt = မြန်မာနိုင်ငံတော် အထိမ်းအမှတ်တံဆိပ်
| image2 = <!-- up to | image4 = -->
| image_size2 = <!-- up to | image_size4 = -->
| alt2 = <!-- up to | alt4 = -->
| caption = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံတော်အထိမ်းအမှတ်တံဆိပ်| နိုင်ငံတော်အထိမ်းအမှတ်တံဆိပ် ]]
| date_established = {{Start date|2021|02|02|df=y}}
| date_dissolved = <!-- {{End date|YYYY|MM|DD|df=y}} -->
| state =
| leader_title = [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|ဥက္ကဋ္ဌ]] [[ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး]] [[မင်းအောင်လှိုင်]]
| appointed = အရေးပေါ်အခြေအနေအရ [[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]]
| main_organ =
| ministries =၃၃
| responsible = တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်
| budget = <!-- annual budget of the government -->
| address = <!-- headquarters -->
| url = https://sacoffice.gov.mm/index.php/my/home
|government_name=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ|country=[[မြန်မာနိုင်ငံ| ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံ]]|nativename=State Administration Council|background_color=#006B31}}
{{မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမိုင်းဆိုင်ရာ}}
'''နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ''' ({{lang-en|'''State Administration Council'''}}; အတိုကောက် '''SAC''' သို့မဟုတ် '''နစက'''၊ အရပ်အသုံး: '''အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီ(စကစ)/စစ်အစိုးရ'''{{efn|လွတ်လပ်၍အထင်ကရရှိသော သတင်းမီဒီယာများက "အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီ" ဟူ၍ သုံးနှုန်းကြသည်။<ref>[https://burmese.voanews.com/a/myanmar-politics-nca-ppst/5786011.html အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီနဲ့ နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးမှုများ အပစ်ရပ်အဖွဲ့တွေ ရပ်ဆိုင်း]</ref><ref>[https://burma.irrawaddy.com/news/2021/02/18/238280.html အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီက လူ ၅၀၀ နီးပါး ဖမ်းဆီးချုပ်နှောင်ထား]</ref><ref>[https://www.bbc.com/burmese/live/burma-56140135 အာဏာသိမ်းစစ်အစိုးရလို့သုံးရင် မီဒီယာ ထုတ်ဝေခွင့်ပိတ်မယ်လို့ စစ်ကောင်စီပြော]</ref><ref>[https://burmese.dvb.no/archives/443045 အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီတွင် ပါသည့် အရပ်သားများ အမြန်နုတ်ထွက်ရန် ၈၈ ငြိမ်း/ပွင့် သတိပေး]</ref><ref>[https://voiceofmyanmarnews.com/news/2021/02/18/အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီကို/ အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီကိုအလိုမရှိကြောင်း လားရှိုးမှာ လူအင်အားသောင်းချီ ထိုင်သပိတ်ပြုလုပ်ဆန္ဒပြ]</ref>}}) သည် တပ်မတော်၏ [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|စစ်အာဏာသိမ်းမှု]]ဖြစ်ပွားပြီး တစ်ရက်အကြာ ၂၀၂၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂ တွင် အသစ်ဖွဲ့စည်းလိုက်သော နိုင်ငံတော်အုပ်ချုပ်ရေးဆိုင်ရာ အမြင့်ဆုံးအဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည်။
== သမိုင်းကြောင်း ==
=== ကောင်စီ ဖွဲ့စည်းခြင်း ===
၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ အခန်း (၁၁)၊ ပုဒ်မ ၄၁၉ အရ ဤကောင်စီကိုဖွဲ့စည်းသည်ဟု တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံး [[s:တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံး_အမိန့်အမှတ်_၉/၂၀၂၁|အမိန့်အမှတ် ၉/၂၀၂၁]] အားဖြင့် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref name="times">{{Cite news|url=https://www.mmtimes.com/news/myanmar-military-announces-new-state-administrative-council.html|title=Myanmar military announces new State Administrative Council|last=|first=|date=2 February 2021|work=Myanmar Times|language=English|accessdate=8 February 2021|archivedate=3 February 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210203131316/https://www.mmtimes.com/news/myanmar-military-announces-new-state-administrative-council.html}}</ref> ထိုအဖွဲ့တွင် [[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]] ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး[[မင်းအောင်လှိုင်]]က ဦးဆောင်သည်။<ref>{{cite web |title=မြန်မာအာဏာသိမ်း- နိုင်ငံတော် စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီကို ဖွဲ့စည်း - ဘီဘီစီ မြန်မာ {{!}} အထူးသတင်း {{!}} နောက်ဆုံးရ သတင်း {{!}} နောက်ဆုံးရခေါင်းစဉ် သတင်း {{!}}မြန်မာသတင်း |url=https://www.bbc.com/burmese/live/burma-55882493 |website=BBC News မြန်မာ |publisher=BBC News မြန်မာ |access-date=၂ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁}}</ref><ref>{{cite web|title=ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံး အမိန့်အမှတ်(၉/၂၀၂၁) ၁၃၈၂ ခုနှစ်၊ ပြာသိုလပြည့်ကျော် ၆ ရက် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂ ရက်|url=http://www.dsinfo.org/node/957|website=|access-date=|language=|date=2 February 2021|accessdate=2 February 2021|archivedate=3 February 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210203131316/http://dsinfo.org/node/957}}</ref>
ဤကောင်စီကို ဖေဖော်ဝါရီ ၂ တွင် စစ်ဘက်မှ (၈) ဦးနှင့် အရပ်ဘက်မှ (၃) ဦး၊ စုစုပေါင်း (၁၁) ဦးဖြင့် စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref name="times" /> သို့သော် ဤကောင်စီကို ထပ်မံတိုးချဲ့ဖွဲ့စည်းခဲ့ရာ ဖေဖော်ဝါရီ ၄ တွင် အရပ်သားငါးဦး ပါဝင်လာခဲ့သည်။ ထိုအချိန်ကပါဝင်သောသူများမှာ စစ်ဘက်မှ (၈) ဦးနှင့် အရပ်ဘက်မှ (၈) ဦးဖြင့် စုစုပေါင်း (၁၆) ဦးဖြစ်သည်။<ref>{{Cite news |url=https://7day.news/303151 |title=နိုင်ငံတော် စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီအဖွဲ့ဝင် ငါးဦးကို တိုးချဲ့ခန့်အပ်၊ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးသုံးဦး ထပ်မံတာဝန်ပေး |last= |first= |date=၄ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ |work=7 Days News |accessdate=8 February 2021 |archivedate=14 February 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210214010645/https://7day.news/303151 }}</ref>
=== ကောင်စီ၏ စီမံခန့်ခွဲရေးကော်မီတီ ဖွဲ့စည်းခြင်း ===
၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၉ ရက်တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ [[s:နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ_အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ်_၉/၂၀၂၁|အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် (၉/၂၀၂၁)]] အရ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၊ စီမံခန့်ခွဲရေးကော်မတီကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။
ဤကော်မတီကို အဖွဲ့ဝင် ၂၅ ဦးဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားပြီး၊ ၎င်းသည် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ ပထမဆုံးသော အုပ်ချုပ်ရေးဆိုင်ရာ ယန္တရားအဖွဲ့တစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။
{| class="wikitable"
|(၁)
|ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်
တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်
|ဥက္ကဋ္ဌ
|-
|(၂)
|ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး စိုးဝင်း
ဒုတိယတပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်
|ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ
|-
|(၃)
|ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မြထွန်းဦး
ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၄)
|ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး စိုးထွဋ်
ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာနနှင့် ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့ရုံးဝန်ကြီးဌာန
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၅)
|ဦးဝဏ္ဏမောင်လွင်
နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၆)
|ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ထွန်းထွန်းနောင်
နယ်စပ်ရေးရာဝန်ကြီးဌာန
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၇)
|ဦးဝင်းရှိန်
စီမံကိန်း၊ ဘဏ္ဍာရေးနှင့် စက်မှုဝန်ကြီးဌာန
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၈)
|ဦးအောင်နိုင်ဦး
ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် နိုင်ငံခြားစီးပွားဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၉)
|ဦးကိုကိုလှိုင်
အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးဝန်ကြီးဌာန
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၁၀)
|ဦးချစ်နိုင်
ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၁၁)
|ဦးကိုကို
သာသနာရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီးဌာန
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၁၂)
|ဦးတင်ထွဋ်ဦး
စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနှင့် ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာန
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၁၃)
|ဗိုလ်ချုပ်ကြီး တင်အောင်စန်း
ပို့ဆောင်ရေးနှင့် ဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၁၄)
|ဦးခင်မောင်ရီ
သယံဇာတနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးဝန်ကြီးဌာန
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၁၅)
|ဦးအောင်သန်းဦး
လျှပ်စစ်နှင့် စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာန
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၁၆)
|ဦးမြင့်ကြိုင်
အလုပ်သမား၊ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အားဝန်ကြီးဌာန
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၁၇)
|ဒေါက်တာပွင့်ဆန်း
စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၁၈)
|ဒေါက်တာညွန့်ဖေ
ပညာရေးဝန်ကြီးဌာန
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၁၉)
|ဒေါက်တာသက်ခိုင်ဝင်း
ကျန်းမာရေးနှင့် အားကစားဝန်ကြီးဌာန
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၂၀)
|ဦးရွှေလေး
ဆောက်လုပ်ရေးဝန်ကြီးဌာန
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၂၁)
|ဒေါက်တာသက်သက်ခိုင်
လူမှုဝန်ထမ်း၊ ကယ်ဆယ်ရေးနှင့် ပြန်လည်နေရာချထားရေးဝန်ကြီးဌာန
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၂၂)
|ဦးမောင်မောင်အုန်း
ဟိုတယ်နှင့် ခရီးသွားလာရေးဝန်ကြီးဌာန
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၂၃)
|ဦးစောထွန်းအောင်မြင့်
တိုင်းရင်းသားလူမျိုးများရေးရာဝန်ကြီးဌာန
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၂၄)
|ဒေါက်တာဒေါ်သီတာဦး
ပြည်ထောင်စုရှေ့နေချုပ်
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၂၅)
|အမြဲတမ်းအတွင်းဝန်
နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီအုပ်ချုပ်မှုရုံး
|အတွင်းရေးမှူး
|}
=== အိမ်စောင့်အစိုးရ ဖွဲ့စည်းခြင်း ===
{{Main article|အိမ်စောင့်အစိုးရ (၂၀၂၁)}}
၂၀၂၁ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၁ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ စီမံခန့်ခွဲရေးကော်မတီကို နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ [[s:နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ_အမိန့်အမှတ်_၁၅၂/၂၀၂၁|အမိန့်အမှတ် ၁၅၂ / ၂၀၂၁]] အားဖြင့် "ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော် [[အိမ်စောင့်အစိုးရ (၂၀၂၁)|အိမ်စောင့်အစိုးရ]]" ဟူ၍ ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းပြီးနောက် [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|ကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ]]နှင့်အတူ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ရာထူးကို ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |url=http://www.xinhuanet.com/english/asiapacific/2021-08/01/c_1310100662.htm |title=Myanmar forms caretaker government: State Administration Council |accessdate=1 August 2021 |archivedate=19 February 2023 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20230219074722/http://www.xinhuanet.com/english/asiapacific/2021-08/01/c_1310100662.htm }}</ref>
(က) နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်၊ ဥက္ကဋ္ဌ၊ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၊
( ခ ) ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်၊ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ၊ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၊
( ဂ ) ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးများ၊
(ဃ) ပြည်ထောင်စုရှေ့နေချုပ်၊
( င ) အမြဲတမ်းအတွင်းဝန်၊ အိမ်စောင့်အစိုးရအဖွဲ့ရုံး။
=== ပြည်ထောင်စုအစိုးရ ဖွဲ့စည်းခြင်း ===
၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ [[s:နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ_အမိန့်အမှတ်_၁၈၀/၂၀၂၁|အမိန့်အမှတ် (၁၈၀/၂၀၂၁)]] ဖြင့် "အိမ်စောင့်အစိုးရအဖွဲ့ရုံး" နာမည်ကို "ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့ရုံး" အဖြစ် ပြင်ဆင်သတ်မှတ်သည်။
== ကောင်စီအဖွဲ့ဝင်များ ==
၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ (၃၁) ရက်နေ့မှစ၍ အမိန့်အမှတ် ၇/၂၀၂၅ အားဖြင့် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဝင်များမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။
{| class="wikitable"
!'''စဉ်'''
!'''အမည်'''
!'''ရာထူး'''
!'''အဖွဲ့'''
|-
|၁
|ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး [[မင်းအောင်လှိုင်]]
|ဥက္ကဋ္ဌ
|rowspan=9|တပ်မတော်
|-
|၂
|ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး [[စိုးဝင်း (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|စိုးဝင်း]]
|ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ
|-
|၃
|ဗိုလ်ချုပ်ကြီး[[အောင်လင်းဒွေး]]
|အတွင်းရေးမှူး
|-
|၄
|ဗိုလ်ချုပ်ကြီး[[ရဲဝင်းဦး]]
|တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး
|-
|၅
|ဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[မြထွန်းဦး]]
| rowspan="12" |အဖွဲ့ဝင်
|-
|၆
|ဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[တင်အောင်စန်း]]
|-
|၇
|ဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[မောင်မောင်အေး]]
|-
|၈
|ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[ရာပြည့် (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ရာပြည့်]]<ref>{{Cite web|url=http://www.mdn.gov.mm/newspaper/public/|title=မြန်မာ့အလင်းသတင်းစာ (၉.၂.၂၀၂၂)}}</ref>
|-
|၉
|ဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[ညိုစော]]
|-
|၁၀
|ဦး[[ဝဏ္ဏမောင်လွင်]]
|ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီ
|-
|၁၁
|[[ဒွဲဘူ|ဒေါ်ဒွဲဘူ]]
|
|-
|၁၂
|[[ပိုးရယ်အောင်သိန်း]]
|
|-
|၁၃
|[[မန်းငြိမ်းမောင်|ဖဒိုမန်းငြိမ်းမောင်]]
|[[ကရင်ပြည်သူ့ပါတီ]]
|-
|၁၄
|[[မှုထန်|ဒေါက်တာမှုထန်]]
|ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီ
|-
|၁၅
|ဒေါက်တာ [[ဘရွှေ]]
|ပြင်ပ
|-
|၁၆
|[[ခွန်စံလွင်]]
|[[ပအိုဝ်း အမျိုးသား အဖွဲ့ချုပ်|ပအိုဝ်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်]]
|}
===ယခင်အဖွဲ့ဝင်များ (ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ - ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၅)===
*ဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[မောင်မောင်ကျော်]]
*ဦး[[သိန်းညွန့် (နိုင်ငံရေးသမား)|သိန်းညွန့်]]
*ဦး[[ခင်မောင်ဆွေ]]
*ဒေါ်[[အေးနုစိန်]]
*Jeng Phang နော်တောင်
*ဦးမောင်းဟာ
*ဦးစိုင်းလုံးဆိုင်
*[[စောဒန်နီယယ်]]
*ဒေါက်တာ ဗညားအောင်မိုး
*ပူဂင့်ကျမ်းလျန်
*[[မောင်ကို (ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ)|ဦးမောင်ကို]]
*ဒေါက်တာ အောင်ကျော်မင်း
*ဒေါက်တာ ကျော်ထွန်း
*ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[မိုးမြင့်ထွန်း]]
*ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[စိုးထွဋ်]]
*ဦး[[ရွှေကြိမ်း]]
*ဦး[[ရန်ကျော်]]
== နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ ဗဟိုအကြံပေးအဖွဲ့ ==
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ ဗဟိုအကြံပေးအဖွဲ့အား ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပုဒ်မ ၄၁၉ အရ အမိန့်အမှတ်(၇/၂၀၂၃) ဖြင့် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်ဟု ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250531095248/https://www.popularmyanmar.com/%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%BA%E1%80%85%E1%80%AE%E1%80%99%E1%80%B6%E1%80%A1%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%AF-2/|archivedate=2025-5-31|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ ဗဟိုအကြံပေးအဖွဲ့အားဖွဲ့စည်း|accessdate=2025-5-31|date=2023-2-1|publisher=Popular Journal|url=https://www.popularmyanmar.com/%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%BA%E1%80%85%E1%80%AE%E1%80%99%E1%80%B6%E1%80%A1%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%AF-2/}}</ref>
* ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၃၁ ရက်တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ [[s:နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ_အမိန့်အမှတ်_၁၆/၂၀၂၄|အမိန့်အမှတ် ၁၆/၂၀၂၄]] အားဖြင့် ဗဟိုအကြံပေးအဖွဲ့ အဖွဲ့ဝင် ဒေါက်တာကျော်ထွန်းအား တာဝန်မှ အနားယူခွင့်ပြုလိုက်သည်။
* ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၃၀ ရက်တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ အမိန့်အမှတ် ၁၅/၂၀၂၅ အားဖြင့် ဦးရွှေကြိမ်းနှင့် ဦးရန်ကျော်ကို ဗဟိုအကြံပေးအဖွဲ့၏ အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့သည်။
{| class="wikitable"
|+
!စဥ်
!အမည်
!ရာထူး
!သက်တမ်း
|-
|၁။
|ဦးစောထွန်းအောင်မြင့်
|အဖွဲ့ခေါင်းဆောင်
| rowspan="9" |{{Start date and age|2023|2|1}}
|-
|၂။
|ဦးသိန်းညွန့်
| rowspan="10" |အဖွဲ့ဝင်
|-
|၃။
|ဦးခင်မောင်ဆွေ
|-
|၄။
|ဒေါ်အေးနုစိန်
|-
|၅။
|ဦးမောင်းဟာ
|-
|၆။
|ဦးစိုင်းလုံးဆိုင်
|-
|၇။
|စောဒန်နီယယ်
|-
|၈။
|ဒေါက်တာ ဗညားအောင်မိုး
|-
|၉။
|ဒေါက်တာ မောင်မောင်နိုင်
|-
|၁၀။
|ဦးရွှေကြိမ်း
| rowspan="2" |{{Start date and age|2025|1|31}}
|-
|၁၂။
|ဦးရန်ကျော်
|}
== နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ၏ အကြံပေးအဖွဲ့ ==
၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈ ရက်တွင် ကောင်စီအမိန့်အမှတ် ၇၂/၂၀၂၁ အားဖြင့် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ၏ အကြံပေးအဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။
* ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၉ ရက်တွင် ကောင်စီအမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် ၂၁၅/၂၀၂၂ အားဖြင့် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ၏ အကြံပေးအဖွဲ့ဝင်များဖြစ်သော ဒေါက်တာ ရင်ရင်နွယ်၊ ဒေါ်ယဉ်ယဉ်ဦး၊ ဒေါက်တာ ဆလိုင်းငွန်ကျုံးလျန်၊ ဒေါ်ခင်ဦးလှိုင်၊ ဗိုလ်မှူးကြီး ထိန်းလင်း (ငြိမ်း) တို့အား စွမ်းဆောင်မှုဆိုင်ရာ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့ဖြစ်သော [[ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့]] ကို ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌက ချီးမြှင့်အပ်နှင်းခဲ့သည်။ <ref>၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ (၉) ရက်ထုတ် အတွဲ (၇၅) ၊ အမှတ် (၄၉) ပြန်တမ်းစာစောင်</ref>
{| class="wikitable"
|+
!စဥ်
!အမည်
!ရာထူး
!မှတ်ချက်
|-
|၁။
|ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး သန်းထွန်းဦး
|အဖွဲ့ခေါင်းဆောင်
|
|-
|၂။
|ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး လူအေး
| rowspan="6" |အဖွဲ့ဝင်
|
|-
|၃။
|ဒေါက်တာ ရင်ရင်နွယ်
|
|-
|၄။
|ဒေါ်ယဉ်ယဉ်ဦး
|
|-
|၅။
|ဒေါက်တာ ဆလိုင်းငွန်ကျုံးလျန်
|
|-
|၆။
|ဒေါ်ခင်ဦးလှိုင်
|
|-
|၇။
|ဗိုလ်မှူးကြီး ထိန်လင်း (အငြိမ်းစား)
|
|}
== နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ သတင်းထုတ်ပြန်ရေးအဖွဲ့ ==
၂၀၂၁၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၅ ရက်တွင် ကောင်စီအမိန့်အမှတ် ၂၉/၂၀၂၁ အားဖြင့် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ၏ သတင်းထုတ်ပြန်ရေးအဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။
{| class="wikitable"
|+နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ သတင်းထုတ်ပြန်ရေးအဖွဲ့
!စဉ်
!အမည်
!ရာထူး
!တာဝန်ထမ်းဆောင်ခြင်း
|-
|၁။
|ဗိုလ်မှူးချုပ် ဇော်မင်းထွန်း
|အဖွဲ့ခေါင်းဆောင်
|၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁
|-
|၂။
|ဦးသက်ဆွေ
|ဒုတိယခေါင်းဆောင်
|၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁
|-
|၃။
|သက်ဆိုင်ရာဝန်ကြီးဌာနမှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ
|အဖွဲ့ဝင်
|
|}
== တိုင်းဒေသကြီး၊ ပြည်နယ် စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဖွဲ့စည်းခြင်း ==
{{Main article|ပြည်နယ်နှင့် တိုင်းဒေသကြီး စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီများ}}
၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၃ ရက်တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီသည် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပုဒ်မ ၄၁၉ အရ [[s:နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ_အမိန့်အမှတ်_၁၆/၂၀၂၁|အမိန့်အမှတ် (၁၆/၂၀၂၁)]] ဖြင့် တိုင်းဒေသကြီး သို့မဟုတ် ပြည်နယ်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီများကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ဤအမိန့်အရ၊ တိုင်းဒေသကြီး သို့မဟုတ် ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ်များ၏ လုပ်ပိုင်ခွင့်နှင့် တာဝန်များကို စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌများအား အပ်နှင်းခဲ့သည်။
{| class="wikitable"
|(၁)
|စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ
|ဥက္ကဋ္ဌ
|-
|(၂)
|တပ်မတော်အရာရှိကြီး (၁) ဦး
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၃)
|ဒေသကိုယ်စားပြုသူ (၁) ဦး သို့မဟုတ် (၂) ဦး
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၄)
|တိုင်းဒေသကြီး သို့မဟုတ် ပြည်နယ်
လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အား
ဦးစီးဌာနဦးစီးမှူး
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၅)
|တိုင်းဒေသကြီး သို့မဟုတ် ပြည်နယ် ရဲတပ်ဖွဲ့မှူး
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၆)
|တိုင်းဒေသကြီး သို့မဟုတ် ပြည်နယ် အုပ်ချုပ်ရေးမှူး
|အတွင်းရေးမှူး
|}
=== ခရိုင်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့များ ===
၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၃ ရက်တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီသည် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပုဒ်မ ၄၁၉ အရ [[s:နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ_အမိန့်အမှတ်_၁၈/၂၀၂၁|အမိန့်အမှတ် (၁၈/၂၀၂၁)]] ဖြင့် ခရိုင်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့များကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။
{| class="wikitable"
|+
|(၁)
|ခရိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမှူး
|ဥက္ကဋ္ဌ
|-
|(၂)
|တပ်မတော်အရာရှိ (၁) ဦး
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၃)
|ဒေသကိုယ်စားပြုသူ (၁) ဦး
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၄)
|သက်ဆိုင်ရာ ခရိုင်လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့်
ပြည်သူ့အင်အားဦးစီးဌာနဦးစီးမှူး
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၅)
|သက်ဆိုင်ရာခရိုင်ရဲတပ်ဖွဲ့မှူး
|အတွင်းရေးမှူး
|}
=== မြို့နယ်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့များ ===
၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၃ ရက်တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီသည် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပုဒ်မ ၄၁၉ အရ [[s:နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ_အမိန့်အမှတ်_၁၉/၂၀၂၁|အမိန့်အမှတ် (၁၉/၂၀၂၁)]] ဖြင့် မြို့နယ်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့များကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။
{| class="wikitable"
|+
|(၁)
|မြို့နယ်အုပ်ချုပ်ရေးမှူး
|ဥက္ကဋ္ဌ
|-
|(၂)
|တပ်မတော်အရာရှိ(၁)
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၃)
|ဒေသကိုယ်စားပြုသူ(၁)ဦး
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၄)
|သက်ဆိုင်ရာမြို့နယ်လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့်
ပြည်သူ့အင်အားဦးစီးဌာနဦးစီးမှူး
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၅)
|သက်ဆိုင်ရာမြို့နယ်ရဲတပ်ဖွဲ့မှူး
|အတွင်းရေးမှူး
|}
=== ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းခြင်း ===
၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ ၁ ရက်တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီသည် ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်အိမ်စောင့်အစိုးကို ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းလိုက်သဖြင့် တိုင်းဒေသကြီး သို့မဟုတ် ပြည်နယ်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဖွဲ့စည်းမှုကို "တိုင်းဒေသကြီး သို့မဟုတ် ပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့" များအဖြစ် အမိန်အမှတ် ၁၅၃/၂၀၂၁ အားဖြင့် ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။
# ဝန်ကြီးချုပ်
# ဝန်ကြီး၊ လုံခြုံရေးနှင့်နယ်စပ်ရေးရာဝန်ကြီးဌာန၊
# ဝန်ကြီး၊ စီးပွားရေးရာဝန်ကြီးဌာန၊
# ဝန်ကြီး၊ သယံဇာတရေးရာဝန်ကြီးဌာန၊
# ဝန်ကြီး၊ လူမှုရေးရာဝန်ကြီးဌာ၊
# ဝန်ကြီး၊ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊
# ဝန်ကြီး၊ တိုင်းရင်းသားရေးရာဝန်ကြီးဌာန၊
# ဥပဒေချုပ်
# ဝန်ကြီး၊ စည်ပင်သာယာရေးဝန်ကြီးဌာန (ရန်ကုန်နှင့် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးများတွင် ထည့်သွင်းဖွဲ့စည်းရမည်ဖြစ်ပြီး၊ စည်ပင်သာယာရေးကော်မတီဥက္ကဋ္ဌ (မြို့တော်ဝန်) များသည် စည်ပင်သာယာရေးဝန်ကြီးများ အဖြစ်သတ်မှတ်လိုက်သည်။
# တိုင်းသဒေသကြီး သို့မဟုတ် ပြည်နယ်အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးမှူးသည် တိုင်းသဒေသကြီး သို့မဟုတ် ပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့၏ အတွင်းရေးမှူးဖြစ်သည်။
== ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရတိုင်း သို့မဟုတ် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ စီမံအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ဖွဲ့စည်းခြင်း ==
၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၃ ရက်တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီသည် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပုဒ်မ ၄၁၉ အရ အမိန့်အမှတ် (၁၇/၂၀၂၁) ဖြင့် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ တိုင်းနှင့် ဒေသများအတွက် စီမံအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့များများကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ဤအမိန့်အရ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေတွင် ပြဋ္ဌာန်းထားသည့် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ တိုင်း သို့မဟုတ် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ ဒေသ စီမံအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌများအား ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေတွင် ပြဋ္ဌာန်းထားသည့် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ တိုင်း သို့မဟုတ် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ ဒေသ ဥက္ကဋ္ဌများ၏ လုပ်ပိုင်ခွင့်နှင့် တာဝန်များကို အပ်နှင်းလိုက်သည်။
{| class="wikitable"
|(၁)
|စီမံအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ဥက္ကဋ္ဌ
|ဥက္ကဋ္ဌ
|-
|(၂)
|တပ်မတော်အရာရှိကြီး (၁) ဦး
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၃)
|ဒေသကိုယ်စားပြုသူ (၁) ဦး
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၄)
|သက်ဆိုင်ရာခရိုင်လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အားဦးစီးဌာနဦးစီးမှူး
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၅)
|သက်ဆိုင်ရာခရိုင်ရဲတပ်ဖွဲ့မှူး
|အဖွဲ့ဝင်
|-
|(၆)
|သက်ဆိုင်ရာခရိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမှူး
|အတွင်းရေးမှူး
|}
==ပါတီများ၏ လက်ခံခြင်းနှင့် ငြင်းဆန်ခြင်း==
အသစ်ဖွဲ့စည်းလိုက်သော ဤကောင်စီသည် နိုင်ငံရေးပါတီများကို ကောင်စီ၌ ပါဝင်ရန် တောင်းဆိုမှုများပြုခဲ့သည်။ ပါဝင်လက်ခံသော ပါတီများရှိသကဲ့သို့ လက်မခံဘဲငြင်းဆန်သော ပါတီများလည်းရှိခဲ့ကြသည်။<ref name="reject">{{Cite news |url=https://elevenmyanmar.com/news/snld-dpns-reject-offer-to-participate-in-new-government |title=SNLD, DPNS reject offer to participate in new government|last= |first= |date= 6 February 2021|work=Elevenmyanmar news}}</ref> ကမ်းလှမ်းမှုကိုလက်ခံ၍ ကောင်စီတွင်ပါဝင်သောပါတီများမှာ ကြံ့ခိုင်ရေးနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ၊ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ အင်အားစုပါတီ၊ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီပါတီသစ်၊ ကရင်ပြည်သူ့ပါတီ၊ ရခိုင်အမျိုးသားပါတီနှင့် မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီတို့ဖြစ်ကြသည်။<ref>{{Cite news |url=https://www.rfa.org/burmese/news/mup-accept-coup-council-02062021134515.html/ampRFA |title=အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီမှာ ပါဝင်ဖို့ စစ်အစိုးရကမ်းလှမ်းချက် မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ လက်ခံ|last= |first= |date=၆ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ |work=RFA}}</ref> အချို့သောပါတီများမှ ပါတီခေါင်းဆောင်များသည် ကောင်စီထိပ်ပိုင်းတွင်တိုက်ရိုက်မပါဝင်သော်လည်း ကောင်စီမှခန့်အပ်သော တိုင်းနှင့်ပြည်နယ် အုပ်ချုပ်ရေးရာထူးများ၊ ဝန်ကြီးဌာနများမှ ထိပ်ပိုင်းရာထူးများကို လက်ခံခဲ့ကြသည်။
အရှိုချင်းအမျိုးသားပါတီကို ကောင်စီတွင် ပါဝင်ရန်ကမ်းလှမ်းခဲ့ရာ ပါတီမှ ငြင်းဆန်ခဲ့သည်။<ref name="aye">{{Cite news |url=https://burma.irrawaddy.com/opinion/interview/2021/02/05/237708.html |title=အာဏာသိမ်း အစိုးရ၏ ကမ်းလှမ်းမှုကို ငြင်းဆန်လိုက်သည့် အရှိုချင်းအမျိုးသားပါတီ|last= |first= |date=၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ |work=ဧရာဝတီသတင်းဌာန}}</ref> ထို့ပြင် [[ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]] (SNLD) နှင့် [[လူ့ဘောင်သစ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]] တို့ကလည်း ပါဝင်ရန် ကောင်စီ၏ ကမ်းလှမ်းမှုအပေါ် ပယ်ချခဲ့သည်။<ref name="reject"/>
== အစိုးရရာထူး အစားထိုးခြင်းများ ==
တရားရုံးချုပ်၊ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးဌာန၊ နေပြည်တော်ကောင်စီ စသည်တို့အပါအဝင် အစိုးရအဖွဲ့အစည်းများစွာမှ အရပ်သားဝန်ထမ်းများစွာကို တာဝန်မှရပ်စဲခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=Duty Termination From Justices Of Supreme Court Of The Union|url=https://www.gnlm.com.mm/duty-termination-from-justices-of-supreme-court-of-the-union/|access-date=2021-02-12|website=Global New Light Of Myanmar|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|title=Duty Termination From Deputy Ministers|url=https://www.gnlm.com.mm/duty-termination-from-deputy-ministers/|access-date=2021-02-12|website=Global New Light Of Myanmar|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|title=Republic Of The Union Of Myanmar Office Of Commander-in-Chief Of Defence Services|url=https://www.gnlm.com.mm/republic-of-the-union-of-myanmar-office-of-commander-in-chief-of-defence-services/|access-date=2021-02-12|website=Global New Light Of Myanmar|language=en-US}}</ref> ထို့နောက် ဝန်ကြီးများ<ref>{{Cite web|title=Appointment And Duty Assignment Of Union Minister|url=https://www.gnlm.com.mm/appointment-and-duty-assignment-of-union-minister/|access-date=2021-02-12|website=Global New Light Of Myanmar|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|title=Appointment Of Union Minister|url=https://www.gnlm.com.mm/appointment-union-minister/|access-date=2021-02-12|website=Global New Light Of Myanmar|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|title=Appointment And Duty Assignment Of Union Minister|url=https://www.gnlm.com.mm/appointment-and-duty-assignment-of-union-minister-3/|access-date=2021-02-12|website=Global New Light Of Myanmar|language=en-US}}</ref>၊ မြို့တော်ဝန်<ref>{{Cite web|title=Appointment And Duty Assignment Of Mayor|url=https://www.gnlm.com.mm/appointment-and-duty-assignment-of-mayor/|access-date=2021-02-12|website=Global New Light Of Myanmar|language=en-US}}</ref>၊ မြန်မာနိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ်၏ ထိပ်ပိုင်းရာထူးများ<ref>{{Cite web|title=Appointment And Duty Assignment Of Deputy Governors Of Central Bank Of Myanmar|url=https://www.gnlm.com.mm/appointment-and-duty-assignment-of-deputy-governors-of-central-bank-of-myanmar/|access-date=2021-02-12|website=Global New Light Of Myanmar|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|title=Appointment Of Central Bank Of Myanmar Members|url=https://www.gnlm.com.mm/appointment-of-central-bank-of-myanmar-members/|access-date=2021-02-12|website=Global New Light Of Myanmar|language=en-US}}</ref>၊ [[ပြည်ထောင်စု ရာထူးဝန်အဖွဲ့]],<ref>{{Cite web|title=Appointment And Duty Assignment Of Union Civil Service Board Members|url=https://www.gnlm.com.mm/appointment-and-duty-assignment-of-union-civil-service-board-members/|access-date=2021-02-12|website=Global New Light Of Myanmar|language=en-US}}</ref>၊ တရားသူကြီးများ<ref>{{Cite web|title=Appointment And Duty Assignment Of Chief Justices Of Region High Courts|url=https://www.gnlm.com.mm/appointment-and-duty-assignment-of-chief-justices-of-region-high-courts/|access-date=2021-02-12|website=Global New Light Of Myanmar|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|title=Appointment And Duty Assignment Of Judges Of Region/State High Court|url=https://www.gnlm.com.mm/appointment-and-duty-assignment-of-judges-of-region-state-high-court/|access-date=2021-02-12|website=Global New Light Of Myanmar|language=en-US}}</ref> နှင့် တရားရုံးချုပ်တရားသူကြီးများ <ref>{{Cite web|title=Appointment And Duty Assignment Of Supreme Court Justices|url=https://www.gnlm.com.mm/appointment-and-duty-assignment-of-supreme-court-justices/|access-date=2021-02-12|website=Global New Light Of Myanmar|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|title=Appointment And Duty Assignment Of Justices For Supreme Court Of The Union|url=https://www.gnlm.com.mm/appointment-and-duty-assignment-of-justices-for-supreme-court-of-the-union/|access-date=2021-02-12|website=Global New Light Of Myanmar|language=en-US}}</ref> ကို အစားထိုးခန့်အပ်ခဲ့သည်။ အခြေခံဥပဒေခုံရုံးကို ဖေဖော်ဝါရီ ၈ ရက်တွင်အသစ်ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=Appointment And Assignment Of Chairman And Members Of Constitutional Tribunal Of The Union|url=https://www.gnlm.com.mm/appointment-and-assignment-of-chairman-and-members-of-constitutional-tribunal-of-the-union/|access-date=2021-02-12|website=Global New Light Of Myanmar|language=en-US}}</ref>
နစကသည် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၁ ၌ [[ပြည်နယ်နှင့် တိုင်းဒေသကြီး စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီများ|တိုင်းနှင့်ပြည်နယ်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]]နှင့် ဥက္ကဋ္ဌရာထူးများကို လည်းကောင်း<ref>{{Cite web|title=Appointment And Duty Assignment Of Region Administration Council Chairmen|url=https://www.gnlm.com.mm/appointment-and-duty-assignment-of-region-administration-council-chairmen/|access-date=2021-02-12|website=Global New Light Of Myanmar|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|title=Appointment And Duty Assignment Of Region/State Administration Council Members|url=https://www.gnlm.com.mm/appointment-and-duty-assignment-of-region-state-administration-council-members/|access-date=2021-02-12|website=Global New Light Of Myanmar|language=en-US}}</ref>၊ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသများတွင် စစ်တပ်အရာရှိများကို လည်းကောင်း ခန့်အပ်မှုများပြုခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=Appointment Of The Self-administered Division/zones Administration Committee Members|url=https://www.gnlm.com.mm/appointment-of-the-self-administered-division-zones-administration-committee-members/|access-date=2021-02-12|website=Global New Light Of Myanmar|language=en-US}}</ref>
== ဆောင်ရွက်ချက်နှင့် ကန့်ကွက်ခြင်းများ ==
ဖေဖော်ဝါရီ ၉ တွင် စာမျက်နှာ ၃၆/၃၇ အရေအတွက်ရှိသော ဆိုက်ဘာဥပဒေမူကြမ်းကို မြန်မာနိုင်ငံ ဖုန်းနှင့် အင်တာနက် ဝန်ဆောင်မှုပေးသူများထံသို့ ပေးပို့၍ အကြံဉာဏ်တောင်းခံခဲ့သည်။<ref name=":31">{{Cite news|title=Myanmar junta cyber bill would violate rights, critics say|work=Reuters|url=https://www.reuters.com/article/myanmar-politics-internet-int-idUSKBN2AA2AU|access-date=2021-02-11}}</ref> ယင်းမူကြမ်း၌ အင်တာနက်ဝန်ဆောင်မှုပေးသူများက "အမုန်းတရားကိုဖြစ်စေသော၊စည်းလုံးညီညွတ်မှုနှင့် တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှုကို ပျက်ပြားစေသော စကား/စာသား/ရုပ်ပုံ/ဗီဒိယိုနှင့် အသံဖိုင်/သင်္ကေတ စသည်တို့ကို တားဆီးဖယ်ရှားဖျက်သိမ်းခြင်း"အတွက် တာဝန်ခံရန်နှင့် အစိုးရ၏ညွှန်ကြားထညးသောနေရာများ၌ အသုံးပြုသူ၏ အချက်အလက်ကို အနည်းဆုံးသုံးနှစ် ထိမ်းသိမ်းထားရန်လည်းပါဝင်သည်။<ref>{{Cite web|last=Reed|first=John|date=2021-02-10|title=Myanmar junta pushes punitive cyber security bill|url=https://www.ft.com/content/7b02059f-d6b7-4b69-9612-80683b849424|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2021-02-16|website=Financial Times}}</ref><ref name=":31" /> အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်း (၁၅၀) ကျော်က ထိုဥပဒေမူကြမ်းသည် အခြေခံအခွင့်အရေးများဖြစ်သော လွတ်လပ်စွာဖော်ထုတ်ပြောဆိုခွင့်၊ သတင်းအချက်လက်ကာကွယ်နိုင်မှုနှင့် လွတ်လပ်ခွင့်၊ အခြားဒီမိုကရေစီစံနှုန်းများကို ချိုးဖော်သည်၊ အစိုးရကို ဆန့်ကျင်သောအကြောင်းအရာများကို တားမြစ်ခွင့်၊ အင်တာနက်ဝန်ဆောင်မှုပေးသူများကို ကန့်သတ်ခြင်း၊ သတင်းအချက်လက်များကို ကြားဖြတ်ယူရန် အခွင့်အရေးများကို အစိုးရကို ပေးအပ်ထားသည်ဟု အသီးသီး ကြေညာခဲ့ကြသည်။<ref name=":31" />
ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀ ၌ ကောင်စီ၏စေခိုင်းချက်အရ အရပ်သားနိုင်ငံရေးသမားများနှင့် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အရာရှိများကို ညပိုင်းတွင် ဝင်ရောက်ဖမ်းဆီးခြင်းများပြုခဲ့သည်။ ရည်ရွယ်ချက်အနေဖြင့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ကို အသက်မဲ့စေရန်ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြစ်၏ ။<ref name=":6">{{Cite web|title=Military casts a wide net with a series of late-night raids|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/military-casts-a-wide-net-with-a-series-of-late-night-raids|access-date=2021-02-16|website=Myanmar NOW|language=en}}</ref> ထိပ်ပိုင်းဖမ်းဆီးထိမ်းသိမ်းခံရသူများ၌ တနင်္သာရီ၊ ရှမ်း၊ ကချင်၊ ချင်း၊ ကရင်၊ ရခိုင် ဝန်ကြီးချုပ်များပါဝင်သွားခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ခရိုင်၊ မြို့နယ်အဆင့် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အရရှိများစွာလည်းပါဝင်ခဲ့သည်။<ref name=":6" />
ကောင်စီက အကျဉ်းသားပေါင်း ၂၃,၃၁၄ ဦးကို ဖေဖော်ဝါရီ ၁၁ တွင် လွှတ်ပေးခဲ့ရာ<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=Remitting Prison Sentences|url=https://www.gnlm.com.mm/remitting-prison-sentences/|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2021-02-12|website=Global New Light Of Myanmar|language=en-US}}</ref> အန်အယ်လ်ဒီပါတီ ဥပဒေအကြံပေး ဦးကိုနီကို လုပ်ကြံရာ၌ အားပေးအားမြှောက်ပြုသောသူများလည်းပါဝင်သည်။<ref>{{Cite web|date=2021-02-08|title=MYANMAR PROTESTS LIVE: Hundreds of thousands continue to defy ban on gatherings, threats of 'action'|url=https://www.frontiermyanmar.net/en/myanmar-protests-live-tens-of-thousands-gathering-in-yangon-demonstrations-in-other-major-cities/|access-date=2021-02-12|website=Frontier Myanmar|language=en-US}}</ref> နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ (AAPP) က ယခုထောင်ခါမှုသည် နိုင်ငံရေးသမားများကို ဖမ်းဆီးရန် နေရာလွတ်ထားခြင်းဖြစ်သည်ဟု ၎င်းတို့၏စိုးရိမ်သောကကို ဖော်ပြခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|author=Carly Walsh and Brett McKeehan|title=Myanmar military releases more than 23,000 prisoners|url=https://www.cnn.com/2021/02/12/asia/myanmar-prisoner-release-intl-hnk/index.html|access-date=2021-02-13|website=CNN}}</ref> ထို့နောက် နိုင်ငံနှင့်အဝှမ်း ညပိုင်း လုံခြုံရေးစိုးရိမ်ရခြင်းနှင့် မီးကွင်းပစ်ခြင်း စသည့်ကိစ္စရပ်များသည် ဤအကျဉ်းသားများလွှတ်ပေးလိုက်ခြင်းနှင့် တိုက်တိုက်ဆိုင်ဆိုင်ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။<ref name=":4">{{Cite web|date=2021-02-14|title=Myanmar enacts new privacy laws as public unrest escalates|url=https://www.mmtimes.com/news/myanmar-enacts-new-privacy-laws-public-unrest-escalates.html|access-date=2021-02-16|website=The Myanmar Times|archive-date=15 February 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210215130857/https://www.mmtimes.com/news/myanmar-enacts-new-privacy-laws-public-unrest-escalates.html}}</ref>
ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄ တွင် နစကသည် လက်ရှိကျင့်သုံးနေသော ဥပဒေအချို့ကို ပြင်ဆင်ခဲ့ရာ နိုင်ငံသားများ၏ အခြေခံအခွင့်အရေးများကို ယာယီကန့်သတ်သော ဖမ်းဝရန်းမပါရှိဘဲ ရှာဖွေ၊ ဖမ်းဆီးနိုင်ခွင့်များကို တရားဝင်ဖြစ်စေခဲ့သည်။<ref name=":4" /> ယခင်အစိုးရလက်ထက်က ဖျက်ပစ်ခဲ့သည့် ဧည့်စာရင်းဥပဒေကိုလည်း ပြန်လည်အသက်သွင်းခဲ့သည်။<ref name=":4" />
သတင်းမီဒီယာများက "အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီ" (သို့) "အာဏာသိမ်းစစ်အစိုးရ" ဟုသုံးနှုန်းရေးသားကြသည်။ ထိုအမည်နှင့်ပတ်သက်၍ အာဏာသိမ်းစစ်အစိုးရဟု မသုံးနှုန်းကြရန် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၁ ရက်နေ့၌ မြန်မာနိုင်ငံ စာနယ်ဇင်းကောင်စီကို စာရေးအကြောင်းကြားခဲ့သည်။ ထို့နောက် ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၂ တွင် ကျင်းပသောအစည်းအဝေး၌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ထိုသို့ခေါ်ဝေါ်ရေးသားလျှင် အရေးယူမည်ဟူ၍ ထပ်မံပြောကြားခဲ့လေသည်။<ref>[https://www.rfa.org/burmese/news/press-freedom-and-military-coup-02222021135646.html/ampRFA အာဏာသိမ်းစစ်အစိုးရလို့ ဆက်သုံးရင် ထုတ်ဝေခွင့်ပိတ်မယ်လို့ စစ်ကောင်စီခြိမ်းခြောက် ]</ref><ref>[https://burma.irrawaddy.com/news/2021/02/13/238035.html အာဏာသိမ်းအစိုးရ ဟု သုံးနှုန်းရေးသားခြင်းမပြုရန် သတင်းမီဒီယာများကို သတိပေး]</ref>
==ပြည်တွင်း အမြင်သဘောထားများနှင့် တုံ့ပြန်မှုများ==
အရပ်ဘက်အဖွဲ့ဝင်များမှာ အရေအတွက်အနေဖြင့် ရှစ်ဦးရှိရာ နှစ်ဦးမှာ ဦးခင်မောင်ဆွေနှင့် ဦးသိန်းညွန့်တို့ဖြစ်၍ ထိုနှစ်ဦးသည် ယခင် [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]ပါတီဝင်ဟောင်းများဖြစ်ကြပြီး [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အင်အားစု]] (NDF) ကို တည်ထောင်ခဲ့ကြသောသူများလည်း ဖြစ်ကြသည်။ ဦးခင်မောင်ဆွေသည် [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အင်အားစု]]ပါတီ၏ ဥက္ကဋ္ဌတစ်ဦးဖြစ်ကာ [[သိန်းညွန့် (နိုင်ငံရေးသမား)|ဦးသိန်းညွန့်]]သည် အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အင်အားစုပါတီတွင်း ငွေရေးကြေးရေးပြဿနာအချို့ကြောင့် ပါတီမှနုတ်ထွက်ခဲ့ပြီး တစ်သီးပုဂ္ဂလအဖြစ်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ကာ နောက်ပိုင်းတွင် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီပါတီ ကိုထူထောင်ခဲ့၍ ၎င်းပါတီသည် ကြံခိုင်ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီနှင့် မဟာမိတ်ပြုထားသည်။<ref>{{Cite news |url=https://www.rfa.org/burmese/news/military-coup-myanmar-new-government-02022021114403.html |title=မန်းငြိမ်းမောင်၊ ဦးသိန်းညွန့်နဲ့ ဦးခင်မောင်ဆွေတို့ကို တပ်မတော်နေရာပေး |last= |first= |date=၂ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ |work=RFA}}</ref> ထိုနှစ်ဦး၏ပါတီများသည် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်အစိုးရလက်ထက်၌ တပ်မတော်နှင့် တွေ့ဆုံလေ့ရှိသောပါတီများဖြစ်ကြသည်။<ref>{{Cite news |url=https://burmese.voanews.com/a/myanmar-politics-military-coup/5762192.html |title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဖွဲ့စည်း |last= |first= |date=၂ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ |work=VOA news}}</ref>
နိုင်ငံတော် စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီအဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးဖြစ်လာသော ပဒိုမန်းငြိမ်းမောင်နှင့်ပတ်သက်၍ ကေအန်ယူအဖွဲ့က ကြေညာချက်တစ်ခုထုတ်ပြန်ရာတွင် ၎င်းသည် [[ကရင် အမျိုးသား အစည်းအရုံး|ကေအန်ယူအဖွဲ့]]နှင့် ပတ်သက်မှုမရှိကြောင်း အများအမြင်ရှင်းစေရန်ဟူသောရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။<ref name="aye"/><ref>{{Cite news|url=https://7day.news/ပဒိုမန်းငြိမ်းမောင်နှင့်-ပတ်သက်မှုမရှိတော့ဟု-KNU-ထုတ်ပြန်-----303138|title=ပဒိုမန်းငြိမ်းမောင်နှင့် ပတ်သက်မှုမရှိတော့ဟု KNU ထုတ်ပြန်|last=|first=|date၄ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁=|work=7 Days News|accessdate=1 April 2021|archivedate=14 February 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210214115239/https://7day.news/%E1%80%95%E1%80%92%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%99%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%84%E1%80%BC%E1%80%AD%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%BE%E1%80%84%E1%80%B7%E1%80%BA-%E1%80%95%E1%80%90%E1%80%BA%E1%80%9E%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BE%E1%80%AF%E1%80%99%E1%80%9B%E1%80%BE%E1%80%AD%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%B7%E1%80%9F%E1%80%AF-KNU-%E1%80%91%E1%80%AF%E1%80%90%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%94%E1%80%BA-----303138}}</ref>
ကယားပြည်နယ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီမှ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၁) ဦးစောဒန်နီရယ်သည်လည်း ၎င်း၏ဆန္ဒအလျှောက် နိုင်ငံတော်ကောင်စီတွင်ပါဝင်ခဲ့သောကြောင့် မိခင်ပါတီက ၎င်းကိုထုတ်ပယ်ကြောင်း သတင်းကြေညာချက်တစ်ခုကို ဖေဖော်ဝါရီ ၄ တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |url=https://myanmar.mmtimes.com/news/150965.html |title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဝင်အဖြစ် ရွေးချယ်ခံရသော ပါတီဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၁) ကို KySDP ပါတီဝင်အဖြစ်မှထုတ်ပယ် |last= |first= |date=၆ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ |work=Myanmar Times |accessdate=8 February 2021 |archivedate=19 February 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210219093517/https://myanmar.mmtimes.com/news/150965.html }}</ref>
==အကြမ်းဖက်အုပ်စုအဖြစ် ကြေညာခံရခြင်း==
၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁ ရက်နေ့တွင် တရားဝင်ရွေးကောက်ခံ အမတ်များဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် တရားဝင်ကော်မတီဖြစ်သည့်ဖြစ်သည့် [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ကိုယ်စားပြုကော်မတီ]] (CRPH) သည် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီအား "အကြမ်းဖက်အုပ်စု" အဖြစ် ကြေညာခဲ့သည်။<ref name="crph">{{Cite web |title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ |url=https://crphmyanmar.org/terroristgroup/ |access-date=2 March 2021 |archive-date=9 April 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210409030704/https://crphmyanmar.org/terroristgroup/ }}</ref> ထိုသို့ အကြမ်းဖက်အဖွဲ့ဟူ၍ ကြေညာခြင်းခံရသကဲ့သို့ မီဒီယာများ၊ လူမှုကွန်ယက်များနှင့် အများပြည်သူအများကြားတွင်လည်း '''အကြမ်းဖက် စစ်ကောင်စီ''' ဟူ၍လည်း ခေါ်ဝေါ်သုံးစွဲကြ၏ ။<ref>[http://kicnews.org/2021/03/အၾကမ္းဖက္-စစ္ေကာင္စီ၏-ဗု/ အကြမ်းဖက် စစ်ကောင်စီ၏ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဒေသခံ တစ်သောင်းကျော် ဘေးလွတ်ရာ ထွက်ပြေးနေရ]<br>[https://www.rednewsagency.org/အကြမ်းဖက်-စစ်ကောင်စီ-လက်/ အကြမ်းဖက် စစ်ကောင်စီ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့က လေယာဉ်ဖြင့် ( ၇) ရွာကို ဗုံးကြဲ၊ ဒေသခံ တစ်သောင်းဝန်းကျင် ထွက်ပြေးနေရ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210421021107/https://www.rednewsagency.org/%e1%80%a1%e1%80%80%e1%80%bc%e1%80%99%e1%80%ba%e1%80%b8%e1%80%96%e1%80%80%e1%80%ba-%e1%80%85%e1%80%85%e1%80%ba%e1%80%80%e1%80%b1%e1%80%ac%e1%80%84%e1%80%ba%e1%80%85%e1%80%ae-%e1%80%9c%e1%80%80%e1%80%ba/ |date=21 April 2021 }}<br>[http://www.mizzimaburmese.com/article/78711 KIA နဲ့ အကြမ်းဖက် စစ်ကောင်စီတပ်တို့ ဖားကန့်မြို့နယ်အတွင်း တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေ]<br>[https://burma.irrawaddy.com/news/2021/04/15/240754.html ကိုဝေမိုးနိုင်ကို အနောက်မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် သို့ ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်။ ''"...ကျနော်တို့ ပြည်သူတွေထဲမှာ နောက်ထပ် ဝေမိုးနိုင်တွေ အများကြီး ရှိနေတယ်ဆိုတာ အကြမ်းဖက် စစ်ကောင်စီကို အသိပေးလိုပါတယ်။..."'']<br>[https://www.bnionline.net/mm/news-80261 လားရှိုးမြို့နယ်အတွင်း KIA နှင့် အကြမ်းဖက် စစ်ကောင်စီ တိုက်ပွဲဖြစ်]<br>[https://myanmar-now.org/mm/news/6471 စစ်ကောင်စီတပ်က သွားဆရာဝန်ကို အခမဲ့ဆေးကုမှုဖြင့် ဒဏ်ရိုက်။ ''"...အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၇ ဦးခန့်က လက်နက်အပြည့်အစုံကိုင်ဆောင်၍ ရှာဖွေခြင်းဖြစ်ပြီး..."'']<br>[https://www.mmpeacemonitor.org/306070 အာဏာသိမ်းကာလအတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်များနှင့် အကြိမ်၂၀၀ကျော် တိုက်ပွဲဖြစ်ခဲ့ကြောင်း KNU ထုတ်ပြန်။ ''"...စစ်တပ်မှ အာဏာသိမ်းပြီးသည့် အချိန် နောက်ပိုင်း ကော်သူးလေနယ်မြေအတွင်း ၌ အာဏာသိမ်း အကြမ်းဖက် စစ်အုပ်စု ၏ တပ်များ ပိုမို လှုပ်ရှားသွားလာကြပြီး..."''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210417082716/https://www.mmpeacemonitor.org/306070 |date=17 April 2021 }}</ref>
== နိုင်ငံတကာက ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ခံရခြင်း ==
၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် မြန်မာနိုင်ငံ၌ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီအပေါ် နိုင်ငံတကာအစိုးရအဖွဲ့များစွာက စီးပွားရေးနှင့် ငွေကြေးဆိုင်ရာ ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုများစွာကို ချမှတ်ခဲ့သည်။ ဤပိတ်ဆို့မှုများသည် အဓိကအားဖြင့် စစ်ကောင်စီ၏ ခေါင်းဆောင်များ၊ စစ်တပ်နှင့် ဆက်စပ်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ၊ ၎င်းတို့၏ ငွေကြေးအရင်းအမြစ်များနှင့် လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများတွင် ပါဝင်ပတ်သက်သူများကို ပစ်မှတ်ထားသည်။
{| class="wikitable"
|+နစကအား အဖွဲ့အစည်း ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုများ
!စဥ်
!နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းများ
!ဒဏ်ခတ်သည့် ရက်စွဲ
!ရင်းမြစ်
|-
|၁။
|အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု
|၁၇ မေ ၂၀၂၁
|<ref>{{Cite web|url=https://home.treasury.gov/news/press-releases/jy0180|title=Treasury Sanctions Governing Body, Officials, and Family Members Connected to Burma’s Military|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250605144825/https://home.treasury.gov/news/press-releases/jy0180|archivedate=2025-6-5|accessdate=2025-6-5|publisher=U.S. Department of the Treasury}}</ref>
|-
|၂။
|ယူကေ
|၂၁ ဇွန် ၂၀၂၁
|<ref>{{Cite web|url=https://search-uk-sanctions-list.service.gov.uk/designations/MYA0027/Entity|title=UK Sanctions List: State Administration Council|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250605150136/https://search-uk-sanctions-list.service.gov.uk/designations/MYA0027/Entity|archivedate=2025-6-5|accessdate=2025-6-5|publisher=GOV.UK}}</ref>
|-
|၃။
|ဥရောပသမဂ္ဂ
|၈ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၂
|<ref>{{Cite web|url=https://eur-lex.europa.eu/eli/reg_impl/2022/2177/oj#document1|title=Council Implementing Regulation (EU) 2022/2177 of 8 November 2022 implementing Regulation (EU) No 401/2013 concerning restrictive measures in view of the situation in Myanmar/Burma|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250605144110/https://eur-lex.europa.eu/eli/reg_impl/2022/2177/oj#document1|archivedate=2025-6-5|accessdate=2025-6-5|publisher=EUR-Lex|date=8.11.2022}}</ref>
|}
==မှတ်စု==
{{notelist}}
== အခြားဖတ်ရှုရန် ==
* [[နိုင်ငံတော် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့]]
* [[နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ|နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကော်စီ]]
==ကိုးကား==
{{reflist}}
{{နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ}}
{{မြန်မာနိုင်ငံ}}
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေး]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်တွင်းပဋိပက္ခများ]]
ozeb0jouh11iav7hxlcmz0f0jte4ffb
ဆွေးနွေးချက်:တိုးတက်သော ဗုဒ္ဓဘာသာ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး
1
204661
877095
651008
2025-06-09T04:33:00Z
Salai Rungtoi
22844
[[ဆွေးနွေးချက်:ဒီမိုကရက်တစ် တိုးတက်သော ဗုဒ္ဓဘာသာ ကရင်တပ်မတော်]] စာမျက်နှာကို [[ဆွေးနွေးချက်:တိုးတက်သော ဗုဒ္ဓဘာသာ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး]] သို့ Salai Rungtoiက ရွှေ့ခဲ့သည်: to reflect their names
651008
wikitext
text/x-wiki
Authentic flag is yellow with symbols and inscription. The pictured flag don't exist. Jolle 28-3-2021
:The flag is drawn based on [https://www.mmpeacemonitor.org/images/DKBA-5/dkba-5%20flag.jpg this]. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၈:၁၉၊ ၂၉ မတ် ၂၀၂၁ (UTC)
a40w79p9sisjozci75ebld1hlzytn4g
ဗိုလ်ဆွန်ပက်
0
204920
877018
806405
2025-06-08T14:36:57Z
Salai Rungtoi
22844
[[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ကို အသုံးပြု၍ [[Category:ချင်းပြည်နယ်မှ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]]ကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည်
877018
wikitext
text/x-wiki
{{ကိုးကားခြင်းမဲ့}}
ဗိုလ်ဆွန်ပက် ခေါ် ကြွမ်ဘိ (Cawn Bik) ကို ချင်းတောင်၊ ဖလမ်းနယ်၊ တာစွန်းရွာ၌ တာစွန်းချင်းမျိုးနွယ်ခေါင်းဆောင် ဦးကိပ်ဘိတ် နှင့် ဒေါ်ဇတိလ် တို့မှ ၁၈၃၄-ခုနှစ်တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ ကြွမ်ဘိ အသက် ၂၂-နှစ်အရွယ်တွင် ဖခင်၏ အရိုက်အရာကို ဆက်ခံကာ တာစွန်းချင်းမျိုးနွယ်စုတို့၏ ခေါင်းဆောင် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ကြွမ်ဘိသည် ဗြိတိသျှတပ်များကို ဟောက်မန်း၊ ဆွန်အွန်၊ ကိမ်းလန်း စသော ချင်းတိုင်းရင်းသား ခေါင်းဆောင်များနှင့် ပူးပေါင်းကာ ခုခံတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ပုဂံ၊ မြင်းခြံနယ်မှ ဆုတ်ခွာလာသော [[ရွှေချိုးဖြူမင်းသား]]နှင့်လည်း ပူးပေါင်းကာ ခုခံတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ဗြိတိသျှများသည် ကြွမ်ဘိကို မဖမ်းနိုင်သောအခါ ကြွမ်ဘိ၏ သားဖြစ်သူ ဗန်မွန်း (ဗန်မှုန်း) အား ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ ဗန်မွန်းသည် ဖခင်ဖြစ်သူ ကြွမ်ဘိအား လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့် ပေးပါက ချင်းတိုင်းရင်းသားများ လက်နက်ချမည်ဟု ကတိပေးခဲ့သည်။ ဗန်မွန်း၏ ကတိစကားကို ဗြိတိသျှတို့က လက်ခံခဲ့သဖြင့် ကြွမ်ဘိ၏ နယ်ချဲ့ဆန့်ကျင်ရေးမှာ ရပ်စဲသွားခဲ့ရလေသည်။
ကြွမ်ဘိတွင် ဒေါ်ကိန်းကြွယ် နှင့် အခြားဇနီးတစ်ယောက်ရှိပြီး သားသမီး ၆ ဦးရှိသည်။ သားသမီးများတွင် ဗန်းမွန်းမှာ အထင်ရှားဆုံးဖြစ်သည်။ ကြွမ်ဘိသည် ၁၉၁၀ ပြည့်နှစ်၊ ဧပြီလ ၁၁ ရက်နေ့ အသက် ၇၆ နှစ် အရွယ်တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ (*ကွယ်လွန်သည့်_ရက်စွဲ_မူကွဲများ_တွေ့ရှိရ) အင်္ဂလိပ်မှတ်တမ်းများတွင် Cawn Bik (ကြွမ်ဘိ) သို့မဟုတ် Sonpek ဟု ရေးထားသဖြင့် ဗိုလ်ဆွန်ပက် အမည်ဖြင့် လူသိများသည်။
{{Lifetime|၁၈၃၄|၁၉၁၀}}
[[ကဏ္ဍ:ချင်းပြည်နယ်မှ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]]
9yg6h9gmkoschei6p8vtt91aanbte2v
877019
877018
2025-06-08T14:46:31Z
Salai Rungtoi
22844
877019
wikitext
text/x-wiki
{{ကိုးကားခြင်းမဲ့}}
'''ဗိုလ်ဆွန်ပက်''' ခေါ် '''ကြွမ်ဘိခ့်''' (Cawn Bik) သည် ၁၈၃၄ ခုနှစ်တွင် [[ချင်းပြည်နယ်|ချင်းတောင်တန်း]]၊ [[ဖလမ်းမြို့နယ်|ဖလမ်း]]နယ်၊ တာစွန်းရွာ၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ ဖခင် [[တာရွှန်းလူမျိုး|တာစွန်းချင်းမျိုးနွယ်]]ခေါင်းဆောင် ဦးကိပ်ဘိတ်နှင့် မိခင် ဒေါ်ဇတိလ်တို့မှ ဖွားမြင်သော သားဖြစ်သည်။ ကြွမ်ဘိခ့်သည် အသက် ၂၂ နှစ်အရွယ်တွင် ဖခင်၏ အရိုက်အရာကို ဆက်ခံကာ တာစွန်းချင်းမျိုးနွယ်စုတို့၏ ခေါင်းဆောင်ဖြစ်လာခဲ့သည်။
== ဗြိတိသျှနယ်ချဲ့ကို တော်လှန်ခြင်း ==
ကြွမ်ဘိခ့်သည် ဟောက်မန်း၊ ဆွန်အွန်၊ ကိမ်းလန်း အစရှိသည့် ချင်းတိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင်များနှင့် ပူးပေါင်း၍ ဗြိတိသျှတပ်များကို ခုခံတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ပုဂံ၊ မြင်းခြံနယ်မှ ဆုတ်ခွာလာသော ရွှေချိုးဖြူမင်းသားနှင့်လည်း ပူးပေါင်းကာ တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့သည်။ ဗြိတိသျှတို့သည် ကြွမ်ဘိခ့်ကို ဖမ်းဆီးနိုင်ခြင်းမရှိသောအခါ ၎င်း၏သားဖြစ်သူ ဗန်မွန်း (ဗန်မှုန်း) အား ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ ဗန်မွန်းက ဖခင်ဖြစ်သူ ကြွမ်ဘိခ့်အား လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ပေးပါက ချင်းတိုင်းရင်းသားများ လက်နက်ချမည်ဟု ဗြိတိသျှတို့အား ကတိပေးခဲ့သည်။ ဗန်မွန်း၏ ကတိစကားကို ဗြိတိသျှတို့က လက်ခံခဲ့သဖြင့် ကြွမ်ဘိခ့်၏ နယ်ချဲ့ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှု ရပ်တန့်ခဲ့ရသည်။
== မိသားစုနှင့် ကွယ်လွန်ခြင်း ==
ကြွမ်ဘိတွင် ဒေါ်ကိန်းကြွယ် နှင့် အခြားဇနီးတစ်ဦးရှိပြီး သားသမီး ၆ ဦး ထွန်းကားခဲ့ရာ သားသမီးများအနက် ဗန်မွန်းသည် အထင်ရှားဆုံးဖြစ်သည်။ ကြွမ်ဘိခ့်သည် ၁၉၁၀ ပြည့်နှစ်၊ ဧပြီလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် အသက် ၇၆ နှစ်အရွယ်၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ၎င်း၏ ကွယ်လွန်သည့် ရက်စွဲနှင့် ပတ်သက်၍ မူကွဲများရှိသည်ဟု သိရသည်။
အင်္ဂလိပ်မှတ်တမ်းများတွင် ၎င်းကို Cawn Bik (ကြွမ်ဘိခ့်) သို့မဟုတ် Sonpek ဟု ဖော်ပြထားသောကြောင့် ဗိုလ်ဆွန်ပက် အမည်ဖြင့် လူသိများသည်။
== ဂုဏ်ပြုခံရခြင်း ==
* ရန်ကုန်မြို့၊ [[ပန်းဘဲတန်းမြို့နယ်]]ရှိ လမ်း ၃၀ နှင့် လမ်း ၃၁ ကြားလမ်းကို ဗိုလ်ဆွန်ပက်လမ်း ဟု နာမည်ပေးထားသည်။
{{Lifetime|၁၈၃၄|၁၉၁၀}}
[[ကဏ္ဍ:ချင်းပြည်နယ်မှ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]]
saxrqla5hv6sh828sld118oi9306doc
877020
877019
2025-06-08T14:47:23Z
Salai Rungtoi
22844
/* ဗြိတိသျှနယ်ချဲ့ကို တော်လှန်ခြင်း */
877020
wikitext
text/x-wiki
{{ကိုးကားခြင်းမဲ့}}
'''ဗိုလ်ဆွန်ပက်''' ခေါ် '''ကြွမ်ဘိခ့်''' (Cawn Bik) သည် ၁၈၃၄ ခုနှစ်တွင် [[ချင်းပြည်နယ်|ချင်းတောင်တန်း]]၊ [[ဖလမ်းမြို့နယ်|ဖလမ်း]]နယ်၊ တာစွန်းရွာ၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ ဖခင် [[တာရွှန်းလူမျိုး|တာစွန်းချင်းမျိုးနွယ်]]ခေါင်းဆောင် ဦးကိပ်ဘိတ်နှင့် မိခင် ဒေါ်ဇတိလ်တို့မှ ဖွားမြင်သော သားဖြစ်သည်။ ကြွမ်ဘိခ့်သည် အသက် ၂၂ နှစ်အရွယ်တွင် ဖခင်၏ အရိုက်အရာကို ဆက်ခံကာ တာစွန်းချင်းမျိုးနွယ်စုတို့၏ ခေါင်းဆောင်ဖြစ်လာခဲ့သည်။
== ဗြိတိသျှနယ်ချဲ့ကို တော်လှန်ခြင်း ==
ကြွမ်ဘိခ့်သည် ဟောက်မန်း၊ ဆွန်အွန်၊ ကိမ်းလန်း အစရှိသည့် ချင်းတိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင်များနှင့် ပူးပေါင်း၍ ဗြိတိသျှတပ်များကို ခုခံတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ပုဂံ၊ မြင်းခြံနယ်မှ ဆုတ်ခွာလာသော ရွှေချိုးဖြူမင်းသားနှင့်လည်း ပူးပေါင်းကာ တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့သည်။ ဗြိတိသျှတို့သည် ကြွမ်ဘိခ့်ကို ဖမ်းဆီးနိုင်ခြင်းမရှိသောအခါ ၎င်း၏သားဖြစ်သူ ဗန်မွန်း (ဗန်မှုန်း) အား ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ ဗန်မွန်းက ဖခင်ဖြစ်သူ ကြွမ်ဘိခ့်အား လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ပေးပါက ချင်းတိုင်းရင်းသားများ လက်နက်ချမည်ဟု ဗြိတိသျှတို့အား ကတိပေးခဲ့သည်။ ဗန်မွန်း၏ ကတိစကားကို ဗြိတိသျှတို့က လက်ခံခဲ့သဖြင့် ကြွမ်ဘိခ့်၏ နယ်ချဲ့ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှု ရပ်တန့်ခဲ့ရသည်။
== မိသားစုနှင့် ကွယ်လွန်ခြင်း ==
ကြွမ်ဘိခ့်တွင် ဒေါ်ကိန်းကြွယ် နှင့် အခြားဇနီးတစ်ဦးရှိပြီး သားသမီး ၆ ဦး ထွန်းကားခဲ့ရာ သားသမီးများအနက် ဗန်မွန်းသည် အထင်ရှားဆုံးဖြစ်သည်။ ကြွမ်ဘိခ့်သည် ၁၉၁၀ ပြည့်နှစ်၊ ဧပြီလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် အသက် ၇၆ နှစ်အရွယ်၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ၎င်း၏ ကွယ်လွန်သည့် ရက်စွဲနှင့် ပတ်သက်၍ မူကွဲများရှိသည်ဟု သိရသည်။
အင်္ဂလိပ်မှတ်တမ်းများတွင် ၎င်းကို Cawn Bik (ကြွမ်ဘိခ့်) သို့မဟုတ် Sonpek ဟု ဖော်ပြထားသောကြောင့် ဗိုလ်ဆွန်ပက် အမည်ဖြင့် လူသိများသည်။
== ဂုဏ်ပြုခံရခြင်း ==
* ရန်ကုန်မြို့၊ [[ပန်းဘဲတန်းမြို့နယ်]]ရှိ လမ်း ၃၀ နှင့် လမ်း ၃၁ ကြားလမ်းကို ဗိုလ်ဆွန်ပက်လမ်း ဟု နာမည်ပေးထားသည်။
{{Lifetime|၁၈၃၄|၁၉၁၀}}
[[ကဏ္ဍ:ချင်းပြည်နယ်မှ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]]
4ppq9n6vlib0y1c8dce0b3ifyjfxg2o
877028
877020
2025-06-08T14:51:58Z
Salai Rungtoi
22844
/* ဂုဏ်ပြုခံရခြင်း */
877028
wikitext
text/x-wiki
{{ကိုးကားခြင်းမဲ့}}
'''ဗိုလ်ဆွန်ပက်''' ခေါ် '''ကြွမ်ဘိခ့်''' (Cawn Bik) သည် ၁၈၃၄ ခုနှစ်တွင် [[ချင်းပြည်နယ်|ချင်းတောင်တန်း]]၊ [[ဖလမ်းမြို့နယ်|ဖလမ်း]]နယ်၊ တာစွန်းရွာ၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ ဖခင် [[တာရွှန်းလူမျိုး|တာစွန်းချင်းမျိုးနွယ်]]ခေါင်းဆောင် ဦးကိပ်ဘိတ်နှင့် မိခင် ဒေါ်ဇတိလ်တို့မှ ဖွားမြင်သော သားဖြစ်သည်။ ကြွမ်ဘိခ့်သည် အသက် ၂၂ နှစ်အရွယ်တွင် ဖခင်၏ အရိုက်အရာကို ဆက်ခံကာ တာစွန်းချင်းမျိုးနွယ်စုတို့၏ ခေါင်းဆောင်ဖြစ်လာခဲ့သည်။
== ဗြိတိသျှနယ်ချဲ့ကို တော်လှန်ခြင်း ==
ကြွမ်ဘိခ့်သည် ဟောက်မန်း၊ ဆွန်အွန်၊ ကိမ်းလန်း အစရှိသည့် ချင်းတိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင်များနှင့် ပူးပေါင်း၍ ဗြိတိသျှတပ်များကို ခုခံတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ပုဂံ၊ မြင်းခြံနယ်မှ ဆုတ်ခွာလာသော ရွှေချိုးဖြူမင်းသားနှင့်လည်း ပူးပေါင်းကာ တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့သည်။ ဗြိတိသျှတို့သည် ကြွမ်ဘိခ့်ကို ဖမ်းဆီးနိုင်ခြင်းမရှိသောအခါ ၎င်း၏သားဖြစ်သူ ဗန်မွန်း (ဗန်မှုန်း) အား ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ ဗန်မွန်းက ဖခင်ဖြစ်သူ ကြွမ်ဘိခ့်အား လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ပေးပါက ချင်းတိုင်းရင်းသားများ လက်နက်ချမည်ဟု ဗြိတိသျှတို့အား ကတိပေးခဲ့သည်။ ဗန်မွန်း၏ ကတိစကားကို ဗြိတိသျှတို့က လက်ခံခဲ့သဖြင့် ကြွမ်ဘိခ့်၏ နယ်ချဲ့ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှု ရပ်တန့်ခဲ့ရသည်။
== မိသားစုနှင့် ကွယ်လွန်ခြင်း ==
ကြွမ်ဘိခ့်တွင် ဒေါ်ကိန်းကြွယ် နှင့် အခြားဇနီးတစ်ဦးရှိပြီး သားသမီး ၆ ဦး ထွန်းကားခဲ့ရာ သားသမီးများအနက် ဗန်မွန်းသည် အထင်ရှားဆုံးဖြစ်သည်။ ကြွမ်ဘိခ့်သည် ၁၉၁၀ ပြည့်နှစ်၊ ဧပြီလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် အသက် ၇၆ နှစ်အရွယ်၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ၎င်း၏ ကွယ်လွန်သည့် ရက်စွဲနှင့် ပတ်သက်၍ မူကွဲများရှိသည်ဟု သိရသည်။
အင်္ဂလိပ်မှတ်တမ်းများတွင် ၎င်းကို Cawn Bik (ကြွမ်ဘိခ့်) သို့မဟုတ် Sonpek ဟု ဖော်ပြထားသောကြောင့် ဗိုလ်ဆွန်ပက် အမည်ဖြင့် လူသိများသည်။
== ဂုဏ်ပြုခံရခြင်း ==
* ရန်ကုန်မြို့၊ ပန်းဘဲတန်းမြို့နယ်ရှိ '''လမ်း ၃၀ နှင့် လမ်း ၃၁ ကြားလမ်း'''ကို '''ဗိုလ်ဆွန်ပက်လမ်း'''ဟု ဂုဏ်ပြုအမည်ပေးထားသည်။
{{Lifetime|၁၈၃၄|၁၉၁၀}}
[[ကဏ္ဍ:ချင်းပြည်နယ်မှ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]]
6il0njfh4ak3dt0g7ititx8q8k80rk8
ထနဝဿ ရတနကိဇဖိုင်သာလ
0
209557
877088
874195
2025-06-09T04:09:25Z
InternetArchiveBot
61272
ရင်းမြစ် 1 ခုကို ကယ်ဆယ်ပြီး 0 ခုကို လင့်ခ်သေအဖြစ် စာတွဲပြီးပါပြီ) #IABot (v2.0.9.5
877088
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ထနဝဿ ရတနကိဇဖိုင်သာလ
| image = Khaotung Thanawat Rattanakitpaisan at GMMTV2024.png
| alt =
| caption =
| birth_name =
| native_name = ธนวัฒน์ รัตนกิจไพศาล
| native_name_lang = tha
| birth_date = {{Birth date and age|1998|10|13|df=yes}}
| birth_place = [[ချင်းမိုင်မြို့]]
| alma_mater =
| height =
| other_names = Khaotung
| occupation = သရုပ်ဆောင်
| years_active = 2018–present
| known_for = {{plainlist|
* AU in ''My Tee''
* Joe in ''Blacklist''
* Fong in ''2gether The Series''
* Chonlatee in ''Tonhon Chonlatee''
* Longtae in ''A Tale of Thousand Stars''
}}
| agent = [[GMMTV]]
| website =
}}
'''ထနဝဿ ရတနကိဇဖိုင်သာလ''' ({{lang-th|ธนวัฒน์ รัตนกิจไพศาล}}, {{lang-en|Thanawat Ratanakitpaisan}}, ၁၉၉၈ အောက်တိုဘာ ၁၃ ဖွား) သည် '''ခေါင်တန်''' ({{lang-en|Khaotung}}, {{lang-th|ข้าวตัง}}) ဟူ၍ လူသိများသည့် [[ထိုင်းလူမျိုး|ထိုင်း]]သရုပ်ဆောင်တစ်ဦး ဖြစ်သည်။
==ဘဝ==
၁၉၉၈ ခု၊ အောက်တိုဘာလ ၁၃ ရက်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံ [[ချင်းမိုင်မြို့]]၌ ဖွားမြင်သည်။<ref>{{Cite web|url=https://sudsapda.com/top-lists/241863.html|title=ทำความรู้จัก ป๊อด-ข้าวตัง คู่จิ้นน้องใหม่ ที่จับมือกันมาขโมยหัวใจสาววาย|accessdate=2021-03-01|publisher=sudsapda.com}}</ref> မုန်ဖို့အထက်တန်းကျောင်းမှ အထက်တန်းအောင်ပြီး [[ချင်းမိုင်တက္ကသိုလ်]]၊ ဆေးသိပ္ပံဌာနတွင် ဝင်ခွင့်ရသော်လည်း [[:en:Kasetsart University|ကာဆဲဆတ်တက္ကသိုလ်]]တွင် အင်ဂျင်နီယာဘာသာရပ်ကို သင်ကြားခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=Thanawat Rattanakitpaisan|url=https://www.facebook.com/thanawat.rattanakitpaisan|website=www.facebook.com|accessdate=2020-07-11|language=タイ語|publisher=}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.pptvhd36.com/news/%E0%B8%82%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B8%87/138601|title=“ป๊อด – ข้าวตัง” กอดคอยึดพื้นที่หัวใจสาว (วาย) ฝ่าความกดดัน รับบทนำครั้งแรก|accessdate=2021-03-01|publisher=PPTV HD 36}}</ref> ၂၀၁၇ ခုနှစ်၊ ချင်းမိုင်တက္ကသိုလ် ဆေးသိပ္ပံဌာနတွင် တက်ရောက်ခဲ့စဉ် AMS Fresh Boy 2017 ၌ winner အဖြစ် ရွေးချယ်ခံရသည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.facebook.com/SMOMedtech/posts/1868240733428914|title=ผลการประกวด "AMS Freshy Boy & Girl 2017"|accessdate=2021-03-01|publisher=สโมสรนักศึกษาคณะเทคนิคการแพทย์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่}}</ref> ဂီတာတီးခြင်းကို ဝါသနာထုံသည်။
==ဆောင်ရွက်ချက်==
၂၀၁၈ ခုနှစ်၊ ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ထုတ်လွှင့်သည့် ''My Tee'' ဇာတ်လမ်းတွဲတွင် AU အဖြစ် ပွဲဦးထွက် ပါဝင်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ''[[ဘလက်လစ်တ် (ထိုင်း ရုပ်သံဇာတ်လမ်းတွဲ)|ဘလက်လစ်တ်]]'' ဇာတ်လမ်းတွဲတွင် ဂျိုးအဖြစ်လည်းကောင်း၊ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်၊ ''[[2gether: The Series (ထိုင်း ရုပ်သံ ဇာတ်လမ်းတွဲ)|2gether The Series]]'' တွင် Fong အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ''[[ကြယ်တစ်ထောင်ပုံပြင်]]''တွင် လောင်ထယ်အဖြစ်လည်းကောင်း ပါဝင်ခဲ့သည်။ အဓိကဇာတ်ဆောင်အဖြစ် ''[[Tonhon Chonlatee]]'' (၂၀၂၀) ဖြင့် ပွဲဦးထွက်သည်။<ref>{{cite web |title=“GMMTV” จับมือ “AIS PLAY” ครั้งแรก สร้างออริจินัลซีรีส์ 2 เรื่องโดยนักแสดงวัยรุ่นชั้นนำ “คนละทีเดียวกัน” และ “ต้นหนชลธี” |url=https://www.gmm-tv.com/news/2081/ |website=www.gmm-tv.com |language=th-th |accessdate=14 August 2021 |archivedate=23 October 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20201023052154/https://www.gmm-tv.com/news/2081/ }}</ref>
၂၀၁၈ ခုနှစ်ကစ၍ A*FLEUR အမည်ဖြင့် အိတ်အမျိုးမျိုး၊ တီရှပ်၊ အဝတ်အစားအမျိုးမျိုးကို ဖြန့်ချိခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=A*FLEUR(@a__fleur) • Instagram写真と動画|url=https://www.instagram.com/a__fleur/|website=www.instagram.com|accessdate=2020-07-11|language=タイ語|publisher=}}</ref>
==ရိုက်ကူးမှုစာရင်း==
===ရုပ်သံအစီအစဉ်===
{| class="wikitable"
!Year
!Title
!Role
!Notes
!Ref
|-
| rowspan="2" |2018
| ''[[:en:'Cause You're My Boy|'Cause You're My Boy]]''
| rowspan="2" |Au
| Support role
| <ref>{{Cite web |title=Newsroom - G"MM' GRAMMY |url=https://www.grammy.co.th/newsroom/news-single.php?id=5255 |access-date=2023-12-30 |website=www.grammy.co.th |archive-date=12 December 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20241212081630/https://www.grammy.co.th/newsroom/news-single.php?id=5255 }}</ref>
|-
| ''[[Our Skyy]]''
| Guest role
| <ref>{{Cite web |date=2018-11-20 |title=สานต่อความฟิน 5 คู่จิ้นโปรเจกต์ "Our Skyy อยากเห็นท้องฟ้าเป็นอย่างวันนั้น" |url=https://www.sanook.com/movie/82621/ |access-date=2023-12-31 |website=www.sanook.com/movie |language=th}}</ref>
|-
| rowspan="2" |2019
| ''The Charming Step Mom''
| Kothom
| Support role
| <ref name=":5">{{Cite web |date=2019-08-30 |title=เรื่องย่อละคร "แม่มดเจ้าเสน่ห์" {{!}} KAZZ Magazine |url=https://kazz-magazine.com/%e0%b9%80%e0%b8%a3%e0%b8%b7%e0%b9%88%e0%b8%ad%e0%b8%87%e0%b8%a2%e0%b9%88%e0%b8%ad%e0%b8%a5%e0%b8%b0%e0%b8%84%e0%b8%a3-%e0%b9%81%e0%b8%a1%e0%b9%88%e0%b8%a1%e0%b8%94%e0%b9%80%e0%b8%88%e0%b9%89/ |access-date=2023-12-30 |language=th}}</ref>
|-
| ''[[:en:Blacklist (Thai TV series)|Blacklist]]''
| Joe
| Support role
| <ref>{{Cite web |last=Lim |first=Ron |title=Blacklist: Stand up to the bullies! |url=https://www.gmanetwork.com/gtv/drama/blacklist/191285/blacklist-stand-up-to-the-bullies/video |access-date=2023-12-31 |website=www.gmanetwork.com |language=en}}</ref>
|-
| rowspan="3" | 2020
| ''[[:en:2gether (Thai TV series)|2gether]]''
| rowspan="2" | Fong (Tine's friend)
| Support role
| <ref name=":6">{{Cite web |date=2020-02-14 |title=แฟนๆเฮลั่น "ไบร์ท-วิน" พร้อมลงจอชวนจิ้น ใน "เพราะเราคู่กัน 2gether The Series" {{!}} KAZZ Magazine |url=https://kazz-magazine.com/88679-2/ |access-date=2023-12-30 |language=th}}</ref>
|-
| ''[[Still 2gether]]''
| Support role
| <ref>{{Cite web |date=2020-08-13 |title=เรื่องย่อ "เพราะเรา(ยัง)คู่กัน" (มีคลิป) |url=https://mgronline.com/drama/detail/9630000083090 |access-date=2023-12-31 |website=mgronline.com |language=th}}</ref>
|-
| ''[[Tonhon Chonlatee]]''
| Chonlatee
| Main role
|-
| rowspan="2" |2021
| ''[[:en:A Tale of Thousand Stars|A Tale of Thousand Stars]]''
| Longtae (Khama's son)
| Support role
|<ref name=":7">{{Cite web |date=2021-01-28 |title="เอิร์ท-มิกซ์" พร้อมมอบความฟินในซีรีส์ "นิทานพันดาว" ลงจอ 29 ม.ค.นี้ |url=https://mgronline.com/drama/detail/9640000008727 |access-date=2023-12-31 |website=mgronline.com |language=th}}</ref>
|-
| ''[[:en:55:15 Never Too Late|55:15 Never Too Late]]''
| Songpol / Paul
| Main role
|<ref name=":8">{{Cite web |date=2021-12-10 |title="ข้าวตัง" ตกใจ!!! ย้อนวัยเจอ "ภวินท์" ลูกชายคนที่แอบชอบ {{!}} KAZZ Magazine |url=https://kazz-magazine.com/144736-2/ |access-date=2023-12-30 |language=th}}</ref>
|-
| 2022
| ''[[:en:The Eclipse (TV series)|The Eclipse]]''
| Ayan
| Main role
| <ref>{{Cite web |title=Newsroom - G"MM' GRAMMY |url=https://www.gmmgrammy.com/newsroom/news-single.php?id=9606 |access-date=2023-12-30 |website=www.gmmgrammy.com}}</ref>
|-
| rowspan="4" |2023
| ''Moonlight Chicken''
| Gaipa
| Support role
| <ref name=":10">{{Cite web |date=2023-02-27 |title=พระจันทร์มันไก่ ซีรีส์พิสูจน์ฝีมือว่าด้วยชีวิตและความสัมพันธ์ที่แสงจันทร์ส่องไม่ถึง |url=https://thestandard.co/moonlight-chicken-series/ |access-date=2023-12-30 |website=THE STANDARD |language=th}}</ref>
|-
| ''Our Skyy 2''
| Ayan
| Main role
| <ref name=":11">{{Cite web |date=2023-04-11 |title=8 ซีรีส์บิ๊กโปรเจกต์ Our Skyy 2 ฟินกันอีกครั้งให้หายคิดถึง |url=https://www.sanook.com/movie/141959/ |access-date=2023-12-30 |website=www.sanook.com/movie |language=th}}</ref>
|-
| ''[[:en:Home School (Thai TV series)|Home School]]''
| Zero
| Guest role (Ep. 18)
|
|-
| ''[[:en:Only Friends|Only Friends]]''
| "Ray" Pakon
| Main role
| <ref name=":12">{{Cite web |date=2023-08-19 |title=เรื่องย่อ Only Friends เพื่อนต้องห้าม ซีรีส์ช่อง GMM25 |url=https://www.sanook.com/movie/151475/ |access-date=2023-12-30 |website=www.sanook.com/movie |language=th}}</ref>
|-
| 2024
| ''[[:en:The Heart Killers|The Heart Killers]]''
| "Bison" Aechitpol Phanlert
| Main role
| <ref>{{Cite AV media |url=https://www.youtube.com/watch?v=x7jcRTDVsJI |title=[LIVE] GMMTV2024 UP&ABOVE PART2เตรียมพบกับงานแถลงข่าวเปิดตัวคอนเทนต์ของ GMMTV ในปี 2024 ส่วนที่ 2 |language=th | publisher = GMMTV |access-date=2024-04-24}}</ref>
|-
| rowspan="2" | 2025
| ''[[:en:Ossan's Love Thailand|Ossan's Love Thailand]]''
| Kaitong (Alone's boyfriend)
| Guest role (Ep. 2, 11)
|
|-
| ''Sweet Tooth, Good Dentist''
| Jeng
| Guest role (Ep. 9)
|
|-
| TBA
| ''Cat for Cash''
| Lynx
| Main role
| <ref>{{Cite tweet|number=1861393424932581664|user=GMMTV|title=เปย์รักด้วยแมวเลี้ยง Cat For Cash|access-date=26 November 2024|date=26 November 2024}}</ref>
|}
=== ရုပ်မြင်သံကြားအစီအစဉ်များ ===
{| class="wikitable"
!Year
!Title
!Role
!Notes
!Ref.
|-
| 2021
| ''Safe House''
| Cast member
| Season winner
|<ref>{{Cite web |title=รายการ "SAFE HOUSE บ้านลับ จับ LIVE" กระแสปังสนั่นออนไลน์ทั่วโลก!!! "กัน-เต-เอิร์ท-มิกซ์-ลุค-ปอนด์-ภูวิน-ข้าวตัง-นีโอ" 9 หนุ่มสุดฮอต สร้างปรากฏการณ์ความฟิน REALITY LIVE SHOW พร้อมโกยความสำเร็จถล่มทลาย |url=https://www.gmmgrammy.com/newsroom/news-single.php?id=8760 |access-date=2024-06-02 |website=GMM Grammy}}</ref>
|-
| 2022
| ''Safe House: Season 4''
| Cast member
|
|<ref>{{Cite web |title="SAFE HOUSE SEASON 4" กลับมาแล้ว "เต-นิว" นำทีมไลฟ์สดเรื่องสนุกสุดเกรียน |url=https://entertainment.trueid.net/detail/5ZX8kYQgWPoZ |access-date=2024-06-02 |website=TrueID |language=th}}</ref>
|-
| 2024
| ''[[:en:School Rangers|School Rangers]]''
| Host
|
|}
=== ရုပ်ရှင် ===
{| class="wikitable"
!Year
!Title
!Role
!Notes
!Ref
|-
| 2021
| ''[[:en:2gether: The Movie|2gether: The Movie]]''
| Fong
| Support role
| <ref>{{Cite web |date=2021-11-01 |title=สิ้นสุดการรอคอย!!! "เพราะเราคู่กัน THE MOVIE" เตรียมเข้าฉาย 11พ.ย.นี้ ทุกโรงภาพยนตร์ทั่วประเทศ {{!}} KAZZ Magazine |url=https://kazz-magazine.com/143123-2/ |access-date=2023-12-30 |language=th}}</ref><ref>{{Cite web |date=2021-11-11 |title=กรี๊ดสุด!!! "GMMTV" เปิดรอบปฐมทัศน์เพราะเราคู่กัน THE MOVIE "ไบร์ท-วิน" ชวนสัมผัสความฟินที่จิ้นยิ่งกว่าเดิม ฉายพร้อมกันทุกโรงภาพยนตร์ทั่วประเทศ 11 พ.ย.นี้ |url=https://mgronline.com/entertainment/detail/9640000111814 |access-date=2023-12-31 |website=mgronline.com |language=th}}</ref>
|}
==အယ်လ်ဘမ်များ==
===တေးသံသွင်း===
{| class="wikitable"
!Year
!Title
!Album
!Label
!Ref
|-
|2021
|"Never Too Late"
|''[[:en:55:15 Never Too Late|55:15 Never Too Late]]'' ''OST''
| rowspan="6" |[[:en:GMMTV Records|GMMTV Records]]
|-
|2022
|"คลาด (Over The Moon)"
|''[[:en:The Eclipse (TV series)|The Eclipse]] OST''
|<ref>{{Cite web |title='ข้าวตัง ธนวัฒน์' ถ่ายทอดเพลงรักผ่านซิงเกิล 'คลาด (OVER THE MOON)' เพลงประกอบซีรีส์ 'คาธ The Eclipse' |url=https://workpointtoday.com/over-the-moon-the-eclipse-0/ |access-date=2023-12-30 |website=workpointTODAY |language=th}}</ref><ref>{{Cite web |date=2022-09-09 |title="ข้าวตัง" ส่งความรู้สึกถึงคนกลัวความรัก!!! ในเพลง "คลาด" (OVER THE MOON) ประกอบซีรีส์ "คาธ The Eclipse" |url=https://mgronline.com/entertainment/detail/9650000086547 |access-date=2023-12-31 |website=mgronline.com |language=th}}</ref>
|-
| rowspan="3" |2023
|"The Moon Represents My Heart" {{Small|(with [[:en:Pirapat Watthanasetsiri|Earth]], [[:en:Sahaphap Wongratch|Mix]], [[:en:Kanaphan Puitrakul|First]], [[:en:Norawit Titicharoenrak|Gemini]], [[:en:Nattawat Jirochtikul|Fourth]])}}
|''Midnight Series: Moonlight Chicken OST''
|<ref>{{Cite web |date=2023-01-24 |title="เอิร์ท-มิกซ์-เฟิร์ส-ข้าวตัง-เจมีไนน์-โฟร์ท" ปล่อยซิงเกิลละมุน "The Moon Represents My Heart" |url=https://www.sanook.com/music/2455993/ |access-date=2023-12-31 |website=www.sanook.com/music |language=th}}</ref>
|-
|"ฟังดีดี (Your World, My World)" {{Small|(with [[:en:Kanaphan Puitrakul|First Kanaphan]])}}
|''Our Skyy 2 OST''
|<ref>{{Cite web |title=ฟังดีดี (Your World, My World) Ost.Our Skyy คาธ - First, Khaotung |url=https://www.gmm-tv.com/contents/playlist/g9ngJ/?v=4q6mE |access-date=2024-01-01 |website=GMMTV}}</ref>
|-
|"เอาเลยมั้ย (Let's Try)"
|''[[:en:Only Friends|Only Friends]] OST''
|<ref>{{Cite web |title=เอาเลยมั้ย (Let's Try) Ost.Only Friends เพื่อนต้องห้าม - Khaotung Thanawat |url=https://www.gmm-tv.com/contents/playlist/g9ngJ/?v=8njA0&fbrefresh=CAN_BE_ANYTHING |access-date=2024-01-01 |website=GMMTV}}</ref>
|-
| 2024
| "เขาจ้างให้ผมจีบนักฆ่า (Destroy Love)"
| ''[[:en:The Heart Killers|The Heart Killers]] OST''
|
|}
===ပရိသတ်တွေ့ဆုံပွဲ===
{| class="wikitable plainrowheaders sortable"
!Year
!Title
!Date
!Venue
! class="unsortable" |{{abbr|Ref.|Reference}}
|-
|2020
|คั่นกู 2gether Live On Stage
|2020 October 17, 18
|Union Mall Union Hall<br />V LIVE(18th only)
|<ref>{{Cite web|title=“GMMTV” พร้อมเสิร์ฟความฟินทั่วโลก ในงาน “คั่นกู 2gether Live On Stage” “ไบร์ท-วิน” นำทีมสร้างโมเมนต์ ครั้งแรกที่ได้เจอกันแบบไม่มีอะไรคั่น 17-18 ตุลาคม ที่ ยูเนี่ยน ฮอลล์ เปิดขายบัตร 5 กันยายนนี้|url=https://www.gmm-tv.com/news/2126/|website=GMMTV|publisher=GMMTV|accessdate=30 June 2020|language=Thai|archivedate=22 October 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211022140823/https://www.gmm-tv.com/news/2126/}}</ref>
|-
|2021
|[[Tonhon Chonlatee]] LET'S SEA LIVE FAN MEETING
|2021 February 27
|TTM LIVE
|<ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=nlKC-sc9gXM|title=TONHON CHONLATEE LET'S SEA LIVE FAN MEETING|accessdate=2021-02-27|publisher=GMMTV|website=YouTube}}</ref>
|-
|}
==ဆုများနှင့် ဆန်ခါတင်စာရင်း==
{| class="wikitable"
!Year
!Award
!Category
!Work
!Result
!Ref
|-
| rowspan="3" |2023
| rowspan="3" |Y Universe Awards
|Best Supporting Actor
|''Moonlight Chicken''
|{{won}}
|-
|Best Actor in a Leading Role
| rowspan="2" |''[[:en:Only Friends|Only Friends]]''
|{{nom}}
|-
|Best Series OST
|{{nom}}
|-
| rowspan="5" |2024
| rowspan="3" |[[:en:Asian Television Awards|28th Asian Television Awards]]
|Best Actor in a Supporting Role
|''Moonlight Chicken''
|{{nom}}
| rowspan="3" |<ref>{{Cite tweet|number=1723291616625283484|user=GMMTV|title=ขอแสดงความยินดีกับศิลปินและผลงานของ GMMTV ที่ได้รับเสนอชื่อเข้าชิงรางวัล #28thAsianTelevisionAwards ใน 12 สาขารางวัล รวม 18 รายชื่อ|access-date=2024-10-16|date=2024-10-16}}</ref>
|-
| rowspan="2" |Best Theme Song
|"The Moon Represents My Heart"
|{{nom}}
|-
|"คลาด (Over The Moon)"
|{{nom}}
|-
| rowspan="2" |29th Asian Television Awards
|Best Actor in a Leading Role
|''Only Friends''
|{{nom}}
| rowspan="2" |<ref>{{Cite tweet|number=1846476464805597684|user=GMMTV|title=ขอแสดงความยินดีกับศิลปินและผลงานของ GMMTV ที่ได้รับเสนอชื่อเข้าชิงรางวัล Asian Television Awards ครั้งที่ 29 ใน 14 สาขารางวัล รวม 21 รายชื่อ|access-date=2024-10-16|date=2024-10-16}}</ref>
|-
|Best Theme Song
|"เอาเลยมั้ย (Let’s Try)"
|{{nom}}
|}
==ကိုးကား==
{{reflist}}
==ပြင်ပလင့်ခ်များ==
* {{Twitter|myktnw}}
* {{Instagram|khaotungg}}
[[ကဏ္ဍ:၁၉၉၈ မွေးဖွားသူများ]]
[[ကဏ္ဍ:ထိုင်း အမျိုးသား သရုပ်ဆောင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:သက်ရှိထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ်များ]]
[[ကဏ္ဍ:GMMTV အနုပညာရှင်များ]]
sg5oat5ugvsit1dwaanro3u9pzixl6t
နှင်းကျပါစေ (၂၀၂၀ ရုပ်ရှင်)
0
224820
877108
762036
2025-06-09T06:21:06Z
InternetArchiveBot
61272
ရင်းမြစ် 1 ခုကို ကယ်ဆယ်ပြီး 0 ခုကို လင့်ခ်သေအဖြစ် စာတွဲပြီးပါပြီ) #IABot (v2.0.9.5
877108
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| image = Let It Snow 2020 Poster.jpg
| caption = Official release poster
| director = စတန်နီစလဗ် ကပ်ပရာလိုဗ်
| producer = ဆာရ်ဂေး လာဗရန်းညုက်
| writer = စတန်နီစလဗ် ကပ်ပရာလိုဗ်၊ အိုမ်ရီရိုစဲ
| screenplay =
| story =
| based_on =
| starring = {{Plainlist|
*အီဗန်နာ ဆက်နို၊
*အဲလက်စ် ဟဖ်နာ
*တီနာတင် ဒါလာကစ်ရှ်ဗီလီ
}}
| narrator =
| music = အဲလက်စ် ခေါ်နီ
| cinematography = ယဗ်ဂယ်နီ အူဆာနိုဗ်
| editing = ရာဖာ ဂါရ်ဆီယာ<br/>အဲဗ်ဂယ်နီ ကရာဆူလ်ယာ
| studio = ဆိုလာမီဒီယာအင်တာတိန်းမန့်
| distributor = ဂရင်းစတုန်းဖျော်ဖြေရေးကုမ္ပဏီ
| released = {{Film date|2020|9|22}}
| country = ယူကရိန်း<br/>ဂျော်ဂျီယာ
| language = အင်္ဂလိပ်
| budget =
| gross =
}}
'''''နှင်းကျပါစေ''''' ({{lang-en|Let It Snow}}) သည် ဒါရိုက်တာ စတန်နီစလဗ် ကပ်ပရာလိုဗ် ရိုက်ကူးပြီး ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်ကထွက်ရှိခဲ့သည့် ယူကရိန်း သည်းထိတ်ရင်ဖို ရုပ်ရှင်တစ်ပုဒ်ဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web|last=Troncoso|first=Guillermo|title='Let it Snow' Trailer: Escaping a Snowmobile Killer in Chilly Slasher Flick|url=https://screenrealm.com/let-it-snow-horror-movie-trailer/|access-date=2020-10-03|website=Screen Realm|language=en-AU|archive-date=11 October 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201011151129/https://screenrealm.com/let-it-snow-horror-movie-trailer/}}</ref> ကပ်ပရာလိုဗ်နှင့် အိုမ်ရီရိုစဲတို ဇာတ်ညွှန်းရေးသားပြီး အီဗန်နာ ဆက်နို၊ အဲလက်စ် ဟဖ်နာ၊ တီနာတင် ဒါလာကစ်ရှ်ဗီလီတို ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ထားသည်။<ref>{{cite web |last1=Morazzini |first1=Jim |title=Review: Let It Snow (2020) |url=https://www.voicesfromthebalcony.com/2020/09/24/review-let-it-snow-2020/ |website=Voices From The Balcony |access-date=4 October 2020 |archive-date=14 May 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210514223544/https://www.voicesfromthebalcony.com/2020/09/24/review-let-it-snow-2020/ }}</ref> ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် စက်တင်ဘာလ ၂၂ ရက်နေ့တွင် ဂရင်းစတုန်းဖျော်ဖြေရေးကုမ္ပဏီက ရုံတင်ပြသခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|date=2020-07-14|title=Terrifying Thriller LET IT SNOW Coming to Digital and DVD September 22nd|url=http://www.wearemoviegeeks.com/2020/07/terrifying-thriller-let-it-snow-coming-to-digital-and-dvd-september-22nd/|access-date=2020-10-03|website=We Are Movie Geeks|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|last=Squires|first=John|date=2020-06-30|title=Snowmobile Slasher 'Let It Snow' Comes in From the Cold This September|url=https://bloody-disgusting.com/movie/3621979/snowmobile-slasher-let-snow-comes-cold-september/|access-date=2020-10-03|website=Bloody Disgusting!|language=en-US}}</ref>
==သရုပ်ဆောင်များ==
*မီယာ အဖြစ် အီဗန်နာ ဆက်နို
*မက်စ် အဖြစ် အဲလက်စ် ဟဖ်နာ
*တီနာတင် ဒါလာကစ်ရှ်ဗီလီ
==ကိုးကား==
{{reflist}}
==ပြင်ပလင့်ခ်များ==
* {{IMDb title|11272898}}
* {{Rotten Tomatoes|let_it_snow_2020}}
[[ကဏ္ဍ:ယူကရိန်း ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားများ]]
[[ကဏ္ဍ:၂၀၂၀ ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားများ]]
[[ကဏ္ဍ:အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကား ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားများ]]
4kn5w8t33k5m4ipo5npa032b4q1kfyn
အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၅
0
230278
877022
838051
2025-06-08T14:51:02Z
Zawzawaungthwin
100038
[[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၃]] စာမျက်နှာကို [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၅]] သို့ Zawzawaungthwinက ရွှေ့ခဲ့သည်
838051
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox election
|election_name = မြန်မာ့ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၃
| country = မြန်မာနိုင်ငံ
| type = Parliamentary
| ongoing = yes
| previous_election = အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀
| previous_year = ၂၀၂၀ (ပယ်ဖျက်)
| previous_mps =
| next_election =
| next_year =
| seats_for_election =
| majority_seats = ၁၁၃
| election_date = ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လအတွင်း
<!-- USDP -->
| image1 = Minister Khin Yi.jpg
| leader1 = ဦး[[ခင်ရီ]]
| leader_since1 = ၅ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၂
| party1 = ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ
| leaders_seat1 =
| last_election1 = ၂၆ ([[ပြည်သူ့လွှတ်တော်|ပြည်သူ့]]) / ၇ ([[အမျိုးသားလွှတ်တော်|အမျိုးသား]])
| seats_before1 =
| seats1 =
| seat_change1 =
| popular_vote1 =
| percentage1 =
| swing1 =
| title = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|သမ္မတ]]
| before_election = ဦး[[မြင့်ဆွေ]] (ယာယီ)
| before_party = ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ
| after_election =
| after_party =
| map =
| map_caption =
}}
{{မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမိုင်းဆိုင်ရာ}}
[[မြန်မာနိုင်ငံ]]တွင် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လရှိ ရက်တစ်ရက်တွင် ကျင်းပမည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။ [[ရွေးကောက်ပွဲ]]သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ယခင်မဲပေးစနစ် [[အနိုင်ရသူ အကုန်ယူစနစ်]]ကို အသုံးမပြုဘဲ [[အချိုးကျ ဗဟုကိုယ်စားလှယ်ရွေးချယ်ခြင်း|အချိုးကျ ကိုယ်စားပြုစနစ်]]ကို အသုံးပြုမည်ဖြစ်သည်။<ref>https://www.bnionline.net/mm/news-92645</ref>
==နောက်ခံသမိုင်းကြောင်း==
ဤ[[ရွေးကောက်ပွဲ]]သည် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်တပ်အာဏာသိမ်း]]ပြီးနောက် ပထမဆုံးကျင်းပမည့် [[ရွေးကောက်ပွဲ]]ဖြစ်သည်။ အာဏာသိမ်းပြီးချိန်မှစ၍ စစ်တပ်က တိုင်းပြည်ကို [[နိုင်ငံတော် အရေးပေါ်အခြေအနေ|အရေးပေါ်အခြေအနေ]]<ref>https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-07-31/myanmar-extends-state-of-emergency-for-six-months-until-february</ref>အဖြစ် အုပ်ချုပ်ခဲ့ပြီး [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|ယာယီသမ္မတ]] [[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]]က မြန်မာနိုင်ငံ [[မြန်မာနိုင်ငံဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈)|၂၀၀၈ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ]]အရ နှစ်နှစ်တာ အမြင့်ဆုံးကာလကို အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ အရေးပေါ်အခြေအနေ ပြီးဆုံးချိန်မှ ခြောက်လထက် နောက်မကျစေဘဲ ရွေးကောက်ပွဲကို ကျင်းပရန် လိုအပ်ပြီး အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ၂ နှစ်နှင့် ခြောက်လအကြာ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၁ ရက်နေ့တွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် [[တပ်မတော်]]က ကတိပြုထားသည်။ <ref>{{Cite web |title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ |url=https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116/ |access-date=2 August 2022 |archive-date=15 August 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220815122655/https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116 }}</ref><ref>https://www.aljazeera.com/news/2021/8/1/min-aung-hlaing-promises-myanmar-multi-party-elections-2023</ref> ဤရွေးကောက်ပွဲတွင် တပ်မတော်သည် ၎င်း၏ သက်တမ်းတိုးအုပ်ချုပ်မှုအတွက် တရားဝင်မှုကို ရှာဖွေရန် မျှော်လင့်ထားသောကြောင့် လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတမှုမရှိသော ရွေးကောက်ပွဲတစ်ရပ်ဖြစ်နိုင်ရန် များသည်။<ref>https://asia.nikkei.com/Spotlight/Myanmar-Crisis/Myanmar-military-prepares-for-election-in-bid-for-legitimacy</ref>
၂၀၂၃ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် စစ်တပ်နောက်ခံ [[ ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]]ကို ပိုမိုအသာစီးရစေနိုင်သော [[အနိုင်ရသူ အကုန်ယူစနစ်]]အစား [[အချိုးကျ ဗဟုကိုယ်စားလှယ်ရွေးချယ်ခြင်း|အချိုးကျ ကိုယ်စားပြုစနစ်]]ကို ပြောင်းလဲထားသည့် ရွေးကောက်ပွဲဥပဒေသစ်ကို ပြသခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web |date=2023-03-28 |title=A Road to Nowhere: The Myanmar Regime’s Stage-managed Elections |url=https://www.crisisgroup.org/asia/south-east-asia/myanmar/b175-road-nowhere-myanmar-regimes-stage-managed-elections |access-date=2023-03-29 |website=Crisis Group |language=en}}</ref> ယခင်ရှိထားသော တပ်မတော်သား ၂၅% အပြင် လေးပုံတစ်ပုံအနိုင်ရရုံဖြင့် အစိုးရဖွဲ့စေနိုင်ရန် ပြင်ဆင်ထားသည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar junta promises elections by 2023 |url=https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116 |access-date=18 September 2021 |work=Deutsche Welle |date=1 August 2021 |archive-date=18 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210918022143/https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116 |url-status=live }}</ref><ref name=":aljazeera">{{cite news |title=Min Aung Hlaing says no Myanmar elections until 2023 |url=https://www.aljazeera.com/news/2021/8/1/min-aung-hlaing-promises-myanmar-multi-party-elections-2023 |access-date=30 December 2021 |agency=Al Jazeera |date=1 Aug 2021 |archive-date=30 December 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211230040907/https://www.aljazeera.com/news/2021/8/1/min-aung-hlaing-promises-myanmar-multi-party-elections-2023 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar military prepares for election in bid for legitimacy |url=https://asia.nikkei.com/Spotlight/Myanmar-Crisis/Myanmar-military-prepares-for-election-in-bid-for-legitimacy |access-date=1 August 2022 |work=[[Nikkei Asia]] |date=23 July 2022 |archive-date=3 August 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220803042911/https://asia.nikkei.com/Spotlight/Myanmar-Crisis/Myanmar-military-prepares-for-election-in-bid-for-legitimacy |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |author1=Khine Lin Kyaw |title=Myanmar Extends State of Emergency For Six Months Until February |url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-07-31/myanmar-extends-state-of-emergency-for-six-months-until-february |access-date=1 August 2022 |work=[[Bloomberg News|Bloomberg]] |date=31 July 2022}}</ref><ref>{{cite news |last1=Strangio |first1=Sebastian |title=Myanmar’s Military Junta Takes Step Toward Controversial Election |url=https://thediplomat.com/2023/01/myanmars-military-junta-takes-step-toward-controversial-election/ |access-date=28 January 2023 |work=[[The Diplomat]] |date=5 January 2023 |archive-date=28 January 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230128013714/https://thediplomat.com/2023/01/myanmars-military-junta-takes-step-toward-controversial-election/ |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar military announces strict new election law ahead of polls |url=https://www.aljazeera.com/news/2023/1/27/myanmar-military-unveils-strict-new-election-law-ahead-of-polls |access-date=28 January 2023 |work=[[Al Jazeera]] |date=27 January 2023 |archive-date=28 January 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230128041801/https://www.aljazeera.com/news/2023/1/27/myanmar-military-unveils-strict-new-election-law-ahead-of-polls |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar army set to cement rule with tough new election criteria |url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/myanmar-army-set-cement-rule-with-tough-new-election-rules-2023-01-27/ |access-date=28 January 2023 |work=[[Reuters]] |date=27 January 2022 |archive-date=28 January 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230128041801/https://www.reuters.com/world/asia-pacific/myanmar-army-set-cement-rule-with-tough-new-election-rules-2023-01-27/ |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar military rulers extend state of emergency by six months |url=https://www.aljazeera.com/news/2023/2/1/myanmar-military-rulers-extend-state-of-emergency-by-six-months |access-date=1 February 2023 |work=[[Al Jazeera]] |date=1 February 2023}}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar junta extends state of emergency, effectively delaying polls |url=https://www.france24.com/en/live-news/20230201-myanmar-marks-coup-anniversary-with-eyes-on-junta-election-plan |access-date=1 February 2023 |work=[[Agence France-Presse]] |publisher=[[France24]] |date=1 February 2023 |location=[[Yangon]]}}</ref> ၂၀၂၃ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ (၃၁)ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံရေးပါတီများအနေဖြင့် အသစ်ပြဋ္ဌာန်းလိုက်သည့် ဥပဒေအရ ပြန်လည်မှတ်ပုံတင်ကြရန် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.uec.gov.mm/news_preview_detail.php?action=news_detail1&news_id=xxpIlxHtb31chMglNsBdqWeyPiY4B6P8QnbWSc4VeqI%3D|title=နိုင်ငံရေးပါတီ တည်ထောင်ခွင့်နှင့် မှတ်ပုံတင်ခွင့်}}</ref>ဖေဖော်ဝါရီလ (၉)ရက်နေ့တွင် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က စစ်ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌနှင့်အဖွဲ့ထံသို့ အီလက်ထရောနစ်မဲပေးစက်ဖြစ်သော Myanmar Electronic Voting Machine (MEVM) ကို လာရောက်ပြသခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.uec.gov.mm/news_preview_detail.php?action=news_detail1&news_id=kbslI41W%2BYvgfTmSKzOHZz7Y1u0fC6mYHCCiYMRO9LE%3D|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ထံ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်မှ Myanmar Electronic Voting Machine (MEVM) တည်ဆောက်ထားရှိမှုနှင့် ပတ်သက်၍ ရှင်းလင်းတင်ပြ}}</ref>
အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဖယ်ရှားခံထားရသော အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီကို ဥပဒေသစ်အရ မှတ်ပုံမတင်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ပါတီအား ဖျက်သိမ်းကြောင်း ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ကြေညာခဲ့သည်။<ref name="NLD registration" /><ref>{{cite news |author1=Min Ye Kyaw |author2=Rebecca Ratcliffe |title=Aung San Suu Kyi’s National League for Democracy party dissolved |url=https://www.theguardian.com/world/2023/mar/28/aung-san-suu-kyi-national-league-democracy-faces-dissolution-myanmar |access-date=30 April 2023 |work=[[The Guardian]] |date=28 March 2023 |location=[[Bangkok, Thailand]]}}</ref> ဒုတိယမြောက် အတိုက်အခံပါတီဖြစ်သော [[ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]ကိုလည်း ဖျက်သိမ်းကြောင်း အလားတူ ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=Shan prominent party decides not to register for junta’s election |url=https://www.bnionline.net/en/news/shan-prominent-party-decides-not-register-juntas-election |access-date=2023-03-20 |website=Burma News International |language=en}}</ref><ref>{{cite news |title=‘We Agree the Law is Unfair’: SNLD |url=https://www.irrawaddy.com/in-person/interview/we-agree-the-law-is-unfair-snld.html |access-date=13 February 2023 |work=[[The Irrawaddy]] |date=1 February 2023}}</ref>စစ်တပ်နောက်ခံပြု ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီအား ဧပြီ (၂၀)ရက်နေ့တွင် အမှတ်စဉ်(၁)ဖြင့် နိုင်ငံရေးပါတီအဖြစ် မှတ်ပုံတင်ခွင့်ပြုလိုက်သည်။
ရွေးကောက်ပွဲအား ၂၀၂၃ခုနှစ် ဩဂုတ်လတွင် ကျင်းပသွားရန်ပြောကြားထားသော်လည်း ၂၀၂၃ခုနှစ် ဇူလိုင်လအထိ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမည့်ရက် ကြေညာခြင်းမရှိသေးပေ။ စစ်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က တိုင်းပြည်တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှု လိုအပ်နေသေးကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကလည်း ခြိမ်းခြောက်၊ ဖိအားပေးမှုများမှကင်းပြီး လွတ်လပ်စွာမဲပေးနိုင်ရန် စီစဉ်နေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.uec.gov.mm/news_preview_detail.php?action=news_detail1&news_id=kbslI41W%2BYvgfTmSKzOHZz7Y1u0fC6mYHCCiYMRO9LE%3D|title=အရေးပေါ်ကာလ သက်တမ်းတိုး၊မတိုး ကာလုံ မှာ ဆုံးဖြတ်မယ် လို့ စစ်ကောင်စီပြော}}</ref>
==ကိုးကား==
{{Reflist}}
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရွေးကောက်ပွဲများ]]
rvr3hku17sfy9qc84sqxn38vrj3xogn
877039
877022
2025-06-08T15:24:42Z
Zawzawaungthwin
100038
အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၅ အတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ရေးသားခြင်း
877039
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox election
|election_name = မြန်မာ့ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၅
| country = မြန်မာနိုင်ငံ
| type = Parliamentary
| ongoing = yes
| previous_election = အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀
| previous_year = ၂၀၂၀ (ပယ်ဖျက်)
| previous_mps =
| next_election = အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၃၀
| next_year =
| seats_for_election = [[ပြည်သူ့လွှတ်တော်]] ၃၃၀ နေရာအနက် ၂၆၇ နေရာ <br>
[[အမျိုးသားလွှတ်တော်]] ၁၆၈ နေရာ အနက် မသိရှိရသေး
| majority_seats = -
| election_date = ၂၀၂၅ ခုနှစ် <br> ဒီဇင်ဘာလ အတွင်း
<!-- USDP -->
| image1 = Minister Khin Yi.jpg
| leader1 = ဦး[[ခင်ရီ]]
| leader_since1 = ၅ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၂
| party1 = ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ
| leaders_seat1 =
| last_election1 = ၂၆ ([[ပြည်သူ့လွှတ်တော်|ပြည်သူ့]]) / ၇ ([[အမျိုးသားလွှတ်တော်|အမျိုးသား]])
| seats_before1 =
| seats1 =
| seat_change1 =
| popular_vote1 =
| percentage1 =
| swing1 =
| title = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|သမ္မတ]]
| before_election = ဦး[[မြင့်ဆွေ]] (ယာယီ)
| before_party = ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ
| after_election =
| after_party =
| map =
| map_caption =
}}
{{မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမိုင်းဆိုင်ရာ}}
[[မြန်မာနိုင်ငံ]]တွင် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ဒီဇင်ဘာလ ရှိ ရက်တစ်ရက်တွင် ကျင်းပမည်ဖြစ် သည်။ [[ရွေးကောက်ပွဲ]]သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ယခင်မဲပေးစနစ် [[အနိုင်ရသူ အကုန်ယူစနစ်]] အပြင် [[အချိုးကျ ဗဟုကိုယ်စားလှယ်ရွေးချယ်ခြင်း|အချိုးကျ ကိုယ်စားပြုစနစ်]]ကို အသုံးပြုမည်ဖြစ်သည်။<ref>https://www.bnionline.net/mm/news-92645</ref>
==နောက်ခံသမိုင်းကြောင်း==
ဤ[[ရွေးကောက်ပွဲ]]သည် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်တပ်အာဏာသိမ်း]]ပြီးနောက် ပထမဆုံးကျင်းပမည့် [[ရွေးကောက်ပွဲ]]ဖြစ်သည်။ အာဏာသိမ်းပြီးချိန်မှစ၍ စစ်တပ်က တိုင်းပြည်ကို [[နိုင်ငံတော် အရေးပေါ်အခြေအနေ|အရေးပေါ်အခြေအနေ]]<ref>https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-07-31/myanmar-extends-state-of-emergency-for-six-months-until-february</ref>အဖြစ် အုပ်ချုပ်ခဲ့ပြီး [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|ယာယီသမ္မတ]] [[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]]က မြန်မာနိုင်ငံ [[မြန်မာနိုင်ငံဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈)|၂၀၀၈ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ]]အရ သုံးနှစ်ကျော်ကြာ အမြင့်ဆုံးကာလကို အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။အစောပိုင်းကာလများက [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ]] က အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ၂ နှစ်နှင့် ခြောက်လအကြာ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ထဲတွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် ကတိပြုခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web |title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ |url=https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116/ |access-date=2 August 2022 |archive-date=15 August 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220815122655/https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116 }}</ref><ref>https://www.aljazeera.com/news/2021/8/1/min-aung-hlaing-promises-myanmar-multi-party-elections-2023</ref> သို့သော်လည်း ထိုကတိစကားသည် ပျက်ပြယ်သွားခဲ့ပြီး ၂၀၂၅ ခုနှစ် မတ်လ ၇ ရက်နေ့ [[ဘီလာရုဇ်နိုင်ငံ]] သမ္မတ နှင့် တွေ့ဆုံချိန်၌ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ဒီဇင်ဘာလ သို့မဟုတ် ၂၀၁၆ ခုနှစ်၊ဇန်နဝါရီလ အစောပိုင်းတွင် ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပရန် စီစဥ်ထားသည်ဟု စစ်ခေါင်းဆောင် က ထပ်မံ ကတိပြုခဲ့သည်။ <ref>https://asia.nikkei.com/Spotlight/Myanmar-Crisis/Myanmar-military-prepares-for-election-in-bid-for-legitimacy</ref>
၂၀၂၃ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် စစ်တပ်နောက်ခံ [[ ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]]ကို ပိုမိုအသာစီးရစေနိုင်သော [[အနိုင်ရသူ အကုန်ယူစနစ်]]အစား [[အချိုးကျ ဗဟုကိုယ်စားလှယ်ရွေးချယ်ခြင်း|အချိုးကျ ကိုယ်စားပြုစနစ်]]ကို ပြောင်းလဲထားသည့် ရွေး ကောက်ပွဲ ဥပဒေသစ်ကို ပြသခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web |date=2023-03-28 |title=A Road to Nowhere: The Myanmar Regime’s Stage-managed Elections |url=https://www.crisisgroup.org/asia/south-east-asia/myanmar/b175-road-nowhere-myanmar-regimes-stage-managed-elections |access-date=2023-03-29 |website=Crisis Group |language=en}}</ref> ယခင်ရှိထားသော တပ်မတော်သား ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း အပြင် လေးပုံတစ်ပုံအနိုင်ရရုံဖြင့် အစိုးရဖွဲ့စေနိုင်ရန် ပြင်ဆင်ထားပုံရသည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar junta promises elections by 2023 |url=https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116 |access-date=18 September 2021 |work=Deutsche Welle |date=1 August 2021 |archive-date=18 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210918022143/https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116 |url-status=live }}</ref><ref name=":aljazeera">{{cite news |title=Min Aung Hlaing says no Myanmar elections until 2023 |url=https://www.aljazeera.com/news/2021/8/1/min-aung-hlaing-promises-myanmar-multi-party-elections-2023 |access-date=30 December 2021 |agency=Al Jazeera |date=1 Aug 2021 |archive-date=30 December 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211230040907/https://www.aljazeera.com/news/2021/8/1/min-aung-hlaing-promises-myanmar-multi-party-elections-2023 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar military prepares for election in bid for legitimacy |url=https://asia.nikkei.com/Spotlight/Myanmar-Crisis/Myanmar-military-prepares-for-election-in-bid-for-legitimacy |access-date=1 August 2022 |work=[[Nikkei Asia]] |date=23 July 2022 |archive-date=3 August 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220803042911/https://asia.nikkei.com/Spotlight/Myanmar-Crisis/Myanmar-military-prepares-for-election-in-bid-for-legitimacy |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |author1=Khine Lin Kyaw |title=Myanmar Extends State of Emergency For Six Months Until February |url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-07-31/myanmar-extends-state-of-emergency-for-six-months-until-february |access-date=1 August 2022 |work=[[Bloomberg News|Bloomberg]] |date=31 July 2022}}</ref><ref>{{cite news |last1=Strangio |first1=Sebastian |title=Myanmar’s Military Junta Takes Step Toward Controversial Election |url=https://thediplomat.com/2023/01/myanmars-military-junta-takes-step-toward-controversial-election/ |access-date=28 January 2023 |work=[[The Diplomat]] |date=5 January 2023 |archive-date=28 January 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230128013714/https://thediplomat.com/2023/01/myanmars-military-junta-takes-step-toward-controversial-election/ |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar military announces strict new election law ahead of polls |url=https://www.aljazeera.com/news/2023/1/27/myanmar-military-unveils-strict-new-election-law-ahead-of-polls |access-date=28 January 2023 |work=[[Al Jazeera]] |date=27 January 2023 |archive-date=28 January 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230128041801/https://www.aljazeera.com/news/2023/1/27/myanmar-military-unveils-strict-new-election-law-ahead-of-polls |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar army set to cement rule with tough new election criteria |url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/myanmar-army-set-cement-rule-with-tough-new-election-rules-2023-01-27/ |access-date=28 January 2023 |work=[[Reuters]] |date=27 January 2022 |archive-date=28 January 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230128041801/https://www.reuters.com/world/asia-pacific/myanmar-army-set-cement-rule-with-tough-new-election-rules-2023-01-27/ |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar military rulers extend state of emergency by six months |url=https://www.aljazeera.com/news/2023/2/1/myanmar-military-rulers-extend-state-of-emergency-by-six-months |access-date=1 February 2023 |work=[[Al Jazeera]] |date=1 February 2023}}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar junta extends state of emergency, effectively delaying polls |url=https://www.france24.com/en/live-news/20230201-myanmar-marks-coup-anniversary-with-eyes-on-junta-election-plan |access-date=1 February 2023 |work=[[Agence France-Presse]] |publisher=[[France24]] |date=1 February 2023 |location=[[Yangon]]}}</ref>
၂၀၂၃ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ (၃၁)ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံရေးပါတီများအနေဖြင့် အသစ်ပြဋ္ဌာန်းလိုက်သည့် ဥပဒေအရ ပြန်လည်မှတ်ပုံတင်ကြရန် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.uec.gov.mm/news_preview_detail.php?action=news_detail1&news_id=xxpIlxHtb31chMglNsBdqWeyPiY4B6P8QnbWSc4VeqI%3D|title=နိုင်ငံရေးပါတီ တည်ထောင်ခွင့်နှင့် မှတ်ပုံတင်ခွင့်}}</ref>ဖေဖော်ဝါရီလ (၉)ရက်နေ့တွင် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က စစ်ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌနှင့်အဖွဲ့ထံသို့ အီလက်ထရောနစ်မဲပေးစက်ဖြစ်သော Myanmar Electronic Voting Machine (MEVM) ကို လာရောက်ပြသခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.uec.gov.mm/news_preview_detail.php?action=news_detail1&news_id=kbslI41W%2BYvgfTmSKzOHZz7Y1u0fC6mYHCCiYMRO9LE%3D|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ထံ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်မှ Myanmar Electronic Voting Machine (MEVM) တည်ဆောက်ထားရှိမှုနှင့် ပတ်သက်၍ ရှင်းလင်းတင်ပြ}}</ref>
အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဖယ်ရှားခံထားရသော [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်|အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ]]ကို ဥပဒေသစ်အရ မှတ်ပုံမတင်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ပါတီအား ဖျက်သိမ်းကြောင်း ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ကြေညာခဲ့သည်။<ref name="NLD registration" /><ref>{{cite news |author1=Min Ye Kyaw |author2=Rebecca Ratcliffe |title=Aung San Suu Kyi’s National League for Democracy party dissolved |url=https://www.theguardian.com/world/2023/mar/28/aung-san-suu-kyi-national-league-democracy-faces-dissolution-myanmar |access-date=30 April 2023 |work=[[The Guardian]] |date=28 March 2023 |location=[[Bangkok, Thailand]]}}</ref> ဒုတိယမြောက် အတိုက်အခံပါတီဖြစ်သော [[ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]ကိုလည်း ဖျက်သိမ်းကြောင်း အလားတူ ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=Shan prominent party decides not to register for junta’s election |url=https://www.bnionline.net/en/news/shan-prominent-party-decides-not-register-juntas-election |access-date=2023-03-20 |website=Burma News International |language=en}}</ref><ref>{{cite news |title=‘We Agree the Law is Unfair’: SNLD |url=https://www.irrawaddy.com/in-person/interview/we-agree-the-law-is-unfair-snld.html |access-date=13 February 2023 |work=[[The Irrawaddy]] |date=1 February 2023}}</ref>စစ်တပ်နောက်ခံပြု ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီအား ဧပြီ (၂၀)ရက်နေ့တွင် အမှတ်စဉ်(၁)ဖြင့် နိုင်ငံရေးပါတီအဖြစ် မှတ်ပုံတင်ခွင့်ပြုခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.uec.gov.mm/news_preview_detail.php?action=news_detail1&news_id=kbslI41W%2BYvgfTmSKzOHZz7Y1u0fC6mYHCCiYMRO9LE%3D|title=အရေးပေါ်ကာလ သက်တမ်းတိုး၊မတိုး ကာလုံ မှာ ဆုံးဖြတ်မယ် လို့ စစ်ကောင်စီပြော}}</ref>
၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန်လ ၇ရက် နေ့တွင် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် က မြို့နယ်ပေါင်း (၂၆၇) မြို့နယ် တွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် လျာထားပြီး ယခင်ကျင့်သုံးခဲ့သည့် မဲအများဆုံးရသူ အနိုင်ယူစနစ် (FPTP)နှင့် အချိုးကျ ကိုယ်စားပြုစနစ် (PR) နှစ်မျိုးလုံး အသုံးပြု ဆောင်ရွက်သွားမည့်အကြောင်း တရားဝင်ပြောဆိုခဲ့သည်။
ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမည့် နယ်မြေဒေသများသည် အခြေအနေအရ ကန့်သတ်ချက်ရှိသည့် နယ်မြေဒေသများမှ လွဲပြီး တိုင်းဒေသကြီး နှင့် ပြည်နယ် အားလုံးတို့တွင် ဦးစားပေးအစီအစဉ်အတိုင်း အပိုင်းခွဲပြီး ကျင်းပမည်လျာဟု ဆိုသည်။
==ကိုးကား==
{{Reflist}}
{{မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရွေးကောက်ပွဲများ}}
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရွေးကောက်ပွဲများ]]
tnyp57xcnp4jyl3u52ck4zqdi3cyy3y
877052
877039
2025-06-08T16:08:22Z
Zawzawaungthwin
100038
၂၀၂၁ နောက်ပိုင်း မှတ်ပုံပြန်တင်ထားကြသည့် နိုင်ငံရေးပါတီများ စာရင်း
877052
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox election
|election_name = မြန်မာ့ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၅
| country = မြန်မာနိုင်ငံ
| type = Parliamentary
| ongoing = yes
| previous_election = အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀
| previous_year = ၂၀၂၀ (ပယ်ဖျက်)
| previous_mps =
| next_election = အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၃၀
| next_year =
| seats_for_election = [[ပြည်သူ့လွှတ်တော်]] ၃၃၀ နေရာအနက် ၂၆၇ နေရာ <br>
[[အမျိုးသားလွှတ်တော်]] ၁၆၈ နေရာ အနက် မသိရှိရသေး
| majority_seats = -
| election_date = ၂၀၂၅ ခုနှစ် <br> ဒီဇင်ဘာလ အတွင်း
<!-- USDP -->
| image1 = Minister Khin Yi.jpg
| leader1 = ဦး[[ခင်ရီ]]
| leader_since1 = ၅ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၂
| party1 = ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ
| leaders_seat1 =
| last_election1 = ၂၆ ([[ပြည်သူ့လွှတ်တော်|ပြည်သူ့]]) / ၇ ([[အမျိုးသားလွှတ်တော်|အမျိုးသား]])
| seats_before1 =
| seats1 =
| seat_change1 =
| popular_vote1 =
| percentage1 =
| swing1 =
| title = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|သမ္မတ]]
| before_election = ဦး[[မြင့်ဆွေ]] (ယာယီ)
| before_party = ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ
| after_election =
| after_party =
| map =
| map_caption =
}}
{{မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမိုင်းဆိုင်ရာ}}
[[မြန်မာနိုင်ငံ]]တွင် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ဒီဇင်ဘာလ ရှိ ရက်တစ်ရက်တွင် ကျင်းပမည်ဖြစ် သည်။ [[ရွေးကောက်ပွဲ]]သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ယခင်မဲပေးစနစ် [[အနိုင်ရသူ အကုန်ယူစနစ်]] အပြင် [[အချိုးကျ ဗဟုကိုယ်စားလှယ်ရွေးချယ်ခြင်း|အချိုးကျ ကိုယ်စားပြုစနစ်]]ကို အသုံးပြုမည်ဖြစ်သည်။<ref>https://www.bnionline.net/mm/news-92645</ref>
==နောက်ခံသမိုင်းကြောင်း==
ဤ[[ရွေးကောက်ပွဲ]]သည် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်တပ်အာဏာသိမ်း]]ပြီးနောက် ပထမဆုံးကျင်းပမည့် [[ရွေးကောက်ပွဲ]]ဖြစ်သည်။ အာဏာသိမ်းပြီးချိန်မှစ၍ စစ်တပ်က တိုင်းပြည်ကို [[နိုင်ငံတော် အရေးပေါ်အခြေအနေ|အရေးပေါ်အခြေအနေ]]<ref>https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-07-31/myanmar-extends-state-of-emergency-for-six-months-until-february</ref>အဖြစ် အုပ်ချုပ်ခဲ့ပြီး [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|ယာယီသမ္မတ]] [[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]]က မြန်မာနိုင်ငံ [[မြန်မာနိုင်ငံဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈)|၂၀၀၈ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ]]အရ သုံးနှစ်ကျော်ကြာ အမြင့်ဆုံးကာလကို အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။အစောပိုင်းကာလများက [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ]] က အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ၂ နှစ်နှင့် ခြောက်လအကြာ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ထဲတွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် ကတိပြုခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web |title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ |url=https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116/ |access-date=2 August 2022 |archive-date=15 August 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220815122655/https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116 }}</ref><ref>https://www.aljazeera.com/news/2021/8/1/min-aung-hlaing-promises-myanmar-multi-party-elections-2023</ref> သို့သော်လည်း ထိုကတိစကားသည် ပျက်ပြယ်သွားခဲ့ပြီး ၂၀၂၅ ခုနှစ် မတ်လ ၇ ရက်နေ့ [[ဘီလာရုဇ်နိုင်ငံ]] သမ္မတ နှင့် တွေ့ဆုံချိန်၌ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ဒီဇင်ဘာလ သို့မဟုတ် ၂၀၁၆ ခုနှစ်၊ဇန်နဝါရီလ အစောပိုင်းတွင် ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပရန် စီစဥ်ထားသည်ဟု စစ်ခေါင်းဆောင် က ထပ်မံ ကတိပြုခဲ့သည်။ <ref>https://asia.nikkei.com/Spotlight/Myanmar-Crisis/Myanmar-military-prepares-for-election-in-bid-for-legitimacy</ref>
၂၀၂၃ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် စစ်တပ်နောက်ခံ [[ ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]]ကို ပိုမိုအသာစီးရစေနိုင်သော [[အနိုင်ရသူ အကုန်ယူစနစ်]]အစား [[အချိုးကျ ဗဟုကိုယ်စားလှယ်ရွေးချယ်ခြင်း|အချိုးကျ ကိုယ်စားပြုစနစ်]]ကို ပြောင်းလဲထားသည့် ရွေး ကောက်ပွဲ ဥပဒေသစ်ကို ပြသခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web |date=2023-03-28 |title=A Road to Nowhere: The Myanmar Regime’s Stage-managed Elections |url=https://www.crisisgroup.org/asia/south-east-asia/myanmar/b175-road-nowhere-myanmar-regimes-stage-managed-elections |access-date=2023-03-29 |website=Crisis Group |language=en}}</ref> ယခင်ရှိထားသော တပ်မတော်သား ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း အပြင် လေးပုံတစ်ပုံအနိုင်ရရုံဖြင့် အစိုးရဖွဲ့စေနိုင်ရန် ပြင်ဆင်ထားပုံရသည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar junta promises elections by 2023 |url=https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116 |access-date=18 September 2021 |work=Deutsche Welle |date=1 August 2021 |archive-date=18 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210918022143/https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116 |url-status=live }}</ref><ref name=":aljazeera">{{cite news |title=Min Aung Hlaing says no Myanmar elections until 2023 |url=https://www.aljazeera.com/news/2021/8/1/min-aung-hlaing-promises-myanmar-multi-party-elections-2023 |access-date=30 December 2021 |agency=Al Jazeera |date=1 Aug 2021 |archive-date=30 December 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211230040907/https://www.aljazeera.com/news/2021/8/1/min-aung-hlaing-promises-myanmar-multi-party-elections-2023 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar military prepares for election in bid for legitimacy |url=https://asia.nikkei.com/Spotlight/Myanmar-Crisis/Myanmar-military-prepares-for-election-in-bid-for-legitimacy |access-date=1 August 2022 |work=[[Nikkei Asia]] |date=23 July 2022 |archive-date=3 August 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220803042911/https://asia.nikkei.com/Spotlight/Myanmar-Crisis/Myanmar-military-prepares-for-election-in-bid-for-legitimacy |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |author1=Khine Lin Kyaw |title=Myanmar Extends State of Emergency For Six Months Until February |url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-07-31/myanmar-extends-state-of-emergency-for-six-months-until-february |access-date=1 August 2022 |work=[[Bloomberg News|Bloomberg]] |date=31 July 2022}}</ref><ref>{{cite news |last1=Strangio |first1=Sebastian |title=Myanmar’s Military Junta Takes Step Toward Controversial Election |url=https://thediplomat.com/2023/01/myanmars-military-junta-takes-step-toward-controversial-election/ |access-date=28 January 2023 |work=[[The Diplomat]] |date=5 January 2023 |archive-date=28 January 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230128013714/https://thediplomat.com/2023/01/myanmars-military-junta-takes-step-toward-controversial-election/ |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar military announces strict new election law ahead of polls |url=https://www.aljazeera.com/news/2023/1/27/myanmar-military-unveils-strict-new-election-law-ahead-of-polls |access-date=28 January 2023 |work=[[Al Jazeera]] |date=27 January 2023 |archive-date=28 January 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230128041801/https://www.aljazeera.com/news/2023/1/27/myanmar-military-unveils-strict-new-election-law-ahead-of-polls |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar army set to cement rule with tough new election criteria |url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/myanmar-army-set-cement-rule-with-tough-new-election-rules-2023-01-27/ |access-date=28 January 2023 |work=[[Reuters]] |date=27 January 2022 |archive-date=28 January 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230128041801/https://www.reuters.com/world/asia-pacific/myanmar-army-set-cement-rule-with-tough-new-election-rules-2023-01-27/ |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar military rulers extend state of emergency by six months |url=https://www.aljazeera.com/news/2023/2/1/myanmar-military-rulers-extend-state-of-emergency-by-six-months |access-date=1 February 2023 |work=[[Al Jazeera]] |date=1 February 2023}}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar junta extends state of emergency, effectively delaying polls |url=https://www.france24.com/en/live-news/20230201-myanmar-marks-coup-anniversary-with-eyes-on-junta-election-plan |access-date=1 February 2023 |work=[[Agence France-Presse]] |publisher=[[France24]] |date=1 February 2023 |location=[[Yangon]]}}</ref>
၂၀၂၃ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ (၃၁)ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံရေးပါတီများအနေဖြင့် အသစ်ပြဋ္ဌာန်းလိုက်သည့် ဥပဒေအရ ပြန်လည်မှတ်ပုံတင်ကြရန် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.uec.gov.mm/news_preview_detail.php?action=news_detail1&news_id=xxpIlxHtb31chMglNsBdqWeyPiY4B6P8QnbWSc4VeqI%3D|title=နိုင်ငံရေးပါတီ တည်ထောင်ခွင့်နှင့် မှတ်ပုံတင်ခွင့်}}</ref>ဖေဖော်ဝါရီလ (၉)ရက်နေ့တွင် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က စစ်ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌနှင့်အဖွဲ့ထံသို့ အီလက်ထရောနစ်မဲပေးစက်ဖြစ်သော Myanmar Electronic Voting Machine (MEVM) ကို လာရောက်ပြသခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.uec.gov.mm/news_preview_detail.php?action=news_detail1&news_id=kbslI41W%2BYvgfTmSKzOHZz7Y1u0fC6mYHCCiYMRO9LE%3D|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ထံ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်မှ Myanmar Electronic Voting Machine (MEVM) တည်ဆောက်ထားရှိမှုနှင့် ပတ်သက်၍ ရှင်းလင်းတင်ပြ}}</ref>
အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဖယ်ရှားခံထားရသော [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်|အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ]]ကို ဥပဒေသစ်အရ မှတ်ပုံမတင်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ပါတီအား ဖျက်သိမ်းကြောင်း ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ကြေညာခဲ့သည်။<ref name="NLD registration" /><ref>{{cite news |author1=Min Ye Kyaw |author2=Rebecca Ratcliffe |title=Aung San Suu Kyi’s National League for Democracy party dissolved |url=https://www.theguardian.com/world/2023/mar/28/aung-san-suu-kyi-national-league-democracy-faces-dissolution-myanmar |access-date=30 April 2023 |work=[[The Guardian]] |date=28 March 2023 |location=[[Bangkok, Thailand]]}}</ref> ဒုတိယမြောက် အတိုက်အခံပါတီဖြစ်သော [[ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]ကိုလည်း ဖျက်သိမ်းကြောင်း အလားတူ ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=Shan prominent party decides not to register for junta’s election |url=https://www.bnionline.net/en/news/shan-prominent-party-decides-not-register-juntas-election |access-date=2023-03-20 |website=Burma News International |language=en}}</ref><ref>{{cite news |title=‘We Agree the Law is Unfair’: SNLD |url=https://www.irrawaddy.com/in-person/interview/we-agree-the-law-is-unfair-snld.html |access-date=13 February 2023 |work=[[The Irrawaddy]] |date=1 February 2023}}</ref>စစ်တပ်နောက်ခံပြု ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီအား ဧပြီ (၂၀)ရက်နေ့တွင် အမှတ်စဉ်(၁)ဖြင့် နိုင်ငံရေးပါတီအဖြစ် မှတ်ပုံတင်ခွင့်ပြုခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.uec.gov.mm/news_preview_detail.php?action=news_detail1&news_id=kbslI41W%2BYvgfTmSKzOHZz7Y1u0fC6mYHCCiYMRO9LE%3D|title=အရေးပေါ်ကာလ သက်တမ်းတိုး၊မတိုး ကာလုံ မှာ ဆုံးဖြတ်မယ် လို့ စစ်ကောင်စီပြော}}</ref>
၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန်လ ၇ရက် နေ့တွင် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် က မြို့နယ်ပေါင်း (၂၆၇) မြို့နယ် တွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် လျာထားပြီး ယခင်ကျင့်သုံးခဲ့သည့် မဲအများဆုံးရသူ အနိုင်ယူစနစ် (FPTP)နှင့် အချိုးကျ ကိုယ်စားပြုစနစ် (PR) နှစ်မျိုးလုံး အသုံးပြု ဆောင်ရွက်သွားမည့်အကြောင်း တရားဝင်ပြောဆိုခဲ့သည်။
ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမည့် နယ်မြေဒေသများသည် အခြေအနေအရ ကန့်သတ်ချက်ရှိသည့် နယ်မြေဒေသများမှ လွဲပြီး တိုင်းဒေသကြီး နှင့် ပြည်နယ် အားလုံးတို့တွင် ဦးစားပေးအစီအစဉ်အတိုင်း အပိုင်းခွဲပြီး ကျင်းပမည်လျာဟု ဆိုသည်။
== မှတ်ပုံတင်ထားသည့်ပါတီများ ==
၁။ [[ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ|ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]]
၂။ [[မြန်မာပြည်သူ့ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]
၃။ ဒီမိုကရေစီပါတီသစ်(ကချင်)
၄။ [[ဖလုံ-စဝေါ် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ|ဖလုံ-စဝေါ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]
၅။ [[တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးပါတီ]]
၆။ [[ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ]]
၇။ [[တိုင်းလိုင်(ရှမ်းနီ)အမျိုးသားများဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]]
၈။ [[ရှမ်းနီ(တိုင်းလျန်)သွေးစည်းညီညွတ်ရေးပါတီ]]
၉။ [[ရခိုင်ပြည်နယ်အမျိုးသားအင်အားစုပါတီ]]
၁၀။ ပအိုဝ်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ
၁၁။ [[မြို တိုင်းရင်းသားပါတီ|မြိုတိုင်းရင်းသားပါတီ]]
၁၂။ [[လီဆူအမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]]
၁၃။ [[ခမီ အမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ|ခမီအမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]]
၁၄။ [[အာခါအမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ|အာခါအမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ပါတီ]]
၁၅။ [[အင်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ]]
၁၆။ [[ကိုးကန့် ဒီမိုကရေစီနှင့် ညီညွတ်ရေးပါတီ|ကိုးကန့်ဒီမိုကရေစီနှင့် ညီညွတ်ရေးပါတီ]]
၁၇။ [[ကရင်အမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]
၁၈။ [[ကရင်ပြည်သူ့ပါတီ]]
၁၉။ [[ရှမ်းပြည်ကိုးကန့်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]
၂၀။ နာဂအမျိုးသားပါတီ
၂၁။ [[ဓနုတိုင်းရင်းသားလူမျိုးများဒီမိုကရေစီပါတီ]]
၂၂။ [[ပြည်သူ့ရှေ့ဆောင်ပါတီ]]
၂၃။ အမျိုးသားနိုင်ငံရေးဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ
၂၄။ အမျိုးသားနိုင်ငံရေးမဟာမိတ်များအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ
၂၅။ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ
၂၆။ [[ပြည်သူ့အလုပ်သမားပါတီ]]
၂၇။ [[မြန်မာနိုင်ငံတောင်သူလယ်သမားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ|မြန်မာနိုင်ငံ တောင်သူလယ်သမားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]]
၂၈။ ရှမ်းနှင့်တိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (ကျားဖြူပါတီ)
၂၉။ [[ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (မြန်မာ)|ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]
၃၀။ ဒီမိုကရက်တစ်အင်အားစုလေဘာပါတီ
၃၁။ [[အမျိုးသမီးပါတီ (မွန်)]]
၃၂။ [[မြိုတိုင်းရင်းသားဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]]
၃၃။ [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီပါတီသစ်]]
၃၄။ အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားတိုးတက်ရေးပါတီ
၃၅။ [[ဝ အမျိုးသားပါတီ]]
၃၆။ ခူမီးအမျိုးသားပါတီ
၃၇။ အမျိုးသားနိုင်ငံရေးအားမာန်သစ်ပါတီ
၃၈။ ညီညွတ်သောတိုင်းရင်းသားလူမျိုးများဒီမိုကရေစီပါတီ
၃၉။ ပြည်ထောင်စုငြိမ်းချမ်းရေးနှင့်ညီညွတ်ရေးပါတီ
၄၀။ မြန်မာနိုင်ငံတောင်သူလယ်သမားအလုပ်သမား ပြည်သူ့ပါတီ
၄၁။ [[ခေတ်သစ်ပြည်သူ့ပါတီ]]
၄၂။ လေဘာပါတီ
၄၃။ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအင်အားစုပါတီ
၄၄။ [[၈၈ မျိုးဆက် ကျောင်းသားလူငယ်များ (ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံ)|၈၈ မျိုးဆက်ကျောင်းသားလူငယ်များ (ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ)ပါတီ]]
၄၅။ [[ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံ အမျိုးသား နိုင်ငံရေးအဖွဲ့ချုပ်|ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံအမျိုးသားနိုင်ငံရေးအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ]]
၄၆။ လူထုပါတီ
၄၇။ ပြည်သူ့ပါတီ
၄၈။ မွန်တိုးတက်ရေးပါတီ
၄၉။ ငြိမ်းချမ်းရေးအကျိုးဆောင်ပါတီ
၅၀။ [[မတူကွဲပြားခြင်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးပါတီ]]
၅၁။ [[ကချင်ပြည်နယ်ပြည်သူ့ပါတီ]]
၅၂။ [[မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ]]
၅၃။ ပြည်ထောင်စုလယ်သမား အလုပ်သမားအင်အားစုပါတီ
၅၄။ လူမှုစီးပွားမြှင့်တင်ရေးပါတီ
၅၅။ ညီညွတ်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ပါတီ
၅၆။ ကယားပြည်နယ်ပြည်သူ့ပါတီ
==ကိုးကား==
{{Reflist}}
{{မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရွေးကောက်ပွဲများ}}
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရွေးကောက်ပွဲများ]]
6ntui34cvn63xywpv5393kiq0mnli0n
877054
877052
2025-06-08T16:09:09Z
Zawzawaungthwin
100038
877054
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox election
|election_name = မြန်မာ့ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၅
| country = မြန်မာနိုင်ငံ
| type = Parliamentary
| ongoing = yes
| previous_election = အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀
| previous_year = ၂၀၂၀ (ပယ်ဖျက်)
| previous_mps =
| next_election = အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၃၀
| next_year =
| seats_for_election = [[ပြည်သူ့လွှတ်တော်]] ၃၃၀ နေရာအနက် ၂၆၇ နေရာ <br>
[[အမျိုးသားလွှတ်တော်]] ၁၆၈ နေရာ အနက် မသိရှိရသေး
| majority_seats = -
| election_date = ၂၀၂၅ ခုနှစ် <br> ဒီဇင်ဘာလ အတွင်း
<!-- USDP -->
| image1 = Minister Khin Yi.jpg
| leader1 = ဦး[[ခင်ရီ]]
| leader_since1 = ၅ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၂
| party1 = ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ
| leaders_seat1 =
| last_election1 = ၂၆ ([[ပြည်သူ့လွှတ်တော်|ပြည်သူ့]]) / ၇ ([[အမျိုးသားလွှတ်တော်|အမျိုးသား]])
| seats_before1 =
| seats1 =
| seat_change1 =
| popular_vote1 =
| percentage1 =
| swing1 =
| title = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|သမ္မတ]]
| before_election = ဦး[[မြင့်ဆွေ]] (ယာယီ)
| before_party = ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ
| after_election =
| after_party =
| map =
| map_caption =
}}
{{မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမိုင်းဆိုင်ရာ}}
[[မြန်မာနိုင်ငံ]]တွင် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ဒီဇင်ဘာလ ရှိ ရက်တစ်ရက်တွင် ကျင်းပမည်ဖြစ် သည်။ [[ရွေးကောက်ပွဲ]]သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ယခင်မဲပေးစနစ် [[အနိုင်ရသူ အကုန်ယူစနစ်]] အပြင် [[အချိုးကျ ဗဟုကိုယ်စားလှယ်ရွေးချယ်ခြင်း|အချိုးကျ ကိုယ်စားပြုစနစ်]]ကို အသုံးပြုမည်ဖြစ်သည်။<ref>https://www.bnionline.net/mm/news-92645</ref>
==နောက်ခံသမိုင်းကြောင်း==
ဤ[[ရွေးကောက်ပွဲ]]သည် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်တပ်အာဏာသိမ်း]]ပြီးနောက် ပထမဆုံးကျင်းပမည့် [[ရွေးကောက်ပွဲ]]ဖြစ်သည်။ အာဏာသိမ်းပြီးချိန်မှစ၍ စစ်တပ်က တိုင်းပြည်ကို [[နိုင်ငံတော် အရေးပေါ်အခြေအနေ|အရေးပေါ်အခြေအနေ]]<ref>https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-07-31/myanmar-extends-state-of-emergency-for-six-months-until-february</ref>အဖြစ် အုပ်ချုပ်ခဲ့ပြီး [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|ယာယီသမ္မတ]] [[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]]က မြန်မာနိုင်ငံ [[မြန်မာနိုင်ငံဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈)|၂၀၀၈ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ]]အရ သုံးနှစ်ကျော်ကြာ အမြင့်ဆုံးကာလကို အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။အစောပိုင်းကာလများက [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ]] က အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ၂ နှစ်နှင့် ခြောက်လအကြာ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ထဲတွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် ကတိပြုခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web |title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ |url=https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116/ |access-date=2 August 2022 |archive-date=15 August 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220815122655/https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116 }}</ref><ref>https://www.aljazeera.com/news/2021/8/1/min-aung-hlaing-promises-myanmar-multi-party-elections-2023</ref> သို့သော်လည်း ထိုကတိစကားသည် ပျက်ပြယ်သွားခဲ့ပြီး ၂၀၂၅ ခုနှစ် မတ်လ ၇ ရက်နေ့ [[ဘီလာရုဇ်နိုင်ငံ]] သမ္မတ နှင့် တွေ့ဆုံချိန်၌ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ဒီဇင်ဘာလ သို့မဟုတ် ၂၀၁၆ ခုနှစ်၊ဇန်နဝါရီလ အစောပိုင်းတွင် ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပရန် စီစဥ်ထားသည်ဟု စစ်ခေါင်းဆောင် က ထပ်မံ ကတိပြုခဲ့သည်။ <ref>https://asia.nikkei.com/Spotlight/Myanmar-Crisis/Myanmar-military-prepares-for-election-in-bid-for-legitimacy</ref>
၂၀၂၃ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် စစ်တပ်နောက်ခံ [[ ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]]ကို ပိုမိုအသာစီးရစေနိုင်သော [[အနိုင်ရသူ အကုန်ယူစနစ်]]အစား [[အချိုးကျ ဗဟုကိုယ်စားလှယ်ရွေးချယ်ခြင်း|အချိုးကျ ကိုယ်စားပြုစနစ်]]ကို ပြောင်းလဲထားသည့် ရွေး ကောက်ပွဲ ဥပဒေသစ်ကို ပြသခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web |date=2023-03-28 |title=A Road to Nowhere: The Myanmar Regime’s Stage-managed Elections |url=https://www.crisisgroup.org/asia/south-east-asia/myanmar/b175-road-nowhere-myanmar-regimes-stage-managed-elections |access-date=2023-03-29 |website=Crisis Group |language=en}}</ref> ယခင်ရှိထားသော တပ်မတော်သား ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း အပြင် လေးပုံတစ်ပုံအနိုင်ရရုံဖြင့် အစိုးရဖွဲ့စေနိုင်ရန် ပြင်ဆင်ထားပုံရသည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar junta promises elections by 2023 |url=https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116 |access-date=18 September 2021 |work=Deutsche Welle |date=1 August 2021 |archive-date=18 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210918022143/https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116 |url-status=live }}</ref><ref name=":aljazeera">{{cite news |title=Min Aung Hlaing says no Myanmar elections until 2023 |url=https://www.aljazeera.com/news/2021/8/1/min-aung-hlaing-promises-myanmar-multi-party-elections-2023 |access-date=30 December 2021 |agency=Al Jazeera |date=1 Aug 2021 |archive-date=30 December 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211230040907/https://www.aljazeera.com/news/2021/8/1/min-aung-hlaing-promises-myanmar-multi-party-elections-2023 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar military prepares for election in bid for legitimacy |url=https://asia.nikkei.com/Spotlight/Myanmar-Crisis/Myanmar-military-prepares-for-election-in-bid-for-legitimacy |access-date=1 August 2022 |work=[[Nikkei Asia]] |date=23 July 2022 |archive-date=3 August 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220803042911/https://asia.nikkei.com/Spotlight/Myanmar-Crisis/Myanmar-military-prepares-for-election-in-bid-for-legitimacy |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |author1=Khine Lin Kyaw |title=Myanmar Extends State of Emergency For Six Months Until February |url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-07-31/myanmar-extends-state-of-emergency-for-six-months-until-february |access-date=1 August 2022 |work=[[Bloomberg News|Bloomberg]] |date=31 July 2022}}</ref><ref>{{cite news |last1=Strangio |first1=Sebastian |title=Myanmar’s Military Junta Takes Step Toward Controversial Election |url=https://thediplomat.com/2023/01/myanmars-military-junta-takes-step-toward-controversial-election/ |access-date=28 January 2023 |work=[[The Diplomat]] |date=5 January 2023 |archive-date=28 January 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230128013714/https://thediplomat.com/2023/01/myanmars-military-junta-takes-step-toward-controversial-election/ |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar military announces strict new election law ahead of polls |url=https://www.aljazeera.com/news/2023/1/27/myanmar-military-unveils-strict-new-election-law-ahead-of-polls |access-date=28 January 2023 |work=[[Al Jazeera]] |date=27 January 2023 |archive-date=28 January 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230128041801/https://www.aljazeera.com/news/2023/1/27/myanmar-military-unveils-strict-new-election-law-ahead-of-polls |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar army set to cement rule with tough new election criteria |url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/myanmar-army-set-cement-rule-with-tough-new-election-rules-2023-01-27/ |access-date=28 January 2023 |work=[[Reuters]] |date=27 January 2022 |archive-date=28 January 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230128041801/https://www.reuters.com/world/asia-pacific/myanmar-army-set-cement-rule-with-tough-new-election-rules-2023-01-27/ |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar military rulers extend state of emergency by six months |url=https://www.aljazeera.com/news/2023/2/1/myanmar-military-rulers-extend-state-of-emergency-by-six-months |access-date=1 February 2023 |work=[[Al Jazeera]] |date=1 February 2023}}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar junta extends state of emergency, effectively delaying polls |url=https://www.france24.com/en/live-news/20230201-myanmar-marks-coup-anniversary-with-eyes-on-junta-election-plan |access-date=1 February 2023 |work=[[Agence France-Presse]] |publisher=[[France24]] |date=1 February 2023 |location=[[Yangon]]}}</ref>
၂၀၂၃ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ (၃၁)ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံရေးပါတီများအနေဖြင့် အသစ်ပြဋ္ဌာန်းလိုက်သည့် ဥပဒေအရ ပြန်လည်မှတ်ပုံတင်ကြရန် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.uec.gov.mm/news_preview_detail.php?action=news_detail1&news_id=xxpIlxHtb31chMglNsBdqWeyPiY4B6P8QnbWSc4VeqI%3D|title=နိုင်ငံရေးပါတီ တည်ထောင်ခွင့်နှင့် မှတ်ပုံတင်ခွင့်}}</ref>ဖေဖော်ဝါရီလ (၉)ရက်နေ့တွင် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က စစ်ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌနှင့်အဖွဲ့ထံသို့ အီလက်ထရောနစ်မဲပေးစက်ဖြစ်သော Myanmar Electronic Voting Machine (MEVM) ကို လာရောက်ပြသခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.uec.gov.mm/news_preview_detail.php?action=news_detail1&news_id=kbslI41W%2BYvgfTmSKzOHZz7Y1u0fC6mYHCCiYMRO9LE%3D|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ထံ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်မှ Myanmar Electronic Voting Machine (MEVM) တည်ဆောက်ထားရှိမှုနှင့် ပတ်သက်၍ ရှင်းလင်းတင်ပြ}}</ref>
အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဖယ်ရှားခံထားရသော [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်|အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ]]ကို ဥပဒေသစ်အရ မှတ်ပုံမတင်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ပါတီအား ဖျက်သိမ်းကြောင်း ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ကြေညာခဲ့သည်။<ref name="NLD registration" /><ref>{{cite news |author1=Min Ye Kyaw |author2=Rebecca Ratcliffe |title=Aung San Suu Kyi’s National League for Democracy party dissolved |url=https://www.theguardian.com/world/2023/mar/28/aung-san-suu-kyi-national-league-democracy-faces-dissolution-myanmar |access-date=30 April 2023 |work=[[The Guardian]] |date=28 March 2023 |location=[[Bangkok, Thailand]]}}</ref> ဒုတိယမြောက် အတိုက်အခံပါတီဖြစ်သော [[ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]ကိုလည်း ဖျက်သိမ်းကြောင်း အလားတူ ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=Shan prominent party decides not to register for junta’s election |url=https://www.bnionline.net/en/news/shan-prominent-party-decides-not-register-juntas-election |access-date=2023-03-20 |website=Burma News International |language=en}}</ref><ref>{{cite news |title=‘We Agree the Law is Unfair’: SNLD |url=https://www.irrawaddy.com/in-person/interview/we-agree-the-law-is-unfair-snld.html |access-date=13 February 2023 |work=[[The Irrawaddy]] |date=1 February 2023}}</ref>စစ်တပ်နောက်ခံပြု ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီအား ဧပြီ (၂၀)ရက်နေ့တွင် အမှတ်စဉ်(၁)ဖြင့် နိုင်ငံရေးပါတီအဖြစ် မှတ်ပုံတင်ခွင့်ပြုခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.uec.gov.mm/news_preview_detail.php?action=news_detail1&news_id=kbslI41W%2BYvgfTmSKzOHZz7Y1u0fC6mYHCCiYMRO9LE%3D|title=အရေးပေါ်ကာလ သက်တမ်းတိုး၊မတိုး ကာလုံ မှာ ဆုံးဖြတ်မယ် လို့ စစ်ကောင်စီပြော}}</ref>
၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန်လ ၇ရက် နေ့တွင် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် က မြို့နယ်ပေါင်း (၂၆၇) မြို့နယ် တွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် လျာထားပြီး ယခင်ကျင့်သုံးခဲ့သည့် မဲအများဆုံးရသူ အနိုင်ယူစနစ် (FPTP)နှင့် အချိုးကျ ကိုယ်စားပြုစနစ် (PR) နှစ်မျိုးလုံး အသုံးပြု ဆောင်ရွက်သွားမည့်အကြောင်း တရားဝင်ပြောဆိုခဲ့သည်။
ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမည့် နယ်မြေဒေသများသည် အခြေအနေအရ ကန့်သတ်ချက်ရှိသည့် နယ်မြေဒေသများမှ လွဲပြီး တိုင်းဒေသကြီး နှင့် ပြည်နယ် အားလုံးတို့တွင် ဦးစားပေးအစီအစဉ်အတိုင်း အပိုင်းခွဲပြီး ကျင်းပမည်လျာဟု ဆိုသည်။
== မှတ်ပုံတင်ထားသည့်ပါတီများ ==
၁။ [[ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ|ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]]
၂။ [[မြန်မာပြည်သူ့ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]
၃။ ဒီမိုကရေစီပါတီသစ်(ကချင်)
၄။ [[ဖလုံ-စဝေါ် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ|ဖလုံ-စဝေါ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]
၅။ [[တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးပါတီ]]
၆။ [[ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ]]
၇။ [[တိုင်းလိုင်(ရှမ်းနီ)အမျိုးသားများဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]]
၈။ [[ရှမ်းနီ(တိုင်းလျန်)သွေးစည်းညီညွတ်ရေးပါတီ]]
၉။ [[ရခိုင်ပြည်နယ်အမျိုးသားအင်အားစုပါတီ]]
၁၀။ ပအိုဝ်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ
၁၁။ [[မြို တိုင်းရင်းသားပါတီ|မြိုတိုင်းရင်းသားပါတီ]]
၁၂။ [[လီဆူအမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]]
၁၃။ [[ခမီ အမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ|ခမီအမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]]
၁၄။ [[အာခါအမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ|အာခါအမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ပါတီ]]
၁၅။ [[အင်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ]]
၁၆။ [[ကိုးကန့် ဒီမိုကရေစီနှင့် ညီညွတ်ရေးပါတီ|ကိုးကန့်ဒီမိုကရေစီနှင့် ညီညွတ်ရေးပါတီ]]
၁၇။ [[ကရင်အမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]
၁၈။ [[ကရင်ပြည်သူ့ပါတီ]]
၁၉။ [[ရှမ်းပြည်ကိုးကန့်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]
၂၀။ နာဂအမျိုးသားပါတီ
၂၁။ [[ဓနုတိုင်းရင်းသားလူမျိုးများဒီမိုကရေစီပါတီ]]
၂၂။ [[ပြည်သူ့ရှေ့ဆောင်ပါတီ]]
၂၃။ အမျိုးသားနိုင်ငံရေးဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ
၂၄။ အမျိုးသားနိုင်ငံရေးမဟာမိတ်များအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ
၂၅။ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ
၂၆။ [[ပြည်သူ့အလုပ်သမားပါတီ]]
၂၇။ [[မြန်မာနိုင်ငံတောင်သူလယ်သမားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ|မြန်မာနိုင်ငံ တောင်သူလယ်သမားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]]
၂၈။ ရှမ်းနှင့်တိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (ကျားဖြူပါတီ)
၂၉။ [[ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (မြန်မာ)|ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]
၃၀။ ဒီမိုကရက်တစ်အင်အားစုလေဘာပါတီ
၃၁။ [[အမျိုးသမီးပါတီ (မွန်)]]
၃၂။ [[မြိုတိုင်းရင်းသားဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]]
၃၃။ [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီပါတီသစ်]]
၃၄။ အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားတိုးတက်ရေးပါတီ
၃၅။ [[ဝ အမျိုးသားပါတီ]]
၃၆။ ခူမီးအမျိုးသားပါတီ
၃၇။ အမျိုးသားနိုင်ငံရေးအားမာန်သစ်ပါတီ
၃၈။ ညီညွတ်သောတိုင်းရင်းသားလူမျိုးများဒီမိုကရေစီပါတီ
၃၉။ ပြည်ထောင်စုငြိမ်းချမ်းရေးနှင့်ညီညွတ်ရေးပါတီ
၄၀။ မြန်မာနိုင်ငံတောင်သူလယ်သမားအလုပ်သမား ပြည်သူ့ပါတီ
၄၁။ [[ခေတ်သစ်ပြည်သူ့ပါတီ]]
၄၂။ လေဘာပါတီ
၄၃။ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအင်အားစုပါတီ
၄၄။ [[၈၈ မျိုးဆက် ကျောင်းသားလူငယ်များ (ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံ)|၈၈ မျိုးဆက်ကျောင်းသားလူငယ်များ (ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ)ပါတီ]]
၄၅။ [[ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံ အမျိုးသား နိုင်ငံရေးအဖွဲ့ချုပ်|ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံအမျိုးသားနိုင်ငံရေးအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ]]
၄၆။ လူထုပါတီ
၄၇။ ပြည်သူ့ပါတီ
၄၈။ မွန်တိုးတက်ရေးပါတီ
၄၉။ ငြိမ်းချမ်းရေးအကျိုးဆောင်ပါတီ
၅၀။ [[မတူကွဲပြားခြင်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးပါတီ]]
၅၁။ [[ကချင်ပြည်နယ်ပြည်သူ့ပါတီ]]
၅၂။ [[မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ]]
၅၃။ ပြည်ထောင်စုလယ်သမား အလုပ်သမားအင်အားစုပါတီ
၅၄။ လူမှုစီးပွားမြှင့်တင်ရေးပါတီ
၅၅။ ညီညွတ်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ပါတီ
၅၆။ ကယားပြည်နယ်ပြည်သူ့ပါတီ
==ကိုးကား==
{{Reflist}}
{{မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရွေးကောက်ပွဲများ}}
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရွေးကောက်ပွဲများ]]
0vq4ftj795a2vjpyolth2yheafo22cx
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Nicholas Mah
3
234209
877103
801960
2025-06-09T05:38:26Z
Cabayi
9662
[[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Nicolaus Alden Ashvashchandr]] စာမျက်နှာကို [[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Nicholas Mah]] သို့ Cabayiက ရွှေ့ခဲ့သည်: အသုံးပြုသူ "[[Special:CentralAuth/Nicolaus Alden Ashvashchandr|Nicolaus Alden Ashvashchandr]]" ကို "[[Special:CentralAuth/Nicholas Mah|Nicholas Mah]]" သို့ အမည်ပြောင်းလဲစဉ် စာမျက်နှာအား အလိုအလျောက် ရွှေ့ပြောင်းခြင်း
765472
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Shuuranattha "Caphtaain" Ashvajayajita ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၆:၀၅၊ ၃၁ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၂ (UTC)
rbrfyoxls9sa42rqauhdtntfof3dfin
ရွှေမင်းဝံဘုရား
0
252621
877111
876755
2025-06-09T06:52:52Z
2001:44C8:6017:AFCA:B991:349C:8EFD:C091
/* ဗိသုကာလက်ရာ */
877111
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox religious building|image=|image_size=240px|caption=ရွှေမင်းဝံစေတီတော်|name=ရွှေမင်းဝံဘုရား|native_name=ဘုရားကြီး|native_name_lang=ရွှေမင်းဝံမြတ်စွာဘုရားကြီး|former_names=ရွှေမင်းဝံမြတ်စွာဘုရား|alternate_names=ရွှေမင်းဝံစေတီတော်|location=ရွှေမင်းဝံစေတီပရဝုဏ်၊ [[ဆိပ်ဖြူမြို့]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]]|map_type=မြန်မာနိုင်ငံ|map_size=250|coordinates={{coord|20.908072|94.796286|region:MM|display=inline,title}}|religious_affiliation=[[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]|sect=[[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]]|antenna_spire={{Convert|39.0144|m|ft|0|abbr=on}}{{Citation needed|date=February 2011}}|roof={{Convert|105|m|ft|0|abbr=on}}{{Citation needed|date=February 2011}}|height_max={{convert|105|m|abbr=on}}|spire_height={{convert|33.528|m|ft|0|abbr=on}}|governing_body=ရွှေမင်းဝံစေတီတော် ဘဏ္ဍာတော်ထိန်းဂေါပကအဖွဲ့|embedded=|year_completed={{circa}} AD ၁၉ ရာစု|architect=မင်းကြီးဦးလူညို
|building_type=[[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] ဝတ်ပြုရာနေရာ|url=}}
'''ရွှေမင်းဝံဘုရား'''သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]] [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]] [[ဆိပ်ဖြူမြို့]] ယောဝရပ် တွင် မြန်မာသက္ကရာဇ် (၁၂၀၄) (ခရစ်နှစ် ၁၈၄၂) ခုနှစ်က [[စလေမြို့]] ဝန်ကြီး ဦးလူညိုက တည်ထားခဲ့သော စေတီတော်ကြီးဖြစ်သည်။
[[ဖိုင်:Shwe Min Wun Seikphyu.png|thumb|ရွှေမင်းဝံ (ကြီး)၊ ရွှေလွန်းပင် (နောက်ခံအသေး) စေ တီတော်နှစ်ဆူ နှင့် တာဝတိံသာဘုရား (အောက် ညာ ထောင့်)]]
== တည်နေရာ ==
မြန်မာနိုင်ငံ [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]] [[ဆိပ်ဖြူမြို့]] အလယ်ပိုင်းရပ်ကွက် နှင့် ယောဝရပ်ကွက် နှစ်ခုအကြားတွင် တည်ရှိသည်။ ဘုရား တောင်ဖက်နတ်လမ်း အဆုံးရှိ ခြင်္သေ့ကြီးနှစ်ကောင် နေရာတွင် ရှေးက ဧရာဝတီမြစ် ရေကြီးချိန် လှေဆိပ် ရှိဖူးသည်။
== သမိုင်း ==
တည်ထားစဉ်က စစ်ကိုင်း မင်းဝံတောင် အောင်မြေကို ဖိနပ်ခုံတွင်ခင်းခဲ့သည်ကို အစွဲပြုပြီး ဘွဲ့တော်ကို ရွှေမင်းဝံ ဟု သမုတ်ခဲ့ သည် ဟု ဆိုသည်။<ref name=":0" /> ဆိပ်ဖြူမြို့သူ မြို့သားတို့က "ဘုရားကြီး" ဟု ခေါ် ကြသော "ရွှေမင်းဝံမြတ်စွာဘုရားစေတီတော်ကြီး"ကို မြန်မာသက္ကရာဇ် (၁၂၀၄) (ခရစ်နှစ် ၁၈၄၂) ခုနှစ် တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်နေ့ တွင် ဘုရားဒါယိကာ မင်းကြီးဦးလူညိုက တည်ထားကိုးကွယ် ထီးတင်ခဲ့သည် <ref>ရွှေမင်းဝံဘုရားကြီး ဘုရားမုခ်ဦးကမ္ပည်းမှတ်တမ်းစာ</ref>။ ဦးလူညို၏ ဗိသုကာဆရာတို့သည် ဘုရားတည်ရာတွင် စနစ်ကျသူများဖြစ်ကြသည်။ ဘုရား မတည်ထားမီ နမူနာ ဗိသုကာ ပုံစံငယ်အဖြစ် [[ရွှေလွန်းပင်ဘုရား]]ကို ဦးစွာတည်ထားခဲ့ရာ ရွှေလွန်းပင် ဘုရားကို ရွှေမင်းဝံဘုရားအနီးတွင် သီးသန့် ပရဝုဏ်ဖြင့် ယနေ့တိုင် ဖူးတွေ့နိုင်သည်။ ဘုရားတည်ပြီးသည့်နှစ်မှာ [[၁၈၃၉ အင်းဝငလျင်|အင်းဝငလျင်]]ကြီးလှုပ်အပြီး သုံးနှစ်ခန့်အကြာ၊ [[သာယာဝတီမင်း]] အောက်ပြည်အောက်ရွာသို့ စုန်ဆင်း၍ [[ရွှေတိဂုံစေတီတော်|ရွှေတိဂုံဘုရား]]၊ [[ရွှေမော်ဓောဘုရား(ပဲခူး)|ရွှေမော်ဓောဘုရား]]များ ဘုရားဖူးခရီးထွက် အပြီး တစ်နှစ်ခန့်အကြာတွင် ဖြစ်သည်။ ဘုရား တောင် ဖက် ရတနာဘုံကျော် တိုက် ကျွန်းသား အဆောက်အအုံ ကျောင်းဟောင်းကြီး မှာ ထိုခေတ် လက်ရာပင်ဖြစ်သည်။
== ဘုရား ဒါယိကာ ==
ဘုရားဒါယိကာ ဦးလူညို မှာ ကုန်းဘောင် ရှစ်ဆက်မြောက်ဘုရင် သာယာဝတီမင်းလက်ထက် စလေမြို့ "ဝန်ကြီး" ရာထူး ထမ်းဆောင်ရသူဖြစ်သည်။ မကွေးနယ် ဆိပ်ဖြူမြို့သူကြီး ဦးပွား (နောင်အခါ ရေနံချောင်းမြို့ ဝန်ကြီး)၏ ဘခင်လည်းဖြစ်သည် <ref>ကုန်းဘောင်ခေတ်မင်းမှုထမ်းများအဘိဓာန်၊ တင်နိုင်တိုး</ref> ။ ဦးလူညိုသည် ဆိပ်ဖြူ ထန်းချောင်းရွာဇာတိဖြစ်သည်။ <ref name=":0">ရွှေမင်းဝန်ဘုရား ဘဏ္ဍာတော်ထိန်းဂေါပကအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးခင်အောင် ကိုယ်တိုင်ပြောပြချက်၊ ၂၀၂၀ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၊ ဆိပ်ဖြူမြို့၊ အောင် ကျော်မိုးအဖွဲ့အင်တာဗျူး</ref>
== ဗိသုကာလက်ရာ ==
ပေ ၂၂၀ ပတ်လည်ရှိ စတုရန်းပုံ ရင်ပြင်တော် အလယ်တွင် တည်ထားသည်။ မူလရင်ပြင်တော်ကို ရှေးအုတ်ကြီးများဖြင့် ရင်ပြင်တော်ပြည့် ခင်းထားသည်။ ယခုအခါ ကျောက်ပြားခင်းထားသည်။ ရင်ပြင်ကို ထူထဲသော မဟာရံတံတိုင်း လေး ဘက် ကာရံထားသည်။ တံတိုင်းများမှာ ထု (၇) ပေ ထူ၍ (၈) ပေ မြင့်သည်။ ရင်ပြင်တော် မုခ်ဦးများဆီသို့ အဝင် နတ်လမ်း လေး ခု ပါရှိသည်။ တောင် ဘက် နတ်လမ်းများအဆုံး ဘေးနှစ်ဘက် တွင် ခြင်္သေ့ကြီးနှစ်ကောင် ရှိပါသည်။
လေးမျက်နှာတွင် မုခ်တံခါး လေး ပေါက် ပါရှိသည်။ မုခ်ဦးများမှာ လည်း ထုထည် ကောင်းကောင်းနှင့် ခိုင်ခန့်သည်။ ဘုရား တံတိုင်းနှင့် အရှေ့၊ အနောက်၊ တောင်ဖက် မုခ်ဦးများမှာ မူလလက်ရာများဖြစ်သည်။ မဟာရံတံတိုင်း ထောင့် လေး ထောင့်တို့တွင် ထောင့် စေ တီ ငယ် လေးဆူရှိသည်။
စေတီတော်မှာ ဖိနပ်ခုံ ပေ (၉၀) ပတ်လည် နှင့် ထီးတော်ထိပ်အထိ (၁၂၈) ပေ ဉာဏ်တော် ရှိသော ရွှေမင်းဝံဘုရားပုံစံမှာ ညောင်ဦး ရွှေစည်းခုံဘုရား ပုံစံမျိုးဖြစ်သည်။ အောက်ခံ လေးထောင့်ပုံ ဖိနပ်ခုံ နှင့် ပစ္စယာ လေးဆင့် ပါရှိသည်။ ထိုအပေါ် တွင်မှာ စက်ဝိုင်းပုံ ခေါင်းလောင်း နား၊ သပိတ်မှောက်၊ ဖောင်းရစ်၊ ကြာမှောက်၊ ရွဲလုံး၊ ကြာလှန်၊ ငှက်ပျောဖူး၊ ထီး၊ ငှက်မြတ်နား၊ စိန်ဖူး တို့ ပါရှိသည်။
အောက်ပစ္စယာနှစ်ခု၏ ထောင့် လေးထောင့်တို့တွင် ကာလသာအိုးများ ပါရှိသည်။ အထက်ပစ္စယာ နှစ်ခုတို့၏ ထောင့် လေးထောင့် တို့တွင် အရံစေတီငယ်များ ပါရှိသည်။
လေးမျက်နှာ မှ အောက် ပစ္စယာသုံးဆင့်သို့ တက်ဆင်းနိုင်ရန် စောင်းတန်းလှေကား လေးခုပါရှိသည်။ ရင်ပြင်မှ အောက်ဆုံးပစ္စယာသို့ တက်သော လေးဘက်လေးတန်လှေခါးများထိပ်၊ အောက်ဆုံးပစ္စယာနှင့် တညီတည်းနေရာ တွင် မုခ်ဦးလေးဘက် ပါရှိသည်။ ယခုအခါ မုခ်ဦးများတွင် လုံခြုံရေး သံတိုင်တံခါးများ တပ်ဆင်ထားသည်။
ဖိနပ်ခုံ ပစ္စယာ နှင့် လှေခါးများကို ထုံးသင်္ကန်းကပ်လှူထားသည်။
မူလက စေတီတော် ခေါင်းလောင်းပုံ နှင့် အထက်ပိုင်း ကို မှန်စီ ရွှေချထားသော် လည်း ၁၉၉၆ ခုနှစ်တွင် ကြေးသင်္ကန်းကပ်လှူကာ အပေါ်မှ ရွှေချထားသည်။ အရံစေတီနှင့် ကာလသာအိုးများကို ရွှေချထားသည်။ အရံစေတီများကို သံထီးများ တင်ကာ ရွှေချထားသည်။ ကာလသာအိုးများတွင် ရွှေချထား သော သံပန်းခိုင်များ စိုက်ထားသည်။ ထီးတော် မှာ သံထီးတော်မြစ်ပြီး ရွှေချထားသည်။
ပုဂံငလျင် အပျက်အစီးများ ပြင်ဆင်အပြီးတွင် ထီးတော် စိန်ဖူးတော် ထက်တွင် မာကျူရီ မီးသီးကြီး တလုံးဖြင့် ထွန်းညှိပူဇော် ထားသည်။ စေတီ ကိုယ်လုံးတော် တောင်ဖက် တွင် အထက်ပစ္စယာမှာ ထီးတော် အောက်အထိ ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းရေး သံလှေကားငယ်တစင်း တပ်ဆင်ထားသည်။
ဘုရား ဒါယိကာကြီး မင်းကြီး ဦးလူညို၏ ဗိသုကာဆရာတို့သည် ဘုရားတည်ရာတွင် စနစ်ကျသူများဖြစ်ကြသည်။ ဘုရား မတည်ထားမီ နမူနာ ဗိသုကာ ပုံစံငယ်အဖြစ် [[ရွှေလွန်းပင်ဘုရား]]ကို ဦးစွာတည်ထားခဲ့ရာ ဘုရားဒကာမှာလည်း မင်းကြီးဦးလူညိုပင် ဖြစ်သည်။ ရွှေလွန်းပင် ဘုရားကို ရွှေမင်းဝံဘုရား အရှေ့တောင်ဖက် အနီးတွင် သီးသန့် အချိုးအစားတူ ရင်ပြင်ပရဝုဏ်ဖြင့် ယနေ့တိုင် ဖူးတွေ့နိုင်သည်။
ဘုရား ထောင့် လေးထောင့် ခြင်္သေ့ရုပ်များမှာ မူလ ရှေးလက်ရာများဖြစ်ကြသည်။ တောင် ဖက် စောင်း တန်း ခြင်္သေ့ကြီးနှစ်ကောင်မှာ ၁၉၉၀ ပြည့်လွန်နှစ်များက ပြန်လည် ပြင်ဆင်ထားသည်။ ရင်ပြင် အနောက်မြောက်ထောင့် တံခွန်တိုင်မှာလည်း မူလ သစ်သားတံခွန်တိုင် ဆွေးမြေ့ သဖြင့် ကွန်ကရစ်တံခွန်တိုင် ပြန်လည်ပြုလုပ်ထားခြင်းဖြစ်သည်။
ရင်ပြင် မဟာရံတံတိုင်းအတွင်း မူလ သစ်သားအာရုံခံတန်ဆောင်းများကိုဖျက်ပြီး ကွန်ကရစ်တန်ဆောင်းသစ်များကို မဟာရံတံတိုင်းနှင့် ကပ်လျင်၊ ရင်ပြင်ပတ်ချာလည် ဆောက်ထားသည်။ စေတီ အောက်ခြေ မြောက်ဖက်တွင် မာရ်အောင်ရတနာ ရွှေသာလျောင်းဘုရားကြီးက ဂန္ဓာကုဋီတိုက်တော် ရှိသည်။ ရင်ပြင် မဟာရံတံတိုင်းအပြင်ဘက်၊ အနောက်ဖက် မုခ်ဦးအပြင်ဖက်နား သစ်သားဇရပ်မှာ ရှေးကတည်းက တည်ရှိခဲ့သည်။
== ပုဂံငလျင် ==
[[၁၉၇၅ ပုဂံငလျင်|၁၉၇၅ ခုနှစ် ပုဂံငလျင်ကြီး]] လှုပ်ခတ်စဉ်က ရွှေမင်းဝံဘုရား ထီးတော် မြေခခဲ့ပြီး စေတီတော်မှာလည်း တတိယဖောင်းရစ် နေရာအထိ ပြိုကျပျက်စီးခဲ့ရသည်။ စေတီအရံများလည်း ထီးတော်များ မြေခခဲ့ကာ အရံစေတီတဆူလည်း ပျက်စီးခဲ့သည်။ <ref name=":0" />
အများပြည်သူကောင်းမှုကို ဥက္ကဋ္ဌဦးစောမောင် ၊ တွင်းရေးမှူးဦးလှမောင်၊ တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး ဦးသန်းစိန်တို့ ဦးဆောင်သော ဘဏ္ဍာထိန်းဘုရားဂေါပကအဖွဲ့ က ဩဝါဒါစရိယဆရာတော်ကြီးများ ဩဝါဒခံယူ၍ မူလလက်ရာမပျက်အောင် ဦးစီးပြင်ဆင်ခဲ့ကာ ၁၉၇၆ ခုနှစ် ဧပြီလ တွင် ထီးတင်ပွဲဖြင့် ထီးတော်အသစ် တင်လှူပူဇော်ခဲ့သည်။ မှန်စီရွှေချသင်္ကန်းလည်း ကပ်ခဲ့သည်။ <ref name=":0" />
== ဘုရားဘဏ္ဍာတော်ထိန်းဂေါပကအဖွဲ့ ==
ဘုရားပွဲ နှင့် ဘုရားဝေယျာဝစ္စများ ပြင်ဆင်ထိန်းသိမ်းခြင်းများကို ရွှေမင်းဝံဘုရား ဘဏ္ဍာတော်ထန်းဂေါပကအဖွဲ့က ဦးစီးဆောင်ရွက်သည်။
ဂေါပက ဥက္ကဋ္ဌတာဝန်များကို ဦးစောမောင် (၁၉၇၀-၁၉၉၀) အပြီးတွင် ဦးအောင်ရှိန် (၁၉၉၀-၁၉၉၄) ၊ ဦးတင့်မောင် (ဗိုလ်ကြီး၊ ငြိမ်း) (၁၉၉၄-၁၉၉၆))၊ ဦးအုန်း သောင် (၁၉၉၆ -၁၉၉၇) ၊ ဦးဘမြင့် (၁၉၉၇-၂၀၀၄) ၊ ဦးလှမြင့် (၂၀၀၄-၂၀၁၂) ၊ ဦးခင်အောင် (၂၀၁၂-လက်ရှိ) တို့က လက်ဆင့်ကမ်း ထမ်းဆောင် ခဲ့ကြသည်။ <ref name=":0" />
၁၉၈၉ ခုနှစ်တွင် မာရ်အောင်ရတနာ ရွှေသာလျောင်းဘုရားကြီးကို ဂန္ဓာကုဋီတိုက်တော်နှင့်တကွ တည်ထားခဲ့သည်။ <ref name=":0" />
၁၉၉၁ ဆိပ်ဖြူတစ်မြို့လုံးနီးပါးပြာကျခဲ့သော မီးကြီးလောင်ကျွမ်းစဉ် မီးရှိန်ကြောင့် မှန်သင်္ကန်းတော်မှာ အရောင်မှိန်လွင့်ပျယ်ခဲ့ရာ ဦးအုန်းသောင် လက်ထက် ၁၉၉၆ မှန်သင်္ကန်းများကိုဖယ်ရှားပြီး ယနေ့ ဖူးမြင်ရသော ရွှေသင်္ကန်းကပ်လှူခဲ့ သည်။ စေတီရင်ပြင် ကျောက်ပြားခင်းခြင်းကို စတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။
၁၉၉၇ တွင် ကို ဥက္ကဋ္ဌဦးဘမြင့်၊ အတွင်း ရေး မှူးဦးမြင့်သိန်း၊ တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူးဦးခင်အောင်၊ ဘဏ္ဍာရေးမှူးဦးချစ်စိန် တို့ဦးဆောင်သော ဂေါ ပ က အဖွဲ့က ပြောင်းလဲ တာဝန်ထမ်းဆောင်ရာ ဦးအုန်း သောင် လက်ထက်က မပြီးပြတ်သော စေတီရင်ပြင် အပြီးခင်းပြီး ၂၀၀၄ တွင် (၁၉၇၆) ထီးတော် ကိုထီးတော် သစ် နှင့် စိန်ဖူးော်သစ်များ အစားထိုး တင်လှူသည်။ ရှေးဟောင်းသစ်သားတန်ဆောင်းများကို ကွန်ကရစ်တန်ဆောင်းများတည်ဆောက်သည် ။
၂၀၀၄ တွင် ဦးလှမြင့် (ဥက္ကဋ္ဌ)၊ ဦးလှငွေ (ဒုဥက္ကဋ္ဌ)၊ ဦးထိန်ဝင်း ၊ ဦးခင်အောင် (အတွင်းရေးမှူး) တို့ တာဝန်ယူခဲ့သည်။ နဂါးရုံဘုရား၊ မဟာဥပဂုတ်၊ မဟာဒုတ် ဆွမ်းလှူဟန် ၊ သုဇာတာ ဃနာနို့ဆွမ်းကပ်ဟန် ၊ အနော်ရထာ အရှင်အရဟံရှိခိုးဟန် ရုပ်တုများ၊ ပါဒခြေတော်ရာ နှင့် ဂန္ဓကုဋီတိုက် တို့ကို တည်ဆောက်ခဲ့သည်။
၂၀၁၂ ဦးလှမြင့် ကွယ်လွန်ချိန် လက်ရှိဂေါပကဥက္ကဋ္ဌဦးခင်အောင်၊ ဦးခင်မောင်လွင် (ဒုဥက္ကဋ္ဌ)၊ ဦးစိုးတင့် (အတွင်းရေးမှူး)၊ ဦးတင်မောင်ထွေး (တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး)၊ ဦးဝင်းမောင် (ဘဏ္ဍာရေးမှူး) တို့ဦးဆောင်သော အဖွဲ့ဝင် (၂၀) ပါ အဖွဲ့က ဆက်လက် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၃၇'၊ အနံ ၅၈' ၊ အမြင့် ၄၇' သံကူကွန်ကရစ် နှစ်ထပ် သာသနာ့ဗိမာန်တော်ကြီးကို ဘုရားဝတ္တကမြေ အနောက်မြောက်ထောင့် တွင် တည်ဆောက်၍ ၂၀၂၀ တွင် ပြီးစီးခဲ့သည်။
== ဘုရားဘွဲ့တော် ==
မူလဘွဲ့တော် "ရွှေမင်းဝံ" ကို "ရွှေမင်းဝန်" ဟု ပြောင်းရန်အဆိုပြု သူမှာ အနောက်ပိုင်းရပ် ကျောင်းဆရာကြီး ဦးချစ်စိန် ဖြစ်ပါသည်။ ၁၉၇၅ ခုနှစ်က ဖြစ်ပါသည်။ အဆို ကို ဂေါပက က လက်ခံပြီး ဘုရားဆိုင်းဘုတ်တွင် "ရွှေမင်းဝန်" ဟု ပြောင်းလဲ ရေးသားခဲ့ကြပါသည်။ အမည် ပြောင်းပြီးသည်နှင့် ငလျင်ကြီးလှုပ်ကာ ဘုရားကြီး ပြိုကျပျက်စီးခဲ့ရပါသည်။ သို့သော် မြို့လူထုက ဘုရားဒကာ မင်းကြီးဦးလူညို ၏ မူလအမည် "ရွှေမင်းဝံ" ဟုသာ အမြတ်တနိုး ခေါ်ဝေါ် ရေးသား သုံးစွဲကြသည်။ <ref name=":0" />
== ဘုရားပွဲ ==
ရွှေမင်းဝံမြတ်စွာဘုရားကြီး၏ ဘုရားပွဲကို နှစ်စဉ် [[တန်ဆောင်မုန်းလ]]ဆန်း (၁၁) မှ လပြည့်ကျော် (၄) ရက် အထိ တရားပွဲ ဇာတ်ပွဲ အငြိမ့် မျက်လှည့် ဆက်ကပ် ဘောလုံးပွဲ ဘော်လီဘောပွဲ ခြင်းပွဲ အားကစားပွဲများ ချား ရဟတ် ပျော်ပွဲရွှင်ပွဲ စားသောက်ဆိုင် ဆယ့်နှစ်ပွဲဈေးဆိုင်တန်းများဖြင့် စည်ကားစွာကျင်းပသည်၊ လဆန်း (၁၃)ရက် မှ လပြည့်အထိ ညစဉ် ရပ်ကွက်အလိုက် "ဆီမီးထောင်ပြည့်လှည့်လည်ပူဇော်ပွဲ"၊ လပြည့်နေ့နံနက်တွင် "ဗုဒ္ဓပူဇနိယပူဇော်ပွဲ" နှင့် ဆွမ်းဆန်စိမ်းလောင်းလှူ "ဆွမ်းလုံး"ပွဲ၊ တန်ဆောင်းအလှူရှင်များ၏ "တန်ဆောင်း စတုဒိသာ" ပွဲများ ကို ကျင်းပသည်။ "မြို့လုံးကျွတ်ဘုံကထိန်" နှင့် "စာရေးတန်အလှူ" ပွဲကိုလည်း လပြည့်နေ့နံနက်တွင် တပါတည်း ကျင်းပသည်။
=== မီးထွန်းပွဲ ===
လဆန်း ၁၃၊ ၁၄ လပြည့် ညများတွင် မြို့သူ မြို့သားတို့က "မီးထွန်းလှည့်" ဟု ခေါ်ကြသော ဆီမီးလှည့်လည်ပူဇော်ပွဲကျင်းပသည်။ မြို့ကို စီတန်း လှည့်လည်ကြသဖြင့် "အလှည့်" ဟု အလွယ်ခေါ်ကြပါသည်။ ရပ်ကွက်များ ကိုယ့် "အလှည့်" နှင့်ကိုယ် သီးသန့်လှည့်လည်ကြပါသည်။ အလှည့်များတွင် ပါဝင်သော အမျိုးသမီးများက လှပစွာ ဝတ်စားပြီး ရေနံဆီမီးခွက်များကို သံပန်းကန်ပြားများတွင် တင်ကာ ခေါင်းပေါ်တွင် ရွတ်ပြီး မြို့တပတ်လှည့်ကာ ဘုရားသို့ ဝင်ရောက်ပူဇော်ခြင်းဖြစ်သည်။ ဆီမီးပေါင်းထောင်ကျော်ပါဝင်သဖြင့် "ဆီမီးထောင်ပြည့်" ဟုလည်း အစဉ်အဆက် ခေါ်ဝေါ်ကြပါသည်။ ရပ်ကွက်စုရပ်မှ ထွက်၍ မြို့လမ်းမကြီးများအတိုင်း လှည့်ပြီး ဘုရားရင်ပြင်ကိုဝင် ရင်ပြင်ကိုပတ်ပြီးမှ မီးခွက်များကိုချကာ မီးပူဇော် ကြသည်။ မီးထွန်းလှည့်သူ နှင့် ပရိတ်သတ်များကို အာရုံခံ တန်ဆောင်းများတွင် ဇီးဖြူသီးဆားရည်စိမ်၊ မယ်ဇလီဖူးသုပ် ရိုးရာ ဆေးဖက်ဝင် ရာသီစာစတုဒိသာများ ဧည့်ခံကြပါသည်။ ရိုးရာ အိုးစည်၊ ဒိုးပတ်၊ ဦးရွှေရိုး၊ သူငယ်တော် အက၊ တိုးနယားအက၊ ကျွဲအက၊ နှစ်ကိုယ့်တစိတ်အက၊ ဇီးကွက်စိန်အရုပ်အက (မနူဟာဘုရားပွဲမှ အရုပ်ကြီးများနှင့် ဆင်တူ)၊ ယိမ်းအက၊ တေးသရုပ်ဖော်အက၊ အငြိမ့်အက စသော ဖျော်ဖြေရေးအဖွဲ့ များ လည်း ပါဝင် လှည့်လည်ကြသည်။
=== ဘုံကထိန် ===
ဘုံကထိန်လှည့်လည်ပွဲမှာ အဖိတ်နေ့ နေ့ခင်းပိုင်း၊ ညနေ နှင့် လပြည့်နေ့ နံနက်များ တွင် ကျင်းပသည်။ ကထိန်အလှူပွဲကို ဗုဒ္ဓပူဇနိယပူဇော်ပွဲ၊ ဆွမ်းလုံးပွဲ၊ တန်ဆောင်း စတုဒိသာ ပွဲများနှင့်အတူ လပြည့်နေ့ နံနက် ဘုရားရင်ပြင်တွင် ကျင်းပသည်။ ကထိန်တွင် ညှပ်မကြီး ဟု နှစ်ထပ်သင်္ကန်းကြီး ကို ဝိနည်းတော်နှင့်အတူ ကပ်လှူသည်။ ပဒေသာပင်သီးသော အလှူရန် ပစ္စည်းများကို ကျောင်းတိုက် အရေအတွက် အလိုက် မျှတအောင် ခွဲပုံပြီး စာရေးတန်မဲ အလှူလုပ်သည်။
၂၀၂၀ ကိုဗစ် ကပ်ရောဂါ ကာလက ကျင်းပသော (၁၇၉) ကြိမ်မြောက် ဘုရားပွဲမှာ အထိန်းအမှတ်ပွဲအဖြစ်သာ ကျင်းပနိုင်ခဲ့သည် ။
== ကိုးကား ==
{{Reflist}}
{{မြန်မာနိုင်ငံရှိ စေတီပုထိုးများ}}
[[ကဏ္ဍ:မကွေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ စေတီပုထိုးများ]]
81l8n190wpbhfoj45u5z1f0kiclwf49
877112
877111
2025-06-09T06:53:36Z
2001:44C8:6017:AFCA:B991:349C:8EFD:C091
/* ဗိသုကာလက်ရာ */
877112
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox religious building|image=|image_size=240px|caption=ရွှေမင်းဝံစေတီတော်|name=ရွှေမင်းဝံဘုရား|native_name=ဘုရားကြီး|native_name_lang=ရွှေမင်းဝံမြတ်စွာဘုရားကြီး|former_names=ရွှေမင်းဝံမြတ်စွာဘုရား|alternate_names=ရွှေမင်းဝံစေတီတော်|location=ရွှေမင်းဝံစေတီပရဝုဏ်၊ [[ဆိပ်ဖြူမြို့]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]]|map_type=မြန်မာနိုင်ငံ|map_size=250|coordinates={{coord|20.908072|94.796286|region:MM|display=inline,title}}|religious_affiliation=[[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]|sect=[[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]]|antenna_spire={{Convert|39.0144|m|ft|0|abbr=on}}{{Citation needed|date=February 2011}}|roof={{Convert|105|m|ft|0|abbr=on}}{{Citation needed|date=February 2011}}|height_max={{convert|105|m|abbr=on}}|spire_height={{convert|33.528|m|ft|0|abbr=on}}|governing_body=ရွှေမင်းဝံစေတီတော် ဘဏ္ဍာတော်ထိန်းဂေါပကအဖွဲ့|embedded=|year_completed={{circa}} AD ၁၉ ရာစု|architect=မင်းကြီးဦးလူညို
|building_type=[[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] ဝတ်ပြုရာနေရာ|url=}}
'''ရွှေမင်းဝံဘုရား'''သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]] [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]] [[ဆိပ်ဖြူမြို့]] ယောဝရပ် တွင် မြန်မာသက္ကရာဇ် (၁၂၀၄) (ခရစ်နှစ် ၁၈၄၂) ခုနှစ်က [[စလေမြို့]] ဝန်ကြီး ဦးလူညိုက တည်ထားခဲ့သော စေတီတော်ကြီးဖြစ်သည်။
[[ဖိုင်:Shwe Min Wun Seikphyu.png|thumb|ရွှေမင်းဝံ (ကြီး)၊ ရွှေလွန်းပင် (နောက်ခံအသေး) စေ တီတော်နှစ်ဆူ နှင့် တာဝတိံသာဘုရား (အောက် ညာ ထောင့်)]]
== တည်နေရာ ==
မြန်မာနိုင်ငံ [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]] [[ဆိပ်ဖြူမြို့]] အလယ်ပိုင်းရပ်ကွက် နှင့် ယောဝရပ်ကွက် နှစ်ခုအကြားတွင် တည်ရှိသည်။ ဘုရား တောင်ဖက်နတ်လမ်း အဆုံးရှိ ခြင်္သေ့ကြီးနှစ်ကောင် နေရာတွင် ရှေးက ဧရာဝတီမြစ် ရေကြီးချိန် လှေဆိပ် ရှိဖူးသည်။
== သမိုင်း ==
တည်ထားစဉ်က စစ်ကိုင်း မင်းဝံတောင် အောင်မြေကို ဖိနပ်ခုံတွင်ခင်းခဲ့သည်ကို အစွဲပြုပြီး ဘွဲ့တော်ကို ရွှေမင်းဝံ ဟု သမုတ်ခဲ့ သည် ဟု ဆိုသည်။<ref name=":0" /> ဆိပ်ဖြူမြို့သူ မြို့သားတို့က "ဘုရားကြီး" ဟု ခေါ် ကြသော "ရွှေမင်းဝံမြတ်စွာဘုရားစေတီတော်ကြီး"ကို မြန်မာသက္ကရာဇ် (၁၂၀၄) (ခရစ်နှစ် ၁၈၄၂) ခုနှစ် တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်နေ့ တွင် ဘုရားဒါယိကာ မင်းကြီးဦးလူညိုက တည်ထားကိုးကွယ် ထီးတင်ခဲ့သည် <ref>ရွှေမင်းဝံဘုရားကြီး ဘုရားမုခ်ဦးကမ္ပည်းမှတ်တမ်းစာ</ref>။ ဦးလူညို၏ ဗိသုကာဆရာတို့သည် ဘုရားတည်ရာတွင် စနစ်ကျသူများဖြစ်ကြသည်။ ဘုရား မတည်ထားမီ နမူနာ ဗိသုကာ ပုံစံငယ်အဖြစ် [[ရွှေလွန်းပင်ဘုရား]]ကို ဦးစွာတည်ထားခဲ့ရာ ရွှေလွန်းပင် ဘုရားကို ရွှေမင်းဝံဘုရားအနီးတွင် သီးသန့် ပရဝုဏ်ဖြင့် ယနေ့တိုင် ဖူးတွေ့နိုင်သည်။ ဘုရားတည်ပြီးသည့်နှစ်မှာ [[၁၈၃၉ အင်းဝငလျင်|အင်းဝငလျင်]]ကြီးလှုပ်အပြီး သုံးနှစ်ခန့်အကြာ၊ [[သာယာဝတီမင်း]] အောက်ပြည်အောက်ရွာသို့ စုန်ဆင်း၍ [[ရွှေတိဂုံစေတီတော်|ရွှေတိဂုံဘုရား]]၊ [[ရွှေမော်ဓောဘုရား(ပဲခူး)|ရွှေမော်ဓောဘုရား]]များ ဘုရားဖူးခရီးထွက် အပြီး တစ်နှစ်ခန့်အကြာတွင် ဖြစ်သည်။ ဘုရား တောင် ဖက် ရတနာဘုံကျော် တိုက် ကျွန်းသား အဆောက်အအုံ ကျောင်းဟောင်းကြီး မှာ ထိုခေတ် လက်ရာပင်ဖြစ်သည်။
== ဘုရား ဒါယိကာ ==
ဘုရားဒါယိကာ ဦးလူညို မှာ ကုန်းဘောင် ရှစ်ဆက်မြောက်ဘုရင် သာယာဝတီမင်းလက်ထက် စလေမြို့ "ဝန်ကြီး" ရာထူး ထမ်းဆောင်ရသူဖြစ်သည်။ မကွေးနယ် ဆိပ်ဖြူမြို့သူကြီး ဦးပွား (နောင်အခါ ရေနံချောင်းမြို့ ဝန်ကြီး)၏ ဘခင်လည်းဖြစ်သည် <ref>ကုန်းဘောင်ခေတ်မင်းမှုထမ်းများအဘိဓာန်၊ တင်နိုင်တိုး</ref> ။ ဦးလူညိုသည် ဆိပ်ဖြူ ထန်းချောင်းရွာဇာတိဖြစ်သည်။ <ref name=":0">ရွှေမင်းဝန်ဘုရား ဘဏ္ဍာတော်ထိန်းဂေါပကအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးခင်အောင် ကိုယ်တိုင်ပြောပြချက်၊ ၂၀၂၀ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၊ ဆိပ်ဖြူမြို့၊ အောင် ကျော်မိုးအဖွဲ့အင်တာဗျူး</ref>
== ဗိသုကာလက်ရာ ==
ပေ ၂၂၀ ပတ်လည်ရှိ စတုရန်းပုံ ရင်ပြင်တော် အလယ်တွင် တည်ထားသည်။ မူလရင်ပြင်တော်ကို ရှေးအုတ်ကြီးများဖြင့် ရင်ပြင်တော်ပြည့် ခင်းထားသည်။ ယခုအခါ ကျောက်ပြားခင်းထားသည်။ ရင်ပြင်ကို ထူထဲသော မဟာရံတံတိုင်း လေး ဘက် ကာရံထားသည်။ တံတိုင်းများမှာ ထု (၇) ပေ ထူ၍ (၈) ပေ မြင့်သည်။ ရင်ပြင်တော် မုခ်ဦးများဆီသို့ အဝင် နတ်လမ်း လေး ခု ပါရှိသည်။ တောင် ဘက် နတ်လမ်းများအဆုံး ဘေးနှစ်ဘက် တွင် ခြင်္သေ့ကြီးနှစ်ကောင် ရှိပါသည်။
မဟာရံတံတိုင်း လေးမျက်နှာတွင် မုခ်တံခါး လေး ပေါက် ပါရှိသည်။ မုခ်ဦးများမှာ လည်း ထုထည် ကောင်းကောင်းနှင့် ခိုင်ခန့်သည်။ ဘုရား တံတိုင်းနှင့် အရှေ့၊ အနောက်၊ တောင်ဖက် မုခ်ဦးများမှာ မူလလက်ရာများဖြစ်သည်။ မဟာရံတံတိုင်း ထောင့် လေး ထောင့်တို့တွင် ထောင့် စေ တီ ငယ် လေးဆူရှိသည်။
စေတီတော်မှာ ဖိနပ်ခုံ ပေ (၉၀) ပတ်လည် နှင့် ထီးတော်ထိပ်အထိ (၁၂၈) ပေ ဉာဏ်တော် ရှိသော ရွှေမင်းဝံဘုရားပုံစံမှာ ညောင်ဦး ရွှေစည်းခုံဘုရား ပုံစံမျိုးဖြစ်သည်။ အောက်ခံ လေးထောင့်ပုံ ဖိနပ်ခုံ နှင့် ပစ္စယာ လေးဆင့် ပါရှိသည်။ ထိုအပေါ် တွင်မှာ စက်ဝိုင်းပုံ ခေါင်းလောင်း နား၊ သပိတ်မှောက်၊ ဖောင်းရစ်၊ ကြာမှောက်၊ ရွဲလုံး၊ ကြာလှန်၊ ငှက်ပျောဖူး၊ ထီး၊ ငှက်မြတ်နား၊ စိန်ဖူး တို့ ပါရှိသည်။
အောက်ပစ္စယာနှစ်ခု၏ ထောင့် လေးထောင့်တို့တွင် ကာလသာအိုးများ ပါရှိသည်။ အထက်ပစ္စယာ နှစ်ခုတို့၏ ထောင့် လေးထောင့် တို့တွင် အရံစေတီငယ်များ ပါရှိသည်။
လေးမျက်နှာ မှ အောက် ပစ္စယာသုံးဆင့်သို့ တက်ဆင်းနိုင်ရန် စောင်းတန်းလှေကား လေးခုပါရှိသည်။ ရင်ပြင်မှ အောက်ဆုံးပစ္စယာသို့ တက်သော လေးဘက်လေးတန်လှေခါးများထိပ်၊ အောက်ဆုံးပစ္စယာနှင့် တညီတည်းနေရာ တွင် မုခ်ဦးလေးဘက် ပါရှိသည်။ ယခုအခါ မုခ်ဦးများတွင် လုံခြုံရေး သံတိုင်တံခါးများ တပ်ဆင်ထားသည်။
ဖိနပ်ခုံ ပစ္စယာ နှင့် လှေခါးများကို ထုံးသင်္ကန်းကပ်လှူထားသည်။
မူလက စေတီတော် ခေါင်းလောင်းပုံ နှင့် အထက်ပိုင်း ကို မှန်စီ ရွှေချထားသော် လည်း ၁၉၉၆ ခုနှစ်တွင် ကြေးသင်္ကန်းကပ်လှူကာ အပေါ်မှ ရွှေချထားသည်။ အရံစေတီနှင့် ကာလသာအိုးများကို ရွှေချထားသည်။ အရံစေတီများကို သံထီးများ တင်ကာ ရွှေချထားသည်။ ကာလသာအိုးများတွင် ရွှေချထား သော သံပန်းခိုင်များ စိုက်ထားသည်။ ထီးတော် မှာ သံထီးတော်မြစ်ပြီး ရွှေချထားသည်။
ပုဂံငလျင် အပျက်အစီးများ ပြင်ဆင်အပြီးတွင် ထီးတော် စိန်ဖူးတော် ထက်တွင် မာကျူရီ မီးသီးကြီး တလုံးဖြင့် ထွန်းညှိပူဇော် ထားသည်။ စေတီ ကိုယ်လုံးတော် တောင်ဖက် တွင် အထက်ပစ္စယာမှာ ထီးတော် အောက်အထိ ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းရေး သံလှေကားငယ်တစင်း တပ်ဆင်ထားသည်။
ဘုရား ဒါယိကာကြီး မင်းကြီး ဦးလူညို၏ ဗိသုကာဆရာတို့သည် ဘုရားတည်ရာတွင် စနစ်ကျသူများဖြစ်ကြသည်။ ဘုရား မတည်ထားမီ နမူနာ ဗိသုကာ ပုံစံငယ်အဖြစ် [[ရွှေလွန်းပင်ဘုရား]]ကို ဦးစွာတည်ထားခဲ့ရာ ဘုရားဒကာမှာလည်း မင်းကြီးဦးလူညိုပင် ဖြစ်သည်။ ရွှေလွန်းပင် ဘုရားကို ရွှေမင်းဝံဘုရား အရှေ့တောင်ဖက် အနီးတွင် သီးသန့် အချိုးအစားတူ ရင်ပြင်ပရဝုဏ်ဖြင့် ယနေ့တိုင် ဖူးတွေ့နိုင်သည်။
ဘုရား ထောင့် လေးထောင့် ခြင်္သေ့ရုပ်များမှာ မူလ ရှေးလက်ရာများဖြစ်ကြသည်။ တောင် ဖက် စောင်း တန်း ခြင်္သေ့ကြီးနှစ်ကောင်မှာ ၁၉၉၀ ပြည့်လွန်နှစ်များက ပြန်လည် ပြင်ဆင်ထားသည်။ ရင်ပြင် အနောက်မြောက်ထောင့် တံခွန်တိုင်မှာလည်း မူလ သစ်သားတံခွန်တိုင် ဆွေးမြေ့ သဖြင့် ကွန်ကရစ်တံခွန်တိုင် ပြန်လည်ပြုလုပ်ထားခြင်းဖြစ်သည်။
ရင်ပြင် မဟာရံတံတိုင်းအတွင်း မူလ သစ်သားအာရုံခံတန်ဆောင်းများကိုဖျက်ပြီး ကွန်ကရစ်တန်ဆောင်းသစ်များကို မဟာရံတံတိုင်းနှင့် ကပ်လျင်၊ ရင်ပြင်ပတ်ချာလည် ဆောက်ထားသည်။ စေတီ အောက်ခြေ မြောက်ဖက်တွင် မာရ်အောင်ရတနာ ရွှေသာလျောင်းဘုရားကြီးက ဂန္ဓာကုဋီတိုက်တော် ရှိသည်။ ရင်ပြင် မဟာရံတံတိုင်းအပြင်ဘက်၊ အနောက်ဖက် မုခ်ဦးအပြင်ဖက်နား သစ်သားဇရပ်မှာ ရှေးကတည်းက တည်ရှိခဲ့သည်။
== ပုဂံငလျင် ==
[[၁၉၇၅ ပုဂံငလျင်|၁၉၇၅ ခုနှစ် ပုဂံငလျင်ကြီး]] လှုပ်ခတ်စဉ်က ရွှေမင်းဝံဘုရား ထီးတော် မြေခခဲ့ပြီး စေတီတော်မှာလည်း တတိယဖောင်းရစ် နေရာအထိ ပြိုကျပျက်စီးခဲ့ရသည်။ စေတီအရံများလည်း ထီးတော်များ မြေခခဲ့ကာ အရံစေတီတဆူလည်း ပျက်စီးခဲ့သည်။ <ref name=":0" />
အများပြည်သူကောင်းမှုကို ဥက္ကဋ္ဌဦးစောမောင် ၊ တွင်းရေးမှူးဦးလှမောင်၊ တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး ဦးသန်းစိန်တို့ ဦးဆောင်သော ဘဏ္ဍာထိန်းဘုရားဂေါပကအဖွဲ့ က ဩဝါဒါစရိယဆရာတော်ကြီးများ ဩဝါဒခံယူ၍ မူလလက်ရာမပျက်အောင် ဦးစီးပြင်ဆင်ခဲ့ကာ ၁၉၇၆ ခုနှစ် ဧပြီလ တွင် ထီးတင်ပွဲဖြင့် ထီးတော်အသစ် တင်လှူပူဇော်ခဲ့သည်။ မှန်စီရွှေချသင်္ကန်းလည်း ကပ်ခဲ့သည်။ <ref name=":0" />
== ဘုရားဘဏ္ဍာတော်ထိန်းဂေါပကအဖွဲ့ ==
ဘုရားပွဲ နှင့် ဘုရားဝေယျာဝစ္စများ ပြင်ဆင်ထိန်းသိမ်းခြင်းများကို ရွှေမင်းဝံဘုရား ဘဏ္ဍာတော်ထန်းဂေါပကအဖွဲ့က ဦးစီးဆောင်ရွက်သည်။
ဂေါပက ဥက္ကဋ္ဌတာဝန်များကို ဦးစောမောင် (၁၉၇၀-၁၉၉၀) အပြီးတွင် ဦးအောင်ရှိန် (၁၉၉၀-၁၉၉၄) ၊ ဦးတင့်မောင် (ဗိုလ်ကြီး၊ ငြိမ်း) (၁၉၉၄-၁၉၉၆))၊ ဦးအုန်း သောင် (၁၉၉၆ -၁၉၉၇) ၊ ဦးဘမြင့် (၁၉၉၇-၂၀၀၄) ၊ ဦးလှမြင့် (၂၀၀၄-၂၀၁၂) ၊ ဦးခင်အောင် (၂၀၁၂-လက်ရှိ) တို့က လက်ဆင့်ကမ်း ထမ်းဆောင် ခဲ့ကြသည်။ <ref name=":0" />
၁၉၈၉ ခုနှစ်တွင် မာရ်အောင်ရတနာ ရွှေသာလျောင်းဘုရားကြီးကို ဂန္ဓာကုဋီတိုက်တော်နှင့်တကွ တည်ထားခဲ့သည်။ <ref name=":0" />
၁၉၉၁ ဆိပ်ဖြူတစ်မြို့လုံးနီးပါးပြာကျခဲ့သော မီးကြီးလောင်ကျွမ်းစဉ် မီးရှိန်ကြောင့် မှန်သင်္ကန်းတော်မှာ အရောင်မှိန်လွင့်ပျယ်ခဲ့ရာ ဦးအုန်းသောင် လက်ထက် ၁၉၉၆ မှန်သင်္ကန်းများကိုဖယ်ရှားပြီး ယနေ့ ဖူးမြင်ရသော ရွှေသင်္ကန်းကပ်လှူခဲ့ သည်။ စေတီရင်ပြင် ကျောက်ပြားခင်းခြင်းကို စတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။
၁၉၉၇ တွင် ကို ဥက္ကဋ္ဌဦးဘမြင့်၊ အတွင်း ရေး မှူးဦးမြင့်သိန်း၊ တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူးဦးခင်အောင်၊ ဘဏ္ဍာရေးမှူးဦးချစ်စိန် တို့ဦးဆောင်သော ဂေါ ပ က အဖွဲ့က ပြောင်းလဲ တာဝန်ထမ်းဆောင်ရာ ဦးအုန်း သောင် လက်ထက်က မပြီးပြတ်သော စေတီရင်ပြင် အပြီးခင်းပြီး ၂၀၀၄ တွင် (၁၉၇၆) ထီးတော် ကိုထီးတော် သစ် နှင့် စိန်ဖူးော်သစ်များ အစားထိုး တင်လှူသည်။ ရှေးဟောင်းသစ်သားတန်ဆောင်းများကို ကွန်ကရစ်တန်ဆောင်းများတည်ဆောက်သည် ။
၂၀၀၄ တွင် ဦးလှမြင့် (ဥက္ကဋ္ဌ)၊ ဦးလှငွေ (ဒုဥက္ကဋ္ဌ)၊ ဦးထိန်ဝင်း ၊ ဦးခင်အောင် (အတွင်းရေးမှူး) တို့ တာဝန်ယူခဲ့သည်။ နဂါးရုံဘုရား၊ မဟာဥပဂုတ်၊ မဟာဒုတ် ဆွမ်းလှူဟန် ၊ သုဇာတာ ဃနာနို့ဆွမ်းကပ်ဟန် ၊ အနော်ရထာ အရှင်အရဟံရှိခိုးဟန် ရုပ်တုများ၊ ပါဒခြေတော်ရာ နှင့် ဂန္ဓကုဋီတိုက် တို့ကို တည်ဆောက်ခဲ့သည်။
၂၀၁၂ ဦးလှမြင့် ကွယ်လွန်ချိန် လက်ရှိဂေါပကဥက္ကဋ္ဌဦးခင်အောင်၊ ဦးခင်မောင်လွင် (ဒုဥက္ကဋ္ဌ)၊ ဦးစိုးတင့် (အတွင်းရေးမှူး)၊ ဦးတင်မောင်ထွေး (တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး)၊ ဦးဝင်းမောင် (ဘဏ္ဍာရေးမှူး) တို့ဦးဆောင်သော အဖွဲ့ဝင် (၂၀) ပါ အဖွဲ့က ဆက်လက် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၃၇'၊ အနံ ၅၈' ၊ အမြင့် ၄၇' သံကူကွန်ကရစ် နှစ်ထပ် သာသနာ့ဗိမာန်တော်ကြီးကို ဘုရားဝတ္တကမြေ အနောက်မြောက်ထောင့် တွင် တည်ဆောက်၍ ၂၀၂၀ တွင် ပြီးစီးခဲ့သည်။
== ဘုရားဘွဲ့တော် ==
မူလဘွဲ့တော် "ရွှေမင်းဝံ" ကို "ရွှေမင်းဝန်" ဟု ပြောင်းရန်အဆိုပြု သူမှာ အနောက်ပိုင်းရပ် ကျောင်းဆရာကြီး ဦးချစ်စိန် ဖြစ်ပါသည်။ ၁၉၇၅ ခုနှစ်က ဖြစ်ပါသည်။ အဆို ကို ဂေါပက က လက်ခံပြီး ဘုရားဆိုင်းဘုတ်တွင် "ရွှေမင်းဝန်" ဟု ပြောင်းလဲ ရေးသားခဲ့ကြပါသည်။ အမည် ပြောင်းပြီးသည်နှင့် ငလျင်ကြီးလှုပ်ကာ ဘုရားကြီး ပြိုကျပျက်စီးခဲ့ရပါသည်။ သို့သော် မြို့လူထုက ဘုရားဒကာ မင်းကြီးဦးလူညို ၏ မူလအမည် "ရွှေမင်းဝံ" ဟုသာ အမြတ်တနိုး ခေါ်ဝေါ် ရေးသား သုံးစွဲကြသည်။ <ref name=":0" />
== ဘုရားပွဲ ==
ရွှေမင်းဝံမြတ်စွာဘုရားကြီး၏ ဘုရားပွဲကို နှစ်စဉ် [[တန်ဆောင်မုန်းလ]]ဆန်း (၁၁) မှ လပြည့်ကျော် (၄) ရက် အထိ တရားပွဲ ဇာတ်ပွဲ အငြိမ့် မျက်လှည့် ဆက်ကပ် ဘောလုံးပွဲ ဘော်လီဘောပွဲ ခြင်းပွဲ အားကစားပွဲများ ချား ရဟတ် ပျော်ပွဲရွှင်ပွဲ စားသောက်ဆိုင် ဆယ့်နှစ်ပွဲဈေးဆိုင်တန်းများဖြင့် စည်ကားစွာကျင်းပသည်၊ လဆန်း (၁၃)ရက် မှ လပြည့်အထိ ညစဉ် ရပ်ကွက်အလိုက် "ဆီမီးထောင်ပြည့်လှည့်လည်ပူဇော်ပွဲ"၊ လပြည့်နေ့နံနက်တွင် "ဗုဒ္ဓပူဇနိယပူဇော်ပွဲ" နှင့် ဆွမ်းဆန်စိမ်းလောင်းလှူ "ဆွမ်းလုံး"ပွဲ၊ တန်ဆောင်းအလှူရှင်များ၏ "တန်ဆောင်း စတုဒိသာ" ပွဲများ ကို ကျင်းပသည်။ "မြို့လုံးကျွတ်ဘုံကထိန်" နှင့် "စာရေးတန်အလှူ" ပွဲကိုလည်း လပြည့်နေ့နံနက်တွင် တပါတည်း ကျင်းပသည်။
=== မီးထွန်းပွဲ ===
လဆန်း ၁၃၊ ၁၄ လပြည့် ညများတွင် မြို့သူ မြို့သားတို့က "မီးထွန်းလှည့်" ဟု ခေါ်ကြသော ဆီမီးလှည့်လည်ပူဇော်ပွဲကျင်းပသည်။ မြို့ကို စီတန်း လှည့်လည်ကြသဖြင့် "အလှည့်" ဟု အလွယ်ခေါ်ကြပါသည်။ ရပ်ကွက်များ ကိုယ့် "အလှည့်" နှင့်ကိုယ် သီးသန့်လှည့်လည်ကြပါသည်။ အလှည့်များတွင် ပါဝင်သော အမျိုးသမီးများက လှပစွာ ဝတ်စားပြီး ရေနံဆီမီးခွက်များကို သံပန်းကန်ပြားများတွင် တင်ကာ ခေါင်းပေါ်တွင် ရွတ်ပြီး မြို့တပတ်လှည့်ကာ ဘုရားသို့ ဝင်ရောက်ပူဇော်ခြင်းဖြစ်သည်။ ဆီမီးပေါင်းထောင်ကျော်ပါဝင်သဖြင့် "ဆီမီးထောင်ပြည့်" ဟုလည်း အစဉ်အဆက် ခေါ်ဝေါ်ကြပါသည်။ ရပ်ကွက်စုရပ်မှ ထွက်၍ မြို့လမ်းမကြီးများအတိုင်း လှည့်ပြီး ဘုရားရင်ပြင်ကိုဝင် ရင်ပြင်ကိုပတ်ပြီးမှ မီးခွက်များကိုချကာ မီးပူဇော် ကြသည်။ မီးထွန်းလှည့်သူ နှင့် ပရိတ်သတ်များကို အာရုံခံ တန်ဆောင်းများတွင် ဇီးဖြူသီးဆားရည်စိမ်၊ မယ်ဇလီဖူးသုပ် ရိုးရာ ဆေးဖက်ဝင် ရာသီစာစတုဒိသာများ ဧည့်ခံကြပါသည်။ ရိုးရာ အိုးစည်၊ ဒိုးပတ်၊ ဦးရွှေရိုး၊ သူငယ်တော် အက၊ တိုးနယားအက၊ ကျွဲအက၊ နှစ်ကိုယ့်တစိတ်အက၊ ဇီးကွက်စိန်အရုပ်အက (မနူဟာဘုရားပွဲမှ အရုပ်ကြီးများနှင့် ဆင်တူ)၊ ယိမ်းအက၊ တေးသရုပ်ဖော်အက၊ အငြိမ့်အက စသော ဖျော်ဖြေရေးအဖွဲ့ များ လည်း ပါဝင် လှည့်လည်ကြသည်။
=== ဘုံကထိန် ===
ဘုံကထိန်လှည့်လည်ပွဲမှာ အဖိတ်နေ့ နေ့ခင်းပိုင်း၊ ညနေ နှင့် လပြည့်နေ့ နံနက်များ တွင် ကျင်းပသည်။ ကထိန်အလှူပွဲကို ဗုဒ္ဓပူဇနိယပူဇော်ပွဲ၊ ဆွမ်းလုံးပွဲ၊ တန်ဆောင်း စတုဒိသာ ပွဲများနှင့်အတူ လပြည့်နေ့ နံနက် ဘုရားရင်ပြင်တွင် ကျင်းပသည်။ ကထိန်တွင် ညှပ်မကြီး ဟု နှစ်ထပ်သင်္ကန်းကြီး ကို ဝိနည်းတော်နှင့်အတူ ကပ်လှူသည်။ ပဒေသာပင်သီးသော အလှူရန် ပစ္စည်းများကို ကျောင်းတိုက် အရေအတွက် အလိုက် မျှတအောင် ခွဲပုံပြီး စာရေးတန်မဲ အလှူလုပ်သည်။
၂၀၂၀ ကိုဗစ် ကပ်ရောဂါ ကာလက ကျင်းပသော (၁၇၉) ကြိမ်မြောက် ဘုရားပွဲမှာ အထိန်းအမှတ်ပွဲအဖြစ်သာ ကျင်းပနိုင်ခဲ့သည် ။
== ကိုးကား ==
{{Reflist}}
{{မြန်မာနိုင်ငံရှိ စေတီပုထိုးများ}}
[[ကဏ္ဍ:မကွေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ စေတီပုထိုးများ]]
g3vldbmu2z50j7ja1v3j0k8s8yrhmkt
877114
877112
2025-06-09T06:54:35Z
2001:44C8:6017:AFCA:B991:349C:8EFD:C091
/* ဗိသုကာလက်ရာ */
877114
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox religious building|image=|image_size=240px|caption=ရွှေမင်းဝံစေတီတော်|name=ရွှေမင်းဝံဘုရား|native_name=ဘုရားကြီး|native_name_lang=ရွှေမင်းဝံမြတ်စွာဘုရားကြီး|former_names=ရွှေမင်းဝံမြတ်စွာဘုရား|alternate_names=ရွှေမင်းဝံစေတီတော်|location=ရွှေမင်းဝံစေတီပရဝုဏ်၊ [[ဆိပ်ဖြူမြို့]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]]|map_type=မြန်မာနိုင်ငံ|map_size=250|coordinates={{coord|20.908072|94.796286|region:MM|display=inline,title}}|religious_affiliation=[[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]|sect=[[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]]|antenna_spire={{Convert|39.0144|m|ft|0|abbr=on}}{{Citation needed|date=February 2011}}|roof={{Convert|105|m|ft|0|abbr=on}}{{Citation needed|date=February 2011}}|height_max={{convert|105|m|abbr=on}}|spire_height={{convert|33.528|m|ft|0|abbr=on}}|governing_body=ရွှေမင်းဝံစေတီတော် ဘဏ္ဍာတော်ထိန်းဂေါပကအဖွဲ့|embedded=|year_completed={{circa}} AD ၁၉ ရာစု|architect=မင်းကြီးဦးလူညို
|building_type=[[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] ဝတ်ပြုရာနေရာ|url=}}
'''ရွှေမင်းဝံဘုရား'''သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]] [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]] [[ဆိပ်ဖြူမြို့]] ယောဝရပ် တွင် မြန်မာသက္ကရာဇ် (၁၂၀၄) (ခရစ်နှစ် ၁၈၄၂) ခုနှစ်က [[စလေမြို့]] ဝန်ကြီး ဦးလူညိုက တည်ထားခဲ့သော စေတီတော်ကြီးဖြစ်သည်။
[[ဖိုင်:Shwe Min Wun Seikphyu.png|thumb|ရွှေမင်းဝံ (ကြီး)၊ ရွှေလွန်းပင် (နောက်ခံအသေး) စေ တီတော်နှစ်ဆူ နှင့် တာဝတိံသာဘုရား (အောက် ညာ ထောင့်)]]
== တည်နေရာ ==
မြန်မာနိုင်ငံ [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]] [[ဆိပ်ဖြူမြို့]] အလယ်ပိုင်းရပ်ကွက် နှင့် ယောဝရပ်ကွက် နှစ်ခုအကြားတွင် တည်ရှိသည်။ ဘုရား တောင်ဖက်နတ်လမ်း အဆုံးရှိ ခြင်္သေ့ကြီးနှစ်ကောင် နေရာတွင် ရှေးက ဧရာဝတီမြစ် ရေကြီးချိန် လှေဆိပ် ရှိဖူးသည်။
== သမိုင်း ==
တည်ထားစဉ်က စစ်ကိုင်း မင်းဝံတောင် အောင်မြေကို ဖိနပ်ခုံတွင်ခင်းခဲ့သည်ကို အစွဲပြုပြီး ဘွဲ့တော်ကို ရွှေမင်းဝံ ဟု သမုတ်ခဲ့ သည် ဟု ဆိုသည်။<ref name=":0" /> ဆိပ်ဖြူမြို့သူ မြို့သားတို့က "ဘုရားကြီး" ဟု ခေါ် ကြသော "ရွှေမင်းဝံမြတ်စွာဘုရားစေတီတော်ကြီး"ကို မြန်မာသက္ကရာဇ် (၁၂၀၄) (ခရစ်နှစ် ၁၈၄၂) ခုနှစ် တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်နေ့ တွင် ဘုရားဒါယိကာ မင်းကြီးဦးလူညိုက တည်ထားကိုးကွယ် ထီးတင်ခဲ့သည် <ref>ရွှေမင်းဝံဘုရားကြီး ဘုရားမုခ်ဦးကမ္ပည်းမှတ်တမ်းစာ</ref>။ ဦးလူညို၏ ဗိသုကာဆရာတို့သည် ဘုရားတည်ရာတွင် စနစ်ကျသူများဖြစ်ကြသည်။ ဘုရား မတည်ထားမီ နမူနာ ဗိသုကာ ပုံစံငယ်အဖြစ် [[ရွှေလွန်းပင်ဘုရား]]ကို ဦးစွာတည်ထားခဲ့ရာ ရွှေလွန်းပင် ဘုရားကို ရွှေမင်းဝံဘုရားအနီးတွင် သီးသန့် ပရဝုဏ်ဖြင့် ယနေ့တိုင် ဖူးတွေ့နိုင်သည်။ ဘုရားတည်ပြီးသည့်နှစ်မှာ [[၁၈၃၉ အင်းဝငလျင်|အင်းဝငလျင်]]ကြီးလှုပ်အပြီး သုံးနှစ်ခန့်အကြာ၊ [[သာယာဝတီမင်း]] အောက်ပြည်အောက်ရွာသို့ စုန်ဆင်း၍ [[ရွှေတိဂုံစေတီတော်|ရွှေတိဂုံဘုရား]]၊ [[ရွှေမော်ဓောဘုရား(ပဲခူး)|ရွှေမော်ဓောဘုရား]]များ ဘုရားဖူးခရီးထွက် အပြီး တစ်နှစ်ခန့်အကြာတွင် ဖြစ်သည်။ ဘုရား တောင် ဖက် ရတနာဘုံကျော် တိုက် ကျွန်းသား အဆောက်အအုံ ကျောင်းဟောင်းကြီး မှာ ထိုခေတ် လက်ရာပင်ဖြစ်သည်။
== ဘုရား ဒါယိကာ ==
ဘုရားဒါယိကာ ဦးလူညို မှာ ကုန်းဘောင် ရှစ်ဆက်မြောက်ဘုရင် သာယာဝတီမင်းလက်ထက် စလေမြို့ "ဝန်ကြီး" ရာထူး ထမ်းဆောင်ရသူဖြစ်သည်။ မကွေးနယ် ဆိပ်ဖြူမြို့သူကြီး ဦးပွား (နောင်အခါ ရေနံချောင်းမြို့ ဝန်ကြီး)၏ ဘခင်လည်းဖြစ်သည် <ref>ကုန်းဘောင်ခေတ်မင်းမှုထမ်းများအဘိဓာန်၊ တင်နိုင်တိုး</ref> ။ ဦးလူညိုသည် ဆိပ်ဖြူ ထန်းချောင်းရွာဇာတိဖြစ်သည်။ <ref name=":0">ရွှေမင်းဝန်ဘုရား ဘဏ္ဍာတော်ထိန်းဂေါပကအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးခင်အောင် ကိုယ်တိုင်ပြောပြချက်၊ ၂၀၂၀ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၊ ဆိပ်ဖြူမြို့၊ အောင် ကျော်မိုးအဖွဲ့အင်တာဗျူး</ref>
== ဗိသုကာလက်ရာ ==
ပေ ၂၂၀ ပတ်လည်ရှိ စတုရန်းပုံ ရင်ပြင်တော် အလယ်တွင် တည်ထားသည်။ မူလရင်ပြင်တော်ကို ရှေးအုတ်ကြီးများဖြင့် ရင်ပြင်တော်ပြည့် ခင်းထားသည်။ ယခုအခါ ကျောက်ပြားခင်းထားသည်။ ရင်ပြင်ကို ထူထဲသော မဟာရံတံတိုင်း လေး ဘက် ကာရံထားသည်။ တံတိုင်းများမှာ ထု (၇) ပေ ထူ၍ (၈) ပေ မြင့်သည်။ ရင်ပြင်တော် မုခ်ဦးများဆီသို့ အဝင် နတ်လမ်း လေး ခု ပါရှိသည်။ တောင် ဘက် နတ်လမ်းများအဆုံး ဘေးနှစ်ဘက် တွင် ခြင်္သေ့ကြီးနှစ်ကောင် ရှိပါသည်။
မဟာရံတံတိုင်း လေးမျက်နှာတွင် မုခ်တံခါး လေး ပေါက် ပါရှိသည်။ မုခ်ဦးများမှာ လည်း ထုထည် ကောင်းကောင်းနှင့် ခိုင်ခန့်သည်။ ဘုရား တံတိုင်းနှင့် အရှေ့၊ အနောက်၊ တောင်ဖက် မုခ်ဦးများမှာ မူလလက်ရာများဖြစ်သည်။ မဟာရံတံတိုင်း ထောင့် လေး ထောင့်တို့တွင် ထောင့် စေ တီ ငယ် လေးဆူရှိသည်။
ဖိနပ်ခုံ ပေ (၉၀) ပတ်လည် နှင့် ထီးတော်ထိပ်အထိ (၁၂၈) ပေ ဉာဏ်တော် ရှိသော ရွှေမင်းဝံဘုရား စေတီတော် ပုံစံမှာ ညောင်ဦး ရွှေစည်းခုံဘုရား ပုံစံမျိုးဖြစ်သည်။ အောက်ခံ လေးထောင့်ပုံ ဖိနပ်ခုံ နှင့် ပစ္စယာ လေးဆင့် ပါရှိသည်။ ထိုအပေါ် တွင်မှာ စက်ဝိုင်းပုံ ခေါင်းလောင်း နား၊ သပိတ်မှောက်၊ ဖောင်းရစ်၊ ကြာမှောက်၊ ရွဲလုံး၊ ကြာလှန်၊ ငှက်ပျောဖူး၊ ထီး၊ ငှက်မြတ်နား၊ စိန်ဖူး တို့ ပါရှိသည်။
အောက်ပစ္စယာနှစ်ခု၏ ထောင့် လေးထောင့်တို့တွင် ကာလသာအိုးများ ပါရှိသည်။ အထက်ပစ္စယာ နှစ်ခုတို့၏ ထောင့် လေးထောင့် တို့တွင် အရံစေတီငယ်များ ပါရှိသည်။
လေးမျက်နှာ မှ အောက် ပစ္စယာသုံးဆင့်သို့ တက်ဆင်းနိုင်ရန် စောင်းတန်းလှေကား လေးခုပါရှိသည်။ ရင်ပြင်မှ အောက်ဆုံးပစ္စယာသို့ တက်သော လေးဘက်လေးတန်လှေခါးများထိပ်၊ အောက်ဆုံးပစ္စယာနှင့် တညီတည်းနေရာ တွင် မုခ်ဦးလေးဘက် ပါရှိသည်။ ယခုအခါ မုခ်ဦးများတွင် လုံခြုံရေး သံတိုင်တံခါးများ တပ်ဆင်ထားသည်။
ဖိနပ်ခုံ ပစ္စယာ နှင့် လှေခါးများကို ထုံးသင်္ကန်းကပ်လှူထားသည်။
မူလက စေတီတော် ခေါင်းလောင်းပုံ နှင့် အထက်ပိုင်း ကို မှန်စီ ရွှေချထားသော် လည်း ၁၉၉၆ ခုနှစ်တွင် ကြေးသင်္ကန်းကပ်လှူကာ အပေါ်မှ ရွှေချထားသည်။ အရံစေတီနှင့် ကာလသာအိုးများကို ရွှေချထားသည်။ အရံစေတီများကို သံထီးများ တင်ကာ ရွှေချထားသည်။ ကာလသာအိုးများတွင် ရွှေချထား သော သံပန်းခိုင်များ စိုက်ထားသည်။ ထီးတော် မှာ သံထီးတော်မြစ်ပြီး ရွှေချထားသည်။
ပုဂံငလျင် အပျက်အစီးများ ပြင်ဆင်အပြီးတွင် ထီးတော် စိန်ဖူးတော် ထက်တွင် မာကျူရီ မီးသီးကြီး တလုံးဖြင့် ထွန်းညှိပူဇော် ထားသည်။ စေတီ ကိုယ်လုံးတော် တောင်ဖက် တွင် အထက်ပစ္စယာမှာ ထီးတော် အောက်အထိ ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းရေး သံလှေကားငယ်တစင်း တပ်ဆင်ထားသည်။
ဘုရား ဒါယိကာကြီး မင်းကြီး ဦးလူညို၏ ဗိသုကာဆရာတို့သည် ဘုရားတည်ရာတွင် စနစ်ကျသူများဖြစ်ကြသည်။ ဘုရား မတည်ထားမီ နမူနာ ဗိသုကာ ပုံစံငယ်အဖြစ် [[ရွှေလွန်းပင်ဘုရား]]ကို ဦးစွာတည်ထားခဲ့ရာ ဘုရားဒကာမှာလည်း မင်းကြီးဦးလူညိုပင် ဖြစ်သည်။ ရွှေလွန်းပင် ဘုရားကို ရွှေမင်းဝံဘုရား အရှေ့တောင်ဖက် အနီးတွင် သီးသန့် အချိုးအစားတူ ရင်ပြင်ပရဝုဏ်ဖြင့် ယနေ့တိုင် ဖူးတွေ့နိုင်သည်။
ဘုရား ထောင့် လေးထောင့် ခြင်္သေ့ရုပ်များမှာ မူလ ရှေးလက်ရာများဖြစ်ကြသည်။ တောင် ဖက် စောင်း တန်း ခြင်္သေ့ကြီးနှစ်ကောင်မှာ ၁၉၉၀ ပြည့်လွန်နှစ်များက ပြန်လည် ပြင်ဆင်ထားသည်။ ရင်ပြင် အနောက်မြောက်ထောင့် တံခွန်တိုင်မှာလည်း မူလ သစ်သားတံခွန်တိုင် ဆွေးမြေ့ သဖြင့် ကွန်ကရစ်တံခွန်တိုင် ပြန်လည်ပြုလုပ်ထားခြင်းဖြစ်သည်။
ရင်ပြင် မဟာရံတံတိုင်းအတွင်း မူလ သစ်သားအာရုံခံတန်ဆောင်းများကိုဖျက်ပြီး ကွန်ကရစ်တန်ဆောင်းသစ်များကို မဟာရံတံတိုင်းနှင့် ကပ်လျင်၊ ရင်ပြင်ပတ်ချာလည် ဆောက်ထားသည်။ စေတီ အောက်ခြေ မြောက်ဖက်တွင် မာရ်အောင်ရတနာ ရွှေသာလျောင်းဘုရားကြီးက ဂန္ဓာကုဋီတိုက်တော် ရှိသည်။ ရင်ပြင် မဟာရံတံတိုင်းအပြင်ဘက်၊ အနောက်ဖက် မုခ်ဦးအပြင်ဖက်နား သစ်သားဇရပ်မှာ ရှေးကတည်းက တည်ရှိခဲ့သည်။
== ပုဂံငလျင် ==
[[၁၉၇၅ ပုဂံငလျင်|၁၉၇၅ ခုနှစ် ပုဂံငလျင်ကြီး]] လှုပ်ခတ်စဉ်က ရွှေမင်းဝံဘုရား ထီးတော် မြေခခဲ့ပြီး စေတီတော်မှာလည်း တတိယဖောင်းရစ် နေရာအထိ ပြိုကျပျက်စီးခဲ့ရသည်။ စေတီအရံများလည်း ထီးတော်များ မြေခခဲ့ကာ အရံစေတီတဆူလည်း ပျက်စီးခဲ့သည်။ <ref name=":0" />
အများပြည်သူကောင်းမှုကို ဥက္ကဋ္ဌဦးစောမောင် ၊ တွင်းရေးမှူးဦးလှမောင်၊ တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး ဦးသန်းစိန်တို့ ဦးဆောင်သော ဘဏ္ဍာထိန်းဘုရားဂေါပကအဖွဲ့ က ဩဝါဒါစရိယဆရာတော်ကြီးများ ဩဝါဒခံယူ၍ မူလလက်ရာမပျက်အောင် ဦးစီးပြင်ဆင်ခဲ့ကာ ၁၉၇၆ ခုနှစ် ဧပြီလ တွင် ထီးတင်ပွဲဖြင့် ထီးတော်အသစ် တင်လှူပူဇော်ခဲ့သည်။ မှန်စီရွှေချသင်္ကန်းလည်း ကပ်ခဲ့သည်။ <ref name=":0" />
== ဘုရားဘဏ္ဍာတော်ထိန်းဂေါပကအဖွဲ့ ==
ဘုရားပွဲ နှင့် ဘုရားဝေယျာဝစ္စများ ပြင်ဆင်ထိန်းသိမ်းခြင်းများကို ရွှေမင်းဝံဘုရား ဘဏ္ဍာတော်ထန်းဂေါပကအဖွဲ့က ဦးစီးဆောင်ရွက်သည်။
ဂေါပက ဥက္ကဋ္ဌတာဝန်များကို ဦးစောမောင် (၁၉၇၀-၁၉၉၀) အပြီးတွင် ဦးအောင်ရှိန် (၁၉၉၀-၁၉၉၄) ၊ ဦးတင့်မောင် (ဗိုလ်ကြီး၊ ငြိမ်း) (၁၉၉၄-၁၉၉၆))၊ ဦးအုန်း သောင် (၁၉၉၆ -၁၉၉၇) ၊ ဦးဘမြင့် (၁၉၉၇-၂၀၀၄) ၊ ဦးလှမြင့် (၂၀၀၄-၂၀၁၂) ၊ ဦးခင်အောင် (၂၀၁၂-လက်ရှိ) တို့က လက်ဆင့်ကမ်း ထမ်းဆောင် ခဲ့ကြသည်။ <ref name=":0" />
၁၉၈၉ ခုနှစ်တွင် မာရ်အောင်ရတနာ ရွှေသာလျောင်းဘုရားကြီးကို ဂန္ဓာကုဋီတိုက်တော်နှင့်တကွ တည်ထားခဲ့သည်။ <ref name=":0" />
၁၉၉၁ ဆိပ်ဖြူတစ်မြို့လုံးနီးပါးပြာကျခဲ့သော မီးကြီးလောင်ကျွမ်းစဉ် မီးရှိန်ကြောင့် မှန်သင်္ကန်းတော်မှာ အရောင်မှိန်လွင့်ပျယ်ခဲ့ရာ ဦးအုန်းသောင် လက်ထက် ၁၉၉၆ မှန်သင်္ကန်းများကိုဖယ်ရှားပြီး ယနေ့ ဖူးမြင်ရသော ရွှေသင်္ကန်းကပ်လှူခဲ့ သည်။ စေတီရင်ပြင် ကျောက်ပြားခင်းခြင်းကို စတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။
၁၉၉၇ တွင် ကို ဥက္ကဋ္ဌဦးဘမြင့်၊ အတွင်း ရေး မှူးဦးမြင့်သိန်း၊ တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူးဦးခင်အောင်၊ ဘဏ္ဍာရေးမှူးဦးချစ်စိန် တို့ဦးဆောင်သော ဂေါ ပ က အဖွဲ့က ပြောင်းလဲ တာဝန်ထမ်းဆောင်ရာ ဦးအုန်း သောင် လက်ထက်က မပြီးပြတ်သော စေတီရင်ပြင် အပြီးခင်းပြီး ၂၀၀၄ တွင် (၁၉၇၆) ထီးတော် ကိုထီးတော် သစ် နှင့် စိန်ဖူးော်သစ်များ အစားထိုး တင်လှူသည်။ ရှေးဟောင်းသစ်သားတန်ဆောင်းများကို ကွန်ကရစ်တန်ဆောင်းများတည်ဆောက်သည် ။
၂၀၀၄ တွင် ဦးလှမြင့် (ဥက္ကဋ္ဌ)၊ ဦးလှငွေ (ဒုဥက္ကဋ္ဌ)၊ ဦးထိန်ဝင်း ၊ ဦးခင်အောင် (အတွင်းရေးမှူး) တို့ တာဝန်ယူခဲ့သည်။ နဂါးရုံဘုရား၊ မဟာဥပဂုတ်၊ မဟာဒုတ် ဆွမ်းလှူဟန် ၊ သုဇာတာ ဃနာနို့ဆွမ်းကပ်ဟန် ၊ အနော်ရထာ အရှင်အရဟံရှိခိုးဟန် ရုပ်တုများ၊ ပါဒခြေတော်ရာ နှင့် ဂန္ဓကုဋီတိုက် တို့ကို တည်ဆောက်ခဲ့သည်။
၂၀၁၂ ဦးလှမြင့် ကွယ်လွန်ချိန် လက်ရှိဂေါပကဥက္ကဋ္ဌဦးခင်အောင်၊ ဦးခင်မောင်လွင် (ဒုဥက္ကဋ္ဌ)၊ ဦးစိုးတင့် (အတွင်းရေးမှူး)၊ ဦးတင်မောင်ထွေး (တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး)၊ ဦးဝင်းမောင် (ဘဏ္ဍာရေးမှူး) တို့ဦးဆောင်သော အဖွဲ့ဝင် (၂၀) ပါ အဖွဲ့က ဆက်လက် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၃၇'၊ အနံ ၅၈' ၊ အမြင့် ၄၇' သံကူကွန်ကရစ် နှစ်ထပ် သာသနာ့ဗိမာန်တော်ကြီးကို ဘုရားဝတ္တကမြေ အနောက်မြောက်ထောင့် တွင် တည်ဆောက်၍ ၂၀၂၀ တွင် ပြီးစီးခဲ့သည်။
== ဘုရားဘွဲ့တော် ==
မူလဘွဲ့တော် "ရွှေမင်းဝံ" ကို "ရွှေမင်းဝန်" ဟု ပြောင်းရန်အဆိုပြု သူမှာ အနောက်ပိုင်းရပ် ကျောင်းဆရာကြီး ဦးချစ်စိန် ဖြစ်ပါသည်။ ၁၉၇၅ ခုနှစ်က ဖြစ်ပါသည်။ အဆို ကို ဂေါပက က လက်ခံပြီး ဘုရားဆိုင်းဘုတ်တွင် "ရွှေမင်းဝန်" ဟု ပြောင်းလဲ ရေးသားခဲ့ကြပါသည်။ အမည် ပြောင်းပြီးသည်နှင့် ငလျင်ကြီးလှုပ်ကာ ဘုရားကြီး ပြိုကျပျက်စီးခဲ့ရပါသည်။ သို့သော် မြို့လူထုက ဘုရားဒကာ မင်းကြီးဦးလူညို ၏ မူလအမည် "ရွှေမင်းဝံ" ဟုသာ အမြတ်တနိုး ခေါ်ဝေါ် ရေးသား သုံးစွဲကြသည်။ <ref name=":0" />
== ဘုရားပွဲ ==
ရွှေမင်းဝံမြတ်စွာဘုရားကြီး၏ ဘုရားပွဲကို နှစ်စဉ် [[တန်ဆောင်မုန်းလ]]ဆန်း (၁၁) မှ လပြည့်ကျော် (၄) ရက် အထိ တရားပွဲ ဇာတ်ပွဲ အငြိမ့် မျက်လှည့် ဆက်ကပ် ဘောလုံးပွဲ ဘော်လီဘောပွဲ ခြင်းပွဲ အားကစားပွဲများ ချား ရဟတ် ပျော်ပွဲရွှင်ပွဲ စားသောက်ဆိုင် ဆယ့်နှစ်ပွဲဈေးဆိုင်တန်းများဖြင့် စည်ကားစွာကျင်းပသည်၊ လဆန်း (၁၃)ရက် မှ လပြည့်အထိ ညစဉ် ရပ်ကွက်အလိုက် "ဆီမီးထောင်ပြည့်လှည့်လည်ပူဇော်ပွဲ"၊ လပြည့်နေ့နံနက်တွင် "ဗုဒ္ဓပူဇနိယပူဇော်ပွဲ" နှင့် ဆွမ်းဆန်စိမ်းလောင်းလှူ "ဆွမ်းလုံး"ပွဲ၊ တန်ဆောင်းအလှူရှင်များ၏ "တန်ဆောင်း စတုဒိသာ" ပွဲများ ကို ကျင်းပသည်။ "မြို့လုံးကျွတ်ဘုံကထိန်" နှင့် "စာရေးတန်အလှူ" ပွဲကိုလည်း လပြည့်နေ့နံနက်တွင် တပါတည်း ကျင်းပသည်။
=== မီးထွန်းပွဲ ===
လဆန်း ၁၃၊ ၁၄ လပြည့် ညများတွင် မြို့သူ မြို့သားတို့က "မီးထွန်းလှည့်" ဟု ခေါ်ကြသော ဆီမီးလှည့်လည်ပူဇော်ပွဲကျင်းပသည်။ မြို့ကို စီတန်း လှည့်လည်ကြသဖြင့် "အလှည့်" ဟု အလွယ်ခေါ်ကြပါသည်။ ရပ်ကွက်များ ကိုယ့် "အလှည့်" နှင့်ကိုယ် သီးသန့်လှည့်လည်ကြပါသည်။ အလှည့်များတွင် ပါဝင်သော အမျိုးသမီးများက လှပစွာ ဝတ်စားပြီး ရေနံဆီမီးခွက်များကို သံပန်းကန်ပြားများတွင် တင်ကာ ခေါင်းပေါ်တွင် ရွတ်ပြီး မြို့တပတ်လှည့်ကာ ဘုရားသို့ ဝင်ရောက်ပူဇော်ခြင်းဖြစ်သည်။ ဆီမီးပေါင်းထောင်ကျော်ပါဝင်သဖြင့် "ဆီမီးထောင်ပြည့်" ဟုလည်း အစဉ်အဆက် ခေါ်ဝေါ်ကြပါသည်။ ရပ်ကွက်စုရပ်မှ ထွက်၍ မြို့လမ်းမကြီးများအတိုင်း လှည့်ပြီး ဘုရားရင်ပြင်ကိုဝင် ရင်ပြင်ကိုပတ်ပြီးမှ မီးခွက်များကိုချကာ မီးပူဇော် ကြသည်။ မီးထွန်းလှည့်သူ နှင့် ပရိတ်သတ်များကို အာရုံခံ တန်ဆောင်းများတွင် ဇီးဖြူသီးဆားရည်စိမ်၊ မယ်ဇလီဖူးသုပ် ရိုးရာ ဆေးဖက်ဝင် ရာသီစာစတုဒိသာများ ဧည့်ခံကြပါသည်။ ရိုးရာ အိုးစည်၊ ဒိုးပတ်၊ ဦးရွှေရိုး၊ သူငယ်တော် အက၊ တိုးနယားအက၊ ကျွဲအက၊ နှစ်ကိုယ့်တစိတ်အက၊ ဇီးကွက်စိန်အရုပ်အက (မနူဟာဘုရားပွဲမှ အရုပ်ကြီးများနှင့် ဆင်တူ)၊ ယိမ်းအက၊ တေးသရုပ်ဖော်အက၊ အငြိမ့်အက စသော ဖျော်ဖြေရေးအဖွဲ့ များ လည်း ပါဝင် လှည့်လည်ကြသည်။
=== ဘုံကထိန် ===
ဘုံကထိန်လှည့်လည်ပွဲမှာ အဖိတ်နေ့ နေ့ခင်းပိုင်း၊ ညနေ နှင့် လပြည့်နေ့ နံနက်များ တွင် ကျင်းပသည်။ ကထိန်အလှူပွဲကို ဗုဒ္ဓပူဇနိယပူဇော်ပွဲ၊ ဆွမ်းလုံးပွဲ၊ တန်ဆောင်း စတုဒိသာ ပွဲများနှင့်အတူ လပြည့်နေ့ နံနက် ဘုရားရင်ပြင်တွင် ကျင်းပသည်။ ကထိန်တွင် ညှပ်မကြီး ဟု နှစ်ထပ်သင်္ကန်းကြီး ကို ဝိနည်းတော်နှင့်အတူ ကပ်လှူသည်။ ပဒေသာပင်သီးသော အလှူရန် ပစ္စည်းများကို ကျောင်းတိုက် အရေအတွက် အလိုက် မျှတအောင် ခွဲပုံပြီး စာရေးတန်မဲ အလှူလုပ်သည်။
၂၀၂၀ ကိုဗစ် ကပ်ရောဂါ ကာလက ကျင်းပသော (၁၇၉) ကြိမ်မြောက် ဘုရားပွဲမှာ အထိန်းအမှတ်ပွဲအဖြစ်သာ ကျင်းပနိုင်ခဲ့သည် ။
== ကိုးကား ==
{{Reflist}}
{{မြန်မာနိုင်ငံရှိ စေတီပုထိုးများ}}
[[ကဏ္ဍ:မကွေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ စေတီပုထိုးများ]]
e55zom3hjzcmzeiff48m8lpomygy825
877117
877114
2025-06-09T06:59:09Z
2001:44C8:6017:AFCA:B991:349C:8EFD:C091
/* ဘုရားဘဏ္ဍာတော်ထိန်းဂေါပကအဖွဲ့ */
877117
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox religious building|image=|image_size=240px|caption=ရွှေမင်းဝံစေတီတော်|name=ရွှေမင်းဝံဘုရား|native_name=ဘုရားကြီး|native_name_lang=ရွှေမင်းဝံမြတ်စွာဘုရားကြီး|former_names=ရွှေမင်းဝံမြတ်စွာဘုရား|alternate_names=ရွှေမင်းဝံစေတီတော်|location=ရွှေမင်းဝံစေတီပရဝုဏ်၊ [[ဆိပ်ဖြူမြို့]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]]|map_type=မြန်မာနိုင်ငံ|map_size=250|coordinates={{coord|20.908072|94.796286|region:MM|display=inline,title}}|religious_affiliation=[[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]|sect=[[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]]|antenna_spire={{Convert|39.0144|m|ft|0|abbr=on}}{{Citation needed|date=February 2011}}|roof={{Convert|105|m|ft|0|abbr=on}}{{Citation needed|date=February 2011}}|height_max={{convert|105|m|abbr=on}}|spire_height={{convert|33.528|m|ft|0|abbr=on}}|governing_body=ရွှေမင်းဝံစေတီတော် ဘဏ္ဍာတော်ထိန်းဂေါပကအဖွဲ့|embedded=|year_completed={{circa}} AD ၁၉ ရာစု|architect=မင်းကြီးဦးလူညို
|building_type=[[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] ဝတ်ပြုရာနေရာ|url=}}
'''ရွှေမင်းဝံဘုရား'''သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]] [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]] [[ဆိပ်ဖြူမြို့]] ယောဝရပ် တွင် မြန်မာသက္ကရာဇ် (၁၂၀၄) (ခရစ်နှစ် ၁၈၄၂) ခုနှစ်က [[စလေမြို့]] ဝန်ကြီး ဦးလူညိုက တည်ထားခဲ့သော စေတီတော်ကြီးဖြစ်သည်။
[[ဖိုင်:Shwe Min Wun Seikphyu.png|thumb|ရွှေမင်းဝံ (ကြီး)၊ ရွှေလွန်းပင် (နောက်ခံအသေး) စေ တီတော်နှစ်ဆူ နှင့် တာဝတိံသာဘုရား (အောက် ညာ ထောင့်)]]
== တည်နေရာ ==
မြန်မာနိုင်ငံ [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]] [[ဆိပ်ဖြူမြို့]] အလယ်ပိုင်းရပ်ကွက် နှင့် ယောဝရပ်ကွက် နှစ်ခုအကြားတွင် တည်ရှိသည်။ ဘုရား တောင်ဖက်နတ်လမ်း အဆုံးရှိ ခြင်္သေ့ကြီးနှစ်ကောင် နေရာတွင် ရှေးက ဧရာဝတီမြစ် ရေကြီးချိန် လှေဆိပ် ရှိဖူးသည်။
== သမိုင်း ==
တည်ထားစဉ်က စစ်ကိုင်း မင်းဝံတောင် အောင်မြေကို ဖိနပ်ခုံတွင်ခင်းခဲ့သည်ကို အစွဲပြုပြီး ဘွဲ့တော်ကို ရွှေမင်းဝံ ဟု သမုတ်ခဲ့ သည် ဟု ဆိုသည်။<ref name=":0" /> ဆိပ်ဖြူမြို့သူ မြို့သားတို့က "ဘုရားကြီး" ဟု ခေါ် ကြသော "ရွှေမင်းဝံမြတ်စွာဘုရားစေတီတော်ကြီး"ကို မြန်မာသက္ကရာဇ် (၁၂၀၄) (ခရစ်နှစ် ၁၈၄၂) ခုနှစ် တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်နေ့ တွင် ဘုရားဒါယိကာ မင်းကြီးဦးလူညိုက တည်ထားကိုးကွယ် ထီးတင်ခဲ့သည် <ref>ရွှေမင်းဝံဘုရားကြီး ဘုရားမုခ်ဦးကမ္ပည်းမှတ်တမ်းစာ</ref>။ ဦးလူညို၏ ဗိသုကာဆရာတို့သည် ဘုရားတည်ရာတွင် စနစ်ကျသူများဖြစ်ကြသည်။ ဘုရား မတည်ထားမီ နမူနာ ဗိသုကာ ပုံစံငယ်အဖြစ် [[ရွှေလွန်းပင်ဘုရား]]ကို ဦးစွာတည်ထားခဲ့ရာ ရွှေလွန်းပင် ဘုရားကို ရွှေမင်းဝံဘုရားအနီးတွင် သီးသန့် ပရဝုဏ်ဖြင့် ယနေ့တိုင် ဖူးတွေ့နိုင်သည်။ ဘုရားတည်ပြီးသည့်နှစ်မှာ [[၁၈၃၉ အင်းဝငလျင်|အင်းဝငလျင်]]ကြီးလှုပ်အပြီး သုံးနှစ်ခန့်အကြာ၊ [[သာယာဝတီမင်း]] အောက်ပြည်အောက်ရွာသို့ စုန်ဆင်း၍ [[ရွှေတိဂုံစေတီတော်|ရွှေတိဂုံဘုရား]]၊ [[ရွှေမော်ဓောဘုရား(ပဲခူး)|ရွှေမော်ဓောဘုရား]]များ ဘုရားဖူးခရီးထွက် အပြီး တစ်နှစ်ခန့်အကြာတွင် ဖြစ်သည်။ ဘုရား တောင် ဖက် ရတနာဘုံကျော် တိုက် ကျွန်းသား အဆောက်အအုံ ကျောင်းဟောင်းကြီး မှာ ထိုခေတ် လက်ရာပင်ဖြစ်သည်။
== ဘုရား ဒါယိကာ ==
ဘုရားဒါယိကာ ဦးလူညို မှာ ကုန်းဘောင် ရှစ်ဆက်မြောက်ဘုရင် သာယာဝတီမင်းလက်ထက် စလေမြို့ "ဝန်ကြီး" ရာထူး ထမ်းဆောင်ရသူဖြစ်သည်။ မကွေးနယ် ဆိပ်ဖြူမြို့သူကြီး ဦးပွား (နောင်အခါ ရေနံချောင်းမြို့ ဝန်ကြီး)၏ ဘခင်လည်းဖြစ်သည် <ref>ကုန်းဘောင်ခေတ်မင်းမှုထမ်းများအဘိဓာန်၊ တင်နိုင်တိုး</ref> ။ ဦးလူညိုသည် ဆိပ်ဖြူ ထန်းချောင်းရွာဇာတိဖြစ်သည်။ <ref name=":0">ရွှေမင်းဝန်ဘုရား ဘဏ္ဍာတော်ထိန်းဂေါပကအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးခင်အောင် ကိုယ်တိုင်ပြောပြချက်၊ ၂၀၂၀ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၊ ဆိပ်ဖြူမြို့၊ အောင် ကျော်မိုးအဖွဲ့အင်တာဗျူး</ref>
== ဗိသုကာလက်ရာ ==
ပေ ၂၂၀ ပတ်လည်ရှိ စတုရန်းပုံ ရင်ပြင်တော် အလယ်တွင် တည်ထားသည်။ မူလရင်ပြင်တော်ကို ရှေးအုတ်ကြီးများဖြင့် ရင်ပြင်တော်ပြည့် ခင်းထားသည်။ ယခုအခါ ကျောက်ပြားခင်းထားသည်။ ရင်ပြင်ကို ထူထဲသော မဟာရံတံတိုင်း လေး ဘက် ကာရံထားသည်။ တံတိုင်းများမှာ ထု (၇) ပေ ထူ၍ (၈) ပေ မြင့်သည်။ ရင်ပြင်တော် မုခ်ဦးများဆီသို့ အဝင် နတ်လမ်း လေး ခု ပါရှိသည်။ တောင် ဘက် နတ်လမ်းများအဆုံး ဘေးနှစ်ဘက် တွင် ခြင်္သေ့ကြီးနှစ်ကောင် ရှိပါသည်။
မဟာရံတံတိုင်း လေးမျက်နှာတွင် မုခ်တံခါး လေး ပေါက် ပါရှိသည်။ မုခ်ဦးများမှာ လည်း ထုထည် ကောင်းကောင်းနှင့် ခိုင်ခန့်သည်။ ဘုရား တံတိုင်းနှင့် အရှေ့၊ အနောက်၊ တောင်ဖက် မုခ်ဦးများမှာ မူလလက်ရာများဖြစ်သည်။ မဟာရံတံတိုင်း ထောင့် လေး ထောင့်တို့တွင် ထောင့် စေ တီ ငယ် လေးဆူရှိသည်။
ဖိနပ်ခုံ ပေ (၉၀) ပတ်လည် နှင့် ထီးတော်ထိပ်အထိ (၁၂၈) ပေ ဉာဏ်တော် ရှိသော ရွှေမင်းဝံဘုရား စေတီတော် ပုံစံမှာ ညောင်ဦး ရွှေစည်းခုံဘုရား ပုံစံမျိုးဖြစ်သည်။ အောက်ခံ လေးထောင့်ပုံ ဖိနပ်ခုံ နှင့် ပစ္စယာ လေးဆင့် ပါရှိသည်။ ထိုအပေါ် တွင်မှာ စက်ဝိုင်းပုံ ခေါင်းလောင်း နား၊ သပိတ်မှောက်၊ ဖောင်းရစ်၊ ကြာမှောက်၊ ရွဲလုံး၊ ကြာလှန်၊ ငှက်ပျောဖူး၊ ထီး၊ ငှက်မြတ်နား၊ စိန်ဖူး တို့ ပါရှိသည်။
အောက်ပစ္စယာနှစ်ခု၏ ထောင့် လေးထောင့်တို့တွင် ကာလသာအိုးများ ပါရှိသည်။ အထက်ပစ္စယာ နှစ်ခုတို့၏ ထောင့် လေးထောင့် တို့တွင် အရံစေတီငယ်များ ပါရှိသည်။
လေးမျက်နှာ မှ အောက် ပစ္စယာသုံးဆင့်သို့ တက်ဆင်းနိုင်ရန် စောင်းတန်းလှေကား လေးခုပါရှိသည်။ ရင်ပြင်မှ အောက်ဆုံးပစ္စယာသို့ တက်သော လေးဘက်လေးတန်လှေခါးများထိပ်၊ အောက်ဆုံးပစ္စယာနှင့် တညီတည်းနေရာ တွင် မုခ်ဦးလေးဘက် ပါရှိသည်။ ယခုအခါ မုခ်ဦးများတွင် လုံခြုံရေး သံတိုင်တံခါးများ တပ်ဆင်ထားသည်။
ဖိနပ်ခုံ ပစ္စယာ နှင့် လှေခါးများကို ထုံးသင်္ကန်းကပ်လှူထားသည်။
မူလက စေတီတော် ခေါင်းလောင်းပုံ နှင့် အထက်ပိုင်း ကို မှန်စီ ရွှေချထားသော် လည်း ၁၉၉၆ ခုနှစ်တွင် ကြေးသင်္ကန်းကပ်လှူကာ အပေါ်မှ ရွှေချထားသည်။ အရံစေတီနှင့် ကာလသာအိုးများကို ရွှေချထားသည်။ အရံစေတီများကို သံထီးများ တင်ကာ ရွှေချထားသည်။ ကာလသာအိုးများတွင် ရွှေချထား သော သံပန်းခိုင်များ စိုက်ထားသည်။ ထီးတော် မှာ သံထီးတော်မြစ်ပြီး ရွှေချထားသည်။
ပုဂံငလျင် အပျက်အစီးများ ပြင်ဆင်အပြီးတွင် ထီးတော် စိန်ဖူးတော် ထက်တွင် မာကျူရီ မီးသီးကြီး တလုံးဖြင့် ထွန်းညှိပူဇော် ထားသည်။ စေတီ ကိုယ်လုံးတော် တောင်ဖက် တွင် အထက်ပစ္စယာမှာ ထီးတော် အောက်အထိ ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းရေး သံလှေကားငယ်တစင်း တပ်ဆင်ထားသည်။
ဘုရား ဒါယိကာကြီး မင်းကြီး ဦးလူညို၏ ဗိသုကာဆရာတို့သည် ဘုရားတည်ရာတွင် စနစ်ကျသူများဖြစ်ကြသည်။ ဘုရား မတည်ထားမီ နမူနာ ဗိသုကာ ပုံစံငယ်အဖြစ် [[ရွှေလွန်းပင်ဘုရား]]ကို ဦးစွာတည်ထားခဲ့ရာ ဘုရားဒကာမှာလည်း မင်းကြီးဦးလူညိုပင် ဖြစ်သည်။ ရွှေလွန်းပင် ဘုရားကို ရွှေမင်းဝံဘုရား အရှေ့တောင်ဖက် အနီးတွင် သီးသန့် အချိုးအစားတူ ရင်ပြင်ပရဝုဏ်ဖြင့် ယနေ့တိုင် ဖူးတွေ့နိုင်သည်။
ဘုရား ထောင့် လေးထောင့် ခြင်္သေ့ရုပ်များမှာ မူလ ရှေးလက်ရာများဖြစ်ကြသည်။ တောင် ဖက် စောင်း တန်း ခြင်္သေ့ကြီးနှစ်ကောင်မှာ ၁၉၉၀ ပြည့်လွန်နှစ်များက ပြန်လည် ပြင်ဆင်ထားသည်။ ရင်ပြင် အနောက်မြောက်ထောင့် တံခွန်တိုင်မှာလည်း မူလ သစ်သားတံခွန်တိုင် ဆွေးမြေ့ သဖြင့် ကွန်ကရစ်တံခွန်တိုင် ပြန်လည်ပြုလုပ်ထားခြင်းဖြစ်သည်။
ရင်ပြင် မဟာရံတံတိုင်းအတွင်း မူလ သစ်သားအာရုံခံတန်ဆောင်းများကိုဖျက်ပြီး ကွန်ကရစ်တန်ဆောင်းသစ်များကို မဟာရံတံတိုင်းနှင့် ကပ်လျင်၊ ရင်ပြင်ပတ်ချာလည် ဆောက်ထားသည်။ စေတီ အောက်ခြေ မြောက်ဖက်တွင် မာရ်အောင်ရတနာ ရွှေသာလျောင်းဘုရားကြီးက ဂန္ဓာကုဋီတိုက်တော် ရှိသည်။ ရင်ပြင် မဟာရံတံတိုင်းအပြင်ဘက်၊ အနောက်ဖက် မုခ်ဦးအပြင်ဖက်နား သစ်သားဇရပ်မှာ ရှေးကတည်းက တည်ရှိခဲ့သည်။
== ပုဂံငလျင် ==
[[၁၉၇၅ ပုဂံငလျင်|၁၉၇၅ ခုနှစ် ပုဂံငလျင်ကြီး]] လှုပ်ခတ်စဉ်က ရွှေမင်းဝံဘုရား ထီးတော် မြေခခဲ့ပြီး စေတီတော်မှာလည်း တတိယဖောင်းရစ် နေရာအထိ ပြိုကျပျက်စီးခဲ့ရသည်။ စေတီအရံများလည်း ထီးတော်များ မြေခခဲ့ကာ အရံစေတီတဆူလည်း ပျက်စီးခဲ့သည်။ <ref name=":0" />
အများပြည်သူကောင်းမှုကို ဥက္ကဋ္ဌဦးစောမောင် ၊ တွင်းရေးမှူးဦးလှမောင်၊ တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး ဦးသန်းစိန်တို့ ဦးဆောင်သော ဘဏ္ဍာထိန်းဘုရားဂေါပကအဖွဲ့ က ဩဝါဒါစရိယဆရာတော်ကြီးများ ဩဝါဒခံယူ၍ မူလလက်ရာမပျက်အောင် ဦးစီးပြင်ဆင်ခဲ့ကာ ၁၉၇၆ ခုနှစ် ဧပြီလ တွင် ထီးတင်ပွဲဖြင့် ထီးတော်အသစ် တင်လှူပူဇော်ခဲ့သည်။ မှန်စီရွှေချသင်္ကန်းလည်း ကပ်ခဲ့သည်။ <ref name=":0" />
== ဘုရားဘဏ္ဍာတော်ထိန်းဂေါပကအဖွဲ့ ==
ဘုရားပွဲ နှင့် ဘုရားဝေယျာဝစ္စများ ပြင်ဆင်ထိန်းသိမ်းခြင်းများကို ရွှေမင်းဝံဘုရား ဘဏ္ဍာတော်ထန်းဂေါပကအဖွဲ့က ဦးစီးဆောင်ရွက်သည်။
ဂေါပက ဥက္ကဋ္ဌတာဝန်များကို ဦးစောမောင် (၁၉၇၀-၁၉၉၀) အပြီးတွင် ဦးအောင်ရှိန် (၁၉၉၀-၁၉၉၄) ၊ ဦးတင့်မောင် (ဗိုလ်ကြီး၊ ငြိမ်း) (၁၉၉၄-၁၉၉၆))၊ ဦးအုန်း သောင် (၁၉၉၆ -၁၉၉၇) ၊ ဦးဘမြင့် (၁၉၉၇-၂၀၀၄) ၊ ဦးလှမြင့် (၂၀၀၄-၂၀၁၂) ၊ ဦးခင်အောင် (၂၀၁၂-လက်ရှိ) တို့က လက်ဆင့်ကမ်း ထမ်းဆောင် ခဲ့ကြသည်။ <ref name=":0" />
၁၉၈၉ ခုနှစ်တွင် မာရ်အောင်ရတနာ ရွှေသာလျောင်းဘုရားကြီးကို ဂန္ဓာကုဋီတိုက်တော်နှင့်တကွ တည်ထားခဲ့သည်။ <ref name=":0" />
၁၉၉၁ ဆိပ်ဖြူတစ်မြို့လုံးနီးပါးပြာကျခဲ့သော မီးကြီးလောင်ကျွမ်းစဉ် မီးရှိန်ကြောင့် မှန်သင်္ကန်းတော်မှာ အရောင်မှိန်လွင့်ပျယ်ခဲ့ရာ ဦးအုန်းသောင် လက်ထက် ၁၉၉၆ မှန်သင်္ကန်းများကိုဖယ်ရှားပြီး ယနေ့ ဖူးမြင်ရသော ရွှေသင်္ကန်းကပ်လှူခဲ့ သည်။ စေတီရင်ပြင် ကျောက်ပြားခင်းခြင်းကို စတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။
၁၉၉၇ တွင် ကို ဥက္ကဋ္ဌဦးဘမြင့်၊ အတွင်း ရေး မှူးဦးမြင့်သိန်း၊ တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူးဦးခင်အောင်၊ ဘဏ္ဍာရေးမှူးဦးချစ်စိန် တို့ဦးဆောင်သော ဂေါ ပ က အဖွဲ့က ပြောင်းလဲ တာဝန်ထမ်းဆောင်ရာ ဦးအုန်း သောင် လက်ထက်က မပြီးပြတ်သော စေတီရင်ပြင် အပြီးခင်းပြီး ၂၀၀၄ တွင် (၁၉၇၆) ထီးတော် ကိုထီးတော် သစ် နှင့် စိန်ဖူး တော် သစ်များဖြင့် အစားထိုး တင်လှူသည်။ ဘုရားရင်ပြင် ရှေးဟောင်းသစ်သားတန်ဆောင်းများကို ကွန်ကရစ်တန်ဆောင်းများတည်ဆောက်သည် ။
၂၀၀၄ တွင် ဦးလှမြင့် (ဥက္ကဋ္ဌ)၊ ဦးလှငွေ (ဒုဥက္ကဋ္ဌ)၊ ဦးထိန်ဝင်း ၊ ဦးခင်အောင် (အတွင်းရေးမှူး) တို့ တာဝန်ယူခဲ့သည်။ နဂါးရုံဘုရား၊ မဟာဥပဂုတ်၊ မဟာဒုတ် ဆွမ်းလှူဟန် ၊ သုဇာတာ ဃနာနို့ဆွမ်းကပ်ဟန် ၊ အနော်ရထာ အရှင်အရဟံရှိခိုးဟန် ရုပ်တုများ၊ ပါဒခြေတော်ရာ နှင့် ဂန္ဓကုဋီတိုက် တို့ကို တည်ဆောက်ခဲ့သည်။
၂၀၁၂ ဦးလှမြင့် ကွယ်လွန်ချိန် လက်ရှိဂေါပကဥက္ကဋ္ဌဦးခင်အောင်၊ ဦးခင်မောင်လွင် (ဒုဥက္ကဋ္ဌ)၊ ဦးစိုးတင့် (အတွင်းရေးမှူး)၊ ဦးတင်မောင်ထွေး (တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး)၊ ဦးဝင်းမောင် (ဘဏ္ဍာရေးမှူး) တို့ဦးဆောင်သော အဖွဲ့ဝင် (၂၀) ပါ အဖွဲ့က ဆက်လက် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၃၇'၊ အနံ ၅၈' ၊ အမြင့် ၄၇' သံကူကွန်ကရစ် နှစ်ထပ် သာသနာ့ဗိမာန်တော်ကြီးကို ဘုရားဝတ္တကမြေ အနောက်မြောက်ထောင့် တွင် တည်ဆောက်၍ ၂၀၂၀ တွင် ပြီးစီးခဲ့သည်။
== ဘုရားဘွဲ့တော် ==
မူလဘွဲ့တော် "ရွှေမင်းဝံ" ကို "ရွှေမင်းဝန်" ဟု ပြောင်းရန်အဆိုပြု သူမှာ အနောက်ပိုင်းရပ် ကျောင်းဆရာကြီး ဦးချစ်စိန် ဖြစ်ပါသည်။ ၁၉၇၅ ခုနှစ်က ဖြစ်ပါသည်။ အဆို ကို ဂေါပက က လက်ခံပြီး ဘုရားဆိုင်းဘုတ်တွင် "ရွှေမင်းဝန်" ဟု ပြောင်းလဲ ရေးသားခဲ့ကြပါသည်။ အမည် ပြောင်းပြီးသည်နှင့် ငလျင်ကြီးလှုပ်ကာ ဘုရားကြီး ပြိုကျပျက်စီးခဲ့ရပါသည်။ သို့သော် မြို့လူထုက ဘုရားဒကာ မင်းကြီးဦးလူညို ၏ မူလအမည် "ရွှေမင်းဝံ" ဟုသာ အမြတ်တနိုး ခေါ်ဝေါ် ရေးသား သုံးစွဲကြသည်။ <ref name=":0" />
== ဘုရားပွဲ ==
ရွှေမင်းဝံမြတ်စွာဘုရားကြီး၏ ဘုရားပွဲကို နှစ်စဉ် [[တန်ဆောင်မုန်းလ]]ဆန်း (၁၁) မှ လပြည့်ကျော် (၄) ရက် အထိ တရားပွဲ ဇာတ်ပွဲ အငြိမ့် မျက်လှည့် ဆက်ကပ် ဘောလုံးပွဲ ဘော်လီဘောပွဲ ခြင်းပွဲ အားကစားပွဲများ ချား ရဟတ် ပျော်ပွဲရွှင်ပွဲ စားသောက်ဆိုင် ဆယ့်နှစ်ပွဲဈေးဆိုင်တန်းများဖြင့် စည်ကားစွာကျင်းပသည်၊ လဆန်း (၁၃)ရက် မှ လပြည့်အထိ ညစဉ် ရပ်ကွက်အလိုက် "ဆီမီးထောင်ပြည့်လှည့်လည်ပူဇော်ပွဲ"၊ လပြည့်နေ့နံနက်တွင် "ဗုဒ္ဓပူဇနိယပူဇော်ပွဲ" နှင့် ဆွမ်းဆန်စိမ်းလောင်းလှူ "ဆွမ်းလုံး"ပွဲ၊ တန်ဆောင်းအလှူရှင်များ၏ "တန်ဆောင်း စတုဒိသာ" ပွဲများ ကို ကျင်းပသည်။ "မြို့လုံးကျွတ်ဘုံကထိန်" နှင့် "စာရေးတန်အလှူ" ပွဲကိုလည်း လပြည့်နေ့နံနက်တွင် တပါတည်း ကျင်းပသည်။
=== မီးထွန်းပွဲ ===
လဆန်း ၁၃၊ ၁၄ လပြည့် ညများတွင် မြို့သူ မြို့သားတို့က "မီးထွန်းလှည့်" ဟု ခေါ်ကြသော ဆီမီးလှည့်လည်ပူဇော်ပွဲကျင်းပသည်။ မြို့ကို စီတန်း လှည့်လည်ကြသဖြင့် "အလှည့်" ဟု အလွယ်ခေါ်ကြပါသည်။ ရပ်ကွက်များ ကိုယ့် "အလှည့်" နှင့်ကိုယ် သီးသန့်လှည့်လည်ကြပါသည်။ အလှည့်များတွင် ပါဝင်သော အမျိုးသမီးများက လှပစွာ ဝတ်စားပြီး ရေနံဆီမီးခွက်များကို သံပန်းကန်ပြားများတွင် တင်ကာ ခေါင်းပေါ်တွင် ရွတ်ပြီး မြို့တပတ်လှည့်ကာ ဘုရားသို့ ဝင်ရောက်ပူဇော်ခြင်းဖြစ်သည်။ ဆီမီးပေါင်းထောင်ကျော်ပါဝင်သဖြင့် "ဆီမီးထောင်ပြည့်" ဟုလည်း အစဉ်အဆက် ခေါ်ဝေါ်ကြပါသည်။ ရပ်ကွက်စုရပ်မှ ထွက်၍ မြို့လမ်းမကြီးများအတိုင်း လှည့်ပြီး ဘုရားရင်ပြင်ကိုဝင် ရင်ပြင်ကိုပတ်ပြီးမှ မီးခွက်များကိုချကာ မီးပူဇော် ကြသည်။ မီးထွန်းလှည့်သူ နှင့် ပရိတ်သတ်များကို အာရုံခံ တန်ဆောင်းများတွင် ဇီးဖြူသီးဆားရည်စိမ်၊ မယ်ဇလီဖူးသုပ် ရိုးရာ ဆေးဖက်ဝင် ရာသီစာစတုဒိသာများ ဧည့်ခံကြပါသည်။ ရိုးရာ အိုးစည်၊ ဒိုးပတ်၊ ဦးရွှေရိုး၊ သူငယ်တော် အက၊ တိုးနယားအက၊ ကျွဲအက၊ နှစ်ကိုယ့်တစိတ်အက၊ ဇီးကွက်စိန်အရုပ်အက (မနူဟာဘုရားပွဲမှ အရုပ်ကြီးများနှင့် ဆင်တူ)၊ ယိမ်းအက၊ တေးသရုပ်ဖော်အက၊ အငြိမ့်အက စသော ဖျော်ဖြေရေးအဖွဲ့ များ လည်း ပါဝင် လှည့်လည်ကြသည်။
=== ဘုံကထိန် ===
ဘုံကထိန်လှည့်လည်ပွဲမှာ အဖိတ်နေ့ နေ့ခင်းပိုင်း၊ ညနေ နှင့် လပြည့်နေ့ နံနက်များ တွင် ကျင်းပသည်။ ကထိန်အလှူပွဲကို ဗုဒ္ဓပူဇနိယပူဇော်ပွဲ၊ ဆွမ်းလုံးပွဲ၊ တန်ဆောင်း စတုဒိသာ ပွဲများနှင့်အတူ လပြည့်နေ့ နံနက် ဘုရားရင်ပြင်တွင် ကျင်းပသည်။ ကထိန်တွင် ညှပ်မကြီး ဟု နှစ်ထပ်သင်္ကန်းကြီး ကို ဝိနည်းတော်နှင့်အတူ ကပ်လှူသည်။ ပဒေသာပင်သီးသော အလှူရန် ပစ္စည်းများကို ကျောင်းတိုက် အရေအတွက် အလိုက် မျှတအောင် ခွဲပုံပြီး စာရေးတန်မဲ အလှူလုပ်သည်။
၂၀၂၀ ကိုဗစ် ကပ်ရောဂါ ကာလက ကျင်းပသော (၁၇၉) ကြိမ်မြောက် ဘုရားပွဲမှာ အထိန်းအမှတ်ပွဲအဖြစ်သာ ကျင်းပနိုင်ခဲ့သည် ။
== ကိုးကား ==
{{Reflist}}
{{မြန်မာနိုင်ငံရှိ စေတီပုထိုးများ}}
[[ကဏ္ဍ:မကွေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ စေတီပုထိုးများ]]
t1r6sqtuj6rris7sur6ptqt03jd5tto
877118
877117
2025-06-09T07:00:34Z
2001:44C8:6017:AFCA:B991:349C:8EFD:C091
/* ဘုရားဘွဲ့တော် */
877118
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox religious building|image=|image_size=240px|caption=ရွှေမင်းဝံစေတီတော်|name=ရွှေမင်းဝံဘုရား|native_name=ဘုရားကြီး|native_name_lang=ရွှေမင်းဝံမြတ်စွာဘုရားကြီး|former_names=ရွှေမင်းဝံမြတ်စွာဘုရား|alternate_names=ရွှေမင်းဝံစေတီတော်|location=ရွှေမင်းဝံစေတီပရဝုဏ်၊ [[ဆိပ်ဖြူမြို့]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]]|map_type=မြန်မာနိုင်ငံ|map_size=250|coordinates={{coord|20.908072|94.796286|region:MM|display=inline,title}}|religious_affiliation=[[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]|sect=[[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]]|antenna_spire={{Convert|39.0144|m|ft|0|abbr=on}}{{Citation needed|date=February 2011}}|roof={{Convert|105|m|ft|0|abbr=on}}{{Citation needed|date=February 2011}}|height_max={{convert|105|m|abbr=on}}|spire_height={{convert|33.528|m|ft|0|abbr=on}}|governing_body=ရွှေမင်းဝံစေတီတော် ဘဏ္ဍာတော်ထိန်းဂေါပကအဖွဲ့|embedded=|year_completed={{circa}} AD ၁၉ ရာစု|architect=မင်းကြီးဦးလူညို
|building_type=[[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] ဝတ်ပြုရာနေရာ|url=}}
'''ရွှေမင်းဝံဘုရား'''သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]] [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]] [[ဆိပ်ဖြူမြို့]] ယောဝရပ် တွင် မြန်မာသက္ကရာဇ် (၁၂၀၄) (ခရစ်နှစ် ၁၈၄၂) ခုနှစ်က [[စလေမြို့]] ဝန်ကြီး ဦးလူညိုက တည်ထားခဲ့သော စေတီတော်ကြီးဖြစ်သည်။
[[ဖိုင်:Shwe Min Wun Seikphyu.png|thumb|ရွှေမင်းဝံ (ကြီး)၊ ရွှေလွန်းပင် (နောက်ခံအသေး) စေ တီတော်နှစ်ဆူ နှင့် တာဝတိံသာဘုရား (အောက် ညာ ထောင့်)]]
== တည်နေရာ ==
မြန်မာနိုင်ငံ [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]] [[ဆိပ်ဖြူမြို့]] အလယ်ပိုင်းရပ်ကွက် နှင့် ယောဝရပ်ကွက် နှစ်ခုအကြားတွင် တည်ရှိသည်။ ဘုရား တောင်ဖက်နတ်လမ်း အဆုံးရှိ ခြင်္သေ့ကြီးနှစ်ကောင် နေရာတွင် ရှေးက ဧရာဝတီမြစ် ရေကြီးချိန် လှေဆိပ် ရှိဖူးသည်။
== သမိုင်း ==
တည်ထားစဉ်က စစ်ကိုင်း မင်းဝံတောင် အောင်မြေကို ဖိနပ်ခုံတွင်ခင်းခဲ့သည်ကို အစွဲပြုပြီး ဘွဲ့တော်ကို ရွှေမင်းဝံ ဟု သမုတ်ခဲ့ သည် ဟု ဆိုသည်။<ref name=":0" /> ဆိပ်ဖြူမြို့သူ မြို့သားတို့က "ဘုရားကြီး" ဟု ခေါ် ကြသော "ရွှေမင်းဝံမြတ်စွာဘုရားစေတီတော်ကြီး"ကို မြန်မာသက္ကရာဇ် (၁၂၀၄) (ခရစ်နှစ် ၁၈၄၂) ခုနှစ် တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်နေ့ တွင် ဘုရားဒါယိကာ မင်းကြီးဦးလူညိုက တည်ထားကိုးကွယ် ထီးတင်ခဲ့သည် <ref>ရွှေမင်းဝံဘုရားကြီး ဘုရားမုခ်ဦးကမ္ပည်းမှတ်တမ်းစာ</ref>။ ဦးလူညို၏ ဗိသုကာဆရာတို့သည် ဘုရားတည်ရာတွင် စနစ်ကျသူများဖြစ်ကြသည်။ ဘုရား မတည်ထားမီ နမူနာ ဗိသုကာ ပုံစံငယ်အဖြစ် [[ရွှေလွန်းပင်ဘုရား]]ကို ဦးစွာတည်ထားခဲ့ရာ ရွှေလွန်းပင် ဘုရားကို ရွှေမင်းဝံဘုရားအနီးတွင် သီးသန့် ပရဝုဏ်ဖြင့် ယနေ့တိုင် ဖူးတွေ့နိုင်သည်။ ဘုရားတည်ပြီးသည့်နှစ်မှာ [[၁၈၃၉ အင်းဝငလျင်|အင်းဝငလျင်]]ကြီးလှုပ်အပြီး သုံးနှစ်ခန့်အကြာ၊ [[သာယာဝတီမင်း]] အောက်ပြည်အောက်ရွာသို့ စုန်ဆင်း၍ [[ရွှေတိဂုံစေတီတော်|ရွှေတိဂုံဘုရား]]၊ [[ရွှေမော်ဓောဘုရား(ပဲခူး)|ရွှေမော်ဓောဘုရား]]များ ဘုရားဖူးခရီးထွက် အပြီး တစ်နှစ်ခန့်အကြာတွင် ဖြစ်သည်။ ဘုရား တောင် ဖက် ရတနာဘုံကျော် တိုက် ကျွန်းသား အဆောက်အအုံ ကျောင်းဟောင်းကြီး မှာ ထိုခေတ် လက်ရာပင်ဖြစ်သည်။
== ဘုရား ဒါယိကာ ==
ဘုရားဒါယိကာ ဦးလူညို မှာ ကုန်းဘောင် ရှစ်ဆက်မြောက်ဘုရင် သာယာဝတီမင်းလက်ထက် စလေမြို့ "ဝန်ကြီး" ရာထူး ထမ်းဆောင်ရသူဖြစ်သည်။ မကွေးနယ် ဆိပ်ဖြူမြို့သူကြီး ဦးပွား (နောင်အခါ ရေနံချောင်းမြို့ ဝန်ကြီး)၏ ဘခင်လည်းဖြစ်သည် <ref>ကုန်းဘောင်ခေတ်မင်းမှုထမ်းများအဘိဓာန်၊ တင်နိုင်တိုး</ref> ။ ဦးလူညိုသည် ဆိပ်ဖြူ ထန်းချောင်းရွာဇာတိဖြစ်သည်။ <ref name=":0">ရွှေမင်းဝန်ဘုရား ဘဏ္ဍာတော်ထိန်းဂေါပကအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးခင်အောင် ကိုယ်တိုင်ပြောပြချက်၊ ၂၀၂၀ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၊ ဆိပ်ဖြူမြို့၊ အောင် ကျော်မိုးအဖွဲ့အင်တာဗျူး</ref>
== ဗိသုကာလက်ရာ ==
ပေ ၂၂၀ ပတ်လည်ရှိ စတုရန်းပုံ ရင်ပြင်တော် အလယ်တွင် တည်ထားသည်။ မူလရင်ပြင်တော်ကို ရှေးအုတ်ကြီးများဖြင့် ရင်ပြင်တော်ပြည့် ခင်းထားသည်။ ယခုအခါ ကျောက်ပြားခင်းထားသည်။ ရင်ပြင်ကို ထူထဲသော မဟာရံတံတိုင်း လေး ဘက် ကာရံထားသည်။ တံတိုင်းများမှာ ထု (၇) ပေ ထူ၍ (၈) ပေ မြင့်သည်။ ရင်ပြင်တော် မုခ်ဦးများဆီသို့ အဝင် နတ်လမ်း လေး ခု ပါရှိသည်။ တောင် ဘက် နတ်လမ်းများအဆုံး ဘေးနှစ်ဘက် တွင် ခြင်္သေ့ကြီးနှစ်ကောင် ရှိပါသည်။
မဟာရံတံတိုင်း လေးမျက်နှာတွင် မုခ်တံခါး လေး ပေါက် ပါရှိသည်။ မုခ်ဦးများမှာ လည်း ထုထည် ကောင်းကောင်းနှင့် ခိုင်ခန့်သည်။ ဘုရား တံတိုင်းနှင့် အရှေ့၊ အနောက်၊ တောင်ဖက် မုခ်ဦးများမှာ မူလလက်ရာများဖြစ်သည်။ မဟာရံတံတိုင်း ထောင့် လေး ထောင့်တို့တွင် ထောင့် စေ တီ ငယ် လေးဆူရှိသည်။
ဖိနပ်ခုံ ပေ (၉၀) ပတ်လည် နှင့် ထီးတော်ထိပ်အထိ (၁၂၈) ပေ ဉာဏ်တော် ရှိသော ရွှေမင်းဝံဘုရား စေတီတော် ပုံစံမှာ ညောင်ဦး ရွှေစည်းခုံဘုရား ပုံစံမျိုးဖြစ်သည်။ အောက်ခံ လေးထောင့်ပုံ ဖိနပ်ခုံ နှင့် ပစ္စယာ လေးဆင့် ပါရှိသည်။ ထိုအပေါ် တွင်မှာ စက်ဝိုင်းပုံ ခေါင်းလောင်း နား၊ သပိတ်မှောက်၊ ဖောင်းရစ်၊ ကြာမှောက်၊ ရွဲလုံး၊ ကြာလှန်၊ ငှက်ပျောဖူး၊ ထီး၊ ငှက်မြတ်နား၊ စိန်ဖူး တို့ ပါရှိသည်။
အောက်ပစ္စယာနှစ်ခု၏ ထောင့် လေးထောင့်တို့တွင် ကာလသာအိုးများ ပါရှိသည်။ အထက်ပစ္စယာ နှစ်ခုတို့၏ ထောင့် လေးထောင့် တို့တွင် အရံစေတီငယ်များ ပါရှိသည်။
လေးမျက်နှာ မှ အောက် ပစ္စယာသုံးဆင့်သို့ တက်ဆင်းနိုင်ရန် စောင်းတန်းလှေကား လေးခုပါရှိသည်။ ရင်ပြင်မှ အောက်ဆုံးပစ္စယာသို့ တက်သော လေးဘက်လေးတန်လှေခါးများထိပ်၊ အောက်ဆုံးပစ္စယာနှင့် တညီတည်းနေရာ တွင် မုခ်ဦးလေးဘက် ပါရှိသည်။ ယခုအခါ မုခ်ဦးများတွင် လုံခြုံရေး သံတိုင်တံခါးများ တပ်ဆင်ထားသည်။
ဖိနပ်ခုံ ပစ္စယာ နှင့် လှေခါးများကို ထုံးသင်္ကန်းကပ်လှူထားသည်။
မူလက စေတီတော် ခေါင်းလောင်းပုံ နှင့် အထက်ပိုင်း ကို မှန်စီ ရွှေချထားသော် လည်း ၁၉၉၆ ခုနှစ်တွင် ကြေးသင်္ကန်းကပ်လှူကာ အပေါ်မှ ရွှေချထားသည်။ အရံစေတီနှင့် ကာလသာအိုးများကို ရွှေချထားသည်။ အရံစေတီများကို သံထီးများ တင်ကာ ရွှေချထားသည်။ ကာလသာအိုးများတွင် ရွှေချထား သော သံပန်းခိုင်များ စိုက်ထားသည်။ ထီးတော် မှာ သံထီးတော်မြစ်ပြီး ရွှေချထားသည်။
ပုဂံငလျင် အပျက်အစီးများ ပြင်ဆင်အပြီးတွင် ထီးတော် စိန်ဖူးတော် ထက်တွင် မာကျူရီ မီးသီးကြီး တလုံးဖြင့် ထွန်းညှိပူဇော် ထားသည်။ စေတီ ကိုယ်လုံးတော် တောင်ဖက် တွင် အထက်ပစ္စယာမှာ ထီးတော် အောက်အထိ ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းရေး သံလှေကားငယ်တစင်း တပ်ဆင်ထားသည်။
ဘုရား ဒါယိကာကြီး မင်းကြီး ဦးလူညို၏ ဗိသုကာဆရာတို့သည် ဘုရားတည်ရာတွင် စနစ်ကျသူများဖြစ်ကြသည်။ ဘုရား မတည်ထားမီ နမူနာ ဗိသုကာ ပုံစံငယ်အဖြစ် [[ရွှေလွန်းပင်ဘုရား]]ကို ဦးစွာတည်ထားခဲ့ရာ ဘုရားဒကာမှာလည်း မင်းကြီးဦးလူညိုပင် ဖြစ်သည်။ ရွှေလွန်းပင် ဘုရားကို ရွှေမင်းဝံဘုရား အရှေ့တောင်ဖက် အနီးတွင် သီးသန့် အချိုးအစားတူ ရင်ပြင်ပရဝုဏ်ဖြင့် ယနေ့တိုင် ဖူးတွေ့နိုင်သည်။
ဘုရား ထောင့် လေးထောင့် ခြင်္သေ့ရုပ်များမှာ မူလ ရှေးလက်ရာများဖြစ်ကြသည်။ တောင် ဖက် စောင်း တန်း ခြင်္သေ့ကြီးနှစ်ကောင်မှာ ၁၉၉၀ ပြည့်လွန်နှစ်များက ပြန်လည် ပြင်ဆင်ထားသည်။ ရင်ပြင် အနောက်မြောက်ထောင့် တံခွန်တိုင်မှာလည်း မူလ သစ်သားတံခွန်တိုင် ဆွေးမြေ့ သဖြင့် ကွန်ကရစ်တံခွန်တိုင် ပြန်လည်ပြုလုပ်ထားခြင်းဖြစ်သည်။
ရင်ပြင် မဟာရံတံတိုင်းအတွင်း မူလ သစ်သားအာရုံခံတန်ဆောင်းများကိုဖျက်ပြီး ကွန်ကရစ်တန်ဆောင်းသစ်များကို မဟာရံတံတိုင်းနှင့် ကပ်လျင်၊ ရင်ပြင်ပတ်ချာလည် ဆောက်ထားသည်။ စေတီ အောက်ခြေ မြောက်ဖက်တွင် မာရ်အောင်ရတနာ ရွှေသာလျောင်းဘုရားကြီးက ဂန္ဓာကုဋီတိုက်တော် ရှိသည်။ ရင်ပြင် မဟာရံတံတိုင်းအပြင်ဘက်၊ အနောက်ဖက် မုခ်ဦးအပြင်ဖက်နား သစ်သားဇရပ်မှာ ရှေးကတည်းက တည်ရှိခဲ့သည်။
== ပုဂံငလျင် ==
[[၁၉၇၅ ပုဂံငလျင်|၁၉၇၅ ခုနှစ် ပုဂံငလျင်ကြီး]] လှုပ်ခတ်စဉ်က ရွှေမင်းဝံဘုရား ထီးတော် မြေခခဲ့ပြီး စေတီတော်မှာလည်း တတိယဖောင်းရစ် နေရာအထိ ပြိုကျပျက်စီးခဲ့ရသည်။ စေတီအရံများလည်း ထီးတော်များ မြေခခဲ့ကာ အရံစေတီတဆူလည်း ပျက်စီးခဲ့သည်။ <ref name=":0" />
အများပြည်သူကောင်းမှုကို ဥက္ကဋ္ဌဦးစောမောင် ၊ တွင်းရေးမှူးဦးလှမောင်၊ တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး ဦးသန်းစိန်တို့ ဦးဆောင်သော ဘဏ္ဍာထိန်းဘုရားဂေါပကအဖွဲ့ က ဩဝါဒါစရိယဆရာတော်ကြီးများ ဩဝါဒခံယူ၍ မူလလက်ရာမပျက်အောင် ဦးစီးပြင်ဆင်ခဲ့ကာ ၁၉၇၆ ခုနှစ် ဧပြီလ တွင် ထီးတင်ပွဲဖြင့် ထီးတော်အသစ် တင်လှူပူဇော်ခဲ့သည်။ မှန်စီရွှေချသင်္ကန်းလည်း ကပ်ခဲ့သည်။ <ref name=":0" />
== ဘုရားဘဏ္ဍာတော်ထိန်းဂေါပကအဖွဲ့ ==
ဘုရားပွဲ နှင့် ဘုရားဝေယျာဝစ္စများ ပြင်ဆင်ထိန်းသိမ်းခြင်းများကို ရွှေမင်းဝံဘုရား ဘဏ္ဍာတော်ထန်းဂေါပကအဖွဲ့က ဦးစီးဆောင်ရွက်သည်။
ဂေါပက ဥက္ကဋ္ဌတာဝန်များကို ဦးစောမောင် (၁၉၇၀-၁၉၉၀) အပြီးတွင် ဦးအောင်ရှိန် (၁၉၉၀-၁၉၉၄) ၊ ဦးတင့်မောင် (ဗိုလ်ကြီး၊ ငြိမ်း) (၁၉၉၄-၁၉၉၆))၊ ဦးအုန်း သောင် (၁၉၉၆ -၁၉၉၇) ၊ ဦးဘမြင့် (၁၉၉၇-၂၀၀၄) ၊ ဦးလှမြင့် (၂၀၀၄-၂၀၁၂) ၊ ဦးခင်အောင် (၂၀၁၂-လက်ရှိ) တို့က လက်ဆင့်ကမ်း ထမ်းဆောင် ခဲ့ကြသည်။ <ref name=":0" />
၁၉၈၉ ခုနှစ်တွင် မာရ်အောင်ရတနာ ရွှေသာလျောင်းဘုရားကြီးကို ဂန္ဓာကုဋီတိုက်တော်နှင့်တကွ တည်ထားခဲ့သည်။ <ref name=":0" />
၁၉၉၁ ဆိပ်ဖြူတစ်မြို့လုံးနီးပါးပြာကျခဲ့သော မီးကြီးလောင်ကျွမ်းစဉ် မီးရှိန်ကြောင့် မှန်သင်္ကန်းတော်မှာ အရောင်မှိန်လွင့်ပျယ်ခဲ့ရာ ဦးအုန်းသောင် လက်ထက် ၁၉၉၆ မှန်သင်္ကန်းများကိုဖယ်ရှားပြီး ယနေ့ ဖူးမြင်ရသော ရွှေသင်္ကန်းကပ်လှူခဲ့ သည်။ စေတီရင်ပြင် ကျောက်ပြားခင်းခြင်းကို စတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။
၁၉၉၇ တွင် ကို ဥက္ကဋ္ဌဦးဘမြင့်၊ အတွင်း ရေး မှူးဦးမြင့်သိန်း၊ တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူးဦးခင်အောင်၊ ဘဏ္ဍာရေးမှူးဦးချစ်စိန် တို့ဦးဆောင်သော ဂေါ ပ က အဖွဲ့က ပြောင်းလဲ တာဝန်ထမ်းဆောင်ရာ ဦးအုန်း သောင် လက်ထက်က မပြီးပြတ်သော စေတီရင်ပြင် အပြီးခင်းပြီး ၂၀၀၄ တွင် (၁၉၇၆) ထီးတော် ကိုထီးတော် သစ် နှင့် စိန်ဖူး တော် သစ်များဖြင့် အစားထိုး တင်လှူသည်။ ဘုရားရင်ပြင် ရှေးဟောင်းသစ်သားတန်ဆောင်းများကို ကွန်ကရစ်တန်ဆောင်းများတည်ဆောက်သည် ။
၂၀၀၄ တွင် ဦးလှမြင့် (ဥက္ကဋ္ဌ)၊ ဦးလှငွေ (ဒုဥက္ကဋ္ဌ)၊ ဦးထိန်ဝင်း ၊ ဦးခင်အောင် (အတွင်းရေးမှူး) တို့ တာဝန်ယူခဲ့သည်။ နဂါးရုံဘုရား၊ မဟာဥပဂုတ်၊ မဟာဒုတ် ဆွမ်းလှူဟန် ၊ သုဇာတာ ဃနာနို့ဆွမ်းကပ်ဟန် ၊ အနော်ရထာ အရှင်အရဟံရှိခိုးဟန် ရုပ်တုများ၊ ပါဒခြေတော်ရာ နှင့် ဂန္ဓကုဋီတိုက် တို့ကို တည်ဆောက်ခဲ့သည်။
၂၀၁၂ ဦးလှမြင့် ကွယ်လွန်ချိန် လက်ရှိဂေါပကဥက္ကဋ္ဌဦးခင်အောင်၊ ဦးခင်မောင်လွင် (ဒုဥက္ကဋ္ဌ)၊ ဦးစိုးတင့် (အတွင်းရေးမှူး)၊ ဦးတင်မောင်ထွေး (တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး)၊ ဦးဝင်းမောင် (ဘဏ္ဍာရေးမှူး) တို့ဦးဆောင်သော အဖွဲ့ဝင် (၂၀) ပါ အဖွဲ့က ဆက်လက် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၃၇'၊ အနံ ၅၈' ၊ အမြင့် ၄၇' သံကူကွန်ကရစ် နှစ်ထပ် သာသနာ့ဗိမာန်တော်ကြီးကို ဘုရားဝတ္တကမြေ အနောက်မြောက်ထောင့် တွင် တည်ဆောက်၍ ၂၀၂၀ တွင် ပြီးစီးခဲ့သည်။
== ဘုရားဘွဲ့တော် ==
မူလဘွဲ့တော် "ရွှေမင်းဝံ" ကို "ရွှေမင်းဝန်" ဟု ပြောင်းရန်အဆိုပြု သူမှာ အနောက်ပိုင်းရပ် ကျောင်းဆရာကြီး ဦးချစ်စိန် ဖြစ်ပါသည်။ ၁၉၇၅ ခုနှစ်က ဖြစ်ပါသည်။ အဆို ကို ဂေါပက က လက်ခံပြီး ဘုရားဆိုင်းဘုတ်တွင် "ရွှေမင်းဝန်" ဟု ပြောင်းလဲ ရေးသားခဲ့ကြပါသည်။ အမည် ပြောင်းပြီးသည်နှင့် ငလျင်ကြီးလှုပ်ကာ ဘုရားကြီး ပြိုကျပျက်စီးခဲ့ရပါသည်။ ဆိုင်းဘုတ် အမည် ပြောင်း သော်လည်း မြို့လူထုက ဘုရားဒကာ မင်းကြီးဦးလူညို ၏ မူလအမည် "ရွှေမင်းဝံ" ဟုသာ အမြတ်တနိုး ခေါ်ဝေါ် ရေးသား သုံးစွဲကြသည်။ <ref name=":0" />
== ဘုရားပွဲ ==
ရွှေမင်းဝံမြတ်စွာဘုရားကြီး၏ ဘုရားပွဲကို နှစ်စဉ် [[တန်ဆောင်မုန်းလ]]ဆန်း (၁၁) မှ လပြည့်ကျော် (၄) ရက် အထိ တရားပွဲ ဇာတ်ပွဲ အငြိမ့် မျက်လှည့် ဆက်ကပ် ဘောလုံးပွဲ ဘော်လီဘောပွဲ ခြင်းပွဲ အားကစားပွဲများ ချား ရဟတ် ပျော်ပွဲရွှင်ပွဲ စားသောက်ဆိုင် ဆယ့်နှစ်ပွဲဈေးဆိုင်တန်းများဖြင့် စည်ကားစွာကျင်းပသည်၊ လဆန်း (၁၃)ရက် မှ လပြည့်အထိ ညစဉ် ရပ်ကွက်အလိုက် "ဆီမီးထောင်ပြည့်လှည့်လည်ပူဇော်ပွဲ"၊ လပြည့်နေ့နံနက်တွင် "ဗုဒ္ဓပူဇနိယပူဇော်ပွဲ" နှင့် ဆွမ်းဆန်စိမ်းလောင်းလှူ "ဆွမ်းလုံး"ပွဲ၊ တန်ဆောင်းအလှူရှင်များ၏ "တန်ဆောင်း စတုဒိသာ" ပွဲများ ကို ကျင်းပသည်။ "မြို့လုံးကျွတ်ဘုံကထိန်" နှင့် "စာရေးတန်အလှူ" ပွဲကိုလည်း လပြည့်နေ့နံနက်တွင် တပါတည်း ကျင်းပသည်။
=== မီးထွန်းပွဲ ===
လဆန်း ၁၃၊ ၁၄ လပြည့် ညများတွင် မြို့သူ မြို့သားတို့က "မီးထွန်းလှည့်" ဟု ခေါ်ကြသော ဆီမီးလှည့်လည်ပူဇော်ပွဲကျင်းပသည်။ မြို့ကို စီတန်း လှည့်လည်ကြသဖြင့် "အလှည့်" ဟု အလွယ်ခေါ်ကြပါသည်။ ရပ်ကွက်များ ကိုယ့် "အလှည့်" နှင့်ကိုယ် သီးသန့်လှည့်လည်ကြပါသည်။ အလှည့်များတွင် ပါဝင်သော အမျိုးသမီးများက လှပစွာ ဝတ်စားပြီး ရေနံဆီမီးခွက်များကို သံပန်းကန်ပြားများတွင် တင်ကာ ခေါင်းပေါ်တွင် ရွတ်ပြီး မြို့တပတ်လှည့်ကာ ဘုရားသို့ ဝင်ရောက်ပူဇော်ခြင်းဖြစ်သည်။ ဆီမီးပေါင်းထောင်ကျော်ပါဝင်သဖြင့် "ဆီမီးထောင်ပြည့်" ဟုလည်း အစဉ်အဆက် ခေါ်ဝေါ်ကြပါသည်။ ရပ်ကွက်စုရပ်မှ ထွက်၍ မြို့လမ်းမကြီးများအတိုင်း လှည့်ပြီး ဘုရားရင်ပြင်ကိုဝင် ရင်ပြင်ကိုပတ်ပြီးမှ မီးခွက်များကိုချကာ မီးပူဇော် ကြသည်။ မီးထွန်းလှည့်သူ နှင့် ပရိတ်သတ်များကို အာရုံခံ တန်ဆောင်းများတွင် ဇီးဖြူသီးဆားရည်စိမ်၊ မယ်ဇလီဖူးသုပ် ရိုးရာ ဆေးဖက်ဝင် ရာသီစာစတုဒိသာများ ဧည့်ခံကြပါသည်။ ရိုးရာ အိုးစည်၊ ဒိုးပတ်၊ ဦးရွှေရိုး၊ သူငယ်တော် အက၊ တိုးနယားအက၊ ကျွဲအက၊ နှစ်ကိုယ့်တစိတ်အက၊ ဇီးကွက်စိန်အရုပ်အက (မနူဟာဘုရားပွဲမှ အရုပ်ကြီးများနှင့် ဆင်တူ)၊ ယိမ်းအက၊ တေးသရုပ်ဖော်အက၊ အငြိမ့်အက စသော ဖျော်ဖြေရေးအဖွဲ့ များ လည်း ပါဝင် လှည့်လည်ကြသည်။
=== ဘုံကထိန် ===
ဘုံကထိန်လှည့်လည်ပွဲမှာ အဖိတ်နေ့ နေ့ခင်းပိုင်း၊ ညနေ နှင့် လပြည့်နေ့ နံနက်များ တွင် ကျင်းပသည်။ ကထိန်အလှူပွဲကို ဗုဒ္ဓပူဇနိယပူဇော်ပွဲ၊ ဆွမ်းလုံးပွဲ၊ တန်ဆောင်း စတုဒိသာ ပွဲများနှင့်အတူ လပြည့်နေ့ နံနက် ဘုရားရင်ပြင်တွင် ကျင်းပသည်။ ကထိန်တွင် ညှပ်မကြီး ဟု နှစ်ထပ်သင်္ကန်းကြီး ကို ဝိနည်းတော်နှင့်အတူ ကပ်လှူသည်။ ပဒေသာပင်သီးသော အလှူရန် ပစ္စည်းများကို ကျောင်းတိုက် အရေအတွက် အလိုက် မျှတအောင် ခွဲပုံပြီး စာရေးတန်မဲ အလှူလုပ်သည်။
၂၀၂၀ ကိုဗစ် ကပ်ရောဂါ ကာလက ကျင်းပသော (၁၇၉) ကြိမ်မြောက် ဘုရားပွဲမှာ အထိန်းအမှတ်ပွဲအဖြစ်သာ ကျင်းပနိုင်ခဲ့သည် ။
== ကိုးကား ==
{{Reflist}}
{{မြန်မာနိုင်ငံရှိ စေတီပုထိုးများ}}
[[ကဏ္ဍ:မကွေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ စေတီပုထိုးများ]]
jr4fh350jb2shplpzxkkeifs03eg3li
877119
877118
2025-06-09T07:01:08Z
2001:44C8:6017:AFCA:B991:349C:8EFD:C091
/* ဘုရားဘွဲ့တော် */
877119
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox religious building|image=|image_size=240px|caption=ရွှေမင်းဝံစေတီတော်|name=ရွှေမင်းဝံဘုရား|native_name=ဘုရားကြီး|native_name_lang=ရွှေမင်းဝံမြတ်စွာဘုရားကြီး|former_names=ရွှေမင်းဝံမြတ်စွာဘုရား|alternate_names=ရွှေမင်းဝံစေတီတော်|location=ရွှေမင်းဝံစေတီပရဝုဏ်၊ [[ဆိပ်ဖြူမြို့]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]]|map_type=မြန်မာနိုင်ငံ|map_size=250|coordinates={{coord|20.908072|94.796286|region:MM|display=inline,title}}|religious_affiliation=[[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]|sect=[[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]]|antenna_spire={{Convert|39.0144|m|ft|0|abbr=on}}{{Citation needed|date=February 2011}}|roof={{Convert|105|m|ft|0|abbr=on}}{{Citation needed|date=February 2011}}|height_max={{convert|105|m|abbr=on}}|spire_height={{convert|33.528|m|ft|0|abbr=on}}|governing_body=ရွှေမင်းဝံစေတီတော် ဘဏ္ဍာတော်ထိန်းဂေါပကအဖွဲ့|embedded=|year_completed={{circa}} AD ၁၉ ရာစု|architect=မင်းကြီးဦးလူညို
|building_type=[[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] ဝတ်ပြုရာနေရာ|url=}}
'''ရွှေမင်းဝံဘုရား'''သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]] [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]] [[ဆိပ်ဖြူမြို့]] ယောဝရပ် တွင် မြန်မာသက္ကရာဇ် (၁၂၀၄) (ခရစ်နှစ် ၁၈၄၂) ခုနှစ်က [[စလေမြို့]] ဝန်ကြီး ဦးလူညိုက တည်ထားခဲ့သော စေတီတော်ကြီးဖြစ်သည်။
[[ဖိုင်:Shwe Min Wun Seikphyu.png|thumb|ရွှေမင်းဝံ (ကြီး)၊ ရွှေလွန်းပင် (နောက်ခံအသေး) စေ တီတော်နှစ်ဆူ နှင့် တာဝတိံသာဘုရား (အောက် ညာ ထောင့်)]]
== တည်နေရာ ==
မြန်မာနိုင်ငံ [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]] [[ဆိပ်ဖြူမြို့]] အလယ်ပိုင်းရပ်ကွက် နှင့် ယောဝရပ်ကွက် နှစ်ခုအကြားတွင် တည်ရှိသည်။ ဘုရား တောင်ဖက်နတ်လမ်း အဆုံးရှိ ခြင်္သေ့ကြီးနှစ်ကောင် နေရာတွင် ရှေးက ဧရာဝတီမြစ် ရေကြီးချိန် လှေဆိပ် ရှိဖူးသည်။
== သမိုင်း ==
တည်ထားစဉ်က စစ်ကိုင်း မင်းဝံတောင် အောင်မြေကို ဖိနပ်ခုံတွင်ခင်းခဲ့သည်ကို အစွဲပြုပြီး ဘွဲ့တော်ကို ရွှေမင်းဝံ ဟု သမုတ်ခဲ့ သည် ဟု ဆိုသည်။<ref name=":0" /> ဆိပ်ဖြူမြို့သူ မြို့သားတို့က "ဘုရားကြီး" ဟု ခေါ် ကြသော "ရွှေမင်းဝံမြတ်စွာဘုရားစေတီတော်ကြီး"ကို မြန်မာသက္ကရာဇ် (၁၂၀၄) (ခရစ်နှစ် ၁၈၄၂) ခုနှစ် တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်နေ့ တွင် ဘုရားဒါယိကာ မင်းကြီးဦးလူညိုက တည်ထားကိုးကွယ် ထီးတင်ခဲ့သည် <ref>ရွှေမင်းဝံဘုရားကြီး ဘုရားမုခ်ဦးကမ္ပည်းမှတ်တမ်းစာ</ref>။ ဦးလူညို၏ ဗိသုကာဆရာတို့သည် ဘုရားတည်ရာတွင် စနစ်ကျသူများဖြစ်ကြသည်။ ဘုရား မတည်ထားမီ နမူနာ ဗိသုကာ ပုံစံငယ်အဖြစ် [[ရွှေလွန်းပင်ဘုရား]]ကို ဦးစွာတည်ထားခဲ့ရာ ရွှေလွန်းပင် ဘုရားကို ရွှေမင်းဝံဘုရားအနီးတွင် သီးသန့် ပရဝုဏ်ဖြင့် ယနေ့တိုင် ဖူးတွေ့နိုင်သည်။ ဘုရားတည်ပြီးသည့်နှစ်မှာ [[၁၈၃၉ အင်းဝငလျင်|အင်းဝငလျင်]]ကြီးလှုပ်အပြီး သုံးနှစ်ခန့်အကြာ၊ [[သာယာဝတီမင်း]] အောက်ပြည်အောက်ရွာသို့ စုန်ဆင်း၍ [[ရွှေတိဂုံစေတီတော်|ရွှေတိဂုံဘုရား]]၊ [[ရွှေမော်ဓောဘုရား(ပဲခူး)|ရွှေမော်ဓောဘုရား]]များ ဘုရားဖူးခရီးထွက် အပြီး တစ်နှစ်ခန့်အကြာတွင် ဖြစ်သည်။ ဘုရား တောင် ဖက် ရတနာဘုံကျော် တိုက် ကျွန်းသား အဆောက်အအုံ ကျောင်းဟောင်းကြီး မှာ ထိုခေတ် လက်ရာပင်ဖြစ်သည်။
== ဘုရား ဒါယိကာ ==
ဘုရားဒါယိကာ ဦးလူညို မှာ ကုန်းဘောင် ရှစ်ဆက်မြောက်ဘုရင် သာယာဝတီမင်းလက်ထက် စလေမြို့ "ဝန်ကြီး" ရာထူး ထမ်းဆောင်ရသူဖြစ်သည်။ မကွေးနယ် ဆိပ်ဖြူမြို့သူကြီး ဦးပွား (နောင်အခါ ရေနံချောင်းမြို့ ဝန်ကြီး)၏ ဘခင်လည်းဖြစ်သည် <ref>ကုန်းဘောင်ခေတ်မင်းမှုထမ်းများအဘိဓာန်၊ တင်နိုင်တိုး</ref> ။ ဦးလူညိုသည် ဆိပ်ဖြူ ထန်းချောင်းရွာဇာတိဖြစ်သည်။ <ref name=":0">ရွှေမင်းဝန်ဘုရား ဘဏ္ဍာတော်ထိန်းဂေါပကအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးခင်အောင် ကိုယ်တိုင်ပြောပြချက်၊ ၂၀၂၀ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၊ ဆိပ်ဖြူမြို့၊ အောင် ကျော်မိုးအဖွဲ့အင်တာဗျူး</ref>
== ဗိသုကာလက်ရာ ==
ပေ ၂၂၀ ပတ်လည်ရှိ စတုရန်းပုံ ရင်ပြင်တော် အလယ်တွင် တည်ထားသည်။ မူလရင်ပြင်တော်ကို ရှေးအုတ်ကြီးများဖြင့် ရင်ပြင်တော်ပြည့် ခင်းထားသည်။ ယခုအခါ ကျောက်ပြားခင်းထားသည်။ ရင်ပြင်ကို ထူထဲသော မဟာရံတံတိုင်း လေး ဘက် ကာရံထားသည်။ တံတိုင်းများမှာ ထု (၇) ပေ ထူ၍ (၈) ပေ မြင့်သည်။ ရင်ပြင်တော် မုခ်ဦးများဆီသို့ အဝင် နတ်လမ်း လေး ခု ပါရှိသည်။ တောင် ဘက် နတ်လမ်းများအဆုံး ဘေးနှစ်ဘက် တွင် ခြင်္သေ့ကြီးနှစ်ကောင် ရှိပါသည်။
မဟာရံတံတိုင်း လေးမျက်နှာတွင် မုခ်တံခါး လေး ပေါက် ပါရှိသည်။ မုခ်ဦးများမှာ လည်း ထုထည် ကောင်းကောင်းနှင့် ခိုင်ခန့်သည်။ ဘုရား တံတိုင်းနှင့် အရှေ့၊ အနောက်၊ တောင်ဖက် မုခ်ဦးများမှာ မူလလက်ရာများဖြစ်သည်။ မဟာရံတံတိုင်း ထောင့် လေး ထောင့်တို့တွင် ထောင့် စေ တီ ငယ် လေးဆူရှိသည်။
ဖိနပ်ခုံ ပေ (၉၀) ပတ်လည် နှင့် ထီးတော်ထိပ်အထိ (၁၂၈) ပေ ဉာဏ်တော် ရှိသော ရွှေမင်းဝံဘုရား စေတီတော် ပုံစံမှာ ညောင်ဦး ရွှေစည်းခုံဘုရား ပုံစံမျိုးဖြစ်သည်။ အောက်ခံ လေးထောင့်ပုံ ဖိနပ်ခုံ နှင့် ပစ္စယာ လေးဆင့် ပါရှိသည်။ ထိုအပေါ် တွင်မှာ စက်ဝိုင်းပုံ ခေါင်းလောင်း နား၊ သပိတ်မှောက်၊ ဖောင်းရစ်၊ ကြာမှောက်၊ ရွဲလုံး၊ ကြာလှန်၊ ငှက်ပျောဖူး၊ ထီး၊ ငှက်မြတ်နား၊ စိန်ဖူး တို့ ပါရှိသည်။
အောက်ပစ္စယာနှစ်ခု၏ ထောင့် လေးထောင့်တို့တွင် ကာလသာအိုးများ ပါရှိသည်။ အထက်ပစ္စယာ နှစ်ခုတို့၏ ထောင့် လေးထောင့် တို့တွင် အရံစေတီငယ်များ ပါရှိသည်။
လေးမျက်နှာ မှ အောက် ပစ္စယာသုံးဆင့်သို့ တက်ဆင်းနိုင်ရန် စောင်းတန်းလှေကား လေးခုပါရှိသည်။ ရင်ပြင်မှ အောက်ဆုံးပစ္စယာသို့ တက်သော လေးဘက်လေးတန်လှေခါးများထိပ်၊ အောက်ဆုံးပစ္စယာနှင့် တညီတည်းနေရာ တွင် မုခ်ဦးလေးဘက် ပါရှိသည်။ ယခုအခါ မုခ်ဦးများတွင် လုံခြုံရေး သံတိုင်တံခါးများ တပ်ဆင်ထားသည်။
ဖိနပ်ခုံ ပစ္စယာ နှင့် လှေခါးများကို ထုံးသင်္ကန်းကပ်လှူထားသည်။
မူလက စေတီတော် ခေါင်းလောင်းပုံ နှင့် အထက်ပိုင်း ကို မှန်စီ ရွှေချထားသော် လည်း ၁၉၉၆ ခုနှစ်တွင် ကြေးသင်္ကန်းကပ်လှူကာ အပေါ်မှ ရွှေချထားသည်။ အရံစေတီနှင့် ကာလသာအိုးများကို ရွှေချထားသည်။ အရံစေတီများကို သံထီးများ တင်ကာ ရွှေချထားသည်။ ကာလသာအိုးများတွင် ရွှေချထား သော သံပန်းခိုင်များ စိုက်ထားသည်။ ထီးတော် မှာ သံထီးတော်မြစ်ပြီး ရွှေချထားသည်။
ပုဂံငလျင် အပျက်အစီးများ ပြင်ဆင်အပြီးတွင် ထီးတော် စိန်ဖူးတော် ထက်တွင် မာကျူရီ မီးသီးကြီး တလုံးဖြင့် ထွန်းညှိပူဇော် ထားသည်။ စေတီ ကိုယ်လုံးတော် တောင်ဖက် တွင် အထက်ပစ္စယာမှာ ထီးတော် အောက်အထိ ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းရေး သံလှေကားငယ်တစင်း တပ်ဆင်ထားသည်။
ဘုရား ဒါယိကာကြီး မင်းကြီး ဦးလူညို၏ ဗိသုကာဆရာတို့သည် ဘုရားတည်ရာတွင် စနစ်ကျသူများဖြစ်ကြသည်။ ဘုရား မတည်ထားမီ နမူနာ ဗိသုကာ ပုံစံငယ်အဖြစ် [[ရွှေလွန်းပင်ဘုရား]]ကို ဦးစွာတည်ထားခဲ့ရာ ဘုရားဒကာမှာလည်း မင်းကြီးဦးလူညိုပင် ဖြစ်သည်။ ရွှေလွန်းပင် ဘုရားကို ရွှေမင်းဝံဘုရား အရှေ့တောင်ဖက် အနီးတွင် သီးသန့် အချိုးအစားတူ ရင်ပြင်ပရဝုဏ်ဖြင့် ယနေ့တိုင် ဖူးတွေ့နိုင်သည်။
ဘုရား ထောင့် လေးထောင့် ခြင်္သေ့ရုပ်များမှာ မူလ ရှေးလက်ရာများဖြစ်ကြသည်။ တောင် ဖက် စောင်း တန်း ခြင်္သေ့ကြီးနှစ်ကောင်မှာ ၁၉၉၀ ပြည့်လွန်နှစ်များက ပြန်လည် ပြင်ဆင်ထားသည်။ ရင်ပြင် အနောက်မြောက်ထောင့် တံခွန်တိုင်မှာလည်း မူလ သစ်သားတံခွန်တိုင် ဆွေးမြေ့ သဖြင့် ကွန်ကရစ်တံခွန်တိုင် ပြန်လည်ပြုလုပ်ထားခြင်းဖြစ်သည်။
ရင်ပြင် မဟာရံတံတိုင်းအတွင်း မူလ သစ်သားအာရုံခံတန်ဆောင်းများကိုဖျက်ပြီး ကွန်ကရစ်တန်ဆောင်းသစ်များကို မဟာရံတံတိုင်းနှင့် ကပ်လျင်၊ ရင်ပြင်ပတ်ချာလည် ဆောက်ထားသည်။ စေတီ အောက်ခြေ မြောက်ဖက်တွင် မာရ်အောင်ရတနာ ရွှေသာလျောင်းဘုရားကြီးက ဂန္ဓာကုဋီတိုက်တော် ရှိသည်။ ရင်ပြင် မဟာရံတံတိုင်းအပြင်ဘက်၊ အနောက်ဖက် မုခ်ဦးအပြင်ဖက်နား သစ်သားဇရပ်မှာ ရှေးကတည်းက တည်ရှိခဲ့သည်။
== ပုဂံငလျင် ==
[[၁၉၇၅ ပုဂံငလျင်|၁၉၇၅ ခုနှစ် ပုဂံငလျင်ကြီး]] လှုပ်ခတ်စဉ်က ရွှေမင်းဝံဘုရား ထီးတော် မြေခခဲ့ပြီး စေတီတော်မှာလည်း တတိယဖောင်းရစ် နေရာအထိ ပြိုကျပျက်စီးခဲ့ရသည်။ စေတီအရံများလည်း ထီးတော်များ မြေခခဲ့ကာ အရံစေတီတဆူလည်း ပျက်စီးခဲ့သည်။ <ref name=":0" />
အများပြည်သူကောင်းမှုကို ဥက္ကဋ္ဌဦးစောမောင် ၊ တွင်းရေးမှူးဦးလှမောင်၊ တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး ဦးသန်းစိန်တို့ ဦးဆောင်သော ဘဏ္ဍာထိန်းဘုရားဂေါပကအဖွဲ့ က ဩဝါဒါစရိယဆရာတော်ကြီးများ ဩဝါဒခံယူ၍ မူလလက်ရာမပျက်အောင် ဦးစီးပြင်ဆင်ခဲ့ကာ ၁၉၇၆ ခုနှစ် ဧပြီလ တွင် ထီးတင်ပွဲဖြင့် ထီးတော်အသစ် တင်လှူပူဇော်ခဲ့သည်။ မှန်စီရွှေချသင်္ကန်းလည်း ကပ်ခဲ့သည်။ <ref name=":0" />
== ဘုရားဘဏ္ဍာတော်ထိန်းဂေါပကအဖွဲ့ ==
ဘုရားပွဲ နှင့် ဘုရားဝေယျာဝစ္စများ ပြင်ဆင်ထိန်းသိမ်းခြင်းများကို ရွှေမင်းဝံဘုရား ဘဏ္ဍာတော်ထန်းဂေါပကအဖွဲ့က ဦးစီးဆောင်ရွက်သည်။
ဂေါပက ဥက္ကဋ္ဌတာဝန်များကို ဦးစောမောင် (၁၉၇၀-၁၉၉၀) အပြီးတွင် ဦးအောင်ရှိန် (၁၉၉၀-၁၉၉၄) ၊ ဦးတင့်မောင် (ဗိုလ်ကြီး၊ ငြိမ်း) (၁၉၉၄-၁၉၉၆))၊ ဦးအုန်း သောင် (၁၉၉၆ -၁၉၉၇) ၊ ဦးဘမြင့် (၁၉၉၇-၂၀၀၄) ၊ ဦးလှမြင့် (၂၀၀၄-၂၀၁၂) ၊ ဦးခင်အောင် (၂၀၁၂-လက်ရှိ) တို့က လက်ဆင့်ကမ်း ထမ်းဆောင် ခဲ့ကြသည်။ <ref name=":0" />
၁၉၈၉ ခုနှစ်တွင် မာရ်အောင်ရတနာ ရွှေသာလျောင်းဘုရားကြီးကို ဂန္ဓာကုဋီတိုက်တော်နှင့်တကွ တည်ထားခဲ့သည်။ <ref name=":0" />
၁၉၉၁ ဆိပ်ဖြူတစ်မြို့လုံးနီးပါးပြာကျခဲ့သော မီးကြီးလောင်ကျွမ်းစဉ် မီးရှိန်ကြောင့် မှန်သင်္ကန်းတော်မှာ အရောင်မှိန်လွင့်ပျယ်ခဲ့ရာ ဦးအုန်းသောင် လက်ထက် ၁၉၉၆ မှန်သင်္ကန်းများကိုဖယ်ရှားပြီး ယနေ့ ဖူးမြင်ရသော ရွှေသင်္ကန်းကပ်လှူခဲ့ သည်။ စေတီရင်ပြင် ကျောက်ပြားခင်းခြင်းကို စတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။
၁၉၉၇ တွင် ကို ဥက္ကဋ္ဌဦးဘမြင့်၊ အတွင်း ရေး မှူးဦးမြင့်သိန်း၊ တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူးဦးခင်အောင်၊ ဘဏ္ဍာရေးမှူးဦးချစ်စိန် တို့ဦးဆောင်သော ဂေါ ပ က အဖွဲ့က ပြောင်းလဲ တာဝန်ထမ်းဆောင်ရာ ဦးအုန်း သောင် လက်ထက်က မပြီးပြတ်သော စေတီရင်ပြင် အပြီးခင်းပြီး ၂၀၀၄ တွင် (၁၉၇၆) ထီးတော် ကိုထီးတော် သစ် နှင့် စိန်ဖူး တော် သစ်များဖြင့် အစားထိုး တင်လှူသည်။ ဘုရားရင်ပြင် ရှေးဟောင်းသစ်သားတန်ဆောင်းများကို ကွန်ကရစ်တန်ဆောင်းများတည်ဆောက်သည် ။
၂၀၀၄ တွင် ဦးလှမြင့် (ဥက္ကဋ္ဌ)၊ ဦးလှငွေ (ဒုဥက္ကဋ္ဌ)၊ ဦးထိန်ဝင်း ၊ ဦးခင်အောင် (အတွင်းရေးမှူး) တို့ တာဝန်ယူခဲ့သည်။ နဂါးရုံဘုရား၊ မဟာဥပဂုတ်၊ မဟာဒုတ် ဆွမ်းလှူဟန် ၊ သုဇာတာ ဃနာနို့ဆွမ်းကပ်ဟန် ၊ အနော်ရထာ အရှင်အရဟံရှိခိုးဟန် ရုပ်တုများ၊ ပါဒခြေတော်ရာ နှင့် ဂန္ဓကုဋီတိုက် တို့ကို တည်ဆောက်ခဲ့သည်။
၂၀၁၂ ဦးလှမြင့် ကွယ်လွန်ချိန် လက်ရှိဂေါပကဥက္ကဋ္ဌဦးခင်အောင်၊ ဦးခင်မောင်လွင် (ဒုဥက္ကဋ္ဌ)၊ ဦးစိုးတင့် (အတွင်းရေးမှူး)၊ ဦးတင်မောင်ထွေး (တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး)၊ ဦးဝင်းမောင် (ဘဏ္ဍာရေးမှူး) တို့ဦးဆောင်သော အဖွဲ့ဝင် (၂၀) ပါ အဖွဲ့က ဆက်လက် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၃၇'၊ အနံ ၅၈' ၊ အမြင့် ၄၇' သံကူကွန်ကရစ် နှစ်ထပ် သာသနာ့ဗိမာန်တော်ကြီးကို ဘုရားဝတ္တကမြေ အနောက်မြောက်ထောင့် တွင် တည်ဆောက်၍ ၂၀၂၀ တွင် ပြီးစီးခဲ့သည်။
== ဘုရားဘွဲ့တော် ==
မူလဘွဲ့တော် "ရွှေမင်းဝံ" ကို "ရွှေမင်းဝန်" ဟု ပြောင်းရန်အဆိုပြု သူမှာ အနောက်ပိုင်းရပ် ကျောင်းဆရာကြီး ဦးချစ်စိန် ဖြစ်ပါသည်။ ၁၉၇၅ ခုနှစ်က ဖြစ်ပါသည်။ အဆို ကို ဂေါပက က လက်ခံပြီး ဘုရားဆိုင်းဘုတ်တွင် "ရွှေမင်းဝန်" ဟု ပြောင်းလဲ ရေးသားခဲ့ကြပါသည်။ အမည် ပြောင်းပြီးသည်နှင့် ငလျင်ကြီးလှုပ်ကာ ဘုရားကြီး ပြိုကျပျက်စီးခဲ့ရပါသည်။ ဆိုင်းဘုတ် အမည် ပြောင်း သော်လည်း မြို့လူထုက ဘုရားဒကာ မင်းကြီးဦးလူညို သမုတ်ခဲ့သော မူလဘဲ့အမည် "ရွှေမင်းဝံ" ဟုသာ အမြတ်တနိုး ဆက်လက်ခေါ်ဝေါ် ရေးသား သုံးစွဲကြပါသည်။ <ref name=":0" />
== ဘုရားပွဲ ==
ရွှေမင်းဝံမြတ်စွာဘုရားကြီး၏ ဘုရားပွဲကို နှစ်စဉ် [[တန်ဆောင်မုန်းလ]]ဆန်း (၁၁) မှ လပြည့်ကျော် (၄) ရက် အထိ တရားပွဲ ဇာတ်ပွဲ အငြိမ့် မျက်လှည့် ဆက်ကပ် ဘောလုံးပွဲ ဘော်လီဘောပွဲ ခြင်းပွဲ အားကစားပွဲများ ချား ရဟတ် ပျော်ပွဲရွှင်ပွဲ စားသောက်ဆိုင် ဆယ့်နှစ်ပွဲဈေးဆိုင်တန်းများဖြင့် စည်ကားစွာကျင်းပသည်၊ လဆန်း (၁၃)ရက် မှ လပြည့်အထိ ညစဉ် ရပ်ကွက်အလိုက် "ဆီမီးထောင်ပြည့်လှည့်လည်ပူဇော်ပွဲ"၊ လပြည့်နေ့နံနက်တွင် "ဗုဒ္ဓပူဇနိယပူဇော်ပွဲ" နှင့် ဆွမ်းဆန်စိမ်းလောင်းလှူ "ဆွမ်းလုံး"ပွဲ၊ တန်ဆောင်းအလှူရှင်များ၏ "တန်ဆောင်း စတုဒိသာ" ပွဲများ ကို ကျင်းပသည်။ "မြို့လုံးကျွတ်ဘုံကထိန်" နှင့် "စာရေးတန်အလှူ" ပွဲကိုလည်း လပြည့်နေ့နံနက်တွင် တပါတည်း ကျင်းပသည်။
=== မီးထွန်းပွဲ ===
လဆန်း ၁၃၊ ၁၄ လပြည့် ညများတွင် မြို့သူ မြို့သားတို့က "မီးထွန်းလှည့်" ဟု ခေါ်ကြသော ဆီမီးလှည့်လည်ပူဇော်ပွဲကျင်းပသည်။ မြို့ကို စီတန်း လှည့်လည်ကြသဖြင့် "အလှည့်" ဟု အလွယ်ခေါ်ကြပါသည်။ ရပ်ကွက်များ ကိုယ့် "အလှည့်" နှင့်ကိုယ် သီးသန့်လှည့်လည်ကြပါသည်။ အလှည့်များတွင် ပါဝင်သော အမျိုးသမီးများက လှပစွာ ဝတ်စားပြီး ရေနံဆီမီးခွက်များကို သံပန်းကန်ပြားများတွင် တင်ကာ ခေါင်းပေါ်တွင် ရွတ်ပြီး မြို့တပတ်လှည့်ကာ ဘုရားသို့ ဝင်ရောက်ပူဇော်ခြင်းဖြစ်သည်။ ဆီမီးပေါင်းထောင်ကျော်ပါဝင်သဖြင့် "ဆီမီးထောင်ပြည့်" ဟုလည်း အစဉ်အဆက် ခေါ်ဝေါ်ကြပါသည်။ ရပ်ကွက်စုရပ်မှ ထွက်၍ မြို့လမ်းမကြီးများအတိုင်း လှည့်ပြီး ဘုရားရင်ပြင်ကိုဝင် ရင်ပြင်ကိုပတ်ပြီးမှ မီးခွက်များကိုချကာ မီးပူဇော် ကြသည်။ မီးထွန်းလှည့်သူ နှင့် ပရိတ်သတ်များကို အာရုံခံ တန်ဆောင်းများတွင် ဇီးဖြူသီးဆားရည်စိမ်၊ မယ်ဇလီဖူးသုပ် ရိုးရာ ဆေးဖက်ဝင် ရာသီစာစတုဒိသာများ ဧည့်ခံကြပါသည်။ ရိုးရာ အိုးစည်၊ ဒိုးပတ်၊ ဦးရွှေရိုး၊ သူငယ်တော် အက၊ တိုးနယားအက၊ ကျွဲအက၊ နှစ်ကိုယ့်တစိတ်အက၊ ဇီးကွက်စိန်အရုပ်အက (မနူဟာဘုရားပွဲမှ အရုပ်ကြီးများနှင့် ဆင်တူ)၊ ယိမ်းအက၊ တေးသရုပ်ဖော်အက၊ အငြိမ့်အက စသော ဖျော်ဖြေရေးအဖွဲ့ များ လည်း ပါဝင် လှည့်လည်ကြသည်။
=== ဘုံကထိန် ===
ဘုံကထိန်လှည့်လည်ပွဲမှာ အဖိတ်နေ့ နေ့ခင်းပိုင်း၊ ညနေ နှင့် လပြည့်နေ့ နံနက်များ တွင် ကျင်းပသည်။ ကထိန်အလှူပွဲကို ဗုဒ္ဓပူဇနိယပူဇော်ပွဲ၊ ဆွမ်းလုံးပွဲ၊ တန်ဆောင်း စတုဒိသာ ပွဲများနှင့်အတူ လပြည့်နေ့ နံနက် ဘုရားရင်ပြင်တွင် ကျင်းပသည်။ ကထိန်တွင် ညှပ်မကြီး ဟု နှစ်ထပ်သင်္ကန်းကြီး ကို ဝိနည်းတော်နှင့်အတူ ကပ်လှူသည်။ ပဒေသာပင်သီးသော အလှူရန် ပစ္စည်းများကို ကျောင်းတိုက် အရေအတွက် အလိုက် မျှတအောင် ခွဲပုံပြီး စာရေးတန်မဲ အလှူလုပ်သည်။
၂၀၂၀ ကိုဗစ် ကပ်ရောဂါ ကာလက ကျင်းပသော (၁၇၉) ကြိမ်မြောက် ဘုရားပွဲမှာ အထိန်းအမှတ်ပွဲအဖြစ်သာ ကျင်းပနိုင်ခဲ့သည် ။
== ကိုးကား ==
{{Reflist}}
{{မြန်မာနိုင်ငံရှိ စေတီပုထိုးများ}}
[[ကဏ္ဍ:မကွေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ စေတီပုထိုးများ]]
odjf7qa62nycv69f14d0endhdo7de2z
သမ္ပဋိစ္ဆိုင်း
0
261620
877085
845619
2025-06-09T03:10:46Z
Tejinda
87174
[[သမ္ပဋိစ္ဆိုန်း]] စာမျက်နှာကို [[သမ္ပဋိစ္ဆိုင်း]] သို့ Tejindaက ရွှေ့ခဲ့သည်: စာလုံးပေါင်းအမှား
845619
wikitext
text/x-wiki
{{ဗုဒ္ဓဘာသာ}}
သမ္ပဋိစ္ဆိင်းစိတ်<ref>သမ္ပဋိစ္ဆန (တိ) [သံ+ပတိ+ဣသု+ယု။ နီတိ၊ ဓာတု။ ၁၉၀။ နိရုတ္တိ။ ၄၁၂-နှာ။ ဓာတွတ္ထ။ သံ+ပဋိ+ဆေ+ယု။ ဒီ၊ဋ္ဌ၊၁၊၁၄၅။ ဂံ၊သစ်၊၂၊၃၄၃။] </ref>၊ [[ပဉ္စဝိညာဏ်]]သည်ယူအပ်ပြီးသော [[အာရုံ]]ကို ခံယူတတ်သော[[စိတ် (ဗုဒ္ဓဘာသာ)|စိတ်]]။ <ref>သမ္ပဋိစ္ဆိုင်းစိတ်၊ ပဉ္စဝိညာဉ် သည် ယူအပ်ပြီးသောအာရုံကို ခံယူတတ်သော စိတ်။ ဘဝင်္ဂါဝဇ္ဇနဉ္စေဝ၊ ဒဿနံ သမ္ပဋိစ္ဆနံ။ သန္တီရဏံ ဝေါဋ္ဌဗ္ဗံ၊ ဇဝနံ ဘဝတိ သတ္တမံ။ ဒီ၊ဋ္ဌ၊၁၊၁၇၄။ မ၊ဋ္ဌ၊၁၊၂၆၆။ သံ၊ဋ္ဌ၊၃၊၂၂၆။ အဘိ၊ဋ္ဌ၊၂၊၃၄၁။ ပဉ္စဝိညာဏဂ္ဂဟိတံ ရူပါဒိအာရမ္မဏံ သမ္ပဋိစ္ဆတိ တဒါရမ္မဏပ္ပဝတ္တိယာတိ သမ္ပဋိစ္ဆနံ။ ဝိဘာဝိနီ၊၈၃။ (အံ၊ဋ္ဌ၊၂၊၁၆၀။ အဘိ၊ဋ္ဌ၊၁၊၃၀၅၊ ၃၁၂။ အဘိ၊ဋ္ဌ၊၂၊၁၅၀။ ပဋိသံ၊ဋ္ဌ၊၁၊၂၆၅။ မ၊ဋီ၊၂၊၁၉၁)၊</ref> <ref name="တိပိဋကအဘိဓာန်">တိပိဋကအဘိဓာန် အတွဲ-၂၂</ref>
<h4>ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန်</h4>
<h4> ကိုးကား </h4>
{{reflist}}
[[ကဏ္ဍ:ဗုဒ္ဓဘာသာ ဝေါဟာရများ]]
[[ကဏ္ဍ:ပါဠိဝေါဟာရများ]]
[[Category:ပိဋကတ် သုံးပုံ]]
8us8uoww8goplazrqbpxds7edjz9fw6
ကဏ္ဍ:တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၏ တိုင်း
14
261702
877139
846484
2025-06-09T11:04:20Z
Kaday Han Thaw
122086
877139
wikitext
text/x-wiki
[[တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ|ကိုရီးယားသမ္မတနိုင်ငံတော်]]၏ တိုင်းများ၏ ကဏ္ဍ ဖြစ်ပါသည်။
[[ကဏ္ဍ:တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ]]
[[ကဏ္ဍ:တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေး နယ်မြေဒေသများ]]
23n1i8273o2h5ejqcyge15bw0jqzbd0
ကျော်စိုးဦး (People Media)
0
266686
877081
867933
2025-06-08T23:56:43Z
InternetArchiveBot
61272
ရင်းမြစ် 1 ခုကို ကယ်ဆယ်ပြီး 0 ခုကို လင့်ခ်သေအဖြစ် စာတွဲပြီးပါပြီ) #IABot (v2.0.9.5
877081
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ကျော်စိုးဦး
| birth_date = ၁၉၈၈
| birth_place = [[မြန်မာ]]
| citizenship = မြန်မာ
| education =
| occupation = ဂျာနယ်လစ်
| years_active = ၂၀၁၃ – လက်ရှိ
| employer = People Media
| known_for = တပ်မတော်ထောက်ခံသူ
| notable_works =
| awards =
| website =[https://www.peoplemediamyanmar.com/ People Media's website]
}}
'''ကျော်စိုးဦး''' (၁၉၈၈ ဖွား) သည် မြန်မာနိုင်ငံမှ ဂျာနယ်လစ်တစ်ဦး ဖြစ်ပြီး၊ People Media နှင့် တွဲစပ်ပတ် သက်၍ လူသိများသူဖြစ်သည်။[[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်း]]ပြီးနောက် [[တပ်မတော်]] ကို ပေါ်ပေါ်တင်တင်အားပေးထောက်ခံပြီး စစ်တပ်ဆန့်ကျင်အတိုက်အခံအင်အားစုများကို အပြစ်ဖို့သူတစ်ဦး အဖြစ်လည်း ထင်ရှားသည်။
== အစပိုင်းဘဝနှင့် ပညာရေး ==
ကျော်စိုးဦးကို ၁၉၈၈ ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံ၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။၂၀၁၂ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းတွင် ရန်ကုန်မြို့ သို့ ရောက်ရှိလာပြီး အပတ်စဉ်ထုတ် သတင်းဂျာနယ်တို့တွင် သတင်းထောက်အဖြစ် စတင်ဖြတ်သန်းခဲ့သည်။ယင်းနောက် အွန်လိုင်းရုပ်သံ လူထုမီဒီယာ တွင် သတင်းသမားအဖြစ် အလုပ်ဝင်သည်။နှစ်အနည်းငယ်အကြာမှာပင် အယ်ဒီတာအဖြစ် တာဝန်ပေးခံရသည်။လူထုမီဒီယာက ဖော်ပြသော [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်|အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်အစိုးရ]]၏ အတိုက်အခံအဖွဲ့များ နှင့် [[ရွှေမန်း၊ ဦး|သူရရွှေမန်း]]အား ဝေဖန်သူတို့၏ အင်တာဗျူးရုပ်သံများသည် အ များပြည်သူ စိတ်ပါဝင်စားသော အင်တာဗျူးများ ဖြစ်ခဲ့သည်။ထိုအင်တာဗျူးအချို့တို့ကြောင့်ပင် အငြိမ်း စား ဗိုလ်ချုပ်ကြီး သူရ ဦးရွှေမန်း၏ ယာဉ်မောင်းဖြစ်သူက ဦးလှဆွေ၊ ပြန်ကြားရေး ဝန်ကြီးဟောင်း [[ရဲထွဋ် (ပြန်ကြားရေး)|ဦးရဲထွဋ်]] နှင့် ဦးဘိုဘိုကျော်ငြိမ်းတို့ကို နိုင်ငံသားများ၏ ပုဂ္ဂိုလ်ဆိုင်ရာ လွတ်လပ်မှုနှင့် ကာကွယ်ရေးဥပဒေဖြင့် အမှုဖွင့်ခဲ့သည်အထိ ဖြစ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://burma.irrawaddy.com/article/2019/07/08/197295.html|title=ဦးလှဆွေ၊ ဦးရဲထွဋ်နှင့် ဦးဘိုဘိုကျော်ငြိမ်း တို့ကို ဦးရွှေမန်း ဘက်က ဘာကြောင့် အမှုဖွင့်ခဲ့ သလဲ|work=The Irrawaddy|access-date=၉ ဧပြီ ၂၀၂၅|date=၈ ဇူလိုင် ၂၀၁၉ }}</ref> [[ဥပဒေရေးရာ ဝန်ကြီးဌာန|ဥပဒေရုံး]]က အမှုဖွင့်ခြင်းကို ဥပဒေနှင့်မညီဟုဆိုကာ လက်မခံခဲ့သည့်အတွက် ထိုအမှုဖွင့်ခြင်း အဆုံးသတ်သွားသည်။ လူထုမီဒီယာကို People Media အဖြစ်သို့ အမည်ပြောင်းလဲသည်အထိ သူသည် အယ်ဒီတာအဖြစ် ပါဝင် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းတွင်မူ ထိုသတင်းဌာန၏ အယ်ဒီတာချုပ် ဖြစ်သွားသည်။
=== ထင်ရှားသော သတင်းဖော်ပြမှုများ ===
ကျော်စိုးဦးသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းမှုကာလအတွင်း စစ်တပ်အဖွဲ့၏ ဆန့်ကျင်ဘက်အဖွဲ့အစည်းများကို တစ်ကိုယ်တော်သတင်းတင်ဆက်ထုတ်လွှင့်မှုတို့ဖြင့် လည်းကောင်း၊သူဦးဆောင်သော People Media မှတဆင့် သတင်းရေးသားဖော်ပြခြင်းဖြင့် လည်းကောင်း ထိုးနှက်တိုက်ခိုက် သည်။<ref>{{Cite news|date=10 August 2024|title=စစ်ကောင်စီနှင့် စစ်တပ်လော်ဘီ အစွန်းရောက်များ၏ တရုတ်ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ် ရှားမှုက မြန်မာပြည်ဖွားတရုတ်လူမျိုးများ၏ အသက်၊ အိုးအိမ်များကို အန္တရာယ်ပြုရန် ခြိမ်းခြောက်လာ|url=https://yktnews.com/2024/08/178338/}}</ref><ref>{{Cite news|date=13 November 2024|title=နောင်ချိုတွင် ဗုံးကြဲခံရ၍ ပြည်သူများ သေဆုံးမှုကို TNLA နှင့် PDF များဟု စစ်တပ်ဝါဒဖြန့် ကျော်စိုးဦး သတင်းအမှားဖြန့်|url=https://mpapress.com/factcheck/55988/|accessdate=19 February 2025|archivedate=13 April 2025|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250413192751/https://mpapress.com/factcheck/55988/}}</ref><ref>{{Cite web |date=20 December 2024 |title=Myanmar Press Freedom Under Siege |url=https://rsf.org/en/myanmar |access-date=13 February 2025 |website=rsf.org}}</ref><ref>{{Cite news |last=Shine Bu Chay |date=15 November 2024 |title=နိုဝင်ဘာ ဒုတိယပတ်အတွင်း MPA က အချက်အလက်စစ်ဆေးခဲ့သော သတင်းအမှားမျာ |trans-title=MPA fact-checked false news stories during the second week of November |url=https://mpapress.com/factcheck/56085/ |work=MPA News}}</ref>သူတင်ဆက်သည့် သတင်းများထဲတွင် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇွန်လ ၂၄ရက်က လားရှိုးတိုက်ပွဲ နှင့်စပ်လျဉ်းပြီး ''အသံကျယ်ကျယ် ဟစ်နိုင်ရန် တပ်မတော်အနေဖြင့် လုပ်ပြသင့်၊ ရဟတ်ယာဉ်တစ်စီး ဖြင့် တိုက်ခိုက်နေသည်ထက် များများသေစေရန် သုံးစီးလောက်ဖြင့် ပစ်သင့်''ဆိုသည့် တင်ဆက်မှု နှင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇူလိုင် ၄ ရက် က စဥ့်ကူးမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲ နှင့်စပ်လျဉ်းပြီး ''မြေကျန်ရင် ရပြီ၊ အဆောက်အဦးက ပြန်ဆောက်လို့ရတယ်'' ဟု ဆိုကာ စစ်တပ်ကို ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခိုင်းသည့် တင်ဆက်မှုတို့မှာ ဝေဖန်မှုများစွာ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=https://www.myanmarinternet.info/my/post/callforaction-my-version|title=မြေကျန်ရင် ရပြီ|work=Myanmar Internet Project|access-date=၉ ဧပြီ ၂၀၂၅|date= ၆ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၄ }}</ref> စစ်တပ်၏ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲများတွင်လည်း တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များအပေါ် ဖိအားပေးခိုင်းသည့် ပြင်းထန်သည့် မေးခွန်းများမေးမြန်းတတ်ရာ ယင်းအပြင် ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော် (KIA) မှ ဗိုလ်ချုပ် [[ဂွမ်မော်]]က ကျော်စိုးဦး၏ လုပ်ရပ်များကို မှတ်တမ်းတင်ထားကြောင်း ၎င်း၏လူမှုကွန်ရက်စာမျက်နှာတွင် ရေးသားဖော်ပြရသည်အထိ အတိုက်အခံများ၏ မကျေနပ်မှုကို ခံခဲ့ရသည်။ <ref>{{cite web|url=https://ayartimes.com/?p=34509|title=စစ်တပ်ထောက်ခံအားပေးသူ People Media မှ ကိုကျော်စိုးဦးကို စစ်တပ်က ဖမ်းဆီး၍ အကျဉ်းထောင်ပို့|work=ayartimes|access-date=၉ ဧပြီ ၂၀၂၅|date=၂၂ မတ် ၂၀၂၄ }}</ref>
== ဖမ်းဆီးခံရခြင်း ==
သူသည် စစ်တပ်ကို ထောက်ခံသော်လည်း စစ်တပ်လက်အောက်ခံ ရဲတပ်ဖွဲ့၏ လုပ်ရပ်အချို့ကိုမူ ပြင်းပြင်းထန်ထန်ဝေဖန်သည်။အထူးအားဖြင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ် မတ်လ ၈ရက်က ကချင်ပြည်နယ်မှာ [[ဆွမ်ပရာဘွမ်မြို့နယ်|ဆွမ်ပရာဘွမ်တိုက်ပွဲ]] အတွင်း သေဆုံးခဲ့သည့် ရဲအုပ်နေလင်းဟိန်း၏ အင်းစိန်မြို့ နာရေးအိမ်သို့ ရဲအရာရှိများ လာရောက်ခြင်းမရှိသည့်အပေါ် ဝေဖန်ပြစ်တင်မှုက ထင်ရှားခဲ့သည်။ထိုကိစ္စကြောင့်ပင် ရဲတပ်ဖွဲ့၏ ဖမ်းဆီးခြင်းကိုခံရသည်။နေပြည်တော်၊ ဇမ္ဗူသီရိမြို့မရဲစခန်းတွင် ပုဒ် မ ၅၀၅ (က)ဖြင့် ကနဦးအမှုဖွင့်ခြင်းခံရသည်။<ref>{{Cite news|date=22 March 2024|title=စစ်တပ်ထောက်ခံသူ ဦးကျော်စိုးဦးကို စစ်တပ်က ပြန်ဖမ်းပြီး ပုဒ်မ ၅၀၅(က)ဖြင့် အမှုဖွင့်|trans-title=Military arrests military supporter U Kyaw Soe Oo and opens case under Section 505(a)|url=https://burmese.dvb.no/post/644497|work=DVB News}}</ref><ref>{{Cite news|date=25 March 2024|title=တပ်ထောက်ခံသူ အင်အားလျှော့သွားမည်စိုးရိမ်ပြီး စစ်တပ်က တပ်လော်ဘီကျော်စိုးဦးကို ပြန်လွှတ်|trans-title=Fearing that the number of supporters of the military will decrease, the military releases military lobbyist Kyaw Soe Oo.|url=https://burmese.dvb.no/post/645141|work=DVB News}}</ref>ရက်အနည်းငယ်အကြာမှာပင် ရဲက အမှုမဖွင့်တော့ဘဲ ပြန်လွှတ်ပေးသည်။<ref>{{Cite news|date=26 March 2024|title=People Media chief editor released|url=https://elevenmyanmar.com/news/people-media-chief-editor-released}}</ref><ref>{{Cite news|date=21 March 2024|title=စစ်တပ်ထောက်ခံသူ ကျော်စိုးဦး ဖမ်းဆီးခံရခြင်းကို စစ်တပ်လော်ဘီများ နှုတ်ဆိတ်နေရ|url=https://www.tachileik.net/mm/news/35453}}</ref>၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၉ရက်နေ့တွင် ၎င်း၏ သတင်းထုတ်လွှင့်မှုတစ်ခုနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ဒုတိယအကြိမ်ထပ်မံ ဖမ်းဆီးခံရသည်။အမျိုးသားရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူများဟု ဆိုသူများက ဖမ်းဆီးခံရသည့် အပေါ် ပြင်းပြင်းထန်ထန်တုံ့ပြန် ဝေဖန်ကြသည်။ဖမ်းခံရစဉ် People Media ၏ သတင်းထုတ်လွှင့်မှုပါ ရပ်ဆိုင်းသွားသည်။ရက်အနည်း ငယ်အကြာမှာပင် ပြန်လည်လွတ်မြောက်လာပြီး သတင်းတင်ဆက်မှုများ ပြုလုပ်သည်။
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
{{Lifetime|၁၉၈၈}}
[[ကဏ္ဍ:သက်ရှိထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ်များ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ ဂျာနယ်လစ်များ]]
9dceersmnckcifhogbwygjnkpmj1r30
နေရွှေသွေးအောင်
0
268303
877107
868265
2025-06-09T06:16:06Z
InternetArchiveBot
61272
ရင်းမြစ် 1 ခုကို ကယ်ဆယ်ပြီး 0 ခုကို လင့်ခ်သေအဖြစ် စာတွဲပြီးပါပြီ) #IABot (v2.0.9.5
877107
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = နေရွှေသွေးအောင်
| image =
| caption =
| birth_date = {{birth date and age|df=yes|1991|5|22}}
| birth_place = [[ရန်ကုန်မြို့]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]]
| nationality = မြန်မာ
| other_names = ဖိုးလပြည့်
| occupation = စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်
| years_active = ၂၀၁၀–လက်ရှိ
| education = [[ရန်ကုန်အနောက်ပိုင်းနည်းပညာတက္ကသိုလ်]]
| parents = [[နေစိုးမောင်]] <br> ကြည်ကြည်ရွှေ
| relatives = {{plainlist|
*[[သန်းရွှေ]] {{small|(အဖိုး)}}
*[[ကြိုင်ကြိုင်]] {{small|(အဖွား)}}
}}
| height =
| awards =
| website =
}}
'''နေရွှေသွေးအောင်''' (၂၂ မေ ၁၉၉၁ ဖွား) သည် အငြိမ်းစား ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး [[သန်းရွှေ (ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|သန်းရွှေ]]၏ မြေးများအနက်မှ တစ်ဦး ဖြစ်သည်။<ref>{{Cite news|title=Burmese army general Than Shwe's Grandson Nay Shwe Thway Aung|url=http://www.myanmar-image.com/topic/myanmar-dictator|work=Myanmar Image|language=en}}{{Dead link|date=April 2025 }}</ref> သူသည် အမျိုးမျိုးသော စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများတွင် ရှယ်ယာ ပါဝင်လုပ်ကိုင်ခြင်းဖြင့်လည်း ကျော်ကြားသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်|NLD]] အစိုးရ မအုပ်ချုပ်မီကာလ နှင့် အုပ်ချုပ်ပြီး နောက်ပိုင်း အဘိုးဖြစ်သူနှင့် [[အောင်ဆန်းစုကြည်|ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်]] တို့အကြား ပေါင်းကူးတံတားသဖွယ်ဖြစ်ခဲ့သည်။ယင်းအပြင် အငြိမ်း စားယူပြီး လူမြင်ကွင်းမှ ပျောက်ကွယ်နေသော အဘိုးဖြစ်သူ၏ ပုံရိပ်များကို လူမှုကွန်ရက်မှတဆင့် ထုတ်ပြန်ပေးခဲ့သူအဖြစ်လည်း ထင်ရှားသည်။
== ငယ်စဉ်ဘဝနှင့် မိသားစု ==
နေရွှေသွေးအောင်သည် ၁၉၉၁ ခုနှစ် မေ ၂၂ ရက်တွင် ရန်ကုန်မြို့ တွင်မွေးဖွားခဲ့သည်။သူသည် စစ်ဘက်ဆရာဝန် ဒေါက်တာ နေစိုးမောင်နှင့် [[သန်းရွှေ (ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး သန်းရွှေ]] ၏ သမီး ကြည်ကြည်ရွှေ တို့၏ တစ်ဦးတည်းသော သားဖြစ်သည်။ဖိုးလပြည့် အမည်ဖြင့် လူသိများသည်။ ရန်ကုန် [[ပညာရေးတက္ကသိုလ် လေ့ကျင့်ရေးကျောင်း]] တွင် အထက်တန်းပညာသင်ကြားခဲ့ပြီး၊[[ရန်ကုန်အနောက်ပိုင်းနည်းပညာတက္ကသိုလ်]] ကျောင်းဆင်းဖြစ်သည်။<ref>{{Cite news|url=http://www2.irrawaddy.com/article.php?art_id=9890&Submit=Submit|title=University Privileges Granted to Than Shwe's Grandson|date=9 January 2008|work=[[The Irrawaddy]]|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://books.google.com/books?id=KkgPBAAAQBAJ&q=nay+shwe+thway+aung+is+the&pg=PT78|title=Than Shwe: Unmasking Burma's Tyrant
|date=May 2010|work=Than Shwe: Unmasking Burma’s Tyrant-Google Books|isbn=9781628404791|language=en|last1=Rogers|first1=Benedict}}</ref> ငယ်စဉ်ကတည်းက သူသည် အဘိုးဖြစ်သူ၏ ပွဲတက်အခမ်းအနားများ၌ အများဆုံးတွေ့ရတတ်သည်။<ref>{{cite web|url=https://www2.irrawaddy.com/article.php?art_id=17397|title=Burmese Media Lead with Than Shwe's Favorites|work=The Irrawaddy|access-date=10 Apr 2025|date=14 Dec 2009 }}</ref> တစ်ခါတစ်ရံ တရုတ်ခရီးစဉ်ကဲ့သို့သော နိုင်ငံခြားခရီးစဉ်အချို့တွင်လည်း အဘိုးဖြစ်သူနှင့်အတူ လိုက်ပါရလေ့ရှိသည်။<ref>{{cite web|url=https://www2.irrawaddy.com/article.php?art_id=20361|title=Senior General's Grandson Orders Attack on Business Rival|work=The Irrawaddy|access-date=10 Apr 2025|date=21 Dec 2010 }}</ref> မြေးများအနက် အရေးပါသူတစ်ဦး အဖြစ်လည်း ရှုမြင်ခံရသည်။
== စီးပွားရေး အကျိုးစီးပွားများ ==
နေရွှေသွေးအောင်သည် ၁၉၈၈ နောက်ပိုင်း [[နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ|စစ်အစိုးရ]]အဖွဲ့ဝင်များနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များအကြား ဆက်သွယ်ပေးသော အရေးပါပုဂ္ဂိုလ်အဖြစ် လူသိများသည်။<ref>{{cite news |title=Privatization Linked to Money Laundering |url=https://www2.irrawaddy.com/article.php?art_id=20992 |work=The Irrawaddy |date=23 March 2011}}</ref> <ref>{{cite web|url=https://www.reuters.com/article/world/special-report-an-image-makeover-for-myanmar-inc-idUSBRE83B0YV/|title=Special Report: An image makeover for Myanmar Inc|work=Reuters|access-date=10 Apr 2025|date=13 Apr 2012 }}</ref> သူသည် အဘိုး ဖြစ်သူ၏ ရာထူးအာဏာကို အသုံးချ၍ စီးပွားရေး အကျိုးအမြတ် ရယူသည်ဟု စွပ်စွဲခံရသည်။<ref name="reportx">{{cite news|last1=Moe|first1=Wai|title=Jealousies Divide 'United' Junta|url=https://www2.irrawaddy.com/article.php?art_id=20929|work=The Irrawaddy|date=14 March 2011}}</ref> ထို့ပြင် အကြီးတန်း ဗိုလ်ချုပ် များ၏ သားများဖြစ်သော [[အောင်သက်မန်း]] နှင့် [[တိုးနိုင်မန်း]] တို့နှင့် စီးပွားရေး အငြင်းပွားမှုများလည်း ရှိခဲ့သည်။<ref name="a">{{Cite news|url=http://www2.irrawaddy.com/article.php?art_id=20396|title=Than Shwe's Son-in-law Named Ambassador to China|date=23 December 2010|work=[[The Irrawaddy]]|author=Wai Moe|language=en}}</ref>သူသည် ထင်ရှားသော စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် [[ဇော်ဇော်]] အပါအဝင် [[တေဇ၊ ဦး|တေဇ]] ကဲ့သို့သော လုပ်ငန်းရှင်ကြီးများနှင့် နီးကပ်သော ဆက်ဆံရေး ရှိသည်။<ref>{{cite web|url=https://burma.irrawaddy.com/news/2011/11/16/2395.html|title=နေရွှေသွေးအောင် ဥရောပသို့ ခရီးထွက်|work=ဧရာဝတီ|access-date=၁၀ ဧပြီ ၂၀၂၅|date=၁၆ နိုဝင်ဘာ ၂၀၁၁ }}</ref> ဤဆက်ဆံရေးမှတဆင့် ဇော်ဇော်သည် ကား နှင့် မော်တော်ဆိုင်ကယ် တင်သွင်းခွင့်များ၊ ဆီ ဖြန့်ဖြူးခွင့်များ ရရှိခဲ့သည်။ နေရွှေသွေးအောင်သည် ဘောလုံးအားကစားအပေါ် စိတ်ဝင်စားမှုကြောင့် ဇော်ဇော်က ဗိုလ်လုပွဲဝင် အသင်းဖြစ်သော ဒယ်လ်တာယူနိုက်တက် အသင်းတွင် သူ့ကို ခေါ်ယူခဲ့သည်။ ၂၀၀၇ ခု နှစ် ဇွန်လ ၁၄ ရက်နေ့တွင် ဂျပန်ဘောလုံး ကြယ်ပွင့် ဟီဒေတာရှီ နာကာတာ ပါဝင်သော ပြိုင်ပွဲတွင် သူ့အား ပါဝင်ခွင့်ပြုခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=US embassy cables: Burma regime crony picks general's grandson for football team |url=https://www.theguardian.com/world/us-embassy-cables-documents/212931 |work=The Guardian |date=6 December 2010}}</ref>
== နိုင်ငံရေးအတွင်းပါဝင်ပတ်သက်မှု ==
နေရွှေသွေးအောင်သည် စစ်တပ်ဝန်ထမ်း မဟုတ်သော်လည်း အဘိုးဖြစ်သူ၏ အရေးပေးမှုကြောင့် [[နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ|နအဖစစ်အစိုးရ]]လက်ထက်ကာလအတွင်း ဩဇာအာဏာအထိုက်အလျောက်ရှိခဲ့သည်။အသုံးချလိုသူများ၏ ချဉ်းကပ်မှုမျိုးစုံဖြင့် အသုံးချခြင်းကိုလည်း ခံခဲ့ရသည်။ <ref>{{cite news |title=Did Than Shwe's Grandson Kidnap Model? |url=https://www2.irrawaddy.com/article.php?art_id=14893 |work=The Irrawaddy |date=8 January 2009}}</ref><ref>{{cite news |title=Grandson's Lavish Party Foretells Future of Than Shwe |url=https://www2.irrawaddy.com/article.php?art_id=8381&Submit=Submit |work=The Irrawaddy |date=2 June 2007}}</ref><ref name="pretender">{{cite news |last1=Moe |first1=Wai |last2=Paquette |first2=David |title=The Coming Cyber War: The Young Pretender |url=https://www2.irrawaddy.com/article.php?art_id=17923&page=3 |work=[[The Irrawaddy]] |date=March 2010}}</ref><ref>{{cite news |title=Pyin Oo Lwin: The Generals' Silicon Fortress |url=https://www2.irrawaddy.com/article.php?art_id=17923&page=4 |work=The Irrawaddy |date=13 March 2010}}</ref><ref>{{cite news |last1=Parry |first1=Richard Lloyd |title=Burma general planned to buy Manchester United |url=https://www.thetimes.com/sport/football/article/burma-general-planned-to-buy-manchester-united-vwtsv93m5fx |work=[[The Times]] |date=7 December 2010 |language=en}}</ref> သူ၏ အဘိုးဖြစ်သူနိုင်ငံရေးမှ အနားယူသည့် ၂၀၁၁ ခုနှစ် နောက်ပိုင်း နေရွှေသွေးအောင်သည် လူမြင်ကွင်းမှ အနည်းငယ်ပျောက်ကွယ်နေခဲ့သည်။၂၀၁၅ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၈ရက် တွင် ကျင်းပသည့် [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၁၅|အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ ၂၀၁၅]] အပြီး [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]] အနိုင်ရပြီးနောက် သူသည် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးဇာတ်ခုံပေါ် အဘိုးဖြစ်သူ၏ နောက်ခံကိုယ်စားပြုသူတစ်ဦးအဖြစ် လူမြင်ကွင်းရှေ့ ပြန်ရောက်လာသည်။<ref>{{Cite news|url=http://mizzimaburmese.com/article/7946|title=ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၊ ဖိုးလပြည့်နဲ့ သတင်းမီဒီယာ လောက|date=20 November 2015|work=[[Mizzima News]]|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://mizzimaburmese.com/article/7900|title=တိုင်းပြည်အတွက် ကျရာကဏ္ဍက ကူညီမယ်လို့ ဖိုးလပြည့်ပြော|date=26 November 2015|work=[[Mizzima News]]|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.cogitasia.com/president-aung-san-suu-kyi-probably-not-yet/|title=President Aung San Suu Kyi? Probably Not Yet|date=15 December 2015|work=cogitAsia|language=en}}{{Dead link|date=April 2025 }}</ref>၂၀၁၅ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၁၉ ရက် တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် နှင့် ၎င်းတို့ နေပြည်တော်တွင် တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး၊တွေ့ဆုံခဲ့မှုကို [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်]] စာမျက်နှာမှတဆင့် “ဒီနေ့ည သမိုင်းတွင်မယ့် ညတည” အဖြစ် အသိပေးခဲ့မှုသည်လည်း နိုင်ငံရေးလောကအတွင်း ထင်ရှားခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|url=http://mizzimaburmese.com/article/7879|title=ဖိုးလပြည့်နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ဟု ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အတည်ပြု|date=26 November 2015|work=[[Mizzima News]]|language=en}}</ref>ယင်းအပြင် ၂၀၁၅ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၄ရက်တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် နှင့် ဦးသန်းရွှေတို့ နေပြည်တော်ရှိ ဦးသန်းရွှေနေအိမ်တွင်း တွေ့ဆုံခဲ့မှုကို အဘိုး ဖြစ်သူ၏ ပြောကြားချက်ပါ ''၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲတွင် တရားဝင်အနိုင်ရရှိခဲ့သည့် မြန်မာပြည်၏ အနာဂတ်ခေါင်းဆောင်သည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဖြစ်လာမည်မှာ အားလုံးလက်ခံရမည့် အမှန်တရားပင်ဖြစ်သည်'' ဆိုသော ပြောကြားချက်ကိုထည့်သွင်းပြီး သူက ထုတ်ပြန်ပေးခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.rfa.org/burmese/news/phoelapyae-write-dassk-meets-thanshwe-12052015214823.html|title=ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ ဦးသန်းရွှေတွေ့ဆုံမှု ဖိုးလပြည့်ရေးသား|work=RFA Burmese|access-date=၁၀ ဧပြီ ၂၀၂၅|date=၅ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၁၅ }}</ref> <ref>{{cite web|url=https://burma.irrawaddy.com/opinion/2015/12/17/103269.html|title=ဦးသန်းရွှေနဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့ကြားက ခက်ခဲတဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး|work=The Irrawaddy|access-date=၁၀ ဧပြီ ၂၀၂၅|date=၁၇ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၁၅ }}</ref><ref>{{Cite news|date=6 December 2015|title=Myanmar's former prime minister and army general Than Shwe has pledged support to Aung San Suu Kyi in a secret meeting between the two.|url=https://www.nationthailand.com/in-focus/30274404|work=[[The Nation]]}}</ref> <ref>{{Cite news|title=Grandson of ex-military leader Senior General Than Shwe has met Daw Aung San Suu Kyi|url=https://democracyforburma.wordpress.com/2015/11/26/myanmar-grandson-of-than-shwe-met-daw-aung-san-suu-kyi/|work=Democracy for burma|language=en}}</ref>ထိုနောက်ပိုင်းကစ၍ သူသည် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးအခင်းအကျင်း၌ ဝင်မပါတော့ပေ။
== ဂီတသမားဘဝ ==
နေရွှေသွေးအောင်သည် “ဖိုးလပြည့်” ဟု အနုပညာနာမည်ဖြင့် ကာဗာသီချင်းများ တီးခတ် သရုပ်ဖော်ခဲ့သည်။အဆိုတော် Enrique Iglesias ၏ Tonight I’m Loving တေးသီချင်းကို သင်ဇာဝင့်ကျော်၊ထိုင်းသရုပ်ဆောင်မင်းသမီး ကရာဗီတို့နှင့် တွဲဖက်သရုပ်ဆောင် သီဆိုရုပ်သံကို ၂၀၁၈ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၇ရက်တွင် ထုတ်လွှင့်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://burmese.dvb.no/post/298826|title=အလန်းစားရိုက်ချက်များဖြင့် နေရွှေသွေးအောင်၊ သင်ဇာဝင့်ကျော်တို့ ပါသည့် ကာဗာသီချင်း (ရုပ်သံ)|work=DVB|access-date=၁၀ ဧပြီ ၂၀၂၅|date=၉ နိုဝင်ဘာ ၂၀၁၈ }}</ref> သူသည် “Hero” (ဟီးရိုး) အမည်ရှိ သီချင်းဗီဒီယိုတစ်ပုဒ်တွင်လည်း ပါဝင်ခဲ့ပြီး၊ ယင်းဗီဒီယိုသည် ၂၀၁၈ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၂၇ ရက်နေ့တွင် YouTube တွင် တင်ဆက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Than Shwe's Granddaughter Celebrates 4th Birthday with Rangoon Elite |url=https://www2.irrawaddy.com/article.php?art_id=20273 |work=The Irrawaddy |date=8 December 2010}}</ref><ref>{{cite web|url=http://celekabar.com/%E1%80%96%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B8%E1%80%9C%E1%80%BB%E1%80%95%E1%80%8A%E1%80%B9%E1%80%B7-%E1%80%81-%E1%80%B1%E1%80%94%E1%80%B1%E1%80%9B%E1%82%8A%E1%80%B1%E1%80%9E%E1%80%BC%E1%80%B8%E1%80%B1/|title=ဖိုးလပြည့် (ခ) နေရွှေသွေးအောင် ပြောတဲ့ သူနဲ့သူ၏မေမေအကြောင်း|work=Cele Kabar|date=20 April 2018|access-date=30 April 2018|language=my|archive-date=25 April 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180425181451/http://celekabar.com/%E1%80%96%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B8%E1%80%9C%E1%80%BB%E1%80%95%E1%80%8A%E1%80%B9%E1%80%B7-%E1%80%81-%E1%80%B1%E1%80%94%E1%80%B1%E1%80%9B%E1%82%8A%E1%80%B1%E1%80%9E%E1%80%BC%E1%80%B8%E1%80%B1/}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.globalwitness.org/documents/18154/Jade_full_report_online_low_res.pdf|title=Myanmar's "Big State Secret"|work=Global Witness|access-date=5 April 2018|language=en|archive-date=5 January 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160105003842/https://www.globalwitness.org/documents/18154/Jade_full_report_online_low_res.pdf}}</ref><ref>{{cite web|url=https://burma.irrawaddy.com/news/2011/11/16/2395.html |title=နေရွှေသွေးအောင် အကြောင်း|work=[[The Irrawaddy]]|date=16 November 2011|access-date=30 April 2018|language=my}}</ref> Miss Universe Myanmar 2019 Final တွင်လည်း တေးသီချင်းပါဝင် သီဆိုခဲ့သည်။
== အငြင်းပွားမှုများနှင့် စွပ်စွဲချက်များ ==
နေရွှေသွေးအောင်သည် သူ၏အဘိုး သန်းရွှေ၏ အာဏာရှင်ကာလအတွင်း အမျိုးမျိုးသော အမှုအခင်းများအပြင် နောက်ပိုင်းကာလများ၌ မီဒီယာ၏အာရုံစိုက်မှုကို ခံယူခဲ့ရသည်။ <ref>{{cite web|title=MUM 2019 Official Announcement|url=http://www.missuniversemyanmar.com/missuniverse/mum-2019-official-announcement|website=Miss Universe Myanmar|access-date=8 April 2025|archive-date=30 November 2024|archive-url=https://web.archive.org/web/20241130103655/http://www.missuniversemyanmar.com/missuniverse/mum-2019-official-announcement}}</ref><ref>{{cite news|title=Reflection of a budding country|url=https://www.bangkokpost.com/life/social-and-lifestyle/1690916/reflection-of-a-budding-country|work=Bangkok Post|date=7 June 2019|last1=Mahavongtrakul|first1=Melalin}}</ref><ref>{{cite news|last1=Moe|first1=Wai|title=Did Than Shwe's Grandson Kidnap Model?|url=https://www2.irrawaddy.com/article.php?art_id=14893|work=The Irrawaddy|date=8 January 2009}}</ref><ref name="nsta">{{cite news|title=Than Shwe's Grandson Appears With Burma's New Miss Universe|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/shwes-grandson-appears-burmas-new-miss-universe.html|work=The Irrawaddy|date=7 October 2013}}</ref><ref>{{cite news|last1=Booth|first1=Robert|title=WikiLeaks cables: Burma general considered Manchester United buyout|url=https://www.theguardian.com/world/2010/dec/06/wikileaks-burma-manchester-united-takeover|work=The Guardian|date=6 December 2010}}</ref><ref>{{cite news|title=Soccerleaks: The football files|url=http://edition.cnn.com/2011/SPORT/football/03/21/soccer.wikileaks.manchester.myanmar/index.html|work=edition.cnn.com|date=March 21, 2011|language=en}}</ref>၂၀၀၉ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် ထုတ်လွှင့်သည့် အမေရိကန်သံအမတ်၏ အချက်လက်များအရ၊ သူသည် မန်ချက်စတာယူနိုက်တက်အဖွဲ့ကို ၁ ဘီလျံ ဒေါ်လာဖြင့် ဝယ်ယူရန် အဘိုးဖြစ်သူထံ အကြံပြုခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြသည်။ သို့သော် နာဂစ်မုန်တိုင်းအပြီး ဝေဖန်မှုများကြောင့် ထိုစီမံကိန်းကို ရပ်စဲခဲ့သည်။<ref name="cover">{{Cite news |date=27 April 2016 |title=The grandson of the leader of Myanmar Than Shwe is making Enrique Iglesias music videos |url=https://coconuts.co/yangon/news/grandson-notorious-dictator-shwe-making-enrique-iglesias-music-videos/amp/ |work=[[Coconuts Media]] |language=en}}</ref>ထို့နောက်၎င်းက ချဲလ်စီအသင်းကို မျှော်မှန်းသူဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး၊ မန်ချက်စတာ ယူနိုက်တက်ကို ဝယ်ယူလိုသည့် အစီအစဉ်မရှိကြောင်း ငြင်းဆန်ခဲ့သည်။
== ဖခင်ဖြစ်သူအဖမ်းခံရခြင်း ==
ဒေါက်တာ [[ဇော်မြင့်မောင်]]၏ နာရေး ဝမ်းနည်းစကားများဖော်ပြမှုနှင့် စပ်လျဉ်းပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၂၃ ရက်နေ့တွင် သူ၏ဖခင် ဒေါက်တာ နေစိုးမောင် [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ|စစ်အစိုးရ]] ၏ ဖမ်းဆီးခြင်းကို ခံရသည်။<ref name="gr">{{Cite news |date=23 September 2009 |title=Than Shwe's Grandson: Geek, Playboy or Gangster? |url=http://www2.irrawaddy.com/article.php?art_id=16843 |work=[[The Irrawaddy]] |language=en}}</ref>သူ၏ ဖခင်သည် စစ်အာဏာရှင် ကို ထင်သာမြင်သာ ဆန့်ကျင်သူဖြစ်သည်။ထို့နောက် နေရွှေသွေးအောင်က ၂၀၂၄ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၂၆ ရက်နေ့တွင် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်]] Story တွင် “အဲ့လိုတွေလုပ်လေ ပြည်သူကနာကျည်းလေ.. စဉ်းစားချင့်ချိန်လုပ် ကြပါ” ဟုရေး သားခဲ့သည်။<ref>{{cite news |last1=Zaw |first1=Htet Naing |title=Poe La Pyae Insulted Me, Says Traffic Policeman |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/poe-la-pyae-insulted-me-says-traffic-policeman.html |work=The Irrawaddy |date=12 April 2013}}</ref><ref>{{cite news |title=Publisher Sidelines CEO Who Alleged Threats by Than Shwe's Grandson |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/publisher-sidelines-ceo-alleged-threats-shwes-grandson.html |work=The Irrawaddy |date=21 October 2013}}</ref>
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
{{Lifetime|၁၉၉၁}}
[[ကဏ္ဍ:သက်ရှိထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ်များ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စီးပွားရေးလုပ်ကိုင်သူများ]]
tjturvjep5drbcsm0zbf5858xcqwjfb
People Media
0
268907
877076
869371
2025-06-08T22:49:28Z
InternetArchiveBot
61272
ရင်းမြစ် 1 ခုကို ကယ်ဆယ်ပြီး 0 ခုကို လင့်ခ်သေအဖြစ် စာတွဲပြီးပါပြီ) #IABot (v2.0.9.5
877076
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox website
| name = People Media
| logo =
| logo_size =
| caption =
| native_name =
| url = [https://www.peoplemediamyanmar.com/ People Media]
| commercial =
| native_name_lang =
| type = သတင်းနှင့်မီဒီယာ
| language = မြန်မာ
| owner = [[ကျော်စိုးဦး (People Media)|ကျော်စိုးဦး]]
| author =
| editor =
| launch_date =
| current_status =
| headquarters = [[မြန်မာနိုင်ငံ]]
}}
'''People Media''' (ပီပယ်မီဒီယာ) သည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် [[တပ်မတော်]] ဘက်မှ ရပ်တည်၍ သတင်းများကို ဖော် ထုတ်တင်ပြသော သတင်းအဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ ၎င်းကို [[ကျော်စိုးဦး (People Media)|ကျော်စိုးဦး]] ကဦးဆောင်သည် ။<ref>{{Cite news |date=26 March 2024 |title=People Media chief editor released |url=https://elevenmyanmar.com/news/people-media-chief-editor-released |work=Eleven Media Group}}</ref><ref>{{Cite news |date=21 March 2024 |title=စစ်တပ်ထောက်ခံသူ ကျော်စိုးဦး ဖမ်းဆီးခံရခြင်းကို စစ်တပ်လော်ဘီများ နှုတ်ဆိတ်နေရ |trans-title=Military lobbyists remain silent over arrest of military supporter Kyaw Soe Oo |url=https://www.tachileik.net/mm/news/35453 |work=Tachileik News Agency}}</ref>
== သမိုင်းနှင့် နောက်ခံ ==
People Media သည် လူထုမီဒီယာ<ref>{{cite web|url=https://burma.irrawaddy.com/article/2019/07/08/197295.html|title=ဦးလှဆွေ၊ ဦးရဲထွဋ်နှင့် ဦးဘိုဘိုကျော်ငြိမ်း တို့ကို ဦးရွှေမန်း ဘက်က ဘာကြောင့် အမှုဖွင့်ခဲ့ သလဲ|work=The Irrawaddy|access-date=၂၉ ဧပြီ ၂၀၂၅|date=၈ ဇူလိုင် ၂၀၁၉ }}</ref> မှနေ၍ အခြေခံပေါက်ဖွားလာသော မီဒီယာ တစ်ခုဖြစ်သည်။ အထူးသဖြင့် ၂၀၂၁ ခုနှစ် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|စစ်တပ်အာဏာရယူမှုအချိန်ကာလ]]အတွင်း ဖြစ်ပွားခဲ့သော နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲများအပေါ် စစ်တပ်ဘက်မှ ရပ်တည် အလေးထားဖော်ပြခြင်းဖြင့် ထင်ရှားလာခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news |last=Shine Bu Chay |date=15 November 2024 |title=နိုဝင်ဘာ ဒုတိယပတ်အတွင်း MPA က အချက်အလက်စစ်ဆေးခဲ့သော သတင်းအမှားမျာ |trans-title=MPA fact-checked false news stories during the second week of November |url=https://mpapress.com/factcheck/56085/ |work=MPA News}}</ref>
== ခေါင်းဆောင်မှု ==
[[ကျော်စိုးဦး (People Media)|ကျော်စိုးဦး]] သည် People Media ၏ ဦးစီးသူဖြစ်ပြီး၊သူသည် ယခင်က ထိုမီဒီယာ၏ အယ်ဒီတာတစ်ဦး ဖြစ်သည်။<ref>{{Cite news |last=Shine Bu Chay |date=13 November 2024 |title=နောင်ချိုတွင် ဗုံးကြဲခံရ၍ ပြည်သူများ သေဆုံးမှုကို TNLA နှင့် PDF များဟု စစ်တပ်ဝါဒဖြန့် ကျော်စိုးဦး သတင်းအမှားဖြန့် |trans-title=Kyaw Soe Oo, a military propaganda officer, spreads false information by attributing the deaths of civilians in Naung Cho to the TNLA and PDF. |url=https://mpapress.com/factcheck/55988/ |work=MPA News |accessdate=25 April 2025 |archivedate=13 April 2025 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20250413192751/https://mpapress.com/factcheck/55988/ }}</ref><ref>{{Cite news |last= |date=10 August 2024 |title=စစ်ကောင်စီနှင့် စစ်တပ်လော်ဘီ အစွန်းရောက်များ၏ တရုတ်ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ် ရှားမှုက မြန်မာပြည်ဖွားတရုတ်လူမျိုးများ၏ အသက်၊ အိုးအိမ်များကို အန္တရာယ်ပြုရန် ခြိမ်းခြောက်လာ |trans-title=The anti-China movement of the military council and the military lobby extremists threatens to endanger the lives and homes of Burmese-born Chinese. |url=https://yktnews.com/2024/08/178338/ |work=Khit Thit Media}}</ref><ref>{{Cite news |date=22 March 2024 |title=စစ်တပ်ထောက်ခံသူ ဦးကျော်စိုးဦးကို စစ်တပ်က ပြန်ဖမ်းပြီး ပုဒ်မ ၅၀၅(က)ဖြင့် အမှုဖွင့် |trans-title=Military arrests military supporter U Kyaw Soe Oo and opens case under Section 505(a) |url=https://burmese.dvb.no/post/644497 |work=DVB News}}</ref><ref>{{Cite news |date=25 March 2024 |title=တပ်ထောက်ခံသူ အင်အားလျှော့သွားမည်စိုးရိမ်ပြီး စစ်တပ်က တပ်လော်ဘီကျော်စိုးဦးကို ပြန်လွှတ် |trans-title=Fearing that the number of supporters of the military will decrease, the military releases military lobbyist Kyaw Soe Oo. |url=https://burmese.dvb.no/post/645141 |work=DVB News}}</ref>
== ဒစ်ဂျစ်တယ်ရောက်ရှိမှု ==
ကျော်စိုးဦး ၏ ဦးစီးမှုအောက်တွင် People Media သည် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်]] တွင် စံနှုန်းများနှင့် မကိုက်ညီ၍ ဖယ်ရှားခံရပြီးသည့် နောက် Telegram နှင့် TikTok တို့ကို အသုံးပြု၍လည်းကောင်း၊ကိုယ်ပိုင် ဝဘ်ဆိုဒ် စာမျက်နှာပေါ်တို့မှတဆင့်လည်းကောင်း သတင်းများကို ထုတ်ဝေခဲ့သည်။
== ဆက်ကြည့်ရန် ==
* [[ကျော်စိုးဦး (People Media)|ကျော်စိုးဦး]]
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
[[Category:မြန်မာ သတင်းဝဘ်ဆိုဒ်များ]]
i8ltdjed1ua7w95vw1vduc0qwtlgzmx
မန်ဟောက်နျန်
0
270935
877007
876864
2025-06-08T14:05:06Z
Salai Rungtoi
22844
/* အရာထမ်းဘဝ */
877007
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox officeholder|name=မန်ဟောက်နျန်|honorific prefix=တရားလွှတ်တော်တရားသူကြီး|office1=[[ချင်းပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်]] <br> တရားလွှတ်တော်တရားသူကြီး|termstart1=၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁|native_name=Man Hau Niang|birth_date={{birth date and age|1961|5|8}}|parents=သီရိပျံချီ ဦးထောင်းကျင်းထန်|alma_mater=[[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်|ရန်ကုန်ဝိဇ္ဇာနှင့်သိပ္ပံတက္ကသိုလ်]] (LLB)|office2=ဟားခါးခရိုင်တရားရုံး|termstart2=၁၀ မတ် ၂၀၂၀|termend2=၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁|appointer1=[[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]]}}
တရားသူကြီး '''ဒေါ်မန်ဟောက်နျန်''' ([[အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကား|အင်္ဂလိပ်]]: Man Hau Niang) ကို ၁၉၆၁ ခုနှစ်၊ မေလ ၈ ရက်နေ့တွင် မွေးဖွားခဲ့ပြီး၊ ချင်းလူမျိုး၊ ခရစ်ယာန်ဘာသာဝင် ဖြစ်သည်။ သူမ၏ ဖခင်မှာ သီရိပျံချီ ဦးထောင်းကျင်းထန် ဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web|url=https://chin.hc.gov.mm/judges/3|title=တရားသူကြီး ဒေါ်မန်ဟောက်နျန်|accessdate=2025-6-7|publisher=High Court of Chin State|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250607083457/https://chin.hc.gov.mm/judges/3|archivedate=2025-6-7}}</ref>
== ပညာရေး ==
အခြေခံပညာများကို မန္တလေး၊ မြစ်ကြီးနားနှင့် ဒဂုံမြို့နယ်ရှိ အထက်တန်းကျောင်းများတွင် သင်ယူခဲ့ပြီး၊ ၁၉၈၄-၁၉၈၅ ပညာသင်နှစ်တွင် [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်|ရန်ကုန်ဝိဇ္ဇာနှင့်သိပ္ပံတက္ကသိုလ်]]မှ LL.B ဘွဲ့ကို ရရှိခဲ့သည်။
== အရာထမ်းဘဝ ==
ဒေါ်မန်ဟောက်နျန်သည် ၁၉၈၈ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၁၁ ရက်နေ့တွင် တရားရေးဝန်ထမ်းအဆင့်-၄ အဖြစ် စတင်တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ချင်းပြည်နယ်၊ [[ဟားခါးခရိုင်]]၏ ခရိုင်တရားသူကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်းခံရသည်အထိ တရားရေးဝန်ထမ်းအဖြစ် ၃၃ နှစ်ကျော် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။
၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၇ ရက်နေ့တွင် ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူးရာထူးဖြင့် အငြိမ်းစားယူခဲ့သည်။ [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]] [[s:နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ_အမိန့်အမှတ်_၃၄/၂၀၂၁|အမိန့်အမှတ် (၃၄/၂၀၂၁)]] အားဖြင့် [[ချင်းပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်|ချင်းပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်]]တရားသူကြီးအဖြစ် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၇ ရက်တွင် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခဲ့ပြီး၊ ယနေ့အထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်လျက်ရှိသည်။
== ကိုးကား ==
{{Reflist}}
[[ကဏ္ဍ:ချင်းပြည်နယ်တရားလွှတ်တော် တရားသူကြီးများ]]
[[ကဏ္ဍ:ချင်းပြည်နယ်မှ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ တရားသူကြီးများ]]
hngn1vxkqaucamd3uwyx2bvopskxyjd
877016
877007
2025-06-08T14:34:39Z
Salai Rungtoi
22844
877016
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox officeholder|name=မန်ဟောက်နျန်|honorific prefix=တရားလွှတ်တော်တရားသူကြီး|office1=[[ချင်းပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်]] <br> တရားလွှတ်တော်တရားသူကြီး|termstart1=၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁|native_name=Man Hau Niang|birth_date={{birth date and age|1961|5|8}}|parents=သီရိပျံချီ ဦးထောင်းကျင်းထန်|alma_mater=[[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်|ရန်ကုန်ဝိဇ္ဇာနှင့်သိပ္ပံတက္ကသိုလ်]] (LLB)|office2=ဟားခါးခရိုင်တရားရုံး|termstart2=၁၀ မတ် ၂၀၂၀|termend2=၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁|appointer1=[[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]]}}
တရားသူကြီး '''ဒေါ်မန်ဟောက်နျန်''' ([[အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကား|အင်္ဂလိပ်]]: Man Hau Niang) ကို ၁၉၆၁ ခုနှစ်၊ မေလ ၈ ရက်နေ့တွင် မွေးဖွားခဲ့ပြီး၊ [[ချင်းလူမျိုး]]၊ ခရစ်ယာန်ဘာသာဝင် ဖြစ်သည်။ သူမ၏ ဖခင်မှာ သီရိပျံချီ ဦးထောင်းကျင်းထန် ဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web|url=https://chin.hc.gov.mm/judges/3|title=တရားသူကြီး ဒေါ်မန်ဟောက်နျန်|accessdate=2025-6-7|publisher=High Court of Chin State|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250607083457/https://chin.hc.gov.mm/judges/3|archivedate=2025-6-7}}</ref>
== ပညာရေး ==
အခြေခံပညာများကို မန္တလေး၊ မြစ်ကြီးနားနှင့် ဒဂုံမြို့နယ်ရှိ အထက်တန်းကျောင်းများတွင် သင်ယူခဲ့ပြီး၊ ၁၉၈၄-၁၉၈၅ ပညာသင်နှစ်တွင် [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်|ရန်ကုန်ဝိဇ္ဇာနှင့်သိပ္ပံတက္ကသိုလ်]]မှ LL.B ဘွဲ့ကို ရရှိခဲ့သည်။
== အရာထမ်းဘဝ ==
ဒေါ်မန်ဟောက်နျန်သည် ၁၉၈၈ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၁၁ ရက်နေ့တွင် တရားရေးဝန်ထမ်းအဆင့်-၄ အဖြစ် စတင်တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ချင်းပြည်နယ်၊ [[ဟားခါးခရိုင်]]၏ ခရိုင်တရားသူကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်းခံရသည်အထိ တရားရေးဝန်ထမ်းအဖြစ် ၃၃ နှစ်ကျော် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။
၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၇ ရက်နေ့တွင် ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူးရာထူးဖြင့် အငြိမ်းစားယူခဲ့သည်။ [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]] [[s:နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ_အမိန့်အမှတ်_၃၄/၂၀၂၁|အမိန့်အမှတ် (၃၄/၂၀၂၁)]] အားဖြင့် [[ချင်းပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်|ချင်းပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်]]တရားသူကြီးအဖြစ် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၇ ရက်တွင် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခဲ့ပြီး၊ ယနေ့အထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်လျက်ရှိသည်။
== ကိုးကား ==
{{Reflist}}
[[ကဏ္ဍ:ချင်းပြည်နယ်တရားလွှတ်တော် တရားသူကြီးများ]]
[[ကဏ္ဍ:ချင်းပြည်နယ်မှ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ တရားသူကြီးများ]]
j0kb35ppwtdf98o9l3gzeyvibc7u6eq
One Day
0
270962
877074
876975
2025-06-08T22:49:08Z
InternetArchiveBot
61272
ရင်းမြစ် 1 ခုကို ကယ်ဆယ်ပြီး 0 ခုကို လင့်ခ်သေအဖြစ် စာတွဲပြီးပါပြီ) #IABot (v2.0.9.5
877074
wikitext
text/x-wiki
{{retaining title}}
{{Infobox song
| name = One Day
| cover =
| alt =
| type = single
| artist = [[:en:Matisyahu|Matisyahu]]
| album = [[:en:Light (Matisyahu album)|Light]]
| released = ၂၉ ဧပြီ ၂၀၀၈
| recorded = စက်တင်ဘာ-အောက်တိုဘာ ၂၀၀၇
| studio =
| venue =
| genre = ရက်ဂေး၊ [[ဟစ်ဟော့ ဂီတ|ဟစ်ဟော့]]
| length = ၃:၂၇ <small>(Album Version)</small><br>၃:၄၀ <small>(Pop Edit feat. Akon)</small><br>၃:၂၈ <small>(World Cup Edit feat. Nameless)</small>
| label = {{hlist|Epic|JDub|Or Music}}
| writer = {{hlist|[[ဘရူနို မားစ်]]|Ari Levine|Matthew Miller|Philip Lawrence}}
| producer = The Smeezingtons
| chronology = Matisyahu
| prev_title = [[:en:Jerusalem (Out of the Darkness Comes Light)|Jerusalem (Out of the Darkness Comes Light)]]
| prev_year = ၂၀၀၆
| next_title = Miracle
| next_year = ၂၀၁၀
}}
"'''One Day'''" သည် အမေရိကန် ရက်ဂေးအဆိုတော် [[:en:Matisyahu|Matisyahu]] သီဆိုထားသော သီချင်းတစ်ပုဒ်ဖြစ်ပြီး ၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် ပထမဆုံးဖြန့်ချိခဲ့သည်။ ၎င်းသည် "[[:en:Jerusalem (Out of the Darkness Comes Light)|Jerusalem (Out of the Darkness Comes Light)]]" ထွက်ရှိပြီးနောက် သူ၏ပထမဆုံး တစ်ကိုယ်တော်သီချင်းဖြစ်သည်။ ဤသီချင်းကို Matisyahu ၏ ''[[:en:Light (Matisyahu album)|Light]]'' အယ်လ်ဘမ်တွင် နောက်ဆုံးမိနစ်၌ ထပ်တိုးထည့်သွင်းခဲ့သည်။ ဤသီချင်းသည် အကြမ်းဖက်မှုများ ချုပ်ငြိမ်းပြီး ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် နားလည်မှုခေတ်သစ်တစ်ခုအတွက် မျှော်လင့်ချက်နှင့် ဆုတောင်းခြင်းကို ဖော်ပြထားသည်။ ၎င်းသည် ခေတ်ပေါ်ရော့ခ်သီချင်းဇယား တွင် အဆင့် ၂၁ နေရာ၊ အမေရိကန်ရော့ခ်သီချင်းဇယားတွင် အဆင့် ၃၈ နေရာတို့၌ ရပ်တည်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ် မတ်လတွင် Billboard Hot 100 ၌ အဆင့် ၉၀ ဖြင့် စတင်ဝင်ရောက်ခဲ့ကာ အဆင့် ၈၅ အထိ ရောက်ရှိခဲ့သည်။<ref>{{cite magazine |url=https://www.billboard.com/charts/hot-100/2010-04-10/ |title=Billboard Hot 100™ |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] }}</ref>
[[:en:Spinner (website)|Spinner]] နှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းခန်းတွင် Matisyahu က "'One Day' က ကျွန်တော့်အနုပညာခရီးကို စတင်ခဲ့ချိန်ကတည်းက ဖန်တီးချင်ခဲ့တဲ့ သီချင်းပါ။ ကြီးမားတဲ့စည်းချက်နဲ့ မျှော်လင့်ချက်သီချင်းတစ်ပုဒ်ဖြစ်ပြီး ခေါင်းညိတ်ရင်း နှလုံးသားကို ဖွင့်လှစ်ပေးနိုင်တဲ့ သီချင်းမျိုးပါပဲ" ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။<ref>[http://www.spinner.com/2009/05/27/matisyahu-one-day-song-premiere/ ''Matisyahu talks about his new single "One day"''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20181029112250/http://www.spinner.com/2009/05/27/matisyahu-one-day-song-premiere/ |date=29 October 2018 }}|made at spinner.com on 2009-05-27 Retrieved 2010-01-15</ref>
==ရီမစ်==
"One Day" သီချင်းအတွက် တရားဝင် ရီမစ်ဗားရှင်းကို Akon နှင့် ဖန်တီးခဲ့ပြီး ၂၀၀၈ ခုနှစ် မေလတွင် ရေဒီယိုဌာနများသို့ ဖြန့်ချိခဲ့သည်။ Infected Mushroom ပါဝင်သော ဒုတိယမြောက် ရီမစ်ဗားရှင်းကို ၂၀၀၈ ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
ထို့အပြင် Nameless ပါဝင်သော ဤသီချင်း၏ ဗားရှင်းတစ်ခုကို ''[[:en:Listen Up! The Official 2010 FIFA World Cup Album|Listen Up! The Official 2010 FIFA World Cup Album]]'' တွင် ထည့်သွင်းဖော်ပြထားသည်။
==Uses in other media==
* "One Day" သီချင်းကို Emblem3 အဖွဲ့က ၂၀၁၂ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၃၁ ရက်နေ့တွင် The XFactor USA ၌ သီဆိုခဲ့ပြီး ၎င်းတို့၏ ၂၀၁၃ ခုနှစ်ထုတ် ''[[:en:Nothing to Lose (Emblem3 album)|Nothing to Lose]]'' အယ်လ်ဘမ်တွင်လည်း ဤသီချင်း၏ ကာဗာဗားရှင်းကို ထည့်သွင်းခဲ့သည်။
* ဤသီချင်းကို NBC ၏ ၂၀၁၀ ဆောင်းရာသီအိုလံပစ်ပွဲတော်အတွက် ကမ်ပိန်း၏ ဇာတ်ဝင်တေးအဖြစ် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် အသုံးပြုခဲ့သည်။<ref>[http://www.songfacts.com/detail.php?id=15894 One Day Songfacts]
</ref>
* ''[[:en:Waiting for "Superman"|Waiting for "Superman"]]'' ရုပ်ရှင်၏ ပထမဆုံးနမူနာဗီဒီယိုနိဂုံးတွင် ဤသီချင်းကို အသုံးပြုခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |url=http://www.waitingforsuperman.com/ |title=Film's official site with the trailer |access-date=2010-05-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101002184503/http://www.waitingforsuperman.com/ |archive-date=2010-10-02 |url-status=dead }}</ref>
* Tom Brokaw ၏ ''Bridging the Divide'' အစီအစဉ်တွင် ဤသီချင်းကို ခဏတာ အသုံးပြုခဲ့သည်။<ref>{{IMDb title|qid=Q129686821|id=tt1787126|title=Tom Brokaw Presents: Bridging the Divide (2010)}}</ref>
* ၂၀၁၁ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၄ ရက်နေ့တွင် ပါလက်စတိုင်း ရောနှောကိုယ်ခံပညာရှင် Ramsey Nijem သည် Tony Ferguson နှင့် သူ၏ပွဲအတွက် ဝင်ရောက်တေးအဖြစ် ဤသီချင်းကို ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် နားလည်မှုဆိုင်ရာ သီချင်း၏ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ မက်ဆေ့ချ်နှင့်အညီ အသုံးပြုခဲ့သည်။
* ဤသီချင်းကို ''[[:en:NBA 2K10|NBA 2K10]]'' ဂိမ်းတွင် ထည့်သွင်းခဲ့သည်။
* ''[[:en:Covert Affairs|Covert Affairs]]'' ၏ တတိယရာသီတွင် Annie အစ္စရေးသို့ ရောက်ရှိချိန်၌ ဤသီချင်းကို ဖွင့်ပြသည်။
* ဤသီချင်းကို Life Vest Inside ၏ ''Kindness Boomerang'' အတွက် အသုံးပြုခဲ့ပြီး ၎င်းမှာ ကောင်းမွန်သောအလုပ်များနှင့် ကြင်နာမှုများကို ဖော်ပြထားသည့် ရုပ်ရှင်တိုဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=E9bu9w_6hPY&feature=player_embedded|title=Kindness Boomerang|publisher=[[YouTube]]/ [[Life Vest Inside]]|date=Dec 24, 2011|access-date=4 January 2013}}{{cbignore}}{{Dead Youtube links|date=February 2022}}</ref>
*[[:en:Sport TV|SportTV]] က [[၂၀၁၀ ဖီဖာ ကမ္ဘာ့ဖလား]] ဘောလုံးပွဲစဉ်များကို ထုတ်လွှင့်ပြသရာတွင် ဤသီချင်းကို အသုံးပြုခဲ့သည်။
* The Maccabeats အဖွဲ့သည် ၂၀၁၀ ခုနှစ်တွင် ဤသီချင်း၏ a cappella ကာဗာကို ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ Matisyahu က ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၄ ရက်နေ့တွင် March for Israel ၌ ၎င်းတို့နှင့်အတူ သီချင်းထဲသို့ Shema Yisrael ဆုတောင်းချက်ကို ထည့်သွင်းကာ ဖျော်ဖြေခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=March for Israel: Praying at the White House, wearing Israeli flags and Matisyahu singing 'One Day' |url=https://forward.com/fast-forward/569644/march-for-israel-washington-live-reporters-notebook/ |access-date=11 December 2023 |work=[[The Forward]] |date=2023-11-14}}</ref>
* ''[[:en:The Voice of the Philippines|The Voice of the Philippines]]'' ၏ ဒုတိယရာသီတွင် ရက်ဂေးအဆိုတော် Kokoi Baldo သည် ဤသီချင်းကို သူ၏ကိုယ်ပိုင်ပုံစံဖြင့် သီဆိုခဲ့ရာ နည်းပြလေးဦးစလုံး သူ့အတွက် လှည့်ခဲ့ပြီး သူက Sarah Geronimo ကို ရွေးချယ်ခဲ့သည်။
* ''[[:en:Asia's Got Talent|Asia's Got Talent]]'' ၏ ပထမရာသီတွင် ဖိလစ်ပိုင် အရိပ်ပြဇာတ်အဖွဲ့ El Gamma Penumbra သည် ၎င်းတို့၏ ဆီမီးဖိုင်နယ်ဖျော်ဖြေမှုအတွက် ဤသီချင်းကို အသုံးပြုခဲ့သည်။
==တေးဂီတဗီဒီယို==
တေးဂီတဗီဒီယိုတွင် Matisyahu ၏ ပိုစတာများကို လမ်းမပေါ်၌ ချိတ်ဆွဲနေကြသည့် လူအများအပြားကို ပြသထားသည်။ ပိုစတာများပေါ်တွင် သီချင်းကို ဖျော်ဖြေနေသည့် တိုက်ရိုက်လှုပ်ရှားမှုများကို တွေ့မြင်နိုင်သည်။
==ဇယားအဆင့်များ==
{|class="wikitable sortable"
!Chart (၂၀၀၈-၁၀)
!အမြင့်ဆုံး<br>အဆင့်
|-
{{singlechart|Israelairplay|1|year=2010|week=05|artist=Infected Mashroom and Matisyahu|song=One Day}}
|-
{{single chart|Billboardhot100|85|artist=Matisyahu|url=http://www.billboard.com/artist/309981/matisyahu/chart}}
|-
|US ''Billboard'' Alternative Songs
|align="center"|၂၁
|-
|US ''Billboard'' Pop Songs
|align="center"|၃၅
|-
|US ''Billboard'' Rock Songs
|align="center"|၃၈
|-
|Japan Hot 100
|align="center"|၃၇
|}
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
==ပြင်ပလင့်ခ်များ==
*{{YouTube|title=Matisyahu - One Day (Official Video)|id=WRmBChQjZPs}}
[[ကဏ္ဍ:၂၀၀၈ သီချင်းများ]]
[[ကဏ္ဍ:စစ်ဆန့်ကျင်ရေး သီချင်းများ]]
3dv22fpt30r4zhabmehutkkn6uyesrx
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Error Crafter
3
270971
877002
2025-06-08T12:07:18Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
877002
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Error Crafter ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၀၇၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
i8b2fj5iaj0mgozvz2tvnv1fo555nbo
ဆွေးနွေးချက်:အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၅
1
270972
877003
2025-06-08T12:09:11Z
Salai Rungtoi
22844
/* ဤစာမျက်နှာက စရအောင် */ အပိုင်းသစ်
877003
wikitext
text/x-wiki
== ဤစာမျက်နှာက စရအောင် ==
@[[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] အစ်ကို
ကျနော် ဒီစာမျက်နှာ တွေ့လိုက်တယ်။ ဒီမှာပဲ စရေးကြပြီးနော်၊ တကယ် ရက်ကြေညာတဲ့အခါမှာ စာမျက်နှာကို ပြောင်းရွေ့လိုက်မလဲနော်။ [[အသုံးပြုသူ:Salai Rungtoi|Salai Rungtoi]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Salai Rungtoi|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၀၉၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
8e27mb088mh6wnh2oa4bu2u22yt06ju
877021
877003
2025-06-08T14:48:50Z
Zawzawaungthwin
100038
/* ဤစာမျက်နှာက စရအောင် */ အကြောင်းပြန်ခြင်း
877021
wikitext
text/x-wiki
== ဤစာမျက်နှာက စရအောင် ==
@[[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] အစ်ကို
ကျနော် ဒီစာမျက်နှာ တွေ့လိုက်တယ်။ ဒီမှာပဲ စရေးကြပြီးနော်၊ တကယ် ရက်ကြေညာတဲ့အခါမှာ စာမျက်နှာကို ပြောင်းရွေ့လိုက်မလဲနော်။ [[အသုံးပြုသူ:Salai Rungtoi|Salai Rungtoi]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Salai Rungtoi|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၀၉၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
:OK [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၄၈၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
97hbnnkqvagaby91y36o30zjldtl5al
877024
877021
2025-06-08T14:51:03Z
Zawzawaungthwin
100038
[[ဆွေးနွေးချက်:အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၃]] စာမျက်နှာကို [[ဆွေးနွေးချက်:အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၅]] သို့ Zawzawaungthwinက ရွှေ့ခဲ့သည်
877021
wikitext
text/x-wiki
== ဤစာမျက်နှာက စရအောင် ==
@[[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] အစ်ကို
ကျနော် ဒီစာမျက်နှာ တွေ့လိုက်တယ်။ ဒီမှာပဲ စရေးကြပြီးနော်၊ တကယ် ရက်ကြေညာတဲ့အခါမှာ စာမျက်နှာကို ပြောင်းရွေ့လိုက်မလဲနော်။ [[အသုံးပြုသူ:Salai Rungtoi|Salai Rungtoi]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Salai Rungtoi|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၀၉၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
:OK [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၄၈၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
97hbnnkqvagaby91y36o30zjldtl5al
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:RJ2677
3
270973
877008
2025-06-08T14:07:38Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
877008
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် RJ2677 ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၀၇၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
rhhzf3y11vrjg2lytcffqdtwntycf6h
အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၃
0
270974
877023
2025-06-08T14:51:03Z
Zawzawaungthwin
100038
[[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၃]] စာမျက်နှာကို [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၅]] သို့ Zawzawaungthwinက ရွှေ့ခဲ့သည်
877023
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၅]]
14ag15c989gcetio6zhaxiexixs1ni5
ဆွေးနွေးချက်:အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၃
1
270975
877025
2025-06-08T14:51:03Z
Zawzawaungthwin
100038
[[ဆွေးနွေးချက်:အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၃]] စာမျက်နှာကို [[ဆွေးနွေးချက်:အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၅]] သို့ Zawzawaungthwinက ရွှေ့ခဲ့သည်
877025
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[ဆွေးနွေးချက်:အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၅]]
1u9njzxxgqctjzqtwu9x7z6ckhn7oh1
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Eaint Myint Myat Aung
3
270976
877033
2025-06-08T15:07:48Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
877033
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Eaint Myint Myat Aung ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၅:၀၇၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
fpnrh4jidnhhzvk03meaeisuawrjjyh
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Tookai1
3
270977
877034
2025-06-08T15:07:58Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
877034
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Tookai1 ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၅:၀၇၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
dycfpz3j2r3cfgdw08ncnjnmh9p9n0s
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Thantzinoo.npt
3
270978
877050
2025-06-08T16:08:08Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
877050
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Thantzinoo.npt ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၆:၀၈၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
tggemdehbo0uisbgpw77gfun3znk8ag
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Saiyinoon
3
270979
877051
2025-06-08T16:08:18Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
877051
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Saiyinoon ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၆:၀၈၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
mfea7zpxrzcr846ca7zcps8izf4jq3v
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Mavis Stella
3
270980
877053
2025-06-08T16:08:28Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
877053
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Mavis Stella ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၆:၀၈၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
gvsnfonjza6zvrxt8ynvn6o4du0jebv
အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt
2
270981
877055
2025-06-08T16:11:30Z
Thantzinoo.npt
131733
"[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt]]" အစချီသော စာလုံးတို့နှင့် စာမျက်နှာကို ဖန်တီးလိုက်သည်
877055
wikitext
text/x-wiki
[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt]]
j94ix1bxoot600lzdk0nkvc5q14y66u
877056
877055
2025-06-08T16:13:52Z
Thantzinoo.npt
131733
877056
wikitext
text/x-wiki
[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt|<!DOCTYPE html>]]
[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt|<html lang="my">]]
[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt|<head>]]
[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt| <meta charset="UTF-8">]]
[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt| <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1.0">]]
[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt| <title>သန်ဇင်ဦ၏ Website</title>]]
[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt| <style>]]
[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt| body {]]
[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt| font-family: 'Pyidaungsu', sans-serif;]]
[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt| background-color: #f0f0f0;]]
[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt| text-align: center;]]
[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt| padding: 50px;]]
[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt| }]]
[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt| h1 {]]
[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt| color: #333;]]
[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt| }]]
[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt| p {]]
[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt| color: #555;]]
[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt| }]]
[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt| </style>]]
[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt|</head>]]
[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt|<body>]]
[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt| <nowiki><h1>မင်္ဂလာပါ သန်ဇင်ဦ၏ Website မှကြိုဆိုပါတယ်။</h1></nowiki>]]
[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt| <nowiki><p>ဒါကတော့ ကျွန်တော့်ရဲ့ ပထမဆုံး website ပါ။</p></nowiki>]]
[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt|</body>]]
[[အသုံးပြုသူ:Thantzinoo.npt|</html>]]
o04dmai54lsemr6hfneifa81o7qtdzf
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Yemarn79
3
270982
877066
2025-06-08T20:09:12Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
877066
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Yemarn79 ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၂၀:၀၉၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
s7hft1ndjagm42em0lxl7amatdp6s07
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Dn9ahx
3
270983
877067
2025-06-08T21:09:23Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
877067
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Dn9ahx ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၂၁:၀၉၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
ilm3rjqempuxzxeg5m75o1vqf5ijra3
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:HtetLiOo
3
270984
877068
2025-06-08T21:09:33Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
877068
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် HtetLiOo ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၂၁:၀၉၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
anngiksmvgv6cbitatukpaclol1qq5j
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:GaiusM
3
270985
877069
2025-06-08T21:09:43Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
877069
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် GaiusM ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၂၁:၀၉၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
cqitftsrcogne6y13cbjulmv1mfnn6f
ဇော်ဘုန်းဟိန်း
0
270986
877071
2025-06-08T22:07:57Z
KhantWiki
115913
Created by translating the opening section from the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1294557324|Zaw Bhone Hein]]"
877071
wikitext
text/x-wiki
'''ဇော်ဘုန်းဟိန်း''' သည် မြန်မာ့စစ်ရာဇဝင်၊ နယ်မြေအကြမ်းဖက်ဖမ်းဆီးရေး သမိုင်းနှင့် ကာကွယ်ရေးမဟာဗျူဟာများကို လေ့လာဆန်းစစ်တင်ပြသော စစ်ရေးဝါသနာရှင်၊ သမိုင်းသုတေသနရှင်ဖြစ်သည်။အထူးသဖြင့် [[ပြင်ဦးလွင်မြို့]]တွင် အခြေစိုက် ဖွဲ့စည်းထားသည့် [[ယူကျူ့ဘ်]] နှင့် [[တစ်တော့]] စသော လူမှုမီဒီယာများမှ တဆင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ကာကွယ်ရေးမူဝါဒနှင့် တိုက်ပွဲသမိုင်းများကို တင်ပြဖော်ပြသောကြောင့် နေပြည်တော်အတွင်း စစ်ရေးဝါဒဖြန့်ချီသူများအနက် ထင်ရှားသူတစ်ဦးအဖြစ် မှတ်သားခံရသည်။
ဇော်ဘုန်းဟိန်းကို ၂၀၂၅ ဇွန်လ ၂ ရက်တွင် အကြီးတန်း စစ်မှုထမ်းခေါင်းဆောင်များအား မေပျက်ဖျက်စွပ်စွဲဆိုသည်ဟုဆိုကာ တပ်မတော် စစ်ဘက်သတင်းအချက်အလက်ဌာန|စစ်ဘက်ထောက်လှမ်းရေးပိုင်ဆိုင်သူများက ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ လက်ရှိတွင် ဗဟိုစစ်ဌာနချုပ်၏ စစ်ထောက်လှမ်းရေး ဗဟိုစစ်ခန်းမတွင် စောင့်ရှောက်စစ်ဆေး ခံနေရစဉ် ဖြစ်သည်။
ajlq2bbhnnecbnuo57qgqlowl1j1zqq
877072
877071
2025-06-08T22:26:23Z
KhantWiki
115913
အချက်အလက်သေတ္တာ၊ အစောပိုင်းဘဝနှင့် ပညာရေး၊ အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းနှင့် ကိုယ်ရေးကိုယ်တာဘဝများ အပါအဝင် ဆောင်းပါးတွင် အပြည့်အစုံ ထည့်သွင်းထားသည်။
877072
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ဇော်ဘုန်းဟိန်း
| native_name =
| native_name_lang =
| birth_date =
| birth_place = [[မြန်မာနိုင်ငံ]]
| citizenship = [[မြန်မာ]]
| occupation = စစ်ရေးဝါသနာရှင်၊ သမိုင်းပညာရှင်
| known_for = [[YouTube]] ပေါ်ရှိ စစ်ရေးသုံးသပ်ချက်
| module = {{infobox criminal
| child = yes
| criminal_charge = တပ်မတော်အကြီးအကဲများအပေါ်အပြစ်တင်အပြောအဆိုများပြုလုပ်သည်ဟုဆိုအပ်ခြင်း<ref name="YKTNAinterrogated"/>
| criminal_penalty = စုံစမ်းနေဆဲ
| criminal_status = ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန်လအထိတွင် စစ်တပ်ထိန်းသိမ်းထားသည်
}}
}}
'''ဇော်ဘုန်းဟိန်း''' သည် မြန်မာ့စစ်ရာဇဝင်၊ နယ်မြေအကြမ်းဖက်ဖမ်းဆီးရေး သမိုင်းနှင့် ကာကွယ်ရေးမဟာဗျူဟာများကို လေ့လာဆန်းစစ်တင်ပြသော စစ်ရေးဝါသနာရှင်၊ သမိုင်းသုတေသနရှင်ဖြစ်သည်။အထူးသဖြင့် [[ပြင်ဦးလွင်မြို့]]တွင် အခြေစိုက် ဖွဲ့စည်းထားသည့် [[ယူကျူ့ဘ်]] နှင့် [[တစ်တော့]] စသော လူမှုမီဒီယာများမှ တဆင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ကာကွယ်ရေးမူဝါဒနှင့် တိုက်ပွဲသမိုင်းများကို တင်ပြဖော်ပြသောကြောင့် နေပြည်တော်အတွင်း စစ်ရေးဝါဒဖြန့်ချီသူများအနက် ထင်ရှားသူတစ်ဦးအဖြစ်မှတ်သားခံရသည်။<ref name="Irrawaddy"/><ref name="YKTNAarrest"/>
ဇော်ဘုန်းဟိန်းကို ၂၀၂၅ ဇွန်လ ၂ ရက်တွင် အကြီးတန်း စစ်မှုထမ်းခေါင်းဆောင်များအား မေပျက်ဖျက်စွပ်စွဲဆိုသည်ဟုဆိုကာ တပ်မတော် စစ်ဘက်သတင်းအချက်အလက်ဌာန|စစ်ဘက်ထောက်လှမ်းရေးပိုင်ဆိုင်သူများက ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ လက်ရှိတွင် ဗဟိုစစ်ဌာနချုပ်၏ စစ်ထောက်လှမ်းရေး ဗဟိုစစ်ခန်းမတွင် စောင့်ရှောက်စစ်ဆေး ခံနေရစဉ် ဖြစ်သည်။<ref name="YKTNApro-military"/><ref name="YKTNApro-military">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2024-08-06 |title=နေပြည်တော်နှင့် ရန်ကုန်မြိုတော်ခန်းမတွင် အကြမ်းဖက်စစ်တပ် ထောက်ခံ ပွဲ နှင့် MNDAA ဆန့်ကျင်ပွဲ ပြုလုပ်ရန် နေ့စားခရ လူများ၊ မဘသနှင့် အမျိုးသားရေးအစွန်းရောက်များ စတင်စုဝေးနေ |trans-title=Daily wage earners, Ma Ba Tha and nationalist extremists have begun gathering in Nay Pyi Taw and Yangon City Hall to hold pro-military demonstrations and anti-MNDAA demonstrations |url=https://yktnews.com/2024/08/177397/ |access-date=2025-03-24 |website=[[Khit Thit Media]] |language=my}}</ref>
== ငယ်စဉ်ဘဝနှင့်ပညာရေး ==
ဇော်ဘုန်းဟိန်းသည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် မွေးဖွားခဲ့ပြီး ကလေးအရွယ်မှစ၍ စစ်သမိုင်းနှင့် မဟာဗျူဟာဆိုင်ရာအပေါ် အာရုံစိုက်ခဲ့သည်။ မွေးနှစ်၊ မွေးမြို့ကဲ့သို့ မိမိ၏ ကိုယ်ရေးအချက်အလက်အသေးစိတ်များကို အများပြည်သူထဲ၌ မကြော်ငြာသော်လည်း၊ မြန်မာ့တပ်မတော်၏ တိုက်ပွဲသမိုင်းနှင့် နယ်မြေအကာအကွယ်အဖွဲ့အစည်းများအပေါ် လေ့လာသုတေသနပြုခဲ့သည်။<ref name="YKTNAgraduation"/> တပ်သင်တက္ကသိုလ် တက်ရောက်သော စစ်ပညာရေးတတ်သင်မှု မရှိသည့်အစား ကိုယ်တိုင်လေ့လာရေးရပ်တည်၍ တိုင်းပြည်အရွေ့အပြောင်းများနှင့် တပ်မတော်သမိုင်းတည်ပေါင်းမှုများကို ဆန်းစစ်ရေးသားခဲ့သည်။ ၎င်း၏ ကိုယ်တိုင်လေ့လာသုတေသနများကြောင့် စစ်ရေးထုတ်ဖော်သူအဖြစ် လူသိများလာခဲ့သည်။<ref name="YKTNAanti-Chinese">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2024-08-10 |title=စစ်ကောင်စီနှင့် စစ်တပ်လော်ဘီ အစွန်းရောက်များ၏ တရုတ်ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ် ရှားမှုက မြန်မာပြည်ဖွားတရုတ်လူမျိုးများ၏ အသက်၊ အိုးအိမ်များကို အန္တရာယ်ပြုရန် ခြိမ်းခြောက်လာ |trans-title=The anti-China movement of the military council and the military lobby extremists threatens to endanger the lives and homes of Burmese-born Chinese |url=https://yktnews.com/2024/08/178338/ |access-date=2025-03-24 |website=Khit Thit Media |language=my}}</ref><ref name="YKTNAArakan">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2024-12-09 |title=AA က အနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် အပါအဝင် ရခိုင်ပြည်တစ်ခုလုံးကို သိမ်းနေသည့် အပေါ် မင်းအောင်လှိုင်ကို တပ်တွင်း အပြင်း အထန် ဝေဖန်နေပြီး လက်အောက်ငယ်သားများ၏ ဘ၀နှင့်အသက်များကို ရင်း၍ အာဏာတည်မြဲရေး ချနင်းနေဟုဆို |trans-title=The AA is strongly criticizing Min Aung Hlaing within the army for taking over the entire Rakhine State, including the Western Command, and for risking the lives and livelihoods of his subordinates to maintain power |url=https://yktnews.com/2024/12/194826/ |access-date=2025-03-24 |website=Khit Thit Media |language=my}}</ref><ref name="YKTNAgraduation">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2024-12-12 |title=စစ်ရှုံးနေသည့် မင်းအောင်လှိုင် ပြင်ဦးလွင် စစ်နည်းပညာတက္ကသိုလ် ကျောင်းဆင်းပွဲ တက်ရောက်မည်၊ စစ်တပ်ပြိုကွဲပျက်စီးနေ၍ မင်းအောင်လှိုင်ကို လဲလှယ်ရန် အမျိုးသားရေးသမားများနှင့်စစ်တပ်ထောက်ခံသူများအကြား တောင်းဆိုနေ |trans-title=Min Aung Hlaing, who is losing the war, will attend the graduation ceremony of Pyin Oo Lwin Military Technical University. The army is collapsing and there is a demand between nationalists and military supporters to replace Min Aung Hlaing |url=https://yktnews.com/2024/12/195314/ |access-date=2025-03-24 |website=Khit Thit Media |language=my}}</ref>
== စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများနှင့် ထောက်ပံ့ထားမှု ==
ဇော်ဘုန်းဟိန်းသည် အထူးသဖြင့် YouTube နှင့် TikTok တို့တွင် စစ်ဆိုင်ရာသမိုင်း၊ မဟာဗျူဟာဆိုင်ရာ ချဉ်းကပ်နည်းများ၊ လက်ရှိ စစ်ရေးဖြစ်ရပ်များအား စိစစ်ခွဲခြမ်း၍ အသေးစိတ် ထုတ်ဖော်နေသူဖြစ်သည်။<ref name="YKTNAArakan"/> ၎င်း၏ ရှင်းလင်းတင်ပြပုံနှင့် ခေတ္တကြားမြင်ရခဲသည့် စစ်အချက်အလက်များကို ပေါ့ပါးသွားအောင် ရေးသားစတင်ပြသနိုင်သည့်ပုံစံကြောင့် စစ်ရေးအပေါ် စိတ်ဝင်စားသူများနှင့် ပုံမှန်ပြည်သူလူထုအကြား သိမြင်ပျံ့နှံ့လာခဲ့သည်။ref name="YKTNAanti-Chinese"/> ၎င်း၏ လွတ်လပ်သုံးသပ်ချက်များသည် အာဏာပိုင်များ၏ ထောက်ထားမှုပြသည့် အချက်များနှင့် ထင်ဟပ်သော်လည်း ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန်တွင် ဖမ်းဆီးခံရခြင်းကြောင့် မီဒီယာအကွက်တွင် ၎င်း၏ တင်ဆက်ဖော်ပြမှုများ ခေတ္တရပ်ဆိုင်းခဲ့ရပြီး၊ အဖြစ်အပျက်သည် စစ်ဘက်ဝါဒခံယူသူများထဲတွင် ကိုယ်ပိုင်အမြင်ကွဲပြားမှုများကို ဖြစ်စေခဲ့သည်။<ref name="YKTNAArakan"/><ref name="YKTNAarrest"/><ref name="YKTNAinterrogated">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2025-06-04 |title=စစ်တပ်ခေါင်းဆောင်များကို ဆဲဆိုမှုဖြင့် ဖမ်းဆီးခံထားရသော စစ်လော်ဘီ ဇော်ဘုန်းဟိန်းကို အလယ်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်မှ စစ်ထောက်လှမ်းရေးများက စစ်ကြောရေးစခန်းသို့ ခေါ်ဆောင် စစ်ကြောနေ |url=https://yktnews.com/2025/06/216671/ |access-date=2025-06-05 |website=[[Khit Thit Media]] |language=Burmese}}</ref>
== ဖမ်းဆီးခြင်း ==
၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန် ၂ ရက်တွင် ဇော်ဘုန်းဟိန်းကို ပြင်ဦးလွင်မြို့၌ စစ်ဘက်ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ဝင်များက ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။<ref name="YKTNAArakan"/><ref name="YKTNAarrest"/><ref name="YKTNAinterrogated">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2025-06-04 |title=စစ်တပ်ခေါင်းဆောင်များကို ဆဲဆိုမှုဖြင့် ဖမ်းဆီးခံထားရသော စစ်လော်ဘီ ဇော်ဘုန်းဟိန်းကို အလယ်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်မှ စစ်ထောက်လှမ်းရေးများက စစ်ကြောရေးစခန်းသို့ ခေါ်ဆောင် စစ်ကြောနေ |url=https://yktnews.com/2025/06/216671/ |access-date=2025-06-05 |website=[[Khit Thit Media]] |language=Burmese}}</ref> ဖမ်းစီးခြင်း၏ အကြောင်းအရင်းမှာ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် အပါအဝင် အကြီးအကဲ စစ်ဘက်ခေါင်းဆောင်များကို 66(d) ရုပ်သံထောက်လှမ်းရေးဥပဒေနှင့် ဆန့်ကျင်ပြောဆိုမှုရှိသည်ဟုဆိုပြီး စွဲချက်တင်ထားခြင်း ဖြစ်သည်။<ref name="YKTNAanti-Chinese">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2024-08-10 |title=စစ်ကောင်စီနှင့် စစ်တပ်လော်ဘီ အစွန်းရောက်များ၏ တရုတ်ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ် ရှားမှုက မြန်မာပြည်ဖွားတရုတ်လူမျိုးများ၏ အသက်၊ အိုးအိမ်များကို အန္တရာယ်ပြုရန် ခြိမ်းခြောက်လာ |trans-title=The anti-China movement of the military council and the military lobby extremists threatens to endanger the lives and homes of Burmese-born Chinese |url=https://yktnews.com/2024/08/178338/ |access-date=2025-03-24 |website=Khit Thit Media |language=my}}</ref><ref name="YKTNAArakan">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2024-12-09 |title=AA က အနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် အပါအဝင် ရခိုင်ပြည်တစ်ခုလုံးကို သိမ်းနေသည့် အပေါ် မင်းအောင်လှိုင်ကို တပ်တွင်း အပြင်း အထန် ဝေဖန်နေပြီး လက်အောက်ငယ်သားများ၏ ဘ၀နှင့်အသက်များကို ရင်း၍ အာဏာတည်မြဲရေး ချနင်းနေဟုဆို |trans-title=The AA is strongly criticizing Min Aung Hlaing within the army for taking over the entire Rakhine State, including the Western Command, and for risking the lives and livelihoods of his subordinates to maintain power |url=https://yktnews.com/2024/12/194826/ |access-date=2025-03-24 |website=Khit Thit Media |language=my}}</ref><ref name="YKTNAgraduation">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2024-12-12 |title=စစ်ရှုံးနေသည့် မင်းအောင်လှိုင် ပြင်ဦးလွင် စစ်နည်းပညာတက္ကသိုလ် ကျောင်းဆင်းပွဲ တက်ရောက်မည်၊ စစ်တပ်ပြိုကွဲပျက်စီးနေ၍ မင်းအောင်လှိုင်ကို လဲလှယ်ရန် အမျိုးသားရေးသမားများနှင့်စစ်တပ်ထောက်ခံသူများအကြား တောင်းဆိုနေ |trans-title=Min Aung Hlaing, who is losing the war, will attend the graduation ceremony of Pyin Oo Lwin Military Technical University. The army is collapsing and there is a demand between nationalists and military supporters to replace Min Aung Hlaing |url=https://yktnews.com/2024/12/195314/ |access-date=2025-03-24 |website=Khit Thit Media |language=my}}</ref> ၎င်းကို ဗဟိုစစ်ဌာနချုပ်ရှိ စစ်ထောက်လှမ်းရေး မေးမြန်းခန်းသို့ ပို့ဆောင်ကာ စစ်ဆေးနေသည်။ ထို့မတိုင်ခင် ၂၀၂၅ မေလ ၅ ရက်တွင်တင်ပါးထားသည့် တယ်လီဖုန်းဆက်သွယ်ရေးဥပဒေ 66(d) ဖြင့် ရဲစခွိုင်း၌ ထပ်ဆင့်အမှုဖွင့်ခြင်းလည်း ရှိနေသည့်အတွက် ဖမ်းဆီးခြင်းသည် စစ်ဘက်ဝါဒထောက်ခံသူများအကြား ကန့်ကွက်တွဲဖက်မှုများ ရှိစေခဲ့သည်။<ref name="YKTNAinterrogated"/><ref>{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2025-06-04 |title=Khit Thit သတင်းဌာန၏ ဇွန် ၄ ရက် နေ့လယ်ပိုင်း ရုပ်သံသတင်းအစီအစဉ် |url=https://yktnews.com/2025/06/216689/ |access-date=2025-06-04 |website=[[Khit Thit Media]] |language=en-US}}</ref> ဟန်ငြိမ်းဦး ဟု သိကြသော စစ်ရေးဗလက်ဂါနှင့် ပတ်သက်သည့် ပါဝင်မှုရှိ၊ မရှိကန့်ကွက်သံများလည်း တိုးပွားလာခဲ့သည်။<ref name="YKTNAarrest">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2025-06-03 |title=မင်းအောင်လှိုင် အပါအဝင် စစ်အရာရှိကြီးများကို ဆဲဆိုခဲ့သည့် စစ်လော်ဘီ ဇော်ဘုန်းဟိန်းကို ဆက်သွယ်ရေးဥပဒေ၊ သစ်မှောင်ခိုမှု၊ လက်နက်မှု၊ လိုင်စင်မဲ့ကားရောင်းဝယ်မှုများဖြင့် စစ်ကောင်စီတပ်က ပြန်ဖမ်းဟုဆို |url=https://yktnews.com/2025/06/216600/ |access-date=2025-06-04 |website=[[Khit Thit Media]] |language=Burmese}}</ref>
== ကိုယ်ရေးအချက်အလက် ==
ပုဂ္ဂလိုအားဖြင့် ဇော်ဘုန်းဟိန်းသည် ကိုယ်ရေးအချက်အလက်များကို အများနှင့် မဖွင့်ချင်သည့်အတွက် တရားဝင်ထုတ်ဖော်ချက်လက်ရှိမရှိပါ။ ၎င်း၏ အာရုံစိုက်ချက်ကို စစ်ရေးသမိုင်း၊ မဟာဗျူဟာဆိုင်ရာ လေ့လာသုံးသပ်ခြင်းများကသာ ရပ်တည်ထားသည်။<ref name="Irrawaddy">{{cite news|title=Myanmar Junta Steps Up Arrests of Supporters|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-steps-up-arrests-of-supporters.html|access-date=6 June 2025|work=[[The Irrawaddy]]|publisher=Irrawaddy Publishing Group|date=6 June 2025}}</ref>
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
gtpr18bch1adz3382j6244m7824dncm
877073
877072
2025-06-08T22:44:49Z
KhantWiki
115913
/* ကိုးကား */Added a category for Zaw Bhone Hein. (ဦးဇော်ဘုန်းဟိန်း အတွက်ကဏ္ဍထည့်ပေးလိုက်ပါပြီ။)
877073
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ဇော်ဘုန်းဟိန်း
| native_name =
| native_name_lang =
| birth_date =
| birth_place = [[မြန်မာနိုင်ငံ]]
| citizenship = [[မြန်မာ]]
| occupation = စစ်ရေးဝါသနာရှင်၊ သမိုင်းပညာရှင်
| known_for = [[YouTube]] ပေါ်ရှိ စစ်ရေးသုံးသပ်ချက်
| module = {{infobox criminal
| child = yes
| criminal_charge = တပ်မတော်အကြီးအကဲများအပေါ်အပြစ်တင်အပြောအဆိုများပြုလုပ်သည်ဟုဆိုအပ်ခြင်း<ref name="YKTNAinterrogated"/>
| criminal_penalty = စုံစမ်းနေဆဲ
| criminal_status = ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန်လအထိတွင် စစ်တပ်ထိန်းသိမ်းထားသည်
}}
}}
'''ဇော်ဘုန်းဟိန်း''' သည် မြန်မာ့စစ်ရာဇဝင်၊ နယ်မြေအကြမ်းဖက်ဖမ်းဆီးရေး သမိုင်းနှင့် ကာကွယ်ရေးမဟာဗျူဟာများကို လေ့လာဆန်းစစ်တင်ပြသော စစ်ရေးဝါသနာရှင်၊ သမိုင်းသုတေသနရှင်ဖြစ်သည်။အထူးသဖြင့် [[ပြင်ဦးလွင်မြို့]]တွင် အခြေစိုက် ဖွဲ့စည်းထားသည့် [[ယူကျူ့ဘ်]] နှင့် [[တစ်တော့]] စသော လူမှုမီဒီယာများမှ တဆင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ကာကွယ်ရေးမူဝါဒနှင့် တိုက်ပွဲသမိုင်းများကို တင်ပြဖော်ပြသောကြောင့် နေပြည်တော်အတွင်း စစ်ရေးဝါဒဖြန့်ချီသူများအနက် ထင်ရှားသူတစ်ဦးအဖြစ်မှတ်သားခံရသည်။<ref name="Irrawaddy"/><ref name="YKTNAarrest"/>
ဇော်ဘုန်းဟိန်းကို ၂၀၂၅ ဇွန်လ ၂ ရက်တွင် အကြီးတန်း စစ်မှုထမ်းခေါင်းဆောင်များအား မေပျက်ဖျက်စွပ်စွဲဆိုသည်ဟုဆိုကာ တပ်မတော် စစ်ဘက်သတင်းအချက်အလက်ဌာန|စစ်ဘက်ထောက်လှမ်းရေးပိုင်ဆိုင်သူများက ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ လက်ရှိတွင် ဗဟိုစစ်ဌာနချုပ်၏ စစ်ထောက်လှမ်းရေး ဗဟိုစစ်ခန်းမတွင် စောင့်ရှောက်စစ်ဆေး ခံနေရစဉ် ဖြစ်သည်။<ref name="YKTNApro-military"/><ref name="YKTNApro-military">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2024-08-06 |title=နေပြည်တော်နှင့် ရန်ကုန်မြိုတော်ခန်းမတွင် အကြမ်းဖက်စစ်တပ် ထောက်ခံ ပွဲ နှင့် MNDAA ဆန့်ကျင်ပွဲ ပြုလုပ်ရန် နေ့စားခရ လူများ၊ မဘသနှင့် အမျိုးသားရေးအစွန်းရောက်များ စတင်စုဝေးနေ |trans-title=Daily wage earners, Ma Ba Tha and nationalist extremists have begun gathering in Nay Pyi Taw and Yangon City Hall to hold pro-military demonstrations and anti-MNDAA demonstrations |url=https://yktnews.com/2024/08/177397/ |access-date=2025-03-24 |website=[[Khit Thit Media]] |language=my}}</ref>
== ငယ်စဉ်ဘဝနှင့်ပညာရေး ==
ဇော်ဘုန်းဟိန်းသည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် မွေးဖွားခဲ့ပြီး ကလေးအရွယ်မှစ၍ စစ်သမိုင်းနှင့် မဟာဗျူဟာဆိုင်ရာအပေါ် အာရုံစိုက်ခဲ့သည်။ မွေးနှစ်၊ မွေးမြို့ကဲ့သို့ မိမိ၏ ကိုယ်ရေးအချက်အလက်အသေးစိတ်များကို အများပြည်သူထဲ၌ မကြော်ငြာသော်လည်း၊ မြန်မာ့တပ်မတော်၏ တိုက်ပွဲသမိုင်းနှင့် နယ်မြေအကာအကွယ်အဖွဲ့အစည်းများအပေါ် လေ့လာသုတေသနပြုခဲ့သည်။<ref name="YKTNAgraduation"/> တပ်သင်တက္ကသိုလ် တက်ရောက်သော စစ်ပညာရေးတတ်သင်မှု မရှိသည့်အစား ကိုယ်တိုင်လေ့လာရေးရပ်တည်၍ တိုင်းပြည်အရွေ့အပြောင်းများနှင့် တပ်မတော်သမိုင်းတည်ပေါင်းမှုများကို ဆန်းစစ်ရေးသားခဲ့သည်။ ၎င်း၏ ကိုယ်တိုင်လေ့လာသုတေသနများကြောင့် စစ်ရေးထုတ်ဖော်သူအဖြစ် လူသိများလာခဲ့သည်။<ref name="YKTNAanti-Chinese">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2024-08-10 |title=စစ်ကောင်စီနှင့် စစ်တပ်လော်ဘီ အစွန်းရောက်များ၏ တရုတ်ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ် ရှားမှုက မြန်မာပြည်ဖွားတရုတ်လူမျိုးများ၏ အသက်၊ အိုးအိမ်များကို အန္တရာယ်ပြုရန် ခြိမ်းခြောက်လာ |trans-title=The anti-China movement of the military council and the military lobby extremists threatens to endanger the lives and homes of Burmese-born Chinese |url=https://yktnews.com/2024/08/178338/ |access-date=2025-03-24 |website=Khit Thit Media |language=my}}</ref><ref name="YKTNAArakan">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2024-12-09 |title=AA က အနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် အပါအဝင် ရခိုင်ပြည်တစ်ခုလုံးကို သိမ်းနေသည့် အပေါ် မင်းအောင်လှိုင်ကို တပ်တွင်း အပြင်း အထန် ဝေဖန်နေပြီး လက်အောက်ငယ်သားများ၏ ဘ၀နှင့်အသက်များကို ရင်း၍ အာဏာတည်မြဲရေး ချနင်းနေဟုဆို |trans-title=The AA is strongly criticizing Min Aung Hlaing within the army for taking over the entire Rakhine State, including the Western Command, and for risking the lives and livelihoods of his subordinates to maintain power |url=https://yktnews.com/2024/12/194826/ |access-date=2025-03-24 |website=Khit Thit Media |language=my}}</ref><ref name="YKTNAgraduation">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2024-12-12 |title=စစ်ရှုံးနေသည့် မင်းအောင်လှိုင် ပြင်ဦးလွင် စစ်နည်းပညာတက္ကသိုလ် ကျောင်းဆင်းပွဲ တက်ရောက်မည်၊ စစ်တပ်ပြိုကွဲပျက်စီးနေ၍ မင်းအောင်လှိုင်ကို လဲလှယ်ရန် အမျိုးသားရေးသမားများနှင့်စစ်တပ်ထောက်ခံသူများအကြား တောင်းဆိုနေ |trans-title=Min Aung Hlaing, who is losing the war, will attend the graduation ceremony of Pyin Oo Lwin Military Technical University. The army is collapsing and there is a demand between nationalists and military supporters to replace Min Aung Hlaing |url=https://yktnews.com/2024/12/195314/ |access-date=2025-03-24 |website=Khit Thit Media |language=my}}</ref>
== စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများနှင့် ထောက်ပံ့ထားမှု ==
ဇော်ဘုန်းဟိန်းသည် အထူးသဖြင့် YouTube နှင့် TikTok တို့တွင် စစ်ဆိုင်ရာသမိုင်း၊ မဟာဗျူဟာဆိုင်ရာ ချဉ်းကပ်နည်းများ၊ လက်ရှိ စစ်ရေးဖြစ်ရပ်များအား စိစစ်ခွဲခြမ်း၍ အသေးစိတ် ထုတ်ဖော်နေသူဖြစ်သည်။<ref name="YKTNAArakan"/> ၎င်း၏ ရှင်းလင်းတင်ပြပုံနှင့် ခေတ္တကြားမြင်ရခဲသည့် စစ်အချက်အလက်များကို ပေါ့ပါးသွားအောင် ရေးသားစတင်ပြသနိုင်သည့်ပုံစံကြောင့် စစ်ရေးအပေါ် စိတ်ဝင်စားသူများနှင့် ပုံမှန်ပြည်သူလူထုအကြား သိမြင်ပျံ့နှံ့လာခဲ့သည်။ref name="YKTNAanti-Chinese"/> ၎င်း၏ လွတ်လပ်သုံးသပ်ချက်များသည် အာဏာပိုင်များ၏ ထောက်ထားမှုပြသည့် အချက်များနှင့် ထင်ဟပ်သော်လည်း ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန်တွင် ဖမ်းဆီးခံရခြင်းကြောင့် မီဒီယာအကွက်တွင် ၎င်း၏ တင်ဆက်ဖော်ပြမှုများ ခေတ္တရပ်ဆိုင်းခဲ့ရပြီး၊ အဖြစ်အပျက်သည် စစ်ဘက်ဝါဒခံယူသူများထဲတွင် ကိုယ်ပိုင်အမြင်ကွဲပြားမှုများကို ဖြစ်စေခဲ့သည်။<ref name="YKTNAArakan"/><ref name="YKTNAarrest"/><ref name="YKTNAinterrogated">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2025-06-04 |title=စစ်တပ်ခေါင်းဆောင်များကို ဆဲဆိုမှုဖြင့် ဖမ်းဆီးခံထားရသော စစ်လော်ဘီ ဇော်ဘုန်းဟိန်းကို အလယ်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်မှ စစ်ထောက်လှမ်းရေးများက စစ်ကြောရေးစခန်းသို့ ခေါ်ဆောင် စစ်ကြောနေ |url=https://yktnews.com/2025/06/216671/ |access-date=2025-06-05 |website=[[Khit Thit Media]] |language=Burmese}}</ref>
== ဖမ်းဆီးခြင်း ==
၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန် ၂ ရက်တွင် ဇော်ဘုန်းဟိန်းကို ပြင်ဦးလွင်မြို့၌ စစ်ဘက်ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ဝင်များက ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။<ref name="YKTNAArakan"/><ref name="YKTNAarrest"/><ref name="YKTNAinterrogated">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2025-06-04 |title=စစ်တပ်ခေါင်းဆောင်များကို ဆဲဆိုမှုဖြင့် ဖမ်းဆီးခံထားရသော စစ်လော်ဘီ ဇော်ဘုန်းဟိန်းကို အလယ်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်မှ စစ်ထောက်လှမ်းရေးများက စစ်ကြောရေးစခန်းသို့ ခေါ်ဆောင် စစ်ကြောနေ |url=https://yktnews.com/2025/06/216671/ |access-date=2025-06-05 |website=[[Khit Thit Media]] |language=Burmese}}</ref> ဖမ်းစီးခြင်း၏ အကြောင်းအရင်းမှာ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် အပါအဝင် အကြီးအကဲ စစ်ဘက်ခေါင်းဆောင်များကို 66(d) ရုပ်သံထောက်လှမ်းရေးဥပဒေနှင့် ဆန့်ကျင်ပြောဆိုမှုရှိသည်ဟုဆိုပြီး စွဲချက်တင်ထားခြင်း ဖြစ်သည်။<ref name="YKTNAanti-Chinese">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2024-08-10 |title=စစ်ကောင်စီနှင့် စစ်တပ်လော်ဘီ အစွန်းရောက်များ၏ တရုတ်ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ် ရှားမှုက မြန်မာပြည်ဖွားတရုတ်လူမျိုးများ၏ အသက်၊ အိုးအိမ်များကို အန္တရာယ်ပြုရန် ခြိမ်းခြောက်လာ |trans-title=The anti-China movement of the military council and the military lobby extremists threatens to endanger the lives and homes of Burmese-born Chinese |url=https://yktnews.com/2024/08/178338/ |access-date=2025-03-24 |website=Khit Thit Media |language=my}}</ref><ref name="YKTNAArakan">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2024-12-09 |title=AA က အနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် အပါအဝင် ရခိုင်ပြည်တစ်ခုလုံးကို သိမ်းနေသည့် အပေါ် မင်းအောင်လှိုင်ကို တပ်တွင်း အပြင်း အထန် ဝေဖန်နေပြီး လက်အောက်ငယ်သားများ၏ ဘ၀နှင့်အသက်များကို ရင်း၍ အာဏာတည်မြဲရေး ချနင်းနေဟုဆို |trans-title=The AA is strongly criticizing Min Aung Hlaing within the army for taking over the entire Rakhine State, including the Western Command, and for risking the lives and livelihoods of his subordinates to maintain power |url=https://yktnews.com/2024/12/194826/ |access-date=2025-03-24 |website=Khit Thit Media |language=my}}</ref><ref name="YKTNAgraduation">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2024-12-12 |title=စစ်ရှုံးနေသည့် မင်းအောင်လှိုင် ပြင်ဦးလွင် စစ်နည်းပညာတက္ကသိုလ် ကျောင်းဆင်းပွဲ တက်ရောက်မည်၊ စစ်တပ်ပြိုကွဲပျက်စီးနေ၍ မင်းအောင်လှိုင်ကို လဲလှယ်ရန် အမျိုးသားရေးသမားများနှင့်စစ်တပ်ထောက်ခံသူများအကြား တောင်းဆိုနေ |trans-title=Min Aung Hlaing, who is losing the war, will attend the graduation ceremony of Pyin Oo Lwin Military Technical University. The army is collapsing and there is a demand between nationalists and military supporters to replace Min Aung Hlaing |url=https://yktnews.com/2024/12/195314/ |access-date=2025-03-24 |website=Khit Thit Media |language=my}}</ref> ၎င်းကို ဗဟိုစစ်ဌာနချုပ်ရှိ စစ်ထောက်လှမ်းရေး မေးမြန်းခန်းသို့ ပို့ဆောင်ကာ စစ်ဆေးနေသည်။ ထို့မတိုင်ခင် ၂၀၂၅ မေလ ၅ ရက်တွင်တင်ပါးထားသည့် တယ်လီဖုန်းဆက်သွယ်ရေးဥပဒေ 66(d) ဖြင့် ရဲစခွိုင်း၌ ထပ်ဆင့်အမှုဖွင့်ခြင်းလည်း ရှိနေသည့်အတွက် ဖမ်းဆီးခြင်းသည် စစ်ဘက်ဝါဒထောက်ခံသူများအကြား ကန့်ကွက်တွဲဖက်မှုများ ရှိစေခဲ့သည်။<ref name="YKTNAinterrogated"/><ref>{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2025-06-04 |title=Khit Thit သတင်းဌာန၏ ဇွန် ၄ ရက် နေ့လယ်ပိုင်း ရုပ်သံသတင်းအစီအစဉ် |url=https://yktnews.com/2025/06/216689/ |access-date=2025-06-04 |website=[[Khit Thit Media]] |language=en-US}}</ref> ဟန်ငြိမ်းဦး ဟု သိကြသော စစ်ရေးဗလက်ဂါနှင့် ပတ်သက်သည့် ပါဝင်မှုရှိ၊ မရှိကန့်ကွက်သံများလည်း တိုးပွားလာခဲ့သည်။<ref name="YKTNAarrest">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2025-06-03 |title=မင်းအောင်လှိုင် အပါအဝင် စစ်အရာရှိကြီးများကို ဆဲဆိုခဲ့သည့် စစ်လော်ဘီ ဇော်ဘုန်းဟိန်းကို ဆက်သွယ်ရေးဥပဒေ၊ သစ်မှောင်ခိုမှု၊ လက်နက်မှု၊ လိုင်စင်မဲ့ကားရောင်းဝယ်မှုများဖြင့် စစ်ကောင်စီတပ်က ပြန်ဖမ်းဟုဆို |url=https://yktnews.com/2025/06/216600/ |access-date=2025-06-04 |website=[[Khit Thit Media]] |language=Burmese}}</ref>
== ကိုယ်ရေးအချက်အလက် ==
ပုဂ္ဂလိုအားဖြင့် ဇော်ဘုန်းဟိန်းသည် ကိုယ်ရေးအချက်အလက်များကို အများနှင့် မဖွင့်ချင်သည့်အတွက် တရားဝင်ထုတ်ဖော်ချက်လက်ရှိမရှိပါ။ ၎င်း၏ အာရုံစိုက်ချက်ကို စစ်ရေးသမိုင်း၊ မဟာဗျူဟာဆိုင်ရာ လေ့လာသုံးသပ်ခြင်းများကသာ ရပ်တည်ထားသည်။<ref name="Irrawaddy">{{cite news|title=Myanmar Junta Steps Up Arrests of Supporters|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-steps-up-arrests-of-supporters.html|access-date=6 June 2025|work=[[The Irrawaddy]]|publisher=Irrawaddy Publishing Group|date=6 June 2025}}</ref>
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
[[ကဏ္ဍ:သက်ရှိထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ်များ]]
bzxqh61iro1obksah0nq47pikwv5n3t
877078
877073
2025-06-08T22:54:35Z
KhantWiki
115913
Fixed the formatting in the article and made improvements. ဆောင်းပါးတွင် ဖော်မတ်ကို ပြင်ဆင်ပြီး တိုးတက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။
877078
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ဇော်ဘုန်းဟိန်း
| native_name =
| native_name_lang =
| birth_date =
| birth_place = [[မြန်မာနိုင်ငံ]]
| citizenship = [[မြန်မာ]]
| occupation = စစ်ရေးဝါသနာရှင်၊ သမိုင်းပညာရှင်
| known_for = [[YouTube]] ပေါ်ရှိ စစ်ရေးသုံးသပ်ချက်
| module = {{infobox criminal
| child = yes
| criminal_charge = တပ်မတော်အကြီးအကဲများအပေါ်အပြစ်တင်အပြောအဆိုများပြုလုပ်သည်ဟုဆိုအပ်ခြင်း<ref name="YKTNAinterrogated"/>
| criminal_penalty = စုံစမ်းနေဆဲ
| criminal_status = ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန်လအထိတွင် စစ်တပ်ထိန်းသိမ်းထားသည်
}}
}}
'''ဇော်ဘုန်းဟိန်း''' သည် မြန်မာ့စစ်ရာဇဝင်၊ နယ်မြေအကြမ်းဖက်ဖမ်းဆီးရေး သမိုင်းနှင့် ကာကွယ်ရေးမဟာဗျူဟာများကို လေ့လာဆန်းစစ်တင်ပြသော စစ်ရေးဝါသနာရှင်၊ သမိုင်းသုတေသနရှင်ဖြစ်သည်။ အထူးသဖြင့် [[ပြင်ဦးလွင်မြို့]]တွင် အခြေစိုက် ဖွဲ့စည်းထားသည့် [[ယူကျူ့ဘ်]] နှင့် [[တစ်တော့]] စသော လူမှုမီဒီယာများမှ တဆင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ကာကွယ်ရေးမူဝါဒနှင့် တိုက်ပွဲသမိုင်းများကို တင်ပြဖော်ပြသောကြောင့် နေပြည်တော်အတွင်း စစ်ရေးဝါဒဖြန့်ချီသူများအနက် ထင်ရှားသူတစ်ဦးအဖြစ်မှတ်သားခံရသည်။<ref name="Irrawaddy"/><ref name="YKTNAarrest"/>
ဇော်ဘုန်းဟိန်းကို ၂၀၂၅ ဇွန်လ ၂ ရက်တွင် အကြီးတန်း စစ်မှုထမ်းခေါင်းဆောင်များအား မေပျက်ဖျက်စွပ်စွဲဆိုသည်ဟုဆိုကာ တပ်မတော် စစ်ဘက်သတင်းအချက်အလက်ဌာန၊ စစ်ဘက်ထောက်လှမ်းရေးပိုင်ဆိုင်သူများက ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ လက်ရှိတွင် ဗဟိုစစ်ဌာနချုပ်၏ စစ်ထောက်လှမ်းရေး ဗဟိုစစ်ခန်းမတွင် စောင့်ရှောက်စစ်ဆေး ခံနေရစဉ် ဖြစ်သည်။<ref name="YKTNApro-military"/><ref name="YKTNApro-military">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2024-08-06 |title=နေပြည်တော်နှင့် ရန်ကုန်မြိုတော်ခန်းမတွင် အကြမ်းဖက်စစ်တပ် ထောက်ခံ ပွဲ နှင့် MNDAA ဆန့်ကျင်ပွဲ ပြုလုပ်ရန် နေ့စားခရ လူများ၊ မဘသနှင့် အမျိုးသားရေးအစွန်းရောက်များ စတင်စုဝေးနေ |trans-title=Daily wage earners, Ma Ba Tha and nationalist extremists have begun gathering in Nay Pyi Taw and Yangon City Hall to hold pro-military demonstrations and anti-MNDAA demonstrations |url=https://yktnews.com/2024/08/177397/ |access-date=2025-03-24 |website=[[Khit Thit Media]] |language=my}}</ref>
== ငယ်စဉ်ဘဝနှင့်ပညာရေး ==
ဇော်ဘုန်းဟိန်းသည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]တွင် မွေးဖွားခဲ့ပြီး ကလေးအရွယ်မှစ၍ စစ်သမိုင်းနှင့် မဟာဗျူဟာဆိုင်ရာအပေါ် အာရုံစိုက်ခဲ့သည်။ မွေးနှစ်၊ မွေးမြို့ကဲ့သို့ မိမိ၏ ကိုယ်ရေးအချက်အလက်အသေးစိတ်များကို အများပြည်သူထဲ၌ မကြော်ငြာသော်လည်း၊ [[တပ်မတော်|မြန်မာ့တပ်မတော်]]၏ တိုက်ပွဲသမိုင်းနှင့် နယ်မြေအကာအကွယ်အဖွဲ့အစည်းများအပေါ် လေ့လာသုတေသနပြုခဲ့သည်။<ref name="YKTNAgraduation"/> တပ်သင်တက္ကသိုလ် တက်ရောက်သော စစ်ပညာရေးတတ်သင်မှု မရှိသည့်အစား ကိုယ်တိုင်လေ့လာရေးရပ်တည်၍ တိုင်းပြည်အရွေ့အပြောင်းများနှင့် တပ်မတော်သမိုင်းတည်ပေါင်းမှုများကို ဆန်းစစ်ရေးသားခဲ့သည်။ ၎င်း၏ ကိုယ်တိုင်လေ့လာသုတေသနများကြောင့် စစ်ရေးထုတ်ဖော်သူအဖြစ် လူသိများလာခဲ့သည်။<ref name="YKTNAanti-Chinese">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2024-08-10 |title=စစ်ကောင်စီနှင့် စစ်တပ်လော်ဘီ အစွန်းရောက်များ၏ တရုတ်ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ် ရှားမှုက မြန်မာပြည်ဖွားတရုတ်လူမျိုးများ၏ အသက်၊ အိုးအိမ်များကို အန္တရာယ်ပြုရန် ခြိမ်းခြောက်လာ |trans-title=The anti-China movement of the military council and the military lobby extremists threatens to endanger the lives and homes of Burmese-born Chinese |url=https://yktnews.com/2024/08/178338/ |access-date=2025-03-24 |website=Khit Thit Media |language=my}}</ref><ref name="YKTNAArakan">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2024-12-09 |title=AA က အနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် အပါအဝင် ရခိုင်ပြည်တစ်ခုလုံးကို သိမ်းနေသည့် အပေါ် မင်းအောင်လှိုင်ကို တပ်တွင်း အပြင်း အထန် ဝေဖန်နေပြီး လက်အောက်ငယ်သားများ၏ ဘ၀နှင့်အသက်များကို ရင်း၍ အာဏာတည်မြဲရေး ချနင်းနေဟုဆို |trans-title=The AA is strongly criticizing Min Aung Hlaing within the army for taking over the entire Rakhine State, including the Western Command, and for risking the lives and livelihoods of his subordinates to maintain power |url=https://yktnews.com/2024/12/194826/ |access-date=2025-03-24 |website=Khit Thit Media |language=my}}</ref><ref name="YKTNAgraduation">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2024-12-12 |title=စစ်ရှုံးနေသည့် မင်းအောင်လှိုင် ပြင်ဦးလွင် စစ်နည်းပညာတက္ကသိုလ် ကျောင်းဆင်းပွဲ တက်ရောက်မည်၊ စစ်တပ်ပြိုကွဲပျက်စီးနေ၍ မင်းအောင်လှိုင်ကို လဲလှယ်ရန် အမျိုးသားရေးသမားများနှင့်စစ်တပ်ထောက်ခံသူများအကြား တောင်းဆိုနေ |trans-title=Min Aung Hlaing, who is losing the war, will attend the graduation ceremony of Pyin Oo Lwin Military Technical University. The army is collapsing and there is a demand between nationalists and military supporters to replace Min Aung Hlaing |url=https://yktnews.com/2024/12/195314/ |access-date=2025-03-24 |website=Khit Thit Media |language=my}}</ref>
== စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများနှင့် ထောက်ပံ့ထားမှု ==
ဇော်ဘုန်းဟိန်းသည် အထူးသဖြင့် [[ယူကျူ့ဘ်]] နှင့် [[တစ်တော့]] တို့တွင် စစ်ဆိုင်ရာသမိုင်း၊ မဟာဗျူဟာဆိုင်ရာ ချဉ်းကပ်နည်းများ၊ လက်ရှိ စစ်ရေးဖြစ်ရပ်များအား စိစစ်ခွဲခြမ်း၍ အသေးစိတ် ထုတ်ဖော်နေသူဖြစ်သည်။<ref name="YKTNAArakan"/> ၎င်း၏ ရှင်းလင်းတင်ပြပုံနှင့် ခေတ္တကြားမြင်ရခဲသည့် စစ်အချက်အလက်များကို ပေါ့ပါးသွားအောင် ရေးသားစတင်ပြသနိုင်သည့်ပုံစံကြောင့် စစ်ရေးအပေါ် စိတ်ဝင်စားသူများနှင့် ပုံမှန်ပြည်သူလူထုအကြား သိမြင်ပျံ့နှံ့လာခဲ့သည်။ ၎င်း၏ လွတ်လပ်သုံးသပ်ချက်များသည် အာဏာပိုင်များ၏ ထောက်ထားမှုပြသည့် အချက်များနှင့် ထင်ဟပ်သော်လည်း ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန်တွင် ဖမ်းဆီးခံရခြင်းကြောင့် မီဒီယာအကွက်တွင် ၎င်း၏ တင်ဆက်ဖော်ပြမှုများ ခေတ္တရပ်ဆိုင်းခဲ့ရပြီး၊ အဖြစ်အပျက်သည် စစ်ဘက်ဝါဒခံယူသူများထဲတွင် ကိုယ်ပိုင်အမြင်ကွဲပြားမှုများကို ဖြစ်စေခဲ့သည်။<ref name="YKTNAArakan"/><ref name="YKTNAarrest"/><ref name="YKTNAinterrogated">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2025-06-04 |title=စစ်တပ်ခေါင်းဆောင်များကို ဆဲဆိုမှုဖြင့် ဖမ်းဆီးခံထားရသော စစ်လော်ဘီ ဇော်ဘုန်းဟိန်းကို အလယ်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်မှ စစ်ထောက်လှမ်းရေးများက စစ်ကြောရေးစခန်းသို့ ခေါ်ဆောင် စစ်ကြောနေ |url=https://yktnews.com/2025/06/216671/ |access-date=2025-06-05 |website=[[Khit Thit Media]] |language=Burmese}}</ref>
== ဖမ်းဆီးခြင်း ==
၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန် ၂ ရက်တွင် ဇော်ဘုန်းဟိန်းကို [[ပြင်ဦးလွင်မြို့]]၌ စစ်ဘက်ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ဝင်များက ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။<ref name="YKTNAArakan"/><ref name="YKTNAarrest"/><ref name="YKTNAinterrogated">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2025-06-04 |title=စစ်တပ်ခေါင်းဆောင်များကို ဆဲဆိုမှုဖြင့် ဖမ်းဆီးခံထားရသော စစ်လော်ဘီ ဇော်ဘုန်းဟိန်းကို အလယ်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်မှ စစ်ထောက်လှမ်းရေးများက စစ်ကြောရေးစခန်းသို့ ခေါ်ဆောင် စစ်ကြောနေ |url=https://yktnews.com/2025/06/216671/ |access-date=2025-06-05 |website=[[Khit Thit Media]] |language=Burmese}}</ref> ဖမ်းစီးခြင်း၏ အကြောင်းအရင်းမှာ [[ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး]] [[မင်းအောင်လှိုင်]] အပါအဝင် အကြီးအကဲ စစ်ဘက်ခေါင်းဆောင်များကို ၆၆ (d) ရုပ်သံထောက်လှမ်းရေးဥပဒေနှင့် ဆန့်ကျင်ပြောဆိုမှုရှိသည်ဟုဆိုပြီး စွဲချက်တင်ထားခြင်း ဖြစ်သည်။<ref name="YKTNAanti-Chinese">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2024-08-10 |title=စစ်ကောင်စီနှင့် စစ်တပ်လော်ဘီ အစွန်းရောက်များ၏ တရုတ်ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ် ရှားမှုက မြန်မာပြည်ဖွားတရုတ်လူမျိုးများ၏ အသက်၊ အိုးအိမ်များကို အန္တရာယ်ပြုရန် ခြိမ်းခြောက်လာ |trans-title=The anti-China movement of the military council and the military lobby extremists threatens to endanger the lives and homes of Burmese-born Chinese |url=https://yktnews.com/2024/08/178338/ |access-date=2025-03-24 |website=Khit Thit Media |language=my}}</ref><ref name="YKTNAArakan">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2024-12-09 |title=AA က အနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် အပါအဝင် ရခိုင်ပြည်တစ်ခုလုံးကို သိမ်းနေသည့် အပေါ် မင်းအောင်လှိုင်ကို တပ်တွင်း အပြင်း အထန် ဝေဖန်နေပြီး လက်အောက်ငယ်သားများ၏ ဘ၀နှင့်အသက်များကို ရင်း၍ အာဏာတည်မြဲရေး ချနင်းနေဟုဆို |trans-title=The AA is strongly criticizing Min Aung Hlaing within the army for taking over the entire Rakhine State, including the Western Command, and for risking the lives and livelihoods of his subordinates to maintain power |url=https://yktnews.com/2024/12/194826/ |access-date=2025-03-24 |website=Khit Thit Media |language=my}}</ref><ref name="YKTNAgraduation">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2024-12-12 |title=စစ်ရှုံးနေသည့် မင်းအောင်လှိုင် ပြင်ဦးလွင် စစ်နည်းပညာတက္ကသိုလ် ကျောင်းဆင်းပွဲ တက်ရောက်မည်၊ စစ်တပ်ပြိုကွဲပျက်စီးနေ၍ မင်းအောင်လှိုင်ကို လဲလှယ်ရန် အမျိုးသားရေးသမားများနှင့်စစ်တပ်ထောက်ခံသူများအကြား တောင်းဆိုနေ |trans-title=Min Aung Hlaing, who is losing the war, will attend the graduation ceremony of Pyin Oo Lwin Military Technical University. The army is collapsing and there is a demand between nationalists and military supporters to replace Min Aung Hlaing |url=https://yktnews.com/2024/12/195314/ |access-date=2025-03-24 |website=Khit Thit Media |language=my}}</ref> ၎င်းကို ဗဟိုစစ်ဌာနချုပ်ရှိ စစ်ထောက်လှမ်းရေး မေးမြန်းခန်းသို့ ပို့ဆောင်ကာ စစ်ဆေးနေသည်။ ထို့မတိုင်ခင် ၂၀၂၅ မေလ ၅ ရက်တွင်တင်ပါးထားသည့် တယ်လီဖုန်းဆက်သွယ်ရေးဥပဒေ ၆၆ (d) ဖြင့် ရဲစခွိုင်း၌ ထပ်ဆင့်အမှုဖွင့်ခြင်းလည်း ရှိနေသည့်အတွက် ဖမ်းဆီးခြင်းသည် စစ်ဘက်ဝါဒထောက်ခံသူများအကြား ကန့်ကွက်တွဲဖက်မှုများ ရှိစေခဲ့သည်။<ref name="YKTNAinterrogated"/><ref>{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2025-06-04 |title=Khit Thit သတင်းဌာန၏ ဇွန် ၄ ရက် နေ့လယ်ပိုင်း ရုပ်သံသတင်းအစီအစဉ် |url=https://yktnews.com/2025/06/216689/ |access-date=2025-06-04 |website=[[Khit Thit Media]] |language=en-US}}</ref> ဟန်ငြိမ်းဦး ဟု သိကြသော စစ်ရေးဗလက်ဂါနှင့် ပတ်သက်သည့် ပါဝင်မှုရှိ၊ မရှိကန့်ကွက်သံများလည်း တိုးပွားလာခဲ့သည်။<ref name="YKTNAarrest">{{Cite web |agency=Yangon Khit Thit News Agency |date=2025-06-03 |title=မင်းအောင်လှိုင် အပါအဝင် စစ်အရာရှိကြီးများကို ဆဲဆိုခဲ့သည့် စစ်လော်ဘီ ဇော်ဘုန်းဟိန်းကို ဆက်သွယ်ရေးဥပဒေ၊ သစ်မှောင်ခိုမှု၊ လက်နက်မှု၊ လိုင်စင်မဲ့ကားရောင်းဝယ်မှုများဖြင့် စစ်ကောင်စီတပ်က ပြန်ဖမ်းဟုဆို |url=https://yktnews.com/2025/06/216600/ |access-date=2025-06-04 |website=[[Khit Thit Media]] |language=Burmese}}</ref>
== ကိုယ်ရေးအချက်အလက် ==
ပုဂ္ဂလိုအားဖြင့် ဇော်ဘုန်းဟိန်းသည် ကိုယ်ရေးအချက်အလက်များကို အများနှင့် မဖွင့်ချင်သည့်အတွက် တရားဝင်ထုတ်ဖော်ချက်လက်ရှိမရှိပါ။ ၎င်း၏ အာရုံစိုက်ချက်ကို စစ်ရေးသမိုင်း၊ မဟာဗျူဟာဆိုင်ရာ လေ့လာသုံးသပ်ခြင်းများကသာ ရပ်တည်ထားသည်။<ref name="Irrawaddy">{{cite news|title=Myanmar Junta Steps Up Arrests of Supporters|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-steps-up-arrests-of-supporters.html|access-date=6 June 2025|work=[[The Irrawaddy]]|publisher=Irrawaddy Publishing Group|date=6 June 2025}}</ref>
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
[[ကဏ္ဍ:သက်ရှိထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ်များ]]
nxvgz5p7f3eopmqsfy9h1nzodad8xec
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:TheMaxChannel528-24
3
270987
877080
2025-06-08T23:10:03Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
877080
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် TheMaxChannel528-24 ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၂၃:၁၀၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
p69tx1w1dy3a2pdzami6jky5pwgrt0d
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Promehejmnun
3
270988
877082
2025-06-09T00:10:14Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
877082
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Promehejmnun ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၀:၁၀၊ ၉ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
77kvytfqy2oytuy3c0hog776h1anshv
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Thanzawburma
3
270989
877083
2025-06-09T02:10:33Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
877083
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Thanzawburma ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၂:၁၀၊ ၉ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
e7zhvn4jyw5aol45j77wv9tzb96zm7j
သမ္ပဋိစ္ဆိုန်း
0
270990
877086
2025-06-09T03:10:46Z
Tejinda
87174
[[သမ္ပဋိစ္ဆိုန်း]] စာမျက်နှာကို [[သမ္ပဋိစ္ဆိုင်း]] သို့ Tejindaက ရွှေ့ခဲ့သည်: စာလုံးပေါင်းအမှား
877086
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[သမ္ပဋိစ္ဆိုင်း]]
k6gvxxicgta6knc9aowpl1c6xupi1kb
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Alphamaletimothy49401a2
3
270991
877089
2025-06-09T04:10:51Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
877089
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Alphamaletimothy49401a2 ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၄:၁၀၊ ၉ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
r8oj4oni2rkpmcjgotoz20clqnak7ej
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:H2H5M
3
270992
877090
2025-06-09T04:11:01Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
877090
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် H2H5M ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၄:၁၁၊ ၉ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
t3sc3yz7nod87yye4j2lwvy5gdj7eat
ဒီမိုကရက်တစ် တိုးတက်သော ဗုဒ္ဓဘာသာ ကရင်တပ်မတော်
0
270993
877094
2025-06-09T04:33:00Z
Salai Rungtoi
22844
[[ဒီမိုကရက်တစ် တိုးတက်သော ဗုဒ္ဓဘာသာ ကရင်တပ်မတော်]] စာမျက်နှာကို [[တိုးတက်သော ဗုဒ္ဓဘာသာ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး]] သို့ Salai Rungtoiက ရွှေ့ခဲ့သည်: to reflect their names
877094
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[တိုးတက်သော ဗုဒ္ဓဘာသာ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး]]
emc2qlsetf5x0bv890lt9xopqdz3vqg
ဆွေးနွေးချက်:ဒီမိုကရက်တစ် တိုးတက်သော ဗုဒ္ဓဘာသာ ကရင်တပ်မတော်
1
270994
877096
2025-06-09T04:33:00Z
Salai Rungtoi
22844
[[ဆွေးနွေးချက်:ဒီမိုကရက်တစ် တိုးတက်သော ဗုဒ္ဓဘာသာ ကရင်တပ်မတော်]] စာမျက်နှာကို [[ဆွေးနွေးချက်:တိုးတက်သော ဗုဒ္ဓဘာသာ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး]] သို့ Salai Rungtoiက ရွှေ့ခဲ့သည်: to reflect their names
877096
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[ဆွေးနွေးချက်:တိုးတက်သော ဗုဒ္ဓဘာသာ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး]]
dvjt17k24agj9z6l2k1gyc7h9kze2r2
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Lucifer Leo Das
3
270996
877101
2025-06-09T05:11:11Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
877101
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Lucifer Leo Das ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၅:၁၁၊ ၉ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
t1q5tfkikmxvhiu0q2ybitsnozi9ah7
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:おにく
3
270997
877102
2025-06-09T05:11:21Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
877102
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် おにく ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၅:၁၁၊ ၉ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
hgxnlem0z3d7zif7rd3lagie38uxxgr
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Nicolaus Alden Ashvashchandr
3
270998
877104
2025-06-09T05:38:26Z
Cabayi
9662
[[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Nicolaus Alden Ashvashchandr]] စာမျက်နှာကို [[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Nicholas Mah]] သို့ Cabayiက ရွှေ့ခဲ့သည်: အသုံးပြုသူ "[[Special:CentralAuth/Nicolaus Alden Ashvashchandr|Nicolaus Alden Ashvashchandr]]" ကို "[[Special:CentralAuth/Nicholas Mah|Nicholas Mah]]" သို့ အမည်ပြောင်းလဲစဉ် စာမျက်နှာအား အလိုအလျောက် ရွှေ့ပြောင်းခြင်း
877104
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Nicholas Mah]]
7b6rylafo92zh5tz7162wzopgeysbqi
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Thithihan
3
270999
877106
2025-06-09T06:11:31Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
877106
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Thithihan ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၆:၁၁၊ ၉ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
575jo58o2hp6uyp21tndph9wnwmhc0k
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Agthulynn
3
271000
877124
2025-06-09T08:11:52Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
877124
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Agthulynn ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၁၁၊ ၉ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
sbrbt36xydk3ikqbit8bk1hzpisu7mu
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:SaiAungAungOo
3
271001
877125
2025-06-09T08:12:02Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
877125
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် SaiAungAungOo ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၁၂၊ ၉ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
0143lekqjtb2t04uokqr0b46ycehgez
ညောင်လွန့်တောရကျောင်းတိုက်ကြီး
0
271002
877126
2025-06-09T08:41:40Z
2001:44C8:4880:B463:A0E7:D64A:B847:B67F
"ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ တောရ ဘုန်းကြီးကျောင်းတိုက်ဖြစ်သော ညောင်လွန့်တောရကျောင်းတိုက်ကြီးသည် မြန်မာနိုင်ငံ၊ နေပြည်တော်ကောင်စီ၊..." အစချီသော စာလုံးတို့နှင့် စာမျက်နှာကို ဖန်တီးလိုက်သည်
877126
wikitext
text/x-wiki
ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ တောရ ဘုန်းကြီးကျောင်းတိုက်ဖြစ်သော ညောင်လွန့်တောရကျောင်းတိုက်ကြီးသည် မြန်မာနိုင်ငံ၊ နေပြည်တော်ကောင်စီ၊ တပ်ကုန်းမြို့နယ်၊ ညောင်လွန့်ကျေးရွာအုပ်စု၊ ပျော်ရွာတွင်ရှိသည်။ ညောင်လွန့်ရွာ နှင့် ပျော်ရွာ အကြား၊ ညောင်လွန့်ရွာ အနောက်ဖက် ၁ မိုင်ခန့်၊ ပျော်ရွာ အရှေ့ဖက် မိုင်ဝက်ခန့်အကွာ၊ ကြိုးကြာသာလှရွာငယ်လေး၏ အနောက်တောင်စူးစူး တို့တွင် တည်ရှိပါသည်။ ကျယ်ဝန်းသော ကျောင်းတိုက်ကြီးပရဝုဏ် အတွင်း ကျောင်းများစွာရှိသည်။ [[ဝေဘူဆရာတော်]] နှင့် ခေတ်ပြိုင်၊ ရဟန္တာဟု ကျော်ကြားသော [[ညောင်လွန့်တောရဆရာတော်|ညောင်လွန့်တောရ ဆရာတော်ဘုရားကြီး]] သီတင်းသုံးတော်မူခဲ့ရာ နှင့် အရဟတ္တမဂ်ဖိုလ် ဆိုက်တော် မူခဲ့သော နေရာဌာန အောင်မြေဖြစ်ပါသည်။ <ref>[[ညောင်လွန့်တောရဆရာတော်]]</ref>
mkfur0f3z9g7fux854v1xsnptryqmgc
877127
877126
2025-06-09T08:42:22Z
2001:44C8:4880:B463:A0E7:D64A:B847:B67F
877127
wikitext
text/x-wiki
ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ တောရ ဘုန်းကြီးကျောင်းတိုက်ဖြစ်သော ညောင်လွန့်တောရကျောင်းတိုက်ကြီးသည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]၊ [[နေပြည်တော်ကောင်စီ]]၊ [[တပ်ကုန်းမြို့နယ်]]၊ ညောင်လွန့်ကျေးရွာအုပ်စု၊ ပျော်ရွာတွင်ရှိသည်။ ညောင်လွန့်ရွာ နှင့် ပျော်ရွာ အကြား၊ ညောင်လွန့်ရွာ အနောက်ဖက် ၁ မိုင်ခန့်၊ ပျော်ရွာ အရှေ့ဖက် မိုင်ဝက်ခန့်အကွာ၊ ကြိုးကြာသာလှရွာငယ်လေး၏ အနောက်တောင်စူးစူး တို့တွင် တည်ရှိပါသည်။ ကျယ်ဝန်းသော ကျောင်းတိုက်ကြီးပရဝုဏ် အတွင်း ကျောင်းများစွာရှိသည်။ [[ဝေဘူဆရာတော်]] နှင့် ခေတ်ပြိုင်၊ ရဟန္တာဟု ကျော်ကြားသော [[ညောင်လွန့်တောရဆရာတော်|ညောင်လွန့်တောရ ဆရာတော်ဘုရားကြီး]] သီတင်းသုံးတော်မူခဲ့ရာ နှင့် အရဟတ္တမဂ်ဖိုလ် ဆိုက်တော် မူခဲ့သော နေရာဌာန အောင်မြေဖြစ်ပါသည်။ <ref>[[ညောင်လွန့်တောရဆရာတော်]]</ref>
o4mw93qbjrtaug3rol176rn9wkgvbak
877129
877127
2025-06-09T08:43:03Z
2001:44C8:4880:B463:A0E7:D64A:B847:B67F
877129
wikitext
text/x-wiki
ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ တောရ ဘုန်းကြီးကျောင်းတိုက်ဖြစ်သော ညောင်လွန့်တောရကျောင်းတိုက်ကြီးသည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]၊ [[နေပြည်တော်ကောင်စီ]]၊ [[တပ်ကုန်းမြို့နယ်]]၊ ညောင်လွန့်ကျေးရွာအုပ်စု၊ ပျော်ရွာတွင်ရှိသည်။ ညောင်လွန့်ရွာ နှင့် ပျော်ရွာ အကြား၊ ညောင်လွန့်ရွာ အနောက်ဖက် ၁ မိုင်ခန့်၊ ပျော်ရွာ အရှေ့ဖက် မိုင်ဝက်ခန့်အကွာ၊ ကြိုးကြာသာလှရွာငယ်လေး၏ အနောက်တောင်စူးစူး တို့တွင် တည်ရှိပါသည်။ ကျယ်ဝန်းသော ကျောင်းတိုက်ကြီးပရဝုဏ် အတွင်း ကျောင်းများစွာရှိသည်။ [[ဝေဘူဆရာတော်]] နှင့် ခေတ်ပြိုင်၊ ရဟန္တာဟု ကျော်ကြားသော [[ညောင်လွန့်တောရဆရာတော်|ညောင်လွန့်တောရ ဆရာတော်ဘုရားကြီး]] သီတင်းသုံးတော်မူခဲ့ရာ နှင့် အရဟတ္တမဂ်ဖိုလ် ဆိုက်တော် မူခဲ့သော နေရာဌာန အောင်မြေဖြစ်ပါသည်။ <ref>[[ညောင်လွန့်တောရဆရာတော်]]</ref>
== ကိုးကား ==
euw8tt4syiv2wikif50wrnp4byp24k3
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Derekrichard
3
271003
877133
2025-06-09T09:12:12Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
877133
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Derekrichard ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၉:၁၂၊ ၉ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
mz0710wtcns5sj0xyc2qtcxkvlhvmf3
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:ZawZaw Min1
3
271004
877134
2025-06-09T09:12:22Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
877134
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် ZawZaw Min1 ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၉:၁၂၊ ၉ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
ia9hkz5p1txrgl7ru1ech99o6y88bgf
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Simpleekare
3
271005
877135
2025-06-09T09:12:32Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
877135
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Simpleekare ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၉:၁၂၊ ၉ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
ggs78ahai1m69ddvu6f67vn54y9wt7b
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Alejandroo2234
3
271006
877141
2025-06-09T11:12:50Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
877141
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Alejandroo2234 ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၁၂၊ ၉ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC)
2p6g4t7j8d5ffbcymhv3rwjw7ajebxu