ဝီကီပီးဒီးယား mywiki https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%97%E1%80%9F%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%BE%E1%80%AC MediaWiki 1.45.0-wmf.6 first-letter မီဒီယာ အထူး ဆွေးနွေးချက် အသုံးပြုသူ အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက် ဝီကီပီးဒီးယား ဝီကီပီးဒီးယား ဆွေးနွေးချက် ဖိုင် ဖိုင် ဆွေးနွေးချက် မီဒီယာဝီကီ မီဒီယာဝီကီ ဆွေးနွေးချက် တမ်းပလိတ် တမ်းပလိတ် ဆွေးနွေးချက် အကူအညီ အကူအညီ ဆွေးနွေးချက် ကဏ္ဍ ကဏ္ဍ ဆွေးနွေးချက် မုခ်ဝ မုခ်ဝ ဆွေးနွေးချက် စာမူကြမ်း စာမူကြမ်း ဆွေးနွေးချက် TimedText TimedText talk မော်ဂျူး မော်ဂျူး ဆွေးနွေးချက် Event Event talk ၂၀၀၇ 0 2448 878840 876885 2025-06-22T08:55:08Z Salai Rungtoi 22844 /* ဇူလိုင်လ */ 878840 wikitext text/x-wiki {{events by month|၂၀၀၇}} {{Year nav}} {{Year article header|2007}} == ဇန်နဝါရီလ == (၁) ရက်။ ::* == ဖေဖော်ဝါရီလ == (၁) ရက်။ ::* == မတ်လ == (၁) ရက်။ ::* == ဧပြီလ == (၂၆) ရက်။ ::*[[ကိုရီးယား ဒီမိုကရက်တစ် ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ]](မြောက်ကိုရီးယား)နှင့် မြန်မာ နှစ်နိုင်ငံ သံတမန်အဆက်အသွယ် ပြန်လည်ထူထောင်ခဲ့သည်။ == မေလ == * ၂၄ မေ - Miss Grand Myanmar 2024 ဆုရှင် [[သဲစုငြိမ်း]]ကို တောင်ငူမြို့တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ ::* == ဇွန်လ == (၁) ရက်။ ::* == ဇူလိုင်လ == * ၁၁ ဇူလိုင် - သရုပ်ဆောင် အကယ်ဒမီ [[ဒွေး]] ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ * ၂၂ ဇူလိုင် - ချင်းလူမျိုး၊ မြန်မာနိုင်ငံ သံအမတ်ကြီးဟောင်း စည်သူဒေါက်တာ [[ဝမ်းကိုဟော]]သည် အသက် ၉ဝ နှစ် အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ == ဩဂုတ်လ == * ၅ ဩဂုတ် - စာရေးဆရာ[[တာရာမင်းဝေ၊ စာရေးဆရာ|တာရာမင်းဝေ]]သည် မွန်းလွဲ ၁၂ နာရီ ၄ဝ တွင် မြောက်ဥက္ကလာပ ဆေးရုံကြီးတွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ (၁၅) ရက်။ ::*[[ရွှေဝါရောင်တော်လှန်ရေး]] စတင်ဖြစ်ပွားသည်။ <br /> == စက်တင်ဘာလ == (၃) ရက်။ ::*အမျိုးသားညီလာခံ ကျင်းပပြီးစီးခဲ့သည်။ (၁၈) ရက်။ ::*[[ရန်ကုန်မြို့]]တွင် သံဃာတော်များ စတင်စီတန်းလှည့်လည်ခဲ့သည်။ ကနဦး​ပိုင်းတွင် ကြွေးကြော်သံများမပါရ၊ဒို့အရေးမအော်ရ၊နိုင်ငံရေးဆိုင်းဘုတ်များနှင့်အလံများကိုင်ဆောင်ခြင်းမပြုရဆိုသည့် ကန့်သတ်ချက်များရှိခဲ့သော်လည်း ဝန်းရံအားပေးသူများ၏ တောင်းပန်လျှောက်ထားမှုကြောင့် ဖြေလျှော့ပေးခဲ့သည်။ (၂၂) ရက်။ ::*ကံဆောင်သပိတ်မှောက်သံဃာတော်များနှင့် ဆန္ဒပြကျောင်းသားပြည်သူများ [[ရန်ကုန်မြို့]]၊တက္ကသိုလ်ရိပ်သာလမ်းရှိ အိမ်အမှတ်(၅၄) [[ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်]] ၏နေအိမ်သို့သွားရောက်ခွင့်ရခဲ့သည်။ ထိုတစ်ရက်သာ အတားအဆီးများကိုဖယ်ရှားခဲ့ပြီး နောက်ရက်များတွင် ယခင်အတိုင်း လုံခြုံရေးအတားအဆီးများ ပြန်လည်ချထားခဲ့သည်။ (၂၅) ရက်။ ::*အစိုးရမှ လူငါးဦးထက်​စုဝေးခြင်းမပြုရ အမိန့်ထုတ်ပြန်သည်။ စစ်သားများတင်ဆောင်လာသည့် စစ်ထရပ်ကားများ [[ရန်ကုန်မြို့]]အနှံ့ စတင်ရောက်ရှိလာသည်။ (၂၆) ရက်။ ::*[[ရွှေတိဂုံစေတီတော်]] အရှေ့ဘက်မုခ် ကြေးသွန်းဘုရားအနီးတွင် ကံဆောင်သပိတ်မှောက်သံဃာတော်များနှင့် ဝန်းရံကြသောကျောင်းသားပြည်သူများ စုဝေးနေစဉ် လာရောက်တားဆီးသည့်ရဲတပ်ဖွဲ့များနှင့် ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်မှုဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ နှစ်ဦးနှစ်ဖက်ညှိနှိုင်းသော်လည်းမအောင်မြင်ဘဲ ရှေ့ဆုံးမှချီတက်သူ သက်တော်(၂၆)နှစ်ရှိ ဦးဃောသိတ၏ ဦးခေါင်းတော်အား နံပါတ်တုတ်ဖြင့်ရ​ိုက်လိုက်ရာမှစကာ ရိုက်နှက်ဖြိုခွင်းဖမ်းဆီးမှုများဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ရဲတပ်ဖွဲ့များဘက်မှ မျက်ရည်ယိုဗုံးများအသုံးပြုခဲ့သည်။ ဖမ်းဆီးရမိသူများကို ဒိုင်နာကားများပေါ်သို့တင်ဆောင်ကြပြီး အဖမ်းမခံနိုင်သူတချို့က ရဲများအလစ်တွင် ကားပေါ်မှဆင်း၍ထွက်ပြေးကြသည်။ တချို့သောသံဃာတော်များနှင့်ပြည်သူများက ရဲများ​ကို ခဲများဖြင့်ပစ်ပေါက်၍ ခုခံခဲ့ကြသည်။ လွတ်မြောက်လာသောသံဃာတော်တချို့နှ​င့်ကျောင်းသားပြည်သူများက [[ဗဟန်းမြို့နယ်]]၊ရွှေဂုံတိုင်လမ်းမတွင် ပြန်လည်စုဝေးကာ [[ဆူးလေဘုရားလမ်း]]သို့ချီတက်သပိတ်မှောက်ခဲ့ကြသည်။ ဆန္ဒ​ပြသံဃာထုများနှင့်လူအုပ်ကြီးများ မရောက်ရှိသေးခင်မှာပင် [[ဆူးလေဘုရားလမ်း]]ကိုပိတ်ဆို့ထာ​းကြသော စစ်သားများက မိုးပေါ်သို့သေနတ်ပစ်ဖောက်ခဲ့ကြသည်။ ယင်းနေ့ ညပိုင်းတွင် အစိုးရဘက်မှ ည ၉ နာရီမှ မနက် ၅ နာရီအထိ လမ်းပေါ်မထွက်ရ(ညမထွက်ရ)အမိန့်ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ (၂၇) ရက်။ ::*မနက် ၁၂ နာရီ ၁၀မိနစ်အချိန်တွင် စစ်သားများ၊စွမ်းအားရှင်များ၊ရဲတပ်​ဖွဲ့ဝင်များက [[တောင်ဥက္ကလာပမြို့နယ်]]ရှိ ငွေကြာရံကျောင်းတိုက်ကို ဝင်ရောက်စီးနင်းမှုဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ သံဃာတော်အပါး ၁၅၀ ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသည်။ ယင်းနေ့ နေ့လယ်ပိုင်းတွင် ထောင်နှ​​င့်သောင်းနှင့်ချီသောလူအုပ်ကြီးက [[ဆူးလေဘုရားလမ်း]]တွင်စုဝေး၍ဆန္ဒပြကြသည်။ ထိုဆန္ဒပြမှုကြီးကို စစ်တပ်၊ရဲနှင့်စွမ်းအားရှင် သုံးဖွဲ့ပေါင်း၍ ပစ်ခတ်ဖြိုခွင်းခဲ့ရာ ဂျပန်လူမျိုးသတင်းထောက် ခန်ဂျီနာဂါအိ(Kenji Nagai) အပါအဝင် လူ ၄၀ ကျော်သေဆုံးခဲ့သည်။ ထိုအချိန်တွင် [[တာမွေမြို့နယ်]] အမှတ်(၃)အခြေခံပညာအထက်တန်းကျောင်းရှေ့တွင် စုဝေးလာကြသော ဆန္ဒပြကျောင်းသားပြည်သူများကို စစ်ထရပ်ကားများကပိတ်ဆို့က​ာပစ်ခ​တ်ဖြိုခွင်းဖမ်းဆီးမှုဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ပန်းဆိုးတန်းခုံးကျော်တံတားပေါ်မှဆန္ဒပြလူအုပ်ကြီးသည်လည်း ပစ်ခတ်ဖြိုခွင်းခြင်းခံခဲ့ရသည်။ ဆူး​ေလဖြိုခွင်းမှုတွင်ဖမ်းဆီးရမိသူများကို မြို့တော်ခန်းမ၌ထိန်းသိမ်းထားရှိပြီး တာမွေဖြိုခွင်းမှုတွင်ဖမ်းဆီးရမိသူများကိုကျိုက္ကဆံကွင်း၌ထိန်းသိမ်းထားရှိခဲ့သည်။ (၂၈) ရက်။ ::*ဆန္ဒပြမှုများ အနည်းငယ်ကျဲသွားသည်။ အနော်ရထာလမ်းမပေါ်မှဆန္ဒပြပွဲ ပစ်ခတ်ဖြိုခွင်းခံရသည်။ ပန်းဆိုးတန်းလမ်းမပေါ်တွင် လူ ၂၀၀ ကျော်က စစ်တပ်၊ရဲ၊စွမ်းအားရှင်များကို လှောင်ပြောင်သရော်ကာဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။(၂၇)ရက်နေ့ဖြိုခွင်းမှုတွင် ဖမ်းဆီးရမိသူများကို [[အင်းစိန်မြို့နယ်]]ရှိ အစိုးရစက်မှုလက်မှုသိပ္ပံကျောင်း(GTI)သို့​ေပြာင်းရွှေ့ထိန်းသိမ်းထားရှိခဲ့သည်။ (၂၉) ရက်။ ::*ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ၏ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာအထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာ အီဘရာဟင် ဂမ်ဘာရီ​ မြန်မာနိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။[[ဆူးလေဘုရားလမ်း]]ရှိ ကုန်သည်ကြီးများဟိုတယ်ရှေ့တွင် ဆန္ဒပြမှုအနည်းင​ယ်ဖြစ်ပွားခဲ့သော်လည်း အကြမ်းဖက်ဖြိုခွင်းခံရမှုဖြင့်သာ အဆုံးသတ်ခဲ့ရသည်။ (၃၀) ရက်။ ::*စစ်တပ်၊ရဲနှင့်စွမ်းအားရှင် သုံးဖွဲ့ပေါင်းကာ [[ရန်ကုန်မြို့]]အနှံ့ ပုန်းအောင်းတိမ်းရှောင်နေကြသူများကို ပိုက်စိပ်တိုက်လိုက်လံရှာဖွေဖမ်းဆီးမှုများပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။ == အောက်တိုဘာလ == (၁၈) ရက်။ ::*အဖွဲ့ဝင် (၅၄) ဦးပါဝင်သော နိုင်ငံတော်ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေမူကြမ်း(၂ဝဝ၈) ရေးဆွဲရေး ကော်မရှင်ကို ဖွဲ့စည်းပေးခဲ့သည်။ == နိုဝင်ဘာလ == (၁) ရက်။ ::* == ဒီဇင်ဘာလ == (၁) ရက်။ ::* [[ကဏ္ဍ:၂၀၀၇]] [[ကဏ္ဍ:၂၀၀၀ ဆယ်စုနှစ်]] gdvxywbl83kc97vy9du8mz29f4nxg7n နည်းပညာ 0 3947 878803 807914 2025-06-21T18:43:48Z InternetArchiveBot 61272 Adding 1 book for [[ဝီကီပီးဒီးယား:စိစစ်အတည်ပြုခံနိုင်မှု]] (20250621)) #IABot (v2.0.9.5) ([[User:GreenC bot|GreenC bot]] 878803 wikitext text/x-wiki '''နည်းပညာ'''ဆိုသည်မှာ [[ကိရိယာ]] (tool) နှင့် [[အတတ်ပညာ]] (craft) များကို သိရှိနားလည်ခြင်း၊ သုံးစွဲခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ လူ့အဖွဲ့အစည်းတွင် နည်းပညာသည် သိပ္ပံနှင့် အင်ဂျင်နီယာပညာရပ်များနှင့် ဆက်စပ်ဖြစ်ပေါ်လာပြီး အဆိုပါပညာရပ်နှစ်ခုမှ ဆင့်ပွား၍ နည်းပညာအမျိုးမျိုး ဖြစ်ပေါ်လာသည်။ နည်းပညာ(Technology )ဟူသောအသုံးအနှုန်း၏ မူလအစမှာ ဂရိစကား"Technologia" ဖြစ်သည်။ လူသားတို့၏ နည်းပညာအပြိုင်သုံးစွဲ မှုမှာ [[သဘာဝ အရင်းအမြစ်|သဘာ၀ရင်းမြစ်များ]]ကို ရိုးရှင်းသောကိရိယာများအဖြစ် ပြောင်းလဲခြင်းမှ စတင်သည်။ [[သမိုင်းမတင်မီခေတ်]]က မီးကိုထိန်းချုပ်နိုင်သော စွမ်းရည်ကို ရရှိလာသောကြောင့် စားစရာတို့ကို ပိုမိုကောင်းမွန်အောင် ပြုလုပ် နိုင်သကဲ့သို့ နောက်ပိုင်းတွင် [[ဘီး]] (Wheel) ကို တီထွင်မှုကြောင့် လူသားတို့၏ ခရီးသွားလာရေးတွင် ပိုမိုလွယ်ကူ လာခဲ့သည်။ သမိုင်းတလျှောက် တိုးတက်ပြောင်းလဲမှုများဖြစ်သည့် ပုံနှိပ်စက်၊ [[တယ်လီဖုန်း]] နှင့် [[အင်တာနက်]] တို့ကဲ့သို့သော နည်းပညာဖွံ့ဖြိုးမှုများကြောင့် ဆက်သွယ်ရေးတွင် ကြုံတွေ့ရသော ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာအတားအဆီးများလျော့နည်းလာပြီး လူသားတို့အနေဖြင့် တစ်ကမ္ဘာလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် ဆက်သွယ်နိုင်ကြပြီဖြစ်သည်။ သို့သော် နည်းပညာအားလုံးကို ငြိမ်းချမ်းရေးရည်ရွယ်ချက်အတွက် အသုံးပြုကြသည်မဟုတ်ပေ။ တင်းပုတ်မှအစပြု၍ [[နျူးကလီးယားလက်နက်]]အထိ အဖျက်စွမ်းရည် တစ်စထက်တစ်စကြီးမားလာသောလက်နက်များသည် သမိုင်းတစ်လျှောက်တွင် ပိုမိုတိုးတက်လာခဲ့သည်။ နည်းပညာသည် လူ့အဖွဲ့အစည်းနှင့် ပတ်ဝန်းကျင်ကို နည်းလမ်းများစွာဖြင့် ဩဇာသက်ရောက်မှုရှိသည်။ အဖွဲ့အစည်းအများစုတွင် နည်းပညာသည် ပိုမိုဖွံ့ဖြိုးသော စီးပွားရေးဖြစ်ပေါ်လာစေရန် အကူအညီပေးပြီး သက်တောင့်သက်သာရှိသော အဆင့်အတန်းတစ်ရပ် ပေါ်ပေါက်လာစေသည်။ သို့သော် နည်းပညာဆိုင်ရာလုပ်ငန်းအများစုသည် လေထု၊မြေထု၊ရေထုညစ်ညမ်းမှု (pollution) ဖြစ်စေသည့် ဘေးထွက်ပစ္စည်းများကို ထုတ်လုပ်ပြီး သယံဇာတများကို ပျက်စီးစေသည်။ အမှန်အားဖြင့် လတ်တလောအချိန်အထိ နည်းပညာကိုဖွံ့ဖြိုးအောင် ပြုလုပ်နိုင်သူမှာ လူသားများသာ ဖြစ်သည်ဟု ယုံကြည်ရသည်။ သို့သော် မကြာသေးမီက သိပ္ပံနည်းကျလေ့လာမှုများအရ အခြား[[ပရိုင်းမိတ်]](Primate)များနှင့် [[ဝေလငါး]]အုပ်အချို့သည် ရိုးရှင်းသော ကိရိယာများကို ပိုမိုကောင်းမွန်အောင်ပြုလုပ်ခြင်း၊ မိမိတို့၏အသိပညာကို အခြားမျိုးဆက်များသို့ ဖြန့်ဝေရန် လေ့လာသင်ယူခြင်းများ ရှိကြောင်း အထောက်အထားတွေ့ရသည်။ == သိပ္ပံ၊ အင်ဂျင်နီယာပညာရပ်နှင့် နည်းပညာ == [[File:Zoom lunette ardente.jpg|thumb|[[Antoine Lavoisier]] conducting an experiment with combustion generated by amplified sun light]] သိပ္ပံ၊ အင်ဂျင်နီယာပညာရပ်နှင့် နည်းပညာအကြား သီခြားဂုဏ်ရည်တို့သည် အမြဲ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မရှိချေ။ [[သိပ္ပံပညာ]]သည် စောင့်ကြည့်လေ့လာခြင်းနှင့် လက်တွေ့လေ့လာခြင်းတို့မှ ရရှိလာသော ကမ္ဘာကြီး၏ သဘာဝနှင့် ရုပ်ဝတ္တုပိုင်းဆိုင်ရာတို့၏ စနစ်တကျတည်ရှိသော အသိပညာဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web|url=http://www.dictionary.com/browse/science|title=Science|last=|first=|date=2016|website=Dictionary.com|publisher=|access-date=November 7, 2016}}</ref>နည်းပညာများသည် သိပ္ပံပညာ၏ သီခြားထုတ်ကုန်တစ်ခုမဟုတ်ဘဲ နည်းပညာတို့သည် အသုံးချနိုင်မှု၊ အသုံးဝင်မှုနှင့် လုံခြုံစိတ်ချရမှုဟုသော ကျေနပ်ဖွယ်ရာ လိုအပ်ချက်များရှိရမည် ဖြစ်သည်။ အင်ဂျင်နီယာပညာရပ်သည် ရည်မှန်းချက်နှင့် ဒီဇိုင်းထုတ်ခြင်း၊ စနစ်များနှင့် ကိရိယာများပြုလုပ်ခြင်းဖြင့် သဘာဝတရား၏ဖြစ်စဉ်များကို လူသားတို့အတွက် အသုံးဝင်သော အရာများအဖြစ် အပြည့်အဝအသုံးချခြင်းဖြစ်ပြီး သိပ္ပံပညာမှ နည်းများနှင့် ရလဒ်များကို (အမြဲတမ်းတော့ မဟုတ်)အသုံးပြုသည်။ နည်းပညာများ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုသည် များလှစွာသော အသိပညာဖြစ်သော သိပ္ပံပညာ၊ အင်ဂျင်နီယာ၊ [[သင်္ချာ]]၊ [[ဘာသာစကား]]နှင့် [[သမိုင်း]] အစရှိသော အသိပညာတို့မှ လက်တွေ့အသုံးချနိုင်သော ရလဒ်များ ရရှိလာခဲ့ခြင်းသာဖြစ်နိုင်သည်။ များသောအားဖြင့် နည်းပညာကို သိပ္ပံပညာနှင့် အင်ဂျင်နီယာပညာရပ်တို့၏ အကျိုးဆက်အဖြစ် မှတ်ယူနိုင်သော်လည်း လူသားတို့၏ ဆောင်ရွက်မှုကြောင့် ရရှိသောနည်းပညာတို့ ထိုနယ်ပယ်နှစ်ခုထက် စော၍နေတက်သည်။ ဥပမာအားဖြင့် သိပ္ပံပညာသည် [[အီလက်ထရွန်]]များစီးဆင်းမှုနှင့် လျှပ်စစ်ကွန်ဒက်တာများ([[:en:electrical conductor|electrical conductor]])ကို ယခင်ရှိနှင့်ပြီးသား ကိရိယာများနှင့် အသိပညာများကို အသုံးပြု၍ လေ့လာရခြင်းဖြစ်သည်။ အသစ်တွေ့ရှိလာသော အသိပညာများကို အသုံးပြု၍ အင်ဂျင်နီယာများသည် [[တပိုင်းလျှပ်ကူး]](semiconductors)၊ [[ကွန်ပျူတာ]] ကဲ့သို့သော စက်ပစ္စည်းများနှင့် ကိရိယာတန်ဆာပလာအသစ်များ ဖန်တီးခြင်း၊ နည်းပညာများကို အဆင့်မြှင့်တင်ခြင်းတို့ကို ပြုလုပ်သည်။ ထိုသည်တို့ကြောင့် သိပ္ပံပညာရှင်များနှင့် အင်ဂျင်နီယာများကို နည်းပညာရှင်များဟု မှတ်ယူနိုင်ပြီး ထိုနယ်ပယ်သုံးခုသည် တစ်ခုနှင့်တစ်ခု သုတေသနေပြုလုပ်ခြင်းနှင့် ကိုးကားခြင်းတို့၏ အကြောင်းအချက်များ ဖြစ်နေသည်ဟု ဆိုနိုင်သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.intute.ac.uk/sciences/ |title=Intute: Science, Engineering and Technology |last= |first= |date= |website= |publisher=Intute |archive-url=https://web.archive.org/web/20070217141847/http://www.intute.ac.uk/sciences/ |archive-date=17 February 2007 |dead-url=yes |accessdate=17 February 2007 |df= }}</ref> == သမိုင်း == === ကျောက်ခေတ်ဟောင်း (နှစ်ပေါင်း ၂.၅ ဘီလျံယံမှ ၁၀,၀၀၀ နှစ်အထိ) === [[File:Chopper of Dmanisi.png|thumb|right|A primitive [[:en:chopper (archaeology)|chopper]]]] [[:en:Homo (genus)|အစောပိုင်းလူသားများ]]၏ လက်နက်ကရိယာများ အသုံးပြုခြင်းသည် စူးစမ်းရှာဖွေမှုနှင့် ဆင့်ကဲပြေောင်းလဲတိုးတက်မှုဖြစ်စဉ်များ၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ခဲ့သည်။ အစောပိုင်းလူသားများသည် [[:en:foraging|foraging]] [[:en:hominids|hominids]] [[:en:Australopithecus afarensis|မျိုးစိတ်]]မှ ဆင့်ကဲပြောင်းလဲလာခြင်းဖြစ်ရာ [[:en:bipedal|ခြေနှစ်ချောင်းထောက် သတ္တဝါများ]]ဖြစ်ပြီး<ref>{{cite web|accessdate=17 May 2008|url=http://www.bbc.co.uk/sn/prehistoric_life/human/human_evolution/mother_of_man1.shtml|title=Mother of man&nbsp;– 3.2 million years ago |publisher=[[BBC]]}}</ref> ဦးနှောက်ထုထည်သည် ယနေ့ခေတ်လူသားများ၏ သုံးပုံပုံ တစ်ပုံခန့်ရှိသည်။<ref>{{cite web|url=http://www.history.com/encyclopedia.do?articleId=212317|title=Human Evolution|last=|first=|date=|website=|publisher=[[:en:History (U.S. TV channel)|History Channel]]|accessdate=17 May 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080423204038/http://www.history.com/encyclopedia.do?articleId=212317|archivedate=23 April 2008}}</ref> ====ကျောက်လက်နက်များ==== [[File:Biface de St Acheul MHNT.jpg|thumb|upright|Hand axes from the [[:en:Acheulian|Acheulian]] period]] [[File:Clovis Point.jpg|upright|thumb|A [[:en:Clovis point|Clovis point]], made via [[:en:Lithic reduction#Pressure flaking|pressure flaking]]]] ဟိုမိုနိုက်(Hominid)များသည် ရှေးဦး ကျောက်လက်နက်များကို လွန်ခဲ့သောနှစ်မီလီယံများစွာကတည်းက အသုံးပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အစောဆုံးသော ကျောက်လက်နက်များသည် ကျောက်ကျိုး၊ ကျောက်ပဲ့များထက် ပိုမိုသည်။<ref>{{Cite news|url=https://www.wired.com/2010/10/stone-tool-sharpening/|title=Stone Agers Sharpened Skills 55,000 Years Earlier Than Thought|last=Bower|first=Bruce|date=October 29, 2010|work=WIRED|access-date=November 7, 2016|via=}}</ref> သို့ပေမယ့် လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၇၅,၀၀၀ ခန့်က ချွန်ထက်သောအရာများနှင့် ပွတ်တိုက်ခြင်းဖြင့် ကျောက်တုံးအချွန်းများအား ညှိခြင်း([[:en:Lithic reduction#Pressure flaking|pressure flaking]]]])ဖြင့် ကျောက်လက်နက်များအား ပိုမိုကောင်းမွန်အောင် ပြုလုပ်နိုင်ခဲ့သည်။ ====မီး==== အလွန်ရိုးရှင်းသော [[စွမ်းအင်]]ရင်းမြစ်ဖြစ်ပြီး များပြားကြီးကျယ်လှသော အသုံးဝင်မှုရှိသည့် [[မီး]]အား ရှာဖွေတွေ့ရှိခြင်းနှင့် အသုံးပြုတက်ခြင်းသည် လူသားမျိုးနွယ်တို့၏ နည်းပညာဆင့်ကဲပြောင်းလဲခြင်း၏ အရေးပါသော အလှည့်အပြောင်းတစ်ခုဖြစ်သည်။<ref>{{cite book | last=Crump | first=Thomas | title=A Brief History of Science | url=https://archive.org/details/briefhistoryofsc0000crum | year=2001 | publisher=Constable & Robinson | isbn=1-84119-235-X | page=[https://archive.org/details/briefhistoryofsc0000crum/page/9 9]}}</ref> မီးအား မည့်သည့်အချိန်၌ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်ကို အတိအကျမသိရှိရသေးသော်လည်း [[:en:Cradle of Humankind|Cradle of Humankind]] ရှိ မီးလောင်ကျွမ်းနေသော တိရစ္ဆာန်အရိုးများအရ မီးအား ယဉ်ပါးအောင်အသုံးပြုခြင်းသည် နှစ်ပေါင်း ၁ သန်း(1 Ma) မတိုင်မီကဟု ယူဆရပြီး<ref>{{cite web | url=http://whc.unesco.org/pg.cfm?cid=31&id_site=915 | title=Fossil Hominid Sites of Sterkfontein, Swartkrans, Kromdraai, and Environs | accessdate=10 March 2007 | publisher=[[UNESCO]]}}</ref> ပညာရှင်များ၏ သဘောထားအရ ''[[:en:Homo erectus|Homo erectus]]'' များ မီးအား ထိန်းချုပ်အသုံးပြုနိုင်ခြင်းသည် နှစ်ပေါင်း 500 နှင့် 400 ka အကြားတွင် ဟုဆိုကြသည်။<ref>{{cite web|url=http://www.historyworld.net/wrldhis/PlainTextHistories.asp?historyid=ab10|title=Stone Age Man|last=|first=|date=|website=|publisher=History World|accessdate=13 February 2007|archivedate=10 March 2007|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070310211601/http://www.historyworld.net/wrldhis/PlainTextHistories.asp?historyid=ab10}}</ref><ref>{{cite journal | title=Hominid Use of Fire in the Lower and Middle Pleistocene | url=https://archive.org/details/sim_current-anthropology_1989-02_30_1/page/1 | last=James | first=Steven R. | journal=Current Anthropology | volume=30 | issue=1 | pages=1–26 | subscription=yes |date=February 1989 | doi=10.1086/203705 | jstor=2743299}}</ref> သစ်များနှင့် [[မီးသွေး]]များအား လောင်ကျွမ်းစေခြင်းဖြင့် ရရှိလာသော မီးများသည် အစောပိုင်းလူသားများအား သူတို့၏ အစားအစာများအား ချက်ပြုတ်စားသောက်စေနိုင်ခြင်းသည် အစာချေချက်အားကို ကောင်းမွန်လာစေရုံမက အာဟာရဓာတ်များလည်း တိုးလာစေပြီး စားသုံးနိုင်သော အစာအစားအမျိုးအစားများ များပြားလာစေခဲ့သည်။<ref>{{cite journal | last=Stahl | first= Ann B. | year=1984 | title=Hominid dietary selection before fire | url=https://archive.org/details/sim_current-anthropology_1984-04_25_2/page/151 | journal=Current Anthropology | volume=25 | pages= 151–68 | subscription=yes | doi=10.1086/203106 | issue=2 | jstor=2742818}}</ref> ====အဝတ်အထည်နှင့် အမိုးအကာများ==== ကျောက်ခေတ်ဟောင်းတွင် အခြားသော တိုးတက်လာခဲ့သည် နည်းပညာများမှာ အဝတ်အထည်နှင့် အမိုးအကာများဖြစ်ပြီး ထိုသည်တို့ အသုံးပြုနိုင်ခဲ့သည် အချိန်ကို အတိအကျဖြင့် ဖော်ပြနိုင်ခြင်းမရှိပေ။ သို့သော် ဤသည်တို့မှာ လူသားတို့ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု၏ အဓိကအချက်များ ဖြစ်ကြသည်။ ကျောက်ခေတ်ဟောင်း ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုများတွင် လူသားများနေထိုင်ရာ အိမ်တို့သည် ပိုမိုခေတ်မီဆန်းပြားလာပြီး ပိုမိုအသေးစိတ်လာသည်။ အစောဆုံး နှစ်ပေါင်း 380 ka လောက်တွင် လူသားများသည် ယာယီအသုံးပြုနိုင်သော သစ်တဲများ ဆောက်လုပ်ခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite web | url=http://anthro.palomar.edu/homo2/mod_homo_3.htm | title=Evolution of Modern Humans: Archaic Homo sapiens Culture | accessdate=31 March 2007 | author=O'Neil, Dennis | publisher=Palomar College | archivedate=4 April 2007 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20070404130017/http://anthro.palomar.edu/homo2/mod_homo_3.htm }}</ref><ref>{{cite book | last=Villa | first=Paola | year=1983 | title=Terra Amata and the Middle Pleistocene archaeological record of southern France| url=https://archive.org/details/terraamatamiddle0013vill | publisher=University of California Press |location=[[:en:Berkeley, California|Berkeley]] | isbn= 0-520-09662-2 |page= [https://archive.org/details/terraamatamiddle0013vill/page/n338 303]}}</ref> အဝတ်အထည်များသည် အမဲလိုက်၍ရသော တိရစ္ဆာန်များ၏ သားမွေးနှင့် သားရေများကို လိုက်လျောညီထွေမှုရှိအောင် ပြင်ဆင်ခြင်းမှ ရရှိလာခဲ့ပြီး အအေးပိုသောဒေသများသို့ လူသားများပျံနှံခြင်းကို အထောက်အကူပေးနိုင်ခဲ့သည်။ နှစ်ပေါင်း 200 ka လောက်တွင် လူသားများသည် အာဖရိကအပြင်ဘက်သို့ ပြောင်းရွေ့နေထိုင်ကြပြီး [[ယူရေးရှား]]ကဲ့သို့သော တိုက်ကြီးများသို့ ပျံ့နှံ့သွားသည်။<ref>{{cite journal|last=Cordaux|first=Richard|year=2003|title=South Asia, the Andamanese, and the Genetic Evidence for an 'Early' Human Dispersal out of Africa|url=http://site.voila.fr/rcordaux/pdfs/04.pdf|format=PDF|journal=American Journal of Human Genetics|volume=72|issue=6|pages=1586–90; author reply 1590–93|doi=10.1086/375407|pmc=1180321|pmid=12817589|author2=Stoneking, Mark}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091001022940/http://site.voila.fr/rcordaux/pdfs/04.pdf |date=1 October 2009 }} {{Cite web |title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ |url=http://site.voila.fr/rcordaux/pdfs/04.pdf |access-date=26 June 2017 |archive-date=1 October 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20091001022940/http://site.voila.fr/rcordaux/pdfs/04.pdf }}</ref> == ကျောက်ခေတ်သစ်မှသည် ရှေးဂရိ၊ ရောမခေတ်သို့ == [[File:Néolithique 0001.jpg|thumb|An array of Neolithic artifacts, including bracelets, axe heads, chisels, and polishing tools]] လူသားတို့၏ နည်းပညာဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုသည် နီယိုလစ်သစ်ခေတ်ဟုခေါ်သည် ကျောက်ခေတ်သစ်တွင် ပိုမိုအား ကောင်းလာခဲ့သည်။ သွေးထားသော ကျောက်ပုဆိန်များ ပြုလုပ်နိုင်ခဲ့ခြင်းသည် တောများခုတ်ထွင်ရှင်းလင်းရာ၌ ပိုမိုတွင်ကျယ်စေကာ ပိုမိုကြီးမားကျယ်ပြန့်သော လယ်ယာစိုက်ပျိုးနိုင်သည့် မြေများရရှိခဲ့သည်။ လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးဖြင့် ပိုမိုများပြားလာသော လူဦးရေကို လောက်ငှအောင်ကျွေးနိုင်သောအခါ အခြေချနေထိုင်သော လူနေမှုစနစ်(sedentism)သို့ ပြောင်းလဲလာခဲ့ပြီး ထိုသည်နှင့်တပြိုင်နက် ကလေးဦးရေ ပိုမိုတိုးတက်လာရာ ရွေ့ပြောင်းသွားလာသော လူနေမှုစနစ်(nomadic)တွင်ကဲ့သို့ ကလေးတွေကို သယ်ယူရန်မလိုအပ်တော့ချေ။ ထို့ပြင် ကလေးများသည် အထွက်နှုန်းတိုးလာသော သီးနှံများအတွက် လုပ်အားကိုရရှိနိုင်ပြီး အမဲလိုက်ခြင်းနှင့် ကောတ်သိမ်းခြင်း လုပ်ကိုင်သူတို့စာလျှင် ပိုမို၍ အဆင်သင့်သည်။<ref>{{Cite news|url=https://www.sciencedaily.com/releases/2006/01/060103114116.htm|title=The First Baby Boom: Skeletal Evidence Shows Abrupt Worldwide Increase In Birth Rate During Neolithic Period|last=University of Chicago Press Journals|first=|date=January 4, 2006|work=ScienceDaily|access-date=November 7, 2016|via=}}</ref><ref>{{cite journal|title=Child Transport, Family Size, and Increase in Human Population During the Neolithic|url=https://archive.org/details/sim_current-anthropology_1972-04_13_2/page/258|journal=[[Current Anthropology]]|author=Sussman, Robert W. |author2=Hall, Roberta L. |volume=13|issue=2| pages=258–67|publisher=[[University of Chicago Press]]|date=April 1972|doi=10.1086/201274 |jstor=2740977}}</ref> တိုးတက်လာသော လူဦးရေ၊ လုပ်သားရရှိနိုင်မှုနှင့်အတူ နယ်ပယ်အလိုက် ကျွမ်းကျင်မှုတွင် တိုးတက်လာသည်။<ref>{{cite book|accessdate=17 May 2008|url=https://books.google.com/?id=isGyuX9motEC&pg=PA163&lpg=PA163&dq=labor+neolithic+population|title=Cultural Anthropology: An Applied Perspective|publisher=[[The Thomson Corporation]]|author=Ferraro, Gary P.|year=2006|isbn=0-495-03039-2}}</ref> မည်သည့်အကြောင်းများက နီယိုလစ်သစ်ကျေးရွာများမှ [[Uruk]] ကဲ့သို့ ပထမဆုံးမြို့တော်များ၊ ပထမဆုံးသော လူ့ယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့အစည်းဖြစ်သော [[ဆူမားရီးယန်းခေတ်]]ကဲ့သို လူ့ယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့အစည်းအဖြစ် တိုးတက်ပြောင်းလဲစေရန် မည်သည့်အကြောင်းများကို အစပြုစေခဲ့သည်ကို တိတိပပ မသိရသေးချေ။ သို့ပေမယ့် ရာထူးအဆင့်လိုက်အုပ်ချုပ်သော လူ့အဖွဲ့အစည်းပုံသဏ္ဌာန်များနှင့် နယ်ပယ်အလိုက်ကျွမ်းကျင်သောလုပ်သားများ၊ အိမ်နီးချင်းလူ့အဖွဲ့အစည်းအချင်းချင်း ကုန်သွယ်မှုနှင့် စစ်ပွဲများ၊ ပတ်ဝန်းကျင်ရာသီဥတု၏ စိန်ခေါ်မှုများကို ကျော်လွှားနိုင်ရန် ဆည်မြောင်းစနစ်ကဲ့သို့ စုဆောင်းမှုလုပ်ငန်းများ အစရှိသော အကြောင်းအချက်တို့ အားလုံးသည်ပင်လျှင် အဓိကအကြောင်းအရာများအဖြစ် ပါဝင်ခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/?id=8pKKwlEcpwYC&pg=PA7&lpg=PA7&dq=labor+surplus+neolithic+population|accessdate=17 May 2008|title=The ESSENTIALS of Ancient History|publisher=Research & Education Association|author=Patterson, Gordon M.|year=1992|isbn=978-0-87891-704-4}}</ref> === သတ္တုလက်နက်များ === တိုးတက်သောနည်းပညာများသည် မီးပြင်ဖိုများ၊ ဖားဖိုများပြုလုပ်နိုင်ခဲ့ပြီး သဘာဝအတိုင်းတွေ့ရှိရသောသတ္တုများ (သဘာဝအတိုင်း သန့်စင်သည့်အနေအထားဖြင့် တွေ့ရသော သတ္တုများ)ကို ကျိုခြင်းနှင့် သွင်းလောင်းခြင်းများ ပြုလုပ်နိုင်ခဲ့သည်။ ရွှေ၊ ငွေ၊ ကြေးနီနှင့် ခဲတို့သည် အစောဆုံးတွေ့ရှိခဲ့ရသော သတ္တုများဖြစ်သည်။<ref>{{cite web |url=http://neon.mems.cmu.edu/cramb/Processing/history.html |title=A Short History of Metals |last=Cramb |first=Alan W |date= |website= |publisher=[[Carnegie Mellon University]] |archive-url=https://web.archive.org/web/20070108015008/http://neon.mems.cmu.edu/cramb/Processing/history.html |archive-date=8 January 2007 |dead-url=yes |accessdate=8 January 2007 |df= |archivedate=8 January 2007 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070108015008/http://neon.mems.cmu.edu/cramb/Processing/history.html }}</ref> ကျောက်၊ အရိုး၊ သစ်တို့ဖြစ်လုပ်သော လက်နက်များထက်ပိုသော ကြေးလက်နက်များ၏ အကျိုးကျေးဇူးကို အစောပိုင်းလူသားများ နားလည်ခဲ့ကြပြီး သဘာဝအတိုင်းတွေ့ရသော ကြေးနီတို့ကို ကျောက်ခေတ်သစ်အစောပိုင်း (10 ka ခန့်)လောက်တွင် စတင်၍ အသုံးပြုခဲ့နိုင်သည်။<ref>{{cite encyclopedia|url=https://books.google.com/?id=VANVAEjBG-QC&pg=PA708|accessdate=17 May 2008|author= Chisholm, Hugh|publisher=[[Encyclopædia Britannica]]|year=1910|page=708|title=The Encyclopædia Britannica: A dictionary of arts, sciences, literature and general information}}</ref> သဘာဝအတိုင်းတွေ့ရသော ကြေးနီတို့ကို သဘာဝအတိုင်းအများအပြား မတွေ့နိုင်ပဲ ကြေးနီရိုင်းများကိုတော့ များပြားစွာတွေ့နိုင်ကာ အချို့ကို သစ်များ၊ မီးသွေးများလောင်ကျွမ်းခြင်းဖြင့်ပင် ရရှိနိုင်သည်။ နောက်ဆုံးတွင် သတ္တုများအသုံးပြုနိုင်ခြင်းဖြင့် သတ္တုစပ်များဖြစ်ကြသော ကြေးညိုနှင့် ကြေးဝါများကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။(၄၀၀၀ ဘီစီခန့်) သံသတ္တုစပ်များဖြစ်သော သံမဏိကဲ့သို့သော သတ္တုစပ်များကို ၁၈၀၀ ဘီစီဝန်းကျင်တွင် ပထမဆုံးအသုံးပြုနိုင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite journal|title=The significance of the composition of excavated iron fragments taken from Stratum III at the site of Kaman-Kalehöyük, Turkey|journal=Anatolian Archeological Studies|volume=14}}</ref><ref>{{Cite news |url=http://www.hindu.com/thehindu/holnus/001200903261611.htm |title=Ironware piece unearthed from Turkey found to be oldest steel |last= |first= |date=March 26, 2009 |work=The Hindu |archive-url=https://web.archive.org/web/20090329111924/http://www.hindu.com/thehindu/holnus/001200903261611.htm |archive-date=29 March 2009 |dead-url=yes |access-date=November 8, 2016 |via= |df= |accessdate=30 September 2017 |archivedate=29 March 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090329111924/http://www.hindu.com/thehindu/holnus/001200903261611.htm }}</ref> === စွမ်းအင်နှင့် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး === [[File:Wheel Iran.jpg|thumb|left|upright|[[ဘီး]]ကို ဘီစီ ၄၀၀၀ ခန့်တွင် တီထွင်အသုံးပြုနိုင်ခဲ့သည်။]] ထိုအချိန်အတောအတွင်း လူသားတို့သည် အခြားသော စွမ်းအင်တို့ကို ထိန်းချုပ်အသုံးပြုနိုင်ရန် လေ့လာနေခဲ့ကြသည်။ အစောဆုံးသော လေစွမ်းအားရင်းမြစ်ကို သုံးစွဲခဲ့မှုသည် ရွက်လှေများအတွက် အသုံးပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး မှတ်တမ်းများအရ အစောဆုံးသော ရွက်လွင့်ခဲ့သော သင်္ဘောမှာ နိုင်းလှေ (Nile boat ) ဖြစ်ပြီး လွန်ခဲ့သော ဘီစီ ၈ မီလီယံလောက်တွင် ဖြစ်သည်။<ref>{{Cite journal|title=The oldest representation of a Nile boat|journal=Antiquity|volume=81}}</ref> အီဂျစ်လူမျိုးတို့သည် နှစ်စဉ် နိုင်းမြစ်ရေလွှမ်းမိုးမှုအကျိုးကို အသုံးပြု၍ ရေသွင်းခြင်းများကို ပြုလုပ်နိုင်ခဲ့ပြီး တဖြည်းဖြည်းဖြင့် ဆည်မြောင်းများအား စနစ်တကျသွယ်တန်းပြီး ရေဝပ်မြေများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြပေမည်။ ထိုအတူပင် မက်ဆိုပိုတေးမီးယားနှင့် ဆူမားရီးယန်းတို့သည်လည်း တိုက်ဂရစ်နှင့် ယူဖရေးတီးမြစ်များကို ထိုနည်းတူစွာပင် အသုံးချခဲ့ကြသည်။ သို့ပေမယ် လေနှင့် ရေတို့၏ စွမ်းအားကို ပိုမိုကျယ်ပြန့်စွာ အသုံးပြုနိုင်ရန်အတွက် အခြားသော တီထွင်မှုများလည်း လိုသေးသည်။ ရှေးဟောင်းသုတေသနပညာရှင်များ အလိုအရ ဘီးကို ဘီစီ ၄၀၀၀ ခန့်ဝန်းကျင်တွင် မက်ဆိုပိုတေးမီးယား၊ ကော့ကေးဆပ်မြောက်ပိုင်းနှင့် ဗဟိုဥရောပ အစရှိသော ဒေသတို့တွင် အမှီအခိုကင်းစွာဖြစ် ဆက်တိုက်ဆိုသလို အသီးသီး ပေါ်ပေါက် အသုံးပြုလာနိုင်ခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite book|title=A Companion to the Archaeology of the Ancient Near East|last=Potts|first=D. T.|publisher=|year=2012|isbn=|location=|page=285|quote=|via=}}</ref> ခန့်မှန်းအားဖြင့် ဘီးကို ဘီစီ ၅၀၀၀ မှ ၃၀၀၀ အကြားကာလတွင် တီထွင်အသုံးပြုလာနိုင်ဖွယ် ရှိသည်။<ref>{{Cite book|title=New Light on the Most Ancient East|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.215014|last=Childe|first=V. Gordon|publisher=|year=1928|isbn=|location=|page=[https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.215014/page/n129 110]|quote=|via=}}</ref> ရှေးအကျဆုံးသော ရှေးဟောင်းပစ္စည်းတစ်ခုဖြစ်သည့် ဘီးတပ်လှည်းတစ်စင်းအား ရေးဆွဲထားသော ပုံ၏သက်တမ်းကို ပြန်ကြည့်လျှင် လွန်ခဲ့သော ဘီစီ ၃၅၀၀ ခန့်က ဖြစ်နေပြီး<ref>{{Cite book|title=The Horse, the Wheel, and Language: How Bronze-Age Riders from the Eurasian Steppes Shaped the Modern World|url=https://archive.org/details/horsewheellangua00davi|last=Anthony|first=David A.|publisher=Princeton University Press|year=2007|isbn=0-691-05887-3|location=Princeton|page=[https://archive.org/details/horsewheellangua00davi/page/n39 67]|quote=|via=}}</ref> ဘီးအသုံးပြုနိုင်မှုသည် ဤပုံမတိုင်မီ ရှေးကတည်းပင် ဖြစ်သည်။ အခြားသော ထင်ရှားသည့် သက်သေသာဓကမှာ ထိုကာလတွင် အိုးထိန်းစက်များကို အသုံးပြုနိုင်ခြင်းဖြစ်သည်။ မကြာသေးမီက ကမ္ဘာပေါ်တွင် သိရှိခဲ့သမျှ၌ ရှေးအကျဆုံးဟု ဆိုနိုင်သည့် သစ်သားဘီးတစ်ခုကို ဆလိုဗေးနီးယားရှိ Ljubljana marshes နွံတောများထဲမှ တွေ့ရှိခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web|url=http://www.ukom.gov.si/en/media_room/background_information/culture/worlds_oldest_wheel_found_in_slovenia/|title=World's Oldest Wheel Found in Slovenia|last=Gasser|first=Aleksander|date=March 2003|website=|publisher=Republic of Slovenia Government Communication Office|access-date=November 8, 2016}}</ref> ဘီးကို တီထွင်နိုင်မှုသည် ကုန်သွယ်ရေးနှင့် စစ်ပွဲများအတွက် တော်လှန်ပြောင်းလဲမှုတစ်ရပ် ဖြစ်ခဲ့သည်။ ဘီးများ တီထွင်ပြီးသည်နှင့် လေးလံသော ဝန်များကို သယ်ဆောင်ရန်အလို့ငှာ ဘီးတပ်လှည်းများကို တီထွင်နိုင်မှုသည်လည်း များမကြာခဲ့ပေ။ အလွန်မြန်သော အိုးထိန်းစက်များအား အသုံးပြုလာနိုင်ခြင်းဖြင့် အိုးများအား အမြောက်အမြားထုတ်လုပ်နိုင်လာခဲ့သည်။ ဘီးများကို စွမ်းအင်ပြောင်းလဲမှုပစ္စည်း(ရေရဟတ်၊ လေရဟတ်၊ သီးနှံ့ချွေလှေ့စက်)အဖြစ် အသုံးပြုလာနိုင်မှုသည် လူသားမဟုတ်သော စွမ်းအင်များအား အသုံးပြုလာနိုင်ရန်အတွက် ပြောင်းလဲမှု တစ်ရပ်ပင်ဖြစ်သည်။ === အလယ်ခေတ်မှသည် ယနေ့ခေတ်နည်းပညာများဆီသို့ === == ကိုးကား == {{reflist|2}} [[Category:နည်းပညာ]] [[ကဏ္ဍ:ပင်မ အကြောင်းအရာ ဆောင်းပါးများ]] 4kja8yiqxdiuz8yklcouzweeg9kmhzn ဝမ်းကိုဟော 0 6776 878833 769967 2025-06-22T08:45:30Z Salai Rungtoi 22844 [[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ကို အသုံးပြု၍ [[Category:ချင်းပြည်နယ်မှ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]]ကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည် 878833 wikitext text/x-wiki {{Infobox person |name = ဝမ်းကိုဟော |honorific_prefix=[[စည်သူဘွဲ့|စည်သူ]] ဒေါက်တာ|image = vumkohau.jpg |birth_date = {{birth date|၁၉၁၇|၃|၁၇}} |birth_place = ထုတ်လိုင်းရွာ၊ [[တီးတိန်မြို့နယ်]]၊ [[ချင်းပြည်နယ်]] | death_date = {{Death date and age|၂၀၀၇|၇|၂၂|၁၉၁၇|၃|၁၇}} | death_place = [[ရန်ကုန်မြို့]] | nationality = မြန်မာ | ethnicity = [[ချင်းလူမျိုး|ချင်း]] | occupation = | years_active = | known_for = | awards = စည်သူဘွဲ့၊ နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည် ပထမအဆင့် }} စည်သူ ဒေါက်တာ '''ဝမ်းကိုဟော'''(Vum Ko Hau) သည် မြန်မာ့လွတ်လပ်ရေး ကြိုးပမ်းမှုနှင့် ဖက်ဆစ်ဂျပန်တော်လှန်ရေးတို့တွင် ချင်းအမျိုးသားများကို ခေါင်းဆောင်ကာ ပါဝင်ခဲ့သူတစ်ဦးဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == ဦးဝမ်းကိုဟောအား ၁၉၁၇ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၇ ရက်နေ့၌ [[ချင်းပြည်နယ်]]၊ [[တီးတိန်မြို့နယ်]]၊ ထုတ်လိုင်းရွာ ခရစ်ယာန် ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်း၌ အဖ သိက္ခာတော်ရ ဘုန်းတော်ကြီး ဇခွပ် (Rev. Za Khup)၊ အမိ ပီကျန်ဇမ် (Pi Ciang Zam) တို့က မွေးဖွားခဲ့သည်။ မွေးချင်း သား ၃ ဦး၊ သမီး ၄ ဦး ရှိသည့်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ == ပညာရေး == ဖခင် တာဝန် ထမ်းဆောင်နေသော Khuassak ရွာ ABM ကျောင်းတွင် စတင် ပညာ သင်ကြားခဲ့ပြီး၊ တီးတိန်နှင့် ဖလမ်းမြို့ အလယ်တန်း ကျောင်းတို့တွင် ဆက်လက် ပညာ သင်ကြားခဲ့သည်။ ဖလမ်း အလယ်တန်းကျောင်းမှ သတ္တမတန်းတွင် ပထမ အဆင့် ရရှိသဖြင့် ပညာထူးချွန်ဆု (Scholarship) ရရှိကာ [[စစ်ကိုင်းမြို့]] အစိုးရ အထက်တန်းကျောင်းသို့ ပြောင်းရွှေ့ ပညာ သင်ကြားခဲ့ရသည်။ ၁၉၃၇ ခုနှစ်တွင် စစ်ကိုင်း အစိုးရ အထက်တန်းကျောင်းမှ တက္ကသိုလ်ဝင်တန်း အောင်မြင်ခဲ့သည်။ အထက်တန်း ပညာ အောင်မြင်ပြီးနောက် ၁၉၃၇ မှ ၁၉၄၁ ခုနှစ်များတွင် ချင်းတောင် ဒေသဆိုင်ရာ အင်္ဂလိပ် အရေးပိုင်ရုံး၊ ဖလမ်းမြို့တွင် လက်ရေးတိုနှင့် ရုံးအုပ် စာရေးကြီး အဖြစ် စတင် တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ == လွတ်လပ်ရေး ကြိုးပမ်းမှု == === ဂျပန် တော်လှန်ရေး === [[ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်]]အတွင်း မြန်မာနိုင်ငံကို ဂျပန်တို့ ဝင်ရောက် သိမ်းပိုက်သော အခါ အင်္ဂလိပ် အရေးပိုင် ဗိုလ်မှူးကြီး နေလာ (Col. Naylar CBE) နှင့် ဗိုလ်မှူး စတီဗင်စင် (Maj. Stevenson) တို့ ဦးဆောင် ဖွဲ့စည်းသည့် ချင်းလဲဗီး (Chin Levies) တပ်တွင် ခေါင်းဆောင် တဦးအဖြစ် ပါဝင်ခဲ့ရသည်။ ချင်းတောင်တန်း စစ်မြေပြင် အသီးသီးတွင် တပ်ရေးနှင့် ထောက်လှမ်းရေး အရာရှိ၊ စစ်ဝန်ထမ်း ဌာနချုပ်၏ ဒုတိယ အကြီးအကဲ၊ ချင်းတောင်တန်း ခရိုင်ဝန် စသည့် တာဝန်များ ယူကာ ဂျပန် တော်လှန်ရေးတွင် ချင်း အမျိုးသားများကို ဦးဆောင်ပြီး ပါဝင် တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၂ဝ ရက်နေ့တွင် ယာယီ စစ်ဦးစီး ဗိုလ်မှူး (Staff Major) အဖြစ် တိုးမြှင့် ခန့်ထားခြင်း ခံရသည်။ မဟာမိတ် တပ်ပေါင်းစု အရှေ့တောင် အာရှ စစ်သေနာပတိချုပ် [[မောင့်ဗက်တင်၊ လူဝီ|မောင့်ဘက်တန်]] (Lord Mounth Batten) က ဦးဝမ်းကိုဟောအား တီးတိန်မြို့တွင် ကိုယ်တိုင် တွေ့ဆုံပြီး စစ်အတွင်းက ဆောင်ရွက်မှုတို့အတွက် အမှတ်တရ ဓာတ်ပုံနှင့် ငွေစီးကရက်ဗူးတို့ကို ချီးမြှင့် ပေးအပ်ခဲ့သည်။ === ပင်လုံစာချုပ် === ၁၉၄၇ ခုနှစ်၊ ပင်လုံ ညီလာခံတွင် ချင်းအမျိုးသား ကိုယ်စားလှယ် ခေါင်းဆောင်အဖြစ် ပါဝင် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ [[ပင်လုံစာချုပ်]] ချုပ်ဆိုပြီးနောက် [[ဗိုလ်ချုပ် အောင်ဆန်း]]၏ အကြံပေး တိုက်တွန်းချက်ဖြင့် ချင်းတောင်တန်း အရေးပိုင်ရုံးမှ နုတ်ထွက်ကာ ၁၉၄၇ ခု၊ မတ်လ ၁၅ ရက်နေ့တွင် ဒုတိယ အတိုင်ပင်ခံ ဝန်ကြီး (ချင်းရေးရာ ဝန်ကြီး) အဖြစ် တာဝန် ယူခဲ့ရသည်။ မိမိရပ်ရွာ ထုတ်လိုင် (Old Fort White) နယ်တွင် ဂျပန်လက်ထက်က ကိုယ်ထူကိုယ်ထ တည်ထောင်ထားသည့် အထက်တန်းကျောင်းကို အစိုးရ အသိအမှတ်ပြု ကျောင်းတကျောင်း အဖြစ် သတ်မှတ်ပေးရန်ကို အောင်မြင်စွာ လုပ်ဆောင် ပေးနိုင်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ပင်လုံ စာချုပ်အရ ဖွဲ့စည်းခဲ့သည့် ကာနယ် ရီးဝီယံ ခေါင်းဆောင်သော (Lt. Col. Rees William) နယ်ခြား ဒေသ စုံစမ်းရေး အဖွဲ့ (Frontier Area Inquiry Commission) တွင် ချင်း တိုင်းရင်းသား ကိုယ်စားလှယ် အဖွဲ့ဝင် တဦး အဖြစ် ပါဝင်ကာ ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံ ပေါ်ထွန်းရေး အတွက် တက်တက်ကြွကြွ ဆောင်ရွက်ခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ တနှစ်အတွင်း လွတ်လပ်ရေး ရရှိရေးအတွက် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေ ရေးဆွဲရာမှာလည်း ဗိုလ်ချုပ် အောင်ဆန်း ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ် ဆောင်ရွက်သည့် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေ ရေးဆွဲရေး ကော်မတီတွင် အခြား ချင်း တိုင်းရင်းသား ခေါင်းဆောင် ၂ ဦးဖြစ်သည့် ဦးဆဝစ်၊ ကပ္ပတိန် မန်တုံးနုန်းတို့နှင့် အတူ အဖွဲ့ဝင် အဖြစ် ပါဝင်ခဲ့သလို၊ အခြေခံ ဥပေဒ အချောကိုင် ကော်မတီတွင်လည်း ပါဝင် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ === နု-အက်တလီ စာချုပ် === ၁၉၄၇ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာတွင် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေမူကြမ်း ရေးဆွဲပြီးနောက်၊ [[နု - အက်တလီ စာချုပ်]] ချုပ်ဆိုရန် အတွက် လန်ဒန်သို့ သွားရောက်ပြီး ဆွေးနွေးရသော ရှေ့ပြေး မြန်မာ ကိုယ်စားလှယ် ၅ ဦး အဖွဲ့တွင် ကိုယ်စားလှယ် တဦး အဖြစ် ပါဝင်ခဲ့သည်။ အခြား ကိုယ်စားလှယ်များမှာ [[တင်ထွဋ်၊ ဦး (အိုင်စီအက်စ်)|ဦးတင်ထွဋ်]]၊ ဦး[[ဝင်းမောင်၊ မန်း (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|မန်းဝင်းမောင်]]၊ စပ်ခွန်ချိုနှင့် ဖဆပလ ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်မှူးအောင်တို့ ဖြစ်သည်။ ထို့ မြန်မာ ကိုယ်စားလှယ် အဖွဲ့နှင့် ဗြိတိသျှ အစိုးရ ကိုယ်စားလှယ် အဖွဲ့တို့ ရှေးဦးစွာ ဆွေးနွေး သဘောတူချက် ရပြီးမှ ဝန်ကြီးချုပ် [[နု၊ ဦး|သခင်နု]]နှင့် ဗိုလ်လကျ်ာတို့ လန်ဒန်သို့ လိုက်လာကာ နု - အက်တလီ စာချုပ်ကို နှစ်ဖက် ခေါင်းဆောင်ကြီးများက လက်မှတ် ရေးထိုးခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်သည်။ ထိုဆွေးနွေးပွဲတွင် ဗြိတိသျှ ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး ဟုချ်ဒါတွန် (Hugh Dalton) တောင်းဆိုသော ဂျပန် မောင်းထုတ်ရာတွင် ဗြိတိသျှ အစိုးရ ကုန်ကျခဲ့သည့် စရိတ် ပေါင်သန်း ၄ဝ ပေးလျော် ပေးရေး ကိစ္စတွင် ဦးဝမ်ကိုဟော၏ ဆွေးနွေး တင်ပြမှုကြောင့် ပေါင် ၁၅ သန်းလျော့ပြီး ၁၉၅၂ ခုနှစ်မှ စကာ အတိုးမဲ (၁၂) ကြိမ် အရစ်ကျ ပေးရန် ဗြိတိသျှ အစိုးရတို့က သဘောတူခဲ့ရသည်။ == သံတမန်တာဝန် ထမ်းဆောင်ခြင်း == လွတ်လပ်ရေး ရပြီးနောက် နိုင်ငံခြားရေးရာ ဌာန၊ ဒုတိယ အတွင်းဝန်၊ သံတမန်ရေးရာ ကောင်စစ်ရေးရာ၊ ကမ္ဘာ့ ကုလသမဂ္ဂ ဌာနခွဲ ဦးစီး အရာရှိ၊ ၁၉၅၅ မှ စ၍ မြန်မာနိုင်ငံ ဆိုင်ရာ အထူး အာဏာကုန် လွှဲအပ်ခြင်း ခံရသော သံအမတ်ကြီး အဖြစ် ပြင်သစ်၊ ဟော်လန်၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ ကမ္ဘောဒီးယား၊ ချက်ကိုစလိုဗက်ကီးယား၊ ဩစတြီးယားနှင့် ဟန်ဂေရီ နိုင်ငံတို့တွင် တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး ၁၉၇၅ ခုနှစ်တွင် အငြိမ်းစား ယူခဲ့သည်။ ၁၉၅၅ ခုနှစ်၊ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ ဘန်ဒေါင်းမြို့တွင် ကျင်းပမည့် အာရှ၊ အာဖရိက ညီလာခံကြီး အတွက် အကြို ညှိနှိုင်း ဆွေးနွေးပွဲများကို အီဂျစ် သမ္မတ နာဆာ၊ တရုတ် ဝန်ကြီးချုပ် [[ချူအင်လိုင်း]]၊ အိန္ဒိယ ဝန်ကြီးချုပ် နေရူးတို့ တက်ရောက်ပြီး ရန်ကုန်မြို့မှာ ကျင်းပခဲ့ရာ၊ ထိုအကြို အစည်းအဝေးပွဲ ဖြစ်မြောက်ရေးကို ဦးဝမ်းကိုဟောက တာဝန် ယူဆောင်ရွက် ပေးခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတော် အစိုးရ၏ တာဝန်ပေးချက် အရ ၁၉၅၃၊ ၁၉၆၄ နှင့် ၁၉၆၅ ခုနှစ်များတွင် ကျင်းပသော ကမ္ဘာ့ ကုလသမဂ္ဂ ညီလာခံကြီးများသို့ မြန်မာနိုင်ငံ အစိုးရကိုယ်စား တက်ရောက် မိန့်ခွန်း ပြောကြားခဲ့ရသည်။ ထို့အပြင် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေးနှင့် ကမ္ဘာ့ ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ ဖြစ်လာရေးတို့ အတွက် ဦးဝမ်းကိုဟောသည် အဓိက ဦးဆောင် ကြိုးပမ်း ပေးခဲ့သူ တဦး ဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ အစိုးရမှ ဦးဝမ်းကိုဟောအား ၁၉၄၈ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၄ ရက်နေ့ လွတ်လပ်ရေး နှစ်ပတ်လည်နေ့တွင် "စည်သူဘွဲ့" ချီးမြှင့် ပေးအပ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၄ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည် ပထမအဆင့် ထပ်မံ ချီးမြှင့် ပေးအပ်ခဲ့သည်။ == စာပေရေးသားခြင်း == ဦးဝမ်းကိုဟောသည် မဂ္ဂဇင်း၊ စာစောင်နှင့် သတင်းစာများတွင် ဆောင်းပါး မြောက်မြားစွာ ရေးသားခဲ့သည့် အပြင် ၁၉၅၃ ခုနှစ်တွင် The Guardian Press သတင်းစာတိုက် တည်ထောင်ရာတွင် ဦးဆောင် ပါဝင်ခဲ့သူ တဦးလည်း ဖြစ်သည်။ ၁၉၆၃ ခုနှစ်တွင် "Profile of a Burma Frontier Man" စာအုပ်ကို ပြုစုရေးသား ထုတ်ဝေကာ ကမ္ဘာ့ နိုင်ငံအသီးသီးရှိ တက္ကသိုလ်၊ ကောလိပ်များသို့ ပေးပို့ လှူဒါန်းခဲ့သည်။ ချက်ကိုစလိုဗက်ကီးယားနိုင်ငံ Charles University Praque မှ ထိုစာအုပ် ပြုစုမှုကို အကြောင်းပြုပြီး ဂုဏ်ထူးဆောင် ဒေါက်တာဘွဲ့ Ph.D. ချီးမြှင့် ပေးအပ်ခဲ့သည်။ အမေရိကန်နိုင်ငံ Yale University, History Department တွင်လည်း ထိုစာအုပ်ကို Oriental Studies အဖြစ် အသုံးပြုရန် ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။ The Reader's Digest မဂ္ဂဇင်းတိုက်မှလည်း ပြင်သစ်နိုင်ငံ သံအမတ်ကြီး အဖြစ် တာဝန် ထမ်းဆောင်နေသာ ဦးဝမ်းကိုဟောအား Life Member, Life Free Subcription တဦး အဖြစ် ဂုဏ်ပြု အသိအမှတ်ပြုခဲ့သည်။ ဦးဝမ်းကိုဟောသည် Daw Tina Han @ Nu Maug Kho Ciin နှင့် ၁၉၃၈ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၁၂ ရက်နေ့တွင် လက်ထပ်ခဲ့ပြီး၊ သား ၃ ယောက်နှင့် သမီး ၅ ယောက် ထွန်းကားခဲ့သည်။ == ကွယ်လွန်ခြင်း == ၂ဝဝ၇ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၂၂ ရက်နေ့ နံနက်ပိုင်း အသက် ၉ဝ နှစ် အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ == ဓာတ်ပုံများ == <gallery> File:Dr_Vum_Kho_Hau%E2%80%99s_obituary_notice.JPG File:Ambassador_vum_kho_hau.JPG File:Vum_kho_hau_with_BGO.JPG </gallery> {{Lifetime|၁၉၁၇|၂၀၀၇}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမားများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား စာရေးဆရာများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ သံအမတ်ကြီးများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စာရေးဆရာများ]] [[ကဏ္ဍ:ချင်းပြည်နယ်မှ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]] bwrixiqvi40yuqzsrcm3qno7vob9een 878834 878833 2025-06-22T08:49:39Z Salai Rungtoi 22844 /* ငယ်ဘဝ */ 878834 wikitext text/x-wiki {{Infobox person |name = ဝမ်းကိုဟော |honorific_prefix=[[စည်သူဘွဲ့|စည်သူ]] ဒေါက်တာ|image = vumkohau.jpg |birth_date = {{birth date|၁၉၁၇|၃|၁၇}} |birth_place = ထုတ်လိုင်းရွာ၊ [[တီးတိန်မြို့နယ်]]၊ [[ချင်းပြည်နယ်]] | death_date = {{Death date and age|၂၀၀၇|၇|၂၂|၁၉၁၇|၃|၁၇}} | death_place = [[ရန်ကုန်မြို့]] | nationality = မြန်မာ | ethnicity = [[ချင်းလူမျိုး|ချင်း]] | occupation = | years_active = | known_for = | awards = စည်သူဘွဲ့၊ နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည် ပထမအဆင့် }} စည်သူ ဒေါက်တာ '''ဝမ်းကိုဟော'''(Vum Ko Hau) သည် မြန်မာ့လွတ်လပ်ရေး ကြိုးပမ်းမှုနှင့် ဖက်ဆစ်ဂျပန်တော်လှန်ရေးတို့တွင် ချင်းအမျိုးသားများကို ခေါင်းဆောင်ကာ ပါဝင်ခဲ့သူတစ်ဦးဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == ဦးဝမ်းကိုဟောအား ၁၉၁၇ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၇ ရက်နေ့၌ [[ချင်းပြည်နယ်]]၊ [[တီးတိန်မြို့နယ်]]၊ [[ထုတ်လိုင်ရွာ၊ တီးတိန်မြို့နယ်|ထုတ်လိုင်းရွာ]] ခရစ်ယာန် ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်း၌ အဖ သိက္ခာတော်ရ ဘုန်းတော်ကြီး ဇခွပ် (Rev. Za Khup)၊ အမိ ပီကျန်ဇမ် (Pi Ciang Zam) တို့က မွေးဖွားခဲ့သည်။ မွေးချင်း သား ၃ ဦး၊ သမီး ၄ ဦး ရှိသည့်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ == ပညာရေး == ဖခင် တာဝန် ထမ်းဆောင်နေသော Khuassak ရွာ ABM ကျောင်းတွင် စတင် ပညာ သင်ကြားခဲ့ပြီး၊ တီးတိန်နှင့် ဖလမ်းမြို့ အလယ်တန်း ကျောင်းတို့တွင် ဆက်လက် ပညာ သင်ကြားခဲ့သည်။ ဖလမ်း အလယ်တန်းကျောင်းမှ သတ္တမတန်းတွင် ပထမ အဆင့် ရရှိသဖြင့် ပညာထူးချွန်ဆု (Scholarship) ရရှိကာ [[စစ်ကိုင်းမြို့]] အစိုးရ အထက်တန်းကျောင်းသို့ ပြောင်းရွှေ့ ပညာ သင်ကြားခဲ့ရသည်။ ၁၉၃၇ ခုနှစ်တွင် စစ်ကိုင်း အစိုးရ အထက်တန်းကျောင်းမှ တက္ကသိုလ်ဝင်တန်း အောင်မြင်ခဲ့သည်။ အထက်တန်း ပညာ အောင်မြင်ပြီးနောက် ၁၉၃၇ မှ ၁၉၄၁ ခုနှစ်များတွင် ချင်းတောင် ဒေသဆိုင်ရာ အင်္ဂလိပ် အရေးပိုင်ရုံး၊ ဖလမ်းမြို့တွင် လက်ရေးတိုနှင့် ရုံးအုပ် စာရေးကြီး အဖြစ် စတင် တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ == လွတ်လပ်ရေး ကြိုးပမ်းမှု == === ဂျပန် တော်လှန်ရေး === [[ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်]]အတွင်း မြန်မာနိုင်ငံကို ဂျပန်တို့ ဝင်ရောက် သိမ်းပိုက်သော အခါ အင်္ဂလိပ် အရေးပိုင် ဗိုလ်မှူးကြီး နေလာ (Col. Naylar CBE) နှင့် ဗိုလ်မှူး စတီဗင်စင် (Maj. Stevenson) တို့ ဦးဆောင် ဖွဲ့စည်းသည့် ချင်းလဲဗီး (Chin Levies) တပ်တွင် ခေါင်းဆောင် တစ်ဦးအဖြစ် ပါဝင်ခဲ့ရသည်။ ချင်းတောင်တန်း စစ်မြေပြင် အသီးသီးတွင် တပ်ရေးနှင့် ထောက်လှမ်းရေး အရာရှိ၊ စစ်ဝန်ထမ်း ဌာနချုပ်၏ ဒုတိယ အကြီးအကဲ၊ ချင်းတောင်တန်း ခရိုင်ဝန် စသည့် တာဝန်များ ယူကာ ဂျပန် တော်လှန်ရေးတွင် ချင်း အမျိုးသားများကို ဦးဆောင်ပြီး ပါဝင် တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၂ဝ ရက်နေ့တွင် ယာယီ စစ်ဦးစီး ဗိုလ်မှူး (Staff Major) အဖြစ် တိုးမြှင့် ခန့်ထားခြင်း ခံရသည်။ မဟာမိတ် တပ်ပေါင်းစု အရှေ့တောင် အာရှ စစ်သေနာပတိချုပ် [[မောင့်ဗက်တင်၊ လူဝီ|မောင့်ဘက်တန်]] (Lord Mounth Batten) က ဦးဝမ်းကိုဟောအား တီးတိန်မြို့တွင် ကိုယ်တိုင် တွေ့ဆုံပြီး စစ်အတွင်းက ဆောင်ရွက်မှုတို့အတွက် အမှတ်တရ ဓာတ်ပုံနှင့် ငွေစီးကရက်ဗူးတို့ကို ချီးမြှင့် ပေးအပ်ခဲ့သည်။ === ပင်လုံစာချုပ် === ၁၉၄၇ ခုနှစ်၊ ပင်လုံ ညီလာခံတွင် ချင်းအမျိုးသား ကိုယ်စားလှယ် ခေါင်းဆောင်အဖြစ် ပါဝင် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ [[ပင်လုံစာချုပ်]] ချုပ်ဆိုပြီးနောက် [[ဗိုလ်ချုပ် အောင်ဆန်း]]၏ အကြံပေး တိုက်တွန်းချက်ဖြင့် ချင်းတောင်တန်း အရေးပိုင်ရုံးမှ နုတ်ထွက်ကာ ၁၉၄၇ ခု၊ မတ်လ ၁၅ ရက်နေ့တွင် ဒုတိယ အတိုင်ပင်ခံ ဝန်ကြီး (ချင်းရေးရာ ဝန်ကြီး) အဖြစ် တာဝန် ယူခဲ့ရသည်။ မိမိရပ်ရွာ ထုတ်လိုင် (Old Fort White) နယ်တွင် ဂျပန်လက်ထက်က ကိုယ်ထူကိုယ်ထ တည်ထောင်ထားသည့် အထက်တန်းကျောင်းကို အစိုးရ အသိအမှတ်ပြု ကျောင်းတကျောင်း အဖြစ် သတ်မှတ်ပေးရန်ကို အောင်မြင်စွာ လုပ်ဆောင် ပေးနိုင်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ပင်လုံ စာချုပ်အရ ဖွဲ့စည်းခဲ့သည့် ကာနယ် ရီးဝီယံ ခေါင်းဆောင်သော (Lt. Col. Rees William) နယ်ခြား ဒေသ စုံစမ်းရေး အဖွဲ့ (Frontier Area Inquiry Commission) တွင် ချင်း တိုင်းရင်းသား ကိုယ်စားလှယ် အဖွဲ့ဝင် တဦး အဖြစ် ပါဝင်ကာ ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံ ပေါ်ထွန်းရေး အတွက် တက်တက်ကြွကြွ ဆောင်ရွက်ခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ တနှစ်အတွင်း လွတ်လပ်ရေး ရရှိရေးအတွက် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေ ရေးဆွဲရာမှာလည်း ဗိုလ်ချုပ် အောင်ဆန်း ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ် ဆောင်ရွက်သည့် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေ ရေးဆွဲရေး ကော်မတီတွင် အခြား ချင်း တိုင်းရင်းသား ခေါင်းဆောင် ၂ ဦးဖြစ်သည့် ဦးဆဝစ်၊ ကပ္ပတိန် မန်တုံးနုန်းတို့နှင့် အတူ အဖွဲ့ဝင် အဖြစ် ပါဝင်ခဲ့သလို၊ အခြေခံ ဥပေဒ အချောကိုင် ကော်မတီတွင်လည်း ပါဝင် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ === နု-အက်တလီ စာချုပ် === ၁၉၄၇ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာတွင် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေမူကြမ်း ရေးဆွဲပြီးနောက်၊ [[နု - အက်တလီ စာချုပ်]] ချုပ်ဆိုရန် အတွက် လန်ဒန်သို့ သွားရောက်ပြီး ဆွေးနွေးရသော ရှေ့ပြေး မြန်မာ ကိုယ်စားလှယ် ၅ ဦး အဖွဲ့တွင် ကိုယ်စားလှယ် တဦး အဖြစ် ပါဝင်ခဲ့သည်။ အခြား ကိုယ်စားလှယ်များမှာ [[တင်ထွဋ်၊ ဦး (အိုင်စီအက်စ်)|ဦးတင်ထွဋ်]]၊ ဦး[[ဝင်းမောင်၊ မန်း (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|မန်းဝင်းမောင်]]၊ စပ်ခွန်ချိုနှင့် ဖဆပလ ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်မှူးအောင်တို့ ဖြစ်သည်။ ထို့ မြန်မာ ကိုယ်စားလှယ် အဖွဲ့နှင့် ဗြိတိသျှ အစိုးရ ကိုယ်စားလှယ် အဖွဲ့တို့ ရှေးဦးစွာ ဆွေးနွေး သဘောတူချက် ရပြီးမှ ဝန်ကြီးချုပ် [[နု၊ ဦး|သခင်နု]]နှင့် ဗိုလ်လကျ်ာတို့ လန်ဒန်သို့ လိုက်လာကာ နု - အက်တလီ စာချုပ်ကို နှစ်ဖက် ခေါင်းဆောင်ကြီးများက လက်မှတ် ရေးထိုးခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်သည်။ ထိုဆွေးနွေးပွဲတွင် ဗြိတိသျှ ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး ဟုချ်ဒါတွန် (Hugh Dalton) တောင်းဆိုသော ဂျပန် မောင်းထုတ်ရာတွင် ဗြိတိသျှ အစိုးရ ကုန်ကျခဲ့သည့် စရိတ် ပေါင်သန်း ၄ဝ ပေးလျော် ပေးရေး ကိစ္စတွင် ဦးဝမ်ကိုဟော၏ ဆွေးနွေး တင်ပြမှုကြောင့် ပေါင် ၁၅ သန်းလျော့ပြီး ၁၉၅၂ ခုနှစ်မှ စကာ အတိုးမဲ (၁၂) ကြိမ် အရစ်ကျ ပေးရန် ဗြိတိသျှ အစိုးရတို့က သဘောတူခဲ့ရသည်။ == သံတမန်တာဝန် ထမ်းဆောင်ခြင်း == လွတ်လပ်ရေး ရပြီးနောက် နိုင်ငံခြားရေးရာ ဌာန၊ ဒုတိယ အတွင်းဝန်၊ သံတမန်ရေးရာ ကောင်စစ်ရေးရာ၊ ကမ္ဘာ့ ကုလသမဂ္ဂ ဌာနခွဲ ဦးစီး အရာရှိ၊ ၁၉၅၅ မှ စ၍ မြန်မာနိုင်ငံ ဆိုင်ရာ အထူး အာဏာကုန် လွှဲအပ်ခြင်း ခံရသော သံအမတ်ကြီး အဖြစ် ပြင်သစ်၊ ဟော်လန်၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ ကမ္ဘောဒီးယား၊ ချက်ကိုစလိုဗက်ကီးယား၊ ဩစတြီးယားနှင့် ဟန်ဂေရီ နိုင်ငံတို့တွင် တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး ၁၉၇၅ ခုနှစ်တွင် အငြိမ်းစား ယူခဲ့သည်။ ၁၉၅၅ ခုနှစ်၊ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ [[ဘန်ဒေါင်းမြို့]]တွင် ကျင်းပမည့် အာရှ၊ အာဖရိက ညီလာခံကြီး အတွက် အကြို ညှိနှိုင်း ဆွေးနွေးပွဲများကို အီဂျစ် သမ္မတ နာဆာ၊ တရုတ် ဝန်ကြီးချုပ် [[ချူအင်လိုင်း]]၊ အိန္ဒိယ ဝန်ကြီးချုပ် နေရူးတို့ တက်ရောက်ပြီး ရန်ကုန်မြို့မှာ ကျင်းပခဲ့ရာ၊ ထိုအကြို အစည်းအဝေးပွဲ ဖြစ်မြောက်ရေးကို ဦးဝမ်းကိုဟောက တာဝန် ယူဆောင်ရွက် ပေးခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတော် အစိုးရ၏ တာဝန်ပေးချက် အရ ၁၉၅၃၊ ၁၉၆၄ နှင့် ၁၉၆၅ ခုနှစ်များတွင် ကျင်းပသော ကမ္ဘာ့ [[ကုလသမဂ္ဂ]] ညီလာခံကြီးများသို့ မြန်မာနိုင်ငံ အစိုးရကိုယ်စား တက်ရောက် မိန့်ခွန်း ပြောကြားခဲ့ရသည်။ ထို့အပြင် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေးနှင့် ကမ္ဘာ့ ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ ဖြစ်လာရေးတို့ အတွက် ဦးဝမ်းကိုဟောသည် အဓိက ဦးဆောင် ကြိုးပမ်း ပေးခဲ့သူ တဦး ဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ အစိုးရမှ ဦးဝမ်းကိုဟောအား ၁၉၄၈ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၄ ရက်နေ့ လွတ်လပ်ရေး နှစ်ပတ်လည်နေ့တွင် "[[စည်သူဘွဲ့]]" ချီးမြှင့် ပေးအပ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၄ ခုနှစ်တွင် [[နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည်ဘွဲ့|နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည်]] ပထမအဆင့် ထပ်မံ ချီးမြှင့် ပေးအပ်ခဲ့သည်။ == စာပေရေးသားခြင်း == ဦးဝမ်းကိုဟောသည် မဂ္ဂဇင်း၊ စာစောင်နှင့် သတင်းစာများတွင် ဆောင်းပါး မြောက်မြားစွာ ရေးသားခဲ့သည့် အပြင် ၁၉၅၃ ခုနှစ်တွင် The Guardian Press သတင်းစာတိုက် တည်ထောင်ရာတွင် ဦးဆောင် ပါဝင်ခဲ့သူ တဦးလည်း ဖြစ်သည်။ ၁၉၆၃ ခုနှစ်တွင် "Profile of a Burma Frontier Man" စာအုပ်ကို ပြုစုရေးသား ထုတ်ဝေကာ ကမ္ဘာ့ နိုင်ငံအသီးသီးရှိ တက္ကသိုလ်၊ ကောလိပ်များသို့ ပေးပို့ လှူဒါန်းခဲ့သည်။ ချက်ကိုစလိုဗက်ကီးယားနိုင်ငံ Charles University Praque မှ ထိုစာအုပ် ပြုစုမှုကို အကြောင်းပြုပြီး ဂုဏ်ထူးဆောင် ဒေါက်တာဘွဲ့ Ph.D. ချီးမြှင့် ပေးအပ်ခဲ့သည်။ အမေရိကန်နိုင်ငံ Yale University, History Department တွင်လည်း ထိုစာအုပ်ကို Oriental Studies အဖြစ် အသုံးပြုရန် ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။ The Reader's Digest မဂ္ဂဇင်းတိုက်မှလည်း ပြင်သစ်နိုင်ငံ သံအမတ်ကြီး အဖြစ် တာဝန် ထမ်းဆောင်နေသာ ဦးဝမ်းကိုဟောအား Life Member, Life Free Subcription တဦး အဖြစ် ဂုဏ်ပြု အသိအမှတ်ပြုခဲ့သည်။ ဦးဝမ်းကိုဟောသည် Daw Tina Han @ Nu Maug Kho Ciin နှင့် ၁၉၃၈ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၁၂ ရက်နေ့တွင် လက်ထပ်ခဲ့ပြီး၊ သား ၃ ယောက်နှင့် သမီး ၅ ယောက် ထွန်းကားခဲ့သည်။ == ကွယ်လွန်ခြင်း == ၂ဝဝ၇ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၂၂ ရက်နေ့ နံနက်ပိုင်း အသက် ၉ဝ နှစ် အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ == ဓာတ်ပုံများ == <gallery> File:Dr_Vum_Kho_Hau%E2%80%99s_obituary_notice.JPG File:Ambassador_vum_kho_hau.JPG File:Vum_kho_hau_with_BGO.JPG </gallery> {{Lifetime|၁၉၁၇|၂၀၀၇}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမားများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား စာရေးဆရာများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ သံအမတ်ကြီးများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စာရေးဆရာများ]] [[ကဏ္ဍ:ချင်းပြည်နယ်မှ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]] qcgldgn35vtjz00bqnn0t9t114g2zt8 အစ္စရေးနိုင်ငံ 0 8450 878853 865293 2025-06-22T11:07:09Z Salai Rungtoi 22844 878853 wikitext text/x-wiki {{Infobox country | conventional_long_name = အစ္စရေးနိုင်ငံ (State of Israel) | native_name = {{native name|he|מְדִינַת יִשְׂרָאֵל}}<br/>{{transliteration|he|Medīnat Yisrā'el}} (မေဒီနတ် ယစ္စရာအဲလ်)<br/>{{native name|ar|دَوْلَة إِسْرَائِيل}}<br/>{{transliteration|ar|Dawlat Isrā'īl}} (ဒေါလတ် အစ္စရာအီလ်) | common_name = အစ္စရေး (Israel) | image_flag = Flag of Israel.svg | alt_flag = အစ္စရေးအလံ - ဒေးဗစ်ကြယ် (Star of David) ကို အလျားလိုက် အစင်းနှစ်ခုကြား အလယ်တွင် ထားရှိထားပြီး၊ ၎င်းသည် ဂျူးဆုတောင်းပဝါ (Tallit) ကို ကိုယ်စားပြုသည်။ | image_coat = Emblem of Israel.svg | coa_size = 80 | alt_coat = မီနိုးရာ (Menorah) ကို ဘေးတစ်ဖက်စီတွင် သံလွင်ခက်များဖြင့် ဝိုင်းထားသည်။ | symbol_type = အမှတ်တံဆိပ် (Emblem) | national_anthem = {{lang|he|הַתִּקְוָה}} (''[[Hatikvah|Hatīkvāh]]''; "မျှော်လင့်ချက်" - "The Hope"){{parabr}}{{center|[[File:Hatikvah instrumental.ogg]]}} | image_map = {{Switcher|[[File:Israel (centered orthographic projection).svg|frameless]]|ကမ္ဘာလုံးပြမြေပုံ|[[File:Israel - Location Map (2012) - ISR - UNOCHA.svg|frameless]]|အစ္စရေးမြေပုံ ([[Green Line (Israel)|ဂရင်းလိုင်း]])}}) | alt_map = အစ္စရေးနယ်မြေ (Israel proper) ကို အစိမ်းရင့်ရောင်ဖြင့် ပြထားပြီး၊ အစ္စရေးသိမ်းပိုက်ထားသော နယ်မြေများ ([[Israeli-occupied territories]]) ကို အစိမ်းဖျော့ရောင်ဖြင့် ပြထားသည်။ | map_caption = နိုင်ငံတကာအသိအမှတ်ပြု နယ်နမိတ်အတွင်းရှိ အစ္စရေးကို အစိမ်းရင့်ရောင်ဖြင့် ပြထားပြီး၊ [[Israeli-occupied territories|အစ္စရေးသိမ်းပိုက်ထားသော နယ်မြေများ]] ကို အစိမ်းဖျော့ရောင်ဖြင့် ပြထားသည်။ | capital = [[Jerusalem|ဂျေရုဆလင်]]<br />([[Status of Jerusalem|အကန့်အသတ်ဖြင့် အသိအမှတ်ပြုမှု]]) | coordinates = {{coord|31|47|N|35|13|E|region:IL-JM_type:city(880000)}} | largest_city = မြို့တော် (capital) | languages_type = တရားဝင်ဘာသာစကား (Official language) | languages = [[Modern Hebrew|ဟီဘရူး]] | languages2_type = အထူးအဆင့် (Special status) | languages2 = [[Modern Standard Arabic|အာရဗီ]] | ethnic_groups = {{unbulleted list|၇၃.၅% [[Israeli Jews|ဂျူး]]|၂၁.၁% [[Arab citizens of Israel|အာရပ်]]|၅.၄% [[Demographics of Israel|အခြားများ]]}} | ethnic_groups_year = ၂၀၂၂ ခန့်မှန်း | religion = {{ublist|item_style=white-space:nowrap; |၇၃.၅% ဂျူးဘာသာ |၁၈.၁% အစ္စလာမ် |၁.၉% ခရစ်ယာန် |၁.၆% ဒရူးဇ်ဘာသာ |၄.၉% အခြားဘာသာ}} | religion_year = ၂၀၂၂ ခန့်မှန်း | demonym = အစ္စရေးလူမျိုး | government_type = [[Unitary parliamentary republic|တညီတညွတ်တည်း ပါလီမန်သမ္မတနိုင်ငံ]] | leader_title1 = [[President of Israel|သမ္မတ]] | leader_name1 = [[Isaac Herzog|အိုင်ဇက် ဟာဇော့ဂ်]] | leader_title2 = [[Prime Minister of Israel|ဝန်ကြီးချုပ်]] | leader_name2 = [[Benjamin Netanyahu|ဘင်ဂျမင် နေတန်ယာဟူ]] | leader_title3 = [[List of Knesset speakers|နက်ဆက် ဥက္ကဋ္ဌ]] | leader_name3 = [[Amir Ohana|အာမီရ် အိုဟာနာ]] | leader_title4 = [[Supreme Court of Israel|တရားသူကြီးချုပ်]] | leader_name4 = [[Yitzhak Amit|ယစ်ဇက် အမစ်]] | legislature = [[Knesset|နက်ဆက်]] | sovereignty_type = တည်ထောင်ခြင်း (Establishment) | established_event1 = [[Israeli Declaration of Independence|လွတ်လပ်ရေး ကြေညာခြင်း]] | established_date1 = ၁၉၄၈ ခုနှစ် မေလ ၁၄ ရက် | area_km2 = ၂၂,၀၇၂ သို့မဟုတ် ၂၀,၇၇၀ | area_sq_mi = ၈,၄၇၀ | area_rank = ၁၄၉ | area_footnote = {{efn |၂၀,၇၇၀ စတုရန်းကီလိုမီတာသည် [[Green Line (Israel)|ဂရင်းလိုင်း]] အတွင်းရှိ အစ္စရေးဖြစ်သည်။ ၂၂,၀၇၂ စတုရန်းကီလိုမီတာတွင် သိမ်းပိုက်ထားသော [[Golan Heights|ဂိုလန်ကုန်းမြင့်]] (ခန့်မှန်း ၁,၂၀၀ စတုရန်းကီလိုမီတာ) နှင့် [[East Jerusalem|အရှေ့ဂျေရုဆလင်]] (ခန့်မှန်း ၆၄ စတုရန်းကီလိုမီတာ) ပါဝင်သည်။}} | percent_water = ၂.၇၁ | population_estimate = ၁၀,၀၀၉,၈၀၀ | population_estimate_year = {{CURRENTYEAR}} | population_estimate_rank = ၉၃ | population_census = ၉,၆၀၁,၇၂၀ | population_census_year = ၂၀၂၂ | population_density_km2 = {{pop density|{{data Israel|poptoday}}|22072|km2|prec=0|disp=num}} | population_density_rank = ၂၉ | GDP_PPP = {{increase}} ၅၆၅.၈၇၈ ဘီလီယံဒေါ်လာ | GDP_PPP_per_capita = {{increase}} ၅၅,၈၄၇ ဒေါ်လာ | GDP_PPP_year = ၂၀၂၅ | GDP_PPP_rank = ၄၇ | GDP_PPP_per_capita_rank = ၂၉ | GDP_nominal = {{increase}} ၅၅၀.၉၀၅ ဘီလီယံဒေါ်လာ | GDP_nominal_year = ၂၀၂၅ | GDP_nominal_rank = ၂၉ | GDP_nominal_per_capita = {{increase}} ၅၄,၃၇၀ ဒေါ်လာ | GDP_nominal_per_capita_rank = ၁၈ | Gini_change = increase | Gini = ၃၇.၉ | Gini_year = ၂၀၂၁ | HDI_year = ၂၀၂၂ | HDI = ၀.၉၁၅ | HDI_change = increase | HDI_rank = ၂၅ | currency = [[Israeli new shekel|နယူးရှကဲလ်]] ({{lang|he|₪}}) | currency_code = ILS | time_zone = [[Israel Standard Time|အစ္စရေးစံတော်ချိန် - IST]] | utc_offset = +၂:၀၀ | time_zone_DST = [[Israel Summer Time|အစ္စရေးနွေရာသီချိန် - IDT]] | utc_offset_DST = +၃:၀၀ | drives_on = ညာဘက် (right) | cctld = [[.il]] | iso3166code = IL | calling_code = +၉၇၂ | footnotes = {{notelist}} }}'''အစ္စရေးနိုင်ငံ''' ([[ဟီဘရူးဘာသာစကား|ဟေဗြဲ]]: מְדִינַת יִשְׂרָאֵל, အင်္ဂလိပ်: State of Israel) သည် အနောက်အာရှ၊ တောင်ပိုင်းလီဗန့်နှင့် အရှေ့အလယ်ပိုင်းတွင် တည်ရှိသော နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ ဖြစ်သည်။ မြောက်ဘက်တွင် လက်ဘနွန်နှင့် ဆီးရီးယား၊ အရှေ့ဘက်တွင် ဂျော်ဒန်၊ အနောက်တောင်ဘက်တွင် အီဂျစ်၊ အနောက်ဘက်တွင် မြေထဲပင်လယ်တို့နှင့် နယ်နိမိတ်ထိစပ်နေသည်။ အစ္စရေးသည် [[ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံ|ပါလက်စတိုင်း]]နယ်မြေများဖြစ်သော အနောက်ဘက်ကမ်းကို အရှေ့ဘက်တွင် သိမ်းပိုက်ထားပြီး၊ [[ဂါဇာကမ်းမြောင်]]ကို အနောက်တောင်ဘက်တွင် သိမ်းပိုက်ထားသည်။ တောင်ဘက်အောက်ခြေတွင် ပင်လယ်နီ၌ ကမ်းရိုးတန်းငယ်တစ်ခုရှိပြီး၊ ပင်လယ်သေ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းသည် ၎င်း၏ အရှေ့နယ်နမိတ်တွင် တည်ရှိသည်။ == သမိုင်းကြောင်း == အစ္စရေးနိုင်ငံသည် ရှေးကျသော သမိုင်းကြောင်းရှိပြီး၊ လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၁.၅ သန်းခန့်ကပင် လူသားများ နေထိုင်ခဲ့ကြောင်း Ubeidiya ဒေသ (ဂါလိလဲပင်လယ်အနီး) တွင် တွေ့ရှိခဲ့ရသည်။ Yir'on မြို့တွင် တွေ့ရှိခဲ့သော ကျောက်လက်နက်များသည် အာဖရိကတိုက်ပြင်ပတွင် ပထမဆုံး တွေ့ရှိရခြင်းဖြစ်သည်။ ဂျူးလူမျိုးများ မနေထိုင်မီက ဤဒေသတွင် Canaanites (ကေနနိုက်) ဟုခေါ်သော လူမျိုးများ နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ ရှေးခေတ်ကာလများတွင် ဂျူးလူမျိုးတို့သည် ဤနေရာ၌ ဂျူးနိုင်ငံများ တည်ထောင်ကာ နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ သို့သော် ရောမအင်ပါယာ၏ တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ဂျူးလူမျိုးများသည် အခြားနိုင်ငံများသို့ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ခဲ့ကြရသည်။ ၁၉ ရာစုနှောင်းပိုင်းတွင် ဥရောပ၌ ဂျူးဆန့်ကျင်ရေးဝါဒကြောင့် ဇိုင်ယွန်ဝါဒ (Zionism) ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ပြီး၊ ပါလက်စတိုင်းတွင် ဂျူးမျိုးသားအိမ်တစ်ခု တည်ထောင်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့ရာ ဗြိတိသျှထောက်ခံမှုကို ရရှိခဲ့သည်။ ပထမကမ္ဘာစစ်ပြီးနောက် ဗြိတိန်က ဤဒေသအား သိမ်းပိုက်ကာ ၁၉၂၀ ပြည့်နှစ်တွင် မန်ဒိတ်ပါလက်စတိုင်း (Mandatory Palestine) ကို ထူထောင်ခဲ့သည်။ ဟော်လိုကော့စ် (Holocaust) မတိုင်မီ ဂျူးလူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေး တိုးလာခြင်းနှင့် ဗြိတိသျှကိုလိုနီမူဝါဒတို့ကြောင့် ဂျူးများနှင့် အာရပ်များအကြား ပဋိပက္ခများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ၁၉၄၇ ခုနှစ်တွင် ကုလသမဂ္ဂ၏ ပါလက်စတိုင်း ခွဲထုတ်ရေးအစီအစဉ်ကို ပါလက်စတိုင်းများက ပယ်ချပြီးနောက် ပြည်တွင်းစစ် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ အစ္စရေးနိုင်ငံသည် ၁၉၄၈ ခုနှစ် မေလ ၁၄ ရက်နေ့တွင် ဗြိတိသျှတို့ထံမှ လွတ်လပ်ရေး ကြေညာခဲ့သည်။ နောက်တစ်နေ့တွင် အိမ်နီးချင်း အာရပ်နိုင်ငံများက ဤနယ်မြေအား ကျူးကျော်ဝင်ရောက်ခဲ့ရာ ပထမအာရပ်-အစ္စရေးစစ်ပွဲ စတင်ခဲ့သည်။ နောက်ဆက်တွဲ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်များဖြင့် အစ္စရေးသည် ယခင်မန်ဒိတ်နယ်မြေ၏ ၇၇ ရာခိုင်နှုန်းကို ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်။ ပါလက်စတိုင်းအာရပ်အများစုသည် နက်ဘာ (Nakba) ဟုခေါ်သော ဖြစ်ရပ်တွင် နှင်ထုတ်ခံရခြင်း သို့မဟုတ် ထွက်ပြေးခဲ့ရပြီး၊ ကျန်ရစ်သူများသည် နိုင်ငံသစ်၏ အဓိကလူနည်းစုဖြစ်လာခဲ့သည်။ နောက်ဆက်တွဲ ဆယ်စုနှစ်များတွင် အစ္စရေး၏ လူဦးရေသည် မွတ်စလင်ကမ္ဘာမှ ဂျူးများ ထွက်ပြေးလာခြင်း၊ နှင်ထုတ်ခံရခြင်း သို့မဟုတ် ပြောင်းရွှေ့လာခြင်းတို့ကြောင့် များစွာတိုးပွားခဲ့သည်။ ၁၉၆၇ ခုနှစ် ခြောက်ရက်စစ်ပွဲ ပြီးနောက် အစ္စရေးသည် ဝက်စ်ဘန့်ခ်၊ ဂါဇာကမ်းမြှောင်၊ အီဂျစ်၏ ဆိုင်းနိုင်းကျွန်းဆွယ်နှင့် ဆီးရီးယား၏ ဂိုလန်ကုန်းမြင့်တို့ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ အစ္စရေးသည် တရားမဝင် သိမ်းပိုက်ထားသော နယ်မြေများတွင် အခြေချနေထိုင်မှုများကို တည်ထောင်ပြီး တိုးချဲ့လျက်ရှိကာ၊ အရှေ့ဂျေရုဆလင်နှင့် ဂိုလန်ကုန်းမြင့်တို့ကို နိုင်ငံတကာမှ အသိအမှတ်မပြုသော ပြဋ္ဌာန်းမှုများဖြင့် သိမ်းပိုက်ထားသည်။ ၁၉၇၃ ခုနှစ် ယုံကီပူစစ်ပွဲ (Yom Kippur War) ပြီးနောက် အစ္စရေးသည် အီဂျစ်နှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးသဘောတူညီချက် ချုပ်ဆိုခဲ့ပြီး ၁၉၈၂ ခုနှစ်တွင် ဆိုင်းနိုင်းဒေသကို ပြန်လည်ပေးအပ်ခဲ့သည်။ ထို့ပြင် ဂျော်ဒန်နှင့်လည်း ငြိမ်းချမ်းရေးသဘောတူညီချက် ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ ၁၉၉၃ ခုနှစ်တွင် အော်စလိုသဘောတူညီချက် (Oslo Accords) ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပြီး၊ ၎င်းသည် အပြန်အလှန်အသိအမှတ်ပြုမှုနှင့် ဝက်စ်ဘန့်ခ်နှင့် ဂါဇာ၏ အစိတ်အပိုင်းများတွင် ပါလက်စတိုင်းအာဏာပိုင် အကန့်အသတ်ဖြင့် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ကို ထူထောင်ခဲ့သည်။ ၂၀၂၀ ပြည့်လွန်နှစ်များတွင် အာရပ်နိုင်ငံများနှင့် ဆက်ဆံရေးကို ပုံမှန်ဖြစ်စေခဲ့သည်။ သို့သော် အော်စလိုအင်တာရီးမ်သဘောတူညီချက်ပြီးနောက် အစ္စရေး-ပါလက်စတိုင်းပဋိပက္ခကို ဖြေရှင်းရန် ကြိုးပမ်းမှုများ မအောင်မြင်ခဲ့ဘဲ၊ နိုင်ငံသည် ဂါဇာတွင် စစ်ပွဲများနှင့် ပါလက်စတိုင်း စစ်သွေးကြွအုပ်စုများနှင့် ထိပ်တိုက်တွေ့မှုများတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ အစ္စရေး၏ ပါလက်စတိုင်းနယ်မြေများကို သိမ်းပိုက်မှုအတွင်း အလေ့အကျင့်များသည် လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့များနှင့် ကုလသမဂ္ဂအရာရှိများထံမှ စဉ်ဆက်မပြတ် နိုင်ငံတကာဝေဖန်မှုများ—ပါလက်စတိုင်းလူမျိုးများအပေါ် စစ်ရာဇဝတ်မှုများနှင့် လူသားမျိုးနွယ်ဆန့်ကျင်ရာဇဝတ်မှုများ ကျူးလွန်သည်ဟူသော စွပ်စွဲချက်များနှင့်အတူ—ရရှိခဲ့သည်။ == အစိုးရနှင့် နိုင်ငံရေး == အစ္စရေးနိုင်ငံ၏ အခြေခံဥပဒေများသည် အချိုးကျကိုယ်စားပြုမှုဖြင့် ရွေးကောက်တင်မြှောက်ထားသော ပါလီမန်စနစ်ဖြစ်သည့် နက်ဆက် (Knesset) ကို ထူထောင်သည်။ နက်ဆက်က ဝန်ကြီးချုပ်ဦးဆောင်သော အစိုးရအဖွဲ့၏ ဖွဲ့စည်းပုံကို ဆုံးဖြတ်ကာ သမ္မတကို ရွေးချယ်သည်။ == စီးပွားရေးနှင့် နည်းပညာ == အစ္စရေးတွင် အရှေ့အလယ်ပိုင်းရှိ အကြီးဆုံးစီးပွားရေးများထဲမှ တစ်ခုရှိပြီး၊ အာရှတွင် တတိယမြောက် အမည်ခံ GDP တစ်ဦးချင်း အမြင့်ဆုံးဖြစ်သည်။ အာရှတွင် လူနေမှုအဆင့်အတန်း မြင့်မားသည့် နိုင်ငံဖြစ်သည်။ အစ္စရေးသည် နည်းပညာအဆင့်မြင့်ပြီး ဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်ကာ သုတေသနနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် အချိုးကျသုံးစွဲမှုသည် အခြားနိုင်ငံများထက် ပိုများသည်။ ထို့အပြင် နျူကလီးယားလက်နက်များ ပိုင်ဆိုင်ထားသည်ဟုလည်း ကျယ်ပြန့်စွာ ယုံကြည်ထားကြသည်။ == ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ဘာသာစကား == အစ္စရေးသည် ပြန်လည်အသက်ဝင်လာသော တရားဝင်ဘာသာစကား ဟေဗြဲ ရှိသော တစ်ခုတည်းသော နိုင်ငံဖြစ်သည်။ ဂျူးလူဦးရေ ၂% ထက်ကျော်လွန်ပြီး အကြီးဆုံးလူဦးရေဖြစ်သည့် တစ်ခုတည်းသော နိုင်ငံလည်းဖြစ်သည်။ ၎င်း၏ ယဉ်ကျေးမှုတွင် ဂျူးယဉ်ကျေးမှုနှင့် ဂျူးပြည်ပရောက်မှု (Jewish diaspora) အစိတ်အပိုင်းများနှင့်အတူ အာရပ်လွှမ်းမိုးမှုများ ပါဝင်သည်။ == အမည်ရင်းမြစ် == ဗြိတိသျှမန်ဒိတ် (၁၉၂၀-၁၉၄၈) အောက်တွင် ဤဒေသတစ်ခုလုံးကို "ပါလက်စတိုင်း" ဟု ခေါ်ဆိုခဲ့သည်။ ၁၉၄၈ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံတည်ထောင်ပြီးနောက် "အစ္စရေးနိုင်ငံ" (ဟေဗြဲ: מְדִינַת יִשְׂרָאֵל, Medīnat Yisrā'el; အာရပ်: دَوْلَة إِسْرَائِيل, Dawlat Isrāʼīl) ဟူသော အမည်ကို တရားဝင်အသုံးပြုခဲ့သည်။ "အစ္စရေးပြည်" (Eretz Israel)၊ "အဲဗာ" (Ever - ဘိုးဘေး Eber မှ)၊ "Zion"၊ နှင့် "Judea" ကဲ့သို့သော အခြားအမည်များကို စဉ်းစားခဲ့သော်လည်း ပယ်ချခဲ့သည်။ "Israel" ဟူသော အမည်ကို ဒေးဗစ် ဘန်ဂူရီယွန် (David Ben-Gurion) က အကြံပြုခဲ့ပြီး ၆-၃ မဲဖြင့် အတည်ပြုခဲ့သည်။ တည်ထောင်ပြီး အစောပိုင်းပတ်များတွင် အစိုးရသည် အစ္စရေးနိုင်ငံသားကို ရည်ညွှန်းရန် "Israelis" ဟူသော အသုံးအနှုန်းကို ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ "အစ္စရေးပြည်" နှင့် "အစ္စရေးသားများ" ဟူသော အမည်များကို သမိုင်းအရ အစ္စရေးဘုရင်နိုင်ငံ (Kingdom of Israel) နှင့် ဂျူးလူမျိုး တစ်ခုလုံးကို ရည်ညွှန်းရန် အသုံးပြုခဲ့သည်။ "အစ္စရေး" (ဟေဗြဲ: Yīsrāʾēl; ဂရိ: Ἰσραήλ, Israēl, "El (ဘုရား) ဆက်လက်တည်ရှိသည်/အုပ်ချုပ်သည်") ဟူသော အမည်သည် ဟီဘရူးကျမ်းစာအရ ဘုရားသခင်၏ ကောင်းကင်တမန်နှင့် အောင်မြင်စွာ နပန်းသတ်ပြီးနောက် အမည်ပေးခံရသော ဘိုးဘေး ဂျေကော့ဘ် (Jacob) ကို ရည်ညွှန်းသည်။ "အစ္စရေး" ဟူသော စကားလုံးကို လူစုအဖြစ် ဖော်ပြသည့် အစောဆုံး ရှေးဟောင်းသုတေသနပစ္စည်းမှာ ဘီစီအီဆယ်သုံးရာစုနှောင်းပိုင်းမှ ရှေးအီဂျစ်၏ မာနက်ပတာ ကျောက်စာ (Merneptah Stele) ဖြစ်သည်။ == အစ္စရေးနိုင်ငံရှိ မြန်မာလူမျိုးများ == အစ္စရေးနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေးရချိန်မှစ၍ မြန်မာနိုင်ငံရှိ ဂျူးလူမျိုးများသည် အစ္စရေးသို့ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်ကြသည်ဟု ယူဆရသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် အစ္စရေးနိုင်ငံ၌ မြန်မာကျောင်းသားများ ပညာသင်ကြားကြပြီး မြန်မာအလုပ်သမားများလည်း အလုပ်လုပ်ကိုင်ကြသည်။ အစ္စရေးနိုင်ငံတွင် မြန်မာကျောင်းသား ၃၀၀ ကျော်နှင့် အခြားအလုပ်လုပ်ကိုင်သူ ၂၀၀ ကျော် စုစုပေါင်း ၅၀၀-၆၀၀ ခန့် (ခန့်မှန်းခြေ) ရှိသည်ဟု သိရသည်။ အချို့မြန်မာလူမျိုးများသည် အစ္စရေးနိုင်ငံတွင် အမြဲတမ်းနေထိုင်နိုင်ခဲ့ကြသည်။ == အစ္စရေး-ပါလက်စတိုင်း ပဋိပက္ခနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးကြိုးပမ်းမှုများ == အစ္စရေးနိုင်ငံသည် ဆိုင်းနိုင်းဒေသပြဿနာကို အီဂျစ်နှင့် အသင့်အတင့် ဖြေရှင်းနိုင်ခဲ့သော်လည်း တစ်ဖက်တွင် ပါလက်စတိုင်းပြောက်ကျားတို့နှင့် တိုက်ပွဲများ ဆက်လက်ဆင်နွှဲနေရသည်။ ၁၉၇၇ ခုနှစ်တွင် အစ္စရေး၌ နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။ နိုင်ငံထူထောင်ချိန်မှစ၍ ၁၉ နှစ်တိုင်တိုင် ဆက်တိုက်အာဏာရခဲ့သော လေဘာပါတီသည် ၁၉၇၇ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲ၌ ပထမဆုံးအကြိမ် ရှုံးနိမ့်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၄ ခုနှစ် ဧပြီလတွင် ဝန်ကြီးချုပ် ဂိုလ်ဒါ မေယာ (Golda Meir) နုတ်ထွက်ပြီး ယစ်ဇတ် ရာဗင် (Yitzhak Rabin) ဦးဆောင်သည့် အစိုးရအဖွဲ့ တက်လာပြီးနောက် လေဘာပါတီတွင်း ညီညွတ်မှု လျော့နည်းလာခဲ့သည်။ ဂျော်ဒန်မြစ်အနောက်ကမ်းဒေသနှင့် ပတ်သက်သော ပြဿနာများတွင် ရာဗင်အစိုးရအဖွဲ့ဝင်အချင်းချင်း သဘောထားကွဲလွဲခဲ့ကြသည်။ လေဘာပါတီဝင်များ၏ စာရိတ္တပျက်ပြားမှုများ ပေါ်ပေါက်လာခြင်းသည်လည်း ပါတီ၏ သိက္ခာကျဆင်းစေခဲ့သည်။ ပြဿနာအမျိုးမျိုးနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသော ရာဗင်အစိုးရအဖွဲ့ကို ဘာသာရေးပါတီမှ လွှတ်တော်အမတ်များက အယုံအကြည်မရှိ အဆိုတင်သွင်းသဖြင့် ၁၉၇၆ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂၀ ရက်နေ့တွင် ရာဗင်အစိုးရအဖွဲ့ နုတ်ထွက်ပေးခဲ့ရသည်။ ၁၉၇၇ ခုနှစ် မေလ ၁၇ ရက်နေ့တွင် နဝမအကြိမ် ရွေးကောက်ပွဲကို ကျင်းပရာ၌ လီကွတ်ပါတီ (Likud Party) ၏ ခေါင်းဆောင် မီနာချင် ဗယ်ဂင် (Menachem Begin) ဦးဆောင်၍ ညွန့်ပေါင်းအစိုးရအဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ဗယ်ဂင်က အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ထိပ်သီးညီလာခံကျင်းပရန် အီဂျစ်၊ ဆီးရီးယား၊ ဂျော်ဒန်နိုင်ငံခေါင်းဆောင်များကို ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သည်။ ၎င်းကို တုံ့ပြန်သောအားဖြင့် ၁၉၇၇ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၂၀ ရက်နေ့တွင် အီဂျစ်သမ္မတ အန်ဝါ ဆဒတ် (Anwar Sadat) သည် အစ္စရေးနိုင်ငံသို့ လာရောက်ကာ အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ်နှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့သည်။ ယင်းဆွေးနွေးပွဲတွင် နှစ်ဦးနှစ်ဖက် သဘောတူညီချက်အရ ဂျီနီဗာငြိမ်းချမ်းရေး ကွန်ဖရင့်ကို ပြန်လည်ကျင်းပနိုင်ရန်အတွက် ရှေ့ပြေးညှိနှိုင်းဆွေးနွေးပွဲတစ်ရပ်ကို ကိုင်ရိုမြို့တွင် ကျင်းပရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြသည်။ ဤကိုင်ရိုဆွေးနွေးပွဲသို့ တက်ရောက်ရန် အစ္စရေး၊ အာရပ်နိုင်ငံများနှင့် ပါလက်စတိုင်းလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ (PLO)၊ ရုရှားနှင့် အမေရိကန်တို့အား အီဂျစ်က တရားဝင်ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၇ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၁၄ ရက်နေ့တွင် ကိုင်ရိုဆွေးနွေးပွဲကို တရားဝင်စတင်ကျင်းပသောအခါ၌ အစ္စရေးမှ ဗင် အဲလစ်ဇာ (Ben-Eliezer) ခေါင်းဆောင်သော ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့၊ ကုလသမဂ္ဂကိုယ်စားလှယ်၊ အမေရိကန်ကိုယ်စားလှယ်နှင့် အီဂျစ်ကိုယ်စားလှယ်တို့သာ ပါဝင်ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။ ရုရှားနိုင်ငံက ယင်းဆွေးနွေးပွဲသည် ဂျီနီဗာကွန်ဖရင့်၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ဆန့်ကျင်ရာရောက်နေသည်ဆိုကာ မတက်ရောက်ခဲ့ပေ။ ၁၉၇၇ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၁၆ ရက်နေ့တွင် အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ဗယ်ဂင်သည် အမေရိကန်သမ္မတ ကာတာ (Jimmy Carter) နှင့် တွေ့ဆုံပြီး အရှေ့အလယ်ပိုင်းငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းရန်နည်းလမ်းများ၊ လျာထားချက်များကို တင်ပြဆွေးနွေးခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၁၉၇၇ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂၅ ရက်နေ့တွင် အီဂျစ်နိုင်ငံ အစ္စမေးလီးယားမြို့၌ အီဂျစ်သမ္မတဆဒတ်နှင့် အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ်ဗယ်ဂင်တို့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြပြန်သည်။ ဆဒတ်-ဗယ်ဂင် ဆွေးနွေးပွဲ၌ ဝန်ကြီးချုပ်ဗယ်ဂင်၏ တင်ပြချက်တွင် အစ္စရေးက သိမ်းယူထားသော ဂျော်ဒန်အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသနှင့် ဂါဇာကမ်းမြှောင်ဒေသတို့၌ အစ္စရေးစစ်တပ်များကို လုံခြုံရေးတပ်များအဖြစ် ဆက်လက်ထားရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယင်းဒေသများမှ အစ္စရေးစစ်တပ်များကို ရုပ်သိမ်းခဲ့လျှင် ပါလက်စတိုင်းလွတ်မြောက်ရေးတပ်များက ဝင်ရောက်သိမ်းပိုက်မည့်အဖြစ်ကို လက်မခံနိုင်ကြောင်း၊ ယင်းဒေသနှစ်ခု၌ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကို ရုပ်သိမ်း၍ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ရေးကို အစားထိုးပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဆိုင်းနိုင်းမှ စစ်တပ်များ ရုပ်သိမ်းရေးကို သုံးနှစ်မှ ငါးနှစ်အတွင်း အဆင့်ဆင့်ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဆိုင်းနိုင်းဒေသ၌ ဂျူးလူမျိုးများ အခြေစိုက်နေထိုင်ခြင်းကို ဆက်လက်ခွင့်ပြု၍ ယင်းတို့ကို အစ္စရေးက အကာအကွယ်ပေးရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယင်းပြဿနာများကို ဆက်လက်စဉ်းစားရန် လမ်းဖွင့်ပေးထားကြောင်း စသည်ဖြင့် ထည့်သွင်းဖော်ပြခဲ့သည်။ ဝန်ကြီးချုပ်ဗယ်ဂင်၏ အစိုးရလက်ထက်၌ သိမ်းပိုက်ထားသော နယ်မြေများတွင် အစ္စရေးနိုင်ငံသားတို့ကို အခြေစိုက်နေထိုင်ခွင့်များ တိုးချဲ့ခွင့်ပြုသဖြင့် ယင်းလုပ်ရပ်ကို ၁၉၇၇ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၅ ရက်နေ့တွင် ဂျီနီဗာမြို့၌ ကျင်းပသော ကုလသမဂ္ဂလူ့အခွင့်အရေး ကာကွယ်ရေးကော်မရှင်က ရှုတ်ချဝေဖန်ခဲ့သည်။ အစ္စရေး၏ ကမ်းလှမ်းချက်နှင့်စပ်လျဉ်း၍ အီဂျစ်သမ္မတ ဆဒတ်၏ သဘောထားမှာ ဂျော်ဒန်အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသနှင့် ဂါဇာကမ်းမြှောင်ဒေသတို့၌ အစ္စရေးတို့က အုပ်ချုပ်ရေးရုပ်သိမ်းပေးပြီးသည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံကို ထူထောင်ပေးရမည်၊ ဆိုင်းနိုင်းဒေသမှ ငါးနှစ်အတွင်း တပ်ရုပ်ပေးမည့်ကိစ္စတွင် အစ္စရေးတို့ ဆက်လက်အခြေစိုက်နေထိုင်ခွင့်ကို ပေးနိုင်မည်မဟုတ်ကြောင်း၊ တပ်ရုပ်သိမ်းပေးရေးဆိုရာ၌ ၁၉၆၇ ခုနှစ် စစ်ပွဲမတိုင်မီက နယ်မြေများအထိ ဆုတ်ခွာပေးရမည်ဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့သည်။ အီဂျစ်၏ တောင်းဆိုချက်မှာ ဆိုင်းနိုင်းဒေသ၊ ဂိုလန်ကုန်းမြင့်၊ ဂျော်ဒန်အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသနှင့် ဂါဇာကမ်းမြှောင်ဒေသတို့မှ အစ္စရေးတို့ အပြီးအပိုင် ဆုတ်ခွာထွက်ပေးရေးဖြစ်သည်။ ယင်းသို့ဖြစ်သည့်အားလျော်စွာ အစ္စမေးလီးယားမြို့၌ ကျင်းပသည့် ဆဒတ်-ဗယ်ဂင် ဆွေးနွေးပွဲ၌ အရှေ့အလယ်ပိုင်းငြိမ်းချမ်းရေးပြဿနာမှာ မည်သို့မျှ မပြေလည်နိုင်ဘဲ ဂျရူးဆလမ်းနှင့် ကိုင်ရိုဆွေးနွေးပွဲတို့၌ ဆက်လက်ညှိနှိုင်းယူရမည့် အခြေအနေတွင် တည်ရှိနေဆဲဖြစ်သည်။ == ကိုးကား == {{Reflist|}} {{အာရှတိုက်ရှိ နိုင်ငံများ}} [[ကဏ္ဍ:အစ္စရေးနိုင်ငံ]] [[Category:သမ္မတနိုင်ငံများ]] [[Category:ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ]] [[Category:အာရှတိုက်ရှိ နိုင်ငံများ]] [[ကဏ္ဍ:မြေထဲပင်လယ်သမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ]] cwvs5qne3l8lihsrijcqmt9w53bel2n 878854 878853 2025-06-22T11:13:56Z Salai Rungtoi 22844 878854 wikitext text/x-wiki {{Infobox country | conventional_long_name = အစ္စရေးနိုင်ငံ (State of Israel) | native_name = {{native name|he|מְדִינַת יִשְׂרָאֵל}}<br/>{{transliteration|he|Medīnat Yisrā'el}} (မေဒီနတ် ယစ္စရာအဲလ်)<br/>{{native name|ar|دَوْلَة إِسْرَائِيل}}<br/>{{transliteration|ar|Dawlat Isrā'īl}} (ဒေါလတ် အစ္စရာအီလ်) | common_name = အစ္စရေး (Israel) | image_flag = Flag of Israel.svg | alt_flag = အစ္စရေးအလံ - ဒေးဗစ်ကြယ် (Star of David) ကို အလျားလိုက် အစင်းနှစ်ခုကြား အလယ်တွင် ထားရှိထားပြီး၊ ၎င်းသည် ဂျူးဆုတောင်းပဝါ (Tallit) ကို ကိုယ်စားပြုသည်။ | image_coat = Emblem of Israel.svg | coa_size = 80 | alt_coat = မီနိုးရာ (Menorah) ကို ဘေးတစ်ဖက်စီတွင် သံလွင်ခက်များဖြင့် ဝိုင်းထားသည်။ | symbol_type = အမှတ်တံဆိပ် (Emblem) | national_anthem = {{lang|he|הַתִּקְוָה}} (''[[Hatikvah|Hatīkvāh]]''; "မျှော်လင့်ချက်" - "The Hope"){{parabr}}{{center|[[File:Hatikvah instrumental.ogg]]}} | image_map = {{Switcher|[[File:Israel (centered orthographic projection).svg|frameless]]|ကမ္ဘာလုံးပြမြေပုံ|[[File:Israel - Location Map (2012) - ISR - UNOCHA.svg|frameless]]|အစ္စရေးမြေပုံ ([[Green Line (Israel)|ဂရင်းလိုင်း]])}}) | alt_map = အစ္စရေးနယ်မြေ (Israel proper) ကို အစိမ်းရင့်ရောင်ဖြင့် ပြထားပြီး၊ အစ္စရေးသိမ်းပိုက်ထားသော နယ်မြေများ ([[Israeli-occupied territories]]) ကို အစိမ်းဖျော့ရောင်ဖြင့် ပြထားသည်။ | map_caption = နိုင်ငံတကာအသိအမှတ်ပြု နယ်နမိတ်အတွင်းရှိ အစ္စရေးကို အစိမ်းရင့်ရောင်ဖြင့် ပြထားပြီး၊ [[Israeli-occupied territories|အစ္စရေးသိမ်းပိုက်ထားသော နယ်မြေများ]] ကို အစိမ်းဖျော့ရောင်ဖြင့် ပြထားသည်။ | capital = [[Jerusalem|ဂျေရုဆလင်]]<br />([[Status of Jerusalem|အကန့်အသတ်ဖြင့် အသိအမှတ်ပြုမှု]]) | coordinates = {{coord|31|47|N|35|13|E|region:IL-JM_type:city(880000)}} | largest_city = မြို့တော် (capital) | languages_type = တရားဝင်ဘာသာစကား (Official language) | languages = [[Modern Hebrew|ဟီဘရူး]] | languages2_type = အထူးအဆင့် (Special status) | languages2 = [[Modern Standard Arabic|အာရဗီ]] | ethnic_groups = {{unbulleted list|၇၃.၅% [[Israeli Jews|ဂျူး]]|၂၁.၁% [[Arab citizens of Israel|အာရပ်]]|၅.၄% [[Demographics of Israel|အခြားများ]]}} | ethnic_groups_year = ၂၀၂၂ ခန့်မှန်း | religion = {{ublist|item_style=white-space:nowrap; |၇၃.၅% ဂျူးဘာသာ |၁၈.၁% အစ္စလာမ် |၁.၉% ခရစ်ယာန် |၁.၆% ဒရူးဇ်ဘာသာ |၄.၉% အခြားဘာသာ}} | religion_year = ၂၀၂၂ ခန့်မှန်း | demonym = အစ္စရေးလူမျိုး | government_type = [[Unitary parliamentary republic|တညီတညွတ်တည်း ပါလီမန်သမ္မတနိုင်ငံ]] | leader_title1 = [[President of Israel|သမ္မတ]] | leader_name1 = [[Isaac Herzog|အိုင်ဇက် ဟာဇော့ဂ်]] | leader_title2 = [[Prime Minister of Israel|ဝန်ကြီးချုပ်]] | leader_name2 = [[Benjamin Netanyahu|ဘင်ဂျမင် နေတန်ယာဟူ]] | leader_title3 = [[List of Knesset speakers|နက်ဆက် ဥက္ကဋ္ဌ]] | leader_name3 = [[Amir Ohana|အာမီရ် အိုဟာနာ]] | leader_title4 = [[Supreme Court of Israel|တရားသူကြီးချုပ်]] | leader_name4 = [[Yitzhak Amit|ယစ်ဇက် အမစ်]] | legislature = [[Knesset|နက်ဆက်]] | sovereignty_type = တည်ထောင်ခြင်း (Establishment) | established_event1 = [[Israeli Declaration of Independence|လွတ်လပ်ရေး ကြေညာခြင်း]] | established_date1 = ၁၉၄၈ ခုနှစ် မေလ ၁၄ ရက် | area_km2 = ၂၂,၀၇၂ သို့မဟုတ် ၂၀,၇၇၀ | area_sq_mi = ၈,၄၇၀ | area_rank = ၁၄၉ | area_footnote = {{efn |၂၀,၇၇၀ စတုရန်းကီလိုမီတာသည် [[Green Line (Israel)|ဂရင်းလိုင်း]] အတွင်းရှိ အစ္စရေးဖြစ်သည်။ ၂၂,၀၇၂ စတုရန်းကီလိုမီတာတွင် သိမ်းပိုက်ထားသော [[Golan Heights|ဂိုလန်ကုန်းမြင့်]] (ခန့်မှန်း ၁,၂၀၀ စတုရန်းကီလိုမီတာ) နှင့် [[East Jerusalem|အရှေ့ဂျေရုဆလင်]] (ခန့်မှန်း ၆၄ စတုရန်းကီလိုမီတာ) ပါဝင်သည်။}} | percent_water = ၂.၇၁ | population_estimate = ၁၀,၀၀၉,၈၀၀ | population_estimate_year = {{CURRENTYEAR}} | population_estimate_rank = ၉၃ | population_census = ၉,၆၀၁,၇၂၀ | population_census_year = ၂၀၂၂ | population_density_km2 = {{pop density|{{data Israel|poptoday}}|22072|km2|prec=0|disp=num}} | population_density_rank = ၂၉ | GDP_PPP = {{increase}} ၅၆၅.၈၇၈ ဘီလီယံဒေါ်လာ | GDP_PPP_per_capita = {{increase}} ၅၅,၈၄၇ ဒေါ်လာ | GDP_PPP_year = ၂၀၂၅ | GDP_PPP_rank = ၄၇ | GDP_PPP_per_capita_rank = ၂၉ | GDP_nominal = {{increase}} ၅၅၀.၉၀၅ ဘီလီယံဒေါ်လာ | GDP_nominal_year = ၂၀၂၅ | GDP_nominal_rank = ၂၉ | GDP_nominal_per_capita = {{increase}} ၅၄,၃၇၀ ဒေါ်လာ | GDP_nominal_per_capita_rank = ၁၈ | Gini_change = increase | Gini = ၃၇.၉ | Gini_year = ၂၀၂၁ | HDI_year = ၂၀၂၂ | HDI = ၀.၉၁၅ | HDI_change = increase | HDI_rank = ၂၅ | currency = [[Israeli new shekel|နယူးရှကဲလ်]] ({{lang|he|₪}}) | currency_code = ILS | time_zone = [[Israel Standard Time|အစ္စရေးစံတော်ချိန် - IST]] | utc_offset = +၂:၀၀ | time_zone_DST = [[Israel Summer Time|အစ္စရေးနွေရာသီချိန် - IDT]] | utc_offset_DST = +၃:၀၀ | drives_on = ညာဘက် (right) | cctld = [[.il]] | iso3166code = IL | calling_code = +၉၇၂ | footnotes = {{notelist}} }}'''အစ္စရေးနိုင်ငံ''' ([[ဟီဘရူးဘာသာစကား|ဟေဗြဲ]]: מְדִינַת יִשְׂרָאֵל, အင်္ဂလိပ်: State of Israel) သည် အနောက်အာရှ၊ တောင်ပိုင်းလီဗန့်နှင့် [[အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ|အရှေ့အလယ်ပိုင်း]]တွင် တည်ရှိသော နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ ဖြစ်သည်။ မြောက်ဘက်တွင် [[လက်ဘနွန်နိုင်ငံ|လက်ဘနွန်]]နှင့် [[ဆီးရီးယားနိုင်ငံ|ဆီးရီးယား]]၊ အရှေ့ဘက်တွင် [[ဂျော်ဒန်နိုင်ငံ|ဂျော်ဒန်]]၊ အနောက်တောင်ဘက်တွင် [[အီဂျစ်နိုင်ငံ|အီဂျစ်၊]] အနောက်ဘက်တွင် [[မြေထဲပင်လယ်]]တို့နှင့် နယ်နိမိတ်ထိစပ်နေသည်။ အစ္စရေးသည် [[ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံ|ပါလက်စတိုင်း]]နယ်မြေများဖြစ်သော အနောက်ဘက်ကမ်းကို အရှေ့ဘက်တွင် သိမ်းပိုက်ထားပြီး၊ [[ဂါဇာကမ်းမြောင်]]ကို အနောက်တောင်ဘက်တွင် သိမ်းပိုက်ထားသည်။ တောင်ဘက်အောက်ခြေတွင် [[ပင်လယ်နီ]]၌ ကမ်းရိုးတန်းငယ်တစ်ခုရှိပြီး၊ [[ပင်လယ်သေ]]၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းသည် ၎င်း၏ အရှေ့နယ်နမိတ်တွင် တည်ရှိသည်။ == သမိုင်းကြောင်း == အစ္စရေးနိုင်ငံသည် ရှေးကျသော သမိုင်းကြောင်းရှိပြီး၊ လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၁.၅ သန်းခန့်ကပင် လူသားများ နေထိုင်ခဲ့ကြောင်း Ubeidiya ဒေသ (ဂါလိလဲပင်လယ်အနီး) တွင် တွေ့ရှိခဲ့ရသည်။ Yir'on မြို့တွင် တွေ့ရှိခဲ့သော ကျောက်လက်နက်များသည် အာဖရိကတိုက်ပြင်ပတွင် ပထမဆုံး တွေ့ရှိရခြင်းဖြစ်သည်။ [[ဂျူးဘာသာ|ဂျူးလူမျိုး]]များ မနေထိုင်မီက ဤဒေသတွင် Canaanites (ကေနနိုက်) ဟုခေါ်သော လူမျိုးများ နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ ရှေးခေတ်ကာလများတွင် ဂျူးလူမျိုးတို့သည် ဤနေရာ၌ ဂျူးနိုင်ငံများ တည်ထောင်ကာ နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ သို့သော် ရောမအင်ပါယာ၏ တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ဂျူးလူမျိုးများသည် အခြားနိုင်ငံများသို့ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ခဲ့ကြရသည်။ ၁၉ ရာစုနှောင်းပိုင်းတွင် ဥရောပ၌ ဂျူးဆန့်ကျင်ရေးဝါဒကြောင့် ဇိုင်ယွန်ဝါဒ (Zionism) ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ပြီး၊ ပါလက်စတိုင်းတွင် ဂျူးမျိုးသားအိမ်တစ်ခု တည်ထောင်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့ရာ ဗြိတိသျှထောက်ခံမှုကို ရရှိခဲ့သည်။ ပထမကမ္ဘာစစ်ပြီးနောက် ဗြိတိန်က ဤဒေသအား သိမ်းပိုက်ကာ ၁၉၂၀ ပြည့်နှစ်တွင် မန်ဒိတ်ပါလက်စတိုင်း (Mandatory Palestine) ကို ထူထောင်ခဲ့သည်။ ဟော်လိုကော့စ် (Holocaust) မတိုင်မီ ဂျူးလူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေး တိုးလာခြင်းနှင့် ဗြိတိသျှကိုလိုနီမူဝါဒတို့ကြောင့် ဂျူးများနှင့် အာရပ်များအကြား ပဋိပက္ခများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ၁၉၄၇ ခုနှစ်တွင် ကုလသမဂ္ဂ၏ ပါလက်စတိုင်း ခွဲထုတ်ရေးအစီအစဉ်ကို ပါလက်စတိုင်းများက ပယ်ချပြီးနောက် ပြည်တွင်းစစ် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ အစ္စရေးနိုင်ငံသည် ၁၉၄၈ ခုနှစ် မေလ ၁၄ ရက်နေ့တွင် [[ဗြိတိသျှအင်ပါယာ|ဗြိတိသျှ]]တို့ထံမှ လွတ်လပ်ရေး ကြေညာခဲ့သည်။ နောက်တစ်နေ့တွင် အိမ်နီးချင်း အာရပ်နိုင်ငံများက ဤနယ်မြေအား ကျူးကျော်ဝင်ရောက်ခဲ့ရာ ပထမအာရပ်-အစ္စရေးစစ်ပွဲ စတင်ခဲ့သည်။ နောက်ဆက်တွဲ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်များဖြင့် အစ္စရေးသည် ယခင်မန်ဒိတ်နယ်မြေ၏ ၇၇ ရာခိုင်နှုန်းကို ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်။ ပါလက်စတိုင်းအာရပ်အများစုသည် နက်ဘာ (Nakba) ဟုခေါ်သော ဖြစ်ရပ်တွင် နှင်ထုတ်ခံရခြင်း သို့မဟုတ် ထွက်ပြေးခဲ့ရပြီး၊ ကျန်ရစ်သူများသည် နိုင်ငံသစ်၏ အဓိကလူနည်းစုဖြစ်လာခဲ့သည်။ နောက်ဆက်တွဲ ဆယ်စုနှစ်များတွင် အစ္စရေး၏ လူဦးရေသည် မွတ်စလင်ကမ္ဘာမှ ဂျူးများ ထွက်ပြေးလာခြင်း၊ နှင်ထုတ်ခံရခြင်း သို့မဟုတ် ပြောင်းရွှေ့လာခြင်းတို့ကြောင့် များစွာတိုးပွားခဲ့သည်။ ၁၉၆၇ ခုနှစ် ခြောက်ရက်စစ်ပွဲ ပြီးနောက် အစ္စရေးသည် ဝက်စ်ဘန့်ခ်၊ ဂါဇာကမ်းမြှောင်၊ အီဂျစ်၏ ဆိုင်းနိုင်းကျွန်းဆွယ်နှင့် ဆီးရီးယား၏ ဂိုလန်ကုန်းမြင့်တို့ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ အစ္စရေးသည် တရားမဝင် သိမ်းပိုက်ထားသော နယ်မြေများတွင် အခြေချနေထိုင်မှုများကို တည်ထောင်ပြီး တိုးချဲ့လျက်ရှိကာ၊ အရှေ့ဂျေရုဆလင်နှင့် ဂိုလန်ကုန်းမြင့်တို့ကို နိုင်ငံတကာမှ အသိအမှတ်မပြုသော ပြဋ္ဌာန်းမှုများဖြင့် သိမ်းပိုက်ထားသည်။ ၁၉၇၃ ခုနှစ် ယုံကီပူစစ်ပွဲ (Yom Kippur War) ပြီးနောက် အစ္စရေးသည် အီဂျစ်နှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးသဘောတူညီချက် ချုပ်ဆိုခဲ့ပြီး ၁၉၈၂ ခုနှစ်တွင် ဆိုင်းနိုင်းဒေသကို ပြန်လည်ပေးအပ်ခဲ့သည်။ ထို့ပြင် ဂျော်ဒန်နှင့်လည်း ငြိမ်းချမ်းရေးသဘောတူညီချက် ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ ၁၉၉၃ ခုနှစ်တွင် အော်စလိုသဘောတူညီချက် (Oslo Accords) ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပြီး၊ ၎င်းသည် အပြန်အလှန်အသိအမှတ်ပြုမှုနှင့် ဝက်စ်ဘန့်ခ်နှင့် ဂါဇာ၏ အစိတ်အပိုင်းများတွင် ပါလက်စတိုင်းအာဏာပိုင် အကန့်အသတ်ဖြင့် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ကို ထူထောင်ခဲ့သည်။ ၂၀၂၀ ပြည့်လွန်နှစ်များတွင် အာရပ်နိုင်ငံများနှင့် ဆက်ဆံရေးကို ပုံမှန်ဖြစ်စေခဲ့သည်။ သို့သော် အော်စလိုအင်တာရီးမ်သဘောတူညီချက်ပြီးနောက် အစ္စရေး-ပါလက်စတိုင်းပဋိပက္ခကို ဖြေရှင်းရန် ကြိုးပမ်းမှုများ မအောင်မြင်ခဲ့ဘဲ၊ နိုင်ငံသည် ဂါဇာတွင် စစ်ပွဲများနှင့် ပါလက်စတိုင်း စစ်သွေးကြွအုပ်စုများနှင့် ထိပ်တိုက်တွေ့မှုများတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ အစ္စရေး၏ ပါလက်စတိုင်းနယ်မြေများကို သိမ်းပိုက်မှုအတွင်း အလေ့အကျင့်များသည် လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့များနှင့် ကုလသမဂ္ဂအရာရှိများထံမှ စဉ်ဆက်မပြတ် နိုင်ငံတကာဝေဖန်မှုများ—ပါလက်စတိုင်းလူမျိုးများအပေါ် စစ်ရာဇဝတ်မှုများနှင့် လူသားမျိုးနွယ်ဆန့်ကျင်ရာဇဝတ်မှုများ ကျူးလွန်သည်ဟူသော စွပ်စွဲချက်များနှင့်အတူ—ရရှိခဲ့သည်။ == အစိုးရနှင့် နိုင်ငံရေး == အစ္စရေးနိုင်ငံ၏ အခြေခံဥပဒေများသည် အချိုးကျကိုယ်စားပြုမှုဖြင့် ရွေးကောက်တင်မြှောက်ထားသော ပါလီမန်စနစ်ဖြစ်သည့် နက်ဆက် (Knesset) ကို ထူထောင်သည်။ နက်ဆက်က ဝန်ကြီးချုပ်ဦးဆောင်သော အစိုးရအဖွဲ့၏ ဖွဲ့စည်းပုံကို ဆုံးဖြတ်ကာ သမ္မတကို ရွေးချယ်သည်။ == စီးပွားရေးနှင့် နည်းပညာ == အစ္စရေးတွင် အရှေ့အလယ်ပိုင်းရှိ အကြီးဆုံးစီးပွားရေးများထဲမှ တစ်ခုရှိပြီး၊ အာရှတွင် တတိယမြောက် အမည်ခံ GDP တစ်ဦးချင်း အမြင့်ဆုံးဖြစ်သည်။ အာရှတွင် လူနေမှုအဆင့်အတန်း မြင့်မားသည့် နိုင်ငံဖြစ်သည်။ အစ္စရေးသည် နည်းပညာအဆင့်မြင့်ပြီး ဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်ကာ သုတေသနနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် အချိုးကျသုံးစွဲမှုသည် အခြားနိုင်ငံများထက် ပိုများသည်။ ထို့အပြင် နျူကလီးယားလက်နက်များ ပိုင်ဆိုင်ထားသည်ဟုလည်း ကျယ်ပြန့်စွာ ယုံကြည်ထားကြသည်။ == ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ဘာသာစကား == အစ္စရေးသည် ပြန်လည်အသက်ဝင်လာသော တရားဝင်ဘာသာစကား ဟေဗြဲ ရှိသော တစ်ခုတည်းသော နိုင်ငံဖြစ်သည်။ ဂျူးလူဦးရေ ၂% ထက်ကျော်လွန်ပြီး အကြီးဆုံးလူဦးရေဖြစ်သည့် တစ်ခုတည်းသော နိုင်ငံလည်းဖြစ်သည်။ ၎င်း၏ ယဉ်ကျေးမှုတွင် ဂျူးယဉ်ကျေးမှုနှင့် ဂျူးပြည်ပရောက်မှု (Jewish diaspora) အစိတ်အပိုင်းများနှင့်အတူ အာရပ်လွှမ်းမိုးမှုများ ပါဝင်သည်။ == အမည်ရင်းမြစ် == ဗြိတိသျှမန်ဒိတ် (၁၉၂၀-၁၉၄၈) အောက်တွင် ဤဒေသတစ်ခုလုံးကို "ပါလက်စတိုင်း" ဟု ခေါ်ဆိုခဲ့သည်။ ၁၉၄၈ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံတည်ထောင်ပြီးနောက် "အစ္စရေးနိုင်ငံ" (ဟေဗြဲ: מְדִינַת יִשְׂרָאֵל, Medīnat Yisrā'el; အာရပ်: دَوْلَة إِسْرَائِيل, Dawlat Isrāʼīl) ဟူသော အမည်ကို တရားဝင်အသုံးပြုခဲ့သည်။ "အစ္စရေးပြည်" (Eretz Israel)၊ "အဲဗာ" (Ever - ဘိုးဘေး Eber မှ)၊ "Zion"၊ နှင့် "Judea" ကဲ့သို့သော အခြားအမည်များကို စဉ်းစားခဲ့သော်လည်း ပယ်ချခဲ့သည်။ "Israel" ဟူသော အမည်ကို ဒေးဗစ် ဘန်ဂူရီယွန် (David Ben-Gurion) က အကြံပြုခဲ့ပြီး ၆-၃ မဲဖြင့် အတည်ပြုခဲ့သည်။ တည်ထောင်ပြီး အစောပိုင်းပတ်များတွင် အစိုးရသည် အစ္စရေးနိုင်ငံသားကို ရည်ညွှန်းရန် "Israelis" ဟူသော အသုံးအနှုန်းကို ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ "အစ္စရေးပြည်" နှင့် "အစ္စရေးသားများ" ဟူသော အမည်များကို သမိုင်းအရ အစ္စရေးဘုရင့်နိုင်ငံ (Kingdom of Israel) နှင့် ဂျူးလူမျိုး တစ်ခုလုံးကို ရည်ညွှန်းရန် အသုံးပြုခဲ့သည်။ "အစ္စရေး" (ဟေဗြဲ: Yīsrāʾēl; ဂရိ: Ἰσραήλ, Israēl, "El (ဘုရား) ဆက်လက်တည်ရှိသည်/အုပ်ချုပ်သည်") ဟူသော အမည်သည် ဟီဘရူးကျမ်းစာအရ ဘုရားသခင်၏ ကောင်းကင်တမန်နှင့် အောင်မြင်စွာ နပန်းသတ်ပြီးနောက် အမည်ပေးခံရသော ဘိုးဘေး ဂျေကော့ဘ် (Jacob) ကို ရည်ညွှန်းသည်။ "အစ္စရေး" ဟူသော စကားလုံးကို လူစုအဖြစ် ဖော်ပြသည့် အစောဆုံး ရှေးဟောင်းသုတေသနပစ္စည်းမှာ ဘီစီအီဆယ်သုံးရာစုနှောင်းပိုင်းမှ ရှေးအီဂျစ်၏ မာနက်ပတာ ကျောက်စာ (Merneptah Stele) ဖြစ်သည်။ == အစ္စရေးနိုင်ငံရှိ မြန်မာလူမျိုးများ == အစ္စရေးနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေးရချိန်မှစ၍ မြန်မာနိုင်ငံရှိ ဂျူးလူမျိုးများသည် အစ္စရေးသို့ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်ကြသည်ဟု ယူဆရသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် အစ္စရေးနိုင်ငံ၌ မြန်မာကျောင်းသားများ ပညာသင်ကြားကြပြီး မြန်မာအလုပ်သမားများလည်း အလုပ်လုပ်ကိုင်ကြသည်။ အစ္စရေးနိုင်ငံတွင် မြန်မာကျောင်းသား ၃၀၀ ကျော်နှင့် အခြားအလုပ်လုပ်ကိုင်သူ ၂၀၀ ကျော် စုစုပေါင်း ၅၀၀-၆၀၀ ခန့် (ခန့်မှန်းခြေ) ရှိသည်ဟု သိရသည်။ အချို့မြန်မာလူမျိုးများသည် အစ္စရေးနိုင်ငံတွင် အမြဲတမ်းနေထိုင်နိုင်ခဲ့ကြသည်။ == အစ္စရေး-ပါလက်စတိုင်း ပဋိပက္ခနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးကြိုးပမ်းမှုများ == အစ္စရေးနိုင်ငံသည် ဆိုင်းနိုင်းဒေသပြဿနာကို အီဂျစ်နှင့် အသင့်အတင့် ဖြေရှင်းနိုင်ခဲ့သော်လည်း တစ်ဖက်တွင် ပါလက်စတိုင်းပြောက်ကျားတို့နှင့် တိုက်ပွဲများ ဆက်လက်ဆင်နွှဲနေရသည်။ ၁၉၇၇ ခုနှစ်တွင် အစ္စရေး၌ နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။ နိုင်ငံထူထောင်ချိန်မှစ၍ ၁၉ နှစ်တိုင်တိုင် ဆက်တိုက်အာဏာရခဲ့သော လေဘာပါတီသည် ၁၉၇၇ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲ၌ ပထမဆုံးအကြိမ် ရှုံးနိမ့်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၄ ခုနှစ် ဧပြီလတွင် ဝန်ကြီးချုပ် ဂိုလ်ဒါ မေယာ (Golda Meir) နုတ်ထွက်ပြီး ယစ်ဇတ် ရာဗင် (Yitzhak Rabin) ဦးဆောင်သည့် အစိုးရအဖွဲ့ တက်လာပြီးနောက် လေဘာပါတီတွင်း ညီညွတ်မှု လျော့နည်းလာခဲ့သည်။ ဂျော်ဒန်မြစ်အနောက်ကမ်းဒေသနှင့် ပတ်သက်သော ပြဿနာများတွင် ရာဗင်အစိုးရအဖွဲ့ဝင်အချင်းချင်း သဘောထားကွဲလွဲခဲ့ကြသည်။ လေဘာပါတီဝင်များ၏ စာရိတ္တပျက်ပြားမှုများ ပေါ်ပေါက်လာခြင်းသည်လည်း ပါတီ၏ သိက္ခာကျဆင်းစေခဲ့သည်။ ပြဿနာအမျိုးမျိုးနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသော ရာဗင်အစိုးရအဖွဲ့ကို ဘာသာရေးပါတီမှ လွှတ်တော်အမတ်များက အယုံအကြည်မရှိ အဆိုတင်သွင်းသဖြင့် ၁၉၇၆ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂၀ ရက်နေ့တွင် ရာဗင်အစိုးရအဖွဲ့ နုတ်ထွက်ပေးခဲ့ရသည်။ ၁၉၇၇ ခုနှစ် မေလ ၁၇ ရက်နေ့တွင် နဝမအကြိမ် ရွေးကောက်ပွဲကို ကျင်းပရာ၌ လီကွတ်ပါတီ (Likud Party) ၏ ခေါင်းဆောင် မီနာချင် ဗယ်ဂင် (Menachem Begin) ဦးဆောင်၍ ညွန့်ပေါင်းအစိုးရအဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ဗယ်ဂင်က အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ထိပ်သီးညီလာခံကျင်းပရန် အီဂျစ်၊ ဆီးရီးယား၊ ဂျော်ဒန်နိုင်ငံခေါင်းဆောင်များကို ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သည်။ ၎င်းကို တုံ့ပြန်သောအားဖြင့် ၁၉၇၇ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၂၀ ရက်နေ့တွင် အီဂျစ်သမ္မတ အန်ဝါ ဆဒတ် (Anwar Sadat) သည် အစ္စရေးနိုင်ငံသို့ လာရောက်ကာ အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ်နှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့သည်။ ယင်းဆွေးနွေးပွဲတွင် နှစ်ဦးနှစ်ဖက် သဘောတူညီချက်အရ ဂျီနီဗာငြိမ်းချမ်းရေး ကွန်ဖရင့်ကို ပြန်လည်ကျင်းပနိုင်ရန်အတွက် ရှေ့ပြေးညှိနှိုင်းဆွေးနွေးပွဲတစ်ရပ်ကို ကိုင်ရိုမြို့တွင် ကျင်းပရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြသည်။ ဤကိုင်ရိုဆွေးနွေးပွဲသို့ တက်ရောက်ရန် အစ္စရေး၊ အာရပ်နိုင်ငံများနှင့် ပါလက်စတိုင်းလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ (PLO)၊ ရုရှားနှင့် အမေရိကန်တို့အား အီဂျစ်က တရားဝင်ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၇ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၁၄ ရက်နေ့တွင် ကိုင်ရိုဆွေးနွေးပွဲကို တရားဝင်စတင်ကျင်းပသောအခါ၌ အစ္စရေးမှ ဗင် အဲလစ်ဇာ (Ben-Eliezer) ခေါင်းဆောင်သော ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့၊ ကုလသမဂ္ဂကိုယ်စားလှယ်၊ အမေရိကန်ကိုယ်စားလှယ်နှင့် အီဂျစ်ကိုယ်စားလှယ်တို့သာ ပါဝင်ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။ ရုရှားနိုင်ငံက ယင်းဆွေးနွေးပွဲသည် ဂျီနီဗာကွန်ဖရင့်၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ဆန့်ကျင်ရာရောက်နေသည်ဆိုကာ မတက်ရောက်ခဲ့ပေ။ ၁၉၇၇ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၁၆ ရက်နေ့တွင် အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ဗယ်ဂင်သည် အမေရိကန်သမ္မတ ကာတာ (Jimmy Carter) နှင့် တွေ့ဆုံပြီး အရှေ့အလယ်ပိုင်းငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းရန်နည်းလမ်းများ၊ လျာထားချက်များကို တင်ပြဆွေးနွေးခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၁၉၇၇ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂၅ ရက်နေ့တွင် အီဂျစ်နိုင်ငံ အစ္စမေးလီးယားမြို့၌ အီဂျစ်သမ္မတဆဒတ်နှင့် အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ်ဗယ်ဂင်တို့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြပြန်သည်။ ဆဒတ်-ဗယ်ဂင် ဆွေးနွေးပွဲ၌ ဝန်ကြီးချုပ်ဗယ်ဂင်၏ တင်ပြချက်တွင် အစ္စရေးက သိမ်းယူထားသော ဂျော်ဒန်အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသနှင့် ဂါဇာကမ်းမြှောင်ဒေသတို့၌ အစ္စရေးစစ်တပ်များကို လုံခြုံရေးတပ်များအဖြစ် ဆက်လက်ထားရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယင်းဒေသများမှ အစ္စရေးစစ်တပ်များကို ရုပ်သိမ်းခဲ့လျှင် ပါလက်စတိုင်းလွတ်မြောက်ရေးတပ်များက ဝင်ရောက်သိမ်းပိုက်မည့်အဖြစ်ကို လက်မခံနိုင်ကြောင်း၊ ယင်းဒေသနှစ်ခု၌ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကို ရုပ်သိမ်း၍ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ရေးကို အစားထိုးပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဆိုင်းနိုင်းမှ စစ်တပ်များ ရုပ်သိမ်းရေးကို သုံးနှစ်မှ ငါးနှစ်အတွင်း အဆင့်ဆင့်ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဆိုင်းနိုင်းဒေသ၌ ဂျူးလူမျိုးများ အခြေစိုက်နေထိုင်ခြင်းကို ဆက်လက်ခွင့်ပြု၍ ယင်းတို့ကို အစ္စရေးက အကာအကွယ်ပေးရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယင်းပြဿနာများကို ဆက်လက်စဉ်းစားရန် လမ်းဖွင့်ပေးထားကြောင်း စသည်ဖြင့် ထည့်သွင်းဖော်ပြခဲ့သည်။ ဝန်ကြီးချုပ်ဗယ်ဂင်၏ အစိုးရလက်ထက်၌ သိမ်းပိုက်ထားသော နယ်မြေများတွင် အစ္စရေးနိုင်ငံသားတို့ကို အခြေစိုက်နေထိုင်ခွင့်များ တိုးချဲ့ခွင့်ပြုသဖြင့် ယင်းလုပ်ရပ်ကို ၁၉၇၇ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၅ ရက်နေ့တွင် ဂျီနီဗာမြို့၌ ကျင်းပသော ကုလသမဂ္ဂလူ့အခွင့်အရေး ကာကွယ်ရေးကော်မရှင်က ရှုတ်ချဝေဖန်ခဲ့သည်။ အစ္စရေး၏ ကမ်းလှမ်းချက်နှင့်စပ်လျဉ်း၍ အီဂျစ်သမ္မတ ဆဒတ်၏ သဘောထားမှာ ဂျော်ဒန်အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသနှင့် ဂါဇာကမ်းမြှောင်ဒေသတို့၌ အစ္စရေးတို့က အုပ်ချုပ်ရေးရုပ်သိမ်းပေးပြီးသည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံကို ထူထောင်ပေးရမည်၊ ဆိုင်းနိုင်းဒေသမှ ငါးနှစ်အတွင်း တပ်ရုပ်ပေးမည့်ကိစ္စတွင် အစ္စရေးတို့ ဆက်လက်အခြေစိုက်နေထိုင်ခွင့်ကို ပေးနိုင်မည်မဟုတ်ကြောင်း၊ တပ်ရုပ်သိမ်းပေးရေးဆိုရာ၌ ၁၉၆၇ ခုနှစ် စစ်ပွဲမတိုင်မီက နယ်မြေများအထိ ဆုတ်ခွာပေးရမည်ဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့သည်။ အီဂျစ်၏ တောင်းဆိုချက်မှာ ဆိုင်းနိုင်းဒေသ၊ ဂိုလန်ကုန်းမြင့်၊ ဂျော်ဒန်အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသနှင့် ဂါဇာကမ်းမြှောင်ဒေသတို့မှ အစ္စရေးတို့ အပြီးအပိုင် ဆုတ်ခွာထွက်ပေးရေးဖြစ်သည်။ ယင်းသို့ဖြစ်သည့်အားလျော်စွာ အစ္စမေးလီးယားမြို့၌ ကျင်းပသည့် ဆဒတ်-ဗယ်ဂင် ဆွေးနွေးပွဲ၌ အရှေ့အလယ်ပိုင်းငြိမ်းချမ်းရေးပြဿနာမှာ မည်သို့မျှ မပြေလည်နိုင်ဘဲ ဂျရူးဆလမ်းနှင့် ကိုင်ရိုဆွေးနွေးပွဲတို့၌ ဆက်လက်ညှိနှိုင်းယူရမည့် အခြေအနေတွင် တည်ရှိနေဆဲဖြစ်သည်။ == ကိုးကား == {{Reflist|}} {{အာရှတိုက်ရှိ နိုင်ငံများ}} [[ကဏ္ဍ:အစ္စရေးနိုင်ငံ]] [[Category:သမ္မတနိုင်ငံများ]] [[Category:ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ]] [[Category:အာရှတိုက်ရှိ နိုင်ငံများ]] [[ကဏ္ဍ:မြေထဲပင်လယ်သမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ]] j4xnvt4xrubj0mi9plxztgxr9trw5ti 878855 878854 2025-06-22T11:24:15Z Salai Rungtoi 22844 878855 wikitext text/x-wiki {{Infobox country | conventional_long_name = အစ္စရေးနိုင်ငံ (State of Israel) | native_name = {{native name|he|מְדִינַת יִשְׂרָאֵל}}<br/>{{transliteration|he|Medīnat Yisrā'el}} (မေဒီနတ် ယစ္စရာအဲလ်)<br/>{{native name|ar|دَوْلَة إِسْرَائِيل}}<br/>{{transliteration|ar|Dawlat Isrā'īl}} (ဒေါလတ် အစ္စရာအီလ်) | common_name = အစ္စရေး (Israel) | image_flag = Flag of Israel.svg | alt_flag = အစ္စရေးအလံ - ဒေးဗစ်ကြယ် (Star of David) ကို အလျားလိုက် အစင်းနှစ်ခုကြား အလယ်တွင် ထားရှိထားပြီး၊ ၎င်းသည် ဂျူးဆုတောင်းပဝါ (Tallit) ကို ကိုယ်စားပြုသည်။ | image_coat = Emblem of Israel.svg | coa_size = 80 | alt_coat = မီနိုးရာ (Menorah) ကို ဘေးတစ်ဖက်စီတွင် သံလွင်ခက်များဖြင့် ဝိုင်းထားသည်။ | symbol_type = အမှတ်တံဆိပ် (Emblem) | national_anthem = {{lang|he|הַתִּקְוָה}} (''[[Hatikvah|Hatīkvāh]]''; "မျှော်လင့်ချက်" - "The Hope"){{parabr}}{{center|[[File:Hatikvah instrumental.ogg]]}} | image_map = {{Switcher|[[File:Israel (centered orthographic projection).svg|frameless]]|ကမ္ဘာလုံးပြမြေပုံ|[[File:Israel - Location Map (2012) - ISR - UNOCHA.svg|frameless]]|အစ္စရေးမြေပုံ ([[Green Line (Israel)|ဂရင်းလိုင်း]])}}) | alt_map = အစ္စရေးနယ်မြေ (Israel proper) ကို အစိမ်းရင့်ရောင်ဖြင့် ပြထားပြီး၊ အစ္စရေးသိမ်းပိုက်ထားသော နယ်မြေများ ([[Israeli-occupied territories]]) ကို အစိမ်းဖျော့ရောင်ဖြင့် ပြထားသည်။ | map_caption = နိုင်ငံတကာအသိအမှတ်ပြု နယ်နမိတ်အတွင်းရှိ အစ္စရေးကို အစိမ်းရင့်ရောင်ဖြင့် ပြထားပြီး၊ [[Israeli-occupied territories|အစ္စရေးသိမ်းပိုက်ထားသော နယ်မြေများ]] ကို အစိမ်းဖျော့ရောင်ဖြင့် ပြထားသည်။ | capital = [[ဂျေရုဆလင်မြို့]]<br />(<small>အကန့်အသတ်ဖြင့် အသိအမှတ်ပြုမှု</small>) | coordinates = {{coord|31|47|N|35|13|E|region:IL-JM_type:city(880000)}} | largest_city = တဲလ်အဗစ် | languages_type = တရားဝင်ဘာသာစကား | languages = [[ဟီဘရူးဘာသာစကား|ဟီဘရူး]] | languages2_type = အထူးအဆင့် (Special status) | languages2 = [[အာရပ်ဘာသာစကား|အာရဗီ]] | ethnic_groups = {{unbulleted list|၇၃.၅% [[Israeli Jews|ဂျူး]]|၂၁.၁% [[အာရပ်]]|၅.၄% [[Demographics of Israel|အခြားများ]]}} | ethnic_groups_year = ၂၀၂၂ ခန့်မှန်း | religion = {{ublist|item_style=white-space:nowrap; |၇၃.၅% ဂျူးဘာသာ |၁၈.၁% အစ္စလာမ် |၁.၉% ခရစ်ယာန် |၁.၆% ဒရူးဇ်ဘာသာ |၄.၉% အခြားဘာသာ}} | religion_year = ၂၀၂၂ ခန့်မှန်း | demonym = အစ္စရေးလူမျိုး | government_type = [[Unitary parliamentary republic|တညီတညွတ်တည်း ပါလီမန်သမ္မတနိုင်ငံ]] | leader_title1 = [[President of Israel|သမ္မတ]] | leader_name1 = [[Isaac Herzog|အိုင်ဇက် ဟာဇော့ဂ်]] | leader_title2 = [[Prime Minister of Israel|ဝန်ကြီးချုပ်]] | leader_name2 = [[ဘင်ဂျမင် နေတန်ယာဟု]] | leader_title3 = [[List of Knesset speakers|နက်ဆက် ဥက္ကဋ္ဌ]] | leader_name3 = [[Amir Ohana|အာမီရ် အိုဟာနာ]] | leader_title4 = [[Supreme Court of Israel|တရားသူကြီးချုပ်]] | leader_name4 = [[Yitzhak Amit|ယစ်ဇက် အမစ်]] | legislature = [[Knesset|နက်ဆက်]] | sovereignty_type = တည်ထောင်ခြင်း (Establishment) | established_event1 = [[Israeli Declaration of Independence|လွတ်လပ်ရေး ကြေညာခြင်း]] | established_date1 = ၁၉၄၈ ခုနှစ် မေလ ၁၄ ရက် | area_km2 = ၂၂,၀၇၂ သို့မဟုတ် ၂၀,၇၇၀ | area_sq_mi = ၈,၄၇၀ | area_rank = ၁၄၉ | area_footnote = {{efn |၂၀,၇၇၀ စတုရန်းကီလိုမီတာသည် [[Green Line (Israel)|ဂရင်းလိုင်း]] အတွင်းရှိ အစ္စရေးဖြစ်သည်။ ၂၂,၀၇၂ စတုရန်းကီလိုမီတာတွင် သိမ်းပိုက်ထားသော [[Golan Heights|ဂိုလန်ကုန်းမြင့်]] (ခန့်မှန်း ၁,၂၀၀ စတုရန်းကီလိုမီတာ) နှင့် [[East Jerusalem|အရှေ့ဂျေရုဆလင်]] (ခန့်မှန်း ၆၄ စတုရန်းကီလိုမီတာ) ပါဝင်သည်။}} | percent_water = ၂.၇၁ | population_estimate = ၁၀,၀၀၉,၈၀၀ | population_estimate_year = {{CURRENTYEAR}} | population_estimate_rank = ၉၃ | population_census = ၉,၆၀၁,၇၂၀ | population_census_year = ၂၀၂၂ | population_density_km2 = {{pop density|{{data Israel|poptoday}}|22072|km2|prec=0|disp=num}} | population_density_rank = ၂၉ | GDP_PPP = {{increase}} ၅၆၅.၈၇၈ ဘီလီယံဒေါ်လာ | GDP_PPP_per_capita = {{increase}} ၅၅,၈၄၇ ဒေါ်လာ | GDP_PPP_year = ၂၀၂၅ | GDP_PPP_rank = ၄၇ | GDP_PPP_per_capita_rank = ၂၉ | GDP_nominal = {{increase}} ၅၅၀.၉၀၅ ဘီလီယံဒေါ်လာ | GDP_nominal_year = ၂၀၂၅ | GDP_nominal_rank = ၂၉ | GDP_nominal_per_capita = {{increase}} ၅၄,၃၇၀ ဒေါ်လာ | GDP_nominal_per_capita_rank = ၁၈ | Gini_change = increase | Gini = ၃၇.၉ | Gini_year = ၂၀၂၁ | HDI_year = ၂၀၂၂ | HDI = ၀.၉၁၅ | HDI_change = increase | HDI_rank = ၂၅ | currency = [[Israeli new shekel|နယူးရှကဲလ်]] ({{lang|he|₪}}) | currency_code = ILS | time_zone = [[Israel Standard Time|အစ္စရေးစံတော်ချိန် - IST]] | utc_offset = +၂:၀၀ | time_zone_DST = [[Israel Summer Time|အစ္စရေးနွေရာသီချိန် - IDT]] | utc_offset_DST = +၃:၀၀ | drives_on = ညာဘက် (right) | cctld = [[.il]] | iso3166code = IL | calling_code = +၉၇၂ | footnotes = {{notelist}} }}'''အစ္စရေးနိုင်ငံ''' ([[ဟီဘရူးဘာသာစကား|ဟေဗြဲ]]: מְדִינַת יִשְׂרָאֵל, အင်္ဂလိပ်: State of Israel) သည် အနောက်အာရှ၊ တောင်ပိုင်းလီဗန့်နှင့် [[အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ|အရှေ့အလယ်ပိုင်း]]တွင် တည်ရှိသော နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ ဖြစ်သည်။ မြောက်ဘက်တွင် [[လက်ဘနွန်နိုင်ငံ|လက်ဘနွန်]]နှင့် [[ဆီးရီးယားနိုင်ငံ|ဆီးရီးယား]]၊ အရှေ့ဘက်တွင် [[ဂျော်ဒန်နိုင်ငံ|ဂျော်ဒန်]]၊ အနောက်တောင်ဘက်တွင် [[အီဂျစ်နိုင်ငံ|အီဂျစ်၊]] အနောက်ဘက်တွင် [[မြေထဲပင်လယ်]]တို့နှင့် နယ်နိမိတ်ထိစပ်နေသည်။ အစ္စရေးသည် [[ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံ|ပါလက်စတိုင်း]]နယ်မြေများဖြစ်သော အနောက်ဘက်ကမ်းကို အရှေ့ဘက်တွင် သိမ်းပိုက်ထားပြီး၊ [[ဂါဇာကမ်းမြောင်]]ကို အနောက်တောင်ဘက်တွင် သိမ်းပိုက်ထားသည်။ တောင်ဘက်အောက်ခြေတွင် [[ပင်လယ်နီ]]၌ ကမ်းရိုးတန်းငယ်တစ်ခုရှိပြီး၊ [[ပင်လယ်သေ]]၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းသည် ၎င်း၏ အရှေ့နယ်နမိတ်တွင် တည်ရှိသည်။ == သမိုင်းကြောင်း == အစ္စရေးနိုင်ငံသည် ရှေးကျသော သမိုင်းကြောင်းရှိပြီး၊ လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၁.၅ သန်းခန့်ကပင် လူသားများ နေထိုင်ခဲ့ကြောင်း Ubeidiya ဒေသ (ဂါလိလဲပင်လယ်အနီး) တွင် တွေ့ရှိခဲ့ရသည်။ Yir'on မြို့တွင် တွေ့ရှိခဲ့သော ကျောက်လက်နက်များသည် အာဖရိကတိုက်ပြင်ပတွင် ပထမဆုံး တွေ့ရှိရခြင်းဖြစ်သည်။ [[ဂျူးဘာသာ|ဂျူးလူမျိုး]]များ မနေထိုင်မီက ဤဒေသတွင် Canaanites (ကေနနိုက်) ဟုခေါ်သော လူမျိုးများ နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ ရှေးခေတ်ကာလများတွင် ဂျူးလူမျိုးတို့သည် ဤနေရာ၌ ဂျူးနိုင်ငံများ တည်ထောင်ကာ နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ သို့သော် ရောမအင်ပါယာ၏ တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ဂျူးလူမျိုးများသည် အခြားနိုင်ငံများသို့ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ခဲ့ကြရသည်။ ၁၉ ရာစုနှောင်းပိုင်းတွင် ဥရောပ၌ ဂျူးဆန့်ကျင်ရေးဝါဒကြောင့် ဇိုင်ယွန်ဝါဒ (Zionism) ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ပြီး၊ ပါလက်စတိုင်းတွင် ဂျူးမျိုးသားအိမ်တစ်ခု တည်ထောင်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့ရာ ဗြိတိသျှထောက်ခံမှုကို ရရှိခဲ့သည်။ ပထမကမ္ဘာစစ်ပြီးနောက် ဗြိတိန်က ဤဒေသအား သိမ်းပိုက်ကာ ၁၉၂၀ ပြည့်နှစ်တွင် မန်ဒိတ်ပါလက်စတိုင်း (Mandatory Palestine) ကို ထူထောင်ခဲ့သည်။ ဟော်လိုကော့စ် (Holocaust) မတိုင်မီ ဂျူးလူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေး တိုးလာခြင်းနှင့် ဗြိတိသျှကိုလိုနီမူဝါဒတို့ကြောင့် ဂျူးများနှင့် အာရပ်များအကြား ပဋိပက္ခများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ၁၉၄၇ ခုနှစ်တွင် ကုလသမဂ္ဂ၏ ပါလက်စတိုင်း ခွဲထုတ်ရေးအစီအစဉ်ကို ပါလက်စတိုင်းများက ပယ်ချပြီးနောက် ပြည်တွင်းစစ် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ အစ္စရေးနိုင်ငံသည် ၁၉၄၈ ခုနှစ် မေလ ၁၄ ရက်နေ့တွင် [[ဗြိတိသျှအင်ပါယာ|ဗြိတိသျှ]]တို့ထံမှ လွတ်လပ်ရေး ကြေညာခဲ့သည်။ နောက်တစ်နေ့တွင် အိမ်နီးချင်း အာရပ်နိုင်ငံများက ဤနယ်မြေအား ကျူးကျော်ဝင်ရောက်ခဲ့ရာ ပထမအာရပ်-အစ္စရေးစစ်ပွဲ စတင်ခဲ့သည်။ နောက်ဆက်တွဲ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်များဖြင့် အစ္စရေးသည် ယခင်မန်ဒိတ်နယ်မြေ၏ ၇၇ ရာခိုင်နှုန်းကို ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်။ ပါလက်စတိုင်းအာရပ်အများစုသည် နက်ဘာ (Nakba) ဟုခေါ်သော ဖြစ်ရပ်တွင် နှင်ထုတ်ခံရခြင်း သို့မဟုတ် ထွက်ပြေးခဲ့ရပြီး၊ ကျန်ရစ်သူများသည် နိုင်ငံသစ်၏ အဓိကလူနည်းစုဖြစ်လာခဲ့သည်။ နောက်ဆက်တွဲ ဆယ်စုနှစ်များတွင် အစ္စရေး၏ လူဦးရေသည် မွတ်စလင်ကမ္ဘာမှ ဂျူးများ ထွက်ပြေးလာခြင်း၊ နှင်ထုတ်ခံရခြင်း သို့မဟုတ် ပြောင်းရွှေ့လာခြင်းတို့ကြောင့် များစွာတိုးပွားခဲ့သည်။ ၁၉၆၇ ခုနှစ် ခြောက်ရက်စစ်ပွဲ ပြီးနောက် အစ္စရေးသည် ဝက်စ်ဘန့်ခ်၊ ဂါဇာကမ်းမြှောင်၊ အီဂျစ်၏ ဆိုင်းနိုင်းကျွန်းဆွယ်နှင့် ဆီးရီးယား၏ ဂိုလန်ကုန်းမြင့်တို့ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ အစ္စရေးသည် တရားမဝင် သိမ်းပိုက်ထားသော နယ်မြေများတွင် အခြေချနေထိုင်မှုများကို တည်ထောင်ပြီး တိုးချဲ့လျက်ရှိကာ၊ အရှေ့ဂျေရုဆလင်နှင့် ဂိုလန်ကုန်းမြင့်တို့ကို နိုင်ငံတကာမှ အသိအမှတ်မပြုသော ပြဋ္ဌာန်းမှုများဖြင့် သိမ်းပိုက်ထားသည်။ ၁၉၇၃ ခုနှစ် ယုံကီပူစစ်ပွဲ (Yom Kippur War) ပြီးနောက် အစ္စရေးသည် အီဂျစ်နှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးသဘောတူညီချက် ချုပ်ဆိုခဲ့ပြီး ၁၉၈၂ ခုနှစ်တွင် ဆိုင်းနိုင်းဒေသကို ပြန်လည်ပေးအပ်ခဲ့သည်။ ထို့ပြင် ဂျော်ဒန်နှင့်လည်း ငြိမ်းချမ်းရေးသဘောတူညီချက် ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ ၁၉၉၃ ခုနှစ်တွင် အော်စလိုသဘောတူညီချက် (Oslo Accords) ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပြီး၊ ၎င်းသည် အပြန်အလှန်အသိအမှတ်ပြုမှုနှင့် ဝက်စ်ဘန့်ခ်နှင့် ဂါဇာ၏ အစိတ်အပိုင်းများတွင် ပါလက်စတိုင်းအာဏာပိုင် အကန့်အသတ်ဖြင့် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ကို ထူထောင်ခဲ့သည်။ ၂၀၂၀ ပြည့်လွန်နှစ်များတွင် အာရပ်နိုင်ငံများနှင့် ဆက်ဆံရေးကို ပုံမှန်ဖြစ်စေခဲ့သည်။ သို့သော် အော်စလိုအင်တာရီးမ်သဘောတူညီချက်ပြီးနောက် အစ္စရေး-ပါလက်စတိုင်းပဋိပက္ခကို ဖြေရှင်းရန် ကြိုးပမ်းမှုများ မအောင်မြင်ခဲ့ဘဲ၊ နိုင်ငံသည် ဂါဇာတွင် စစ်ပွဲများနှင့် ပါလက်စတိုင်း စစ်သွေးကြွအုပ်စုများနှင့် ထိပ်တိုက်တွေ့မှုများတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ အစ္စရေး၏ ပါလက်စတိုင်းနယ်မြေများကို သိမ်းပိုက်မှုအတွင်း အလေ့အကျင့်များသည် လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့များနှင့် ကုလသမဂ္ဂအရာရှိများထံမှ စဉ်ဆက်မပြတ် နိုင်ငံတကာဝေဖန်မှုများ—ပါလက်စတိုင်းလူမျိုးများအပေါ် စစ်ရာဇဝတ်မှုများနှင့် လူသားမျိုးနွယ်ဆန့်ကျင်ရာဇဝတ်မှုများ ကျူးလွန်သည်ဟူသော စွပ်စွဲချက်များနှင့်အတူ—ရရှိခဲ့သည်။ == အစိုးရနှင့် နိုင်ငံရေး == အစ္စရေးနိုင်ငံ၏ အခြေခံဥပဒေများသည် အချိုးကျကိုယ်စားပြုမှုဖြင့် ရွေးကောက်တင်မြှောက်ထားသော ပါလီမန်စနစ်ဖြစ်သည့် နက်ဆက် (Knesset) ကို ထူထောင်သည်။ နက်ဆက်က ဝန်ကြီးချုပ်ဦးဆောင်သော အစိုးရအဖွဲ့၏ ဖွဲ့စည်းပုံကို ဆုံးဖြတ်ကာ သမ္မတကို ရွေးချယ်သည်။ == စီးပွားရေးနှင့် နည်းပညာ == အစ္စရေးတွင် အရှေ့အလယ်ပိုင်းရှိ အကြီးဆုံးစီးပွားရေးများထဲမှ တစ်ခုရှိပြီး၊ အာရှတွင် တတိယမြောက် အမည်ခံ GDP တစ်ဦးချင်း အမြင့်ဆုံးဖြစ်သည်။ အာရှတွင် လူနေမှုအဆင့်အတန်း မြင့်မားသည့် နိုင်ငံဖြစ်သည်။ အစ္စရေးသည် နည်းပညာအဆင့်မြင့်ပြီး ဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်ကာ သုတေသနနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် အချိုးကျသုံးစွဲမှုသည် အခြားနိုင်ငံများထက် ပိုများသည်။ ထို့အပြင် နျူကလီးယားလက်နက်များ ပိုင်ဆိုင်ထားသည်ဟုလည်း ကျယ်ပြန့်စွာ ယုံကြည်ထားကြသည်။ == ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ဘာသာစကား == အစ္စရေးသည် ပြန်လည်အသက်ဝင်လာသော တရားဝင်ဘာသာစကား ဟေဗြဲ ရှိသော တစ်ခုတည်းသော နိုင်ငံဖြစ်သည်။ ဂျူးလူဦးရေ ၂% ထက်ကျော်လွန်ပြီး အကြီးဆုံးလူဦးရေဖြစ်သည့် တစ်ခုတည်းသော နိုင်ငံလည်းဖြစ်သည်။ ၎င်း၏ ယဉ်ကျေးမှုတွင် ဂျူးယဉ်ကျေးမှုနှင့် ဂျူးပြည်ပရောက်မှု (Jewish diaspora) အစိတ်အပိုင်းများနှင့်အတူ အာရပ်လွှမ်းမိုးမှုများ ပါဝင်သည်။ == အမည်ရင်းမြစ် == ဗြိတိသျှမန်ဒိတ် (၁၉၂၀-၁၉၄၈) အောက်တွင် ဤဒေသတစ်ခုလုံးကို "ပါလက်စတိုင်း" ဟု ခေါ်ဆိုခဲ့သည်။ ၁၉၄၈ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံတည်ထောင်ပြီးနောက် "အစ္စရေးနိုင်ငံ" (ဟေဗြဲ: מְדִינַת יִשְׂרָאֵל, Medīnat Yisrā'el; အာရပ်: دَوْلَة إِسْرَائِيل, Dawlat Isrāʼīl) ဟူသော အမည်ကို တရားဝင်အသုံးပြုခဲ့သည်။ "အစ္စရေးပြည်" (Eretz Israel)၊ "အဲဗာ" (Ever - ဘိုးဘေး Eber မှ)၊ "Zion"၊ နှင့် "Judea" ကဲ့သို့သော အခြားအမည်များကို စဉ်းစားခဲ့သော်လည်း ပယ်ချခဲ့သည်။ "Israel" ဟူသော အမည်ကို ဒေးဗစ် ဘန်ဂူရီယွန် (David Ben-Gurion) က အကြံပြုခဲ့ပြီး ၆-၃ မဲဖြင့် အတည်ပြုခဲ့သည်။ တည်ထောင်ပြီး အစောပိုင်းပတ်များတွင် အစိုးရသည် အစ္စရေးနိုင်ငံသားကို ရည်ညွှန်းရန် "Israelis" ဟူသော အသုံးအနှုန်းကို ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ "အစ္စရေးပြည်" နှင့် "အစ္စရေးသားများ" ဟူသော အမည်များကို သမိုင်းအရ အစ္စရေးဘုရင့်နိုင်ငံ (Kingdom of Israel) နှင့် ဂျူးလူမျိုး တစ်ခုလုံးကို ရည်ညွှန်းရန် အသုံးပြုခဲ့သည်။ "အစ္စရေး" (ဟေဗြဲ: Yīsrāʾēl; ဂရိ: Ἰσραήλ, Israēl, "El (ဘုရား) ဆက်လက်တည်ရှိသည်/အုပ်ချုပ်သည်") ဟူသော အမည်သည် ဟီဘရူးကျမ်းစာအရ ဘုရားသခင်၏ ကောင်းကင်တမန်နှင့် အောင်မြင်စွာ နပန်းသတ်ပြီးနောက် အမည်ပေးခံရသော ဘိုးဘေး ဂျေကော့ဘ် (Jacob) ကို ရည်ညွှန်းသည်။ "အစ္စရေး" ဟူသော စကားလုံးကို လူစုအဖြစ် ဖော်ပြသည့် အစောဆုံး ရှေးဟောင်းသုတေသနပစ္စည်းမှာ ဘီစီအီဆယ်သုံးရာစုနှောင်းပိုင်းမှ ရှေးအီဂျစ်၏ မာနက်ပတာ ကျောက်စာ (Merneptah Stele) ဖြစ်သည်။ == အစ္စရေးနိုင်ငံရှိ မြန်မာလူမျိုးများ == အစ္စရေးနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေးရချိန်မှစ၍ မြန်မာနိုင်ငံရှိ ဂျူးလူမျိုးများသည် အစ္စရေးသို့ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်ကြသည်ဟု ယူဆရသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် အစ္စရေးနိုင်ငံ၌ မြန်မာကျောင်းသားများ ပညာသင်ကြားကြပြီး မြန်မာအလုပ်သမားများလည်း အလုပ်လုပ်ကိုင်ကြသည်။ အစ္စရေးနိုင်ငံတွင် မြန်မာကျောင်းသား ၃၀၀ ကျော်နှင့် အခြားအလုပ်လုပ်ကိုင်သူ ၂၀၀ ကျော် စုစုပေါင်း ၅၀၀-၆၀၀ ခန့် (ခန့်မှန်းခြေ) ရှိသည်ဟု သိရသည်။ အချို့မြန်မာလူမျိုးများသည် အစ္စရေးနိုင်ငံတွင် အမြဲတမ်းနေထိုင်နိုင်ခဲ့ကြသည်။ == အစ္စရေး-ပါလက်စတိုင်း ပဋိပက္ခနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးကြိုးပမ်းမှုများ == အစ္စရေးနိုင်ငံသည် ဆိုင်းနိုင်းဒေသပြဿနာကို အီဂျစ်နှင့် အသင့်အတင့် ဖြေရှင်းနိုင်ခဲ့သော်လည်း တစ်ဖက်တွင် ပါလက်စတိုင်းပြောက်ကျားတို့နှင့် တိုက်ပွဲများ ဆက်လက်ဆင်နွှဲနေရသည်။ ၁၉၇၇ ခုနှစ်တွင် အစ္စရေး၌ နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။ နိုင်ငံထူထောင်ချိန်မှစ၍ ၁၉ နှစ်တိုင်တိုင် ဆက်တိုက်အာဏာရခဲ့သော လေဘာပါတီသည် ၁၉၇၇ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲ၌ ပထမဆုံးအကြိမ် ရှုံးနိမ့်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၄ ခုနှစ် ဧပြီလတွင် ဝန်ကြီးချုပ် ဂိုလ်ဒါ မေယာ (Golda Meir) နုတ်ထွက်ပြီး ယစ်ဇတ် ရာဗင် (Yitzhak Rabin) ဦးဆောင်သည့် အစိုးရအဖွဲ့ တက်လာပြီးနောက် လေဘာပါတီတွင်း ညီညွတ်မှု လျော့နည်းလာခဲ့သည်။ ဂျော်ဒန်မြစ်အနောက်ကမ်းဒေသနှင့် ပတ်သက်သော ပြဿနာများတွင် ရာဗင်အစိုးရအဖွဲ့ဝင်အချင်းချင်း သဘောထားကွဲလွဲခဲ့ကြသည်။ လေဘာပါတီဝင်များ၏ စာရိတ္တပျက်ပြားမှုများ ပေါ်ပေါက်လာခြင်းသည်လည်း ပါတီ၏ သိက္ခာကျဆင်းစေခဲ့သည်။ ပြဿနာအမျိုးမျိုးနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသော ရာဗင်အစိုးရအဖွဲ့ကို ဘာသာရေးပါတီမှ လွှတ်တော်အမတ်များက အယုံအကြည်မရှိ အဆိုတင်သွင်းသဖြင့် ၁၉၇၆ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂၀ ရက်နေ့တွင် ရာဗင်အစိုးရအဖွဲ့ နုတ်ထွက်ပေးခဲ့ရသည်။ ၁၉၇၇ ခုနှစ် မေလ ၁၇ ရက်နေ့တွင် နဝမအကြိမ် ရွေးကောက်ပွဲကို ကျင်းပရာ၌ လီကွတ်ပါတီ (Likud Party) ၏ ခေါင်းဆောင် မီနာချင် ဗယ်ဂင် (Menachem Begin) ဦးဆောင်၍ ညွန့်ပေါင်းအစိုးရအဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ဗယ်ဂင်က အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ထိပ်သီးညီလာခံကျင်းပရန် အီဂျစ်၊ ဆီးရီးယား၊ ဂျော်ဒန်နိုင်ငံခေါင်းဆောင်များကို ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သည်။ ၎င်းကို တုံ့ပြန်သောအားဖြင့် ၁၉၇၇ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၂၀ ရက်နေ့တွင် အီဂျစ်သမ္မတ အန်ဝါ ဆဒတ် (Anwar Sadat) သည် အစ္စရေးနိုင်ငံသို့ လာရောက်ကာ အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ်နှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့သည်။ ယင်းဆွေးနွေးပွဲတွင် နှစ်ဦးနှစ်ဖက် သဘောတူညီချက်အရ ဂျီနီဗာငြိမ်းချမ်းရေး ကွန်ဖရင့်ကို ပြန်လည်ကျင်းပနိုင်ရန်အတွက် ရှေ့ပြေးညှိနှိုင်းဆွေးနွေးပွဲတစ်ရပ်ကို ကိုင်ရိုမြို့တွင် ကျင်းပရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြသည်။ ဤကိုင်ရိုဆွေးနွေးပွဲသို့ တက်ရောက်ရန် အစ္စရေး၊ အာရပ်နိုင်ငံများနှင့် ပါလက်စတိုင်းလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ (PLO)၊ ရုရှားနှင့် အမေရိကန်တို့အား အီဂျစ်က တရားဝင်ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၇ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၁၄ ရက်နေ့တွင် ကိုင်ရိုဆွေးနွေးပွဲကို တရားဝင်စတင်ကျင်းပသောအခါ၌ အစ္စရေးမှ ဗင် အဲလစ်ဇာ (Ben-Eliezer) ခေါင်းဆောင်သော ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့၊ ကုလသမဂ္ဂကိုယ်စားလှယ်၊ အမေရိကန်ကိုယ်စားလှယ်နှင့် အီဂျစ်ကိုယ်စားလှယ်တို့သာ ပါဝင်ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။ ရုရှားနိုင်ငံက ယင်းဆွေးနွေးပွဲသည် ဂျီနီဗာကွန်ဖရင့်၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ဆန့်ကျင်ရာရောက်နေသည်ဆိုကာ မတက်ရောက်ခဲ့ပေ။ ၁၉၇၇ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၁၆ ရက်နေ့တွင် အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ဗယ်ဂင်သည် အမေရိကန်သမ္မတ ကာတာ (Jimmy Carter) နှင့် တွေ့ဆုံပြီး အရှေ့အလယ်ပိုင်းငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းရန်နည်းလမ်းများ၊ လျာထားချက်များကို တင်ပြဆွေးနွေးခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၁၉၇၇ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂၅ ရက်နေ့တွင် အီဂျစ်နိုင်ငံ အစ္စမေးလီးယားမြို့၌ အီဂျစ်သမ္မတဆဒတ်နှင့် အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ်ဗယ်ဂင်တို့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြပြန်သည်။ ဆဒတ်-ဗယ်ဂင် ဆွေးနွေးပွဲ၌ ဝန်ကြီးချုပ်ဗယ်ဂင်၏ တင်ပြချက်တွင် အစ္စရေးက သိမ်းယူထားသော ဂျော်ဒန်အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသနှင့် ဂါဇာကမ်းမြှောင်ဒေသတို့၌ အစ္စရေးစစ်တပ်များကို လုံခြုံရေးတပ်များအဖြစ် ဆက်လက်ထားရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယင်းဒေသများမှ အစ္စရေးစစ်တပ်များကို ရုပ်သိမ်းခဲ့လျှင် ပါလက်စတိုင်းလွတ်မြောက်ရေးတပ်များက ဝင်ရောက်သိမ်းပိုက်မည့်အဖြစ်ကို လက်မခံနိုင်ကြောင်း၊ ယင်းဒေသနှစ်ခု၌ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကို ရုပ်သိမ်း၍ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ရေးကို အစားထိုးပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဆိုင်းနိုင်းမှ စစ်တပ်များ ရုပ်သိမ်းရေးကို သုံးနှစ်မှ ငါးနှစ်အတွင်း အဆင့်ဆင့်ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဆိုင်းနိုင်းဒေသ၌ ဂျူးလူမျိုးများ အခြေစိုက်နေထိုင်ခြင်းကို ဆက်လက်ခွင့်ပြု၍ ယင်းတို့ကို အစ္စရေးက အကာအကွယ်ပေးရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယင်းပြဿနာများကို ဆက်လက်စဉ်းစားရန် လမ်းဖွင့်ပေးထားကြောင်း စသည်ဖြင့် ထည့်သွင်းဖော်ပြခဲ့သည်။ ဝန်ကြီးချုပ်ဗယ်ဂင်၏ အစိုးရလက်ထက်၌ သိမ်းပိုက်ထားသော နယ်မြေများတွင် အစ္စရေးနိုင်ငံသားတို့ကို အခြေစိုက်နေထိုင်ခွင့်များ တိုးချဲ့ခွင့်ပြုသဖြင့် ယင်းလုပ်ရပ်ကို ၁၉၇၇ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၅ ရက်နေ့တွင် ဂျီနီဗာမြို့၌ ကျင်းပသော ကုလသမဂ္ဂလူ့အခွင့်အရေး ကာကွယ်ရေးကော်မရှင်က ရှုတ်ချဝေဖန်ခဲ့သည်။ အစ္စရေး၏ ကမ်းလှမ်းချက်နှင့်စပ်လျဉ်း၍ အီဂျစ်သမ္မတ ဆဒတ်၏ သဘောထားမှာ ဂျော်ဒန်အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသနှင့် ဂါဇာကမ်းမြှောင်ဒေသတို့၌ အစ္စရေးတို့က အုပ်ချုပ်ရေးရုပ်သိမ်းပေးပြီးသည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံကို ထူထောင်ပေးရမည်၊ ဆိုင်းနိုင်းဒေသမှ ငါးနှစ်အတွင်း တပ်ရုပ်ပေးမည့်ကိစ္စတွင် အစ္စရေးတို့ ဆက်လက်အခြေစိုက်နေထိုင်ခွင့်ကို ပေးနိုင်မည်မဟုတ်ကြောင်း၊ တပ်ရုပ်သိမ်းပေးရေးဆိုရာ၌ ၁၉၆၇ ခုနှစ် စစ်ပွဲမတိုင်မီက နယ်မြေများအထိ ဆုတ်ခွာပေးရမည်ဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့သည်။ အီဂျစ်၏ တောင်းဆိုချက်မှာ ဆိုင်းနိုင်းဒေသ၊ ဂိုလန်ကုန်းမြင့်၊ ဂျော်ဒန်အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသနှင့် ဂါဇာကမ်းမြှောင်ဒေသတို့မှ အစ္စရေးတို့ အပြီးအပိုင် ဆုတ်ခွာထွက်ပေးရေးဖြစ်သည်။ ယင်းသို့ဖြစ်သည့်အားလျော်စွာ အစ္စမေးလီးယားမြို့၌ ကျင်းပသည့် ဆဒတ်-ဗယ်ဂင် ဆွေးနွေးပွဲ၌ အရှေ့အလယ်ပိုင်းငြိမ်းချမ်းရေးပြဿနာမှာ မည်သို့မျှ မပြေလည်နိုင်ဘဲ ဂျရူးဆလမ်းနှင့် ကိုင်ရိုဆွေးနွေးပွဲတို့၌ ဆက်လက်ညှိနှိုင်းယူရမည့် အခြေအနေတွင် တည်ရှိနေဆဲဖြစ်သည်။ == ကိုးကား == {{Reflist|}} {{အာရှတိုက်ရှိ နိုင်ငံများ}} [[ကဏ္ဍ:အစ္စရေးနိုင်ငံ]] [[Category:သမ္မတနိုင်ငံများ]] [[Category:ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ]] [[Category:အာရှတိုက်ရှိ နိုင်ငံများ]] [[ကဏ္ဍ:မြေထဲပင်လယ်သမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ]] hk3tnng10cfygbzorw8kgmqa2h1zlyt ပရမတ် 0 8658 878813 818121 2025-06-22T03:21:22Z Tejinda 87174 /* ဆက်စပ်အကြောင်းအရာ */ 878813 wikitext text/x-wiki {{ဗုဒ္ဓဘာသာ}} ပရမတ္ထ <ref>(ပု) [ပရမ + အတ္ထ]</ref>သည် ပါဠိစကားတည်း။ * (၁) ပရမတ်တရား၊ မဖေါက်မပြန်-(ပင်ကိုရှိရင်းအတိုင်း)မှန်ကန်-တည့်မတ်-မြင့်မြတ်-ပြဋ္ဌာန်း-သော-အနက်-သဘော * (၂) မြင့်မြတ်-လွန်ကဲ-သော သဘော။ <ref>(၂) မြင့်မြတ်-လွန်ကဲ-သော သဘော။ မဟန္တံ ပရမတ္ထံ နိဗ္ဗာနံ ပရိဂ္ဂဏှာတီတိ မဟာပညာ။ ပဋိသံ၊၃၇၂။ (မဟာနိ၊၂၇၈၊ ၃၅၈။ စူဠနိ၊၁၇၅၊ ၁၉၂။) </ref> * (၃) မြင့်မြတ်-လွန်ကဲ-သော အကျိုးစီးပွား။ * (က) အရဟတ္တဖိုလ်။ <ref>(က) အရဟတ္တဖိုလ်။ အတ္တတ္ထော ဝါ ပရတ္ထော ဝါ ဥဘယတ္ထော ဝါ ... ဝေါဒါနော ဝါ အတ္ထော ပရမတ္ထော ဝါ အတ္ထော၊ သဗ္ဗ တံ အန္တောဗုဒ္ဓဉာဏေ ပရိဝတ္တတိ။ ပဋိသံ၊၃၇၅။ သင်္ခတာသင်္ခတေသု အဂ္ဂဓမ္မတ္တာ နိဗ္ဗာနံ ပရမတ္ထော။ ပဋိသံ၊ဋ္ဌ၊၂၊၂၅၆။ (သံ၊ဋီ၊၁၊၁၇၅။) </ref> * (ခ) [[လောကုတ္တရာ]]တရား။ <ref>(ခ) လောကုတ္တရာတရား။ ပရမတ္ထ ကိံ ပန ဝတ္တဗ္ဗံ။ မ၊ဋ္ဌ၊၁၊၃၂၃။ ပရမတ္ထေတိ လောကုတ္တရဓမ္မေ။ ကိံ ပန ဝတ္တဗ္ဗန္တိ ဓမ္မေပိ ပရမတ္ထေ နိမိတ္တံ ဂဟေတွာ သုဏန္တာနံ။ မ၊ဋီ၊၂၊၁၄။ အနတ္ထာယာတိ ပရမတ္ထပဋိက္ခေပါယ။ နိဗ္ဗာနံ ဟိ ပရမတ္ထော၊ တတော ဥတ္တရိံ အတ္ထော နတ္ထိ။ ဣတိဝုတ်၊ဋ္ဌ၊၆၅။ (စူဠနိ၊၂၄၀။ စူဠနိ၊ဋ္ဌ၊၁၀၅။) </ref> * (ဂ) နိဗ္ဗာန်ရောက်ကြောင်းအကျင့်။ <ref>(ဂ) နိဗ္ဗာန်ရောက်ကြောင်း အကျင့်။ တတော မံ ဩဝဒိတွာန၊ ပရမတ္ထေ နိယောဇယိ။ ထေရီ၊၃၉၃။ ပရမတ္ထတိ ပရမေ ဥတ္တမေ အတ္ထိ၊ နိဗ္ဗာနဂါမိနိယာ ပဋိပဒါယ နိဗ္ဗာနေ စ။ ထေရီ၊ဋ္ဌ၊၁၂၅။ </ref> * (၄) မြတ်သော [[သဗ္ဗညုတဉာဏ်]]တော်၏ ကျက်စားရာ အာရုံ။ <ref>(၄) မြတ်သော သဗ္ဗညုတဉာဏ်တော်၏ ကျက်စားရာ အာရုံ။ ပရမဿ ဝါ ဉာဏဿ အတ္ထော ဂေါစရောတိ ပရမတ္ထော။ ဝိဘာဝိနီ၊၇၄။ </ref> * (တိ) (၅) မဖေါက်မပြန်-မှန်ကန်-တည့်မတ်-ကောင်းမြတ်-သော သဘော ရှိသော (ဝစီသစ္စာ)။ <ref>(တိ) (၅) မဖေါက်မပြန်-မှန်ကန်-တည့်မတ်-ကောင်း မြတ်-သော သဘောရှိသော (ဝစီသစ္စာ)။ အနုဿရိတွာ သတံ ဓမ္မံ၊ ပရမတ္ထံ ဝိစိန္တယံ။ အပ၊၂၊၄၁၅။ ပရမတ္ထံ ဝိစိန္တယန္တိ တံ ခေါ ပန ပရမတ္ထ သစ္စံ အဝိပရီတသဘာဝံ ကတွာ စိန္တယန္တော။ စရိယာ၊ဋ္ဌ၊၂၃၀။</ref> * (၆) မြင့်မြတ်-လွန်ကဲ-သော သဘောရှိသော (ဘိက္ခုစသည်)။ <ref>(၆) မြင့်မြတ်-လွန်ကဲ-သော သဘောရှိသော (ဘိက္ခု စသည်)။ ပရမတ္ထဘိက္ခု-ပုဒ်စသည် ကြည့်။ </ref><ref name="တိပိဋကအဘိဓာန်">တိပိဋကအဘိဓာန် အတွဲ-၁၄ အပိုင်း (၃)</ref> ==ပရမတ်တရား== (၁) ပရမတ်တရား၊ မဖေါက်မပြန်-(ပင်ကို ရှိရင်းအတိုင်း) မှန်ကန်-တည့်မတ်-မွန်မြတ်-ပြဋ္ဌာန်း-သော-အနက်-သဘော။ မြတ်စွာဘုရားသည် တရားဓမ္မ ဟောပြတော်မူရာ၌ မှန်ကန်သောတရားကို ဟောပြတော်မူသည်၊ မှားယွင်းသောတရားကို ဟောပြတော်မမူ၊ ==သစ္စာ ၂-မျိုး== မှန်ကန်ဟူရာ၌ အမှန်သည် (၁) သမ္မုတိသစ္စာအမှန်နှင့် (၂) ပရမတ္ထသစ္စာအမှန်ဟူ၍ ၂-မျိုး ရှိလေသည်၊ ယင်းတွင် သမ္မုတိသစ္စာ အမှန်ဟူသည်မှာ... ရေ, မြေ, တော, တောင်၊ လူ, နတ်, ဗြဟ္မာ၊ ပုဂ္ဂိုလ်, သတ္တဝါ-အစရှိသော လောကဝေါဟာရများသည် '''သမ္မုတိသစ္စာ'''အားဖြင့် အမှန်ပင် ဖြစ်သည်၊ သို့ရာတွင် တစ်စုံတစ်ယောက်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ ခန္ဓာကိုယ် အတွင်းရှိ အစိတ်အပိုင်း အသီးသီးကို တခြားစီ ခွဲစိတ်လိုက်လျှင် ပုဂ္ဂိုလ်ဟူသော, သတ္တဝါ ဟူသော, ယောက်ျားဟူသော, မိန်းမဟူသော သမ္မုတိပညတ်သည် ကွယ်ပျောက်သွားသည်၊ ရုပ်တရား အစိတ်အပိုင်းများသာ ကျန်ရှိတော့သည်၊ ထို့ကြောင့် သမ္မုတိသစ္စာအမှန်သည် တကယ်ရှိ တကယ်မှန်သော အမှန်မဟုတ်ချေ၊ လောကသင်္ကေတ သမ္မုတိသစ္စာအားဖြင့်သာ အမှန် ဖြစ်သည်၊ [[ရုပ်]], [[ဝေဒနာ]], [[သညာ]], [[သင်္ခါရ]], ဝိညာဉ်ဟူသော ခန္ဓာ ၅-ပါး တရားတို့ကား တကယ်ရှိ တကယ်မှန်သော အမှန်တရားတို့သာ ဖြစ်သည်၊ ယင်းကိုပင် '''ပရမတ္ထတရား''' ဟူ၍ ခေါ်ဆိုရပေသည်၊ မြတ်စွာဘုရားသည် ဝေနေယျသတ္တဝါတို့၏ အလိုအဇ္ဈာသယအားလျော်စွာ သမ္မုတိသစ္စာ, ပရမတ္ထသစ္စာ ဓမ္မကထာတို့ကို ဟောကြားတော်မူသည် <ref>(ဒီ၊ဋ္ဌ၊၁၊၃၁၆။ မ၊ဋ္ဌ၊၁၊၁၄၂။ သံ၊ဋ္ဌ၊၂၊၇၂။ အံ၊ဋ္ဌ၊၁၊၇၄။ အဘိ၊ဋ္ဌ၊၃၊၁၃၉။ ဣတိဝုတ်၊ဋ္ဌ၊၇၈။ သာရတ္ထ၊၁၊၈၉။ သီ၊ဋီ၊သစ်၊၁၊၁၁၉)</ref>။ <ref name="တိပိဋကအဘိဓာန်"/> ==ပရမတ္ထတရား ၄-ပါး== [[ဂေါတမဗုဒ္ဓ|ဂေါတမဘုရား]]ရှင်သည် [[တာဝတိံသာဘုံ|တာဝတိံသာ]]နတ်ပြည်၌ ဝါတွင်း ၃-လ ပတ်လုံး မရပ်မနား ဟောကြားအပ်သော [[အဘိဓမ္မာ]]တရားတော်သည် စကားလုံး သဒ္ဒ ပညတ်အားဖြင့်လည်းကောင်း, အနက်ဒြပ် အတ္ထပညတ်အားဖြင့်လည်းကောင်း ရေတွက်ပိုင်းခြား၍ မရနိုင်အောင် မြားမြောင်လှပေသည်၊ သို့သော်လည်း အဟုတ်အမှန်ရှိသည့် ရုပ်, နာမ်သဘာဝ ပရမတ္ထအားဖြင့်မူ စိတ်, စေတသိက်, ရုပ်, နိဗ္ဗာန် ဟူ၍ ၄-မျိုးသာလျှင် ရှိလေသည် <ref>(အဘိဓမ္မတ္ထသင်္ဂဟ၊၁)</ref>။ ==စိတ်, စေတသိက်, ရုပ်, နိဗ္ဗာန် အရေအတွက်== ယင်းတို့တွင် '''စိတ်'''သည် ဘူမိ, ဇာတိ, သမ္ပယုတ္တဓမ္မ, သင်္ခါရအားဖြင့် မြှောက်ပွားလျှင် အကျဉ်း ၈၉၊ အကျယ် ၁၂၁-ပါး ရှိသော်လည်း အာရုံကို သိမှုသဘောအားဖြင့် တစ်မျိုးတစ်စားသာလျှင် ဖြစ်သည်၊ စိတ်၌မှီ၍ စိတ်ကို ခြယ်လှယ်တတ်သော '''[[စေတသိက်]]'''ကား အာရုံကို တွေ့ ထိမှု ဖဿ, ခံစားမှု ဝေဒနာ, မှတ်သားမှု သညာ, စေ့ဆော်မှု စေတနာ, တည်ကြည်မှု ဧကဂ္ဂတာ, အသက်ရှင်မှု (စောင့်ရှောက်မှု) ဇီဝိတိန္ဒြေ, နှလုံးသွင်းမှု မနသိကာရ-စသည်ဖြင့် ၅၂-ပါး ဖြစ်သည်၊ '''ရုပ်'''သည် အစစ်, အတုအားဖြင့် ၂၈-ပါးရှိသော်လည်း ရုပ်အစစ်မှာ ၁၈-ပါးသာ ဖြစ်သည်၊ '''[[နိဗ္ဗာန်]]'''သည်ကား ငြိမ်းအေးမှု သန္တိသဘောအားဖြင့် ၁-ပါးတည်း ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် အဟုတ်အမှန်ရှိသည့် ရုပ်, နာမ်သဘာဝ ပရမတ္ထသည် ၇၂-ပါးသာ ဖြစ်သည် <ref>(အဘိဓမ္မတ္ထသင်္ဂဟ၊၁၁၅)</ref>။ ယင်းပရမတ္ထကို ကထာဝတ္ထုအဋ္ဌကထာ (အဘိ၊ဋ္ဌ၊၃၊၁၁၂-၃)၌မူ ခန္ဓာ ၅-ပါး, အာယတန ၁၂-ပါး, ဓာတ် ၁၈-ပါး, ဣန္ဒြေ ၂၂-ပါးအားဖြင့် ၅၇-ပါး အပြားရှိ၏ဟု မိန့်ဆိုသည်။ <ref name="တိပိဋကအဘိဓာန်"/> ==ပရမတ်, ပညတ်== ပရမတ္ထဟူသည် မျက်လှည့်ရုပ်, တံလျှပ်-စသည်ကဲ့သို့ ချွတ်ယွင်းဖေါက်ပြန် မမှန်ကန်သောအားဖြင့် ရယူအပ်သောသဘော မဟုတ်၊ စင်စစ်မှန်ကန်သော သစ္စိကဋ္ဌသဘောသာ ဖြစ်သည်၊ ယင်းသည် ကိုယ်တိုင်ဒိဋ္ဌ စက္ခု, သောတ, ဃာန, ဇိဝှါ, ကာယ ဟူသော ငါးဒွါရဖြင့် တွေ့ သိအပ်သော ရူပါရုံ, သဒ္ဒါရုံ, ဂန္ဓာရုံ, ရသာရုံ, ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရုံ နှင့် မနောဒွါရဖြင့် တိုက်ရိုက်တွေ့ သိအပ်သော ဓမ္မာရုံနှင့်တကွ အာရုံ ၆-ပါး '''ပရမတ္ထတရား''' သာလျှင် ဖြစ်ပေသည်။ မနောဒွါရဖြင့် တိုက်ရိုက်သိပြီးနောက် အဆင့်ဆင့်သော မနောဒွါရ ဝီထိစိတ်များဖြင့် ပုဂ္ဂိုလ်, သတ္တဝါ, ငါ, သူတစ်ပါး, ယောက်ျား, မိန်းမ, ရေ, မြေ, တော, တောင်, မြစ်, သမုဒြာ-စသည်ဖြင့် သိမြင်အပ်သောအရာတို့ကား '''[[ပညတ်]]'''တရားတို့သာ ဖြစ်ပေသည်။ <ref>ယော သစ္စိကဋ္ဌော ပရမတ္ထော၊ တတော သော ပုဂ္ဂလော ဥပလဗ္ဘတိ သစ္ဆိကဋ္ဌပရမတ္ထေနာတိ၊ န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗော။ အဘိ၊က၊၁။ သစ္စိကဋ္ဌပရမတ္ထေနာတိ ဧတ္ထ သစ္စိကဋ္ဌောတိ မာယာမရီစိအာဒယော ဝိယ အဘူတာကာရေန အဂ္ဂဟေတဗ္ဗော ဘူတဋ္ဌော။ ပရမတ္ထောတိ အနုဿဝါဒိဝသေန အဂ္ဂဟေတဗ္ဗော ဥတ္တမတ္ထော။ ဥဘယေနာပိ ယော “ပရတော ပုဂ္ဂလော ဥပလဗ္ဘတိ သစ္ဆိကဋ္ဌပရမတ္ထေန၊ ရူပဉ္စ ဥပလဗ္ဘတီ”တိအာဒိနာ ခန္ဓာယတနဓာတုဣန္ဒြိယဝသေန သတ္တပညာသဝိဓော ဓမ္မပ္ပဘေဒေါ ဒဿိတော၊ ယထာ သော ဘူတေန သဘာဝဋ္ဌေန ဥပလဗ္ဘတိ၊ ဧဝံ တထာ ပုဂ္ဂလော ဥပလဗ္ဘတီတိ ပုစ္ဆတိ။ အဘိ၊ဋ္ဌ၊၃၊၁၁၂။ အဘူတေန မဏိဥဒကာဒိအာကာရေန ဂယှမာနာ မာယာမရီစိအာဒယော အဘူတဉေယျာကာရတ္တာ အသစ္ဆိကဋ္ဌော။ ယော တထာ န ဟောတိ၊ သော သစ္ဆိကဋ္ဌောတိ ဒဿေန္တော အာဟ “မာယာ။ ပ။ ဘူတဋ္ဌော”တိ။ အနုဿဝါဒိဝသေန ဂယှမာနော တထာပိ ဟောတိ အညထာပီတိ တာဒိသော ဉေယျော န ပရမတ္ထော၊ အတ္တပစ္စက္ခော ပန ပရမတ္ထောတိ ဒဿေန္တော အာဟ “အနုဿဝါ။ ပ။ ဥတ္တမတ္ထော”တိ။ မူလဋီ၊၃၊၅၀။ သစ္စညေဝ သစ္စိကံ၊ သော ဧဝ အတ္ထော အဝိပရိတဿ ဉာဏဿ ဝိသယဘာဝဋ္ဌေနာတိ သစ္ဆိကဋ္ဌော။ တေနာဟ “ဘူတဋ္ဌော”တိ။ အဝိပရီတဘာဝတော ဧဝ ပရမော ပဓာနော အတ္ထောတိ ပရမတ္ထော၊ ဉာဏဿ ပစ္စက္ခဘူတော ဓမ္မာနံ အနိဒ္ဓိသိတဗ္ဗသဘာဝေါ။ တေန ဝုတ္တံ “ဥတ္တမတ္တော”တိ။ အနုဋီ၊၃၊၆၀။ တတ္ထ ဝုတ္တာဘိဓမ္မတ္ထာ၊ စတုဓာ ပရမတ္ထတော။ စိတ္တံ စေတသိကံ ရူပံ၊ နိဗ္ဗာနမိတိ သဗ္ဗထာ။ သင်္ဂဟ၊၁။ ပရမတ္ထတော သမ္မုတိ ဌပေတွာ ပရမတ္ထသစ္စကဋ္ဌသဘာဝသင်္ခါတပရမတ္ထဝသေန အဘိဓမ္မတ္ထာ ပရမတ္ထတော စတုဓာ ဟောန္တိ။ သင်္ဂဟ၊ဋီ၊ဟောင်း။ အဘိဓမ္မတ္ထာ ပရမတ္ထတော သမ္မုတိ စတုဓာ ဌပေတွာ အဝိပရိတတ္ထဝသေန စတူဟိ ပကာရေဟိ ဌိတာတျတ္တော။ သင်္ခေပဋီကာ။ အဘိဓမ္မတ္ထာ ပရမတ္ထတော သမ္မုတိ ဌပေတွာ နိဗ္ဗတ္တိတပရမတ္ထဝသေန ... စတုဓာ စတူဟာကာရေဟိ ဌိတာတိ ယောဇနာ။ တတ္ထ ပရမော ဥတ္တမော အဝိပရီတော အတ္ထော, ပရမဿ ဝါ ဉာဏဿ အတ္ထော ဂေါစရောတိ ပရမတ္ထော။ ဝိဘာဝိနီ၊၇၄။ ဥတ္တမောတိ ဧတေန ပရမသဒ္ဒဿ ပမာဏ-အတိရေကတ္ထေ နိဝတ္တေတိ။ အဝိပရီတောတိ ဧတေန ဥတ္တမဘာဝဿ ဟေတုံ ဒဿတိ။ ယသ္မာ အဝိပရီတော ဟောတိ၊ တသ္မာ ဥတ္တမောတိ ဟိ အတ္ထော။ ဧဝဉ္စ ကတွာ ကထာဝတ္ထုအနုဋီကာယံ “အဝိပရီတဘာဝတော ဧဝ ပရမော ပဓာနော အတ္ထာတိ ပရမတ္ထောတိ ဝုတ္တံ။ မဏိမဉ္ဇူ၊၁၊၁၂၃။ ပရမတ္ထောတိ ပရမတ္ထသစ္စတော။ ဒွေ ဟိ သစ္စာနိ သမ္မုတိသစ္စံ ပရမတ္ထသစ္စန္တိ။ တတ္ထ သတ္တပုဂ္ဂလအတ္တဇီဝါဒိကာ ပညတ္တိအတ္ထာ သဘာဝတော အဝိဇ္ဇမာနာယေဝ ဟောန္တိ။ ... ပရမတ္ထသစ္စံ ပန ဒုဝိဓံ သဘာဝသစ္စံ အရိယသစ္စန္တိ။ ပရမတ္ထဒီပနီ၊၁၇။ ဉာဏေန အရီယတိ ဉာယတီတိ အတ္ထော၊ အဘိဓေယျော။ အဝိပရိတဝသေန အဝိပရီတတ္တာ ဝါ ပရမော ဥတ္တမော အတ္ထော ပရမတ္ထော။ အနုရဋီကာ။ ၁၅။ (ပဋိသံ၊၃၇၂-၈-၉။ မိလိန္ဒ။ ၂၆၊ ၃၀၊ ၇၅၊ ၁၆၀၊ ၂၆၀။ ဝိ၊ဋ္ဌ၊၂၊၃၉။ ဝိ၊ဋ္ဌ၊၄၊၂၁၄။ ကင်္ခါ၊၁၂၁။ ဒီ၊ဋ္ဌ၊၁၊၃၀၊ ၆၈၊ ၁၄၃၊ ၁၇၃၊ ၃၁၅-၆။ ဒီ၊ဋ္ဌ၊၂၊၃၈၄-၇။ ဒီ၊ဋ္ဌ၊၃၊၁၇၄။ မ၊ဋ္ဌ၊၁၊၆၊၇၊၁၄၂-၄၊ ၂၀၁၊ ၂၂၁-၂၊ ၂၆၅၊ ၃၀၃။ မ၊ဋ္ဌ၊၂၊၂၃။ မ၊ဋ္ဌ၊၄၊၅၆-၇၊ ၂၀၇-၈။ သံ၊ဋ္ဌ၊၁၊၆၊ ၂၀၊ ၁၇၈။ သံ၊ဋ္ဌ၊၂၊၁၂-၃၊ ၇၂၊ ၁၃၃။ သံ၊ဋ္ဌ၊၃၊၁၅၈၊ ၂၀၀-၉၊ ၂၂၅။ အံ၊ဋ္ဌ၊၁၊၆၅၄၊ ၇၃-၄၊ ၄၀၂။ အံ၊ဋ္ဌ၊၂၊၂၅။ အဘိ၊ဋ္ဌ၊၁၊၄၊ ၁၄၀၊ ၂၆၈၊ ၃၄၉၊ ၃၇၃-၆။ အဘိ၊ဋ္ဌ၊၂၊၈၄၊ ၉၀-၄၊ ၁၂၇၊ ၁၆၄၊ ၁၇၂၊ ၃၃၉၊ ၃၇၈။ အဘိ၊ဋ္ဌ၊၃၊၁၂၀၊ ၁၃၉၊ ၁၄၀၊ ၁၇၁၊ ၂၅၇။ ပဋိသံ၊ဋ္ဌ၊၁၊၈၄၊ ၁၃၆-၉၊ ၁၄၁-၈၊ ၂၀၃၊ ၂၇၈။ ပဋိသံ၊ဋ္ဌ၊၂၊၁၉၇။ ဝိသုဒ္ဓိ၊၁၊၈၉၊ ၂၃၀၊ ၃၁၈။ ဝိသုဒ္ဓိ၊၂၊၁၃၉၊ ၁၄၁-၄၊ ၁၅၇၊ ၂၂၈-၉။ ခုဒ္ဒက၊ဋ္ဌ၊၆၄၊ ၁၈၃-၇-၈။ ဥဒါန၊ဋ္ဌ၊၁၄၊ ၂၀-၁၊ ၅၃၊ ၃၅၉။ ဣတိဝုတ်၊ဋ္ဌ၊၂၃၊ ၅၄၊ ၇၈၊ ၁၅၆-၈၊ ၂၉၇၊ ၃၀၃။ သုတ္တနိ၊ဋ္ဌ၊၁၊၃၄၊ ၁၅၈၊ ၁၆၀၊ ၂၃၇၊ ၃၀၆။ သုတ္တနိ၊ဋ္ဌ၊၂၊၄၇၊ ၁၅၄-၆၊ ၂၂၅၊ ၂၇၅။ ဝိမာနဋ္ဌ။ ၂၀-၅၊ ၆၅၊ ၃၃၄။ ပေတ၊ဋ္ဌ၊၁၃၆၊ ၂၃၆။ ထေရဋ္ဌ၊၁၊၂၈၂၊ ၄၁၆၊ ၄၃၆။ ထေရ၊ဋ္ဌ၊၂၊၅၆-၇၊ ၂၈၃-၅၊ ၃၅၄။ ထေရီဋ္ဌ။ ၁၂၀။ အပ၊ဋ္ဌ၊၁၊၂၂၅။ ဗုဒ္ဓဝံ၊ဋ္ဌ၊၁၄၉။ စရိယာ၊ဋ္ဌ၊၃၁၆။ မဟာနိ၊ဋ္ဌ၊၆၂၊ ၉၈၊ ၁၃၃၊ ၁၅၀၊ ၁၉၁၊ ၂၀၀-၃၊ ၂၁၈၊ ၂၄၉။ စူဠနိ၊ဋ္ဌ၊၁၅။ ဇာ၊ဋ္ဌ၊၄၊၁၃၁။ နေတ္တိ၊ဋ္ဌ၊၁၀၊ ၁၂၆၊ ၂၄၇။ ဝဇိရ၊၈၊ ၂၆၊ ၉၁။ သာရတ္ထ၊၁၊၁၁၊ ၈၈-၉၊ ၂၀၀၊ ၃၂၄။ သာရတ္ထ၊၂၊၁၈၊ ၇၆၊ ၉၈။ သာရတ္ထ၊၃၊၁၇၀-၈၊ ၂၅၁။ ဝိမတိ၊၁၊၂၁၊ ၇၂၊ ၁၅၁၊ ၂၂၈။ ဝိမတိ၊၂၊၁၁၄၊ ၁၄၆-၇။ ကင်္ခါ၊ဋီ၊၄၂၊ ၆၄။ ကင်္ခါ၊ ဋီသစ်။ ၂၄၆။ ဒီ၊ဋီ၊၁၊၅၊ ၁၅၊ ၂၆၊ ၉၇။ သီ၊ဋီ၊သစ်၊၁၊၁၂၊ ၂၆၊ ၁၀၄။ သီ၊ဋီ၊သစ်၊၂၊၃၈၊ ၅၁၊ ၆၉၊ ၁၉၁။ ဒီ၊ဋီ၊၂၊၉၃၊ ၃၃၈။ ဒီ၊ဋီ၊၃၊၆၆၊ ၇၉၊ ၈၉။ မ၊ဋီ၊၁၊၅၊ ၁၅၊ ၃၀၊ ၁၈၂။ မ၊ဋီ၊၂၊၃၀၊ ၈၉၊ ၉၃။ မ၊ဋီ၊၃၊၆၇၊ ၁၀၉၊ ၁၂၀။ သံ၊ဋီ၊၁၊၅၊ ၁၅၊ ၂၇၊ ၆၄။ သံ။ ဋီ၊၂၊၃၅၊ ၄၂၊ ၅၃၊ ၈၀။ အံ၊ဋီ၊၁၊၈၊ ၁၈၊ ၂၈-၉၊ ၃၅၊ ၅၀။ အံ၊ဋီ၊၂၊၄၁၊ ၇၉၊ ၉၆၊ ၁၁၄။ အံ၊ဋီ၊၃၊၁၃၅၊ ၁၇၆၊ ၁၉၇။ မူလဋီ၊၁၊၇၁-၂၊ ၁၀၇၊ ၁၁၅-၆၊ ၁၆၀။ မူလဋီ၊၂၊၇၊ ၃၉၊ ၉၇။ မူလဋီ၊၃၊၉၊ ၄၀၊ ၅၀-၃-၇။ အနုဋီ၊၁၊၇၊ ၁၅-၇၊ ၂၀-၅-၈၊ ၃၀၊ ၅၀။ အနုဋီ၊၂၊၄၇၊ ၅၀၊ ၆၄၊ ၈၉။ အနုဋီ၊၃၊၁၁၊ ၃၈-၉၊ ၄၀၊ ၅၀၊ ၆၀-၆-၉။ ဝိသုဒ္ဓိ၊ဋီ၊၁၊၆၊ ၂၅၊ ၄၈၊ ၅၀၊ ၁၀၄။ ဝိသုဒ္ဓိ၊ဋီ၊၂၊၁၅၅၊ ၁၉၆၊ ၂၁၀-၁-၂။ နေတ္တိ၊ဋီ၊၁၀၉၊ ၁၄၂။ နေတ္တိ၊ဝိ၊၅၊၆၊၁၄။ </ref><ref name="တိပိဋကအဘိဓာန်"/> == ဆက်စပ်အကြောင်းအရာ == [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]၊ [[အဘိဓမ္မာ]]၊ [[ပညတ်]] [https://my.wikisource.org/wiki/ကိုယ်ကျင့်အဘိဓမ္မာ/ပထမအခန်း ကိုယ်ကျင့်အဘိဓမ္မာမှ ပရမတ်အကြောင်း] == ကိုးကား == {{reflist}} [[ကဏ္ဍ:ဗုဒ္ဓဘာသာ ဝေါဟာရများ]] [[ကဏ္ဍ:ပါဠိဝေါဟာရများ]] [[ကဏ္ဍ:သင်္သကရိုက်ဝေါဟာရများ]] [[Category:ဝိပဿနာ]] bmyqgrqeyjlgkurz8nytgrm2t96mdqm ငွေကိုင် (ပန်းချီဆရာ) 0 10791 878792 862666 2025-06-21T15:56:52Z 2400:AC40:62F:6ED7:6D64:CE06:844F:E001 သဒ္ဒါပြင်ခဲ့သည် 878792 wikitext text/x-wiki {{Infobox artist | name = ပန်းချီဆရာကြီးဦးငွေကိုင် | image = u ngwe kai.gif | caption = ဆရာကြီးဦးငွေကိုင်နှင့်သူ၏လက်ရာ ဥတေနဇာတ်တော် သရုပ်ဖော်ပန်းချီကား | birth_date = ၁၉၀၁ | birth_place = [[မြိတ်]]၊ [[တနင်္သာရီတိုင်း]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | death_date = ၁၉၆၇ | death_place = [[ထားဝယ်]]၊ [[တနင်္သာရီတိုင်း]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | nationality = မြန်မာ | field = [[ပန်းချီ]] | home_town = [[ထားဝယ်]]၊ [[တနင်္သာရီတိုင်း]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | notable_works = နု-အက်တလီ စာချုပ် လက်မှတ် ရေးထိုးပုံ ပန်းချီကား <!-- | influenced by = ဦးဘိုးအောင်, [[ဦးဘဉာဏ်]] | influenced = Myat Kyaw, [[:en:San Win|စံဝင်း]], Hla Shein, Ko Lay, Hla Maung Gyi, Nann Wai, Thein, Han Tin, San Pe, M. Tin Aye, [[:en:Lun Gywe|လွန်းကြွယ်]] --> | awards = [[အလင်္ကာကျော်စွာ]] }} ဆရာကြီးဦးငွေကိုင်သည် (၁၉၀၁–၁၉၆၇) သည် ရေဆေးနှင့် ဆီဆေးနှစ်မျိုးစလုံး အသုံးပြုသော မြန်မာပန်းချီဆရာတစ်ဦး ဖြစ်သည်။ သူ၏ဆရာ[[ဘဉာဏ်၊ ဦး (ပန်းချီဆရာ)|ဦးဘဉာဏ်]]သေဆုံးပြီးနောက် သူ့ကို မြန်မာနိုင်ငံတွင် အတော်ဆုံးသောပန်းချီဆရာအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခံခဲ့ရသည်။<ref name="Ranard-2009">{{cite book|ref=harv|title=Burmese Painting : A Linear and Lateral History|isbn=978-974-9511-76-3|last=Ranard|first=Andrew|publisher=Silkworm Books|year=2009|chapter=The Early Rangoon School: The Torch-Bearers|pages=136–152}}</ref> သူသည် နောက်မျိုးဆက် အနုပညာရှင်များအပေါ် အလွန်ဩဇာညောင်းခဲ့ပြီး သူ၏လက်ရာများကို ယခုအခါတွင် အလွန်ကြိုက်နှစ်သက်ကြပြီး လိုချင်မက်မောပိုင်ဆိုင်ချင်ကြသည်။ မြန်မာပန်းချီလောကတွင် တန်ဖိုးအကြီးဆုံး ပန်းချီကားများဖြစ်လာခဲ့သည်။<ref>[http://www.daweiwatch.com/2017/02/22/news/dawei/7892/ DaweiWatch news article "ဦးငွေကိုင်လက်ရာ ရှားပါးပန်းချီကားများ ပြသမည်"]</ref> == ဦးငွေကိုင်(၁၉၀၁-၁၉၆၇) == ဦးငွေကိုင်သည် မြန်မာနိုင်ငံရှိ [[အလင်္ကာကျော်စွာ]]ဘွဲ့ရ ပန်းချီပညာကျော် ဖြစ်ပေသည်။ မောင်ငွေကိုင်ကို ၁၉၀၁ ခုနှစ်တွင် မြိတ်မြို့နယ် စန္ဒဝတ်ရွာ၌ ဦးအိုင်ဂုဏ်၊ ဒေါ်စုမတို့က ဖွားမြင်ခဲ့သည်။<ref name=perspective2003>{{cite web မွေးချင်း လေးဦးရှိရာ မောင်ငွေကိုင်၊ မထွန်းအေး၊ မောင်ကယ်နှင့် မကြီးတို့ ဖြစ်ကြ၏။ မောင်ငွေကိုင်သည် ငယ်စဉ်ကပင် ပန်းချီ ဝါသနာပါသူ ဖြစ်ရာ အင်္ဂလိပ် သတင်းစာများထဲမှ ရုပ်ပုံများကို ကူးယူ ရေးဆွဲလေ့ ရှိသည် ဆို၏။ ငယ်ရွယ်စဉ်တွင် ဖခင် ကွယ်လွန်သွား သဖြင့် မိခင်နှင့် အတူ ထားဝယ်သို့ ပြောင်းရွှေ့ နေထိုင်ရင်း မိခင်၏ အစ်ကိုဖြစ်သူ တောင်ငူ ကျောင်းဆရာတော် ထံ၌ ပညာ ဆည်းပူး လေ့လာခဲ့သည်။ တစ်ဖက်မှလည်း ကိုငွေကိုင်က ဆရာကြီး ဦးဘိုးအောင်ထံ သွားရောက် တပည့်ခံသည်။ဆရာကြီး ဦးဘိုးအောင် ရေးဆွဲသော ပန်းချီကားများကို အနီးကပ် လေ့လာခွင့် ရရှိသည်။ သို့သော် ပန်းချီဆေးများမှာ အလွန် ရှားပါးလှသဖြင့် ဆရာကြီးက ကိုငွေကိုင်အား ကူညီ ရေးဆွဲခွင့် မပြုခဲ့ပေ။ ပန်းချီ ရေးဆွဲပြီး ဆေးကျန်များကိုမူ ကိုငွေကိုင်ကို ပေးအပ်ခဲ့၏။ ဆရာကြီး ဦးဘိုးအောင် ပြန်သွားသော အခါ ကိုငွေကိုင် ပန်းချီဆေးများ မကုန်မချင်း နေ့ညမရှောင် ပန်းချီ ရေးဆွဲ နေလေတော့သည်။ == စာပေးစာယူ သင်တန်း == ထိုအတောအတွင်း ကိုငွေကိုင်သည် အမေရိကန်နိုင်ငံ ဝါရှင်တန်မြို့ရှိ ပန်းချီ သင်တန်းကျောင်းနှင့် ဆက်မိသည်။ မိတ်ဆွေဖြစ်သူ ထားဝယ်မြို့ အေဘီအမ် ကျောင်းအုပ် ဦးမောင်သင်က အစစ အရာရာ ကူညီ ပေးသဖြင့် စာပေး စာယူ ပန်းချီသင်တန်း တက်ဖြစ်သွားခြင်း ဖြစ်သည်။ သုံးနှစ်ကြာ သင်တန်း တက်ပြီးသော အခါ ကိုငွေကိုင် မိမိ အရည်အချင်းကို စမ်းသပ်လိုစိတ် ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့သည်။ == ရန်ကုန်မြို့သို့ == ၁၉၂၈ ခုနှစ်တွင် ဦးငွေကိုင်သည်ရန်ကုန်သို့ရာက်ရှိလာခဲ့သည်။ဦးငွေကိုင်သည်မဂ္ဂဇင်းသရုပ်ဖော်ပန်းချီလောကသို့ဝင်ရောက်ရန်ကြိုးပမ်းခဲ့သေ ာ်လည်းနာမည်ကြီးပန်းချီဆရာများရှိနေပြီမို့မအာင်မြင်ခဲ့ပေ။သို့ဖြင့်ဆရာရင်းဦးဘိုးအောင်ထံသွားရောက်တိုင်ပင်ခဲ့သည်။ဦးဘိုးအောင်ကဆရာဦးဘဉာဏ်ထံလမ်းညွှန်လိုက်သဖြင့်ဆရာဦးဘဉာဏ်ဆီသို့သွား၍ပန်ချီပညာကိုသင်ယူခဲ့သည်။ == ဆရာကြီး ဦးဘဉာဏ် == ဦးငွေကိုင်သည် ရန်ကုန်ရှိ ထားဝယ် သမဂ္ဂ၌ တည်းခို နေထိုင်စဉ်ကပင် ပန်းချီဆရာကြီး ဦးဘဉာဏ်ထံ ပညာ ဆည်းပူးခဲ့ခြင်း ဖြစ်၏။ ဆရာကြီး ဦးဘဉာဏ်ကလည်း တပည့်ရင်း အဖြစ် မှတ်ယူကာ ပိုစတာ ရေးဆွဲနည်း ပညာကို စနစ်တကျ သင်ကြားပေး၏။ လက်ရာ သေသပ် စိတ်ချရပြီ ဆိုမှ အေဝမ်း ဦးတင်နွယ်နှင့် ဆက်သွယ် ပေးခဲ့သည်။ ဆရာကြီး ဦးဘဉာဏ်၏ ကြည့်ရှု စောင်မမှုကြောင့် ဦးငွေကိုင် ရုပ်ရှင် ဆက်တင်ကားများ ရေးဆွဲခွင့် ရရှိခဲ့သည်။ == အိမ်ထောင်သည် ဘဝ == ဦးငွေကိုင် ပန်းချီလောကတွင် တစတစ နာမည် ရလာသော အခါ ရန်ကုန်မြို့ ၁ဝ လမ်း၌ အိမ်ငှား၍ အတည်တကျ နေထိုင်ရင်း ပန်းချီ ပညာဖြင့် အသက်မွေး၏။ ထို့နောက် ထားဝယ်သို့ ခေတ္တ ပြန်လာစဉ် ဦးဘကောင်း၊ ဒေါ်ခြူးမယ်တို့ သမီး မငြိမ်းခင်နှင့် အိမ်ထောင် ကျခဲ့သည်။ သမီး မစိန်တင်၊ မစိန်ရှင်၊ သား မောင်အုန်း တို့ကို ဖွားမြင်ခဲ့သည်။ ဦးငွေကိုင် အဖို့ ထားဝယ်မြို့တွင် ပန်းချီ ပညာဖြင့် အသက်မွေးရန် အဆင်မပြေ သဖြင့် မိသားစုကို ထားရစ်ကာ ရန်ကုန်သို့ ပြန်ရောက် လာပြန်ပါသည်။ == ဂျပန်ခေတ် စစ်မှုထမ်း ဘဝ == ဂျပန်ခေတ်တွင် မြန်မာ့ လွတ်လပ်ရေး တပ်မတော် (ဘီဒီအေ) ဖွဲ့စည်းစဉ် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းက ဦးငွေကိုင်အား အရပ်သား ဗိုလ်မှူး အဖြစ် စစ်ပန်းချီ ဌာနတွင် ဌာနမှူး ရာထူး ခန့်အပ်ခဲ့သည်။ သူနှင့်အတူ ဦးအမ်တင်အေး၊ ဦးခင်မောင်၊ ဦးကျော်စိုးတို့လည်း ပါဝင်ကြရာ အခြားသူများက စစ်ယူနီဖောင်း ဝတ်ဆင်ကြသော်လည်း ဆရာကြီး ဦးငွေကိုင်ကမူ အရပ်ဝတ်ဖြင့်သာ နေထိုင်ခဲ့သည်။ စစ်ပန်းချီ ဌာနမှူး ဖြစ်စဉ် ရွှေတောင်တိုက်ပွဲ ပန်းချီကားကြီး ရေးဆွဲရန် ရွှေတောင်သို့ ကွင်းဆင်း ခဲ့ရသေး၏။ == နိုင်ငံရပ်ခြားသို့ == လွတ်လပ်ရေး ရရှိပြီးနောက် ၁၉၅၁ ခုနှစ်တွင် ပန်းချီ ဆရာကြီး ဦးငွေကိုင်အား နိုင်ငံတော် အစိုးရက ပန်းချီပညာ လေ့လာဆည်းပူးရန် နိုင်ငံခြား တိုင်းပြည်များသို့ ရှစ်လကြာ စေလွှတ်ခဲ့သည်။ ဆရာကြီး ဦးငွေကိုင်သည် အင်္ဂလန်နိုင်ငံ လန်ဒန်မြို့တော်ရှိ ဝိတိုရိယနှင့် အဲလ်ဘတ် ပြတိုက်သို့ ရောက်ရှိစဉ် ရှေးမြန်မာ ပုရပိုက် ပန်းချီများ၊ အသုံးအဆောင်များ ပုံတို့ကို ကူးယူ ရေးဆွဲခဲ့သည်။ == သမိုင်းဝင် ပန်းချီကားများ == ဆရာကြီး ဦးငွေကိုင်သည် သမိုင်းဝင် ပန်းချီကားချပ်ကြီးများကို ရေးဆွဲခဲ့ရာ နု-အက်တလီ စာချုပ် လက်မှတ် ရေးထိုးပုံ ပန်းချီကားကြီးမှာ ထင်ရှားသော လက်ရာ တခု ဖြစ်၏။ နိုင်ငံတော် အစိုးရက ယင်းသို့ သမိုင်းဝင် ပန်းချီကားကြီးများ ရေးဆွဲရန် ဆရာကြီး ဦးငွေကိုင်ကို ပန်းချီဝန်ရာထူး ခန့်အပ်ခဲ့ပြီး တလ ကျပ် ၁,၀၀ဝ ချီးမြှင့် ပေးခဲ့သည်။ သို့သော် ဆရာကြီးက နေ့စဉ်ပုံမှန် ရုံးတက် ရုံးဆင်း အလုပ်မျိုးကို မလုပ်လို သဖြင့် မကြာမီ နုတ်ထွက်ခဲ့သည်။ ဆရာကြီး ဦးငွေကိုင်သည် နိုင်ငံတော် အကျိုးပြု ပန်းချီကားပေါင်း များစွာကို ရေးဆွဲခဲ့ရာ ၁၉၅၄ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံတော် အစိုးရက အလင်္ကာကျော်စွာဘွဲ့ ပေးအပ် ချီးမြှင့်ခဲ့သည်။ == ဘဝနိဂုံး == ဆရာကြီး ဦးငွေကိုင်သည် တပည့်များနှင့်အတူ အောက်ဒိုး ထွက်၍ ပန်းချီ ရေးဆွဲလေ့ ရှိသူ ဖြစ်သည်။ ဆရာကြီးသည် နိုင်ငံရေးကို စိတ်ဝင်စားမှု မရှိသော်လည်းအသက် ၆၆ နှစ် အရွယ်တွင် မိတ်ဆွေဖြစ်သူ ဦးဗဆွေ၏ တိုက်တွန်းမှုကြောင့် ဖဆပလ အတွက် စည်းရုံးရေးမှူး အလုပ်လုပ် ဆောင်ခဲ့ရသည်။ ဤသို့ဖြင့် ဆရာကြီး ဦးငွေကိုင် ထားဝယ်သို့ မကြာခဏ ပြန်လည် ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထားဝယ်မြို့သို့ ရောက်ရှိစဉ် အတွင်း စပါးတောင်ဘက်သို့ အောက်ဒိုး ထွက်ကာ ပန်းချီကားများ ရေးဆွဲခဲ့သေး၏။ ယင်းသို့ ရေးဆွဲပြီး ပြန်အလာ နောက်တနေ့ ဖြစ်သော ၃ မတ် ၁၉၆၇ နံနက် ၇ နာရီတွင် ဆရာကြီး ဦးငွေကိုင် ထားဝယ်မြို့၌ ကွယ်လွန် သွားသည်။ <ref>(တင်နိုင်တိုး)Weekly Eleven News ဂျယ်နယ်၊ Vol 4, No 41,</ref> == ကိုးကား == ===ကိုးကားအညွှန်းများ=== {{reflist}} ===အထွေထွေကိုးကား=== *ဦးငွေကိုင်၏ ဘဝနှင့် သူ့ပန်းချီ (မောင်သန်းဆွေ-ထားဝယ်)၊ မဟောသဓာ မဂ္ဂဇင်း အမှတ် (၂-၅)၊ ၂၀၀၆ ဇန်နဝါရီမှ ဧပြီထိ။ *အလင်္ကာကျော်စွာ ဦးငွေကိုင်၊ ယဉ်ကျေးမှု စာစောင်၊ ၁၉၅၅ နိုဝင်ဘာ။ *ပန်းချီ ဆရာကြီး ဦးငွေကိုင်၊ (ဆဋ္ဌမတန်း မြန်မာဖတ်စာသစ်)။ [[Category:မြန်မာ ပန်းချီဆရာများ]] [[Category:၁၉၀၁ မွေးဖွားသူများ]] [[Category:၁၉၆၇ ကွယ်လွန်သူများ]] 5shdfqx0rmx7a9wo1l828xam4jhzo7t အိုက်စလန်နိုင်ငံ 0 16243 878810 805342 2025-06-22T02:55:53Z 2400:AC40:70E:AAAB:9120:D5C1:670:D5A4 သမိုင်း 878810 wikitext text/x-wiki {{Infobox country | နိုင်ငံအမည်အပြည့်= အိုက်စလန် သမ္မတနိုင်ငံ | common_name = အိုက်စလန် | ပုံ_အလံ = Flag of Iceland.svg | ပုံ_တံဆိပ် = Coat of arms of Iceland.svg | နိုင်ငံတော်ဆောင်ပုဒ် = | ပုံ_နေရာ =Europe-Iceland.svg | မြို့တော် = ရေဂျာဗစ်မြို့ | အကြီးဆုံးမြို့ = မြို့တော် | ဧရိယာ = ၁၀၃,၁၂၅ km² (၃၉,၈၁၅ စတုရန်းမိုင်) | ဧရိယာအဆင့် = ၁၀၇ | ဧရိယာရေရာခိုင်နှုန်း =၂.၀၇ | အမြင့်ဆုံးနေရာ = | time zone = UTC (GMT/WET) | ရုံးသုံးဘာသာများ = [[အိုက်စလန်နွယ်ဘာသာစကား]] | လူဦးရေ = ၃၁၈,၄၅၂ | လူဦးရေအဆင့် = ၁၇၅ | လူဦးရေအထူ = ၃.၁/km²(၇.၅/sq mi) | လူဦးရေအထူအဆင့်= ၂၃၂ | လူမျိုးများ = အိုက်စလန်လူမျိုး <small>(၈၆%)</small>၊ ပိုလန်လူမျိုး <small>(၆%)</small>၊ လစ်သူယေးနီးယားလူမျိူး <small>(၁%)</small>၊ အခြားလူမျိုး <small>(၇%)</small>၊ | အမျိုးအစား = ယူနစ်ထရီ ပါလီမန် သမ္မတစနစ် | ခေါင်းဆောင်_ရာထူး(၁) = သမ္မတ | ခေါင်းဆောင်_အမည်(၁) = [[Guðni Th. Jóhannesson]] | ခေါင်းဆောင်_ရာထူး(၂) = ဝန်ကြီးချုပ် | ခေါင်းဆောင်_အမည်(၂) = [[Bjarni Benediktsson]] | ထူထောင်ရေး_အမည်(၁) = အိုက်စလန် သမ္မတနိုင်ငံ | ထူထောင်ရေး_ခုနှစ်(၁) = ၁၉၄၄ ဇွန်လ ၁၇ ရက် | GDP_PPP = US $ ၁၁.၈၁၈ ဘီလီယံ<ref name=imf2>{{cite web|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2011/01/weodata/weorept.aspx?sy=2008&ey=2011&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=176&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=&pr.x=64&pr.y=5 |title=Iceland|publisher=International Monetary Fund|accessdate=2011-04-21}}</ref> | GDP_PPP_အဆင့် = | GDP_PPP_per_capita = US $၃၆,၆၂၀ <ref name=imf2 /> | GDP_PPP_per_capita_အဆင့် = | HDI = ၀.၈၆၉ | HDI_change =decrease | HDI_ref = <ref name="HDI">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2010_EN_Table1.pdf|title=Human Development Report 2010|year=2010|publisher=United Nations|accessdate=5 November 2010|archivedate=21 November 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101121150504/http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2010_EN_Table1.pdf}}</ref> | HDI_အဆင့် = ၁၇ | ငွေ = အိုက်စလန်းဒစ် ကရိုနာ | cctld = .is | calling_code = +၃၅၄ }} '''အိုက်စလန် နိုင်ငံ''' (တရားဝင်အမည် အိုက်စလန် သမ္မတနိုင်ငံ)သည့် ဥရောပတိုက် တွင် ရှိသော ကျွန်းနိုင်ငံ ဖြစ်ပြီ။ မြောက်အတ္တလန္တိတ် သမုဒ္ဒရာ အတွင်းရှိ မစ်ဒ်အတ္တလန္တိတ် ရစ်ဂျ် (Mid-Atlantic Ridge) ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာ အလယ်ရှိ တောင်တန်းကြီးပေါ်တွင် တည်ရှိသည်။ လူဦးရေ ၃၇၆,၂၄၈ ရှိပြီ စုစုပေါင်း ဧရိယာ အကျယ်အဝန်း ၁၀၃,၁၂၅ စတုရန်း ကီလိုမီတာ (၃၉,၈၁၅ စတုရန်းမိုင်) ရှိသည်။ အကြီးဆုံးမြို့မှ နိုင်ငံမြို့တော် ရေဂျာဗစ်မြို့ ဖြစ်သည်။ ရေဂျာဗစ်မြို့၏ ပတ်ဝန်းကျင် အနောက်တောင်ဘက် ဒေသမှာ နိုင်ငံ လူဦးရေ ၃ ပုံ ၂ ပုံမျှ၏ နေထိုင်ရာ ဖြစ်သည်။ အိုက်စလန် နိုင်ငံသည် အမြဲတစေ လှုပ်ရှားနေတတ်သော မီးတောင်များ ရှိပြီး ပထဝီ အနေအထာအရလည် အမြဲပြောင်းလဲနေတတ်သော နေရာဖြစ်သည်။ နိုင်ငံ၏ အတွင်းပိုင်း ဒေသမှာ သဲကွင်းများ၊ တောင်တန်းများ နှင့် ရေခဲမြစ်များ ရှိသော ကုန်းမြေမြင့် ဖြစ်ပြီး ရေခဲတောင်များသည် မြေနိမ့်ပိုင်းမှ တဆင့် ပင်လယ်ထဲသို့ စီးဝင်သွားကြသည်။ အိုက်စလန်သည် ပင်လယ်ကွေ့ ရေစီးကြောင်းကြောင့် အနွေးဓာတ် ရစေပြီး အာတိတ်စက်ဝိုင်း၏ အပြင်ဘက် ရှိ လတ္တီကျု အမြင့်ပိုင်းတွင် ရှိသော်လည်း သမမျှတသော ရာသီဥတု ရှိသည်။ == သမော်ကိုင်း == == ကိုးကား == {{reflist}} [[Category:အိုက်စလန်နိုင်ငံ|*]] [[Category:နေတိုး အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ]] [[Category:ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ]] [[Category:ကျွန်းနိုင်ငံများ]] [[Category:သမ္မတနိုင်ငံများ]] [[Category:ဥရောပတိုက်ရှိ နိုင်ငံများ]] eiix1yd1yu6cg4gn7irfbv13z3utkoe 878811 878810 2025-06-22T02:56:22Z 2400:AC40:70E:AAAB:9120:D5C1:670:D5A4 သမော်ကိုင်း 878811 wikitext text/x-wiki {{Infobox country | နိုင်ငံအမည်အပြည့်= အိုက်စလန် သမ္မတနိုင်ငံ | common_name = အိုက်စလန် | ပုံ_အလံ = Flag of Iceland.svg | ပုံ_တံဆိပ် = Coat of arms of Iceland.svg | နိုင်ငံတော်ဆောင်ပုဒ် = | ပုံ_နေရာ =Europe-Iceland.svg | မြို့တော် = ရေဂျာဗစ်မြို့ | အကြီးဆုံးမြို့ = မြို့တော် | ဧရိယာ = ၁၀၃,၁၂၅ km² (၃၉,၈၁၅ စတုရန်းမိုင်) | ဧရိယာအဆင့် = ၁၀၇ | ဧရိယာရေရာခိုင်နှုန်း =၂.၀၇ | အမြင့်ဆုံးနေရာ = | time zone = UTC (GMT/WET) | ရုံးသုံးဘာသာများ = [[အိုက်စလန်နွယ်ဘာသာစကား]] | လူဦးရေ = ၃၁၈,၄၅၂ | လူဦးရေအဆင့် = ၁၇၅ | လူဦးရေအထူ = ၃.၁/km²(၇.၅/sq mi) | လူဦးရေအထူအဆင့်= ၂၃၂ | လူမျိုးများ = အိုက်စလန်လူမျိုး <small>(၈၆%)</small>၊ ပိုလန်လူမျိုး <small>(၆%)</small>၊ လစ်သူယေးနီးယားလူမျိူး <small>(၁%)</small>၊ အခြားလူမျိုး <small>(၇%)</small>၊ | အမျိုးအစား = ယူနစ်ထရီ ပါလီမန် သမ္မတစနစ် | ခေါင်းဆောင်_ရာထူး(၁) = သမ္မတ | ခေါင်းဆောင်_အမည်(၁) = [[Guðni Th. Jóhannesson]] | ခေါင်းဆောင်_ရာထူး(၂) = ဝန်ကြီးချုပ် | ခေါင်းဆောင်_အမည်(၂) = [[Bjarni Benediktsson]] | ထူထောင်ရေး_အမည်(၁) = အိုက်စလန် သမ္မတနိုင်ငံ | ထူထောင်ရေး_ခုနှစ်(၁) = ၁၉၄၄ ဇွန်လ ၁၇ ရက် | GDP_PPP = US $ ၁၁.၈၁၈ ဘီလီယံ<ref name=imf2>{{cite web|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2011/01/weodata/weorept.aspx?sy=2008&ey=2011&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=176&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=&pr.x=64&pr.y=5 |title=Iceland|publisher=International Monetary Fund|accessdate=2011-04-21}}</ref> | GDP_PPP_အဆင့် = | GDP_PPP_per_capita = US $၃၆,၆၂၀ <ref name=imf2 /> | GDP_PPP_per_capita_အဆင့် = | HDI = ၀.၈၆၉ | HDI_change =decrease | HDI_ref = <ref name="HDI">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2010_EN_Table1.pdf|title=Human Development Report 2010|year=2010|publisher=United Nations|accessdate=5 November 2010|archivedate=21 November 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101121150504/http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2010_EN_Table1.pdf}}</ref> | HDI_အဆင့် = ၁၇ | ငွေ = အိုက်စလန်းဒစ် ကရိုနာ | cctld = .is | calling_code = +၃၅၄ }} '''အိုက်စလန် နိုင်ငံ''' (တရားဝင်အမည် အိုက်စလန် သမ္မတနိုင်ငံ)သည့် ဥရောပတိုက် တွင် ရှိသော ကျွန်းနိုင်ငံ ဖြစ်ပြီ။ မြောက်အတ္တလန္တိတ် သမုဒ္ဒရာ အတွင်းရှိ မစ်ဒ်အတ္တလန္တိတ် ရစ်ဂျ် (Mid-Atlantic Ridge) ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာ အလယ်ရှိ တောင်တန်းကြီးပေါ်တွင် တည်ရှိသည်။ လူဦးရေ ၃၇၆,၂၄၈ ရှိပြီ စုစုပေါင်း ဧရိယာ အကျယ်အဝန်း ၁၀၃,၁၂၅ စတုရန်း ကီလိုမီတာ (၃၉,၈၁၅ စတုရန်းမိုင်) ရှိသည်။ အကြီးဆုံးမြို့မှ နိုင်ငံမြို့တော် ရေဂျာဗစ်မြို့ ဖြစ်သည်။ ရေဂျာဗစ်မြို့၏ ပတ်ဝန်းကျင် အနောက်တောင်ဘက် ဒေသမှာ နိုင်ငံ လူဦးရေ ၃ ပုံ ၂ ပုံမျှ၏ နေထိုင်ရာ ဖြစ်သည်။ အိုက်စလန် နိုင်ငံသည် အမြဲတစေ လှုပ်ရှားနေတတ်သော မီးတောင်များ ရှိပြီး ပထဝီ အနေအထာအရလည် အမြဲပြောင်းလဲနေတတ်သော နေရာဖြစ်သည်။ နိုင်ငံ၏ အတွင်းပိုင်း ဒေသမှာ သဲကွင်းများ၊ တောင်တန်းများ နှင့် ရေခဲမြစ်များ ရှိသော ကုန်းမြေမြင့် ဖြစ်ပြီး ရေခဲတောင်များသည် မြေနိမ့်ပိုင်းမှ တဆင့် ပင်လယ်ထဲသို့ စီးဝင်သွားကြသည်။ အိုက်စလန်သည် ပင်လယ်ကွေ့ ရေစီးကြောင်းကြောင့် အနွေးဓာတ် ရစေပြီး အာတိတ်စက်ဝိုင်း၏ အပြင်ဘက် ရှိ လတ္တီကျု အမြင့်ပိုင်းတွင် ရှိသော်လည်း သမမျှတသော ရာသီဥတု ရှိသည်။ == သမိုင်း == == ကိုးကား == {{reflist}} [[Category:အိုက်စလန်နိုင်ငံ|*]] [[Category:နေတိုး အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ]] [[Category:ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ]] [[Category:ကျွန်းနိုင်ငံများ]] [[Category:သမ္မတနိုင်ငံများ]] [[Category:ဥရောပတိုက်ရှိ နိုင်ငံများ]] d5lqvia8m8m7rh5mu7cetlyh898025m ဘဉာဏ် (ပန်းချီဆရာ) 0 17498 878740 840165 2025-06-21T13:04:56Z 37.111.44.13 878740 wikitext text/x-wiki {{Infobox artist | name = ဦးဘဉာဏ် | Born = ၁၈၉၇ | image = UBaNyan2.jpeg | caption = ပန်းချီဆရာကြီး ဦးဘဉာဏ် | birth_name = | birth_date = ၁၈၉၇−ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ(၃)ရက်‌ | birth_place = [[ပန်းတနော်မြို့]]၊ [[ဗြိတိသျှဘားမား]] | death_date = ၁၂ အောက်တိုဘာ ၁၉၄၅ (အသက် ၄၈) | death_place = | nationality = မြန်မာလူမျိုး | field = [[ပန်းချီ|ပန်းချီဆွဲခြင်း]] | training = [[ဘားမားအတ်ကလပ်]]၊ တော်ဝင်အနုပညာကောလိပ် (လန်ဒန်), Yellow Door School | movement = Rangoon School | works = | patrons = | awards = }} [[File:U Ba Nyan1937.jpg|thumb| ဦးဘဉာဏ်၏ ကိုယ်တိုင်ရေးပုံတူ (၁၉၃၇)]] ပန်းချီကို အနောက်တိုင်းစနစ်ဖြင့် ရေးဆွဲရာတွင် အနာက်တိုင်း ပန်းချီကျော်ကြီးများ၏ အဆင့်အတန်းကိုမီသော မြန်မာပန်းချီကျော်ကြီးကား ဦးဘဉာဏ်ပေတည်း။ ဦးဘဉာဏ်သည် မြန်မာ့ပန်းချီ လောက၏ ရှေ့ဆောင်လမ်းပြ တစ်ဦးလည်း ဖြစ်သည်။ ဦးဘဉာဏ်၏ ခေတ်မတိုင်မီက မြန်မာ ပန်းချီလောကသည် ပန်းချီနှင့် ပိုစတာကို မခွဲခြားနိုင်သေးသော အခြေအနေ၊ အလှသက်သက်သာ မှုန်းခြယ်တတ်သေးသော အခြေအနေတွင် ရှိနေခဲ့သည်။ ဦးဘဉာဏ်၏ ရှေ့ဆောင်လမ်းပြမှုကြောင့် မြန်မာပန်းချီလောကတွင် ဆီဆေး၊ ရေဆေး၊ မင်၊ ခဲ၊ အက်ချင်း၊ ပိုစတာ၊ ဒီဇိုင်းစသည်တို့ကို ခွဲခြားနားလည်ကာ သရုပ်ခွဲ ရေးဆွဲနိုင်အောင် တိုးတက်လာကြသည်။ စံပြပုံများ ရေးဆွဲခြင်း၊ သဘာဝကို လေ့လာရေးဆွဲခြင်းတို့ကိုလည်း ဆောင်ရွက်လာကြသည်။ ဦးဘဉာဏ်သည် ပြည်ပိုင် ဗြိတိသျှ အစိုးရက နိုင်ငံခြားသို့အစိုးရစရိတ်ဖြင့် ပညာတော်သင်များ ရှားရှား ပါးပါး စေလွှတ်နေသည့်ခေတ်တွင် [[အင်္ဂလန်ပြည်]]စသော အနောက်တိုင်းသို့ ၂ ကြိမ်တိုင်အောင် ပညာတော်သင်အဖြစ် သွားရောက်၍ ပန်းချီပညာကို လေ့လာဆည်းပူးနိုင်ခဲ့သော ပန်းချီပါရမီရှင်ကြီး တစ်ဦးဖြစ်ပေသည်။ ပန်းချီဆရာကြီး ဦးဘဉာဏ်ကို ၁၈၉၇ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၃ရက်‌၊သောကြာနေ့တွင် အဖ ဦးဘအို အမိ ‌ဒေါ်ညိုတို့မှ [[ပန်းတနော်မြို့]]တွင် ‌မွေးဖွားခဲ့သည်။ မြန်မာအနုပညာရှင် ဦးဘိုး‌မောင်ထံမှ ပန်းချီပညာ ကို အသက် ၁၄ နှစ်အရွယ်မှစ၍ ‌လေးနှစ်တိုင် ‌အောင် သင်ယူခဲ့သည်။ ၁၉၁၅ ခုနှစ်တွင် ‌[[မော်လမြိုင်မြို့]]ရှိ ‌နော်မန်‌ကျောင်း၌ ပန်းချီပညာကို ဆက် လက်သင်ယူခဲ့သည်။ ၁၉၂၁ ခုနှစ်တွင် [[အင်္ဂလန်နိုင်ငံ]] [[လန်ဒန်မြို့]]ရှိ Royal College of Art ၌ ပန်းချီ ပညာသင်ယူပြီး ၁၉၂၂ ခုနှစ်တွင် Spenlove School of Modern Painting (Yellow Door Studio) ၌ ဆက်လက်၍ ပညာသင်ယူခဲ့သည်။<br /> ၁၉၂၄ ခုနှစ်တွင်Royal Etcher ‌အောင် လက်မှတ်ကို လန်ဒန်မှ ရရှိခဲ့သည်။ ယင်း‌နောက် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်လာပြီး [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်|ရန်ကုန်‌ကောလိပ်]]တွင် အနုပညာသင်ကြားသူဆရာအဖြစ် အလုပ်လုပ် ကိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၂၅ ခုနှစ်တွင် အင်္ဂလန်နိုင်ငံသို့ ပြန်သွားရပြီး ဥ‌ရောပနိုင်ငံများသို့ လှည့်လည်၍ ပန်းချီ‌ရေးဆွဲရင်း ပန်းချီပညာကို ဆက်လက်ဆည်း ပူးခဲ့သည်။ ၁၉၃ဝ ပြည့်နှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်လာခဲ့သည်။ ပန်းချီဆရာကြီး ဦးဘဉာဏ်သည် ၁၉၄၅ ခုနှစ်၊ ‌အောက်တိုဘာလ ၄ ရက်‌နေ့တွင် မြန်မာနိုင်ငံ၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။<br /> ပန်းချီဆရာကြီး ဦးဘဉာဏ်သည် အ‌နောက်တိုင်းအကယ်ဒမစ်ပန်းချီကို တည်‌ထောင်သူနှစ်ဦး အနက်မှတစ်ဦးဖြစ်ပြီး ကျန်တစ်ဦးမှာ ဦးဘ‌ဇော် (၁၈၉၁-၁၉၄၃)ဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် သု‌တေသီ ရာမညကို⁠ကိုနိုင်၏ '''မြန်မာ့ပန်းချီသမိုင်း''' စာအုပ်ရှိ ကိုလိုနီ‌ခေတ် ဘိလပ်‌ရောက် မြန်မာပန်းချီဆရာ များ၊ အခန်း(၄)၌ (ဆရာဦးဘဉာဏ်သည်)မြန်မာ့ ပန်းချီ‌လောကတွင် ဆီ‌ဆေး‌ရေးနည်းတစ်‌ခေတ် ဆန်းသစ်ထူ‌ထောင်ခဲ့သူဖြစ်သည်။ ဆရာကြီး၏ ဆီ‌ဆေး‌ရေးချက်နှင့် ဓားချက်ကိုမှီသူ မ‌ပေါ်‌သေး‌ပေ ဟု ‌ရေးသား‌ဖော်ပြထား သည်။<br /> ထို့အပြင် (ဆရာဦးဘဉာဏ်သည်) မြန်မာ့ ပန်းချီ‌လောကတွင် ‌ရှေ့‌ဆောင်ဖြစ်လာပြီး ‌ရေ‌ဆေး၊ ဆီ‌ဆေး၊ မင်၊ ခဲ၊ ‌ကြေးပုံနှိပ်(Etching)၊ ပိုစတာ၊ ဒီဇိုင်း စသည့်တို့ကို ခွဲခြားနားလည်၍ တိုးတက် လာသည်။ စံပြလူပုံ ‌ရေးဆွဲခြင်း၊ သဘာဝပုံများ ‌ရေးဆွဲခြင်းများလည်း ‌ပေါ်လာသည် ဟု ဆက် လက်‌ရေးသား ‌ဖော်ပြထားသည်။<br /> ပန်းချီဆရာကြီး ဦးဘဉာဏ်၏ ဂန္ထဝင်လက် ရာများ အထူးပန်းချီပြပွဲကို ရန်ကုန်မြို့၊ ကိုယ့် မင်းကိုယ့်ချင်းလမ်း(‌ရေခဲဆိုင်ကားမှတ်တိုင်)ရှိ ယဉ်‌ကျေးမှုဝန်ကြီးဌာန၏ ပန်းချီပန်းပုခန်းမတွင် ဒီဇင်ဘာလ ၄ ရက်‌နေ့မှ ၁၃ ရက်‌နေ့အထိ ပြသခဲ့သည်။ <ref>အလင်းတန်းဂျာနယ် (၆ ရက် ၁၂ လ ၂၀၁၀ ခုနှစ်)</ref> ==ငယ်ဘဝ ဘဉာဏ်၊ ဦး(မြန်မာ ၁၂၅၉- ၁၃ဝ၇ ခန့်)== ပန်းချီပါရမီရှင် ဦးဘဉာဏ်၏ မိဘများမှာ မအူပင်ခရိုင်၊ ပန်းတနော်မြို့နေ ဦးဘအိုနှင့် ဇနီး ဒေါ်ညိုတို့ဖြစ်ကြသည်။ ဦးဘအိုနှင့် ဒေါ်ညိုတို့တွင် (၁) မောင်ဘကြည်၊ (၂) မောင်ဘဟန်၊ (၃) မောင်ဘစံ၊ (၄) မောင်ဘဉာဏ်၊ (၅) မမမြ၊ (၆) မောင်တဖန်ဟူ၍ သားသမီး ၆ ယောက်ရှိရာ၊ ဦးဘဉာဏ်သည် စတုတ္ထ မြောက် သားဖြစ်၍ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၂၅၉ ခုနှစ် ပြာသိုလဆန်း ၃ ရက်တနဂ်နွေနေ့တွင် ဖွားမြင်သည်။<br /> ငယ်စဉ်က ပန်းတနော်မြို့ဗုဒ္ဓဘာသာ ကျောင်း၌ စာပေပညာ သင်ကြားဆည်းပူးသည်။ သို့သော် မောင်ဘဉာဏ်သည် ကျောင်းနေစဉ်ကပင် စာပေသင်အံ လေ့ကျက်မှုထက် ရုပ်ပုံဆွဲခြင်းကို ပို၍ စိတ်သန်ပြီးလျှင် ပန်းချီပညာ အထုံပါရမီ ပါကြောင်းကို ထိုစဉ်ကပင် အရိပ်အရောင် ပြခဲ့လေသည်။ == ပန်းချီပညာများကို လေ့လာဆည်းပူးခြင်း == ကျောင်းမှထွက်လျှင် ပန်းတနော်မြို့ရှိ ပန်းပုနှင့် စပ်ဆရာ ဦးဘိုးမောင်ထံတွင် မိမိဝါသနာနှင့် နီးစပ်သဖြင့် အလုပ်သင် ဝင်ရောက်လုပ်ကိုင်သည်။ မောင်ဘဉာဏ်သည် ဦးဘိုးမောင်ထံမှ ရှေးမြန်မာ ပန်းချီရေးဆွဲနည်း တို့ကို လေ့လာဆည်းပူးသည်။ ပန်းချီပါရမီ ပါလာသူ ဖြစ်သဖြင့် မောင်ဘဉာဏ် ရေးဆွဲသော ပန်းချီကားများသည် မူလပုံပန်း သွင်ပြင်လက္ခဏာတို့ကို တထပ်တည်း ပေါ်လွင်စေသည်။ ထို့ကြောင့် ထိုစဉ်က ဘုန်းတော်ကြီးများ၏ ပုံတူကား ရေးဆွဲရာ၌ မောင်ဘဉာဏ်၏ လက်ရာကို အထူးတလည် လူကြိုက်များခဲ့သည်။ ယင်းသို့ဦးဘိုးမောင်ထံတွင် လုပ်ကိုင်နေစဉ် တစ်နေ့တွင် မအူပင်မှ အင်္ဂလိပ်အရေးပိုင်သည် နယ်လှည့်ယင်းပန်းတနော်သို့ရောက်လာသည်။ ထိုအရေးပိုင်သည် ပန်းချီပညာကို ဝါသနာပါ၍ လေ့လာလိုက်စားသူ ဖြစ်သည်။ ပန်းချီကားများ ရောင်းသောဆိုင်တွင် မောင်ဘဉာဏ်၏ လက်ရာများကိုတွေ့လျှင် လက်စွမ်းလက်စကို သဘောကျသဖြင့် ခေါ်ယူတွေ့ဆုံသည်။ အရေးပိုင်က မိမိရှေ့တွင်ပင် မြန်မာနရားရုပ်ကို မောင်ဘဉာဏ်အား ရေးဆွဲစေရာ မောင်ဘဉာဏ်က ရှေးရိုးမြန်မာပန်းချီစံနစ်အတိုင်း ကျကျနနရေးဆွဲပြသည်။ ထိုအခါ အရေးပိုင်သည် အလွန်နှစ်ခြိုက်သဘောကျသွားကာ ရွှေဒင်္ဂါးများ ဆုချသည်။ ထိုအရေးပိုင်သည် မောင်ဘဉာဏ်အား ရွှေဒင်္ဂါး ဆုချရုံဖြင့် မကျေနပ်သေးပေ။ ပန်းချီအလားအလာရှိသော မြန်မာလူငယ် မောင်ဘဉာဏ်ကို မြေတောင် မြှောက်ပေးလိုသည်။ ထို့ကြောင့် မောင်ဘဉာဏ်အား အစိုးရ အထောက်အပံ့ဖြင့် မော်လမြိုင်မြို့ပုံဆွဲဆရာဖြစ် သင်ကျောင်းသို့သွားရောက် သင်ကြားရန် စီစဉ်ပေးလေသည်။ === မော်လမြိုင်မြို့တွင် ပန်းချီပညာသင်ကြားခြင်း === မောင်ဘဉာဏ် မော်လမြိုင်မြို့သို့ရောက်လာသောအခါ၊ စိန်မက်သယူးကျောင်းမှ ကျောင်းအုပ်ကြီးသည် မစ္စတာ အီး၊ ဂျီ၊ အင်၊ ကင့်ချ်ဖြစ်သည်။ မစ္စတာကင့်ချ်သည် ပန်းချီအနုပညာရှင် တစ်ဦးဖြစ်၍၊ ပန်းချီအလားအလာရှိသော မြန်မာလူငယ်ကလေးများကို မြေတောင် မြှောက်ပေးနေသော စေတနာရှင်တစ်ဦးလည်းဖြစ်လေသည်။ နောင်အခါ မြန်မာပြည် ပန်းချီအသင်းကို တည်ထောင်ခဲ့သူလည်း ဖြစ်သည်။ မစ္စတာကင့်ချ်သည် မောင်ဘဉာဏ်၏ လက်စလက်နများကို တွေ့ရသောအခါ၊ နှစ်ခြိုက်အားရခြင်းဖြစ်၍ မိမိကျောင်းသို့ပြောင်းရွှေ့စေပြီးလျှင် မောင်ဘဉာဏ်အား ပန်းချီပညာကို ဆက်လက် သင်ကြားပေးသည်သာမက အင်္ဂလိပ်စာကိုပါ သင်ပေး လေသည်။ ထိုစဉ်က မောင်ဘဉာဏ်သည် စာသင်းခန်း နံရံတွင် ပန်းဘဲမောင်တင့်တယ် ဇာတ်ထုပ်နှင့် ကင်းထောက်လုလင် ရုပ်ပုံများကို ဆေးရောင်စုံ ခြယ်လှယ်ရေးဆွဲခဲ့ရာ၊ မြင်တွေ့သူအပေါင်းတို့ များစွာနှစ်ခြိုက် သဘောတွေ့ကြလေသည်။ ပန်းချီပါရမီ ပါလာသော မောင်ဘဉာဏ်သည် မိမိအား ကူညီဝိုင်းဝန်း ပြုစုပျိုးထောင်ပေးမည့် ပုဂ္ဂိုလ်များကို မိမိကိုယ်တိုင်က မကြိုးစားရဘဲ ဆက်ကာဆက်ကာ တွေ့ရသည်။ လန်ဒန်မြို့မှ မစ္စတာ ရေးလန်ကတ်စတာ အမည်ရှိ ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးသည် မြန်မာပြည်ဘုရင်ခံ၏ ဧည့်သည်တော်အဖြစ် ရန်ကုန်မြို့သို့ရောက်ရှိလာရာ၊ မြန်မာပြည်အတွင်း လှည့်လည်သွားလာစဉ် မော်လမြိုင်မြို့သို့ရောက်လာသည်။ ထိုအခါ စိန်မက်သယူးကျောင်းမှ မောင်ဘဉာဏ်၏ လက်ရာများကို တွေ့မြင်သွားသည်။ ရန်ကုန်မြို့သို့ပြန်ရောက်သောအခါ ဘုရင်ခံအား မောင်ဘဉာဏ်၏ ပန်းချီအလားအလာ ရှိပုံကို ပြောပြသွားသည်။ ထို့ကြောင့် ဘုရင်ခံသည် မောင်ဘဉာဏ်၏ လက်ရာများကို ကိုယ်တိုင် ကြည့်ရှုပြီးနောက် မောင်ဘဉာဏ်အား [[ရန်ကုန်]]သို့ပြောင်းရွှေ့လုပ်ကိုင်ရန် စီစဉ်ပေးသည်။ ထိုအခါ မစ္စတာ ကင့်ချ်ကလည်း မောင်ဘဉာဏ်အား ရန်ကုန်ကောလိပ်မှ ပါမောက္ခ အီး၊ အင်၊ ဝပ်နှင့် ဆက်သွယ်ပေးသည်။ ပါမောက္ခ ဝပ်သည်လည်း ပန်းချီအနုပညာရှင်ကြီး တစ်ဦးဖြစ်၍၊ ဘားမား အတ်ကလပ်ခေါ် မြန်မာပြည် ပန်းချီအသင်းကို တည်ထောင်ခဲ့သူများတွင် တစ်ဦးအပါအဝင် ဖြစ်လေသည်။မောင်ဘဉာဏ်သည် ဆယ်မိနစ် အတွင်း ကျောင်းသားနှစ်ဆယ်ဦးအတွက် ကျောက်သင်ပုန်းပေါ်တွင် အနေအထား အမျိုးမျိုးနဲ့ ကျားရုပ်များကိုလည်း ရေးဆွဲပေးခဲ့သည်။<ref>ဦးဘဉာဏ်</ref> === ရန်ကုန်မြို့၌ ပန်းချီပညာသင်ကြားခြင်း === ယင်းသို့ဖြင့် ကိုဘဉာဏ်သည် ( ခရစ် ၁၉၁၈-၁၉ ခုနှစ်ခန့်တွင် ) ရန်ကုန်သို့ရောက်ရှိလာပြီးသော် ရန်ကုန်အစိုးရကျောင်းတွင် ပုံဆွဲဆရာအဖြစ် ဆောင်ရွက်ရသည်။ ထိုနောက် ပါမောက္ခဝပ်ထံတွင် ဆေးရောင်ကိုင်နည်း စသည်တို့ကို ထပ်မံဆည်းပူးသည်။ ထိုအတောအတွင်း ကိုဘဉာဏ် ရေးဆွဲသော ပန်းချီကားများကို ဧရာဝတီ မီးသင်္ဘောကုမ္ပဏီမှ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး အရာရှိ ကပ္ပတိန် ဗတ်စမစ်က ဝယ်ယူချီးမြှင့်သည်။ ကပ္ပတိန် ဗတ်စမစ်သည်လည်း ပန်းချီအနုပညာကို မြတ်နိုးသူဖြစ်၍ မြန်မာပြည် ပန်းချီအသင်းကိုတည်ထောင်ပေးသူတစ်ဦး ဖြစ်လေသည်။ ကိုဘဉာဏ်၏ လက်ရာများသည် တိုးတက်လာလေရာ၊ ထိုစဉ်က ဂျူဗလီဟောတွင် ကျင်းပလေ့ရှိသော မြန်မာပြည် လက်မှုပညာပြပွဲများသို့ တင်သွင်းပြသနိုင်ခဲ့၍၊ ဆုတံဆိပ်များစွာ ရရှိခဲ့သည်။ ၁၉၂၁ ခုနှစ်တွင် ပါမောက္ခဝပ်၏ တိုက်တွန်းထောက်ခံချက်အရ မြန်မာပြည်အစိုးရက ကိုဘဉာဏ်အား ပန်းချီပညာတော်သင် အဖြစ် ဘိလတ်သို့ စေလွှတ်လေသည်။ ဒုသနသောဟု ဖက်ဆစ်မျာကိုပြောသည် == နိုင်ငံရပ်ခြားတွင် ပန်းချီပညာသင်ကြားခြင်း == === အင်္ဂလန်နိုင်ငံတွင် ပန်းချီပညာသင်ကြားခြင်း === အင်္ဂလန်တွင် ဦးစွာ၌ ရွိုင်ရယ်ကောလိပ် အော့အတ် ပန်းချီတော်ဝင် ကျောင်းကြီးတွင် အက်ချင်း ( ကြေးပြားပေါ် ပုံထွင်းခြင်း ) ပညာကို ၁ နှစ်နှင့် ၆ လခန့်သင်ကြားသည်။ ရွိုင်ရယ်အက်ချာခေါ် ဘွဲ့လက်မှတ် ရခဲ့သည်။ ထို့နောက် ပန်းချီကျော်ကြီး တစ်ဦးဖြစ်သော မစ္စတာဖရင့် စပင်းလပ် ထံတွင် သင်ကြားဆည်းပူး သည်။ ထိုစဉ်အခါကပင် ကိုဘဉာဏ်၏ လက်ရာများသည် ဗြိတိသျှ ပန်းချီပြပွဲကြီးများတွင် တင်သွင်းပြသနိုင် လောက်အောင် အဆင့်အတန်း တိုးတက်လာသည်။ ဗိလတ် ပန်းချီပြပွဲကြီးများတွင် တော်ရုံအဆင့်အတန်းရှိသော ပန်းချီကားများပြပွဲ မသွင်းနိုင်ချေ။၁၉၂၄ ခုနှစ်တွင် ပညာတော်သင် နှစ်စေ့၍ မြန်မာပြည်သို့ပြန်ရောက်လာပြီး ရန်ကုန်အစိုးရကျောင်းတွင် ပြန်လည်အလုပ်လုပ်သည်။ သို့သော် ဆရာကိုဘဉာဏ်သည် အင်္ဂလန်၌ ၃ နှစ်ကျော်ခန့်သင်ကြားဆည်းပူးခဲ့ရသော ပန်းချီပညာကို အားမရ၊ တင်းမတိမ်နိုင်သေးပေ။ အနောက်တိုင်း ပန်းချီစနစ်များကို အနောက်တိုင်း၌ ဆက်လက်ဆည်းပူးလိုသေးသည်။ ထို့ကြောင့် အထက်လူကြီးများကလည်း ထောက်ခံသဖြင့် ကိုဘဉာဏ်သည် နယ်လှည့် ပန်းချီပညာတော်သင်အဖြစ် ဥရောပနိုင်ငံများသို့သွားရောက်ရန် အစိုးရက ခွင့်ပြုလိုက်လေသည်။ === အနောက်ဥရောပနိုင်ငံများသို့ ပန်းချီပညာလေ့လာဆည်းပူးခြင်း === ယင်းသို့ဖြင့် ဒုတိယအကြိမ် အနောက်တိုင်းသို့လာခဲ့ပြန်ရာ ယခုတစ်ကြိမ်တွင်မူ [[ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံ|ဆွစ်ဇာလန်]]၊ [[အီတလီ]]၊ [[စပိန်]]၊ [[ပြင်သစ်]]၊ [[နယ်သာလန်နိုင်ငံ|ဟော်လန်]]၊ [[ဘယ်လ်ဂျီယမ်နိုင်ငံ|ဘယ်လ်ဂျီယံ]]၊ [[ဂျာမနီ]]စသော အနောက်တိုင်း နိုင်ငံကြီးများသို့လှည့်လည်ပြီးလျှင် အနောက်တိုင်း ပန်းချီစံနစ် အမျိုးမျိုးကို လေ့လာဆည်းပူးခဲ့လေသည်။ ထိုနိုင်ငံများ၌ လှည့်လည်လေ့လာဆည်းပူးပြီးမှ လန်ဒန်သို့လာခဲ့သည်။ လန်ဒန်သို့ရောက်သည့်အချိန်တွင် ၁ နှစ်နှင့် ၆ လမျှ ရှိခဲ့ပြီဖြစ်၍၊ မြန်မာပြည် အစိုးရက ထောက်ပံ့ကြေးပေးရန် ကန့်သတ်ထားသော ကာလအပိုင်းအခြား စေ့နေပြီ ဖြစ်သောကြောင့် ထောက်ပံ့ကြေး ရပ်စဲလိုက်လေသည်။ === အင်္ဂလန်နိုင်ငံ၌ ပန်းချီပညာဖြင့် အသက်မွေးရပ်တည်၍ ပညာဆက်လက်ဆည်းပူးခြင်း === ထောက်ပံ့ကြေး ရပ်စဲလိုက်သော်လည်း အင်္ဂလန်တွင် သောင်တင်နေသော ကိုဘဉာဏ်က စိုးရိမ်ပူပန်ခြင်း မရှိပေ။ မိမိပညာကို အားကိုး၍ မိမိဝင်ငွေနှင့်ပင် အင်္ဂလန်၌ ဆက်လက်ပညာဆည်းပူးရန် စိတ်ပိုင်းဖြတ်လိုက်သည်။ ထို့ကြောင့် တစ်ဖက်မှ ပန်းချီကားများ ရေးဆွဲရောင်းချယင်း တစ်ဖက်မှ ပန်းချီပညာကို ဆက်လက်ဆည်းပူးသည်။ ထို့အချိန်က ပညာဆက်လက် ဆည်းပူးသော ကျောင်းမှာ ယဲလိုးဒိုး ပန်းချီအနုပညာကျောင်း ဖြစ်သည်။ အင်္ဂလန်ကဲ့သို့ ပန်းချီအနုပညာသည် ထိတ်ထိတ်ကြဲများ ပေါများသည့် ဒေသတွင် တန်ရုံပန်းချီအခြေခံဖြင့် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းနိုင်ရန် ခဲယဉ်းလှသည်။ ထိုစဉ်က ဘိလတ်တွင် ကိုဘဉာဏ်၏ ပန်းချီကားများသည် တန်ဖိုးအတော်အတန် ရရှိခဲ့ပေသည်။ ယင်းကဲ့သို့ ပန်းချီပညာသည် ပေါများသော ဘိလတ်တွင် မိမိပညာဖြင့် အသက်မွေးနေနိုင်သည်ကို ထောက်၍ ကိုဘဉာဏ်၏ ပန်းချီအဆင့်အတန်း မည်မျှမြင့်သည်ကို ခန့်မှန်းနိုင်ပေသည်။ ယင်းသို့ဖြင့် အင်္ဂလန်တွင် ၄ နှစ်နှင့် ၆ လခန့်ကြာခဲ့သည်။ ထိုအတွင်း တော်ရုံ ပန်းချီကားများကို အနားသီရန်ပင် လက်မခံသည့် အလွန်ကြီးကျယ်သော နယူးလင်တန် ပန်းချီပြတိုက်မှ ပြပွဲကြီးတွင် ကိုဘဉာဏ်၏ လက်ရာများ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ပြသနိုင်ခဲ့သည်။ ဤသို့ဖြင့် မြန်မာလူမျိုး တစ်ဦး၏ ပန်းချီလက်ရာသည် အနောက်တိုင်း ထိပ်တန်းပန်းချီလက်ရာများနှင့် ယှဉ်ပြိုင်လိုက်နိုင်အောင် ကိုဘဉာဏ်က စွမ်းဆောင်ကာ မြန်မာ့ ဂုဏ်ကို ဆောင်ခဲ့သည်။ အင်ပိုင်ယာမား ကက်တင်းဘုတ်ခေါ် အဖွဲ့ကြီးက ကြီးမှူးသည့် ပိုစတာပြိုင်ပွဲကြီးတွင်လည်း ကိုဘဉာဏ်သည် ပထမစွဲခဲ့လေသည်။ ထို့ကြောင့် ကိုဘဉာဏ်၏ ဆရာဖြစ်သော ပန်းချီကျော်ကြီး မစ္စတာဖရင့် စပင်းလပ် စပင်းလပ်က မိမိထံ ပညာဆည်းပူးကြသည့် တပည့်များအနက် မောင်ဘဉာဏ်သည် ပန်းချီပါရမီ အထူးချွန်ဆုံး ဖြစ်သည်ဟု ချီးကျူး၍ လက်စွပ်တစ်ကွင်း ဆုချခဲ့လေသည်။ ကိုဘဉာဏ် အင်္ဂလန်တွင် ရှိစဉ်က၊ ပန်းချီအနုပညာနှင့် စပ်လျဉ်းသော အောင်လက်မှတ် အများအပြား ရရှိခဲ့သည်။ ရရှိခဲ့သော လက်မှတ်များအနက် ထူးခြားသော လက်မှတ်တစ်စောင်လည်း ပါဝင်သည်။ ထိုလက်မှတ်မှာ ပဉ္စမမြောက် ဂျော့ဘုရင်မင်းမြတ်က ဥက္ကဋ္ဌအိမ်ရှေ့ဥပရာဇာ ဝေလမင်းသားက အတွင်းအရေးမှူးအဖြစ် ဆောင်ရွက်သော လူသားအချင်းချင်း ကူညီရိုင်းပင်းရေး-တော်ဝင် အသင်းကြီးမှ လက်မှတ်ဖြစ်သည်။ ထိုလက်မှတ်ကို ရခဲ့ခြင်းမှာ တစ်ခါသော် ကိုဘဉာဏ်သည် [[တင်းမြစ်]]ထဲရှိ ကုန်တွဲကြီးများအပေါ်တွင် ပန်းချီဆွဲနေစဉ် ရေထဲသို့တစ်စုံတစ်ခု ကျသွားသံကြားသဖြင့်၊ ပန်းတနော်သား ရေကူးလျင်သူပီပီ၊ ရေထဲခုန်ဆင်းကယ်လိုက်ရာ၊ ကယ်ဆယ်မိသူမှာ ဂျော့ဘုရင်၏ အနွယ်တော်တစ်ဦး ဖြစ်နေကြောင်း နောက်မှသိရသည်။ ထို့ကြောင့် ဂျော့ဘုရင် မင်းမြတ် ကိုယ်တိုင် ဧည့်ခံပွဲကျင်းပပြီးလျှင်၊ ထိုလက်မှတ်ကို ချီးမြှင့်ခဲ့သည်။ သို့သော် ကိုဘဉာဏ်သည် ထိုလက်မှတ်ကိစ္စ အတွက် ဝင့်ကြွားခြင်းမရှိခဲ့ချေ။ == မြန်မာပြည်သို့ ပြန်လာခြင်း == ဦးဘဉာဏ်သည် အင်္ဂလန်တွင် ကျေနပ်လောက်အောင် ပန်းချီပညာကို ဆည်းပူးပြီးနောက် မြန်မာပြည်သို့၁၉၃ဝ ပြည့်နှစ် ဇွန်လတွင် ပြန်လည် ရောက်ရှိလာသည်။ ပြန်ရောက် ပြီးနောက်တွင် အင်္ဂလိပ်အစိုးရခေတ်၌ ပထမဆုံး မြန်မာလူမျိုး ဘုရင်ခံဖြစ်သူ [[ဆာဂျေအေမောင်ကြီး]]က [[ဘုရင်ခံအိမ်တော် (ရန်ကုန်)|ဘုရင်ခံအိမ်တော်]]တွင် ဦးဘဉာဏ်၏ ပန်းချီကားပြပွဲကို ကျင်းပပေးသည်။ ထိုပြပွဲတွင် ပန်းချီကားများကို ထိုစဉ်က မြန်မာပြည်တွင် မကြားဖူးသေးသော ဈေးနှုန်းများဖြင့် ရောင်းချခဲ့ရလေသည်။ ထိုနောက်တွင် မြန်မာပြည် ပန်းချီ အသင်းတွင်သာမက [[ဒီးဒုတ်ဦးဘချို]]တို့နှင့် တွဲဖက်ကာ အမျိုးသား ပန်းချီအသင်းကိုလည်း ဖွင့်လှစ်တည်ထောင်ပြီးလျှင် မိမိ၏ ပန်းချီပညာကို အယုတ်အလတ် အမြတ်မရွေး ပို့ချ သင်ကြားပေး၍ ပညာဖြန့်ဖြူးသည်။ ပန်းချီကားများကိုလည်း ရေးဆွဲရောင်းချခဲ့ရာ၊ ထိုခေတ် ထိုအခါက ဝင်ငွေ အလွန်ကောင်းသူ တစ်ဦးဖြစ်ခဲ့သည်။ သို့သော် ဦးဘဉာဏ်၏ လက်ရာ ပန်းချီကားများကို ဝယ်ယူကြသူများမှာ များသောအားဖြင့် မျက်နှာဖြူများ၊ တရုတ်သူဌေးများ စသောနိုင်ငံခြားသားများသာ များပြားလေသည်။ == ပန်းချီပညာသင် ဆရာတစ်ဦးဘဝ == ယင်းသို့နေထိုင်လာယင်း ဆွေမျိုးကိစ္စအမှုပွေ၍ တရားတပေါင် ဖြစ်ရသဖြင့် စိတ်ထိခိုက်လာပြီးနောက် လူကြီးများ၏ တိုက်တွန်းချက်အရ ဆရာဖြစ်သင်ကောလိပ် ပန်းချီဘက်ဆိုင်ရာတွင် ဝင်ရောက်အမှုထမ်းသည်။ ဦးဘဉာဏ်သည် အသက် ၄၁ ကျော်အထိ လူပျိုကြီးအဖြစ် နေလာပြီးမှ အိမ်ထောင်ပြုသည်။ ဦးဘဉာဏ်၏ ဇနီးသည်မှာ ဒေါ်စိန်ခိုင်ဖြစ်လေသည်။ ဆရာဖြစ်သင်ကောလိပ်၌ အမှုထမ်းနေစဉ် မြန်မာပြည်၍ မပေါ်ပေါက်ဖူးသေးသော နံရံရေးပန်းချီခန်းကို စေတနာဝန်ထမ်း ရေးဆွဲပေးသည်။ အေးအေးဆေးဆေး နားနားနေနေ ရေးဆွဲခြင်းဖြစ်၍ ၃ နှစ်ကြာမှ ပြီးစီးသည်။ ထိုပန်းချီခန်းကြီးကို ရေးဆွဲနေစဉ် ထိုစဉ်က မြန်မာပြည်ဘုရင်ခံ ဆာအာခီဗော ကော့ခရိန်းနှင့် အခြားမျက်နှာဖြူ အထက်တန်းအရာရှိကြီးများ မကြာခဏ လာရောက်ကြည့်ရှုကြသည်။ ဘုရင်ခံ အိမ်တော်၌ ထားရန် ဆီဆေးပန်းချီ ကားကြီး ၄ ချပ်ကိုလည်း ရေးဆွဲပေးသည်။ ဆရာဖြစ်သင်ကောလိပ်မှ နံရံပန်းချီခန်းသည် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်းက ဗုံးထိပျက်စီးရာ၌ ပါသွားသည်။ ဘုရင်ခံအိမ်တော်အတွက် ပန်းချီကားကြီးများကိုမူ ယခုထက်တိုင် သမ္မတအိမ်တော်၌ တွေ့ရသေးသည်။ == ဂျပန်ခေတ် ပန်းချီဆရာဘဝ == ဂျပန်ခေတ်၌ ဇနီးနှင့်အတူ မော်လမြိုင်သို့သွား၍ နေသည်။ သို့သော် အဓိပတိဒေါက်တာဘမော်၏ အစိုးရအမိန့်ဖြင့် ဟယ်လပင်လမ်း (ယခု ပြည်ထောင်စုရိပ်သာလမ်း) တွင် အစိုးရ ပန်းချီသိပ္ပံ လာရောက်ဖွင့်လှစ်၍ ဆောင်ရွက်ပေးရသည်။ ဂျပန်ခေတ်တစ်လျှောက်လုံး ပန်းချီဆွဲသည်ထက် ပုတီးစိပ်နေသည်က များလေသည်။ == စာစီစာကံ == ၁၉၄၅ ခုနှစ်တွင် မဟာမိတ်တပ်များ မြန်မာပြည်ထဲသို့ပြန်ဝင်စ၊ တော်လှန်ရေးအစပြုနေသော အချိန်တွင် မော်လမြိုင်ဘက်၌ ကျန်ရစ်သော ဇနီးနှင့် သားသမီးများကို သွား၍ခေါ်ယူယင်း မော်လမြိုင်ကတိုးရွာတွင် ဖျားနာ၍ အနိစ္စရောက်သွားလေရာ၊ မြန်မာ့သားကောင်း တစ်ဦးကို စပ်ကူးမတ်ကူး ကာလတွင် အမှတ်မထင်ဆုံးရှုံး ခဲ့ရလေသည်။ ဇနီးနှင့် သားသမီး ၅ ယောက် ကျန်ခဲ့သည်။ ဆရာဦးဘဉာဏ်သည် စိတ်သဘောထားကောင်းသည်။ နူးညံ့သိမ်မွေ့သည်။ ကြောက်တတ်သည်။ သန့်ရှင်းသေသပ်သည်။ စကားနည်းသည်။ ညင်ညင်သာသာ စကား ပြောတတ်သည်။ လူနေဟန် သေးသွယ်ပုပြတ်၍ အသားမဖြူ မညိုဖြစ်သည်။ မျက်နှာသွယ်၍ အထူးခြားဆုံးမှာ အလွန်တောက်ပကြည်လင်သော မျက်လုံးများဖြစ်သည်။ ဆရာ ဦးဘဉာဏ်အာရုံ အထားဆုံးအလုပ်မှာ ပန်းချီဆွဲရန် နှင့် ဘုရားရှိခိုး ပုတီးစိပ်ရန်သာ ဖြစ်လေသည်။ [[ဖိုင်:UBaNyan-tomb-2016-gadoe.jpg|alt=ဦးဘဉာဏ် အုတ်ဂူအား ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် ပြန်လည် မွမ်းမံထားပြီးနောက် တွေ့ရစဉ်|thumb|ဦးဘဉာဏ် အုတ်ဂူအား ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် ပြန်လည် မွမ်းမံထားပြီးနောက် တွေ့ရစဉ်]] ဒုတိယကမ္ဘာစစ် မတိုင်မီခေတ်က အကျော်တစောဖြစ်ခဲ့သော [[မဟာဗန္ဓုလ]]ပုံတူအတွက် ငွေတစ်ထောင် ဆုပေးသော ပန်းချီကားယှဉ်ပြိုင်ပွဲတွင် ပုံတူထုလုပ်ရန် အရွေးချယ်ခံရသော ပန်းချီကားရေးဆွဲသူ ဦးဘဖန်သည် ဦးဘဉာဏ်၏ ညီဖြစ်သည်။ ဦးဘဉာဏ် ကိုယ်တိုင်မူ ပြိုင်ပွဲတွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခြင်း မပြုခဲ့ပေ။ မြန်မာပန်းချီလောကတွင် ဆီဆေးဖြင့် ရေးခြယ်ခြင်းကို ဦးဘဉာဏ်က စနစ်တကျ စတင်ခဲ့သည်။ ဦးဘဉာဏ်သည် ဆီဆေးဖြင့် ရေးခြယ်ရာ၌ အလွန်ကျွမ်းကျင်သူဖြစ်သည်။ အရွယ်ကောင်းစဉ်၌ ကွယ်လွန်သွားခြင်း ဖြစ်ရာ၊ အသက်ရှည်ရှည် ရှိနေခဲ့ဦးမည်ဆိုလျှင် မြန်မာပန်းချီလောက၌ တိုးတက်မှု အများအပြားကို ဆောင်ရွက် လိမ့်ဦးမည်ဟု ယုံကြည်ရပေ။ ဦးဘဉာဏ်၏ လက်ရာကောင်း ပန်းချီကား အများအပြားတို့သည် နိုင်ငံခြားသို့ရောက်ကုန်သည်။ ထို့ကြောင့် ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရက ဦးဘဉာဏ်၏ ဇနီးထံတွင် ကျန်ရှိသေးသော ပန်းချီကားများကို ခြုံ၍ ဝယ်ယူလိုက်ပြီးလျှင် နိုင်ငံတော်ပြတိုက်၌ ထိန်းသိမ်းထားလေသည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၈)</ref> == အသက် (၁၂၀) ပြည့် အထိမ်းအမှတ် == ဦးဘဉာဏ်၏ အုတ်ဂူနေရာအား သူကွယ်လွန်ခဲ့သည့် ကတိုးရွာတွင် ပြန်လည် တွေ့ရှိခဲ့သည်။ သူ့အုတ်ဂူ နေရာအား ပြန်လည် မွမ်းမံခြင်းကို ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် ပြုလုပ်ပြီး၊ အသက် (၁၂၀) ပြည့် ဂုဏ်ပြုအထိမ်းအမှတ်ပွဲကို ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် ကတိုးရွာတွင်ပင် ထပ်မံ ပြုလုပ်သည်။ ကတိုးရွာတွင် အမှတ်တရ ရုပ်တုစိုက်ထူခြင်းနှင့် စာကြည့်တိုက် ဖွင့်လှစ်ခြင်းတို့ကို ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ <ref>[https://burma.irrawaddy.com/lifestyle/culture/2017/07/26/139261.html ပြန်လည် အသက်ဝင်လာတဲ့ ဦးဘဉာဏ်ရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာနဲ့ အနုပညာ]</ref> ==ကိုးကား== <references/> [[Category:မြန်မာ ပန်းချီဆရာများ]] [[Category:ပထမ မြန်မာများ]] [[Category:၁၈၉၇ မွေးဖွားသူများ]] [[Category:၁၉၄၅ ကွယ်လွန်သူများ]] ro9musx2sesb1pnzdab1m0eovpz5bvc 878761 878740 2025-06-21T14:05:19Z Salai Rungtoi 22844 /* အသက် (၁၂၀) ပြည့် အထိမ်းအမှတ် */ 878761 wikitext text/x-wiki {{Infobox artist | name = ဦးဘဉာဏ် | Born = ၁၈၉၇ | image = UBaNyan2.jpeg | caption = ပန်းချီဆရာကြီး ဦးဘဉာဏ် | birth_name = | birth_date = ၁၈၉၇−ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ(၃)ရက်‌ | birth_place = [[ပန်းတနော်မြို့]]၊ [[ဗြိတိသျှဘားမား]] | death_date = ၁၂ အောက်တိုဘာ ၁၉၄၅ (အသက် ၄၈) | death_place = | nationality = မြန်မာလူမျိုး | field = [[ပန်းချီ|ပန်းချီဆွဲခြင်း]] | training = [[ဘားမားအတ်ကလပ်]]၊ တော်ဝင်အနုပညာကောလိပ် (လန်ဒန်), Yellow Door School | movement = Rangoon School | works = | patrons = | awards = }} [[File:U Ba Nyan1937.jpg|thumb| ဦးဘဉာဏ်၏ ကိုယ်တိုင်ရေးပုံတူ (၁၉၃၇)]] ပန်းချီကို အနောက်တိုင်းစနစ်ဖြင့် ရေးဆွဲရာတွင် အနာက်တိုင်း ပန်းချီကျော်ကြီးများ၏ အဆင့်အတန်းကိုမီသော မြန်မာပန်းချီကျော်ကြီးကား ဦးဘဉာဏ်ပေတည်း။ ဦးဘဉာဏ်သည် မြန်မာ့ပန်းချီ လောက၏ ရှေ့ဆောင်လမ်းပြ တစ်ဦးလည်း ဖြစ်သည်။ ဦးဘဉာဏ်၏ ခေတ်မတိုင်မီက မြန်မာ ပန်းချီလောကသည် ပန်းချီနှင့် ပိုစတာကို မခွဲခြားနိုင်သေးသော အခြေအနေ၊ အလှသက်သက်သာ မှုန်းခြယ်တတ်သေးသော အခြေအနေတွင် ရှိနေခဲ့သည်။ ဦးဘဉာဏ်၏ ရှေ့ဆောင်လမ်းပြမှုကြောင့် မြန်မာပန်းချီလောကတွင် ဆီဆေး၊ ရေဆေး၊ မင်၊ ခဲ၊ အက်ချင်း၊ ပိုစတာ၊ ဒီဇိုင်းစသည်တို့ကို ခွဲခြားနားလည်ကာ သရုပ်ခွဲ ရေးဆွဲနိုင်အောင် တိုးတက်လာကြသည်။ စံပြပုံများ ရေးဆွဲခြင်း၊ သဘာဝကို လေ့လာရေးဆွဲခြင်းတို့ကိုလည်း ဆောင်ရွက်လာကြသည်။ ဦးဘဉာဏ်သည် ပြည်ပိုင် ဗြိတိသျှ အစိုးရက နိုင်ငံခြားသို့အစိုးရစရိတ်ဖြင့် ပညာတော်သင်များ ရှားရှား ပါးပါး စေလွှတ်နေသည့်ခေတ်တွင် [[အင်္ဂလန်ပြည်]]စသော အနောက်တိုင်းသို့ ၂ ကြိမ်တိုင်အောင် ပညာတော်သင်အဖြစ် သွားရောက်၍ ပန်းချီပညာကို လေ့လာဆည်းပူးနိုင်ခဲ့သော ပန်းချီပါရမီရှင်ကြီး တစ်ဦးဖြစ်ပေသည်။ ပန်းချီဆရာကြီး ဦးဘဉာဏ်ကို ၁၈၉၇ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၃ရက်‌၊သောကြာနေ့တွင် အဖ ဦးဘအို အမိ ‌ဒေါ်ညိုတို့မှ [[ပန်းတနော်မြို့]]တွင် ‌မွေးဖွားခဲ့သည်။ မြန်မာအနုပညာရှင် ဦးဘိုး‌မောင်ထံမှ ပန်းချီပညာ ကို အသက် ၁၄ နှစ်အရွယ်မှစ၍ ‌လေးနှစ်တိုင် ‌အောင် သင်ယူခဲ့သည်။ ၁၉၁၅ ခုနှစ်တွင် ‌[[မော်လမြိုင်မြို့]]ရှိ ‌နော်မန်‌ကျောင်း၌ ပန်းချီပညာကို ဆက် လက်သင်ယူခဲ့သည်။ ၁၉၂၁ ခုနှစ်တွင် [[အင်္ဂလန်နိုင်ငံ]] [[လန်ဒန်မြို့]]ရှိ Royal College of Art ၌ ပန်းချီ ပညာသင်ယူပြီး ၁၉၂၂ ခုနှစ်တွင် Spenlove School of Modern Painting (Yellow Door Studio) ၌ ဆက်လက်၍ ပညာသင်ယူခဲ့သည်။<br /> ၁၉၂၄ ခုနှစ်တွင်Royal Etcher ‌အောင် လက်မှတ်ကို လန်ဒန်မှ ရရှိခဲ့သည်။ ယင်း‌နောက် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်လာပြီး [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်|ရန်ကုန်‌ကောလိပ်]]တွင် အနုပညာသင်ကြားသူဆရာအဖြစ် အလုပ်လုပ် ကိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၂၅ ခုနှစ်တွင် အင်္ဂလန်နိုင်ငံသို့ ပြန်သွားရပြီး ဥ‌ရောပနိုင်ငံများသို့ လှည့်လည်၍ ပန်းချီ‌ရေးဆွဲရင်း ပန်းချီပညာကို ဆက်လက်ဆည်း ပူးခဲ့သည်။ ၁၉၃ဝ ပြည့်နှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်လာခဲ့သည်။ ပန်းချီဆရာကြီး ဦးဘဉာဏ်သည် ၁၉၄၅ ခုနှစ်၊ ‌အောက်တိုဘာလ ၄ ရက်‌နေ့တွင် မြန်မာနိုင်ငံ၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။<br /> ပန်းချီဆရာကြီး ဦးဘဉာဏ်သည် အ‌နောက်တိုင်းအကယ်ဒမစ်ပန်းချီကို တည်‌ထောင်သူနှစ်ဦး အနက်မှတစ်ဦးဖြစ်ပြီး ကျန်တစ်ဦးမှာ ဦးဘ‌ဇော် (၁၈၉၁-၁၉၄၃)ဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် သု‌တေသီ ရာမညကို⁠ကိုနိုင်၏ '''မြန်မာ့ပန်းချီသမိုင်း''' စာအုပ်ရှိ ကိုလိုနီ‌ခေတ် ဘိလပ်‌ရောက် မြန်မာပန်းချီဆရာ များ၊ အခန်း(၄)၌ (ဆရာဦးဘဉာဏ်သည်)မြန်မာ့ ပန်းချီ‌လောကတွင် ဆီ‌ဆေး‌ရေးနည်းတစ်‌ခေတ် ဆန်းသစ်ထူ‌ထောင်ခဲ့သူဖြစ်သည်။ ဆရာကြီး၏ ဆီ‌ဆေး‌ရေးချက်နှင့် ဓားချက်ကိုမှီသူ မ‌ပေါ်‌သေး‌ပေ ဟု ‌ရေးသား‌ဖော်ပြထား သည်။<br /> ထို့အပြင် (ဆရာဦးဘဉာဏ်သည်) မြန်မာ့ ပန်းချီ‌လောကတွင် ‌ရှေ့‌ဆောင်ဖြစ်လာပြီး ‌ရေ‌ဆေး၊ ဆီ‌ဆေး၊ မင်၊ ခဲ၊ ‌ကြေးပုံနှိပ်(Etching)၊ ပိုစတာ၊ ဒီဇိုင်း စသည့်တို့ကို ခွဲခြားနားလည်၍ တိုးတက် လာသည်။ စံပြလူပုံ ‌ရေးဆွဲခြင်း၊ သဘာဝပုံများ ‌ရေးဆွဲခြင်းများလည်း ‌ပေါ်လာသည် ဟု ဆက် လက်‌ရေးသား ‌ဖော်ပြထားသည်။<br /> ပန်းချီဆရာကြီး ဦးဘဉာဏ်၏ ဂန္ထဝင်လက် ရာများ အထူးပန်းချီပြပွဲကို ရန်ကုန်မြို့၊ ကိုယ့် မင်းကိုယ့်ချင်းလမ်း(‌ရေခဲဆိုင်ကားမှတ်တိုင်)ရှိ ယဉ်‌ကျေးမှုဝန်ကြီးဌာန၏ ပန်းချီပန်းပုခန်းမတွင် ဒီဇင်ဘာလ ၄ ရက်‌နေ့မှ ၁၃ ရက်‌နေ့အထိ ပြသခဲ့သည်။ <ref>အလင်းတန်းဂျာနယ် (၆ ရက် ၁၂ လ ၂၀၁၀ ခုနှစ်)</ref> ==ငယ်ဘဝ ဘဉာဏ်၊ ဦး(မြန်မာ ၁၂၅၉- ၁၃ဝ၇ ခန့်)== ပန်းချီပါရမီရှင် ဦးဘဉာဏ်၏ မိဘများမှာ မအူပင်ခရိုင်၊ ပန်းတနော်မြို့နေ ဦးဘအိုနှင့် ဇနီး ဒေါ်ညိုတို့ဖြစ်ကြသည်။ ဦးဘအိုနှင့် ဒေါ်ညိုတို့တွင် (၁) မောင်ဘကြည်၊ (၂) မောင်ဘဟန်၊ (၃) မောင်ဘစံ၊ (၄) မောင်ဘဉာဏ်၊ (၅) မမမြ၊ (၆) မောင်တဖန်ဟူ၍ သားသမီး ၆ ယောက်ရှိရာ၊ ဦးဘဉာဏ်သည် စတုတ္ထ မြောက် သားဖြစ်၍ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၂၅၉ ခုနှစ် ပြာသိုလဆန်း ၃ ရက်တနဂ်နွေနေ့တွင် ဖွားမြင်သည်။<br /> ငယ်စဉ်က ပန်းတနော်မြို့ဗုဒ္ဓဘာသာ ကျောင်း၌ စာပေပညာ သင်ကြားဆည်းပူးသည်။ သို့သော် မောင်ဘဉာဏ်သည် ကျောင်းနေစဉ်ကပင် စာပေသင်အံ လေ့ကျက်မှုထက် ရုပ်ပုံဆွဲခြင်းကို ပို၍ စိတ်သန်ပြီးလျှင် ပန်းချီပညာ အထုံပါရမီ ပါကြောင်းကို ထိုစဉ်ကပင် အရိပ်အရောင် ပြခဲ့လေသည်။ == ပန်းချီပညာများကို လေ့လာဆည်းပူးခြင်း == ကျောင်းမှထွက်လျှင် ပန်းတနော်မြို့ရှိ ပန်းပုနှင့် စပ်ဆရာ ဦးဘိုးမောင်ထံတွင် မိမိဝါသနာနှင့် နီးစပ်သဖြင့် အလုပ်သင် ဝင်ရောက်လုပ်ကိုင်သည်။ မောင်ဘဉာဏ်သည် ဦးဘိုးမောင်ထံမှ ရှေးမြန်မာ ပန်းချီရေးဆွဲနည်း တို့ကို လေ့လာဆည်းပူးသည်။ ပန်းချီပါရမီ ပါလာသူ ဖြစ်သဖြင့် မောင်ဘဉာဏ် ရေးဆွဲသော ပန်းချီကားများသည် မူလပုံပန်း သွင်ပြင်လက္ခဏာတို့ကို တထပ်တည်း ပေါ်လွင်စေသည်။ ထို့ကြောင့် ထိုစဉ်က ဘုန်းတော်ကြီးများ၏ ပုံတူကား ရေးဆွဲရာ၌ မောင်ဘဉာဏ်၏ လက်ရာကို အထူးတလည် လူကြိုက်များခဲ့သည်။ ယင်းသို့ဦးဘိုးမောင်ထံတွင် လုပ်ကိုင်နေစဉ် တစ်နေ့တွင် မအူပင်မှ အင်္ဂလိပ်အရေးပိုင်သည် နယ်လှည့်ယင်းပန်းတနော်သို့ရောက်လာသည်။ ထိုအရေးပိုင်သည် ပန်းချီပညာကို ဝါသနာပါ၍ လေ့လာလိုက်စားသူ ဖြစ်သည်။ ပန်းချီကားများ ရောင်းသောဆိုင်တွင် မောင်ဘဉာဏ်၏ လက်ရာများကိုတွေ့လျှင် လက်စွမ်းလက်စကို သဘောကျသဖြင့် ခေါ်ယူတွေ့ဆုံသည်။ အရေးပိုင်က မိမိရှေ့တွင်ပင် မြန်မာနရားရုပ်ကို မောင်ဘဉာဏ်အား ရေးဆွဲစေရာ မောင်ဘဉာဏ်က ရှေးရိုးမြန်မာပန်းချီစံနစ်အတိုင်း ကျကျနနရေးဆွဲပြသည်။ ထိုအခါ အရေးပိုင်သည် အလွန်နှစ်ခြိုက်သဘောကျသွားကာ ရွှေဒင်္ဂါးများ ဆုချသည်။ ထိုအရေးပိုင်သည် မောင်ဘဉာဏ်အား ရွှေဒင်္ဂါး ဆုချရုံဖြင့် မကျေနပ်သေးပေ။ ပန်းချီအလားအလာရှိသော မြန်မာလူငယ် မောင်ဘဉာဏ်ကို မြေတောင် မြှောက်ပေးလိုသည်။ ထို့ကြောင့် မောင်ဘဉာဏ်အား အစိုးရ အထောက်အပံ့ဖြင့် မော်လမြိုင်မြို့ပုံဆွဲဆရာဖြစ် သင်ကျောင်းသို့သွားရောက် သင်ကြားရန် စီစဉ်ပေးလေသည်။ === မော်လမြိုင်မြို့တွင် ပန်းချီပညာသင်ကြားခြင်း === မောင်ဘဉာဏ် မော်လမြိုင်မြို့သို့ရောက်လာသောအခါ၊ စိန်မက်သယူးကျောင်းမှ ကျောင်းအုပ်ကြီးသည် မစ္စတာ အီး၊ ဂျီ၊ အင်၊ ကင့်ချ်ဖြစ်သည်။ မစ္စတာကင့်ချ်သည် ပန်းချီအနုပညာရှင် တစ်ဦးဖြစ်၍၊ ပန်းချီအလားအလာရှိသော မြန်မာလူငယ်ကလေးများကို မြေတောင် မြှောက်ပေးနေသော စေတနာရှင်တစ်ဦးလည်းဖြစ်လေသည်။ နောင်အခါ မြန်မာပြည် ပန်းချီအသင်းကို တည်ထောင်ခဲ့သူလည်း ဖြစ်သည်။ မစ္စတာကင့်ချ်သည် မောင်ဘဉာဏ်၏ လက်စလက်နများကို တွေ့ရသောအခါ၊ နှစ်ခြိုက်အားရခြင်းဖြစ်၍ မိမိကျောင်းသို့ပြောင်းရွှေ့စေပြီးလျှင် မောင်ဘဉာဏ်အား ပန်းချီပညာကို ဆက်လက် သင်ကြားပေးသည်သာမက အင်္ဂလိပ်စာကိုပါ သင်ပေး လေသည်။ ထိုစဉ်က မောင်ဘဉာဏ်သည် စာသင်းခန်း နံရံတွင် ပန်းဘဲမောင်တင့်တယ် ဇာတ်ထုပ်နှင့် ကင်းထောက်လုလင် ရုပ်ပုံများကို ဆေးရောင်စုံ ခြယ်လှယ်ရေးဆွဲခဲ့ရာ၊ မြင်တွေ့သူအပေါင်းတို့ များစွာနှစ်ခြိုက် သဘောတွေ့ကြလေသည်။ ပန်းချီပါရမီ ပါလာသော မောင်ဘဉာဏ်သည် မိမိအား ကူညီဝိုင်းဝန်း ပြုစုပျိုးထောင်ပေးမည့် ပုဂ္ဂိုလ်များကို မိမိကိုယ်တိုင်က မကြိုးစားရဘဲ ဆက်ကာဆက်ကာ တွေ့ရသည်။ လန်ဒန်မြို့မှ မစ္စတာ ရေးလန်ကတ်စတာ အမည်ရှိ ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးသည် မြန်မာပြည်ဘုရင်ခံ၏ ဧည့်သည်တော်အဖြစ် ရန်ကုန်မြို့သို့ရောက်ရှိလာရာ၊ မြန်မာပြည်အတွင်း လှည့်လည်သွားလာစဉ် မော်လမြိုင်မြို့သို့ရောက်လာသည်။ ထိုအခါ စိန်မက်သယူးကျောင်းမှ မောင်ဘဉာဏ်၏ လက်ရာများကို တွေ့မြင်သွားသည်။ ရန်ကုန်မြို့သို့ပြန်ရောက်သောအခါ ဘုရင်ခံအား မောင်ဘဉာဏ်၏ ပန်းချီအလားအလာ ရှိပုံကို ပြောပြသွားသည်။ ထို့ကြောင့် ဘုရင်ခံသည် မောင်ဘဉာဏ်၏ လက်ရာများကို ကိုယ်တိုင် ကြည့်ရှုပြီးနောက် မောင်ဘဉာဏ်အား [[ရန်ကုန်]]သို့ပြောင်းရွှေ့လုပ်ကိုင်ရန် စီစဉ်ပေးသည်။ ထိုအခါ မစ္စတာ ကင့်ချ်ကလည်း မောင်ဘဉာဏ်အား ရန်ကုန်ကောလိပ်မှ ပါမောက္ခ အီး၊ အင်၊ ဝပ်နှင့် ဆက်သွယ်ပေးသည်။ ပါမောက္ခ ဝပ်သည်လည်း ပန်းချီအနုပညာရှင်ကြီး တစ်ဦးဖြစ်၍၊ ဘားမား အတ်ကလပ်ခေါ် မြန်မာပြည် ပန်းချီအသင်းကို တည်ထောင်ခဲ့သူများတွင် တစ်ဦးအပါအဝင် ဖြစ်လေသည်။မောင်ဘဉာဏ်သည် ဆယ်မိနစ် အတွင်း ကျောင်းသားနှစ်ဆယ်ဦးအတွက် ကျောက်သင်ပုန်းပေါ်တွင် အနေအထား အမျိုးမျိုးနဲ့ ကျားရုပ်များကိုလည်း ရေးဆွဲပေးခဲ့သည်။<ref>ဦးဘဉာဏ်</ref> === ရန်ကုန်မြို့၌ ပန်းချီပညာသင်ကြားခြင်း === ယင်းသို့ဖြင့် ကိုဘဉာဏ်သည် ( ခရစ် ၁၉၁၈-၁၉ ခုနှစ်ခန့်တွင် ) ရန်ကုန်သို့ရောက်ရှိလာပြီးသော် ရန်ကုန်အစိုးရကျောင်းတွင် ပုံဆွဲဆရာအဖြစ် ဆောင်ရွက်ရသည်။ ထိုနောက် ပါမောက္ခဝပ်ထံတွင် ဆေးရောင်ကိုင်နည်း စသည်တို့ကို ထပ်မံဆည်းပူးသည်။ ထိုအတောအတွင်း ကိုဘဉာဏ် ရေးဆွဲသော ပန်းချီကားများကို ဧရာဝတီ မီးသင်္ဘောကုမ္ပဏီမှ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး အရာရှိ ကပ္ပတိန် ဗတ်စမစ်က ဝယ်ယူချီးမြှင့်သည်။ ကပ္ပတိန် ဗတ်စမစ်သည်လည်း ပန်းချီအနုပညာကို မြတ်နိုးသူဖြစ်၍ မြန်မာပြည် ပန်းချီအသင်းကိုတည်ထောင်ပေးသူတစ်ဦး ဖြစ်လေသည်။ ကိုဘဉာဏ်၏ လက်ရာများသည် တိုးတက်လာလေရာ၊ ထိုစဉ်က ဂျူဗလီဟောတွင် ကျင်းပလေ့ရှိသော မြန်မာပြည် လက်မှုပညာပြပွဲများသို့ တင်သွင်းပြသနိုင်ခဲ့၍၊ ဆုတံဆိပ်များစွာ ရရှိခဲ့သည်။ ၁၉၂၁ ခုနှစ်တွင် ပါမောက္ခဝပ်၏ တိုက်တွန်းထောက်ခံချက်အရ မြန်မာပြည်အစိုးရက ကိုဘဉာဏ်အား ပန်းချီပညာတော်သင် အဖြစ် ဘိလတ်သို့ စေလွှတ်လေသည်။ ဒုသနသောဟု ဖက်ဆစ်မျာကိုပြောသည် == နိုင်ငံရပ်ခြားတွင် ပန်းချီပညာသင်ကြားခြင်း == === အင်္ဂလန်နိုင်ငံတွင် ပန်းချီပညာသင်ကြားခြင်း === အင်္ဂလန်တွင် ဦးစွာ၌ ရွိုင်ရယ်ကောလိပ် အော့အတ် ပန်းချီတော်ဝင် ကျောင်းကြီးတွင် အက်ချင်း ( ကြေးပြားပေါ် ပုံထွင်းခြင်း ) ပညာကို ၁ နှစ်နှင့် ၆ လခန့်သင်ကြားသည်။ ရွိုင်ရယ်အက်ချာခေါ် ဘွဲ့လက်မှတ် ရခဲ့သည်။ ထို့နောက် ပန်းချီကျော်ကြီး တစ်ဦးဖြစ်သော မစ္စတာဖရင့် စပင်းလပ် ထံတွင် သင်ကြားဆည်းပူး သည်။ ထိုစဉ်အခါကပင် ကိုဘဉာဏ်၏ လက်ရာများသည် ဗြိတိသျှ ပန်းချီပြပွဲကြီးများတွင် တင်သွင်းပြသနိုင် လောက်အောင် အဆင့်အတန်း တိုးတက်လာသည်။ ဗိလတ် ပန်းချီပြပွဲကြီးများတွင် တော်ရုံအဆင့်အတန်းရှိသော ပန်းချီကားများပြပွဲ မသွင်းနိုင်ချေ။၁၉၂၄ ခုနှစ်တွင် ပညာတော်သင် နှစ်စေ့၍ မြန်မာပြည်သို့ပြန်ရောက်လာပြီး ရန်ကုန်အစိုးရကျောင်းတွင် ပြန်လည်အလုပ်လုပ်သည်။ သို့သော် ဆရာကိုဘဉာဏ်သည် အင်္ဂလန်၌ ၃ နှစ်ကျော်ခန့်သင်ကြားဆည်းပူးခဲ့ရသော ပန်းချီပညာကို အားမရ၊ တင်းမတိမ်နိုင်သေးပေ။ အနောက်တိုင်း ပန်းချီစနစ်များကို အနောက်တိုင်း၌ ဆက်လက်ဆည်းပူးလိုသေးသည်။ ထို့ကြောင့် အထက်လူကြီးများကလည်း ထောက်ခံသဖြင့် ကိုဘဉာဏ်သည် နယ်လှည့် ပန်းချီပညာတော်သင်အဖြစ် ဥရောပနိုင်ငံများသို့သွားရောက်ရန် အစိုးရက ခွင့်ပြုလိုက်လေသည်။ === အနောက်ဥရောပနိုင်ငံများသို့ ပန်းချီပညာလေ့လာဆည်းပူးခြင်း === ယင်းသို့ဖြင့် ဒုတိယအကြိမ် အနောက်တိုင်းသို့လာခဲ့ပြန်ရာ ယခုတစ်ကြိမ်တွင်မူ [[ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံ|ဆွစ်ဇာလန်]]၊ [[အီတလီ]]၊ [[စပိန်]]၊ [[ပြင်သစ်]]၊ [[နယ်သာလန်နိုင်ငံ|ဟော်လန်]]၊ [[ဘယ်လ်ဂျီယမ်နိုင်ငံ|ဘယ်လ်ဂျီယံ]]၊ [[ဂျာမနီ]]စသော အနောက်တိုင်း နိုင်ငံကြီးများသို့လှည့်လည်ပြီးလျှင် အနောက်တိုင်း ပန်းချီစံနစ် အမျိုးမျိုးကို လေ့လာဆည်းပူးခဲ့လေသည်။ ထိုနိုင်ငံများ၌ လှည့်လည်လေ့လာဆည်းပူးပြီးမှ လန်ဒန်သို့လာခဲ့သည်။ လန်ဒန်သို့ရောက်သည့်အချိန်တွင် ၁ နှစ်နှင့် ၆ လမျှ ရှိခဲ့ပြီဖြစ်၍၊ မြန်မာပြည် အစိုးရက ထောက်ပံ့ကြေးပေးရန် ကန့်သတ်ထားသော ကာလအပိုင်းအခြား စေ့နေပြီ ဖြစ်သောကြောင့် ထောက်ပံ့ကြေး ရပ်စဲလိုက်လေသည်။ === အင်္ဂလန်နိုင်ငံ၌ ပန်းချီပညာဖြင့် အသက်မွေးရပ်တည်၍ ပညာဆက်လက်ဆည်းပူးခြင်း === ထောက်ပံ့ကြေး ရပ်စဲလိုက်သော်လည်း အင်္ဂလန်တွင် သောင်တင်နေသော ကိုဘဉာဏ်က စိုးရိမ်ပူပန်ခြင်း မရှိပေ။ မိမိပညာကို အားကိုး၍ မိမိဝင်ငွေနှင့်ပင် အင်္ဂလန်၌ ဆက်လက်ပညာဆည်းပူးရန် စိတ်ပိုင်းဖြတ်လိုက်သည်။ ထို့ကြောင့် တစ်ဖက်မှ ပန်းချီကားများ ရေးဆွဲရောင်းချယင်း တစ်ဖက်မှ ပန်းချီပညာကို ဆက်လက်ဆည်းပူးသည်။ ထို့အချိန်က ပညာဆက်လက် ဆည်းပူးသော ကျောင်းမှာ ယဲလိုးဒိုး ပန်းချီအနုပညာကျောင်း ဖြစ်သည်။ အင်္ဂလန်ကဲ့သို့ ပန်းချီအနုပညာသည် ထိတ်ထိတ်ကြဲများ ပေါများသည့် ဒေသတွင် တန်ရုံပန်းချီအခြေခံဖြင့် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းနိုင်ရန် ခဲယဉ်းလှသည်။ ထိုစဉ်က ဘိလတ်တွင် ကိုဘဉာဏ်၏ ပန်းချီကားများသည် တန်ဖိုးအတော်အတန် ရရှိခဲ့ပေသည်။ ယင်းကဲ့သို့ ပန်းချီပညာသည် ပေါများသော ဘိလတ်တွင် မိမိပညာဖြင့် အသက်မွေးနေနိုင်သည်ကို ထောက်၍ ကိုဘဉာဏ်၏ ပန်းချီအဆင့်အတန်း မည်မျှမြင့်သည်ကို ခန့်မှန်းနိုင်ပေသည်။ ယင်းသို့ဖြင့် အင်္ဂလန်တွင် ၄ နှစ်နှင့် ၆ လခန့်ကြာခဲ့သည်။ ထိုအတွင်း တော်ရုံ ပန်းချီကားများကို အနားသီရန်ပင် လက်မခံသည့် အလွန်ကြီးကျယ်သော နယူးလင်တန် ပန်းချီပြတိုက်မှ ပြပွဲကြီးတွင် ကိုဘဉာဏ်၏ လက်ရာများ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ပြသနိုင်ခဲ့သည်။ ဤသို့ဖြင့် မြန်မာလူမျိုး တစ်ဦး၏ ပန်းချီလက်ရာသည် အနောက်တိုင်း ထိပ်တန်းပန်းချီလက်ရာများနှင့် ယှဉ်ပြိုင်လိုက်နိုင်အောင် ကိုဘဉာဏ်က စွမ်းဆောင်ကာ မြန်မာ့ ဂုဏ်ကို ဆောင်ခဲ့သည်။ အင်ပိုင်ယာမား ကက်တင်းဘုတ်ခေါ် အဖွဲ့ကြီးက ကြီးမှူးသည့် ပိုစတာပြိုင်ပွဲကြီးတွင်လည်း ကိုဘဉာဏ်သည် ပထမစွဲခဲ့လေသည်။ ထို့ကြောင့် ကိုဘဉာဏ်၏ ဆရာဖြစ်သော ပန်းချီကျော်ကြီး မစ္စတာဖရင့် စပင်းလပ် စပင်းလပ်က မိမိထံ ပညာဆည်းပူးကြသည့် တပည့်များအနက် မောင်ဘဉာဏ်သည် ပန်းချီပါရမီ အထူးချွန်ဆုံး ဖြစ်သည်ဟု ချီးကျူး၍ လက်စွပ်တစ်ကွင်း ဆုချခဲ့လေသည်။ ကိုဘဉာဏ် အင်္ဂလန်တွင် ရှိစဉ်က၊ ပန်းချီအနုပညာနှင့် စပ်လျဉ်းသော အောင်လက်မှတ် အများအပြား ရရှိခဲ့သည်။ ရရှိခဲ့သော လက်မှတ်များအနက် ထူးခြားသော လက်မှတ်တစ်စောင်လည်း ပါဝင်သည်။ ထိုလက်မှတ်မှာ ပဉ္စမမြောက် ဂျော့ဘုရင်မင်းမြတ်က ဥက္ကဋ္ဌအိမ်ရှေ့ဥပရာဇာ ဝေလမင်းသားက အတွင်းအရေးမှူးအဖြစ် ဆောင်ရွက်သော လူသားအချင်းချင်း ကူညီရိုင်းပင်းရေး-တော်ဝင် အသင်းကြီးမှ လက်မှတ်ဖြစ်သည်။ ထိုလက်မှတ်ကို ရခဲ့ခြင်းမှာ တစ်ခါသော် ကိုဘဉာဏ်သည် [[တင်းမြစ်]]ထဲရှိ ကုန်တွဲကြီးများအပေါ်တွင် ပန်းချီဆွဲနေစဉ် ရေထဲသို့တစ်စုံတစ်ခု ကျသွားသံကြားသဖြင့်၊ ပန်းတနော်သား ရေကူးလျင်သူပီပီ၊ ရေထဲခုန်ဆင်းကယ်လိုက်ရာ၊ ကယ်ဆယ်မိသူမှာ ဂျော့ဘုရင်၏ အနွယ်တော်တစ်ဦး ဖြစ်နေကြောင်း နောက်မှသိရသည်။ ထို့ကြောင့် ဂျော့ဘုရင် မင်းမြတ် ကိုယ်တိုင် ဧည့်ခံပွဲကျင်းပပြီးလျှင်၊ ထိုလက်မှတ်ကို ချီးမြှင့်ခဲ့သည်။ သို့သော် ကိုဘဉာဏ်သည် ထိုလက်မှတ်ကိစ္စ အတွက် ဝင့်ကြွားခြင်းမရှိခဲ့ချေ။ == မြန်မာပြည်သို့ ပြန်လာခြင်း == ဦးဘဉာဏ်သည် အင်္ဂလန်တွင် ကျေနပ်လောက်အောင် ပန်းချီပညာကို ဆည်းပူးပြီးနောက် မြန်မာပြည်သို့ ၁၉၃ဝ ပြည့်နှစ် ဇွန်လတွင် ပြန်လည် ရောက်ရှိလာသည်။ ပြန်ရောက် ပြီးနောက်တွင် အင်္ဂလိပ်အစိုးရခေတ်၌ ပထမဆုံး မြန်မာလူမျိုး ဘုရင်ခံဖြစ်သူ [[ဆာဂျေအေမောင်ကြီး]]က [[ဘုရင်ခံအိမ်တော် (ရန်ကုန်)|ဘုရင်ခံအိမ်တော်]]တွင် ဦးဘဉာဏ်၏ ပန်းချီကားပြပွဲကို ကျင်းပပေးသည်။ ထိုပြပွဲတွင် ပန်းချီကားများကို ထိုစဉ်က မြန်မာပြည်တွင် မကြားဖူးသေးသော ဈေးနှုန်းများဖြင့် ရောင်းချခဲ့ရလေသည်။ ထိုနောက်တွင် မြန်မာပြည် ပန်းချီ အသင်းတွင်သာမက [[ဒီးဒုတ်ဦးဘချို]]တို့နှင့် တွဲဖက်ကာ အမျိုးသား ပန်းချီအသင်းကိုလည်း ဖွင့်လှစ်တည်ထောင်ပြီးလျှင် မိမိ၏ ပန်းချီပညာကို အယုတ်အလတ် အမြတ်မရွေး ပို့ချ သင်ကြားပေး၍ ပညာဖြန့်ဖြူးသည်။ ပန်းချီကားများကိုလည်း ရေးဆွဲရောင်းချခဲ့ရာ၊ ထိုခေတ် ထိုအခါက ဝင်ငွေ အလွန်ကောင်းသူ တစ်ဦးဖြစ်ခဲ့သည်။ သို့သော် ဦးဘဉာဏ်၏ လက်ရာ ပန်းချီကားများကို ဝယ်ယူကြသူများမှာ များသောအားဖြင့် မျက်နှာဖြူများ၊ တရုတ်သူဌေးများ စသောနိုင်ငံခြားသားများသာ များပြားလေသည်။ == ပန်းချီပညာသင် ဆရာတစ်ဦးဘဝ == ယင်းသို့နေထိုင်လာယင်း ဆွေမျိုးကိစ္စအမှုပွေ၍ တရားတပေါင် ဖြစ်ရသဖြင့် စိတ်ထိခိုက်လာပြီးနောက် လူကြီးများ၏ တိုက်တွန်းချက်အရ ဆရာဖြစ်သင်ကောလိပ် ပန်းချီဘက်ဆိုင်ရာတွင် ဝင်ရောက်အမှုထမ်းသည်။ ဦးဘဉာဏ်သည် အသက် ၄၁ ကျော်အထိ လူပျိုကြီးအဖြစ် နေလာပြီးမှ အိမ်ထောင်ပြုသည်။ ဦးဘဉာဏ်၏ ဇနီးသည်မှာ ဒေါ်စိန်ခိုင်ဖြစ်လေသည်။ ဆရာဖြစ်သင်ကောလိပ်၌ အမှုထမ်းနေစဉ် မြန်မာပြည်၍ မပေါ်ပေါက်ဖူးသေးသော နံရံရေးပန်းချီခန်းကို စေတနာဝန်ထမ်း ရေးဆွဲပေးသည်။ အေးအေးဆေးဆေး နားနားနေနေ ရေးဆွဲခြင်းဖြစ်၍ ၃ နှစ်ကြာမှ ပြီးစီးသည်။ ထိုပန်းချီခန်းကြီးကို ရေးဆွဲနေစဉ် ထိုစဉ်က မြန်မာပြည်ဘုရင်ခံ ဆာအာခီဗော ကော့ခရိန်းနှင့် အခြားမျက်နှာဖြူ အထက်တန်းအရာရှိကြီးများ မကြာခဏ လာရောက်ကြည့်ရှုကြသည်။ ဘုရင်ခံ အိမ်တော်၌ ထားရန် ဆီဆေးပန်းချီ ကားကြီး ၄ ချပ်ကိုလည်း ရေးဆွဲပေးသည်။ ဆရာဖြစ်သင်ကောလိပ်မှ နံရံပန်းချီခန်းသည် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်းက ဗုံးထိပျက်စီးရာ၌ ပါသွားသည်။ ဘုရင်ခံအိမ်တော်အတွက် ပန်းချီကားကြီးများကိုမူ ယခုထက်တိုင် သမ္မတအိမ်တော်၌ တွေ့ရသေးသည်။ == ဂျပန်ခေတ် ပန်းချီဆရာဘဝ == ဂျပန်ခေတ်၌ ဇနီးနှင့်အတူ မော်လမြိုင်သို့သွား၍ နေသည်။ သို့သော် အဓိပတိဒေါက်တာဘမော်၏ အစိုးရအမိန့်ဖြင့် ဟယ်လပင်လမ်း (ယခု ပြည်ထောင်စုရိပ်သာလမ်း) တွင် အစိုးရ ပန်းချီသိပ္ပံ လာရောက်ဖွင့်လှစ်၍ ဆောင်ရွက်ပေးရသည်။ ဂျပန်ခေတ်တစ်လျှောက်လုံး ပန်းချီဆွဲသည်ထက် ပုတီးစိပ်နေသည်က များလေသည်။ == စာစီစာကံ == ၁၉၄၅ ခုနှစ်တွင် မဟာမိတ်တပ်များ မြန်မာပြည်ထဲသို့ပြန်ဝင်စ၊ တော်လှန်ရေးအစပြုနေသော အချိန်တွင် မော်လမြိုင်ဘက်၌ ကျန်ရစ်သော ဇနီးနှင့် သားသမီးများကို သွား၍ခေါ်ယူယင်း မော်လမြိုင်ကတိုးရွာတွင် ဖျားနာ၍ အနိစ္စရောက်သွားလေရာ၊ မြန်မာ့သားကောင်း တစ်ဦးကို စပ်ကူးမတ်ကူး ကာလတွင် အမှတ်မထင်ဆုံးရှုံး ခဲ့ရလေသည်။ ဇနီးနှင့် သားသမီး ၅ ယောက် ကျန်ခဲ့သည်။ ဆရာဦးဘဉာဏ်သည် စိတ်သဘောထားကောင်းသည်။ နူးညံ့သိမ်မွေ့သည်။ ကြောက်တတ်သည်။ သန့်ရှင်းသေသပ်သည်။ စကားနည်းသည်။ ညင်ညင်သာသာ စကား ပြောတတ်သည်။ လူနေဟန် သေးသွယ်ပုပြတ်၍ အသားမဖြူ မညိုဖြစ်သည်။ မျက်နှာသွယ်၍ အထူးခြားဆုံးမှာ အလွန်တောက်ပကြည်လင်သော မျက်လုံးများဖြစ်သည်။ ဆရာ ဦးဘဉာဏ်အာရုံ အထားဆုံးအလုပ်မှာ ပန်းချီဆွဲရန် နှင့် ဘုရားရှိခိုး ပုတီးစိပ်ရန်သာ ဖြစ်လေသည်။ [[ဖိုင်:UBaNyan-tomb-2016-gadoe.jpg|alt=ဦးဘဉာဏ် အုတ်ဂူအား ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် ပြန်လည် မွမ်းမံထားပြီးနောက် တွေ့ရစဉ်|thumb|ဦးဘဉာဏ် အုတ်ဂူအား ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် ပြန်လည် မွမ်းမံထားပြီးနောက် တွေ့ရစဉ်]] ဒုတိယကမ္ဘာစစ် မတိုင်မီခေတ်က အကျော်တစောဖြစ်ခဲ့သော [[မဟာဗန္ဓုလ]]ပုံတူအတွက် ငွေတစ်ထောင် ဆုပေးသော ပန်းချီကားယှဉ်ပြိုင်ပွဲတွင် ပုံတူထုလုပ်ရန် အရွေးချယ်ခံရသော ပန်းချီကားရေးဆွဲသူ ဦးဘဖန်သည် ဦးဘဉာဏ်၏ ညီဖြစ်သည်။ ဦးဘဉာဏ် ကိုယ်တိုင်မူ ပြိုင်ပွဲတွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခြင်း မပြုခဲ့ပေ။ မြန်မာပန်းချီလောကတွင် ဆီဆေးဖြင့် ရေးခြယ်ခြင်းကို ဦးဘဉာဏ်က စနစ်တကျ စတင်ခဲ့သည်။ ဦးဘဉာဏ်သည် ဆီဆေးဖြင့် ရေးခြယ်ရာ၌ အလွန်ကျွမ်းကျင်သူဖြစ်သည်။ အရွယ်ကောင်းစဉ်၌ ကွယ်လွန်သွားခြင်း ဖြစ်ရာ၊ အသက်ရှည်ရှည် ရှိနေခဲ့ဦးမည်ဆိုလျှင် မြန်မာပန်းချီလောက၌ တိုးတက်မှု အများအပြားကို ဆောင်ရွက် လိမ့်ဦးမည်ဟု ယုံကြည်ရပေ။ ဦးဘဉာဏ်၏ လက်ရာကောင်း ပန်းချီကား အများအပြားတို့သည် နိုင်ငံခြားသို့ရောက်ကုန်သည်။ ထို့ကြောင့် ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရက ဦးဘဉာဏ်၏ ဇနီးထံတွင် ကျန်ရှိသေးသော ပန်းချီကားများကို ခြုံ၍ ဝယ်ယူလိုက်ပြီးလျှင် နိုင်ငံတော်ပြတိုက်၌ ထိန်းသိမ်းထားလေသည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၈)</ref> == အသက် (၁၂၀) ပြည့် အထိမ်းအမှတ် == ဦးဘဉာဏ်၏ အုတ်ဂူနေရာအား သူကွယ်လွန်ခဲ့သည့် [[ကတိုးရွာ၊ မော်လမြိုင်မြို့နယ်|ကတိုးရွာ]]တွင် ပြန်လည် တွေ့ရှိခဲ့သည်။ သူ့အုတ်ဂူ နေရာအား ပြန်လည် မွမ်းမံခြင်းကို ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် ပြုလုပ်ပြီး၊ အသက် (၁၂၀) ပြည့် ဂုဏ်ပြုအထိမ်းအမှတ်ပွဲကို ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် ကတိုးရွာတွင်ပင် ထပ်မံ ပြုလုပ်သည်။ ကတိုးရွာတွင် အမှတ်တရ ရုပ်တုစိုက်ထူခြင်းနှင့် စာကြည့်တိုက် ဖွင့်လှစ်ခြင်းတို့ကို ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ <ref>[https://burma.irrawaddy.com/lifestyle/culture/2017/07/26/139261.html ပြန်လည် အသက်ဝင်လာတဲ့ ဦးဘဉာဏ်ရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာနဲ့ အနုပညာ]</ref> ==ကိုးကား== <references/> [[Category:မြန်မာ ပန်းချီဆရာများ]] [[Category:ပထမ မြန်မာများ]] [[Category:၁၈၉၇ မွေးဖွားသူများ]] [[Category:၁၉၄၅ ကွယ်လွန်သူများ]] l98pekl3gfi6076wmsypbizwpjqcihb ဇော်ဦး (ဒေါက်တာ) 0 18163 878850 878644 2025-06-22T10:39:52Z CommonsDelinker 115 Removing [[:c:File:ဒေါက်တာဇော်ဦး.png|ဒေါက်တာဇော်ဦး.png]], it has been deleted from Commons by [[:c:User:Yann|Yann]] because: Copyright violation, see [[:c:Commons:Licensing|]]. 878850 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder|name=ဇော်ဦး|honorific prefix=[[ပါရဂူဘွဲ့| ဒေါက်တာ]]|office=[[မြန်မာနိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ်]] <br> ဒါရိုက်တာအဖွဲ့ဝင်|termstart=၄ မေ ၂၀၂၅|appointer=[[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]]|office4=နိုင်ငံတော်သမ္မတ၏ စီးပွားရေးအကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်|termstart4=၂၀၁၂|termend4=၂၀၁၆|appointer4=ဦး[[သိန်းစိန်]]|alma_mater={{ubl|အမရိကန်တက္ကသိုလ်| ကိုလံဘီယာတက္ကသိုလ်}}|image=}} ဒေါက်တာ'''ဇော်ဦး'''သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပညာရေး၊ နိုင်ငံရေးနှင့် စီးပွားရေးပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု ကဏ္ဍများတွင် ထင်ရှားသော ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဖြစ်သည်။ လက်ရှိတွင် မြန်မာနိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ်၏ ဒါရိုက်တာအဖွဲ့ဝင် တစ်ဦး ဖြစ်သည်။ == ပညာရေးဘဝ == ဒေါက်တာဇော်ဦးသည် ၁၉၈၂ ခုနှစ်မှ ၁၉၈၈ ခုနှစ်အထိ ရန်ကုန် [[ဆေးတက္ကသိုလ် (၁) ရန်ကုန်|ဆေးတက္ကသိုလ် (၁)]] တွင် ပညာသင်ကြားခဲ့သည်။ အထက်တန်းကျောင်းသားဘဝနှင့် တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားဘဝ နှစ်ခုစလုံးတွင် မြန်မာနိုင်ငံရှိ ထူးချွန်ကျောင်းသားများအား ချီးမြှင့်သော [[လူရည်ချွန် စီမံကိန်း|လူရည်ချွန်ဆု]]ကို နှစ်ကြိမ်တိုင်တိုင် ရရှိခဲ့သည်။ ၎င်းသည် တက္ကသိုလ်ပညာရေးအတွက် နိုင်ငံတော်ပညာသင်ဆုကိုလည်း ချီးမြှင့်ခြင်းခံခဲ့ရသည်။ ၁၉၉၄ ခုနှစ်တွင် မက်ဂွိုင်းယား ဖဲလိုးရှစ်ဆု ရရှိခဲ့ပြီးနောက် [[ကိုလံဘီယာ တက္ကသိုလ်|ကိုလံဘီယာတက္ကသိုလ်]]၊ နိုင်ငံတကာရေးရာနှင့် လူမှုရေးရာကျောင်း (School of International and Public Affairs) တွင် နှစ်နှစ်ပညာသင်ကြားကာ နိုင်ငံတကာလေ့လာရေးဆိုင်ရာ မဟာဘွဲ့ ကို ရရှိခဲ့သည်။ ၂၀၀၂ ခုနှစ်တွင် [[ဝါရှင်တန်ဒီစီ]]မြို့တော်ရှိ အမေရိကန်တက္ကသိုလ်၊ စီးပွားရေးပညာဌာနမှ ဖွံ့ဖြိုးမှုငွေကြေးနှင့် ဘဏ်များဆိုင်ရာ စီးပွားရေးမဟာဝိဇ္ဇာဘွဲ့ ကိုလည်း ထပ်မံရရှိခဲ့သည်။ အမေရိကန်တက္ကသိုလ်၊ နိုင်ငံတကာဝန်ဆောင်မှုကျောင်း (American University School of International Service) မှ နိုင်ငံတကာဖွံ့ဖြိုးရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးစီးပွားရေးပညာရပ်များကို အထူးပြု၍ ပါရဂူဘွဲ့ ကို ရရှိထားသည်။<ref>{{Cite web|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111011014249/http://thevoicemyanmar.com/index.php?option=com_content&view=article&id=558:2011-08-31-04-23-21&catid=36:interview&Itemid=57|archivedate=11 Oct 2011|accessdate=2025-6-20|publisher=The Voice Weekly|title=အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုတွင် စီးပွားရေးပညာ ဘာသာရပ်ဖြင့် ပါရဂူဘွဲ့ရရှိခဲ့သူ ဒေါက်တာဇော်ဦးနှင့် တွေ့ဆုံခြင်း|url=https://web.archive.org/web/20111011014249/http://thevoicemyanmar.com/index.php?option=com_content&view=article&id=558:2011-08-31-04-23-21&catid=36:interview&Itemid=57}}</ref> == နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှု == ၁၉၈၈ ခုနှစ်တွင် စစ်အစိုးရဆန့်ကျင်ရေး ကျောင်းသားလှုပ်ရှားမှုများတွင် တက်ကြွစွာ ပါဝင်ခဲ့သော ကျောင်းသားခေါင်းဆောင် တစ်ဦးဖြစ်သည်။ စစ်အစိုးရ၏ ပြင်းထန်သော ဖိနှိပ်မှုကာလတွင် ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ်ရှိ ဒုက္ခသည်စခန်းတစ်ခုသို့ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်ခဲ့ပြီး ဒုက္ခသည်များ၏ လူမှုရေးထောက်ပံ့ရေးလုပ်ငန်းများကို သုံးနှစ်တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ ဒီမိုကရေစီရရှိရေးအတွက် ဆောင်းပါးများစွာ ရေးသားခဲ့သည်။ ၁၉၉၈ ခုနှစ်မှ ၂၀၀၆ ခုနှစ်အထိ ထိုစဉ်က ဒေါက်တာ[[စိန်ဝင်း၊ ဒေါက်တာ|စိန်ဝင်း]] ဦးဆောင်သည် [[နိုင်ငံတော် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့|နဝတ]]/[[နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ|နအဖ]] အစိုးရ၏ စင်ပြိုင်အစိုးရဖြစ်သော [[ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံ အမျိုးသားညွန့်ပေါင်းအစိုးရ|အမျိုးသားညွှန့်ပေါင်းအစိုးရ]] (NCGUB) ၏လက်အောက်ခံ Burma Fund ခေါ် မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီ ရန်ပုံငွေအဖွဲ့တွင် ဒါရိုက်တာလည်းဖြစ်ခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web|url=https://bur.mizzima.com/2025/06/01/57565|title=စစ်ကောင်စီအကြံပေး ဒေါက်တာဇော်ဦးသည် နိုင်ငံတကာစီးပွားရေးကုမ္ပဏီတွင်လည်း အကြံပေးအဖြစ် လုပ်ကိုင်နေ|accessdate=2025-6-20|publisher=Mizzima|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250620042648/https://bur.mizzima.com/2025/06/01/57565|archivedate=2025-6-20}}</ref> == အလုပ်အကိုင် == ၂၀၀၈ ခုနှစ်၊ [[နာဂစ်မုန်တိုင်း]]ဒဏ်ခံရပြီးနောက်ပိုင်း ပြန်လည်ထူထောင်ရေးအတွက် မြန်မာနိုင်ငံတွင်းသို့ ပြန်လည်ဝင်ရောက်လာခဲ့သည်။ ထိုမှတစ်ဆင့် ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် မြန်မာဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအဖွဲ့အစည်းအောက်ရှိ လူမှုစီးပွားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအဖွဲ့ (Myanmar Development Resource Institute - Centre for Economic and Social Development) ကို ဒေါက်တာဦးမြင့် ဦးဆောင်မှုဖြင့် တည်ထောင်ခဲ့ပြီး အမှုဆောင်ညွှန်ကြားရေးမှူး တာဝန်ကို ထမ်းဆောင်လျက်ရှိသည်။ ၂၀၀၆ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၁ ခုနှစ်အထိ [[ချင်းမိုင်တက္ကသိုလ်]]တွင် စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုဘာသာရပ်ကို သင်ကြားပို့ချခဲ့သည်။ ၂၀၁၂ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၆ ခုနှစ်အထိ သမ္မတဦး[[သိန်းစိန် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|သိန်းစိန်]]၏ စီးပွားရေးအကြံပေး အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံကို နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်းသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိစေခဲ့သည့် ဘက်စုံစီးပွားရေးပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများ အကောင်အထည်ဖော်ရာတွင် အရေးပါသောအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ခဲ့သည်။<ref name=":0" /> ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် ပဲရစ်၌ ကျင်းပသော ကြွေးရှင်များကလပ် (Paris Club) တွင် ကြွေးမြီသက်သာခွင့်ဆိုင်ရာ ညှိနှိုင်းမှုများအတွက် အဓိကညှိနှိုင်းသူ အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး၊ ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး ဦးဝင်းရှိန်နှင့်အတူ သမိုင်းဝင်ညှိနှိုင်းရေးကို အောင်မြင်စွာ ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့သည်။ ယင်း၏အကျိုးဆက်အနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံသည် ဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ်များနှင့် ပြန်လည်ဆက်ဆံခွင့်ရရှိကာ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးကို ပြန်လည်စတင်နိုင်ခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ထုတ်ယူသုံးစွဲသော စက်မှုလုပ်ငန်းများ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုဆိုင်ရာ ကဏ္ဍ (Extractive Industry Transparency Initiative) တွင် အောင်မြင်စွာ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နိုင်ရေးကို ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ဒေါက်တာဇော်ဦးသည် ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် အမျိုးသားစီမံကိန်းဝန်ကြီးဌာနနှင့်အတူ စီးပွားရေးနှင့် လူမှုရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးမူဘောင် (Framework for Economic and Social Development) ကို ပူးတွဲရေးဆွဲခဲ့သည်။ ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမိုင်းဝင် ပထမဆုံး အနည်းဆုံးလုပ်ခလစာ သတ်မှတ်ခြင်းကိုလည်း ဒီဇိုင်းရေးဆွဲခဲ့သည်။ ၎င်း၏ ထူးချွန်သော လုပ်ငန်းသက်တမ်းတစ်လျှောက်တွင် အမှုဆောင်နှင့် ဥပဒေပြု ကော်မရှင်နှင့် ကော်မတီများစွာတွင် လွတ်လပ်သော ကျွမ်းကျင်သူအဖြစ် ပါဝင်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ဒေါက်တာဇော်ဦးသည် လက်ရှိတွင် ရာထူးများစွာကို တာဝန်ယူလုပ်ဆောင်လျက်ရှိသည်။ ၎င်းတို့အနက် မြန်မာ့ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အရင်းအမြစ်အဖွဲ့အစည်း၏ အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာ (၂၀၁၂ ခုနှစ်မှစ၍) နှင့် မြန်မာအက်ဂရိုအိတ်ချိန်း အများနှင့်သက်ဆိုင်သော ကုမ္ပဏီလီမိတက် (MAEX) ၏ အမှုဆောင်မဟုတ်သော၊ လွတ်လပ်သော ဒါရိုက်တာအဖွဲ့ဝင် (၂၀၁၆ ခုနှစ်မှစ၍) တို့ ပါဝင်သည်။ == ၂၀၂၁ နောက်ပိုင်း လှုပ်ရှားမှု == ၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းမှုအပြီး စီးပွားရေးအကြံပေးအဖြစ် လုပ်နေခဲ့ရာက ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလအတွင် စစ်ကောင်စီအစိုးရ၏ [[ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန]]က ဖွဲ့စည်းသော [[မြန်မာ့ပုံရိပ်ဖော်ညွှန်းရေးအဖွဲ့]] (Myanmar Narrative Think Tank)တွင်လည်း ဒါရိုက်တာတဦးအဖြစ်ပါဝင်သည်။ မြန်မာ့ပုံရိပ်ဖော်ညွှန်းရေးအဖွဲ့၏ ခေါင်းကိုင်မှာ စစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်ကိုယ်တိုင်ပင်ဖြစ်သည်။<ref name=":0" /> ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊​ မေ ၄ ရက်တွင် [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ|နစက]] အမိန်အမှတ် ၃၅/၂၀၂၅ အရ ဒေါက်တာဇော်ဦးကို [[မြန်မာနိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ်]] ဒါရိုက်တာအဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့သည်။​<ref>{{Cite web|url=https://npnewsmm.com/news/683ab9cc324ed915216cf455|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီအကြံပေး ဒေါက်တာဇော်ဦး ဗဟိုဘဏ်ဒါရိုက်တာအဖွဲ့ဝင်ဖြစ်လာ|publisher=NP News|accessdate=2025-6-20}}</ref> ဒေါက်တာဇော်ဦးသည် တစ်ပြိုင်နက်တည်းမှာပင် Bower Group Asia (BGA) ၏ အကြီးတန်းအကြံပေးတစ်ဦးအဖြစ်လည်း တာဝန်ထမ်းဆောင်လျက်ရှိသည်။<ref name=":0" /> == ကိုးကား == {{Reflist}} [[Category:မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမားများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ် ဒါရိုက်တာအဖွဲ့ဝင်များ]] 9y81aefxxx05fm6xegdzwweabo1f147 ကာတာနိုင်ငံ 0 18498 878795 852087 2025-06-21T17:40:01Z InternetArchiveBot 61272 Adding 1 book for [[ဝီကီပီးဒီးယား:စိစစ်အတည်ပြုခံနိုင်မှု]] (20250621)) #IABot (v2.0.9.5) ([[User:GreenC bot|GreenC bot]] 878795 wikitext text/x-wiki {{Coord|25|30|N|51|15|E|type:country_region:QA|display=title}} {{Infobox country | နိုင်ငံအမည်အပြည့် = ကာတာနိုင်ငံ | common_name = ကာတာနိုင်ငံ | အမည်_ရင်း = {{native name|ar|دولة قطر|italics=off}}<br/><small>''{{transl|ar|Dawlat Qaṭar}}''</small> | ပုံ_အလံ = Flag of Qatar.svg | ပုံ_တံဆိပ် = Emblem of Qatar.svg | နိုင်ငံတော်ဆောင်ပုဒ် = | နိုင်ငံတော်သီချင်း = {{lang|ar|السلام الأميري}}<br />''[[As-Salam al-Amiri|As-Salām al-ʾAmīrī]]''{{nbsp|2}}{{small|<br />"Peace to the Amir"}}<br />[[File:National anthem of Qatar.ogg|center]] | ပုံ_နေရာ = QAT orthographic.svg | map_caption = [[အာရေဗျကျွန်းဆွယ်]]ပေါ်ရှိ အစွန်းထွက်နေသည့် [[ကာတာနိုင်ငံ]]၏ တည်နေရာ | မြို့တော် = [[ဒိုဟာမြို့]] | coordinates = {{Coord|25|18|N|51|31|E|type:city}} | အကြီးဆုံးမြို့ = မြို့တော် | အကြီးဆုံးပြည်နယ် = | ethnic_groups = {{unbulleted list |၄၀% [[:en:Arabs|အာရပ်]] |၃၆% [[:en:South Asia|တောင်အာရှ]] |{{nbsp|3}}{{small|— ၁၈% [[:en:Pakistanis in Qatar|ပါကစ္စတန်]]}} |{{nbsp|3}}{{small|— ၁၈% [[:en:Indians in Qatar|အိန္ဒိယ]]}} |၁၀% [[:en:Iranians in Qatar|အီရန်]] |၁၄% [[:en:Demographics of Qatar|အခြား]] }} | ethnic_groups_year = ၂၀၁၅ | ethnic_groups_ref = <ref name="CIA"/> | religion = {{unbulleted list |၆၅.၅% [[:en:Islam in Qatar|အစ္စလာမ်]] ([[နိုင်ငံတော်ဘာသာ|တရားဝင်]]) |၁၅.၁% [[:en:Hinduism in Arab states#Qatar|ဟိန္ဒူ]] |၁၄.၂% [[:en:Christianity in Qatar|ခရစ်ယာန်]] |၃.၃% [[:en:Buddhism in the Middle East#Population by country|ဗုဒ္ဓဘာသာ]] |၁.၉% [[:en:Religion in Qatar|အခြား]] }} | religion_year = ၂၀၂၀ | religion_ref = <ref>{{cite web|title=Population By Religion, Gender And Municipality March 2020|url=http://www.qsa.gov.qa/QatarCensus/sensus_2020/pubulation-eng/Tabels/Pubulation/T06.htm|publisher=Qatar Statistics Authority}}</ref> | official_languages = [[အာရပ်ဘာသာစကား]]<ref>{{cite web |title=The Constitution |url=https://www.gco.gov.qa/wp-content/uploads/2016/09/GCO-Constitution-English.pdf |website=Government Communications Office |publisher=Government Communications Office |access-date=31 August 2020}}</ref> | common_languages = [[အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကား|အင်္ဂလိပ်]] | demonym = [[:en:Demographics of Qatar|Qatari]] | government_type = [[တစ်ပြည်ထောင်နိုင်ငံ|တစ်ပြည်ထောင်]] [[အစ္စလာမ်ဘာသာ|အစ္စလာမ်ဘာသာစိုးမိုး]] [[တစိတ်တပိုင်း စည်းမျဉ်းခံဘုရင်စနစ်]] | leader_title1 = [[ကာတာနိုင်ငံ၏ စော်ဘွားများစာရင်း|မင်းသား]] | leader_name1 = တာမင် ဘင် ဟာမက် အယ်လ်သာနီ | leader_title2 = [[ကာတာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်များစာရင်း|ဝန်ကြီးချုပ်]] | leader_name2 = ခါလစ်ဒ် ဘင် ခါလီဖာ | legislature = [[ကာတာနိုင်ငံ၏ အတိုင်ပင်ခံလွှတ်တော်|အတိုင်ပင်ခံလွှတ်တော်]] | sovereignty_type = [[ကာတာနိုင်ငံ သမိုင်း|တည်ထောင်ခဲ့]] | established_event1 = ကာတာအမျိုးသားနေ့ | established_date1 = ၁၈၇၈ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၁၈ ရက် | established_event2 = လွတ်လပ်ရေးကြေညာခဲ့ | established_date2 = <br />၁၉၇၁ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၁ | established_event3 = [[ယူနိုက်တက် ကင်းဒမ်း]]မှ လွတ်လပ်ရေးရ | established_date3 = <br />၁၉၇၁ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၃ | area_km2 = ၁၁,၅၈၁ | area_rank = ၁၅၈ <!-- Area rank should match [[List of countries and dependencies by area]] --> | area_sq_mi = ၄,၄၆၇.၆ | percent_water = ၀.၈ | အမြင့်ဆုံးနေရာ = | အရှေဆုံးမြစ် = | အကြီးဆုံးအင်း = | ကမ်ရိုးတန်း = | population_estimate = ၂,၇၉၅,၄၈၄<ref name=qsa-Aug13>{{cite web|title=Population structure|url=http://www.mdps.gov.qa/en/statistics1/StatisticsSite/Pages/Population.aspx|publisher=Ministry of Development Planning and Statistics|date=31 January 2020|accessdate=21 September 2021|archivedate=26 June 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180626135815/https://www.mdps.gov.qa/en/statistics1/StatisticsSite/Pages/Population.aspx}}</ref> | population_census = ၁,၆၉၉,၄၃၅<ref name="census10">{{cite web |url=http://www.qsa.gov.qa/QatarCensus/Populations.aspx |title=Populations |publisher=Qsa.gov.qa |access-date=2 October 2010 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100709192746/http://www.qsa.gov.qa/QatarCensus/Populations.aspx |archive-date=9 July 2010 |accessdate=18 June 2017 |archivedate=9 July 2010 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100709192746/http://www.qsa.gov.qa/QatarCensus/Populations.aspx }}</ref> | population_estimate_year = ၂၀၂၀ | population_estimate_rank = ၁၃၉ | population_census_year = ၂၀၁၀ | population_census_rank = | population_density_km2 = ၁၇၆ | population_density_sq_mi = ၄၅၅ <!-- Do not remove per [[WP:MOSNUM]] --> | population_density_rank = ၇၆ | GDP_PPP = $၃၅၇.၃၃၈ ဘီလီယံ<ref name = imf2>{{cite web|title=World Economic Outlook Database, April 2018 – Report for Selected Countries and Subjects|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2018/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=68&pr.y=12&sy=2017&ey=2018&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=453&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a=|archive-url=https://web.archive.org/web/20180504102017/http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2018/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=68&pr.y=12&sy=2017&ey=2018&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=453&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a=|archive-date=4 May 2018|publisher=[[အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့]] (IMF)| date= April 2018}}</ref> | GDP_PPP_year = ၂၀၂၀ | GDP_PPP_rank = ၅၁ | GDP_PPP_per_capita = $၁၃၈,၉၁၀<ref name=imf2/> | GDP_PPP_per_capita_rank = ၄ | GDP_nominal = $၁၈၃.၈၀၇ ဘီလီယံ<ref name=imf2/> | GDP_nominal_year = ၂၀၁၈ | GDP_nominal_rank = ၅၆ | GDP_nominal_per_capita = $၆၆,၂၀၂<ref name=imf2/> | GDP_nominal_per_capita_rank = ၆ | Gini = ၄၁.၁ <!--number only--> | Gini_year = ၂၀၀၇ | Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> | Gini_ref = <ref>{{cite web|url=http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI/ |title=GINI index |publisher=[[ကမ္ဘာ့ဘဏ်]] |access-date=22 January 2013}}</ref> | Gini_rank = | HDI = ၀.၈၄၈ <!--number only--> | HDI_year = ၂၀၁၉<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year--> | HDI_change = steady<!--increase/decrease/steady--> | HDI_ref = <ref name="UNHDR">{{cite book|title=Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene|date=15 December 2020|publisher=[[ကုလသမဂ္ဂ ဖွံ့ဖြိုးမှု အစီအစဉ်]]|isbn=978-92-1-126442-5|pages=343–346|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|access-date=16 December 2020}}</ref> | HDI_rank = ၄၅ | currency = [[ကာတာ ရီယယ်]] | currency_code = QAR | time_zone = [[အာရေဗျ စံတော်ချိန်|AST]] | utc_offset = +3 | time_zone_DST = | drives_on = ညာ<ref>{{cite web|url=http://www.worldstandards.eu/cars/list-of-left-driving-countries/|title=List of left- & right-driving countries – World Standards|access-date=5 June 2017}}</ref> | calling_code = +၉၇၄ | cctld = {{unbulleted list |[[.qa]] |[[قطر.]]}} | ဗဟိုဘဏ် = }} '''ကာတာ နိုင်ငံ''' သည် အနောက် [[အာရှ]]တွင် တည်ရှိသော [[တိုင်းပြည်|နိုင်ငံ]] တစ်နိုင်ငံ ဖြစ်သည်။ [[အာရေဗျကျွန်းဆွယ်]]၏ အရှေ့ မြောက်ဘက်တွင် ရှိသော [[ကာတာ ကျွန်းဆွယ်]]လေး ပေါ်တွင် တည်ရှိသည်။ ကုန်းတွင်းနယ်နိမိတ်အားဖြင့် [[ဆော်ဒီအာရေဗျနိုင်ငံ]] နှင့် တောင်ဘက်တွင် ထိစပ်လျက် ရှိပြီး ကျန်ရှိသော နယ်နိမိတ်များမှာ ပါရှန်းပင်လယ်ကွေ့က ဝန်းရံလျက် ရှိသည်။ အနီးအနားရှိ ကျွန်းနိုင်ငံ ဖြစ်သော [[ဘာရိန်းနိုင်ငံ]] နှင့် ပါရှန်းပင်လယ်ကွေ့ ရေလက်ကြားက ပိုင်းခြားထားသည်။ အော့တမန်အင်ပိုင်ယာ၏ အုပ်ချုပ်မှုအောက်တွင် ရှိခဲ့ပြီးနောက် ၂၀ရာစု အစောပိုင်းတွင် ကာတာတို့သည် ဗြိတိသျှတို့၏ အစောင့်အရှောက်ခံနယ်မြေအဖြစ် ရှိခဲ့သည်မှာ ၁၉၇၁ ခုနှစ် လွတ်လပ်ရေး ရသည် အထိပင် ဖြစ်သည်။ ကာတာနိုင်ငံအား သာနီမိသားစုမှ အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်မှာ ၁၉ ရာစု အစောပိုင်းမှပင် စခဲ့သည်။ ရှိတ်ဂျာဆင် ဘင်မိုဟာမက် အယ်လ်သာနီသည် ကာတာနိုင်ငံကို ထူထောင်ခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ ကာတာသည် ဆွေစဉ်မျိုးဆက် ဆက်ခံရသော ဘုရင်စနစ်ကို ကျင့်သုံးပြီး နိုင်ငံ၏ အကြီးအကဲမှာ ရှိတ်တာမင် ဘင်ဟာမက် အယ်လ်သာနီ ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံ၏ ဘုရင်စနစ်မှာ စည်းမျဉ်းခံ ဘုရင်စနစ် ကျင့်သုံးသည် ဆိုသော အယူအဆ နှင့် <ref name=BBC9Sep05>BBC News, [http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/3784765.stm ''How democratic is the Middle East?''], 9 September 2005.</ref><ref name=USState2011>United States Department of State [http://www.state.gov/documents/organization/186656.pdf Country Reports on Human Rights Practices for 2011: Qatar], 2011.</ref> သက်ဦးဆံပိုင် ဘုရင်စနစ် ကျင့်သုံးသည် ဟူသော အယူအဆ <ref>{{Cite web|url=http://www.state.gov/documents/organization/160077.pdf|title=US State Dept's Country Political Profile - Qatar|last=|first=|date=|website=|publisher=|access-date=}}</ref><ref name=ftManage>{{cite news|last=Gardener |first=David |url=https://www.ft.com/content/2e141faa-dd82-11e2-a756-00144feab7de|title=Qatar shows how to manage a modern monarchy|publisher=Financial Times}}</ref><ref name=ciaw>{{cite news|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2128.html#qa|title=The World Factbook|publisher=CIA Factbook|accessdate=11 June 2017|archivedate=7 February 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120207225832/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2128.html#qa}}</ref><ref name=cangov>{{cite news|url=http://www.canadainternational.gc.ca/qatar/bilateral_relations_bilaterales/index.aspx?lang=eng&pedisable=true|title=Canada – Qatar Bilateral Relations|publisher=Government of Canada}}</ref> ကွဲပြားလျက် ရှိကြသည်။ ၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေကို လူထုဆန္ဒခံယူပွဲ ဖြင့် အတည်ပြုနိုင်ခဲ့ပြီး ၉၈% အထိ ထောက်ခံခဲ့ကြသည်။ <ref name="electionguide.org">{{cite web|url=http://www.electionguide.org/results.php?ID=341|title=IFES Election Guide - Elections: Qatar Referendum Apr 29 2003|website=www.electionguide.org|accessdate=5 June 2017|archive-date=13 May 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200513193632/http://www.electionguide.org/results.php?ID=341}}</ref><ref name="princeton.edu">{{cite web|url=https://www.princeton.edu/~pcwcr/reports/qatar2003.html|title=Qatar 2003|website=www.princeton.edu|accessdate=5 June 2017|archivedate=10 October 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171010092106/https://www.princeton.edu/~pcwcr/reports/qatar2003.html}}</ref> ၂၀၁၇ ခုနှစ် အစောပိုင်းတွင် ကာတာနိုင်ငံ၏ လူဦးရေမှာ ၂၀၁၇ ခုနှစ် အစောပိုင်းတွင် ၂.၆ သန်းမျှ ရှိပြီး ကာတာနိုင်ငံသား ၃၁၃,၀၀၀ ဦးနှင့် နိုင်ငံခြားသား ကျွမ်းကျင်ပညာရှင် ၂.၃ သန်း ဖြစ်သည်။<ref name=pop>{{cite web |url=http://priyadsouza.com/population-of-qatar-by-nationality-in-2017/ |title=Population of Qatar by nationality - 2017 report |accessdate=7 February 2017 |archive-date=25 December 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181225053320/http://priyadsouza.com/population-of-qatar-by-nationality-in-2017/ }}</ref> ကာတာနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် တတိယ အကြီးမားဆုံးသော သဘာဝ ဓာတ်ငွေ့ အရင်းအမြစ် နှင့် ရေနံ အရင်းအမြစ်ရှိသောကြောင့် ဝင်ငွေ မြင့်မားသော နိုင်ငံ ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/statistics/|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130112042847/http://hdr.undp.org/en/statistics/|archivedate=12 January 2013 |title=Indices & Data &#124; Human Development Reports |publisher=United Nations Development Programme |date=14 March 2013 |accessdate=27 June 2013}}</ref> ကမ္ဘာပေါ်တွင် လူတစ်ဦးချင်း ဝင်ငွေ အမြင့်မားဆုံးသော နိုင်ငံ ဖြစ်သည်။ ကာတာနိုင်ငံသည် ကုလသမဂ္ဂ၏ သတ်မှတ်ချက်အရ လူထုဖွံ့ဖြိုးရေး ညွှန်းကိန်း အလွန်မြင့်သော နိုင်ငံများထဲတွင် ပါဝင်ပြီး လူထုဖွံဖြိုးရေး အတွက် အာရပ်နိုင်ငံများထဲတွင် အမြင့်မားဆုံး ဖြစ်သည်။ <ref>{{Cite web|url = http://dohanews.co/un-ranks-qatar-highest-among-arab-states-human-development/|title = Qatar human development|date = |accessdate = |website = |publisher = }}</ref> ကာတာနိုင်ငံသည် အာရပ်ကမ္ဘာတွင် ထိရောက်သော ဩဇာဏာရှိပြီး အာရပ်နွေဦး တော်လှန်ရေး ကာလအတွင်း သူပုန်အဖွဲ့အချို့ကို ထောက်ပံ့ခဲ့ကာ အချို့ကို ငွေကြေးအရ ထောက်ပံ့ခဲ့ပြီး အချို့အား တကမ္ဘာလုံးသို့ ဖြန့်ကျက်နေသော ၎င်း၏ သတင်းဌာန [[အဲလ် ဂျာဇီးယား]] မီဒီယာကွန်ယက်မှ တဆင့် ထောက်ပံ့ခဲ့သည်။<ref>{{cite news|last=Dagher |first=Sam |url=https://online.wsj.com/news/articles/SB10001424052970204002304576627000922764650 |title=Tiny Kingdom's Huge Role in Libya Draws Concern |publisher=Online.wsj.com |date=17 October 2011 |accessdate=30 December 2013}}</ref><ref>{{cite web |url=http://politicsandpolicy.org/article/qatar-rise-underdog |title=Qatar: Rise of an Underdog |publisher=Politicsandpolicy.org |date= |accessdate=30 December 2013 |archivedate=10 June 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170610115944/http://politicsandpolicy.org/article/qatar-rise-underdog }}</ref><ref>{{cite web|author=Ian Black in Tripoli |url=https://www.theguardian.com/world/2011/oct/26/qatar-troops-libya-rebels-support |title=Qatar admits sending hundreds of troops to support Libya rebels |publisher=Theguardian.com |date= |accessdate=30 December 2013}}</ref> ကာတာနိုင်ငံသည် ၎င်း၏ အရွယ်အစားနှင့် မမျှသော ဩဇာအာဏာ ရှိသဖြင့် အင်အား အသင့်အတင့်ရှိသော နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ အဖြစ် သတ်မှတ်ကြသည်။ <ref>{{cite web|url=http://publicdiplomacymagazine.com/middle-powers-squeezed-out-or-adaptive/|title=Middle Powers: Squeezed out or Adaptive?|publisher=Public Diplomacy Magazine|last=Cooper|first=Andrew F.|accessdate=12 March 2015|archivedate=29 June 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170629211701/http://www.publicdiplomacymagazine.com/middle-powers-squeezed-out-or-adaptive/}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www18.georgetown.edu/data/people/mk556/publication-61175.pdf|title=Mediation and Qatari Foreign Policy|last=Kamrava|first=Mehran|accessdate=12 March 2015|archivedate=7 October 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131007183501/http://www18.georgetown.edu/data/people/mk556/publication-61175.pdf}}</ref> ကာတာသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် ကမ္ဘာ့ဖလား ဘောလုံးပွဲကို အိမ်ရှင် အဖြစ် လက်ခံကျင်းပမည် ဖြစ်ပြီး အာရပ်နိုင်ငံများထဲတွင် ကမ္ဘာ့ဖလား၏ ပထမဆုံးသော အိမ်ရှင်နိုင်ငံ ဖြစ်သည်။ <ref>{{cite web|author=Paul Rhys in Doha |url=http://www.aljazeera.com/sport/2010/04/2010424184010305993.html |title=Blatter reaches out to Arabia |publisher=Aljazeera.com |date= |accessdate=30 December 2013}}</ref> ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် ပင်လယ်ကွေ့ နိုင်ငံများထဲမှ ဆော်ဒီအာရေဗျ၊ ဘာရိန်း၊ အာရပ်စော်ဘွားများ ပြည်ထောင်စု နိုင်ငံ နှင့် အီဂျစ်တို့မှ အာရပ်နှင့် သံတမန် ရေးရာ အဆက်အသွယ် ဖြတ်တောက်ခဲ့ပြီး အကြမ်းဖက်သမားများကို ထောက်ခံသူနှင့် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများ၏ ပြည်တွင်းရေးကို ဝင်ရောက်စွက်ဖက်သူ အဖြစ် စွပ်စွဲခဲ့ကြကာ ၂၀၁၇ ကာတာ သံတမန် အကြပ်အတည်းကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။ ==အမည်မှည့်ခေါ်ခြင်း== ရောမစာရေးဆရာ ပလိုင်းနီး သည်အဲလ်ဒါးမှ ကာတာကျွန်းဆွယ်တွင် နေထိုင်သူများအကြောင်းကို အစောဆုံး မှတ်တမ်းတင်ခဲ့သည်မှာ အေဒီ ပထမရာစု အလယ်ပိုင်းတွင် ဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့အား "ကာသာရေး" (Catharrei) ဟု ရည်ညွှန်းဖော်ပြခဲ့သည်။ ထင်ရှားသော ဒေသတစ်ခု၏ အမည်မှ ရည်ညွှန်းဖော်ပြခဲ့ခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်။ <ref>{{cite book|last1=Casey|first1=Paula|last2=Vine|first2=Peter|title=The heritage of Qatar|url=https://archive.org/details/heritageofqatar00vinerich|publisher=Immel Publishing|year=1992|pages=[https://archive.org/details/heritageofqatar00vinerich/page/17 17]}}</ref><ref name="qsahistory">{{cite web|url=http://www.qsa.gov.qa/QatarCensus/History.aspx|title=History of Qatar|publisher=Qatar Statistics Authority|accessdate=11 May 2015|archivedate=6 June 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170606170458/http://www.qsa.gov.qa/QatarCensus/History.aspx}}</ref> ရာစုနှစ် တစ်ခုများကြာသော အခါတွင် တော်လမီ မှ ထိုကျွန်းဆွယ်ကို ဖော်ပြသော ပထမဆုံး မြေပုံကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး ထိုနေရာအား ကာတရာ (Catara) ဟု ရည်ညွှန်းဖော်ပြခဲ့သည်။ <ref name="qsahistory"/><ref>{{cite web|url=http://www.qnl.qa/collections/aihl/maps|title=Maps|publisher=Qatar National Library|accessdate=11 May 2015|archivedate=6 June 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170606173751/http://qnl.qa/collections/aihl/maps}}</ref> ထိုမြေပုံတွင် ကျွန်းဆွယ်၏ အရှေ့ဘက်ရှိ မြို့အမည်အား ကာဒါရာ (Cadara) ဟု ရည်ညွှန်းဖော်ပြထားသည်။<ref name="katara"/> မြို့အမည် ကာတရာ (Catara) နှင့် နေထိုင်သူ ကာတရေး (Cataraei)<ref>{{cite book|last=Hazlitt|first=William|title=The Classical Gazetteer: A Dictionary of Ancient Geography, Sacred and Profane|url=https://archive.org/details/classicalgazett02hazlgoog|publisher=Whittaker & co.|year=1851}}</ref> ဆိုသော အမည်တို့ကို ၁၈ ရာစု အထိ အသုံးပြုခဲ့ပြီး ကာတရာ (Katara) ဆိုသော စာလုံးပေါင်းကို အများဆုံး အသုံးပြုကြသည်။ <ref name="katara">{{cite web|url=http://www.katara.net/english/about-katara/about-us/|title=About us|publisher=Katara|accessdate=11 May 2015|archivedate=22 July 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150722071207/http://www.katara.net/english/about-katara/about-us/}}</ref> နောက်ဆုံးတွင်မှ ယနေ့ခေတ် အခေါ်အဝေါ် ကာတာ ဟူသော အမည်ကို နိုင်ငံအမည်အဖြစ် အသုံးပြုခဲ့ကြလေသည်။ ==သမိုင်း== ===ရှေးခေတ်=== [[File:Dot carvings at Jebel Jassassiyeh.jpg|thumb|ဘီစီ ၄၀၀၀ ခုနှစ် ဂျဘဲ ဂျဆက်ဆီးယားမှ အစက်အပြောက် ထွင်းထုထားမှုများ]] ကာတာတွင် လူတို့နေထိုင်ခဲ့သည်မှာ လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၅၀,၀၀၀ ခန့်မှ စ၍ ဖြစ်သည်။ <ref name="cs1"/> ကျောက်ခေတ် မှ နေထိုင်မှုများနှင့် ကျောက်လက်နက်များကို ကျွန်းဆွယ်တွင် တူးဖော်တွေ့ရှိခဲ့သည်။<ref name="cs1">Toth, Anthony. "Qatar: Historical Background." [http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/qatoc.html ''A Country Study: Qatar''] (Helen Chapin Metz, editor). Library of Congress Federal Research Division (January 1993). ''This article incorporates text from this source, which is in the public domain''.</ref> မက်ဆိုပိုတေးမီးယားမှ အူဘိတ်ခေတ် (၆၅၀၀ မှ ၃၈၀၀ ဘီစီ) လက်မှုပစ္စည်းများကိုလည်း စွန့်ပစ်ထားသော ကမ်းရိုးတန်း လူနေထိုင်ရာ နေရာများတွင် တွေ့ရှိရသည်။<ref name="haya">{{cite book|last1=Khalifa|first1=Haya|last2=Rice|first2=Michael|title=Bahrain Through the Ages: The Archaeology|url=https://books.google.com/books?id=2hmbc9evgB0C|publisher=Routledge|isbn=978-0710301123|year=1986|pages=79, 215}}</ref> ကာတာ အနောက်ဘက် ကမ်းရိုးတန်းတွင် တည်ရှိသော အယ်လ် ဒါဆာ ဒေသမှာ အရေးပါသော အူဘိတ် ရှေးဟောင်းနယ်မြေ တစ်ခု ဖြစ်ပြီး ရာသီအလိုက် နေထိုင်ခဲ့ကြသော နေရာ အသေးစား တစ်ခု ဖြစ်မည်ဟု ယုံကြည်ကြသည်။<ref name="thaiembassy">{{cite web|url=http://www.qatarembassy.or.th/download/Complete_History_of_Qatar.pdf|title=History of Qatar|website=www.qatarembassy.or.th|publisher=Ministry of Foreign Affairs. Qatar. London: Stacey International, 2000|accessdate=9 January 2015}}</ref><ref>{{cite book|last=Rice|first=Michael|title=Archaeology of the Persian Gulf|url=https://books.google.com/books?id=0maIAgAAQBAJ|publisher=Routledge|isbn=978-0415032681|pages=206, 232–233|year=1994}}</ref> အယ်လ်ခိုးကျွန်းများတွင် တွေ့ရသော ဘီစီ ၂ ရာစု ဘေဘီလုံခေတ် ကတ်ဆိုက်လူမျိုးတို့၏ ပစ္စည်းများသည် ကာတာတွင် နေထိုင်သူ နှင့် ယနေ့ခေတ် ဘာရိန်းနိုင်ငံ နေရာတွင် နေထိုင်သူ ကက်ဆိုက် လူမျိုးတို့ အကြား ကုန်သွယ်မှု ဆက်ဆံရေးအား ဖော်ပြနေသော ထင်ရှားသည့် သက်သေ အထောက်အထားများပင် ဖြစ်သည်။<ref>{{cite book|last=Magee|first=Peter|title=The Archaeology of Prehistoric Arabia|url=https://books.google.com/books?id=FqlkAwAAQBAJ|publisher=Cambridge Press|year=2014|pages=50, 178|isbn=9780521862318}}</ref> ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုများတွင် ထောင်းထုထားသော ခရုခွံ ၃,၀၀၀,၀၀၀ ခန့် နှင့် ကက်ဆိုက် အိုးကွဲများ ပါဝင်သည်။<ref name="thaiembassy"/> ထိုအထောက်အထားများက ဖော်ပြနေသည်မှာ ကာတာသည် အခွံမာငါးများမှ တဆင့် ဆိုးဆေး ထုတ်လုပ်ခဲ့သည့် အစောဆုံး ဒေသဖြစ်ပြီး ကက်ဆိုက်တို့၏ ခရမ်းရောင် ဆိုးဆေး လုပ်ငန်းမှာ ကမ်းရိုးတန်းတွင် တည်ရှိခဲ့သည်။<ref name="haya"/><ref>{{cite book|last=Sterman|first=Baruch|title=Rarest Blue: The Remarkable Story Of An Ancient Color Lost To History And Rediscovered|url=https://books.google.com/books?id=XGdBBAAAQBAJ|publisher=Lyons Press|year=2012|pages=21–22|isbn=978-0762782222}}</ref> အေဒီ ၂၂၄ ခုနှစ်တွင် ဆက်ဆေးနီးယန်း အင်ပိုင်ယာမှာ ပါရှန်းပင်လယ်ကွေ့ တဝိုက်ရှိ ဒေသများအား ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite book|last=Cadène|first=Philippe|title=Atlas of the Gulf States|url=https://books.google.com/books?id=fSSzAQAAQBAJ|publisher=BRILL|year=2013|isbn=978-9004245600|page=10}}</ref> ကာတာသည် ဆက်ဆေးနစ် လူမျိုးတို့၏ ကူသန်းရောင်းဝယ်ရေး လုပ်ငန်းတွင် နေရာတစ်ခုမှ ပါဝင်ခဲ့ပြီး အဖိုးတန် ပုလဲများ နှင့် ခရမ်းရောင် ဆိုးဆေးများ ရောင်းဝယ်မှုတွင် ပါဝင်ပတ်သက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.globalsecurity.org/military/world/gulf/qatar-history.htm|title=Qatar – Early history|publisher=globalsecurity.org|accessdate=17 January 2015}}</ref> ဆက်ဆေးနစ်တို့၏ အုပ်ချုပ်မှု အောက်တွင် အာရေဗျ အရှ့ပိုင်း နေထိုင်သူများအား ခရစ်ယာန် ဘာသာနှင့် စတင်မိတ်ဆက်ပေးခဲ့ပြီး ထို့နောက်တွင် မက်ဆိုပိုတေးမီးယန်း ခရစ်ယာန်တို့မှာ ခရစ်ယာန်ဘာသာကို အရှေ့ဘက်သို့ ဆက်လက် ဖြန့်ဝေခဲ့သည်။ <ref name="gillman">{{cite book|last1=Gillman|first1=Ian|last2=Klimkeit|first2=Hans-Joachim|title=Christians in Asia Before 1500|url=https://books.google.com/books?id=UGpr2KsbS94C|publisher=University of Michigan Press|pages=87, 121|year=1999|isbn=978-0472110407}}</ref> ထိုခေတ်အခါတွင် ခရစ်ယာန် ဘုန်းကြီးကျောင်းများကို တည်ဆောက်ခဲ့ပြီး နေထိုင်ရာ ဒေသ အသစ်များကိုလည်း ဆက်လက် ထူထောင်ခဲ့သည်။ <ref>{{cite book|last=Commins|first=David|title=The Gulf States: A Modern History|url=https://books.google.com/books?id=T56CBAAAQBAJ|publisher=I. B. Tauris|page=16|year=2012|isbn=978-1848852785}}</ref><ref>Habibur Rahman, p. 33</ref> ခရစ်ယာန်ခေတ်၏ နှောင်းပိုင်းတွင် ကာတာတွင် ဆီးရီးယား ဘာသာစကားဖြင့် ဘက်သ်ကွာထရေး ဟု ခေါ်ပြီး ကာတာတို့၏ ဒေသဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည့် ဒေသ ပါဝင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.aub.edu.lb/communications/media/Documents/May_2011/grant-syriac-EN.pdf|title=AUB academics awarded $850,000 grant for project on the Syriac writers of Qatar in the 7th century AD|publisher=American University of Beirut|date=31 May 2011|accessdate=12 May 2015}}</ref> ထိုဒေသတွင် ကာတာနိုင်ငံ တစ်ခုတည်းသာ ပါဝင်သည် မဟုတ်ဘဲ ဘာရိန်းနိုင်ငံ၊ တာရောက်ကျွန်း၊ အယ်လ်ခက် နှင့် အယ်လ်ဟာဆာတို့လည်း ပါဝင်သည်။<ref>{{cite book|last1=Kozah|first1=Mario|last2=Abu-Husayn|first2=Abdulrahim|last3=Al-Murikhi|first3=Saif Shaheen|title=The Syriac Writers of Qatar in the Seventh Century|publisher=Gorgias Press LLC|year=2014|page=24|isbn=978-1463203559}}</ref> အေဒီ ၆၂၈ ခုနှစ်တွင် တမန်တော် [[မိုဟာမက်]] မှ မွတ်စလင် သံတမန်များကို အာရပ်ဒေသ အရှေ့ပိုင်း အုပ်ချုပ်သူ မွန်ဇာအီဘင် ဆာဝါ အယ်လ် တာမီမီ ထံသို့ စေလွှတ်ခဲ့ပြီး ၎င်းနှင့် ၎င်း၏ ပြည်သူပြည်သားများမှ အစ္စလာမ်ဘာသာကို လက်ခံရန် မေတ္တာရပ်ခံခဲ့သည်။ မွန်ဇာမှ မေတ္တာရပ်ခံချက်ကို လက်ခံပြီး ဒေသအတွင်းရှိ အာရပ် လူမျိုးစု အများအပြား အစ္စလာမ်ဘာသာသို့ ပြောင်းလဲခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite web|url=http://www.maritimeheritage.org/ports/bahrain.html|title=Bahrain|publisher=maritimeheritage.org|accessdate=17 January 2015}}</ref> အစ္စလာမ်ဘာသာသို့ ကူးပြောင်းပြီးနောက် အာရပ်တို့မှ မွတ်စလင်များ ပါရှားအား သိမ်းပိုက်ရာတွင် ဦးဆောင်ခဲ့ပြီး ဆက်ဆေးနီးယန်း အင်ပိုင်ယာ ပြိုလဲခဲ့သည်။<ref name="fromherz">{{cite book |last= Fromherz|first= Allen|date= 13 April 2012|title= Qatar: A Modern History|publisher= Georgetown University Press|pages= 44, 60, 98|isbn= 978-1-58901-910-2}}</ref> ===အစောပိုင်း နှင့်နှောင်းပိုင်း အစ္စလာမ်ခေတ် (၆၆၁-၁၇၈၃)=== [[File:Abbasids850.png|thumb|၈၅၀ ခုနှစ် အဘာဆစ် ကယ်လီဖိတ် အကျယ်ပြန့်ဆုံး အချိန်]] ကာတာနိုင်ငံသည် အူမာယက် ခေတ်အခါက မြင်းနှင့် ကုလားအုပ် မွေးမြူရာတွင် ထင်ရှားသော ဒေသဖြစ်သည်။ <ref name="rahman">{{cite book|last=Rahman|first=Habibur|title=The Emergence Of Qatar|publisher=Routledge|year=2006|page=34|isbn=978-0710312136}}</ref> ၈ ရာစု သို့ ရောက်သော အခါတွင် ပါရှားပင်လယ်ကွေ့ အတွင်း ၎င်း၏ မဟာဗျူဟာကျသော နေရာကြောင့် အကျိုးဖြစ်ထွန်းခဲ့ပြီး ပုလဲရောင်းဝယ်ရေးတွင် အချက်အချာ ဌာန တစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။ <ref>{{cite book|title=A political chronology of the Middle East|url=https://books.google.com/books?id=eCSOT0_JAnwC|publisher=Routledge / Europa Publications|year=2001|page=192|isbn=978-1857431155}}</ref><ref name="kogan">{{cite book|last=Page|first=Kogan|title=Middle East Review 2003–04: The Economic and Business Report|url=https://books.google.com/books?id=78ACLNgHdf4C|publisher=Kogan Page Ltd|page=169|year=2004|isbn=978-0749440664}}</ref> အဘာဆစ် ခေတ်သို့ ရောက်သော အခါတွင် ကာတာ ကျွန်းဆွယ် အနီးတဝိုက်တွင် ပုလဲလုပ်ငန်း သိသိသာသာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာခဲ့သည်။ <ref name="rahman"/>ဘာဆရာမှ အိန္ဒိယ နှင့် တရုတ်သို့ သွားသော သင်္ဘောများသည် ကာတာနိုင်ငံတွင် ခရီးတထောက်နားလေ့ ရှိကြသည်။ တရုတ်ကြွေထည်များ၊ အနောက်အာဖရိကမှ ဒင်္ဂါးများ နှင့် ထိုင်းနိုင်ငံမှ လက်မှုပစ္စည်းများကို ကာတာတွင် တွေ့ရှိရသည်။ <ref name="fromherz"/>ကာတာတွင် နေထိုင်သူများသည် ၎င်းတို့၏ ကြွယ်ဝချမ်းသာမှုများကို အသုံးပြု၍ အရည်အသွေး မြင့်မားသော အိမ်များ နှင့် အများပြည်သူ ဆိုင်ရာ အဆောက်အဦးများကို ဆောက်လုပ်ခဲ့ကြကြောင်းကို ၉ ရာစု ရှေးဟောင်း အကြွင်းအကျန်များမှ တဆင့် သိရသည်။ ထိုခေတ်အခါက မာဝပ်ဘ် ဒေသတွင် ကျောက်တုံးအိမ် ၁၀၀ ကျော်၊ ဗလီ နှစ်ခု နှင့် အဘာဆစ် ခံတပ်တစ်ခု ဆောက်လုပ်ခဲ့သည်ကို တွေ့ရသည်။ <ref>{{cite book|title=Qatar, 2012 (The Report: Qatar)|url=https://books.google.com/books?id=1JsAZouLOVQC|publisher=Oxford Business Group|year=2012|page=233|isbn=978-1907065682}}</ref><ref>{{cite book|last1=Casey|first1=Paula|last2=Vine|first2=Peter|title=The heritage of Qatar|url=https://archive.org/details/heritageofqatar00vinerich|publisher=Immel Publishing|year=1992|pages=184–185}}</ref> သို့သော်လည်း အီရတ်တွင် အဘာဆစ် ကယ်လီဖိတ်၏ ကြွယ်ဝမှုများ လျော့ကျသွားချိန်တွင် ကာတာတွင်လည်း လျော့ကျ သွားခဲ့သည်။ <ref>{{cite book|last=Russell|first=Malcolm|title=The Middle East and South Asia 2014|url=https://books.google.com/books?id=v6RjBAAAQBAJ|publisher=Rowman & Littlefield Publishers|page=151|year=2014|isbn=978-1475812350}}</ref>၁၃ ရာစု မွတ်စလင် ပညာရှင် ယာကွတ် အယ်လ် ဟာမာဝီ၏ စာအုပ်ဖြစ်သော မူဂျမ် အယ်လ် ဘူဒန်တွင် ကာတာရှိ လက်ရာမြောက်သော အစင်းများပါဝင်သည့် အပေါ်အင်္ကျီရှည်များ အကြောင်း နှင့် လှံတံများကို ထုတ်လုပ်ရာတွင် ကျွမ်းကျင်ကြောင်းတို့ကို တစွန်းတစ ဖော်ပြထားခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.qatarembassy.net/page/history|title=History|publisher=qatarembassy.net|accessdate=18 January 2015|archivedate=17 February 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150217204727/http://qatarembassy.net/page/history}}</ref> အာရေဗျ၏ အရှေ့ပိုင်း အတော်များများကို အူစ်ဖာရစ်တို့မှ ၁၂၅၃ တွင် သိမ်းပိုက်ထားခဲ့သော်လည်း ထိုဒေသအား အော်မတ်မင်းသားမှ ၁၃၂၀ တွင် သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ <ref>{{cite book|last=Larsen|first=Curtis|title=Life and Land Use on the Bahrain Islands: The Geoarchaeology of an Ancient Society (Prehistoric Archeology and Ecology series)|url=https://books.google.com/books?id=Q65mRSPPU6UC|publisher=University of Chicago Press|year=1984|isbn=978-0226469065|page=54}}</ref>ကာတာရှိ ပုလဲတို့သည် နိုင်ငံအတွက် အဓိက ဝင်ငွေရလမ်း အဖြစ် ရှိခဲ့သည်။ <ref name="mohamed">{{cite book|last=Althani|first=Mohamed|title=Jassim the Leader: Founder of Qatar|url=https://books.google.com/books?id=X_J9kiBRdIgC|publisher=Profile Books|year=2013|page=16|isbn=978-1781250709}}</ref> ၁၅၁၅ ခုနှစ်တွင် ပေါ်တူဂီမှ မန်နျူရယ် ၁ သည် အော်မတ်စ်နိုင်ငံအား ဩဇာခံအဖြစ် သွတ်သွင်းခဲ့ပြီး အရှေ့အာရေဗျ၏ အစိတ်အပိုင်း အတော်များများကို ၁၅၂၁ ခုနှစ်တွင် သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref name="mohamed"/><ref name="gillespie">{{cite book|last=Gillespie|first=Carol Ann|title=Bahrain (Modern World Nations)|url=https://books.google.com/books?id=OoR1e79B3mAC|publisher=Chelsea House Publications|year=2002|page=31|isbn=978-0791067796}}</ref> ၁၅၅၀တွင် အယ်လ်ဟာဆာတွင် နေထိုင်သူများက ၎င်းတို့၏ ဆန္ဒဖြင့် အော်တမန် တို့၏ အုပ်ချုပ်မှုအောက်သို့ ခိုလှုံဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ <ref>{{cite book|last=Anscombe|first=Frederick|title=The Ottoman Gulf: The Creation of Kuwait, Saudia Arabia, and Qatar|url=https://books.google.com/books?id=og5vjx2V_xoC|publisher=Columbia University Press|year=1997|page=12|isbn=978-0231108393}}</ref> ဒေသအတွင်း စစ်အင်အား အနည်းငယ်သာ ရှိသဖြင့် အော်တမန်တို့အား ဘာနီခါလစ် လူမျိုးစုတို့မှ ၁၆၇၀ တွင် တိုက်ထုတ်ပစ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite book|last=Potter|first=Lawrence|title=The Persian Gulf in History|url=https://books.google.com/books?id=ncfIAAAAQBAJ|publisher=Palgrave Macmillan|year=2010|page=262|isbn=978-0230612822}}</ref> ===ဘာရိန်းနှင့် ဆော်ဒီတို့မှ အုပ်စိုးခြင်း (၁၇၈၃-၁၈၆၈)=== [[File:Eastarabiamap1794.jpg|thumb|၁၇၉၄ အရှေ့အာရေဗျ၏ မြေပုံ]] ၁၇၆၆ တွင် ကူဝိတ်မှ အူတွတ်လူမျိုး အယ်လ်ခါလီဖာ မျိုးနွယ်စုတို့သည် ကာတာရှိ ဇူဘရာသို့ ရွှေ့ပြောင်းလာခဲ့ကြသည်။ <ref name="frauke">{{cite book|last=Heard-Bey|first=Frauke|title=From Tribe to State. The Transformation of Political Structure in Five States of the GCC|url=https://books.google.com/books?id=mIqNAwAAQBAJ|page=39|isbn=978-88-8311-602-5|year=2008}}</ref><ref>'Gazetteer of the Persian Gulf. Vol I. Historical. Part IA & IB. J G Lorimer. 1915' [1000] (1155/1782), p. 1001</ref>၎င်းတို့ ရောက်ရှိလာပြီးသည့်နောက်တွင် ဘာနီခါလစ် တို့ အနေနှင့် ကျွန်းဆွယ် အပေါ်တွင် အာဏာလျော့ကျလာခဲ့သော်လည်း အကြီးဆုံး ရွာကိုမူ ဘာနီခါလစ်၏ ဆွေမျိုးဝေးသူ တစ်ဦးမှ အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite book|last=Crystal|first=Jill|title=Oil and Politics in the Gulf: Rulers and Merchants in Kuwait and Qatar|url=https://books.google.com/books?id=D8di8GN_hKsC|publisher=Cambridge University Press|year=1995|page=27|isbn=978-0521466356}}</ref> ၁၇၈၃ ခုနှစ်တွင် ကာတာတွင် အခြေစိုက်သော ဘာနီအွတ်ဘာ မျိုးစု နှင့် ၎င်းတို့၏ မဟာမိတ် အာရပ်လူမျိုးစု ဘာရိန်းကို ကျူးကျော်ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး ပါရှန်းတို့လက်အောက်မှ ၎င်းတို့၏ လက်အောက်သို့ သွတ်သွင်းခဲ့သည်။ အယ်လ်ခါလီဖာ မျိုးနွယ်စုတို့သည် ဘာရိန်းအား ၎င်းတို့၏ အုပ်ချုပ်မှုအောက်တွင် ထားရှိခဲ့ပြီး ၎င်းတို့၏ အုပ်ချုပ်မှုကို ကာတာ အထိ ဖြန့်ကျက်ထားခဲ့သည်။<ref name="frauke"/> [[File:Qatar, Zubarah (10), ruined city.JPG|thumb|ဇူဘရာ မြို့ပျက်အား တစိတ်တပိုင်း မွမ်းမံထားသည်ကို တွေ့ရစဉ်]] ၁၇၈၈ ခုနှစ် တွင် ဆော့ဒ် အီဘင် အက် အယ်လ်အာဇစ်မှ ဝါဟာဘီ၏ အိမ်ရှေ့မင်းသား အဖြစ် ကျမ်းကျိန်ပြီးနောက်တွင် ၎င်းက သူ၏ အင်ပိုင်ယာအား ပါရှန်းပင်လယ်ကွေ့ နှင့် ကာတာ တို့ ရှိရာ အရှေ့ဘက်သို့ ချဲ့ထွင်ခဲ့သည်။ ဘာနီခါလစ်အား ၁၇၉၅ တွင် အနိုင်ရပြီးနောက် ဝါဟာဘီတို့သည် စစ်မျက်နှာ နှစ်ဘက်မှ တိုက်ခိုက်ခြင်း ခံခဲ့ရသည်။ အော့တမန်နှင့် အီဂျစ်တို့က အနောက်ဘက် စစ်မျက်နှာမှ တိုက်ခိုက်နေစဉ် ဘာရိန်းရှိ အယ်လ်ခါလီဖာ မျိုးနွယ်စုနှင့် အိုမန်တို့က အရှေ့ဘက် စစ်မျက်နှာမှ တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite book|last=Casey|first=Michael S.|title=The History of Kuwait (The Greenwood Histories of the Modern Nations)|url=https://books.google.com/books?id=AwweY4yYSMIC|publisher=Greenwood|pages=37–38|year=2007|isbn=978-0313340734}}</ref><ref name="qdl1">{{cite web|url=http://www.qdl.qa/en/archive/81055/vdc_100023575945.0x0000c7|title='Gazetteer of the Persian Gulf. Vol I. Historical. Part IA & IB. J G Lorimer. 1915' [843] (998/1782)|publisher=qdl.qa|accessdate=13 January 2014}}</ref>၁၈၁၁တွင် အနောက်ဘက် စစ်မျက်နှာမှ အီဂျစ်တို့ ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်မှု တိုးတက်လာသည်ကို သတိပြုမိသောကြောင့် ဝါဟာဘီ အာရပ်ခေါင်းဆောင်မှ ဘာရိန်းနှင့် ဇူဘရာရှိ ၎င်း၏ တပ်ဖွဲ့များကို နေရာပြောင်းလဲရန် အတွက် လျှော့ချခဲ့သည်။ မူစကက်မှ ဆက်ဘင်ဆူလတန်မှ ထိုအခွင့်အရေးကို အသုံးချပြီး အရှေ့ဘက် ကမ်းရိုးတန်းရှိ ဝါဟာဘီ တပ်များကို စီးနင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး ဇူဘရာရှိ ခံတပ်ကို မီးရှို့ ဖျက်ဆီး ပစ်ခဲ့သည်။ ထို့နောက်တွင် အယ်လ်ခါလီဖာတို့ အာဏာ ပြန်လည် ရရှိခဲ့သည်။ ပင်လယ်ဓားပြမှုများအတွက် အပြစ်ပေးသည့် အနေနှင့် အရှေ့အိန္ဒိယကုမ္ပဏီ၏ သင်္ဘောများမှ ဒိုဟာမြို့အား ၁၈၂၁ ခုနှစ်တွင် ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး မြို့အား ဖျက်စီးခဲ့ကာ မြို့တွင်းနေထိုင်သူ ရာပေါင်းများစွာတို့အား ထွက်ပြေးစေခဲ့သည်။ ၁၈၂၅ ခုနှစ်တွင် သာနီမင်းသားနယ်ကို တည်ထောင်ခဲ့ပြီး ရှိတ်မိုဟာမက်ဘင် သာနီ အား ပထမဦးဆုံး ခေါင်းဆောင် အဖြစ် ရွေးချယ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.teachmideast.org/geography/qatar |title=Qatar |publisher=Teachmideast.org |date= |accessdate=27 June 2013}}</ref> ကာတာသည် ဥပဒေကြောင်းအရ မှီခိုနယ် အဆင့် ရှိသော်လည်း အယ်ခါလီဖာတို့နှင့် ပတ်သက်၍ မကျေနပ်သော စိတ်သည် လူအများကြားတွင် ရှိခဲ့သည်။ ၁၈၆၇ တွင် အယ်လ်ခါလီဖာနှင့် အဘူဒါဘီ အုပ်ချုပ်သူတို့သည် အယ်လ်ဝါခရာသို့ ကြီးမားသော ရေတပ်ကြီးကို စေလွှတ်၍ ကာတာသူပုန်တို့ကို ချေမှုန်းရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။ ထို့အတွက်ကြောင့် ၁၈၆၇-၆၈ ကာတာ-ဘာရိန်း စစ်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ထိုစစ်ပွဲ အတွင်းတွင် ဘာရိန်းနှင့် အဘူဒါဘီ တပ်များက ဒိုဟာ နှင့် အယ်လ်ဝါခရာတို့အား လုယက်ဖျက်စီး ခဲ့ကြသည်။ <ref name="Fromhertz2012">{{cite book |title = Katar'da Osmanlilar 1871–1916 |last1= Kursun|first1= Zekeriya|publisher=Turk Tarih Kurumu|year= 2004}}</ref> သို့သော်လည်း ဘာရိန်းတို့၏ အကြမ်းဖက်မှုများသည် ၁၈၂၀ အန်ဂလို-ဘာရိန်း စာချုပ်ကို ဖောက်ဖျက်ရာကျသည်။ ပူးပေါင်း ကျူးကျော်ခြင်း နှင့် ကာတာတို့၏ ပြန်လည်တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ဗြိတိသျှ နိုင်ငံရေး ကိုယ်စားလှယ် လူးဝစ် ပယ်လီအား ၁၈၆၈ ခုနှစ်တွင် ဝင်ရောက် ဖြန်ဖြေမှု ပြုစေခဲ့သည်။ သူ့အနေနှင့် ဘာရိန်းနှင့် ကွာတာသို့ ကိုယ်စားလှယ် အဖြစ် သွားရောက်ခြင်းကလည်းကောင်း၊ နောက်ဆက်တွဲ ဖြစ်ပေါ်လာသော ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူစာချုပ်သည် လည်းကောင်း မှတ်တိုင်များ ဖြစ်ခဲ့ကြသည်။ အဘယ်ကြောင့် ဆိုသော ထိုအချက်များမှ ဘာရိန်းနှင့် ကာတာ ကွဲပြားခြားနားကြောင်း သိသာရှင်းလင်းစွာ လက်ခံခဲ့ပြီး မိုဟာမက် ဘင် သာနီ၏ ရာထူးနေရာကိုလည်း တရားဝင် အသိအမှတ်ပြုခဲ့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။ သဘောတူညီချက် ဖောက်ဖျက်မှု အတွက် ဘာရိန်းတို့အား သဘောမတူကြောင်း တရားဝင် သတိပေးခဲ့ရုံသာမက ဗြိတိသျှတို့၏ အစောင့်အရှောက်ခံ နယ်မြေမှ ကာတာ ကိုယ်စားလှယ် တစ်ဦးနှင့် ညှိနှိုင်း ဆောင်ရွက်ရန် တိုက်တွန်းခဲ့ပြီး မိုဟာမက် ဘင် သာနီ အား ကိုယ်စားလှယ် အဖြစ် ရွေးချယ်ခဲ့ကြသည်။ ထိုညှိနှိုင်းမှု၏ ရလဒ်ကြောင့် နိုင်ငံရေး လက္ခဏာ အသစ်တစ်ခု ရှိသော နိုင်ငံတစ်ခု အဖြစ်ရရှိခဲ့သော်လည်း ၁၉၁၆ ရောက်မှသာ တရားဝင် အစောင့်အရှောက်ခံ နယ်မြေ တစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ===အော့တမန် အုပ်ချုပ်မှု(၁၈၇၁-၁၉၁၅)=== [[File:Qatar in Stielers Handatlas 1891 59.JPG|thumb|၁၈၉၁ အဒေါ့ဖ် စတိုင်လာ၏ ကာတာမြေပုံ]] [[File:Olddoha2-771x410.jpg|thumb|left|၁၉၀၄ ခုနှစ်တွင် တွေ့ရသော ဒိုဟာမြို့ဟောင်း]] အော့တမန်အင်ပိုင်ယာ အပိုင် ဘဂ္ဂဒက် ဗီလာယက် နယ်မြေရှိ ဘုရင်ခံ မီဒတ်ပါရှာ ၏ နိုင်ငံရေး နှင့် စစ်ရေး အရ ဖိအားပေးမှုကြောင့် အယ်လ်သာနီတို့သည် ၁၈၇၁ ခုနှစ်တွင် အော့တမန်အင်ပိုင်ယာ အတွင်းသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ရသည်။ <ref name="Rogan1199">{{cite journal |last1 = Rogan|first1 = Eugene|date = November 1999|title = Review of The Ottoman Gulf: The Creation of Kuwait, Saudi Arabia and Qatar by Frederick F. Anscombe; The Blood-Red Arab Flag: An Investigation into Qasimi Piracy, 1797–1820 by Charles E. Davies; The Politics of Regional Trade in Iraq, Arabia and the Gulf, 1745–1900 by Hala Fattah | journal = British Journal of Middle Eastern Studies |volume = 26 |issue = 2|pages = 339–342|jstor = 195948 |doi = 10.1080/13530199908705688 |last2 = Murphey |first2 = Rhoads |last3 = Masalha |first3 = Nur |last4 = Durac |first4 = Vincent |last5 = Hinnebusch |first5 = Raymond}}</ref> အော့တမန် အစိုးရမှ တန်ဇီမက် ခေါ် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးများကို လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး အခွန်ကောက်ခံခြင်း နှင့် မြေမှတ်ပုံတင်ခြင်း အစရှိသော လုပ်ဆောင်ချက်များဖြင့် ထိုဒေသများကို အင်ပိုင်ယာ အတွင်းသို့ အပြည့်အဝ ပေါင်းစည်းရန် အတွက် ဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း မကြာမီတွင် ကာတာ နှင့် အော့တမန်တို့၏ ဆက်ဆံရေး အေးစက်လာခဲ့ပြီး ၁၈၈၂ ခုနှစ်တွင် အယ်လ်သာနီတို့ အဘူဒါဘီ သိမ်းပိုက်ထားသော အယ်လ်ခေါ သို့ ချီတက်ရာတွင် အကူအညီပေးရန် အော့တမန်တို့မှ ငြင်းဆန်ခဲ့သဖြင့် ဆက်ဆံရေး ပိုမို ဆိုးရွားလာခဲ့သည်။ ထို့ပြင် အော့တမန် တို့မှ ကာတာ ၏ ခေမကမ် ခေါ် ဘုရင်ခံ အဖြစ် အယ်လ်သာနီတို့ အစား နေရာရယူရန် ကြိုးစားသည့် ၎င်း၏ လက်အောက်ခံ ဖြစ်သော မိုဟာမက် ဘင် အဘဒူ ဝါဟပ်အား ၁၈၈၈ ခုနှစ်တွင် ထောက်ခံခဲ့သည်။<ref>Habibur Rahman, pgs.143–144</ref>ထို့အတွက်ကြောင့် အယ်လ်သာနီတို့မှ အော့တမန်တို့သည် ကျွန်းဆွယ်အား အင်အားသုံး ထိန်းချုပ်ရန် ကြိုးစားသည်ဟု ယုံကြည်ကာ နောက်ဆုံးတွင် ပုန်ကန် ခဲ့ကြသည်။ အယ်လ်သာနီတို့သည် ၁၈၉၂ ခုနှစ်တွင် ဘုရင်ခံ အဖြစ်မှ နုတ်ထွက်ခဲ့ပြီး အခွန် ဆက်လက် ပေးဆောင်ခြင်း မပြုတော့ပေ။<ref>Habibur Rahman, pgs.150–151</ref> ၁၈၉၃ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် မာမက် ဟာဖစ် ပါရှာသည် ကာတာသို့ ရောက်ရှိလာခဲ့ပြီး မပေးဆောင်ရသေးသော အခွန်အခများကို သိမ်းယူရန်နှင့် အော့တမန်တို့၏ အုပ်ချုပ်ရေး ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု အဆိုပြုချက်များကို ဆန့်ကျင်သည့် အတွက် ဂျာဆင် ဘင် မိုဟာမက်ထံမှ ဖြေရှင်းချက် တောင်းရန် အတွက် ဖြစ်သည်။ အသတ်ခံရနိုင်သည် သို့မဟုတ် အဖမ်းခံရမည်ကို စိုးရိမ်သောကြောင့် ဂျာဆင်သည် ဒိုဟာမြို့၏ အနောက်ဘက် ၁၀ မိုင်အကွာရှိ အယ်လ်ဝက်ဂျ်ဘာ သို့ မျိုးနွယ်စုဝင် အချို့ ခြံရံကာ ဆုတ်ခွာခဲ့သည်။ မာမက် က ဂျာဆင်အား ၎င်း၏ တပ်ဖွဲ့ကို လူစုခွဲရန်နှင့် အော့တမန်တို့ အတွက် ၎င်း၏ သစ္စာကို ပြသရန် တောင်းဆိုသော်လည်း ဂျာဆင်မှ ငြင်းဆန်ခဲ့သည်။ မတ်လတွင် အာဏာဖီဆန်မှုကို အပြစ်ပေးသည့် အနေနှင့် မာမက်မှ ဂျာဆင်၏ ညီအစ်ကို တော်စပ်သူနှင့် အခြားသော ထင်ရှားသည့် ကာတာ ခေါင်းဆောင် ၁၃ ယောက်တို့ကို အော့တမန် စစ်သင်္ဘော မာရစ်ပေါ်တွင် ဖမ်းဆီး အကျဉ်းချခဲ့သည်။ ဖမ်းဆီးထားသူများအား တူရကီ လိုင်ရာငွေ ၁၀,၀၀၀ ဖြင့် ပြန်လွှတ်ရန် ကမ်းလှမ်းမှုကို မာမက်မှ ငြင်းဆန်ပြီးနောက် ၎င်းမှ စစ်သည် အင်အား ၂၀၀ ခန့် ရှိသော စစ်ကြောင်းကို ယူစွတ် အီဖန်ဒီ ဦးဆောင်ပြီး ဂျာဆင်ရှိရာ အယ်လ်ဝက်ဂျ်ဘာ ခံတပ်သို့ ချီတက်ရန် အမိန့်ပေးခဲ့သဖြင့် အယ်လ်ဝက်ဂျ်ဘာ စစ်ပွဲ အစပြုခဲ့သည်။<ref name="fromherz"/> အီဖန်ဒီ၏ တပ်ဖွဲ့များသည် အယ်လ်ဝက်ဂျ်ဘာသို့ ရောက်ပြီး မကြာမီတွင် များပြားလှသော ကာတာ ခြေလျင်တပ် နှင့် မြင်းတပ်များမှ သေနတ်ဖြင့် အပြင်းအထန် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုကို ခံခဲ့ရသည်။ သူတို့သည် ရှီဘာကာ ခံတပ်သို့ ဆုတ်ခွာခဲ့ရပြီး ထိုနေရာတွင်လည်း ကာတာတပ်တို့၏ ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဆက်လက် ဆုတ်ခွာခဲ့ကြရသည်။ ၎င်းတို့သည် အယ်လ်ဘစ်ဒါ ခံတပ်သို့ ဆုတ်ခွာပြီးနောက်တွင် ဂျာဆင်၏ ရှေ့တက်လာသော စစ်ကြောင်းမှ ခံတပ်အား သိမ်းပိုက်ခဲ့သဖြင့် အော့တမန်တို့ အနေနှင့် ရှုံးနိမ့်ကြောင်း လက်ခံခဲ့ရပြီး မာမက်ပါရှာ၏ မြင်းတပ်များ ဟိုဖပ်ဖ် သို့ ကုန်းကြောင်းဖြင့် အန္တရာယ်ကင်းစွာ ဆုတ်ခွာနိုင်ရန် အတွက် ဖမ်းထားသူများကို အလဲအလှယ်ပြု၍ လွှတ်ပေးခဲ့ရသည်။ <ref>Habibur Rahman, p. 152</ref> ကာတာ တို့ အနေနှင့် အော့တမန် အင်ပိုင်ယာမှ လွတ်လပ်ရေး အပြည့်အဝ မရခဲ့သော်လည်း စစ်ပွဲ၏ ရလဒ်ဖြင့် ဖိအားပေး ချုပ်ဆိုခဲ့သော စာချုပ်မှ တဆင့် နောက်ပိုင်းတွင် ကာတာသည် အော့တမန် အင်ပိုင်ယာအတွင်း ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ နိုင်ငံ ဖြစ်လာခဲ့သည်။<ref>{{cite web |url=http://www.qatarvisitor.com/index.php?cID=439&pID=1701 |title=Battle of Al Wajbah |publisher=Qatar Visitor |date=2 June 2007 |accessdate=22 January 2013 |archivedate=17 January 2013 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130117024415/http://www.qatarvisitor.com/index.php?cID=439&pID=1701 }}</ref> ===ဗြိတိသျှ အုပ်ချုပ်မှု (၁၉၁၆-၁၉၇၁)=== [[File:Al Zubarah (6989829695).jpg|thumb|left|၁၉၃၈ ခုနှစ်တွင် တည်ဆောက်ခဲ့သော ဆူဘာရာ ခံတပ်]] ပထမကမ္ဘာစစ် အတွင်း အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ စစ်ပွဲများ၌ စစ်မျက်နှာ အများအပြားတွင် ရှုံးနိမ့်ခဲ့သဖြင့် အော့တမန် အင်ပိုင်ယာသည် ကစဉ့်ကလျား ဖြစ်ခဲ့ရသည်။ ကာတာသည် အော့တမန် တို့အား ဆန့်ကျင်သည့် အာရပ်တော်လှန်ရေးတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ တော်လှန်ရေးမှာ အောင်မြင်ခဲ့သဖြင့် နိုင်ငံအတွင်း အော့တမန်တို့၏ အုပ်ချုပ်မှု အာဏာ ဆက်လက် ကျဆင်းခဲ့သည်။ ယူနိုက်တက် ကင်းဒမ်း နှင့် အော့တမန် အင်ပိုင်ယာတို့မှ ရှိတ်အဗ္ဗဒူလာ ဘင်ဂျာဆင် အယ်လ်သာနီ နှင့် ၎င်းအား ဆက်ခံသူများအား ကာတာကျွန်းဆွယ်ကို အုပ်ချုပ်ပိုင်ခွင့်အား အသိအမှတ်ပြု ပေးအပ်ခဲ့ရသည်။ အော့တမန်တို့ အနေနှင့် ကာတာရှိ ၎င်းတို့၏ အခွင့်အရေး အားလုံးကို ရုပ်သိမ်းခဲ့ရပြီး ပထမ ကမ္ဘာစစ် စတင်ဖြစ်ပွားသော အခါတွင် ဗြိတိသျှ ဘက်တော်သား ဖြစ်သော အဘဒူလာ ဘင် ဂျာဆင် အယ်လ်သာနီမှ ၎င်းတို့အား ၁၉၁၅ တွင် ဒိုဟာမှ ဖိအားပေး စွန့်ခွာစေခဲ့သည်။<ref name=diwan>{{cite web|title=Amiri Diwan – Shaikh Abdullah Bin Jassim Al Thani |url=http://www.diwan.gov.qa/english/Qatar/AbdullahBinQassim.htm |publisher=Diwan.gov.qa |accessdate=28 October 2012 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120210053313/http://www.diwan.gov.qa/english/qatar/AbdullahBinQassim.htm |archivedate=10 February 2012 }}</ref> အော့တမန် အင်ပိုင်ယာအား ပိုင်းခြားမှု၏ ရလဒ် အဖြစ် ကာတာသည် ၁၉၁၆ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၃ ရက်တွင် ဗြိတိသျှတို့၏ အစောင့်အရှောက်ခံ နယ်မြေ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ထိုနေ့တွင်ပင် ယူနိုက်တက် ကင်းဒမ်းမှ ရှိတ်စော်ဘွား အဗ္ဗဒူလာ ဘင် ဂျာဆင် အယ်လ်သာနီ နှင့် သဘောတူစာချုပ် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပြီး ကာတာအား ထရူရှယ်နိုင်ငံများ အုပ်ချုပ်ရေး စနစ် အတွင်း ထည့်သွင်းခဲ့သည်။ အဗ္ဗဒူလာမှ အခြားသော အင်အားကြီးနိုင်ငံများနှင့် ဗြိတိသျှ အစိုးရ၏ ကြိုတင်သဘောတူညီချက် မပါဘဲ ဆက်ဆံရေး မဖော်ဆောင်ရန် သဘောတူခဲ့ပြီး ဗြိတိသျှတို့မှ ကာတာအား ပင်လယ်ဘက်မှ တိုက်ခိုက်မှု အားလုံးအား အကာအကွယ်ပေးရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။<ref name="diwan"/> ၁၉၃၅ ခုနှစ် မေလ ၅ ရက်တွင် အဗ္ဗဒူလာမှ ဗြိတိသျှ အစိုးရနှင့် အခြား သဘောတူ စာချုပ်တစ်ခုအား လက်မှတ်ရေးထိုး ချုပ်ဆိုခဲ့ပြီး ထိုစာချုပ်မှ ကာတာအား ပြည်တွင်း ပြည်ပ ခြိမ်းခြောက်မှုများမှ အကာအကွယ်ရရန် အခွင့်အရေး ပေးခဲ့သည်။<ref name="diwan"/> ရေနံများကို ၁၉၃၉ ခုနှစ်တွင် ပထမဆုံး တွေ့ရှိခဲ့သော်လည်း [[ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်]] ကြောင့် ထုတ်လုပ်နိုင်မှု နောက်ကျခဲ့သည်။ ဗြိတိသျှ အင်ပိုင်ယာ၏ လွှမ်းမိုးမှုမှာ ဒုတိယကမ္ဘာစစ် အပြီးတွင် စတင် လျော့ကျ လာခဲ့ပြီး အထူးသဖြင့် ၁၉၄၇ ခုနှစ် အိန္ဒိယ နှင့် ပါကစ္စတန်တို့ လွတ်လပ်ရေး ရပြီးနောက်တွင် ဖြစ်သည်။ ၁၉၅၀ ခုနှစ်များတွင် ရေနံသည် ကာတာ၏ အဓိက ဝင်ငွေ အဖြစ် ပုလဲလုပ်ငန်း နှင့် ငါးလုပ်ငန်း အစား စတင် အစားထိုး ဝင်ရောက်လာခဲ့သည်။ ရေနံမှ ရရှိသော ငွေများဖြင့် ကာတာ၏ အခြေခံ အဆောက်အအုံများ တိုးချဲ့ခြင်း နှင့် ခေတ်မီအောင် ပြုပြင်မွမ်းမံခြင်းတို့ကို စတင် ပံ့ပိုးခဲ့သည်။ ၁၉၅၀ ခုနှစ်များတွင် ဗြိတိသျှတို့ ပါရှားပင်လယ်ကွေ့ အတွင်းရှိ အာရပ်မင်းသားနယ်များမှ ရုပ်သိမ်းဆုတ်ခွာရန် ဖိအားများ များ များပြား လာခဲ့သည်။ ၁၉၆၈ ခုနှစ်တွင် ဗြိတိသျှတို့မှ နောက် ၃ နှစ်အကြာတွင် ပါရှားပင်လယ်ကွေ့၏ နိုင်ငံရေးတွင် ပါဝင်ပတ်သက်တော့မည် မဟုတ်ဟု ကြေညာသော အခါတွင် ကာတာသည် ဘာရိန်း နှင့် အခြားသော ထရူရှယ်မင်းသားနယ် ၇ နယ်ဖက်ဒရယ် အစိုးရသို့ ပူးပေါင်းဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ ဒေသတွင်း အငြင်းပွားမှုများကြောင့် ကာတာအနေနှင့် နောင်တွင် [[အာရပ်စော်ဘွားများ ပြည်ထောင်စု]] ဖြစ်လာမည့် ထိုညွှန့်ပေါင်းအဖွဲ့မှ နုတ်ထွက်ကာ လွတ်လပ်ရေး ကြေညာခဲ့သည်။ ===လွတ်လပ်ရေး နှင့် နောက်ပိုင်းခေတ် (၁၉၇၁ မှ ယခု)=== [[File:Corniche Doha Qatar.jpg|thumb|left|ဒိုဟာ ခရောနစ်မှ မြင်တွေ့ရသော အနောက်ဘက် ပင်လယ်အော် မြင်ကွင်းနှင့် ရိုးရာလှေ]] ၁၈၆၈တွင် ကာတာနိုင်ငံသည် ယူနိုက်တက် ကင်းဒမ်း နှင့် ရေကြောင်းဆိုင်ရာ အထွေထွေ သဘောတူ စာချုပ်ကို ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ ထိုစာချုပ်သည် ၁၉၁၆ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၃ ရက်တွင် အဆုံးသတ်ခဲ့သည်။ ထို အထွေထွေ သဘောတူ စာချုပ်အရ နိုင်ငံခြား ဆက်ဆံရေးနှင့် ကာကွယ်ရေး ကိစ္စများအား ယူနိုက်တက် ကင်းဒမ်းသို့ လွှဲအပ်ထားပြီး ပြည်တွင်းကိုယ်ပိုင် အုပ်ချုပ်ခွင့်အား ခွင့်ပြုထားခဲ့သည်။ ၁၉၇၁ ခုနှစ်တွင် "အချုပ်အခြာ အာဏာပိုင် နိုင်ငံ တစ်ခု အနေနှင့် နိုင်ငံတကာတွင် တာဝန်ယူမှု အပြည့်အဝ ရှိရေးနှင့် မကိုက်ညီသော" ထိုသို့သော "အထူး သဘောတူစာချုပ်" များအား အဆုံးသတ် ခဲ့သည်။<ref name="ReferenceA">Exchange of Notes constituting an Agreement between the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland and Kuwait regarding relations between the United ... Exchange of Notes concerning the Termination of Special Treaty Relations ... Northern Ireland and the State of Qatar, 3 September 1971</ref> ထို လုပ်ဆောင်ချက်မှာ ကာတာအား အုပ်စိုးသူနှင့် ယူနိုက်တက် ကင်းဒမ်း အစိုးရတို့ကြား သဘောတူညီချက်မှ တဆင့် ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ၁၉၉၁ ခုနှစ် ပင်လယ်ကွေ့ စစ်ပွဲ အတွင်းတွင် ကာတာနိုင်ငံသည် အရေးပါသော နေရာတစ်နေရာမှ ပါဝင်ခဲ့ပြီး အထူးသဖြင့် ခပ်ဖ်ဂျီတိုက်ပွဲတွင် ကာတာ တင့်ကားများသည် မြို့တွင်းရှိ လမ်းများ အတွင်း ဝင်ရောက်၍ အီရပ်စစ်တပ် နှင့် ရင်ဆိုင် တိုက်ခိုက်နေသော ဆော်ဒီအာရေဗျ အမျိုးသား စောင့်ရှောက်ရေး တပ်များအတွက် ပစ်ကူပေးခဲ့သည်။ ကာတာသည် ကနေဒါမှ ညွန့်ပေါင်းတပ်များ အတွက် ၎င်း၏ နိုင်ငံအား တိုက်ခိုက်ရေး ကင်းလှည့် လေယာဉ်များအတွက် လေတပ် အခြေစိုက်စခန်း အဖြစ် အသုံးပြုခွင့် ပေးခဲ့ပြီး အမေရိကန် နှင့် ပြင်သစ် လေတပ်တို့အားလည်း ၎င်း၏ နယ်နိမိတ် အတွင်း ဝင်ရောက် အသုံးပြုခွင့် ပေးခဲ့သည်။<ref name="cs1"/> ၁၉၉၅ ခုနှစ်တွင် ရှိတ်ဟာမက် ဘင်ခါလီဖာ အယ်လ်သာနီသည် ၎င်း၏ ဖခင် ဖြစ်သူ ခါလီဖာ ဘင်ဟာမက် အယ်လ်သာနီ ထံမှ စစ်တပ်နှင့် အစိုးရ အဖွဲ့သာမက အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံများ<ref name=resh>{{cite news|title=New Qatari emir Sheikh Tamim 'set to announce reshuffle'|url=http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-23059333|publisher=BBC News|accessdate=26 June 2013|date=26 June 2013}}</ref> အပြင် ပြင်သစ်တို့၏<ref name=nobs>[http://tempsreel.nouvelobs.com/l-enquete-de-l-obs/20130405.OBS6953/qatar-s-ils-pouvaient-ils-acheteraient-la-tour-eiffel.html nouvelobs.com: "Qatar : "S'ils pouvaient, ils achèteraient la Tour Eiffel"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171010091751/http://tempsreel.nouvelobs.com/l-enquete-de-l-obs/20130405.OBS6953/qatar-s-ils-pouvaient-ils-acheteraient-la-tour-eiffel.html |date=10 October 2017 }}, 7 April 2013</ref> ထောက်ခံမှုဖြင့် နိုင်ငံအုပ်ချုပ်မှုအား လွှဲပြောင်းသိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ ရှိတ်ဟာမက်၏ လက်ထက်တွင် ကာတာသည် အတန်အသင့် ပွင့်လင်းလာခဲ့ပြီး ၁၉၉၆ ခုနှစ်တွင် အယ်လ်ဂျာဇီးယား ရုပ်မြင်သံကြားဌာနကို တည်ထောင်ခြင်း၊ ၁၉၉၉ ခု မြူနီစီပါယ် ရွေးကောက်ပွဲများတွင် အမျိုးသမီးများ မဲပေးခွင့် ရလာခြင်း၊ ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် ပထမဆုံး အခြေခံဥပဒေ ရေးဆွဲခြင်း နှင့် ၂၀၀၈ ခုနှစ် ရိုမန်ကက်သလစ် ဘုရားကျောင်း တည်ထောင်ခြင်း တို့ ဖြစ်ကြသည်။ ၂၀၁၀ တွင် ကာတာသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဖီဖာ ကမ္ဘာ့ဖလား ဘောလုံးပွဲကို အိမ်ရှင် အဖြစ် လက်ခံကျင်းပရန် အခွင့်အရေးကို အောင်မြင်စွာရရှိခဲ့ပြီး အရှေ့အလယ်ပိုင်း နိုင်ငံများတွင် ကမ္ဘာ့ဖလားကို ပထမဆုံး အိမ်ရှင် အဖြစ် ကျင်းပမည့် နိုင်ငံ ဖြစ်သည်။ အီမာမှ ကာတာ၏ ပထမဆုံး ဥပဒေပြု ရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် ကျင်းပရန် ကြေညာခဲ့သည်။ ၂၀၁၃ ခုနှစ် ဒုတိယနှစ် တစ်ဝက် အတွင်း ကျင်းပရန် စီစဉ်ထားသော်လည်း ၂၀၁၃ ဇွန်လတွင် ရွှေ့ဆိုင်းခဲ့ကာ နောက်ထပ် ကာတာ၏ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ၂၀၁၉ အထိ ရွှေ့ဆိုင်းသွားနိုင်သည်။ ၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် ကာတာသည် အမေရိကန်တို့ အီရတ်နိုင်ငံအား ကျူးကျော်ဝင်ရောက်ရာတွင် အမေရိကန် စစ်ဆင်ရေး ဗဟိုဌာနချုပ် နေရာ အဖြစ်လည်းကောင်း အဓိက စစ်ထွက်ရာ ဒေသတစ်ခု အဖြစ်လည်းကောင်း ပါဝင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/5437.htm |title=Qatar (01/10) |publisher=State.gov |accessdate=28 March 2010}}</ref>၂၀၀၅ ခုနှစ် မတ်လတွင် ဒိုဟာ ပလေယာ ဇာတ်ရုံတွင် အသေခံဗုံးခွဲမှုကြောင့် ဗြိတိသျှ ဆရာမတစ်ဦးအား သေဆုံးစေခဲ့သဖြင့် ယခင်က အကြမ်းဖက်မှုကို မကြုံတွေ့ဖူးသော တစ်နိုင်ငံလုံး တုန်လှုပ်သွားခဲ့သည်။ ထိုဗုံးခွဲမှုကို ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်မှာ ကာတာရှိ အီဂျစ်လူမျိုး အိုမာ အာမက် အဗ္ဗဒူလာ အလီ ဖြစ်ပြီး အာရပ်ကျွန်းဆွယ်ရှိ အယ်လ်ကိုင်းဒါး အကြမ်းဖက် အဖွဲ့နှင့် ဆက်နွယ်နေသည်ဟု သံသယရှိခြင်း ခံရသူ ဖြစ်သည်။<ref>{{cite news|author=Coman, Julian|title=Egyptian Suicide Bomber Blamed for Attack in Qatar|work=The Independent |date=21 March 2005}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.forbes.com/2005/03/25/cz_0325oxan_qatarattack.html|title=The Advent of Terrorism in Qatar|date=25 March 2005|work=Forbes|first=Oxford|last=Analytica}}</ref> ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် ကာတာသည် နေတိုး၏ လစ်ဗျား စစ်ဆင်ရေးတွင် ပါဝင်ပူးပေါင်းခဲ့ပြီး လစ်ဗျား အတိုက်အခံများကို လက်နက်တပ်ဆင်ပေးခဲ့သည်ဟု သတင်းရသည်။<ref>{{cite news|url=http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-14702609 |title=Qatar Timeline |publisher=BBC News |date=14 June 2012 |accessdate=7 January 2013}}</ref>ထို့အပြင် ယခုလက်ရှိ ဆီးရီးယား ပြည်တွင်းစစ်အတွင်း သူပုန်အဖွဲ့များအား အဓိက လက်နက်ထောက်ပံ့ပေးနေသူလည်း ဖြစ်သည်။<ref name="ft-20130516">{{cite news |url = http://www.ft.com/cms/s/0/86e3f28e-be3a-11e2-bb35-00144feab7de.html |title = Qatar bankrolls Syrian revolt with cash and arms |author1=Roula Khalaf |author2=Abigail Fielding Smith |lastauthoramp=yes |newspaper = Financial Times |date = 16 May 2013 |accessdate = 3 June 2013}}</ref>ကာတာနိုင်ငံသည် အာဖဂန်နစ္စတန် နိုင်ငံ ငြိမ်းချမ်းရေး အတွက်လည်း ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်လျက် ရှိပြီး ၂၀၁၂ ဇန်နဝါရီလတွင် တာလီဘန်တို့က ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးမှုများ အဆင်ပြေစေရန် အတွက် ကာတာတွင် နိုင်ငံရေး ရုံးတစ်ခုအား ဖွင့်လှစ်မည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ ၂၀၁၃ ခုနှစ် ဇွန်လတွင် ရှိတ်တာမင် ဘင်ဟာမက် အယ်လ်သာနီသည် ၎င်း၏ ဖခင်မှ ရုပ်မြင်သံကြား မိန့်ခွန်းဖြင့် အာဏာလွှဲပြောင်းပြီးနောက် ကာတာ၏ မင်းသားဖြစ်လာခဲ့သည်။ <ref>{{cite news|title=In Surprise, Emir of Qatar Plans to Abdicate, Handing Power to Son|url=https://www.nytimes.com/2013/06/25/world/middleeast/qatar-transfer-of-power.html|accessdate=26 June 2013|newspaper=NYTimes.com|first=Rod|last=Nordland|date=24 June 2013}}</ref> ရှိတ်တာမင်သည် နိုင်ငံသားတို့၏ အကျိုးကို မြှင့်တင်ရန် အတွက် အဓိက ဦးစားပေး အဖြစ် ဆောင်ရွက်ရန်ရှိပြီး ထိုဆောင်ရွက်ရန် အချက်များတွင် အဆင့်မြင့် ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုနှင့် ပညာရေးတို့ ဖော်ထုတ်ရန် ပါဝင်သည့် အပြင် ၂၀၂၂ ခုနှစ် ကမ္ဘာ့ဖလား အတွက် ပြင်ဆင်ရန် အတွက် နိုင်ငံ၏ အခြေခံ အဆောက်အအုံများကို တိုးချဲ့ရန်လည်း ပါဝင်သည်။<ref>{{cite news |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/qa.html |title=The World factbook |publisher=CIA.Gov |date=20 June 2014 |accessdate=20 June 2014 |archivedate=24 December 2018 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20181224211230/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/qa.html }}</ref> ကာတာသည် ယီမင်ရှိ ဟိုသစ်သူပုန်များနှင့် ယခင် ၂၀၁၁ အာရပ်နွေဦး တော်လှန်ရေး အတွင်း ဖြုတ်ချခြင်းခံခဲ့ရသော သမ္မတ အလီ အဗ္ဗဒူလာ ဆလေး၏ သစ္စာခံများကို တိုက်ခိုက်သည့် ဆော်ဒီအာရေဗျ ဦးဆောင်သည့် ယီမင် ပြည်တွင်းစစ် အတွင်း ဝင်ရောက် စွက်ဖက်မှုတွင် ပူးပေါင်းပါဝင်ခဲ့သည်။<ref>"[http://edition.cnn.com/2015/03/26/middleeast/yemen-saudi-arabia-airstrikes/ Saudi-led coalition strikes rebels in Yemen, inflaming tensions in region]". CNN. 27 March 2015.</ref> ၂၀၁၇ ခုနှစ် ဇွန်လ တွင် အီဂျစ်၊ ဆော်ဒီအာရေဗျ၊ အာရပ်စော်ဘွားများ ပြည်ထောင်စု၊ ဘာရိန်း၊ ယီမင် နှင့် လစ်ဗျားတို့မှ ကာတာနှင့် သံတမန် အဆက်အသွယ် ဖြတ်တောက်ခဲ့ပြီး ကာတာနိုင်ငံမှ အစွန်းရောက်များကို ထောက်ပံ့နေသည့် အတွက်ကြောင့်ဟု ဆိုသည်။<ref>{{cite web|title=Saudi Arabia and Bahrain break diplomatic ties with Qatar over 'terrorism'|url=https://www.theguardian.com/world/2017/jun/05/saudi-arabia-and-bahrain-break-diplomatic-ties-with-qatar-over-terrorism|website=The Guardian|publisher=The Guardian|accessdate=5 June 2017}}</ref> ==နိုင်ငံရေး== [[File:Donald Trump meets with the Emir of Qatar (Sheikh Tamim bin Hamad Al Thani), May 2017.jpg|thumb|အီမာစော်ဘွား တာမင် ဘင် ဟာမက် အယ်လ်သာနီအား အမေရိကန် သမ္မတ [[ဒေါ်နယ်လ် ထရန့်]] နှင့် အတူ ၂၀၁၇ မေလတွင် တွေ့ရစဉ်]] ကာတာနိုင်ငံသည် စည်းမျဉ်းခံ ဘုရင်စနစ် <ref name=BBC9Sep05/><ref name=USState2011/> သို့မဟုတ် သက်ဦးဆံပိုင် ဘုရင်စနစ် <ref name=ftManage/><ref name=cangov/>ကျင့်သုံးပြီး အယ်လ်သာနီ မိသားစုမှ အုပ်ချုပ်သည်။<ref>{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/3784765.stm|title=BBC NEWS - Middle East - How democratic is the Middle East?|website=news.bbc.co.uk|accessdate=5 June 2017}}</ref><ref>http://www.state.gov/documents/organization/186656.pdf</ref>အယ်လ်သာနီ ဆွေမျိုးစုသည် ၁၈၂၅ ခုနှစ် စော်ဘွား မင်းဆက် တည်ထောင်သည့် အချိန်မှ အစပြု၍ နိုင်ငံကို အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် ကာတာသည် ဥပဒေပြု ကောင်စီအတွင်း အဖွဲ့ဝင့် ၄၅ ဦး အနက် ၃၀ ဦးကို ရွေးကောက်တင်မြှောက်နိုင်သည့် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေကို လက်ခံကျင့်သုံးခဲ့သည်။ <ref name="CIA"/><ref name="Lambert2011a">{{cite journal|first = Jennifer|last = Lambert|year = 2011|title = Political Reform in Qatar: Participation, Legitimacy and Security|url = http://mepc.org/journal/middle-east-policy-archives/political-reform-qatar-participation-legitimacy-and-security?print|publisher = Middle East Policy Council|volume = 19|issue = 1}}</ref><ref name="Reut20111101">{{cite news | title = Qatar to hold advisory council elections in 2013 | url = http://uk.reuters.com/article/2011/11/01/uk-qatar-election-idUKTRE7A01US20111101 | date = 1 November 2011 | publisher = Reuters | work = Reuters (UK edition) | accessdate = 4 March 2012 | archivedate = 20 November 2015 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20151120233112/http://uk.reuters.com/article/2011/11/01/uk-qatar-election-idUKTRE7A01US20111101 }}</ref>ပြည်လုံးကျွတ် ဆန္ဒခံယူပွဲတွင် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေအား တခဲနက် ထောက်ခံခဲ့ကြပြီး ထောက်ခံသူ ၉၈% ခန့် ရှိသည်။ <ref name="electionguide.org"/><ref name="princeton.edu"/> ကာတာနိုင်ငံ၏ အဋ္ဌမမြောက် အီမာစော်ဘွားမှာ တာမင် ဘင် ဟာမက် အယ်လ်သာနီ ဖြစ်ပြီး သူ၏ ဖခင်ဖြစ်သူ ဟာမက် ဘင် ခါလီဖာ အယ်လ်သာနီမှ ၂၀၁၃ ခုနှစ် ဇွန်လ ၂၅ ရက်တွင် အာဏာလွှဲပြောင်း ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။<ref name="New Emir BBC">{{cite news|title=Qatari emir Sheikh Hamad hands power to son Tamim|url=http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-23026870|accessdate=25 June 2013|newspaper=BBC|date=25 June 2013}}</ref> နန်းရင်းဝန်ကြီးတွင် ဝန်ကြီးချုပ်နှင့် အစိုးရ အဖွဲ့ဝင် ဝန်ကြီးများကို ခန့်အပ်နိုင် ဖြုတ်ချနိုင်သော သီးသန့် အာဏာရှိပြီး ထိုဝန်ကြီးချုပ်နှင့် ဝန်ကြီးများ ပေါင်းစပ်၍ ဝန်ကြီးကောင်စီ ကို ဖွဲ့စည်းထားကာ ထိုအဖွဲ့အစည်းသည် နိုင်ငံအတွင်း အမြင့်မားဆုံးသော အုပ်ချုပ်ရေး အာဏာ ရှိသည်။ ထိုဝန်ကြီး ကောင်စီမှ ဥပဒေ ပြဋ္ဌာန်းရန် အတွက်လည်း အဆိုပြုနိုင်သည်။ ဝန်ကြီးကောင်စီ မှ အဆိုပြုသော ဥပဒေ နှင့် အမိန့်ဒီကရီ များကို မာဂျီလစ် အယ်လ် ရှူရာ ဟုခေါ်သော အကြံပေးကောင်စီသို့ ဆွေးနွေးရန် အတွက် တင်ပြပြီး ထိုမှတဆင့် အတည်ပြုရန်အတွက် အီမာစော်ဘွားထံသို့ ဆက်လက်တင်ပြကြသည်။ အကြံပေး လွှတ်တော်တွင် ဥပဒေကြမ်း ရေးဆွဲရန်နှင့် ဥပဒေ အတည်ပြုရန် အာဏာ အနည်းငယ်သာ ရှိပြီး ကိစ္စရပ် အားလုံးအတွက် အီမာစော်ဘွားတွင်သာ နောက်ဆုံး ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့် ရှိသည်။ <ref name="CIA"/> လက်ရှိ ကောင်စီတွင်ရှိသော ကိုယ်စားလှယ် အားလုံးမှာ အီမာစော်ဘွားမှ ခန့်အပ်ထားသူများသာ ဖြစ်သည်။ <ref name="CIA"/> အဘယ်ကြောင့် ဆိုသော် ၁၉၇၀ ခုနှစ် မှ စ၍ ဥပဒေပြု အမတ် ရွေးကောက်ပွဲ မရှိခဲ့ဘဲ ထိုမတိုင်မီကမူ ဥပဒေပြု အဖွဲ့၏ တစိတ်တပိုင်းကို ရွေးချယ်တင်မြှောက်ခဲ့ကြသည်။<ref name="CIA"/> ဥပဒေပြု အမတ် ရွေးကောက်ပွဲကို အစောဆုံး ၂၀၁၉ တွင် ပြန်လည် ကျင်းပရန် ရွှေ့ဆိုင်းထားသည်။ <ref>{{Cite news|url=https://dohanews.co/legislative-elections-in-qatar-postponed-until-at-least-2019/|title=Legislative elections in Qatar postponed until at least 2019|date=2016-06-17|work=Doha News|access-date=2017-05-26|language=en-US}}</ref> နိုင်ငံရေး အဖွဲ့အစည်း နှင့် အလုပ်သမား သမဂ္ဂများ တည်ထောင်မှုကို ကာတာ ဥပဒေမှ ခွင့်ပြုထားခြင်း မရှိပေ။<ref name="kuwari">{{cite web|title=The People Want Reform… In Qatar, Too.|work=Jadaliyya|url=http://www.jadaliyya.com/pages/index/8880/the-people-want-reform%E2%80%A6-in-qatar-too.|accessdate=13 June 2017|archivedate=10 October 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171010092159/http://www.jadaliyya.com/pages/index/8880/the-people-want-reform%E2%80%A6-in-qatar-too.}}</ref> ===ရှာရီယာ ဥပဒေ=== ကာတာနိုင်ငံ၏ အခြေခံ ဥပဒေ အရ ရှာရီယာ ဥပဒေသည် ကာတာ ဥပဒေ၏ အဓိက ရင်းမြစ် ဖြစ်သည်။ <ref name="con">{{cite web|title=The Permanent Constitution of the State of Qatar|url=http://www.almeezan.qa/LawArticles.aspx?LawArticleID=25754&LawId=2284&language=en|publisher=Government of Qatar|access-date=13 June 2017|archive-date=6 October 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20141006075128/http://www.almeezan.qa/LawArticles.aspx?LawArticleID=25754&LawId=2284&language=en}}</ref><ref name=qat1>{{cite web|title=Constitution of Qatar|url=http://www.wipo.int/wipolex/en/details.jsp?id=9626|quote=According to Article 1: Qatar is an independent Arab country. Islam is its religion and Sharia law is the main source of its legislation.}}</ref> တကယ်တမ်းတွင်မူ ကာတာနိုင်ငံ၏ ဥပဒေ သည် တရားမ ဥပဒေစနစ် နှင့် ရှာရီယာ ဥပဒေ တို့ ပေါင်းစပ်ထားခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>{{cite web|title=The World Factbook|publisher=U.S. Central Intelligence Agency|url=http://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/qa.html|accessdate=13 June 2017|archivedate=23 November 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131123052127/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/qa.html}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.state.gov/documents/organization/171743.pdf|title=Qatar|publisher=US Department of State}}</ref> မိသားစု ဥပဒေ၊ အမွေဆက်ခံခြင်း ဥပဒေ နှင့် အချို့သော ရာဇဝတ်မှုများ ( အိမ်ထောင်ရေး ဖောက်ပြန်မှု၊ ဓားပြမှု နှင့် လူသတ်မှု တို့ အပါအဝင်) အတွက် ရှာရီယာ ဥပဒေကို ကျင့်သုံးသည်။ အချို့သော အမှုအခင်းများတွင် ရှာရီယာ ဥပဒေကို အခြေခံသော မိသားစု တရားရုံးမှ အမျိုးသမီး သက်သေသည် အမျိုးသား သက်သေ၏ တစ်ဝက်မျှသာ တန်သည် ဟု ယူဆလေ့ ရှိသည်။ <ref>{{cite web|title=Qatar Gender Equality Profile|url=http://www.unicef.org/gender/files/Qatar-Gender-Eqaulity-Profile-2011.pdf|publisher=UNICEF|accessdate=13 June 2017|archivedate=29 June 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140629121154/http://www.unicef.org/gender/files/Qatar-Gender-Eqaulity-Profile-2011.pdf}}</ref> ၂၀၀၆ ခုနှစ်တွင် ဥပဒေ ပုဒ်မများ ပါဝင်သော မိသားစု ဥပဒေကို စတင်မိတ်ဆက်ခဲ့သည်။ အစ္စလာမ် ထုံးစံ မိန်းမ တစ်ယောက်ထက် ပို၍ ယူခြင်းကို ခွင့်ပြုထားသည်။ <ref name=nobs/> ရှာရီယာ ဥပဒေကို ဟန်ဘာလီ မွတ်စလင် ထုံးစံ ဖြင့် ကျင့်သုံးသောကြောင့် တရားဥပဒေ အရ ကိုယ်ထိလက်ရောက် အပြစ်ပေးခြင်းမှာ ကာတာတွင် မထူးဆန်းပေ။ အရက်သောက်ခြင်း နှင့် တရားမဝင် သံဝါသ ပြုခြင်း တို့အတွက် ကြိမ်ဒဏ် အပြစ်ပေးလေ့ ရှိသည်။<ref name="amne" /> ကာတာ ပြစ်မှုဆိုင်ရာ ဥပဒေ၏ အပိုဒ် ၈၈ တွင် အိမ်ထောင်ရေး ဖောက်ပြန်မှု အတွက် ကြိမ်ဒဏ် အချက် ၁၀၀ သတ်မှတ်ထားပြီး <ref name="flog" /> ၂၀၀၆ ခုနှစ်တွင် ဖိလစ်ပိုင် အမျိုးသမီး တစ်ဦး ထိုပြစ်ဒဏ် ပေးခြင်း ခံခဲ့ရသည်။ <ref name="flog">{{cite web|title=Filipino woman gets 100 lashes for giving birth in Qatar|url=http://www.gmanetwork.com/news/story/9758/news/nation/filipino-woman-gets-100-lashes-for-giving-birth-in-qatar}}</ref>၂၀၁၀ ခုနှစ်တွင် အများအားဖြင့် နိုင်ငံခြားသား များ ဖြစ်သော လူ ၁၈ ဦးမှာ ကြိမ်ဒဏ် အချက် ၄၀ မှ အချက် ၁၀၀ အတွင်း အပြစ်ပေးခြင်း ခံခဲ့ရပြီး တရားမဝင် လိင်ဆက်ဆံရေး သို့မဟုတ် အရက်သေစာ သောက်သုံးခြင်း အတွက် ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|title=Qatar|url=https://www.amnesty.org/en/region/qatar/report-2010|publisher=Amnesty International|accessdate=13 June 2017|archivedate=20 October 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141020022548/http://www.amnesty.org/en/region/qatar/report-2010}}</ref> ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင်လည်း အများအားဖြင့် နိုင်ငံခြားသား များဖြစ်သော လူ ၂၁ ဦးမှာ အလားတူ ကျူးလွန်မှုများကြောင့်ပင် ကြိမ်ဒဏ် အချက် ၃၀ မှ ၁၀၀ အထိ အပြစ်ပေးခြင်း ခံခဲ့ရပြီး <ref>{{cite web|title=Qatar|url=https://www.amnesty.org/en/region/qatar/report-2011#section-117-9|publisher=Amnesty International|accessdate=13 June 2017|archivedate=3 January 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150103135911/http://www.amnesty.org/en/region/qatar/report-2011#section-117-9}}</ref> ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင်မူ နိုင်ငံခြား အလုပ်သမား ၆ ဦးမှာ ကြိမ်ဒဏ် အချက် ၄၀ မှ ၁၀၀ အတွင်း အပြစ်ပေးခြင်း ခံခဲ့ရသည်။<ref name="amne">{{cite web|title=Amnesty International Annual Report 2012 – Qatar|url=https://www.amnesty.org/en/region/qatar/report-2012#section-27-6|publisher=Amnesty International|accessdate=19 March 2014}}</ref> ကျန်းမာရေး ကောင်းမွန်သော မွတ်စလင် များသာလျှင် ထိုအပြစ်ဒဏ် ကျခံနိုင်သဖြင့် ထိုပြစ်ဒဏ်ပေးခြင်းများအား အမှန်တကယ် လုပ်ဆောင်သည် မလုပ်ဆောင်သည် ဆိုသော အချက်ကို မသိရပေ။<ref>{{cite news| url=https://www.amnesty.org/en/region/qatar/report-2012#section-27-6 | work=Amnesty International | title=Annual Report | date=23 October 2014}}</ref> ၂၀၁၃ ခုနှစ် ဧပြီလတွင် မွတ်စလင် နိုင်ငံခြားသား အလုပ်သမားတစ်ဦးအား အရက်သေစာ သောက်စားမှု အတွက် ကြိမ်ဒဏ် အချက် ၄၀ အပြစ်ပေးခဲ့ပြီး<ref>{{cite web|title=Qatar sentences man to 40 lashes for drinking alcohol|url=http://www.arabianbusiness.com/qatar-sentences-man-40-lashes-for-drinking-alcohol-498986.html|publisher=Arabian Business}}</ref><ref>{{cite web|title=Qatar sentences man to lashes for drinking alcohol|url=http://english.al-akhbar.com/node/15593|publisher=Al Akhbar|accessdate=13 June 2017|archivedate=6 October 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141006143325/http://english.al-akhbar.com/node/15593}}</ref><ref>{{cite web|title=Qatar court orders lashing of Muslim barber over drinking alcohol|url=http://english.alarabiya.net/en/News/middle-east/2013/04/22/Qatar-to-lash-Muslim-barber-over-drinking-alcohol-.html|publisher=Al Arabiya}}</ref> ၂၀၁၄ ခုနှစ် ဇွန်လတွင် မွတ်စလင် နိုင်ငံခြား အလုပ်သမား တစ်ဦးအား အရက်သေစာ သောက်သုံးခြင်း နှင့် အရက်မူးနေစဉ် ကားမောင်းခြင်း အတွက် ကြိမ်ဒဏ် အချက် ၄၀ အပြစ်ပေးခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|title=Indian expat sentenced to 40 lashes in Qatar for drink-driving|url=http://www.arabianbusiness.com/indian-expat-sentenced-40-lashes-in-qatar-for-drink-driving-552601.html|publisher=Arabian Business}}</ref> ကျောက်ခဲဖြင့် ထုသတ်ခြင်းမှာ ကာတာတွင် တရားဝင်သော အပြစ်ပေးနည်း ဖြစ်ပြီး <ref>{{cite web|title=Special report: The punishment was death by stoning. The crime? Having a mobile phone|url=http://www.independent.co.uk/news/world/politics/special-report-the-punishment-was-death-by-stoning-the-crime-having-a-mobile-phone-8846585.html}}</ref>ဘာသာပြောင်းခြင်းနှင့် လိင်တူ ဆက်ဆံခြင်းအတွက် သေဒဏ် အပြစ်ပေးခြင်း ခံရနိုင်သည်။ <ref name=iheu>{{cite news|author=Jenifer Fenton|url=http://iheu.org/religious-law-prison-for-blasphemy-severe-sexual-inequalilty-qatars-human-rights-review/|title=Religious law, prison for "blasphemy", severe sexual inequalilty: Qatar's human rights review|accessdate=13 June 2017|archivedate=18 March 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150318210908/http://iheu.org/religious-law-prison-for-blasphemy-severe-sexual-inequalilty-qatars-human-rights-review/}}</ref><ref>{{cite web|title=What are the worst countries in the world to be gay?|url=http://unitedexplanations.org/english/2014/05/20/what-are-the-worst-countries-in-the-world-to-be-gay/}}</ref> ဘာသာတရားအား စော်ကားခြင်း အတွက် ထောင်ဒဏ် ၇ နှစ် အပြစ်ပေးခြင်း ခံရနိုင်ပြီး အခြားသူများအား ဘာသာကူးပြောင်းရန် ဆွယ်ခြင်းအတွက် ထောင်ဒဏ် ၁၀ နှစ် အပြစ်ပေးခံရနိုင်သည်။ <ref name=iheu /> အရက်သေစာ သောက်သုံးခြင်းသည် ကာတာ၌ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း တရားဝင်ပြီး အချို့သော ကြယ်ငါးပွင့် ဟိုတယ်များ အနေနှင့် ၎င်းတို့၏ မွတ်စလင် မဟုတ်သော ကပ်စတန်မာများ အတွက် အရက် ရောင်းချခွင့် ရှိသည်။ <ref name=wsj20120107>{{cite news |author= Alex Delmar-Morgan|url=https://online.wsj.com/article/SB10001424052970203686204577115923124889872.html |title=Qatar, Unveiling Tensions, Suspends Sale of Alcohol |work=Wall Street Journal |date=7 January 2012 |accessdate=17 January 2012}}</ref><ref name=arabist20120115>{{cite news|author= Jenifer Fenton|url=http://www.arabist.net/blog/2012/1/15/qatars-impromptu-alcohol-ban.html |title=Qatar's Impromptu Alcohol Ban |publisher=The Arabist|date=16 January 2012 |accessdate=17 January 2012}}</ref> မွတ်စလင်များသည် အရက်သောက်သုံးခွင့် မရှိဘဲ အရက်သေစာ သောက်စားသည်ကို ဖမ်းမိပါက ကြိမ်ဒဏ်ပေးခြင်း သို့မဟုတ် နေရပ်သို့ ပြန်ပို့ခြင်း တို့ ပြုလုပ်လေ့ ရှိသည်။ မွတ်စလင် မဟုတ်သော နိုင်ငံခြားသား အလုပ်သမားများ အနေနှင့် တစ်ကိုယ်ရည် သောက်သုံးရန် အတွက် အရက်ဝယ်ခွင့် ပါမစ် လျှောက်ထားနိုင်သည်။ ကာတာ လေကြောင်းလိုင်း၏ လက်အောက်ခံ ကုမ္ပဏီ ဖြစ်သော ကာတာ ဖြန့်ချိရေး ကုမ္ပဏီအား အရက်နှင့် ဝက်သား တင်သွင်းခွင့် ပေးထားပြီး ထိုကုမ္ပဏီမှ နိုင်ငံအတွင်း တစ်ခုတည်းသော အရက်အရောင်းဆိုင်ကို ဖွင့်လှစ်ထားကာ အရက်လိုင်စင် ရှိသူများအား ဝက်သား ရောင်းချပေးသည်။ <ref>{{cite web|title=Qatar Distribution Company|url=http://www.qatarloving.com/qatar-distribution-company|publisher=Qatar Loving}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.qatarvisitor.com/index.php?cID=414&pID=1053 |title=Purchasing Alcohol in Qatar |publisher=Qatar Visitor |date=2 June 2007 |accessdate=1 May 2011 |archivedate=1 May 2011 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110501044507/http://www.qatarvisitor.com/index.php?cID=414&pID=1053 }}</ref>၂၀၂၂ ခုနှစ် ဖီဖာ ကမ္ဘာ့ဖလား ဘောလုံး ပြိုင်ပွဲ အတွင်း ပရိသတ် ဇုန် များတွင် အရက်ရောင်းချ ခွင့်ပေးမည်ဟု ကာတာ အာဏာပိုင်များက လိုလားစွာ ခွင့်ပြုထားသည်။<ref>{{cite news |title=Qatar would 'welcome' Israel in 2022 |first=Tamara |last=Walid |url=http://www.thenational.ae/sport/football/qatar-would-welcome-israel-in-2022 |newspaper=[[:en:The National (Abu Dhabi)|The National]] |date=11 November 2009 |accessdate=10 August 2013}}</ref> ၂၀၁၁ ခုနှစ် အထိ ဒိုဟာမြို့ အနီး လူတို့ ပြုလုပ်ထားသော ကျွန်းတစ်ခု ဖြစ်သည့် ပါးလ်ကာတာတွင် အရက် ရောင်းချခွင့် ပြုထားသည်။<ref name=wsj20120107 /><ref name=arabist20120115 />ထိုနှစ် ဒီဇင်ဘာတွင် စားသောက်ဆိုင်များအား အရက်ရောင်းချချင်း မပြုရန် တားမြစ်ခဲ့သည်။<ref name=wsj20120107 /><ref name="er6012012">{{cite news|author = James M. Dorsey |url = http://www.eurasiareview.com/16012012-debate-questions-emir%E2%80%99s-powers-to-shape-qatar%E2%80%99s-positioning-as-sports-hub-and-sponsor-of-revolts-analysis |title = Debate Questions Emir's Powers To Shape Qatar's Positioning As Sports Hub And Sponsor of Revolts – Analysis |publisher = The Eurasia Review|date = 17 January 2012 |accessdate = 17 January 2012}}</ref> ထိုသို့ တားမြစ်မှုအတွက် အကြောင်းပြချက် မပေးခဲ့ပေ။<ref name=wsj20120107 /><ref name=arabist20120115 /> သို့သော်လည်း အများက ထင်မြင်ယူဆကြသည်မှာ အစိုးရ အနေနှင့် နိုင်ငံ၏ ပထမဆုံးသော တော်ဝင်အကြံပေးအဖွဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်မီတွင် ပိုမို၍ ဘာသာရေး ကိုင်းရှိုင်းသည့် ပုံရိပ်ကို လိုချင်သောကြောင့် ဖြစ်သည် ဟူ၍ ယူဆကြသည်။ အစိုးရနှင့် အပန်းဖြေ စခန်း တည်ဆောက်သူတို့ကြား ငွေရေးကြေးရေး အငြင်းပွားမှု ဖြစ်ပွားနေသည်ဟုလည်း ကောဠာဟာလ ထွက်ပေါ်လျက် ရှိသည်။<ref name=er6012012 /> ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသွားများအား နိုင်ငံ၏ ကန့်သတ်ထားသည့် ဝတ်စားဆင်ယင်မှုကို သတိပေးရန်အတွက် သင့်တင့်လျှောက်ပတ်ခြင်း ကမ်ပိန်းကို စတင်ခဲ့သည်။<ref name="'Leggings Are Not Pants' Qatar's New Modesty Campaign Aimed At Westerners">{{cite news|last=Elgot|first=Jessica|title='Leggings Are Not Pants' Qatar's New Modesty Campaign Aimed At Westerners'|url=http://www.huffingtonpost.co.uk/2014/05/28/qatar-modesty-world-cup_n_5405054.html|newspaper=Huffington Post|date=28 May 2014}}</ref> အမျိုးသမီး တိုးရစ်များ အနေနှင့် အသားကပ်ဘောင်းဘီများ၊ မီနီစကတ်များ၊ လက်ပြတ်အင်္ကျီများနှင့် တိုသော ကျပ်သော အဝတ်များကို အများပြည်သူ ရှေ့မှောက်တွင် မဝတ်ဆင်ရန် အကြံပေးခဲ့သည်။ အမျိုးသားများ အနေနှင့်လည်း ဘောင်းဘီတိုနှင့် စွပ်ကျယ်သာ ဝတ်ဆင်ခြင်း မပြုရန် သတိပေးခဲ့သည်။<ref>{{cite web |url=http://en.tempo.co/read/news/2014/05/29/240581035/Qatar-Bans-Tourists-from-Wearing-Leggings-in-Public |title=Qatar Bans Tourists from Wearing Leggings in Public |author=Aningtias Jatmika |date=29 May 2014}}</ref> ===လူ့အခွင့်အရေး=== အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာန၏ အဆိုအရ အာရှတခွင်နှင့် အာဖရိက အချို့အစိတ်အပိုင်းတို့မှ နိုင်ငံခြားသား အလုပ်သမားများသည် ကာတာသို့ အလုပ်ကြမ်းသမားများ သို့မဟုတ် အိမ်စေများ အဖြစ် မိမိတို့ ဆန္ဒအလျောက် လာရောက်လုပ်ကိုင်ကြသော်လည်း အချို့မှာ ၎င်းတို့ ဆန္ဒနှင့် မညီသော ဖိနှိပ်ခိုင်းစေခြင်းကို ခံကြရသည်။ အလုပ်သမား အခွင့်အရေး အဓိက ဖောက်ဖျက်မှုများတွင် ရိုက်နှက်ခြင်း၊ ပေးရန် ရှိသည်များကို မပေးဘဲ ထားခြင်း၊ အလုပ်ရှင်မှ ထောက်ပံ့ရန် ရှိသည့် အခွင့်အရေးများကို အလုပ်သမား ထံမှ ပိုက်ဆံ ဖြတ်တောက်ခြင်း၊ လွတ်လပ်စွာ သွားလာမှုကို ကန့်သတ်ခြင်း (နိုင်ငံကူးလက်မှတ်၊ ခရီးသွားလက်မှတ် နှင့် ထွက်ခွင့် ပါမစ်များကို သိမ်းထားခြင်း)၊ ချုပ်နှောင်ထားခြင်း၊ ဥပဒေနှင့် အရေးယူရန် ခြိမ်းခြောက်ခြင်း တို့အပြင် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုများ ပါဝင်သည်။<ref name="2011narrq">{{cite book |title = Human Trafficking Report 2011|accessdate = 21 January 2012|date = June 2011|chapter = Country Narratives|publisher = Office to Monitor and Combat Trafficking in Persons, United States Department of State|url = http://www.state.gov/j/tip/rls/tiprpt/2011/164233.htm}}</ref> ကာတာသို့ ရောက်ရှိလာသော ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားများမှာ ၎င်းတို့ နေထိုင်ရာ နိုင်ငံတွင် အလုပ်ရှာဖွေပေးသူများအား မတန်တဆ ဈေးနှုန်းများဖြင့် အလုပ်ရရန် ပေးခဲ့ကြရသည်။<ref name="2011narrq"/> ၂၀၁၄ ခုနှစ် လေ့လာချက်အရ ကာတာရှိ ရာဇဝတ်မှု ပုဒ်မများတွင် ရာဇဝတ်မှု ပြစ်ဒဏ်များ အဖြစ် ကြိမ်ဒဏ်နှင့် ကျောက်ခဲဖြင့် ထုသတ်ခြင်း တို့ကို ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။ ကုလသမဂ္ဂ၏ ညှင်းပန်းနှိပ်စက်မှု ဆန့်ကျင်ရေး ကော်မတီမှ ထိုလုပ်ဆောင်ချက်များမှာ ကုလသမဂ္ဂ ညှင်းပန်းနှိပ်စက်မှု ဆန့်ကျင်ရေး ဆိုင်ရာ သဘောတူညီချက် မှ ချမှတ်ထားသော လိုက်နာရန် အချက်များကို ချိုးဖောက်ကြောင်း သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ <ref>{{cite journal |last1= Kelly|first1= Tobias|year= 2009|title= The UN Committee against Torture: Human Rights Monitoring and the Legal Recognition of Cruelty |journal= Human Rights Quarterly|volume=313 |issue= 3|pages= 777–800 |doi= 10.1353/hrq.0.0094}}</ref><ref>{{Cite report | date = 25 July 2006 | title = Conclusions and Recommendations: Qatar | url = http://www.unhcr.org/cgi-bin/texis/vtx/refworld/rwmain?docid=453776c75 | publisher = UN Committee Against Torture | docket = U.N. Doc. CAT/C/QAT/CO/1 | accessdate =9 January 2012 | quote = "Certain provisions of the Criminal Code allow punishments such as flogging and stoning to be imposed as criminal sanctions by judicial and administrative authorities. These practices constitute a breach of the obligations imposed by the Convention. The Committee notes with interest that authorities are presently considering amendments to the Prison Act that would abolish flogging." (Par. 12)}}</ref>ကာတာနိုင်ငံသည် သေဒဏ်ကို နိုင်ငံတော် လုံခြုံရေး အတွက် ဆက်လက်ကျင့်သုံးသည်။ သေဒဏ်ချမှတ်ခြင်းမှာ ရှားပါးပြီး ၂၀၀၃ ခုနှစ် ကတည်းက ကာတာတွင် နိုင်ငံတော်မှ သေဒဏ်ပေးခြင်း မရှိခဲ့ပေ။<ref>{{cite web |url=http://www.handsoffcain.info/bancadati/schedastato.php?idstato=18000093&idcontinente=23 |title= Death penalties in the world -Qatar |date=2014}}</ref> ကာတာတွင် လိင်တူဆက်ဆံမှုများမှာ တရားမဝင်ဘဲ သေဒဏ်အပြစ်ပေးခြင်း ခံရနိုင်သည်။<ref>{{cite web |url= http://www.independent.co.uk/news/world/gay-lesbian-bisexual-relationships-illegal-in-74-countries-a7033666.html |title= LGBT relationships are illegal in 74 countries, research finds | work = The Independent| date=17 May 2016}}</ref> ကာတာရှိ စပွန်ဆာပေးခြင်း ဆိုင်ရာ ဥပဒေ အရ အလုပ်အတွက် စပွန်ဆာ ပေးထားသော အလုပ်ရှင်သည် မိမိတစ်ဦးတည်း၏ သဘောဆန္ဒဖြင့် အလုပ်သမား၏ နေထိုင်ခွင့် ပါမစ်ကို ပယ်ဖျက်နိုင်ခြင်း၊ အလုပ်သမား အနေနှင့် အလုပ်ရှင် ပြောင်းလဲခြင်းကို ငြင်းပယ်နိုင်ခြင်း၊ ရဲ ထံသို့ ထွက်ပြေးသွားကြောင်း သတင်းပို့နိုင်ခြင်း နှင့် နိုင်ငံတွင်းမှ ထွက်ခွာခွင့်ကို ငြင်းဆန်နိုင်ခြင်း တို့အတွက် အခွင့်အာဏာ ရှိသည်။ <ref name="2011narrq"/> ထို့အတွက်ကြောင့် အလုပ်ရှင်မှ အလုပ်သမား၏ လှုပ်ရှားမှုကို ကန့်သတ်နိုင်ပြီး အလုပ်သမားဘက်မှ အနိုင်ကျင့် ခံရခြင်းကို သတင်းပို့ရန် နှင့် ၎င်းတို့၏ အခွင့်အရေးကို တောင်းဆိုရန် ကြောက်ရွံ့ကြမည် ဖြစ်သည်။ <ref name="2011narrq" /> နိုင်ငံတကာ အလုပ်သမား သမဂ္ဂ အဖွဲ့ (အိုင်တီယူစီ) ၏ အဆိုအရ ဗီဇာ စပွန်ဆာပေးသည့် စနစ် အရ အလုပ်သမား အနေနှင့် အနိုင်ကျင့်သည့် အလုပ်ရှင်ထံမှ ထွက်ခွာရန် ခက်ခဲ၍ ပြည်ပသို့ ခွင့်ပြုချက်မရဘဲ မသွားနိုင်သည့် အတွက် အဓမ္မ ခိုင်းစေမှုများ ဖြစ်ပွားနိုင်သည် ဟု ဆိုသည်။<ref>{{cite web|title=International unions warn Qatar's work visa system allows employers to use forced labour|url=http://www.ituc-csi.org/international-unions-warn-qatar-s?lang=en|publisher=ITUC-CSI-IGB|access-date=13 June 2017|archive-date=29 October 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131029202038/http://www.ituc-csi.org/international-unions-warn-qatar-s?lang=en}}</ref> ကာတာသည် ရွေ့ပြောင်း အလုပ်သမားများ အတွက်လည်း လစာ စံသတ်မှတ်ချက်ကို ပြဋ္ဌာန်း ထားခြင်း မရှိပေ။ ကာတာမှ နိုင်ငံတကာ ဥပဒေ အကြံပေး ကုမ္ပဏီ ဒီအယ်လ်အေ ပိုင်ပါ အား ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမား စနစ်ကို စုံစမ်းစစ်ဆေးပြီး အစီရင်ခံစာ တင်ပြရန် ငှားရမ်း တာဝန် ပေးအပ်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၄ မေလတွင် ဒီအယ်လ်အေ ပိုင်ပါမှ ကာဖလာ စနစ်ကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲရန် အကြံပြုချက် ၆၀ ကျော်ကို တင်ပြခဲ့ပြီး ၎င်းတို့တွင် ထွက်ခွင့်ပါမစ် စနစ်ကို ပယ်ဖျက်ရန်နှင့် ကာတာမှ အကောင်အထည်ဖော်ရန် ကတိပြုထားသော အနည်းဆုံး လစာစနစ်ကို စတင်ရန်တို့ ပါဝင်သည်။<ref>{{cite web |url=https://www.theguardian.com/world/2014/may/14/qatar-admits-deaths-in-migrant-workers |title=Qatar government admits almost 1,000 fatalities among migrants |author=Owen Gibson |date=14 May 2014}}</ref> ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် ကာတာ အာဏာပိုင်တို့မှ သီးခြားဖြစ်သော အလုပ်သမားသမဂ္ဂ တည်ထောင်ခွင့်ပေးမည့် ၎င်းတို့၏ ဆန္ဒကို ကြေညာခဲ့သည်။<ref name="unions">{{cite web|title=Qatar to allow trade union, scrap 'sponsor' system|url=http://english.alarabiya.net/articles/2012/05/01/211482.html|publisher=Al Arabiya|date=1 May 2012|accessdate=12 March 2015}}</ref> ထို့ပြင် နိုင်ငံခြားသား အလုပ်သမားများ အားလုံးအတွက် ပြည်တွင်း အလုပ်ရှင်မှ စပွန်ဆာ ပေးရန် လိုအပ်သော စပွန်ဆာ စနစ်ကို ဖျက်သိမ်းမည်ဟူ၍လည်း ကြေညာခဲ့သည်။<ref name="unions"/> အလုပ်သမား ဥပဒေကို ပြင်ဆင်မှုများထဲတွင် အလုပ်သမားများ၏ လခအားလုံးကို သူတို့၏ ဘဏ်စာရင်းထဲသို့ တိုက်ရိုက်ထည့်သွင်းရန် အာမခံခြင်း နှင့် နွေရာသီအတွင်း အပူဆုံး အချိန်များတွင် ပြင်ပတွင် အလုပ်လုပ်ချိန် ကို ကန့်သတ်ခြင်းတို့ ပါဝင်သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.ibtimes.co.uk/qatar-announces-new-labour-law-reforms-amid-workers-rights-outcry-1457587|title=Qatar Announces New Labour Law Reforms Amid Workers' Rights Outcry|publisher=International Business Times|last=Wilson|first=Nigel|date=21 July 2014|accessdate=12 March 2015}}</ref>၂၀၁၅ အစောပိုင်းတွင် ရေးဆွဲသော ဥပဒေကြမ်းမှ အလုပ်သမားများ၏ လစာကို ပေးရန် ပျက်ကွက်သော ကုမ္ပဏီများ အနေနှင့် အလုပ်သမား ထပ်မံ ငှားရမ်းခွင့်ကို ခဏတာ ဆိုင်းငံ့ထားမည် ဆိုသော အချက်လည်း ပါဝင်သည်။<ref>{{cite web|url=http://dohanews.co/firms-qatar-fail-pay-workers-time-face-suspensions|title=Firms in Qatar who fail to pay workers on time could face suspensions|publisher=Doha News|last=Walker|first=Lesley|date=15 January 2015|accessdate=12 March 2015}}</ref> ၂၀၁၅ အောက်တိုဘာလတွင် ကာတာ အီမာစော်ဘွားမှ နိုင်ငံ၏ စပွန်ဆာ စနစ်ကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲချက်များကို ဥပဒေ အတွင်းသို့ လက်မှတ်ရေးထိုး ထည့်သွင်းခဲ့ပြီး ဥပဒေ အသစ်သည် တစ်နှစ် အတွင်း အသက်ဝင်မည် ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|publisher=Doha News|url=http://dohanews.co/qatars-emir-approves-kafala-reforms-changes-more-than-one-year-away|title=Qatar’s Emir signs into law kafala changes (updated)|date=27 October 2015|author=Peter Kovessy}}</ref> စောင့်ကြည့်ဝေဖန်သူများ ဘက်ကမူ ထိုပြောင်းလဲမှုများတွင် အချို့သော အလုပ်သမား အခွင့်အရေး ကိစ္စရပ်များကို ဖြေရှင်းရန် ပျက်ကွက်သည်ဟု ဆိုကြသည်။ <ref>{{cite web|url=https://www.rt.com/uk/324148-qatar-fifa-word-cup/|title=Qatar’s inaction on labor reform a 'human rights disaster', Amnesty|date=1 December 2015|publisher=Russia Today|work=RT}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.hrw.org/news/2015/11/08/qatar-new-reforms-wont-protect-migrant-workers|date=8 November 2015|publisher=Human Rights Watch|title=Qatar: New reforms Won't Protect Migrant Workers}}</ref><ref>{{cite web|title=Qatar complicit in 'modern slavery' despite reforms – unions|url=http://mobile.reuters.com/article/idUSL8N12S5MU20151028|author=Chris Arsenault|date=28 October 2015|publisher=Reuters}}</ref> ၁၉၉၉ ခု ဗဟိုမြူနီစီပါယ်ကောင်စီ ရွေးချယ်ပွဲတွင် ကာတာနိုင်ငံသည် အမျိုးသမီးများအား အမျိုးသားများနှင့် တန်းတူ မဲပေးခွင့် ပြုခဲ့သည်။<ref name=Lambert2011a/><ref>{{cite book|first=Hugh|last=Miles|title=Al-Jazeera|year=2005|url=https://www.nytimes.com/2005/03/06/books/chapters/0306-1st-miles.html?pagewanted=all&position=}}</ref> ကာတာ နိုင်ငံတွင် ပထမဆုံး ဖြစ်သော ထိုရွေးကောက်ပွဲကို ၁၉၉၉ ခုနှစ် မတ်လ ၈ ရက် အပြည်ပြည် ဆိုင်ရာ အမျိုးသမီးများနေ့ နှင့် အချိန်ကိုက်၍ ကျင်းပခဲ့သည်။<ref name=Lambert2011a /> ===နိုင်ငံခြားဆက်ဆံရေး=== [[File:Secretary Kerry Meets With Amir Hamad bin Khalifa al-Thani.jpg|thumb|ယခင် အီမာစော်ဘွား ဟာမက်ဘင် ခါလီဖာ အယ်လ် သာနီအား အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး ဂျွန်ကယ်ရီ နှင့် အတူ ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် တွေ့ရစဉ်]] နယ်နိမိတ်ကြီးမားသော အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများ ရှိသည့် နိုင်ငံငယ်တစ်ခု ဖြစ်သည့် ကာတာနိုင်ငံသည် ဩဇာလွှမ်းမိုးမှု တိုးမြှင့်ရန် ကြိုးစား သကဲ့သို့ နိုင်ငံနှင့် အုပ်ချုပ်သူ စော်ဘွား မိသားစုအားလည်း ကာကွယ်ရန် ဆောက်ရွက်သည်။ <ref name=Boghardt>{{cite journal|last1=Boghardt|first1=Lori Plotkin|title=Qatar Is a U.S. Ally. They Also Knowingly Abet Terrorism. What's Going On?|journal=New Republic|date=6 October 2014|url=https://newrepublic.com/article/119705/why-does-qatar-support-known-terrorists|accessdate=7 October 2014|quote=Two overarching goals have driven Qatari policy. One has been to maximize Qatar's influence on the regional and international stage. This originally reflected the personal ambition of the former ruler and current emir's father, Shaykh Hamad bin Khalifa al Thani, and his foreign minister and eventual prime minister, Shaykh Hamad bin Jassim al Thani. The two men directed foreign policy until the father abdicated in favor of his son, Emir Tamim bin Hamad al Thani, in July 2013. The second objective has been to preserve the security of the ruling family and state.}}</ref> ကာတာနှင့် အခြား နိုင်ငံများ မဟာမိတ် ပြုခြင်း သမိုင်းကြောင်းကို ကြည့်မည် ဆိုပါက ၎င်းတို့၏ ပေါ်လစီ အခြေခံအား ကွင်းကွင်းကွက်ကွက် တွေ့မြင်နိုင်သည်။ ၁၇၆၀ နှင့် ၁၇၉၁ ခုနှစ် အတွင်း လတ်တလော ဩဇာရှိသူ ဖြစ်သည့် အော့တမန်များ၊ ဗြိတိသျှများ၊ ဘာရိန်းမှ အယ်လ်ခါလီဖာ စော်ဘွားများ၊ အာရေဗျများ၊ ဆော်ဒီအာရေဗျမှ ဝါဟာဘီများ အစရှိသူတို့ထံမှ တရားဝင် အစောင့်အရှောက် ရယူခဲ့သည်။<ref>{{cite book|author=H Rahman|title=The Emergence of Qatar|url=https://books.google.com/books?id=LEWE5X2pmS4C|accessdate=26 June 2013|year=2005|publisher=Routledge|isbn=978-0-7103-1213-6}}</ref>ကာတာ၏ နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝန်း အတွင်း တိုးတက်လာသော ပုံရိပ်နှင့် နိုင်ငံတကာ အရေးအခင်းများတွင် တက်ကြွစွာ ပါဝင်မှု အတွက် အချို့သော စောင့်ကြည့်လေ့လာသူများမှ အင်အား အလယ်အလတ်ရှိသော နိုင်ငံဟု သတ်မှတ်ကြသည်။ ကာတာသည် အိုပက် အဖွဲ့၏ အဖွဲ့ဝင် အဖြစ် စောစီးစွာ ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး ပင်လယ်ကွေ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး ကောင်စီ၏ တည်ထောင်သူ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ ဖြစ်သည်။ အာရပ်လိဂ်၏ အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံလည်း ဖြစ်သည်။ ကာတာသည် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ တရားရုံး ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို မဖြစ်မနေ လက်ခံသော နိုင်ငံ မဟုတ်ပေ။ ကာတာသည် နိုင်ငံခြား အင်အားကြီး နိုင်ငံများနှင့်လည်း အပြန်အလှန် ဆက်ဆံရေး ရှိသည်။ ကာတာသည် အမေရိကန် နှင့် ဗြိတိသျှတို့၏ ပါရှန်းပင်လယ်ကွေ့ အတွင်း စစ်ဆင်ရေးများအတွက် ပူးပေါင်း လေတပ် အခြေစိုက် စခန်း ဖြစ်သော အယ်လ် အူဒိတ် လေတပ်စခန်းကို အခြေစိုက်ခွင့် ပေးထားသည်။<ref>{{cite web|title=Qatar relies on US base amid Gulf tensions|url=http://www.ft.com/cms/s/0/3240a66a-c756-11df-aeb1-00144feab49a.html|publisher=FT.com|accessdate=16 June 2013}}</ref> ထို့ပြင် အမေရိကန် နှင့် ဗြိတိသျှ တပ်တို့အား ၎င်း၏ လေတပ် အခြေစိုက်စခန်းကို အသုံးပြု၍ အီရတ် နှင့် အာဖဂန် နစ္စတန်သို့ ရိက္ခာများ တင်ပို့ခွင့် ပြုထားသည်။<ref>{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2008/03/04/world/africa/04iht-letter5.1.10686376.html |title=For Qatar, relations with West are a balancing act |work=New York Times |date=4 March 2008 |accessdate=30 January 2011 |first=Janine |last=Zacharia}}</ref> ထိုသို့ မဟာဗျူဟာ ကျသော စစ်စခန်းကို အခြေစိုက်ခွင့် ပေးထားသော်လည်း ကာတာသည် အနောက်ကမ္ဘာ၏ အားကောင်းသော မဟာမိတ် မဟုတ်ပေ။ ကာတာသည် အာဖဂန် တာလီဘန်များအား နိုင်ငံအတွင်း နိုင်ငံရေး ရုံး ဖွင့်ခွင့် ပေးထားပြီး အီရန်နိုင်ငံနှင့်လည်း စပ်တူ ပူးပေါင်း လုပ်ကိုင်သော သဘာဝ ဓာတ်ငွေ့ တွင်း အပါအဝင် နီးကပ်သော ဆက်ဆံရေး ရှိသည်။<ref name=NRPpunch>{{cite news|last1=Siegel|first1=Robert|title=How Tiny Qatar 'Punches Above Its Weight'|url=http://www.npr.org/sections/parallels/2013/12/20/255748469/how-tiny-qatar-punches-above-its-weight|accessdate=5 June 2015|work=NPR|date=23 December 2013}}</ref> နယူးယောက်တိုင်း သတင်းစာမှ တင်ပြသော ပေါက်ကြားလာသည့် စာရွက်စာတမ်း များ အရ ကာတာ၏ အကြမ်းဖက်မှု ဆန့်ကျင်ရေးနှင့် ပတ်သက်သော လုပ်ဆောင်ချက် မှတ်တမ်းမှာ ဒေသအတွင်း အဆိုးရွားဆုံး ဖြစ်သည်။<ref name="nyt20130630" /> ထိုပေါက်ကြားလာသည့် ကြေးနန်းတွင် ကာတာ၏ လုံခြုံရေး တပ်ဖွဲ့များသည် "အမေရိကန် နှင့် နီးစပ်သည်ဟု ပေါ်လွင်မည်ကို စိုးရိမ်သည်နှင့် တန်ပြန် လက်စားချေရန် ဆွပေးသည့် အဖြစ် ရောက်မည်စိုး၍ သိထားသော အကြမ်းဖက် သမားများ အပေါ်တွင် အရေးယူ ဆောင်ရွက်ရန် ဝန်လေးသည်။ " ဟု ဖော်ပြထားသည်။<ref name="nyt20130630" /> ကာတာသည် ပါရှန်းပင်လယ်ကွေ့ ဒေသ အတွင်းရှိ ၎င်း၏ အိမ်နီးချင်းများ နှင့် အမျိုးမျိုးသော ဆက်ဆံရေး ရှိသည်။ ကာတာသည် အီရန်နှင့် ကာကွယ်ရေး ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရေး သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ် ရေးထိုးထားပြီး<ref>{{cite web|url=http://www.tehrantimes.com/index_View.asp?code=214868 |title=Qatar and Saudi Arabia sign defense agreement |publisher=Tehrantimes.com |date=25 February 2010 |accessdate=2 October 2010}}</ref> ၎င်းတို့နှင့် အတူ ကမ္ဘာပေါ်တွင် အကြီးမားဆုံးသော သဘာဝ ဓာတ်ငွေ့ တွင်းကိုလည်း အတူတကွ ပိုင်ဆိုင်ထားသည်။ ထို့အပြင် ၂၀၁၁ လစ်ဗျား ပြည်တွင်းစစ် အတွင်း လစ်ဗျား အတိုက်အခံတို့၏ အမျိုးသား ပြောင်းလဲရေးကောင်စီ အား တရားဝင် အစိုးရ အဖြစ် အသိအမှတ် ပြုသည့် နိုင်ငံများတွင် ပြင်သစ်နိုင်ငံ ပြီးလျှင် ဒုတိယမြောက် အသိအမှတ်ပြုသော နိုင်ငံ ဖြစ်သည်။<ref>{{cite news|url=http://english.aljazeera.net/news/middleeast/2011/03/201132814450241767.html|publisher=Al Jazeera |date=28 March 2011|accessdate=29 March 2011|title=Qatar recognizes Libyan rebels after oil deal}}</ref> [[File:Flag of Qatar in Libya.jpg|left|thumb|၂၀၁၁ လစ်ဗျား ပြည်တွင်းစစ် အပြီး လစ်ဗျားတွင် လွှင့်ထူထားသော ကာတာ အလံ။ ကာတာသည် အာရပ်နွေဦး တော်လှန်ရေးတွင် ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုရှိသော အစိတ်အပိုင်း တစ်ခု အနေနှင့် ပါဝင်ခဲ့သည်။]] ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် ကာတာမှ ဆီးရီးယားနိုင်ငံရှိ အစွန်းရောက် အဖွဲ့အစည်း တစ်ခု ဖြစ်သော မွတ်စလင် ဘရားသားဟုဒ် ကို ထောက်ပံ့သည့် အတွက် ဘာရိန်း၊ ဆော်ဒီအာရေဗျ နှင့် အာရပ်စော်ဘွားများ ပြည်ထောင်စု တို့ နှင့် ဆက်ဆံရေး တင်းမာသော အနေအထားသို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ <ref>{{cite news|last1=Kirkpatrick|first1=David D.|title=Qatar's Support of Islamists Alienates Allies Near and Far|url=https://www.nytimes.com/2014/09/08/world/middleeast/qatars-support-of-extremists-alienates-allies-near-and-far.html?_r=0|accessdate=5 June 2015|work=The New York Times|date=7 September 2014}}</ref> ထိုအဖြစ်အပျက်ကြောင့် ထိုနိုင်ငံ ၃ ခု မှ ၎င်းတို့၏ သံအမတ်များကို ကာတာမှ ၂၀၁၄ မတ်လတွင် ပြန်ခေါ်ခဲ့သည်။ <ref name="Islam Hassan">{{cite web|url=https://www.academia.edu/12696782/GCCs_2014_Crisis_Causes_Issues_and_Solutions|title=GCC's 2014 Crisis: Causes, Issues and Solutions|author=Islam Hassan|date=31 March 2015|publisher=Al Jazeera Research Center |accessdate=4 June 2015}}</ref> [[File:Months after an airstrike on a neighborhood populated by black Yemenis or "Muhamasheen" more than a hundred buildings still remain in rubble and survivors continue to search for any valuables - Sanaa - Yemen - Oct-9-2015.png|thumb|အယ်လ်ဂျာဇီးယား အမေရိကား ၏ သတင်းအရ ယီမင်ရှိ အတိုက်အခံများကို တိုက်ခိုက်သော ဆော်ဒီအာရေဗျ ဦးဆောင်သည့် ညွန့်ပေါင်းတပ်သည် အရပ်သားများကို မခွဲခြားဘဲ တိုက်ခိုက်ခဲ့သည့် အပြင် အရပ်သားများ ထူထပ်စွာ ရှိနေသည့် နေရာများတွင် ဗုံးများကို အသုံးပြုခြင်းဖြင့် နိုင်ငံတကာ ဥပဒေကို ချိုးဖောက်ခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။ <ref name="aljazeeraus201512">{{cite web|url=http://america.aljazeera.com/opinions/2015/12/saudi-arabia-uses-terrorism-as-an-excuse-for-human-rights-abuses.html |title=Saudi Arabia uses terrorism as an excuse for human rights abuses |work=Al Jazeera America |date=December 3, 2015}}</ref>]] လတ်တလော နှစ်များ အတွင်းတွင် ကာတာသည် အစ္စလာမ် စစ်သွေးကြွများကို အသုံးပြု၍ အီဂျစ်၊ ဆီးရီးယား၊ လစ်ဗျား၊ ဆိုမာလီယာ နှင့် မာလီ အပါအဝင် နိုင်ငံအချို့တွင် ၎င်း၏ နိုင်ငံခြားရေး ပေါ်လစီကို တိုးမြှင့် အကောင်အထည်ဖော်ရန် လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ မွတ်စလင် ဘရားသားဟုဒ်မှစ၍ ဆလာဖစ် အဖွဲ့များ အထိ အစရှိသော အဖွဲ့များမှ အစ္စလာမ်များ နှင့် အလွမ်းသင့်အောင် ဆက်ဆံခြင်းဖြင့် နိုင်ငံ၏ ဩဇာကို တိုးမြှင့်ရန် ကြိုးစားခဲ့သည်။ အဘယ်ကြောင့် ဆိုသော အာရပ်နွေဦး တော်လှန်ရေး မှ အစပြု၍ ထိုအဖွဲ့များသည် အနာဂတ်အတွက် ကိုယ်စားပြုသည်ဟု ယုံကြည်၍ ဖြစ်သည်။<ref name=nyt20130630>{{cite news|publisher=New York Times|author1=Mark Mazzetti |author2=C.J. Chivers |author3=Eric Schmitt |url=https://www.nytimes.com/2013/06/30/world/middleeast/sending-missiles-to-syrian-rebels-qatar-muscles-in.html |title=Taking Outsize Role in Syria, Qatar Funnels Arms to Rebels|date=30 June 2013 |accessdate=21 January 2014}}</ref><ref name="Boghardt"/><ref>{{citation|title=U.S.-Qatar Alliance Strains Coalition Against Islamic State|author=Jay Solomon |publisher=Wall Street Journal|date=10 October 2014}}</ref>အမေရိကန် ဘဏ္ဍာရေး ဝန်ကြီးဌာန၏ အကြမ်းဖက်မှုနှင့် ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ ထောက်လှမ်းရေး လက်ထောက်ဝန်ကြီး ဖြစ်သော ဒေးဗစ်ကိုဟမ် ၏ အဆိုအရ ကာတာနိုင်ငံသည် အကြမ်းဖက်သမားများ၏ ငွေကြေးထောက်ပံ့မှု အတွက် ခွင့်ပြုထားသော နိုင်ငံ ဖြစ်သည် ဟု ဆိုသည်။<ref name="ISIS">{{cite web|title=ISIS: Can coalition cut off funding of world's wealthiest terror group?|author=John Defterios|url=http://www.cnn.com/2014/10/27/business/isis-wealthiest-terror-group-defterios/index.htmlpublisher=''CNN''|date=27 October 2014}}{{Dead link|date=December 2021 }}</ref>ကာတာမှ ထိုအဖွဲ့များအား ထောက်ပံ့ထားသော အထောက်အထားများရှိပြီး ဆီးရီးယား နိုင်ငံ မြောက်ပိုင်းမှ တင်းမာသော သဘောထားရှိသည် အစ္စလာမ် စစ်သွေးကြွ အဖွဲ့များလည်း အပါအဝင် ဖြစ်သည်။ <ref name="nyt20130630"/> ၂၀၁၅ ခုနှစ် လေ့လာချက် အရ သိရှိရသည်မှာ ကာတာ၊ ဆော်ဒီအာရေဗျ နှင့် တူရကီ နိုင်ငံတို့သည် ဆီးရီးယား ပြည်တွင်းစစ် အတွင်း အစိုးရအား ဆန့်ကျင်တိုက်ခိုက်နေသည့် အဖွဲ့ခွဲတစ်ခု ဖြစ်ကာ အယ်လ်ကိုင်းဒါး အဖွဲ့နှင့် ဆက်စက်နေသည့် အယ်လ်နူစရာ တပ်ဦး နှင့် အခြား ဆလာဖစ် ညွန့်ပေါင်း အဖွဲ့ တစ်ဖွဲ့ ဖြစ်သော အာရာ အက်ရှမ်<ref name="ISIS"/><ref>{{cite news |url=http://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/syria-crisis-turkey-and-saudi-arabia-shock-western-countries-by-supporting-antiassad-jihadists-10242747.html |title=Turkey and Saudi Arabia alarm the West by backing Islamist extremists the Americans had bombed in Syria |author=Kim Sengupta |newspaper=The Independent |date=12 May 2015 |accessdate=14 June 2017 |archivedate=13 May 2015 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150513214636/http://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/syria-crisis-turkey-and-saudi-arabia-shock-western-countries-by-supporting-antiassad-jihadists-10242747.html }}</ref> တို့ ပါဝင်သည်ဟု သတင်းရသည့် အာမီအော့ဖ် ကွန်ကွက်စ်<ref>"[https://news.yahoo.com/army-conquest-rebel-alliance-pressures-syria-regime-090529121.html 'Army of Conquest' rebel alliance pressures Syria regime]". Yahoo News. 28 April 2015.</ref><ref>"[http://weekly.ahram.org.eg/News/12392/21/Gulf-allies-and-%E2%80%98Army-of-Conquest%E2%80%99.aspx Gulf allies and 'Army of Conquest'] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150919055514/http://weekly.ahram.org.eg/News/12392/21/Gulf-allies-and-%E2%80%98Army-of-Conquest%E2%80%99.aspx |date=19 September 2015 }}". ''Al-Ahram Weekly''. 28 May 2015.</ref> အား ပွင့်လင်းစွာ ကျောထောက်နောက်ခံ ပေးခဲ့ကြသည်။ ကာတာသည် ဒီမိုကရေစီနည်းလမ်းဖြင့် ရွေးကောက်တင်မြှောက်ထားသည့် အီဂျစ်သမ္မတဟောင်း မိုဟာမက် မော်ဆီအား သံတမန် ရေးရာ အရ လည်းကောင်း နိုင်ငံပိုင် အယ်လ်ဂျာဇီးယား မီဒီယာ ကွန်ယက် ဖြင့် လည်းကောင်း အထောက်အပံ့ ပေးခဲ့သည်မှာ စစ်တပ်အာဏာသိမ်း၍ ၎င်းအား မဖြုတ်ချမီ အချိန် အထိ ဖြစ်သည်။ <ref>{{cite web|author=The Daily Beast|url=http://www.thedailybeast.com/articles/2013/04/11/qatar-sends-aid-money-to-help-egypt.html |title=Qatar Sends Aid Money to Help Egypt |publisher=TheDailyBeast.com |date= |accessdate=4 November 2013}}</ref><ref name="FP">{{cite web|title=The Al-Jazeera Effect|publisher=Foreign Policy|date=9 February 2011|url=https://foreignpolicy.com/2011/02/09/the-al-jazeera-effect-2}}</ref>ထို့ပြင် ကာတာသည် ၎င်း အာဏာရနေစဉ် အချိန်က အီဂျစ်အား ဒေါ်လာ ၇.၅ ဘီလီယံ ထုတ်ချေးခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|author=Reuters |url=http://www.voanews.com/content/egypt-returns-two-billion-dollars-to-qatar-tension/1753280.html |title=Egypt Returns $2 Billion to Qatar in Sign of Growing Tensions |publisher=Voanews.com |date= |accessdate=30 December 2013}}</ref> ၂၀၁၂ ခုနှစ် အစောပိုင်းတွင် ကာတာသည် ပါလက်စတိုင်း ခေါင်းဆောင် ဟာမတ်စ် အား ထောက်ခံခဲ့ကြောင်း ပထမဆုံး သတင်း ထွက်ခဲ့သဖြင့် <ref name=bbchamas>[http://www.bbc.com/news/world-middle-east-17192278 bbc.com: "Hamas political leaders leave Syria for Egypt and Qatar"], 28 February 2012</ref> အစ္စရေး၊ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု၊ အီဂျစ် နှင့် ဆော်ဒီအာရေဗျ တို့၏ ဝေဖန်ခြင်းကို ခံခဲ့ရပြီး ၎င်းတို့က "ကာတာသည် ဟာမတ်စ်ကို ထောက်ခံခြင်းဖြင့် ဒေသတွင်း တည်ငြိမ်မှုကို ပျက်ပြားစေသည်" ဟု စွပ်စွဲခဲ့ကြသည်။ <ref>{{Cite web |url=http://www.algemeiner.com/2014/07/28/gaza-conflict-spotlights-role-of-qatar-the-hamas-funding-u-s-ally/ |title=Gaza conflict spotlights role of Qatar, the Hamas-funding U.S. ally |date=28 July 2014 |accessdate=30 July 2014}}</ref> သို့သော်လည်း ကာတာ နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးမှ ဟာမတ်စ်အား ထောက်ခံသည်မှာ မဟုတ်ကြောင်း ငြင်းဆိုခဲ့ပြီး "ကျွန်တော်တို့ ဟာမတ်စ်ကို ထောက်ခံတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ပါလက်စတိုင်းတွေကို ထောက်ခံတာပါ။" ဟု ဆိုခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web |url=http://www.mofa.gov.qa/en/SiteServices/MediaCenter/News/Pages/News20140801131459.aspx |title=Al Attiyah to CNN: Israel doesn't want peace |date=28 July 2014 |accessdate=26 October 2014 |archivedate=7 April 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160407215427/http://www.mofa.gov.qa/en/SiteServices/MediaCenter/News/Pages/News20140801131459.aspx }}</ref> ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက် အပြီးတွင် ကာတာသည် ဂါဇာသို့ အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၁ ဘီလီယံ ရှိသော လူသားချင်း စာနာမှု ဆိုင်ရာ အကူအညီများပေးမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |url=http://www.reuters.com/article/2014/10/12/us-gaza-egypt-conference-qatar-idUSKCN0I10HF20141012/ |title=Qatar pledges $1 billion for Gaza rebuilding at Cairo conference |date=12 October 2014 |accessdate=26 October 2014 |archivedate=27 October 2014 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141027081826/http://www.reuters.com/article/2014/10/12/us-gaza-egypt-conference-qatar-idUSKCN0I10HF20141012/ }}</ref> ကာတာနိုင်ငံသည် ပညာရေး၊ ဘာသာရေး၊ နိုင်ငံရေး နှင့် စီးပွားရေး ဆိုင်ရာ ညီလာခံများစွာကို အိမ်ရှင် အဖြစ် လက်ခံကျင်းပခဲ့သည်။ ၁၁ ကြိမ်မြောက် ဒိုဟာ ဖိုရမ်တွင် အဓိက အတွေးအခေါ် ပညာရှင်များ၊ နောက်ခံ အမျိုးမျိုးမှ ပရော်ဖက်ရှင်နယ်များနှင့် ကမ္ဘာတဝှမ်းမှ နိုင်ငံရေး ခေါင်းဆောင်များကို ဖိတ်ကြား၍ ဒီမိုကရေစီ၊ မီဒီယာ၊ သတင်းအချက်အလက် နည်းပညာ၊ လွတ်လပ်စွာ ကုန်သွယ်မှု နှင့် အနာဂတ် ရေလုံလောက်စွာ ရရှိရေး ဆိုင်ရာ ပြဿနာများကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။ ထို့ပြင် ၂၀၀၆ ခုနှစ်မှစ၍ ထိုဖိုရမ်တွင် အနာဂတ် စီးပွားရေး ညီလာခံကို အဓိကထား၍ ကျင်းပခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=http://enrichingthefuture2012.qatarconferences.org/previous_conferences.php|title=Enriching the Middle East's Economic Future Conferences|publisher=Qatar Conferences|accessdate=12 March 2015|archivedate=30 December 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141230090351/http://enrichingthefuture2012.qatarconferences.org/previous_conferences.php}}</ref>လတ်တလော ကာလများတွင် ကာတာမှ ကမ္ဘာတဝှမ်းရှိ ပြိုင်ဘက်များ အကြား ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲများကို လက်ခံ ကျင်းပ ပေးခဲ့သည်။ ၎င်းတို့ထဲတွင် သိသာထင်ရှားသည့် ဆွေးနွေးမှုမှာ ဒါဖာ သဘောတူညီချက် ဖြစ်သည်။ ဒိုဟာ ကြေညာချက်သည် ဒါဖာ ရှိ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ် အတွက် အခြေခံ ဖြစ်ပြီး အာဖရိက ဒေသ တွင် သိသာလောက်သော အကျိုးရလဒ်များကို ရရှိခဲ့သည်။ သိသာထင်ရှားသည့် အောင်မြင်မှုများတွင် လုံခြုံရေးနှင့် တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှု ပြန်လည် ဖော်ဆောင်နိုင်ခြင်း၊ တည်ဆောက်ရေးနှင့် ပြန်လည် တည်ဆောက်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်များ တိုးတက်လာခြင်း၊ မိမိတို့ နေရပ်မှ စွန့်ခွာသွားသူများ ပြန်လာခြင်း နှင့် ဒါဖာရှိ ပြည်သူများအား စည်းရုံးစေပြီး ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ် အတွက် ရှေ့သို့ ဆက်လှမ်းရန် တွန်းအားပေးနိုင်ခြင်းတို့ ဖြစ်ကြသည်။ <ref>{{cite web|url=http://www.qatarchronicle.com/world/africa/30423/sudan-minister-lauds-doha-declaration-for-initiating-darfur-peace-process/|title=Sudan Minister Lauds Doha Declaration For Initiating Darfur Peace Process|work=Qatar Chronicle|date=9 June 2013|accessdate=22 June 2013|archivedate=24 September 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150924083511/http://www.qatarchronicle.com/world/africa/30423/sudan-minister-lauds-doha-declaration-for-initiating-darfur-peace-process/}}</ref>ကာတာသည် ဘဏ္ဍာရေး ပြန်လည် လှုပ်ရှားရေး နှင့် ပြန်လည်တည်ဆောက်ရေး တို့ အတွက် ဒါဖာသို့ စတာလင်ပေါင် ၈၈.၅ သန်း လှူဒါန်းခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url= http://www.undp.org/content/undp/en/home/presscenter/pressreleases/2014/09/21/qatar-donates-88-5-million-for-darfur/|title= Qatar donates $88.5 Million for Darfur|date= 24 September 2014|accessdate= 21 September 2014|archivedate= 13 July 2017|archiveurl= https://web.archive.org/web/20170713002546/http://www.undp.org/content/undp/en/home/presscenter/pressreleases/2014/09/21/qatar-donates-88-5-million-for-darfur/}}</ref> ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် ဆော်ဒီအာရေဗျ၊ အာရပ်စော်ဘွားများ ပြည်ထောင်စု၊ အီဂျစ်နှင့် ယီမင်တို့မှ ကာတာအား ကမ္ဘာပေါ်တွင် ရှေးအကျဆုံး အစ္စလာမ် လှုပ်ရှားမှု တစ်ခု ဖြစ်သည့် မွတ်စလင် ဘရားသားဟုဒ်ကို ထောက်ခံသည့် ကိစ္စနှင့် ပတ်သက်၍<ref name=guard /> အငြင်းပွားမှု ကြီးထွားလာပြီး ကာတာအား အစ္စလာမ် အစွန်းရောက်များနှင့် အကြမ်းဖက်သမားများကို ထောက်ပံ့သည်ဟု စွပ်စွဲကာ<ref>{{cite news|title=Six nations cut diplomatic ties to Qatar as Arab rift deepens|url=http://www.hurriyetdailynews.com/six-nations-cut-diplomatic-ties-to-qatar-as-arab-rift-deepens.aspx?pageID=238&nID=113926&NewsCatID=352|publisher=Hurriyet Ddaily News|date=5 June 2017}}</ref> သံတမန်ရေးရာ အဆက်အသွယ် ဖြတ်တောက်ခဲ့သည်။ ဆော်ဒီအာရေဗျမှ ထိုသို့ လုပ်ဆာင်ချင်းမှာ နိုင်ငံ၏ လုံခြုံရေး အတွက် လိုအပ်သော ဆောင်ရွက်ချက် ဖြစ်သည်ဟု ရှင်းပြခဲ့သည်။ ယီမင်ရှိ ညွန့်ပေါင်းတပ်မှလည်း ကာတာတပ်များကို ဖယ်ရှားခဲ့သည်။ အီဂျစ်မှ ၎င်း၏ လေကြောင်းနယ်နိမိတ်နှင့် သင်္ဘောဆိပ်များတွင် ကာတာအား ဖြတ်သန်းသွားလာခြင်းကို ပိတ်ပင်ခဲ့သည်။ <ref name=guard>{{cite news|title=Saudi Arabia, UAE, Egypt and Bahrain break diplomatic ties with Qatar over 'terrorism'|url=https://www.theguardian.com/world/2017/jun/05/saudi-arabia-and-bahrain-break-diplomatic-ties-with-qatar-over-terrorism|publisher=The Guardian|date=5 June 2017}}</ref><ref>{{cite news|title=Yemen cuts diplomatic ties with Qatar: state news agency|url=http://www.reuters.com/article/us-gulf-qatar-yemen-idUSKBN18W0RS|work=reuters|date=5 June 2017}}</ref> ===စစ်ရေး=== [[File:Dassault Mirage 2000-5 participating in Odyssey Dawn (cropped).jpg|thumb|[[လစ်ဗျားနိုင်ငံ]] ပေါ်မှ ပျံသန်းနေသော ကာတာ၏ [[ဒက်ဆု မီရာ့ဂျ် ၂၀၀၀]]]] ကာတာတပ်မတော်သည် ကာတာ၏ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ ဖြစ်သည်။ ကာတာနိုင်ငံသည် အသင့်အတင့်မျှသော စစ်အင်အားကိုသာ ထားရှိပြီး ခန့်မှန်းခြေ အမျိုးသား ၁၁,၈၀၀ ဦး ရှိကာ ကြည်းတပ်တွင် ၈,၅၀၀၊ ရေတပ်တွင် ၁,၈၀၀ နှင့် လေတပ်တွင် ၁,၅၀၀ မျှ ရှိသည်။ ကာတာ၏ ကာကွယ်ရေး အသုံးစရိတ်မှာ ၁၉၉၃ ခုနှစ်တွင် စုစုပေါင်း အမျိုးသားထုတ်ကုန်၏ ၄.၂% ခန့်ရှိသည်။ ကာတာသည် လတ်တလောတွင် အမေရိကန် နှင့် ယူနိုက်တက် ကင်းဒမ်းတို့ နှင့် ကာကွယ်ရေး သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ထိုးခဲ့ပြီး အစောပိုင်း ၁၉၉၄ ခုနှစ်ကလည်း ပြင်သစ်နှင့် လက်မှတ် ထိုးထားခဲ့သည်။ ကာတာသည် ပင်လယ်ကွေ့ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရေး ကောင်စီ၏ အတူတကွ ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်သော စစ်ရေး ကြိုးပမ်းမှုများတွင် တက်ကြွစွာ ပါဝင်လေ့ ရှိသည်။ အမေရိကန်နှင့် အခြား ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံအချို့မှ တာဝန်ယူလည်ပတ်နေသာ အယ်လ်အူဒိတ် လေတပ် အခြေစိုက်စခန်း ရှိခြင်းသည် ကာတာနိုင်ငံ အတွက် ကာကွယ်ရေး နှင့် နိုင်ငံ လုံခြုံရေးအတွက် အာမခံချက် ပေးထားသကဲ့သို့ပင် ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web |url=http://milexdata.sipri.org |title=The SIPRI Military Expenditure Database |publisher=Stockholm International Peace Research Institute |accessdate=29 October 2011 |archivedate=23 January 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160123190846/http://milexdata.sipri.org/ }}</ref> ကာတာရှိ အထူးတပ်ဖွဲ့များကို ပြင်သစ်နှင့် အခြား အနောက်နိုင်ငံများမှ လေ့ကျင့်ပေးထားပြီး ကျွမ်းကျင်မှု အတိုင်းအတာ တစ်ခု အထိရှိသည်ဟု ယုံကြည်ယူဆရသည်။ <ref name=strangepow>{{cite web|title=The Strange Power of Qatar by Hugh Eakin|url=http://www.nybooks.com/articles/archives/2011/oct/27/strange-power-qatar/?pagination=false|publisher=The New York Review of Books|accessdate=16 June 2013}}</ref> ထို့ပြင် လစ်ဗျား သူပုန်များအား ၂၀၁၁ ထရီပိုလီတိုက်ပွဲတွင်လည်း အကူအညီပေးခဲ့သည်။<ref name=strangepow/> စတော့ခ်ဟုမ်း အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ငြိမ်းချမ်းရေး သုတေသန အင်စတီကျု (SIPRI) ၏ လေ့လာတွေ့ရှိချက်အရ ကာတာသည် ၂၀၁၀ မှ ၂၀၁၄ အတွင်း ကမ္ဘာပေါ်တွင် လက်နက် တင်သွင်းမှု၌ အဆင့် ၄၆ ရှိသည်။ ကာတာ တွင်ရှိသော သူ၏ စစ်တပ်များကို ပုံစံပြောင်းလဲရန် နှင့် သိသာစွာ တိုးချဲ့ရန် အစီအစဉ်မှာ အရှိန်မြင့်တက်လျက် ရှိသည်။ ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် ဂျာမနီမှ တင့်ကား ၆၂ စင်း နှင့် အမြောက် ၂၄ လက်ကို မှာယူပြီးနောက်တွင် ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် အခြား ကန်ထရိုက်စာချုပ်များကို ဆက်လက်ချုပ်ဆိုခဲ့ကာ ၎င်းတို့တွင် တိုက်ခိုက်ရေး ရဟတ်ယာဉ် ၂၄ စင်း၊ လေကြောင်းရန် ကာကွယ်ရေး လေယာဉ် ၃ စင်း တို့ကို အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုမှ မှာယူခဲ့သည်။ ထို့ပြင် စပိန်နိုင်ငံမှလည်း ဆီသည် လေယာဉ် ၂ စင်းကို ဝယ်ယူခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|title=Trends in International Arms Transfer, 2014|url=http://books.sipri.org/product_info?c_product_id=495|website=www.sipri.org|publisher=Stockholm International Peace Research Institute|accessdate=18 March 2015|ref=SIPRI Fact Sheet, March 2015|archivedate=19 March 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150319023856/http://books.sipri.org/product_info?c_product_id=495}}</ref> ကာတာစစ်တပ်သည် ဆော်ဒီအာရေဗျ ဦးဆောင်သော ယီမင်ရှိ ရှီယာ့ ဟိုသစ် အတိုက်အခံများကို ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ရာတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် အယ်လ်ဂျာဇီးယား အမေရိကား ၏ သတင်းအရ ယီမင်ရှိ အတိုက်အခံများကို တိုက်ခိုက်သော ဆော်ဒီအာရေဗျ ဦးဆောင်သည့် ညွန့်ပေါင်းတပ်သည် အရပ်သားများကို မခွဲခြားဘဲ တိုက်ခိုက်ခဲ့သည့် အပြင် အရပ်သားများ ထူထပ်စွာ ရှိနေသည့် နေရာများတွင် ဗုံးများကို အသုံးပြုခြင်းဖြင့် နိုင်ငံတကာ ဥပဒေကို ချိုးဖောက်ခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။<ref name="aljazeeraus201512" /> အရပ်သား အများအပြား သေဆုံးခဲ့ပြီး ထိုဒေသအတွင်းရှိ အခြေခံ အဆောက်အအုံများ၏ အစိတ်အပိုင်း အများအပြား ပျက်စီးခဲ့ရသည်။ <ref>{{cite web|url=http://www.bbc.com/news/world-middle-east-29319423|title=Yemen crisis: Who is fighting whom?|date=28 March 2017|publisher=|accessdate=5 June 2017|via=www.bbc.com}}</ref>ဆော်ဒီတို့မှ ဆေးရုံများအားလည်း ဝာာဝန်ကျသူများ ရှိနေစဉ်မှာပင် ဗုံးကြဲခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=https://www.scientificamerican.com/article/airstrike-hits-doctors-without-borders-hospital-in-yemen/|title=Airstrike Hits Doctors Without Borders Hospital in Yemen|publisher=|accessdate=5 June 2017}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.bbc.com/news/world-middle-east-34645469|title=Yemen conflict: MSF hospital destroyed by air strikes|date=27 October 2015|publisher=|accessdate=5 June 2017|via=www.bbc.com}}</ref> ==အုပ်ချုပ်ရေးဒေသများ== [[File:Qatar, administrative divisions - Nmbrs - colored.svg|thumb|250px| ၂၀၀၄ ခုနှစ် မှစ၍ ပိုင်းခြားထားသော ကာတာ၏ စည်ပင်သာယာနယ်နိမိတ်များ]] ၂၀၀၄ ခုနှစ်မှစ၍ ကာတာနိုင်ငံအား စည်ပင်သာယာ နယ်နိမိတ် ၇ ခုဖြင့် ပိုင်းခြားခဲ့သည်။<ref>{{cite web | title = Qatar Municipalities | publisher = Qatar Ministry of Municipality and Urban Planning | url = http://www.baladiya.gov.qa/cui/view.dox?id=585&siteID=2 | archiveurl = https://www.webcitation.org/648BEr4aA?url=http://www.baladiya.gov.qa/cui/view.dox?id=585 | archivedate = 22 December 2011 | accessdate = 14 June 2017 }}</ref> ၎င်းတို့မှာ # မက်ဒီနတ် အက် ရှာမယ်လ် #အယ်လ်ခိုး #အူမာဆလာ #အယ်လ်ဒိုင်း #အယ်လ်ရေယန်း # ဒိုဟာ # အယ်လ်ဝါခရာ တို့ ဖြစ်ကြသည်။ စာရင်းဇယား ကိစ္စရပ်များ အတွက် စည်ပင်သာယာ နယ်နိမိတ်များကို ဇုံ ၉၆ ခု အဖြစ် ထပ်မံပိုင်းခြား ထားပြီး<ref name=admdiv>{{cite web|title=Administrative Division of the State|url=http://www.qsa.gov.qa/eng/publication/pdf-file/Social/Population_Households_Establishment_QSA_Census_AE_2010.pdf|work=The General Census of Population and Housing, and Establishment Apr 2010|publisher=State of Qatar Statistics Authority|page=25|accessdate=14 June 2017|archivedate=28 October 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121028225608/http://qsa.gov.qa/eng/publication/pdf-file/Social/Population_Households_Establishment_QSA_Census_AE_2010.pdf}}</ref> ၎င်းတို့အား အကွက်များ အဖြစ် ဆက်လက် ပိုင်းခြားထားသည်။<ref>{{cite web|title = Population By Gender, Municipality And Zone, March 2004|url = http://www.planning.gov.qa/Qatar-Census-2004/pubulation-eng/Tabels/Pubulation/T02.htm|publisher = General Secretariat for Development Planning|archiveurl = https://web.archive.org/web/20061212202517/http://www.planning.gov.qa/Qatar-Census-2004/pubulation-eng/Tabels/Pubulation/T02.htm|archivedate = 12 December 2006}}</ref> ==ပထဝီဝင်== {{Multiple image | align = right | direction = horizontal | width = | image1 = Desert Coast (6996854733).jpg | width1 = 190 | alt1 = | caption1 = သဲကန္တာရ ကမ်းရိုးတန်း | image2 = Desert Qatar.JPG | width2 = 190 | alt2 = | caption2 = ကာတာရှိ သဲကန္တာရ မြင်ကွင်း }} ကာတာကျွန်းဆွယ်သည် ၁၀၀ မိုင် (၁၆၀ ကီလိုမီတာ) မျှ ဆော်ဒီအာရေဗျနိုင်ငံ၏ မြောက်ဘက် ပါရှန်းပင်လယ်ကွေ့ အတွင်းသို့ ထိုးထွက်လျက် ရှိသည်။ မြောက်လတ္တီကျု ၂၄° မှ ၂၇° ကြား၊ အရှေ့လောင်ဂျီကျု ၅၀° မှ ၅၂° ကြားတွင် တည်ရှိသည်။ နိုင်ငံ၏ နေရာ အတော်များများသည် နိမ့်သော ကျောက်မြေများရှိပြီး သဲများဖြင့် ဖုံးလွှမ်းလျက် ရှိသည်။ အရှေ့တောင်ဘက်တွင် ခိုးလ်အယ်လ် အဒိတ် ကုန်းတွင်း ပင်လယ်ရှိပြီး ပါရှားပင်လယ်ကွေ့ အတွင်း ဝင်ရောက်သော မြစ်လက်တက် တစ်ခုအား စီတန်းနေသာ သဲတောင်ကုန်းများဖြင့် ဝိုင်းရံထားခြင်း ဖြစ်သည်။ ပြင်းပြသော ဆောင်းရာသီနှင့် အလွန်ပူပြင်းပြီး စိုစွတ်သော နွေရာသီများ ရှိသည်။ ကာတာနိုင်ငံ၏ အမြင့်ဆုံး နေရာမှာ အနောက်ဘက် ဂျီဘဲလ် ဒူခန်ရှိ ကာရင် အဘူ အယ်လ်ဘော ဖြစ်ပြီး ၃၃၈ပေ (၁၀၃ မီတာ) မြင့်သည်။ <ref name="CIA">{{cite web | title = Qatar | url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/qa.html | publisher = Central Intelligence Agency | work = CIA World Factbook | date = 8 February 2012 | accessdate = 4 March 2012 | archivedate = 24 December 2018 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20181224211230/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/qa.html }}</ref>ထိုနေရာမှာ ဇီခရစ်မှ အမ်ဘတ် ကို ဖြတ်၍ တောင်ပိုင်းထိ ထုံးကျောက်တုံး ပုများ ကျဲပြန့် တည်ရှိနေသော နေရာ ဖြစ်သည်။ ဂျီဘဲလ်ဒူခန်သည် ကာတာရှိ အဓိက ကုန်းတွင်း ရေနံ ထွက်ရှိရာ ဒေသလည်း ဖြစ်ပြီး သဘာဝ ဓာတ်ငွေ့တွင်းများမှာ ကျွန်းဆွယ် အနောက်မြောက်ဘက် ကမ်းလွန်တွင် တည်ရှိသည်။ ===ဇီဝမျိုးကွဲများ နှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်=== [[File:Qatari ostriches (3206781575).jpg|thumb|left|ကာတာရှိ ငှက်ကုလားအုပ်]] ကာတာသည် ၁၉၉၂ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁၁ ရက်တွင် ရိုင်ယို ဇီဝ မျိုးကွဲများဆိုင်ရာ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ် ရေးထိုးခဲ့ပြီး ၁၉၉၆ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၂၁ ရက်တွင် ထို သဘောတူညီချက်၏ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=http://www.cbd.int/convention/parties/list/ |title=List of Parties|publisher=Convention on Biological Diversity|accessdate=8 December 2012}}</ref> ထို့နောက်တွင် အမျိုးသား ဇီဝမျိုးကွဲဆိုင်ရာ မဟာဗျူဟာနှင့် ဆောင်ရွက်မှု အစီအစဉ်ကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး ၂၀၀၅ ခုနှစ် မေ ၁၈ တွင် သဘောတူညီချက် အဖွဲ့သို့ တင်ပြခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.cbd.int/doc/world/qa/qa-nbsap-01-en.pdf |title=National Biodiversity Strategy and Action Plan. State of Qatar|publisher=Convention on Biological Diversity|accessdate=9 December 2012}}</ref> ကာတာတွင် မှိုမျိုးကွဲပေါင်း ၁၄၂ မျိုးကို မှတ်တမ်းတင်ထားသည်။ <ref>{{cite book|author=A. H. Moubasher|title=Soil Fungi in Qatar and Other Arab Countries|url=https://archive.org/details/soilfungiinqatar0000moub|year=1993|publisher=Centre for Scientific and Applied Research, University of Qatar|page=i–xvi, 570 pp., 86 plates|isbn=978-99921-21-02-3}}</ref> လတ်တလောတွင် သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေး ဝန်ကြီးဌာနမှ ထုတ်ဝေထားသော စာအုပ်တွင် ကာတာ တွင် သိရှိသော သို့မဟုတ် ရှိမည်ဟု ယုံကြည်ရသော ပုတ်သင်ညိုများကို မှတ်တမ်းတင်ထားပြီး နိုင်ငံတကာမှ သိပ္ပံပညာရှင်များ နှင့် အခြားပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်သူများ အဖွဲ့မှ စစ်တမ်း ကောက်ယူထားခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>[http://www.biology.ucr.edu/people/faculty/Garland/The_Lizards_Living_in_Qatar_2014.pdf The Lizards Living in Qatar. 2014. First edition, Published in Doha (Qatar), 2014, 5 June (World Environment Day). 570 pages.] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20140708101506/http://www.biology.ucr.edu/people/faculty/Garland/The_Lizards_Living_in_Qatar_2014.pdf |date=8 July 2014 }}</ref> ဆယ်စုနှစ် ၂ ခုမျှ ကြာအောင်ပင် ကာတာသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် လူတစ်ဦးချင်း ကာဗွန်ဒိုင် အောက်ဆိုက်ဒ် အများဆုံး ထုတ်လွှတ်သော နိုင်ငံ ဖြစ်ခဲ့ပြီး ၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် လူတစ်ဦးလျှင် ၄၉.၁ မက်ထရစ်တန်မျှ ထုတ်လွှတ်ခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=http://data.worldbank.org/indicator/EN.ATM.CO2E.PC?page=2 |title=CO2 emissions (metric tons per capita) |publisher=Data.worldbank.org |date= |accessdate=7 January 2013}}</ref> ထို့ပြင် ကာတာနိုင်ငံသားများသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် တစ်ဦးချင်း ရေသုံးစွဲမှု အများဆုံး ဖြစ်ပြီး လူတစ်ဦးလျှင် လီတာ ၄၀၀ ခန့်မျှ သုံးစွဲကြသည်။ <ref>{{cite news |url= https://www.theguardian.com/environment/2010/jan/14/qatar-biofuels-energy-consumption |title= Qatar to use biofuels? What about the country's energy consumption? |work = The Guardian |first= Fred |last = Pearce |date= 14 January 2010 |location=London}}</ref> ၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် ကာတာသည် နိုင်ငံတော် မျှော်မှန်းချက် ၂၀၃၀ ကို စတင် ဖော်ထုတ်ခဲ့ပြီး ထို မျှော်မှန်းချက်များတွင် နောက် ဆယ်စုနှစ် ၂ ခု အတွင်း သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင် ဆိုင်ရာ တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးရေးကို အဓိက ပန်းတိုင် ၄ ခု ထဲမှ တစ်ခု အဖြစ် အသားပေး ဖော်ပြထားသည်။ နိုင်ငံတော် မျှော်မှန်းချက်မှ ဒေသတွင်း နှင့် ကမ္ဘာလုံး ဆိုင်ရာ သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင်ကို ထိန်းသိမ်းရန် အတွက် ရေနံကို အခြေခံသော စွမ်းအင်မှ အခြား အနာဂတ်အတွက် မထိခိုက်ပဲ လက်ရှိ အကျိုးစီးပွား ဖြစ်ထွန်းသော အစားထိုး စွမ်းအင်များကို ဖော်ဆောင်ရန် လည်း ကတိပြုထားသည်။ <ref name="Qatar National Vision 2030">{{cite web|title=Qatar National Vision 2030 |url=http://www.gsdp.gov.qa/portal/page/portal/gsdp_en/qatar_national_vision |publisher=Ministry of Development Planning and Statistics |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121113150935/http://www.gsdp.gov.qa/portal/page/portal/gsdp_en/qatar_national_vision |archivedate=13 November 2012 }}</ref> ===ရာသီဥတု=== {{Weather box |location = Qatar |metric first = Y |single line = Y |Jan high C = 22 |Feb high C = 23 |Mar high C = 27 |Apr high C = 33 |May high C = 39 |Jun high C = 42 |Jul high C = 42 |Aug high C = 42 |Sep high C = 39 |Oct high C = 35 |Nov high C = 30 |Dec high C = 25 |Jan low C = 14 |Feb low C = 15 |Mar low C = 17 |Apr low C = 21 |May low C = 27 |Jun low C = 29 |Jul low C = 31 |Aug low C = 31 |Sep low C = 29 |Oct low C = 25 |Nov low C = 21 |Dec low C = 16 |Jan precipitation mm = 12.7 |Feb precipitation mm = 17.8 |Mar precipitation mm = 15.2 |Apr precipitation mm = 7.6 |May precipitation mm = 2.5 |Jun precipitation mm = 0 |Jul precipitation mm = 0 |Aug precipitation mm = 0 |Sep precipitation mm = 0 |Oct precipitation mm = 0 |Nov precipitation mm = 2.5 |Dec precipitation mm = 12.7 |source 1 = http://us.worldweatheronline.com/doha-weather-averages/ad-dawhah/qa.aspx |date=Jan 2016 }} ==စီးပွားရေး== [[File:Qatar Export Treemap.png|thumb|ကာတာမှ တင်ပို့သော ကုန်ပစ္စည်းများကို အရောင် ၂၈မျိုး ခွဲထားသော ဂရပ်ဖ်ဖြင့် ပြထားပုံ (၂၀၁၁)]] [[File:Doha City, UNCTAD XIII (7115124733).jpg|thumb|left|ဒိုဟာမြို့၏ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ရပ်ဝန်း]] ရေနံကို ရှာဖွေ မတွေ့ရှိမီ အချိန်အထိ ကာတာနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးမှာ ငါးဖမ်းလုပ်ငန်း နှင့် ပုလဲရှာဖွေရေး လုပ်ငန်းများပေါ်တွင် အခြေခံခဲ့သည်။ ၁၈၉၂ ခုနှစ် အော့တမန် အင်ပိုင်ယာ၏ ဘုရင်ခံများ ရေးသားသော အစီရင်ခံစာ အရ ၁၈၉၂ ခုနှစ် ပုလဲ ရှာဖွေရေး မှ ရသော ဝင်ငွေမှာ ကရန်ငွေ ၂,၄၅၀,၀၀၀ မျှ ဖြစ်သည် ဟု ဆိုသည်။ <ref name="Fromhertz2012" /> ၁၉၂၀ ခုနှစ်နှင့် ၁၉၃၀ ခုနှစ်များတွင် ဂျပန်တို့၏ မွေးပုလဲများ ကမ္ဘာ့ ဈေးကွက်သို့တင်ပို့ချိန်တွင် ကာတာ၏ ပုလဲလုပ်ငန်း ပျက်သုဉ်းခဲ့သည်။ ၁၉၄၀ ခုနှစ်တွင် ကာတာရှိ ဒူခန် ရေနံတွင်းတွင် ရေနံ ရှာဖွေ တွေ့ရှိခဲ့သည်။ <ref name=emboil>{{cite web |title=The Qatar Oil Discoveries |author=Rasoul Sorkhabi |journal=GEO ExPro Magazine |volume=7 |issue=1 |date=2010 |url=http://www.geoexpro.com/articles/2010/01/the-qatar-oil-discoveries |access-date=16 June 2017 |archive-date=5 December 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201205055046/https://www.geoexpro.com/articles/2010/01/the-qatar-oil-discoveries }}</ref>ရေနံ ရှာဖွေ တွေ့ရှိမှုသည် နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးကို ပြောင်းလဲစေခဲ့သည်။ အခုအချိန်တွင် နိုင်ငံအတွင်း တရားဝင် နိုင်ငံသားများအတွက် လူနေမှု အဆင့်အတန်း အလွန်မြင့်မားသည်။ ဝင်ငွေခွန် မကောက်ခံ သဖြင့် ကာတာ သည် ဘာရိန်း နိုင်ငံနှင့် အတူ ကမ္ဘာပေါ်တွင် အခွန် အနည်းဆုံး နိုင်ငံများတွင် တစ်နိုင်ငံ အပါအဝင် ဖြစ်သည်။ ၂၀၁၃ ခုနှစ် ဇွန်လ အလုပ်လက်မဲ့နှုန်းမှာ ၀.၁ % ဖြစ်သည်။<ref name=newhopenyt>{{cite news|title=New Hope for Democracy in a Dynastic Land|url=https://www.nytimes.com/2013/06/26/world/middleeast/emir-of-qatar-abdicates-handing-power-to-his-son.html?pagewanted=all&_r=0|publisher=NYTimes.com|accessdate=26 June 2013|first=Rod|last=Nordland|date=25 June 2013}}</ref>ကုမ္ပဏီ ဥပဒေ အရ နိုင်ငံအတွင်း မည်သည့်စီးပွားရေး လုပ်ငန်းမဆို ကာတာနိုင်ငံသားများမှ ၅၁% ပိုင်ဆိုင်ရမည်ဟု ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။<ref name=nobs/> ၂၀၁၆ ခုနှစ် နိုင်ငံတကာ ငွေကြေးအဖွဲ့၏ လေ့လာတွေ့ရှိချက် အရ ကာတာသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် လူတစ်ဦးချင်း အလိုက် စုစုပေါင်း ပြည်တွင်း ထုတ်ကုန် အဆင့် စတုတ္တနေရာ ၌ ရှိသည်။<ref name="imfoct">{{cite web|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2016/02/weodata/weorept.aspx?pr.x=34&pr.y=13&sy=2015&ey=2015&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=512%2C672%2C914%2C946%2C612%2C137%2C614%2C546%2C311%2C962%2C213%2C674%2C911%2C676%2C193%2C548%2C122%2C556%2C912%2C678%2C313%2C181%2C419%2C867%2C513%2C682%2C316%2C684%2C913%2C273%2C124%2C868%2C339%2C921%2C638%2C948%2C514%2C943%2C218%2C686%2C963%2C688%2C616%2C518%2C223%2C728%2C516%2C558%2C918%2C138%2C748%2C196%2C618%2C278%2C624%2C692%2C522%2C694%2C622%2C142%2C156%2C449%2C626%2C564%2C628%2C565%2C228%2C283%2C924%2C853%2C233%2C288%2C632%2C293%2C636%2C566%2C634%2C964%2C238%2C182%2C662%2C359%2C960%2C453%2C423%2C968%2C935%2C922%2C128%2C714%2C611%2C862%2C321%2C135%2C243%2C716%2C248%2C456%2C469%2C722%2C253%2C942%2C642%2C718%2C643%2C724%2C939%2C576%2C644%2C936%2C819%2C961%2C172%2C813%2C132%2C199%2C646%2C733%2C648%2C184%2C915%2C524%2C134%2C361%2C652%2C362%2C174%2C364%2C328%2C732%2C258%2C366%2C656%2C734%2C654%2C144%2C336%2C146%2C263%2C463%2C268%2C528%2C532%2C923%2C944%2C738%2C176%2C578%2C534%2C537%2C536%2C742%2C429%2C866%2C433%2C369%2C178%2C744%2C436%2C186%2C136%2C925%2C343%2C869%2C158%2C746%2C439%2C926%2C916%2C466%2C664%2C112%2C826%2C111%2C542%2C298%2C967%2C927%2C443%2C846%2C917%2C299%2C544%2C582%2C941%2C474%2C446%2C754%2C666%2C698%2C668&s=NGDPDPC&grp=0&a=|title=Report for Selected Countries and Subjects (PPP valuation of country GDP)|publisher=IMF|date=October 2016}}</ref>နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးရန် နိုင်ငံခြားသာ အလုပ်သမားများ အပေါ်တွင် အကြီးအကျယ် မှီခိုအားထားသည့်အတွက် ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားမှာ နိုင်ငံလူဦးရေ ၏ ၈၆% နှင့် အလုပ်လုပ်သူ၏ ၉၄% အထိ ရှိသည်။ <ref>Bill Crane (20 April 2015). [https://www.jacobinmag.com/2015/04/gulf-states-slave-labor-migrant-workers/ Gravediggers of the Gulf]. ''[[:en:Jacobin (magazine)|Jacobin]]''. Retrieved 20 April 2015.</ref><ref>{{cite web|title=Qatar: Migrant Construction Workers Face Abuse|url=https://www.hrw.org/news/2012/06/12/qatar-migrant-construction-workers-face-abuse|publisher=Human Rights Watch}}</ref> ကာတာသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် အဆိုးရွားဆုံး လုပ်ငန်းခွင် ရှိရာ နေရာ အဖြစ် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အလုပ်သမား သမဂ္ဂမှ ဝေဖန်ခြင်း ခံရသည်။<ref>Robert Tuttle (22 May 2014). [https://www.bloomberg.com/news/2014-05-22/world-cup-host-qatar-ranked-among-worst-places-to-work-by-unions.html World Cup Host Qatar Ranked Among Worst Places to Work by Unions]. [[:en:Bloomberg L.P.|Bloomberg]]. Retrieved 29 July 2014.</ref> ကာတာ၏ စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်မှုမှာ ရေနံထွက် ပစ္စည်း နှင့် သဘာဝ ဓာတ်ငွေ့ လုပ်ငန်း အပေါ်တွင်သာ လုံးဝနီးပါး အခြေခံပြီး ၁၉၄၀ တွင် စတင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>{{cite web |url=http://www.onlineqatar.com/info/tourist-info.aspx |title=Qatar tourist guide |accessdate=14 February 2012}}</ref> ကာတာသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဓာတ်ငွေ့ရည် အများဆုံး တင်ပို့ ရောင်းချသော နိုင်ငံ ဖြစ်သည်။ <ref name=strangepow /> ၂၀၁၂ ခုနှစ် ခန့်မှန်းချက် အရ ကာတာသည် နောင် ဆယ်နှစ် အတွင်း စွမ်းအင်ကဏ္ဍ၌ ဒေါ်လာ ၁၂၀ ဘီလီယံမျှ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမည်ဟု ခန့်မှန်းရသည်။ <ref>{{cite web |url=http://export.gov/qatar/static/2012%20CCG%20Qatar%20Final_Latest_eg_qa_050999.pdf |title=Doing Business in Qatar: 2012 Country Commercial Guide for U.S. Companies |publisher=US & Foreign Commercial Service And US Department of State |date= |accessdate=7 January 2013 |archivedate=16 January 2013 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130116235824/http://export.gov/qatar/static/2012%20CCG%20Qatar%20Final_Latest_eg_qa_050999.pdf }}</ref> [[အိုပက်|ရေနံတင်ပို့ ရောင်းချသော နိုင်ငံများ အဖွဲ့]] (အိုပက်) ၏ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ ဖြစ်ပြီး ၁၉၆၁ ခုနှစ်တွင် အဖွဲ့ဝင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|title=Qatar|url=http://www.opec.org/opec_web/en/about_us/168.htm|publisher=OPEC|accessdate=16 June 2013|archivedate=6 June 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170606105128/http://www.opec.org/opec_web/en/about_us/168.htm}}</ref> ကာတာနိုင်ငံသည် လူတစ်ဦးချင်း ဝင်ငွေ အရ ကမ္ဘာပေါ်တွင် အချမ်းသာဆုံး နိုင်ငံ အဖြစ် ၂၀၁၀ ခုနှစ် [[လူဇင်ဘတ်နိုင်ငံ]] ကို ကျော်တက်၍ ၂၀၁၂ ခုနှစ်အထိ ၃ နှစ်ဆက်တိုက် ထိန်းသိမ်းနိုင်ခဲ့သည်။ ဝါရှန်တန်တွင် အခြေစိုက်သော နိုင်ငံတကာ ငွေကြေး အင်စတီကျု၏ ထုတ်ပြန်သော လေ့လာတွေ့ရှိချက်အရ ဝယ်ယူနိုင်စွမ်းအား ကွာခြားမှုနှုန်း ထည့်တွက်ပြီး ကာတာ၏ ၂၀၁၀၂ ခုနှစ် လူတစ်ဦးချင်း ဂျီဒီပီမှာ ဒေါ်လာ ၁၀၆,၀၀၀ (ကာတာငွေ ၃၈၇,၀၀၀) ဖြစ်သဖြင့် ကမ္ဘာပေါ်တွင် အချမ်းသာဆုံး နိုင်ငံ အဆင့်ကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်း နိုင်ခဲ့သည်။ လူဇင်ဘတ်သည် ဒေါ်လာ ၈၀,၀၀၀ ဖြင့် ဒုတိယ နေရာတွင် ပြတ်ကျန်ခဲ့ပြီး စင်ကာပူ နိုင်ငံမှာ လူတစ်ဦးချင်း ဝင်ငွေ ၆၁,၀၀၀ ဒေါ်လာဖြင့် တတိယ နေရာတွင် ရှိခဲ့သည်။ ထိုသုတေသနမှာ ကာတာ၏ ဂျီဒီပီအား ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် ၁၈၂ ဘီလီယံ ဒေါ်လာဖြင့် ဖော်ပြခဲ့ပြီး သဘာဝဓာတ်ငွေ့ တင်ပို့မှု များပြားခြင်း နှင့် ရေနံဈေး မြင့်တက်ခြင်းတို့ကြောင့် အမြင့်ဆုံး နေရာသို့ ရောက်ရှိခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ ၂၀၁၂ ခုနှစ် ကာတာနိုင်ငံ၏ လူဦးရေမှာ ၁.၈ သန်း ဖြစ်သည်။ ထို လေ့လာချက်မှပင် ကာတာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အာဏာပိုင် အဖွဲ့၏ ပိုင်ဆိုင်မှုအား ၁၁၅ ဘီလီယံဖြင့် ဖော်ပြခဲ့ပြီး ကမ္ဘာပေါ်တွင် ၁၂ ခုမြောက် အချမ်းသာဆုံး နိုင်ငံတော်ဆိုင်ရာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အဖွဲ့အဖြစ် ဖော်ပြခဲ့သည်။<ref>{{cite web |url=http://www.forbes.com/sites/bethgreenfield/2012/02/22/the-worlds-richest-countries/ |title=The World's Richest Countries |work=Forbes}}</ref> ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် တည်ထောင်သော ကာတာ ရင်းနီးမြှုပ်နှံမှု အာဏာပိုင် အဖွဲ့သည် နိုင်ငံ၏ နိုင်ငံတော်ဆိုင်ရာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အဖွဲ့ ဖြစ်ပြီး နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုအား အထူးပြုလုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|last=Kortekaas |first=Vanessa |url=http://www.ft.com/intl/cms/s/0/90b2885a-3d85-11e3-9928-00144feab7de.html#axzz2kYginHGM |title=New Qatar emir shakes up sovereign wealth fund |work=Financial Times |date=28 October 2013 |accessdate=30 December 2013}}</ref>ရေနံနှင့် သဘာဝ ဓာတ်ငွေ့ လုပ်ငန်းမှ ဘီလီယံ နှင့် ချီသော ဒေါ်လာ အပိုငွေများကြောင့် ကာတာ အစိုးရသည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ ဥရောပ နှင့် အာရှ ပစိဖိတ် ဒေသတို့တွင် တိုက်ရိုက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ပြုခဲ့သည်။ ၂၀၁၃ ခုနှစ် လေ့လာတွေ့ရှိချက်အရ ထိုဦးပိုင် ကုမ္ပဏီ၏ ပိုင်ဆိုင်မှုမှာ ဒေါ်လာ ၁၀၀ ဘီလီယံ မျှ ရှိသည်။ ကာတာ ဦးပိုင်ကုမ္ပဏီသည် ကာတာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အာဏာပိုင် အဖွဲ့၏ နိုင်ငံတကာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အဖွဲ့ခွဲ ဖြစ်သည်။ ကာတာ ဦးပိုင် ကုမ္ပဏီသည် နိုင်ငံတော်မှ တစ်နှစ်လျှင် ဒေါ်လာ ဘီလီယံ ၃၀ မှ ၄၀ အထိ ရရှိသည်။ ၎င်းသည် ကမ္ဘာတဝှမ်းလုံးတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အမြောက်အမြား ရှိပြီး ဗယ်လင်တီနို၊ ဆီးမန်း၊ ပရင်တမ့်၊ ဟားရော့ဒ်၊ သည်ရှတ်ဒ်၊ ဘာကလေဘဏ်၊ ဟိသရိုးလေဆိပ်၊ ပဲရစ် စိန့်ဂျာမိန်း ဘောလုံး အသင်း၊ ဗော့စ်ဝက်ဂွန် ဂရု၊ ရွိုင်ရယ်လ်ဒတ်ချ်ရှဲလ်၊ အမေရိကန်ဘဏ်၊ တစ်ဖနီ ၊ တရုတ်လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးဘဏ်၊ စိန်းဘူရီ၊ ဘလက်ဘယ်ရီ <ref>{{cite web|url=http://www.berryreview.com/2013/11/06/quatar-holding-llc-among-investors-in-blackberrys-1-billion-convertible-debt/ |title=Qatar Holding LLC Among Investors in BlackBerrys $1 Billion Convertible Debt |publisher=Berryreview.com |date=6 November 2013 |accessdate=30 December 2013}}</ref> နှင့် ဆန်းတန်ဒါ ဘရာစေး တို့တွင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံထားသည်။ <ref>{{cite web|last=Hall |first=Camilla |url=http://www.ft.com/intl/cms/s/0/2b1628f4-40b3-11e3-ae19-00144feabdc0.html#axzz2kYkTnRz9 |title=Qatar fund quietly builds $1bn Bank of America stake |work=Financial Times |date=30 October 2013 |accessdate=30 December 2013}}</ref><ref>{{cite web|last=Hall |first=Camilla |url=http://www.ft.com/intl/cms/s/2/dc99ef1e-de45-11e2-9b47-00144feab7de.html#slide0 |title=Qatar: what's next for the world's most aggressive deal hunter? |work=Financial Times |date=4 July 2013 |accessdate=30 December 2013}}</ref> ကာတာနိုင်ငံတွင် အခွန်ကောက်ခံခြင်း မရှိပေ။ သို့သော်လည်း အာဏာပိုင်များက ကျန်းမာရေး နှင့် မညီညွတ်သော အစားအစာများနှင့် ဇိမ်ခံပစ္စည်းများကို အခွန်ကောက်ခံရန် အစီအစဉ်ကို ကြေညာထားသည်။ အခွန်အခများကို လူ့ခန္ဓာကိုယ်အား ထိခိုက်စေသာ ပစ္စည်းများ ဖြစ်သည့် အမြန်ချက် အစားအစာများ၊ ဆေးရွက်ကြီးနှင့် ဆက်စပ်သော ပစ္စည်းများ နှင့် အချိုရည်များတွင် ကောက်ခံမည် ဖြစ်သည်။ ထို့သို့ စတင် အခွန်ကောက်ခံရခြင်းမှာ ရေနံဈေး ကျဆင်းခြင်းကြောင့် ၂၀၁၆ ခုနှစ် နိုင်ငံတော် ဘတ်ဂျက်တွင် လိုငွေ ပြမှုကြောင့် ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် ၂၀၁၆ မှစ၍ ရေနံ ကုမ္ပဏီများ နှင့် အခြား အစိုးရ ဌာနများတွင် အလုပ်သမား လျှော့ချခြင်းကို တွေ့မြင်ရသည်။ <ref>{{cite web |url=https://dohanews.co/taxes-on-junk-food-luxury-items-to-be-rolled-out-in-qatar-soon/|title=Taxes on junk food, luxury items to be rolled out in Qatar soon|date=16 February 2017|publisher=|accessdate=5 June 2017}}</ref><ref>{{cite web |url=https://dohanews.co/tag/layoffs/|title=layoffs Archives - Doha News|website=Doha News|accessdate=5 June 2017}}</ref> ===စွမ်းအင်=== [[File:QTR A7-APA A380!137 EDHI 16-04-14.jpg|left|thumb|[[ကာတာ လေကြောင်းလိုင်း]] ၏ [[အဲယားဘတ်စ် A380]]၊ ကမ္ဘာပေါ်တွင် အကြီးဆုံး လေကြောင်းလိုင်း တစ်ခုဖြစ်သော ကာတာလေကြောင်းလိုင်းသည် ဒိုဟာမြို့မှ နိုင်ငံတကာရှိ မြို့ပေါင်း ၁၅၀ မြို့သို့ ဆက်သွယ်ထားသည်။]] ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် ကာတာတွင် စုစုပေါင်း ရေနံစည်ပေါင်း ၁၅ ဘီလီယံ စည် မျှ ကျန်ရှိနေပြီး ၎င်း၏ သဘာဝဓာတ်ငွေ့မှာ တကမ္ဘာလုံးရှိ ရင်းမြစ်၏ ၁၃% မျှ ရှိသည်။ ထို့အတွက်ကြောင့် ကမ္ဘာပေါ်တွင် လူတစ်ဦးချင်း အလိုက် အချမ်းသာဆုံး နိုင်ငံ ဖြစ်ခဲ့သည်။ နိုင်ငံအတွင်း နေထိုင်သူ လူ ၂ သန်းတွင် ဆင်းရဲမွဲတေမှုမျဉ်းအောက် နေထိုင်သူ တစ်ယောက်မှ မရှိဘဲ လူဦးရေ၏ တစ်ရာခိုင်နှုန်းအောက်သာ အလုပ်လက်မဲ့ ဖြစ်သည်။<ref name="bdlive.co.za">{{cite web|author=Simon Lincoln Reader |url=http://www.bdlive.co.za/opinion/columnists/2013/11/12/qatar-shows-how-money-can-solve-most-problems |title=Qatar shows how money can solve most problems |publisher=Bdlive.co.za |date=12 November 2013 |accessdate=30 December 2013}}</ref> ကာတာနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေး သည် ၁၉၈၂ ခုနှစ်မှ ၁၉၈၉ ကြားတွင် ကျဆင်းခဲ့သည်။ အိုပက်၏ ရေနံစိမ်း ထုတ်လုပ်ရေး အတွက် ဝေစု သတ်မှတ်ခြင်း၊ ရေနံဈေး ကျဆင်းခြင်း နှင့် ယေဘုယျအားဖြင့် အလားအလာ မကောင်းသော နိုင်ငံတကာ ဈေးကွက်၏ အခြေအနေတို့ကြောင့် ရေနံမှ ရငွေ ကျဆင်းခဲ့သည်။ ကျဆင်းနေသာ ဝင်ငွေ နှင့် အညီ အစိုးရ၏ အသုံးစရိတ် အစီအစဉ်များကိုလည်း လျှော့ချခဲ့ရသည်။ အကျိုးဆက်ကြောင့် ဖြစ်လာသော ပြည်တွင်း စီးပွားရေး အခြေအနေကြောင့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်း များစွာတို့မှာ နိုင်ငံခြားသား ဝန်ထမ်းများကို လျှော့ချ ထုတ်ပယ်ခဲ့ရသည်။ ၁၉၉၀ ခုနှစ်များတွင် စီးပွားရေး ပြန်လည် ကောင်းမွန်လာပြီးနောက် နိုင်ငံခြားသား ဝန်ထမ်းများ ပြန်လည်များပြားလာခဲ့ပြီး အထူးသဖြင့် အီဂျစ်နိုင်ငံ နှင့် တောင်အာရှ နိုင်ငံများမှ ဝန်ထမ်းများ ဖြစ်သည်။ ရေနံ ထုတ်လုပ်မှုမှာ အများဆုံး ထုတ်လုပ်နေသည့် ပမာဏ ဖြစ်သည့် တစ်နေ့လျှင် ရေနံစည် ၅၀၀,၀၀၀ စည် (၈၀,၀၀၀ ကုဗမီတာ) တွင် ကြာရှည်စွာ ရှိနေလိမ့်မည် မဟုတ်ပေ။ အဘယ်ကြောင့် ဆိုသော ရေနံတွင်းများမှာ ၂၀၂၃ သို့ရောက်လျှင် ကုန်ခမ်းသွားနိုင်သည့် အနေအထား ရှိသည်။ သို့သော်လည်း ကြီးမားသော သဘာဝဓာတ်ငွေ့သိုက် တစ်ခုသည် ကာတာ၏ အရှေ့မြောက် ကမ်းရိုးတန်းတွင် တည်ရှိနေသည်။ ကာတာ အနေနှင့် ထို ဓာတ်ငွေ့တွင်းမှာ ကမ္ဘာပေါ်တွင် တတိယ အကြီးမားဆုံး ဖြစ်ပြီး ၂၅၀ ထရီလီယံ ကုဗပေ (၇,၀၀၀ ကုဗ ကီလိုမီတာ) မျှ ရှိကြောင်း သက်သေပြထားခဲ့သည်။ ၁၉၉၁ ခုနှစ်တွင် ၁.၅ ဘီလီယံ ရှိသော မြောက်ပိုင်း ဓာတ်ငွေ့တွင်း တည်ဆောက်မှု၏ ပထမအဆင့် ပြီးစီး သွားခဲ့သဖြင့် စီးပွားရေး တိုးတက်လာခဲ့သည်။ ၁၉၉၆ ခုနှစ်တွင် ကာတာဂက်စ် စီမံကိန်းမှ ဂျပန်သို့ သဘာဝဓာတ်ငွေ့ရည် စတင် တင်ပို့ခဲ့သည်။ မြောက်ပိုင်း ဓာတ်ငွေ့တွင်း ၏ ဒေါ်လာ ဘီလီယံပေါင်း မြောက်မြားစွာ တန်သော နောက်ထပ် အဆင့်များမှာ စီစဉ်နေသော အဆင့်နှင့် တည်ဆောက်နေသော အဆင့်တွင် ရှိသည်။ အွမ်ဆက်တွင် အခြေစိုက်သော ကာတာ၏ အကြီးစား စက်မှု လုပ်ငန်း စီမံကိန်းများတွင် တစ်နေ့လျှင် ရေနံစိမ်း စည် ၅၀,၀၀၀ မျှ ကို သန့်စင်နိုင်သော ရေနံချက် စက်ရုံ၊ ယူရီးယား နှင့် အမိုးနီးယား ဓာတ်မြေဩဇာ စက်ရုံ၊ စတီး စက်ရုံ နှင့် ရေနံဓာတု စက်ရုံ တို့ပါဝင်သည်။ ထို စက်မှု လုပ်ငန်းများ အားလုံးတွင် လောင်စာဆီ အတွက် သဘာဝ ဓာတ်ငွေ့ကို အသုံးပြုကြသည်။ အများစုသော စက်ရုံများမှာ နိုင်ငံပိုင် ကာတာ အထွေထွေ ရေနံ ကော်ပိုရေးရှင်း (ကျူဂျီပီစီ) နှင့် ဥရောပ သို့မဟုတ် ဂျပန် ကုမ္ပဏီများ ဖက်စပ် လုပ်ကိုင်ကြခြင်း ဖြစ်သည်။ အမေရိကန်သည် ကာတာ ရေနံနှင့် သဘာဝ ဓာတ်ငွေ့ လုပ်ငန်းသို့ အဓိက စက်ပစ္စည်း ရောင်းချသူ ဖြစ်ပြီး အမေရိကန် ကုမ္ပဏီများသည် မြောက်ပိုင်း သဘာဝဓာတ်ငွေ့တွင်းတွင် အဓိက နေရာမှ ပါဝင်ပတ်သက်လျက် ရှိသည်။ ကာတာ၏ အမျိုးသား မျှော်မှန်းချက် ၂၀၃၀ အရ လာမည့် ဆယ်စုနှစ် နှစ်ခု အတွင်း ပြန်လည်ဖြည့်တင်းနိုင်သော ရင်းမြစ်များတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန် အချက်ကို နိုင်ငံ၏ အဓိက ပန်းတိုင် အဖြစ် မျှော်မှန်းထားသည်။<ref name="Qatar National Vision 2030" /> ကာတာသည် ကာတာရိုက်ဇေးရှင်း ဟုခေါ်သော အစီအစဉ်ကို အပြင်းအထန် လုပ်ဆောင်ပြီး ထို အစီအစဉ်အရ ဖက်စက် လုပ်ငန်းများနှင့် အစိုးရ ဌာနများတွင် ကာတာ နိုင်ငံသားများ ဩဇာအာဏာကြီးသော ရာထူးနေရာများသို့ ရောက်ရှိရန် ရည်ရွယ် လုပ်ဆောင်ခြင်း ဖြစ်သည်။ အမေရိကန်ကျောင်းများတွင် ဘွဲ့ရသူများ အပါအဝင် နိုင်ငံခြား၌ ပညာသင်လာသော ကာတာ နိုင်ငံသားများမှာ အိမ်သို့ ပြန်လာကြပြီး ယခင်က နိုင်ငံခြားသား ဝန်ထမ်းများ ခန့်အပ်ထားသော အဓိကရာထူးနေရာများကို ရယူကြသည်။ နိုင်ငံခြား ဝန်ထမ်းများ များပြားလာသည်ကို ထိန်းချုပ်ရန် အတွက် ကာတာသည် နိုင်ငံခြားသား အလုပ်သမားများ ဆိုင်ရာ အစီအစဉ်များနှင့် ပတ်သက်သော စီမံခန့်ခွဲမှုများကို လတ်တလော နှစ်များ အတွင်း တင်းကြပ်လာခဲ့သည်။ ကာတာ၏ တင်းကျပ်သော လူဝင်မှု ကြီးကြပ်ရေး စည်းမျဉ်း နှင့် နည်းဥပဒေများတွင် လုံခြုံရေးသည် အဓိက အကြောင်းအချက် အဖြစ် ပါဝင်သည်။<ref name="bdlive.co.za" /> ==လူဦးရေ ပျံ့နှံ့နေထိုင်ပုံ== {{wide image|Doha banner.jpg|1000px|ဒိုဟာမြို့၏ ကောင်းကင်နောက်ခံ မြင်ကွင်း}} ကာတာသည် ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားများ အပေါ်တွင် အလွန်အမင်း မှီခိုနေသောကြောင့် နိုင်ငံ၏ လူဦးရေမှာ ရာသီအလိုက် အပြောင်းအလဲ ရှိသည်။ ၂၀၁၇ ခုနှစ် အစောပိုင်းတွင် ကာတာနိုင်ငံ၏ လူဦးရေမှာ ၂.၆ သန်းမျှ ရှိပြီး ၃၁၃,၀၀၀ ဦး (၁၂%) မှာ ကာတာနိုင်ငံသားများ ဖြစ်ပြီး ၂.၃ သန်းမှာ နိုင်ငံခြားသား ဝန်ထမ်းများ ဖြစ်သည်။<ref name="pop" /> အာရပ်မဟုတ်သော နိုင်ငံခြားသားများမှာ ကာတာ လူဦးရေ၏ အဓိက အစိတ်အပိုင်း ဖြစ်သည်။ အိန္ဒိယ နိုင်ငံသားများမှာ အကြီးဆုံး အစုအဝေး ဖြစ်ပြီး ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် ၆၅၀,၀၀၀ မျှ ရှိကာ <ref name="pop" /> အခြားသော နိုင်ငံသားများတွင် နီပေါ နိုင်ငံသား ၃၅၀,၀၀၀ ဦး ၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံသား ၂၈၀,၀၀၀ ဦး၊ ဖိလစ်ပိုင် နိုင်ငံသား ၂၆၀,၀၀၀ ဦး၊ အီဂျစ်နိုင်ငံသား ၂၀၀,၀၀၀ ဦး၊ သီရိလင်္ကာနိုင်ငံသား ၁၄၅,၀၀၀ ဦးနှင့် ပါကစ္စတန် နိုင်ငံသား ၁၂၅,၀၀၀ ဦး မျှ ပါဝင်သည်။<ref name="pop" /> ကာတာ၏ ပထမဆုံး လူဦးရေစာရင်းကို ၁၈၉၂ တွင် ကောက်ခံခဲ့ပြီး ဒေသတွင်း အော့တမန် ဘုရင်ခံများမှ ကောက်ခံခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ထို လူဦးရေ စာရင်းအရ မြို့ကြီးများတွင် နေထိုင်သော လူဦးရေသာလျှင် ပါဝင်ပြီး ၁၈၉၂ တွင် လူဦးရေ ၉,၈၃၀ ဦး ရှိသည်။<ref name="Fromhertz2012" /> {{Historical populations |align=right |width=150px |title = လူဦးရေ |source = ကာတာ စာရင်းအင်း အာဏာပိုင်အဖွဲ့ (၁၉၀၄-၂၀၀၄)<ref name=qsahist/> ၂၀၁၀ လူဦးရေစာရင်း<ref name="census10">{{cite web |url=http://www.qsa.gov.qa/QatarCensus/Populations.aspx |title=Populations |publisher=Qsa.gov.qa |accessdate=2 October 2010}}</ref> ၂၀၁၃ ခန့်မှန်း<ref name=qsa-jan13>{{cite web|title=Population structure|url=http://www.qsa.gov.qa/eng/population_census/2013/PopulationStructure_jan.htm|publisher=Qatar Statistics Authority|date=31 January 2013|accessdate=17 June 2017|archivedate=6 October 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141006095212/http://www.qsa.gov.qa/eng/population_census/2013/PopulationStructure_jan.htm}}</ref><ref name="balancing"/> ၂၀၁၆<ref>[http://en.tengrinews.kz/people/Qatar-population-hits-25-million-on-worker-influx-263189/ Qatar population hits 2.5 million on worker influx - People | Tengrinews<!-- Bot generated title -->]</ref> |percentages = |၁၉၀၄ | ၂၇,၀၀၀ |၁၉၇၀ | ၁၁၁,၁၃၃ |၁၉၈၆ | ၃၆၉,၀၇၉ |၁၉၉၇ | ၅၂၂,၀၂၃ |၂၀၀၄ | ၇၄၄,၀၂၉ |၂၀၁၀ | ၁,၆၉၉,၄၃၅ |၂၀၁၃ | ၁,၉၀၃,၄၄၇ |၂၀၁၆ | ၂,၅၄၅,၀၀၀ }} ၂၀၁၀ ခုနှစ် လူဦးရေ စာရင်းအရ လူဦးရေ ၁,၆၉၉,၄၃၅ ဦးဟု ကောက်ခံရရှိခဲ့သည်။ <ref name="census10" /> ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် ကာတာ စာရင်းအင်း အာဏာပိုင် အဖွဲ့မှ နိုင်ငံ၏ စုစုပေါင်း လူဦးရေအား ၁,၉၀၃,၄၄၇ ဦးဟု ခန့်မှန်းခဲ့ပြီး ၎င်းတို့တွင် အမျိုးသား ၁,၄၀၅,၁၆၄ ဦး နှင့် အမျိုးသမီး ၄၉၈,၂၈၃ ဦး ဖြစ်သည်။<ref name="qsa-jan13" /> ၁၉၇၀ ခုနှစ် ပထမဆုံး ကောက်ခံသော လူဦးရေ စာရင်းတွင် လူဦးရေ ၁၁၁,၁၃၃ ဦး ရှိသည်။<ref name=qsahist>{{cite web|title=History of Census in Qatar|url=http://www.qsa.gov.qa/QatarCensus/HistoryOfCensus.aspx|publisher=Qatar Statistics Authority|accessdate=16 June 2013|archivedate=11 March 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170311180211/http://www.qsa.gov.qa/QatarCensus/HistoryOfCensus.aspx}}</ref> ၂၀၀၁ ခုနှစ်တွင် လူဦးရေ ၆၀၀,၀၀၀ မျှသာရှိသော်လည်း ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဆယ်စုနှစ် တစ်ခု အတွင်း လူဦးရေ ၃ ဆ တက်လာခဲ့ပြီး ကာတာ နိုင်ငံသားများအား စုစုပေါင်း လူဦးရေ ၏ ၁၅% အထိ လျော့နည်းသွားစေခဲ့သည်။<ref name="balancing">{{cite news|title=Qatar's delicate balancing act|url=http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-21029018|publisher=BBC News|accessdate=23 May 2013|date=16 January 2013}}</ref> အမျိုးသား အလုပ်သမား အများအပြား ဝင်ရောက်လာခြင်းကြောင့် ကျားမ လူဦးရေ အချိုးအစား ပြောင်းလဲသွားခဲ့ပြီး အမျိုးသမီးများမှာ လူဦးရေ၏ ၄ပုံ ၁ပုံမျှသာ ရှိတော့သည်။ ကာတာစာရင်းအင်း အာဏာပိုင် အဖွဲ့၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ ကာတာနိုင်ငံ၏ စုစုပေါင်း လူဦးရေမှာ ၂၀၂၀ တွင် ၂.၈ သန်း အထိ ရောက်ရှိလာနိုင်သည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။ ကာတာ၏ အမျိုးသား ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး မဟာဗျူဟာ (၂၀၁၁-၁၆) တွင် ကာတာ၏ လူဦးရေသည် ၂၀၁၃ တွင့် ၁.၇၈ သန်း၊ ၂၀၁၄ တွင် ၁.၈၁ သန်း၊ ၂၀၁၅ တွင် ၁.၈၄ သန်း၊ ၂၀၁၆ တွင့် ၁.၈၆ သန်းမျှ ရောက်ရှိမည်ဟု ခန့်မှန်း ထားပြီး နှစ်စဉ် တိုးတက်မှုနှုန်းမှာ ၂.၁% မျှသာ ဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း နိုင်ငံ၏ လူဦးရေသည် ၂၀၁၂ အကုန်တွင် ၁.၈၃ သန်းသို့ မတန်ဆ မြင့်တက်လာခဲ့ပြီး ယခင်နှစ်ကနှင့် ယှဉ်လျှင် ၇.၅% မျှ တိုးတက်မှု ရှိသည်။<ref>{{cite web|title=Population rise will push up rents|url=http://www.thepeninsulaqatar.com/qatar/220686-population-rise-will-push-up-rents.html|publisher=The Peninsula Qatar|date=5 January 2013|last=Pandit|first=Mobin|archive-url=https://web.archive.org/web/20131029212225/http://www.thepeninsulaqatar.com/qatar/220686-population-rise-will-push-up-rents.html|archive-date=29 October 2013 }}</ref> ကာတာ၏ လူဦးရေသည် ၂၀၁၅ တွင် ၂.၄၆ သန်းဖြင့် စံချိန်တင်ဖြစ်ခဲ့ပြီး ယခင်နှစ်လူဦးရေမှ ၈.၅% တိုးတက်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်ကာ အစိုးရ၏ ခန့်မှန်းမှုထက် သိသာစွာပင် များပြားသည်။<ref>{{cite web|last1=Kovessy|first1=Peter|title=Though many leave Qatar, there are more people here than ever|url=http://dohanews.co/despite-expat-turnover-qatars-population-keeps-climbing/|website=DohaNews.Co|publisher=Doha News|accessdate=17 January 2016}}</ref> ===ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှု=== [[File:Alwakhra Masjid.jpg|thumb|left|ကာတာရှိ ဗလီတစ်ခု]] {{Pie chart |thumb = right |caption = ကာတာ၏ ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှု (၂၀၁၀)<ref>[http://features.pewforum.org/grl/population-percentage.php Global Religious Landscape] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130101080244/http://features.pewforum.org/grl/population-percentage.php |date=1 January 2013 }}. Pew Forum.</ref><ref>{{cite web|title=Population By Religion, Gender And Municipality March 2004|url=http://www.qsa.gov.qa/QatarCensus/sensus_2004/pubulation-eng/Tabels/Pubulation/T06.htm|publisher=Qatar Statistics Authority|accessdate=17 June 2017|archivedate=18 May 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130518111025/http://www.qsa.gov.qa/QatarCensus/sensus_2004/pubulation-eng/Tabels/Pubulation/T06.htm}}</ref> |label1 = [[အစ္စလာမ်ဘာသာ]] |value1 = 67.7 |color1 = Green |label2 = [[ခရစ်ယာန်ဘာသာ]] |value2 = 13.8 |color2 = DodgerBlue |label3 = [[ဟိန္ဒူဘာသာ]] |value3 = 13.8 |color3 = Orange |label4 = [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] |value4 = 3.1 |color4 = Yellow |label5 = အခြား |value5 = 0.7 |color5 = Chartreuse |label6 = ဘာသာမရှိ |value6 = 0.9 |color6 = Black }} အစ္စလာမ်ဘာသာသည် ကာတာတွင် ကိုးကွယ်ယုံကြည်သူများသော ဘာသာဖြစ်ပြီး နိုင်ငံတော် ဘာသာ အဖြစ် သတ်မှတ်ပေးခြင်း ခံရသည်။<ref>{{cite web|title=Report on International Religious Freedom – Qatar|url=http://m.state.gov/md14011.htm|publisher=US Department of State|quote=The official state religion follows the conservative Wahhabi tradition of the Hanbali school of Islam|accessdate=17 June 2017|archivedate=21 August 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140821170612/http://m.state.gov/md14011.htm}}</ref> ကာတာ နိုင်ငံသား အများစုသည် ဝါဟတ်မွတ်စလင်ဂိုဏ်း မှ ဆလာဖီ မွတ်စလင် ယုံကြည်မှုတွင် ပါဝင်ကြပြီး ကာတာရှိ မွတ်စလင် ၂၀%မှာ ရှီယာ့ အစ္စလာမ် ဘာသာကို ကိုးကွယ်ကြကာ အခြား မွတ်စလင် ဂိုဏ်းများတွင် ပါဝင်သူများမှာ အလွန်နည်းပါးသည်။<ref name=wahh>{{cite web|title=Tiny Qatar's growing global clout|url=http://www.bbc.com/news/world-middle-east-13229852|publisher=BBC|date=30 April 2011|accessdate=12 March 2015}}</ref><ref name=insom>{{cite news|title=Qatar's modern future rubs up against conservative traditions|url=http://www.reuters.com/article/2012/09/27/uk-qatar-modernism-idUSLNE88Q00D20120927|publisher=Reuters|date=27 September 2012|accessdate=17 June 2017|archivedate=24 September 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150924170941/http://www.reuters.com/article/2012/09/27/uk-qatar-modernism-idUSLNE88Q00D20120927}}</ref><ref name=risingreuters>{{cite news|title=Rising power Qatar stirs unease among some Mideast neighbors|url=http://www.reuters.com/article/2013/02/12/us-qatar-neighbours-idUSBRE91B0R920130212|publisher=Reuters|accessdate=13 June 2013|date=12 February 2013|archivedate=2 October 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20151002041309/http://www.reuters.com/article/2013/02/12/us-qatar-neighbours-idUSBRE91B0R920130212}}</ref><ref>{{cite web|title=2011 Report on International Religious Freedom – Qatar|url=http://www.refworld.org/docid/50210591c.html |publisher=US Department of State}}</ref> ကာတာရှိ ဖွဲစည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေတွင် ရှာရီယာ ဥပဒေမှာ နိုင်ငံတော်ဥပဒေ၏ အဓိကရင်းမြစ်ဖြစ်သည်။<ref name="con" /><ref name="qat1" /><ref name="con" /><ref name="qat1" /> ခရစ်ယာန်ဘာသာ ကိုးကွယ်သူများမှာ နိုင်ငံခြားသား များသာ ဖြစ်ကြသည်။ ၂၀၀၈ ခုနှစ်မှစ၍ ခရစ်ယာန်များသည် အစိုးရမှ လှူဒါန်းသော မြေနေရာများပေါ်တွင် ဘုရားရှိခိုးကျောင်းများ တည်ဆောက်ခွင့် ရရှိခဲ့သည်<ref>{{cite web|url=http://www.christianpost.com/news/christians-to-welcome-qatars-first-christian-church-31302/ |title=Christians to Welcome Qatar's First Christian Church |publisher=Christianpost.com |date=24 February 2008 |accessdate=22 January 2013}}</ref> <ref>{{cite web|url=http://www.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90219.htm |title=CIA The World Fact Book |publisher=State.gov |date=29 June 2006 |accessdate=28 March 2010}}</ref> လက်ရှိ လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်နေသာ ဘုရားရှိခိုးကျောင်းများမှာ မာသိုမာ ဘုရားရှိခိုးကျောင်း၊ မလန်ကာရာ အောသိုဒေါက်စ် ဆီးရီးယန်း ဘုရားရှိခိုးကျောင်း၊ ရိုမန်ကက်သလစ် အာဝါလေဒီအော့ဖ် ရိုစရီ ဘုရားရှိခိုးကျောင်း နှင့် အန်ဂလိကန် အက်ပီဖနီ ဘုရားရှိခိုးကျောင်းတို့ ဖြစ်ကြသည်။ <ref name="Report on Qatar">{{cite web|url=http://www.cumorah.com/index.php?target=view_country_reports&story_id=90|title=Report on Qatar|publisher=Cumorah Project|accessdate=12 March 2015}}</ref><ref name="The Anglican Centre in Qatar">{{cite web|url=http://www.epiphany-qatar.org/buildingproject.html |title=The Anglican Centre in Qatar |publisher=Epiphany-qatar.org |date= |accessdate=22 January 2013 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130116235828/http://www.epiphany-qatar.org/buildingproject.html |archivedate=16 January 2013 }}</ref><ref name="Oxford University Press">{{cite book|author1=David B. Barrett|author2=George Thomas Kurian|author3=Todd M. Johnson|title=World Christian encyclopedia: a comparative survey of churches and religions in the modern world|volume=1|year=2001|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-510318-2|page=617}}</ref> ထို့မျှသာမက မော်မွန်ဝါ့ဒ် ဘုရားရှိခိုးကျောင်း ၂ ခုလည်း ရှိသည်။<ref name="Report on Qatar"/><ref name="The Anglican Centre in Qatar"/><ref name="Oxford University Press"/> ===ဘာသာစကား=== အာရပ်ဘာသာစကားသည် ကာတာနိုင်ငံ၏ ရုံးသုံးဘာသာစကား ဖြစ်ပြီး ဒေသသုံးစကားဖြစ်သော ကာတာ အာရပ်ဘာသာစကားကို အသုံးပြုကြသည်။ ကာတာ လက်ဟန်ခြေဟန် ဘာသာစကားကို နားမကြားသူများ အသိုင်းအဝန်းတွင် အသုံးပြုကြသည်။ အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားအား ဒုတိယဘာသာစကား အဖြစ် အသုံးများပြီး <ref>{{cite book|last1=Baker|first1=Colin|last2=Jones|first2=Sylvia Prys|title=Encyclopedia of Bilingualism and Bilingual Education|url=https://books.google.com/books?id=YgtSqB9oqDIC|publisher=Multilingual Matters|year=1998|page=429|isbn=978-1853593628}}</ref>အထူးသဖြင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးတွင် ကြားခံဘာသာစကား အဖြစ် အသုံးများလာသည်မှာ အာရပ်ဘာသာစကားကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကား၏ ဝါးမြိုမှုမှ လွတ်မြောက်ရန် အတွက် စတင်ကာကွယ်ခြင်းများ ပြုလုပ်လာရသည် အထိပင် ဖြစ်သည်။ <ref>{{cite news|last=Guttenplan|first=D. D.|title=Battling to Preserve Arabic From English's Onslaught|url=https://www.nytimes.com/2012/06/11/world/middleeast/11iht-educlede11.html|work=The New York Times|accessdate=24 November 2013|date=11 June 2012}}</ref> ကာတာရှိ များပြားလှစွာသော နိုင်ငံခြားသား ဝန်ထမ်း အသိုင်းအဝန်းတွင် ဆက်သွယ်ရန် အတွက် အင်္ဂလိပ် ဘာသာသည် အသုံးဝင်သော ဘာသာစကား တစ်ခု ဖြစ်သည်။ ယဉ်ကျေးမှုများစွာ စုစည်းနေသာ နိုင်ငံတစ်ခု၏ သွင်ပြင်လက္ခဏာ အနေနှင့် အခြားသော ဘာသာစကား များစွာတို့ကို ပြောဆိုကြပြီး ၎င်းတို့ထဲတွင် ဆင်ဟာ၊ ဘင်္ဂါလီ၊ တာဂါးလော့ နှင့် ဘဟာဆား အင်ဒိုနီးရှားတို့လည်း ပါဝင်သည်။<ref>{{cite web|title=Qatar Facts|url=http://fqoc.hamad.qa/en/venue/about_qatar/about_qatar.aspx|publisher=First Qatar Orthodontic Conference|accessdate=18 June 2017|archivedate=12 July 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140712062300/http://fqoc.hamad.qa/en/venue/about_qatar/about_qatar.aspx}}</ref> ၂၀၁၂ တွင် ကာတာသည် နိုင်ငံတကာ ပြင်သစ်စကားပြော အဖွဲ့အစည်း ဖြစ်သော လာဖရန်ကိုဖုန်းနီ (အိုအိုင်အက်ဖ်) အဖွဲ့အား အဖွဲ့ဝင် အသစ်အဖြစ် ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ၂၀၁၃ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် ပြင်သစ်နေ့စဉ် သတင်းစာမှ ပြင်သစ်စကားပြောသူ အနည်းငယ်မျှသာ ရှိသော ကာတာနိုင်ငံသည် အိုအိုင်အက်ဖ် အဖွဲ့သို့ မည်သည့် ပံ့ပိုးမှုမှ မပြုလုပ်ကြောင်း ဖော်ထုတ်ခဲ့ပြီး <ref>{{cite web|url=http://www.lemonde.fr/proche-orient/article/2013/12/23/le-qatar-ne-paie-pas-ses-contributions-a-la-francophonie_4339252_3218.html|title=Le Qatar ne paie pas ses contributions à la francophonie|first=Martine|last=Jacot|date=23 December 2013|publisher=|accessdate=5 June 2017|via=Le Monde}}</ref>အိုအိုင်အက်ဖ်မှ လတ်တလော ထွက်ခွာသွားသော အုပ်ချုပ်ရေးမှူးမှ ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် မကျေနပ်ချက်များကို ပြောကြားသည်မှာ ကာတာသည် အဖွဲ့သို့ ဝင်ရောက်စဉ်က ပေးခဲ့သော ကတိများကို စောင့်ထိန်းခြင်း မရှိရုံသာမက နှစ်စဉ် အသင်းဝင်ကြေးကိုလည်း ပေးအပ်ခြင်း မရှိဟူ၍ ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.jeuneafrique.com/229809/politique/cl-ment-duhaime-le-qatar-n-a-pas-tenu-ses-promesses-l-oif/|title=Clément Duhaime : "Le Qatar n'a pas tenu ses promesses" à l'OIF - JeuneAfrique.com|date=22 April 2015|publisher=|accessdate=5 June 2017}}</ref> ==ယဉ်ကျေးမှု== ကာတာနိုင်ငံ၏ ယဉ်ကျေးမှုသည် အခြား အရှေ့အာရေဗျတွင် ရှိသော နိုင်ငံများ၏ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ဆင်တူပြီး အစ္စလာမ် ၏ လွမ်းမိုးမှု သိသာစွာ ရှိသည်။ နှစ်စဉ် ဒီဇင်ဘာလ ၁၈ ရက်တွင် ကျင်းပသော ကာတာအမျိုးသားနေ့မှာ နိုင်ငံ၏ စရိုက်လက္ခဏာကို ဖော်ထုတ်ရာတွင် အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်သည်။<ref>{{cite book|last=Kamrava|first=Mehran|title=Qatar: Small State, Big Politics|url=https://books.google.com/books?id=oT_3XpqlgQoC|publisher=Cornell University Press|year=2013|isbn=978-0801452093}}</ref> ထိုနေ့အား ဂျာဆင်ဘင် မိုဟာမက် အယ်လ်သာနီ နန်းတက်သောနေ့ နှင့် နိုင်ငံအတွင်းရှိ အမျိုးမျိုးသော မျိုးနွယ်စုများကို စုစည်းရန် ၎င်း၏ ကြိုးပမ်းမှုတို့ကို အမှတ်ရသော အားဖြင့် ကျင်းပခြင်း ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web |title=Qatar National Day 2011 |url=http://www.timeoutdoha.com/gallery/28438-qatar-national-day-2011#.ULXViaysiSo |publisher=Time Out Doha|date=29 November 2011|accessdate=12 March 2015}}</ref><ref>{{cite web|url=http://dohanews.co/everything-you-need-to-know-about-qatar-national-day/|title=Everything you need to know about Qatar National Day 2012|publisher=Doha News|date=10 December 2012|accessdate=18 February 2015}}</ref> ၂၀၀၈ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၁ ရက်နေ့မှစ၍ ဟာမက် ဘင် အဘဒူ အာဇစ် အယ်လ် ကာဝါရီသည် ယဉ်ကျေးမှု၊ အနုပညာနှင့် အမွေအနှစ် ဝန်ကြီးဌာန၏ ဝန်ကြီး ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ===အနုပညာနှင့် ပြတိုက်များ=== [[File:Doha, Museo de Arte Islámico 02.jpg|thumb|ဒိုဟာရှိ အစ္စလာမ် အနုပညာ ပြတိုက်]] ကာတာအား အုပ်စိုးသော မိသားစုဖြစ်သည့် အယ်လ်သာနီ မိသားစုမှ လူကြီးများသည် အစ္စလာမ် ခေတ်ပေါ် အနုပညာလက်ရာများကို စုဆောင်းသူများ အဖြစ် ထင်ရှားသည်။ ၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် စတင်ဖွင့်လှစ်သော အစ္စလာမ် အနုပညာ ပြတိုက်အား ဒေသအတွင်း အကောင်းဆုံး ပြတိုက် တစ်ခု အဖြစ် သတ်မှတ်ကြသည်။<ref name=sandsmith>{{cite news|title=Art in Qatar: A Smithsonian in the sand|url=http://www.economist.com/node/17797006|publisher=The Economist|accessdate=16 June 2013|date=1 January 2011}}</ref> ထိုပြတိုက်နှင့် အာရပ်မော်ဒန် အနုပညာ ပြတိုက် အပါအဝင် အခြား ပြတိုက်များမှာ ကာတာ ပြတိုက် အာဏာပိုင် အဖွဲ့၏ အောက်တွင် ရှိပြီး ထိုအဖွဲ့ကို ဦးဆောင်သူမှာ လက်ရှိ အုပ်ချုပ်သူ စော်ဘွား၏ ညီမ နှင့် အနုပညာ ပစ္စည်း စုဆောင်းရာတွင် ထင်ရှားသူ အယ်လ် မာယက်ဆာ ဘင့် ဟာမက် ဘင် ခါလီဖာ အယ်လ်သာနီ နှင့် အနုပညာ အားပေးသူ ရှိတ်စော်ဘွား ဟာဆန်ဘင် မိုဟာမက် အယ်လ်သာနီ တို့ ဖြစ်ကြသည်။<ref>{{cite web|title=QMA Board of Trustees|url=http://www.qma.org.qa/online/index.php/en/about-us/board-of-trustees|publisher=Qatar Museums Authority|accessdate=12 March 2015|archivedate=2 April 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150402092712/http://www.qma.org.qa/online/index.php/en/about-us/board-of-trustees}}</ref>ကာတာ ပြတိုက် အာဏာပိုင် အဖွဲ့သည် တာကာဟာရှီ မူရာကာမီ၏ ဗာဆိုင်း ပြပွဲ (၂၀၁၀) နှင့် ဒေမီယန် ဟတ်စ် ၏ လန်ဒန် ပြပွဲ (၂၀၁၂) အစရှိသည်တို့ကိုလည်း ပံ့ပိုးကူညီပေးခဲ့သည်။ ကာတာသည် ကမ္ဘာ့ အနုပညာ ဈေးကွက်တွင် တန်ဖိုးအားဖြင့် အများဆုံး ဝယ်ယူသူ ဖြစ်သည်။<ref name=theart>{{cite web|title=Qatar revealed as the world's biggest contemporary art buyer|url=http://www.theartnewspaper.com/articles/Qatar+revealed+as+the+world%E2%80%99s+biggest+contemporary+art+buyer/24185|publisher=The Art Newspaper|accessdate=16 June 2013|archivedate=7 March 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150307065133/http://www.theartnewspaper.com/articles/Qatar+revealed+as+the+world%E2%80%99s+biggest+contemporary+art+buyer/24185}}</ref>ကာတာ၏ အနုပညာ ကဏ္ဍသည် ဓာတ်ငွေ့ လုပ်ငန်းဖြင့် ကမ္ဘာက သိလာသော နိုင်ငံတစ်ခု အနေနှင့် ကမ္ဘာက အသိအမှတ်ပြုခြင်း ခံရစေရန် ပြုလုပ်ခြင်း အားဖြင့် နိုင်ငံ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို အထောက်အကူ ဖြစ်ရန် အတွက် ဦးတည် လုပ်ကိုင်ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>{{cite web|last = Bohas|first = Alexander|title = The Political Trump-Cards of Cultural Potency Qatar's Policy of 'Cultural Grandeur'|url = http://www.chaos-international.org/index.php?option=com_content&view=article&id=580%3Athe-political-trump-cards-of-cultural-potency-qatars-policy-of-cultural-grandeur&catid=49%3Alist-of-pac&directory=65&lang=fr&d0be771fd5b4869be0ea91b8cce6b72e=306e651d1e1820724639ce6e92e6acf3|work = Chaos International|accessdate = 13 April 2013}}</ref> ===မီဒီယာ=== [[File:Al Jazeera English Newsdesk.jpg|thumb|ကာတာ သတင်းချန်နယ် တစ်ခုဖြစ်သော အဲလ် ဂျာဇီးယား အင်္ဂလိပ်၏ ရုံးခန်း]] ဖရီးဒမ်းဟောက်စ် ၏ ၂၀၁၄ ခုနှစ် သတင်းစာလွတ်လပ်မှု အစီရင်ခံစာ အရ ကာတာ မီဒီယာအား "လွတ်လပ်မှုမရှိ" ဟု အဆင့်သတ်မှတ်သည်။ <ref name="freedomhouse1"/> ကာတာနိုင်ငံတွင် ရုပ်မြင်သံကြား ထုတ်လွှင့်ခြင်းကို ၁၉၇၀ တွင် စတင်ခဲ့သည်။ <ref>{{cite book|author1=Barrie Gunter|author2=Roger Dickinson|title=News Media in the Arab World: A Study of 10 Arab and Muslim Countries|url=https://books.google.com/books?id=89pMZd0JhDsC&pg=PA33|accessdate=8 February 2014|date=6 June 2013|publisher=A&C Black|isbn=1-4411-0239-6|page=33}}</ref> [[အဲလ် ဂျာဇီးယား]] သည် အဓိက ရုပ်မြင်သံကြား ကွန်ယက်တစ်ခု ဖြစ်ပြီး ကာတာနိုင်ငံ ဒိုဟာမြို့တွင် ရုံးချုပ် တည်ရှိသည်။ အယ်ဂျာဇီးယားသည် ၁၉၉၆ ခုနှစ်တွင် အာရပ် သတင်း နှင့် လက်ရှိ အဖြစ်အပျက်များ ဆိုင်ရာ ဂြိုဟ်တု ရုပ်မြင်သံကြား ချန်နယ် တစ်ခု အဖြစ် အစပြုခဲ့ပြီး ယခုအခါတွင် ကမ္ဘာတဝှမ်းလုံးတွင် အယ်ဂျာဇီးယား မီဒီယာ ကွန်ယက် ဟု အမည်ရသော အထူးပြု ရုပ်မြင်သံကြား ချန်နယ်များကို ထုတ်လွှင့်လျက် ရှိသည်။ သတင်းသမားများသည် မိမိဘာသာ ဆင်ဆာ ပြုလုပ်ရသည်ဟု ဆိုကြပြီး အထူးသဖြင့် အစိုးရ နှင့် ကာတာ၏ အုပ်ချုပ်သူ မိသားစု နှင့် ပတ်သက်သော ကိစ္စရပ်များတွင် ဖြစ်သည်။ <ref name="blanchard">{{cite book|last=Blanchard|first=Christoper|title=Qatar: Background and U.S. Relations|url=https://books.google.com/books?id=Y7GCvg2eCx4C|publisher=Congressional Research Service|year=2014|page=17}}</ref> မီဒီယာများတွင် အစိုးရ၊ အီမာစော်ဘွား နှင့် အုပ်ချုပ်သူ မီဒီယာများအား ဝေဖန်ခြင်းမှာ ဥပဒေနှင့် မညီပေ။ သတင်းစာ ဥပဒေ အပိုဒ် ၄၆ တွင် "ကာတာနိုင်ငံ၏ အီမာစော်ဘွား အား ဝေဖန်ခြင်း မပြုရန်နှင့် ၎င်း၏ ရုံးမှ မန်နေဂျာ ခွင့်ပြုချက် မရဘဲ မည်သည့် ထုတ်ပြန်ချက်ကိုမှ မဖော်ပြရန်" ဟု ရေးသားထားသည်။<ref>{{cite news|title=Awaiting a Modern Press Law in Qatar|url=https://www.nytimes.com/2013/05/09/opinion/global/Awaiting-a-Modern-Press-Law-in-Qatar.html|work=New York Times|accessdate=16 June 2013|first=Richard J.|last=Roth|date=8 May 2013}}</ref> သတင်းစာသမားများသည် အစ္စလာမ်ဘာသာကို စော်ကားမှုကြောင့်လည်း တရားစွဲဆိုခြင်း ခံရတတ်သည်။<ref name="freedomhouse1">{{cite web|url=https://freedomhouse.org/report/freedom-press/2014/qatar#.VL1KFkfF95a|title=Qatar Freedom of the Press|publisher=Freedom House|accessdate=19 January 2015|archivedate=30 March 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190330170221/https://freedomhouse.org/report/freedom-press/2014/qatar#.VL1KFkfF95a}}</ref> ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် ဆိုင်ဘာရာဇဝတ်မှုများ တားမြစ်သည့် ဥပဒေကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ထိုဥပဒေသည် သတင်းစာ လွတ်လပ်ခွင့်ကို တားမြစ်သည်ဟု ပြောဆိုကြပြီး ဒေသတွင်း ငြိမ်းချမ်းရေးကို ပျက်ပြားစေမှု နှင့် သတင်းမှားများကို ထုတ်ဝေမှု အစရှိသော ကျယ်ပြန့်လှသော အကြောင်းအချက်များတွင် ထောင်ဒဏ် နှင့် ငွေဒဏ် သတ်မှတ်ထားသည်။<ref>{{cite web|url=https://cpj.org/2014/09/new-cybercrime-law-could-have-serious-consequences.php|title=New cybercrime law could have serious consequences for press freedom in Qatar|publisher=cpj.org|date=27 September 2014|accessdate=19 January 2015}}</ref> ပင်လယ်ကွေ့ လူ့အခွင့်အရေး အဖွဲ့မှ ထိုဥပဒေသည် လွတ်လပ်စွာ ပြောဆိုခွင့်ကို ခြိမ်းခြောက်သည်ဟု ထုတ်ဖော်ပြောကြားပြီး ဥပဒေ အတွင်းမှ အချို့သော အပိုဒ်များကို ပြန်လည် ရုပ်သိမ်းရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=http://www.gc4hr.org/news/view/747|title=Qatar: New Cyber Crime Law poses real threat to Freedom of Expression|publisher=gc4hr.org|date=17 September 2014|accessdate=19 January 2015}}</ref> ပုံနှိပ် မီဒီယာ ကဏ္ဍသည် လတ်တလော နှစ်များ အတွင်း တိုးချဲ့လာခဲ့သည်။ ယခုလက်ရှိ ကာတာတွင် ထုတ်ဝေနေသော သတင်းစာ ၇ စောင် ရှိပြီး ၄ စောင်မှာ အာရပ်ဘာသာဖြင့် ထုတ်ဝေကာ ၃ စောင်မှာ အင်္ဂလိပ် ဘာသာဖြင့် ထုတ်ဝေလျက် ရှိသည်။ <ref>{{cite book|title=The Report: Qatar 2010|url=https://books.google.com/books?id=BT1gIeuQq6wC|publisher=Oxford Business Group|year=2010|page=237}}</ref> ထို့ပြင် အိန္ဒိယ၊ နီပေါ နှင့် သီရိလင်္ကာမှ သတင်းစာများကိုလည်း ကာတာအတွက် ပုံနှိပ်မှု အဖြစ် ထုတ်ဝေခြင်းများလည်း ရှိသည်။ ဆက်သွယ်ရေး ဆိုင်ရာ အခြေခံ အဆောက်အအုံ နှင့် ပတ်သက်၍ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး ဖိုရမ်၏ ကွန်ယက်အသင့်ဖြစ်မှု ညွှန်းကိန်း အရ ကာတာသည် အရှေ့အလယ်ပိုင်း နိုင်ငံများတွင် အမြင့်ဆုံး အဆင့် ရှိသည်။ ထိုအဆင့် သတ်မှတ်ချက်မှာ နိုင်ငံ၏ သတင်းအချက်အလက်နှင့် ဆက်သွယ်ရေး ဆိုင်ရာ နည်းပညာများ၏ ဖွံ့ဖြိုးမှုကို အဆုံးအဖြတ်ပေးခြင်း ဖြစ်သည်။ ကာတာသည် ၂၀၁၄ ညွှန်းကိန်းတွင် ကမ္ဘာ့ အဆင့် ၂၃ ရှိပြီး ၂၀၁၃ ခုနှစ် အဆင့်သတ်မှတ်ချက်မှ မပြောင်းလဲဘဲ ဆက်လက်တည်ရှိသည်။ <ref>{{cite web |url=http://www3.weforum.org/docs/GITR/2014/GITR_OverallRanking_2014.pdf |title=NRI Overall Ranking 2014 |publisher=World Economic Forum |accessdate=28 June 2014}}</ref> ===ဂီတ=== ကာတာနိုင်ငံ၏ ဂီတသည် ဘက်ဒိုယင်း ကဗျာ၊ သီချင်းနှင့် အကတို့ အပေါ်တွင် အခြေတည်သည်။ ရိုးရာ အကများကို ဒိုဟာတွင် သောကြာနေ့ နေ့လယ်၌ ကပြဖျော်ဖြေလေ့ ရှိသည်။ ထို အကများထဲမှ တစ်ခုမှာ အာဒါ ဟု ခေါ်ပြီး အတန်း နှစ်တန်း ရှိသော ကချေသည်များမှာ တိုက်ခိုက်မှု ပုံစံ ကကွက်ဖြင့် ဖျော်ဖြေကြပြီး ၎င်းတို့ ကခုန်ရာတွင် အယ်လ်ရက်စ် (မီးတောက်ဖြင့် သားရေပြားကို အပူပေးထားသော ဗုံကြီး တစ်မျိုး)၊ တမ်ဘိုရင်း နှင့် လင်ကွင်း နှင့် ဗုံအသေးလေးများ ဖြင့် ဝိုင်းဝန်း တီးခတ်ကြသည်။<ref name="qatarembassy1"/> ရိုးရာ ဂီတများတွင် အခြားအသုံးပြုသော ဗုံများမှာ ဂါလာဟု ခေါ်သော ရွှံ့ကရားရှည်၊ တပ်စ် သို့ တာဆပ် ဟုခေါ်သော ဒန် သောက်ရေခွက် နှင့် အတူ တုတ်ဖြင့် တီးခတ်ရသော တက်ဘ် ဟု ခေါ်သည့် ဗုံရှည်တို့ ဖြစ်သည်။ <ref>{{cite web|url=http://portal.www.gov.qa/wps/portal/topics/Tourism,+Culture+and+Leisure/heritageandcultural|title=Heritage and Culture|publisher=Qatar e-Gov|accessdate=26 April 2015}}</ref> ကြိုးတပ် တူရိယာများ ဖြစ်ကြသော အုဒ် နှင့် ရီဘာဘာ တို့ကိုလည်း အသုံးများကြသည်။<ref name="qatarembassy1">{{cite web|url=http://www.qatarembassy.info/index.php?option=com_content&view=article&id=61:arts-and-culture&catid=12:tourism-culture-and-leisure&Itemid=4|title=Arts and Culture|publisher=Embassy of Qatar in London|accessdate=25 June 2015|archive-date=5 March 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160305023616/http://qatarembassy.info/index.php?catid=12:tourism-culture-and-leisure&id=61:arts-and-culture&itemid=4&option=com_content&view=article}}</ref> ===အားကစား=== [[File:2015 Ladies Tour of Qatar Cucinotta winning stage 1.jpg|thumb|195px|၂၀၁၅ ကာတာ အမျိုးသမီး စက်ဘီးစီး ပြိုင်ပွဲ]] ဘောလုံး ကစားခြင်းသည် ကာတာ၌ ကစားသမား နှင့် ပရိသတ် တို့အကြား ရေပန်းစားသော ကစားနည်း ဖြစ်သည်။ <ref>{{cite web|url=http://portal.www.gov.qa/wps/portal/topics/Healthcare+and+Well-being/qatarasportingnation|title=Qatar – a Sporting Nation|publisher=Qatar e-Government|accessdate=12 March 2015}}</ref> ၁၉၈၁ ခုနှစ် ဖီဖာ ကမ္ဘာ့ဖလား လူငယ် ဘောလုံး ပြိုင်ပွဲတွင် ကာတာ အသက် ၂၀ အောက် အမျိုးသား ဘောလုံး အသင်းသည် အနောက်ဂျာမနီကို ၄ ဂိုး - ၀ ဖြင့် ရှုံးနိမ့်၍ ဒုတိယ နေရာ ရခဲ့ဖူးသည်။ ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် ကာတာသည် အာရှ ဘောလုံး အဖွဲ့ချုပ်၏ ၁၅ ကြိမ်မြောက် အာရှဖလား ဘောလုံးပြိုင်ပွဲအား အိမ်ရှင် အဖြစ် လက်ခံ ကျင်းပခဲ့သည်။ ထို ပြိုင်ပွဲသည် ကာတာအနေနှင့် ဒုတိယ အကြိမ် အိမ်ရှင် အဖြစ် လက်ခံကျင်းပခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပြီး ယခင်က ၁၉၈၈ တွင် ပထမ အကြိမ် အဖြစ် လက်ခံ ကျင်းပခဲ့ဖူးသည်။<ref>{{cite web|url=http://www.foxsports.com.au/football/asian-cup/fox-sports-brings-you-everything-you-need-to-know-and-a-few-things-you-dont-about-the-2011-afc-asian-cup/story-e6frf4fu-1225979619978|title=Fox Sports brings you everything you need to know – and a few things you don't – about the Asian Cup|publisher=Fox Sports|last1=Gibbes|first1=Martin|last2=Schiller|first2=Emma|date=4 January 2011|accessdate=12 March 2015}}</ref> ၂၀၁၀ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၂ ရက်တွင် ကာတာ အနေနှင့် ကမ္ဘာ့ဖလား ဗိုလ်လုပွဲသို့ တစ်ကြိမ်မျှ တက်ရောက်ခဲ့ဖူးခြင်း မရှိသော်လည်း ၂၀၂၂ ခုနှစ် ကမ္ဘာ့ဖလားအား အိမ်ရှင်အဖြစ် လက်ခံကျင်းပရန် အတွက် ၎င်းတို့၏ အဆိုပြုချက် အောင်မြင်ခဲ့သည်။ <ref>{{cite news|title=Russia, Qatar win 2018 and 2022 World Cups|author=Paul Radford|newspaper=Reuters|date=2 December 2010|url=http://af.reuters.com/article/sportsNews/idAFJOE6B10FA20101202|accessdate=2 December 2010|archivedate=14 September 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110914094810/http://af.reuters.com/article/sportsNews/idAFJOE6B10FA20101202}}</ref> ကာတာရှိ ပွဲစီစဉ်သူများသည် ထိုပြိုင်ပွဲအတွက် အားကစားရုံ အသစ် ၉ ခု တည်ဆောက်ရန် နှင့် လက်ရှိ အားကစားရုံ ၃ ခုအား ချဲ့ထွင်ရန် စီစဉ်လျက် ရှိသည်။ ၂၀၂၂ ခုနှစ် ကမ္ဘာ့ဖလားအား အိမ်ရှင် အဖြစ် လက်ခံကျင်းပခွင့် ရရှိခြင်း အတွက် ပါရှား ပင်လယ်ကွေ့ ဒေသမှ စိတ်အား တက်ကြွစွာ ကြိုဆိုကြပြီး အရှေ့အလယ်ပိုင်း နိုင်ငံများထဲတွင် ထိုသို့ အိမ်ရှင် အဖြစ် ကျင်းပခွင့်ရခြင်းသည် ပထမဦးဆုံး အကြိမ် ဖြစ်သောကြောင့်ပင် ဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း ထိုသို့ ကျင်းပခွင့် ရခြင်း အတွက် အငြင်းပွားမှုများစွာ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး လာဘ်ပေးသည်ဟု စွပ်စွဲခံရပြီး လာဘ်ပေးလာဘ်ယူမှုကို စုံစမ်းရာတွင်လည်း ဝင်ရောက်စွက်ဖက်သည်ဟု စွပ်စွဲခံရသည်။ ဥရောပ ဘောလုံး အဖွဲ့ချုပ်များမှလည်း ၂၀၂၂ ခုနှစ် ကမ္ဘာ့ဖလားကို ကာတာတွင်ကျင်းပရခြင်း အတွက် အကြောင်းအမျိုးမျိုးတို့ကြောင့် ကန့်ကွက်ခဲ့ပြီး ထိုအကြောင်းများထဲတွင် ပူနွေးသော အပူချိန်ကြောင့် ကစားသမားများ၏ ကြံ့ခိုင်မှုကို ထိခိုက်နိုင်သည် ဆိုသော အချက်နှင့် အကယ်၍ ဆောင်းရာသီတွင် ကျင်းပမည် ဆိုပါက ဥရောပ ဘောလုံးကလပ်ပြိုင်ပွဲများတွင် အနှောင့်အယှက် ဖြစ်နိုင်သည် ဆိုသော အချက်တို့ ပါဝင်သည်။ <ref>{{cite web |url= http://www.qatarchronicle.com/sports/35752/europes-top-leagues-protest-against-2022-winter-world-cup-in-qatar/ |title= Europe's Top Leagues protest against 2022 winter World Cup in Qatar |work= Qatar Chronicle |date= 12 August 2013 |accessdate= 21 August 2013 |archivedate= 17 August 2013 |archiveurl= https://web.archive.org/web/20130817110819/http://www.qatarchronicle.com/sports/35752/europes-top-leagues-protest-against-2022-winter-world-cup-in-qatar/ }}</ref><ref>{{cite news|url = http://www.qatarchronicle.com/sports/34172/fifa-wants-qatar-2022-postponed-to-winter/|title = Fifa wants Qatar 2022 postponed to Winter|publisher = Qatar Chronicle|date = 20 July 2013|accessdate = 21 August 2013|archivedate = 10 November 2014|archiveurl = https://web.archive.org/web/20141110211907/http://www.qatarchronicle.com/sports/34172/fifa-wants-qatar-2022-postponed-to-winter/}}</ref> ၂၀၁၄ ခုနှစ် မေလတွင် ကာတာ ဘောလုံးအဖွဲ့မှ တာဝန်ရှိသူ မိုဟာမက် ဘင် ဟန်မန်အား ဘောလုံးအဖွဲ့ချုပ်မှ တာဝန်ရှိသူများကို ပေါင် ၃သန်း လာဘ်ပေးခြင်းဖြင့် ၎င်းတို့၏ အဆိုပြုချက်ကို ထောက်ခံစေသည်ဟု စွပ်စွဲခံရသည်။<ref>{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/sport/0/football/27652181 |title=BBC Sport – Qatar World Cup: '£3m payments to officials' corruption claim |publisher=Bbc.co.uk |date= |accessdate=1 June 2014}}</ref>သို့သော်လည်း ၂၀၁၄ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာတွင် ဖီဖာမှ အိမ်ရှင်အဖြစ် လက်ခံကျင်းပရန် လုပ်ငန်းစဉ်ကို စစ်ဆေးရာတွင် ကာတာသည် မှားယွင်းမှု တစ်စုံတစ်ရာ မလုပ်ခဲ့ကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။ <ref>{{cite web|url=http://www.bbc.com/sport/0/football/30031405|title=World Cup inquiry clears Qatar but criticises English FA|publisher=BBC|date=13 November 2014|accessdate=12 March 2015}}</ref> [[File:2009 Emir of Qatar Cup Final - people in Stadium (3580963393).jpg|thumb|ကာတာ အီမာစော်ဘွား ဖလား ၂၀၀၉]] ဗြိတိသျှ နေ့စဉ်ထုတ် သတင်းစာ တစ်စောင်ဖြစ်သော ဂါးဒီးယန်း သတင်းစာမှာ "၂၀၂၂ ခုနှစ် အဲမရိတ်အတွင် ပြင်ဆင်ရာတွင် ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားများအား ခေါင်းပုံဖြတ်ခြင်း နှင့် ဖိနှိပ်ခြင်း" အမည်ရသည့် သတင်းဇာတ်လမ်းတို တစ်စောင်ကို ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ <ref name="Guardian20130925">{{cite news|last = Pattisson|first = Pete|title = Revealed: Qatar's World Cup 'slaves'|url = https://www.theguardian.com/world/2013/sep/25/revealed-qatars-world-cup-slaves|accessdate = 26 September 2013|newspaper = The Guardian|date = 25 September 2013|quote = So entrenched is this exploitation that the Nepalese ambassador to Qatar, Maya Kumari Sharma, recently described the emirate as an "open jail".}}</ref> ဂါးဒီးယန်း၏ ၂၀၁၄ ခုနှစ် စုံစမ်းထောက်လှမ်းမှု အရ ၂၀၂၂ ခုနှစ် ကမ္ဘာ့ဖလား ဘောလုံးပွဲ စီစဉ်သူများ အတွက် ခမ်းနားကြီးကျယ်သော ရုံးခန်းများကို တည်ဆောက်ပေးနေရသည့် ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားများသည် တစ်နှစ်ကျော်မျှ လစာ မရရှိဘဲ ယခု အခါတွင် ပိုးဟပ်များ ပြည့်နှက်နေသည့် အဆောင်များတွင် နေထိုင်၍ တရားမဝင် အလုပ်လုပ်နေရသည်ကို အစီရင်ခံ ဖော်ပြထားသည်။ <ref>{{cite web|url=https://www.theguardian.com/global-development/2014/jul/28/qatar-world-cup-migrants-not-paid-building-office|title=Qatar World Cup: migrants wait a year to be paid for building offices|publisher=''The Guardian''|last1=Booth|first1=Robert|last2=Pattisson|first2=Pete|date=28 July 2014|accessdate=12 March 2015}}</ref> ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် ၂၀၂၂ ခုနှစ် ကမ္ဘာ့ဖလား အတွက် အခြေခံ အဆောက်အအုံများ ဆောက်လုပ်ရာတွင်ပါဝင်နေသည့် နီပေါ ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားများမှာ ၂ ရက်လျှင် တစ်ယောက်နှုန်း သေဆုံးခဲ့သည်။ <ref>Owen Gibson and Pete Pattisson (23 December 2014). [https://www.theguardian.com/world/2014/dec/23/qatar-nepal-workers-world-cup-2022-death-toll-doha Death toll among Qatar's 2022 World Cup workers revealed]. ''The Guardian.'' Retrieved 29 May 2015.</ref>ကာတာ ၂၀၂၂ ခုနှစ် လုပ်ငန်းဖော်ဆောင်ရေး ကော်မတီမှ အမျိုးမျိုးသော စွပ်စွဲမှုများ အတွက် တုံ့ပြန်သည်မှာ ကာတာတွင် ကမ္ဘာ့ဖလားကို ကျင်းပ ခြင်းသည် ဒေသအတွင်း အပြောင်းအလဲများကို လျင်မြန်စွာ ဖော်ဆောင်နိုင်ရန် အထောက်အပံ့ တစ်ခုဖြစ်သည် ဟူ၍ပင် ဖြစ်သည်။ <ref>{{cite web|url=https://www.theguardian.com/football/2014/jun/15/qatar-world-cup-bid-2022|title=Qatar hits back at allegations of bribery over 2022 World Cup|last=Gibson|first=Owen|publisher=''The Guardian.''|date=14 June 2014|accessdate=12 March 2015}}</ref> ဘောလုံးသည် ရေပန်း အစားဆုံး ကစားနည်း ဖြစ်သော်လည်း အခြားသော အဖွဲ့လိုက် ကစားနည်းများမှာလည်း အတော်အတန် အောင်မြင်မှုများ ရှိသည်။ ၂၀၁၅ တွင် အိမ်ရှင် အဖြစ်လက်ခံ ကျင်းပသော ကမ္ဘာ့ ဟန်းဘော ချန်ပီယံ ပြိုင်ပွဲတွင် ကာတာ ဟန်းဘော အသင်းသည် ပြင်သစ်နိုင်ငံ၏ နောက် ဒုတိယ နေရာမှ လိုက်ခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ပြိုင်ပွဲမှာ အိမ်ရှင်နိုင်ငံနှင့် အိမ်ရှင်အသင်းနှင့် ပတ်သက်၍ အငြင်းပွားစရာ အများအပြား ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=http://www.ihf.info/files/CompetitionData/153/pdf/88OMR.pdf|title=Match report|publisher=International Handball Federation|accessdate=12 March 2015|archivedate=1 February 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150201181403/http://www.ihf.info/files/CompetitionData/153/pdf/88OMR.pdf}}</ref> ထို့ပြင် ၂၀၁၄တွင်ပင် ကာတာသည် ၃x၃ ဘတ်စကက်ဘော ချန်ပီယံ ပြိုင်ပွဲတွင် အမျိုးသား အသင်းမှ ချန်ပီယံဆု ဆွတ်ခူး နိုင်ခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=http://russia2014.fiba.com/|title=2014 FIBA 3x3 World Championships|publisher=International Basketball Federation|accessdate=13 November 2015|archivedate=31 October 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20151031210632/http://russia2014.fiba.com/}}</ref> ဒိုဟာတွင် ရှိသော ခါလီဖာ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ တင်းနစ် နှင့် စကွက်ရှ် အားကစားရုံတွင် ၂၀၀၈ မှ ၂၀၁၀ အထိ အမျိုးသမီး တင်းနစ် အသင်း (ဒဗလျူတီအေ) ၏ လှည့်လည် ချန်ပီယံ ပြိုင်ပွဲကို လက်ခံကျင်းပခဲ့သည်။ ကာတာသည် အမျိုးသမီး တင်းနစ် အသင်း၏ အထူးတန်းပြိုင်ပွဲဖြစ်သော ကာတာ လေဒီ အိုးပင်း ပြိုင်ပွဲကို နှစ်စဉ် ကျင်းပသည်။ ၂၀၀၂ ခုနှစ်မှစ၍ ကာတာသည် နှစ်စဉ် တိုးရ်အော့ဖ်ကာတာ အမည်ရသော အဆင့်ခြောက်ဆင့် စက်ဘီးစီး ပြိုင်ပွဲကို ကျင်းပလေ့ ရှိသည်။ ဖေဖော်ဝါရီလတိုင်းတွင် စက်ဘီးနင်းသူများသည် ကာတာ၏ မြေပြန့်ပေါ်တွင် ၆ ရက်ကြာမျှ စီးနင်း ရသည်။ ပုံမှန်အားဖြင့် အချိန်နှင့် ပြိုင်ရသော ပြိုင်ပွဲများတွင် ခရီးစဉ် တိုတောင်းသော်လည်း ထိုပြိုင်ပွဲ၏ အဆင့်တိုင်းသည် ကီလိုမီတာ ၁၀၀ ကျော် ရှိသည်။ တိုးရ်အော့ဖ်ကာတာကို ကာတာ စက်ဘီးစီး အသင်းမှ ကြီးမှူးကျင်းပပြီး ကြေးစား စက်ဘီးစီး သမားများ၏ အီလစ်မန်း အဆင့်အတွက် ကျင်းပခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>{{cite web|url=http://www.letour.fr/us/homepage_courseTQA.html |title=The homepage of Tour of Qatar |publisher=Letour.fr |date=1 December 1994 |accessdate=22 January 2013}}</ref> ကာတာစစ်တပ်၏ လေထီးခုန် အသင်းသည် လေထီးခုန်နည်း အချို့၌ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများ၏ ထိပ်တန်း အဆင့်တွင် ပါဝင်သည်။ ကာတာ အမျိုးသား လေထီး အသင်းသည် နှစ်စဉ် ကာတာ အမျိုးသားနေ့ နှင့် ၂၀၁၅ ဟန်းဘော ချန်ပီယံ ပြိုင်ပွဲကဲ့သို့သော အခြားကြီးမားသော ပွဲများ ၌ သရုပ်ပြလေ့ရှိသည်။<ref>{{cite web|url=http://www.skydivemag.com/article/incredible-demo-at-doha|title=Skydive Mag - Incredible Demo at Doha|first=Chris|last=Gay|publisher=|accessdate=5 June 2017|archive-date=7 February 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190207015733/http://www.skydivemag.com/article/incredible-demo-at-doha}}</ref> ဒိုဟာသည် အက်ဖ်အိုင်ဗွီဘီ ဘောလီဘော အမျိုးသား ကမ္ဘာ့ချန်ပီယံ ပြိုင်ပွဲကို လေးကြိမ်တိုင် အိမ်ရှင် အဖြစ် လက်ခံကျင်းပခဲ့ပြီး အက်ဖ်အိုင်ဗွီဘီ ဘောလီဘော အမျိုးသမီး ကမ္ဘာ့ချန်ပီယံ ပြိုင်ပွဲကို ၃ ကြိမ်တိုင် အိမ်ရှင် အဖြစ် လက်ခံကျင်းပခဲ့သည်။ ဒိုဟာသည် အာရှ ဘော်လီဘော ချန်ပီယံ ပြိုင်ပွဲကို အိမ်ရှင် အဖြစ် တစ်ကြိမ် လက်ခံကျင်းပခဲ့ဖူးသည်။ ==ပညာရေး== [[File:Qatar university main area.jpg|thumb|ကာတာတက္ကသိုလ်၏ အဓိကနေရာ]] [[File:QatarUniversityEastView.jpg|thumb|right|ကာတာ တက္ကသိုလ်၏ အရှေ့ဘက်မြင်ကွင်း]] ကာတာသည် ရန်း(RAND) ကော်ပိုရေးရှင်းကို ငှားရမ်း၍ ၎င်း၏ ၁၂ တန်း ပညာရေး စနစ်ကို ပြုပြင်စေခဲ့သည်။<ref name=strangepow /> ကာတာဖောင်ဒေးရှင်းမှ တဆင့် ပညာရေးမြို့တော် ကိုတည်ဆောက်ခဲ့ပြီး ထိုတက္ကသိုလ်ဝန်း အတွင်းတွင် ဝေးလ်ကော်နဲလ် ဆေးတက္ကသိုလ်၊ ကာနဲဂျီမီလွန် ကွန်ပျူတာ သိပ္ပံကျောင်း၊ ဂျော့ရှ်တောင်း တက္ကသိုလ် ဖောရိန်းဆားဗစ်ကျောင်း၊ နော့သ်ဝက်စတန် မီဒေးလ် သတင်းစာပညာကျောင်း၊ တက္ကဆပ် အေအင်န်အမ် အင်ဂျင်နီယာကျောင်း နှင့် အခြား အနောက်တိုင်း တက္ကသိုလ်များ၏ ကျောင်းခွဲများကို လက်ခံနေရာချထားပေးခဲ့သည်။ [[File:UNESCO_Institute_for_Statistics_Literacy_Rate_Qatar_population_plus_15_1985-2015.png|thumb|ယူနက်စကို စာရင်းအင်း အင်စတီကျု၊ ကာတာလူဦးရေနှင့် စာတတ်မြောက်မှု အပေါင်း ၅ ၁၉၈၅-၂၀၁၅]] ကာတာ၏ စာမတတ်မြောက်မှုနှုန်းမှာ ၂၀၁၂တွင် အမျိုးသား ၃.၁% နှင့် အမျိုးသမီး ၄.၂% တို့ ဖြစ်ကြပြီး အာရပ်စကားပြော နိုင်ငံများတွင် အနိမ့်ဆုံး ဖြစ်သော်လည်း တကမ္ဘာလုံးတွင် အဆင့် ၈၆ မျှသာ ရှိသည်။ <ref>{{cite web|title=In the occasion of Literacy Arab Day, Qatar has the Lowest Illiteracy Rates in 2012|url=http://www.qsa.gov.qa/eng/News/2012/Article/72.htm|publisher=Qatar Statistics Authority|date=8 January 2013|accessdate=18 June 2017|archivedate=24 September 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150924083746/http://www.qsa.gov.qa/eng/News/2012/Article/72.htm}}</ref> နိုင်ငံသားများသည် အစိုးရမှ ထောက်ပံ့ပေးသော ပညာရေးစနစ်ဖြင့် မူကြိုမှ အထက်တန်း အထိ တက်ရောက်ရန် လိုအပ်သည်။ <ref>{{cite web|url=http://english.mofa.gov.qa/details.cfm?id=80 |title=Qatar constitution |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130918053402/http://english.mofa.gov.qa/details.cfm?id=80 |archivedate=18 September 2013 }}</ref> ၁၉၇၃ ခုနှစ်တွင် တည်ထောင်ခဲ့သော ကာတာ တက္ကသိုလ်သည် နိုင်ငံ အတွင်း အဆင့်မြင့် ပညာရေး အတွက် ရှေးအကျဆုံး နှင့် အကြီးဆုံး တက္ကသိုလ် တစ်ခု ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.qu.edu.qa/theuniversity/history.php|title=Our history|publisher=Qatar University|accessdate=12 March 2015|archive-date=25 December 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161225121300/http://www.qu.edu.qa/theuniversity/history.php}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.yourmiddleeast.com/special-reports/article/the-middle-east-university-list_672|title=SPECIAL REPORT: UNIVERSITY STUDIES IN THE MIDDLE EAST|last=Hendengren|first=Adam|publisher=Your Middle East|date=25 June 2013|accessdate=12 June 2015|archive-date=6 May 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180506235206/http://www.yourmiddleeast.com/special-reports/article/the-middle-east-university-list_672}}</ref> ၂၀၀၂ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် အီမာစော်ဘွား ဟာမက် ဘင် ခါလီဖာ ဘင် ခါလီဖာ အယ်လ်သာနီမှာ အဆင့်မြင့်ပညာရေးကောင်စီကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=http://www.ibe.unesco.org/fileadmin/user_upload/Publications/WDE/2010/pdf-versions/Qatar.pdf|title=World Data on Education – Qatar|publisher=UNESCO|accessdate=21 July 2015|archive-date=4 August 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160804015605/http://www.ibe.unesco.org/fileadmin/user_upload/Publications/WDE/2010/pdf-versions/Qatar.pdf}}</ref> ထိုကောင်စီမှ မူကြို အဆင့်မှ တက္ကသိုလအထိ ပညာရေး အားလုံးကို လမ်းညွှန် ထိန်းချုပ်ပြီး ထိုအထဲတွင် "ခေတ်သစ် အတွက် ပညာရေး" ဟု အမည်ရသော ကာတာအား ပညာရေး ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွင် ဦးဆောင်ဦးရွက်ဖြစ်ရန် အစပျိုး တီထွင် ဆောင်ရွက်မှုလည်း ပါဝင်သည်။.<ref>{{cite journal|url=http://dx.doi.org/10.1177/1365480210390083|title=National student research fairs as evidence for progress in Qatar’s Education for a New Era|first1=Margery K.|last1=Anderson|first2=|last2=Tarfa Nasser Alnaimi|first3=|last3=Shaikha Hamad Alhajri|date=1 November 2010|publisher=|journal=Improving Schools|volume=13|issue=3|pages=235–248|accessdate=5 June 2017|via=SAGE Journals|doi=10.1177/1365480210390083}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.english.education.gov.qa |title=Education for a New Era |accessdate=25 March 2008 |publisher=Supreme Education Council |archivedate=13 September 2005 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20050913005112/http://www.english.education.gov.qa/ }}</ref> ဝီဘိုမက်ထရစ်၏ ကမ္ဘာ့တက္ကသိုလ် အဆင့်သတ်မှတ်ချက်အရ ကာတာရှိ တက္ကသိုလ်များ၏ အဆင့်မှာ ကာတာ တက္ကသိုလ် (အဆင့် ၁,၈၈၁)၊ ကာတာ တက္ကဆပ် အေအင်န်အမ် တက္ကသိုလ် (အဆင့် ၃,၉၀၅) နှင့် ကာတာ ဝေးလ်ကော်နဲလ် ဆေးတက္ကသိုလ် (အဆင့် ၆,၈၅၅) တို့ ဖြစ်ကြသည်။<ref>{{cite web|title=Qatar|url=http://www.webometrics.info/en/aw/Qatar|publisher=Ranking Web of Universities|accessdate=26 February 2013}}</ref> ၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် ကာတာသည် ကာတာ သိပ္ပံနှင့် နည်းပညာ ရပ်ဝန်း ကို ပညာရေး မြို့တော် အတွင်း တည်ထောင်ခဲ့ပြီး ထိုတက္ကသိုလ်များနှင့် လုပ်ငန်းများ ချိတ်ဆက်ဆောင်ရွက် နိုင်စေရန် ဖြစ်သည်။ ပညာရေး မြို့တော်သည် အပြည့်အဝ အသိအမှတ် ပြုခံရသော နိုင်ငံတကာ ဘာကာလောရီရိတ် အထက်တန်းကျောင်း ကာတာ အကယ်ဒမီ တည်ရှိရာ နေရာလည်း ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် ကနေဒါ တက္ကသိုလ် နှစ်ခု ဖြစ်သော မြောက်အတ္တလန္တိတ် ကောလိပ် (နယူးဖောင်လန် နှင့် လာဘရာဒေါတွင် ဌာနချုပ် ရှိသည်။) နှင့် ကဲလ်ဂရီ တက္ကသိုလ် တို့လည်း ဒိုဟာတွင် တက္ကသိုလ် နယ်မြေ စတင် ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ အခြားသော အကျိုးစီးပွားအတွက် ဦးတည်သည့် တက္ကသိုလ်များလည်း ကာတာတွင် လာရောက် ဖွင့်လှစ်ကြသည်။ ၂၀၀၉တွင် ရှိတ်အမျိုးသမီးစော်ဘွား မိုဇာ အယ်လ် မစ်စ်နက်၏ လမ်းညွှန်မှုအောက်၌ ကမ္ဘာ့ ပညာရေး တီထွင်ဆန်းသစ်မှု ထိပ်သီးဌာန (World Innovation Summit for Education သို့ WISE) ကို တည်ထောင်ခဲ့ပြီး ပညာရေးကို တီထွင် ဆန်းသစ်မှုဖြင့် ပြောင်းလဲပစ်ရန် ရည်ရွယ်သည်။ ကာတာသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် လူတစ်ဦးချင်း ဝင်ငွေ အမြင့်ဆုံး ရှိသော်လည်း ၂၀၁၂ ပီအိုင်အက်စ်အေ စာမေးပွဲ ၁၅ နှစ် နှင့် ၁၆ နှစ်သားတို့အတွက် အဖတ်စွမ်းရည် ပြိုင်ပွဲတွင် အိုအီးစီဒီ နိုင်ငံ ၆၅ နိုင်ငံ၌ အောက်ဆုံးမှစ၍ ရေတွက်လျှင် တတိယ နေရာသို့ ရောက်ခဲ့သဖြင့် ကိုလံဘီယာ နိုင်ငံ သို့ အယ်လ်ဘေးနီးယား နိုင်ငံ နှင့် အဆင့်တူပင် ဖြစ်သည်။<ref>{{Cite book|title=PISA 2012 Results in Focus|last=|first=|publisher=OECD|year=2014|isbn=|location=|pages=5}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.oecd.org/pisa/keyfindings/pisa-2012-results.htm |title=Key findings – Organisation for Economic Co-operation and Development |publisher=Oecd.org |date= |accessdate=30 December 2013}}</ref> နိုင်ငံတော် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး မဟာဗျူဟာ အရ ကာတာသည် ၁၀ နှစ် မဟာဗျူဟာ စီမံကိန်းကို ရေးဆွဲပြီး ပညာရေး အဆင့်ကို မြှင့်တင်ရန် ကြိုးပမ်းလျက် ရှိသည်။<ref>{{Cite web |title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ |url=http://www.gsdp.gov.qa/portal/page/portal/gsdp_en/knowledge_center/Tab/Qatar_NDS_reprint_complete_lowres_16May.pdf |accessdate=18 June 2017 |archivedate=17 April 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160417151339/http://www.gsdp.gov.qa/portal/page/portal/gsdp_en/knowledge_center/Tab/Qatar_NDS_reprint_complete_lowres_16May.pdf }}</ref>ထို့ပြင် အစိုးရမှ အယ်လ် ဘိုင်ရပ် ကဲ့သို့သော ပညာရေး ဖြန့်ကျက်မှု အစီအစဉ်များကို စတင်ခဲ့သည်။ အယ်လ်ဘိုင်ရပ်အား ၂၀၁၀ ခုနှစ်တွင် စတင်ခဲ့ပြီး အထက်တန်းကျောင်းသားများအား ကာတာ တက္ကသိုလ်၏ အဆင့်မြင့်ကုန်ကြမ်းဌာနတွင် သုတေသန ပတ်ဝန်းကျင် အတွေ့အကြုံ ရရှိစေရန် အတွက် ရည်ရွယ်ခြင်း ဖြစ်သည်။ ထိုအစီအစဉ်တွင် STEM နယ်ပယ် (သိပ္ပံ၊ နည်းပညာ၊ အင်ဂျင်နီယာ နှင့် သင်္ချာ) နှင့် ဘာသာစကား နယ်ပယ်များ ပါဝင်သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.qu.edu.qa/offices/research/CAM/dmsprogram/index.php |title=Welcome to Al-Bairaq World |publisher=Qu.edu.qa |date=6 March 2014 |accessdate=14 July 2014 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140419220638/http://www.qu.edu.qa/offices/research/CAM/dmsprogram/index.php |archivedate=19 April 2014 }}</ref> ==ကျန်းမာရေး== == ကိုးကား == {{reflist|20em}} {{အာရှတိုက်ရှိ နိုင်ငံများ}} [[Category:အာရှတိုက်ရှိ နိုင်ငံများ]] [[Category:ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ]] skn0jcp2pnp05p7d0mhfxjia7i0xxvq ၁၉၄၅ 0 19819 878760 690815 2025-06-21T14:04:59Z Salai Rungtoi 22844 /* အောက်တိုဘာလ */ 878760 wikitext text/x-wiki {{Events by month|၁၉၄၅}} {{Year nav}} {{Year article header|1945}} ==၁၉၄၅ ခုနှစ် မှတ်တမ်း== === ဇန်နဝါရီလ === (၁) ရက်။ ::* === ဖေဖော်ဝါရီလ === (၁၁) ရက်။ ::* ဆရာ [[ရွှေတိုင်ညွန့်]]သည် အသက်(၃၆)နှစ် အရွယ်တွင် အဆုပ်ရောဂါ ဝေဒနာဖြင့် ကွယ်လွန်သွားခဲ့သည်။ (၂၃) ရက်။ ::* တူရကီနိုင်ငံသည် ဂျာမနီနိုင်ငံနှင့် ဂျပန်နိုင်ငံ စစ်ကျေညာခဲ့လေသည်။ === မတ်လ === (၁) ရက်။ ::*ဗမာ့ တပ်မတော်သည် ရန်ကုန်မြို့ ရွှေတိဂုံဘုရား အနောက် မြောက်ဘက်ရှိ ကွင်းပြင်ကြီး(ယခုတော်လှန်ရေး ပန်းခြံ)တွင် စစ်ရေးပြပွဲ အခမ်းအနားနှင့် တပ်ထွက်ပွဲ အခမ်းအနားကို ကျင်းပခဲ့သည်။ ::* ၁ ရက်မှ ၃ ရက်အထိ [[ဖဆပလ]] အစည်းအဝေးကို ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနေအိမ်၌ ကျင်းပ (၃၁) ရက်။ ::* [[ဗဆွေ၊ ဦး၊ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း|ဦးဗဆွေ]]ကို ဂျပန်တို့က ဖမ်းလိုက်ကြသည်။ (၂၆) ရက်။ ::* [[ဒေးဗစ် လွိုက်ဂျော့ချ်]]သည် အယ်လ်လန်နီစတမ်းဒ်ဝီကျေးရွာရှိ တိုင်းမ်နယူးဝစ်ဒ် (ခေါ်) အမျိုးသားစာရေးဆရာများ စာပေရေးသားမှုဆိုင်ရာ အတတ်သင်ဌာန တွင်ကွယ်လွန်လေသည်။ (၂၇) ရက်။ ::*[[တပ်မတော်နေ့]] ဟု စတင်သတ်မှတ်၊ ဖက်စစ်ဂျပန်ကို စတင်တော်လှန်ကြကုန်သည်။ ::*ဖက်ဆစ်တော်လှန်ရေး စတင်ဆင်နွှဲသည်။ <ref>နိုင်ငံတော်ဖွံ့ ဖြိုးတိုးတက်မှုမှတ်တမ်း(၂၀၁၀)</ref> === ဧပြီလ === (၁၇) ရက်။ ::* စာရေးဆရာ [[ဝံသ၊ မောင်|မောင်ဝံသ]] ပဲခူးတိုင်း၊ ဝေါမြို့နယ်၊ မြစ်ကျိုးကျေးရွာတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ (၂၀) ရက်။ ::* [[သိန်းစိန်၊ ဦး (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဦးသိန်းစိန်]]ဧရာဝတီတိုင်း ငပုတောမြို့နယ် ကြူကုန်းကျေးရွာတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ (၂၄) ရက်။ ::* [[ဗဆွေ၊ ဦး၊ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း|ဦးဗဆွေ]] ပြန်လည် လွတ်မြောက်လာခဲ့သည်။ (၂၈) ရက်။ ::*[[မူဆိုလီနီ ၊ ဗင်နီတို| မူဆိုလီနီ]] ကွယ်လွန်၊ (၂၉) ရက်။ ::* [[မြရင်၊ မ (လေဘာတီ)|လေဘာတီ မမြရင်]] ငှက်ဖျားရောဂါဖြင့် ကွယ်လွန်၊ (၃၀) ရက်။ ::* [[ဟစ်တလာ]] ကွယ်လွန်၊ === မေလ === (၁) ရက်။ ::* [[ဂျိုးဇက် ဂိုဘဲလ်|ဂျိုးဇက် ဂြိုဟ်ဘယ်လ်စ]]သည် ဘာလင်မြို့၌ မိမိကိုယ်ကိုယ် အဆုံးစီရင်ခဲ့သည်။ (၁၀) ရက်။ ::*[[အာရပ်နိုင်ငံများအဖွဲ့ချုပ်]]ကို ထူထောင်ခဲ့။ === ဇွန်လ === (၂) ရက် ::*[[ဗထူး၊ ဗိုလ်မှူးကြီး|ဗိုလ်မှူးကြီး ဗထူး]]သည် ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်း အောင်ပန်းမြို့နယ် မြင်းကြာဒိုး ရွာအနီး ‘တယ်လူးစခန်း’ ၌ အသက်(၂၉)နှစ်အရွယ် ကွယ်လွန်။ (၃) ရက် ::*[[ကျော်ဝင်း၊ မနုဿ (စာရေးဆရာ)|မနုဿ ကျော်ဝင်း]]ကို ကချင်ပြည်နယ် မြစ်ကြီးနားမြို့တွင် ဖွားမြင်သည်။ (၁၉) ရက် ::*[[ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်]] ([[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]၏ ခေါင်းဆောင်တစ်ဦး) ကို ဖခင် [[ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း]]နှင့် မိခင်[[ဒေါ်ခင်ကြည်]] တို့မှ မီးရှုးသန့်စင် ဖွားမြင်သည်။ (၂၆) ရက် ::* အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံပေါင်း (၁၉၂) နိုင်ငံရှိပြီး [[ကုလသမဂ္ဂ]]အဖွဲ့ဌာနချုပ်ကို [[အမေရိကန်နိုင်ငံ]] ၊ [[နယူးယောက်မြို့]]တွင် ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်သည်။ === ဇူလိုင်လ === (၁၅) ရက်။ ::*လူထု သတင်းစာတိုက်မှ လူထုဂျာနယ်ကို စတင်ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ (၁၆) ရက်။ ::* [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]သည် မက်ဆီကိုနယ် အယ်လာမာဂေါ်ဒိုဒေသ၌ ပထမဆုံးအနုမြူဗုံးကို ဖေါက်ခွဲခဲ့သည်။ (၁၇) ရက်။ ::*မြန်မာရုပ်ရှင် သရုပ်ဆောင်၊ အဆိုတော် [[ဇော်ဝမ်း]] ဖွားမြင်ခဲ့သည်။ === ဩဂုတ်လ === (၁၄) ရက်။ ::*[[ဂျပန်]]တို့ တာရှည်မခံနိုင်တော့ဘဲ လက်နက်ချကာ အရှုံးပေးလေသည်။ === စက်တင်ဘာလ === (၂) ရက်။ ::*ဂျပန်အစိုးရက လက်နက်ချသော စာချုပ်ကို စက်တင်ဘာလ ၂ ရက်နေ့တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးလေသည်။ [[ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်|ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်ကြီး]]မှာ ပြီးဆုံးသည်။ === အောက်တိုဘာလ === * ၄ အောက်တိုဘာ - ပန်းချီဆရာကြီး [[ဘဉာဏ်၊ ဦး (ပန်းချီဆရာ)|ဦးဘဉာဏ်]]သည် မော်လမြိုင်မြို့နယ်၊ [[ကတိုးရွာ၊ မော်လမြိုင်မြို့နယ်|ကတိုးရွာ]]တွင် ၁၉၄၅ ခုနှစ်တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ * ၂၄ အောက်တိုဘာ - နော်ဝေးနိုင်ငံရေးသမား [[ကွစ်ဇလင်း ဗွီ၊ အေ|ဗစ်ဒကွန် အေဗရာဟမ် ကွစ်ဇလင်း]] ကို နော်ဝေးအစိုးရမှ ကွပ်မျက်လိုက်လေသည်။ === နိုဝင်ဘာလ === (၆) ရက်။ ::*[[ကြည်၊ ကို (ပြင်ဦးလွင်)|ကိုကြည် (ပြင်ဦးလွင်)]]ကို မွေးဖွားခဲ့ပြီး သားအကြီးဆုံး ဖြစ်သည်။ (၁၆) ရက်။ ::*[[ယူနက်စကို]]သည် ကုလသမဂ္ဂ၏ အထူး အေဂျင်စီတစ်ခုအဖြစ် တည်ထောင်ခဲ့သည်။ (၂၀) ရက်။ ::*[[ထိန်ဝင်း၊ ဗိုလ် (ရဲဘော်သုံးကျိပ်)|ဗိုလ်ထိန်ဝင်း]]သည် ထိုင်းနိုင်ငံ လန်ပန်မြို့၌ အဆုတ်ရောဂါဖြင့် ကွယ်လွန်သည်။ === ဒီဇင်ဘာလ === (၁) ရက်။ ::*ပြည်သူ့ရဲဘော်အဖွဲ့သည် [[ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း]] ခေါင်းဆောင်မှုနဲ့ စတင်ဖွဲ့စည်း ပေါ်ပေါက် လာခြင်းဖြစ်သည်။ (၁၅) ရက်။ ::*ကရင်လူငယ်အဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းခဲ့။ ::*ကန္နီစာချုပ် ချုပ်ဆို။ == ကိုးကား == {{reflist}} [[Category:၁၉၄၅]] [[Category:၁၉၄၀ ဆယ်စုနှစ်]] 3gtamn42yykd767ch40cecpn9b81a2v ပန်းတနော်မြို့ 0 21025 878752 792360 2025-06-21T14:02:24Z Salai Rungtoi 22844 878752 wikitext text/x-wiki '''ပန်းတနော်မြို့''' သည် [[မအူပင်ခရိုင်]]၊ [[ပန်းတနော်မြို့နယ်]]၏ မြို့ပိုင်ရုံးစိုက်မြို့ ဖြစ်သည်။ ပန်းတနော်မြို့နယ်သည် ၄၈၃ စတုရန်းမိုင် ကျယ်၍ [[ဧရာဝတီမြစ်]]မှ ဖြာထွက်နေသော မြစ်ခွဲကလေးပေါင်း များစွာသည် မြို့နယ်အတွင်း ပိုက်ကွန်သဖွယ် ဖြတ်သန်းစီးဆင်းနေသည်။ တစ်မြို့နယ်လုံး၏ [[လူဦးရေ]]သည် ၁၉၅၆ ခုနှစ် [[သန်းခေါင်စာရင်း]] ခန့်မှန်းချက်အရ ၁၂၅,၁၀၁ ယောက် ရှိ၍ လူဦးရေ၏ သုံးပုံတစ်ပုံကျော်သည် [[ကရင်လူမျိုး]]များ ဖြစ်သည်။ ဧရာဝတီမြစ်၏ မြစ်ခွဲကလေးတစ်ခု ဖြစ်သော ပန်းတနော်မြစ်သည် [[ညောင်တုန်းမြို့]]အလွန် ၁၅ မိုင်ခန့် ဝေးသောနေရာမှ အနောက်ဘက်သို့ ခွဲထွက်ရာ ယင်းမြစ်နှင့် အခြားမြစ်ခွဲကလေးတစ်ခု ဖြစ်သော [[ဗောဓိမြစ်]]တို့ ဆုံရာ၌ ပန်းတနော်မြို့တည်ရှိသည်။ မြို့ဝန်းကျင်တွင် ချောင်းငယ်မြောင်းငယ်များ ပေါများလှသဖြင့် မိုးအခါ ရေလွှမ်းမိုးခြင်း ခံရတတ်သည်။ သို့ရာတွင် နွေအခါ၌မူ [[ပန်းတနော်မြစ်]]သည် [[သင်္ဘော]]ကြီးများ ဝင်ထွက်ခြင်း မပြုနိုင်လောက်အောင် တစ်နေ့တစ်ခြား ရေတိမ်လာသဖြင့် မြို့မှာတစ်ဖြည်းဖြည်း အရောင်းအဝယ် ဆုတ်ယုတ်လာသည်။ ၁၉၅၃ ခုနှစ် သန်းခေါင်စာရင်းအရ ပန်းတနော်မြို့၏ လူဦးရေသည် ၄၆၈၇ ယောက် ဖြစ်သည်။ ပန်းတနော်မြို့၏ အဓိကထွက်ကုန်များမှာ [[ဆန်စပါး]]၊ ဖျာရက်သော[[သင်]] နှင့် [[ငပိ]]၊ [[ငါးခြောက်]] စသော အင်းကုန်များ ဖြစ်သည်။ အထူးသဖြင့် ပန်းတနော် [[သင်ဖျာ]]သည် ကျော်စောသည်။ [[ဓနုဖြူမြို့]]၊ [[ဟင်္သာတမြို့]] စသော သင်ဖျာထွက်နယ်များ၏ သင်အထွက် အားအကိုးရဆုံးသော မြို့နယ် ဖြစ်သည်။ ပန်းတနော်မြို့သည် ဓနုဖြူမြို့မှ ၂၉ မိုင်ကွာဝေး၍ ဟင်္သာတမြို့မှ ၆၆ မိုင် ကွာဝေးသည်။ [[ညောင်တုန်းမြို့]]၊ [[မအူပင်မြို့]]များနှင့်လည်း ရေလမ်းခရီးဖြင့် ဆက်သွယ်နိုင်သည်။ မြို့၏ အနောက်ဘက် တစ်မိုင်ခန့်ဝေးသောနေရာတရှိ [[ရွှေမြင်တင်ဘုရား]]သည် ပန်းတနော်မြို့၏ ထင်ရှားသော တန်ခိုးကြီးဘုရား ဖြစ်သည်။ [[ပုသိမ်မြို့|ပုသိမ်]]ရာဇဝင်လာ ဥမ္မာဒန္တီ မင်းသမီးသည် မင်းသားများဘေးရန်မှ ကင်းဝေးရန် ထွက်ပြေးရင်း ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ကာ ဦးခေါင်းမှ ပန်းများ ကျရာအရပ်တွင် တည်ထားသော [[စေတီ]] ဖြစ်သဖြင့် [[ပန်းကျနော်မြို့]] ဟု သမုတ်ရာမှ ပန်းတနော်မြို့ ဟု အမည်တွင်လာကြောင်း ဆိုကြသည်။ နှစ်စဉ် [[တပေါင်း]]လ တိုင်း ရွှေမြင်တင်ဘုရားပွဲတော် ကျင်းပရာ ဝေးနီးအရပ်များမှ စည်ကားစွာ လာရောက်ကြသည်။ <ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း အတွဲ (၇)၊ စာမျက်နှာ (၃၈)</ref> == အထင်ကရပုဂ္ဂိုလ်များ == * နာမည်ကျော် ပန်းချီဆရာ ဦး[[ဘဉာဏ် (ပန်းချီဆရာ)|ဘဉာဏ်]]သည် ပန်းတနော်မြို့တွင် ၁၈၉၇ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၃ ရက်‌တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ == ကိုးကား == {{reflist}} {{ဧရာဝတီတိုင်း}} {{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့များ]] [[Category:ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးရှိ မြို့များ]] 76mva96uuriq6wju276m2v4b7z2yftw ၁၉၁၇ 0 21918 878838 466794 2025-06-22T08:51:37Z Salai Rungtoi 22844 878838 wikitext text/x-wiki {{လများ(၁၉၁၇)}} {{Year nav}} === မတ် === * ၁၇ မတ် - စည်သူ ဦးဝမ်းကိုဟောအား ၁၉၁၇ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၇ ရက်နေ့၌ [[ချင်းပြည်နယ်]]၊ [[တီးတိန်မြို့နယ်]]၊ [[ထုတ်လိုင်ရွာ၊ တီးတိန်မြို့နယ်|ထုတ်လိုင်းရွာ]]တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ [[Category:၁၉၁၇]] [[Category:၁၉၁၀ ဆယ်စုနှစ်]] hspmcin6jz6msjjpadwxauqoa9bugwf တမ်းပလိတ်:မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမိုင်းဆိုင်ရာ 10 30100 878734 878724 2025-06-21T12:12:43Z Salai Rungtoi 22844 878734 wikitext text/x-wiki {{Sidebar with collapsible lists | name = မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမိုင်းဆိုင်ရာ | bodyclass = vcard | bodystyle = width:20.5em;<!--no less than 20.5em, to avoid wraparounds--> | wraplinks = true | expanded = {{{expanded|{{{1|}}}}}} | liststyle = text-align:left | title = {{Politics sidebar title |country=မြန်မာနိုင်ငံ |image=State seal of Myanmar.svg |size=155px |title=မြန်မာနိုင်ငံ}} | list1title = [[မြန်မာနိုင်ငံဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေများ|ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ]] | list1 = * [[မြန်မာနိုင်ငံဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈)|၂၀၀၈ ခုနှစ်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ]] * [[နိုင်ငံတော်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံး|ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံး]] *: ဥက္ကဋ္ဌ: [[အောင်ဇော်သိန်း|ဦးအောင်ဇော်သိန်း]] * [[အမျိုးသား ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီ]] | list2title = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေး|အစိုးရ]] | list2 = * [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|သမ္မတ]] ([[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတများ စာရင်း|စာရင်း]]) *: [[မင်းအောင်လှိုင်|မင်းအောင်လှိုင်]] {{small|(ယာယီ)}} * [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]] *: [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|ဥက္ကဋ္ဌ]]: [[မင်းအောင်လှိုင်]] *: [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ_ဥက္ကဋ္ဌ#ဒုတိယ_ဥက္ကဋ္ဌ|ဒုတိယ ဥက္ကဋ္ဌ]]: [[စိုးဝင်း (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|စိုးဝင်း]] * [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယ သမ္မတ|ဒုတိယ သမ္မတများ]] *: [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယ သမ္မတ)|ဒုသမ္မတ-၁]] {{small|(ရာထူးလစ်လပ်}} *: (ဒုသမ္မတ-၂)- ''ရာထူးလစ်လပ်'' * [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|ဝန်ကြီးချုပ်]] ([[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ စာရင်း|စာရင်း]]) *: [[မင်းအောင်လှိုင်]] * [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယ ဝန်ကြီးချုပ်|ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်]] *: [[စိုးဝင်း (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|စိုးဝင်း]] *:[[မြထွန်းဦး]] *:[[တင်အောင်စန်း]] *:[[မောင်မောင်အေး]] *:[[ဝင်းရှိန်]] *:[[သန်းဆွေ (ဝန်ကြီး)|သန်းဆွေ]] * [[ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့|အစိုးရအဖွဲ့]] *:[[တပ်မတော်အစိုးရ (၂၀၂၁)|တပ်မတော်အစိုးရ]] | list3title = [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်|ဥပဒေပြုရေး]] | list3 = * [[အမျိုးသားလွှတ်တော်]] *: [[အမျိုးသားလွှတ်တော် ဥက္ကဋ္ဌ|ဥက္ကဋ္ဌ]] * [[ပြည်သူ့လွှတ်တော်]] *: [[ပြည်သူ့လွှတ်တော် ဥက္ကဋ္ဌ|ဥက္ကဋ္ဌ]] * [[အတိုက်အခံ (မြန်မာနိုင်ငံ)|အတိုက်အခံ]] | list4title = တရားစီရင်ရေး | list4 = *[[ပြည်ထောင်စု တရားလွှတ်တော်ချုပ်|တရားလွှတ်တော်ချုပ်]] *: ပြည်ထောင်စုတရားသူကြီးချုပ်: [[သာဌေး|ဦးသာဌေး]] *[[နိုင်ငံတော်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံး|ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံး]] *: ဥက္ကဋ္ဌ: [[အောင်ဇော်သိန်း]] | list5title = လတ်တလော [[မြန်မာနိုင်ငံ ရွေးကောက်ပွဲများ|ရွေးကောက်ပွဲများ]] | list5 = * [[ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်|ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်]] **ဥက္ကဋ္ဌ: [[ကိုကို (ဝန်ကြီး)|ဦးကိုကို]] * {{hlist |အထွေထွေ: [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၁၅|၂၀၁၅]] |[[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀|၂၀၂၀]] |[[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၃|''နောက်အကြိမ်'']]}} * {{hlist |သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ: [[၂၀၁၆ မြန်မာနိုင်ငံ သမ္မတရွေးချယ်တင်မြှောက်ခြင်း|၂၀၁၆]] |[[၂၀၁၈ မြန်မာနိုင်ငံ သမ္မတရွေးချယ်တင်မြှောက်ခြင်း|၂၀၁၈]] |''နောက်အကြိမ်''}} * [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေးပါတီများ စာရင်း|နိုင်ငံရေးပါတီများ]] | list6title = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေဒေသများ|အုပ်ချုပ်ရေးဒေသများ]] | list6 = *[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေဒေသများ#အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေဒေသများ|ပြည်နယ်များ၊ တိုင်းဒေသကြီးများနှင့် ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ]] *[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေဒေသများ#ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသနှင့်တိုင်းများ|ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ ဒေသများ]] *[[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ|ခရိုင်များ]] *[[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်များ]] | list7name = နိုင်ငံတကာ | list7title = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒနှင့် ဆက်ဆံရေး|နိုင်ငံခြားဆက်ဆံရေး]] | list7 = * [[နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာန]] *: ဝန်ကြီး - [[သန်းဆွေ (ဝန်ကြီး)|ဦးသန်းဆွေ]] * [[အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး ဝန်ကြီးဌာန]] *: ဝန်ကြီး - ''လစ်လပ်'' ---- * [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သံတမန်မစ်ရှင်များ စာရင်း|သံတမန်မစ်ရှင်များ]] / [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ နိုင်ငံခြား သံရုံးများ|နိုင်ငံခြား သံရုံးများ]] ---- * [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံကူးလက်မှတ်|နိုင်ငံကူးလက်မှတ်]] * [[မြန်မာနိုင်ငံသားများအတွက် ပြည်ဝင်ခွင့် လိုအပ်ချက်များ|ပြည်ဝင်ခွင့် လိုအပ်ချက်များ]] * [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်ဝင်ခွင့် မူဝါဒ|ပြည်ဝင်ခွင့် မူဝါဒ]] | list8name = အဝေးရောက် | list8title = အဝေးရောက်အစိုးရအဖွဲ့ | list8 = * [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ကိုယ်စားပြုကော်မတီ]] * [[အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ]] *:သမ္မတ: [[ဒူဝါလရှီးလ]] (ယာယီ) *:ဝန်ကြီးချုပ်: [[မန်းဝင်းခိုင်သန်း]] *:ဒုသမ္မတ: [[ဒူဝါလရှီးလ]] | list9title = အခြားအကြောင်းအရာများ | list9 = *[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ လူအခွင့်အရေး|လူ့အခွင့်အရေး]] *:[[မြန်မာနိုင်ငံ အမျိုးသား လူ့အခွင့်အရေးကော်မရှင်|အမျိုးသား လူ့အခွင့်အရေးကော်မရှင်]] *[[ဗမာနှင့်မြန်မာ ဝေါဟာရများအားရှင်းလင်း ပြသခြင်း|အမည်အကြောင်း]] | below ={{portal-inline|မြန်မာနိုင်ငံ}} {{Politics sidebar below|မြန်မာနိုင်ငံ}} }}<noinclude> {{clear right}} == အခြားကြည့်ရန် == {{Politics of Asia templates}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ တမ်းပလိတ်များ]] </noinclude> 6o20qg9zw8kdfg7zu5dub4axws29o47 လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များ စာရင်း၊ ပြည်သူ့လွှတ်တော် 0 46688 878823 784204 2025-06-22T06:04:05Z Salai Rungtoi 22844 [[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ကို အသုံးပြု၍ [[Category:ပြည်သူ့လွှတ်တော်]]ကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည် 878823 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable sortable" ! ပြည်နယ်/တိုင်း !! မဲဆန္ဒနယ် !! ဓာတ်ပုံ !! အမည် !! အခြားအမည် !! ပါတီ !! ဖုံး/ နေရပ်လိပ်စာ/ အီးမေး |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ချမ်းအေးသာဇံ]]||[[File:Drkyawmyint.jpg|thumb|100px]]||[[ကျော်မြင့်၊ ဦး၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာ ဦးကျော်မြင့်]]||||[[ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ|ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ကျောက်တံခါး]]||[[File:drkhinmgswe.jpg|thumb|100px]]||[[ခင်မောင်ဆွေ၊ ဦး၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာ ဦးခင်မောင်ဆွေ]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ကန့်ဘလူ]]||[[File:Drchannyein.jpg|thumb|100px]]||[[ချမ်းငြိမ်း၊ ဦး၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာ ဦးချမ်းငြိမ်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]||[[တောင်ကုတ်]]||[[File:SanHlaing Dr.jpg|thumb|100px]]||[[စံလှိုင်၊ ဦး၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာ ဦးစံလှိုင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မွန်ပြည်နယ်]]||[[ဘီးလင်း]]||[[File:drsoemoeag.jpg|thumb|100px]]||[[စိုးမိုးအောင်၊ ဦး၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာ ဦးစိုးမိုးအောင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[ကမာရွတ်]]||[[File:drsoeyin.jpg|thumb|100px]]||[[စိုးရင်၊ ဦး၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာ ဦးစိုးရင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ကျုံပျော်]]||[[File:soe thura.JPG|thumb|100px]]||[[စိုးသူရ၊ ဦး၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာ ဦးစိုးသူရ]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[နမ့်ခမ်း]]||[[File:U SAI KYAW OHN (2).jpg|thumb|100px]]||[[စိုင်းကျော်အုန်း၊ ဦး၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာ ဦးစိုင်းကျော်အုန်း]]||||[[ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ကျောက်ပန်းတောင်း]]||[[File:drzawmyintmg.jpg|thumb|100px]]||[[ဇော်မြင့်မောင်၊ ဦး၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာ ဦးဇော်မြင့်မောင်]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ကြံခင်း]]||[[File:tin mg kyaing.JPG|thumb|100px]]||[[တင်မောင်ကြိုင်၊ ဦး၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာ ဦးတင်မောင်ကြိုင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[ကလောမြို့|ကလော]]||[[File:drdawthanne.jpg|thumb|100px]]||[[သန်းငွေ၊ ဒေါ်၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာ ဒေါ်သန်းငွေ]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ရွှေတောင်]]||[[File:drdawayemyint.jpg|thumb|100px]]||[[အေးမြင့်၊ ဒေါ်၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာ ဒေါ်အေးမြင့်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဆိပ်ကမ်း]]||[[File:drnaylin.jpg|thumb|100px]]||[[နေလင်း၊ ဦး၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာ ဦးနေလင်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဒဂုံမြို့သစ်(ဆိပ်ကမ်း)]]||[[File:Dr.Myo Aung.JPG|thumb|100px]]||[[မျိုးအောင်၊ ဦး၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာ ဦးမျိုးအောင်]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ငါန်းဇွန်]]||[[File:MyaOo Dr.jpg|thumb|100px]]||[[မြဦး၊ ဦး၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာ ဦးမြဦး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[မရမ်းကုန်း]]||[[File:MayWinMyint.jpg|thumb|100px]]||[[မေဝင်းမြင့်၊ ဒေါ်၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာ ဒေါ်မေဝင်းမြင့်]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဗဟန်း]]||[[File:drmgmgwint.jpg|thumb|100px]]||[[မောင်မောင်ဝင့်၊ ဦး၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာ ဦးမောင်မောင်ဝင့်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ချင်းပြည်နယ်]]||[[မတူပီ]]||[[File:drrooat.jpg|thumb|100px]]||[[ရိုအုပ်၊ ဦး၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာ ဦးရိုအုပ်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[လှိုင်]]||[[File:Dr Win Myint.jpg|thumb|100px]]||[[ဝင်းမြင့်၊ ဦး၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာ ဦးဝင်းမြင့်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[မြောက်ဥက္ကလာပ]]||[[File:drthanwin.jpg|thumb|100px]]||[[သန်းဝင်း၊ ဦး၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာ ဦးသန်းဝင်း]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအင်အားစုပါတီ]]|| |- | [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ပွင့်ဖြူ]]||[[File:dragmoenyo.jpg|thumb|100px]]||[[အောင်မိုးညို၊ ဦး၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာ ဦးအောင်မိုးညို]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ရွှေဘို]]||[[File:draungthan.jpg|thumb|100px]]||[[အောင်သန်း၊ ဦး၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာ ဦးအောင်သန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ပုလဲ]]||[[File:KhinSanHlaing.jpg|thumb|100px]]||[[ခင်စန်းလှိုင်၊ ဒေါ်|ဒေါ်ခင်စန်းလှိုင်]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]||[[ရသေ့တောင်]]||[[File:dawkhinsawwai.jpg|thumb|100px]]||[[ခင်စောဝေ၊ ဒေါ်|ဒေါ်ခင်စောဝေ]]||||[[ရခိုင်တိုင်းရင်းသားများတိုးတက်ရေးပါတီ]]|| |- | [[မွန်ပြည်နယ်]]||[[မော်လမြိုင်]]||[[File:dawkhinhtaykway.jpg|thumb|100px]]||[[ခင်ဌေးကြွယ်၊ ဒေါ်|ဒေါ်ခင်ဌေးကြွယ်]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[မင်းကင်း]]||[[File:khinmwaylwin copy.jpg|thumb|100px]]||[[ခင်မွှေးလွင်၊ ဒေါ်|ဒေါ်ခင်မွှေးလွင်]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[တံတားဦး]]||[[File:Dawkhinthandar.jpg|thumb|100px]]||[[ခင်သန္တာ၊ ဒေါ်|ဒေါ်ခင်သန္တာ]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ငပုတော]]||[[File:khin than myint.JPG|thumb|100px]]||[[ခင်သန်းမြင့်၊ ဒေါ်|ဒေါ်ခင်သန်းမြင့်]]||||[[တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဇမ္ဗူသီရိ]]||[[File:dawsandarmin.jpg|thumb|100px]]||[[စန္နာမင်း၊ ဒေါ်|ဒေါ်စန္နာမင်း]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဒဂုံမြို့သစ်(တောင်ပိုင်း)]]||[[File:dawsusuhlaing.jpg|thumb|100px]]||[[စုစုလှိုင်၊ ဒေါ်|ဒေါ်စုစုလှိုင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[သုံးခွ]]||[[File:Su2Lwin.jpg|thumb|100px]]||[[စုစုလွင်၊ ဒေါ်|ဒေါ်စုစုလွင်]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[ချင်းပြည်နယ်]]||[[ထန်တလန်]]||[[File:dawzartalan.jpg|thumb|100px]]||[[ဇာတလဲမ်း၊ ဒေါ်|ဒေါ်ဇာတလဲမ်း]]||||[[ချင်းအမျိုးသားပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဒဂုံမြို့သစ်(မြောက်ပိုင်း)]]||[[File:dawitinnweoo.jpg|thumb|100px]]||[[တင်နွယ်ဦး၊ ဒေါ်|ဒေါ်တင်နွယ်ဦး]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအင်အားစုပါတီ]]|| |- | [[ကချင်ပြည်နယ်]]||[[အင်ဂျန်းယန်]]||[[File:dawdwebuu.jpg|thumb|100px]]||[[ဒွဲဘူ၊ ဒေါ်|ဒေါ်ဒွဲဘူ]]||||[[စည်းလုံးညီညွတ်ရေးနှင့်ဒီမိုကရေစီပါတီ (ကချင်ပြည်နယ်-စဒက)]]|| |- | [[ကရင်ပြည်နယ်]]||[[ဘားအံ]]||[[File:dawnansaemwar.jpg|thumb|100px]]||[[နန်းစေအွာ၊ ဒေါ်|ဒေါ်နန်းစေအွာ]]||||[[ဖလုံ-စဝေါ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| |- | [[ကယားပြည်နယ်]]||[[ရှားတော]]||[[File:dawnannon.jpg|thumb|100px]]||[[နန်းနွံ၊ ဒေါ်|ဒေါ်နန်းနွံ]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[ကွန်ဟိန်း]]||[[File:dawnanwarnu.jpg|thumb|100px]]||[[နန်းဝါနု၊ ဒေါ်|ဒေါ်နန်းဝါနု]]||||[[ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[မင်္ဂလာတောင်ညွန့်]]||[[File:Phyu2Thin.jpg|thumb|100px]]||[[ဖြူဖြူသင်း၊ ဒေါ်|ဒေါ်ဖြူဖြူသင်း]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဝါးခယ်မ]]||[[File:myintmyintsan.jpg|thumb|100px]]||[[မြင့်မြင့်စန်း၊ ဒေါ်|ဒေါ်မြင့်မြင့်စန်း]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[မွန်ပြည်နယ်]]||[[ရေး]]||[[File:dawmimyintthan.jpg|thumb|100px]]||[[မိမြင့်သန်း၊ ဒေါ်|ဒေါ်မိမြင့်သန်း]]||||[[မွန်ဒေသလုံးဆိုင်ရာဒီမိုကရေစီပါတီ]]|| |- | [[မွန်ပြည်နယ်]]||[[ကျိုက်မရော]]||[[File:dawmiyinchan.jpg|thumb|100px]]||[[မိယဉ်ချမ်း၊ ဒေါ်|ဒေါ်မိယဉ်ချမ်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[တာမွေ]]||[[File:Daw Lei Lei Win Swe.jpg|thumb|100px]]||[[လဲ့လဲ့ဝင်းဆွေ၊ ဒေါ်|ဒေါ်လဲ့လဲ့ဝင်းဆွေ]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ရေနံချောင်း]]||[[File:dawwinmawtun.jpg|thumb|100px]]||[[ဝင်းမော်ထွန်း၊ ဒေါ်|ဒေါ်ဝင်းမော်ထွန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[ကော့မှူး]]||[[File:DAWaungsansukyi.jpg|thumb|100px]]||[[အောင်ဆန်းစုကြည်၊ ဒေါ်|ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[တနသာရီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[မြိတ်]]||[[File:wanakyawhtinuhtaymwyint.jpg|thumb|100px]]||[[ဌေးမြင့်၊ ဦး၊ ဝဏ္ဏကျော်ထင်|ဝဏ္ဏကျော်ထင် ဦးဌေးမြင့်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဇေယျာသီရိ]]||[[File:thuraushwemhan.jpg|thumb|100px]]||[[ရွှေမန်း၊ ဦး၊ သူရ|သူရ ဦးရွှေမန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဝက်လက်]]||[[File:thuya u aye myint.jpg|thumb|100px]]||[[အေးမြင့်၊ ဦး၊ သူရ|သူရ ဦးအေးမြင့်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ချင်းပြည်နယ်]]||[[ကန်ပက်လက်]]||[[File:thurauaungko.jpg|thumb|100px]]||[[အောင်ကို၊ ဦး၊ သူရ|သူရ ဦးအောင်ကို]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[တနသာရီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[သရက်ချောင်း]]||[[File:ukinsein.jpg|thumb|100px]]||[[ကင်းစိန်၊ ဦး|ဦးကင်းစိန်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[ဟိုပန်]]||[[File:U Kyin One.jpg|thumb|100px]]||[[ကျင်ဝမ်း၊ ဦး|ဦးကျင်ဝမ်း]]||||[[ဝ-ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[ကုန်းကြမ်း]]||[[File:ukyanhtewal.jpg|thumb|100px]]||[[ကျန်တယ်ဝင်၊ ဦး|ဦးကျန်တယ်ဝင်]]||ဦးကျန်တဲဝမ်||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ကနီ]]||[[File:ukyantun.jpg|thumb|100px]]||[[ကျန်ထွန်း၊ ဦး|ဦးကျန်ထွန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ကယားပြည်နယ်]]||[[မဲ့စဲ့]]||[[File:ukyawkhinewin.jpg|thumb|100px]]||[[ကျော်ခိုင်ဝင်း၊ ဦး|ဦးကျော်ခိုင်ဝင်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ကချင်ပြည်နယ်]]||[[မိုးညှင်း]]||[[File:U Kyaw Soe Lay.jpg|thumb|100px]]||[[ကျော်စိုးလေး၊ ဦး|ဦးကျော်စိုးလေး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ကျွန်းလှ]]||[[File:KyawNyunt.jpg|thumb|100px]]||[[ကျော်ညွန့်၊ ဦး|ဦးကျော်ညွန့်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[မိုင်းရှုး]]||[[File:KyawTinShwe.jpg|thumb|100px]]||[[ကျော်တင်ရွှေ၊ ဦး|ဦးကျော်တင်ရွှေ]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[အင်းတော်]]||[[File:KyawHtayNaing.jpg|thumb|100px]]||[[ကျော်နိုင်ဌေး၊ ဦး|ဦးကျော်နိုင်ဌေး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[လောက်ကိုင်]]||[[File:KyawNiNaing.jpg|thumb|100px]]||[[ကျော်နီနိုင်၊ ဦး|ဦးကျော်နီနိုင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[လက်ပံတန်း]]||[[File:ukyawmin.jpg|thumb|100px]]||[[ကျော်မင်း၊ ဦး|ဦးကျော်မင်း]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[မိုးမိတ်]]||[[File:Kyaw Myint(Phoe Toak).jpg|thumb|100px]]||[[ကျော်မြင့်၊ ဦး|ဦးကျော်မြင့်]]||ဦးဖိုးတုတ်||[[တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[နောင်ချို]]||[[File:Kyaw Myint.jpg|thumb|100px]]||[[ကျော်မြင့်၊ ဦး|ဦးကျော်မြင့်]]||||[[တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[အရာတော်]]||[[File:Kyaw Myint 0.JPG|thumb|100px]]||[[ကျော်မြင့်၊ ဦး|ဦးကျော်မြင့်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[မြန်အောင်]]||[[File:ukyawmyint.jpg|thumb|100px]]||[[ကျော်မြင့်၊ ဦး|ဦးကျော်မြင့်]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ကန်ကြီးထောင့်]]||[[File:kyaw win.JPG|thumb|100px]]||[[ကျော်ဝင်း၊ ဦး|ဦးကျော်ဝင်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဗန်းမောက်]]||[[File:ukyawthan.jpg|thumb|100px]]||[[ကျော်သန်း၊ ဦး|ဦးကျော်သန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ပြင်ဦးလွင်]]||[[File:ukyawthiha.jpg|thumb|100px]]||[[ကျော်သီဟ၊ ဦး|ဦးကျော်သီဟ]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ပဲခူး]]||[[File:ukyinthein.jpg|thumb|100px]]||[[ကြင်သိန်း၊ ဦး|ဦးကြင်သိန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဓနုဖြူ]]||[[File:kyi tint.JPG|thumb|100px]]||[[ကြည်တင့်၊ ဦး|ဦးကြည်တင့်]]||||[[တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[စဉ့်ကိုင်]]||[[File:ukyipone.jpg|thumb|100px]]||[[ကြည်ပြုံး၊ ဦး|ဦးကြည်ပြုံး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[တနသာရီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ထားဝယ်]]||[[File:ukyimin.jpg|thumb|100px]]||[[ကြည်မင်း၊ ဦး|ဦးကြည်မင်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[မှော်ဘီ]]||[[File:MM.JPG|thumb|100px]]||[[ကြည်မြင့်၊ ဦး|ဦးကြည်မြင့်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[လသာ]]||[[File:ukyimyint.jpg|thumb|100px]]||[[ကြည်မြင့်၊ ဦး|ဦးကြည်မြင့်]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီပါတီသစ်]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[မြစ်သား]]||[[File:U Kyi Maung.JPG|thumb|100px]]||[[ကြည်မောင်၊ ဦး|ဦးကြည်မောင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[အောင်မြေသာဇံ]]||[[File:U Ko Gyi.JPG|thumb|100px]]||[[ကိုကြီး၊ ဦး|ဦးကိုကြီး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[အောင်လံ]]||[[File:ko ko tun.JPG|thumb|100px]]||[[ကိုကိုထွန်း၊ ဦး|ဦးကိုကိုထွန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[မော်လမြိုင်ကျွန်း]]||[[File:ko ko lwin.JPG|thumb|100px]]||[[ကိုကိုလွင်၊ ဦး|ဦးကိုကိုလွင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ပေါက်]]||[[File:U Khin Maung Nyo+.jpg|thumb|100px]]||[[ခင်မောင်ညို၊ ဦး|ဦးခင်မောင်ညို]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ကယားပြည်နယ်]]||[[လွိုင်ကော်]]||[[File:U Khin Mg Nyo.jpg|thumb|100px]]||[[ခင်မောင်ညို၊ ဦး|ဦးခင်မောင်ညို]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[သပိတ်ကျင်း]]||[[File:U Khin Maung Nyunt.JPG|thumb|100px]]||[[ခင်မောင်ညွန့်၊ ဦး|ဦးခင်မောင်ညွန့်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ထီးလင်း]]||[[File:U Khin Maung Htay+.jpg|thumb|100px]]||[[ခင်မောင်ဌေး၊ ဦး|ဦးခင်မောင်ဌေး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မွန်ပြည်နယ်]]||[[ပေါင်]]||[[File:Khin Mg Myint.jpg|thumb|100px]]||[[ခင်မောင်မြင့်|ဦးခင်မောင်မြင့်]]||||[[တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးပါတီ]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဇီးကုန်း]]||[[File:ukhinmgmyint 0.jpg|thumb|100px]]||[[ခင်မောင်မြင့်|ဦးခင်မောင်မြင့်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[ရပ်စောက်]]||[[File:KhinMgMyint.jpg|thumb|100px]]||[[ခင်မောင်မြင့်|ဦးခင်မောင်မြင့်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[အလုံ]]||[[File:ukhingmgye.jpg|thumb|100px]]||[[ခင်မောင်ရည်၊ ဦး|ဦးခင်မောင်ရည်]]||ခိုင်မောင်ရည်||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအင်အားစုပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ခင်ဦး]]||[[File:Khin Maung Shwe.JPG|thumb|100px]]||[[ခင်မောင်ရွှေ၊ ဦး|ဦးခင်မောင်ရွှေ]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[တမူး]]||[[File:ukhinmgoo0r upawkar.jpg|thumb|100px]]||[[ခင်မောင်ရွှေ၊ ဦး|ဦးခင်မောင်ရွှေ]]||ဦးပေါ်က||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[စလင်း]]||[[File:khin mg lwin.JPG|thumb|100px]]||[[ခင်မောင်လွင်၊ ဦး|ဦးခင်မောင်လွင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[လမ်းမတော်]]||[[File:ukhinmgwin.jpg|thumb|100px]]||[[ခင်မောင်ဝင်း၊ ဦး|ဦးခင်မောင်ဝင်း]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအင်အားစုပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[စစ်ကိုင်း]]||[[File:KhinMgThein.jpg|thumb|100px]]||[[ခင်မောင်သိန်း၊ ဦး|ဦးခင်မောင်သိန်း]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[လွိုင်လင်]]||[[File:KhinMgThi.jpg|thumb|100px]]||[[ခင်မောင်သီ၊ ဦး|ဦးခင်မောင်သီ]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[မုံရွာ]]||[[File:ukhinmgoo.jpg|thumb|100px]]||[[ခင်မောင်ဦး၊ ဦး|ဦးခင်မောင်ဦး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ပန်းတောင်း]]||[[File:ukhinwin.jpg|thumb|100px]]||[[ခင်ဝင်း၊ ဦး|ဦးခင်ဝင်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ကချင်ပြည်နယ်]]||[[ဆွမ်ပရာဘွမ်]]||[[File:KhaMileMoneKwan.jpg|thumb|100px]]||[[ခမိုင်မုံကွမ်၊ ဦး|ဦးခမိုင်မုံကွမ်]]||ဦးခမိုင်တန်||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[ပင်လောင်း]]||[[File:KhunMgThaung.jpg|thumb|100px]]||[[ခွန်မောင်သောင်း၊ ဦး|ဦးခွန်မောင်သောင်း]]||||[[ပအိုဝ်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[ချင်းပြည်နယ်]]||[[ဖလမ်း]]||[[File:ukolane.jpg|thumb|100px]]||[[ခွန်လိန်း၊ ဦး|ဦးခွန်လိန်း]]||||[[ချင်းတိုးတက်ရေးပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[ဟိုပုန်း]]||[[File:KhunTheinPhay.jpg|thumb|100px]]||[[ခွန်သိန်းဖေ၊ ဦး|ဦးခွန်သိန်းဖေ]]||||[[ပအိုဝ်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[ကချင်ပြည်နယ်]]||[[နောင်မွန်း]]||[[File:GPoneSarl.jpg|thumb|100px]]||[[ဂျီဖုန်ဆားရ်၊ ဦး|ဦးဂျီဖုန်ဆားရ်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ချင်းပြည်နယ်]]||[[ဟားခါး]]||[[File:ungomg.jpg|thumb|100px]]||[[ငွန်မောင်း၊ ဦး|ဦးငွန်မောင်း]]||||[[ချင်းအမျိုးသားပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[တောင်ကြီး]]||[[File:SanLinn.jpg|thumb|100px]]||[[စံလင်း၊ ဦး|ဦးစံလင်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[ကျိုင်းတုံ]]||[[File:stephen.JPG|thumb|100px]]||[[စတီဖန်၊ ဦး|ဦးစတီဖန်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ထန်းတပင်မြို့(တောင်ငူခရိုင်)|ထန်းတပင်]]||[[File:IMG 8138.jpg|thumb|100px]]||[[စိန်ထွန်း၊ ဦး|ဦးစိန်ထွန်း]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဗိုလ်တထောင်]]||[[File:SeinMyint.jpg|thumb|100px]]||[[စိန်မြင့်၊ ဦး|ဦးစိန်မြင့်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[မအူပင်]]||[[File:Useinwin.jpg|thumb|100px]]||[[စိန်ဝင်း၊ ဦး|ဦးစိန်ဝင်း]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ထီးချိုင့်]]||[[File:usoe2.jpg|thumb|100px]]||[[စိုးစိုး၊ ဦး|ဦးစိုးစိုး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[မင်းတုန်း]]||[[File:U Naing.JPG|thumb|100px]]||[[စိုးနိုင်၊ ဦး|ဦးစိုးနိုင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဖျာပုံ]]||[[File:Usoenaing.jpg|thumb|100px]]||[[စိုးနိုင်၊ ဦး|ဦးစိုးနိုင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဝန်းသို]]||[[File:SoePaing.jpg|thumb|100px]]||[[စိုးပိုင်၊ ဦး|ဦးစိုးပိုင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ညောင်လေးပင်]]||[[File:usoemyint(nyinelaypin).jpg|thumb|100px]]||[[စိုးမြင့်၊ ဦး|ဦးစိုးမြင့်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ကယားပြည်နယ်]]||[[ဒီမောဆို]]||[[File:soe reh.JPG|thumb|100px]]||[[စိုးရယ်၊ ဦး|ဦးစိုးရယ်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[ကျောက်တံတား]]||[[File:U Soe Win (2).jpg|thumb|100px]]||[[စိုးဝင်း၊ ဦး|ဦးစိုးဝင်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[စမ်းချောင်း]]||[[File:usoewin.jpg|thumb|100px]]||[[စိုးဝင်း၊ ဦး|ဦးစိုးဝင်း]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအင်အားစုပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[တွံတေး]]||[[File:usoethar.jpg|thumb|100px]]||[[စိုးသာ၊ ဦး|ဦးစိုးသာ]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ကလေးဝ]]||[[File:Soe Thein.jpg|thumb|100px]]||[[စိုးသိမ်း၊ ဦး|ဦးစိုးသိမ်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[သဲကုန်း]]||[[File:usoeag.jpg|thumb|100px]]||[[စိုးအောင်၊ ဦး|ဦးစိုးအောင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[မိုင်းဖြတ်]]||[[File:SaiKyauk.jpg|thumb|100px]]||[[စိုင်းကျောက်၊ ဦး|ဦးစိုင်းကျောက်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[မိုးနဲ]]||[[File:U SAI KYAW MYINT. .jpg|thumb|100px]]||[[စိုင်းကျော်မြင့်၊ ဦး|ဦးစိုင်းကျော်မြင့်]]||||[[ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[မိုင်းဆတ်]]||[[File:sae ki kaw copy 0.jpg|thumb|100px]]||[[စိုင်းခတ္တိယ၊ ဦး|ဦးစိုင်းခတ္တိယ]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[မောက်မယ်]]||[[File:SaiNgaungSaiHein.jpg|thumb|100px]]||[[စိုင်းငေါင်းဆိုင်ဟိန်း၊ ဦး|ဦးစိုင်းငေါင်းဆိုင်ဟိန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[မိုင်းယောင်း]]||[[File:usaisawtin.jpg|thumb|100px]]||[[စိုင်းစောတင်၊ ဦး|ဦးစိုင်းစောတင်]]||||[[ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[မိုင်းပြင်း]]||[[File:SaiHtunSein.jpg|thumb|100px]]||[[စိုင်းထွန်းစိန်၊ ဦး|ဦးစိုင်းထွန်းစိန်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[မိုင်းကိုင်]]||[[File:usaitunaye.jpg|thumb|100px]]||[[စိုင်းထွန်းအေး၊ ဦး|ဦးစိုင်းထွန်းအေး]]||||[[ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[မူဆယ်]]||[[File:U SAI BOE AUNG.jpg|thumb|100px]]||[[စိုင်းဘိုးအောင်၊ ဦး|ဦးစိုင်းဘိုးအောင်]]||||[[ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[လားရှိုး]]||[[File:U KHING MYINT AYE (2).jpg|thumb|100px]]||[[စိုင်းမြင့်အေး၊ ဦး|ဦးစိုင်းမြင့်အေး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[လဲချား]]||[[File:SaiMaungTin.jpg|thumb|100px]]||[[စိုင်းမောင်တင်၊ ဦး|ဦးစိုင်းမောင်တင်]]||||[[ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[လင်းခေး]]||[[File:SaiHlaKyaw.jpg|thumb|100px]]||[[စိုင်းလှကျော်၊ ဦး|ဦးစိုင်းလှကျော်]]||||[[ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[သိန္နီ]]||[[File:SaiWinKhine.jpg|thumb|100px]]||[[စိုင်းဝင်းခိုင်၊ ဦး|ဦးစိုင်းဝင်းခိုင်]]||||[[ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| |- | [[ကရင်ပြည်နယ်]]||[[ဖာပွန်]]||[[File:SaiThanNaing.jpg|thumb|100px]]||[[စိုင်းသန်းနိုင်၊ ဦး|ဦးစိုင်းသန်းနိုင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[တာချီလိတ်]]||[[File:SAI THEIN AUNG.jpg|thumb|100px]]||[[စိုင်းသိန်းအောင်၊ ဦး|ဦးစိုင်းသိန်းအောင်]]||||[[ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[မိုင်းရယ်]]||[[File:SaiThihaKyaw SaiHut.jpg|thumb|100px]]||[[စိုင်းသီဟကျော်၊ ဦး|ဦးစိုင်းသီဟကျော်]]||ဦးစိုင်းဟပ်||[[ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[မိုင်းတုံ]]||[[File:SaiAgKyi.jpg|thumb|100px]]||[[စိုင်းအောင်ကြည်၊ ဦး|ဦးစိုင်းအောင်ကြည်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[နမ္မတူ]]||[[File:U SAI AUNG HLA.jpg|thumb|100px]]||[[စိုင်းအောင်လှ၊ ဦး|ဦးစိုင်းအောင်လှ]]||||[[ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[ကျေးသီး]]||[[File:U SAI OM HSENG MONG.jpg|thumb|100px]]||[[စိုင်းအွမ်ဆိုင်မိုင်း၊ ဦး|ဦးစိုင်းအွမ်ဆိုင်မိုင်း]]||||[[ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| |- | [[ကချင်ပြည်နယ်]]||[[ခေါင်လန်ဖူး]]||[[File:CKhanYan.jpg|thumb|100px]]||[[စီခန်ရမ်၊ ဦး|ဦးစီခန်ရမ်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[အိမ်မဲ]]||[[File:saw james.JPG|thumb|100px]]||[[စောဂျိမ်း၊ ဦး|ဦးစောဂျိမ်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ကရင်ပြည်နယ်]]||[[ကြာအင်းဆိပ်ကြီး]]||[[File:SawHtutKaungLwin.jpg|thumb|100px]]||[[စောထွဋ်ခေါင်လွင်၊ ဦး|ဦးစောထွဋ်ခေါင်လွင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ကရင်ပြည်နယ်]]||[[သံတောင်ကြီး]]||[[File:usawnaykhawgyi.jpg|thumb|100px]]||[[စောနေကော်ကြီး၊ ဦး|ဦးစောနေကော်ကြီး]]||||[[ကရင်ပြည်သူ့ပါတီ]]|| |- | [[မွန်ပြည်နယ်]]||[[သထုံ]]||[[File:usawbathien.jpg|thumb|100px]]||[[စောဘသိန်း၊ ဦး|ဦးစောဘသိန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ချောင်းဦး]]||[[File:saw hla tun.JPG|thumb|100px]]||[[စောလှထွန်း၊ ဦး|ဦးစောလှထွန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ကရင်ပြည်နယ်]]||[[လှိုင်းဘွဲ]]||[[File:usawthineaung.jpg|thumb|100px]]||[[စောသိန်းအောင်၊ ဦး|ဦးစောသိန်းအောင်]]||||[[ဖလုံ-စဝေါ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[မိုင်းခတ်]]||[[File:sae ki kaw copy.jpg|thumb|100px]]||[[စဲကီကော်၊ ဦး|ဦးစဲကီကော်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[လဟယ်]]||[[File:usarmuu.jpg|thumb|100px]]||[[ဆားမူ၊ ဦး|ဦးဆားမူ]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[နန်းယွန်း]]||[[File:uzinwan.jpg|thumb|100px]]||[[ဇင်ဝမ်၊ ဦး|ဦးဇင်ဝမ်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ကချင်ပြည်နယ်]]||[[ချီဖွေ]]||[[File:ZoneTaint.jpg|thumb|100px]]||[[ဇုံးတိန့်၊ ဦး|ဦးဇုံးတိန့်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ကချင်ပြည်နယ်]]||[[ဆော့လော်]]||[[File:ZaungKhaung.jpg|thumb|100px]]||[[ဇောင်းခေါင်၊ ဦး|ဦးဇောင်းခေါင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]||[[မောင်တော]]||[[File:uzawkiarmet.jpg|thumb|100px]]||[[ဇော်ကိရ်အာမတ်၊ ဦး|ဦးဇော်ကိရ်အာမတ်]]||ဦးအောင်ဇော်ဝင်း||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ကချင်ပြည်နယ်]]||[[မိုးမောက်]]||[[File:ZawHtun Kachin.jpg|thumb|100px]]||[[ဇော်ထွန်း၊ ဦး|ဦးဇော်ထွန်း]]||||[[ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| |- | [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[လပွတ္တာ]]||[[File:zaw tun.JPG|thumb|100px]]||[[ဇော်ထွန်း၊ ဦး|ဦးဇော်ထွန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[မြင်းမူ]]||[[File:ZawWinAg.jpg|thumb|100px]]||[[ဇော်ဝင်းအောင်၊ ဦး|ဦးဇော်ဝင်းအောင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ကျောက်ကြီး]]||[[File:unyanswewin.jpg|thumb|100px]]||[[ဉာဏ်ဆွေဝင်း၊ ဦး|ဦးဉာဏ်ဆွေဝင်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[လှိုင်သာယာ]]||[[File:NYAN WIN net .jpg|thumb|100px]]||[[ဉာဏ်ဝင်း၊ ဦး|ဦးဉာဏ်ဝင်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]||[[ဂွ]]||[[File:ukyithar.jpg|thumb|100px]]||[[ညီလေး၊ ဦး|ဦးညီလေး]]||ဦးကြည်သာ||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[အုတ်တွင်း]]||[[File:unyi2myint.jpg|thumb|100px]]||[[ညီညီမြင့်၊ ဦး|ဦးညီညီမြင့်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဖြူး]]||[[File:unyinthlaing.jpg|thumb|100px]]||[[ညွန့်လှိုင်၊ ဦး|ဦးညွန့်လှိုင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဆော]]||[[File:U Htay Maung.JPG|thumb|100px]]||[[ဌေးမောင်၊ ဦး|ဦးဌေးမောင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[နမ့်စန်]]||[[File:HtayLwin DLone.jpg|thumb|100px]]||[[ဌေးလွင်၊ ဦး|ဦးဌေးလွင်]]||ဦးဒီလုံး||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[လယ်ဝေး]]||[[File:U Htay copy.jpg|thumb|100px]]||[[ဌေးဝင်း၊ ဦး|ဦးဌေးဝင်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဟင်္သာတ]]||[[File:Uthayoo.jpg|thumb|100px]]||[[ဌေးဦး|ဦးဌေးဦး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဇလွန်]]||[[File:utinhtut.jpg|thumb|100px]]||[[တင်ထွတ်၊ ဦး|ဦးတင်ထွတ်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ရွှေကျင်]]||[[File:utintun.jpg|thumb|100px]]||[[တင်ထွန်း၊ ဦး|ဦးတင်ထွန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[အုတ်ဖို]]||[[File:TinHtwe.jpg|thumb|100px]]||[[တင်ထွေး၊ ဦး|ဦးတင်ထွေး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[တန့်ဆည်]]||[[File:tin myint.jpg|thumb|100px]]||[[တင်မြင့်၊ ဦး|ဦးတင်မြင့်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ချမ်းမြသာစည်]]||[[File:U Tin Maung.JPG|thumb|100px]]||[[တင်မောင်၊ ဦး|ဦးတင်မောင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[မင်္ဂလာဒုံ]]||[[File:tin maung win 0.JPG|thumb|100px]]||[[တင်မောင်ဝင်း၊ ဦး|ဦးတင်မောင်ဝင်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[ရွှေပြည်သာ]]||[[File:tin maung win.JPG|thumb|100px]]||[[တင်မောင်ဦး၊ ဦး|ဦးတင်မောင်ဦး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ကလေး]]||[[File:utinhlaing.jpg|thumb|100px]]||[[တင်လှိုင်၊ ဦး|ဦးတင်လှိုင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ကောလင်း]]||[[File:TinWin KawLinn.jpg|thumb|100px]]||[[တင်ဝင်း၊ ဦး|ဦးတင်ဝင်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဒေးဒရဲ]]||[[File:tin win.JPG|thumb|100px]]||[[တင်ဝင်း၊ ဦး|ဦးတင်ဝင်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[မိုင်းယန်း]]||[[File:TinWin.jpg|thumb|100px]]||[[တင်ဝင်း၊ ဦး|ဦးတင်ဝင်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ရေစကြို]]||[[File:Utoeshwe.jpg|thumb|100px]]||[[တိုးရွှေ၊ ဦး|ဦးတိုးရွှေ]]||ဦးတင်ဌေးအောင်||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[ကွတ်ခိုင်]]||[[File:uteekonmyat.jpg|thumb|100px]]||[[တီခွန်မြတ်၊ ဦး|ဦးတီခွန်မြတ်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ချင်းပြည်နယ်]]||[[မင်းတပ်]]||[[File:HtanLane.jpg|thumb|100px]]||[[ထန်းလိန်း၊ ဦး|ဦးထန်းလိန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[တန့်ယန်း]]||[[File:U Sai Thun Win.JPG|thumb|100px]]||[[ထွန်းဆာ၊ ဦး|ဦးထွန်းဆာ]]||ဦးစိုင်းထွန်းဝင်း||[[ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[မိုင်းပန်]]||[[File:U Tun Myint Oo.jpg|thumb|100px]]||[[ထွန်းမြင့်ဦး၊ ဦး|ဦးထွန်းမြင့်ဦး]]||||[[ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| |- | [[ကချင်ပြည်နယ်]]||[[မံစီ]]||[[File:HtunThein.jpg|thumb|100px]]||[[ထွန်းသိန်း၊ ဦး|ဦးထွန်းသိန်း]]||ဦးထွန်းထွန်း||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]||[[ပုဏ္ဏားကျွန်း]]||[[File:UTunAungKyaw.jpg|thumb|100px]]||[[ထွန်းအောင်ကျော်၊ ဦး|ဦးထွန်းအောင်ကျော်]]||||[[ရခိုင်တိုင်းရင်းသားများတိုးတက်ရေးပါတီ]]|| |- | [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]||[[ပေါက်တော]]||[[File:tun aung khine.JPG|thumb|100px]]||[[ထွန်းအောင်ခိုင်၊ ဦး|ဦးထွန်းအောင်ခိုင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဒဂုံ]]||[[File:unadakyawswer.jpg|thumb|100px]]||[[နန္ဒကျော်စွာ၊ ဦး|ဦးနန္ဒကျော်စွာ]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[မိုးညို]]||[[File:unanoo.jpg|thumb|100px]]||[[နန်းဦး၊ ဦး|ဦးနန်းဦး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[ကျောက်မဲ]]||[[File:unelsin.jpg|thumb|100px]]||[[နယ်လ်ဆင်၊ ဦး|ဦးနယ်လ်ဆင်]]||ဦးဆောင်ဆီ||[[ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဒက္ခိဏသီရိ]]||[[File:Unaingngalin.jpg|thumb|100px]]||[[နိုင်ငံလင်း၊ ဦး|ဦးနိုင်ငံလင်း]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[မတ္တရာ]]||[[File:U Pyae Maung.JPG|thumb|100px]]||[[ပြည့်မောင်၊ ဦး|ဦးပြည့်မောင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ပခုက္ကူ]]||[[File:upiteko.jpg|thumb|100px]]||[[ပိုက်ကို၊ ဦး|ဦးပိုက်ကို]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ကံမ]]||[[File:paik htwe.JPG|thumb|100px]]||[[ပိုက်ထွေး၊ ဦး|ဦးပိုက်ထွေး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ချင်းပြည်နယ်]]||[[ပလက်ဝ]]||[[File:paik lin.JPG|thumb|100px]]||[[ပိုက်လင်း၊ ဦး|ဦးပိုက်လင်း]]||||[[ချင်းတိုးတက်ရေးပါတီ]]|| |- | [[ချင်းပြည်နယ်]]||[[တီးတိန်]]||[[File:PonKhantIn.jpg|thumb|100px]]||[[ပုမ်ခန့်အင်၊ ဦး|ဦးပုမ်ခန့်အင်]]||||[[ဖလုံ-စဝေါ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[နွားထိုးကြီး]]||[[File:upawkhin.jpg|thumb|100px]]||[[ပေါခင်၊ ဦး|ဦးပေါခင်]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[ဖယ်ခုံ]]||[[File:U Farun Cisco.jpg|thumb|100px]]||[[ဖရန်းစစ္စကို၊ ဦး|ဦးဖရန်းစစ္စကို]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ပုဗ္ဗသီရိ]]||[[File:zayyartaw.jpg|thumb|100px]]||[[ဖြိုးဇေယျာသော်၊ ဦး|ဦးဖြိုးဇေယျာသော်]]||ဇေယျာသော်||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[လှည်းကူး]]||[[File:IMG 8156.jpg|thumb|100px]]||[[ဖြိုးမင်းသိန်း၊ ဦး|ဦးဖြိုးမင်းသိန်း]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]||[[မြေပုံ]]||[[File:UPhaeThan.jpg|thumb|100px]]||[[ဖေသန်း၊ ဦး|ဦးဖေသန်း]]||||[[ရခိုင်တိုင်းရင်းသားများတိုးတက်ရေးပါတီ]]|| |- | [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[လေးမျက်နှာ]]||[[File:ba htay.JPG|thumb|100px]]||[[ဘဌေး၊ ဦး|ဦးဘဌေး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[မိုးကုတ်]]||[[File:ubahtay.jpg|thumb|100px]]||[[ဘဌေး၊ ဦး|ဦးဘဌေး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]||[[ရမ်းဗြဲ]]||[[File:BaHtee.jpg|thumb|100px]]||[[ဘထီး၊ ဦး|ဦးဘထီး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]||[[ကျောက်ဖြူ]]||[[File:ubashein.jpg|thumb|100px]]||[[ဘရှိန်၊ ဦး|ဦးဘရှိန်]]||||[[ရခိုင်တိုင်းရင်းသားများတိုးတက်ရေးပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ရမည်းသင်း]]||[[File:BoNi.jpg|thumb|100px]]||[[ဘိုနီ၊ ဦး|ဦးဘိုနီ]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဒိုက်ဦး]]||[[File:uminswe.jpg|thumb|100px]]||[[မင်းဆွေ၊ ဦး|ဦးမင်းဆွေ]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဥတ္တရသီရိ]]||[[File:MinThu.jpg|thumb|100px]]||[[မင်းသူ၊ ဦး|ဦးမင်းသူ]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[မြောင်းမြ]]||[[File:umanjawni.jpg|thumb|100px]]||[[မန်းဂျော်နီ၊ ဦး|ဦးမန်းဂျော်နီ]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ပန်းတနော်]]||[[File:Mahn Mg Mg Nyan.jpg|thumb|100px]]||[[မန်းမောင်မောင်ဉာဏ်၊ ဦး|ဦးမန်းမောင်မောင်ဉာဏ်]]||||[[တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးပါတီ]]|| |- | [[ကချင်ပြည်နယ်]]||[[တနိုင်း]]||[[File:umyoswe.jpg|thumb|100px]]||[[မျိုးဆွေ၊ ဦး|ဦးမျိုးဆွေ]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ရေတာရှည်]]||[[File:umyothant.jpg|thumb|100px]]||[[မျိုးသန့်၊ ဦး|ဦးမျိုးသန့်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ပျော်ဘွယ်]]||[[File:umyintsoe.jpg|thumb|100px]]||[[မြင့်စိုး၊ ဦး|ဦးမြင့်စိုး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ငဖဲ]]||[[File:U Myint Htay.JPG|thumb|100px]]||[[မြင့်ဌေး၊ ဦး|ဦးမြင့်ဌေး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[တနသာရီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ကော့သောင်း]]||[[File:umyinttunw.jpg|thumb|100px]]||[[မြင့်ထွန်း၊ ဦး|ဦးမြင့်ထွန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဝေါ]]||[[File:MyintShwe.jpg|thumb|100px]]||[[မြင့်ရွှေ၊ ဦး|ဦးမြင့်ရွှေ]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[မဘိမ်း]]||[[File:MyintHlaing.jpg|thumb|100px]]||[[မြင့်လှိုင်|ဦးမြင့်လှိုင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မွန်ပြည်နယ်]]||[[ကျိုက်ထို]]||[[File:umyintlwin.jpg|thumb|100px]]||[[မြင့်လွင်၊ ဦး|ဦးမြင့်လွင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[မကွေး]]||[[File:umyintthein.jpg|thumb|100px]]||[[မြင့်သိန်း၊ ဦး|ဦးမြင့်သိန်း]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[မြို့သစ်]]||[[File:myint thu.JPG|thumb|100px]]||[[မြင့်သူ၊ ဦး|ဦးမြင့်သူ]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဒဂုံမြို့သစ်(အရှေ့ပိုင်း)]]||[[File:umyintthu.jpg|thumb|100px]]||[[မြင့်သူ၊ ဦး|ဦးမြင့်သူ]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[မြိုင်]]||[[File:umyintag.jpg|thumb|100px]]||[[မြင့်အောင်၊ ဦး|ဦးမြင့်အောင်]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[သနပ်ပင်]]||[[File:umyiontoo.jpg|thumb|100px]]||[[မြင့်ဦး၊ ဦး|ဦးမြင့်ဦး]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဘိုကလေး]]||[[File:mya thein.JPG|thumb|100px]]||[[မြသိန်း၊ ဦး|ဦးမြသိန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မွန်ပြည်နယ်]]||[[မုဒုံ]]||[[File:umyathein.jpg|thumb|100px]]||[[မြသိန်း၊ ဦး|ဦးမြသိန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ကသာ]]||[[File:moe zaw hein.jpg|thumb|100px]]||[[မိုးဇော်ဟိန်း၊ ဦး|ဦးမိုးဇော်ဟိန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ပြည်ကြီးတံခွန်]]||[[File:umgko.jpg|thumb|100px]]||[[မောင်ကို၊ ဦး|ဦးမောင်ကို]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]||[[စစ်တွေ]]||[[File:UMgNyo.jpg|thumb|100px]]||[[မောင်ညို၊ ဦး|ဦးမောင်ညို]]||||[[ရခိုင်တိုင်းရင်းသားများတိုးတက်ရေးပါတီ]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[မင်းလှ (ပဲခူးတိုင်း)]]||[[File:umgtoe.jpg|thumb|100px]]||[[မောင်တိုး၊ ဦး|ဦးမောင်တိုး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဆိပ်ကြီး/ ခနောင်တို]]||[[File:maung par.jpg|thumb|100px]]||[[မောင်ပါ၊ ဦး|ဦးမောင်ပါ]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[သာယာဝတီ]]||[[File:umgmgorukhinmgwin.jpg|thumb|100px]]||[[မောင်မောင်၊ ဦး|ဦးမောင်မောင်]]||ဦးခင်မောင်ဝင်း||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[အင်္ဂပူ]]||[[File:mg mg soe.JPG|thumb|100px]]||[[မောင်မောင်စိုး၊ ဦး|ဦးမောင်မောင်စိုး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[သာကေတ]]||[[File:U Maung Maung Soe .jpg|thumb|100px]]||[[မောင်မောင်စိုး၊ ဦး|ဦးမောင်မောင်စိုး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[နမ့်ဆန်]]||[[File:umgmgswe.jpg|thumb|100px]]||[[မောင်မောင်ဆွေ၊ ဦး|ဦးမောင်မောင်ဆွေ]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ရေကြည်]]||[[File:mg mg tin.JPG|thumb|100px]]||[[မောင်မောင်တင်၊ ဦး|ဦးမောင်မောင်တင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[ခရမ်းမြို့|ခရမ်း]]||[[File:umgmgthein.jpg|thumb|100px]]||[[မောင်မောင်သိမ်း၊ ဦး|ဦးမောင်မောင်သိမ်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[တနသာရီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ပုလော]]||[[File:umghla(ka)uhlamyint.jpg|thumb|100px]]||[[မောင်လှ၊ ဦး|ဦးမောင်လှ]]||ဦးလှမြင့်||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဖောင်းပြင်]]||[[File:Maung Oo.jpg|thumb|100px]]||[[မောင်ဦး၊ ဦး|ဦးမောင်ဦး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[တပ်ကုန်း]]||[[File:umgoo.jpg|thumb|100px]]||[[မောင်ဦး၊ ဦး|ဦးမောင်ဦး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ကချင်ပြည်နယ်]]||[[ဝိုင်းမော်]]||[[File:Ying Bawm-mofa.JPG|thumb|100px]]||[[ယိန်းဘောမ်၊ ဦး|ဦးယိန်းဘောမ်]]||||[[တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးပါတီ]]|| |- | [[တနသာရီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[တနင်္သာရီ]]||[[File:uyonebe.jpg|thumb|100px]]||[[ယုံဘီး၊ ဦး|ဦးယုံဘီး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ကချင်ပြည်နယ်]]||[[ပူတာအို]]||[[File:Photo 0.jpg|thumb|100px]]||[[ယော်ဒီဒွေ့၊ ဦး|ဦးယော်ဒီဒွေ့]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဆိပ်ဖြူ]]||[[File:Shin Kyaw Win.jpg|thumb|100px]]||[[ရှိန်ကျော်ဝင်း၊ ဦး|ဦးရှိန်ကျော်ဝင်း]]||||[[တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[လေရှီး]]||[[File:ushetee.jpg|thumb|100px]]||[[ရှိသီး၊ ဦး|ဦးရှိသီး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ကယားပြည်နယ်]]||[[ဖာဆောင်း]]||[[File:uyehtuttin.jpg|thumb|100px]]||[[ရဲထွဋ်တင်၊ ဦး|ဦးရဲထွဋ်တင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[နတ်တလင်း]]||[[File:uyehtutoo.jpg|thumb|100px]]||[[ရဲထွဋ်ဦး၊ ဦး|ဦးရဲထွဋ်ဦး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]||[[သံတွဲ]]||[[File:YeHtun.jpg|thumb|100px]]||[[ရဲထွန်း၊ ဦး|ဦးရဲထွန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[သီပေါ]]||[[File:YeHtun MinHtun.jpg|thumb|100px]]||[[ရဲထွန်း၊ ဦး|ဦးရဲထွန်း]]||ဦးမင်းထွန်း||[[ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| |- | [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]||[[ဘူးသီးတောင်]]||[[File:ushwemg.jpg|thumb|100px]]||[[ရွှေမောင်၊ ဦး|ဦးရွှေမောင်]]||ဦးအဒူရော်ဇက်||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ခန္တီး]]||[[File:uhlatun.jpg|thumb|100px]]||[[လှထွန်း၊ ဦး|ဦးလှထွန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဒလ]]||[[File:HlaTunOo.jpg|thumb|100px]]||[[လှထွန်းဦး၊ ဦး|ဦးလှထွန်းဦး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဒေါပုံ]]||[[File:HlaMyint.jpg|thumb|100px]]||[[လှမြင့်၊ ဦး|ဦးလှမြင့်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ပျဉ်းမနား]]||[[File:uhlamyintoo.jpg|thumb|100px]]||[[လှမြင့်ဦး၊ ဦး|ဦးလှမြင့်ဦး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မွန်ပြည်နယ်]]||[[ချောင်းဆုံ]]||[[File:uhlamg.jpg|thumb|100px]]||[[လှမောင်၊ ဦး|ဦးလှမောင်]]||||[[မွန်ဒေသလုံးဆိုင်ရာဒီမိုကရေစီပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[သန်လျင်]]||[[File:ulwinoo.jpg|thumb|100px]]||[[လွင်ဦး၊ ဦး|ဦးလွင်ဦး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[ကွမ်းခြံကုန်း]]||[[File:ulonthi.jpg|thumb|100px]]||[[လွန်းသီ|ဦးလွန်းသီ]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[သရက်]]||[[File:win kyaw.JPG|thumb|100px]]||[[ဝင်းကျော်၊ ဦး|ဦးဝင်းကျော်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[ပင်းတယမြို့|ပင်းတယ]]||[[File:WinKyi.jpg|thumb|100px]]||[[ဝင်းကြည်၊ ဦး|ဦးဝင်းကြည်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[ဆီဆိုင်]]||[[File:WinKo.jpg|thumb|100px]]||[[ဝင်းကို၊ ဦး|ဦးဝင်းကို]]||||[[ပအိုဝ်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ကဝ]]||[[File:uwinsein.jpg|thumb|100px]]||[[ဝင်းစိန်၊ ဦး|ဦးဝင်းစိန်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[ညောင်ရွှေ]]||[[File:Uwinswe.jpg|thumb|100px]]||[[ဝင်းဆွေ၊ ဦး|ဦးဝင်းဆွေ]]||||[[အင်းအမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]]|| |- | [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[မင်းလှမြို့၊ သရက်ခရိုင်|မင်းလှ]]||[[File:U Win Tin.JPG|thumb|100px]]||[[ဝင်းတင်၊ ဦး|ဦးဝင်းတင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ကချင်ပြည်နယ်]]||[[ရွှေကူ]]||[[File:WinNaing.jpg|thumb|100px]]||[[ဝင်းနိုင်၊ ဦး|ဦးဝင်းနိုင်]]||ဦးဖြူ||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[မြင်းခြံ]]||[[File:U Win Myint.JPG|thumb|100px]]||[[ဝင်းမြင့်၊ ဦး|ဦးဝင်းမြင့်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ပုသိမ်]]||[[File:Uwinmyint.jpg|thumb|100px]]||[[ဝင်းမြင့်၊ ဦး|ဦးဝင်းမြင့်]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ပြည်]]||[[File:uwinmyint 0.jpg|thumb|100px]]||[[ဝင်းမြင့်၊ ဦး|ဦးဝင်းမြင့်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[သာပေါင်း]]||[[File:uwinthan.jpg|thumb|100px]]||[[ဝင်းသန်း၊ ဦး|ဦးဝင်းသန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ပင်လည်ဘူး]]||[[File:uwinthein.jpg|thumb|100px]]||[[ဝင်းသိန်း၊ ဦး|ဦးဝင်းသိန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[တနသာရီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ရဖြေူ]]||[[File:uwinoo.jpg|thumb|100px]]||[[ဝင်းဦး၊ ဦး|ဦးဝင်းဦး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ကြို့ပင်ကောက်]]||[[File:uthantzin.jpg|thumb|100px]]||[[သန့်ဇင်၊ ဦး|ဦးသန့်ဇင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[ကြည့်မြင်တိုင်]]||[[File:U Than Sein (2).jpg|thumb|100px]]||[[သန်းစိန်၊ ဦး|ဦးသန်းစိန်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[သာစည်]]||[[File:ThanSoe.jpg|thumb|100px]]||[[သန်းစိုး၊ ဦး|ဦးသန်းစိုး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[စေတုတ္တရာ]]||[[File:U Than Tun.JPG|thumb|100px]]||[[သန်းထွန်း၊ ဦး|ဦးသန်းထွန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဒီပဲယင်း]]||[[File:uthannwe 0.jpg|thumb|100px]]||[[သန်းထွန်း၊ ဦး|ဦးသန်းထွန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဘုတလင်]]||[[File:uthannwe.jpg|thumb|100px]]||[[သန်းနွယ်၊ ဦး|ဦးသန်းနွယ်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဝမ်းတွင်း]]||[[File:ThanMyint.jpg|thumb|100px]]||[[သန်းမြင့်၊ ဦး|ဦးသန်းမြင့်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဆားလင်းကြီး]]||[[File:uthanmyint.jpg|thumb|100px]]||[[သန်းမြင့်၊ ဦး|ဦးသန်းမြင့်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[တောင်တွင်းကြီး]]||[[File:U Than Win.JPG|thumb|100px]]||[[သန်းဝင်း၊ ဦး|ဦးသန်းဝင်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ကျိုက်လတ်]]||[[File:uhtanwin.jpg|thumb|100px]]||[[သန်းဝင်း၊ ဦး|ဦးသန်းဝင်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ကရင်ပြည်နယ်]]||[[မြဝတီမြို့နယ်|မြဝတီ]]||[[File:ThanOo.jpg|thumb|100px]]||[[သန်းဦး၊ ဦး|ဦးသန်းဦး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]||[[ကျောက်တော်]]||[[File:UTharSein.jpg|thumb|100px]]||[[သာစိန်၊ ဦး|ဦးသာစိန်]]||||[[ရခိုင်တိုင်းရင်းသားများတိုးတက်ရေးပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[ရန်ကင်း]]||[[File:Dpp 12499 A A.jpg|thumb|100px]]||[[သာဝင်း၊ ဦး|ဦးသာဝင်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]||[[အမ်း]]||[[File:utheinswe.jpg|thumb|100px]]||[[သိန်းဆွေ၊ ဦး|ဦးသိန်းဆွေ]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ကချင်ပြည်နယ်]]||[[မြစ်ကြီးနား]]||[[File:utheinzaw.jpg|thumb|100px]]||[[သိန်းဇော်၊ ဦး|ဦးသိန်းဇော်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[သင်္ဃန်းကျွန်း]]||[[File:TheinNyunt.jpg|thumb|100px]]||[[သိန်းညွန့်၊ ဦး|ဦးသိန်းညွန့်]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီပါတီသစ်]]|| |- | [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ကျောင်းကုန်း]]||[[File:thein tun.JPG|thumb|100px]]||[[သိန်းထွန်း|ဦးသိန်းထွန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[အမရပူရ]]||[[File:thein tun oo.JPG|thumb|100px]]||[[သိန်းထွန်းဦး၊ ဦး|ဦးသိန်းထွန်းဦး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[ထန်းတပင်မြို့(ရန်ကုန်တိုင်း)|ထန်းတပင်]]||[[File:U Thein Yee.JPG|thumb|100px]]||[[သိန်းရီ၊ ဦး|ဦးသိန်းရီ]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ချောက်]]||[[File:TheinLwin.jpg|thumb|100px]]||[[သိန်းလွင်၊ ဦး|ဦးသိန်းလွင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မွန်ပြည်နယ်]]||[[သံဖြူဇရပ်]]||[[File:utheinag.jpg|thumb|100px]]||[[သိန်းအောင်၊ ဦး|ဦးသိန်းအောင်]]||||[[မွန်ဒေသလုံးဆိုင်ရာဒီမိုကရေစီပါတီ]]|| |- | [[ကရင်ပြည်နယ်]]||[[ကော့ကရိတ်]]||[[File:ThuReinZaw.jpg|thumb|100px]]||[[သူရိန်ဇော်၊ ဦး|ဦးသူရိန်ဇော်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ကျောက်ဆည်]]||[[File:Thaung.jpg|thumb|100px]]||[[သောင်း၊ ဦး|ဦးသောင်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[မော်လိုက်]]||[[File:uthaung.jpg|thumb|100px]]||[[သောင်း၊ ဦး|ဦးသောင်း]]||||[[တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ယင်းမာပင်]]||[[File:uhtaunghan.jpg|thumb|100px]]||[[သောင်းဟန်၊ ဦး|ဦးသောင်းဟန်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[တိုက်ကြီး]]||[[File:U Han Sein.JPG|thumb|100px]]||[[ဟန်စိန်၊ ဦး|ဦးဟန်စိန်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ချင်းပြည်နယ်]]||[[တွန်းဇံ]]||[[File:HoukKhankMant.jpg|thumb|100px]]||[[ဟောက်ခန့်မန်၊ ဦး|ဦးဟောက်ခန့်မန်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[ကွမ်းလုံ]]||[[File:how chan.JPG|thumb|100px]]||[[ဟော်ရှောက်ချမ်း၊ ဦး|ဦးဟော်ရှောက်ချမ်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ကချင်ပြည်နယ်]]||[[မချမ်းဘော]]||[[File:uinnphoesan.jpg|thumb|100px]]||[[အင်ဖုန်ဆန်း၊ ဦး|ဦးအင်ဖုန်ဆန်း]]||ဦးအင်ထုဖုန်ဆန်း||[[တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[မန်တုံ]]||[[File:AikeMone.jpg|thumb|100px]]||[[အိုက်မုန်း၊ ဦး|ဦးအိုက်မုန်း]]||||[[တအာင်း(ပလောင်)အမျိုးသားပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[မက်မန်း]]||[[File:AikeWunMoon.jpg|thumb|100px]]||[[အိုက်ယွန်းမွန်း၊ ဦး|ဦးအိုက်ယွန်းမွန်း]]||||[[ဝ-ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[မဟာအောင်မြေ]]||[[File:uookyine.jpg|thumb|100px]]||[[အုန်းကြိုင်၊ ဦး|ဦးအုန်းကြိုင်]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[မြောင်]]||[[File:uoonwe.jpg|thumb|100px]]||[[အုန်းငွေ၊ ဦး|ဦးအုန်းငွေ]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ကယားပြည်နယ်]]||[[ဖရူဆို]]||[[File:U Oo Reh.jpg|thumb|100px]]||[[အူးရယ်၊ ဦး|ဦးအူးရယ်]]||ဦးဦးရယ်||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဟုမ္မလင်း]]||[[File:uaye.jpg|thumb|100px]]||[[အေး၊ ဦး|ဦးအေး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဆင်ပေါင်ဝဲ]]||[[File:U Aye Naing.JPG|thumb|100px]]||[[အေးနိုင်၊ ဦး|ဦးအေးနိုင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[ကိုကိုးကျွန်း]]||[[File:Uayephat.jpg|thumb|100px]]||[[အေးဖေ၊ ဦး|ဦးအေးဖေ]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[အင်းစိန်]]||[[File:DC.431.jpg|thumb|100px]]||[[အေးမြင့် (ဝန်ကြီး)|ဦးအေးမြင့်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[မလှိုင်]]||[[File:Aye Mouk.jpg|thumb|100px]]||[[အေးမောက်၊ ဦး|ဦးအေးမောက်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ကယားပြည်နယ်]]||[[ဘောလခဲ]]||[[File:U Aye Maung.jpg|thumb|100px]]||[[အေးမောင်၊ ဦး|ဦးအေးမောင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[မင်းဘူး]]||[[File:aye thu.JPG|thumb|100px]]||[[အေးသူ၊ ဦး|ဦးအေးသူ]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ပေါက်ခေါင်း]]||[[File:uayehan.jpg|thumb|100px]]||[[အေးဟန်၊ ဦး|ဦးအေးဟန်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[ကျောက်တန်း]]||[[File:AgKyawKhin.jpg|thumb|100px]]||[[အောင်ကျော်ခင်၊ ဦး|ဦးအောင်ကျော်ခင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[နတ်မောက်]]||[[File:AgKyawSoe.jpg|thumb|100px]]||[[အောင်ကျော်စိုး၊ ဦး|ဦးအောင်ကျော်စိုး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ရေးဦး]]||[[File:uagkyawoo.jpg|thumb|100px]]||[[အောင်ကျော်ဦး၊ ဦး|ဦးအောင်ကျော်ဦး]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ညောင်ဦး]]||[[File:U Aung Kyaing.JPG|thumb|100px]]||[[အောင်ကြိုင်၊ ဦး|ဦးအောင်ကြိုင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]||[[မာန်အောင်]]||[[File:AgSein.jpg|thumb|100px]]||[[အောင်စိန်၊ ဦး|ဦးအောင်စိန်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]||[[မင်းပြား]]||[[File:default images/765-default-avatar 0.png|thumb|100px]]||[[အောင်စိန်သာ၊ ဦး|ဦးအောင်စိန်သာ]]||||[[ရခိုင်တိုင်းရင်းသားများတိုးတက်ရေးပါတီ]]|| |- | [[တနသာရီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[လောင်းလုံ]]||[[File:uagsoe.jpg|thumb|100px]]||[[အောင်စိုး၊ ဦး|ဦးအောင်စိုး]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[တောင်ငူ]]||[[File:uaungsoemyint.jpg|thumb|100px]]||[[အောင်စိုးမြင့်၊ ဦး|ဦးအောင်စိုးမြင့်]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[ပန်းဘဲတန်း]]||[[File:U Aung San (2).jpg|thumb|100px]]||[[အောင်ဆန်း၊ ဦး|ဦးအောင်ဆန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[စဉ့်ကူး]]||[[File:uagsan.jpg|thumb|100px]]||[[အောင်ဆန်း၊ ဦး|ဦးအောင်ဆန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[ပုဇွန်တောင်]]||[[File:AungZin.jpg|thumb|100px]]||[[အောင်ဇင်၊ ဦး|ဦးအောင်ဇင်]]||||[[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအင်အားစုပါတီ]]|| |- | [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]||[[မြောက်ဦး]]||[[File:UAungTunTher.jpg|thumb|100px]]||[[အောင်ထွန်းသာ၊ ဦး|ဦးအောင်ထွန်းသာ]]||||[[ရခိုင်တိုင်းရင်းသားများတိုးတက်ရေးပါတီ]]|| |- | [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဂန့်ဂေါ]]||[[File:U Aung Myint.JPG|thumb|100px]]||[[အောင်မြင့်၊ ဦး|ဦးအောင်မြင့်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ပေါင်းတည်]]||[[File:uagmyintthein.jpg|thumb|100px]]||[[အောင်မြင့်သိန်း၊ ဦး|ဦးအောင်မြင့်သိန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ညောင်တုန်း]]||[[File:AgMyaThan.jpg|thumb|100px]]||[[အောင်မြသန်း၊ ဦး|ဦးအောင်မြသန်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[တနသာရီတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ဘုတ်ပြင်း]]||[[File:uaglinhlang.jpg|thumb|100px]]||[[အောင်လင်းလှိုင်၊ ဦး|ဦးအောင်လင်းလှိုင်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[ပုသိမ်ကြီး]]||[[File:U Aung Thant.JPG|thumb|100px]]||[[အောင်သန့်၊ ဦး|ဦးအောင်သန့်]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[ရှမ်းပြည်နယ်]]||[[ရွာငံ]]||[[File:AungThein.jpg|thumb|100px]]||[[အောင်သိန်း၊ ဦး|ဦးအောင်သိန်း]]||||[[တစ်သီးပုဂ္ဂလ]]|| |- | [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]||[[တောင်ဥက္ကလာပ]]||[[File:Uaungthienlin.jpg|thumb|100px]]||[[အောင်သိန်းလင်း၊ ဦး|ဦးအောင်သိန်းလင်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]||[[တောင်သာ]]||[[File:AungThaung.jpg|thumb|100px]]||[[အောင်သောင်း၊ ဦး|ဦးအောင်သောင်း]]||||[[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ]]|| |- | ||[[ကျွန်းစု]]|||||||||| |- | ||[[ဖားကန့်]]|||||||||| |- | ||[[ဗန်းမော်]]|||||||||| |- | ||[[မိုးကောင်း]]|||||||||| |} [[ကဏ္ဍ:ပြည်သူ့လွှတ်တော်]] mhqsmec11wmzy4syqcuakds1io6otea လိင်တံကို ပါးစပ်ဖြင့်စုပ်ခြင်း 0 46904 878796 872669 2025-06-21T17:53:36Z InternetArchiveBot 61272 Adding 1 book for [[ဝီကီပီးဒီးယား:စိစစ်အတည်ပြုခံနိုင်မှု]] (20250621)) #IABot (v2.0.9.5) ([[User:GreenC bot|GreenC bot]] 878796 wikitext text/x-wiki [[File:Wiki-fellatio02.png|thumb|250px|အမျိုးသားတစ်ဦး၏ လိင်တံအား အမျိုးသမီးတစ်ဦးက ပါးစပ်ဖြင့် စုပ်နေဟန်]] '''လိင်တံကို ပါးစပ်ဖြင့်စုပ်ခြင်း''' ({{lang-en|Fellatio}}; အခြားအခေါ်အဝေါ်များဖြစ်သော blowjob, BJ, giving head, သို့မဟုတ် sucking off<ref name="BBC">{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/radio1/advice/factfile_az/oral_sex |title=Oral Sex |publisher=[[BBC]] |work=BBC Advice |archive-url=https://web.archive.org/web/20101112034943/http://www.bbc.co.uk/radio1/advice/factfile_az/oral_sex |archive-date=2010-11-12 }}</ref> ဟုလည်း လူသိများသည်) သည် ပါးစပ်ကို အသုံးပြု၍ [[ယောက်ျား အင်္ဂါတံ|လိင်တံ]]ကို လှုံ့ဆော်ပေးခြင်း ပါဝင်သော [[ပါးစပ်ဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်း]] ဖြစ်သည်။<ref>{{cite book |last=Krychman|first=Michael|url=https://books.google.com/books?id=3X7UriJY2TsC&dq=%E2%80%9Cfellatio%E2%80%9D+%E2%80%9Cbetween+the+mouth%E2%80%9D&pg=PT189|title=100 Questions & Answers About Women's Sexual Wellness and Vitality: A Practical Guide for the Woman Seeking Sexual Fulfillment|publisher=Jones & Bartlett Learning|year=2009 |isbn=978-0-76375-448-8|page=176 |access-date=September 30, 2023}}</ref><ref name="Weiten">{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=Y6QRJb40C84C&pg=PA422 |title=Psychology Applied to Modern Life: Adjustment in the 21st century |publisher=Cengage Learning |year=2008 |isbn=978-0-495-55339-7 |page=422 |access-date=February 26, 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140707114618/http://books.google.com/books?id=Y6QRJb40C84C&pg=PA422 |archive-date=July 7, 2014 |author=Wayne Weiten |author2=Margaret A. Lloyd |author3=Dana S. Dunn |author4=Elizabeth Yost Hammer}}</ref> ကပ်ပယ်အိတ်ကို ပါးစပ်ဖြင့် လှုံ့ဆော်ခြင်းကိုလည်း ''fellatio'' ဟု ခေါ်ဆိုနိုင်သလို<ref name="Kar">{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=YxcjMPbGHQIC&pg=PA106 |title=Comprehensive Textbook of Sexual Medicine |publisher=[[Jaypee Brothers| Jaypee Brothers Publishers]] |year=2005 |isbn=978-81-8061-405-7 |page=106 |access-date=September 12, 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161228115529/https://books.google.com/books?id=YxcjMPbGHQIC&pg=PA106 |archive-date=December 28, 2016 |author=Nilamadhab Kar |author2=Gopal Chandra Kar}}</ref><ref name="Crooks">{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=MpRnPtmdRVwC |title=Our Sexuality |publisher=[[Cengage Learning]] |year=2010 |isbn=978-0-495-81294-4 |page=241 |quote=Fellatio (fuh-LAY-shee-oh) is oral stimulation of the penis and scrotum. |access-date=September 12, 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210310000903/https://books.google.com/books?id=MpRnPtmdRVwC |archive-date=March 10, 2021 |author=Robert Crooks |author2=Karla Baur}}</ref> ''teabagging'' ဟုလည်း ခေါ်နိုင်သည်။<ref name="Dalzell">{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=csoUlMw_xnIC&pg=PA180 |title=Sex Slang |publisher=[[Psychology Press]] |year=2007 |isbn=978-0-203-93577-4 |page=180 |access-date=September 12, 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200731142036/https://books.google.com/books?id=csoUlMw_xnIC&pg=PA180 |archive-date=July 31, 2020 |author=Tom Dalzell |author2=Terry Victor}}</ref> ၎င်းကို [[လိင်ဆက်ဆံဖော်]]က [[မိန်းမကိုယ်ဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်း|မိန်းမကိုယ်]] သို့မဟုတ် [[စအိုဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်း]]ကဲ့သို့သော အခြားလိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ လုပ်ဆောင်မှုများ မပြုလုပ်မီ နိဒါန်းအဖြစ်သော်လည်းကောင်း၊ သို့မဟုတ် ကာမဂုဏ်ဆိုင်ရာနှင့် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ရင်းနှီးသော လုပ်ဆောင်မှုတစ်ခုအဖြစ်သော်လည်းကောင်း ပြုလုပ်နိုင်သည်။<ref name="Carroll">{{cite book |author=Janell L. Carroll |url=https://books.google.com/books?id=5f8mQx7ULs4C&pg=PA265 |title=Sexuality Now: Embracing Diversity |publisher=[[Cengage Learning]] |year=2009 |isbn=978-0-495-60274-3 |pages=265–267 |access-date=August 29, 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131013022345/http://books.google.com/books?id=5f8mQx7ULs4C&pg=PA265 |archive-date=October 13, 2013 }}</ref><ref name="NHS">{{cite web|url=http://www.nhs.uk/chq/Pages/1685.aspx?CategoryID=118&SubCategoryID=119 |title=What is oral sex? |date=2009-01-15 |publisher=[[National Health Service (England)|NHS]] |work=[[NHS Choices]] |archive-url=https://web.archive.org/web/20101001051117/http://www.nhs.uk/chq/Pages/1685.aspx?CategoryID=118&SubCategoryID=119 |archive-date=2010-10-01 }}</ref> Fellatio သည် [[လိင်မှတဆင့် ကူးစက်တတ်သော ရောဂါများ]] (STIs) ကူးစက်နိုင်ခြေကို ဖြစ်ပေါ်စေသော်လည်း၊ HIV ကူးစက်မှုအတွက် အထူးသဖြင့် မိန်းမကိုယ် သို့မဟုတ် စအိုလိင်ဆက်ဆံခြင်းထက် အန္တရာယ်မှာ သိသိသာသာ နည်းပါးသည်။<ref name="WHO">{{cite web| title = Global strategy for the prevention and control of sexually transmitted infections: 2006–2015. Breaking the chain of transmission| publisher = [[World Health Organization]]| year = 2007| access-date = November 26, 2011| url = http://whqlibdoc.who.int/publications/2007/9789241563475_eng.pdf| archive-date = March 23, 2014| archive-url = https://web.archive.org/web/20140323122753/http://whqlibdoc.who.int/publications/2007/9789241563475_eng.pdf| url-status = live}}</ref><ref name="Hales">{{Cite book |author=Dianne Hales |url=https://books.google.com/books?id=oP91HVIMPRIC&pg=PA269 |title=An Invitation to Health Brief 2010-2011 |publisher=[[Cengage Learning]] |year=2008 |isbn=978-0-495-39192-0 |pages=269–271 |access-date=August 29, 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131231143640/http://books.google.com/books?id=oP91HVIMPRIC&pg=PA269 |archive-date=December 31, 2013 }}</ref><ref name="Alexander">{{cite book |author=William Alexander |author2=Helaine Bader |author3=Judith H. LaRosa |title=New Dimensions in Women's Health|isbn=978-1-4496-8375-7|publisher=[[Jones & Bartlett Learning|Jones & Bartlett Publishers]]|year=2011|page=211|access-date=August 29, 2013|url=https://books.google.com/books?id=GVPHhIM3IZ0C&pg=PA211|archive-date=July 15, 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140715160215/http://books.google.com/books?id=GVPHhIM3IZ0C&pg=PA211|url-status=live}}</ref>[12] နိုင်ငံအများစုတွင် ဤအပြုအမူကို တားမြစ်သည့် ဥပဒေများ မရှိသော်လည်း၊ အချို့သော ယဉ်ကျေးမှုများက ၎င်းကို တားမြစ်သည်ဟု ယူဆနိုင်သည်။<ref name="Carroll"/> လူများသည် ကိုယ်ပိုင်နှစ်သက်မှု၊ အဆိုးမြင်စိတ်များ သို့မဟုတ် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဟန့်တားမှုများကြောင့် fellatio တွင် ပါဝင်ခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်နိုင်သည်။<ref name="Carroll"/> အများအားဖြင့် လူများသည် ပါးစပ်လိင်ဆက်ဆံခြင်းကို လက်တွဲဖော်နှစ်ဦးစလုံး၏ အပျိုစင်ဘဝကို သက်ရောက်မှုရှိသည်ဟု မယူဆကြသော်လည်း၊ ယင်းကိစ္စနှင့် ပတ်သက်၍ အမြင်များ ကွဲပြားကြသည်။<ref name="Carpenter">See [https://books.google.com/books?id=6qNCeI2AcY4C&pg=PT11 here] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200814105404/https://books.google.com/books?id=6qNCeI2AcY4C&pg=PT11 |date=2020-08-14 }} and [https://books.google.com/books?id=pXXZn_qSoDoC&pg=PA48 47-49] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161201074430/https://books.google.com/books?id=pXXZn_qSoDoC&pg=PA48 |date=2016-12-01 }} for male virginity, how gay and lesbian individuals define virginity loss, and for how the majority of researchers and heterosexuals define virginity loss/"technical virginity" by whether or not a person has engaged in vaginal sex. {{Cite book|author=Laura M. Carpenter|title=Virginity lost: An Intimate Portrait of First Sexual Experiences|publisher=[[New York University|NYU Press]]|year=2005|access-date=October 9, 2011|pages=295 pages|isbn=978-0-8147-1652-6|url=https://books.google.com/books?id=pXXZn_qSoDoC&q=Virginity+Lost:+An+Intimate+Portrait+of+First+Sexual+Experiences|archive-date=January 25, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220125035705/https://books.google.com/books?id=pXXZn_qSoDoC&q=Virginity+Lost%3A+An+Intimate+Portrait+of+First+Sexual+Experiences|url-status=live}}</ref><ref name="Intimate">{{Cite book |url=https://books.google.com/books?id=qjvoSOMB5JMC&pg=PA186 |title=The Marriage and Family Experience: Intimate Relationship in a Changing Society |publisher=[[Cengage Learning]] |year=2010 |isbn=978-0-534-62425-5 |page=186 |quote=Most people agree that we maintain virginity as long as we refrain from sexual (vaginal) intercourse. But occasionally we hear people speak of 'technical virginity' [...] Data indicate that 'a very significant proportion of teens ha[ve] had experience with oral sex, even if they haven't had sexual intercourse, and may think of themselves as virgins' [...] Other research, especially research looking into virginity loss, reports that 35% of virgins, defined as people who have never engaged in vaginal intercourse, have nonetheless engaged in one or more other forms of heterosexual sexual activity (e.g., oral sex, anal sex, or mutual masturbation). |access-date=October 8, 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200724205226/https://books.google.com/books?id=qjvoSOMB5JMC&pg=PA186 |archive-date=July 24, 2020 |author=Bryan Strong |author2=Christine DeVault |author3=Theodore F. Cohen}}</ref><ref name="Brady">{{cite journal| author1=Sonya S. Brady| author2=Bonnie L. Halpern-Felsher| title=Adolescents' Reported Consequences of Having Oral Sex Versus Vaginal Sex| journal=[[Pediatrics (journal)|Pediatrics]]| year=2007| volume=119| issue=2| pages=229–236| doi=10.1542/peds.2006-1727| pmid=17272611| url=http://pediatrics.aappublications.org/content/119/2/229.full.pdf| citeseerx=10.1.1.321.9520| s2cid=17998160| access-date=2017-10-24| archive-date=2020-04-20| archive-url=https://web.archive.org/web/20200420213133/https://pediatrics.aappublications.org/content/119/2/229| url-status=live}}</ref><ref name="Virgin">{{cite magazine|first=Michael|last=Joseph Gross|title=Like a Virgin|id=0001-8996|magazine=[[The Advocate (LGBT magazine)|The Advocate]]|publisher=Here Publishing|year=2003|pages=44–45|access-date=2011-03-13|url=https://books.google.com/books?id=eWQEAAAAMBAJ&pg=PA44|archive-date=2021-05-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20210503141409/https://books.google.com/books?id=eWQEAAAAMBAJ&pg=PA44|url-status=live}}</ref> ==ပြုလုပ်ပုံ== ===ယေဘုယျ=== [[File:Édouard-Henri Avril (20).jpg|thumb|upright=1.4|လိင်တံကို ပါးစပ်ဖြင့်စုပ်နေဟန် ပုံဖော်ထားသော Édouard-Henri Avril (1849–1928) ၏ ပုံဥပမာ]] လိင်တံကို ပါးစပ်ဖြင့်စုပ်ခြင်း၏ အဓိကအချက်မှာ ပါးစပ်ဖြင့် စုပ်ခြင်း၊ လျှာဖြင့် လျက်ခြင်း၊ နှုတ်ခမ်းများ အသုံးပြုခြင်း သို့မဟုတ် ယင်းတို့ပေါင်းစပ်ခြင်းတို့ဖြင့် လိင်တံ (လိင်တံအရင်းနှင့် ထိပ်ဖျားအပါအဝင်) ကို ပါးစပ်ဖြင့် လှုံ့ဆော်ခြင်း ဖြစ်သည်။<ref name="Carroll"/> နည်းလမ်းတစ်ခုမှာ လိင်ဆက်ဆံဖော်က လိင်တံကို ပါးစပ်ထဲသို့ ထည့်ကာ သွားများဖြင့် ထိတွေ့မိခြင်း မရှိစေရန် သတိထား၍ တညီတည်း အပေါ်အောက် ရွေ့လျားပေးခြင်း ဖြစ်သည်။<ref name="Carroll"/> လိင်တံကို ပါးစပ်ဖြင့်စုပ်ခြင်းတွင် ကပ်ပယ်အိတ်ကို ပါးစပ်ဖြင့် လှုံ့ဆော်ခြင်း၊ လျက်ခြင်း၊ စုပ်ခြင်း သို့မဟုတ် ကပ်ပယ်အိတ်တစ်ခုလုံးကို ပါးစပ်ထဲသို့ ထည့်သွင်းခြင်းတို့လည်း ပါဝင်သည်။ref name="Kar"/><ref name="Crooks"/> ထိုလုပ်ဆောင်မှုအတွင်း အထွတ်အထိပ်သို့ ရောက်ရှိနိုင်ပြီး [[သုက်ရည်]]ကို လက်တွဲဖော်၏ ပါးစပ်ထဲသို့ [[သုက်လွှတ်ခြင်း|သုက်လွှတ်]]နိုင်သည်။<ref name="Carroll"/><ref name="Weiten"/> လိင်တံကို တစ်စုံတစ်ဦး၏ ပါးစပ်ထဲသို့ အတင်းထိုးသွင်းခြင်းကို ''irrumatio'' ဟုခေါ်ဆိုသော်လည်း ဤဝေါဟာရကို အသုံးနည်းသည်။<ref name="SL">{{cite web|url=http://www.sex-lexis.com/Sex-Dictionary/irrumatio|title=irrumatio in Sex-Lexis|access-date=2009-07-07|archive-date=2018-09-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20180930020011/http://www.sex-lexis.com/Sex-Dictionary/irrumatio|url-status=live}}</ref> လိင်တံကို ပါးစပ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်းသည် အော့အန်ချင်စိတ်ကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည်။<ref>{{cite book|last1=Bullough |first1=Bonnie |last2= Bullough|first2= Vern|title = Human Sexuality: An Encyclopedia | publisher = Garland Pub.|year = 1994|access-date = September 14, 2023 |page=427|isbn= 978-0-82407-972-7 |url = https://books.google.com/books?id=y5HFtMkmFMYC&dq=%E2%80%9Cfellatio%E2%80%9D+%E2%80%9Cgag+reflex%E2%80%9D&pg=PA427}}</ref> အမျိုးသားများသည် လုံလောက်သော ခန္ဓာကိုယ်ပျော့ပျောင်းမှု၊ လိင်တံအရွယ်အစား သို့မဟုတ် နှစ်မျိုးစလုံးရှိပါက မိမိကိုယ်ကို [[အာသာဖြေခြင်း]] ပုံစံတစ်မျိုးအဖြစ် လိင်တံကို ပါးစပ်ဖြင့်စုပ်ခြင်းကို မိမိကိုယ်တိုင် ပြုလုပ်နိုင်ပြီး ၎င်းကို [[autofellatio]] ဟုခေါ်သည်။ သို့သော် လိုအပ်သော ခန္ဓာကိုယ်ကို ရှေ့သို့ ကွေးညွှတ်နိုင်ရန် လုံလောက်သော ပျော့ပျောင်းမှုနှင့် လိင်တံအရှည်ရှိသူ အမျိုးသား အနည်းငယ်သာ ရှိသည်။<ref>{{cite book | title=[[Savage Love (book)|Savage Love: Straight Answers from America's Most Popular Sex Columnist]] | publisher=[[Penguin Books]] | author=Savage, Dan | year=1998 | pages=242 | isbn=978-0452278158|author-link=Dan Savage}}</ref> ===သုက်ရည်ထွက်ခြင်း=== {{Further|သုက်ရည်#သုက်ရည်မျိုချခြင်း}} လိင်တံကို ပါးစပ်ဖြင့်စုပ်နေစဉ်တွင် လက်တွဲဖော်သည် လိင်တံမှ သုက်ရည်ကို မျိုချနိုင်သည်။ ၁၉၇၆ ခုနှစ်အထိပင် ဆရာဝန်အချို့က ကိုယ်ဝန်ရှစ်လနှင့် ကိုးလရှိ အမျိုးသမီးများကို လမစေ့မီ မွေးဖွားခြင်းကို ဖြစ်စေနိုင်သောကြောင့် သုက်ရည်မမျိုချရန် အကြံပေးခဲ့သော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် ဘေးကင်းကြောင်း ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite book|title=The Pregnant Couple's Guide to Sex, Romance, and Intimacy|url=https://archive.org/details/pregnantcouplesg0000marg|author1=Sandra Margot |author2=Tonianne Robino |isbn=978-0-8065-2323-1|pages=[https://archive.org/details/pregnantcouplesg0000marg/page/n133 122]–123|year=2002 |publisher=Citadel Press }}</ref> Fellatio ခံယူသူသည် အများအားဖြင့် [[လိင်စိတ်နိုးကြားမှု|လိင်စိတ်နိုးကြား]]လာသည်။ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ လှုံ့ဆော်မှု လိုအပ်သည့်အဆင့်သို့ ရောက်ရှိပြီး သုက်လွှတ်တော့မည့် အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိသောအခါ သုက်ရည်ကို လက်တွဲဖော်ထံသို့ စွန့်ထုတ်နိုင်သည်။ အမျိုးသားသည် သုက်မလွှတ်မီ ၎င်း၏ လိင်တံကို နေရာချနိုင်ပြီး၊ သုက်ရည်သည် ၎င်း၏ လက်တွဲဖော်၏ မျက်နှာ ([[မျက်နှာပေါ် သုက်လွှတ်ခြင်း|facial]] ဟု လူသိများသည်) သို့မဟုတ် [[ပုလဲလည်ဆွဲ (လိင်အပြုအမူ)|လည်ပင်း၊ ရင်ဘတ်]] သို့မဟုတ် ရင်သားကဲ့သို့သော အခြားခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်းပေါ်သို့ ကျရောက်စေနိုင်သည်။<ref>{{Cite book|last1=Staff|first1=Dalzell Victor Eds|url=https://books.google.com/books?id=mAdUqLrKw4YC&pg=PA1455|title=The New Partridge Dictionary of Slang and Unconventional English: J-Z|last2=Partridge|first2=Eric|date=2006|publisher=Taylor & Francis|isbn=978-0-415-25938-5|language=en|access-date=2021-06-02|archive-date=2021-06-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20210603002407/https://books.google.com/books?id=mAdUqLrKw4YC&pg=PA1455|url-status=live}}</ref> ===လည်ချောင်းအဆုံးထိ ထိုးသွင်းခြင်း (Deep-throating)=== [[File:Wiki-dthroat (cropped).png|alt=A woman with the full length of a man's penis inside her mouth.|thumb|အမျိုးသမီးတစ်ဦးက အမျိုးသားတစ်ဦး၏ လိင်ဆံကို လည်ချောင်းအဆုံးထိ ထိုးသွင်းနေပုံ]] လည်ချောင်းအဆုံးထိ ထိုးသွင်းခြင်း (Deep-throating) ဆိုသည်မှာ လူတစ်ဦးက ၎င်း၏ လက်တွဲဖော်၏ ထောင်မတ်နေသော လိင်တံတစ်ခုလုံးကို ပါးစပ်နှင့် လည်ချောင်းထဲသို့ ထည့်သွင်းသည့် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ လုပ်ဆောင်မှုဖြစ်သည်။<ref>{{cite book|url=https://archive.org/details/leonardodavincip00freu_0|title=Leonardo da Vinci: A Psychosexual Study of an Infantile Reminiscence|author=Freud, Sigmund|publisher=Moffat Yard & Company|year=1916|location=New York|pages=[https://archive.org/details/leonardodavincip00freu_0/page/39 39]|quote=The situation contained in the phantasy, that a vulture opened the mouth of the child and forcefully belabored it with its tail, corresponds to the idea of fellatio, a sexual act in which the member is placed into the mouth of the woman.|access-date=January 7, 2012}}</ref> ဤနည်းစနစ်နှင့် ဝေါဟာရသည် ၁၉၇၂ ခုနှစ် ညစ်ညမ်းရုပ်ရှင် [[:en:Deep Throat (film)|''Deep Throat'']] ကြောင့် လူကြိုက်များလာခဲ့သည်။{{Citation needed}} Deep-throating အတွက် လိင်တံသည် ခံယူသူ၏ လည်ချောင်းနောက်ဘက်သို့ ရောက်ရှိနိုင်လောက်အောင် ရှည်လျားရန် လိုအပ်သည်။<ref name="Grandma's Sex Handbook 161">{{cite book |author=Wright, Anne |url=https://books.google.com/books?id=ZxVCHdCqOKYC&pg=PA161 |title=Grandma's Sex Handbook |publisher=Intimate Press, USA |year=2009 |isbn=978-0-578-02075-4 |page=161 |access-date=January 7, 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200731130558/https://books.google.com/books?id=ZxVCHdCqOKYC&pg=PA161 |archive-date=July 31, 2020 |url-status=live}}</ref> Deep-throating ပြုလုပ်ရန် ခက်ခဲနိုင်သည်မှာ အာခေါင်ကို ထိမိသောအခါ ဖြစ်ပေါ်တတ်သော အော့အန်ချင်စိတ် (gag reflex) ကြောင့် ဖြစ်သည်။<ref name="urlMedical Neurosciences">{{cite web|url=http://www.neuroanatomy.wisc.edu/virtualbrain/BrainStem/09NA.html|title=Medical Neurosciences|last1=McDougal|first1=David|last2=Van Lieshout|first2=Dave|publisher=UW-Madison Medical school.|archive-url=https://web.archive.org/web/20120306024508/http://www.neuroanatomy.wisc.edu/virtualbrain/BrainStem/09NA.html|archive-date=March 6, 2012|access-date=January 7, 2012|last3=Harting|first3=John}}</ref><ref>{{cite web|url=http://wordnet.princeton.edu/|title=About WordNet - WordNet - About WordNet|date=2010|publisher=Princeton University.|access-date=January 7, 2012|archive-date=February 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100208082435/http://wordnet.princeton.edu/wordnet/related-projects/|url-status=live}}</ref> လူတိုင်းတွင် ဤ reflex အပေါ် အာရုံခံစားနိုင်မှု ကွာခြားသည်။ လေ့ကျင့်မှုဖြင့် အချို့သူများသည် ၎င်းကို ထိန်းချုပ်ရန် သင်ယူကြသည်။ Deep-throating သည် ပုံမှန် လိင်တံကို ပါးစပ်ဖြင့်စုပ်ခြင်းထက် လိင်တံ၏ မတူညီသော လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ လှုံ့ဆော်မှုကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ deep-throating ပြုလုပ်နေစဉ်တွင် လျှာ၏ လှုပ်ရှားမှု ကန့်သတ်ခံရပြီး စုပ်ယူခြင်း မပြုလုပ်နိုင်ပေ။<ref name="Gentry">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=q8qtd61hoB8C&pg=PA260|title=The Bedside Orgasm Book: 365 Days of Sexual Ecstasy|author=Gentry, Cynthia W.|publisher=Fair Winds Press|year=2005|isbn=1-59233-101-7|location=Gloucester, Massachusetts USA|page=260|access-date=January 7, 2012|archive-date=July 31, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200731141337/https://books.google.com/books?id=q8qtd61hoB8C&pg=PA260|url-status=live}}</ref> [[လည်ချောင်း]]၏ တင်းကျပ်မှုသည် [[လိင်တံထိပ်ဖျား]] (glans) ကို ပြင်းထန်စွာ လှုံ့ဆော်နိုင်သည်။ ===အခြားရှုထောင့်များ=== [[File:Wiki-sixtynine-male.jpg|thumb|250px|၆၉ ပုံစံဖြင့် အမျိုးသားနှစ်ဦး တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး fellatio ပြုလုပ်နေပုံကို ပုံ]] Fellatio ခံယူသော အမျိုးသားသည် တိုက်ရိုက်လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ လှုံ့ဆော်မှုကို ရရှိနေစဉ်၊ ၎င်း၏ လက်တွဲဖော်သည် သူ့အား သာယာမှုပေးခြင်းမှ ကျေနပ်မှုကို ရရှိနိုင်သည်။ ၆၉ ကဲ့သို့သော လိင်ဆက်ဆံမှုပုံစံများနှင့် [[ဒေစီကွင်းဆက်]]တို့တွင် fellatio ကို ပေးခြင်းနှင့် ခံယူခြင်းတို့သည် တစ်ပြိုင်နက်တည်း ဖြစ်ပေါ်နိုင်သည်။ Fellatio ကို တစ်ခါတစ်ရံတွင် မိန်းမကိုယ် သို့မဟုတ် စအိုကို ထိုးသွင်းခြင်းက လိင်ဆက်ဆံဖော်အတွက် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အခက်အခဲများ ဖြစ်ပေါ်စေသည့်အခါ ပြုလုပ်လေ့ရှိသည်။ ဥပမာအားဖြင့်၊ ကိုယ်ဝန်ဆောင်နောက်ပိုင်းအဆင့်များတွင် မိန်းမကိုယ်လိင်ဆက်ဆံမှု၏ အခက်အခဲကို ရှောင်ရှားရင်း ရင်းနှီးသော လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ လှုပ်ရှားမှုများ ပြုလုပ်လိုသော စုံတွဲများအတွက် ကိုယ်ဝန်ဆောင်စဉ်အတွင်း မိန်းမကိုယ်လိင်ဆက်ဆံမှုအစား ပြုလုပ်နိုင်သည်။<ref>{{cite web |url=http://www.babycenter.com/400_is-it-safe-to-swallow-semen-during-pregnancy_510175_1000.bc |title=Is it safe to swallow semen during pregnancy? |publisher=BabyCenter |access-date=2010-03-19 |archive-date=2008-02-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080215195603/http://www.babycenter.com/400_is-it-safe-to-swallow-semen-during-pregnancy_510175_1000.bc |url-status=usurped }}</ref> အမျိုးသမီးတစ်ဦးသည် မိန်းမကိုယ်လိင်ဆက်ဆံမှုကို မလိုလားရသည့် အခြားအကြောင်းရင်းများတွင် သူမ၏ အပျိုစင်ဘဝ ဆုံးရှုံးမည်ကို သို့မဟုတ် ကိုယ်ဝန်ရှိလာမည်ကို စိုးရိမ်ခြင်း၊<ref name="Carpenter"/><ref name="Brady"/> သို့မဟုတ် [[ရာသီလာနေခြင်း|ရာသီလာခြင်း]]တို့ ပါဝင်နိုင်သည်။ ==ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ရှုထောင့်များ== ===လိင်မှတဆင့် ကူးစက်တတ်သော ရောဂါများ=== Chlamydia၊ human papillomavirus (HPV)၊ ဂနို၊ ရေယုန်၊ အသည်းရောင်အသားဝါ (မျိုးစိတ်အမျိုးမျိုး) နှင့် အခြား [[လိင်မှတဆင့် ကူးစက်တတ်သော ရောဂါများ]] (STIs) သည် [[ပါးစပ်ဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်း]]မှ တဆင့် ကူးစက်နိုင်သည်။<ref name="WHO"/><ref name="Hales"/><ref name="CDC">{{cite web| title = Sexually Transmitted Disease Surveillance| publisher = Centers for Disease Control and Prevention (CDC)| year = 2008| access-date = December 6, 2011| url = https://www.cdc.gov/std/stats08/surv2008-Complete.pdf| archive-date = October 2, 2018| archive-url = https://web.archive.org/web/20181002174224/https://www.cdc.gov/std/stats08/surv2008-Complete.pdf| url-status = live}} Also see [https://www.cdc.gov/std/stats08/2008survFactSheet.PDF Fact Sheet] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20181002174828/https://www.cdc.gov/std/stats08/2008survFactSheet.PDF |date=2018-10-02 }}</ref> AIDS ကို ဖြစ်စေသော HIV ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံထားရသူနှင့် ခန္ဓာကိုယ်မှ ထွက်ရှိသော အရည်များကို လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဖလှယ်မှု မည်သည့်အရာမဆို ကူးစက်နိုင်ခြေ ရှိသည်။ သို့သော် STI ကူးစက်နိုင်ခြေမှာ [[လိင်ဆက်ဆံခြင်း|မိန်းမကိုယ်]] သို့မဟုတ် [[စအိုဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်း]]ထက် ပါးစပ်ဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်းအတွက် သိသိသာသာ နည်းပါးသည်ဟု အများအားဖြင့် ယူဆကြပြီး၊ HIV ကူးစက်မှုသည် ပါးစပ်လိင်နှင့်ပတ်သက်၍ အနိမ့်ဆုံးအန္တရာယ်ဟု ယူဆသည်။<ref name="Hales"/><ref name="Alexander"/><ref name="Pratt">{{cite book|author=Robert J. Pratt|title=HIV & AIDS: A Foundation for Nursing and Healthcare Practice|publisher=CRC Press|page=306|isbn=978-0-340-70639-8|year=2003|access-date=August 21, 2013|url=https://books.google.com/books?id=naSG-2RgRiYC&pg=PA306|archive-date=July 31, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200731133048/https://books.google.com/books?id=naSG-2RgRiYC&pg=PA306|url-status=live}}</ref><ref name="Sex and Society">{{cite book|author=Marshall Cavendish Corporation|title=Sex and Society, Volume 1|isbn=978-0-7614-7906-2|publisher=Marshall Cavendish Corporation|page=61|year=2010|access-date=August 29, 2013|url=https://books.google.com/books?id=aVDZchwkIMEC&pg=PA61|archive-date=July 31, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200731132841/https://books.google.com/books?id=aVDZchwkIMEC&pg=PA61|url-status=live}}</ref> ခံယူသော လက်တွဲဖော်၏ [[လိင်အင်္ဂါ]]များတွင် အနာများရှိပါက၊ သို့မဟုတ် ပေးသော လက်တွဲဖော်၏ ပါးစပ်အတွင်း သို့မဟုတ် ပတ်ဝန်းကျင်တွင် အနာများ သို့မဟုတ် ပွင့်နေသော အနာများရှိပါက၊ သို့မဟုတ် သွားဖုံးသွေးထွက်ပါက STI ကူးစက်နိုင်ခြေ တိုးလာသည်။<ref name="Hales"/><ref name="Alexander"/><ref name="CDC, oral sex">{{Cite web|title=Oral Sex and HIV Risk |date=June 2009 |access-date=August 30, 2013 |publisher=[[Centers for Disease Control and Prevention]] (CDC) |url=https://www.cdc.gov/hiv/resources/Factsheets/pdf/oralsex.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20130510210937/http://www.cdc.gov/hiv/resources/Factsheets/pdf/oralsex.pdf |archive-date=May 10, 2013 }}</ref> Fellatio ပေးခြင်း မပြုလုပ်မီ သို့မဟုတ် ပြုလုပ်ပြီး မကြာမီ သွားတိုက်ခြင်း၊ သွားပွတ်ကြိုး သုံးခြင်း သို့မဟုတ် သွားနှင့်ပတ်သက်သည့် လုပ်ငန်းများ ပြုလုပ်ခြင်းသည်လည်း ကူးစက်နိုင်ခြေကို တိုးစေနိုင်သည်၊ အကြောင်းမှာ ဤလုပ်ဆောင်မှုများအားလုံးသည် ပါးစပ်အတွင်းပိုင်းတွင် သေးငယ်သော အစင်းရာများ ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သောကြောင့်ဖြစ်သည်။<ref name="Hales"/><ref name="Alexander"/> ဤအနာများသည် အဏုကြည့်မှန်ဘီလူးဖြင့် ကြည့်မှသာ မြင်နိုင်သော်လည်း၊ ဤအခြေအနေများအောက်တွင် ပါးစပ်မှတစ်ဆင့် ကူးစက်နိုင်သော STIs ကူးစက်နိုင်ခြေကို တိုးပွားစေသည်။<ref name="Hales"/><ref name="Alexander"/> ထိုသို့ထိတွေ့ခြင်းသည် လိင်အင်္ဂါတစ်ဝိုက်တွင် တွေ့ရှိရသော သာမန်ဘက်တီးရီးယားများနှင့် ဗိုင်းရပ်စ်များမှ ပိုမိုသာမန်သော ရောဂါပိုးများကိုလည်း ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည်။ အထက်ဖော်ပြပါ အချက်များကြောင့် ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ အရင်းအမြစ်များက STI အခြေအနေ မသိရှိရသော လက်တွဲဖော်နှင့် fellatio ပြုလုပ်သောအခါ သို့မဟုတ် ခံယူသောအခါ [[ကွန်ဒုံး]] သို့မဟုတ် အခြား ထိရောက်သော အကာအကွယ်နည်းလမ်းများကို အသုံးပြုရန် အကြံပြုထားသည်။<ref name="WHO"/><ref name="Hales"/><ref name="Alexander"/><ref name="CDC"/> ===HPV နှင့် ပါးစပ်ကင်ဆာ ဆက်စပ်မှု=== HPV ကူးစက်ခံရသူများတွင် ပါးစပ်ဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်းနှင့် [[ပါးစပ်ကင်ဆာ]]တို့ကြား ဆက်စပ်မှုများ ရှိကြောင်း အစီရင်ခံထားသည်။<ref>{{cite web|url=http://www.oralcancerfoundation.org/hpv/index.htm |title=The HPV Connection |archive-url=https://web.archive.org/web/20140227175640/http://www.oralcancerfoundation.org/hpv/index.htm |archive-date=2014-02-27 }}</ref> ၂၀၀၇ ခုနှစ် လေ့လာမှုတစ်ခုအရ ပါးစပ်ဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်းနှင့် လည်ချောင်းကင်ဆာတို့ကြား ဆက်စပ်မှုရှိကြောင်း အကြံပြုခဲ့သည်။ ၎င်းသည် [[သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာ]] အများစုတွင် ပါဝင်ပတ်သက်သည်ဟု ယူဆရပြီး လည်ချောင်းကင်ဆာ တစ်ရှူးများတွင်လည်း လေ့လာမှုများစွာတွင် တွေ့ရှိရသော HPV ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်မှုကြောင့်ဟု ယုံကြည်ရသည်။ ထိုလေ့လာမှုက ၎င်းတို့၏ ဘဝတစ်လျှောက်လုံးတွင် ပါးစပ်လိင်ဆက်ဆံဖော် တစ်ဦးမှ ငါးဦးအထိ ရှိသူများသည် ဤလုပ်ဆောင်မှုတွင် လုံးဝမပါဝင်ဖူးသူများနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက လည်ချောင်းကင်ဆာ ဖြစ်နိုင်ခြေ နှစ်ဆခန့် ပိုမိုများပြားပြီး၊ ပါးစပ်လိင်ဆက်ဆံဖော် ငါးဦးထက် ပိုမိုရှိသူများသည် ဖြစ်နိုင်ခြေ ၂၅၀ ရာခိုင်နှုန်း တိုးလာကြောင်း ကောက်ချက်ချခဲ့သည်။<ref>{{cite journal |author=D'Souza G |title=Case-control study of human papillomavirus and oropharyngeal cancer |journal=N. Engl. J. Med. |volume=356 |issue=19 |pages=1944–1956 |year=2007 |pmid=17494927 |doi=10.1056/NEJMoa065497 |author2=Kreimer AR |author3=Viscidi R |display-authors=3 |last4=Pawlita |first4=Michael |last5=Fakhry |first5=Carole |last6=Koch |first6=Wayne M. |last7=Westra |first7=William H. |last8=Gillison |first8=Maura L.|s2cid=18819678 |doi-access=free }}</ref><ref>Khamsi, Roxanne, [https://www.newscientist.com/article.ns?id=dn11819 "Oral sex can cause throat cancer"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070930045811/http://www.newscientist.com/article.ns?id=dn11819 |date=2007-09-30 }}, ''New Scientist'', London, 9 May 2007.</ref><ref>{{cite web |url=https://www.newscientist.com/article.ns?id=dn11819 |title=New Scientist: "Oral sex can cause throat cancer" – 09 May 2007 |publisher=newscientist.com |access-date=2010-03-19 |archive-date=2007-09-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070930045811/http://www.newscientist.com/article.ns?id=dn11819 }}</ref> ===ကိုယ်ဝန်ဆောင်ခြင်းနှင့် သုက်ရည် ထိတွေ့မှု=== လိင်တံကို ပါးစပ်ဖြင့်စုပ်ခြင်းသည် ကိုယ်ဝန်ကို မဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ပါ၊ အကြောင်းမှာ မျိုချလိုက်သော [[သုက်ပိုး]]များသည် [[သားအိမ်]]နှင့် [[သားဥပြွန်]]သို့ ရောက်ရှိပြီး သားဥကို သန္ဓေအောင်ရန် နည်းလမ်းမရှိသောကြောင့်ဖြစ်သည်။ မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ အစာအိမ်ရှိ အက်ဆစ်များနှင့် အစာခြေလမ်းကြောင်းရှိ အစာခြေအင်ဇိုင်းများသည် သုက်ပိုးများကို ဖြိုခွဲသတ်ပစ်သည်။ လက်တွေ့သုတေသနပြုချက်များအရ လိင်တံကို ပါးစပ်ဖြင့်စုပ်ခြင်းသည် ခုခံအားစနစ်ကို ပြောင်းလဲစေခြင်းနှင့် ဆက်စပ်နေကြောင်း ယာယီတွေ့ရှိခဲ့ပြီး၊ ကိုယ်ဝန်ဆောင်စဉ်အတွင်း နောက်ဆက်တွဲပြဿနာများ ဖြစ်နိုင်ခြေကို လျှော့ချနိုင်ကြောင်း ညွှန်ပြသည်။ အသက်အန္တရာယ်ဖြစ်စေနိုင်သည့် [[ကိုယ်ဝန်အဆိပ်တက်ခြင်း]]သည် fellatio ကို ပုံမှန်ပြုလုပ်သော အမျိုးသမီးများတွင် နည်းပါးကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့ပြီး၊ ၎င်းတို့၏ လက်တွဲဖော်၏ သုက်ရည်ကိုပါ မျိုချသူများသည် အန္တရာယ်အနည်းဆုံး အခြေအနေတွင် ရှိခဲ့သည်။<ref>{{cite journal |last1=Koelman |year=2000 |title=Correlation between oral sex and a low incidence of preeclampsia: A role for soluble HLA in seminal fluid? |journal=Journal of Reproductive Immunology |volume=46 |pages=155–166 |doi=10.1016/S0165-0378(99)00062-5 |pmid=10706945 |first1=CA |issue=2 |url=https://research.rug.nl/en/publications/79065d3c-9efc-4a5d-a084-8fca0c46c6aa |display-authors=etal}}</ref> ဤရလဒ်များသည် သုက်ရည်တွင် TGF-β1 ပါဝင်ကြောင်း၊ ၎င်းကို လက်တွဲဖော်များအကြား ဖလှယ်ခြင်းသည် ခုခံအားတုံ့ပြန်မှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်သော ကိုယ်ဝန်အဆိပ်တက်ခြင်းအန္တရာယ်ကို လျော့ကျစေသည့် ဆက်စပ်မှုရှိသည်ဟူသော အချက်နှင့် ကိုက်ညီသည်။ သို့သော် fellatio သည် TGF-β1 ကူးစက်မှုအတွက် တစ်ခုတည်းသော ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသော နည်းလမ်းမဟုတ်ပါ။<ref name="Robertson2001" /><ref name="Taylor1997">{{Cite journal |last=Taylor |first=Robert N. |date=January 1997 |title=Review: Immunobiology of Preeclampsia |url=https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1600-0897.1997.tb00195.x |journal=American Journal of Reproductive Immunology |language=en |volume=37 |issue=1 |pages=79–86 |doi=10.1111/j.1600-0897.1997.tb00195.x |pmid=9138457 |s2cid=42576690 |issn=1046-7408}}</ref><ref name="Chaouat2005">{{Cite journal |last1=Chaouat |first1=Gérard |last2=Robillard |first2=Pierre-Yves |last3=Dekker |first3=Gustaaf |date=1 October 2005 |title=Fourth International Workshop on Immunology of Pre-eclampsia, December 2004, Reunion, France |url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0165037805001385 |journal=Journal of Reproductive Immunology |series=Proceedings of Post-Congress Kyoto Symposium |volume=67 |issue=1 |pages=103–111 |doi=10.1016/j.jri.2005.09.004 |pmid=16315347 |issn=0165-0378}}</ref> ==ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ အမြင်များ== ===အပျိုစင်ဘဝ=== ပါးစပ်ဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်းသည် အပျိုစင်ဘဝကို ထိန်းသိမ်းရန် နည်းလမ်းတစ်ခုအဖြစ် အများအားဖြင့် အသုံးပြုလေ့ရှိပြီး အထူးသဖြင့် လိင်တူမဟုတ်သော စုံတွဲများအကြားတွင် ဖြစ်သည်။ ၎င်းကို တစ်ခါတစ်ရံတွင် ''technical virginity'' (စအိုဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်း၊ [[လက်ဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်း]]နှင့် [[မထိုးသွင်းသော လိင်ဆက်ဆံခြင်း|ထိုးသွင်းခြင်းမပါဝင်သော အခြားလိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ လုပ်ဆောင်မှုများ]] ပါဝင်သော်လည်း [[လိင်တံ-မိန်းမကိုယ် လိင်ဆက်ဆံခြင်း]]ကို ချန်လှပ်ထားသည်) ဟု ခေါ်ဆိုသည်။<ref name="Carpenter"/><ref name="Intimate"/><ref name="Brady"/><ref name="Plummer">{{cite book | author = Ken Plummer | title = Modern Homosexualities: Fragments of Lesbian and Gay Experiences | publisher = [[Routledge]] | year = 2002 | pages = 187–191 | access-date = August 24, 2013 | isbn = 978-1-134-92242-0 | url = https://books.google.com/books?id=OSO3q4XEfz4C&pg=PA189 | quote = The social construction of 'sex' as vaginal intercourse affects how other forms of sexual activity are evaluated as sexually satisfying or arousing; in some cases whether an activity is seen as a sexual act at all. For example, unless a woman has been penetrated by a man's penis she is still technically a virgin even if she has had lots of sexual experience. | archive-date = March 18, 2015 | archive-url = https://web.archive.org/web/20150318215831/http://books.google.com/books?id=OSO3q4XEfz4C&pg=PA189 | url-status = live }}</ref> "technical virginity" သို့မဟုတ် ပါးစပ်ဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်းမှတစ်ဆင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်ခြင်း သဘောတရားသည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရှိ ဆယ်ကျော်သက်များအကြားတွင် အထူးရေပန်းစားသည်။<ref name="Brady"/><ref name="CDC, oral sex"/><ref name="Jayson">{{cite news|first=Sharon|last=Jayson|title='Technical virginity' becomes part of teens' equation|newspaper=[[USA Today]]|date=2005-10-19|access-date=2009-08-07|url=https://www.usatoday.com/news/health/2005-10-19-teens-technical-virginity_x.htm|archive-date=2011-04-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20110428054421/http://www.usatoday.com/news/health/2005-10-19-teens-technical-virginity_x.htm|url-status=live}}</ref> ၎င်းတွင် မိမိတို့၏ အပျိုစင်ဘဝကို ထိန်းသိမ်းရန်သာမက ရင်းနှီးမှုကို ဖန်တီးထိန်းသိမ်းရန် သို့မဟုတ် ကိုယ်ဝန်ကို ရှောင်ရှားရန်အတွက်ပါ ရည်းစားများကို fellate လုပ်သော ဆယ်ကျော်သက်မိန်းကလေးများ ပါဝင်သည်။<ref name="Brady"/> ဆယ်ကျော်သက်မိန်းကလေးများအကြား ထိုအလေ့အကျင့်အတွက် ပေးထားသော အခြားအကြောင်းရင်းများမှာ ရွယ်တူအုပ်စု၏ ဖိအားနှင့် ၎င်းတို့၏ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ လုပ်ဆောင်မှုအတွက် နိဒါန်းအဖြစ် ပါဝင်သည်။<ref name="Brady"/> ထို့အပြင် လိင်တူချစ်သူအမျိုးသားများသည် fellatio ကို ၎င်းတို့၏ အပျိုစင်ဘဝကို ထိန်းသိမ်းသည့် နည်းလမ်းတစ်ခုအဖြစ် မှတ်ယူနိုင်ပြီး၊ လိင်တံ-စအို ထိုးဖောက်ခြင်းကို အပျိုစင်ဘဝ ဆုံးရှုံးခြင်းအဖြစ် သတ်မှတ်နိုင်သည်။ အခြားလိင်တူချစ်သူ အမျိုးသားများကမူ fellatio ကို ၎င်းတို့၏ အဓိက လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ လုပ်ဆောင်မှုပုံစံအဖြစ် သတ်မှတ်နိုင်သည်။<ref name="Carpenter"/><ref name="Virgin"/> ===တရားဝင်မှု=== လိင်တံကို ပါးစပ်ဖြင့်စုပ်ခြင်းသည် နိုင်ငံအများစုတွင် တရားဝင်သည်။ အချို့သော တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်များ၏ ဥပဒေများသည် လိင်တံကို ပါးစပ်ဖြင့်စုပ်ခြင်းကို လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပြစ်မှုများအတွက် ထိုးသွင်းသော လိင်ဆက်ဆံမှုအဖြစ် မှတ်ယူသော်လည်း၊ နိုင်ငံအများစုတွင် စအိုဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်း သို့မဟုတ် အိမ်ထောင်ပြင်ပလိင်ဆက်ဆံမှုနှင့် မတူဘဲ ဤလုပ်ဆောင်မှုကို တားမြစ်သည့် ဥပဒေများ မရှိပါ။ အစ္စလာမ်စာပေများတွင် အိမ်ထောင်ရေးအတွင်း တစိုက်မတ်မတ် တိကျစွာ တားမြစ်ထားသော လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ လုပ်ဆောင်မှုပုံစံများမှာ စအိုဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်းနှင့် ရာသီလာနေစဉ် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ လုပ်ဆောင်မှုများသာ ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web |url=http://www.understanding-islam.com/q-and-a/social-issues/regarding-oral-sex-5555 |title=Regarding 'Oral Sex' |publisher=Understanding-islam.com |access-date=2013-03-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130218214658/http://www.understanding-islam.com/q-and-a/social-issues/regarding-oral-sex-5555 |archive-date=2013-02-18 }}</ref> သို့သော် ပါးစပ်ဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်းနှင့်ပတ်သက်သော တိကျသော သဘောထားသည် ခေတ်သစ် အစ္စလာမ်ပညာရှင်များအကြား သဘောကွဲလွဲမှုများ၏ အကြောင်းအရာဖြစ်သည်။ ၎င်းကို "မနှစ်မြို့ဖွယ်ရာ" ဟု ယူဆသော အာဏာပိုင်များက လိင်တံမှ မသန့်ရှင်းဟု ယူဆရသော အရည်များ ပါးစပ်နှင့် ထိတွေ့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web |url=http://www.zawaj.com/articles/fatwa_oral_desai.html |title=Articles and Essays |publisher=Zawaj.Com |access-date=2010-03-19 |archive-date=2018-10-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181004154700/http://www.zawaj.com/articles/fatwa_oral_desai.html |url-status=live }}</ref> အချို့ကမူ ပါးစပ်လိင်ကို တားမြစ်ရန် ခိုင်မာသော အထောက်အထားမရှိကြောင်း အလေးထားသည်။<ref>{{cite web |url=http://www.islamonline.net/servlet/Satellite?pagename=IslamOnline-English-Ask_Scholar/FatwaE/FatwaE&cid=1119503543892 |title=Islam's Stance on Oral Sex - IslamonLine.net - Ask The Scholar |publisher=IslamonLine.net |access-date=2010-03-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100324080602/http://www.islamonline.net/servlet/Satellite?pagename=Islamonline-English-Ask_Scholar%2FFatwaE%2FFatwaE&cid=1119503543892 |archive-date=2010-03-24 }}</ref> [[မလေးရှားနိုင်ငံ|မလေးရှား]]တွင် လိင်တံကို ပါးစပ်ဖြင့်စုပ်ခြင်းသည် တရားမဝင်သော်လည်း ဥပဒေကို မကြာခဏ အကောင်အထည်ဖော်ခြင်း မရှိပေ။ မလေးရှား ရာဇသတ်ကြီးပုဒ်မ ၃၇၇ (က) အရ၊ လူတစ်ဦး၏ လိင်တံကို အခြားသူတစ်ဦး၏ စအို သို့မဟုတ် ပါးစပ်ထဲသို့ ထည့်သွင်းခြင်းကို "သဘာဝ၏ အစီအစဉ်နှင့် ဆန့်ကျင်သော ကာမဆက်ဆံမှု" အဖြစ် သတ်မှတ်ပြီး၊ အများဆုံး ထောင်ဒဏ် ၂၀ နှစ်နှင့် ကြိမ်ဒဏ်တို့ဖြင့် ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်နိုင်သည်။<ref>{{cite news|newspaper=[[The Star (Malaysia)|The Star]]|date=March 1, 2009|access-date=December 9, 2010|url=http://thestar.com.my/news/story.asp?file=/2009/3/1/focus/3375398&sec=focus|archive-url=https://web.archive.org/web/20110622074655/http://thestar.com.my/news/story.asp?file=%2F2009%2F3%2F1%2Ffocus%2F3375398&sec=focus|archive-date=June 22, 2011|title=Illegal but not abnormal}}</ref> == ကိုးကား == {{Reflist}} [[ကဏ္ဍ:လိင်ဆက်ဆံမှုပုံစံများ]] [[ကဏ္ဍ:လိင်အပြုအမူများ]] [[ကဏ္ဍ:လူသား လိင်တံ]] [[ကဏ္ဍ:ပါးစပ် ရမ္မက်]] c531tjqhhrjgzkyxupaauuppb65tk5k လဗန်းဂရောင်း 0 48313 878845 873759 2025-06-22T09:14:17Z Salai Rungtoi 22844 878845 wikitext text/x-wiki '''ဦးလဗန်းဂရောင်း''' သည်၁၉၄၇ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂ ရက်တွင်အမျိုးသားခေါင်းဆောင်ကြီး [[ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း]]သည် [[ရဲတပ်ဗိုလ်ချုပ် ဆာမောင်ကြီး|ဆာမောင်ကြီး]]၊ [[ဗိုလ်မှူးအောင်]]၊ [[အောင်ဇံဝေ၊ ဦး| ဦးအောင်ဇံဝေ]]၊ [[တင်ထွဋ်၊ ဦး (အိုင်စီအက်စ်)|ဦးတင်ထွဋ်(အိုင်စီအက်စ်)]]၊ [[ခင်မောင်ကလေး၊ ဗိုလ်|ဗိုလ် ခင်မောင်ကလေး]]၊ [[မြို့မ-ဦးသန်းကြွယ်]]၊ [[ဝတင်၊ သခင်|သခင်ဝတင်]] နှင့် အခြားတိုင်းရင်းသား ခေါင်းဆောင်များ ကချင်တိုင်းရင်းသား ခေါင်းဆောင်များ နှင့် အတူ [[ပင်လုံညီလာခံ]]တွင် ဦးဆောင်ခဲ့သည်။ <ref>[[၁၉၇၂]] ခုနှစ်ပထမအကြိမ် ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေသော ပင်လုံညီလာခံ သမိုင်းစဉ်စာမျက်နှာ ၁၃၈</ref> <ref>[[၁၉၈၀]]မေမြို့ချစ်ဆွေ ရေးသား ပြုစုခဲ့သော ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း၏ လွတ်လပ်ရေး ကြိုးပမ်းမှု လစဉ်မှတ်တမ်း</ref> == ကိုးကား == <references/> [[ကဏ္ဍ:ကချင်ပြည်နယ်]] p4en1e0blh2eth295626sdzq0gznivu ၁၈၉၇ 0 49120 878753 690793 2025-06-21T14:03:11Z Salai Rungtoi 22844 /* ဒီဇင်ဘာလ */ 878753 wikitext text/x-wiki {{လများ(၁၈၉၇)}} {{Year nav}} '''၁၈၉၇''' == ၁၈၉၇ ခုနှစ် မှတ်တမ်း == === ဇန်နဝါရီလ === (၁) ရက်။ ::* === ဖေဖော်ဝါရီလ === (၁) ရက်။ ::* === မတ်လ === (၁) ရက်။ ::* === ဧပြီလ === (၁) ရက်။ ::* === မေလ === (၁) ရက်။ ::* === ဇွန်လ === (၁) ရက်။ ::* === ဇူလိုင်လ === (၁) ရက်။ ::* === ဩဂုတ်လ === (၁) ရက်။ ::* === စက်တင်ဘာလ === (၁) ရက်။ ::* === အောက်တိုဘာလ === (၁) ရက်။ ::* === နိုဝင်ဘာလ === (၁) ရက်။ ::* === ဒီဇင်ဘာလ === (၁) ရက်။ * ၃ ဒီဇင်ဘာ - နာမည်ကျော် ပန်းချီဆရာ ဦး[[ဘဉာဏ် (ပန်းချီဆရာ)|ဘဉာဏ်]]သည် [[ပန်းတနော်မြို့]]တွင် ၁၈၉၇ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၃ ရက်‌တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ ::* [[Category:၁၈၉၇]] [[Category:၁၈၉၀ ဆယ်စုနှစ်]] [[Category:ခုနှစ်များ]] {{Stub}} hz6fjj0nztc79mvc6grics4qd7wj08q အချိုးကျ ဗဟုကိုယ်စားလှယ်ရွေးချယ်ခြင်း 0 49422 878733 716887 2025-06-21T12:11:55Z Salai Rungtoi 22844 878733 wikitext text/x-wiki '''အချိုးကျကိုယ်စားပြုစနစ်''' သို့မဟုတ် '''ပီအာ''' (PR) ဆိုသည်မှာ Proportional Representation (အချိုးကျကိုယ်စားပြုခြင်း) ကို အတိုကောက်ယူထားခြင်းဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် [[နိုင်ငံရေးပါတီ]]များ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ရရှိသည့် မဲအရေအတွက်အပေါ် မူတည်၍ [[လွှတ်တော်|ဥပဒေပြုလွှတ်တော်]]တွင် အချိုးကျ ခွဲဝေယူရသည့် စနစ်ဖြစ်သည်။ အဘိဓာန်ဖွင့်ဆိုချက်အရ '''"အုပ်စု သို့မဟုတ် ပါတီတစ်ခုစီမှ ရရှိသော မဲအရေအတွက်နှင့် လွှတ်တော်တွင်း ထိုင်ခုံအရေအတွက် အချိုးကျဖြစ်စေရန် ရည်ရွယ်သည့် ရွေးကောက်ပွဲစနစ်"''' ဟု အတိအကျ ဖော်ပြနိုင်သည်။ == ပီအာစနစ်၏ လုပ်ဆောင်ပုံ == ပီအာစနစ်သည် မဲဆန္ဒနယ်ကြီးတစ်ခုစီမှ လွှတ်တော်သို့ ကိုယ်စားလှယ်တစ်ဦးထက်ပို၍ ရွေးကောက်စေသည့်စနစ်ဖြစ်သည်။ ပါတီများက သက်ဆိုင်ရာမဲဆန္ဒနယ်ကို ကိုယ်စားပြုမည့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းစာရင်းကို ပြည်သူထံ တင်ပြရပြီး၊ ပြည်သူက မိမိတို့ဆန္ဒရှိသည့် ပါတီ၏ ကိုယ်စားလှယ်စာရင်းကို မဲပေးရွေးချယ်ကြသည်။ ဥပမာအားဖြင့်- မဲဆန္ဒနယ်တစ်ခုတွင် အမတ်ဆယ်ဦး ရွေးချယ်မည်ဆိုပါက ပါတီများသည် တစ်ပါတီလျှင် ဆယ်ဦးစီပါဝင်သော ကိုယ်စားလှယ်လောင်းစာရင်းကို တင်ပြရသည်။ ထိုမဲဆန္ဒနယ်၌ ရွေးကောက်ပွဲဝင်ရောက်ရာတွင် ၃၀% ထောက်ခံမဲ ရရှိပါက အဆိုပါပါတီသည် အမတ်ဆယ်နေရာတွင် ၃ နေရာ အချိုးကျ ပါဝင်ခွင့်ရရှိမည်ဖြစ်သည်။ အချို့နယ်မြေမကျယ်ဝန်းသော နိုင်ငံများ (ဥပမာ- နယ်သာလန်၊ အစ္စရေး) တွင်မူ တစ်နိုင်ငံလုံးကို မဲဆန္ဒနယ်ကြီးတစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်၍ ဤစနစ်အတိုင်း ရွေးကောက်တင်မြှောက်ကြသည်။ လက်တွေ့တွင် ကိုယ်စားလှယ် ၄.၆၂ ယောက်ကဲ့သို့ ကိန်းပြည့်မဟုတ်သည့် အချိုးအစားများ ထွက်ပေါ်လာနိုင်သည်။ ဤပြဿနာကို ဖြေရှင်းရန်အတွက် ဒေသအသီးသီးမှ ကိုယ်စားလှယ်များဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် လွှတ်တော်၏ အမတ်အရေအတွက်အပြင် အစွန်းထွက်မဲများကို ထပ်မံခွဲဝေရန်နှင့် ပါတီများအသီးသီးအတွက် အစွန်းထွက်မဲများကို ကာမိစေရန် အမတ်နေရာအချို့ကို သီးသန့်ချန်ထားလေ့ရှိသည်။ ဥပမာအားဖြင့် ဆွီဒင်နိုင်ငံတွင် မဲဆန္ဒနယ် ၂၈ နယ်ရှိပြီး တစ်နယ်စီမှ ရွေးချယ်သော လွှတ်တော်အမတ်များ စုစုပေါင်း ၃၁၀ ဦးရှိသော်လည်း၊ လွှတ်တော်ရှိ အမတ်နေရာစုစုပေါင်းကို ၃၄၉ နေရာအဖြစ် သတ်မှတ်ထားကာ ၃၉ နေရာကို အစွန်းထွက်ရာခိုင်နှုန်းများကို ချိန်ညှိရန် သီးသန့်ပေးထားသည်။ အစွန်းထွက်ရာခိုင်နှုန်းများ ရှုပ်ထွေးမှု လွန်ကဲခြင်းမှ ရှောင်ရှားရန် ဂျာမနီနှင့် ပိုလန်ကဲ့သို့သော နိုင်ငံများတွင် အမတ်နေရာရရှိရေးအတွက် မဲအရေအတွက်စုစုပေါင်း၏ အနည်းဆုံး ၅% ရရှိရမည်ဟု သတ်မှတ်ထားပြီး၊ ဆွီဒင်နှင့် အီတလီနိုင်ငံတို့တွင်မူ အနည်းဆုံး မဲ ၄% ရရှိရမည်ဟု အသီးသီး သတ်မှတ်ထားကြသည်။ == ပီအာစနစ်၏ သမိုင်းကြောင်း == ပီအာစနစ်အကြောင်းကို ပြင်သစ်တော်လှန်ရေးကာလမှစတင်၍ စဉ်းစားခဲ့ကြသည်ဟု သိရသည်။ ဗြိတိသျှနိုင်ငံရေးဘောဂဗေဒပညာရှင် ဂျွန် စတုရပ် မီးလ် (John Stuart Mill) က စတင်ဖော်ထုတ်ခဲ့သည်ဟုလည်း မှတ်တမ်းများအရ သိရသည်။ ၎င်းသည် [[အနိုင်ရသူ အကုန်ယူစနစ်|မဲအများဆုံးရသူက အနိုင်ရသည့်စနစ်]] (First Past the Post - FPTP) ၏ အားနည်းချက်များကို ဝေဖန်သုံးသပ်ရာမှ ပေါ်ထွက်လာခြင်း ဖြစ်သည်။ FPTP စနစ်သည် "နိုင်သူအကုန်ယူ" (Winner takes all) သဘောဖြစ်သောကြောင့် အများစုက ဗိုလ်ကျခြင်း (tyranny of majority) ဖြစ်နိုင်ပြီး ပါတီငယ်များ၊ အထူးသဖြင့် လူမျိုးစုပါတီများ ဘေးဖယ်ခံရနိုင်သည့်အတွက် ပီအာစနစ်ကို အဆိုပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ပီအာစနစ်ကို ပထမဆုံးအကောင်အထည်ဖော် ကျင့်သုံးခဲ့သောနိုင်ငံမှာ ဒိန်းမတ် (၁၈၅၅) ဖြစ်သည်။ ထို့နောက်တွင် လူမျိုးများစွာဖြင့် ပြည်ထောင်စုပုံသဏ္ဌာန် စုစည်းကြသော နိုင်ငံများစွာ (ဥပမာ- ဆွစ်ဇာလန် (၁၈၉၁)၊ ဘယ်လ်ဂျီယံ (၁၈၉၉)၊ ဖင်လန် (၁၉၀၆)) တို့က လိုက်နာကျင့်သုံးလာကြသည်။ ပညာရှင်များက လူမျိုးစုနှင့် လူနည်းစုများရှိသော၊ ပါတီများစွာရှိသော နိုင်ငံများအတွက် ပိုမိုဒီမိုကရေစီနည်းကျသည့် ရွေးကောက်ပွဲစနစ်ဟု သတ်မှတ်ကြသည်။ သို့သော် ၁၉၂၀ ပြည့်လွန်နှစ်များက ပေါ်ထွက်လာခဲ့သော ဂျာမန် ဝိုင်မာ သမ္မတနိုင်ငံတွင် ပီအာစနစ်ကို ကျင့်သုံးခဲ့ရာမှ ဟစ်တလာ၏ နာဇီပါတီ အာဏာရလာခဲ့သော သမိုင်းကြောင်းလည်း ရှိနေသည်။ ဤအချက်ကို အကြောင်းခံ၍ ပီအာစနစ်၏ အားနည်းချက်မှာ အစွန်းရောက်ပါတီများ အာဏာရလာနိုင်သည့် အလားအလာရှိသည်ဟု ဝေဖန်ထောက်ပြမှုများလည်း ရှိသည်။ ထို့ကြောင့် နောက်ပိုင်းတွင် FPTP နှင့် PR ကို ပေါင်းစပ်ကျင့်သုံးသည့် စနစ်ဖြစ်သော တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအချိုးကျစနစ် (Semi-Proportional System) လည်း ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။ == အကျိုးကျေးဇူးများ == ပြည်သူ့ဆန္ဒကို တိကျစွာ ကိုယ်စားပြုခြင်း- ပီအာစနစ်ကြောင့် ရွေးကောက်ခံဥပဒေပြုအမတ်များသည် လူထု၏ရွေးချယ်မှုရာခိုင်နှုန်းနှင့် ပါတီ၏လူထုထောက်ခံမှုအတိုင်းအတာကို တိကျစွာ ကိုယ်စားပြုနိုင်သည်။ ၎င်းသည် ဒီမိုကရေစီ၏ အနှစ်သာရကို တိုက်ရိုက်ထင်ဟပ်စေသည်ဟု ယူဆနိုင်သည်။ ပါတီငယ်များနှင့် လူနည်းစုများ၏ အခန်းကဏ္ဍ- ပါတီများသည် မိမိတို့ယုံကြည်သည့် မူဝါဒများကို လွတ်လပ်စွာ ကျင့်သုံးနိုင်ပြီး မိမိ၏မူဝါဒကို ထောက်ခံမှုရှိလျှင် ရှိသလောက် လွှတ်တော်တွင်း အမတ်နေရာ ရနိုင်သည် (ဥပမာ- အစ္စရေးနိုင်ငံတွင် အချို့ပါတီငယ်များမှာ လူဦးရေ၏ ၂ ရာခိုင်နှုန်းမျှသာ ထောက်ခံမှုရရှိသော်လည်း ပါလီမန်ထဲတွင် အမတ်နေရာရကာ မိမိတို့ကိုထောက်ခံသည့် လူဦးရေ၏ဆန္ဒကို ဖြည့်ဆည်းခွင့်ရကြသည်။) တစ်ဒေသ-တစ်ကိုယ်စားလှယ်စနစ် (FPTP) တွင်ကဲ့သို့ အမတ်နေရာရရှိရေး သေချာစေရန်အတွက် အဓိကပါတီကြီးတစ်ခုခုနှင့် ပေါင်းစည်းကာ မိမိတို့ယုံကြည်ရာဝါဒကို ဈေးလျှော့ပေးရန် မလိုအပ်တော့ပေ။ == ဆိုးကျိုးများ == === နိုင်ငံရေးမတည်ငြိမ်မှုနှင့် ပါတီငယ်များ အဆမတန်ကွဲပြားခြင်း === ဤစနစ်သည် တိုင်းပြည်၏ ကွဲပြားများပြားသော အမြင်အမျိုးမျိုးများကြောင့် ပါတီငယ်များ အဆမတန်ကွဲပြားနေမှုကို ဖြစ်စေနိုင်ပြီး နိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေးတည်ငြိမ်မှုကို ထိခိုက်စေနိုင်သည် (ဥပမာ- [[အစ္စရေးနိုင်ငံ|အစ္စရေး]])။ === ညွန့်ပေါင်းအစိုးရနှင့် ဆုံးဖြတ်ချက်နှောင့်နှေးမှု === တစ်ခါတစ်ရံတွင် ဤစနစ်ကို အသုံးပြုသော နိုင်ငံများအတွင်း၌ပင် အဓိကနှစ်ပါတီကြီး စိုးမိုးပြီး ကျန်ပါတီငယ်လေးများကလည်း ဆက်လက်ရုန်းကန်နေရသည့် အခြေအနေများ (ဥပမာ- [[ဆွီဒင်နိုင်ငံ|ဆွီဒင်]]၊ [[စပိန်နိုင်ငံ|စပိန်]]) ရှိသည်။ ပီအာစနစ်တွင် အင်အားအကြီးဆုံးပါတီတစ်ခုသည် ယေဘုယျအားဖြင့် ထောက်ခံမှု ၅၀% ဝန်းကျင်အထိ ရရှိရန် မစွမ်းဆောင်နိုင်သောအခါ ပါတီငယ်များနှင့် ပေါင်း၍ ညွန့်ပေါင်းအစိုးရဖွဲ့ရန် စည်းရုံးရသည်။ အစိုးရအဖြစ် တက်လာသည့်အခါတွင် ညွန့်ပေါင်းအစိုးရဖြစ်နေသောကြောင့် မူဝါဒရေးရာ ဆုံးဖြတ်ချက်များကို ပြတ်ပြတ်သားသား ချမှတ်နိုင်ခြင်းမရှိဘဲ နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်နှောင့်နှေးမှုများနှင့် နိုင်ငံရေးမတည်ငြိမ်မှုများကို ကြုံတွေ့ရနိုင်သည်။ == မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ပီအာစနစ် == မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ FPTP (မဲအများဆုံးရသူက အနိုင်ရရှိသည့်စနစ်) ကို ကျင့်သုံးလျက်ရှိသည်။ သို့သော် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ပါတီစုံ ဒီမိုကရေစီ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲအပြီးတွင် [[ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်|ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်]] (UEC) က ပီအာစနစ် (Proportional Representation - PR) သို့ ပြောင်းလဲကျင့်သုံးရန် စတင်စဉ်းစားခဲ့သည်။ လက်ရှိ စစ်ကောင်စီလက်ထက်တွင်လည်း ၂၀၂၃ ခုနှစ် မေလ ၃၀ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်ခဲ့သော ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဥပဒေ (ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ရွေးချယ်ခြင်းဆိုင်ရာ ဥပဒေ) အသစ်တွင် PR စနစ်ကို အချို့နေရာများတွင် ကျင့်သုံးနိုင်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်ဟု ယူဆရသည်။ သို့သော် ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမည့် အခြေအနေနှင့် မဲဆန္ဒနယ်မြေများ သတ်မှတ်ပုံတို့သည် မရှင်းလင်းသေးပေ။ PR စနစ်ကို မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကျင့်သုံးခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ အငြင်းပွားမှုများ ရှိနေသည်။ အချို့က PR စနစ်သည် ပါတီစုံစနစ်ကို အားပေးပြီး လူမျိုးစုပါတီများနှင့် ပါတီငယ်များကို ကိုယ်စားလှယ်နေရာ ရရှိစေနိုင်သောကြောင့် ပိုမိုမျှတသည်ဟု ရှုမြင်ကြသည်။ အခြားတစ်ဖက်တွင်မူ ပါတီများစွာ ကွဲပြားမှုကြောင့် အစိုးရဖွဲ့စည်းရာတွင် ခက်ခဲနိုင်ပြီး နိုင်ငံရေးမတည်ငြိမ်မှုကို ဖြစ်စေနိုင်သည်ဟု စိုးရိမ်မှုများလည်း ရှိသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ လက်ရှိနိုင်ငံရေးအခြေအနေနှင့် လူမျိုးပေါင်းစုံပါဝင်သည့် အခြေအနေတို့သည် PR စနစ်ကျင့်သုံးမှုအပေါ် မည်သို့အကျိုးသက်ရောက်မည်ကို စောင့်ကြည့်ရဦးမည် ဖြစ်သည်။ ==ကိုးကား== {{Reflist}} [[Category:ရွေးကောက်ပွဲ စနစ်များ]] 063yl7ag1289h2dzsck36wvjq6pb01q အသုံးပြုသူ:Renamed user cb052da42090a219c0464b3be916cd08 2 49801 878827 821366 2025-06-22T06:59:16Z Cabayi 9662 [[အသုံးပြုသူ:Ladybesttruthful]] မှ [[အသုံးပြုသူ:Renamed user cb052da42090a219c0464b3be916cd08]] သို့ စာမျက်နှာကို ပြန်ညွှန်းချန်မထားဘဲ Cabayi က ရွှေ့ခဲ့သည်: အသုံးပြုသူ "[[Special:CentralAuth/Ladybesttruthful|Ladybesttruthful]]" ကို "[[Special:CentralAuth/Renamed user cb052da42090a219c0464b3be916cd08|Renamed user cb052da42090a219c0464b3be916cd08]]" သို့ အမည်ပြောင်းလဲစဉ် စာမျက်နှာအား အလိုအလျောက် ရွှေ့ပြောင်းခြင်း 821366 wikitext text/x-wiki {{ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်}} {{User my}} {{User en-2}} {{user color/white}} {{user color/green}} == ကိုယ်ရေးရာဇဝင်အကျဉ်း == # အမည်ရင်း = သော်တာဝင်း # မွေးနေ့ခုနှစ် = [[၁၉၉၉]] # ဝါသနာများ = စာရေးခြင်း၊ စာဖတ်ခြင်း၊ ဓာတ်ပုံရိုက်ခြင်း၊ [[ကရာတေးဒို]]၊ IT & computers # သိနားလည်သော ဘာသာစကားများ = အင်္ဂလိပ် (Intermediate level)၊ [[မြန်မာ]] (Native)၊ [[ထိုင်း]] (Little)၊ [[တရုတ်]] (Little) # မြန်မာဝီကီတွင် စတင်ရေးသားခဲ့သောနေ့ = ၁၀.[[ဒီဇင်ဘာ]]လ.၂၀၁၂ # ပံ့ပိုးထားမှုများ = [https://my.wikipedia.org/wiki/Special:Contributions/Ladybesttruthful ကြည့်ပါရန်] သင်ပေးချင်တာများရှိရင် [https://my.wikipedia.org/wiki/User_talk:Ladybesttruthful ဒီကနေ]တစ်ဆင့် စာပို့နိုင်ပါတယ်။ The person with excellent typing skill.<br> The person who enjoy photography.<br> '''I'll try to help Myanmar Wikipedia.''' ရိုးသားစွာဖြင့်<br> သော်တာဝင်း (လသာ-သော်တာဝင်း)<br> B.Sc (Hons) Computing (Information Systems), [[:en:University of Greenwich|UOG]] [[Category:User my]] [[Category:User en]] [[en:user:Ladybesttruthful]] orrrmi3ih5bg7svjyknxq7868enpq9p အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Renamed user cb052da42090a219c0464b3be916cd08 3 51307 878828 533280 2025-06-22T06:59:16Z Cabayi 9662 [[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Ladybesttruthful]] မှ [[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Renamed user cb052da42090a219c0464b3be916cd08]] သို့ စာမျက်နှာကို ပြန်ညွှန်းချန်မထားဘဲ Cabayi က ရွှေ့ခဲ့သည်: အသုံးပြုသူ "[[Special:CentralAuth/Ladybesttruthful|Ladybesttruthful]]" ကို "[[Special:CentralAuth/Renamed user cb052da42090a219c0464b3be916cd08|Renamed user cb052da42090a219c0464b3be916cd08]]" သို့ အမည်ပြောင်းလဲစဉ် စာမျက်နှာအား အလိုအလျောက် ရွှေ့ပြောင်းခြင်း 533280 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ ကြိုဆိုပါ၏! == [[File:Mr. Smiley Face.svg||thumb|300px|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] <div class="borderc6 backgroundc2" style="border-style:solid;border-width:medium;padding:0.3em 0.5em;color:lightgrey"> <!--{{<includeonly>subst:</includeonly>void|{{error:not substituted|welcome}}}}--> <div class="lang-en" lang="en" style="color:black"> မင်္ဂလာပါ {{PAGENAME}}။ [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယားမှ]] ကြိုဆိုပါတယ်။ ဝီကီရဲ့ [[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]ကို ဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia ဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီပီးဒီးယား ရေးသားဟန်အကျဉ်းချုပ်ကို သိနိုင်ဖို့ [[WP:TUTOR|ကျူတိုရီရယ်]] မှာ လေ့လာနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီဘယ်လိုစသုံးရမယ်ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို_တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဝီကီနဲ့ပတ်သက်ပြီး မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [http://www.myanmarlanguage.org/installing_myanmar_unicode ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [http://www.myanmarlanguage.org/unicode/input-methods-unicode ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ ဝီကီမှာ အပီအပြင်ပျော်ရွှင်ပါစေဗျား။ (ဝီကီရောင်းရင်းများ) ---- Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, like 'Interwikis' and updating images from Commons, etc. So don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> </div> == အကူအညီတောင်းခြင်း == အရမ်းတော့အရေးမကြီးပါဘူး။ကိစ္စက ဒီလိုပါ။အင်္ဂလိပ်ဝီကီမှာ အမတင်ထားတဲ့စာမျက်နှာတခုအဖျက်ခံရတော့မယ်ဆိုလို့ပါ။ပေ့ချ်အမည်က ပျူဖတ်စာ(Pyu Reader)ပါ။ညီမဝင်ကြည့်ပြီး ဖျက်သင့်မဖျက်သင့် မှတ်ချက်လေးရေးပေးပါနော်။ဖျက်သင့်တယ်ဆိုလည်း ဖျက်သင့်တယ်လို့ပေါ့။မဖျက်သင့်ဘူးထင်ရင်လည်း မဖျက်သင့်ဘူးလို့ပေါ့နော်။ အမကတော့ အဖျက်မခံရစေချင်ဘူး။ ကိုယ့်နိုင်ငံအကြောင်းအင်္ဂလိပ်ဝီကီမှာ ၁ကြောင်းရှိလည်း ၁ကြောင်းလို့ယူဆပါတယ်။ပိုဆိုးတာက ကိုယ်ကူးထားတဲ့ စာလေးအဖျက်ခံရမှာနှမြောတယ်။ ညီမကတော့ အမကိုမသိပါဘူး။ အမကတော့ အကူအညီတောင်းရမယ့်လူ လိုက်ရှာတော့ ညီမကို သတိရသွားတယ်။ Category ကို ညီမuser pageက လာကူးတာလေ။ လိုရင်းကတော့ Pyu Readerမှာမှတ်ချက်လေးလာရေးပေးဖို့ပါ။ ကျေးဇူးတင်ပါတယ် [[User:Yin May Lwin|Yin May Lwin]] ([[User talk:Yin May Lwin|talk]]) ၁၇:၂၁၊ ၁၄ မေ​ ၂၀၁၅ (UTC) == ပျူဖတ်စာကိစ္စ အကြံတောင်းခြင်း(Ref ထည့်သင့် မထည့်သင့်) == ကျေးဇူးအများကြီးတင်ပါတယ် ညီမရယ်။ ===ပျူဖတ်စာ ဆုရခြင်းမရခြင်းကိစ္စ=== အစ်မသိသလောက်တော့ အဲ့စာအုပ်ဆုမရဘူး။ တိတိကျကျပြောရရင် မရသေးဘူးပေါ့ ညီမရယ်။ ===English Result=== ပျူဖတ်စာ အင်္ဂလိပ်resultကလေ #နည်းနည်းလေးရေးထားတဲ့စာအုပ်တွေ #အကျယ်ရေးထားတဲ့စာအုပ်တွေဆိုပြီး၂မျိုးတော့တွေ့တယ်။ အကျယ်ရေးထားတဲ့စာအုပ်တချို့က ခေါင်းစဉ်ကြောင့် ပြဿနာတက်နေတယ်ညီမရယ်။ ခေါင်းစဉ်မှာ Tibeto Burman Languagesဆိုတဲ့စာသားပါနေတယ်။ ဦးသာမြတ်က မြန်မာစာကို ''ဗြဟ္မီအက္ခရာ''ကနေဆင်းသက်တယ်လို့ပြောတယ်။ဂျီအိတ်ချ်လုစ်က ''တရုတ်စာ''ကနေဆင်းသက်တယ်လို့ပြောတယ်။ Tibeto Burman Sino Tibetan အဲ့လိုခေါင်းစဉ်တပ်ထားတဲ့စာအုပ်တွေကနေ အကိုးအကားယူလိုက်ရင် ဦးသာမြတ်ကပဲ Sino Tibetan Languagesကို ထောက်ခံသလိုဖြစ်သွားမလား။ ညီမရော ဘယ်လိုထင်လဲဟင်။ အခုက ပေ့ချ်အဖျက်ခံရမယ့် အခြေအနေဆိုတော့ မျက်စိစုံမှိတ်ပြီးတော့ပဲ refထည့်လိုက်ရင်ကောင်းမလားဟင်။ ==စာကြွင်း== အစ်မတောင်းပန်ပါတယ်။အရင်တခေါက်က စာပြန်တာကို အမ talk pageမှာပဲရေးလိုက်တာ။ညီမမမြင်ဘူး ဖြစ်သွားတာပေါ့။ referenceရှာပေးတာ တကယ်ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ ကိုယ်က အရေးကြီးတယ်ထင်လို့တင်ထားတဲ့pageကို အရေးမကြီးဘူးဆိုပြီး လာဖျက်ခိုင်းတာခံရတော့ စိတ်ထဲ တမျိုးပဲ။တခြားလူတွေကရော ဖျက်စေချင်တာလားလို့ တွေးမိတယ်။ ပိုဆိုးတာက ဦးသာမြတ်ရဲ့ notable workကို Pyu Readerလို့ရေးထားတာဆိုတော့လေ။ဒီpageအဖျက်ခံရရင် U Tha Myat wikipageပါ အဖျက်ခံရမလားဆိုတာ စိုးရိမ်တယ်။ ညီမလေးကိုတော့ ကျေးဇူးအများကြီးတင်ပါတယ်။ [[User:Yin May Lwin|Yin May Lwin]] ([[User talk:Yin May Lwin|talk]]) ၁၅:၁၀၊ ၂၈ မေ​ ၂၀၁၅ (UTC) == File:Dhammabyuhar Daw Khin Hla Tin.JPG ၏ ဖိုင်ရင်းမြစ် ပြဿနာ== [[File:Copyright-problem.svg|64px|left|alt=|link=]] '''[[:File:Dhammabyuhar Daw Khin Hla Tin.JPG]]''' ဖိုင်ကို upload တင်သည့်အတွက် ကျေးဇူးတင်ပါသည်။ သို့သော် ဖိုင်အကြောင်း ဖော်ပြချက်စာမျက်နှာတွင် မည်သူဖန်တီးခဲ့သည်ဆိုသော အကြောင်းအရာ မပါဝင်သည့်အတွက် [[မူပိုင်ခွင့်]] အခြေအနေသည် မပြတ်မသား ဖြစ်နေပါသည်။ အကယ်၍ ဤဖိုင်ကို သင်ကိုယ်တိုင် ဖန်တီးထားခြင်း မဟုတ်ခဲ့ပါက မူပိုင်ခွင့် ပိုင်ဆိုင်သူကို သင့်အနေဖြင့် သတ်မှတ်ဖော်ပြပေးရန် လိုအပ်ပါသည်။ အကယ်၍ သင်သည် ဤဖိုင်ကို ဝက်ဘ်ဆိုဒ်တစ်ခုခုမှ ရရှိခဲ့ပါက၊ ကျေးဇူးပြု၍ ရယူခဲ့သည့် ဝက်ဘ်ဆိုဒ်လင့်ခ်နှင့် ဝက်ဘ်ဆိုဒ်၏ အကြောင်းအရာများ အသုံးပြုခြင်းဆိုင်ရာ သတ်မှတ်ချက်များကို ကျေးဇူးပြု၍ ပြန်လည် ဖော်ပြပေးပါ။ အကယ်၍ မူလမူပိုင်ခွင့် ပိုင်ဆိုင်သူနှင့် ဝက်ဘ်ဆိုဒ်တို့ ဆက်နွယ်မှုမရှိပါက ထိုမူလပိုင်ဆိုင်သူကိုလည်း မှတ်တမ်းတင် ထည့်သွင်းရန် လိုအပ်ပါသည်။ [[:File:Dhammabyuhar Daw Khin Hla Tin.JPG|ဖိုင်အကြောင်း ဖော်ပြချက် စာမျက်နှာ]]အား ပြင်ဆင်ပြီး လိုအပ်သော အချက်အလက်များ ထည့်သွင်းပေးပါ။ လိုအပ်သည့် အချက်အလက်များကို ခုနစ်ရက်အတွင်း ထည့်သွင်းခြင်း မရှိပါက ဖိုင်သည် ဖျက်ပစ်ခြင်း ခံရမည် ဖြစ်သည်။ '''[[WP:IUP#Adding images|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]]''' ကို ဖတ်ရှုပြီး ဝီကီပီးဒီးယားသို့ မည်သည့်ဖိုင်များ တင်သင့်/မတင်သင့်ဆိုသည်ကို လေ့လာပါ။ သင် upload တင်ခဲ့သည့် အခြားဖိုင်များကိုလည်း မှန်ကန်စွာ tag လုပ်ထားခြင်း ရှိမရှိကိုလည်း ကျေးဇူးပြု၍ စစ်ဆေးပါ။ သင်၏ ဖိုင်တင်ထားခဲ့သည့် မှတ်တမ်းများကို [{{fullurl:Special:ListFiles/Ladybesttruthful}} ဤနေရာတွင်] တွေ့ရှိနိုင်ပါသည်။ သိလိုသည့် မေးခွန်းများရှိပါက [[Wikipedia:မီဒီယာ မူပိုင်ခွင့် မေးခွန်းများ|မီဒီယာ မူပိုင်ခွင့် မေးခွန်းများ]]တွင် ဝင်ရောက်မေးမြန်းနိုင်ပါသည်။ ကျေးဇူးတင်ပါသည်။<!-- Template:Di-no source-notice --> [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၂:၂၈၊ ၂၈ ဇွန် ၂၀၁၆ (UTC) ==[[:File:Lun Htar Htar.jpg]] အား [[Wikipedia:Criteria for speedy deletion|မဆိုင်းမတွ ဖျက်ပစ်ရန်]] အဆိုပြုထားခြင်း== [[File:Copyright-problem.svg|48px|left|alt=|link=]] [[:File:Lun Htar Htar.jpg]] ဖိုင်အား ဝီကီပီးဒီးယားမှ မဆိုင်းမတွ ဖျက်ပစ်ရန် တောင်းဆိုထားပါသည်။ ဖိုင်သည် [[Wikipedia:Copyrights|မူပိုင်ခွင့်]]ကို ချိုးဖောက်ထားသည်ဟု ယူဆသည့်အတွက် [[WP:CSD#F9|မဆိုင်းမတွ ဖျက်ပစ်ရမည့် သတ်မှတ်ချက် F9]] အရ လုပ်ဆောင်ခြင်းဖြစ်သည်။ ဥပဒေရေးရာအကြောင်းပြချက်များကြောင့် ကျွန်ုပ်တို့အနေဖြင့် အခြားဝက်ဘ်ဆိုဒ်များ၊ သို့မဟုတ် ပုံနှိပ်ပစ္စည်းများမှ ရယူထားသည့် မူပိုင်ခွင့်ရှိ အကြောင်းအရာများအား လက်မခံနိုင်ပါ။ အကျိုးဆက်အနေဖြင့် သင်ထည့်သွင်းလိုက်သည်များသည်လည်း ဖျက်ပစ်ခြင်း ခံရနိုင်ပါသည်။ ဝီကီပီးဒီးယားသည် မူပိုင်ခွင့်ချိုးဖောက်မှုများနှင့် ပတ်သက်၍ အထူးအလေးထား ဆောင်ရွက်နေပြီး ထပ်တလဲလဲ ချိုးဖောက်သူများသည် '''[[Wikipedia:Blocking policy|တည်းဖြတ်ခြင်းမှ ပိတ်ပင်ခြင်း]] ခံရနိုင်ပါသည်'''။ အကယ်၍ သင့်အနေဖြင့် ဤစာမျက်နှာသည် ဤအကြောင်းပြချက်ဖြင့် ဖျက်ရန် မသင့်ဟု ယူဆပါက၊ [[:File:Lun Htar Htar.jpg|စာမျက်နှာသို့ သွားရောက်ကာ]] "ဤမဆိုင်းမတွ ဖျက်ပစ်ခြင်းကို ကန့်ကွက်ရန်"ကို နှိပ်ပြီး '''အဆိုပြုခြင်းကို ကန့်ကွက်နိုင်သည်'''။ ဤသို့ဖြင့် သင်သည် ရှင်းပြနိုင်မည့် အခွင့်အရေး ရရှိမည် ဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း စာမျက်နှာတစ်ခုသည် မဆိုင်းမတွ ဖျက်ပစ်ရန် သတ်မှတ်ခံရပြီးပါက စာမျက်နှာကို ချက်ခြင်း ဖယ်ရှားပစ်နိုင်သည်ကို သတိပြုပါ။ မဆိုင်းမတွ ဖျက်ရန် သတိပေးချက်ကို သင်ကိုယ်တိုင် မဖယ်ရှားပါနှင့်။ <!-- Template:Db-imgcopyvio-notice --> [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၄:၀၃၊ ၉ ဇူလိုင် ၂၀၁၆ (UTC) == File:Dr. Maung Maung Kha.JPG ၏ ဖိုင်ရင်းမြစ် ပြဿနာ== [[File:Copyright-problem.svg|64px|left|alt=|link=]] '''[[:File:Dr. Maung Maung Kha.JPG]]''' ဖိုင်ကို upload တင်သည့်အတွက် ကျေးဇူးတင်ပါသည်။ သို့သော် ဖိုင်အကြောင်း ဖော်ပြချက်စာမျက်နှာတွင် မည်သူဖန်တီးခဲ့သည်ဆိုသော အကြောင်းအရာ မပါဝင်သည့်အတွက် [[မူပိုင်ခွင့်]] အခြေအနေသည် မပြတ်မသား ဖြစ်နေပါသည်။ အကယ်၍ ဤဖိုင်ကို သင်ကိုယ်တိုင် ဖန်တီးထားခြင်း မဟုတ်ခဲ့ပါက မူပိုင်ခွင့် ပိုင်ဆိုင်သူကို သင့်အနေဖြင့် သတ်မှတ်ဖော်ပြပေးရန် လိုအပ်ပါသည်။ အကယ်၍ သင်သည် ဤဖိုင်ကို ဝက်ဘ်ဆိုဒ်တစ်ခုခုမှ ရရှိခဲ့ပါက၊ ကျေးဇူးပြု၍ ရယူခဲ့သည့် ဝက်ဘ်ဆိုဒ်လင့်ခ်နှင့် ဝက်ဘ်ဆိုဒ်၏ အကြောင်းအရာများ အသုံးပြုခြင်းဆိုင်ရာ သတ်မှတ်ချက်များကို ကျေးဇူးပြု၍ ပြန်လည် ဖော်ပြပေးပါ။ အကယ်၍ မူလမူပိုင်ခွင့် ပိုင်ဆိုင်သူနှင့် ဝက်ဘ်ဆိုဒ်တို့ ဆက်နွယ်မှုမရှိပါက ထိုမူလပိုင်ဆိုင်သူကိုလည်း မှတ်တမ်းတင် ထည့်သွင်းရန် လိုအပ်ပါသည်။ [[:File:Dr. Maung Maung Kha.JPG|ဖိုင်အကြောင်း ဖော်ပြချက် စာမျက်နှာ]]အား ပြင်ဆင်ပြီး လိုအပ်သော အချက်အလက်များ ထည့်သွင်းပေးပါ။ လိုအပ်သည့် အချက်အလက်များကို ခုနစ်ရက်အတွင်း ထည့်သွင်းခြင်း မရှိပါက ဖိုင်သည် ဖျက်ပစ်ခြင်း ခံရမည် ဖြစ်သည်။ '''[[WP:IUP#Adding images|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]]''' ကို ဖတ်ရှုပြီး ဝီကီပီးဒီးယားသို့ မည်သည့်ဖိုင်များ တင်သင့်/မတင်သင့်ဆိုသည်ကို လေ့လာပါ။ သင် upload တင်ခဲ့သည့် အခြားဖိုင်များကိုလည်း မှန်ကန်စွာ tag လုပ်ထားခြင်း ရှိမရှိကိုလည်း ကျေးဇူးပြု၍ စစ်ဆေးပါ။ သင်၏ ဖိုင်တင်ထားခဲ့သည့် မှတ်တမ်းများကို [{{fullurl:Special:ListFiles/Ladybesttruthful}} ဤနေရာတွင်] တွေ့ရှိနိုင်ပါသည်။ သိလိုသည့် မေးခွန်းများရှိပါက [[Wikipedia:မီဒီယာ မူပိုင်ခွင့် မေးခွန်းများ|မီဒီယာ မူပိုင်ခွင့် မေးခွန်းများ]]တွင် ဝင်ရောက်မေးမြန်းနိုင်ပါသည်။ ကျေးဇူးတင်ပါသည်။<!-- Template:Di-no source-notice --> [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၆:၁၈၊ ၂ နိုဝင်ဘာ ၂၀၁၇ (UTC) == ဖိုင်:U Pho Latt Myoma Headmaster.JPG ၏ ဖိုင်ရင်းမြစ် ပြဿနာ== [[File:Copyright-problem.svg|64px|left|alt=|link=]] '''[[:ဖိုင်:U Pho Latt Myoma Headmaster.JPG]]''' ဖိုင်ကို upload တင်သည့်အတွက် ကျေးဇူးတင်ပါသည်။ သို့သော် ဖိုင်အကြောင်း ဖော်ပြချက်စာမျက်နှာတွင် မည်သူဖန်တီးခဲ့သည်ဆိုသော အကြောင်းအရာ မပါဝင်သည့်အတွက် [[မူပိုင်ခွင့်]] အခြေအနေသည် မပြတ်မသား ဖြစ်နေပါသည်။ အကယ်၍ ဤဖိုင်ကို သင်ကိုယ်တိုင် ဖန်တီးထားခြင်း မဟုတ်ခဲ့ပါက မူပိုင်ခွင့် ပိုင်ဆိုင်သူကို သင့်အနေဖြင့် သတ်မှတ်ဖော်ပြပေးရန် လိုအပ်ပါသည်။ အကယ်၍ သင်သည် ဤဖိုင်ကို ဝက်ဘ်ဆိုဒ်တစ်ခုခုမှ ရရှိခဲ့ပါက၊ ကျေးဇူးပြု၍ ရယူခဲ့သည့် ဝက်ဘ်ဆိုဒ်လင့်ခ်နှင့် ဝက်ဘ်ဆိုဒ်၏ အကြောင်းအရာများ အသုံးပြုခြင်းဆိုင်ရာ သတ်မှတ်ချက်များကို ကျေးဇူးပြု၍ ပြန်လည် ဖော်ပြပေးပါ။ အကယ်၍ မူလမူပိုင်ခွင့် ပိုင်ဆိုင်သူနှင့် ဝက်ဘ်ဆိုဒ်တို့ ဆက်နွယ်မှုမရှိပါက ထိုမူလပိုင်ဆိုင်သူကိုလည်း မှတ်တမ်းတင် ထည့်သွင်းရန် လိုအပ်ပါသည်။ [[:ဖိုင်:U Pho Latt Myoma Headmaster.JPG|ဖိုင်အကြောင်း ဖော်ပြချက် စာမျက်နှာ]]အား ပြင်ဆင်ပြီး လိုအပ်သော အချက်အလက်များ ထည့်သွင်းပေးပါ။ လိုအပ်သည့် အချက်အလက်များကို ခုနစ်ရက်အတွင်း ထည့်သွင်းခြင်း မရှိပါက ဖိုင်သည် ဖျက်ပစ်ခြင်း ခံရမည် ဖြစ်သည်။ '''[[WP:IUP#Adding images|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]]''' ကို ဖတ်ရှုပြီး ဝီကီပီးဒီးယားသို့ မည်သည့်ဖိုင်များ တင်သင့်/မတင်သင့်ဆိုသည်ကို လေ့လာပါ။ သင် upload တင်ခဲ့သည့် အခြားဖိုင်များကိုလည်း မှန်ကန်စွာ tag လုပ်ထားခြင်း ရှိမရှိကိုလည်း ကျေးဇူးပြု၍ စစ်ဆေးပါ။ သင်၏ ဖိုင်တင်ထားခဲ့သည့် မှတ်တမ်းများကို [{{fullurl:Special:ListFiles/Ladybesttruthful}} ဤနေရာတွင်] တွေ့ရှိနိုင်ပါသည်။ သိလိုသည့် မေးခွန်းများရှိပါက [[Wikipedia:မီဒီယာ မူပိုင်ခွင့် မေးခွန်းများ|မီဒီယာ မူပိုင်ခွင့် မေးခွန်းများ]]တွင် ဝင်ရောက်မေးမြန်းနိုင်ပါသည်။ ကျေးဇူးတင်ပါသည်။<!-- Template:Di-no source-notice --> [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၅:၄၆၊ ၂၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၀ (UTC) == ဖိုင်:Beauty pageant winner Daw Khin Myint Myint.JPG ၏ ဖိုင်ရင်းမြစ် ပြဿနာ== [[File:Copyright-problem.svg|64px|left|alt=|link=]] '''[[:ဖိုင်:Beauty pageant winner Daw Khin Myint Myint.JPG]]''' ဖိုင်ကို upload တင်သည့်အတွက် ကျေးဇူးတင်ပါသည်။ သို့သော် ဖိုင်အကြောင်း ဖော်ပြချက်စာမျက်နှာတွင် မည်သူဖန်တီးခဲ့သည်ဆိုသော အကြောင်းအရာ မပါဝင်သည့်အတွက် [[မူပိုင်ခွင့်]] အခြေအနေသည် မပြတ်မသား ဖြစ်နေပါသည်။ အကယ်၍ ဤဖိုင်ကို သင်ကိုယ်တိုင် ဖန်တီးထားခြင်း မဟုတ်ခဲ့ပါက မူပိုင်ခွင့် ပိုင်ဆိုင်သူကို သင့်အနေဖြင့် သတ်မှတ်ဖော်ပြပေးရန် လိုအပ်ပါသည်။ အကယ်၍ သင်သည် ဤဖိုင်ကို ဝက်ဘ်ဆိုဒ်တစ်ခုခုမှ ရရှိခဲ့ပါက၊ ကျေးဇူးပြု၍ ရယူခဲ့သည့် ဝက်ဘ်ဆိုဒ်လင့်ခ်နှင့် ဝက်ဘ်ဆိုဒ်၏ အကြောင်းအရာများ အသုံးပြုခြင်းဆိုင်ရာ သတ်မှတ်ချက်များကို ကျေးဇူးပြု၍ ပြန်လည် ဖော်ပြပေးပါ။ အကယ်၍ မူလမူပိုင်ခွင့် ပိုင်ဆိုင်သူနှင့် ဝက်ဘ်ဆိုဒ်တို့ ဆက်နွယ်မှုမရှိပါက ထိုမူလပိုင်ဆိုင်သူကိုလည်း မှတ်တမ်းတင် ထည့်သွင်းရန် လိုအပ်ပါသည်။ [[:ဖိုင်:Beauty pageant winner Daw Khin Myint Myint.JPG|ဖိုင်အကြောင်း ဖော်ပြချက် စာမျက်နှာ]]အား ပြင်ဆင်ပြီး လိုအပ်သော အချက်အလက်များ ထည့်သွင်းပေးပါ။ လိုအပ်သည့် အချက်အလက်များကို ခုနစ်ရက်အတွင်း ထည့်သွင်းခြင်း မရှိပါက ဖိုင်သည် ဖျက်ပစ်ခြင်း ခံရမည် ဖြစ်သည်။ '''[[WP:IUP#Adding images|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]]''' ကို ဖတ်ရှုပြီး ဝီကီပီးဒီးယားသို့ မည်သည့်ဖိုင်များ တင်သင့်/မတင်သင့်ဆိုသည်ကို လေ့လာပါ။ သင် upload တင်ခဲ့သည့် အခြားဖိုင်များကိုလည်း မှန်ကန်စွာ tag လုပ်ထားခြင်း ရှိမရှိကိုလည်း ကျေးဇူးပြု၍ စစ်ဆေးပါ။ သင်၏ ဖိုင်တင်ထားခဲ့သည့် မှတ်တမ်းများကို [{{fullurl:Special:ListFiles/Ladybesttruthful}} ဤနေရာတွင်] တွေ့ရှိနိုင်ပါသည်။ သိလိုသည့် မေးခွန်းများရှိပါက [[Wikipedia:မီဒီယာ မူပိုင်ခွင့် မေးခွန်းများ|မီဒီယာ မူပိုင်ခွင့် မေးခွန်းများ]]တွင် ဝင်ရောက်မေးမြန်းနိုင်ပါသည်။ ကျေးဇူးတင်ပါသည်။<!-- Template:Di-no source-notice --> [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၅:၄၇၊ ၂၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၀ (UTC) :{{Ping|Ninjastrikers}} ဟုတ်ကဲ့။ edit ပြန်လုပ်ပြီးပါပြီ။ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ --[[User:Ladybesttruthful|<span style="background-color:blue; color:LightYellow; padding:2px 3px 1px 3px;">𝓛𝓪𝓭𝔂𝓫𝓮𝓼𝓽𝓽𝓻𝓾𝓽𝓱𝓯𝓾𝓵</span>]] ([[User talk:Ladybesttruthful|<span style="color: blue; font-size: 20px;">✍✉</span>]]) ၁၂:၂၆၊ ၂၆ ဩဂုတ် ၂၀၂၀ (UTC) ::PD-Myanmar လိုင်စင်က ဓာတ်ပုံရိုက်ထားတာ နှစ် ၅၀ ကျော်မှ PD-Myanmar အနေနဲ့ လိုင်စင်သတ်မှတ်လို့ရတာပါ။ လိုင်စင်ပြန်ပြင်ထားပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၃:၅၃၊ ၂၆ ဩဂုတ် ၂၀၂၀ (UTC) :::{{Ping|Ninjastrikers}} ဟုတ်ကဲ့။ အခုလို license ပြောင်းပေးတဲ့အတွက် ကျေးဇူးတင်ပါတယ် admin --[[User:Ladybesttruthful|<span style="background-color:blue; color:LightYellow; padding:2px 3px 1px 3px;">𝓛𝓪𝓭𝔂𝓫𝓮𝓼𝓽𝓽𝓻𝓾𝓽𝓱𝓯𝓾𝓵</span>]] ([[User talk:Ladybesttruthful|<span style="color: blue; font-size: 20px;">✍✉</span>]]) ၀၈:၂၇၊ ၂၇ ဩဂုတ် ၂၀၂၀ (UTC) rxa2aztchhytt62ttp38lqsgqmiu5y8 ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင် 0 58268 878750 878731 2025-06-21T13:55:50Z Salai Rungtoi 22844 /* နအဖလက်ထက် */ 878750 wikitext text/x-wiki {{Infobox government agency |agency_name = ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် |nativename =Union Election Commission |type = ကော်မရှင် |seal = |formed = {{Start date and years ago|2010|3|8}} |jurisdiction = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |headquarters = [[နေပြည်တော်]] |coordinates = |employees = |budget = |chief1_name = [[ကိုကို (ဝန်ကြီး)|ဦးကိုကို]] <ref>{{cite web|url=https://www.moi.gov.mm/index.php/announcements/51495|title=ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌ ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခြင်း|work=MOI Myanmar|access-date=၃၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄|date=၃၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄ }}</ref> <ref>{{cite web|url=http://www.president-office.gov.mm/?q=briefing-room/news/2016/03/31/id-10479|title=ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌ ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခြင်း|publisher=နိုင်ငံတော်သမ္မတရုံး|date=၃၁ မတ် ၂၀၁၆|accessdate=၃၁ မတ် ၂၀၁၆|archivedate=1 March 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210301135021/https://www.president-office.gov.mm/?q=briefing-room%2Fnews%2F2016%2F03%2F31%2Fid-10479}}</ref> |chief1_position = ဥက္ကဋ္ဌ |chief2_name = |chief2_position = |child1_agency = |website = {{url|https://uec.gov.mm/}} |footnotes = |map = |map_width = |map_caption = |keydocument1=[[ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဥပဒေ]]|name=ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်|preceding2=}} '''ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်''' ({{lang-en|Union Election Commission}}၊ အတိုကောက် '''UEC''') သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]၏ နိုင်ငံတော်အဆင့် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် တစ်ခု ဖြစ်ပြီး [[မြန်မာနိုင်ငံ ရွေးကောက်ပွဲများ]]ကို ကြီးမှူးကျင်းပရန် တာဝန်ရှိသည့် အဖွဲ့အစည်း ဖြစ်သည်။ ကော်မရှင်သည် ရွေးကောက်ခံ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများနှင့် နိုင်ငံရေးပါတီများ စိစစ်မှတ်ပုံတင်ခြင်းကိုလည်း ဆောင်ရွက်သည်။<ref name="mizz">{{cite news|url=http://www.mizzima.com/towards-elections/government-preparations/election-commission.html|title=Election Commission|work=Mizzima Election 2010|publisher=Mizzima|accessdate=27 March 2012|archivedate=9 April 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120409160747/http://mizzima.com/towards-elections/government-preparations/election-commission.html}}</ref> == သမိုင်းကြောင်း == === နအဖလက်ထက် === နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီသည် ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ် မတ်လ ၈ ရက်နေ့တွင် [[ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဥပဒေ|ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ဥပဒေ]]ကို ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပြီး မတ်လ ၁၁ ရက်နေ့တွင် ကြေညာချက်အမှတ် (၁/၂၀၁၀) ဖြင့် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ကို လုပ်ပိုင်ခွင့် အပ်နှင်းခဲ့သည်။<ref name="un">{{cite journal|date=14 September 2010|title=Situation of human rights in Myanmar|journal=Report of the Secretary-General|publisher=United Nations General Assembly|url=http://www.altsean.org/Docs/Envoys%20Reports/Ban%20Ki-moon%20UNGA%20September%202010.pdf}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151123161607/http://www.altsean.org/Docs/Envoys%20Reports/Ban%20Ki-moon%20UNGA%20September%202010.pdf|date=23 November 2015}} {{Cite web|title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ|url=http://www.altsean.org/Docs/Envoys%20Reports/Ban%20Ki-moon%20UNGA%20September%202010.pdf|access-date=8 November 2015|archive-date=23 November 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20151123161607/http://www.altsean.org/Docs/Envoys%20Reports/Ban%20Ki-moon%20UNGA%20September%202010.pdf}} {{Cite web|title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ|url=http://www.altsean.org/Docs/Envoys%20Reports/Ban%20Ki-moon%20UNGA%20September%202010.pdf|accessdate=8 November 2015|archivedate=23 November 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20151123161607/http://www.altsean.org/Docs/Envoys%20Reports/Ban%20Ki-moon%20UNGA%20September%202010.pdf}}</ref> {{မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမိုင်းဆိုင်ရာ}} === နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီလက်ထက် === ==== နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေ ပြင်ဆင်ခြင်း ==== ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၆ ရက်နေ့တွင် နစကက ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သော နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေကို တစ်နှစ်ကျော်အကြာ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၃၀ ရက်နေ့တွင် ပြန်လည်ပြင်ဆင်ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပါသည်။ ဥပဒေသစ်တွင် အခန်း ၅ ခန်းနှင့် ပုဒ်မ ၂၇ ခု ပါဝင်ပြီး ပါတီများဖွဲ့စည်းမှတ်ပုံတင်ရန် စံနှုန်းများကို သိသိသာသာ တိုးမြှင့်သတ်မှတ်ထားသောကြောင့် နိုင်ငံရေးပါတီများအကြား ဝေဖန်မှုများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပါသည်။ အဓိကအားဖြင့် အခန်း (၂)၊ ပါတီတည်ထောင်ခြင်းနှင့် မှတ်ပုံတင်ခြင်းဆိုင်ရာ ပုဒ်မများကို ဝေဖန်ခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ဥပဒေသစ်အရ ပါတီတည်ထောင်လိုပါက အနည်းဆုံး လူ ၁၅ ဦး ရှိရမည်ဖြစ်ပြီး တည်ထောင်သူများသည် အသက် ၂၅ နှစ် ပြည့်ရမည်။ ထို့ပြင် သာသနာ့ဝန်ထမ်း၊ နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်း၊ ထောင်ကျနေသူ၊ သောင်းကျန်းသူ/အကြမ်းဖက်/မတရားအသင်းအဖွဲ့ဝင်၊ မူးယစ်ဆေးပြစ်မှုနှင့် ငြိစွန်းသူ၊ နိုင်ငံခြားသား သို့မဟုတ် နိုင်ငံခြားသားအဖြစ် ခံယူထားသူ မဟုတ်ရဟု သတ်မှတ်ထားသည်။<ref>{{Cite web|url=https://news-eleven.com/article/287972|title=နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေမှာ ဘယ်အချက်တွေကို ပြင်ဆင်လိုက်သလဲ|accessdate=2025-6-11|publisher=Eleven Media}}</ref> ==== ပါတီဝင်ဦးရေ၊ ရန်ပုံငွေနှင့် ရုံးခန်းဆိုင်ရာ သတ်မှတ်ချက်များ ==== နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်း ဥပဒေအသစ်၏ ပုဒ်မ ၅ (စ) အရ ပြည်ထောင်စုတစ်ဝန်းလုံး စည်းရုံးမည့်ပါတီဖြစ်ပါက မှတ်ပုံတင်ခွင့်ပြုသည့်နေ့မှ ရက်ပေါင်း ၉၀ အတွင်း ပါတီဝင်ဦးရေ အနည်းဆုံး ၁၀၀,၀၀၀ (တစ်သိန်း) စည်းရုံးရမည်ဖြစ်သည်။ ယခင်ဥပဒေတွင် ၁၀၀၀ သာ လိုအပ်ခဲ့ရာ အဆ ၁၀၀ တိုးမြှင့်ထားသည်ကို တွေ့ရသည်။ တိုင်းနှင့် ပြည်နယ်တစ်ခုအတွင်း၌သာ စည်းရုံးမည့်ပါတီဆိုလျှင် ပါတီဝင်ဦးရေ အနည်းဆုံး ၁၀၀၀ စည်းရုံးရမည်ဟု ပြဋ္ဌာန်းထားရာ ယခင် ၅၀၀ မှ နှစ်ဆ တိုးမြှင့်ထားသည်။ ပုဒ်မ ၅ (ဆ) တွင် ပါတီရန်ပုံငွေနှင့်ပတ်သက်၍ ပြည်ထောင်စုတစ်ဝန်းလုံး စည်းရုံးမည့်ပါတီဆိုလျှင် ကျပ်သိန်း ၁၀၀၀ နှင့် တိုင်းနှင့် ပြည်နယ်တစ်ခုအတွင်း၌သာ စည်းရုံးမည့်ပါတီဆိုလျှင် ကျပ်သိန်း ၁၀၀ ကို မြန်မာ့စီးပွားရေးဘဏ်တစ်ခုခု၌ ငွေစာရင်းဖွင့်ထားကြောင်း အထောက်အထားပြရမည်ဟု ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။ ဤပြဋ္ဌာန်းချက်သည် ဥပဒေဟောင်းတွင် မပါဝင်ဘဲ အသစ်ထည့်သွင်းထားခြင်း ဖြစ်သည်။ ပါတီရုံးခန်း ဖွင့်လှစ်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ ပုဒ်မ ၅ (ဇ) တွင် ပြည်ထောင်စုတစ်ဝန်းလုံး စည်းရုံးမည့်ပါတီဖြစ်ပါက ရက်ပေါင်း ၁၈၀ အတွင်း မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်ပေါင်း ၃၃၀ ၏ အနည်းဆုံးထက်ဝက်ဖြစ်သော မြို့နယ် ၁၆၀ ကျော် (၁၆၅ မြို့နယ်) တွင် ရုံးခန်းများ ဖွင့်လှစ်ရန် လိုအပ်ကြောင်း ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။ တိုင်းနှင့် ပြည်နယ်တစ်ခုအတွင်း၌သာ စည်းရုံးမည့်ပါတီဆိုလျှင် အဆိုပါ တိုင်းနှင့် ပြည်နယ်အတွင်းရှိ အနည်းဆုံး ငါးမြို့နယ် တွင် ပါတီရုံးခန်းများ ဖွင့်လှစ်ရမည် ဖြစ်သည်။ ဤပြဋ္ဌာန်းချက်သည်လည်း ယခင်ဥပဒေဟောင်းတွင် ပါဝင်ခြင်းမရှိသည့် အချက်ဖြစ်သည်။ ==== အကျိုးဆက်များ ==== နစက အသစ်ပြဋ္ဌာန်းလိုက်သော နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေပါ ပုဒ်မများကြောင့် ပြည်ထောင်စုတစ်ဝန်းလုံး စည်းရုံးမည့်ပါတီအဖြစ် မှတ်ပုံတင်ရန် နိုင်ငံရေးပါတီအချို့ အခက်အခဲများ ကြုံတွေ့ခဲ့ရကြောင်း ပြောဆိုမှုများ ရှိခဲ့သည်။ ရလဒ်အနေဖြင့် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် (UEC) သို့ မှတ်ပုံတင်ခွင့် လျှောက်ထားသည့် ပါတီ ၅၀ (ရှိရင်းစွဲ) နှင့် ပါတီအသစ် တည်ထောင်ခွင့် လျှောက်ထားသည့် ပါတီ ၁၅ ပါတီ (စုစုပေါင်း ၆၅ ပါတီ) ရှိခဲ့သော်လည်း ပြည်ထောင်စုတစ်ဝန်းလုံး စည်းရုံးမည့်ပါတီမှာ ၁၂ ပါတီသာ ရှိခဲ့ပါသည်။ == ဖြစ်ရပ်များ == ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ရုံးက ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လအတွင်း “မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပြောင်းလဲကျင့်သုံးမည့် အချိုးကျကိုယ်စားပြုစနစ်” စာအုပ်ကို ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://uec.gov.mm/pages.php?pagename=%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%A1%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%85%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%8F%E1%80%B9%E1%80%8D|title=ဝယ်ယူဖတ်ရှုနိုင်သည့်စာအုပ်များ|publisher=UEC|accessdate=2025-6-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250621132804/https://uec.gov.mm/pages.php?pagename=%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%A1%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%85%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%8F%E1%80%B9%E1%80%8D|archivedate=2025-6-21}}</ref> ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန် (၁၉) ရက်တွင် [[ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဥပဒေ]] [[s:နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ_ဥပဒေအမှတ်_၄၀/၂၀၂၅|တတိယအကြိမ် ပြင်ဆင်သည့် ဥပဒေ]]ကို နစကက ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပြီး၊​ ယင်းပြင်ဆင်သည့် ဥပဒေအရ အများပြည်သူ၏ ယုံကြည်လေးစားမှုကို ခံယူရရှိသူပုဂ္ဂိုလ်များ သို့မဟုတ် [[နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်း]]များဖြင့် ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲကို အနည်းဆုံး သုံးဦးဖြင့် ဖွဲ့စည်းရမည်ဖြစ်သည်။<ref>{{Citeweb|url=https://www.bbc.com/burmese/articles/cgeqjq8g8w4o|title=ရွေးကောက်ပွဲ ဥပဒေ တတိယအကြိမ် ပြင်ဆင် ပြဋ္ဌာန်း|accessdate=2025-6-21|publisher=BBC Burmese|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250621135204/https://www.bbc.com/burmese/articles/cgeqjq8g8w4o|archivedate=2025-6-21|date=2025-6-20}}</ref> == တာဝန်၊ လုပ်ပိုင်ခွင့်နှင့် အပြီးအပြတ်ဖြစ်ခြင်း == ကော်မရှင်၏ တာဝန်နှင့်လုပ်ပိုင်ခွင့်များမှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်သည် - {| class="wikitable" |(၁) |လွှတ်တော် ရွေးကောက်ပွဲများ ကျင်းပြခြင်း၊ |- |(၂) |လွှတ်တော် ရွေးကောက်ပွဲများကို ကြီးကြပ်ခြင်းနှင့် ကြီးကြပ်စေခြင်း၊ |- |(၃) |ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲ အဆင့်ဆင့်ကို ဖွဲ့စည်းခြင်း၊ ဖွဲ့စည်းစေခြင်း၊ ကြီးကြပ်ခြင်း နှင့် ကြီးကြပ်စေခြင်း၊ |- |(၄) |မဲဆန္ဒနယ်များ သတ်မှတ်ခြင်းနှင့် ပြင်ဆင်သတ်မှတ်ခြင်း၊ |- |(၅) |မဲစာရင်းများ ပြုစုခြင်း၊ ပြုစုစေခြင်း၊ ပြင်ဆင်ခြင်းနှင့် ပြင်ဆင်စေခြင်း၊ |- |(၆) |သဘာဝ ဘေးအန္တရာယ်ကြောင့် သော်လည်းကောင်း၊ နယ်မြေ လုံခြုံရေး အခြေအနေ အရ သော်လည်းကောင်း၊ လွတ်လပ်ပြီး တရား မျှတသော ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်ခြင်း မရှိသည့် မဲဆန္ဒနယ်များ၏ ရွေးကောက်ပွဲများကို ရွှေ့ဆိုင်းခြင်း နှင့် ပယ်ဖျက်ခြင်း၊ |- |(၇) |လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် အသိအမှတ် ပြုလွှာ ထုတ်ပေးခြင်း၊ |- |(၈) |ရွေးကောက်ပွဲ ဆိုင်ရာ အငြင်းပွားမှုကို စစ်ဆေး နိုင်ရေးအတွက် ဥပဒေ နှင့်အညီ ရွေးကောက်ပွဲ ခုံအဖွဲ့များ ဖွဲ့စည်းခြင်း၊ |- |(၉) |ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ ပုဒ်မ ၂၇၆၊ ပုဒ်မခွဲ ( ဇ ) အရ ကိုယ်ပိုင် အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ တိုင်းဦးစီး အဖွဲ့ သို့မဟုတ် ကိုယ်ပိုင် အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ ဒေသ ဦးစီးအဖွဲ့တွင် အဖွဲ့ဝင် အဖြစ် ရွေးချယ် ခန့်ထားရာ၌ ယင်းသို့ ရွေးချယ်ထားသည့် ပုဂ္ဂိုလ်နှင့် ပတ်သက်၍ ကန့်ကွက်ချက် များရှိပါက ယင်းကန့်ကွက် ချက်များကို စစ်ဆေး ဆုံးဖြတ် ပေးနိုင်ရေး အတွက် ရွေးကောက်ပွဲ ခုံအဖွဲ့များ ဖွဲ့စည်းခြင်း၊ |- |(၁၀) |ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေပုဒ်မ ၃၉၆၊ ပုဒ်မခွဲ (က) နှင့် (ခ)တို့အရ လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် တစ်ဦးကို တာဝန်မှ ပြန်လည် ရုပ်သိမ်းလိုကြောင်း သက်ဆိုင်ရာ မဲဆန္ဒနယ်၏ မူလ မဲဆန္ဒရှင် များအနက် အနည်းဆုံး တစ်ရာခိုင်နှုန်း တို့က ကော်မရှင်သို့ တင်ပြလာလျှင် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေ ပုဒ်မ ၃၉၆၊ ပုဒ်မခွဲ (ဂ)၊ (ဃ)၊ (င) တို့နှင့်အညီ စစ်ဆေး ဆောင်ရွက်ခြင်း၊ |- |(၁၁) |ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲအဆင့်ဆင့်အတွက် ရန်ပုံငွေ ခွဲဝေချထားခြင်း၊ အသုံးစရိတ် များကို ကြီးကြပ်ခြင်းနှင့် ကြီးကြပ်စေခြင်း၊ |- |(၁၂) |နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေနှင့်အညီ နိုင်ငံရေးပါတီများကို မှတ်ပုံတင်ခြင်း၊ ကြီးကြပ်ခြင်းနှင့် ကြီးကြပ်စေခြင်း၊ |- |(၁၃) |ဥပဒေတစ်ရပ်ရပ်အရ ပေးအပ်သောတာဝန်များကို ထမ်းဆောင်ခြင်း၊ |} အောက်ပါကိစ္စရပ်များနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ကော်မရှင်၏ ဆုံးဖြတ်ချက်နှင့် ဆောင်ရွက်ချက်များသည် အပြီးအပြတ်အတည်ဖြစ်စေရမည် - {| class="wikitable" |(၁) |ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခြင်းဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းများ၊ |- |(၂) |ရွေးကောက်ပွဲ ခုံအဖွဲ့များ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်များ၊ အမိန့်များနှင့် စပ်လျဉ်းသည့် အယူခံမှု များနှင့် ပြင်ဆင်မှုများ၊ |- |(၃) |နိုင်ငံရေးပါတီဆိုင်ရာ ဥပဒေအရဆောင်ရွက်သောကိစ္စရပ်များ။ |} == အဖွဲ့ဝင်အရည်အချင်း == ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် အဖွဲ့ဝင်များကို အစိုးရမှ အောက်ပါသတ်မှတ်ချက်များဖြင့် ရွေးချယ်ခန့်အပ်သည်။<ref name="ueclaw">{{cite web|url=http://www.mizzima.com/research/3634-election-commission-law-in-english.pdf|title=Union Election Commission Law|date=8 March 2010|work=New Light of Myanmar|accessdate=27 March 2012|archivedate=3 April 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120403001857/http://mizzima.com/research/3634-election-commission-law-in-english.pdf}}</ref> *အသက် ၅၀ နှင့် အထက်ရှိသူ *ကောင်းမွန်သည့် ဂုဏ်သတင်းရှိသူဟု အစိုးရမှ သတ်မှတ်ခံထားရသူ *ဂုဏ်သိက္ခာ၊ သမာဓိနှင့် အတွေ့အကြုံရင့်ကျက်သူ *နိုင်ငံတော်နှင့် နိုင်ငံသားများအပေါ် သစ္စာစောင့်သိသူ *မည်သည့် နိုင်ငံရေးပါတီများနှင့် ပါဝင်ပတ်သက်ခြင်း မရှိသူ *မည်သည့် ရုံးလုပ်ငန်းများတွင် ပါဝင်ဆောင်ရွက်ခြင်း မရှိသူ == ဥက္ကဋ္ဌများ စာရင်း == {| class="wikitable" |+ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌများ !စဥ် !ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ !တာဝန်ထမ်းဆောင်သည့်ကာလ !ရက်ပေါင်း |- |၁။ |[[သိန်းစိုး|ဦးသိန်းစိုး]] |၈ မတ် ၂၀၁၀ - ၃၀ မတ် ၂၀၁၁ |{{Age in years and days|2010|3|8|2011|3|30}} |- |၂။ |[[တင်အေး|ဦးတင်အေး]] |၃၀ မတ် ၂၀၁၁ - ၃၀ မတ် ၂၀၁၆ | |- |၃။ |[[လှသိန်း|ဦးလှသိန်း]] |၃၀ မတ် ၂၀၁၆ - ၃၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၁ | |- |၄။ |[[သိန်းစိုး|ဦးသိန်းစိုး]] |၂ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ - ၃၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄ | |- |၅။ |[[ကိုကို (ဝန်ကြီး)|ဦးကိုကို]] <ref>{{cite web|url=https://www.moi.gov.mm/index.php/announcements/51495|title=ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌ ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခြင်း|work=MOI Myanmar|access-date=၃၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄|date=၃၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄}}</ref> |၃၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄ - လက်ရှိ |{{Age in years and days|2024|1|31}} |} == နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီလက်ထက် == ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် [[တပ်မတော်]]မှ နိုင်ငံတော်အာဏာကို ထိန်းချုပ်ပြီးနောက်၊ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၂ ရက်နေ့တွင် [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]] [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|ဥက္ကဋ္ဌ]]က ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ကို ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ၎င်းဖွဲ့စည်းပုံမှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်သည် - <ref>{{cite news|title=ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်အဖွဲ့သစ် စစ်ကောင်စီ ခန့်အပ်|url=http://burmese.dvb.no/archives/438763|work=DVB news|date=၂ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁}}</ref> === ကနဦး ဖွဲ့စည်းခြင်း (၂ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁) === # ဦး[[သိန်းစိုး]] (ဥက္ကဋ္ဌ) # ဦး[[သောင်းတင်]] (အဖွဲ့ဝင်){{efn|ဦးသောင်းတင်မှ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်အဖွဲ့သစ်တွင် ပါဝင်ရန် ငြင်းဆန်ခဲ့သည်။၂၀၂၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၃ရက်တွင် ၎င်းအစား ဦးအောင်မိုးမြင့်နှင့် အစားထိုးခန့်အပ်ကြောင်း စစ်ကောင်စီက စာထုတ်ပြန်သည်။<ref>{{cite news|title=Public Backlash, Sanctions Threat Put Myanmar Junta Appointees in Tight Spot |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/public-backlash-sanctions-threat-put-myanmar-junta-appointees-tight-spot.html |work=The Irrawaddy |date=8 February 2021 }}</ref>}} <ref>{{Cite web|url=https://cincds.gov.mm/node/10825|title=ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်အမှတ်၊ ၈၆ /၂၀၂၁ ၁၃၈၂ ခုနှစ်၊ တပို့တွဲလဆန်း ၁၂ ရက် (၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၃ ရက်) ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် အဖွဲ့ဝင်များ အစားထိုးခန့်အပ်ခြင်း}}</ref> # ဦးသန်းထွန်း (အဖွဲ့ဝင်) # ဦးကျောက် (အဖွဲ့ဝင်) # ဦးအောင်စောဝင်း (အဖွဲ့ဝင်) # ဦးသန်းဝင်း (အဖွဲ့ဝင်)<ref>{{cite web|url=https://cincds.gov.mm/node/10474|title=ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်အမှတ်(၇/၂၀၂၁) ၁၃၈၂ ခုနှစ်၊ ပြာသိုလပြည့်ကျော် ၆ ရက် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂ ရက် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌနှင့်အဖွဲ့ဝင်များ ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခြင်း|work=CINCDS Myanmar|access-date=၂၅ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃|date=၂ ဖေဖော်ဝါရီ၂၀၂၁}}</ref> === နောက်ဆက်တွဲ ပြောင်းလဲမှုများနှင့် ခန့်အပ်မှုများ === ကနဦးဖွဲ့စည်းပြီးနောက်ပိုင်းတွင် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်၏ အဖွဲ့ဝင်များ အပြောင်းအလဲများ ဆက်တိုက် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်- * ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၉ ရက်: ဦးစောဘလှိုင်နှင့် ဦးစိုးဦးတို့အား အဖွဲ့ဝင်များအဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.mlis.gov.mm/mLsView.do;jsessionid=F8C75D4602E6833BA4CEDDDA999D9777?lawordSn=15852|title=ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် အဖွဲ့ဝင်များအဖြစ် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခြင်း|work=မြန်မာ့ဥပဒေသတင်းအချက်အလက်စနစ်|access-date=၂၅ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃|date=၉ ဖေဖော်ဝါရီ၂၀၂၁|archive-date=17 December 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20221217105432/https://www.mlis.gov.mm/mLsView.do;jsessionid=F8C75D4602E6833BA4CEDDDA999D9777?lawordSn=15852}}</ref> * ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၃ ရက်: ဦး[[သောင်းတင်]]အား ဦးအောင်မိုးမြင့်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ဦးကျောက်အား ဦးအောင်လွင်ဦးဖြင့်လည်းကောင်း အစားထိုးခန့်အပ်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://cincds.gov.mm/node/10825|title=ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်အမှတ်၊ ၈၆ /၂၀၂၁ ၁၃၈၂ ခုနှစ်၊ တပို့တွဲလဆန်း ၁၂ ရက် (၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၃ ရက်) ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် အဖွဲ့ဝင်များ အစားထိုးခန့်အပ်ခြင်း|work=CINCDS Myanmar|access-date=၂၅ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃|date=၂၃ ဖေဖော်ဝါရီ၂၀၂၁}}</ref> * ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၆ ရက်: ဦးသန်းစိုး၊ ဦးဘရန်ရှောင်၊ ဦးမြင့်ဦး၊ ဦးခင်မောင်ဦး၊ ဒေါ်နုမြစံ၊ ဦးမြင့်သိန်းနှင့် ဒေါက်တာဘမောင်တို့အား ထပ်မံ၍ ကော်မရှင်အဖွဲ့ဝင်များအဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့သည်။ * ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၃ ရက်: ဦးတင်မောင်ဆွေအား အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://cincds.gov.mm/node/16427?d=1|title=ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် အဖွဲ့ဝင်ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခြင်း|work=CINCDS Myanmar|access-date=၂၅ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃|date=၃ ဖေဖော်ဝါရီ၂၀၂၂}}</ref> * ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဧပြီ ၁ ရက်: ဦးကိုကိုလွင်အား အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.myawady.net.mm/content/%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%91%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%85%E1%80%AF%E1%80%9B%E1%80%BD%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%80%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%9B%E1%80%BE%E1%80%84%E1%80%BA-%E1%80%A1%E1%80%96%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%80%9D%E1%80%84%E1%80%BA-%E1%80%81%E1%80%94%E1%80%B7%E1%80%BA%E1%80%A1%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%90%E1%80%AC%E1%80%9D%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%81%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8|title=ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် အဖွဲ့ဝင် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခြင်း|work=MWD Webportal|access-date=၂၅ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃|date=၁ ဧပြီ၂၀၂၂}}</ref> * ၂၀၂၂ ခုနှစ် မေ ၂ ရက်: သယံဇာတနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသော ဦးမင်းမင်းဦးအား ကော်မရှင်အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ပြောင်းရွှေ့ခန့်အပ်ခဲ့သည်။ * ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဩဂုတ် ၁၀ ရက်: [[ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် နိုင်ငံခြားစီးပွားဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန|ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် နိုင်ငံခြားစီးပွားဆက်သွယ်ရေး]] ဒုတိယဝန်ကြီး ဦးသန်းအောင်ကျော်အား ကော်မရှင်အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ပြောင်းရွှေ့ခန့်အပ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://news-eleven.com/article/235461|title=ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် နိုင်ငံခြားစီးပွားဆက်သွယ်ရေး ဒုတိယဝန်ကြီးနှင့် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်အဖွဲ့ဝင်တို့ကို ခန့်အပ်|work=Eleven|access-date=၂ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၃|date=၁၀ ဩဂုတ် ၂၀၂၂}}</ref> * ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်: ဦးစောဘလှိုင်၊ ဒေါက်တာဘမောင်နှင့် ဦးမင်းမင်းဦးတို့အား တာဝန်မှ အနားယူခွင့်ပေးခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=https://www.cincds.gov.mm/node/20933|title=ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်အမှတ်၊ ၁၂ / ၂၀၂၃ ၁၃၈၄ ခုနှစ်၊ တပို့တွဲလဆန်း ၁၂ ရက် (၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်) တာဝန်မှအနားယူခွင့်ပြုခြင်း|work=CINCDS|access-date=၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၃|date=၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၃}}</ref>ထို့ပြင်၊ ကော်မရှင်အဖွဲ့ဝင် ဦးသန်းဝင်းအား [[ပြည်ထောင်စု ရာထူးဝန်အဖွဲ့|ပြည်ထောင်စုရာထူးဝန်အဖွဲ့]]သို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.cincds.gov.mm/node/20932|title=ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်အမှတ်၊ ၁၁ / ၂၀၂၃ ၁၃၈၄ ခုနှစ်၊ တပို့တွဲလဆန်း ၁၂ ရက် (၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်) ပြောင်းရွှေ့တာဝန်ပေးအပ်ခြင်း|work=CINCDS|access-date=၂ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၃|date=၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၃}}</ref> * ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၂ ရက်: ကော်မရှင်အဖွဲ့ဝင် ဒေါ်နုမြစံအား [[သာသနာရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှု ဝန်ကြီးဌာန|သာသနာရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီးဌာန]] ဒုတိယဝန်ကြီးအဖြစ် ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.moi.gov.mm/news/35136|title=ပြောင်းရွှေ့တာဝန်ပေးအပ်ခြင်း|work=MOI|access-date=၃ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၃|date=၂ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၃}}</ref> * ၂၀၂၃ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၂၅ ရက်: အဖွဲ့ဝင် ဦးဘရန်ရှောင်အား အနားပေးကာ ဦးခင်ဇော်အား အဖွဲ့ဝင်အသစ်အဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.moi.gov.mm/announcements/44942|title=တာဝန်မှ အနားယူခွင့်ပြုခြင်း|work=MOI Myanmar|access-date=၂၅ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃|date=၂၅ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.moi.gov.mm/announcements/44944|title=ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ဝင် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခြင်း|work=MOI Myanmar|access-date=၂၅ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃|date=၂၅ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃}}</ref> * ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၃၁ ရက်: ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌအား အသစ်လဲလှယ်ခြင်းနှင့် ကော်မရှင်အဖွဲ့ဝင်အသစ်များ ခန့်အပ်ခြင်းများ ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ === လက်ရှိ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ဝင်များ === {| class="wikitable" |+ကော်မရှင်အဖွဲ့ဝင်များ !စဥ် !အမည် ! !တာဝန်ထမ်းဆောင်သည့်ကာလ !ရက်ပေါင်း |- |၁။ |ဦး[[ကိုကို (ဝန်ကြီး)|ကိုကို]] |ဥက္ကဋ္ဌ |၃၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄ - လက်ရှိ |{{Age in years and days|2024|1|31}} |- |၂။ |ဦးအောင်မိုးမြင့် | rowspan="14" |အဖွဲ့ဝင် | | |- |၃။ |ဦးသန်းထွန်း | | |- |၄။ |ဦးအောင်လွင်ဦး | | |- |၅။ |ဦးအောင်စောဝင်း | | |- |၆။ |ဦးစိုးဦး | | |- |၇။ |ဦးတင်မောင်ဆွေ | | |- |၈။ |ဦးကိုကိုလွင် | | |- |၉။ |ဦးသန်းအောင်ကျော် | | |- |၁၀။ |ဦးခင်မောင်ဦး <ref>{{Cite web|url=https://news-eleven.com/article/240710|title=လာမယ့်ရွေးကောက်ပွဲအတွက် UEC ဘာတွေပြင်ဆင်နေပြီလဲ|work=Eleven Media Group|access-date=၂၅ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃|date=၂၀ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၂}}</ref> | | |- |၁၁။ |ဦးသန်းစိုး | | |- |၁၂။ |ဦးခင်ဇော် | | |- |၁၃။ |ဦးမြင့်ဦး | | |- |၁၄။ |ဦးမြင့်သိန်း | | |- |၁၅။ |ဦးမျိုးလှိုင်<ref>{{cite web|url=https://www.moi.gov.mm/announcements/51503|title=ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ဝင် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခြင်း|work=MOI Myanmar|access-date=၃၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄|date=၃၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄}}</ref> |၃၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄ - လက်ရှိ |{{Age in years and days|2024|1|31}} |} == ၂၀၁၆ အဖွဲ့ဝင်များ == ၂၀၁၆ မတ်လ ၃၀ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံတော်သမ္မတက ခန့်အပ်ခဲ့သည့် ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် အဖွဲ့ဝင်များမှာ <ref>{{cite web|url=http://www.president-office.gov.mm/?q=briefing-room/news/2016/03/31/id-10483|title=ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် အဖွဲ့ဝင်များ ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခြင်း|publisher=နိုင်ငံတော်သမ္မတရုံး|date=၃၁ မတ် ၂၀၁၆|accessdate=၃၁ မတ် ၂၀၁၆|archive-date=1 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210301130641/https://www.president-office.gov.mm/?q=briefing-room%2Fnews%2F2016%2F03%2F31%2Fid-10483}}</ref> #ဦး[[လှသိန်း]] (ဥက္ကဋ္ဌ) #ဦးအောင်မြင့် (အဖွဲ့ဝင်) #ဦးစိုးရယ် (အဖွဲ့ဝင်) #ဦးထွန်းခင် (အဖွဲ့ဝင်) #ဦးလှတင့် (အဖွဲ့ဝင်) #ဦးမြင့်နိုင် (အဖွဲ့ဝင်) #ဦးသန်းဌေး (အဖွဲ့ဝင်) #ဦးညွန့်စိန် (အဖွဲ့ဝင်) #ဦးသက်ထွန်း (အဖွဲ့ဝင်) #ဦးမြင့်အောင့် (အဖွဲ့ဝင်) #ဦးစောဒယ်နီရယ်ကြည် (အဖွဲ့ဝင်) #ဦးအောင်စိုးဝင်း (အဖွဲ့ဝင်) #ဦးသန်းအောင် (အဖွဲ့ဝင်) #ဦးမင်းဆွေ (အဖွဲ့ဝင်) #ဦးဆွေတင့်လွင် (အဖွဲ့ဝင်) == ၂၀၁၁ အဖွဲ့ဝင်များ == ၂၀၁၁ မတ်လ ၃၀ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံတော်သမ္မတက ခန့်အပ်ခဲ့သည့် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ဝင်များမှာ - #ဦး[[တင်အေး]] (အဖွဲ့ဝင်) #ဦးမြင့်နိုင် (အဖွဲ့ဝင်) #ဦးအောင်မြင့် (အဖွဲ့ဝင်) #ဦးသာဦး (အဖွဲ့ဝင်) #ဒေါက်တာ ဒေါ်မြင့်ကြည် (အဖွဲ့ဝင်) #ဦးဝင်းကြည် (အဖွဲ့ဝင်) #ဦးညွှန့်တင် (အဖွဲ့ဝင်) #ဦးဝင်းကို (အတွင်းရေးမှူး) == ၂၀၁၀ အဖွဲ့ဝင်များ == ကော်မရှင်၏ အဖွဲ့ဝင် ၁၈ ဦးကို ၂၀၁၀ ခုနှစ် မတ်လ ၁၁ ရက်နေ့တွင် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခဲ့သည်။<ref name="un" />၂၀၁၀ ခုနှစ် မတ်လ ၀၈ ရက်နေ့တွင် [[နိုင်ငံတော် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ]] မှ ခန့်အပ်တာဝန်ပေးထားသည့် ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင် အဖွဲ့ဝင်များမှာ - <ref name="mizz"/><ref>{{cite news|url=http://election.irrawaddy.org/election-watch/53-profiles/179-profiles-of-union-election-commission-members.html|title=Profiles of Union Election Commission Members|date=23 March 2010|work=Burma Election 2010|publisher=The Irrawaddy|accessdate=27 March 2012|archivedate=21 July 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150721201555/http://election.irrawaddy.org/election-watch/53-profiles/179-profiles-of-union-election-commission-members.html}}</ref> # [[သိန်းစိုး|ဦးသိန်းစိုး]] (ဥက္ကဋ္ဌ) # ဦးအင်ဇော်နော် (အဖွဲ့ဝင်) # ဦးခင်မောင်နု (အဖွဲ့ဝင်) # ဦးစောဘလှိုင် (အဖွဲ့ဝင်) # ဒေါက်တာဘမောင် (အဖွဲ့ဝင်) # ဦးညွန့်တင် (အဖွဲ့ဝင်) # ဦးမောင်သာလှ (အဖွဲ့ဝင်) # ဒေါက်တာစိုင်းခမ်းလှိုင် (အဖွဲ့ဝင်) # ဦးအောင်မြင့် (အဖွဲ့ဝင်) # ဦးမြင့်နိုင် (အဖွဲ့ဝင်) # ဒေါက်တာတင်အောင်အေး (အဖွဲ့ဝင်) # ဒေါ်ခင်လှမြင့် (အဖွဲ့ဝင်) # ဒေါက်တာဒေါ်မြင့်ကြည် (အဖွဲ့ဝင်) # ဦးသာဦး (အဖွဲ့ဝင်) # ဒေါက်တာမောင်ထူး (အဖွဲ့ဝင်) # ဦးသာဌေး (အဖွဲ့ဝင်) # ဦးဝင်းကြည် # ဦးဝင်းကို (အတွင်းရေးမှူး) <ref>{{Cite web|url=https://www.uec.gov.mm/pages.php?pagename=%E1%80%96%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%80%85%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%90%E1%80%AC%E1%80%9D%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%20(%E1%81%82%E1%81%80%E1%81%81%E1%81%80)|title=ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် ဖွဲ့စည်းတာဝန်ပေးအပ်ခြင်း (၂၀၁၀)|work=UEC Myanmar|access-date=၂၅ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃}}{{Dead link|date=April 2025 }}</ref> ==မှတ်စု== {{notelist}} == ကိုးကား == {{reflist}} {{မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရွေးကောက်ပွဲများ}}{{မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေး}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရွေးကောက်ပွဲများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေး]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေး]] [[ကဏ္ဍ:ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်များ|မြန်မာနိုင်ငံ]] ociswabzvf3qq6jfbat0inr0s32331l တမ်းပလိတ်:Br separated entries/doc 10 61975 878763 291454 2025-06-21T14:10:10Z Zeuuzu 130266 /* အသုံးပြုပုံ */ 878763 wikitext text/x-wiki {{Documentation subpage}} <!-- ကဏ္ဍများကို အောက်ဆုံးရှိ ဖော်ပြပါနေရာတွင် ထည့်၍ အင်တာဝီကီလင့်များ (interwikis) ကို [[:en:Wikipedia:Wikidata|ဝီကီဒေတာ (Wikidata)]] သုံး၍ ထည့်ပါ။) --> {{stack|{{Lua|Module:Separated entries}}}} == အသုံးပြုပုံ == :<code><nowiki>{{br separated entries|entry1|entry2|entry3|entry4|entry5|...}}</nowiki></code> အဆောင်များ == နမူနာ == {| class="wikitable" ! ကုဒ် !! ရလဒ် |- | <code><nowiki>{{br separated entries|entry1|entry2|entry3}}</nowiki></code> || {{br separated entries|entry1|entry2|entry3}} |- | <code><nowiki>{{br separated entries| |entry2|entry3}}</nowiki></code> || {{br separated entries| |entry2|entry3}} |- | <code><nowiki>{{br separated entries|entry1| |entry3}}</nowiki></code> || {{br separated entries|entry1| |entry3}} |- | <code><nowiki>{{br separated entries|entry1|entry2| }}</nowiki></code> || {{br separated entries|entry1|entry2| }} |- | <code><nowiki>{{br separated entries|entry1| | }}</nowiki></code> || {{br separated entries|entry1| | }} |- | <code><nowiki>{{br separated entries| |entry2| }}</nowiki></code> || {{br separated entries| |entry2| }} |- | <code><nowiki>{{br separated entries| | |entry3}}</nowiki></code> || {{br separated entries| | |entry3}} |- | <code><nowiki>{{br separated entries| | | }}</nowiki></code> || {{br separated entries| | | }} |- | <code><nowiki>{{br separated entries|entry1|entry2|entry3|entry4|entry5|entry6}}</nowiki></code> || {{br separated entries|entry1|entry2|entry3|entry4|entry5|entry6}} |} <includeonly>{{#ifeq:{{SUBPAGENAME}}|sandbox | | <!-- ကဏ္ဍများကို ဤလိုင်းအောက်တွင် ဖြည့်၍ အင်တာဝီကီများကို ဝီကီဒေတာသုံး၍ ဖြည့်ပါ။ --> [[Category:List formatting and function templates]] }}</includeonly> ahh65mdqp157urpolpybwm5nse4vhqs ဟင်နရီဗန်ထီးယူ 0 62793 878844 876853 2025-06-22T09:05:15Z Salai Rungtoi 22844 [[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ကို အသုံးပြု၍ [[Category:ချင်း နိုင်ငံရေးသမားများ]]ကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည် 878844 wikitext text/x-wiki {{Infobox Officeholder |honorific-prefix = |name = ဟင်နရီဗန်ထီးယူ |native_name = {{nobold|Henry Van Thio}} |native_name_lang = |pronunciation = | allegiance = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |rank = {{flagicon image| Tatmadaw_MAJ_Insignia_01.png}}[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ ရာထူး၊ အဆင့်၊ အဆောင်အယောင်နှင့် တံဆိပ်များ|ဗိုလ်မှူး]] | branch = {{Tree list}} * {{armed forces|Myanmar}} ** {{army|Myanmar}} |serial = |image = File:Henry Van Thio.jpg |image_size = |caption = |office = မြန်မာနိုင်ငံ၏ တတိယ​မြောက် [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယ သမ္မတ|ဒုတိယ သမ္မတ (၂)]] |president = [[ထင်ကျော်၊ ဦး|ဦးထင်ကျော်]]<br/>[[ဝင်းမြင့်၊ ဦး (လွှတ်တော်အမတ်)|ဦးဝင်းမြင့်]]<br>[[မြင့်ဆွေ၊ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး|ဦးမြင့်ဆွေ]] {{small|(ယာယီ)}} |term_start = ၃၀ မတ် ၂၀၁၆ |term_end = ၂၂ ဧပြီ ၂၀၂၄ |alongside = [[မြင့်ဆွေ၊ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး|ဦးမြင့်ဆွေ]] |predecessor = [[ဉာဏ်ထွန်း၊ ဦး|ဦးဉာဏ်ထွန်း]] |succeeding = |successor = |office1 = [[အမျိုးသားလွှတ်တော်]] ရွေးကောက်ခံ ကိုယ်စားလှယ်<br/>ချင်းပြည်နယ် မဲဆန္ဒနယ် (၃) မှ |term_start1 = ၃ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၁၆ |term_end1 = ၃၀ မတ် ၂၀၁၆ |predecessor1 = |successor1 = |majority1 = |birth_date = {{birth date and age|1958|8|9}} |birth_place = [[ထန်တလန်မြို့နယ်]]၊ [[ချင်းပြည်နယ်]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]] |party = [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]] |spouse = ဒေါက်တာရွှေလွှမ်း |children = ၃ |occupation = |alma_mater = [[မန္တလေးတက္ကသိုလ်]]၊ [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်|ရန်ကုန်ဝိဇ္ဇာနှင့်သိပ္ပံတက္ကသိုလ်]] |residence = |religion = [[ခရစ်ယာန်]] | nationality = ချင်း | ethnicity = [[ချင်းလူမျိုး|ချင်း]] |awarded = |signature = }} '''ဟင်နရီဗန်ထီးယူ''' ({{lang-en|Henry Van Thio}}; ၉ ဩဂုတ် ၁၉၅၈ မွေးဖွား) သည် မြန်မာနိုင်ငံသား နိုင်ငံရေးသမားတစ်ဦးဖြစ်ပြီး ပြည်ထောင်စုသမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံ၏ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယ သမ္မတ|ဒုတိယ သမ္မတ (၂)]] အဖြစ် ရွေးချယ်ခံရသူ ဖြစ်သည်။ [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ ၂၀၁၅|၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် [[ချင်းပြည်နယ်]] မဲဆန္ဒနယ်အမှတ် ၃ မှ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ပြီး အနိုင်ရရှိခဲ့ကာ [[အမျိုးသားလွှတ်တော်]] ကိုယ်စားလှယ်တစ်ဦးအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.bbc.com/news/world-asia-35770535|title=Myanmar begins presidential selection as Aung San Suu Kyi ruled out|work=BBC News}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.mmtimes.com/index.php/national-news/19403-nld-names-u-htin-kyaw-for-presiden.html|title=NLD names U Htin Kyaw for president|author=Ei Ei Toe Lwin|publisher=|access-date=11 March 2016|archive-date=10 March 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160310190545/http://www.mmtimes.com/index.php/national-news/19403-nld-names-u-htin-kyaw-for-presiden.html}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.amyothahluttaw.gov.mm/?representative=02040301|title=National Parliament - Beta|publisher=|accessdate=11 March 2016|archivedate=11 March 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160311113706/http://www.amyothahluttaw.gov.mm/?representative=02040301}}</ref> ၂၀၁၆ မတ်လ ၃၀ ရက်နေ့တွင် ဒုတိယသမ္မတအဖြစ် ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုခဲ့သည်။သူသည် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းသည့် ၂၀၂၁]] နောက်ပိုင်း ဒုတိယသမ္မတ အဖြစ် ဆက်ရှိနေခဲ့ပြီး၂၀၂၄ ခုနှစ် ဧပြီလ ၂၂ ရက်နေ့ တွင် ကျန်းမာရေးအကြောင်းပြချက်ဖြင့် တာဝန်မှ အနားယူသည်။<ref>{{cite web|url=https://www.myanmaritv.com/news/order-no-332024-vp-permitted-retire|title=ORDER NO (33/2024): VP PERMITTED TO RETIRE|work=mitv|access-date=22 April 2024|date=22 April 2024}}</ref> == အစောပိုင်းဘဝ == [[ချင်းလူမျိုး]]တစ်ဦးဖြစ်ပြီး [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်|ရန်ကုန် ဝိဇ္ဇာနှင့်သိပ္ပံ တက္ကသိုလ်]]မှ ဘွဲ့ရရှိခဲ့သည်။ [[တပ်မတော်]]တွင် ဗိုလ်မှူးအဆင့်ဖြင့် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://vcth.net/amyotha-hluttaw-in-pu-henry-van-thio-vice-president-ah-thun|title=NLD in Pu Henry Van Thio vice president ah thun|work=VCTH|accessdate=11 March 2016|archivedate=10 March 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160310195509/http://vcth.net/amyotha-hluttaw-in-pu-henry-van-thio-vice-president-ah-thun}}</ref> == ဒုတိယသမ္မတအဖြစ် ရွေးကောက်ခံရခြင်း == ၂၀၁၆ ခုနှစ် မတ်လ ၁၀ ရက်နေ့တွင် [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]] ကိုယ်စားလှယ်များက ဦးဟင်နရီဗန်ထီးယူအား [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယ သမ္မတ|ဒုတိယသမ္မတလောင်း]]အဖြစ် တင်မြှောက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.aljazeera.com/news/2016/03/aung-san-suu-kyi-myanmar-president-160310035551666.html|title=Aung San Suu Kyi aide nominated as Myanmar president|publisher=}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.theguardian.com/world/2016/mar/10/aung-san-suu-kyi-nominates-htin-kyaw-myanmar-president|title=Aung San Suu Kyi will not be president of Myanmar, parliament confirms|work=the Guardian}}</ref> ၂၀၁၆ မတ်လ ၁၁ ရက်နေ့တွင် [[အမျိုးသားလွှတ်တော်]]မှ ၁၄၈ မဲဖြင့် ဒုတိယသမ္မတလောင်းအဖြစ် အဆိုပြုခံခဲ့ရသည်။ ၂၀၁၆ မတ်လ ၁၅ ရက်နေ့တွင် [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်]]တွင် မဲအရေအတွက် ၃၅၂ မဲအနက် ၇၉ မဲရရှိကာ ပြည်ထောင်စုသမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယသမ္မတ (၂) ဖြစ်လာခဲ့သည်။ [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀|အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ ၂၀၂၀]] တွင် [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်|အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]] ပါတီကိုယ်စားပြုပြီး [[ချင်းပြည်နယ်]] မဲဆန္ဒနယ်အမှတ်(၁၀) အမျိုးသားလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်လောင်းအဖြစ် ဝင်ပြိုင်သည်။ ပြိုင်ဘက် [[ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ|ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]] ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဦးရှန်လျန်မှုန်း နှင့် [[ချင်းအမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ]] ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဦးဗန်မွန်လျန် တို့အား အနိုင်ရကာ အမျိုးသားလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် တင်မြှောက်ခြင်းခံရသည်။ ရရှိ ခိုင်လုံမဲအရေအတွက်မှာ ၁၅၄၉၂မဲ ဖြစ်သည်။ မဲစုစုပေါင်း၏ ၅၇ဒသမ ၉၁ ရာခိုင်နှုန်း ရရှိသည်ဟု [[ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်|ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က]] ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://uecdata.s3.ap-southeast-1.amazonaws.com/2020%20Election%20Result%20%28%20Percentage%20%29/2.%20Amyotha%20Result%20%28%20Percentage%20%29/Amyotha%20Each%20Candidate%20Result.pdf|title=အမျိုးသားလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်လောင်း တစ်ဦးချင်းစီ၏ ဆန္ဒမဲရရှိမှုအခြေအနေ (၂၀၂၀ပြည့်နှစ်အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ)|work=UEC Myanmar|access-date=12 December 2022|archive-date=18 June 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220618232637/https://uecdata.s3.ap-southeast-1.amazonaws.com/2020%20Election%20Result%20%28%20Percentage%20%29/2.%20Amyotha%20Result%20%28%20Percentage%20%29/Amyotha%20Each%20Candidate%20Result.pdf}}</ref> == ၂၀၂၁ ဖေဖော်ဝါရီနောက်ပိုင်းဖြစ်ရပ်များ == ၂၀၂၁ခုနှစ် တပ်မတော် အာဏာသိမ်းမှု ဖြစ်ပွားပြီးနောက်တွင် ဖွဲ့စည်းပုံအ​ခြေခံဥပ​ဒေ ပုဒ်မ (၄၂၄)အရ ဒုတိယသမ္မတအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိခဲ့သည်။ ယာယီသမ္မတ ဦးမြင့်ဆွေ၏ [[အမျိုးသား ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီ|အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီ]]တွင် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ပါဝင်သည်။ ဒုတိယသမ္မတ (၂) ဦးဟင်နရီဗန်ထီးယူ အဖမ်းမခံရဘဲ ဒုတိယသမ္မတ အိမ်တော်မှာပဲ ရှိနေပြီး “အကျယ်ချုပ်”ဖြင့် မချုပ်ထားဟု ဘီဘီစီက ဖော်ပြသည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.com/burmese/burma-58693161|title=ပြည်သူ့လွှတ်တော် ဥက္ကဋ္ဌ ဦးတီခွန်မြတ်နဲ့ ဒုသမ္မတ ဦးဟင်နရီဗန်ထီးယူ အဖမ်းမခံရဘဲ အိမ်တော်တွေမှာပဲ ဆက်ရှိနေ|work=BBC Burmese }}</ref> ၎င်းသည် ၂၀၂၂ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၃၁ရက်နေ့တွင် ကျင်းပသော [[အမျိုးသား ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီ|ကာလုံ]]အစည်းအဝေးသို့ ကျန်းမာရေးအခြေအနေအကြောင်းပြချက်ဖြင့်တက်ရောက်ခြင်းမရှိဘဲ ခွင့်ပန်ကြားခဲ့သည်။<ref name="2022ndsc">{{cite news|url=https://cincds.gov.mm/node/16370|title=ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့်လုံခြုံရေးကောင်စီအစည်းအဝေး(၁/၂၀၂၂) ကျင်းပ}}</ref> ယင်းအပြင် ၂၀၂၂ခုနှစ်  ဇူလိုင်  ၃၁ ရက်က ကျင်းပသည့် အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီ အစည်းအဝေး(၂/၂၀၂၂) သို့လည်း ကျန်းမာရေးအကြောင်းပြချက်ဖြင့်ပင် ခွင့်ပန်ကြားခဲ့ကာ တက်ရောက်ခြင်း မရှိခဲ့ပေ။<ref>{{Cite web|url=http://burmese.dvb.no/archives/546219|title=ကာလုံအစည်းအဝေးခေါ်ယူပြီး စစ်ကောင်စီ အာဏာသိမ်းသက်တမ်း ၆ လထပ်တိုး|work=DVB News}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://news-eleven.com/article/234923|title=အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့်လုံခြုံရေးကောင်စီ(ကာလုံ) အစည်းအဝေးကျင်းပပြီး အရေးပေါ်ကာလအား ခြောက်လသက်တမ်းတိုး|work=Eleven}}</ref> ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၁၂ရက်တွင် နေပြည်တော်အချုပ်ရှိ အထူးသီးသန့် တရားရုံးတရားခွင်သို့ ခံပြသက်သေတစ်ဦးအဖြစ်  ဦးဟင်နရီဗန်ထီးယူ တက်ရောက်သည်။ [[အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေး ကော်မရှင်|အဂတိလိုက်စားမှုတိုက်ဖျက်ရေးကော်မရှင်က]] ဦး[[ဝင်းမြင့် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဝင်းမြင့်]] နှင့် [[အောင်ဆန်းစုကြည်|ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်]] တို့အပေါ်  စွဲဆိုထားသော ရဟတ်ယာဉ်နှင့်ပတ်သတ်သည့်  အမှုများနှင့်ပတ်သတ်ပြီး ၎င်းတို့အနေဖြင့် လုပ်ငန်းစဉ်များအား လုပ်ထုံးလုပ်နည်း၊စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများနှင့်အညီလုပ်ဆောင်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ခုခံ ထွက်ဆိုသည်။<ref>{{Cite web|url=http://burmese.dvb.no/archives/568532|title=ရဟတ်ယာဉ်အမှုအတွက် ဒုသမ္မတ ဦးဟင်နရီဗန်ထီးယူကို စစ်ဆေး|work=DVB News|access-date=12 December 2022|archive-date=12 December 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20221212151340/http://burmese.dvb.no/archives/568532}}</ref> ၂၀၂၃ ဇန်နဝါရီ ၃၁ရက်တွင် ကျင်းပသည့် အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီအစည်းအဝေး(၁/၂၀၂၃) သို့လည်း ကျန်းမာရေးအခြေအနေအရ အစည်းအဝေးမတက်ရောက်နိုင်ကြောင်း ၎င်း ခွင့်ပန်ကြားပြန်သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.moi.gov.mm/index.php/news/35042 |title=ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီအစည်းအဝေး(၁/၂၀၂၃)ကျင်းပ|work=MOI}}</ref> ထိုနေ့တွင် ဦးဟင်နရီဗန်ထီးယူ ချော်လဲ ခေါင်းပေါက်၍ နေပြည်တော်ဆေးရုံသို့ တက်ရောက်နေသည်ဟု RFA ကဖော်ပြသည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.rfa.org/burmese/news/henryvanthio-hospital-attendance-01312023051707.html|title=ဒုသမ္မတ ဦးဟင်နရီဗန်ထီးယူ နေပြည်တော် ခုတင် ၁၀၀၀ ဆေးရုံ တက်ရောက်နေရ|work=RFA Burmese}}</ref> သူသည်  ၂၀၂၃ ဇူလိုင် ၃၁ရက် တွင် ကျင်းပသည့် ကာလုံအစည်းအဝေး(၂/၂၀၂၃)ကို  တက်ရောက်ခြင်းဖြင့် လူမြင်ကွင်းရှေ့ ပြန်ထွက်သည်။ <ref>{{cite web|url=https://www.bbc.com/burmese/articles/c51ddlzk477o|title=ကာလုံခေါ်ပြီး စစ်ကောင်စီ သက်တမ်း ၆ လ ထပ်တိုး|work=BBC Burmese|access-date=၃၁ ဇူလိုင်၂၀၂၃|date=၃၁ ဇူလိုင် ၂၀၂၃}}</ref> ဦးဟင်နရီဗန်ထီးယူသည် ယင်းအစည်းအဝေးအတွင်း [[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]] ၏ တင်ပြချက်အား ထောက်ခံခဲ့သည်ဟု စစ်တပ်ပိုင်မီဒီယာက ဖော်ပြသည်။ <ref>{{cite web|url=https://www.cincds.gov.mm/node/23104|title=ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့်လုံခြုံရေးကောင်စီအစည်းအဝေး(၂/၂၀၂၃) ကျင်းပ|work=CINCDS Myanmar|access-date=၁၀ ဩဂုတ် ၂၀၂၃|date=၃၁ ဇူလိုင် ၂၀၂၃}}</ref> ထိုအစည်းအဝေးတက်ရောက်ခဲ့ခြင်းနှင့် စပ်လျဉ်းပြီး [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်|အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]] ဗဟိုအလုပ်ကော်မတီက ၎င်းအား ၂၀၂၃ ဩဂုတ် ၉ ရက်တွင် ပါတီမှ ထုတ်ပယ်သည်။<ref>{{cite web|url=https://burma.irrawaddy.com/news/short-news/2023/08/09/372418.html|title=ကာလုံအစည်းအဝေးတက်ခဲ့သည့် ဦးဟင်နရီဗန်ထီးယူကို NLD ပါတီ ထုတ်ပယ်|work=ဧရာဝတီသတင်း|access-date=၁၀ ဩဂုတ် ၂၀၂၃|date=၉ ဩဂုတ် ၂၀၂၃}}</ref> <ref>{{cite web|url=https://www.rfa.org/burmese/news/vice-president-henryventhieu-08092023051216.html|title=ကာလုံအစည်းအဝေးတက်ခဲ့တဲ့ ဒုသမ္မတ ဦးဟင်နရီဗန်ထီးယူ NLD ပါတီမှ ထုတ်ပယ်ခံရ|work=RFA Burmese|access-date=၁၀ ဩဂုတ် ၂၀၂၃|date=၉ ဩဂုတ် ၂၀၂၃}}</ref> ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၂၂ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ [[s:နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ_အမိန့်အမှတ်_၃၃/၂၀၂၄|အမိန့်အမှတ် ၃၃/၂၀၂၄]] အားဖြင့် ဒုတိယသမ္မတ ဦးဟင်နရီဗန်ထီးယူအား ကျန်းမာရေးအရ တာဝန်မှ အနားယူခွင့် ပြုလိုက်သည်။ == မိသားစုဘဝ == သူသည် ဒေါ်ရွှေလွှမ်းနှင့် လက်ထပ်ခဲ့ကာ သားသမီး သုံးဦး ထွန်းကားခဲ့သည်။ သူသည် ခရစ်ယာန်ဘာသာဝင်တစ်ဦး ဖြစ်ပြီး ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်မဟုတ်သည့် ပထမဆုံးသော ဒုတိယသမ္မတ ဖြစ်သည်။ == ကိုးကား == {{reflist}} {{s-start}} {{s-off}} {{s-bef|before=[[ဉာဏ်ထွန်း၊ ဦး|ဦးဉာဏ်ထွန်း]]}} {{s-ttl|title=[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယ သမ္မတ|မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယသမ္မတ (၂)]]|years=၂၀၁၆–၂၀၂၄}} {{s-end}} [[Category:၁၉၅၈ မွေးဖွားသူများ]] [[Category:မြန်မာ စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[Category:သက်ရှိထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[Category:မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမားများ]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယသမ္မတများ]] [[ကဏ္ဍ:အမျိုးသားလွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်များ]] [[ကဏ္ဍ:ချင်းလူမျိုးများ]] [[ကဏ္ဍ:ချင်းပြည်နယ်မှ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[ကဏ္ဍ:ချင်း နိုင်ငံရေးသမားများ]] c3unuvva0imx3qw1f72ybyfc38yfmio အော်ရီဂါ (ကြယ်စုတန်း) 0 66970 878804 865595 2025-06-21T18:47:04Z InternetArchiveBot 61272 Adding 1 book for [[ဝီကီပီးဒီးယား:စိစစ်အတည်ပြုခံနိုင်မှု]] (20250621)) #IABot (v2.0.9.5) ([[User:GreenC bot|GreenC bot]] 878804 wikitext text/x-wiki {{Sky|06|00|00|+|40|00|00|10}} {{Infobox constellation | name = Auriga | abbreviation = Aur{{sfn|Russell|1922|p=469}} | genitive = Aurigae | pronounce = {{plainlist | * {{IPAc-en|ɔː|ˈ|r|aɪ|ɡ|ə}} ''Auríga'' * genitive {{IPAc-en|ɔː|ˈ|r|aɪ|dʒ|iː}}{{sfn|Pasachoff|2006}} }} | symbolism = the Charioteer | RA = {{RA|04|37|54.4293}}–{{RA|07|30|56.1899}}{{sfn|IAU, ''The Constellations'', Auriga}} | dec= {{dec|56.1648331}}–{{dec|27.8913116}}{{sfn|IAU, ''The Constellations'', Auriga}} | family = [[ပါဆီးယပ် မိသားစု|ပါဆီးယပ်]] | areatotal = ၆၅၇{{sfn|Ridpath, ''Constellations''}} | arearank = ၂၁ | numbermainstars =၅, ၈ | numberbfstars = ၆၅ | numberstarsplanets = ၇ | numberbrightstars = ၄ | numbernearbystars = ၂ | brighteststarname = [[ကပီလာ]] (α Aur) | starmagnitude = ၀.၀၈ | neareststarname = QY Aurigae | stardistancely = ၂၀.၇၄ | stardistancepc = ၆.၃၆ | numbermessierobjects = ၃{{sfn|Bakich|1995|p=54}} | meteorshowers = {{plainlist | * Aurigids * Delta Aurigids }} | bordering = {{plainlist | * [[ကျားသစ်ကုလားအုတ် (ကြယ်စုတန်း)|ကျားသစ်ကုလားအုတ်]] * [[ပါဆီးယပ် (ကြယ်စုတန်း)|ပါဆီးယပ်]] * [[ပြိဿ နက္ခတ်တာရာ|တောင်းရပ်]] * [[ဂျီမီနီ (ကြယ်စုတန်း)|ဂျီမီနီ ]] * [[လိုင် (ကြယ်စုတန်း)|လိုင်]]{{sfn|Bakich|1995|p=26}} }} | latmax = [[မြောက်ဝင်ရိုးစွန်း|၉၀]] | latmin = [[:en:40th parallel south|၄၀]] | month = ဖေဖော်ဝါရီနှောင်းပိုင်းမှ မတ်လအစောပိုင်း | notes = }} '''အော်ရီဂါ''' သည် ၂ ရာစု နက္ခတ္တပညာရှင် [[တော်လမီ]]၏ ကြယ်စုတန်းစာရင်း ၄၈ ခုထဲမှ တစ်ခုအပါဝင်ဖြစ်ပြီး ၈၈ ခေတ်သစ် ကြယ်စုတန်းစာရင်းတွင်လည်း ပါဝင်သည်။ ယင်းသည် အီကွေတာ၏ မြောက်ဘက်တွင် တည်ရှိသည်။ အော်ရီဂါသည် မြောက်ကမ္ဘာခြမ်းတွင် ဆောင်းရာသီ ညနေခင်းပိုင်းများတွင် ထင်ရှားပေါ်လွင်သည်။ ယင်း၏ အတောက်ပဆုံးကြယ်မှာ [[ကပီလာ]] ဖြစ်ပြီး ညဘက်ကောင်းကင်၏ အတောက်ပဆုံးကြယ်များကြားတွင် ပုံမှန်မဟုတ်သော ကြယ်စနစ်ဖြစ်သည်။ Beta Auriga သည် ကြယ်စုတန်းထဲတွင် စိတ်ဝင်စားဖွယ်ကောင်းသော မတည်မြဲကြယ်တစ်စင်းဖြစ်သည်။ ယင်း၏တည်နေရာသည် ဆောင်းတွင်း၌ [[နဂါးငွေ့တန်း ဂယ်လက်ဆီ|နဂါးငွေ့တန်း]]နှင့် နီးသောကြောင့် အော်ရီဂါတွင် တောက်ပသော open cluster များ အမြောက်အမြား တည်ရှိသည်။ ယင်း၏ နယ်နမိတ်ချင်း ထိစပ်နေသော [[Messier 36|M36]]၊ [[Messier 37|M37]]၊ နှင့် [[Messier 38|M38]] စသည်တို့လည်းပါဝင်သည်။ == ကိုးကား == {{reflist|2}} {{refbegin|2}} * {{cite journal | last = Allen | first = Richard Hinckley | date = 1899 | title = Star Names: Their Lore and Meaning | url = https://archive.org/details/starnamestheirlo0000rich | publisher = Dover | ref = harv }} * {{cite book | last = Aveni | first = Anthony F. | date = 1977 | title = Native American Astronomy | publisher = University of Texas Press | ref = harv }} * {{cite book | last = Bakich | first = Michael E. | date = 1995 | title = The Cambridge Guide to the Constellations | url = https://archive.org/details/cambridgeguideto00baki | publisher = Cambridge University Press | isbn = 978-0-521-44921-2 | ref = harv }} * {{cite journal | last = Buckstaff | first = Ralph N. | date = 1927 | title = Stars and Constellations of a Pawnee Sky Map | journal = American Anthropologist | volume = 29 | issue = 2 | pages = 279–285 | doi = 10.1525/aa.1927.29.2.02a00110 | ref = harv }} * {{cite book | last = Burnham | first = Robert, Jr. | date = 1978 | title = Burnham's Celestial Handbook | url = https://archive.org/details/burnhamscelestia02robe | publisher = Dover Publications | edition = 2nd | isbn = 978-0-486-24063-3 | ref = harv }} * {{cite book | last1 = Crossen | first1 = Craig | last2 = Rhemann | first2 = Gerald | date = 2004 | title = Sky vistas: astronomy for binoculars and richest-field telescopes | url = https://archive.org/details/springer_10.1007-978-3-7091-0626-6 | publisher = Springer | isbn = 978-3-211-00851-5 | ref = harv }} * {{cite journal | last = Davis | first= George A., Jr. | date = 1944 | title = The Pronunciations, Derivations, and Meanings of a Selected List of Star Names | journal = Popular Science | volume = 52 | pages = 8 | bibcode = 1944PA.....52....8D | ref = harv }} * {{cite journal | last = Drummond | first = Jack D. |date=September 1982 | title = A note on the Delta Aurigid meteor stream | journal = Icarus | volume = 51 | issue = 3 | pages = 655–659 | url = http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/0019103582901531 | accessdate = 20 June 2012 | bibcode = 1982Icar...51..655D | doi = 10.1016/0019-1035(82)90153-1 | ref = harv }} * {{cite journal | last1 = Dubietis | first1 = Audrius | last2 = Arlt | first2 = Rainer |date=October 2002 | title = The current Delta-Aurigid meteor shower | journal = WGN, Journal of the International Meteor Organization | volume = 30 | issue = 5 | pages = 168–174 | bibcode = 2002JIMO...30..168D | ref = harv }} * {{cite book | last1 = Fekel | first1 = Francis C. | last2 = Tomkin | first2 = Jocelyn | date = 2007 | chapter = Spectroscopic Binary Candidates for Interferometers | title = Binary Stars as Critical Tools and Tests in Contemporary Astrophysics: Proceedings of the 240th Symposium of the International Astronomical Union Held in Prague, Czech Republic, August 22–25, 2006 | editor1-last = Hartkopf | editor1-first = William I. | editor2-last = Guinan | editor2-first = Edward F. | editor3-last = Harmanec | editor3-first = Petr | publisher = Cambridge University Press | isbn = 978-0-521-86348-3 | url = https://books.google.com/?id=pl5LaFS7u3MC&pg=PR34&lpg=PR34&dq=HD+30453#v=onepage&q=HD%2030453&f=false | ref = harv }} * {{cite book | last = Goodenough | first = Ward H. | date = 1953 | title = Native Astronomy in the Central Carolines | url = https://archive.org/details/in.gov.ignca.3797 | publisher = University Museum | ref = harv }} * {{cite book | last = Harrington | first = Phil | date = 1992 | chapter = The Challenge of Winter Nebulae | title = Stars and Galaxies | editor-last = Eicher | editor-first = David J. | publisher = Kalmbach Publishing | isbn = 978-0-913135-05-1 | ref = harv }} * {{cite book | last = Higgins | first = David | date = 1992 | chapter = The Ghostly Glow of Gaseous Nebulae | title = Stars and Galaxies | editor-last = Eicher | editor-first = David J. | publisher = Kalmbach Publishing | isbn = 978-0-913135-05-1 | ref = harv }} * {{cite journal | title = Single Channel UBV and JH Band Photometry of Epsilon Aurigae | last1 = Hopkins | first1 = Jeffrey L. | last2 = Stencel | first2 = Robert E. | date = 23 May 2006 | journal = The Society for Astronomical Sciences 25th Annual Symposium on Telescope Science | publisher = Society for Astronomical Sciences | volume = 25 | pages = 13–24 | bibcode = 2006SASS...25...13H | url = http://adsabs.harvard.edu/full/2006SASS...25...13H | accessdate = 17 August 2012 | ref = harv }} * {{cite journal | last1 = Hopkins | first1 = Jeffrey L. | last2 = Stencel | first2 = Robert E. | date = May 2007 | title = Recent UBVJH Photometry of Epsilon Aurigae | journal = Proceedings of the Society for Astronomical Sciences | arxiv = 0706.0891 | ref = harv |bibcode = 2007arXiv0706.0891H }} * {{cite book | last = Jenniskens | first = Peter | date = 2006 | title = Meteor Showers and their Parent Comets | url = https://archive.org/details/meteorshowersthe0000jenn | publisher = Cambridge University Press | isbn = 978-0-521-85349-1 | ref = harv }} * {{cite journal | last1 = Kashyap | first1 = V. | last2 = Rosner | first2 = R. | last3 = Harnden | first3 = F.R. Jr. | last4 = Maggio | first4 = A. | last5 = Micela | first5 = G. | last6 = Sciortino | first6 = S. | date = 1994 | title = X-ray emission on hybird α stars: ROSAT observations of alpha Trianguli Australis and IOTA Aurigae | journal = The Astrophysical Journal | volume = 431 | issue = 1 | pages = 402–415 | bibcode = 1994ApJ...431..402K | url = http://adsabs.harvard.edu/full/1994ApJ...431..402K | doi = 10.1086/174494 | ref = harv }} * {{cite journal | last = Krupp | first = E.C. |date=May 2007 | title = Rambling through the stars: Designated driver | journal = Sky & Telescope | pages = 39–40 | ref = harv }} * {{cite book | last = Levy | first = David H. | date = 2008 | title = David Levy's Guide to Observing Meteor Showers | url = https://archive.org/details/davidlevysguidet0000levy_v8g3 | publisher = Cambridge University Press | isbn = 978-0-521-69691-3 | ref = harv }} * {{cite book | last = Levy | first = David H. | date = 2005 | title = Deep Sky Objects | url = https://archive.org/details/deepskyobjects00davi | publisher = Prometheus Books | isbn = 978-1-59102-361-6 | ref = harv }} * {{cite journal | last1 = Lucas | first1 = Gene A. | last2 = Hopkins | first2 = Jeffrey L. | last3 = Stencel | first3 = Robert E. | title = Long-Period Eclipsing Binary System Epsilon Aurigae Eclipse Campaign | date = 23 May 2006 | journal = The Society for Astronomical Sciences 25th Annual Symposium on Telescope Science | publisher = Society for Astronomical Sciences | volume = 25 | pages = 25–30 | bibcode = 2006SASS...25...25L | url = http://adsabs.harvard.edu/full/2006SASS...25...25L | ref = harv }} * {{cite book | last = MacDonald | first = John | date = 1998 | title = The Arctic Sky: Inuit astronomy, star lore, and legend | url = https://archive.org/details/arcticskyinuitas0000macd | publisher = Royal Ontario Museum/Nunavut Research Institute | isbn = 978-0-88854-427-8 | ref = harv }} * {{cite book | last = Makemson | first = Maud Worcester | date = 1941 | title = The Morning Star Rises: an account of Polynesian astronomy | publisher = Yale University Press | ref = harv }} * {{cite journal | last = Meng | first = H. |date=October 2002 | title = Activity of Iota-Aurigids in 2001 and the possible orbit of the meteoroid stream | journal = WGN, Journal of the International Meteor Organization | volume = 30 | issue = 5 | pages = 175–180 | bibcode = 2002JIMO...30..175M | ref = harv }} * {{cite book | last1 = Moore | first1 = Patrick | last2 = Tirion | first2 = Wil | date = 1997 | title = Cambridge Guide to Stars and Planets | url = https://archive.org/details/cambridgeguideto00moor | edition = 2nd | publisher = Cambridge University Press | isbn = 978-0-521-58582-8 | ref = harv }} * {{cite book | last = Moore | first = Patrick | date = 2000 | title = The Data Book of Astronomy | url = https://archive.org/details/databookofastron0000moor | publisher = Institute of Physics Publishing | isbn = 978-0-7503-0620-1 | ref = harv }} * {{cite book | last = Olcott | first = William Tyler | date = 2004 | title = Star Lore: Myths, Legends, and Facts | url = https://archive.org/details/starloremythsleg0000olco | publisher = Courier Dover Publications | isbn = 978-0-486-43581-7 | ref = harv }} * {{cite book | last = Pasachoff | first = Jay M. | others = Maps and charts by Wil Tirion | date = 2006 | title = Stars and Planets | edition = 4th | publisher = Houghton Mifflin | isbn = 978-0-395-93432-6 | ref = harv }} * {{cite book | last1 = Ridpath | first1 = Ian | last2 = Tirion | first2 = Wil | date = 2001 | title = Stars and Planets Guide | edition = 3rd | publisher = Princeton University Press | isbn = 978-0-691-08913-3 | ref = harv }} * {{cite book | last1 = Ridpath | first1 = Ian | last2 = Tirion | first2 = Wil | date = 2009 | title = The Monthly Sky Guide | publisher = Cambridge University Press | edition = 8th | isbn = 978-0-521-13369-2 | ref = harv }} * {{cite journal | last = Rogers | first = John H. | date = 1998 | title = Origins of the Ancient Constellations: I. The Mesopotamian Traditions | journal = Journal of the British Astronomical Association | volume = 108 | issue = 1 | pages = 9–28 | bibcode = 1998JBAA..108....9R | ref = {{sfnRef|Rogers, ''Mesopotamian Traditions''|1998}} }} * {{cite journal | last = Rogers | first = John H. | date = 1998 | title = Origins of the Ancient Constellations: II. The Mediterranean Traditions | journal = Journal of the British Astronomical Association | volume = 108 | issue = 2 | pages = 79–89 | bibcode = 1998JBAA..108...79R | ref = {{sfnRef|Rogers, ''Mediterranean Traditions''|1998}} }} * {{cite journal | last = Russell | first = Henry Norris |date=October 1922 | title = The New International Symbols for the Constellations | url = https://archive.org/details/sim_popular-astronomy_1922-10_30_8/page/469 | journal = Popular Astronomy | volume = 30 | page = 469 | bibcode = 1922PA.....30..469R | ref = harv }} * {{cite book | last = Staal | first = Julius D.W. | date = 1988 | title = The New Patterns in the Sky | url = https://archive.org/details/newpatternsinsky0000staa | publisher = The McDonald and Woodward Publishing Company | isbn = 978-0-939923-04-5 | ref = harv }} * {{cite book | last1 = Thompson | first1 = Robert Bruce | last2 = Thompson | first2 = Barbara Fritchman | date = 2007 | title = Illustrated Guide to Astronomical Wonders | publisher = O'Reilly Media | isbn = 978-0-596-52685-6 | ref = harv }} * {{cite journal | last1 = Torres | first1 = Guillermo | last2 = Claret | first2 = Antonio | last3 = Young | first3 = Patrick A. |date=August 2009 | title = Binary Orbit, Physical Properties, and Evolutionary State of Capella (α Aurigae) | journal = The Astrophysical Journal | volume = 700 | issue = 2 | pages = 1349–1381 | url = http://adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-bib_query?2009ApJ...700.1349T | accessdate = 17 August 2012 | doi = 10.1088/0004-637X/700/2/1349 | ref = harv |arxiv = 0906.0977 |bibcode = 2009ApJ...700.1349T }} * {{cite book | last = Winterburn | first = Emily | date = 2009 | title = The Stargazer's Guide: How to Read Our Night Sky | url = https://archive.org/details/stargazersguideh0000wint_z7s5 | publisher = Harper Perennial | isbn = 978-0-06-178969-4 | ref = harv }} {{refend}} '''Online sources''' {{refbegin|3}} * {{cite web | title = Auriga constellation boundary | work = The Constellations | publisher = International Astronomical Union | url = http://www.iau.org/public/constellations/#aur | accessdate = 4 July 2012 | ref = {{sfnRef|IAU, ''The Constellations'', Auriga}} | archive-date = 5 June 2013 | archive-url = https://web.archive.org/web/20130605024208/http://www.iau.org/public/constellations/#aur }} * {{cite web | last1 = Jenniskens | first1 = Peter | last2 = Kemp | first2 = Christopher C. | date = 11 December 2007 | title = Aurigids | publisher = Ames Research Center & Seti Institute | url = http://aurigid.seti.org/ | accessdate = 20 June 2012 | ref = harv }} * {{cite web | last = Kaler | first = Jim | date = 1 February 2008 | title = Delta Aurigae | work = STARS/Star of the Week | url = http://stars.astro.illinois.edu/sow/deltaaur.html | accessdate = 17 August 2012 | ref = harv }} * {{cite web | last = Kaler | first = Jim | date = 17 October 2009 | title = Al Kab | work = STARS/Star of the Week | url = http://stars.astro.illinois.edu/sow/alkab.html | accessdate = 16 August 2012 | ref = harv }} * {{cite web | last = Kaler | first = Jim | date = 4 February 2011 | title = Lambda Aurigae | work = STARS/Star of the Week | url = http://stars.astro.illinois.edu/sow/lambdaaur.html | accessdate = 17 August 2012 | ref = harv }} * {{cite web | last = Lunsford | first = Robert | date = 25 August 2011 | title = Meteor Activity Outlook for August 27- September 2, 2011 | publisher = American Meteor Society | url = http://www.amsmeteors.org/2011/08/meteor-activity-outlook-for-august-27-september-2-2011/ | accessdate = 20 June 2012 | ref = {{sfnRef|Lunsford, Activity}} }} * {{cite web | last = Lunsford | first = Robert | date = 16 January 2012 | title = 2012 Meteor Shower List | publisher = American Meteor Society | url = http://www.amsmeteors.org/2012/01/2012-meteor-shower-list/ | accessdate = 20 June 2012 | ref = {{sfnRef|Lunsford, Showers}} }} * {{cite web | title = HD 40979 b | publisher = Paris Observatory | work = The Extrasolar Planets Encyclopedia | date = 10 August 2012 | url = http://exoplanet.eu/catalog/hd_40979_b/ | accessdate = 12 August 2012 | ref = {{sfnRef|Exoplanet Encyclopedia HD 40979 b}} }} * {{cite web | title = HD 45350 b | publisher = Paris Observatory | work = The Extrasolar Planets Encyclopedia | date = 22 December 2010 | url = http://exoplanet.eu/catalog/hd_45350_b/ | accessdate = 12 August 2012 | ref = {{sfnRef|Exoplanet Encyclopedia HD 45350 b}} }} * {{cite web | title = HD 43691 b | publisher = Paris Observatory | work = The Extrasolar Planets Encyclopedia | date = 27 November 2007 | url = http://exoplanet.eu/catalog/hd_43691_b/ | accessdate = 12 August 2012 | ref = {{sfnRef|Exoplanet Encyclopedia HD 43691 b}} }} * {{cite web | url = http://exoplanet.eu/catalog/hd_49674_b/ | title = HD 49674 b | publisher = Paris Observatory | work = The Extrasolar Planets Encyclopedia | date = 22 December 2010 | accessdate = 12 August 2012 | ref = {{sfnRef|Exoplanet Encyclopedia HD 49674 b}} }} * {{cite web | title = HAT-P-9 b | publisher = Paris Observatory | work = The Extrasolar Planets Encyclopedia | date = 20 May 2011 | url = http://exoplanet.eu/catalog/hat-p-9_b/ | accessdate = 12 August 2012 | ref = {{sfnRef|Exoplanet Encyclopedia HAT-P-9 b}} }} * {{cite web | title = GD 66 b | publisher = Paris Observatory | work = The Extrasolar Planets Encyclopedia | date = 25 January 2008 | url = http://exoplanet.eu/catalog/gd_66_b/ | accessdate = 12 August 2012 | ref = {{sfnRef|Exoplanet Encyclopedia GD 66 b}} }} * {{cite web | title = The 100 Nearest Star Systems | publisher = Research Consortium on Nearby Stars | date = 1 January 2012 | url = http://www.chara.gsu.edu/RECONS/TOP100.posted.htm | accessdate = 23 June 2012 | ref = {{sfnRef|RECONS, ''The 100 Nearest Star Systems''}} | archivedate = 13 May 2012 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20120513202710/http://www.chara.gsu.edu/RECONS/TOP100.posted.htm }} * {{cite web | last = Ridpath | first = Ian | title = Constellations | url = http://www.ianridpath.com/constellations1.htm | accessdate = 23 June 2012 | ref = {{sfnRef|Ridpath, ''Constellations''}} }} * {{cite web | last = Ridpath | first = Ian | date = 1988 | title = Auriga | work = Star Tales | url = http://www.ianridpath.com/startales/auriga.htm | accessdate = 4 July 2012 | ref = {{sfnRef|Ridpath, ''Star Tales'' Auriga}} }} * {{cite web | last = Ridpath | first = Ian | date = 1988 | title = Telescopium Herschelii | work = Star Tales | url = http://www.ianridpath.com/startales/telher.htm | accessdate = 16 July 2012 | ref = {{sfnRef|Ridpath, ''Star Tales'' Telescopium Herschelii}} }} ''[[SIMBAD]]'' * {{cite web | title = Alpha Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=alpha+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 26 June 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Alpha Aurigae}} }} * {{cite web | title = Beta Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=beta+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 20 August 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Beta Aurigae}} }} * {{cite web | title = Beta Tauri | publisher = Centre de donnés astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=beta+tauri&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 12 August 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Beta Tauri}} }} * {{cite web | title = Iota Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=iota+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 26 June 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Iota Aurigae}} }} * {{cite web | title = Delta Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=delta+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 27 June 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Delta Aurigae}} }} * {{cite web | title = Lambda Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=lambda+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 26 June 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Lambda Aurigae}} }} * {{cite web | title = Nu Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=nu+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 27 June 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Nu Aurigae}} }} * {{cite web | title = Tau Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=tau+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 27 June 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Tau Aurigae}} }} * {{cite web | title = Upsilon Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=upsilon+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 27 June 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Upsilon Aurigae}} }} * {{cite web | title = Pi Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=pi+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 27 June 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Pi Aurigae}} }} * {{cite web | title = Kappa Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=kappa+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 27 June 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Kappa Aurigae}} }} * {{cite web | title = Omega Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=omega+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 27 June 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Omega Aurigae}} }} * {{cite web | title = 2 Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=2+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 27 June 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD 2 Aurigae}} }} * {{cite web | title = 9 Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=9+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 27 June 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD 9 Aurigae}} }} * {{cite web | title = Mu Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=mu+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 27 June 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Mu Aurigae}} }} * {{cite web | title = Sigma Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=sigma+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 27 June 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Sigma Aurigae}} }} * {{cite web | title = Xi Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=xi+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 27 June 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Xi Aurigae}} }} * {{cite web | title = Epsilon Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=epsilon+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 26 June 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Epsilon Aurigae}} }} * {{cite web | title = Zeta Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=zeta+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 26 June 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Zeta Aurigae}} }} * {{cite web | title = Eta Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=eta+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 26 June 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Eta Aurigae}} }} * {{cite web | title = Psi1 Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=psi1+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 27 June 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Psi1 Aurigae}} }} * {{cite web | title = Chi Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=chi+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 20 August 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Chi Aurigae}} }} * {{cite web | title = RT Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=rt+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 20 August 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD RT Aurigae}} }} * {{cite web | title = RX Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=rx+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 20 August 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD RX Aurigae}} }} * {{cite web | title = RW Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=rw+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 20 August 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD RW Aurigae}} }} * {{cite web | title = AE Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=ae+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 20 August 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD AE Aurigae}} }} * {{cite web | title = R Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=r+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 20 August 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD R Aurigae}} }} * {{cite web | title = UV Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=uv+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 20 August 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD UV Aurigae}} }} * {{cite web | title = U Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=u+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 20 August 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD U Aurigae}} }} * {{cite web | title = X Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=x+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 20 August 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD X Aurigae}} }} * {{cite web | title = Theta Aurigae | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=theta+aurigae&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 27 June 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Theta Aurigae}} }} * {{cite web | title = HR 1528 | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=HD+30453&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 17 July 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD HR 1528}} }} * {{cite web | title = Nova Auriga – Evidence in Support of Impact | publisher = Dr. Roberts | work = Royal Astronomy Society – NASA Astrophysics Data System | url = http://articles.adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-iarticle_query?1893MNRAS..53..123R&defaultprint=YES&filetype=.pdf | date = January 1893 | ref = {{http://articles.adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-iarticle_query?1893MNRAS..53..125R&defaultprint=YES&filetype=.pdf}} }} * {{cite web | title = Nova Auriga – Evidence in Favour of Impact | publisher = A. W. Bickerton | work = The Philosophical Institute of Canterbury | url = http://rsnz.natlib.govt.nz/volume/rsnz_26/rsnz_26_00_003970.pdf | date = 1 November 1893 | ref = {{http://rsnz.natlib.govt.nz/volume/rsnz_26/rsnz_26_00_003970.pdf}} }} * {{cite web | title = Nova Auriga – Evidence of the Theory of Partile Impact | publisher = Professor A. W. Bickerton | work = The Philosophical Institute of Canterbury | url = http://rsnz.natlib.govt.nz/image/rsnz_26/rsnz_26_00_0824_0675_ac_01.html | date = 6 September 1893 | ref = {{http://rsnz.natlib.govt.nz/image/rsnz_26/rsnz_26_00_0824_0675_ac_01.html}} }} * {{Cite journal | title = Nova Aurigæ – The Genesis of Nova Aruigæ | author = Richard A. Gregory | work = Nature | volume = 48 | pages = 6–8 | url = http://www.nature.com/nature/journal/v48/n1227/pdf/048006b0.pdf | date = 4 May 1893 | doi=10.1038/048006b0 |bibcode = 1893Natur..48....6G }} * {{cite web | title = Beta Tauri (Elnath, El Nath, or Alnath, النطح an-naţħ) | publisher = C.D.S. – SIMBAD4 rel 1.197 | work = C.D.S. – SIMBAD4 rel 1.197 | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=elnath&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 2012-09-18 | ref = {{http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=elnath&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id}} }} {{refend}} == ပြင်ပလင့်များ == {{Commons and category|Auriga|Auriga}} * [http://www.allthesky.com/constellations/auriga/ The Deep Photographic Guide to the Constellations: Auriga] * [http://astrojan.hostei.com/auriga.htm The clickable Auriga] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140512215527/http://astrojan.hostei.com/auriga.htm |date=12 May 2014 }} * [http://www.sky-map.org/?ra=6.067950812880323&de=41.96998030193955&zoom=2&locale=EN&show_grid=1&show_constellation_lines=1&show_constellation_boundaries=1&show_const_names=0&show_galaxies=1 ''WIKISKY.ORG'': Auriga] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150924102504/http://www.sky-map.org/?ra=6.067950812880323&de=41.96998030193955&zoom=2&locale=EN&show_grid=1&show_constellation_lines=1&show_constellation_boundaries=1&show_const_names=0&show_galaxies=1 |date=24 September 2015 }} * [http://warburg.sas.ac.uk/vpc/VPC_search/subcats.php?cat_1=9&cat_2=71&cat_3=32&cat_4=40&cat_5=33 Warburg Institute Iconographic Database (over 150 medieval and early modern images of Auriga)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304063220/http://warburg.sas.ac.uk/vpc/VPC_search/subcats.php?cat_1=9&cat_2=71&cat_3=32&cat_4=40&cat_5=33 |date=4 March 2016 }} {{ကြယ်စုတန်းများ}} [[Category:အော်ရီဂါ (ကြယ်စုတန်း)| ]] [[ကဏ္ဍ:ကြယ်စုတန်းများ]] thd7fxw9qom2m8rt3womnw4hf8ujx87 မိဿ နက္ခတ်တာရာ 0 67106 878798 865531 2025-06-21T18:10:34Z InternetArchiveBot 61272 Adding 1 book for [[ဝီကီပီးဒီးယား:စိစစ်အတည်ပြုခံနိုင်မှု]] (20250621)) #IABot (v2.0.9.5) ([[User:GreenC bot|GreenC bot]] 878798 wikitext text/x-wiki {{Sky|03|00|00|+|20|00|00|10}} {{Infobox constellation | name = Aries | abbreviation = Ari{{sfn|Russell|1922|p=469}} | genitive = Arietis | pronounce = {{IPAc-en|ˈ|ɛər|iː|z}}, formally {{IPAc-en|ˈ|ɛər|ɪ|.|iː|z}}; genitive {{IPAc-en|ə|ˈ|r|aɪ|.|ɨ|t|ɨ|s}} | symbolism = the Domestic sheep | RA = {{RA|01|46|37.3761}}–{{RA|03|29|42.4003}}<ref name=boundary>{{Cite journal | title=Aries, constellation boundary | work=The Constellations | publisher=International Astronomical Union | url=http://www.iau.org/public/constellations/#ari | accessdate=14 February 2014 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130605024208/http://www.iau.org/public/constellations/#ari |date=5 June 2013 }}</ref> | dec= {{dec|31.2213154}}–{{dec|10.3632069}}<ref name=boundary/> | family = [[ရာသီခွင်]] | areatotal = ၄၄၁{{sfn|Thompson|Thompson|2007|pp=90–91}} | arearank = ၃၉ | numbermainstars = ၄, ၉ | numberbfstars = ၆၇ | numberstarsplanets = ၆ | numberbrightstars = ၂ | numbernearbystars = ၂ | brighteststarname = Hamal | starmagnitude = ၂.၀၁ | neareststarname = Teegarden's Star (SO 0253+1652){{sfn|RECONS, ''The 100 Nearest Star Systems''}} | stardistancely = ၁၂.၅၈ | stardistancepc = ၃.၈၆ | numbermessierobjects = ၀ | meteorshowers = {{plainlist | * May Arietids * Autumn Arietids * Delta Arietids * Epsilon Arietids * Daytime-Arietids * Aries-Triangulids }} | bordering = {{plainlist | * [[ပါဆီးယပ် (ကြယ်စုတန်း)|ပါဆီးယပ်]] * [[ထရိုင်ဂူလယ် (ကြယ်စုတန်း)|ထရိုင်ဂူလယ်]] * [[မိန် နက္ခတာရာ]] * [[စီတပ် (ကြယ်စုတန်း)|စီတပ်]] * [[တောင်းရပ် (ကြယ်စုတန်း)|တောင်းရပ်]]{{sfn|Thompson|Thompson|2007|pp=90–91}} }} | latmax = [[မြောက်ဝင်ရိုးစွန်း|၉၀]] | latmin = [[60th parallel south|၆၀]] | month = ဒီဇင်ဘာ | notes = }} '''မဿိ နက္ခတာရာ''' သည် ၁၂ လ [[ရာသီခွင်]]၏ [[ကြယ်စုတန်း]] တစ်ခုဖြစ်သည်။ ယင်းသည် အနောက်ဘက်တွင် [[မိန် နက္ခတာရာ]] နှင့် အရှေ့ဘက်တွင် [[တောင်းရပ် (ကြယ်စုတန်း)|တောင်းရပ်]] ကြယ်စုတန်းတို့ကြား တည်ရှိသည်။ နက္ခတ္တဆိုင်ရာ သင်္ကေတမှာ [[File:Aries.svg|20px]] (Unicode ♈) ဖြစ်ပြီး ၂ ရာစု နက္ခတ္တပညာရှင် [[တော်လမီ]]၏ ၄၈ ခု ကြယ်စုတန်းစာရင်းမှ တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်သည်။ ခေတ်သစ် ကြယ်စုတန်းများ ၈၈ စာရင်းတွင်လည်း ပါဝင်သည်။ အလယ်အလတ်တန်းစား ကြယ်စုတန်းဖြစ်ကာ အဆင့်အားဖြင့် ၃၉ ခုမြောက်ဖြစ်သည်။ မဿိ နက္ခတာရာသည် မှေးမှိန်သော ကြယ်စုတန်းဖြစ်ပြီး တောက်ပသောကြယ်များ ၄ စင်းပါဝင်သည်။ ယင်းတို့မှာ [[Hamal]] (Alpha Arietis)၊ [[Sheratan]] (Beta Arietis)၊ [[Mesarthim]] (Gamma Arietis) နှင့် [[41 Arietis]] တို့ဖြစ်ကြသည်။ == ကိုးကား == {{reflist | colwidth = 20em | refs = }} '''Bibliography''' {{refbegin|30em}} * {{cite book | last = Bakich | first = Michael E. | year = 1995 | title = The Cambridge Guide to the Constellations | url = https://archive.org/details/cambridgeguideto00baki | publisher = Cambridge University Press | isbn = 978-0-521-44921-2 | ref = harv }} * {{cite journal | last1 = Belokurov | first1 = V. | last2 = Walker | first2 = M. G. | last3 = Evans | first3 = N. W. | last4 = Gilmore | first4 = G. | last5 = Irwin | first5 = M. J. | last6 = Mateo | first6 = M. | last7 = Mayer | first7 = L. | last8 = Olszewski | first8 = E. | last9 = Bechtold | first9 = J. | last10 = Pickering | first10 = T. |date=August 2009 | title = The discovery of Segue 2: a prototype of the population of satellites of satellites | journal = Monthly Notices of the Royal Astronomical Society | volume = 397 | issue = 4 | pages = 1748–1755 | doi = 10.1111/j.1365-2966.2009.15106.x | ref = {{sfnRef|Belokurov et al.|2009}} |arxiv = 0903.0818 |bibcode = 2009MNRAS.397.1748B }} * {{cite book | last = Bratton | first = Mark | year = 2011 | title = The Complete Guide to the Herschel Objects: Sir William Herschel's Star Clusters, Nebulae, and Galaxies | publisher = Cambridge University Press | isbn = 978-0-521-76892-4 | ref = harv }} * {{cite book | last = Burnham, Jr. | first = Robert | year = 1978 | title = Burnham's Celestial Handbook | url = https://archive.org/details/burnhamscelestia00robe | edition = 2nd | publisher = Dover Publications | isbn = 978-0-486-24063-3 | ref = harv }} * {{cite journal | last = Davis | first= George A., Jr. | year = 1944 | title = The Pronunciations, Derivations, and Meanings of a Selected List of Star Names | journal = Popular Science | volume = 52 | page = 8 | bibcode = 1944PA.....52....8D | ref = harv }} * {{cite book | last = Evans | first = James | year = 1998 | title = The History and Practice of Ancient Astronomy | url = https://archive.org/details/historypracticeo0000evan | publisher = Oxford University Press | isbn = 978-0-19-509539-5 | ref = harv }} * {{cite book | last = Good | first = Gerry A. | year = 2003 | title = Observing Variable Stars | url = https://archive.org/details/observingvariabl0000good | publisher = Springer | isbn = 978-1-85233-498-7 | ref = harv }} * {{cite book | last = Jenniskens | first = Peter | year = 2006 | title = Meteor Showers and Their Parent Comets | url = https://archive.org/details/meteorshowersthe0000jenn | publisher = Cambridge University Press | isbn = 978-0-521-85349-1 | ref = harv }} * {{cite journal | last = Langbroek | first = Marco | date = 20 August 2003 | title = The November–December delta-Arietids and asteroid 1990 HA: On the trail of meteoroid stream with meteorite-sized members | journal = WGN, Journal of the International Meteor Organization | volume = 31 | issue = 6 | pages = 177–182 | bibcode = 2003JIMO...31..177L | ref = harv }} * {{cite book | first = David H. | last = Levy | title = David Levy's Guide to Observing Meteor Showers | year = 2007 | publisher = Cambridge University Press | isbn = 978-0-521-69691-3 | ref = harv }} * {{cite book | last = Makemson | first = Maud Worcester | year = 1941 | publisher = Yale University Press | title = The Morning Star Rises: an account of Polynesian astronomy | ref = harv }} * {{cite book | last1 = Moore | first1 = Patrick | last2 = Tirion | first2 = Wil | year = 1997 | title = Cambridge Guide to Stars and Planets | url = https://archive.org/details/cambridgeguideto00moor | edition = 2nd | publisher = Cambridge University Press | isbn = 978-0-521-58582-8 | ref = harv }} * {{cite book | last = Moore | first = Patrick | year = 2000 | title = The Data Book of Astronomy | url = https://archive.org/details/databookofastron0000moor | publisher = Institute of Physics Publishing | isbn = 978-0-7503-0620-1 | ref = harv }} * {{cite book | last = Olcott | first = William Tyler | year = 2004 | title = Star Lore: Myths, Legends, and Facts | url = https://archive.org/details/starloremythsleg0000olco | publisher = Courier Dover Publications | isbn = 978-0-486-43581-7 | ref = harv }} * {{cite book | last = Pasachoff | first = Jay M. | year = 2000 | title = A Field Guide to the Stars and Planets | edition = 4th | publisher = Houghton Mifflin | isbn = 978-0-395-93431-9 | ref = harv }} <!-- Rey is not used... * {{cite book | first = H. A. | last = Rey | title = The Stars—A New Way To See Them | publisher = Houghton Mifflin | year = 1997 | isbn = 978-0-395-24830-0 | ref = harv }} --> * {{cite book | last = Ridpath | first = Ian | year = 2001 | title = Stars and Planets Guide | publisher = Princeton University Press | isbn = 978-0-691-08913-3 | ref = harv }} * {{cite journal | last = Rogers | first = John H. | year = 1998 | title = Origins of the Ancient Constellations: I. The Mesopotamian Traditions | journal = Journal of the British Astronomical Association | volume = 108 | issue = 1 | pages = 9–28 | bibcode = 1998JBAA..108....9R | ref = {{sfnRef|Rogers, ''Mesopotamian Traditions''|1998}} }} * {{cite journal | last = Rogers | first = John H. | year = 1998 | title = Origins of the Ancient Constellations: II. The Mediterranean Traditions | journal = Journal of the British Astronomical Association | volume = 108 | issue = 2 | pages = 79–89 | bibcode = 1998JBAA..108...79R | ref = {{sfnRef|Rogers, ''Mediterranean Traditions''|1998}} }} * {{cite journal | last = Russell | first = Henry Norris |date=October 1922 | title = The New International Symbols for the Constellations | url = https://archive.org/details/sim_popular-astronomy_1922-10_30_8/page/469 | journal = Popular Astronomy | volume = 30 | page = 469 | bibcode = 1922PA.....30..469R | ref = harv }} * {{cite journal | last = Savage-Smith | first = Emilie | year = 1985 | title = Islamicate Celestial Globes: Their History, Construction, and Use | url = https://archive.org/details/islamicatecelest0000sava | publisher = Smithsonian Institution Press | ref = harv }} * {{cite book | last = Staal | first = Julius D. W. | year = 1988 | title = The New Patterns in the Sky: Myths and Legends of the Stars | url = https://archive.org/details/newpatternsinsky0000staa | publisher = The McDonald and Woodward Publishing Company | isbn = 978-0-939923-04-5 | ref = harv }} * {{cite book | last1 = Thompson | first1 = Robert Bruce | last2 = Thompson | first2 = Barbara Fritchman | title = Illustrated Guide to Astronomical Wonders | year = 2007 | publisher = O'Reilly Media | isbn = 978-0-596-52685-6 | ref = harv }} * {{cite book | last = Winterburn | first = Emily | year = 2008 | title = The Stargazer's Guide: How to Read Our Night Sky | publisher = Harper Collins | isbn = 978-0-06-178969-4 | ref = harv }} * {{cite journal | last1 = Wright | first1 = J. T. | last2 = Fischer | first2 = D. A. | last3 = Ford | first3 = Eric B. | last4 = Veras | first4 = D. | last5 = Wang | first5 = J. | last6 = Henry | first6 = G. W. | last7 = Marcy | first7 = G. W. | last8 = Howard | first8 = A. W. | last9 = Johnson | first9 = John Asher | year = 2009 | title = A Third Giant Planet Orbiting HIP 14810 | journal = The Astrophysical Journal Letters | volume = 699 | issue = 2 | pages = L97–L101 | url = http://iopscience.iop.org/1538-4357/699/2/L97/fulltext/ | arxiv = 0906.0567 | bibcode = 2009ApJ...699L..97W | doi = 10.1088/0004-637X/699/2/L97 | ref = {{sfnRef|Wright et al.|2009}} }} {{refend}} '''အွန်လိုင်း ရစ်းမြစ်များ''' {{refbegin|2}} * {{cite web | title = Aries Constellation Boundary | work = The Constellations | publisher = International Astronomical Union | url = http://www.iau.org/static/public/constellations/txt/ari.txt | accessdate = 25 May 2012 | ref = {{sfnRef|IAU, ''The Constellations'', Aries}} | archive-date = 11 August 2020 | archive-url = https://web.archive.org/web/20200811140303/https://iau.org/static/public/constellations/txt/ari.txt }} * {{cite web | title = Notes for star HD 12661 | work = Extrasolar Planets Encyclopaedia | url = http://exoplanet.eu/star.php?st=HD+12661 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20120505100541/http://exoplanet.eu/star.php?st=HD+12661 | archivedate = 2012-05-05 | accessdate = 12 June 2012 | ref = {{sfnRef|''ExoPlanet'' HD 12661}} }} * {{cite web | title = Notes for star HD 20367 | work = Extrasolar Planets Encyclopaedia | url = http://exoplanet.eu/star.php?st=HD+20367 | accessdate = 12 June 2012 | ref = {{sfnRef|''ExoPlanet'' HD 20367}} }} * {{cite web | last = Jopek | first = T.J. | date = 3 March 2012 | title = Daytime Arietids | publisher = International Astronomical Union | work = Meteor Data Center | url = http://www.ta3.sk/IAUC22DB/MDC2007/Roje/pojedynczy_obiekt.php?kodstrumienia=171&colecimy=0 | accessdate = 24 May 2012 | ref = {{sfnRef|Jopek, "Daytime Arietids"}} }} * {{cite web | last = Jopek | first = T.J. | date = 3 March 2012 | title = List of All Meteor Showers | publisher = International Astronomical Union | work = Meteor Data Center | url = http://www.ta3.sk/IAUC22DB/MDC2007/Roje/roje_lista.php?corobic_roje=0&sort_roje=0 | accessdate = 24 May 2012 | ref = {{sfnRef|Jopek, "Meteor List"}} }} * {{cite web | last = Lunsford | first = Robert | date = 16 January 2012 | title = 2012 Meteor Shower List | publisher = American Meteor Society | url = http://www.amsmeteors.org/2012/01/2012-meteor-shower-list/ | accessdate = 20 June 2012 | ref = {{sfnRef|Lunsford, Showers}} }} * {{cite web | title = June's Invisible Meteors | date = 6 June 2000 | publisher = NASA | url = http://science.nasa.gov/science-news/science-at-nasa/2000/ast06jun_1m/ | accessdate = 24 May 2012 | ref = {{sfnRef|NASA, "June's Invisible Meteors"}} | archive-date = 10 September 2016 | archive-url = https://web.archive.org/web/20160910183051/http://science.nasa.gov/science-news/science-at-nasa/2000/ast06jun_1m/ }} * {{cite web | title = The 100 Nearest Star Systems | publisher = Research Consortium on Nearby Stars | date = 1 January 2012 | url = http://www.chara.gsu.edu/RECONS/TOP100.posted.htm | archiveurl = https://web.archive.org/web/20120513202710/http://www.chara.gsu.edu/RECONS/TOP100.posted.htm | archivedate = 2012-05-13 | accessdate = 25 May 2012 | ref = {{sfnRef|RECONS, ''The 100 Nearest Star Systems''}} }} * {{cite web | last = Ridpath | first = Ian | title = Popular Names of Stars | url = http://www.ianridpath.com/starnames.htm | accessdate = 26 May 2012 | ref = {{sfnRef|Ridpath, ''Popular Names of Stars''}} }} * {{cite web | last = Ridpath | first = Ian | year = 1988 | title = Aries: The Ram | work = Star Tales | url = http://www.ianridpath.com/startales/aries.htm | accessdate = 24 May 2012 | ref = {{sfnRef|Ridpath, ''Star Tales'' Aries: The Ram}} }} * {{cite web | last = Ridpath | first = Ian | year = 1988 | title = Musca Borealis | work = Star Tales | url = http://www.ianridpath.com/startales/muscaborealis.htm | accessdate = 10 July 2012 | ref = {{sfnRef|Ridpath, ''Star Tales'' Musca Borealis}} }} ''[[SIMBAD]]'' * {{cite web | title = Alpha Arietis | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = [[SIMBAD]] | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=alpha+arietis&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 25 May 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Alpha Arietis}} }} * {{cite web | title = Beta Arietis | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=beta+arietis&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 25 May 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Beta Arietis}} }} * {{cite web | title = Gamma Arietis | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=gamma+arietis&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 25 May 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Gamma Arietis}} }} * {{cite web | title = Lambda Arietis | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=lambda+arietis&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 25 May 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Lambda Arietis}} }} * {{cite web | title = Pi Arietis | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=pi+arietis&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 25 May 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Pi Arietis}} }} * {{cite web | title = Delta Arietis | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=delta+arietis&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 25 May 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Delta Arietis}} }} * {{cite web | title = Zeta Arietis | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=zeta+arietis&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 25 May 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Zeta Arietis}} }} * {{cite web | title = 14 Arietis | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=14+arietis&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 25 May 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD 14 Arietis}} }} * {{cite web | title = 39 Arietis | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=39+arietis&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 25 May 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD 39 Arietis}} }} * {{cite web | title = 35 Arietis | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=35+arietis&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 25 May 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD 35 Arietis}} }} * {{cite web | title = 41 Arietis | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=41+arietis&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 25 May 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD 41 Arietis}} }} * {{cite web | title = 53 Arietis | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=53+arietis&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 25 May 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD 53 Arietis}} }} * {{cite web | title = R Arietis | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=R+arietis&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 25 May 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD R Arietis}} }} * {{cite web | title = T Arietis | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=T+arietis&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id | accessdate = 25 May 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD T Arietis}} }} * {{cite web | title = Arp 276 | publisher = Centre de données astronomiques de Strasbourg | work = SIMBAD | url = http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-basic?Ident=Arp+276 | accessdate = 12 June 2012 | ref = {{sfnRef|SIMBAD Arp 276}} }} {{refend}} == ပြင်ပလင့် == {{Commons|Aries|Aries (constellation)}} * [http://www.allthesky.com/constellations/aries/ The Deep Photographic Guide to the Constellations: Aries] * [http://www.ianridpath.com/startales/aries.htm Star Tales – Aries] * [http://www.constellation-guide.com/constellation-list/aries-constellation/ Aries Constellation at Constellation Guide] * [http://warburg.sas.ac.uk/vpc/VPC_search/subcats.php?cat_1=9&cat_2=71&cat_3=32&cat_4=41&cat_5=42 Warburg Institute Iconographic Database (over 300 medieval and early modern images of Aries)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160324073148/http://warburg.sas.ac.uk/vpc/VPC_search/subcats.php?cat_1=9&cat_2=71&cat_3=32&cat_4=41&cat_5=42 |date=24 March 2016 }} {{ကြယ်စုတန်းများ}} [[ကဏ္ဍ:မိဿ နက္ခတ်တာရာ| ]] [[ကဏ္ဍ:ကြယ်စုတန်းများ]] jdqbtbiumckthe9b043twnvcnp5rcr1 ဝီကီပီးဒီးယား:အကူအညီစားပွဲ 4 69495 878768 877654 2025-06-21T14:22:54Z Zeuuzu 130266 /* အထက(သုဝဏ္ဏ) အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၁၄:၂၂၊ ၂၁ ဇွန် ၂၀၂၅) */ အပိုင်းသစ် 878768 wikitext text/x-wiki {{/ခေါင်းစီး}} [[ကဏ္ဍ:ဝီကီပီးဒီးယား အကူအညီ ဖိုရမ်]] <div style="width:50%">__TOC__</div> <!-- ဤစာမျက်နှာသည် ဝီကီပီးဒီးယား အသုံးပြုပုံနှင့် ပတ်သက်၍ သင်သိလိုသော မေးခွန်းများ မေးရန် ဖြစ်သည်! --> <!-- အထွေထွေ ဗဟုသုတဆိုင်ရာ မေးခွန်းများအတွက် [[WP:RD]] သို့ သွားပါ! --> <!-- --> <!-- သင့်မေးခွန်းကို ဤစာမျက်နှာ အောက်ဆုံးတွင် မေးပါ။ မကြာမီ ဖြေကြားပေးပါလိမ့်မည်။ --> <!-- --> == ငွေထည်လုပ်ငန်း == ငွေထည်လုပ်ငန်းလို့ ရိုက်ရှာလိုက်တာ တွေ့တော့တွေ့တယ် စာထဲမှာ ပြောထားတဲ့ ပုံတွေ မပါလို့ ဘယ်လိုရှာရမလဲ ကူညီကြပါဦး။kjdmmrmjrjujjjk တွေ့လိုရင် လင့်လေးဖြစ်ဖြစ် ပေးကြပါဦး အဆွေတော်တို့ {{|ထည့္မည္္}} {{unsignedIP2|05:21, 5 October 2019|2400:AC40:820:CBB4:2123:A798:75E7:746E}} == ပုံတင်မရခြင်း == biography ေရးသားပြီး လူပုံထည့်ချင်တာ ဖိုင်တင်လို့မရလို့ပါ ဘယ်လိုတင်ရသလဲခင်ဗျာ == ခေါင်းစီး မှာ ပြင်မရ ဖြစ်နေပါတယ် == မဃဒေဝလင်္ကာသစ် က အ တလုံးပို ပါ သွားသည် ဘယ်လိုလုပ်ရမည်ဆိုတာ ဖြေပေးပါ {{unsigned|‎Smalpic1}} ၁၆:၃၇၊ ၂၄ အောက်တိုဘာ ၂၀၁၉ (UTC) :{{Ping|‎Smalpic1}} စာမျက်နှာ အပေါ်ဆုံးမှာ "ရွှေ့ရန်" (move) ဆိုတာရှိပါတယ်။ အဲဒါကို နှိပ်ပြီး ဆောင်းပါး နာမည်ပြောင်းလို့ရပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၂:၅၉၊ ၂၅ အောက်တိုဘာ ၂၀၁၉ (UTC) == ပုံတင်ခြင်း == ဓာတ်ပုံမည်သို့တင်ရမည်နည်း။ {{unsigned2|11:51, 3 May 2020|Ahkarkyaw9}} Main page ရဲ့ ဘယ်ဘက်ဘေးမှာ [[အထူး:ဖိုင်တင်ရန်|ဖိုင်တင်ရန်]] ရှိပါတယ်။ [[ဝီကီပီးဒီးယား:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] ကိုကြည့်၍ လေ့လာနိုင်ပါသည်။[[အသုံးပြုသူ:Aungookingofcelestials|Aungookingofcelestials]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Aungookingofcelestials|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၁၄၊ ၃ မေ ၂၀၂၀ (UTC) == Help panel question on [[:လ|လ]] ( ၁၈:၂၄၊ ၁၆ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂) == ဟုတ်ကဲ့ မင်္ဂလာပါ လ ဆိုတဲ့ ဂြိုလ်အကြောင်းလေးသိချင်လို့ပါ --[[အသုံးပြုသူ:Zayeroo1990|Zayeroo1990]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zayeroo1990|ဆွေးနွေး]]) ၁၈:၂၄၊ ၁၆ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC) :@[[အသုံးပြုသူ:Zayeroo1990|Zayeroo1990]]။ [[လ (ကမ္ဘာရံဂြိုဟ်)]] ဆောင်းပါးမှာ ဖတ်ရှုနိုင်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၃:၂၄၊ ၁၇ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC) == Help panel question on [[:အသုံးပြုသူ:Mg Lay Gyi|အသုံးပြုသူ:Mg Lay Gyi]] ( ၁၅:၂၆၊ ၁၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂) == Facebook နှင့်ပတ်သက်ပြီး အခက်အခဲဖြစ်နေပါလျှင် ကူညီပါရစေ။ --[[အသုံးပြုသူ:Mg Lay Gyi|Mg Lay Gyi]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Mg Lay Gyi|ဆွေးနွေး]]) ၁၅:၂၆၊ ၁၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC) :ဒီနေရာက ''ဝီကီပီးဒီးယား အသုံးပြုခြင်း သို့ ပြင်ဆင်တည်းဖြတ်ခြင်း'' နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အကူအညီတွေ ပေးဖို့ဖြစ်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၈:၁၇၊ ၁၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC) == Help panel question on [[:မိုးဟေကို|မိုးဟေကို]] ( ၁၃:၅၆၊ ၄ ဧပြီ ၂၀၂၂) == မင်္ဂလာပါ ဇယာဘယ်လိုဆွဲရတာပါလဲခဗျာ --[[အသုံးပြုသူ:David San Lyan|David San Lyan]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:David San Lyan|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၅၆၊ ၄ ဧပြီ ၂၀၂၂ (UTC) :@[[အသုံးပြုသူ:David San Lyan|David San Lyan]] ဇယားဆွဲတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အခြေခံ အချက်အလက်တွေကို [[Help:Wikitable]], [[H:TABLE]] နဲ့ [[အကူအညီ:မျက်မြင်တည်းဖြတ်ဖြင့် ဇယားများထည့်ခြင်း မိတ်ဆက်/၁]] တို့မှာ လေ့လာနိုင်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၉:၂၃၊ ၅ ဧပြီ ၂၀၂၂ (UTC) == Help panel question on [[:အောင်ချိမ့်|အောင်ချိမ့်]] ( ၀၆:၅၇၊ ၁၆ ဧပြီ ၂၀၂၂) == မင်္ဂလာပါ။ကျွန်မက အိမ်မက်ချိမ့်ချိမ့်ပါ။ ဆရာအောင်ချိမ့်ရဲ့ သမီးပါ။ အဖေအကြောင်းအရာလေးတွေပြင်ပေးချင်လို့ပါ။ လက်မှတ်ပုံက မှားနေလို့ပါ။ အဲ့တာကိုဘယ်လိုပြန်ပြင်လို့ရမလဲသိချင်လို့ပါ --[[အသုံးပြုသူ:Aein Mek Cheimt Cheimt|Aein Mek Cheimt Cheimt]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Aein Mek Cheimt Cheimt|ဆွေးနွေး]]) ၀၆:၅၇၊ ၁၆ ဧပြီ ၂၀၂၂ (UTC) :ပြင်ဆင်ထားပါတယ်ဗျ။ [[အသုံးပြုသူ:Shin Khant Maung|Shin Khant Maung]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Shin Khant Maung|ဆွေးနွေး]]) ၀၃:၄၃၊ ၁၇ ဧပြီ ၂၀၂၂ (UTC) == Help panel question on [[:ဆွေးနွေးချက်:သီရိလင်္ကာနိုင်ငံ|ဆွေးနွေးချက်:သီရိလင်္ကာနိုင်ငံ]] ( ၀၂:၀၇၊ ၂၀ ဧပြီ ၂၀၂၂) == မြန်မာနိုင်ငံ ၏ အလယ်ဗဟိုနေရာက ဘယ်နေရာလဲ? --[[အသုံးပြုသူ:Shin Uttara|Shin Uttara]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Shin Uttara|ဆွေးနွေး]]) ၀၂:၀၇၊ ၂၀ ဧပြီ ၂၀၂၂ (UTC) :@[[အသုံးပြုသူ:Shin Uttara|Shin Uttara]] [[မြန်မာနိုင်ငံ၏အလယ်ဗဟိုချက်မ]] ဆောင်းပါးမှာ ဖတ်ရှုနိုင်ပါတယ်။ ဒီနေရာက ဝီကီပီးဒီးယား အသုံးပြုခြင်းနဲ့ တည်းဖြတ်ပြင်ဆင်ခြင်းတို့နဲ့ ပတ်သက်ပြီး မေးမြန်းဖို့ နေရာဖြစ်တဲ့အတွက် အခြားအထွေထွေမေးခွန်းတွေကို [[ဝီကီပီးဒီးယား:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]] မှာ မေးမြန်းပေးစေလိုပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၂:၅၁၊ ၂၀ ဧပြီ ၂၀၂၂ (UTC) == Help panel question on [[:ချန်အာ|ချန်အာ]] ( ၁၄:၄၀၊ ၉ ဇွန် ၂၀၂၂) == ဟိုင်း၊ စာမျက်နှာနာမည်ကို ဘယ်လိုပြင်ရပါသလဲဗျ၊ ပြီးတော့ သူများတွေ ပြင်ဆင်တာကို ဘယ်လိုပြင်ရပါသလဲဗျ --[[အသုံးပြုသူ:Kim Doggy|Kim Doggy]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Kim Doggy|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၄၀၊ ၉ ဇွန် ၂၀၂၂ (UTC) == Help panel question on [[:ကောလူမျိုး|ကောလူမျိုး]] ( ၁၅:၂၁၊ ၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂) == ကောလူမျိုးဟူသည့် ခေါင်းစဉ်အား ပြင်ဆင်ပေးလိုပါသည်။ မိမိတို့ အာခါလူမျိုးများသည် မိမိကိုယ်ကို အာခါ ဟုသာ ခေါ်ဝေါ်ခဲ့ကြပြီး ကော အီကော ဆိုသည့် အမည်များမှာ တခြားလူမျိုးများက နှိမ်သည့်သဘောနှင့် ခေါ်ဝေါ်သည့် အခေါ်အဝေါ် သက်သက်ဖြစ်ပါသည်။ အာခါလူမျိုးများသည် ကော အီကော ဟူသော အမည်နာမများအား မနှစ်သက်သည့်အတွက် ခေါင်းစဉ်အား အာခါ လူမျိုးဟုသာ ပြင်ဆင်ပါက ပိုသင့်လျော်မည်မြင်မိပါသည်။ --[[အသုံးပြုသူ:Noraroo|Noraroo]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Noraroo|ဆွေးနွေး]]) ၁၅:၂၁၊ ၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) :{{Done}}. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၆:၂၂၊ ၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) == [[:အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Mg Kyaw Tun|အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Mg Kyaw Tun]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၁၄:၂၈၊ ၁၃ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၂) == ဝီကီပီးဒီးယာကိုမျှဝေရန်အတွက်ဝီကီပီးဒီးယာ၏Linkကိုဘယ်လိုယူရမလည်း --[[အသုံးပြုသူ:Mg Kyaw Tun|Mg Kyaw Tun]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Mg Kyaw Tun|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၂၈၊ ၁၃ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၂ (UTC) :@[[အသုံးပြုသူ:Mg Kyaw Tun|Mg Kyaw Tun]] ဝီကီပီးဒီးယား စာမျက်နှာရဲ့ ဘယ်ဖက်မှာရှိတဲ့ ကိရိယာများ အပိုင်းအောက်က '''ပုံသေလိပ်စာ''' ကို နှိပ်၍သော်လည်းကောင်း၊ ညာကလစ်နှိပ်ပြီး ကော်ပီလုပ်၍သော်လည်းကောင်း လင့်ခ်ကို ရယူနိုင်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၄:၄၉၊ ၃ ဧပြီ ၂၀၂၃ (UTC) == [[:ဝီကီပီးဒီးယား ဆွေးနွေးချက်:Questions|ဝီကီပီးဒီးယား ဆွေးနွေးချက်:Questions]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၀၆:၄၅၊ ၂၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၃) == နှင်းဆီဖြူ ဖြစ်ပါတယ်။ ပင်ကိုရေး ဆောင်းပါးများကို ဝီကီပေါ် တင်ချင်တဲ့အခါ ဖုန်း/ တက်ဘလက်နှင့် လက်ပ်တော့ ထဲက Note မှာ အရင်ရေးပြီး စိတ်တိုင်းကျတည်းဖြတ်ပြီးမှ ဝီကီမှာ တင်လို့ရပါသလား။ နည်းလမ်းရှိရင် သိလိုပါတယ်။ ဝီကီပေါ်မှ တည်းဖြတ်သူများနှင့် ဝင်ရောက်ဖတ်ရှုသူအားလုံးကို လေးစားလျက်ပါ🙏 --[[အသုံးပြုသူ:နှင်းဆီဖြူ|&#34; W rose &#34;]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:နှင်းဆီဖြူ|ဆွေးနွေး]]) ၀၆:၄၅၊ ၂၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ (UTC) :@[[အသုံးပြုသူ:နှင်းဆီဖြူ|နှင်းဆီဖြူ]] - ဝီကီမဟုတ်တဲ့ တစ်နေရာရာမှာ ရေးတာထက် မိမိရဲ့ ကိုယ်ပိုင် [[Special:MyPage/sandbox|sandbox အစမ်းစာမျက်နှာ]] မှာ စိတ်ကြိုက်ပြင်ဆင်ပြီး စာမျက်နှာကို ရွှေ့ပြောင်းလိုက်တာ/စာတွေကို ကူးယူတင်လိုက်တဲ့ နည်းလမ်းက ပိုပြီး အဆင်ပြေပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီရဲ့ sandbox မှာဆိုရင် ကိုယ်ရေးလိုက်တဲ့ စာ ဘယ်လိုပုံပေါ်မယ်ဆိုတာကို preview/publish ကြည့်လို့ရတာကြောင့်ပါ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၄:၀၂၊ ၂၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ (UTC) ::ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ ::‌ [[အသုံးပြုသူ:နှင်းဆီဖြူ|&#34; W rose &#34;]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:နှင်းဆီဖြူ|ဆွေးနွေး]]) ၀၃:၁၁၊ ၃၀ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ (UTC) == ကိုယ်ပိုင်စာမျက်နှာ == ကိုယ်ပိုင်စာမျက်နှာပေါ်မှာရေးတဲ့ဆောင်းပါးကို ပုဒ်ရေ ကန့်သတ်ထားပါသလား။အဲဒီကနေ ဝီကီစာမျက်နှာ ပေါ်ကို တင်လို့ ရနိုင်ပါသလား။ါ် [[အသုံးပြုသူ:နှင်းဆီဖြူ|&#34; W rose &#34;]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:နှင်းဆီဖြူ|ဆွေးနွေး]]) ၀၃:၁၆၊ ၃၀ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ (UTC) :@[[အသုံးပြုသူ:နှင်းဆီဖြူ|နှင်းဆီဖြူ]] အဲလိုကန့်သတ်ထားတာမျိုး မရှိပါဘူး။ ကိုယ်ပိုင်စာမျက်နှာကနေ ပင်မဆောင်းပါးအမည်ညွှန်းဆီကို copy/paste လုပ်ပြီး ကူးတင်လို့ရပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၃:၅၁၊ ၃၀ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ (UTC) ::"ပင်မဆောင်းပါးအမည်ညွှန်း က ဘယ်စာမျက်နှာလဲ သိပါရစေ။ [[အသုံးပြုသူ:နှင်းဆီဖြူ|&#34; W rose &#34;]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:နှင်းဆီဖြူ|ဆွေးနွေး]]) ၀၃:၀၆၊ ၃၁ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ (UTC) :::ပင်မအမည်ညွှန်း ဆိုတာက လက်ရှိ ဆောင်းပါးစာမျက်နှာတွေကို ဆိုလိုတာပါ။ စာမျက်နှာတစ်ခုရဲ့ ရှေ့မှာ "ဝီကီပီးဒီးယား:", "တမ်းပလိတ်:", "အကူအညီ:" စတဲ့ ရှေ့ဆက်စာလုံးတွေ မပါတဲ့ စာမျက်နှာတွေကို ပင်မဆောင်းပါးအမည်ညွှန်းလို့ ခေါ်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၅:၁၇၊ ၃၁ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ (UTC) == [[:လီယိုတော်စတွိုင်း|လီယိုတော်စတွိုင်း]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၀၆:၂၅၊ ၂၄ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၃) == မဂ်လာပါ.ကမ္ဘာပေါ်မာ ဂြိုလ် ပေါင်း မည်မျှရှိပါသနည်း --[[အသုံးပြုသူ:Khun R.kar|Khun R.kar]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Khun R.kar|ဆွေးနွေး]]) ၀၆:၂၅၊ ၂၄ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၃ (UTC) == [[:ကွန်ပျူတာ|ကွန်ပျူတာ]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၂၁:၄၇၊ ၆ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၃) == Hello everyone --[[အသုံးပြုသူ:Yoonga narkay|Yoonga narkay]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Yoonga narkay|ဆွေးနွေး]]) ၂၁:၄၇၊ ၆ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၃ (UTC) == [[:တရုတ်နိုင်ငံရှိ အချိန်ဇုန်များ|တရုတ်နိုင်ငံရှိ အချိန်ဇုန်များ]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၁၀:၀၉၊ ၁၀ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၃) == Hi မင်္ဂလာပါ ကျွန်တော်ကတော့ 左航 ဖြစ်ပါတယ်။ အခုလက်ရှိတရုတ်စံတော်ကိုသိချင်လို့ပါ။ မြန်မာစံတော်ချိန်နှင့်ဘယ်နှနာရီကွာသလဲသိချင်လို့ပါခင်ဗျ --[[အသုံးပြုသူ:Zuo Hang Left|Zuo Hang Left]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zuo Hang Left|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၀၉၊ ၁၀ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၃ (UTC) == [[:အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawlinlin|အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawlinlin]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၀၀:၄၁၊ ၂၆ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၃) == မြန်မာပြည်ရအောင်လွှင့်ပေပါ --[[အသုံးပြုသူ:Zawlinlin|Zawlinlin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawlinlin|ဆွေးနွေး]]) ၀၀:၄၁၊ ၂၆ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၃ (UTC) == အကူအညီစားပွဲ မေးခွန်း ( ၀၈:၃၆၊ ၂၇ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၄) == မင်္ဂလာပါ။ ဒီမှာက ၁၉၄၇ မှ ECSC နဲ့ဆွေးနွေးပြီး OEEC ကိုဖွဲ့တာမလား။ ၄၈ မှာမှ ဒီအဖွဲ့က ဖွဲ့တာဆိုတော့လေ။ ၅၇ ဖြစ်နေတော့ တစ်ခုခုလွဲနေတယ်။ မှန်မမှန်သိချင်မိတယ်။ --[[အသုံးပြုသူ:Glorious Future|Glorious Future]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Glorious Future|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၃၆၊ ၂၇ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၄ (UTC) :@[[အသုံးပြုသူ:Glorious Future|Glorious Future]] ဆောင်းပါးထဲက အချက်အလက်နဲ့ပတ်သက်ပြီး မေးချင်တာဆိုရင် သက်ဆိုင်ရာဆောင်းပါးရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာမှာ မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၉:၀၆၊ ၂၇ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၄ (UTC) == [[:ဝင်းဖောင့်|ဝင်းဖောင့်]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၀၉:၂၈၊ ၅ ဧပြီ ၂၀၂၄) == How can I upload images from mobile phone editor? --[[အသုံးပြုသူ:ZZeya|ZZeya]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:ZZeya|ဆွေးနွေး]]) ၀၉:၂၈၊ ၅ ဧပြီ ၂၀၂၄ (UTC) == [[:အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Soesanhtike|အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Soesanhtike]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၀၇:၅၆၊ ၁၅ မေ ၂၀၂၄) == လူသုး၈ှိငါငံကျားနိုင်မလွှင့ငါတိုငါ့နိုင်သည် --[[အသုံးပြုသူ:Soesanhtike|Soesanhtike]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Soesanhtike|ဆွေးနွေး]]) ၀၇:၅၆၊ ၁၅ မေ ၂၀၂၄ (UTC) == [[:အင်းတကော်ရွာ၊ ပဲခူးမြို့နယ်|အင်းတကော်ရွာ၊ ပဲခူးမြို့နယ်]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၁၀:၂၉၊ ၂၀ ဇွန် ၂၀၂၄) == မင်္ဂလာပါ ပဲခူးတိုင်းပဲခူးခရိုင်ပဲခူးမြို့နယ် ရှိအင်းတကော်သည်ရွာသို့မဟုတ်ကျေးရွားအုပ်စုမဟုတ်တော့ပါ အင်တကော်သည်မြို့ အဆင့်သို့ပြောင်းလဲပြီးပါပြီ အင်တကော်သည်မတိမ်ကောပါစည်ကားနေပါပြီ ထန်းပင်ချောင်အုပ်စုသဲဖြူချောင်းကျေးရွားအနီးတွင်တည်ရှိသည် --[[အသုံးပြုသူ:ကိုဥက္ကာထက်အောင်|ကိုဥက္ကာထက်အောင်]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:ကိုဥက္ကာထက်အောင်|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၂၉၊ ၂၀ ဇွန် ၂၀၂၄ (UTC) :@[[အသုံးပြုသူ:ကိုဥက္ကာထက်အောင်|ကိုဥက္ကာထက်အောင်]] ဆွေးနွေးပေးတာ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ ရွာဆောင်းပါးကို [[အင်းတကော်မြို့]] ဆောင်းပါးဆီ ပြန်ညွှန်းလိုက်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၃:၅၆၊ ၂၀ ဇွန် ၂၀၂၄ (UTC) == [[:မြို့ကွက်ရိုက်ခြင်း|မြို့ကွက်ရိုက်ခြင်း]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၁၈:၁၉၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၄) == Urban planning ကို မြို့ပြစီမံကိန်း ဟုဘာသာပြန်ခြင်းသာလျှင် အသင့်တော်ဆုံး ဖြစ်မည်။ --[[အသုံးပြုသူ:Louis Yel|Louis Yel]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Louis Yel|ဆွေးနွေး]]) ၁၈:၁၉၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၄ (UTC) :Thank you. Your suggestion was accepted. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၃:၅၈၊ ၁၉ ဩဂုတ် ၂၀၂၄ (UTC) == [[:Neo-psychedelia|Neo-psychedelia]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၀၆:၄၄၊ ၁၉ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၅) == မင်္ဂလာပါရှင့် ဆောင်းပါးတစ်ခုရေးနိုင်ရန်ဘာတွေလိုအပ်သလဲ၊ ဘာတွေလေ့လာထားသင့်ပါသလဲ မြန်မာစာပေအရေးအသားကိုလွန်စွာနှစ်သက်သဘောကျသည်မို့ နှံ့နှံ့စပ်စပ်လေ့လာလိုပါသည်။ --[[အသုံးပြုသူ:မိုင်း|မိုင်း]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:မိုင်း|ဆွေးနွေး]]) ၀၆:၄၄၊ ၁၉ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၅ (UTC) :[[ဝီကီပီးဒီးယား:သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]]နဲ့ [[အကူအညီ:မိတ်ဆက်]] တို့ကို ဖတ်ရှုလေ့လာကြည့်ပါ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၄:၅၅၊ ၁၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၅ (UTC) == [[:တနင်္သာရီမြို့|တနင်္သာရီမြို့]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၁၇:၃၂၊ ၁၉ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၅) == လူသိရှင်ကြားလွှင့်တင်သွားမည် --[[အသုံးပြုသူ:ကိုနေပိုင်|ကိုနေပိုင်]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:ကိုနေပိုင်|ဆွေးနွေး]]) ၁၇:၃၂၊ ၁၉ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၅ (UTC) == [[:အစိန္တေယျ ဘုရားရှိခိုးကြီး|အစိန္တေယျ ဘုရားရှိခိုးကြီး]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၀၅:၁၇၊ ၇ မတ် ၂၀၂၅) == စာလုံးရေကျဲနေလို့ ဘယ်လိုလုပ်ရင်အဆင်ပြေမလဲဗျ --[[အသုံးပြုသူ:Attsay|Attsay]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Attsay|ဆွေးနွေး]]) ၀၅:၁၇၊ ၇ မတ် ၂၀၂၅ (UTC) == [[:လီဆန်းမိခင်|လီဆန်းမိခင်]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၁၃:၀၃၊ ၂၅ ဧပြီ ၂၀၂၅) == Hi ကျွန်​တော်က မြတ်ကိုကိုပါ။တစ်ခုလောက်မေးပါရစေ ပုံတင်ဖို့အခက်အခဲတွေ့နေလို့ပါ။တည်းဖြတ်တဲ့အခါမှာ ပုံတင်ရန်ဆိုပြီးတွေ့မယ်လို့ပြောပေမဲ့ ကျွန်တော့်ဆီမှာပေါ်မနေလို့ပါ။နောက်ပြီး ပုံတွေမှာ Fileဆိုတဲ့ဟာအပြင် အချို့ပုံတွေက Pic(picture)ဆိုပြီးပါပေါ်နေတယ်ဗျ။သူတို့၂ခုကကော ဘယ်လိုကွာခြားချက်လဲဗျ။တင်ပုံတင်နည်းကကော သူတို့၂ခုလုံးကအတူတူပဲလားဗျ။ --[[အသုံးပြုသူ:Myat Htoo Kywel|Myat Htoo Kywel]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Myat Htoo Kywel|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၀၃၊ ၂၅ ဧပြီ ၂၀၂၅ (UTC) == [[:ပေါင်းတလည်ရွာ၊ ပြည်မြို့နယ်|ပေါင်းတလည်ရွာ၊ ပြည်မြို့နယ်]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၀၃:၅၉၊ ၂၀ မေ ၂၀၂၅) == ပေါင်းတလည်ရွာကတိမ်ကောတာမဟုတ်ပါဘူး ရွာကနေ မြို့လေးဖြစ်သွားတာပါ --[[အသုံးပြုသူ:Phyu Sin Zaw|Phyu Sin Zaw]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Phyu Sin Zaw|ဆွေးနွေး]]) ၀၃:၅၉၊ ၂၀ မေ ၂၀၂၅ (UTC) == [[:ဩစတြေးလျနိုင်ငံ|ဩစတြေးလျနိုင်ငံ]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၀၉:၄၃၊ ၂၃ မေ ၂၀၂၅) == ဩစတျေးလျမညာရေး --[[အသုံးပြုသူ:ထုဆိုင်|ထုဆိုင်]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:ထုဆိုင်|ဆွေးနွေး]]) ၀၉:၄၃၊ ၂၃ မေ ၂၀၂၅ (UTC) == [[:ဝီကီပီးဒီးယား:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဝီကီပီးဒီးယား:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၀၄:၄၁၊ ၁၃ ဇွန် ၂၀၂၅) == သပ်က၏ကခပသ င့့သခ့သ်ကဟ်၏ရ်ခသ့ခ့ဩလ --[[အသုံးပြုသူ:Nan May Hnin|Nan May Hnin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Nan May Hnin|ဆွေးနွေး]]) ၀၄:၄၁၊ ၁၃ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) == [[:အထက(သုဝဏ္ဏ)|အထက(သုဝဏ္ဏ)]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၁၄:၂၂၊ ၂၁ ဇွန် ၂၀၂၅) == How to make categories in my own article --[[အသုံးပြုသူ:Zeuuzu|Zeuuzu]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zeuuzu|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၂၂၊ ၂၁ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) pjnodtolmadtigdo687fpnk4kv8c5e9 နမ့်ခမ်းမြို့နယ် 0 70619 878846 825669 2025-06-22T09:20:53Z 58.82.128.249 ရှမ်းပြည်နယ်မှာ မြောက်ပိုင်းလို့ ထပ်ထည့်ထားသည် 878846 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement |name = နမ့်ခမ်းမြို့နယ် |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_label_position =left |pushpin_map_caption = |settlement_type = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |image_skyline = |image_map = Namhkan tsp in Muse district.svg |map_caption = မူဆယ်ခရိုင်အတွင်းတည်နေရာ |subdivision_type = [[အချုပ်အခြာ အာဏာပိုင် နိုင်ငံများစာရင်း|နိုင်ငံ]] |subdivision_name = {{flag|Burma}} |subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေဒေသများ|ပြည်နယ်]] |subdivision_name1 = [[ရှမ်းပြည်နယ်]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[မူဆယ်ခရိုင်]] |subdivision_type3 = |subdivision_name3 = |unit_pref = Imperial | area_footnotes = <ref name="ပထစ"/> |area_total_km2 = 466.85 |population = ၁၀၇,၀၃၄ |population_as_of = ၂၀၁၄ |population_footnotes = <ref name="census-2014">{{cite book|title=သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ|publisher=လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အား ဝန်ကြီးဌာန|location=နေပြည်တော်|date=မေ ၂၀၁၅|series=၂၀၁၄ ခုနှစ် လူဦးရေနှင့် အိမ်ထောင်စု သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ|volume=အတွဲ-၂|pages=၆၄|url=https://drive.google.com/file/d/0B067GBtstE5TeUlIVjRjSjVzWlk/view}}</ref> |population_density_km2 = auto |coordinates_region = MM |latNS = N |latd = 23 |latm = 50 |lats =0 |longEW = E |longd = 97 |longm = 40 |longs = 0 |timezone = [[မြန်မာစံတော်ချိန်]] |utc_offset = +6:30 |elevation_footnotes = <ref>GoogleEarth</ref> |elevation_m = 767 |elevation_ft = |website = |footnotes = }} '''နမ့်ခမ်းမြို့နယ်''' သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]အရှေ့ပိုင်း၊ [[ရှမ်းပြည်နယ်|ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း]]၊ [[မူဆယ်ခရိုင်]]တွင် ပါဝင်သော မြို့နယ်တစ်ခု ဖြစ်သည်။ မြို့နယ်ရုံးစိုက်ရာမြို့မှာ [[နမ့်ခမ်းမြို့]]ဖြစ်ပြီး [[မူဆယ်မြို့]]မှ မိုင်အနည်းငယ်သာ ကွာဝေးသည်။ == လူနေမှု == နမ့်ခမ်းမြို့နယ်တွင် နေထိုင်သူအများစုမှာ [[ရှမ်းလူမျိုး]] များဖြစ်သည်။ [[ပလောင်လူမျိုး]]နှင့် [[ကချင်လူမျိုး]]များအနည်းစု နေထိုင်ကြသည်။<ref>[http://www.palaungland.org/2008/05/01/namkham-dry-tea-is-falling/ Palaung Land] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220331050859/http://www.palaungland.org/2008/05/01/namkham-dry-tea-is-falling/ |date=31 March 2022 }}</ref> == ကိုးကား == {{reflist | refs = <ref name="ပထစ">{{cite web |url=https://www.mougo.gov.mm/regional-info/nantkhan/ |title=ရှမ်းပြည်နယ်၊ မူဆယ်ခရိုင် ၊နမ့်ခမ်းမြို့နယ်၏ ဒေသဆိုင်ရာအချက်အလက် |publisher=[[ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့ရုံးဝန်ကြီးဌာန]] |accessdate=၂၀၂၂-၀၉-၂၄ |archive-date=25 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220925005629/https://www.mougo.gov.mm/regional-info/nantkhan/ }}</ref> }} {{ရှမ်းပြည်နယ်}} {{နမ့်ခမ်းမြို့နယ်}} [[Category:ရှမ်းပြည်နယ်ရှိ မြို့နယ်များ]] {{Shan-geo-stub}} fn7viu4tnrrrd8x62uzvycl97mzpudx တမ်းပလိတ်:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရွေးကောက်ပွဲများ 10 73717 878732 842304 2025-06-21T12:01:03Z Salai Rungtoi 22844 878732 wikitext text/x-wiki {{Navbox |name = မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရွေးကောက်ပွဲများ |title = {{flagicon|Myanmar}} [[မြန်မာနိုင်ငံ ရွေးကောက်ပွဲများ|မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပြုလုပ်ခဲ့သော ရွေးကောက်ပွဲများနှင့် ဆန္ဒခံယူပွဲများ]] |listclass = hlist |group1 = [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်|အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲများ]] |list1 = *[[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၁၉၂၂|၁၉၂၂]] *[[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၁၉၂၅|၁၉၂၅]] *[[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၁၉၂၈|၁၉၂၈]] *[[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၁၉၃၂|၁၉၃၂]] *[[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၁၉၃၆|၁၉၃၆]] *[[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၁၉၄၇|၁၉၄၇]] *[[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၁၉၅၁ - ၁၉၅၂|၁၉၅၁–၅၂]] *[[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၁၉၅၆|၁၉၅၆]] *[[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၁၉၆၀|၁၉၆၀]] *[[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၁၉၇၄|၁၉၇၄]] *[[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၁၉၇၈|၁၉၇၈]] *[[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၁၉၈၁|၁၉၈၁]] *[[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၁၉၈၅|၁၉၈၅]] *[[ပါတီစုံ ဒီမိုကရေစီ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၁၉၉၀|၁၉၉၀]] *[[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၁၀|၂၀၁၀]] *[[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၁၅|၂၀၁၅]] *[[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀|၂၀၂၀]] <small>(ပယ်ဖျက်ခဲ့)</small> *[[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၅|၂၀၂၅-၂၀၂၆]] |group2 = ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲများ |list2 = *[[မြန်မာနိုင်ငံ ၂၀၁၂ ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲ|၂၀၁၂]] *[[မြန်မာနိုင်ငံ ၂၀၁၇ ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲ|၂၀၁၇]] *[[မြန်မာနိုင်ငံ ၂၀၁၈ ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲ|၂၀၁၈]] |group3 = ဆန္ဒခံယူပွဲများ |list3 = *[[ပြည်လုံးကျွတ် ဆန္ဒခံယူပွဲ၊ ၁၉၇၃|၁၉၇၃]] *[[ပြည်လုံးကျွတ် ဆန္ဒခံယူပွဲ၊ ၂၀၀၈|၂၀၀၈]] }}<noinclude> {{collapsible option}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ တမ်းပလိတ်များ]] </noinclude> 3zq4hk50zjhu64a5gq2dy9ii9xps28z ကိုကို (သံတူကြောင်းကွဲ) 0 80476 878785 878730 2025-06-21T15:38:23Z Zawzawaungthwin 100038 ဆောင်းပါးရေးသူ အစား သတင်းစာဆရာ ပြင်ဆင်မှု 878785 wikitext text/x-wiki '''ကိုကို''' သည် အောက်ပါတို့အနက် တစ်ခုခု ဖြစ်နိုင်သည်။ * [[ကိုကို]] - အစ်ကိုကိုဖြစ်စေ၊ အစ်ကိုအရွယ်ကိုဖြစ်စေ ချစ်ခင်ရင်းနှီးစွာ လေးစားစွာခေါ်သောစကားလုံး == လူပုဂ္ဂိုလ်များ == *[[ကိုကို (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)]] - ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဟောင်း *[[ကိုကို၊ ဗိုလ်မှူးကြီး]] - မြန်မာ့တပ်မတော်အရာရှိဟောင်း *[[ကိုကို၊ မောင် (ဂီတလုလင်)]] - ဂီတပညာရှင် *[[ကိုကို၊ ဦး၊ ဒေါက်တာ]] - အမျိုးသားစာပေဆုရှင်၊ ဆေးဆရာဝန် *[[ကိုကို၊ စာရေးဆရာ]] - မြောင်းမြမြို့ဖွား စာရေးဆရာ *[[ကိုကို၊ မောင်(အမရပူရ)|မောင်ကိုကို (အမရပူရ)]] - စာရေးဆရာ *[[ကိုကို (စက်မှု)]] - သတင်းစာဆရာ *[[ကိုကို (ဝန်ကြီး)]] - လက်ရှိ [[ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်|ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်]]ဥက္ကဋ္ဌ {{disambig}} picsdsxqel4ifmtig508oq86jdzbn6j အတ္တသမံ ပေမံ နတ္ထိ 0 81865 878756 857733 2025-06-21T14:04:20Z 2400:8480:2030:AF65:184A:F21D:590B:A51A မြန်မာဆိုရိုးစကားမဟုတ်ဘဲ ဘုရားဟောဖြစ်။ 878756 wikitext text/x-wiki '''နတ္ထိ အတ္တသမံ ပေမံ''' သည် ဘုရားဟောနတ္ထိပုတ္တသမသုတ္တံမှ ဖြစ်သည်။<ref name="မြန်မာဆိုရိုးစကား">{{cite book|title= မြန်မာဆိုရိုးစကား |publisher=မြန်မာစာအဖွဲ့ဦးစီးဌာန|location=|date=အောက်တိုဘာ ၁၉၉၆|edition=ပထမအကြိမ်}}</ref> ===အဓိပ္ပာယ်=== '''အတ္တ သမံ ပေမံ နတ္ထိ:''' မိမိကိုယ်ကို ချစ်ခြင်းနှင့် တူသော အချစ်သည် အခြားမည်သည့်အရာတွင်မျှ မရှိပါ။ ဆိုလိုသည်မှာ လူတိုင်းသည် မိမိကိုယ်ကို အချစ်ဆုံးဖြစ်သည်။ ဆိုလိုသည်မှာ လူတို့သည် မိမိကိုယ်ကို ပထမဦးစွာ ဂရုစိုက်လေ့ရှိပြီး မိမိ၏ အကျိုးစီးပွားနှင့် လိုအပ်ချက်များကို အခြားသူများ၏ အကျိုးစီးပွားနှင့် လိုအပ်ချက်များထက် ဦးစားပေးလေ့ရှိကြောင်းကို ဖော်ပြသည်။ ဤအဆိုအမိန့်သည် ဗုဒ္ဓဘာသာအတွေးအခေါ်တွင် အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ပြီး မိမိကိုယ်ကို ချစ်ခြင်းသည် သဘာဝကျသော လူ့သဘောတရားဖြစ်ကြောင်းကို အသိအမှတ်ပြုသည်။ သို့သော် မိမိကိုယ်ကို ချစ်ခြင်းသည် အတ္တဆန်ခြင်း သို့မဟုတ် တစ်ကိုယ်ကောင်းဆန်ခြင်းနှင့် မတူကြောင်းကိုလည်း သတိပြုသင့်သည်။ ===အသေးစိတ်=== * '''အတ္တ:''' မိမိကိုယ်ကို။ * '''သမံ:''' တူသော။ * '''ပေမံ:''' အချစ်။ * '''နတ္ထိ:''' မရှိ။ ===ကိုးကားချက်များ=== * "နေဝင်ညဦး၊ လမ်းကူးအိမ်ဆင်း၊ ဖမ်းလျှင်းတို့လေ၊ မိန့်တော်ထွေက၊ မနေဝံ့လှ၊ ရဿကလည်း၊ '''အတ္တသမံ၊ ပေမံနတ္ထိ'''၊ သတိဆင်ခြင်၊" <ref name="ThawMa8">[၁၂၀၁] ''သောမ'' ၈။</ref> * "'''အတ္တသမံ ပေမံ နတ္ထိ'''၊ ကိုယ်ထက်ချစ်ဖို့ရာ ဘယ်မှာ ရှိမလဲ။" <ref name="MyintDu48">[၁၂၇၆] ''မြင့်''၊ ဒု။ ၄၈။</ref> * "'''အတ္တ သမံ ပေမံ နတ္ထိ'''တဲ့ အစ်မရဲ့၊ လူတွေဟာ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် အချစ်ဆုံးဖြစ်တော့ ကျွန်တော်နှင့် ဆက်ဆံကြတဲ့ လူတွေဟာလည်း သူတို့ကိုယ် သူတို့ချစ်ကြပြီး…၊" <ref name="AhMay153">[၁၃၃၄] ''အမေ''။ ၁၅၃။</ref> * "အရပ်ရပ်သို့ စိတ်ဖြင့် လှည့်လည်ရှာဖွေပါသော်လည်း သင့်ထက် သင့်ကိုယ်ကို ချစ်သော သူကို မတွေ့နိုင်။ ဤအတူပင် အခြားသူတို့သည်လည်း မိမိတို့ကိုယ်ကိုသာ မိမိတို့ ချစ်ကြ၏" <ref name="TharGarThaWagGaSanYoke">[သဂါထာဝဂ္ဂသံယုတ်၊ ကောသလသံယုတ်၊ ၁-ပဌမဝဂ်၊ ၈-မလ္လိကာသုတ်။]</ref> ဤဆိုရိုးစကားသည် ဗုဒ္ဓဘာသာကျမ်းစာများတွင်လည်း တွေ့ရှိရပြီး လူသားတို့၏ သဘာဝကို ထင်ဟပ်စေသည်။ ==ကိုးကား== {{reflist}} [[Category:မြန်မာဆိုရိုးစကားများ]] dw3fzurq06c9ihn5n5h22383lp9akfh 878757 878756 2025-06-21T14:04:33Z 2400:8480:2030:AF65:184A:F21D:590B:A51A 878757 wikitext text/x-wiki '''နတ္ထိ အတ္တသမံ ပေမံ''' သည် ဘုရားဟော နတ္ထိပုတ္တသမသုတ္တံမှ ဖြစ်သည်။<ref name="မြန်မာဆိုရိုးစကား">{{cite book|title= မြန်မာဆိုရိုးစကား |publisher=မြန်မာစာအဖွဲ့ဦးစီးဌာန|location=|date=အောက်တိုဘာ ၁၉၉၆|edition=ပထမအကြိမ်}}</ref> ===အဓိပ္ပာယ်=== '''အတ္တ သမံ ပေမံ နတ္ထိ:''' မိမိကိုယ်ကို ချစ်ခြင်းနှင့် တူသော အချစ်သည် အခြားမည်သည့်အရာတွင်မျှ မရှိပါ။ ဆိုလိုသည်မှာ လူတိုင်းသည် မိမိကိုယ်ကို အချစ်ဆုံးဖြစ်သည်။ ဆိုလိုသည်မှာ လူတို့သည် မိမိကိုယ်ကို ပထမဦးစွာ ဂရုစိုက်လေ့ရှိပြီး မိမိ၏ အကျိုးစီးပွားနှင့် လိုအပ်ချက်များကို အခြားသူများ၏ အကျိုးစီးပွားနှင့် လိုအပ်ချက်များထက် ဦးစားပေးလေ့ရှိကြောင်းကို ဖော်ပြသည်။ ဤအဆိုအမိန့်သည် ဗုဒ္ဓဘာသာအတွေးအခေါ်တွင် အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ပြီး မိမိကိုယ်ကို ချစ်ခြင်းသည် သဘာဝကျသော လူ့သဘောတရားဖြစ်ကြောင်းကို အသိအမှတ်ပြုသည်။ သို့သော် မိမိကိုယ်ကို ချစ်ခြင်းသည် အတ္တဆန်ခြင်း သို့မဟုတ် တစ်ကိုယ်ကောင်းဆန်ခြင်းနှင့် မတူကြောင်းကိုလည်း သတိပြုသင့်သည်။ ===အသေးစိတ်=== * '''အတ္တ:''' မိမိကိုယ်ကို။ * '''သမံ:''' တူသော။ * '''ပေမံ:''' အချစ်။ * '''နတ္ထိ:''' မရှိ။ ===ကိုးကားချက်များ=== * "နေဝင်ညဦး၊ လမ်းကူးအိမ်ဆင်း၊ ဖမ်းလျှင်းတို့လေ၊ မိန့်တော်ထွေက၊ မနေဝံ့လှ၊ ရဿကလည်း၊ '''အတ္တသမံ၊ ပေမံနတ္ထိ'''၊ သတိဆင်ခြင်၊" <ref name="ThawMa8">[၁၂၀၁] ''သောမ'' ၈။</ref> * "'''အတ္တသမံ ပေမံ နတ္ထိ'''၊ ကိုယ်ထက်ချစ်ဖို့ရာ ဘယ်မှာ ရှိမလဲ။" <ref name="MyintDu48">[၁၂၇၆] ''မြင့်''၊ ဒု။ ၄၈။</ref> * "'''အတ္တ သမံ ပေမံ နတ္ထိ'''တဲ့ အစ်မရဲ့၊ လူတွေဟာ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် အချစ်ဆုံးဖြစ်တော့ ကျွန်တော်နှင့် ဆက်ဆံကြတဲ့ လူတွေဟာလည်း သူတို့ကိုယ် သူတို့ချစ်ကြပြီး…၊" <ref name="AhMay153">[၁၃၃၄] ''အမေ''။ ၁၅၃။</ref> * "အရပ်ရပ်သို့ စိတ်ဖြင့် လှည့်လည်ရှာဖွေပါသော်လည်း သင့်ထက် သင့်ကိုယ်ကို ချစ်သော သူကို မတွေ့နိုင်။ ဤအတူပင် အခြားသူတို့သည်လည်း မိမိတို့ကိုယ်ကိုသာ မိမိတို့ ချစ်ကြ၏" <ref name="TharGarThaWagGaSanYoke">[သဂါထာဝဂ္ဂသံယုတ်၊ ကောသလသံယုတ်၊ ၁-ပဌမဝဂ်၊ ၈-မလ္လိကာသုတ်။]</ref> ဤဆိုရိုးစကားသည် ဗုဒ္ဓဘာသာကျမ်းစာများတွင်လည်း တွေ့ရှိရပြီး လူသားတို့၏ သဘာဝကို ထင်ဟပ်စေသည်။ ==ကိုးကား== {{reflist}} [[Category:မြန်မာဆိုရိုးစကားများ]] 5f3cs78f38cenftkdi5hd7nfq2m05lq 878759 878757 2025-06-21T14:04:57Z 2400:8480:2030:AF65:184A:F21D:590B:A51A 878759 wikitext text/x-wiki '''အတ္တသမံ ပေမံ နတ္ထိ''' သည် ဘုရားဟော နတ္ထိပုတ္တသမသုတ္တံမှ ဖြစ်သည်။<ref name="မြန်မာဆိုရိုးစကား">{{cite book|title= မြန်မာဆိုရိုးစကား |publisher=မြန်မာစာအဖွဲ့ဦးစီးဌာန|location=|date=အောက်တိုဘာ ၁၉၉၆|edition=ပထမအကြိမ်}}</ref> ===အဓိပ္ပာယ်=== '''အတ္တ သမံ ပေမံ နတ္ထိ:''' မိမိကိုယ်ကို ချစ်ခြင်းနှင့် တူသော အချစ်သည် အခြားမည်သည့်အရာတွင်မျှ မရှိပါ။ ဆိုလိုသည်မှာ လူတိုင်းသည် မိမိကိုယ်ကို အချစ်ဆုံးဖြစ်သည်။ ဆိုလိုသည်မှာ လူတို့သည် မိမိကိုယ်ကို ပထမဦးစွာ ဂရုစိုက်လေ့ရှိပြီး မိမိ၏ အကျိုးစီးပွားနှင့် လိုအပ်ချက်များကို အခြားသူများ၏ အကျိုးစီးပွားနှင့် လိုအပ်ချက်များထက် ဦးစားပေးလေ့ရှိကြောင်းကို ဖော်ပြသည်။ ဤအဆိုအမိန့်သည် ဗုဒ္ဓဘာသာအတွေးအခေါ်တွင် အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ပြီး မိမိကိုယ်ကို ချစ်ခြင်းသည် သဘာဝကျသော လူ့သဘောတရားဖြစ်ကြောင်းကို အသိအမှတ်ပြုသည်။ သို့သော် မိမိကိုယ်ကို ချစ်ခြင်းသည် အတ္တဆန်ခြင်း သို့မဟုတ် တစ်ကိုယ်ကောင်းဆန်ခြင်းနှင့် မတူကြောင်းကိုလည်း သတိပြုသင့်သည်။ ===အသေးစိတ်=== * '''အတ္တ:''' မိမိကိုယ်ကို။ * '''သမံ:''' တူသော။ * '''ပေမံ:''' အချစ်။ * '''နတ္ထိ:''' မရှိ။ ===ကိုးကားချက်များ=== * "နေဝင်ညဦး၊ လမ်းကူးအိမ်ဆင်း၊ ဖမ်းလျှင်းတို့လေ၊ မိန့်တော်ထွေက၊ မနေဝံ့လှ၊ ရဿကလည်း၊ '''အတ္တသမံ၊ ပေမံနတ္ထိ'''၊ သတိဆင်ခြင်၊" <ref name="ThawMa8">[၁၂၀၁] ''သောမ'' ၈။</ref> * "'''အတ္တသမံ ပေမံ နတ္ထိ'''၊ ကိုယ်ထက်ချစ်ဖို့ရာ ဘယ်မှာ ရှိမလဲ။" <ref name="MyintDu48">[၁၂၇၆] ''မြင့်''၊ ဒု။ ၄၈။</ref> * "'''အတ္တ သမံ ပေမံ နတ္ထိ'''တဲ့ အစ်မရဲ့၊ လူတွေဟာ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် အချစ်ဆုံးဖြစ်တော့ ကျွန်တော်နှင့် ဆက်ဆံကြတဲ့ လူတွေဟာလည်း သူတို့ကိုယ် သူတို့ချစ်ကြပြီး…၊" <ref name="AhMay153">[၁၃၃၄] ''အမေ''။ ၁၅၃။</ref> * "အရပ်ရပ်သို့ စိတ်ဖြင့် လှည့်လည်ရှာဖွေပါသော်လည်း သင့်ထက် သင့်ကိုယ်ကို ချစ်သော သူကို မတွေ့နိုင်။ ဤအတူပင် အခြားသူတို့သည်လည်း မိမိတို့ကိုယ်ကိုသာ မိမိတို့ ချစ်ကြ၏" <ref name="TharGarThaWagGaSanYoke">[သဂါထာဝဂ္ဂသံယုတ်၊ ကောသလသံယုတ်၊ ၁-ပဌမဝဂ်၊ ၈-မလ္လိကာသုတ်။]</ref> ဤဆိုရိုးစကားသည် ဗုဒ္ဓဘာသာကျမ်းစာများတွင်လည်း တွေ့ရှိရပြီး လူသားတို့၏ သဘာဝကို ထင်ဟပ်စေသည်။ ==ကိုးကား== {{reflist}} [[Category:မြန်မာဆိုရိုးစကားများ]] lb3qqfrxt63qp5h5y9h7d38uckcgnml မင်းရာဇာကြီး 0 84351 878802 855572 2025-06-21T18:41:14Z InternetArchiveBot 61272 Adding 1 book for [[ဝီကီပီးဒီးယား:စိစစ်အတည်ပြုခံနိုင်မှု]] (20250621)) #IABot (v2.0.9.5) ([[User:GreenC bot|GreenC bot]] 878802 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | type = monarch | name = မင်းရာဇာကြီး<br> <small>သတိုးဓမ္မရာဇာ</small> <br> <small>ဆောလိမ်သျှာ</small> | image = File:King Min Razagyi.jpg | caption = | reign = ၄ ဇူလိုင် ၁၅၉၃ – ၄ ဇူလိုင် ၁၆၁၂ | coronation = | succession = [[ရခိုင်မင်းဆက်|ရခိုင်ဘုရင်]] | predecessor = [[မင်းဖလောင်း]] | successor = [[မင်းခမောင်း]] | suc-type = ဆက်ခံသူ | reg-type = ဝန်ကြီးချုပ် | regent = [[မဟာပညာကျော်]] | spouse = ဝိဇလ (မိဖုရားခေါင်) နှင့် မိဖုရားကြီး ၈ ဦး<br> မိဖုရားငယ် ၁၁ ဦး<ref name=sml-2-87/> | issue = [[မင်းခမောင်း]] အပါအဝင် သားသမီးတော် ၁၅ ဦးကျော်<ref name=sml-2-87/> | issue-link = | full name = ဆင်ဖြူရှင် နရပတိ ဆောလိမ်သျှာ | house = | father = [[မင်းဖလောင်း]] | mother = စောမိတော် | birth_date = ၁၆ စတင်ဘာ ၁၅၅၇ (တနင်္လာနေ့ဖွား)<ref group=note>သူ၏ နန်းတက်ရက်နှင့် ကွယ်လွန်ရက်ရှိ သူ၏အသက်ကို ဖော်ပြထားသော ရာဇဝင်ကျမ်းများအရ သူသည် ၇ ဇွန် ၁၅၅၇ နှင့် ၂၀ ဇွန် ၁၅၅၈ အကြားတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ စန္ဒမာလာလင်္ကာရ အတွဲ ၂၊ ၁၉၉၉။ စာ ၅၄၊ ၈၇ အရ သူသည် မြန်မာသက္ကရာဇ် ၉၅၅ ဝါဆိုလဆန်း ၆ ရက်၊ အသက် ၃၅ တွင် ထီးနန်းရခဲ့ပြီး အသက် ၅၄၊ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၉၇၄ ဝါဆိုလန်း ၈ ရက်နေ့တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ထို့်ကြောင့် သူသည် မြန်မာသက္ကရာဇ် ၉၁၉၊ ဝါဆိုလဆန်း ၈ ရက် (၄ ဇွန် ၁၅၅၇) နောက်ပိုင်းနှင့် မြန်မာသက္ကရာဇ် ၉၂၀ ဝါဆိုလဆန်း ၆ ရက် (၂၁ ဇွန် ၁၅၅၈) အကြားတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ တနင်္လာနေ့ဖွားဖြစ်သောကြောင့် ၇ ဇွန် ၁၅၅၇ မှ ၂၀ ဇွန် ၁၅၅၈ အကြား ဖြစ်သည်။</ref> | birth_place = [[စစ်တံတင်]] | death_date = ၄ ဇူလိုင် ၁၆၁၂ (အသက် ၅၄) <br> မြန်မာသက္ကရာဇ် ၉၇၄၊ ဝါဆိုလဆန်း ၈ ရက် (ဗုဒ္ဓဟူးနေ့)<ref name=sml-2-87>စန္ဒမာလာလင်္ကာရ အတွဲ ၂ ၁၉၉၉၊ ၈၇</ref> | death_place = [[မြောက်ဦးမြို့]] | date of burial = | place of burial = | religion = [[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]] | signature = }} '''မင်းရာဇာကြီး''' (<small>ရခိုင် အသံထွက်:</small> {{IPA-my|máɴ ɹàzà ɡɹí|}}; (၁၅၅၇–၁၆၁၂)) သည် '''ဆောလိမ်သျှာ''' (Salim Shah) ဟုလည်း သိကြခဲ့သော [[မြောက်ဦးနေပြည်တော်]]ကို ၁၅၉၃ ခုနှစ်မှ ၁၆၁၂ ခုနှစ်အထိ အုပ်ချုပ်ခဲ့သော ဘုရင်ဖြစ်ပါသည်။ သူ၏ အစောပိုင်း ဘုရင်ဘဝမှာ အဆိုပါနေပြည်တော်၏ ဆက်လက်တိုးတက်လာမှုကို အပ်စိုးခဲ့ပြီး ၁၅၉၉ ခုနှစ်တွင် ရခိုင်ပြည်၏အဆိုးဆုံးပြိုင်ဘက် တောင်ငူမင်းဆက်အား အနိုင်ရရှိခြင်းနှင့် ခရိုင်ပြည်မြင့်မြတ်လာပြီးနောက် ၁၆၀၃ခုနှစ်အထိ ရွှန်တာဘန်တော (Sundarbans) မှ မုတ္တမပင်လယ်ကွေ့အထိ ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်ကမ်းရိုးတန်းတစ်လျှောက်လုံး ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်။<ref>မြင့်ဦး ၂၀၀၆၊ ၇၇</ref><ref>Topich, Leitich ၂၀၁၃၊ ၂၁</ref> သို့သော် ဘုရင်ဘဝနောက်ပိုင်းမှာ ပေါ်တူဂီစစ်သားများ၏ ပုန်ကန်မှုကြောင့် ၁၆၀၃ ခုနှစ်တွင် အောက်မြန်မာပြည်ကမ်းရိုးတန်းနှင့် ၁၆၀၉ ခုနှစ်တွင် ဘင်္ဂလားကမ်းရိုးတန်း နှစ်နေရာ၏ အစိတ်အပိုင်းအများအပြားကို ဆုံးရှုံးခဲ့ရသည်။ ဤပုန်ကန်မှုများကိုရပ်ဆိုင်းရန် ကျိုးစားလျက် ၁၆၁၂ ခုနှစ်တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။<ref name=harv-141-2>ဟာဗေး ၁၉၂၅၊ ၁၄၁-၁၄၂</ref> ==အစောပိုင်းဘဝ== မင်းရာဇာကြီးကို ၁၅၅၇ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၁၆ ရက် တနင်္လာနေ့တွင် အဖ[[မင်းဖလောင်း]] နှင့် အမိစောမိတော်တိုမှ မွေးဖွားခဲ့သည်။ မိဘများမှာ ဘုရင်[[မင်းဗာကြီး]]၏ သားသမီးများဖြစ်ကြပြီး ဝမ်းကွဲမောင်နှမ တော်စပ်သည်။ မင်းရာဇာကြီးအား ဖခင်မင်းဖလောင်းမြို့စား အဖြစ် ၁၅၅၀ ဆယ်စုနှစ်မှ ၁၅၇၂ အထိ အုပ်ချုပ်ခဲ့သော [[စစ်တံတင်မြို့]] တွင် မွေးဖွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည် ဟုယူဆကြသည်။<ref group="note">''[[ရခိုင်ရာဇဝင်သစ်ကျမ်း]]'' (စန္ဒမာလာလင်္ကာရ အတွဲ ၂၊ ၁၉၉၉၊ စာ ၃၄-၃၅) တွင် ဖခင် မင်းဖလောင်းအား ဘုရင် မင်းဗာက စစ်တံတင် အား စားစေသည်ဟု ဆိုသည်။ မင်းဖလောင်းသည် ၁၅၇၂ ခုနှစ်အထိ စစ်တံတင်မြို့စား ဖြစ်ခဲ့သည်။</ref> ၁၅၇၂ ခုနှစ်တွင် မင်းဖလောင်းသည် ဘုရင် [[မင်းစကြာ]]ကွယ်လွန်ပြီးနောက် ထီးနန်းကို ဆက်ခံခဲ့ပြီး သားတော်အကြီးဆုံး ဖြစ်သူ မင်းရာဇာကြီးအား သတိုးဓမ္မရာဇာဘွဲ့ဖြင့် အိမ်ရှေ့စံအဖြစ် တင်မြှောက်ခဲ့သည်။ ထိုအချိန်တွင် မင်းရာဇာကြီးသည် မင်းစကြာ၏ သမီးတော် နန်းထက်ဖွား မင်းသမီးအား လက်ထပ်ခဲ့သည်။<ref name=sml-2-48>စန္ဒမာလာလင်္ကာရ အတွဲ ၂ ၁၉၉၉၊ စာ ၄၈</ref> ==အိမ်ရှေ့စံ== ရာဇာကြီးသည် ခမည်းတော်ထီးနန်း ၂၁ နှစ်ကြာအုပ်ချုပ်သည့်ကာလအတွင်း ဖခင်ကို သစ္စာရှိရှိ အမှုထမ်းခဲ့သည်။ ဤကာလအတွင်း ရခိုင်သမိုင်းကျမ်းများတွင် အထင်ရှားဆုံးမှတ်တမ်းတင်ထားသော လုပ်ရန်ခဲ့မှုမှာ ၁၅၇၅ ခုနှစ်တွင် တြိပူရသို့ သိမ်းပိုက်ရန် လက်နက်ကိုင်ကောင်းများဖြင့် ရေတပ်နှင့် ကုန်းတပ်များကို အောင်မြင်စွာ ဦးဆောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ပေါ်တူဂီကြေးစားများနှင့် သေနတ်များကို အသုံးပြု၍ ရခိုင်တပ်များ တြိပူရီမြို့တော်ကို အလွယ်တကူ သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ပြီးနောက် တြိပူရနိုင်ငံက ရခိုင်ပြည်သို့ ဂုဏ်ပြုရန် သဘောတူခဲ့ပါသည်။<ref>စန္ဒမာလာလင်္ကာရ အတွဲ ၂ ၁၉၉၉၊ ၄၉</ref><ref name="Phayre 173">ဖယ်ယာ ၁၉၆၇၊ ၁၇၃</ref> သို့သော်လည်း မင်းဖလောင်းဘုရင်ဘဝနောက်ပိုင်မှာ ရခိုင်တပ်တော်ဦးစီးချုပ်ဖြစ်သော သားလတ်သတိုမင်းဆောကို ပိုမိုအားကိုးအားကိုးလာခဲ့ပြီး သတိုမင်းဆောကို ဘင်္ဂလားဘုရင်အဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့သည်။ စစ်တကောင်းမြို့သို အခြေစိုက်ပြောင်ပြီး သတိုမင်းဆောသည် ထီးနန်းဆက်ခံရန် ရာဇာကြီး၏ အဓိကပြိုင်ဘက် ဖြစ်လာခဲ့သည်။<ref>စန္ဒမာလာလင်္ကာရ အတွဲ ၂ ၁၉၉၉၊ ၅၁-၅၂</ref> == ဘုရင်ဘဝ == ===စုစည်းမှု=== မင်းရာဇာကြီး သည် ၄ ဇူလိုင် ၁၅၉၃ – ၄ ဇူလိုင် ၁၆၁၂ အထိ [[မြောက်ဦးနေပြည်တော်]]ကို အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ မင်းရာဇာကြီ လက်ထက် တွင် မြောက်ဦးနေပြည်တော်သည် စီးပွားရေး နိုင်ငံရေး စစ်ရေး ကောင်းမွန်ခဲ့သည်။ ၁၅၉၃ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၄ ရက်နေ့တွင် မင်းဖလောင် ကွယ်လွန်ခဲ့ပြီးနောက် ရာဇာကြီးသည် အတိုက်အခံမရှိဘဲ ထီးနန်းဆက်ခံခဲ့သည်။ အသက် ၃၅ နှစ်ရှိ ဘုရင်သစ်သည် သူ့၏အဘိုး ၁၅၀၂ – ၁၅၁၃အပ်ချုပ်ခဲ့သော မင်းရာဇာ ကို ဂုဏ်ပြုရန် ရာဇာ ဘွဲ့အမည်ကို ခံယူပြီး ဘင်္ဂလားစူလတန်အဖြစ် ဆောလိမ်သျှာ (Salim Shah) ပါရှန်ဘွဲ့ကို ရယူခဲ့သည်။ သတိုမင်းဆောအပါအဝင် တိုင်းသူပြည်သားအားလုံး နန်းတွင်းသို့လာရောက်၍ ဘုရင်သစ်အား သစ္စာဆိုခံယူကြခဲ့သည်။ မင်းရာဇာကြီးလည်း ညီတော် သတိုမင်းဆောအား ဘင်္ဂလားမင်းအဖြစ် စစ်တကောင်း၊ နိုအာခါလီ (noakhali) နှင့် တြိပူရအပါဝင် မြောက်ပိုင်းနယ်မြေများအပ်ချုပ်ရန် ပြန်လည်ခန့်အပ်ခဲ့သည်။<ref name="Phayre 173"/> ညီအစ်ကိုတော်များကြား ငြိမ်းချမ်းရေးက ကြာရှည်မတည်မြဲခဲ့ပါ။ ၁၅၉၅ ခုနှစ်တွင် [[စစ်တကောင်းမြို့]]မှ [[တြိပူရ]]အပါဝင် မြောက်ပိုင်းဒေသ အကြီးအကဲများတို့ပံပိုးမှုနှင့် သတိုမင်းဆောသည် ပုန်ကန်ခဲ့သည်။ သို့သော် တိုင်းပြည်အများစုနှင့် ပေါ်တူဂီကြေးစားစစ်သားအများစုသည် ရာဇာကြီးကို သစ္စာစောင့်သိကြသည်။ ၁၅၃၀ ခုနှစ်ကအစ ရခိုင်ပြည်၏ အင်အားကြီးမားသော တပ်မတော်၏ အဓိကအစိတ်အပိုင်းမှာ ဤပေါ်တူဂီကြေးစားစစ်သားများနှင့် ၎င်းတို့၏ သေနတ်များဖြစ်ခဲ့သည်။ မိုးရာသီကုန်ပြီးနောက် စစ်တကောင်းသို့ အင်အားကြီးမားသော တပ်ရင်းများဖြင့် ချီတက်လာသောအခါ သတိုမင်းဆော သတ္တိပျောက်၍ တိုက်ပွဲမစခင် အရှုံးပေးခဲ့သည်။ ၁၅၉၆ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၉၅၇ တပို့တွဲလမှာ ရာဇာကြီး၏တပ်ရင်းများသည် မြောက်ပိုင်းဒေသများကိုလည်း ပြန်လည်ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်။<ref name=sml-76-77>စန္ဒမာလာလင်္ကာရ အတွဲ ၂ ၁၉၉၉၊ ၇၆-၇၇</ref> ===တောင်ငူအား အောင်နိုင်ရခြင်း=== [[ဖိုင်:Mandalay-Mahamuni-Khmerfiguren-20-gje.jpg|thumb|၁၅၆၄ [[ယိုးဒယား]]မှ [[တောင်ငူမင်းဆက်]]များ ယူလာခဲ့ပြီး ၁၆၀၀ မှာ မြောက်ဦးသို့ ယူသွားခဲ့သော [[ခမာလူမျိုး|ခမာ]]ကြေးရုပ်တု ၃ ဆူ]] မြောက်ပိုင်းဒေသကို ပြန်ထိန်းချုပ်ပြီးနောက် ရာဇာကြီးသည် အနောက်မြောက်ဘက်ရှိ ရွှန်တာဘန်တော မှ တောင်ဘက်ရှိ [[မော်တင်စွန်းအငူ]]အထိ သာယာကြီးမား အင်အားကြီးသောနိုင်ငံတစ်ခု၏ အငြင်းပွားဖွယ်မရှိနိုင်သည့် ခေါင်းဆောင်ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ၁၅၉၇ခုနှစ်မှာ ၁၅၄၅ နှင့် ၁၅၈၀ခုနှစ်များမှာ ရခိုင်ပြည်ကို ကျူးကျော်ရန်ကျိုးစားထားသည့် အဆိုးဆုံးပြိုင်ဘက် တောင်ငူနိုင်ငံတော်ကြီးအား ပြိုကျရန်နည်းနေဆဲဖြစ်သောကြောင့် ရခိုင်နိုင်ငံတော်၏ ဩဇာအာဏာ သိသိသာသာ တိုးတက်လာခဲ့သည်။ တောင်ငူမင်း [[နန္ဒဘုရင်]]သည် [[ပဲခူးမြို့]]နှင့် [[အောက်မြန်မာပြည်]]၏ အချို့ပိုင်းဒေသများသာ ချုပ်ကိုင်လျက်ရှိ၍ မင်းဆက်တို့ဇာတိဖြစ် [[တောင်ငူမြို့]]အပါအဝင် သခြားဒေသများစွာ ပုန်ကန်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့နေရသည်။<ref>ဟာဗေး ၁၉၂၅၊ ၁၈၁-၁၈၂</ref> ၎င်းအားနည်းချက်ကို သိမြင်သဖြင့် ၁၅၉၇ ခုနှစ်မှာ တောင်ငူမြို့စား [[မင်းရဲသီဟသူ]]နှင့် မင်းရာဇာကြီး မဟာမိတ်ဖွဲ့ရန် သဘောတူခဲ့သည်။ တောင်ငူနိုင်ငံတော်ကြီး၏ ကျန်ရှိနေသလောက် အားလုံးကို ပူးပေါင်းတိုက်ခိုက်ရန် သဘောတူခဲ့ကြသည်။<ref name=sml-77-78>စန္ဒမာလာလင်္ကာရ အတွဲ ၂ ၁၉၉၉၊ ၇၇-၇၈</ref> ဤတို့တူညီချက်များသည် ၁၅၅၀ ခုနှစ်များကတည်းက ပြည်မကြီးအရေးကို ဂရုတစိုက်ဝင်မရောက်စွက်ရန် ရှေးယခင် ရခိုင်ဘုရင်များ၏မူဝါဒနှင့် ထွက်ခွာသွားခြင်း ဖြစ်သည်။ မြောက်ဘက် [[ဂင်္ဂါမြစ်]]ဝကျွန်းပေါ်နှင့် တြိပူရတို့မှ တောင်ဘက် [[သံတွဲမြို့]]အထိ စစ်မှုထမ်းရန် ကြီးမားစည်းရုံးလှုံ့ဆော်ရန်ဟု ညွှန်ကြားခဲ့သည်။ ၁၅၉၈ ခုနှစ် နှောင်းပိုင်းလများတွင် မင်းရာဇာကြီး ကြီးမားသော ကုန်တပ်ရင်များ၊ ရေတပ်ရင်းများ၊ တောင်ငူမြို့စား၏စစ်တပ် အားလုံးပေါင်းစပ်အင်အားမှာ တပ်ဖွဲ့ဝင် ၃၀၀၀၀ ခန့် စုစည်းနိုင်ခဲ့သည်။<ref group=note>(စန္ဒမာလာလင်္ကာရ အတွဲ ၂ ၁၉၉၉၊ ၇၇-၇၈)အရ စစ်သည်အင်အား ၃၀၀ ၀၀၀ ထက် ပိုများကြောင်းအယူရသည်။ သို့သော် (ဟာဗေး ၁၉၂၅၊ ၃၃၃-၃၃၆)အရ မြန်မာ့သမိုင်းကျမ်းစာများတွင် ဖော်ပြထားသော တပ်အင်အားအရေအတွက်သည် ပိုနည်းငယ်ခြင်းကို ပေါင်းထွက်၍ လျှော့ချသင့်ကြောင်း အယူရသည်။ နန္ဒဘုရင်လက်ထက်တွင် ပိုကြီးသော တောင်ငူနိုင်ငံတော်ကြီး ၁၅၈၆ခုနှစ် [[ယိုးဒယား]]ကို ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်ရန် စစ်သည် ၂၅ ၀၀၀ ခန့်သာ စုစည်းနိုင်သောကြောင့် အရှေ့ဘင်္ဂလားကို ထိန်းချုပ်ထားသော်လည်း ရခိုင်ကမ်းရိုးတန်းနိုင်ငံအတွက် ၃၀ ၀၀၀ ထက်ပိုမို စုစည်းနိုင်ရန်မဖြစ်ကြောင်းအယူရသည်။ [[ဘုရင့်နောင်]]မင်းကြီးတောင်စစ်သည် စစ်သည် ၂၅ ,၀၀၀ မှ ၃၇ ၀၀၀ ကြားသာ စုစည်းနိုင်၍ ယိုးဒယားစစ်ဆင်ရေး နှစ်ခုတွင် ၆၀ ၀၀၀ - ၇၀ ၀၀၀ ခန့်စုစည်းလေ့ရှိသည်။.</ref> ၁၅၉၈ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၁၀ ရက်နေ့ (မြန်မာသက္ကရာဇ် ၉၆၀ တန်ဆောင်မုန်းလဆန်း ၁၁ ရက်နေ့ အင်္ဂါနေ့) မှာ မြောက်ဦးမြို့မှ ဤစစ်တပ်ရင်းများ ထွက်ခွာသွားပါသည်။ မင်းရာဇာကြီးသည် ကုန်တပ်များကိုး ဦးဆောင်၍ သူ့သားတော်ကြီး [[မင်းခမောင်း]]ကို စစ်လှေအစီး ၃၀၀ ခန့်ရှိသော ရေတပ်ရင်းကို ဦဆောင်းရန်ပေးအပ်ခဲ့သည်။<ref name=sml-77-78/> မင်းခမောင်းလက်အောက်မှာ ပေါ်တူဂီကြေးစားများအား [[ငဇင်ကာ]] ခေါ် ဒီဘရီတို (Filipe de Brito e Nicote) ဦးဆောင်လျက်ပေးအပ်ခဲ့သည်။<ref name=harv-141-2/> သံတွဲရောက်တော့ ကျူးကျော်တပ်ရင်းများတွေ ကွဲခွာ၍ထွက်ခဲ့သည်။ ကုန်းတပ်တော်သည် ပဲခူးမြို့သို့ [[ရခိုင်ရိုးမ]]ကို ဖြတ်ကူးစဉ် ရေတပ်တော်သည် မော်တင်စွန်းအငူကို ပတ်သွား၍ [[သံလျင်မြို့]]သို့ ၁၅၉၉ခုနှစ် မတ်လ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၉၆၀ တပေါင်းလဆန်း ၂ ရက်နေ့မှာ သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ ရခိုင်တွေ သံလျင်မြို့ကို အပ်ချုပ်ရန်အချို့ထားခဲ့လိုက်ပြီး ရေတပ်တော် ပဲခူးမြို့သို့ ဆက်လက်ရွေ့ခွားသွားသည်။ ပေါင်းစပ်ထားသော တပ်ရင်များအား ဧပြီလမှစပြီး ဒီဇင်ဘာလအထိ ပဲခူးမြို့ကို ဝိုင်းထားတိုက်ခိုက်ပြီး နန္ဒဘုရင်သည် နောက်ဆုံးမှာ အရှုံးပေးလိုက်ရသည်။<ref>မှန်နန်းရာဇဝင် အတွဲ ၃ ၂၀၀၃၊ ၁၀၁</ref> [[ဖိုင်:Kanbawzathadi Palace - Bago, Myanmar 20130219-01.jpg|thumb|၂၀ရာစုမှာ ပြန်လည်ဆောက်ထားသော ပဲခူးမြို့ရှိ [[ကမ္ဘောဇသာဒီရွှေနန်းတော်]]]] မြို့တော်ကြီးကို သိမ်းပိုက်ပြီး လွန်ခဲ့သည့် နှစ် ၆၀ ကျော်က စုဆောင်းထားသော တေင်ငူနိုင်ငံတော်ကြီးမြို့တော်၏ ကြီးမားလှပသော စည်းစိမ်ဥစ္စာများကို အောင်နိုင်သူများ ပိုင်းခြားခွဲခဲ့သည်။ ရွှေ၊ ငွေ နှင့် အဖိုးတန်ကျောက်မြတ်များကို အညီအမျှ ပိုင်းခြားထား၍ ရခိုင်ပြည်ဝေစုတွင် ကြေးဝါအမြောက်မြားစွာ၊ ခမာကြေးရုပ်တု ၃၀ နှင့် ဆင်ဖြူတော် ၁ကောင် ပါဝင်သည်။<ref name=harv-182-183>ဟာဗေး ၁၉၂၅၊ ၁၈၂-၁၈၃</ref><ref>မောင်ထင်အောင် ၁၉၆၇၊ ၁၃၃-၁၃၄</ref> မင်းရာဇာကြီးသည် နန္ဒဘုရင်၏သမီးတော် ခင်မနှောင်းကို မိဖုရားအဖြစ်လဲ ယူခဲ့သည်။<ref>စန္ဒမာလာလင်္ကာရ အတွဲ ၂ ၁၉၉၉၊ ၈၀-၈၁</ref> ပုန်ကန်ခဲ့သော တောင်ငူမြို့စား၏တပ်ရင်းများ ၁၆၀၀ခုနှစ် ဖေဖေါ်ဝါရီလ ၁၅ ရက်နေ့မှာ တောင်ငူမြို့သို့ စည်းစိန်းဥစ္စာအဝေစုနှင့် ပြန်ခဲ့ပြီး ရခိုင်ပြည်ကို ပဲခူးမြို့တော် ထိန်းချုပ်ရန် ပေးအပ်ခဲ့သည်။<ref>မှန်နန်းရာဇဝင် အတွဲ ၃ ၂၀၀၃၊ ၁၀၃</ref> ရခိုင်တပ်တွေ ပဲခူးမှာ နောက်ထပ် တစ်လလောက်နေခဲ့တယ်။ မြန်မာပြည်အောက်ပိုင်းအားလုံးကို ထိန်းချုပ်ရန် လူအင်အားမရှိသော်လည်း မင်းရာဇာကြီးသည် အချိန်အတော်ကြာအောင် မြန်မာပြည် အားနည်းနေအောင် သေချာလုပ်ကြံချင်ခဲ့သောကြောင့် အခြေခံအဆောက်အအုံများကို ဖျက်ဆီးရန်၊ [[အောက်မြန်မာပြည်]]ရှိ လူအင်အားကို တတ်နိုင်သမျှ လျှော့ချရန်၊ အောက်မြန်မာပြည်၏ အဓိကကျသော ဆိပ်ကမ်းများကို ထိန်းသိမ်းထားရန် စီစဉ်ခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် ရခိုင်ပြည်သို့ အိမ်ထောင်စု ၃၀၀၀ ခန့်ပြန်ခေါ်သွားပြီး ဘုရင့်နောင်၏[[ကမ္ဘောဇသာဒီနန်းတော်]]အပါအဝင် ပဲခူးမြို့ကြီးတစ်ခုလုံးကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့သည်။ ဖျက်ပြီးနောက် ဆိပ်ကမ်းမြို့စောင့်တပ်ဖြင့် ထိန်းချုပ်ရန် မင်းရာဇာကြီးသည် တပ်ရင်များကို သံလျင်သို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။<ref name=harv-182-183/> ===ယိုးဒယားကျူးကျော်မှု=== မတ်လတွင် သံလျင်မြို့ရှိ ရခိုင်တပ်များ၏ အများပိုင်း နေရပ်ဇာတိသို့ ပြန်ခါနီးအချိန်မှာ ဘုရင်[[နရဲစွမ်]] ဦးဆောင်သော ယိုးဒယားတပ်များ ပဲခူးမြို့သို့ ရောက်ရှိလာပြီး မြို့ကို လုယက် မီးရှို့ခံရခဲ့ပြီးခြင်း တွေ့ရှိရသည်။ ၁၆၀၀ ခုနှစ် ဧပြီလတွင် တောင်ငူမြို့ကို မြန်မြန်ဝိုင်းထားရန် ဆက်လက်တပ်ကြွခဲ့သည်။ တောင်ငူမြို့၏ မဟာမိတ်အဖြစ် ရာဇာကြီးသည် သူ၏တပ်များကို ကုန်းကြောင်းရေကြောင်းနှစ်မျိုးဖြင့် ယိုးဒယားထောက်ပံ့ရေးလမ်းကြောင်းများအား တိုက်ခိုက်ရန် ထောက်ပံ့ရေးသင်္ဘောများကို ကြားဖြတ်တားဆီးခဲ့ရန် အမိန့်ပေးခဲ့သည်။ ၁၆၀၀ ခုနှစ် မေလ ၆ ရက်နေ့မှာ နရဲစွမ်မင်း အလောတကြီး ပြန်လည်ဆု်ခွားသည့်အခါမှာ ရခိုင်တပ်များ၏ [[ချုံခိုတိုက်ခိုက်မှု]]ကြောင့် ယိုဒယားတပ်ရင်းများ အကြီးအကျယ် ကျရှုံးခဲ့သည်။ နောက်ဆုံးမှာ နရဲစွမ်၏စစ်သည်အနည်းငယ်မျှသာ [[မုတ္တမ]]သို့ ရောက်ရှိပြေခွာနိုင်ခဲ့သည်။<ref name=harv-182-183/><ref>မောင်ထင်အောင် ၁၉၆၇။ ၁၃၄</ref> ဤကျုးကျော်မှုသည် [[အယုဒ္ဓယ]]နိုင်ငံ၏ မြန်မာပြည်ကို နောက်ဆုံးကျူးကျော်မှုဖြစ်လာခဲ့သည်။ သံလျင်မြို့မှာ မင်းရာဇာကြီးက ရခိုင်ရေတပ်ရှိ ပေါ်တူဂီကြေးစားစစ်သားများ၏ ခေါင်းဆောင် ငဇင်ကာ အား မြို့စောင့်တပ် ဦးဆောင်ရန် တာဝန်ပေးအပ်ပြီး မြောက်ဦးသို့ပြန်လာရန် ပင်လယ်ဖြင့် တပ်ကြွခဲ့သည်။<ref name=harv-182-183/> ဘုရင်မင်းကြီး၏ ယုံကြည်စိတ်ချရသော ဝန်ကြီးချုပ် [[မဟာပညာကျော်]] မြောက်ဦးသို့အပြန်ခရီးတွင် ကွယ်လွန်သွားသဖြင့် [[မော်တင်စေတီတော်|မော်တင်စွန်းစေတီတော်]]မှာ မီးသဂြိုဟ်မြေမြှုပ်ခဲ့သည်။ ပဲခူးမှ ယူဆောင်လာသည့် အိမ်ထောင်စု ၃၀၀၀ တို့အား [[ဦးရစ်တောင်]]နှင့် [[မယူမြစ်]]ကမ်းတလျှောက်နှင့် သံတွဲမြို့မှာ အခြေချနေထိုင်ခဲ့ကြသည်။<ref name=harv-141-2/> ===မြောက်ဦးနိုင်ငံတော်ကြီးမာလာခြင်းနှင့် ပေါ်တူဂီတို့ပုန်ကန်မှုများ=== [[ဖိုင်:Galiote.jpg|thumb|ဥရောပ ကြယ်လီယာသင်္ဘောကြီး တစ်စင်း]] ၁၆၀၀ နှင့် ၁၆၀၃ ခုနှစ်အတွင်း အင်အားကြီးမားသောရေတပ်သုံးပြ၍ အနောက်ဘင်္ဂလားရှိ ရွှေးတာဘန်တောမှ အရှေ့ကပ္ပလီပင်လယ်အော်ရှိ မတ္တမပင်လယ်ကွေ့အထိ ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်ကြီး၏ မိုင် ၁၀၀၀ (ကီလိုမီတာ ၁၆၀၀) ကျော်အကွာအဝေး မြောက်ဦးနိုင်ငံ ထိန်းချုပ်ခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ဤရေတပ်သည် [[ပေါ်တူဂီနိုင်ငံ|ပေါ်တူဂီ]]ကြေးစားစစ်သားများနှင့် ၎င်းတို့၏သေနတ်များအား မှီခိုနေရခဲ့ပါသည်။ ကြေးစားစစ်သားများ၏ သစ္စာစောင့်သိမှုကို အမြဲသံသယရှိသော်လည်း မင်းရာဇာကြီးသည် သူထိန်းချုပ်ထားသော ကမ်းရိုးတန်းနိုင်ငံတော်ကို ချုပ်ကိုင်ထားရန် လိုအပ်လျက်ရှိသောကြောင့် ၁၅၀၀ခုနှစ် ဇွန်လ မှာ [[ငဇင်ကာ]] အား သံလျင်[[မြို့စား]]ဟု ခန့်အပ်ခဲ့သည်။<ref>ဒေါက်တာသန်းထွန်း ၂၀၁၁၊ ၁၃၅</ref> အပ်ခဲါသော်လည်းကောင်း ငဇင်ကာသည် ၁၆၀၃ ခုနှစ် မတ်လတွင် [[ဂေါအာပြည်နယ်]]၏ ပေါ်တူဂီဘုရင်ခံ ပံ့ပိုးမှုဖြင့် ပုန်ကန်ခဲ့သည်။<ref group="note">၁၆၀၃ ခုနှစ် မတ်လမှာ ဂေါအာပြည်ဘုရင်ခံက ငဇင်ကာအား သံလျင်မြို့ဝန်ဘွဲပေးပြီး ငဇင်ကာ ဂေါအာမြို့မှ ထွက်ခွာလာခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် မတ်လ သို့အဟုတ် ဧပြီလမှ သံလျင်သို့ပြန်ရောက်ခြင်း ယူဆနို်င်ရသည်။</ref> ၁၆၀၃ ခုနှစ်နောက်ပိုင်းတွင် အိမ်ရှေ့မင်းသား ခမောင်း ဦးဆောင်သောရေတပ်ကို မင်းရာဇာကြီး သံလျင်သို့ တပ်ကြွစေလွှတ်ခဲ့သော်လည်း ရေတပ်ကို ဟိုင်းကြီးကျွန်းအနည်းမှာ စောင့်နေသော ပေါ်တူဂီသင်္ဘော ၄ စင်းများဖြင့် ခြုံခိုတိုက်ခိုက်ခဲ့ခံရသည်။ မင်းသားခမောင်း ကိုယ်တိုင်လည်း အဖမ်းခံခဲ့ရတယ်။ မင်းရာဇာကြီး ကိုယ်တိုင်နောက်ထပ် လှေ ၃၀၀ ပြည့်ရေတပ်နှင့် တောင်ငူတပ်များနှင့်ပူးပေါင်း၍ သံလျင်မြို့ကို ဝိုင်းထားလာသည်။ သို့သော်လည်း သံလျင်မြို့၏ ကာကွယ်ရေးတိုက်များကို အနိုင်မရနိုင်ဆဲဖြစ်သည်။ နောက်ဆွေးနွေးချက်များအလိုက် မင်းရာဇာကြီး သံလျင်မြို့အား ပေါ်တူဂီကိုလိုနီဖြစ်ကြောင်း လက်ခံပြီး ဖမ်းဆီးထားသောမင်းသားကို ပြန်ရွေးဒဏ်ငွေ ဒူကတ် (ducat) ရွှေပြား ၅၀ ၀၀၀ ပေးရန် သဘောတူခဲ့သည်။<ref>မဟာရာဇဝင် အတွဲ ၃ ၂၀၀၆၊ ၁၀၇</ref><ref>ဟာဗေး ၁၉၂၅၊ ၁၈၅</ref> ဤအနှောင့်အယှက်ပြီးနောက် မင်းရာဇာကြီး ဘုရင်မင်းမြတါလက်အောက်မှာ အခြားပေါ်ပေါ်တူဂီစစ်သည်များတို့၏ သစ္စာစောင့်သိမှုကို ကြောက်ရွံ့လာခဲ့သည်။ ငဇင်ကာ စစ်တကောင်းမြို့နယ်ဘက်အနည်းအနားရှိ ပေါ်တူဂီလူမျိုးများသော ဒိုင်ယာငါ (Dianga) ကျွန်းကို သိမ်းပိုက်မည် စိုရိမ်သဖြင်း ဤကျွန်းမှာပေါ်တူဂီအခြေချနေထိုင်သူ ၆၀၀ ကို သတ်ပစ်ဖို့ အမိန့်ပေးခဲ့သည်။ ပေါ်တူဂီလူမျိုး အနည်းငယ်သာ ပြေးထွက်လွတ်ခဲ့သည်။ ၁၆၀၈ ခုနှစ်တွင် ဘုရင်မင်းကြီး [[ဒတ်ချ် အရှေ့အိန္ဒိယ ကုမ္ပဏီ|ဒတ်ခ်ျအရှေ့အိန္ဒိယကုမ္ပဏီ]]အား ကုန်သွယ်ကူးခွင့်ပေးခြင်းနှင့် ခံတပ်တိုက်များတည်ဆောက်ခွင်းပေးရန် ပေါ်တူဂီတွေမောင်းထုတ်ရန် အကူအညီ ကမ်းလှမ်းချက်တင်ပြခဲ့သော်လည်း အခြားနေရာများတွင် ကတိကဝတ်များနေသောကြောင့် ဒတ်ခ်ျတို့က လက်မခံခဲ့ပေ။ ၁၆၀၉ ခုနှစ်တွင် သံဝစ် (Sandwip) ကျွန်းကို သိမ်းပိုက်ရန် ဒိုင်ယာငါကျွန်းမှလွတ်မြောက်လာသူတစ်ဦး ဆေဘက်သျှန် ဂွန်ဇာလက်စ် တီဘောင် (Sebastian Gonzales Tibao) ဦးဆောင်၍ ပေါ်တူဂီစစ်သည် ၄၀၀ ခန့် တိုက်ခိုက်လာသည်။ ဤကျွန်းမှာ နေတိုင်နေသည့် အာဖဂန်ပင်လယ်ဓားပြ အယောက် ၃၀၀၀ ကျော်ကို သတ်ပြီး သံဝစ်ကျွန်းကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ [[ဗြဟ္မပုတ္တရ]]နှင့် [[ဂင်္ဂါမြစ်]]တို့၏ ရေကြောင်းများကို ထိန်းချုပ်နိုင်သော မဟာဗျူဟာကျကုန်သွယ်ဆိပ်ကမ်းဖြစ်သဖြင့် သံဝစ်ရှုံးသွားခြင်းသည် ရခိုင်ပြည်အတွက် ကြီးမားသော နစ်နာမှု တစ်ခု ဖြစ်ခဲ့သည်။ ထို့ပြင် မင်းရာဇာကြီးနှင့်စကားများရန်ဖြစ်ပြီး ဘုရင့်ညီတော် စစ်တကောင်းမြို့စား ထွက်ပြေး၍ တီဘောင်နှင့်ပူးပေါင်းရန် သူ၏သမီးတော်ကို တီဘောင်နှင့် လက်ထပ်လိုက်သည်။ တီဘောင်က မင်းသမိးကို ချက်ချင်း [[ခရစ်ယာန်]]ဘာသာပြောင်းရန် ရေနှစ်ခြင်းပေးခဲ့သည်။<ref name=harv-141-2/> ဒုက္ခသည်ဖြစ် မြို့စားအား မကြာခဏ ရုတ်တရက် သေဆုံးသွားခဲ့သည်။ အဆိပ်ကြောင့် သေဆုံးခဲ့ကြောင်းဖြစ်နိုင်သည်။ တီဘောင်ကသူ၏ ဘဏ္ဍာအားလုံးကို သိမ်းဆည်းခဲ့သည်။<ref>Hall 1960: 4</ref> မင်းရာဇာကြီး ဒေါသထွက်သော်လည်း ပို၍ပင် အရေးတကြီး ပြဿနာတစ်ခုပေါ်လာ၍ ရင်ဆိုင်နေရသည်။ [[မဂိုနိုင်ငံတော်ကြီး]]၏ ဘင်္ဂလားပြည်နယ်ဘုရင်ခံသည် ဂင်္ဂါမြစ်အဝမှ နိုအာခါလီမြို့ကို တိုက်ခိုက်ရန် စီစဉ်နေကြောင်း သိရလာသဖြင့် တီဘောင် နှင့် မဟာမိတ်ဖွဲ့ရန် သဘောတူခဲ့လိုက်ရသည်။ နောက်တန်းကိုလည်း လုံခြုံစေရန် ၁၆၀၉ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလမှာ [[အနောက်ဖက်လွန်မင်း]]၏ နန်းတွင်းသို့ သံရုံးတစ်ခု စေလွှတ်ခဲ့သည်။<ref>စန္ဒမာလာလင်္ကာရ အတွဲ ၂ ၁၉၉၉၊ ၈၄</ref> ၁၆၁၀ ခုနှစ်မှာ မဂို လွန်ကျုးမှုများကို တိုက်ဖျက်ရန် ရေတပ်ကြွရန် အမိန့်ပေးအပ်ခဲ့သည်။ သံဝစ်ကျွန်းမှာ တီဘောင် မဟာမိတ်တူညီချက်ကို ပြောင်ပြောင်တင်းတင်း ဖြိုခွင်းခဲ့ပြီး "တိုင်ပင်ခံတွေ့ဆုံးနေဆဲ ရေတပ်ဗိုလ်များကို သတ်ပစ်ရန် ရိုးရိုးရှင်းရှင်း သင့်သင့်တော်တော်နည်းလမ်း" အဖြင့် ရေတပ်တစ်ခုလုံးကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် တီဘောင်နှင့် သူအောက်စစ်သည်များ ရခိုင်ကမ်းရိုးတန်းတလျှောက်လုံးကို စတင်ဝင်ရောက်စီးနင်းပြီး [[လေးမြို့မြစ်]]ပေါ်တချက်တက်လာပြီး ဘုရင့်ရွှေနှင့်ဆင်စွယ်သင်္ဘောတော်ကိုလည်း လုယက်သယ်ဆောင်သွားကြသည်။<ref name=harv-141-2/> ==ဘာသာရေးအကျိုးများ== ၁၅၉၆ သို့မဟုတ် ၁၆၀၆-၁၆၀၇ ခုနှစ်တွင် [[သီဟိုဠ်ကျွန်း]]မှ ပြန်လည်ပင့်လာတော်မှုသည့် ဗုဒ္ဓ၏ စွယ်တော်ဓာတ်တော်အား မြောက်ဦး၌ ပူဇော်ရန် နာမည်ရှိ [[အံတော်သိမ်]]အား မင်းရာဇာကြီး ချဲ့တိုး၍ပြန်ဆောက်ခဲ့သည်။<ref group="note">(Gutman ၂၀၀၁၊ ၁၁၂)အရ အံတော်ငိမ်အား သီဟိုဠ်ကျွန်းသို့သွားခဲ့သော ခရီးတော်မှ ပြန်လည်ရောက်ရှိသည့်အချိန်မှာ ပြန်ဆောက်ချဲ့ခဲ့သည်ဟု ရေးထားသည်။ သို့သော်လည်း (စန္ဒမာလာလင်္ကာရ အတွဲ ၂ ၁၉၉၉: ၈၄)အရ သီဟိုဠ်ကျွန်းသို ခရီးတော် တစ်ခါသာ သွာခြင်းမှတ်တမ်းရှိ၍ ဤခရီး မြန်မာသက္ကရာဇ် ၉၆၈ ခုနှစ် တန်ဆောင်မုန်းလတါင် သီဟိုဠ်မှ ထွက်ခွာကြောင်းမှတ်တမ်းထားသောကြောင့် ၁၆၀၇ ခုနှစ်အတွင်းမှား တိုချဲ့ပြန်ဆောက်ခဲ့သည်ဟု အယူဆနိုင်ပါသည်။</ref> ၁၆၀၉ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၇ ရက်နေ့နှာ [[မဟာမုနိ (ရခိုင်ပြည်)|မဟာမုနိစေတီတော်]]၌ သိမ်အသစ်လည်း ထပ်လှူခဲ့ပါသည်။<ref group="note">(စန္ဒမာလာလင်္ကာရ အတွဲ ၂ ၁၉၉၊ ၄၉)အရ ၉၃၉ ခုနှစ် သောတလင်းလဆုတ် ၁ ရက်နေ့ တနင်္ဂနွေနေ့ဟုရေးထားသဖြင့်း ဤရက်က ကြာသပတေးနေ့ဖြစ်ခဲ့သည်။ သောတလင်းလ လဆုတ် ၁၁ ရက်နေ့သာ တနင်္ဂနွေနေ့ဖြစ်သောကြောင့် စာရိုက်အမှားဖြစ်ရန်များသည်ဟု ယူဆရနိုင်ပါသည်။</ref> == ကွယ်လွန်ခြင်း == မင်းရာဇာကြီးသည် ပေါ်တူဂီများ ကျူးကျော်ခြင်းကို ဖြေရှင်းခဲ့ခြင်း မရှိပေ။ ၁၆၁၂ ဇူလိုင် ၄ ရက်နေ့တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့ပြီး အကြီးဆုံးသားဖြစ်သူ [[မင်းခမောင်း]]က ထီးနန်းဆက်ခံခဲ့သည်။<ref name=sml-2-87/> ==ကောင်းမှုများ== ၁၅၉၆ခုနှစ်တွင် မင်းရာဇာကြီးက [[အံတော်သိမ်]] အား ပြန်လည်ပြုပြင်ကာ အံတော်ဓာတ်ကို ဌာပနာခဲ့သည်။ သို့ဖြစ်၍ အံတော်သိမ်ပုထိုးဟုခေါ်တွင်ခဲ့ကြသည်။ ==မှတ်စုများ== {{reflist|group=note}} ==ကိုးကား== {{reflist|30em}} ==ကျမ်းပြုစာစုစာရင်း== * {{cite book | last=Gutman | first=Pamela | title=Burma's Lost Kingdoms: Splendours of Arakan | url=https://archive.org/details/burmaslostkingdo0000gutm | publisher=Orchid Press | location=ဘန်ကောက်| isbn=974-8304-98-1 | year=၂၀၀၁}} * {{cite book | last=Hall | first=D.G.E. | title=The Rise and Fall of the Kingdom of Mrohaung in Arakan | year=၁၉၆၀}} * {{cite book | last=ဟာဗေး| first=ဂျီအီး | title=History of Burma: From the Earliest Times to 10 March 1824 | publisher=Frank Cass & Co. Ltd | year=၁၉၂၅ | location = လန်ဒန်}} * {{cite book | author=မောင်ထင်အောင် | title=A History of Burma | url=https://archive.org/details/historyofburma0000htin | publisher=Cambridge University Press | location=နယူးယောက် နှင့် လန်ဒန် | year=၁၉၆၇}} * {{cite book | last=မြင့်ဦး | first=သန့် | title=The River of Lost Footsteps—Histories of Burma | url=https://archive.org/details/riveroflostfoots0000than_d0r2 | year=၂၀၀၆ | publisher=Farrar, Straus and Giroux | isbn=978-0-374-16342-6}} * {{cite book | last=ဖယ်ယာ | first=ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဆာအာသာ | title=History of Burma | year=၁၈၈၃ | edition=၁၉၆၇ | publisher=Susil Gupta | location=လန်ဒန်}} * {{cite book | author=[[တော်ဝင် သမိုင်းကော်မရှင်]] | title=[[မှန်နန်း ရာဇဝင်]] | volume=၁-၃ | year=၁၈၃၂ | location=ရန်ကုန်| language=မြန်မာ | edition=၂၀၀၃ | publisher=[[ပြန်ကြားရေး ဝန်ကြီးဌာန]]}} * {{cite book | last=စန္ဒမာလာလင်္ကာရ | first=အရှင် | title=[[ရခိုင်ရာဇဝင်သစ်|ရခိုင်ရာဇဝင်သစ်ကျမ်း]] | year= ၁၉၃၁ | edition=၁၉၉၇ | publisher=တက်လမ်းစာပေ | language=မြန်မာ | volume=၁–၂ | location=ရန်ကုန်မြို့}} * {{cite book | author=[[ဒေါက်တာသန်းထွန်း]] | title=Myanmar History Briefs | chapter=23. ငဇင်ကာ နှင့် သီဒါ | year=၂၀၁၁| publisher=ကန့်ကော်မြိုင် | location=ရန်ကုန်| language=မြန်မာ}} * {{cite book | last=Topich | first=William J. |author2=Keith A. Leitich | title=The History of Myanmar | publisher=ABC-CLIO | year=၂၀၁၃ | isbn=9780313357244}} {{s-start}} {{s-hou|[[မြောက်ဦးနေပြည်တော်]]||၁၅၅၇/၅၈|၄ ဇူလိုင်|၁၆၁၂}} {{s-reg}} {{s-bef|before=[[မင်းဖလောင်း]]}} {{s-ttl|title=[[ရခိုင်မင်းဆက်#မြောက်ဦးခေတ် (၁၄၂၉-၁၇၈၅)|မြောက်ဦးဘုရင်]]|years=၄ ဇူလိုင် ၁၅၉၃ – ၄ ဇူလိုင် ၁၆၁၂}} {{s-aft|after=[[မင်းခမောင်း]]}} {{s-bef|before=[[မင်းစောလှ]]}} {{s-ttl|title=အိမ်ရှေ့မင်း|years=၇ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၅၇၂ – ၄ ဇူလိုင် ၁၅၉၃}} {{s-aft|after=[[မင်းခမောင်း]]}} {{s-end}} {{ရခိုင်ဘုရင်များ}} [[Category:မြောက်ဦး ဘုရင်များ|ရာဇာကြီး၊ မင်း]] [[Category:၁၅၅၀ ဆယ်စုနှစ် မွေးဖွားသူများ]] [[Category:၁၆၁၂ ကွယ်လွန်သူများ]] {{Burma-royal-stub}} 70puyys7iyrgl3pbq3rl8wrzsqvj6j7 ၂၀၂၅ အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲ 0 90857 878851 878454 2025-06-22T10:40:02Z CommonsDelinker 115 Removing [[:c:File:Seagames2025.png|Seagames2025.png]], it has been deleted from Commons by [[:c:User:Yann|Yann]] because: Copyright violation, see [[:c:Commons:Licensing|]]. 878851 wikitext text/x-wiki {{Infobox games | name = (၃၃) ကြိမ်မြောက် အရှေ့တောင် အာရှအားကစားပြိုင်ပွဲ <br/>33rd Southeast Asian Games | logo = | size = | caption = | host city = {{flagicon|THA}} [[ဘန်ကောက်မြို့]]၊ ဇလပုရိမြို့၊ [[ဆောင်ခလာမြို့]] | motto = | nations participating = ၁၁ | athletes = | events = | opening ceremony = ၉ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၅ | closing ceremony = ၂၀ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၅ | opened_by = | athlete_oath = | judge_oath = | torch_lighter = | stadium = {{nowrap|[[ရာဇမင်္ဂလာ အမျိုးသားအားကစားကွင်း]]<br/>အ​ရှေ့ပိုင်းအမျိုးသားအားကစားကွင်း<br/>Tinsulanon Stadium}} | website = <!-- {{URL|example.com}} --> | previous = [[၂၀၂၃ အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲ|၂၀၂၃]] | next = [[၂၀၂၇ အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲ|၂၀၂၇]] }} '''(၃၃) ကြိမ်မြောက် အရှေ့တောင် အာရှအားကစားပြိုင်ပွဲ''' ခေါ် '''၂၀၂၅ ဆီးဂိမ်း''' သည် [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] [[ဘန်ကောက်မြို့]]၊ [[ဇလပုရီပြည်နယ်|ဇလပုရီ (ချွန်ဘူရီ)ခရိုင်]]နှင့် [[ဆောင်ခလာမြို့|ဆောင်ခလာခရိုင်]]တို့တွင် ၂၀၂၅ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ (၅)ရက်​နေ့မှ (၂၀) ရက်​နေ့အထိ ကျင်းပမည့် [[အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲ]] ဖြစ်သည်။<ref name="cam1">{{cite news|url=https://www.khmertimeskh.com/501291996/sea-games-2025-to-take-place-in-december/|title=SEA Games 2025 to take place in December}}</ref> မြို့(၃)မြို့တွင် လက်ခံကျင်းပသွားမည်ဖြစ်ကြောင်းကို ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ (၁၃)ရက်နေ့တွင် အတည်ပြုခဲ့သည်။ ဤသည်မှာ အရှေ့တောင်အာရှအားကစားပြိုင်ပွဲ လက်ခံကျင်းပမည့်မြို့ကို ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် မဲပေးရွေးချယ်ခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုင်းနိုင်ငံသည် [[၁၉၅၉ အရှေ့တောင်အာရှကျွန်းဆွယ် အားကစားပွဲတော်|၁၉၅၉]]၊ [[၁၉၆၇ အရှေ့တောင်အာရှကျွန်းဆွယ် အားကစားပွဲတော်|၁၉၆၇]]၊ [[၁၉၇၅ အရှေ့တောင်အာရှကျွန်းဆွယ် အားကစားပွဲတော်|၁၉၇၅]]၊ [[၁၉၈၅ အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲ|၁၉၈၅]]၊ [[၁၉၉၅ အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲ|၁၉၉၅]]၊ [[၂၀၀၇ အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲ|၂၀၀၇]] ပွဲတော်များကို အိမ်ရှင်အဖြစ် (၆)ကြိမ်ကျင်းပခဲ့ပြီး ၂၀၂၅ခုနှစ်တွင် သတ္တမအကြိမ် လက်ခံကျင်းပခြင်းဖြစ်သည်။<ref name="cam3">{{cite news|url=https://www.bangkokpost.com/sports/2572069/kingdom-ready-to-host-2025-edition|title=Kingdom ready to host 2025 edition}}</ref> == လက်ခံကျင်းပခြင်း == အရှေ့တောင်အာရှအားကစားပြိုင်ပွဲ၏ ထုံးစံအရ ပြိုင်ပွဲများကို အရှေ့တောင်အာရှအားကစားအဖွဲ့ချုပ်ဝင် နိုင်ငံများအကြား အလှည့်ကျ လက်ခံကျင်းပကြသည်။ နိုင်ငံတစ်ခုသည် မိမိအိမ်ရှင်အဖြစ် လက်ခံကျင်းပမည့်နှစ်ကို လက်ခံကျင်းပခြင်းမှ နုတ်ထွက်ခြင်း၊ အကြိမ်ပြောင်းလဲကျင်းပခြင်းတို့ ပြုလုပ်နိုင်သည်။ === ၂၀၁၉ ခုနှစ်ပွဲတော်ဂယက်=== ၂၀၁၇ခုနှစ် ဇူလိုင်လ (၂၁)ရက်​နေ့ တွင် ဖိလစ်ပိုင်အားကစားကော်မရှင်မှ [[၂၀၁၉ အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲ|၂၀၁၉ ခုနှစ်ပွဲတော်]]ကို မူလက လက်ခံကျင်းပရန် စီစဉ်ထားသော်လည်း မာလဝီတွင် စစ်သွေးကြွများကြောင့်<ref name="cam4">{{cite news|url=https://www.unhcr.org/ph/marawi-crisis|title=Marawi Crisis}}</ref> ပျက်စီးမှုများကို ပြန်လည်ထူထောင်ရန် ရန်ပုံငွေအတွက် ၂၀၁၉ ပွဲတော်ကျင်းပရေးမှ နုတ်ထွက်ခဲ့သည်။<ref name="cam5">{{cite news|url=https://www.cnnphilippines.com/sports/2017/07/21/Philippines-withdraws-2019-SEA-Games-hosts-Marawi-rehabilitation.html|title=PH withdraws as 2019 SEA Games hosts; funds to be diverted to Marawi rehab|accessdate=25 May 2023|archivedate=25 May 2023|archiveurl=https://web.archive.org/web/20230525081026/https://www.cnnphilippines.com/sports/2017/07/21/Philippines-withdraws-2019-SEA-Games-hosts-Marawi-rehabilitation.html}}</ref> ၂၀၁၇ခုနှစ် ဩဂုတ်လ (၁၀)ရက်​​နေ့ တွင် ထိုင်းအမျိုးသားအိုလံပစ်ကော်မတီ ဒုဥက္ကဋ္ဌမှ ၂၀၁၉ ပွဲတော်ကို အစားထိုး လက်ခံကျင်းပရန် ထိုင်းနိုင်ငံဝန်ကြီးချုပ် ပရာရွတ်ချန်အိုချာမှ လက်ခံကြောင်း အကြောင်းကြားလာသည်။ အိမ်ရှင်မြို့အဖြစ် [[ချင်းမိုင်မြို့|ချင်းမိုင်]]၊ ချောင်ဘူရီ၊ ဆောင်ခလာမြို့များကို ရွေးချယ်ထားသည်။ သို့သော် ဩဂုတ်လ ၁၆ ရက်တွင် [[ဖိလစ်ပိုင် အိုလံပစ်ကော်မတီ]] ဥက္ကဋ္ဌမှ ၂၀၁၉ ပွဲတော်ကို ဖိလစ်ပိုင်တွင်ပင် ကျင်းပမည်ဟု ကြေညာပြန်သည်။ သူသည် ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတ ဒူတာဒေးကို အယူခံဝင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ထို့​ကြောင့် ထိုင်းနိုင်ငံအ​နေဖြင့် မူလက စီစဉ်ထားသည့် ၂၀၂၅ခုနှစ်ပွဲ​တော်ကို အိမ်ရှင်အဖြစ် ကျင်းပမည်ဖြစ်သည်။ ===၂၀၂၅ခုနှစ်အတွက် အတည်ပြုခြင်း=== ၂၀၂၁ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင်ကျင်းပသော အရှေ့တောင်အာရှအားကစားအဖွဲ့ချုပ် အစည်းအဝေးတွင် ထိုင်းနိုင်ငံကို ၂၀၂၅ခုနှစ်အတွက် အိမ်ရှင်အဖြစ် အမည်တင်သွင်းခဲ့သည်။ ငါးလအကြာတွင် ထိုင်းနိုင်ငံ ဘန်ကောက်မြို့သည် ၂၀၂၅ခုနှစ်ပွဲတော်အတွက် အိမ်ရှင်အဖြစ် လက်ခံကျင်းပမည်ဖြစ်ကြောင်း အတည်ပြုကြေညာခဲ့သည်။ တဆက်တည်းတွင် မလေးရှားနှင့် စင်ကာပူနိုင်ငံများသည် ၂၀၂၇နှင့် ၂၀၂၉ ပွဲတော်များကို လက်ခံကျင်းပမည့် အိမ်ရှင်နိုင်ငံများဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။<ref name="cam2">{{cite news|url=https://www.insidethegames.biz/articles/1123141/sea-games-2025-2027-2029-hosts|title=Thailand, Malaysia and Singapore confirmed as hosts of future SEA Games}}</ref> ===အိမ်ရှင်မြို့ ​ရွေးချယ်ခြင်း=== ၂၀၂၂ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၁၁ရက်နေ့တွင် ထိုင်းနိုင်ငံအိုလံပစ်ကော်မတီ၊ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌက အိမ်ရှင်မြို့အဖြစ် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ကြရန် မူကြမ်းကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ လက်ခံကျင်းပမည့်မြို့များအနေဖြင့် အားကစားကွင်းအသစ်များ ထပ်မံတည်ဆောက်ရန်မလိုပေ။ {| class="wikitable" style="font-size: 90%;" |+ (၃၂)ကြိမ်​မြောက် အ​ရှေ့​တောင်အာရှအားကစားပြိုင်ပွဲနှင့် (၁၃)ကြိမ်​မြောက်အာဆီယံမသန်စွမ်းအားကစားပြိုင်ပွဲ အိမ်ရှင်အဖြစ် ဝင်​ရောက်ယှဉ်ပြိုင်သူများ |- ! style="width: 45em;" scope="col" | တစ်မြို့ချင်း (၄) ! style="width: 65em;" scope="col" | ခရိုင်ကျော်ဖြတ် လျှောက်ထားမှုများ (၄ ခု) |- valign="top" | * [[ဘန်ကောက်မြို့|ဘန်​ကောက်]]မြို့ * [[ချင်းမိုင်မြို့|ချင်းမိုင်]]မြို့ * [[နဂရရာဇသီမာမြို့|နဂရရာဇသီမာ]]မြို့ '''''(၁၃ ကြိမ်မြောက် မသန်စွမ်းဆီးဂိမ်း)''''' * ​[[ဆောင်ခလာမြို့|ဆောင်ခလာ]]မြို့ | * ဘန်​ကောက်နှင့် [[ဇလပုရီပြည်နယ်|ဇလပုရီ]]ခရိုင် * '''ဘန်​ကောက်၊ ဇလပုရီ၊ ​ဆောင်ခလာ''(33rd SEA Games'')''' * [[ကရဗီမြို့|ကရဗီ]]၊ [[ဖူးခက်]]၊ တရမ်း * အမ်နတ်ချရွန်၊ သရီသ​ခေတ္တ၊ ဥပ္ပလ ရာဇဌာနီ၊ ယ​သောဓရ |} === ၂၀၂၅ ဆီးဂိမ်းအတွက် အိမ်ရှင်မြို့များ စာချုပ်ချုပ်ဆိုခြင်း === ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇွန်လတွင် ပြုလုပ်ခဲ့သော ၂၀၂၅ အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲဆိုင်ရာ ပထမဆုံး SEAGF ကောင်စီအစည်းအဝေးအတွင်း၊ [[ဘန်ကောက်မြို့၏ အုပ်ချုပ်ရေးမှူး|ဘန်ကောက်မြို့တော်ဝန်]] ချဒ်ချတ် စစ်တီပွန် (Chadchart Sittipunt)၊ ချွန်ဘူရီခရိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမှူး သာဝပ်ချိုင်း ဆရီသွန် (Thawatchai Srithong) နှင့် ဆုန်ခလာခရိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဆွမ်နက်ခ် ပရွမ်ခရောက် (Somnuek Promkhieo) တို့က အိမ်ရှင်မြို့စာချုပ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite press release|url=https://pr-bangkok.com/?p=339493|title=Bangkok, Chonburi, and Songkhla are ready to host. 33rd SEA Games, 9-20 Dec. 2025|website=[[Bangkok Metropolitan Administration]]|date=16 June 2024|access-date=26 December 2024|archive-url=https://web.archive.org/web/20241226175009/https://pr-bangkok.com/?p=339493|archive-date=26 December 2024|url-status=live}}</ref> ဤအခမ်းအနားသည် အိုလံပစ်နှင့် အာရှအားကစားပြိုင်ပွဲများ၏ အိမ်ရှင်မြို့ သဘောတူညီချက်ပုံစံကို အခြေခံထားပြီး၊ အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲသမိုင်းတွင် ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် အိမ်ရှင်မြို့စာချုပ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.matichon.co.th/sport/news_4627260|script-title=th:ไทยลงนามเจ้าภาพซีเกมส์ 2025 ประกาศยกระดับมาตรฐานเท่าเอเชี่ยนเกมส์|trans-title=Thailand signs as the host of the 2025 SEA Games, announcing the elevation of standards to match those of the Asian Games.|website=[[Matichon]]|date=14 June 2024|access-date=26 December 2024|language=th|archive-url=https://web.archive.org/web/20241226175740/https://www.matichon.co.th/sport/news_4627260?__cf_chl_rt_tk=Ef0GfygtpZ.kYP8G7BRdjFzERodnh.JwrbXYdGdAqP0-1735235860-1.0.1.1-gh86jRSejuF56Kz9L9uhDmoL5fDEjpMeLX_iavqc0zU|archive-date=26 December 2024|url-status=live}}</ref> == ပြိုင်ပွဲ ကျင်းပမည့် နေရာများ == [[ဖိုင်:Bangkok Business Area (9144571460).jpg|thumb|ဘန်ကောက်မက်ထရိုပိုလီတန်ဧရိယာ]] ၂၀၂၅ ခုနှစ် အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲကို [[ဘန်ကောက်မက်ထရိုပိုလီတန်ဧရိယာ|ဘန်ကောက်မြို့တော်ဧရိယာ]]၊ [[ဇလပုရီပြည်နယ်|ချွန်ဘူရီခရိုင်]]နှင့် ဆုန်ခလာခရိုင်တို့ရှိ လက်ရှိအားကစားရုံများကို အသုံးပြု၍ ကျင်းပသွားမည်ဖြစ်သည်။ ယင်းနေရာများတွင် ၁၉၈၅ ခုနှစ် အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲ၊ ၁၉၉၈ ခုနှစ် အာရှအားကစားပြိုင်ပွဲနှင့် ၂၀၀၇ ခုနှစ် နွေရာသီ တက္ကသိုလ်အားကစားပြိုင်ပွဲ (ယခင်က ဘန်ကောက်မြို့တော်ဧရိယာ၌ ကျင်းပခဲ့သည်များ) တွင် အသုံးပြုခဲ့သော နေရာများလည်း ပါဝင်သည်။ [[ဖိုင်:Central Pattaya and beach at sunset in 2017.jpg|thumb|ချွန်ဘူရီ ခေါ် ဇလပုရီခရိုင်]] ဘန်ကောက်နှင့် အနီးဝန်းကျင် ခရိုင်များဖြစ်သည့် [[နဂရပဌမခရိုင်|နခွန်ပထုမ်]]၊ [[နန္ဒပုရီပြည်နယ်|နွန်ထဘူရီ]]၊ [[ပဒုမဌာနီပြည်နယ်|ပထုမ်ဌာနီ]]၊ စမွတ်ပရာကန်နှင့် စမွတ်ဆခွန်တို့ ပါဝင်သော ဘန်ကောက်မြို့တော်ဧရိယာသည် အားကစားနည်း ၃၁ မျိုးအနက် အများစုကို လက်ခံကျင်းပမည်ဖြစ်သည်။ ထို့အတူ ချွန်ဘူရီခရိုင်က အားကစားနည်း ၁၅ မျိုးနှင့် ဆုန်ခလာခရိုင်က အားကစားနည်း ၁၀ မျိုးကို အိမ်ရှင်အဖြစ် လက်ခံကျင်းပမည်ဖြစ်သည်။ ပွဲစဉ်နှစ်ခုသာ အခြားပြင်ပနေရာများတွင် ကျင်းပမည်ဖြစ်ရာ အမျိုးသားဘောလုံးပဏာမအဆင့်ပွဲစဉ်များကို ချင်းမိုင်တွင် လည်းကောင်း၊ သေနတ်ပစ် (Skeet shooting) ကို ရတ်ချဘူရီတွင် လည်းကောင်း ကျင်းပသွားမည်ဖြစ်သည်။<ref name="venues1">{{Cite web|url=https://www.khaosod.co.th/sports/news_9642232|script-title=th:เคาะซีเกมส์ กทม. รับจัด 31 กีฬา-ชลบุรี 15 - บอลชายรอบแรกใช้ สงขลา-เชียงใหม่|trans-title=Bangkok to Host 31 Sports, Chonburi 15 - Men's Football Group Stage in Songkhla & Chiang Mai|website=[[Khaosod]]|date=20 February 2025|access-date=20 February 2025|language=th|archive-date=20 February 2025|archive-url=https://web.archive.org/web/20250220074334/https://www.khaosod.co.th/sports/news_9642232?__cf_chl_rt_tk=erkRtSvLoFbgLcctd9ma8L6Al._HW5D9JbcO.PzwfxU-1740037414-1.0.1.1-J3zLeizNkW8cmeaDvT0dvQOfYlC4JokqtasMzb7lCa4|url-status=live}}</ref> [[ဖိုင်:View of Hat Yai City (I).jpg|thumb|ဟတ်ယိုင်မြို့၊ ဆောင်ခလာခရိုင်]] == ပွဲများနှင့်အားကစား== === ဆုတံဆိပ်ဇယား === ;Key {{Color box|#ccccff|&nbsp;<nowiki>*</nowiki>&nbsp;|border=darkgray}} အိမ်ရှင် {| {{RankedMedalTable|class=wikitable sortable plainrowheaders|team=NOC|caption=၂၀၂၅ အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲ ဆုတံဆိပ်ဇယား}} |- |၁||align=left|{{flag|BRU}}||၀||၀||၀||၀ |- |၂||align=left|{{flag|CAM}}||၀||၀||၀||၀ |- |၃||align=left|{{flag|INA}}||၀||၀||၀||၀ |- |၄||align=left|{{flag|LAO}}||၀||၀||၀||၀ |- |၅||align=left|{{flag|MAS}}||၀||၀||၀||၀ |- |၆||align=left|{{flag|MYA}}||၀||၀||၀||၀ |- |၇||align=left|{{flag|PHI}}||၀||၀||၀||၀ |- |၈||align=left|{{flag|SIN}}||၀||၀||၀||၀ |-bgcolor=ccccff |၉||align=left|{{flag|THA}}*||၀||၀||၀||၀ |- |၁၀||align=left|{{flag|TLS}}||၀||၀||၀||၀ |- |၁၁||align=left|{{flag|VIE}}||၀||၀||၀||၀ |- !colspan=2|စုစုပေါင်း (11 NOCs)!! ၀ !! ၀ !! ၀ !! ၀ |} == ကိုးကား == {{reflist}} {{အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲများ}} [[Category:အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲ]] 1sxm3hcw1qhfs4vb9skrbs5lqd2kuz1 ကတိုးရွာ၊ မော်လမြိုင်မြို့နယ် 0 150563 878751 565453 2025-06-21T14:00:10Z Salai Rungtoi 22844 878751 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement |name = ကတိုး |official_name = ကတိုးရွာ |other_name = |postal_code = |postal_code_type = Postal codes |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_map_caption = မြန်မာနိုင်ငံတွင်း တည်နေရာ |image_skyline = |image_map = |map_caption = |settlement_type = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရွာများ|ရွာ]] |subdivision_type = [[အချုပ်အခြာ အာဏာပိုင် နိုင်ငံများစာရင်း|နိုင်ငံ]] |subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေဒေသများ|ပြည်နယ်]] |subdivision_name1 = [[File:Flag_of_Mon_State.svg| 23px]] [[မွန်ပြည်နယ်|မွန်]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[မော်လမြိုင်ခရိုင်]] |subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |subdivision_name3 = [[မော်လမြိုင်မြို့နယ်]] |subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]] |subdivision_name4 = ကတိုး |unit_pref = imperial |area_total_km2 = |population = |population_as_of = |population_density_km2 = auto |coordinates_display = |coordinates_region = MM |coordinates = {{Coord|16.576509475708|97.6594009399414|region:MM|format=dms|display=inline,title}} |elevation_ft = |elevation_m = |timezone = [[မြန်မာစံတော်ချိန်]] |utc_offset = +6.30 |website = }} '''ကတိုးရွာ'''({{Lang-en|Katoe}})သည် [[မွန်ပြည်နယ်]]၊ [[မော်လမြိုင်ခရိုင်]]၊ [[မော်လမြိုင်မြို့နယ်]]၊ [[ကတိုးကျေးရွာအုပ်စု]]၌ တည်ရှိသည်။ ရွာနေရာကုတ်မှာ ၁၉၄၉၂၅ ဖြစ်သည်။ [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ သန်းခေါင်စာရင်း#၂၀၁၄ ခုနှစ် သန်းခေါင်စာရင်း|၂၀၁၄ သန်းခေါင်စာရင်း]]အရ ကတိုးကျေးရွာအုပ်စုတွင် ကျား ၁၂၈၃ ဦး၊ မ ၁၄၀၁ ဦး၊ လူဦးရေ စုစုပေါင်း ၂၆၈၄ ဦး နေထိုင်သည်။ <ref>{{cite web|url=http://themimu.info/place-codes|title=Place codes (Pcodes)|work=Myanmar Information Management Unit|date=June 2020}}</ref> == အထင်ကရပုဂ္ဂိုလ် == * နာမည်ကျော် ပန်းချီဆရာ ဦး[[ဘဉာဏ် (ပန်းချီဆရာ)|ဘဉာဏ်]]သည် ကတိုးရွာတွင် ၁၉၄၅ ခုနှစ်တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ <br /> == ကိုးကား == {{Reflist}} {{ပထဝီဝင်တည်နေရာ |Centre = ကတိုး |North = - |Northeast = - |East = - |Southeast = - |South = - |Southwest = - |West = - |Northwest = - }} {{မော်လမြိုင်မြို့နယ်}} [[ကဏ္ဍ:မော်လမြိုင်မြို့နယ်ရှိ ရွာများ]] {{Mon-geo-stub}} 8gv494jg81nx4otxtmc0otncsbcgxm3 ထုတ်လိုင်ရွာ၊ တီးတိန်မြို့နယ် 0 152980 878839 877417 2025-06-22T08:52:33Z Salai Rungtoi 22844 /* ထုတ်လိုင်ရွာ ဇာတိများ */ 878839 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement |name = ထုတ်လိုင် |official_name = ထုတ်လိုင်ရွာ |other_name = |postal_code = |postal_code_type = Postal codes |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_map_caption = မြန်မာနိုင်ငံတွင်း တည်နေရာ |image_skyline = |image_map = |map_caption = |settlement_type = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရွာများ|ရွာ]] |subdivision_type = [[အချုပ်အခြာ အာဏာပိုင် နိုင်ငံများစာရင်း|နိုင်ငံ]] |subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေဒေသများ|ပြည်နယ်]] |subdivision_name1 = [[File:Flag_of_Chin_State.svg| 23px]] [[ချင်းပြည်နယ်|ချင်း]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[ဖလမ်းခရိုင်]] |subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |subdivision_name3 = [[တီးတိန်မြို့နယ်]] |subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]] |subdivision_name4 = ထုတ်လိုင် |unit_pref = imperial |area_total_km2 = |population = |population_as_of = |population_density_km2 = auto |coordinates_display = |coordinates_region = MM |coordinates = {{Coord|23.239429473877|93.7256164550781|region:MM|format=dms|display=inline,title}} |elevation_ft = |elevation_m = |timezone = [[မြန်မာစံတော်ချိန်]] |utc_offset = +6.30 |website = }} '''ထုတ်လိုင်ရွာ'''({{Lang-en|Thuklai(Htuklai)}})သည် [[ချင်းပြည်နယ်]]၊ [[ဖလမ်းခရိုင်]]၊ [[တီးတိန်မြို့နယ်]]၊ [[ထုတ်လိုင်ကျေးရွာအုပ်စု]]၌ တည်ရှိသည်။ ရွာနေရာကုတ်မှာ ၁၆၄၇၁၂ ဖြစ်သည်။ [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ သန်းခေါင်စာရင်း#၂၀၁၄ ခုနှစ် သန်းခေါင်စာရင်း|၂၀၁၄ သန်းခေါင်စာရင်း]]အရ ထုတ်လိုင်ကျေးရွာအုပ်စုတွင် ကျား ၂၀၈ ဦး၊ မ ၂၅၂ ဦး၊ [[လူဦးရေ]] စုစုပေါင်း ၄၆၀ ဦး နေထိုင်သည်။ <ref>{{cite web|url=http://themimu.info/place-codes|title=Place codes (Pcodes)|work=Myanmar Information Management Unit|date=June 2020}}</ref> == ထုတ်လိုင်ရွာ ဇာတိများ == * ပူး[[ဇိုဇမ် (ကာတွန်း)|ဇိုဇမ်]] - နိုင်ငံရေးသမားနှင့် ကာတွန်းဆရာ * စည်သူဒေါက်တာ[[ဝမ်းကိုဟော]] - ချင်းလူမျိုး မြန်မာနိုင်ငံ သံအမတ်ကြီးဟောင်း<br /> == ကိုးကား == {{Reflist}} {{ပထဝီဝင်တည်နေရာ |Centre = ထုတ်လိုင် |North = - |Northeast = - |East = - |Southeast = - |South = - |Southwest = - |West = - |Northwest = - }} {{တီးတိန်မြို့နယ်}} [[ကဏ္ဍ:တီးတိန်မြို့နယ်ရှိ ရွာများ]] {{Chin-geo-stub}} 21pyriehi8j2bmn0h6fd1tcf275uxuo သန့်ရှင်းသောတြိနတိကသီဒြယ် 0 207256 878822 874678 2025-06-22T06:03:51Z Pho Sai 45037 878822 wikitext text/x-wiki [[File:Holy Trinity Cathedral Yangon.JPG|thumb|သန့်ရှင်းသောတြိနတိကသီဒြယ်၊ ၂၀၁၅ ခုနှစ်]] [[File:Holy Trinity Rangoon.JPG|thumb|သန့်ရှင်းသောတြိနတိကသီဒြယ်၊ ၁၉၈၀]] '''သန့်ရှင်းသောတြိနတိကသီဒြယ်''' ({{lang-en|Holy Trinity Cathedral}}) သည် ရန်ကုန်မြို့၊ လသာမြို့နယ်၊ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းလမ်းပေါ် (ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းဈေးဘေးနား) တွင် တည်ရှိသည့် ချတ်ကျောင်းတော်တစ်ခု ဖြစ်သည်။ ဤကျောင်းတော်ကို မက်ဒရက်အခြေစိုက် ဗိသုကာပညာရှင်ဖြစ်သည့် Robert Chisholm က ဒီဇိုင်းရေးဆွဲခဲ့သည်။ နွေးထွေးစိုထိုင်းသည့် ရာသီဥတုအခြေအနေများနှင့် လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင် ဤကျောင်းတော်ကို ဆောက်လုပ်ထားသည်။<ref>{{cite book |title=Architecture of the British Empire |last=Morris |first=Jan |author2=Robert Fermor-Hesketh |year=1986 |publisher=Vendome Press |page=176 }}</ref> .<ref>http://www.talesofasia.com/rs-41-myanmar.htm</ref> တည်ဆောက်မှုများကို ၁၈၈၆ ခုနှစ်တွင် စတ်ခဲ့သည်။ ကျောင်းတော်၏ အောက်ခံကျောက်ကို အိန္ဒိယမင်းသမီး Lord Dufferin က အုတ်မြစ်ချခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ၁၈၉၄ ခုနှစ်တွင် ပြီးစီးခဲ့သည်။<ref>http://www.talesofasia.com/rs-41-myanmar.htm</ref> ပိုက်ဆက်သွယ်မှုသည် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်းက ပျက်စီးသွားခဲ့ရသည်။ ၎င်းကို ပြန်လည်ပြင်ဆင်မှုများ လုပ်ဆောင်မှုမရှိခဲ့ဘဲ လျှပ်စစ်အစားထိုးပြင်ဆင်မှုများ လုပ်ဆောင်ခဲ့သသည်။ ၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် မှန်စီရွှေချပြတင်းပေါက်များကို ပြင်ဆင်ခဲ့သည်။ ဤကျောင်းတော်သည် ရန်ကုန်၏ အမွေအနှစ်စာရင်းတွင် ပါဝင်သည်။<ref>{{cite book |title=The Road From Mandalay: A Journey in the Shadow of the East |last=James |first=Richard Rhodes |year=2007 |publisher=AuthorHouse |isbn=978-1-4343-1224-2 |page=293 }}</ref> <ref>{{Cite web |title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ |url=http://www.myanmar.gov.mm/myanmartimes/no87/New/14.htm |accessdate=27 June 2021 |archivedate=22 August 2007 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070822213342/http://www.myanmar.gov.mm/myanmartimes/no87/New/14.htm }}</ref> ဤကျောင်းတော်သည် ယခင်က သာသနာပြုကျောင်းတော်တစ်ခု ဖြစ်သည့် အ.ထ.က (၁) - ပန်းဘဲတန်း (ယခင် - စိန့်မေရီကျောင်း) ဘေးတွင် တည်ရှိသည်။ [[File:Cathedral Church, Yangon.JPG|thumb|ကသီဒြယ်ချတ်ကျောင်းတော်၊ ရန်ကုန်]] လက်ရှိ ကျောင်းတိုက်ကို အုပ်ချုပ်နေသူမှာ Very Rev'd Reginald Bennett ဖြစ်သည်။ Very Rev'd Reginald Bennett သည် ရန်ကုန်မြို့၊ အင်းလျားလမ်း၊ အမှတ် ၁၀၄ ရှိ ဟိုလီခရော့ကောလိပ်၏ ကျောင်းဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ ဗြိတိသျှအုပ်စိုးနေစဉ်ကာလအတွင်း ဤကျောင်းတော်သည် ဗြိတိသျှစစ်တပ်နှင့် သမိုင်းကြောင်းအရ ခိုင်မြဲသည့် ပတ်သက်မှု ရှိခဲ့သည်။ ငယ်ရွယ်သည့်စစ်သားများအား အမှတ်တရအနေဖြင့် နံရံများတွင် ဂီတအမှတ်အသားများစွာ ရှိသည်။ သို့သော်လည်း ပတ်ဝန်းကျင်တွင် ဥယျဉ်များရှိသော်လည်း မြေမြှုပ်သင်္ဂြိုဟ်ခြင်းမျိုး မရှိပေ။ ==အဆောက်အဦနှင့် အမှတ်တရများ== ဤကျောင်းတော်ကို နီညိုရောင်အုတ်များဖြင့် ပြုလုပ်ထားသည်။ ၎င်းကို W.H. Jackson သည် အင်္ဂလိပ်သာသာနာပြုကျောင်းတစ်ခုအဖြစ် စတင်ခဲ့ပြီး မျက်မမြင်ကလေးငယ်အများအတွက် ကျောင်းအဖြစ် ၁၉၁၇ ခုနှစ်မှ သေဆုံးချိန် ၁၉၃၁ အထိ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။<ref name="HTC">{{cite web |title=Holy Trinity Cathedral |url=https://yangontimemachine.com/2018/04/18/trinity-cathedral-junction-city-parade/ |website=Yangon Time Machine |access-date=26 December 2019 |date=18 April 2018}}</ref> ==ကိုးကား== {{reflist}} [[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်မြို့ရှိ အဆောက်အအုံများ]] [[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်မြို့ရှိ ရှေးဟောင်းအမွေအနှစ် အဆောက်အအုံများ]] chtg3bkfv0yyjvrqy6ifvmkhb4cga72 မင်းစောမွန် 0 225469 878801 846656 2025-06-21T18:25:00Z InternetArchiveBot 61272 Adding 1 book for [[ဝီကီပီးဒီးယား:စိစစ်အတည်ပြုခံနိုင်မှု]] (20250621)) #IABot (v2.0.9.5) ([[User:GreenC bot|GreenC bot]] 878801 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | type = monarch | name = နရမိတ်လှ မင်းစောမွန် | image = | caption = | reign = ၁၈ ဧပြီ ၁၄၂၉ – ၉ မေ ၁၄၃၃ | coronation = | succession = [[ရခိုင်မင်းဆက်|ရခိုင်ဘုရင်]] | predecessor = နန်းတော်အသစ် | successor = [[မင်းခရီ]] | suc-type = ဆက်ခံသူ | reg-type = | regent = | reign1 = ဧပြီ ၁၄၀၄ – ၂၉ နိုဝင်ဘာ ၁၄၀၆ | coronation1 = | succession1 = [[ရခိုင်မင်းဆက်|ရခိုင်ဘုရင်]] | predecessor1 = သိင်္ခသူ | successor1 = [[အနော်ရထာမင်းစော]] <small>(အင်းဝ သစ္စာခံ)</small> | suc-type1 = ဆက်ခံသူ | spouse = [[စောစစ်]] <br/>စောပုညို<br/> စောပျောက် | issue = သားတော် - မင်းကျော်၊ မင်းမန်ဒိတ်၊ မင်းမွန်သင်း <br/> သမီးတော် - စောပုရွှေ၊ စောပျို | issue-link = | full name = ရွှေနန်းသခင် နာရမိတ်လှရာဇာ | house = အလောမဖြူ | father = [[ဒုတိယ ရာဇသူ]]<ref name=sml-1-183>Sandamala Linkara Vol. 1 1997: 183</ref> | mother = စောညက်ထွား<ref name=sml-1-183/> | birth_date = ၁၃၈၀/၈၁<br/> မြန်မာသက္ကရာဇ် ၇၄၂၊ ကြာသပတေး | birth_place = [[လောင်းကြက်မြို့]] | death_date = ၉ မေ ၁၄၃၃ (အသက် ၅၃)<br/> မြန်မာသက္ကရာဇ် ၇၉၅၊ ကဆုန်လဆုတ် ၆ ရက် | death_place = [[မြောက်ဦးမြို့]] | date of burial = | place of burial = | religion = [[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]] | signature = }} '''နရမိတ်လှ မင်းစောမွန်''' (ရခိုင်အသံထွက်: {{IPA-my|máɰ̃ sɔ́ mʊ̀aɰ̃|}}; (၁၃၈၀–၁၄၃၃) သည် ရခိုင်ဘုရင်နိုင်ငံ လေးမြို့ခေတ် လောင်းကြက်နေပြည်တော်၏ နောက်ဆုံးမင်းဆက် ဖြစ်ပြီး [[မြောက်ဦးနေပြည်တော်]]ကို တည်ထောင်ခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ သက္ကရာဇ် ဧပြီ ၁၄၀၄ ခုနှစ်တွင် ဘုရင်အဖြစ် ရရှိခဲ့ပြီး ၂၉ နိုဝင်ဘာ ၁၄၀၆ ခုနှစ်တွင် [[အင်းဝ]]နေပြည်တော် အိမ်ရှေ့မင်းသား[[မင်းရဲကျော်စွာ]]နှင့် စစ်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ရာမှ လောင်းကြက်မှ ထွက်ပြေးခဲ့ရသည်။ မင်းစောမွန်သည် ဘင်္ဂလား စူလတန်တို့ထံတွင် ခိုလှုံခဲ့ကာ နောက်ပိုင်းတွင် စူလတန် ဂျလာလူဒင် မိုဟာမက်ရှ ထံတွင် စစ်မှုထမ်းခဲ့သည်။ ၁၄၂၉ ခုနှစ်တွင် စူလတန်၏ အကူအညီဖြင့် ရခိုင်ထီးနန်းကို ပြန်လည်သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ ၁၄၃၀ ခုနှစ်တွင် မင်းစောမွန်သည် အချက်အခြာကျသော မြောက်ဦးမြို့တော်ကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။ မင်းစောမွန်သည် ၁၄၃၃ ခုနှစ်တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့ပြီး ညီတော်ဖြစ်သူ [[မင်းခရီ]]က ထီးနန်းကို ဆက်ခံခဲ့သည်။ == အစောပိုင်းဘဝ == မင်းစောမွန်သည် ၁၃၈၀/၈၁ ခုနှစ်၊ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၇၄၂ ကြာသပတေးနေ့တွင် အဖ ဘုရင်[[ဒုတိယ ရာဇသူ]]နှင့် အမိ မိဖုရား စောညက်ထွားတို့မှ [[လောင်းကြက်မြို့|လောင်းကြက်နေပြည်တော်]] (ယနေ့ခေတ် ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ပိုင်း)တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ ခမည်းတော် ဘုရင်ရာဇာသူ သည် ထီးနန်းကို ၁၃၉၄ ခုနှစ်တွင် ရခဲသောလည်း ၁၃၉၅ ခုနှစ်တွင် ရာထူးမှဆင်းသက်ခဲ့သည်။ ၁၃၉၇ ခုနှစ်တွင် ထီးနန်းပြန်ရခဲပြီး ၁၄၀၁ ခုနှစ် ကွယ်လွန်ချိန်အထိ ထီးနန်းစံခဲသည်။ ညီတော်သိင်္ခသူ သည် ရာဇာသူကို ဆက်ခံခဲ့ပြီး ၁၄၀၄ ခုနှစ်တွင် ကွယ်လွန်ချိန်အထိ ထီးနန်းစံခဲပြင်သည်။<ref name=sml-1-183>Sandamala Linkara Vol. 1 1997: 183</ref> ==လောင်းကြက်ထီးနန်း၏ နောက်ဆုံးဘုရင်== ၁၄၀၄ ခုနှစ် ဧပြီတွင် မင်းစောမွန် ထီးနန်းဆက်ခံသောအခါ ရခိုင်ပြည်သည် ဆယ်စုနှစ် သုံးစုတွင် အားအနည်းဆုံး ဖြစ်နေခဲ့သည်။ နိုင်ငံရေးမတည်ငြိမ်မှုများနှင့်အတူ အရှေ့ဘက်မှ အင်းဝနှင့် ဟံသာဝတီပဲခူးတို့၏ နှောင့်ယှက်မှုကိုလည်း ခံနေရသည်။ ၁၃၇၃/၇၄ (မြန်မာသက္ကရာဇ် ၇၃၅)တွင် လောင်းကြက်ခုံရုံးသည် အင်းဝမှ ဒုတိယစောမွန်ကို မြို့စားအဖြစ် လက်ခံခဲ့သည်။ စောမွန်သည် ၁၃၈၁ ခုနှစ်တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သော်လည်း ဆက်ခံသူ သားသမီးမကျန်ရစ်ပေ။ အင်းဝမှ အခြားအမတ်တစ်ဦးကို စေလွှတ်ခဲ့ရာ အာဏာရှင်ဆန်သဖြင့် လောင်းကြက်ခုံရုံးက ၁၃၈၅/၈၆ တွင် မောင်းထုတ်ခဲ့သည်။ ၁၃၈၅/၈၆ ခုနှစ်မှ ၁၄၀၄ အထိ ရခိုင်ထီးနန်းသည် အင်းဝနှင့် ပဲခူးတို့မှ ထောက်ခံသူများသာ ဖြစ်ခဲ့သည်။<ref name=geh-137-139>Harvey 1925: 137–139</ref> စောမွန်၏ နန်းသက်တွင် တိုင်းပြည်သည် အင်းဝနှင့် ပဲခူးတို့၏ [[အင်းဝ-ဟံသာဝတီ အနှစ်လေးဆယ်စစ်|အနှစ်လေးဆယ်စစ်]]တွင်းသို့ ပါဝင်ခဲ့ရသည်။ ၁၄၀၆ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာတွင် အင်းဝဘုရင်[[ပထမမင်းခေါင်|မင်းခေါင်]]သည် သားတော် အိမ်ရှေ့စံ [[မင်းရဲကျော်စွာ]]ကို ဦးဆောင်စေကာ တပ်များကို ရခိုင်သို့ စေလွှတ်ခဲ့သည်။ ၁၄၀၆ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၂၉ ရက် (မြန်မာသက္ကရာဇ် ၇၆၈၊ နတ်တော်လဆုတ် ၅ ရက်၊ တနင်္လာနေ့) တွင် အင်းဝတပ်များသည် လောင်းကြက်ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref name=sml-2-9>Sandamala Linkara Vol. 2 1999: 9</ref> ဘုရင်မင်းခေါင်သည် ကလေးမြို့စား [[အနော်ရထာမင်းစော]]ကို လောင်းကြက်မြို့အား စားစေကာ ရခိုင်ဘုရင်အဖြစ် တင်မြှောက်ခဲ့သည်။<ref name=geh-137-139/> မင်းစောမွန်သည်လည်း ဘင်္ဂလားသို့ ထွက်ပြေးခိုလှုံခဲ့ရသည်။ ==ထွက်ပြေးခိုလှုံခြင်းနှင့် ပြန်လည်စိုးစံခြင်း== အင်းဝနှင့် ပဲခူးတို့၏ စစ်ပွဲများအကြား ရခိုင်သည် နောက်ထပ် ခြောက်နှစ်ကြာမျှ စစ်မြေပြင်ဖြစ်ခဲ့သည်။ ၁၄၁၂ တွင် ပဲခူးက ရခိုင်အထက်ပိုင်းကို ရရှိခဲ့ကာ လောင်းကြက်နှင့် သံတွဲမြို့များတွင် အုပ်ချုပ်သူများ ခန့်ထားခဲ့သည်။ အင်းဝတပ်များသည် ၁၄၁၃ တွင် ရခိုင်မြောက်ပိုင်း ခွေးသင်းတောင်တွင် တပ်စွဲခဲ့သော်လည်း အင်းဝနေပြည်တော်သည် ပဲခူးတပ်များအား အပြီးသတ်နှိမ်နင်းရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သဖြင့် အနောက်ပိုင်းဒေသသည် အရံမျှသာ ဖြစ်ခဲ့သည်။ ၁၄၁၆ တွင် ဒေသခံ မြောက်ပိုင်းရခိုင်များက ခွေးသင်းတောင်ရှိ အင်းဝတပ်များအား နှင်ထုတ်ခဲ့သည်။<ref name=sml-2-10>Sandamala Linkara Vol. 2 1999: 10</ref> ၁၄၂၁ တွင် ရာဇဓိရာဇ် ကွယ်လွန်ချိန်အထိ ရခိုင်သည် တကွဲတပြားဖြစ်ခဲ့သည်။<ref name=geh-137-139/> သစ္စာခံမင်းသည် ရာဇဓိရာဇ် နောက်တက်သော ဘုရင်အား ဆက်လက်ဩဇာခံမခံသည်ကား မသိရပေ။ ရခိုင်ရာဇဝင်ကျမ်းဖြစ်သော ''[[ရခိုင်ရာဇဝင်သစ်]]''တွင် လောင်းကြက်နှင့် သံတွဲတို့တွင် မြိုးစားနှစ်ဦးရှိကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။<ref name=sml-2-10/> စူလတန်ထံတွင် အမှုထမ်းခဲ့ရာတွင် နာမည်ကောင်းရခဲ့ကာ စူလတန်နှင့် ရင်းနှီးမှု ရခဲ့သည်။ ရခိုင်ထီးနန်းအား ပြန်လည်သိမ်းပိုက်ရန် စူလတန်ထံ အကူအညီတောင်းခဲ့ရာ လက်ခံခဲ့သည်။ ၁၄၂၉ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ/မတ် (မြန်မာသက္ကရာဇ် ၇၉၀၊ တပေါင်းလ)တွင် <ref name=sml-2-11>Sandamala Linkara Vol. 2: 11</ref> အာဖဂန်သားအများစုပါဝင်သော တပ်ဖြင့် ရခိုင်ကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref name=tmu-2006-73>Myint-U 2006: 73</ref> သို့သော်လည်း ပထမအကြိမ် လောင်းကြက်သို့ လာရာလမ်းတွင် မင်းစောမွန်သည် ဘင်္ဂလားစစ်သူကြီး ဝလီခန်းနှင့် ကတောက်ကဆဖြစ်ကာ အကျဉ်းချခံရသည်။ မင်းစောမွန်အား ညီတော် မင်းခရီက မင်းစောမွန်အား ကယ်တင်ခဲ့ပြီးနောက် စူလတန်ထံ နောက်တစ်ဖန် အကူအညီတောင်းယူခဲ့သည်။ ဒုတိယအကြိမ်တွင် အောင်မြင်ခဲ့ပြီး မင်းစောမွန်သည် ၁၄၂၉ ခုနှစ် ဧပြီလ ၁၈ ရက် (မြန်မာသက္ကရာဇ် ၇၉၁၊ ကဆုန်လဆုတ် ၁ ရက်)နေ့တွင် လောင်းကြက်ထီးနန်းကို ပြန်လည်သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ (''[[အင်းစောက်ရာဇဝင်]]'' ကဲ့သို့သော အချို့သော ရခိုင်ရာဇဝင်ကျမ်းများတွင် ဒုတိယအကြိမ်သိမ်းပိုက်ခြင်းအား ၁၄၃၀ ခုနှစ်ဟု ဖော်ပြကြသည်။)<ref name=sml-2-11/> ==မြောက်ဦးနေပြည်တောင် တည်ထောင်ခြင်း== [[File:Le Myet Hna Temple - Mrauk U.jpg|thumb|[[လေးမျက်နှာ ပုထိုးတော်ကြီး]]၊ မြောက်ဦး]] မင်းစောမွန်သည် ရခိုင်ဘုရင် ဖြစ်လာခဲ့သော်လည်း ဘင်္ဂလား၏ သစ္စာခံသာ ဖြစ်ခဲ့သည်။ သူ၏ ပိုင်နက်မှာ ရခိုင်မြောက်ပိုင်းထိသာဖြစ်ပြီး တောင်ပိုင်းရခိုင်ဒေသ သံတွဲမှာ လွတ်လပ်သော နေရာတစ်ခု ဖြစ်နေခဲ့သည်။ မင်းစောမွန်သည် လောင်းကြက်မြို့မှ ပြောင်းရွှေ့ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပြီး လောင်းကြက်မှ မနီးမဝေးနှင့် ဗျူဟာကျသော၊ ကျူးကျော်သူတို့ တိုက်ခိုက်ရန် ခက်ခဲသော နေရာကို ရွေးချယ်ခဲ့ရာ ၁၄၃၀ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၁၆ ရက် (မြန်မာသက္ကရာဇ် ၇၉၂၊ နတ်တော်လဆန်း ၁ ရက်၊ တနင်္ဂနွေနေ့)တွင် မြောက်ဦးမြို့ကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။<ref name=msk>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း အတွဲ ၉၊ ၁၉၆၄၊ စာ ၄၂၅</ref> (သို့မဟုတ် ၁၄၈၀ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၂၀ ရက်၊ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၇၉၂၊ တော်သလင်းလဆန်း ၁ ရက်၊ တနင်္ဂနွေနေ့)<ref name=sml-2-13>စန္ဒမာလာ လင်္ကာရ အတွဲ ၂၊ ၁၉၉၉၊ စာ ၁၃</ref> ရခိုင်ရာဇဝင်ကျမ်းများ အဆိုအရ နန်းတွင်းသမားဟူးရားများက ဘုရင်သည် မြို့တော်အသစ်တည်ပြီး တစ်နှစ်အတွင်း ကွယ်လွန်လိမ့်မည်ဟု သတိပေးခဲ့ကြသည်။ အားနည်းသော တိုင်းပြည်တွင် ကြာရှည်စိုးစံရသည်ထက် လုံခြုံသော တိုင်းပြည်တွင် သေရသည်က ပိုကောင်းသည်ဟု မင်းစောမွန်က ပြန်လည်တုံ့ပြန်ခဲ့သည်။ မြို့တော်ပြီးစီးသည့် ၁၄၃၂/၃၃ (မြန်မာသက္ကရာဇ် ၇၉၄) တွင် မြို့တော်သစ်သို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။ မြောက်ဦးနန်းတော်၏ မြောက်ဘက်မိုင်အနည်းငယ်အကွာတွင် [[လေးမျက်နှာ ပုထိုးတော်ကြီး]]ကိုလည်း မြို့တည်ဘုရားအဖြစ် တည်ဆောက်ခဲ့သည်။<ref name=pg-86-87>Gutman 2001: 86–87</ref> ==ကွယ်လွန်ခြင်း== မင်းစောမွန်သည် ၁၄၃၃ ခုနှစ် မေလ ၉ ရက်နေ့ (မြန်မာသက္ကရာဇ် ၇၉၅၊ ကဆုန်လဆုတ် ၆ ရက်၊ စနေနေ့)တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။<ref group=note>(Sandamala Linkara Vol. 2 1999: 18): Saturday, 6th waning of Kason 795 ME = 9 May 1433. (Harvey 1925: 139–140) says he moved to the capital in 1433 and died in 1434.</ref> မင်းစောမွန် လွန်ပြီးနောက် ညီတော် [[မင်းခရီ]] ကထီးနန်းကို ဆက်ခံခဲ့သည်။ ကွယ်လွန် ချိန်တွင် အသက် ၅၃နှစ် ရှိပြီဖြစ်သည်။ ==မှတ်စုများ== {{Reflist|group=note}} ==ကိုးကား== {{Reflist|30em}} ==ကျမ်းကိုးစာရင်း== * {{cite book | last=Gutman | first=Pamela | title=Burma's Lost Kingdoms: Splendours of Arakan | url=https://archive.org/details/burmaslostkingdo0000gutm | publisher=Orchid Press | location=Bangkok | isbn=974-8304-98-1 | year=2001}} * {{cite book | last=Harvey | first=G. E.| title=History of Burma: From the Earliest Times to 10 March 1824 | publisher=Frank Cass & Co. Ltd | year=1925 | location = London}} * {{cite book | title=Myanma Swezon Kyan | publisher=[[Sarpay Beikman]] | language=Burmese | location=Yangon | year=1964 | edition=1 | volume=9 | editor=Myat Soe}} * {{cite book | last=Myint-U | author-link=Thant Myint-U | first=Thant | title=The River of Lost Footsteps—Histories of Burma | url=https://archive.org/details/riveroflostfoots0000than_d0r2 | year=2006 | publisher=Farrar, Straus and Giroux | isbn=978-0-374-16342-6}} * {{cite book | last=Sandamala Linkara | first=Ashin | title=[[Rakhine Razawin Thit|Rakhine Yazawinthit Kyan]] | year= 1931 | edition=1997–1999 | publisher=Tetlan Sarpay | language=Burmese | volume=1–2 | location=Yangon}} {{s-start}} {{s-hou|[[မြောက်ဦးနေပြည်တော်]]||၁၃၈၀|၉ မေ|၁၄၃၃}} {{s-reg}} {{s-bef|before=None}} {{s-ttl|title=[[မြန်မာဘုရင်များ စာရင်း#မြောက်ဦးခေတ်|ရခိုင်ဘုရင်]]|years=၁၈ ဧပြီ ၁၄၂၉ – ၉ မေ ၁၄၃၃}} {{s-aft|after=[[မင်းခရီ]]}} {{s-bef|before=[[သိင်္ခသူ]]}} {{s-ttl|title=[[ရခိုင်ဘုရင်များ စာရင်း|လောင်းကြက် ဘုရင်]]|years=ဧပြီ ၁၄၀၄ – ၂၉ နိုဝင်ဘာ ၁၄၀၆}} {{s-aft|after=ဖျက်သိမ်း}} {{s-end}} {{မြန်မာ့ဘုရင်များ|state=collapsed}} {{DEFAULTSORT:စောမွန်၊ မင်း}} [[Category:မြောက်ဦး ဘုရင်များ]] [[Category:လောင်းကြက် ဘုရင်များ]] [[Category:၁၃၈၀ မွေးဖွားသူများ]] [[Category:၁၄၃၃ ကွယ်လွန်သူများ]] 7in34v38boqsf0bd1y2ulmy71h3grtg အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၅ 0 230278 878735 878714 2025-06-21T12:15:27Z Salai Rungtoi 22844 878735 wikitext text/x-wiki {{Infobox election |election_name = မြန်မာ့ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၅ | country = မြန်မာနိုင်ငံ | type = Parliamentary | ongoing = yes | previous_election = အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀ | previous_year = ၂၀၂၀&nbsp;(ပယ်ဖျက်) | previous_mps = | next_election = အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၃၀ | next_year = | seats_for_election = [[ပြည်သူ့လွှတ်တော်]] ၃၃၀ နေရာအနက် ၂၆၇ နေရာ <br> [[အမျိုးသားလွှတ်တော်]] ၁၆၈ နေရာ အနက် မသိရှိရသေး | majority_seats = - | election_date = ၂၀၂၅ ခုနှစ် <br> ဒီဇင်ဘာလ အတွင်း <!-- USDP --> | image1 = Minister Khin Yi.jpg | leader1 = ဦး[[ခင်ရီ]] | leader_since1 = ၅ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၂ | party1 = ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ | leaders_seat1 = | last_election1 = ၂၆ ([[ပြည်သူ့လွှတ်တော်|ပြည်သူ့]]) / ၇ ([[အမျိုးသားလွှတ်တော်|အမျိုးသား]]) | seats_before1 = | seats1 = | seat_change1 = | popular_vote1 = | percentage1 = | swing1 = | title = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|ယာယီသမ္မတ]] | before_election = ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး[[မင်းအောင်လှိုင်]] (တာဝန်) | before_party = [[တပ်မတော်]] | after_election = | after_party = | map = | map_caption = }} {{မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမိုင်းဆိုင်ရာ}} [[မြန်မာနိုင်ငံ]]တွင် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ဒီဇင်ဘာလ ရှိ ရက်တစ်ရက်တွင် ကျင်းပမည်ဖြစ် သည်။ [[ရွေးကောက်ပွဲ]]သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ယခင်မဲပေးစနစ် [[အနိုင်ရသူ အကုန်ယူစနစ်]] အပြင် [[အချိုးကျ ဗဟုကိုယ်စားလှယ်ရွေးချယ်ခြင်း|အချိုးကျ ကိုယ်စားပြုစနစ်]]ကို အသုံးပြုမည်ဖြစ်သည်။<ref>https://www.bnionline.net/mm/news-92645</ref> ==​နောက်ခံသမိုင်း​ကြောင်း== ဤ[[ရွေးကောက်ပွဲ]]သည် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်တပ်အာဏာသိမ်း]]ပြီးနောက် ပထမဆုံးကျင်းပမည့် [[ရွေးကောက်ပွဲ]]ဖြစ်သည်။ အာဏာသိမ်းပြီးချိန်မှစ၍ စစ်တပ်က တိုင်းပြည်ကို [[နိုင်ငံတော် အရေးပေါ်အခြေအနေ|အရေးပေါ်အခြေအနေ]]<ref>https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-07-31/myanmar-extends-state-of-emergency-for-six-months-until-february</ref>အဖြစ် အုပ်ချုပ်ခဲ့ပြီး [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|ယာယီသမ္မတ]] [[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]]က မြန်မာနိုင်ငံ [[မြန်မာနိုင်ငံဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈)|၂၀၀၈ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ]]အရ သုံးနှစ်ကျော်ကြာ အမြင့်ဆုံးကာလကို အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။အစောပိုင်းကာလများက [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ]] က အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ၂ နှစ်နှင့် ခြောက်လအကြာ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ထဲတွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် ကတိပြုခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web |title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ |url=https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116/ |access-date=2 August 2022 |archive-date=15 August 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220815122655/https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116 }}</ref><ref>https://www.aljazeera.com/news/2021/8/1/min-aung-hlaing-promises-myanmar-multi-party-elections-2023</ref> သို့သော်လည်း ထိုကတိစကားသည် ပျက်ပြယ်သွားခဲ့ပြီး ၂၀၂၅ ခုနှစ် မတ်လ ၇ ရက်နေ့ [[ဘီလာရုဇ်နိုင်ငံ]] သမ္မတ နှင့် တွေ့ဆုံချိန်၌ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ဒီဇင်ဘာလ သို့မဟုတ် ၂၀၁၆ ခုနှစ်၊ဇန်နဝါရီလ အစောပိုင်းတွင် ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပရန် စီစဥ်ထားသည်ဟု စစ်ခေါင်းဆောင် က ထပ်မံ ကတိပြုခဲ့သည်။ <ref>https://asia.nikkei.com/Spotlight/Myanmar-Crisis/Myanmar-military-prepares-for-election-in-bid-for-legitimacy</ref> ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် စစ်တပ်နောက်ခံ [[ ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]]ကို ပိုမိုအသာစီးရစေနိုင်သော [[အနိုင်ရသူ အကုန်ယူစနစ်]]အစား [[အချိုးကျ ဗဟုကိုယ်စားလှယ်ရွေးချယ်ခြင်း|အချိုးကျ ကိုယ်စားပြုစနစ်]]ကို ပြောင်းလဲထားသည့် ရွေး ကောက်ပွဲ ဥပဒေသစ်ကို ပြသခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web |date=2023-03-28 |title=A Road to Nowhere: The Myanmar Regime’s Stage-managed Elections |url=https://www.crisisgroup.org/asia/south-east-asia/myanmar/b175-road-nowhere-myanmar-regimes-stage-managed-elections |access-date=2023-03-29 |website=Crisis Group |language=en}}</ref> ယခင်ရှိထားသော တပ်မတော်သား ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း အပြင် လေးပုံတစ်ပုံအနိုင်ရရုံဖြင့် အစိုးရဖွဲ့စေနိုင်ရန် ပြင်ဆင်ထားပုံရသည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar junta promises elections by 2023 |url=https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116 |access-date=18 September 2021 |work=Deutsche Welle |date=1 August 2021 |archive-date=18 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210918022143/https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116 |url-status=live }}</ref><ref name=":aljazeera">{{cite news |title=Min Aung Hlaing says no Myanmar elections until 2023 |url=https://www.aljazeera.com/news/2021/8/1/min-aung-hlaing-promises-myanmar-multi-party-elections-2023 |access-date=30 December 2021 |agency=Al Jazeera |date=1 Aug 2021 |archive-date=30 December 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211230040907/https://www.aljazeera.com/news/2021/8/1/min-aung-hlaing-promises-myanmar-multi-party-elections-2023 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar military prepares for election in bid for legitimacy |url=https://asia.nikkei.com/Spotlight/Myanmar-Crisis/Myanmar-military-prepares-for-election-in-bid-for-legitimacy |access-date=1 August 2022 |work=[[Nikkei Asia]] |date=23 July 2022 |archive-date=3 August 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220803042911/https://asia.nikkei.com/Spotlight/Myanmar-Crisis/Myanmar-military-prepares-for-election-in-bid-for-legitimacy |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |author1=Khine Lin Kyaw |title=Myanmar Extends State of Emergency For Six Months Until February |url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-07-31/myanmar-extends-state-of-emergency-for-six-months-until-february |access-date=1 August 2022 |work=[[Bloomberg News|Bloomberg]] |date=31 July 2022}}</ref><ref>{{cite news |last1=Strangio |first1=Sebastian |title=Myanmar’s Military Junta Takes Step Toward Controversial Election |url=https://thediplomat.com/2023/01/myanmars-military-junta-takes-step-toward-controversial-election/ |access-date=28 January 2023 |work=[[The Diplomat]] |date=5 January 2023 |archive-date=28 January 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230128013714/https://thediplomat.com/2023/01/myanmars-military-junta-takes-step-toward-controversial-election/ |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar military announces strict new election law ahead of polls |url=https://www.aljazeera.com/news/2023/1/27/myanmar-military-unveils-strict-new-election-law-ahead-of-polls |access-date=28 January 2023 |work=[[Al Jazeera]] |date=27 January 2023 |archive-date=28 January 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230128041801/https://www.aljazeera.com/news/2023/1/27/myanmar-military-unveils-strict-new-election-law-ahead-of-polls |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar army set to cement rule with tough new election criteria |url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/myanmar-army-set-cement-rule-with-tough-new-election-rules-2023-01-27/ |access-date=28 January 2023 |work=[[Reuters]] |date=27 January 2022 |archive-date=28 January 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230128041801/https://www.reuters.com/world/asia-pacific/myanmar-army-set-cement-rule-with-tough-new-election-rules-2023-01-27/ |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar military rulers extend state of emergency by six months |url=https://www.aljazeera.com/news/2023/2/1/myanmar-military-rulers-extend-state-of-emergency-by-six-months |access-date=1 February 2023 |work=[[Al Jazeera]] |date=1 February 2023}}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar junta extends state of emergency, effectively delaying polls |url=https://www.france24.com/en/live-news/20230201-myanmar-marks-coup-anniversary-with-eyes-on-junta-election-plan |access-date=1 February 2023 |work=[[Agence France-Presse]] |publisher=[[France24]] |date=1 February 2023 |location=[[Yangon]]}}</ref> ၂၀၂၃ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ (၃၁)ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံရေးပါတီများအနေဖြင့် အသစ်ပြဋ္ဌာန်းလိုက်သည့် ဥပဒေအရ ပြန်လည်မှတ်ပုံတင်ကြရန် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.uec.gov.mm/news_preview_detail.php?action=news_detail1&news_id=xxpIlxHtb31chMglNsBdqWeyPiY4B6P8QnbWSc4VeqI%3D|title=နိုင်ငံရေးပါတီ တည်ထောင်ခွင့်နှင့် မှတ်ပုံတင်ခွင့်}}</ref>ဖေဖော်ဝါရီလ (၉)ရက်နေ့တွင် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က စစ်ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌနှင့်အဖွဲ့ထံသို့ အီလက်ထရောနစ်မဲပေးစက်ဖြစ်သော Myanmar Electronic Voting Machine (MEVM) ကို လာရောက်ပြသခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.uec.gov.mm/news_preview_detail.php?action=news_detail1&news_id=kbslI41W%2BYvgfTmSKzOHZz7Y1u0fC6mYHCCiYMRO9LE%3D|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ထံ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်မှ Myanmar Electronic Voting Machine (MEVM) တည်ဆောက်ထားရှိမှုနှင့် ပတ်သက်၍ ရှင်းလင်းတင်ပြ}}</ref> အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဖယ်ရှားခံထားရသော [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်|အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ]]ကို ဥပဒေသစ်အရ မှတ်ပုံမတင်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ပါတီအား ဖျက်သိမ်းကြောင်း ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ကြေညာခဲ့သည်။<ref name="NLD registration" /><ref>{{cite news |author1=Min Ye Kyaw |author2=Rebecca Ratcliffe |title=Aung San Suu Kyi’s National League for Democracy party dissolved |url=https://www.theguardian.com/world/2023/mar/28/aung-san-suu-kyi-national-league-democracy-faces-dissolution-myanmar |access-date=30 April 2023 |work=[[The Guardian]] |date=28 March 2023 |location=[[Bangkok, Thailand]]}}</ref> ဒုတိယမြောက် အတိုက်အခံပါတီဖြစ်သော [[ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]ကိုလည်း ဖျက်သိမ်းကြောင်း အလားတူ ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=Shan prominent party decides not to register for junta’s election |url=https://www.bnionline.net/en/news/shan-prominent-party-decides-not-register-juntas-election |access-date=2023-03-20 |website=Burma News International |language=en}}</ref><ref>{{cite news |title=‘We Agree the Law is Unfair’: SNLD |url=https://www.irrawaddy.com/in-person/interview/we-agree-the-law-is-unfair-snld.html |access-date=13 February 2023 |work=[[The Irrawaddy]] |date=1 February 2023}}</ref>စစ်တပ်​​နောက်ခံပြု ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီအား ဧပြီ (၂၀)ရက်​နေ့တွင် အမှတ်စဉ်(၁)ဖြင့် နိုင်ငံ​ရေးပါတီအဖြစ် မှတ်ပုံတင်ခွင့်ပြုခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.uec.gov.mm/news_preview_detail.php?action=news_detail1&news_id=kbslI41W%2BYvgfTmSKzOHZz7Y1u0fC6mYHCCiYMRO9LE%3D|title=အရေးပေါ်ကာလ သက်တမ်းတိုး၊မတိုး ကာလုံ မှာ ဆုံးဖြတ်မယ် လို့ စစ်ကောင်စီပြော}}</ref> ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန်လ ၇ရက် နေ့တွင် [[ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်|ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်]]က မြို့နယ်ပေါင်း (၂၆၇) မြို့နယ် တွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် လျာထားပြီး ယခင်ကျင့်သုံးခဲ့သည့် [[အနိုင်ရသူ အကုန်ယူစနစ်|မဲအများဆုံးရသူ အနိုင်ယူစနစ်]] (FPTP)နှင့် [[အချိုးကျ ဗဟုကိုယ်စားလှယ်ရွေးချယ်ခြင်း|အချိုးကျ ကိုယ်စားပြုစနစ်]] (PR) နှစ်မျိုးလုံး အသုံးပြု ဆောင်ရွက်သွားမည့်အကြောင်း တရားဝင်ပြောဆိုခဲ့သည်။ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမည့် နယ်မြေဒေသများသည် အခြေအနေအရ ကန့်သတ်ချက်ရှိသည့် နယ်မြေဒေသများမှ လွဲပြီး တိုင်းဒေသကြီး နှင့် ပြည်နယ် အားလုံးတို့တွင် ဦးစားပေးအစီအစဉ်အတိုင်း အပိုင်းခွဲပြီး ကျင်းပမည်ဟု ဆိုသည်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊​ ဇွန် ၂၀ ရက်တွင် စစ်ကောင်စီခန့် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ ဦးကိုကိုက ဒီဇင်ဘာလတွင် ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲ၌ တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် မဲပေးစက်များ အသုံးပြုရန် စီစဉ်နေကြောင်း ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာလုပ်ငန်းစဉ်များ အစည်းအဝေး၌ ပြောကြားခဲ့သည်။<ref name=":2">{{Cite web|title=ရွေးကောက်ပွဲမှာ တစ်နိုင်ငံလုံး မဲပေးစက်အသုံးပြုနိုင်ဖို့ လုပ်မယ်လို့ စစ်ကောင်စီ ရွေး/ကော် ပြော|url=https://www.bbc.com/burmese/articles/cgjg708960jo|publisher=BBC Burmese|accessdate=2025-6-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250621104511/https://www.bbc.com/burmese/articles/cgjg708960jo|archivedate=2025-6-21}}</ref> ရွေးကောက်ပွဲအတွက် လိုအပ်သော မဲပေးစက်များကို ထုတ်လုပ်နေပြီး ရရှိလာသည့် စက်များကို တိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များသို့ သယ်ယူပို့ဆောင်ခြင်း၊ သိုလှောင်ထိန်းသိမ်းခြင်းနှင့် မပျက်စီးစေရန် စနစ်တကျ သိမ်းဆည်းခြင်းများအတွက် စီမံဆောင်ရွက်ထားကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။<ref name=":2" /> စစ်ကောင်စီက ယခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ တတိယပတ်မှစ၍ ရွေးကောက်ပွဲကို အပိုင်းလိုက် ကျင်းပသွားမည်ဟု ပြောကြားထားသည်။ ဤရွေးကောက်ပွဲတွင် တစ်နိုင်ငံလုံးအဆင့် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည့် ၉ ပါတီနှင့် တိုင်း/ပြည်နယ်အလိုက် ယှဉ်ပြိုင်မည့် ၄၅ ပါတီ ရှိသည်။​<ref name=":2" /> == နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေ ပြင်ဆင်ခြင်း == ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၆ ရက်နေ့တွင် နစကက ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သော [[နိုင်ငံရေးပါတီများမှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေ|နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေ]]ကို တစ်နှစ်ကျော်အကြာ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၃၀ ရက်နေ့တွင် ပြန်လည်ပြင်ဆင်ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပါသည်။ ဥပဒေသစ်တွင် အခန်း ၅ ခန်းနှင့် ပုဒ်မ ၂၇ ခု ပါဝင်ပြီး ပါတီများဖွဲ့စည်းမှတ်ပုံတင်ရန် စံနှုန်းများကို သိသိသာသာ တိုးမြှင့်သတ်မှတ်ထားသောကြောင့် နိုင်ငံရေးပါတီများအကြား ဝေဖန်မှုများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပါသည်။ အဓိကအားဖြင့် အခန်း (၂)၊ ပါတီတည်ထောင်ခြင်းနှင့် မှတ်ပုံတင်ခြင်းဆိုင်ရာ ပုဒ်မများကို ဝေဖန်ခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်ပါသည်။<ref name=":1">{{Cite web|url=https://news-eleven.com/article/287972|title=နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေမှာ ဘယ်အချက်တွေကို ပြင်ဆင်လိုက်သလဲ|accessdate=2025-6-11|publisher=Eleven Media}}</ref> ဥပဒေသစ်အရ ပါတီတည်ထောင်လိုပါက အနည်းဆုံး လူ ၁၅ ဦး ရှိရမည်ဖြစ်ပြီး တည်ထောင်သူများသည် အသက် ၂၅ နှစ် ပြည့်ရမည်။ ထို့ပြင် သာသနာ့ဝန်ထမ်း၊ နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်း၊ ထောင်ကျနေသူ၊ သောင်းကျန်းသူ/အကြမ်းဖက်/မတရားအသင်းအဖွဲ့ဝင်၊ မူးယစ်ဆေးပြစ်မှုနှင့် ငြိစွန်းသူ၊ နိုင်ငံခြားသား သို့မဟုတ် နိုင်ငံခြားသားအဖြစ် ခံယူထားသူ မဟုတ်ရဟု သတ်မှတ်ထားသည်။<ref name=":1" /> ==== ပါတီဝင်ဦးရေ၊ ရန်ပုံငွေနှင့် ရုံးခန်းဆိုင်ရာ သတ်မှတ်ချက်များ ==== နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်း ဥပဒေအသစ်၏ ပုဒ်မ ၅ (စ) အရ ပြည်ထောင်စုတစ်ဝန်းလုံး စည်းရုံးမည့်ပါတီဖြစ်ပါက မှတ်ပုံတင်ခွင့်ပြုသည့်နေ့မှ ရက်ပေါင်း ၉၀ အတွင်း ပါတီဝင်ဦးရေ အနည်းဆုံး ၁၀၀,၀၀၀ (တစ်သိန်း) စည်းရုံးရမည်ဖြစ်သည်။ ယခင်ဥပဒေတွင် ၁၀၀၀ သာ လိုအပ်ခဲ့ရာ အဆ ၁၀၀ တိုးမြှင့်ထားသည်ကို တွေ့ရသည်။ တိုင်းနှင့် ပြည်နယ်တစ်ခုအတွင်း၌သာ စည်းရုံးမည့်ပါတီဆိုလျှင် ပါတီဝင်ဦးရေ အနည်းဆုံး ၁၀၀၀ စည်းရုံးရမည်ဟု ပြဋ္ဌာန်းထားရာ ယခင် ၅၀၀ မှ နှစ်ဆ တိုးမြှင့်ထားသည်။ ပုဒ်မ ၅ (ဆ) တွင် ပါတီရန်ပုံငွေနှင့်ပတ်သက်၍ ပြည်ထောင်စုတစ်ဝန်းလုံး စည်းရုံးမည့်ပါတီဆိုလျှင် ကျပ်သိန်း ၁၀၀၀ နှင့် တိုင်းနှင့် ပြည်နယ်တစ်ခုအတွင်း၌သာ စည်းရုံးမည့်ပါတီဆိုလျှင် ကျပ်သိန်း ၁၀၀ ကို မြန်မာ့စီးပွားရေးဘဏ်တစ်ခုခု၌ ငွေစာရင်းဖွင့်ထားကြောင်း အထောက်အထားပြရမည်ဟု ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။ ဤပြဋ္ဌာန်းချက်သည် ဥပဒေဟောင်းတွင် မပါဝင်ဘဲ အသစ်ထည့်သွင်းထားခြင်း ဖြစ်သည်။ ပါတီရုံးခန်း ဖွင့်လှစ်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ ပုဒ်မ ၅ (ဇ) တွင် ပြည်ထောင်စုတစ်ဝန်းလုံး စည်းရုံးမည့်ပါတီဖြစ်ပါက ရက်ပေါင်း ၁၈၀ အတွင်း မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်ပေါင်း ၃၃၀ ၏ အနည်းဆုံးထက်ဝက်ဖြစ်သော မြို့နယ် ၁၆၀ ကျော် (၁၆၅ မြို့နယ်) တွင် ရုံးခန်းများ ဖွင့်လှစ်ရန် လိုအပ်ကြောင်း ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။ တိုင်းနှင့် ပြည်နယ်တစ်ခုအတွင်း၌သာ စည်းရုံးမည့်ပါတီဆိုလျှင် အဆိုပါ တိုင်းနှင့် ပြည်နယ်အတွင်းရှိ အနည်းဆုံး ငါးမြို့နယ် တွင် ပါတီရုံးခန်းများ ဖွင့်လှစ်ရမည် ဖြစ်သည်။ ဤပြဋ္ဌာန်းချက်သည်လည်း ယခင်ဥပဒေဟောင်းတွင် ပါဝင်ခြင်းမရှိသည့် အချက်ဖြစ်သည်။ ==== အကျိုးဆက်များ ==== နစက အသစ်ပြဋ္ဌာန်းလိုက်သော နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေပါ ပုဒ်မများကြောင့် ပြည်ထောင်စုတစ်ဝန်းလုံး စည်းရုံးမည့်ပါတီအဖြစ် မှတ်ပုံတင်ရန် နိုင်ငံရေးပါတီအချို့ အခက်အခဲများ ကြုံတွေ့ခဲ့ရကြောင်း ပြောဆိုမှုများ ရှိခဲ့သည်။ ရလဒ်အနေဖြင့် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် (UEC) သို့ မှတ်ပုံတင်ခွင့် လျှောက်ထားသည့် ပါတီ ၅၀ (ရှိရင်းစွဲ) နှင့် ပါတီအသစ် တည်ထောင်ခွင့် လျှောက်ထားသည့် ပါတီ ၁၅ ပါတီ (စုစုပေါင်း ၆၅ ပါတီ) ရှိခဲ့သော်လည်း ပြည်ထောင်စုတစ်ဝန်းလုံး စည်းရုံးမည့်ပါတီမှာ ၁၂ ပါတီသာ ရှိခဲ့ပါသည်။ == မှတ်ပုံတင်ထားသည့်ပါတီများ == နိုင်ငံရေးပါတီများမှတ်ပုံတင်ခြင်းနည်းဥပဒေများ (၂၀၂၃ ခုနှစ်) နှင့် နိုင်ငံရေးပါတီများမှတ်ပုံတင်ခြင်းနည်းဥပဒေများကို ပြင်ဆင်သည့်နည်းဥပဒေများ (၂၀၂၄ ခုနှစ်) အရ မှတ်ပုံတင်ထားသော နိုင်ငံရေးပါတီများသည် အောက်ပါအတိုင်း​ ရှိပါသည်။ {| class="wikitable sortable" ! စဉ် !! နိုင်ငံရေးပါတီအမည် !! မှတ်ပုံတင်ခွင့်ပြုသည့်ရက်/အမှတ်စဉ် !! ကြေညာချက်အမှတ် |- | ၁ || [[ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ|ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]]|| ၂၀-၄-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁) || ၆/၂၀၂၃ |- | ၂ || [[မြန်မာပြည်သူ့ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]] (MPD) || ၂၄-၄-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂) || ၇/၂၀၂၃ |- | ၃ || ဒီမိုကရေစီပါတီသစ် (ကချင်) || ၂၅-၄-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃) || ၈/၂၀၂၃ |- | ၄ || [[ဖလုံ-စဝေါ် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ|ဖလုံ-စဝေါ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| ၂၅-၄-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၄) || ၉/၂၀၂၃ |- | ၅ || [[တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးပါတီ]]|| ၂၅-၄-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၅) || ၁၀/၂၀၂၃ |- | ၆ || [[ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ]] (AFP) || ၂-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၆) || ၁၁/၂၀၂၃ |- | ၇ || [[တိုင်းလိုင်(ရှမ်းနီ)အမျိုးသားများဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ|တိုင်းလိုင် (ရှမ်းနီ) အမျိုးသားများဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]] (T.N.D.P) || ၂-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၇) || ၁၂/၂၀၂၃ |- | ၈ || [[ရှမ်းနီ(တိုင်းလျန်)သွေးစည်းညီညွတ်ရေးပါတီ|ရှမ်းနီ (တိုင်းလျန်) သွေးစည်းညီညွတ်ရေးပါတီ (S.S.P)]]|| ၂-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၈) || ၁၃/၂၀၂၃ |- | ၉ || [[ရခိုင်ပြည်နယ်အမျိုးသားအင်အားစုပါတီ]]|| ၂-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၉) || ၁၄/၂၀၂၃ |- | ၁၀ || [[ပအိုဝ်း အမျိုးသား အဖွဲ့ချုပ်|ပအိုဝ်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်]] (PNO) ပါတီ || ၄-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၀) || ၁၅/၂၀၂၃ |- | ၁၁ || [[မြို တိုင်းရင်းသားပါတီ|မြိုတိုင်းရင်းသားပါတီ]]|| ၄-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၁) || ၁၆/၂၀၂၃ |- | ၁၂ || [[လီဆူအမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]] (L.N.D.P) || ၅-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၂) || ၁၇/၂၀၂၃ |- | ၁၃ || [[ခမီ အမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ|ခမီအမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]]|| ၅-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၃) || ၁၈/၂၀၂၃ |- | ၁၄ || [[အာခါအမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]]|| ၈-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၄) || ၁၉/၂၀၂၃ |- | ၁၅ || [[အင်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ]] (Inn National League Party) || ၁၆-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၅) || ၂၀/၂၀၂၃ |- | ၁၆ || [[ကိုးကန့် ဒီမိုကရေစီနှင့် ညီညွတ်ရေးပါတီ|ကိုးကန့်ဒီမိုကရေစီနှင့်ညီညွတ်ရေးပါတီ]] (KKDUP) || ၁၆-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၆) || ၂၁/၂၀၂၃ |- | ၁၇ || [[ကရင်အမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]] (Karen National Democratic Party) || ၂၂-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၇) || ၂၂/၂၀၂၃ |- | ၁၈ || [[ကရင်ပြည်သူ့ပါတီ]] (KPP) || ၂၂-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၈) || ၂၃/၂၀၂၃ |- | ၁၉ || [[ရှမ်းပြည်ကိုးကန့်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| ၃၀-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၉) || ၂၄/၂၀၂၃ |- | ၂၀ || [[နာဂအမျိုးသားပါတီ]] (NNP) || ၃၀-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၀) || ၂၅/၂၀၂၃ |- | ၂၁ || [[ဓနုတိုင်းရင်းသားလူမျိုးများဒီမိုကရေစီပါတီ]]|| ၅-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၁) || ၂၆/၂၀၂၃ |- | ၂၂ || [[ပြည်သူ့ရှေ့ဆောင်ပါတီ]]|| ၅-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၂) || ၂၇/၂၀၂၃ |- | ၂၃ || [[အမျိုးသားနိုင်ငံရေးဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]] (DNP) || ၉-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၃) || ၂၈/၂၀၂၃ |- | ၂၄ || [[အမျိုးသားနိုင်ငံရေးမဟာမိတ်များအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ]]|| ၉-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၄) || ၂၉/၂၀၂၃ |- | ၂၅ || [[ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| ၉-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၅) || ၃၀/၂၀၂၃ |- | ၂၆ || [[ပြည်သူ့အလုပ်သမားပါတီ]]|| ၂၁-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၆) || ၃၁/၂၀၂၃ |- | ၂၇ || [[မြန်မာနိုင်ငံတောင်သူလယ်သမားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ|မြန်မာနိုင်ငံ တောင်သူလယ်သမားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]]|| ၂၁-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၇) || ၃၂/၂၀၂၃ |- | ၂၈ || [[ရှမ်းနှင့်တိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]] (ကျားဖြူပါတီ) || ၂၃-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၈) || ၃၃/၂၀၂၃ |- | ၂၉ || [[ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (မြန်မာ)|ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| ၂၃-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၉) || ၃၄/၂၀၂၃ |- | ၃၀ || [[ဒီမိုကရက်တစ်အင်အားစုလေဘာပါတီ]]|| ၂၃-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၀) || ၃၅/၂၀၂၃ |- | ၃၁ || [[အမျိုးသမီးပါတီ (မွန်)]]|| ၂၃-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၁) || ၃၆/၂၀၂၃ |- | ၃၂ || [[မြိုတိုင်းရင်းသားဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]] (MRO National Development Party) || ၃-၇-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၂) || ၃၇/၂၀၂၃ |- | ၃၃ || [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီပါတီသစ်]] (New National Democracy Party) || ၁၄-၇-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၃) || ၃၈/၂၀၂၃ |- | ၃၄ || [[အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားတိုးတက်ရေးပါတီ]] (NIDP) || ၁၄-၇-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၄) || ၃၉/၂၀၂၃ |- | ၃၅ || [[ဝ အမျိုးသားပါတီ|“ဝ” အမျိုးသားပါတီ]] (WA National Party) || ၂၇-၇-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၅) || ၄၀/၂၀၂၃ |- | ၃၆ || [[ခူမီးအမျိုးသားပါတီ]]|| ၁၁-၈-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၆) || ၄၁/၂၀၂၃ |- | ၃၇ || [[အမျိုးသားနိုင်ငံရေးအားမာန်သစ်ပါတီ]]|| ၁၅-၉-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၇) || ၄၂/၂၀၂၃ |- | ၃၈ || [[ညီညွတ်သောတိုင်းရင်းသားလူမျိုးများဒီမိုကရေစီပါတီ]]|| ၇-၁၁-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၈) || ၄၃/၂၀၂၃ |- | ၃၉ || [[ပြည်ထောင်စုငြိမ်းချမ်းရေးနှင့်ညီညွတ်ရေးပါတီ]]|| ၇-၁၁-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၉) || ၄၄/၂၀၂၃ |- | ၄၀ || [[မြန်မာနိုင်ငံ တောင်သူလယ်သမား အလုပ်သမား ပြည်သူ့ပါတီ|မြန်မာနိုင်ငံတောင်သူလယ်သမားအလုပ်သမားပြည်သူ့ပါတီ]]|| ၁၃-၁၁-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၄၀) || ၄၅/၂၀၂၃ |- | ၄၁ || [[ခေတ်သစ်ပြည်သူ့ပါတီ]] (Modern People Party) || ၂၀-၁၁-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၄၁) || ၄၆/၂၀၂၃ |- | ၄၂ || လေဘာပါတီ (Labour Party) || ၂၀-၁၁-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၄၂) || ၄၇/၂၀၂၃ |- | ၄၃ || [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအင်အားစုပါတီ]] (NDF) || ၂၃-၁၁-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၄၃) || ၅၀/၂၀၂၃ |- | ၄၄ || [[၈၈ မျိုးဆက်ကျောင်းသားလူငယ်များပါတီ]]|| ၂၉-၁၁-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၄၄) || ၅၁/၂၀၂၃ |- | ၄၅ || [[ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံ အမျိုးသား နိုင်ငံရေးအဖွဲ့ချုပ်|ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံအမျိုးသားနိုင်ငံရေးအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ]]|| ၂၉-၁၁-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၄၅) || ၅၂/၂၀၂၃ |- | ၄၆ || [[လူထုပါတီ]] (The Party for People) || ၂၁-၁၂-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၄၆) || ၅၃/၂၀၂၃ |- | ၄၇ || [[ပြည်သူ့ပါတီ]] (People’s Party) || ၂၉-၁၂-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၄၇) || ၅၄/၂၀၂၃ |- | ၄၈ || [[မွန်တိုးတက်ရေးပါတီ]]|| ၁-၄-၂၀၂၄ / အမှတ်စဉ် (၄၈) || ၁/၂၀၂၄ |- | ၄၉ || [[ငြိမ်းချမ်းရေးအကျိုးဆောင်ပါတီ]]|| ၂၅-၄-၂၀၂၄ / အမှတ်စဉ် (၄၉) || ၂/၂၀၂၄ |- | ၅၀ || [[မတူကွဲပြားခြင်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးပါတီ]]|| ၁၅-၇-၂၀၂၄ / အမှတ်စဉ် (၅၀) || ၃/၂၀၂၄ |- | ၅၁ || [[ကချင်ပြည်နယ်ပြည်သူ့ပါတီ]] (KSPP) || ၁၉-၈-၂၀၂၄ / အမှတ်စဉ် (၅၁) || ၄/၂၀၂၄ |- | ၅၂ || [[မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ]] (Mon Unity Party) || ၉-၉-၂၀၂၄ / အမှတ်စဉ် (၅၂) || ၅/၂၀၂၄ |- | ၅၃ || [[ပြည်ထောင်စုလယ်သမားအလုပ်သမားအင်အားစုပါတီ]]|| ၁၂-၁၁-၂၀၂၄ / အမှတ်စဉ် (၅၃) || ၆/၂၀၂၄ |- | ၅၄ || [[လူမှုစီးပွားမြှင့်တင်ရေးပါတီ]]|| ၁၈-၁၁-၂၀၂၄ / အမှတ်စဉ် (၅၄) || ၇/၂၀၂၄ |- | ၅၅ || [[ညီညွတ်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]] (UADP) || ၂-၁၂-၂၀၂၄ / အမှတ်စဉ် (၅၅) || ၈/၂၀၂၄ |- | ၅၆ || [[ကယားပြည်နယ်ပြည်သူ့ပါတီ]] (KySPP) || ၂၀-၂-၂၀၂၅ / အမှတ်စဉ် (၅၆) || ၁/၂၀၂၅ |} ==ကိုးကား== {{Reflist}} {{မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရွေးကောက်ပွဲများ}}{{DEFAULTSORT:၂၀၂၅}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရွေးကောက်ပွဲများ]] jqwlpapjqoitmg3bx48z60ccqon7ijw 878736 878735 2025-06-21T12:16:59Z Salai Rungtoi 22844 /* နောက်ခံသမိုင်း​ကြောင်း */ 878736 wikitext text/x-wiki {{Infobox election |election_name = မြန်မာ့ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၅ | country = မြန်မာနိုင်ငံ | type = Parliamentary | ongoing = yes | previous_election = အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀ | previous_year = ၂၀၂၀&nbsp;(ပယ်ဖျက်) | previous_mps = | next_election = အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၃၀ | next_year = | seats_for_election = [[ပြည်သူ့လွှတ်တော်]] ၃၃၀ နေရာအနက် ၂၆၇ နေရာ <br> [[အမျိုးသားလွှတ်တော်]] ၁၆၈ နေရာ အနက် မသိရှိရသေး | majority_seats = - | election_date = ၂၀၂၅ ခုနှစ် <br> ဒီဇင်ဘာလ အတွင်း <!-- USDP --> | image1 = Minister Khin Yi.jpg | leader1 = ဦး[[ခင်ရီ]] | leader_since1 = ၅ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၂ | party1 = ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ | leaders_seat1 = | last_election1 = ၂၆ ([[ပြည်သူ့လွှတ်တော်|ပြည်သူ့]]) / ၇ ([[အမျိုးသားလွှတ်တော်|အမျိုးသား]]) | seats_before1 = | seats1 = | seat_change1 = | popular_vote1 = | percentage1 = | swing1 = | title = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|ယာယီသမ္မတ]] | before_election = ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး[[မင်းအောင်လှိုင်]] (တာဝန်) | before_party = [[တပ်မတော်]] | after_election = | after_party = | map = | map_caption = }} {{မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမိုင်းဆိုင်ရာ}} [[မြန်မာနိုင်ငံ]]တွင် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ဒီဇင်ဘာလ ရှိ ရက်တစ်ရက်တွင် ကျင်းပမည်ဖြစ် သည်။ [[ရွေးကောက်ပွဲ]]သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ယခင်မဲပေးစနစ် [[အနိုင်ရသူ အကုန်ယူစနစ်]] အပြင် [[အချိုးကျ ဗဟုကိုယ်စားလှယ်ရွေးချယ်ခြင်း|အချိုးကျ ကိုယ်စားပြုစနစ်]]ကို အသုံးပြုမည်ဖြစ်သည်။<ref>https://www.bnionline.net/mm/news-92645</ref> ==​ဖြစ်ရပ်များ== === ၂၀၂၁ === ဤ[[ရွေးကောက်ပွဲ]]သည် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်တပ်အာဏာသိမ်း]]ပြီးနောက် ပထမဆုံးကျင်းပမည့် [[ရွေးကောက်ပွဲ]]ဖြစ်သည်။ အာဏာသိမ်းပြီးချိန်မှစ၍ စစ်တပ်က တိုင်းပြည်ကို [[နိုင်ငံတော် အရေးပေါ်အခြေအနေ|အရေးပေါ်အခြေအနေ]]<ref>https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-07-31/myanmar-extends-state-of-emergency-for-six-months-until-february</ref>အဖြစ် အုပ်ချုပ်ခဲ့ပြီး [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|ယာယီသမ္မတ]] [[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]]က မြန်မာနိုင်ငံ [[မြန်မာနိုင်ငံဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈)|၂၀၀၈ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ]]အရ သုံးနှစ်ကျော်ကြာ အမြင့်ဆုံးကာလကို အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။အစောပိုင်းကာလများက [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ]] က အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ၂ နှစ်နှင့် ခြောက်လအကြာ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ထဲတွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် ကတိပြုခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web |title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ |url=https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116/ |access-date=2 August 2022 |archive-date=15 August 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220815122655/https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116 }}</ref><ref>https://www.aljazeera.com/news/2021/8/1/min-aung-hlaing-promises-myanmar-multi-party-elections-2023</ref> သို့သော်လည်း ထိုကတိစကားသည် ပျက်ပြယ်သွားခဲ့ပြီး ၂၀၂၅ ခုနှစ် မတ်လ ၇ ရက်နေ့ [[ဘီလာရုဇ်နိုင်ငံ]] သမ္မတ နှင့် တွေ့ဆုံချိန်၌ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ဒီဇင်ဘာလ သို့မဟုတ် ၂၀၁၆ ခုနှစ်၊ဇန်နဝါရီလ အစောပိုင်းတွင် ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပရန် စီစဥ်ထားသည်ဟု စစ်ခေါင်းဆောင် က ထပ်မံ ကတိပြုခဲ့သည်။ <ref>https://asia.nikkei.com/Spotlight/Myanmar-Crisis/Myanmar-military-prepares-for-election-in-bid-for-legitimacy</ref> === ၂၀၂၃ === ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် စစ်တပ်နောက်ခံ [[ ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]]ကို ပိုမိုအသာစီးရစေနိုင်သော [[အနိုင်ရသူ အကုန်ယူစနစ်]]အစား [[အချိုးကျ ဗဟုကိုယ်စားလှယ်ရွေးချယ်ခြင်း|အချိုးကျ ကိုယ်စားပြုစနစ်]]ကို ပြောင်းလဲထားသည့် ရွေး ကောက်ပွဲ ဥပဒေသစ်ကို ပြသခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web |date=2023-03-28 |title=A Road to Nowhere: The Myanmar Regime’s Stage-managed Elections |url=https://www.crisisgroup.org/asia/south-east-asia/myanmar/b175-road-nowhere-myanmar-regimes-stage-managed-elections |access-date=2023-03-29 |website=Crisis Group |language=en}}</ref> ယခင်ရှိထားသော တပ်မတော်သား ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း အပြင် လေးပုံတစ်ပုံအနိုင်ရရုံဖြင့် အစိုးရဖွဲ့စေနိုင်ရန် ပြင်ဆင်ထားပုံရသည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar junta promises elections by 2023 |url=https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116 |access-date=18 September 2021 |work=Deutsche Welle |date=1 August 2021 |archive-date=18 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210918022143/https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116 |url-status=live }}</ref><ref name=":aljazeera">{{cite news |title=Min Aung Hlaing says no Myanmar elections until 2023 |url=https://www.aljazeera.com/news/2021/8/1/min-aung-hlaing-promises-myanmar-multi-party-elections-2023 |access-date=30 December 2021 |agency=Al Jazeera |date=1 Aug 2021 |archive-date=30 December 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211230040907/https://www.aljazeera.com/news/2021/8/1/min-aung-hlaing-promises-myanmar-multi-party-elections-2023 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar military prepares for election in bid for legitimacy |url=https://asia.nikkei.com/Spotlight/Myanmar-Crisis/Myanmar-military-prepares-for-election-in-bid-for-legitimacy |access-date=1 August 2022 |work=[[Nikkei Asia]] |date=23 July 2022 |archive-date=3 August 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220803042911/https://asia.nikkei.com/Spotlight/Myanmar-Crisis/Myanmar-military-prepares-for-election-in-bid-for-legitimacy |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |author1=Khine Lin Kyaw |title=Myanmar Extends State of Emergency For Six Months Until February |url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-07-31/myanmar-extends-state-of-emergency-for-six-months-until-february |access-date=1 August 2022 |work=[[Bloomberg News|Bloomberg]] |date=31 July 2022}}</ref><ref>{{cite news |last1=Strangio |first1=Sebastian |title=Myanmar’s Military Junta Takes Step Toward Controversial Election |url=https://thediplomat.com/2023/01/myanmars-military-junta-takes-step-toward-controversial-election/ |access-date=28 January 2023 |work=[[The Diplomat]] |date=5 January 2023 |archive-date=28 January 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230128013714/https://thediplomat.com/2023/01/myanmars-military-junta-takes-step-toward-controversial-election/ |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar military announces strict new election law ahead of polls |url=https://www.aljazeera.com/news/2023/1/27/myanmar-military-unveils-strict-new-election-law-ahead-of-polls |access-date=28 January 2023 |work=[[Al Jazeera]] |date=27 January 2023 |archive-date=28 January 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230128041801/https://www.aljazeera.com/news/2023/1/27/myanmar-military-unveils-strict-new-election-law-ahead-of-polls |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar army set to cement rule with tough new election criteria |url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/myanmar-army-set-cement-rule-with-tough-new-election-rules-2023-01-27/ |access-date=28 January 2023 |work=[[Reuters]] |date=27 January 2022 |archive-date=28 January 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230128041801/https://www.reuters.com/world/asia-pacific/myanmar-army-set-cement-rule-with-tough-new-election-rules-2023-01-27/ |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar military rulers extend state of emergency by six months |url=https://www.aljazeera.com/news/2023/2/1/myanmar-military-rulers-extend-state-of-emergency-by-six-months |access-date=1 February 2023 |work=[[Al Jazeera]] |date=1 February 2023}}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar junta extends state of emergency, effectively delaying polls |url=https://www.france24.com/en/live-news/20230201-myanmar-marks-coup-anniversary-with-eyes-on-junta-election-plan |access-date=1 February 2023 |work=[[Agence France-Presse]] |publisher=[[France24]] |date=1 February 2023 |location=[[Yangon]]}}</ref> ၂၀၂၃ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ (၃၁)ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံရေးပါတီများအနေဖြင့် အသစ်ပြဋ္ဌာန်းလိုက်သည့် ဥပဒေအရ ပြန်လည်မှတ်ပုံတင်ကြရန် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.uec.gov.mm/news_preview_detail.php?action=news_detail1&news_id=xxpIlxHtb31chMglNsBdqWeyPiY4B6P8QnbWSc4VeqI%3D|title=နိုင်ငံရေးပါတီ တည်ထောင်ခွင့်နှင့် မှတ်ပုံတင်ခွင့်}}</ref>ဖေဖော်ဝါရီလ (၉)ရက်နေ့တွင် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က စစ်ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌနှင့်အဖွဲ့ထံသို့ အီလက်ထရောနစ်မဲပေးစက်ဖြစ်သော Myanmar Electronic Voting Machine (MEVM) ကို လာရောက်ပြသခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.uec.gov.mm/news_preview_detail.php?action=news_detail1&news_id=kbslI41W%2BYvgfTmSKzOHZz7Y1u0fC6mYHCCiYMRO9LE%3D|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ထံ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်မှ Myanmar Electronic Voting Machine (MEVM) တည်ဆောက်ထားရှိမှုနှင့် ပတ်သက်၍ ရှင်းလင်းတင်ပြ}}</ref> အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဖယ်ရှားခံထားရသော [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်|အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ]]ကို ဥပဒေသစ်အရ မှတ်ပုံမတင်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ပါတီအား ဖျက်သိမ်းကြောင်း ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ကြေညာခဲ့သည်။<ref name="NLD registration" /><ref>{{cite news |author1=Min Ye Kyaw |author2=Rebecca Ratcliffe |title=Aung San Suu Kyi’s National League for Democracy party dissolved |url=https://www.theguardian.com/world/2023/mar/28/aung-san-suu-kyi-national-league-democracy-faces-dissolution-myanmar |access-date=30 April 2023 |work=[[The Guardian]] |date=28 March 2023 |location=[[Bangkok, Thailand]]}}</ref> ဒုတိယမြောက် အတိုက်အခံပါတီဖြစ်သော [[ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]ကိုလည်း ဖျက်သိမ်းကြောင်း အလားတူ ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=Shan prominent party decides not to register for junta’s election |url=https://www.bnionline.net/en/news/shan-prominent-party-decides-not-register-juntas-election |access-date=2023-03-20 |website=Burma News International |language=en}}</ref><ref>{{cite news |title=‘We Agree the Law is Unfair’: SNLD |url=https://www.irrawaddy.com/in-person/interview/we-agree-the-law-is-unfair-snld.html |access-date=13 February 2023 |work=[[The Irrawaddy]] |date=1 February 2023}}</ref>စစ်တပ်​​နောက်ခံပြု ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီအား ဧပြီ (၂၀)ရက်​နေ့တွင် အမှတ်စဉ်(၁)ဖြင့် နိုင်ငံ​ရေးပါတီအဖြစ် မှတ်ပုံတင်ခွင့်ပြုခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.uec.gov.mm/news_preview_detail.php?action=news_detail1&news_id=kbslI41W%2BYvgfTmSKzOHZz7Y1u0fC6mYHCCiYMRO9LE%3D|title=အရေးပေါ်ကာလ သက်တမ်းတိုး၊မတိုး ကာလုံ မှာ ဆုံးဖြတ်မယ် လို့ စစ်ကောင်စီပြော}}</ref> === ၂၀၂၅ === ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန်လ ၇ရက် နေ့တွင် [[ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်|ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်]]က မြို့နယ်ပေါင်း (၂၆၇) မြို့နယ် တွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် လျာထားပြီး ယခင်ကျင့်သုံးခဲ့သည့် [[အနိုင်ရသူ အကုန်ယူစနစ်|မဲအများဆုံးရသူ အနိုင်ယူစနစ်]] (FPTP)နှင့် [[အချိုးကျ ဗဟုကိုယ်စားလှယ်ရွေးချယ်ခြင်း|အချိုးကျ ကိုယ်စားပြုစနစ်]] (PR) နှစ်မျိုးလုံး အသုံးပြု ဆောင်ရွက်သွားမည့်အကြောင်း တရားဝင်ပြောဆိုခဲ့သည်။ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမည့် နယ်မြေဒေသများသည် အခြေအနေအရ ကန့်သတ်ချက်ရှိသည့် နယ်မြေဒေသများမှ လွဲပြီး တိုင်းဒေသကြီး နှင့် ပြည်နယ် အားလုံးတို့တွင် ဦးစားပေးအစီအစဉ်အတိုင်း အပိုင်းခွဲပြီး ကျင်းပမည်ဟု ဆိုသည်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊​ ဇွန် ၂၀ ရက်တွင် စစ်ကောင်စီခန့် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ ဦးကိုကိုက ဒီဇင်ဘာလတွင် ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲ၌ တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် မဲပေးစက်များ အသုံးပြုရန် စီစဉ်နေကြောင်း ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာလုပ်ငန်းစဉ်များ အစည်းအဝေး၌ ပြောကြားခဲ့သည်။<ref name=":2">{{Cite web|title=ရွေးကောက်ပွဲမှာ တစ်နိုင်ငံလုံး မဲပေးစက်အသုံးပြုနိုင်ဖို့ လုပ်မယ်လို့ စစ်ကောင်စီ ရွေး/ကော် ပြော|url=https://www.bbc.com/burmese/articles/cgjg708960jo|publisher=BBC Burmese|accessdate=2025-6-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250621104511/https://www.bbc.com/burmese/articles/cgjg708960jo|archivedate=2025-6-21}}</ref> ရွေးကောက်ပွဲအတွက် လိုအပ်သော မဲပေးစက်များကို ထုတ်လုပ်နေပြီး ရရှိလာသည့် စက်များကို တိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များသို့ သယ်ယူပို့ဆောင်ခြင်း၊ သိုလှောင်ထိန်းသိမ်းခြင်းနှင့် မပျက်စီးစေရန် စနစ်တကျ သိမ်းဆည်းခြင်းများအတွက် စီမံဆောင်ရွက်ထားကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။<ref name=":2" /> စစ်ကောင်စီက ယခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ တတိယပတ်မှစ၍ ရွေးကောက်ပွဲကို အပိုင်းလိုက် ကျင်းပသွားမည်ဟု ပြောကြားထားသည်။ ဤရွေးကောက်ပွဲတွင် တစ်နိုင်ငံလုံးအဆင့် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည့် ၉ ပါတီနှင့် တိုင်း/ပြည်နယ်အလိုက် ယှဉ်ပြိုင်မည့် ၄၅ ပါတီ ရှိသည်။​<ref name=":2" /> == နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေ ပြင်ဆင်ခြင်း == ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၆ ရက်နေ့တွင် နစကက ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သော [[နိုင်ငံရေးပါတီများမှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေ|နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေ]]ကို တစ်နှစ်ကျော်အကြာ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၃၀ ရက်နေ့တွင် ပြန်လည်ပြင်ဆင်ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပါသည်။ ဥပဒေသစ်တွင် အခန်း ၅ ခန်းနှင့် ပုဒ်မ ၂၇ ခု ပါဝင်ပြီး ပါတီများဖွဲ့စည်းမှတ်ပုံတင်ရန် စံနှုန်းများကို သိသိသာသာ တိုးမြှင့်သတ်မှတ်ထားသောကြောင့် နိုင်ငံရေးပါတီများအကြား ဝေဖန်မှုများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပါသည်။ အဓိကအားဖြင့် အခန်း (၂)၊ ပါတီတည်ထောင်ခြင်းနှင့် မှတ်ပုံတင်ခြင်းဆိုင်ရာ ပုဒ်မများကို ဝေဖန်ခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်ပါသည်။<ref name=":1">{{Cite web|url=https://news-eleven.com/article/287972|title=နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေမှာ ဘယ်အချက်တွေကို ပြင်ဆင်လိုက်သလဲ|accessdate=2025-6-11|publisher=Eleven Media}}</ref> ဥပဒေသစ်အရ ပါတီတည်ထောင်လိုပါက အနည်းဆုံး လူ ၁၅ ဦး ရှိရမည်ဖြစ်ပြီး တည်ထောင်သူများသည် အသက် ၂၅ နှစ် ပြည့်ရမည်။ ထို့ပြင် သာသနာ့ဝန်ထမ်း၊ နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်း၊ ထောင်ကျနေသူ၊ သောင်းကျန်းသူ/အကြမ်းဖက်/မတရားအသင်းအဖွဲ့ဝင်၊ မူးယစ်ဆေးပြစ်မှုနှင့် ငြိစွန်းသူ၊ နိုင်ငံခြားသား သို့မဟုတ် နိုင်ငံခြားသားအဖြစ် ခံယူထားသူ မဟုတ်ရဟု သတ်မှတ်ထားသည်။<ref name=":1" /> ==== ပါတီဝင်ဦးရေ၊ ရန်ပုံငွေနှင့် ရုံးခန်းဆိုင်ရာ သတ်မှတ်ချက်များ ==== နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်း ဥပဒေအသစ်၏ ပုဒ်မ ၅ (စ) အရ ပြည်ထောင်စုတစ်ဝန်းလုံး စည်းရုံးမည့်ပါတီဖြစ်ပါက မှတ်ပုံတင်ခွင့်ပြုသည့်နေ့မှ ရက်ပေါင်း ၉၀ အတွင်း ပါတီဝင်ဦးရေ အနည်းဆုံး ၁၀၀,၀၀၀ (တစ်သိန်း) စည်းရုံးရမည်ဖြစ်သည်။ ယခင်ဥပဒေတွင် ၁၀၀၀ သာ လိုအပ်ခဲ့ရာ အဆ ၁၀၀ တိုးမြှင့်ထားသည်ကို တွေ့ရသည်။ တိုင်းနှင့် ပြည်နယ်တစ်ခုအတွင်း၌သာ စည်းရုံးမည့်ပါတီဆိုလျှင် ပါတီဝင်ဦးရေ အနည်းဆုံး ၁၀၀၀ စည်းရုံးရမည်ဟု ပြဋ္ဌာန်းထားရာ ယခင် ၅၀၀ မှ နှစ်ဆ တိုးမြှင့်ထားသည်။ ပုဒ်မ ၅ (ဆ) တွင် ပါတီရန်ပုံငွေနှင့်ပတ်သက်၍ ပြည်ထောင်စုတစ်ဝန်းလုံး စည်းရုံးမည့်ပါတီဆိုလျှင် ကျပ်သိန်း ၁၀၀၀ နှင့် တိုင်းနှင့် ပြည်နယ်တစ်ခုအတွင်း၌သာ စည်းရုံးမည့်ပါတီဆိုလျှင် ကျပ်သိန်း ၁၀၀ ကို မြန်မာ့စီးပွားရေးဘဏ်တစ်ခုခု၌ ငွေစာရင်းဖွင့်ထားကြောင်း အထောက်အထားပြရမည်ဟု ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။ ဤပြဋ္ဌာန်းချက်သည် ဥပဒေဟောင်းတွင် မပါဝင်ဘဲ အသစ်ထည့်သွင်းထားခြင်း ဖြစ်သည်။ ပါတီရုံးခန်း ဖွင့်လှစ်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ ပုဒ်မ ၅ (ဇ) တွင် ပြည်ထောင်စုတစ်ဝန်းလုံး စည်းရုံးမည့်ပါတီဖြစ်ပါက ရက်ပေါင်း ၁၈၀ အတွင်း မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်ပေါင်း ၃၃၀ ၏ အနည်းဆုံးထက်ဝက်ဖြစ်သော မြို့နယ် ၁၆၀ ကျော် (၁၆၅ မြို့နယ်) တွင် ရုံးခန်းများ ဖွင့်လှစ်ရန် လိုအပ်ကြောင်း ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။ တိုင်းနှင့် ပြည်နယ်တစ်ခုအတွင်း၌သာ စည်းရုံးမည့်ပါတီဆိုလျှင် အဆိုပါ တိုင်းနှင့် ပြည်နယ်အတွင်းရှိ အနည်းဆုံး ငါးမြို့နယ် တွင် ပါတီရုံးခန်းများ ဖွင့်လှစ်ရမည် ဖြစ်သည်။ ဤပြဋ္ဌာန်းချက်သည်လည်း ယခင်ဥပဒေဟောင်းတွင် ပါဝင်ခြင်းမရှိသည့် အချက်ဖြစ်သည်။ ==== အကျိုးဆက်များ ==== နစက အသစ်ပြဋ္ဌာန်းလိုက်သော နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေပါ ပုဒ်မများကြောင့် ပြည်ထောင်စုတစ်ဝန်းလုံး စည်းရုံးမည့်ပါတီအဖြစ် မှတ်ပုံတင်ရန် နိုင်ငံရေးပါတီအချို့ အခက်အခဲများ ကြုံတွေ့ခဲ့ရကြောင်း ပြောဆိုမှုများ ရှိခဲ့သည်။ ရလဒ်အနေဖြင့် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် (UEC) သို့ မှတ်ပုံတင်ခွင့် လျှောက်ထားသည့် ပါတီ ၅၀ (ရှိရင်းစွဲ) နှင့် ပါတီအသစ် တည်ထောင်ခွင့် လျှောက်ထားသည့် ပါတီ ၁၅ ပါတီ (စုစုပေါင်း ၆၅ ပါတီ) ရှိခဲ့သော်လည်း ပြည်ထောင်စုတစ်ဝန်းလုံး စည်းရုံးမည့်ပါတီမှာ ၁၂ ပါတီသာ ရှိခဲ့ပါသည်။ == မှတ်ပုံတင်ထားသည့်ပါတီများ == နိုင်ငံရေးပါတီများမှတ်ပုံတင်ခြင်းနည်းဥပဒေများ (၂၀၂၃ ခုနှစ်) နှင့် နိုင်ငံရေးပါတီများမှတ်ပုံတင်ခြင်းနည်းဥပဒေများကို ပြင်ဆင်သည့်နည်းဥပဒေများ (၂၀၂၄ ခုနှစ်) အရ မှတ်ပုံတင်ထားသော နိုင်ငံရေးပါတီများသည် အောက်ပါအတိုင်း​ ရှိပါသည်။ {| class="wikitable sortable" ! စဉ် !! နိုင်ငံရေးပါတီအမည် !! မှတ်ပုံတင်ခွင့်ပြုသည့်ရက်/အမှတ်စဉ် !! ကြေညာချက်အမှတ် |- | ၁ || [[ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ|ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]]|| ၂၀-၄-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁) || ၆/၂၀၂၃ |- | ၂ || [[မြန်မာပြည်သူ့ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]] (MPD) || ၂၄-၄-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂) || ၇/၂၀၂၃ |- | ၃ || ဒီမိုကရေစီပါတီသစ် (ကချင်) || ၂၅-၄-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃) || ၈/၂၀၂၃ |- | ၄ || [[ဖလုံ-စဝေါ် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ|ဖလုံ-စဝေါ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| ၂၅-၄-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၄) || ၉/၂၀၂၃ |- | ၅ || [[တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးပါတီ]]|| ၂၅-၄-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၅) || ၁၀/၂၀၂၃ |- | ၆ || [[ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ]] (AFP) || ၂-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၆) || ၁၁/၂၀၂၃ |- | ၇ || [[တိုင်းလိုင်(ရှမ်းနီ)အမျိုးသားများဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ|တိုင်းလိုင် (ရှမ်းနီ) အမျိုးသားများဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]] (T.N.D.P) || ၂-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၇) || ၁၂/၂၀၂၃ |- | ၈ || [[ရှမ်းနီ(တိုင်းလျန်)သွေးစည်းညီညွတ်ရေးပါတီ|ရှမ်းနီ (တိုင်းလျန်) သွေးစည်းညီညွတ်ရေးပါတီ (S.S.P)]]|| ၂-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၈) || ၁၃/၂၀၂၃ |- | ၉ || [[ရခိုင်ပြည်နယ်အမျိုးသားအင်အားစုပါတီ]]|| ၂-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၉) || ၁၄/၂၀၂၃ |- | ၁၀ || [[ပအိုဝ်း အမျိုးသား အဖွဲ့ချုပ်|ပအိုဝ်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်]] (PNO) ပါတီ || ၄-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၀) || ၁၅/၂၀၂၃ |- | ၁၁ || [[မြို တိုင်းရင်းသားပါတီ|မြိုတိုင်းရင်းသားပါတီ]]|| ၄-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၁) || ၁၆/၂၀၂၃ |- | ၁၂ || [[လီဆူအမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]] (L.N.D.P) || ၅-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၂) || ၁၇/၂၀၂၃ |- | ၁၃ || [[ခမီ အမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ|ခမီအမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]]|| ၅-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၃) || ၁၈/၂၀၂၃ |- | ၁၄ || [[အာခါအမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]]|| ၈-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၄) || ၁၉/၂၀၂၃ |- | ၁၅ || [[အင်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ]] (Inn National League Party) || ၁၆-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၅) || ၂၀/၂၀၂၃ |- | ၁၆ || [[ကိုးကန့် ဒီမိုကရေစီနှင့် ညီညွတ်ရေးပါတီ|ကိုးကန့်ဒီမိုကရေစီနှင့်ညီညွတ်ရေးပါတီ]] (KKDUP) || ၁၆-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၆) || ၂၁/၂၀၂၃ |- | ၁၇ || [[ကရင်အမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]] (Karen National Democratic Party) || ၂၂-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၇) || ၂၂/၂၀၂၃ |- | ၁၈ || [[ကရင်ပြည်သူ့ပါတီ]] (KPP) || ၂၂-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၈) || ၂၃/၂၀၂၃ |- | ၁၉ || [[ရှမ်းပြည်ကိုးကန့်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| ၃၀-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၉) || ၂၄/၂၀၂၃ |- | ၂၀ || [[နာဂအမျိုးသားပါတီ]] (NNP) || ၃၀-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၀) || ၂၅/၂၀၂၃ |- | ၂၁ || [[ဓနုတိုင်းရင်းသားလူမျိုးများဒီမိုကရေစီပါတီ]]|| ၅-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၁) || ၂၆/၂၀၂၃ |- | ၂၂ || [[ပြည်သူ့ရှေ့ဆောင်ပါတီ]]|| ၅-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၂) || ၂၇/၂၀၂၃ |- | ၂၃ || [[အမျိုးသားနိုင်ငံရေးဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]] (DNP) || ၉-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၃) || ၂၈/၂၀၂၃ |- | ၂၄ || [[အမျိုးသားနိုင်ငံရေးမဟာမိတ်များအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ]]|| ၉-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၄) || ၂၉/၂၀၂၃ |- | ၂၅ || [[ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| ၉-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၅) || ၃၀/၂၀၂၃ |- | ၂၆ || [[ပြည်သူ့အလုပ်သမားပါတီ]]|| ၂၁-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၆) || ၃၁/၂၀၂၃ |- | ၂၇ || [[မြန်မာနိုင်ငံတောင်သူလယ်သမားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ|မြန်မာနိုင်ငံ တောင်သူလယ်သမားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]]|| ၂၁-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၇) || ၃၂/၂၀၂၃ |- | ၂၈ || [[ရှမ်းနှင့်တိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]] (ကျားဖြူပါတီ) || ၂၃-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၈) || ၃၃/၂၀၂၃ |- | ၂၉ || [[ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (မြန်မာ)|ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| ၂၃-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၉) || ၃၄/၂၀၂၃ |- | ၃၀ || [[ဒီမိုကရက်တစ်အင်အားစုလေဘာပါတီ]]|| ၂၃-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၀) || ၃၅/၂၀၂၃ |- | ၃၁ || [[အမျိုးသမီးပါတီ (မွန်)]]|| ၂၃-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၁) || ၃၆/၂၀၂၃ |- | ၃၂ || [[မြိုတိုင်းရင်းသားဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]] (MRO National Development Party) || ၃-၇-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၂) || ၃၇/၂၀၂၃ |- | ၃၃ || [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီပါတီသစ်]] (New National Democracy Party) || ၁၄-၇-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၃) || ၃၈/၂၀၂၃ |- | ၃၄ || [[အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားတိုးတက်ရေးပါတီ]] (NIDP) || ၁၄-၇-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၄) || ၃၉/၂၀၂၃ |- | ၃၅ || [[ဝ အမျိုးသားပါတီ|“ဝ” အမျိုးသားပါတီ]] (WA National Party) || ၂၇-၇-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၅) || ၄၀/၂၀၂၃ |- | ၃၆ || [[ခူမီးအမျိုးသားပါတီ]]|| ၁၁-၈-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၆) || ၄၁/၂၀၂၃ |- | ၃၇ || [[အမျိုးသားနိုင်ငံရေးအားမာန်သစ်ပါတီ]]|| ၁၅-၉-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၇) || ၄၂/၂၀၂၃ |- | ၃၈ || [[ညီညွတ်သောတိုင်းရင်းသားလူမျိုးများဒီမိုကရေစီပါတီ]]|| ၇-၁၁-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၈) || ၄၃/၂၀၂၃ |- | ၃၉ || [[ပြည်ထောင်စုငြိမ်းချမ်းရေးနှင့်ညီညွတ်ရေးပါတီ]]|| ၇-၁၁-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၉) || ၄၄/၂၀၂၃ |- | ၄၀ || [[မြန်မာနိုင်ငံ တောင်သူလယ်သမား အလုပ်သမား ပြည်သူ့ပါတီ|မြန်မာနိုင်ငံတောင်သူလယ်သမားအလုပ်သမားပြည်သူ့ပါတီ]]|| ၁၃-၁၁-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၄၀) || ၄၅/၂၀၂၃ |- | ၄၁ || [[ခေတ်သစ်ပြည်သူ့ပါတီ]] (Modern People Party) || ၂၀-၁၁-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၄၁) || ၄၆/၂၀၂၃ |- | ၄၂ || လေဘာပါတီ (Labour Party) || ၂၀-၁၁-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၄၂) || ၄၇/၂၀၂၃ |- | ၄၃ || [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအင်အားစုပါတီ]] (NDF) || ၂၃-၁၁-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၄၃) || ၅၀/၂၀၂၃ |- | ၄၄ || [[၈၈ မျိုးဆက်ကျောင်းသားလူငယ်များပါတီ]]|| ၂၉-၁၁-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၄၄) || ၅၁/၂၀၂၃ |- | ၄၅ || [[ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံ အမျိုးသား နိုင်ငံရေးအဖွဲ့ချုပ်|ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံအမျိုးသားနိုင်ငံရေးအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ]]|| ၂၉-၁၁-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၄၅) || ၅၂/၂၀၂၃ |- | ၄၆ || [[လူထုပါတီ]] (The Party for People) || ၂၁-၁၂-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၄၆) || ၅၃/၂၀၂၃ |- | ၄၇ || [[ပြည်သူ့ပါတီ]] (People’s Party) || ၂၉-၁၂-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၄၇) || ၅၄/၂၀၂၃ |- | ၄၈ || [[မွန်တိုးတက်ရေးပါတီ]]|| ၁-၄-၂၀၂၄ / အမှတ်စဉ် (၄၈) || ၁/၂၀၂၄ |- | ၄၉ || [[ငြိမ်းချမ်းရေးအကျိုးဆောင်ပါတီ]]|| ၂၅-၄-၂၀၂၄ / အမှတ်စဉ် (၄၉) || ၂/၂၀၂၄ |- | ၅၀ || [[မတူကွဲပြားခြင်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးပါတီ]]|| ၁၅-၇-၂၀၂၄ / အမှတ်စဉ် (၅၀) || ၃/၂၀၂၄ |- | ၅၁ || [[ကချင်ပြည်နယ်ပြည်သူ့ပါတီ]] (KSPP) || ၁၉-၈-၂၀၂၄ / အမှတ်စဉ် (၅၁) || ၄/၂၀၂၄ |- | ၅၂ || [[မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ]] (Mon Unity Party) || ၉-၉-၂၀၂၄ / အမှတ်စဉ် (၅၂) || ၅/၂၀၂၄ |- | ၅၃ || [[ပြည်ထောင်စုလယ်သမားအလုပ်သမားအင်အားစုပါတီ]]|| ၁၂-၁၁-၂၀၂၄ / အမှတ်စဉ် (၅၃) || ၆/၂၀၂၄ |- | ၅၄ || [[လူမှုစီးပွားမြှင့်တင်ရေးပါတီ]]|| ၁၈-၁၁-၂၀၂၄ / အမှတ်စဉ် (၅၄) || ၇/၂၀၂၄ |- | ၅၅ || [[ညီညွတ်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]] (UADP) || ၂-၁၂-၂၀၂၄ / အမှတ်စဉ် (၅၅) || ၈/၂၀၂၄ |- | ၅၆ || [[ကယားပြည်နယ်ပြည်သူ့ပါတီ]] (KySPP) || ၂၀-၂-၂၀၂၅ / အမှတ်စဉ် (၅၆) || ၁/၂၀၂၅ |} ==ကိုးကား== {{Reflist}} {{မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရွေးကောက်ပွဲများ}}{{DEFAULTSORT:၂၀၂၅}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရွေးကောက်ပွဲများ]] bp171qpr6b6lnc78eci5cd6t1iw8f2y 878738 878736 2025-06-21T12:47:54Z Salai Rungtoi 22844 /* နောက်ခံသမိုင်း​ကြောင်း */ 878738 wikitext text/x-wiki {{Infobox election |election_name = မြန်မာ့ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၅ | country = မြန်မာနိုင်ငံ | type = Parliamentary | ongoing = yes | previous_election = အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀ | previous_year = ၂၀၂၀&nbsp;(ပယ်ဖျက်) | previous_mps = | next_election = အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၃၀ | next_year = | seats_for_election = [[ပြည်သူ့လွှတ်တော်]] ၃၃၀ နေရာအနက် ၂၆၇ နေရာ <br> [[အမျိုးသားလွှတ်တော်]] ၁၆၈ နေရာ အနက် မသိရှိရသေး | majority_seats = - | election_date = ၂၀၂၅ ခုနှစ် <br> ဒီဇင်ဘာလ အတွင်း <!-- USDP --> | image1 = Minister Khin Yi.jpg | leader1 = ဦး[[ခင်ရီ]] | leader_since1 = ၅ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၂ | party1 = ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ | leaders_seat1 = | last_election1 = ၂၆ ([[ပြည်သူ့လွှတ်တော်|ပြည်သူ့]]) / ၇ ([[အမျိုးသားလွှတ်တော်|အမျိုးသား]]) | seats_before1 = | seats1 = | seat_change1 = | popular_vote1 = | percentage1 = | swing1 = | title = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|သမ္မတ]] | before_election = ဦး[[မြင့်ဆွေ]] (ယာယီ) | before_party = ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ | after_election = | after_party = | map = | map_caption = }} {{မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမိုင်းဆိုင်ရာ}} [[မြန်မာနိုင်ငံ]]တွင် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ဒီဇင်ဘာလ ရှိ ရက်တစ်ရက်တွင် ကျင်းပမည်ဖြစ် သည်။ [[ရွေးကောက်ပွဲ]]သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ယခင်မဲပေးစနစ် [[အနိုင်ရသူ အကုန်ယူစနစ်]] အပြင် [[အချိုးကျ ဗဟုကိုယ်စားလှယ်ရွေးချယ်ခြင်း|အချိုးကျ ကိုယ်စားပြုစနစ်]]ကို အသုံးပြုမည်ဖြစ်သည်။<ref>https://www.bnionline.net/mm/news-92645</ref> ==​နောက်ခံသမိုင်း​ကြောင်း== === ၂၀၂၁ === ဤ[[ရွေးကောက်ပွဲ]]သည် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်တပ်အာဏာသိမ်း]]ပြီးနောက် ပထမဆုံးကျင်းပမည့် [[ရွေးကောက်ပွဲ]]ဖြစ်သည်။ အာဏာသိမ်းပြီးချိန်မှစ၍ စစ်တပ်က တိုင်းပြည်ကို [[နိုင်ငံတော် အရေးပေါ်အခြေအနေ|အရေးပေါ်အခြေအနေ]]<ref>https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-07-31/myanmar-extends-state-of-emergency-for-six-months-until-february</ref>အဖြစ် အုပ်ချုပ်ခဲ့ပြီး [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|ယာယီသမ္မတ]] [[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]]က မြန်မာနိုင်ငံ [[မြန်မာနိုင်ငံဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈)|၂၀၀၈ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ]]အရ သုံးနှစ်ကျော်ကြာ အမြင့်ဆုံးကာလကို အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။အစောပိုင်းကာလများက [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ]] က အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ၂ နှစ်နှင့် ခြောက်လအကြာ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ထဲတွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် ကတိပြုခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web |title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ |url=https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116/ |access-date=2 August 2022 |archive-date=15 August 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220815122655/https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116 }}</ref><ref>https://www.aljazeera.com/news/2021/8/1/min-aung-hlaing-promises-myanmar-multi-party-elections-2023</ref> သို့သော်လည်း ထိုကတိစကားသည် ပျက်ပြယ်သွားခဲ့ပြီး ၂၀၂၅ ခုနှစ် မတ်လ ၇ ရက်နေ့ [[ဘီလာရုဇ်နိုင်ငံ]] သမ္မတ နှင့် တွေ့ဆုံချိန်၌ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ဒီဇင်ဘာလ သို့မဟုတ် ၂၀၁၆ ခုနှစ်၊ဇန်နဝါရီလ အစောပိုင်းတွင် ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပရန် စီစဥ်ထားသည်ဟု စစ်ခေါင်းဆောင် က ထပ်မံ ကတိပြုခဲ့သည်။ <ref>https://asia.nikkei.com/Spotlight/Myanmar-Crisis/Myanmar-military-prepares-for-election-in-bid-for-legitimacy</ref> === ၂၀၂၃ === ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် စစ်တပ်နောက်ခံ [[ ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]]ကို ပိုမိုအသာစီးရစေနိုင်သော [[အနိုင်ရသူ အကုန်ယူစနစ်]]အစား [[အချိုးကျ ဗဟုကိုယ်စားလှယ်ရွေးချယ်ခြင်း|အချိုးကျ ကိုယ်စားပြုစနစ်]]ကို ပြောင်းလဲထားသည့် ရွေး ကောက်ပွဲ ဥပဒေသစ်ကို ပြသခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web |date=2023-03-28 |title=A Road to Nowhere: The Myanmar Regime’s Stage-managed Elections |url=https://www.crisisgroup.org/asia/south-east-asia/myanmar/b175-road-nowhere-myanmar-regimes-stage-managed-elections |access-date=2023-03-29 |website=Crisis Group |language=en}}</ref> ယခင်ရှိထားသော တပ်မတော်သား ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း အပြင် လေးပုံတစ်ပုံအနိုင်ရရုံဖြင့် အစိုးရဖွဲ့စေနိုင်ရန် ပြင်ဆင်ထားပုံရသည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar junta promises elections by 2023 |url=https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116 |access-date=18 September 2021 |work=Deutsche Welle |date=1 August 2021 |archive-date=18 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210918022143/https://www.dw.com/en/myanmar-junta-promises-elections-by-2023/a-58720116 |url-status=live }}</ref><ref name=":aljazeera">{{cite news |title=Min Aung Hlaing says no Myanmar elections until 2023 |url=https://www.aljazeera.com/news/2021/8/1/min-aung-hlaing-promises-myanmar-multi-party-elections-2023 |access-date=30 December 2021 |agency=Al Jazeera |date=1 Aug 2021 |archive-date=30 December 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211230040907/https://www.aljazeera.com/news/2021/8/1/min-aung-hlaing-promises-myanmar-multi-party-elections-2023 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar military prepares for election in bid for legitimacy |url=https://asia.nikkei.com/Spotlight/Myanmar-Crisis/Myanmar-military-prepares-for-election-in-bid-for-legitimacy |access-date=1 August 2022 |work=[[Nikkei Asia]] |date=23 July 2022 |archive-date=3 August 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220803042911/https://asia.nikkei.com/Spotlight/Myanmar-Crisis/Myanmar-military-prepares-for-election-in-bid-for-legitimacy |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |author1=Khine Lin Kyaw |title=Myanmar Extends State of Emergency For Six Months Until February |url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-07-31/myanmar-extends-state-of-emergency-for-six-months-until-february |access-date=1 August 2022 |work=[[Bloomberg News|Bloomberg]] |date=31 July 2022}}</ref><ref>{{cite news |last1=Strangio |first1=Sebastian |title=Myanmar’s Military Junta Takes Step Toward Controversial Election |url=https://thediplomat.com/2023/01/myanmars-military-junta-takes-step-toward-controversial-election/ |access-date=28 January 2023 |work=[[The Diplomat]] |date=5 January 2023 |archive-date=28 January 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230128013714/https://thediplomat.com/2023/01/myanmars-military-junta-takes-step-toward-controversial-election/ |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar military announces strict new election law ahead of polls |url=https://www.aljazeera.com/news/2023/1/27/myanmar-military-unveils-strict-new-election-law-ahead-of-polls |access-date=28 January 2023 |work=[[Al Jazeera]] |date=27 January 2023 |archive-date=28 January 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230128041801/https://www.aljazeera.com/news/2023/1/27/myanmar-military-unveils-strict-new-election-law-ahead-of-polls |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar army set to cement rule with tough new election criteria |url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/myanmar-army-set-cement-rule-with-tough-new-election-rules-2023-01-27/ |access-date=28 January 2023 |work=[[Reuters]] |date=27 January 2022 |archive-date=28 January 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230128041801/https://www.reuters.com/world/asia-pacific/myanmar-army-set-cement-rule-with-tough-new-election-rules-2023-01-27/ |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar military rulers extend state of emergency by six months |url=https://www.aljazeera.com/news/2023/2/1/myanmar-military-rulers-extend-state-of-emergency-by-six-months |access-date=1 February 2023 |work=[[Al Jazeera]] |date=1 February 2023}}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar junta extends state of emergency, effectively delaying polls |url=https://www.france24.com/en/live-news/20230201-myanmar-marks-coup-anniversary-with-eyes-on-junta-election-plan |access-date=1 February 2023 |work=[[Agence France-Presse]] |publisher=[[France24]] |date=1 February 2023 |location=[[Yangon]]}}</ref> ၂၀၂၃ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ (၃၁)ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံရေးပါတီများအနေဖြင့် အသစ်ပြဋ္ဌာန်းလိုက်သည့် ဥပဒေအရ ပြန်လည်မှတ်ပုံတင်ကြရန် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.uec.gov.mm/news_preview_detail.php?action=news_detail1&news_id=xxpIlxHtb31chMglNsBdqWeyPiY4B6P8QnbWSc4VeqI%3D|title=နိုင်ငံရေးပါတီ တည်ထောင်ခွင့်နှင့် မှတ်ပုံတင်ခွင့်}}</ref>ဖေဖော်ဝါရီလ (၉)ရက်နေ့တွင် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က စစ်ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌနှင့်အဖွဲ့ထံသို့ အီလက်ထရောနစ်မဲပေးစက်ဖြစ်သော Myanmar Electronic Voting Machine (MEVM) ကို လာရောက်ပြသခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.uec.gov.mm/news_preview_detail.php?action=news_detail1&news_id=kbslI41W%2BYvgfTmSKzOHZz7Y1u0fC6mYHCCiYMRO9LE%3D|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ထံ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်မှ Myanmar Electronic Voting Machine (MEVM) တည်ဆောက်ထားရှိမှုနှင့် ပတ်သက်၍ ရှင်းလင်းတင်ပြ}}</ref> အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဖယ်ရှားခံထားရသော [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်|အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ]]ကို ဥပဒေသစ်အရ မှတ်ပုံမတင်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ပါတီအား ဖျက်သိမ်းကြောင်း ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ကြေညာခဲ့သည်။<ref name="NLD registration" /><ref>{{cite news |author1=Min Ye Kyaw |author2=Rebecca Ratcliffe |title=Aung San Suu Kyi’s National League for Democracy party dissolved |url=https://www.theguardian.com/world/2023/mar/28/aung-san-suu-kyi-national-league-democracy-faces-dissolution-myanmar |access-date=30 April 2023 |work=[[The Guardian]] |date=28 March 2023 |location=[[Bangkok, Thailand]]}}</ref> ဒုတိယမြောက် အတိုက်အခံပါတီဖြစ်သော [[ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]ကိုလည်း ဖျက်သိမ်းကြောင်း အလားတူ ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=Shan prominent party decides not to register for junta’s election |url=https://www.bnionline.net/en/news/shan-prominent-party-decides-not-register-juntas-election |access-date=2023-03-20 |website=Burma News International |language=en}}</ref><ref>{{cite news |title=‘We Agree the Law is Unfair’: SNLD |url=https://www.irrawaddy.com/in-person/interview/we-agree-the-law-is-unfair-snld.html |access-date=13 February 2023 |work=[[The Irrawaddy]] |date=1 February 2023}}</ref>စစ်တပ်​​နောက်ခံပြု ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီအား ဧပြီ (၂၀)ရက်​နေ့တွင် အမှတ်စဉ်(၁)ဖြင့် နိုင်ငံ​ရေးပါတီအဖြစ် မှတ်ပုံတင်ခွင့်ပြုခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.uec.gov.mm/news_preview_detail.php?action=news_detail1&news_id=kbslI41W%2BYvgfTmSKzOHZz7Y1u0fC6mYHCCiYMRO9LE%3D|title=အရေးပေါ်ကာလ သက်တမ်းတိုး၊မတိုး ကာလုံ မှာ ဆုံးဖြတ်မယ် လို့ စစ်ကောင်စီပြော}}</ref> === ၂၀၂၅ === ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန်လ ၇ ရက် နေ့တွင် [[ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်|ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်]]က မြို့နယ်ပေါင်း (၂၆၇) မြို့နယ် တွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် လျာထားပြီး ယခင်ကျင့်သုံးခဲ့သည့် [[အနိုင်ရသူ အကုန်ယူစနစ်|မဲအများဆုံးရသူ အနိုင်ယူစနစ်]] (FPTP)နှင့် [[အချိုးကျ ဗဟုကိုယ်စားလှယ်ရွေးချယ်ခြင်း|အချိုးကျ ကိုယ်စားပြုစနစ်]] (PR) နှစ်မျိုးလုံး အသုံးပြု ဆောင်ရွက်သွားမည့်အကြောင်း တရားဝင်ပြောဆိုခဲ့သည်။ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမည့် နယ်မြေဒေသများသည် အခြေအနေအရ ကန့်သတ်ချက်ရှိသည့် နယ်မြေဒေသများမှ လွဲပြီး တိုင်းဒေသကြီး နှင့် ပြည်နယ် အားလုံးတို့တွင် ဦးစားပေးအစီအစဉ်အတိုင်း အပိုင်းခွဲပြီး ကျင်းပမည်ဟု ဆိုသည်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊​ ဇွန် ၂၀ ရက်တွင် စစ်ကောင်စီခန့် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ ဦးကိုကိုက ဒီဇင်ဘာလတွင် ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲ၌ တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် မဲပေးစက်များ အသုံးပြုရန် စီစဉ်နေကြောင်း ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာလုပ်ငန်းစဉ်များ အစည်းအဝေး၌ ပြောကြားခဲ့သည်။<ref name=":2">{{Cite web|title=ရွေးကောက်ပွဲမှာ တစ်နိုင်ငံလုံး မဲပေးစက်အသုံးပြုနိုင်ဖို့ လုပ်မယ်လို့ စစ်ကောင်စီ ရွေး/ကော် ပြော|url=https://www.bbc.com/burmese/articles/cgjg708960jo|publisher=BBC Burmese|accessdate=2025-6-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250621104511/https://www.bbc.com/burmese/articles/cgjg708960jo|archivedate=2025-6-21}}</ref> ရွေးကောက်ပွဲအတွက် လိုအပ်သော မဲပေးစက်များကို ထုတ်လုပ်နေပြီး ရရှိလာသည့် စက်များကို တိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များသို့ သယ်ယူပို့ဆောင်ခြင်း၊ သိုလှောင်ထိန်းသိမ်းခြင်းနှင့် မပျက်စီးစေရန် စနစ်တကျ သိမ်းဆည်းခြင်းများအတွက် စီမံဆောင်ရွက်ထားကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။<ref name=":2" /> စစ်ကောင်စီက ယခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ တတိယပတ်မှစ၍ ရွေးကောက်ပွဲကို အပိုင်းလိုက် ကျင်းပသွားမည်ဟု ပြောကြားထားသည်။ ဤရွေးကောက်ပွဲတွင် တစ်နိုင်ငံလုံးအဆင့် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည့် ၉ ပါတီနှင့် တိုင်း/ပြည်နယ်အလိုက် ယှဉ်ပြိုင်မည့် ၄၅ ပါတီ ရှိသည်။​<ref name=":2" /> == နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေ ပြင်ဆင်ခြင်း == ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၆ ရက်နေ့တွင် နစကက ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သော [[နိုင်ငံရေးပါတီများမှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေ|နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေ]]ကို တစ်နှစ်ကျော်အကြာ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၃၀ ရက်နေ့တွင် ပြန်လည်ပြင်ဆင်ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပါသည်။ ဥပဒေသစ်တွင် အခန်း ၅ ခန်းနှင့် ပုဒ်မ ၂၇ ခု ပါဝင်ပြီး ပါတီများဖွဲ့စည်းမှတ်ပုံတင်ရန် စံနှုန်းများကို သိသိသာသာ တိုးမြှင့်သတ်မှတ်ထားသောကြောင့် နိုင်ငံရေးပါတီများအကြား ဝေဖန်မှုများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပါသည်။ အဓိကအားဖြင့် အခန်း (၂)၊ ပါတီတည်ထောင်ခြင်းနှင့် မှတ်ပုံတင်ခြင်းဆိုင်ရာ ပုဒ်မများကို ဝေဖန်ခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်ပါသည်။<ref name=":1">{{Cite web|url=https://news-eleven.com/article/287972|title=နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေမှာ ဘယ်အချက်တွေကို ပြင်ဆင်လိုက်သလဲ|accessdate=2025-6-11|publisher=Eleven Media}}</ref> ဥပဒေသစ်အရ ပါတီတည်ထောင်လိုပါက အနည်းဆုံး လူ ၁၅ ဦး ရှိရမည်ဖြစ်ပြီး တည်ထောင်သူများသည် အသက် ၂၅ နှစ် ပြည့်ရမည်။ ထို့ပြင် သာသနာ့ဝန်ထမ်း၊ နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်း၊ ထောင်ကျနေသူ၊ သောင်းကျန်းသူ/အကြမ်းဖက်/မတရားအသင်းအဖွဲ့ဝင်၊ မူးယစ်ဆေးပြစ်မှုနှင့် ငြိစွန်းသူ၊ နိုင်ငံခြားသား သို့မဟုတ် နိုင်ငံခြားသားအဖြစ် ခံယူထားသူ မဟုတ်ရဟု သတ်မှတ်ထားသည်။<ref name=":1" /> ==== ပါတီဝင်ဦးရေ၊ ရန်ပုံငွေနှင့် ရုံးခန်းဆိုင်ရာ သတ်မှတ်ချက်များ ==== နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်း ဥပဒေအသစ်၏ ပုဒ်မ ၅ (စ) အရ ပြည်ထောင်စုတစ်ဝန်းလုံး စည်းရုံးမည့်ပါတီဖြစ်ပါက မှတ်ပုံတင်ခွင့်ပြုသည့်နေ့မှ ရက်ပေါင်း ၉၀ အတွင်း ပါတီဝင်ဦးရေ အနည်းဆုံး ၁၀၀,၀၀၀ (တစ်သိန်း) စည်းရုံးရမည်ဖြစ်သည်။ ယခင်ဥပဒေတွင် ၁၀၀၀ သာ လိုအပ်ခဲ့ရာ အဆ ၁၀၀ တိုးမြှင့်ထားသည်ကို တွေ့ရသည်။ တိုင်းနှင့် ပြည်နယ်တစ်ခုအတွင်း၌သာ စည်းရုံးမည့်ပါတီဆိုလျှင် ပါတီဝင်ဦးရေ အနည်းဆုံး ၁၀၀၀ စည်းရုံးရမည်ဟု ပြဋ္ဌာန်းထားရာ ယခင် ၅၀၀ မှ နှစ်ဆ တိုးမြှင့်ထားသည်။ ပုဒ်မ ၅ (ဆ) တွင် ပါတီရန်ပုံငွေနှင့်ပတ်သက်၍ ပြည်ထောင်စုတစ်ဝန်းလုံး စည်းရုံးမည့်ပါတီဆိုလျှင် ကျပ်သိန်း ၁၀၀၀ နှင့် တိုင်းနှင့် ပြည်နယ်တစ်ခုအတွင်း၌သာ စည်းရုံးမည့်ပါတီဆိုလျှင် ကျပ်သိန်း ၁၀၀ ကို မြန်မာ့စီးပွားရေးဘဏ်တစ်ခုခု၌ ငွေစာရင်းဖွင့်ထားကြောင်း အထောက်အထားပြရမည်ဟု ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။ ဤပြဋ္ဌာန်းချက်သည် ဥပဒေဟောင်းတွင် မပါဝင်ဘဲ အသစ်ထည့်သွင်းထားခြင်း ဖြစ်သည်။ ပါတီရုံးခန်း ဖွင့်လှစ်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ ပုဒ်မ ၅ (ဇ) တွင် ပြည်ထောင်စုတစ်ဝန်းလုံး စည်းရုံးမည့်ပါတီဖြစ်ပါက ရက်ပေါင်း ၁၈၀ အတွင်း မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်ပေါင်း ၃၃၀ ၏ အနည်းဆုံးထက်ဝက်ဖြစ်သော မြို့နယ် ၁၆၀ ကျော် (၁၆၅ မြို့နယ်) တွင် ရုံးခန်းများ ဖွင့်လှစ်ရန် လိုအပ်ကြောင်း ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။ တိုင်းနှင့် ပြည်နယ်တစ်ခုအတွင်း၌သာ စည်းရုံးမည့်ပါတီဆိုလျှင် အဆိုပါ တိုင်းနှင့် ပြည်နယ်အတွင်းရှိ အနည်းဆုံး ငါးမြို့နယ် တွင် ပါတီရုံးခန်းများ ဖွင့်လှစ်ရမည် ဖြစ်သည်။ ဤပြဋ္ဌာန်းချက်သည်လည်း ယခင်ဥပဒေဟောင်းတွင် ပါဝင်ခြင်းမရှိသည့် အချက်ဖြစ်သည်။ ==== အကျိုးဆက်များ ==== နစက အသစ်ပြဋ္ဌာန်းလိုက်သော နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေပါ ပုဒ်မများကြောင့် ပြည်ထောင်စုတစ်ဝန်းလုံး စည်းရုံးမည့်ပါတီအဖြစ် မှတ်ပုံတင်ရန် နိုင်ငံရေးပါတီအချို့ အခက်အခဲများ ကြုံတွေ့ခဲ့ရကြောင်း ပြောဆိုမှုများ ရှိခဲ့သည်။ ရလဒ်အနေဖြင့် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် (UEC) သို့ မှတ်ပုံတင်ခွင့် လျှောက်ထားသည့် ပါတီ ၅၀ (ရှိရင်းစွဲ) နှင့် ပါတီအသစ် တည်ထောင်ခွင့် လျှောက်ထားသည့် ပါတီ ၁၅ ပါတီ (စုစုပေါင်း ၆၅ ပါတီ) ရှိခဲ့သော်လည်း ပြည်ထောင်စုတစ်ဝန်းလုံး စည်းရုံးမည့်ပါတီမှာ ၁၂ ပါတီသာ ရှိခဲ့ပါသည်။ == မှတ်ပုံတင်ထားသည့်ပါတီများ == နိုင်ငံရေးပါတီများမှတ်ပုံတင်ခြင်းနည်းဥပဒေများ (၂၀၂၃ ခုနှစ်) နှင့် နိုင်ငံရေးပါတီများမှတ်ပုံတင်ခြင်းနည်းဥပဒေများကို ပြင်ဆင်သည့်နည်းဥပဒေများ (၂၀၂၄ ခုနှစ်) အရ မှတ်ပုံတင်ထားသော နိုင်ငံရေးပါတီများသည် အောက်ပါအတိုင်း​ ရှိပါသည်။ {| class="wikitable sortable" ! စဉ် !! နိုင်ငံရေးပါတီအမည် !! မှတ်ပုံတင်ခွင့်ပြုသည့်ရက်/အမှတ်စဉ် !! ကြေညာချက်အမှတ် |- | ၁ || [[ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ|ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]]|| ၂၀-၄-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁) || ၆/၂၀၂၃ |- | ၂ || [[မြန်မာပြည်သူ့ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]] (MPD) || ၂၄-၄-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂) || ၇/၂၀၂၃ |- | ၃ || ဒီမိုကရေစီပါတီသစ် (ကချင်) || ၂၅-၄-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃) || ၈/၂၀၂၃ |- | ၄ || [[ဖလုံ-စဝေါ် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ|ဖလုံ-စဝေါ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| ၂၅-၄-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၄) || ၉/၂၀၂၃ |- | ၅ || [[တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးပါတီ]]|| ၂၅-၄-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၅) || ၁၀/၂၀၂၃ |- | ၆ || [[ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ]] (AFP) || ၂-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၆) || ၁၁/၂၀၂၃ |- | ၇ || [[တိုင်းလိုင်(ရှမ်းနီ)အမျိုးသားများဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ|တိုင်းလိုင် (ရှမ်းနီ) အမျိုးသားများဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]] (T.N.D.P) || ၂-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၇) || ၁၂/၂၀၂၃ |- | ၈ || [[ရှမ်းနီ(တိုင်းလျန်)သွေးစည်းညီညွတ်ရေးပါတီ|ရှမ်းနီ (တိုင်းလျန်) သွေးစည်းညီညွတ်ရေးပါတီ (S.S.P)]]|| ၂-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၈) || ၁၃/၂၀၂၃ |- | ၉ || [[ရခိုင်ပြည်နယ်အမျိုးသားအင်အားစုပါတီ]]|| ၂-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၉) || ၁၄/၂၀၂၃ |- | ၁၀ || [[ပအိုဝ်း အမျိုးသား အဖွဲ့ချုပ်|ပအိုဝ်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်]] (PNO) ပါတီ || ၄-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၀) || ၁၅/၂၀၂၃ |- | ၁၁ || [[မြို တိုင်းရင်းသားပါတီ|မြိုတိုင်းရင်းသားပါတီ]]|| ၄-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၁) || ၁၆/၂၀၂၃ |- | ၁၂ || [[လီဆူအမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]] (L.N.D.P) || ၅-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၂) || ၁၇/၂၀၂၃ |- | ၁၃ || [[ခမီ အမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ|ခမီအမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]]|| ၅-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၃) || ၁၈/၂၀၂၃ |- | ၁၄ || [[အာခါအမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]]|| ၈-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၄) || ၁၉/၂၀၂၃ |- | ၁၅ || [[အင်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ]] (Inn National League Party) || ၁၆-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၅) || ၂၀/၂၀၂၃ |- | ၁၆ || [[ကိုးကန့် ဒီမိုကရေစီနှင့် ညီညွတ်ရေးပါတီ|ကိုးကန့်ဒီမိုကရေစီနှင့်ညီညွတ်ရေးပါတီ]] (KKDUP) || ၁၆-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၆) || ၂၁/၂၀၂၃ |- | ၁၇ || [[ကရင်အမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]] (Karen National Democratic Party) || ၂၂-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၇) || ၂၂/၂၀၂၃ |- | ၁၈ || [[ကရင်ပြည်သူ့ပါတီ]] (KPP) || ၂၂-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၈) || ၂၃/၂၀၂၃ |- | ၁၉ || [[ရှမ်းပြည်ကိုးကန့်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| ၃၀-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၁၉) || ၂၄/၂၀၂၃ |- | ၂၀ || [[နာဂအမျိုးသားပါတီ]] (NNP) || ၃၀-၅-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၀) || ၂၅/၂၀၂၃ |- | ၂၁ || [[ဓနုတိုင်းရင်းသားလူမျိုးများဒီမိုကရေစီပါတီ]]|| ၅-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၁) || ၂၆/၂၀၂၃ |- | ၂၂ || [[ပြည်သူ့ရှေ့ဆောင်ပါတီ]]|| ၅-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၂) || ၂၇/၂၀၂၃ |- | ၂၃ || [[အမျိုးသားနိုင်ငံရေးဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]] (DNP) || ၉-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၃) || ၂၈/၂၀၂၃ |- | ၂၄ || [[အမျိုးသားနိုင်ငံရေးမဟာမိတ်များအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ]]|| ၉-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၄) || ၂၉/၂၀၂၃ |- | ၂၅ || [[ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| ၉-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၅) || ၃၀/၂၀၂၃ |- | ၂၆ || [[ပြည်သူ့အလုပ်သမားပါတီ]]|| ၂၁-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၆) || ၃၁/၂၀၂၃ |- | ၂၇ || [[မြန်မာနိုင်ငံတောင်သူလယ်သမားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ|မြန်မာနိုင်ငံ တောင်သူလယ်သမားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]]|| ၂၁-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၇) || ၃၂/၂၀၂၃ |- | ၂၈ || [[ရှမ်းနှင့်တိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]] (ကျားဖြူပါတီ) || ၂၃-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၈) || ၃၃/၂၀၂၃ |- | ၂၉ || [[ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (မြန်မာ)|ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]|| ၂၃-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၂၉) || ၃၄/၂၀၂၃ |- | ၃၀ || [[ဒီမိုကရက်တစ်အင်အားစုလေဘာပါတီ]]|| ၂၃-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၀) || ၃၅/၂၀၂၃ |- | ၃၁ || [[အမျိုးသမီးပါတီ (မွန်)]]|| ၂၃-၆-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၁) || ၃၆/၂၀၂၃ |- | ၃၂ || [[မြိုတိုင်းရင်းသားဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]] (MRO National Development Party) || ၃-၇-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၂) || ၃၇/၂၀၂၃ |- | ၃၃ || [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီပါတီသစ်]] (New National Democracy Party) || ၁၄-၇-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၃) || ၃၈/၂၀၂၃ |- | ၃၄ || [[အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားတိုးတက်ရေးပါတီ]] (NIDP) || ၁၄-၇-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၄) || ၃၉/၂၀၂၃ |- | ၃၅ || [[ဝ အမျိုးသားပါတီ|“ဝ” အမျိုးသားပါတီ]] (WA National Party) || ၂၇-၇-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၅) || ၄၀/၂၀၂၃ |- | ၃၆ || [[ခူမီးအမျိုးသားပါတီ]]|| ၁၁-၈-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၆) || ၄၁/၂၀၂၃ |- | ၃၇ || [[အမျိုးသားနိုင်ငံရေးအားမာန်သစ်ပါတီ]]|| ၁၅-၉-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၇) || ၄၂/၂၀၂၃ |- | ၃၈ || [[ညီညွတ်သောတိုင်းရင်းသားလူမျိုးများဒီမိုကရေစီပါတီ]]|| ၇-၁၁-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၈) || ၄၃/၂၀၂၃ |- | ၃၉ || [[ပြည်ထောင်စုငြိမ်းချမ်းရေးနှင့်ညီညွတ်ရေးပါတီ]]|| ၇-၁၁-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၃၉) || ၄၄/၂၀၂၃ |- | ၄၀ || [[မြန်မာနိုင်ငံ တောင်သူလယ်သမား အလုပ်သမား ပြည်သူ့ပါတီ|မြန်မာနိုင်ငံတောင်သူလယ်သမားအလုပ်သမားပြည်သူ့ပါတီ]]|| ၁၃-၁၁-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၄၀) || ၄၅/၂၀၂၃ |- | ၄၁ || [[ခေတ်သစ်ပြည်သူ့ပါတီ]] (Modern People Party) || ၂၀-၁၁-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၄၁) || ၄၆/၂၀၂၃ |- | ၄၂ || လေဘာပါတီ (Labour Party) || ၂၀-၁၁-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၄၂) || ၄၇/၂၀၂၃ |- | ၄၃ || [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအင်အားစုပါတီ]] (NDF) || ၂၃-၁၁-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၄၃) || ၅၀/၂၀၂၃ |- | ၄၄ || [[၈၈ မျိုးဆက်ကျောင်းသားလူငယ်များပါတီ]]|| ၂၉-၁၁-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၄၄) || ၅၁/၂၀၂၃ |- | ၄၅ || [[ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံ အမျိုးသား နိုင်ငံရေးအဖွဲ့ချုပ်|ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံအမျိုးသားနိုင်ငံရေးအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ]]|| ၂၉-၁၁-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၄၅) || ၅၂/၂၀၂၃ |- | ၄၆ || [[လူထုပါတီ]] (The Party for People) || ၂၁-၁၂-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၄၆) || ၅၃/၂၀၂၃ |- | ၄၇ || [[ပြည်သူ့ပါတီ]] (People’s Party) || ၂၉-၁၂-၂၀၂၃ / အမှတ်စဉ် (၄၇) || ၅၄/၂၀၂၃ |- | ၄၈ || [[မွန်တိုးတက်ရေးပါတီ]]|| ၁-၄-၂၀၂၄ / အမှတ်စဉ် (၄၈) || ၁/၂၀၂၄ |- | ၄၉ || [[ငြိမ်းချမ်းရေးအကျိုးဆောင်ပါတီ]]|| ၂၅-၄-၂၀၂၄ / အမှတ်စဉ် (၄၉) || ၂/၂၀၂၄ |- | ၅၀ || [[မတူကွဲပြားခြင်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးပါတီ]]|| ၁၅-၇-၂၀၂၄ / အမှတ်စဉ် (၅၀) || ၃/၂၀၂၄ |- | ၅၁ || [[ကချင်ပြည်နယ်ပြည်သူ့ပါတီ]] (KSPP) || ၁၉-၈-၂၀၂၄ / အမှတ်စဉ် (၅၁) || ၄/၂၀၂၄ |- | ၅၂ || [[မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ]] (Mon Unity Party) || ၉-၉-၂၀၂၄ / အမှတ်စဉ် (၅၂) || ၅/၂၀၂၄ |- | ၅၃ || [[ပြည်ထောင်စုလယ်သမားအလုပ်သမားအင်အားစုပါတီ]]|| ၁၂-၁၁-၂၀၂၄ / အမှတ်စဉ် (၅၃) || ၆/၂၀၂၄ |- | ၅၄ || [[လူမှုစီးပွားမြှင့်တင်ရေးပါတီ]]|| ၁၈-၁၁-၂၀၂၄ / အမှတ်စဉ် (၅၄) || ၇/၂၀၂၄ |- | ၅၅ || [[ညီညွတ်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]] (UADP) || ၂-၁၂-၂၀၂၄ / အမှတ်စဉ် (၅၅) || ၈/၂၀၂၄ |- | ၅၆ || [[ကယားပြည်နယ်ပြည်သူ့ပါတီ]] (KySPP) || ၂၀-၂-၂၀၂၅ / အမှတ်စဉ် (၅၆) || ၁/၂၀၂၅ |} ==ကိုးကား== {{Reflist}} {{မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရွေးကောက်ပွဲများ}}{{DEFAULTSORT:၂၀၂၅}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရွေးကောက်ပွဲများ]] fnz0gwgj0gwbrc3lppuluxkdrj31r3o ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဥပဒေ 0 236347 878739 876875 2025-06-21T13:03:56Z Salai Rungtoi 22844 /* နိဒါန်း */ 878739 wikitext text/x-wiki '''ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဥပဒေ'''သည် ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော်၏ နိုင်ငံသားများအား လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များ ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခွင့်နှင့် ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခံပိုင်ခွင့်တို့ကို ကျင့်သုံးရာတွင် ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲရန် ရည်ရွယ်၍ ပြဋ္ဌာန်းထားသော ဥပဒေဖြစ်သည်။ ဤဥပဒေသည် နိုင်ငံရေးပါတီများကို ကြီးကြပ်နိုင်ရန်အတွက် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်တစ်ရပ်ကို ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်နိုင်ရေးနှင့် ၎င်းကော်မရှင်၏ တာဝန်နှင့် လုပ်ပိုင်ခွင့်များကို သတ်မှတ်ပေးထားသည်။ ၎င်းဥပဒေကို ၂၀၀၈ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပုဒ်မ ၃၉၈၊ ပုဒ်မခွဲ (က) နှင့် ပုဒ်မ ၄၀၃ တို့နှင့်အညီ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်က ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ == နိဒါန်း == ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော်၏ နိုင်ငံသားတိုင်းသည် လွှတ်တော်များသို့ ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခွင့်နှင့် ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခံပိုင်ခွင့်တို့ကို ကျင့်သုံးကြရာတွင် ကြီးကြပ်ပေးရန်နှင့် နိုင်ငံရေးပါတီများကိုလည်း ကြီးကြပ်ပေးနိုင်ရန်အတွက် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် တစ်ရပ် ဖွဲ့စည်းနိုင်ရေးနှင့် တာဝန်နှင့် လုပ်ပိုင်ခွင့်များ သတ်မှတ်နိုင်ရေးတို့အတွက် [[ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော်|ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်]]သည် ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပုဒ်မ ၃၉၈၊ ပုဒ်မခွဲ (က) နှင့် ပုဒ်မ ၄၀၃ တို့နှင့်အညီ အောက်ပါဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်းလိုက်သည်။ '''1/   ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဥပဒေ''' '''(1)  '''<s>နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ ဥပဒေအမှတ် ၁/၂၀၁၀ - ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဥပဒေ</s> '''(2)  '''<s>ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ဥပဒေအမှတ် ၆/၂၀၁၁ - ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဥပဒေကို ပြင်ဆင်သည့်ဥပဒေ</s> '''(3)  '''ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ဥပဒေအမှတ် ၃/၂၀၁၂ - ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဥပဒေ '''(4)  '''ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ဥပဒေအမှတ် ၄၀/၂၀၁၅ - ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဥပဒေကို ပြင်ဆင်သည့်ဥပဒေ '''(5)  '''ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ဥပဒေအမှတ် ၂/၂၀၁၇ - ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဥပဒေကို ဒုတိယအကြိမ် ပြင်ဆင်သည့်ဥပဒေ (6) ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဥပဒေကို တတိယအကြိမ် ပြင်ဆင်သည့် ဥပဒေ == အခန်း(၁) အမည်နှင့် အဓိပ္ပါယ်ဖော်ပြချက် == ၁။      ဤဥပဒေကို '''ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဥပဒေ'''ဟု ခေါ်တွင်စေရမည်။ ၂။      ဤဥပဒေတွင်ပါရှိသော အောက်ပါစကားရပ်များသည် ဖော်ပြပါအတိုင်း အဓိပ္ပါယ်သက်ရောက်စေရမည် − (က)    '''ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ''' ဆိုသည်မှာ ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ဆိုသည်။ (ခ)     '''လွှတ်တော်''' ဆိုသည်မှာ အောက်ပါတို့ကို ဆိုသည် − (၁)  ပြည်သူ့လွှတ်တော်၊ (၂)  အမျိုးသားလွှတ်တော်၊ (၃)  တိုင်းဒေသကြီးလွှတ်တော် သို့မဟုတ် ပြည်နယ်လွှတ်တော်။ (ဂ)     '''လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်''' ဆိုသည်မှာ လွှတ်တော်တစ်ရပ်ရပ်သို့ ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခံရသည့် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်ကို လည်းကောင်း၊ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်က ဥပဒေနှင့်အညီ အမည်စာရင်းတင်သွင်းသော တပ်မတော်သား လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်ကိုလည်းကောင်း ဆိုသည်။ (ဃ)    '''ရွေးကောက်ပွဲ''' ဆိုသည်မှာ ပြည်သူ့လွှတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲ၊ အမျိုးသားလွှတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲနှင့် တိုင်းဒေသကြီးလွှတ်တော် သို့မဟုတ် ပြည်နယ်လွှတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲတို့ကို ဆိုသည်။ ယင်းစကားရပ်တွင် သက်ဆိုင်ရာ လွှတ်တော် ပုံမှန်သက်တမ်း အတွင်း အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် လစ်လပ်လျက်ရှိသော မဲဆန္ဒနယ်များအတွက် ကော်မရှင်က အခါအားလျော်စွာ သတ်မှတ် ကျင်းပသည့် ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲလည်း ပါဝင်သည်။ (င)     '''မဲဆန္ဒနယ်''' ဆိုသည်မှာ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တစ်ဦးကို ရွေးကောက်တင်မြှောက်ရန် ဥပဒေနှင့်အညီ ကော်မရှင်က သတ်မှတ် သော ပြည်သူ့လွှတ်တော်မဲဆန္ဒနယ်၊ အမျိုးသားလွှတ်တော်မဲဆန္ဒနယ်၊ တိုင်းဒေသကြီးလွှတ်တော် သို့မဟုတ် ပြည်နယ်လွှတ်တော် မဲဆန္ဒနယ်ကို ဆိုသည်။ (စ)     '''မဲစာရင်း''' ဆိုသည်မှာ မဲဆန္ဒနယ်များအတွက် ပြုစုထားသော ဆန္ဒမဲပေးခွင့်ရှိသူများ၏ စာရင်းကိုဆိုသည်။ (ဆ)    '''ကော်မရှင်''' ဆိုသည်မှာ ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခြင်းဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းများကို ကြီးကြပ်ဆောင်ရွက်နိုင်ရေးအတွက် လည်းကောင်း၊ နိုင်ငံရေးပါတီများကို ကြီးကြပ်နိုင်ရေး အတွက်လည်းကောင်း ဤဥပဒေနှင့်အညီ ဖွဲ့စည်းသော ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ကို ဆိုသည်။ (ဇ)     '''ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲအဆင့်ဆင့်''' ဆိုသည်မှာ အောက်ပါတို့ကိုဆိုသည် − (၁)  တိုင်းဒေသကြီး သို့မဟုတ် ပြည်နယ်ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲ၊ (၂)  ပြည်ထောင်စုနယ်မြေရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲ၊ (၃)  ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရတိုင်း သို့မဟုတ် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲ၊ (၄)  ခရိုင်ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲ၊ (၅)  မြို့နယ်​ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲ၊ (၆)  ရပ်ကွက် သို့မဟုတ် ကျေးရွာအုပ်စု ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲ။ (ဈ)     '''နိုင်ငံရေးပါတီ''' ဆိုသည်မှာ နိုင်ငံရေးပါတီများမှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေ နှင့်အညီ မှတ်ပုံတင်ထားသော နိုင်ငံရေးအဖွဲ့အစည်းကို ဆိုသည်။ (ည)    '''ရွေးကောက်ပွဲခုံအဖွဲ့''' ဆိုသည်မှာ ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခြင်းဆိုင်ရာ အငြင်းပွားမှုများကိုလည်းကောင်း၊ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ တိုင်း သို့မဟုတ် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသဦးစီးအဖွဲ့ဝင်ရွေးချယ်ခန့်ထားခြင်းနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ကန့်ကွက်ချက်ကိုလည်းကောင်း ကြားနာစစ်ဆေးရန် ကော်မရှင်က ဤဥပဒေနှင့်အညီ ဖွဲ့စည်းသောအဖွဲ့ကို ဆိုသည်။ == '''အခန်း(၂)''' '''ဖွဲ့စည်းခြင်း၊ ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခြင်းနှင့် အရည်အချင်းများ''' == === '''ဖွဲ့စည်းခြင်းနှင့်ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခြင်း''' === ၃။      နိုင်ငံတော်သမ္မတသည် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်တစ်ရပ်ကို ဖွဲ့စည်းရမည်။ ယင်းသို့ဖွဲ့စည်းရာတွင် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်များနှင့်အညီ ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ အပါအဝင် အဖွဲ့ဝင် အနည်းဆုံး ငါးဦးကို ခန့်အပ် တာဝန်ပေးနိုင်သည်။ ၄။      ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ သို့မဟုတ် အဖွဲ့ဝင်သည် နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းဖြစ်လျှင် ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ သို့မဟုတ် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခြင်း ခံရသည့်နေ့မှစ၍ တည်ဆဲ ဝန်ထမ်းစည်းမျဉ်း၊ စည်းကမ်းများနှင့်အညီ နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းအဖြစ်မှ အငြိမ်းစားယူပြီးဖြစ်သည်ဟု မှတ်ယူရမည်။ === အရည်အချင်းများ === ၅။      ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ သို့မဟုတ် အဖွဲ့ဝင်သည် အောက်ပါအရည်အချင်းများနှင့် ပြည့်စုံရမည် − (က)    အသက် (၅၀)နှစ် ပြည့်ပြီးသူများဖြစ်ရမည်။ (ခ)     အသက်ကန့်သတ်ချက်မှအပ ပြည်သူ့လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်များအတွက် သတ်မှတ်ထားသည့် အရည်အချင်းများနှင့် ပြည့်စုံသူ ဖြစ်ရမည်။ (ဂ)     (၁)  ပြည်ထောင်စုတရာသူကြီးချုပ် သို့မဟုတ် ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ် တရားသူကြီးချုပ် အဖြစ်ဖြစ်စေ၊ အလားတူ ရာထူးတာဝန် တစ်ခုခုတွင်ဖြစ်စေ၊ အနည်းဆုံး ငါးနှစ်ဆောင်ရွက်ခဲ့သူ ဖြစ်ရမည် သို့မဟုတ်၊ (၂)  တိုင်းဒေသကြီး သို့မဟုတ် ပြည်နယ်အဆင့်ထက် မနိမ့်သော တရားရေးအရာရှိ သို့မဟုတ် ဥပဒေအရာရှိရာထူးတွင် အနည်းဆုံး ဆယ်နှစ်တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူ ဖြစ်ရမည် သို့မဟုတ်၊ (၃)  တရားလွှတ်တော်ရှေ့နေအဖြစ် အနည်းဆုံး၂၀နှစ် အမှုလိုက်ပါဆောင်ရွက်ခဲ့သူ ဖြစ်ရမည် သို့မဟုတ်၊ (၄)  ထင်ပေါ်ကျော်ကြားသည့်ဂုဏ်သတင်းရှိသောပုဂ္ဂိုလ်အဖြစ် နိုင်ငံတော်သမ္မတက ယူဆသူဖြစ်ရမည်။ (ဃ)    သိက္ခာသမာဓိနှင့် ပြည့်စုံပြီး အတွေ့အကြုံရင့်ကျက်သူဖြစ်ရမည်။ (င)     ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခံပိုင်ခွင့် မရှိစေသော ပြဋ္ဌာန်းချက်များနှင့် ညှိစွန်းခြင်း မရှိသူဖြစ်ရမည်။ (စ)     နိုင်ငံတော်နှင့် နိုင်ငံသားများအပေါ်သစ္စာရှိသူဖြစ်ရမည်။ (ဆ)    နိုင်ငံရေးပါတီဝင်မဟုတ်သူ ဖြစ်ရမည်။ (ဇ)     လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်မဟုတ်သူဖြစ်ရမည်။ (ဈ)     လစာ၊ စရိတ်၊ ကြေးငွေရသော အခြားမည်သည့်ရာထူးကိုမျှ လက်ခံခြင်းမပြုသူ ဖြစ်ရမည်။ == '''အခန်း(၃)''' '''ကော်မရှင်၏ရာထူးသက်တမ်း၊ ရာထူးမှနုတ်ထွက်ခြင်း၊ စွပ်စွဲပြစ်တင်ခြင်းနှင့် လစ်လပ်ရာထူးနေရာတွင် ဖြည့်စွက်ခန့်ထားခြင်း''' == === ရာထူးသက်တမ်း === ၆။      ဖွဲ့စည်းထားသောကော်မရှင်၏ ရာထူးသက်တမ်းသည် နိုင်ငံတော်သမ္မတ၏ '''ရာထူးသက်တမ်းအတိုင်း''' ဖြစ်သည်။ သို့ရာတွင် သက်တမ်း ကုန်ဆုံးပြီး ဖြစ်သော်လည်း လက်ရှိတာဝန်ထမ်းဆောင်လျက်ရှိသော ကော်မရှင်သည် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ နိုင်ငံတော်သမ္မတက ကော်မရှင်အသစ်တစ်ရပ် ဖွဲ့စည်းပြီးသည့် အချိန်အထိ မိမိ၏လုပ်ငန်းတာဝန်များကို ဆက်လက် ထမ်းဆောင်ရမည်။ === ‌'''ရာထူးမှနုတ်ထွက်ခြင်း''' === ၇။     (က)    ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌသည် ရာထူးတာဝန်ထမ်းဆောင်နေစဉ် အကြောင်းတစ်ခုခုကြောင့် မိမိသဘောဆန္ဒအလျောက် ရာထူးမှ နုတ်ထွက်လိုလျှင် ထိုသို့နုတ်ထွက်လိုကြောင်း နိုင်ငံတော်သမ္မတထံ စာဖြင့်တင်ပြပြီး နုတ်ထွက်နိုင်သည်။ (ခ)     ကော်မရှင်အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးဦးသည် ပုဒ်မခွဲ(က)ပါအတိုင်း ရာထူးမှနုတ်ထွက်လိုလျှင် ထိုသို့နုတ်ထွက်လိုကြောင်း ကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌ မှတစ်ဆင့် နိုင်ငံတော်သမ္မတထံ စာဖြင့် တင်ပြပြီး ရာထူးမှ နုတ်ထွက်နိုင်သည်။ === '''စွပ်စွဲပြစ်တင်ခြင်း''' === ၈။      နိုင်ငံတော်သမ္မတသည် ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ သို့မဟုတ် အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးဦးအား ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပုဒ်မ ၄၀၀၊ ပုဒ်မခွဲ(က)ပါ အကြောင်း တစ်ရပ်ရပ်ဖြင့် စွပ်စွဲပြစ်တင်လိုပါက ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပုဒ်မ ၄၀၀၊ ပုဒ်မခွဲ(ခ)ပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်များနှင့်အညီ ဆောင်ရွက်ရမည်။ === '''လစ်လပ်ရာထူးနေရာဖြည့်စွက်ခန့်ထားခြင်း''' === ၉။      ရာထူးမှနုတ်ထွက်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်စေ၊ တာဝန်မှရပ်စဲခံရခြင်းကြောင့်ဖြစ်စေ၊ ကွယ်လွန်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်စေ၊ အခြားအကြောင်း တစ်ခုခု ကြောင့်ဖြစ်စေ ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ သို့မဟုတ် အဖွဲ့ဝင်နေရာလစ်လပ်လျှင် နိုင်ငံတော်သမ္မတသည် ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ သို့မဟုတ် အဖွဲ့ဝင် အသစ် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးနိုင်သည်။ ထိုသို့အသစ်ခန့်အပ် တာဝန်ပေးခြင်းခံရသည့် ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ သို့မဟုတ် အဖွဲ့ဝင်၏ ရာထူး သက်တမ်းသည် ကော်မရှင်၏ ကျန်ရှိသည့် သက်တမ်းအတွက်သာ ဖြစ်စေရမည်။ == '''အခန်း(၄) ကော်မရှင်၏တာဝန်နှင့် လုပ်ပိုင်ခွင့်များ''' == === '''ကော်မရှင်၏တာဝန်နှင့် လုပ်ပိုင်ခွင့်များ''' === ၁၀။    ကော်မရှင်၏တာဝန်နှင့် လုပ်ပိုင်ခွင့်များမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည် - (က)    လွှတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲများကျင်းပခြင်း၊ (ခ)     လွှတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲများကို ကြီးကြပ်ခြင်း၊ ကြီးကြပ်စေခြင်း၊ (ဂ)     ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲအဆင့်ဆင့်ကို ဖွဲ့စည်းခြင်း၊ ဖွဲ့စည်းစေခြင်း၊ ကြီးကြပ်ခြင်းနှင့် ကြီးကြပ်စေခြင်း၊ (ဃ)    မဲဆန္ဒနယ်များသတ်မှတ်ခြင်းနှင့် ပြင်ဆင်သတ်မှတ်ခြင်း၊ (င)     မဲစာရင်းများပြုစုခြင်း၊ ပြုစုစေခြင်း၊ ပြင်ဆင်ခြင်းနှင့် ပြင်ဆင်စေခြင်း၊ (စ)     သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ကြောင့်သော်လည်းကောင်း၊ နယ်မြေလုံခြုံရေးအခြေအနေအရ သော်လည်းကောင်း လွတ်လပ်ပြီး တရား မျှတသော ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်ခြင်းမရှိသည့် မဲဆန္ဒနယ်များ၏ ရွေးကောက်ပွဲများကို ရွေ့ဆိုင်းခြင်းနှင့် ပယ်ဖျက်ခြင်း၊ (ဆ)    လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် အသိအမှတ်ပြုလွှာ ထုတ်ပေးခြင်း၊ (ဇ)     ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ အငြင်းပွားမှုများကို စစ်ဆေးနိုင်ရေးအတွက် ဥပဒေနှင့်အညီ ရွေးကောက်ပွဲခုံအဖွဲ့များ ဖွဲ့စည်းခြင်း၊ (ဈ)     ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပုဒ်မ ၂၇၆၊ ပုဒ်မခွဲ(ဇ)အရ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ တိုင်းဦးစီးအဖွဲ့ သို့မဟုတ် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ ဦးစီးအဖွဲ့တွင် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ရွေးချယ်ခန့်ထားရာ၌ ယင်းသို့ရွေးချယ်ခန့်ထားသည့် ပုဂ္ဂိုလ်နှင့် ပတ်သတ်၍ ကန့်ကွက်ချက်များ ရှိပါက ယင်းကန့်ကွက်ချက်များကို စစ်ဆေးဆုံးဖြတ်ပေးနိုင်ရေးအတွက် ရွေးကောက်ပွဲခုံအဖွဲ့များ ဖွဲ့စည်းခြင်း၊ (ည)    ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပုဒ်မ ၃၉၆၊ ပုဒ်မခွဲ(က)နှင့် (ခ)တို့အရ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် တစ်ဦးကို တာဝန်မှ ပြန်လည်ရုပ်သိမ်း လိုကြောင်း သက်ဆိုင်ရာမဲဆန္ဒနယ်၏ မူလမဲဆန္ဒရှင်များအနက် အနည်းဆုံးတစ်ရာခိုင်နှုန်းတို့က ကော်မရှင်က တင်ပြလာလျှင် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပုဒ်မ ၃၉၆၊ ပုဒ်မခွဲ(ဂ)၊ (ဃ)၊ (င)တို့နှင့်အညီ စစ်ဆေးဆောင်ရွက်ခြင်း၊ (ဋ)     ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲအဆင့်ဆင့်အတွက် ရန်ပုံငွေခွဲဝေချထားခြင်း၊ အသုံးစရိတ်များကို ကြီးကြပ်ခြင်းနှင့် ကြီးကြပ်စေခြင်း၊ (ဌ)     နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေနှင့်အညီ နိုင်ငံရေးပါတီများကို မှတ်ပုံတင်ခြင်း၊ ကြီးကြပ်ခြင်းနှင့် ကြီးကြပ်စေခြင်း၊ (ဍ)     ဥပဒေတစ်ရပ်ရပ်အရ ပေးအပ်သော တာဝန်များကို ထမ်းဆောင်ခြင်း။ ၁၁။    အောက်ပါကိစ္စရပ်များနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ကော်မရှင်၏ ဆုံးဖြတ်ချက်နှင့် ဆောင်ရွက်ချက်များသည် အပြီးအပြတ် ဖြစ်စေရမည် - (က) ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခြင်းဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းများ၊ (ခ)  ရွေးကောက်ပွဲခုံအဖွဲ့များ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်များ၊ အမိန့်များနှင့် စပ်လျဉ်းသည့် အယူခံမှုများနှင့် ပြင်ဆင်မှုများ၊ (ဂ)        နိုင်ငံရေးပါတီဆိုင်ရာ ဥပဒေအရ ဆောင်ရွက်သောကိစ္စရပ်များ။ == '''အခန်း(၅)''' '''ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲအဆင့်ဆင့် ဖွဲ့စည်းခြင်း၊ ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခြင်းနှင့် အရည်အချင်းများ''' == ၁၂။    ကော်မရှင်သည် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၀၊ ပုဒ်မခွဲ(ဂ)ပါ တာဝန်နှင့် လုပ်ပိုင်ခွင့်များအရ အောက်ပါ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲအဆင့်ဆင့်ကို ဖွဲ့စည်းရမည် - (က)    တိုင်းဒေသကြီး သို့မဟုတ် ပြည်နယ်ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲ၊ (ခ)     ပြည်ထောင်စုနယ်မြေရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲ၊ (ဂ)     ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရတိုင်း သို့မဟုတ် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲ၊ (ဃ)    ခရိုင်ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲ၊ (င)     မြို့နယ်ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲ၊ ၁၃။    တိုင်းဒေသကြီး သို့မဟုတ် ပြည်နယ်ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲသည် ကော်မရှင်က သတ်မှတ်ထားသည့် မူဝါဒ နှင့်အညီ မိမိတို့၏ တိုင်းဒေသကြီး သို့မဟုတ် ပြည်နယ်အတွင်းရှိ ရပ်ကွက် သို့မဟုတ် ကျေးရွာအုပ်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲများကို ဖွဲ့စည်းရမည်။ ၁၄။    ကော်မရှင်သည် ပုဒ်မ ၁၀၊ ပုဒ်မခွဲ(ဂ)အရ ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲအဆင့်ဆင့်ကို ဖွဲစည်းရာတွင် အများယုံကြည်လေးစားခြင်းခံရသူ ပုဂ္ဂိုလ် အနည်းဆုံး ၃ဦးဖြင့် ဖွဲ့စည်းရမည်။ ယင်းအဖွဲ့ဝင်များထဲမှ တစ်ဦးကို ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ရမည်။ သက်ဆိုင်ရာရွေးကောက်ပွဲ အရာရှိကို အတွင်းရေးမှူးအဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ရမည်။ လိုအပ်လျှင် နိုင်ငံဝန်ထမ်းများကို အဖွဲ့ဝင်များအဖြစ် ထည့်သွင်းဖွဲ့စည်းနိုင်သည်။ ၁၅။    တိုင်းဒေသကြီးသို့မဟုတ် ပြည်နယ်ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲသည် ပုဒ်မ ၁၃အရ ရပ်ကွက် သို့မဟုတ် ကျေးရွာအုပ်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲများကို ဖွဲ့စည်းရာတွင် အများယုံကြည်လေးစားခြင်း ခံရသူ ပုဂ္ဂိုလ်အနည်းဆုံး ၃ဦးဖြင့် ဖွဲ့စည်းရမည်။ ယင်းအဖွဲ့ဝင်များ ထဲမှ တစ်ဦးကို ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ရမည်။ သက်ဆိုင်ရာ ရပ်ကွက် သို့မဟုတ် ကျေးရွာအုပ်စုစာရေးသည် ယင်းရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲ၏ အတွင်းရေးမှူး အဖြစ် ဆောင်ရွက်ရမည်။ ၁၆။    ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲအဆင့်ဆင့်ရှိ အများယုံကြည်လေးစားခြင်းခံရသော ပုဂ္ဂိုလ်များသည် အောက်ပါ အရည်အချင်းများ နှင့် ပြည့်စုံရမည် - (က)    အသက် ၄၀နှစ် ပြည့်ပြီးသူ (ရပ်ကွက် သို့မဟုတ် ကျေးရွာအုပ်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲ အဖွဲ့ဝင်များ အတွက် အသက် ကန့်သတ်ချက်ကို လျော့ပေါ့ စဉ်းစားနိုင်သည်။)၊ (ခ)     နိုင်ငံသားဖြစ်သူ၊ (ဂ)     သိက္ခာသမာဓိနှင့် ပြည့်စုံပြီး အတွေ့အကြုံရင့်ကျက်သူ၊ (ဃ)    နိုင်ငံတော်နှင့် နိုင်ငံသားများအပေါ် သစ္စာရှိသူ၊ (င)     သက်ဆိုင်ရာဒေသတွင် အမြဲနေထိုင်ပြီး ဒေသခံပြည်သူများက ယုံကြည်လေးစားသူ၊ (စ)     နိုင်ငံရေးပါတီဝင်မဟုတ်သူ၊ (ဆ)    လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်မဟုတ်သူ ဖြစ်ရမည့်အပြင် မိမိတာဝန်ကျသည့် ဒေသ/မြို့နယ်အတွင်း ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်မည့် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်လောင်း၏မိသားစုဝင်နှင့် အတူနေဆွေမျိုးသားချင်းများ မဖြစ်စေရ၊ ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲဝင်တစ်ဦးဦးသည် ဤအချက်နှင့် ညှိစွန်းပါက နုတ်ထွက်ရမည်။ (ဇ)     နိုင်ငံရေးပြစ်မှုဖြင့်သော်လည်းကောင်း၊ အကျင့်စာရိတ္တဆိုင်ရာပြစ်မှုဖြင့် သော်လည်းကောင်း တရားရုံး၏ ပြစ်ဒဏ်စီရင်ချက် ကျခံဖူးသူ မဖြစ်စေရ။ ၁၇။    ပုဒ်မ ၁၆ ပါသတ်မှတ်အရည်အချင်းများနှင့် ကိုက်ညီမှု ရှိ မရှိ စိစစ်ရာတွင် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် ဥပဒေပုဒ်မ ၂၂ အရ သက်ဆိုင်ရာဌာန၊ အဖွဲ့အစည်းနှင့် ပုဂ္ဂိုလ်များထံမှ အကူအညီရယူဆောင်ရွက်နိုင်သည်။ == '''အခန်း(၆)''' '''ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲ အဆင့်ဆင့်၏တာဝန်နှင့် လုပ်ပိုင်ခွင့်များ''' == ၁၈။    ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲအဆင့်ဆင့်၏ တာဝန်နှင့် လုပ်ပိုင်ခွင့်များမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည် - (က)    လွှတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲများ ကျင်းပခြင်း၊ (ခ)     လွှတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲများကို ကြီးကြပ်ခြင်း၊ (ဂ)     သက်ဆိုင်ရာကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲအဆင့်ဆင့်ကို ကြီးကြပ်ခြင်း၊ (ဃ)    မဲစာရင်းများပြုစုခြင်း၊ ပြင်ဆင်ခြင်းနှင့် ကြေညာခြင်း၊ (င)     ရရှိသည့် ရန်ပုံငွေများကို စနစ်တကျသုံးစွဲခြင်း၊ သုံးစွဲစေခြင်း၊ (စ)     နိုင်ငံရေးပါတီများမှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေ နှင့်အညီ နိုင်ငံရေးပါတီများကို ကြီးကြပ်ခြင်းနှင့် ကြီးကြပ်စေခြင်း၊ (ဆ)    ရွေးကောက်ပွဲနှင့် သက်ဆိုင်သော စာရင်းဇယားများနှင့် မှတ်တမ်းများကို တိကျစွာ ပြုစုထိန်းသိမ်းခြင်း၊ (ဇ)     လျို့ဝှက်ဆန္ဒမဲပေးခြင်းကို ဖော်ဆောင်ခြင်း၊ (ဈ)     ကော်မရှင်ကထုတ်ပြန်ခွင့်ပြုသော စာရင်းအချက်အလက်များမှတစ်ပါး အခြားကိစ္စများနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ပေါက်ကြားခြင်း မရှိစေရန် စောင့်ထိန်းခြင်း၊ (ည)    ရွေးကောက်ပွဲတွင် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်လောင်း တစ်ဦးဦးအတွက် မှန်မှန်ကန်ကန် ဆောင်ရွက်ခြင်း၊ မည်သည့် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်လောင်းအတွက်မျှ မဲမဆွယ်ရခြင်း၊ ဘက်မလိုက်ရခြင်း၊ (ဋ)     ကော်မရှင်ကပေးအပ်သည့်တာဝန်များကို ထမ်းဆောင်ခြင်း။ ၁၉။    ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲအဆင့်ဆင့်၏ ဥက္ကဋ္ဌနှင့် အဖွဲ့ဝင်များသည် အောက်ပါတို့ကို လိုက်နာရမည် - (က)    လွှတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲဥပဒေ၊ နည်းဥပဒေများ၊ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများ၊ ညွှန်ကြားချက်များကို တိကျမှန်ကန်စွာ လိုက်နာ ဆောင်ရွက်ခြင်း၊ (ခ)     မိမိတာဝန်ကို ဘက်မလိုက်ဘဲ ဖြောင့်မတ်တည်ကြည်စွာ ထမ်းဆောင်ခြင်း၊ (ဂ)     မိမိ၏တာဝန်၊ သိက္ခာနှင့်အညီ ပြောဆိုနေထိုင် ကျင့်ကြံခြင်း၊ (ဃ)       ကော်မရှင်က ညွှန်ကြား၍ ဆောင်ရွက်ရသည်မှအပ ပါတီတွင်းကိစ္စများတွင် ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှု မပြုရခြင်း။ == '''အခန်း(၇)''' '''ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲအဆင့်ဆင့်၏ သက်တမ်း''' == ၂၀။    ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲအဆင့်ဆင့်ရှိ ဥက္ကဋ္ဌနှင့် အဖွဲ့ဝင်များ၏ သက်တမ်းသည် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်၏ သက်တမ်းနှင့်အညီ ဖြစ်သည်။ သို့ရာတွင် သက်တမ်းကုန်ဆုံးပြီး ဖြစ်သော်လည်း ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ နိုင်ငံတော်သမ္မတက ကော်မရှင်အသစ်တစ်ရပ် ဖွဲ့စည်းပြီးနောက် ယင်းကော်မရှင်က ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲအဆင့်ဆင့်ကို ဖွဲ့စည်းပြီးသည့် အချိန်အထိ မိမိ၏ လုပ်ငန်းတာဝန်များကို ဆက်လက် ထမ်းဆောင်ရမည်။ == '''အခန်း(၈)''' '''အထွေထွေ''' == ၂၁။   (က)    ကော်မရှင်နှင့် ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲအဆင့်ဆင့်၏ကုန်ကျစရိတ်များ၊ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပခြင်းနှင့် စပ်လျဉ်းသည့် ကုန်ကျစရိတ်များ ကို မိမိ၏ ဘဏ္ဍာငွေမှ ကျခံသုံးစွဲရန် နှစ်စဉ်ဘဏ္ဍာငွေအရအသုံးဥပဒေတွင် ထည့်သွင်း ရေးဆွဲရမည်။ (ခ)     ကော်မရှင်သည် နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းမဟုတ်သည့် အဆင့်ဆင့်သော ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲဝင်များနှင့် ပတ်သတ်၍ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရ သည့် မဲဆန္ဒနယ်မြေများအတွက် ချီးမြှင့်ငွေနှင့် စရိတ်များကို ရရှိခံစားနိုင်ရန် ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့နှင့် ညှိနှိုင်း ဆောင်ရွက် ရမည်။ ၂၂။   ကော်မရှင်သည် ရွေးကောက်ပွဲများကို အောင်မြင်စွာ ကျင်းပနိုင်ရန် အလို့ငှာ လိုအပ်မည့် အကူအညီများကို သက်ဆိုင်ရာဌာန၊ အဖွဲ့အစည်းနှင့် ပုဂ္ဂိုလ်များထံမှ ရယူဆောင်ရွက်နိုင်သည်။ ၂၃။   ကော်မရှင်သည် ရွေးကောက်ပွဲများကျင်းပမည့် နေ့ရက်သတ်မှတ်ခြင်းကို သက်ဆိုင်ရာဌာန၊ အဖွဲ့အစည်းနှင့် ပုဂ္ဂိုလ်များနှင့် ညှိနှိုင်း ဆောင်ရွက်နိုင်သည်။ ၂၄။   ယခင်က တည်ရှိခဲ့သော ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်နှင့် ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲအဆင့်ဆင့်၏ ဆောင်ရွက်ဆဲလုပ်ငန်းများကို ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေအရ ဖွဲ့စည်းသော ကော်မရှင်နှင့် သက်ဆိုင်ရာ ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲအဆင့်ဆင့်က ဆက်ခံ ဆောင်ရွက်ရမည်။ ၂၅။   ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌသည် ရွေးကောက်ပွဲများ အောင်မြင်စွာ ကျင်းပနိုင်ရေးအတွက် လိုအပ်ပါက ကော်မရှင်အဖွဲ့ဝင်ဦးရေကို တိုးမြှင့် ဖွဲ့စည်းပေးရန် နိုင်ငံတော်သမ္မတထံသို့ အဆိုပြုတင်ပြနိုင်သည်။ ၂၆။   ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌသည် ကော်မရှင်လုပ်ငန်းဆိုင်ရာ ရုံးကိစ္စအဝဝကို တာဝန်ယူဆောင်ရွက်ရန် ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့၏ ခွင့်ပြုချက်ဖြင့် ရုံးအဖွဲ့အဆင့်ဆင့်ကို ဖွဲ့စည်းထားရှိရမည်။ ၂၇။   ကော်မရှင်သည် ဤဥပဒေပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်များကို အကောင်အထည် ဖော်ဆောင်ရွက်ရာတွင် လိုအပ်သော နည်းဥပဒေများ၊ စည်းမျဉ်း သို့မဟုတ် စည်းကမ်း လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများ၊ အမိန့်ကြော်ငြာစာ၊ အမိန့်နှင့် ညွှန်ကြားချက်များကို ထုတ်ပြန်နိုင်သည်။ ၂၈။   ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဥပဒေ (နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီဥပဒေအမှတ်၊ ၁/၂၀၁၀)အရ ထုတ်ပြန်ထားသော နည်းဥပဒေများ၊ အမိန့်ကြော်ငြာစာ၊ အမိန့်၊ ညွှန်ကြားချက်နှင့် လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများကို ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ နှင့် ယင်းဥပဒေတို့ပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်များနှင့် မဆန့်ကျင်သရွေ့ ဆက်လက်ကျင့်သုံးနိုင်သည်။ ၂၉။       ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဥပဒေ (နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီဥပဒေအမှတ်၊ ၁/၂၀၁၀)ကို ဤဥပဒေဖြင့် ရုပ်သိမ်းလိုက်သည်။ [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဥပဒေများ]] t1ro7j9pn5163tg6i2smnj694it86xq မြန်မာ့ပြည်တွင်းစစ် အချိန်မှတ်တမ်း (၂၀၂၁-လက်ရှိ) 0 243995 878857 877715 2025-06-22T11:57:01Z Salai Rungtoi 22844 /* ဇွန် */ 878857 wikitext text/x-wiki {{Campaignbox Myanmar Civil War (2021-present)}} အောက်ပါသည် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း]]နှင့် [[မြန်မာနိုင်ငံ ဆန္ဒပြမှုများ (၂၀၂၁-လက်ရှိ)|ဆန္ဒပြပွဲများ]] ပြီးနောက် '''[[ပြည်သူ့ခုခံတော်လှန်စစ်|မြန်မာ့ပြည်တွင်းစစ် (၂၀၂၁-လက်ရှိ)]]၏ ထင်ရှားသော ဖြစ်ရပ်များ မှတ်တမ်း''' ဖြစ်သည်။ ယင်းသည် ရှိနှင့်ပြီးသော [[မြန်မာ့ပြည်တွင်းပဋိပက္ခများ]] ပြန်လည်အစပြုခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။ == ၂၀၂၁ == === မတ်လ === မတ်လနှောင်းပိုင်းတွင် လူငယ်ပေါင်းများစွာ သည် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များအနက်မှ တစ်ခုအောက်တွင် စာရင်းသွင်းရန်နှင့် လေ့ကျင့်ရန် မြန်မာနိုင်ငံနယ်စပ်ဒေသများသို့ သွားရောက်ခဲ့ကြောင်းနှင့် <ref name="fishbeinetal2021">{{Cite web|url=https://www.frontiermyanmar.net/en/the-last-fight-with-growing-support-for-federal-army-kachin-prepares-for-war/|title='The last fight': With growing support for federal army, Kachin prepares for war|date=3 April 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=3 April 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210403142738/https://www.frontiermyanmar.net/en/the-last-fight-with-growing-support-for-federal-army-kachin-prepares-for-war/}}</ref> နိုင်ငံတစ်ဝန်း ပြည်တွင်းစစ်အန္တရာယ်ကို မြင့်တက်စေနိုင်သည်ဟု သတင်းများက ဖော်ပြခဲ့ကြသည်။ <ref>{{Cite news|title=UN envoy urges action to prevent Myanmar 'civil war'|url=https://elevenmyanmar.com/news/un-envoy-urges-action-to-prevent-myanmar-civil-war|date=1 April 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=23 May 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210523052132/https://elevenmyanmar.com/news/un-envoy-urges-action-to-prevent-myanmar-civil-war}}</ref> CRPH သည် စစ်တပ်ကို တိုက်ဖျက်ရန်အတွက် "ဖက်ဒရယ်လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့" ဖွဲ့စည်းရန်လည်း အဆိုပြုခဲ့သည်။ <ref name="MMN30321">{{Cite news|title=As slaughter of civilians continues, some decide it's time to take up arms|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/as-slaughter-of-civilians-continues-some-decide-its-time-to-take-up-arms|date=30 March 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=30 March 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210330105416/https://myanmar-now.org/en/news/as-slaughter-of-civilians-continues-some-decide-its-time-to-take-up-arms}}</ref> [[ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်|ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်]] (KIA) <ref name="KIAbizasusual2021">{{Cite web|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/kia-says-more-clashes-likely-despite-juntas-ceasefire-announcement|title=KIA says more clashes likely despite junta's ceasefire announcement|accessdate=14 February 2022|archivedate=2 April 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210402113940/https://www.myanmar-now.org/en/news/kia-says-more-clashes-likely-despite-juntas-ceasefire-announcement}}</ref> သည် ဖေဖော်ဝါရီလမှ စတင်ကာ စစ်တပ်ကို ထိုးစစ်ဆင်နေပြီး မတ်လနှောင်းပိုင်းတွင် [[ရက္ခိုင့်တပ်တော်]] သည် [[တပ်မတော်|စစ်တပ်]]မှ မှ အရပ်သားများကို အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်နေခြင်းကို မရပ်တန့်ပါက စစ်ပွဲ ထပ်မံ ဖြစ်မည်ဟု ခြိမ်းခြောက်ခဲ့သည်။ <ref name="brotherhoodthreat2021">{{Cite web|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/brotherhood-alliance-tells-military-to-stop-killings-threatens-to-abandon-ceasefire|title=Brotherhood Alliance tells military to stop killings, threatens to abandon ceasefire|accessdate=14 February 2022|archivedate=30 March 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210330145217/https://www.myanmar-now.org/en/news/brotherhood-alliance-tells-military-to-stop-killings-threatens-to-abandon-ceasefire}}</ref> မတ်လနှောင်းပိုင်းမှစ၍ ပြည်သူများသည် စစ်တပ်ကို ခုခံကာကွယ်ရန် ကြိုးပမ်းသည့်အနေဖြင့် တူမီးကဲ့သို့သော လက်လုပ်လက်နက်များ ကိုင်ဆောင်လာကြသည်။ ပြည်သူများနှင့် စစ်တပ် ကြား လက်နက်ကိုင်တိုက်ပွဲများ ပိုမိုဖြစ်ပွားလာနေသလို [[ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်]] မှလည်း စစ်တပ်၏ အုပ်ချုပ်ရေး အဆောက်အအုံများနှင့် ရဲစခန်းများကို တိုက်ခိုက်မှုများနှင့် မိုင်းထောင်ဖောက်ခွဲခြင်းများလည်း ပိုမိုဖြစ်ပွားလာခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|date=2 April 2021|title=The Junta Is Dragging Myanmar Into Full-Blown Civil War|url=https://www.irrawaddy.com/opinion/commentary/junta-dragging-myanmar-full-blown-civil-war.html|language=en-US|accessdate=14 February 2022|archivedate=10 April 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210410165357/https://www.irrawaddy.com/opinion/commentary/junta-dragging-myanmar-full-blown-civil-war.html}}</ref> မတ်လ ၂၅ ရက်နေ့တွင် လိုင်ဇာ အနီးရှိ အလောဘွမ် စစ်စခန်းအား [[ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]] မှ သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ ဧပြီလ (၁၁)ရက်နေ့တွင် [[တပ်မတော်|စစ်တပ်]]သည် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုနှင့် မြေပြင်တပ်များကို အသုံးပြုကာ အခြေစိုက်စခန်းအား ပြန်လည်သိမ်းပိုက်ရန် တိုက်ခိုက်ခဲ့သော်လည်း အသေအပျောက်အများအပြာနှင့်အတူ ပြန်လည်ဆုတ်ခွာခဲ့ရသည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/juntas-armed-forces-launch-attack-to-reclaim-base-seized-by-kia|title=Junta's armed forces launch attack to reclaim base seized by KIA|accessdate=14 February 2022|archivedate=3 June 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210603024127/https://www.myanmar-now.org/en/news/juntas-armed-forces-launch-attack-to-reclaim-base-seized-by-kia}}</ref> [[ကရင်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်|ကရင်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]]သည် မတ်လ ၂၆ ရက်က စစ်စခန်းတစ်ခုအား တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စစ်သား ၁၀ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး အခြားသူများကို စစ်သုံ့ပန်းအဖြစ် ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=10 soldiers killed in Myanmar base attack: Rebel group|url=https://www.aa.com.tr/en/asia-pacific/10-soldiers-killed-in-myanmar-base-attack-rebel-group/2190195|date=27 March 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=10 April 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210410122729/https://www.aa.com.tr/en/asia-pacific/10-soldiers-killed-in-myanmar-base-attack-rebel-group/2190195}}</ref> အာဏာသိမ်းမှုအား ပြောင်ပြောင်တင်းတင်းဆန့်ကျင်သော ပထမဆုံး လက်နက်ကိုင်ပစ်ခတ်မှုမှာ မတ်လ ၂၈ ရက်နေ့တွင် ကလေး မြို့၌ ဆန္ဒပြသပိတ်စခန်းတစ်ခုအား စစ်သားများနှင့် ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များတိုက်ခိုက်မှုကို ပြန်လည်ခုခံ တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ယင်းနောက် ကလေးမြို့နယ်အတွင်းရှိ ကျေးရွာများတွင်လည်း တိုက်ပွဲများဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|date=2 April 2021|title=Myanmar Villagers Take Up Homemade Weapons Against Regime's Security Forces|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-villagers-take-homemade-weapons-regimes-security-forces.html|language=en-US|accessdate=14 February 2022|archivedate=10 April 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210410172353/https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-villagers-take-homemade-weapons-regimes-security-forces.html}}</ref> === ဧပြီလ === ဧပြီ ၈ ရက်က ပြည်သူများသည် အမဲလိုက်ရိုင်ဖယ်များနှင့် မီးလောင်ဗုံးများဖြင့် စစ်သားများကို ပြန်လည်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ခုခံသူ ၁၁ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး စစ်တပ်မှလည်း အများအပြား ဒါဏ်ရာရခဲ့သည်။ ထို့နောက်တွင် တန့်ဆည်မြို့သည် မကြာခဏ တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားရာ နေရာတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်မှစ၍ အာဏာသိမ်းဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြမှုများကြောင့် နိုင်ငံအတွင်း သေဆုံးသူ မှာ ဧပြီ ၈ ရက်နေ့အထိ ၆၀၀ ကျော်အထိ ရှိလာခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|title=Eleven killed as Myanmar protesters fight troops with hunting rifles, firebombs – media|url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-politics/eleven-killed-as-myanmar-protesters-fight-troops-with-hunting-rifles-firebombs-media-idUSKBN2BV0EH|work=Reuters|date=8 April 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=8 April 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210408082100/https://www.reuters.com/article/us-myanmar-politics/eleven-killed-as-myanmar-protesters-fight-troops-with-hunting-rifles-firebombs-media-idUSKBN2BV0EH}}</ref> [[တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ်|တစ်နိုင်ငံလုံး အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး]] စာချုပ်တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးထားသည့် [[မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာကျောင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဦး|မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသား ဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဦး]] နှင့် [[ကရင် အမျိုးသား အစည်းအရုံး|ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး]] တို့ အပါအဝင် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ ၇ ဖွဲ့သည် ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ကိုယ်စားပြု ကော်မတီနှင့် ညှိနှိုင်းမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=MYANMAR'S MEDIATION BLUES: Negotiation or zero-sum game?|url=https://www.bnionline.net/en/news/myanmars-mediation-blues-negotiation-or-zero-sum-game|work=BNI|date=3 June 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=3 June 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210603040243/https://www.bnionline.net/en/news/myanmars-mediation-blues-negotiation-or-zero-sum-game}}</ref> ဧပြီလ ၁၀ ရက်နေ့က [[ရက္ခိုင့်တပ်တော်]] ၊ [[တအောင်း အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်|တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]] နှင့် [[မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်]] တို့ ပါဝင်သော [[မြန်မာပြည်မြောက်ပိုင်း မဟာမိတ်တပ်ဖွဲ့|မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်အဖွဲ့]] က ရှမ်းပြည်နယ် [[နောင်မွန်ရွာ၊ လားရှိုးမြို့နယ်|နောင်မွန်]]ရဲကင်းစခန်းကို ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၀ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=Ten Myanmar policemen killed in attack by ethnic armies opposed to junta-report|url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-politics-armies/ten-myanmar-policemen-killed-in-attack-by-ethnic-armies-opposed-to-junta-report-idUSKBN2BX056|work=Reuters|date=10 April 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=10 April 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210410075547/https://www.reuters.com/article/us-myanmar-politics-armies/ten-myanmar-policemen-killed-in-attack-by-ethnic-armies-opposed-to-junta-report-idUSKBN2BX056}}</ref> ဒီမိုကရေစီအရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ နိုင်ငံရေးသမား [[မင်းကိုနိုင်]]က ဧပြီလ ၁၆ ရက်နေ့တွင် [[အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရ]]ကို ဖွဲ့စည်းကြောင်း ကြေညာခဲ့ပြီး ရာထူးမှ ဖယ်ရှားခံရသော [[အောင်ဆန်းစုကြည်|ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်]] နှင့် [[ဝင်းမြင့် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဦးဝင်းမြင့်]] တို့မှာ ၎င်းတို့၏ မူလရာထူးများအတိုင်းပင် ဖြစ်သည်။ စင်ပြိုင်အစိုးရသစ်တွင် ကချင်နှင့် ကရင်လူနည်းစုများက ထိပ်တန်းဦးစားပေးနေရာများတွင် ရှိနေသည်။ အဆိုပါကြေညာချက်တွင် မင်းကိုနိုင်သည် စင်ပြိုင်အစိုးရကို အသိအမှတ်ပြုရန် နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းကို တောင်းဆိုခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=Aung San Suu Kyi supporters unveil Myanmar 'national unity government'|url=https://www.ft.com/content/65d18000-f728-441e-8197-d637ac73cece|work=[[Financial Times]]|date=16 April 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=16 April 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210416161137/https://www.ft.com/content/65d18000-f728-441e-8197-d637ac73cece}}</ref> <ref>{{Cite news|title=Opponents of Myanmar's junta set up national unity government|url=https://www.france24.com/en/asia-pacific/20210416-opponents-of-myanmar-s-junta-set-up-national-unity-government|work=[[France24]]|date=16 April 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=9 May 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210509175927/https://www.france24.com/en/asia-pacific/20210416-opponents-of-myanmar-s-junta-set-up-national-unity-government}}</ref> ဧပြီလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်နယ် ကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့သည် [[မင်းတပ်မြို့|မင်းတပ်]] တွင် လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေး စတင်ခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-57197081|title=Archived copy|accessdate=14 February 2022|archivedate=2 June 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210602213654/https://www.bbc.com/news/world-asia-57197081}}</ref> မေလ ၁၂ ရက်နေ့တွင် စစ်တပ်သည် ဆန့်ကျင်မှုကို နှိမ်နင်းရန် အင်အားသုံးပြီး မြို့တွင်သို့ ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ === မေလ === မေလ ၁၆ ရက်နေ့က ချင်းပြည်နယ် ဟားခါးမြို့တွင် ချင်းပြည်နယ် ကာကွယ်ရေးတပ်က ခြုံခိုတိုက်ခိုက်ရာ စစ်သား ၆ ဦး ကျဆုံးခဲ့သည်။<ref name="Jazeera42721">{{Cite news|title=Fighting erupts in eastern Myanmar near Thai border|url=https://www.aljazeera.com/news/2021/4/27/fighting-erupts-in-eastern-myanmar-near-thai-border|work=www.aljazeera.com|accessdate=14 February 2022|archivedate=12 May 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210512120546/https://www.aljazeera.com/news/2021/4/27/fighting-erupts-in-eastern-myanmar-near-thai-border}}</ref>ထိုနေ့တွင်ပင် ကရင်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်မှ စစ်တပ် အခြေစိုက် စခန်းတခုအား သိမ်းယူခြင်းအား တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် စစ်တပ်မှ ကရင်ပြည်နယ်အတွင်း လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှု ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ စစ်တပ် ၏ တိုက်ခိုက်မှုများမှ ကာကွယ်ရန်နှင့် ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စု တပ်မတော်ဆီသို့ ပထမဆုံး ခြေလှမ်းအဖြစ် အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရက မေလ ၅ ရက်နေ့တွင် ပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် (PDF) ကို ဖွဲ့စည်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|title=Can Myanmar's New 'People's Defense Force' Succeed?|url=https://thediplomat.com/2021/05/can-myanmars-new-peoples-defense-force-succeed/|date=26 April 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=9 May 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210509135933/https://thediplomat.com/2021/05/can-myanmars-new-peoples-defense-force-succeed/}}</ref> မူဆယ်မြို့တွင် မေလ ၂၃ ရက်က စစ်တပ်ာ်နှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်တို့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ရာ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၃ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=Myanmar rebels claim police killings as Aung San Suu Kyi appears in court|url=https://www.theguardian.com/world/2021/may/24/myanmar-police-clashes-anti-coup-movement-deaths-peoples-defence-force|work=The Guardian|date=24 May 2021|language=en|accessdate=14 February 2022|archivedate=25 May 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210525013456/https://www.theguardian.com/world/2021/may/24/myanmar-police-clashes-anti-coup-movement-deaths-peoples-defence-force}}</ref> <ref>{{Cite news|title=Myanmar: 13 security forces members killed in clash with anti-coup bloc's defence force|url=https://www.aninews.in/news/world/asia/myanmar-13-security-forces-members-killed-in-clash-with-anti-coup-blocs-defence-force20210524083029|work=ANI News|date=24 May 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=26 May 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210526074425/https://www.aninews.in/news/world/asia/myanmar-13-security-forces-members-killed-in-clash-with-anti-coup-blocs-defence-force20210524083029/}}</ref> ကယားပြည်နယ် ရှိ ကရင်နီပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (KPDF) မှ အဖွဲ့ဝင်များသည် ပြည်နယ်မြို့တော် လွိုင်ကော် အနီးရှိ စစ်တပ် စခန်းအချို့ကိုလည်း ဝင်ရောက် သိမ်းပိုက် ခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=Karenni resistance fighters open new front against junta|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/karenni-resistance-fighters-open-new-front-against-junta|work=Myanmar Now|date=26 May 2021|language=en|accessdate=14 February 2022|archivedate=26 May 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210526202734/https://www.myanmar-now.org/en/news/karenni-resistance-fighters-open-new-front-against-junta}}</ref> ၂၀၂၁ ခုနှစ် မေလ ၂၉ ရက်နေ့ နှင့် ၃၀ ရက်နေ့တို့တွင် စစ်တပ် သည် အမြောက်နှင့် ရဟတ်ယာဉ်များကို အသုံးပြု၍ လွိုင်ကော်နှင့် ဒီမောဆိုးရှိ PDF နှင့် KPDF စခန်းများကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ |url=https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/myanmar-carries-out-air-strikes-after-militia-attacks-witnesses-2021-05-31 |accessdate=14 February 2022 |archivedate=1 June 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210601034353/https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/myanmar-carries-out-air-strikes-after-militia-attacks-witnesses-2021-05-31/ }}</ref> မေလ ၃၀ ရက်နေ့တွင် ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော် (KIA) မှ အာဏာသိမ်းမှု ဆန့်ကျင်ရေး ပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့နှင့် ပူးပေါင်းကာ ကသာမြို့နယ်တွင် စစ်ကောင်စီတပ်များနှင့် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားရာ စစ်သား ၈ ဦး ကျဆုံးခဲ့သည်။ ပူတာအို၊ ဖားကန့်နှင့် မိုးမောက်မြို့နယ်များတွင်လည်း တိုက်ပွဲတွေ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-forces-and-kia-in-fresh-fighting-in-northern-myanmar.html|title=Myanmar Junta Forces and KIA in Fresh Fighting in Northern Myanmar|date=31 May 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=2 June 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210602234925/https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-forces-and-kia-in-fresh-fighting-in-northern-myanmar.html}}</ref> === ဇွန်လ === ဇွန် ၁ ရက်မှ ၃ ရက်အထိ စစ်တပ်နှင့် [[နယ်ခြားစောင့်တပ်ဖွဲ့|ကရင်နယ်ခြားစောင့်တပ်]] (BGF) ပူးပေါင်းအဖွဲ့သည် ကရင်တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များနှင့် PDF ပူးပေါင်းအဖွဲ့တို့ဖြင့် [[မြဝတီခရိုင်]] အတွင်း တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ဒါဇင်နှင့်ချီ၍ ကျဆုံးခဲ့သည်။ <ref name="Irr6321">{{Cite news|title=Karen Rebel Leader Warns Myanmar Regime of More Fighting|url=https://www.irrawaddy.com/in-person/interview/karen-rebel-leader-warns-myanmar-regime-of-more-fighting.html|date=3 June 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=5 June 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210605233950/https://www.irrawaddy.com/in-person/interview/karen-rebel-leader-warns-myanmar-regime-of-more-fighting.html}}</ref> ဇွန်လ ၂၂ ရက်နေ့က မန္တလေးမြို့ရှိ ပီဒီအက်ဖ်၏ လုံခြုံစိတ်ချရသော အဆောက်အအုံကို စစ်တပ်က သံချပ်ကာယာဉ်များ အပါအဝင် အသုံးပြု၍ ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ပြီး တိုက်ခိုက်ရေးသမား အများအပြားကို ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=Myanmar Junta Troops Battle Civilian Resistance Fighters in Mandalay|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-troops-battle-civilian-resistance-fighters-in-mandalay.html|date=22 June 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214075443/https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-troops-battle-civilian-resistance-fighters-in-mandalay.html}}</ref> === ဇူလိုင်လ === ဇူလိုင်လ ၂ ရက်နေ့ က [[ဒီပဲယင်းမြို့]]လယ်တွင် တော်လှန်ရေးတပ် များနှင့် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များ ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်မှုအတွင်း လူ ၂၅ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.aljazeera.com/news/2021/7/5/myanmar-military-kill-at-least-25-people-in-raid-on-central-town|title=Myanmar military kills at least 25 people in raid on central town|accessdate=14 February 2022|archivedate=3 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220203013141/https://www.aljazeera.com/news/2021/7/5/myanmar-military-kill-at-least-25-people-in-raid-on-central-town}}</ref> === ဩဂုတ်လ === ဩဂုတ်လ ၂၀ ရက်နေ့တွင် [[ဂန့်ဂေါမြို့နယ်]]တွင် တော်လှန်ရေးသမားများက မြေမြှုပ်မိုင်းများဖြင့် ဆက်တိုက် တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီ တပ်သား ၅၀ ခန့် ကျဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ <ref>50 Myanmar Junta Soldiers Killed in Landmine Attacks https://www.irrawaddy.com/news/burma/50-myanmar-junta-soldiers-killed-in-landmine-attacks.html {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220214061731/https://www.irrawaddy.com/news/burma/50-myanmar-junta-soldiers-killed-in-landmine-attacks.html |date=14 February 2022 }}</ref> === စက်တင်ဘာလ === စက်တင်ဘာလ ၇ ရက်နေ့တွင် NUG သည် တစ်နိုင်ငံလုံးတွင် [[နိုင်ငံတော် အရေးပေါ်အခြေအနေ|အရေးပေါ်အခြေအနေ]] အဖြစ် ကြေညာခဲ့ပြီး စစ်အာဏာရှင်ကိုဆန့်ကျင်သည့် ပြည်သူ့ ခုခံတော်လှန်စစ်ကို စတင်ခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=၂၀၂၁ မြန်မာစစ်အာဏာသိမ်း - NUG က နိုင်ငံတော်ကို အရေးပေါ်အခြေအနေကြေညာ - ဘီဘီစီ မြန်မာ|url=https://www.bbc.com/burmese/live/burma-58396049?ns_mchannel=social&ns_source=twitter&ns_campaign=bbc_live&ns_linkname=6136cfb33fa7c437236bc4cf%26%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%BA%E1%80%9C%E1%80%BE%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%20%E1%80%85%E1%80%90%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%20NUG%20%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%8A%E1%80%AC%262021-09-07T02%3A34%3A28.599Z&ns_fee=0&pinned_post_locator=urn:asset:16c20cc4-1cd3-4a66-80fe-fa39eacd5f09&pinned_post_asset_id=6136cfb33fa7c437236bc4cf&pinned_post_type=share|accessdate=14 February 2022|archivedate=19 January 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220119131047/https://www.bbc.com/burmese/live/burma-58396049?ns_mchannel=social&ns_source=twitter&ns_campaign=bbc_live&ns_linkname=6136cfb33fa7c437236bc4cf%26%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%BA%E1%80%9C%E1%80%BE%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%20%E1%80%85%E1%80%90%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%20NUG%20%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%8A%E1%80%AC%262021-09-07T02:34:28.599Z&ns_fee=0&pinned_post_locator=urn:asset:16c20cc4-1cd3-4a66-80fe-fa39eacd5f09&pinned_post_asset_id=6136cfb33fa7c437236bc4cf&pinned_post_type=share}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2021/sep/07/myanmar-opposition-announces-defensive-war-against-junta|title=Myanmar opposition announces 'defensive war' against junta|date=7 September 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=2 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220202134355/https://www.theguardian.com/world/2021/sep/07/myanmar-opposition-announces-defensive-war-against-junta}}</ref> [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]၊ ဂန့်ဂေါမြို့နယ်၊ [[မြင်သားရွာ၊ ဂန့်ဂေါမြို့နယ်|မြင်သားကျေးရွာ]]တွင် စက်တင်ဘာ ၁၀ ရက်က စစ်တပ်နှင့် တော်လှန်ရေးတပ်တို့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားရာ အနည်းဆုံး လူ ၁၇ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။ <ref>Deadly unrest reported in Myanmar after opposition urges 'defensive war' https://www.reuters.com/world/asia-pacific/deadly-unrest-reported-myanmar-after-opposition-urges-defensive-war-2021-09-10 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220118194903/https://www.reuters.com/world/asia-pacific/deadly-unrest-reported-myanmar-after-opposition-urges-defensive-war-2021-09-10/ |date=18 January 2022 }}</ref> လွန်ခဲ့သည့် သုံးလတာကာလအတွင်း တိုက်ပွဲများတွင် စစ်ကောင်စီတပ်သား ၁၇၀၀ ကျော် ကျဆုံးပြီး ၆၃၀ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရက စက်တင်ဘာ ၁၄ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/over-1700-myanmar-junta-soldiers-killed-in-past-three-months-civilian-govt-says.html|title=Over 1700 Junta Soldiers Killed in Past Three Months, Civilian Government Says|date=14 September 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213184102/https://www.irrawaddy.com/news/burma/over-1700-myanmar-junta-soldiers-killed-in-past-three-months-civilian-govt-says.html}}</ref> စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက်က ကယားပြည်နယ်နှင့် စစ်ကိုင်းတိုင်း ဒေသကြီးတို့တွင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့ရာ စစ်ကောင်စီတပ်သား ၄၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ တိုက်ပွဲများအတွင်း အရပ်သား တိုက်ခိုက်ရေးသမား ၆ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/scores-of-myanmar-regime-troops-killed-in-clashes-with-civilian-ethnic-groups.html|title=Scores of Myanmar Regime Troops Killed in Clashes With Civilian/Ethnic Groups|date=21 September 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214055356/https://www.irrawaddy.com/news/burma/scores-of-myanmar-regime-troops-killed-in-clashes-with-civilian-ethnic-groups.html}}</ref> စက်တင်ဘာ ၂၂ ရက်က ချင်းပြည်နယ် ထန်တလန်မြို့မှ ဒေသခံ ၈,၀၀၀ နီးပါးသည် စစ်တပ်မှ နေအိမ်များ လက်နက်ကြီးများဖြင့်ပစ်ခတ်ခြင်း မီးရှို့ခြင်း တို့ကြောင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံ မီဇိုရမ်မြို့သို့ ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်ခဲ့ကြရသည်။ <ref>{{Cite web|title=Myanmar: Whole town flees amid fierce fighting|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-58650762|accessdate=14 February 2022|archivedate=26 November 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211126130250/https://www.bbc.com/news/world-asia-58650762}}</ref> ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်အတွင်း စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ချင်းပြည်နယ်နှင့် ကယားပြည်နယ်ရှိ မြို့နယ်အချို့တွင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့ရာ စစ်ကောင်စီတပ်သား ၃၀ ကျော်နှင့် တော်လှန်ရေးတပ်သား ၁၄ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/over-30-myanmar-junta-troops-killed-in-fierce-weekend-fighting.html|title=Over 30 Junta Soldiers Killed In Fierce Weekend Fighting|date=27 September 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214005244/https://www.irrawaddy.com/news/burma/over-30-myanmar-junta-troops-killed-in-fierce-weekend-fighting.html}}</ref> စက်တင်ဘာ ၂၈ ရက်ကလည်း ရှမ်းပြည်နယ်အတွင်း ခြုံခိုတိုက်ခိုက်မှုအတွင်း စစ်တပ်မှ စစ်သား ၂၀ ထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ တိုက်ပွဲများအတွင်း ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမား ၄ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့သလို လက်နက်မဲ့ အသက် ၇၀ အရွယ် အရပ်သားတစ်ဦးလည်း စစ်တပ်၏ လက်ချက်ဖြင့် သေဆုံးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-troops-ambushed-in-shan-state.html|title=Myanmar Junta Troops Ambushed in Shan State|date=28 September 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214005113/https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-troops-ambushed-in-shan-state.html}}</ref> === အောက်တိုဘာလ === အောက်တိုဘာလ အောက်တိုဘာလ ၆ ရက်နေ့က မကွေးတိုင်း ဂန့်ဂေါမြို့နယ်တွင် ခြုံခိုတိုက်ခိုက်ခံရခြင်းကြောင့် စစ်ကောင်စီတပ်သား ၄၀ ကျော် ကျဆုံးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/over-40-myanmar-junta-soldiers-killed-in-ambush.html|title=Over 40 Myanmar Soldiers Killed in Ambush|publisher=The Irrawaddy|date=6 October 2021|accessdate=7 October 2021|archivedate=6 October 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211006085942/https://www.irrawaddy.com/news/burma/over-40-myanmar-junta-soldiers-killed-in-ambush.html}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့မှစပြီး တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များ၏ ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် အနည်းဆုံး စစ်တပ်သတင်းပေးသူ/ဒလန် ၄၀၆ ဦး သေဆုံးပြီး ၂၈၅ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း စစ်အစိုးရထိန်းချုပ်ထားသော မီဒီယာများက အောက်တိုဘာ ၇ ရက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/hundreds-of-myanmar-junta-informants-killed-or-wounded.html|title=Hundreds Of Myanmar Junta Informants Killed Or Wounded|publisher=The Irrawaddy|date=7 October 2021|accessdate=7 October 2021|archivedate=7 October 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211007103445/https://www.irrawaddy.com/news/burma/hundreds-of-myanmar-junta-informants-killed-or-wounded.html}}</ref> ထိုနေ့တွင်ပင် [[အနောက်မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]] တိုင်းမှူး ဗိုလ်မှူးချုပ် ဖြိုးသန့်အား ဘက်ပြောင်းရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့နှင့် ဆက်သွယ်ခဲ့သည်ဟု စွပ်စွဲကာ ဖမ်းဆီးခြင်း ခံခဲ့ရကာ ယခုအချိန်အထိ ရာထူးမှ လွတ်မြောက်ရန် ကြိုးပမ်းသည့် အဆင့်အမြင့်ဆုံး အရာရှိ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-military-detains-north-western-commander-for-planning-to-defect-ethnic-insurgent-sources.html|title=Myanmar Military Detains North Western Commander For Planning to Defect: Ethnic Insurgent Sources|publisher=The Irrawaddy|date=7 October 2021|accessdate=7 October 2021|archivedate=7 October 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211007102131/https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-military-detains-north-western-commander-for-planning-to-defect-ethnic-insurgent-sources.html}}</ref> ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်ကုန်က စစ်ကိုင်းတိုင်းနှင့် မကွေးတိုင်း ဒေသကြီးနှင့် ကယားပြည်နယ်တို့၌ တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့ရာ စစ်အစိုးရ စစ်သည် ၉၀ ခန့် ကျဆုံးခဲ့ကြောင်း အောက်တိုဘာလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် သိရသည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/some-90-myanmar-junta-soldiers-killed-during-intense-weekend-fighting.html|title=Some 90 Junta Soldiers Killed During Intense Weekend Fighting|date=11 October 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214003054/https://www.irrawaddy.com/news/burma/some-90-myanmar-junta-soldiers-killed-during-intense-weekend-fighting.html}}</ref> === နိုဝင်ဘာလ === နိုဝင်ဘာလ ၁၆ ရက်နေ့တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်း ဒေသကြီး [[ကလေးမြို့]] ပီဒီအက်ဖ် အခြေစိုက် စခန်းအား စစ်အစိုးရ တပ်ဖွဲ့များက သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သည်။ ကလေးပီဒီအက်ဖ်မှ ဆေးတပ်သား ၉ ဦး ဖမ်းမိခဲ့ကာ ကလေး PDF တပ်ရင်း ၃ မှ တိုက်ခိုက်ရေးသမား ၂ ဦး ကျဆုံးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=Soldiers capture PDF medics during raid on resistance base camp in Kalay|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/soldiers-capture-pdf-medics-during-raid-on-resistance-base-camp-in-kalay|accessdate=14 February 2022|archivedate=28 January 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220128121442/https://www.myanmar-now.org/en/news/soldiers-capture-pdf-medics-during-raid-on-resistance-base-camp-in-kalay}}</ref> နိုဝင်ဘာ ၁၇ ရက်ကလည်း ရှမ်းပြည်နယ် တောင်ပိုင်း [[ဖယ်ခုံမြို့နယ်]]ရှိ မိုးဗြဲပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF) ၏ ကင်းစခန်းအား ဒါဇင်နှင့်ချီသော အစိုးရ တပ်ဖွဲ့များက ခြုံခိုတိုက်ခိုက် သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ ကင်းစခန်းအား စောင့်ကြပ်နေသော PDF တိုက်ခိုက်ရေးသမားများ အိပ်ပျော်နေစဉ် ခြေမြန်တပ်ရင်း (ခမရ) ၄၂၂ မှ တပ်ဖွဲ့ဝင်များ ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ စစ်အစိုးရတပ်များက ဝိုင်းရံထားသောကြောင့် ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမားများသည် ကင်းစခန်းမှ ဆုတ်ခွာခဲ့ရသည်။ <ref>{{Cite news|title=Dozens of junta troops ambush Moebye PDF outpost|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/dozens-of-junta-troops-ambush-moebye-pdf-outpost|accessdate=14 February 2022|archivedate=20 January 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220120192337/https://www.myanmar-now.org/en/news/dozens-of-junta-troops-ambush-moebye-pdf-outpost}}</ref> နိုဝင်ဘာ ၂၃ ရက်ကလည်း စစ်ကိုင်းတိုင်း မုံရွာခရိုင် [[ပလ္လင်ရွာ၊ ကနီမြို့နယ်|ပလ္လင်ကျေးရွာ]]အနီးရှိ ပီဒီအက်ဖ် နယ်မြေခံတပ်ရင်း ၂၀၅ အား ဘူဒိုဇာမြေထိုးစက်များအပါအဝင် စစ်ကား ၁၀ စီး၊ စစ်သား ၃၀ ခန့်က ချောင်းမြောင်းဖျက်ဆီးခဲ့သဖြင့် ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမားများ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ခဲ့သည်။ အခြေစိုက်စခန်းသည် PDF မှ ဖောက်ခွဲရေးပစ္စည်းများပြုလုပ်သည့် အလုပ်ရုံနေရာလည်းဖြစ်သည်။ စီးနင်းမှုအတွင်း စစ်အစိုးရတပ်များက လက်နက်များ သိုလှောင်ထားသည့် အဆောက်အအုံနှစ်ခုကို မီးရှို့ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|title=Military raid destroys resistance base in Monywa, PDF says|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/military-raid-destroys-resistance-base-in-monywa-pdf-says|accessdate=14 February 2022|archivedate=27 January 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220127221223/https://www.myanmar-now.org/en/news/military-raid-destroys-resistance-base-in-monywa-pdf-says}}</ref> နိုဝင်ဘာ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ကယားပြည်နယ် ဒီမောဆိုးမြို့နယ် [[ဟိုဖိတ်ရွာ၊ ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်|ဟိုဖိတ်ကျေးရွာ]]အနီးတွင် စစ်ကောင်စီတပ်များက ခြုံခိုတိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ကရင်နီအမျိုးသား ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (KNDF) မှ ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမား ၄ ဦး ကျဆုံးခဲ့သည်။ အဆိုပါ ၄ ဦးမှာ နံနက် ၅ နာရီ ၃၀ ခန့်တွင် ခြေမြန်တပ်ရင်း ၄၂၇ မှ တပ်ဖွဲ့ဝင်များ၏ ခြုံခိုတိုက်ခိုက်ခံရသော ကင်းထောက်အဖွဲ့မှ တပ်သား ၆ ဦးဖြစ်သည်။ <ref>{{Cite news|title=Military kills four KNDF members in Demoso|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/military-kills-four-kndf-members-in-demoso|accessdate=14 February 2022|archivedate=3 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211203102554/https://www.myanmar-now.org/en/news/military-kills-four-kndf-members-in-demoso}}</ref> ထို့အပြင်[[ရွှေကူမြို့]]အရှေ့ဘက် ၁၆ ကီလိုမီတာအကွာရှိ ကချင်အေးကျေးရွာအနီးတွင် ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော် နှင့် စစ်တပ်မှ စစ်သား ၁၀၀ ခန့် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ကေအိုင်အေက ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့နှင့် ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်သည်ဟူသော ကောလာဟလများကို ငြင်းဆိုခဲ့ပြီး တိုက်ပွဲကြောင့် KIA ၏ ကျဆုံးသူစာရင်းကို ထုတ်ဖော်ပြောကြားခြင်းမရှိပေ။ မကြာသေးမီက ရရှိထားသော [[ဆူခွိုင်း ၃၀|Su-30]] ဂျက်တိုက်လေယာဉ် ၂ စင်းက စမ်းသပ်ပစ်လွှတ်ခဲ့သည့် လေကြောင်းမှ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်ပွားပြီးနောက် တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>{{Cite news|title=Military deploys Russian-made fighter jets against KIA targets|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/military-deploys-russian-made-fighter-jets-against-kia-targets|accessdate=14 February 2022|archivedate=6 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211206010220/https://myanmar-now.org/en/news/military-deploys-russian-made-fighter-jets-against-kia-targets}}</ref> ထိုနေ့တွင်ပင် မတူပီ CDF သည် [[ချင်းအမျိုးသားတပ်မတော်]]နှင့် ပူးပေါင်းကာ [[မတူပီမြို့]]နှင့် [[ပလက်ဝမြို့]]ကို ဆက်သွယ်သည့် လမ်းပေါ်တွင် ခြေမြန်တပ်ရင်း ၃၀၄ ကင်းစခန်းအား တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ဆုတ်ခွာသွားခြင်းမပြုမီတွင် ခုခံရေးတပ်ဖွဲ့များက အစောင့်တပ်သား ၂ ဦးကိုသာ သတ်ဖြတ်နိုင်ခဲ့သည်။<ref name="auto"/> နိုဝင်ဘာ ၂၆ ရက်က ချင်းပြည်နယ် [[မတူပီမြို့]]အနီးတွင် တပ်စွဲထားသည့် ချင်းပြည်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (CDF) မှ ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမားများက စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၀ ဦးအား တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စစ်သား ၂ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။ <ref name="auto">{{Cite news|title=Chinland Defence Force attacks junta soldiers in Matupi|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/chinland-defence-force-attacks-junta-soldiers-in-matupi|accessdate=14 February 2022|archivedate=1 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220201001003/https://www.myanmar-now.org/en/news/chinland-defence-force-attacks-junta-soldiers-in-matupi}}</ref> [[မတ္တရာမြို့နယ်]] အရှေ့တောင်ဘက် တောတောင်ကုန်းများတွင် ယခင်က ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသော PDF တိုက်ခိုက်ရေးသမားတစ်ဦး၏ ရုပ်အလောင်းကို နိုဝင်ဘာ ၂၈ ရက်က တွေ့ရှိခဲ့သည်။ PDF တိုက်ခိုက်ရေးသမား ရဲသူနိုင်အား နိုဝင်ဘာလ ၁၉ ရက်နေ့တွင် ဖမ်းမိခဲ့ပြီး စစ်သားများက စခန်းအား မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့သည့် PDF အခြေစိုက်စခန်းသို့ အတင်းအဓမ္မ ပို့ဆောင်ခိုင်းခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=PDF member in Mandalay Region killed in junta custody|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/pdf-member-in-mandalay-region-killed-in-junta-custody|accessdate=14 February 2022|archivedate=3 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211203102555/https://www.myanmar-now.org/en/news/pdf-member-in-mandalay-region-killed-in-junta-custody}}</ref> === ဒီဇင်ဘာလ === မိုးညှင်းတွင် လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှု ပြုလုပ်ပြီး တစ်ပတ်ခန့်အကြာ ဒီဇင်ဘာလ ၁ ရက်နေ့တွင် တပ်မတော် ခြေမြန်တပ်ရင်း (၄၂) မှ စစ်သား ၅၀ ခန့်က [[မိုးညှင်းမြို့နယ်]] ညောင်ထောက်ရွာအနီး KIA နယ်မြေကို နံနက် ၈ နာရီ ဝန်းကျင်တွင် တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ညနေ ၆ နာရီခန့်တွင် ပြီးဆုံးခဲ့သည်။ KIA ပြန်ကြားရေးတာဝန်ခံက ၎င်းတို့ဘက်မှ ထိခိုက်ကျဆုံးမှု အသေးစိတ်ကို ထုတ်ဖော်ပြောကြားခြင်း မရှိပေ။ ဖားကန့်မြို့လယ် ၁၇ မိုင်ခန့်အကွာ၊ [[ဖားကန့်မြို့]]နှင့် [[မိုးညှင်းမြို့]]ကို ဆက်သွယ်သည့် ကားလမ်းတစ်လျှောက်ရှိ ဝေလုံကျေးရွာအနီး၌လည်း တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ရာ ခြေလျင်တပ်ရှေ့တိုးနိုင်ရေးအတွက် ညနေ ၃ နာရီမှ ၈ နာရီအထိ လက်နက်ကြီး အမြောက်အချက်ရေ ၃၀ ခန့်ဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|title=KIA clashes with junta soldiers in Hpakant and Mohnyin|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/kia-clashes-with-junta-soldiers-in-hpakant-and-mohnyin|accessdate=14 February 2022|archivedate=6 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211206011605/https://www.myanmar-now.org/en/news/kia-clashes-with-junta-soldiers-in-hpakant-and-mohnyin}}</ref> စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များကလည်း ညလုံးပေါက် စစ်ဆင်ရေးပြုလုပ်ခဲ့ရာ တိုက်ပွဲပြင်းထန်စွာ ဖြစ်ပွားပြီးနောက် သိန်းမင်း PDF (TM-PDF) စခန်းကို သိမ်းပိုက်ပြီး မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့သည်။ ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမားများ ပြန်လည်ဆုတ်ခွာခဲ့ရပြီး TM-PDF တိုက်ခိုက်ရေးသမား ၂ ဦး သေဆုံးကာ အခြားအများအပြား ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။ <ref>Awaiting for official news report to be used as citation</ref> ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက်က [[ဆားလင်းကြီးမြို့နယ်]] [[ဒုံးတောရွာ၊ ဆားလင်းကြီးမြို့နယ်|ဒုံးတောရွာ]]အတွင်း၌ စစ်တပ်မှ အရပ်သား ၁၁ ဦးအား ဖမ်းဆီး၍ မီးရှို့သတ်ဖြတ်ခဲ့ပြီးနောက် မီးလောင်ကျွမ်းဆဲဖြစ်သော အလောင်းများကို ဒေသခံများက တွေ့ရှိခဲ့သည်။ အနီးနားတွင် သွားလာနေသော စစ်ကောင်စီယာဉ်တန်းအား PDF တိုက်ခိုက်ရေးသမားများက ဖောက်ခွဲရေးပစ္စည်းများဖြင့် ဖောက်ခွဲတိုက်ခိုက်ခဲ့မှုအပြီးတွင် စစ်အစိုးရစစ်သား ၁၀၀ ခန့်က ရွာကို ဝင်ရောက်မွှေနှောက်သွားခဲ့သည်။ မီးလောင်မှုတွင် နောက်ထပ်လူတစ်ဦးမှာ အရပ်သားတစ်ဦးဖြစ်ပြီး မည်သူမည်ဝါဖြစ်သည်ကို မသိရပေ။<ref>{{Cite news|title=လူအစုလိုက် မီးရှို့သတ်ခံရသည့် ဆားလင်းကြီးတွင် ရုပ်အလောင်းထပ်တွေ့|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/9596|author=မောင်ရွှေဝါ|date=၈ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၁|accessdate=14 February 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214152914/https://www.myanmar-now.org/mm/news/9596}}</ref> ဒီဇင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့တွင် စစ်တပ်က သိမ်းပိုက်ထားသော ထန်တလန်မြို့တွင် စစ်တပ် နှင့် CDF တပ်ဖွဲ့တို့ မိနစ် ၉၀ ကြာ တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ စစ်တပ်က CDF မှ မြို့ကို ပြန်လည်သိမ်းပိုက်နိုင်စေရန် ဦးတည်သည့် ကြီးမားသော ထိုးစစ်ကို ထပ်မံထိုးစစ်ဆင်ပြီးနောက်၊ တိုက်ပွဲအတွင်း CDF တိုက်ခိုက်ရေးသမား ၃ ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ အဆိုပါသီတင်းပတ်အတွင်း စစ်တပ်သိမ်းပိုက်ထားသည့် ထန်တလန်မြို့တွင် နေအိမ် ၁၂ လုံး မီးလောင်ပျက်စီးခဲ့ပြီး ချင်းပြည်နယ် မြို့တွင်း အဆောက်အအုံ လေးပုံတစ်ပုံကျော် ပျက်စီးခဲ့ကာ ၂ဘက်လုံးမှ အကာအကွယ်ယူ ပစ်ခတ်ရန် ခက်ခဲသွားသည်။ <ref>{{Cite news|title=Well over a quarter of Thantlang now destroyed by fire as rebel group vows to 'drive out' junta soldiers|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/well-over-a-quarter-of-thantlang-now-destroyed-by-fire-as-rebel-group-vows-to-drive-out-junta|accessdate=14 February 2022|archivedate=10 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211210154834/https://www.myanmar-now.org/en/news/well-over-a-quarter-of-thantlang-now-destroyed-by-fire-as-rebel-group-vows-to-drive-out-junta}}</ref> မကွေးတိုင်းဒေသကြီး မြိုင်ပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF) မှ ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမားများက ဒီဇင်ဘာ ၉ ရက် နံနက်အစောပိုင်းက လက်လုပ်ဗုံး ၃ လုံးဖြင့် စစ်ကားနှစ်စီးအား ခြုံခိုတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ခြုံခိုတိုက်ခိုက်မှုတွင် အနည်းဆုံး စစ်သား ၃ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း PDF တွင်က ဆိုသည်။ မွန်းတည့်အချိန်၌ PDF သည် [[မင်းသားကျ (တောင်)ရွာ၊ မြိုင်မြို့နယ်|မင်းသားကျကျေးရွာ]]သို့ ခြေလျင်ထွက်ခွာလာသော စစ်သားများအား ထပ်မံတိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး နှစ်ဖက်အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ သို့သော် ထိုတိုက်ပွဲနှင့် ပတ်သက်၍ အသေအပျောက် သတင်းများ မရှိခဲ့ပေ။ <ref>{{Cite news|title=Soldiers target villagers after ambush by Myaing PDF|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/soldiers-target-villagers-after-ambush-by-myaing-pdf|accessdate=14 February 2022|archivedate=17 January 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220117130024/https://myanmar-now.org/en/news/soldiers-target-villagers-after-ambush-by-myaing-pdf}}</ref> KNDF နှင့် ကရင်နီတပ်မတော် (ကေအေ) တပ်ဖွဲ့များနှင့် တပ်မတော် ခြေမြန်တပ်ရင်း (၄၂၈) မှ တပ်ဖွဲ့ဝင်များနှင့် ရဲတပ်ဖွဲ့တို့ တိုက်ပွဲများ ၄ ရက်ကြာ တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်ခဲ့ပြီးနောက် စစ်ကောင်စီတပ်သား (၄)ဦး ကျဆုံးခဲ့ကြောင်း KNDF ကဆိုသည်။ "သေသွားတာလားတော့ မသိဘူး။ အနည်းဆုံးခန့်မှန်းခြေကတော့ သုံးယောက်နဲ့ လေးယောက်ကြားမှာ စစ်တပ်ဘက်က ပြင်းပြင်းထန်ထန် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရထားတယ်လို့ ယူဆထားတယ်" ဟု KNDF ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက ပြောကြားခဲ့သည်။ <ref>{{cite web |title=ကယားပြည်နယ်အတွင်း တိုက်ပွဲများ ဆက်လက်ပြင်းထန်နေ |url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/9658 |website=Myanmar NOW |language=my |accessdate=14 February 2022 |archivedate=14 February 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214144642/https://www.myanmar-now.org/mm/news/9658 }}</ref> <ref>{{Cite news|title=Clashes in Kayah State kill at least four regime soldiers: KNDF|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/clashes-in-kayah-state-kill-at-least-four-regime-soldiers-kndf|accessdate=14 February 2022|archivedate=25 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211225174335/https://www.myanmar-now.org/en/news/clashes-in-kayah-state-kill-at-least-four-regime-soldiers-kndf}}</ref> နှစ်ရက်ကြာဖြစ်ပွားခဲ့သော တိုက်ပွဲများအတွင်း စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး [[ခေါင်းကွဲရွာ၊ မြောင်မြို့နယ်|ခေါင်းကွဲကျေးရွာ]]၌ တပ်မတော်မှ တပ်ဖွဲ့ဝင် ၄ ဦးနှင့် PDF တိုက်ခိုက်ရေးသမား ၃ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး ၃ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ထို့နောက် တပ်မတော်မှ လက်နက်ကြီးများနှင့် စနိုက်ပါများဖြင့် အင်အားအလွန်အကျွံ အသုံးပြုပြီးနောက် ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမားများသည် ရွာမှ ဆုတ်ခွာခဲ့ရသည်။ <ref>{{Cite news|title=Soldiers kill and burn five people in Sagaing Region village after clashes with PDF|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/soldiers-kill-and-burn-five-people-in-sagaing-region-village-after-clashes-with-pdf|accessdate=14 February 2022|archivedate=8 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220208210310/https://www.myanmar-now.org/en/news/soldiers-kill-and-burn-five-people-in-sagaing-region-village-after-clashes-with-pdf}}</ref> ထိုနေ့တွင်ပင် ခုခံ ခိုအောင်းရာ နေရာ နှစ်ခုကို စစ်တပ်က ဝင်ရောက် စီးနင်းမှု ကြောင့် မန္တလေး အရပ်ဘက် ပြောက်ကျားတပ်သား ၈ ဦးကို သေဆုံးခဲ့သည်။ စစ်တပ် တပ်ဖွဲ့ဝင်များက မဟာအောင်မြေနှင့် ပြည်ကြီးတံခွန်မြို့နယ်များရှိ ပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF) များကို ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ရာ တပ်မတော်တပ်သားများအား တိုက်ခိုက်မှုတွင် ပါဝင်ခဲ့သူဟု သံသယရှိသူတစ်ဦးမှ ဝန်ခံပြီးနောက် အဆိုပါစီးနင်းမှု ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ မဟာအောင်မြေစခန်း၌ ဖြစ်ပွားသော တိုက်ပွဲတွင် PDF အဖွဲ့ဝင် ၇ ဦး ကျဆုံးကာ စစ်ကောင်စီတပ်သားတစ်ဦး ဝမ်းဗိုက်တွင် ကျည်ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ပြီး ပြည်ကြီးတံခွန်စခန်း၌ စစ်အစိုးရတပ်များအား လက်လုပ်ဗုံးဖြင့် ပစ်ပေါက်ကာ ထွက်ပြေးကြစဉ် PDF တိုက်ခိုက်ရေးသမားတစ်ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=Myanmar Junta Claims to Have Killed 8 Resistance Fighters in Mandalay Raids|work=Myanmar NOW|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-claims-to-have-killed-8-resistance-fighters-in-mandalay-raids.html|accessdate=14 February 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213180339/https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-claims-to-have-killed-8-resistance-fighters-in-mandalay-raids.html}}</ref> ဒီဇင်ဘာလ ၁၃ ရက်နေ့တွင် စစ်တပ်က အမြောက်မြားဖြင့် ပစ်ခတ်ကူညီနေသည့် စစ်ကိုင်းတိုင်း အရာတော်မြို့နယ် [[ကဲဘာရွာ၊ အရာတော်မြို့နယ်|ကဲဘာကျေးရွာ]]တွင် ဇေယျာ ၇ ဟု ခေါ်သည့် အခြား ဒေသခံ တော်လှန်ရေးသမားများအား ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမားများသည် စစ်တပ်၏ လက်နက်အင်အား သာလွန်ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ဆုတ်ခွာခဲ့ရသည်။ <ref>{{Cite news|title=Myanmar military torches 100 homes in Sagaing Region village|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/myanmar-military-torches-100-homes-in-sagaing-region-village|accessdate=14 February 2022|archivedate=15 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211215064637/https://www.myanmar-now.org/en/news/myanmar-military-torches-100-homes-in-sagaing-region-village}}</ref> ထို့အပြင် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး [[လှိုင်သာယာမြို့နယ်]]တွင် ဗုံးအများအပြား ပေါက်ကွဲမှုကြောင့် ဒဏ်ရာရရှိသူ ၃ ဦး အပါအဝင် သံသယရှိသူ ၁၂ ဦးကို တပ်မတော်မှ PDF ဟုစွပ်စွဲပြီး ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ ထွက်ပြေးလွတ်မြောက်သွားသည့် နောက်ထပ် ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမား ၂ ဦးကိုလည်း ကျည်ကာအင်္ကျီများ ဝတ်ဆင်ထားသည့် အရပ်ဝတ် လက်နက်ကိုင် စစ်ကောင်စီတပ်သားများက ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်။ လက်လုပ်ဖောက်ခွဲရေးပစ္စည်းများကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝန်းတွင် အခြားပြောက်ကျားတိုက်ခိုက်ရေးသမားများ သေဆုံးမှုများလည်း ရှိခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|title=Three injured guerrilla fighters among 12 arrested after accidental explosion in Yangon|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/three-injured-guerrilla-fighters-among-12-arrested-after-accidental-explosion-in-yangon|accessdate=14 February 2022|archivedate=15 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211215064635/https://www.myanmar-now.org/en/news/three-injured-guerrilla-fighters-among-12-arrested-after-accidental-explosion-in-yangon}}</ref>ဒီပဲယင်း PDF တိုက်ခိုက်ရေးသမားများ နေရာယူထားသည့် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး ဒီပဲယင်းမြို့နယ်ကို တပ်မတော်မှ ဝိုင်းရံထားသည်ဟု ဒီပဲယင်း PDF ခေါင်းဆောင်က သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ “တော်တော်အခြေအနေဆိုးနေပြီ။ မနားတော့ဘူးဗျ။ စစ်ကြောင်းက တစ်ကြောင်းပြီးတစ်ကြောင်း လာနေတာ။ တစ်ကြောင်းက ဒီရွာကို ဖြတ်သွားရင် နောက်ထပ်တစ်ကြောင်းက ဒီရွာကို ဦးတည်နေပြီ။ အဲဒီလိုမျိုးဖြစ်နေတာ” ဟု ဒီပဲယင်း PDF ခေါင်းဆောင်မှ Myanmar NOW သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။ လွန်ခဲ့သည့်လမှစတင်၍ တပ်မတော်သည် လေကြောင်း ချေမှုန်းရေး မစ်ရှင်များ ဆောင်ရွက်ရန်အတွက် ဒီပဲယင်းမြို့ အနောက်ဘက်သို့ ရဟတ်ယာဉ် ခြောက်စီးဖြင့် လေကြောင်းချီတပ်မှ စစ်သား ၁၅၀ ခန့် စေလွှတ်ခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=Junta soldiers murder three more villagers in Depayin|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/junta-soldiers-murder-three-more-villagers-in-depayin|accessdate=14 February 2022|archivedate=10 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220210222452/https://www.myanmar-now.org/en/news/junta-soldiers-murder-three-more-villagers-in-depayin}}</ref> ကေအဲန်ယူ တပ်မဟာ ၆ လက်အောက်ရှိ ထိုင်းနယ်စပ်အနီး [[လေးကေ့ကော်|လေးကကော်မြို့သစ်]]တွင် ဒီဇင်ဘာ ၁၄ ရက်က တပ်မတော်မှ စစ်သား ၂၀၀ ခန့်ဖြင့် ရှာဖွေစစ်ဆေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ NLD အမတ် ဝေလင်းအောင် အပါအဝင် စစ်အစိုးရ ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှုများနှင့် ဆက်စပ်နေသည်ဟု ယူဆရသော လူအများအပြားကို စစ်တပ်က ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ ခြေမြန်တပ်ရင်း ၅၆၀ မှ ယာဉ်တန်းလေးစီးဖြင့် ရောက်ရှိလာသည့် တပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် လေးကေကော်မြို့ ငြိမ်းချမ်းရေး ရပ်ကွက်တွင် တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများနှင့် ပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များကို ရှာဖွေခဲ့သည်။ အဆိုပါ စီးနင်းမှုကို ခွင့်ပြုထားခြင်း ရှိ၊ မရှိ မေးမြန်းရန် ဖုန်းခေါ်ဆိုမှုများကို KNU တပ်မဟာ (၆) မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက ဖြေကြားခြင်း မရှိပေ။ ယောဒေသကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (YDF) အစည်းဝေးကျင်းပနေသည့် မကွေးတိုင်းဒေသကြီး ဂန့်ဂေါမြို့နယ် [[နှမ်းခါးရွာ၊ ဂန့်ဂေါမြို့နယ်|နှမ်းခါးကျေးရွာ]]ကို တပ်မတော်က လေကြောင်းမှ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဒီဇင်ဘာ ၁၇ ရက်က ယောကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့မှ ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမား ၂၀ ကျဆုံးခဲ့သည်။ ရွာကို လေကြောင်းထိုးစစ်ဆင်ရာတွင် ရဟတ်ယာဉ်သုံးစင်း ပါဝင်ခဲ့သည်။ နှမ်းခါးရွာကို စစ်အစိုးရ ကျောထောက်နောက်ခံပြု ပျူစောထီးပြည်သူ့စစ်အဖွဲ့ဝင် ၁၅၀ ခန့်က သိမ်းပိုက်ထားသည်ဟု ရွာခံတစ်ဦးက ပြောသည်။ <ref>{{Cite news|title=At least 20 killed in air raid on Magway village|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/at-least-20-killed-in-air-raid-on-magway-village|accessdate=14 February 2022|archivedate=27 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211227131155/https://www.myanmar-now.org/en/news/at-least-20-killed-in-air-raid-on-magway-village}}</ref> ထို့အပြင် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး [[သန်လျင်မြို့နယ်]]တွင် တပ်မတော်က ဝင်ရောက်စီးနင်းမှုအတွင်း ဒေသခံ လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေး အဖွဲ့ ဝင်တစ်ဦး ပစ်သတ်ခံရပြီး အခြား သုံးဦးကိုလည်း ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်။ နံနက် ၉ နာရီခန့်တွင် [[လဟာယက်|လဟာရပ်ကျေးရွာ]]အနီးရှိ နေအိမ်တစ်လုံးအား စီးနင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အဆိုပါအဖွဲ့မှ အသက် ၃၀ အရွယ် အမျိုးသားတစ်ဦး ရင်ဘတ်နှင့် ပေါင်တို့တွင် သေနတ်ဒဏ်ရာဖြင့် သေဆုံးခဲ့ပြီး အမျိုးသားနှစ်ဦးနှင့် အမျိုးသမီးတစ်ဦးတို့ကို ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်။ သေဆုံးနေသည့် ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမား၏ ရုပ်အလောင်းကို စစ်သားများက သိမ်းယူသွားကာ သေဆုံးသူမှာ ဖြိုးမောင်မောင်ဦးဖြစ်ကြောင်း သန်လျင်အခြေစိုက် ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်စာမျက်နှာတစ်ခုက ဆိုသည်။ <ref>{{Cite news|title=One resistance fighter killed, three arrested in Thanlyin raid|work=Myanmar NOW|url=https://myanmar-now.org/en/news/one-resistance-fighter-killed-three-arrested-in-thanlyin-raid|accessdate=14 February 2022|archivedate=21 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211221031550/https://www.myanmar-now.org/en/news/one-resistance-fighter-killed-three-arrested-in-thanlyin-raid}}</ref> ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်နှောင်းပိုင်းတွင် ကရင်နီအမျိုးသား ကာကွယ်ရေးတပ် (KNDF) မှ သိမ်းပိုက်ပြီးနောက် ကယား(ကရင်နီ)ပြည်နယ် လွိုင်ကော်မြို့နယ် [[ကွန်နားရွာ၊ လွိုင်ကော်မြို့နယ်|ကွန်နားကျေးရွာ]]မှ တပ်မတော် တပ်ဖွဲ့ဝင်များ ဒီဇင်ဘာ ၂၀ ရက်တွင် ထွက်ခွာသွားခဲ့သည်။ KNDF အဖွဲ့ဝင်များ၏ ပြောကြားချက်အရ သီတင်းပတ်ကုန်တွင် ခွန်းနား တွင် တပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၃၀ ခန့် တပ်စွဲထားကြောင်း သိရသည်။ ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က တနင်္လာနေ့နှင့် ကြာသပတေးနေ့များတွင် တိုက်ပွဲ နှစ်ကြိမ်ဖြစ်ပွားပြီးနောက်ပိုင်း တိုက်ပွဲများ ထပ်မံဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်း မရှိဟု ၎င်းက ဆက်လက်ပြောသည်။<ref>{{cite web |author1=အက်စတာဂျေ |title=လွိုင်ကော်မြို့နယ် ကွန်နားရွာတွင် နေအိမ်အများအပြား မီးထပ်ရှို့ခံရ |url=https://myanmar-now.org/mm/news/9737 |website=Myanmar NOW |access-date=၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |language=my |date=၂၀ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၁ |accessdate=15 February 2022 |archivedate=15 February 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220215081334/https://myanmar-now.org/mm/news/9737 }}</ref> ==== ခရစ္စမတ်အကြို လူသတ်ပွဲ ==== {{main|မိုဆို လူသတ်ပွဲ}} ကယားပြည်နယ် ဖရူဆိုမြို့နယ် [[မိုဆိုရွာ၊ ဖရူဆိုမြို့နယ်|မိုဆိုရွာ]]အနီးတွင် စစ်ဘေးရှောင်ယာဉ်တန်းကို [[တပ်မတော်|စစ်တပ်]]က ဒီဇင်ဘာ ၂၄ ရက်က အလစ်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ လူ ၃၅ ဦးထက်မနည်း သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရသည်။ အဆိုပါသေဆုံးမှုများတွင် အကျိုးအမြတ်မယူသော Save the Children အဖွဲ့မှ ဝန်ထမ်းနှစ်ဦး ပါဝင်ခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=UN 'horrified' by massacre of dozens of civilians in Myanmar|work=Myanmar NOW|url=https://www.aljazeera.com/news/2021/12/26/united-nations-horrified-myanmar-massacre-dozens-civilians|date=December 26, 2021|accessdate=February 1, 2022|archivedate=26 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211226231042/https://www.aljazeera.com/news/2021/12/26/united-nations-horrified-myanmar-massacre-dozens-civilians}}</ref> အဆိုပါဖြစ်ရပ်နှင့်ပတ်သက်၍ 'စေ့စေ့စပ်စပ် ပွင့်လင်းမြင်သာသော စုံစမ်းစစ်ဆေးမှု' ပြုလုပ်ရန် ကုလသမဂ္ဂက တောင်းဆိုထားသည်။ == ၂၀၂၂ == === ဇန်နဝါရီလ === ဇန်နဝါရီ ၃၁ ရက်က မကွေး၊ စစ်ကိုင်းနှင့် တနင်္သာရီတိုင်း ဒေသကြီးနှင့် ချင်းပြည်နယ်၊ ရှမ်းနှင့် ကယားပြည်နယ်တို့တွင် သုံးရက်ကြာ ခြုံခိုတိုက်ခိုက်ခံရမှုအတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်သား အနည်းဆုံး ၃ ဒါဇင်ထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-resistance-kills-dozens-of-junta-soldiers-in-three-days-of-clashes.html|title=Myanmar Resistance Kills Dozens of Junta Soldiers in Three Days of Clashes|publisher=The Irrawaddy|date=January 31, 2022|accessdate=February 1, 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213140918/https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-resistance-kills-dozens-of-junta-soldiers-in-three-days-of-clashes.html}}</ref> === ဖေဖော်ဝါရီ === * ၁ ဖေဖော်ဝါရီ - စစ်ကိုင်းတိုင်း ကနီမြို့နယ်အတွင်း စစ်ကောင်စီ တပ်ဖွဲ့ဝင်များနှင့် မဟာမိတ်ပျူစောထီးပြည်သူ့တပ်ဖွဲ့ဝင် အယောက် ၃၀ ထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ကြောင်း ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်က သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ စစ်အစိုးရက ထောက်ပံ့ရေးပစ္စည်းများနှင့် စစ်သည်များ သယ်ဆောင်သည့် သင်္ဘောများကို ခြုံခိုတိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး တိုက်ခိုက်မှုအတွင်း အနည်းဆုံး သင်္ဘောတစ်စီး မီးလောင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/thirty-junta-soldiers-reportedly-killed-in-upper-myanmar.html|title=Thirty Junta Soldiers reportedly killed in Upper Myanmar|accessdate=14 February 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214193946/https://www.irrawaddy.com/news/burma/thirty-junta-soldiers-reportedly-killed-in-upper-myanmar.html}}</ref> * ၂ ဖေဖော်ဝါရီ - စစ်အစိုးရလိုလားသော လူထုစုဝေးပွဲတွင် ဗုံးဖြင့် တိုက်ခိုက်ခံရမှုကြောင့် လူ ၂ ဦး သေဆုံးပြီး ၃၈ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/two-killed-38-injured-at-rally-attack-on-myanmar-coup-anniversary.html|title=Two Killed, 38 Injured at Rally Attack on Myanmar Coup Anniversary|publisher=The Irrawaddy|date=February 2, 2022|accessdate=February 2, 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213140526/https://www.irrawaddy.com/news/burma/two-killed-38-injured-at-rally-attack-on-myanmar-coup-anniversary.html}}</ref> * ၃ ဖေဖော်ဝါရီ - ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်၏ ပြောကြားချက်အရ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက် အာဏာသိမ်းမှုမှ စတင်ကာ ပစ်မှတ်ထားသော တိုက်ခိုက်မှုများတွင် စစ်အစိုးရက ခန့်အပ်ထားသော အရာရှိ ၃၆၇ ဦး လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခံခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/almost-370-myanmar-junta-officials-assassinated-since-coup.html|title=Almost 370 Junta Officials Assassinated Since Coup|publisher=The Irrawaddy|date=February 2, 2022|accessdate=February 3, 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214194001/https://www.irrawaddy.com/news/burma/almost-370-myanmar-junta-officials-assassinated-since-coup.html}}</ref> * ၇ ဖေဖော်ဝါရီ - စစ်ကိုင်းတိုင်း ဒေသကြီးအတွင်း နယ်မြေခံ PDF များ၏ လျပ်တပြတ် တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် စစ်သား ၃၈ ဦး ကျဆုံးခဲ့သည်။ အဆိုပါ တိုက်ခိုက်မှုများတွင် ဒရုန်းများ အသုံးပြုမှုလည်း ပါဝင်သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/38-junta-soldiers-reported-killed-in-upper-myanmar.html|title=38 Junta Soldiers Reported Killed in Upper Myanmar|publisher=The Irrawaddy|date=February 7, 2022|accessdate=February 7, 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213140304/https://www.irrawaddy.com/news/burma/38-junta-soldiers-reported-killed-in-upper-myanmar.html}}</ref> ကချင်ပြည်နယ် ဖားကန့်မြို့နယ်တွင် သုံးရက်ကြာ တိုက်ပွဲများအတွင်း တပ်ရင်းမှူး အပါအဝင် စစ်ကောင်စီ စစ်သည် ၂၀၀ ခန့် ကျဆုံးခဲ့ကြောင်း [[ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်|ကချင်လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်]]က ပြောဆိုထားသည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/over-200-myanmar-junta-troops-killed-in-three-days-kachin-independence-army.html|title=Over 200 Myanmar Junta Troops Killed in Three Days: Kachin Independence Army|publisher=The Irrawaddy|date=February 7, 2022|accessdate=February 7, 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214193909/https://www.irrawaddy.com/news/burma/over-200-myanmar-junta-troops-killed-in-three-days-kachin-independence-army.html}}</ref> * ၈ ဖေဖော်ဝါရီ - [[ရခိုင်ပြည်နယ်]] [[မောင်တောမြို့နယ်]]တွင် [[ရက္ခိုင့်တပ်တော်]] နှင့် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့တို့ တိုက်ပွဲ အနည်းဆုံး နှစ်ကြိမ် ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ [[မီးတိုက်ရွာ|မီးတိုက်ကျေးရွာ]] အရှေ့မြောက်ဘက် လက်ပံတောင်အနီးရှိ AA ကင်းစခန်းအား ဖေဖော်ဝါရီ ၄ ရက်က ခိုးဝင်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ AA ကင်းသမားတစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း AA ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ [[ခိုင်သုခ]]က ပြောသည်။ ဖေဖော်ဝါရီလ ၆ ရက်နေ့အထိ ၃ နာရီကြာ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ တိုက်ပွဲများကြောင့် AA နှင့်စစ်တပ်တို့ကြား ၂၀၂၀ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလမှ စတင်၍ အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့သော အလွတ်သဘော အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ပျက်ပြားသွားမည့်အရေးကို စိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက်လာခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/junta-troops-clash-with-arakan-army-in-western-myanmar.html|title=Junta Troops Clash With Arakan Army in Western Myanmar|publisher=The Irrawaddy|date=February 8, 2022|accessdate=February 11, 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213140146/https://www.irrawaddy.com/news/burma/junta-troops-clash-with-arakan-army-in-western-myanmar.html}}</ref> မောင်တောမြို့နယ် မြောက်ပိုင်းတွင် ဖေဖော်ဝါရီ ၇ ရက် ညက ဖြစ်ပွားခဲ့သော တိုက်ပွဲများကြောင့် အရပ်သား နှစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။<ref>{{cite web |first1=ဧရာဝတီ |title=စစ်တပ်နှင့် AA တို့ တိုက်ပွဲကြား အရပ်သား ၂ ဦး သေဆုံး |url=https://burma.irrawaddy.com/news/2022/02/08/249707.html |website=ဧရာဝတီ |access-date=၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |date=၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |accessdate=15 February 2022 |archivedate=15 February 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220215124905/https://burma.irrawaddy.com/news/2022/02/08/249707.html }}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/two-civilians-dead-in-clash-between-aa-regime-troops-in-myanmars-rakhine-state.html|title=Two Civilians Dead in Clash Between AA, Regime Troops in Myanmar's Rakhine State|publisher=The Irrawaddy|date=February 8, 2022|accessdate=February 11, 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213142004/https://www.irrawaddy.com/news/burma/two-civilians-dead-in-clash-between-aa-regime-troops-in-myanmars-rakhine-state.html}}</ref> *၉ ဖေဖော်ဝါရီ - စစ်ကိုင်းနှင့် ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးများတွင် နယ်မြေခံ PDF များ ၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် စစ်သား ၃၅ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/resistance-groups-claim-to-kill-35-myanmar-junta-troops.html|title=Resistance Groups Claim to Kill 35 Myanmar Junta Troops|publisher=The Irrawaddy|date=February 9, 2022|accessdate=February 11, 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213140059/https://www.irrawaddy.com/news/burma/resistance-groups-claim-to-kill-35-myanmar-junta-troops.html}}</ref> အရပ်သားများကို လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုအတွက် တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များသည် [[ရန်ကုန်မြို့]]ရှိ [[တပ်မတော် (လေ)|လေတပ်]] လေယာဉ်မှူးများ၏ နေအိမ်များကို ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web |first1=ဧရာဝတီ |title=လေတပ်အရာရှိ နေအိမ်များကို တိုက်ခိုက်မှုများ ဆက်တိုက်ပြုလုပ် ဟု PDF ဆို |url=https://burma.irrawaddy.com/news/2022/02/09/249720.html |website=ဧရာဝတီ |access-date=၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |date=၉ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |accessdate=15 February 2022 |archivedate=15 February 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220215081530/https://burma.irrawaddy.com/news/2022/02/09/249720.html }}</ref> * ၁၀ ဖေဖေော်ဝါရီ - စစ်ကိုင်းတိုင်း ဒေသကြီး မြို့နယ် ၃ ခုတွင် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့များက ဝင်ရောက် စီးနင်း တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၅၀ ခန့် သေဆုံးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/resistance-fighters-claim-to-have-killed-around-50-myanmar-junta-personnel.html|title=Resistance Fighters Claim To Have Killed Around 50 Myanmar Junta Personnel|publisher=The Irrawaddy|date=February 10, 2022|accessdate=February 11, 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213130332/https://www.irrawaddy.com/news/burma/resistance-fighters-claim-to-have-killed-around-50-myanmar-junta-personnel.html}}</ref> *၁၁ ဖေဖော်ဝါရီလ - ရခိုင်ပြည်နယ် မောင်တောမြို့နယ်ရှိ AA ၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဗိုလ်မှူးတစ်ဦး အပါအဝင် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် အများအပြား ကျဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web |first1=ဧရာဝတီ |title=တကျော့ပြန် ရခိုင်တိုက်ပွဲ ဗိုလ်မှူးအဆင့် အပါအဝင် စစ်တပ်အကျအဆုံးများ |url=https://burma.irrawaddy.com/news/2022/02/10/249756.html |website=ဧရာဝတီ |access-date=၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |date=၁၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |accessdate=15 February 2022 |archivedate=15 February 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220215081245/https://burma.irrawaddy.com/news/2022/02/10/249756.html }}</ref> ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀ ရက်နှင့် ၁၁ ရက်တို့တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်း ဒေသကြီးနှင့် ကယားပြည်နယ်တို့၌ ဖြစ်ပွားခဲ့သော တိုက်ပွဲများတွင် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၃၈ ဦးနှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ဝင် ၅ ဦး ကျဆုံးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/dozens-of-junta-soldiers-killed-in-sagaing-kayah-myanmar-resistance-groups-say.html|title=Dozens of Junta Soldiers Killed in Sagaing, Kayah, Myanmar Resistance Groups Say|publisher=The Irrawaddy|date=February 11, 2022|accessdate=February 11, 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213122752/https://www.irrawaddy.com/news/burma/dozens-of-junta-soldiers-killed-in-sagaing-kayah-myanmar-resistance-groups-say.html}}</ref> * ၁၃ ဖေဖော်ဝါရီ - နေပြည်တော်၊ မကွေး၊ စစ်ကိုင်း၊ မန္တလေးနှင့် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးတို့တွင် PDF တပ်ဖွဲ့များက တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂ နှင့် ၁၃ ရက်များတွင် စစ်ကောင်စီတပ်သား ၄၀ ခန့် သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/junta-soldiers-killed-social-media-users-boycott-myanmar-coup-leaders-parade.html|title=Junta Soldiers Killed; Social Media Users Boycott Myanmar Coup Leader’s Parade|publisher=The Irrawaddy|date=14 February 2022|accessdate=14 February 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214143540/https://www.irrawaddy.com/news/burma/junta-soldiers-killed-social-media-users-boycott-myanmar-coup-leaders-parade.html}}</ref> *၁၇ ဖေဖော်ဝါရီ - စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ခင်ဦးမြို့နယ်၊ [[မြို့သစ်ရွာ၊ ခင်ဦးမြို့နယ်|မြို့သစ်ရွာ]]အနီး၌ စစ်သားနှင့် ပျူစောထီးအင်အား ၈၀ ခန့်နှင့် ဒေသခံကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ဝင်များ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ရာ အသက် ၁၅ နှစ်အရွယ် နှစ်ဦးအပါအဝင် ဒေသခံကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ဝင် ၁၄ ဦးကျဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=ခင်ဦးမြို့ တိုက်ပွဲတွင် လူငယ် ၁၄ ဦး သေဆုံး |url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/10499 |website=Myanmar NOW |access-date=၂၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |language=my |date=၁၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |accessdate=20 February 2022 |archivedate=20 February 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220220093932/https://www.myanmar-now.org/mm/news/10499 }}</ref> ထိုနေ့မှာပင် ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်း၊ ဖယ်ခုံမြို့နယ်၊ မိုးဗြဲ ဝါရီဆူးပလိုင်ရွာအနီးတွင် ထိုးစစ်ဆင်လာသော စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် ကရင်နီပူးပေါင်းတပ်များ တိုက်ပွဲပြင်းထန်စွာ ဖြစ်ပွားခဲ့ရာ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင် ၂၀ ဝန်းကျင်ခန့် ကျဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web |first1=ဧရာဝတီ |title=တိုက်ပွဲပြင်းထန်ခဲ့သည့် မိုးဗြဲနှင့် ခင်ဦးတွင် PDF ၃၀ ဝန်းကျင် ကျဆုံး |url=https://burma.irrawaddy.com/news/2022/02/18/250030.html |website=ဧရာဝတီ |access-date=၂၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |date=၁၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |accessdate=20 February 2022 |archivedate=20 February 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220220093950/https://burma.irrawaddy.com/news/2022/02/18/250030.html }}</ref> * ၂၃ ဖေဖော်ဝါရီ - မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပေါက်မြို့နယ် ရေပြာရွာ ရဲစခန်းကို ပေါက်၊ မြိုင်၊ ရေစကြိုမြို့နယ်တို့မှ PDF အဖွဲ့များ ပူးပေါင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စခန်းမှူးအပါဝင် ရဲ ၅ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web |author1=မောင်ရွှေဝါ |title=ပေါက်မြို့ ရေပြာရဲစခန်းကို PDF ၃ ဖွဲ့ ဝင်တိုက်၊ စခန်းမှူးအပါအဝင် ၅ ဦး သေ |url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/10567 |website=Myanmar NOW |access-date=၂၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |language=my |date=၂၄ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၄ ရက်နေ့တွင် ကချင်ပြည်နယ် ကာမိုင်းမြို့အနီးရှိ စစ်ဆေးရေးဂိတ်တစ်ခုကို KIA တပ်မဟာ ၉ လက်အောက်ခံ တပ်ရင်း ၄၄ နှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် ပူးပေါင်းတပ်များက ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စစ်ကောင်စီတပ်မှ ၂ ဦးနှင့် အရပ်သား ၁ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=ကချင် ကာမိုင်းစစ်ဆေးရေးဂိတ်ကို KIA နှင့် PDF ဝင်တိုက် |url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/10569 |website=Myanmar NOW |access-date=၂၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |language=my |date=၂၄ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂}}</ref> * ၂၄ ဖေဖော်ဝါရီ - စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ [[ရွှေဘိုမြို့နယ်]]၊ [[ငါးပိအိုးရွာ၊ ရွှေဘိုမြို့နယ်|ငါးပိအိုးကျေးရွာ]]သို့ စစ်ကောင်စီတပ်များ ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်သဖြင့် လူတစ်ဦးသေဆုံးကာ အိမ်ခြေ ၄၀ ကျော် မီးလောင်ကျွမ်းခဲ့သည်။<ref>{{cite web |author1=ကိုချို |title=ရွှေဘိုမြို့ ငပိအိုးရွာကို စစ်တပ်ဝင်၊ အိမ် ၄၀ မီးလောင်ပြီး လူငယ် ၁ ဦး သေဆုံး |url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/10575 |website=Myanmar NOW |access-date=၂၇ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |language=my |date=၂၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ရွှေဘိုမြို့နယ်၊ [[နှမစားရစ်ရွာ၊ ရွှေဘိုမြို့နယ်|နှမစားရစ်ရွာ]]သို့ စစ်ကောင်စီတပ်များနှင့် ပျူစောထီးပူးပေါင်းအဖွဲ့တို့ လေးကြိမ်မြောက် ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ဒေသခံ ၃ ဦးသေဆုံးခဲ့ပြီး အိမ်ခြေ ၄၀၀ ကျော် မီးလောင်ကျွမ်းခဲ့သည်။<ref>{{cite web |author1=ကိုချို |title=စစ်တပ်ဝင်သည့် ရွှေဘိုမြို့ နှမစားရစ်ရွာတွင် ၃ ဦးသေ၊ အိမ် ၄၀၀ မီးလောင် |url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/10585 |website=Myanmar NOW |access-date=၂၇ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |language=my |date=၂၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂}}</ref> ===မတ်=== လွန်ခဲ့သော ရက်သတ္တပတ်အတွင်း ကယားပြည်နယ်၊ ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်တွင် ဒေသခံကာကွယ်ရေးအဖွဲ့နှင့် ကရင်နီပူးပေါင်းအဖွဲ့တို့နှင့် ဖြစ်ပွားခဲ့သော တိုက်ပွဲများကြောင့် စစ်ကောင်စီတပ်သား ၈၅ ဦး သေဆုံးပြီး နှစ်ဦး ဖမ်းဆီးရမိကြောင်း မတ်လ ၇ ရက်နေ့တွင် သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-suffers-heavy-losses-in-kayah-state-resistance.html|title=Myanmar Junta Suffers Heavy Losses in Kayah State: Resistance|publisher=The Irrawaddy|date=March 7, 2022|accessdate=March 7, 2022}}</ref> === စက်တင်ဘာ === * ၂ စက်တင်ဘာ - ** ရွေးကောက်ပွဲ မဲသမာမှုတွင် အပြစ်ရှိသည်ဟုဆိုကာ ဒေါ်[[အောင်ဆန်းစုကြည်]]အား ထောင်ဒဏ် သုံးနှစ် ချမှတ်ခဲ့သည်။ ယင်းအတွက်ကြောင့် သူမသည် အမှုမျိုးစုံမှ ပြစ်ဒဏ်စုစုပေါင်း ထောင်ဒဏ် ၂၀ နှစ် ကျခံနေရသည်။<ref>{{Cite web |title=Myanmar's Aung San Suu Kyi gets 3 years' jail for election fraud |url=https://www.aljazeera.com/news/2022/9/2/myanmars-aung-san-suu-kyi-gets-3-years-prison-for-election-fraud |access-date=2022-09-21 |website=www.aljazeera.com |language=en}}</ref> ** [[ဗန်းမောက်မြို့နယ်]]နှင့် [[ဟုမ္မလင်းမြို့နယ်]]ရှိ [[ရှမ်းနီအမျိုးသားများတပ်မတော်]]စခန်းများအား ကေအိုင်အေနှင့် [[ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်]]က လက်နက်ကြီးများဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar junta ally attacked in northern Sagaing |url=https://myanmar-now.org/en/news/myanmar-junta-ally-attacked-in-northern-sagaing |date=2 September 2022 |author=Nyein Swe |work=Myanmar Now |language=en}}</ref> * ၁၆ စက်တင်ဘာလ ၁၆ - [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ဒီပဲယင်းမြို့နယ်]]၊ [[လက်ယက်ကုန်းရွာ၊ ဒီပဲယင်းမြို့နယ်|လက်ယက်ကုန်းရွာ]]ရှိ စာသင်ကျောင်းအား [[တပ်မတော်|မြန်မာစစ်တပ်]]မှ [[လက်ယက်ကုန်းရွာ ပစ်ခတ်မှု|လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုများ]] ပြုလုပ်ခဲ့ရာ ကလေးငယ် ၁၁ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး ၁၇ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=Myanmar army helicopters fire on school, killing 6: reports |url=https://asia.nikkei.com/Politics/Myanmar-army-helicopters-fire-on-school-killing-6-reports |access-date=2022-09-22 |website=Nikkei Asia |language=en-GB |archive-date=19 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220919182346/https://asia.nikkei.com/Politics/Myanmar-army-helicopters-fire-on-school-killing-6-reports }}</ref> လက်ယက်ကုန်းရွာတွင် [[ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]]နှင့် [[ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်]]တို့ရှိနေသည့်အတွက် တိုက်ခိုက်ရခြင်းဖြစ်သည်ဟု မြန်မာစစ်တပ်က ဆိုသည်။<ref>{{Cite news |last=Reuters |date=2022-09-20 |title=Myanmar army helicopters fire on school, killing 13, media and residents say |language=en |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/myanmar-army-helicopters-fire-school-killing-six-media-residents-2022-09-19/ |access-date=2022-09-22}}</ref> [[ကုလသမဂ္ဂ|ကုလသမဂ္ဂနှင့်]] [[ဥရောပ သမဂ္ဂ|ဥရောပသမဂ္ဂတို့အပါအဝင်]] နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းများက တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ထိခိုက်သေဆုံးမှုများအတွက် ဝမ်းနည်းကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web |date=2022-09-20 |title=Myanmar: Guterres strongly condemns army attacks which left 11 children dead |url=https://news.un.org/en/story/2022/09/1127201 |access-date=2022-09-22 |website=UN News |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |title=Myanmar: Statement by the spokesperson on the latest attack against a school in Tabayin {{!}} EEAS Website |url=https://www.eeas.europa.eu/eeas/myanmar-statement-spokesperson-latest-attack-against-school-tabayin_en |access-date=2022-09-22 |website=www.eeas.europa.eu}}</ref> * ၂၃ စက်တင်ဘာ - [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]] ဒုဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သော ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး[[စိုးဝင်း (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|စိုးဝင်း]]၏ ဆရာဖြစ်သူ အငြိမ်းစား ဗိုလ်ချုပ်[[အုန်းသွင်]] အား ရန်ကုန်မြို့ပြပျောက်ကြားအဖွဲ့တစ်ခုက လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခဲ့သည်။ ဤလုပ်ကြံမှုသည် သတ်ဖြတ်ခံရသော တပ်မတော်၏ အမြင့်ဆုံးရာထူးဖြစ်သောကြောင့် ရာထူးကြီးစစ်တပ်ခေါင်းဆောင်များအနေဖြင့် လုံခြုံရေးအား တိုးမြှင့်စေခဲ့သည်။<ref>{{cite news |author=<!--not stated--> |date=27 September 2022 |title=Retired Myanmar Brigadier General Shot Dead by Yangon Resistance Group |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/retired-myanmar-brigadier-general-shot-dead-by-yangon-resistance-group.html |work=The Irrawaddy |location=Yangon |access-date=19 October 2022}}</ref> === အောက်တိုဘာ === {{See also|ဖားကန့် အစုအပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ခံရမှု}} * ၈ အောက်တိုဘာ - စစ်အာဏာရှင် ဆန့်ကျင်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ အားနည်းစေရန်ရည်ရွယ်သော "[[ဖြတ်လေးဖြတ်]]"ဗျူဟာအား အကောင်အထည်ဖော်သည့်အနေဖြင့် စစ်ကိုင်းနှင့် မကွေးတိုင်းဒေသကြီးရှိ အနည်းဆုံး ရွာ ၂၀ ကျော်အား စစ်ကောင်စီတပ်များက မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့ကြသည်။ သို့သော်လည်း စစ်ကိုင်းအခြေစိုက် တော်လှန်ရေးအဖွဲ့များ၏ အဆိုအရ ယင်းသို့ မီးရှို့ဖျက်ဆီးခံရသဖြင့် အားလုံးဆုံးရှုံးသွားခဲ့သူများမှာ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့များသို့ ဝင်ရောက်လာခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite news |author=Nay Thit |title=Why Myanmar Junta's 'Four Cuts' Arson Strategy is Failing to Quell Resistance |url=https://www.irrawaddy.com/opinion/analysis/why-myanmar-juntas-four-cuts-arson-strategy-is-failing-to-quell-resistance.html |work=The Irrawaddy |date=22 October 2022 |access-date=2022-10-22 |language=en}}</ref> * အောက်တိုဘာလ အလယ်ပိုင်း - ၂၀၂၃ ခုနှစ် အကုန်တွင် နွေဦးတော်လှန်ရေး အောင်ပွဲရမည်ဟု [[အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ]]က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ယင်းအတွက် မြို့ပြနှင့် မြန်မာနိုင်ငံ အရှေ့တောင်ပိုင်းဒေသများတွင် တိုက်ပွဲများ အရှိန်မြင့်လာခဲ့သည်။<ref name="at20221104">{{cite news |first=Anthony |last=Davis |title=Myanmar's NUG going for broke before its time |url=https://asiatimes.com/2022/11/myanmars-nug-going-for-broke-before-its-time/?fbclid=IwAR05DLA_u3Wj36rVzbn0sqQrLuZX2J6KXdBE1DPQcLh8JL-I-tS68MC2Vu0 |date=4 November 2022 |work=Asia Times}}</ref> * ၁၆ အောက်တိုဘာ - မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ [[တောင်မြင့်ရွာ၊ ပေါက်မြို့နယ်|တောင်မြင့်ရွာ]]အား စစ်ကောင်စီတပ်များက ဝင်ရောက်စီနင်းခဲ့ကာ ကျောင်းဆရာ ဦးစောထွန်းမိုးအား ခေါင်းဖြတ်သတ်ဖြတ်ကာ ဦးခေါင်းအား [[အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ|NUG]]၏ စာသင်ကျောင်းဝင်ပေါက်တွင် ချိတ်ဆွဲထားခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar villagers say army beheaded high school teacher |last=Peck |first=Grant |url=https://apnews.com/article/aung-san-suu-kyi-myanmar-813a18fd0ab77cd6ccdaaa36a0bf8965 |work=AP News|date=21 October 2022 |access-date=2022-10-22|language=en}}</ref> * ၂၁ အောက်တိုဘာ - [[ကရင်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]] ဦးဆောင်သော တပ်များက ကော့ကရိတ်မြို့ကို ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့သည်။ မြို့အနီး အာရှလမ်းမကြီးနှင့် မြို့တွင်းရှိ အစိုးရအဆောက်အဦများတွင် တိုက်ပွဲများ ဆက်တိုက် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Heavy Fighting Between Myanmar Junta, Resistance Reported in Karen's Kawkareik |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/heavy-fighting-between-myanmar-junta-resistance-reported-in-karens-kawkareik.html |work=The Irrawaddy |date=21 October 2022}}</ref> * ၂၂ အောက်တိုဘာ - ညနေပိုင်းတွင် ကော့ကရိတ်မြို့မှ [[ကရင်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]] ဦးဆောင်သော တပ်များ ပြန်လည်ဆုတ်ခွာခဲ့သည်။ အနီးတဝိုက်တွင် တိုက်ပွဲများ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။<ref name="at20221104"/> * ၂၃ အောက်တိုဘာ - ဖားကန့်မြို့နယ်တွင် [[ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်|ကေအိုင်အေ]]၏ ၆၂ နှစ်မြောက်အခမ်းအနားကျင်းပနေစဉ် [[ဖားကန့် အစုအပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ခံရမှု|လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု]]ကြောင့် လူအနည်းဆုံး ၈၀ ခန့် သေဆုံးခဲ့သည်။ ယင်းသည် ဤပြည်တွင်းစစ် ပြန်လည်စတင်ချိန်မှစ၍ အရပ်သားအများဆုံး သေဆုံးခဲ့သော ပထမဆုံး တိုက်ခိုက်မှုတစ်ခု ဖြစ်သည်။ ကုလသမဂ္ဂက တိုက်ခိုက်မှုအတွက် ဝမ်းနည်းကြောင်းပြောဆိုခဲ့သော်လည်း စစ်ကောင်စီက အရပ်သားသေဆုံးမှုအား ငြင်းဆိုခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Ethnic group says Myanmar air attack kills 80 at celebration |url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/ethnic-group-myanmar-air-attack-kills-60-celebration-91995775 |last=Peck |first=Grant |work=ABCNews |date=23 October 2022 |access-date=2022-10-24 |language=en}}</ref> * ၂၇ အောက်တိုဘာ - [[ကရင်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]] ဦးဆောင်သော တပ်ဖွဲ့များက ကြာအင်းဆိပ်ကြီးမြို့နယ်ရှိ အမှတ် ၃၃၉ ခြေမြန်တပ်ရင်းအား ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Karen Resistance Forces Seize Myanmar Junta Base, Capture 17 Soldiers |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/karen-resistance-forces-seize-myanmar-junta-base-capture-17-soldiers.html |work=The Irrawaddy |date=27 October 2022}}</ref> === နိုဝင်ဘာ === * ၁၃ နိုဝင်ဘာ - [[တပ်မတော် (လေ)]]၏ [[Mil Mi-24|Mi-34]] ရဟတ်ယာဉ်က စစ်ကောင်စီတပ်အပေါ် မှားယွင်းပစ်ခတ်မှုကြောင့် တပ်သား ၆၀ ခန့် သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar Regime Helicopter Kills At Least 60 Junta Troops in Sagaing Region: Resistance |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-regime-helicopter-kills-at-least-60-junta-troops-in-sagaing-region-resistance.html |work=The Irrawaddy |author=Hein Htoo Zan |date=14 November 2022}}</ref> * ၁၄ နိုဝင်ဘာ - [[ပျူစောထီးပြည်သူ့စစ်အဖွဲ့|ပျူစောထီး]]အဖွဲ့သို့ ဝင်ရောက်ရမည်စိုးသဖြင့် ထွက်ပြေးခဲ့သော မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ [[ပေါက်မြို့နယ်]]ရှိ ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှူးများအား စစ်ကောင်စီက ဒဏ်ငွေတပ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar's military punishes families of administrators who fled militia training |url=https://www.myanmar-now.org/en/news/myanmars-military-punishes-families-of-administrators-who-fled-militia-training |author=Maung Shwe Wah |date=15 November 2022}}</ref> * ၁၅ နိုဝင်ဘာ - စစ်ကောင်စီကားတစ်စီးသည် ရက္ခိုင့်တပ်တော်မှ ထောင်ထားသော မြေမြှပ်မိုင်းထိခဲ့သဖြင့် ရခိုင်ပြည်နယ် ရန်ကုန်-စစ်တွေကားလမ်းပေါ်ရှိ ကျေးရွာများအား စစ်ကောင်စီက လက်နက်ကြီးဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့သည်။ ဒေသခံများမှာ ပုဏ္ဏားကျွန်း သို့မဟုတ် စစ်တွေမြို့ပေါ်သို့ ထွက်ပြေးခဲ့ကြရသည်။<ref>{{cite news |title=Thousands of Rakhine Villagers Flee Myanmar Junta's Deadly Wrath |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/thousands-of-rakhine-villagers-flee-myanmar-juntas-deadly-wrath.html |date=15 November 2022 |work=The Irrawaddy}}</ref> * ၁၆–၂၂ နိုဝင်ဘာ - ချင်းပြည်နယ် ဒေသကာကွယ်ရေးအဖွဲ့များက ဒရုန်းများ အသုံးပြုကာ ဖလမ်းမြို့နယ်ရှိ ရှေ့တန်းစစ်စခန်းအား တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ အခြေစိုက်စစ်ကောင်စီတပ်သား ၇၄ % ခန့် သေဆုံးခဲ့သည်။ လေကြောင်းမှ ပစ်ခတ်မှုများကြောင့် [[ချင်းအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့]] အနေဖြင့် စခန်းအား သိမ်းပိုက်နိုင်ခြင်း မရှိခဲ့ပေ။<ref>{{cite news |title=Chin resistance forces fail to take outpost after week-long siege |url=https://www.myanmar-now.org/en/news/chin-resistance-forces-fail-to-take-outpost-after-week-long-siege |date=22 November 2022 |language=en |work=Myanmar Now}}</ref> * ၁၉ နိုဝင်ဘာ - [[ခင်ဦးမြို့နယ်]]ရှိ ဒေသခံကာကွယ်ရေးအဖွဲ့စခန်းအား ဝင်ရောက်စီးနင်းရာတွင် နေအိမ်များနှင့် ဒေသခံပြည်သူများ သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရသည်။<ref>{{cite news |title=IN PICTURES : Sagaing locals flee Myanmar junta's arson campaign |url=https://www.myanmar-now.org/en/news/in-pictures-sagaing-locals-flee-myanmar-juntas-arson-campaign |work=Myanmar Now |date=22 November 2022}}</ref> * ၂၁–၂၅ နိုဝင်ဘာ - [[မိုးညှင်းမြို့နယ်|မိုးညှင်း]]၊ [[ဗန်းမောက်မြို့နယ်|ဗန်းမောက်]]နှင့် [[ကသာမြို့နယ်]]ရှိ [[ကေအိုင်အေ]]စခန်းများအား [[တပ်မတော် (လေ)]]က ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။.<ref>{{cite news |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-jets-target-kachin-resistance-forces.html |title=Myanmar Junta Jets Target Kachin Resistance Forces |date=25 November 2022 |language=en |work=The Irrawaddy}}</ref> * ၂၂ နိုဝင်ဘာ ** [[မြိုင်မြို့နယ်]]ရှိ ရဲစခန်းတစ်ခုအား ဆက်လက်နေထိုင်နိုင်ခြင်း မရှိတော့သောကြောင့် စစ်ကောင်စီတပ်များက မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar military torches own police station in Magway |author=Maung Shwe Wah |url=https://www.myanmar-now.org/en/news/myanmar-military-torches-own-police-station-in-magway |work=Myanmar Now |date=22 November 2022}}</ref> ** [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[မိုးညိုမြို့နယ်]]ရှိ ရဲစခန်း အဆောက်အဦတစ်ခုအား ပီဒီအက်ဖ်က ဗုံးဖြင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Nearly 60 Myanmar Regime Forces Killed in Two Days of Resistance Attacks |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/nearly-60-myanmar-regime-forces-killed-in-two-days-of-resistance-attacks.html |work=The Irrawaddy |date=24 November 2022|language=en}}</ref> * ၂၄ နိုဝင်ဘာ - ကာဒီနယ် [[ချားလ်မောင်ဘို]]၏ နေအိမ်အပါအဝင် [[မုံလှရွာ၊ ခင်ဦးမြို့နယ်|မုံလှရွာ]]ရှိ နေအိမ်များအား စစ်ကောင်စီတပ်များက မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-torches-home-village-of-catholic-cardinal.html |title=Myanmar Junta Torches Home Village of Catholic Cardinal |language=en |work=The Irrawaddy}}</ref> * ၂၆ နိုဝင်ဘာ - ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ [[ရေတာရှည်မြို့နယ်]]ရှိ ရဲစခန်းတစ်ခုအား ပဲခူးပီဒီအက်ဖ်များက ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စစ်ကောင်စီတပ်သား ၁၅ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/over-70-myanmar-junta-forces-killed-in-three-days-of-resistance-attacks.html |title=Over 70 Myanmar Junta Forces Killed in Three Days of Resistance Attacks |work=The Irrawaddy |language=en |date=28 November 2022}}</ref> * ၂၇ နိုဝင်ဘာ - [ရက္ခိုင့်တပ်တော်]]နှင့် စစ်ကောင်စီတပ်များ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးပြုလုပ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar Military and Arakan Army Agree Temporary Truce in Rakhine State |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/myanmar-military-and-arakan-army-agree-temporary-truce-in-rakhine-state.html |date=28 November 2022 |work=The Irrawaddy}}</ref> * ၃၀ နိုဝင်ဘာ - [[ချင်းရွှေဟော်မြို့]]အနီးရှိ [[မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်]]၏ စခန်းတစ်ခုအား စစ်ကောင်စီတပ်များက တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Military launches major assault on Kokang base on China-Myanmar border |url=https://myanmar-now.org/en/news/military-launches-major-assault-on-kokang-base-on-china-myanmar-border |work=Myanmar NOW |date=2 December 2022 |language=en |author=Nyein Swe}}</ref> === ဒီဇင်ဘာ === * ၆ ဒီဇင်ဘာ - ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သော [[မိုဆို လူသတ်ပွဲ]]အတွက် တာဝန်ရှိသူ စစ်ကောင်စီအရာရှိ သုံးဦးနှင့် တပ်သားတစ်ဦးကို [[ကရင်နီအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့]]က ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Karenni forces capture soldiers linked to last year's Christmas Eve massacre |url=https://myanmar-now.org/en/news/karenni-forces-capture-soldiers-linked-to-last-years-christmas-eve-massacre |author=Esther J |date=6 December 2022}}</ref> * ၇ ဒီဇင်ဘာ - နမ့်ဆန်မြို့နယ်ရှိ [[တအောင်း အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်]]နှင့် တပ်မတော် (ကြည်း)တို့ မြေပြင်တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=Military Council suffered massive casualties Battle of Namhsan |url=https://www.bnionline.net/en/news/military-council-suffered-massive-casualties-battle-namhsan |work=BNI |date=14 December 2022}}</ref> * ၁၃ ဒီဇင်ဘာ - နမ့်ဆန်တိုက်ပွဲတွင် တပ်မတော်က လေကြောင်းမှ ဗုံးများဖြင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar army drops massive aerial bombs during northern Shan State clashes, TNLA says |url=https://myanmar-now.org/en/news/myanmar-army-drops-massive-aerial-bombs-during-northern-shan-state-clashes-tnla-says |date=13 December 2022 |author=Nyein Swe}}</ref> * ၁၆ ဒီဇင်ဘာ - [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း]]တွင် ပါဝင်ပတ်သက်သူများအား ပိတ်ဆို့အရေးယူမည့် BURMA Act အား ချမှတ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web |url=https://foreignaffairs.house.gov/2022/4/meeks-issues-statement-on-house-passage-of-burma-act |title=Meeks Issues Statement on House Passage of BURMA Act |date=6 April 2022 |website=House Foreign Affairs Committee |access-date=24 May 2023 |archive-date=31 December 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221231150112/https://foreignaffairs.house.gov/2022/4/meeks-issues-statement-on-house-passage-of-burma-act }}</ref><ref>{{cite web |title=U.S. Senate Passes Burma Act Bill |url=https://www.abc-usa.org/2022/12/u-s-senate-passes-burma-act-bill/ |website=American Baptist Churches USA |date=16 December 2022}}</ref> * ၁၇ ဒီဇင်ဘာ - တပ်သား ၉၈ ဦးသေဆုံးခဲ့ပြီးနောက် စစ်ကောင်စီတပ်များက နန့်ဆန်တိုက်ပွဲမှ ဆုတ်ခွာခဲ့ကာ TNLA နှင့် နားလည်မှုလွဲမှားခြင်းဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ TNLA က ယင်းထုတ်ပြန်ချက်ကို ငြင်းဆိုခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar Junta Calls Ta'ang Army Battle a 'Misunderstanding' |date=19 December 2022 |work=Irrawaddy |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-calls-taang-army-battle-a-misunderstanding.html}}</ref> * ၂၇ ဒီဇင်ဘာ - [[ရွှေဘိုမြို့နယ်]]ရှိ ဒေသခံကာကွယ်ရေးအဖွဲ့များက အလစ်တိုက်ခိုက်ရန်အတွက် စစ်ကောင်စီတပ်သားများက အရပ်သုံးထရပ်ကားတွင် အလုပ်သမားများအဖြစ် ပုန်းခိုခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Several people killed in Myanmar military ambush of Sagaing resistance checkpoint |url=https://myanmar-now.org/en/news/several-people-killed-in-myanmar-military-ambush-of-sagaing-resistance-checkpoint |author=Thura Maung |date=31 December 2022}}</ref> * ၂၉ ဒီဇင်ဘာ - ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဦး[[လှမိုးအောင်]]အပါအဝင် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]] အစိုးရအဖွဲ့ဝင်ဟောင်းများအား နေအိမ်အကျယ်ချုပ်မှ လွှတ်ပေးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/ayeyarwady-regions-nld-ministers-released.html |title=Ayeyarwady Region's NLD Ministers Released |date=30 December 2022 |work=The Irrawaddy}}</ref> * ၃၀ ဒီဇင်ဘာ - ဒေါ်[[အောင်ဆန်းစုကြည်]]အား ထောင်ဒဏ် ၃၃ နှစ် ချမှတ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar court extends Aung San Suu Kyi's prison sentence to 33 years |url=https://www.cnn.com/2022/12/30/asia/myanmar-aung-san-suu-kyi-court-verdict-intl-hnk/index.html |last=Mogul |first=Rhea |work=CNN |date=30 December 2022}}</ref> ==၂၀၂၃== === ဇန်နဝါရီ === * ၅ ဇန်နဝါရီ - [[ပအိုဝ်း အမျိုးသား အဖွဲ့ချုပ်]]က ကျေးရွာများအား စပိဘုတ်ထောက်ပံ့ပေးရန်နှင့် ပျူစောထီးအဖွဲ့သို့ ဝင်ရန် ဖိအားပေးမှုများကြောင့် [[အင်းလေး]]ဒေသ ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့များနှင့် ပအိုဝ်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်တို့အကြား ထိတွေ့တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Fighting Breaks Out Near Inle Lake in Southern Shan State |author=Hein Htoo Zan |date=5 January 2023 |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/fighting-breaks-out-near-inle-lake-in-southern-shan-state.html |work=The Irrawady}}</ref> * ၃၁ ဇန်နဝါရီ - "နိုင်ငံတော်အား သစ္စာစောင့်သိသော" နိုင်ငံသားများအား လိုင်စင်ဖြင့် လက်နက်ကိုင်ဆောင်ခွင့်ပြုမည်ဖြစ်ကြောင်း စစ်ကောင်စီ [[ပြည်ထဲရေး ဝန်ကြီးဌာန]]က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |last=Tin Htet Paing |date=2023-02-13 |title=Myanmar regime issues right to arms policy enabling easier weapons access for pro-junta individuals and militias |url=https://myanmar-now.org/en/news/myanmar-regime-issues-right-to-arms-policy-enabling-easier-weapons-access-for-pro-junta |access-date=2023-03-16 |website=Myanmar NOW |language=en}}</ref> === ဖေဖော်ဝါရီ === * ၇ ဖေဖော်ဝါရီ - [[အမျိုးသား ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီ]]က နိုင်ငံတော်၏ အရေးပေါ်အခြေအနေအား နောက်ထပ် ခြောက်လ သက်တမ်းထပ်တိုးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=Myanmar regime extends military rule for another six months |url=https://myanmar-now.org/en/news/myanmar-regime-extends-military-rule-for-another-six-months |access-date=2023-03-12 |website=Myanmar NOW |language=en}}</ref> * ၂၃ ဖေဖော်ဝါရီ - [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]ရှိ နောက်ထပ် မြို့နယ် ၃ မြို့နယ်အား စစ်အုပ်ချုပ်ရေး ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |last= |first= |date=2023-02-23 |title=Myanmar Junta Extends Martial Law in Resistance Stronghold Sagaing Region |url=https://www.irrawaddy.com/news/myanmar-junta-extends-martial-law-in-resistance-stronghold-sagaing-region.html |access-date=2023-03-11 |website=The Irrawaddy |language=en-US}}</ref> တပ်မတော် (ကြည်း)၏ [[အမှတ်(၉၉)ခြေမြန်တပ်မဌာနချုပ်|အမှတ် ၉၉ ခြေမြန်တပ်မ]]သည် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးရှိ ကျေးရွာများအား စီးနင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web |date=2023-03-06 |title=Myanmar army killed 17 people in 2 villages, residents say |url=https://apnews.com/article/myanmar-burma-army-village-killings-beheading-f67a2070a43cfa60c5800881a38f0b82 |access-date=2023-03-11 |website=AP NEWS |language=en}}</ref> * ၂၆ ဖေဖော်ဝါရီ - ကန်တော်ကျေးရွာတွင် ဒေသခံကာကွယ်ရေးအဖွဲ့များနှင့် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ရာ လူငယ် နှစ်ဦးအပါအဝင် ခုခံရေးသမား လေးဦး ခေါင်းဖြတ်သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရသည်။<ref name=":3">{{Cite web |date=2023-03-03 |title=Child fighters beheaded as Myanmar killings rise after martial law |url=https://www.rfa.org/english/news/myanmar/myanmar-beheading-sagaing-03032023151949.html |access-date=2023-03-11 |website=Radio Free Asia |language=en}}</ref> === မတ် === {{See also|တာတိုင် အစုအပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ခံရမှု|ပင်လောင်း အစုအပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ခံရမှု}} * ၂ မတ် - စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးတွင် [[အမှတ်(၉၉)ခြေမြန်တပ်မဌာနချုပ်|အမှတ် ၉၉ ခြေမြန်တပ်မ]]တပ်သားများက [[တာတိုင် အစုအပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ခံရမှု]]အတွင်း ရွာသူရွာသား ၁၇ ဦးအား သတ်ဖြတ်ခဲ့သည်။ နှစ်ဦးမှာ ခေါင်းဖြတ်သတ်ခံခဲ့ရပြီး အမျိုးသမီးသုံးဦးမှာ အသတ်မခံရမီ မုဒိမ်းကျင့်ခံခဲ့ရသည်။<ref name=":1">{{Cite web |last=Maung Shwe Wah |date=2023-03-11 |title=In Myanmar's heartland, new horrors from a junta struggling for control |url=https://myanmar-now.org/en/news/in-myanmars-heartland-new-horrors-from-a-junta-struggling-for-control |access-date=2023-03-11 |website=Myanmar NOW |language=en}}</ref> * ၁၁ မတ် - [[ပင်လောင်း အစုအပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ခံရမှု]]တွင် ဗုဒ္ဓဘာသာ ဘုန်းတော်ကြီး သုံးပါးအပါအဝင် ရွာသူရွာသား အနည်းဆုံး ၃၀ သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |last=Esther J |date=2023-03-16 |title=Bodies of monks killed in Pinlaung massacre showed signs of torture |url=https://myanmar-now.org/en/news/bodies-of-monks-killed-in-pinlaung-massacre-showed-signs-of-torture |access-date=2023-03-16 |website=Myanmar NOW |language=en}}</ref> === ဧပြီ === {{see also | ပဇီကြီး အစုအပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ခံရမှု}} * ၁၁ ဧပြီ - စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ [[ကန့်ဘလူမြို့နယ်]]၊ [[ပဇီကြီးရွာ၊ ကန့်ဘလူမြို့နယ်|ပဇီကြီးရွာ]]တွင် ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးရုံးဖွင့်ပွဲ ပြုလုပ်နေစဉ်အတွင်း [[တပ်မတော် (လေ)]]က လေကြောင်းမှ ပစ်ခတ်ခဲ့သဖြင့် ကလေးသူငယ်များအပါအဝင် အရပ်သား အနည်းဆုံး ၁၂၀ သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |last1=Paddock |first1=Richard C. |title=Airstrike in Rebel-Held Region of Myanmar Kills at Least 100 |url=https://www.nytimes.com/2023/04/11/world/asia/myanmar-airstrike.html |work=The New York Times |date=11 April 2023}}</ref> === မေ === * ၇ မေ - စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ [[မုံရွာမြို့]]အရှေ့မြောက်ဘက် [[ရေကန်စုရွာ၊ မုံရွာမြို့နယ်|ရေကန်စုရွာ]]အနီးရှိ မုံရွာခရိုင် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ရင်း အမှတ် (၂၇) လက်အောက်ခံတပ်ခွဲ (၂) စခန်းကို စစ်ကောင်စီတပ် အင်အား ၈၀ ခန့်က ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ရာ ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ဝင် ၄ ဦးနှင့် အရပ်သား ၂ ဦးတို့ကို ပစ်သတ်ကာ မီးရှို့ခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite web |first1=မောင်ရွှေဝါ |title=မုံရွာ PDF စခန်း စစ်တပ်ဝင်စီး၊ အမျိုးသမီး ၂ ဦး အပါအဝင် ၆ ဦးကို သတ်ဖြတ် – Myanmar Now |url=https://myanmar-now.org/mm/news/37726/ |access-date=၁၇ ဇွန် ၂၀၂၃ |date=၈ ဇွန် ၂၀၂၃}}</ref> * ၂၅ မေ - မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ [[ပခုက္ကူမြို့နယ်]]အခြေစိုက် ဒေသခံကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့နှစ်ဖွဲ့မှ ခေါင်းဆောင် အပါအဝင် တပ်ဖွဲ့ဝင်ရှစ်ဦးသည် လက်နက်၊ ငွေကြေးတွေများ ယူဆောင်ကာ စစ်ကောင်စီထံ လက်နက်ချအညံ့ခံ ထွက်ပြေးသွားခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=ပခုက္ကူ ဒေသကာကွယ်ရေးအဖွဲ့နှစ်ဖွဲ့က ခေါင်းဆောင်နဲ့ အဖွဲ့ဝင်ရှစ်ဦး စစ်ကောင်စီထံထွက်ပြေး |url=https://www.rfa.org/burmese/news/pakokku-pdf-05282023052944.html |website=Radio Free Asia |access-date=၁ ဇွန် ၂၀၂၃ |language=my}}</ref> * ၂၆ မေ ** [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[ရေစကြိုမြို့နယ်]]အတွင်းရှိ ဧရာဝတီနှင့် ချင်းတွင်းမြစ်ဆုံရာ ရေလယ်ကျွန်းဒေသအား စစ်တပ်က သုံးရက်ကြာ ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ရာ ဒေသခံ ၅ ဦးသတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရပြီး ကျေးရွာ ၂၇ ရွာ မီးရှို့ခံခဲ့ရကာ နေအိမ် ၆၀၀ ကျော်မီးလောင်ပျက်စီးခဲ့သည်။<ref>{{cite web |first1=သူရမောင် |title=ဧရာဝတီနှင့် ချင်းတွင်းမြစ်ဆုံ၌ လူ ၅ ဦး အသတ်ခံရကာ ရွာ ၃၀ နီးပါး မီးရှို့ခံရ |url=https://myanmar-now.org/mm/news/37413/ |website=Myanmar Now |access-date=၁ ဇွန် ၂၀၂၃ |date=1 ဇွန် 2023}}</ref> ** အမျိုးသားရေးအမည်ခံသည့် လှုပ်ရှားမှုများ၊ စစ်တပ်ထောက်ခံပွဲများကို ဦးဆောင်ပြုလုပ်လေ့ရှိသည့် မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ အမျိုးသားရေးအစည်းအရုံး (MNO) ဥက္ကဋ္ဌ<ref>{{cite news |first1=RFA Burmese |title=စစ်တပ်ထောက်ခံသူ သေနတ်ပစ်ခတ်ခံရပြီး အရေးပေါ်ဆေးကုသနေ |url=https://www.rfa.org/burmese/news/army-supporter-shoot-05312023164924.html |access-date=၁ ဇွန် ၂၀၂၃ |work=Radio Free Asia |agency=RFA Burmese |language=my}}</ref> ဦးတင့်လွင်အား သေနတ်သမားတစ်ဦးမှ ပစ်ခတ်လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web |first1=ဟန်သစ် |first2=မြတ်သွယ် |title=ရန်ကုန်တွင် နာမည်ကြီးစစ်တပ်ထောက်ခံသူနှစ်ဦး ရှေ့ဆင့်နောက်ဆင့် ပစ်သတ်ခံရ |url=https://myanmar-now.org/mm/news/37395/ |website=Myanmar Now |access-date=၁ ဇွန် ၂၀၂၃ |date=31 မေ 2023}}</ref> * ၂၇ မေ ** ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း [[ဖယ်ခုံမြို့နယ်]]၊ [[မိုးဗြဲရွာ၊ ဖယ်ခုံမြို့နယ်|မိုးဗြဲမြို့]]တွင် စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေး တပ်မတော်တို့အကြား သုံးရက်ဆက်တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ကလေးငယ်နှစ်ဦး အပါအဝင် လေးဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web |first1=အက်စတာဂျေ |title=တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေသည့် မိုးဗြဲတွင် ကလေး ၂ ဦးအပါအဝင် ၄ ဦးသေဆုံး |url=https://myanmar-now.org/mm/news/37317/ |website=Myanmar Now |access-date=၁ ဇွန် ၂၀၂၃ |date=30 မေ 2023}}</ref> ** ကရင်နီတော်လှန်ရေးတပ်ပေါင်းစု (KRU) မှ ဆေးမှူးတပ်ဖွဲ့ဝင် လူငယ်လေးဦးသည် ကယားပြည်နယ် ရှေ့တန်းစစ်မြေပြင်တွင် ဒဏ်ရာရသူများအား ကယ်ဆယ်ရေးလုပ်ဆောင်နေစဉ် သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=တိုက်ပွဲကြား ကရင်နီဆေးမှူးတပ်ဖွဲ့ဝင် လေးဦးသေဆုံး |url=https://www.rfa.org/burmese/news/youth-died-in-karenni-battle-05282023170555.html |website=Radio Free Asia |access-date=၁ ဇွန် ၂၀၂၃ |language=my}}</ref> * ၂၉ မေ - ချင်းပြည်နယ် [[ဟားခါးမြို့]]နှင့် [[ထန်တလန်မြို့]]ကြား သီးမစ်လွင်ပြင်တွင် [[ချင်းအမျိုးသားတပ်မတော်]] (CNA) နှင့် [[ချင်းဒေသကာကွယ်ရေးတပ်မတော်]] ပူးပေါင်းအဖွဲ့နှင့် စစ်ကောင်စီကြား တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်စွာဖြစ်ပွားနေရာ တော်လှန်ရေးသမား ၁၁ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web |last1=Now |first1=Myanmar |title=ချင်းပြည်နယ် ဟားခါး၊ ထန်တလန်ကြားတွင် တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေ |url=https://myanmar-now.org/mm/news/37330/ |website=Myanmar Now |access-date=၁ ဇွန် ၂၀၂၃ |date=30 မေ 2023}}</ref> * ၃၀ မေ ** [[ဝက်လက်မြို့]]အရှေ့မြောက်ဘက်ရှိ [[စခမ်းသာရွာ၊ ရေဦးမြို့နယ်|စခန်းသာ (ရှပ်ပြဲ) ရွာ]]အနီး ရောက်လာသော စစ်ကြောင်းကို [[ရွှေဘိုမြို့နယ်]]အခြေစိုက် ဒေသခံကာကွယ်ရေးအဖွဲ့များဖြစ်သည့် Black Wolf Army နှင့် WHO AM I – ARMY တို့က ဒရုန်းဖြင့် ဗုံးသီး ၇ ခုချ၍ တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စစ်ကောင်စိစစ်ကြောင်းသည် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရပြီးနောက် ဝက်လက်မြို့ဘက်သို့ ပြန်ဆုတ်သွားခဲ့သည်။<ref>{{cite web |first1=မောင်ရွှေဝါ |title=ဝက်လက်တွင် စစ်ကောင်စိစစ်ကြောင်းနှစ်ခု ချုံခိုတိုက်ခိုက်ခံရ |url=https://myanmar-now.org/mm/news/37375/ |website=Myanmar Now |access-date=၁ ဇွန် ၂၀၂၃ |date=31 မေ 2023}}</ref> ** မွန်ပြည်နယ်၊ [[ဘီးလင်းမြို့နယ်]]၊ [[အဝန်းကြီးရွာ၊ ဘီးလင်းမြို့နယ်|အဝန်းကြီးကျေးရွာ]]ကို တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခြင်းမရှိဘဲ ဘီးလင်းမြို့အခြေစိုက် စစ်ကောင်စီ၏ အမှတ် (၃၁၄) အမြောက်တပ်ရင်းက လက်နက်ကြီးဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့ရာ သံဃာတော် ၃ ပါးနှင့် အရပ်သား ၂ ဦးတို့ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။<ref>{{cite web |first1=လင်းထင် |first2=ငြိမ်းဆွေ |title=ဘီးလင်းတွင် စစ်တပ်လက်နက်ကြီးကြောင့် သံဃာနှင့် သာမဏေများ ဒဏ်ရာရ |url=https://myanmar-now.org/mm/news/37322/ |website=Myanmar Now |access-date=၁ ဇွန် ၂၀၂၃ |date=30 မေ 2023}}</ref> ** တပ်မတော် ထောက်ခံသူနှင့် အမျိုးသားရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူ၊ အဆိုတော် လီလီနိုင်ကျော်အား သေနတ်ဖြင့် ပစ်ခတ်ခံရသဖြင့် အရေးပေါ်ဆေးကုသမှုခံယူနေရသည်။<ref>{{cite web |title=အဆိုတော် ဒေါ်လီလီနိုင်ကျော် သေနတ်ဖြင့် ပစ်ခတ်လုပ်ကြံခံရ |url=https://news-eleven.com/article/248964 |website=Eleven Media Group Co., Ltd |access-date=၁ ဇွန် ၂၀၂၃ |language=my}}</ref> ** စစ်ကိုင်းတိုင်း မြို့နယ် ၂၈ မြို့နယ်မှ စစ်အာဏာရှင် ဆန့်ကျင်ရေးတွင် ပါဝင်နေသော နိုင်ငံရေး၊ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းပေါင်း ၁၇၃ ဖွဲ့နှင့် လေ့လာသူ ၃၁ ဦးတို့ပါဝင်သော ပထမအကြိမ် စစ်ကိုင်းဖိုရမ်ကို နှစ်ရက်ကြာ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=စစ်ကိုင်းတိုင်း အတိုင်ပင်ခံကောင်စီ ဖွဲ့စည်းမည် |url=https://www.rfa.org/burmese/news/sagaing-counsalor-council-05312023171137.html |website=Radio Free Asia |access-date=၁ ဇွန် ၂၀၂၃ |language=my}}</ref> ** ကရင်ပြည်နယ်၊ [[ကျုံဒိုးမြို့|ကျုံဒိုးရဲစခန်း]]ကို [[KNLA]] ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့များက ဒရုန်းနှင့် ဗုံးချတိုက်ခိုက်ခဲ့သဖြင့် ခလရ (၅၄၆) စစ်တပ်က လက်နက်ကြီး ပြန်လည်ပစ်ခတ်ရာတွင် ဒေသခံတစ်ဦး သေဆုံးပြီး တစ်ဦးဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=စစ်တပ် လက်နက်ကြီးကြောင့် ကျုံဒိုးဒေသခံတစ်ဦး သေဆုံး၊ တစ်ဦးဒဏ်ရာရ |url=https://www.rfa.org/burmese/news/karen-military-battle-05312023115429.html |website=Radio Free Asia |access-date=၁ ဇွန် ၂၀၂၃ |language=my}}</ref> * ၃၁ မေ ** ကန့်ဘလူမြို့နယ် [[ဖုတ်ကုန်းရွာ၊ ကန့်ဘလူမြို့နယ်|ဖုတ်ကုန်းရွာ]] ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့စခန်းကို စစ်သား ၆၀ ဝန်းကျင်က ဝင်ရောက် တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ တော်လှန်ရေးသမားလေးဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref name="mmnow8"/> ** ချောင်းဦးမြို့မြောက်ဘက် သုံးမိုင်အကွာ ခင်မွန်ရွာအနီးရှိ Area 71 People Defense Force Monywa စခန်းကို စစ်ကောင်စီ အင်အား ၁၀၀ ဝန်းကျင်ခန့်က ဝင်ရောက်စီးနင်းရာ တော်လှန်ရေးသမားတစ်ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref name="mmnow8">{{cite web |first1=မောင်ရွှေဝါ |first2=သူရမောင် |title=စစ်ကိုင်းတွင် တော်လှန်ရေးအဖွဲ့ စခန်းနှစ်ခု စီးနင်းခံရ၊ ငါးဦး သေဆုံး – Myanmar Now |url=https://myanmar-now.org/mm/news/37442/ |access-date=၁၇ ဇွန် ၂၀၂၃ |date=၁ ဇွန် ၂၀၂၃}}</ref> === ဇွန် === * ၂ ဇွန် - ကရင်ပြည်နယ်၊ ကြာအင်းဆိပ်ကြီးမြို့နယ်အတွင်းရှိ စစ်ကောင်စီလက်အောက်ခံ အုပ်ချုပ်ရေးရုံးများကို ကရင်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်နှင့် ပူးပေါင်းတပ်များက ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=ကြာအင်းဆိပ်ကြီးကို KNU ဝင်တိုက် – Myanmar Now |url=https://myanmar-now.org/mm/news/37481/ |access-date=၁၇ ဇွန် ၂၀၂၃ |work=Myanmar Now|date=၂ ဇွန် ၂၀၂၃}}</ref> * ၃ ဇွန် - ဖယ်ခုံမြို့နယ်အတွင်းသို့ ဝင်ရောက်လာသော တပ်မ (၆၆) လက်အောက်ခံတပ်ကို မြို့အနောက်ဘက် ၅ မိုင်ခန့်အကွာရှိ [[ခေါင်းအီရွာမရွာ၊ ဖယ်ခုံမြို့နယ်|ခေါင်းအိရွာ]]နှင့် [[စက်တော်ရွာ၊ ဖယ်ခုံမြို့နယ်|စက်တော်ရွာ]]အကြားတွင် ကို ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် ဖယ်ခုံအခြေစိုက် အမှတ်(၁၀၀၂) တပ်ရင်း၊ ဒီးမော့ဆိုအခြေစိုက် အမှတ် (၁၁၀၁)၊ (၁၁၀၂)၊ (၁၁၀၇) တပ်ရင်းများ၊ မိုးမြို့ဗြဲအခြေစိုက် အမှတ် (၁၀၀၅)၊ (၁၀၀၇)၊ (၁၀၀၈)၊ (၁၀၀၉)၊ လွိုင်ကော်အခြေစိုက် PDF တပ်ရင်း (LKPDF) များနှင့် ကရင်နီအမျိုးသားများကာကွယ်ရေးတပ် (KNDF)၊ ကယား(ကရင်နီ)တော်လှန်ရေးတပ်ပေါင်းစု (KRU) တို့ ပူးပေါင်း ပိတ်ဆို့တိုက်ခိုက်ရာမှ ဇွန်လ ၁၁ ရက်နေ့အထိတိုက်ပွဲများ ဆက်တိုက်ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။<ref>{{cite web |first1=လင်းထင် |title=ဖယ်ခုံမြို့နယ်တွင် တိုက်ပွဲ ဆက်တိုက်ဖြစ်နေပြီး နှစ်ဖက် အထိအခိုက်ရှိ – Myanmar Now |url=https://myanmar-now.org/mm/news/37998/ |access-date=၁၇ ဇွန် ၂၀၂၃ |date=၁၅ ဇွန် ၂၀၂၃}}</ref> * ၅ ဇွန် ** ရှမ်းပြည်နယ်၊ လားရှိုးမြို့၊ အမှတ် (၁၂) ရပ်ကွက် ရဲစခန်း၊ အမှတ် (၅) ရပ်ကွက်ရှိ (၅၀၇) စစ်တပ်စခန်း၊ [[ပန်ဟုန်းရွာ၊ လားရှိုးမြို့နယ်|ပန်ဟုန်းရွာ]]ရှိ စစ်တပ်စခန်းတို့ကို [[မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်]]က တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web |first1=မြတ်ပန်း |title=လားရှိုးမြို့ပေါ် ရဲစခန်းနှင့် စစ်တပ်စခန်းများ တိုက်ခိုက်ခံရ – Myanmar Now |url=https://myanmar-now.org/mm/news/37605/ |access-date=၁၇ ဇွန် ၂၀၂၃ |date=၆ ဇွန် ၂၀၂၃}}</ref> ** ကလေးမြို့နယ်၊ လက်ပံချောင်း-ရာဇဂြိုဟ်လမ်းမကြီးဘေးရှိ [[ရှုခင်းသာရွာ၊ ကလေးမြို့နယ်|ရှုခင်းသာကျေးရွာ]]ရှိ စာသင်ကျောင်းကို စစ်တပ်က MI 35 အမျိုးအစား တိုက်ခိုက်ရေးရဟတ်ယာဉ်ဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့ရာ လူ ၄ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။<ref>{{cite web |first1=မြတ်သွယ် |title=ကလေးမြို့နယ်တွင် စာသင်ကျောင်း တိုက်ခိုက်ခံရပြီး ၄ ဦး ဒဏ်ရာရ – Myanmar Now |url=https://myanmar-now.org/mm/news/37534/ |access-date=၁၇ ဇွန် ၂၀၂၃ |date=၅ ဇွန် ၂၀၂၃}}</ref> * ၆ ဇွန် ** ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း မိုးဗြဲမြို့တွင် စစ်ကောင်စီတပ် ပစ်ခတ်သဖြင့် အရပ်သား သုံးဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web |first1=အက်စတာဂျေ |title=မိုးဗြဲမြို့တွင် တစ်ရက်အတွင်း အရပ်သား သုံးဦး အသတ်ခံရ – Myanmar Now |url=https://myanmar-now.org/mm/news/37673/ |access-date=၁၇ ဇွန် ၂၀၂၃ |date=၇ ဇွန် ၂၀၂၃}}</ref> ** ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ [[ကျောက်ကြီးမြို့နယ်]]ရှိ [[နတ်သံကွင်းမြို့]] ရဲစခန်း၊ တံတားရဲကင်း နှစ်ခု၊ ရေတွင်းကုန်းရွာနှင့် ဘုံသတောရွာအနီးရှိ အခြားစစ်ရေးပစ်မှတ် နှစ်ခုတို့ကို KNU တပ်မဟာ ၃ လက်အောက်ခံတပ်များ၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်၏ တပ်ဖွဲ့များက ဝင်တိုက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး နတ်သံကွင်းတံတားကို ဖောက်ခွဲဖျက်ဆီးခဲ့သည်။ တိုက်ပွဲတွင် စစ်ကောင်စီတပ်ဘက်မှ ၃၀ ခန့် သေဆုံးခဲ့ကာ KNU,PDF ပူးပေါင်းတပ်ဘက်မှ ၄ ဦးသေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web |first1=လင်းထင် |title=စစ်တောင်းမြစ်ကူး နတ်သံကွင်းတံတား ဖျက်ဆီးခံရ – Myanmar Now |url=https://myanmar-now.org/mm/news/37664/ |access-date=၁၇ ဇွန် ၂၀၂၃ |date=၇ ဇွန် ၂၀၂၃}}</ref> * ၇ ဇွန် ** ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ [[ကျောက်တံခါးမြို့နယ်]] စစ်ကောင်စီအဖွဲ့ဝင် ဗိုလ်မှူးနေလင်းဦးနှင့် [[ဗောဓိကွင်းရွာ၊ ကျောက်တံခါးမြို့နယ်|ဗောဓိကွင်းရွာ]]အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဦးသူရတို့ကို တော်လှန်ရေးပူးပေါင်းအဖွဲ့များက ပစ်သတ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |first1=အောင်နိုင် |title=ကျောက်တံခါးတွင် ဗိုလ်မှူးနှင့် ရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှူး ပစ်သတ်ခံရ – Myanmar Now |url=https://myanmar-now.org/mm/news/37721/ |access-date=၁၇ ဇွန် ၂၀၂၃ |date=၈ ဇွန် ၂၀၂၃}}</ref> ** ပဇီကြီးရွာတွင် စစ်ကောင်စီတပ်၏ [[ပဇီကြီး အစုအပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ခံရမှု|လေကြာင်း တိုက်ခိုက်မှု]]ကြောင့် သေဆုံးခဲ့သူများအတွက် ဝမ်းနည်းကြောင်း လူမှုကွန်ရက်ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်စာမျက်နှာမှာ ရေးသားခဲ့ခြင်းကြောင့် သရုပ်ဆောင် မေပန်းချီကို အင်းစိန်အကျဉ်းထောင်တွင်း စစ်ခုံရုံးက ပုဒ်မ ၅၀၅ (က) ဖြင့် ထောင်ဒဏ်သုံးနှစ်ချမှတ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=သရုပ်ဆောင် မေပန်းချီကို စစ်ခုံရုံးက ထောင်သုံးနှစ်ချ |url=https://www.rfa.org/burmese/news/may-panche-three-years-in-prison-06122023030210.html |access-date=၂၀ ဇွန် ၂၀၂၃ |work=Radio Free Asia |date=၁၂ ဇွန် ၂၀၂၃ |language=my}}</ref> * ၉ ဇွန် - ဆားလင်းကြီးမြို့နယ်၊ [[ညောင်ပင်ကြီးရွာ၊ ဆားလင်းကြီးမြို့နယ်|ညောင်ပင်ကြီးရွာ]] ရဲစခန်းကို ဒေသကာကွယ်ရေးပူးပေါင်းအဖွဲ့များက စီးနင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref name="mmnow9">{{cite web |title=ဆားလင်းကြီးတွင် စစ်တပ်က နေ့စဉ် ရွာမီးရှို့၊ ရွာသား ၁ ဦးကို ပစ်သတ် – Myanmar Now |url=https://myanmar-now.org/mm/news/37959/ |publisher=Myanmar Now |access-date=၁၇ ဇွန် ၂၀၂၃ |date=၁၄ ဇွန် ၂၀၂၃}}</ref> * ၁၂ ဇွန် - ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း၊ ဖယ်ခုံမြို့နယ် မိုးဗြဲမြို့ ရပ်ကွက်များအတွင်း စစ်တပ် ဝင်ရောက်တပ်စွဲထားစဉ် မေ ၂၇ မှ ဇွန် ၉ အတွင်း အရပ်သား ၁၃ ဦးထက်မနည်း ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရသည်။<ref>{{cite web |first1=အက်စတာဂျေ |title=စစ်တပ် တပ်စွဲထားသည့် မိုးဗြဲတွင် ပစ်သတ်ခံရသူ ၁၃ ဦးထက်မနည်း ရှိလာ – Myanmar Now |url=https://myanmar-now.org/mm/news/37834/ |access-date=၁၇ ဇွန် ၂၀၂၃}}</ref> * ၁၃ ဇွန် ** ကယားပြည်နယ်၊ မယ်စဲ့မြို့နယ်ရှိ သံလွင်မြစ်အရှေ့ဘက်ကမ်း [[တောင်လှရွာ၊ မယ်စဲမြို့နယ်|တောင်လှကျေးရွာ]]အနီးရှိ တောင်လှစခန်း၊ မယ်လနွယ်စခန်းနှင့် မြန်မာ-ထိုင်း နှစ်နိုင်ငံနယ်ခြားမှတ်တိုင်အမှတ် ၁၄ ရှိ BP 14 စခန်းကုန်းနှင့် မြို့မရဲစခန်းတို့ကို ကရင်နီတော်လှန်ရေးပူးပေါင်းတပ်များက တစ်ပြိုင်တည်း ဝင်ရောက် တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ မြို့နယ်ရဲမှူး သေဆုံးပြီး၊ စခန်း ၃ ခုမှ မောင်းပြန်သေနတ် ၄၀ ခန့် ရရှိခဲ့ကြောင်း KMIC ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ခူးညေးရယ်က ပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{cite web |first1=အက်စတာဂျေ |title=မယ်စဲ့မြို့ရှိ စစ်ကောင်စီ စခန်းလေးခု တစ်ပြိုင်တည်း တိုက်ခိုက်ခံရ – Myanmar Now |url=https://myanmar-now.org/mm/news/37939/ |access-date=၁၇ ဇွန် ၂၀၂၃ |date=၁၄ ဇွန် ၂၀၂၃}}</ref> ** ဇာမဏီအမည်ရှိ မြင်းမူနှင့် မြောင်မြို့နယ် အခြေစိုက် ဒေသကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ ခေါင်းဆောင် ကိုဇော်မိုးနှင့် အခြား ၃ ဦးကို အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ လက်အောက်ခံ မြောင်ပြည်သူ့လုံခြုံရေးအဖွဲ့ အဖွဲ့က လူသတ်မှုသံသယဖြင့် ဖမ်းဆီးစစ်ဆေးနေစဉ် သေဆုံးသွားကြောင်း မြန်မာနောင်း မီဒီယာ က ဖော်ပြခဲ့သည်။<ref>{{cite web |author1=မိုးဦး |author2=သူရမောင် |title=မြောင်ပလဖ ဖမ်းဆီးထားသော တော်လှန်ရေးသမား ၄ ဦး သေဆုံး – Myanmar Now |url=https://myanmar-now.org/mm/news/37899/ |access-date=၁၇ ဇွန် ၂၀၂၃ |date=၁၃ ဇွန် ၂၀၂၃}}</ref> * ၁၅ ဇွန် - မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မင်းဘူးခရိုင်၊ [[စေတုတ္တရာမြို့နယ်]]၊ [[တပွင်ရွာ၊ စေတုတ္ထရာမြို့နယ်|တပွင်ရွာ]]ရဲစခန်းကို ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် မင်းဘူးခရိုင် တပ်ရင်း-၃ က တိုက်ခိုက် မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့ပြီး [[ပျူစောထီးပြည်သူ့စစ်အဖွဲ့|ပျူစောထီး]] ၂ ယောက်ကို စစ်သုံ့ပန်းအဖြစ် ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=စေတုတ္တရာ တပွင်ရွာရဲစခန်းကို PDF မီးရှို့ဖျက်ဆီးပြီး ပျူစောထီး ၂ ဦး ဖမ်းမိ (ရုပ်သံ) |url=https://burmese.dvb.no/archives/600035 |access-date=၂၀ ဇွန် ၂၀၂၃ |work=DVB |date=၂၀ ဇွန် ၂၀၂၃}}</ref> * ၁၇ ဇွန် - စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ရွှေဘိုမြို့နယ်၊ [[ကင်းပြားရွာ၊ ရွှေဘိုမြို့နယ်|ကင်းဗျားကျေးရွာ]]တွင် စစ်ကောင်စီတပ်က ဓားစာခံအဖြစ် ဖမ်းဆီးသွားသည့် အမျိုးသားများအနက် ၅ ဦး၏ ရုပ်အလောင်းများကို ဒေသခံများက ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။<ref>{{cite news |first1=သူရမောင် |title=ရွှေဘိုတွင် စစ်တပ်ဖမ်းသွားသော ရွာသား ၅ ဦး အသတ်ခံရ – Myanmar Now |url=https://myanmar-now.org/mm/news/38221/ |access-date=၂၀ ဇွန် ၂၀၂၃ |date=၁၉ ဇွန် ၂၀၂၃}}</ref> * ၁၉ ဇွန် ** ရန်ကုန်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ် လုံခြုံရေးအကြီးအကဲ ဗိုလ်မှူးဟောင်း ဦးရဲခိုင်ကို ရန်ကုန်အခြေစိုက် မြို့ပြပြောက်ကျားအဖွဲ့တစ်ခုဖြစ်သည့် Urban Owls က ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |first1=ဟန်သစ် |title=ရန်ကုန်လေဆိပ် လုံခြုံရေးအကြီးအကဲ ဗိုလ်မှူးဟောင်း ပစ်သတ်ခံရ – Myanmar Now |url=https://myanmar-now.org/mm/news/38244/ |access-date=၂၀ ဇွန် ၂၀၂၃ |work=Myanmar Now |date=၂၀ ဇွန် ၂၀၂၃}}</ref> ** ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနှင့် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးများတွင် [[အောင်ဆန်းစုကြည်|ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်]]၏ မွေးနေ့ကို ဂုဏ်ပြုသည့်အနေဖြင့် ပန်းကိုင်ဆောင် သွားလာခြင်း၊ ပန်းပန်ခြင်း ပြုလုပ်ခဲ့သူများကို စစ်ကောင်စီ တပ်သားများက ဖမ်းဆီးခဲ့ရာ လူပေါင်း ၁၃၀ ကျော် ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသည်။<ref>{{cite news |title=ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်မွေးနေ့ ပန်းသပိတ်လှုပ်ရှားမှု လူပေါင်း ၁၃၀ ကျော်ဖမ်းဆီးခံရ |url=https://www.rfa.org/burmese/program_2/dassk-birthday-activists-arrested-06202023070640.html |access-date=၂၀ ဇွန် ၂၀၂၃ |work=Radio Free Asia |date=၂၀ ဇွန် ၂၀၂၃ |language=my}}</ref> * ၂၀ ဇွန် - မြင်းခြံမြို့နယ်၊ [[ယုန်ထိုးရွာ၊ မြင်းခြံမြို့နယ်|ယုန်ထိုးရွာ]]အနီးတွင် စစ်ကောင်စီ ကင်းပုန်းအဖွဲ့၏ ကြားဖြတ်ပစ်ခတ်ခဲ့မှုကြောင့် PDF တပ်ရင်း (၁) နှင့် (၈) ပူးပေါင်းအဖွဲ့မှ ၁၀ ဦး တိုက်ခိုက်ခံရပြီး ၅ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |first1=မိုးဦး |first2=သူရမောင် |title=မြင်းခြံတွင် PDF များ ချုံခိုတိုက်ခံရ၊ ၅ ဦး သေဆုံး – Myanmar Now |url=https://myanmar-now.org/mm/news/38408/ |access-date=၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ |date=၂၂ ဇွန် ၂၀၂၃}}</ref> * ၂၁ ဇွန် - [[မြောင်မြို့]]ပေါ်ရှိ မြို့မရဲစခန်း၊ မြို့နယ်အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရုံးနှင့် ရဲဝန်ထမ်းအိမ်ရာတို့ကို PDF မြင်းခြံခရိုင် အမှတ် (၈) တပ်ရင်းအပါအဝင် မြောင်မြို့နယ်အတွင်း အခြေစိုက်သည့် တော်လှန်ရေးပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့ ၉ ဖွဲ့က တစ်နာရီနီးပါး တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |first1=မိုးဦး |title=မြောင်မြို့ စစ်ကောင်စီပစ်မှတ် ၃ ခုကို တော်လှန်ရေးအဖွဲ့များ ဝင်တိုက် – Myanmar Now |url=https://myanmar-now.org/mm/news/38403/ |access-date=၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ |date=၂၂ ဇွန် ၂၀၂၃}}</ref> * ၂၄ ဇွန် - မယ်စဲ့မြို့နယ်ရှိ စစ်ကောင်စီအခြေစိုက်စခန်း ၆ ခုကို ကရင်နီတပ်ပေါင်းစုက ဇွန် ၁၃ မှ ၂၄ အတွင်း သိမ်းယူနိုင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |first1=အက်စတာဂျေ |title=မယ်စဲ့မြို့နယ်ရှိ စစ်ကောင်စီစခန်းအားလုံး ကရင်နီတပ်ပေါင်းစု သိမ်းယူ – Myanmar Now |url=https://myanmar-now.org/mm/news/38487/ |access-date=၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ |date=၂၄ ဇူလိုင် ၂၀၂၃}}</ref> * ၂၅ ဇွန် - စစ်ကိုင်းမြို့နယ်၊ [[ကင်းတော်ရွာ၊ စစ်ကိုင်းမြို့နယ်|ကင်းတော်ရွာ]]အနီးရှိ ဒေသခံကာကွယ်ရေး တပ်စခန်းတစ်ခုကို စစ်တပ်က ဝင်ရောက်စီးနင်း တိုက်ခိုက်ခဲ့သဖြင့် ဒေသခံကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၅ ဦးနှင့် အရပ်သား ၃ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=ကင်းတော်ရွာ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးစခန်း စီးနင်းတိုက်ခိုက်ခံရမှု ၁ ဒါဇင်ခန့်သေဆုံး |url=https://burmese.voanews.com/a/about-1-dozen-pdfs-were-killed-in-the-attack-on-kintaw-village/7153236.html |access-date=၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ |work=ဗွီအိုအေ |date=၂၆ ဇွန် ၂၀၂၃ |language=my}}</ref> * ၂၇ ဇွန် ** စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ပုလဲမြို့နယ်၊ [[ညောင်ကုန်းရွာ၊ ပုလဲမြို့နယ်|ညောင်ကုန်းရွာ]]နှင့် [[ချင်ပြစ်ရွာ၊ ပုလဲမြို့နယ်|ချင်ပြစ်ရွာ]]ကို စစ်တပ်က လေကြောင်းမှ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့သဖြင့် သံဃာတော်တစ်ပါးအပါအဝင် အရပ်သား ၁၀ ဦးသေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=စစ်ကိုင်းတိုင်းအတွင်း လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ အရပ်သားထိခိုက်သေဆုံးမှုရှိ |url=https://burmese.voanews.com/a/sagaing-pearl-airstrikes-civillian-deaths/7155156.html |access-date=၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ |work=ဗွီအိုအေ |date=၂၈ ဇွန် ၂၀၂၃ |language=my}}</ref> ** စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မြောင်မြို့နယ်အနောက်ခြမ်းတွင် စစ်ကောင်စီတပ်က ဖမ်းဆီးသွားသည့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် (PDF) ခရိုင်တပ်ရင်းခေါင်းဆောင် အသတ်ခံခဲ့ရပြီး လိုက်လံကယ်တင်ရန် ကြိုးပမ်းသည့် သားဖြစ်သူအပါအဝင် ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ဝင် ၃ ဦးလည်း သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |first1=သူရမောင် |title=မြောင်တွင် PDF ခေါင်းဆောင် အပါအဝင် တပ်ဖွဲ့ဝင် ၄ ဦး သေဆုံး – Myanmar Now |url=https://myanmar-now.org/mm/news/38623/ |access-date=၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ |date=၂၇ ဇွန် ၂၀၂၃}}</ref> * ၂၈ ဇွန် ** မွန်ပြည်နယ်၊ [[ဘီးလင်းမြို့]]နှင့် [[သထုံမြို့]]အကြားက ရွှေရောင်ပြတံတားကို ကရင်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ် KNLA/PDF ပူးပေါင်းတပ်များက မိုင်းခွဲ ဖျက်ဆီးခဲ့ရာ အိမ်စီးကား ၃ စီး တံတားအောက် ထိုးကျကာ လူတစ်ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=သထုံ၊ ဘီးလင်းလမ်း KNU တိုက်ခိုက်မှု ထိခိုက်သေဆုံးသူတချို့ရှိ |url=https://burmese.voanews.com/a/ethnic-armed-knu-launches-an-roadsite-attack-on-a-highway-in-karen-state/7159908.html |access-date=၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ |work=ဗွီအိုအေ |date=၂၉ ဇွန် ၂၀၂၃ |language=my}}</ref> တံတားပေါက်ကွဲမှုအပြီး စစ်ကောင်စီဘက်က ပြန်လည်ပြင်ဆင်မှုသွားရောက်လုပ်ကိုင်နေစဉ်အတွင်း ထပ်မံပစ်ခတ်ခံရမှုကြောင့် လူ၂၀ ကျော် ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ပြီး ခရိုင်အင်ဂျင်နီယာတစ်ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=ဇွန် ၂၉ ရက်ထိပ်တန်းသတင်းများ-ဘီးလင်းကျုံအိတ်တံတား ဖောက်ခွဲခံရမှု အနည်းဆုံး နှစ်ဦး သေ၊ ၂၀ ကျော်ဒဏ်ရာရ |url=https://www.bbc.com/burmese/articles/cq5g1p7wnqzo |access-date=၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ |work=BBC News မြန်မာ |date=၂၉ ဇွန် ၂၀၂၃ |language=my}}</ref> ** စစ်ကိုင်းမြို့နယ်၊ [[စဉ့်ကိုင်ရွာ၊ စစ်ကိုင်းမြို့နယ်|စဉ့်ကိုင်ရွာ]]အနီးရှိ ဒေသခံကာကွယ်ရေးတပ်စခန်းတစ်ခုကို စစ်တပ်က ဝင်ရောက် စီးနင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၄ ဦးသေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=စစ်ကိုင်း စဉ့်ကိုင်ရွာအနီးတိုက်ပွဲ ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ဝင် ၁၄ဦးသေဆုံး |url=https://burmese.voanews.com/a/myanmar-military-raid-saging-pda-camp/7158813.html |access-date=၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ |work=ဗွီအိုအေ |date=၂၉ ဇွန် ၂၀၂၃ |language=my}}</ref> * ၂၉ ဇွန် ** စစ်ကိုင်းမြို့နယ် [[စမွန်းရွာ၊ စစ်ကိုင်းမြို့နယ်|စမွန်းရွာ]]ကို စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့က ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ရာ အရပ်သားလေးဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=စစ်ကိုင်းမြို့နယ် စမွန်းရွာ စီးနင်းခံရပြီး အရပ်သားလေးဦးသေဆုံး |url=https://www.rfa.org/burmese/news/death-samun-village-07012023070514.html |access-date=၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ |work=Radio Free Asia |date=၁ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ |language=my}}</ref> ** ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း [[မူဆယ်မြို့နယ်]] ကြူကုတ် (ပန်ဆိုင်း) အနီး မုံးပေါ်ရွာအနီးတွင် စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် MNDAA ကိုးကန့်တပ်အကြား တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=စစ်ကောင်စီ နဲ့ ကိုးကန့်တပ် ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်းမှာ တိုက်ပွဲပြင်းထန် |url=https://burmese.voanews.com/a/myanmar-military-council-and-the-kokant-army-fought-fiercely-in-northern-shan-state/7161806.html |access-date=၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ |work=ဗွီအိုအေ |date=၃၀ ဇွန် ၂၀၂၃ |language=my}}</ref> * ၃၀ ဇွန် ** စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ [[မော်လိုက်မြို့နယ်]]၊ [[တောင်းအင်ရွာ၊ မော်လိုက်မြို့နယ်|တောင်းအင်ရွာ]]အနီးရှိ စစ်ကောင်စီတပ်စခန်းကို ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ အမှတ် ၁ စစ်ဒေသ၊ မော်လိုက်ခရိုင် တပ်ရင်း ၂ က ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စစ်ကောင်စီတပ်မှ ၁၀ ဦး သေဆုံးပြီး လက်နက်ခဲယမ်းများ သိမ်းဆည်းရရှိခဲ့သည်ဟု NUG ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=မော်လိုက်မြို့နယ် တောင်းအင်ရွာ စစ်ကောင်စီတပ်စခန်း စီးနင်းခံရ |url=https://www.rfa.org/burmese/news/occupied-military-camp-07022023043408.html |access-date=၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ |work=Radio Free Asia |date=၂ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ |language=my}}</ref> ** စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ [[ကောလင်းမြို့]]ပေါ်တွင် လက်နက်ကြီးကျည် ကျရောက်ပေါက်ကွဲခဲ့ရာ အသက် ရှစ်နှစ်အရွယ် မိန်းကလေးတစ်ဦး အပါအဝင် မြို့ခံလေးဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=ကောလင်းမြို့ပေါ်လက်နက်ကြီးကျပြီး ကလေးအပါ လေးဦးသေဆုံး |url=https://www.rfa.org/burmese/news/kawlin-weapon-died-07012023074419.html |access-date=၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ |work=Radio Free Asia |date=၂ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ |language=my}}</ref> ** [[ရန်ကုန် စီးပွားရေး တက္ကသိုလ်|ရန်ကုန်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ်]] ကျောင်းသားသမဂ္ဂ ဒုဥက္ကဋ္ဌ ကိုထက်ပိုင်စိုးကို စစ်ကောင်စီက အကြမ်းဖက်မှုတိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေ ပုဒ်မ ၅၀ (ည)ဖြင့် ထောင်ဒဏ် ဆယ်နှစ် ချမှတ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=ဖမ်းဆီးခံ ကျောင်းသားသမဂ္ဂ ဒုဥက္ကဋ္ဌ ထောင် ဆယ်နှစ်ချမှတ်ခံရ |url=https://www.rfa.org/burmese/news/student-prison-06302023123037.html |access-date=၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ |work=Radio Free Asia |date=၃၀ ဇွန် ၂၀၂၃ |language=my}}</ref> === ဇူလိုင် === * ၁၅ ဇူလိုင် - မန္တလေးတိုင်း၊ မတ္တရာမြို့နယ်အရှေ့ခြမ်း အမှတ် (၁၀၁၄) လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးတပ် အခြေစိုက်စခန်းနှင့် ကင်းစခန်းတို့ကို ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်က တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |first1=မိုးဦး |title=မတ္တရာမြို့နယ်ရှိ လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးစခန်းကို PDF တိုက်ခိုက် |url=https://myanmar-now.org/mm/news/39642/ |access-date=၂၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ |work=Myanmar Now |date=၁၇ ဇူလိုင် ၂၀၂၃}}</ref> * ၂၀ ဇူလိုင် - စစ်ကောင်စိစစ်ကြောင်းတစ်ခုသည် ချင်းပြည်နယ်၊ ဟားခါးခရိုင်၊ ထန်တလန်မြို့အနီး တောင်ကုန်းပေါ်ရှိ [[ချင်းဒေသကာကွယ်ရေးတပ်မတော်|ချင်းဒေသကာကွယ်ရေးအဖွဲ့]] (CDF) စခန်းငယ်တစ်ခုကို လေတပ်အကူအညီဖြင့် စီးနင်းသိမ်းယူခဲ့သည်။<ref>{{cite news |last1=Now |first1=Myanmar |title=ထန်တလန် CDF စခန်းတစ်ခုကို စစ်ကောင်စီတပ် သိမ်းပိုက် |url=https://myanmar-now.org/mm/news/39859/ |access-date=၂၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ |work=Myanmar Now |date=၂၁ ဇူလိုင် ၂၀၂၃}}</ref> * ၂၁ ဇူလိုင် ** ကရင်ပြည်နယ်၊ မြဝတီမြို့အနီးရှိ လက်ခတ်တောင်ကြောပေါ်တွင် အခြေစိုက်ထားသည့် စစ်ကောင်စီ စခန်းကုန်းကို ဇူလိုင် ၂၁ ရက်နေ့ နံနက်ပိုင်းတွင် KNU လက်အောက်ရှိ ကော်ဘရာစစ်ကြောင်း၊ ကျားသစ်နက်စစ်ကြောင်း၊ Federal Wings စသည့် ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့က သိမ်းယူခဲ့သည်။<ref>{{cite news |first1=လင်းထင် |title=မြဝတီမြို့ရှိ စစ်ကောင်စီ၏ လက်ခတ်တောင်စခန်းကုန်း အသိမ်းခံရ |url=https://myanmar-now.org/mm/news/39883/ |access-date=၂၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ |work=Myanmar Now |date=၂၁ ဇူလိုင် ၂၀၂၃}}</ref> ** စစ်ကောင်စီတပ်မှ အင်အား ၈၀ ခန့်ပါသည့် စစ်ကြောင်းသည် ယင်းမာပင်မြို့နယ်၊ စုန်းချောင်းရွာအား နံနက် ၂ နာရီခန့်တွင် ရုတ်တရက် ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ပြီး ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ဝင် ၃ ဦး ပစ်သတ်ခံရခဲ့ကာ ရွာခံ ၁၁ ဦးကို ဖမ်းဆီးသွားခဲ့ပြီး ရွာမှ ပြန်လည်ဆုတ်ခွာစဉ် ပစ်သတ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |last1=Now |first1=Myanmar |title=ယင်းမာပင်၊ စုန်းချောင်းရွာ စစ်တပ်ဝင်စီးပြီး အသက်မပြည့်သေးသူ ၃ ဦးအပါအဝင် အစုလိုက်အပြုံလိုက်သတ်ခံရ |url=https://myanmar-now.org/mm/news/39903/ |access-date=၂၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ |work=Myanmar Now |date=၂၂ ဇူလိုင် ၂၀၂၃}}</ref> === ဩဂုတ် === * ၄ ဩဂုတ် - [[ကနောင်စစ်ဆင်ရေး]]အရ နောင်ချိုမြို့အနီးတွင် အရာရှိတစ်ဦးအပါအဝင် အင်အား ၁၅ ဦးပါ စစ်ကားတစ်စီးကို PDF က ချုံခိုတိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး ကားပေါ်ပါ အားလုံး သေဆုံးခဲ့ကာ လက်နက်ခဲယမ်းများ ရခဲ့သည်။<ref name="kanaung">{{cite news |last1=သူရမောင် |first1=မိုးဦး, မြတ်ပန်း |title=တိုက်ပွဲများတွင် စစ်ကောင်စီတပ် အထိနာဟု မန္တလေး PDF ပြော |url=https://myanmar-now.org/mm/news/41819/ |access-date=၁၇ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃ |work=Myanmar Now |date=၁၂ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃}}</ref> * ၇ ဩဂုတ် - စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ [[ဘုတလင်မြို့]]လယ်ရှိ မီးသတ်စခန်းကို ဒေသခံကာကွယ်ရေးတပ်များက ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ပြီး မြို့နယ်မီးသတ်ဦးစီးမှူးအပါအဝင် စခန်းအတွင်းနေထိုင်သူ ၂၁ ဦးကို ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |last1=Now |first1=Myanmar |title=ဘုတလင်မြို့ မီးသတ်စခန်းကို PDF စီးနင်းပြီး မီးသတ်သမားများကို ဖမ်းဆီး |url=https://myanmar-now.org/mm/news/40502/ |access-date=၁၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၃ |work=Myanmar Now |date=၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၃}}</ref> * ၁၁ ဩဂုတ် - အင်အား ၅၀ ပါ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့တစ်ခုကို နောင်ချိုမြို့နယ်အတွင်းတွင် မိုင်းဖြင့် တိုက်ခိုက်ရာ စစ်ကြောင်းမှူး အပါအဝင် ၁၀ ဦး သေဆုံးပြီး ၆ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။<ref name="kanaung"/> * ၁၂ ဩဂုတ် - ဘုတလင်မြို့နယ် [[သခွတ္တနယ်ရွာ၊ ဘုတလင်မြို့နယ်|သခွတ္တနယ်ကျေးရွာ]] ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းဝင်းအတွင်း ဖွင့်လှစ်ထားသည့် အခမဲ့ဆေးခန်းနှင့် ထိုရွာရှိ နေအိမ် ၄၀ ဝန်းကျင်ကို အင်အား ၇၀ နီးပါးပါသည့် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့က မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=ဘုတလင်တွင် ပရဟိတဆေးခန်းနှင့် အိမ်များ မီးရှို့ခံရ |url=https://myanmar-now.org/mm/news/40691/ |access-date=၁၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၃ |work=Myanmar Now |date=၁၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၃}}</ref> * ၁၄ ဩဂုတ် - ချင်းပြည်နယ်၊ ထန်တလန်မြို့နယ်တွင် စစ်ကောင်စီ တပ်စွဲထားသည့် တောင်ကုန်းကို [[ချင်းဒေသကာကွယ်ရေးတပ်မတော်|ချင်းဒေသကာကွယ်ရေးပူးပေါင်းအဖွဲ့များ]]က စီးနင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ လက်နက် ၆ လက် သိမ်းဆည်းရမိခဲ့ကာ ချင်းကာကွယ်ရေးပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့ဝင် ၃ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |last1=Now |first1=Myanmar |title=ထန်တလန် စစ်ကောင်စီစခန်းကို တော်လှန်ရေးတပ်များ ဝင်ရောက်စီးနင်း |url=https://myanmar-now.org/mm/news/40730/ |access-date=၁၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၃ |work=Myanmar Now |date=၁၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၃}}</ref> * ၃၁ ဩဂုတ် - ချင်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ [[တွန်းဇံမြို့နယ်]]အတွင်းရှိ [[ချင်းဒေသကာကွယ်ရေးတပ်မတော်|ချင်းဒေသကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့]] ယာယီစခန်းတစ်ခု အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ နယ်ခြားစောင့်တပ်ဖွဲ့အဖြစ် ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းထားသည့် [[ဇိုမီးတော်လှန်ရေးတပ်မတော်]] (ZRA) က စီးနင်းခဲ့ရာ CDF တပ်ဖွဲ့ဝင် တစ်ဦး သေဆုံးပြီး ဒရုန်းများ၊ လက်နက်ကြီးများ ဆုံးရှုံးခဲ့သည်။<ref name="cdf">{{cite news |last1=Now |first1=Myanmar |title=ချင်းပြည်နယ် တော်လှန်ရေးစခန်းနှစ်ခုကို ဇိုမီးနယ်ခြားစောင့်တပ် ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက် |url=https://myanmar-now.org/mm/news/41872/ |access-date=၁၇ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃ |work=Myanmar Now |date=၁၃ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃}}</ref> === စက်တင်ဘာ === * ၃ စက်တင်ဘာ - [[မြဝတီမြို့]]ရှိ ခရိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးရုံးကို ဗုံးတပ်ဒရုန်းလေယာဉ်ငယ်ဖြင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ယာယီတပ်ရင်းမှူး ဒုဗိုလ်မှူးကြီးတစ်ဦး၊ ခရိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးတစ်ဦး အပါအဝင် ၅ ဦး သေဆုံးပြီး၊ ဒဏ်ရာပြင်းထန်သူ ၅ ဦး ရှိခဲ့သည်။<ref>{{cite news |first1=ကိုချို |title=မြဝတီခရိုင် အုပ်ချုပ်ရေးမှူးရုံး ဗုံးကြဲခံရပြီးနောက် လုံခြုံရေးတင်းကျပ် |url=https://myanmar-now.org/mm/news/41640/ |access-date=၁၇ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃ |work=Myanmar Now |date=၆ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃}}</ref> * ၆ စက်တင်ဘာ - မုံရွာမြို့နယ်တောင်ပိုင်းရှိ ဒေသကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ စခန်းတစ်ခုကို စစ်ကောင်စီတပ်က ဝင်ရောက် စီးနင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ဝင် ၄ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |first1=မောင်ရွှေဝါ |title=မုံရွာတောင်ပိုင်း ကာကွယ်ရေးစခန်းတစ်ခု စီးနင်းခံရ၊ ၄ ဦး သေဆုံး |url=https://myanmar-now.org/mm/news/41719/ |access-date=၁၇ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃ |work=Myanmar Now |date=၈ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃}}</ref> * ၈ စက်တင်ဘာ - ပြင်ဦးလွင်-မိုးကုတ်ကားလမ်းဘေး၊ တောင်နီကျေးရွာအနီးရှိ တာဝါတိုင်ကုန်းရှိ စစ်ကောင်စီတပ်များအား ကနောင်စစ်ဆင်ရေးအဖွဲ့ဝင်များက တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စစ်ကောင်စီတပ်ဘက်မှ ၁၃ ဦး နှင့် PDF တစ်ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref name="kanaung"/> * ၁၀ စက်တင်ဘာ ** တွန်းဇံမြို့နယ်အတွင်းရှိ ချင်းဒေသကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ ယာယီစခန်းတစ်ခုကို ဇိုမီးတော်လှန်ရေးတပ်မတော်က ထပ်မံတိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ CDF တပ်ဖွဲ့ဝင်တစ်ဦး သေဆုံးပြီး မောင်းပြန်သေနတ် ၁ လက် ဆုံးရှုံးခဲ့သည်ဟု CDF (တွန်းဇံ) က ဆိုသည်။<ref name="cdf"/> ** မကွေးတိုင်း ရေစကြိုမြို့ဘက်မှ လာသည့် စစ်သင်္ဘောတစ်စီးသည် ချင်းတွင်းမြစ်ကမ်းကျေးရွာများကို ပစ်ခတ်ခဲ့ရာ ဖောင်းကတာကျေးရွာရှိ နေအိမ်နှစ်လုံးပေါ် လက်နက်ကြီးကျည် ကျရောက် ပေါက်ကွဲခဲ့ပြီး တစ်ဦးသေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |last1=Now |first1=Myanmar |title=စစ်သင်္ဘောပစ်ခတ်မှုကြောင့် ဆားလင်းကြီးဒေသခံ တစ်ဦးသေ၊ နှစ်ဦး ဒဏ်ရာရ |url=https://myanmar-now.org/mm/news/41786/ |access-date=၁၇ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃ |work=Myanmar Now |date=၁၁ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃}}</ref> * ၁၁ စက်တင်ဘာ - မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ [[ချမ်းမြသာစည်မြို့နယ်]]ရှိ [[ပြည်တွင်းအခွန်များ ဦးစီးဌာန|ပြည်တွင်းအခွန်များဦးစီးဌာန]]ရုံးကို လက်ပစ်ဗုံးဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခံရသော်လည်း အထိအခိုက်မရှိခဲ့ပေ။<ref>{{cite news |first1=နေမင်းနီ |title=မန္တလေးတွင် အခွန်ဦးစီးဌာနရုံး ဗုံးဖြင့် တိုက်ခိုက်ခံရ |url=https://myanmar-now.org/mm/news/41892/ |access-date=၁၇ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃ |work=Myanmar Now |date=၁၃ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃}}</ref> * ၁၄ စက်တင်ဘာ **စစ်ကိုင်းမြို့နယ်၊ [[ကင်းတော်ရွာ၊ စစ်ကိုင်းမြို့နယ်|ကင်းတော်ကျေးရွာ]]၊ [[တံတားဦးရွာ၊ စစ်ကိုင်းမြို့နယ်|တံတားဦးကျေးရွာ]]တို့အနီးတွင် ရှိသည့် ကျေးရွာပကဖအဖွဲ့တို့၏ စခန်းများကို အင်အား ၁၀၀ ခန့်ပါ စစ်ကောင်စီတပ်က ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ကာ [[မြင်းဆည်ရွာ၊ စစ်ကိုင်းမြို့နယ်|မြင်းဆည်ရွာ]]မှ အရပ်သား ၄ ဦးအား ဖမ်းဆီးသတ်ဖြတ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |first1=မိုးဦး |title=စစ်ကိုင်းတွင် အမျိုးသား ၄ ဦးကို စစ်ကောင်စီတပ် သတ်ဖြတ် |url=https://myanmar-now.org/mm/news/42050/ |access-date=၁၇ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃ |work=Myanmar Now |date=၁၅ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃}}</ref> ** [[ကြာအင်းဆိပ်ကြီးမြို့နယ်]] အရှေ့တောင်ဘက် မိုင် ၃၀ ကျော်ခန့်အကွာ ထိုင်း-မြန်မာ နယ်စပ်မျဉ်းအနီးတွင် တည်ရှိသည့် စစ်ကောင်စီ၏ ရေတံလျှောက်စခန်းကုန်းကို [[ကရင်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်]] ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့ဝင်များက တိုက်ခိုက်သိမ်းယူခဲ့ရာ စစ်ကောင်စီဘက်မှ ၁၄ ဦးသေဆုံးခဲ့ပြီး ပူးပေါင်းအဖွဲ့မှ ၁ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |first1=လင်းထင် |title=ထိုင်းနယ်စပ် စခန်းကုန်းတစ်ခုကို KNU တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက် |url=https://myanmar-now.org/mm/news/42027/ |access-date=၁၇ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃ |work=Myanmar Now |date=၁၅ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃}}</ref> === အောက်တိုဘာ === {{main article |လိုင်ဇာ အစုအပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ခံရမှု}} *၉ အောက်တိုဘာ - စစ်ကောင်စီ [[တပ်မတော် (ကြည်း)|တပ်မတော်]]က [[ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]]၏ မြို့ဖြစ်သော [[လိုင်ဇာမြို့]]ပေါ်သို့ လက်နက်ကြီးဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့သည်။ ပစ်ခတ်မှုကြောင့် မုန်လိုင်ခတ်စစ်ဘေးရှောင်စခန်းအား ထိမှန်ခဲ့ပြီး ကလေးငယ် ၁၃ ဦးအပါအဝင် အရပ်သား အနည်းဆုံး ၂၉ ဦး သေဆုံးကာ အများအပြား ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Dozens killed and injured in military attack on Myanmar refugee camp |url=https://www.aljazeera.com/news/2023/10/10/dozens-killed-and-injured-in-military-attack-on-myanmar-refugee-camp |agency=Al Jazeera |date=October 10, 2023}}</ref> {{main article|၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး}} *၂၇ အောက်တိုဘာ **[[ရက္ခိုင့်တပ်တော်]]၊ [[မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်]]နှင့် [[တအောင်း အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်]] တို့ပါဝင်သော [[ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့]] က [[၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး]]ကို စတင်ခဲ့သည်။ မဟာမိတ်အဖွဲ့များက ရှမ်းပြည်နယ်နှင့် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးရှိ မြို့များတွင် စစ်ကောင်စီစခန်းများကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး<ref>{{cite news |title=Alliance of 3 ethnic rebel groups carries out coordinated attacks in northeastern Myanmar |url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/alliance-3-ethnic-rebel-groups-carries-coordinated-attacks-104431614 |access-date=October 27, 2023 |agency=ABC News}}</ref> စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ကချင်ပြည်နယ်တို့တွင်လည်း တိုက်ခိုက်မှုများ ဆက်လက် ပြုလုပ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=Myanmar: Escalation of clashes in northern Shan and the Southeast Flash Update #1 (As of 30 October 2023) |url=https://www.unocha.org/publications/report/myanmar/myanmar-escalation-clashes-northern-shan-and-southeast-flash-update-1-30-october-2023 |website=UNOCHA |access-date=October 30, 2023}}</ref> ** KNLA နှင့် ပီဒီအက်ဖ် ပူးပေါင်းအဖွဲ့များက ကော့ကရိတ်မြို့တွင် တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|date=2023-10-29 |title=ကော့ကရိတ်တိုက်ပွဲအတွင်း လက်နက်ကြီးကျလို့ ဒေသခံ ၆ ဦးသေဆုံး |language=Burmese |work=BBC Burmese |url=https://www.bbc.com/burmese/articles/czd08g301xvo |access-date=2023-10-30}}</ref> *၃၀ အောက်တိုဘာ ** ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး: [[နောင်ချိုမြို့]]နှင့် ဂုတ်တွင်းတံတားကို မဟာမိတ်တပ်များ စီးနင်းထိန်းချုပ်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |date=2023-10-30 |title=နောင်ချိုမြို့နဲ့ ဂုတ်တွင်းတံတားကို မဟာမိတ်တပ်တွေ စီးနင်းထိန်းချုပ် |language=Burmese |work=The Irrawaddy |url=https://burma.irrawaddy.com/news/2023/10/30/375890.html |access-date=2023-10-30}}</ref> ** ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး: [[ကွမ်းလုံမြို့]]တွင် စစ်ကောင်စီမှ ခလရ ၁၄၃ တပ်ရင်းက လက်နက်ချခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |date=2023-11-01 |title=ခလရ ၁၄၃ တပ်ရင်းတရင်းလုံး လက်နက်ချခဲ့ကြောင်း ညီနောင်မဟာမိတ် ၃ ဖွဲ့ထုတ်ပြန် |language=Burmese |work=VOA |url=https://burmese.voanews.com/a/7336659.html |access-date=2023-11-01}}</ref> === နိုဝင်ဘာ === [[File:Operation 1027.svg|thumb|၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး အခြေအနေ (၂၀၂၄ ဇန်နဝါရီ ၉ အထိ)]] *၁ နိုဝင်ဘာ - **၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး: စစ်ကောင်စ်ီက နောင်ချိုမြို့သို့ စစ်ကူယာဉ်တန်းပို့ဆောင်ခဲ့ရာ မဟာမိတ်အဖွဲ့များနှင့် ထိတွေ့တိုက်ခိုက်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ကြာ သံချပ်ကာကားတစ်စင်း ပေါက်ကွဲပျက်စီးခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |date=2023-11-02 |title=နောင်ချိုမြို့အနီး စစ်ကောင်စီယာဉ်တန်းကို TNLAနှင့် MDY PDFတို့စစ်ဆင် |language=Burmese |work=The Irrawaddy |url=https://burma.irrawaddy.com/news/2023/11/02/376015.html |access-date=2023-11-02}}</ref> **၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး: [[ချင်းရွှေဟော်မြို့]]၊ [[ပန်ဆန်းမြို့]] နှင့် [[သိန္နီမြို့]]များကို မဟာမိတ်အဖွဲ့များ သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |date=2023-11-02 |title=မြို့သုံးမြို့ကျသွားပြီဟု စစ်ကောင်စီဝန်ခံ |language=Burmese |work=DVB |url=https://burmese.dvb.no/post/623052 |access-date=2023-11-02}}</ref><ref>{{Cite news |date=2023-11-02 |title=ညီနောင်မဟာမိတ်များ၏ စစ်ဆင်ရေး၇ရက်မြောက်နေ့တွင် မြို့လေးမြို့ကို အပြီးတိုင်သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ |language=Burmese |work=Ayeyarwaddy Times |url=https://ayartimes.com/?p=27362 |access-date=2023-11-02}}</ref> *၃ နိုဝင်ဘာ - ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး: နမ့်ခမ်းမြို့အနီး ရွှေလီကြိုးတံတားကို တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |date=2023-11-03 |title=နမ့်ခမ်းမြို့မှာ TNLA နဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်တို့ တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေ၊စစ်တပ်ကလေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုလုပ် |language=Burmese |work=BBC Burmese |url=https://www.bbc.com/burmese/articles/ck5xg61z3ppo |access-date=2023-11-03}}</ref> *၆ နိုဝင်ဘာ - ** ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး: ခရိုင်မြို့ဖြစ်သော [[ကောလင်းမြို့]]ကို အေအေ၊ ကေအိုင်အေနှင့် ပီဒီအက်ဖ် ပူးပေါင်းအဖွဲ့များက သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |date=2023-11-06 |title=Myanmar Resistance Seizes First District Level Town in Sagaing as Offensive Expands |language=English |work=The Irrawaddy |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/myanmar-resistance-seizes-first-district-level-town-in-sagaing-as-offensive-expands.html}}</ref> ** ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး: [[နမ့်ခမ်းမြို့]]တစ်မြို့လုံးနီးပါးကို တီအန်လယ်အေက ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |date=2023-11-06 |title=နမ့်ခမ်းတစ်မြို့လုံးနီးပါး TNLAထိန်းချုပ် |language=Burmese |work=Myanmar Now |url=https://myanmar-now.org/mm/news/44666/}}</ref> *၇ နိုဝင်ဘာ - {{main article |၁၁၀၇ စစ်ဆင်ရေး}} ** [[၁၁၀၇ စစ်ဆင်ရေး]] ကို ကရင်နီပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့များက စတင်ခဲ့ကာ [[မယ်စဲ့မြို့နယ်]]ရှိ နယ်ခြားစောင့်စခန်းများကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |date=2023-11-09 |title=ကရင်နီဒေသ ၁၁၀၇ စစ်ဆင်ရေး တိုက်ပွဲ ဆင်နွှဲ |url=https://www.bbc.com/burmese/articles/cyx2379qdz9o |access-date=2023-11-10 |website=BBC News မြန်မာ |language=my}}</ref><ref>{{Cite web |date=2023-11-08 |title=ကရင်နီဒေသ ၁၁၀၇ စစ်ဆင်ရေး စတင် |url=https://burmese.voanews.com/a/7346374.html |access-date=2023-11-10 |website=ဗွီအိုအေ |language=my}}</ref> ** ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး: စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး အနောက်ခြမ်း [[တမူးမြို့နယ်]]ရှိ [[ခမ်းပါတ်မြို့]]ကို ပီဒီအက်ဖ်အဖွဲ့များက သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |date=2023-11-07 |title=ကလေး- တမူးလမ်းပေါ်ရှိ ခါမ်းပါတ်မြို့ကို PDF သိမ်း |language=Burmese |work=The Irrawaddy |url=https://burma.irrawaddy.com/news/2023/11/07/376153.html |access-date=2023-11-07}}</ref> ** ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး: [[ကွမ်းလုံမြို့နယ်]] မုံးကိုးတိုက်ပွဲတွင် တပ်မ ၉၉ ဗျူဟာမှူး ဗိုလ်မှူးကြီးအောင်ကျော်လွင် သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |date=2023-11-07 |title=မုံးကိုးတိုက်ပွဲတွင် တပ်မ(၉၉)ဗျူဟာမှူးအပါအဝင် အရာရှိစစ်သည် ၃၀ကျော် သေဆုံး |language=Burmese |work=DVB |url=https://burmese.dvb.no/post/623785 |access-date=2023-11-07}}</ref> ** ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး: MNDAA က ကွမ်းလုံနှင့် [[မုံးကိုးမြို့]]များကို ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |date=2023-11-08 |title=မုံးကိုးမြို့ကို အလုံးစုံထိန်းချုပ်နိုင်ပြီဖြစ်ကြောင်း MNDAAပြော |language=Burmese |work=Myanmar Now |url=https://myanmar-now.org/mm/news/44791/ |access-date=2023-11-08}}</ref><ref>{{Cite news |date=2023-11-07 |title=ကွမ်းလုံနဲ့ နမ့်ခမ်းမြို့ကို ညီနောင်မဟာမိတ်တပ်ထိန်းချုပ် |language=Burmese |work=The Irrawaddy |url=https://burma.irrawaddy.com/news/2023/11/07/376163.html |access-date=2023-11-07}}</ref> *၈ နိုဝင်ဘာ - ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး: TNLA နှင့် MDY-PDF တို့ [[ဂုတ်ထိပ်တံတား]]အနီး စစ်တပ်စခန်းကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |date=2023-11-08 |title=ဂုတ်ထိပ်တံတားအနီးရှိ စစ်တပ်စခန်းကို TNLA/PDFပူးပေါင်းအဖွဲ့တိုက်ခိုက်နေ |language=Burmese |work=Myanmar Now |url=https://myanmar-now.org/mm/news/44780/ |access-date=2023-11-08}}</ref> *၁၁ နိုဝင်ဘာ - {{main article |၁၁၁၁ စစ်ဆင်ရေး}} ** ကယားပြည်နယ်မြို့တော် လွိုင်ကော်မြို့အား သိမ်းပိုက်နိုင်ရန် [[၁၁၁၁ စစ်ဆင်ရေး]] ကို KNDF, KA နှင့် မဟာမိတ်အဖွဲ့များ စတင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |last=Irrawaddy |first=The |date=2023-11-14 |title=Tens of Thousands Trapped as Myanmar Resistance Strikes Kayah State Capital |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/tens-of-thousands-trapped-as-myanmar-resistance-strikes-kayah-state-capital.html |access-date=2023-11-14 |website=The Irrawaddy |language=en-US |archive-date=2023-11-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231114143014/https://www.irrawaddy.com/news/burma/tens-of-thousands-trapped-as-myanmar-resistance-strikes-kayah-state-capital.html |url-status=live}}</ref> ** ၁၁၁၁ စစ်ဆင်ရေး - [[တပ်မတော် (လေ)]]၏ တိုက်ခိုက်ရေးဂျက်လေယာဉ်တစ်စင်း ကယားပြည်နယ်တွင် ပျက်ကျခဲ့သည်။ KNDF က ပစ်ချခဲ့သည်ဟုဆိုသော်လည်း စက်ချို့ယွင်းမှုကြောင့် ပျက်ကျသည်ဟု တပ်မတော်က ဆိုသည်။<ref>{{cite news |title=A military jet crashes in eastern Myanmar. Ethnic resistance groups claim they shot it down |url=https://apnews.com/article/myanmar-kayah-karenni-resistance-jet-fighter-crash-57bea1e41f43313abe5095f9c9c3a9c6 |last=Peck |first=Grant |date=11 November 2023 |language=en}}</ref> *၁၂ နိုဝင်ဘာ - ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး: TNLA က [[သီပေါမြို့]]အနီးရှိ ကျင်သီတံတားဂိတ်စခန်းကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |date=2023-11-12 |title=သီပေါ ကျင်တီတံတားတပ်စခန်းကို TNLAသိမ်းပိုက် |language=Burmese |work=The Irrawaddy |url=https://burma.irrawaddy.com/news/short-news/2023/11/12/376307.html |access-date=2023-11-12 |archive-date=12 November 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231112050203/https://burma.irrawaddy.com/news/short-news/2023/11/12/376307.html |url-status=live }}</ref> *၁၃ နိုဝင်ဘာ - [[ရသေ့တောင်မြို့နယ်]]ရှိ နယ်ခြားစောင့်ရဲစခန်းနှစ်ခုကို ရက္ခိုင့်တပ်တော်က တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=ရသေ့တောင်မြို့နယ် နယ်ခြားစောင့်ရဲစခန်းနှစ်ခုကို ရက္ခိုင့်တပ်တော် ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်ပြီးနောက် ဒုံးပိုက်စခန်းကိုသိမ်းပိုက်ရရှိပြီဟုဆို |trans-title=Two Rathedaung Township Border Guard Military Posts attacked by Arakan Army with Dong Paik camp being captured |date=13 November 2023 |url=https://burmese.narinjara.com/news/detail/65516f28a30cc94f1526a1e6 |language=my |work=Narinjara News}}</ref> *၁၅ နိုဝင်ဘာ - **၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး: ရှမ်းပြည်နယ်တွင် မိသားစုဝင်များအပါအဝင် စစ်ကောင်စီတပ်ရင်းတစ်ခုလုံး အလင်းဝင်လက်နက်ချခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |date=2023-11-15 |title=An ethnic resistance group in northern Myanmar says an entire army battalion surrendered to it |url=https://www.nbcnews.com/news/world/entire-army-battalion-surrendered-myanmar-rcna125275 |access-date=2023-11-16 |website=NBC News |language=en}}</ref> **၁၁၁၁ စစ်ဆင်ရေး: KNDF က [[လွိုင်ကော်တက္ကသိုလ်]]ကို တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခဲ့ရာ စစ်ကောင်စီဘက်မှ ၁၁၀ ကျော်သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |last=Irrawaddy |first=The |date=2023-11-15 |title=Kayah Resistance Seizes Myanmar Junta Bases in State Capital |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/kayah-resistance-seizes-myanmar-junta-bases-in-state-capital.html |access-date=2023-11-15 |website=The Irrawaddy |language=en-US}}</ref> *၁၆ နိုဝင်ဘာ - **စစ်တွေမြို့နှင့် မဝေးသော [[ပေါက်တောမြို့]]ကို ရက္ခိုင့်တပ်တော်က ထိန်းချုပ်လိုက်သည်။ စစ်ကောင်စီက ရေတပ်နှင့် လေတပ်အသုံးပြု၍ ပစ်ခတ်မှုမျာ ပြုလုပ်ခဲ့ရာ အရပ်သားနေအိမ်များ ထိမှန်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=AA Captures Town in Rakhine, Prompting Bombardment by Myanmar Military |date=16 November 2023 |author=Hein Htoo Zan |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/aa-captures-town-in-rakhine-prompting-bombardment-by-myanmar-military.html |work=The Irrawaddy}}</ref> **၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး: အွန်လိုင်းရာဇဝတ်မှုခေါင်းဆောင် မြီရှောက်ချန်းနှင့် မိသားစုအာ စစ်ကောင်စီက ဖမ်းဆီးကာ တရုတ်နိုင်ငံသို့ လွှဲပြောင်းပေးခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.nbd.com.cn/articles/2023-11-17/3118050.html|title=最新消息!缅北电诈头目明学昌,已自杀身亡|work=National Business Daily|date=2023-11-17|language=zh-cn}}</ref><ref>{{Cite web |title=Former lawmaker dies in police custody after arrest for Myanmar scams |url=https://www.rfa.org/english/news/myanmar/lawmaker-11162023165911.html |access-date=2023-11-17 |website=Radio Free Asia |language=en}}</ref> * ၂၁ နိုဝင်ဘာ - ချင်းပြည်နယ် တီးတိန်မြို့၊ [[ကနေဒီတောင်]]ပေါ်တွင် တပ်စွဲထားသော စစ်ကောင်စီ တပ်စခန်းကို ချင်းကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ PDF – Zoland က တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=ကနေဒီတောင် စစ်ကောင်စီစခန်း ချင်းကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ သိမ်းပိုက် |url=https://burmese.voanews.com/a/the-chin-defense-forces-occupied-the-kennedy-peak-myanmar-military-base/7364067.html |access-date=၂၃ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၃ |work=ဗွီအိုအေ |date=၂၁ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၃ |language=my}}</ref> *၂၄ နိုဝင်ဘာ - ရန်ကုန်မြို့တွင် ညအချိန် သံချပ်ကာကားများ လှည့်လည်နေခြင်းကြောင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ ညဉ့်မနက်မီ စောစီးစွာပိတ်သိမ်းကြသည်။<ref>{{cite news |title=Reports of Forced Conscription by Myanmar's Military Spark Panic in Yangon |author=Yuzana |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/reports-of-forced-conscription-by-myanmars-military-spark-panic-in-yangon.html |date=24 November 2023 |work=The Irrawaddy |language=en}}</ref><ref>{{cite news |date=24 November 2023 |title=Parents Pull Children From Schools in Yangon as Myanmar Junta Troops Move In |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/parents-pull-children-from-schools-in-yangon-as-myanmar-junta-troops-move-in.html |work=The Irrawaddy |access-date=25 November 2023}}</ref> *၂၅ နိုဝင်ဘာ - ချင်းအမျိုးသားတပ်မတော်က မတူပီမြို့နယ်ရှိ လိုင်လင်းပီမြို့ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |last=Now |first=Myanmar |date=2023-11-25 |title=Another town on the India-Myanmar border falls to the resistance |url=https://myanmar-now.org/en/news/another-town-on-the-india-myanmar-border-falls-to-the-resistance/ |access-date=2023-12-01 |website=Myanmar Now |language=en-US}}</ref> *၂၈ နိုဝင်ဘာ - **၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး: စစ်သည် ၁၈၆ ဦးပါဝင်သော အမှတ် ၁၂၅ ခြေမြန်တပ်ရင်းသည် MNDAA ထံ လက်နက်ချခဲ့သည်။ ကုန်းကြမ်းမြို့နယ်အား MNDAA က ထိန်းချုပ်လိုက်သည်။<ref>{{Cite web |last=Irrawaddy |first=The |date=2023-11-29 |title=Another Entire Junta Battalion Raises the White Flag in Myanmar's Northern Shan State |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/another-entire-junta-battalion-raises-the-white-flag-in-myanmars-northern-shan-state.html |access-date=2023-12-06 |website=The Irrawaddy |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |last=Irrawaddy |first=The |date=2023-11-30 |title=After Over 30 Years of Control, Myanmar Junta Loses Grip on Township Near China Border |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/after-over-30-years-of-control-myanmar-junta-loses-grip-on-township-near-china-border.html |access-date=2023-12-06 |website=The Irrawaddy |language=en-US}}</ref> **၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး: ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့သည် မူဆယ်မြို့သို့ ဦးတည်သော ကုန်းလမ်းများအား ထိန်းချုပ်ထားပြီးဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite news |last1=Regan |first1=Helen |title=Opponents vow 'beginning of the end' for Myanmar's junta as resistance launches nationwide offensive |url=https://www.cnn.com/2023/11/28/asia/myanmar-nationwide-offensive-junta-intl-hnk/index.html |access-date=28 November 2023 |agency=CNN |date=28 November 2023 |archive-date=28 November 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231128025624/https://www.cnn.com/2023/11/28/asia/myanmar-nationwide-offensive-junta-intl-hnk/index.html |url-status=live }}</ref> *၂၉ နိုဝင်ဘာ - ** CDF နှင့် CNA တို့က မတူပီမြို့နယ်ရှိ ရေဇွာမြို့ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=Chin allied resistance claims big junta losses in western Myanmar |url=https://www.rfa.org/english/news/myanmar/chin-fighting-11302023071854.html |access-date=2023-12-01 |website=Radio Free Asia |language=en}}</ref> ** [[သျှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ]]နှင့် [[ရှမ်းပြည်တပ်မတော်-မြောက်ပိုင်း|ရှမ်းပြည်တိုးတက်ရေးပါတီ]]တို့အကြား အပစ်အခတ်ရပ်စဲကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |last=Cho |first=Ko |date=2023-11-30 |title=Rival Shan armies declare truce as other ethnic armed groups gain ground |url=https://myanmar-now.org/en/news/rival-shan-armies-declare-truce-as-other-ethnic-armed-groups-gain-ground/ |access-date=2023-12-01 |website=Myanmar Now |language=en-US}}</ref> === ဒီဇင်ဘာ === {{see also|လောက်ကိုင်တိုက်ပွဲ}} * ၁ ဒီဇင်ဘာ - [[လောက်ကိုင်တိုက်ပွဲ]]: လောက်ကိုင်မြို့အရှေ့တောင်ပိုင်းကို MNDAA က စတင်ထိုးစစ်ဆင်သည်။ အရပ်သားများစွာ မြို့အတွင်း ပိတ်မိနေကာ ရန်ကုန်မြို့ရှိ တရုတ်သံရုံးက တရုတ်နိုင်ငံသားများ မြို့အတွင်းမှ ထွက်ခွာကြရန် ဆော်ဩသည်။<ref>{{cite news |title=After weeks of preparation, MNDAA says it has entered Laukkai |url=https://myanmar-now.org/en/news/after-weeks-of-preparation-mndaa-says-it-has-entered-laukkai/ |date=1 December 2023 |language=en |work=Myanmar Now |access-date=6 January 2024 |archive-date=1 December 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231201131025/https://myanmar-now.org/en/news/after-weeks-of-preparation-mndaa-says-it-has-entered-laukkai/ |url-status=live}}</ref> * ၃ ဒီဇင်ဘာ - လောက်ကိုင်တိုက်ပွဲ: လောက်ကိုင်မြို့တောင်ဘက်ရှိ ဘုရားလေးဆူကုန်းရှိ စစ်ကောင်စီစခန်းကို MNDAA က တိုက်ခိုက်သည်။ တိုက်ပွဲမှာ ရှစ်နာရီခန့် ကြာမြင့်ခဲ့သည်။<ref name=4bsh>{{Cite web |last=Irrawaddy |first=The |date=2023-12-05 |title=Ethnic Army Battles to Seize Another Base From Myanmar Junta Near Border With China |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/ethnic-army-battles-to-seize-another-base-from-myanmar-junta-near-border-with-china.html |access-date=2023-12-07 |website=The Irrawaddy |language=en-US |archive-date=6 December 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231206134554/https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/ethnic-army-battles-to-seize-another-base-from-myanmar-junta-near-border-with-china.html |url-status=live}}</ref> * ၄ ဒီဇင်ဘာ - ** ၁၁၀၇ စစ်ဆင်ရေး: KNLA နှင့် ဒေသခံ PDF များက ကျောက်ကြီးမြို့နယ်ရှိ မုန်းမြို့ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့ရာ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်း ပထမဆုံး သိမ်းပိုက်နိုင်သော မြို့ဖြစ်လာသည်။<ref>{{Cite web |last=Irrawaddy |first=The |date=2023-12-05 |title=Myanmar Resistance Seizes First Town in Bago Region: KNU |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-resistance-seizes-first-town-in-bago-region-knu.html |access-date=2023-12-06 |website=The Irrawaddy |language=en-US}}</ref> ** လောက်ကိုင်တိုက်ပွဲ: လောက်ကိုင်မှ ထွက်ပြေးသော စစ်ကောင်စီတပ်များအား MNDAA က လိုက်လံတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref name=4bsh/> * ၅ ဒီဇင်ဘာ - ပလက်ဝမြို့နယ်ရှိ တရွန်အိုင် ဗျူဟာစခန်းကုန်းအား ရက္ခိုင့်တပ်တော်က သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |last=Irrawaddy |first=The |date=2023-12-06 |title=Arakan Army Declares Seizure of Major Myanmar Junta Base |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/arakan-army-declares-seizure-of-major-myanmar-junta-base.html |access-date=2023-12-06 |website=The Irrawaddy |language=en-US}}</ref> * ၆ ဒီဇင်ဘာ - လောက်ကိုင်တိုက်ပွဲ: ဘုရားလေးဆူကုန်းအား MNDAA က သိမ်းပိုက်ခဲ့ရာ လောက်ကိုင်မြို့ တောင်ပိုင်းကို ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |url=https://myanmar-now.org/en/news/mndaa-seizes-key-outpost-south-of-laukkai/ |title=MNDAA seizes key outpost south of Laukkai |date=6 December 2023 |access-date=6 December 2023 |archive-date=8 December 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231208173510/https://myanmar-now.org/en/news/mndaa-seizes-key-outpost-south-of-laukkai/ |url-status=live}}</ref> * ၇ ဒီဇင်ဘာ - [[အမှတ်(၁၂)စစ်ဆင်ရေးကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်|အမှတ် (၁၂) စစ်ဆင်ရေးကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်]] ဌာနချုပ်မှူးဗိုလ်မှူးချုပ် အောင်ဇော်လင်းကို အသေရမိခဲ့သည်ဟု ကိုးကန့်မီဒီယာများက ဖော်ပြခဲ့သော်လည်း သေဆုံးမှုအား အတည်မပြုနိုင်ခဲ့ပေ။<ref>{{Cite web |title=敏昂萊武裝第12野戰旅旅長在果敢戰場被擊斃 |url=https://kokang123.blogspot.com/2023/12/12.html |access-date=2023-12-08 |website=果敢资讯网 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20231209231216/https://kokang123.blogspot.com/2023/12/12.html|archive-date=December 9, 2023|trans-title=Tatmadaw's 12th Military Operations Brigadier General Shot Dead in Kokang Battlefield|lang=zh}}</ref>{{Better source needed|date=December 2023}} * ၁၁ ဒီဇင်ဘာ - ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့နှင့် တပ်မတော်တို့အကြား ဆွေးနွေးပွဲကို တရုတ်နိုင်ငံက လက်ခံကျင်းပခဲ့ရာ 'အပြုသဘောဆောင်သော ရလဒ်များ' ရရှိခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။<ref>{{cite news |title=China brokers talks in Myanmar between military junta and rebel groups that yield 'positive results' |url=https://www.scmp.com/news/asia/southeast-asia/article/3244699/china-brokers-talks-myanmar-between-military-junta-and-rebel-groups-yield-positive-results |access-date=11 December 2023 |date=December 11, 2023}}</ref> * ၁၃ ဒီဇင်ဘာ - တရုတ်ဦးဆောင်သော ဆွေးနွေးပွဲမှာ "၁၀ မိနစ်ခန့်သာ ကြာမြင့်ခဲ့သည်" ဟု ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့က ဆိုခဲ့ကာ ဆက်လက်တိုက်ပွဲဝင်သွားမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Brotherhood Alliance Denies Myanmar Junta Peace Deal Rumors |work=The Irrawaddy |date=13 December 2023 |url=https://www.irrawaddy.com/news/politics/brotherhood-alliance-denies-myanmar-junta-peace-deal-rumors.html |language=en}}</ref> * ၁၅ ဒီဇင်ဘာ - ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး: [[နမ့်ဆန်မြို့]]အား TNLA က သိမ်းပိုက်ရရှိသည်။<ref>{{Cite web |date=2023-12-16 |title=Myanmar rebels seize town from military junta despite China-backed ceasefire |url=https://www.france24.com/en/asia-pacific/20231216-myanmar-s-three-brotherhood-alliance-seizes-town-from-military-despite-china-backed-ceasefire |access-date=2023-12-18 |website=France 24 |language=en}}</ref> * ၁၈ ဒီဇင်ဘာ - လောက်ကိုင်မြို့ မြောက်ဘက်ဝင်ပေါက်အနီးရှိ [[ထန်ပါကျိုင်းရွာ၊ လောက်ကိုင် (အထူးဒေသ ၁)မြို့နယ်|ထန်ပါကျိုင်းရွာ]]ရှိ MNDAA အပေါ် တပ်မတော်က လေကြောင်းမှ သုံးကြိမ် တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |date=20 November 2023 |author=Kyaw Oo |url=https://myanmar-now.org/en/news/fighting-restarts-near-laukkai-as-mndaa-seizes-border-gate-and-trade-zone/ |title=Fighting restarts near Laukkai as MNDAA seizes border gate and trade zone |work=Myanmar Now |language=en |access-date=6 January 2024 |archive-date=26 December 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231226191555/https://myanmar-now.org/en/news/fighting-restarts-near-laukkai-as-mndaa-seizes-border-gate-and-trade-zone/ |url-status=live}}</ref> * ၁၉ ဒီဇင်ဘာ - လောက်ကိုင်တိုက်ပွဲ: တရုတ်-မြန်မာနယ်စပ်ဝင်ပေါက် ရန်လုံးကြိုင်နယ်စပ်ဂိတ်ကို MNDAA က သိမ်းပိုက်ရရှိသည်။<ref>{{Cite web |last= |first= |title=Myanmar ethnic armed group seizes another crossing point along the Chinese border, reports say |url=https://www.abc27.com/international/ap-myanmar-ethnic-armed-group-seizes-another-crossing-point-along-the-chinese-border-reports-say/ |access-date=2024-01-05 |website=ABC News |date=20 December 2023 |language=en |archive-date=31 January 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240131114238/https://www.abc27.com/international/ap-myanmar-ethnic-armed-group-seizes-another-crossing-point-along-the-chinese-border-reports-say/ }}</ref> * ၂၂ ဒီဇင်ဘာ - ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး: မန်တုံမြို့ကို TNLA က သိမ်းပိုက်ရရှိပြီးနောက် [[ပလောင်ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ]]သည် TNLA ၏ အလုံးစုံထိန်းချုပ်မှုအောက် ရောက်ရှိသည်။<ref>{{Cite web |author=Hein Htoo Zan |date=23 December 2023 |title=Brotherhood Alliance Seizes Another Ethnic Zone in Myanmar's northern Shan State |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/brotherhood-alliance-seizes-another-ethnic-zone-in-myanmars-northern-shan-state.html |access-date=25 December 2023 |website=The Irrawaddy}}</ref> * ၂၅ ဒီဇင်ဘာ - လောက်ကိုင်တိုက်ပွဲ: လောက်ကိုင်မြို့ပေါ်သို့ စစ်ကောင်စီ၏ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုနှင့် လက်နက်ကြီးပစ်ခတ်မှုကြောင့် အရပ်သား ၈ ဦးသေဆုံးကာ ၂၄ ဦး ဒဏ်ရာရရှိသည်။<ref name=most>{{cite news |title=Most of Laukkai now under MNDAA control |url=https://myanmar-now.org/en/news/most-of-laukkai-now-under-mndaa-control/ |date=28 December 2023 |author=Kyaw Oo |work=Myanmar Now |language=en |access-date=6 January 2024 |archive-date=30 December 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231230153043/https://myanmar-now.org/en/news/most-of-laukkai-now-under-mndaa-control/ |url-status=live}}</ref> * ၂၆ ဒီဇင်ဘာ - လောက်ကိုင်တိုက်ပွဲ: စုစုပေါင်း လူဦးရေ ၉၀ ပါဝင်သော တပ်မတော်၏ အမှတ် ၅၅ ခြေမြန်တပ်ရင်းနှင့် ဒေသခံ နယ်ခြားစောင့်တပ်မှူး ပယ်ဆောက်ချိန်တို့အပါဝင် နယ်ခြားစောင့်တပ် MNDAA ထံတွင် လက်နက်ချသည်။ လက်နက်ချပြီးနောက် MNDAA က မြို့အား ကင်းလှည့်လည်သည်။<ref name=cas>{{cite news |title=Myanmar Infantry Division Surrenders in Laukkai, Shan State: Reports |author=Saw Reh |work=The Irrawaddy |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-infantry-division-surrenders-in-laukkai-shan-state-reports.html |language=en |date=26 December 2023 |access-date=6 January 2024 |archive-date=27 December 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231227230442/https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-infantry-division-surrenders-in-laukkai-shan-state-reports.html |url-status=live}}</ref> * ၂၇ ဒီဇင်ဘာ - ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးရှိ နတ်သံကွင်းမြို့အား KNLA ဦးဆောင်သောအဖွဲ့မှ သိမ်းပိုက်သည်။<ref>https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-loses-another-town-in-bago-region-kills-four-children-in-airstrike.html</ref> * ၂၉ ဒီဇင်ဘာ - စစ်ကောင်စီတပ်သား ၁၅၁ ဦး အိန္ဒိယနိုင်ငံ မီဇီုရမ်ပြည်နယ်ဘက်သို့ ထွက်ပြေးသွားခဲ့သည်။<ref>https://theprint.in/india/151-myanmar-soldiers-flee-to-mizoram-border-village-after-rebel-forces-capture-military-base/1905269/</ref> == ၂၀၂၄ == === ဇန်နဝါရီ === * ၄ ဇန်နဝါရီ - လောက်ကိုင်တိုက်ပွဲ: လောက်ကိုင်မြို့ရှိ ဒေသကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်သည် လက်နက်ချခဲ့ရာ လက်နက်ခဲယမ်း အများအပြားကို MNDAA က သိမ်းပိုက်ရရှိသည်။ စစ်ကောင်စီတပ်သားနှင့် မိသားစုဝင်များ လားရှိုးမြို့သို့ ထွက်ခွာသည်။<ref name=end>{{cite news |title=Myanmar Regime Raises the White Flag in Kokang Zone on China Border in Shan State |date=5 January 2024 |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/myanmar-regime-raises-the-white-flag-in-kokang-zone-on-china-border-in-shan-state.html |language=en |work=The Irrawaddy}}</ref> * ၅ ဇန်နဝါရီ - လောက်ကိုင်တိုက်ပွဲပြီးဆုံးကာ [[ကိုးကန့်ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ]]နှင့် [[လောက်ကိုင်မြို့]]အား MNDAA က အလုံးစုံ ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=MNDAA captures military command centre outside Laukkai, taking full control of city |url=https://myanmar-now.org/en/news/mndaa-captures-military-command-centre-outside-laukkai-taking-full-control-of-city/ |date=5 January 2024 |language=en |work=Myanmar Now}}</ref> စစ်ကောင်စီတပ်သား ၂၃၈၉ ဦးနှင့် မိသားစုဝင် ၁၆၀၀ ဦး လက်နက်ချသည်ဟု MNDAA က ထုတ်ပြန်သည်။ မိသားစုဝင်များ၏ အသက်အန္တရာယ်လုံခြုံရေးအတွက် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု စစ်ကောင်စီ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက ဆိုသည်။<ref name=surr2>{{cite news |title=Myanmar ethnic minority armed groups: Over 2,300 military personnel surrendered |date=6 January 2024 |url=https://www3.nhk.or.jp/nhkworld/en/news/20240106_21/ |work=NHK World- Japan |language=en}}</ref> * ၈ ဇန်နဝါရီ - ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ကျောက်တော်မြို့နယ်ရှိ တောင်ရှည်တောင်စစ်စခန်းကို ရက္ခိုင့်တပ်တော်က သိမ်းယူသည်။ ယင်းတိုက်ပွဲအတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်သား ၂၀၀ ခန့် လက်နက်ချသည်။<ref name=aakt>{{cite news |title=Myanmar Junta Loses Nearly 50 Troops, More Bases in Three Days of Resistance Attacks |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/myanmar-junta-loses-nearly-50-troops-more-bases-in-three-days-of-resistance-attacks.html |date=10 January 2024 |language=en |work=The Irrawaddy}}</ref> * ၉ ဇန်နဝါရီ - အင်ဒို-မြန်မာ [[ကုလားတန်မြစ်ကြောင်း ဘက်စုံဖွံ့ဖြိုးရေး စီမံကိန်း]]တွင် ဗျူဟာကျသော မြို့တစ်မြို့ဖြစ်သည့် [[ပလက်ဝမြို့]]ကို သိမ်းပိုက်နိုင်ရန် ရည်ရွယ်သော [[ပလက်ဝမြို့နယ်]]တွင်း တိုက်ပွဲများတွင် ရက္ခိုင့်တပ်တော် ပါဝင်ခဲ့သည်။<ref name=aakt/> * ၁၂ ဇန်နဝါရီ - ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့နှင့် စစ်ကောင်စီတို့အကြား အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးတွင် ကြားဝင်စေ့စပ်ခဲ့ကြောင်း တရုတ်နိုင်ငံက ကြေညာသည်။<ref>https://www.theguardian.com/world/2024/jan/12/myanmar-junta-and-armed-rebels-agree-ceasefire</ref> * ၁၃ ဇန်နဝါရီ - [[လားရှိုးမြို့နယ်]]နှင့် [[ကျောက်မဲမြို့နယ်]]များအပါအဝင် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် စစ်ကောင်စီက လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ကာ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို ချိုးဖောက်ခဲ့သည်ဟု TNLA က ဆိုသည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar Junta Breaks Chinese-Brokered Ceasefire: TNLA |author=Yuzana |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-breaks-chinese-brokered-ceasefire-tnla.html |date=13 January 2024 |work=The Irrawaddy |language=en}}</ref> * ၁၅ ဇန်နဝါရီ - ၂၀၂၃ နိုဝင်ဘာ ၁၃ ရက်နေ့မှ စတင်ခဲ့သော တိုက်ပွဲများဖြင့် ချင်းပြည်နယ်၊ ပလက်ဝမြို့ကို ရက္ခိုင့်တပ်တော်က သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/arakan-army-declares-victory-in-paletwa-myanmars-chin-state.html</ref> * ၁၈ ဇန်နဝါရီ - ရက္ခိုင့်တပ်တော်နှင့် ဖြစ်ပွားသော တိုက်ပွဲများဖြင့် စစ်ကောင်စီတပ်သား ၂၇၆ ဦးသည် အိန္ဒိယနိုင်ငံဘက်သို့ ထွက်ပြေးကာ လက်နက်ချခဲ့သည်။<ref>https://www.ndtv.com/india-news/more-myanmar-soldiers-enter-mizoram-amid-conflict-with-armed-ethnic-group-4888638</ref> * ၂၀ ဇန်နဝါရီ - ** စစ်ကောင်စီတပ်သား ၆၀၀ ကျော်သည် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်က အိန္ဒိယစစ်တပ်ထံ ခိုလှုံမှုများနှင့် စစ်ဘေးရှောင်များ ဝင်ရောက်ခြင်းကြောင့် မြန်မာနှင့် အိန္ဒိယနယ်စပ် ၁,၆၄၃ ကီလိုမီတာအား ခြံစည်းရိုးကာရန် အိန္ဒိယအစိုးရက ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။<ref> {{cite news |title=India-Myanmar border to be fenced soon, says Home Minister Amit Shah |url=https://www.thehindu.com/news/national/will-protect-myanmar-border-like-that-of-bangladesh-amit-shah/article67759383.ece |date=20 January 2024 |work=The Hindu |language=en}}</ref> ** တပ်မတော်နှင့် [[ပအိုဝ်းအမျိုးသားတပ်မတော်]]တို့သည် [[ဟိုပုံးမြို့နယ်]]တွင် [[ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]]နှင့် တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/news/burma/firefight-erupts-as-myanmar-junta-troops-halt-pnlo-arms-convoy-in-shan-state.html Firefight Erupts as Myanmar Junta Troops Halt PNLO Arms Convoy in Shan State]. Brian Wei. January 23, 2024. [[The Irrawaddy]] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20240124045933/https://www.irrawaddy.com/news/burma/firefight-erupts-as-myanmar-junta-troops-halt-pnlo-arms-convoy-in-shan-state.html|date=January 24, 2024}}</ref> * ၂၄ ဇန်နဝါရီ - ** ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်နှင့် ကရင်နီအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့တို့သည် ပအိုဝ်းအမျိုးသားတပ်မတော်နှင့် တပ်မတော်တို့ ထိန်းချုပ်ထားသော ဆီဆိုင်မြို့ကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ တပ်မတော်မှ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုနှင့် လက်နက်ကြီးများဖြင့် တုံ့ပြန်ခဲ့သည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-military-now-at-war-with-ethnic-pa-o-army-and-allies-in-southern-shan-state.html Myanmar Military Now at War With Ethnic Pa-O Army And Allies in Southern Shan State]. Brian Wei. January 26, 2024. [[The Irrawaddy]] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20240126163421/https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-military-now-at-war-with-ethnic-pa-o-army-and-allies-in-southern-shan-state.html|date=January 26, 2024}}</ref> ** ရေးမြို့နယ်တွင် စစ်ကောင်စီနှင့် နီးစပ်သော မွန်ငြိမ်းချမ်းရေးကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ပိုင် ကားတစ်စီးကို ပီဒီအက်ဖ်များက တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ မွန်ငြိမ်းချမ်းရေးကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်သုံးဦးသေဆုံးပြီး လက်နက်နှင့် ဗုံးပစ်လောင်ချာတို့ သိမ်းဆည်းရရှိခဲ့သည်။<ref>{{cite web|title=မွန်ငြိမ်းချမ်းရေးကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင် ၃ ဦး ပစ်သတ်ခံရ|trans-title=Three members of the Mon Peace Defense Force were shot dead|lang=my|url=https://burmese.monnews.org/2024/01/24/%E1%80%99%E1%80%BD%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%BC%E1%80%AD%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%AC%E1%80%80%E1%80%BD/|date=January 24, 2024|archiveurl=https://ghostarchive.org/archive/20240126160153/https://burmese.monnews.org/2024/01/24/%E1%80%99%E1%80%BD%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%BC%E1%80%AD%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%AC%E1%80%80%E1%80%BD/|archive-date=26 January 2024|access-date=6 February 2024}}</ref> * ၂၅ ဇန်နဝါရီ - စစ်ကောင်စီတပ်များနှင့် အပြင်းအထန်တိုက်ခိုက်ပြီးနောက် ပေါက်တောမြို့ကို ရက္ခိုင့်တပ်တော်က ထိန်းချုပ်ခဲ့သည်။ မြို့ပေါ်ရှိ အဆောက်အဦးအများအပြား ပျက်စီးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |date=January 25, 2024 |title=Arakan Army Captures Key Town From Junta in Myanmar's Rakhine State |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/arakan-army-captures-key-town-from-junta-in-myanmars-rakhine-state.html |website=The Irrawaddy}}</ref> * ၂၆ ဇန်နဝါရီ - ရှမ်းပြည်နယ်၊ ဆီဆိုင်မြို့အား ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် က ထိန်းချုပ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Pa-O, Karenni forces seize control of town in southern Shan State |url=https://myanmar-now.org/en/news/pa-o-karenni-forces-seize-control-of-town-in-southern-shan-state/ |author=Aung Naing |date=26 January 2024 |work=Myanmar Now |language=en}}</ref> * ၂၉ ဇန်နဝါရီ - ** KNLA နှင့် PDF တပ်ဖွဲ့များက တပ်မတော်၏ [[:en:Eurocopter AS365|ရဟတ်ယာဉ်]]တစ်စင်းအား စက်သေနတ်များ၊ စနိုက်ပါနှင့် ဒုံးပစ်လက်နက်တို့ဖြင့် ပစ်ချနိုင်ခဲ့သည်။ ဗိုလ်မှူးချုပ်အေးမင်းနောင်၊ ဗိုလ်မှူးစိုးလွင်ထွန်း၊ ဗိုလ်မှူး တိုးဦးနှင့် အခြားနှစ်ဦးတို့ သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/news/burma/in-karen-state-another-myanmar-junta-chopper-shot-down.html In Karen State, Another Myanmar Junta Chopper Shot Down]. January 29, 2024. [[The Irrawaddy]]. {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20240129142812/https://www.irrawaddy.com/news/burma/in-karen-state-another-myanmar-junta-chopper-shot-down.html|date=January 29, 2024}}</ref><ref> [https://www.barrons.com/news/sniper-shoots-dead-myanmar-brigadier-general-in-helicopter-6e829146 Sniper Shoots Dead Myanmar Brigadier-general In Helicopter]. January 29, 2024. [[Agence France-Presse|AFP]]. {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20240129194457/https://www.barrons.com/news/sniper-shoots-dead-myanmar-brigadier-general-in-helicopter-6e829146|archive-date=January 29, 2024}}</ref> ** မင်းပြားမြို့နယ်ရှိ စစ်ကောင်စီ၏ အမှတ် ၃၈၀ ခြေမြန်တပ်ရင်းဌာနချုပ်အား ရက္ခိုင့်တပ်တော်က သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|title=Junta's infantry base seized by Arakan Army|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/arakan-army-myanmar-junta-infantry-base-seized.html|access-date=2024-01-29|website=Irrawady}}</ref> === ဖေဖော်ဝါရီ === * ၁ ဖေဖော်ဝါရီ - မြောက်ဦးမြို့နယ်ရှိ အမှတ် ၅၄၀ ခြေမြန်တပ်ရင်းအား ရက္ခိုင့်တပ်တော်က သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|title=Another myanmar battalion base captured|url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/another-myanmar-battalion-routed-in-rakhine-as-aa-eyes-state-capital.html|access-date=2024-02-01|website=Irrawady}}</ref> * ၅ ဖေဖော်ဝါရီ - ကယားပြည်နယ်၊ ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်၊ [[ဒေါဆီအီရွာ၊ ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်|ဒေါဆီအီရွာ]]ရှိ စာသင်ကျောင်းအား စစ်ကောင်စီက လေကြောင်းဖြင့် ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့သည့်အတွက် ကလေးငယ် အနည်းဆုံး လေးဦး သေဆုံးကာ ၁၀ ဦးဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|title=Myanmar Junta Warplanes Bomb School in Karenni State, Killing 4 Children|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-warplanes-bomb-school-in-karenni-state-killing-4-children.html|access-date=2024-02-06|website=Irrawady}}</ref> * ၆ ဖေဖော်ဝါရီ - [[ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]]နှင့် [[ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်]] ပူးပေါင်းအဖွဲ့သည် [[ဖားကန့်မြို့နယ်|ဖားကန့်]]နှင့် [[မံစီမြို့နယ်]]များရှိ စစ်ကောင်စီ စစ်စခန်းနှစ်ခုကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|title=KIA, PDF Seize Two Myanmar Junta Outposts in Kachin State Within a Week|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/kia-pdf-seize-two-myanmar-junta-outposts-in-kachin-state-within-a-week.html|access-date=2024-02-06|website=Irrawaddy}}</ref> * ၇ ဖေဖော်ဝါရီ - ** မင်းပြားမြို့နယ်ရှိ စစ်ကောင်စီ၏ တပ်ရင်းဌာနချုပ် လက်ကျန်နှစ်ခုအား သိမ်းပိုက်ပြီးနောက် မင်းပြားမြို့နယ်အား ရက္ခိုင့်တပ်တော်က ထိန်းချုပ်လိုက်သည်။<ref>https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/myanmars-military-driven-out-of-township-in-northern-rakhine-reports-say.html</ref> ** မြောက်ဦးနှင့် [[ရမ်းဗြဲမြို့နယ်]]များတွင် တိုက်ပွဲများ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားလျက်ရှိကာ ကျောက်တော်မြို့အား ရက္ခိုင့်တပ်တော်က ထိန်းချုပ်လိုက်သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.narinjara.com/news/detail/65c4752be20c36ccd92cf253|title=AA captures six towns so far, two more waits for coming under their control|access-date=8 February 2024|website=Narinjara News}}</ref> * ၁၀ ဖေဖော်ဝါရီ - ** အသက် ၁၈ နှစ်မှ ၃၅ နှစ်အကြား အမျိုးသားနှင့် အသက် ၁၈ နှစ်မှ ၂၇ နှစ်ကြား အမျိုးသမီး အရွယ်ရောက်သူတိုင်း စစ်မှုထမ်းရမည့် [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေ|ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေ]]ကို ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၀ ရက်နေ့တွင် အာဏာတည်ကြောင်း စစ်ကောင်စီက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|title=Myanmar junta enforces compulsory military service law: Report|url=https://www.hindustantimes.com/world-news/myanmar-junta-enforces-compulsory-military-service-law-report-101707581223173-amp.html|access-date=2024-02-10|website=[[Hindustan Times]]}}</ref> ** ရက္ခိုင့်တပ်တော်က မြောက်ဦးမြို့အား သိမ်းပိုက်လို်က်ကာ တပ်မတော်၏ ကမ်းတက်ရေယာဉ်သုံးစင်းကို နှစ်မြှုပ်ခဲ့သည်။ * ၁၁ ဖေဖော်ဝါရီ - ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ မြို့သုံးမြို့ သိမ်းပိုက်ခံရခြင်းအပေါ် တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် [[ကျောက်တော်မြို့နယ်]] [[ကုလားတန်မြစ်]]ကူးတံတားဖြစ်သော ကစ္ဆပနဒီတံတားကို စစ်ကောင်စီက ဖောက်ခွဲမှု ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ယင်းနေ့အစောပိုင်းတွင်လည်း စစ်တွေမြို့အဝင်ရှိ မီးချောင်းတံတားကိုလည်း ဖျက်ဆီးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar military blows bridge to Rakhine State capital as AA advances |author=Hein Htoo Zan |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-military-blows-bridges-to-rakhine-state-capital-as-aa-advances.html |work=The Irrawaddy |language=en |date=12 February 2024}}</ref> * ၁၃ ဖေဖော်ဝါရီ - အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရက ထိန်းချုပ်ထားသော [[ကောလင်းမြို့]]ကို စစ်ကောင်စီတပ်များက ပြန်လည်သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref> [https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/myanmar-junta-retakes-town-from-civilian-government-in-sagaing-region.html Myanmar Junta Retakes Town From Civilian Government in Sagaing Region]. [[The Irrawaddy]]. February 13, 2024 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20240213160046/https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/myanmar-junta-retakes-town-from-civilian-government-in-sagaing-region.html|date=February 13, 2024}}</ref> * ၁၄ ဖေဖော်ဝါရီ - ** အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး လက်မှတ်ထိုးထားသော [[မွန်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]]နှင့် ယင်း၏ နိုင်ငံရေးပါတီ [[မွန်ပြည်သစ်ပါတီ]] မှ "မွန်ပြည်သစ်ပါတီ (စစ်အာဏာရှင်တိုက်ဖျက်ရေး)" အမည်ဖြင့် ခွဲထွက်ကာ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့များနှင့် ပူးပေါင်းကာ စစ်ကောင်စီအား တိုက်ခိုက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=အာဏာသိမ်းစစ်တပ်ကို တိုက်ခိုက်မည်ဟု မွန်ပြည်သစ်ပါတီ နိုင်ငံရေးစစ်ရေးဦးဆောင်အဖွဲ့ ကြေညာ |url=https://burmese.dvb.no/post/638482 |work=Democratic Voice of Burma |language=my |access-date= 14 February 2024| date=14 February 2024}}</ref><ref>{{cite news |title=မွန်ပြည်သစ်ပါတီမှအတွင်းရေးမှူး၊ ဒုစစ်ဦးစီးချုပ်တို့မှ ပါတီတွင်းမှ ယုံကြည်ချက်တူသူများနှင့် လက်တွဲ၍ စစ်ကောင်စီကို တိုက်ခိုက်သွားမည်ဟု ကြေညာချက်ထုတ် |url=https://burmese.narinjara.com/local-news/detail/65cc4d61a17cfc013770fe67 |work=Narinjara |language=my |access-date= 14 February 2024| date=14 February 2024}}</ref> ** [[ကရင်နီ တပ်မတော်]]နှင့် [[ကရင်နီအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့]]သည် [[ရှားတောမြို့]]ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့ကာ ကယားပြည်နယ်အတွင်း ကရင်နီအဖွဲ့များက ထိန်းချုပ်နိုင်သော ဒုတိယမြောက်မြို့ ဖြစ်လာခဲ့သည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/news/burma/karenni-resistance-forces-capture-shadaw-as-hilltop-junta-base-falls.html Karenni Resistance Forces Capture Shadaw as Hilltop Junta Base Falls]. [[The Irrawaddy]]. Hein Htoo Zan. February 14, 2024. {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20240214152425/https://www.irrawaddy.com/news/burma/karenni-resistance-forces-capture-shadaw-as-hilltop-junta-base-falls.html|date=February 14, 2024}}</ref> * ၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ - စစ်ကောင်စီတပ်များ စွန့်ခွာသွားပြီးနောက် [[မြေပုံမြို့]]အား ရက္ခိုင့်တပ်တော်က သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Arakan Army captures another Rakhine State town, warns locals clashes may continue |url=https://myanmar-now.org/en/news/arakan-army-captures-another-rakhine-state-town-warns-locals-clashes-may-continue/ |work=Myannmar Now |language=en |date=16 February 2024}}</ref> * ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈-၁၉ : ဘူးသီးတောင်မြို့နယ်ရှိ ရွာလေးရွာမှ [[ရိုဟင်ဂျာ]] ၁၀၀ ခန့်ကို နိုင်ငံသားအဖြစ် လျှောက်ထားသော်လည်း စစ်အစိုးရက စစ်မှုထမ်းစေခဲ့သည်။ ၎င်းတို့အား မှတ်ပုံတင်ကတ်များ၊ ဆန်တစ်အိတ်နှင့် လစဉ် လစာ ၄၁ ဒေါ်လာ ပေးမည်ဟု စစ်အစိုးရက ကတိပြုထားသော်လည်း ၎င်းတို့သည် ၁၄ ရက်ကြာ အခြေခံသင်တန်းကို တက်ရောက်ခဲ့ရသည်။ ရှောင်တိမ်းနေသော ရိုဟင်ဂျာ အများအပြားသည် [[အာရကန်ရိုဟင်ဂျာ ကယ်တင်ရေးတပ်မတော်|ARSA]] သို့မဟုတ် RSO ကို ကျော်ပြီး ရက္ခိုင့်တပ်မတော်သို့ ဝင်ရောက်ရန် ကြိုးပမ်းကြသည်။<ref> [https://www.irrawaddy.com/news/burma/rohingya-men-in-myanmar-are-being-forcibly-recruited-by-the-juntas-military.html Rohingya Men in Myanmar Are Being Forcibly Recruited by The Junta’s Military]. [[The Irrawaddy]]. Hein Htoo Zan. February 23, 2024.</ref> <ref> [https://www.narinjara.com/news/detail/65d7032ace78abb409ae8bc8 Junta forces abduct 100 young Muslims from Buthidaung to enroll in conscription]. Narinjara News. February 22, 2024.</ref> တချိန်တည်းတွင် အသက် ၁၈ နှစ်မှ ၅၅ နှစ်ကြား အမျိုးသားများကို ပြည်သူ့စစ်များအဖြစ် မဝင်ရောက်ပါက နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့်ကို ရုပ်သိမ်းမည်ဟု စစ်အစိုးရ တာဝန်ရှိသူများက ကျောက်ဖြူမြို့ရှိ [[ကမန်လူမျိုး|ကမန်]]စစ်ဘေးရှောင်များကို ခြိမ်းခြောက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://myanmar-now.org/en/news/kaman-idps-in-rakhine-state-told-to-form-pro-junta-militia/|title=Kaman IDPs in Rakhine State told to form pro-junta militia|date=February 21, 2024|publisher=[[Myanmar Now]]|url-access=subscription|author=Jessy Wolf}}</ref> * ၂၀ ဖေဖော်ဝါရီ: ** KIA တပ်ဖွဲ့များသည် ၄ ရက်ကြာ တိုက်ခိုက်ပြီးနောက် Jehkam စစ်အခြေစိုက်စခန်းအား သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သည်။ ** [[ရှမ်းပြည်တိုးတက်ရေးပါတီ|ရှမ်းပြည် တိုးတက်ရေးပါတီ]] (SSPP) နှင့် ၎င်း၏ လက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့များသည် စစ်အစိုးရ ဆန့်ကျင်ရေး အင်အားစုများနှင့် ပူးပေါင်းမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |last=Agency |first=Yangon Khit Thit News |date=2024-02-23 |title=အာဏာရှင်စနစ်ကျဆုံးရေး၊ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု ပေါ်ထွန်း လာရေး တိုက်ပွဲဝင်နေဟု SSPP/SSA ကြေညာ၊ တော်လှန်လိုသော ပြည်သူများကို ကြိုဆိုလက်ခံမည်ဟု ဖိတ်ခေါ် |url=https://yktnews.com/2024/02/147102/ |access-date=2024-02-24 |website=Khit Thit Media |language=en-US}}</ref> * ၂၂ ဖေဖော်ဝါရီ: ** ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် KIA နှင့် ABSDF မှ သိမ်းပိုက်ခံထားရသော မော်လူးမြို့ကို ပြန်လည်သိမ်းပိုက်ရန်အတွက် စစ်အစိုးရတပ်များက ထိုးစစ်ဆင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar army launches offensive to retake Maw Luu from resistance |url=https://myanmar-now.org/en/news/myanmar-army-launches-offensive-to-retake-maw-luu-from-resistance/ |work=Myanmar Now |date=22 February 2024 |language=en}}</ref> ** အစိုးရ/PNA တပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် [[ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်|PNLA]] တပ်ဖွဲ့များကို တိုက်ခိုက်ပြီးနောက် ဟိုပန်မြို့အရှေ့ဘက်တွင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ နာရီများစွာကြာပြီးနောက် စစ်အစိုးရတပ်များ ပြန်လည်ဆုတ်ခွာခဲ့ရသည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar army soldiers killed as fighting continues near Shan State capital |url=https://myanmar-now.org/en/news/myanmar-army-soldiers-killed-as-fighting-continues-near-shan-state-capital/ |date=22 February 2024 |work=Myanmar Now |language=en}} </ref> * ၂၃ ဖေဖော်ဝါရီ: SSPP နှင့် မဟာမိတ်တပ်များသည် ဟိုပန်နှင့် မိုင်းပွန်ကြားရှိ စစ်စခန်းတစ်ခုကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |last=Agency |first=Yangon Khit Thit News |date=2024-02-23 |title=ဟိုပုံးမြိုနှင့် မိုင်းပွန်မြို အကြားရှိ စစ်ကောင်စီ၏ လွယ်ဝိုးတုတ်စခန်းကို SSPP နှင့်မဟာမိတ်တပ်များ သိမ်းပိုက် |url=https://yktnews.com/2024/02/147203/ |access-date=2024-02-24 |website=Khit Thit Media |language=en-US}}</ref> * ၂၆ ဖေဖော်ဝါရီ: ရမ်းဗြဲမြို့နယ်တွင် AA နှင့် တပ်မတော်တို့ တိုက်ပွဲပြင်းထန်ခဲ့ပြီး သုံးရက်အတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်သား ၈၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar Junta Suffers Disaster in Battle for Rakhine Township: AA |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/myanmar-junta-suffers-disaster-in-battle-for-rakhine-township-aa.html |work=The Irrawaddy |language=en |date=27 February 2024}}</ref> * ၂၇ ဖေဖော်ဝါရီ: ကောလင်းမြို့၏ နေရာအတော်များများကို စစ်ကောင်စီတပ်များက ဖျက်ဆီးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Town Almost Razed to Ground After Being Retaken by Myanmar Junta Troops |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/town-almost-razed-to-ground-after-being-retaken-by-myanmar-junta-troops.html |work=The Irrawaddy |date=27 February 2024 |language=en}}</ref> * ၂၈ ဖေဖော်ဝါရီ: မင်းပြားမြို့နယ်တွင် နောက်ဆုံးကျန်ရှိသော စစ်ကောင်စီအခြေစိုက်စခန်းကို အေအေက သိမ်းပိုက်ခဲ့ပြီးနောက် မင်းပြားမြို့နယ်အား ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=AA seizes last junta base in Minbya Township, Rakhine State |url=https://myanmar-now.org/en/news/aa-seizes-last-junta-base-in-minbya-township-rakhine-state/ |work=Myanmar Now |language=en |date=28 February 2024}}</ref> * ၂၉ ဖေဖော်ဝါရီ: [[ကုလားတန်မြစ်ကြောင်း ဘက်စုံဖွံ့ဖြိုးရေး စီမံကိန်း|ကုလားတန်လမ်းဖောက်လုပ်ရေး]]အတွက် အေအေ အဖွဲ့ဝင်များနှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် [[:en:K. Vanlalvena|K. Vanlalvena]] တို့ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite news |title=Arakan Army meets with Indian officials to discuss resumption of Kaladan road |url=https://myanmar-now.org/en/news/arakan-army-meets-with-indian-officials-to-discuss-resumption-of-kaladan-road/ |work=Myanmar Now |language=en |date=4 March 2024}}</ref> === မတ် === * ၂ မတ်: မုဒုံမြို့နယ်ရှိ [[ကမာဝက်မြို့|ကမာဝက်]]နှင့် [[ကော့ပီထော်ရွာ၊ မုဒုံမြို့နယ်|ကော့ပိထော]]ရှိ ပြည်သူ့စစ်အဖွဲ့ခေါင်းဆောင်သုံးဦးအား မွန်ပြည်သစ်ပါတီ-စစ်အာဏာရှင်တိုက်ဖျက်ရေးအဖွဲ့ (NMSP-AMD) မှ ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Military Junta Forces Extends Presence Across Mudon Township |url=https://www.bnionline.net/en/news/military-junta-forces-extends-presence-across-mudon-township |work=Independent Mon News Agency |language=en |date=7 March 2024}}</ref> * ၄-၅ မတ်: NMSP-AMD ၏ လုပ်ဆောင်မှုများအား တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် စစ်ကောင်စီသည် မုဒုံနှင့် ကမာဝက်မြို့များတွင် စစ်အင်အား ၁၆၀ ကို တိုးမြှင့်ချထားခဲ့သည်။ * ၅ မတ်: TNLA သိမ်းပိုက်ထားသော မြို့နယ်များဖြစ်သည့် [[မန်တုံမြို့နယ်]]၊ [[နမ့်ဆန်မြို့နယ်]]နှင့် [[နမ္မတူမြို့နယ်]]များကို တပ်မတော်က စစ်အုပ်ချုပ်ရေး ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Number of Townships Placed Under Martial Law by Myanmar Junta Rises to 61 |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/number-of-townships-placed-under-martial-law-by-myanmar-junta-rises-to-61.html |work=The Irrawaddy |language=en |date=5 March 2024}}</ref> * ၇ မတ်: [[လီဆူအမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ]]၏ ပြည်သူ့စစ်ခေါင်းဆောင် ဦးရွှေမင်းသည် အောင်မြေသစ်ရွာအနီးတွင် KIA ၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် သေဆုံးခဲ့သည်။<ref> [https://myanmar-now.org/en/news/junta-allied-lisu-militia-leader-killed-in-battle-with-kachin-forces/ Junta-allied Lisu militia leader killed in battle with Kachin forces]. [[Myanmar Now]]. March 8, 2024. {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20240308151624/https://myanmar-now.org/en/news/junta-allied-lisu-militia-leader-killed-in-battle-with-kachin-forces/|date=March 8, 2024}}</ref> * ၈ မတ်: [[ပလက်ဝမြို့နယ်]]တွင် အရပ်သားအစိုးရဖွဲ့စည်းနိုင်ရေးအတွက် ဒေသခံချင်းခေါင်းဆောင်များနှင့် ဆွေးနွေးလျက်ရှိသည်ဟု ရက္ခိုင့်တပ်တော်က ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Arakan Army to launch public administration in Paletwa Township, Chin State |url=https://myanmar-now.org/en/news/arakan-army-to-launch-public-administration-in-paletwa-township-chin-state/ |work=Myanmar Now |language=en |date=8 March 2024}}</ref> * ၁၁ မတ်: ယခင်အပတ်မှ စတင်သော စစ်ဆင်ရေးတွင် ကချင်ပြည်နယ်ရှိ စစ်ကောင်စီ အခြေစိုက်စခန်းနှင့် ရှေ့တန်းစခန်း ၂၀ ကျော်ကို သိမ်းပို်က်ထားပြီးဖြစ်ကြောင်း ကေအိုင်အေက ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar Military Loses Major Bases as KIA Continues Offensive in Kachin State |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-military-loses-major-bases-as-kia-continues-offensive-in-kachin-state.html |work=The Irrawaddy |language=en |date=11 March 2024}}</ref> * ၁၂ မတ်: ** ရခိုင်ပြည်နယ် [[ရမ်းဗြဲမြို့]]ကို ရက္ခိုင့်တပ်တော်က သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=AA Seizes Rakhine Town Near Key Chinese Port Project |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/aa-seizes-rakhine-town-near-key-chinese-port-project.html |work=The Irrawaddy |language=en |date=12 March 2024}}</ref> ** [[မောင်တောမြို့နယ်]]ရှိ အောင်သပြေနယ်စပ်စခန်းကို သိမ်းပိုက်ရရှိခဲ့ကာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံတွင်းသို့ စစ်ကောင်စီတပ်သား ၁၇၉ ဦး ထွက်ပြေးခဲ့သည်ဟု ရက္ခိုင့်တပ်တော်က ဆိုသည်။<ref>{{cite news |title=Arakan Army Claims Seizure of Myanmar Junta Border Outpost |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/arakan-army-claims-seizure-of-myanmar-junta-border-outpost.html |work=The Irrawaddy |language=en |date= 13 March 2024}}</ref> * ၁၄ မတ်: ** ချင်းရွှေဟော်နှင့် ကြူကုတ်နယ်စပ်စခန်းများကို MNDAAA က ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=MNDAA reopens two Myanmar-China border trading points |url=https://myanmar-now.org/en/news/mndaa-reopens-two-myanmar-china-border-trading-points/ |work=Myanmar Now |language=en |date=14 March 2024}}</ref> ** ကရင်နီတပ်များက [[ဖားဆောင်းမြို့]]ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Karenni resistance fighters occupy Thailand-Myanmar border town of Hpasawng |url=https://myanmar-now.org/en/news/karenni-resistance-fighters-occupy-thailand-myanmar-border-town-of-hpasawng/ |work=Myanmar Now |language=en |date=14 March 2024}}</ref> **ကလေးမြို့ရှိ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့များအား ထိုးစစ်ဆင်သည့်အနေဖြင့် စစ်ကောင်စီတပ်များက စခန်းနှင့် ကမ်းပါးနီရွာများကို ထိုးစစ်ဆင်ခဲ့ပြီး ကမ်းပါးနီရွာကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar Resistance’s ‘Final Warning’ to Junta Sparks Civilian Exodus in Kale Warzone |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-resistances-final-warning-to-junta-sparks-civilian-exodus-in-kale-warzone.html |work=The Irrawaddy |language=en |date=14 March 2024}}</ref> * ၁၅ မတ်: [[ဗန်းမော်ခရိုင်]]ရှိ အမှတ် ၂၃၇ ခြေလျင်တပ်ရင်း ဌာနချုပ်ကို ကေအိုင်အေက သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=KIA: Myanmar Junta Battalion Headquarters Seized |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/kia-myanmar-junta-battalion-headquarters-seized.html |work=The Irrawaddy |language=en |date=15 March 2024}}</ref> * ၁၇ မတ်: ရသေ့တောင်မြို့ကို ရက္ခိုင့်တပ်တော်က သိမ်းပိုက်ခဲ့ကာ စစ်တွေမြို့အား ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းနှင့် ဖြတ်တောက်ထားနိုင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Arakan Army takes Rathedaung, its eighth town seizure in Rakhine State |url=https://myanmar-now.org/en/news/arakan-army-takes-rathedaung-its-eighth-town-seizure-in-rakhine-state/ |work=Myanmar Now |language=en |date=18 March 2024}}</ref> * ၁၉ မတ်: ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေကြောင့် လူစုဆောင်းရခြင်းအတွက် သံတွဲမြို့နယ်ရှိ အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ၂၁ ဦး နုတ်ထွက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.rfa.org/english/news/myanmar/resignations-03192024163107.html|title=Village heads quit in anger over military recruitment in Myanmar's Rakhine state|date=2024-03-19|work=RFA}}</ref> * ၂၂ မတ် ** လိုင်ဇာမြို့ဝန်းကျင်ရှိ ရှေ့တန်းစခန်းများအားလုံး၊ မြို့နယ် ၅ မြို့နယ်ရှိ တပ်ရင်းဌာနချုပ်များနှင့် [[ပါဂျောင်ရွာ၊ ဝိုင်းမော်မြို့နယ်|ပါဂျောင်]]အနီးရှိ စခန်းများအပါအဝင် မြစ်ကြီးနား-ဗန်းမော်လမ်းရှိ စစ်ကောင်စီ၏ စစ်စခန်း ၅၀ ကျော်နှင့် ဗျူဟာကုန်း ၁၃ ခုအား ကေအိုင်အေက သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=KIA: Nine Myanmar Junta Strongholds Seized in Two Days |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/kia-nine-myanmar-junta-strongholds-seized-in-two-days.html |work=The Irrawaddy |date=23 March 2024|archiveurl=https://web.archive.org/web/20240406111740/https://www.irrawaddy.com/news/burma/kia-nine-myanmar-junta-strongholds-seized-in-two-days.html|archive-date=April 6, 2024}}</ref> ** မွန်ပြည်တော်လှန်ရေးတပ်သည် အခြားသော မွန်ပြည်နယ်အခြေစိုက် တော်လှန်ရေးအဖွဲ့များနှင့် ပူးပေါင်းကာ မလွှဲတောင်နှင့် [[ကလိန်အောင်မြို့|ကလိန်အောင်]]အကြား လမ်းတလျောက်တွင် စစ်ဆေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=MSRF Vows to Cut Off Junta's Logistic Routes |url=https://www.bnionline.net/en/news/msrf-vows-cut-juntas-logistic-routes |work=Karen Information Center |date=22 March 2024|archiveurl=https://web.archive.org/web/20240406070646/https://www.bnionline.net/en/news/msrf-vows-cut-juntas-logistic-routes|archive-date=April 6, 2024}}</ref> * ၂၄ မတ်: [[အနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]]တည်ရှိရာ [[အမ်းမြို့နယ်]]တွင် ရက္ခိုင့်တပ်တော်က ထိုးစစ်စတင်ခဲ့သည်။ တဆက်တည်းမှာပင် မကွေးတိုင်း၊ [[ငဖဲမြို့နယ်]]တွင်လည်း တိုက်ခိုက်မှုများကို ပြုလုပ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Arakan Army Attacks Myanmar Junta's Rakhine Power Base |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/arakan-army-attacks-myanmar-juntas-rakhine-power-base.html |work=The Irrawaddy |date=29 March 2024}}</ref> * ၂၅ မတ် : မွန်ပြည်သစ်ပါတီ (စစ်အာဏာရှင်တိုက်ဖျက်ရေး) သည် မွန်အမျိုးသားတပ်မတော်အပါအဝင် မဟာမိတ်များဖြင့် [[ကော့ကရိတ်မြို့နယ်]]ရှိ [[ကော့ဘိန်းရွာ၊ ကော့ကရိတ်မြို့နယ်|ကော့ဘိန်း]]ရဲစခန်းကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Revolutionary Group Captures Kawt Bein Police Station, Seizes Weapons and Ammunition |url=https://www.bnionline.net/en/news/revolutionary-group-captures-kawt-bein-police-station-seizes-weapons-and-ammunition |work=Independent Mon News Agency |date=27 March 2024}}</ref> စစ်ကောင်စီက ကော့ဘိန်းနှင့် အနီးတဝိုက်အား လက်နက်ကြီးများဖြင့် ပြန်လည် ပစ်ခတ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar Warships Unleash Firestorm on Mon Village After Police Station Seized |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-warships-unleash-firestorm-on-mon-village-after-police-station-seized.html |work=The Irrawaddy |date=29 March 2024}}</ref> * ၂၇ မတ်: အမ်းမြို့နယ်ရှိ ဂဲလောင်နှင့် လုံးကောက်ရွာအနီးရှိ စစ်စခန်းများကို ရက္ခိုင့်တပ်တော်က သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|date=2024-03-28|url=https://www.rfa.org/english/news/myanmar/arakan-army-ninth-township-03282024045722.html|title=Myanmar ethnic army sets eyes on ninth township in Rakhine state|work=RFA}}</ref> * ၂၈ မတ်: ** မတ်လ ၂၀ ရက်နေ့မှ စတင်ခဲ့သော တိုက်ပွဲများဖြင့် [[ဖာပွန်မြို့]]အား KNLA က သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/knla-claims-seizure-of-karen-town-while-myanmar-junta-celebrates.html|title=knla claims seizure of karen town while myanmar junta celebrates|date=2024-03-19|work=RFA}}</ref> ** [[မိုးမောက်မြို့နယ်]]ရှိ တရုတ်နယ်စပ်ပေါ်ရှိ [[လွယ်ဂျယ်မြို့]]အနီးရှိ စစ်ကောင်စီစခန်း နှစ်ခုကို ကေအိုင်အေက သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref name="ir329">{{cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/myanmar-junta-loses-another-town-more-bases-in-four-days-of-resistance-attacks.html|title=Myanmar Junta Loses Another Town, More Bases in Four Days of Resistance Attacks|date=2024-03-29|work=The Irrawaddy}}</ref> ** နွားထိုးကြီး ပီဒီအက်ဖ်နှင့် အခြားတော်လှန်ရေးအဖွဲ့နှစ်ဖွဲ့တို့ပူးပေါင်း၍ နွားထိုးကြီးမြို့ အရှေ့ဘက်ရှိ စစ်ကောင်စီစခန်းကို ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref name="ir329" /> * ၂၉ မတ် : [[နွားထိုးကြီးမြို့]] ရဲစခန်းနှင့် ဆောက်လုပ်ရေးရုံးတွင် အခြေချထားသော စစ်ကောင်စီတပ်များအား နွားထိုးကြီး ပီဒီအက်ဖ်နှင့် အခြားတော်လှန်ရေးအဖွဲ့နှစ်ဖွဲ့တို့ပူးပေါင်း တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref name="ir329" /> * ၃၁ မတ် : [[ထားဝယ်မြို့နယ်]]ရှိ စစ်ကောင်စီ၏ စစ်ကူများအား KNLA နှင့် ဘထူးတပ်ဖွဲ့တို့က အလစ်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar Junta Loses More Bases, Scores of Troops in Five Days of Resistance Attacks |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/myanmar-junta-loses-more-bases-scores-of-troops-in-five-days-of-resistance-attacks.html |work=The Irrawaddy |date=1 April 2024|archiveurl=https://web.archive.org/web/20240406111832/https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/myanmar-junta-loses-more-bases-scores-of-troops-in-five-days-of-resistance-attacks.html|archive-date=April 6, 2024}}</ref> === ဧပြီ === * ၁ ဧပြီ - ဗန်းမော်-လွယ်ဂျယ်လမ်းအား ကေအိုင်အေက အပြည့်အဝ ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar Junta Loses More Bases, Scores of Troops in Five Days of Resistance Attacks |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/myanmar-junta-loses-more-bases-scores-of-troops-in-five-days-of-resistance-attacks.html |work=The Irrawaddy |date=1 April 2024}}</ref> * ၄ ဧပြီ - [[နေပြည်တော်မြို့|နေပြည်တော်]] အေလာလေတပ်စခန်း၊ တပ်မတော်စစ်ရုံးနှင့် မင်းအောင်လှိုင်၏နေအိမ်များသို့ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်က အသေခံဒရုံးများဖြင့် တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ဒရုံး ၃၀ ခန့်အသုံးပြုခဲ့ပြီး စစ်ကောင်စီက ၇ စင်းအား ပစ်ချနိုင်ခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar's military-ruled capital attacked by drones|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-68730993|work=[[British Broadcasting Corporation|BBC]]|date=4 April 2024}}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar Resistance Drones Target Junta Chief's Residence, Military HQ and Airbase in Naypyitaw|url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/myanmar-resistance-drones-target-junta-chiefs-residence-military-hq-and-airbase-in-naypyitaw.html|work=The Irrawaddy |date=4 April 2024}}</ref> * ၅ ဧပြီ - မြဝတီရှိ စစ်ကောင်စီမြို့စောင့်တပ်သည် KNLA ထံတွင် လက်နက်ချခဲ့သည်။<ref> [https://www.bbc.com/news/world-asia-68750528 Myanmar military loses border town in another big defeat]. April 6, 2024. [[British Broadcasting Corporation|BBC]]. Jonathan Head. {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20240406171044/https://www.bbc.com/news/world-asia-68750528|date=April 6, 2024}}</ref> * ၇ ဧပြီ - မြဝတီမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲအတွင်း မြို့ပေါ်ရှိအစိုးရဝန်ထမ်းအချို့မှာ ထိုင်းနိုင်ငံတွင်းသို့ ထွက်ပြေးခဲ့ကြသည်။ ဝန်ထမ်းများနှင့် အခြားစစ်ပွဲရှောင်များအား သယ်ဆောင်ရန် [[မဲဆောက်မြို့]]သို့ လေယာဉ်ဆင်းသက်ရန် စစ်ကောင်စီက ထိုင်းအစိုးရအား တောင်းဆိုခဲ့သည်။<ref>{{cite news |url=https://www.khaosodenglish.com/news/2024/04/08/myanmar-army-in-myawaddy-asks-thailand-to-shelter-its-officials/ |title=Myanmar Army in Myawaddy Asks Thailand to Shelter its Officials |date=8 April 2024 |work=[[Khaosod]] |language=en}}</ref> * ၈ ဧပြီ - [[မော်လမြိုင်မြို့]]ရှိ [[အရှေ့တောင်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]]သို့ ဒုတိယတပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး [[စိုးဝင်း (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|စိုးဝင်း]] ရောက်ရှိနေစဉ် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်က ဒရုံးဖြင့် တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |url=https://www.irrawaddy.com/news/resistance-drones-strike-myanmar-militarys-se-command-during-junta-no-2s-visit.html |date=10 April 2024 |author=Ei Thinzar Myint |work=The Irrawaddy|title= Resistance Drones Strike Myanmar Military’s SE Command During Junta No. 2’s Visit|archiveurl= https://web.archive.org/web/20240413025342/https://www.irrawaddy.com/news/resistance-drones-strike-myanmar-militarys-se-command-during-junta-no-2s-visit.html |archive-date=April 13, 2024|language=en}}</ref> * ၉ ဧပြီ - ** နံနက်ပိုင်းတွင် မြဝတီမြို့ အရှေ့မြောက်ဘက်ရှိ ထိုင်း-မြန်မာ ချစ်ကြည်ရေးတံတားအား KNLA တပ်များက ထိန်းချုပ်ထားခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Karen Ethnic Army Launches Final Push to Capture Myawaddy on Thai Border |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/karen-ethnic-army-launches-final-push-to-capture-myawaddy-on-thai-border.html |date=9 April 2024 |work=The Irrawaddy |language=en}}</ref> ယင်းနောက် ခလရ ၂၇၅ ခြေလျင်တပ်အား တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ [[ကရင်အမျိုးသားတပ်မတော်]] (ယခင် ကရင်ပြည်နယ် [[နယ်ခြားစောင့်တပ်ဖွဲ့]])က မြို့တွင်းတွင် လှည့်လည်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar Military Battling to Prevent Complete Defeat in Town Near Thai Border |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/myanmar-military-battling-to-prevent-complete-defeat-in-town-near-thai-border.html |work=The Irrawaddy |date=10 April 2024}}</ref> ** [[အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အတိုင်ပင်ခံကောင်စီ]]၏ ဒုတိယအကြိမ်မြောက် ပြည်သူ့ညီလာခံက ၁၉၈၂ ခုနှစ် [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံသားဥပဒေ|မြန်မာနိုင်ငံသား ဥပဒေ]]ကို ရုပ်သိမ်းရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite news |title=BHRN welcomes pledge by People’s Assembly to revoke 1982 Myanmar Citizenship Law |url=https://eng.mizzima.com/2024/04/18/9102 |work=Mizzima |date=18 April 2024}}</ref> * ၁၀ ဧပြီ - ည ၁၀ နာရီခန့်တွင် ခလရ ၂၇၅ အား KNLA တပ်များက သိမ်းပိုက်ခဲ့ရာ စစ်ကောင်စီတပ်သား ၂၀၀ ကျော်မှာ ထိုင်းနိုင်ငံ မဲဆောက်မြို့သို့ ထွက်ပြေးခဲ့သည်။ ထိုင်းနိုင်ငံက နယ်စပ်တွင် လုံခြုံရေးများ တိုးမြှင့်ချထားခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar Junta Troops Withdraw From Myawaddy Following Clashes |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-troops-withdraw-from-myawaddy-following-clashes.html |work=The Irrawaddy |date=11 April 2024}}</ref> မြို့အား သိမ်းပိုက်ပြီးနောက် မြဝတီအား ပြန်လည်သိမ်းပိုက်ရန် စစ်ကောင်စီက အောင်ဇေယျစစ်ဆင်ရေးဖြင့် စစ်ကူများ ပို့ဆောင်ခဲ့သော်လည်း ကျုံဒိုးမြို့အနီးတွင် ရပ်တန့်နေခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Spotlight on Thailand as Cornered Myanmar Junta Threatens Disaster on Border |url=https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/spotlight-on-thailand-as-cornered-myanmar-junta-threatens-disaster-on-border.html |work=The Irrawaddy |date=11 April 2024}}</ref><ref>{{cite news |title=KNLA and Allied Forces Complete Epic Victory over all Junta |url=https://www.bnionline.net/en/news/knla-and-allied-forces-complete-epic-victory-over-all-junta |work=Than Lwin Times |date=11 April 2024}}</ref> * ၁၄ ဧပြီ - **မန္တလေးမြို့ သင်္ကြန်ပွဲကျင်းပနေစဉ် ဗုံးပေါက်ကွဲမှု ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး လူ ၁၂ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။<ref> [https://news-eleven.com/article/290879 မန္တလေးမြို့ လမ်းလျှောက်သင်္ကြန် ပွဲတော် ဆိုင်ကယ်အပ်နှံရာ နေရာများတွင် ဗုံးပေါက်ကွဲမှု၌ ကလေးငါးဦး အပါအဝင် ၁၂ ဦး ဒဏ်ရာ ရရှိပြီး ၂၇ လမ်းနှင့် ၇၁ လမ်းထောင့်အား ယာဉ်ဝင်ခွင့် မပြုဘဲ လုံခြုံရေးတင်းကျပ်]. April 14, 2024. Eleven News {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20240414153706/https://news-eleven.com/article/290879|date=April 14, 2024}}</ref> ** တချိန်တည်းမှာပင် ၁၀၇ မီလီမီတာ ရှော့တိုက်ဒုံးများကို [[စစ်တက္ကသိုလ် (ပြင်ဦးလွင်)|စစ်တက္ကသိုလ်]]အတွင်းသို့ ပီဒီအက်ဖ်များက မင်းအောင်လှိုင်အား ထိခိုက်စေရန် ပစ်လွှတ်ခဲ့သည်။ ဒုံးအချို့မှာ ပြင်ဦးလွင်ပြည်သူ့ဆေးရုံအား ထိမှန်ခဲ့သည်။<ref> [https://www.bbc.com/burmese/articles/cn03r8kg7p0o How did the missile attack on Pyin Oo Lwin's DSA happen?] [[British Broadcasting Corporation|BBC]]. April 15, 2024. {{Webarchive|url=https://ghostarchive.org/archive/3Ezkg|date=April 16, 2024}}</ref> *၁၅ ဧပြီ - ဘူးသီးတောင်မြို့နယ်ရှိ [[အာရကန်ရိုဟင်ဂျာ ကယ်တင်ရေးတပ်မတော်]]နှင့် [[အာရက္ခတပ်တော်]]တို့ ထိတွေ့တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့ရာ ရိုဟင်ဂျာ ၂၅ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>[https://www.rfa.org/burmese/program_2/rohingya-killed-buthidaung-04152024043904.html ဘူးသီးတောင်တိုက်ပွဲ ရိုဟင်ဂျာ ၂၅ ဦးသေဆုံး၊ ၃၀၀၀ နီးပါး ထွက်ပြေးနေရ]. April 15, 2024. [[Radio Free Asia]] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20240415131654/https://www.rfa.org/burmese/program_2/rohingya-killed-buthidaung-04152024043904.html|date=April 15, 2024}}</ref> *၂၄ ဧပြီ - KNLA တပ်များ ဆုတ်ခွာသွားပြီးနောက် မြဝတီမြို့အား စစ်ကောင်စီက ပြန်လည်သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|title=Myanmar’s Junta Recaptures Town That Was a Significant Gain for Rebels|url=https://www.nytimes.com/2024/04/24/world/asia/myanmar-junta-rebels-myawaddy.html|access-date=2024-04-26|website=[[NY Times]]}}</ref> *၂၇ ဧပြီ - ဖာပွန်မြို့နယ်ရှိ စစ်ကောင်စီစခန်းနှင့် ထောက်ပို့စခန်းအား KNLA က သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|title=Karen Troops Capture Another Myanmar Junta Base Near Thai Border|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/karen-troops-capture-another-myanmar-junta-base-near-thai-border.html|access-date=2024-04-28|website=[[Irrawaddy]]}}</ref> === မေ === * ၂ မေ – စစ်မှုထမ်းသက်အတွင်းရှိသော အမျိုးသားများကို နိုင်ငံရပ်ခြားသို့ အလုပ်လုပ်ခွင့်ကို စစ်ကောင်စီက ကန့်သတ်လိုက်သည်။<ref>{{Cite web |date=2024-05-03 |title=Myanmar bans citizens leaving for work amid conscription drive |url=https://www.bbc.com/news/articles/cw8q9vx93q6o |access-date=2024-05-13 |website=BBC News |language=en-GB|archiveurl=https://web.archive.org/web/20240510063056/https://www.bbc.com/news/articles/cw8q9vx93q6o|archive-date=May 10, 2024}}</ref> * ၇ မေ – ထိုင်းနိုင်ငံ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်သည် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ ခေါင်းဆောင်းများ၊ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်း ခေါင်းဆောင်များနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |date=2024-05-07 |title=Former Thai PM Thaksin seeks mediation role in Myanmar conflict |url=https://www.voanews.com/a/former-thai-pm-thaksin-seeks-mediation-role-in-myanmar-conflict/7601736.html |access-date=2024-05-13 |website=Voice of America |language=en|archiveurl=https://web.archive.org/web/20240513103532/https://www.voanews.com/a/former-thai-pm-thaksin-seeks-mediation-role-in-myanmar-conflict/7601736.html|archive-date=May 13, 2024}}</ref> * ၉ မေ – မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ဆောမြို့နယ်ရှိ [[အကြည်ပန်းပလွန်းရွာ၊ ဆောမြို့နယ်|အကြည်ပန်းပလွန်းရွာ]]အား စစ်ကောင်စီက လေကြောင်းမှ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ အနည်းဆုံး ၁၅ ဦး သေဆုံးပြီး ၃၀ ခန့် ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။<ref>{{cite news |last1=Now |first1=Myanmar |title=At least 15 killed in junta airstrike on Magway Region monastery |url=https://myanmar-now.org/en/news/at-least-15-killed-in-junta-airstrike-magway-region-monastery/ |access-date=11 May 2024 |work=Myanmar Now |date=10 May 2024}}</ref><ref>{{cite news |title=ဆောမြို့နယ် အကြည်ပန်းပလွန်းရွာ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု သေဆုံးသူထပ်တိုးနိုင် |url=https://www.rfa.org/burmese/program_2/saw-ahkyipanpalun-airstrikes-killed-05102024062647.html |archiveurl=https://web.archive.org/web/20240510105003/https://www.rfa.org/burmese/program_2/saw-ahkyipanpalun-airstrikes-killed-05102024062647.html|archive-date=May 10, 2024|access-date=11 May 2024 |agency=Radio Free Asia |date=10 May 2024}}</ref><ref>{{cite news |title=မကွေးတိုင်း၊ ကျောက်ထုမှာ စစ်ကောင်စီလေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ၁၅ ဦးထက်အနည်း သေဆုံး |url=https://burmese.voanews.com/a/airstrike-in-magway/7605817.html |access-date=11 May 2024 |work=VOA Burmese |date=10 May 2024 |language=my|archiveurl=https://web.archive.org/web/20240511033822/https://burmese.voanews.com/a/airstrike-in-magway/7605817.html|archive-date=May 11, 2024}}</ref> * ၁၁ မေ - စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ [[လက်ထုတ္တောရွာ၊ မြင်းမူမြို့နယ်|လက်ထုတ္တောရွာ]]တွင် ရွာသား ၃၂ ဦးအား စစ်ကောင်စီတပ်သားများက သတ်ဖြတ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |last1=Zan |first1=Hein Htoo |title=Myanmar NUG Condemns Junta Forces’ Massacre of 32 Civilians in Sagaing |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-nug-condemns-junta-forces-massacre-of-32-civilians-in-sagaing.html |access-date=14 May 2024 |publisher=The Irrawaddy|archiveurl= https://web.archive.org/web/20240515185531/https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-nug-condemns-junta-forces-massacre-of-32-civilians-in-sagaing.html |date=13 May 2024|archive-date=May 15, 2024}}</ref><ref name="dvb">{{cite news |title=Jailed anti-coup protest leader given another 20 years; Military kills 30 in raid against People's Defense Force |url=https://english.dvb.no/jailed-anti-coup-protest-leader-given-another-20-years-military-kills-30-in-raid-against-peoples-defense-force/ |access-date=14 May 2024|archiveurl= https://web.archive.org/web/20240514212416/https://english.dvb.no/jailed-anti-coup-protest-leader-given-another-20-years-military-kills-30-in-raid-against-peoples-defense-force/|archive-date=May 14, 2024 |work=DVB |date=13 May 2024}}</ref><ref>{{cite news |last1=Blazevic |first1=Igor |title=Who carries responsibility for the atrocities in Myanmar? |url=https://eng.mizzima.com/2024/05/13/9844 |access-date=14 May 2024 |publisher=Mizzima |date=13 May 2024|archiveurl=https://web.archive.org/web/20240526144626/https://eng.mizzima.com/2024/05/13/9844|archive-date=May 26, 2024}}</ref> * ၁၈ မေ - [[ဘူးသီးတောင်မြို့]]အား [[အာရက္ခတပ်တော်]]က သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |date=18 May 2024 |title=AA Claims Seizure of Buthidaung Near Bangladesh Border |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/aa-claims-seizure-of-buthidaung-near-bangladesh-border.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240518132145/https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/aa-claims-seizure-of-buthidaung-near-bangladesh-border.html |archive-date=18 May 2024 |access-date=20 May 2024 |work=The Irrawaddy}}</ref> * ၂၀ မေ - ** [[ကျီခါးမြို့]]နှင့် [[တွန်းဇံမြို့]]များကို ချင်းတော်လှန်ရေးအဖွဲ့များက သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |date=20 May 2024 |title=Two towns Near India Border in Myanmar Captured by Chin Resistance Groups |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/two-towns-near-india-border-in-myanmar-captured-by-chin-resistance-groups.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240520104736/https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/two-towns-near-india-border-in-myanmar-captured-by-chin-resistance-groups.html |archive-date=20 May 2024 |access-date=20 May 2024 |work=The Irrawaddy}}</ref> ** မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ်နှင့် မွန်ပြည်တော်လှန်ရေးတပ်တို့ စစ်ရေးအရ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ စတင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |date=20 May 2024 |title=Two Mon Armies Unite to Defeat Anti Junta Forces in Mon State |url=https://www.bnionline.net/en/news/two-mon-armies-unite-defeat-anti-junta-forces-mon-state |work=Than Lwin Times}}</ref> ===ဇွန်=== * ၂ ဇွန် - [[သံတွဲမြို့နယ်]]၊ [[ငပလီကမ်းခြေ]]အနီး သံတွဲ-တောင်ကုတ်လမ်းတလျောက် ထိတွေ့တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ အေအေ က [[ဂေါ့ရွာ]]ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Arakan Army 'Less Than 2 KM' From Myanmar's Thandwe Airport |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/arakan-army-less-than-2-km-from-myanmars-thandwe-airport.html |date=4 June 2024 |work=The Irrawaddy}}</ref> * ၇ ဇွန် – ရခိုင်ပြည်နယ်၊ [[သံတွဲမြို့နယ်]] [[ဆင်ခေါင်းရွာ၊ ဆင်ခေါင်း|ဆင်ခေါင်းရွာ]]တွင် အာရက္ခတပ်တော်နှင့် ဆက်သွယ်မှုရှိသည်ဟုဆိုကာ ရွာသား ၆၀ ကျော်အား စစ်ကောင်စီက သတ်ဖြတ်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|title=Myanmar Junta Attacks Kill Over 60 Rakhine Villagers|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-attacks-kill-over-60-rakhine-villagers.html|access-date=2024-06-11|website=[[The Irrawaddy|Irrawady]]}}</ref> * ၈ ဇွန် - မြန်မာနိုင်ငံတောင်ပိုင်းနှင့် တစ်နိုင်ငံလုံးအား ဆက်သွယ်ပေးထားသည့် အမှတ် ၈ ပြည်ထောင်စု အဝေးပြေးလမ်းအား ပြန်လည်သိမ်းပိုက်နိုင်ရန် တပ်မတော်က ထိုးစစ်စတင်ခဲ့သည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/news/burma/junta-launches-fierce-offensive-to-retake-only-highway-in-southern-myanmar.html Junta Launches Fierce Offensive to Retake Only Highway in Southern Myanmar]. June 14, 2024. [[The Irrawaddy]]</ref> * ၉ ဇွန် - ပြည်နယ်တွင်းမှ စစ်ကောင်စီအား တွန်းထုတ်နိုင်ရန် ရည်ရွယ်သော ချင်းညီနောင် စစ်ဆင်ရေး အား စတင်ကြောင်း ချင်းတော်လှန်ရေးအဖွဲ့များက ကြေညာခဲ့သည်။ ယင်းနောက် [[မတူပီမြို့]]ကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |date=15 June 2024 |title=Operation Chin Brotherhood Sees Swift Success Against Myanmar Junta Troops |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/operation-chin-brotherhood-sees-swift-success-against-myanmar-junta-troops.html |access-date=16 June 2024 |work=The Irrawaddy}}</ref> * ၁၁ ဇွန် - [[ဆဒုံးမြို့]]အား [[ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]]က သိမ်းပိုက်ခဲ့ရာ ကချင်ပြည်နယ်တွင်းရှိ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးစခန်းများအားလုံးအား စစ်ကောင်စီက လက်လွှတ်ခဲ့ရသည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/kia-seizes-myanmar-juntas-last-remaining-china-trade-route-in-kachin-state.html KIA Seizes Myanmar Junta’s Last Remaining China Trade Route in Kachin State]. June 14, 2024. [[The Irrawaddy]].</ref> [[အနောက်မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်|အနောက်မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]]မှ တစ်မိုင်အကွာတွင်ရှိသော စစ်စခန်းအား တော်လှန်ရေးပူးပေါင်းအဖွဲ့များက သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref> [https://myanmar-now.org/en/news/resistance-forces-capture-outpost-prisoners-near-myanmar-armys-northwestern-regional-headquarters/ Resistance forces capture outpost, prisoners near Myanmar army’s northwestern regional headquarters]. [[Myanmar Now]]. June 14, 2024</ref> * ၁၅ ဇွန် - အာရက္ခတပ်တော်သည် [[တောင်ကုတ်မြို့]]အား သိမ်းပိုက်နိုင်ရန် ထိုးစစ်စတင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=AA Launches Offensive to Capture Tanungup |url=https://www.bnionline.net/en/news/aa-launches-offensive-capture-tanungup |date=17 June 2024 |work=Narinjara}}</ref> *၁၇ ဇွန် - [[သိုင်းချောင်းရွာ]]အနီးရှိ ဒွါရဝတီရေတပ်စခန်းကို စစ်ကောင်စီက စွန့်ခွာခဲ့ရာ [[ကျောက်ဖြူမြို့]]ပြင်ပတွင် တိုက်ပွဲပြင်းထန်ခဲ့ပြီး စစ်ကောင်စီဖက်မှ ၁၀ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Fierce fighting breaks out near Myanmar naval base in Rakhine |url=https://myanmar-now.org/en/news/fierce-fighting-breaks-out-near-myanmar-naval-base-in-rakhine/ |date=18 June 2024 |work=Myanmar Now}}</ref> * ၂၀ ဇွန် - တောင်ကုတ်-ပန်းတောင်းလမ်းပေါ်ရှိ စစ်ကောင်စိစစ်ကြောင်းအား အေအေတပ်ဖွဲ့ဝင်များက တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စစ်ကောင်စီဖက်မှ ၆၀ ခန့် သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=AA Ambushes Junta Troops en route to Taungup |url=https://www.bnionline.net/en/news/aa-ambushes-junta-troops-en-route-taungup |date=22 June 2024 |work=Narinjara}}</ref> * ၂၃ ဇွန် - [[သံတွဲလေဆိပ်]]အား [[အာရက္ခတပ်တော်]]က သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/aa-seizes-thandwe-airport-near-rakhines-ngapali-beach-local-sources-say.html AA Seizes Thandwe Airport Near Rakhine’s Ngapali Beach, Local Sources Say] [[The Irrawaddy]]. Roe Kyaw. June 24, 2024</ref> * ၂၄ ဇွန် - [[အမ်းမြို့နယ်]]ရှိ တောဟိန်းတောင် စခန်းအား အာရက္ခတပ်တော်က သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>[https://www.narinjara.com/news/detail/66797e0c452b71b584792349 AA fully captures Taw Hein Taung tactical operation command in Ann]. Thinzar New. June 24, 2024. Narinjara News.</ref> * ၂၆ ဇွန် ** အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးအား ချိုးဖောက်မှုများကြောင့် စစ်ကောင်စီအား ဆန့်ကျင်ရေးအတွက် စစ်ဆင်ရေးများ စတင်မည်ဖြစ်ကြောင်း [[တအာင်း အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်|တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]]က ကြေညာပြီး နောက်တစ်ရက်တွင် [[နောင်ချိုမြို့]]အား သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |date=26 June 2024 |title=TNLA Seizes Town and Myanmar Regime Positions in Northern Shan State |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/tnla-seizes-town-and-myanmar-regime-positions-in-northern-shan-state.html |url-status=live |access-date=27 June 2024 |work=The Irrawaddy}}</ref> ** သံတွဲမြို့ရှိ လက်ကျန်စစ်ကောင်စီစခန်းနှစ်ခုနှင့် ငပလီကမ်းခြေတို့အား အေအေက စတင်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Fighting on Famous Ngapali Beach -AA Army tries to Knock Out 2 last Junta bases in Thandwe |url=https://www.bnionline.net/en/news/fighting-famous-ngapali-beach-aa-army-tries-knock-out-2-last-junta-bases-thandwe |date=27 June 2024 |work=Development Media Group}}</ref> === ဇူလိုင် === * ၃ ဇူလိုင် - [[တအာင်း အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်]] က [[ကျောက်မဲမြို့]]အား သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |date=3 July 2024 |title=Myanmar's MNDAA Launches Offensive to Seize Northern Shan Capital |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/myanmars-mndaa-launches-offensive-to-seize-northern-shan-capital.html |access-date=15 July 2024 |website=The Irrawaddy}}</ref> * ၇ ဇူလိုင် - [[အာရက္ခတပ်တော်]]က သံတွဲလေဆိပ်အား သိမ်းပိုက်ခဲ့ပြီး တိုက်ပွဲအတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်သား ၄၀၀ ခန့်သေဆုံးခဲ့ကြောင်း အတည်ပြုခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=AA captures Thandao Airport; More than 400 members of the military council were killed and the remaining battalion continued to attack |url=https://bur.mizzima.com/2024/07/07/26608 |date=7 July 2024 |work=Mizzima |language=my}}</ref> * ၉ ဇူလိုင် - ငပလီကမ်းခြေအား အာရက္ခတပ်တော် က သိမ်းပို်က်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Arakan Army: Final Myanmar Junta Base Seized in Ngapali |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/arakan-army-final-myanmar-junta-base-seized-in-ngapali.html |date=13 July 2024 |work=The Irrawaddy}}</ref> * ၁၁ ဇူလိုင် - စစ်ကောင်စီနှင့် သဘောတူညီမှုရယူပြီးနောက် [[ဝပြည် သွေးစည်းညီညွတ်ရေး တပ်မတော်|ဝပြည်သွေးစည်းညီညွတ်ရေးတပ်မတော်]]သည် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း တန့်ယန်းမြို့ကို ထိန်းချုပ်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |last=Maung |first=Myat Pan, Min |date=2024-07-12 |title=Wa army takes control of town in northern Shan State |url=https://myanmar-now.org/en/news/wa-army-takes-control-of-town-in-northern-shan-state/ |access-date=2024-07-15 |website=Myanmar Now |language=en-US}}</ref> * ၁၃ ဇူလိုင် - ရှမ်းပြည်နယ်၊ [[မိုင်းရယ်မြို့]]အား [[ရှမ်းပြည်တပ်မတော်-မြောက်ပိုင်း]]က ထိန်းချုပ်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |last=Wansai |first=Sai |date=2024-07-15 |title=CHANGING CONFLICT PATTERN IN NORTHERN SHAN STATE: Tangyan, Mongyai and ethnic rivalry |url=https://english.shannews.org/archives/27234 |access-date=2024-07-15 |website=Shan Herald Agency for News |language=en-US}}</ref> * ၁၇ ဇူလိုင် - **[[နေပြည်တော်လေဆိပ်]]အား ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်က ရှော့တိုက်ဒုံးများဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့သော်လည်း အသေအပျောက် မရှိခဲ့ပေ။<ref>[https://www.straitstimes.com/asia/se-asia/myanmar-junta-opponents-launch-rocket-attack-on-capital-airport Myanmar junta opponents launch rocket attack on capital airport]. [[Agence-France Presse]]. July 17, 2024.</ref> ** [[စဉ့်ကူးမြို့]]အား မန္တလေးပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် က သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Mandalay PDF Seizes Singu Township From Myanmar Junta |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/mandalay-pdf-seizes-singu-township-from-myanmar-junta.html|work=The Irrawaddy |date=20 July 2024}}</ref> * ၂၀ ဇူလိုင် - ** "Operation Rung" စစ်ဆင်ရေးအဖြစ် CDF-ဟားခါး သည် ဟားခါးမြို့မရဲစခန်းကို သိမ်းပိုက်ခဲ့ပြီး ဖမ်းဆီးခံ ၆၂ ဦးအား ပြန်လွှတ်ပေးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Resistance Forces Raid Police Station in Hakha, Chin State, Freeing Over 60 Detainees |url=https://www.bnionline.net/en/news/resistance-forces-raid-police-station-hakha-chin-state-freeing-over-60-detainees |date=22 July 2024 |work=Khonumthung News}}</ref> ** ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့သည် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို ဇူလိုင် ၃၁ အထိ သက်တမ်းတိုးခဲ့ရာ တရုတ်၏ ဖိအားများကြောင့်ဖြစ်သည်ဟု သတင်းများက ဖော်ပြခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar Alliance Agrees to Extend Ceasefire With Junta in Shan State |url=https://www.irrawaddy.com/news/politics/myanmar-alliance-agrees-to-extend-ceasefire-with-junta-in-shan-state.html |work=The Irrawaddy |date=22 July 2024}}</ref> On the same day, despite the ceasefire, junta reinforcements launched renewed attacks on Kyaukme.<ref>{{cite news |title=At least eight civilians killed in Myanmar junta attacks near Shan State town |url=https://myanmar-now.org/en/news/at-least-eight-civilians-killed-in-myanmar-junta-attacks-near-shan-state-town/ |work=Myanmar Now |date=22 July 2024}}</ref> * ၂၂ ဇူလိုင် - ထန်တလန်မြို့ရှိ လက်ကျန် စစ်ကောင်စီစခန်းများအား သိမ်းပိုက်ရန်အတွက် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦးနှင့် မဟာမိတ်များက ထိုးစစ်ဆင်ခဲ့ပြီး ထန်တလန်-ဟားခါးလမ်းပေါ်ရှိ စခန်းအများအပြားကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref name=thantlang2024>{{cite news |title=CNA Warns Myanmar Junta Troops to Surrender in Thantlang After Last Base Falls |url= https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/cna-warns-myanmar-junta-troops-to-surrender-in-thantlang-after-last-base-falls.html |work=The Irrawaddy |date=7 August 2024}}</ref> * ၂၅ ဇူလိုင် - [[မိုးကုတ်မြို့]]အား [[တအာင်း အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်]] က သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=TNLA, PDF Seize Myanmar's Ruby Hub Mogoke From Junta |url= https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/tnla-pdf-seize-myanmars-ruby-hub-mogoke-from-junta.html |work=The Irrawaddy |date=25 July 2024}}</ref> * ၂၇ ဇူလိုင် - ** ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး နှင့် ဇိုမီးတော်လှန်ရေးအဖွဲ့တို့ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် [[အိုက်ဇောမြို့]]တွင် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite news |title= Chin National Front and Zomi Revolutionary Group meeting agreed on 3 points |url= https://bur.mizzima.com/2024/07/28/28515 |date=28 July 2024 |work=Mizzima |language=my}}</ref> ** ပြင်ပဆက်ဆံရေးရုံးများအား ကာကွယ်ရန်အတွက် ဝ တပ်ဖွဲ့များသည် MNDAA နှင့် စစ်ကောင်စီတို့ထံမှ ခွင့်ပြုချက်ဖြင့် လားရှိုးမြို့တွင်းသို့ ဝင်ရောက်လာခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title= Myanmar's Wa Army Moves Forces Into Lashio |url= https://www.irrawaddy.com/news/ethnic-issues/myanmars-wa-army-moves-forces-into-lashio.html |work=The Irrawaddy |date=29 July 2024}}</ref> * ၃၀ ဇူလိုင် - လားရှိုးမြို့သို့ စစ်ကူလာရောက်သော စစ်ကောင်စီတပ်အား MNDAA တပ်ဖွဲ့များက တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ အများအပြားထိခိုက်သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=MNDAA Ambushes Junta Reinforcement Convoy Heading to Lashio, Inflicts Heavy Casualties |url= https://www.bnionline.net/en/news/mndaa-ambushes-junta-reinforcement-convoy-heading-lashio-inflicts-heavy-casualties |work=Shan Herald Agency for News |date=31 July 2024}}</ref> * ၃၁ ဇူလိုင် - **[[အင်းလေးကန်]]အနီး စစ်ကောင်စီစခန်းအား [[ကရင်နီအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့]]နှင့် မဟာမိတ်များက သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ ** မြို့တွင်းရှိ စစ်ကောင်စီလက်ကျန်စခန်းကို သိမ်းပိုက်ခဲ့ပြီးနောက် TNLA တပ်ဖွဲ့များသည် [[မိုးမိတ်မြို့]]ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar Junta Surrenders Third Town to TNLA in Northern Shan State |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/myanmar-junta-surrenders-third-town-to-tnla-in-northern-shan-state.html |work=The Irrawaddy |date=1 August 2024}}</ref> === ဩဂုတ် === === စက်တင်ဘာ === * ၄ စက်တင်ဘာ - [[လွိုင်ကော်မြို့]]သို့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး [[မင်းအောင်လှိုင်]]ရောက်ရှိနေစဉ်အတွင်း [[ကရင်နီအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့]]က လက်နက်ကြီးများဖြင့် လုပ်ကြံရန် ကြိုးစားခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |date=2024-09-05 |title=Myanmar Junta Boss Targeted in Artillery Attack While Visiting Karenni Capital|url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/myanmar-junta-boss-targeted-in-artillery-attack-while-visiting-karenni-capital.html|access-date=2024-09-06 |website=The Irrawaddy}}</ref> * ၈ နှင့် ၉ စက်တင်ဘာ - ပေါက်တောမြို့နှင့် မောင်တောမြို့ရှိ ဆေးခန်းတစ်လုံး၊ ကုလသမဂ္ဂ အဆောက်အဦးတစ်ခုနှင့် အကျဉ်းစခန်းနှစ်ခုတို့အား စစ်ကောင်စီက လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟု အာရက္ခတပ်တော်က ဆိုသည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/myanmar-junta-airstrikes-kill-regime-detainees-arakan-army.html Myanmar Junta Airstrikes Kill Regime Detainees: Arakan Army]. [[The Irrawaddy]]. September 10, 2024</ref> * ၁၀ စက်တင်ဘာ - ထိုင်းနိုင်ငံသို့ ပြောင်းရွှေ့ရန် ရည်ရွယ်သူ ၂၇ ဦးအပါအဝင် စစ်မှုထမ်းရန် ခေါ်ဆောင်ခြင်းခံရသူ ၂၉ ဦးသည် စစ်ကောင်စီတပ်သားနှစ်ဦးအား သတ်ဖြတ်ခဲ့ပြီး အများစုသည် ကေအန်ယူထိန်းချုပ်နယ်မြေသို့ ထွက်ပြေးခဲ့ပြီး ၂၂ ဦးမှာ ကရင်အမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်သို့ ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/news/burma/knu-myanmar-junta-conscripts-kill-guards-and-escape.html KNU: Myanmar Junta Conscripts Kill Guards and Escape]. Brian Wei. September 12, 2024. [[The Irrawaddy]]</ref> *၁၂ စက်တင်ဘာ- [[ဖားကန့်မြို့]]ပြင် [[ဆိုင်းတောင် (ရွာဟောင်း)ရွာ၊ ဖားကန့်မြို့နယ်|ဆိုင်းတောင်]]ရှိ ရဲစခန်းအား ကေအိုင်အေ က သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/news/burma/kia-seize-police-station-near-myanmars-ruby-hub-hpakant.html KIA Seize Police Station Near Myanmar’s Ruby Hub Hpakant] Brian Wei. September 13, 2024. [[The Irrawaddy]]</ref> *၁၃ စက်တင်ဘာ - သင်တန်းလေ့ကျင့်ခန်းဆင်းနေစဉ်အတွင်း ယာဂီမုန်တိုင်းကြောင့် ရေကြီးမှုအတွင်း ကရင်နီအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၈ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/news/burma/18-myanmar-resistance-medics-die-in-karenni-floods.html 18 Myanmar Resistance Medics Die in Karenni Floods] September 14, 2024. [[The Irrawaddy]]</ref> *၁၈ စက်တင်ဘာ- [[အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ]] သို့မဟုတ် တရုတ်နှင့် မြန်မာအစိုးရကို ဆန့်ကျင်သူများနှင့် ပူးပေါင်းမည်မဟုတ်ကြောင်း MNDAA က ကြေညာခဲ့သည်။ မိမိကိုယ်ကို ကာကွယ်ရန်မှလွဲ၍ စစ်ကောင်စီအစိုးရအား တိုက်ခိုက်မည့် စစ်ရေးများအားလုံးကိုလည်း ရပ်တန့်ကြောင်း ထပ်မံကြေညာခဲ့သည်။<ref>[https://www.bnionline.net/en/news/mndaa-declares-no-military-or-political-alliance-nug-will-not-launch-offensives-mandalay-and MNDAA Declares No Military or Political Alliance with NUG, Will Not Launch Offensives in Mandalay and Taunggyi Cities] September 19, 2024. [[Mizzima]]</ref> *၂၀ စက်တင်ဘာ - [[မိုင်းပြင်းမြို့နယ်]]ရှိ [[သျှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ]]အခြေစိုက်စခန်းတစ်ခုအား လားဟူပြည်သူ့စစ်အဖွဲ့က တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>[https://www.bnionline.net/en/news/junta-and-militia-launch-joint-attack-rcss-base-mongping-shan-state Junta and militia launch joint attack on RCSS base in Mongping, Shan State] [[Burma News International|Shan State Herald for News]]. September 20, 2024</ref><ref>[https://www.bbc.com/burmese/articles/c78dw7v9jjeo September 21st Nationwide News Summary: What RCSS Says About the Military Council Resuming Battle] [[British Broadcasting Corporation]]. September 21, 2024</ref> *၂၆ စက်တင်ဘာ- တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များနှင့် PDF များအား လက်နက်စွန့်ကာ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပါဝင်ကြရန် စစ်ကောင်စီက ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သည်။<ref>[https://www.france24.com/en/live-news/20240926-myanmar-junta-invites-armed-groups-to-stop-fighting-start-talks Myanmar junta invites armed groups to stop fighting, start talks]. September 26, 2024. [[Agence-France Presse]]</ref><ref>[https://www.reuters.com/world/asia-pacific/myanmar-junta-urges-armed-opposition-join-political-fold-elections-2024-09-26/ Myanmar junta urges armed opposition to join political fold in elections] September 26, 2024. [[Reuters]].</ref> *၂၉ စက်တင်ဘာ - [[ချီဖွေမြို့]]အား ကေအိုင်အေ က သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/news/burma/kia-says-it-controls-rare-earth-mining-hub-chipwi-in-myanmars-kachin.html KIA Says It Controls Rare-Earth Mining Hub Chipwi in Myanmar’s Kachin] Brian Wei. October 1, 2024. [[The Irrawaddy]]</ref> === အောက်တိုဘာ === *၁ အောက်တိုဘာ – MNDAA ထိန်းချုပ်ထားသော [[လားရှိုးမြို့]]ကို [[တပ်မတော် (လေ)]] က ဗုံးကြဲခဲ့သဖြင့် ၈၃ ဦး ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/news/burma/residents-flee-lashio-amid-indiscriminate-air-raids-by-myanmar-junta.html Residents Flee Lashio Amid Indiscriminate Air Raids by Myanmar Junta] [[The Irrawaddy]]. October 4, 2024</ref> * ၃ အောက်တိုဘာ - အာဆီယံ၊ ဥရောပသမဂ္ဂ၊ ကုလသမဂ္ဂနှင့် NUG တို့သည် ဂျကာတာတွင်ပြုလုပ်မည့် ဒေသတွင်းဆွေးနွေးပွဲတွင် တွေ့ဆုံကြလိမ့်မည်ဟု အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံက ကြေညာခဲ့သည်။ စစ်ကောင်စီအစိုးရသည် ယင်းဆွေးနွေးပွဲအား တက်ရောက်မည်မဟုတ်ပေ။<ref> [https://www.reuters.com/world/asia-pacific/indonesia-hosts-international-meeting-myanmar-with-un-junta-rivals-sources-say-2024-10-04/ Indonesia hosts international meeting on Myanmar with UN, junta rivals, sources say] Shoon Naing and Poppy Mcpherson. October 4, 2024. [[Reuters]]</ref> <ref> [https://myanmar-now.org/en/news/indonesia-to-host-discussions-on-myanmar-conflict-diplomat/ Indonesia to host discussions on Myanmar conflict: diplomat]. October 4, 2024. [[Agence France-Presse]]</ref> *၈ အောက်တိုဘာ – စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ကချင်ပြည်နယ် နယ်စပ်ရှိ ပင်လည်ဘူးမြို့ကို တော်လှန်ရေးအဖွဲ့များက သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ ဩဂုတ် ၁၅ ရက်နေ့တွင် ပင်လည်ဘူးကို စစ်ဆင်ရေးစတင်ခဲ့ပြီး ရက် ၅၀ ကျော်အကြာတွင် မြို့ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/in-person/interview/resistance-hails-huge-blow-for-myanmar-junta-in-pinlebu.html Resistance Hails Huge Blow for Myanmar Junta in Pinlebu]</ref> *၉ အောက်တိုဘာ – သီပေါမြို့နယ်ရှိ လက်ကျန်စစ်ကောင်စီစခန်းတစ်ခုအား တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်က သိမ်းပိုက်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/news/burma/tnla-targets-final-myanmar-junta-stronghold-in-hsipaw-township.html TNLA Targets Final Myanmar Junta Stronghold in Hsipaw Township] [[The Irrawaddy]]</ref> *၁၀ အောက်တိုဘာ – စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ဘုတလင်မြို့နယ်တွင်းရှိ [[ကျောက်အိုး (မြောက်)ရွာ၊ ဘုတလင်မြို့နယ်|ကျောက်အိုး (မြောက်)ရွာ]]ကို စစ်ကောင်စီတပ်များက မီးရှို့ခဲ့သည်ဟု ဒေသခံများက ဆိုသည်။ * ၁၅ အောက်တိုဘာ – ** သီပေါမြို့နယ်ရှိ ခမရ ၅၀၃ နှင့် ၅၀၄ တို့အား တိုက်ခိုက်ခဲ့စဉ်က ဖမ်းဆီးရမိသော စစ်ကောင်စီမိသားစုဝင် ၁၉၁ ဦးအား လွှတ်ပေးခဲ့သည်ဟု တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် က ဆိုသည်။ ** [[ပန်ဝါမြို့]]အနီးရှိ စစ်ကောင်စီ[[နယ်ခြားစောင့်တပ်ဖွဲ့|နယ်ခြားစောင့်တပ်]] (ယခင် [[ကချင်ဒီမိုကရေစီသစ် တပ်မတော်]]) တပ်ရင်းကို ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်က သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ <ref>[https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/myanmar-junta-allied-border-battalion-falls-in-kachin-rare-earth-hub.html Myanmar Junta-Allied Border Battalion Falls in Kachin Rare Earth Hub]</ref> *၁၆ အောက်တိုဘာ – သုံးလအကြာတိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် သီပေါမြို့ရှိ နောက်ဆုံးလက်ကျန် စစ်ကောင်စီစခန်း အမှတ် ၂၃ ခြေမြန်တပ်ရင်းကို တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်က သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ ** ချင်းပြည်နယ်တွင်းရှိ စစ်ကောင်စီဆန့်ကျင်ရေးအဖွဲ့များအား သင်တန်းပေးမည့် [[ဖက်ဆစ်ဆန့်ကျင်ရေး နိုင်ငံတကာတပ်ဦး]] ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref>[https://www.telegraph.co.uk/world-news/2024/11/13/why-i-left-us-deep-south-to-fight-in-myanmar-civil-war/ Why I left the US Deep South to fight in Myanmar’s brutal civil war]. [[The Daily Telegraph|The Telegraph]]. Sarah Newey. November 13, 2024</ref><ref>[https://illwill.com/the-revolution-in-myanmar The Revolution in Myanmar]. Ill Will. September 13, 2024</ref><ref>[https://libcom.org/article/statement-anti-fascist-internationalist-front-myanmar-15th-october-2024 Statement from "Anti-Fascist Internationalist Front" Myanmar]. [[Libcom.org]]. October 15, 2024</ref> * ၁၇ အောက်တိုဘာ – မူဆယ်မြို့မှ မိနစ်သုံးဆယ်အကွာရှိ ကျေးရွာတွင် စစ်ကောင်စီနှင့် MNDAA တို့ တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်ဟု ဒေသခံများက ဆိုသည်။ * ၂၁ အောက်တိုဘာ – တရုတ်-မြန်မာနယ်စပ် [[ကန်ပိုက်တီမြို့]]ရှိ နယ်ခြားစောင့်တပ်ဖွဲ့ (ယခင် [[ကချင်ဒီမိုကရေစီသစ် တပ်မတော်]]) တပ်ရင်း ၁၀၀၃ ကို ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်က သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ ကချင်ဒီမိုကရေစီသစ် တပ်မတော်အောက်တွင် တပ်ရင်း ၁၀၀၁ သာ ကျန်ရှိတော့သည်။ * ၂၅ အောက်တိုဘာ – ** တပ်မတော် [[အနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]] တည်ရှိရာ အမ်းမြို့ကို အာရက္ခတပ်တော်က ဝိုင်းဝန်းပိတ်ဆို့ထားခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Arakan Army Encircle Myanmar Junta Western Command in Rakhine State |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/arakan-army-encircle-myanmar-junta-western-command-in-rakhine-state.html |work=The Irrawaddy |language=en}}</ref> ** ဖလမ်းမြို့အနီးတွင် စစ်ကောင်စီတပ်များနှင့် ချင်းအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့တို့ ထိတွေ့တို်က်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=About 90 Per Cent of Falam Town Residents Flee Fighting |url= https://www.bnionline.net/en/news/about-90-cent-falam-town-residents-flee-fighting |work=Khonumthung News |date=8 November 2024}}</ref> * ၂၇ အောက်တိုဘာ – ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး တစ်နှစ်ပြည့်ကာလတွင် [[ဗမာပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်တော်]]က [[အညာ]]ဒေသတွင် စစ်ဆင်ရေးများ ဖော်ဆောင်မည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။<ref>[https://myanmar-now.org/en/news/bpla-troops-to-relocate-to-myanmars-dry-zone/ BPLA troops to relocate to Myanmar’s dry zone] Maung Shwe Wah. [[Myanmar Now]]. October 28, 2024</ref><ref>[https://www.bbc.com/burmese/articles/c7896ej9qv5o အညာဒေသမှာ စစ်ဆင်ရေးတွေ လုပ်မယ်လို့ BPLA ပြော] [[British Broadcasting Corporation|BBC]]. October 28, 2024</ref> * ၂၈ အောက်တိုဘာ - လားရှိုးမြို့ရှိ အကျဉ်းထောင်မှ ဖမ်းဆီးခံ စစ်ကောင်စီတပ်သား ၈၀ ကျော် ထွက်ပြေးလွတ်မြောက်သွားခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=80 Junta Soldiers Break Out of Jail in Lashio|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/80-junta-soldiers-break-out-of-jail-in-lashio.html|date=November 11, 2024|work=The Irrawaddy |language=en}}</ref> * ၂၉ အောက်တိုဘာ – ကရင်နီလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ငယ်များ စုပေါင်းကာ [[ကယန်းအမျိုးသားတပ်မတော်]]ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref>[https://www.rfa.org/burmese/news/kayan-national-army-10292024140039.html ကယန်းအမျိုးသားတပ်မတော် ဖွဲ့စည်း]. [[Radio Free Asia]]. October 29, 2024</ref><ref>[https://moemaka.net/eng/2024/10/formation-of-the-kayan-national-army-kna/ Formation of the Kayan National Army (KNA)]. MoemaKa: Burmese Community News. October 31, 2024</ref><ref>[https://www.irrawaddy.com/in-person/interview/new-ethnic-army-hopes-to-represent-all-kayan-people.html/ New Ethnic Army Hopes to Represent All Kayan People]. Saw Lwin. November 6, 2024. [[The Irrawaddy]]</ref> * ၃၁ အောက်တိုဘာ- ကေအိုင်အေနှင့် ပီဒီအက်ဖ်တပ်ဖွဲ့များသည် မြစ်ကြီးနားခရိုင်ရှိ နယ်ခြားစောင့်တပ် တပ်ရင်း ၁၀၀၁ ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ စစ်ကောင်စီတပ်သားများ တရုတ်နယ်စပ်ဖက်သို့ ထွက်ပြေးသွားခဲ့သည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/kia-seizes-final-border-force-hq-despite-chinese-pressure.html KIA Seizes Final Border Force HQ Despite Chinese Pressure] [[The Irrawaddy]]. November 1, 2024</ref> === နိုဝင်ဘာ === *၁ နိုဝင်ဘာ - မန္တလေးလားရှိုးလမ်းမကြီးပေါ်ရှိ ရှမ်းမြောက်နှင့် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးအစပ်ကို ပြန်လည်ထိန်းချုပ်နိုင်ရန် ကြိုးပမ်းသော စစ်ကောင်စီတပ်များအား [[တအာင်း အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်]] နှင့် အခြားအဖွဲ့များက ဝိုင်းဝန်းပိတ်ဆို့ထားခဲ့သည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/tnla-fights-myanmar-junta-for-key-road-junction.html TNLA Fights Myanmar Junta for Key Road Junction] [[The Irrawaddy]]</ref> *၂ နိုဝင်ဘာ - ချီဖွေမြို့နယ်ရှိ ဖီမောမြို့ကို ကေအိုင်အေနှင့် မဟာမိတ်တပ်များက သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/kia-seizes-town-on-chinese-border.html "KIA Seizes Town on Chinese Border" by The Irrawaddy, November 4, 2024]</ref> * ၅ နိုဝင်ဘာ - နေပြည်တော် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်မှ တရုတ်နိုင်ငံသို့ သွားရောက်မည့် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်အား လုပ်ကြံရန် ရည်ရွယ်ပျံသန်းလာသည့် ဒရုန်းသုံးစင်းကို တပ်မတော်က လယ်ဝေးမြို့နယ်တွင် ပစ်ချနိုင်ခဲ့သည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-foils-drone-attack-on-min-aung-hlaing.html Myanmar Junta Foils Drone Attack on Min Aung Hlaing]. November 6, 2024. [[The Irrawaddy]].</ref> *၇ နိုဝင်ဘာ - မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မြိုင်မြို့ရှိ ရဲစခန်းကို ဂျိုကာပြောက်ကျားတပ်ဖွဲ့နှင့် ပီဒီအက်ဖ်များက ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ရာ ရဲအရာရှိနှစ်ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>[https://eng.mizzima.com/2024/11/10/16085 Two police officers killed in resistance attack in Myanmar’s Myaing township] [[Mizzima]]. November 10, 2024</ref> *၉ နိုဝင်ဘာ - တပ်မတော်၏ ကျူဆိပ် အခြေစိုက်စခန်းကို KNLA က သိမ်းပိုက်ခဲ့ပြီး ဖာပွန်မြို့သို့ ရိက္ခာလမ်းကြောင်းကို ဖြတ်တောက်ခဲ့သည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/karen-rebels-seize-key-junta-base-near-papun.html Karen Rebels Seize Key Junta Base Near Papun] November 13, 2024. [[The Irrawaddy]]</ref> *၁၃ နိုဝင်ဘာ - တောင်သာမြို့နယ်ရှိ ရဲစခန်းတစ်ခုအား ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည့် ရုပ်သံမှတ်တမ်းကို မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးရှိ ပီဒီအက်ဖ်တပ်ဖွဲ့က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web | url=https://www.instagram.com/reel/DCTKGPvsMxB/?igsh=MWxoeXg0bGxoZG00eQ== | title=Instagram }}</ref> *၁၄ နိုဝင်ဘာ - သရုပ်ဆောင် ရန်အောင်၏ နေအိမ်အား မိုင်းဖြင့် ဖောက်ခွဲခဲ့ရာ အနည်းငယ် ပျက်စီးမှုများ ရှိခဲ့သည်။ စစ်ကောင်စီနှင့် ပူးပေါင်းနေသည့် ဖျော်ဖြေရေးသမားများအား သတိပေးသည့်အနေဖြင့် ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟု Dark Shadow အဖွဲ့က ဆိုသည်။<ref>[https://www.narinjara.com/news/detail/67376cd58ba19a5164db656e Residence of Renowned Actor Yan Aung, Host to Junta Leader Min Aung Hlaing at Airport, Targeted with Minor Explosive Incident]. Narinjara News. November 14, 2024. Lu Htet Naing</ref> *၂၁ နိုဝင်ဘာ - တရုတ်နိုင်ငံ နယ်စပ်ရှိ ကန်ပိုက်တီမြို့ကို ကေအိုင်အေက သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များနှင့် မိသားစုများ တရုတ်နိုင်ငံတွင်းသို့ ထွက်ပြေးသွားခဲ့သည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/kia-seizes-chinese-border-town-from-myanmar-junta.html KIA Seizes Chinese Border Town From Myanmar Junta]</ref> *၂၄ နိုဝင်ဘာ - ၁၇ ရက်ကြာ တိုက်ခိုက်ပြီးနောက် ရခိုင်ပြည်နယ်တောင်ပိုင်း တောင်ကုတ်မြို့ကို အာရက္ခတပ်တော်က သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/aa-seizes-rakhines-taungup-but-battle-continues.html AA Seizes Rakhine’s Taungup, but Battle Continues]</ref> *၂၅ နိုဝင်ဘာ - နိုဝင်ဘာ ၂၅ နှင့် ၂၆ ရက်များအတွင်း လွိုင်ကော်မြို့၏ ကျေးရွာဒေသများတွင် ကရင်နီတပ်မတော်နှင့် ဖြစ်ပွားသော တိုက်ပွဲများကြောင့် စစ်ကောင်စီတပ်သား ၃၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/news/burma/karenni-resistance-prevents-myanmar-junta-army-unit-from-reaching-loikaw.html Karenni Resistance Prevents Myanmar Junta Army Unit from Reaching Loikaw]</ref> ===ဒီဇင်ဘာ=== *၄ ဒီဇင်ဘာ - ဗန်းမော်နှင့် မန်စီမြို့များရှိ စစ်ကောင်စီတပ်များကို ကေအိုင်အေနှင့် မဟာမိတ်များက တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ဗန်းမော်မြို့အနီးရှိ ခြေလျင်တပ်ရင်း ၄၇ ၏ ရှေ့တန်းစခန်းများကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |author=Hein Htoo Zan |date=4 December 2024 |title=KIA Advances in Kachin State, Captures Junta outposts |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/kia-advances-in-kachin-state-captures-junta-outposts.html |language=en}}</ref> * ၈ ဒီဇင်ဘာ - **မောင်တောမြို့ပြင်ရှိ နယ်ခြားစောင့်တပ်ရင်း ၅ ၏ စခန်းကို အာရက္ခတပ်တော်က သိမ်းပိုက်ခဲ့ပြီး မောင်တောမြို့နယ်ကို အလုံးစုံ ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/aa-takes-complete-control-of-myanmar-bangladesh-border-after-seizing-maungdaw.html AA Takes Complete Control of Myanmar-Bangladesh Border After Seizing Maungdaw]</ref> **ချင်းပြည်နယ်၏ မြို့တော် ဟားခါးနှင့် ထန်တလန်မြို့အကြား သီးမစ်လွင်ပြင်ရှိ စစ်ကောင်စီစခန်းကို [[ချင်းပြည်ကောင်စီ]]က သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/chin-forces-capture-strategic-myanmar-plain-between-hakha-and-thantlang.html Chin Forces Capture Strategic Myanmar Plain Between Hakha and Thantlang]</ref> **တပ်မတော်၏ လက်နက်ကြီးကြောင့် [[မွန်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]]မှ နှစ်ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။<ref>[https://www.bnionline.net/en/news/two-nmsp-soldiers-injured-explosion-caused-military-junta-shelling Two NMSP Soldiers Injured in Explosion Caused by Military Junta Shelling] [[Burma News International|Independent Mon News Agency]]. December 23, 2024</ref> *၂၁ ဒီဇင်ဘာ - [[ချင်းညီနောင်]]အဖွဲ့သည် [[ကန်ပက်လက်မြို့]]ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>[https://www.bnionline.net/en/news/chin-resistance-forces-take-kanpetlet-town Chin Resistance Forces Take Kanpetlet Town] [[Burma News International|Khonumthung News]] December 23, 2024</ref> *၂၉ ဒီဇင်ဘာ - [[ဂွမြို့]]ကို အာရက္ခတပ်တော်က သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|title=Myanmar's Army takes a major town, says ready for talks|url=https://www.rfa.org/english/myanmar/2024/12/30/rakhine-arakan-army-gwa/|website=Radio Free Asia|access-date=2 Jan 2025|date=30 December 2024}}</ref> == ၂၀၂၅ == ===ဇန်နဝါရီ=== === ဖေဖော်ဝါရီ === * ၃ ဖေဖော်ဝါရီ - မွန်ပြည်နယ်၊ [[ဘီးလင်းမြို့နယ်]]ရှိ မယ်ပလဲ့ စစ်ကောင်စီစခန်းကို [[ကရင်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်|ကေအန်အယ်လ်အေ]]ဦးဆောင်သော တော်လှန်ရေးအဖွဲ့များက သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |last=Irrawady |first=The |date=3 February 2025 |title=Karen-Led Rebels Seize Myanmar Junta Base in Mon State |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/karen-led-rebels-seize-myanmar-junta-base-in-mon-state.html |work=The Irrawady}}</ref> * ၄ ဖေဖော်ဝါရီ - ကချင်ပြည်နယ်၊ [[ဗန်းမော်မြို့]]ရှိ စစ်ကောင်စီစခန်းတစ်ခုကို [[ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်|ကေအိုင်အေ]]က သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |last=The Irrawady |title=Myanmar Junta Headquarters Falls in Key Kachin Town |url=https://www.irrawaddy.com/category/news/war-against-the-junta |work=The Irrwaddy}}</ref> * ၆ ဖေဖော်ဝါရီ - ကယားပြည်နယ်၊ [[လွိုင်ကော်မြို့]]ရှိ စစ်ကောင်စီစခန်းတစ်ခုအား [[ကရင်နီအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့]]က စီးနင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ စစ်ကောင်စီတပ်သားများစွာ သေဆုံးခဲ့ပြီး အချို့ကို ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |author=War Noir |date=6 February 2025 |title=#Myanmar (#Burma): Karenni Forces (#KNDF) raided Military Junta Base in #Loikaw, #Kayah State. Several soldiers were killed and captured.|url=https://x.com/war_noir/status/1887461602376487327|website=Twitter}}</ref>{{Better source needed|date=February 2025}} * ၇ ဖေဖော်ဝါရီ - [[ကယားပြည်နယ်]]နှင့် [[ရှမ်းပြည်နယ်]] အစပ်ရှိ [[မိုးဗြဲမြို့]]ကို ပြန်လည်သိမ်းပိုက်ရန် ကြိုးပမ်းသော စစ်ကောင်စီတပ်အား ကရင်နီအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့က ကြားဖြတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စစ်ကောင်စီက လေကြောင်းမှ ပြန်လည်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |last=Htoo Zan |first=Hein |date=7 February 2025 |title=Karenni Rebels Advance on Key Shan Town |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/karenni-rebels-advance-on-key-shan-town.html |work=The Irrawaddy}}</ref> * ၈ ဖေဖော်ဝါရီ - မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ [[စလင်းမြို့နယ်]]တွင် စစ်ကောင်စီ၏ ရေယာဉ်ကို [[ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်]]က အလစ်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title= #Myanmar (#Burma) 🇲🇲: People's Defense Forces (#PDF) conducted an ambush on a Military Council Boat in Salin Township, #Magway Region. Fighters were armed with 7.62mm K-09 assault rifle (Kachin-made Type 81 clone) and 5.56mm MA-3 MK 2 assault rifle.|url=https://x.com/war_noir/status/1888232506526249306}}</ref>{{Better source needed|date=February 2025}} * ၁၈ ဖေဖော်ဝါရီ - မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ [[ညောင်ဦးမြို့နယ်]]ရှိ [[ပုဂံ]] [[ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာ|ယူနက်စကို ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာ]]ရှိ [[အလိုတော်ပြည့်ဂူဘုရား]]အနီးတွင် ဆိုင်ကယ်စီးလာသော ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်နှစ်ဦး ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရသည်။ ကျန်တစ်ဦးမှာ လွတ်မြောက်သွားခဲ့သည်။ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့များက သေနတ်နှစ်လက်နှင့် ခဲယမ်းများ သိမ်းဆည်းရရှိခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |last=The Irrawaddy |date=18 February 2025 |title=Junta police killed in ambush at Myanmar's Bagan world heritage site |url=https://www.instagram.com/p/DGNjYXLt0cU/?igsh=MWN2cmVmaThoaWpkcA==}}</ref>{{Better source needed|date=February 2025}} * ၁၉ ဖေဖော်ဝါရီ - [[ချင်းပြည်ကောင်စီ]]နှင့် [[ချင်းညီနောင်|ကြားကာလချင်းအမျိုးသားအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ]]တို့ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်တွင် တွေ့ဆုံကာ ချင်းအမျိုးသားကောင်စီအဖြစ် ပူးပေါင်းရန် သဘောတူညီခဲ့ကြသည်။<ref>[https://www.ludunwayoo.com/news-mm/2025/02/26/113134/ ချင်းတော်လှန်ရေးအင်အားစုနှစ်ခုကို ချင်းအမျိုးသားကောင်စီ အဖြစ် ပေါင်းစည်းရန် ချင်းပြည်ကောင်စီ နှင့် ICNCC /ချင်းညီနောင် သဘောတူ] People's Spring. February 26, 2025</ref><ref>[https://myanmar-now.org/mm/news/61392/ Rival Chin Groups agree to form unified ‘Chin National Council’ after years of tension] February 27, 2025. [[Myanmar Now]].</ref> * ၂၇ ဖေဖော်ဝါရီ - [[လှိုင်းဘွဲ့မြို့နယ်]] ထိုင်းနယ်စပ်အနီးရှိ စစ်ကောင်စီရှေ့တန်းစခန်းတစ်ခုကို ကရင်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်နှင့် မဟာမိတ်အဖွဲ့များက သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>[https://www.instagram.com/p/DGw2pooTdHV/?igsh=MXU2aGxzMHVyYW82OA== KNLA seizes regime outpost near Thai border] </ref> === မတ် === * ၁ မတ် - ကျောက်ဖြူမြို့နယ်ရှိ ဓညဝတီရေတပ်စခန်းတွင် စစ်ကောင်စီနှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော်တို့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့သည်ဟု ဧရာဝတီသတင်းဌာနက ဆိုသည်။<ref>{{Cite web |last=Zan |first=Hein Htoo |date=2025-03-01 |title=Arakan Army Renews Attacks on Kyaukphyu Naval Base |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/arakan-army-renews-attacks-on-kyaukphyu-naval-base.html |access-date=2025-03-01 |website=The Irrawaddy |language=en-US}}</ref> * ၉ မတ် - နွားထိုးကြီးမြို့နယ်တွင် နွားထိုးကြီး ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့က စစ်ကောင်စီတပ်သား ၅၀ နီးပါးကို သတ်ဖြတ်ခဲ့ပြီး ၁၄ ဦးအား ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ တော်လှန်ရေးသမား သုံးဦး သေဆုံးပြီး ခုနစ်ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |date=2025-03-11 |title=PDF: Almost 50 Myanmar Junta Troops Killed in Mandalay |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/pdf-almost-50-myanmar-junta-troops-killed-in-mandalay.html |website=The Irrawaddy |language=en-US}}</ref> * ၁၁ မတ် - TNLA, PDF တပ်ဖွဲ့များနှင့် တိုက်ပွဲပြင်းထန်ခဲ့ပြီးနောက် နောင်ချိုမြို့နယ်ရှိ [[တောင်ခမ်းရွာ၊ နောင်ချိုမြို့နယ်|တောင်ခမ်း]]ကို တပ်မတော်က ပြန်လည်သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=Y0uPemDAN1Y တောင်ခမ်းဒေသက စစ်ကြောင်းတွေ နောက်တန်းပြန်ပို့၊ အောင်ပွဲရပုံစံ ကြိုဆို]. [[Democratic Voice of Burma]]. March 12, 2025</ref> *၁၇ မတ် - ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး [[ညောင်ကျိုးရွာ၊ ပန်းတောင်းမြို့နယ်|ညောင်ကျိုး]]ရှိ စစ်ကောင်စီစခန်းကို အာရက္ခတပ်တော်နှင့် မဟာမိတ်များက တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |date=2025-03-17 |title=Rakhine Rebels Attack Myanmar Junta Base in Bago |url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/rakhine-rebels-attack-myanmar-junta-base-in-bago.html |website=The Irrawaddy |language=en-US}}</ref> *၂၆ မတ် - လေးမျက်နှာမြို့နယ်သို့ အေအေက ဝင်ရောက်ကာ ပုသိမ်-မုံရွာလမ်းပိုင်းအဝေးပြေးလမ်းအနီး ကျေးရွာများတွင် စစ်ကောင်စီနှင့် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့ကာ ရွာအချို့ကို အေအေက ထိန်းချုပ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=လေးမျက်နှာမြို့နယ်မှ ရွာတချို့ AA တို့ ထိန်းချုပ် |url=https://burma.irrawaddy.com/news/2025/03/26/399012.html |work=The Irrawaddy |date=26 March 2025}}</ref> * ၂၈ မတ် - ** ပြင်းအား ၇.၇ ရှိ [[၂၀၂၅ မြန်မာ ငလျင်]] လှုပ်ခတ်ခဲ့ခြင်းကြောင့် မန္တလေးမြို့အပါအဝင် နေရာများတွင် ပျက်စီးဆုံးရှုံးကာ အများအပြား သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |date=March 28, 2025 |title=Thailand, Myanmar Earthquake highlights: 144 dead in Myanmar, 732 injured; Trump says US to offer help |url=https://www.firstpost.com/world/bangkok-thailand-earthquake-live-updates-7-7-magnitude-earthquake-hits-myanmar-tremors-rescue-operation-liveblog-13875286.html |access-date=March 28, 2025 |publisher=[[Firstpost]] |language=en}}</ref> ** ရခိုင်ပြည်နယ်သို့ စစ်ကောင်စီက လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ဆက်လက်ပြုလုပ်လျက်ရှိပြီး ပုဏ္ဏားကျွန်းဆေးရုံ၏ အဆောင်အချို့ ပျက်စီးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=ပုဏ္ဏားကျွန်းဆေးရုံကို စစ်ကောင်စီက အတွဲလိုက်ဒုံးဖြင့် ပစ်ခတ်၍ အဆောင်အချို့ ပျက်စီး |trans-title=Ponnakyun Hospital bombed by cluster missiles, destroyed |url=https://burmese.narinjara.com/news/detail/67e64193b2eb6403451ac0a3 |work=Narinjara}}</ref> * ၂၉ မတ် - ** ငလျင်လှုပ်အပြီး နောက်တစ်ရက်တွင် KNU ဌာနချုပ်အနီးအပါအဝင် ရှမ်းမြောက်၊ ပဲခူးနှင့် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးများတွင် စစ်ကောင်စီက လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=မြန်မာပြည်သူများအားလုံး အတိဒုက္ခရောက်နေသည့် ငလျင်လှုပ်ခတ်ပြီးနောက် စစ်ကောင်စီက KNU ဌာနချုပ်အနီး ၊ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ရှမ်းမြောက်နှင့်ပဲခူးတိုင်းတို့ကို လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ လုပ်ဆောင် |url=https://yktnews.com/2025/03/209348/ |trans-title=During troubling times for all Myanmar people, junta conducts aerial attacks on KNU HQ, Sagaing Region, North Shan and Bago Regions |date=29 March 2025}}</ref> ** ကုလသမဂ္ဂနှင့် အစိုးရမဟုတ်သော အဖွဲ့များနှင့် လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီများ ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ရန်အတွက် ထိုးစစ်များ နှစ်ပတ်ကြာ ရပ်နားထားမည်ဟု အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရက ကြေညာခဲ့သည်။<ref name=quakecf>{{cite news |title=Myanmar resistance movement announces partial ceasefire to aid quake relief as death toll tops 1,600 |url=https://www.latimes.com/world-nation/story/2025-03-29/myanmars-earthquake-death-toll-jumps-to-1-644-as-more-bodies-are-recovered-from-the-rubble |last1=Rising |first1=David |last2=Saksornchai |first2=Jintamas |work=LA Times |date=29 March 2025}}</ref> * ၃၀ မတ် - ** စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး ပေါက်မြို့နယ်အတွင်း စစ်ရဟတ်ယာဉ်ဖြင့် ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုများ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |url=https://yktnews.com/2025/03/209498/ |title=NUG က ငလျင်ဒဏ်ကယ်ဆယ်ရေးအတွက် နှစ်ပတ် အပစ်ရပ်ထားသော်လည်း ပေါက်မြို့နယ်အတွင်းတွင် စစ်တပ်က စစ်ရဟတ်ယာဉ်ဖြင့် ဗုံးကျဲပစ်ခတ်တိုက်ခိုက် |trans-title=Despite NUG 2-week ceasefire to aid with earthquake relief, military uses helicopters to continue bombings in Pauk Township |date=30 March 2025}}</ref> ** ကျောက်ဖြူမြို့နယ်ရှိ စစ်ကောင်စီစခန်းတစ်ခုအား အေအေ က ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=အရပ်သားကျေးရွာများကို စစ်ကောင်စီက ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်နေ၍ ကျောက်ဖြူရှိ စစ်ကောင်စီတပ်စခန်းကို AA ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက် |trans-title=Local villages continue being bombed by SAC, AA sieges SAC military outpost |url=https://burmese.narinjara.com/news/detail/67eb6cb2b2eb64034577f9d6 |work=Narinjara}}</ref> === ဧပြီ === * ၁ ဧပြီ - ** [[ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့]]က တစ်လကြာ တဖက်သတ်အပစ်အခတ်ရပ်စဲကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=ညီနောင်သုံးဖွဲ့တစ်လတဖက်သတ်အပစ်အခတ်ရပ်စဲကြောင်းကြေညာ |url=https://burmese.narinjara.com/local-news/detail/67ebec29b2eb64034584742b?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTEAAR0LLfZRyD2kTOfBcDtyoFhelNoJ14e1BTb4ZCWszYcsKyA8TNx-U1ZnFHI_aem_B-yhV4Muw6ws6yjynRRhpg |access-date=2025-04-01 |website=နိရဉ္ဇရာ |language=my}}</ref> ** စစ်ကောင်စီအား ဆန့်ကျင်တိုက်ခိုက်နေကြသည့် ပီဒီအက်ဖ်များနှင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကို စစ်ရေးအရ ဆက်လက်တိုက်ခိုက်သွားမည်ဟု ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး [[မင်းအောင်လှိုင်]]က [[မြဝတီရုပ်မြင်သံကြား]]မှတဆင့် ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=အပစ်ရပ် ထားသည့်အဖွဲ့များကို ဆက်လက်တိုက်ခိုက်မည်ဟု စစ် ခေါင်း ဆောင် တုံ့ပြန် |trans-title=Junta leader announces he will continue to attack groups that paused operations |url=https://bur.mizzima.com/2025/04/01/51842 |work=[[Mizzima]]|lang=my}}</ref> * ၂ ဧပြီ - ** တရုတ်နိုင်ငံ ကြက်ခြေနီအဖွဲ့၏ အကူအညီယာဉ်တန်းကို စစ်ကောင်စီက သတိပေးသည့်အနေဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar junta admits to firing on Chinese Red Cross aid convoy |url=https://myanmar-now.org/en/news/myanmar-junta-admits-to-firing-on-chinese-red-cross-aid-convoy/ |access-date=2 April 2025 |work=Myanmar Now |date=2 April 2025}}</ref> ** ဧပြီလ ၂၂ ရက်နေ့အထိ ရက် ၂၀ ကြာ အပစ်အခတ်ရပ်နားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ဆိုသည်။<ref>{{cite news|title=‌Myanmar holds minute's silence for more than 2,700 dead in devastating earthquake |url=https://www.france24.com/en/live-news/20250402-myanmar-quake-victim-rescued-after-5-days-as-aid-calls-grow |publisher=France 24 |date=2 April 2025}}</ref> ** မိမိကိုယ်ကို ခုခံကာကွယ်သည်မှလွဲ၍ အပစ်အခတ် ရပ်တန့်သည်ဟု ကေအိုင်အေ က ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite news|title=Myanmar earthquake death toll rises to 3,085 as more bodies found |url=https://apnews.com/article/myanmar-thailand-earthquake-71d51dfc7339e017b1d116c105effab4 |access-date=3 April 2025|work=AP News |date=3 April 2025|language=en}}</ref> ** ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးအစပ်ရှိ တောင်ငူ-ပန်းတနော်ကားလမ်းပေါ်ရှိ ညောင်ကျိုးဗျူဟာစခန်းကို အာရက္ခတပ်တော်က သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=ပဲခူးတိုင်း ညောင်ကျိုးဗျူဟာစခန်းကို အလုံးစုံသိမ်းပိုက်ရရှိခဲ့ကြောင်း AA သတင်းထုတ်ပြန် |url=https://burmese.narinjara.com/news/detail/67f1683797881a25824d6467 |access-date=2025-04-06 |website=နိရဉ္ဇရာ |language=my}}</ref> * ၃ ဧပြီ - ကချင်ပြည်နယ်၊ ဗန်းမော်မြို့တွင် စစ်ကောင်စီက လက်နက်ကြီးဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့သလို စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ အင်းတော်မြို့နယ်တွင်လည်း လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများကို ဆက်လက် ပြုလုပ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title= စစ်ကောင်စီက ရက် ၂၀ ကြာ အပစ်ရပ်မည်ဟု ကြေညာပြီး နောက် ဝိုင်းမော်တွင်စ စ်ရေးလှုပ်ရှားသဖြင့်တို က်ပွဲဖြစ်ပွား၊ အင်းတော်မြို့ကိုလည်း စစ်တပ်က လေယာဉ်ဖြင့်ဗုံး ကျဲ |trans-title=Military junta announces 20 day ceasefire and then takes military action in Bhamo battle, military also aerial bombs Intaw |date=3 April 2025 |url=https://yktnews.com/2025/04/210005/ |work=Khit Thit Media}}</ref> * ၄ ဧပြီ - **တရုတ်နိုင်ငံ၏ စေ့စပ်မှုဖြင့် လားရှိုးခရိုင်အား MNDAA နှင့် စစ်ကောင်စီတို့ ပူးတွဲအုပ်ချုပ်ရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။<ref> [https://burma.irrawaddy.com/news/2025/04/04/399520.html တရုတ်ဖိအားကြောင့် လားရှိုးမှ ကိုးကန့်တို့ ဆုတ်ခွာတော့မည်]. [[The Irrawaddy]]. April 4, 2025.</ref> ** ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နယ်စပ်အနီး မောင်တောမြို့နယ်တွင် စစ်ဆင်ရေးတစ်ခု ပြုလုပ်နေစဉ်အတွင်း [[အာရကန်ရိုဟင်ဂျာ ကယ်တင်ရေးတပ်မတော်]] အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးအား အေအေက သတ်ဖြတ်ခဲ့ပြီး သေနတ်နှစ်လက်နှင့် ကျည်အချို့ သိမ်းဆည်းရမိခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင်းသို့ ARSA စစ်သွေးကြွများ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်မှတဆင့် ဝင်ရောက်လာခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web |title=ARSA member killed, AA seizes 2 guns, some ammunition during an operation in Maungdaw North|url=https://www.narinjara.com/news/detail/67f170ca97881a25824e16e6|date= April 5, 2025|work= Narinjara News |language=english}}</ref> * ၇ ဧပြီ - ** နောက်ဆုံးလက်ကျန်စစ်စခန်းဖြစ်သော [[ခလရ(၂၆၈)|ခလရ ၂၆၈]]ကို သိမ်းပိုက်ရရှိပြီးနောက် ချင်းပြည်နယ်၊ ဖလမ်းမြို့အား ချင်းညီနောင်အဖွဲ့က ထိန်းချုပ်ရရှိခဲ့သည်။ တိုက်ပွဲတွင် [[ဖက်ဆစ်ဆန့်ကျင်ရေး နိုင်ငံတကာတပ်ဦး]] အပါအဝင်အဖွဲ့များစွာက ပူးပေါင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web |last=Irrawaddy |first=The |date=2025-04-08 |title=Chin Rebels Rout Myanmar Junta From Falam After Five-Month Battle |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/chin-rebels-rout-myanmar-junta-from-falam-after-five-month-battle.html?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTEAAR5FR4WRjQmAXmht0CIaEt6X1PAZxdbxkWo5iutGTT_XXOqT-qY-haSch3XmFA_aem_f9_lgAOpeKrp0MmLORXH4w |access-date=2025-04-09 |website=The Irrawaddy |language=en-US}}</ref> ** ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်နှင့် [[မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာကျောင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဦး]] ပူးပေါင်းအဖွဲ့များက စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး အင်းတော်မြို့ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref> [https://burmese.narinjara.com/local-news/detail/67f4239a97881a25827b5623 အင်းတော်မြို့ကိုတော်လှန်ရေးတပ်များသိမ်းပိုက်]. Narinjara News (in Burmese). Khiang Lu Hla.</ref> [[ပဲခူး အစုအပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ခံရမှု]]ကို ကျူးလွန်ခဲ့သော တပ်မ ၇၇ တပ်မမှူး ဗိုလ်မှူးချုပ် အောင်သက်ဦးကို အရှင်ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်။<ref> [https://yktnews.com/2025/04/210781/ ပဲခူးမြို့ အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်မှု ၄ နှစ်ပြည့်နေ့တွင် ဦးဆောင်နှိမ်နင်းခဲ့သော တပ်မ ၇၇ တပ်မမှူး ဗိုလ်မှူးချုပ် အောင်သက်ဦးနှင့် စစ်သား ၁၅၀ ကျော်ကို အရှင်ဖမ်းမိပြီး တပ်မ ၇၇ တစ်တပ်လုံးကို PDF က ချေမှုန်း] (in Burmese). April 10, 2025. [[Khit Thit Media]].</ref> * ၁၀ ဧပြီ - အမှတ် ၂၄ ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းစက်ရုံ မှ ဗိုလ်မှူး သော်ဇင်ဦး လိုက်ပါလာသော ကားအား ပခုက္ကူမြို့တွင် Earthquake People’s Defense Force က ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ဗိုလ်မှူး သော်ဇင်ဦးနှင့် ယာဉ်ပေါ်ပါ နောက်ထပ် အမျိုးသား တစ်ဦးတို့ သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=Myanmar junta vehicle attacked in Magway’s Pakokku, killing two individuals, including a major|url=https://eng.mizzima.com/2025/04/13/21317 |date= April 13, 2025|work= Mizzima |language=english}}</ref> * ၁၄ ဧပြီ - ကရင်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်နှင့် ပီဒီအက်ဖ် ပူးပေါင်းအဖွဲ့သည် ကျုံဒုံးမြို့နှင့် ကော့ကရိတ်မြို့များရှိ စစ်ကောင်စီစခန်းများကို ထိုးစစ်ဆင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=Military Headquarters and Bases in Kyone Doe, Kawkareik Township, Targeted in Recent Coordinated Attacks|url=https://www.bnionline.net/en/news/military-headquarters-and-bases-kyone-doe-kawkareik-township-targeted-recent-coordinated|date= April 24, 2025|work= Burma News Agency|language=english}}</ref> * ၁၇ ဧပြီ - ၂၀၂၅ ဖေဖော်ဝါရီတွင် စတင်ခဲ့သော CDF-KKG စစ်ဆင်ရေး၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအဖြစ် ကလေးနှင့် ဂန့်ဂေါမြို့အကြားရှိ စစ်ကောင်စီစခန်းများကို သိမ်းပိုက်ရရှိခဲ့သည်ဟု ချင်းပြည်ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့-ကလေး၊ ကဘော်၊ ဂန့်ဂေါ က ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=CDF-KKG claims control of 4 junta bases between Kale and Ganga in 2 months|url=https://mmpeacemonitor.org/en/en-news/cdf-kkg-claims-control-of-4-junta-bases-between-kale-and-ganga-in-2-months/|date= April 17, 2025|work= Myanamr Peace Monitor|language=english}}</ref> * ၁၈ ဧပြီ - အပစ်အခတ်ရပ်စဲမှုစောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့စာတန်းနှင့် တရုတ်အလံပါ ကားတန်းသည် တရုတ်နိုင်ငံမှ လားရှိုးမြို့တွင်းသို့ ဝင်ရောက်လာခဲ့သည်။<ref name=lashio/> * ၂၀ ဧပြီ - နောင်ချိုမြို့နယ်၊ တောင်ခမ်းရွာဒေသရှိ တိုက်ပွဲများတွင် စစ်ကောင်စီက ဓာတုလက်နက်များ သုံးစွဲခဲ့သည်ဟု [[ဓနုပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်တော်]]က စွပ်စွဲခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=Junta Uses Chemical Weapons in Southern Shan State|url=https://www.bnionline.net/en/news/junta-uses-chemical-weapons-southern-shan-state|date= April 22, 2025|work= Burma News Agency|language=english}}</ref> * ၂၁ ဧပြီ - လားရှိုးမြို့ပေါ်ရှိ MNDAA အလံများအား ရုတ်သိမ်းပြီး မြို့၏ မြောက်ဘက် ငါးမိုင်အကွာနှင့် တောင်ဘက် သုံးမိုင်အကွာရှိ စစ်ဆေးရေးစခန်းများသို့ MNDAA က ဆုတ်ခွာခဲ့သည်။<ref name=lashio>{{cite news |author=Nora Pyae |title=Chinese monitors deployed to strategic Lashio as junta slowly retakes town |url=https://myanmar-now.org/en/news/chinese-monitors-deployed-to-strategic-lashio-as-junta-slowly-retakes-town/ |date=21 April 2025 |work=Myanmar Now}}</ref> * ၂၂ ဧပြီ - ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်း တော်လှန်ရေးတပ်ပေါင်းစုမှ ရှမ်းပြည်‌ (တောင်ပိုင်း) ဒေသခံတော်လှန်ရေးတပ်ပေါင်းစု (SSLRU)၊ Special Operation Drone Force (SODF) တို့သည် [[ကရင်နီအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့]]လက်အောက်တွင် ဗျူဟာအမှတ် (၉) အဖြစ် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=KNDF TOC-9 focuses on military operations in southern Shan State|url=https://mmpeacemonitor.org/en/en-news/kndf-toc-9-focuses-on-military-operations-in-southern-shan-state/|date= April 22, 2025|work= Myanamr Peace Monitor|language=english}}</ref> * ၂၆ ဧပြီ - တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး၊ ထားဝယ်မြို့နယ်၊ [[မောင်မယ်ရှောင်ရွာ၊ ထားဝယ်မြို့နယ်|မောင်မယ်ရှောင်ရွာ]]အနီးရှိ စစ်ကောင်စီစခန်းအား ထားဝယ်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်က ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=Dawei’s Hali Gui camp falls: captain commits suicide, 16 troops surrender|url=https://eng.mizzima.com/2025/04/29/21806|date= April 28, 2025|work= Mizzima |language=english}}</ref> * ၂၈ ဧပြီ - ကျောက်ဖြူမြို့နယ်၊ လိပ်ခမော်ရွာအနီးတွင် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး စစ်ကောင်စီအလောင်းအချို့နှင့် လက်နက်များကို အာရက္ခတပ်တော်က သိမ်းဆည်းရမိခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=ကျောက်ဖြူ လိပ်ခမော်ကျေးရွာအနီးတိုက်ပွဲအတွင်း စစ်ကောင်စီအလောင်းတချို့နှင့် လက်နက်တချို့ကို အာရက္ခတပ်တော် သိမ်းဆည်းရမိ |url=https://burmese.narinjara.com/news/detail/6810c834d08f26ee8369b7ea?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTEAAR6mr8mo4BlHNn92aV9JljpWvKZAzfS86gsv8rWorjSJ1yIFx8W1FAacyljHsA_aem_T4d7dLCKF7cn0rWxlePD6Q |access-date=2025-04-29 |website=နိရဉ္ဇရာ |language=my}}</ref> * ၂၉ ဧပြီ - စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ကလေးမြို့နယ်တောင်ပိုင်းရှိ ကျေးရွာများအား လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုပြုလုပ်ရန် ပျံသန်းလာသော စစ်ကောင်စီ၏ [[Mi-35]] တိုက်ခိုက်ရေးရဟတ်ယာဉ်အား ချင်းအမျိုးသားတပ်မတော်က ပစ်ခတ်ခဲ့ရာ အရေးပေါ် ဆင်းသက်ခဲ့ရသည်။<ref>{{Cite web |title=Resistance Forces Down Junta Helicopter|url=https://www.bnionline.net/en/news/resistance-forces-down-junta-helicopter|date= April 29, 2025|work= Burma News Agency|language=english}}</ref> === မေ === * ၁ မေ - ငလျင်နောက်ဆက်တွဲ တိုက်တာအဆောက်အအုံများရှင်းလင်းရေးနှင့် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားရေးလုပ်ငန်းများ ဆက်လက်ဆောင်ရွက်နိုင်ရေးတို့အတွက် အပစ်ရပ်ကာလအား မေလ ၁ ရက်နေ့မှ မေလ ၃၁ ရက်နေ့အထိ သက်တမ်းထပ်တိုးကြောင်း မြောက်ပိုင်းညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့က မေလ ၁ ရက်နေ့ရက်စွဲဖြင့် ထုတ်ပြန်သည်။<ref>{{Cite web|url=https://bur.mizzima.com/2025/05/02/54864|title=မြောက်ပိုင်းညီနောင်မဟာမိတ် ၃ ဖွဲ့ အပစ်ရပ်ကာလ မေလကုန်ထိ ထပ်တိုး|author=Mizzima|publisher=Mizzima Media|access-date=3 may 2025}}</ref> * ၂ မေ - ပဲခူးတိုင်း [[ကျောက်ကြီးမြို့နယ်]]ရှိ စစ်ကောင်စီတပ်စွဲထားသော နေရာ ၆ ခုနှင့် နတ်တလင်းမြို့နယ်ရှိ ရဲကင်းစခန်းတစ်ခုကို တော်လှန်ရေးပူးပေါင်းအဖွဲ့များက သိမ်းပိုက်ရရှိခဲ့သည်ဟု တောင်ပိုင်းစစ်ဒေသ အမှတ် -၂ စစ်ဒေသခွဲက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.com/burmese/articles/c4g214jzypqo|title=ပဲခူးတိုင်း ကျောက်ကြီးနဲ့ နတ်တလင်းက တပ်စခန်း ၇ ခုကို တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေ သိမ်းပိုက်|date=3|year=2025|month=May|author=BBC Burmese|publisher=BBC}}</ref> * ၈ မေ - [[ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်]]နှင့် [[ကရင်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်]] ပူးပေါင်းအဖွဲ့သည် ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ ရွှေကျင်မြို့နယ်၊ ညောင်ခြေထောက်ရွာရှိ စစ်ကောင်စီ ခြေမြန်တပ်ရင်း ၅၉၈ ဌာနချုပ်ကို တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |date=2025-05-13 |title=Myanmar Resistance Briefly Captures Junta Battalion HQ in Bago|url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/myanmar-resistance-briefly-captures-junta-battalion-hq-in-bago.html|website=The Irrawaddy|language=en-US}}</ref> * ၆ မေ - တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံး က  ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မေ ၆ ရက်မှ ၃၁ ရက် အထိကာလကို ယာယီပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေးကာလအဖြစ် ထပ်မံတိုးမြှင့်ကြောင်း ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။<ref>{{Cite news|title=တပ်မတော်က ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မေ ၆ ရက်မှ ၃၁ ရက် အထိကာလကို ယာယီပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေးကာလအဖြစ် ထပ်မံတိုးမြှင့်|url=https://www.mmnationalpost.com/2025/05/blog-post_138.html|author=Myanmar National Post}}</ref> * ၉ မေ - ** ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံးနှင့် မဟာမိတ်တပ်ဖွဲ့များသည် တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး၊ [[ထားဝယ်မြို့နယ်]]ရှိ ထိုင်းမြန်မာ နယ်စပ် [[ထီးခီး]] အခြေစိုက်စခန်းကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|date=2025-04-09 |title=KNU Hails Seizure of Myanmar Junta Base on Thai Border|url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/knu-hails-seizure-of-myanmar-junta-base-on-thai-border.html |website=The Irrawaddy |language=en-US}}</ref> ** နောင်ချိုမြို့နယ်၊ [[သရက်ချိုရွာ၊ နောင်ချိုမြို့နယ်|သရက်ချိုရွာ]]အနီးရှိ TNLA ၏ ရှေ့တန်းစခန်းရှစ်ခုကို စစ်ကောင်စီတပ်များက ပြန်လည်သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |date=2025-05-09 |title=Myanmar Junta 'Seizes Eight TNLA Positions'|url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/myanmar-junta-seizes-eight-tnla-positions.html|website=The Irrawaddy|language=en-US}}</ref> * ၁၁ မေ - ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ကျောက်ဖြူမြို့နယ်ရှိ လိပ်ခမော်နှင့် မလိကျွန်းရွာများသို့ ချီတက်လာသည့် စစ်ကြောင်းအား အာရက္ခတပ်တော်က ကြားဖြတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |date=2025-05-13 |title=Kyaukphyu Conflict Escalates Daily|url=https://www.bnionline.net/en/news/kyaukphyu-conflict-escalates-daily|website=Burma News International|language=en-US}}</ref> * ၁၂ မေ - စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ [[ဒီပဲယင်းမြို့နယ်]]အတွင်းရှိ [[အိုးထိမ်းကွင်း (တောင်)ရွာ၊ ဒီပဲယင်းမြို့နယ်|အိုးထိန်းတွင်းကျေးရွာ]]မှ စာသင်ကျောင်းကို ဗုံးကျဲသဖြင့် မေလ ၁၃ ရက် မနက်ပိုင်းအထိ သေဆုံးသူဦးရေ ၂၂ ဦးရှိခဲ့ပြီး၊ အထဲမှ ၂၀ ဦးမှာ ကျောင်းသားကလေးငယ်များဖြစ်ကြသည်။ ကျန်သော ၂ ဦးမှာ ဆရာမများဖြစ်ကြသည်။<ref>{{Cite news|title=အိုးထိန်းတွင်းရွာ ဗုံးကြဲခံရမှု - သေဆုံးခဲ့တဲ့ကျောင်းသူတွေက ဘယ်အတန်းတွေမှာ ပညာသင်‌နေကြတာလဲ|author=BBC Burmese|url=https://www.bbc.com/burmese/live/cy8n7lljdngt|accessdate=13 May 2025}}</ref> စစ်ကောင်စီကမူ သတင်းမှားဖြစ်သည်ဟုဆိုကာ ငြင်းဆိုထားသည်။<ref>{{cite web |title=ဒီပဲယင်းမြို့နယ်၊ အိုးထိမ်းကွင်းကျေးရွာ စာသင်ကျောင်းအား လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များက လေကြောင်းဖြင့် ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဆရာ၊ ဆရာမများနှင့် ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူများ ထိခိုက်သေဆုံးခဲ့ရကြောင်း တရားမဝင်ပြည်ဖျက်မီဒီယာများက မဟုတ်မမှန် ရေးသားဖြန့်ဝေလျက်ရှိ {{!}} Ministry Of Information |url=https://www.moi.gov.mm/index.php/news/69761 |website=www.moi.gov.mm |access-date=၁၃ မေ ၂၀၂၅ |language=en |date=၁၂ မေ ၂၀၂၅}}</ref> * ၁၄ မေ- တမူး ပကဖ အဖွဲ့ဝင် ၁၀ ဦးကို အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ အာသံရိုင်ဖယ်တပ်ရင်းက ဖမ်းဆီးသတ်ဖြတ်ခဲ့သည်။<ref> [https://www.reuters.com/world/india/indian-army-operation-myanmar-border-kills-10-insurgents-2025-05-15/ Indian army operation on Myanmar border kills 10 insurgents] [[Reuters]]. May 14, 2025. </ref><ref> [https://myanmar-now.org/mm/news/63778/ အိန္ဒိယတွင် ရဲဘော် ၁၀ ဦး အသတ်ခံရကြောင်း တမူးခရိုင်ပအဖ အတည်ပြု]. [[Myanmar Now]]. May 20, 2025.</ref> * ၁၅ မေ - ** စစ်ကောင်စီ၏ ထိုင်းမြန်မာနယ်စပ်ရှိ မယ်လစခန်းကို [[KNLA]] က သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=KNLA seizes junta's Mae La camp near Myanmar-Thai border in day-long assault|url=https://eng.mizzima.com/2025/05/17/22443|date= May 17, 2025|work= Mizzima |language=english}}</ref> ** စစ်ကောင်စီက ၃၉ နှစ်ကြာ တပ်စွဲခဲ့သည့် [[လှိုင်းဘွဲ့မြို့နယ်]]ရှိ တညာကျိုး ဗျူဟာစခန်းကို ကရင်တပ်များက သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=၃၉ နှစ်ကြာ စစ်ကောင်စီတပ်စွဲခဲ့သည့် ဖားအံခရိုင် တညာကျိုး(ခ)တာလယ် ဗျုဟာစခန်းကို ကရင်တပ်များသိမ်းပိုက် |url=https://burmese.narinjara.com/local-news/detail/68258f02c8875ede024c0db5 |access-date=2025-05-15 |website=နိရဉ္ဇရာ |language=my}}</ref> ** စစ်ကူများနှင့် စစ်ပစ္စည်းများတင်ဆောင်လာသော တပ်မတော် (ရေ)၏ ရေယာဉ်တစ်စီး ကျောက်ဖြူဆိပ်ကမ်းသို့ ဆိုက်ကပ်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=Myanmar junta reinforces Kyaukphyu to protect Chinese-backed deep-sea port amid AA offensive|url=https://eng.mizzima.com/2025/05/16/22419|date= May 16, 2025|work= Mizzima |language=english}}</ref> * ၁၆ မေ - နွားထိုးကြီး ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့နှင့် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် စစ်ကောင်စီတပ်များသည် [[နွားထိုးကြီးမြို့]]၏ အရှေ့ဖက်ရှိ တရုတ်ဓာတ်ငွေ့ပိုက်လိုင်းစခန်းမှ ဆုတ်ခွာသွားခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |date=2025-05-13 |title=Myanmar Junta Abandons Chinese Pipeline Amid Resistance Attacks|url=https://www.irrawaddy.com/news/war-against-the-junta/myanmar-junta-abandons-chinese-pipeline-amid-resistance-attacks.html|website=The Irrawaddy|language=en-US}}</ref> * ၁၈ မေ - ချင်းပြည်မြောက်ပိုင်း တီးတိန်မြို့နယ်သို့တက်လာသည့် စစ်ကောင်စီစစ်ကြောင်းကို ကလေး- သိုင်းငင်းလမ်းမပေါ် တီးတိန်မြို့အဝင် မွှာလ်ပီးကျေးရွာနှင့် ‌ဟဲန်ဇိန်ရွာကြားတွင် ချင်းတော်လှန်ရေးပူးပေါင်းတပ်များ ဝိုင်းဝန်းပိတ်ဆို့ တိုက်ခိုက်နေသဖြင့် မေ ၂၁ ရက်မှ ယနေ့အထိ တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေသည်။<ref>{{Cite news|url=https://burma.irrawaddy.com/news/2025/05/27/401392.html|publisher=The Irrawaddy|accessdate=28 May 2025|title=ချင်းပြည်တက်သည့်စစ်ကြောင်း တီးတိန်အဝင်၌ ပိတ်ဆို့ ခံထားရ|author=မေရီခိုင်း}}</ref> * ၁၉ မေ ** - [[ကျောက်ဖြူမြို့နယ်]]ရှိ စစ်ကောင်စီစခန်းနှစ်ခုကို အာရက္ခတပ်တော်က သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title="AA ကျရှုံးပါစေ"ဟု စစ်ကောင်စီက ယတြာချေပြီးနောက် ကျောက်ဖြူရှိ စစ်ကောင်စီတပ်စခန်းနှစ်ခုကို AA သိမ်းပိုက် |url=https://burmese.narinjara.com/news/detail/682c39d9c8875ede02ad3dd5|access-date=2025-05-20 |website=နိရဉ္ဇရာ |language=my}}</ref> **မြန်မာ-အိန္ဒိယနယ်စပ်၊ တမူးမြို့နယ်တွင် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင် (PDF) ၁၀ ဦးကို အိန္ဒိယအာသံရိုင်ဖယ်တပ်ဖွဲ့ဝင်များက ရက်ပိုင်းအတွင်း သတ်ဖြတ်ခဲ့ကြောင်း တမူး PDF အဖွဲ့နှင့် နီးစပ်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.com/burmese/articles/cy90v2x0nz0o|title=အိန္ဒိယ မြန်မာ နယ်စပ်မှာ တမူး PDF ၁၀ ယောက် သတ်ဖြတ်ခံရ|accessdate=20 May 2025|publisher=BBC Burmese|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250521130503/https://www.bbc.com/burmese/articles/cy90v2x0nz0o|archivedate=21 May 2025}}</ref> * ၂၀ မေ - [[ရွှေကူမြို့နယ်]]တွင် စစ်ကောင်စီ၏ ရဟတ်ယာဉ်တစ်စင်းကို ကေအိုင်အေက ပစ်ချခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=KIA က ပစ်ချလိုက်သည့် ရဟတ်ယာဉ် ၁ စီးကို ရွှေကူမြို့နယ်၊ စည်ငန်းရွာ အနောက်ဘက်ရှိ တောထဲတွင် တွေ့ရှိခဲ့ပြီး လေယာဉ်မှူး မိုးထက်အောင်၏ ရုပ်အ‌လောင်းကို ရှာတွေ့ |url=https://yktnews.com/2025/05/215192/ |trans-title=KIA shoots down 1 helicopter, finds body of pilot Moe Htet Aung on west side of Shwegu Township Sinngan village |language=my |work=Khit Thit Media}}</ref> *၃၁ မေ - ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မေ ၃၁ ရက်နေ့တွင် တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံးက ငလျင်ဒဏ်သင့်ဒေသများ ပြန်လည်ထူထောင်ရေးလုပ်ငန်းများ ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ရန်နှင့် လွတ်လပ်၍ တရားမျှတသော ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို အောင်မြင်စွာကျင်းပနိုင်ရန်အတွက် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁ ရက်နေ့မှ ၃၀ ရက်နေ့အထိ ယာယီပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေးကာလကို ထပ်မံတိုးမြှင့်လိုက်ကြောင်း ကြေညာချက်ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။<ref>{{Citenews|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250602074400/https://xinhuamyanmar.com/news/myanmar/nm-2553019/|archivedate=2025-6-2|title=မြန်မာနိုင်ငံ၌ ယာယီပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေးကာလကို ဇွန် ၃၀ ရက်ထိ ထပ်မံတိုးမြှင့်|publisher=Xinhua Myanmar|accessdate=2025-6-2|date=2025-6-1|url=https://xinhuamyanmar.com/news/myanmar/politics-law-military/mm-256104/}}</ref> === ဇွန် === * ၃ ဇွန် - ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ်၊ ကရင်ပြည်နယ်က သေ့ဘောဘိုး မဆုတ်တမ်းခံစစ်စခန်းသိမ်းတိုက်ပွဲမှာ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၇၂ ဦး ကရင်အမျိုးသားလွတ်မြောက်‌ရေးတပ်(KNLA) နဲ့ PDF ပူးပေါင်းတပ်ဆီ လက်နက်ချခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|url=https://www.dvb.no/post/708417|title=သေ့ဘောဘိုးစခန်းကို KNLA နှင့် တပ်ပေါင်းစုများ သိမ်းပိုက်|date=2025-6-3|accessdate=2025-6-6|publisher=DVB Burmese}}</ref> * ၁၀ ဇွန် - ထိုင်း - မြန်မာနယ်စပ်၊ ထားဝယ်မြို့နယ်ထဲက အမိုနယ်စပ် (ခေါ်) ပွိုင့် ၂၆၅၅ စစ်ကောင်စီစခန်းကို ကရင်တော်လှန်ရေးပူးပေါင်းအဖွဲ့တွေက ဇွန် ၁၀ ရက်မှာ သိမ်းပိုက်နိုင်တယ်လို့ ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး(KNU) ဘက်က ပြောသည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.com/burmese/live/c753071rnpvt|title=စစ်တပ်လက်ထဲ နှစ် ၃၀ နီးပါးရောက်ခဲ့တဲ့ ထိုင်း -မြန်မာနယ်စပ်က အမိုစခန်းကို သိမ်း - KNU|publisher=BBC Burmese|accessdate=2025-6-10|date=2025-6-10}}</ref> * ၁၀ ဇွန် - စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ပုလဲမြို့နယ်အတွင်း ကန်ထောင့်နယ်မြေရဲစခန်းသိမ်းတိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားနေစဉ်အတွင်း စစ်ကောင်စီ၏ တိုက်လေယာဉ်တစ်စင်းကို ယနေ့ (ဇွန်လ ၉ ရက်) နေ့လယ်ပိုင်းက ပစ်ချခဲ့ကြောင်း ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ် (PLA) က ဘီဘီစီကို ပြောကြားခဲ့သည်။ PLA က တိုက်လေယာဉ်ကို ပစ်ချနိုင်ခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ပြီး နာရီပိုင်းအကြာတွင် စစ်ကောင်စီကမူ ပုလဲမြို့နယ်အတွင်း ပျက်ကျခဲ့သည့် တိုက်လေယာဉ်သည် လေ့ကျင့်ရေးပြုလုပ်နေစဉ် စက်ချို့ယွင်းမှုကြောင့် ပျက်ကျခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ဤဖြစ်စဉ်သည် ကန်ထောင့်နယ်မြေရဲစခန်း သိမ်းပိုက်ရေးတိုက်ပွဲအတွင်း ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.com/burmese/live/c753071rnpvt|title=ပုလဲတိုက်ပွဲမှာ စစ်တပ်တိုက်လေယာဉ်ကို ပစ်ချခဲ့တယ်လို့ PLA ပြော|publisher=BBC Burmese|accessdate=2025-6-10|date=2025-6-10}}</ref> * ၁၁ ဇွန် - ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ [[ရေကြည်မြို့နယ်]]၊ [[ငသိုင်းချောင်းမြို့]]နှင့် ၁၀ မိုင်ခန့်အကွာရှိ အမြောက်တပ်ရင်း (၃၄၄) ကို ဇွန်လ ၁၁ ရက်နေ့ ညပိုင်းမှစ၍ [[အာရက္ခတပ်တော်]] (AA) ဦးဆောင်သော တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များက တိုက်ခိုက်နေပြီး တပ်ရင်းအတွင်းအထိ တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်နေကြောင်း ဒေသခံသတင်းရင်းမြစ်များက ပြောကြားခဲ့သည်။ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားမှုကြောင့် ငသိုင်းချောင်းမြို့ခံများနှင့် ရခိုင်စစ်ရှောင်အများစုမှာ ဘေးလွတ်ရာသို့ တိမ်းရှောင်နေကြရကာ အဆိုပါတပ်ရင်းအနီးတွင် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေသည်မှာ တစ်ပတ်ခန့်ရှိပြီဖြစ်ကြောင်းနှင့် AA က [[ကျားကိုက်ရွာ၊ ပန်းတောင်းမြို့နယ်|ကျားကိုက်ရွာ]]ကို သိမ်းပိုက်ပြီးနောက် ယခုကဲ့သို့ တိုက်ခိုက်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ လက်ရှိတွင် အမြောက်တပ်ရင်း ၃၄၄ နှင့် ဆက်သွယ်ရေးပြတ်တောက်နေပြီး တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များဘက်မှ သတင်းထုတ်ပြန်ခြင်း မရှိသေးပေ။<ref>{{Cite web|url=https://burmese.narinjara.com/news/detail/684b7a6f3f3269dd224a26db|title=ဧရာဝတီ ငသိုင်းချောင်းအမြောက်တပ် (၃၄၄)ကို AA ဦးဆောင်သည့် တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များက ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်နေပြီဟုဆို|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250613141829/https://burmese.narinjara.com/news/detail/684b7a6f3f3269dd224a26db|archivedate=2025-6-13|publisher=နိရဉ္စရာ|accessdate=2025-6-13}}</ref> * ၂၂ ဇွန် - တနင်္သာရီတိုင်းရှိ [[ထားဝယ်မြို့နယ်]]နှင့် [[တနင်္သာရီမြို့နယ်]]တို့ကို စစ်ကောင်စီက စစ်ကြောင်းထိုး၍ ထိုးစစ်ဆင်နေကြောင်း ဒေသတွင်း ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ တာဝန်ရှိသူများက ပြောသည်။ ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (KNU) တပ်မဟာ (၄) ၏ ခရိုင်အတွင်းရေးမှူး ပဒိုစောအယ်နာက စစ်ကောင်စီသည် ထီးခီးနယ်စပ်လမ်းကြောင်းတစ်လျှောက် လက်လွှတ်ဆုံးရှုံးခဲ့ရသည့် တပ်စခန်းများကို ပြန်လည်ရယူရန်နှင့် ထားဝယ်-ထီးခီး ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းကို အပြည့်အဝ ပြန်လည်စိုးမိုးနိုင်ရန်အတွက် စစ်ကြောင်းထိုးလာခြင်းဖြစ်သည် ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://bur.mizzima.com/2025/06/22/59800|title=တနင်္သာရီနှင့် ထားဝယ်မြို့နယ်ကို စစ်ကောင်စီ ထိုးစစ်ဆင်|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250622114830/https://bur.mizzima.com/2025/06/22/59800|archivedate=2025-6-22|publisher=Mizzima|accessdate=2025-6-22}}</ref> ==ကိုးကား== {{Reflist|3}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်တွင်းပဋိပက္ခများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့ပြည်တွင်းစစ် (၂၀၂၁-လက်ရှိ)]] dk4vmtfpjk7de4on6szq3yi1qnddfmd မင်းခရီ 0 244191 878797 875554 2025-06-21T18:05:44Z InternetArchiveBot 61272 Adding 1 book for [[ဝီကီပီးဒီးယား:စိစစ်အတည်ပြုခံနိုင်မှု]] (20250621)) #IABot (v2.0.9.5) ([[User:GreenC bot|GreenC bot]] 878797 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | type = monarch | name = မင်းခရီ<br/> <small>အလီခင်</small> | image = | caption = | reign = ၉ မေ ၁၄၃၃ – {{circa}} ဇန်နဝါရီ ၁၄၅၉ | coronation = | succession = [[ရခိုင်ဘုရင်များ စာရင်း|ရခိုင်ဘုရင်]] | predecessor = [[မင်းစောမွန်]] | successor = [[ဘစောဖြူ]] | suc-type = ဆက်ခံသူ | reg-type = | regent = | spouse = စောပဘာ <br/> စောပဉ္စ<br/> [[စောယင်မိ]] <br> စောခမောက် | issue = စောစံမယ်<br/> [[ဘစောဖြူ]] <br/> [[ဘစောညို]] <br/> လောင်းကြက်မြို့စား မင်းဆွေ | issue-link = | full name = နရနု မင်းခရီ | house = | father = [[ရာဇသူ (လောင်းကြက်)|ရာဇသူ]]<ref name=sml-1-183>စန္ဒမာလာလင်္ကာရ အတွဲ ၁၊ ၁၉၉၇၊ စာ ၁၈၃</ref> | mother = စောလှမွေ | birth_date = {{circa}} မတ် ၁၃၉၂ <br/> အင်္ဂါနေ့၊ {{circa}} မြန်မာသက္ကရာဇ် ၇၅၃ ခုနှစ် နှောင်း[[တန်ခူး]] | birth_place = [[လောင်းကြက်မြို့]] | death_date = {{circa}} ဇန်နဝါရီ ၁၄၅၉ (အသက် ၆၆) <br/> {{circa}} မြန်မာသက္ကရာဇ် ၈၂၀ ခုနှစ် တပို့တွဲလ | death_place = [[မြောက်ဦးမြို့]] | date of burial = | place of burial = | religion = [[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]] | signature = }} '''မင်းခရီ''' (<small>ရခိုင် အသံထွက်:</small> {{IPA-my|máɴ kʰəɹì|}}; '''အလီခင်''' ဟုလည်း သိကြ; ၁၃၉၂–၁၄၅၉) သည် [[မြောက်ဦးနေပြည်တော်]]၏ ဒုတိယမြောက်ဘုရင်ဖြစ်ပြီး ၁၄၃၃ ခုနှစ်မှ ၁၄၅၉ ခုနှစ်အထိ အုပ်စိုးခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ မင်းခရီသည် ဘင်္ဂလားဆူတန်နိတ်၏ လက်အောက်ခံအဖြစ် သူ၏ ထီးနန်းကို စတင်ခဲ့ကာ ၁၄၃၇ ခုနှစ်တွင် အာရကန် ကမ်းရိုးတန်းဒေသတစ်ခုလုံး (ယနေ့ခေတ် [[ရခိုင်ပြည်နယ်]])ကို အောင်မြင်စွာ စုစည်းနိုင်ခဲ့သည်။ ဘင်္ဂလားတွင် နိုင်ငံရေးအခြေအနေ ဖရိုဖရဲဖြစ်နေချိန်ကို အခွင့်ကောင်းယူကာ သူ၏ ယခင်နယ်ရှင်ပယ်ရှင် တောင်ဘက်အကျဆုံးဖြစ်သည့် ရာမူးခရိုင်ခွဲကို သိမ်းပိုက်ခဲ့ပြီး<ref name=geh-140/><ref name=app-78/> မြောက်ဘက်စွန်း [[စစ်တကောင်းမြို့|စစ်တကောင်း]]အထိ တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref name=sml-2-20/> ၁၄၅၅ ခုနှစ်တွင် မင်းခရီ၏ နေပြည်တော်အား [[အင်းဝနေပြည်တော်]]မှ အသိအမှတ်ပြုခဲ့သည်။<ref name=geh-100/> သူ၏ ထီးနန်းသက် ၂၅ နှစ်အတွင်း အာရကန်ဒေသအား အုပ်ချုပ်ရေးနှင့် စီးပွားရေးများ ကောင်းမွန်ခဲ့သည်။<ref name=app-78/> မြန်မာအက္ခရာသုံး၍ ရေးသားသော ရခိုင်စာပေများထဲတွင် အစောဆုံးဖန်တီးမှုဖြစ်သည့် ''[[ရခိုင်မင်းသမီး ဧချင်း|ရခိုင်မင်းသမီးဧချင်း]]''သည် မင်းခရီလက်ထက် ၁၄၅၅ ခုနှစ်တွင် စပ်ဆိုခဲ့သည်။<ref name=nfs-16-17/> ==အစောပိုင်းဘဝ== မင်းခရီကို [[လောင်းကြက်နေပြည်တော်]] (ယနေ့ခေတ် ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ပိုင်း)၏ [[ရာဇသူ (လောင်းကြက်)|ရာဇသူ]]ဘုရင်မှ ၁၃၉၂ ခုနှစ်တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ လောင်းကြက်သည် အင်းဝနေပြည်တော်နှင့် [[ဟံသာဝတီ|ဟံသာဝတီပဲခူးနေပြည်တော်]]တို့ ဖြစ်ပွားသော [[အင်းဝ-ဟံသာဝတီ အနှစ်လေးဆယ်စစ်|အနှစ်လေးဆယ်စစ်]]တွင် နယ်ရုပ်ကလေးအဖြစ် ပါဝင်နေခဲ့သည်။ ဖခင်ကွယ်လွန်ချိန် ၁၄၀၁ ခုနှစ်တွင် မင်းခရီသည် အသက် ကိုးနှစ်မျှသာ ရှိသေးသည်။ ၁၄၀၆ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် နောင်တော်ဘုရင်ဖြစ်သူ [[မင်းစောမွန်]]သည် အင်းဝ အိမ်ရှေ့စံ မင်းသား [[မင်းရဲကျော်စွာ]]၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဘင်္ဂလားသို့ ထွက်ပြေးခဲ့ရသော်လည်း မင်းခရီသည် [[ပဲခူးမြို့|ပဲခူး]]သို့ ခိုလှုံခဲ့သည်။<ref name=sml-2-9>စန္ဒမာလာလင်္ကာရ အတွဲ ၂၊ ၁၉၉၉၊ စာ ၉</ref> ပဲခူးတွင် ဘုရင်ဖြစ်သူ [[ရာဇာဓိရာဇ်|ရာဇဓိရာဇ်]]သည် မင်းခရီအား လောင်းကြက်ထီးနန်းတွင် လက်အောက်ခံအဖြစ် ထားရှိရန် သဘောတူခဲ့သည်။ ၁၄၀၇ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလခန့်တွင် ဟံသာဝတီစစ်သည် ၅၀၀၀ သည် အာရကန်အား ဝင်ရောက်လာခဲ့ကာ လောင်းကြက်အား သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ အသက် ၁၆ နှစ်အရွယ် မင်းခရီအား ရုပ်သေးဘုရင်အဖြစ် တင်မြောက်ခဲ့ကာ တရားဝင်အာဏာကိုမူကား ပဲခူးအမတ် မောင်ခွင်က ရယူထားခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း သဘောတူညီချက်မှာ ကြာရှည်မခံခဲ့ပေ။ လများအတွင်း မြင်စိုင်းမြို့စား ဦးဆောင်သော တပ်အား အင်းဝမှ စေလွှတ်ခဲ့ကာ ပဲခူးတပ်များအား နှင်ထုတ်ခဲ့သည်။ ၁၄၀၈ ခုနှစ် အစောပိုင်းတွင် မင်းခရီသည် အာရကန်မြောက်ဖျားပိုင်းဆီ ထွက်ပြေးခဲ့ရသည်။<ref name=sml-2-10>စန္ဒမာလလင်္ကာရ အတွဲ ၂၊ ၁၉၉၉၊ စာ ၁၀</ref> နောက်ထပ် ဆယ်စုနှစ် နှစ်နှစ်အကြာတွင် မင်းခရီသည် အာရကန်မြောက်ပိုင်းရှိ ရွာတစ်ရွာတွင် သာမန်ဘဝဖြင့် နေထိုင်ကာ လောင်းကြက်ထီးနန်းအား ပြန်လည်ရယူရန် မကြိုးပမ်းခဲ့ပေ။ ဒေသခံသူကြွယ်တစ်ဦး၏ သမီးနှင့် လက်ထပ်ကာ စောစံမယ် အမည်ရှိ သားတစ်ဦး ထွန်းကားခဲ့သည်။<ref name=sml-2-18>စန္ဒမာလလင်္ကာရ အတွဲ ၂၊ ၁၉၉၉၊ စာ ၁၈</ref> ၁၄၂၉ ခုနှစ်တွင် မင်းစောမွန်သည် ဘင်္ဂလား သူရတန်ပြည်မှ စစ်သည်များနှင့်အတူ ထီးနန်းပြန်လည်ရယူရန် ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။ လောင်းကြက်သို့ လာရာလမ်းတွင် မင်းစောမွန်သည် ဘင်္ဂလားစစ်သူကြီး ဝလီခန်းနှင့် ကတောက်ကဆဖြစ်ကာ အကျဉ်းချခံရသည်။ မင်းစောမွန်အကျဉ်းကျခံရာနေရာသည် မင်းခရီနေထိုင်ရာနေရာအနီးတွင် ဖြစ်ကာ မင်းခရီက မင်းစောမွန်အား ကယ်တင်ခဲ့သည်။<ref name=sml-2-11>စန္ဒမာလလင်္ကာရ အတွဲ ၂၊ ၁၉၉၉၊ စာ ၁၁</ref> မင်းစောမွန်လည်း ဘင်္ဂလားသို့ပြန်ကာ ဘင်္ဂလားသူရတန်မင်း ဂျာလာလူဒင် မိုဟာမက်ဆား ၏ အခြားတပ်နှင့် အတူ ပြန်လာခဲ့လေသည်။ ၁၄၂၉ ခုနှစ်တွင် မင်းစောမွန်သည် လောင်းကြက်ထီးနန်းကို ရပြီးနောက် မင်းခရီသည် အိမ်ရှေ့စံ ဖြစ်လာသည်။<ref name=sml-2-11-18>စန္ဒမာလလင်္ကာရ အတွဲ ၂၊ ၁၉၉၉၊ စာ ၁၁-၁၈</ref> မင်းခရီသည် မိဖုရား စောပဘာနှင့် စောပဉ္စအပါအဝင် မိဖုရားများစွာ တင်မြောက်ခဲ့သည်။<ref name=sml-2-18/> ==ထီးနန်းစံခြင်း== ၁၄၃၃ ခုနှစ် မေလ ၉ ရက်နေ့တွင် မင်းစောမွန်သည် [[မြောက်ဦးမြို့]]တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ မင်းစောမွန်တွင် သားတော်သုံးဦးရှိသော်လည်း မင်းခရီသည် ထီးနန်းကို ဆက်ခံခဲ့သည်။<ref name=sml-2-18/> နေပြည်တော်မှာ ဘင်္ဂလားလက်အောက်ခံဖြစ်သောကြောင့် မင်းခရီသည် အလီခင် ဟူသောအမည်ကိုလည်း ခံယူခဲ့သည်။ ယင်းသည် ဗုဒ္ဓဘာသာဝင် ရခိုင်ဘုရင်များအနေဖြင့် မွတ်ဆလင်အမည်ခံယူသည်မှ "ထူးဆန်းသည့် အလေ့အထ"တစ်ခု၏ အစဖြစ်ခဲ့သည်။<ref name=geh-140>Harvey 1925: 140</ref><ref name=app-78>Phayre 1967: 78</ref> လက်အောက်ခံဆက်ဆံရေးသည်လည်း ရေရှည်မကြာခဲ့ပေ။ ၁၄၃၃ ခုနှစ်တွင် သူရတန်ဘုရင် ဂျာလလူဒင် မိုဟာမက်ဆား ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ၁၄၃၇ ခုနှစ်တွင် မင်းခရီသည် [[သံတွဲမြို့|သံတွဲ]]ထီးနန်းကို ရယူခဲ့ကာ ရခိုင်ကမ်းရိုးတန်းအား ပထမဆုံးအကြိမ် စုစည်းနိုင်ခဲ့သည်။<ref name=geh-xxviii>Harvey 1925: xxviii</ref> ထို့အပြင် သံတွဲမိဖုရား စောယင်မိကိုလည်း သိမ်းယူခဲ့သည်။<ref name=sml-2-19>စန္ဒမာလာလင်္ကာရ အတွဲ ၂၊ ၁၉၉၉၊ စာ ၁၉</ref> ထို့နောက် မင်းခရီသည် ဘင်္ဂလားရှိ ရာမူခရိုင်ခွဲကို သိမ်းယူခဲ့သည်။<ref name=geh-140/><ref name=app-78/> [[ရခိုင်ရာဇဝင်ကျမ်းများ]]တွင် မင်းခရီသည် စစ်တကောင်းကို ၁၄၅၀ ခုနှစ်တွင် သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။<ref name=sml-2-20>စန္ဒမာလာလင်္ကာရ အတွဲ ၂၊ ၁၉၉၉၊ စာ ၂၀</ref> သို့သော်လည်း စစ်တကောင်းအား သိမ်းပိုက်ခြင်းအား ပထမဆုံး အတည်ပြုထားသည်မှာ နောင်ကိုးနှစ်အကြာတွင် [[ဘစောညို]]က သိမ်းပိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။<ref name=app-78/> မင်းခရီ၏ နယ်ပယ်သည် စစ်တကောင်းအထိ မရောက်ရှိခဲ့သော်လည်း သူသည် မြောက်ဦးအား နေပြည်တော်အဖြစ် အောင်မြင်စွာ ထူထောင်နိုင်ခဲ့သည်။ ရခိုင်မြောက်ပိုင်းအား မကြာခဏ နှောက်ယှက်နေသော အင်းဝနေပြည်တော်သည် မြောက်ဦးအား အသိအမှတ်ပြုခဲ့သည်။ ၁၄၅၅ ခုနှစ် မတ်လ ၂၄ ရက်နေ့( မြန်မာသက္ကရာဇ် ၈၁၆၊ နှောင်းတန်ခူးလဆန်း ၆ ရက်၊ တနင်္လာနေ့)တွင် မင်းခရီနှင့် [[နရပတိ (အင်းဝ)|အင်းဝနရပတိကြီး]]တို့သည် ဖိုးခေါင်တောင်ရိုးပေါ်တွင် တွေ့ဆုံခဲ့ကြကာ နှစ်နိုင်ငံနယ်နိမိတ်အား သတ်မှတ်ခဲ့ကြသည်။<ref name=sml-2-20/><ref name=geh-100>Harvey 1925: 100</ref> ၁၄၅၈ ခုနှစ်တွင် သားတော် ဘစောဖြူအား ထီးနန်းဆက်ခံစေရန် ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ မိဖုရား စောပဉ္စ၏ သားတော်ဖြစ်သူ လောင်းကြက်မြို့စား မင်းဆွေသည် အိမ်ရှေ့စံမရသဖြင့် ရှမ်းပြည်ဖြစ်သော [[ကလေးမြို့]]သို့ ထွက်ပြေးခဲ့သည်။ မင်းဆွေသည် ကလေးစော်ဘွားဘွဲ့ရကာ မြောက်ဦးကို ပြန်လည်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ၁၄၅၈ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၁၂ ရက် (မြန်မာသက္ကရာဇ် ၈၂၀၊ နတ်တော်လဆန်း ၆ ရက်၊ တနင်္ဂနွေ)နေ့တွင် မြောက်ဦးမြို့ကို ကလေး ရှမ်းတပ်များက ဝိုင်းရံခဲ့သည်။ မင်းခရီသည် သက်တော်ကြီးပြီဖြစ်သော်လည်း စစ်ဆင်စီး၍ ပြန်လည်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ မြောက်ဦးတပ်များသည် ကျူးကျော်သူများကို နှိမ်နင်းနိုင်ခဲ့ကာ အများစုကိုလည်း ဖမ်းဆီးနိုင်ခဲ့သည်။ ဖမ်းဆီးရမိသူများကို ပေဟူသော အရပ်၌ ရွာတည်၍ နေစေခဲ့ရာ ရှမ်းရွာဟု အမည်တွင်လေသည်။<ref group=note>(စန္ဒမာလာလင်္ကာရ အတွဲ ၂၊ ၁၉၉၉၊ စာ ၂၁) တွင် တိုက်ပွဲသည် မြန်မာနှစ် ၈၂၀၊ နတ်တော်လဆန်း ၉ ရက် တနင်္ဂနွေနေ့တွင် ဖြစ်ပွားသည်ဟု ဖော်ပြထားရာ ခရစ်နှစ်အနေဖြင့် ၁၄၅၈၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၅ ရက်၊ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ ဖြစ်ရာ အမှန်တကယ်ရက်စွဲမှာ နတ်တော်လဆန်း ၆ ရက် (၁၄၅၈၊ နိုဝင်ဘာ ၁၂ ရက်၊ တနင်္ဂနွေ) ဖြစ်နိုင်သည်။ မြန်မာနံပါတ် ၆ နှင့် ၉ တို့သည် ဆင်တူကာ မှားယွင်းနေနိုင်သည်။</ref> ==ကွယ်လွန်ခြင်း== ၁၄၅၉ ခုနှစ် အစောပိုင်းတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သော ကလေးတိုက်ပွဲအပြီး မကြာမီ အသက် ၆၆ အရွယ်တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ မင်းခရီလွန်ပြီးနောက် ဘစောဖြူက ထီးနန်းဆက်ခံခဲ့သည်။<ref name=sml-2-21>စန္ဒမာလာ လင်္ကာရ အတွဲ ၂၊ ၁၉၉၉၊ စာ ၂၁</ref> ==ယဉ်ကျေးမှုများ== နောင်တော် မင်းစောမွန်တည်ထားခဲ့သော [[လေးမျက်နှာ ပုထိုးတော်ကြီး]]၏ မြောက်ဘက် ကပ်လျက်တွင် မင်းခရီသည် [[ညီတော်ပုထိုးတော်]]ကို ဆောက်လုပ်ခဲ့သည်။<ref name=pg-87>Gutman 2001: 87</ref> [[File:Nyi Taw Temple.jpg|thumb|ညီတော်ပုထိုးတော်]] [[မြန်မာအက္ခရာ]]သုံး၍ ရေးသားသော ရခိုင်စာပေများထဲတွင် အစောဆုံးဖန်တီးမှုဖြစ်သည့် ''[[ရခိုင်မင်းသမီး ဧချင်း|ရခိုင်မင်းသမီးဧချင်း]]''သည် ၁၄၅၅ ခုနှစ်တွင် ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။<ref name=nfs-16-17>Singer 2008: 16–17</ref><ref group=note>(Gutman 2001: 61): အာရကန်တွင် မြန်မာအရေးအသားသုံးစွဲခြင်းသည် လေးမြို့ခေတ် (၁၁ ရာစုမှ ၁၅ ရာစု)တွင် ပထမဆုံး ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။ ဤခေတ်ရှိ ဗုဒ္ဓရုပ်ပွားတော်များတွင် ပုဂံနှင့် ဆက်စပ်နေမှုများ ရှိခဲ့သည်။</ref> ==မှတ်စု== {{reflist|group=note}} ===ကိုးကား=== {{reflist}} ===ကျမ်းကိုးစာရင်း=== * {{cite book | last=Gutman | first=Pamela | title=Burma's Lost Kingdoms: Splendours of Arakan | url=https://archive.org/details/burmaslostkingdo0000gutm | publisher=Orchid Press | location=Bangkok | isbn=974-8304-98-1 | year=2001}} * {{cite book | last=Harvey | first=G. E.| title=History of Burma: From the Earliest Times to 10 March 1824 | publisher=Frank Cass & Co. Ltd | year=1925 | location = London}} * {{cite book | last=Phayre | first=Lt. Gen. Sir Arthur P. | title=History of Burma | year=1883 | edition=1967 | publisher=Susil Gupta | location=London}} * {{cite book | last=စန္ဒမာလာ လင်္ကာရ | first=အရှင် | title=[[ရခိုင်ရာဇဝင်သစ်]] | year= ၁၉၃၁ | edition=၁၉၉၇–၁၉၉၉ | publisher=တက်လမ်းစာပေ | language=မြန်မာ | volume=1–2 | location=ရန်ကုန်}} * {{cite book | last=Singer | first=Noel F. | title=Vaishali And The Indianization Of Arakan | location=New Delhi | year=2008 | publisher=APH Publishing | isbn=978-8-131-30405-1}} {{s-start}} {{s-hou|[[မြောက်ဦးနေပြည်တော်]]|c. မတ်|၁၃၉၂|c. ဇန်နဝါရီ|၁၄၅၉}} {{s-reg}} {{s-bef|before=[[မင်းစောမွန်]]}} {{s-ttl|title=[[မြန်မာဘုရင်များ စာရင်း#မြောက်ဦး|အာရကန်ဘုရင်]]|years=၉ မေ ၁၄၃၃ – {{circa}} ဇန်နဝါရီ ၁၄၅၉}} {{s-aft|after=[[ဘစောဖြူ]]}} {{s-end}} {{မြန်မာ့ဘုရင်များ|state=collapsed}} [[ကဏ္ဍ:မြောက်ဦး ဘုရင်များ]] aybl1n41o64i71az7puc5ytkhqa6bjy ဆေလေးနာ 0 250416 878776 811672 2025-06-21T15:24:39Z Kaday Han Thaw 122086 [[Selena]] စာမျက်နှာကို [[ဆေလေးနာ]] သို့ Kaday Han Thawက ရွှေ့ခဲ့သည်: [se'lena] 811672 wikitext text/x-wiki {{retaining title}} {{rough translation}} {{IPA-es|seˈlena kintaˈniʝa ˈpeɾes}}{{IPA-es|seˈlena kintaˈniʝa ˈpeɾes}}; April 16, 1971 – March 31, 1995), known mononymously as '''Selena''', was an American Tejano singer. Selena သည် ရှစ်လဆက်တိုက် US ''Billboard'' Regional Mexican Albums chart တွင် နံပါတ်တစ်နေရာတွင် ရပ်တည်ခဲ့သော ''Entre a Mi Mundo'' (1992) ကို ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ အယ်လ်ဘမ်၏ စီးပွားဖြစ်အောင်မြင်မှုကြောင့် ဂီတဝေဖန်သူများက ၎င်းအား သူမ၏ဂီတအသက်မွေးဝမ်းကြောင်း၏ "အောင်မြင်မှု" အသံသွင်းခြင်းဟု ခေါ်ဆိုခဲ့ကြသည်။ ၎င်း၏ single များထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သော " Como la Flor " သည် သူမ၏ နာမည်အကြီးဆုံး လက်မှတ်သီချင်း များထဲမှ တစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။ kzad4s0ub1sfnhv3h9hqs2tcndrjio5 ပေါ်လွင်စိန် 0 252160 878852 876970 2025-06-22T10:40:50Z CommonsDelinker 115 Removing [[:c:File:Paw_Lwin_Sein.jpg|Paw_Lwin_Sein.jpg]], it has been deleted from Commons by [[:c:User:Yann|Yann]] because: Copyright violation, see [[:c:Commons:Licensing|]]. 878852 wikitext text/x-wiki {{Infobox minister |honorific-prefix = [[ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့|ဝဏ္ဏကျော်ထင်]] |name =ပေါ်လွင်စိန် |honorific-suffix = |image = |alt = |caption = |office= [[မြန်မာနိုင်ငံ အမျိုးသား လူ့အခွင့်အရေးကော်မရှင်]] ဥက္ကဋ္ဌ |term_start=၃ ဩဂုတ်လ ၂၀၂၃ |term_end= | predecessor=ဦးလှမြင့် |successor = |appointer=[[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]] |president= *[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]] {{small|(ယာယီ)}} | 1blankname = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|ဝန်ကြီးချုပ်]] | 1namedata = ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် | office1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ အမျိုးသား လူ့အခွင့်အရေးကော်မရှင်]] <br> အဖွဲ့ဝင် | status1 = <!--If this is specified, overrides Incumbent.--> | term_start1 = ၁၄ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၀ | term_end1 = ၃ ဩဂုတ်လ ၂၀၂၃ |appointer1= [[ဝင်းမြင့် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဦးဝင်းမြင့်]] |president1= [[ဝင်းမြင့် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဦးဝင်းမြင့်]] | office2 = သမ္မတရုံးအကြံပေးပုဂ္ဂိုလ် | status2 = <!--If this is specified, overrides Incumbent.--> | term_start2 = ၈ မေ ၂၀၁၉ | term_end2 = ၁၄ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၀ |appointer2= [[ဝင်းမြင့် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဦးဝင်းမြင့်]] |president2= [[ဝင်းမြင့် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဦးဝင်းမြင့်]] | party = | birth_date = ၁၉၅၈ | birth_place = | death_date = <!-- {{Death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (death date then birth date) --> | death_place = | nationality = မြန်မာ | ethnicity = | other_names = | known_for = | occupation = | spouse = ဒေါ်ခင်မိမိဝင်း | children = မဉ္ဇူစိန် | alma_mater = | allegiance = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | branch = | serviceyears = | rank = | unit = | commands = | battles = | awards = }} '''ဦးပေါ်လွင်စိန်''' (၁၉၅၈ ဖွား) သည် လက်ရှိ [[မြန်မာနိုင်ငံ အမျိုးသား လူ့အခွင့်အရေးကော်မရှင်]] ၏ ဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.moi.gov.mm/announcements/42352|title=မြန်မာနိုင်ငံအမျိုးသားလူ့အခွင့်အရေးကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌ ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခြင်း|work=MOI Myanmar|access-date=၉ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၃|date=၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၃ }}</ref> သူသည် ယင်းမတိုင်ခင်က တပ်မတော်အရာရှိနှင့်သံအမတ်ကြီး အဖြစ် တာဝန်ထမ်းခဲ့သူဖြစ်သည်။ယင်းအပြင် [[ဦးဝင်းမြင့်အစိုးရ|သမ္မတဦးဝင်းမြင့်]] အစိုးရအဖွဲ့ လက်ထက် [[သမ္မတရုံး ဝန်ကြီးဌာန|နိုင်ငံတော်သမ္မတရုံး]]၏ အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်တာဝန် အပြင် ယခင်လူ့အခွင့်အရေးကော်မရှင်ဟောင်း တွင်လည်း အဖွဲ့ဝင် ဖြစ်ခဲ့သည်။ == ဝန်ထမ်းဘဝ == သူသည် [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]] မှနေ၍ ၁၉၇၈ ခုနှစ် တွင် ဥပဒေဘွဲ့ ရရှိသည်။ ယင်းနောက် OTS အမှတ်စဉ်(၅၈)ကို တက်ရောက်ပြီး [[တပ်မတော်|တပ်မတော် စစ်ဥပဒေချုပ်]] ရုံးတွင် တာဝန်ထမ်းသည်။ ဒုလက်ထောက်စစ်ဥပဒေချုပ် အဖြစ် နောက်ဆုံးစစ်မှုထမ်းကာ [[နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာန|နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန]] သို့ ပြောင်းရွှေ့သည်။သူသည် [[ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ|ဖိလစ်ပိုင်]]၊[[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု|အမေရိကန်]] နှင့် [[ရုရှားနိုင်ငံ|ရုရှား]] နိုင်ငံဆိုင်ရာ မြန်မာသံရုံး များတွင် သံတမန်တာဝန် များ ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://gg.govt.nz/news/credentials-1|title= News and updates Credentials|work=New Zealand Royal Honours and Investitures|access-date=9 Dec 2023|date=3 Dec 2010 }}</ref> ၂၀၀၇ ခုနှစ် အရောက် တွင် [[နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ]] က သူ့အား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန လေ့ကျင့်ရေး၊သုတေသနနှင့်နိုင်ငံခြားဘာသာစကားဌာန ၏ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် အဖြစ် အစမ်းခန့်ကာ ၂၀၀၈ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၃၀ ရက်တွင် အတည်ခန့်သည်။<ref>{{cite web|url=https://uzo.sakura.ne.jp/burma/nlm/nlm_data/nlm_2008/nlm_10_2008/nlm_31_10_2008.pdf|title=MYANMAR GAZETTE|work=The New Light of Myanmar Friday, 31 October, 2008 Page2|access-date=9 Dec 2023|date=30 October 2008 }}</ref> == သံအမတ်ကြီးဘဝ == [[ဦးသိန်းစိန် အစိုးရ|သမ္မတဦးသိန်းစိန်]] လက်ထက် ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ် ဩဂုတ်လ ၂၆ ရက် နေ့တွင် [[ဩစတြေးလျနိုင်ငံ]] ဆိုင်ရာ မြန်မာသံအမတ်ကြီး အဖြစ် တာဝန်ထမ်းသည်။<ref>{{cite web|url=https://www.gg.gov.au/about-governor-general/governor-generals-program/credentials-ceremony-ambassador-union-myanmar-ambassador-japan-ambass|title=Credentials Ceremony for the Ambassador of the Union of Myanmar, the Ambassador of Japan, the Ambass...|work= The Governor-General of the Commonwealth of Australia|access-date=9 Dec 2023|date=26 August 2010 }}</ref> ၂၀၁၂ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၁၆ ရက် တွင် [[ဘယ်လ်ဂျီယမ်နိုင်ငံ|ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံ]] ဆိုင်ရာ မြန်မာသံအမတ်ကြီး အဖြစ်လည်းကောင်း စသည်ဖြင့် ပူးတွဲယူသည်။<ref>{{cite web|url=https://uzo.sakura.ne.jp/burma/nlm/nlm_data/nlm_2012/nlm_09_2012/nlm_16_09_2012.pdf|title=U Paw Lwin Sein appointed as Myanmar Ambassador to Kingdom of Belgium|work=The New Light of MyanmarSunday, 16 September, 2012 Page2|access-date=9 Dec 2023|date=16 September 2012 }}</ref> ထို့နောက် ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် [[ဥရောပ သမဂ္ဂ|ဥရောပသမဂ္ဂ]]ဆိုင်ရာ ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် မစ်ရှင်အဖွဲ့ အကြီးအကဲ ဖြစ်လာသည်။<ref>{{cite web|url=https://www.flickr.com/photos/eeas/8530302681/in/photostream/|title=MD Miozzo for the EEAS and Ambassador U Paw Lwin Sein for Myanmar signed a joint statement|work=European External Action Service|access-date=9 Dec 2023|date=5 March 2013 }}</ref> <ref>{{cite web|url=http://eu.china-mission.gov.cn/eng/mh/201711/t20171110_8201660.htm|title=Ambassador Zhang Ming Meets with Myanmar's Ambassador Paw Lwin Sein|work=Head of the Chinese Mission to the European Union|access-date=9 Dec 2023|date=10 November 2017 }}</ref> ၂၀၁၈ခုနှစ် ဇူလိုင်လ တွင် သံအမတ်ကြီး အဖြစ်မှ အငြိမ်းစားယူသည်။<ref>{{cite web|url=https://www.parlament.gv.at/dokument/XXVI/EU/30343/imfname_10828342.pdf|title=COMMUNICATION|work=Council of the European UnionGeneral Secretariat|access-date=9 Dec 2023|date=11 July 2018 }}</ref> == သမ္မတရုံးအကြံပေးပုဂ္ဂိုလ် == သူသည် ၂၀၁၉ ခုနှစ် မေလ ၈ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံတော်သမ္မတရုံး၏ အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်အဖြစ် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခြင်းခံရသည်။ <ref>{{cite web|url=https://www.moi.gov.mm/ppd/sites/default/files/book-pdf/2020-10/Vol-72%2CNo-29.pdf?fbclid=IwAR27OZxqSEJNIlz_L933wyXRUPtj6OWM4cazgpW7mYbkcuLRaMzZkLEUM_U|title=နိုင်ငံတော်သမ္မတရုံး၏အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခြင်း|work=MOI Myanmar|access-date=၉ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၃|date=၈ မေ ၂၀၁၉ }}</ref> [[အမျိုးသားပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးနှင့်ငြိမ်းချမ်းရေးဗဟိုဌာန|အမျိုးသားပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဗဟိုဌာန]] (NRPC) ၏ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်များအတွက် ဥပဒေရေးရာကိစ္စရပ်များအား အကြံပြုတင်ပြရပြီး [[သမ္မတရုံး ဝန်ကြီးဌာန|သမ္မတရုံးဝန်ကြီးဌာန]] ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးထံသို့ တိုက်ရိုက် အစီရင်ခံရသည်။ == လူ့အခွင့်အရေးကော်မရှင် == ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ဇန်နဝါရီ ၁၄ ရက် တွင် [[မြန်မာနိုင်ငံ အမျိုးသား လူ့အခွင့်အရေးကော်မရှင်|မြန်မာနိုင်ငံအမျိုးသားလူ့အခွင့်အရေးကော်မရှင်]] အဖွဲ့ဝင် အဖြစ် နိုင်ငံတော်သမ္မတဦးဝင်းမြင့်က ၎င်းအား တာဝန်ပေးသည်။<ref>{{cite web|url=https://www.mlis.gov.mm/mLsView.do;jsessionid=6A78074C655A78CC56938276B1D90162?lawordSn=13989|title=မြန်မာနိုင်ငံအမျိုးသားလူ့အခွင့်အရေးကော်မရှင် ဖွဲ့စည်းခြင်းအမိန့်အမှတ်၊ ၃/၂၀၂၀|work=မြန်မာ့ဥပဒေသတင်းအချက်အလက်စနစ်|access-date=၉ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၃|date=၁၄ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၀}}{{Dead link|date=August 2024 }}</ref> ထိုတာဝန်ကို စစ်အာဏာသိမ်းပြီးသည့် နောက်ပိုင်းအချိန်အထိ ဆက်လက်တာဝန်ထမ်းဆောင်ရပြီး [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]] က ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၃ရက်နေ့တွင် မြန်မာနိုင်ငံအမျိုးသားလူ့အခွင့်အရေးကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ် ခန့်အပ်သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.bbc.com/burmese/articles/c3g8le0e680o|title=ဩဂုတ် ၃ ရက် ထိပ်တန်းသတင်းများ |work=BBC Burmese|access-date=၉ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၃|date=၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၃ }}</ref> သူသည် မြန်မာနိုင်ငံအမျိုးသားလူ့အခွင့်အရေးကော်မရှင် ၏ တတိယမြောက်ဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်သည်။ == မိသားစုဘဝ == သူသည် အိမ်ထောင်သည်တစ်ဦး ဖြစ်ပြီး သမီး တစ်ဦး ရှိသည်။ == ဂုဏ်ပြုမှုများ == [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]] က ၎င်းအား ၂၀၂၂ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၁၇ ရက် တွင် [[ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့|ဝဏ္ဏကျော်ထင်]]ဘွဲ့ အပ်နှင်းသည်။<ref>{{cite web|url=https://www.myawady.net.mm/node/32971|title=ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့များ၊ ဂုဏ်ထူးဆောင်တံဆိပ်များ ချီးမြှင့်အပ်နှင်း၊အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် ၂၁၁ / ၂၀၂၂၊ စွမ်းဆောင်မှုဆိုင်ရာ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့များ ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့|work=MWD Webportal|access-date=၉ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၃|date=၁၇ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၂ }}</ref> == ကိုးကား == {{lifetime|၁၉၅၈| }} [[Category: မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်ထောင်စုအဆင့် ရုံး၊ အဖွဲ့အစည်းများ၏ အကြီးအကဲများ ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ သံအမတ်ကြီးများ]] jkri3atz3ygqxlqbl023nh68vibh25w ချင်းပြည် 0 253106 878793 869550 2025-06-21T16:04:41Z Salai Rungtoi 22844 878793 wikitext text/x-wiki {{Infobox country | conventional_long_name = ချင်းပြည် | common_name = ချင်းလဲန် | native_name = {{Infobox |subbox=yes |bodystyle=font-size:90%;font-weight:normal; | rowclass1 = mergedrow |label1=[[အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကား|အင်္ဂလိပ်]]: |data1={{Lang|en|Chinland}} | rowclass2 = mergedrow |label2=[[ဟားခါးဘာသာစကား|ဟားခါးချင်း]]:|data2={{Lang|cnh|Lairam}} | rowclass3 = mergedrow |label3=[[မီဇိုဘာသာစကား|ဟွာလ်ငိုချင်း]]:|data3={{lang|lus|Chinram}} | rowclass3 = mergedrow |label4= [[တီးတိန်ဘာသာစကား|တီးတိန်ချင်း]]:|data4={{lang|ctd|Zogam}} }} | image_flag = Flag of the Chin National Front.svg | flag_width = 200px | image_coat = | symbol_width = | symbol_type = | national_motto = | national_anthem = [[Chin National Anthem|''Chin National Anthem'']] | image_map = {{Switcher | [[File:Orthographic_map_of_Chinland.svg|upright=1.25|frameless]] | Show orthographic projection of Chinland in Asia | [[File:Chin State in Myanmar.svg|upright=1.25|frameless]] | Show Chinland within [[Myanmar|Myanmar's]] borders }} | capital = ချင်းလုံမြို့၊ ချင်းပြည် | coordinates = | largest_city = | official_languages = [[မြန်မာဘာသာစကား|မြန်မာ]]၊ [[ဟားခါးဘာသာစကား|ဟားခါး]] | languages_type = ဒေသိယစကားများ | languages = [[ဒိုင်ဘာသာစကား|ဒိုင်ရ်]]၊ [[ဖလမ်းဘာသာစကား|ဖလမ်း]]၊ [[ဟားခါးဘာသာစကား|ဟားခါး]]၊ [[မီဇိုဘာသာစကား|ဟွားလ်ငိုး]]၊ [[လောက်သူဘာသာစကား|လောက်သူ]]၊ [[မရာဘာသာစကား|မရာ]]၊ [[စီးယင်းဘာသာစကား|စီးယင်း]]၊ [[တီးတိန်ဘာသာစကား|တီးတိန်]]၊ [[ဇန်ညှပ်ဘာသာစကား|ဇန်ညှပ်]]၊ [[ဇိုဘာသာစကား|ဇို]]၊ [[ဇိုဖေဘာသာစကား|ဇိုဖေ]] | demonym = ချင်း | government_type = [[အိမ်စောင့်အစိုးရ]] | leader_title1 = ချင်းပြည်ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ | leader_name1 = [[ပူးဇင်ကျုံး]] | leader_title2 = ချင်းပြည်အစိုးရဝန်ကြီးချုပ် | leader_name2 = ပူး[[ပါထန်း]] | leader_title3 = တရားလွှတ်တော်ချုပ် တရားသူကြီးချုပ် | leader_name3 = ပူးသောမတ်ထန်နိုး | leader_title4 = ချင်းပြည်လွှတ်တော် ဥက္ကဋ္ဌ | leader_name4 = ပူးဟုန်းနိုင် | legislature = ချင်းပြည်လွှတ်တော် | upper_house = | lower_house = | sovereignty_type = "တရားသေ" လွတ်လပ်ရေး | sovereignty_note = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] မှ | established_event1 = Chin Hills Regulation Act | established_date1 = ၁၃ ဩဂုတ် ၁၈၉၆ | established_event2 = Chin Forum Initiative | established_date2 = ၁၉၉၈ | established_event3 = Chinland Council | established_date3 = ၁၃ ဧပြီ ၂၀၂၁ | established_event4 = Chinland Constitution | established_date4 = ၆ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၃ | area_km2 = 36018.8<ref>{{cite web | url=http://www.citypopulation.de/Myanmar.html | title=Union of Myanmar | access-date=10 April 2009 | publisher=City Population}}</ref> | percent_water = | population_census = 578,801<ref name="census-2014">{{cite book|title=Census Report|publisher=Ministry of Immigration and Population|location=Naypyitaw|date=May 2015|series=The 2014 Myanmar Population and Housing Census|volume=2|pages=17}}</ref> | population_census_year = 2014 | population_density_km2 = 16 | GDP_PPP = | GDP_PPP_year = | GDP_PPP_rank = | GDP_PPP_per_capita = | GDP_PPP_per_capita_rank = | HDI = | HDI_year = | HDI_rank = | currency = [[မြန်မာကျပ်ငွေ|ကျပ်]] (K) | currency_code = MMK | time_zone = | utc_offset = | date_format = | drives_on = | calling_code = | iso3166code = | cctld = | area_rank = | ethnic_groups = [[ချင်းလူမျိုး]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မီဇိုလူမျိုးများ|မြန်မာမီဇို]] }} '''ချင်းပြည်''' သို့မဟုတ် '''ချင်းလဲန်''' သည် [[အရှေ့တောင်အာရှ|အရှေ့တောင်အာရှတွင်]] ကိုယ်ပိုင်လွတ်လပ်သောနိုင်ငံအဖြစ် မိမိကိုယ်ကိုယ်ကြေညာထားသော တိုင်းပြည်ဖြစ်ပြီး [[မြန်မာနိုင်ငံ]]၊ [[ချင်းပြည်နယ်|ချင်းပြည်နယ်၏]] နယ်မြေကို ရယူထားသည်။ <ref name="irrawady">{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html|title=The First Chin-Written Constitution: A New Template For Self-Determination?|date=26 December 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20231226164950/https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html|archive-date=December 26, 2023}}</ref> == သမိုင်း == [[ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး]] (CNF) နှင့် ဒေသဆိုင်ရာ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့များမှ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်နယ်ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေကို အတည်ပြုပြီးနောက် ချင်းပြည်နယ်ကောင်စီကို အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့အဖြစ် ဖွဲ့စည်းကာ [[ချင်းပြည်နယ်]] အမည်ဟောင်းကို ချင်းပြည်ဟု ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်အခြေခံမူများနှင့်အညီ [[ချင်းလူမျိုး| ချင်းလူမျိုးများ]] အတွက် နိုင်ငံတော်တည်ဆောက်ရန် ရည်ရွယ်သည့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဖြစ်သည်။ <ref name="irrawady">{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html|title=The First Chin-Written Constitution: A New Template For Self-Determination?|date=26 December 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20231226164950/https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html|archive-date=December 26, 2023}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20231226164950/https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html "The First Chin-Written Constitution: A New Template For Self-Determination?"]. </cite></ref> ချင်းပြည် နယ်ကောင်စီတွင် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး အဖွဲ့ဝင် ၂၇ ဦး၊ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ၁၄ ဦးနှင့် ဒေသဆိုင်ရာ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ဝင် ၆၈ ဦးဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားပြီး ချင်းပြည်နယ်ရှိ အသိအမှတ်ပြု ဒေသဆိုင်ရာ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ ၁၇ ဖွဲ့အနက် [[ဖလမ်းမြို့|ဖလမ်း]] ၊ [[တီးတိန်မြို့|တီးတိန်]] နှင့် [[မင်းတပ်မြို့နယ်|မင်းတပ်တို့]] မှ လွဲ၍ ကျန် ၁၄ ဖွဲ့၏ ထောက်ခံမှု ရရှိထားသည်။ <ref name="irrawady">{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html|title=The First Chin-Written Constitution: A New Template For Self-Determination?|date=26 December 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20231226164950/https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html|archive-date=December 26, 2023}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20231226164950/https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html "The First Chin-Written Constitution: A New Template For Self-Determination?"]. </cite></ref> == ဖွဲ့စည်းပုံ == ချင်းပြည် ၏ အစိုးရအား အုပ်ချုပ်ရေး၊ ဥပဒေပြုရေးနှင့် တရားစီရင်ရေးမဏ္ဍိုင် ခွဲ၍ ချင်းလန်းကောင်စီက ကြီးကြပ်ပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် အဆိုပါမဏ္ဍိုင်သုံးခုကို အပြည့်အဝတည်ထောင်ရန် မျှော်မှန်းထားသည်။ ကာကွယ်ရေး၊ ပြည်ထဲရေး၊ နိုင်ငံခြားရေးနှင့် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန ၁၅ ခု ပါဝင်မည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။ <ref name="irrawady">{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html|title=The First Chin-Written Constitution: A New Template For Self-Determination?|date=26 December 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20231226164950/https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html|archive-date=December 26, 2023}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20231226164950/https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html "The First Chin-Written Constitution: A New Template For Self-Determination?"]. </cite></ref> [[ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ|ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေတွင်]] လည်း [[ချင်းအမျိုးသားတပ်မတော်|ချင်းအမျိုးသားတပ်မတော်]]ကို ပြည်နယ်၏တစ်ခုတည်းသော အမျိုးသားတပ်မတော်အဖြစ် ထူထောင်ထားသည်။ မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ ဒေသဆိုင်ရာအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့များသည် ၎င်းတို့၏ကိုယ်ပိုင်လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားဆဲဖြစ်ပြီး အများစုမှာ [[ချင်းဒေသကာကွယ်ရေးတပ်မတော်|ချင်းပြည်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့၏]] အစိတ်အပိုင်းအဖြစ် [[Chin Joint Defense Committee|ချင်းပူးပေါင်းကာကွယ်ရေးကော်မတီ]]တွင် ဖွဲ့စည်းထားသည်။ <ref name="irrawady">{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html|title=The First Chin-Written Constitution: A New Template For Self-Determination?|date=26 December 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20231226164950/https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html|archive-date=December 26, 2023}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20231226164950/https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html "The First Chin-Written Constitution: A New Template For Self-Determination?"]. </cite></ref> === အုပ်ချုပ်ရေးပိုင်း ကွဲပြားခြင်း။ === * တွန်းဇံ * ဟွားလ်ငိုး * တီးတိန် * စီးယင်း * ဇန်ညှပ် * ဖလမ်း * ငေါ်န် * ထန်တလန် * ဟားခါး * ဇိုဖေ * ဆန်းထန် * လောင်သူ * မရာ * ဇိုသွန်း * မတူပီ * ပလက်ဝ * ဒိုင်ရ် * ကန်ပက်လတ် * မင်းတပ် === သင်္ကေတများ === ချင်းပြည်နယ်၏ ယခင်အလံနှင့် မတူဘဲ ချင်းပြည်အတွက် အလံအသစ်ကို ဖန်တီးထားသည်။ ၎င်းတွင် အနီ၊ အဖြူ နှင့် အပြာ အလျားလိုက် ကြိုးသုံးချောင်းပါဝင်ပြီး အလယ်ဗဟိုတွင် [[အောက်ချင်းငှက်]] နှစ်ကောင်ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည်။ == လက်ရှိအခြေအနေ == “ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စုရရှိရေး” ကြိုးပမ်းရန် ကြိုးပမ်းနေချိန်တွင် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေသည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]] နှင့်စပ်လျဉ်း၍ ချင်းပြည်နယ်၏ အဆင့်အတန်းကို မဆွေးနွေးဘဲ ခွဲထွက်ရေးဖြစ်နိုင်ချေကို ထင်ကြေးပေးမှုများ ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။ <ref name="irrawady">{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html|title=The First Chin-Written Constitution: A New Template For Self-Determination?|date=26 December 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20231226164950/https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html|archive-date=December 26, 2023}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20231226164950/https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html "The First Chin-Written Constitution: A New Template For Self-Determination?"]. </cite></ref> ထို့အပြင် ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည့် ယခင် ကြားကာလ ချင်းအမျိုးသားအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ မှ အဖွဲ့ဝင် အချို့သည် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေ အတည်ပြု ပြဋ္ဌာန်း ပါက ICNCC ကို ဖျက်သိမ်း မည်ကို စိုးရိမ် သဖြင့် ချင်းပြည်နယ် ကောင်စီ ၏ အခွင့်အာဏာ ကို ပယ်ချ ခဲ့သည်။ <ref name="irrawady">{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html|title=The First Chin-Written Constitution: A New Template For Self-Determination?|date=26 December 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20231226164950/https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html|archive-date=December 26, 2023}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20231226164950/https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html "The First Chin-Written Constitution: A New Template For Self-Determination?"]. </cite></ref> == ဆက်လက်ဖက်ရှုရန် == * [[ချင်းပြည်အစိုးရ]] *[[ချင်းပြည်ကောင်စီ]] == ကိုးကား == {{reflist}} [[ကဏ္ဍ:ကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံများ]] [[ကဏ္ဍ:ချင်းပြည်နယ်]] 1wmhzrxk1ph1tg3895xbkd0anpb2he0 ကိုကို (ဝန်ကြီး) 0 256403 878783 878727 2025-06-21T15:35:39Z Zawzawaungthwin 100038 စာနိဒါန်း ပြင်ဆင် 878783 wikitext text/x-wiki {{Short description|ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ}}{{Infobox officeholder |honorific-prefix= |name=ကိုကို |image = |native_name= |native_name_lang= |honorific-suffix= |alt= |caption= |office=[[ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင် ]]ဥက္ကဋ္ဌ |term_start=၃၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄ |term_end= |predecessor=[[သိန်းစိုး|ဦးသိန်းစိုး]] |successor= |appointer=[[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]] | 1blankname = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|ဝန်ကြီးချုပ်]] | 1namedata = ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး [[မင်းအောင်လှိုင်]] |order1=[[သာသနာရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှု ဝန်ကြီးဌာန|သာသာနာရေးနှင့်ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီးဌာန]] ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး |office1= |term_start1=၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ |term_end1=၁ ဩဂုတ် ၂၀၂၃ |predecessor1=[[အောင်ကို (နိုင်ငံရေးသမား)|ဦးအောင်ကို]] |successor1=[[တင်ဦးလွင်|ဦးတင်ဦးလွင်]] |birth_date=၁၉၄၇ |birth_place= |death_date= |death_place= |nationality=မြန်မာ |alma_mater = [[စစ်တက္ကသိုလ်]] |branch = {{Air force|Myanmar}} |serviceyears = ၁၉၆၈ -၂၀၀၇ |rank = {{flagicon image| 12._Myanmar_Air_Force_COL.png}} [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ ရာထူး၊ အဆင့်၊ အဆောင်အယောင်နှင့် တံဆိပ်များ|ဗိုလ်မှူးကြီး]] |party= |spouse= |relations= |occupation= |profession= |signature= |website= |footnotes= |honorific prefix=ဦး}} '''ဦးကိုကို''' (၁၉၄၇ ဖွား) သည် လက်ရှိ [[ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်|ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်]] ဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်သည်။ <ref>{{cite web|url=https://myanmarelectionwatch.org/en/news/myanmar-union-election-commission-chair-visits-russia-election-observe-cooperate|title=JUNTA-APPOINTED UEC CHAIR MEETS THE RUSSIAN COUNTERPART AND OBSERVES THE RUSSIAN ELECTION|work=myanmarelectionwatch|access-date=1 April 2024|date=13 March 2024}}</ref> ယင်းမတိုင်မီက [[သာသနာရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှု ဝန်ကြီးဌာန|သာသာနာရေးနှင့်ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီးဌာန]]၏ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဖြစ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.mhmjapan.com/content/files/00047575/Myanmar%20Legal%20MHM%20Limited%20Newsletter%20-%20March%20Issue.pdf|title=https://www.mhmjapan.com/content/files/00047575/Myanmar%20Legal%20MHM%20Limited%20Newsletter%20-%20March%20Issue.pdf|work=Myanmar Legal MHM|access-date=1 April 2024|date=March 2021|archive-date=1 April 2024|archive-url=https://web.archive.org/web/20240401114854/https://www.mhmjapan.com/content/files/00047575/Myanmar%20Legal%20MHM%20Limited%20Newsletter%20-%20March%20Issue.pdf}}</ref> သူသည် [[တပ်မတော် (လေ)|တပ်မတော်(လေ)]] တွင် နှစ်ပေါင်းများစွာ အမှုထမ်းခဲ့သူဖြစ်ပြီး စာရေးဆရာ တစ်ဦးလည်း ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == သူသည် [[စစ်တက္ကသိုလ် (ပြင်ဦးလွင်)|စစ်တက္ကသိုလ်]] အပတ်စဉ် (၁၀) ဆင်း ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/fact-check/myanmar-junta-repeats-lie-that-2020-election-was-rigged.html|title=Myanmar Junta Repeats Lie That 2020 Election Was Rigged|work=The Irrawaddy|access-date=1 April 2024|date=20 March 2024}}</ref> [[တပ်မတော် (လေ)]] တွင် ၁၉၆၈ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းက စပြီး စစ်မှုထမ်းသည်။ ၂၀၀၇ ခုနှစ် တွင် တပ်မတော် (လေ) မှ ဗိုလ်မှူးကြီး အဆင့် ဖြင့် အငြိမ်းစားယူသည်။ === စာပေရေးသားခြင်းများ === သူသည် ဧကရာဇ်၊ကို (ဗိုလ်မှူးကြီး) စသည့် ကလောင်အမည်ဖြင့် ကဗျာ အပါအဝင် စာပေများရေးသားသည်။ <ref>{{cite web|url=https://www.moi.gov.mm/news/20962|title=ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးကိုကို ရေးသားပြုစု ထုတ်ဝေသော “ကဗျာစပ်ချင် အတတ်သင်” စာအုပ် လှူဒါန်းပွဲ အခမ်းအနားကျင်းပ|work=MOI Myanmar|access-date=၁ ဧပြီ ၂၀၂၄|date=၁၃ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂}}</ref> == အခြားတာဝန်ထမ်းဆောင်မှုများ == သူသည် ၂၀၁၁ ခုနှစ် နောက်ပိုင်း ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ် တာဝန်ပေးခံရသည်။<ref>{{cite web|url=https://burmese.dvb.no/post/31418|title=ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌနှင့် နိုင်ငံရေးပါတီများ ဆွေးနွေး|work=DVB|access-date=၁ ဧပြီ ၂၀၂၄|date=၂၈ စက်တင်ဘာ ၂၀၁၂}}</ref> <ref>{{cite web|url=https://burma.irrawaddy.com/opinion/interview/2015/10/13/96640.html|title=“မဲဆန္ဒရှင် ပြည်သူတွေက လုပ်ရမယ့် အလုပ်ကို မလုပ်တာပါ”|work=The Irrawaddy|access-date=၁ ဧပြီ ၂၀၂၄|date=၁၃ အောက်တိုဘာ ၂၀၁၅}}</ref> [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၁၅|အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ ၂၀၁၅]] လုပ်ငန်းပြီးပြတ်ပြီးသည်အထိ ထမ်းဆောင်သည်။ <ref>{{cite web|url=https://myanmartandawsint.wordpress.com/2014/04/25/ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီ-လွှတ်တေ/|title=ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးဟောင်း၏ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် အာဏာရ ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီအတွက် အားတစ်ရပ်ဖြစ်လာ|work=မြန်မာသံတော်ဆင့်|access-date=၁ ဧပြီ ၂၀၂၄|date=၂၃ ဧပြီ ၂၀၁၅}}{{Dead link|date=April 2024 }}</ref> == ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးဖြစ်လာပုံ == ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ စစ်အာဏာသိမ်းပြီး နောက် ထိုနေ့မှာပင် သူ့ကို [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]] က [[သာသနာရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှု ဝန်ကြီးဌာန|သာသနာရေးနှင့်ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီးဌာန]] ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ပေးသည်။ <ref>{{cite web|url=https://burmese.voanews.com/amp/new-cabinet-formed/5759637.html|title=ပြည်ထောင်စု ဝန်ကြီးသစ်တွေ စစ်အစိုးရ ခန့်အပ်|work=VOA Burmese|access-date=၁ ဧပြီ ၂၀၂၄|date=၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁}}</ref> ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၁ရက်နေ့ တွင် ထိုတာဝန်မှ အနားပေးခံရသည်။<ref>{{cite web|url=https://myanmar-now.org/mm/news/40383/|title=ဘုရားပွဲအပြီး သာသနာရေးဝန်ကြီး ချက်ချင်းအဖြုတ်ခံရ|work=Myanmar Now|access-date=၁ ဧပြီ ၂၀၂၄|date=၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၃}}</ref> == ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်လာပုံ == ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၃၁ ရက်နေ့တွင် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ် ခန့်အပ်ခံရသည်။<ref>{{cite web|url=https://www.moi.gov.mm/news/51496|title=ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌ ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခြင်း|work=MOI Myanmar|access-date=၁ ဧပြီ ၂၀၂၄|date=၃၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄}}</ref> <ref>{{cite web|url=https://news-eleven.com/article/289758|title=UEC ဥက္ကဋ္ဌသစ်နှင့် ရွေးကောက်ပွဲကတိကဝတ်|work=Eleven Media Group|access-date=၁ ဧပြီ ၂၀၂၄|date=၁၇ မတ် ၂၀၂၄}}</ref> == အရေးယူပိတ်ဆို့ခံရမှု == သူ့ကို စစ်ကောင်စီ ထဲ ပါဝင်မှု ဖြင့် [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု|အမေရိကန်]] နှင့် [[ဥရောပ သမဂ္ဂ|ဥရောပသမဂ္ဂ]] အပါအဝင် နိုင်ငံအချို့က ဒဏ်ခတ် အရေးယူ ပိတ်ဆို့ထားသည်။ == ကိုးကား == {{Lifetime|၁၉၄၇| }} [[Category: မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်ထောင်စုအဆင့် ရုံး၊ အဖွဲ့အစည်းများ၏ အကြီးအကဲများ ]] [[Category:မြန်မာ နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ ဝန်ကြီးများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား စာရေးဆရာများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စာရေးဆရာများ]] c7ax05ie356cm9zpt554e16xj5pzcon ချင်းပြည်ကောင်စီ 0 257619 878764 878526 2025-06-21T14:13:00Z Salai Rungtoi 22844 /* သမိုင်း */ 878764 wikitext text/x-wiki {{Infobox legislature |name= ချင်းပြည်ကောင်စီ |legislature= |coa_pic= |house_type=Unicameral |houses= |leader1=[[ပူးဇင်ကျုံး]] |leader2= |leader1_type=ဥက္ကဋ္ဌ |party1= |election1= |leader2_type= |party2= |election2= |political_groups1=* [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ|ဒေသခံ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးများ]] (၆၈) * [[ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး]] (၂၇) * [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်|လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များ]] (၁၇) |members=၁၁၂ |structure1=Chinland Council as of March 2024.svg |structure1_res=250px |structure1_alt= |last_election1= |next_election1= |session_room= |meeting_place=Camp Victoria, Chinland |website= }} '''ချင်းပြည်ကောင်စီ''' ({{lang-en|Chinland Council}}) သည် [[ချင်းပြည်]]၏ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမူဝါဒအတွက် ဥပဒေပြုရေးအဖွဲ့အစည်း ဖြစ်သည်။ [[ချင်းပြည်နယ်]]အတွင်းရှိ ချင်းအဖွဲ့အစည်းအသီးသီးမှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၃၅ ဦးပါဝင်သော ချင်းပြည်ညီလာခံမှ ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေကို ရေးဆွဲခဲ့ပြီးနောက် [[၂၀၂၃]] ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်ကောင်စီကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web |last=N.S |first=June |date=December 26, 2023 |title=The First Chin-Written Constitution: A New Template For Self-Determination? |url=https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html}}</ref><ref>{{Cite web |last=Now |first=Myanmar |date=2024-02-05 |title=New government forms in Chin State with key ministries controlled by CNF |url=https://myanmar-now.org/en/news/new-government-forms-in-chin-state-with-key-ministries-controlled-by-cnf/ |access-date=2024-02-16 |website=Myanmar Now |language=en-US}}</ref> == ဖွဲ့စည်းပုံ == ချင်းပြည်ကောင်စီတွင် [[ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး]]မှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၇ ဦး၊ [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်]]မှ ရွေးကောက်ခံချင်းကိုယ်စားလှယ် ၁၇ ဦးနှင့် ဒေသခံအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့အစည်းများမှ ကိုယ်စားလှယ် ၆၈ ဦးတို့ ပါဝင်သည်။<ref name=":0" /> ကောင်စီသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် [[ချင်းပြည်အစိုးရ]]ကို ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |date=2024-02-09 |title=Resistance groups in Chin State establish ‘Chinland’ government |url=https://english.dvb.no/resistance-groups-in-myanmars-chin-state-establish-chinland-government/ |access-date=2024-02-16 |language=en-US}}</ref> ဦး[[ပါထန်း]] သည် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ်နှင့် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး၏ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာSui Khar က နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနှင့်<ref>{{Cite web |title=Chinland Government Kicks Off 100 Day Plan |url=https://www.bnionline.net/en/news/chinland-government-kicks-100-day-plan |access-date=2024-02-16 |website=Burma News International |language=en}}</ref> Pu Thawng Za Lian က ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ခံရသည်။ == ဖြစ်ရပ်များ == === ၂၀၂၅ === ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်ကောင်စီ (Chinland Council - CC) နှင့် ကြားကာလချင်းအမျိုးသားအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (Interim Chin National Consultative Council - ICNCC) တို့ ပူးပေါင်းကာ ချင်းအမျိုးသားကောင်စီ (Chin National Council) ကို ဖွဲ့စည်းရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://myanmar-now.org/mm/news/61392/|title=ချင်းအင်အားစုအားလုံး ပါသည့် ချင်းအမျိုးသားကောင်စီ ဖွဲ့စည်းမည်|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250619101121/https://myanmar-now.org/mm/news/61392/|archivedate=19 June 2025|publisher=Myanmar Now|accessdate=19 June 2025}}</ref> ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၀ ရက်နှင့် ၁၁ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်ကောင်စီသည် ချင်းလုံမြို့၌ အစည်းအဝေးကျင်းပခဲ့ပြီး ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) ကို ပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ အဓိကအားဖြင့် ချင်းပြည်ကောင်စီအတွက် အစုအဖွဲ့ ၃ ခုမှ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှုတွင် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး (CNF) ၏ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှုကို လျှော့ချခဲ့ပြီး လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်နှင့် မြို့နယ်/ဒေသအဖွဲ့ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှုများကိုလည်း ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ ယခင်က ချင်းပြည်ကောင်စီတွင် CNF မှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၇ ဦး ပါဝင်ခဲ့ရာမှ ယခုပြင်ဆင်ချက်တွင် ၁၅ ဦးအထိ လျှော့ချခဲ့သည်။ ဥပဒေကြမ်းအတည်ပြုရေးဆိုင်ရာ ပြဋ္ဌာန်းချက်များကိုလည်း ပြင်ဆင်ခဲ့ပြီး၊ စုစုပေါင်း ဥပဒေပုဒ်မ ၁၃ ခုကို ပြင်ဆင်၊ ပယ်ဖျက် သို့မဟုတ် ဖြည့်စွက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://khonumthung.org/%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%96%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%80%85%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%A1%E1%80%81/|title=ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ချက်တွင် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦးက ကောင်စီမှာ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှု လျော့ချ|publisher=Khonumthung News|accessdate=2025-6-21}}</ref> == ကိုးကား == {{Reflist}} [[Category:ချင်းပြည်နယ်]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ၏ လွှတ်တော်များ]] hjmoa3s5ijilnvv1q8t3652t0ca5cv1 878767 878764 2025-06-21T14:20:27Z Salai Rungtoi 22844 878767 wikitext text/x-wiki {{Infobox legislature |name= ချင်းပြည်ကောင်စီ |legislature= |coa_pic= |house_type=[[လွှတ်တော်တစ်ရပ်စနစ်]] |houses= |leader1=[[ပူးဇင်ကျုံး]] |leader2= |leader1_type=ဥက္ကဋ္ဌ |party1= |election1= |leader2_type= |party2= |election2= |political_groups1=* [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ|ဒေသခံ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးများ]] (၆၈) * [[ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး]] (၂၇) * [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်|လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များ]] (၁၇) |members=၁၁၂ |structure1=Chinland Council as of March 2024.svg |structure1_res=250px |structure1_alt= |last_election1= |next_election1= |session_room= |meeting_place=Camp Victoria, Chinland |website= |logo=Chinland_Council.jpg}} '''ချင်းပြည်ကောင်စီ''' ({{lang-en|Chinland Council}}) သည် [[ချင်းပြည်]]၏ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမူဝါဒအတွက် ဥပဒေပြုရေးအဖွဲ့အစည်း ဖြစ်သည်။ [[ချင်းပြည်နယ်]]အတွင်းရှိ ချင်းအဖွဲ့အစည်းအသီးသီးမှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၃၅ ဦးပါဝင်သော ချင်းပြည်ညီလာခံမှ ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေကို ရေးဆွဲခဲ့ပြီးနောက် [[၂၀၂၃]] ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်ကောင်စီကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web |last=N.S |first=June |date=December 26, 2023 |title=The First Chin-Written Constitution: A New Template For Self-Determination? |url=https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html}}</ref><ref>{{Cite web |last=Now |first=Myanmar |date=2024-02-05 |title=New government forms in Chin State with key ministries controlled by CNF |url=https://myanmar-now.org/en/news/new-government-forms-in-chin-state-with-key-ministries-controlled-by-cnf/ |access-date=2024-02-16 |website=Myanmar Now |language=en-US}}</ref> == ဖွဲ့စည်းပုံ == ချင်းပြည်ကောင်စီတွင် [[ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး]]မှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၇ ဦး၊ [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်]]မှ ရွေးကောက်ခံချင်းကိုယ်စားလှယ် ၁၇ ဦးနှင့် ဒေသခံအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့အစည်းများမှ ကိုယ်စားလှယ် ၆၈ ဦးတို့ ပါဝင်သည်။<ref name=":0" /> ကောင်စီသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် [[ချင်းပြည်အစိုးရ]]ကို ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |date=2024-02-09 |title=Resistance groups in Chin State establish ‘Chinland’ government |url=https://english.dvb.no/resistance-groups-in-myanmars-chin-state-establish-chinland-government/ |access-date=2024-02-16 |language=en-US}}</ref> ဦး[[ပါထန်း]] သည် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ်နှင့် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး၏ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာSui Khar က နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနှင့်<ref>{{Cite web |title=Chinland Government Kicks Off 100 Day Plan |url=https://www.bnionline.net/en/news/chinland-government-kicks-100-day-plan |access-date=2024-02-16 |website=Burma News International |language=en}}</ref> Pu Thawng Za Lian က ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ခံရသည်။ == ဖြစ်ရပ်များ == === ၂၀၂၅ === ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်ကောင်စီ (Chinland Council - CC) နှင့် ကြားကာလချင်းအမျိုးသားအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (Interim Chin National Consultative Council - ICNCC) တို့ ပူးပေါင်းကာ ချင်းအမျိုးသားကောင်စီ (Chin National Council) ကို ဖွဲ့စည်းရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://myanmar-now.org/mm/news/61392/|title=ချင်းအင်အားစုအားလုံး ပါသည့် ချင်းအမျိုးသားကောင်စီ ဖွဲ့စည်းမည်|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250619101121/https://myanmar-now.org/mm/news/61392/|archivedate=19 June 2025|publisher=Myanmar Now|accessdate=19 June 2025}}</ref> ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၀ ရက်နှင့် ၁၁ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်ကောင်စီသည် ချင်းလုံမြို့၌ အစည်းအဝေးကျင်းပခဲ့ပြီး ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) ကို ပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ အဓိကအားဖြင့် ချင်းပြည်ကောင်စီအတွက် အစုအဖွဲ့ ၃ ခုမှ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှုတွင် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး (CNF) ၏ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှုကို လျှော့ချခဲ့ပြီး လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်နှင့် မြို့နယ်/ဒေသအဖွဲ့ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှုများကိုလည်း ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ ယခင်က ချင်းပြည်ကောင်စီတွင် CNF မှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၇ ဦး ပါဝင်ခဲ့ရာမှ ယခုပြင်ဆင်ချက်တွင် ၁၅ ဦးအထိ လျှော့ချခဲ့သည်။ ဥပဒေကြမ်းအတည်ပြုရေးဆိုင်ရာ ပြဋ္ဌာန်းချက်များကိုလည်း ပြင်ဆင်ခဲ့ပြီး၊ စုစုပေါင်း ဥပဒေပုဒ်မ ၁၃ ခုကို ပြင်ဆင်၊ ပယ်ဖျက် သို့မဟုတ် ဖြည့်စွက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://khonumthung.org/%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%96%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%80%85%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%A1%E1%80%81/|title=ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ချက်တွင် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦးက ကောင်စီမှာ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှု လျော့ချ|publisher=Khonumthung News|accessdate=2025-6-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250621141320/https://khonumthung.org/%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%96%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%80%85%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%A1%E1%80%81/|archivedate=2025-6-21}}</ref> == ကိုးကား == {{Reflist}} [[Category:ချင်းပြည်နယ်]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ၏ လွှတ်တော်များ]] 1z0539t1nw0c8n39nmr91qfphx75n18 878769 878767 2025-06-21T14:30:59Z Salai Rungtoi 22844 878769 wikitext text/x-wiki {{Infobox legislature |name= ချင်းပြည်ကောင်စီ |legislature= |coa_pic= |house_type=[[လွှတ်တော်တစ်ရပ်စနစ်]] |houses= |leader1=[[ပူးဇင်ကျုံး]] |leader2= |leader1_type=ဥက္ကဋ္ဌ |party1= |election1= |leader2_type= |party2= |election2= |political_groups1=* [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ|ဒေသခံ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးများ]] (၆၈) * [[ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး]] (၂၇) * [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်|လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များ]] (၁၇) |members=၁၄၀ |structure1=Chinland Council as of March 2024.svg |structure1_res=250px |structure1_alt= |last_election1= |next_election1= |session_room= |meeting_place=Camp Victoria, Chinland |website= |logo=Chinland_Council.jpg}} '''ချင်းပြည်ကောင်စီ''' ({{lang-en|Chinland Council}}) သည် [[ချင်းပြည်]]၏ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမူဝါဒအတွက် ဥပဒေပြုရေးအဖွဲ့အစည်း ဖြစ်သည်။ [[ချင်းပြည်နယ်]]အတွင်းရှိ ချင်းအဖွဲ့အစည်းအသီးသီးမှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၃၅ ဦးပါဝင်သော ချင်းပြည်ညီလာခံမှ ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေကို ရေးဆွဲခဲ့ပြီးနောက် [[၂၀၂၃]] ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်ကောင်စီကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web |last=N.S |first=June |date=December 26, 2023 |title=The First Chin-Written Constitution: A New Template For Self-Determination? |url=https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html}}</ref><ref>{{Cite web |last=Now |first=Myanmar |date=2024-02-05 |title=New government forms in Chin State with key ministries controlled by CNF |url=https://myanmar-now.org/en/news/new-government-forms-in-chin-state-with-key-ministries-controlled-by-cnf/ |access-date=2024-02-16 |website=Myanmar Now |language=en-US}}</ref> == ဖွဲ့စည်းပုံ == ချင်းပြည်ကောင်စီတွင် [[ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး]]မှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၇ ဦး၊ [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်]]မှ ရွေးကောက်ခံချင်းကိုယ်စားလှယ် ၁၇ ဦးနှင့် ဒေသခံအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့အစည်းများမှ ကိုယ်စားလှယ် ၆၈ ဦးတို့ ပါဝင်သည်။<ref name=":0" /> ကောင်စီသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် [[ချင်းပြည်အစိုးရ]]ကို ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |date=2024-02-09 |title=Resistance groups in Chin State establish ‘Chinland’ government |url=https://english.dvb.no/resistance-groups-in-myanmars-chin-state-establish-chinland-government/ |access-date=2024-02-16 |language=en-US}}</ref> ဦး[[ပါထန်း]] သည် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ်နှင့် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး၏ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာSui Khar က နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနှင့်<ref>{{Cite web |title=Chinland Government Kicks Off 100 Day Plan |url=https://www.bnionline.net/en/news/chinland-government-kicks-100-day-plan |access-date=2024-02-16 |website=Burma News International |language=en}}</ref> Pu Thawng Za Lian က ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ခံရသည်။ == ဖြစ်ရပ်များ == === ၂၀၂၅ === ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်ကောင်စီ (Chinland Council - CC) နှင့် ကြားကာလချင်းအမျိုးသားအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (Interim Chin National Consultative Council - ICNCC) တို့ ပူးပေါင်းကာ ချင်းအမျိုးသားကောင်စီ (Chin National Council) ကို ဖွဲ့စည်းရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://myanmar-now.org/mm/news/61392/|title=ချင်းအင်အားစုအားလုံး ပါသည့် ချင်းအမျိုးသားကောင်စီ ဖွဲ့စည်းမည်|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250619101121/https://myanmar-now.org/mm/news/61392/|archivedate=19 June 2025|publisher=Myanmar Now|accessdate=19 June 2025}}</ref> ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၀ ရက်နှင့် ၁၁ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်ကောင်စီသည် ချင်းလုံမြို့၌ အစည်းအဝေးကျင်းပခဲ့ပြီး ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) ကို ပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ အဓိကအားဖြင့် ချင်းပြည်ကောင်စီအတွက် အစုအဖွဲ့ ၃ ခုမှ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှုတွင် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး (CNF) ၏ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှုကို လျှော့ချခဲ့ပြီး လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်နှင့် မြို့နယ်/ဒေသအဖွဲ့ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှုများကိုလည်း ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ ယခင်က ချင်းပြည်ကောင်စီတွင် CNF မှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၇ ဦး ပါဝင်ခဲ့ရာမှ ယခုပြင်ဆင်ချက်တွင် ၁၅ ဦးအထိ လျှော့ချခဲ့သည်။ ဥပဒေကြမ်းအတည်ပြုရေးဆိုင်ရာ ပြဋ္ဌာန်းချက်များကိုလည်း ပြင်ဆင်ခဲ့ပြီး၊ စုစုပေါင်း ဥပဒေပုဒ်မ ၁၃ ခုကို ပြင်ဆင်၊ ပယ်ဖျက် သို့မဟုတ် ဖြည့်စွက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://khonumthung.org/%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%96%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%80%85%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%A1%E1%80%81/|title=ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ချက်တွင် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦးက ကောင်စီမှာ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှု လျော့ချ|publisher=Khonumthung News|accessdate=2025-6-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250621141320/https://khonumthung.org/%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%96%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%80%85%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%A1%E1%80%81/|archivedate=2025-6-21}}</ref> == ကိုးကား == {{Reflist}} [[Category:ချင်းပြည်နယ်]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ၏ လွှတ်တော်များ]] 6niqliwun7oc6d9mhxb30opp5q3glkj 878772 878769 2025-06-21T15:06:00Z Salai Rungtoi 22844 /* ဖွဲ့စည်းပုံ */ 878772 wikitext text/x-wiki {{Infobox legislature |name= ချင်းပြည်ကောင်စီ |legislature= |coa_pic= |house_type=[[လွှတ်တော်တစ်ရပ်စနစ်]] |houses= |leader1=[[ပူးဇင်ကျုံး]] |leader2= |leader1_type=ဥက္ကဋ္ဌ |party1= |election1= |leader2_type= |party2= |election2= |political_groups1=* [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ|ဒေသခံ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးများ]] (၆၈) * [[ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး]] (၂၇) * [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်|လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များ]] (၁၇) |members=၁၄၀ |structure1=Chinland Council as of March 2024.svg |structure1_res=250px |structure1_alt= |last_election1= |next_election1= |session_room= |meeting_place=Camp Victoria, Chinland |website= |logo=Chinland_Council.jpg}} '''ချင်းပြည်ကောင်စီ''' ({{lang-en|Chinland Council}}) သည် [[ချင်းပြည်]]၏ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမူဝါဒအတွက် ဥပဒေပြုရေးအဖွဲ့အစည်း ဖြစ်သည်။ [[ချင်းပြည်နယ်]]အတွင်းရှိ ချင်းအဖွဲ့အစည်းအသီးသီးမှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၃၅ ဦးပါဝင်သော ချင်းပြည်ညီလာခံမှ ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေကို ရေးဆွဲခဲ့ပြီးနောက် [[၂၀၂၃]] ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်ကောင်စီကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web |last=N.S |first=June |date=December 26, 2023 |title=The First Chin-Written Constitution: A New Template For Self-Determination? |url=https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html}}</ref><ref>{{Cite web |last=Now |first=Myanmar |date=2024-02-05 |title=New government forms in Chin State with key ministries controlled by CNF |url=https://myanmar-now.org/en/news/new-government-forms-in-chin-state-with-key-ministries-controlled-by-cnf/ |access-date=2024-02-16 |website=Myanmar Now |language=en-US}}</ref> == ဖွဲ့စည်းပုံ == ချင်းပြည်(Chinland)ကောင်စီကို ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) အရ အစုအဖွဲ့ သုံးခုဖြင့် ဖွဲ့စည်းသည်။ # [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀|၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခြင်းခံရပြီး [[မြန်မာ့ပြည်တွင်းစစ် (၂၀၂၁-လက်ရှိ)|စစ်အာဏာရှင်တော်လှန်ရေး]]တွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေသော [[ချင်းပြည်နယ် လွှတ်တော်|ချင်းလွှတ်တော်]] အစုအဖွဲ့၊ # [[ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး]] အစုအဖွဲ့ - ၁၅ ဦး # ၃။ [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်များ#ချင်းပြည်နယ်|မြို့နယ်]]နှင့် ဒေသအစုအဖွဲ့ - ဒေသမရှိသော မြို့နယ်တစ်ခုမှ ကိုယ်စားလှယ် ၈ ဦးစီ, ဒေသရှိသော မြို့နယ်မှ ကိုယ်စားလှယ် ၅ ဦးစီနှင့် ဒေသတစ်ခုမှ ကိုယ်စားလှယ် ၃ ဦးစီ။ ချင်းပြည်ကောင်စီ ဦးဆောင်အဖွဲ့ကို ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး အစုအဖွဲ့မှ ကိုယ်စားလှယ် ၃ ဦး၊ ချင်းလွှတ်တော် အစုအဖွဲ့မှ ကိုယ်စားလှယ် ၃ ဦး၊ မြို့နယ်နှင့် ဒေသအစုအဖွဲ့မှ ကိုယ်စားလှယ် ၁ ဦးစီဖြင့် ဖွဲ့စည်းသည်။ # ဥက္ကဋ္ဌ # ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၁) # ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၂) # အတွင်းရေးမှူး # တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး(၁) # တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး (၂) # အဖွဲ့ဝင်များ ချင်းပြည်ကောင်စီတွင် [[ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး]]မှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၇ ဦး၊ [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်]]မှ ရွေးကောက်ခံချင်းကိုယ်စားလှယ် ၁၇ ဦးနှင့် ဒေသခံအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့အစည်းများမှ ကိုယ်စားလှယ် ၆၈ ဦးတို့ ပါဝင်သည်။<ref name=":0" /> ကောင်စီသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် [[ချင်းပြည်အစိုးရ]]ကို ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |date=2024-02-09 |title=Resistance groups in Chin State establish ‘Chinland’ government |url=https://english.dvb.no/resistance-groups-in-myanmars-chin-state-establish-chinland-government/ |access-date=2024-02-16 |language=en-US}}</ref> ဦး[[ပါထန်း]] သည် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ်နှင့် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး၏ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာSui Khar က နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနှင့်<ref>{{Cite web |title=Chinland Government Kicks Off 100 Day Plan |url=https://www.bnionline.net/en/news/chinland-government-kicks-100-day-plan |access-date=2024-02-16 |website=Burma News International |language=en}}</ref> Pu Thawng Za Lian က ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ခံရသည်။ == ပထမအကြိမ် ချင်းပြည်ကောင်စီ == ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည် (Chinland) ကောင်စီကို ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) အရ ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။​ {| class="wikitable" |+ပထမအကြိမ် ချင်းပြည်ကောင်စီဝင်များ !စဉ် !အမည် !တာဝန်ရာထူး !တာဝန်သက်တမ်းကာလာ !အစုအဖွဲ့ |- |၁။ |ပူးဇင်ကျုံး |ဥက္ကဋ္ဌ | rowspan="6" |{{Age in years and days|2023|12|6}} |ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး |- |၂။ |ဆလိုင်းမင်းညို |ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၁) | |- |၃။ |ပူးဘွေကုန်း |ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၂) | |- |၄။ |ဆလိုင်းပေါလု |အတွင်းရေးမှူး |ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး |- |၅။ |ဆလိုင်းထက်နီ |တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး(၁) |ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး |- |၆။ |ပူးတာလ်လိန်း |တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး (၂) |ချင်းလွှတ်တော်အစုအဖွဲ့ |} === ဖြစ်ရပ်များ ====== ၂၀၂၅ === ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်ကောင်စီ (Chinland Council - CC) နှင့် ကြားကာလချင်းအမျိုးသားအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (Interim Chin National Consultative Council - ICNCC) တို့ ပူးပေါင်းကာ ချင်းအမျိုးသားကောင်စီ (Chin National Council) ကို ဖွဲ့စည်းရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://myanmar-now.org/mm/news/61392/|title=ချင်းအင်အားစုအားလုံး ပါသည့် ချင်းအမျိုးသားကောင်စီ ဖွဲ့စည်းမည်|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250619101121/https://myanmar-now.org/mm/news/61392/|archivedate=19 June 2025|publisher=Myanmar Now|accessdate=19 June 2025}}</ref> ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၀ ရက်နှင့် ၁၁ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်ကောင်စီသည် ချင်းလုံမြို့၌ အစည်းအဝေးကျင်းပခဲ့ပြီး ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) ကို ပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ အဓိကအားဖြင့် ချင်းပြည်ကောင်စီအတွက် အစုအဖွဲ့ ၃ ခုမှ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှုတွင် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး (CNF) ၏ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှုကို လျှော့ချခဲ့ပြီး လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်နှင့် မြို့နယ်/ဒေသအဖွဲ့ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှုများကိုလည်း ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ ယခင်က ချင်းပြည်ကောင်စီတွင် CNF မှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၇ ဦး ပါဝင်ခဲ့ရာမှ ယခုပြင်ဆင်ချက်တွင် ၁၅ ဦးအထိ လျှော့ချခဲ့သည်။ ဥပဒေကြမ်းအတည်ပြုရေးဆိုင်ရာ ပြဋ္ဌာန်းချက်များကိုလည်း ပြင်ဆင်ခဲ့ပြီး၊ စုစုပေါင်း ဥပဒေပုဒ်မ ၁၃ ခုကို ပြင်ဆင်၊ ပယ်ဖျက် သို့မဟုတ် ဖြည့်စွက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://khonumthung.org/%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%96%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%80%85%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%A1%E1%80%81/|title=ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ချက်တွင် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦးက ကောင်စီမှာ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှု လျော့ချ|publisher=Khonumthung News|accessdate=2025-6-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250621141320/https://khonumthung.org/%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%96%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%80%85%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%A1%E1%80%81/|archivedate=2025-6-21}}</ref> == ကိုးကား == {{Reflist}} [[Category:ချင်းပြည်နယ်]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ၏ လွှတ်တော်များ]] r9oajy41i2d92ahd7oe1109begq4p6b 878779 878772 2025-06-21T15:25:47Z Salai Rungtoi 22844 /* ဖြစ်ရပ်များ ====== ၂၀၂၅ */ 878779 wikitext text/x-wiki {{Infobox legislature |name= ချင်းပြည်ကောင်စီ |legislature= |coa_pic= |house_type=[[လွှတ်တော်တစ်ရပ်စနစ်]] |houses= |leader1=[[ပူးဇင်ကျုံး]] |leader2= |leader1_type=ဥက္ကဋ္ဌ |party1= |election1= |leader2_type= |party2= |election2= |political_groups1=* [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ|ဒေသခံ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးများ]] (၆၈) * [[ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး]] (၂၇) * [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်|လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များ]] (၁၇) |members=၁၄၀ |structure1=Chinland Council as of March 2024.svg |structure1_res=250px |structure1_alt= |last_election1= |next_election1= |session_room= |meeting_place=Camp Victoria, Chinland |website= |logo=Chinland_Council.jpg}} '''ချင်းပြည်ကောင်စီ''' ({{lang-en|Chinland Council}}) သည် [[ချင်းပြည်]]၏ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမူဝါဒအတွက် ဥပဒေပြုရေးအဖွဲ့အစည်း ဖြစ်သည်။ [[ချင်းပြည်နယ်]]အတွင်းရှိ ချင်းအဖွဲ့အစည်းအသီးသီးမှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၃၅ ဦးပါဝင်သော ချင်းပြည်ညီလာခံမှ ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေကို ရေးဆွဲခဲ့ပြီးနောက် [[၂၀၂၃]] ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်ကောင်စီကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web |last=N.S |first=June |date=December 26, 2023 |title=The First Chin-Written Constitution: A New Template For Self-Determination? |url=https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html}}</ref><ref>{{Cite web |last=Now |first=Myanmar |date=2024-02-05 |title=New government forms in Chin State with key ministries controlled by CNF |url=https://myanmar-now.org/en/news/new-government-forms-in-chin-state-with-key-ministries-controlled-by-cnf/ |access-date=2024-02-16 |website=Myanmar Now |language=en-US}}</ref> == ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) အကျဉ်းချုပ် == အတည်ပြုထားသော ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေတွင် အခန်း (၁၀) ခန်း ပါဝင်သည်။ ၎င်းတို့မှာ- * အခန်း (၁): အခြေခံမူ * အခန်း (၂): ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံ * အခန်း (၃): ချင်းပြည် (Chinland) ကောင်စီ * အခန်း (၄): ဥပဒေပြုရေး * အခန်း (၅): အုပ်ချုပ်ရေး * အခန်း (၆): တရားစီရင်ရေး * အခန်း (၇): ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီ * အခန်း (၈): ဒေသန္တရအုပ်ချုပ်ရေး * အခန်း (၉): ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခြင်း * အခန်း (၁၀): အထွေထွေပြဋ္ဌာန်းချက်များ ချင်းပြည်ကောင်စီ ဦးဆောင်အဖွဲ့ဝင်များသည် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) အပြင် ပြည်နယ်အစိုးရ၊ လွှတ်တော်နှင့် တရားလွှတ်တော်ချုပ် နေရာများတွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခွင့်မရှိရန် ကန့်သတ်ထားသည်။ အစိုးရအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံတွင် ဝန်ကြီးချုပ်ကို အကြီးအကဲအဖြစ် သတ်မှတ်ထားသော်လည်း ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ချင်းပြည် (Chinland) ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌသည် ပြည်နယ်အကြီးအကဲဖြစ်ပြီး ချင်းပြည် (Chinland) ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီတွင်လည်း ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ယူသည်။ အစိုးရအဖွဲ့ကို တော်လှန်ရေးကာလ နှင့် အသွင်ကူးပြောင်းရေးကာလ ဟူ၍ နှစ်ပိုင်းခွဲခြားထားသည်။ တော်လှန်ရေးကာလ ပြီးဆုံးပါက ချင်းပြည် (Chinland) တော်လှန်ရေးကာလအစိုးရအဖွဲ့ကို အသွင်ကူးပြောင်းရေးကာလ အစိုးရအဖြစ် ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းရမည်ဖြစ်သည်။ == ဖွဲ့စည်းပုံ == ချင်းပြည်(Chinland)ကောင်စီကို ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) အရ အစုအဖွဲ့ သုံးခုဖြင့် ဖွဲ့စည်းသည်။ # [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀|၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခြင်းခံရပြီး [[မြန်မာ့ပြည်တွင်းစစ် (၂၀၂၁-လက်ရှိ)|စစ်အာဏာရှင်တော်လှန်ရေး]]တွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေသော [[ချင်းပြည်နယ် လွှတ်တော်|ချင်းလွှတ်တော်]] အစုအဖွဲ့၊ # [[ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး]] အစုအဖွဲ့ - ၁၅ ဦး # ၃။ [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်များ#ချင်းပြည်နယ်|မြို့နယ်]]နှင့် ဒေသအစုအဖွဲ့ - ဒေသမရှိသော မြို့နယ်တစ်ခုမှ ကိုယ်စားလှယ် ၈ ဦးစီ, ဒေသရှိသော မြို့နယ်မှ ကိုယ်စားလှယ် ၅ ဦးစီနှင့် ဒေသတစ်ခုမှ ကိုယ်စားလှယ် ၃ ဦးစီ။ ချင်းပြည်ကောင်စီ ဦးဆောင်အဖွဲ့ကို ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး အစုအဖွဲ့မှ ကိုယ်စားလှယ် ၃ ဦး၊ ချင်းလွှတ်တော် အစုအဖွဲ့မှ ကိုယ်စားလှယ် ၃ ဦး၊ မြို့နယ်နှင့် ဒေသအစုအဖွဲ့မှ ကိုယ်စားလှယ် ၁ ဦးစီဖြင့် ဖွဲ့စည်းသည်။ # ဥက္ကဋ္ဌ # ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၁) # ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၂) # အတွင်းရေးမှူး # တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး(၁) # တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး (၂) # အဖွဲ့ဝင်များ ချင်းပြည်ကောင်စီတွင် [[ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး]]မှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၇ ဦး၊ [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်]]မှ ရွေးကောက်ခံချင်းကိုယ်စားလှယ် ၁၇ ဦးနှင့် ဒေသခံအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့အစည်းများမှ ကိုယ်စားလှယ် ၆၈ ဦးတို့ ပါဝင်သည်။<ref name=":0" /> ကောင်စီသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် [[ချင်းပြည်အစိုးရ]]ကို ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |date=2024-02-09 |title=Resistance groups in Chin State establish ‘Chinland’ government |url=https://english.dvb.no/resistance-groups-in-myanmars-chin-state-establish-chinland-government/ |access-date=2024-02-16 |language=en-US}}</ref> ဦး[[ပါထန်း]] သည် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ်နှင့် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး၏ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာSui Khar က နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနှင့်<ref>{{Cite web |title=Chinland Government Kicks Off 100 Day Plan |url=https://www.bnionline.net/en/news/chinland-government-kicks-100-day-plan |access-date=2024-02-16 |website=Burma News International |language=en}}</ref> Pu Thawng Za Lian က ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ခံရသည်။ == ပထမအကြိမ် ချင်းပြည်ကောင်စီ == ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည် (Chinland) ကောင်စီကို ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) အရ ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။​ {| class="wikitable" |+ပထမအကြိမ် ချင်းပြည်ကောင်စီဝင်များ !စဉ် !အမည် !တာဝန်ရာထူး !တာဝန်သက်တမ်းကာလာ !အစုအဖွဲ့ |- |၁။ |ပူးဇင်ကျုံး |ဥက္ကဋ္ဌ | rowspan="6" |{{Age in years and days|2023|12|6}} |ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး |- |၂။ |ဆလိုင်းမင်းညို |ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၁) | |- |၃။ |ပူးဘွေကုန်း |ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၂) | |- |၄။ |ဆလိုင်းပေါလု |အတွင်းရေးမှူး |ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး |- |၅။ |ဆလိုင်းထက်နီ |တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး(၁) |ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး |- |၆။ |ပူးတာလ်လိန်း |တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး (၂) |ချင်းလွှတ်တော်အစုအဖွဲ့ |} == ဖြစ်ရပ်များ == === ၂၀၂၅ === ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်ကောင်စီ (Chinland Council - CC) နှင့် ကြားကာလချင်းအမျိုးသားအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (Interim Chin National Consultative Council - ICNCC) တို့ ပူးပေါင်းကာ ချင်းအမျိုးသားကောင်စီ (Chin National Council) ကို ဖွဲ့စည်းရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://myanmar-now.org/mm/news/61392/|title=ချင်းအင်အားစုအားလုံး ပါသည့် ချင်းအမျိုးသားကောင်စီ ဖွဲ့စည်းမည်|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250619101121/https://myanmar-now.org/mm/news/61392/|archivedate=19 June 2025|publisher=Myanmar Now|accessdate=19 June 2025}}</ref> ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၀ ရက်နှင့် ၁၁ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်ကောင်စီသည် ချင်းလုံမြို့၌ အစည်းအဝေးကျင်းပခဲ့ပြီး ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) ကို ပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ အဓိကအားဖြင့် ချင်းပြည်ကောင်စီအတွက် အစုအဖွဲ့ ၃ ခုမှ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှုတွင် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး (CNF) ၏ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှုကို လျှော့ချခဲ့ပြီး လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်နှင့် မြို့နယ်/ဒေသအဖွဲ့ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှုများကိုလည်း ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ ယခင်က ချင်းပြည်ကောင်စီတွင် CNF မှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၇ ဦး ပါဝင်ခဲ့ရာမှ ယခုပြင်ဆင်ချက်တွင် ၁၅ ဦးအထိ လျှော့ချခဲ့သည်။ ဥပဒေကြမ်းအတည်ပြုရေးဆိုင်ရာ ပြဋ္ဌာန်းချက်များကိုလည်း ပြင်ဆင်ခဲ့ပြီး၊ စုစုပေါင်း ဥပဒေပုဒ်မ ၁၃ ခုကို ပြင်ဆင်၊ ပယ်ဖျက် သို့မဟုတ် ဖြည့်စွက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://khonumthung.org/%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%96%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%80%85%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%A1%E1%80%81/|title=ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ချက်တွင် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦးက ကောင်စီမှာ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှု လျော့ချ|publisher=Khonumthung News|accessdate=2025-6-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250621141320/https://khonumthung.org/%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%96%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%80%85%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%A1%E1%80%81/|archivedate=2025-6-21}}</ref> == ကိုးကား == {{Reflist}} [[Category:ချင်းပြည်နယ်]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ၏ လွှတ်တော်များ]] 9e1zhrcffpdstvulj0l1i5gclgx9aji 878790 878779 2025-06-21T15:52:44Z Salai Rungtoi 22844 /* ဖြစ်ရပ်များ */ 878790 wikitext text/x-wiki {{Infobox legislature |name= ချင်းပြည်ကောင်စီ |legislature= |coa_pic= |house_type=[[လွှတ်တော်တစ်ရပ်စနစ်]] |houses= |leader1=[[ပူးဇင်ကျုံး]] |leader2= |leader1_type=ဥက္ကဋ္ဌ |party1= |election1= |leader2_type= |party2= |election2= |political_groups1=* [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ|ဒေသခံ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးများ]] (၆၈) * [[ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး]] (၂၇) * [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်|လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များ]] (၁၇) |members=၁၄၀ |structure1=Chinland Council as of March 2024.svg |structure1_res=250px |structure1_alt= |last_election1= |next_election1= |session_room= |meeting_place=Camp Victoria, Chinland |website= |logo=Chinland_Council.jpg}} '''ချင်းပြည်ကောင်စီ''' ({{lang-en|Chinland Council}}) သည် [[ချင်းပြည်]]၏ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမူဝါဒအတွက် ဥပဒေပြုရေးအဖွဲ့အစည်း ဖြစ်သည်။ [[ချင်းပြည်နယ်]]အတွင်းရှိ ချင်းအဖွဲ့အစည်းအသီးသီးမှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၃၅ ဦးပါဝင်သော ချင်းပြည်ညီလာခံမှ ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေကို ရေးဆွဲခဲ့ပြီးနောက် [[၂၀၂၃]] ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်ကောင်စီကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web |last=N.S |first=June |date=December 26, 2023 |title=The First Chin-Written Constitution: A New Template For Self-Determination? |url=https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html}}</ref><ref>{{Cite web |last=Now |first=Myanmar |date=2024-02-05 |title=New government forms in Chin State with key ministries controlled by CNF |url=https://myanmar-now.org/en/news/new-government-forms-in-chin-state-with-key-ministries-controlled-by-cnf/ |access-date=2024-02-16 |website=Myanmar Now |language=en-US}}</ref> == ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) အကျဉ်းချုပ် == အတည်ပြုထားသော ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေတွင် အခန်း (၁၀) ခန်း ပါဝင်သည်။ <ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.springsprouts.info/updates/chinland-council-explainer|title=ချင်းပြည်ကောင်စီ ဖွဲ့စည်းမှု နောက်ခံအခြေအနေ|accessdate=2025-6-21|publisher=Spring Sprouts}}</ref>၎င်းတို့မှာ- * အခန်း (၁): အခြေခံမူ * အခန်း (၂): ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံ * အခန်း (၃): ချင်းပြည် (Chinland) ကောင်စီ * အခန်း (၄): ဥပဒေပြုရေး * အခန်း (၅): အုပ်ချုပ်ရေး * အခန်း (၆): တရားစီရင်ရေး * အခန်း (၇): ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီ * အခန်း (၈): ဒေသန္တရအုပ်ချုပ်ရေး * အခန်း (၉): ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခြင်း * အခန်း (၁၀): အထွေထွေပြဋ္ဌာန်းချက်များ ချင်းပြည်ကောင်စီ ဦးဆောင်အဖွဲ့ဝင်များသည် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) အပြင် ပြည်နယ်အစိုးရ၊ လွှတ်တော်နှင့် တရားလွှတ်တော်ချုပ် နေရာများတွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခွင့်မရှိရန် ကန့်သတ်ထားသည်။ အစိုးရအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံတွင် ဝန်ကြီးချုပ်ကို အကြီးအကဲအဖြစ် သတ်မှတ်ထားသော်လည်း ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ချင်းပြည် (Chinland) ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌသည် ပြည်နယ်အကြီးအကဲဖြစ်ပြီး ချင်းပြည် (Chinland) ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီတွင်လည်း ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ယူသည်။<ref name=":1" /> အစိုးရအဖွဲ့ကို တော်လှန်ရေးကာလ နှင့် အသွင်ကူးပြောင်းရေးကာလ ဟူ၍ နှစ်ပိုင်းခွဲခြားထားသည်။ တော်လှန်ရေးကာလ ပြီးဆုံးပါက ချင်းပြည် (Chinland) တော်လှန်ရေးကာလအစိုးရအဖွဲ့ကို အသွင်ကူးပြောင်းရေးကာလ အစိုးရအဖြစ် ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းရမည်ဖြစ်သည်။<ref name=":1" /> == ဖွဲ့စည်းပုံ == ချင်းပြည်(Chinland)ကောင်စီကို ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) အရ အစုအဖွဲ့ သုံးခုဖြင့် ဖွဲ့စည်းသည်။ # [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀|၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခြင်းခံရပြီး [[မြန်မာ့ပြည်တွင်းစစ် (၂၀၂၁-လက်ရှိ)|စစ်အာဏာရှင်တော်လှန်ရေး]]တွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေသော [[ချင်းပြည်နယ် လွှတ်တော်|ချင်းလွှတ်တော်]] အစုအဖွဲ့၊ # [[ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး]] အစုအဖွဲ့ - ၁၅ ဦး # ၃။ [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်များ#ချင်းပြည်နယ်|မြို့နယ်]]နှင့် ဒေသအစုအဖွဲ့ - ဒေသမရှိသော မြို့နယ်တစ်ခုမှ ကိုယ်စားလှယ် ၈ ဦးစီ, ဒေသရှိသော မြို့နယ်မှ ကိုယ်စားလှယ် ၅ ဦးစီနှင့် ဒေသတစ်ခုမှ ကိုယ်စားလှယ် ၃ ဦးစီ။ ချင်းပြည်ကောင်စီ ဦးဆောင်အဖွဲ့ကို ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး အစုအဖွဲ့မှ ကိုယ်စားလှယ် ၃ ဦး၊ ချင်းလွှတ်တော် အစုအဖွဲ့မှ ကိုယ်စားလှယ် ၃ ဦး၊ မြို့နယ်နှင့် ဒေသအစုအဖွဲ့မှ ကိုယ်စားလှယ် ၁ ဦးစီဖြင့် ဖွဲ့စည်းသည်။ # ဥက္ကဋ္ဌ # ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၁) # ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၂) # အတွင်းရေးမှူး # တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး(၁) # တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး (၂) # အဖွဲ့ဝင်များ == ပထမအကြိမ် ချင်းပြည်ကောင်စီ == ပထမအကြိမ် ချင်းပြည်ကောင်စီ ညီလာခံတွင် အစုအဖွဲ့ သုံးခုမှ ကိုယ်စားလှယ် ၁၄၀ ဦးဖြင့် ကောင်စီအား လည်းကောင်း၊ ၂၃ ဦး ဖြင့် ကောင်စီ ဦးဆောင်အဖွဲ့အားလည်းကောင်း ဖွဲ့စည်းခဲ့ကာ ကောင်စီသည် အမျိုးသားကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့် အာမခံချက်ရှိသော ချင်းပြည်တည်ဆောက်ရန်၊ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေးနှင့် ဒီမိုကရေစီစနစ် တည်ဆောက်ရေးအား ရည်မှန်းချက်အဖြစ် ထားရှိကာ ကောင်စီဖွဲ့စည်းပြီး ရက်ပေါင်း ၆၀ အတွင်း ပြည်နယ်လွှတ်တော်၊ ပြည်အစိုးရအဖွဲ့  နှင့် ပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်ချုပ်တို့အား ဖွဲ့စည်းသွားမည်ဟု ကောင်စီက ကြေညာချက် ၁/၂၀၂၃ ဖြင့် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။​ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည် (Chinland) ကောင်စီကို ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) အရ ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။​ {| class="wikitable" |+ပထမအကြိမ် ချင်းပြည်ကောင်စီဝင်များ !စဉ် !အမည် !တာဝန်ရာထူး !တာဝန်သက်တမ်းကာလာ !အစုအဖွဲ့ |- |၁။ |ပူးဇင်ကျုံး |ဥက္ကဋ္ဌ | rowspan="6" |{{Age in years and days|2023|12|6}} |ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး |- |၂။ |ဆလိုင်းမင်းညို |ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၁) | |- |၃။ |ပူးဘွေကုန်း |ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၂) | |- |၄။ |ဆလိုင်းပေါလု |အတွင်းရေးမှူး |ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး |- |၅။ |ဆလိုင်းထက်နီ |တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး(၁) |ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး |- |၆။ |ပူးတာလ်လိန်း |တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး (၂) |ချင်းလွှတ်တော်အစုအဖွဲ့ |} ချင်းပြည်ကောင်စီတွင် [[ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး]]မှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၇ ဦး၊ [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်]]မှ ရွေးကောက်ခံချင်းကိုယ်စားလှယ် ၁၇ ဦးနှင့် ဒေသခံအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့အစည်းများမှ ကိုယ်စားလှယ် ၆၈ ဦးတို့ ပါဝင်သည်။<ref name=":0" /> == ဖြစ်ရပ်များ == === ၂၀၂၄ === ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊​ဇန်နဝါရီ ၃၀ – ၃၁ ရက်တွင် ဒုတိယအကြိမ် ကောင်စီအစည်းအဝေးအား ပြုလုပ်ရာ ကောင်စီဝင် ၁၀၀ ဦး တက်ရောက်ခဲ့ကာ ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ချင်းပြည်အစိုးရအဖွဲ့ ဝန်ကြီးချုပ်နှင့် ဝန်ကြီးများ၊ ရှေ့နေချုပ်၊ စာရင်းစစ်ချုပ်၊ တရားလွှတ်တော်ချုပ် တရားသူကြီးချုပ်နှင့် တရားသူကြီးများ၏ အမည်စာရင်းများကို အတည်ပြုက မဏ္ဍိင်သုံးရပ် ဖွဲ့စည်းအတည်ပြုပြီ ဖြစ်ကြောင်း (၀၂/၂၀၂၃) ဖြင့် ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.springsprouts.info/stakeholders/cc|title=ချင်းပြည်ကောင်စီ|publisher=Spring Sprouts|accessdate=2025-6-21}}</ref> ကောင်စီသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် [[ချင်းပြည်အစိုးရ]]ကို ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|date=2024-02-09|title=Resistance groups in Chin State establish ‘Chinland’ government|url=https://english.dvb.no/resistance-groups-in-myanmars-chin-state-establish-chinland-government/|access-date=2024-02-16|language=en-US}}</ref> ဦး[[ပါထန်း]] သည် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ်နှင့် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး၏ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာSui Khar က နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနှင့်<ref>{{Cite web|title=Chinland Government Kicks Off 100 Day Plan|url=https://www.bnionline.net/en/news/chinland-government-kicks-100-day-plan|access-date=2024-02-16|website=Burma News International|language=en}}</ref> Pu Thawng Za Lian က ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ခံရသည်။ === ၂၀၂၅ === ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်ကောင်စီ (Chinland Council - CC) နှင့် ကြားကာလချင်းအမျိုးသားအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (Interim Chin National Consultative Council - ICNCC) တို့ ပူးပေါင်းကာ ချင်းအမျိုးသားကောင်စီ (Chin National Council) ကို ဖွဲ့စည်းရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://myanmar-now.org/mm/news/61392/|title=ချင်းအင်အားစုအားလုံး ပါသည့် ချင်းအမျိုးသားကောင်စီ ဖွဲ့စည်းမည်|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250619101121/https://myanmar-now.org/mm/news/61392/|archivedate=19 June 2025|publisher=Myanmar Now|accessdate=19 June 2025}}</ref> ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၀ ရက်နှင့် ၁၁ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်ကောင်စီသည် ချင်းလုံမြို့၌ အစည်းအဝေးကျင်းပခဲ့ပြီး ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) ကို ပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ အဓိကအားဖြင့် ချင်းပြည်ကောင်စီအတွက် အစုအဖွဲ့ ၃ ခုမှ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှုတွင် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး (CNF) ၏ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှုကို လျှော့ချခဲ့ပြီး လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်နှင့် မြို့နယ်/ဒေသအဖွဲ့ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှုများကိုလည်း ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ ယခင်က ချင်းပြည်ကောင်စီတွင် CNF မှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၇ ဦး ပါဝင်ခဲ့ရာမှ ယခုပြင်ဆင်ချက်တွင် ၁၅ ဦးအထိ လျှော့ချခဲ့သည်။ ဥပဒေကြမ်းအတည်ပြုရေးဆိုင်ရာ ပြဋ္ဌာန်းချက်များကိုလည်း ပြင်ဆင်ခဲ့ပြီး၊ စုစုပေါင်း ဥပဒေပုဒ်မ ၁၃ ခုကို ပြင်ဆင်၊ ပယ်ဖျက် သို့မဟုတ် ဖြည့်စွက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://khonumthung.org/%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%96%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%80%85%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%A1%E1%80%81/|title=ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ချက်တွင် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦးက ကောင်စီမှာ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှု လျော့ချ|publisher=Khonumthung News|accessdate=2025-6-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250621141320/https://khonumthung.org/%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%96%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%80%85%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%A1%E1%80%81/|archivedate=2025-6-21}}</ref> == ကိုးကား == {{Reflist}} [[Category:ချင်းပြည်နယ်]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ၏ လွှတ်တော်များ]] 0j6g0n5pvbgwkegbdg7irt2rp7a9m4r 878794 878790 2025-06-21T16:06:57Z Salai Rungtoi 22844 /* ကိုးကား */ 878794 wikitext text/x-wiki {{Infobox legislature |name= ချင်းပြည်ကောင်စီ |legislature= |coa_pic= |house_type=[[လွှတ်တော်တစ်ရပ်စနစ်]] |houses= |leader1=[[ပူးဇင်ကျုံး]] |leader2= |leader1_type=ဥက္ကဋ္ဌ |party1= |election1= |leader2_type= |party2= |election2= |political_groups1=* [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ|ဒေသခံ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးများ]] (၆၈) * [[ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး]] (၂၇) * [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်|လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များ]] (၁၇) |members=၁၄၀ |structure1=Chinland Council as of March 2024.svg |structure1_res=250px |structure1_alt= |last_election1= |next_election1= |session_room= |meeting_place=Camp Victoria, Chinland |website= |logo=Chinland_Council.jpg}} '''ချင်းပြည်ကောင်စီ''' ({{lang-en|Chinland Council}}) သည် [[ချင်းပြည်]]၏ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမူဝါဒအတွက် ဥပဒေပြုရေးအဖွဲ့အစည်း ဖြစ်သည်။ [[ချင်းပြည်နယ်]]အတွင်းရှိ ချင်းအဖွဲ့အစည်းအသီးသီးမှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၃၅ ဦးပါဝင်သော ချင်းပြည်ညီလာခံမှ ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေကို ရေးဆွဲခဲ့ပြီးနောက် [[၂၀၂၃]] ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်ကောင်စီကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web |last=N.S |first=June |date=December 26, 2023 |title=The First Chin-Written Constitution: A New Template For Self-Determination? |url=https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html}}</ref><ref>{{Cite web |last=Now |first=Myanmar |date=2024-02-05 |title=New government forms in Chin State with key ministries controlled by CNF |url=https://myanmar-now.org/en/news/new-government-forms-in-chin-state-with-key-ministries-controlled-by-cnf/ |access-date=2024-02-16 |website=Myanmar Now |language=en-US}}</ref> == ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) အကျဉ်းချုပ် == အတည်ပြုထားသော ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေတွင် အခန်း (၁၀) ခန်း ပါဝင်သည်။ <ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.springsprouts.info/updates/chinland-council-explainer|title=ချင်းပြည်ကောင်စီ ဖွဲ့စည်းမှု နောက်ခံအခြေအနေ|accessdate=2025-6-21|publisher=Spring Sprouts}}</ref>၎င်းတို့မှာ- * အခန်း (၁): အခြေခံမူ * အခန်း (၂): ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံ * အခန်း (၃): ချင်းပြည် (Chinland) ကောင်စီ * အခန်း (၄): ဥပဒေပြုရေး * အခန်း (၅): အုပ်ချုပ်ရေး * အခန်း (၆): တရားစီရင်ရေး * အခန်း (၇): ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီ * အခန်း (၈): ဒေသန္တရအုပ်ချုပ်ရေး * အခန်း (၉): ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခြင်း * အခန်း (၁၀): အထွေထွေပြဋ္ဌာန်းချက်များ ချင်းပြည်ကောင်စီ ဦးဆောင်အဖွဲ့ဝင်များသည် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) အပြင် ပြည်နယ်အစိုးရ၊ လွှတ်တော်နှင့် တရားလွှတ်တော်ချုပ် နေရာများတွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခွင့်မရှိရန် ကန့်သတ်ထားသည်။ အစိုးရအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံတွင် ဝန်ကြီးချုပ်ကို အကြီးအကဲအဖြစ် သတ်မှတ်ထားသော်လည်း ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ချင်းပြည် (Chinland) ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌသည် ပြည်နယ်အကြီးအကဲဖြစ်ပြီး ချင်းပြည် (Chinland) ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီတွင်လည်း ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ယူသည်။<ref name=":1" /> အစိုးရအဖွဲ့ကို တော်လှန်ရေးကာလ နှင့် အသွင်ကူးပြောင်းရေးကာလ ဟူ၍ နှစ်ပိုင်းခွဲခြားထားသည်။ တော်လှန်ရေးကာလ ပြီးဆုံးပါက ချင်းပြည် (Chinland) တော်လှန်ရေးကာလအစိုးရအဖွဲ့ကို အသွင်ကူးပြောင်းရေးကာလ အစိုးရအဖြစ် ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းရမည်ဖြစ်သည်။<ref name=":1" /> == ဖွဲ့စည်းပုံ == ချင်းပြည်(Chinland)ကောင်စီကို ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) အရ အစုအဖွဲ့ သုံးခုဖြင့် ဖွဲ့စည်းသည်။ # [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀|၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခြင်းခံရပြီး [[မြန်မာ့ပြည်တွင်းစစ် (၂၀၂၁-လက်ရှိ)|စစ်အာဏာရှင်တော်လှန်ရေး]]တွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေသော [[ချင်းပြည်နယ် လွှတ်တော်|ချင်းလွှတ်တော်]] အစုအဖွဲ့၊ # [[ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး]] အစုအဖွဲ့ - ၁၅ ဦး # ၃။ [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်များ#ချင်းပြည်နယ်|မြို့နယ်]]နှင့် ဒေသအစုအဖွဲ့ - ဒေသမရှိသော မြို့နယ်တစ်ခုမှ ကိုယ်စားလှယ် ၈ ဦးစီ, ဒေသရှိသော မြို့နယ်မှ ကိုယ်စားလှယ် ၅ ဦးစီနှင့် ဒေသတစ်ခုမှ ကိုယ်စားလှယ် ၃ ဦးစီ။ ချင်းပြည်ကောင်စီ ဦးဆောင်အဖွဲ့ကို ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး အစုအဖွဲ့မှ ကိုယ်စားလှယ် ၃ ဦး၊ ချင်းလွှတ်တော် အစုအဖွဲ့မှ ကိုယ်စားလှယ် ၃ ဦး၊ မြို့နယ်နှင့် ဒေသအစုအဖွဲ့မှ ကိုယ်စားလှယ် ၁ ဦးစီဖြင့် ဖွဲ့စည်းသည်။ # ဥက္ကဋ္ဌ # ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၁) # ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၂) # အတွင်းရေးမှူး # တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး(၁) # တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး (၂) # အဖွဲ့ဝင်များ == ပထမအကြိမ် ချင်းပြည်ကောင်စီ == ပထမအကြိမ် ချင်းပြည်ကောင်စီ ညီလာခံတွင် အစုအဖွဲ့ သုံးခုမှ ကိုယ်စားလှယ် ၁၄၀ ဦးဖြင့် ကောင်စီအား လည်းကောင်း၊ ၂၃ ဦး ဖြင့် ကောင်စီ ဦးဆောင်အဖွဲ့အားလည်းကောင်း ဖွဲ့စည်းခဲ့ကာ ကောင်စီသည် အမျိုးသားကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့် အာမခံချက်ရှိသော ချင်းပြည်တည်ဆောက်ရန်၊ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေးနှင့် ဒီမိုကရေစီစနစ် တည်ဆောက်ရေးအား ရည်မှန်းချက်အဖြစ် ထားရှိကာ ကောင်စီဖွဲ့စည်းပြီး ရက်ပေါင်း ၆၀ အတွင်း ပြည်နယ်လွှတ်တော်၊ ပြည်အစိုးရအဖွဲ့  နှင့် ပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်ချုပ်တို့အား ဖွဲ့စည်းသွားမည်ဟု ကောင်စီက ကြေညာချက် ၁/၂၀၂၃ ဖြင့် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။​ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည် (Chinland) ကောင်စီကို ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) အရ ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။​ {| class="wikitable" |+ပထမအကြိမ် ချင်းပြည်ကောင်စီဝင်များ !စဉ် !အမည် !တာဝန်ရာထူး !တာဝန်သက်တမ်းကာလာ !အစုအဖွဲ့ |- |၁။ |ပူးဇင်ကျုံး |ဥက္ကဋ္ဌ | rowspan="6" |{{Age in years and days|2023|12|6}} |ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး |- |၂။ |ဆလိုင်းမင်းညို |ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၁) | |- |၃။ |ပူးဘွေကုန်း |ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၂) | |- |၄။ |ဆလိုင်းပေါလု |အတွင်းရေးမှူး |ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး |- |၅။ |ဆလိုင်းထက်နီ |တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး(၁) |ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး |- |၆။ |ပူးတာလ်လိန်း |တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး (၂) |ချင်းလွှတ်တော်အစုအဖွဲ့ |} ချင်းပြည်ကောင်စီတွင် [[ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး]]မှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၇ ဦး၊ [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်]]မှ ရွေးကောက်ခံချင်းကိုယ်စားလှယ် ၁၇ ဦးနှင့် ဒေသခံအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့အစည်းများမှ ကိုယ်စားလှယ် ၆၈ ဦးတို့ ပါဝင်သည်။<ref name=":0" /> == ဖြစ်ရပ်များ == === ၂၀၂၄ === ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊​ဇန်နဝါရီ ၃၀ – ၃၁ ရက်တွင် ဒုတိယအကြိမ် ကောင်စီအစည်းအဝေးအား ပြုလုပ်ရာ ကောင်စီဝင် ၁၀၀ ဦး တက်ရောက်ခဲ့ကာ ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ချင်းပြည်အစိုးရအဖွဲ့ ဝန်ကြီးချုပ်နှင့် ဝန်ကြီးများ၊ ရှေ့နေချုပ်၊ စာရင်းစစ်ချုပ်၊ တရားလွှတ်တော်ချုပ် တရားသူကြီးချုပ်နှင့် တရားသူကြီးများ၏ အမည်စာရင်းများကို အတည်ပြုက မဏ္ဍိင်သုံးရပ် ဖွဲ့စည်းအတည်ပြုပြီ ဖြစ်ကြောင်း (၀၂/၂၀၂၃) ဖြင့် ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.springsprouts.info/stakeholders/cc|title=ချင်းပြည်ကောင်စီ|publisher=Spring Sprouts|accessdate=2025-6-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250621155002/https://www.springsprouts.info/stakeholders/cc|archivedate=2025-6-21}}</ref> ကောင်စီသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် [[ချင်းပြည်အစိုးရ]]ကို ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|date=2024-02-09|title=Resistance groups in Chin State establish ‘Chinland’ government|url=https://english.dvb.no/resistance-groups-in-myanmars-chin-state-establish-chinland-government/|access-date=2024-02-16|language=en-US}}</ref> ဦး[[ပါထန်း]] သည် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ်နှင့် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး၏ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာSui Khar က နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနှင့်<ref>{{Cite web|title=Chinland Government Kicks Off 100 Day Plan|url=https://www.bnionline.net/en/news/chinland-government-kicks-100-day-plan|access-date=2024-02-16|website=Burma News International|language=en}}</ref> Pu Thawng Za Lian က ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ခံရသည်။ === ၂၀၂၅ === ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်ကောင်စီ (Chinland Council - CC) နှင့် ကြားကာလချင်းအမျိုးသားအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (Interim Chin National Consultative Council - ICNCC) တို့ ပူးပေါင်းကာ ချင်းအမျိုးသားကောင်စီ (Chin National Council) ကို ဖွဲ့စည်းရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://myanmar-now.org/mm/news/61392/|title=ချင်းအင်အားစုအားလုံး ပါသည့် ချင်းအမျိုးသားကောင်စီ ဖွဲ့စည်းမည်|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250619101121/https://myanmar-now.org/mm/news/61392/|archivedate=19 June 2025|publisher=Myanmar Now|accessdate=19 June 2025}}</ref> ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၀ ရက်နှင့် ၁၁ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်ကောင်စီသည် ချင်းလုံမြို့၌ အစည်းအဝေးကျင်းပခဲ့ပြီး ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) ကို ပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ အဓိကအားဖြင့် ချင်းပြည်ကောင်စီအတွက် အစုအဖွဲ့ ၃ ခုမှ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှုတွင် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး (CNF) ၏ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှုကို လျှော့ချခဲ့ပြီး လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်နှင့် မြို့နယ်/ဒေသအဖွဲ့ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှုများကိုလည်း ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ ယခင်က ချင်းပြည်ကောင်စီတွင် CNF မှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၇ ဦး ပါဝင်ခဲ့ရာမှ ယခုပြင်ဆင်ချက်တွင် ၁၅ ဦးအထိ လျှော့ချခဲ့သည်။ ဥပဒေကြမ်းအတည်ပြုရေးဆိုင်ရာ ပြဋ္ဌာန်းချက်များကိုလည်း ပြင်ဆင်ခဲ့ပြီး၊ စုစုပေါင်း ဥပဒေပုဒ်မ ၁၃ ခုကို ပြင်ဆင်၊ ပယ်ဖျက် သို့မဟုတ် ဖြည့်စွက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://khonumthung.org/%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%96%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%80%85%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%A1%E1%80%81/|title=ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ချက်တွင် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦးက ကောင်စီမှာ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှု လျော့ချ|publisher=Khonumthung News|accessdate=2025-6-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250621141320/https://khonumthung.org/%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%96%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%80%85%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%A1%E1%80%81/|archivedate=2025-6-21}}</ref> == ဆက်စပ် ဆက်ရှုရန် == * [[ချင်းပြည်|ချင်းပြည် (Chinland)]] * [[ချင်းပြည်အစိုးရ|ချင်းပြည် (Chinland) အစိုးရ]] == ကိုးကား == {{Reflist}} [[Category:ချင်းပြည်နယ်]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ၏ လွှတ်တော်များ]] bptoau09eqso1buira9qwdwuxfddy9c 878825 878794 2025-06-22T06:50:14Z Salai Rungtoi 22844 /* ဖွဲ့စည်းပုံ */ 878825 wikitext text/x-wiki {{Infobox legislature |name= ချင်းပြည်ကောင်စီ |legislature= |coa_pic= |house_type=[[လွှတ်တော်တစ်ရပ်စနစ်]] |houses= |leader1=[[ပူးဇင်ကျုံး]] |leader2= |leader1_type=ဥက္ကဋ္ဌ |party1= |election1= |leader2_type= |party2= |election2= |political_groups1=* [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ|ဒေသခံ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးများ]] (၆၈) * [[ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး]] (၂၇) * [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်|လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များ]] (၁၇) |members=၁၄၀ |structure1=Chinland Council as of March 2024.svg |structure1_res=250px |structure1_alt= |last_election1= |next_election1= |session_room= |meeting_place=Camp Victoria, Chinland |website= |logo=Chinland_Council.jpg}} '''ချင်းပြည်ကောင်စီ''' ({{lang-en|Chinland Council}}) သည် [[ချင်းပြည်]]၏ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမူဝါဒအတွက် ဥပဒေပြုရေးအဖွဲ့အစည်း ဖြစ်သည်။ [[ချင်းပြည်နယ်]]အတွင်းရှိ ချင်းအဖွဲ့အစည်းအသီးသီးမှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၃၅ ဦးပါဝင်သော ချင်းပြည်ညီလာခံမှ ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေကို ရေးဆွဲခဲ့ပြီးနောက် [[၂၀၂၃]] ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်ကောင်စီကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web |last=N.S |first=June |date=December 26, 2023 |title=The First Chin-Written Constitution: A New Template For Self-Determination? |url=https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html}}</ref><ref>{{Cite web |last=Now |first=Myanmar |date=2024-02-05 |title=New government forms in Chin State with key ministries controlled by CNF |url=https://myanmar-now.org/en/news/new-government-forms-in-chin-state-with-key-ministries-controlled-by-cnf/ |access-date=2024-02-16 |website=Myanmar Now |language=en-US}}</ref> == ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) အကျဉ်းချုပ် == အတည်ပြုထားသော ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေတွင် အခန်း (၁၀) ခန်း ပါဝင်သည်။ <ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.springsprouts.info/updates/chinland-council-explainer|title=ချင်းပြည်ကောင်စီ ဖွဲ့စည်းမှု နောက်ခံအခြေအနေ|accessdate=2025-6-21|publisher=Spring Sprouts}}</ref>၎င်းတို့မှာ- * အခန်း (၁): အခြေခံမူ * အခန်း (၂): ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံ * အခန်း (၃): ချင်းပြည် (Chinland) ကောင်စီ * အခန်း (၄): ဥပဒေပြုရေး * အခန်း (၅): အုပ်ချုပ်ရေး * အခန်း (၆): တရားစီရင်ရေး * အခန်း (၇): ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီ * အခန်း (၈): ဒေသန္တရအုပ်ချုပ်ရေး * အခန်း (၉): ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခြင်း * အခန်း (၁၀): အထွေထွေပြဋ္ဌာန်းချက်များ ချင်းပြည်ကောင်စီ ဦးဆောင်အဖွဲ့ဝင်များသည် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) အပြင် ပြည်နယ်အစိုးရ၊ လွှတ်တော်နှင့် တရားလွှတ်တော်ချုပ် နေရာများတွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခွင့်မရှိရန် ကန့်သတ်ထားသည်။ အစိုးရအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံတွင် ဝန်ကြီးချုပ်ကို အကြီးအကဲအဖြစ် သတ်မှတ်ထားသော်လည်း ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ချင်းပြည် (Chinland) ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌသည် ပြည်နယ်အကြီးအကဲဖြစ်ပြီး ချင်းပြည် (Chinland) ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီတွင်လည်း ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ယူသည်။<ref name=":1" /> အစိုးရအဖွဲ့ကို တော်လှန်ရေးကာလ နှင့် အသွင်ကူးပြောင်းရေးကာလ ဟူ၍ နှစ်ပိုင်းခွဲခြားထားသည်။ တော်လှန်ရေးကာလ ပြီးဆုံးပါက ချင်းပြည် (Chinland) တော်လှန်ရေးကာလအစိုးရအဖွဲ့ကို အသွင်ကူးပြောင်းရေးကာလ အစိုးရအဖြစ် ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းရမည်ဖြစ်သည်။<ref name=":1" /> == ဖွဲ့စည်းပုံ == ချင်းပြည်(Chinland)ကောင်စီကို ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) အရ အစုအဖွဲ့ သုံးခုဖြင့် ဖွဲ့စည်းသည်။ # [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀|၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခြင်းခံရပြီး [[မြန်မာ့ပြည်တွင်းစစ် (၂၀၂၁-လက်ရှိ)|စစ်အာဏာရှင်တော်လှန်ရေး]]တွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေသော [[ချင်းပြည်နယ် လွှတ်တော်|ချင်းလွှတ်တော်]] အစုအဖွဲ့၊ # [[ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး]] အစုအဖွဲ့ - ၁၅ ဦး # [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်များ#ချင်းပြည်နယ်|မြို့နယ်]]နှင့် ဒေသအစုအဖွဲ့ - ဒေသမရှိသော မြို့နယ်တစ်ခုမှ ကိုယ်စားလှယ် ၈ ဦးစီ, ဒေသရှိသော မြို့နယ်မှ ကိုယ်စားလှယ် ၅ ဦးစီနှင့် ဒေသတစ်ခုမှ ကိုယ်စားလှယ် ၃ ဦးစီ။ ချင်းပြည်ကောင်စီ ဦးဆောင်အဖွဲ့ကို ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး အစုအဖွဲ့မှ ကိုယ်စားလှယ် ၃ ဦး၊ ချင်းလွှတ်တော် အစုအဖွဲ့မှ ကိုယ်စားလှယ် ၃ ဦး၊ မြို့နယ်နှင့် ဒေသအစုအဖွဲ့မှ ကိုယ်စားလှယ် ၁ ဦးစီဖြင့် ဖွဲ့စည်းသည်။ # ဥက္ကဋ္ဌ # ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၁) # ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၂) # အတွင်းရေးမှူး # တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး(၁) # တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး (၂) # အဖွဲ့ဝင်များ == ကောင်စီဝင် ဒေသကိုယ်စားပြု အစုအဖွဲ့များ == {| class="wikitable" !စဉ် !ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး အစုအဖွဲ့ !ကိုယ်စားပြုမှု !ပါဝင်မှု |- |၁။ |ကိုယ်စားလှယ် |၁၅ ဦး | |- ! !ချင်းလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် အစုအဖွဲ့ !ကိုယ်စားပြုမှု ! |- |၂။ | | | |- ! !မြို့နယ်နှင့် ဒေသအစုအဖွဲ့ !ကိုယ်စားပြုမှု ! |- |၁။ |Senthang Central Council/Senthang Revolution Force |ဆဲန်ထန်နယ် |4 March 2024 |- |၂။ |Zanniatram People's Organization | | |- |၃။ |Kanpetlet Council | | |- |၄။ |Thado Council | | |- |၅။ |Mindat Council | | |- | | | | |} == ပထမအကြိမ် ချင်းပြည်ကောင်စီ == ပထမအကြိမ် ချင်းပြည်ကောင်စီ ညီလာခံတွင် အစုအဖွဲ့ သုံးခုမှ ကိုယ်စားလှယ် ၁၄၀ ဦးဖြင့် ကောင်စီအား လည်းကောင်း၊ ၂၃ ဦး ဖြင့် ကောင်စီ ဦးဆောင်အဖွဲ့အားလည်းကောင်း ဖွဲ့စည်းခဲ့ကာ ကောင်စီသည် အမျိုးသားကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့် အာမခံချက်ရှိသော ချင်းပြည်တည်ဆောက်ရန်၊ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေးနှင့် ဒီမိုကရေစီစနစ် တည်ဆောက်ရေးအား ရည်မှန်းချက်အဖြစ် ထားရှိကာ ကောင်စီဖွဲ့စည်းပြီး ရက်ပေါင်း ၆၀ အတွင်း ပြည်နယ်လွှတ်တော်၊ ပြည်အစိုးရအဖွဲ့  နှင့် ပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်ချုပ်တို့အား ဖွဲ့စည်းသွားမည်ဟု ကောင်စီက ကြေညာချက် ၁/၂၀၂၃ ဖြင့် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။​ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည် (Chinland) ကောင်စီကို ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) အရ ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။​ {| class="wikitable" |+ပထမအကြိမ် ချင်းပြည်ကောင်စီဝင်များ !စဉ် !အမည် !တာဝန်ရာထူး !တာဝန်သက်တမ်းကာလာ !အစုအဖွဲ့ |- |၁။ |ပူးဇင်ကျုံး |ဥက္ကဋ္ဌ | rowspan="6" |{{Age in years and days|2023|12|6}} |ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး အစုအဖွဲ့ |- |၂။ |ဆလိုင်းမင်းညို |ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၁) |ချင်းလွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်များ အစုအဖွဲ့ |- |၃။ |ပူးဘွေကုန်း |ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၂) | |- |၄။ |ဆလိုင်းပေါလု |အတွင်းရေးမှူး |ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး |- |၅။ |ဆလိုင်းထက်နီ |တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး(၁) |ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး |- |၆။ |ပူးတာလ်လိန်း |တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး (၂) |ချင်းလွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်များ အစုအဖွဲ့ |} ချင်းပြည်ကောင်စီတွင် [[ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး]]မှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၇ ဦး၊ [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်]]မှ ရွေးကောက်ခံချင်းကိုယ်စားလှယ် ၁၇ ဦးနှင့် ဒေသခံအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့အစည်းများမှ ကိုယ်စားလှယ် ၆၈ ဦးတို့ ပါဝင်သည်။<ref name=":0" /> == ဖြစ်ရပ်များ == === ၂၀၂၄ === ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊​ဇန်နဝါရီ ၃၀ – ၃၁ ရက်တွင် ဒုတိယအကြိမ် ကောင်စီအစည်းအဝေးအား ပြုလုပ်ရာ ကောင်စီဝင် ၁၀၀ ဦး တက်ရောက်ခဲ့ကာ ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ချင်းပြည်အစိုးရအဖွဲ့ ဝန်ကြီးချုပ်နှင့် ဝန်ကြီးများ၊ ရှေ့နေချုပ်၊ စာရင်းစစ်ချုပ်၊ တရားလွှတ်တော်ချုပ် တရားသူကြီးချုပ်နှင့် တရားသူကြီးများ၏ အမည်စာရင်းများကို အတည်ပြုက မဏ္ဍိင်သုံးရပ် ဖွဲ့စည်းအတည်ပြုပြီ ဖြစ်ကြောင်း (၀၂/၂၀၂၃) ဖြင့် ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.springsprouts.info/stakeholders/cc|title=ချင်းပြည်ကောင်စီ|publisher=Spring Sprouts|accessdate=2025-6-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250621155002/https://www.springsprouts.info/stakeholders/cc|archivedate=2025-6-21}}</ref> ကောင်စီသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် [[ချင်းပြည်အစိုးရ]]ကို ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|date=2024-02-09|title=Resistance groups in Chin State establish ‘Chinland’ government|url=https://english.dvb.no/resistance-groups-in-myanmars-chin-state-establish-chinland-government/|access-date=2024-02-16|language=en-US}}</ref> ဦး[[ပါထန်း]] သည် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ်နှင့် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး၏ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာSui Khar က နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနှင့်<ref>{{Cite web|title=Chinland Government Kicks Off 100 Day Plan|url=https://www.bnionline.net/en/news/chinland-government-kicks-100-day-plan|access-date=2024-02-16|website=Burma News International|language=en}}</ref> Pu Thawng Za Lian က ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ခံရသည်။ === ၂၀၂၅ === ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်ကောင်စီ (Chinland Council - CC) နှင့် ကြားကာလချင်းအမျိုးသားအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (Interim Chin National Consultative Council - ICNCC) တို့ ပူးပေါင်းကာ ချင်းအမျိုးသားကောင်စီ (Chin National Council) ကို ဖွဲ့စည်းရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://myanmar-now.org/mm/news/61392/|title=ချင်းအင်အားစုအားလုံး ပါသည့် ချင်းအမျိုးသားကောင်စီ ဖွဲ့စည်းမည်|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250619101121/https://myanmar-now.org/mm/news/61392/|archivedate=19 June 2025|publisher=Myanmar Now|accessdate=19 June 2025}}</ref> ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၀ ရက်နှင့် ၁၁ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်ကောင်စီသည် ချင်းလုံမြို့၌ အစည်းအဝေးကျင်းပခဲ့ပြီး ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) ကို ပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ အဓိကအားဖြင့် ချင်းပြည်ကောင်စီအတွက် အစုအဖွဲ့ ၃ ခုမှ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှုတွင် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး (CNF) ၏ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှုကို လျှော့ချခဲ့ပြီး လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်နှင့် မြို့နယ်/ဒေသအဖွဲ့ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှုများကိုလည်း ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ ယခင်က ချင်းပြည်ကောင်စီတွင် CNF မှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၇ ဦး ပါဝင်ခဲ့ရာမှ ယခုပြင်ဆင်ချက်တွင် ၁၅ ဦးအထိ လျှော့ချခဲ့သည်။ ဥပဒေကြမ်းအတည်ပြုရေးဆိုင်ရာ ပြဋ္ဌာန်းချက်များကိုလည်း ပြင်ဆင်ခဲ့ပြီး၊ စုစုပေါင်း ဥပဒေပုဒ်မ ၁၃ ခုကို ပြင်ဆင်၊ ပယ်ဖျက် သို့မဟုတ် ဖြည့်စွက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://khonumthung.org/%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%96%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%80%85%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%A1%E1%80%81/|title=ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ချက်တွင် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦးက ကောင်စီမှာ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှု လျော့ချ|publisher=Khonumthung News|accessdate=2025-6-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250621141320/https://khonumthung.org/%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%96%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%80%85%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%A1%E1%80%81/|archivedate=2025-6-21}}</ref> == ဆက်စပ် ဆက်ရှုရန် == * [[ချင်းပြည်|ချင်းပြည် (Chinland)]] * [[ချင်းပြည်အစိုးရ|ချင်းပြည် (Chinland) အစိုးရ]] == ကိုးကား == {{Reflist}} [[Category:ချင်းပြည်နယ်]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ၏ လွှတ်တော်များ]] qdjgoz0l10xano02ekoqv12fqb83hg9 878849 878825 2025-06-22T10:39:03Z CommonsDelinker 115 Removing [[:c:File:Chinland_Council.jpg|Chinland_Council.jpg]], it has been deleted from Commons by [[:c:User:Yann|Yann]] because: Copyright violation, see [[:c:Commons:Licensing|]]. 878849 wikitext text/x-wiki {{Infobox legislature |name= ချင်းပြည်ကောင်စီ |legislature= |coa_pic= |house_type=[[လွှတ်တော်တစ်ရပ်စနစ်]] |houses= |leader1=[[ပူးဇင်ကျုံး]] |leader2= |leader1_type=ဥက္ကဋ္ဌ |party1= |election1= |leader2_type= |party2= |election2= |political_groups1=* [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ|ဒေသခံ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးများ]] (၆၈) * [[ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး]] (၂၇) * [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်|လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များ]] (၁၇) |members=၁၄၀ |structure1=Chinland Council as of March 2024.svg |structure1_res=250px |structure1_alt= |last_election1= |next_election1= |session_room= |meeting_place=Camp Victoria, Chinland |website= |logo=}} '''ချင်းပြည်ကောင်စီ''' ({{lang-en|Chinland Council}}) သည် [[ချင်းပြည်]]၏ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမူဝါဒအတွက် ဥပဒေပြုရေးအဖွဲ့အစည်း ဖြစ်သည်။ [[ချင်းပြည်နယ်]]အတွင်းရှိ ချင်းအဖွဲ့အစည်းအသီးသီးမှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၃၅ ဦးပါဝင်သော ချင်းပြည်ညီလာခံမှ ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေကို ရေးဆွဲခဲ့ပြီးနောက် [[၂၀၂၃]] ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်ကောင်စီကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web |last=N.S |first=June |date=December 26, 2023 |title=The First Chin-Written Constitution: A New Template For Self-Determination? |url=https://www.irrawaddy.com/opinion/guest-column/the-first-chin-written-constitution-a-new-template-for-self-determination.html}}</ref><ref>{{Cite web |last=Now |first=Myanmar |date=2024-02-05 |title=New government forms in Chin State with key ministries controlled by CNF |url=https://myanmar-now.org/en/news/new-government-forms-in-chin-state-with-key-ministries-controlled-by-cnf/ |access-date=2024-02-16 |website=Myanmar Now |language=en-US}}</ref> == ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) အကျဉ်းချုပ် == အတည်ပြုထားသော ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေတွင် အခန်း (၁၀) ခန်း ပါဝင်သည်။ <ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.springsprouts.info/updates/chinland-council-explainer|title=ချင်းပြည်ကောင်စီ ဖွဲ့စည်းမှု နောက်ခံအခြေအနေ|accessdate=2025-6-21|publisher=Spring Sprouts}}</ref>၎င်းတို့မှာ- * အခန်း (၁): အခြေခံမူ * အခန်း (၂): ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံ * အခန်း (၃): ချင်းပြည် (Chinland) ကောင်စီ * အခန်း (၄): ဥပဒေပြုရေး * အခန်း (၅): အုပ်ချုပ်ရေး * အခန်း (၆): တရားစီရင်ရေး * အခန်း (၇): ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီ * အခန်း (၈): ဒေသန္တရအုပ်ချုပ်ရေး * အခန်း (၉): ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခြင်း * အခန်း (၁၀): အထွေထွေပြဋ္ဌာန်းချက်များ ချင်းပြည်ကောင်စီ ဦးဆောင်အဖွဲ့ဝင်များသည် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) အပြင် ပြည်နယ်အစိုးရ၊ လွှတ်တော်နှင့် တရားလွှတ်တော်ချုပ် နေရာများတွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခွင့်မရှိရန် ကန့်သတ်ထားသည်။ အစိုးရအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံတွင် ဝန်ကြီးချုပ်ကို အကြီးအကဲအဖြစ် သတ်မှတ်ထားသော်လည်း ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ချင်းပြည် (Chinland) ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌသည် ပြည်နယ်အကြီးအကဲဖြစ်ပြီး ချင်းပြည် (Chinland) ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီတွင်လည်း ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ယူသည်။<ref name=":1" /> အစိုးရအဖွဲ့ကို တော်လှန်ရေးကာလ နှင့် အသွင်ကူးပြောင်းရေးကာလ ဟူ၍ နှစ်ပိုင်းခွဲခြားထားသည်။ တော်လှန်ရေးကာလ ပြီးဆုံးပါက ချင်းပြည် (Chinland) တော်လှန်ရေးကာလအစိုးရအဖွဲ့ကို အသွင်ကူးပြောင်းရေးကာလ အစိုးရအဖြစ် ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းရမည်ဖြစ်သည်။<ref name=":1" /> == ဖွဲ့စည်းပုံ == ချင်းပြည်(Chinland)ကောင်စီကို ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) အရ အစုအဖွဲ့ သုံးခုဖြင့် ဖွဲ့စည်းသည်။ # [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀|၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခြင်းခံရပြီး [[မြန်မာ့ပြည်တွင်းစစ် (၂၀၂၁-လက်ရှိ)|စစ်အာဏာရှင်တော်လှန်ရေး]]တွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေသော [[ချင်းပြည်နယ် လွှတ်တော်|ချင်းလွှတ်တော်]] အစုအဖွဲ့၊ # [[ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး]] အစုအဖွဲ့ - ၁၅ ဦး # [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်များ#ချင်းပြည်နယ်|မြို့နယ်]]နှင့် ဒေသအစုအဖွဲ့ - ဒေသမရှိသော မြို့နယ်တစ်ခုမှ ကိုယ်စားလှယ် ၈ ဦးစီ, ဒေသရှိသော မြို့နယ်မှ ကိုယ်စားလှယ် ၅ ဦးစီနှင့် ဒေသတစ်ခုမှ ကိုယ်စားလှယ် ၃ ဦးစီ။ ချင်းပြည်ကောင်စီ ဦးဆောင်အဖွဲ့ကို ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး အစုအဖွဲ့မှ ကိုယ်စားလှယ် ၃ ဦး၊ ချင်းလွှတ်တော် အစုအဖွဲ့မှ ကိုယ်စားလှယ် ၃ ဦး၊ မြို့နယ်နှင့် ဒေသအစုအဖွဲ့မှ ကိုယ်စားလှယ် ၁ ဦးစီဖြင့် ဖွဲ့စည်းသည်။ # ဥက္ကဋ္ဌ # ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၁) # ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၂) # အတွင်းရေးမှူး # တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး(၁) # တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး (၂) # အဖွဲ့ဝင်များ == ကောင်စီဝင် ဒေသကိုယ်စားပြု အစုအဖွဲ့များ == {| class="wikitable" !စဉ် !ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး အစုအဖွဲ့ !ကိုယ်စားပြုမှု !ပါဝင်မှု |- |၁။ |ကိုယ်စားလှယ် |၁၅ ဦး | |- ! !ချင်းလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် အစုအဖွဲ့ !ကိုယ်စားပြုမှု ! |- |၂။ | | | |- ! !မြို့နယ်နှင့် ဒေသအစုအဖွဲ့ !ကိုယ်စားပြုမှု ! |- |၁။ |Senthang Central Council/Senthang Revolution Force |ဆဲန်ထန်နယ် |4 March 2024 |- |၂။ |Zanniatram People's Organization | | |- |၃။ |Kanpetlet Council | | |- |၄။ |Thado Council | | |- |၅။ |Mindat Council | | |- | | | | |} == ပထမအကြိမ် ချင်းပြည်ကောင်စီ == ပထမအကြိမ် ချင်းပြည်ကောင်စီ ညီလာခံတွင် အစုအဖွဲ့ သုံးခုမှ ကိုယ်စားလှယ် ၁၄၀ ဦးဖြင့် ကောင်စီအား လည်းကောင်း၊ ၂၃ ဦး ဖြင့် ကောင်စီ ဦးဆောင်အဖွဲ့အားလည်းကောင်း ဖွဲ့စည်းခဲ့ကာ ကောင်စီသည် အမျိုးသားကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့် အာမခံချက်ရှိသော ချင်းပြည်တည်ဆောက်ရန်၊ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေးနှင့် ဒီမိုကရေစီစနစ် တည်ဆောက်ရေးအား ရည်မှန်းချက်အဖြစ် ထားရှိကာ ကောင်စီဖွဲ့စည်းပြီး ရက်ပေါင်း ၆၀ အတွင်း ပြည်နယ်လွှတ်တော်၊ ပြည်အစိုးရအဖွဲ့  နှင့် ပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်ချုပ်တို့အား ဖွဲ့စည်းသွားမည်ဟု ကောင်စီက ကြေညာချက် ၁/၂၀၂၃ ဖြင့် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။​ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည် (Chinland) ကောင်စီကို ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) အရ ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။​ {| class="wikitable" |+ပထမအကြိမ် ချင်းပြည်ကောင်စီဝင်များ !စဉ် !အမည် !တာဝန်ရာထူး !တာဝန်သက်တမ်းကာလာ !အစုအဖွဲ့ |- |၁။ |ပူးဇင်ကျုံး |ဥက္ကဋ္ဌ | rowspan="6" |{{Age in years and days|2023|12|6}} |ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး အစုအဖွဲ့ |- |၂။ |ဆလိုင်းမင်းညို |ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၁) |ချင်းလွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်များ အစုအဖွဲ့ |- |၃။ |ပူးဘွေကုန်း |ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၂) | |- |၄။ |ဆလိုင်းပေါလု |အတွင်းရေးမှူး |ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး |- |၅။ |ဆလိုင်းထက်နီ |တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး(၁) |ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး |- |၆။ |ပူးတာလ်လိန်း |တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး (၂) |ချင်းလွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်များ အစုအဖွဲ့ |} ချင်းပြည်ကောင်စီတွင် [[ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး]]မှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၇ ဦး၊ [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်]]မှ ရွေးကောက်ခံချင်းကိုယ်စားလှယ် ၁၇ ဦးနှင့် ဒေသခံအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့အစည်းများမှ ကိုယ်စားလှယ် ၆၈ ဦးတို့ ပါဝင်သည်။<ref name=":0" /> == ဖြစ်ရပ်များ == === ၂၀၂၄ === ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊​ဇန်နဝါရီ ၃၀ – ၃၁ ရက်တွင် ဒုတိယအကြိမ် ကောင်စီအစည်းအဝေးအား ပြုလုပ်ရာ ကောင်စီဝင် ၁၀၀ ဦး တက်ရောက်ခဲ့ကာ ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ချင်းပြည်အစိုးရအဖွဲ့ ဝန်ကြီးချုပ်နှင့် ဝန်ကြီးများ၊ ရှေ့နေချုပ်၊ စာရင်းစစ်ချုပ်၊ တရားလွှတ်တော်ချုပ် တရားသူကြီးချုပ်နှင့် တရားသူကြီးများ၏ အမည်စာရင်းများကို အတည်ပြုက မဏ္ဍိင်သုံးရပ် ဖွဲ့စည်းအတည်ပြုပြီ ဖြစ်ကြောင်း (၀၂/၂၀၂၃) ဖြင့် ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.springsprouts.info/stakeholders/cc|title=ချင်းပြည်ကောင်စီ|publisher=Spring Sprouts|accessdate=2025-6-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250621155002/https://www.springsprouts.info/stakeholders/cc|archivedate=2025-6-21}}</ref> ကောင်စီသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် [[ချင်းပြည်အစိုးရ]]ကို ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|date=2024-02-09|title=Resistance groups in Chin State establish ‘Chinland’ government|url=https://english.dvb.no/resistance-groups-in-myanmars-chin-state-establish-chinland-government/|access-date=2024-02-16|language=en-US}}</ref> ဦး[[ပါထန်း]] သည် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ်နှင့် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး၏ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာSui Khar က နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနှင့်<ref>{{Cite web|title=Chinland Government Kicks Off 100 Day Plan|url=https://www.bnionline.net/en/news/chinland-government-kicks-100-day-plan|access-date=2024-02-16|website=Burma News International|language=en}}</ref> Pu Thawng Za Lian က ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ခံရသည်။ === ၂၀၂၅ === ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်ကောင်စီ (Chinland Council - CC) နှင့် ကြားကာလချင်းအမျိုးသားအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (Interim Chin National Consultative Council - ICNCC) တို့ ပူးပေါင်းကာ ချင်းအမျိုးသားကောင်စီ (Chin National Council) ကို ဖွဲ့စည်းရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://myanmar-now.org/mm/news/61392/|title=ချင်းအင်အားစုအားလုံး ပါသည့် ချင်းအမျိုးသားကောင်စီ ဖွဲ့စည်းမည်|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250619101121/https://myanmar-now.org/mm/news/61392/|archivedate=19 June 2025|publisher=Myanmar Now|accessdate=19 June 2025}}</ref> ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၀ ရက်နှင့် ၁၁ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်ကောင်စီသည် ချင်းလုံမြို့၌ အစည်းအဝေးကျင်းပခဲ့ပြီး ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) ကို ပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ အဓိကအားဖြင့် ချင်းပြည်ကောင်စီအတွက် အစုအဖွဲ့ ၃ ခုမှ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှုတွင် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး (CNF) ၏ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှုကို လျှော့ချခဲ့ပြီး လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်နှင့် မြို့နယ်/ဒေသအဖွဲ့ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှုများကိုလည်း ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ ယခင်က ချင်းပြည်ကောင်စီတွင် CNF မှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၇ ဦး ပါဝင်ခဲ့ရာမှ ယခုပြင်ဆင်ချက်တွင် ၁၅ ဦးအထိ လျှော့ချခဲ့သည်။ ဥပဒေကြမ်းအတည်ပြုရေးဆိုင်ရာ ပြဋ္ဌာန်းချက်များကိုလည်း ပြင်ဆင်ခဲ့ပြီး၊ စုစုပေါင်း ဥပဒေပုဒ်မ ၁၃ ခုကို ပြင်ဆင်၊ ပယ်ဖျက် သို့မဟုတ် ဖြည့်စွက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://khonumthung.org/%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%96%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%80%85%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%A1%E1%80%81/|title=ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ချက်တွင် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦးက ကောင်စီမှာ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝင်မှု လျော့ချ|publisher=Khonumthung News|accessdate=2025-6-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250621141320/https://khonumthung.org/%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%96%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%80%85%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%A1%E1%80%81/|archivedate=2025-6-21}}</ref> == ဆက်စပ် ဆက်ရှုရန် == * [[ချင်းပြည်|ချင်းပြည် (Chinland)]] * [[ချင်းပြည်အစိုးရ|ချင်းပြည် (Chinland) အစိုးရ]] == ကိုးကား == {{Reflist}} [[Category:ချင်းပြည်နယ်]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ၏ လွှတ်တော်များ]] 8w0n4uq0tu8z6wo93ukttmvw5ay8o0f ပါထန်း 0 257621 878820 850828 2025-06-22T05:37:01Z Salai Rungtoi 22844 878820 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | name = ပါထန်း | native_name = | office = [[ချင်းပြည်]]၏ [[ဝန်ကြီးချုပ်]] | image = | term_start = ၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၄ | term_end = | president = | predecessor = [[ဆလိုင်းလျန်လွယ်]] ([[ချင်းပြည်နယ်]]၏ ဝန်ကြီးချုပ် အဖြစ်) | successor = | birth_date = | birth_place = [[မတူပီမြို့နယ်]]၊ [[ချင်းပြည်နယ်]] | office1 = [[ချင်းပြည်နယ် လွှတ်တော်]]၏ မတူပီမြို့နယ် ကိုယ်စားလှယ် |honorific prefix=ပူး|appointer=[[ချင်းပြည်ကောင်စီ]]}} '''[[မြန်မာနာမည်|ပူး]]ပါထန်း''' ({{lang-en|Pu Pa Thang}}) သည် [[ချင်းလူမျိုး]] နိုင်ငံရေးသမားတစ်ဦးဖြစ်ပြီး ကြေညာထားသော [[ချင်းပြည်]]တွင် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် [[ချင်းပြည်ကောင်စီ]]က ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် ခန့်အပ်ထားသည်။<ref>{{Cite web |date=2024-02-05 |title=Chinland Council Forms New Government in Chin State – Khonumthung Media Group |url=https://khonumthung.org/english/chinland-council-forms-new-government-in-chin-state/ |access-date=2024-02-18 |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |date=2024-02-02 |title=Chinland Council announces formation of new government |url=https://english.dvb.no/chinland-council-announces-formation-of-new-government/ |access-date=2024-02-18 |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |last=Now |first=Myanmar |date=2024-02-05 |title=New government forms in Chin State with key ministries controlled by CNF |url=https://myanmar-now.org/en/news/new-government-forms-in-chin-state-with-key-ministries-controlled-by-cnf/ |access-date=2024-02-18 |website=Myanmar Now |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |date=2024-02-05 |title=Chinland Council appoints new government; US congressional caucus supports fight for democracy |url=https://english.dvb.no/chinland-council-appoints-new-government-us-congressional-caucus-supports-fight-for-democracy/ |access-date=2024-02-18 |language=en-US}}</ref><ref name=":0">{{Cite web|title=ဝန်ကြီးဌာန ၁၄ ခုပါဝင်တဲ့ ချင်းပြည်အစိုးရအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်း|url=https://www.rfa.org/burmese/news/chin-government-formation-02012024124308.html|access-date=2025-6-22|website=|language=my|publisher=RFA Burmese|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250622053215/https://www.rfa.org/burmese/news/chin-government-formation-02012024124308.html|archivedate=2025-6-22}}</ref> သူသည် [[ချင်းပြည်နယ် လွှတ်တော်]]တွင် [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]] ကိုယ်စားပြု၍ [[မတူပီမြို့နယ်]] (၁) မဲဆန္ဒနယ်၏ ရွေးကောက်ခံ ကိုယ်စားလှယ်တစ်ဦး ဖြစ်ခဲ့သည်။<ref>{{Citation |title=3 November 23--- MP. Pu Pa Thang (Matupi) |url=https://www.youtube.com/watch?v=_j3QR80qktU |access-date=2024-02-18 |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |title=Chin MP Zapi Nih Vice President Henry Van Thio Mee An Pe Dih Lo – THE CHINLAND POST |url=https://thechinlandpost.info/chin-mp-zapi-nih-vice-president-henry-van-thio-mee-an-pe-dih-lo/ |access-date=2024-02-18 |language=en |archive-date=18 February 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240218192822/https://thechinlandpost.info/chin-mp-zapi-nih-vice-president-henry-van-thio-mee-an-pe-dih-lo/ }}</ref> == ပညာရေး == ဦးပါထန်းသည် မန္တလေး [[ရတနာပုံတက္ကသိုလ်]]မှ ဥပဒေဘွဲ့ရရှိခဲ့သူဖြစ်ကာ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားဟောင်းတစ်ဦးလည်း ဖြစ်သည်။<ref name="mmnow" /> == နိုင်ငံရေးဘဝ == ၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ မတူပီခရီးစဉ်တွင် လိုက်ပါခဲ့ရာမှ စစ်အစိုးရက ထောင်ဒဏ် ၁၁ နှစ် ချမှတ်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်တွင် ထောင်မှ ပြန်လည်လွတ်မြောက်လာပြီးနောက် ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် မတူပီမြို့နယ် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် ဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ၂၀၁၅ ခုနှစ် အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲတွင် မတူပီမြို့နယ်ကိုယ်စားပြု ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲတွင် [[ချင်းပြည်နယ် လွှတ်တော်|ချင်းပြည်နယ်လွှတ်တော်]] ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ်လည်းကောင်း ရွေးကောက်ခံခဲ့ရသည်။<ref name="mmnow">{{cite news |last1=Now |first1=Myanmar |title=ချင်းပြည်အစိုးရအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်း၊ အဓိကနေရာတချို့ကို CNF ရယူ |url=https://myanmar-now.org/mm/news/48813/ |access-date=၁၀ မေ ၂၀၂၄ |work=Myanmar Now |date=၂ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၄}}</ref> == ချင်းပြည် ဝန်ကြီးချုပ် == တော်လှန်ရေးကာလတွင် ဖွဲ့စည်းလိုက်သော လွတ်မြောက်နယ်မြေတစ်ခု ဖြစ်သော [[ချင်းပြည်]]တွင် [[ချင်းပြည်ကောင်စီ]]ကို ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်လိုက်ပြီး ယင်းကောင်စီက [[ချင်းပြည်အစိုးရ]]၏ ဝန်ကြီးချုပ် အဖြစ် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်တွင် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခဲ့သည်။ <ref name=":0" /> == ကိုးကား == <references /> [[ကဏ္ဍ:သက်ရှိထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမားများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားများ]] {{Myanmar-politician-stub}} [[ကဏ္ဍ:ချင်းပြည်နယ်မှ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[ကဏ္ဍ:ချင်း နိုင်ငံရေးသမားများ]] mdc9ap63pfdsrxw67qwrrmzk6kq17iq အာရမ္မဏပစ္စည်း 0 259616 878812 856044 2025-06-22T03:15:07Z Tejinda 87174 /* အာရုံ ၆ ပါး */ 878812 wikitext text/x-wiki {{ဗုဒ္ဓဘာသာ}} <ref>အာရမ္မဏပစ္စယ (ပု) [အာရမ္မဏ+ပစ္စယ] အာရမ္မဏပစ္စည်း၊</ref> စိတ်စေတသိက် တရားတို့အား အာရုံ၏အဖြစ်ဖြင့် ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရား၊ (ရူပါရုံ သဒ္ဒါရုံ-စသော အာရုံခြောက် ပါးတည်း)။ <ref>ဟေတုပစ္စယော၊ အာရမ္မဏပစ္စယော။ ပဋ္ဌာန၊၁၊၁။ အာရမ္မဏဝသေန ဥပကာရကော ဓမ္မော အာရမ္မဏပစ္စယော။ အဘိ၊ဋ္ဌ၊၃၊၃၄၅။ ဝိသုဒ္ဓိ၊၂၊၁၆၅။ (ဒီ၊ဋ္ဌ၊၁၊၁၇၅။ အဘိ၊ဋ္ဌ၊၁၊၁၄၊ ၈၅၊ ၁၂၀။ အဘိ၊ဋ္ဌ၊၃၊၃၅၂။ မူလဋီ၊၁၊၇၅။ အနုဋီ၊၁၊၇၄၊ ၁၄၀။ အနုဋီ၊၂၊၁၁၅။ အနုဋီ၊၃၊၂၂၈။ သာရတ္ထ၊၁၊၂၁၉၊ သီ၊ဋီ၊သစ်၊၁၊၃၉၂။ မ၊ဋီ၊၃၊၂၁၉။ သံ၊ဋီ၊၂၊၁၀၇၊ ၃၄၉။ ဝိသုဒ္ဓိ၊ဋီ၊၁၊၂၂၁။ ဝိသုဒ္ဓိ၊ဋီ၊၂၊၆၉။)</ref> <ref name="တိပိဋကအဘိဓာန်">တိပိဋကအဘိဓာန် အတွဲ-၄ အပိုင်း-၁</ref> အာရမ္မဏပစ္စည်း (Ārammaṇa Paccaya) သည် ပဋ္ဌာန်း ၂၄ ပစ္စည်းတွင် ဒုတိယမြောက် ပစ္စည်းဖြစ်သည်။ "အာရမ္မဏ" ဟူသည် အာရုံဟု အဓိပ္ပာယ်ရပြီး "ပစ္စည်း" ဟူသည် ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည်။ ထို့ကြောင့် အာရမ္မဏပစ္စည်းဟူသည် အာရုံ၏ အထောက်အပံ့ဖြင့် စိတ်နှင့် စေတသိက်များ ဖြစ်ပေါ်ခြင်းကို ဆိုလိုသည်။ ရိုးရိုးရှင်းရှင်းဆိုရလျှင် စိတ်သည် အာရုံတစ်ခုကို မှီ၍ ဖြစ်ပေါ်သည်။ ထိုအာရုံသည် စိတ်၏ ဖြစ်ပေါ်မှုအတွက် အထောက်အပံ့ ဖြစ်စေသည်။ ထိုအထောက်အပံ့ကို အာရမ္မဏပစ္စည်းဟု ခေါ်သည်။ ဥပမာအားဖြင့် မျက်စိဖြင့် အဆင်းရောင်ကို မြင်သောအခါ အဆင်းရောင်သည် စက္ခုဝိညာဏ်၏ အာရုံ (အာရမ္မဏ) ဖြစ်သည်။ ထိုအဆင်းရောင်ကို အာရုံပြု၍ စက္ခုဝိညာဏ် ဖြစ်ပေါ်လာသည်။ ထို့ကြောင့် အဆင်းရောင်သည် စက္ခုဝိညာဏ်၏ အာရမ္မဏပစ္စည်း ဖြစ်သည်။ အာရမ္မဏပစ္စည်းသည် စိတ်အမျိုးမျိုး ဖြစ်ပေါ်ခြင်းတွင် အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်သည်။ ကုသိုလ်စိတ်၊ အကုသိုလ်စိတ်၊ အဗျာကတစိတ် စသည်ဖြင့် စိတ်အမျိုးမျိုးသည် အာရုံအမျိုးမျိုးကို အခြေခံ၍ ဖြစ်ပေါ်လာသည်။ ===အာရုံ ၆ ပါး=== အဘိဓမ္မာအလိုအရ အာရုံ ၆ ပါးရှိသည်။ * ၁။ [[ရူပါရုံ]]: အဆင်းအာရုံ * ၂။ [[သဒ္ဒါရုံ]]: အသံအာရုံ * ၃။ [[ဂန္ဓာရုံ(အနံ့)|ဂန္ဓာရုံ]]: အနံ့အာရုံ * ၄။ [[ရသာရုံ]]: အရသာအာရုံ * ၅။ [[ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရုံ]] : အတွေ့အထိအာရုံ * ၆။ [[ဓမ္မာရုံ]]: ကျန်အာရုံများ ([[စိတ် (ဗုဒ္ဓဘာသာ)|စိတ်]]၊ [[စေတသိက်]]၊ [[နိဗ္ဗာန်]] စသည်) ဤအာရုံ ၆ ပါးသည် စိတ်၏ အာရမ္မဏပစ္စည်းအဖြစ် ကျေးဇူးပြုနိုင်သည်။ အာရုံတစ်ခုခုကို အာရုံပြုမှသာ စိတ်ဖြစ်ပေါ်နိုင်သောကြောင့် အာရမ္မဏပစ္စည်းသည် အလွန်အရေးကြီးသော ပစ္စည်းတစ်ပါးဖြစ်သည်။ ===ဥပမာများ=== * ပန်းတစ်ပွင့်ကို မြင်သောအခါ ပန်း၏အဆင်းသည် စက္ခုဝိညာဏ်၏ အာရမ္မဏပစ္စည်းဖြစ်သည်။ * တရားတော်ကို နာကြားသောအခါ တရားသံသည် သောတဝိညာဏ်၏ အာရမ္မဏပစ္စည်းဖြစ်သည်။ * အတိတ်က အကြောင်းအရာတစ်ခုကို ပြန်လည်စဉ်းစားသောအခါ ထိုအကြောင်းအရာသည် မနောဝိညာဏ်၏ အာရမ္မဏပစ္စည်းဖြစ်သည်။ အချုပ်အားဖြင့် အာရမ္မဏပစ္စည်းသည် စိတ်နှင့် စေတသိက်များ ဖြစ်ပေါ်ခြင်းအတွက် အာရုံ၏ အထောက်အပံ့ကို ရှင်းလင်းစွာ ဖော်ပြသော အဘိဓမ္မာသဘောတရားတစ်ရပ်ဖြစ်သည်။ ==အာလမ္ဗဏသတ္တိ== အာရမ္မဏသည် အလွန်ပျော်စရာကောင်းသော နေရာဟု အဓိပ္ပါယ်ရ၏။ အပင်မျိုးစုံ စိုက်ပျိုးထားသော ဥယျာဉ်သည် နေချင်စဖွယ် ဖြစ်သလို ရူပါစသော အာရုံများသည် စိတ်စေတသိက်တို့၏ ပျော်စရာသတ္တိထူး ရှိကြလေသည်။ ထို့ကြောင့် စိတ် စေတသိက်တို့သည် အာရုံနှင့်ကင်းပြီး မဖြစ်နိုင်။ အာရုံသည် စိတ်စေတသိက်တို့ကို မခွဲနိုင်လောက်အောင် ဆွဲဆောင်နိုင်ခြင်းသည် အာရမ္မဏသတ္တိမည်၏။ အာလမ္ဗဏသည် ဆွဲကိုင်စရာဟု အဓိပ္ပါယ်ရသည်။ မသန်မစွမ်းသူတို့သည် တုတ်,တောင်ဝှေး,ကြိုးတမ်းကို ဆွဲကိုင်ပြီး ထကြရ သွားကြရ ရပ်ကြရသလို အာရုံတို့သည်လည်း စိတ်စေတသိက်တို့၏ ဆွဲမှီစရာဖြစ်၍ အာရုံတို့သည် အာလမ္ဗဏသတ္တိ ရှိ၏။ {| class="wikitable" |ပစ္စည်း |ပစ္စယုပ္ပန် |ပစ္စနိက် |- |ပစ္စုပ္ပန် အတိတ် အနာဂတ်ဖြစ်သော စိတ်-၈၉၊ စေ-၅၂ ၊ရုပ်-၂၈ ကာလဝိမုတ်ဖြစ်သော နိဗ္ဗာန် ပညတ် |စိတ်-၈၉၊ စေ-၅၂၊ |ရုပ် ၂၈ |} ==ပစ္စုပ္ပန်စသည်အခွဲ== ဖြစ်ပေါ်နေစဉ် ‘ဥပါဒ် ဌီ ဘင်’ အားဖြင့် ထင်ရှားရှိသော အာရုံကို ပစ္စုပ္ပန်ဟု ခေါ်သည်။ ‘ဥပါဒ် ဌီ ဘင်’ စေ့၍ ပျက်ပြီးလျှင် အတိတ်အာရုံဟု ခေါ်သည်။ အကြောင်းညီညွတ်လျှင် ဧကန်ဖြစ်မည့်အာရုံကို အနာဂတ်ဟု ခေါ်သည်။ စိတ်-၈၉, စေ-၅၂, ရုပ် ၂၈ တို့သည် ပစ္စုပ္ပန် အတိတ် အနာဂတ် ကာလသုံးမျိုး အမည်ရနိုင်သည်။ ကာလသုံးမျိုးမှ လွတ်သော အာရုံသည် ကာလဝိမုတ်မည်၏။ ပညတ်နှင့် နိဗ္ဗာန်သည် ကာလသုံးပါးမှ လွတ်၏။ မောင်ဖြူ, မောင်မဲ, အိမ်, ကျောင်းစသည့် ပညတ်တွေကို တရားကိုယ်ရှာကြည့်သည့်အခါ ဘာမျှမတွေ့ရ၊ စိတ် စေတသိက် ရုပ်ကိုသာ တွေ့ရမည်။ ထို့ကြောင့် နာမည် ပညတ်ကို တရားကိုယ် မရှိ၍ ဖြစ်ခြင်း(ဥပါဒ်) သဘောမရှိရကား ဖြစ်ဆဲ ပစ္စုပ္ပန်စသည်ဖြင့် ခေါ်မရ၊ ကာလဝိမုတ်ဟုသာ ခေါ်သည်။ နိဗ္ဗာန်သည် ပရမတ္ထအားဖြင့် တကယ်အရှိတရားဖြစ်သော်လည်း ဖြစ်ပျက်သဘောမရှိ၍ ကာလဝိမုတ်သာ ဖြစ်သည်။ <ref>(သင်္ဂြိုဟ်ဘာသာဋီကာ ၁၉၁-၁၉၂ ရှင်းချက်)</ref> ==အာရမ္မဏပစ္စည်းတရားများ== လောက၌ ရှိသမျှ သိစရာ(အာရုံ)အားလုံးကို စိတ်, စေတသိက်, ရုပ်, နိဗ္ဗာန်, ပညတ် ဟု ငါးမျိုးသာ ရှိလေသည်။ ၎င်းသိစရာ ငါးမျိုးသည် အာရမ္မဏသတ္တိ ရှိသော တရားများဖြစ်သည်။ ၎င်း ငါးမျိုးကို ခွဲလျှင် - ရုပ် ၂၈ ပါးမှ * ၁၊ အဆင်းရုပ်သည် ရူပါရုံ * ၂၊ အသံရုပ်သည် သဒ္ဒါရုံ * ၃၊ အနံ့ရုပ်သည် ဂန္ဓာရုံ * ၄၊ အရသာသည် ရသာရုံ * ၅၊ ပထဝီ, တေဇော, ဝါယော ဟူသော အတွေ့သည် ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရုံ * ၆၊ ကျန်ရုပ်တရား၂၁ပါးနှင့် စိတ်, စေတသိက်, နိဗ္ဗာန်, ပညတ်တို့သည် ဓမ္မာရုံ ဟု အာရုံ ၆-ပါး ရသည်။ ၎င်းအာရုံ ၆-ပါးသည် အာရမ္မဏသတ္တိ ရှိသောတရားများဖြစ်ကြသည်။ ==ကာမစိတ် အာရုံ ပစ္စည်း== {| class="wikitable" |အာရုံ(အကြောင်း-ပစ္စည်း) |အာရမ္မဏိက(အကျိုး-ပစ္စယုပ္ပန်) |- |၁။ [[ကာမစိတ်]]-၅၄၊ [[စေတသိက်]]-၅၂၊ ရုပ်-၂၈ |[[တဒါရုံ]]-၁၁၊ [[ဟသိတုပ္ပါဒ်]]-၁ |- |၂။ [[လောကီစိတ်]]-၈၁၊ စေ-၅၂၊ [[ရုပ်]]-၂၈၊ ပညတ် |အကုသိုလ်စိတ်-၁၂၊ မဟာကုသိုလ်, မဟာကြိယာ ဉာဏဝိပ္ပယုတ်-၈ |- |၃။ အရဟတ္တမဂ်, အရဟတ္တဖိုလ်ကြဉ်စိတ် ၈၇၊ စေ-၅၂၊ ရုပ်-၂၈ [[နိဗ္ဗာန်]], [[ပညတ်]] |မဟာကုသိုလ် ဉာဏသမ္ပယုတ်-၄ |- |၄။ စိတ်-၈၉၊ စေ-၅၂၊ ရုပ်-၂၈၊ နိဗ္ဗာန်၊ ပညတ် |မဟာကြိယာ ဉာဏသမ္ပယုတ်-၄၊ မနောဒွါရာဝဇ္ဇန်း-၁ |} ==အဘိညာဉ် ၇-ပါး အာရုံ ပစ္စည်း== {| class="wikitable" |၁။ ဒူရ, ပဋိစ္ဆန္န, သဏှ, သုခုမ ပစ္စုပ္ပန်ရူပါရုံ |[[ဒိဗ္ဗစက္ခုအဘိညာ|ဒိဗ္ဗစက္ခုအဘိညာဉ်]] (ရူပါဝစရကုသိုလ်/ကြိယာပဉ္စမဈာန်စိတ်) |- |၂။ ဒူရ, ပဋိစ္ဆန္န, သဏှ, သုခုမ ပစ္စုပ္ပန်သဒ္ဒါရုံ |[[ဒိဗ္ဗသောတအဘိညာ|ဒိဗ္ဗသောတအဘိညာဉ်]] (ရူပါဝစရကုသိုလ်/ကြိယာပဉ္စမဈာန်စိတ်) |- |၃။ ရူပကုသိုလ်/ကြိပဉ္စမဈာန်-၁၊ သတသဟဿ စသော နိမ္မိတရုပ်ဟုဆိုအပ်သော အာရုံ ၆-ပါး |ဣဒ္ဓိဝိဓကြိယာအဘိညာဉ် (ရူပါဝစရကုသိုလ်/ကြိယာပဉ္စမဈာန်စိတ်) |- |၄။ လွန်ပြီးသော ၇-ရက်မှစ၍ လာလတံ့သော ၇-ရက်တိုင်အောင် ကာလသုံးပါးဖြစ်သော အရဟတ္ထမဂ်/ဖိုလ် ကြဉ် သူတပါးစိတ်-၈၇ |[[စေတောပရိယဉာဏ်|စေတောပရိယ]]ကုသိုလ်အဘိညာဉ် |- |၅။ လွန်ပြီးသော ၇-ရက်မှစ၍ လာလတံ့သော ၇-ရက်တိုင်အောင် ကာလသုံးပါးဖြစ်သော သူတပါးစိတ်-၈၉ |စေတောပရိယကြိယာဘိညာဉ် |- |၆။ ပုဗ္ဗေနိဝုဋ္ဌဖြစ်သော အရဟတ္ထမဂ်/ဖိုလ်ကြဉ် စိတ်-၈၇၊ စေ-၅၂၊ ရုပ်-၂၈ ဟုဆိုအပ်သော ခန္ဓာ ၅-ပါး၊ ခန္ဓာ ၅-ပါးမှ လျှောက်၍ သိအပ်သော နိဗ္ဗာန်, အမျိုးအမည် ပညတ် |[[ပုဗ္ဗေနိဝါသာနုဿတိဉာဏ်|ပုဗ္ဗေနိဝါသာနုဿတိ]]ကုသိုလ်အဘိညာဉ် |- |၇။ ပုဗ္ဗေနိဝုဋ္ဌဖြစ်သော စိတ်-၈၉၊ စေ-၅၂၊ ရုပ်-၂၈ ဟုဆိုအပ်သော ခန္ဓာ ၅-ပါး၊ ခန္ဓာ ၅-ပါးမှ လျှောက်၍ သိအပ်သော နိဗ္ဗာန်, အမျိုးအမည် ပညတ် |ပုဗ္ဗေနိဝါသာနုဿတိကြိယာအဘိညာဉ် |- |၈။ အတိတ်ဖြစ်သော လောကီကုသိုလ်, အကုသိုလ်ကံ |[[ယထာကမ္မုပဂဉာဏ်|ယထာကမ္မူပဂ]]ကုသိုလ်/ကြိယာအဘိညာဉ် |- |၉။ အနာဂတ်ဖြစ်သော အရဟတ္ထမဂ်/ဖိုလ်ကြဉ် စိတ်-၈၇၊ စေ-၅၂၊ ရုပ်-၂၈ ဟုဆိုအပ်သော ခန္ဓာ ၅-ပါး၊ ခန္ဓာ ၅-ပါးမှ လျှောက်၍ သိအပ်သော နိဗ္ဗာန်, အမျိုးအမည် ပညတ် |အနာဂတံသကုသိုလ်အဘိညာဉ် |- |၁၀။ အနာဂတ်ဖြစ်သော စိတ်-၈၉၊ စေ-၅၂၊ ရုပ်-၂၈ ဟုဆိုအပ်သော ခန္ဓာ ၅-ပါး၊ ခန္ဓာ ၅-ပါးမှ လျှောက်၍ သိအပ်သော နိဗ္ဗာန်, အမျိုးအမည် ပညတ် |အနာဂတံသကြိယာအဘိညာဉ် |} ==ဈာနဝီထိ အာရုံ ပစ္စည်း== {| class="wikitable" |[[ကသိုဏ်း]]ပညတ် ၁၀-ပါး၊ အသုဘပညတ် ၁၀-ပါး၊ ကာယဂတာသတိ၏ အာရုံဖြစ်သော ဆံ အစရှိသော ကာယအစုပညတ်၊ အာနာပါနဿတိအာရုံဖြစ်သော ထွက်သက် ဝင်သက် ပညတ်၊ မေတ္တာ, ကရုဏာ, မုဒိတာ ဟူသော [[ဗြဟ္မဝိဟာရ ၄ပါး|ဗြဟ္မဝိဟာရ]]တရားသုံးပါး၏ အာရုံဖြစ်သော အတိုင်းမသိသော သတ္တဝါပညတ်၊ |ရူပ ပထမဈာန် ၃-ပါး |- |ကသိုဏ်းပညတ် ၁၀-ပါး၊ အာနာပါနဿတိအာရုံဖြစ်သော ထွက်သက် ဝင်သက် ပညတ်၊ [[မေတ္တာ]], [[ကရုဏာ]], [[မုဒိတာ]] ဟူသော ဗြဟ္မဝိဟာရတရားသုံးပါး၏ အာရုံဖြစ်သော အတိုင်းမသိသော သတ္တဝါပညတ်၊ |ရူပ ဒုတိယဈာန် ၃-ပါး ရူပ တတိယဈာန် ၃-ပါး ရူပ စတုတ္ထဈာန် ၃-ပါး |- |ကသိုဏ်းပညတ် ၁၀-ပါး၊ အာနာပါနဿတိအာရုံဖြစ်သော ထွက်သက် ဝင်သက် ပညတ်၊ ဥပေက္ခာဟူသော ဗြဟ္မဝိဟာရ၏ အာရုံဖြစ်သော အတိုင်းမသိသော သတ္တဝါပညတ်၊ |ရူပ ပဉ္စမဈာန် ၃-ပါး |- |ကောင်းကင်ပညတ်အာရုံ |[[အာကာသာနဉ္စာ ယတန|အာကာသာနဉ္စာယတနစိတ်]] ၃-ပါး |- |ဤဘဝ<ref group=မှတ်စု>မသေခင်(လက်ရှိဘဝ) ဈာန်ဝင်စားသည့်အခါ ဤဘဝကုသိုလ်ကို အာရုံပြုသည်။</ref>, ရှေးဘဝအဇ္ဈတ္တသန္တာန်၌ ဖြစ်ဘူး<ref group=မှတ်စု>သေပြီးနောဘဝ ဝိညာနဉ္စာယတနဘုံ၌ ဝိညာနဉ္စာယတနကုသိုလ်ဈာန်ဝင်စားသည့်အခါ ရှေးဘဝကကုသိုလ် အာရုံပြုသည်။ (ဝိညာဏဉ္စာယတဘုံ၌ အကာသာနဉ္စာယတနစိတ် မဖြစ်နိုင်)</ref>သော အာကာသာနဉ္စာယတနကုသိုလ် |[[ဝိညာဏဉ္စာယတန]]ကုသိုလ်စိတ် ၁-ပါး |- |ရှေးဘဝအဇ္ဈတ္တသန္တာန်၌ ဖြစ်ဘူးသော အာကာသာနဉ္စာယတနကုသိုလ်စိတ် |[[ဝိညာဏဉ္စာယတန]]ဝိပါက်စိတ် ၁-ပါး |- |ဤဘဝ<ref group=မှတ်စု>အာကာသာနဉ္စာယတန ကုသိုလ်ဈာန်ရပြီး ဤဘဝ၌ပင်ရဟန္တာဖြစ်ပြီးမှ ဝိညာဏဉ္စာယတနဈာန်ရလျှင် ဝိညာဏဉ္စာယတနဈာန်က အာကာသာနဉ္စာယတန ကုသိုလ်ဈာန်ကို အာရုံပြုသည်။ ရဟန္တာဖြစ်ပြီးမှ အာကာသာနဉ္စာယတနဈာန် ကို ဝင်စားပြီးနောက်မှ ဝိညာဏဉ္စာယတနကို ပြန်ဝင်စားက အာသာနဉ္စာယတန ကြိယာဈာန်ကို အာရုံပြုသည်။ ရဟန္တာဖြစ်ပြီးမှ အာကာသာနဉ္စာယတနှင့်ဝိညာဏဉ္စာယတနဈာန်ကိုရက ဝိညာဏဉ္စာယတနကြိယာသည် အာကာသာနဉ္စာယတနကြိယာကို အာရုံပြုသည်။ ဝိညာဏဉ္စာယတနဘုံရောက်မှ ရဟန္တာဖြစ်ပြီး ဝိညာဏဉ္စာယတနဈာန် ဝင်စားလျှင် ဝိညာဏဉ္စာယတနကြိယာသည် ရှေးဘဝအာကာသာနဉ္စာယတနကုသိုလ်ကို အာရုံပြုသည်။ </ref>, ရှေးဘဝ အဇ္ဈတ္တသန္တာန်၌ ဖြစ်ဘူးသော အာကာသာနဉ္စာယတနကုသိုလ်စိတ် (သို့မဟုတ်) ဤဘဝ အဇ္ဈတ္တသန္တာန်၌ ဖြစ်ဘူးသော အာကာသာနဉ္စာယတနကြိယာစိတ် |ဝိညာဏဉ္စာယတနကြိယာစိတ် ၁-ပါး |- |အာကာသာနဉ္စာယတနကုသိုလ်စိတ် (သို့မဟုတ်) အာကာသာနဉ္စာယတနကြိယာစိတ်၏ မရှိခြင်း သဘော နတ္ထိဘောပညတ် |အာကိဉ္စညာယတနစိတ် ၃-ပါး |- |ဤဘဝ, ရှေးဘဝ အဇ္ဈတ္တသန္တာန်၌ ဖြစ်ဘူးသော အာကိဉ္စညာယတနကုသိုလ်စိတ် |[[နေဝသည နာသညာယတန|နေဝသညာနာသညာယတန]]ကုသိုလ်စိတ် ၁-ပါး |- |ရှေးဘဝ အဇ္ဈတ္တသန္တာန်၌ ဖြစ်ဘူးသော အာကိဉ္စညာယတနကုသိုလ်စိတ် ၁-ပါး |နေဝသညာနာသညာယတနဝိပါက်စိတ် |- |ဤဘဝ, ရှေးဘဝ အဇ္ဈတ္တသန္တာန်၌ ဖြစ်ဘူးသော အာကိဉ္စညာယတနကုသိုလ်စိတ် (သို့မဟုတ်) ဤဘဝ အဇ္ဈတ္တသန္တာန်၌ ဖြစ်ဘူးသော အာကိဉ္စညာယတနကြိယာစိတ် |နေဝသညာနာသညာယတနကြိယာစိတ် ၁-ပါး |} <ref name="ဆရာတော် ဦးဂရုဓမ္မ">{{cite book |title= ကုသလကာရီ ပဋ္ဌာန်းပဉှာဝါရ ပို့ချချက် |author= ဆရာတော် ဦးဂရုဓမ္မ |date= |pages= }}</ref> [[နိဗ္ဗာန်]]ကို [[လောကုတ္တရာစိတ်]] ၈-ခုက အာရုံပြုသည်။ {{reflist|group=မှတ်စု}} === ကိုးကား === {{reflist}} [[ကဏ္ဍ:ဗုဒ္ဓဘာသာ ဝေါဟာရများ]] [[ကဏ္ဍ:ပါဠိဝေါဟာရများ]] [[Category:ဝိပဿနာ]] qpvc84yr3uorfg28phh0kawu2dyeuy3 ၂၀၂၅ 0 264017 878748 878635 2025-06-21T13:55:30Z Salai Rungtoi 22844 /* ဇွန် */ 878748 wikitext text/x-wiki {{Year nav|2025}} {{Year article header|2025}} == ဖြစ်ရပ်များ == === ဇန်နဝါရီ === * ၃၁ ဇန်နဝါရီ - ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၃၁ ရက်နေ့တွင် [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]]က အမိန့်အမှတ် ၁၆/၂၀၂၅ အားဖြင့် [[မြန်မာနိုင်ငံ အမျိုးသား လူ့အခွင့်အရေးကော်မရှင်|မြန်မာနိုင်ငံအမျိုးသားလူ့အခွင့်အရေးကော်မရှင်]]အသစ်ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး ယခင်ကော်မရှင်အားလုံးကို ဖျက်သိမ်းခဲ့သည်။ ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ အပါအဝင် လူ (၉) ဦးဖြင့် အသစ်ဖွဲ့စည်းထားသည်။ === ဖေဖော်ဝါရီ === * ၁၉ ဖေဖော်ဝါရီ - ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉ ရက်တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံဆိုင်ရာ မြန်မာသံအမတ်ကြီး ဦး[[ဇော်ဦး၊ ဦး|ဇော်ဦး]]ကို ၎င်း၏လက်ရှိ တာဝန်ဝတ္တရားများအပြင် အီရန်အစ္စလာမ်မစ်သမ္မတနိုင်ငံဆိုင်ရာ အထူးအာဏာကုန်လွှဲအပ် ခြင်းခံရသော ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် သံအမတ်ကြီးအဖြစ် ပူးတွဲခန့်အပ်လိုက်သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.mofa.gov.mm/%E1%80%9E%E1%80%B6%E1%80%A1%E1%80%99%E1%80%90%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%AE%E1%80%B8-%E1%80%A6%E1%80%B8%E1%80%87%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%BA%E1%80%A6%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%B8-%E1%80%A1/|title=သံအမတ်ကြီး ဦးဇော်ဦးအား အီရန်အစ္စလာမ်မစ်သမ္မတနိုင်ငံဆိုင်ရာ မြန်မာသံအမတ်ကြီးအဖြစ် ပူးတွဲခန့်အပ်}}</ref> * ၂၆ ဖေဖော်ဝါရီ - ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် [[ချင်းပြည်ကောင်စီ]] (Chinland Council - CC) နှင့် ကြားကာလချင်းအမျိုးသားအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (Interim Chin National Consultative Council - ICNCC) တို့ ပူးပေါင်းကာ ချင်းအမျိုးသားကောင်စီ (Chin National Council) ကို ဖွဲ့စည်းရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://myanmar-now.org/mm/news/61392/|title=ချင်းအင်အားစုအားလုံး ပါသည့် ချင်းအမျိုးသားကောင်စီ ဖွဲ့စည်းမည်|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250619101121/https://myanmar-now.org/mm/news/61392/|archivedate=19 June 2025|publisher=Myanmar Now|accessdate=19 June 2025}}</ref> === မတ် === * ၂၈ မတ် - မြန်မာ စံတော်ချိန် မွန်းလွဲ ၁၂ နာရီ ၅၀ မိနစ် ၅၄ စက္ကန့်(06:20:54 UTC)တွင် မြန်မာနိုင်ငံ [[စစ်ကိုင်းမြို့]]နှင့် [[မန္တလေးမြို့]] အနီး၌ ဗဟိုပြု မိုးမင့် စကေး Mw ၇.၇–၇.၉ ရှိ [[၂၀၂၅ မြန်မာ ငလျင်|ငလျင်]] လှုပ်ခတ်ခဲ့သည်။ === ဧပြီ === * ဧပြီ ၂၅ - နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်အမှတ် ၃၃/၂၀၂၅ အားဖြင့် [[မျိုးမြင့်|ဦးမျိုးမြင့်]]အား [[ဆောက်လုပ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန|ဆောက်လုပ်ရေးဝန်ကြီးဌာန]]၊ ဒုတိယဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးလိုက်သည်။ <ref>{{Cite news|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250605113216/https://www.moi.gov.mm/announcements/69222|archivedate=2025-6-5|title=ဒုတိယဝန်ကြီး ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခြင်း|accessdate=2025-6-5|publisher=Ministry of Information|date=04/25/2025|url=https://www.moi.gov.mm/announcements/69222}}</ref> === မေ === * ၂၂ မေ - အငြိမ်းစား ဗိုလ်မှူးချုပ် [[ချိုထွန်းအောင်]]ကို Golden Valley Warriors (GVW) အဖွဲ့က မေလ ၂၂ ရက်နေ့တွင် လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခဲ့သည်။ === ဇွန် === * ၃ ဇွန် - နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်အမှတ် ၃၉/၂၀၂၅ အားဖြင့် ဒေါက်တာ သန်းစိုးအား [[လူမှုဝန်ထမ်း ကယ်ဆယ်ရေးနှင့် ပြန်လည်နေရာချထားရေး ဝန်ကြီးဌာန|လူမှုဝန်ထမ်း၊ ကယ်ဆယ်ရေးနှင့် ပြန်လည်နေရာချထားရေး ဝန်ကြီးဌာန]]၊ ဒုတိယဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးလိုက်သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.moi.gov.mm/index.php/announcements/70678|title=ဒုတိယဝန်ကြီး ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခြင်း|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250605083845/https://www.moi.gov.mm/index.php/announcements/70678|archivedate=2025-6-5|accessdate=2025-6-5|publisher=Ministry of Information|date=06/03/2025}}</ref> * ၄ ဇွန် - အမေရိကန်သမ္မတ [[ဒေါ်နယ်လ် ထရမ့်]]သည် ဗီဇာသက်တမ်းကျော်လွန်နေထိုင်မှု မြင့်မားသည့် နိုင်ငံ ၁၂ နိုင်ငံမှ နိုင်ငံသားများကို အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသို့ ပြည်ဝင်ခွင့် ပိတ်ပင်သည့် အမိန့်တစ်ရပ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုး ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ၎င်းပိတ်ပင်မှုစာရင်းတွင် [[မြန်မာ–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး|မြန်မာနိုင်ငံ]]လည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။ အမေရိကန်နိုင်ငံသားများကို နိုင်ငံခြားသားများ၏ အကြမ်းဖက်မှုများမှ ကာကွယ်ရန်နှင့် အမျိုးသားလုံခြုံရေးအတွက်ဟူသော ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ဤသို့ တားမြစ်ပိတ်ပင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>{{Cite web|last=Waldenberg|first=Kristen Holmes, Alayna Treene, Kaitlan Collins, Samantha|date=2025-06-04|title=Trump signs proclamation to ban travel from several countries {{!}} CNN Politics|url=https://www.cnn.com/2025/06/04/politics/trump-travel-ban-proclamation|access-date=2025-06-05|website=CNN|language=en}}</ref> * ၁၃ ဇွန် - ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊​ ဇွန် ၁၃ ရက်တွင် အကြမ်းမဖက်အာဏာဖီဆန်ရေးလှုပ်ရှားမှု (CDM) တွင် ပါဝင်ခြင်းမရှိသည့် နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းများကို အရေးယူမည့်အချက်များပါဝင်သည့် "အကြမ်းမဖက် အာဏာဖီဆန်ရေး လှုပ်ရှားမှုဆိုင်ရာ နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းဥပဒေ” ကို ပြဋ္ဌာန်းလိုက်ကြောင်း [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ကိုယ်စားပြုကော်မတီ|ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားပြုကော်မတီ]] (CRPH) က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://bur.mizzima.com/2025/06/14/58832|title=Non – CDM များကို အရေးယူမည့်အချက်များပါဝင်သည့် နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းဥပဒေ CRPH ပြဋ္ဌာန်း|accessdate=2025-6-14|publisher=Mizzima|archivedate=2025-6-14|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250614105525/https://bur.mizzima.com/2025/06/14/58832}}</ref> * ၁၉ ဇွန် - ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန် (၁၉) ရက်တွင် [[ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဥပဒေ]] [[s:နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ_ဥပဒေအမှတ်_၄၀/၂၀၂၅|တတိယအကြိမ် ပြင်ဆင်သည့် ဥပဒေ]]ကို နစကက ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပြီး၊​ ယင်းပြင်ဆင်သည့် ဥပဒေအရ အများပြည်သူ၏ ယုံကြည်လေးစားမှုကို ခံယူရရှိသူပုဂ္ဂိုလ်များ သို့မဟုတ် [[နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်း]]များဖြင့် ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲကို အနည်းဆုံး သုံးဦးဖြင့် ဖွဲ့စည်းရမည်ဖြစ်သည်။<ref>{{Citeweb|url=https://www.bbc.com/burmese/articles/cgeqjq8g8w4o|title=ရွေးကောက်ပွဲ ဥပဒေ တတိယအကြိမ် ပြင်ဆင် ပြဋ္ဌာန်း|accessdate=2025-6-21|publisher=BBC Burmese|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250621135204/https://www.bbc.com/burmese/articles/cgeqjq8g8w4o|archivedate=2025-6-21|date=2025-6-20}}</ref> === ဇူလိုင် === === ဩဂုတ် === === စက်တင်ဘာ === === အောက်တိုဘာ === === နိုဝင်ဘာ === === ဒီဇင်ဘာ === == ကိုးကား == {{Reflist}} [[Category:၂၀၂၅| ]] okciqkotw7boj48pjds1h2skpykezkt အထက(သုဝဏ္ဏ) 0 268365 878737 874097 2025-06-21T12:44:38Z 103.116.58.187 878737 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = အ.ထ.က-သုဝဏ္ဏ | image= | caption = Basic Education High School(THUWANNA) | logo = | motto = ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော နိုင်ငံတော်ကြီးကို တည်ဆောက်အံ့ | motto_translation = | established = | type =အများဆိုင် | acres = | founder = | principal = ဒေါ်‌အေးမြင့်စန်း | faculty = | students = ၂၂၀၀ ဦး | mascot = | colors = အဖြူ နှင့် အစိမ်း | city = [[ရန်ကုန်မြို့]] | state = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] | country = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | website = | grades = သူငယ်တန်း - ဒွာဒဿမတန်း KG - Grade 12 | address = သံသုမာလမ်း, သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ် | newspaper = | yearbook = | nickname = ထ(သု) | schoolnumber = 1 | schoolboard = }} '''အခြေခံပညာ အထက်တန်းကျောင်း၊ သုဝဏ္ဏ''' သည် [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] [[သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ်]] သံသုမာလမ်း‌တွင် တည်ရှိသည်။ သူငယ်တန်းမှ ဒွာဒသမတန်း အထိ ပညာသင်ကြားနိုင်သည်။2024-2025ပညာသင်နှစ်တွင် အခြေခံပညာနှင့်စက်မှုစိုက်ပျိုးမွှေးမြူရေးအထက်တန်းကျောင်းအဖြစ်နာမည်ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ [[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်မြို့ရှိ အထက်တန်းကျောင်းများ]] sy9kgcfmw8yqxh3hmjkrgzkoigq728t 878741 878737 2025-06-21T13:24:47Z 103.116.58.187 878741 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = အ.ထ.က-သုဝဏ္ဏ | image= | caption = Basic Education High School(THUWANNA) | logo =[[File:အ.ထ.က (သုဝဏ္ဏ).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] | motto = ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော နိုင်ငံတော်ကြီးကို တည်ဆောက်အံ့ | motto_translation = | established = | type =အများဆိုင် | acres = | founder = | principal = ဒေါ်‌အေးမြင့်စန်း | faculty = | students = ၂၂၀၀ ဦး | mascot = | colors = အဖြူ နှင့် အစိမ်း | city = [[ရန်ကုန်မြို့]] | state = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] | country = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | website = | grades = သူငယ်တန်း - ဒွာဒဿမတန်း KG - Grade 12 | address = သံသုမာလမ်း, သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ် | newspaper = | yearbook = | nickname = ထ(သု) | schoolnumber = 1 | schoolboard = }} '''အခြေခံပညာ အထက်တန်းကျောင်း၊ သုဝဏ္ဏ''' သည် [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] [[သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ်]] သံသုမာလမ်း‌တွင် တည်ရှိသည်။ သူငယ်တန်းမှ ဒွာဒသမတန်း အထိ ပညာသင်ကြားနိုင်သည်။2024-2025ပညာသင်နှစ်တွင် အခြေခံပညာနှင့်စက်မှုစိုက်ပျိုးမွှေးမြူရေးအထက်တန်းကျောင်းအဖြစ်နာမည်ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ [[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်မြို့ရှိ အထက်တန်းကျောင်းများ]] s2agjseuuik1euzzz6axe0uia5n0ndp 878742 878741 2025-06-21T13:25:38Z 103.116.58.187 878742 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = အ.ထ.က-သုဝဏ္ဏ | image= | caption = Basic Education High School(THUWANNA) | logo =[[File:အ.ထ.က (သုဝဏ္ဏ).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] | motto = ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော နိုင်ငံတော်ကြီးကို တည်ဆောက်အံ့ | motto_translation = | established = | type =အများဆိုင် | acres = | founder = | principal = ဒေါ်‌အေးမြင့်စန်း | faculty = | students = ၂၂၀၀ ဦး | mascot = | colors = အဖြူ နှင့် အစိမ်း | city = [[ရန်ကုန်မြို့]] | state = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] | country = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | website = | grades = သူငယ်တန်း - ဒွာဒဿမတန်း KG - Grade 12 | address = သံသုမာလမ်း, သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ် | newspaper = | yearbook = | nickname = ထ(သု) | schoolnumber = 1 | schoolboard = }} '''အခြေခံပညာ အထက်တန်းကျောင်း၊ သုဝဏ္ဏ''' သည် [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] [[သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ်]] သံသုမာလမ်း‌မဘေး [[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်မြို့ရှိ အထက်တန်းကျောင်းများ]] ob4mibo12mm4k8e2abqjce4l3okfn8x 878744 878742 2025-06-21T13:38:40Z 103.116.58.187 878744 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = အ.ထ.က-သုဝဏ္ဏ | image= | caption = Basic Education High School(THUWANNA) | logo =[[File:အ.ထ.က (သုဝဏ္ဏ).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] [[File:အထက((သုဝဏ္ဏ)).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] | motto = ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော နိုင်ငံတော်ကြီးကို တည်ဆောက်အံ့ | motto_translation = | established = | type =အများဆိုင် | acres = | founder = | principal = ဒေါ်‌အေးမြင့်စန်း | faculty = | students = ၂၂၀၀ ဦး | mascot = | colors = အဖြူ နှင့် အစိမ်း | city = [[ရန်ကုန်မြို့]] | state = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] | country = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | website = | grades = သူငယ်တန်း - ဒွာဒဿမတန်း KG - Grade 12 | address = သံသုမာလမ်း, သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ် | newspaper = | yearbook = | nickname = ထ(သု) | schoolnumber = 1 | schoolboard = }} '''အခြေခံပညာ အထက်တန်းကျောင်း၊ သုဝဏ္ဏ''' သည် [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] [[သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ်]] သံသုမာလမ်း‌မဘေး [[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်မြို့ရှိ အထက်တန်းကျောင်းများ]] 2kha9osz682ij0836h994rvobpez5gs 878749 878744 2025-06-21T13:55:43Z 103.116.58.187 878749 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = အ.ထ.က-သုဝဏ္ဏ | image= | caption = Basic Education High School(THUWANNA) | logo =[[File:အ.ထ.က (သုဝဏ္ဏ).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] [[File:အထက((သုဝဏ္ဏ)).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] | motto = ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော နိုင်ငံတော်ကြီးကို တည်ဆောက်အံ့ | motto_translation = | established = | type =အများဆိုင် | acres = | founder = | principal = ဒေါ်‌အေးမြင့်စန်း | faculty = | students = ၂၂၀၀ ဦး | mascot = | colors = အဖြူ နှင့် အစိမ်း | city = [[ရန်ကုန်မြို့]] | state = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] | country = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | website = | grades = သူငယ်တန်း - ဒွာဒဿမတန်း KG - Grade 12 | address = သံသုမာလမ်း, သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ် | newspaper = | yearbook = | nickname = ထ(သု) | schoolnumber = 1 | schoolboard = }}အခြေခံပညာအထက်တန်းကျောင်း(သုဝဏ္ဏ) သည် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ် သုဝဏ္ဏမြို့ သံသုမာလမ်းမဘးတွင်တည်ရှိသည်။သူငယ်တန်းမှ ဒွာဒသမတန်း အထိ ပညာသင်ကြားနိုင်သည်။ [[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်မြို့ရှိ အထက်တန်းကျောင်းများ]] am8ydn7edxdursu7dqe80dm4viok6fy 878754 878749 2025-06-21T14:03:27Z 103.116.58.187 878754 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = အ.ထ.က-သုဝဏ္ဏ | image= | caption = Basic Education High School(THUWANNA) | logo =[[File:အ.ထ.က (သုဝဏ္ဏ).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] [[File:အထက((သုဝဏ္ဏ)).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] | motto = ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော နိုင်ငံတော်ကြီးကို တည်ဆောက်အံ့ | motto_translation = | established = | type =အများဆိုင် | acres = | founder = | principal = ဒေါ်‌အေးမြင့်စန်း | faculty = | students = ၂၂၀၀ ဦး | mascot = | colors = အဖြူ နှင့် အစိမ်း | city = [[ရန်ကုန်မြို့]] | state = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] | country = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | website = | grades = သူငယ်တန်း - ဒွာဒဿမတန်း KG - Grade 12 | address = သံသုမာလမ်း,၂၅ရပ်ကွက်,သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ် | newspaper = | yearbook = | nickname = ထ(သု) | schoolnumber = 1 | schoolboard = }}အခြေခံပညာအထက်တန်းကျောင်း(သုဝဏ္ဏ) သည် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ် သုဝဏ္ဏမြို့ သံသုမာလမ်းမဘးတွင်တည်ရှိသည်။သူငယ်တန်းမှ ဒွာဒသမတန်း အထိ ပညာသင်ကြားနိုင်သည်။ [[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်မြို့ရှိ အထက်တန်းကျောင်းများ]] qycuurh5jxq31idrafk3q8kzzv296ib 878755 878754 2025-06-21T14:04:02Z 103.116.58.187 878755 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = အ.ထ.က-သုဝဏ္ဏ | image= | caption = Basic Education High School(THUWANNA) | logo =[[File:အ.ထ.က (သုဝဏ္ဏ).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] [[File:အထက((သုဝဏ္ဏ)).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] | motto = ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော နိုင်ငံတော်ကြီးကို တည်ဆောက်အံ့ | motto_translation = | established = | type =အများဆိုင် | acres = | founder = | principal = ဒေါ်‌အေးမြင့်စန်း | faculty = | students = ၂၂၀၀ ဦး | mascot = | colors = အဖြူ နှင့် အစိမ်း | city = [[ရန်ကုန်မြို့]] | state = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] | country = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | website = | grades = သူငယ်တန်း - ဒွာဒဿမတန်း KG - Grade 12 | address = သံသုမာလမ်း,၂၅ရပ်ကွက်,သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ် | newspaper = | yearbook = | nickname = ထ(သု) | schoolnumber = 1 | schoolboard = }}အခြေခံပညာအထက်တန်းကျောင်း(သုဝဏ္ဏ) သည် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး ၂၅ရပ်ကွက် သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ် သုဝဏ္ဏမြို့ သံသုမာလမ်းမဘးတွင်တည်ရှိသည်။သူငယ်တန်းမှ ဒွာဒသမတန်း အထိ ပညာသင်ကြားနိုင်သည်။ [[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်မြို့ရှိ အထက်တန်းကျောင်းများ]] pefrs8ou6cuelcqknqgt6pns0awmrgx 878758 878755 2025-06-21T14:04:36Z 103.116.58.187 878758 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = အ.ထ.က-သုဝဏ္ဏ | image= | caption = Basic Education High School(THUWANNA) | logo =[[File:အ.ထ.က (သုဝဏ္ဏ).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] [[File:အထက((သုဝဏ္ဏ)).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] | motto = ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော နိုင်ငံတော်ကြီးကို တည်ဆောက်အံ့ | motto_translation = | established = | type =အများဆိုင် | acres = | founder = | principal = ဒေါ်‌အေးမြင့်စန်း | faculty = | students = ၂၂၀၀ ဦး | mascot = | colors = အဖြူ နှင့် အစိမ်း | city = [[ရန်ကုန်မြို့]] | state = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] | country = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | website = | grades = သူငယ်တန်း - ဒွာဒဿမတန်း KG - Grade 12 | address = သံသုမာလမ်း,၂၅ရပ်ကွက်,သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ် | newspaper = | yearbook = | nickname = ထ(သု) | schoolnumber = 1 | schoolboard = }}အခြေခံပညာအထက်တန်းကျောင်း(သုဝဏ္ဏ) သည် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊၂၅ရပ်ကွက်၊သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ်၊သုဝဏ္ဏမြို့၊သံသုမာလမ်းမဘးတွင်တည်ရှိသည်။သူငယ်တန်းမှ ဒွာဒသမတန်း အထိ ပညာသင်ကြားနိုင်သည်။ [[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်မြို့ရှိ အထက်တန်းကျောင်းများ]] su3y3rmqsapilwh545i3m4n72mtf7h1 878762 878758 2025-06-21T14:07:34Z 103.116.58.187 878762 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = အ.ထ.က-သုဝဏ္ဏ | image= | caption = Basic Education High School(THUWANNA) | logo =[[File:အ.ထ.က (သုဝဏ္ဏ).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] [[File:အထက((သုဝဏ္ဏ)).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] | motto = ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော နိုင်ငံတော်ကြီးကို တည်ဆောက်အံ့ | motto_translation = | established = | type =အများဆိုင် | acres = | founder = | principal = ဒေါ်‌အေးမြင့်စန်း | faculty = | students = ၂၂၀၀ ဦး | mascot = | colors = အဖြူ နှင့် အစိမ်း | city = [[ရန်ကုန်မြို့]] | state = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] | country = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | website = | grades = သူငယ်တန်း - ဒွာဒဿမတန်း KG - Grade 12 | address = သံသုမာလမ်း,၂၅ရပ်ကွက်,သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ် | newspaper = | yearbook = | nickname = ထ(သု) | schoolnumber = 1 | schoolboard = }}အခြေခံပညာအထက်တန်းကျောင်း(သုဝဏ္ဏ) သည် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊၂၅ရပ်ကွက်၊သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ်၊သုဝဏ္ဏမြို့၊သံသုမာလမ်းမဘးတွင်တည်ရှိသည်။သူငယ်တန်းမှ ဒွာဒသမတန်း အထိ ပညာသင်ကြားနိုင်သည်။ ၂၀၂၃-၂၄ပညာသင်နှစ်မှစ၍အခြေခံပညာနှင့်စက်မှု၊စိုက်ပျိုး၊မွေးမြူရေးအထက်တန်းကျောင်းအဖြစ်နာမည်‌ပြောင်းလဲခဲ့၍၉တန်းအောင်သူများအနေဖြင့်ရိုးရိုးအထက်တန်းနှင့်စက်မှု၊စိုက်ပျိုး၊မွေးမြူရေးဘာသာရပ်များပါသင်ကြားနိုင်ပါသည်။ [[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်မြို့ရှိ အထက်တန်းကျောင်းများ]] dpnysvm4zibfnefjwsbmzp1buo5uurh 878765 878762 2025-06-21T14:18:49Z Zeuuzu 130266 878765 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = အ.ထ.က-သုဝဏ္ဏ | image= | caption = Basic Education High School(THUWANNA) | logo =[[File:အ.ထ.က (သုဝဏ္ဏ).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] [[File:အထက((သုဝဏ္ဏ)).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] | motto = ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော နိုင်ငံတော်ကြီးကို တည်ဆောက်အံ့ | motto_translation = | established = | type =အများဆိုင် | acres = | founder = | principal = ဒေါ်‌အေးမြင့်စန်း | faculty = | students = ၂၂၀၀ ဦး | mascot = | colors = အဖြူ နှင့် အစိမ်း | city = [[ရန်ကုန်မြို့]] | state = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] | country = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | website = | grades = သူငယ်တန်း - ဒွာဒဿမတန်း KG - Grade 12 | address = သံသုမာလမ်း,၂၅ရပ်ကွက်,သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ် | newspaper = | yearbook = | nickname = ထ(သု) | schoolnumber = 1 | schoolboard = }}အခြေခံပညာအထက်တန်းကျောင်း(သုဝဏ္ဏ) သည် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊၂၅ရပ်ကွက်၊သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ်၊သုဝဏ္ဏမြို့၊သံသုမာလမ်းမဘးတွင်တည်ရှိသည်။သူငယ်တန်းမှ ဒွာဒသမတန်း အထိ ပညာသင်ကြားနိုင်သည်။ ၂၀၂၃-၂၄ပညာသင်နှစ်မှစ၍အခြေခံပညာနှင့်စက်မှု၊စိုက်ပျိုး၊မွေးမြူရေးအထက်တန်းကျောင်းအဖြစ်နာမည်‌ပြောင်းလဲခဲ့၍၉တန်းအောင်သူများအနေဖြင့်ရိုးရိုးအထက်တန်းနှင့်စက်မှု၊စိုက်ပျိုး၊မွေးမြူရေးဘာသာရပ်များပါသင်ကြားနိုင်ပါသည်။ <nowiki>[[Category:My Custom Category]]</nowiki> [[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်မြို့ရှိ အထက်တန်းကျောင်းများ]] 79m9h3s3qxsnm5xti4463q8r9sib2zt 878766 878765 2025-06-21T14:19:02Z Zeuuzu 130266 878766 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = အ.ထ.က-သုဝဏ္ဏ | image= | caption = Basic Education High School(THUWANNA) | logo =[[File:အ.ထ.က (သုဝဏ္ဏ).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] [[File:အထက((သုဝဏ္ဏ)).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] | motto = ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော နိုင်ငံတော်ကြီးကို တည်ဆောက်အံ့ | motto_translation = | established = | type =အများဆိုင် | acres = | founder = | principal = ဒေါ်‌အေးမြင့်စန်း | faculty = | students = ၂၂၀၀ ဦး | mascot = | colors = အဖြူ နှင့် အစိမ်း | city = [[ရန်ကုန်မြို့]] | state = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] | country = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | website = | grades = သူငယ်တန်း - ဒွာဒဿမတန်း KG - Grade 12 | address = သံသုမာလမ်း,၂၅ရပ်ကွက်,သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ် | newspaper = | yearbook = | nickname = ထ(သု) | schoolnumber = 1 | schoolboard = }}အခြေခံပညာအထက်တန်းကျောင်း(သုဝဏ္ဏ) သည် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊၂၅ရပ်ကွက်၊သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ်၊သုဝဏ္ဏမြို့၊သံသုမာလမ်းမဘးတွင်တည်ရှိသည်။သူငယ်တန်းမှ ဒွာဒသမတန်း အထိ ပညာသင်ကြားနိုင်သည်။ ၂၀၂၃-၂၄ပညာသင်နှစ်မှစ၍အခြေခံပညာနှင့်စက်မှု၊စိုက်ပျိုး၊မွေးမြူရေးအထက်တန်းကျောင်းအဖြစ်နာမည်‌ပြောင်းလဲခဲ့၍၉တန်းအောင်သူများအနေဖြင့်ရိုးရိုးအထက်တန်းနှင့်စက်မှု၊စိုက်ပျိုး၊မွေးမြူရေးဘာသာရပ်များပါသင်ကြားနိုင်ပါသည်။ [[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်မြို့ရှိ အထက်တန်းကျောင်းများ]] j86uwdsachrh0rcz1k7g8o9hh8dyboy 878773 878766 2025-06-21T15:14:08Z Zeuuzu 130266 878773 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = အ.ထ.က-သုဝဏ္ဏ | image= | caption = Basic Education High School(THUWANNA) | logo =[[File:အ.ထ.က (သုဝဏ္ဏ).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] [[File:အထက((သုဝဏ္ဏ)).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] | motto = ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော နိုင်ငံတော်ကြီးကို တည်ဆောက်အံ့ | motto_translation = | established = | type =အများဆိုင် | acres = | founder = | principal = ဒေါ်‌အေးမြင့်စန်း | faculty = | students = ၂၂၀၀ ဦး | mascot = | colors = အဖြူ နှင့် အစိမ်း | city = [[ရန်ကုန်မြို့]] | state = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] | country = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | website = | grades = သူငယ်တန်း - ဒွာဒဿမတန်း KG - Grade 12 | address = သံသုမာလမ်း,၂၅ရပ်ကွက်,သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ် | newspaper = | yearbook = | nickname = ထ(သု) | schoolnumber = 1 | schoolboard = }}အခြေခံပညာအထက်တန်းကျောင်း(သုဝဏ္ဏ) သည် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊၂၅ရပ်ကွက်၊သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ်၊သုဝဏ္ဏမြို့၊သံသုမာလမ်းမဘးတွင်တည်ရှိသည်။သူငယ်တန်းမှ ဒွာဒသမတန်း အထိ ပညာသင်ကြားနိုင်သည်။ ၂၀၂၃-၂၄ပညာသင်နှစ်မှစ၍အခြေခံပညာနှင့်စက်မှု၊စိုက်ပျိုး၊မွေးမြူရေးအထက်တန်းကျောင်းအဖြစ်နာမည်‌ပြောင်းလဲခဲ့၍၉တန်းအောင်သူများအနေဖြင့်ရိုးရိုးအထက်တန်းနှင့်စက်မှု၊စိုက်ပျိုး၊မွေးမြူရေးဘာသာရပ်များပါသင်ကြားနိုင်ပါသည်။ ကံ့‌ကော်ဆောင် •ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း၊လှေကားမတ စ်ခု<ref>==အဆောင်များ==</ref> အင်းကြင်းဆောင် ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း၊‌လှေကားနှစ်ခု ခရေအဆောင် ပထမအထပ် စာကြည့်တိုက် ၂ ခန်း၊ဘုရားခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း၊လှေကား ၂ ခု ေမြညီထပ်အထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း အဆောင်အသစ် မြေညီထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း အဆောင်အသစ် ဒုတိယအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း၊ ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း၊ မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း [[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်မြို့ရှိ အထက်တန်းကျောင်းများ]] nnphuf593fe18bwv9sqkkihcpz5g7mz 878774 878773 2025-06-21T15:15:06Z Zeuuzu 130266 878774 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = အ.ထ.က-သုဝဏ္ဏ | image= | caption = Basic Education High School(THUWANNA) | logo =[[File:အ.ထ.က (သုဝဏ္ဏ).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] [[File:အထက((သုဝဏ္ဏ)).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] | motto = ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော နိုင်ငံတော်ကြီးကို တည်ဆောက်အံ့ | motto_translation = | established = | type =အများဆိုင် | acres = | founder = | principal = ဒေါ်‌အေးမြင့်စန်း | faculty = | students = ၂၂၀၀ ဦး | mascot = | colors = အဖြူ နှင့် အစိမ်း | city = [[ရန်ကုန်မြို့]] | state = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] | country = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | website = | grades = သူငယ်တန်း - ဒွာဒဿမတန်း KG - Grade 12 | address = သံသုမာလမ်း,၂၅ရပ်ကွက်,သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ် | newspaper = | yearbook = | nickname = ထ(သု) | schoolnumber = 1 | schoolboard = }}အခြေခံပညာအထက်တန်းကျောင်း(သုဝဏ္ဏ) သည် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊၂၅ရပ်ကွက်၊သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ်၊သုဝဏ္ဏမြို့၊သံသုမာလမ်းမဘးတွင်တည်ရှိသည်။သူငယ်တန်းမှ ဒွာဒသမတန်း အထိ ပညာသင်ကြားနိုင်သည်။ ၂၀၂၃-၂၄ပညာသင်နှစ်မှစ၍အခြေခံပညာနှင့်စက်မှု၊စိုက်ပျိုး၊မွေးမြူရေးအထက်တန်းကျောင်းအဖြစ်နာမည်‌ပြောင်းလဲခဲ့၍၉တန်းအောင်သူများအနေဖြင့်ရိုးရိုးအထက်တန်းနှင့်စက်မှု၊စိုက်ပျိုး၊မွေးမြူရေးဘာသာရပ်များပါသင်ကြားနိုင်ပါသည်။ ကံ့‌ကော်ဆောင် •ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း၊လှေကားမတ စ်ခု<ref group="ကံ့‌ကော်ဆောင် •ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း၊လှေကားမတ စ်ခု[၁] အင်းကြင်းဆောင် ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း၊‌လှေကားနှစ်ခု ခရေအဆောင် ပထမအထပ် စာကြည့်တိုက် ၂ ခန်း၊ဘုရားခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း၊လှေကား ၂ ခု ေမြညီထပ်အထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း အဆောင်အသစ် မြေညီထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း အဆောင်အသစ် ဒုတိယအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း၊ ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း၊ မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း">==အဆောင်များ== </ref> အင်းကြင်းဆောင် ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း၊‌လှေကားနှစ်ခု ခရေအဆောင် ပထမအထပ် စာကြည့်တိုက် ၂ ခန်း၊ဘုရားခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း၊လှေကား ၂ ခု ေမြညီထပ်အထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း အဆောင်အသစ် မြေညီထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း အဆောင်အသစ် ဒုတိယအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း၊ ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း၊ မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း [[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်မြို့ရှိ အထက်တန်းကျောင်းများ]] 96y503e624tybajlsjhi9yfpk7xqk52 878775 878774 2025-06-21T15:17:12Z Zeuuzu 130266 878775 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = အ.ထ.က-သုဝဏ္ဏ | image= | caption = Basic Education High School(THUWANNA) | logo =[[File:အ.ထ.က (သုဝဏ္ဏ).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] [[File:အထက((သုဝဏ္ဏ)).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] | motto = ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော နိုင်ငံတော်ကြီးကို တည်ဆောက်အံ့ | motto_translation = | established = | type =အများဆိုင် | acres = | founder = | principal = ဒေါ်‌အေးမြင့်စန်း | faculty = | students = ၂၂၀၀ ဦး | mascot = | colors = အဖြူ နှင့် အစိမ်း | city = [[ရန်ကုန်မြို့]] | state = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] | country = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | website = | grades = သူငယ်တန်း - ဒွာဒဿမတန်း KG - Grade 12 | address = သံသုမာလမ်း,၂၅ရပ်ကွက်,သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ် | newspaper = | yearbook = | nickname = ထ(သု) | schoolnumber = 1 | schoolboard = }}အခြေခံပညာအထက်တန်းကျောင်း(သုဝဏ္ဏ) သည် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊၂၅ရပ်ကွက်၊သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ်၊သုဝဏ္ဏမြို့၊သံသုမာလမ်းမဘးတွင်တည်ရှိသည်။သူငယ်တန်းမှ ဒွာဒသမတန်း အထိ ပညာသင်ကြားနိုင်သည်။ ၂၀၂၃-၂၄ပညာသင်နှစ်မှစ၍အခြေခံပညာနှင့်စက်မှု၊စိုက်ပျိုး၊မွေးမြူရေးအထက်တန်းကျောင်းအဖြစ်နာမည်‌ပြောင်းလဲခဲ့၍၉တန်းအောင်သူများအနေဖြင့်ရိုးရိုးအထက်တန်းနှင့်စက်မှု၊စိုက်ပျိုး၊မွေးမြူရေးဘာသာရပ်များပါသင်ကြားနိုင်ပါသည်။ ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ [[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်မြို့ရှိ အထက်တန်းကျောင်းများ]] 3yixghoujz1svttrgcllp31g460em1x 878780 878775 2025-06-21T15:33:11Z Zeuuzu 130266 878780 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = အ.ထ.က-သုဝဏ္ဏ | image= | caption = Basic Education High School(THUWANNA) | logo =[[File:အ.ထ.က (သုဝဏ္ဏ).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] [[File:အထက((သုဝဏ္ဏ)).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] | motto = ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော နိုင်ငံတော်ကြီးကို တည်ဆောက်အံ့ | motto_translation = | established = | type =အများဆိုင် | acres = | founder = | principal = ဒေါ်‌အေးမြင့်စန်း | faculty = | students = ၂၂၀၀ ဦး | mascot = | colors = အဖြူ နှင့် အစိမ်း | city = [[ရန်ကုန်မြို့]] | state = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] | country = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | website = | grades = သူငယ်တန်း - ဒွာဒဿမတန်း KG - Grade 12 | address = သံသုမာလမ်း,၂၅ရပ်ကွက်,သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ် | newspaper = | yearbook = | nickname = ထ(သု) | schoolnumber = 1 | schoolboard = }}အခြေခံပညာအထက်တန်းကျောင်း(သုဝဏ္ဏ) သည် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊၂၅ရပ်ကွက်၊သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ်၊သုဝဏ္ဏမြို့၊သံသုမာလမ်းမဘးတွင်တည်ရှိသည်။သူငယ်တန်းမှ ဒွာဒသမတန်း အထိ ပညာသင်ကြားနိုင်သည်။ ၂၀၂၃-၂၄ပညာသင်နှစ်မှစ၍အခြေခံပညာနှင့်စက်မှု၊စိုက်ပျိုး၊မွေးမြူရေးအထက်တန်းကျောင်းအဖြစ်နာမည်‌ပြောင်းလဲခဲ့၍၉တန်းအောင်သူများအနေဖြင့်ရိုးရိုးအထက်တန်းနှင့်စက်မှု၊စိုက်ပျိုး၊မွေးမြူရေးဘာသာရပ်များပါသင်ကြားနိုင်ပါသည်။ ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌==အ‌ေဆာင်များ== [[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်မြို့ရှိ အထက်တန်းကျောင်းများ]] •ကံ့‌ကော်ဆောင် ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း၊လှေကားတစ်ခု အိမ်သာကျား ၅ လုံး၊မ ၅ လုံး •အင်းကြင်းဆောင် ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း၊‌လှေကားနှစ်ခု •ခရေအဆောင် ပထမအထပ် စာကြည့်တိုက် ၂ ခန်း၊ဘုရားခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း၊လှေကား ၂ ခု အိမ်သာကျား ၃လုံး၊မ ၃လုံး နှင့် ဆရာ/မ အိမ်သာ •သရဖီဆောင် ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း၊လှေကားနှစ်ခု အိမ်သာကျား ၃လုံး၊မ ၃လုံး •စပယ်ဆောင် ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း၊လှေကားနှစ်ခု အိမ်သာ၃လုံး •သပြေအဆောင် ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း၊လှေကားနှစ်ခု အိမ်သာ၂လုံး •အဆောင်အသစ် မြေညီထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း အိမ်သာ၃လုံး •အဆောင်အသစ် ဒုတိယအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း၊လှေကားတစ်ခု ဟောပြောခန်းမ၊ကျောင်းဂိတ်ပေါက်၆ပေါက်ရှိပါသည်။ chcy5exkurk4mr2kxk80spcmcj8v27r 878781 878780 2025-06-21T15:34:04Z Zeuuzu 130266 878781 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = အ.ထ.က-သုဝဏ္ဏ | image= | caption = Basic Education High School(THUWANNA) | logo =[[File:အ.ထ.က (သုဝဏ္ဏ).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] [[File:အထက((သုဝဏ္ဏ)).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] | motto = ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော နိုင်ငံတော်ကြီးကို တည်ဆောက်အံ့ | motto_translation = | established = | type =အများဆိုင် | acres = | founder = | principal = ဒေါ်‌အေးမြင့်စန်း | faculty = | students = ၂၂၀၀ ဦး | mascot = | colors = အဖြူ နှင့် အစိမ်း | city = [[ရန်ကုန်မြို့]] | state = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] | country = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | website = | grades = သူငယ်တန်း - ဒွာဒဿမတန်း KG - Grade 12 | address = သံသုမာလမ်း,၂၅ရပ်ကွက်,သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ် | newspaper = | yearbook = | nickname = ထ(သု) | schoolnumber = 1 | schoolboard = }}အခြေခံပညာအထက်တန်းကျောင်း(သုဝဏ္ဏ) သည် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊၂၅ရပ်ကွက်၊သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ်၊သုဝဏ္ဏမြို့၊သံသုမာလမ်းမဘးတွင်တည်ရှိသည်။သူငယ်တန်းမှ ဒွာဒသမတန်း အထိ ပညာသင်ကြားနိုင်သည်။ ၂၀၂၃-၂၄ပညာသင်နှစ်မှစ၍အခြေခံပညာနှင့်စက်မှု၊စိုက်ပျိုး၊မွေးမြူရေးအထက်တန်းကျောင်းအဖြစ်နာမည်‌ပြောင်းလဲခဲ့၍၉တန်းအောင်သူများအနေဖြင့်ရိုးရိုးအထက်တန်းနှင့်စက်မှု၊စိုက်ပျိုး၊မွေးမြူရေးဘာသာရပ်များပါသင်ကြားနိုင်ပါသည်။ [[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်မြို့ရှိ အထက်တန်းကျောင်းများ]] ဆောင်များ အ က ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း၊လှေကားတစ်ခု အိမ်သာကျား ၅ လုံး၊မ ၅ လုံး •အင်းကြင်းဆောင် ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း၊‌လှေကားနှစ်ခု •ခရေအဆောင် ပထမအထပ် စာကြည့်တိုက် ၂ ခန်း၊ဘုရားခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း၊လှေကား ၂ ခု အိမ်သာကျား ၃လုံး၊မ ၃လုံး နှင့် ဆရာ/မ အိမ်သာ •သရဖီဆောင် ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း၊လှေကားနှစ်ခု အိမ်သာကျား ၃လုံး၊မ ၃လုံး •စပယ်ဆောင် ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း၊လှေကားနှစ်ခု အိမ်သာ၃လုံး •သပြေအဆောင် ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း၊လှေကားနှစ်ခု အိမ်သာ၂လုံး •အဆောင်အသစ် မြေညီထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း အိမ်သာ၃လုံး •အဆောင်အသစ် ဒုတိယအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း၊လှေကားတစ်ခု ဟောပြောခန်းမ၊ကျောင်းဂိတ်ပေါက်၆ပေါက်ရှိပါသည်။ gbw6sn1qcskdfrf9t2u2z0msc2hgnm8 878782 878781 2025-06-21T15:35:26Z Zeuuzu 130266 878782 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = အ.ထ.က-သုဝဏ္ဏ | image= | caption = Basic Education High School(THUWANNA) | logo =[[File:အ.ထ.က (သုဝဏ္ဏ).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] [[File:အထက((သုဝဏ္ဏ)).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] | motto = ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော နိုင်ငံတော်ကြီးကို တည်ဆောက်အံ့ | motto_translation = | established = | type =အများဆိုင် | acres = | founder = | principal = ဒေါ်‌အေးမြင့်စန်း | faculty = | students = ၂၂၀၀ ဦး | mascot = | colors = အဖြူ နှင့် အစိမ်း | city = [[ရန်ကုန်မြို့]] | state = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] | country = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | website = | grades = သူငယ်တန်း - ဒွာဒဿမတန်း KG - Grade 12 | address = သံသုမာလမ်း,၂၅ရပ်ကွက်,သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ် | newspaper = | yearbook = | nickname = ထ(သု) | schoolnumber = 1 | schoolboard = }}အခြေခံပညာအထက်တန်းကျောင်း(သုဝဏ္ဏ) သည် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊၂၅ရပ်ကွက်၊သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ်၊သုဝဏ္ဏမြို့၊သံသုမာလမ်းမဘးတွင်တည်ရှိသည်။သူငယ်တန်းမှ ဒွာဒသမတန်း အထိ ပညာသင်ကြားနိုင်သည်။ ၂၀၂၃-၂၄ပညာသင်နှစ်မှစ၍အခြေခံပညာနှင့်စက်မှု၊စိုက်ပျိုး၊မွေးမြူရေးအထက်တန်းကျောင်းအဖြစ်နာမည်‌ပြောင်းလဲခဲ့၍၉တန်းအောင်သူများအနေဖြင့်ရိုးရိုးအထက်တန်းနှင့်စက်မှု၊စိုက်ပျိုး၊မွေးမြူရေးဘာသာရပ်များပါသင်ကြားနိုင်ပါသည်။ <nowiki>== အဆောင်များ ==</nowiki> [[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်မြို့ရှိ အထက်တန်းကျောင်းများ]] •ကံ့ကော်ဆောင် ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း၊လှေကားတစ်ခု အိမ်သာကျား ၅ လုံး၊မ ၅ လုံး •အင်းကြင်းဆောင် ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း၊‌လှေကားနှစ်ခု •ခရေအဆောင် ပထမအထပ် စာကြည့်တိုက် ၂ ခန်း၊ဘုရားခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း၊လှေကား ၂ ခု အိမ်သာကျား ၃လုံး၊မ ၃လုံး နှင့် ဆရာ/မ အိမ်သာ •သရဖီဆောင် ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း၊လှေကားနှစ်ခု အိမ်သာကျား ၃လုံး၊မ ၃လုံး •စပယ်ဆောင် ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း၊လှေကားနှစ်ခု အိမ်သာ၃လုံး •သပြေအဆောင် ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း၊လှေကားနှစ်ခု အိမ်သာ၂လုံး •အဆောင်အသစ် မြေညီထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း အိမ်သာ၃လုံး •အဆောင်အသစ် ဒုတိယအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း၊လှေကားတစ်ခု ဟောပြောခန်းမ၊ကျောင်းဂိတ်ပေါက်၆ပေါက်ရှိပါသည်။ fjguirk5jokhpxk47a08ajm16yjpmro 878784 878782 2025-06-21T15:36:41Z Zeuuzu 130266 878784 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = အ.ထ.က-သုဝဏ္ဏ | image= | caption = Basic Education High School(THUWANNA) | logo =[[File:အ.ထ.က (သုဝဏ္ဏ).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] [[File:အထက((သုဝဏ္ဏ)).jpg|thumb|B.E.H.S(THUWANNA)]] | motto = ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော နိုင်ငံတော်ကြီးကို တည်ဆောက်အံ့ | motto_translation = | established = | type =အများဆိုင် | acres = | founder = | principal = ဒေါ်‌အေးမြင့်စန်း | faculty = | students = ၂၂၀၀ ဦး | mascot = | colors = အဖြူ နှင့် အစိမ်း | city = [[ရန်ကုန်မြို့]] | state = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] | country = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | website = | grades = သူငယ်တန်း - ဒွာဒဿမတန်း KG - Grade 12 | address = သံသုမာလမ်း,၂၅ရပ်ကွက်,သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ် | newspaper = | yearbook = | nickname = ထ(သု) | schoolnumber = 1 | schoolboard = }}အခြေခံပညာအထက်တန်းကျောင်း(သုဝဏ္ဏ) သည် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊၂၅ရပ်ကွက်၊သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ်၊သုဝဏ္ဏမြို့၊သံသုမာလမ်းမဘးတွင်တည်ရှိသည်။သူငယ်တန်းမှ ဒွာဒသမတန်း အထိ ပညာသင်ကြားနိုင်သည်။ ၂၀၂၃-၂၄ပညာသင်နှစ်မှစ၍အခြေခံပညာနှင့်စက်မှု၊စိုက်ပျိုး၊မွေးမြူရေးအထက်တန်းကျောင်းအဖြစ်နာမည်‌ပြောင်းလဲခဲ့၍၉တန်းအောင်သူများအနေဖြင့်ရိုးရိုးအထက်တန်းနှင့်စက်မှု၊စိုက်ပျိုး၊မွေးမြူရေးဘာသာရပ်များပါသင်ကြားနိုင်ပါသည်။ <nowiki>== အဆောင်များ ==</nowiki> [[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်မြို့ရှိ အထက်တန်းကျောင်းများ]] •ကံ့ကော်ဆောင် ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း၊လှေကားတစ်ခု အိမ်သာကျား ၅ လုံး၊မ ၅ လုံး •အင်းကြင်းဆောင် ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း၊‌လှေကားနှစ်ခု •ခရေအဆောင် ပထမအထပ် စာကြည့်တိုက် ၂ ခန်း၊ဘုရားခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း၊လှေကား ၂ ခု အိမ်သာကျား ၃လုံး၊မ ၃လုံး နှင့် ဆရာ/မ အိမ်သာ •သရဖီဆောင် ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း၊လှေကားနှစ်ခု အိမ်သာကျား ၃လုံး၊မ ၃လုံး •စပယ်ဆောင် ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း၊လှေကားနှစ်ခု အိမ်သာ၃လုံး •သပြေအဆောင် ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း၊လှေကားနှစ်ခု အိမ်သာ၂လုံး •အဆောင်အသစ် မြေညီထပ် စာသင်ခန်း ၃ ခန်း အိမ်သာ၃လုံး •အဆောင်အသစ် ဒုတိယအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း ပထမအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း မြေညီအထပ် စာသင်ခန်း ၅ ခန်း၊လှေကားတစ်ခု •ဟောပြောခန်းမ ကျောင်းဂိတ်ပေါက်၆ပေါက်ရှိပါသည်။ jqgyw0bim7jf1yv7vke4s2xzrzc2hnw ရာချာထေဝီမြို့နယ် 0 269754 878806 873959 2025-06-21T20:29:27Z Túrelio 16657 ([[c:GR|GR]]) [[c:COM:Duplicate|Duplicate]]: [[File:SCB333.jpg]] → [[File:SCB3.jpg]] Exact or scaled-down duplicate: [[c::File:SCB3.jpg]] 878806 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | official_name = ရာချာထေဝီမြို့နယ် | native_name = ราชเทวี Ratchathewi | native_name_lang = th | settlement_type = [[ဘန်ကောက်မြို့၏ ခရိုင်များစာရင်း|မြို့နယ်]] | image_seal = | image_skyline = Victory_Monument_in_the_Evening.jpg | image_alt = | image_caption = အောင်ပွဲခံအထိမ်းအမှတ်ကျောက်တိုင် | image_map = Amphoe 1037.svg | map_caption = ဘန်ကောက်မြို့၏ မြို့နယ်တည်နေရာ | pushpin_map = | pushpin_map_caption = | coordinates = {{coord|13|45|32|N|100|32|04|E|region:TH_type:adm2nd_source:dewiki|display=inline,title}} | subdivision_type = နိုင်ငံ | subdivision_name = {{flag|Thailand}} | subdivision_type1 = [[ထိုင်းနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေး နယ်မြေဒေသများ|ဒေသ]] | subdivision_name1 = ဘန်ကောက် | subdivision_type2 = ရုံးစိုက်ရာ | subdivision_name2 = ထုံဖယာထိုင်း | subdivision_type3 = ရပ်ကွက် | subdivision_name3 = ၄ ခု | established_title = မြို့နယ်ဖွဲ့စည်းခြင်း | established_date = ၉ နိုဝင်ဘာ ၁၉၈၉ | leader_title = | leader_name = | area_total_km2 = 7.126 | population_total = 72,304<ref>{{cite web|url=http://stat.dopa.go.th/stat/statnew/statTDD/views/showDistrictData.php?rcode=10&statType=1&year=60|title=Population and House Report for Year 2017 (see page 2 for data of this district)|publisher=Department of Provincial Administration, Ministry of Internal Affairs|access-date=2018-04-01}} ([http://stat.dopa.go.th/stat/statnew/statTDD/ Search page])</ref> | population_as_of = 2017 | population_density_km2 = 10,146.50 | timezone = ထိုင်းစံတော်ချိန် | utc_offset = +7 | postal_code_type = စာပို့သင်္ကတ | postal_code = 10400 | geocode = 1037 | website = | footnotes = }}'''ရာချာထေဝီမြို့နယ်''' (Khet Ratchathewi) သည် ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ဘန်ကောက်မြို့၏ မြို့လယ်ခေါင်တွင် တည်ရှိသော မြို့နယ် (ထိုင်းအခေါ် - ခေတ်) တစ်ခု ဖြစ်သည်။ ၎င်း၏ မြောက်ဘက်မှစတင်၍ နာရီလက်တံအတိုင်း ပတ်လည်ရှိ အိမ်နီးချင်းမြို့နယ်များမှာ ဖယားထိုင်း၊ ဒင်းဒန်၊ ဟွေခွါန်၊ ဝတ်ထနာ၊ ပထုမ်ဝန် နှင့် ဒူဆစ်တို့ ဖြစ်ပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံသား ခရီးသွားဧည့်သည်များအကြား ထင်ရှားကျော်ကြားသည့် ပတူနမ်ဈေးနှင့် ပလတ်တီနမ် ကုန်တိုက်ကြီးတို့သည် ရာချာထေဝီမြို့နယ်အတွင်း၌ တည်ရှိပါသည်။ မြို့နယ်၏ ပါဠိဘာသာအမည်မှာ '''ရာဇဒေဝီ''' (Rajadevi) ဖြစ်ပြီး၊ ထိုင်းဘာသာစကားဖြင့် အသံထွက်ရာတွင် ရာချာထေဝီ (Ratchathewi) ဟု ခေါ်ဆိုပါသည်။ == သမိုင်း == [[ဖိုင်:Queen_Sukumalmarsri.jpg|left|thumb|257x257px| မိဖုရား Sukumalmarsri]] ရာချာထေဝီမြို့နယ်သည် ၁၉၆၆ ခုနှစ်မတိုင်မီက ဒူဆစ်မြို့နယ်၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု ဖြစ်ခဲ့ပြီး၊ ၁၉၆၆ ခုနှစ်တွင် ဖယာထိုင်းမြို့နယ်အဖြစ် သတ်မှတ်လိုက်သောအခါ ၁၉၆၆ ခုနှစ်မှ ၁၉၈၉ ခုနှစ်အထိ ဖယာထိုင်းမြို့နယ်၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု ဖြစ်ခဲ့သည်။ ထိုမြို့နယ်၏အမည်သည် ဖေ့ချဘူရီလမ်းနှင့် ဖယာထိုင်းလမ်းတို့ ဆုံရာ ရာချာထေဝီလမ်းဆုံမှ ဆင်းသက်လာခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ မူလအစက အမည်နာမသည် [[ချူလာလောင်ကွန်း|ကျူလာလောင်ကွန်းဘုရင်]]၏ ကြင်ယာတော်တစ်ဦးဖြစ်သူ ဖုရားနန်းစော ဆုခုမာလမာရသီရိ ဖုရားရာဇဒေဝီကို အစွဲပြု မှည့်ခေါ်ထားခြင်း ဖြစ်သည်။ 'ဖုရားရာဇဒေဝီ' (Phra Rajadevi) ဟုလည်း စာလုံးပေါင်းသည်) သည် တော်ဝင်ကြင်ယာတော်များအတွက် [[ထိုင်း တော်ဝင်အဆောင်ယောင် ဘွဲ့တော်များ|တော်ဝင်အဆင့်ရာထူးတစ်ခု]] ဖြစ်ပါသည်။ == အုပ်ချုပ်ရေး == {{Stack|[[File:Map Ratchathewi src eng.svg|right|200px|thumb|မြို့နယ်မြေပုံ]]}} မြို့နယ်ကို ရပ်ကွက် လေးခုဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည်။​ {| |၁။ | Thung Phaya Thai | ทุ่งพญาไท |ထုံဖယာထိုင်း |- | ၂။ | Thanon Phaya Thai | ถนนพญาไท |ထနွန်ဖယာထိုင်း |- | ၃။ | Thanon Phetchaburi&nbsp; |ถนนเพชรบุรี |ထနွန်ဖတ်ချာဘူရီ |- | ၄။ | Makkasan | มักกะสัน |မက္ကာဆန် |} == အထင်ကရနေရာများ == [[ဖိုင်:Bangkok_Baiyoke_Tower.jpg|right|thumb|333x333px| Baiyoke Tower II]] === အောင်ပွဲခံကျောက်တိုင် === ပြင်သစ်-ထိုင်းစစ်ပွဲတွင် ကျဆုံးခဲ့သည့် စစ်သည် ၅၉ ဦးကို ဂုဏ်ပြုသောအားဖြင့် ဝန်ကြီးချုပ် ပလပ် ဖိဘွန်ဆွန်ခရမ်က အောင်ပွဲခံကျောက်တိုင်ကြီးကို တည်ဆောက်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းကို ၁၉၄၂ ခုနှစ် ဇွန်လ ၂၄ ရက်နေ့တွင် ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပါသည်။ ကျောက်တိုင်၏ ပုံသဏ္ဌာန်မှာ အောက်ခြေပတ်လည်တွင် တပ်မတော်၊ ရေတပ်၊ လေတပ်၊ ရဲတပ်ဖွဲ့နှင့် အရပ်ဘက်ဝန်ထမ်းများကို ကိုယ်စားပြုသော လှံစွပ်ငါးချောင်းဖြင့် တည်ဆောက်ထားသည့် ရုပ်တုပုံစံဖြစ်သည်။ ကျောက်တိုင်၏ အောက်ဘက်တွင် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်နှင့် ကိုရီးယားစစ်ပွဲများအပါအဝင် စစ်ပွဲအသီးသီးတွင် ကျဆုံးခဲ့သူ စုစုပေါင်း ၈၀၉ ဦး၏ အမည်များကို ရေးထိုးထားသည်။ အောင်ပွဲခံကျောက်တိုင်ကြီး အနီးတွင် ဘီတီအက်စ် မိုးပျံရထားဘူတာတစ်ခု ရှိပါသည်။ ဤနေရာသည် မူလက အဓိကကျသည့် ဘတ်စ်ကားအချက်အချာနေရာတစ်ခု ဖြစ်ခဲ့ဖူးသော်လည်း ၂၀၁၆ ခုနှစ်အထိ မြောက်ပိုင်းဘတ်စ်ကားဂိတ် (မောချစ် ၂ ဘတ်စ်ကားမှတ်တိုင်၊ ပလက်ဖောင်းအမှတ် ၃ နေရာဟောင်း) သို့ ဘတ်စ်ကားအချက်အချာနေရာကို ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပါသည်။ ဤနေရာသည် ရန်ကုန်မြို့၏ ဆူးလေးဘတ်စ်ကားဂိတ်ဆုံကဲ့သို့ အများပြည်သူ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးအတွက် အရေးပါသော နေရာတစ်ခု ဖြစ်သည်။ === Baiyoke Tower === Baiyoke Tower သည် အမြင့် ၁၅၁ မီတာ (၄၃ ထပ်) ရှိပြီး Baiyoke Tower II သည် ၃၀၄ မီတာ (၈၅ ထပ်) မြင့်မားကာ ဘန်ကောက်မြို့၏ ယခင်က အမြင့်ဆုံး အဆောက်အအုံများ ဖြစ်ခဲ့ကြပြီး မြို့ရှုခင်းမှ အလွယ်တကူ မြင်တွေ့နိုင်ပါသည်။ ၎င်းတို့သည် ပြတူနမ် (Pratunam) ဟု လူသိများသော နေရာတွင် အချင်းချင်း နီးကပ်စွာ တည်ရှိပါသည်။ Baiyoke Tower ကို ၁၉၈၇ ခုနှစ်တွင် ဆောက်လုပ်ပြီးစီးခဲ့ပြီး ၁၉၉၃ ခုနှစ်အထိ အမြင့်ဆုံးအဆောက်အအုံအဖြစ် ရပ်တည်ခဲ့သည်။ Baiyoke Tower II ကို ၁၉၉၇ ခုနှစ်နှောင်းပိုင်းတွင် ဆောက်လုပ်ပြီးစီးကာ ၁၉၉၈ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် အများပြည်သူသို့ ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပါသည်။ အဆောက်အအုံနှစ်ခုစလုံးကို အဓိကအားဖြင့် ဟိုတယ်များအဖြစ် အသုံးပြုထားပြီး (Tower I တွင် Baiyoke Suite ၊ Tower II တွင် Baiyoke Sky)၊ အောက်ထပ်များတွင်မူ စီးပွားရေးဆိုင်ခန်းများ ဖွင့်လှစ်ထားပါသည်။ === Suan Pakkad နန်းတော် === ဆွန်ပတ်ကတ် နန်းတော်သည် ရှေးခေတ်ကာလမှ မကြာသေးမီကာလအထိ ထိုင်းရှေးဟောင်းပစ္စည်းများကို ပြသထားသည့် ပြတိုက်တစ်ခု ဖြစ်ပါသည်။ ပြတိုက်ဝင်းအတွင်း၌ ပြခန်းအဖြစ် အသုံးပြုထားသော ထိုင်းရိုးရာ သစ်သားအိမ် ရှစ်လုံး ပါရှိပါသည်။ လွန်ခဲ့သည့် နှစ်ပေါင်း ၄,၀၀၀ ခန့်က ပြုလုပ်ခဲ့သော ဗန်ချိယန် (Ban Chiang) မြေအိုးဟောင်းများသည် ထင်ရှားသည့် ပြပွဲများထဲမှ တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့ကို ခေတ်မီ ချုမ်ဘွတ်-ပန်တစ် ပြခန်း အဆောက်အအုံတွင် ပြသထားပါသည်။ == သံရုံးများ == * အရှေ့တီမောသံရုံး <ref>{{Cite web|title=Diplomatic and Consular List|url=http://www.mfa.go.th/main/contents/files/information-20190813-113820-599955.pdf|access-date=16 August 2019|archive-date=16 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190816083610/http://www.mfa.go.th/main/contents/files/information-20190813-113820-599955.pdf}}</ref> * အင်ဒိုနီးရှားသံရုံး <ref>{{Cite web|title=Diplomatic and Consular List|url=http://www.mfa.go.th/main/contents/files/information-20190813-113820-599955.pdf|access-date=16 August 2019|archive-date=16 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190816083610/http://www.mfa.go.th/main/contents/files/information-20190813-113820-599955.pdf}}</ref> == လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး == * [[ဘန်ကောက် မိုးပျံရထား|ဘီတီအက်စ်မိုးပျံရထား]] - ဘူတာ (၃) ခု - ရာချာထေဝီဘူတာ၊ ဖယာထိုင်းဘူတာနှင့် အနုစာဝါရီချိုင်စမော်ရဖုမ် (Victory Monument) * MRT အပြာရောင်လိုင်း - ဖတ်ချဘူရီဘူတာ * လေဆိပ်ရထားလိုင်း (Airport Rail Link) - ဘူတာ (၃) ခု - ဖယာထိုင်းဘူတာ၊ ရာချာပါရာပ်ဘူတာနှင့် မက္ကာဆန်ဘူတာ * SRT အရှေ့ပိုင်းလိုင်း - ဘူတာ (၄) ခု - ဖယာထိုင်းဘူတာ၊ ရာချာပါရာပ်ဘူတာနှင့် မက္ကာဆန်၊ အဆောက်ဘူတာ * လှေ - ခလောင်းဆင်ဆပ်တူးမြောင်း လှေစီးကြောင်းသည် မြို့နယ်၏ တောင်ဘက်ပိုင်းတွင် တည်ရှိသည်။​ မက္ကာဆန် မီးရထားဘူတာသည် သုဝဏ္ဏဘူမိလေဆိပ်သွား လေဆိပ်ရထားလိုင်း (Airport Rail Link) အတွက် အဓိကဘူတာရုံများထဲမှ တစ်ခု ဖြစ်ပါသည်။ ဤဘူတာရုံသည် ၂၀၁၄ ခုနှစ်ကတည်းက စစ်ဆေးမှုများ (check-in) ပြုလုပ်နိုင်ခြင်းနှင့် လေဆိပ်သို့ တိုက်ရိုက်ပြေးဆွဲသည့် City Air Terminal ဘူတာအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခြင်းများ မရှိတော့ပါ။ မက္ကာဆန်ဘူတာသည် အမ်အာတီ ဖတ်ချဘူရီဘူတာနှင့်လည်း ရထားလိုင်းပြောင်းစီးနိုင်သည့် ဘူတာတစ်ခု ဖြစ်ပါသည်။ == မက္ကာဆန်ရေကန် == ရာချာထေဝီမြို့နယ်၊ ဘန်ကောက်မြို့လယ်တွင် တည်ရှိသော ကြီးမားသည့် ရေကန်အတုတစ်ခုဖြစ်သည့် Bueng Makkasan (บึงมักกะสัน) သည် အလျား ၂.၄ ကီလိုမီတာ၊ အနံ မီတာ ၆၀ နှင့် အနက် ၁၅ မီတာ ရှိပါသည်။ ယင်းရေကန်ကို မူလက ဘန်ကောက်မြို့အတွင်း ရေကြီးရေလျှံမှုကို ကာကွယ်ရန်အတွက် အသုံးပြုခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ယခုအခါတွင်မူ ထိုရေကန်သည် အမြန်လမ်းများ၏ ဖုံးအုပ်ခြင်း ခံထားရပါသည်။ == ကျန်းမာရေး == * ပြည်သူ့ဆေးရုံများ ** ရာမဓိပတိဆေးရုံ ** ဘုရားမကုဋ်ကလောဆေးရုံ ** ရာဇဝိထိဆေးရုံ ** သီရိခေတ်ကလေးကျန်းမာရေးအမျိုးသားဗဟိုဌာန ** အပူပိုင်းဒေသရောဂါများအတွက် ဆေးရုံ ** ဘူရာချတ် ချိုင်ယာကွန်ဆေးရုံ * ပုဂ္ဂလိကဆေးရုံများ ** ဘူမိရာဇနဂါရိန္ဒြာကျောက်ကပ်ဌာန ** ဖယာထိုင်း ၁ ဆေးရုံ == ပညာရေး == [[ဖိုင်:Wannasorn วรรณสรณ์ (“อุ๊แลนด์”) 2562.jpg|thumb| ထိုင်းကျူရှင်ကျောင်းက [[Wannasorn Tower]]]] * တက္ကသိုလ်များ ** [[မဟီတလတက္ကသိုလ်]]၏ ဖယာထိုင်းတက္ကသိုလ်နယ်မြေများ တည်ရှိပြီး၊ တက္ကသိုလ်၏ ဌာနဖြစ်သော အောက်ပါ ဌာနများ တည်ရှိသည်။ *** ရာမဓိပတိဆေးရုံ၊ ဆေးပညာဌာန *** သွားဘက်ဆိုင်ရာဌာန *** သိပ္ပံဌာန *** ဆေးဝါးဌာန *** ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးဌာန *** အပူပိုင်းဒေသဆေးပညာဌာန ** ဆေးကောလိပ်၊ ရန်စစ်တက္ကသိုလ် ** ဘုရားမကုဋ်ကလောင်ဆေးကောလိပ် ** ထိုင်းဘုရင့်တပ်မတော်သူနာပြုကောလိပ် ** Valaya Alongkorn Rajabhat University- Bangkok Campus၊ * ကျောင်းများ ** ဘန်ကောက်အင်ဒိုနီးရှားကျောင်း ၊ ခရိုင်ရှိ အင်ဒိုနီးရှားသံရုံးဝင်းတွင် တည်ရှိသည်။ ** သီရိအယုဒ္ဓယလမ်းတွင် တည်ရှိသော သီရိအယုဒ္ဓယကျောင်း၊ ** Santirat Witthayalai School၊ စီအယုဒ္ဓယလမ်းမ ** Amnuay Silpa School ** စီအယုဒ္ဓယလမ်းတွင် တည်ရှိသော ပရာထိုင်းကျောင်း၊ ** စိန့်ဒိုမီနစ်ကျောင်း၊ မက္ကဆန်ရပ်ကွက်၊ ရာချာထေဝိမြို့နယ် * တခြား ** Phay Thai လမ်းဆုံတွင်ရှိသော ပညာရေးအချက်အချာဖြစ်သော [[Wannasorn Tower|Wannasorn Tower ကို]] [[ဓာတုဗေဒ]] နည်းပြဆရာ [[Uraiwan Sivakul]] မှ တည်ထောင်ခဲ့ပါသည်။ တာဝါသည် ယခုအခါ ထိုင်းကျူရှင်ကျောင်းများ၏ အဓိကအချက်အချာဖြစ်သည်။ == ဓာတ်ပုံများ == <gallery> ဖိုင်:Suan_Pakkard.jpg|alt=Suan Pakkad Palace| Suan Pakkad နန်းတော် ဖိုင်:Bangkok_by_night.jpg|alt=Pratu Nam zone at night| Pratu Nam zone မှာ ညဘက် ဖိုင်:泰国曼谷街景_-_panoramio_(6).jpg|alt=Footpath of Si Ayutthaya Road in front of Sri Ayudhya School| သီရိအယုဒ္ဓယကျောင်းရှေ့ ၊ ဖိုင်:Bangkok_-_panoramio_-_harryhenri.jpg|alt=View of Phetchaburi Road| Phetchaburi လမ်း မြင်ကွင်း ဖိုင်:SCB3.jpg|alt=Siam Commercial Bank, Phetchaburi Road Branch, a historic building on the corner of Phetchaburi and Banthat Thong Roads| Siam Commercial Bank၊ Phetchaburi လမ်း ဘဏ်ခွဲ၊ Phetchaburi နှင့် Banthat Thong လမ်းထောင့်ရှိ သမိုင်းဝင် အဆောက်အအုံ ဖိုင်:Ban_Khrua_Nuea_IMG_7294_silk_workers_moslem_quarters.jpg|alt=Phase of Khlong Saen Saep in the area of Ban Krua Community, the historic Thai silk Muslim community| သမိုင်းဝင် ထိုင်းပိုး မွတ်ဆလင်အသိုက်အဝန်းဖြစ်သော Ban Krua အသိုက်အဝန်း ဧရိယာရှိ ကန့်လန့်ဆေပ် ၏ အဆင့် ဖိုင်:Pratunam_market_day.jpg|alt=Atmosphere of Pratu Nam Market| ပရာတူနမ်ဈေး၏ ရှုခင်း ဖိုင်:Baiyoke_sky_Hotel_(3697380643).jpg|alt=Entrance of Baiyoke Tower II (Pratu Nam Market, Soi Phetchaburi 21)| Baiyoke Tower II (Pratu Nam ဈေး၊ Soi Phetchaburi 21) ဝင်ပေါက်၊ ဖိုင်:Thanon_Phaya_Thai,_Ratchathewi,_Bangkok_10400,_Thailand_-_panoramio_(26).jpg|alt=Overpass of Si Ayutthaya Road, side toward Dusit| ဆစ်အယုဒ္ဓယလမ်း၊ ဒူဆစ်ဘက် ခြမ်း ဖိုင်:Airport_link_2011_-_panoramio.jpg|alt=Airport Link| လေဆိပ်လင့် </gallery> == ကိုးကား == {{Reflist}}{{ဘန်ကောက်မြို့၏မြို့နယ်များ}} [[ကဏ္ဍ:ဝီကီဒေတာရှိ ကိုဩဒိနိတ်များ]] [[ကဏ္ဍ:ဘန်ကောက်မြို့၏ မြို့နယ်များ]] oref5pkwfr3aqnjmk2xomkljzpme4ql 878807 878806 2025-06-21T20:40:23Z CommonsDelinker 115 Removing [[:c:File:SCB3.jpg|SCB3.jpg]], it has been deleted from Commons by [[:c:User:Túrelio|Túrelio]] because: [[:c:COM:L|Copyright violation]]: [[:c:COM:NETCOPYVIO|]] https://www.bloggang.com/m/viewdiary.php?id=seafoodaoidee&month=08-2011&date=17&group 878807 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | official_name = ရာချာထေဝီမြို့နယ် | native_name = ราชเทวี Ratchathewi | native_name_lang = th | settlement_type = [[ဘန်ကောက်မြို့၏ ခရိုင်များစာရင်း|မြို့နယ်]] | image_seal = | image_skyline = Victory_Monument_in_the_Evening.jpg | image_alt = | image_caption = အောင်ပွဲခံအထိမ်းအမှတ်ကျောက်တိုင် | image_map = Amphoe 1037.svg | map_caption = ဘန်ကောက်မြို့၏ မြို့နယ်တည်နေရာ | pushpin_map = | pushpin_map_caption = | coordinates = {{coord|13|45|32|N|100|32|04|E|region:TH_type:adm2nd_source:dewiki|display=inline,title}} | subdivision_type = နိုင်ငံ | subdivision_name = {{flag|Thailand}} | subdivision_type1 = [[ထိုင်းနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေး နယ်မြေဒေသများ|ဒေသ]] | subdivision_name1 = ဘန်ကောက် | subdivision_type2 = ရုံးစိုက်ရာ | subdivision_name2 = ထုံဖယာထိုင်း | subdivision_type3 = ရပ်ကွက် | subdivision_name3 = ၄ ခု | established_title = မြို့နယ်ဖွဲ့စည်းခြင်း | established_date = ၉ နိုဝင်ဘာ ၁၉၈၉ | leader_title = | leader_name = | area_total_km2 = 7.126 | population_total = 72,304<ref>{{cite web|url=http://stat.dopa.go.th/stat/statnew/statTDD/views/showDistrictData.php?rcode=10&statType=1&year=60|title=Population and House Report for Year 2017 (see page 2 for data of this district)|publisher=Department of Provincial Administration, Ministry of Internal Affairs|access-date=2018-04-01}} ([http://stat.dopa.go.th/stat/statnew/statTDD/ Search page])</ref> | population_as_of = 2017 | population_density_km2 = 10,146.50 | timezone = ထိုင်းစံတော်ချိန် | utc_offset = +7 | postal_code_type = စာပို့သင်္ကတ | postal_code = 10400 | geocode = 1037 | website = | footnotes = }}'''ရာချာထေဝီမြို့နယ်''' (Khet Ratchathewi) သည် ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ဘန်ကောက်မြို့၏ မြို့လယ်ခေါင်တွင် တည်ရှိသော မြို့နယ် (ထိုင်းအခေါ် - ခေတ်) တစ်ခု ဖြစ်သည်။ ၎င်း၏ မြောက်ဘက်မှစတင်၍ နာရီလက်တံအတိုင်း ပတ်လည်ရှိ အိမ်နီးချင်းမြို့နယ်များမှာ ဖယားထိုင်း၊ ဒင်းဒန်၊ ဟွေခွါန်၊ ဝတ်ထနာ၊ ပထုမ်ဝန် နှင့် ဒူဆစ်တို့ ဖြစ်ပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံသား ခရီးသွားဧည့်သည်များအကြား ထင်ရှားကျော်ကြားသည့် ပတူနမ်ဈေးနှင့် ပလတ်တီနမ် ကုန်တိုက်ကြီးတို့သည် ရာချာထေဝီမြို့နယ်အတွင်း၌ တည်ရှိပါသည်။ မြို့နယ်၏ ပါဠိဘာသာအမည်မှာ '''ရာဇဒေဝီ''' (Rajadevi) ဖြစ်ပြီး၊ ထိုင်းဘာသာစကားဖြင့် အသံထွက်ရာတွင် ရာချာထေဝီ (Ratchathewi) ဟု ခေါ်ဆိုပါသည်။ == သမိုင်း == [[ဖိုင်:Queen_Sukumalmarsri.jpg|left|thumb|257x257px| မိဖုရား Sukumalmarsri]] ရာချာထေဝီမြို့နယ်သည် ၁၉၆၆ ခုနှစ်မတိုင်မီက ဒူဆစ်မြို့နယ်၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု ဖြစ်ခဲ့ပြီး၊ ၁၉၆၆ ခုနှစ်တွင် ဖယာထိုင်းမြို့နယ်အဖြစ် သတ်မှတ်လိုက်သောအခါ ၁၉၆၆ ခုနှစ်မှ ၁၉၈၉ ခုနှစ်အထိ ဖယာထိုင်းမြို့နယ်၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု ဖြစ်ခဲ့သည်။ ထိုမြို့နယ်၏အမည်သည် ဖေ့ချဘူရီလမ်းနှင့် ဖယာထိုင်းလမ်းတို့ ဆုံရာ ရာချာထေဝီလမ်းဆုံမှ ဆင်းသက်လာခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ မူလအစက အမည်နာမသည် [[ချူလာလောင်ကွန်း|ကျူလာလောင်ကွန်းဘုရင်]]၏ ကြင်ယာတော်တစ်ဦးဖြစ်သူ ဖုရားနန်းစော ဆုခုမာလမာရသီရိ ဖုရားရာဇဒေဝီကို အစွဲပြု မှည့်ခေါ်ထားခြင်း ဖြစ်သည်။ 'ဖုရားရာဇဒေဝီ' (Phra Rajadevi) ဟုလည်း စာလုံးပေါင်းသည်) သည် တော်ဝင်ကြင်ယာတော်များအတွက် [[ထိုင်း တော်ဝင်အဆောင်ယောင် ဘွဲ့တော်များ|တော်ဝင်အဆင့်ရာထူးတစ်ခု]] ဖြစ်ပါသည်။ == အုပ်ချုပ်ရေး == {{Stack|[[File:Map Ratchathewi src eng.svg|right|200px|thumb|မြို့နယ်မြေပုံ]]}} မြို့နယ်ကို ရပ်ကွက် လေးခုဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည်။​ {| |၁။ | Thung Phaya Thai | ทุ่งพญาไท |ထုံဖယာထိုင်း |- | ၂။ | Thanon Phaya Thai | ถนนพญาไท |ထနွန်ဖယာထိုင်း |- | ၃။ | Thanon Phetchaburi&nbsp; |ถนนเพชรบุรี |ထနွန်ဖတ်ချာဘူရီ |- | ၄။ | Makkasan | มักกะสัน |မက္ကာဆန် |} == အထင်ကရနေရာများ == [[ဖိုင်:Bangkok_Baiyoke_Tower.jpg|right|thumb|333x333px| Baiyoke Tower II]] === အောင်ပွဲခံကျောက်တိုင် === ပြင်သစ်-ထိုင်းစစ်ပွဲတွင် ကျဆုံးခဲ့သည့် စစ်သည် ၅၉ ဦးကို ဂုဏ်ပြုသောအားဖြင့် ဝန်ကြီးချုပ် ပလပ် ဖိဘွန်ဆွန်ခရမ်က အောင်ပွဲခံကျောက်တိုင်ကြီးကို တည်ဆောက်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းကို ၁၉၄၂ ခုနှစ် ဇွန်လ ၂၄ ရက်နေ့တွင် ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပါသည်။ ကျောက်တိုင်၏ ပုံသဏ္ဌာန်မှာ အောက်ခြေပတ်လည်တွင် တပ်မတော်၊ ရေတပ်၊ လေတပ်၊ ရဲတပ်ဖွဲ့နှင့် အရပ်ဘက်ဝန်ထမ်းများကို ကိုယ်စားပြုသော လှံစွပ်ငါးချောင်းဖြင့် တည်ဆောက်ထားသည့် ရုပ်တုပုံစံဖြစ်သည်။ ကျောက်တိုင်၏ အောက်ဘက်တွင် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်နှင့် ကိုရီးယားစစ်ပွဲများအပါအဝင် စစ်ပွဲအသီးသီးတွင် ကျဆုံးခဲ့သူ စုစုပေါင်း ၈၀၉ ဦး၏ အမည်များကို ရေးထိုးထားသည်။ အောင်ပွဲခံကျောက်တိုင်ကြီး အနီးတွင် ဘီတီအက်စ် မိုးပျံရထားဘူတာတစ်ခု ရှိပါသည်။ ဤနေရာသည် မူလက အဓိကကျသည့် ဘတ်စ်ကားအချက်အချာနေရာတစ်ခု ဖြစ်ခဲ့ဖူးသော်လည်း ၂၀၁၆ ခုနှစ်အထိ မြောက်ပိုင်းဘတ်စ်ကားဂိတ် (မောချစ် ၂ ဘတ်စ်ကားမှတ်တိုင်၊ ပလက်ဖောင်းအမှတ် ၃ နေရာဟောင်း) သို့ ဘတ်စ်ကားအချက်အချာနေရာကို ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပါသည်။ ဤနေရာသည် ရန်ကုန်မြို့၏ ဆူးလေးဘတ်စ်ကားဂိတ်ဆုံကဲ့သို့ အများပြည်သူ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးအတွက် အရေးပါသော နေရာတစ်ခု ဖြစ်သည်။ === Baiyoke Tower === Baiyoke Tower သည် အမြင့် ၁၅၁ မီတာ (၄၃ ထပ်) ရှိပြီး Baiyoke Tower II သည် ၃၀၄ မီတာ (၈၅ ထပ်) မြင့်မားကာ ဘန်ကောက်မြို့၏ ယခင်က အမြင့်ဆုံး အဆောက်အအုံများ ဖြစ်ခဲ့ကြပြီး မြို့ရှုခင်းမှ အလွယ်တကူ မြင်တွေ့နိုင်ပါသည်။ ၎င်းတို့သည် ပြတူနမ် (Pratunam) ဟု လူသိများသော နေရာတွင် အချင်းချင်း နီးကပ်စွာ တည်ရှိပါသည်။ Baiyoke Tower ကို ၁၉၈၇ ခုနှစ်တွင် ဆောက်လုပ်ပြီးစီးခဲ့ပြီး ၁၉၉၃ ခုနှစ်အထိ အမြင့်ဆုံးအဆောက်အအုံအဖြစ် ရပ်တည်ခဲ့သည်။ Baiyoke Tower II ကို ၁၉၉၇ ခုနှစ်နှောင်းပိုင်းတွင် ဆောက်လုပ်ပြီးစီးကာ ၁၉၉၈ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် အများပြည်သူသို့ ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပါသည်။ အဆောက်အအုံနှစ်ခုစလုံးကို အဓိကအားဖြင့် ဟိုတယ်များအဖြစ် အသုံးပြုထားပြီး (Tower I တွင် Baiyoke Suite ၊ Tower II တွင် Baiyoke Sky)၊ အောက်ထပ်များတွင်မူ စီးပွားရေးဆိုင်ခန်းများ ဖွင့်လှစ်ထားပါသည်။ === Suan Pakkad နန်းတော် === ဆွန်ပတ်ကတ် နန်းတော်သည် ရှေးခေတ်ကာလမှ မကြာသေးမီကာလအထိ ထိုင်းရှေးဟောင်းပစ္စည်းများကို ပြသထားသည့် ပြတိုက်တစ်ခု ဖြစ်ပါသည်။ ပြတိုက်ဝင်းအတွင်း၌ ပြခန်းအဖြစ် အသုံးပြုထားသော ထိုင်းရိုးရာ သစ်သားအိမ် ရှစ်လုံး ပါရှိပါသည်။ လွန်ခဲ့သည့် နှစ်ပေါင်း ၄,၀၀၀ ခန့်က ပြုလုပ်ခဲ့သော ဗန်ချိယန် (Ban Chiang) မြေအိုးဟောင်းများသည် ထင်ရှားသည့် ပြပွဲများထဲမှ တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့ကို ခေတ်မီ ချုမ်ဘွတ်-ပန်တစ် ပြခန်း အဆောက်အအုံတွင် ပြသထားပါသည်။ == သံရုံးများ == * အရှေ့တီမောသံရုံး <ref>{{Cite web|title=Diplomatic and Consular List|url=http://www.mfa.go.th/main/contents/files/information-20190813-113820-599955.pdf|access-date=16 August 2019|archive-date=16 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190816083610/http://www.mfa.go.th/main/contents/files/information-20190813-113820-599955.pdf}}</ref> * အင်ဒိုနီးရှားသံရုံး <ref>{{Cite web|title=Diplomatic and Consular List|url=http://www.mfa.go.th/main/contents/files/information-20190813-113820-599955.pdf|access-date=16 August 2019|archive-date=16 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190816083610/http://www.mfa.go.th/main/contents/files/information-20190813-113820-599955.pdf}}</ref> == လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး == * [[ဘန်ကောက် မိုးပျံရထား|ဘီတီအက်စ်မိုးပျံရထား]] - ဘူတာ (၃) ခု - ရာချာထေဝီဘူတာ၊ ဖယာထိုင်းဘူတာနှင့် အနုစာဝါရီချိုင်စမော်ရဖုမ် (Victory Monument) * MRT အပြာရောင်လိုင်း - ဖတ်ချဘူရီဘူတာ * လေဆိပ်ရထားလိုင်း (Airport Rail Link) - ဘူတာ (၃) ခု - ဖယာထိုင်းဘူတာ၊ ရာချာပါရာပ်ဘူတာနှင့် မက္ကာဆန်ဘူတာ * SRT အရှေ့ပိုင်းလိုင်း - ဘူတာ (၄) ခု - ဖယာထိုင်းဘူတာ၊ ရာချာပါရာပ်ဘူတာနှင့် မက္ကာဆန်၊ အဆောက်ဘူတာ * လှေ - ခလောင်းဆင်ဆပ်တူးမြောင်း လှေစီးကြောင်းသည် မြို့နယ်၏ တောင်ဘက်ပိုင်းတွင် တည်ရှိသည်။​ မက္ကာဆန် မီးရထားဘူတာသည် သုဝဏ္ဏဘူမိလေဆိပ်သွား လေဆိပ်ရထားလိုင်း (Airport Rail Link) အတွက် အဓိကဘူတာရုံများထဲမှ တစ်ခု ဖြစ်ပါသည်။ ဤဘူတာရုံသည် ၂၀၁၄ ခုနှစ်ကတည်းက စစ်ဆေးမှုများ (check-in) ပြုလုပ်နိုင်ခြင်းနှင့် လေဆိပ်သို့ တိုက်ရိုက်ပြေးဆွဲသည့် City Air Terminal ဘူတာအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခြင်းများ မရှိတော့ပါ။ မက္ကာဆန်ဘူတာသည် အမ်အာတီ ဖတ်ချဘူရီဘူတာနှင့်လည်း ရထားလိုင်းပြောင်းစီးနိုင်သည့် ဘူတာတစ်ခု ဖြစ်ပါသည်။ == မက္ကာဆန်ရေကန် == ရာချာထေဝီမြို့နယ်၊ ဘန်ကောက်မြို့လယ်တွင် တည်ရှိသော ကြီးမားသည့် ရေကန်အတုတစ်ခုဖြစ်သည့် Bueng Makkasan (บึงมักกะสัน) သည် အလျား ၂.၄ ကီလိုမီတာ၊ အနံ မီတာ ၆၀ နှင့် အနက် ၁၅ မီတာ ရှိပါသည်။ ယင်းရေကန်ကို မူလက ဘန်ကောက်မြို့အတွင်း ရေကြီးရေလျှံမှုကို ကာကွယ်ရန်အတွက် အသုံးပြုခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ယခုအခါတွင်မူ ထိုရေကန်သည် အမြန်လမ်းများ၏ ဖုံးအုပ်ခြင်း ခံထားရပါသည်။ == ကျန်းမာရေး == * ပြည်သူ့ဆေးရုံများ ** ရာမဓိပတိဆေးရုံ ** ဘုရားမကုဋ်ကလောဆေးရုံ ** ရာဇဝိထိဆေးရုံ ** သီရိခေတ်ကလေးကျန်းမာရေးအမျိုးသားဗဟိုဌာန ** အပူပိုင်းဒေသရောဂါများအတွက် ဆေးရုံ ** ဘူရာချတ် ချိုင်ယာကွန်ဆေးရုံ * ပုဂ္ဂလိကဆေးရုံများ ** ဘူမိရာဇနဂါရိန္ဒြာကျောက်ကပ်ဌာန ** ဖယာထိုင်း ၁ ဆေးရုံ == ပညာရေး == [[ဖိုင်:Wannasorn วรรณสรณ์ (“อุ๊แลนด์”) 2562.jpg|thumb| ထိုင်းကျူရှင်ကျောင်းက [[Wannasorn Tower]]]] * တက္ကသိုလ်များ ** [[မဟီတလတက္ကသိုလ်]]၏ ဖယာထိုင်းတက္ကသိုလ်နယ်မြေများ တည်ရှိပြီး၊ တက္ကသိုလ်၏ ဌာနဖြစ်သော အောက်ပါ ဌာနများ တည်ရှိသည်။ *** ရာမဓိပတိဆေးရုံ၊ ဆေးပညာဌာန *** သွားဘက်ဆိုင်ရာဌာန *** သိပ္ပံဌာန *** ဆေးဝါးဌာန *** ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးဌာန *** အပူပိုင်းဒေသဆေးပညာဌာန ** ဆေးကောလိပ်၊ ရန်စစ်တက္ကသိုလ် ** ဘုရားမကုဋ်ကလောင်ဆေးကောလိပ် ** ထိုင်းဘုရင့်တပ်မတော်သူနာပြုကောလိပ် ** Valaya Alongkorn Rajabhat University- Bangkok Campus၊ * ကျောင်းများ ** ဘန်ကောက်အင်ဒိုနီးရှားကျောင်း ၊ ခရိုင်ရှိ အင်ဒိုနီးရှားသံရုံးဝင်းတွင် တည်ရှိသည်။ ** သီရိအယုဒ္ဓယလမ်းတွင် တည်ရှိသော သီရိအယုဒ္ဓယကျောင်း၊ ** Santirat Witthayalai School၊ စီအယုဒ္ဓယလမ်းမ ** Amnuay Silpa School ** စီအယုဒ္ဓယလမ်းတွင် တည်ရှိသော ပရာထိုင်းကျောင်း၊ ** စိန့်ဒိုမီနစ်ကျောင်း၊ မက္ကဆန်ရပ်ကွက်၊ ရာချာထေဝိမြို့နယ် * တခြား ** Phay Thai လမ်းဆုံတွင်ရှိသော ပညာရေးအချက်အချာဖြစ်သော [[Wannasorn Tower|Wannasorn Tower ကို]] [[ဓာတုဗေဒ]] နည်းပြဆရာ [[Uraiwan Sivakul]] မှ တည်ထောင်ခဲ့ပါသည်။ တာဝါသည် ယခုအခါ ထိုင်းကျူရှင်ကျောင်းများ၏ အဓိကအချက်အချာဖြစ်သည်။ == ဓာတ်ပုံများ == <gallery> ဖိုင်:Suan_Pakkard.jpg|alt=Suan Pakkad Palace| Suan Pakkad နန်းတော် ဖိုင်:Bangkok_by_night.jpg|alt=Pratu Nam zone at night| Pratu Nam zone မှာ ညဘက် ဖိုင်:泰国曼谷街景_-_panoramio_(6).jpg|alt=Footpath of Si Ayutthaya Road in front of Sri Ayudhya School| သီရိအယုဒ္ဓယကျောင်းရှေ့ ၊ ဖိုင်:Bangkok_-_panoramio_-_harryhenri.jpg|alt=View of Phetchaburi Road| Phetchaburi လမ်း မြင်ကွင်း ဖိုင်:Ban_Khrua_Nuea_IMG_7294_silk_workers_moslem_quarters.jpg|alt=Phase of Khlong Saen Saep in the area of Ban Krua Community, the historic Thai silk Muslim community| သမိုင်းဝင် ထိုင်းပိုး မွတ်ဆလင်အသိုက်အဝန်းဖြစ်သော Ban Krua အသိုက်အဝန်း ဧရိယာရှိ ကန့်လန့်ဆေပ် ၏ အဆင့် ဖိုင်:Pratunam_market_day.jpg|alt=Atmosphere of Pratu Nam Market| ပရာတူနမ်ဈေး၏ ရှုခင်း ဖိုင်:Baiyoke_sky_Hotel_(3697380643).jpg|alt=Entrance of Baiyoke Tower II (Pratu Nam Market, Soi Phetchaburi 21)| Baiyoke Tower II (Pratu Nam ဈေး၊ Soi Phetchaburi 21) ဝင်ပေါက်၊ ဖိုင်:Thanon_Phaya_Thai,_Ratchathewi,_Bangkok_10400,_Thailand_-_panoramio_(26).jpg|alt=Overpass of Si Ayutthaya Road, side toward Dusit| ဆစ်အယုဒ္ဓယလမ်း၊ ဒူဆစ်ဘက် ခြမ်း ဖိုင်:Airport_link_2011_-_panoramio.jpg|alt=Airport Link| လေဆိပ်လင့် </gallery> == ကိုးကား == {{Reflist}}{{ဘန်ကောက်မြို့၏မြို့နယ်များ}} [[ကဏ္ဍ:ဝီကီဒေတာရှိ ကိုဩဒိနိတ်များ]] [[ကဏ္ဍ:ဘန်ကောက်မြို့၏ မြို့နယ်များ]] see3eblmyeswltgw3xwtp623clg898f ဖွေထိုင်းပါတီ 0 270167 878799 873621 2025-06-21T18:12:20Z InternetArchiveBot 61272 Adding 1 book for [[ဝီကီပီးဒီးယား:စိစစ်အတည်ပြုခံနိုင်မှု]] (20250621)) #IABot (v2.0.9.5) ([[User:GreenC bot|GreenC bot]] 878799 wikitext text/x-wiki {{Infobox political party|colorcode={{party color|Pheu Thai Party}}|name=ဖွေထိုင်းပါတီ|native_name=พรรคเพื่อไทย Pheu Thai Party|logo=Logo of the Pheu Thai Party.svg|leader=[[ပေထုံတန် ရှင်နာဝပ်]]|secretary_general=Sorawong Thienthong|spokesperson=Danuporn Punnakant|founder=[[သက်ဆင် ရှင်နာဝပ်]]|foundation={{Start date and age|df=yes|2007|9|20}}|predecessor=[[People's Power Party (Thailand)|People's Power Party]] (''de facto'')|slogan=''ขอคิดใหม่ ทำใหม่ เพื่อไทยทุกคน... อีกครั้ง''<br />('Let us rethink and redo for all Thais... again)<ref>{{cite web|url=http://www.ptp.or.th/about/logo.aspx|title=Pheu Thai Party Website Logo and Motto page in Thai|access-date=22 December 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20120426065551/http://www.ptp.or.th/about/logo.aspx|archive-date=26 April 2012|url-status=dead}}</ref>{{update inline|date=August 2024}}|logo_alt=Logo of Pheu Thai Party, blue letters "pho phan" and "tho tahan", representing initials of the party's name, with flag of Thailand on each letter|headquarters=1770 OAI Bld. New Petchburi Rd. Bangkapi, [[Huai Khwang District|Huai Khwang]], [[Bangkok]]|youth_wing=Pheu Thai Institute of Youth<ref>{{Cite web|url=https://mgronline.com/politics/detail/9560000133271|title="อ้อเล็ก" โผล่คุมงานเยาวชนเพื่อไทย "ปู-โอ๊ค-อ้วน" รับบทกุนซือ|date=24 October 2013}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://webboard.news.sanook.com/forum/?topic=3775407.0|title = พรรคเพื่อไทยให้ความสำคัญวัยใส เปิดตัวสถาบันเยาวชนเพื่อไทย}}</ref>|membership_year=2024|position=[[Centre-right politics|Centre-right]]{{refn|<ref name="theaseanpost">{{cite web|url=https://theaseanpost.com/article/major-players-thailands-election/|title=Major players in Thailand's election|date=29 December 2016 }}</ref><ref name="CNAasia">{{cite news|url=https://www.channelnewsasia.com/asia/analysis-democracy-champion-new-face-conservatives-how-pheu-thais-moves-regain-power-could-shape-thai-politics-3703161/ |title= She added that the shift in Pheu Thai's political image towards the right wing has brought its conservative nature into focus, thus breaking its facade falsely perceived by some voters as leftist... |author= Pichayada Promchertchoo |work=CNAasia |date=2023-08-17}}</ref>}}|membership=31,734<ref>https://www.ect.go.th/web-upload/1xff0d34e409a13ef56eea54c52a291126/m_document/2034/26017/file_download/303da66d821e4590515cfeeb03c3c3e1.pdf</ref>|ideology={{ubl|class = nowrap | [[Liberal conservatism]]{{refn|<ref name="thaienquirer">{{cite news|url=https://www.thaienquirer.com/34673/opinion-same-old-pheu-thai-conservative-party-with-liberal-lipstick/ |title=Cod Satrusayang: Same old Pheu Thai, Conservative party with liberal lipstick |author=Cod Satrusayang |work=thaienquirer |date=2021-11-04}}</ref><ref name="CNA">{{cite news|url= https://www.channelnewsasia.com/asia/analysis-democracy-champion-new-face-conservatives-how-pheu-thais-moves-regain-power-could-shape-thai-politics-3703161/ |title= Analysis: Democracy champion to new face of conservatives — how Pheu Thai's moves to regain power could shape Thai politics |author= Pichayada Promchertchoo |work=CNA |date=2023-08-17}}</ref><ref name="khaosodenglish">{{cite news|url=https://www.khaosodenglish.com/featured/2023/07/30/opinion-rebranding-the-pheu-thai-party-and-what-it-means-to-thailand-and-thaksin/ |title= REBRANDING THE PHEU THAI PARTY AND WHAT IT MEANS TO THAILAND AND THAKSIN |author=Pravit Rojanaphruk|work=khaosodenglish |date=2023-07-30}}</ref>}} | [[Economic liberalism]]{{refn|<ref>{{cite book |last1=Phongpaichit |first1=Pasuk |last2=Baker |first2=Chris |title=Thaksin |url=https://archive.org/details/thaksin0000pasu |date=2009 |publisher=Silkworm Books |pages=[https://archive.org/details/thaksin0000pasu/page/n126 115]–123 |edition=Second}}</ref><ref name="theaseanpost"/><ref name="reuters">{{cite news|url= https://www.reuters.com/article/world/thai-opposition-s-yingluck-populist-but-pro-business-idUSTRE75616F/ |title=Thai opposition's Yingluck: populist but pro-business |author=Martin Petty |work=reuters |date=2011-06-07}}</ref>}} | [[Populism]]{{refn|<ref>{{Cite news |author=Boris Sullivan |title=Is Thaksin's Pheu Thai a Populist Party? |newspaper=Thailand Business News |date=5 June 2011 |url=https://www.thailand-business-news.com/politics/30640-is-thaksins-pheu-thai-a-populist-party.html |accessdate=23 May 2025 |archivedate=24 September 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200924201219/https://www.thailand-business-news.com/politics/30640-is-thaksins-pheu-thai-a-populist-party.html }}</ref><ref>{{Cite news |url=https://www.aljazeera.com/indepth/spotlight/thaielection/2011/07/201171925890758.html |title=Thailand's main political parties |work=AlJazeera |date=2 July 2011}}</ref><ref>{{Cite journal |author=Peter Warr |title='Thaksinomics' and Thai Populism Redux |journal=Global Asia |volume=6 |number=3 |date=20 September 2011 |url=https://www.globalasia.org/v6no3/feature/thaksinomics-and-thai-populism-redux_peter-warr}}</ref>}} }}|seats1_title=[[House of Representatives of Thailand|House of Representatives]]|seats1={{Infobox political party/seats|142|500|hex={{party color|Pheu Thai Party}}}}|website={{URL|https://ptp.or.th}}|country=ထိုင်းနိုင်ငံ|seats2={{Infobox political party/seats|28|50|hex={{party color|Pheu Thai Party}}}}|seats2_title=[[ဘန်ကောက်မြို့တော်အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့| ဘန်ကောက်မြို့တော်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ]]|seats3={{Infobox political party/seats|26|76|hex={{party color|Pheu Thai Party}}}}|seats3_title=[[ခရိုင်အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့| ကျန်ဝတ်အုပ်ချုပ်ရေးမှူး]] (ပါတီနှီးနွယ်များအပါအဝင်)}}'''ဖူထိုင်းပါတီ''' (အင်္ဂလိပ်: Pheu Thai Party; ထိုင်း: พรรคเพื่อไทย, အဓိပ္ပာယ်- 'ထိုင်းလူမျိုးများအတွက် ပါတီ', အတိုကောက်: PT, PTP) သည် ထိုင်းနိုင်ငံရှိ အဓိက လူထုဆန္ဒကို ဦးစားပေးသော (populist) နိုင်ငံရေးပါတီတစ်ခု ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း [[သက်ဆင် ရှင်နာဝပ်]] (Thaksin Shinawatra) က ၁၉၉၈ ခုနှစ်တွင် တည်ထောင်ခဲ့သော ထိုင်းရက်ထိုင်းပါတီ (Thai Rak Thai Party) ၏ တတိယမြောက် ဆက်ခံပါတီအဖြစ် မှတ်ယူကြသည်။ ယခင်ဆက်ခံခဲ့သည့် ပါတီများနည်းတူ ဖူထိုင်းပါတီသည် ရှင်နာဝပ်မိသားစု၏ အဓိကနိုင်ငံရေးယန္တရားတစ်ခု ဖြစ်သည်။ လက်ရှိတွင် ၎င်းသည် ကိုယ်စားလှယ်များအောက်လွှတ်တော် (House of Representatives) တွင် ဒုတိယအကြီးဆုံးပါတီဖြစ်ပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်မှစ၍ အာဏာရညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့တွင် အများစုအဖွဲ့ခေါင်းဆောင်အဖြစ် အစိုးရဖွဲ့ထားသည်။ == သမိုင်းကြောင်း == ဖူထိုင်းပါတီ၏ မူလအစသည် ထိုင်းရက်ထိုင်းပါတီ (Thai Rak Thai Party) သို့ ပြန်လည်ခြေရာခံနိုင်သည်။ ထိုင်းရပ်ထိုင်းပါတီသည် ၂၀၀၆ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံး (Constitutional Court) ၏ အမိန့်ဖြင့် ဖျက်သိမ်းခံခဲ့ရသည်။ ထို့နောက်တွင် ပြည်သူ့စွမ်းအားပါတီ (People's Power Party) အမည်ဖြင့် ဆက်ခံဖွဲ့စည်းခဲ့သော်လည်း ၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် ၎င်းပါတီမှာလည်း ဖျက်သိမ်းခံခဲ့ရပြန်သည်။ ဖူထိုင်းပါတီကို ၂၀၀၈ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလတွင် စတင်တည်ထောင်ခဲ့ပြီး ယခင်ပါတီများမှ အမတ်အများစု ပါဝင်လာခဲ့သည်။ == အတွေးအခေါ်နှင့် မူဝါဒများ == ၎င်း၏ ယခင်ဆက်ခံပါတီများနည်းတူ ဖူထိုင်းပါတီသည် ကျေးလက်နှင့် မြို့ပြဆင်းရဲသားလူထုကို ဆွဲဆောင်သည့် လူထုဆန္ဒကို ဦးစားပေးသော (populist) မူဝါဒများကို ချမှတ်သည်။ ပါတီသည် အထူးသဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းနှင့် အရှေ့မြောက်ပိုင်းဒေသများရှိ တောင်သူလယ်သမားများနှင့် ကျေးလက်လုပ်သားထုကြားတွင် ပိုမိုရေပန်းစားသည်။ ဖူထိုင်းပါတီသည် ဒီမိုကရေစီကို ထောက်ခံပြီး စစ်မှုမထမ်းမနေရစနစ်ကို ဖျက်သိမ်းခြင်း၊ လိင်လုပ်ငန်းကို ရာဇဝတ်မှုကင်းရှင်းစေခြင်း၊ နှင့် လိင်တူချင်းလက်ထပ်ခြင်းကို တရားဝင်ဖြစ်စေခြင်းစသည့် လူမှုရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များတွင် လစ်ဘရယ် (liberal) ဆန်သော သဘောထားရှိသည်။ သို့သော်လည်း ဘုရင်မင်းမြတ်ကို စော်ကားမှုဆိုင်ရာဥပဒေ (lèse-majesté laws) ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးတွင် ရှေးရိုးစွဲဖြစ်ပြီး ဘုရင်စနစ်ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးကို ဆန့်ကျင်သည်။ ပါတီကို စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများကို ထောက်ခံပြီး စီးပွားရေးအရ လစ်ဘရယ်ဆန်သည်ဟု သတ်မှတ်သည်။ [[ယင်လပ် ရှင်နာဝပ်|ယင်လပ်]]အစိုးရလက်ထက် (၂၀၁၁-၂၀၁၄) တွင် ပါတီသည် ကော်ပိုရိတ်အခွန်များကို လျှော့ချသည့် မူဝါဒများစွာကို ချမှတ်ခဲ့ပြီး ဆန်းသစ်တီထွင်မှုနှင့် စီးပွားရေးတိုးတက်မှုကို မြှင့်တင်ရန် ကော်ပိုရိတ်ဝင်ငွေခွန်ကို ထပ်မံလျှော့ချရန်လည်း စဉ်းစားခဲ့သည်။ == ၂၀၁၁ ခုနှစ်မှ ယနေ့အထိ == ၂၀၁၁ ခုနှစ် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် ဖူထိုင်းပါတီက အများစုအနိုင်ရခဲ့ပြီး သက်ဆင် ရှင်နာဝပ်၏ ညီမဖြစ်သူ [[ယင်လပ် ရှင်နာဝပ်]] (Yingluck Shinawatra) သည် ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်လာခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း အစိုးရအဖွဲ့က သက်ဆင်ကို အကျိုးပြုမည့် လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ဥပဒေကြမ်းကို အဆိုပြုပြီးနောက် နိုင်ငံရေးမတည်ငြိမ်မှုများ ဖြစ်ပွားကာ ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းယူခဲ့သည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မေလ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် ဖူထိုင်းပါတီနှင့် ဒီမိုကရေစီလိုလားသည့် မူးဖောဝပ်ပါတီ (Move Forward Party - MFP) တို့သည် အနိုင်ရရှိခဲ့ပြီး ယခင်ဝန်ကြီးချုပ် [[ပရာယွတ်ချန်အိုချာ|ပရာယွတ် ချန်အိုချာ]]ကို ထောက်ခံသော စစ်တပ်နှင့်ဆက်စပ်ပါတီများ အာဏာဆုံးရှုံးခဲ့သည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ ၂၂ ရက်နေ့တွင် ဖူထိုင်းပါတီမှ ဆရစ်သာ ထာဝိစင် (Srettha Thavisin) သည် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်အသစ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ သို့သော်၊ ဆရစ်သာသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ ၁၄ ရက်နေ့တွင် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံးမှ "ကြီးလေးသော ကျင့်ဝတ်စည်းကမ်းချိုးဖောက်မှုများ" ကြောင့် ရာထူးမှ ထုတ်ပယ်ခံခဲ့ရသည်။ ထို့နောက် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၄ ရက်နေ့တွင် [[ပေထုံတန် ရှင်နာဝပ်]] (Paetongtarn Shinawatra) သည် [[ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်]]အဖြစ် ခန့်အပ်ခံခဲ့ရသည်။ == ပါတီမှ ဝန်ကြီးချုပ်များ == ဖွေထိုင်းပါတီ (Pheu Thai Party) မှ ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူများ {| class="sortable wikitable" ! ![[:en:Name|Name]] ![[:en:Portrait|Portrait]] !Periods in Office !ရွေးကောက်ပွဲ |- |၁ |[[ယင်လပ် ရှင်နာဝပ်]] Yingluck Shinawatra |[[File:Yingluck_Shinawatra_at_US_Embassy,_Bangkok,_July_2011.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Yingluck_Shinawatra_at_US_Embassy,_Bangkok,_July_2011.jpg|134x134px]] |5 August 2011 – 7 May 2014 |၂၀၁၁ ခုနှစ် |- |၂ |ဆေထာ ထဝီဆင် Srettha Thavisin |[[File:PM_Srettha_Thavisin_2023_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:PM_Srettha_Thavisin_2023_(cropped).jpg|140x140px]] |22 August 2023 – 14 August 2024 |၂၀၂၃ ခုနှစ် |- |၃ |ပေထုံတန် ရှင်နာဝပ် Paetontarn Shinwatra |[[File:Paetongtarn_Shinawatra,_Feb_13,_2024_01_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paetongtarn_Shinawatra,_Feb_13,_2024_01_(cropped).jpg|140x140px]] |16 August 2024 – လက်ရှိ | - |} == ရွေးကောက်ပွဲ ရလဒ်များ == === အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲများ === {| class="wikitable" !ရွေးကောက်ပွဲ !Total seats won !Total votes !Share of votes !Seat change !ရွေးကောက်ပွဲ ရလဒ် !ရွေးကောက်ပွဲ ပါတီခေါင်းဆောင် |- ![[:en:2011_Thai_general_election|2011]] |{{Composition bar|265|500|hex={{party color|Pheu Thai Party}}}} |15,744,190 |48.41% |{{increase}} 76 နေရာ |ညွှန့်ပေါင်းအစိုးရ |[[ယင်လပ် ရှင်နာဝပ်]] |- ![[:en:2014_Thai_general_election|2014]] | colspan="5" |ရွေးကောက်ပွဲ ပယ်ဖျက်ခံရခြင်း (ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့် မညီဟု ဆုံးဖြတ်ခြင်း) |- ![[:en:2019_Thai_general_election|2019]] |{{Composition bar|136|500|hex={{party color|Pheu Thai Party}}}} |7,920,630 |22.29% |{{decrease}}129 နေရာ |အတိုက်အခံ ပါတီ |[[:en:Sudarat_Keyuraphan|Sudarat Keyuraphan]] |- ![[:en:2023_Thai_general_election|2023]] |{{Composition bar|141|500|hex={{party color|Pheu Thai Party}}}} |10,962,522 |28.86% |{{increase}} 5 နေရာ |ညွှန့်ပေါင်းအစိုးရ |[[ပေထုံတန် ရှင်နာဝပ်]] |} === ဘန်ကောက်မြို့တော်အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ === ==== [[ဘန်ကောက်မြို့၏ အုပ်ချုပ်ရေးမှူး|ဘန်ကောက်မြို့တော်ဝန်]] ရွေးကောက်ပွဲ ==== {| class="wikitable" !ရွေးကောက်ပွဲ !ဝင်ပြိုင်သူ !မဲအရေအတွက် !မဲရရှိမှု !ရလဒ် |- ![[:en:2009_Bangkok_gubernatorial_election|2009]] |[[:en:Yuranunt_Pamornmontri|Yuranunt Pamornmontri]] |611,669 |29.06% |'''ရှုံးနိမ့်''' |- ![[:en:2013_Bangkok_gubernatorial_election|2013]] |[[:en:Pongsapat_Pongcharoen|Pongsapat Pongcharoen]] |1,077,899 |40.97% |'''ရှုံးနိမ့်''' |- ![[:en:2022_Bangkok_gubernatorial_election|2022]] |Supported '''[[:en:Chadchart_Sittipunt|Chadchart Sittipunt]]''' |1,386,769 |52.65% |'''အနိုင်ရ''' |} ==== ဘန်ကောက်မြို့တော်ကောင်စီအဖွဲ့ဝင် ရွေးကောက်ပွဲ ==== {| class="wikitable" !Election !Total seats won !Total votes !Share of votes !Seat change |- !2010 |{{Composition bar|15|61|{{Party color|Pheu Thai Party}}}} | | |{{decrease}}5 seats |- ![[:en:2022_Bangkok_Metropolitan_Council_election|2022]] |{{Composition bar|20|50|{{Party color|Pheu Thai Party}}}} |620,009 |26.77% |{{increase}}5 seats |} ==== District Council elections ==== {| class="wikitable" !Election !Total seats won !Total votes !Share of votes !Seat change |- !2010 |{{Composition bar|65|361|{{Party color|Pheu Thai Party}}}} | | |{{increase}}5 seats |- |} == ကိုးကား == [[ကဏ္ဍ:ထိုင်းနိုင်ငံရှိ နိုင်ငံရေးပါတီများ]] [[ကဏ္ဍ:ယနေ့ခေတ်အခြေအနေဖြင့် တည်းဖြတ်ရန်လိုသော ဝီကီပီးဒီးယားဆောင်းပါးများ]] 7m20a9vy28rxhf56tpu20tsv41wq05f ဘေးတိုက် လိင်ဆက်ဆံခြင်း ကိုယ်နေဟန်ထား 0 270452 878800 874397 2025-06-21T18:14:23Z InternetArchiveBot 61272 Adding 1 book for [[ဝီကီပီးဒီးယား:စိစစ်အတည်ပြုခံနိုင်မှု]] (20250621)) #IABot (v2.0.9.5) ([[User:GreenC bot|GreenC bot]] 878800 wikitext text/x-wiki {{One source}} [[Image:Wiki-lcp.png|thumb|right|ဘေးတိုက် လိင်ဆက်ဆံခြင်းပုံစံ]] '''[[ဘေးတိုက် လိင်ဆက်ဆံခြင်း ကိုယ်နေဟန်ထား]]''' ({{lang-en|lateral coital position}}) သည် မာစတာနှင့် ဂျွန်ဆင်တို့၏ ''လူသားတို့၏ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အားနည်းချက်'' စာအုပ်တွင် ဖော်ပြထားသော လိင်ဆက်ဆံမှု ကိုယ်နေဟန်ထားတစ်ခုဖြစ်သည်။ ထိုအနေအထားကို စမ်းသုံးပြီးနောက် ၎င်းတို့၏ လိင်တူချစ်သူမဟုတ်သော တုံ့ပြန်သူ ၇၅% က ပိုနှစ်သက်ခဲ့ကြသည်။ ==နည်းစနစ်== ဤအနေအထားသို့ ရောက်ရှိရန်အတွက် [[အမျိုးသမီးက အပေါ်မှနေခြင်း (လိင်ဆက်ဆံသည့် ကိုယ်နေဟန်ထား)|အမျိုးသမီးက အပေါ်မှနေ၍ လိင်ဆက်ဆံသည့် အနေအထား]]ဖြင့် စတင်ရမည်ဖြစ်ပြီး အမျိုးသား၏ လိင်အင်္ဂါသည် အမျိုးသမီး၏ အင်္ဂါအတွင်းသို့ ထိုးသွင်းထားရမည်ဖြစ်သည်။ ထို့နောက်တွင် - #အမျိုးသားသည် သူ၏ဘယ်ဘက်လက်ဖြင့် အမျိုးသမီး၏ညာဘက်ခြေထောက်ကို အနည်းငယ်မြှောက်လိုက်သည်။ #အမျိုးသားသည် သူ၏ဘယ်ဘက်ဒူးကို အိပ်ရာမှမမြှောက်ဘဲ ကွေးစပြုသည်။ ထိုအစား သူ၏ဘယ်ဘက်ဒူးကို ကွေးလိုက်သည်နှင့်အမျှ အပြင်ဘက်သို့ လျှောချကာ သူ၏ဘယ်ဘက်အတွင်းပိုင်းပေါင်ကို မျက်နှာကျက်ဆီသို့ ဖွင့်လိုက်သည်။ သူ၏ဘယ်ဘက်ခြေထောက်ကို သူမ၏မြှောက်ထားသော ညာဘက်ဒူးအောက်သို့ ရောက်သွားသည်အထိ အပေါ်သို့နှင့် အပြင်ဘက်သို့ လျှောချလိုက်သည်။ #တစ်ချိန်တည်းတွင် အမျိုးသမီးသည် ဘယ်ဘက်သို့ ကိုင်းကာ ''သူမ''၏ ဘယ်ဘက်ဒူးပေါ်တွင် ကိုယ်အလေးချိန်ကို ထားလိုက်သည်။ ဤသည်က သူမ၏မြှောက်ထားသော ညာဘက်ခြေထောက်ကို သူမ၏လက်တွဲဖော်၏ကွေးထားသော ဘယ်ဘက်ခြေထောက်အတွင်းသို့ ထည့်ကာ နောက်သို့ ဆန့်တန်းနိုင်စေသည်။ ဤအချက်တွင် လိင်တံမချော်ထွက်ရန် ဂရုစိုက်ရမည်။ #ခြေထောက်များ ပြောင်းသွားသည်နှင့် အမျိုးသမီးသည် အမျိုးသား၏ရင်ဘတ်ဆီသို့ ရှေ့သို့ ကိုင်းလိုက်သည်။ အမျိုးသားသည် သူမ၏ခန္ဓာကိုယ်ကို သူ၏လက်နှစ်ဖက်ဖြင့် တင်းတင်းကျပ်ကျပ် ဖက်ထားသည်။ #သူတို့နှစ်ဦးသား သူမ၏ညာဘက် (သူ၏ဘယ်ဘက်) သို့ လှိမ့်သွားကြပြီး သူမ၏ခန္ဓာကိုယ်အပေါ်ပိုင်းသည် ထိုနေရာတွင် ဆက်လက်တည်ရှိနေသည်။ သူမသည် သူမ၏ညာဘက်တံတောင်ဆစ်ဖြင့် ထောက်ထားနိုင်သည် သို့မဟုတ် ခေါင်းအုံးပေါ်တွင် ပြားပြားဝပ်နေနိုင်သည်။ အမျိုးသားသည် သူတို့၏တင်ပါးဆုံရိုးများကို အတူတကွ ဖိထားစဉ်တွင် သူ၏ကျောဘက်တွင် ပြားပြားဝပ်နေသည်။ ဤအချက်တွင် အမျိုးသားသည် အိပ်ရာပေါ်တွင် ကျောလျက် ပြားပြားဝပ်နေပြီး အမျိုးသမီး၏ခန္ဓာကိုယ်၏မျက်နှာပြင်သည် အမျိုးသား၏မျက်နှာပြင်နှင့် အတော်အတန် ထောင့်မှန်ကျနေသည်။ သူမ၏ပခုံးများသည် အတော်အတန် ဒေါင်လိုက်ဖြစ်ပြီး သူမ၏ဘယ်ဘက်ပခုံးသည် ညာဘက်ပခုံးအပေါ်တွင် ရှိနေသည်။ သူမ၏ခန္ဓာကိုယ်သည် လိမ်နေပြီး သူမ၏တင်ပါးဆုံရိုးသည် အလျားလိုက်ဖြစ်ကာ သူ၏တင်ပါးဆုံရိုးပေါ်တွင် တည်ရှိနေသည်။ အမျိုးသမီး၏ကိုယ်အလေးချိန်သည် သူမ၏ခန္ဓာကိုယ်ညာဘက်ခြမ်းနှင့် ညာဘက်တံတောင်ဆစ်ပေါ်တွင်သာ ရှိသည်။ #သူတို့သည် လိင်ဆက်ဆံမှုကို ပြန်လည်စတင်ကြသည်။ ==အားသာချက်များ== ဤအနေအထားသည် အမျိုးသားက ကျောခင်းလျက်၊ အမျိုးသမီးက သူမ၏ညာဘက်ပခုံးနှင့် ခန္ဓာကိုယ်အပေါ်ပိုင်းဖြင့် အိပ်ရာပေါ်တွင် အပြည့်အဝ ထောက်ခံထားပြီး အမျိုးသမီး၏ဘယ်ဘက်ခြေထောက်သည် အမျိုးသား၏ညာဘက်တင်ပါးဆုံရိုးပေါ်တွင် တင်ထားခြင်းမှလွဲ၍ နှစ်ဦးစလုံးကို အိပ်ရာက အပြည့်အဝ ထောက်ပံ့ပေးထားသည်။ အမျိုးသားသည် ကျောခင်းလျက် ပြားပြားဝပ်နေပြီး အမျိုးသမီးသည် သူမ၏ညာဘက်သို့ အနည်းငယ် လှည့်ထားသည်။ သူတို့၏ခန္ဓာကိုယ်များသည် ခန့်မှန်းခြေ ၃၀ ဒီဂရီခန့် ထောင့်ချိုးဖြစ်နေသောကြောင့် အမျိုးသမီး၏ကိုယ်အလေးချိန်သည် သူမ၏ညာဘက်ပခုံးပေါ်တွင် ရှိနေပြီး နှစ်ဦးသား မျက်နှာချင်းဆိုင်နေကြသည်။ နှစ်ဦးစလုံး၏ခေါင်းအောက်တွင် ခေါင်းအုံးများ ထားရှိသည်။ သူမ၏ခန္ဓာကိုယ်အရွယ်အစားပေါ်မူတည်၍ အမျိုးသမီး၏ခန္ဓာကိုယ်အပေါ်ပိုင်းကို ထောက်ပံ့ရန် ခေါင်းအုံးများ ပိုမိုလိုအပ်နိုင်သည်။ မာစတာနှင့် ဂျွန်ဆင်တို့၏အဆိုအရ "ဘေးတိုက်လိင်ဆက်ဆံမှု အနေအထားကို ကျွမ်းကျင်စွာ လုပ်ဆောင်နိုင်ပြီဆိုလျှင် အမျိုးသားရော အမျိုးသမီးပါ မည်သူတစ်ဦးတစ်ယောက်ကိုမျှ ဖိထားခြင်းမရှိပါ။ မည်သည့်ဘက်သို့မဆို တင်ပါးဆုံရိုး လှုပ်ရှားမှုကို လွတ်လပ်စွာ ပြုလုပ်နိုင်ပြီး ကြွက်သားများ တောင့်တင်းခြင်း သို့မဟုတ် ခန္ဓာကိုယ်အလေးချိန်ကို ပင်ပန်းစွာ ထောက်ပံ့ရန် မလိုအပ်ပါ။ ဘေးတိုက်လိင်ဆက်ဆံမှု အနေအထားသည် လိင်နှစ်မျိုးစလုံးအတွက် လွတ်လပ်စွာ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဖော်ပြမှုကို ပျော့ပြောင်းစေပါသည်။ ဤအနေအထားသည် အမျိုးသမီးအတွက် အထူးထိရောက်ပြီး သူမ၏လက်ရှိ လိင်စိတ်ဆန္ဒအဆင့်ပေါ်မူတည်၍ နှေးကွေးသော သို့မဟုတ် မြန်ဆန်သော တင်ပါးဆုံရိုး လှုပ်ရှားမှုကို လွတ်လပ်စွာ ခံစားနိုင်သည်။" ဤအနေအထားကို ၎င်းတို့က စုံတွဲအားလုံးအတွက် အကြံပြုခဲ့ပြီး အမျိုးသားအပေါ် ဖိအားလျော့နည်းခြင်းကြောင့် စောစီးစွာ သုတ်လွှတ်ခြင်းဖြစ်ပွားသော အခြေအနေများတွင်လည်း အထူးအကြံပြုခဲ့သည်။ ==ကိုးကား== * {{cite book |last = Masters |first = W.H. |author2=Johnson, V.E. |title = Human Sexual Inadequacy |url = https://archive.org/details/humansexualinade00will |year = 1970 |publisher = Little, Brown |isbn = 9780316549851 }} [[ကဏ္ဍ:လိင်ဆက်ဆံမှုပုံစံများ]] blw2ze2p5u9x8k02z9a88ofrycgp771 ဘွာလ်ဆိုင်လို 0 271127 878841 877526 2025-06-22T09:00:05Z Salai Rungtoi 22844 [[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ကို အသုံးပြု၍ [[Category:ချင်းလူမျိုး နိုင်ငံရေးသမားများ]]ကို ဖယ်ရှားခဲ့သည် 878841 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder|name=ဘွာလ်ဆိုင်လို|honorific prefix=ဦး|birth_place=[[ဘိုကျုံးရွာ၊ ဖလမ်းမြို့နယ်| ဘိုကျုံးရွာ]]၊ [[ဖလမ်းမြို့နယ်]]၊ [[ချင်းပြည်နယ်]]|office=ချင်းပြည်သစ်ကွန်ဂရက်ပါတီ ဥက္ကဋ္ဌ|party=*[[ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]] (ယခင်) *[[ချင်းပြည်သစ်ကွန်ဂရက်ပါတီ]] (ယခု)|alma_mater=*[[အဝေးသင်တက္ကသိုလ်(မန္တလေး)]] * [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]}} '''ဦးဘွာလ်ဆိုင်လို''' (အင်္ဂလိပ်: Pu Bual Sai Lo) သည် မြန်မာ့[[တပ်မတော် ဆေးတပ်ဖွဲ့|တပ်မတော်ဆေးတပ်ဖွဲ့]]မှ အငြိမ်းစားဗိုလ်ကြီးနှင့် နိုင်ငံရေးသမား ဖြစ်သည်။ == ပညာရေးနှင့် စစ်မှုထမ်းဘဝ == ဦးဘွာလ်ဆိုင်လိုသည် ၁၉၈၄ ခုနှစ်တွင် [[ဖလမ်းမြို့]]မှ တက္ကသိုလ်ဝင်တန်း စာမေးပွဲကို အောင်မြင်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၆ ခုနှစ်တွင် တပ်မတော်သို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး ၁၉၉၁ ခုနှစ်တွင် [[အဝေးသင်တက္ကသိုလ်(မန္တလေး)|မန္တလေးအဝေးသင်တက္ကသိုလ်]]မှ စိတ်ပညာအထူးပြုဘာသာရပ်ဖြင့် ဘွဲ့ရရှိခဲ့သည်။ ၁၉၉၄ ခုနှစ်တွင် တပ်မတော်ပြန်တမ်းဝင်အရာရှိအဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်းခံခဲ့ရသည်။ ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]မှ ဘွဲ့လွန်ဥပဒေဒီပလိုမာဘွဲ့နှင့် အထက်တန်းရှေ့နေလိုင်စင်တို့ကို ရရှိခဲ့သည်။ ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင်လည်း ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်မှ အင်္ဂလိပ်စာဒီပလိုမာဘွဲ့ ထပ်မံရရှိခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.facebook.com/share/p/1CqLv7Mk8Y/|title=စစ်တပ်အရာရှိအငြိမ်းစား၊ ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီအမတ်ဟောင်းက ချင်းပြည်သစ်ကွန်ဂရက်ပါတီကို တည်ထောင်|date=10 June 2025|publisher=Khonumthung News|archivedate=2025-6-12|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250612070406/https://www.facebook.com/KhonumthungBurmese/posts/pfbid0yLGfiCQRLshCwYFmS6DuTtD2c8YjXMYDzdrHffEMhd8sGU6WJ4bajaUTxq9wrTMUl?rdid=lstrSEMuG10fSU9g&share_url=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Fshare%2Fp%2F1CqLv7Mk8Y%2F}}</ref> ၂၀၁၃ ခုနှစ်မှစ၍ အမှတ် (၁၀) တပ်မတော်ဆေးရုံ (ကုတင်-၁၀၀)၊ ကလေးမြို့တွင် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ဇူလိုင်လအထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ကလေးမြို့တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေစဉ် ကလေးဒေသနှင့် ချင်းပြည်နယ်မှ တိုင်းရင်းသားများ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းရရှိစေရန် ရည်ရွယ်၍ "လင်းရောင်ခြည်" ရာထူးဝင်သင်တန်းကို ၂၀၁၄ ခုနှစ်မှ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်အထိ ဖွင့်လှစ်သင်ကြားခဲ့သည်။<ref name=":0" /> == နိုင်ငံရေးဘဝ == [[ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]]မှ [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀|၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် အမျိုးသားလွှတ်တော်၊ ချင်းပြည်နယ် မဲဆန္ဒနယ် (၄)၊​ ဖလမ်းမြို့နယ်မှ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သော်လည်း ရှုံးနိမ့်ခဲ့သည်။ === အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀ ဆန္ဒမဲရရှိမှုအခြေအနေ === {| class="wikitable" |+အမျိုးသားလွှတ်တော် ချင်းပြည်နယ် မဲဆန္ဒနယ် (၄) - ဖလမ်းမြို့နယ်<ref>အမျိးသားလတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်ေလာင်း တစ်ဦးချင်း၏ ဆမဲရရှိမအခြေအနေ (၂၀၂၀ ပြည့်ှစ် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ)</ref> !စဥ် !ကိုယ်စားလှယ်လောင်း !ပါတီ !မဲရုံမဲ !ကြိုတင်မဲ !ပေါင်း !ခိုင်လုံမဲ ရာခိုင်နှုန်း |- |၁။ |ဦးဟဲဒွန် |[[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်|အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ]] |၁၂၉၀၉ |၂၆၀၈ |၁၅၃၇၁ |၅၆.၃၂% |- |၂။ |ဦးငယ်ပီးထီယံအုပ်ထန် |[[ချင်းအမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ]] |၇၄၆၃ |၁၅၂၉ |၈၉၉၂ |၃၃.၀၇% |- |၃။ |ဦးဘွာလ်ဆိုင်လို |[[ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]] |၂၄၄၀ |၄၄၅ |၂၈၈၅ |၁၀.၆၁% |- | colspan="3" |'''စုစုပေါင်း''' |'''၂၂၆၁၂''' |'''၄၅၈၂''' |'''၂၇၁၉၄''' | |- | colspan="7" |*ဦးဟဲဒွန်က အနိုင်ရသည်။ |} အာဏာသိမ်းပိုက်ပြီးနောက် [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ|စစ်ကောင်စီ]]မှ ဖွဲ့စည်းခဲ့သည့် [[ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်|ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်]]အသစ်က ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဇူလိုင် ၂၆ ရက်နေ့တွင် ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို ပယ်ဖျက်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။<ref name="can">{{cite news|title=၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ် စစ်ကောင်စီခန့်ကော်မရှင်ဖျက်သိမ်း|url=https://burmese.voanews.com/a/myanmar-election-2020/5979372.html|accessdate=၂၀၂၅ ဇွန် ၁၂|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250612074949/https://burmese.voanews.com/a/myanmar-election-2020/5979372.html|archivedate=၂၀၂၅ ဇွန် ၁၂}}</ref> === ၂၀၂၅ === လက်ရှိတွင် ဦးဘွာလ်ဆိုင်လိုသည် [[ချင်းပြည်သစ်ကွန်ဂရက်ပါတီ]] (New Chinland Congress Party) ကို ဦးဆောင်လျက်ရှိပြီး အဆိုပါပါတီအား နိုင်ငံရေးပါတီအဖြစ် မှတ်ပုံတင်ခွင့်ပြုရန်အတွက် နစကအသစ်ဖွဲ့စည်းထားသော [[ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်|ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်]]ထံ လျှောက်ထားခဲ့သည်။ ချင်းပြည်သစ်ကွန်ဂရက်ပါတီ တည်ထောင်ခွင့်ကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မေလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် ရရှိခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://chinworld.org/2025/05/%e1%80%81%e1%80%bb%e1%80%84%e1%80%ba%e1%80%b8%e1%80%95%e1%80%bc%e1%80%8a%e1%80%ba%e1%80%9e%e1%80%85%e1%80%ba%e1%80%80%e1%80%bd%e1%80%94%e1%80%ba%e1%80%82%e1%80%9b%e1%80%80%e1%80%ba%e1%80%95%e1%80%ab-3/|title=ချင်းပြည်သစ်ကွန်ဂရက်ပါတီကို နိုင်ငံရေးပါတီ တည်ထောင်ခွင့်ပြုလိုက်တယ်လို့ ကြေညာ|publisher=Chin World|accessdate=2025-6-12|archivedate=2025-6-12|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250612065302/https%3A%2F%2Fchinworld.org%2F2025%2F05%2F%25E1%2580%2581%25E1%2580%25BB%25E1%2580%2584%25E1%2580%25BA%25E1%2580%25B8%25E1%2580%2595%25E1%2580%25BC%25E1%2580%258A%25E1%2580%25BA%25E1%2580%259E%25E1%2580%2585%25E1%2580%25BA%25E1%2580%2580%25E1%2580%25BD%25E1%2580%2594%25E1%2580%25BA%25E1%2580%2582%25E1%2580%259B%25E1%2580%2580%25E1%2580%25BA%25E1%2580%2595%25E1%2580%25AB-3%2F}}</ref> == ပုဂ္ဂိုလ်ရေးဘဝ == ဦးဘွာလ်ဆိုင်လိုကို [[ဖလမ်းမြို့နယ်]][[ဘိုကျုံးရွာ၊ ဖလမ်းမြို့နယ်|၊ ဘိုကျုံးရွာ]] (Bocung) တွင် မွေးဖွားခဲ့ပြီး ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လတွင် အသက် ၆၀ ပြည့်မည်ဖြစ်သည်။ လက်ရှိတွင် နေပြည်တော်၌ နေထိုင်လျက်ရှိသည်။ == ကိုးကား == [[ကဏ္ဍ:ချင်းပြည်နယ်မှ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[ကဏ္ဍ:ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီဝင်များ]] arfbiq1ljb4ktd8418z1h7gelkysdm5 878842 878841 2025-06-22T09:00:23Z Salai Rungtoi 22844 [[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ကို အသုံးပြု၍ [[Category:ချင်း နိုင်ငံရေးသမားများ]]ကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည် 878842 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder|name=ဘွာလ်ဆိုင်လို|honorific prefix=ဦး|birth_place=[[ဘိုကျုံးရွာ၊ ဖလမ်းမြို့နယ်| ဘိုကျုံးရွာ]]၊ [[ဖလမ်းမြို့နယ်]]၊ [[ချင်းပြည်နယ်]]|office=ချင်းပြည်သစ်ကွန်ဂရက်ပါတီ ဥက္ကဋ္ဌ|party=*[[ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]] (ယခင်) *[[ချင်းပြည်သစ်ကွန်ဂရက်ပါတီ]] (ယခု)|alma_mater=*[[အဝေးသင်တက္ကသိုလ်(မန္တလေး)]] * [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]}} '''ဦးဘွာလ်ဆိုင်လို''' (အင်္ဂလိပ်: Pu Bual Sai Lo) သည် မြန်မာ့[[တပ်မတော် ဆေးတပ်ဖွဲ့|တပ်မတော်ဆေးတပ်ဖွဲ့]]မှ အငြိမ်းစားဗိုလ်ကြီးနှင့် နိုင်ငံရေးသမား ဖြစ်သည်။ == ပညာရေးနှင့် စစ်မှုထမ်းဘဝ == ဦးဘွာလ်ဆိုင်လိုသည် ၁၉၈၄ ခုနှစ်တွင် [[ဖလမ်းမြို့]]မှ တက္ကသိုလ်ဝင်တန်း စာမေးပွဲကို အောင်မြင်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၆ ခုနှစ်တွင် တပ်မတော်သို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး ၁၉၉၁ ခုနှစ်တွင် [[အဝေးသင်တက္ကသိုလ်(မန္တလေး)|မန္တလေးအဝေးသင်တက္ကသိုလ်]]မှ စိတ်ပညာအထူးပြုဘာသာရပ်ဖြင့် ဘွဲ့ရရှိခဲ့သည်။ ၁၉၉၄ ခုနှစ်တွင် တပ်မတော်ပြန်တမ်းဝင်အရာရှိအဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်းခံခဲ့ရသည်။ ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]မှ ဘွဲ့လွန်ဥပဒေဒီပလိုမာဘွဲ့နှင့် အထက်တန်းရှေ့နေလိုင်စင်တို့ကို ရရှိခဲ့သည်။ ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင်လည်း ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်မှ အင်္ဂလိပ်စာဒီပလိုမာဘွဲ့ ထပ်မံရရှိခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.facebook.com/share/p/1CqLv7Mk8Y/|title=စစ်တပ်အရာရှိအငြိမ်းစား၊ ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီအမတ်ဟောင်းက ချင်းပြည်သစ်ကွန်ဂရက်ပါတီကို တည်ထောင်|date=10 June 2025|publisher=Khonumthung News|archivedate=2025-6-12|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250612070406/https://www.facebook.com/KhonumthungBurmese/posts/pfbid0yLGfiCQRLshCwYFmS6DuTtD2c8YjXMYDzdrHffEMhd8sGU6WJ4bajaUTxq9wrTMUl?rdid=lstrSEMuG10fSU9g&share_url=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Fshare%2Fp%2F1CqLv7Mk8Y%2F}}</ref> ၂၀၁၃ ခုနှစ်မှစ၍ အမှတ် (၁၀) တပ်မတော်ဆေးရုံ (ကုတင်-၁၀၀)၊ ကလေးမြို့တွင် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ဇူလိုင်လအထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ကလေးမြို့တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေစဉ် ကလေးဒေသနှင့် ချင်းပြည်နယ်မှ တိုင်းရင်းသားများ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းရရှိစေရန် ရည်ရွယ်၍ "လင်းရောင်ခြည်" ရာထူးဝင်သင်တန်းကို ၂၀၁၄ ခုနှစ်မှ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်အထိ ဖွင့်လှစ်သင်ကြားခဲ့သည်။<ref name=":0" /> == နိုင်ငံရေးဘဝ == [[ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]]မှ [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀|၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် အမျိုးသားလွှတ်တော်၊ ချင်းပြည်နယ် မဲဆန္ဒနယ် (၄)၊​ ဖလမ်းမြို့နယ်မှ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သော်လည်း ရှုံးနိမ့်ခဲ့သည်။ === အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀ ဆန္ဒမဲရရှိမှုအခြေအနေ === {| class="wikitable" |+အမျိုးသားလွှတ်တော် ချင်းပြည်နယ် မဲဆန္ဒနယ် (၄) - ဖလမ်းမြို့နယ်<ref>အမျိးသားလတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်ေလာင်း တစ်ဦးချင်း၏ ဆမဲရရှိမအခြေအနေ (၂၀၂၀ ပြည့်ှစ် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ)</ref> !စဥ် !ကိုယ်စားလှယ်လောင်း !ပါတီ !မဲရုံမဲ !ကြိုတင်မဲ !ပေါင်း !ခိုင်လုံမဲ ရာခိုင်နှုန်း |- |၁။ |ဦးဟဲဒွန် |[[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်|အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ]] |၁၂၉၀၉ |၂၆၀၈ |၁၅၃၇၁ |၅၆.၃၂% |- |၂။ |ဦးငယ်ပီးထီယံအုပ်ထန် |[[ချင်းအမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ]] |၇၄၆၃ |၁၅၂၉ |၈၉၉၂ |၃၃.၀၇% |- |၃။ |ဦးဘွာလ်ဆိုင်လို |[[ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]] |၂၄၄၀ |၄၄၅ |၂၈၈၅ |၁၀.၆၁% |- | colspan="3" |'''စုစုပေါင်း''' |'''၂၂၆၁၂''' |'''၄၅၈၂''' |'''၂၇၁၉၄''' | |- | colspan="7" |*ဦးဟဲဒွန်က အနိုင်ရသည်။ |} အာဏာသိမ်းပိုက်ပြီးနောက် [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ|စစ်ကောင်စီ]]မှ ဖွဲ့စည်းခဲ့သည့် [[ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်|ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်]]အသစ်က ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဇူလိုင် ၂၆ ရက်နေ့တွင် ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို ပယ်ဖျက်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။<ref name="can">{{cite news|title=၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ် စစ်ကောင်စီခန့်ကော်မရှင်ဖျက်သိမ်း|url=https://burmese.voanews.com/a/myanmar-election-2020/5979372.html|accessdate=၂၀၂၅ ဇွန် ၁၂|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250612074949/https://burmese.voanews.com/a/myanmar-election-2020/5979372.html|archivedate=၂၀၂၅ ဇွန် ၁၂}}</ref> === ၂၀၂၅ === လက်ရှိတွင် ဦးဘွာလ်ဆိုင်လိုသည် [[ချင်းပြည်သစ်ကွန်ဂရက်ပါတီ]] (New Chinland Congress Party) ကို ဦးဆောင်လျက်ရှိပြီး အဆိုပါပါတီအား နိုင်ငံရေးပါတီအဖြစ် မှတ်ပုံတင်ခွင့်ပြုရန်အတွက် နစကအသစ်ဖွဲ့စည်းထားသော [[ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်|ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်]]ထံ လျှောက်ထားခဲ့သည်။ ချင်းပြည်သစ်ကွန်ဂရက်ပါတီ တည်ထောင်ခွင့်ကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မေလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် ရရှိခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://chinworld.org/2025/05/%e1%80%81%e1%80%bb%e1%80%84%e1%80%ba%e1%80%b8%e1%80%95%e1%80%bc%e1%80%8a%e1%80%ba%e1%80%9e%e1%80%85%e1%80%ba%e1%80%80%e1%80%bd%e1%80%94%e1%80%ba%e1%80%82%e1%80%9b%e1%80%80%e1%80%ba%e1%80%95%e1%80%ab-3/|title=ချင်းပြည်သစ်ကွန်ဂရက်ပါတီကို နိုင်ငံရေးပါတီ တည်ထောင်ခွင့်ပြုလိုက်တယ်လို့ ကြေညာ|publisher=Chin World|accessdate=2025-6-12|archivedate=2025-6-12|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250612065302/https%3A%2F%2Fchinworld.org%2F2025%2F05%2F%25E1%2580%2581%25E1%2580%25BB%25E1%2580%2584%25E1%2580%25BA%25E1%2580%25B8%25E1%2580%2595%25E1%2580%25BC%25E1%2580%258A%25E1%2580%25BA%25E1%2580%259E%25E1%2580%2585%25E1%2580%25BA%25E1%2580%2580%25E1%2580%25BD%25E1%2580%2594%25E1%2580%25BA%25E1%2580%2582%25E1%2580%259B%25E1%2580%2580%25E1%2580%25BA%25E1%2580%2595%25E1%2580%25AB-3%2F}}</ref> == ပုဂ္ဂိုလ်ရေးဘဝ == ဦးဘွာလ်ဆိုင်လိုကို [[ဖလမ်းမြို့နယ်]][[ဘိုကျုံးရွာ၊ ဖလမ်းမြို့နယ်|၊ ဘိုကျုံးရွာ]] (Bocung) တွင် မွေးဖွားခဲ့ပြီး ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လတွင် အသက် ၆၀ ပြည့်မည်ဖြစ်သည်။ လက်ရှိတွင် နေပြည်တော်၌ နေထိုင်လျက်ရှိသည်။ == ကိုးကား == [[ကဏ္ဍ:ချင်းပြည်နယ်မှ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[ကဏ္ဍ:ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီဝင်များ]] [[ကဏ္ဍ:ချင်း နိုင်ငံရေးသမားများ]] i9rvkovbvqqlfrlu2o9w668qtshhwvo အမောက်ဆီဆီလင် 0 271384 878743 878662 2025-06-21T13:33:58Z ဗန်ကှိုန် 97816 878743 wikitext text/x-wiki {{Short description|Beta-lactam antibiotic}} {{distinguish|အမ်ပီစလင်}} {{Infobox drug | Watchedfields = changed | verifiedrevid = 455343638 | image = Amoxicillin skeletal formula labelled.svg | image_class = skin-invert-image | width = | alt = | caption = | image2 = Amoxicillin-from-xtal-3D-bs-17.png | image_class2 = bg-transparent | width2 = | alt2 = | AAN = အမောက်ဆီဆီလင် <!-- Clinical data -->| pronounce = {{IPAc-en|ə|ˌ|m|ɒ|k|s|ᵻ|ˈ|s|ɪ|l|ᵻ|n}} | tradename = Amoxil, Trimox, others<ref name=brands/> | Drugs.com = {{drugs.com|monograph|amoxicillin}} | MedlinePlus = a685001 | DailyMedID = Amoxicillin | pregnancy_AU = A | pregnancy_AU_comment = | pregnancy_category = | routes_of_administration = [[:en:Oral administration|သောက်ဆေး]], [[:en:Intravenous therapy|intravenous]] ([[:en:Intravenous therapy#Bolus|bolus]]), [[:en:intramuscular injection|intramuscular]] | class = β-Lactam [[ပဋိဇီဝဆေး]]; [[:en:Aminopenicillin|အမိုင်နို ပင်နီဆလင်]] | ATC_prefix = J01 | ATC_suffix = CA04 | ATC_supplemental = {{ATCvet|G51|AA03}} <!-- Legal status -->| legal_AU = S4 | legal_AU_comment = | legal_BR = <!-- OTC, A1, A2, A3, B1, B2, C1, C2, C3, C4, C5, D1, D2, E, F --> | legal_BR_comment = | legal_CA = Rx-only | legal_CA_comment = | legal_DE = <!-- Anlage I, II, III or Unscheduled --> | legal_DE_comment = | legal_NZ = <!-- Class A, B, C --> | legal_NZ_comment = | legal_UK = POM | legal_UK_comment = <ref name="Amoxil SmPC">{{cite web | title=Amoxil Vials for Injection 500mg - Summary of Product Characteristics (SmPC) | website=(emc) | date=4 November 2021 | url=https://www.medicines.org.uk/emc/product/94/smpc | access-date=8 October 2022 | archive-date=10 October 2022 | archive-url=https://web.archive.org/web/20221010025443/https://www.medicines.org.uk/emc/product/94/smpc | url-status=dead }}</ref> | legal_US = Rx-only | legal_US_comment = <ref name="Amoxil FDA label">{{cite web | title=Amoxil (amoxicillin) Capsules, Tablets, Chewable Tablets, and Powder for Oral Suspension | website=DailyMed | url=https://dailymed.nlm.nih.gov/dailymed/archives/fdaDrugInfo.cfm?archiveid=49302 | access-date=8 October 2022 | archive-date=9 October 2022 | archive-url=https://web.archive.org/web/20221009035635/https://dailymed.nlm.nih.gov/dailymed/archives/fdaDrugInfo.cfm?archiveid=49302 | url-status=live | quote=Central Nervous System: Reversible hyperactivity, agitation, anxiety, insomnia, confusion, convulsions, behavioral changes, and/or dizziness have been reported rarely.}}</ref><ref name="Amoxil FDA approval">{{cite web | title=Amoxil: FDA-Approved Drugs | website=U.S. [[Food and Drug Administration]] (FDA) | url=https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cder/daf/index.cfm?event=overview.process&ApplNo=050459 | access-date=8 October 2022 | archive-date=9 October 2022 | archive-url=https://web.archive.org/web/20221009035630/https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cder/daf/index.cfm?event=overview.process&ApplNo=050459 | url-status=dead }}</ref><ref name="Trimox FDA approval">{{cite web | title=Trimox: FDA-Approved Drugs | website=U.S. [[Food and Drug Administration]] (FDA) | url=https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cder/daf/index.cfm?event=overview.process&ApplNo=061885 | access-date=8 October 2022 | archive-date=9 October 2022 | archive-url=https://web.archive.org/web/20221009035630/https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cder/daf/index.cfm?event=overview.process&ApplNo=061885 | url-status=dead }}</ref><ref name="Moxatag FDA label">{{cite web | title=Moxatag (amoxicillin extended-release) Tablets Initial U.S. Approval: 1974 | website=DailyMed | url=https://dailymed.nlm.nih.gov/dailymed/archives/fdaDrugInfo.cfm?archiveid=364489 | access-date=8 October 2022 | archive-date=9 October 2022 | archive-url=https://web.archive.org/web/20221009035633/https://dailymed.nlm.nih.gov/dailymed/archives/fdaDrugInfo.cfm?archiveid=364489 | url-status=live }}</ref> | legal_UN = <!-- N I, II, III, IV / P I, II, III, IV --> | legal_UN_comment = | legal_status = Rx-only <!-- Pharmacokinetic data -->| bioavailability = [[:en:Oral administration|Oral]]: 60%<ref name="DrugBank">{{cite web | title=Amoxicillin: Uses, Interactions, Mechanism of Action | website=DrugBank Online | date=18 January 1974 | url=https://go.drugbank.com/drugs/DB01060 | access-date=5 November 2024}}</ref> | protein_bound = 17%<ref name="DrugBank" /> | metabolism =<!-- [[Hydroxylation]], [[oxidative deamination]], [[aliphatic chain]] [[oxidation]], [[decarboxylation]], [[glucuronidation]]<ref name="DrugBank" />--> | metabolites = Seven<ref name="DrugBank" /> | onset = ≤1.3–1.5{{nbsp}}hours ({{Abbrlink|T<sub>max</sub>|time to peak concentrations}})<ref name="DrugBank" /> | elimination_half-life = 61.3{{nbsp}}minutes (~1{{nbsp}}hour)<ref name="DrugBank" /> | duration_of_action = | excretion = [[Urine]]: 70–78% (after 6{{nbsp}}hours)<ref name="DrugBank" /> <!-- Identifiers -->| CAS_number_Ref = {{cascite|correct|??}} | CAS_number = 26787-78-0 | CAS_supplemental = | PubChem = 33613 | IUPHAR_ligand = | DrugBank_Ref = {{drugbankcite|correct|drugbank}} | DrugBank = DB01060 | ChemSpiderID_Ref = {{chemspidercite|correct|chemspider}} | ChemSpiderID = 31006 | UNII_Ref = {{fdacite|correct|FDA}} | UNII = 9EM05410Q9 | KEGG_Ref = {{keggcite|correct|kegg}} | KEGG = D07452 | ChEBI_Ref = {{ebicite|correct|EBI}} | ChEBI = 2676 | ChEMBL_Ref = {{ebicite|correct|EBI}} | ChEMBL = 1082 | NIAID_ChemDB = | PDB_ligand = | synonyms = Amoxycillin, amox <!-- Chemical and physical data -->| IUPAC_name = (2''S'',5''R'',6''R''<nowiki>)-6-{[(2</nowiki>''R'')-2-Amino-2-(4-hydroxyphenyl)acetyl]amino}-3,3-dimethyl-7-oxo-4-thia-1-azabicyclo[3.2.0]heptane-2-carboxylic acid | C = 16 | H = 19 | N = 3 | O = 5 | S = 1 | SMILES = O=C(O)[C@@H]2N3C(=O)[C@@H](NC(=O)[C@@H](c1ccc(O)cc1)N)[C@H]3SC2(C)C | StdInChI_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}} | StdInChI = 1S/C16H19N3O5S/c1-16(2)11(15(23)24)19-13(22)10(14(19)25-16)18-12(21)9(17)7-3-5-8(20)6-4-7/h3-6,9-11,14,20H,17H2,1-2H3,(H,18,21)(H,23,24)/t9-,10-,11+,14-/m1/s1 | StdInChI_comment = | StdInChIKey_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}} | StdInChIKey = LSQZJLSUYDQPKJ-NJBDSQKTSA-N | density = 1.6±0.1 <ref name="chemsrc">{{cite web|url=https://www.chemsrc.com/en/cas/26787-78-0_946616.html|title=Amoxicillin|website=www.chemsrc.com|access-date=8 May 2018|archive-date=19 May 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170519221150/http://www.chemsrc.com/en/cas/26787-78-0_946616.html|url-status=live}}</ref> | density_notes = | melting_point = | melting_high = | melting_notes = | boiling_point = | boiling_notes = | solubility = | sol_units = | specific_rotation = }} <!-- Definition and uses --> '''အမောက်ဆီဆီလင်'''(amoxicillin)သည် ပင်နီဆလင်အုပ်စုဝင် အမိုင်နို ပင်နီဆလင်အမျိုးအစား ပဋိဇီဝဆေးတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ [[:en:acute otitis media|နားပိုးဝင်ရောင်ရမ်းခြင်း]]၊ [[:en:strep throat|လည်ချောင်းနာခြင်း]]၊ [[:en:pneumonia|အဆုတ်ရောင်ရမ်းခြင်း]]၊ [[:en:cellulitis|အရေပြားပိုးဝင်ခြင်း]]၊ [[:en:odontogenic infections|သွားပြည်တည်နာ]]နှင့် [[:en:urinary tract infection|ဆီးလမ်းကြောင်းပိုးဝင်ခြင်း]]များကဲ့သို့သော ဘက်တီးရီးယားပိုး ကူးစက်ခြင်းအား ကုသရာတွင်သုံးသည်။<ref name=AHFS2015/> သောက်ဆေး သို့မဟုတ် ထိုးဆေးအဖြစ် ရနိုင်သည်။<ref name=AHFS2015>{{cite web|title=Amoxicillin|url=https://www.drugs.com/amoxicillin.html|publisher=Drugs.com, The American Society of Health-System Pharmacists|access-date=24 November 2022|date=3 January 2022|archive-date=24 November 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20221124204119/https://www.drugs.com/amoxicillin.html|url-status=live}}</ref><ref name=forinjection>{{cite web|title=Amoxicillin Sodium for Injection|url=https://www.medicines.org.uk/emc/medicine/5359|website=EMC|access-date=26 October 2016|date=10 February 2016|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20161027054630/https://www.medicines.org.uk/emc/medicine/5359|archive-date=27 October 2016}}</ref> <!-- Adverse effects and mechanism --> အဖြစ်များသော ဆိုးကျိုးတွင် အော့အန်ချင်ခြင်းနှင့် အင်ပျင်ထခြင်းတို့ ပါဝင်သည်။<ref name=AHFS2015/> မှိုပိုးကူးစက်နိုင်ခြေတိုးလာခြင်း [[:en:candidiasis|yeast infections]]၊ [[:en:clavulanic acid|ကလာဗူလာနစ်အက်စစ်]]နှင့် တွဲစားပါက ဝမ်းလျှောခြင်း ဖြစ်စေတတ်သည်။<ref name="Common harms from amoxicillin: a sy">{{cite journal | vauthors = Gillies M, Ranakusuma A, Hoffmann T, Thorning S, McGuire T, Glasziou P, Del Mar C | title = Common harms from amoxicillin: a systematic review and meta-analysis of randomized placebo-controlled trials for any indication | journal = CMAJ | volume = 187 | issue = 1 | pages = E21–E31 | date = January 2016| pmid = 25404399 | pmc = 4284189 | doi = 10.1503/cmaj.140848 }}</ref> ပင်နီဆလင်နှင့် ဓာတ်မတည့်သူများအား ၎င်းဆေးကို အသုံးမပြုစေသင့်ပါ။<ref name=AHFS2015/> ကျောက်ကပ်ပျက်စီးသူများ သုံးစွဲနိုင်သော်လည်း ဆေးပမာဏကို လျော့သုံးရန် ညွန်ကြားထားသည်။<ref name=AHFS2015/> ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်နှင့် မိခင်နို့တိုက်ကျွေးချိန်၌ အသုံးပြုမှုအတွက် အန္တရာယ်ဖြစ်သည့် လက္ခဏာ မတွေ့ရပါ။<ref name=AHFS2015/> အမောက်စလင်မှာ [[:en:Beta-lactam antibiotics|β-lactam အုပ်စုဝင် ပဋိဇီဝဆေး]]ဖြစ်သည်။<ref name=AHFS2015/> <!-- Society and culture --> <!-- Amoxicillin was discovered in 1958 and came into medical use in 1972.<ref>{{cite book| vauthors = Fischer J, Ganellin CR |title=Analogue-based Drug Discovery|date=2006|publisher=John Wiley & Sons|isbn=978-3-527-60749-5|page=490|url=https://books.google.com/books?id=FjKfqkaKkAAC&pg=PA490|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170908135935/https://books.google.com/books?id=FjKfqkaKkAAC&pg=PA490|archive-date=8 September 2017}}</ref><ref>{{cite book| vauthors = Roy J |title=An introduction to pharmaceutical sciences production, chemistry, techniques and technology|date=2012|publisher=Woodhead Pub.|location=Cambridge|isbn=978-1-908818-04-1|page=239|url=https://books.google.com/books?id=0IdmAgAAQBAJ&pg=PA239|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170908135935/https://books.google.com/books?id=0IdmAgAAQBAJ&pg=PA239|archive-date=8 September 2017}}</ref> Amoxil was approved for medical use in the United States in 1974,<ref name="Amoxil FDA approval" /><ref name="Trimox FDA approval" /> and in the United Kingdom in 1977.<ref name="Amoxil SmPC" /> It is on the [[WHO Model List of Essential Medicines|World Health Organization's List of Essential Medicines]].<ref name="WHO23rd">{{cite book | vauthors = ((World Health Organization)) | title = The selection and use of essential medicines 2023: web annex A: World Health Organization model list of essential medicines: 23rd list (2023) | year = 2023 | hdl = 10665/371090 | author-link = World Health Organization | publisher = World Health Organization | location = Geneva | id = WHO/MHP/HPS/EML/2023.02 | hdl-access=free }}</ref> It is one of the most commonly prescribed antibiotics in children.<ref>{{cite book| vauthors = Kelly D |title=Diseases of the liver and biliary system in children|date=2008|publisher=Wiley-Blackwell|location=Chichester, UK|isbn=978-1-4443-0054-3|page=217|edition=3|url=https://books.google.com/books?id=z7nO3OrNXckC&pg=PA217|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170908135935/https://books.google.com/books?id=z7nO3OrNXckC&pg=PA217|archive-date=8 September 2017}}</ref> Amoxicillin is available as a [[generic medication]].<ref name=AHFS2015/> In 2022, it was the 26th most commonly prescribed medication in the United States, with more than 20{{nbsp}}million prescriptions.<ref>{{cite web | title=The Top 300 of 2022 | url=https://clincalc.com/DrugStats/Top300Drugs.aspx | website=ClinCalc | access-date=30 August 2024 | archive-date=30 August 2024 | archive-url=https://web.archive.org/web/20240830202410/https://clincalc.com/DrugStats/Top300Drugs.aspx | url-status=live }}</ref><ref>{{cite web | title = Amoxicillin Drug Usage Statistics, United States, 2013 - 2022 | website = ClinCalc | url = https://clincalc.com/DrugStats/Drugs/Amoxicillin | access-date = 30 August 2024 }}</ref>--> ==ကိုးကား== {{Reflist}} 91b0ubjd190be8xbywfr8aiednoiq64 878824 878743 2025-06-22T06:08:57Z ဗန်ကှိုန် 97816 878824 wikitext text/x-wiki {{Short description|Beta-lactam antibiotic}} {{distinguish|အမ်ပီစလင်}} {{Infobox drug | Watchedfields = changed | verifiedrevid = 455343638 | image = Amoxicillin skeletal formula labelled.svg | image_class = skin-invert-image | width = | alt = | caption = | image2 = Amoxicillin-from-xtal-3D-bs-17.png | image_class2 = bg-transparent | width2 = | alt2 = | AAN = အမောက်ဆီဆီလင် <!-- Clinical data -->| pronounce = {{IPAc-en|ə|ˌ|m|ɒ|k|s|ᵻ|ˈ|s|ɪ|l|ᵻ|n}} | tradename = Amoxil, Trimox, others<ref name=brands/> | Drugs.com = {{drugs.com|monograph|amoxicillin}} | MedlinePlus = a685001 | DailyMedID = Amoxicillin | pregnancy_AU = A | pregnancy_AU_comment = | pregnancy_category = | routes_of_administration = [[:en:Oral administration|သောက်ဆေး]], [[:en:Intravenous therapy|intravenous]] ([[:en:Intravenous therapy#Bolus|bolus]]), [[:en:intramuscular injection|intramuscular]] | class = β-Lactam [[ပဋိဇီဝဆေး]]; [[:en:Aminopenicillin|အမိုင်နို ပင်နီဆလင်]] | ATC_prefix = J01 | ATC_suffix = CA04 | ATC_supplemental = {{ATCvet|G51|AA03}} <!-- Legal status -->| legal_AU = S4 | legal_AU_comment = | legal_BR = <!-- OTC, A1, A2, A3, B1, B2, C1, C2, C3, C4, C5, D1, D2, E, F --> | legal_BR_comment = | legal_CA = Rx-only | legal_CA_comment = | legal_DE = <!-- Anlage I, II, III or Unscheduled --> | legal_DE_comment = | legal_NZ = <!-- Class A, B, C --> | legal_NZ_comment = | legal_UK = POM | legal_UK_comment = <ref name="Amoxil SmPC">{{cite web | title=Amoxil Vials for Injection 500mg - Summary of Product Characteristics (SmPC) | website=(emc) | date=4 November 2021 | url=https://www.medicines.org.uk/emc/product/94/smpc | access-date=8 October 2022 | archive-date=10 October 2022 | archive-url=https://web.archive.org/web/20221010025443/https://www.medicines.org.uk/emc/product/94/smpc | url-status=dead }}</ref> | legal_US = Rx-only | legal_US_comment = <ref name="Amoxil FDA label">{{cite web | title=Amoxil (amoxicillin) Capsules, Tablets, Chewable Tablets, and Powder for Oral Suspension | website=DailyMed | url=https://dailymed.nlm.nih.gov/dailymed/archives/fdaDrugInfo.cfm?archiveid=49302 | access-date=8 October 2022 | archive-date=9 October 2022 | archive-url=https://web.archive.org/web/20221009035635/https://dailymed.nlm.nih.gov/dailymed/archives/fdaDrugInfo.cfm?archiveid=49302 | url-status=live | quote=Central Nervous System: Reversible hyperactivity, agitation, anxiety, insomnia, confusion, convulsions, behavioral changes, and/or dizziness have been reported rarely.}}</ref><ref name="Amoxil FDA approval">{{cite web | title=Amoxil: FDA-Approved Drugs | website=U.S. [[Food and Drug Administration]] (FDA) | url=https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cder/daf/index.cfm?event=overview.process&ApplNo=050459 | access-date=8 October 2022 | archive-date=9 October 2022 | archive-url=https://web.archive.org/web/20221009035630/https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cder/daf/index.cfm?event=overview.process&ApplNo=050459 | url-status=dead }}</ref><ref name="Trimox FDA approval">{{cite web | title=Trimox: FDA-Approved Drugs | website=U.S. [[Food and Drug Administration]] (FDA) | url=https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cder/daf/index.cfm?event=overview.process&ApplNo=061885 | access-date=8 October 2022 | archive-date=9 October 2022 | archive-url=https://web.archive.org/web/20221009035630/https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cder/daf/index.cfm?event=overview.process&ApplNo=061885 | url-status=dead }}</ref><ref name="Moxatag FDA label">{{cite web | title=Moxatag (amoxicillin extended-release) Tablets Initial U.S. Approval: 1974 | website=DailyMed | url=https://dailymed.nlm.nih.gov/dailymed/archives/fdaDrugInfo.cfm?archiveid=364489 | access-date=8 October 2022 | archive-date=9 October 2022 | archive-url=https://web.archive.org/web/20221009035633/https://dailymed.nlm.nih.gov/dailymed/archives/fdaDrugInfo.cfm?archiveid=364489 | url-status=live }}</ref> | legal_UN = <!-- N I, II, III, IV / P I, II, III, IV --> | legal_UN_comment = | legal_status = Rx-only <!-- Pharmacokinetic data -->| bioavailability = [[:en:Oral administration|Oral]]: 60%<ref name="DrugBank">{{cite web | title=Amoxicillin: Uses, Interactions, Mechanism of Action | website=DrugBank Online | date=18 January 1974 | url=https://go.drugbank.com/drugs/DB01060 | access-date=5 November 2024}}</ref> | protein_bound = 17%<ref name="DrugBank" /> | metabolism =<!-- [[Hydroxylation]], [[oxidative deamination]], [[aliphatic chain]] [[oxidation]], [[decarboxylation]], [[glucuronidation]]<ref name="DrugBank" />--> | metabolites = Seven<ref name="DrugBank" /> | onset = ≤1.3–1.5{{nbsp}}hours ({{Abbrlink|T<sub>max</sub>|time to peak concentrations}})<ref name="DrugBank" /> | elimination_half-life = 61.3{{nbsp}}minutes (~1{{nbsp}}hour)<ref name="DrugBank" /> | duration_of_action = | excretion = [[Urine]]: 70–78% (after 6{{nbsp}}hours)<ref name="DrugBank" /> <!-- Identifiers -->| CAS_number_Ref = {{cascite|correct|??}} | CAS_number = 26787-78-0 | CAS_supplemental = | PubChem = 33613 | IUPHAR_ligand = | DrugBank_Ref = {{drugbankcite|correct|drugbank}} | DrugBank = DB01060 | ChemSpiderID_Ref = {{chemspidercite|correct|chemspider}} | ChemSpiderID = 31006 | UNII_Ref = {{fdacite|correct|FDA}} | UNII = 9EM05410Q9 | KEGG_Ref = {{keggcite|correct|kegg}} | KEGG = D07452 | ChEBI_Ref = {{ebicite|correct|EBI}} | ChEBI = 2676 | ChEMBL_Ref = {{ebicite|correct|EBI}} | ChEMBL = 1082 | NIAID_ChemDB = | PDB_ligand = | synonyms = Amoxycillin, amox <!-- Chemical and physical data -->| IUPAC_name = (2''S'',5''R'',6''R''<nowiki>)-6-{[(2</nowiki>''R'')-2-Amino-2-(4-hydroxyphenyl)acetyl]amino}-3,3-dimethyl-7-oxo-4-thia-1-azabicyclo[3.2.0]heptane-2-carboxylic acid | C = 16 | H = 19 | N = 3 | O = 5 | S = 1 | SMILES = O=C(O)[C@@H]2N3C(=O)[C@@H](NC(=O)[C@@H](c1ccc(O)cc1)N)[C@H]3SC2(C)C | StdInChI_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}} | StdInChI = 1S/C16H19N3O5S/c1-16(2)11(15(23)24)19-13(22)10(14(19)25-16)18-12(21)9(17)7-3-5-8(20)6-4-7/h3-6,9-11,14,20H,17H2,1-2H3,(H,18,21)(H,23,24)/t9-,10-,11+,14-/m1/s1 | StdInChI_comment = | StdInChIKey_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}} | StdInChIKey = LSQZJLSUYDQPKJ-NJBDSQKTSA-N | density = 1.6±0.1 <ref name="chemsrc">{{cite web|url=https://www.chemsrc.com/en/cas/26787-78-0_946616.html|title=Amoxicillin|website=www.chemsrc.com|access-date=8 May 2018|archive-date=19 May 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170519221150/http://www.chemsrc.com/en/cas/26787-78-0_946616.html|url-status=live}}</ref> | density_notes = | melting_point = | melting_high = | melting_notes = | boiling_point = | boiling_notes = | solubility = | sol_units = | specific_rotation = }} <!-- Definition and uses --> '''အမောက်ဆီဆီလင်'''(amoxicillin)သည် ပင်နီဆလင်အုပ်စုဝင် အမိုင်နို ပင်နီဆလင်အမျိုးအစား ပဋိဇီဝဆေးတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ [[:en:acute otitis media|နားပိုးဝင်ရောင်ရမ်းခြင်း]]၊ [[:en:strep throat|လည်ချောင်းနာခြင်း]]၊ [[:en:pneumonia|အဆုတ်ရောင်ရမ်းခြင်း]]၊ [[:en:cellulitis|အရေပြားပိုးဝင်ခြင်း]]၊ [[:en:odontogenic infections|သွားပြည်တည်နာ]]နှင့် [[:en:urinary tract infection|ဆီးလမ်းကြောင်းပိုးဝင်ခြင်း]]များကဲ့သို့သော ဘက်တီးရီးယားပိုး ကူးစက်ခြင်းအား ကုသရာတွင်သုံးသည်။<ref name=AHFS2015/> သောက်ဆေး သို့မဟုတ် ထိုးဆေးအဖြစ် ရနိုင်သည်။<ref name=AHFS2015>{{cite web|title=Amoxicillin|url=https://www.drugs.com/amoxicillin.html|publisher=Drugs.com, The American Society of Health-System Pharmacists|access-date=24 November 2022|date=3 January 2022|archive-date=24 November 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20221124204119/https://www.drugs.com/amoxicillin.html|url-status=live}}</ref><ref name=forinjection>{{cite web|title=Amoxicillin Sodium for Injection|url=https://www.medicines.org.uk/emc/medicine/5359|website=EMC|access-date=26 October 2016|date=10 February 2016|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20161027054630/https://www.medicines.org.uk/emc/medicine/5359|archive-date=27 October 2016}}</ref> <!-- Adverse effects and mechanism --> အဖြစ်များသော ဆိုးကျိုးတွင် အော့အန်ချင်ခြင်းနှင့် အင်ပျင်ထခြင်းတို့ ပါဝင်သည်။<ref name=AHFS2015/> မှိုပိုးကူးစက်နိုင်ခြေတိုးလာခြင်း [[:en:candidiasis|yeast infections]]၊ [[:en:clavulanic acid|ကလာဗူလာနစ်အက်စစ်]]နှင့် တွဲစားပါက ဝမ်းလျှောခြင်း ဖြစ်စေတတ်သည်။<ref name="Common harms from amoxicillin: a sy">{{cite journal | vauthors = Gillies M, Ranakusuma A, Hoffmann T, Thorning S, McGuire T, Glasziou P, Del Mar C | title = Common harms from amoxicillin: a systematic review and meta-analysis of randomized placebo-controlled trials for any indication | journal = CMAJ | volume = 187 | issue = 1 | pages = E21–E31 | date = January 2016| pmid = 25404399 | pmc = 4284189 | doi = 10.1503/cmaj.140848 }}</ref> ပင်နီဆလင်နှင့် ဓာတ်မတည့်သူများအား ၎င်းဆေးကို အသုံးမပြုစေသင့်ပါ။<ref name=AHFS2015/> ကျောက်ကပ်ပျက်စီးသူများ သုံးစွဲနိုင်သော်လည်း ဆေးပမာဏကို လျော့သုံးရန် ညွန်ကြားထားသည်။<ref name=AHFS2015/> ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်နှင့် မိခင်နို့တိုက်ကျွေးချိန်၌ အသုံးပြုမှုအတွက် အန္တရာယ်ဖြစ်သည့် လက္ခဏာ မတွေ့ရပါ။<ref name=AHFS2015/> အမောက်စလင်မှာ [[:en:Beta-lactam antibiotics|β-lactam အုပ်စုဝင် ပဋိဇီဝဆေး]]ဖြစ်သည်။<ref name=AHFS2015/> <!-- Society and culture --> အမောက်စလင် (အမောက်စဆီလမ် ဟုအသံထွက်သည်) ကို ၁၉၅၈ ခုနှစ်တွင် ဖော်ထုတ်ခဲ့ပြီး ၁၉၇၂ ခုနှစ်၌ ဆေးဘက်တွင် အသုံးပြုမှု စတင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite book| vauthors = Fischer J, Ganellin CR |title=Analogue-based Drug Discovery|date=2006|publisher=John Wiley & Sons|isbn=978-3-527-60749-5|page=490|url=https://books.google.com/books?id=FjKfqkaKkAAC&pg=PA490|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170908135935/https://books.google.com/books?id=FjKfqkaKkAAC&pg=PA490|archive-date=8 September 2017}}</ref><ref>{{cite book| vauthors = Roy J |title=An introduction to pharmaceutical sciences production, chemistry, techniques and technology|date=2012|publisher=Woodhead Pub.|location=Cambridge|isbn=978-1-908818-04-1|page=239|url=https://books.google.com/books?id=0IdmAgAAQBAJ&pg=PA239|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170908135935/https://books.google.com/books?id=0IdmAgAAQBAJ&pg=PA239|archive-date=8 September 2017}}</ref> အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတွင် Amoxil ကို ၁၉၇၄ တွင် ဆေးဘက်၌ အသုံးပြုခွင့်ပေးခဲ့ပြီး<ref name="Amoxil FDA approval" /><ref name="Trimox FDA approval" /> ဗြိတိန်တွင် ၁၉၇၇ ၌ အသုံးပြုခွင့် ပေးခဲ့သည်။<ref name="Amoxil SmPC" /> ဤဆေးသည် ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့၏ မရှိမဖြစ်ဆေးဝါးစာရင်းတွင် ပါဝင်သည်။<ref name="WHO23rd">{{cite book | vauthors = ((World Health Organization)) | title = The selection and use of essential medicines 2023: web annex A: World Health Organization model list of essential medicines: 23rd list (2023) | year = 2023 | hdl = 10665/371090 | author-link = World Health Organization | publisher = World Health Organization | location = Geneva | id = WHO/MHP/HPS/EML/2023.02 | hdl-access=free }}</ref> <!-- It is one of the most commonly prescribed antibiotics in children.<ref>{{cite book| vauthors = Kelly D |title=Diseases of the liver and biliary system in children|date=2008|publisher=Wiley-Blackwell|location=Chichester, UK|isbn=978-1-4443-0054-3|page=217|edition=3|url=https://books.google.com/books?id=z7nO3OrNXckC&pg=PA217|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170908135935/https://books.google.com/books?id=z7nO3OrNXckC&pg=PA217|archive-date=8 September 2017}}</ref> Amoxicillin is available as a [[generic medication]].<ref name=AHFS2015/> In 2022, it was the 26th most commonly prescribed medication in the United States, with more than 20{{nbsp}}million prescriptions.<ref>{{cite web | title=The Top 300 of 2022 | url=https://clincalc.com/DrugStats/Top300Drugs.aspx | website=ClinCalc | access-date=30 August 2024 | archive-date=30 August 2024 | archive-url=https://web.archive.org/web/20240830202410/https://clincalc.com/DrugStats/Top300Drugs.aspx | url-status=live }}</ref><ref>{{cite web | title = Amoxicillin Drug Usage Statistics, United States, 2013 - 2022 | website = ClinCalc | url = https://clincalc.com/DrugStats/Drugs/Amoxicillin | access-date = 30 August 2024 }}</ref>--> ==ကိုးကား== {{Reflist}} h6u7n8poprc8e79rhlfpc3ytrth6rsf အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zaw WWE 3 271424 878745 2025-06-21T13:46:12Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 878745 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Zaw WWE ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၄၆၊ ၂၁ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) jkyyx4n9546pjgddsx0f1voa89qfjdb အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Aq1aa 3 271425 878746 2025-06-21T13:46:22Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 878746 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Aq1aa ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၄၆၊ ၂၁ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) 82gffn07265td2pdbbrj4x4i71etd1z အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:GggWKPD 3 271426 878747 2025-06-21T13:46:32Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 878747 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် GggWKPD ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၄၆၊ ၂၁ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) 8kpyhlctid2eawlu1i1bgvdlyawir82 အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Давид Андронов 3 271427 878770 2025-06-21T14:46:42Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 878770 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Давид Андронов ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၄၆၊ ၂၁ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) 2bluzdlihatc076uz7xm29xvt8p0rxn အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:崇朝其雨 3 271428 878771 2025-06-21T14:46:52Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 878771 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် 崇朝其雨 ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၄၆၊ ၂၁ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) ezu6efmtjnypa7wqk4in7qqke08j86d Selena 0 271429 878777 2025-06-21T15:24:39Z Kaday Han Thaw 122086 [[Selena]] စာမျက်နှာကို [[ဆေလေးနာ]] သို့ Kaday Han Thawက ရွှေ့ခဲ့သည်: [se'lena] 878777 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[ဆေလေးနာ]] dhcm3fm4ofqr4v8f04dww48rohl1clo ချင်းပြည်အစိုးရ 0 271430 878778 2025-06-21T15:25:21Z Salai Rungtoi 22844 "'''ချင်းပြည် (Chinland) အစိုးရ'''သည် [[ချင်းပြည်ကောင်စီ]]က ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) အရ ဖွဲ့စည်းလိုက်သော ချင်းပြည် (Chinland)..." အစချီသော စာလုံးတို့နှင့် စာမျက်နှာကို ဖန်တီးလိုက်သည် 878778 wikitext text/x-wiki '''ချင်းပြည် (Chinland) အစိုးရ'''သည် [[ချင်းပြည်ကောင်စီ]]က ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) အရ ဖွဲ့စည်းလိုက်သော ချင်းပြည် (Chinland) ၏ တော်လှန်ရေးကာလအစိုးရအဖွဲ့ ဖြစ်သည်။ == ချင်းပြည်အစိုးရအဖွဲ့ == ချင်းပြည်အစိုးရအဖွဲ့ကို [[ချင်းပြည်ကောင်စီ]] အမိန့်ကြေညာချက် ၁/၂၀၂၄ အားဖြင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၄ ရက်တွင် တရားဝင် ဖွဲ့စည်းလိုက်သည်။ <ref>{{Cite web|title=အမိန့်ကြေညာချက် (၁/၂၀၂၄)၊ ချင်းပြည် (Chinland) အစိုးရအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းခြင်း|url=https://www.facebook.com/share/p/16eyaBfzP6/}}</ref> {| class="wikitable" |+ !စဉ် !အမည် !ရာထူးတာဝန် !ဝန်ထမ်းအဖွဲ့အစည်း |- |၁။ |ပူးပါထန်း |ဝန်ကြီးချုပ် | |- |၂။ |ဒေါက်တာရွှေခါးရ် | rowspan="14" |ဝန်ကြီး |နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၃။ |ပူးထောင်ဇလျန် |ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၄။ |ပူးရောဘင် |ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၅။ |ပူးစိန်အောင် |စီမံကိန်းနှင့် ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၆။ |ဆလိုင်းခရော့စ်ထန်း |ပညာရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၇။ |ဒေါက်တာရှာရွန်ပါရ် |ကျန်းမာရေးနှင့် အားကစားဝန်ကြီးဌာန |- |၈။ |ဆလိုင်းမနာကီး |စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၉။ |ဆလိုင်းဂျိုးဇက်လာလ်ရမ်လောမ်အား |လူသားချင်းစာနာထောက်ထားရေးနှင့် ပြန်လည်ထူထောင်ရေး ဝန်ကြီးဌာန |- |၁၀။ |ပီးနီရွှေလျန် |အမျိုးသမီး၊ လူငယ်နှင့် ကလေးသူငယ်ရေးရာဝန်ကြီးဌာန |- |၁၁။ |ပူးမန်အုပ်ခိုင် |ဆက်သွယ်ရေးနှင့် နည်းပညာဝန်ကြီးဌာန |- |၁၂။ |ပူးထန်ခမ်းလျန် |လျှပ်စစ်နှင့် စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာန |- |၁၃။ |ပူးမောင်ဦး |လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အားဝန်ကြီးဌာန |- |၁၄။ |ပူးမွှန်းရုန်လျန် |စိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၁၅။ |ဆလိုင်းဇထောင် |ဆောက်လုပ်ရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၁၆။ |ဒေါက်တာတီလ်နှင်း | |ရှေ့နေချုပ် |} == ဆက်စပ် ဖတ်ရှုရန် == * [[ချင်းပြည်ကောင်စီ]] == ကိုးကား == {{Reflist}} cj7beekphhwcv3m91k7uqq88jifduzj 878786 878778 2025-06-21T15:41:02Z Salai Rungtoi 22844 878786 wikitext text/x-wiki {{Distinguish|ချင်းပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့}} '''ချင်းပြည် (Chinland) အစိုးရ'''သည် [[ချင်းပြည်ကောင်စီ]]က ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) အရ ဖွဲ့စည်းလိုက်သော ချင်းပြည် (Chinland) ၏ တော်လှန်ရေးကာလ အစိုးရ ဖြစ်သည်။ == ချင်းပြည်အစိုးရအဖွဲ့ == ချင်းပြည်အစိုးရအဖွဲ့ကို [[ချင်းပြည်ကောင်စီ]] အမိန့်ကြေညာချက် ၁/၂၀၂၄ အားဖြင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၄ ရက်တွင် တရားဝင် ဖွဲ့စည်းလိုက်သည်။ <ref>{{Cite web|title=အမိန့်ကြေညာချက် (၁/၂၀၂၄)၊ ချင်းပြည် (Chinland) အစိုးရအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းခြင်း|url=https://www.facebook.com/share/p/16eyaBfzP6/}}</ref> {| class="wikitable" |+ !စဉ် !အမည် !ရာထူးတာဝန် !ဝန်ထမ်းအဖွဲ့အစည်း |- |၁။ |ပူးပါထန်း |ဝန်ကြီးချုပ် | |- |၂။ |ဒေါက်တာရွှေခါးရ် | rowspan="14" |ဝန်ကြီး |နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၃။ |ပူးထောင်ဇလျန် |ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၄။ |ပူးရောဘင် |ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၅။ |ပူးစိန်အောင် |စီမံကိန်းနှင့် ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၆။ |ဆလိုင်းခရော့စ်ထန်း |ပညာရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၇။ |ဒေါက်တာရှာရွန်ပါရ် |ကျန်းမာရေးနှင့် အားကစားဝန်ကြီးဌာန |- |၈။ |ဆလိုင်းမနာကီး |စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၉။ |ဆလိုင်းဂျိုးဇက်လာလ်ရမ်လောမ်အား |လူသားချင်းစာနာထောက်ထားရေးနှင့် ပြန်လည်ထူထောင်ရေး ဝန်ကြီးဌာန |- |၁၀။ |ပီးနီရွှေလျန် |အမျိုးသမီး၊ လူငယ်နှင့် ကလေးသူငယ်ရေးရာဝန်ကြီးဌာန |- |၁၁။ |ပူးမန်အုပ်ခိုင် |ဆက်သွယ်ရေးနှင့် နည်းပညာဝန်ကြီးဌာန |- |၁၂။ |ပူးထန်ခမ်းလျန် |လျှပ်စစ်နှင့် စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာန |- |၁၃။ |ပူးမောင်ဦး |လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အားဝန်ကြီးဌာန |- |၁၄။ |ပူးမွှန်းရုန်လျန် |စိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၁၅။ |ဆလိုင်းဇထောင် |ဆောက်လုပ်ရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၁၆။ |ဒေါက်တာတီလ်နှင်း | |ရှေ့နေချုပ် |} == ဆက်စပ် ဖတ်ရှုရန် == * [[ချင်းပြည်ကောင်စီ]] == ကိုးကား == {{Reflist}} d1yhiqenzu1zkvdmvndior4us99gxte 878789 878786 2025-06-21T15:48:30Z Salai Rungtoi 22844 /* ချင်းပြည်အစိုးရအဖွဲ့ */ 878789 wikitext text/x-wiki {{Distinguish|ချင်းပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့}} '''ချင်းပြည် (Chinland) အစိုးရ'''သည် [[ချင်းပြည်ကောင်စီ]]က ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) အရ ဖွဲ့စည်းလိုက်သော ချင်းပြည် (Chinland) ၏ တော်လှန်ရေးကာလ အစိုးရ ဖြစ်သည်။ == ချင်းပြည်အစိုးရအဖွဲ့ == ချင်းပြည်အစိုးရအဖွဲ့ကို [[ချင်းပြည်ကောင်စီ]] အမိန့်ကြေညာချက် ၁/၂၀၂၄ အားဖြင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၄ ရက်တွင် တရားဝင် ဖွဲ့စည်းလိုက်သည်။ <ref>{{Cite web|title=ဝန်ကြီးဌာန ၁၄ ခုပါဝင်တဲ့ ချင်းပြည်အစိုးရအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်း|url=https://www.rfa.org/burmese/news/chin-government-formation-02012024124308.html|publisher=RFA Burmese|accessdate=2025-6-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250621154421/https://www.rfa.org/burmese/news/chin-government-formation-02012024124308.html|archivedate=2025-6-21}}</ref> {| class="wikitable" |+ !စဉ် !အမည် !ရာထူးတာဝန် !ဝန်ထမ်းအဖွဲ့အစည်း |- |၁။ |ပူးပါထန်း |ဝန်ကြီးချုပ် | |- |၂။ |ဒေါက်တာရွှေခါးရ် | rowspan="14" |ဝန်ကြီး |နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၃။ |ပူးထောင်ဇလျန် |ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၄။ |ပူးရောဘင် |ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၅။ |ပူးစိန်အောင် |စီမံကိန်းနှင့် ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၆။ |ဆလိုင်းခရော့စ်ထန်း |ပညာရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၇။ |ဒေါက်တာရှာရွန်ပါရ် |ကျန်းမာရေးနှင့် အားကစားဝန်ကြီးဌာန |- |၈။ |ဆလိုင်းမနာကီး |စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၉။ |ဆလိုင်းဂျိုးဇက်လာလ်ရမ်လောမ်အား |လူသားချင်းစာနာထောက်ထားရေးနှင့် ပြန်လည်ထူထောင်ရေး ဝန်ကြီးဌာန |- |၁၀။ |ပီးနီရွှေလျန် |အမျိုးသမီး၊ လူငယ်နှင့် ကလေးသူငယ်ရေးရာဝန်ကြီးဌာန |- |၁၁။ |ပူးမန်အုပ်ခိုင် |ဆက်သွယ်ရေးနှင့် နည်းပညာဝန်ကြီးဌာန |- |၁၂။ |ပူးထန်ခမ်းလျန် |လျှပ်စစ်နှင့် စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာန |- |၁၃။ |ပူးမောင်ဦး |လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အားဝန်ကြီးဌာန |- |၁၄။ |ပူးမွှန်းရုန်လျန် |စိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၁၅။ |ဆလိုင်းဇထောင် |ဆောက်လုပ်ရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၁၆။ |ဒေါက်တာတီလ်နှင်း | |ရှေ့နေချုပ် |} == ဆက်စပ် ဖတ်ရှုရန် == * [[ချင်းပြည်ကောင်စီ]] == ကိုးကား == {{Reflist}} a17r125ylz7wvr8c9la6y7vc0jrlagz 878791 878789 2025-06-21T15:56:21Z Salai Rungtoi 22844 878791 wikitext text/x-wiki {{Short description|ချင်းလဲန်းအစိုးရ}}{{Distinguish|ချင်းပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့}} '''ချင်းပြည် (Chinland) အစိုးရ''' ([[အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကား|အင်္ဂလိပ်]]: Government of Chinland) သည် [[ချင်းပြည်ကောင်စီ]]က [[ချင်းပြည်]] (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) အရ ဖွဲ့စည်းလိုက်သော ချင်းပြည် (Chinland) ၏ တော်လှန်ရေးကာလ အစိုးရ ဖြစ်သည်။ == ချင်းပြည်အစိုးရအဖွဲ့ == ချင်းပြည်အစိုးရအဖွဲ့ကို [[ချင်းပြည်ကောင်စီ]] အမိန့်ကြေညာချက် ၁/၂၀၂၄ အားဖြင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၄ ရက်တွင် တရားဝင် ဖွဲ့စည်းလိုက်သည်။ <ref>{{Cite web|title=ဝန်ကြီးဌာန ၁၄ ခုပါဝင်တဲ့ ချင်းပြည်အစိုးရအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်း|url=https://www.rfa.org/burmese/news/chin-government-formation-02012024124308.html|publisher=RFA Burmese|accessdate=2025-6-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250621154421/https://www.rfa.org/burmese/news/chin-government-formation-02012024124308.html|archivedate=2025-6-21}}</ref> {| class="wikitable" |+ !စဉ် !အမည် !ရာထူးတာဝန် !ဝန်ထမ်းအဖွဲ့အစည်း |- |၁။ |ပူးပါထန်း |ဝန်ကြီးချုပ် | |- |၂။ |ဒေါက်တာရွှေခါးရ် | rowspan="14" |ဝန်ကြီး |နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၃။ |ပူးထောင်ဇလျန် |ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၄။ |ပူးရောဘင် |ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၅။ |ပူးစိန်အောင် |စီမံကိန်းနှင့် ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၆။ |ဆလိုင်းခရော့စ်ထန်း |ပညာရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၇။ |ဒေါက်တာရှာရွန်ပါရ် |ကျန်းမာရေးနှင့် အားကစားဝန်ကြီးဌာန |- |၈။ |ဆလိုင်းမနာကီး |စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၉။ |ဆလိုင်းဂျိုးဇက်လာလ်ရမ်လောမ်အား |လူသားချင်းစာနာထောက်ထားရေးနှင့် ပြန်လည်ထူထောင်ရေး ဝန်ကြီးဌာန |- |၁၀။ |ပီးနီရွှေလျန် |အမျိုးသမီး၊ လူငယ်နှင့် ကလေးသူငယ်ရေးရာဝန်ကြီးဌာန |- |၁၁။ |ပူးမန်အုပ်ခိုင် |ဆက်သွယ်ရေးနှင့် နည်းပညာဝန်ကြီးဌာန |- |၁၂။ |ပူးထန်ခမ်းလျန် |လျှပ်စစ်နှင့် စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာန |- |၁၃။ |ပူးမောင်ဦး |လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အားဝန်ကြီးဌာန |- |၁၄။ |ပူးမွှန်းရုန်လျန် |စိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၁၅။ |ဆလိုင်းဇထောင် |ဆောက်လုပ်ရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၁၆။ |ဒေါက်တာတီလ်နှင်း | |ရှေ့နေချုပ် |} == ဆက်စပ် ဖတ်ရှုရန် == * [[ချင်းပြည်ကောင်စီ]] * [[ချင်းပြည်]] == ကိုးကား == {{Reflist}} njt7roxt4fiy013js7elec5qlngfiwd 878819 878791 2025-06-22T05:01:34Z Salai Rungtoi 22844 /* ချင်းပြည်အစိုးရအဖွဲ့ */ 878819 wikitext text/x-wiki {{Short description|ချင်းလဲန်းအစိုးရ}}{{Distinguish|ချင်းပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့}} '''ချင်းပြည် (Chinland) အစိုးရ''' ([[အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကား|အင်္ဂလိပ်]]: Government of Chinland) သည် [[ချင်းပြည်ကောင်စီ]]က [[ချင်းပြည်]] (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) အရ ဖွဲ့စည်းလိုက်သော ချင်းပြည် (Chinland) ၏ တော်လှန်ရေးကာလ အစိုးရ ဖြစ်သည်။ == ချင်းပြည်အစိုးရအဖွဲ့ == ချင်းပြည်အစိုးရအဖွဲ့ကို [[ချင်းပြည်ကောင်စီ]] အမိန့်ကြေညာချက် ၁/၂၀၂၄ အားဖြင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၄ ရက်တွင် တရားဝင် ဖွဲ့စည်းလိုက်သည်။ <ref>{{Cite web|title=ဝန်ကြီးဌာန ၁၄ ခုပါဝင်တဲ့ ချင်းပြည်အစိုးရအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်း|url=https://www.rfa.org/burmese/news/chin-government-formation-02012024124308.html|publisher=RFA Burmese|accessdate=2025-6-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250621154421/https://www.rfa.org/burmese/news/chin-government-formation-02012024124308.html|archivedate=2025-6-21}}</ref> {| class="wikitable" |+ !စဉ် !အမည် !ရာထူးတာဝန် !ဝန်ထမ်းအဖွဲ့အစည်း |- |၁။ |ပူး[[ပါထန်း]] |ဝန်ကြီးချုပ် | |- |၂။ |ဒေါက်တာရွှေခါးရ် | rowspan="14" |ဝန်ကြီး |နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၃။ |ပူးထောင်ဇလျန် |ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၄။ |ပူးရောဘင် |ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၅။ |ပူးစိန်အောင် |စီမံကိန်းနှင့် ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၆။ |ဆလိုင်းခရော့စ်ထန်း |ပညာရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၇။ |ဒေါက်တာရှာရွန်ပါရ် |ကျန်းမာရေးနှင့် အားကစားဝန်ကြီးဌာန |- |၈။ |ဆလိုင်းမနာကီး |လူသားချင်းစာနာထောက်ထားရေးနှင့် ပြန်လည်ထူထောင်ရေး ဝန်ကြီးဌာန |- |၉။ |ဆလိုင်းဂျိုးဇက်လာလ်ရမ်လောမ်အား |စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၁၀။ |ပီးနီရွှေလျန် |အမျိုးသမီး၊ လူငယ်နှင့် ကလေးသူငယ်ရေးရာဝန်ကြီးဌာန |- |၁၁။ |ပူးမန်အုပ်ခိုင် |ဆက်သွယ်ရေးနှင့် နည်းပညာဝန်ကြီးဌာန |- |၁၂။ |ပူးထန်ခမ်းလျန် |လျှပ်စစ်နှင့် စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာန |- |၁၃။ |ပူးမောင်ဦး |လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အားဝန်ကြီးဌာန |- |၁၄။ |ပူးမွှန်းရုန်လျန် |စိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၁၅။ |ဆလိုင်းဇထောင် |ဆောက်လုပ်ရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၁၆။ |ဒေါက်တာတီလ်နှင်း | |ရှေ့နေချုပ် |} == ဆက်စပ် ဖတ်ရှုရန် == * [[ချင်းပြည်ကောင်စီ]] * [[ချင်းပြည်]] == ကိုးကား == {{Reflist}} hjalcrstj0lxpfw5ff716klr0ft0e34 878843 878819 2025-06-22T09:02:18Z Salai Rungtoi 22844 [[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ကို အသုံးပြု၍ [[Category:ချင်းပြည်နယ်၏ အုပ်ချုပ်ရေး]]ကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည် 878843 wikitext text/x-wiki {{Short description|ချင်းလဲန်းအစိုးရ}}{{Distinguish|ချင်းပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့}} '''ချင်းပြည် (Chinland) အစိုးရ''' ([[အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကား|အင်္ဂလိပ်]]: Government of Chinland) သည် [[ချင်းပြည်ကောင်စီ]]က [[ချင်းပြည်]] (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) အရ ဖွဲ့စည်းလိုက်သော ချင်းပြည် (Chinland) ၏ တော်လှန်ရေးကာလ အစိုးရ ဖြစ်သည်။ == ချင်းပြည်အစိုးရအဖွဲ့ == ချင်းပြည်အစိုးရအဖွဲ့ကို [[ချင်းပြည်ကောင်စီ]] အမိန့်ကြေညာချက် ၁/၂၀၂၄ အားဖြင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၄ ရက်တွင် တရားဝင် ဖွဲ့စည်းလိုက်သည်။ <ref>{{Cite web|title=ဝန်ကြီးဌာန ၁၄ ခုပါဝင်တဲ့ ချင်းပြည်အစိုးရအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်း|url=https://www.rfa.org/burmese/news/chin-government-formation-02012024124308.html|publisher=RFA Burmese|accessdate=2025-6-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250621154421/https://www.rfa.org/burmese/news/chin-government-formation-02012024124308.html|archivedate=2025-6-21}}</ref> {| class="wikitable" |+ !စဉ် !အမည် !ရာထူးတာဝန် !ဝန်ထမ်းအဖွဲ့အစည်း |- |၁။ |ပူး[[ပါထန်း]] |ဝန်ကြီးချုပ် | |- |၂။ |ဒေါက်တာရွှေခါးရ် | rowspan="14" |ဝန်ကြီး |နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၃။ |ပူးထောင်ဇလျန် |ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၄။ |ပူးရောဘင် |ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၅။ |ပူးစိန်အောင် |စီမံကိန်းနှင့် ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၆။ |ဆလိုင်းခရော့စ်ထန်း |ပညာရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၇။ |ဒေါက်တာရှာရွန်ပါရ် |ကျန်းမာရေးနှင့် အားကစားဝန်ကြီးဌာန |- |၈။ |ဆလိုင်းမနာကီး |လူသားချင်းစာနာထောက်ထားရေးနှင့် ပြန်လည်ထူထောင်ရေး ဝန်ကြီးဌာန |- |၉။ |ဆလိုင်းဂျိုးဇက်လာလ်ရမ်လောမ်အား |စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၁၀။ |ပီးနီရွှေလျန် |အမျိုးသမီး၊ လူငယ်နှင့် ကလေးသူငယ်ရေးရာဝန်ကြီးဌာန |- |၁၁။ |ပူးမန်အုပ်ခိုင် |ဆက်သွယ်ရေးနှင့် နည်းပညာဝန်ကြီးဌာန |- |၁၂။ |ပူးထန်ခမ်းလျန် |လျှပ်စစ်နှင့် စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာန |- |၁၃။ |ပူးမောင်ဦး |လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အားဝန်ကြီးဌာန |- |၁၄။ |ပူးမွှန်းရုန်လျန် |စိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၁၅။ |ဆလိုင်းဇထောင် |ဆောက်လုပ်ရေးဝန်ကြီးဌာန |- |၁၆။ |ဒေါက်တာတီလ်နှင်း | |ရှေ့နေချုပ် |} == ဆက်စပ် ဖတ်ရှုရန် == * [[ချင်းပြည်ကောင်စီ]] * [[ချင်းပြည်]] == ကိုးကား == {{Reflist}} [[ကဏ္ဍ:ချင်းပြည်နယ်၏ အုပ်ချုပ်ရေး]] 4ike9z3m8cl22byskqmvgb8lhzfpc9x အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Oo wai Thein 3 271431 878787 2025-06-21T15:47:02Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 878787 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Oo wai Thein ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၅:၄၇၊ ၂၁ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) 3m3r06z23wpr7ucl7he9lfcoyrl2qxi အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Lan San Aung 3 271432 878788 2025-06-21T15:47:12Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 878788 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Lan San Aung ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၅:၄၇၊ ၂၁ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) ngh8hjwnvwulcxgvocc74hpzg40gnvy အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Dean Winchester 17844 3 271433 878805 2025-06-21T18:47:40Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 878805 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Dean Winchester 17844 ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၈:၄၇၊ ၂၁ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) abolg8frbqbkzi96nr5kwcoamuwtkei အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:FedeAPR 3 271434 878808 2025-06-21T21:48:08Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 878808 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် FedeAPR ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၂၁:၄၈၊ ၂၁ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) 3kr2lx3u0sk6837c2nsfpd6pwc8chqb အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Android-Test17-WMF 3 271435 878809 2025-06-21T23:48:53Z 202.165.80.216 "A" အစချီသော စာလုံးတို့နှင့် စာမျက်နှာကို ဖန်တီးလိုက်သည် 878809 wikitext text/x-wiki A ctqm7794fr2dp1taki8a88ovwnvmnmj အီရန်–အစ္စရေး စစ်ပွဲ 0 271436 878814 2025-06-22T04:03:49Z Pho Sai 45037 "[[:simple:Special:Redirect/revision/10343626|Iran–Israel War]]" စာမျက်နှာကို ဘာသာပြန်ရင်း ဖန်တီးခဲ့သည် 878814 wikitext text/x-wiki {{ဖြစ်နေဆဲ|date=June 2025}} {{Infobox military conflict|conflict=အီရန်–အစ္စရေး စစ်|partof=[[:en:Middle Eastern crisis (2023–present)|အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ အရေးအခင်း (၂၀၂၃–ယနေ့ထိ)]]|image={{Multiple image | border = infobox | total_width = 300 | perrow = 2/2 | image1 = Pictures of the Israeli attack on Tehran 1 Mehr (2).jpg | image2 = The Israel Attack on Tehran - Patrice Lumumba Street 22 Tasnim.jpg | image3 = June 2025 Iranian strikes on Ramat Gan (cropped).jpg | image4 = Batch 3 Avash 15.jpg }}Clockwise from top left: aerial view of [[Tehran]] following Israeli airstrikes; damage in Tehran due to the strikes; explosions in Tehran during the war; a building in [[Ramat Gan]] after Iranian missile strikes.|date=၁၃ ဇွန် ၂၀၂၅ – ယနေ့ထိ ({{Age in years, months and days|year=2025|month=6|day=13}})|place={{flatlist| * [[အီရန်]] * [[အစ္စရေး]] * [[:en:West Bank|အနောက်ဘက်ကမ်း]] * [[အီရတ်]] * [[ဂျော်ဒန်နိုင်ငံ|ဂျော်ဒန်]] * [[ဆီးရီးယား]] * [[ဆော်ဒီအာရေဗျ]] * [[ယီမင်နိုင်ငံ|ယီမင်]] }}|result=ဇွန် ၂၀၂၅ အီရန်မှ အစ္စရေးကို တိုက်ခိုက်မှု|status=ဖြစ်ပွားဆဲ|combatant1={{flag|Israel}}<br /> '''ပံ့ပိုးသူများ:''' {{flag|United States}}{{efn|The United States has helped shoot down Iranian missiles over Israel and Iraq and two US diplomatic missions [[List of airstrikes during the Iran–Israel war#At the United States|were damaged or the target of]] Iranian airstrikes.<ref>{{cite web |title=US helps Israel shoot down barrage of Iranian missiles |url=https://apnews.com/article/iran-israel-strikes-us-troops-973bc18970689bac42d82342bd29f601 |website=AP News |publisher=[[Associated Press]] |access-date=17 June 2025 |date=13 June 2025}}</ref><ref>{{cite web |title=US air defense systems, naval destroyer help down Iranian missiles fired at Israel |url=https://www.timesofisrael.com/us-air-defense-systems-naval-destroyer-help-down-iranian-missiles-fired-at-israel/ |website=[[The Times of Israel]] |access-date=17 June 2025 |date=14 June 2025}}</ref><ref>{{cite web |last1=Carter |first1=Brian |last2=Rezaei |first2=Ben |last3=Reddy |first3=Ria |last4=Borens |first4=Avery |last5=Schmida |first5=Ben |last6=Moorman |first6=Carolyn |last7=Parry |first7=Andie |title=Iran Update Special Report, June 16, 2025, Evening Edition |url=https://www.understandingwar.org/backgrounder/iran-update-special-report-june-16-2025-evening-edition |website=Critical Threats Project |publisher=[[Institute for the Study of War]] |access-date=17 June 2025 |location=[[Washington, D.C.]] |date=16 June 2025}}</ref>}}|combatant2={{tree list}} * {{flag|Iran}} * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} ဟူသီလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ {{tree list/end}}|commander1={{plainlist| * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[ဘင်ဂျမင် နေတန်ယာဟု]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Isaac Herzog|Isaac Herzog]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Israel Katz|Israel Katz]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Eyal Zamir|Eyal Zamir]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Tomer Bar|Tomer Bar]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:David Barnea|David Barnea]]}} }}|commander2={{plainlist| * {{nowrap|{{flagdeco|Iran}} [[Ali Khamenei]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Iran}} [[Masoud Pezeshkian]]}} * {{flagdeco|Iran}} [[Mohammad-Reza Gharaei Ashtiani]] * {{flagdeco|Iran}} [[Aziz Nasirzadeh]] * {{flagdeco|Iran}} [[Mohammad Bagheri (general)|Mohammad Bagheri]]{{Assassinated}} * {{flagdeco|Iran}} [[Abdolrahim Mousavi]] * {{flagdeco|Iran}} [[Alireza Sabahifard]] * {{flagdeco|Iran}} [[Hossein Salami]]{{Assassinated}} * {{flagdeco|Iran}} [[Esmail Qaani]] * {{flagdeco|Iran}} [[Amir Ali Hajizadeh]]{{Assassinated}} * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Abdul-Malik al-Houthi]] * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Mahdi al-Mashat]] * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Muhammad Abd al-Karim al-Ghamari]] * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Mohamed al-Atifi]] }}|casualties1='''အစ္စရေး သတင်းများအရ:'''<br /> - (၂၄)ဦး သေဆုံး<ref>{{Cite news |date=16 June 2025 |title= IDF: 80-90% of Iranian missiles intercepted, but 24 Israelis killed in attacks |url=https://www.jpost.com/israel-news/defense-news/article-857892 |access-date=17 June 2025 |work=The Jerusalem Post}}</ref><br /> - (၂,၃၆၂)ဦး ဒဏ်ရာရ<ref name="treated19june"/><ref>{{cite news|url=https://aje.io/asdg2r?update=3788281|title=Injuries from Iranian attacks on Israel grow|work=Al Jazeera English |date=20 June 2025}}</ref><br /> - [[:en:Elbit Hermes 900|Hermes ဒရုန်း]] (၁)စင်း ပစ်ချခံရ<ref name="hermesdowned"/><br><br /> '''အီရန် သတင်းများအရ:'''<br /> - [[အက်ဖ်-၃၅ လိုက်တနင်း ၂|အက်ဖ်–၃၅ တိုက်လေယာဉ်]] (၅)စင်း ပစ်ချခံရ<ref name="f35downed"/><ref>{{cite news|url=https://news.az/news/iran-claims-to-have-shot-down-fifth-israeli-f-35|title=Iran claims to have shot down fifth Israeli F-35|work=Newz.az|date=18 June 2025}}</ref><br /> - လေယာဉ်မှူး (၂)ဦး အဖမ်းခံရ<ref>{{cite news | url=https://www.arabnews.com/node/2604851/middle-east | title=Iran will reportedly share images of captured Israeli fighter jet pilots 'soon' | work=Arab News | date=18 June 2025 }}</ref><br /> - [[မောင်းသူမဲ့လေယာဉ်|ယူအေဗွီ]] အစီး (၆၀) ကျော်နှင့် [[:en:cruise missiles|ခရုဇ်ဒုံးကျည်များ]] ဖျက်ဆီးခံရ<ref>{{cite news|url=https://ifpnews.com/air-defense-hq-over-60-israeli-uavs-missiles-destroyed-by-iran/|title=Air Defense HQ: Over 60 Israeli UAVs, Missiles Destroyed by Iran|work=Iran Front Page |date=18 June 2025}}</ref><br /> - မော့ဆက် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ဝင် အေးဂျင့် ၄၄ ဦးကျော် အဖမ်းခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.thenationalnews.com/news/mena/2025/06/18/how-many-alleged-mossad-agents-has-iran-arrested-and-where/|title=How many alleged Mossad agents has Iran arrested and where?|work=The National|date=19 June 2025}}</ref><br /> - မော့ဆက် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ဝင် အေးဂျင့် ၁ ဦး အကွပ်မျက်ခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.siasat.com/iran-executes-mossad-agent-for-spying-2-others-arrested-3234263/|title=Iran executes Mossad agent for spying, 2 others arrested|work=The Siasat Daily|date=16 June 2025|access-date=18 June 2025}}</ref><br /> - စစ်တပ်နှင့် ထောက်လှမ်းရေးဌာနဆိုင်ရာ နေရာပေါင်း ၁၅၀ ကျော် ပျက်စီး (သို့) ဖျက်ဆီးခံရ<ref name="ThirdF35JetDowned"/>|casualties2='''အီရန် သတင်းများအရ:'''<br /> - ၂၂၄ ဦး သေဆုံး<ref>{{Cite news |date=17 June 2025 |title= Israel-Iran live updates: IDF says it killed Iran's new wartime chief of staff |url= https://www.nbcnews.com/world/middle-east/live-blog/israel-iran-live-updates-idf-says-killed-irans-new-wartime-chief-staff-rcna213420 |access-date=17 June 2025 |work=[[NBC News]]}}</ref><br /> - ၁,၂၇၇ ဦး ဒဏ်ရာရ<ref>{{Cite web |date=15 June 2025 |title=Iran launches new strikes on Israel as Israeli attack widens|url=https://www.bbc.com/news/articles/cy7575lv4ddo |website= [[BBC]] |archive-url=https://archive.today/20250615234333/https://www.bbc.com/news/articles/cy7575lv4ddo|archive-date=15 June 2025 |url-status=live}}</ref><br><br /> '''<small>အီရန် လူ့အခွင့်အရေးလှုပ်ရှားသူများအဖွဲ့၏သတင်းများအရ</small>:'''<br /> - ၆၃၉ ဦးကျော် သေဆုံး (အရပ်သား ၂၆၃ ဦးကျော်၊ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၅၄ ဦးကျော်)<ref name="639killed">{{Cite web|date=19 June 2025|title= Israeli attacks on Iran kill at least 639, injure more than 1,320: Rights group |url= https://aje.io/ac1txh?update=3785162 |website=Al Jazeera English|access-date=19 June 2025}}</ref><br /> - ၁.၃၂၀ ဦးကျော် ဒဏ်ရာရ<ref name="639killed"/><br><br /> '''အစ္စရေး သတင်းများအရ:'''<br /> - ဒရုန်းအစင်းရေ ၄၈၀ ကျော် ပစ်ချခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/israel-has-shot-down-480-drones-from-iran-since-friday-says-idf/|title=Israel has shot down 480 drones from Iran since Friday, says IDF|work=The Times of Israel|date=19 June 2025}}</ref><br /> - ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည် ၂၀၀ ကျော်နှင့် မြေပြင်–ဝေဟင်ပစ် ဒုံးကျည် ၁၂၀ ကျော် ဖျက်ဆီးခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/israel-will-achieve-its-objectives-against-iran-within-a-week-or-two-say-idf-officials|title=Israel will achieve its objectives against Iran within a week or two, say IDF officials|first=Emanuel|last=Fabian|work=The Times of Israel|date=17 June 2025}}</ref><ref name="thirtypercent">{{Cite web |date=16 June 2025 |title=Israeli army claims it destroyed 30% of Iran's missile launchers |url=https://aje.io/p8ugy8?update=3778947 |website=[[Al Jazeera English]]}}</ref><br /> - [[:en:Bell AH-1 SuperCobra|AH-1]] ရဟတ်ယာဉ် ၈ စီး ပျက်စီး<ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/idf-says-it-bombed-5-iranian-ah-1-helicopters-at-kermanshah-airbase/|title=IDF says it bombed 5 Iranian AH-1 helicopters at Kermanshah airbase|first=Emanuel|last=Fabian|work=The Times of Israel|date=18 June 2025}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/idf-says-it-destroyed-three-more-iranian-military-helicopters/|title=IDF says it destroyed three more Iranian military helicopters|first=Emanuel|last=Fabian|work=The Times of Israel|date=18 June 2025}}</ref><br /> - [[:en:Boeing 707|ဘိုးအင်း ၇၀၇]]လေယာဉ် ၁ စီး ပျက်စီး<ref>{{cite web|url=https://www.understandingwar.org/backgrounder/iran-update-special-report-june-18-2025-evening-edition|title=Iran Update Special Report, June 18, 2025, Evening Edition|work=Institute for the Study of War|date=18 June 2025}}</ref><br /> - ပျံသန်းမှုမပြုလုပ်နိုင်သော [[:en:Grumman F-14 Tomcat|အက်ဖ်-၁၄အေ တွမ်ကတ်]] ၂ စီး ပျက်စီး<ref name="TWZTomcats">{{cite news|url=https://www.twz.com/air/irans-f-14-persian-tomcats-obliterated-in-israeli-airstrike|work=TWZ|date=16 June 2025|title=Iranian F-14 'Persian Tomcats' obliterated in Israeli airstrike|first=Tyler|last=Rogoway}}</ref>|casualties3=- အစ္စရေး ၃၈၀၀ ကျော် ဘေးလွတ်ရာသို့ ရွေ့ပြောင်း<ref>{{cite news|url=https://www.aa.com.tr/en/middle-east/iranian-missiles-force-evacuation-of-3-800-people-in-israel/3602784|title=Iranian missiles force evacuation of 3,800 people in Israel|work=Anadolu Agency|date=18 June 2025}}</ref><br /> - အစ္စရေး ၈၀၀၀ ကျော် အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ဖြစ်<ref>{{cite news|url= https://aje.io/asdg2r?update=3787793|title=More than 8,000 Israelis left homeless due to conflict with Iran: Report|work=Al Jazeera English|date=20 June 2025}}</ref><br/> - ဆီးရီးယားနိုင်ငံသား ၁ ဦး သေဆုံး<ref>{{Cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/rights-group-says-woman-killed-in-western-syria-likely-by-iranian-drone/|title=Rights group says woman killed in western Syria, likely by Iranian drone|work=The Times of Israel|date=16 June 2025}}</ref><br /> - ဂျော်ဒန်လူမျိုး အရပ်သား ၅ ဦး ဒဏ်ရာရ<ref>{{Cite web |last=Husseini |first=Rana |date=14 June 2025 |title=Five people injured from falling object in Irbid — PSD |url=http://jordantimes.com/news/breaking-news/psd-3-persons-injured-from-a-falling-object-on-their-house-on-the-northern-city-of-irbid-psd-said-the-injured-were-transferred-to-hospital-and-were-reported-to-be-in-good-condition |access-date=15 June 2025 |website=[[Jordan Times]] |language=en}}</ref><br /> - ပါလက်စတိုင်းလူမျိုး အရပ်သား ၅ ဦး ဒဏ်ရာရ<ref name ="YEMEN_MISSLE">{{Cite news |date=14 June 2025 |title=Israel says missile launched from Yemen fell in Hebron; at least 5 Palestinians hurt |url=https://www.straitstimes.com/world/middle-east/israel-says-missile-launched-from-yemen-fell-in-hebron-at-least-5-palestinians-hurt |work=[[The Straits Times]]}}</ref>|units1={{tree list}} * {{armed forces|Israel}} ** {{air force|Israel|name=အစ္စရေး လေတပ်}} ** {{flagicon image|Flag of IDF Home Front Command.svg}} ပြည်တွင်း ရှေ့တန်းကွပ်ကဲမှုစစ်ဌာနချုပ် * [[File:Mossad seal.svg|20px]] [[မော့ဆက် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့]] {{tree list/end}}|units2={{tree list}} * {{flagicon image|Flag of the General Staff of the Armed Forces of the Islamic Republic of Iran.svg}} [[အီရန် အစ္စလာမ္မစ် သမ္မတနိုင်ငံ တပ်မတော်||အီရန် တပ်မတော်]] ** {{flagicon image|Flag of the Islamic Republic of Iran Army.svg}} [[အီရန် အစ္စလာမ္မစ် သမ္မတနိုင်ငံ ကြည်းတပ်|အီရန် ကြည်းတပ်]] *** {{flagicon image|Flag of the Islamic Republic of Iran Air Defense Force.svg}} [[အီရန် အစ္စလာမ္မစ် သမ္မတနိုင်ငံ လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့|လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့]] ** {{flagicon image|Flag of the Army of the Guardians of the Islamic Revolution.svg}} [[အစ္စလာမ္မစ် တော်လှန်ရေး အစောင့်တပ်ဖွဲ့|အီရန်တော်လှန်ရေးအစောင့်တပ်ဖွဲ့]] *** {{flagicon image|Flag of the Aerospace Force of the Army of the Guardians of the Islamic Revolution.svgIslamic Revolutionary Guard Corps}} [[အစ္စလာမ္မစ် တော်လှန်ရေး အစောင့်တပ် လေကြောင်းအာကာသတပ်ဖွဲ့|လေကြောင်းအာကာသတပ်ဖွဲ့]] *** {{flagicon image|Flag of Quds Force.svg}} [[:en:Quds Force|ကွတ် တပ်ဖွဲ့]] *** {{flagicon image|Flag of Basij.svg}} [[:en:Basij|အရံအင်အားတပ်ဖွဲ့]]<ref>{{cite web |title=IRAN'S BASIJ INCREASES SECURITY, SETS UP MORE CHECKPOINTS |url=https://iranwire.com/en/news/142219-irans-basij-increases-security-sets-up-more-checkpoints/ |website=Iranwire |access-date=17 June 2025 |date=16 June 2025 }}</ref> * {{flagicon image|Flag of the Yemen Armed Forces.svg}} [[ယီမင် တပ်မတော်]]([[:en:Supreme Political Council|SPC]]) ** {{flagicon image|Flag of the Yemeni Air Force.svg}} ယီမင် လေတပ် ** {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[:en:Houthis|ဟူသီလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့]] ** {{ill|:en:Strategic Reserve Forces (Yemen){{!}}ဗျူဟာမြောက် အရန်တပ်ဖွဲ့|ar|قوات الاحتياط الاستراتيجي (اليمن)}} *** {{ill|:en:Missile Brigades Group (Yemen){{!}}ဒုံးတပ်ပေါင်းစု|ar|مجموعة ألوية الصواريخ (اليمن)}} {{tree list/end}}|campaignbox=<!-- {{Campaignbox Middle Eastern crisis (2023–present)}} {{Campaignbox Iran–Israel proxy conflict}} -->}}'''အီရန်–အစ္စရေး စစ်'''သည် ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁၃ ရက်နေ့တွင် [[အစ္စရေးနိုင်ငံ]]မှ Operation Rising Lion ဟုအမည်ပေးထားသော စစ်ဆင်ရေးဖြင့် [[အီရန်နိုင်ငံ]]သို့ တိုက်ခိုက်မှုများပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web|date=2025-06-13}}</ref><ref>{{Cite news|date=2025-06-15}}</ref><ref>{{Cite web|last=Adil|first=Ted Regencia,Alastair McCready,Ali Harb,Erin Hale,Tim Hume,Umut Uras,Virginia Pietromarchi,Nils Adler,Caolán Magee,Abby Seiff,Usaid Siddiqui,Jillian Kestler-D'Amours,Hafsa|title=Updates: Iran hits Israel with air strikes after nuclear site attacks|url=https://www.aljazeera.com/news/liveblog/2025/6/13/live-explosions-reported-in-iran-amid-israel-tensions|access-date=2025-06-17|website=Al Jazeera|language=en}}</ref> ၎င်းသည် ထိုနိုင်ငံနှစ်ဘက်စလုံးအတွက် [[:en:2024_Iran–Israel_conflict|၂၀၂၄ ခုနှစ်]]နောက်ပိုင်း ပထမဦးဆုံး တိုက်ရိုက်ဖြစ်ပွားသည့် ပဋိပက္ခဖြစ်သော်လည်း အတိုင်းအတာအားဖြင့် ကြီးမားလေသည်။ အီရန်သည် (Operation True Promise III ဟု အမည်ဝှက်ပေးထားသည့် စစ်ဆင်ရေးဖြင့်) အစ္စရေးနိုင်ငံပေါ်သို့ တိုက်ချင်းပစ် ဒုံးကျည်များဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်၍ လက်တုံ့ပြန်ခဲ့ပြီး အများအားဖြင့် တဲလ်အဗ္ဗစ်မြို့နှင့်[[ဂျေရုဆလင်မြို့]]များပေါ်သို့ ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|date=2025-06-13}}</ref><ref>{{Cite web|date=2025-06-13}}</ref> ဇွန်လ ၂၀ ရက်နေ့အထိ နှစ်ဘက်စလုံးတွင် ဒဏ်ရာရရှိသူနှင့် ထိခိုက်သေဆုံးသူ ဦးရေ ထောင်ဂဏန်းကျော်ရှိလာခဲ့ပြီး အီရန်ဘက်၌ ၂၂၄ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး အစ္စရေးဘက်၌ ၂၅ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|date=2025-06-16}}</ref><ref>{{Cite web|title=Israel strikes Iranian state TV in new attack on Tehran – DW – 06/17/2025|url=https://www.dw.com/en/israel-strikes-iranian-state-tv-in-new-attack-on-tehran/live-72919550|access-date=2025-06-17|website=dw.com|language=en}}</ref> ဤစစ်ပွဲသည် အီရန်က ထောက်ပံ့ပေးထာသည့် [[Palestinian movements|ပါလက်စတိုင်း နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုများ]]နှင့် [[ဟားမတ်စ်]]အဖွဲ့တို့နှင့် ဖြစ်ပွားသည့် [[:en:Gaza_War_(2023–present)|ဂါဇာစစ်ပွဲ]]တွင် အစ္စရေးက ပါဝင်လာချိန်၌ ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အီရန်သည် ပါလက်စတိုင်း အရပ်သားများကို အစ္စရေးက သတ်ဖြတ်ခဲ့သည်ဟုလည်း စွပ်စွဲထားလေသည်။ နှစ်ဖက်စလုံးသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဧပြီလတွင် တစ်ကြိမ်နှင့် အောက်တိုဘာလတွင် တစ်ကြိမ် တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြပြီး ၂၀၂၅ တွင် ပိုမိုပြင်းထန်လာခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|title=How effective was Iran’s attack? The Israeli public doesn’t have the full picture|url=https://www.timesofisrael.com/how-effective-was-irans-attack-the-israeli-public-doesnt-have-the-full-picture/|access-date=2025-06-17|work=www.timesofisrael.com|language=en-US}}</ref> <ref>{{Cite news|last=Boxerman|first=Aaron|date=2024-04-13|title=Israel Reports Light Damage After Iran Launches Large Strike|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/live/2024/04/13/world/israel-iran-gaza-war-news}}</ref> အစ္စရေး၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အီရန်နိုင်ငံ၏ စစ်ဗိုလ်ချုပ်များနှင့် သိပ္ပံပညာရှင် အများအပြား သေဆုံးခဲ့ရသည်။<ref>{{Cite news|last=Regalado|first=Francesca|date=2025-06-13|title=These Are Iranian Generals and Scientists Killed by Israel|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2025/06/13/world/middleeast/iran-military-generals-killed-israel.html}}</ref><ref>{{Cite web|last=Sutherland|first=Callum|date=2025-06-13|title=Israel Kills Top Iranian General Days After Appointment to War Command|url=https://time.com/7293886/iranian-generals-scientists-targets-killed-by-israeli-strikes/|access-date=2025-06-19|work=TIME|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Ebrahim|first=Ross Adkin, Tamar Michaelis, Nadeen|date=2025-06-13|title=Hossein Salami, Mohammad Bagheri, Ali Shamkhani killed as Israel targets Iranian military and nuclear leadership|url=https://www.cnn.com/2025/06/13/middleeast/israel-iran-strikes-military-deaths-intl-hnk|access-date=2025-06-19|work=CNN|language=en}}</ref> အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု သမ္မတ [[ဒေါ်နယ်လ် ထရမ့်]] လက်ထက်တွင် [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]အနေဖြင့် [[အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ]]၏ လက်ရှိအခြေအနေများနှင့် ပတ်သက်၍ စိုးရိမ်မိကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ အမေရိကန်သည် အစ္စရေး၏ [[United States–Israel relations|အဓိက မဟာမိတ်]]ဖြစ်ပြီး အစ္စရေးအား ဆယ်စုနှစ်များစွာ ထောက်ပံ့ပေးခဲ့ပြီး၊ အီရန်၏ ဒုံးကျည်များကို ပစ်ချရာတွင်လည်း ပါဝင်ခဲ့၏။ အီရန်နှင့် အစ္စရေး စစ်ပွဲတွင် အစ္စရေးဘက်မှ ပါဝင်နေသည်ဟု သုံးသပ်ရသည်။<ref>{{Cite web|title=Israel-Iran Live Updates: Trump Privately Approved of Attack Plans for Iran but Has Withheld Final Order|url=https://www.wsj.com/livecoverage/iran-israel-conflict-news|access-date=2025-06-19|work=WSJ|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|date=2025-06-19|title=Trump approves Iran attack plan but has not made final decision, reports say|url=https://www.bbc.com/news/articles/c4g8r8rj87vo|access-date=2025-06-19|work=www.bbc.com|language=en-GB}}</ref><ref>{{Cite web|last=Sangal|first=Lex Harvey, Chris Lau, Laura Sharman, Aditi|date=2025-06-19|title=Live updates: Israel-Iran conflict, ballistic missile attacks, Trump weighs US involvement|url=https://www.cnn.com/world/live-news/israel-iran-conflict-06-19-25-intl-hnk|access-date=2025-06-19|work=CNN|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|date=2025-06-18|title=Trump says no decision yet on U.S. joining Israel's attacks on Iran, after Iran warns it would risk "all-out war" - CBS News|url=https://www.cbsnews.com/news/iran-israel-war-us-trump-nuclear-sites-risk-all-out-war/|access-date=2025-06-19|work=www.cbsnews.com|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|title=Iran warns US intervention in conflict with Israel risks ‘all out war’|url=https://www.aljazeera.com/news/2025/6/18/iran-warns-us-intervention-in-conflict-with-israel-risks-all-out-war|access-date=2025-06-19|work=Al Jazeera|language=en}}</ref> အစ္စရေးမှ တိုက်ခိုက်မှုများ မပြုလုပ်ခင်က အမေရိကန်နှင့် အီရန်နိုင်ငံတို့သည် နျူကလီးယား ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက်အတွက် ညှိနှိုင်းထားခဲ့ကြပြီးဖြစ်သော်လည်း<ref>{{Cite web|date=2025-06-03|title=Analysis: An outline is emerging of the US offer to Iran in their high-stakes nuclear negotiations|url=https://apnews.com/article/iran-us-nuclear-talks-analysis-israel-mideast-2cbea2d6982bd8806d7e8fa7771afc37|access-date=2025-06-19|work=AP News|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Iran-US nuclear talks: Is a new deal imminent? – DW – 05/27/2025|url=https://www.dw.com/en/iran-us-nuclear-talks-is-a-new-deal-imminent/a-72687249|access-date=2025-06-19|work=dw.com|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|last=Wintour|first=Patrick|date=2025-05-23|title=Iran-US nuclear talks end with no agreement but ‘possibility of progress’|language=en-GB|work=The Guardian|url=https://www.theguardian.com/world/2025/may/23/iran-us-nuclear-talks-end-no-agreement-possibility-progress-}}</ref><ref name=":4">{{Cite news|last=Swan|first=Jonathan|date=2025-06-17|title=How Trump Shifted on Iran Under Pressure From Israel|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2025/06/17/us/politics/trump-iran-israel-nuclear-talks.html}}</ref> တိုက်ခိုက်မှုများ အပြီးနောက် အီရန်မှ နုတ်ထွက်သွားခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|last=MacFarquhar|first=Neil|date=2025-06-14|title=Next Round of Nuclear Talks Between U.S. and Iran Is Off|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2025/06/14/world/middleeast/us-iran-nuclear-talks.html}}</ref><ref>{{Cite web|title=Iran cancels US nuclear talks next round amid ‘barbarous’ Israeli attacks|url=https://www.aljazeera.com/news/2025/6/14/iran-says-nuclear-talks-with-us-meaningless-as-trump-pushes-for-a-deal|access-date=2025-06-19|work=Al Jazeera|language=en}}</ref> နိုင်ငံအများစုမှ အစ္စရေး၏ စတင်တိုက်ခိုက်မှုကို ဝေဖန်ရှုတ်ချခဲ့ကြပြီး နှစ်နိုင်ငံစလုံးမှ နိုင်ငံသားများအား ဘေးလွတ်ရာသို့ ထွက်ခွာကြရန် ပြောကြားထားသည်။ မည်သည့်နိုင်ငံသားမဆို နိုင်ငံမှ ထွက်ခွာခြင်းမပြုရန်နှင့် နိုင်ငံအတွင်း၌သာ နေထိုင်ရန် အစ္စရေးအစိုးရက သတိပေးထားသည်။<ref>{{Cite web|title=Israel has barred its citizens from leaving the country – Middle East Monitor|url=https://www.middleeastmonitor.com/20250617-israel-has-barred-its-citizens-from-leaving-the-country/|access-date=2025-06-19|language=en-GB}}</ref><ref>{{Cite web|title=With Israel’s Major Airport Shut Down, Citizens and Tourists Scramble to Get Home|url=https://www.wsj.com/world/middle-east/with-israels-major-airport-shut-down-citizens-tourists-stuck-scramble-to-get-home-1b660d83|access-date=2025-06-19|language=en-US}}</ref> လူအများစုက ဤစစ်ပွဲအား [[တတိယ ကမ္ဘာစစ်|တတိယကမ္ဘာစစ်]]၏ ပထမအဆင့်ဟုလည်း ပြောဆိုလျက်ရှိကြသည်။<ref>{{Cite web|title=Some US diplomats leave Israel; embassy prepares to evacuate citizens who want to go {{!}} The Times of Israel|url=https://www.timesofisrael.com/us-embassy-working-on-plans-to-evacuate-american-citizens-seeking-to-leave-israel/amp/|access-date=2025-06-19}}</ref><ref>{{Cite web|title=world war III: A list of 'safest' countries to seek shelter as World War III fear looms - The Economic Times|url=https://m.economictimes.com/news/international/global-trends/a-list-of-safest-countries-to-seek-shelter-as-world-war-iii-fear-looms/amp_articleshow/121934172.cms|access-date=2025-06-19}}</ref><ref>{{Cite web|title=Is World War Three coming?|url=https://theweek.com/92967/are-we-heading-towards-world-war-3|access-date=2025-06-19|language=en}}</ref> == မှတ်စုများ == {{Notelist}} == ကိုးကား == {{Reflist}} [[ကဏ္ဍ:အီရန်နိုင်ငံ၏ သမိုင်း]] [[ကဏ္ဍ:အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ သမိုင်း]] [[ကဏ္ဍ:အစ္စရေးနိုင်ငံသမိုင်း]] 34z5b92gemi65pgdxm6l67v96iq848z 878815 878814 2025-06-22T04:10:53Z Pho Sai 45037 878815 wikitext text/x-wiki {{ဖြစ်နေဆဲ|date=ဇွန် ၂၀၂၅}}  {{Infobox military conflict | conflict = အီရန်–အစ္စရေး စစ်ပွဲ | partof = [[:en:Middle Eastern crisis (2023–present)|အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ အရေးအခင်း (၂၀၂၃–ယနေ့ထိ)]]|image={{Multiple image | border = infobox | total_width = 300 | perrow = 2/2 | image1 = Pictures of the Israeli attack on Tehran 1 Mehr (2).jpg | image2 = The Israel Attack on Tehran - Patrice Lumumba Street 22 Tasnim.jpg | image3 = June 2025 Iranian strikes on Ramat Gan (cropped).jpg | image4 = Batch 3 Avash 15.jpg }}Clockwise from top left: aerial view of [[Tehran]] following Israeli airstrikes; damage in Tehran due to the strikes; explosions in Tehran during the war; a building in [[Ramat Gan]] after Iranian missile strikes.|date=၁၃ ဇွန် ၂၀၂၅ – ယနေ့ထိ ({{Age in years, months and days|year=2025|month=6|day=13}})|place={{flatlist| * [[အီရန်]] * [[အစ္စရေး]] * [[:en:West Bank|အနောက်ဘက်ကမ်း]] * [[အီရတ်]] * [[ဂျော်ဒန်နိုင်ငံ|ဂျော်ဒန်]] * [[ဆီးရီးယား]] * [[ဆော်ဒီအာရေဗျ]] * [[ယီမင်နိုင်ငံ|ယီမင်]] }}|result=ဇွန် ၂၀၂၅ အီရန်မှ အစ္စရေးကို တိုက်ခိုက်မှု|status=ဖြစ်ပွားဆဲ|combatant1={{flag|Israel}}<br /> '''ပံ့ပိုးသူများ:''' {{flag|United States}}{{efn|The United States has helped shoot down Iranian missiles over Israel and Iraq and two US diplomatic missions [[List of airstrikes during the Iran–Israel war#At the United States|were damaged or the target of]] Iranian airstrikes.<ref>{{cite web |title=US helps Israel shoot down barrage of Iranian missiles |url=https://apnews.com/article/iran-israel-strikes-us-troops-973bc18970689bac42d82342bd29f601 |website=AP News |publisher=[[Associated Press]] |access-date=17 June 2025 |date=13 June 2025}}</ref><ref>{{cite web |title=US air defense systems, naval destroyer help down Iranian missiles fired at Israel |url=https://www.timesofisrael.com/us-air-defense-systems-naval-destroyer-help-down-iranian-missiles-fired-at-israel/ |website=[[The Times of Israel]] |access-date=17 June 2025 |date=14 June 2025}}</ref><ref>{{cite web |last1=Carter |first1=Brian |last2=Rezaei |first2=Ben |last3=Reddy |first3=Ria |last4=Borens |first4=Avery |last5=Schmida |first5=Ben |last6=Moorman |first6=Carolyn |last7=Parry |first7=Andie |title=Iran Update Special Report, June 16, 2025, Evening Edition |url=https://www.understandingwar.org/backgrounder/iran-update-special-report-june-16-2025-evening-edition |website=Critical Threats Project |publisher=[[Institute for the Study of War]] |access-date=17 June 2025 |location=[[Washington, D.C.]] |date=16 June 2025}}</ref>}}|combatant2={{tree list}} * {{flag|Iran}} * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} ဟူသီလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ {{tree list/end}}|commander1={{plainlist| * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[ဘင်ဂျမင် နေတန်ယာဟု]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Isaac Herzog|Isaac Herzog]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Israel Katz|Israel Katz]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Eyal Zamir|Eyal Zamir]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Tomer Bar|Tomer Bar]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:David Barnea|David Barnea]]}} }}|commander2={{plainlist| * {{nowrap|{{flagdeco|Iran}} [[Ali Khamenei]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Iran}} [[Masoud Pezeshkian]]}} * {{flagdeco|Iran}} [[Mohammad-Reza Gharaei Ashtiani]] * {{flagdeco|Iran}} [[Aziz Nasirzadeh]] * {{flagdeco|Iran}} [[Mohammad Bagheri (general)|Mohammad Bagheri]]{{Assassinated}} * {{flagdeco|Iran}} [[Abdolrahim Mousavi]] * {{flagdeco|Iran}} [[Alireza Sabahifard]] * {{flagdeco|Iran}} [[Hossein Salami]]{{Assassinated}} * {{flagdeco|Iran}} [[Esmail Qaani]] * {{flagdeco|Iran}} [[Amir Ali Hajizadeh]]{{Assassinated}} * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Abdul-Malik al-Houthi]] * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Mahdi al-Mashat]] * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Muhammad Abd al-Karim al-Ghamari]] * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Mohamed al-Atifi]] }}|casualties1='''အစ္စရေး သတင်းများအရ:'''<br /> - (၂၄)ဦး သေဆုံး<ref>{{Cite news |date=16 June 2025 |title= IDF: 80-90% of Iranian missiles intercepted, but 24 Israelis killed in attacks |url=https://www.jpost.com/israel-news/defense-news/article-857892 |access-date=17 June 2025 |work=The Jerusalem Post}}</ref><br /> - (၂,၃၆၂)ဦး ဒဏ်ရာရ<ref name="treated19june"/><ref>{{cite news|url=https://aje.io/asdg2r?update=3788281|title=Injuries from Iranian attacks on Israel grow|work=Al Jazeera English |date=20 June 2025}}</ref><br /> - [[:en:Elbit Hermes 900|Hermes ဒရုန်း]] (၁)စင်း ပစ်ချခံရ<ref name="hermesdowned"/><br><br /> '''အီရန် သတင်းများအရ:'''<br /> - [[အက်ဖ်-၃၅ လိုက်တနင်း ၂|အက်ဖ်–၃၅ တိုက်လေယာဉ်]] (၅)စင်း ပစ်ချခံရ<ref name="f35downed"/><ref>{{cite news|url=https://news.az/news/iran-claims-to-have-shot-down-fifth-israeli-f-35|title=Iran claims to have shot down fifth Israeli F-35|work=Newz.az|date=18 June 2025}}</ref><br /> - လေယာဉ်မှူး (၂)ဦး အဖမ်းခံရ<ref>{{cite news | url=https://www.arabnews.com/node/2604851/middle-east | title=Iran will reportedly share images of captured Israeli fighter jet pilots 'soon' | work=Arab News | date=18 June 2025 }}</ref><br /> - [[မောင်းသူမဲ့လေယာဉ်|ယူအေဗွီ]] အစီး (၆၀) ကျော်နှင့် [[:en:cruise missiles|ခရုဇ်ဒုံးကျည်များ]] ဖျက်ဆီးခံရ<ref>{{cite news|url=https://ifpnews.com/air-defense-hq-over-60-israeli-uavs-missiles-destroyed-by-iran/|title=Air Defense HQ: Over 60 Israeli UAVs, Missiles Destroyed by Iran|work=Iran Front Page |date=18 June 2025}}</ref><br /> - မော့ဆက် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ဝင် အေးဂျင့် ၄၄ ဦးကျော် အဖမ်းခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.thenationalnews.com/news/mena/2025/06/18/how-many-alleged-mossad-agents-has-iran-arrested-and-where/|title=How many alleged Mossad agents has Iran arrested and where?|work=The National|date=19 June 2025}}</ref><br /> - မော့ဆက် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ဝင် အေးဂျင့် ၁ ဦး အကွပ်မျက်ခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.siasat.com/iran-executes-mossad-agent-for-spying-2-others-arrested-3234263/|title=Iran executes Mossad agent for spying, 2 others arrested|work=The Siasat Daily|date=16 June 2025|access-date=18 June 2025}}</ref><br /> - စစ်တပ်နှင့် ထောက်လှမ်းရေးဌာနဆိုင်ရာ နေရာပေါင်း ၁၅၀ ကျော် ပျက်စီး (သို့) ဖျက်ဆီးခံရ<ref name="ThirdF35JetDowned"/>|casualties2='''အီရန် သတင်းများအရ:'''<br /> - ၂၂၄ ဦး သေဆုံး<ref>{{Cite news |date=17 June 2025 |title= Israel-Iran live updates: IDF says it killed Iran's new wartime chief of staff |url= https://www.nbcnews.com/world/middle-east/live-blog/israel-iran-live-updates-idf-says-killed-irans-new-wartime-chief-staff-rcna213420 |access-date=17 June 2025 |work=[[NBC News]]}}</ref><br /> - ၁,၂၇၇ ဦး ဒဏ်ရာရ<ref>{{Cite web |date=15 June 2025 |title=Iran launches new strikes on Israel as Israeli attack widens|url=https://www.bbc.com/news/articles/cy7575lv4ddo |website= [[BBC]] |archive-url=https://archive.today/20250615234333/https://www.bbc.com/news/articles/cy7575lv4ddo|archive-date=15 June 2025 |url-status=live}}</ref><br><br /> '''<small>အီရန် လူ့အခွင့်အရေးလှုပ်ရှားသူများအဖွဲ့၏သတင်းများအရ</small>:'''<br /> - ၆၃၉ ဦးကျော် သေဆုံး (အရပ်သား ၂၆၃ ဦးကျော်၊ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၅၄ ဦးကျော်)<ref name="639killed">{{Cite web|date=19 June 2025|title= Israeli attacks on Iran kill at least 639, injure more than 1,320: Rights group |url= https://aje.io/ac1txh?update=3785162 |website=Al Jazeera English|access-date=19 June 2025}}</ref><br /> - ၁.၃၂၀ ဦးကျော် ဒဏ်ရာရ<ref name="639killed"/><br><br /> '''အစ္စရေး သတင်းများအရ:'''<br /> - ဒရုန်းအစင်းရေ ၄၈၀ ကျော် ပစ်ချခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/israel-has-shot-down-480-drones-from-iran-since-friday-says-idf/|title=Israel has shot down 480 drones from Iran since Friday, says IDF|work=The Times of Israel|date=19 June 2025}}</ref><br /> - ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည် ၂၀၀ ကျော်နှင့် မြေပြင်–ဝေဟင်ပစ် ဒုံးကျည် ၁၂၀ ကျော် ဖျက်ဆီးခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/israel-will-achieve-its-objectives-against-iran-within-a-week-or-two-say-idf-officials|title=Israel will achieve its objectives against Iran within a week or two, say IDF officials|first=Emanuel|last=Fabian|work=The Times of Israel|date=17 June 2025}}</ref><ref name="thirtypercent">{{Cite web |date=16 June 2025 |title=Israeli army claims it destroyed 30% of Iran's missile launchers |url=https://aje.io/p8ugy8?update=3778947 |website=[[Al Jazeera English]]}}</ref><br /> - [[:en:Bell AH-1 SuperCobra|AH-1]] ရဟတ်ယာဉ် ၈ စီး ပျက်စီး<ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/idf-says-it-bombed-5-iranian-ah-1-helicopters-at-kermanshah-airbase/|title=IDF says it bombed 5 Iranian AH-1 helicopters at Kermanshah airbase|first=Emanuel|last=Fabian|work=The Times of Israel|date=18 June 2025}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/idf-says-it-destroyed-three-more-iranian-military-helicopters/|title=IDF says it destroyed three more Iranian military helicopters|first=Emanuel|last=Fabian|work=The Times of Israel|date=18 June 2025}}</ref><br /> - [[:en:Boeing 707|ဘိုးအင်း ၇၀၇]]လေယာဉ် ၁ စီး ပျက်စီး<ref>{{cite web|url=https://www.understandingwar.org/backgrounder/iran-update-special-report-june-18-2025-evening-edition|title=Iran Update Special Report, June 18, 2025, Evening Edition|work=Institute for the Study of War|date=18 June 2025}}</ref><br /> - ပျံသန်းမှုမပြုလုပ်နိုင်သော [[:en:Grumman F-14 Tomcat|အက်ဖ်-၁၄အေ တွမ်ကတ်]] ၂ စီး ပျက်စီး<ref name="TWZTomcats">{{cite news|url=https://www.twz.com/air/irans-f-14-persian-tomcats-obliterated-in-israeli-airstrike|work=TWZ|date=16 June 2025|title=Iranian F-14 'Persian Tomcats' obliterated in Israeli airstrike|first=Tyler|last=Rogoway}}</ref>|casualties3=- အစ္စရေး ၃၈၀၀ ကျော် ဘေးလွတ်ရာသို့ ရွေ့ပြောင်း<ref>{{cite news|url=https://www.aa.com.tr/en/middle-east/iranian-missiles-force-evacuation-of-3-800-people-in-israel/3602784|title=Iranian missiles force evacuation of 3,800 people in Israel|work=Anadolu Agency|date=18 June 2025}}</ref><br /> - အစ္စရေး ၈၀၀၀ ကျော် အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ဖြစ်<ref>{{cite news|url= https://aje.io/asdg2r?update=3787793|title=More than 8,000 Israelis left homeless due to conflict with Iran: Report|work=Al Jazeera English|date=20 June 2025}}</ref><br/> - ဆီးရီးယားနိုင်ငံသား ၁ ဦး သေဆုံး<ref>{{Cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/rights-group-says-woman-killed-in-western-syria-likely-by-iranian-drone/|title=Rights group says woman killed in western Syria, likely by Iranian drone|work=The Times of Israel|date=16 June 2025}}</ref><br /> - ဂျော်ဒန်လူမျိုး အရပ်သား ၅ ဦး ဒဏ်ရာရ<ref>{{Cite web |last=Husseini |first=Rana |date=14 June 2025 |title=Five people injured from falling object in Irbid — PSD |url=http://jordantimes.com/news/breaking-news/psd-3-persons-injured-from-a-falling-object-on-their-house-on-the-northern-city-of-irbid-psd-said-the-injured-were-transferred-to-hospital-and-were-reported-to-be-in-good-condition |access-date=15 June 2025 |website=[[Jordan Times]] |language=en}}</ref><br /> - ပါလက်စတိုင်းလူမျိုး အရပ်သား ၅ ဦး ဒဏ်ရာရ<ref name ="YEMEN_MISSLE">{{Cite news |date=14 June 2025 |title=Israel says missile launched from Yemen fell in Hebron; at least 5 Palestinians hurt |url=https://www.straitstimes.com/world/middle-east/israel-says-missile-launched-from-yemen-fell-in-hebron-at-least-5-palestinians-hurt |work=[[The Straits Times]]}}</ref>|units1={{tree list}} * {{armed forces|Israel}} ** {{air force|Israel|name=အစ္စရေး လေတပ်}} ** {{flagicon image|Flag of IDF Home Front Command.svg}} ပြည်တွင်း ရှေ့တန်းကွပ်ကဲမှုစစ်ဌာနချုပ် * [[File:Mossad seal.svg|20px]] [[မော့ဆက် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့]] {{tree list/end}}|units2={{tree list}} * {{flagicon image|Flag of the General Staff of the Armed Forces of the Islamic Republic of Iran.svg}} [[အီရန် အစ္စလာမ္မစ် သမ္မတနိုင်ငံ တပ်မတော်||အီရန် တပ်မတော်]] ** {{flagicon image|Flag of the Islamic Republic of Iran Army.svg}} [[အီရန် အစ္စလာမ္မစ် သမ္မတနိုင်ငံ ကြည်းတပ်|အီရန် ကြည်းတပ်]] *** {{flagicon image|Flag of the Islamic Republic of Iran Air Defense Force.svg}} [[အီရန် အစ္စလာမ္မစ် သမ္မတနိုင်ငံ လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့|လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့]] ** {{flagicon image|Flag of the Army of the Guardians of the Islamic Revolution.svg}} [[အစ္စလာမ္မစ် တော်လှန်ရေး အစောင့်တပ်ဖွဲ့|အီရန်တော်လှန်ရေးအစောင့်တပ်ဖွဲ့]] *** {{flagicon image|Flag of the Aerospace Force of the Army of the Guardians of the Islamic Revolution.svgIslamic Revolutionary Guard Corps}} [[အစ္စလာမ္မစ် တော်လှန်ရေး အစောင့်တပ် လေကြောင်းအာကာသတပ်ဖွဲ့|လေကြောင်းအာကာသတပ်ဖွဲ့]] *** {{flagicon image|Flag of Quds Force.svg}} [[:en:Quds Force|ကွတ် တပ်ဖွဲ့]] *** {{flagicon image|Flag of Basij.svg}} [[:en:Basij|အရံအင်အားတပ်ဖွဲ့]]<ref>{{cite web |title=IRAN'S BASIJ INCREASES SECURITY, SETS UP MORE CHECKPOINTS |url=https://iranwire.com/en/news/142219-irans-basij-increases-security-sets-up-more-checkpoints/ |website=Iranwire |access-date=17 June 2025 |date=16 June 2025 }}</ref> * {{flagicon image|Flag of the Yemen Armed Forces.svg}} [[ယီမင် တပ်မတော်]]([[:en:Supreme Political Council|SPC]]) ** {{flagicon image|Flag of the Yemeni Air Force.svg}} ယီမင် လေတပ် ** {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[:en:Houthis|ဟူသီလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့]] ** {{ill|:en:Strategic Reserve Forces (Yemen){{!}}ဗျူဟာမြောက် အရန်တပ်ဖွဲ့|ar|قوات الاحتياط الاستراتيجي (اليمن)}} *** {{ill|:en:Missile Brigades Group (Yemen){{!}}ဒုံးတပ်ပေါင်းစု|ar|مجموعة ألوية الصواريخ (اليمن)}} {{tree list/end}}|campaignbox=<!-- {{Campaignbox Middle Eastern crisis (2023–present)}} {{Campaignbox Iran–Israel proxy conflict}} -->}} '''အီရန်–အစ္စရေး စစ်'''သည် ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁၃ ရက်နေ့တွင် [[အစ္စရေးနိုင်ငံ]]မှ Operation Rising Lion ဟုအမည်ပေးထားသော စစ်ဆင်ရေးဖြင့် [[အီရန်နိုင်ငံ]]သို့ တိုက်ခိုက်မှုများပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web|date=2025-06-13}}</ref><ref>{{Cite news|date=2025-06-15}}</ref><ref>{{Cite web|last=Adil|first=Ted Regencia,Alastair McCready,Ali Harb,Erin Hale,Tim Hume,Umut Uras,Virginia Pietromarchi,Nils Adler,Caolán Magee,Abby Seiff,Usaid Siddiqui,Jillian Kestler-D'Amours,Hafsa|title=Updates: Iran hits Israel with air strikes after nuclear site attacks|url=https://www.aljazeera.com/news/liveblog/2025/6/13/live-explosions-reported-in-iran-amid-israel-tensions|access-date=2025-06-17|website=Al Jazeera|language=en}}</ref> ၎င်းသည် ထိုနိုင်ငံနှစ်ဘက်စလုံးအတွက် [[:en:2024_Iran–Israel_conflict|၂၀၂၄ ခုနှစ်]]နောက်ပိုင်း ပထမဦးဆုံး တိုက်ရိုက်ဖြစ်ပွားသည့် ပဋိပက္ခဖြစ်သော်လည်း အတိုင်းအတာအားဖြင့် ကြီးမားလေသည်။ အီရန်သည် (Operation True Promise III ဟု အမည်ဝှက်ပေးထားသည့် စစ်ဆင်ရေးဖြင့်) အစ္စရေးနိုင်ငံပေါ်သို့ တိုက်ချင်းပစ် ဒုံးကျည်များဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်၍ လက်တုံ့ပြန်ခဲ့ပြီး အများအားဖြင့် တဲလ်အဗ္ဗစ်မြို့နှင့်[[ဂျေရုဆလင်မြို့]]များပေါ်သို့ ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|date=2025-06-13}}</ref><ref>{{Cite web|date=2025-06-13}}</ref> ဇွန်လ ၂၀ ရက်နေ့အထိ နှစ်ဘက်စလုံးတွင် ဒဏ်ရာရရှိသူနှင့် ထိခိုက်သေဆုံးသူ ဦးရေ ထောင်ဂဏန်းကျော်ရှိလာခဲ့ပြီး အီရန်ဘက်၌ ၂၂၄ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး အစ္စရေးဘက်၌ ၂၅ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|date=2025-06-16}}</ref><ref>{{Cite web|title=Israel strikes Iranian state TV in new attack on Tehran – DW – 06/17/2025|url=https://www.dw.com/en/israel-strikes-iranian-state-tv-in-new-attack-on-tehran/live-72919550|access-date=2025-06-17|website=dw.com|language=en}}</ref> ဤစစ်ပွဲသည် အီရန်က ထောက်ပံ့ပေးထာသည့် [[Palestinian movements|ပါလက်စတိုင်း နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုများ]]နှင့် [[ဟားမတ်စ်]]အဖွဲ့တို့နှင့် ဖြစ်ပွားသည့် [[:en:Gaza_War_(2023–present)|ဂါဇာစစ်ပွဲ]]တွင် အစ္စရေးက ပါဝင်လာချိန်၌ ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အီရန်သည် ပါလက်စတိုင်း အရပ်သားများကို အစ္စရေးက သတ်ဖြတ်ခဲ့သည်ဟုလည်း စွပ်စွဲထားလေသည်။ နှစ်ဖက်စလုံးသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဧပြီလတွင် တစ်ကြိမ်နှင့် အောက်တိုဘာလတွင် တစ်ကြိမ် တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြပြီး ၂၀၂၅ တွင် ပိုမိုပြင်းထန်လာခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|title=How effective was Iran’s attack? The Israeli public doesn’t have the full picture|url=https://www.timesofisrael.com/how-effective-was-irans-attack-the-israeli-public-doesnt-have-the-full-picture/|access-date=2025-06-17|work=www.timesofisrael.com|language=en-US}}</ref> <ref>{{Cite news|last=Boxerman|first=Aaron|date=2024-04-13|title=Israel Reports Light Damage After Iran Launches Large Strike|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/live/2024/04/13/world/israel-iran-gaza-war-news}}</ref> အစ္စရေး၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အီရန်နိုင်ငံ၏ စစ်ဗိုလ်ချုပ်များနှင့် သိပ္ပံပညာရှင် အများအပြား သေဆုံးခဲ့ရသည်။<ref>{{Cite news|last=Regalado|first=Francesca|date=2025-06-13|title=These Are Iranian Generals and Scientists Killed by Israel|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2025/06/13/world/middleeast/iran-military-generals-killed-israel.html}}</ref><ref>{{Cite web|last=Sutherland|first=Callum|date=2025-06-13|title=Israel Kills Top Iranian General Days After Appointment to War Command|url=https://time.com/7293886/iranian-generals-scientists-targets-killed-by-israeli-strikes/|access-date=2025-06-19|work=TIME|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Ebrahim|first=Ross Adkin, Tamar Michaelis, Nadeen|date=2025-06-13|title=Hossein Salami, Mohammad Bagheri, Ali Shamkhani killed as Israel targets Iranian military and nuclear leadership|url=https://www.cnn.com/2025/06/13/middleeast/israel-iran-strikes-military-deaths-intl-hnk|access-date=2025-06-19|work=CNN|language=en}}</ref> အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု သမ္မတ [[ဒေါ်နယ်လ် ထရမ့်]] လက်ထက်တွင် [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]အနေဖြင့် [[အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ]]၏ လက်ရှိအခြေအနေများနှင့်ပတ်သက်၍ စိုးရိမ်မိကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ အမေရိကန်သည် အစ္စရေး၏ [[United States–Israel relations|အဓိက မဟာမိတ်]]ဖြစ်ပြီး အစ္စရေးအား ဆယ်စုနှစ်များစွာ ထောက်ပံ့ပေးခဲ့ပြီး၊ အီရန်၏ ဒုံးကျည်များကို ပစ်ချရာတွင်လည်း ပါဝင်ခဲ့၏။ အီရန်နှင့် အစ္စရေး စစ်ပွဲတွင် အစ္စရေးဘက်မှ ပါဝင်နေသည်ဟု သုံးသပ်ရသည်။<ref>{{Cite web|title=Israel-Iran Live Updates: Trump Privately Approved of Attack Plans for Iran but Has Withheld Final Order|url=https://www.wsj.com/livecoverage/iran-israel-conflict-news|access-date=2025-06-19|work=WSJ|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|date=2025-06-19|title=Trump approves Iran attack plan but has not made final decision, reports say|url=https://www.bbc.com/news/articles/c4g8r8rj87vo|access-date=2025-06-19|work=www.bbc.com|language=en-GB}}</ref><ref>{{Cite web|last=Sangal|first=Lex Harvey, Chris Lau, Laura Sharman, Aditi|date=2025-06-19|title=Live updates: Israel-Iran conflict, ballistic missile attacks, Trump weighs US involvement|url=https://www.cnn.com/world/live-news/israel-iran-conflict-06-19-25-intl-hnk|access-date=2025-06-19|work=CNN|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|date=2025-06-18|title=Trump says no decision yet on U.S. joining Israel's attacks on Iran, after Iran warns it would risk "all-out war" - CBS News|url=https://www.cbsnews.com/news/iran-israel-war-us-trump-nuclear-sites-risk-all-out-war/|access-date=2025-06-19|work=www.cbsnews.com|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|title=Iran warns US intervention in conflict with Israel risks ‘all out war’|url=https://www.aljazeera.com/news/2025/6/18/iran-warns-us-intervention-in-conflict-with-israel-risks-all-out-war|access-date=2025-06-19|work=Al Jazeera|language=en}}</ref> အစ္စရေးမှ တိုက်ခိုက်မှုများ မပြုလုပ်ခင်က အမေရိကန်နှင့် အီရန်နိုင်ငံတို့သည် နျူကလီးယား ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက်အတွက် ညှိနှိုင်းထားခဲ့ကြပြီးဖြစ်သော်လည်း<ref>{{Cite web|date=2025-06-03|title=Analysis: An outline is emerging of the US offer to Iran in their high-stakes nuclear negotiations|url=https://apnews.com/article/iran-us-nuclear-talks-analysis-israel-mideast-2cbea2d6982bd8806d7e8fa7771afc37|access-date=2025-06-19|work=AP News|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Iran-US nuclear talks: Is a new deal imminent? – DW – 05/27/2025|url=https://www.dw.com/en/iran-us-nuclear-talks-is-a-new-deal-imminent/a-72687249|access-date=2025-06-19|work=dw.com|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|last=Wintour|first=Patrick|date=2025-05-23|title=Iran-US nuclear talks end with no agreement but ‘possibility of progress’|language=en-GB|work=The Guardian|url=https://www.theguardian.com/world/2025/may/23/iran-us-nuclear-talks-end-no-agreement-possibility-progress-}}</ref><ref name=":4">{{Cite news|last=Swan|first=Jonathan|date=2025-06-17|title=How Trump Shifted on Iran Under Pressure From Israel|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2025/06/17/us/politics/trump-iran-israel-nuclear-talks.html}}</ref> တိုက်ခိုက်မှုများ အပြီးနောက် အီရန်မှ နုတ်ထွက်သွားခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|last=MacFarquhar|first=Neil|date=2025-06-14|title=Next Round of Nuclear Talks Between U.S. and Iran Is Off|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2025/06/14/world/middleeast/us-iran-nuclear-talks.html}}</ref><ref>{{Cite web|title=Iran cancels US nuclear talks next round amid ‘barbarous’ Israeli attacks|url=https://www.aljazeera.com/news/2025/6/14/iran-says-nuclear-talks-with-us-meaningless-as-trump-pushes-for-a-deal|access-date=2025-06-19|work=Al Jazeera|language=en}}</ref> နိုင်ငံအများစုမှ အစ္စရေး၏ စတင်တိုက်ခိုက်မှုကို ဝေဖန်ရှုတ်ချခဲ့ကြပြီး နှစ်နိုင်ငံစလုံးမှ နိုင်ငံသားများအား ဘေးလွတ်ရာသို့ ထွက်ခွာကြရန် ပြောကြားထားသည်။ နိုင်ငံသားအားလုံး နိုင်ငံတွင်းမှ ထွက်ခွါခြင်းမပြုကြရန်နှင့် နိုင်ငံအတွင်း၌သာ နေထိုင်ကြရန် အစ္စရေးအစိုးရက သတိပေးထားသည်။<ref>{{Cite web|title=Israel has barred its citizens from leaving the country – Middle East Monitor|url=https://www.middleeastmonitor.com/20250617-israel-has-barred-its-citizens-from-leaving-the-country/|access-date=2025-06-19|language=en-GB}}</ref><ref>{{Cite web|title=With Israel’s Major Airport Shut Down, Citizens and Tourists Scramble to Get Home|url=https://www.wsj.com/world/middle-east/with-israels-major-airport-shut-down-citizens-tourists-stuck-scramble-to-get-home-1b660d83|access-date=2025-06-19|language=en-US}}</ref> လူအများစုက ဤစစ်ပွဲအား [[တတိယ ကမ္ဘာစစ်|တတိယကမ္ဘာစစ်]]၏ ပထမအဆင့်ဟုလည်း ပြောဆိုလျက်ရှိကြသည်။<ref>{{Cite web|title=Some US diplomats leave Israel; embassy prepares to evacuate citizens who want to go {{!}} The Times of Israel|url=https://www.timesofisrael.com/us-embassy-working-on-plans-to-evacuate-american-citizens-seeking-to-leave-israel/amp/|access-date=2025-06-19}}</ref><ref>{{Cite web|title=world war III: A list of 'safest' countries to seek shelter as World War III fear looms - The Economic Times|url=https://m.economictimes.com/news/international/global-trends/a-list-of-safest-countries-to-seek-shelter-as-world-war-iii-fear-looms/amp_articleshow/121934172.cms|access-date=2025-06-19}}</ref><ref>{{Cite web|title=Is World War Three coming?|url=https://theweek.com/92967/are-we-heading-towards-world-war-3|access-date=2025-06-19|language=en}}</ref> == မှတ်စုများ == {{Notelist}} == ကိုးကား == {{Reflist}} [[ကဏ္ဍ:အီရန်နိုင်ငံ၏ သမိုင်း]] [[ကဏ္ဍ:အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ သမိုင်း]] [[ကဏ္ဍ:အစ္စရေးနိုင်ငံသမိုင်း]] r9e1pa7xqg5kh1umq97ttnbjxuz5fc6 878816 878815 2025-06-22T04:16:39Z Pho Sai 45037 878816 wikitext text/x-wiki {{ဖြစ်နေဆဲ|date=ဇွန် ၂၀၂၅}}  {{Infobox military conflict | conflict = အီရန်–အစ္စရေး စစ်ပွဲ | partof = [[:en:Middle Eastern crisis (2023–present)|အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ အရေးအခင်း (၂၀၂၃–ယနေ့ထိ)]]|image={{Multiple image | border = infobox | total_width = 300 | perrow = 2/2 | image1 = Pictures of the Israeli attack on Tehran 1 Mehr (2).jpg | image2 = The Israel Attack on Tehran - Patrice Lumumba Street 22 Tasnim.jpg | image3 = June 2025 Iranian strikes on Ramat Gan (cropped).jpg | image4 = Batch 3 Avash 15.jpg }}Clockwise from top left: aerial view of [[Tehran]] following Israeli airstrikes; damage in Tehran due to the strikes; explosions in Tehran during the war; a building in [[Ramat Gan]] after Iranian missile strikes.|date=၁၃ ဇွန် ၂၀၂၅ – ယနေ့ထိ ({{Age in years, months and days|year=2025|month=6|day=13}})|place={{flatlist| * [[အီရန်]] * [[အစ္စရေး]] * [[:en:West Bank|အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသ]] * [[အီရတ်]] * [[ဂျော်ဒန်နိုင်ငံ|ဂျော်ဒန်]] * [[ဆီးရီးယား]] * [[ဆော်ဒီအာရေဗျ]] * [[ယီမင်နိုင်ငံ|ယီမင်]] }}|result=ဇွန် ၂၀၂၅ အီရန်မှ အစ္စရေးအား တိုက်ခိုက်မှု|status=ဖြစ်ပွါးနေဆဲ|combatant1={{flag|Israel}}<br /> '''ပံ့ပိုးသူများ:''' {{flag|United States}}{{efn|The United States has helped shoot down Iranian missiles over Israel and Iraq and two US diplomatic missions [[List of airstrikes during the Iran–Israel war#At the United States|were damaged or the target of]] Iranian airstrikes.<ref>{{cite web |title=US helps Israel shoot down barrage of Iranian missiles |url=https://apnews.com/article/iran-israel-strikes-us-troops-973bc18970689bac42d82342bd29f601 |website=AP News |publisher=[[Associated Press]] |access-date=17 June 2025 |date=13 June 2025}}</ref><ref>{{cite web |title=US air defense systems, naval destroyer help down Iranian missiles fired at Israel |url=https://www.timesofisrael.com/us-air-defense-systems-naval-destroyer-help-down-iranian-missiles-fired-at-israel/ |website=[[The Times of Israel]] |access-date=17 June 2025 |date=14 June 2025}}</ref><ref>{{cite web |last1=Carter |first1=Brian |last2=Rezaei |first2=Ben |last3=Reddy |first3=Ria |last4=Borens |first4=Avery |last5=Schmida |first5=Ben |last6=Moorman |first6=Carolyn |last7=Parry |first7=Andie |title=Iran Update Special Report, June 16, 2025, Evening Edition |url=https://www.understandingwar.org/backgrounder/iran-update-special-report-june-16-2025-evening-edition |website=Critical Threats Project |publisher=[[Institute for the Study of War]] |access-date=17 June 2025 |location=[[Washington, D.C.]] |date=16 June 2025}}</ref>}}|combatant2={{tree list}} * {{flag|Iran}} * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} ဟူသီလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ {{tree list/end}}|commander1={{plainlist| * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[ဘင်ဂျမင် နေတန်ယာဟု]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Isaac Herzog|Isaac Herzog]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Israel Katz|Israel Katz]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Eyal Zamir|Eyal Zamir]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Tomer Bar|Tomer Bar]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:David Barnea|David Barnea]]}} }}|commander2={{plainlist| * {{nowrap|{{flagdeco|Iran}} [[Ali Khamenei]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Iran}} [[Masoud Pezeshkian]]}} * {{flagdeco|Iran}} [[Mohammad-Reza Gharaei Ashtiani]] * {{flagdeco|Iran}} [[Aziz Nasirzadeh]] * {{flagdeco|Iran}} [[Mohammad Bagheri (general)|Mohammad Bagheri]]{{Assassinated}} * {{flagdeco|Iran}} [[Abdolrahim Mousavi]] * {{flagdeco|Iran}} [[Alireza Sabahifard]] * {{flagdeco|Iran}} [[Hossein Salami]]{{Assassinated}} * {{flagdeco|Iran}} [[Esmail Qaani]] * {{flagdeco|Iran}} [[Amir Ali Hajizadeh]]{{Assassinated}} * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Abdul-Malik al-Houthi]] * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Mahdi al-Mashat]] * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Muhammad Abd al-Karim al-Ghamari]] * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Mohamed al-Atifi]] }}|casualties1='''အစ္စရေး သတင်းများအရ:'''<br /> - (၂၄)ဦး သေဆုံး<ref>{{Cite news |date=16 June 2025 |title= IDF: 80-90% of Iranian missiles intercepted, but 24 Israelis killed in attacks |url=https://www.jpost.com/israel-news/defense-news/article-857892 |access-date=17 June 2025 |work=The Jerusalem Post}}</ref><br /> - (၂,၃၆၂)ဦး ဒဏ်ရာရ<ref name="treated19june"/><ref>{{cite news|url=https://aje.io/asdg2r?update=3788281|title=Injuries from Iranian attacks on Israel grow|work=Al Jazeera English |date=20 June 2025}}</ref><br /> - [[:en:Elbit Hermes 900|Hermes ဒရုန်း]] (၁)စင်း ပစ်ချခံရ<ref name="hermesdowned"/><br><br /> '''အီရန် သတင်းများအရ:'''<br /> - [[အက်ဖ်-၃၅ လိုက်တနင်း ၂|အက်ဖ်–၃၅ တိုက်လေယာဉ်]] (၅)စင်း ပစ်ချခံရ<ref name="f35downed"/><ref>{{cite news|url=https://news.az/news/iran-claims-to-have-shot-down-fifth-israeli-f-35|title=Iran claims to have shot down fifth Israeli F-35|work=Newz.az|date=18 June 2025}}</ref><br /> - လေယာဉ်မှူး (၂)ဦး အဖမ်းခံရ<ref>{{cite news | url=https://www.arabnews.com/node/2604851/middle-east | title=Iran will reportedly share images of captured Israeli fighter jet pilots 'soon' | work=Arab News | date=18 June 2025 }}</ref><br /> - [[မောင်းသူမဲ့လေယာဉ်|ယူအေဗွီ]] အစီး (၆၀) ကျော်နှင့် [[:en:cruise missiles|ခရုဇ်ဒုံးကျည်များ]] ဖျက်ဆီးခံရ<ref>{{cite news|url=https://ifpnews.com/air-defense-hq-over-60-israeli-uavs-missiles-destroyed-by-iran/|title=Air Defense HQ: Over 60 Israeli UAVs, Missiles Destroyed by Iran|work=Iran Front Page |date=18 June 2025}}</ref><br /> - မော့ဆက် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ဝင် အေးဂျင့် ၄၄ ဦးကျော် အဖမ်းခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.thenationalnews.com/news/mena/2025/06/18/how-many-alleged-mossad-agents-has-iran-arrested-and-where/|title=How many alleged Mossad agents has Iran arrested and where?|work=The National|date=19 June 2025}}</ref><br /> - မော့ဆက် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ဝင် အေးဂျင့် ၁ ဦး အကွပ်မျက်ခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.siasat.com/iran-executes-mossad-agent-for-spying-2-others-arrested-3234263/|title=Iran executes Mossad agent for spying, 2 others arrested|work=The Siasat Daily|date=16 June 2025|access-date=18 June 2025}}</ref><br /> - စစ်တပ်နှင့် ထောက်လှမ်းရေးဌာနဆိုင်ရာ နေရာပေါင်း ၁၅၀ ကျော် ပျက်စီး (သို့) ဖျက်ဆီးခံရ<ref name="ThirdF35JetDowned"/>|casualties2='''အီရန် သတင်းများအရ:'''<br /> - ၂၂၄ ဦး သေဆုံး<ref>{{Cite news |date=17 June 2025 |title= Israel-Iran live updates: IDF says it killed Iran's new wartime chief of staff |url= https://www.nbcnews.com/world/middle-east/live-blog/israel-iran-live-updates-idf-says-killed-irans-new-wartime-chief-staff-rcna213420 |access-date=17 June 2025 |work=[[NBC News]]}}</ref><br /> - ၁,၂၇၇ ဦး ဒဏ်ရာရ<ref>{{Cite web |date=15 June 2025 |title=Iran launches new strikes on Israel as Israeli attack widens|url=https://www.bbc.com/news/articles/cy7575lv4ddo |website= [[BBC]] |archive-url=https://archive.today/20250615234333/https://www.bbc.com/news/articles/cy7575lv4ddo|archive-date=15 June 2025 |url-status=live}}</ref><br><br /> '''<small>အီရန် လူ့အခွင့်အရေးလှုပ်ရှားသူများအဖွဲ့၏သတင်းများအရ</small>:'''<br /> - ၆၃၉ ဦးကျော် သေဆုံး (အရပ်သား ၂၆၃ ဦးကျော်၊ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၅၄ ဦးကျော်)<ref name="639killed">{{Cite web|date=19 June 2025|title= Israeli attacks on Iran kill at least 639, injure more than 1,320: Rights group |url= https://aje.io/ac1txh?update=3785162 |website=Al Jazeera English|access-date=19 June 2025}}</ref><br /> - ၁.၃၂၀ ဦးကျော် ဒဏ်ရာရ<ref name="639killed"/><br><br /> '''အစ္စရေး သတင်းများအရ:'''<br /> - ဒရုန်းအစင်းရေ ၄၈၀ ကျော် ပစ်ချခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/israel-has-shot-down-480-drones-from-iran-since-friday-says-idf/|title=Israel has shot down 480 drones from Iran since Friday, says IDF|work=The Times of Israel|date=19 June 2025}}</ref><br /> - ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည် ၂၀၀ ကျော်နှင့် မြေပြင်–ဝေဟင်ပစ် ဒုံးကျည် ၁၂၀ ကျော် ဖျက်ဆီးခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/israel-will-achieve-its-objectives-against-iran-within-a-week-or-two-say-idf-officials|title=Israel will achieve its objectives against Iran within a week or two, say IDF officials|first=Emanuel|last=Fabian|work=The Times of Israel|date=17 June 2025}}</ref><ref name="thirtypercent">{{Cite web |date=16 June 2025 |title=Israeli army claims it destroyed 30% of Iran's missile launchers |url=https://aje.io/p8ugy8?update=3778947 |website=[[Al Jazeera English]]}}</ref><br /> - [[:en:Bell AH-1 SuperCobra|AH-1]] ရဟတ်ယာဉ် ၈ စီး ပျက်စီး<ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/idf-says-it-bombed-5-iranian-ah-1-helicopters-at-kermanshah-airbase/|title=IDF says it bombed 5 Iranian AH-1 helicopters at Kermanshah airbase|first=Emanuel|last=Fabian|work=The Times of Israel|date=18 June 2025}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/idf-says-it-destroyed-three-more-iranian-military-helicopters/|title=IDF says it destroyed three more Iranian military helicopters|first=Emanuel|last=Fabian|work=The Times of Israel|date=18 June 2025}}</ref><br /> - [[:en:Boeing 707|ဘိုးအင်း ၇၀၇]]လေယာဉ် ၁ စီး ပျက်စီး<ref>{{cite web|url=https://www.understandingwar.org/backgrounder/iran-update-special-report-june-18-2025-evening-edition|title=Iran Update Special Report, June 18, 2025, Evening Edition|work=Institute for the Study of War|date=18 June 2025}}</ref><br /> - ပျံသန်းမှုမပြုလုပ်နိုင်သော [[:en:Grumman F-14 Tomcat|အက်ဖ်-၁၄အေ တွမ်ကတ်]] ၂ စီး ပျက်စီး<ref name="TWZTomcats">{{cite news|url=https://www.twz.com/air/irans-f-14-persian-tomcats-obliterated-in-israeli-airstrike|work=TWZ|date=16 June 2025|title=Iranian F-14 'Persian Tomcats' obliterated in Israeli airstrike|first=Tyler|last=Rogoway}}</ref>|casualties3=- အစ္စရေး ၃၈၀၀ ကျော် ဘေးလွတ်ရာသို့ ရွေ့ပြောင်း<ref>{{cite news|url=https://www.aa.com.tr/en/middle-east/iranian-missiles-force-evacuation-of-3-800-people-in-israel/3602784|title=Iranian missiles force evacuation of 3,800 people in Israel|work=Anadolu Agency|date=18 June 2025}}</ref><br /> - အစ္စရေး ၈၀၀၀ ကျော် အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ဖြစ်<ref>{{cite news|url= https://aje.io/asdg2r?update=3787793|title=More than 8,000 Israelis left homeless due to conflict with Iran: Report|work=Al Jazeera English|date=20 June 2025}}</ref><br/> - ဆီးရီးယားနိုင်ငံသား ၁ ဦး သေဆုံး<ref>{{Cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/rights-group-says-woman-killed-in-western-syria-likely-by-iranian-drone/|title=Rights group says woman killed in western Syria, likely by Iranian drone|work=The Times of Israel|date=16 June 2025}}</ref><br /> - ဂျော်ဒန်လူမျိုး အရပ်သား ၅ ဦး ဒဏ်ရာရ<ref>{{Cite web |last=Husseini |first=Rana |date=14 June 2025 |title=Five people injured from falling object in Irbid — PSD |url=http://jordantimes.com/news/breaking-news/psd-3-persons-injured-from-a-falling-object-on-their-house-on-the-northern-city-of-irbid-psd-said-the-injured-were-transferred-to-hospital-and-were-reported-to-be-in-good-condition |access-date=15 June 2025 |website=[[Jordan Times]] |language=en}}</ref><br /> - ပါလက်စတိုင်းလူမျိုး အရပ်သား ၅ ဦး ဒဏ်ရာရ<ref name ="YEMEN_MISSLE">{{Cite news |date=14 June 2025 |title=Israel says missile launched from Yemen fell in Hebron; at least 5 Palestinians hurt |url=https://www.straitstimes.com/world/middle-east/israel-says-missile-launched-from-yemen-fell-in-hebron-at-least-5-palestinians-hurt |work=[[The Straits Times]]}}</ref>|units1={{tree list}} * {{armed forces|Israel}} ** {{air force|Israel|name=အစ္စရေး လေတပ်}} ** {{flagicon image|Flag of IDF Home Front Command.svg}} ပြည်တွင်း ရှေ့တန်းကွပ်ကဲမှုစစ်ဌာနချုပ် * [[File:Mossad seal.svg|20px]] [[မော့ဆက် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့]] {{tree list/end}}|units2={{tree list}} * {{flagicon image|Flag of the General Staff of the Armed Forces of the Islamic Republic of Iran.svg}} [[အီရန် အစ္စလာမ္မစ် သမ္မတနိုင်ငံ တပ်မတော်||အီရန် တပ်မတော်]] ** {{flagicon image|Flag of the Islamic Republic of Iran Army.svg}} [[အီရန် အစ္စလာမ္မစ် သမ္မတနိုင်ငံ ကြည်းတပ်|အီရန် ကြည်းတပ်]] *** {{flagicon image|Flag of the Islamic Republic of Iran Air Defense Force.svg}} [[အီရန် အစ္စလာမ္မစ် သမ္မတနိုင်ငံ လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့|လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့]] ** {{flagicon image|Flag of the Army of the Guardians of the Islamic Revolution.svg}} [[အစ္စလာမ္မစ် တော်လှန်ရေး အစောင့်တပ်ဖွဲ့|အီရန်တော်လှန်ရေးအစောင့်တပ်ဖွဲ့]] *** {{flagicon image|Flag of the Aerospace Force of the Army of the Guardians of the Islamic Revolution.svg}} [[အစ္စလာမ္မစ် တော်လှန်ရေး အစောင့်တပ် လေကြောင်းအာကာသတပ်ဖွဲ့|လေကြောင်းအာကာသတပ်ဖွဲ့]] *** {{flagicon image|Flag of Quds Force.svg}} [[:en:Quds Force|ကွတ် တပ်ဖွဲ့]] *** {{flagicon image|Flag of Basij.svg}} [[:en:Basij|အရံအင်အားတပ်ဖွဲ့]]<ref>{{cite web |title=IRAN'S BASIJ INCREASES SECURITY, SETS UP MORE CHECKPOINTS |url=https://iranwire.com/en/news/142219-irans-basij-increases-security-sets-up-more-checkpoints/ |website=Iranwire |access-date=17 June 2025 |date=16 June 2025 }}</ref> * {{flagicon image|Flag of the Yemen Armed Forces.svg}} [[ယီမင် တပ်မတော်]]([[:en:Supreme Political Council|SPC]]) ** {{flagicon image|Flag of the Yemeni Air Force.svg}} ယီမင် လေတပ် ** {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[:en:Houthis|ဟူသီလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့]] ** {{ill|:en:Strategic Reserve Forces (Yemen){{!}}ဗျူဟာမြောက် အရန်တပ်ဖွဲ့|ar|قوات الاحتياط الاستراتيجي (اليمن)}} *** {{ill|:en:Missile Brigades Group (Yemen){{!}}ဒုံးတပ်ပေါင်းစု|ar|مجموعة ألوية الصواريخ (اليمن)}} {{tree list/end}}|campaignbox=<!-- {{Campaignbox Middle Eastern crisis (2023–present)}} {{Campaignbox Iran–Israel proxy conflict}} -->}} '''အီရန်–အစ္စရေး စစ်ပွဲ'''သည် ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁၃ ရက်နေ့တွင် [[အစ္စရေးနိုင်ငံ]]မှ Operation Rising Lion ဟုအမည်ပေးထားသော စစ်ဆင်ရေးဖြင့် [[အီရန်နိုင်ငံ]]သို့ တိုက်ခိုက်မှုများပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web|date=2025-06-13}}</ref><ref>{{Cite news|date=2025-06-15}}</ref><ref>{{Cite web|last=Adil|first=Ted Regencia,Alastair McCready,Ali Harb,Erin Hale,Tim Hume,Umut Uras,Virginia Pietromarchi,Nils Adler,Caolán Magee,Abby Seiff,Usaid Siddiqui,Jillian Kestler-D'Amours,Hafsa|title=Updates: Iran hits Israel with air strikes after nuclear site attacks|url=https://www.aljazeera.com/news/liveblog/2025/6/13/live-explosions-reported-in-iran-amid-israel-tensions|access-date=2025-06-17|website=Al Jazeera|language=en}}</ref> ၎င်းသည် ထိုနိုင်ငံနှစ်ဘက်စလုံးအတွက် [[:en:2024_Iran–Israel_conflict|၂၀၂၄ ခုနှစ်]]နောက်ပိုင်း ပထမဦးဆုံး တိုက်ရိုက်ဖြစ်ပွားသည့် ပဋိပက္ခဖြစ်သော်လည်း အတိုင်းအတာအားဖြင့် ကြီးမားလေသည်။ အီရန်သည် (Operation True Promise III ဟု အမည်ဝှက်ပေးထားသည့် စစ်ဆင်ရေးဖြင့်) အစ္စရေးနိုင်ငံပေါ်သို့ တိုက်ချင်းပစ် ဒုံးကျည်များဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်၍ လက်တုံ့ပြန်ခဲ့ပြီး အများအားဖြင့် တဲလ်အဗ္ဗစ်မြို့နှင့်[[ဂျေရုဆလင်မြို့]]များပေါ်သို့ ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|date=2025-06-13}}</ref><ref>{{Cite web|date=2025-06-13}}</ref> ဇွန်လ ၂၀ ရက်နေ့အထိ နှစ်ဘက်စလုံးတွင် ဒဏ်ရာရရှိသူနှင့် ထိခိုက်သေဆုံးသူ ဦးရေ ထောင်ဂဏန်းကျော်ရှိလာခဲ့ပြီး အီရန်ဘက်၌ ၂၂၄ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး အစ္စရေးဘက်၌ ၂၅ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|date=2025-06-16}}</ref><ref>{{Cite web|title=Israel strikes Iranian state TV in new attack on Tehran – DW – 06/17/2025|url=https://www.dw.com/en/israel-strikes-iranian-state-tv-in-new-attack-on-tehran/live-72919550|access-date=2025-06-17|website=dw.com|language=en}}</ref> ဤစစ်ပွဲသည် အီရန်က ထောက်ပံ့ပေးထားသော [[Palestinian movements|ပါလက်စတိုင်း နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုများ]]နှင့် [[ဟားမတ်စ်]]အဖွဲ့တို့နှင့် ဖြစ်ပွားသည့် [[:en:Gaza_War_(2023–present)|ဂါဇာစစ်ပွဲ]]တွင် အစ္စရေးက ပါဝင်လာချိန်၌ ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အီရန်သည် ပါလက်စတိုင်း အရပ်သားများကို အစ္စရေးက သတ်ဖြတ်ခဲ့သည်ဟုလည်း စွပ်စွဲထားလေသည်။ နှစ်ဖက်စလုံးသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဧပြီလတွင် တစ်ကြိမ်နှင့် အောက်တိုဘာလတွင် တစ်ကြိမ် တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြပြီး ၂၀၂၅ တွင် ပိုမိုပြင်းထန်လာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=How effective was Iran’s attack? The Israeli public doesn’t have the full picture|url=https://www.timesofisrael.com/how-effective-was-irans-attack-the-israeli-public-doesnt-have-the-full-picture/|access-date=2025-06-17|work=www.timesofisrael.com|language=en-US}}</ref> <ref>{{Cite news|last=Boxerman|first=Aaron|date=2024-04-13|title=Israel Reports Light Damage After Iran Launches Large Strike|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/live/2024/04/13/world/israel-iran-gaza-war-news}}</ref> အစ္စရေး၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အီရန်နိုင်ငံ၏ စစ်ဗိုလ်ချုပ်များနှင့် သိပ္ပံပညာရှင် အများအပြား သေဆုံးခဲ့ရသည်။<ref>{{Cite news|last=Regalado|first=Francesca|date=2025-06-13|title=These Are Iranian Generals and Scientists Killed by Israel|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2025/06/13/world/middleeast/iran-military-generals-killed-israel.html}}</ref><ref>{{Cite web|last=Sutherland|first=Callum|date=2025-06-13|title=Israel Kills Top Iranian General Days After Appointment to War Command|url=https://time.com/7293886/iranian-generals-scientists-targets-killed-by-israeli-strikes/|access-date=2025-06-19|work=TIME|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Ebrahim|first=Ross Adkin, Tamar Michaelis, Nadeen|date=2025-06-13|title=Hossein Salami, Mohammad Bagheri, Ali Shamkhani killed as Israel targets Iranian military and nuclear leadership|url=https://www.cnn.com/2025/06/13/middleeast/israel-iran-strikes-military-deaths-intl-hnk|access-date=2025-06-19|work=CNN|language=en}}</ref> အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု သမ္မတ [[ဒေါ်နယ်လ် ထရမ့်]] လက်ထက်တွင် [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]အနေဖြင့် [[အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ]]၏ လက်ရှိအခြေအနေများနှင့်ပတ်သက်၍ စိုးရိမ်မိကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ အမေရိကန်သည် အစ္စရေး၏ [[United States–Israel relations|အဓိက မဟာမိတ်]]ဖြစ်ပြီး အစ္စရေးအား ဆယ်စုနှစ်များစွာ ထောက်ပံ့ပေးခဲ့ပြီး၊ အီရန်၏ ဒုံးကျည်များကို ပစ်ချရာတွင်လည်း ပါဝင်ခဲ့၏။ အီရန်နှင့် အစ္စရေး စစ်ပွဲတွင် အစ္စရေးဘက်မှ ပါဝင်နေသည်ဟု သုံးသပ်ရသည်။<ref>{{Cite web|title=Israel-Iran Live Updates: Trump Privately Approved of Attack Plans for Iran but Has Withheld Final Order|url=https://www.wsj.com/livecoverage/iran-israel-conflict-news|access-date=2025-06-19|work=WSJ|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|date=2025-06-19|title=Trump approves Iran attack plan but has not made final decision, reports say|url=https://www.bbc.com/news/articles/c4g8r8rj87vo|access-date=2025-06-19|work=www.bbc.com|language=en-GB}}</ref><ref>{{Cite web|last=Sangal|first=Lex Harvey, Chris Lau, Laura Sharman, Aditi|date=2025-06-19|title=Live updates: Israel-Iran conflict, ballistic missile attacks, Trump weighs US involvement|url=https://www.cnn.com/world/live-news/israel-iran-conflict-06-19-25-intl-hnk|access-date=2025-06-19|work=CNN|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|date=2025-06-18|title=Trump says no decision yet on U.S. joining Israel's attacks on Iran, after Iran warns it would risk "all-out war" - CBS News|url=https://www.cbsnews.com/news/iran-israel-war-us-trump-nuclear-sites-risk-all-out-war/|access-date=2025-06-19|work=www.cbsnews.com|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|title=Iran warns US intervention in conflict with Israel risks ‘all out war’|url=https://www.aljazeera.com/news/2025/6/18/iran-warns-us-intervention-in-conflict-with-israel-risks-all-out-war|access-date=2025-06-19|work=Al Jazeera|language=en}}</ref> အစ္စရေးမှ တိုက်ခိုက်မှုများ မပြုလုပ်ခင်က အမေရိကန်နှင့် အီရန်နိုင်ငံတို့သည် နျူကလီးယား ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက်အတွက် ညှိနှိုင်းထားခဲ့ကြပြီးဖြစ်သော်လည်း<ref>{{Cite web|date=2025-06-03|title=Analysis: An outline is emerging of the US offer to Iran in their high-stakes nuclear negotiations|url=https://apnews.com/article/iran-us-nuclear-talks-analysis-israel-mideast-2cbea2d6982bd8806d7e8fa7771afc37|access-date=2025-06-19|work=AP News|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Iran-US nuclear talks: Is a new deal imminent? – DW – 05/27/2025|url=https://www.dw.com/en/iran-us-nuclear-talks-is-a-new-deal-imminent/a-72687249|access-date=2025-06-19|work=dw.com|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|last=Wintour|first=Patrick|date=2025-05-23|title=Iran-US nuclear talks end with no agreement but ‘possibility of progress’|language=en-GB|work=The Guardian|url=https://www.theguardian.com/world/2025/may/23/iran-us-nuclear-talks-end-no-agreement-possibility-progress-}}</ref><ref name=":4">{{Cite news|last=Swan|first=Jonathan|date=2025-06-17|title=How Trump Shifted on Iran Under Pressure From Israel|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2025/06/17/us/politics/trump-iran-israel-nuclear-talks.html}}</ref> တိုက်ခိုက်မှုများ အပြီးနောက် အီရန်မှ နုတ်ထွက်သွားခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|last=MacFarquhar|first=Neil|date=2025-06-14|title=Next Round of Nuclear Talks Between U.S. and Iran Is Off|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2025/06/14/world/middleeast/us-iran-nuclear-talks.html}}</ref><ref>{{Cite web|title=Iran cancels US nuclear talks next round amid ‘barbarous’ Israeli attacks|url=https://www.aljazeera.com/news/2025/6/14/iran-says-nuclear-talks-with-us-meaningless-as-trump-pushes-for-a-deal|access-date=2025-06-19|work=Al Jazeera|language=en}}</ref> နိုင်ငံအများစုမှ အစ္စရေး၏ စတင်တိုက်ခိုက်မှုကို ဝေဖန်ရှုတ်ချခဲ့ကြပြီး နှစ်နိုင်ငံစလုံးမှ နိုင်ငံသားများအား ဘေးလွတ်ရာသို့ ထွက်ခွာကြရန် ပြောကြားထားသည်။ နိုင်ငံသားအားလုံး နိုင်ငံတွင်းမှ ထွက်ခွါခြင်းမပြုကြရန်နှင့် နိုင်ငံအတွင်း၌သာ နေထိုင်ကြရန် အစ္စရေးအစိုးရက သတိပေးထားသည်။<ref>{{Cite web|title=Israel has barred its citizens from leaving the country – Middle East Monitor|url=https://www.middleeastmonitor.com/20250617-israel-has-barred-its-citizens-from-leaving-the-country/|access-date=2025-06-19|language=en-GB}}</ref><ref>{{Cite web|title=With Israel’s Major Airport Shut Down, Citizens and Tourists Scramble to Get Home|url=https://www.wsj.com/world/middle-east/with-israels-major-airport-shut-down-citizens-tourists-stuck-scramble-to-get-home-1b660d83|access-date=2025-06-19|language=en-US}}</ref> လူအများစုက ဤစစ်ပွဲအား [[တတိယ ကမ္ဘာစစ်|တတိယကမ္ဘာစစ်]]၏ ပထမအဆင့်ဟုလည်း ပြောဆိုလျက်ရှိကြသည်။<ref>{{Cite web|title=Some US diplomats leave Israel; embassy prepares to evacuate citizens who want to go {{!}} The Times of Israel|url=https://www.timesofisrael.com/us-embassy-working-on-plans-to-evacuate-american-citizens-seeking-to-leave-israel/amp/|access-date=2025-06-19}}</ref><ref>{{Cite web|title=world war III: A list of 'safest' countries to seek shelter as World War III fear looms - The Economic Times|url=https://m.economictimes.com/news/international/global-trends/a-list-of-safest-countries-to-seek-shelter-as-world-war-iii-fear-looms/amp_articleshow/121934172.cms|access-date=2025-06-19}}</ref><ref>{{Cite web|title=Is World War Three coming?|url=https://theweek.com/92967/are-we-heading-towards-world-war-3|access-date=2025-06-19|language=en}}</ref> == မှတ်စုများ == {{Notelist}} == ကိုးကား == {{Reflist}} [[ကဏ္ဍ:အီရန်နိုင်ငံ၏ သမိုင်း]] [[ကဏ္ဍ:အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ သမိုင်း]] [[ကဏ္ဍ:အစ္စရေးနိုင်ငံသမိုင်း]] ds70q4h8ssnd6d0fe32dxpd34brefj2 878817 878816 2025-06-22T04:18:03Z Pho Sai 45037 [[အီရန်–အစ္စရေး စစ်]] စာမျက်နှာကို [[အီရန်–အစ္စရေး စစ်ပွဲ]] သို့ Pho Saiက ရွှေ့ခဲ့သည် 878816 wikitext text/x-wiki {{ဖြစ်နေဆဲ|date=ဇွန် ၂၀၂၅}}  {{Infobox military conflict | conflict = အီရန်–အစ္စရေး စစ်ပွဲ | partof = [[:en:Middle Eastern crisis (2023–present)|အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ အရေးအခင်း (၂၀၂၃–ယနေ့ထိ)]]|image={{Multiple image | border = infobox | total_width = 300 | perrow = 2/2 | image1 = Pictures of the Israeli attack on Tehran 1 Mehr (2).jpg | image2 = The Israel Attack on Tehran - Patrice Lumumba Street 22 Tasnim.jpg | image3 = June 2025 Iranian strikes on Ramat Gan (cropped).jpg | image4 = Batch 3 Avash 15.jpg }}Clockwise from top left: aerial view of [[Tehran]] following Israeli airstrikes; damage in Tehran due to the strikes; explosions in Tehran during the war; a building in [[Ramat Gan]] after Iranian missile strikes.|date=၁၃ ဇွန် ၂၀၂၅ – ယနေ့ထိ ({{Age in years, months and days|year=2025|month=6|day=13}})|place={{flatlist| * [[အီရန်]] * [[အစ္စရေး]] * [[:en:West Bank|အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသ]] * [[အီရတ်]] * [[ဂျော်ဒန်နိုင်ငံ|ဂျော်ဒန်]] * [[ဆီးရီးယား]] * [[ဆော်ဒီအာရေဗျ]] * [[ယီမင်နိုင်ငံ|ယီမင်]] }}|result=ဇွန် ၂၀၂၅ အီရန်မှ အစ္စရေးအား တိုက်ခိုက်မှု|status=ဖြစ်ပွါးနေဆဲ|combatant1={{flag|Israel}}<br /> '''ပံ့ပိုးသူများ:''' {{flag|United States}}{{efn|The United States has helped shoot down Iranian missiles over Israel and Iraq and two US diplomatic missions [[List of airstrikes during the Iran–Israel war#At the United States|were damaged or the target of]] Iranian airstrikes.<ref>{{cite web |title=US helps Israel shoot down barrage of Iranian missiles |url=https://apnews.com/article/iran-israel-strikes-us-troops-973bc18970689bac42d82342bd29f601 |website=AP News |publisher=[[Associated Press]] |access-date=17 June 2025 |date=13 June 2025}}</ref><ref>{{cite web |title=US air defense systems, naval destroyer help down Iranian missiles fired at Israel |url=https://www.timesofisrael.com/us-air-defense-systems-naval-destroyer-help-down-iranian-missiles-fired-at-israel/ |website=[[The Times of Israel]] |access-date=17 June 2025 |date=14 June 2025}}</ref><ref>{{cite web |last1=Carter |first1=Brian |last2=Rezaei |first2=Ben |last3=Reddy |first3=Ria |last4=Borens |first4=Avery |last5=Schmida |first5=Ben |last6=Moorman |first6=Carolyn |last7=Parry |first7=Andie |title=Iran Update Special Report, June 16, 2025, Evening Edition |url=https://www.understandingwar.org/backgrounder/iran-update-special-report-june-16-2025-evening-edition |website=Critical Threats Project |publisher=[[Institute for the Study of War]] |access-date=17 June 2025 |location=[[Washington, D.C.]] |date=16 June 2025}}</ref>}}|combatant2={{tree list}} * {{flag|Iran}} * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} ဟူသီလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ {{tree list/end}}|commander1={{plainlist| * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[ဘင်ဂျမင် နေတန်ယာဟု]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Isaac Herzog|Isaac Herzog]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Israel Katz|Israel Katz]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Eyal Zamir|Eyal Zamir]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Tomer Bar|Tomer Bar]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:David Barnea|David Barnea]]}} }}|commander2={{plainlist| * {{nowrap|{{flagdeco|Iran}} [[Ali Khamenei]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Iran}} [[Masoud Pezeshkian]]}} * {{flagdeco|Iran}} [[Mohammad-Reza Gharaei Ashtiani]] * {{flagdeco|Iran}} [[Aziz Nasirzadeh]] * {{flagdeco|Iran}} [[Mohammad Bagheri (general)|Mohammad Bagheri]]{{Assassinated}} * {{flagdeco|Iran}} [[Abdolrahim Mousavi]] * {{flagdeco|Iran}} [[Alireza Sabahifard]] * {{flagdeco|Iran}} [[Hossein Salami]]{{Assassinated}} * {{flagdeco|Iran}} [[Esmail Qaani]] * {{flagdeco|Iran}} [[Amir Ali Hajizadeh]]{{Assassinated}} * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Abdul-Malik al-Houthi]] * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Mahdi al-Mashat]] * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Muhammad Abd al-Karim al-Ghamari]] * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Mohamed al-Atifi]] }}|casualties1='''အစ္စရေး သတင်းများအရ:'''<br /> - (၂၄)ဦး သေဆုံး<ref>{{Cite news |date=16 June 2025 |title= IDF: 80-90% of Iranian missiles intercepted, but 24 Israelis killed in attacks |url=https://www.jpost.com/israel-news/defense-news/article-857892 |access-date=17 June 2025 |work=The Jerusalem Post}}</ref><br /> - (၂,၃၆၂)ဦး ဒဏ်ရာရ<ref name="treated19june"/><ref>{{cite news|url=https://aje.io/asdg2r?update=3788281|title=Injuries from Iranian attacks on Israel grow|work=Al Jazeera English |date=20 June 2025}}</ref><br /> - [[:en:Elbit Hermes 900|Hermes ဒရုန်း]] (၁)စင်း ပစ်ချခံရ<ref name="hermesdowned"/><br><br /> '''အီရန် သတင်းများအရ:'''<br /> - [[အက်ဖ်-၃၅ လိုက်တနင်း ၂|အက်ဖ်–၃၅ တိုက်လေယာဉ်]] (၅)စင်း ပစ်ချခံရ<ref name="f35downed"/><ref>{{cite news|url=https://news.az/news/iran-claims-to-have-shot-down-fifth-israeli-f-35|title=Iran claims to have shot down fifth Israeli F-35|work=Newz.az|date=18 June 2025}}</ref><br /> - လေယာဉ်မှူး (၂)ဦး အဖမ်းခံရ<ref>{{cite news | url=https://www.arabnews.com/node/2604851/middle-east | title=Iran will reportedly share images of captured Israeli fighter jet pilots 'soon' | work=Arab News | date=18 June 2025 }}</ref><br /> - [[မောင်းသူမဲ့လေယာဉ်|ယူအေဗွီ]] အစီး (၆၀) ကျော်နှင့် [[:en:cruise missiles|ခရုဇ်ဒုံးကျည်များ]] ဖျက်ဆီးခံရ<ref>{{cite news|url=https://ifpnews.com/air-defense-hq-over-60-israeli-uavs-missiles-destroyed-by-iran/|title=Air Defense HQ: Over 60 Israeli UAVs, Missiles Destroyed by Iran|work=Iran Front Page |date=18 June 2025}}</ref><br /> - မော့ဆက် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ဝင် အေးဂျင့် ၄၄ ဦးကျော် အဖမ်းခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.thenationalnews.com/news/mena/2025/06/18/how-many-alleged-mossad-agents-has-iran-arrested-and-where/|title=How many alleged Mossad agents has Iran arrested and where?|work=The National|date=19 June 2025}}</ref><br /> - မော့ဆက် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ဝင် အေးဂျင့် ၁ ဦး အကွပ်မျက်ခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.siasat.com/iran-executes-mossad-agent-for-spying-2-others-arrested-3234263/|title=Iran executes Mossad agent for spying, 2 others arrested|work=The Siasat Daily|date=16 June 2025|access-date=18 June 2025}}</ref><br /> - စစ်တပ်နှင့် ထောက်လှမ်းရေးဌာနဆိုင်ရာ နေရာပေါင်း ၁၅၀ ကျော် ပျက်စီး (သို့) ဖျက်ဆီးခံရ<ref name="ThirdF35JetDowned"/>|casualties2='''အီရန် သတင်းများအရ:'''<br /> - ၂၂၄ ဦး သေဆုံး<ref>{{Cite news |date=17 June 2025 |title= Israel-Iran live updates: IDF says it killed Iran's new wartime chief of staff |url= https://www.nbcnews.com/world/middle-east/live-blog/israel-iran-live-updates-idf-says-killed-irans-new-wartime-chief-staff-rcna213420 |access-date=17 June 2025 |work=[[NBC News]]}}</ref><br /> - ၁,၂၇၇ ဦး ဒဏ်ရာရ<ref>{{Cite web |date=15 June 2025 |title=Iran launches new strikes on Israel as Israeli attack widens|url=https://www.bbc.com/news/articles/cy7575lv4ddo |website= [[BBC]] |archive-url=https://archive.today/20250615234333/https://www.bbc.com/news/articles/cy7575lv4ddo|archive-date=15 June 2025 |url-status=live}}</ref><br><br /> '''<small>အီရန် လူ့အခွင့်အရေးလှုပ်ရှားသူများအဖွဲ့၏သတင်းများအရ</small>:'''<br /> - ၆၃၉ ဦးကျော် သေဆုံး (အရပ်သား ၂၆၃ ဦးကျော်၊ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၅၄ ဦးကျော်)<ref name="639killed">{{Cite web|date=19 June 2025|title= Israeli attacks on Iran kill at least 639, injure more than 1,320: Rights group |url= https://aje.io/ac1txh?update=3785162 |website=Al Jazeera English|access-date=19 June 2025}}</ref><br /> - ၁.၃၂၀ ဦးကျော် ဒဏ်ရာရ<ref name="639killed"/><br><br /> '''အစ္စရေး သတင်းများအရ:'''<br /> - ဒရုန်းအစင်းရေ ၄၈၀ ကျော် ပစ်ချခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/israel-has-shot-down-480-drones-from-iran-since-friday-says-idf/|title=Israel has shot down 480 drones from Iran since Friday, says IDF|work=The Times of Israel|date=19 June 2025}}</ref><br /> - ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည် ၂၀၀ ကျော်နှင့် မြေပြင်–ဝေဟင်ပစ် ဒုံးကျည် ၁၂၀ ကျော် ဖျက်ဆီးခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/israel-will-achieve-its-objectives-against-iran-within-a-week-or-two-say-idf-officials|title=Israel will achieve its objectives against Iran within a week or two, say IDF officials|first=Emanuel|last=Fabian|work=The Times of Israel|date=17 June 2025}}</ref><ref name="thirtypercent">{{Cite web |date=16 June 2025 |title=Israeli army claims it destroyed 30% of Iran's missile launchers |url=https://aje.io/p8ugy8?update=3778947 |website=[[Al Jazeera English]]}}</ref><br /> - [[:en:Bell AH-1 SuperCobra|AH-1]] ရဟတ်ယာဉ် ၈ စီး ပျက်စီး<ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/idf-says-it-bombed-5-iranian-ah-1-helicopters-at-kermanshah-airbase/|title=IDF says it bombed 5 Iranian AH-1 helicopters at Kermanshah airbase|first=Emanuel|last=Fabian|work=The Times of Israel|date=18 June 2025}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/idf-says-it-destroyed-three-more-iranian-military-helicopters/|title=IDF says it destroyed three more Iranian military helicopters|first=Emanuel|last=Fabian|work=The Times of Israel|date=18 June 2025}}</ref><br /> - [[:en:Boeing 707|ဘိုးအင်း ၇၀၇]]လေယာဉ် ၁ စီး ပျက်စီး<ref>{{cite web|url=https://www.understandingwar.org/backgrounder/iran-update-special-report-june-18-2025-evening-edition|title=Iran Update Special Report, June 18, 2025, Evening Edition|work=Institute for the Study of War|date=18 June 2025}}</ref><br /> - ပျံသန်းမှုမပြုလုပ်နိုင်သော [[:en:Grumman F-14 Tomcat|အက်ဖ်-၁၄အေ တွမ်ကတ်]] ၂ စီး ပျက်စီး<ref name="TWZTomcats">{{cite news|url=https://www.twz.com/air/irans-f-14-persian-tomcats-obliterated-in-israeli-airstrike|work=TWZ|date=16 June 2025|title=Iranian F-14 'Persian Tomcats' obliterated in Israeli airstrike|first=Tyler|last=Rogoway}}</ref>|casualties3=- အစ္စရေး ၃၈၀၀ ကျော် ဘေးလွတ်ရာသို့ ရွေ့ပြောင်း<ref>{{cite news|url=https://www.aa.com.tr/en/middle-east/iranian-missiles-force-evacuation-of-3-800-people-in-israel/3602784|title=Iranian missiles force evacuation of 3,800 people in Israel|work=Anadolu Agency|date=18 June 2025}}</ref><br /> - အစ္စရေး ၈၀၀၀ ကျော် အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ဖြစ်<ref>{{cite news|url= https://aje.io/asdg2r?update=3787793|title=More than 8,000 Israelis left homeless due to conflict with Iran: Report|work=Al Jazeera English|date=20 June 2025}}</ref><br/> - ဆီးရီးယားနိုင်ငံသား ၁ ဦး သေဆုံး<ref>{{Cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/rights-group-says-woman-killed-in-western-syria-likely-by-iranian-drone/|title=Rights group says woman killed in western Syria, likely by Iranian drone|work=The Times of Israel|date=16 June 2025}}</ref><br /> - ဂျော်ဒန်လူမျိုး အရပ်သား ၅ ဦး ဒဏ်ရာရ<ref>{{Cite web |last=Husseini |first=Rana |date=14 June 2025 |title=Five people injured from falling object in Irbid — PSD |url=http://jordantimes.com/news/breaking-news/psd-3-persons-injured-from-a-falling-object-on-their-house-on-the-northern-city-of-irbid-psd-said-the-injured-were-transferred-to-hospital-and-were-reported-to-be-in-good-condition |access-date=15 June 2025 |website=[[Jordan Times]] |language=en}}</ref><br /> - ပါလက်စတိုင်းလူမျိုး အရပ်သား ၅ ဦး ဒဏ်ရာရ<ref name ="YEMEN_MISSLE">{{Cite news |date=14 June 2025 |title=Israel says missile launched from Yemen fell in Hebron; at least 5 Palestinians hurt |url=https://www.straitstimes.com/world/middle-east/israel-says-missile-launched-from-yemen-fell-in-hebron-at-least-5-palestinians-hurt |work=[[The Straits Times]]}}</ref>|units1={{tree list}} * {{armed forces|Israel}} ** {{air force|Israel|name=အစ္စရေး လေတပ်}} ** {{flagicon image|Flag of IDF Home Front Command.svg}} ပြည်တွင်း ရှေ့တန်းကွပ်ကဲမှုစစ်ဌာနချုပ် * [[File:Mossad seal.svg|20px]] [[မော့ဆက် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့]] {{tree list/end}}|units2={{tree list}} * {{flagicon image|Flag of the General Staff of the Armed Forces of the Islamic Republic of Iran.svg}} [[အီရန် အစ္စလာမ္မစ် သမ္မတနိုင်ငံ တပ်မတော်||အီရန် တပ်မတော်]] ** {{flagicon image|Flag of the Islamic Republic of Iran Army.svg}} [[အီရန် အစ္စလာမ္မစ် သမ္မတနိုင်ငံ ကြည်းတပ်|အီရန် ကြည်းတပ်]] *** {{flagicon image|Flag of the Islamic Republic of Iran Air Defense Force.svg}} [[အီရန် အစ္စလာမ္မစ် သမ္မတနိုင်ငံ လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့|လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့]] ** {{flagicon image|Flag of the Army of the Guardians of the Islamic Revolution.svg}} [[အစ္စလာမ္မစ် တော်လှန်ရေး အစောင့်တပ်ဖွဲ့|အီရန်တော်လှန်ရေးအစောင့်တပ်ဖွဲ့]] *** {{flagicon image|Flag of the Aerospace Force of the Army of the Guardians of the Islamic Revolution.svg}} [[အစ္စလာမ္မစ် တော်လှန်ရေး အစောင့်တပ် လေကြောင်းအာကာသတပ်ဖွဲ့|လေကြောင်းအာကာသတပ်ဖွဲ့]] *** {{flagicon image|Flag of Quds Force.svg}} [[:en:Quds Force|ကွတ် တပ်ဖွဲ့]] *** {{flagicon image|Flag of Basij.svg}} [[:en:Basij|အရံအင်အားတပ်ဖွဲ့]]<ref>{{cite web |title=IRAN'S BASIJ INCREASES SECURITY, SETS UP MORE CHECKPOINTS |url=https://iranwire.com/en/news/142219-irans-basij-increases-security-sets-up-more-checkpoints/ |website=Iranwire |access-date=17 June 2025 |date=16 June 2025 }}</ref> * {{flagicon image|Flag of the Yemen Armed Forces.svg}} [[ယီမင် တပ်မတော်]]([[:en:Supreme Political Council|SPC]]) ** {{flagicon image|Flag of the Yemeni Air Force.svg}} ယီမင် လေတပ် ** {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[:en:Houthis|ဟူသီလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့]] ** {{ill|:en:Strategic Reserve Forces (Yemen){{!}}ဗျူဟာမြောက် အရန်တပ်ဖွဲ့|ar|قوات الاحتياط الاستراتيجي (اليمن)}} *** {{ill|:en:Missile Brigades Group (Yemen){{!}}ဒုံးတပ်ပေါင်းစု|ar|مجموعة ألوية الصواريخ (اليمن)}} {{tree list/end}}|campaignbox=<!-- {{Campaignbox Middle Eastern crisis (2023–present)}} {{Campaignbox Iran–Israel proxy conflict}} -->}} '''အီရန်–အစ္စရေး စစ်ပွဲ'''သည် ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁၃ ရက်နေ့တွင် [[အစ္စရေးနိုင်ငံ]]မှ Operation Rising Lion ဟုအမည်ပေးထားသော စစ်ဆင်ရေးဖြင့် [[အီရန်နိုင်ငံ]]သို့ တိုက်ခိုက်မှုများပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web|date=2025-06-13}}</ref><ref>{{Cite news|date=2025-06-15}}</ref><ref>{{Cite web|last=Adil|first=Ted Regencia,Alastair McCready,Ali Harb,Erin Hale,Tim Hume,Umut Uras,Virginia Pietromarchi,Nils Adler,Caolán Magee,Abby Seiff,Usaid Siddiqui,Jillian Kestler-D'Amours,Hafsa|title=Updates: Iran hits Israel with air strikes after nuclear site attacks|url=https://www.aljazeera.com/news/liveblog/2025/6/13/live-explosions-reported-in-iran-amid-israel-tensions|access-date=2025-06-17|website=Al Jazeera|language=en}}</ref> ၎င်းသည် ထိုနိုင်ငံနှစ်ဘက်စလုံးအတွက် [[:en:2024_Iran–Israel_conflict|၂၀၂၄ ခုနှစ်]]နောက်ပိုင်း ပထမဦးဆုံး တိုက်ရိုက်ဖြစ်ပွားသည့် ပဋိပက္ခဖြစ်သော်လည်း အတိုင်းအတာအားဖြင့် ကြီးမားလေသည်။ အီရန်သည် (Operation True Promise III ဟု အမည်ဝှက်ပေးထားသည့် စစ်ဆင်ရေးဖြင့်) အစ္စရေးနိုင်ငံပေါ်သို့ တိုက်ချင်းပစ် ဒုံးကျည်များဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်၍ လက်တုံ့ပြန်ခဲ့ပြီး အများအားဖြင့် တဲလ်အဗ္ဗစ်မြို့နှင့်[[ဂျေရုဆလင်မြို့]]များပေါ်သို့ ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|date=2025-06-13}}</ref><ref>{{Cite web|date=2025-06-13}}</ref> ဇွန်လ ၂၀ ရက်နေ့အထိ နှစ်ဘက်စလုံးတွင် ဒဏ်ရာရရှိသူနှင့် ထိခိုက်သေဆုံးသူ ဦးရေ ထောင်ဂဏန်းကျော်ရှိလာခဲ့ပြီး အီရန်ဘက်၌ ၂၂၄ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး အစ္စရေးဘက်၌ ၂၅ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|date=2025-06-16}}</ref><ref>{{Cite web|title=Israel strikes Iranian state TV in new attack on Tehran – DW – 06/17/2025|url=https://www.dw.com/en/israel-strikes-iranian-state-tv-in-new-attack-on-tehran/live-72919550|access-date=2025-06-17|website=dw.com|language=en}}</ref> ဤစစ်ပွဲသည် အီရန်က ထောက်ပံ့ပေးထားသော [[Palestinian movements|ပါလက်စတိုင်း နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုများ]]နှင့် [[ဟားမတ်စ်]]အဖွဲ့တို့နှင့် ဖြစ်ပွားသည့် [[:en:Gaza_War_(2023–present)|ဂါဇာစစ်ပွဲ]]တွင် အစ္စရေးက ပါဝင်လာချိန်၌ ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အီရန်သည် ပါလက်စတိုင်း အရပ်သားများကို အစ္စရေးက သတ်ဖြတ်ခဲ့သည်ဟုလည်း စွပ်စွဲထားလေသည်။ နှစ်ဖက်စလုံးသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဧပြီလတွင် တစ်ကြိမ်နှင့် အောက်တိုဘာလတွင် တစ်ကြိမ် တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြပြီး ၂၀၂၅ တွင် ပိုမိုပြင်းထန်လာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=How effective was Iran’s attack? The Israeli public doesn’t have the full picture|url=https://www.timesofisrael.com/how-effective-was-irans-attack-the-israeli-public-doesnt-have-the-full-picture/|access-date=2025-06-17|work=www.timesofisrael.com|language=en-US}}</ref> <ref>{{Cite news|last=Boxerman|first=Aaron|date=2024-04-13|title=Israel Reports Light Damage After Iran Launches Large Strike|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/live/2024/04/13/world/israel-iran-gaza-war-news}}</ref> အစ္စရေး၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အီရန်နိုင်ငံ၏ စစ်ဗိုလ်ချုပ်များနှင့် သိပ္ပံပညာရှင် အများအပြား သေဆုံးခဲ့ရသည်။<ref>{{Cite news|last=Regalado|first=Francesca|date=2025-06-13|title=These Are Iranian Generals and Scientists Killed by Israel|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2025/06/13/world/middleeast/iran-military-generals-killed-israel.html}}</ref><ref>{{Cite web|last=Sutherland|first=Callum|date=2025-06-13|title=Israel Kills Top Iranian General Days After Appointment to War Command|url=https://time.com/7293886/iranian-generals-scientists-targets-killed-by-israeli-strikes/|access-date=2025-06-19|work=TIME|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Ebrahim|first=Ross Adkin, Tamar Michaelis, Nadeen|date=2025-06-13|title=Hossein Salami, Mohammad Bagheri, Ali Shamkhani killed as Israel targets Iranian military and nuclear leadership|url=https://www.cnn.com/2025/06/13/middleeast/israel-iran-strikes-military-deaths-intl-hnk|access-date=2025-06-19|work=CNN|language=en}}</ref> အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု သမ္မတ [[ဒေါ်နယ်လ် ထရမ့်]] လက်ထက်တွင် [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]အနေဖြင့် [[အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ]]၏ လက်ရှိအခြေအနေများနှင့်ပတ်သက်၍ စိုးရိမ်မိကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ အမေရိကန်သည် အစ္စရေး၏ [[United States–Israel relations|အဓိက မဟာမိတ်]]ဖြစ်ပြီး အစ္စရေးအား ဆယ်စုနှစ်များစွာ ထောက်ပံ့ပေးခဲ့ပြီး၊ အီရန်၏ ဒုံးကျည်များကို ပစ်ချရာတွင်လည်း ပါဝင်ခဲ့၏။ အီရန်နှင့် အစ္စရေး စစ်ပွဲတွင် အစ္စရေးဘက်မှ ပါဝင်နေသည်ဟု သုံးသပ်ရသည်။<ref>{{Cite web|title=Israel-Iran Live Updates: Trump Privately Approved of Attack Plans for Iran but Has Withheld Final Order|url=https://www.wsj.com/livecoverage/iran-israel-conflict-news|access-date=2025-06-19|work=WSJ|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|date=2025-06-19|title=Trump approves Iran attack plan but has not made final decision, reports say|url=https://www.bbc.com/news/articles/c4g8r8rj87vo|access-date=2025-06-19|work=www.bbc.com|language=en-GB}}</ref><ref>{{Cite web|last=Sangal|first=Lex Harvey, Chris Lau, Laura Sharman, Aditi|date=2025-06-19|title=Live updates: Israel-Iran conflict, ballistic missile attacks, Trump weighs US involvement|url=https://www.cnn.com/world/live-news/israel-iran-conflict-06-19-25-intl-hnk|access-date=2025-06-19|work=CNN|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|date=2025-06-18|title=Trump says no decision yet on U.S. joining Israel's attacks on Iran, after Iran warns it would risk "all-out war" - CBS News|url=https://www.cbsnews.com/news/iran-israel-war-us-trump-nuclear-sites-risk-all-out-war/|access-date=2025-06-19|work=www.cbsnews.com|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|title=Iran warns US intervention in conflict with Israel risks ‘all out war’|url=https://www.aljazeera.com/news/2025/6/18/iran-warns-us-intervention-in-conflict-with-israel-risks-all-out-war|access-date=2025-06-19|work=Al Jazeera|language=en}}</ref> အစ္စရေးမှ တိုက်ခိုက်မှုများ မပြုလုပ်ခင်က အမေရိကန်နှင့် အီရန်နိုင်ငံတို့သည် နျူကလီးယား ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက်အတွက် ညှိနှိုင်းထားခဲ့ကြပြီးဖြစ်သော်လည်း<ref>{{Cite web|date=2025-06-03|title=Analysis: An outline is emerging of the US offer to Iran in their high-stakes nuclear negotiations|url=https://apnews.com/article/iran-us-nuclear-talks-analysis-israel-mideast-2cbea2d6982bd8806d7e8fa7771afc37|access-date=2025-06-19|work=AP News|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Iran-US nuclear talks: Is a new deal imminent? – DW – 05/27/2025|url=https://www.dw.com/en/iran-us-nuclear-talks-is-a-new-deal-imminent/a-72687249|access-date=2025-06-19|work=dw.com|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|last=Wintour|first=Patrick|date=2025-05-23|title=Iran-US nuclear talks end with no agreement but ‘possibility of progress’|language=en-GB|work=The Guardian|url=https://www.theguardian.com/world/2025/may/23/iran-us-nuclear-talks-end-no-agreement-possibility-progress-}}</ref><ref name=":4">{{Cite news|last=Swan|first=Jonathan|date=2025-06-17|title=How Trump Shifted on Iran Under Pressure From Israel|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2025/06/17/us/politics/trump-iran-israel-nuclear-talks.html}}</ref> တိုက်ခိုက်မှုများ အပြီးနောက် အီရန်မှ နုတ်ထွက်သွားခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|last=MacFarquhar|first=Neil|date=2025-06-14|title=Next Round of Nuclear Talks Between U.S. and Iran Is Off|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2025/06/14/world/middleeast/us-iran-nuclear-talks.html}}</ref><ref>{{Cite web|title=Iran cancels US nuclear talks next round amid ‘barbarous’ Israeli attacks|url=https://www.aljazeera.com/news/2025/6/14/iran-says-nuclear-talks-with-us-meaningless-as-trump-pushes-for-a-deal|access-date=2025-06-19|work=Al Jazeera|language=en}}</ref> နိုင်ငံအများစုမှ အစ္စရေး၏ စတင်တိုက်ခိုက်မှုကို ဝေဖန်ရှုတ်ချခဲ့ကြပြီး နှစ်နိုင်ငံစလုံးမှ နိုင်ငံသားများအား ဘေးလွတ်ရာသို့ ထွက်ခွာကြရန် ပြောကြားထားသည်။ နိုင်ငံသားအားလုံး နိုင်ငံတွင်းမှ ထွက်ခွါခြင်းမပြုကြရန်နှင့် နိုင်ငံအတွင်း၌သာ နေထိုင်ကြရန် အစ္စရေးအစိုးရက သတိပေးထားသည်။<ref>{{Cite web|title=Israel has barred its citizens from leaving the country – Middle East Monitor|url=https://www.middleeastmonitor.com/20250617-israel-has-barred-its-citizens-from-leaving-the-country/|access-date=2025-06-19|language=en-GB}}</ref><ref>{{Cite web|title=With Israel’s Major Airport Shut Down, Citizens and Tourists Scramble to Get Home|url=https://www.wsj.com/world/middle-east/with-israels-major-airport-shut-down-citizens-tourists-stuck-scramble-to-get-home-1b660d83|access-date=2025-06-19|language=en-US}}</ref> လူအများစုက ဤစစ်ပွဲအား [[တတိယ ကမ္ဘာစစ်|တတိယကမ္ဘာစစ်]]၏ ပထမအဆင့်ဟုလည်း ပြောဆိုလျက်ရှိကြသည်။<ref>{{Cite web|title=Some US diplomats leave Israel; embassy prepares to evacuate citizens who want to go {{!}} The Times of Israel|url=https://www.timesofisrael.com/us-embassy-working-on-plans-to-evacuate-american-citizens-seeking-to-leave-israel/amp/|access-date=2025-06-19}}</ref><ref>{{Cite web|title=world war III: A list of 'safest' countries to seek shelter as World War III fear looms - The Economic Times|url=https://m.economictimes.com/news/international/global-trends/a-list-of-safest-countries-to-seek-shelter-as-world-war-iii-fear-looms/amp_articleshow/121934172.cms|access-date=2025-06-19}}</ref><ref>{{Cite web|title=Is World War Three coming?|url=https://theweek.com/92967/are-we-heading-towards-world-war-3|access-date=2025-06-19|language=en}}</ref> == မှတ်စုများ == {{Notelist}} == ကိုးကား == {{Reflist}} [[ကဏ္ဍ:အီရန်နိုင်ငံ၏ သမိုင်း]] [[ကဏ္ဍ:အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ သမိုင်း]] [[ကဏ္ဍ:အစ္စရေးနိုင်ငံသမိုင်း]] ds70q4h8ssnd6d0fe32dxpd34brefj2 878821 878817 2025-06-22T05:43:23Z Pho Sai 45037 878821 wikitext text/x-wiki {{ဖြစ်နေဆဲ|date=ဇွန် ၂၀၂၅}}  {{Infobox military conflict | conflict = အီရန်–အစ္စရေး စစ်ပွဲ | partof = [[:en:Middle Eastern crisis (2023–present)|အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ အရေးအခင်း (၂၀၂၃–လက်ရှိ)]] | image = {{Multiple image | border = infobox | total_width = 300 | perrow = 2/2 | image1 = Pictures of the Israeli attack on Tehran 1 Mehr (2).jpg | image2 = The Israel Attack on Tehran - Patrice Lumumba Street 22 Tasnim.jpg | image3 = June 2025 Iranian strikes on Ramat Gan (cropped).jpg | image4 = Batch 3 Avash 15.jpg }} Clockwise from top left: aerial view of [[Tehran]] following Israeli airstrikes; damage in Tehran due to the strikes; explosions in Tehran during the war; a building in [[Ramat Gan]] after Iranian missile strikes. | date = ၁၃ ဇွန် ၂၀၂၅ – ယနေ့ထိ ({{Age in years, months and days|year=2025|month=6|day=13}}) | place = {{flatlist| * [[အီရန်]] * [[အစ္စရေး]] * [[:en:West Bank|အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသ]] * [[အီရတ်]] * [[ဂျော်ဒန်နိုင်ငံ|ဂျော်ဒန်]] * [[ဆီးရီးယား]] * [[ဆော်ဒီအာရေဗျ]] * [[ယီမင်နိုင်ငံ|ယီမင်]] }} | result = ဇွန် ၂၀၂၅ အီရန်မှ အစ္စရေးအား တိုက်ခိုက်မှု | status = ဖြစ်ပွားနေဆဲ | combatant1 = {{flag|Israel}}<br />'''ပံ့ပိုးသူများ:'''<br />{{flag|United States|name=အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု}}{{efn|The United States has helped shoot down Iranian missiles over Israel and Iraq and two US diplomatic missions [[List of airstrikes during the Iran–Israel war#At the United States|were damaged or the target of]] Iranian airstrikes.<ref>{{cite web |title=US helps Israel shoot down barrage of Iranian missiles |url=https://apnews.com/article/iran-israel-strikes-us-troops-973bc18970689bac42d82342bd29f601 |website=AP News |publisher=[[Associated Press]] |access-date=17 June 2025 |date=13 June 2025}}</ref><ref>{{cite web |title=US air defense systems, naval destroyer help down Iranian missiles fired at Israel |url=https://www.timesofisrael.com/us-air-defense-systems-naval-destroyer-help-down-iranian-missiles-fired-at-israel/ |website=[[The Times of Israel]] |access-date=17 June 2025 |date=14 June 2025}}</ref><ref>{{cite web |last1=Carter |first1=Brian |last2=Rezaei |first2=Ben |last3=Reddy |first3=Ria |last4=Borens |first4=Avery |last5=Schmida |first5=Ben |last6=Moorman |first6=Carolyn |last7=Parry |first7=Andie |title=Iran Update Special Report, June 16, 2025, Evening Edition |url=https://www.understandingwar.org/backgrounder/iran-update-special-report-june-16-2025-evening-edition |website=Critical Threats Project |publisher=[[Institute for the Study of War]] |access-date=17 June 2025 |location=[[Washington, D.C.]] |date=16 June 2025}}</ref>}} | combatant2 = {{tree list}} * {{flag|Iran}} * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} ဟူသီလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ {{tree list/end}} | commander1 = {{plainlist| * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[ဘင်ဂျမင် နေတန်ယာဟု]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Isaac Herzog|Isaac Herzog]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Israel Katz|Israel Katz]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Eyal Zamir|Eyal Zamir]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Tomer Bar|Tomer Bar]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:David Barnea|David Barnea]]}} }} | commander2 = {{plainlist| * {{nowrap|{{flagdeco|Iran}} [[Ali Khamenei]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Iran}} [[Masoud Pezeshkian]]}} * {{flagdeco|Iran}} [[Mohammad-Reza Gharaei Ashtiani]] * {{flagdeco|Iran}} [[Aziz Nasirzadeh]] * {{flagdeco|Iran}} [[Mohammad Bagheri (general)|Mohammad Bagheri]]{{Assassinated}} * {{flagdeco|Iran}} [[Abdolrahim Mousavi]] * {{flagdeco|Iran}} [[Alireza Sabahifard]] * {{flagdeco|Iran}} [[Hossein Salami]]{{Assassinated}} * {{flagdeco|Iran}} [[Esmail Qaani]] * {{flagdeco|Iran}} [[Amir Ali Hajizadeh]]{{Assassinated}} * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Abdul-Malik al-Houthi]] * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Mahdi al-Mashat]] * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Muhammad Abd al-Karim al-Ghamari]] * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Mohamed al-Atifi]] }} | casualties1 = '''အစ္စရေးသတင်းများအရ:'''<br /> - (၂၄)ဦး သေဆုံး<ref>{{Cite news |date=16 June 2025 |title= IDF: 80-90% of Iranian missiles intercepted, but 24 Israelis killed in attacks |url=https://www.jpost.com/israel-news/defense-news/article-857892 |access-date=17 June 2025 |work=The Jerusalem Post}}</ref><br /> - (၂,၃၆၂)ဦး ဒဏ်ရာရ<ref name="treated19june">{{Cite web |title=271 people treated in hospitals this morning due to Iranian missile attack, says Health Ministry |url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/271-people-treated-in-hospitals-this-morning-due-to-iranian-missile-attack-says-health-ministry/ |access-date=19 June 2025 |website=The Times of Israel |language=en-US}}</ref><ref>{{cite news|url=https://aje.io/asdg2r?update=3788281|title=Injuries from Iranian attacks on Israel grow|work=Al Jazeera English |date=20 June 2025}}</ref><br /> - [[:en:Elbit Hermes 900|အားမာ့ဇ် ဒရုန်း]](၁)စင်း ပစ်ချခံရ<ref name="hermesdowned">{{Cite web |date=18 June 2025 |title=Israel says drone downed in Iran |url=https://aje.io/fcyxah?update=3783202 |website=Al Jazeera English}}</ref><br><br /> '''အီရန် သတင်းများအရ:'''<br /> - [[အက်ဖ်-၃၅ လိုက်တနင်း ၂|အက်ဖ်–၃၅ တိုက်လေယာဉ်]](၅)စင်း ပစ်ချခံရ<ref name="f35downed">{{Cite web |date=18 June 2025 |title=Iran shoots down Israeli drone, F-35 jet: Reports |url=https://aje.io/fcyxah?update=3783154 |website=[[Al Jazeera English]]}}</ref><ref>{{cite news|url=https://news.az/news/iran-claims-to-have-shot-down-fifth-israeli-f-35|title=Iran claims to have shot down fifth Israeli F-35|work=Newz.az|date=18 June 2025}}</ref><br /> - လေယာဉ်မှူး(၂)ဦး အဖမ်းခံရ<ref>{{cite news | url=https://www.arabnews.com/node/2604851/middle-east | title=Iran will reportedly share images of captured Israeli fighter jet pilots 'soon' | work=Arab News | date=18 June 2025 }}</ref><br /> - [[မောင်းသူမဲ့လေယာဉ်|ယူအေဗွီ]] အစီး(၆၀)ကျော်နှင့် [[:en:cruise missiles|ခရုဇ်ဒုံးကျည်များ]] ဖျက်ဆီးခံရ<ref>{{cite news|url=https://ifpnews.com/air-defense-hq-over-60-israeli-uavs-missiles-destroyed-by-iran/|title=Air Defense HQ: Over 60 Israeli UAVs, Missiles Destroyed by Iran|work=Iran Front Page |date=18 June 2025}}</ref><br /> - မော့ဆက် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ဝင်အေးဂျင့် ၄၄ ဦးကျော် အဖမ်းခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.thenationalnews.com/news/mena/2025/06/18/how-many-alleged-mossad-agents-has-iran-arrested-and-where/|title=How many alleged Mossad agents has Iran arrested and where?|work=The National|date=19 June 2025}}</ref><br /> - မော့ဆက် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ဝင်အေးဂျင့် ၁ ဦး အကွပ်မျက်ခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.siasat.com/iran-executes-mossad-agent-for-spying-2-others-arrested-3234263/|title=Iran executes Mossad agent for spying, 2 others arrested|work=The Siasat Daily|date=16 June 2025|access-date=18 June 2025}}</ref><br /> - စစ်တပ်နှင့် ထောက်လှမ်းရေးဌာနဆိုင်ရာ နေရာပေါင်း ၁၅၀ ကျော် ပျက်စီး (သို့) ဖျက်ဆီးခံရ<ref name="ThirdF35JetDowned">{{Cite news |date=14 June 2025 |title=Third F-35 fighter jet downed in Iranian territory, two Israeli pilots now in custody |url=https://www.tehrantimes.com/news/514337/Third-F-35-fighter-jet-downed-in-Iranian-territory-two-Israeli |access-date=14 June 2025 |work=[[Tehran Times]]}}</ref> | casualties2 = '''အီရန် သတင်းများအရ:'''<br /> - (၂၂၄)ဦး သေဆုံး<ref>{{Cite news |date=17 June 2025 |title= Israel-Iran live updates: IDF says it killed Iran's new wartime chief of staff |url= https://www.nbcnews.com/world/middle-east/live-blog/israel-iran-live-updates-idf-says-killed-irans-new-wartime-chief-staff-rcna213420 |access-date=17 June 2025 |work=[[NBC News]]}}</ref><br /> - (၁,၂၇၇)ဦး ဒဏ်ရာရ<ref>{{Cite web |date=15 June 2025 |title=Iran launches new strikes on Israel as Israeli attack widens|url=https://www.bbc.com/news/articles/cy7575lv4ddo |website= [[BBC]] |archive-url=https://archive.today/20250615234333/https://www.bbc.com/news/articles/cy7575lv4ddo|archive-date=15 June 2025 |url-status=live}}</ref><br><br /> '''<small>အီရန် လူ့အခွင့်အရေးလှုပ်ရှားသူများအဖွဲ့ သတင်းများအရ</small>:'''<br /> - (၆၃၉)ဦးကျော် သေဆုံး (အရပ်သား(၂၆၃)ဦးကျော်၊ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်(၁၅၄) ဦးကျော်)<ref name="639killed">{{Cite web|date=19 June 2025|title= Israeli attacks on Iran kill at least 639, injure more than 1,320: Rights group |url= https://aje.io/ac1txh?update=3785162 |website=Al Jazeera English|access-date=19 June 2025}}</ref><br /> - (၁,၃၂၀)ဦးကျော် ဒဏ်ရာရ<ref name="639killed"/><br><br /> '''အစ္စရေး သတင်းများအရ:'''<br /> - ဒရုန်း အစင်းရေ(၄၈၀)ကျော် ပစ်ချခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/israel-has-shot-down-480-drones-from-iran-since-friday-says-idf/|title=Israel has shot down 480 drones from Iran since Friday, says IDF|work=The Times of Israel|date=19 June 2025}}</ref><br /> - ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်(၂၀၀)ကျော်နှင့် မြေပြင်–ဝေဟင်ပစ် ဒုံးကျည်(၁၂၀)ကျော် ဖျက်ဆီးခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/israel-will-achieve-its-objectives-against-iran-within-a-week-or-two-say-idf-officials|title=Israel will achieve its objectives against Iran within a week or two, say IDF officials|first=Emanuel|last=Fabian|work=The Times of Israel|date=17 June 2025}}</ref><ref name="thirtypercent">{{Cite web |date=16 June 2025 |title=Israeli army claims it destroyed 30% of Iran's missile launchers |url=https://aje.io/p8ugy8?update=3778947 |website=[[Al Jazeera English]]}}</ref><br /> - [[:en:Bell AH-1 SuperCobra|AH-1]] ရဟတ်ယာဉ်(၈)စီး ပျက်စီး<ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/idf-says-it-bombed-5-iranian-ah-1-helicopters-at-kermanshah-airbase/|title=IDF says it bombed 5 Iranian AH-1 helicopters at Kermanshah airbase|first=Emanuel|last=Fabian|work=The Times of Israel|date=18 June 2025}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/idf-says-it-destroyed-three-more-iranian-military-helicopters/|title=IDF says it destroyed three more Iranian military helicopters|first=Emanuel|last=Fabian|work=The Times of Israel|date=18 June 2025}}</ref><br /> - [[:en:Boeing 707|ဘိုးအင်း ၇၀၇]]လေယာဉ်(၁)စီး ပျက်စီး<ref>{{cite web|url=https://www.understandingwar.org/backgrounder/iran-update-special-report-june-18-2025-evening-edition|title=Iran Update Special Report, June 18, 2025, Evening Edition|work=Institute for the Study of War|date=18 June 2025}}</ref><br /> - ပျံသန်းမှုမပြုလုပ်နိုင်သော [[:en:Grumman F-14 Tomcat|အက်ဖ်-၁၄အေ တွမ်ကတ်]](၂)စီး ပျက်စီး<ref name="TWZTomcats">{{cite news|url=https://www.twz.com/air/irans-f-14-persian-tomcats-obliterated-in-israeli-airstrike|work=TWZ|date=16 June 2025|title=Iranian F-14 'Persian Tomcats' obliterated in Israeli airstrike|first=Tyler|last=Rogoway}}</ref> | casualties3 = - အစ္စရေး ၃၈၀၀ ကျော် ဘေးလွတ်ရာသို့ ရွေ့ပြောင်း<ref>{{cite news|url=https://www.aa.com.tr/en/middle-east/iranian-missiles-force-evacuation-of-3-800-people-in-israel/3602784|title=Iranian missiles force evacuation of 3,800 people in Israel|work=Anadolu Agency|date=18 June 2025}}</ref><br /> - အစ္စရေး ၈၀၀၀ ကျော် အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ဖြစ်<ref>{{cite news|url= https://aje.io/asdg2r?update=3787793|title=More than 8,000 Israelis left homeless due to conflict with Iran: Report|work=Al Jazeera English|date=20 June 2025}}</ref><br/> - ဆီးရီးယားနိုင်ငံသား (၁)ဦး သေဆုံး<ref>{{Cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/rights-group-says-woman-killed-in-western-syria-likely-by-iranian-drone/|title=Rights group says woman killed in western Syria, likely by Iranian drone|work=The Times of Israel|date=16 June 2025}}</ref><br /> - ဂျော်ဒန်လူမျိုး အရပ်သား (၅)ဦး ဒဏ်ရာရ<ref>{{Cite web |last=Husseini |first=Rana |date=14 June 2025 |title=Five people injured from falling object in Irbid — PSD |url=http://jordantimes.com/news/breaking-news/psd-3-persons-injured-from-a-falling-object-on-their-house-on-the-northern-city-of-irbid-psd-said-the-injured-were-transferred-to-hospital-and-were-reported-to-be-in-good-condition |access-date=15 June 2025 |website=[[Jordan Times]] |language=en}}</ref><br /> - ပါလက်စတိုင်းလူမျိုး အရပ်သား (၅)ဦး ဒဏ်ရာရ<ref name ="YEMEN_MISSLE">{{Cite news |date=14 June 2025 |title=Israel says missile launched from Yemen fell in Hebron; at least 5 Palestinians hurt |url=https://www.straitstimes.com/world/middle-east/israel-says-missile-launched-from-yemen-fell-in-hebron-at-least-5-palestinians-hurt |work=[[The Straits Times]]}}</ref> | units1 = {{tree list}} * {{armed forces|Israel}} ** {{air force|Israel|name=အစ္စရေး လေတပ်}} ** {{flagicon image|Flag of IDF Home Front Command.svg}} ပြည်တွင်းရှေ့တန်းစစ်ဌာနချုပ် * [[File:Mossad seal.svg|20px]] [[မော့ဆက် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့]] {{tree list/end}} | units2 = {{tree list}} * {{flagicon image|Flag of the General Staff of the Armed Forces of the Islamic Republic of Iran.svg}} [[အီရန်အစ္စလာမ်မစ် သမ္မတနိုင်ငံ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များ|အီရန် တပ်မတော်]] ** {{flagicon image|Flag of the Islamic Republic of Iran Army.svg}} [[အီရန် အစ္စလာမ္မစ်သမ္မတနိုင်ငံ ကြည်းတပ်|အီရန် ကြည်းတပ်]] *** {{flagicon image|Flag of the Islamic Republic of Iran Air Defense Force.svg}} [[အီရန် အစ္စလာမ္မစ်သမ္မတနိုင်ငံ လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့|လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့]] ** {{flagicon image|Flag of the Army of the Guardians of the Islamic Revolution.svg}} [[အစ္စလာမ္မစ်တော်လှန်ရေး အစောင့်တပ်ဖွဲ့|အီရန်တော်လှန်ရေးအစောင့်တပ်ဖွဲ့]] *** {{flagicon image|Flag of the Aerospace Force of the Army of the Guardians of the Islamic Revolution.svg}} [[အစ္စလာမ္မစ်တော်လှန်ရေး အစောင့်တပ် လေကြောင်းအာကာသတပ်ဖွဲ့|လေကြောင်းအာကာသတပ်ဖွဲ့]] *** {{flagicon image|Flag of Quds Force.svg}} [[ကွတ်တပ်ဖွဲ့]] *** {{flagicon image|Flag of Basij.svg}} အရံတပ်ဖွဲ့<ref>{{cite web |title=IRAN'S BASIJ INCREASES SECURITY, SETS UP MORE CHECKPOINTS |url=https://iranwire.com/en/news/142219-irans-basij-increases-security-sets-up-more-checkpoints/ |website=Iranwire |access-date=17 June 2025 |date=16 June 2025 }}</ref> * {{flagicon image|Flag of the Yemen Armed Forces.svg}} [[ယီမင် တပ်မတော်]]([[:en:Supreme Political Council|SPC]]) ** {{flagicon image|Flag of the Yemeni Air Force.svg}} [[ယီမင် လေတပ်]] ** {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[:en:Houthis|ဟူသီလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့]] ** {{ill|:en:Strategic Reserve Forces (Yemen){{!}}ဗျူဟာမြောက် အရန်တပ်ဖွဲ့|ar|قوات الاحتياط الاستراتيجي (اليمن)}} *** {{ill|:en:Missile Brigades Group (Yemen){{!}}ဒုံးတပ်ပေါင်းစု|ar|مجموعة ألوية الصواريخ (اليمن)}} {{tree list/end}} | campaignbox = <!-- {{Campaignbox Middle Eastern crisis (2023–present)}} {{Campaignbox Iran–Israel proxy conflict}} --> }} '''အီရန်–အစ္စရေး စစ်ပွဲ'''သည် ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁၃ ရက်နေ့တွင် [[အစ္စရေးနိုင်ငံ]]မှ Operation Rising Lion ဟုအမည်ပေးထားသော စစ်ဆင်ရေးဖြင့် [[အီရန်နိုင်ငံ]]သို့ တိုက်ခိုက်မှုများပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web|last=Powell|first=Oren Liebermann, Jeremy Diamond, Helen Regan, Nectar Gan, Chris Lau, Lauren Izso, Tamar Michaelis, Piper Hudspeth Blackburn, Rhea Mogul, Jessie Yeung, Nadeen Ebrahim, Mostafa Salem, Aditi Sangal, Tori B.|date=2025-06-13|title=Live updates: Israel attacks Iran, explosions in Tel Aviv and Tehran, US position|url=https://www.cnn.com/world/live-news/israel-iran-strikes-news-06-12-25-hnk-intl|access-date=2025-06-17|website=CNN|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|last=Graham-Harrison|first=Emma|date=2025-06-15|title=Israel and Iran broaden strikes during third day of escalating war|language=en-GB|work=The Guardian|url=https://www.theguardian.com/world/2025/jun/15/israel-hits-iran-energy-defence-ministry-conflict-escalates|access-date=2025-06-17|issn=0261-3077}}</ref><ref>{{Cite web|last=Adil|first=Ted Regencia,Alastair McCready,Ali Harb,Erin Hale,Tim Hume,Umut Uras,Virginia Pietromarchi,Nils Adler,Caolán Magee,Abby Seiff,Usaid Siddiqui,Jillian Kestler-D'Amours,Hafsa|title=Updates: Iran hits Israel with air strikes after nuclear site attacks|url=https://www.aljazeera.com/news/liveblog/2025/6/13/live-explosions-reported-in-iran-amid-israel-tensions|access-date=2025-06-17|website=Al Jazeera|language=en}}</ref> ၎င်းသည် ထိုနိုင်ငံနှစ်ဘက်စလုံးအတွက် [[:en:2024_Iran–Israel_conflict|၂၀၂၄ ခုနှစ်]]နောက်ပိုင်း ပထမဦးဆုံး တိုက်ရိုက်ဖြစ်ပွားသည့် ပဋိပက္ခဖြစ်သော်လည်း အတိုင်းအတာအားဖြင့် ကြီးမားလေသည်။ အီရန်သည် (Operation True Promise III ဟု အမည်ဝှက်ပေးထားသည့် စစ်ဆင်ရေးဖြင့်) အစ္စရေးနိုင်ငံပေါ်သို့ တိုက်ချင်းပစ် ဒုံးကျည်များဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်၍ လက်တုံ့ပြန်ခဲ့ပြီး အများအားဖြင့် တဲလ်အဗ္ဗစ်မြို့နှင့်[[ဂျေရုဆလင်မြို့]]များပေါ်သို့ ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<<ref>{{Cite news|last=Cornwell|first=Alexander|last2=Hafezi|first2=Parisa|last3=Holland|first3=Steve|last4=Cornwell|first4=Alexander|date=2025-06-13|title=Iran strikes back at Israel with missiles over Jerusalem, Tel Aviv|language=en|work=Reuters|url=https://www.reuters.com/world/middle-east/israel-says-it-strikes-iran-amid-nuclear-tensions-2025-06-13/|access-date=2025-06-17}}</ref><ref>{{Cite web|date=2025-06-13|title=Israel strikes Iran's nuclear sites and kills top generals. Iran retaliates with missile barrages|url=https://apnews.com/article/iran-explosions-israel-tehran-00234a06e5128a8aceb406b140297299|access-date=2025-06-17|website=AP News|language=en}}</ref> ဇွန်လ ၂၀ ရက်နေ့အထိ နှစ်ဘက်စလုံးတွင် ဒဏ်ရာရရှိသူနှင့် ထိခိုက်သေဆုံးသူ ဦးရေ ထောင်ဂဏန်းကျော်ရှိလာခဲ့ပြီး အီရန်ဘက်၌ ၂၂၄ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး အစ္စရေးဘက်၌ ၂၅ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|last=Sangal|first=Eugenia Yosef, Lex Harvey, Jessie Yeung, Antoinette Radford, Christian Edwards, Mostafa Salem, Maureen Chowdhury, Elise Hammond, Aditi|date=2025-06-16|title=Israel-Iran attacks, missile strikes on Tehran, Tel Aviv, Haifa, rising death tolls: Live updates|url=https://www.cnn.com/world/live-news/israel-iran-attack-strikes-news-06-16-25-intl-hnk|access-date=2025-06-17|website=CNN|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Israel strikes Iranian state TV in new attack on Tehran – DW – 06/17/2025|url=https://www.dw.com/en/israel-strikes-iranian-state-tv-in-new-attack-on-tehran/live-72919550|access-date=2025-06-17|website=dw.com|language=en}}</ref> ဤစစ်ပွဲသည် အီရန်က ထောက်ပံ့ပေးထားသော [[Palestinian movements|ပါလက်စတိုင်း နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုများ]]နှင့် [[ဟားမတ်စ်]]အဖွဲ့တို့နှင့် ဖြစ်ပွားသည့် [[:en:Gaza_War_(2023–present)|ဂါဇာစစ်ပွဲ]]တွင် အစ္စရေးက ပါဝင်လာချိန်၌ ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အီရန်သည် ပါလက်စတိုင်း အရပ်သားများကို အစ္စရေးက သတ်ဖြတ်ခဲ့သည်ဟုလည်း စွပ်စွဲထားလေသည်။ နှစ်ဖက်စလုံးသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဧပြီလတွင် တစ်ကြိမ်နှင့် အောက်တိုဘာလတွင် တစ်ကြိမ် တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြပြီး ၂၀၂၅ တွင် ပိုမိုပြင်းထန်လာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=How effective was Iran’s attack? The Israeli public doesn’t have the full picture|url=https://www.timesofisrael.com/how-effective-was-irans-attack-the-israeli-public-doesnt-have-the-full-picture/|access-date=2025-06-17|work=www.timesofisrael.com|language=en-US}}</ref> <ref>{{Cite news|last=Boxerman|first=Aaron|date=2024-04-13|title=Israel Reports Light Damage After Iran Launches Large Strike|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/live/2024/04/13/world/israel-iran-gaza-war-news}}</ref> အစ္စရေး၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အီရန်နိုင်ငံ၏ စစ်ဗိုလ်ချုပ်များနှင့် သိပ္ပံပညာရှင် အများအပြား သေဆုံးခဲ့ရသည်။<ref>{{Cite news|last=Regalado|first=Francesca|date=2025-06-13|title=These Are Iranian Generals and Scientists Killed by Israel|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2025/06/13/world/middleeast/iran-military-generals-killed-israel.html}}</ref><ref>{{Cite web|last=Sutherland|first=Callum|date=2025-06-13|title=Israel Kills Top Iranian General Days After Appointment to War Command|url=https://time.com/7293886/iranian-generals-scientists-targets-killed-by-israeli-strikes/|access-date=2025-06-19|work=TIME|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Ebrahim|first=Ross Adkin, Tamar Michaelis, Nadeen|date=2025-06-13|title=Hossein Salami, Mohammad Bagheri, Ali Shamkhani killed as Israel targets Iranian military and nuclear leadership|url=https://www.cnn.com/2025/06/13/middleeast/israel-iran-strikes-military-deaths-intl-hnk|access-date=2025-06-19|work=CNN|language=en}}</ref> အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု သမ္မတ [[ဒေါ်နယ်လ် ထရမ့်]] လက်ထက်တွင် [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]အနေဖြင့် [[အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ]]၏ လက်ရှိအခြေအနေများနှင့်ပတ်သက်၍ စိုးရိမ်မိကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ အမေရိကန်သည် အစ္စရေး၏ [[United States–Israel relations|အဓိက မဟာမိတ်]]ဖြစ်ပြီး အစ္စရေးအား ဆယ်စုနှစ်များစွာ ထောက်ပံ့ပေးခဲ့ပြီး၊ အီရန်၏ ဒုံးကျည်များကို ပစ်ချရာတွင်လည်း ပါဝင်ခဲ့၏။ အီရန်နှင့် အစ္စရေး စစ်ပွဲတွင် အစ္စရေးဘက်မှ ပါဝင်နေသည်ဟု သုံးသပ်ရသည်။<ref>{{Cite web|title=Israel-Iran Live Updates: Trump Privately Approved of Attack Plans for Iran but Has Withheld Final Order|url=https://www.wsj.com/livecoverage/iran-israel-conflict-news|access-date=2025-06-19|work=WSJ|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|date=2025-06-19|title=Trump approves Iran attack plan but has not made final decision, reports say|url=https://www.bbc.com/news/articles/c4g8r8rj87vo|access-date=2025-06-19|work=www.bbc.com|language=en-GB}}</ref><ref>{{Cite web|last=Sangal|first=Lex Harvey, Chris Lau, Laura Sharman, Aditi|date=2025-06-19|title=Live updates: Israel-Iran conflict, ballistic missile attacks, Trump weighs US involvement|url=https://www.cnn.com/world/live-news/israel-iran-conflict-06-19-25-intl-hnk|access-date=2025-06-19|work=CNN|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|date=2025-06-18|title=Trump says no decision yet on U.S. joining Israel's attacks on Iran, after Iran warns it would risk "all-out war" - CBS News|url=https://www.cbsnews.com/news/iran-israel-war-us-trump-nuclear-sites-risk-all-out-war/|access-date=2025-06-19|work=www.cbsnews.com|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|title=Iran warns US intervention in conflict with Israel risks ‘all out war’|url=https://www.aljazeera.com/news/2025/6/18/iran-warns-us-intervention-in-conflict-with-israel-risks-all-out-war|access-date=2025-06-19|work=Al Jazeera|language=en}}</ref> အစ္စရေးမှ တိုက်ခိုက်မှုများ မပြုလုပ်ခင်က အမေရိကန်နှင့် အီရန်နိုင်ငံတို့သည် နျူကလီးယား ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက်အတွက် ညှိနှိုင်းထားခဲ့ကြပြီးဖြစ်သော်လည်း<ref>{{Cite web|date=2025-06-03|title=Analysis: An outline is emerging of the US offer to Iran in their high-stakes nuclear negotiations|url=https://apnews.com/article/iran-us-nuclear-talks-analysis-israel-mideast-2cbea2d6982bd8806d7e8fa7771afc37|access-date=2025-06-19|work=AP News|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Iran-US nuclear talks: Is a new deal imminent? – DW – 05/27/2025|url=https://www.dw.com/en/iran-us-nuclear-talks-is-a-new-deal-imminent/a-72687249|access-date=2025-06-19|work=dw.com|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|last=Wintour|first=Patrick|date=2025-05-23|title=Iran-US nuclear talks end with no agreement but ‘possibility of progress’|language=en-GB|work=The Guardian|url=https://www.theguardian.com/world/2025/may/23/iran-us-nuclear-talks-end-no-agreement-possibility-progress-}}</ref><ref name=":4">{{Cite news|last=Swan|first=Jonathan|date=2025-06-17|title=How Trump Shifted on Iran Under Pressure From Israel|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2025/06/17/us/politics/trump-iran-israel-nuclear-talks.html}}</ref> တိုက်ခိုက်မှုများ အပြီးနောက် အီရန်မှ နုတ်ထွက်သွားခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|last=MacFarquhar|first=Neil|date=2025-06-14|title=Next Round of Nuclear Talks Between U.S. and Iran Is Off|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2025/06/14/world/middleeast/us-iran-nuclear-talks.html}}</ref><ref>{{Cite web|title=Iran cancels US nuclear talks next round amid ‘barbarous’ Israeli attacks|url=https://www.aljazeera.com/news/2025/6/14/iran-says-nuclear-talks-with-us-meaningless-as-trump-pushes-for-a-deal|access-date=2025-06-19|work=Al Jazeera|language=en}}</ref> နိုင်ငံအများစုမှ အစ္စရေး၏ စတင်တိုက်ခိုက်မှုကို ဝေဖန်ရှုတ်ချခဲ့ကြပြီး နှစ်နိုင်ငံစလုံးမှ နိုင်ငံသားများအား ဘေးလွတ်ရာသို့ ထွက်ခွာကြရန် ပြောကြားထားသည်။ နိုင်ငံသားအားလုံး နိုင်ငံတွင်းမှ ထွက်ခွါခြင်းမပြုကြရန်နှင့် နိုင်ငံအတွင်း၌သာ နေထိုင်ကြရန် အစ္စရေးအစိုးရက သတိပေးထားသည်။<ref>{{Cite web|title=Israel has barred its citizens from leaving the country – Middle East Monitor|url=https://www.middleeastmonitor.com/20250617-israel-has-barred-its-citizens-from-leaving-the-country/|access-date=2025-06-19|language=en-GB}}</ref><ref>{{Cite web|title=With Israel’s Major Airport Shut Down, Citizens and Tourists Scramble to Get Home|url=https://www.wsj.com/world/middle-east/with-israels-major-airport-shut-down-citizens-tourists-stuck-scramble-to-get-home-1b660d83|access-date=2025-06-19|language=en-US}}</ref> လူအများစုက ဤစစ်ပွဲအား [[တတိယ ကမ္ဘာစစ်|တတိယကမ္ဘာစစ်]]၏ ပထမအဆင့်ဟုလည်း ပြောဆိုလျက်ရှိကြသည်။<ref>{{Cite web|title=Some US diplomats leave Israel; embassy prepares to evacuate citizens who want to go {{!}} The Times of Israel|url=https://www.timesofisrael.com/us-embassy-working-on-plans-to-evacuate-american-citizens-seeking-to-leave-israel/amp/|access-date=2025-06-19}}</ref><ref>{{Cite web|title=world war III: A list of 'safest' countries to seek shelter as World War III fear looms - The Economic Times|url=https://m.economictimes.com/news/international/global-trends/a-list-of-safest-countries-to-seek-shelter-as-world-war-iii-fear-looms/amp_articleshow/121934172.cms|access-date=2025-06-19}}</ref><ref>{{Cite web|title=Is World War Three coming?|url=https://theweek.com/92967/are-we-heading-towards-world-war-3|access-date=2025-06-19|language=en}}</ref> == မှတ်စုများ == {{Notelist}} == ကိုးကား == {{Reflist}} [[ကဏ္ဍ:အီရန်နိုင်ငံ၏ သမိုင်း]] [[ကဏ္ဍ:အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ သမိုင်း]] [[ကဏ္ဍ:အစ္စရေးနိုင်ငံသမိုင်း]] a45ws4jm3nse5muouryj3ktrgxgkffa 878826 878821 2025-06-22T06:57:09Z Pho Sai 45037 878826 wikitext text/x-wiki {{ဖြစ်နေဆဲ|date=ဇွန် ၂၀၂၅}}  {{Infobox military conflict | conflict = အီရန်–အစ္စရေး စစ်ပွဲ | partof = [[:en:Middle Eastern crisis (2023–present)|အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ အရေးအခင်း (၂၀၂၃–လက်ရှိ)]] | image = {{Multiple image | border = infobox | total_width = 300 | perrow = 2/2 | image1 = Pictures of the Israeli attack on Tehran 1 Mehr (2).jpg | image2 = The Israel Attack on Tehran - Patrice Lumumba Street 22 Tasnim.jpg | image3 = June 2025 Iranian strikes on Ramat Gan (cropped).jpg | image4 = Batch 3 Avash 15.jpg }} Clockwise from top left: aerial view of [[Tehran]] following Israeli airstrikes; damage in Tehran due to the strikes; explosions in Tehran during the war; a building in [[Ramat Gan]] after Iranian missile strikes. | date = ၁၃ ဇွန် ၂၀၂၅ – ယနေ့ထိ ({{Age in years, months and days|year=2025|month=6|day=13}}) | place = {{flatlist| * [[အီရန်]] * [[အစ္စရေး]] * [[:en:West Bank|အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသ]] * [[အီရတ်]] * [[ဂျော်ဒန်နိုင်ငံ|ဂျော်ဒန်]] * [[ဆီးရီးယား]] * [[ဆော်ဒီအာရေဗျ]] * [[ယီမင်နိုင်ငံ|ယီမင်]] }} | result = ဇွန် ၂၀၂၅ အီရန်မှ အစ္စရေးအား တိုက်ခိုက်မှု | status = ဖြစ်ပွားနေဆဲ | combatant1 = {{flag|Israel}}<br />'''ပံ့ပိုးသူများ:'''<br />{{flag|United States|name=အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု}}{{efn|The United States has helped shoot down Iranian missiles over Israel and Iraq and two US diplomatic missions [[List of airstrikes during the Iran–Israel war#At the United States|were damaged or the target of]] Iranian airstrikes.<ref>{{cite web |title=US helps Israel shoot down barrage of Iranian missiles |url=https://apnews.com/article/iran-israel-strikes-us-troops-973bc18970689bac42d82342bd29f601 |website=AP News |publisher=[[Associated Press]] |access-date=17 June 2025 |date=13 June 2025}}</ref><ref>{{cite web |title=US air defense systems, naval destroyer help down Iranian missiles fired at Israel |url=https://www.timesofisrael.com/us-air-defense-systems-naval-destroyer-help-down-iranian-missiles-fired-at-israel/ |website=[[The Times of Israel]] |access-date=17 June 2025 |date=14 June 2025}}</ref><ref>{{cite web |last1=Carter |first1=Brian |last2=Rezaei |first2=Ben |last3=Reddy |first3=Ria |last4=Borens |first4=Avery |last5=Schmida |first5=Ben |last6=Moorman |first6=Carolyn |last7=Parry |first7=Andie |title=Iran Update Special Report, June 16, 2025, Evening Edition |url=https://www.understandingwar.org/backgrounder/iran-update-special-report-june-16-2025-evening-edition |website=Critical Threats Project |publisher=[[Institute for the Study of War]] |access-date=17 June 2025 |location=[[Washington, D.C.]] |date=16 June 2025}}</ref>}} | combatant2 = {{tree list}} * {{flag|Iran}} * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} ဟူသီလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ {{tree list/end}} | commander1 = {{plainlist| * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[ဘင်ဂျမင် နေတန်ယာဟု]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Isaac Herzog|Isaac Herzog]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Israel Katz|Israel Katz]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Eyal Zamir|Eyal Zamir]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Tomer Bar|Tomer Bar]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:David Barnea|David Barnea]]}} }} | commander2 = {{plainlist| * {{nowrap|{{flagdeco|Iran}} [[Ali Khamenei]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Iran}} [[Masoud Pezeshkian]]}} * {{flagdeco|Iran}} [[Mohammad-Reza Gharaei Ashtiani]] * {{flagdeco|Iran}} [[Aziz Nasirzadeh]] * {{flagdeco|Iran}} [[Mohammad Bagheri (general)|Mohammad Bagheri]]{{Assassinated}} * {{flagdeco|Iran}} [[Abdolrahim Mousavi]] * {{flagdeco|Iran}} [[Alireza Sabahifard]] * {{flagdeco|Iran}} [[Hossein Salami]]{{Assassinated}} * {{flagdeco|Iran}} [[Esmail Qaani]] * {{flagdeco|Iran}} [[Amir Ali Hajizadeh]]{{Assassinated}} * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Abdul-Malik al-Houthi]] * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Mahdi al-Mashat]] * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Muhammad Abd al-Karim al-Ghamari]] * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Mohamed al-Atifi]] }} | casualties1 = '''အစ္စရေးသတင်းများအရ:'''<br /> - (၂၄)ဦး သေဆုံး<ref>{{Cite news |date=16 June 2025 |title= IDF: 80-90% of Iranian missiles intercepted, but 24 Israelis killed in attacks |url=https://www.jpost.com/israel-news/defense-news/article-857892 |access-date=17 June 2025 |work=The Jerusalem Post}}</ref><br /> - (၂,၃၆၂)ဦး ဒဏ်ရာရ<ref name="treated19june">{{Cite web |title=271 people treated in hospitals this morning due to Iranian missile attack, says Health Ministry |url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/271-people-treated-in-hospitals-this-morning-due-to-iranian-missile-attack-says-health-ministry/ |access-date=19 June 2025 |website=The Times of Israel |language=en-US}}</ref><ref>{{cite news|url=https://aje.io/asdg2r?update=3788281|title=Injuries from Iranian attacks on Israel grow|work=Al Jazeera English |date=20 June 2025}}</ref><br /> - [[:en:Elbit Hermes 900|အားမာ့ဇ် ဒရုန်း]](၁)စင်း ပစ်ချခံရ<ref name="hermesdowned">{{Cite web |date=18 June 2025 |title=Israel says drone downed in Iran |url=https://aje.io/fcyxah?update=3783202 |website=Al Jazeera English}}</ref><br><br /> '''အီရန် သတင်းများအရ:'''<br /> - [[အက်ဖ်-၃၅ လိုက်တနင်း ၂|အက်ဖ်–၃၅ တိုက်လေယာဉ်]](၅)စင်း ပစ်ချခံရ<ref name="f35downed">{{Cite web |date=18 June 2025 |title=Iran shoots down Israeli drone, F-35 jet: Reports |url=https://aje.io/fcyxah?update=3783154 |website=[[Al Jazeera English]]}}</ref><ref>{{cite news|url=https://news.az/news/iran-claims-to-have-shot-down-fifth-israeli-f-35|title=Iran claims to have shot down fifth Israeli F-35|work=Newz.az|date=18 June 2025}}</ref><br /> - လေယာဉ်မှူး(၂)ဦး အဖမ်းခံရ<ref>{{cite news | url=https://www.arabnews.com/node/2604851/middle-east | title=Iran will reportedly share images of captured Israeli fighter jet pilots 'soon' | work=Arab News | date=18 June 2025 }}</ref><br /> - [[မောင်းသူမဲ့လေယာဉ်|ယူအေဗွီ]] အစီး(၆၀)ကျော်နှင့် [[:en:cruise missiles|ခရုဇ်ဒုံးကျည်များ]] ဖျက်ဆီးခံရ<ref>{{cite news|url=https://ifpnews.com/air-defense-hq-over-60-israeli-uavs-missiles-destroyed-by-iran/|title=Air Defense HQ: Over 60 Israeli UAVs, Missiles Destroyed by Iran|work=Iran Front Page |date=18 June 2025}}</ref><br /> - မော့ဆက် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ဝင်အေးဂျင့် ၄၄ ဦးကျော် အဖမ်းခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.thenationalnews.com/news/mena/2025/06/18/how-many-alleged-mossad-agents-has-iran-arrested-and-where/|title=How many alleged Mossad agents has Iran arrested and where?|work=The National|date=19 June 2025}}</ref><br /> - မော့ဆက် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ဝင်အေးဂျင့် ၁ ဦး အကွပ်မျက်ခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.siasat.com/iran-executes-mossad-agent-for-spying-2-others-arrested-3234263/|title=Iran executes Mossad agent for spying, 2 others arrested|work=The Siasat Daily|date=16 June 2025|access-date=18 June 2025}}</ref><br /> - စစ်တပ်နှင့် ထောက်လှမ်းရေးဌာနဆိုင်ရာ နေရာပေါင်း ၁၅၀ ကျော် ပျက်စီး (သို့) ဖျက်ဆီးခံရ<ref name="ThirdF35JetDowned">{{Cite news |date=14 June 2025 |title=Third F-35 fighter jet downed in Iranian territory, two Israeli pilots now in custody |url=https://www.tehrantimes.com/news/514337/Third-F-35-fighter-jet-downed-in-Iranian-territory-two-Israeli |access-date=14 June 2025 |work=[[Tehran Times]]}}</ref> | casualties2 = '''အီရန် သတင်းများအရ:'''<br /> - (၂၂၄)ဦး သေဆုံး<ref>{{Cite news |date=17 June 2025 |title= Israel-Iran live updates: IDF says it killed Iran's new wartime chief of staff |url= https://www.nbcnews.com/world/middle-east/live-blog/israel-iran-live-updates-idf-says-killed-irans-new-wartime-chief-staff-rcna213420 |access-date=17 June 2025 |work=[[NBC News]]}}</ref><br /> - (၁,၂၇၇)ဦး ဒဏ်ရာရ<ref>{{Cite web |date=15 June 2025 |title=Iran launches new strikes on Israel as Israeli attack widens|url=https://www.bbc.com/news/articles/cy7575lv4ddo |website= [[BBC]] |archive-url=https://archive.today/20250615234333/https://www.bbc.com/news/articles/cy7575lv4ddo|archive-date=15 June 2025 |url-status=live}}</ref><br><br /> '''<small>အီရန် လူ့အခွင့်အရေးလှုပ်ရှားသူများအဖွဲ့ သတင်းများအရ</small>:'''<br /> - (၆၃၉)ဦးကျော် သေဆုံး (အရပ်သား(၂၆၃)ဦးကျော်၊ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်(၁၅၄) ဦးကျော်)<ref name="639killed">{{Cite web|date=19 June 2025|title= Israeli attacks on Iran kill at least 639, injure more than 1,320: Rights group |url= https://aje.io/ac1txh?update=3785162 |website=Al Jazeera English|access-date=19 June 2025}}</ref><br /> - (၁,၃၂၀)ဦးကျော် ဒဏ်ရာရ<ref name="639killed"/><br><br /> '''အစ္စရေး သတင်းများအရ:'''<br /> - ဒရုန်း အစင်းရေ(၄၈၀)ကျော် ပစ်ချခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/israel-has-shot-down-480-drones-from-iran-since-friday-says-idf/|title=Israel has shot down 480 drones from Iran since Friday, says IDF|work=The Times of Israel|date=19 June 2025}}</ref><br /> - ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်(၂၀၀)ကျော်နှင့် မြေပြင်–ဝေဟင်ပစ် ဒုံးကျည်(၁၂၀)ကျော် ဖျက်ဆီးခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/israel-will-achieve-its-objectives-against-iran-within-a-week-or-two-say-idf-officials|title=Israel will achieve its objectives against Iran within a week or two, say IDF officials|first=Emanuel|last=Fabian|work=The Times of Israel|date=17 June 2025}}</ref><ref name="thirtypercent">{{Cite web |date=16 June 2025 |title=Israeli army claims it destroyed 30% of Iran's missile launchers |url=https://aje.io/p8ugy8?update=3778947 |website=[[Al Jazeera English]]}}</ref><br /> - [[:en:Bell AH-1 SuperCobra|AH-1]] ရဟတ်ယာဉ်(၈)စီး ပျက်စီး<ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/idf-says-it-bombed-5-iranian-ah-1-helicopters-at-kermanshah-airbase/|title=IDF says it bombed 5 Iranian AH-1 helicopters at Kermanshah airbase|first=Emanuel|last=Fabian|work=The Times of Israel|date=18 June 2025}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/idf-says-it-destroyed-three-more-iranian-military-helicopters/|title=IDF says it destroyed three more Iranian military helicopters|first=Emanuel|last=Fabian|work=The Times of Israel|date=18 June 2025}}</ref><br /> - [[:en:Boeing 707|ဘိုးအင်း ၇၀၇]]လေယာဉ်(၁)စီး ပျက်စီး<ref>{{cite web|url=https://www.understandingwar.org/backgrounder/iran-update-special-report-june-18-2025-evening-edition|title=Iran Update Special Report, June 18, 2025, Evening Edition|work=Institute for the Study of War|date=18 June 2025}}</ref><br /> - ပျံသန်းမှုမပြုလုပ်နိုင်သော [[:en:Grumman F-14 Tomcat|အက်ဖ်-၁၄အေ တွမ်ကတ်]](၂)စီး ပျက်စီး<ref name="TWZTomcats">{{cite news|url=https://www.twz.com/air/irans-f-14-persian-tomcats-obliterated-in-israeli-airstrike|work=TWZ|date=16 June 2025|title=Iranian F-14 'Persian Tomcats' obliterated in Israeli airstrike|first=Tyler|last=Rogoway}}</ref> | casualties3 = - အစ္စရေး ၃၈၀၀ ကျော် ဘေးလွတ်ရာသို့ ရွေ့ပြောင်း<ref>{{cite news|url=https://www.aa.com.tr/en/middle-east/iranian-missiles-force-evacuation-of-3-800-people-in-israel/3602784|title=Iranian missiles force evacuation of 3,800 people in Israel|work=Anadolu Agency|date=18 June 2025}}</ref><br /> - အစ္စရေး ၈၀၀၀ ကျော် အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ဖြစ်<ref>{{cite news|url= https://aje.io/asdg2r?update=3787793|title=More than 8,000 Israelis left homeless due to conflict with Iran: Report|work=Al Jazeera English|date=20 June 2025}}</ref><br/> - ဆီးရီးယားနိုင်ငံသား (၁)ဦး သေဆုံး<ref>{{Cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/rights-group-says-woman-killed-in-western-syria-likely-by-iranian-drone/|title=Rights group says woman killed in western Syria, likely by Iranian drone|work=The Times of Israel|date=16 June 2025}}</ref><br /> - ဂျော်ဒန်လူမျိုး အရပ်သား (၅)ဦး ဒဏ်ရာရ<ref>{{Cite web |last=Husseini |first=Rana |date=14 June 2025 |title=Five people injured from falling object in Irbid — PSD |url=http://jordantimes.com/news/breaking-news/psd-3-persons-injured-from-a-falling-object-on-their-house-on-the-northern-city-of-irbid-psd-said-the-injured-were-transferred-to-hospital-and-were-reported-to-be-in-good-condition |access-date=15 June 2025 |website=[[Jordan Times]] |language=en}}</ref><br /> - ပါလက်စတိုင်းလူမျိုး အရပ်သား (၅)ဦး ဒဏ်ရာရ<ref name ="YEMEN_MISSLE">{{Cite news |date=14 June 2025 |title=Israel says missile launched from Yemen fell in Hebron; at least 5 Palestinians hurt |url=https://www.straitstimes.com/world/middle-east/israel-says-missile-launched-from-yemen-fell-in-hebron-at-least-5-palestinians-hurt |work=[[The Straits Times]]}}</ref> | units1 = {{tree list}} * {{armed forces|Israel}} ** {{air force|Israel|name=အစ္စရေး လေတပ်}} ** {{flagicon image|Flag of IDF Home Front Command.svg}} ပြည်တွင်းရှေ့တန်းစစ်ဌာနချုပ် * [[File:Mossad seal.svg|20px]] [[မော့ဆက် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့]] {{tree list/end}} | units2 = {{tree list}} * {{flagicon image|Flag of the General Staff of the Armed Forces of the Islamic Republic of Iran.svg}} [[အီရန်အစ္စလာမ်မစ် သမ္မတနိုင်ငံ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များ|အီရန် တပ်မတော်]] ** {{flagicon image|Flag of the Islamic Republic of Iran Army.svg}} [[အီရန် အစ္စလာမ္မစ်သမ္မတနိုင်ငံ ကြည်းတပ်|အီရန် ကြည်းတပ်]] *** {{flagicon image|Flag of the Islamic Republic of Iran Air Defense Force.svg}} [[အီရန် အစ္စလာမ္မစ်သမ္မတနိုင်ငံ လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့|လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့]] ** {{flagicon image|Flag of the Army of the Guardians of the Islamic Revolution.svg}} [[အစ္စလာမ္မစ်တော်လှန်ရေး အစောင့်တပ်ဖွဲ့|အီရန်တော်လှန်ရေးအစောင့်တပ်ဖွဲ့]] *** {{flagicon image|Flag of the Aerospace Force of the Army of the Guardians of the Islamic Revolution.svg}} [[အစ္စလာမ္မစ်တော်လှန်ရေး အစောင့်တပ် လေကြောင်းအာကာသတပ်ဖွဲ့|လေကြောင်းအာကာသတပ်ဖွဲ့]] *** {{flagicon image|Flag of Quds Force.svg}} [[ကွတ်တပ်ဖွဲ့]] *** {{flagicon image|Flag of Basij.svg}} အရံတပ်ဖွဲ့<ref>{{cite web |title=IRAN'S BASIJ INCREASES SECURITY, SETS UP MORE CHECKPOINTS |url=https://iranwire.com/en/news/142219-irans-basij-increases-security-sets-up-more-checkpoints/ |website=Iranwire |access-date=17 June 2025 |date=16 June 2025 }}</ref> * {{flagicon image|Flag of the Yemen Armed Forces.svg}} [[ယီမင် တပ်မတော်]]([[:en:Supreme Political Council|SPC]]) ** {{flagicon image|Flag of the Yemeni Air Force.svg}} [[ယီမင် လေတပ်]] ** {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[:en:Houthis|ဟူသီလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့]] ** {{ill|:en:Strategic Reserve Forces (Yemen){{!}}ဗျူဟာမြောက် အရန်တပ်ဖွဲ့|ar|قوات الاحتياط الاستراتيجي (اليمن)}} *** {{ill|:en:Missile Brigades Group (Yemen){{!}}ဒုံးတပ်ပေါင်းစု|ar|مجموعة ألوية الصواريخ (اليمن)}} {{tree list/end}} | campaignbox = <!-- {{Campaignbox Middle Eastern crisis (2023–present)}} {{Campaignbox Iran–Israel proxy conflict}} --> }} '''အီရန်–အစ္စရေး စစ်ပွဲ'''သည် ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁၃ ရက်နေ့တွင် [[အစ္စရေးနိုင်ငံ]]မှ Operation Rising Lion ဟုအမည်ပေးထားသော စစ်ဆင်ရေးဖြင့် [[အီရန်နိုင်ငံ]]သို့ တိုက်ခိုက်မှုများပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web|last=Powell|first=Oren Liebermann, Jeremy Diamond, Helen Regan, Nectar Gan, Chris Lau, Lauren Izso, Tamar Michaelis, Piper Hudspeth Blackburn, Rhea Mogul, Jessie Yeung, Nadeen Ebrahim, Mostafa Salem, Aditi Sangal, Tori B.|date=2025-06-13|title=Live updates: Israel attacks Iran, explosions in Tel Aviv and Tehran, US position|url=https://www.cnn.com/world/live-news/israel-iran-strikes-news-06-12-25-hnk-intl|access-date=2025-06-17|website=CNN|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|last=Graham-Harrison|first=Emma|date=2025-06-15|title=Israel and Iran broaden strikes during third day of escalating war|language=en-GB|work=The Guardian|url=https://www.theguardian.com/world/2025/jun/15/israel-hits-iran-energy-defence-ministry-conflict-escalates|access-date=2025-06-17|issn=0261-3077}}</ref><ref>{{Cite web|last=Adil|first=Ted Regencia,Alastair McCready,Ali Harb,Erin Hale,Tim Hume,Umut Uras,Virginia Pietromarchi,Nils Adler,Caolán Magee,Abby Seiff,Usaid Siddiqui,Jillian Kestler-D'Amours,Hafsa|title=Updates: Iran hits Israel with air strikes after nuclear site attacks|url=https://www.aljazeera.com/news/liveblog/2025/6/13/live-explosions-reported-in-iran-amid-israel-tensions|access-date=2025-06-17|website=Al Jazeera|language=en}}</ref> ၎င်းသည် [[:en:2024_Iran–Israel_conflict|၂၀၂၄ ခုနှစ်]]နောက်ပိုင်း ထိုနိုင်ငံနှစ်ဘက်အကြား ထိပ်တိုက်ဖြစ်ပွားသည့် ပထမဦးဆုံး ပဋိပက္ခဖြစ်သော်လည်း အတိုင်းအတာအားဖြင့် ကြီးမား၏။ အီရန်သည် (Operation True Promise III ဟု အမည်ဝှက်ပေးထားသည့် စစ်ဆင်ရေးဖြင့်) အစ္စရေးနိုင်ငံပေါ်သို့ တိုက်ချင်းပစ် ဒုံးကျည်များဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်၍ လက်တုံ့ပြန်ခဲ့ပြီး အများအားဖြင့် တဲလ်အဗ္ဗစ်မြို့နှင့်[[ဂျေရုဆလင်မြို့]]များပေါ်သို့ ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<<ref>{{Cite news|last=Cornwell|first=Alexander|last2=Hafezi|first2=Parisa|last3=Holland|first3=Steve|last4=Cornwell|first4=Alexander|date=2025-06-13|title=Iran strikes back at Israel with missiles over Jerusalem, Tel Aviv|language=en|work=Reuters|url=https://www.reuters.com/world/middle-east/israel-says-it-strikes-iran-amid-nuclear-tensions-2025-06-13/|access-date=2025-06-17}}</ref><ref>{{Cite web|date=2025-06-13|title=Israel strikes Iran's nuclear sites and kills top generals. Iran retaliates with missile barrages|url=https://apnews.com/article/iran-explosions-israel-tehran-00234a06e5128a8aceb406b140297299|access-date=2025-06-17|website=AP News|language=en}}</ref> ဇွန်လ ၂၀ ရက်နေ့အထိ နှစ်ဘက်စလုံးတွင် ဒဏ်ရာရရှိသူနှင့် ထိခိုက်သေဆုံးသူ ဦးရေ ထောင်ဂဏန်းကျော်ရှိလာခဲ့ပြီး အီရန်ဘက်၌ ၂၂၄ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး အစ္စရေးဘက်၌ ၂၅ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|last=Sangal|first=Eugenia Yosef, Lex Harvey, Jessie Yeung, Antoinette Radford, Christian Edwards, Mostafa Salem, Maureen Chowdhury, Elise Hammond, Aditi|date=2025-06-16|title=Israel-Iran attacks, missile strikes on Tehran, Tel Aviv, Haifa, rising death tolls: Live updates|url=https://www.cnn.com/world/live-news/israel-iran-attack-strikes-news-06-16-25-intl-hnk|access-date=2025-06-17|website=CNN|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Israel strikes Iranian state TV in new attack on Tehran – DW – 06/17/2025|url=https://www.dw.com/en/israel-strikes-iranian-state-tv-in-new-attack-on-tehran/live-72919550|access-date=2025-06-17|website=dw.com|language=en}}</ref> ဤစစ်ပွဲသည် အီရန်က ထောက်ပံ့ပေးထားသော [[Palestinian movements|ပါလက်စတိုင်း နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုများ]]နှင့် [[ဟားမတ်စ်]]အဖွဲ့တို့နှင့် ဖြစ်ပွားသည့် [[:en:Gaza_War_(2023–present)|ဂါဇာစစ်ပွဲ]]တွင် အစ္စရေး ပါဝင်လာချိန်၌ အစပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အီရန်သည် ပါလက်စတိုင်း အရပ်သားများကို သတ်ဖြတ်ခဲ့သည်ဟုလည်း အစ္စရေးအပေါ် စွပ်စွဲထားသည်။ နှစ်ဖက်စလုံးအနေဖြင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၏ ဧပြီလတွင် တစ်ကြိမ်နှင့် အောက်တိုဘာလတွင် တစ်ကြိမ် ရင်ဆိုင်တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်ပွားထားပြီး ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် ပိုမိုပြင်းထန်လာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=How effective was Iran’s attack? The Israeli public doesn’t have the full picture|url=https://www.timesofisrael.com/how-effective-was-irans-attack-the-israeli-public-doesnt-have-the-full-picture/|access-date=2025-06-17|work=www.timesofisrael.com|language=en-US}}</ref> <ref>{{Cite news|last=Boxerman|first=Aaron|date=2024-04-13|title=Israel Reports Light Damage After Iran Launches Large Strike|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/live/2024/04/13/world/israel-iran-gaza-war-news}}</ref> အစ္စရေး၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အီရန်နိုင်ငံ၏ စစ်ဗိုလ်ချုပ်များနှင့် သိပ္ပံပညာရှင် အများအပြား သေဆုံးခဲ့ရသည်။<ref>{{Cite news|last=Regalado|first=Francesca|date=2025-06-13|title=These Are Iranian Generals and Scientists Killed by Israel|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2025/06/13/world/middleeast/iran-military-generals-killed-israel.html}}</ref><ref>{{Cite web|last=Sutherland|first=Callum|date=2025-06-13|title=Israel Kills Top Iranian General Days After Appointment to War Command|url=https://time.com/7293886/iranian-generals-scientists-targets-killed-by-israeli-strikes/|access-date=2025-06-19|work=TIME|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Ebrahim|first=Ross Adkin, Tamar Michaelis, Nadeen|date=2025-06-13|title=Hossein Salami, Mohammad Bagheri, Ali Shamkhani killed as Israel targets Iranian military and nuclear leadership|url=https://www.cnn.com/2025/06/13/middleeast/israel-iran-strikes-military-deaths-intl-hnk|access-date=2025-06-19|work=CNN|language=en}}</ref> အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု သမ္မတ [[ဒေါ်နယ်လ် ထရမ့်]] လက်ထက်တွင် [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]အနေဖြင့် [[အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ]]၏ လက်ရှိအခြေအနေများနှင့်ပတ်သက်၍ စိုးရိမ်မိကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ အမေရိကန်သည် အစ္စရေး၏ [[United States–Israel relations|အဓိက မဟာမိတ်]]ဖြစ်ပြီး အစ္စရေးအား ဆယ်စုနှစ်များစွာ ထောက်ပံ့ပေးခဲ့ပြီး၊ အီရန်၏ ဒုံးကျည်များကို ပစ်ချရာတွင်လည်း ပါဝင်ခဲ့၏။ အီရန်နှင့် အစ္စရေး စစ်ပွဲတွင် အစ္စရေးဘက်မှ ပါဝင်နေသည်ဟု သုံးသပ်ရသည်။<ref>{{Cite web|title=Israel-Iran Live Updates: Trump Privately Approved of Attack Plans for Iran but Has Withheld Final Order|url=https://www.wsj.com/livecoverage/iran-israel-conflict-news|access-date=2025-06-19|work=WSJ|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|date=2025-06-19|title=Trump approves Iran attack plan but has not made final decision, reports say|url=https://www.bbc.com/news/articles/c4g8r8rj87vo|access-date=2025-06-19|work=www.bbc.com|language=en-GB}}</ref><ref>{{Cite web|last=Sangal|first=Lex Harvey, Chris Lau, Laura Sharman, Aditi|date=2025-06-19|title=Live updates: Israel-Iran conflict, ballistic missile attacks, Trump weighs US involvement|url=https://www.cnn.com/world/live-news/israel-iran-conflict-06-19-25-intl-hnk|access-date=2025-06-19|work=CNN|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|date=2025-06-18|title=Trump says no decision yet on U.S. joining Israel's attacks on Iran, after Iran warns it would risk "all-out war" - CBS News|url=https://www.cbsnews.com/news/iran-israel-war-us-trump-nuclear-sites-risk-all-out-war/|access-date=2025-06-19|work=www.cbsnews.com|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|title=Iran warns US intervention in conflict with Israel risks ‘all out war’|url=https://www.aljazeera.com/news/2025/6/18/iran-warns-us-intervention-in-conflict-with-israel-risks-all-out-war|access-date=2025-06-19|work=Al Jazeera|language=en}}</ref> အစ္စရေးမှ တိုက်ခိုက်မှုများ မပြုလုပ်ခင်က အမေရိကန်နှင့် အီရန်နိုင်ငံတို့သည် နျူကလီးယား ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက်အတွက် ညှိနှိုင်းထားခဲ့ကြပြီးဖြစ်သော်လည်း<ref>{{Cite web|date=2025-06-03|title=Analysis: An outline is emerging of the US offer to Iran in their high-stakes nuclear negotiations|url=https://apnews.com/article/iran-us-nuclear-talks-analysis-israel-mideast-2cbea2d6982bd8806d7e8fa7771afc37|access-date=2025-06-19|work=AP News|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Iran-US nuclear talks: Is a new deal imminent? – DW – 05/27/2025|url=https://www.dw.com/en/iran-us-nuclear-talks-is-a-new-deal-imminent/a-72687249|access-date=2025-06-19|work=dw.com|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|last=Wintour|first=Patrick|date=2025-05-23|title=Iran-US nuclear talks end with no agreement but ‘possibility of progress’|language=en-GB|work=The Guardian|url=https://www.theguardian.com/world/2025/may/23/iran-us-nuclear-talks-end-no-agreement-possibility-progress-}}</ref><ref name=":4">{{Cite news|last=Swan|first=Jonathan|date=2025-06-17|title=How Trump Shifted on Iran Under Pressure From Israel|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2025/06/17/us/politics/trump-iran-israel-nuclear-talks.html}}</ref> တိုက်ခိုက်မှုများ အပြီးနောက် အီရန်မှ နုတ်ထွက်သွားခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|last=MacFarquhar|first=Neil|date=2025-06-14|title=Next Round of Nuclear Talks Between U.S. and Iran Is Off|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2025/06/14/world/middleeast/us-iran-nuclear-talks.html}}</ref><ref>{{Cite web|title=Iran cancels US nuclear talks next round amid ‘barbarous’ Israeli attacks|url=https://www.aljazeera.com/news/2025/6/14/iran-says-nuclear-talks-with-us-meaningless-as-trump-pushes-for-a-deal|access-date=2025-06-19|work=Al Jazeera|language=en}}</ref> နိုင်ငံအများစုမှ အစ္စရေး၏ စတင်တိုက်ခိုက်မှုကို ဝေဖန်ရှုတ်ချခဲ့ကြပြီး နှစ်နိုင်ငံစလုံးမှ နိုင်ငံသားများအား ဘေးလွတ်ရာသို့ ထွက်ခွာကြရန် ပြောကြားထားသည်။ နိုင်ငံသားအားလုံး နိုင်ငံတွင်းမှ ထွက်ခွါခြင်းမပြုကြရန်နှင့် နိုင်ငံအတွင်း၌သာ နေထိုင်ကြရန် အစ္စရေးအစိုးရက သတိပေးထားသည်။<ref>{{Cite web|title=Israel has barred its citizens from leaving the country – Middle East Monitor|url=https://www.middleeastmonitor.com/20250617-israel-has-barred-its-citizens-from-leaving-the-country/|access-date=2025-06-19|language=en-GB}}</ref><ref>{{Cite web|title=With Israel’s Major Airport Shut Down, Citizens and Tourists Scramble to Get Home|url=https://www.wsj.com/world/middle-east/with-israels-major-airport-shut-down-citizens-tourists-stuck-scramble-to-get-home-1b660d83|access-date=2025-06-19|language=en-US}}</ref> လူအများစုက ဤစစ်ပွဲအား [[တတိယ ကမ္ဘာစစ်|တတိယကမ္ဘာစစ်]]၏ ပထမအဆင့်ဟုလည်း ပြောဆိုလျက်ရှိကြသည်။<ref>{{Cite web|title=Some US diplomats leave Israel; embassy prepares to evacuate citizens who want to go {{!}} The Times of Israel|url=https://www.timesofisrael.com/us-embassy-working-on-plans-to-evacuate-american-citizens-seeking-to-leave-israel/amp/|access-date=2025-06-19}}</ref><ref>{{Cite web|title=world war III: A list of 'safest' countries to seek shelter as World War III fear looms - The Economic Times|url=https://m.economictimes.com/news/international/global-trends/a-list-of-safest-countries-to-seek-shelter-as-world-war-iii-fear-looms/amp_articleshow/121934172.cms|access-date=2025-06-19}}</ref><ref>{{Cite web|title=Is World War Three coming?|url=https://theweek.com/92967/are-we-heading-towards-world-war-3|access-date=2025-06-19|language=en}}</ref> == မှတ်စုများ == {{Notelist}} == ကိုးကား == {{Reflist}} [[ကဏ္ဍ:အီရန်နိုင်ငံ၏ သမိုင်း]] [[ကဏ္ဍ:အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ သမိုင်း]] [[ကဏ္ဍ:အစ္စရေးနိုင်ငံသမိုင်း]] dberl0ibwzp4j2c5rlogba4bh8vhsss 878829 878826 2025-06-22T07:01:14Z Pho Sai 45037 878829 wikitext text/x-wiki {{ဖြစ်နေဆဲ|date=ဇွန် ၂၀၂၅}}  {{Infobox military conflict | conflict = အီရန်–အစ္စရေး စစ်ပွဲ | partof = [[:en:Middle Eastern crisis (2023–present)|အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ အရေးအခင်း (၂၀၂၃–လက်ရှိ)]] | image = {{Multiple image | border = infobox | total_width = 300 | perrow = 2/2 | image1 = Pictures of the Israeli attack on Tehran 1 Mehr (2).jpg | image2 = The Israel Attack on Tehran - Patrice Lumumba Street 22 Tasnim.jpg | image3 = June 2025 Iranian strikes on Ramat Gan (cropped).jpg | image4 = Batch 3 Avash 15.jpg }} Clockwise from top left: aerial view of [[Tehran]] following Israeli airstrikes; damage in Tehran due to the strikes; explosions in Tehran during the war; a building in [[Ramat Gan]] after Iranian missile strikes. | date = ၁၃ ဇွန် ၂၀၂၅ – ယနေ့ထိ ({{Age in years, months and days|year=2025|month=6|day=13}}) | place = {{flatlist| * [[အီရန်]] * [[အစ္စရေး]] * [[:en:West Bank|အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသ]] * [[အီရတ်]] * [[ဂျော်ဒန်နိုင်ငံ|ဂျော်ဒန်]] * [[ဆီးရီးယား]] * [[ဆော်ဒီအာရေဗျ]] * [[ယီမင်နိုင်ငံ|ယီမင်]] }} | result = ဇွန် ၂၀၂၅ အီရန်မှ အစ္စရေးအား တိုက်ခိုက်မှု | status = ဖြစ်ပွားနေဆဲ | combatant1 = {{flag|Israel}}<br />'''ပံ့ပိုးသူများ:'''<br />{{flag|United States|name=အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု}}{{efn|The United States has helped shoot down Iranian missiles over Israel and Iraq and two US diplomatic missions [[List of airstrikes during the Iran–Israel war#At the United States|were damaged or the target of]] Iranian airstrikes.<ref>{{cite web |title=US helps Israel shoot down barrage of Iranian missiles |url=https://apnews.com/article/iran-israel-strikes-us-troops-973bc18970689bac42d82342bd29f601 |website=AP News |publisher=[[Associated Press]] |access-date=17 June 2025 |date=13 June 2025}}</ref><ref>{{cite web |title=US air defense systems, naval destroyer help down Iranian missiles fired at Israel |url=https://www.timesofisrael.com/us-air-defense-systems-naval-destroyer-help-down-iranian-missiles-fired-at-israel/ |website=[[The Times of Israel]] |access-date=17 June 2025 |date=14 June 2025}}</ref><ref>{{cite web |last1=Carter |first1=Brian |last2=Rezaei |first2=Ben |last3=Reddy |first3=Ria |last4=Borens |first4=Avery |last5=Schmida |first5=Ben |last6=Moorman |first6=Carolyn |last7=Parry |first7=Andie |title=Iran Update Special Report, June 16, 2025, Evening Edition |url=https://www.understandingwar.org/backgrounder/iran-update-special-report-june-16-2025-evening-edition |website=Critical Threats Project |publisher=[[Institute for the Study of War]] |access-date=17 June 2025 |location=[[Washington, D.C.]] |date=16 June 2025}}</ref>}} | combatant2 = {{tree list}} * {{flag|Iran}} * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} ဟူသီလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ {{tree list/end}} | commander1 = {{plainlist| * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[ဘင်ဂျမင် နေတန်ယာဟု]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Isaac Herzog|Isaac Herzog]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Israel Katz|Israel Katz]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Eyal Zamir|Eyal Zamir]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Tomer Bar|Tomer Bar]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:David Barnea|David Barnea]]}} }} | commander2 = {{plainlist| * {{nowrap|{{flagdeco|Iran}} [[Ali Khamenei]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Iran}} [[Masoud Pezeshkian]]}} * {{flagdeco|Iran}} [[Mohammad-Reza Gharaei Ashtiani]] * {{flagdeco|Iran}} [[Aziz Nasirzadeh]] * {{flagdeco|Iran}} [[Mohammad Bagheri (general)|Mohammad Bagheri]]{{Assassinated}} * {{flagdeco|Iran}} [[Abdolrahim Mousavi]] * {{flagdeco|Iran}} [[Alireza Sabahifard]] * {{flagdeco|Iran}} [[Hossein Salami]]{{Assassinated}} * {{flagdeco|Iran}} [[Esmail Qaani]] * {{flagdeco|Iran}} [[Amir Ali Hajizadeh]]{{Assassinated}} * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Abdul-Malik al-Houthi]] * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Mahdi al-Mashat]] * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Muhammad Abd al-Karim al-Ghamari]] * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Mohamed al-Atifi]] }} | casualties1 = '''အစ္စရေးသတင်းများအရ:'''<br /> - (၂၄)ဦး သေဆုံး<ref>{{Cite news |date=16 June 2025 |title= IDF: 80-90% of Iranian missiles intercepted, but 24 Israelis killed in attacks |url=https://www.jpost.com/israel-news/defense-news/article-857892 |access-date=17 June 2025 |work=The Jerusalem Post}}</ref><br /> - (၂,၃၆၂)ဦး ဒဏ်ရာရ<ref name="treated19june">{{Cite web |title=271 people treated in hospitals this morning due to Iranian missile attack, says Health Ministry |url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/271-people-treated-in-hospitals-this-morning-due-to-iranian-missile-attack-says-health-ministry/ |access-date=19 June 2025 |website=The Times of Israel |language=en-US}}</ref><ref>{{cite news|url=https://aje.io/asdg2r?update=3788281|title=Injuries from Iranian attacks on Israel grow|work=Al Jazeera English |date=20 June 2025}}</ref><br /> - [[:en:Elbit Hermes 900|အားမာ့ဇ် ဒရုန်း]](၁)စင်း ပစ်ချခံရ<ref name="hermesdowned">{{Cite web |date=18 June 2025 |title=Israel says drone downed in Iran |url=https://aje.io/fcyxah?update=3783202 |website=Al Jazeera English}}</ref><br><br /> '''အီရန် သတင်းများအရ:'''<br /> - [[အက်ဖ်-၃၅ လိုက်တနင်း ၂|အက်ဖ်–၃၅ တိုက်လေယာဉ်]](၅)စင်း ပစ်ချခံရ<ref name="f35downed">{{Cite web |date=18 June 2025 |title=Iran shoots down Israeli drone, F-35 jet: Reports |url=https://aje.io/fcyxah?update=3783154 |website=[[Al Jazeera English]]}}</ref><ref>{{cite news|url=https://news.az/news/iran-claims-to-have-shot-down-fifth-israeli-f-35|title=Iran claims to have shot down fifth Israeli F-35|work=Newz.az|date=18 June 2025}}</ref><br /> - လေယာဉ်မှူး(၂)ဦး အဖမ်းခံရ<ref>{{cite news | url=https://www.arabnews.com/node/2604851/middle-east | title=Iran will reportedly share images of captured Israeli fighter jet pilots 'soon' | work=Arab News | date=18 June 2025 }}</ref><br /> - [[မောင်းသူမဲ့လေယာဉ်|ယူအေဗွီ]] အစီး(၆၀)ကျော်နှင့် [[:en:cruise missiles|ခရုဇ်ဒုံးကျည်များ]] ဖျက်ဆီးခံရ<ref>{{cite news|url=https://ifpnews.com/air-defense-hq-over-60-israeli-uavs-missiles-destroyed-by-iran/|title=Air Defense HQ: Over 60 Israeli UAVs, Missiles Destroyed by Iran|work=Iran Front Page |date=18 June 2025}}</ref><br /> - မော့ဆက် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ဝင်အေးဂျင့် ၄၄ ဦးကျော် အဖမ်းခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.thenationalnews.com/news/mena/2025/06/18/how-many-alleged-mossad-agents-has-iran-arrested-and-where/|title=How many alleged Mossad agents has Iran arrested and where?|work=The National|date=19 June 2025}}</ref><br /> - မော့ဆက် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ဝင်အေးဂျင့် ၁ ဦး အကွပ်မျက်ခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.siasat.com/iran-executes-mossad-agent-for-spying-2-others-arrested-3234263/|title=Iran executes Mossad agent for spying, 2 others arrested|work=The Siasat Daily|date=16 June 2025|access-date=18 June 2025}}</ref><br /> - စစ်တပ်နှင့် ထောက်လှမ်းရေးဌာနဆိုင်ရာ နေရာပေါင်း ၁၅၀ ကျော် ပျက်စီး (သို့) ဖျက်ဆီးခံရ<ref name="ThirdF35JetDowned">{{Cite news |date=14 June 2025 |title=Third F-35 fighter jet downed in Iranian territory, two Israeli pilots now in custody |url=https://www.tehrantimes.com/news/514337/Third-F-35-fighter-jet-downed-in-Iranian-territory-two-Israeli |access-date=14 June 2025 |work=[[Tehran Times]]}}</ref> | casualties2 = '''အီရန် သတင်းများအရ:'''<br /> - (၂၂၄)ဦး သေဆုံး<ref>{{Cite news |date=17 June 2025 |title= Israel-Iran live updates: IDF says it killed Iran's new wartime chief of staff |url= https://www.nbcnews.com/world/middle-east/live-blog/israel-iran-live-updates-idf-says-killed-irans-new-wartime-chief-staff-rcna213420 |access-date=17 June 2025 |work=[[NBC News]]}}</ref><br /> - (၁,၂၇၇)ဦး ဒဏ်ရာရ<ref>{{Cite web |date=15 June 2025 |title=Iran launches new strikes on Israel as Israeli attack widens|url=https://www.bbc.com/news/articles/cy7575lv4ddo |website= [[BBC]] |archive-url=https://archive.today/20250615234333/https://www.bbc.com/news/articles/cy7575lv4ddo|archive-date=15 June 2025 |url-status=live}}</ref><br><br /> '''<small>အီရန် လူ့အခွင့်အရေးလှုပ်ရှားသူများအဖွဲ့ သတင်းများအရ</small>:'''<br /> - (၆၃၉)ဦးကျော် သေဆုံး (အရပ်သား(၂၆၃)ဦးကျော်၊ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်(၁၅၄) ဦးကျော်)<ref name="639killed">{{Cite web|date=19 June 2025|title= Israeli attacks on Iran kill at least 639, injure more than 1,320: Rights group |url= https://aje.io/ac1txh?update=3785162 |website=Al Jazeera English|access-date=19 June 2025}}</ref><br /> - (၁,၃၂၀)ဦးကျော် ဒဏ်ရာရ<ref name="639killed"/><br><br /> '''အစ္စရေး သတင်းများအရ:'''<br /> - ဒရုန်း အစင်းရေ(၄၈၀)ကျော် ပစ်ချခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/israel-has-shot-down-480-drones-from-iran-since-friday-says-idf/|title=Israel has shot down 480 drones from Iran since Friday, says IDF|work=The Times of Israel|date=19 June 2025}}</ref><br /> - ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်(၂၀၀)ကျော်နှင့် မြေပြင်–ဝေဟင်ပစ် ဒုံးကျည်(၁၂၀)ကျော် ဖျက်ဆီးခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/israel-will-achieve-its-objectives-against-iran-within-a-week-or-two-say-idf-officials|title=Israel will achieve its objectives against Iran within a week or two, say IDF officials|first=Emanuel|last=Fabian|work=The Times of Israel|date=17 June 2025}}</ref><ref name="thirtypercent">{{Cite web |date=16 June 2025 |title=Israeli army claims it destroyed 30% of Iran's missile launchers |url=https://aje.io/p8ugy8?update=3778947 |website=[[Al Jazeera English]]}}</ref><br /> - [[:en:Bell AH-1 SuperCobra|AH-1]] ရဟတ်ယာဉ်(၈)စီး ပျက်စီး<ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/idf-says-it-bombed-5-iranian-ah-1-helicopters-at-kermanshah-airbase/|title=IDF says it bombed 5 Iranian AH-1 helicopters at Kermanshah airbase|first=Emanuel|last=Fabian|work=The Times of Israel|date=18 June 2025}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/idf-says-it-destroyed-three-more-iranian-military-helicopters/|title=IDF says it destroyed three more Iranian military helicopters|first=Emanuel|last=Fabian|work=The Times of Israel|date=18 June 2025}}</ref><br /> - [[:en:Boeing 707|ဘိုးအင်း ၇၀၇]]လေယာဉ်(၁)စီး ပျက်စီး<ref>{{cite web|url=https://www.understandingwar.org/backgrounder/iran-update-special-report-june-18-2025-evening-edition|title=Iran Update Special Report, June 18, 2025, Evening Edition|work=Institute for the Study of War|date=18 June 2025}}</ref><br /> - ပျံသန်းမှုမပြုလုပ်နိုင်သော [[:en:Grumman F-14 Tomcat|အက်ဖ်-၁၄အေ တွမ်ကတ်]](၂)စီး ပျက်စီး<ref name="TWZTomcats">{{cite news|url=https://www.twz.com/air/irans-f-14-persian-tomcats-obliterated-in-israeli-airstrike|work=TWZ|date=16 June 2025|title=Iranian F-14 'Persian Tomcats' obliterated in Israeli airstrike|first=Tyler|last=Rogoway}}</ref> | casualties3 = - အစ္စရေး ၃၈၀၀ ကျော် ဘေးလွတ်ရာသို့ ရွေ့ပြောင်း<ref>{{cite news|url=https://www.aa.com.tr/en/middle-east/iranian-missiles-force-evacuation-of-3-800-people-in-israel/3602784|title=Iranian missiles force evacuation of 3,800 people in Israel|work=Anadolu Agency|date=18 June 2025}}</ref><br /> - အစ္စရေး ၈၀၀၀ ကျော် အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ဖြစ်<ref>{{cite news|url= https://aje.io/asdg2r?update=3787793|title=More than 8,000 Israelis left homeless due to conflict with Iran: Report|work=Al Jazeera English|date=20 June 2025}}</ref><br/> - ဆီးရီးယားနိုင်ငံသား (၁)ဦး သေဆုံး<ref>{{Cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/rights-group-says-woman-killed-in-western-syria-likely-by-iranian-drone/|title=Rights group says woman killed in western Syria, likely by Iranian drone|work=The Times of Israel|date=16 June 2025}}</ref><br /> - ဂျော်ဒန်လူမျိုး အရပ်သား (၅)ဦး ဒဏ်ရာရ<ref>{{Cite web |last=Husseini |first=Rana |date=14 June 2025 |title=Five people injured from falling object in Irbid — PSD |url=http://jordantimes.com/news/breaking-news/psd-3-persons-injured-from-a-falling-object-on-their-house-on-the-northern-city-of-irbid-psd-said-the-injured-were-transferred-to-hospital-and-were-reported-to-be-in-good-condition |access-date=15 June 2025 |website=[[Jordan Times]] |language=en}}</ref><br /> - ပါလက်စတိုင်းလူမျိုး အရပ်သား (၅)ဦး ဒဏ်ရာရ<ref name ="YEMEN_MISSLE">{{Cite news |date=14 June 2025 |title=Israel says missile launched from Yemen fell in Hebron; at least 5 Palestinians hurt |url=https://www.straitstimes.com/world/middle-east/israel-says-missile-launched-from-yemen-fell-in-hebron-at-least-5-palestinians-hurt |work=[[The Straits Times]]}}</ref> | units1 = {{tree list}} * {{armed forces|Israel}} ** {{air force|Israel|name=အစ္စရေး လေတပ်}} ** {{flagicon image|Flag of IDF Home Front Command.svg}} ပြည်တွင်းရှေ့တန်းစစ်ဌာနချုပ် * [[File:Mossad seal.svg|20px]] [[မော့ဆက် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့]] {{tree list/end}} | units2 = {{tree list}} * {{flagicon image|Flag of the General Staff of the Armed Forces of the Islamic Republic of Iran.svg}} [[အီရန်အစ္စလာမ်မစ် သမ္မတနိုင်ငံ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များ|အီရန် တပ်မတော်]] ** {{flagicon image|Flag of the Islamic Republic of Iran Army.svg}} [[အီရန် အစ္စလာမ္မစ်သမ္မတနိုင်ငံ ကြည်းတပ်|အီရန် ကြည်းတပ်]] *** {{flagicon image|Flag of the Islamic Republic of Iran Air Defense Force.svg}} [[အီရန် အစ္စလာမ္မစ်သမ္မတနိုင်ငံ လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့|လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့]] ** {{flagicon image|Flag of the Army of the Guardians of the Islamic Revolution.svg}} [[အစ္စလာမ္မစ်တော်လှန်ရေး အစောင့်တပ်ဖွဲ့|အီရန်တော်လှန်ရေးအစောင့်တပ်ဖွဲ့]] *** {{flagicon image|Flag of the Aerospace Force of the Army of the Guardians of the Islamic Revolution.svg}} [[အစ္စလာမ္မစ်တော်လှန်ရေး အစောင့်တပ် လေကြောင်းအာကာသတပ်ဖွဲ့|လေကြောင်းအာကာသတပ်ဖွဲ့]] *** {{flagicon image|Flag of Quds Force.svg}} [[ကွတ်တပ်ဖွဲ့]] *** {{flagicon image|Flag of Basij.svg}} အရံတပ်ဖွဲ့<ref>{{cite web |title=IRAN'S BASIJ INCREASES SECURITY, SETS UP MORE CHECKPOINTS |url=https://iranwire.com/en/news/142219-irans-basij-increases-security-sets-up-more-checkpoints/ |website=Iranwire |access-date=17 June 2025 |date=16 June 2025 }}</ref> * {{flagicon image|Flag of the Yemen Armed Forces.svg}} [[ယီမင် တပ်မတော်]]([[:en:Supreme Political Council|SPC]]) ** {{flagicon image|Flag of the Yemeni Air Force.svg}} [[ယီမင် လေတပ်]] ** {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[:en:Houthis|ဟူသီလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့]] ** {{ill|:en:Strategic Reserve Forces (Yemen){{!}}ဗျူဟာမြောက် အရန်တပ်ဖွဲ့|ar|قوات الاحتياط الاستراتيجي (اليمن)}} *** {{ill|:en:Missile Brigades Group (Yemen){{!}}ဒုံးတပ်ပေါင်းစု|ar|مجموعة ألوية الصواريخ (اليمن)}} {{tree list/end}} | campaignbox = <!-- {{Campaignbox Middle Eastern crisis (2023–present)}} {{Campaignbox Iran–Israel proxy conflict}} --> }} '''အီရန်–အစ္စရေး စစ်ပွဲ'''သည် ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁၃ ရက်နေ့တွင် [[အစ္စရေးနိုင်ငံ]]မှ Operation Rising Lion ဟုအမည်ပေးထားသော စစ်ဆင်ရေးဖြင့် [[အီရန်နိုင်ငံ]]သို့ တိုက်ခိုက်မှုများပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web|last=Powell|first=Oren Liebermann, Jeremy Diamond, Helen Regan, Nectar Gan, Chris Lau, Lauren Izso, Tamar Michaelis, Piper Hudspeth Blackburn, Rhea Mogul, Jessie Yeung, Nadeen Ebrahim, Mostafa Salem, Aditi Sangal, Tori B.|date=2025-06-13|title=Live updates: Israel attacks Iran, explosions in Tel Aviv and Tehran, US position|url=https://www.cnn.com/world/live-news/israel-iran-strikes-news-06-12-25-hnk-intl|access-date=2025-06-17|website=CNN|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|last=Graham-Harrison|first=Emma|date=2025-06-15|title=Israel and Iran broaden strikes during third day of escalating war|language=en-GB|work=The Guardian|url=https://www.theguardian.com/world/2025/jun/15/israel-hits-iran-energy-defence-ministry-conflict-escalates|access-date=2025-06-17|issn=0261-3077}}</ref><ref>{{Cite web|last=Adil|first=Ted Regencia,Alastair McCready,Ali Harb,Erin Hale,Tim Hume,Umut Uras,Virginia Pietromarchi,Nils Adler,Caolán Magee,Abby Seiff,Usaid Siddiqui,Jillian Kestler-D'Amours,Hafsa|title=Updates: Iran hits Israel with air strikes after nuclear site attacks|url=https://www.aljazeera.com/news/liveblog/2025/6/13/live-explosions-reported-in-iran-amid-israel-tensions|access-date=2025-06-17|website=Al Jazeera|language=en}}</ref> ၎င်းသည် [[:en:2024_Iran–Israel_conflict|၂၀၂၄ ခုနှစ်]]နောက်ပိုင်း ထိုနိုင်ငံနှစ်ဘက်အကြား ထိပ်တိုက်ဖြစ်ပွားသည့် ပထမဦးဆုံး ပဋိပက္ခဖြစ်သော်လည်း အတိုင်းအတာအားဖြင့် ကြီးမား၏။ အီရန်သည် (Operation True Promise III ဟု အမည်ဝှက်ပေးထားသည့် စစ်ဆင်ရေးဖြင့်) အစ္စရေးနိုင်ငံပေါ်သို့ တိုက်ချင်းပစ် ဒုံးကျည်များဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်၍ လက်တုံ့ပြန်ခဲ့ပြီး အများအားဖြင့် တဲလ်အဗ္ဗစ်မြို့နှင့်[[ဂျေရုဆလင်မြို့]]များကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။<ref>{{Cite news|last=Cornwell|first=Alexander|last2=Hafezi|first2=Parisa|last3=Holland|first3=Steve|last4=Cornwell|first4=Alexander|date=2025-06-13|title=Iran strikes back at Israel with missiles over Jerusalem, Tel Aviv|language=en|work=Reuters|url=https://www.reuters.com/world/middle-east/israel-says-it-strikes-iran-amid-nuclear-tensions-2025-06-13/|access-date=2025-06-17}}</ref><ref>{{Cite web|date=2025-06-13|title=Israel strikes Iran's nuclear sites and kills top generals. Iran retaliates with missile barrages|url=https://apnews.com/article/iran-explosions-israel-tehran-00234a06e5128a8aceb406b140297299|access-date=2025-06-17|website=AP News|language=en}}</ref> ဇွန်လ ၂၀ ရက်နေ့အထိ နှစ်ဖက်စလုံးတွင် ဒဏ်ရာရရှိသူနှင့် ထိခိုက်သေဆုံးသူ ဦးရေ ထောင်ဂဏန်းကျော်ရှိလာခဲ့ပြီး အီရန်ဘက်၌ ၂၂၄ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး အစ္စရေးဘက်၌ ၂၅ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|last=Sangal|first=Eugenia Yosef, Lex Harvey, Jessie Yeung, Antoinette Radford, Christian Edwards, Mostafa Salem, Maureen Chowdhury, Elise Hammond, Aditi|date=2025-06-16|title=Israel-Iran attacks, missile strikes on Tehran, Tel Aviv, Haifa, rising death tolls: Live updates|url=https://www.cnn.com/world/live-news/israel-iran-attack-strikes-news-06-16-25-intl-hnk|access-date=2025-06-17|website=CNN|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Israel strikes Iranian state TV in new attack on Tehran – DW – 06/17/2025|url=https://www.dw.com/en/israel-strikes-iranian-state-tv-in-new-attack-on-tehran/live-72919550|access-date=2025-06-17|website=dw.com|language=en}}</ref> ဤစစ်ပွဲသည် အီရန်က ထောက်ပံ့ပေးထားသော [[Palestinian movements|ပါလက်စတိုင်း နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုများ]]နှင့် [[ဟားမတ်စ်]]အဖွဲ့တို့နှင့် ဖြစ်ပွားသည့် [[:en:Gaza_War_(2023–present)|ဂါဇာစစ်ပွဲ]]တွင် အစ္စရေး ပါဝင်လာချိန်မှ အစပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အီရန်သည် အစ္စရေးအား ပါလက်စတိုင်း အရပ်သားများကို သတ်ဖြတ်ခဲ့သည်ဟုလည်း စွပ်စွဲထားသည်။ နှစ်ဖက်စလုံးအနေဖြင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၏ ဧပြီလတွင် တစ်ကြိမ်နှင့် အောက်တိုဘာလတွင် တစ်ကြိမ် ရင်ဆိုင်တိုက်ခိုက်မှုများဖြစ်ပွားထားပြီး ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် ပိုမိုပြင်းထန်လာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=How effective was Iran’s attack? The Israeli public doesn’t have the full picture|url=https://www.timesofisrael.com/how-effective-was-irans-attack-the-israeli-public-doesnt-have-the-full-picture/|access-date=2025-06-17|work=www.timesofisrael.com|language=en-US}}</ref> <ref>{{Cite news|last=Boxerman|first=Aaron|date=2024-04-13|title=Israel Reports Light Damage After Iran Launches Large Strike|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/live/2024/04/13/world/israel-iran-gaza-war-news}}</ref> အစ္စရေး၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အီရန်နိုင်ငံ၏ စစ်ဗိုလ်ချုပ်များနှင့် သိပ္ပံပညာရှင် အများအပြား သေဆုံးခဲ့ရသည်။<ref>{{Cite news|last=Regalado|first=Francesca|date=2025-06-13|title=These Are Iranian Generals and Scientists Killed by Israel|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2025/06/13/world/middleeast/iran-military-generals-killed-israel.html}}</ref><ref>{{Cite web|last=Sutherland|first=Callum|date=2025-06-13|title=Israel Kills Top Iranian General Days After Appointment to War Command|url=https://time.com/7293886/iranian-generals-scientists-targets-killed-by-israeli-strikes/|access-date=2025-06-19|work=TIME|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Ebrahim|first=Ross Adkin, Tamar Michaelis, Nadeen|date=2025-06-13|title=Hossein Salami, Mohammad Bagheri, Ali Shamkhani killed as Israel targets Iranian military and nuclear leadership|url=https://www.cnn.com/2025/06/13/middleeast/israel-iran-strikes-military-deaths-intl-hnk|access-date=2025-06-19|work=CNN|language=en}}</ref> အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု သမ္မတ [[ဒေါ်နယ်လ် ထရမ့်]] လက်ထက်တွင် [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]အနေဖြင့် [[အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ]]၏ လက်ရှိအခြေအနေများနှင့်ပတ်သက်၍ စိုးရိမ်မိကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ အမေရိကန်သည် အစ္စရေး၏ [[United States–Israel relations|အဓိက မဟာမိတ်]]ဖြစ်ပြီး အစ္စရေးအား ဆယ်စုနှစ်များစွာ ထောက်ပံ့ပေးခဲ့ပြီး၊ အီရန်၏ ဒုံးကျည်များကို ပစ်ချရာတွင်လည်း ပါဝင်ခဲ့၏။ အီရန်နှင့် အစ္စရေး စစ်ပွဲတွင် အစ္စရေးဘက်မှ ပါဝင်နေသည်ဟု သုံးသပ်ရသည်။<ref>{{Cite web|title=Israel-Iran Live Updates: Trump Privately Approved of Attack Plans for Iran but Has Withheld Final Order|url=https://www.wsj.com/livecoverage/iran-israel-conflict-news|access-date=2025-06-19|work=WSJ|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|date=2025-06-19|title=Trump approves Iran attack plan but has not made final decision, reports say|url=https://www.bbc.com/news/articles/c4g8r8rj87vo|access-date=2025-06-19|work=www.bbc.com|language=en-GB}}</ref><ref>{{Cite web|last=Sangal|first=Lex Harvey, Chris Lau, Laura Sharman, Aditi|date=2025-06-19|title=Live updates: Israel-Iran conflict, ballistic missile attacks, Trump weighs US involvement|url=https://www.cnn.com/world/live-news/israel-iran-conflict-06-19-25-intl-hnk|access-date=2025-06-19|work=CNN|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|date=2025-06-18|title=Trump says no decision yet on U.S. joining Israel's attacks on Iran, after Iran warns it would risk "all-out war" - CBS News|url=https://www.cbsnews.com/news/iran-israel-war-us-trump-nuclear-sites-risk-all-out-war/|access-date=2025-06-19|work=www.cbsnews.com|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|title=Iran warns US intervention in conflict with Israel risks ‘all out war’|url=https://www.aljazeera.com/news/2025/6/18/iran-warns-us-intervention-in-conflict-with-israel-risks-all-out-war|access-date=2025-06-19|work=Al Jazeera|language=en}}</ref> အစ္စရေးမှ တိုက်ခိုက်မှုများ မပြုလုပ်ခင်က အမေရိကန်နှင့် အီရန်နိုင်ငံတို့သည် နျူကလီးယား ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက်အတွက် ညှိနှိုင်းထားခဲ့ကြပြီးဖြစ်သော်လည်း<ref>{{Cite web|date=2025-06-03|title=Analysis: An outline is emerging of the US offer to Iran in their high-stakes nuclear negotiations|url=https://apnews.com/article/iran-us-nuclear-talks-analysis-israel-mideast-2cbea2d6982bd8806d7e8fa7771afc37|access-date=2025-06-19|work=AP News|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Iran-US nuclear talks: Is a new deal imminent? – DW – 05/27/2025|url=https://www.dw.com/en/iran-us-nuclear-talks-is-a-new-deal-imminent/a-72687249|access-date=2025-06-19|work=dw.com|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|last=Wintour|first=Patrick|date=2025-05-23|title=Iran-US nuclear talks end with no agreement but ‘possibility of progress’|language=en-GB|work=The Guardian|url=https://www.theguardian.com/world/2025/may/23/iran-us-nuclear-talks-end-no-agreement-possibility-progress-}}</ref><ref name=":4">{{Cite news|last=Swan|first=Jonathan|date=2025-06-17|title=How Trump Shifted on Iran Under Pressure From Israel|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2025/06/17/us/politics/trump-iran-israel-nuclear-talks.html}}</ref> တိုက်ခိုက်မှုများ အပြီးနောက် အီရန်မှ နုတ်ထွက်သွားခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|last=MacFarquhar|first=Neil|date=2025-06-14|title=Next Round of Nuclear Talks Between U.S. and Iran Is Off|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2025/06/14/world/middleeast/us-iran-nuclear-talks.html}}</ref><ref>{{Cite web|title=Iran cancels US nuclear talks next round amid ‘barbarous’ Israeli attacks|url=https://www.aljazeera.com/news/2025/6/14/iran-says-nuclear-talks-with-us-meaningless-as-trump-pushes-for-a-deal|access-date=2025-06-19|work=Al Jazeera|language=en}}</ref> နိုင်ငံအများစုမှ အစ္စရေး၏ စတင်တိုက်ခိုက်မှုကို ဝေဖန်ရှုတ်ချခဲ့ကြပြီး နှစ်နိုင်ငံစလုံးမှ နိုင်ငံသားများအား ဘေးလွတ်ရာသို့ ထွက်ခွာကြရန် ပြောကြားထားသည်။ နိုင်ငံသားအားလုံး နိုင်ငံတွင်းမှ ထွက်ခွါခြင်းမပြုကြရန်နှင့် နိုင်ငံအတွင်း၌သာ နေထိုင်ကြရန် အစ္စရေးအစိုးရက သတိပေးထားသည်။<ref>{{Cite web|title=Israel has barred its citizens from leaving the country – Middle East Monitor|url=https://www.middleeastmonitor.com/20250617-israel-has-barred-its-citizens-from-leaving-the-country/|access-date=2025-06-19|language=en-GB}}</ref><ref>{{Cite web|title=With Israel’s Major Airport Shut Down, Citizens and Tourists Scramble to Get Home|url=https://www.wsj.com/world/middle-east/with-israels-major-airport-shut-down-citizens-tourists-stuck-scramble-to-get-home-1b660d83|access-date=2025-06-19|language=en-US}}</ref> လူအများစုက ဤစစ်ပွဲအား [[တတိယ ကမ္ဘာစစ်|တတိယကမ္ဘာစစ်]]၏ ပထမအဆင့်ဟုလည်း ပြောဆိုလျက်ရှိကြသည်။<ref>{{Cite web|title=Some US diplomats leave Israel; embassy prepares to evacuate citizens who want to go {{!}} The Times of Israel|url=https://www.timesofisrael.com/us-embassy-working-on-plans-to-evacuate-american-citizens-seeking-to-leave-israel/amp/|access-date=2025-06-19}}</ref><ref>{{Cite web|title=world war III: A list of 'safest' countries to seek shelter as World War III fear looms - The Economic Times|url=https://m.economictimes.com/news/international/global-trends/a-list-of-safest-countries-to-seek-shelter-as-world-war-iii-fear-looms/amp_articleshow/121934172.cms|access-date=2025-06-19}}</ref><ref>{{Cite web|title=Is World War Three coming?|url=https://theweek.com/92967/are-we-heading-towards-world-war-3|access-date=2025-06-19|language=en}}</ref> == မှတ်စုများ == {{Notelist}} == ကိုးကား == {{Reflist}} [[ကဏ္ဍ:အီရန်နိုင်ငံ၏ သမိုင်း]] [[ကဏ္ဍ:အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ သမိုင်း]] [[ကဏ္ဍ:အစ္စရေးနိုင်ငံသမိုင်း]] nucyh89sil0yttqekiv4e19pzhiy22p 878830 878829 2025-06-22T07:26:37Z Salai Rungtoi 22844 878830 wikitext text/x-wiki {{ဖြစ်နေဆဲ|date=ဇွန် ၂၀၂၅}}  {{Infobox military conflict | conflict = အီရန်–အစ္စရေး စစ်ပွဲ | partof = [[:en:Middle Eastern crisis (2023–present)|အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ အရေးအခင်း (၂၀၂၃–လက်ရှိ)]] | image = {{Multiple image | border = infobox | total_width = 300 | perrow = 2/2 | image1 = Pictures of the Israeli attack on Tehran 1 Mehr (2).jpg | image2 = The Israel Attack on Tehran - Patrice Lumumba Street 22 Tasnim.jpg | image3 = June 2025 Iranian strikes on Ramat Gan (cropped).jpg | image4 = Batch 3 Avash 15.jpg }} Clockwise from top left: aerial view of [[Tehran]] following Israeli airstrikes; damage in Tehran due to the strikes; explosions in Tehran during the war; a building in [[Ramat Gan]] after Iranian missile strikes. | date = ၁၃ ဇွန် ၂၀၂၅ – ယနေ့ထိ ({{Age in years, months and days|year=2025|month=6|day=13}}) | place = {{flatlist| * [[အီရန်]] * [[အစ္စရေး]] * [[:en:West Bank|အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသ]] * [[အီရတ်]] * [[ဂျော်ဒန်နိုင်ငံ|ဂျော်ဒန်]] * [[ဆီးရီးယား]] * [[ဆော်ဒီအာရေဗျ]] * [[ယီမင်နိုင်ငံ|ယီမင်]] }} | result = ဇွန် ၂၀၂၅ အီရန်မှ အစ္စရေးအား တိုက်ခိုက်မှု | status = ဖြစ်ပွားနေဆဲ | combatant1 = {{flag|Israel}}<br />{{flag|United States|name=အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု}} (<small>၂၂ ဇွန် ၂၀၂၅ ကစပြီး</small>) {{efn|အီရန်-အစ္စရေးစစ်ပွဲ စတင်ခဲ့သည့် ဇွန်လ ၁၃ ရက်နေ့မှစ၍ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသည် ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ လှုပ်ရှားမှုများတွင် ပါဝင်ပတ်သက်ခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။ <ref>{{cite web |title=US helps Israel shoot down barrage of Iranian missiles |url=https://apnews.com/article/iran-israel-strikes-us-troops-973bc18970689bac42d82342bd29f601 |website=AP News |publisher=[[Associated Press]] |access-date=17 June 2025 |date=13 June 2025}}</ref><ref>{{cite web |title=US air defense systems, naval destroyer help down Iranian missiles fired at Israel |url=https://www.timesofisrael.com/us-air-defense-systems-naval-destroyer-help-down-iranian-missiles-fired-at-israel/ |website=[[The Times of Israel]] |access-date=17 June 2025 |date=14 June 2025}}</ref><ref>{{cite web |last1=Carter |first1=Brian |last2=Rezaei |first2=Ben |last3=Reddy |first3=Ria |last4=Borens |first4=Avery |last5=Schmida |first5=Ben |last6=Moorman |first6=Carolyn |last7=Parry |first7=Andie |title=Iran Update Special Report, June 16, 2025, Evening Edition |url=https://www.understandingwar.org/backgrounder/iran-update-special-report-june-16-2025-evening-edition |website=Critical Threats Project |publisher=[[Institute for the Study of War]] |access-date=17 June 2025 |location=[[Washington, D.C.]] |date=16 June 2025}}</ref>}} | combatant2 = {{tree list}} * {{flag|Iran}} * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} ဟူသီလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ {{tree list/end}} | commander1 = {{plainlist| * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[ဘင်ဂျမင် နေတန်ယာဟု]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Isaac Herzog|Isaac Herzog]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Israel Katz|Israel Katz]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Eyal Zamir|Eyal Zamir]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:Tomer Bar|Tomer Bar]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Israel}} [[:en:David Barnea|David Barnea]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|US}} [[ဒေါ်နယ်လ် ထရမ့်]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|US}} [[:en:Pete Hegseth|Pete Hegseth]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|US}} [[:en:Dan Caine|Dan Caine]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|US}} [[:en:Michael Kurilla|Michael Kurilla]]}} }} | commander2 = {{plainlist| * {{nowrap|{{flagdeco|Iran}} [[:en:Ali Khamenei|Ali Khamenei]]}} * {{nowrap|{{flagdeco|Iran}} [[:en:Masoud Pezeshkian|Masoud Pezeshkian]]}} * {{flagdeco|Iran}} [[:en:Mohammad-Reza Gharaei Ashtiani|Mohammad-Reza Gharaei Ashtiani]] * {{flagdeco|Iran}} [[:en:Aziz Nasirzadeh|Aziz Nasirzadeh]] * {{flagdeco|Iran}} [[:en:Mohammad Bagheri (general)|Mohammad Bagheri]]{{Assassinated}} * {{flagdeco|Iran}} [[:en:Abdolrahim Mousavi|Abdolrahim Mousavi]] * {{flagdeco|Iran}} [[:en:Alireza Sabahifard|Alireza Sabahifard]] * {{flagdeco|Iran}} [[:en:Hossein Salami|Hossein Salami]]{{Assassinated}} * {{flagdeco|Iran}} [[:en:Esmail Qaani|Esmail Qaani]] * {{flagdeco|Iran}} [[:en:Amir Ali Hajizadeh|Amir Ali Hajizadeh]]{{Assassinated}} * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Abdul-Malik al-Houthi]] * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Mahdi al-Mashat]] * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Muhammad Abd al-Karim al-Ghamari]] * {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[Mohamed al-Atifi]] }} | casualties1 = '''အစ္စရေးသတင်းများအရ:'''<br /> - (၂၄)ဦး သေဆုံး<ref>{{Cite news |date=16 June 2025 |title= IDF: 80-90% of Iranian missiles intercepted, but 24 Israelis killed in attacks |url=https://www.jpost.com/israel-news/defense-news/article-857892 |access-date=17 June 2025 |work=The Jerusalem Post}}</ref><br /> - (၂,၃၆၂)ဦး ဒဏ်ရာရ<ref name="treated19june">{{Cite web |title=271 people treated in hospitals this morning due to Iranian missile attack, says Health Ministry |url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/271-people-treated-in-hospitals-this-morning-due-to-iranian-missile-attack-says-health-ministry/ |access-date=19 June 2025 |website=The Times of Israel |language=en-US}}</ref><ref>{{cite news|url=https://aje.io/asdg2r?update=3788281|title=Injuries from Iranian attacks on Israel grow|work=Al Jazeera English |date=20 June 2025}}</ref><br /> - [[:en:Elbit Hermes 900|အားမာ့ဇ် ဒရုန်း]](၁)စင်း ပစ်ချခံရ<ref name="hermesdowned">{{Cite web |date=18 June 2025 |title=Israel says drone downed in Iran |url=https://aje.io/fcyxah?update=3783202 |website=Al Jazeera English}}</ref><br><br /> '''အီရန် သတင်းများအရ:'''<br /> - [[အက်ဖ်-၃၅ လိုက်တနင်း ၂|အက်ဖ်–၃၅ တိုက်လေယာဉ်]](၅)စင်း ပစ်ချခံရ<ref name="f35downed">{{Cite web |date=18 June 2025 |title=Iran shoots down Israeli drone, F-35 jet: Reports |url=https://aje.io/fcyxah?update=3783154 |website=[[Al Jazeera English]]}}</ref><ref>{{cite news|url=https://news.az/news/iran-claims-to-have-shot-down-fifth-israeli-f-35|title=Iran claims to have shot down fifth Israeli F-35|work=Newz.az|date=18 June 2025}}</ref><br /> - လေယာဉ်မှူး(၂)ဦး အဖမ်းခံရ<ref>{{cite news | url=https://www.arabnews.com/node/2604851/middle-east | title=Iran will reportedly share images of captured Israeli fighter jet pilots 'soon' | work=Arab News | date=18 June 2025 }}</ref><br /> - [[မောင်းသူမဲ့လေယာဉ်|ယူအေဗွီ]] အစီး(၆၀)ကျော်နှင့် [[:en:cruise missiles|ခရုဇ်ဒုံးကျည်များ]] ဖျက်ဆီးခံရ<ref>{{cite news|url=https://ifpnews.com/air-defense-hq-over-60-israeli-uavs-missiles-destroyed-by-iran/|title=Air Defense HQ: Over 60 Israeli UAVs, Missiles Destroyed by Iran|work=Iran Front Page |date=18 June 2025}}</ref><br /> - မော့ဆက် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ဝင်အေးဂျင့် ၄၄ ဦးကျော် အဖမ်းခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.thenationalnews.com/news/mena/2025/06/18/how-many-alleged-mossad-agents-has-iran-arrested-and-where/|title=How many alleged Mossad agents has Iran arrested and where?|work=The National|date=19 June 2025}}</ref><br /> - မော့ဆက် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ဝင်အေးဂျင့် ၁ ဦး အကွပ်မျက်ခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.siasat.com/iran-executes-mossad-agent-for-spying-2-others-arrested-3234263/|title=Iran executes Mossad agent for spying, 2 others arrested|work=The Siasat Daily|date=16 June 2025|access-date=18 June 2025}}</ref><br /> - စစ်တပ်နှင့် ထောက်လှမ်းရေးဌာနဆိုင်ရာ နေရာပေါင်း ၁၅၀ ကျော် ပျက်စီး (သို့) ဖျက်ဆီးခံရ<ref name="ThirdF35JetDowned">{{Cite news |date=14 June 2025 |title=Third F-35 fighter jet downed in Iranian territory, two Israeli pilots now in custody |url=https://www.tehrantimes.com/news/514337/Third-F-35-fighter-jet-downed-in-Iranian-territory-two-Israeli |access-date=14 June 2025 |work=[[Tehran Times]]}}</ref> | casualties2 = '''အီရန် သတင်းများအရ:'''<br /> - (၂၂၄)ဦး သေဆုံး<ref>{{Cite news |date=17 June 2025 |title= Israel-Iran live updates: IDF says it killed Iran's new wartime chief of staff |url= https://www.nbcnews.com/world/middle-east/live-blog/israel-iran-live-updates-idf-says-killed-irans-new-wartime-chief-staff-rcna213420 |access-date=17 June 2025 |work=[[NBC News]]}}</ref><br /> - (၁,၂၇၇)ဦး ဒဏ်ရာရ<ref>{{Cite web |date=15 June 2025 |title=Iran launches new strikes on Israel as Israeli attack widens|url=https://www.bbc.com/news/articles/cy7575lv4ddo |website= [[BBC]] |archive-url=https://archive.today/20250615234333/https://www.bbc.com/news/articles/cy7575lv4ddo|archive-date=15 June 2025 |url-status=live}}</ref><br><br /> '''<small>အီရန် လူ့အခွင့်အရေးလှုပ်ရှားသူများအဖွဲ့ သတင်းများအရ</small>:'''<br /> - (၆၃၉)ဦးကျော် သေဆုံး (အရပ်သား(၂၆၃)ဦးကျော်၊ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်(၁၅၄) ဦးကျော်)<ref name="639killed">{{Cite web|date=19 June 2025|title= Israeli attacks on Iran kill at least 639, injure more than 1,320: Rights group |url= https://aje.io/ac1txh?update=3785162 |website=Al Jazeera English|access-date=19 June 2025}}</ref><br /> - (၁,၃၂၀)ဦးကျော် ဒဏ်ရာရ<ref name="639killed"/><br><br /> '''အစ္စရေး သတင်းများအရ:'''<br /> - ဒရုန်း အစင်းရေ(၄၈၀)ကျော် ပစ်ချခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/israel-has-shot-down-480-drones-from-iran-since-friday-says-idf/|title=Israel has shot down 480 drones from Iran since Friday, says IDF|work=The Times of Israel|date=19 June 2025}}</ref><br /> - ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်(၂၀၀)ကျော်နှင့် မြေပြင်–ဝေဟင်ပစ် ဒုံးကျည်(၁၂၀)ကျော် ဖျက်ဆီးခံရ<ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/israel-will-achieve-its-objectives-against-iran-within-a-week-or-two-say-idf-officials|title=Israel will achieve its objectives against Iran within a week or two, say IDF officials|first=Emanuel|last=Fabian|work=The Times of Israel|date=17 June 2025}}</ref><ref name="thirtypercent">{{Cite web |date=16 June 2025 |title=Israeli army claims it destroyed 30% of Iran's missile launchers |url=https://aje.io/p8ugy8?update=3778947 |website=[[Al Jazeera English]]}}</ref><br /> - [[:en:Bell AH-1 SuperCobra|AH-1]] ရဟတ်ယာဉ်(၈)စီး ပျက်စီး<ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/idf-says-it-bombed-5-iranian-ah-1-helicopters-at-kermanshah-airbase/|title=IDF says it bombed 5 Iranian AH-1 helicopters at Kermanshah airbase|first=Emanuel|last=Fabian|work=The Times of Israel|date=18 June 2025}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/idf-says-it-destroyed-three-more-iranian-military-helicopters/|title=IDF says it destroyed three more Iranian military helicopters|first=Emanuel|last=Fabian|work=The Times of Israel|date=18 June 2025}}</ref><br /> - [[:en:Boeing 707|ဘိုးအင်း ၇၀၇]]လေယာဉ်(၁)စီး ပျက်စီး<ref>{{cite web|url=https://www.understandingwar.org/backgrounder/iran-update-special-report-june-18-2025-evening-edition|title=Iran Update Special Report, June 18, 2025, Evening Edition|work=Institute for the Study of War|date=18 June 2025}}</ref><br /> - ပျံသန်းမှုမပြုလုပ်နိုင်သော [[:en:Grumman F-14 Tomcat|အက်ဖ်-၁၄အေ တွမ်ကတ်]](၂)စီး ပျက်စီး<ref name="TWZTomcats">{{cite news|url=https://www.twz.com/air/irans-f-14-persian-tomcats-obliterated-in-israeli-airstrike|work=TWZ|date=16 June 2025|title=Iranian F-14 'Persian Tomcats' obliterated in Israeli airstrike|first=Tyler|last=Rogoway}}</ref> | casualties3 = - အစ္စရေး ၃၈၀၀ ကျော် ဘေးလွတ်ရာသို့ ရွေ့ပြောင်း<ref>{{cite news|url=https://www.aa.com.tr/en/middle-east/iranian-missiles-force-evacuation-of-3-800-people-in-israel/3602784|title=Iranian missiles force evacuation of 3,800 people in Israel|work=Anadolu Agency|date=18 June 2025}}</ref><br /> - အစ္စရေး ၈၀၀၀ ကျော် အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ဖြစ်<ref>{{cite news|url= https://aje.io/asdg2r?update=3787793|title=More than 8,000 Israelis left homeless due to conflict with Iran: Report|work=Al Jazeera English|date=20 June 2025}}</ref><br/> - ဆီးရီးယားနိုင်ငံသား (၁)ဦး သေဆုံး<ref>{{Cite news|url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/rights-group-says-woman-killed-in-western-syria-likely-by-iranian-drone/|title=Rights group says woman killed in western Syria, likely by Iranian drone|work=The Times of Israel|date=16 June 2025}}</ref><br /> - ဂျော်ဒန်လူမျိုး အရပ်သား (၅)ဦး ဒဏ်ရာရ<ref>{{Cite web |last=Husseini |first=Rana |date=14 June 2025 |title=Five people injured from falling object in Irbid — PSD |url=http://jordantimes.com/news/breaking-news/psd-3-persons-injured-from-a-falling-object-on-their-house-on-the-northern-city-of-irbid-psd-said-the-injured-were-transferred-to-hospital-and-were-reported-to-be-in-good-condition |access-date=15 June 2025 |website=[[Jordan Times]] |language=en}}</ref><br /> - ပါလက်စတိုင်းလူမျိုး အရပ်သား (၅)ဦး ဒဏ်ရာရ<ref name ="YEMEN_MISSLE">{{Cite news |date=14 June 2025 |title=Israel says missile launched from Yemen fell in Hebron; at least 5 Palestinians hurt |url=https://www.straitstimes.com/world/middle-east/israel-says-missile-launched-from-yemen-fell-in-hebron-at-least-5-palestinians-hurt |work=[[The Straits Times]]}}</ref> | units1 = {{tree list}} * {{armed forces|Israel}} ** {{air force|Israel|name=အစ္စရေး လေတပ်}} ** {{flagicon image|Flag of IDF Home Front Command.svg}} ပြည်တွင်းရှေ့တန်းစစ်ဌာနချုပ် * [[File:Mossad seal.svg|20px]] [[မော့ဆက် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့]] {{tree list/end}} | units2 = {{tree list}} * {{flagicon image|Flag of the General Staff of the Armed Forces of the Islamic Republic of Iran.svg}} [[အီရန်အစ္စလာမ်မစ် သမ္မတနိုင်ငံ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များ|အီရန် တပ်မတော်]] ** {{flagicon image|Flag of the Islamic Republic of Iran Army.svg}} [[အီရန် အစ္စလာမ္မစ်သမ္မတနိုင်ငံ ကြည်းတပ်|အီရန် ကြည်းတပ်]] *** {{flagicon image|Flag of the Islamic Republic of Iran Air Defense Force.svg}} [[အီရန် အစ္စလာမ္မစ်သမ္မတနိုင်ငံ လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့|လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့]] ** {{flagicon image|Flag of the Army of the Guardians of the Islamic Revolution.svg}} [[အစ္စလာမ္မစ်တော်လှန်ရေး အစောင့်တပ်ဖွဲ့|အီရန်တော်လှန်ရေးအစောင့်တပ်ဖွဲ့]] *** {{flagicon image|Flag of the Aerospace Force of the Army of the Guardians of the Islamic Revolution.svg}} [[အစ္စလာမ္မစ်တော်လှန်ရေး အစောင့်တပ် လေကြောင်းအာကာသတပ်ဖွဲ့|လေကြောင်းအာကာသတပ်ဖွဲ့]] *** {{flagicon image|Flag of Quds Force.svg}} [[ကွတ်တပ်ဖွဲ့]] *** {{flagicon image|Flag of Basij.svg}} အရံတပ်ဖွဲ့<ref>{{cite web |title=IRAN'S BASIJ INCREASES SECURITY, SETS UP MORE CHECKPOINTS |url=https://iranwire.com/en/news/142219-irans-basij-increases-security-sets-up-more-checkpoints/ |website=Iranwire |access-date=17 June 2025 |date=16 June 2025 }}</ref> * {{flagicon image|Flag of the Yemen Armed Forces.svg}} [[ယီမင် တပ်မတော်]]([[:en:Supreme Political Council|SPC]]) ** {{flagicon image|Flag of the Yemeni Air Force.svg}} [[ယီမင် လေတပ်]] ** {{flagicon image|Slogan of the Houthi Movement.svg}} [[:en:Houthis|ဟူသီလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့]] ** {{ill|:en:Strategic Reserve Forces (Yemen){{!}}ဗျူဟာမြောက် အရန်တပ်ဖွဲ့|ar|قوات الاحتياط الاستراتيجي (اليمن)}} *** {{ill|:en:Missile Brigades Group (Yemen){{!}}ဒုံးတပ်ပေါင်းစု|ar|مجموعة ألوية الصواريخ (اليمن)}} {{tree list/end}} | campaignbox = <!-- {{Campaignbox Middle Eastern crisis (2023–present)}} {{Campaignbox Iran–Israel proxy conflict}} --> }} '''အီရန်–အစ္စရေး စစ်ပွဲ'''သည် ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁၃ ရက်နေ့တွင် [[အစ္စရေးနိုင်ငံ]]မှ Operation Rising Lion ဟုအမည်ပေးထားသော စစ်ဆင်ရေးဖြင့် [[အီရန်နိုင်ငံ]]သို့ တိုက်ခိုက်မှုများပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web|last=Powell|first=Oren Liebermann, Jeremy Diamond, Helen Regan, Nectar Gan, Chris Lau, Lauren Izso, Tamar Michaelis, Piper Hudspeth Blackburn, Rhea Mogul, Jessie Yeung, Nadeen Ebrahim, Mostafa Salem, Aditi Sangal, Tori B.|date=2025-06-13|title=Live updates: Israel attacks Iran, explosions in Tel Aviv and Tehran, US position|url=https://www.cnn.com/world/live-news/israel-iran-strikes-news-06-12-25-hnk-intl|access-date=2025-06-17|website=CNN|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|last=Graham-Harrison|first=Emma|date=2025-06-15|title=Israel and Iran broaden strikes during third day of escalating war|language=en-GB|work=The Guardian|url=https://www.theguardian.com/world/2025/jun/15/israel-hits-iran-energy-defence-ministry-conflict-escalates|access-date=2025-06-17|issn=0261-3077}}</ref><ref>{{Cite web|last=Adil|first=Ted Regencia,Alastair McCready,Ali Harb,Erin Hale,Tim Hume,Umut Uras,Virginia Pietromarchi,Nils Adler,Caolán Magee,Abby Seiff,Usaid Siddiqui,Jillian Kestler-D'Amours,Hafsa|title=Updates: Iran hits Israel with air strikes after nuclear site attacks|url=https://www.aljazeera.com/news/liveblog/2025/6/13/live-explosions-reported-in-iran-amid-israel-tensions|access-date=2025-06-17|website=Al Jazeera|language=en}}</ref> ၎င်းသည် [[:en:2024_Iran–Israel_conflict|၂၀၂၄ ခုနှစ်]]နောက်ပိုင်း ထိုနိုင်ငံနှစ်ဘက်အကြား ထိပ်တိုက်ဖြစ်ပွားသည့် ပထမဦးဆုံး ပဋိပက္ခဖြစ်သော်လည်း အတိုင်းအတာအားဖြင့် ကြီးမား၏။ အီရန်သည် (Operation True Promise III ဟု အမည်ဝှက်ပေးထားသည့် စစ်ဆင်ရေးဖြင့်) အစ္စရေးနိုင်ငံပေါ်သို့ တိုက်ချင်းပစ် ဒုံးကျည်များဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်၍ လက်တုံ့ပြန်ခဲ့ပြီး အများအားဖြင့် တဲလ်အဗ္ဗစ်မြို့နှင့်[[ဂျေရုဆလင်မြို့]]များကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။<ref>{{Cite news|last=Cornwell|first=Alexander|last2=Hafezi|first2=Parisa|last3=Holland|first3=Steve|last4=Cornwell|first4=Alexander|date=2025-06-13|title=Iran strikes back at Israel with missiles over Jerusalem, Tel Aviv|language=en|work=Reuters|url=https://www.reuters.com/world/middle-east/israel-says-it-strikes-iran-amid-nuclear-tensions-2025-06-13/|access-date=2025-06-17}}</ref><ref>{{Cite web|date=2025-06-13|title=Israel strikes Iran's nuclear sites and kills top generals. Iran retaliates with missile barrages|url=https://apnews.com/article/iran-explosions-israel-tehran-00234a06e5128a8aceb406b140297299|access-date=2025-06-17|website=AP News|language=en}}</ref> ဇွန်လ ၂၀ ရက်နေ့အထိ နှစ်ဖက်စလုံးတွင် ဒဏ်ရာရရှိသူနှင့် ထိခိုက်သေဆုံးသူ ဦးရေ ထောင်ဂဏန်းကျော်ရှိလာခဲ့ပြီး အီရန်ဘက်၌ ၂၂၄ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး အစ္စရေးဘက်၌ ၂၅ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|last=Sangal|first=Eugenia Yosef, Lex Harvey, Jessie Yeung, Antoinette Radford, Christian Edwards, Mostafa Salem, Maureen Chowdhury, Elise Hammond, Aditi|date=2025-06-16|title=Israel-Iran attacks, missile strikes on Tehran, Tel Aviv, Haifa, rising death tolls: Live updates|url=https://www.cnn.com/world/live-news/israel-iran-attack-strikes-news-06-16-25-intl-hnk|access-date=2025-06-17|website=CNN|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Israel strikes Iranian state TV in new attack on Tehran – DW – 06/17/2025|url=https://www.dw.com/en/israel-strikes-iranian-state-tv-in-new-attack-on-tehran/live-72919550|access-date=2025-06-17|website=dw.com|language=en}}</ref> ဤစစ်ပွဲသည် အီရန်က ထောက်ပံ့ပေးထားသော [[Palestinian movements|ပါလက်စတိုင်း နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုများ]]နှင့် [[ဟားမတ်စ်]]အဖွဲ့တို့နှင့် ဖြစ်ပွားသည့် [[:en:Gaza_War_(2023–present)|ဂါဇာစစ်ပွဲ]]တွင် အစ္စရေး ပါဝင်လာချိန်မှ အစပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အီရန်သည် အစ္စရေးအား ပါလက်စတိုင်း အရပ်သားများကို သတ်ဖြတ်ခဲ့သည်ဟုလည်း စွပ်စွဲထားသည်။ နှစ်ဖက်စလုံးအနေဖြင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၏ ဧပြီလတွင် တစ်ကြိမ်နှင့် အောက်တိုဘာလတွင် တစ်ကြိမ် ရင်ဆိုင်တိုက်ခိုက်မှုများဖြစ်ပွားထားပြီး ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် ပိုမိုပြင်းထန်လာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=How effective was Iran’s attack? The Israeli public doesn’t have the full picture|url=https://www.timesofisrael.com/how-effective-was-irans-attack-the-israeli-public-doesnt-have-the-full-picture/|access-date=2025-06-17|work=www.timesofisrael.com|language=en-US}}</ref> <ref>{{Cite news|last=Boxerman|first=Aaron|date=2024-04-13|title=Israel Reports Light Damage After Iran Launches Large Strike|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/live/2024/04/13/world/israel-iran-gaza-war-news}}</ref> အစ္စရေး၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အီရန်နိုင်ငံ၏ စစ်ဗိုလ်ချုပ်များနှင့် သိပ္ပံပညာရှင် အများအပြား သေဆုံးခဲ့ရသည်။<ref>{{Cite news|last=Regalado|first=Francesca|date=2025-06-13|title=These Are Iranian Generals and Scientists Killed by Israel|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2025/06/13/world/middleeast/iran-military-generals-killed-israel.html}}</ref><ref>{{Cite web|last=Sutherland|first=Callum|date=2025-06-13|title=Israel Kills Top Iranian General Days After Appointment to War Command|url=https://time.com/7293886/iranian-generals-scientists-targets-killed-by-israeli-strikes/|access-date=2025-06-19|work=TIME|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Ebrahim|first=Ross Adkin, Tamar Michaelis, Nadeen|date=2025-06-13|title=Hossein Salami, Mohammad Bagheri, Ali Shamkhani killed as Israel targets Iranian military and nuclear leadership|url=https://www.cnn.com/2025/06/13/middleeast/israel-iran-strikes-military-deaths-intl-hnk|access-date=2025-06-19|work=CNN|language=en}}</ref> == အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ပါဝင်မှု == အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု သမ္မတ [[ဒေါ်နယ်လ် ထရမ့်]] လက်ထက်တွင် [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]အနေဖြင့် [[အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ]]၏ လက်ရှိအခြေအနေများနှင့်ပတ်သက်၍ စိုးရိမ်မိကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ အမေရိကန်သည် အစ္စရေး၏ [[United States–Israel relations|အဓိက မဟာမိတ်]]ဖြစ်ပြီး အစ္စရေးအား ဆယ်စုနှစ်များစွာ ထောက်ပံ့ပေးခဲ့ပြီး၊ အီရန်၏ ဒုံးကျည်များကို ပစ်ချရာတွင်လည်း ပါဝင်ခဲ့၏။ အီရန်နှင့် အစ္စရေး စစ်ပွဲတွင် အစ္စရေးဘက်မှ ပါဝင်နေသည်ဟု သုံးသပ်ရသည်။<ref>{{Cite web|title=Israel-Iran Live Updates: Trump Privately Approved of Attack Plans for Iran but Has Withheld Final Order|url=https://www.wsj.com/livecoverage/iran-israel-conflict-news|access-date=2025-06-19|work=WSJ|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|date=2025-06-19|title=Trump approves Iran attack plan but has not made final decision, reports say|url=https://www.bbc.com/news/articles/c4g8r8rj87vo|access-date=2025-06-19|work=www.bbc.com|language=en-GB}}</ref><ref>{{Cite web|last=Sangal|first=Lex Harvey, Chris Lau, Laura Sharman, Aditi|date=2025-06-19|title=Live updates: Israel-Iran conflict, ballistic missile attacks, Trump weighs US involvement|url=https://www.cnn.com/world/live-news/israel-iran-conflict-06-19-25-intl-hnk|access-date=2025-06-19|work=CNN|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|date=2025-06-18|title=Trump says no decision yet on U.S. joining Israel's attacks on Iran, after Iran warns it would risk "all-out war" - CBS News|url=https://www.cbsnews.com/news/iran-israel-war-us-trump-nuclear-sites-risk-all-out-war/|access-date=2025-06-19|work=www.cbsnews.com|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|title=Iran warns US intervention in conflict with Israel risks ‘all out war’|url=https://www.aljazeera.com/news/2025/6/18/iran-warns-us-intervention-in-conflict-with-israel-risks-all-out-war|access-date=2025-06-19|work=Al Jazeera|language=en}}</ref> အစ္စရေးမှ တိုက်ခိုက်မှုများ မပြုလုပ်ခင်က အမေရိကန်နှင့် အီရန်နိုင်ငံတို့သည် နျူကလီးယား ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက်အတွက် ညှိနှိုင်းထားခဲ့ကြပြီးဖြစ်သော်လည်း<ref>{{Cite web|date=2025-06-03|title=Analysis: An outline is emerging of the US offer to Iran in their high-stakes nuclear negotiations|url=https://apnews.com/article/iran-us-nuclear-talks-analysis-israel-mideast-2cbea2d6982bd8806d7e8fa7771afc37|access-date=2025-06-19|work=AP News|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Iran-US nuclear talks: Is a new deal imminent? – DW – 05/27/2025|url=https://www.dw.com/en/iran-us-nuclear-talks-is-a-new-deal-imminent/a-72687249|access-date=2025-06-19|work=dw.com|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|last=Wintour|first=Patrick|date=2025-05-23|title=Iran-US nuclear talks end with no agreement but ‘possibility of progress’|language=en-GB|work=The Guardian|url=https://www.theguardian.com/world/2025/may/23/iran-us-nuclear-talks-end-no-agreement-possibility-progress-}}</ref><ref name=":4">{{Cite news|last=Swan|first=Jonathan|date=2025-06-17|title=How Trump Shifted on Iran Under Pressure From Israel|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2025/06/17/us/politics/trump-iran-israel-nuclear-talks.html}}</ref> တိုက်ခိုက်မှုများ အပြီးနောက် အီရန်မှ နုတ်ထွက်သွားခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|last=MacFarquhar|first=Neil|date=2025-06-14|title=Next Round of Nuclear Talks Between U.S. and Iran Is Off|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2025/06/14/world/middleeast/us-iran-nuclear-talks.html}}</ref><ref>{{Cite web|title=Iran cancels US nuclear talks next round amid ‘barbarous’ Israeli attacks|url=https://www.aljazeera.com/news/2025/6/14/iran-says-nuclear-talks-with-us-meaningless-as-trump-pushes-for-a-deal|access-date=2025-06-19|work=Al Jazeera|language=en}}</ref> === ၂၂ ဇွန် === ဇွန်လ ၂၂ ရက်နေ့တွင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသည် အီရန်-အစ္စရေးစစ်ပွဲတွင် အစ္စရေးဘက်မှ ပါဝင်ခဲ့သည်။ အမေရိကန်သည် B-2 ဗုံးကြဲလေယာဉ်များ စေလွှတ်၍ အီရန်ရှိ နျူကလီးယားစခန်းသုံးခုဖြစ်သည့် Fordow၊ Natanz နှင့် Isfahan တို့ကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref name="NYTimesLive20250621">{{Cite news|last=null|date=21 June 2025|title=Update from David E. Sanger|url=https://www.nytimes.com/live/2025/06/21/world/iran-israel-trump|access-date=22 June 2025|work=The New York Times|language=en-US|issn=0362-4331}}</ref><ref name="BBCLive20250621">{{Cite web|date=21 June 2025|title=Trump says US has bombed Fordo nuclear plant in attack on Iran|url=https://www.bbc.com/news/live/ckg3rzj8emjt?post=asset%3Af6daf816-8c93-4d56-bec5-b35bb8e6bb5e#post|access-date=22 June 2025|website=BBC News|language=en-GB}}</ref> နယူးယောက်တိုင်းမ်သတင်းစာနှင့် ပြောဆိုခဲ့သော အီရန်အရာရှိ သုံးဦး၏ ပြောကြားချက်အရ ၎င်းတိုက်ခိုက်မှုများသည် ဒေသစံတော်ချိန် နံနက် ၂:၃၀ (ယခင်နေ့ UTC ၂၃:၀၀) တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။<ref>{{Cite news|last=Fassihi|first=Farnaz|date=21 June 2025|title=Live Updates: U.S. Enters War With Iran, Bombing Key Nuclear Sites|url=https://www.nytimes.com/live/2025/06/21/world/iran-israel-trump/2a205f90-d1e7-56bf-935e-ea05b8263359?smid=url-share|access-date=21 June 2025|work=[[The New York Times]]}}</ref> == နိုင်ငံတကာ တုံ့ပြန်မှု == နိုင်ငံအများစုမှ အစ္စရေး၏ စတင်တိုက်ခိုက်မှုကို ဝေဖန်ရှုတ်ချခဲ့ကြပြီး နှစ်နိုင်ငံစလုံးမှ နိုင်ငံသားများအား ဘေးလွတ်ရာသို့ ထွက်ခွာကြရန် ပြောကြားထားသည်။ နိုင်ငံသားအားလုံး နိုင်ငံတွင်းမှ ထွက်ခွါခြင်းမပြုကြရန်နှင့် နိုင်ငံအတွင်း၌သာ နေထိုင်ကြရန် အစ္စရေးအစိုးရက သတိပေးထားသည်။<ref>{{Cite web|title=Israel has barred its citizens from leaving the country – Middle East Monitor|url=https://www.middleeastmonitor.com/20250617-israel-has-barred-its-citizens-from-leaving-the-country/|access-date=2025-06-19|language=en-GB}}</ref><ref>{{Cite web|title=With Israel’s Major Airport Shut Down, Citizens and Tourists Scramble to Get Home|url=https://www.wsj.com/world/middle-east/with-israels-major-airport-shut-down-citizens-tourists-stuck-scramble-to-get-home-1b660d83|access-date=2025-06-19|language=en-US}}</ref> လူအများစုက ဤစစ်ပွဲအား [[တတိယ ကမ္ဘာစစ်|တတိယကမ္ဘာစစ်]]၏ ပထမအဆင့်ဟုလည်း ပြောဆိုလျက်ရှိကြသည်။<ref>{{Cite web|title=Some US diplomats leave Israel; embassy prepares to evacuate citizens who want to go {{!}} The Times of Israel|url=https://www.timesofisrael.com/us-embassy-working-on-plans-to-evacuate-american-citizens-seeking-to-leave-israel/amp/|access-date=2025-06-19}}</ref><ref>{{Cite web|title=world war III: A list of 'safest' countries to seek shelter as World War III fear looms - The Economic Times|url=https://m.economictimes.com/news/international/global-trends/a-list-of-safest-countries-to-seek-shelter-as-world-war-iii-fear-looms/amp_articleshow/121934172.cms|access-date=2025-06-19}}</ref><ref>{{Cite web|title=Is World War Three coming?|url=https://theweek.com/92967/are-we-heading-towards-world-war-3|access-date=2025-06-19|language=en}}</ref> == မှတ်စုများ == {{Notelist}} == ကိုးကား == {{Reflist}} [[ကဏ္ဍ:အီရန်နိုင်ငံ၏ သမိုင်း]] [[ကဏ္ဍ:အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ သမိုင်း]] [[ကဏ္ဍ:အစ္စရေးနိုင်ငံသမိုင်း]] 92598lblkmdgpckxezhhy0axacebyxm အီရန်–အစ္စရေး စစ် 0 271437 878818 2025-06-22T04:18:03Z Pho Sai 45037 [[အီရန်–အစ္စရေး စစ်]] စာမျက်နှာကို [[အီရန်–အစ္စရေး စစ်ပွဲ]] သို့ Pho Saiက ရွှေ့ခဲ့သည် 878818 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[အီရန်–အစ္စရေး စစ်ပွဲ]] 9ps0mjo5lnse0251mzyx7usez51ndni အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Cope Kampi 3 271438 878831 2025-06-22T07:49:38Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 878831 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Cope Kampi ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၇:၄၉၊ ၂၂ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) 18kqqzydyiq8rc0753tb8hkisnb24ne 878832 878831 2025-06-22T08:35:11Z Cope Kampi 132071 /* တောင်ကိုရီးယား စစ်အာဏာသိမ်းမှု၏သမိုင်းနဲ့ မြန်မာစစ်တပ် အာဏာသိမ်းမှု၏သမိုင်း တစ်စေ့တစ်စောင်း နှိုင်းယှဉ်ခြင်း */ အပိုင်းသစ် 878832 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Cope Kampi ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၇:၄၉၊ ၂၂ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) == တောင်ကိုရီးယား စစ်အာဏာသိမ်းမှု၏သမိုင်းနဲ့ မြန်မာစစ်တပ် အာဏာသိမ်းမှု၏သမိုင်း တစ်စေ့တစ်စောင်း နှိုင်းယှဉ်ခြင်း == တောင်ကိုရီးယား စစ်အာဏာသိမ်းမှု၏သမိုင်းနဲ့ မြန်မာစစ်တပ် အာဏာသိမ်းမှု၏သမိုင်း တစ်စေ့တစ်စောင်း နှိုင်းယှဉ်ခြင်း တောင်ကိုရီးယား စစ်အာဏာသိမ်းမှု၏သမိုင်းတစ်စေ့တစ်စောင်း အပိုင်း-၁ တောင်ကိုရီးယား၏ စစ်အာဏာသိမ်းမှုသမိုင်းနောက်ခံနှင့် ၎င်း၏ သက်ရောက်မှုများ တောင်ကိုရီးယားသည် ယနေ့ခေတ်တွင် ဒီမိုကရေစီစနစ်နဲ့ တိုးတက်ပြောင်းလဲနေသောနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်သော်လည်း၊ ထိုသမိုင်း၏ အရေးကြီးခရီးစဉ်တွင် စစ်အာဏာသိမ်းမှုများက ထင်ဟပ်လှသော အခန်းကဏ္ဍတစ်ရပ် ဖြစ်ခဲ့သည်။ နိုင်ငံရေးမတည်ငြိမ်မှုများနှင့် စီးပွားရေးအခက်အခဲများကြောင့် ၁၉၆၀ နှစ်များမှ ၁၉၈၀ နှစ်အထိ ကိုရီးယားတောင်ပိုင်းတွင် စစ်အာဏာသိမ်းမှုများ တစ်စုံတစ်ရာ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ၁၉၆၁ ခုနှစ် မေလ ၁၆ ရက် စစ်အာဏာသိမ်းမှု တောင်ကိုရီးယား၏ ပထမဆုံးအရေးကြီးသော စစ်အာဏာသိမ်းမှုမှာ ၁၉၆၁ ခုနှစ်တွင် ဖြစ်ခဲ့သည်။ ဗိုလ်ချုပ် ပါ့ခ်ချုန်းဟီး (Park Chung-hee) နှင့် သူ့ရဲ့ တပ်သားများက မဲဆန္ဒဖြင့်ရွေးချယ်ထားသော အစိုးရကို ဖယ်ရှားခဲ့သည်။ သူသည် "နိုင်ငံတော်ကိုကယ်တင်ရန်" ဟုဆို၍ အာဏာကို သိမ်းယူခဲ့ပြီး၊ စစ်အစိုးရကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ပါ့ခ်ချုန်းဟီး၏အုပ်ချုပ်မှုသည် စစ်တပ်အခြေခံပြီး တင်းကျပ်သောအုပ်ချုပ်မှုဖြစ်သော်လည်း၊ တောင်ကိုရီးယား၏ စီးပွားရေးအရေးအကြီးဆုံး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကာလတစ်ခုလည်း ဖြစ်ခဲ့သည်။ ထိုအချိန်က စက်မှုတိုးတက်မှု၊ အဓိကတန်ဖိုးရှိသော တင်ပို့လုပ်ငန်းများ တိုးတက်လာခဲ့သည်။ ၁၉၈၀ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းမှုနှင့် ဂွမ်ဂျု ပဋိပက္ခ ၁၉၇၉ ခုနှစ်တွင် ပါ့ခ်ချုန်းဟီး သည် သူ့အနီးကပ်အရာရှိတစ်ဦး၏လက်ကွင်းဖြင့် လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခံရသည်။ ထို့နောက် နိုင်ငံရေးအာဏာဗလာဖြစ်လာရာမှ အခြေနေမတည်ငြိမ်တော့ခဲ့သည်။ ထိုအချိန်တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ချွန်ဒူးဝန်း (Chun Doo-hwan) သည် စစ်တပ်အားအသုံးပြုကာ အာဏာကို ထိန်းချုပ်လိုက်သည်။ ၎င်းကို "၁၂.၁၂ အာဏာသိမ်းမှု" ဟုခေါ်သည်။ အချိန်အတော်ကြာမကြာပဲ၊ လူထုက ဒီမိုကရေစီအတွက် ဆန္ဒပြလာရာမှ ဂွမ်ဂျုမြို့တွင် ပြင်းထန်သော ပဋိပက္ခများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ဂွမ်ဂျု ပဋိပက္ခတွင် စစ်တပ်က ပြည်သူများကို အကြမ်းဖက်镇压ခဲ့သည်။ ထိုအရေးအခင်းသည် ကိုရီးယားသမိုင်းတွင် နာမည်ဆိုးအောင်ကျန်ခဲ့သည်။ ဒီမိုကရေစီသို့ ပြန်လည်ပြောင်းရွှေ့ခြင်း စစ်အာဏာအုပ်ချုပ်မှုများသည် နိုင်ငံရေး၊ လူ့အခွင့်အရေးနှင့် သမ္မတအာဏာဖွဲ့စည်းပုံအပေါ်မှာ ထိခိုက်မှုများစွာ ဖြစ်စေခဲ့သည်။ သို့သော် ၁၉၈၇ ခုနှစ်တွင် ပြည်သူ့အင်အားကြီးကြပ်သော ဆန္ဒပြပွဲများကြောင့် စစ်အုပ်ချုပ်မှုသည် နောက်ဆုံးဆုံးရှုံးခဲ့သည်။ ထို့နောက် ကိုရီးယားတောင်ပိုင်းတွင် ဒီမိုကရေစီရွေးကောက်ပွဲများပြုလုပ်နိုင်ခဲ့ပြီး၊ နိုင်ငံရေးဖွဲ့စည်းပုံကိုပြန်လည်တည်ဆောက်နိုင်ခဲ့သည်။ သင်ခန်းစာ တောင်ကိုရီးယား၏ စစ်အာဏာသိမ်းမှုသမိုင်းသည် စစ်တပ်က နိုင်ငံအပေါ် ထိန်းချုပ်မှုရှိခြင်း၏ အနာဂတ်အန္တရာယ်များနှင့် ပြည်သူ့လိုအင်များမပြည့်မီတဲ့အခါမှာ ဖြစ်နိုင်သော ဆန္ဒပြမှုများ၏အရေးပါမှုကို ပြသသည်။ ဒီမိုကရေစီသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိနိုင်မှုမှာ ပြည်သူ့တောင်းဆိုမှုအပေါ်မှာ မူတည်နေသည်ဆိုတာ သက်သေအထောက်အထားတစ်ခုဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေးအသွင်ကူးပြောင်းမှုနှင့် စစ်အာဏာသိမ်းမှုများ: သမိုင်းဝင်ဆန်းစစ်ချက် မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေးအခြေအနေသည် လွတ်လပ်ရေးရပြီးခေတ်မှစ၍ စစ်အာဏာသိမ်းမှုများ၊ ဒီမိုကရေစီအရေးတော်ပုံများနှင့် အာဏာရှင်စနစ်များ၏ သံသရာလည်နေမှုကို ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည်။ ဤသုတေသနစာတမ်းတွင် နိုင်ငံရေးအသွင်ကူးပြောင်းမှုဖြစ်စဉ်များကို အချက်အလက်များနှင့်အညီ ဆန်းစစ်သုံးသပ်တင်ပြထားပါသည်။ ပထမမျိုးဆက် စစ်အာဏာရှင်စနစ် (၁၉၆၂-၁၉၈၈) ၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်းဦးဆောင်သော စစ်တပ်သည် ပါလီမန်ဒီမိုကရေစီစနစ်ကို အဆုံးသတ်ကာ "မြန်မာ့နည်းမြန်မာ့ဟန် ဆိုရှယ်လစ်စနစ်"ကို ကျင့်သုံးခဲ့သည်။ ဤကာလအတွင်း- - တစ်ပါတီအာဏာရှင်စနစ် ကျင့်သုံးခြင်း - ဈေးကွက်စီးပွားရေးစနစ် ဖျက်သိမ်းခြင်း - ပြည်တွင်းစစ်မီး ပိုမိုမြင့်တက်လာခြင်း - ၁၉၇၄ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဖြင့် တရားဝင်အာဏာဖုံးလွှမ်းခြင်း ၁၉၈၈ ခုနှစ်တွင် စီးပွားရေးအကျပ်အတည်းများကြောင့် ပေါ်ပေါက်လာသော ရှစ်လေးလုံးအရေးတော်ပုံကြီးသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေးမြေပြင်ကို အကြီးအကျယ်ပြောင်းလဲစေခဲ့သည်။ နဝတ/နအဖ ခေတ် (၁၉၈၈-၂၀၁၁) ဒုတိယမျိုးဆက် စစ်အာဏာရှင်စနစ်သည်- - ၁၉၉၀ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်များကို အသိအမှတ်မပြုခြင်း - ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဖြင့် စစ်တပ်၏နိုင်ငံရေးအခန်းကဏ္ဍကို ဥပဒေနှင့်အညီချမှတ်ခြင်း - ၂၀၀၇ ရွှေဝါရောင်တော်လှန်ရေးကို ပြင်းထန်စွာနှိမ်နင်းခြင်း - ၂၀၁၀ ရွေးကောက်ပွဲဖြင့် အရပ်သားအစိုးရသို့ အသွင်ကူးပြောင်းရန် စီစဉ်ခြင်း ဒီမိုကရေစီအသွင်ကူးပြောင်းမှုကာလ (၂၀၁၁-၂၀၂၁) ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် စတင်ခဲ့သော နိုင်ငံရေးပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများသည်- - နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ ပြန်လည်လွတ်မြောက်လာခြင်း - မီဒီယာလွတ်လပ်ခွင့်များ တိုးတက်လာခြင်း - NLD အစိုးရလက်ထက် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီအတွက် ကြိုးပမ်းမှုများ - ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲနှင့် စစ်တပ်၏ ရလဒ်များကို စောဒကတက်မှု ၂၀၂၁ စစ်အာဏာသိမ်းမှုနှင့် နိုင်ငံရေးအကျပ်အတည်း** ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သော စစ်အာဏာသိမ်းမှုသည်- - ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပါ စစ်တပ်၏အခန်းကဏ္ဍကို အလွဲသုံးစားပြုမှု - အရပ်သားအစိုးရနှင့် ပြည်သူများ၏ ဒီမိုကရေစီဆန္ဒကို ဖီဆန်မှု - နိုင်ငံတကာမှ ပြင်းထန်သော ဒဏ်ခတ်မှုများ ချမှတ်ခံရမှု - ပြည်တွင်းစစ်နှင့် လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းများ ပေါ်ပေါက်လာမှု မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေးအသွင်ကူးပြောင်းမှုဖြစ်စဉ်သည် ရှုပ်ထွေးပြီး စိန်ခေါ်မှုများစွာရှိဆဲဖြစ်သည်။ ဒီမိုကရေစီအရေးတော်ပုံနှင့် စစ်အာဏာရှင်စနစ်တို့၏ ပဋိပက္ခသည် နိုင်ငံ၏အနာဂတ်ကို ဆုံးဖြတ်ရန် လိုအပ်သော အချိန်ကာလတစ်ခုအဖြစ် ရှိနေဆဲဖြစ်သည်။ တောင်ကိုရီးယား နှင့် မြန်မာ စစ်အာဏာသိမ်းမှုများ နှိုင်းယှဉ်ချက် တောင်ကိုရီးယား၏ စစ်အာဏာသိမ်းမှုသမိုင်း (၁၉၆၁-၁၉၈၇) 1. ၁၉၆၁ အာဏာသိမ်းမှု - ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ပါခ်ချုံဟီး ဦးဆောင် - ဒီမိုကရေစီစနစ်ကို ဖျက်သိမ်း၊ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးရေးကို အလေးထား - ၁၉၇၉ တွင် လုပ်ကြံခံရ 2. ၁၉၈၀ နှောင်းပိုင်း - စစ်အစိုးရများ ဆက်လက်အုပ်ချုပ်သော်လည်း - ၁၉၈၇ ဒီမိုကရေစီအရေးတော်ပုံဖြင့် စစ်အာဏာရှင်စနစ် အဆုံးသတ် 3. အထူးလက္ခဏာများ - စီးပွားရေးတိုးတက်မှုနှင့်အတူ ဒီမိုကရေစီသို့ ပြောင်းလဲနိုင်ခြင်း - နိုင်ငံတကာဖိအားများ ထိရောက်မှုရှိခြင်း မြန်မာ၏ စစ်အာဏာသိမ်းမှုသမိုင်း (၁၉၆၂-ယနေ့ထိ) 1. ၁၉၆၂ အာဏာသိမ်းမှု - ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်း ဦးဆောင် - ဆိုရှယ်လစ်စနစ် ကျင့်သုံး၊ စီးပွားရေးပျက်စီး 2. ၁၉၈၈ နှင့် ၂၀၂၁ အာဏာသိမ်းမှုများ - ၁၉၈၈ အရေးတော်ပုံကို နှိမ်နင်း - ၂၀၂၁ တွင် ဒီမိုကရေစီအစိုးရကို ဖြုတ်ချ 3. အထူးလက္ခဏာများ - စစ်တပ်၏နိုင်ငံရေး အခန်းကဏ္ဍ ဆက်လက်ကြီးမား - ဒီမိုကရေစီအသွင်ကူးပြောင်းမှု မအောင်မြင်သေး သုံးသပ်ချက် တောင်ကိုရီးယားသည် စစ်အာဏာရှင်စနစ်မှ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးမှုဖြင့် ဒီမိုကရေစီသို့ကူးပြောင်းနိုင်ခဲ့သော်လည်း၊ မြန်မာနိုင်ငံတွင် စစ်တပ်၏အာဏာလွှဲမပေးလိုမှုနှင့် နိုင်ငံရေးအကြပ်အတည်းများကြောင့် ဒီမိုကရေစီအသွင်ကူးပြောင်းမှု မအောင်မြင်သေးပေ။ ✍️Cope Langh Khan Kam (တောင်ပေါ်သား) [[အသုံးပြုသူ:Cope Kampi|Cope Kampi]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Cope Kampi|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၃၅၊ ၂၂ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) f9hzzc8tovqwh1qg4co9096ikpzh1v4 အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:ThinkGenius 2 3 271439 878835 2025-06-22T08:49:48Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 878835 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် ThinkGenius 2 ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၄၉၊ ၂၂ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) md1vgak963gmj8mmabfu55h59nj3chd အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:AR JIT KHAN 3 271440 878836 2025-06-22T08:49:58Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 878836 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် AR JIT KHAN ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၄၉၊ ၂၂ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) ietxm5zqelf8gyku18hq8lq96fti5i9 အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:နွယ်လင်းခင် 3 271441 878837 2025-06-22T08:50:08Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 878837 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် နွယ်လင်းခင် ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၅၀၊ ၂၂ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) twcbr77jhv3ckq0amdyy9dmqw5hc701 အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Тэмүжин Галзориг Баатар 3 271442 878847 2025-06-22T09:50:18Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 878847 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Тэмүжин Галзориг Баатар ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၉:၅၀၊ ၂၂ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) hlmgpqncjwf6lu48ttgn9ujne9nkee1 အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Yukan zero 3 271443 878848 2025-06-22T09:50:28Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 878848 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Yukan zero ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၉:၅၀၊ ၂၂ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) qcx39s5nw2carqgibeft6qcf6cncrn2 အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Yogapamungkas866 3 271444 878856 2025-06-22T11:50:47Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 878856 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Yogapamungkas866 ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၅၀၊ ၂၂ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) 1erbau2i8jfms0n1vorlp6vp28ortxy