ဝီကီပီးဒီးယား mywiki https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%97%E1%80%9F%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%BE%E1%80%AC MediaWiki 1.45.0-wmf.8 first-letter မီဒီယာ အထူး ဆွေးနွေးချက် အသုံးပြုသူ အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက် ဝီကီပီးဒီးယား ဝီကီပီးဒီးယား ဆွေးနွေးချက် ဖိုင် ဖိုင် ဆွေးနွေးချက် မီဒီယာဝီကီ မီဒီယာဝီကီ ဆွေးနွေးချက် တမ်းပလိတ် တမ်းပလိတ် ဆွေးနွေးချက် အကူအညီ အကူအညီ ဆွေးနွေးချက် ကဏ္ဍ ကဏ္ဍ ဆွေးနွေးချက် မုခ်ဝ မုခ်ဝ ဆွေးနွေးချက် စာမူကြမ်း စာမူကြမ်း ဆွေးနွေးချက် TimedText TimedText talk မော်ဂျူး မော်ဂျူး ဆွေးနွေးချက် Event Event talk ၁၉၆၇ 0 2593 880908 690827 2025-07-08T13:09:06Z Salai Rungtoi 22844 /* ဒီဇင်ဘာလ */ 880908 wikitext text/x-wiki {{လများ(၁၉၆၇)}} {{Year nav}} {{Year article header|1967}} === ဇန်နဝါရီလ === (၁) ရက်။ ::* ကနေဒါမှ တစ်နှစ်တာလုံး ဆင်နွှဲမည့် ဗြိတိသျှအမေရိကန် အက်ဥပဒေ ၁၈၆၇ ခုနှစ်၏ နှစ်၁၀၀ပြည့်အထိမ်းအမှတ် အခမ်းအနားကို Expo 67 ကမ္ဘာ့ပြပွဲ ကို အထူးပြု၍ ကျင်းပရန် စတင်သည်။ (၅) ရက်။ ::* [[ချာလီချက်ပလင်]]မှ သူ၏နောက်ဆုံးရုပ်ရှင် ''A Countess From Hong Kong'' ကို အင်္ဂလန်တွင် စတင်ပြသသည်။ ::* ဇန်နဝါရီ - ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုကြီးမားသော သိပ္ပံဝတ္ထု ''Dangerous Visions''ကိုထုတ်ဝေခဲ့သည်။ == ဖေဖော်ဝါရီလ == (၁) ရက်။ ::* == မတ်လ == (၁) ရက်။ ::* == ဧပြီလ == (၁) ရက်။ ::* == မေလ == (၁) ရက်။ ::* == ဇွန်လ == (၁) ရက်။ ::* == ဇူလိုင်လ == (၁) ရက်။ ::* == ဩဂုတ်လ == (၁) ရက်။ ::* == စက်တင်ဘာလ == (၁) ရက်။ ::* == အောက်တိုဘာလ == (၁) ရက်။ ::* == နိုဝင်ဘာလ == (၁) ရက်။ ::* == ဒီဇင်ဘာလ == (၁) ရက်။ == မွေးဖွားသူများ == * [[၂၉ နိုဝင်ဘာ]] - [[ခင်ခင်ထွေး (အပြေးမယ်)|ခင်ခင်ထွေး၊]] မြန်မာနိုင်ငံ ရွှေတံဆိပ်ဂုဏ်​ဆောင် ပြေးခုန်ပစ် အားကစားသမား ([[၂၀၂၁]] ကွယ်လွန်) ==ကိုးကား== {{reflist}} [[Category:၁၉၆၇]] [[Category:၁၉၆၀ ဆယ်စုနှစ်]] 3frdg70n1i6o5l8v9lvwvyk3ohya8gt ၁၉၆၂ 0 2598 880885 880724 2025-07-08T12:24:14Z Salai Rungtoi 22844 /* ကိုးကား */ 880885 wikitext text/x-wiki {{လများ(၁၉၆၂)}} {{Year nav}} {{Year article header|1962}} == လနှင့် ရက်မသိရသေး == * ချင်းပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်၊ တရားသူကြီးချုပ် ဦး[[နေစိုး]]သည် သာဝတ္ထိရွာတွင် ၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ == ဇန်နဝါရီလ == (၁) ရက်။ ::* == ဖေဖော်ဝါရီလ == (၁) ရက်။ ::* == မတ်လ == (၂) ရက်။ ::*[[မြန်မာနိုင်ငံ]]တွင် [[တော်လှန်ရေးကောင်စီ]]မှ [[နေဝင်း (ဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်း]]သည် [[၁၉၆၂ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|တိုင်းပြည်အာဏာသိမ်းပိုက်]]ခဲ့သည်။ == ဧပြီလ == (၁) ရက်။ ::* == မေလ == (၁) ရက်။ ::* == ဇွန်လ == (၁) ရက်။ ::* == ဇူလိုင်လ == * [[၇ ဇူလိုင်]] - [[ဆဲဗင်းဂျူလိုင် ကျောင်းသား အရေးတော်ပုံ|ဆဲဗင်ဂျူလိုင် အရေးတော်ပုံ]]: [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]ကျောင်းသားများက တက္ကသိုလ်နယ်မြေတစ်ဝိုက်လှည့်လည်ကာ ကျောင်းသားအခွင့်အရေးရရှိရေးအတွက် ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။ ဆန္ဒပြပွဲအပြီး မောင်မယ်သစ်လွင်ကြိုဆိုပွဲပြုလုပ်နေစဉ် လုံထိန်းရဲများနှင့်စစ်သားများက တက္ကသိုလ်ပတ်ပတ်လည်ကိုဝိုင်းရံပိတ်ဆို့ပြီး မျက်ရည်ယိုဗုံးများ အသုံးပြုကာ အကြမ်းဖက်ပစ်ခတ်ဖြိုခွင်းခဲ့ကြသည်။ ထိုဖြိုခွင်းမှုအတွင်း ကျောင်းသား ၁၇ ဦးသာသေဆုံးခဲ့သည်ဟု တော်လှန်ရေးကောင်စီအစိုးရက ထုတ်ပြန်ခဲ့သော်လည်း တကယ်တမ်း သေဆုံး၊ဒဏ်ရာရ၊ ဖမ်းဆီးခံရသူများမှာ ၂၀၀ ကျော်ရှိသည်ဟု အများကခန့်မှန်းပြောဆိုခဲ့ကြသည်။ * ၈ ဇူလိုင် - [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]ကျောင်းသားသမဂ္ဂအဆောက်အအုံကို [[နေဝင်း (ဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|နေဝင်း]]စစ်အစိုးရက မိုင်းခွဲဖျက်ဆီးခြင်းခံရသည်။ == ဩဂုတ်လ == (၁) ရက်။ ::* == စက်တင်ဘာလ == (၁) ရက်။ ::* == အောက်တိုဘာလ == (၁) ရက်။ ::* * နိုဝင်ဘာလ * (၁) ရက်။ ::* == ဒီဇင်ဘာလ == (၁) ရက်။ == မွေးဖွားသူများ == * [[မိမိမော်]] - [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်]] တရာသူကြီးချုပ် (မွေးရက်မသိရပါ) == ကိုးကား == {{reflist}} [[Category:၁၉၆၂]] [[Category:၁၉၆၀ ဆယ်စုနှစ်]] jc8bw1rqawt7c226otjiyokcyy50ixt ၁၉၆၀ 0 2600 880930 690820 2025-07-08T13:39:46Z Salai Rungtoi 22844 /* ဒီဇင်ဘာလ */ 880930 wikitext text/x-wiki {{လများ(၁၉၆၀)}} {{Year nav}} {{Year article header|1960}} == ဇန်နဝါရီလ == (၁) ရက်။ ::* == ဖေဖော်ဝါရီလ == (၁) ရက်။ ::* == မတ်လ == (၁) ရက်။ ::* == ဧပြီလ == (၁) ရက်။ ::* == မေလ == (၁) ရက်။ ::* == ဇွန်လ == (၁) ရက်။ ::* == ဇူလိုင်လ == (၁) ရက်။ ::* == ဩဂုတ်လ == (၁) ရက်။ ::* == စက်တင်ဘာလ == (၁) ရက်။ ::* == အောက်တိုဘာလ == (၁) ရက်။ ::* == နိုဝင်ဘာလ == (၁) ရက်။ ::* == ဒီဇင်ဘာလ == (၁) ရက်။ ::* == မွေးဖွားသူများ == * [[၉ ဒီဇင်ဘာ]] - [[ကျော်မျိုးထွဋ်]]၊ ဗိုလ်မှူးကြီး (ငြိမ်း)၊ စစ်မှုထမ်းဟောင်း သံအမတ်ကြီး၊​ ဒုတိယဝန်ကြီးဟောင်း == ကွယ်လွန်သူများ == ==ကိုးကား== {{reflist}} [[Category:၁၉၆၀]] [[Category:၁၉၆၀ ဆယ်စုနှစ်]] r5zx7z5jn8pebxmh763i0hiz91f5kzf မွန်လူမျိုး 0 2641 880874 861819 2025-07-08T12:07:51Z EricOng77 132463 880874 wikitext text/x-wiki {{Infobox ethnic group |group= မွန် | native_name = {{lang|mnw|မည် မန် မောန်}} | native_name_lang = my |image=20200206 150859 Mon Girls in Mawlamyaing Myanmar anagoria.JPG | pop = {{circa}} ၂.၆သန်း | region1 = {{flag|Myanmar}} | pop1 = ၂.၀ သန်း | ref1 = <ref name="CIA geos">{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/bm.html |publisher=cia.gov |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180117070224/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/bm.html |archivedate=17 January 2018 |accessdate=24 January 2018}}</ref> | region2 = {{flag|Thailand}} | pop2 = ၅၀၀,၀၀၀{{efn| name=burmese|အခြားနိုင်ငံများတွင် နေထိုင်သော မွန်လူမျိုး အရေအတွက် အတိအကျကို မသိရှိရပေ။ သန်းခေါင်စာရင်းတွင် ယင်းတို့အား ဗမာ သို့မဟုတ် အခြား အာရှလူမျိုးများအဖြစ် ရေတွက်လေ့ရှိသည်။}} | region3 = {{flag|Laos}} | pop3 = ၉၀၀၀{{efn|name=burmese|အခြားနိုင်ငံများတွင် နေထိုင်သော မွန်လူမျိုး အရေအတွက် အတိအကျကို မသိရှိရပေ။ သန်းခေါင်စာရင်းတွင် ယင်းတို့အား ဗမာ သို့မဟုတ် အခြား အာရှလူမျိုးများအဖြစ် ရေတွက်လေ့ရှိသည်။}} |rels=[[ထေရဝါဒ]] [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] [[ဟိန္ဒူဘာသာ]] |langs=[[မွန်ဘာသာစကား|မွန်]]၊ [[မြန်မာဘာသာစကား|ဗမာ]]၊ [[ထိုင်းဘာသာစကား|ထိုင်း]] |related=[[ခမာလူမျိုး|ခမာ]] နှင့် အခြား [[ဩစထြိုအေးရှားတစ်]] ဘာသာစကားပြောဆိုသူများ |image caption=ရိုးရာအဝတ်အစားနှင့်မွန်မိန်းကလေးမော်လမြိုင်သူ}} '''မွန်လူမျိုး''' ({{lang-mnw|ဂကူမည်(ဂကူမန်)}})သည် [[မွန်-ခမာ|မွန်-ခမာအုပ်စု]] တွင်ပါဝင်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ၏ [[မြန်မာတိုင်းရင်းသားမျိုးနွယ်များ|တိုင်းရင်းသားမျိုးနွယ်စု]]ထဲတွင် တစ်ခုအပါအဝင် ဖြစ်သည်။ သမိုင်းတွင် ဘုန်းတန်ခိုးအာဏာနှင့်ယဉ်ကျေးမှုကြီးမားခဲ့သောလူမျိုးဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံသို့အစောဆုံးဝင်ရောက်ခဲ့သော လူမျိုးများထဲတွင်ပါဝင်သည်။တစ်ခါက [[ရာဇာဓိရာဇ်]] မင်းနှင့် အခြား ဘုန်းတန်ခိုးအာဏာ ကြီးမားသော မင်းများလည်း မွန်လူမျိုးထဲမှ ပေါ်ပေါက်ခဲ့ဖူးသည်။ သမိုင်းထဲတွင် မွန်ဘုရင်မကြီး [[ရှင်စောပု]]သည်လည်း မြန်မာ့သမိုင်းတွင် တစ်ပါးတည်းသော ဘုရင်မကြီးဖြစ်သည်။ ၎င်း၏သားမက်ဖြစ်သည့် ဓမ္မစေတီမင်းသည်လည်း သာသနာတော် သန့်ရှင်းရေးအတွက် ကြိုးပမ်းခဲ့သူအဖြစ် သမိုင်းတွင် ထင်ရှားပါသည်။<ref>Professor [[G.H.Luce]] ၏ Old Burma, Early Pagan (1969)</ref> == နောက်ခံ သမိုင်းကြောင်းနှင့် ပေါ်ပေါက်လာပုံ == မွန်-ခမာတို့ အုပ်စုသည် တရုတ်ပြည်တောင်ပိုင်း ယန်စီမြစ်ဝှမ်း (Yangtze Kiang) တွင် စတင်အခြေတည် နေထိုင်ခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။ ပါမောက္ခ G.H.Luce ၏ ''Old Burma, Early Pagan'' (1969) စာအုပ်တွင် ဤသို့ ဖော်ပြထားသည်။ ===[[မွန်-ခမာ]] အုပ်စုဝင် === သမိုင်းပါမောက္ခ ဒေါက်တာသန်းထွန်းကလည်း အောက်ပါအတိုင်း မှတ်ချက်ချထားသည်ကို တွေ့ရသည်။ "မွန်နှင့် ခမာလူမျိုးတို့ကား မွန်ဂိုလွိုက် အနွယ်ဝင်များ ဖြစ်၍ ဝ၊ ပလောင်၊ ရိယန်တို့မှာ မွန်ဂိုလွိုက်အနွယ်များ ဖြစ်သော်လည်း ဝ တို့၌ တောင်ဘက်အမျိုး (Australoid) ရောနှောမည်ဟု သံသယရှိသည်" ဟု ဆိုထားသည်။ မွန်ရာဇဝင်သမိုင်းတစောင်တွင် မွန်လူမျိုးတို့သည် ရှေးပဝေသဏီအခါက မွန်တိအမည်တွင်လျက် ရှမ်း (စောထိုင် သို့မဟုတ် ထိုင်း)ခမာတို့နှင့်အတူကုန်းမြင့်တောင်တန်းကြီး တလျှောက် မြို့ရွာပြုစု နေထိုင်ကြကြောင်း၊ နောင်ကာလရှည်လျားမှ တောင်ဘက်သို့ ရွှေ့ဆင်း၍ အဆိုပါမြစ်ကြီးတို့၏ အဝရှိ အရပ်ဒေသတို့တွင် နေထိုင်ကြသည်" ဟုဆိုသည်။ ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်းရှိ မွန်တို့မှာ ဆုံးခန်းတိုင် ပျက်စီးခြင်းသို့ ရောက်ရသော်လည်း [[ခမာလူမျိုး|ခမာ]]တို့မှာမူ ထိုင်းတို့နှင့် သမိုင်းတလျှောက် စစ်ပြုကာ ဆက်လက်နေထိုင်နိုင်ခဲ့ပြီး ယနေ့တွင် [[ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ]]အဖြစ် ရပ်တည်နေနိုင်သေးသည်။ မြန်မာနိုင်ငံရှိ မွန်တို့မှာ ပုဂံ အင်အားနည်းချိန်တွင် [[မဂဒူး မင်းဆက်|မဂဒူးမင်းဆက်]]<ref name=":0" group="ရာဇာဓိရာဇ် သ္ကိုပ်ပ္နာန်ဗညားဒလ" />ကို ထူထောင်ကာ မုတ္တမကို ဗဟိုပြုကာ ပြန်လည်ဦးမော့ခဲ့သော်လည်း ရှေးမွန်တို့၏ မြင့်မားခြင်းကို ပြန်မရနိုင်တော့ပေ။ နောက်ပိုင်းတွင် ဟံသာဝတီ (ပဲခူး) မှာ မင်းနေပြည်တော် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ မွန်လူမျိုးတို့သည် (၉) ရာစုမှ (၁၁) ရာစု၊ (၁၃)ရာစုမှ (၁၆)ရာစုအထိနှင့် (၁၈)ရာစုတွင် နှစ်အပိုင်းအခြား တိုတောင်းသည့် ကာလများအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံတွင် နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ <ref>ဦးဘသန်းရေး၏ မြန်မာ့ရာဇဝင်</ref> === ရှေးဟောင်းမွန်လူမျိုးများ === ရှေးဟောင်း ပျူလူမျိုးများ ထက်စောစွာ မြန်မာနိုင်ငံ မှ ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ သာသနာကို ရရှိသောလူမျိုး တစ်မျိုးမှာ မွန်ခမာ အနွယ်ဝင် မွန်လူမျိုး ဖြစ်သည်။ အရှေ့အာရှတိုက်ဆိုင်ရာ သမိုင်းပညာရှင်များ ဖြစ်ကြသည့် အိုနယ်လုစ်နှင့် ဟာဘတ် အေစတက်တို့က အာရှတိုက် တောင်ပိုင်းဒေသများသို့ဝင်ရောက်လာသည့် မောင်းဂွတ် အနွယ်ဝင်များဟု ဆိုကြသည် သို့သော် တိဗက် တရုတ်နှင့် ထိုင်း တရုတ် အနွယ်ဝင်များနှင့် မဆိုင်ပဲ ဩစထရို အေရှတစ်အုပ်စုဝင် လူမျိုးနွယ်များ အဖြစ် မွန် ခမာလူမျိုးများအား သတ်မှတ်ကြသည်။ အိန္ဒိယပြည် ဒဏ္ခိဏ ကုန်းမြေတဝိုက်ရှိ မွန်းဒတ်စ် လူမျိုးများ၊ ဘင်္ဂလားနယ်ရှိ ဆန်သာလ် လူမျိုးများ၊ အာသံနယ်ရှိ ခါဆီးလူမျိုးများ၊ မြန်မာနိုင်ငံရှိ ပလောင်၊ ဝ၊ မွန်လူမျိုးများသည် မူလက လူမျိုးတမျိုးတည်း ဖြစ်လိမ့်မည်ဟု ယူဆကြသည်။ သို့သော် အာရှ တိုက်တောင်ပိုင်းသို့ ဝင်ရောက်လာကြရင်း အိန္ဒိယ၊ မြန်မာ၊ အင်ဒိုချိုင်းနား ကျွန်းဆွယ် ဒေသများသို့ ပြန့်နှံ့သွားကြသည်ဟု သမိုင်း သုတေသီများက ယူဆကြသည်။ မွန်လူမျိုးများ မြန်မာနိုင်ငံတွင်းသို့ ဝင်ရောက် မလာခင်က ၎င်းတို့နှင့် အနွယ်တူ ခမာလူမျိုးများနှင့် အတူ အင်ဒိုချိုင်းနား တဝိုက်တွင် နေထိုင်ခဲ့ကြကြောင်း သမိုင်းဝင် အထောက်အထားများ တွေ့ရှိရသည်။ ယိုးဒယား (ထိုင်း) များမှာ ၁၃ ရာစု လောက်ကမှ ဝင်ရောက်နေထိုင်ကြသည်။ အင်ဒိုချိုင်းနားကျွန်းဆွယ် မဲနမ်မြစ်ဝှမ်းဒေသတဝိုက်တွင် ရှေးဟောင်း မွန်လူမျိုးများနှင့် သက်ဆိုင်သည့် မြို့ဟောင်းမြို့ပျက်များ၊ ဘာသာ ကိုးကွယ်မှု ဆိုင်ရာ ရှေးဟောင်း ကျောက်စာများကို တွေ့ရှိရသည်။ မွန်ရာဇဝင်ဟောင်းများ၌ မဲနမ်မြစ်ဝှမ်း မြောက်ပိုင်းဒေသကို ယောနကတိုင်း-ဟရိပုဉ္စပြည်နယ်၊ တောင်ပိုင်းဒေသကို အယဇ္ဈယတိုင်း-ဒွါရဝတီပြည်နယ်ဟု ရေးသားဖော်ပြသည် ရှေးဟောင်း မွန်လူမျိုးများသည် အိန္ဒိယ တောင်ပိုင်း ဒေသများနှင့် ကူးလူးဆက်ဆံခဲ့ကြပြီး ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာနှင့် အခြား ယဉ်ကျေးမှုများကိုလက်ခံကျင့်သုံးခဲ့ကြသည်။ ၃ ရာစု ဝန်းကျင် လောက်တွင် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတွင် ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည့် စမ္ပပြည်နယ်နှင့်လည်းကောင်း၊ ၅ ရာစု လောက်တွင် စတင် တည်ထောင် ၍ ၁၃ ရာစုခန့်အထိ အင်ဒိုချိုင်းနားကျွန်းဆွယ်နှင့် အရှေ့အာရှတိုက် တောင်ပိုင်းတွင် ကြီးကျယ် ကောင်းစားခဲ့သည့် ခမာ လူမျိုးများ၏နိုင်ငံတော်ကြီးနှင့် ရှေးဟောင်းမွန်လူမျိုးများသည် ဆက်သွယ်မှုများ ရှိခဲ့ကြသည်။ ရှေးဟောင်း မွန်လူမျိုးများသည် မဲနမ်မြစ်ဝှမ်းဒေသ တဝိုက်တွင် နှစ်ကာလများစွာ နေထိုင်ပြီးမှ မြန်မာနိုင်ငံ တောင်ပိုင်းဒေသ ဖြစ်သည့် တနင်္သာရီ ဘက်သို့ ပြန့်နှံ့ဝင်ရောက်လာကြသည်။ ထို့နောက် ဧရာဝတီမြစ်ဝှမ်းများနှင့်၊ စစ်တောင်း၊ မြစ်ဝကျွန်းပေါ်၊ [[ပဲခူး]]ဘက်သို့ ပြန့်နှံ့လာပြီး ၉ ရာစုနှစ်ခန့်တွင် ဥဿာပဲခူးပြည်နှင့် မာလမင်းဆက်ကို ထူထောင်ကြသည်။{{cn}} ထိုသို့ထူထောင်စဉ် မြန်မာနိုင်ငံ ပင်လယ်ကမ်းရိုးတန်းဘက်ကို အခြေစိုက် ထူထောင်ရန် ကြိုးပမ်းအားထုတ်ကြသည့် အိန္ဒိယနိုင်ငံ တောင်ပိုင်း ချိုလာမင်းဆက် ဘုရင်များနှင့် တိုက်ခိုက်ကြရသည့် စစ်ပွဲများအကြောင်း မွန်ရာဇဝင်များ၌ ရေးသားထားသည်။ ၁၀ ရာစုခန့်က အိန္ဒိယတောင်ပိုင်း ချိုလာမင်းဆက် ရာဂျန်ဒရာမင်းသည် မြန်မာနိုင်ငံ ပင်လယ်ကမ်းရိုးတန်းကို တိုက်ခိုက် သိမ်းပိုက်ထားကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။ ခမာ လူမျိုးတို့၏ ကမ္ဗောဒီးယားနိုင်ငံ တန်ခိုးကြီးမားခဲ့စဉ်က မွန်လူမျိုးတို့၏ မြို့ပြ ပြည်နယ်များကို ယင်းတို့နိုင်ငံ၏ အစိတ်အပိုင်းတခု အဖြစ် ဆက်ဆံခြင်း ခံခဲ့ရသည်။ [[အနော်ရထာ]] မင်း လက်ထက်တွင် မွန်ဥဿပဲခူးအား မဲနမ်မြစ်ဝှမ်းမှ ဂျွန်း (ဂျွမ်း) စစ်သည်များ လာရောက် တိုက်ခိုက်၍ အနော်ရထာဘုရင်၏ တပ်များက သွားရောက် ကူညီရကြောင်း ရာဇဝင်သမိုင်းများ၏ ရေးသားထားချက်များကိုလည်း ဆက်စပ်လေ့လာကြည့်နိုင်သည်။ရှေးဟောင်း မွန်လူမျိုးများသည် ထိုင်းနိုင်ငံဒွါရဝတီကို ရောက်ရှိလာပြီး ရာစုနှစ် အနည်းငယ်အတွင်း ပြန့်နှံ့သွားကြသည်။ ၁၄ ရာစုခန့်တွင် မွန်လူမျိုးတို့ အပြည်ပြည် အကွဲကွဲ အပြားပြား အမင်းမင်း ဖြစ်နေခြင်းအား စတင်ထူထောင်သည့် ဝါရီရူမင်းဆက် ရာဇာဓိရာဇ်ဘုရင်က ပထမဦးဆုံးအကြိမ် စည်းလုံးသိမ်းသွင်းခဲ့သည်။ မွန်လူမျိုးတို့၏ မြို့ဟောင်းများ စေတီများ ကိုးကွယ်မှု ဆိုင်ရာနှင့် ယဉ်ကျေးမှုများအား လေ့လာတွေ့ရှိချက်တွင် ဗြဟ္မဏနှင့် မဟာယနများ ထေရဝါဒ ဆိုင်ရာ ယဉ်ကျေးမှုများနှင့် ရောနှော တွေ့ရှိရသည်။ ဗိသုကာ နည်းပညာမှာ မွန်တို့ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်နည်းပညာဖြင့် သက္ကတစာပေကို အခြေခံယူ၍ ကိုယ်ပိုင်အက္ခရာဖန်တီးကာ အရေးအသားမှာ အိန္ဒိယနိုင်ငံ အရှေ့တောင်ဘက် ကမ်းရိုးတန်းဒေသသုံး ပလ္လဝ အက္ခရာမျိုးနှင့် ဆင်တူလေသည်။ <ref name=":0" group="ရာဇာဓိရာဇ် သ္ကိုပ်ပ္နာန်ဗညားဒလ">ရာဇဓိရာဇ် အရေးတော်ပုံ။ ဗညားဒလ</ref> <ref>အရှေ့တောင်အာရှ ရာဇဝင်၊ ဟော-၁၉၅၅</ref> <ref>မြန်မာ ရာဇဝင် (ဟာဗေး ၁၉၂၅)</ref> <ref>မိတ်ဆိနာ-ခေတ်ဦး ဖုနန်-ဖန်-ပျူ နှင့် ရခိုင် ယိုးဒယားသင်းဂျာနယ်။</ref> == ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုနှင့် ဓလေ့ထုံးစံ == မွန်လူမျိုးတို့သည် ကိုယ်ပိုင် ထီးနန်း၊ စာပေ၊ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် နေကြသူများဖြစ်သည်။{{cn}} ကနုတ်များဖြင့် ချယ်လှယ် ထားသော ရွှေဟင်္သာ သည် မွန်လူမျိုးများ၏ အထိမ်းအမှတ် အမှတ်အသားတစ်ခုဖြစ်သည်။ မွန်နိုင်ငံ တည်ရှိရာ ဒေသကို ရာမညဒေသ ဟုလည်းခေါ်ဆိုခဲ့ကြသည်။ === ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှု === မွန်လူမျိုးအများစုသည် [[ထေရဝါဒ]][[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] ကို ကိုးကွယ်ကြပြီး ဘာသာရေးကို စွန့်ခွာသွားကြသူများလည်း ရှိသည်။ == စာပေ == မွန်လူမျိုး ကို [[မွန်ဘာသာ]]ဖြင့် ဂကူမည်(မန်) ဟုရေးသားသည်။ မွန်စာပေတွင် [[ဗျည်း]] (၃၅) လုံးရှိပြီး၊ [[သရ]] (၁၂) လုံး ရှိသည်။ မွန်စာပေသည် အေဒီ ၅ ရာစုခန့်တွင် ပေါ်ပေါက်နေပြီ ဖြစ်ကြောင်း စတင်တွေ့ရသည်။ အိန္ဒိယတောင်ပိုင်း ပလ္လဝလူမျိုးတို့၏ ပလ္လဝအက္ခရာကို အခြေခံ၍ မွန်စာကို တီထွင်ခဲ့ကြသည်။ သထုံခေတ်တွင် မွန်စာပေ ကောင်းစွာ ထွန်းကားနေပြီဖြစ်ကြောင်း သုဝဏ္ဏဘူမိ ဝန်းကျင်တွင် တွေ့ရှိရသော မွန်ကျောက်စာများက ဖော်ပြနေသည်။ ယိုးဒယားနိုင်ငံတောင်ပိုင်း ပရပထုံကျောက်စာကိုကြည့်၍ ခရစ်နှစ် ၅ ရာစုခန့်တွင် မွန်တို့ မွန်စာကို ကောင်းစွာရေးတတ် ဖတ်တတ်နေပြီဖြစ်ကြောင်း သိနိုင်သည်။ မွန်စာပေသမိုင်းကို ဆန်းစစ်မည်ဆိုလျှင် [[ကျောက်စာ]]၊ [[မင်စာ]]၊ [[အုတ်ခွက်စာ]]၊ [[ခေါင်းလောင်းစာ]]၊ [[စဉ့်ကွင်းစာ]]၊ [[အင်္ဂတေစာ]]၊ [[ပုရပိုဒ်စာ]]၊ [[ပေစာ]]၊ [[ပုံနှိပ်စာ]] စသည်ဖြင့် ပုံစံအမျိုးမျိုးတွေ့ရှိနိုင်သည်။ ပိဋကတ်တော်ဆိုင်ရာကျမ်း၊ ရာဇာဝင်ကျမ်း၊ ဆေးကျမ်း၊ ဓာတ်ကျမ်း၊ ဗေဒင်ကျမ်း၊ ပျို့ကဗျာလင်္ကာကျမ်း၊ ပုံဝတ္ထုများ၊ စကားပြေအရေးအသားများ စသည်ဖြင့် စုံလင်လှသည်။ မွန်ဘာသာစကားသည် မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံတွင် နေထိုင်ကြသော မွန်လူမျိုးတို့အသုံးပြုသည့် အရှေ့တောင်အာရှသုံး ဘာသာစကားတစ်ခု ဖြစ်သည်။ မွန်ဘာသာစကားသည် ကမ္ဘောဒီးယား ဘာသာစကားနှင့် ဆင်တူသော်လည်း အရှေ့တောင်အာရှ ဒေသရှိ ဘာသာစကား အများစုကဲ့သို့ အသံအနိမ့်အမြင့် အတက်အကျရှိသော ဘာသာစကားမဟုတ်ပေ။ ယနေ့ မွန်ဘာသာစကားကို လူဦးရေ နှစ်သန်းကျော်သောသူများက ပြောဆိုလျက်ရှိကြသည်။ ကုန်းဘောင်ခေတ်မှ စကာ ယခုခေတ်အထိ အစိုးရအဆက်ဆက်၏ ဗမာလူမျိုးကြီးဝါဒအခြေခံ ပိတ်ပင်တားဆီးမှုများကြောင့် မကြာသေးမီနှစ်များက မွန်ဘာသာစကားအသုံးပြုမှုမှာ အထူးသဖြင့် ငယ်ရွယ်သောမျိုးဆက်အတွင်း လျင်မြန်စွာ ကျဆင်းလျက်ရှိသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် မွန်ဘာသာစကား ပြောဆိုသူအများစုသည် မွန်ပြည်နယ်တွင် နေထိုင်ကြပြီး တနင်္သာရီတိုင်းနှင့် ကရင်ပြည်နယ် တို့တွင်လည်း မွန်စကားကို ပြောဆိုကြသည်။ === မွန်-မြန်မာ စာပေယဉ်ကျေးမှု ပေါင်းကူး === မွန် နှင့် ဗမာတို့၏ ဘာသာစကားနှင့် ယဉ်ကျေးမှုပေါင်းကူးချိန်သည် မွန်နှင့် မြန်မာတို့ ကျောက်ဆည် နယ်တွင် ဆုံတွေ့၍ အတူတကွ နေထိုင်ခဲ့သောအချိန်မှ စတင်ခဲ့သည်။ ထိုအချိန်အတွင် မွန်တို့သည် မြေပြန့်လွင်ပြင်တွင် လယ်ယာလုပ်ငန်းဖြင့် အေးချမ်းသာယာစွာ နေထိုင်ခဲ့သည်မှာ အနှစ်သုံးထောင်ခန့်ပင် ကြာညောင်းခဲ့ပြီး၍ ယဉ်ကျေးမှုအရာတွင် အလွန်မြင့်မား နေပါသည်။ မွန်တို့၏ အချက်အချာနိုင်ငံဖြစ်သော ဒွါရဝတီနိုင်ငံသည်လည်း တန်ခိုးကြီးမားနေချိန် ဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် မွန်တို့သည် ထေရဝါဒဗုဒ္ဓဘာသာ ပိဋကတ်တော်များနှင့်တကွ စာပေအရေးအသားများကိုပါ ပိုင်ဆိုင်ထားကြပြီးဖြစ်၍ စိတ်သဘောထား နူးညံ့သိမ်မွေ့နေသူများ ဖြစ်ကြပေသည်။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်တွင် သမိုင်းပါမောက္ခအဖြစ် ထမ်းဆောင်ယင်း ပြည်ထောင်စုသားများကြားတွင် နှစ်ပေါင်းများစွာနေထိုင်ကာ [[ကျန်စစ်သား]]မင်း၏ မွန်ကျောက်စာ (၁၂) တိုင်ကို ဖတ်၍ အက်ပီဂရပ်ဖီယာဗားမင်နီကာ ခေါ် မြန်မာကျောက်စာပေါင်းချုပ် စာအုပ်ကို တည်းဖြတ်ပြုစုပေးခဲ့သော အလွန်လေးစားအပ်သည့် ပါမောက္ခချုပ်၏ ယူဆချက်သည်လည်း ဒေါက်တာသန်းထွန်း၏ ယူဆချက်နှင့် ထပ်တူထပ်မျှပင်ဖြစ်သည်။ == အနုပညာ ယဉ်ကျေးမှု == မွန်တို့သည် [[ပန်းပဲ]]၊ [[ပန်းထိမ်]]၊ [[ပန်းတဉ်း]]၊ [[ပန်းတော့]]၊ [[ပန်းရန်]]၊ [[ပန်းပု]]၊ [[ပန်းတမော့]]၊ [[ပန်းပွတ်]]၊ [[ပန်းချီ]]၊ [[ပန်းယွန်း]] စသည့် ပန်း ၁၀ မျိုး အတတ်နှင့် အဆောက်အဦးများ တည်ဆောက်ခြင်း၊ အင်္ဂတေရုပ်လုံးများ ထွင်းထုခြင်း စသည့် လက်မှုပညာများကို သထုံခေတ်တွင် ကောင်းစွာ တတ်မြောက်နေပြီဖြစ်သည်။ သထုံဝန်းကျင်တွင် ဂဝံကျောက်ဆစ် လက်ရာများ ကျန်ရစ်နေသည်ကို ယခုတိုင် တွေ့မြင်နိုင်သည်။ [[ကျောက်သင်ပုန်း]]လုပ်ငန်းသည် မွန်တို့၏ လက်မှုပညာတစ်ခု ဖြစ်သည်။ === တူရိယာ === မွန်လူမျိုးတို့၏ ရိုးရာယဉ်ကျေးမှု တူရိယာမှာ [[မိကျောင်း(တူရိယာ)]] ဖြစ်သည်။ ==ထင်ရှားသော မွန်လူမျိုးများ== *ရှၚ်[[ဗုဒ္ဓဃောသ]](ရာမညပုတ္တော ဗုဒ္ဓဃောသော) - ပိဋကတ်သုံးပုံကို သီဟိုဠ်ဘာသာမှ ပါဠိသို့ဘာသာပြန်သူ *[[ရှင်အရဟံ]] - ဗုဒ္ဓသာသနာသန့်ရှင်း ထွန်းလင်းစေသူ *[[မနုဟာမင်း|မနူဟာမင်း]] (ခေါ်) မကုဋ- သုဝဏ္ဏဘူမိ သထုံမွန်မင်းဆက်၏ ၂၅ဆက်မြောက်မင်း *[[ရာဇာဓိရာဇ်]] (ခေါ်) ဗညားနွဲ့ - [[ဟံသာဝတီ]]မွန်မင်းဆက်၏ ၉ဆက်မြောက်မင်း၊ [[အင်းဝ-ဟံသာဝတီ အနှစ်လေးဆယ်စစ်]]၏ အထင်ကရစစ်ဘုရင် *[[အမတ်ဒိန်]] - ရာဇာဓိရာဇ်ဘုရင်၏ အတိုင်ပင်ခံအမတ်ကြီး *[[လဂွန်းအိန်၊ မဟာစော|လဂွန်းအိန်]] (မဟာစော) - ဟံသာဝတီဘုရင့်တပ်တော်၏ ရှေ့ဖျားချီစစ်မှူး ၊ အနှစ်လေးဆယ်စစ်၏ထင်ရှားသော မွန်သူရဲကောင်း * [[ရှင်စောပု]] - မွန်ဘုရင်မကြီး <ref>{{Cite web |title=Kaowao Burmese Version<!-- Bot generated title --> |url=http://www.kaowao.org/b/art08-24.php |accessdate=18 August 2013 |archivedate=22 June 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090622045437/http://www.kaowao.org/b/art08-24.php }}</ref> * [[ဓမ္မစေတီ|ဓမ္မစေတီမင်း]] (ခေါ်) ရာမာဓိပတိ- ဗုဒ္ဓဘာသာသာသနာတော် အတွက်ကြိုးပမ်းမှုများကြောင့် ထင်ရှားသော မွန်ဘုရင် * [[သမိန်ဗရမ်း]] - မွန်သူရဲကောင်း * အမတ်ကြီး [[ဗညားဒလ (ဝန်ကြီး)|ဗညားဒလ]] - ဒုတိယမြန်မာနိုင်ငံတော်တည်ထောင်သူဘုရင့်နောင်၏ အတိုင်ပင်ခံဝန်ကြီးချုပ်၊ အဂ္ဂမဟာသေနာပတိ *[[မဟာရဋ္ဌသာရ၊ သျှင်|ရှင်မဟာရဋ္ဌသာရ]] - အင်းဝခေတ်စာဆိုတော်ရဟန်း *[[:en:Rama_I|ဗုဒ္ဓ ယော့ဖာ စုဠာလောက]] (ရာမ၁) ''-'' ထိုင်းဘုရင့်နိုင်ငံ၏ [[ချက္ကရီမင်းဆက်]] တည်ထောင်သူဘုရင်<ref>https://www.bbc.com/burmese/in-depth-47977744</ref> *[[:en:Amarindra|အမရိန္ဒြာ]] - ထိုင်းဘုရင့်နိုင်ငံ၏ [[ချက္ကရီမင်းဆက်]] တည်ထောင်သူ ရာမ(၁)ဘုရင်၏ [[ထိုင်းနိုင်ငံ၏ မိဖုရားခေါင်များ|မိဖုရားခေါင်]]ကြီး၊ ရာမ(၂)ဘုရင်၏ မယ်​တော် *[[ဗညားဒလ]] - ဒုတိယဟံသာဝတီမင်းဆက်၏ နောက်ဆုံး ဘုရင် *မိတလထော - ဟံသာဝတီ တိဿရာဇာမင်းမိဖုရား *[[မကုဋ]] (ခေါ်) [[:en:Mongkut|မောင်းကွတ်]] - ထိုင်းဘုရင့်နိုင်ငံ ချက္ကရီမင်းဆက်၏ ၄ဆက်မြောက်မင်း၊ ထိုင်းနိုင်ငံကိုခေတ်မှီအောင်အစပြုခဲ့သူ *[[မောင်ထော်လေး၊ စစ်ကဲ|မောင်ထော်လေး]] - စစ်ကဲ *ဦး[[နာအောက်၊ ဦး|နာအောက်]] - ကိုလိုနီခေတ် မီးသင်္ဘောသူဋ္ဌေး *[[သွင်၊ ဦး ဆာ|ဆာဦးသွင်]] - ကိုလိုနီခေတ် သူဌေးကြီး၊ မြန်မာနိုင်ငံ [[ကုန်သည်များနှင့် စက်မှုလက်မှု လုပ်ငန်းရှင်များအသင်း]]ကို စတင်တည်ထောင်သူ *[[မောင်ကြီး၊ ဆာ ဂျေအေ|ဆာဂျေအေမောင်ကြီး]] - ကိုလိုနီခေတ် မြန်မာလူမျိုး ပထမဆုံး ဘုရင်ခံ *[[မြန်မာ့ ပထမဆုံးများ|မြန်မာ့ ပထမဆုံး]] အနောက်တိုင်းဆရာဝန် [[ရှောလူး၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာရှောလူး]] *မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံး ကာယဗလလေ့ကျင့်သူ ဒေါက်တာ[[ချစ်ထွန်း၊ ဦး (ဝေါ်လတာ)|ဝေါ်လတာချစ်ထွန်း]] *မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံး ပါရဂူ [[ဘဟန်၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာဘဟန်]] *မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံး နိုင်ငံတော်အဓိပတိ [[ဒေါက်တာဘမော်]] *မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံး အမျိုးသမီး မင်းတိုင်ပင်အမတ် [[နှင်းမြ၊ ဒေါ်|ဒေါ်နှင်းမြ]] *မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံး အသည်းအစားထိုးကုဆရာဝန်ကြီး [[နော်မန်လှ၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာနော်မန်လှ]] * ခေတ်စမ်းစာပေကို ဦးဆောင်ခဲ့သူ [[မင်းသုဝဏ်]] ( [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ]] ဦး[[ထင်ကျော်၊ ဦး|ထင်ကျော်]]၏ ဖခင်) * [[:en:Apasra_Hongsakula|အပါစရာ ဟံသာကုလ]] - [[မယ်စကြဝဠာ]] ၁၉၆၅ *[[ဇာဂနာ(ရုပ်ရှင်နှင့် သဘင်ပညာရှင်)|ဇာဂနာ]] - ရုပ်ရှင်နှင့် သဘင်ပညာရှင် *[[ထူးအိမ်သင်]] - တေးရေးတေးဆို *[[ထုံချိုင်း မက်အင်တိုင်ယာ]] - ထိုင်း အဆိုတော် နှင့် ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင် *[[ကေအေတီ]] - တေးရေးဆရာ *[[မျိုးကျော့မြိုင်]] - တေးရေးတေးဆို၊ မြန်မာ့ ဟစ်ဟော့လောကကို စတင်ခဲ့သူ *ဗညားနိုင် - အိုင်းရင်းခရော့စ် ([[Iron Cross|Iron Cross)]] တီးဝိုင်းအဖွဲ့ဝင် *[[မင်းကိုနိုင်]] - ကျောင်းသားခေါင်းဆောင် *ဦး[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|မြင့်ဆွေ]] - ဒုတိယ သမ္မတ *[[:en:Anand_Panyarachun|အာနန်ပန်ယာချွန်]] - ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် *[[နန္ဒာလှိုင်]] - မြန်မာရုပ်ရှင်မင်းသမီး *[[:en:Natapohn_Tameeruks|နက်သာပွန်တီမီရက်]] - ထိုင်းရုပ်ရှင်မင်းသမီး၊ Taew ဟု နိုင်ငံတကာတွင်ကျော်ကြားသူ *[[အိချောပို]] - သရုပ်ဆောင်၊ မော်ဒယ် *ပပဝင်းခင် - သရုပ်ဆောင်၊ မော်ဒယ် *[[အာဘွိုင်း]] - ဟစ်ဟော့အဆိုတော် *မိစန္ဒီ - အမျိုးသမီးဟစ်ဟော့အဆိုတော်<ref>{{Cite web |title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ |url=https://www.mmload.com/news/64534 |accessdate=12 November 2020 |archivedate=19 April 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210419064932/https://www.mmload.com/news/64534 }}</ref> *ထွန်းမင်းနိုင် - ဝမ်းချန်ပီယံရှစ်လက်ဝှေ့ချန်ပီယံ *ခိုင်သဇင်ငုဝါ - သရုပ်ဆောင်၊ မော်ဒယ် *ဗညာဘုန်းပြည့်-သရုပ်ဆောင်၊ မော်ဒယ် *Lily Pantila Win - ထိုင်းရုပ်ရှင်မင်းသမီး၊ မော်ဒယ် == မွန်အလံများ == ({{mnw|အလာံဂကူမန်}}) <gallery> ဖိုင်:Flag of the Mon people.png|မြန်မာနိုင်ငံရှိမွန်အမျိုးသားအလံ ဖိုင်:Mon Thai Flag.jpg|ထိုင်းနိုင်ငံရှိမွန်အမျိုးသားအလံ ဖိုင်:The flag of the Mon people Paphaya Rajasri King.jpg|မွန်ဘုရင်အလံ အေဒီ၂၄၁-၂၁၈ ဖိုင်:Paphaya Rajasri King.jpg|မွန်ဘုရင်အလံ ဖိုင်:Swan-shaped national flag.jpg|မွန်ဘုရင်အလံ- အေဒီ ၁၁၁၆ ဖိုင်:Flag of Mon State (2018).svg|[[မွန်ပြည်နယ်]]အလံ </gallery> == မှတ်စုများ== {{notelist}} {{reflist}} == ကိုးကား == <references/> * ရာမညမိုးစွေ၏ မွန်ဂီတနိဒါန်း * ဒေါက်တာမင်းတင်မွန်၏ မွန် - မြန်မာ စာပေပေါင်းကူး {{မြန်မာပြည် လူမျိုးများ}} [[Category:မွန်လူမျိုးများ]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံလူမျိုးများ]] 8560mqfeywmmnictwxnjgl7geq1bqf1 880877 880874 2025-07-08T12:12:30Z EricOng77 132463 880877 wikitext text/x-wiki {{Infobox ethnic group |group= မွန် | native_name = {{lang|mnw|မည် မန် မောန်}} | native_name_lang = my |image=20200206 150859 Mon Girls in Mawlamyaing Myanmar anagoria.JPG | pop = {{circa}} ၂.၆သန်း | region1 = {{flag|Myanmar}} | pop1 = ၂.၀ သန်း | ref1 = <ref name="CIA geos">{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/bm.html |publisher=cia.gov |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180117070224/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/bm.html |archivedate=17 January 2018 |accessdate=24 January 2018}}</ref> | region2 = {{flag|Thailand}} | pop2 = ၅၀၀,၀၀၀{{efn| name=burmese|အခြားနိုင်ငံများတွင် နေထိုင်သော မွန်လူမျိုး အရေအတွက် အတိအကျကို မသိရှိရပေ။ သန်းခေါင်စာရင်းတွင် ယင်းတို့အား ဗမာ သို့မဟုတ် အခြား အာရှလူမျိုးများအဖြစ် ရေတွက်လေ့ရှိသည်။}} | region3 = {{flag|Laos}} | pop3 = ၉၀၀၀{{efn|name=burmese|အခြားနိုင်ငံများတွင် နေထိုင်သော မွန်လူမျိုး အရေအတွက် အတိအကျကို မသိရှိရပေ။ သန်းခေါင်စာရင်းတွင် ယင်းတို့အား ဗမာ သို့မဟုတ် အခြား အာရှလူမျိုးများအဖြစ် ရေတွက်လေ့ရှိသည်။}} |rels=[[ထေရဝါဒ]] [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] [[ဟိန္ဒူဘာသာ]] |langs=[[မွန်ဘာသာစကား|မွန်]]၊ [[မြန်မာဘာသာစကား|ဗမာ]]၊ [[ထိုင်းဘာသာစကား|ထိုင်း]] |related=[[ခမာလူမျိုး|ခမာ]] နှင့် အခြား [[ဩစထြိုအေးရှားတစ်]] ဘာသာစကားပြောဆိုသူများ |image caption=ရိုးရာအဝတ်အစားနှင့်မွန်မိန်းကလေးမော်လမြိုင်သူ}} '''မွန်လူမျိုး''' ({{lang-mnw|ဂကူမည်(ဂကူမန်)}})သည် [[မွန်-ခမာ|မွန်-ခမာအုပ်စု]] တွင်ပါဝင်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ၏ [[မြန်မာတိုင်းရင်းသားမျိုးနွယ်များ|တိုင်းရင်းသားမျိုးနွယ်စု]]ထဲတွင် တစ်ခုအပါအဝင် ဖြစ်သည်။ သမိုင်းတွင် ဘုန်းတန်ခိုးအာဏာနှင့်ယဉ်ကျေးမှုကြီးမားခဲ့သောလူမျိုးဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံသို့အစောဆုံးဝင်ရောက်ခဲ့သော လူမျိုးများထဲတွင်ပါဝင်သည်။တစ်ခါက [[ရာဇာဓိရာဇ်]] မင်းနှင့် အခြား ဘုန်းတန်ခိုးအာဏာ ကြီးမားသော မင်းများလည်း မွန်လူမျိုးထဲမှ ပေါ်ပေါက်ခဲ့ဖူးသည်။ သမိုင်းထဲတွင် မွန်ဘုရင်မကြီး [[ရှင်စောပု]]သည်လည်း မြန်မာ့သမိုင်းတွင် တစ်ပါးတည်းသော ဘုရင်မကြီးဖြစ်သည်။ ၎င်း၏သားမက်ဖြစ်သည့် ဓမ္မစေတီမင်းသည်လည်း သာသနာတော် သန့်ရှင်းရေးအတွက် ကြိုးပမ်းခဲ့သူအဖြစ် သမိုင်းတွင် ထင်ရှားပါသည်။<ref>Professor [[G.H.Luce]] ၏ Old Burma, Early Pagan (1969)</ref> == နောက်ခံ သမိုင်းကြောင်းနှင့် ပေါ်ပေါက်လာပုံ == မွန်-ခမာတို့ အုပ်စုသည် တရုတ်ပြည်တောင်ပိုင်း ယန်စီမြစ်ဝှမ်း (Yangtze Kiang) တွင် စတင်အခြေတည် နေထိုင်ခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။ ပါမောက္ခ G.H.Luce ၏ ''Old Burma, Early Pagan'' (1969) စာအုပ်တွင် ဤသို့ ဖော်ပြထားသည်။ ===[[မွန်-ခမာ]] အုပ်စုဝင် === သမိုင်းပါမောက္ခ ဒေါက်တာသန်းထွန်းကလည်း အောက်ပါအတိုင်း မှတ်ချက်ချထားသည်ကို တွေ့ရသည်။ "မွန်နှင့် ခမာလူမျိုးတို့ကား မွန်ဂိုလွိုက် အနွယ်ဝင်များ ဖြစ်၍ ဝ၊ ပလောင်၊ ရိယန်တို့မှာ မွန်ဂိုလွိုက်အနွယ်များ ဖြစ်သော်လည်း ဝ တို့၌ တောင်ဘက်အမျိုး (Australoid) ရောနှောမည်ဟု သံသယရှိသည်" ဟု ဆိုထားသည်။ မွန်ရာဇဝင်သမိုင်းတစောင်တွင် မွန်လူမျိုးတို့သည် ရှေးပဝေသဏီအခါက မွန်တိအမည်တွင်လျက် ရှမ်း (စောထိုင် သို့မဟုတ် ထိုင်း)ခမာတို့နှင့်အတူကုန်းမြင့်တောင်တန်းကြီး တလျှောက် မြို့ရွာပြုစု နေထိုင်ကြကြောင်း၊ နောင်ကာလရှည်လျားမှ တောင်ဘက်သို့ ရွှေ့ဆင်း၍ အဆိုပါမြစ်ကြီးတို့၏ အဝရှိ အရပ်ဒေသတို့တွင် နေထိုင်ကြသည်" ဟုဆိုသည်။ ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်းရှိ မွန်တို့မှာ ဆုံးခန်းတိုင် ပျက်စီးခြင်းသို့ ရောက်ရသော်လည်း [[ခမာလူမျိုး|ခမာ]]တို့မှာမူ ထိုင်းတို့နှင့် သမိုင်းတလျှောက် စစ်ပြုကာ ဆက်လက်နေထိုင်နိုင်ခဲ့ပြီး ယနေ့တွင် [[ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ]]အဖြစ် ရပ်တည်နေနိုင်သေးသည်။ မြန်မာနိုင်ငံရှိ မွန်တို့မှာ ပုဂံ အင်အားနည်းချိန်တွင် [[မဂဒူး မင်းဆက်|မဂဒူးမင်းဆက်]]<ref name=":0" group="ရာဇာဓိရာဇ် သ္ကိုပ်ပ္နာန်ဗညားဒလ" />ကို ထူထောင်ကာ မုတ္တမကို ဗဟိုပြုကာ ပြန်လည်ဦးမော့ခဲ့သော်လည်း ရှေးမွန်တို့၏ မြင့်မားခြင်းကို ပြန်မရနိုင်တော့ပေ။ နောက်ပိုင်းတွင် ဟံသာဝတီ (ပဲခူး) မှာ မင်းနေပြည်တော် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ မွန်လူမျိုးတို့သည် (၉) ရာစုမှ (၁၁) ရာစု၊ (၁၃)ရာစုမှ (၁၆)ရာစုအထိနှင့် (၁၈)ရာစုတွင် နှစ်အပိုင်းအခြား တိုတောင်းသည့် ကာလများအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံတွင် နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ <ref>ဦးဘသန်းရေး၏ မြန်မာ့ရာဇဝင်</ref> === ရှေးဟောင်းမွန်လူမျိုးများ === ရှေးဟောင်း ပျူလူမျိုးများ ထက်စောစွာ မြန်မာနိုင်ငံ မှ ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ သာသနာကို ရရှိသောလူမျိုး တစ်မျိုးမှာ မွန်ခမာ အနွယ်ဝင် မွန်လူမျိုး ဖြစ်သည်။ အရှေ့အာရှတိုက်ဆိုင်ရာ သမိုင်းပညာရှင်များ ဖြစ်ကြသည့် အိုနယ်လုစ်နှင့် ဟာဘတ် အေစတက်တို့က အာရှတိုက် တောင်ပိုင်းဒေသများသို့ဝင်ရောက်လာသည့် မွန်ဂိုလွိုက်အနွယ်ဝင်များဟု ဆိုကြသည် သို့သော် [[တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားများ|တရုတ်-တိဗက်]]၊ [[တိုင်လူမျိုး|ခရာ-တိုင်]] အနွယ်ဝင်များနှင့် မဆိုင်ပဲ ဩစထရိုအေရှတစ်အုပ်စုဝင် လူမျိုးနွယ်များ အဖြစ် မွန်ခမာလူမျိုးများအား သတ်မှတ်ကြသည်။ အိန္ဒိယပြည် ဒဏ္ခိဏ ကုန်းမြေတဝိုက်ရှိ မွန်းဒတ်စ် လူမျိုးများ၊ ဘင်္ဂလားနယ်ရှိ ဆန်သာလ် လူမျိုးများ၊ အာသံနယ်ရှိ ခါဆီးလူမျိုးများ၊ မြန်မာနိုင်ငံရှိ ပလောင်၊ ဝ၊ မွန်လူမျိုးများသည် မူလက လူမျိုးတမျိုးတည်း ဖြစ်လိမ့်မည်ဟု ယူဆကြသည်။ သို့သော် အာရှ တိုက်တောင်ပိုင်းသို့ ဝင်ရောက်လာကြရင်း အိန္ဒိယ၊ မြန်မာ၊ အင်ဒိုချိုင်းနား ကျွန်းဆွယ် ဒေသများသို့ ပြန့်နှံ့သွားကြသည်ဟု သမိုင်း သုတေသီများက ယူဆကြသည်။ မွန်လူမျိုးများ မြန်မာနိုင်ငံတွင်းသို့ ဝင်ရောက် မလာခင်က ၎င်းတို့နှင့် အနွယ်တူ ခမာလူမျိုးများနှင့် အတူ အင်ဒိုချိုင်းနား တဝိုက်တွင် နေထိုင်ခဲ့ကြကြောင်း သမိုင်းဝင် အထောက်အထားများ တွေ့ရှိရသည်။ ယိုးဒယား (ထိုင်း) များမှာ ၁၃ ရာစု လောက်ကမှ ဝင်ရောက်နေထိုင်ကြသည်။ အင်ဒိုချိုင်းနားကျွန်းဆွယ် မဲနမ်မြစ်ဝှမ်းဒေသတဝိုက်တွင် ရှေးဟောင်း မွန်လူမျိုးများနှင့် သက်ဆိုင်သည့် မြို့ဟောင်းမြို့ပျက်များ၊ ဘာသာ ကိုးကွယ်မှု ဆိုင်ရာ ရှေးဟောင်း ကျောက်စာများကို တွေ့ရှိရသည်။ မွန်ရာဇဝင်ဟောင်းများ၌ မဲနမ်မြစ်ဝှမ်း မြောက်ပိုင်းဒေသကို ယောနကတိုင်း-ဟရိပုဉ္စပြည်နယ်၊ တောင်ပိုင်းဒေသကို အယဇ္ဈယတိုင်း-ဒွါရဝတီပြည်နယ်ဟု ရေးသားဖော်ပြသည် ရှေးဟောင်း မွန်လူမျိုးများသည် အိန္ဒိယ တောင်ပိုင်း ဒေသများနှင့် ကူးလူးဆက်ဆံခဲ့ကြပြီး ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာနှင့် အခြား ယဉ်ကျေးမှုများကိုလက်ခံကျင့်သုံးခဲ့ကြသည်။ ၃ ရာစု ဝန်းကျင် လောက်တွင် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတွင် ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည့် စမ္ပပြည်နယ်နှင့်လည်းကောင်း၊ ၅ ရာစု လောက်တွင် စတင် တည်ထောင် ၍ ၁၃ ရာစုခန့်အထိ အင်ဒိုချိုင်းနားကျွန်းဆွယ်နှင့် အရှေ့အာရှတိုက် တောင်ပိုင်းတွင် ကြီးကျယ် ကောင်းစားခဲ့သည့် ခမာ လူမျိုးများ၏နိုင်ငံတော်ကြီးနှင့် ရှေးဟောင်းမွန်လူမျိုးများသည် ဆက်သွယ်မှုများ ရှိခဲ့ကြသည်။ ရှေးဟောင်း မွန်လူမျိုးများသည် မဲနမ်မြစ်ဝှမ်းဒေသ တဝိုက်တွင် နှစ်ကာလများစွာ နေထိုင်ပြီးမှ မြန်မာနိုင်ငံ တောင်ပိုင်းဒေသ ဖြစ်သည့် တနင်္သာရီ ဘက်သို့ ပြန့်နှံ့ဝင်ရောက်လာကြသည်။ ထို့နောက် ဧရာဝတီမြစ်ဝှမ်းများနှင့်၊ စစ်တောင်း၊ မြစ်ဝကျွန်းပေါ်၊ [[ပဲခူး]]ဘက်သို့ ပြန့်နှံ့လာပြီး ၉ ရာစုနှစ်ခန့်တွင် ဥဿာပဲခူးပြည်နှင့် မာလမင်းဆက်ကို ထူထောင်ကြသည်။{{cn}} ထိုသို့ထူထောင်စဉ် မြန်မာနိုင်ငံ ပင်လယ်ကမ်းရိုးတန်းဘက်ကို အခြေစိုက် ထူထောင်ရန် ကြိုးပမ်းအားထုတ်ကြသည့် အိန္ဒိယနိုင်ငံ တောင်ပိုင်း ချိုလာမင်းဆက် ဘုရင်များနှင့် တိုက်ခိုက်ကြရသည့် စစ်ပွဲများအကြောင်း မွန်ရာဇဝင်များ၌ ရေးသားထားသည်။ ၁၀ ရာစုခန့်က အိန္ဒိယတောင်ပိုင်း ချိုလာမင်းဆက် ရာဂျန်ဒရာမင်းသည် မြန်မာနိုင်ငံ ပင်လယ်ကမ်းရိုးတန်းကို တိုက်ခိုက် သိမ်းပိုက်ထားကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။ ခမာ လူမျိုးတို့၏ ကမ္ဗောဒီးယားနိုင်ငံ တန်ခိုးကြီးမားခဲ့စဉ်က မွန်လူမျိုးတို့၏ မြို့ပြ ပြည်နယ်များကို ယင်းတို့နိုင်ငံ၏ အစိတ်အပိုင်းတခု အဖြစ် ဆက်ဆံခြင်း ခံခဲ့ရသည်။ [[အနော်ရထာ]] မင်း လက်ထက်တွင် မွန်ဥဿပဲခူးအား မဲနမ်မြစ်ဝှမ်းမှ ဂျွန်း (ဂျွမ်း) စစ်သည်များ လာရောက် တိုက်ခိုက်၍ အနော်ရထာဘုရင်၏ တပ်များက သွားရောက် ကူညီရကြောင်း ရာဇဝင်သမိုင်းများ၏ ရေးသားထားချက်များကိုလည်း ဆက်စပ်လေ့လာကြည့်နိုင်သည်။ရှေးဟောင်း မွန်လူမျိုးများသည် ထိုင်းနိုင်ငံဒွါရဝတီကို ရောက်ရှိလာပြီး ရာစုနှစ် အနည်းငယ်အတွင်း ပြန့်နှံ့သွားကြသည်။ ၁၄ ရာစုခန့်တွင် မွန်လူမျိုးတို့ အပြည်ပြည် အကွဲကွဲ အပြားပြား အမင်းမင်း ဖြစ်နေခြင်းအား စတင်ထူထောင်သည့် ဝါရီရူမင်းဆက် ရာဇာဓိရာဇ်ဘုရင်က ပထမဦးဆုံးအကြိမ် စည်းလုံးသိမ်းသွင်းခဲ့သည်။ မွန်လူမျိုးတို့၏ မြို့ဟောင်းများ စေတီများ ကိုးကွယ်မှု ဆိုင်ရာနှင့် ယဉ်ကျေးမှုများအား လေ့လာတွေ့ရှိချက်တွင် ဗြဟ္မဏနှင့် မဟာယနများ ထေရဝါဒ ဆိုင်ရာ ယဉ်ကျေးမှုများနှင့် ရောနှော တွေ့ရှိရသည်။ ဗိသုကာ နည်းပညာမှာ မွန်တို့ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်နည်းပညာဖြင့် သက္ကတစာပေကို အခြေခံယူ၍ ကိုယ်ပိုင်အက္ခရာဖန်တီးကာ အရေးအသားမှာ အိန္ဒိယနိုင်ငံ အရှေ့တောင်ဘက် ကမ်းရိုးတန်းဒေသသုံး ပလ္လဝ အက္ခရာမျိုးနှင့် ဆင်တူလေသည်။ <ref name=":0" group="ရာဇာဓိရာဇ် သ္ကိုပ်ပ္နာန်ဗညားဒလ">ရာဇဓိရာဇ် အရေးတော်ပုံ။ ဗညားဒလ</ref> <ref>အရှေ့တောင်အာရှ ရာဇဝင်၊ ဟော-၁၉၅၅</ref> <ref>မြန်မာ ရာဇဝင် (ဟာဗေး ၁၉၂၅)</ref> <ref>မိတ်ဆိနာ-ခေတ်ဦး ဖုနန်-ဖန်-ပျူ နှင့် ရခိုင် ယိုးဒယားသင်းဂျာနယ်။</ref> == ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုနှင့် ဓလေ့ထုံးစံ == မွန်လူမျိုးတို့သည် ကိုယ်ပိုင် ထီးနန်း၊ စာပေ၊ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် နေကြသူများဖြစ်သည်။{{cn}} ကနုတ်များဖြင့် ချယ်လှယ် ထားသော ရွှေဟင်္သာ သည် မွန်လူမျိုးများ၏ အထိမ်းအမှတ် အမှတ်အသားတစ်ခုဖြစ်သည်။ မွန်နိုင်ငံ တည်ရှိရာ ဒေသကို ရာမညဒေသ ဟုလည်းခေါ်ဆိုခဲ့ကြသည်။ === ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှု === မွန်လူမျိုးအများစုသည် [[ထေရဝါဒ]][[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] ကို ကိုးကွယ်ကြပြီး ဘာသာရေးကို စွန့်ခွာသွားကြသူများလည်း ရှိသည်။ == စာပေ == မွန်လူမျိုး ကို [[မွန်ဘာသာ]]ဖြင့် ဂကူမည်(မန်) ဟုရေးသားသည်။ မွန်စာပေတွင် [[ဗျည်း]] (၃၅) လုံးရှိပြီး၊ [[သရ]] (၁၂) လုံး ရှိသည်။ မွန်စာပေသည် အေဒီ ၅ ရာစုခန့်တွင် ပေါ်ပေါက်နေပြီ ဖြစ်ကြောင်း စတင်တွေ့ရသည်။ အိန္ဒိယတောင်ပိုင်း ပလ္လဝလူမျိုးတို့၏ ပလ္လဝအက္ခရာကို အခြေခံ၍ မွန်စာကို တီထွင်ခဲ့ကြသည်။ သထုံခေတ်တွင် မွန်စာပေ ကောင်းစွာ ထွန်းကားနေပြီဖြစ်ကြောင်း သုဝဏ္ဏဘူမိ ဝန်းကျင်တွင် တွေ့ရှိရသော မွန်ကျောက်စာများက ဖော်ပြနေသည်။ ယိုးဒယားနိုင်ငံတောင်ပိုင်း ပရပထုံကျောက်စာကိုကြည့်၍ ခရစ်နှစ် ၅ ရာစုခန့်တွင် မွန်တို့ မွန်စာကို ကောင်းစွာရေးတတ် ဖတ်တတ်နေပြီဖြစ်ကြောင်း သိနိုင်သည်။ မွန်စာပေသမိုင်းကို ဆန်းစစ်မည်ဆိုလျှင် [[ကျောက်စာ]]၊ [[မင်စာ]]၊ [[အုတ်ခွက်စာ]]၊ [[ခေါင်းလောင်းစာ]]၊ [[စဉ့်ကွင်းစာ]]၊ [[အင်္ဂတေစာ]]၊ [[ပုရပိုဒ်စာ]]၊ [[ပေစာ]]၊ [[ပုံနှိပ်စာ]] စသည်ဖြင့် ပုံစံအမျိုးမျိုးတွေ့ရှိနိုင်သည်။ ပိဋကတ်တော်ဆိုင်ရာကျမ်း၊ ရာဇာဝင်ကျမ်း၊ ဆေးကျမ်း၊ ဓာတ်ကျမ်း၊ ဗေဒင်ကျမ်း၊ ပျို့ကဗျာလင်္ကာကျမ်း၊ ပုံဝတ္ထုများ၊ စကားပြေအရေးအသားများ စသည်ဖြင့် စုံလင်လှသည်။ မွန်ဘာသာစကားသည် မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံတွင် နေထိုင်ကြသော မွန်လူမျိုးတို့အသုံးပြုသည့် အရှေ့တောင်အာရှသုံး ဘာသာစကားတစ်ခု ဖြစ်သည်။ မွန်ဘာသာစကားသည် ကမ္ဘောဒီးယား ဘာသာစကားနှင့် ဆင်တူသော်လည်း အရှေ့တောင်အာရှ ဒေသရှိ ဘာသာစကား အများစုကဲ့သို့ အသံအနိမ့်အမြင့် အတက်အကျရှိသော ဘာသာစကားမဟုတ်ပေ။ ယနေ့ မွန်ဘာသာစကားကို လူဦးရေ နှစ်သန်းကျော်သောသူများက ပြောဆိုလျက်ရှိကြသည်။ ကုန်းဘောင်ခေတ်မှ စကာ ယခုခေတ်အထိ အစိုးရအဆက်ဆက်၏ ဗမာလူမျိုးကြီးဝါဒအခြေခံ ပိတ်ပင်တားဆီးမှုများကြောင့် မကြာသေးမီနှစ်များက မွန်ဘာသာစကားအသုံးပြုမှုမှာ အထူးသဖြင့် ငယ်ရွယ်သောမျိုးဆက်အတွင်း လျင်မြန်စွာ ကျဆင်းလျက်ရှိသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် မွန်ဘာသာစကား ပြောဆိုသူအများစုသည် မွန်ပြည်နယ်တွင် နေထိုင်ကြပြီး တနင်္သာရီတိုင်းနှင့် ကရင်ပြည်နယ် တို့တွင်လည်း မွန်စကားကို ပြောဆိုကြသည်။ === မွန်-မြန်မာ စာပေယဉ်ကျေးမှု ပေါင်းကူး === မွန် နှင့် ဗမာတို့၏ ဘာသာစကားနှင့် ယဉ်ကျေးမှုပေါင်းကူးချိန်သည် မွန်နှင့် မြန်မာတို့ ကျောက်ဆည် နယ်တွင် ဆုံတွေ့၍ အတူတကွ နေထိုင်ခဲ့သောအချိန်မှ စတင်ခဲ့သည်။ ထိုအချိန်အတွင် မွန်တို့သည် မြေပြန့်လွင်ပြင်တွင် လယ်ယာလုပ်ငန်းဖြင့် အေးချမ်းသာယာစွာ နေထိုင်ခဲ့သည်မှာ အနှစ်သုံးထောင်ခန့်ပင် ကြာညောင်းခဲ့ပြီး၍ ယဉ်ကျေးမှုအရာတွင် အလွန်မြင့်မား နေပါသည်။ မွန်တို့၏ အချက်အချာနိုင်ငံဖြစ်သော ဒွါရဝတီနိုင်ငံသည်လည်း တန်ခိုးကြီးမားနေချိန် ဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် မွန်တို့သည် ထေရဝါဒဗုဒ္ဓဘာသာ ပိဋကတ်တော်များနှင့်တကွ စာပေအရေးအသားများကိုပါ ပိုင်ဆိုင်ထားကြပြီးဖြစ်၍ စိတ်သဘောထား နူးညံ့သိမ်မွေ့နေသူများ ဖြစ်ကြပေသည်။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်တွင် သမိုင်းပါမောက္ခအဖြစ် ထမ်းဆောင်ယင်း ပြည်ထောင်စုသားများကြားတွင် နှစ်ပေါင်းများစွာနေထိုင်ကာ [[ကျန်စစ်သား]]မင်း၏ မွန်ကျောက်စာ (၁၂) တိုင်ကို ဖတ်၍ အက်ပီဂရပ်ဖီယာဗားမင်နီကာ ခေါ် မြန်မာကျောက်စာပေါင်းချုပ် စာအုပ်ကို တည်းဖြတ်ပြုစုပေးခဲ့သော အလွန်လေးစားအပ်သည့် ပါမောက္ခချုပ်၏ ယူဆချက်သည်လည်း ဒေါက်တာသန်းထွန်း၏ ယူဆချက်နှင့် ထပ်တူထပ်မျှပင်ဖြစ်သည်။ == အနုပညာ ယဉ်ကျေးမှု == မွန်တို့သည် [[ပန်းပဲ]]၊ [[ပန်းထိမ်]]၊ [[ပန်းတဉ်း]]၊ [[ပန်းတော့]]၊ [[ပန်းရန်]]၊ [[ပန်းပု]]၊ [[ပန်းတမော့]]၊ [[ပန်းပွတ်]]၊ [[ပန်းချီ]]၊ [[ပန်းယွန်း]] စသည့် ပန်း ၁၀ မျိုး အတတ်နှင့် အဆောက်အဦးများ တည်ဆောက်ခြင်း၊ အင်္ဂတေရုပ်လုံးများ ထွင်းထုခြင်း စသည့် လက်မှုပညာများကို သထုံခေတ်တွင် ကောင်းစွာ တတ်မြောက်နေပြီဖြစ်သည်။ သထုံဝန်းကျင်တွင် ဂဝံကျောက်ဆစ် လက်ရာများ ကျန်ရစ်နေသည်ကို ယခုတိုင် တွေ့မြင်နိုင်သည်။ [[ကျောက်သင်ပုန်း]]လုပ်ငန်းသည် မွန်တို့၏ လက်မှုပညာတစ်ခု ဖြစ်သည်။ === တူရိယာ === မွန်လူမျိုးတို့၏ ရိုးရာယဉ်ကျေးမှု တူရိယာမှာ [[မိကျောင်း(တူရိယာ)]] ဖြစ်သည်။ ==ထင်ရှားသော မွန်လူမျိုးများ== *ရှၚ်[[ဗုဒ္ဓဃောသ]](ရာမညပုတ္တော ဗုဒ္ဓဃောသော) - ပိဋကတ်သုံးပုံကို သီဟိုဠ်ဘာသာမှ ပါဠိသို့ဘာသာပြန်သူ *[[ရှင်အရဟံ]] - ဗုဒ္ဓသာသနာသန့်ရှင်း ထွန်းလင်းစေသူ *[[မနုဟာမင်း|မနူဟာမင်း]] (ခေါ်) မကုဋ- သုဝဏ္ဏဘူမိ သထုံမွန်မင်းဆက်၏ ၂၅ဆက်မြောက်မင်း *[[ရာဇာဓိရာဇ်]] (ခေါ်) ဗညားနွဲ့ - [[ဟံသာဝတီ]]မွန်မင်းဆက်၏ ၉ဆက်မြောက်မင်း၊ [[အင်းဝ-ဟံသာဝတီ အနှစ်လေးဆယ်စစ်]]၏ အထင်ကရစစ်ဘုရင် *[[အမတ်ဒိန်]] - ရာဇာဓိရာဇ်ဘုရင်၏ အတိုင်ပင်ခံအမတ်ကြီး *[[လဂွန်းအိန်၊ မဟာစော|လဂွန်းအိန်]] (မဟာစော) - ဟံသာဝတီဘုရင့်တပ်တော်၏ ရှေ့ဖျားချီစစ်မှူး ၊ အနှစ်လေးဆယ်စစ်၏ထင်ရှားသော မွန်သူရဲကောင်း * [[ရှင်စောပု]] - မွန်ဘုရင်မကြီး <ref>{{Cite web |title=Kaowao Burmese Version<!-- Bot generated title --> |url=http://www.kaowao.org/b/art08-24.php |accessdate=18 August 2013 |archivedate=22 June 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090622045437/http://www.kaowao.org/b/art08-24.php }}</ref> * [[ဓမ္မစေတီ|ဓမ္မစေတီမင်း]] (ခေါ်) ရာမာဓိပတိ- ဗုဒ္ဓဘာသာသာသနာတော် အတွက်ကြိုးပမ်းမှုများကြောင့် ထင်ရှားသော မွန်ဘုရင် * [[သမိန်ဗရမ်း]] - မွန်သူရဲကောင်း * အမတ်ကြီး [[ဗညားဒလ (ဝန်ကြီး)|ဗညားဒလ]] - ဒုတိယမြန်မာနိုင်ငံတော်တည်ထောင်သူဘုရင့်နောင်၏ အတိုင်ပင်ခံဝန်ကြီးချုပ်၊ အဂ္ဂမဟာသေနာပတိ *[[မဟာရဋ္ဌသာရ၊ သျှင်|ရှင်မဟာရဋ္ဌသာရ]] - အင်းဝခေတ်စာဆိုတော်ရဟန်း *[[:en:Rama_I|ဗုဒ္ဓ ယော့ဖာ စုဠာလောက]] (ရာမ၁) ''-'' ထိုင်းဘုရင့်နိုင်ငံ၏ [[ချက္ကရီမင်းဆက်]] တည်ထောင်သူဘုရင်<ref>https://www.bbc.com/burmese/in-depth-47977744</ref> *[[:en:Amarindra|အမရိန္ဒြာ]] - ထိုင်းဘုရင့်နိုင်ငံ၏ [[ချက္ကရီမင်းဆက်]] တည်ထောင်သူ ရာမ(၁)ဘုရင်၏ [[ထိုင်းနိုင်ငံ၏ မိဖုရားခေါင်များ|မိဖုရားခေါင်]]ကြီး၊ ရာမ(၂)ဘုရင်၏ မယ်​တော် *[[ဗညားဒလ]] - ဒုတိယဟံသာဝတီမင်းဆက်၏ နောက်ဆုံး ဘုရင် *မိတလထော - ဟံသာဝတီ တိဿရာဇာမင်းမိဖုရား *[[မကုဋ]] (ခေါ်) [[:en:Mongkut|မောင်းကွတ်]] - ထိုင်းဘုရင့်နိုင်ငံ ချက္ကရီမင်းဆက်၏ ၄ဆက်မြောက်မင်း၊ ထိုင်းနိုင်ငံကိုခေတ်မှီအောင်အစပြုခဲ့သူ *[[မောင်ထော်လေး၊ စစ်ကဲ|မောင်ထော်လေး]] - စစ်ကဲ *ဦး[[နာအောက်၊ ဦး|နာအောက်]] - ကိုလိုနီခေတ် မီးသင်္ဘောသူဋ္ဌေး *[[သွင်၊ ဦး ဆာ|ဆာဦးသွင်]] - ကိုလိုနီခေတ် သူဌေးကြီး၊ မြန်မာနိုင်ငံ [[ကုန်သည်များနှင့် စက်မှုလက်မှု လုပ်ငန်းရှင်များအသင်း]]ကို စတင်တည်ထောင်သူ *[[မောင်ကြီး၊ ဆာ ဂျေအေ|ဆာဂျေအေမောင်ကြီး]] - ကိုလိုနီခေတ် မြန်မာလူမျိုး ပထမဆုံး ဘုရင်ခံ *[[မြန်မာ့ ပထမဆုံးများ|မြန်မာ့ ပထမဆုံး]] အနောက်တိုင်းဆရာဝန် [[ရှောလူး၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာရှောလူး]] *မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံး ကာယဗလလေ့ကျင့်သူ ဒေါက်တာ[[ချစ်ထွန်း၊ ဦး (ဝေါ်လတာ)|ဝေါ်လတာချစ်ထွန်း]] *မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံး ပါရဂူ [[ဘဟန်၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာဘဟန်]] *မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံး နိုင်ငံတော်အဓိပတိ [[ဒေါက်တာဘမော်]] *မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံး အမျိုးသမီး မင်းတိုင်ပင်အမတ် [[နှင်းမြ၊ ဒေါ်|ဒေါ်နှင်းမြ]] *မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံး အသည်းအစားထိုးကုဆရာဝန်ကြီး [[နော်မန်လှ၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာနော်မန်လှ]] * ခေတ်စမ်းစာပေကို ဦးဆောင်ခဲ့သူ [[မင်းသုဝဏ်]] ( [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ]] ဦး[[ထင်ကျော်၊ ဦး|ထင်ကျော်]]၏ ဖခင်) * [[:en:Apasra_Hongsakula|အပါစရာ ဟံသာကုလ]] - [[မယ်စကြဝဠာ]] ၁၉၆၅ *[[ဇာဂနာ(ရုပ်ရှင်နှင့် သဘင်ပညာရှင်)|ဇာဂနာ]] - ရုပ်ရှင်နှင့် သဘင်ပညာရှင် *[[ထူးအိမ်သင်]] - တေးရေးတေးဆို *[[ထုံချိုင်း မက်အင်တိုင်ယာ]] - ထိုင်း အဆိုတော် နှင့် ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင် *[[ကေအေတီ]] - တေးရေးဆရာ *[[မျိုးကျော့မြိုင်]] - တေးရေးတေးဆို၊ မြန်မာ့ ဟစ်ဟော့လောကကို စတင်ခဲ့သူ *ဗညားနိုင် - အိုင်းရင်းခရော့စ် ([[Iron Cross|Iron Cross)]] တီးဝိုင်းအဖွဲ့ဝင် *[[မင်းကိုနိုင်]] - ကျောင်းသားခေါင်းဆောင် *ဦး[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|မြင့်ဆွေ]] - ဒုတိယ သမ္မတ *[[:en:Anand_Panyarachun|အာနန်ပန်ယာချွန်]] - ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် *[[နန္ဒာလှိုင်]] - မြန်မာရုပ်ရှင်မင်းသမီး *[[:en:Natapohn_Tameeruks|နက်သာပွန်တီမီရက်]] - ထိုင်းရုပ်ရှင်မင်းသမီး၊ Taew ဟု နိုင်ငံတကာတွင်ကျော်ကြားသူ *[[အိချောပို]] - သရုပ်ဆောင်၊ မော်ဒယ် *ပပဝင်းခင် - သရုပ်ဆောင်၊ မော်ဒယ် *[[အာဘွိုင်း]] - ဟစ်ဟော့အဆိုတော် *မိစန္ဒီ - အမျိုးသမီးဟစ်ဟော့အဆိုတော်<ref>{{Cite web |title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ |url=https://www.mmload.com/news/64534 |accessdate=12 November 2020 |archivedate=19 April 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210419064932/https://www.mmload.com/news/64534 }}</ref> *ထွန်းမင်းနိုင် - ဝမ်းချန်ပီယံရှစ်လက်ဝှေ့ချန်ပီယံ *ခိုင်သဇင်ငုဝါ - သရုပ်ဆောင်၊ မော်ဒယ် *ဗညာဘုန်းပြည့်-သရုပ်ဆောင်၊ မော်ဒယ် *Lily Pantila Win - ထိုင်းရုပ်ရှင်မင်းသမီး၊ မော်ဒယ် == မွန်အလံများ == ({{mnw|အလာံဂကူမန်}}) <gallery> ဖိုင်:Flag of the Mon people.png|မြန်မာနိုင်ငံရှိမွန်အမျိုးသားအလံ ဖိုင်:Mon Thai Flag.jpg|ထိုင်းနိုင်ငံရှိမွန်အမျိုးသားအလံ ဖိုင်:The flag of the Mon people Paphaya Rajasri King.jpg|မွန်ဘုရင်အလံ အေဒီ၂၄၁-၂၁၈ ဖိုင်:Paphaya Rajasri King.jpg|မွန်ဘုရင်အလံ ဖိုင်:Swan-shaped national flag.jpg|မွန်ဘုရင်အလံ- အေဒီ ၁၁၁၆ ဖိုင်:Flag of Mon State (2018).svg|[[မွန်ပြည်နယ်]]အလံ </gallery> == မှတ်စုများ== {{notelist}} {{reflist}} == ကိုးကား == <references/> * ရာမညမိုးစွေ၏ မွန်ဂီတနိဒါန်း * ဒေါက်တာမင်းတင်မွန်၏ မွန် - မြန်မာ စာပေပေါင်းကူး {{မြန်မာပြည် လူမျိုးများ}} [[Category:မွန်လူမျိုးများ]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံလူမျိုးများ]] e57pbvock3lqbyrbvo56joa1fa28h4p တမ်းပလိတ်:သတင်းများ 10 2722 880928 880851 2025-07-08T13:37:35Z Salai Rungtoi 22844 880928 wikitext text/x-wiki {{သတင်းများ/ပုံ | image = Pictures of the Israeli attack on Tehran 1 Mehr (2).jpg | width = | caption = [[တီဟီရန်မြို့|မြို့တော် တီဟီရန်]]တွင် တိုက်ခိုက်ခံရမှုကြောင့် ပေါက်ကွဲမှုများဖြစ်ပွားနေစဉ် | title = | alt = | link = | border = no <!-- only set if image has a light background --> | caption align = left }} * [[ဒေါ်နယ်လ် ထရမ့်|ဒေါ်နယ်လ်ထရမ့်]]က မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပို့ကုန်များအပေါ် ၄၀ ရာခိုင်နှုန်း [[အကောက်ခွန်|အခွန်ကောက်]]ခံမည်ဖြစ်ကြောင်း [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ]]ထံသို့ သဝဏ်လွှာပေးပို့ခဲ့သည်။ * ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် [[ပေထုံတန် ရှင်နာဝပ်]]ကို ကျင့်ဝတ်ချိုးဖောက်မှုဖြင့် ထိုင်းဖွဲ့စည်းပုံဆိုင်ရာ ခုံရုံးက [[ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူး]]မှ ဆိုင်းငံ့လိုက်သည်။​ *<!--ဇွန် ၁၃-->[[အစ္စရေးနိုင်ငံ]]မှ [[အီရန်နိုင်ငံ]]ရှိ မြို့များသို့ '''[[အီရန်–အစ္စရေး စစ်ပွဲ|လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ]]'''''(ယာပုံ)''ပြုလုပ်ခဲ့၍ [[:en:Islamic Revolutionary Guard Corps|အီရန်တော်လှန်ရေးအစောင့်တပ်ဖွဲ့ (IRGC)]]၏ ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ် [[:en:Hossein Salami|ဟိုစိန်း ဆလာမီ]]အပါအဝင် စစ်ဘက်အရာရှိများနှင့် နျူကလီးယား သိပ္ပံပညာရှင်များ သေဆုံးခဲ့သည်။ *<!--ဇွန် ၁၂-->[[:en:Air India Flight 171|အိန္ဒိယလေကြောင်းလိုင်း ခရီးစဉ်အမှတ် ၁၇၁]]ဖြင့် ပျံသန်းလာသော လေယာဉ်သည် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ [[အမယ်ဒါဘတ်မြို့]]၌ ပျက်ကျခဲ့၍ လူ ၂၆၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့သည်။ *<!--မေ ၂၆-->[[ဘောလုံးကစားခြင်း|ဘောလုံးအားကစား]]ပြိုင်ပွဲများတွင် [[လီဗာပူးလ် ဘောလုံးအသင်း|လီဗာပူးလ် အသင်း]]သည် ၂၀၂၄-၂၅ ရာသီ [[ပရီးမီးယားလိဂ်]]ဖလားကို ဆွတ်ခူးခဲ့သည်။ အသင်းသမိုင်းတွင် ၂၀ ကြိမ်မြောက် ဖလားဆွတ်ခူးခြင်း ဖြစ်သည်။ '''[[၂၀၂၅|ဖြစ်ပွားနေဆဲ]]''': [[မြန်မာ့ပြည်တွင်းစစ် (၂၀၂၁-လက်ရှိ)]] ([[မြန်မာ့ပြည်တွင်းစစ် အချိန်မှတ်တမ်း (၂၀၂၁-လက်ရှိ)|အချိန်မှတ်တမ်းများ]])၊ [[ရုရှားနိုင်ငံမှ ယူကရိန်းနိုင်ငံအား ကျူးကျော်ခြင်း]] '''[[၂၀၂၅|လတ်တလောကွယ်လွန်သူများ]]''': [[အောင်ကျော်ဦး]]၊ [[ငြိမ်းအေးအိမ်]]၊ [[ဦးဦးလှစော|ဦးလှစော]]၊ [[ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီး ဖရန်စစ်]] <noinclude> {{documentation}} </noinclude> 63wyhmdohxdf5cac8dvg63luja4d485 ရဝမ်လူမျိုး 0 3020 880901 765608 2025-07-08T12:54:15Z EricOng77 132463 880901 wikitext text/x-wiki [[File:RaYoum.jpg|thumb|ရဝမ်လူမျိုး]] '''ရဝမ်လူမျိုး''' များသည် ပူတာအိုချိုင့်ဝှမ်းလွင်ပြင်ဒေသ နောင်မွန် (ကဆန်ချောင်း) ချိုင့်ဝှမ်း [[ခေါင်လန်ဖူးမြို့နယ်|ခေါင်လန်ဖူးဒေသ]][[မေခမြစ်|မေခချိုင့်ဝှမ်း]] နှင့် ခရန်ခူး စသည့် [[ခါကာဘိုရာဇီ]] တောင်ခြေဒေသများတွင် နေထိုင်ကြသည်။ ရဝမ်လူမျိုးကို နုံလူမျိုးဟုလည်း ခေါ်ကြသည်။ တိဗက်မြန်မာအနွယ်ဝင် ဖြစ်၍၊ နံ ။ မြန်မာနိုင်ငံ အထက်ပိုင်း၊ ပူတာအိုနယ်တစ်ဝိုက်၊ တိဆန်၊ တမိုင်၊ တရုန်၊ အင်မိုင်ခ မြစ်ဝှမ်းတစ်လျှောက်နှင့် အကျန် မြစ်ဝှမ်းအောက်ပိုင်း တို့တွင် နေထိုင်ကြသည်။ ရဝမ်လူမျိုးတို့ကို ကချင်နှင့် ရှမ်းတို့က [[နုံလူမျိုး]]၊ သို့မဟုတ် ခနုံဟူ၍ ခေါ်လေသည်။ ရဝမ်ဟူသည်မှာ ဖြူစင်သော အဝတ်ကို ဝတ်သည့် လူမျိုးဟူ၍ အဓိပ္ပာယ် ရသည်။ [[မရူလူမျိုး]]တို့က ယင်းတို့ကို နိုင်ဗောင်းဟု ခေါ်၏။ တရုတ်တို့ကမူ ကျူးဇီဟု ခေါ်လေသည်။ ကျူးဇီမှာ ဧရာဝတီမြစ်ကမ်း၌ နေသူများဟု အနက်ရ၏။ ရဝမ်လူမျိုးတို့သည် ကိုယ်ကာယ ကြီးထွားတုတ်ခိုင်၍၊ အသားလတ်၏။ မေးရိုးကြီး၏။ နှာတံပေါ်၏။ ယောက်ျားရော မိန်းမပါ အဝတ်ဖြူ ဝတ်ကြသည်။ နုံလူမျိုးအကြီးအကဲများသည် ကြိမ်ဖြင့် ရက်၍၊ ဝက်စွယ်ဖြင့် တန်ဆာဆင်ထားသော ဦးထုပ်များကို ဆောင်းလေ့ရှိ၏။ လှံရှည်ကြီးများနှင့် ဓားလွယ်များကို ကိုင်ဆောင်ကြသည်။ နုံလူမျိုးများသည် အလုပ်နှင့်လက် ပြတ်သည်ဟူ၍ မရှိအောင် ဝီရိယကောင်း၏။ တောင်ယာခုတ်၊ စပါးထောင်း၊ ရက်ကန်းရက်နှင့် တစ်နေကုန် အလုပ်လုပ်လေ့ရှိသည်။ အဝတ်အစားအတွက် အဇီးအီးခေါ် ဂုံလျှော်ပင်တစ်မျိုးမှ ချည်မျှင်ထုတ်၍ ရက်လုပ်ယူကြ၏။ စားသုံးရန်အတွက် တောင်ယာတွင် စပါးစိုက်ပျိုးရုံ သာမက၊ တောင်စောင်းတွင် လှေကားထစ်သဖွယ် အဆင့်ဆင့် မြေကို ထွင်၍၊ အာလူး၊ မြေပဲ၊ မုန်ညင်း၊ နှမ်းစသည်တို့ကို စိုက်ပျိုးလေ့ရှိကြသည်။ ရှေးအခါက နုံလူမျိုးတို့သည် သံလွင်မြစ်ဝှမ်းတွင် နေထိုင်ခဲ့ကြ၏။ မူလကပင် ထိုဒေသ၌ အိုးအိမ်အခြေစိုက်၍၊ အတည်အမြဲ နေထိုင်ရန် ရည်သန်ရင်း ရှိဟန်တူသည်။ သို့ရာတွင် [[လီဆူးလူမျိုး]]တို့ကြောင့် တဖြည်းဖြည်း အနောက်ဘက်သို့ ရွှေ့လာရာမှ၊ ယခုနေထိုင်သော နေရာတို့ကို ရောက်ရှိ လာခြင်းဖြစ်သည်ဟု ယူဆရန် ရှိလေသည်။ ယခုအခါ၌မူ လီဆူးတို့ နှင့်ပင် ရောနှောနေထိုင်လျက်ရှိလေသည်။ အောက်ပိုင်းနမ့် တမိုင်၊ မတ်ဝမ်နှင့် အကျန်မြစ်ဝှမ်းတို့၌ နုံလူမျိုးနှင့် လီဆူးတို့၏ ရွာပေါင်း ၁၇၅ ရွာခန့်ရှိ၍၊ ရဝမ် အိမ်ခြေပေါင်း ၂ဝဝဝ ခန့်နှင့် လီဆူး အိမ်ခြေပေါင်း ၆ဝဝ ခန့်ရှိလေသည်။ စုစုပေါင်း လူဦးရေမှာ ၁၅,ဝဝဝ ခန့်ဟု ခန့်မှန်းရသည်။ ရဝမ်လူမျိုးတို့တွင် အမျိုးအနွယ်ပေါင်း ၈ဝ ခန့်ရှိသည်။ ရှေးအခါက တစ်စုနှင့်တစ်စု သီးသန့်နေလေ့ ရှိလေရာ၊ နေထိုင်ရာဒေသ၏ လမ်းပန်းအခြေအနေ မပြေပြစ်မှုကြောင့်၊ တစ်မျိုးနှင့်တစ်မျိုးပြောဆိုသောစကားတွင် အနည်းငယ် ကွဲလွဲမှုများ ရှိလေသည်။ သို့သော် စကားအစီအစဉ်မှာ မြန်မာစကားကဲ့သို့ပင် ဖြစ်၏။ <ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၆)</ref> == ရဝမ်လူမျိုးကွဲများ == ရဝမ်လူမျိုးများတွင် မျိုးကွဲများ ရှိသေးသည်။ ၎င်းတို့သည် ပြောဆိုသည့် စကားအလိုက် တူရာခွဲခြားသည့်အခါ လူမျိုးစုငယ် လေးစုအဖြစ်တွေ့ရသည်။ အဓိကအားဖြင့် မတ်ဝမ်၊ ဒရူ၊ တန်ဆာရ်နှင့် လုံမီ တို့ဖြစ်သည်။ ဒေသအလိုက် ပြောဆိုသည့် စကားနှင့် လေယူလေသိမ်း အနည်းငယ် ကွဲပြားကြသော်လည်း အခြေခံအားဖြင့် အုပ်စုတစ်ခုတည်းသာဖြစ်ကြောင်းကို ပြောဆိုသည့် စကား၊ ရိုးရာယဉ်ကျေးမှု ဓလေ့ထုံးတမ်းစဉ်လာများဖြင့် အထောက်အထားများစွာတွေ့ရသည်။ အုပ်စုငယ်များနှင့် မိသားစုအလိုက် ပြောဆိုသည့် စကားလည်း အနည်းငယ် ကွဲပြားသည်။ ထိုလူမျိုးငယ် တစ်ခုအတွင်းရှိ မိသားစု တစ်ခုနှင့် တစ်ခုပင် ပြောဆိုသည့် လေယူလေသိမ်း၊ အသုံးပြုပုံ ကွဲပြားသည်။ == အမည်မှည့်ပုံ == ရဝမ်လူမျိုးများသည် မိမိတို့ သား သမီးများအား နာမည် မှည့်ရာတွင် အကြီးမှ အငယ်အလိုက်မှည့်ကြသည်။ ၎င်းမှာ အောက်ပါအလိုက်ဖြစ်သည်။ {|class="wikitable" |- ! !သား !သမီး |- |ပထမ |ဖုန် |နန် |- |ဒုတိယ |ဒီး၊ ထင် |နင် |- |တတိယ |ခင်၊ ဂျုံ |ချန်၊ ခေါ် |- |စတုတ္ထ |ဆင် |နွန်၊ ထီ |- |ပဉ္စမ |မင် |ဇင်၊ ခူရ် |- |ဆဌမ |ဖီ |ထန်၊ ဂင်း |- |သတ္တမ |ယုန် |ထမ်း |}<br /> == ကိုးကား == <references/> {{မြန်မာပြည် လူမျိုးများ}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံလူမျိုးများ]] 5wm2f0itw8k7tmu59a0uxtz1pir7tpt 880902 880901 2025-07-08T12:57:08Z EricOng77 132463 880902 wikitext text/x-wiki [[File:RaYoum.jpg|thumb|ရဝမ်လူမျိုး]] '''ရဝမ်လူမျိုး''' များသည် ပူတာအိုချိုင့်ဝှမ်းလွင်ပြင်ဒေသ နောင်မွန် (ကဆန်ချောင်း) ချိုင့်ဝှမ်း [[ခေါင်လန်ဖူးမြို့နယ်|ခေါင်လန်ဖူးဒေသ]][[မေခမြစ်|၊ မေခချိုင့်ဝှမ်း]] နှင့် ခရန်ခူး စသည့် [[ခါကာဘိုရာဇီ]] တောင်ခြေဒေသများတွင် နေထိုင်ကြသည်။ ရဝမ်လူမျိုးကို နုံလူမျိုးဟုလည်း ခေါ်ကြသည်။[[တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားများ|တရုတ်-တိဗက်အုပ်စု]] ၏ [[တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|တိဗက်-ဗမာ]]အနွယ်ဝင် များဖြစ်ကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ အထက်ပိုင်း၊ ပူတာအိုနယ်တစ်ဝိုက်၊ တိဆန်၊ တမိုင်၊ တရုန်၊ အင်မိုင်ခ မြစ်ဝှမ်းတစ်လျှောက်နှင့် အကျန် မြစ်ဝှမ်းအောက်ပိုင်း တို့တွင် နေထိုင်ကြသည်။ ရဝမ်လူမျိုးတို့ကို ကချင်နှင့် ရှမ်းတို့က [[နုံလူမျိုး]]၊ သို့မဟုတ် ခနုံဟူ၍ ခေါ်လေသည်။ ရဝမ်ဟူသည်မှာ ဖြူစင်သော အဝတ်ကို ဝတ်သည့် လူမျိုးဟူ၍ အဓိပ္ပာယ် ရသည်။ [[မရူလူမျိုး]]တို့က ယင်းတို့ကို နိုင်ဗောင်းဟု ခေါ်၏။ တရုတ်တို့ကမူ ကျူးဇီဟု ခေါ်လေသည်။ ကျူးဇီမှာ ဧရာဝတီမြစ်ကမ်း၌ နေသူများဟု အနက်ရ၏။ ရဝမ်လူမျိုးတို့သည် ကိုယ်ကာယ ကြီးထွားတုတ်ခိုင်၍၊ အသားလတ်၏။ မေးရိုးကြီး၏။ နှာတံပေါ်၏။ ယောက်ျားရော မိန်းမပါ အဝတ်ဖြူ ဝတ်ကြသည်။ နုံလူမျိုးအကြီးအကဲများသည် ကြိမ်ဖြင့် ရက်၍၊ ဝက်စွယ်ဖြင့် တန်ဆာဆင်ထားသော ဦးထုပ်များကို ဆောင်းလေ့ရှိ၏။ လှံရှည်ကြီးများနှင့် ဓားလွယ်များကို ကိုင်ဆောင်ကြသည်။ နုံလူမျိုးများသည် အလုပ်နှင့်လက် ပြတ်သည်ဟူ၍ မရှိအောင် ဝီရိယကောင်း၏။ တောင်ယာခုတ်၊ စပါးထောင်း၊ ရက်ကန်းရက်နှင့် တစ်နေကုန် အလုပ်လုပ်လေ့ရှိသည်။ အဝတ်အစားအတွက် အဇီးအီးခေါ် ဂုံလျှော်ပင်တစ်မျိုးမှ ချည်မျှင်ထုတ်၍ ရက်လုပ်ယူကြ၏။ စားသုံးရန်အတွက် တောင်ယာတွင် စပါးစိုက်ပျိုးရုံ သာမက၊ တောင်စောင်းတွင် လှေကားထစ်သဖွယ် အဆင့်ဆင့် မြေကို ထွင်၍၊ အာလူး၊ မြေပဲ၊ မုန်ညင်း၊ နှမ်းစသည်တို့ကို စိုက်ပျိုးလေ့ရှိကြသည်။ ရှေးအခါက နုံလူမျိုးတို့သည် သံလွင်မြစ်ဝှမ်းတွင် နေထိုင်ခဲ့ကြ၏။ မူလကပင် ထိုဒေသ၌ အိုးအိမ်အခြေစိုက်၍၊ အတည်အမြဲ နေထိုင်ရန် ရည်သန်ရင်း ရှိဟန်တူသည်။ သို့ရာတွင် [[လီဆူးလူမျိုး]]တို့ကြောင့် တဖြည်းဖြည်း အနောက်ဘက်သို့ ရွှေ့လာရာမှ၊ ယခုနေထိုင်သော နေရာတို့ကို ရောက်ရှိ လာခြင်းဖြစ်သည်ဟု ယူဆရန် ရှိလေသည်။ ယခုအခါ၌မူ လီဆူးတို့ နှင့်ပင် ရောနှောနေထိုင်လျက်ရှိလေသည်။ အောက်ပိုင်းနမ့် တမိုင်၊ မတ်ဝမ်နှင့် အကျန်မြစ်ဝှမ်းတို့၌ နုံလူမျိုးနှင့် လီဆူးတို့၏ ရွာပေါင်း ၁၇၅ ရွာခန့်ရှိ၍၊ ရဝမ် အိမ်ခြေပေါင်း ၂ဝဝဝ ခန့်နှင့် လီဆူး အိမ်ခြေပေါင်း ၆ဝဝ ခန့်ရှိလေသည်။ စုစုပေါင်း လူဦးရေမှာ ၁၅,ဝဝဝ ခန့်ဟု ခန့်မှန်းရသည်။ ရဝမ်လူမျိုးတို့တွင် အမျိုးအနွယ်ပေါင်း ၈ဝ ခန့်ရှိသည်။ ရှေးအခါက တစ်စုနှင့်တစ်စု သီးသန့်နေလေ့ ရှိလေရာ၊ နေထိုင်ရာဒေသ၏ လမ်းပန်းအခြေအနေ မပြေပြစ်မှုကြောင့်၊ တစ်မျိုးနှင့်တစ်မျိုးပြောဆိုသောစကားတွင် အနည်းငယ် ကွဲလွဲမှုများ ရှိလေသည်။ သို့သော် စကားအစီအစဉ်မှာ မြန်မာစကားကဲ့သို့ပင် ဖြစ်၏။ <ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၆)</ref> == ရဝမ်လူမျိုးကွဲများ == ရဝမ်လူမျိုးများတွင် မျိုးကွဲများ ရှိသေးသည်။ ၎င်းတို့သည် ပြောဆိုသည့် စကားအလိုက် တူရာခွဲခြားသည့်အခါ လူမျိုးစုငယ် လေးစုအဖြစ်တွေ့ရသည်။ အဓိကအားဖြင့် မတ်ဝမ်၊ ဒရူ၊ တန်ဆာရ်နှင့် လုံမီ တို့ဖြစ်သည်။ ဒေသအလိုက် ပြောဆိုသည့် စကားနှင့် လေယူလေသိမ်း အနည်းငယ် ကွဲပြားကြသော်လည်း အခြေခံအားဖြင့် အုပ်စုတစ်ခုတည်းသာဖြစ်ကြောင်းကို ပြောဆိုသည့် စကား၊ ရိုးရာယဉ်ကျေးမှု ဓလေ့ထုံးတမ်းစဉ်လာများဖြင့် အထောက်အထားများစွာတွေ့ရသည်။ အုပ်စုငယ်များနှင့် မိသားစုအလိုက် ပြောဆိုသည့် စကားလည်း အနည်းငယ် ကွဲပြားသည်။ ထိုလူမျိုးငယ် တစ်ခုအတွင်းရှိ မိသားစု တစ်ခုနှင့် တစ်ခုပင် ပြောဆိုသည့် လေယူလေသိမ်း၊ အသုံးပြုပုံ ကွဲပြားသည်။ == အမည်မှည့်ပုံ == ရဝမ်လူမျိုးများသည် မိမိတို့ သား သမီးများအား နာမည် မှည့်ရာတွင် အကြီးမှ အငယ်အလိုက်မှည့်ကြသည်။ ၎င်းမှာ အောက်ပါအလိုက်ဖြစ်သည်။ {|class="wikitable" |- ! !သား !သမီး |- |ပထမ |ဖုန် |နန် |- |ဒုတိယ |ဒီး၊ ထင် |နင် |- |တတိယ |ခင်၊ ဂျုံ |ချန်၊ ခေါ် |- |စတုတ္ထ |ဆင် |နွန်၊ ထီ |- |ပဉ္စမ |မင် |ဇင်၊ ခူရ် |- |ဆဌမ |ဖီ |ထန်၊ ဂင်း |- |သတ္တမ |ယုန် |ထမ်း |}<br /> == ကိုးကား == <references/> {{မြန်မာပြည် လူမျိုးများ}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံလူမျိုးများ]] 3wxjugw2p98bm849dn6p2yxv7mhveba ဘားအံမြို့ 0 3662 880991 879255 2025-07-08T18:53:17Z Kallerna 1495 img 880991 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement |official_name = ဘားအံ |other_name = |native_name = {{nobold|{{lang|kjp|ဍုံထ်ုအင်}}}} |nickname = |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_map_caption = မြို့တည်နေရာပြ မြန်မာနိုင်ငံမြေပုံ |seat = |seat_type = |settlement_type = ပြည်နယ်မြို့တော် |image_skyline = Hpa An 03.jpg |image_map = |map_caption = ဘားအံမြို့တည်နေရာပြမြေပုံ |subdivision_type = [[ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများစာရင်း|နိုင်ငံအမည်]] |subdivision_name = {{အလံ|မြန်မာနိုင်ငံ}} |subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေဒေသများ|ပြည်နယ်]] |subdivision_name1 = [[ကရင်ပြည်နယ်]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[ဘားအံခရိုင်]] |subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |subdivision_name3 = [[ဘားအံမြို့နယ်]] |subdivision_type4 = |subdivision_name4 = |subdivision_type5 = |subdivision_name5 = |area_total_km2 = |population = ၄၂၁, ၅၂၅ |population_as_of = ၂၀၁၄ |population_density_km2 = auto |coordinates_display = inline, title |coordinates_region = MM |latNS = N |latd = 16 |latm = 52 |lats = |longEW = E |longd = 97 |longm = 38 |longs = |timezone = [[မြန်မာ စံတော်ချိန်]] |utc_offset = + ၆ နာရီ ၃၀ မိနစ် |website = }} [[File:Thanlwin Bridge 1.jpg|thumb|ဘားအံမြို့မှ တွေ့ရသော သံလွင်တံတား(ဘားအံ)]] '''ဘားအံမြို့''' ({{lang-en|Hpa-an}}) သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]၊ [[ကရင်ပြည်နယ်]]၏ [[မြို့တော်]]ဖြစ်သည်။ လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း(၁၀၀၀)ကျော်က [[သံလွင်မြစ်]] ကမ်းနဖူးတွင် စုစုပေါင်းအိမ်ခြေ (၂၀၀)ခန့်ရှိ ရွာလေးတစ်ရွာသာ ဖြစ်ခဲ့သည်။ ရွာကလေးတည်ရာ သံလွင်မြစ်၏ကမ်းစွယ်တွင် အဓိကရ ကျောက်စွန်းကြီးတစ်ခု ရှိသည်။ ထိုစွန်းကို ယိုးဒယား၊ ရှမ်းဘာသာဖြင့်ဖား အမ်း(ကျောက်+အစွယ်)ဟု ခေါ်ခဲ့သည်။ ဖားအမ်းမှတစ်ဆင့် အသံအနည်းငယ်ပြောင်း၍ ဘားအံဟု အမည်တွင်လာသည်။ ၁၉၀၇ ခုနှစ်တွင် မြို့ကွက် ရိုက်ခဲ့သည်။ ဘားအံမြို့နယ်တွင် ထင်ရှားသောတောင်သည် [[ဇွဲကပင်တောင်]] ဖြစ်သည်။ တောင်ပေါ်တွင် [[ဇွဲကပင်ဆံတော်ရှင်စေတီတော်|ဇွဲကပင် ဆုတောင်းပြည့်စေတီတော်]] တည်ရှိသည်။ ဘားအံမြို့မှ သံလွင်မြစ်ညာ ရှစ်မိုင်ခန့် အကွာ ကော့ဂွန်းတောင်၏ အရှေ့ဘက်၌ ကော့ဂွန်းဂူရှိသည်။ ဘားအံ၏ အနောက်ဘက်(၁၂) မိုင်ကွာအရပ်၌ ဘုရင်ဂျီဂူ (ဘုရင့်ညီဂူ) ရှိသည်။ ဂူ၏အောက်ခြေတွင် ရေပူစမ်းအိုင်ရှိသည်။ ရေပူစမ်း၊ ရေအေး စမ်းနှစ်ခုယှဉ်လျက် စီးဆင်းလျက်ရှိသော်လည်း ရေပူနှင့်ရေအေး ပေါင်းစပ်ခြင်းမရှိကြောင်း တွေ့ရသည်။ ဘားအံသည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပဉ္စမမြောက် အကြီးဆုံးမြို့ဖြစ်သည်။ ဇွဲကပင်တောင်၊ကြာအင်းတောအရှေ့ဘက်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံနှင့် နယ်နိမိတ်ချင်းထိစပ်နေသည်။င်၊တောင်ဝိုင်းတောင်၊ဖားပုတောင်တို့သည် ၂၀၁၇ ခုနှစ်ကုန်ပိုင်းတွင် ဘားအံမြို့၏ ထင်ရှားသော ခရီးသွားတို့၏ဆွဲဆောင်ရာနေရာဒေသတစ်ခုဖြစ်ခဲ့ပြီး ပြည်တွင်းပြည်ပခရီးသွားအများစုစိတ်ဝင်စားမှုရှိနေသည့် ဒေသတစ်ခုဖြစ်သည်။ == လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး == *[[ဘားအံလေဆိပ်]] *အဝေးပြေးကားများ *ရေကြောင်းခရီး == ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှု == အဓိက ကိုးကွယ်သည့် ဘာသာ မှာ [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] ဖြစ်ပြီး ဒုတိယမှာ [[ခရစ်ယာန်ဘာသာ]]ကို ကိုးကွယ်ကြသည်။ အစ္စလာမ်ဘာသာ၊ ဟိန္ဒူဘာသာ နှင့် နတ်ကိုးကွယ်သူများလည်း ရှိသည်။ == ကျန်းမာရေး == * ဘားအံ အထွေထွေရောဂါကု ဆေးရုံကြီး * တောင်ကလေး စစ်ဆေးရုံ == အားကစား == [[ဘားအံ အားကစားကွင်း|ဘားအံ အောင်သံလွင် အားကစားကွင်း]]သည် ဘက်စုံသုံးအားကစားကွင်း တစ်ခုဖြစ်ပြီး ဘားအံမြို့ တွင် တည်ရှိသည်။ [[ဇွဲကပင်ယူနိုက်တက် ဘောလုံးအသင်း|ဇွဲကပင် ယူနိုက်တက်]] ဘောလုံးအသင်း သည်ဘားအံမြို့၏ မြို့ခံအသင်းတစ်သင်း ဖြစ်သည်။ ==ပညာရေး== *[[ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်(ဘားအံ)]] *[[ဘားအံပညာရေးကောလိပ်]] *[[ဘားအံတက္ကသိုလ်]] *[[နည်းပညာတက္ကသိုလ်(ဘားအံ)]] *ဘားအံ သူနာပြု လေ့ကျင့်ရေးကျောင်း == အထင်ကရ ပုဂ္ဂိုလ်များ == * စည်သူ ဦး[[ညွန့်၊ ဦး(စည်သူ)|ညွန့်]] - [[အာရှနှင့်ပစိဖိတ် ဒေသဆိုင်ရာစီးပွားရေးနှင့် လူမှုရေးကော်မရှင်|ကုလသမဂ္ဂ]] [[အာရှနှင့်ပစိဖိတ် ဒေသဆိုင်ရာစီးပွားရေးနှင့် လူမှုရေးကော်မရှင်]]၏ တတိယဦးမြောက် အမှုဆောင်အတွင်းဝန် ==ပြခန်း== <gallery> File:Tay Hta Man Aung Pagoda.jpg|ဘားအံမြို့လည်ဘုရား File:Kan Thar Yar Bridge.jpg |ကန်သာယာတံတား File:Shwe Yin Myaw.jpg File:Zwe Ga Bin Mountain.jpg File:Kan Thar Yar Hpa-An.jpg File:Kyauk Ka Lat Pagoda and Lake.jpg File:Zwe Ga Bin BawDi 1000.jpg File:Kawgun Cave Signboard.jpg </gallery> == ကိုးကား == {{reflist}} {{ကရင်ပြည်နယ်}} {{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့များ]] [[Category:ကရင်ပြည်နယ်ရှိ မြို့များ]] [[Category:ဘားအံမြို့| ]] ezzww9f80reid0x22m610bkdgydfbm4 အင်တာနက် 0 3999 881037 865798 2025-07-09T10:48:39Z 103.240.243.7 881037 wikitext text/x-wiki [[File:Internet map 1024.jpg|thumb|200px|right|အင်တာနက်၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းကို ဖြတ်သွားသည့် အမျိုးမျိုးသော လမ်းကြောင်းများကို အမြင်ပုံဖော်ထားပုံ။ ‘The Opte Project’ မှ။]] '''အင်တာနက်''' ({{lang-en|The Internet}}) ဆိုသည်မှာ စံနမူနာ Internet Protocol Suite (TCP/IP) ကိုသုံး၍ ကွန်ပျူတာ ကွန်ယက်များ ချိတ်ဆက်ကာ သန်းထောင်နှင့်ချီသော ကမ္ဘာအနှံ့သုံးစွဲ သူများအား ဝန်ဆောင်မှုပေးနေသော [[ကမ္ဘာ]]နှင့် အဝှမ်း ချိတ်ဆက်ထားသော စနစ်တစ်ခုပင် ဖြစ်သည်။ ဒေသတွင်းမှသည် ကမ္ဘာလုံးအနှံ့ အတိုင်းအတာအထိ ကျယ်ပြန့်စွာ သွယ်တန်းထားသော [[အီလက်ထရွန်းနစ်]] အချက်အလက်တည်ဆောက်မှုနှင့် အမြင်ဆိုင်ရာ ကွန်ယက်[[နည်းပညာ]]များဖြင့် ချိတ်ဆက်ထားသည့် သန်းပေါင်းများစွာသော ပုဂ္ဂလိက၊ အများပြည်သူ၊ [[ပညာရေး]]၊ စီးပွားရေးနှင့် [[အစိုးရ]]ပိုင်းဆိုင်ရာ ကွန်ယက်များ ပါဝင်သည့် ကွန်ယက်များ၏ ကွန်ယက် တစ်ခု ဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာ့ပင့်ကူအိမ်ဟု တင်စားသည့် World Wide Web (WWW) ၏ အချင်းချင်း ချိတ်ဆက်နေသော ဟိုက်ပါတက်(စ်) (hypertext) စာရွက်စာတမ်းများနှင့် အီလက်ထရွန်းနစ်စာပို့စနစ် (electronic mail) ကို ပံ့ပိုးသော အခြေခံဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံကဲ့သို့ အမျိုးအစား များပြားလှစွာသော သတင်းအချက်အလက် အရင်းအမြစ်များ နှင့် ဝန်ဆောင်မှုများကို အင်တာနက်က သယ်ဆောင်ပေးပါသည်။ [[တယ်လီဖုန်း]]၊ တေး[[ဂီတ]]၊ [[ရုပ်ရှင်]] နှင့် ရုပ်မြင်သံကြားကဲ့သို့ ထုံးတမ်းစဉ်လာ လူထုဆက်သွယ်ရေးများ သည် အင်တာနက်အားဖြင့် အသွင်သဏ္ဌာန်နှင့် အနက်အဓိပ္ပာယ် တဖန်ပြောင်းလဲလာကြသည်။ သတင်းစာ၊ စာအုပ် နှင့် အခြားပုံနှိပ်လုပ်ငန်းများသည် Websites ဝက်(ဘ်)ဆိုဒ်များ Blogs ဘလော့များနှင့် ကိုက်ညီအောင် ပြုပြင်လာကြသည်။ အမြန်သတင်းပို့ဆက်သွယ်ခြင်း (instant messaging), အင်တာနက် စုပေါင်းဆွေးနွေးခန်းများ (Internet Forums) နှင့် လူမှုရေးကွန်ယက်များ (social networking) များတို့မှတစ်ဆင့် လူအချင်းချင်း အပြန်အလှန် ဆက်သွယ်ရာတွင် အသွင်သစ်များကို အင်တာနက်က စွမ်းဆောင်ပေးသည် သို့မဟုတ် အရှိန်မြှင့်တင်ပေးသည်။ အဓိက လက်လီအရောင်းဆိုင်ခွဲ များ၊ လက်လုပ်လက်စား ဈေးသည်များ၊ ကုန်သည်များ အတွက် အင်တာနက်ပေါ်တွင် ဈေးဝယ်ခြင်း (online shopping) လျင်မြန်စွာ တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးလာသည်။ အင်တာနက်ပေါ်ရှိ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတစ်ခုနှင့်တစ်ခု တိုက်ရိုက်ဆက်ဆံမှု နှင့် ငွေကြေး ဆိုင်ရာဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းများ က စက်မှုလုပ်ငန်းတစ်ခုလုံး ထုတ်ကုန်စီးဆင်းမှု ကို အကျိုး သက်ရောက် စေသည်။ ၁၉၆၀ခုနှစ်များက ပုဂ္ဂလိကနှင့် [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]စစ်တပ် နှစ်မျိုးလုံး၏ ကြံ့ခိုင်ပြီး တော်ရုံအမှားခံနိုင်သော၊ ဖြန့်ဝေပေးသည့် ကွန်ပျူတာ ကွန်ယက်များအကြောင်း သုတေသန ပြုခြင်းများသည် အင်တာနက်၏ မူလအစ ဖြစ်ခဲ့သည်။ အမျိုးသား [[သိပ္ပံ]]ရေးရာ ဖောင်ဒေးရှင်း က ပံ့ပိုးသော အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ ကွန်ယက်နောက်ကျောရိုးသစ် အတွက် ရန်ပုံငွေ နှင့် အခြားသော စီးပွားရေးကွန်ယက် နောက် ကျော ရိုးသစ် အတွက် ကိုယ်ပိုင် ရန်ပုံငွေ တို့ကို ကမ္ဘာတဝှမ်းလုံးကို ကွန်ယက်ချိတ်ဆက်မှု နည်းပညာသစ်များ နှင့် ကွန်ယက်အများအပြားကို စုပေါင်းခြင်းများ တည်ဆောက်ဖွံ့ဖြိုးမှုတွင် ပါဝင်လာစေရန် ဦးဆောင်ဦးရွက်ပြုခဲ့သည်။ ၁၉၉၀ခုနှစ်များ၏ အလယ်နှစ်များက အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကွန်ယက်ကို စီးပွားဖြစ် ပြုလုပ်ခြင်းကြောင့် အင်တာနက်သည် လူသိများလာပြီး ခေတ်သစ်လူသားဘဝ၏ အရာရာတိုင်း နီးပါးတွင် ပေါင်းစပ်ဖွဲ့စည်းခြင်း အကျိုးများရရှိခဲ့သည်။ ၂၀၀၉ခုနှစ်မှစ၍ ကမ္ဘာ့လူဦးရေ၏ လေးပုံတစ်ပုံခန့်သည် အင်တာနက် ဝန်ဆောင်မှုများကို အသုံးပြုနေပြီဖြစ်သည်။ နည်းပညာဆိုင်ရာ အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းတွင်လည်းကောင်း ရယူခြင်းနှင့် အသုံးပြုခြင်းအတွက် ပေါ်လစီများတွင်လည်းကောင်း အင်တာနက်ကို ဗဟိုမှ ထိန်းချုပ်မှုမရှိပါ၊ ပေါင်းစပ်ပါဝင်သော ကွန်ယက်တစ်ခုစီသည် ၎င်း၏ ကိုယ်ပိုင် စံချိန်စံညွှန်းများကို သတ်မှတ်သည်။ အင်တာနက်တွင် အမည်နေရာပေးခြင်းဆိုင်ရာ နိယာမနှစ်ခုဖြစ်သည့် အင်တာနက် ပရိုတိုကော(လ်) လိပ်စာ နေရာနှင့် ဒိုမိန်း အမည် စနစ် တို့၏ လှည့်စားသော အဓိပ္ပာယ်သတ်မှတ်ချက်မျ ားကိုသာ ထိန်းသိမ်းသည့် အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု ဖြစ်သော Internet Corporation for Assigned Names and Numbers (ICANN)က ညွှန်ကြားသည်။ အဓိက ပရိုတိုကော(လ်)များ(IPv4 နှင့် IPv6)၏ နည်းပညာဆိုင်ရာ နောက်မှထောက်ပံ့ခြင်းနှင့် စံချိန်စံညွှန်းသတ်မှတ်ခြင်းသည် Internet Engineering Task Force (IETF)၏ လှုပ်ရှားမှုဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် နည်းပညာ ကျွမ်းကျင်မှုကို ထည့်ဝင်ခြင်းအားဖြင့် မည်သူမဆို ပါဝင်နိုင်သည့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ပါဝင်သူများကို အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် လျော့ရဲစွာ လက်ခံသော အကျိုးအမြတ် မရည်ရွယ်သော အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည်။ == ပညာရပ်ဝေါဟာရ == [[File:Handbuch Webdesign-InternetDatenaustausch.jpg|thumb|200px|alt=Internet Diagram|အင်တာနက်ကွန်ယက် ချိတ်ဆက်မှု သရုပ်ပြ ပုံ]] '''အင်တာနက် စာလုံးကြီးအသုံးပြုမှု လုပ်ထုံးလုပ်နည်း''' အင်တာနက် နှင့် World Wide Web ဝေါဟာရများကို နေ့စဉ်သုံးစကားပြောများတွင် ထူးထူးခြားခြား မဟုတ်ပဲ မကြာခဏ ပြောဆို သုံးစွဲကြသည်။ သို့သော် အင်တာနက်နှင့် World Wide Web မှာ တစ်ခုတည်းမဟုတ်သကဲ့သို့ တူညီမှုလည်းမရှိပါ။ အင်တာနက်သည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အချက်အလက်များကို ဆက်သွယ်မှု စနစ်ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် ကွန်ပျူတာများအကြား ချိတ်ဆက်မှုကို ထောက်ပံ့ပေးသော ဟာ့ဒ်ဝဲနှင့် ဆော့(ဖ်)ဝဲ အခြေခံဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်မှု ဖြစ်သည်။ ခြားနားမှုမှာ ဝက်(ဘ်)သည် အင်တာနက်မှတဆင့် အသုံးပြုဆက်သွယ်သော ဝန်ဆောင်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် စာရွက်စာတမ်းများနှင့် အခြားသော အရင်းအမြစ်များကို ဟိုက်ပါလင့်ခ်များ၊ URL များဖြင့် အချင်းချင်း ချိတ်ဆက်ထားသော အစုအဝေးဖြစ်သည်။ IP ကွန်ယက်များ၏ ကမ္ဘာ့ကွန်ယက်စနစ်တစ်ခုလုံးကို ရည်ညွှန်းသည့်အခါInternetဆိုသည့် ဝေါဟာရကိုအစဉ်အလာအားဖြင့် ကိုယ်ပိုင်နာမ်အဖြစ်ယူဆပြီး အစဦးဆုံးစာလုံးကိုစာလုံးကြီးဖြင့် ရေးသည်။ မီဒီယာနှင့် လူသိများသော [[ယဉ်ကျေးမှု]]တွင် ၎င်းကို ယေဘုယျ ဝေါဟာရ သို့မဟုတ် အများဆိုင်နာမ်အဖြစ် သတ်မှတ်ရန် ဦးတည်ချက်ထားသောကြောင့် "the internet" ဟူ၍ စာလုံးကြီးမသုံးဘဲ ရေးကြသည်။ အင်တာနက်ကို မကြာခဏ net ဟုလည်း ရိုးရှင်းစွာ ရည်ညွှန်းသည်။ နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာ ရုပ်ပုံဖော်ပြချက်များတွင် အင်တာနက် အရင်းအမြစ်များ၏ နေရာတိကျမှု သို့မဟုတ် အပြန်အလှန်ချိတ်ဆက်မှုသည် အရေးမပါသောအခါတွင် အင်တာနက်ကို cloud ဟု မကြာခဏ ရည်ညွှန်းပြီး စာပေအရလည်း ဤသို့ပင် ဖော်ပြသည်။ == အင်တာနက် ရာဇဝင် == USSR ၏ Sputnik ကို ဖွင့်လှစ်မှုသည် ၁၉၅၈ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် နည်းပညာ ဦးဆောင်မှုကို တဖန် ပြန်လည်ရရှိရန်အတွက် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကို အဆင့်မြင့် သုတေသန စီမံကိန်း အေဂျင်စီ (Advanced Research Projects Agency) (ARPA or DARPA)ကို တည်ထောင်ရန် လှုံ့ဆော်ခဲ့သည်။[2][3] ARPA က Semi Automatic Ground Environment (SAGE) အစီအစဉ်၏ သုတေသနကို ဆက်လက်ပြုလုပ်ရန် Information Processing Technology Office (IPTO)ကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ပထမဆုံးအကြိမ် တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် ရေဒါ စနစ်များကို အတူတကွ ကွန်ယက်ဖွဲ့ ချိတ်ဆက်ထားသည်။ IPTO ၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ US စစ်တပ်၏ [[ဆက်သွယ်ရေး]]ကွန်ယက်များ၏ ရှင်သန်နိုင်စွမ်း နှင့်ပတ်သက်သော ၎င်းတို့၏ အလေးထားစရာကိစ္စကို ရင်ဆိုင်ရန် နည်းလမ်းရှာရေးဖြစ်ပြီး ပထမဆင့်အနေနှင့် ပန်တဂွန်၊ ရှိုင်ယန်တောင်နှင့် SAC HQ တို့ရှိ ၎င်းတို့၏ ကွန်ပျူတာများ အပြန်အလှန်ချိတ်ဆက်ရန် ဖြစ်သည်။ တကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကွန်ယက်ကို မြှင့်တင်သူ ဂျေစီအာရ် လစ်(ခ်)လစ်ဒါ (J. C. R. Licklider) သည် IPTO ၏ အကြီးအကဲအဖြစ် ရွေးချယ်ခံရသည်။ လစ်(ခ်)လစ်ဒါသည် သတင်းအချက်အလက်ဆိုင်ရာ နည်းပညာကို စိတ်ဝင်စားလာပြီးနောက် ၁၉၅၀ နှစ်လယ်ပိုင်းတွင် ဟားဗတ် တက္ကသိုလ် ရှိ Psycho-Acoustic Laboratory မှ MIT သို့ ရွှေ့ပြောင်းလာခဲ့သည်။ MIT တွင် သူသည် လင်ကွန်းစမ်းသပ်ခန်းကို တည်ထောင်သည့် ကော်မတီတွင် အမှုထမ်းခဲ့ပြီး SAGE စီမံကိန်းကို လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ၁၉၅၇ခုနှစ်တွင် သူ၏ PDP-1 ကွန်ပျူတာ၏ ပထမ ထုတ်လုပ်မှုကို ဝယ်ခဲ့ပြီး အချိန်ဝေမျှခြင်းနည်းပညာကို ပထမဆုံးအကြိမ် အများပြည်သူသို့ လက်တွေ့လုပ်ဆောင်ပြခဲ့ရာ နေရာဖြစ်သည့် BBN ၌ ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ IPTO တွင် လစ်(ခ်)လစ်ဒါကို ဆက်ခံသူ အိုင်ဗင် ဆပ်သာလန်သည် ၁၉၆၅ခုနှစ်တွင် လောရန့်(စ်) ရောဘတ်(စ်)ကို ရရှိခဲ့ပြီး ကွန်ယက်ချိတ်ဆက်ခြင်း စီမံကိန်းကို စတင်ခဲ့သည်။ ရောဘတ်(စ်)က ပေါလ် ဘာရန်၏ နည်းပညာကို အခြေခံခဲ့သည်။ ဘာရန်သည် ကြံ့ခိုင်ပြီး ဘေးအန္တရာယ် အသွယ်သွယ်ကြောင့် မပျက်စီးစေဘဲ ပိုမိုကောင်းမွန်သည့် ကွန်ယက်ကို ရရှိရန်အတွက် ပက်ကက် လမ်းပြောင်းလွှဲခြင်း (ဆားကစ် လမ်းပြောင်းလွှဲခြင်း နှင့် ဆန့်ကျင်ဘက်) ကို ထောက်ခံချက်ပေးသည့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု လေတပ်အတွက် ပြည့်စုံစေ့စပ်သော လေ့လာမှုတစ်ခုကို ရေးသားခဲ့သူဖြစ်သည်။ ရောဘတ်(စ်)သည် SAGE စနစ်၏ ဒီဇိုင်းကို လုပ်ဆောင်ရန် မူလအားဖြင့် တည်ထောင်ခဲ့သော MIT လင်ကွန်း စမ်းသပ်ခန်းတွင် အလုပ်လုပ်ခဲ့ဖူးသည်။ UCLA ပါမောက္ခ လီယိုနတ် ကလိန်းရော့(ခ်) သည် ၁၉၆၂ခုနှစ်တွင် ပက်ကက် ကွန်ယက်အတွက် အယူအဆဆိုင်ရာ အခြေခံကို ပေးခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်း ၁၉၇၀ခုနှစ်များတွင် (အဆင့်ဆင့်ဖွဲ့စည်းထားသော လမ်းကြောင်း အတွက်) ယနေ့ အင်တာနက်ဆီသို့ ဖြစ်ထွန်းလာမှုကို ထောက်ပံ့ခဲ့သည့် အယူအဆကိုလည်း ပေးခဲ့သည်။ ဆပ်သာလန်ကို ဆက်ခံသော ရောဘတ် တေလာ သည် ရောဘတ်(စ်)ကို သူ၏ ယခင်က ပက်ကက် လမ်းပြောင်းလွှဲခြင်း အောင်မြင်မှုအပေါ် ဆက်လက်လုပ်ဆောင်သွားပြီး IPTO ၏ သိပ္ပံပညာရှင်ချုပ် ဖြစ်လာစေရန် စည်းရုံးခဲ့သည်။ တစ်ခါတွင် ရောဘတ်(စ်)သည် ကွန်ပျူတာကွန်ယက်များ အရင်းမြစ်ဝေမျှခြင်း ဟုခေါ်တွင်သည့် အစီရင်ခံစာတစ်ခုကို ရေးသားခဲ့သည်။ ထိုအစီရင်ခံစာကို ၁၉၆၈ခုနှစ် ဇွန်လတွင် တေလာက အတည်ပြုခဲ့ပြီး နောက်နှစ်တွင် လုပ်ငန်းလုပ်ဆောင်သည့် ARPANET ကို စတင်ဆောင်ရွက်ရေးအတွက် အခြေခံအုတ်မြစ် ချခဲ့သည်။ များစွာသော လုပ်ဆောင်မှုများအပြီး ၁၉၆၉ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၂၉ရက်နေ့တွင် UCLA ၏ အင်ဂျင်နီယာနှင့် အသုံးချသိပ္ပံကျောင်းရှိ ကလိန်းရော့(ခ်)၏ ကွန်ယက်တိုင်းတာခြင်းစင်တာနှင့် မန်နီလို ပါ့(ခ်)၊ [[ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ်]] SRI အင်တာနေရှင်နယ်(SRI)ရှိ ဒေါက်ကလပ်(စ်) အိန်ဂျယ်(လ်)ဘတ်(တ်)၏ NLS စနစ်အကြားရှိ ARPANET ဖြစ်လာနိုင်သည့် ပထမဆုံး ကွန်ပျူတာနှစ်ခုသည် အချင်းချင်း ချိတ်ဆက်နိုင်ခဲ့သည်။ ARPANET ပေါ်ရှိ တတိယနေရာမှာ ဆန်တာဘာဘရာရှိ ကာလီဖိုးနီးယား တက္ကသိုလ် ကူလာဖရိုင်း အပြန်အလှန် အကျိုးသက်ရောက်သော သင်္ချာ စင်တာ ဖြစ်ပြီး စတုတ္ထနေရာမှာ ယူတားတက္ကသိုလ် ဂရပ်ဖစ်ဌာန ဖြစ်သည်။ အနာဂတ် ဖွံ့ဖြိုးမှု၏ ရှေးဦးသင်္ကေအဖြစ် ၁၉၇၁ခုနှစ်ကုန်ပိုင်းတွင် သက်တမ်းနု ARPANETသို့ ချိတ်ဆက်ထားသော နေရာပေါင်း တစ်ဆယ့်ငါးခု ရှိနေပြီဖြစ်သည်။ ARPANET သည် ယနေ့အင်တာနက်၏ အကြိုကွန်ယက်များတွင် တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်သည်။ သီးခြား တည်ဆောက်မှုတစ်ခုအနေဖြင့် UK National Physical Laboratory မှ ဒေါ်နယ် ဒေးဗီး(စ်)သည်လည်း ပက်ကက် လမ်းပြောင်းလွှဲခြင်း အယူအဆကို ၁၉၆၀ခုနှစ်များ အစောပိုင်းတွင် ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။ ထိုအကြောင်းအရာကို ၁၉၆၅ခုနှစ်တွင် ဟောပြောခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် အတ္တလန်တိတ်သမုဒ္ဒရာ ကမ်းနှစ်ဘက်မှ နယ်ပယ်သစ်ရှိ အဖွဲ့များသည် သိကျွမ်းလာခဲ့ကြသည်။ အမှန်တကယ်အားဖြင့် ဒေးဗီး(စ်) အသစ်ထွင်ခဲ့သော စာလုံးများဖြစ်သည့် “ပက်ကက်” နှင့် “ပက်ကက် လမ်းပြောင်းလွှဲခြင်း”တို့ကို စံဝေါဟာရများအဖြစ် လက်ခံခဲ့ကြသည်။ ဒေးဗီးစ်သည် မာ့(ခ်) I ဟု ခေါ်သော packet လမ်းပြောင်းလွှဲသော ကွန်ယက်ကိုလည်း UK တွင် ၁၉၇၀ခုနှစ်က ထည်ဆောက်ခဲ့သည်။ARPANET အတွက် ပုဂ္ဂလိက ကန်ထရိုက်တာများဖြစ်သည့် ဘော့(လ်)(ထ်) ဘာရာနက်(ခ်)နှင့် နယူးမန်း (BBN) က “ထပ်ဆင့် တန်ဖိုး သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးများ” ကို အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုတွင် တရားဝင်ဖြစ်ရန် ထူထောင်ပြီးနောက် သီးခြား စီးပွားဖြစ် မူကွဲကို ဖန်တီးရန် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။၎င်းတို့ တည်ထောင်ခဲ့သော ကွန်ယက်သည် Telenet ဟုအမည်ရပြီး ၁၉၇၅ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံတဝှမ်း မြို့များတွင် အခမဲ့ အများသုံး လက်လှည့် ဖုန်းစနစ်သုံး ဆက်သွယ်ရယူနိုင်မှုကို တပ်ဆင်ခြင်းဖြင့် လုပ်ငန်းစတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ Telenet သည် အများပြည်သူသို့ ပထမဆုံး ဖွင့်လှစ်ပေးသော packet လမ်းပြောင်းလွှဲခြင်း ကွန်ယက်ဖြစ်သည်။ ARPANET ပေါ်တွင် အလုပ်လုပ်သော ပက်ကက် လမ်းပြောင်းလွှဲခြင်း ကို သရုပ်ဖော်မှုနောက်တွင် ဗြိတိန် စာတိုက်၊ Telenet၊ DATAPAC နှင့် TRANSPAC တို့သည် ပထမဆုံး packet လမ်းပြောင်းလွှဲသော ကွန်ယက် ဝန်ဆောင်မှုကို ဖန်တီးရန် ပူးပေါင်းခဲ့ကြသည်။ ၁၉၇၈ခုနှစ်တွင် UK ၌ ဤသည်ကို အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ပက်ကက် လမ်းပြောင်းလွှဲသော ဝန်ဆောင်မှု (IPSS)ဟု ရည်ညွှန်းကြသည်။ X.25 ကို အခြေခံသော ကွန်ယက်များ စုစည်းမှုသည် ဥရောပနှင့် US မှသည် ကနေဒါ၊ ဟောင်ကောင် နှင့် ဩစတြေးလျတို့သို့ ပြန့်နှံ့သွားခဲ့သည်။ ၁၉၇၆ခုနှစ်ခန့်တွင် X.25 packet လမ်းပြောင်းလွှဲခြင်း စံချိန်စံညွှန်းကို CCITT (ယခုအခေါ် ITU-T) တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ==စတန်းဖို့ တက္ကသိုလ်တွင် အင်တာနက် မွေးဖွားမှု အထိမ်းအမှတ် ကမ္ဗည်း== X.25 သည် တူညီသော ကာလအတွင်း လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြသော ARPANET ပေါ်တွင် DARPA ၏ စမ်းသပ်မှုလုပ်ငန်း၊ ပက်ကက် ရေဒီယို ကွန်ယက်နှင့် ပက်ကက် ဂြိုဟ်ထုကွန်ယက် တို့မှ ပေါ်ထွက်လာသော TCP/IP ပရိုတိုကော(လ်)များပေါ်တွင် မှီခိုနေသည်။ အစောပိုင်း ARPANET ကို စတိဗ် ခရော့ကာ ဦးဆောင်သော (Network Working Group - NWG) ဟုခေါ်သည့် အဖွဲ့မှ ၁၉၇၀ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် ပထမဆုံးအကြိမ် ဒီဇိုင်းဆွဲ ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး လက်ခံအစိတ်အပိုင်းများ တစ်ခုမှတစ်ခုသို့ ချိတ်ဆက်နိုင်မှုနှင့် ပရိုတိုကော(လ်) အစုအစည်း၏ လှည့်နေသော အလွှာများ ကို အကောင်အထည်ဖော်ကာ ကွန်ယက် ထိန်းချုပ်မှု ပရိုဂရမ် (Network Control Program - NCP) ပေါ်တွင် လည်ပတ်သည်။ နေရာများ ပို၍ပို၍ ချိတ်ဆက်လာသည်နှင့်အမျှ ကွန်ယက်၏ လျင်မြန်စွာ ဖွံ့ဖြိုးကြီးထွားမှုကို တုံ့ပြန်ရန် ဗင်တန်ဆာ့(ဖ်) နှင့် ရောဘတ်ခန်းတို့သည် ယခုတွင်ကျယ်စွာ အသုံးပြုနေသော TCP ပရိုတိုကော(လ်)များ၏ ပထမဆုံး သရုပ်ဖော်ရေးသားချက်ကို ၁၉၇၃ခုနှစ်အတွင်း တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးအောင် လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြပြီး ထိုအကြောင်း စာတမ်းကို ၁၉၇၄ခုနှစ် မေလတွင် ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ ကမ္ဘာတဝှမ်းလုံးနှင့်ဆိုင်သော TCP/IP ကွန်ယက် တစ်ခုကို ဖော်ပြရေးသားရန် “အင်တာနက်” ဆိုသည့် ဝေါဟာရကို အသုံးပြုမှုသည် RFC 675 ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေမှုနှင့်အတူ ၁၉၇၄ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် အစပြုခဲ့သည်။ RFC 675 သည် ပထမဆုံး TCP သတ်မှတ်ချက် အပြည့်အစုံဖြစ်ပြီး ၎င်းကို ဗင်တန်ဆာ့(ဖ်) (Vinton Cerf)၊ ယိုဂျင်ဒါလယ်(လ်) (Yogen Dalal)နှင့် ကား(လ်)ဆန်းရှိုင်း (Carl Sunshine) တို့က စတန်းဖို့ တက္ကသိုလ်တွင် ရေးသားခဲ့သည်။ နောက်ကိုးနှစ်အတွင်းတွင် ပရိုတိုကော(လ်)များကို ပြုပြင်ပြင်ဆင်ရန်နှင့် ၎င်းကို ကွန်ပျူတာ မောင်းနှင်လည်ပတ်မှု စနစ် အမျိုးမျိုးပေါ်တွင် အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ရန် ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြသည်။ ARPANET ပေါ်ရှိ လက်ခံဟို့(စ်)များအားလုံးကို NCP ပရိုတိုကော(လ်) အဟောင်းများမှ ရွှေ့ပြောင်းအပြီး ၁၉၈၃ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁ရက်နေ့တွင် ပထမဆုံး TCP/IP-ကိုအခြေခံသော နယ်ပယ်ကျယ်ပြန့်သည့် ကွန်ယက်သည် အသုံးပြုရန် အဆင်သင့် ဖြစ်နေပြီ ဖြစ်သည်။ ၁၉၈၅ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ အမျိုးသား သိပ္ပံ ဖောင်ဒေးရှင်း (NSF)သည်၎င်းတို့၏ တီထွင်သူ ဒေးဗစ် အယ်(လ်) မီး(လ်)(စ်) (David L. Mills)က "ဖက်(ဇ်)ဘော(လ်)(စ်)(fuzzballs)" ဟုခေါ်ဆိုသော ကွန်ပျူတာကို အသုံးပြု၍ တက္ကသိုလ် ၅၆ ကီလိုဘစ်/စက္ကန့် ကွန်ယက်ကျောရိုးဖြစ်သည့် NSFNETကို တည်ဆောက်ရန် လုပ်ငန်းအပ်နှံခဲ့သည်။ နောက်နှစ်တွင် NSFသည် ပိုမိုမြန်ဆန်သည့် ၁.၅ မီဂါဘစ်/စက္ကန့် ကွန်ယက်သို့ ပြောင်းလဲရန် ကမကထပြုခဲ့သည်။ DARPA TCP/IP ပရိုတိုကော(လ်)များကို အသုံးပြုရန် အဓိက ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ဒန်းနစ် ဂျန်နင်း(စ်)က ပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် NSF တွင် ဆူပါကွန်ပျူတာ ပရိုဂရမ်ကို တာဝန်ယူခဲ့သည်။ အခြား ကွန်ယက်များသို့ NSFNET ကို ဖွင့်ပေးခြင်းသည် ၁၉၈၈ခုနှစ်တွင် စတင်ခဲ့သည်။ ထိုနှစ်ထဲတွင် NSFNETနှင့် စီးပွားဖြစ်ထုတ်လုပ်သော MCI စာပို့ စနစ်တို့ အပြန်အလှန်ဆက်သွယ်မှုကို US ဖယ်ဒရယ် ကွန်ယက်ကောင်စီက အတည်ပြုပေးခဲ့ပြီး ချိတ်ဆက်ခြင်းကို ၁၉၈၉ခုနှစ် နွေရာသီတွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ OnTyme၊ Telemail နှင့် Compuserve အပါအဝင် အခြား စီးပွားဖြစ်ထုတ်လုပ်သော အီလက်ထရောနစ် စာပို့ခြင်း ဝန်ဆောင်မှုများ မကြာမီ ချိတ်ဆက်လာခဲ့ကြသည်။ ထိုနှစ်ထဲတွင်ပင် စီးပွားဖြစ် အင်တာနက် ဝန်ဆောင်မှု ထောက်ပံ့သူများ (ISPs) သုံးခုသည် လုပ်ငန်း စတင်ခဲ့ကြသည်- UUNET၊ PSINet၊ နှင့် CERFNET။ နောက်ပိုင်းတွင် ပေါင်းစည်းခဲ့ရာ အင်တာနက်သို့ မုခ်ပေါက် လမ်းများကို ပေးသော အရေးကြီးသည့် သီးခြား ကွန်ယက်များတွင် Usenet နှင့် BITNET တို့ပါဝင်သည်။ TCP/IP ပရိုတိုကော(လ်)သည် ပိုမိုရေပန်းစားလာသည့်အလျောက် Telenet (ထိုအချိန်က Sprintnet ဟုအမည်ပြောင်း), Tymnet၊ Compuserve နှင့် JANET ကဲ့သို့ အမျိုးမျိုးသော အခြား စီးပွားဖြစ်နှင့် ပညာရေးဆိုင်ရာ ကွန်ယက်များသည် ၁၉၈၀ခုနှစ်များတွင် ကြီးထွားလာနေသော အင်တာနက်နှင့် အပြန်အလှန်ချိတ်ဆက်ခဲ့ကြသည်။ TCP/IP မှ တည်ရှိနေသော ဆက်သွယ်ရေး ကွန်ယက်များ၏ အလိုက်သင့် ပြောင်းလဲနိုင်မှုသည် လျင်မြန်စွာ ကြီးထွားမှုကို အခွင့်ပေးခဲ့သည်။ သတ်မှတ်မှုများနှင့် ရည်ညွှန်းဥပဒေ၏ လမ်းဖွင့်ထားသော ရယူနိုင်မှုသည် စီးပွားဖြစ် ရောင်းချသူများကို အပြန်အလှန် လုပ်ဆောင်နိုင်သော ကွန်ယက် အစိတ်အပိုင်းများ၊ ဥပမာ ရောက်တာများ၊ တည်ဆောက်ရန် ခွင့်ပြုထားသည်။ ၎င်းက ကုမ္ပဏီပေါင်းများစွာမှ စံချိန်စံညွှန်းမီ ကွန်ယက် ဂီယာကို ရရှိစေနိုင်သည်။ ဤအရာသည် အင်တာနက် လျင်မြန်စွာ ကြီးထွားလာမှုနှင့် ဒေသန္တရနယ်ပယ် ကွန်ယက်ဖွဲ့ခြင်း တဟုန်ထိုး တိုးပွားလာမှုတို့ကို အထောက်အပံ့ဖြစ်စေခဲ့သည်။ ယင်းသည် UNIX နှင့် အခြား သုံးနေကျဖြစ်သော ကွန်ပျူတာ မောင်းနှင်လည်ပတ်မှု စနစ်တိုင်းနီးပါး ပေါ်တွင် TCP/IP ၏ ကျယ်ပြန့်သော အကောင်အထည်ဖော်မှုနှင့် တိကျသော စံချိန်စံညွှန်း သတ်မှတ်ခြင်းတို့ကို မျိုးစေ့ချခဲ့သည်။ 150pxဤ NeXT ကွန်ပျူတာကို CERN တွင် ဆာတင်(မ်)ဘာနား(စ်)-လီးက အသုံးပြုခဲ့ပြီး ကမ္ဘာ့ ပထမဆုံး ဝက်(ဘ်)ဆာဗာ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ အင်တာနက်ကို ဖြစ်လာစေခဲ့သော အခြေခံ အသုံးချလုပ်ငန်းများနှင့် လမ်းညွှန်များသည် ဆယ်စုနှစ် နှစ်ခုနီးပါးမျှ တည်ရှိခဲ့သော်လည်း ကွန်ယက်သည် ၁၉၉၀ခုနှစ်များအထိ အများပြည်သူရှေ့တွင် မျက်နှာမရခဲ့ပေ။ ၁၉၉၁ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၆ရက်နေ့တွင် သေးငယ်သော အရာများကို သုနေသနပြုရာ ဥရောပတိုက် တစ်တိုက်လုံးနှင့်ဆိုင်သော အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်သည့် CERN သည် World Wide Web စီမံကိန်းသစ်ကို ကြော်ငြာခဲ့သည်။ ဝက်(ဘ်)ကို ဗြိတိသျှ သိပ္ပံပညာရှင် တင်(မ်)ဘာနား-လီးက ၁၉၈၉ခုနှစ်တွင် တီထွင်ခဲ့သည်။ အစောပိုင်းတွင် နာမည်ကြီးသည့် ဝက်(ဘ်)ဘရောက်ဆာမှာ HyperCardနှင့် X Window System တည်ဆောက်အသုံးပြုပြီးနောက်တွင် ပုံဖော်ခဲ့သည့် ViolaWWW ဖြစ်သည်။ ၎င်းနေရာတွင် Mosaic ဝက်(ဘ်)ဘရောက်ဆာဖြင့် တဖြည်းဖြည်း အစားထိုးလာခဲ့သည်။ ၁၉၉၃ခုနှစ်တွင် အီလီနွိုက်တက္ကသိုလ်၌ အထူးတွက်ချက်ရေးအသုံးချလုပ်ငန်းများအတွက် နိုင်ငံတော်စင်တာက Mosaic ပုံစံကွဲ ၁.၀ ကို ဖြန့်ချိခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၁၉၉၄ခုနှစ်နှောင်းပိုင်းတွင် ယခင်က ပညာရေးဆိုင်ရာဖြစ်သော နည်းပညာရပ်ဆိုင်ရာ အင်တာနက်ကို လူအများ စိတ်ဝင်စားလာခဲ့ကြသည်။ ၁၉၉၆ခုနှစ်တွင် ကမ္ဘာ့အင်တာနက် အသုံးပြုမှုသည် နေ့စဉ်သုံးဖြစ်လာခဲ့ပြီး ထို့အတွက်ကြောင့် ၎င်းကို World Wide Webကို ရည်ညွှန်းသော synecdoche အဖြစ် အသုံးပြုလာခဲ့ကြသည်။ ထိုအတောအတွင်း ဆယ်စုနှစ်တစ်ခု၏ တိုးတက်မှုဖြစ်စဉ်တွင် အင်တာနက်သည် ယခင်က ရှိနေခဲ့သော အများပြည်သူ ကွန်ပျူတာ ကွန်ယက်များ၏ အများစုကို (FidoNet ကဲ့သို့ အချို့ ကွန်ယက်များသည် သီးခြားဆက်လက် တည်ရှိနေသော်လည်း) အောင်မြင်စွာ ဆောင်ကြဉ်းပေးနိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၉၀ပြည့်လွန်နှစ်များတွင် အင်တာနက်သည် ၁၉၉၆ခုနှစ်နှင့် ၁၉၉၇ခုနှစ်တို့တွင် ကာလတိုအတွင်း အရှိန်အဟုန်ဖြင့် ကြီးထွားမှုနှင့်အတူ နှစ်စဉ် ၁၀၀ ရာခိုင်နှုန်း ကြီးထားလာသည်ဟု ခန့်မှန်းခဲ့သည်။ ဤသို့ ကြီးထွားလာခြင်းသည် ကွန်ယက် ကြီးထွားလာမှုကို ရှင်သန်စေပြီး အင်တာနက် ပရိုတိုကော(လ်)များ၏ တစ်ဦးတည်းပိုင်မဟုတ်ဘဲ ဖွင့်ထားသော သဘာဝကိုလည်း ခွင့်ပြုသည့် ဗဟိုအုပ်ချုပ်ရေး ကင်းမဲ့မှုကြောင့်ဟု မကြာခဏ မှတ်ယူကြသည်။ ယင်း အင်တာနက် ပရိုတိုကော(လ်)များသည် ရောင်းသူ၏ သတင်းအချက်အလက် ဖလှယ်နိုင်စွမ်းကို အားပေးရန်နှင့် မည်သည့် ကုမ္ပဏီတစ်ခုကမဆို ကွန်ယက်ကို အလွန်အမင်း ထိန်းချုပ်ရန် ကြိုးပမ်းခြင်းမှ ကာကွယ်ရန် အားပေးသည်။၂၀၁၀ခုနှစ် ဇွန်လ ၃၀ရက်နေ့အရ ခန့်မှန်းခြေ အင်တာနက်အသုံးပြုသူ ဦးရေမှာ သန်းထောင်ပေါင်း ၁.၉၇ ဖြစ်သည်။ ၂၀၀၉ခုနှစ်နောက်ပိုင်းတွင် ဘရာဇီး၊ ရုရှ၊ အိန္ဒိယ၊ တရုတ်နှင့် အင်ဒိုနီးရှား (BRICI နိုင်ငံများ)တွင် အင်တာနက်အသုံးပြုမှုသည် သိသာထင်ရှားစွာ ထွန်းကားလာစေရန် ဖြစ်သည်။ ထိုနိုင်ငံများတွင် လူဦးရေများပြားပြီး စီးပွားရေးမှာ အလယ်အလတ်မှ အဆင့်မြင့်အထိ ဖြစ်ထွန်းမှုရှိသော်လည်း အင်တာနက် ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်မှုနှုန်းမှာ နည်းလျက် ရှိသေးသည်။ ၂၀၀၉ခုနှစ်တွင် BRICI နိုင်ငံများသည် ကမ္ဘာ့လူဦးရေ၏ ၄၅ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ကို ကိုယ်စားပြုပြီး အင်တာနက် အသုံးပြုသူပေါင်း ခန့်မှန်ခြေ သန်း ၆၁၀ ရှိသည်။ သို့သော် ၂၀၁၅ခုနှစ်တွင် BRICI နိုင်ငံများ၌ အင်တာနက် အသုံးပြုသူသည် နှစ်ဆဖြစ်သော သန်း တစ်ထောင့်နှစ်ရာထိ ရှိလာနိုင်ပြီး အင်ဒိုနီးရှားတွင် သုံးဆဖြစ်လာနိုင်သည်။ == နည်းပညာ == '''ပရိုတိုကော(လ်)များ(protocols)''' '''အင်တာနက် ပရိုတိုကော(လ်)စုံ''' အင်တာနက်၏ ရှုပ်ထွေးစွာ ပါဝင်ပေါင်းစပ်နေသော ဆက်သွယ်ရေး အခြေခံဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံတွင် ၎င်း၏ ဟာ့ဒ်ဝဲ အစိတ်အပိုင်းများနှင့် တည်ဆောက်ပုံ၏ လက္ခဏာသွင်ပြင် အမျိုးမျိုးကို ထိန်းချုပ်သော ဆော့(ဖ်)ဝဲအလွှာ(layers)များပါသည့် စနစ်တို့ ပါဝင်သည်။ ဟာ့ဒ်ဝဲကို အခြား ဆော့(ဖ်)ဝဲစနစ်များအား ထောက်ပံ့ရန် မကြာခဏ အသုံးပြုနိုင်သော်လည်း ၎င်းသည် အင်တာနက်၏ ဂုဏ်အင်္ဂါကို ဖော်ပြပြီး ၎င်း၏ တတ်နိုင်မှုနှင့် အောင်မြင်မှုအခြေခံကို ထောက်ပံ့ပေးသည့် ဒီဇိုင်းနှင့် ဆော့(ဖ်)ဝဲ တည်ဆောက်ပုံ၏ တိကျသော စံနှုန်းသတ်မှတ်ခြင်း လုပ်ငန်းစဉ် ဖြစ်သည်။ အင်တာနက် ဆော့(ဖ်)ဝဲစနစ်များ၏ တည်ဆောက်ပုံဒီဇိုင်းအတွက် တာဝန်ကို အင်တာနက် အင်ဂျင်နီယာပညာ အထူးစစ်ဆင်ရေးအဖွဲ့ (Internet Engineering Task Force - IETF) သို့ လွှဲအပ်ထားသည်။IETF သည် အင်တာနက် တည်ဆောက်ပုံ၏ အမျိုးမျိုးသော ရှုထောင့် နှင့်ပတ်သက်၍ မည်သည့် တစ်ဦးချင်းကိုမဆို ဖွင့်ထားသော စံချိန်စံညွှန်းသတ်မှတ်ရေး လုပ်ငန်း အုပ်စုများကို စီမံခန့်ခွဲသည်။ ဆွေးနွေးမှုရလဒ်များနှင့် အပြီးသတ် စံချိန်စံညွှန်းများကို ဝေဖန်ချက်များ တောင်းခံခြင်း (Request for Comments - RFC) ဟုခေါ်သည့် ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခြင်း အတွဲများတွင် ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ ၎င်းတို့ကို IETF ဝက်(ဘ်)ဆိုဒ်များတွင် အခမဲ့ ရယူနိုင်သည်။ အင်တာနက်ကို ထောက်ကူသော ကွန်ယက်ဖွဲ့ခြင်း အခြေခံနိယာမများသည် အင်တာနက် စံချိန်စံညွှန်းများကို ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်သော အထူးတလည် တာဝန်ခန့်အပ်ထားသည့် RFC များတွင် ပါဝင်သည်။ အခြား တိကျမှုနည်းသော စာရွက်စာတမ်းများမှာ မှတ်သားဖွယ်စုံလင်သော၊ စမ်းသပ်လေ့လာမှုနှင့် ဆိုင်သော၊ သို့မဟုတ် သမိုင်းကြောင်းနှင့်ဆိုင်သော စာရွက်စာတမ်းများဖြစ်သည်။ သို့မဟုတ် အင်တာနက် နည်းပညာများကို အကောင်အထည်ဖော်နေစဉ် လက်ရှိအကောင်းဆုံး လက်တွေ့ဆောင်ရွက်မှုများ (best current practices -BCP) ကိုမှတ်တမ်းတင်ထားမှုများဖြစ်သည်။ အင်တာနက် စံချိန်စံညွှန်းများသည် အင်တာနက် ပရိုတိုကော(လ်)စုံဟု လူသိများသော ဖွဲ့စည်းမှုတစ်ခုကို ဖော်ပြသည်။ ဤသည်မှာ ပရိုတိုကောများ အလွှာများဖြင့်ပြုလုပ်ထားသည့် စနစ် (RFC 1122, RFC 1123)သို့ နည်းလမ်းများ ခွဲဝေသော စံပြ တည်ဆောက်ပုံဖြစ်သည်။ အလွှာများသည် ၎င်းတို့၏ ဝန်ဆောင်မှုများ လုပ်ဆောင်သော ပတ်ဝန်းကျင် သို့မဟုတ် ဘောင်နေရာအကျယ်အဝန်း နှင့်ဆက်စပ်နေသည်။ အပေါ်ဆုံးလွှာမှာ အသုံးချအလွှာ ဖြစ်ပြီး ဆော့(ဖ်)ဝဲ အသုံးချပရိုဂရမ်များတွင် အသုံးပြုရာတွင် အသုံးချပရိုဂရမ်ကို တိကျစွာ သတ်မှတ်ထားသည့် ကွန်ယက်ဖွဲ့ခြင်း နည်းလမ်းများအတွက် နေရာဖြစ်သည်၊ ဥပမာ ဆိုဒ်များကို လှန်လှောကြည့်ရှုနိုင်သော ဝက်(ဘ်) ဘရောက်ဆာ ပရိုဂရမ်တစ်ခု။ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးအလွှာမှာ အပေါ်ဆုံးလွှာ၏အောက်တွင် တည်ရှိပြီး ကွန်ယက်(ဥပမာ-ဗဟိုမှထိန်းချုပ်သော ဖောက်သည်-ဆာဗာ ပုံစံ)မှတဆင့် သင့်လျော်သော အချက်အလက် လဲလှယ်ခြင်း နည်းလမ်းများကို အသုံးပြု၍ ကွဲပြားခြားနားသော လက်ခံဟို့(စ်)များပေါ်တွင် အသုံးချပရိုဂရမ်များနှင့် ချိတ်ဆက်ထားသည်။ ထိုအလွှာများ၏ အခြေခံမှာ အလွှာနှစ်ခုပါဝင်သော အဓိက ကွန်ယက်ဖွဲ့ခြင်း နည်းပညာများဖြစ်သည်။ အင်တာနက်အလွှာသည် ကွန်ပျူတာများကို အင်တာနက် ပရိုတိုကော(လ်) IP လိပ်စာများမှတဆင့် အချင်းချင်း သိမှတ်ရန်နှင့် နေရာချထားရန် ဆောင်ရွက်နိုင်ပြီး ကွန်ပျူတာတစ်ခုနှင့်တစ်ခုကို ကြားခံ(တဆင့်ခံ) ကွန်ယက်များမှတဆင့် ချိတ်ဆက်ရန် လုပ်ဆောင်ခွင့်ပြုသည်။ နောက်ဆုံးဖြစ်သော တည်ဆောက်ပုံ၏ အောက်ဆုံးလွှာမှာ ဆော့(ဖ်)ဝဲအလွှာဖြစ်သည့် ချိတ်ဆက်အလွှာဖြစ်သည်။ ၎င်းက တူညီသော ကွန်ယက် အချိတ်အဆက်နယ်ပယ်တွင်း လက်ခံဟို့(စ်)များအကြား ဆက်သွယ်ချိတ်ဆက်မှုကို ထောက်ပံ့ပေးသည် - ဥပမာ ဒေသန္တရနယ်ပယ်ကွန်ယက် (local area network - LAN) သို့မဟုတ် ဖုန်းဖြင့်ချိတ်ဆက်ခြင်း။ TCP/IP ဟုလူသိများသော ပုံစံငယ်ကို အောက်ခံ ဟာ့ဒ်ဝဲအား မှီခိုမှုကင်းလွတ်ရန် ဒီဇိုင်းပြုလုပ်ထားသည်။ ထို့ကြောင့် ပုံစံငယ်သည် ၎င်းသက်သက်ဆိုလျှင် မည်သည့် အစိတ်အပိုင်းနှင့်မျှ ပတ်သက်ခြင်းမရှိပေ။ Open Systems Interconnection (OSI) ပုံစံငယ်ကဲ့သို့ အခြား ပုံစံငယ်များကိုလည်း ဖန်တီးတည်ဆောက်ခဲ့သည်။ သို့သော် ၎င်းတို့သည် ဖော်ပြချက် အသေးစိတ်များ နှင့်လည်းကောင်း အကောင်ထည်ဖော်ခြင်းတွင်လည်းကောင်း သဟဇာတဖြစ်မဖြစ်ပါ။ သို့သော် ဆင်တူမှု များစွာ ရှိနေပြီး ပုံမှန်အားဖြင့် OSI ကွန်ယက်ဖွဲ့ခြင်း ဆွေးနွေးမှုများတွင် TCP/IP ပရိုတိုကော(လ်)များအကြောင်း ပါဝင်သည်။ အင်တာနက် မော်ဒယ်၏ အထင်ရှားဆုံး အစိတ်အပိုင်းမှာ အင်တာနက် ပရိုတိုကော(လ်) (Internet Protocol - IP) ဖြစ်သည်။ ၎င်းက အင်တာနက်ပေါ်တွင် ကွန်ပျူတာများအတွက် လိပ်မူခြင်း စနစ်များ(IP လိပ်စာများ) ကို လုပ်ဆောင်သည်။ IP သည် ကွန်ယက်အချင်းချင်း ချိတ်ဆက်ခြင်းနှင့် အခြေခံအားဖြင့် အင်တာနက်ကို ၎င်းဘာသာ တည်ဆောက်ခြင်းကို လုပ်ဆောင်နိုင်သည်။ IP မူကွဲ ၄ (IPv4) သည် ယနေ့အင်တာနက်၏ ပထမ မျိုးဆက်တွင် အသုံပြုခဲ့သော စဦးမူကွဲ ဖြစ်ပြီး အဓိက အသုံးပြုဆဲဖြစ်သည်။ အင်တာနက် လက်ခံဟို့(စ်) ~သန်းထောင်ပေါင်း ၄.၂ (၁၀၉)အထိ လိပ်မူရန် ရည်စူးထားသည်။ သို့သော် အင်တာနက်၏ အရှိန်အဟုန်ကြီးစွာ ကြီးထွားလာမှုက IPv4 လိပ်စာ ကုန်ခန်းမှု ကိုဖြစ်စေခဲ့ရာ ၂၀၁၁ခုနှစ်ခန့်တွင် ၎င်း၏ နောက်ဆုံးအဆင့်သို့ ရောက်ရှိလာဖွယ်ရှိသည်ဟု ခန့်မှန်းရသည်။ ပိုမိုကြီးမားသော လိပ်မူနိုင်စွမ်းရှိပြီး အင်တာနက် သွားလာရေး လမ်းကြောင်း သတ်မှတ်ခြင်းကိုလည်း ပိုမိုထိရောက်စွာ စွမ်းဆောင်နိုင်သည့် ပရိုတိုကော(လ်) မူကွဲအသစ်ဖြစ်သော IPv6 ကို ၁၉၉၀နှစ်များ အလယ်က ထုတ်လုပ်ခဲ့သည်။ ထိုIPv6တွင် နက်ဝက်လိပ်စာပေါင်း 3.4×10power38 ခန့်ရှိပြီး ယခင် IPV4ထက် 7.9×10power28 ဆခန့်ပိုမိုကြီးမားသည်။ ယခုအခါ IPv6 သည် ကမ္ဘာတဝှမ်းတွင် စီးပွားဖြစ်ထုတ်လုပ်သော လက်တွေ့အသုံးချမှု အဆင့်တွင် တည်ရှိနေပြီး အင်တာနက် လိပ်စာ မှတ်ပုံတင်လုပ်ငန်းများ(RIRs) သည် အရင်းအမြစ် မန်နေဂျာများကို ဤ စနစ်သစ်အား အလျင်အမြန် လက်ခံခြင်းနှင့် ပြောင်းလဲခြင်းတို့ကို စီစဉ်ဆောင်ရွက်ကြရန် တိုက်တွန်း လှုံ့ဆော်ခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။ IPv6 သည် IPv4 နှင့် အပြန်အလှန်အသုံးပြု၍ မရပါ။ ၎င်းသည် IPv4 ဆော့(ဖ်)ဝဲနှင့် တိုက်ရိုက် ဆက်သွယ်ရယူနိုင်မှုမရှိဘဲ အင်တာနက်၏ ပြိုင်တူဖြစ်သော မူကွဲတစ်ခုကို အခြေခံအားဖြင့် တည်ဆောက်သည်။ ဆိုလိုသည်မှာ IPv6 အင်တာနက်ပေါ်တွင် ဆက်သွယ်ရန် လိုအပ်သော ကွန်ယက် ကိရိယာတိုင်းအတွက် ဆော့(ဖ်)ဝဲ အဆင့်မြှင့်ခြင်းများ သို့မဟုတ် ဘာသာပြန် အထောက်အပံ့များ လိုအပ်သည်။ ခေတ်သစ် ကွန်ပျူတာ မောင်းနှင် လည်ပတ်မှုစနစ် အများစုမှာ အင်တာနက် ပရိုတိုကော(လ်) မူကွဲနှစ်မျိုးလုံးနှင့် လုပ်ဆောင်နိုင်ရန် ပြောင်းလဲပြီးဖြစ်သည်။ သို့သော် ကွန်ယက် အခြေခံ ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်မှုများသည် ဤတိုးတက်ဖြစ်ပေါ်မှုတွင် နောက်ကျ ကျန်နေခဲ့ဆဲဖြစ်သည်။ ၎င်း၏ အခြေခံ ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံကို ဖြစ်စေသော ခက်ခဲရှုပ်ထွေးသည့် အမှန်တကယ် ချိတ်ဆက်မှုများမှအပ အင်တာနက်ကို နှစ်ဦးနှစ်ဘက်နှင့်ဆိုင်သော သို့မဟုတ် အများနှင့်ဆိုင်သော ကုန်သွယ်မှု သဘောတူစာချုပ်များ (ဥပမာ- ဂုဏ်ရည်တူသဘောတူညီချက်များ) နှင့် နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာ သတ်မှတ်ချက်များ သို့မဟုတ် ကွန်ယက်ပေါ်တွင် အချက်အလက်များကို မည်သို့ လဲလှယ်ရမည်ကို ဖော်ပြသော ပရိုတိုကော(လ်)များက ပံ့ပိုးဆောင်ရွက်သည်။ အမှန်တကယ်ပင် အင်တာနက်ကို ၎င်း၏ အပြန်အလှန် ချိတ်ဆက်မှုများနှင့် လမ်းကြောင်းပေါ်လစီများအားဖြင့် အနက်ဖွင့်ကြသည်။ == ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံ == အင်တာနက် ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံနှင့် ၎င်း၏ အသုံးပြုမှု သွင်ပြင်လက္ခဏာများကို ကျယ်ပြန့်စွာ လေ့လာခဲ့ကြပြီးဖြစ်သည်။ World Wide Web၏ အင်တာနက် IP လမ်းကြောင်း ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံနှင့် ဟိုက်ပါတက်(စ်) အချိတ်အဆက်များသည် scale-free ကွန်ယက်များ ၏ နမူနာများဖြစ်သည်။ စီးပွားဖြစ် အင်တာနက် ထောက်ပံ့သူများ၏ အင်တာနက် လဲလှယ်ရေးပွိုင့်များ မှတဆင့် ဆက်သွယ်သည့်နည်းနှင့် အလားတူစွာ သုတေသန ကွန်ယက်များသည် GEANT၊ GLORIAD၊ အင်တာနက်၂ (Abilene ကွန်ယက် ကို ဆက်ခံသည့်အရာ)၊ နှင့် UK ၏ အမျိုးသား သုတေသနနှင့် ပညာရေး ကွန်ယက် JANET တို့ကဲ့သို့ ကြီးမားသော ကွန်ယက်ခွဲများနှင့် အပြန်အလှန်ဆက်သွယ်ရန် အလားအလာရှိသည်။ ၎င်းတို့ကို ပို၍ငယ်သော ကွန်ယက်များတွင် တည်ဆောက်ထားသည် (ပညာရေးဆိုင်ရာ ကွန်ပျူတာ ကွန်ယက် အဖွဲ့အစည်းများ စာရင်းကိုလည်းကြည့်ပါ)။ ကွန်ပျူတာ သိပ္ပံပညာရှင် အများအပြားက အင်တာနက်ကို “ကြီးမားသော အတိုင်းအတာရှိပြီး လွန်ကဲစွာ အင်ဂျင်နီယာမှု ပြုထားသော်လည်း လွန်ကဲစွာ ရှုပ်ထွေးသော စနစ်တစ်ခု၏ စံပြ ဥပမာ” ဟု ဖော်ပြကြသည်။ အင်တာနက်သည် အလွန်အမင်းပင် သောင်းပြောင်းထွေလာ ရောနှောနေသည်။ ဥပမာ - အချက်အလက် လွှဲပြောင်းခြင်း နှုန်းများနှင့် ဆက်သွယ်မှုများ၏ အမှန်တကယ် သွင်ပြင်လက္ခဏာများသည် ကျယ်ပြန့်စွာ ပြောင်းလဲနေသည်။ အင်တာနက်သည် ၎င်း၏ ကြီးမားသော အတိုင်းအတာရှိသည့် အဖွဲ့အစည်းပေါ် မူတည်သော "ပေါ်ထွက်လာသော ဖြစ်စဉ်များ" ကို ထုတ်ဖော်ပြသသည်။ ဥပမာ- အချက်အလက် လွှဲပြောင်းနှုန်းသည် ယာယီ ကိုယ်တိုင်နှင့် သဏ္ဌာန်တူခြင်းကို ထုတ်ဖော်ပြသသည်။ ကွန်ယက်၏ နောက်ဆုံး အတိုင်းအတာနှင့် ရေပန်းစားမှုတို့သည် မျှော်မှန်း၍ မရနိုင်သောအခါ အင်တာနက်တွင် သွားလာရေးအတွက် လမ်းကြောင်းပေးခြင်းနှင့် လိပ်မူခြင်း နည်းလမ်းများ၏ နိယာမများသည် ၎င်းတို့၏ မူလအစဖြစ်သော ၁၉၆၀ခုနှစ်များသို့ ပြန်လည် ရောက်ရှိသွားသည်။ ထို့ကြောင့် အခြားသော ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံနည်းလမ်းများ ဖြစ်နိုင်ခြေကို စုံစမ်းစစ်ဆေးမှု ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ == [[163.8×75.6×84(mm)|LTE TDD Bands 38/40/41]]င်တာနက်ကို ထိန်းချုပ်ခြင်း == [[File:Icannheadquarters.jpg|thumb|left|150px|အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ ကာလီဖိုးနီးယားပြည်နယ်၊ မာရီနာ ဒယ်(လ်) ရေး ရှိ ICANN ရုံWeးချုပ်]] အင်တာနက်သည် ကမ္ဘာတဝှမ်း ဖြန့်ဝေသော ကွန်ယက်တစ်ခုဖြစ်ပြီး ဆန္ဒအလျောက် အပြန်အလှန် ချိတ်ဆက်ထားသော ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရှိသည့် ကွန်ယက်အများအပြား ဖွဲ့စည်း ပါဝင်နေသည်။ ၎င်းသည် ဗဟိုမှ ထိန်းချုပ်သော အဖွဲ့အစည်း မပါဘဲ လုပ်ငန်းလုပ်ဆောင်သည်။ သို့သော် အပြန်အလှန်လုပ်ငန်းလုပ်ဆောင်နိုင်မှုကို ထိန်းသိမ်းရန်အတွက် အဓိက အခြေခံဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံ၏ နည်းပညာဆိုင်ရာနှင့် ပေါ်လစီ သွင်ပြင်လက္ခဏာများ အားလုံးနှင့် အမည်နေရာပေးခြင်း နိယာမကို မာရီနာ ဒယ်(လ်) ရေး၊ ကာလီဖိုးနီးယား တွင် ရုံးချုပ်ရှိသော အမည်များနှင့် နံပါတ်များ သတ်မှတ်ရေးအတွက် အင်တာနက် ကော်ပိုရေးရှင်း (ICANN)က စီမံအုပ်ချုပ်သည်။ ICANN သည် အာဏာပိုင်ဖြစ်ပြီး ဒိုမိန်းအမည်များ၊ အင်တာနက် ပရိုတိုကော(လ်) (IP) လိပ်စာများ၊ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး ပရိုတိုကော(လ်)များရှိ အသုံးချ အဝင်ပေါ့(ထ်) နံပါတ်များ၊ နှင့် အခြား ပါရာမီတာများ အပါအဝင် အင်တာနက်ပေါ်တွင် အသုံးပြုမှုများတွင် ထပ်တူညီမှုမရှိစေရန် သတ်မှတ်ပေးသည့် အာဏာပိုင်အဖွဲ့ဖြစ်သည်။ အမည်များနှင့် နံပါတ်များကို ထပ်တူညီမှုမရှိစေရန် သတ်မှတ်ထားသော ကမ္ဘာအဝှမ်း စုစည်းထားသည့် အမည် နေရာများသည် အင်တာနက်၏ ကမ္ဘာအနှံ့ ရောက်ရှိရေးတွင် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သည်။ ICANN ကို အင်တာနက် နည်းပညာ၊ စီးပွားရေး၊ ပညာရေးနှင့် အခြား စီးပွားရေးမဟုတ်သည့် အဖွဲ့အစည်းများ အသီးသီးမှ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ဒါရိုက်တာများ ဘုတ်အဖွဲ့တစ်ခုက အုပ်ချုပ်သည်။ US အစိုးရသည် ဒိုမိန်းအမည် စနစ်၏ အချက်အချာဖြစ်သော DNS root zone ၏ ပြောင်းလဲမှုများကို အတည်ပြုပေးသော အဓိကနေရာကို ဆက်လက်ရရှိနေသည်။ တကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အင်တာနက်ပေါ်တွင် တစ်ခုတည်းသော ဗဟိုမှ လုပ်ဆောင်သော အဖွဲ့ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်သည့်အတွက် ICANN ၏ ထပ်တူမရှိစေရန် သတ်မှတ်သည့် အခန်းကဏ္ဍမှာ ၎င်းကို ထူးခြားမှုဖြစ်စေသည်။ ၂၀၀၅ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၁၆ရက်နေ့တွင် World Summit on the Information Society ကို Tunis တွင် ကျင်းပခဲ့ပြီး အင်တာနက်နှင့် ပတ်သက်သော အကြောင်းအရာများကို ဆွေးနွေးရန် Internet Governance Forum (IGF) ကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။ == ခေတ်ပေါ်အသုံးများ == အင်တာနက်သည် အလုပ်လုပ်နေသော နာရီများ နေရာများနှင့် ပတ်သက်ပြီး ပိုမိုကြီးမားစွာ လိုက်လျောညီထွေမှု ဖြစ်စေသည်။ အထူးသဖြင့် မီတာတတ်မထားသော အမြန်နှုန်းမြင့် ဆက်သွယ်မှုများနှင့် ဝက်(ဘ်) အသုံးချပရိုဂရမ်များ ပျံ့နှံ့မှုအားဖြင့် ဖြစ်သည်။ ယခုအခါတွင် နည်းလမ်းပေါင်းများစွာဖြင့်၊ အထူးသဖြင့် မိုဘိုင်း(လ်) အင်တာနက် ကိရိယာများမှ တဆင့် အင်တာနက်ကို မည်သည့်နေရာမှမဆို ဆက်သွယ် ရရှိနိုင်သည်။ မိုဘိုင်း(လ်)ဖုန်း၊ ဒေတာကတ်များ၊ လက်ကိုင်ကစားနည်း စက်များ (handheld game consoles) နှင့် ဆယ်လူလာရောက်တာများသည် ယင်းကိရိယာ နည်းပညာကို ပံ့ပိုးသော ကြိုးမဲ့ကွန်ယက် လွှတ်ထားသည့် မည်သည့်နေရာတွင်မဆို အသုံးပြုသူများကို အင်တာနက်သို့ ဆက်သွယ်ရန် ခွင့်ပြုထားသည်။ သေးငယ်သော ကြည့်ရှုရန် ဖန်သားပြင်က သတ်မှတ်ထားသော ကန့်သတ်ချက်များအတွင်း၊ ထိုအိတ်ဆောင် ကိရိယာများ၏ အခြား ကန့်သတ်ချက်ရှိသော အထောက်အပံ့ပစ္စည်းများ၊ အီးမေး(လ်)နှင့် ဝက်(ဘ်)များအပါအဝင် အင်တာနက် ဝန်ဆောင်မှုများကို ရရှိကောင်း ရရှိနိုင်သည်။ ဝန်ဆောင်မှု ထောက်ပံ့ပေးသူများသည် ကမ်းလှမ်းထားသော ဝန်ဆောင်မှုများကို ကန့်သတ်ကောင်း ကန့်သတ်နိုင်ပြီး၊ ကြိုးမဲ့ဒေတာ ပို့လွှတ်ခြင်းများအတွက် အခကြေးငွေမှာ အခြား ဆက်သွယ်ရရှိနိုင်သော နည်းလမ်းများထက် သိသာစွာ မြင့်မားနိုင်သည်။ မူလတန်းကြိုမှ ဘွဲ့လွန်ပါရဂူအထိ အဆင့်များအားလုံးအတွက် ပညာရေးဆိုင်ရာ ပစ္စည်းများမှာ ဝက်(ဘ်)ဆိုဒ်များပေါ်တွင် ရရှိနိုင်သည်။ ဥပမာများမှာ ကျောင်းများနှင့် အထက်တန်းကျောင်းများ၏ ပြန်လှန်သင်ကြားခြင်း လမ်းညွှန်များမှတဆင့် ရရှိနိုင်သော CBeebies မှသည်၊ ဂူးဂဲ(လ်)စကော်လာ၏ အကြိုက်များမှတဆင့် အမြင့်ဆုံးအဆင့် ပညာရှင်သုံး စာပေများကို ဆက်သွယ်ရယူနိုင်သော အကျိုးသက်ရောက်သော တက္ကသိုလ်များ (virtual universities) အထိ အတန်းအစား အမျိုးမျိုး ကွဲပြားပါသည်။ အဝေးသင် ပညာရေးစနစ်တွင် အိမ်စာများနှင့် အခြား သတ်မှတ်ပေးထားသော သင်ခန်းစာများ လုပ်ဆောင်ခြင်း၊ မိမိကိုယ်မိမိ လမ်းညွှန် သင်ယူ ခြင်း၊ အချိန်ပိုများကို ကုန်လွန်စေခြင်း၊ သို့မဟုတ် စိတ်ဝင်စားသော အချက်တစ်ခုအပေါ် အသေးစိတ်အချက်အလက်များ ပိုမိုရှာဖွေခြင်းများတို့တွင် ကူညီသည်။ မည်သည့်နေရာမှမဆို မည်သည့်အဆင့်အတွက်မဆို ပညာရေးဆိုင်ရာ သတင်းအချက်အလက်များကို ဆက်သွယ်ရယူနိုင်ခြင်းသည် လူအများအတွက် ဘယ်သောအခါကမျှ ယခုလောက် မလွယ်ကူခဲ့ပေ။ ယျေဘုယျအားဖြင့် အင်တာနက်နှင့် အထူးသဖြင့် World Wide Web တို့သည် ပုံမှန်သမားရိုးကျ ပညာရေးအတွက်ရော၊ သမားရိုးကျမဟုတ်သော ပညာရေးအတွက်ပါ အရေးကြီးသည့် စွမ်းဆောင်နိုင်စေသူများ ဖြစ်ကြသည်။ ဈေးနှုန်းသက်သာမှုနှင့် အကြံ ဉာဏ်များ၊ ဗဟုသုတနှင့် ကျွမ်းကျင်မှုများ ကိုချက်ချင်းဆိုသလို ဝေမျှနိုင်ခြင်းက ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သော ဆော့(ဖ်)ဝဲ၏ အကူအညီဖြင့် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်သော အလုပ်ကို ထူးထူးခြားခြား လွယ်ကူစေသည်။ အုပ်စုတစ်ခုသည် ဈေးနှုန်းသက်သာစွာ ဆက်သွယ်ခြင်းနှင့် အကြံဉာဏ်များ ဝေမျှခြင်းတို့ ပြုလုပ်နိုင်ရုံသာမက၊ ကျယ်ပြန့်စွာ ရောက်ရှိနိုင်သော အင်တာနက်က ထိုသို့သော အုပ်စုများကို ပထမနေရာတွင် လွယ်ကူစွာ ဖွဲ့စည်းခွင့် ပေးပါသည်။ ဥပမာတစ်ခုမှာ အခမဲ့ ဆော့(ဖ်)ဝဲရွေ့လျားမှုက အခြားပရိုဂရမ်များ အနက် လင်းနက်(စ်)၊ မိုဇီလာဖိုင်းယားဖောက်(စ်)နှင့်OpenOffice.org တို့ကို ထုတ်လုပ်ပေးခဲ့ပေသည်။ IRC စကားပြောခန်းပုံစံနှင့် သော်လည်းကောင်း သို့မဟုတ် လိုင်းများ ပုံစံနှင့် သော်လည်းကောင်း သို့မဟုတ် ချက်ချင်း မက်ဆေ့(ခ်ျ)ပို့သော စနစ်များမှ တဆင့်သော်လည်းကောင်း အင်တာနက် “အပြန်အလှန် စကားပြောခြင်း”သည် နေ့ဖက်တွင် မိမိကွန်ပျူတာ၌ အလုပ်လုပ်ကိုင်နေသော လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များအချင်းချင်း အလွန် သက်သောင့်သက်သာ ပုံစံဖြင့် အဆက်အသွယ်မပြတ် ရှိစေသည်။ မက်ဆေ့(ခ်ျ)ခေါ် သတင်းစကားများမှာ အပြန်အလှန် ဖလှယ်နိုင်ပြီး အီးမေး(လ်)ထက် ပိုမိုလျင်မြန်ပြီး လွယ်ကူအဆင်ပြေပါသည်။ ဤစနစ်များ၏ တိုးချဲ့မှုများသည် ဖိုင်များကို ဖလှယ်နိုင်ပြီး၊ ဝေမျှရန် “ဝှိုက်ဘုတ်” ပေါ်တွင်ရေးဆွဲခြင်း သို့မဟုတ် အဖွဲ့သားများအကြား အသံ၊ ဗီဒီယိုတို့ဖြင့် ဆက်သွယ်ခြင်းများ ပြုလုပ်နိုင်သည်။ မူကွဲထိန်းချုပ်ခြင်း စနစ်များသည် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သော အဖွဲ့များကို ဝေမျှထားသော စာရွက်စာတမ်းများ အတွဲများနှင့် အလုပ်လုပ်ရာတွင် အချင်းချင်းတို့အလုပ်များကို မတော်တဆ အပေါ်မှထပ်မံရေးမိခြင်း မရှိဘဲ သို့မဟုတ် အဖွဲ့ဝင်များအား ၎င်းတို့ ပါဝင်ရေးသားနိုင်ရန်အတွက် စာရွက်စာတမ်းများ ပို့ လာသည်အထိ စောင့်ဆိုင်းရန် မလိုဘဲ အလုပ်လုပ်နိုင်ရန် ခွင့်ပြုထားသည်။ စီးပွားရေးနှင့် စီမံကိန်း အဖွဲ့များသည် ပြက္ခဒိန်များ၊ စာရွက်စာတမ်းများနှင့် အခြား သတင်းအချက်အလက်များကို အချင်းချင်း ဝေမျှနိုင်သည်။ ယင်းသို့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်းသည် သိပ္ပံဆိုင်ရာ သုတေသန၊ ဆော့(ဖ်)ဝဲ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး၊ ကွန်ဖရင့် စီမံကိန်း၊ နိုင်ငံရေး လှုပ်ရှားရေးဝါဒ နှင့် စိတ်ကူးဖန်တီးနိုင်သော အရေးအသားများ အပါအဝင် ဧရိယာ အမျိုးပေါင်း များစွာတို့တွင် ဖြစ်ပွားစေသည်။ လူမှုရေးနှင့် နိုင်ငံရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်းသည် အင်တာနက် ဆက်သွယ်ရယူမှုနှင့် ကွန်ပျူတာသုံးစွဲမှု တတ်မြောက်ကျွမ်းကျင်ခြင်းတို့ နှစ်ခုလုံး တိုးပွားလာသည်နှင့်အညီ ပိုမိုပျံ့နှံ့လာခဲ့သည်။ ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ် အစောပိုင်း၏ ဖလက်(ရှ်)မော့(ဘ်) ‘ပွဲများ’မှသည် ၂၀၀၉ ခုနှစ် အီရန်လူမျိုးများ၏ ရွေးကောက်ပွဲ ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြပွဲများတွင် လူမှုဆက်ဆံရေး ကွန်ယက်များကို အသုံးပြုခြင်း အထိ လူများအား ပိုမို ထိရောက်စွာ အတူတကွ အလုပ်လုပ်ရန်နှင့် အင်တာနက် မပါဘဲ ဖြစ်နိုင်သည်ထက် ပိုမိုများပြားသော နည်းလမ်းများကို အသုံးပြုရန် အင်တာနက်က ခွင့်ပြုပါသည်။ အင်တာနက်အသုံးပြုသူများအား ကမ္ဘာတလွှား မည်သည့်နေရာမှ ဖြစ်ပါစေ အခြား ကွန်ပျူတာများသို့ အဝေးမှဆက်သွယ်ရယူခြင်း နှင့် သတင်းအချက်အလက်များ လွယ်ကူစွာ သိမ်းဆည်းခြင်းပြုလုပ်ရန် အင်တာနက်က ခွင့်ပြုသည်။ ယင်းသို့ပြုလုပ်ရာတွင် လုံခြုံရေး၊ အစစ်အမှန်ပြုခြင်းနှင့် လျှို့ဝှက်ကုတ် နည်းပညာများကို လိုအပ်ချက်ပေါ်မူတည်ကာ အသုံးပြုပြီးသော်လည်းကောင်း အသုံးမပြုဘဲ သော်လည်းကောင်း ပြုလုပ်နိုင်သည်။ ဤသည်မှာ လုပ်ငန်းအများအပြားတွင် နေအိမ်မှနေ၍ အလုပ်လုပ်ခြင်း၊ ပူးပေါင်း လုပ်ကိုင်ခြင်းနှင့် သတင်းအချက်အလက်များ ဖလှယ်ခြင်းဟူသော နည်းလမ်းအသစ်များကို အားပေးပါသည်။ အထူးကျွမ်းကျင်သူများက လေးခုမြောက်းနိုင်ငံတစ်ခုမှ နေ၍ အဝေးမှ ထိန်းသိမ်းထားသော နောက်ထပ် တတိယးနိုင်ငံတစ်ခုရှိ ဆာဗာတစ်ခုပေါ်၌၊ အိမ်တွင်ထိုင်နေသော စာရင်းစစ် တစ်ယောက်သည် အခြား ဒုတိယနိုင်ငံတစ်ခုရှိ ကုမ္ပဏီတစ်ခု၏ စာအုပ်များကို စာရင်းစစ်ခြင်း ပြုလုပ်နိုင်သည်။ အခြား ဝေးလံသော ဒေသများတွင် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းလုံးရှိ ရုံးများမှ အီးမေး(လ်)ဖြင့် ပို့လာသော သတင်းအချက်အလက်များအပေါ် အခြေခံကာ အိမ်တွင် အလုပ်လုပ်သော စာရင်းရေးသူများက ဤအကောင့်များကို ဖန်တီးထားခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကောင်းဖြစ်ပေမည်။ ဤအရာများအနက် အချို့မှာ အင်တာနက်ကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် အသုံးမပြုခင်က ဖြစ်နိုင်ချေ ရှိသော်လည်း၊ ပုဂ္ဂလိက ငှားရမ်းသည့် သဘောတူညီချက်များ (အင်တာနက် ထောက်ပံ့သူနှင့် အသုံးပြုသူကြား ချုပ်ဆိုသော သဘောတူညီချက်)၏ ကုန်ကျစရိတ်ကြောင့် ယင်းတို့အနက် အများအပြားအား တကယ်တန်းတွင် ဖြစ်မြောက်အောင် လုပ်ဆောင်နိုင်ခြင်းမရှိပေ။ အလုပ်စားပွဲမှ အဝေးသို့ ရောက်ရှိနေသော ရုံးအလုပ်သမား တစ်ဦးသည် ကမ္ဘာ၏ အခြားတစ်ဖက်တွင် စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ခရီး သို့မဟုတ် အပန်းဖြေခရီး ထွက်ရင်း ရောက်ကောင်းရောက်နေမည် ဖြစ်သည်။ သူသည် လုံခြုံစိတ်ချရသော အကျိုးသက်ရောက်စေသော ပုဂ္ဂလိကကွန်ယက် (Virtual Private Network) (VPN)ကို အသုံးပြုပြီး ရုံးရှိ ၎င်း၏ PC ထဲမှ အဝေးထိန်းဒက်(စ်)တော့ ကဏ္ဍကို လှမ်း၍ ဖွင့်နိုင်သည်။ ဤသည်မှာ ရုံးမှအဝေးသို့ ရောက်ရှိနေစဉ်အတွင်း အလုပ်သမားအား အီးမေး(လ်)နှင့် အခြား အသုံးချပရိုဂရမ်များ အပါအဝင် ၎င်း၏ ပုံမှန်ဖိုင်များနှင် ဒေတာများအားလုံးကို လုံးဝဆက်သွယ်ရယူမှု ပေးသည်။ ဤအယူအဆကို စနစ်စီမံခန့်ခွဲသူများ အချင်းချင်း အကြားတွင် အကျိုးသက်ရောက်စေသော ပုဂ္ဂလိက အိပ်မက်ဆိုးများအဖြစ် ရည်ညွှန်းသည်၊ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ကော်ပိုရိတ် ကွန်ယက်တစ်ခု၏ လုံခြုံစိတ်ချရသော ပတ်လည်အတိုင်းအတာကို ယင်း၏ ဝန်ထမ်းများ၏ အိမ်များအထိ ချဲ့သောကြောင့် ဖြစ်သည်။ == ဝန်ဆောင်မှုများ == '''သတင်းအချက်အလက်''' လူအများတို့က အင်တာနက် နှင့် World Wide Webသို့မဟုတ် ဝက်(ဘ်) ဟူသော ဝေါဟာရများကို အလဲအလှယ်လုပ်၍ အသုံးပြုကြသော်လည်း ယင်းဝေါဟာရများမှာ မူလအဓိပ္ပာယ်တူခြင်း မရှိပါချေ။ World Wide Web ဆိုသည်မှာ hyperlink များဖြင့် ကျိုးကြောင်းဆီလျော်စွာ အပြန်အလှန် ဆက်စပ်လျက်ရှိပြီး ဆင်တူသော အရင်းအမြစ် ခွဲခြားပေးသူများ (Uniform Resource Identifiers) (URIs) အဖြစ် ရည်ညွှန်းသော တစ်ကမ္ဘာလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် စာရွက်စာတမ်းများ၊ ရုပ်ပုံများနှင့် အခြား အရင်းအမြစ်များ ဖြစ်သည်။ URI များသည် ထောက်ပံ့ သူများအား ဝန်ဆောင်မှုများ လက္ခဏာသင်္ကေတဖြင့် ခွဲခြားရန်၊ ဖောက်သည်များကို စာရွက်စာတမ်းများ သိုလှောင်ထားသည့် ဝက်(ဘ်)ဆာဗာများ၊ ဖိုင်ဆာဗာများနှင့် အခြားဒေတာဘေ့(စ်)များ ရှာဖွေရန်နှင့် ရည်ညွှန်းရန် ခွင့်ပြုထားသည်။ အရင်းအမြစ်များဖြင့် ထောက်ပံ့ပေးထားပြီး၊ ဝက်(ဘ်)၏ အခြေခံသယ်ယူပို့ဆောင်ရေး ပရိုတိုကောဖြစ်သော ဟိုက်ပါတက်(စ်)ထရန်စဖာ ပရိုတိုကော(HTTP) ကို အသုံးပြု၍ ယင်းတို့ကို ရယူနိုင်ရန် ခွင့်ပြုထားသည်။ HTTP သည် အင်တာနက်ပေါ်တွင် အသုံးပြုသော ရာပေါင်းများစွာသော ဆက်သွယ်ရေး ပရိုတိုကော များထဲမှ တစ်ခုသာလျှင်ဖြစ်သည်။ ဆော့(ဖ်)ဝဲစနစ်များကို စီးပွားရေးလုပ်ငန်းဆိုင်ရာ လောဂျစ်နှင့် ဒေတာများကို ဝေငှခြင်းနှင့် ဖလှယ်ခြင်းတို့ ပြုလုပ်ရန်အတွက် ဆက်သွယ်ခွင့် ပြုရန် HTTP အား ဝက်(ဘ်)ဝန်ဆောင်မှုများက အသုံးပြုနိုင်သည်။ မိုက်ခရိုဆော့(ဖ်)၏ Internet Explorer၊ Mozilla Firefox၊ Opera၊ Apple ၏ Safari နှင့် Google Chrome ကဲ့သို့သော World Wide Web ၏ browser ဆော့(ဖ်)ဝဲများသည် စာရွက်စာတမ်းများအတွင်း မြုပ် ထား သော hyperlinkများမှ တဆင့် ဝက်(ဘ်)စာမျက်နှာ တစ်ခုမှတစ်ခုသို့ အသုံးပြုသူများအား လမ်းကြောင်းပြသည်။ ဤစာရွက်စာတမ်းများတွင် ဂရပ်ဖစ်များ၊ အသံများ၊ စာသားများ၊ ဗီဒီယို၊ မီဒီယာမျိုးစုံနှင့် ကစားနည်းများ၊ ရုံးသုံး အသုံးချပရိုဂရမ်များနှင့် သိပ္ပံဘာသာရပ်ဆိုင်ရာ သရုပ်ပြခြင်းများကဲ့သို့ အပြန်အလှန်ဆက်သွယ်မှုရှိသော အကြောင်းအရာများ စသည့် ပေါင်းစပ်ထားသော ကွန်ပျူတာဒေတာများလဲ ပါဝင်နိုင်သည်။ ယာဟူး နှင့် ဂူးဂဲ(လ်)တို့ကဲ့သို့ ရှာဖွေရေးအင်ဂျင်များကို အသုံးပြုသော သော့ချက်စကားလုံးတို့ဖြင့် မောင်းနှင်သည့် အင်တာနက် သုတေသနပြုမှုမှ တဆင့် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းလုံးရှိ အသုံးပြုသူများသည် များပြားပြီး အမျိုးအစား စုံလင်လှသော အွန်လိုင်း သတင်းအချက်အလက်များသို့ လွယ်လွယ်ကူကူနှင့် ချက်ချင်းဆိုသလို ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုခွင့် ရပေသည်။ ပုံနှိပ်ထားသော စွယ်စုံကျမ်းများ၊ ရှေးရိုးရာ စာကြည့်တိုက်များနှင့် နှိုင်းယှဉ်လျှင် World Wide Web သည် သတင်းအချက်အလက်များကို ဗဟိုမှထိန်းချုပ်မှုအား ခွဲဝေပေးခြင်းကို စွမ်းဆောင်နိုင်သည်။ တစ်ဦးချင်းနှင့် အဖွဲ့အစည်းများအား အတွေးအခေါ်များနှင့် သတင်းအချက်အလက်များကို ကုန်ကျစရိတ်နှင့် အချိန်ကြန့်ကြာခြင်းများ အလွန်အမင်းလျော့ကျစွာဖြင့် အလားအလာရှိသော ပရိသတ်ကြီးထံသို့ ထုတ်ဝေနိုင်ရန် ဝက်(ဘ်)က စွမ်းဆောင်နိုင်သည်။ ဝက်(ဘ်) စာမျက်နှာတစ်ခု၊ ဘလော့ဂ်တစ်ခု ထုတ်ဝေရာတွင် သို့မဟုတ် ဝက်(ဘ်)ဆိုဒ်တစ်ခု တည်ဆောက်ရာတွင် ကနဦးကုန်ကျစရိတ် အနည်းငယ်မျှသာ ရှိပြီး၊ အခမဲ့ဝန်ဆောင်မှုများ အများအပြားလည်း ရှိသည်။ ကြီးမားပြီး ဆွဲဆောင်မှုရှိသော အတတ်ပညာဆိုင်ရာ ဝက်(ဘ်)ဆိုဒ်များကို ထုတ်ဝေခြင်းနှင့် ထိန်းသိမ်းခြင်းတို့မှာ အမျိုးမျိုးကွဲပြားလျက် ရှိသည်။ သို့ရာတွင် နောက်ဆုံးပေါ် သတင်းများမှာ ခက်ခဲပြီး ဈေးကြီးသော ကိစ္စပင် ဖြစ်လျက်ရှိသေးသည်။ ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးချင်း အများစုနှင့် ကုမ္ပဏီ၊ အဖွဲ့ အချို့တို့မှာ လွယ်ကူစွာ ပြုပြင်မွမ်းမံနိုင်သော အွန်လိုင်းဒိုင်ယာရီများကို ကျယ်ပြန့်စွာ အသုံးပြုလျက် ရှိသော ဝက်(ဘ်)လော့(ဂ်)များ သို့မဟုတ် ဘလော့ဂ်များကို သုံးကြသည်။ အချို့စီးပွားရေးဆန်သော အဖွဲ့အစည်းများသည် ဧည့်သည်များက အထင်ကြီးစေလိုသော မျှော်လင့်ချက်ဖြင့် ယင်းတို့၏ဝန်ထမ်းများကို ၎င်းတို့အထူးပြုသော ဧရိယာများတွင် ကျွမ်းကျင်သော အသိပညာများနှင့် အခမဲ့ သတင်းအချက်အလက်များ ဖြင့် အကြံဉာဏ်ပေး ဆက်သွယ်ရန် အားပေးသည်။ ထိုသို့ဖြင့် ဆွဲဆောင်မှုရှိသော ကော်ပိုရေးရှင်းအဖြစ် အကျိုးသက်ရောက်မှု ရှိစေသည်။ ယင်း၏ဥပမာတစ်ခုမှာ မိုက်ခရိုဆော့(ဖ်)ပင် ဖြစ်သည်။ ယင်း၏ ထုတ်ကုန်ကြီးပွားစေသူများ (product developers)က ပြည်သူများ ယင်းတို့၏ အလုပ်များတွင် စိတ်ဝင်စားမှုကို လှုံ့ဆော်ပေးရန်အတွက် ၎င်းတို့၏ ကိုယ်ပိုင်ဘလော့ဂ်များကို ထုတ်လုပ်ကြသည်။ ကြီးမားသော ဝန်ဆောင်မှု ထောက်ပံ့ပေးသူများ၏ ထုတ်ဝေထားသော ကိုယ်ပိုင် ဝက်(ဘ်)စာမျက်နှာများ စုဆောင်းခြင်းမှာလဲ ရေပန်းစားဆဲပင်ဖြစ်ပြီး၊ တစ်စထက်တစ်စ ခေတ်မီလာလျက်ရှိသည်။ တစ်ဖက်ကကြည့်သော် အိန်ဂျယ်ဖိုင်းယားနှင့် ဂျီယိုစီးတီးကဲ့သို့ လုပ်ငန်းစဉ်များ ဝက်(ဘ်)ဆိုဒ် ခေတ်ဦးပိုင်းကတည်းက ရှိခဲ့ပါသော်လည်း၊ ကမ်းလှမ်းမှု အသစ်များ ဥပမာအားဖြင့် Facebook နှင့် Myspaceတို့တွင် လောလောဆယ်တွင် နောက်လိုက်များ အများအပြားရှိသည်။ ဤလုပ်ငန်းစဉ်များသည် ယင်းတို့ကိုယ်ကို ရိုးရိုး ဝက်(ဘ်)စာမျက်နှာ လက်ခံများအဖြစ်ထက် လူမှုဆက်ဆံရေးကွန်ယက် ဝန်ဆောင်မှုများဟု အမည်တပ်လေ့ရှိသည်။ အမည်ကျော် ဝက်(ဘ်)စာမျက်နှာများပေါ်တွင် ကြော်ငြာခြင်းမှာ အကျိုးအမြတ်များနိုင်ပြီး အီးကောမာ့(စ်) ခေါ် ထုတ်ကုန်များနှင့် ဝန်ဆောင်မှုများကို ဝက်(ဘ်)မှ တဆင့် တိုက်ရိုက် ရောင်းချခြင်းမှာ ဆက်လက်တိုးတက်လက် ရှိသည်။ ၁၉၉၀ ခုနှစ်များတွင် ဝက်(ဘ်)စတင်ပေါ်ပေါက်လာစဉ်၊ စံနမူနာဖြစ်သော ဝက်(ဘ်) စာမျက်နှာမှာ ဝက်(ဘ်)ဆာဗာပေါ်တွင် ပြည့်စုံသော ပုံစံဖြင့် သိမ်းဆည်းထားပြီး HTMLဖြင့် ပုံစံချထားသည်။ အသုံးပြုသူ၏ ဘရောက်ဆာသို့ တောင်းဆိုမှုအရ ပို့ရန် အဆင်သင့်ပင်ဖြစ်သည်။ အချိန်များပြောင်းလဲ သွားသည်နှင့်အမျှ ဝက်(ဘ်)စာမျက်နှာများ ဖန်တီးခြင်းနှင့် ဝန်ဆောင်မှုပေးခြင်းတို့သည် အလိုအလျောက် ပိုမိုလုပ်ဆောင်နိုင်ပြီး၊ ပိုမိုအင်အားကောင်းလာခဲ့သည်။ ဝက်(ဘ်)ဆိုဒ်များအား ကနဦးတွင် ပါဝင်သည့် အကြောင်းအရာ အလွန်နည်းပါးစွာဖြင့် ပါဝင်သည့်အကြောင်းအရာများ စီမံခန့်ခွဲခြင်း (content management) သို့မဟုတ် ဝီကီ ဆော့(ဖ်)ဝဲကို အသုံးပြုခြင်းဖြင့် မကြာခဏဆိုသလို တီထွင်ဖန်တီးခဲ့ကြသည်။ ထိုစနစ်များအား ဖြန့်ဝေပေးသူများမှာ လခစားဝန်ထမ်း၊ ကလပ်တစ်ခု သို့မဟုတ် အခြားအဖွဲ့အစည်း သို့မဟုတ် အများပြည်သူများထဲမှ ပုဂ္ဂိုလ် တစ်ဦးတစ်ယောက်ဖြစ်နိုင်ပြီး၊ ရည်ရွယ် ဖန်တီးထားသော တည်းဖြတ်ထားသည့် စာမျက်နှာများကို အသုံးပြု၍ ပါဝင်သည့် အကြောင်းအရာတို့ဖြင့် အောက်ခံဒေတာဘေ့(စ်)ကို ဖြည့်ပေးသည်။ တပြိုင်နက်တည်းတွင် ရံဖန်ရံခါ ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုသူများက ဤပါဝင်သည့် အကြောင်းအရာကို ယင်း၏ နောက်ဆုံး HTML ပုံစံတွင် ကြည့်ခြင်း၊ဖတ်ရှုခြင်းတို့ ပြုသည်။ အသစ်သွင်းလိုက်သော အကြောင်းအရာ အသစ်တို့ကို လက်ခံခြင်း လုပ်ငန်းစဉ်တွင် တည်းဖြတ်ခြင်း၊ အတည်ပြုခြင်းနှင့် လုံခြုံရေးစနစ်တို့ ရှိကောင်းရှိနိုင်မည် ဖြစ်ပြီး၊ ထိုအကြောင်းအရာများကို ပစ်မှတ်ထားသော ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုသူ ဧည့်သည်များအတွက် အသုံးပြုရန် အသင့်လုပ်ပေးထားသည်။ == ဆက်သွယ်ရေး == အီးမေး(လ်) သည် အင်တာနက်ပေါ်တွင် ရရှိနိုင်သော အရေးပါသည့် ဆက်သွယ်ရေး ဝန်ဆောင်မှု ဖြစ်သည်။ ပို့သူနှင့် လက်ခံရရှိသူအကြား အီလက်ထရောနစ်ဖြင့် စာပို့ဆောင်သည့် သဘောတရားမှာ အင်တာနက်မပေါ်မီကာလက စာ သို့မဟုတ် မှတ်တမ်းများပို့ခြင်းနှင့် အချို့အဝက်ဆင်တူသည်။ ယနေ့အချိန်အခါတွင် ၎င်းမှာ အင်တာနက်နှင့် အင်တာနယ်(လ်) အီးမေး(လ်)စနစ်များ အကြားတွင် ခွဲခြားသိမြင်ရန် အရေးကြီးသည်။ အင်တာနက် အီးမေး(လ်)သည် တစ်နေရာမှ တစ်နေရာသို့ သွားနိုင်ပြီး လျှို့ဝှက်ကုတ်နှင့် မဟုတ်ဘဲ ပို့သူနှင့် လက်ခံရရှိသူတို့၏ ထိန်းချုပ်မှုအောက်တွင် မရှိသော အခြားများပြားသော ကွန်ယက်များနှင့်စက်များပေါ်တွင် သိမ်းဆည်းထားနိုင်သည်။ ဤအချိန်အတောအတွင်း တစ်စုံတစ်ယောက်က အရေးကြီးသည်ဟု ယူဆပါက၊ မဆိုင်သည့် ဘေးလူများမှ ပါဝင်သော အကြောင်းအရာများကို ဖတ်ရှုနိုင်ပြီး မရိုးမသားပြုလုပ်နိုင်ရန်မှာ အတော်ပင် ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသည်။ မည်သည့်အဖွဲ့အစည်းတွင်မဆို IT နှင့် ယင်းတို့အား လိပ်မူမထားသော အခြားဝန်ထမ်းများ၏ အီးမေး(လ်)များကို စောင့်ကြည့်စစ်ဆေးခြင်း၊ ရံဖန်ရံခါ ဝင်ရောက်ကြည့်ခြင်း အလုပ်များတွင် ပါဝင်ပတ်သက်နေသော အခြားအမှုထမ်းများ ရှိသော်လည်း၊ ကော်ပိုရေးရှင်း သို့မဟုတ် အဖွဲ့အစည်း၏ ကွန်ယက်အတွင်းမှ မည်သည့်အခါမျှ သတင်းအချက်အလက်များ ထွက်မသွားသည့် အင်တာနယ်(လ်) သို့မဟုတ် အင်ထရာနက် မေး(လ်) စနစ်များမှာမူ ပိုမို၍ လုံခြုံစိတ်ချရသည်။ ဓာတ်ပုံများ၊ စာရွက်စာတမ်းများနှင့် အခြားဖိုင်များကို အီးမေး(လ်)နှင့် တွဲဖက်၍ ပို့နိုင်သည်။ အီးမေး(လ်)များကို လက်ခံသူ အီးမေး(လ်)လိပ်စာများ အများအပြားသို့ cc-ed ခေါ် ကော်ပီ ပို့နိုင်သည်။ အင်တာနက်ဖြင့် စကားပြောဆက်သွယ်ခြင်းစနစ်သည် အင်တာနက် ဖန်တီးမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည့် အများသိသော ဆက်သွယ်ရေး ဝန်ဆောင်မှုပင် ဖြစ်သည်။ VoIP မှာ အင်တာနက် ပရိုတိုကောမှ တဆင့်လာသော အသံဟု အဓိပါယ်ရသည်။ အင်တာနက် ဆက်သွယ်ရေးအားလုံးအပေါ် အခြေခံသည့် ပရိုတိုကောကို ရည်ညွှန်းခြင်းဖြစ်သည်။ စိတ်ကူးမှာ ၁၉၉၀ ပြည့်လွန် အစောပိုင်းနှစ်များက စတင်ခဲ့ပြီး ကိုယ်ပိုင် ကွန်ပျူတာများ အတွက် လမ်းလျှောက် စကားပြောစက်များနှင့် ဆင်တူသော အသံအသုံးချ ပရိုဂရမ်များ ဖြစ်သည်။ မကြာသေးသောနှစ်များက VoIP စနစ်အများအပြားမှာ သာမန်တယ်လီဖုန်းကဲ့သို့ အဆင်ပြေပြီး အသုံးပြုရန်လွယ်ကူ လာသည်။ အကျိုးကျေးဇူးမှာ အင်တာနက်က အသံအသွားအလာကို သယ်ဆောင်သောကြောင့် VoIP မှာ အခမဲ့ဖြစ်နိုင်သည် သို့မဟုတ် ကုန်ကျစရိတ်မှာ သာမန်သုံးနေကျ တယ်လီဖုန်း ခေါ်ဆိုခထက် အလွန်နည်းပါးနိုင်သည်။ အထူးသဖြင့် အလွန်ဝေးသော နေရာဒေသများနှင့် အထူးသဖြင့် cable သို့မဟုတ် ADSL တို့ဖြင့် အင်တာနက် ချိတ်ဆက်ခြင်း အမြဲရှိနေသောသူများအတွက် ဖြစ်သည်။ VoIP သည် သာမန်သုံးနေကျ တယ်လီဖုန်း ဝန်ဆောင်မှု၏ အခြားရွေးချယ်စရာ ပြိုင်ဘက်တစ်ခုအဖြစ်သို့ ဖွံ့ဖြိုးလာခဲ့သည်။ ကွဲပြားသော ထောက်ပံ့သူများအကြား အတုံ့အပြန်ပြုလုပ်နိုင်ခြင်းမှာ တိုးတက်လာခဲ့ပြီး၊ သာမန်သုံးနေကျ တယ်လီဖုန်းမှ ခေါ်ဆိုနိုင်ခြင်း သို့မဟုတ် လက်ခံနိုင်ခြင်းတို့ ပြုလုပ်နိုင်လာသည်။ ရိုးရိုးပင် ကိုယ်ပိုင်ကွန်ပျူတာတစ်လုံး လိုအပ်မှုကို ဖယ်ရှားထားသော ဈေးသက်သာသော VoIP ကွန်ယက် အဒက်(ပ်)တာများ ရရှိနိုင်သည်။ ခေါ်ဆိုမှု တစ်ခုနှင့်တစ်ခု အကြား အသံအရည်အသွေး ခြားနားခြင်းများ ရှိနိုင်သော်လည်း မကြာခဏဆိုသလိုပင် သာမန်ခေါ်ဆိုနေကျ ဖုန်းများနှင့် တန်းတူ သို့မဟုတ် ယင်းတို့ထက် သာလွန်ကောင်းမွန်ပါသည်။ VoIP အတွက် ကျန်ရှိဆဲ ပြဿနာများတွင် အရေးပေါ် တယ်လီဖုန်းနံပါတ် ခေါ်ဆိုခြင်းနှင့် ယုံကြည် စိတ်ချရမှုတို့ ပါဝင်သည်။ လက်ရှိတွင်၊ VoIP ထောက်ပံ့သူ အနည်းငယ်တို့မှာ အရေးပေါ် ဝန်ဆောင်မှုကို ပေးသော်လည်း၊ တစ်ကမ္ဘာလုံး အတိုင်းအတာအတွက်မူ မရရှိနိုင်ပေ။ သာမန်သုံးနေကျ ဖုန်းများမှာ ကြိုးလိုင်း မှ ပါဝါရရှိနိုင်ပြီး လျှပ်စစ်ပြတ်တောက်နေချိန်တွင် အသုံးပြုနိုင်သည်။ VoIP မှာ ယင်းကဲ့သို့မဟုတ် ဖုန်းပစ္စည်းကိရိယာနှင့် အင်တာနက် ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုရန် ကိရိယာများအတွက် ထောက်ပံ့သည့် လျှပ်စစ်သိုလှောင်ထားရှိမှု (backup power source) မရှိပဲနှင့် အသုံးမပြုနိုင်ပေ။ ကစားသူများအကြား ဆက်သွယ်ရေးတစ်ခုအနေဖြင့် ကစားနည်းအသုံးချ ပရိုဂရမ်များကြောင့် VoIP မှာ တိုး၍တိုး၍ ကျော်ကြားလာလျက်ရှိသည်။ ဖောက်သည်များအတွက် ကျော်ကြားသော VoIPကစားနည်းများတွင် Ventrilo နှင့် Teamspeak တို့ပါဝင်သည်။ Wii, PlayStation 3၊ နှင့် Xbox 360 တို့တွင်လည်း VoIP စကားပြောခြင်းများ ပါဝင်သည်။ == ဒေတာရွှေ့ပြောင်းခြင်း == အင်တာနက်ပေါ်တွင် ဒေတာအများအပြားကို ရွှေ့ပြောင်းခြင်း၏ နမူနာတစ်ခုမှာ ဖိုင်ဝေမျှခြင်း ဖြစ်သည်။ ကွန်ပျူတာဖိုင်တစ်ခုကို ဖောက်သည်များ၊ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များနှင့် မိတ်ဆွေ သူငယ်ချင်းများထံ ပူးတွဲခြင်း (attachment)ဖြင့် အီးမေး(လ်)မှ ပို့နိုင်သည်။ အခြားသူများ အလွယ်တကူ ဒေါင်းလုဒ် ဆွဲချရန် ဝက်(ဘ်)ဆိုဒ် တစ်ခု သို့မဟုတ် FTP ဆာဗာပေါ်သို့ ခေါ်တင်နိုင်သည်။ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များ ချက်ချင်းအသုံးပြုနိုင်ရန်အတွက် “ဝေမျှအသုံးပြုသောနေရာ” (shared location) သို့မဟုတ် ဖိုင်ဆာဗာတစ်ခုထဲတွင် ထားနိုင်သည်။ အသုံးပြုသူအများအပြားသို့ အရေအတွက်များများ ဒေါင်းလုဒ်ချခြင်းကို “မစ်ရာ” (mirror)ဆာဗာခေါ် အခြားဆိုဒ်တစ်ခု၏ ပုံတူမိတ္တူပွား ဆာဗာများ သို့မဟုတ် ဂုဏ်ရည်တူ (peer-to-peer) ကွန်ယက်များကို အသုံးပြုခြင်းအားဖြင့် လွယ်ကူစေနိုင်သည်။ ဤသို့သော ကိစ္စမျိုးမဆိုတိုင်းတွင် ဖိုင်သို့ ဝင်ရောက်ကြည့်ခြင်းအား အသုံးပြုသူ အစစ်အမှန်ပြုခြင်းဖြင့် ထိန်းချုပ်ထားသည်။ အင်တာနက်ပေါ်တွင် ဖိုင်အကူးအပြောင်း ပြုလုပ်ခြင်းကို လျှို့ဝှက်ကုတ် အသုံးပြုခြင်းဖြင့် နားလည်ရခက်ခဲအောင် ပြုလုပ်နိုင်ပြီး၊ ပိုက်ဆံပေးခြင်းဖြင့် ဖိုင်များသို့ ဝင်ရောက်ကြည့်ရှု နိုင်ခွင့်အား ပြောင်းလဲပစ်နိုင်သည်။ ငွေကြေးများကို အဝေးထိန်းစံနစ်ဖြင့် ကျသင့်ငွေများကို ပေးဆောင်နိုင်သည်။ ဥပမာအားဖြင့် ခရက်ဒစ်ကတ်ခေါ် အကြွေးဝယ်ကတ်ရှိ ပုံမှန်အားဖြင့် လုံးလုံး လျှို့ဝှက်ကုတ်ဖြင့် ထည့်ထားသော ပိုင်ရှင်၏အသေးစိတ်အချက်အလက်များသည် အင်တာနက်ပေါ် ဖြတ်သွားခြင်းဖြင့်ပေးချေနိုင်သည်။ လက်ခံရရှိသောဖိုင်၏ မူလနှင့် စစ်မှန်မှုကို ဒီဂျစ်တယ်လက်မှတ်များ သို့မဟုတ် MD5 သို့မဟုတ် သတင်းပေါင်းချုပ် (message digests) တို့ဖြင့် စစ်ဆေး ကြည့်ရှုနိုင်သည်။ ကမ္ဘာတဝှမ်းလုံးအပေါ် အခြေခံသော အင်တာနက်၏ ဤသို့ရိုးရှင်းသော အသွင်အပြင်လက္ခဏာများသည် မည်သည့်အရာတိုင်းကိုမဆို ယင်းတို့၏ ထုတ်လုပ်ရေး၊ ရောင်းချရေးနှင့် ဖြန့်ဖြူးရေးတို့အား ကူးပြောင်းသွယ်ပို့ရန်အတွက် ကွန်ပျူတာဖိုင်တစ်ခုအသွင် လျှော့ပစ်နိုင်အောင် ပြောင်းလဲပေးပေသည်။ ယင်းတွင် ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခြင်း၊ ဆော့(ဖ်)ဝဲ ထုတ်ကုန်များ၊ သတင်းများ၊ တေးဂီတ၊ ရုပ်ရှင်၊ ဗီဒီယို၊ ဓာတ်ပုံပညာ၊ ဂရပ်ဖစ် ဒီဇိုင်းများနှင့် အခြားသော အနုပညာလုပ်ငန်းများ၏ နည်းလမ်းများအားလုံး ပါဝင်သည်။ ဤထုတ်ကုန်များအား ထုတ်လုပ်ရေးနှင့် ဖြန့်ဖြူးရေးတို့ကို ယခင်က ချုပ်ကိုင်ထားသော ယခုတည်ရှိဆဲ လုပ်ငန်းများ တစ်ခုချင်းစီတို့တွင် ကြီးမားသော အလှည့်အပြောင်းများကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ စဉ်ဆက်မပြတ်ထုတ်လွှင့်သော မီဒီယာဆိုသည်မှာ လက်ရှိရေဒီယိုနှင့် တယ်လီဗီးရှင်း ထုတ်လွှင့်သူများက ယင်းတို့၏ အသံနှင့် အရုပ် တိုက်ရိုက် ထုတ်လွှင့်ခြင်းတို့ကို အင်တာနက် “ဖိ(ဒ်)feeds” ပြုလုပ်ခြင်းအား အားပေးတိုးမြှင့်ခြင်းကို ရည်ညွှန်းပါသည် (ဥပမာ- BBC)။ ယင်းတို့သည် နမူနာကြည့်ခြင်း၊ ဂန္ထဝင် ရုပ်ရှင်ဇာတ်လမ်းတိုများ ကြည့်ခြင်းနှင့် အသံများ ထပ်မံနားထောင်ခြင်းတို့ကို အချိန်နှင့် အလှည့်ကျပြုလုပ်ခွင့် ပြုကောင်း ပြုနိုင်သည်။ ဤထောက်ပံ့သူများသည် အင်တာနက် “ထုတ်လွှင့်သူများ” သီးသန့် အမျိုးအစားတွင် ပါဝင်ပြီး၊ တိုက်ရိုက်လွှင့်ထုတ်ရန် လိုင်စင် မည်သည့်အခါကမျှ မရှိသူများဖြစ်သည်။ ယခင်က တယ်လီဗီးရှင်း သို့မဟုတ် ရေဒီယိုတစ်လုံး တို့ဖြင့်သာ အသုံးပြုရယူနိုင်သကဲ့သို့ အလွန်ဆင်တူသော နည်းလမ်းမျိုးဖြင့်၊ ကွန်ပျူတာတစ်လုံး သို့မဟုတ် ထို့ထက်ပိုပြီး တိကျသော အင်တာနက်ဆက်သွယ်ရေး ကိရိယာတစ်ခုကို အသုံးပြု၍ အွန်လိုင်း မီဒီယာကို ဝင်ရောက်အသုံးပြုခွင့် ရှိသည်ဟု ဆိုလိုသည်။ နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာ အထူးပြု ဝက်(ဘ်)ကတ်(စ်) (webcasts) မှသည် လူအများ တောင်းဆိုကြသည့် မာ(လ်)တီမီဒီယာ (Multimedia) ဝန်ဆောင်မှုများ များအထိ ရရှိနိုင်သည့် ပါဝင်သည့် အကြောင်းအရာများမှာ အမျိုးအစားစုံလှသည်။ အများအားဖြင့် အသံဖိုင်တစ်ခုကို ဒေါင်းလုဒ်ဆွဲချပြီး ကွန်ပျူတာဖြင့် ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်နားထောင်ခြင်း သို့မဟုတ် သယ်ဆောင် သွားနိုင်သော မီဒီယာ ပလေယာတစ်လုံးထဲသို့ ပြောင်းပြီး သွားလာရင်းနားထောင်ခြင်း ပြုလုပ်နိုင်သော ပေါ့(ဒ်)ကတ်(စ်)တင်း ဆိုသည်မှာ ဤအကြောင်းရင်း၏ အမျိုးကွဲ တစ်ခုပင်ဖြစ်သည်။ လွယ်ကူသော ကိရိယာကိုအသုံးပြုထားသော ဤနည်းပညာများသည် ဆင်ဆာလုပ်ခြင်း သို့မဟုတ် လိုင်စင်ထိန်းချုပ်ခြင်း အနည်းငယ်ဖြင့် ရုပ်-သံ ပစ္စည်းများကို တစ်ကမ္ဘာလုံးသို့ ထုတ်လွှင့်ရန် လူတိုင်းကို အခွင့်ပေးထားသည်။ ဤအံ့ဩဖွယ်ရာ အဖြစ်အပျက်၏ တဆက်တည်းဆိုသလို ဈေးနှုန်းချိုသာသော ဝက်(ဘ်)ကင်မရာများ (Webcams)ကို တွေ့နိုင်သည်။ အချို့ ဝက်(ဘ်)ကင်မရာများသည် ဗီဒီယိုကဲ့သို့ ရုပ်ပုံအမြန်နှုန်းအပြည့် ပေးနိုင်သည်။ ရုပ်ပုံအရွယ်မှာ သာမန်အားဖြင့် သေးငယ်သည် သို့မဟုတ် ဖြည်းဖြည်းသာ ပြုပြင်မွမ်းမံမှုလုပ်သည်။ အင်တာနက် အသုံးပြုသူများသည် အာဖရိက ရေချိုင့်ဝှမ်းတစ်ခုမှ တိရစ္ဆာန်များ၊ ပနားမားတူးမြောင်းထဲရှိ သင်္ဘောများ၊ ဒေသတွင်းရှိ လမ်းဆုံအဝိုင်းမှ ယာဉ်အသွားအလာတို့ကို ကြည့်ရှုခြင်း သို့မဟုတ် ယင်းတို့၏ ကိုယ်ပိုင်ခြံဝင်းများအား စောင့်ကြည့်ခြင်းတို့အား အမှန်တကယ် အချိန်နှင့်တပြေးညီ ဖြစ်ပျက်နေသော အချိန်တွင် တိုက်ရိုက်ပြုလုပ်နိုင်သည်။ အပြန်အလှန် အသံများ ပါသည်ဖြစ်စေ မပါဘဲဖြစ်စေ ကိုယ်ပိုင် ဝက်(ဘ်)ကင်မရာများအသုံးပြု၍ ဗီဒီယို စကားပြောခန်းများနှင့် ဗီဒီယိုကွန်ဖရင့် ပြုလုပ်ခြင်း တို့သည်လည်း လူသိများပြီး အများအပြား အသုံးပြုကြသည်။ ယူကျု(ဘ်)ကို ၂၀၀၅ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၅ ရက်နေ့တွင် တည်ထောင်ခဲ့ပြီး အလွန်များပြားလှသော အသုံးပြုသူများက အခကြေးငွေပေးစရာမလိုသော ဗီဒီယို ထုတ်လွှင့်ခြင်းဖြင့် ယခုအခါတွင် ထိပ်မှပြေးလျက်ရှိသည့် ဝက်(ဘ်)ဆိုဒ်တစ်ခု ဖြစ်နေပေပြီ။ ယင်းသည် flash ကို အခြေခံသည့် Web Player ကို အသုံးပြုပြီး ဗီဒီယိုဖိုင်များကို ထုတ်လွှင့်၊ ပြသသည်။ မှတ်ပုံတင်ထားသော အသုံးပြုသူများသည် ဗီဒီယိုများကို အကန့်အသတ်မရှိ တင်နိုင်ပြီး ၎င်းတို့ကိုယ်ပိုင် ပရိုဖိုင်းကို တည်ဆေက်ထားနိုင်သည်။ ယင်း၏အသုံးပြုသူများသည် သန်းရာပေါင်းများစွာသော ဗီဒီယိုများကို ကြည့်ရှုပြီး နေ့စဉ် သိန်းပေါင်းများစွာသော ဗီဒီယိုများကို တင်ကြသည်ဟု Youtube Webကပြောသည်။ == ဆက်သွယ်ရယူခြင်း == ကမ္ဘာတဝှမ်း အင်တာနက်အသုံးပြုနိုင်ခြင်း၊ အင်တာနက်အသုံးပြုသူများ အရေအတွက်ပါသော နိုင်ငံများစာရင်း၊ အင်တာနက်ပေါ်ရှိ အင်္ဂလိပ်၊ တစ်ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အင်တာနက်အသုံးပြုမှု၊ နှင့် ယူနီကုတ် [[File:Internet users per 100 inhabitants ITU.svg|thumb|left|150px|အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ရပ်ဝေးဆက်သွယ်ရေး အတတ်ပညာအဖွဲ့ ကထုတ်ပြန်သော ၁၉၉၇ မှ ၂၀၁၄ အကြား အခြေချနေထိုင်သူဦးရေ ၁၀၀ တွင် အင်တာနက်သုံးသူ အရေအတွက် ဇယားပုံ]] အင်တာနက်ပေါ်တွင် ဆက်သွယ်ရန်အတွက် ပျံ့နှံ့သုံးစွဲသော ဘာသာစကားမှာ အင်္ဂလိပ်ဘာသာ ဖြစ်သည်။ အင်တာနက်၏ ပေါက်ဖွားလာသော နေရာကြောင့် သော်လည်းကောင်း၊ အင်္ဂလိပ်ဘာသာ၏ ဘာသာစကားမတူသူချင်း ဆက်သွယ်ပြောဆို ကြသည့်စကားအဖြစ် အခန်းကဏ္ဍအရကြောင့် သော်လည်းကောင်း ဖြစ်နိုင်ပေသည်။ အဓိကအားဖြင့် အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုတွင် စတင်ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သော ရှေးဦး ကွန်ပျူတာများ၏ လက်တင်အက္ခရာများကို သုံးသော အင်္ဂလိပ် မူကွဲများမှအပ အခြားသော စာလုံးများကို စီမံခန့်ခွဲရန်အတွက် စွမ်းဆောင်နိုင်မှု အားနည်းမှုနှင့်လည်း ဆက်စပ်နိုင်ကောင်း ဆက်စပ်ပေလိမ့်မည်။ World Wide Web ပေါ်၌ တောင်းဆိုမှု အများဆုံး ဘာသာစကားဖြစ်သည့် အင်္ဂလိပ်ဘာသာ(၂၈%)ပြီးလျှင် တရုတ် (၂၃%)၊ စပိန်(၈%)၊ ဂျပန်(၅%)၊ ပေါ်တူဂီ နှင့် ဂျာမန်(၄% စီ)၊ အာရဗီ၊ ပြင်သစ်နှင့် ရုရှား (၃%စီ)နှင့် ကိုရီးယား (၂%)တို့ ဖြစ်သည်။ ဒေသများအားဖြင့်၊ ကမ္ဘာ့အင်တာနက် အသုံးပြုသူဦးရေ ၄၂%သည် အာရှတွင် အခြေပြုသူများ ဖြစ်ပြီး၊ ၂၄%မှာ ဥရောပ၊ ၁၄%မှာ မြောက်အမေရိက၊ ၁၀%မှာ လက်တင် အမေရိကနှင့်တကွ ကာရစ်ဘီယံဒေသ၊ ၅%မှာ အာဖရိက၊ ၃%မှာ အရှေ့အလယ်ပိုင်းနှင့် ၁%မှာ ဩစတြေလျ/ ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာ ဒေသများတို့မှ ဖြစ်ကြသည်။ လွန်ခဲ့သော နှစ်အနည်းငယ်အတွင်း အင်တာနက်၏ နည်းပညာများ လုံလောက်စွာပင် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက် လာခဲ့သည်။ အထူးသဖြင့် ယူနီကုတ် ကိုအသုံးပြုခြင်းဖြင့် ကမ္ဘာ့ အသုံးအများဆုံး ဘာသာစကားများကို အသုံးပြု၍ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် ဆက်သွယ်ရေးတို့အတွက် ကောင်းမွန်သော လိုအပ်သည့် အထောက်အပံ့ပစ္စည်းများကို ရရှိနိုင်ပြီဖြစ်သည်။ သို့ရာတွင် မိုဂျီဘာကေ (mojibake) (အချို့သော ဘာသာစကားများ၏ စာလုံးများကို မှားယွင်းစွာဖော်ပြခြင်း) ကဲ့သို့ အချို့အမှားများမှာ ရှိနေဆဲပင်ဖြစ်သည်။ အိမ်များတွင် အင်တာနက် ဆက်သွယ်ရရှိမှု အတွက် သုံးလေ့ရှိသော နည်းလမ်းများတွင် ဒိုင်း(လ်)အပ်(dial-up)၊ ကုန်းပေါ် ကြိုး ဘရော့(ဒ်)ဘဲန်(broadband) (ပျော့ပြောင်းသော ကိုအက်(စ်)ဝိုင်ယာကြိုး၊ အကြည်ရောင်ဖန်မျှင်၊ သို့မဟုတ် ကြေးနီဝိုင်ယာများ မှတဆင့်)၊ဖိုင်ဘာ၊ ဝိုင်ဖိုင်၊ ဂြိုဟ်တုနှင့် 3G နည်းပညာ ဆဲ(လ်)ဖုန်းများတို့ ပါဝင်သည်။ အင်တာနက်ကို အများပြည်သူ အသုံးပြုနိုင်သော နေရာများတွင် အင်တာနက်နှင့် ဆက်သွယ်ထားသော ကွန်ပျူတာများရှိသည့် စာကြည့်တိုက်များနှင့် အင်တာနက် ကဖေးများတို့ ပါဝင်သည်။ လေဆိပ် ဟောခန်းမနှင့် ကော်ဖီဆိုင်များကဲ့သို့ အများပြည်သူနှင့် သက်ဆိုင်သော နေရာအများအပြားတွင်လည်း အင်တာနက်ဆက်သွယ်ရရှိနိုင်သော နေရာများရှိသည်။ အချို့နေရာများတွင် မတ်တတ်ရပ်လျက် ခေတ္တခဏမျှသာ အသုံးပြုရန်အတွက် ဖြစ်သည်။ “ပြည်သူ့အင်တာနက်ဆိုင်ငယ်”၊ “ပြည်သူများသုံးစွဲနိုင်သည့် တာမင်နယ်(လ်)များ” နှင့် “ပိုက်ဆံပေးရသည့် အများပြည်သူသုံးဖုန်း ဝက်(ဘ်)” ဟူ၍ အမျိုးမျိုး ခေါ်ကြသည်။ ယခုအခါတွင် ဟိုတယ်(လ်)အများအပြားတွင်လည်း အခကြေးငွေ ပေးရလေ့ ရှိသော်လည်း အများပြည်သူ အသုံးပြုနိုင်သည့် တာမင်နယ်(လ်)များ ရှိသည်။ လက်မှတ်ဝယ်ခြင်း၊ ဘဏ်တွင် ငွေအပ်နှံခြင်း၊ အွန်လိုင်းမှတဆင့် ငွေပေးချေခြင်း စသည်ဖြင့် အသုံးအမျိုးမျိုး တို့အတွက် ဤတာမင်နယ်(လ်)များကို ကျယ်ပြန့်စွာ အသုံးပြုကြသည်။ ကြိုးမဲ့ ကွန်ပျူတာ ကွန်ယက် ဆက်သွယ်ခြင်းများ အသုံးပြုရန် ဝိုင်ဖိုင်က ထောက်ပံ့ပေးသည်။ ထို့ကြောင့် ယင်းက အင်တာနက်သို့ ဆက်သွယ်ရန်ကိုလည်း စွမ်းဆောင်နိုင်သည်။ လက်(ပ်)တော့(ပ်) သို့မဟုတ် PDA ကဲ့သို့သော ကိုယ်ပိုင် ကြိုးမဲ့သုံးနိုင်သော ကိရိယာပစ္စည်းများကို အသုံးပြုသူများက ယူဆောင်လာဖို့ လိုအပ်သော ဝိုင်ဖိုင်ကဖေးများ အပါအဝင် ဤကဲ့သို့ အသုံးပြုနိုင်မှုများကို ဟော့(တ်)စပေါ့(တ်)များ(HotSpot) (ရောက်တာများ(Router)ကိုအသုံးပြုပြီး အင်တာနက် ဝန်ဆောင်မှု ထောက်ပံ့ပေးသူထံမှ ကြိုးမဲ့ နေရပ်တွင်း ဧရိယာကွန်ယက် ပေါ်မှ တဆင့် အင်တာနက် အသုံးပြုခွင့် ပေးသော နေရာများ)က ထောက်ပံ့ပေးသည်။ ဤဝန်ဆောင်မှုများမှာ အားလုံးအတွက် အခမဲ့၊ ဈေးဝယ်များအတွက်သာ အခမဲ့၊ သို့မဟုတ် အခကြေးငွေ ကောက်ခံသော ဝန်ဆောင်မှုများ ဖြစ်နိုင်သည်။ ဟော့(တ်)စပေါ့(တ်) ပိတ်ထားသော နေရာတစ်ခုအတွင်း ကန့်သတ်ထားဖို့ မလိုပေ။ ပရိဝုဏ် သို့မဟုတ် ပန်းခြံတစ်ခုလုံး သို့မဟုတ် မြို့တစ်ခုလုံးမှာ အသုံးပြုနိုင်ပေသည်။ အခြေခံလူတန်းစားများ၏ လှုပ်ရှား ကြိုးပမ်းမှုများက ကြိုးမဲ့ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်း ကွန်ယက်များ၌ လမ်းပြ ခေါ်ဆောင်ခဲ့သည်။ လန်ဒန်၊ ဗီယင်နာ၊ တိုရန်တို၊ ဆန်ဖရန်ဆစ်စကို၊ ဖီလာဒဲဖီးယား၊ ရှီကာဂိုနှင့် ပစ္စဘတ် မြို့များ၏ မြို့ဧရိယာ အများအပြားကို ဖုံးလွှမ်းထားသော စီးပွားဖြစ် ဝိုင်ဖိုင်ဝန်ဆောင်မှုများက နေရာတကျ ရှိနေပေသည်။ ထို့ကြောင့် ပန်းခြံထိုင်ခုံ တန်းလျားများ ကဲ့သို့ နေရာများ၌ပင် အင်တာနက်ကို အသုံးပြုနိုင်ပေသည်။ ဝိုင်ဖိုင်အပြင် ရီကိုချက် ကဲ့သို့ တစ်ဦးတည်းပိုင် ကြိုးမဲ့ မိုဘိုင်း(လ်) ကွန်ယက်များ၊ ဆဲလူလာဖုန်းကွန်ယက်များ ပေါ်ရှိ နှုန်းအမြင့် ဒေတာ ဝန်ဆောင်မှု အမျိုးမျိုး၊ နှင့် ပုံသေကြိုးမဲ့ဝန်ဆောင်မှုများနှင့်လည်း စမ်းသပ်မှုများ ပြုလုပ်လျက်ရှိသည်။ စမတ်ဖုန်းများ ကဲ့သို့ နောက်ဆုံးပေါ် နည်းပညာများပါရှိပြီး ဈေးကြီးသော မိုဘိုင်း(လ်)ဖုန်းများမှာ ဖုန်းကွန်ယက်မှတဆင့် အင်တာနက်အသုံးပြုနိုင်မှု ပုံမှန်အားဖြင့် ပါဝင်သည်။ အခြား အင်တာနက် ဆော့(ဖ်)ဝဲမျိုးစုံတို့ကိုပါ သုံးနိုင်သော အော်ပရာကဲ့သို့ ဝက်(ဘ်) ဘရောက်ဆာများမှာ ဤခေတ်မီသော လက်ကိုင်ဖုန်းများတွင် ရရှိနိုင်သည်။ ကျယ်ပြန့်စွာ အသုံးပြုကြခြင်း မရှိသော်ငြား အင်တာနက် အသုံးပြုနိုင်ခွင့်မှာ PC များမှာထက် မိုဘိုင်းဖုန်းများမှာ ပိုပေသည်။[ကိုးကားရန်လိုအပ်သည်] အင်တာနက် အသုံးပြုမှု ထောက်ပံ့သူနှင့် ပရိုတိုကောမက်ထရစ်တို့ အွန်လိုင်းသို့ ရောက်ရှိရန် နည်းလမ်းများကို ခွဲခြားသည်။ == လူမှုရေးနှင့်ဆိုင်သော အကျိုးသက်ရောက်မှု == '''အင်တာနက် လူမှုရေးသိပ္ပံပညာ''' အပြန်အလှန် လူမှုဆက်ဆံရေး၊ လှုပ်ရှားမှုများ နှင့် စည်းရုံး ဆောင်ရွက်ခြင်းတို့၏ လုံးဝ ပုံစံသစ်များအဖြစ် အင်တာနက်က စွမ်းဆောင်နိုင်ခဲ့သည်။ ၎င်း၏ ကျယ်ပြန့်စွာ အသုံးပြုနိုင်မှုနှင့် ရရှိနိုင်မှုကဲ့သို့သော အခြေခံ အရည်အသွေးများ၏ အကျိုးကျေးဇူးကြောင်း ဖြစ်သည်။ ဖေ့(စ်)ဘွတ်(ခ်)၊ တွစ်တာနှင့် မိုင်စပေ့(စ်) ကဲ့သို့ လူမှုရေးနှင့်ဆိုင်သော ကွန်ယက် ဝက်(ဘ်)ဆိုဒ်များကို ပေါင်းသင်းဆက်ဆံရန်နှင့် အပြန်အလှန်ဆက်သွယ်ရန် ဖန်တီးခဲ့ကြသည်။ ၎င်းဆိုဒ်များကို အသုံးပြုသူများသည် အမျိုးမျိုး များပြားသော သတင်းအချက်အလက်များကို စာမျက်နှာများပေါ် ထပ်၍ထည့်ရန်၊ အများစိတ်ဝင်စားသော အရာများကို လေ့လာလိုက်စားရန်နှင့် အခြားသူများနှင့် ဆက်သွယ်ရန် စွမ်းဆောင်နိုင်သည်။ ရှိရင်းစွဲ အသိမိတ်ဆွေများကို ရှာဖွေနိုင်ပြီး၊ ရှိရင်းစွဲ အုပ်စုအသင်းအဖွဲ့များနှင့် ဆက်သွယ်ရန်ကိုလည်း ခွင့်ပြုသည်။ LinkedIn ကဲ့သို့သောဆိုဒ်များက ကုန်သွယ်ရေးနှင့် စီးပွားရေးဆက်သွယ်မှုများကို ထိမ်းသိမ်းစောင့်ရှောက်သည်။ ယူကျု(ဘ်)နှင့် ဖလစ်ကာ (Flickr)တို့မှာ အသုံးပြုသူများ၏ ဗီဒီယို နှင့် ဓာတ်ပုံများကို အထူးပြုသည်။ ၂၁ ရာစု၏ ပထမဆယ်စုနှစ်တွင် ပထမမျိုးဆက်သည် အင်တာနက် ဆက်သွယ်မှု ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ရရှိနိုင်ခြင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်ရေး လွတ်လပ်မှုနှင့် သက်သေခံ ဆိုင်ရာ နယ်ပယ်များတွင် အကျိုးဆက်များနှင့် အာရုံစိုက်စရာများ ဆောင်ယူလာခြင်း၊ နှင့် မူပိုင်ခွင့်ရှိသော ပစ္စည်းများဖြန့်ဝေခြင်းတို့နှင့် ကြီးပြင်းလာခဲ့ရသည်။ ဤ "digital natives" သည် ယခင်မျိုးဆက်တို့ မကြုံတွေ့ခဲ့ရသော စိန်ခေါ်မှုမျိုးစုံကို ရင်ဆိုင်ရသည်။ အင်တာနက်သည် နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ အသုံးချမှု ကိရိယာတစ်ခု အဖြစ် အသစ်သော ဆက်စပ်မှုကို အောင်မြင်ရရှိခဲ့ခြင်းသည် အချို့သောတိုင်းပြည်များတွင် အင်တာနက် ဆင်ဆာပြုလုပ်ခြင်းကို လုပ်ဆောင်စေခဲ့သည်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတွင် ၂၀၀၄ခုနှစ်က ဟောင်းဝပ်ဒင်း(န်)၏ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲနှင့် ဆိုင်သော စည်းရုံးလှုံ့ဆော်ခြင်းဖြစ်သည့် အင်တာနက်မှာတဆင့် အလှူငွေတောင်းခံခြင်း၏ အောင်မြင်မှုမှာ သတိပြုမိလောက်စရာ ဖြစ်သည်။ များပြားသော နိုင်ငံရေးအုပ်စုများသည် ၎င်းတို့၏ ရည်မှန်းချက် တာဝန်ကို ထမ်းဆောင်ရန်အတွက် စည်းရုံးခြင်း နည်းလမ်းအသစ်တစ်ခု ရရှိအောင်မြင်ရန်အတွက် အင်တာနက်ကို အသုံးပြုပြီး အင်တာနက် လှုပ်ရှားပြောင်းလဲရေး ကို ပေါ်ထွက်လာစေသည်။ အီရန်၊ မြောက်ကိုရီးယား၊ မြန်မာ၊ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ နှင့် ဆော်ဒီအာရေးဗီးယား တို့ကဲ့သို့သော အချို့သောအစိုးရများသည် ၎င်းတို့၏နိုင်ငံများတွင် အများပြည်သူများ အင်တာနက်ပေါ် ဝင်ရောက်ကြည့်နိုင်သော အကြောင်းအရာများ အထူးသဖြင့် နိုင်ငံရေးနှင့် ဘာသာရေးတို့ ပါဝင်သည့် အကြောင်းအရာများကို ကန့်သတ်ထားသည်။ ဒိုမိန်းနှင့် ပါဝင်သော အကြောင်းအရာများကို စစ်ထုတ်သော ဆော့(ဖ်)ဝဲမှတဆင့် ယင်းကို အထမြောက်အောင် လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် အသေးစိတ်စီစဉ်ပြီး ဥပါယ်တံမျဉ်ဖြင့် ကျော်လွှားနိုင်အောင် မပြုလုပ်လျှင် ၎င်းတို့ကို လွယ်ကူစွာ ဝင်ရောက်ကြည့်နိုင်လိမ့်မည် သို့မဟုတ် ရယူနိုင်မည် မဟုတ်ပေ။ နော်ဝေ၊ ဒိန်းမတ်၊ ဖင်လန်နှင့် ဆွီဒင်နိုင်ငံတို့တွင် အဓိက အင်တာနက် ဝန်ဆောင်မှု ထောက်ပံ့သူများက ဥပဒေအဖြစ် ပြောင်းလဲသွားသော အစီအစဉ်များကို ရှောင်ရှားရန်အတွက် အာဏာပိုင်များ စာရင်းပြုစုထားသော ဆိုဒ်များသို့ ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုနိုင်ခွင့်ကို ကန့်သတ်ရန် မိမိတို့ဆန္ဒအလျောက် သဘောတူညီခဲ့ကြသည်။ ဤပိတ်ပင်တားဆီးထားသော URLများ စာရင်းတွင် သိပြီးဖြစ်သည့် ညစ်ညမ်းသော စာပေနှင့် ဓာတ်ပုံဆိုဒ်များ ပါဝင်သည်ဟု မျှော်လင့်ရပြီး စာရင်းတွင်ပါဝင်သည့် အကြောင်းအရာများကို လျှို့ဝှက်ထားရှိသည်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အပါအဝင် နိုင်ငံအများအပြားတွင် အင်တာနက်မှ တဆင့် ညစ်ညမ်းသော စာပေနှင့်ဓာတ်ပုံများ ကဲ့သို့သော အကြောင်းအရာ ပစ္စည်းများကို ပိုင်ဆိုင်ခြင်း သို့မဟုတ် ဖြန့်ဖြူးခြင်းတို့ကို ဆန့်ကျင်သည့် ဥပဒေများကို ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။ သို့သော် စစ်ထုတ်သော ဆော့(ဖ်)ဝဲကိုမူ ပြဋ္ဌာန်းထားခြင်း မရှိပါချေ။ အခမဲ့သော်လည်းကောင်း၊ စီးပွားရေးအရ သော်လည်းကောင်း ရရှိနိုင်သည့် ပါဝင်သော အကြောင်းအရာများကို ထိန်းချုပ်သည့်ဆော့(ဖ်)ဝဲ (content-control software) ခေါ် ဆော့(ဖ်)ဝဲ ပရိုဂရမ်များ များစွာရှိသည်။ ထိုဆော့(ဖ်)ဝဲဖြင့် ကွန်ပျူတာတစ်လုံးချင်းစီ သို့မဟုတ် ကွန်ယက်များတွင် တိုက်ခိုက်လာသော ဝက်(ဘ်)ဆိုဒ်များကို ပိတ်ပစ်ရန် အသုံးပြုသူတစ်ဦးက ရွေးချယ်နိုင်သည်။ ညစ်ညမ်းသော ပစ္စည်းများ သို့မဟုတ် အကြမ်းဖက်မှု သရုပ်ဖော်ပုံများကို ကလေးများ ဝင်ရောက်ကြည့်နိုင်မှုအား ကန့်သတ်ရန်အတွက်ဖြစ်သည်။ အင်တာနက် စတင်ပေါ်ပေါက်သည့် အချိန်မှစ၍ ၎င်းသည် အပန်းဖြေလှုပ်ရှားမှုအတွက် အဓိကကဏ္ဍ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ တက္ကသိုလ်ရှိ ဆာဗာများပေါ်တွင် MUDs နှင့် MOOs များကဲ့သို့ လူမှုရေး စမ်းသပ်ချက်များကို ဖျော်ဖြေတင်ဆက်ခဲ့ပြီး၊ ဟာသနှင့် ဆိုင်သော Usenet အုပ်စုများသည် ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုသူ အလွန်များပြားခဲ့သည်။ ယနေ့တွင်၊ များပြားစွာသော အင်တာနက် ဆွေးနွေပွဲ ဖိုရမ်များ တွင် ကစားနည်းများနှင့် ဟာသဗီဒီယိုများသီးသန့် ခွဲခြားထားသော အခန်း ကဏ္ဍများပါဝင်သည်။ Flash movies ပုံစံဖြင့် ကာတွန်းကား အတိုလေးများမှာလည်း ရေပန်းစားသည်။ သုံးစွဲသူ ၆ သန်းကျော်မှာ ဘလော့ဂ်များနှင့် သတင်းကြော်ငြာဘုတ်များကို ဆက်သွယ်ရေးနှင့် စိတ်ကူးစိတ်သန်းများကို ဖလှယ်ရေး အတွက် အသုံးပြုကြသည်။ ညစ်ညမ်းသော စာပေဓာတ်ပုံများနှင့် လောင်းကစား လုပ်ငန်းများမှာလည်း World Wide Web အပေါ်တွင် အခွင့်အရေးယူခဲ့ပြီး၊ အခြားသော ဝက်(ဘ်)ဆိုဒ်များအတွက် ကြော်ငြာခြင်းမှ ရရှိသောဝင်ငွေ၏ အရေးပါသောအရင်းအမြစ် တစ်ခုအဖြစ် ပံ့ပိုးပေးသည်။ [ကိုးကားရန်လိုအပ်သည်] အစိုးရ အများအပြားသည် ထိုလုပ်ငန်းနှစ်မျိုး၏ အင်တာနက် အသုံးပြုမှုကို ကန့်သတ်ရန် ကြိုးစားအားထုတ်ခဲ့သော်လည်း၊ ယင်းတို့၏ ပျံ့နှံ့ ရေပန်းစားမှုကို တားဆီးရာတွင် ယေဘုယျအားဖြင့် အောင်မြင်မှု မရှိခဲ့ပါချေ။ အင်တာနက်ပေါ်တွင် အပန်းဖြေလှုပ်ရှားမှု၏ အဓိကနယ်ပယ်တစ်ခုမှာ ကစားသူများစွာပါဝင်သော ကစားနည်း (multiplayer gaming) ဖြစ်သည်။ ဤသို့ အပန်းဖြေသည့် ပုံစံမှာ တစ်ယောက်ထက်ပို၍ ကစားနိုင်သော ကစားနည်း၏ အမြန်ဆုံးနှုန်းကမ္ဘာကို နှစ်ခြိုက်ကြသော အသက်အရွယ်မရွေး၊ လူမျိုးမရွေးတို့ပါဝင်သည့် လူ့အဖွဲ့အစည်းများကို ဖန်တီးပေးသည်။ ယင်းတို့မှာ MMORPG မှသည် မိမိမြင်ကွင်းမှ ပစ်ခတ်ကစားရခြင်း (first-person shooters) အထိ၊ ကိုယ်တိုင်ပါဝင်ကစားရသော ကစားနည်းများ (role-playing games) မှ အွန်လိုင်းကစားနည်းများ အထိ အမျိုးအစား ကွဲပြားသည်။ အင်တာနက်ပေါ်တွင် ၎င်းတို့၏ အားလပ်ချိန်များကို အသုံးပြုရာ၌ လူအပေါင်းတို့ တစ်ဦးနှင့် တစ်ဦး အပြန်အလှန် ဆက်သွယ်သည့်နည်းလမ်းကို တော်လှန်ခြင်း ဖြစ်သည်။ ၁၉၇၀ ပြည့်လွန်နှစ်များ ဝန်းကျင်ကတည်းကပင် အွန်လိုင်းကစားနည်းများ ရှိခဲ့စဉ် [ကိုးကားရန်လိုအပ်သည်] ခေတ်သစ် အွန်လိုင်း ကစားနည်းပုံစံများမှာ GameSpy နှင့်Mplayer ကဲ့သို့ အသင်းဝင်ခြင်း ဝန်ဆောင်မှုများနှင့် စတင်ခဲ့သည်။ အသင်းဝင် မဟုတ်သူများမှာ အချို့သော ကစားနည်းပုံစံများ သို့မဟုတ် ကစားနည်းများသို့ ကန့်သတ်ထားသည်။ လူအများအပြားသည် တေးဂီတ၊ ရုပ်ရှင်နှင့် အခြားသော နှစ်သက်ရာနှင့် စိတ်အပန်းဖြေရာ အလုပ်များကို ဝင်ရောက်အသုံးပြုရန်နှင့် ဒေါင်းလုဒ်ဆွဲချရန် အင်တာနက်ကို သုံးသည်။ ဤသို့သော လုပ်ဆောင်မှုများ အားလုံးအတွက် ဗဟိုမှထိမ်းချုပ်သော ဆာဗာများကို အသုံးပြုပြီး ဂုဏ်ရည်တူ နည်းပညာများကို ဖြန့်ဝေပေးသည်။ ယင်းအရင်းအမြစ် အချို့တို့သည် အခြားအရာများအနက် မူရင်းအနုပညာရှင်များ၏ မူပိုင်ခွင့်ကို လေးစားခြင်းဖြင့် ပိုမို ဂရုစိုက် လုပ်ဆောင်ကြသည်။ သတင်းများ၊ ရာသီဥတုနှင့် အားကစား အစီရင်ခံချက်များအား ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုရန်၊ အားလပ်ရက်အပန်းဖြေခရီး စီစဉ်ခြင်းနှင့် လက်မှတ်ကြိုတင်ဝယ်ခြင်း၊ ၎င်းတို့ စိတ်ဝင်စားစရာများ ပိုမိုရှာဖွေခြင်းတို့အတွက် World Wide Web ကို လူအများက ရရှိသုံးစွဲကြသည်။ ကမ္ဘာအနှံ့ရှိ မိတ်ဆွေအပေါင်းအသင်းများနှင့် အဆက်အသွယ်မပြတ် ရှိစေရန်အတွက် စကားပြောခြင်း၊ သတင်းပို့ခြင်းနှင့် အီးမေး(လ်)ပို့ခြင်းတို့ကို လူအများ အသုံးပြုကြသည်။ အချို့တို့မှာ ယခင်က စာရေးမိတ်ဆွေများ ထားသကဲ့သို့ နည်းလမ်းတူသည်။ အသုံးပြုသူများသည် ယင်းတို့၏ ဖိုင်များနှင့် ဆက်တင်များကို အင်တာနက်မှတဆင့် ဆက်သွယ်ရရှိနိုင်သော ဝက်(ဘ်)ဒက်(စ်)တော့(ပ်) အရေအတွက်များ တိုးပွားလာသည်ကို အင်တာနက်က တွေ့ကြုံရသည်။ ဆိုက်ဘာလပ်ကင်း း ကြောင့် ကော်ပိုရေးရှင်းနှင့် ဆိုင်သော အရင်းအမြစ်များ ယိုစိမ့်မှု ဖြစ်စေနိုင်သည်။ ယူကေရှိ ဝန်ထမ်းသည် အလုပ်လုပ်နေစဉ် အချိန်အတွင်း ပျမ်းမျှ ၅၇ မိနစ် ဝက်(ဘ်)ပေါ်တွင် ရှာဖွေလှန်လှောခြင်း ပြုလုပ်သည်ဟု ပင်နီစူလာ စီးပွားရေး ဝန်ဆောင်မှုများအဖွဲ့၏ ၂၀၀၃ခုနှစ် လေ့လာချက်များအရ ဆိုသည်။ အင်တာနက်စွဲခြင်းရောဂါ ဆိုသည်မှာ နေ့စဉ် လူနေမှုဘဝကို နှောင့်ယှက်လောက်အောင် ကွန်ပျူတာ လွန်ကဲ စွာ အသုံးပြုခြင်းဖြစ်သည်။ အင်တာနက်ကို အသုံးပြုခြင်းကြောင့် တစ်ဦးချင်းအပေါ် း အခြားသော အကျိုးသက်ရောက်မှုများ ဥပမာအားဖြင့် ပြောရလျှင် မှန်ကန်သော ဖန်တီးမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေသည့် လေးနက်သော တွေးခေါ်စဉ်းစားခြင်းအပေါ် နှောင့်ယှက်ခြင်းကဲ့သို့ လည်း ဖြစ်ပေါ်သည်ဟု အချို့သော စိတ်ပညာရှင်များက ယုံကြည်ကြသည်။ == ရည်ညွှန်းကိုးကား == <references /> [[Category:နည်းပညာ]] [[Category:အင်တာနက်]] [[ကဏ္ဍ:ပင်မ အကြောင်းအရာ ဆောင်းပါးများ]] pjd2q874fcu5qpaoymfkxcqbpgitp5p မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး) 0 4446 880973 877531 2025-07-08T15:21:59Z Salai Rungtoi 22844 /* ယာယီသမ္မတ */ 880973 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | honorific-prefix = ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး (ငြိမ်း) | name = မြင့်ဆွေ | honorific-suffix = | image = | image_size = | alt = | caption = ယာယီသမ္မတဟောင်း ဦးမြင့်ဆွေ | office = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ| ယာယီသမ္မတ ]]{{Note|ဖွ}} | 1blankname = [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|နစကဥက္ကဋ္ဌ]] | 1namedata = [[မင်းအောင်လှိုင်]] | term_start = ၁ ​ဖေ​ဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ | term_end = ၂၂ ဇူလိုင် ၂၀၂၄ | predecessor = [[ဝင်းမြင့် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဝင်းမြင့်]] | successor = [[မင်းအောင်လှိုင်]] | 1blankname1 = {{nowrap|[[နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်| နိုင်ငံတော်၏ <br> အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်]]}} | 1namedata1 = [[အောင်ဆန်းစုကြည်]] | term_start1 = ၂၁ မတ် ၂၀၁၈ | term_end1 = ၃၀ မတ် ၂၀၁၈ | predecessor1 = [[ထင်ကျော် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ထင်​ကျော်]] | successor1 = [[ဝင်းမြင့် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဝင်းမြင့်]] | order2 = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယ သမ္မတ|တတိယမြောက် ဒုတိယသမ္မတ ၁]] | office2 = | term_start2 = ၃၀ မတ် ၂၀၁၆ | term_end2 = ၃၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၁ | predecessor2 = [[မောက်ခမ်း၊ စိုင်း (ဒေါက်တာ)|စိုင်းမောက်ခမ်း]] | successor2 = |president2 = [[ထင်ကျော်၊ ဦး|ထင်ကျော်]]<br>[[ဝင်းမြင့်၊ ဦး (လွှတ်တော်အမတ်)|ဝင်းမြင့်]] | order3 = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] ဝန်ကြီးချုပ် | office3 = <!--Can be repeated up to eight times by changing the number--> | term_start3 = ၃၀ မတ် ၂၀၁၁ | term_end3 = ၃၀ မတ် ၂၀၁၆ | predecessor3 = ရာထူးစတင် | successor3 = [[ဖြိုးမင်းသိန်း|ဖြိုးမင်းသိန်း]] | constituency3 = <!--Can be repeated up to eight times by changing the number--> | majority3 = <!--Can be repeated up to eight times by changing the number--> | birth_name = | birth_date = {{birth date and age|1951|06|24|df=y}} | birth_place = [[မန္တလေးမြို့]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | death_date = <!-- {{Death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} --> | death_place = | resting_place = | resting_place_coordinates = | citizenship = မြန်မာ | nationality = မွန် | party = [[ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]] | otherparty = <!--For additional political affiliations--> | spouse = ဒေါ်[[ခင်သက်ဌေး]] | relations = | children = ခင်သက်ထားဆွေ<br/>ကျော်ဘုန်းမြင့် | parents = | residence = | education = | alma_mater = [[စစ်တက္ကသိုလ်]] | occupation = | profession = | known_for = | cabinet = | committees = | portfolio = | religion = [[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]] | awards = <!-- For civilian awards - appears as "Awards" if |mawards= is not set --> | signature = | signature_alt = | website = <!--Military service--> | nickname = | allegiance ={{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} | branch = {{Tree list}} * {{armed forces|Myanmar}} ** {{army|Myanmar}} {{Tree list/end}} | serviceyears =၁၉၇၁-၂၀၁၀ | rank = {{flagicon image| Tatmadaw_Lieutenant_General_Insignia_01.png}}[[ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး]] | unit = | commands = | battles = | mawards = <!-- for military awards - appears as "Awards" if |awards= is not set --> |opponent=[[ဒူဝါလရှီးလ]]}} '''ဦးမြင့်ဆွေ''' (၂၄ ဇွန် ၁၉၅၁ မွေးဖွား<ref name="altsean">{{cite web |url=http://www.altsean.org/Research/SPDC%20Whos%20Who/SPDC/MyintSwe.htm |title=Lt Gen Myint Swe |accessdate=2008-07-02 |publisher=Alternative Asean Network on Burma |archivedate=24 June 2014 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140624081049/http://www.altsean.org/Research/SPDC%20Whos%20Who/SPDC/MyintSwe.htm }}</ref>) သည် မြန်မာနိုင်ငံသား [[မွန်လူမျိုး]] တပ်မတော်အရာရှိဟောင်း တစ်ဦးဖြစ်ပြီး ပြည်ထောင်စုသမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံ၏ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယ သမ္မတ|ဒုတိယသမ္မတ]]အဖြစ် ရွေးချယ်ခံရသူ ဖြစ်သည်။ [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ၂၀၁၁ မတ်လ ၃၀ ရက်မှ ၂၀၁၆ မတ်လ ၃၀ ရက်နေ့အထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၆ မတ်လ ၃၀ ရက်နေ့တွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယသမ္မတအဖြစ် ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.moi.gov.mm/npe:zg/sites/default/files/newspaper-journal/2016/03/12/mal 12.3.16.pdf|title=ဒုသမ္မတအဖြစ် ရွေးချယ်တင်မြှောက်ခံရသူတို့၏ ကိုယ်ရေးအချက်အလက် အကျဉ်း|date=12 March 2016|accessdate=12 March 2016|newspaper=Myanmar Ahlin|archivedate=4 October 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20181004145027/http://www.moi.gov.mm/npe:zg/sites/default/files/newspaper-journal/2016/03/12/mal}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.hm-treasury.gov.uk/d/burma.htm|title=CONSOLIDATED LIST OF FINANCIAL SANCTIONS TARGETS IN THE UK|date=20 April 2011|work=Her Majesty's Treasury|publisher=UK Government|accessdate=24 July 2011}}</ref>၂၀၁၈ ခုနှစ် မတ်လ ၂၁ ရက်နေ့တွင် သမ္မတဦးထင်ကျော် နုတ်ထွက်ပြီးနောက် ယာယီသမ္မတအဖြစ် မတ်လ ၂၁ ရက်နေ့မှ မတ်လ ၃၀ ရက်နေ့အထိ ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|တပ်မတော်မှ နိုင်ငံတော်အာဏာသိမ်း]]ခဲ့ပြီးနောက် ဦးမြင့်ဆွေက မည်သူကမှ အတည်ပြုခန့်အပ်ခြင်းမရှိဘဲ ယာယီသမ္မတအဖြစ် ဆောင်ရွက်ပြီး ထို့နောက်တွင် နိုင်ငံတော် အုပ်ချုပ်ရေး၊ ဥပဒေပြုရေးနှင့် တရားစီရင်ရေးအာဏာတို့အား ယင်းက တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး[[မင်းအောင်လှိုင်]]ထံ လွှဲအပ်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=Myanmar gov't declares 1-year state of emergency: President's Office |url=http://www.xinhuanet.com/english/2021-02/01/c_139712581.htm |access-date=1 February 2021 |archive-date=1 February 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210201102057/http://www.xinhuanet.com/english/2021-02/01/c_139712581.htm }}</ref> ကျန်းမာရေး အခြေအနေ ဆိုးရွားလာနေသော ယာယီသမ္မတ ဦးမြင့်ဆွေ၏ တာဝန်များကို နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ [[မင်းအောင်လှိုင်]]က လွှဲပြောင်းယူလိုက်ကြောင်း ၂၂ ဇူလိုင် ၂၀၂၄ရက်နေ့က သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ဆေးခွင့်နှင့် ကုသမှုခံယူနေရသဖြင့် အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးဆိုင်ရာလုပ်ငန်းများကို ဗိုလ်ချူပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ထံ လွှဲပြောင်းပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။<ref>https://burmese.voanews.com/a/the-head-of-the-myanmar-military-council-took-over-the-duties-of-acting-president-u-myint-swe-/7708028.html</ref> ==ငယ်ဘဝနှင့် စစ်မှုထမ်းခြင်း == ဦးမြင့်​ဆွေကို ဦးကြီးမောင်၊ ဒေါ်ကြည်တို့မှ ၁၉၅၁ ခုနှစ် ဇွန်လ ၂၄ ရက်တွင် မန္တလေးမြို့၌ ဖွားမြင်သည်။<ref>{{cite news|title=ဒုတိယသမ္မတဦးမြင့်ဆွေ၏ ကိုယ်ရေးအကျဉ်း|url=http://www.president-office.gov.mm/?q=administration/vice-president-one/id-10179|work=နိုင်ငံ​​တော်သမ္မတရုံး|date=|accessdate=|archivedate=1 February 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210201060631/https://www.president-office.gov.mm/?q=administration%2Fvice-president-one%2Fid-10179}}</ref> ၁၉၇၁ ခုနှစ်တွင် စစ်တက္ကသိုလ်မှ အပတ်စဉ် ၁၅ ဖြင့် ဘွဲ့ရရှိခဲ့သည်။<ref name="irr">{{cite news |first=Min |last=Lwin |title=Lt-Gen Myint Swe: Future No 2? |url=http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=13014 |work=The Irrawaddy |date=2008-06-27 |accessdate=2008-07-02 |archivedate=17 February 2012 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120217174320/http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=13014 }}</ref> ၁၉၉၇ ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်မှူးချုပ်နှင့် [[အမှတ်(၁၁)ခြေမြန်တပ်မ ဌာနချုပ်]] တပ်မမှူး ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ၂၀၀၁ ခုနှစ်တွင် [[နိုင်ငံတော် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ]] အဖွဲ့ဝင်နှင့် [[တောင်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]]၏ တိုင်းမှူးအဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်း ခံရသည်။ [[ရန်ကုန်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]] တိုင်းမှူးအဖြစ် ဗိုလ်ချုပ်ရာထူးဖြင့် တိုးမြှင့်ခန့်အပ်ခြင်း ခံရသည်။ သူသည် ရန်ကုန်တိုင်း အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ၏ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်လည်း တာဝန်ယူခဲ့သည်။ ၂၀၀၄ ခုနှစ်တွင် [[ခင်ညွန့်၊ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး|ဦးခင်ညွန့်]]အား ဖယ်ရှားပြီးနောက် သူသည် [[စစ်ဖက်ရေးရာ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့|စစ်ဘက်ရေးရာ လုံခြုံရေးအရာရှိချုပ်]] ဖြစ်လာခဲ့သည်။<ref name="MLA 01">{{cite web|title=MYINT SWE|url=http://www.altsean.org/Research/SPDC%20Whos%20Who/SPDC/MyintSwe.htm|website=http://www.altsean.org|accessdate=14 July 2014|archivedate=24 June 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140624081049/http://www.altsean.org/Research/SPDC%20Whos%20Who/SPDC/MyintSwe.htm}}</ref> ၂၀၀၆ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် [[အမှတ်(၅)စစ်ဆင်ရေးကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်]]၏ အရာရှိချုပ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် ဦးမြင့်ဆွေသည် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး အဆင့်သို့ တိုးမြှင့်ခြင်း ခံရသော ပထမဆုံး မွန်လူမျိုး ဖြစ်သည်။<ref name="altsean"/> ၂၀၀၉ ခုနှစ်တွင် စစ်ထောက်ချုပ်အဖြစ် ရာထူးတိုးမြှင့်ခြင်း ခံရသည်။<ref name="irr"/><ref name="MLA 02">{{cite web|title=Myint Swe Nominated as New Vice-President (10 July 2012)|url=http://www.irrawaddy.org/ceasefire-keywords/myint-swe-nominated-as-new-vice-president.html|website=http://www.irrawaddy.org|accessdate=14 July 2014}}</ref>၂၀၁၀ခုနှစ်တွင် စစ်ဖက်ဆိုင်ရာရာထူးမှ အနားယူခဲ့သည်။ ==နိုင်ငံရေး== ===ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး ဝန်ကြီးချုပ်=== ဦးမြင့်ဆွေအား [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၁၀|၂၀၁၀ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ]] ပြီးနောက် [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]၏ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်နယ်နှင့်တိုင်းဒေသကြီး ဝန်ကြီးချုပ်|ဝန်ကြီးချုပ်]]အဖြစ် သမ္မတ [[သိန်းစိန်၊ ဦး|ဦးသိန်းစိန်]]က အဆိုပြုခဲ့သည်။ ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် [[တင်အောင်မြင့်ဦး၊ ဦး (သီဟသူရ)|ဦးတင်အောင်မြင့်ဦး]]သည် ဒုတိယသမ္မတအဖြစ်မှ နုတ်ထွက်ခဲ့ရာ ဒုတိယသမ္မတအဖြစ် ဦးမြင့်ဆွေအား အဆိုပြုခဲ့သော်လည်း သားဖြစ်သူတစ်ဦးမှာ [[ဩစတြေးလျ]]နိုင်ငံသား ခံယူထားသဖြင့် [[မြန်မာ့ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေ]]အရ သမ္မတအရည်အချင်းနှင့် မပြည့်မှီသောကြောင့် မအောင်မြင်ခဲ့ပေ။<ref>{{cite news|url=http://www.irrawaddy.org/archives/9348|title=Myint Swe’s VP Bid Postponed|date=17 July 2012|work=The Irrawaddy|accessdate=29 October 2012}}</ref> ===ဒုတိယသမ္မတ=== ၂၀၁၆ ခုနှစ် မတ်လ ၁၁ ရက်နေ့တွင် [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်]] တပ်မတော်သား ကိုယ်စားလှယ်များက ဒုတိယသမ္မတလောင်းအဖြစ် အဆိုပြု တင်မြှောက်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၆ မတ်လ ၁၅ ရက်နေ့တွင် ၂၁၃ မဲဖြင့် ပြည်ထောင်စုသမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယသမ္မတ (၁) ဖြစ်လာခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.scmp.com/news/asia/southeast-asia/article/1923519/myanmar-military-picks-hardliner-myint-swe-work-suu-kyis|title=Myanmar military picks hardliner Myint Swe to work with Suu Kyi’s proxy president|date=11 March 2016|work=South China Morning Post}}</ref> === ယာယီသမ္မတ === ၂၀၁၈ ခုနှစ် မတ်လ ၂၁ ရက်နေ့တွင် [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|နိုင်ငံတော်သမ္မတ]] [[ထင်ကျော် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဦးထင်ကျော်]]က သမ္မတအဖြစ်မှ နုတ်ထွက်ခဲ့ရာ အခြေခံဥပဒေအရ ဦးမြင့်ဆွေသည် ယာယီသမ္မတအဖြစ် ကျမ်းကျိန်ဆိုကာ လွှတ်တော်မှ သမ္မတအသစ် ရွေးချယ်တင်မြှောက်သည်အထိ ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် [[တပ်မတော်]]က အာဏာသိမ်းပြီး သမ္မတ[[ဝင်းမြင့် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဦးဝင်းမြင့်]]ကို ရာထူးမှ ဖယ်ရှားခဲ့ရာ ဦးမြင့်ဆွေသည် ယာယီသမ္မတ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ == ဂုဏ်ပြုခံရခြင်း == ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၇ ရက်တွင် အမိန်ကြော်ငြာစာ အမှတ် ၆၂/၂၀၂၂ အရ ဦးမြင့်ဆွေအား [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ]]က [[ပြည်ထောင်စုစည်သူသင်္ဂဟ]]ဘွဲ့ဖြစ်သော [[သတိုးမဟာသရေစည်သူ]]ဘွဲ့ကို ချီးမြှင့်အပ်နှင်းခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=https://sacoffice.gov.mm/sites/default/files/2024-11/63-2022_0.pdf|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် ၆၃/၂၀၂၂ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့တံဆိပ်များ ချီးမြှင့်ခြင်း|work=sacoffice.gov|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date=၁၇ ဧပြီ ၂၀၂၂}}</ref> == မှတ်စု == {{notelist}} == ကိုးကား == {{reflist}} {{s-start}} {{s-off}} {{s-new|office}} {{s-ttl|title=[[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] ဝန်ကြီးချုပ်|years=၂၀၁၁–၂၀၁၆}} {{s-aft|after=ဦး[[ဖြိုးမင်းသိန်း]]}} |- {{s-bef|before=ဒေါက်တာ[[စိုင်းမောက်ခမ်း]]}} {{s-ttl|title=[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယ သမ္မတ|မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယသမ္မတ (၁)]]|years=၂၀၁၆–လက်ရှိ}} {{s-inc}} |- {{s-bef|before= [[ထင်ကျော်၊ ဦး|ဦးထင်ကျော်]]}} {{s-ttl|title=[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ]]|years=၂၀၁၈<br/>{{small|ယာယီ}}}} {{s-aft|after=[[ဝင်းမြင့်၊ ဦး (လွှတ်တော်အမတ်)|ဦးဝင်းမြင့်]]}} {{s-end}} {{ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်၏ သမ္မတများ}} {{lifetime|၁၉၅၁| }} [[Category:မြန်မာ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးခေတ် အကြီးအကဲများ‎]] [[Category:မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမားများ]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတများ]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယသမ္မတများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်နယ်နှင့် တိုင်းဒေသကြီး ဝန်ကြီးချုပ်များ]] [[Category:မွန်လူမျိုးများ]] [[ကဏ္ဍ:အာဏာသိမ်း ခေါင်းဆောင်များ]] 976e6da64n8dgtix3lgmg6d0nu1r0as ရွှေတိဂုံစေတီတော် 0 4479 880980 880038 2025-07-08T16:31:01Z Norm 97shindig 129251 880980 wikitext text/x-wiki {{copyedit}} {{Infobox religious building |image = Shwedagon-Pano.jpg |image_size = 240px |caption = ရွှေတိဂုံစေတီတော် |name = ရွှေတိဂုံစေတီတော် |native_name = |native_name_lang = mon |former_names = ရွှေဒဂုံစေတီတော် |alternate_names = လေးဆူဓာတ်ပုံ ရွှေတိဂုံ |location =သိင်္ဂုတ္တရ ကုန်းတော်၊ [[ရန်ကုန်မြို့]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | map_type = မြန်မာနိုင်ငံ | map_size = 250 | coordinates = {{coord|16.798354|96.149705|region:MM|display=inline,title}} | religious_affiliation = [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] | sect = [[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]] |antenna_spire = {{Convert|112.17|m|ft|0|abbr=on}}{{Citation needed|date=February 2011}} |roof = {{Convert|105|m|ft|0|abbr=on}}{{Citation needed|date=February 2011}} | height_max = {{convert|105|m|abbr=on}} | spire_height = {{convert|112.17|m|ft|0|abbr=on}} | governing_body = ရွှေတိဂုံစေတီတော် ဂေါပကအဖွဲ့ |embedded = {{Designation list|embed=yes|designation1=Yangon}} | year_completed = {{circa}} BC ၆ ရာစု |architect =[[ဆင်ဖြူရှင်]] |building_type = [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] ဝတ်ပြုရာနေရာ |url = {{url|www.shwedagonpagoda.com}} [[File:Crows-bells-voices-in-bkg-schwedagon.wav|mini]]ရွှေတိဂုံစေတီရှိ ဆည်းလည်းသံ }} '''ရွှေတိဂုံ စေတီတော်သည်''' ၃၂၆ ပေ မြင့်ပြီး [[ရန်ကုန်မြို့]]ရှိ [[သိင်္ဂုတ္တရကုန်းတော်|သိင်္ဂုတ္တရ ကုန်းတော်]]ပေါ်တွင် တည်ရှိသည်။ "လေးဆူဓာတ်ပုံ ရွှေတိဂုံ" ဟုလည်း ခေါ်တွင်သည်။အချို့ကလည်း "စေတီအစ ရွှေတိဂုံက" ဟုဆိုကြသည်။ လက်ရှိဥာဏ်တော်ရှိ စေတီတော်ကို ၄င်းခေတ် ကုန်းဘောင်ဧကရာဇ်ဆင်ဖြူရှင်မင်းတရားက ၁၇၆၈ခုနှစ် ငလျင်ကြီးကြောင့် ပျက်စီးခဲ့ရသည့် မူလစေတီတော်ကိုငုံ၍ မြန်မာဗိသုကာဟန်ဖြင့် အချိုးအစားဆန်းကြယ်စွာ တည်သည်။ [[File:Shwedagon Pagoda.jpg|thumb|150px|ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်းက ရွှေတိဂုံ စေတီတော်ပုံ]] == အမည်ခေါ်တွင်ပုံ == [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး|ရန်ကုန်တိုင်း]]ဟု မပေါ်လွင်ခင်က ဥက္ကလာပမင်းကြီး စိုးစံရာ ဥက္ကလာပတိုင်း၊ ဥက္ကလာပမြို့ကြီးဟု သိမှတ်ခဲ့ကြသည်။ နောင်သောအခါ [[တဖုဿနှင့် ဘလ္လိက|ဘလ္လိက]] နှင့် [[တဖုဿနှင့် ဘလ္လိက|တဖုဿ]] ကုန်သည်ညီနောင်တို့က [[မြတ်စွာဘုရားသခင်|မြတ်စွာဘုရား]] ဆံတော်များ သယ်ဆောင်လာခဲ့ပြီး သိင်္ဂုတ္တရကုန်းတော်ပေါ်တွင် စေတီတည်ထားခဲ့ကြပီး ထိုစေတီတော်ထဲတွင် [[ဂေါတမမြတ်စွာဘုရား]]၏ ဆံတော် ရှစ်ဆူနှင့်တကွ ရှေးရှေးသော ဘုရား ၃ ဆူတို့၏ အမွေအနှစ်များ ထည့်သွင်းထားခြင်းကြောင့် တိဂုံပစေတီဟု အမည်တွင်ခဲ့လေတော့သည်။ ထိုတိဂုံပမှသည် ဒဂုံအဖြစ်သို့ ရောက်ရှိခဲ့ပြီး မူလမြို့အမည်ကွယ်ကာ ဒဂုံတိုင်း သမုတ်ခဲ့ကြသည်။ တတိယမြန်မာနိုင်ငံကို တည်ထောင်ခဲ့သော [[အလောင်းမင်းတရား]]လက်ထက်တွင် [[မွန်လူမျိုး|မွန်]] တို့ကို တိုက်ခိုက်အောင်မြင်ပြီးနောက် ဒဂုံကို [[ရန်ကုန်မြို့|ရန်ကုန်]]ဟု အမည် ပြောင်းလည်ခဲ့သည်။ ထိုအချိန်မှစ၍ [[ရွှေတိဂုံ|တိဂုံပဆံတော်ရှင်စေတီတော်]]သည် မြန်မာပြည်တွင်မှာ သာမက ကမ္ဘာ့တဝှမ်းမှာ [[ရွှေတိဂုံ]] ဟူသော အမည်နာမဖြင့် ခေါ်ဝေါ်ခဲ့ကြသည်။ [[File:Shwe Dagon Pagoda, 2011.jpg|thumb|150px|ရွှေတိဂုံဘုရားအား ညဘက်ဖူးမြင်ရပုံ]] == သမိုင်းကြောင်း == ဘီစီ (၅၈၈)၌ ယနေ့မြန်မာနိုင်ငံအောက်ပိုင်း ရန်ကုန်မြို့အနီးတဝိုက်တွင် တည်ရှိခဲ့သော ဥက္ကလာပမင်းကြီး၏ နိုင်ငံတော်တွင် ပါဝင်သော အသိဉ္စနမြို့၌ သုဝဏ္ဏအမည်ရှိသော သူဌေးကြီးတစ်ဦးရှိလေသည်။ ထိုသူဌေးကြီးတွင် တဖုဿနှင့် ဘလ္လိက ဟူသော သားနှစ်ယောက်ရှိသည်။ ၎င်းတို့သည် ကုန်သည်များ ဖြစ်ကြသည်။ ၎င်းကုန်သည် ညီနောင်တို့သည် ကုန်များကို သင်္ဘောဖြင့် တင်ဆောင်ကာ မဇ္ဈိမဒေသသို့ ကုန်ရောင်းသွားကြသည်။ မဇ္ဈိမဒေသပင်လယ်ဆိပ်ကမ်းသို့ ရောက်သောအခါ သင်္ဘောကို ဆိုက်ကပ်ကျောက်ချ၍ ကုန်များကို လည်းအစီးပေါင်း (၅၀ဝ)ပေါ်သို့ တင်ဆောင်ကာ မဇ္ဈိမဒေသ၌ လှည့်လည်ရောင်းချကြသည်။ တဖုဿ ဘလ္လိက ကုန်သည်ညီနောင်အဖွဲ့သည် ဗောဓိပင်အနီးသို့ ရောက်ရှိ လာခဲ့ကြ၏။ ကုန်သည်တို့ မဟာဗောဓိပင် အနီးသို့ရောက်ပြီး တစ်နေ့ သို့မဟုတ် တစ်ည၌ ရုက္ခစိုးနတ်သည် ကုန်သည်ညီနောင်အား ကိုယ်ထင်ပြခဲ့၏။ ကုန်သည်ညီနောင်တို့သည် ရုက္ခစိုးနတ်အား မြင်လျှင် အံ့ဩသွားကြ၏။ အသင်မည်သူနည်း ဟုမေး၏။ ရုက္ခစိုးနတ်က "အမောင်တို့ နားထောင်လော့ ကျွန်ုပ်က တခြားမဟုတ်၊ ကျွန်ုပ်သည် ဟိုးဘဝက အမောင်တို့နှင့် ဆွေမျိုးတော်စပ်ခဲ့သူများ ဖြစ်ပြီး၊ ကျွန်ုပ်သည် ဟိုးရှေးဘဝက ကောင်းမှုကောင်းကျိုးများ ပြုခဲ့သူ ဖြစ်သဖြင့် ယခုဘဝတွင် ရုက္ခစိုးနတ်ဖြစ်ခဲ့သည်။ အမောင်တို့ ယခု သင်တို့ထံသို့ ရောက်ခဲ့သည်မှာ သင်တို့နှင့်ကျွန်ုပ်သည် ယခင် ဘဝဆွေမျိုးတော်စပ်ဖူးသူ ဖြစ်သဖြင့် သင်တို့အား အကျိုးပြုရန် ဤသို့ ကိုယ်ထင်ပြရခြင်းဖြစ်သည် အမောင်တို့" ဟုပြောသည်။ ကုန်သည်ညီနောင်က "အသင်က မည်သို့ အကျိုးပြုဖို့လာသနည်း"ဟု ရုက္ခစိုးနတ်ကို မေး၏။ ထိုအခါ ရုက္ခစိုးနတ်က"နားထောင်လော့ အမောင်တို့ ကျွန်ုပ်သင်တို့အား အကျိုးပြုသည်ဆိုသည်မှာ အခြားမဟုတ်ပါ။ ပြောရလျှင် အမောင်တို့ ရောက်ရှိနေသည့် မဇ္ဈိမဒေသတွင် သုံးလောကထွဋ်ထား ရှင်တော်မြတ်ဘုရားဟာ ပွင့်တော်မူပြီး လင်းလွန်းပင်ခြေရင်းမှာ သီတင်းသုံး စံတော်မူနေတာမို့ အမောင်တို့ သွားရောက် ပူဇော်လော့ တိုက်တွန်းလမ်းညွှန်လိုတယ် အမောင်တို့"ဟုဆိုလျှင် တဖုဿနှင့် ဘလ္လိက ကုန်သည်ညီနောင်တို့ အလွန်တရာ ဝမ်းမြောက်ကြည်နူးသွားကြ၏။ ချက်ချင်းပင် "ဒါဆို ကျွန်ုပ်အား လမ်းညွှန်ပြပါ ရုက္ခစိုးနတ်" ဟုပြော၏။ ထို့နောက် ရုက္ခစိုးနတ်သည် တဖုဿနှင့် ဘလ္လိက ကုန်သည်ညီနောင်တို့အား ဘုရားရှင် သီတင်း သုံးရာ လင်းလွန်းပင်အား လမ်းညွှန်ပြခဲ့၏။ သည်အခါ ကုန်သည် ညီနောင်တို့သည် သဒ္ဓါပီတိအပြည့်နှင့် ဘုရားရှင် သီတင်းသုံးရာ လင်းလွန်းပင်ရင်းသို့ သွားကြ၏။ မြတ်စွာဘုရားရှင်အား မုန့်ကြွပ်ကြော်၊ ပျားမုန့်ထုပ် တို့နှင့် ဘုရားရှင်အား လှူဒါန်းပူဇော်ခြင်းပြု၏။ === ပထမဆုံး သရဏဂုံတည်သူ === ကုန်သည်ညီနောင်တို့ မြတ်စွာဘုရားရှင်အား မုန့်ကြွပ် ကြော်၊ ပျားမုန့်ထုပ်တို့နှင့် ပူဇော်သက္ကာကပြု လှူဒါန်းခဲ့သည်။ ဘုရားရှင်မှ ဤသို့ လှူဒါန်းပူဇော်ခဲ့သည့်အတွက် ဗုဒ္ဓံသရဏံ ဂစ္ဆာမိ၊ ဓမ္မံသရဏံ ဂစ္ဆာမိ ဟူသည့် "ဒွေဝါစိက" သရဏဂုံ တည်ခဲ့ကုန်၏။ ထိုစဉ်က ဘုရားရတနာ၊ တရားရတနာ တည်းဟူသည့် ရတနာနှစ်ပါးသည်သာ ပေါ်ထွန်းခဲ့ပြီး၊ သံဃာရတနာသည် ပေါ်ပေါက်ခဲ့ခြင်းမရှိသေးပေ။ ထို့ကြောင့် လူသူအများသည် ရတနာနှစ်ပါးအားသာ ဆည်းကပ်ပူဇော်နေကြကုန်၏။ ဗုဒ္ဓဝင်သမိုင်းကို ပြန်ကြည့်လျှင် ဂေါတမဘုရားရှင် လက်ထက်၌ တဖုဿနှင့် ဘလ္လိက ကုန်သည်ညီနောင်တို့သည် ထူးခြားစွာ ဘုရားရှင်အား ပထမဆုံး ဆွမ်းကပ်ရသူနှင့် ပထမဆုံး သရဏဂုံ တည်သူများ ဖြစ်ခဲ့၏။ === ဆံတော်ရှစ်ဆူ === ဘုရားရှင်အား ပူဇော်ခွင့်၊ ဆွမ်းကပ်ခွင့်ရခဲ့သည့်အတွက် ပီတိဖြစ်ခဲ့ရသည့် တဖုဿနှင့် ဘလ္လိက ကုန်သည်ညီနောင်တို့သည် ဆွမ်းကပ်လှူပူဇော်ပြီးလျှင် "အရှင်ဘုရား၊ တပည့်တော်တို့ အရှင်မြတ်ဘုရားအား ထာဝရကိုးကွယ်ဆည်းကပ်ပူဇော်နိုင်ရန် ဘုရားရှင်ကိုယ်စား ပူဇော်ရာ တစ်ခုအား ပေးသနားတော် မူပါဘုရား" ဟုလျှောက်ထား လေ၏။ "ကောင်းပြီချစ်သားတို့" မိန့်တော်မူပြီး သကာလ ဦးခေါင်းတော်အား သုံးသပ်ပြီး ဆံတော်မြတ် (၈)ဆူအား ကုန်သည်ညီနောင်တို့အား ပေးသနားတော်မူရာ တဖုဿနှင့် ဘလ္လိက ကုန်သည် ညီနောင်တို့သည် ဝမ်းမြောက်ပီတိ အပြည့်နှင့် ဗုဒ္ဓဘုရားရှင်၏ ဆံတော်(၈)ဆူအား သင်္ဘောနှင့်ပင့်ဆောင်ကာ ဥက္ကလာပတိုင်းပြည် သို့ ပြန်ခဲ့၏။ တဖုဿနှင့် ဘလ္လိက ကုန်သည်ညီနောင်တို့ ဘုရားရှင်၏ ဆံတော်(၈)ဆူအား ပင့်ဆောင်ကာ ဥက္ကလာပတိုင်းပြည်သို့ ပြန်လာလျှင် ဥက္ကလာပတိုင်း၏ ပြည့်ရှင်မင်းမြတ် ဥက္ကလာပမင်းကြီး နှင့်တကွ ပြည်သူတို့က သောင်းသောင်းဖျဖျကြိုဆိုကာ ဖူးမြော် ကြည်ညိုကြ၏။ === နောင်တော်ကြီးစေတီ === ထို့အတူ ဆံတော်(၄)ဆူအား စေတီတော်အဖြစ် တည်ထား ကိုးကွယ်ရန် ဆုံးဖြတ်ကြ၏။ စေတီတော်အား သိင်္ဂုတ္တရကုန်းတော် ၌ တည်ထားကိုးကွယ်ရန် မင်းနှင့်ပြည်သူတို့က ဆုံးဖြတ်ပြီး သိင်္ဂုတ္တရ ကုန်းတော်သို့ ပင့်ဆောင်ခဲ့၏။ သိင်္ဂုတ္တရကုန်းတော် သို့ရောက်လျှင် ဗုဒ္ဓဘုရားရှင်၏ ဆံတော်(၄)ဆူအား ကြီးကျယ်ခန်းနားသည့် စံကျောင်း၊ မဏ္ဍပ်ကြီး ဆောက်လုပ်၍ပူဇော်ခဲ့သည်။ ယင်းစံကျောင်း မဏ္ဍပ်နေရာ၌ အထိမ်းအမှတ်စေတီတစ်ဆူ တည်ထားခဲ့ကြ၏။ ထိုစေတီသည် နောင်တော်ကြီးစေတီဟု အမည်တွင်၏။ [[ဖိုင်:Pagoda_Shwe_Dagon_34.jpg|thumb|နောင်တော်ကြီးစေတီ]] === ဌာပနာထားသော ဓာတ်တော်မြတ် ၄-ပါး === [[ဥက္ကလာပမင်းကြီး]]တည်ထားကိုးကွယ်တော်မူသော ရွှေတိဂုံ စေတီတော်ကြီး၌ ဘုရား ၄-ဆူ၏ ဓာတ်တော်မြတ်လေးဆူကို [[ဌာပနာ]]ထားသည်ဟု အဆိုရှိသည်။ ဗုဒ္ဓမြတ်စွာတို့၏ ဆံတော်မြတ်၊ ဓာတ်တော်မြတ်တို့အား ရန်သူတို့ အလွယ်တကူ မဖျက်ဆီးနိုင်ရန်အတွက် နတ်တို့သည် ဌာပနာ တိုက်ထည့်သွင်းတည်ရန် ကြံရွယ်ပြီး သိင်္ဂုတ္တရကုန်းတော် အလယ်တည့်တည့်၌ ဇောက် ၄၀၄တောင်၊ အနံ ၄၄ တောင်ရှိသည့် ဥမင်လိုဏ်ခေါင်းတစ်ခုတူးခဲ့၏။ ထိုဥမင်လိုဏ်ခေါင်းအတွင်း၌ # ဆူးလေနတ်ကြီးထံမှ ရရှိသော [[ကကုဿန်]]မြတ်စွာဘုရားရှင်၏ တောင်ဝှေးတော် # ရောဟဏီမည်သော ဗိုလ်တထောင်နတ်ကြီးထံမှ ရရှိသည့် ကောဏာဂမန မြတ်စွာဘုရားရှင်၏ ရေစစ်တော် # ဒက္ခိဏ မည်သော သင်္ကန်းကျွန်း ကျိုက္ကဆံ နတ်ကြီးထံမှ ရရှိသည့် ကဿပမြတ်စွာဘုရားရှင်၏ ရေသနုပ်သင်္ကန်းတော်မြတ် # တဖုဿနှင့် ဘလ္လိက ညီနောင်တို့ထံမှ ရရှိသော ဂေါတမမြတ်စွာဘုရားရှင်၏ ဆံတော်မြတ်(၄)ဆူအား မဟာသက္ကရာဇ် ၁၀၃-ခုနှစ်၊ တပေါင်း လပြည့်နေ့၌ ကျောက်ဖျာအခင်းအကာများ ပြုလုပ်၍ ဌာပနာတိုက် ထည့်သွင်းတော်မူခဲ့သည်။ ထိုဆံတော်ဓာတ်တို့ကို 'အမြိဿရ' မည်သော [[မှော်ဘီနတ်ကြီး]]က စောင့်ရသည်ဟု မော်ဓော ရာဇာဝင်သမိုင်းနှင့် ရွှေတိဂုံသမိုင်း၊ အခြား ပညာရှိတို့ကဆိုကြသည်။ ထို့နောက် ကျောက်ဖျာတိုက်၏ အထက် ၌ ကျောက်ဖျာတင်၍ ဌာပနာတိုက်အား ပိတ်ခဲ့၏။ === သာသနာအစရွှေတိဂုံက === ဥက္ကလာပမင်းကြီးနှင့် ပြည်သူများပူးပေါင်း၍ ဌာပနာ တိုက် ကျောက်ဖျာအထက်၌ ဉာဏ်တော်(၄၄)တောင် အမြင့်ရှိသည့် စေတီတော်မြတ်တစ်ဆူအား တည်ထားကိုးကွယ်ခဲ့ပြီး ထိုစေတီအား "တိဂုမ္ဗစေတီတော်"ဘွဲ့ချီမော်ကွန်း ထိုးခဲ့၏။ ထို တိဂုမ္ဗစေတီတော်သည် ဂေါတမဘုရားရှင်၏ သာသနာတော်မှာ ကမ္ဘာမြေပြင်တွင် ပထမဦးဆုံးစေတီဖြစ်၏။ ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ၌ "သာသနာအစ ရွှေတိဂုံက"ဟု ကဗ္ဗည်းထိုး မော်ကွန်းတင်ခဲ့ပြီ ဖြစ်သတည်း။<ref> ရွှေတိဂုံသမိုင်းသစ် (အရှင်အာဒိစ္စရံသီ)</ref> [[File:Shwedagon pagoda morning.jpg|thumb|150px|အာရုဏ်တက်အချိန်ဖူး​မျှော်ရပုံ ]] == ထူးခြားဖြစ်စဉ် == ခရစ်နှစ် ၁၉၀၃-ခုနှစ်၊ မတ်လ(၂)ရက် (၁၂၆၄ ခု၊ တပေါင်းလဆန်း ၅ ရက်) တနင်္လာနေ့တွင် ရွှေတိဂုံ စေတီတော် အင်္ဂါထောင့်သို့ [[ကျား]]တစ်ကောင် တက်ရောက်လာသဖြင့် သက်ဆိုင်ရာ အာဏာပိုင်တို့က ပစ်သတ်ခဲ့ကြသည်။ <ref>{{cite book|title=၂၀ရာစု မြန်မာ့သမိုင်း|author=သန်းဝင်းလှိုင်|date=၂ဝဝ၉ ခု၊ မေလ|publisher=ကံကော်ဝတ်ရည် စာပေ}}</ref> ကျားသည်ခေါင်းလောင်းပုံ အနားလန်အစွန်းတွင် တက်၍ ဝပ်နေသည်ကို ဘုရားဖူးများသည် တွေ့ကာအုတ်အုတ်ကျက်ကျက် ဖြစ်ခဲ့သည်။ ဘုရားလူကြီး တစ်ဦးဖြစ်သည့် ဦးရွှေဝိုင်းသည် ရန်ကုန်အရေးပိုင်၏ စာဖြင့် ထိုနေ့ နံနက် ၈ နာရီတွင် ဗိုလ်မှူးကြီး အီးလောဖို့ဒ် ကို သွားခေါ်ခဲ့သည်။ ဗိုလ်မှူးကြီးကို အပြင်မှပြန်အလာ လမ်းတွင် တွေ့ခဲ့သည်။ နီးရာအိမ်များမှ သေနတ်ရှာခဲ့သည်။ နှစ်လုံးပူးသေနတ်တစ်လက်ကို ကပ္ပတိန်ဂျင်းနင်း၏အိမ်မှ ရခဲ့သည်။ အီလောဖို့ဒ်နှင့်အတူ ကပ္ပတိန် ဘီဗီးလ်၊ ကပ္ပတိန်ဂျင်းနင်း တို့လည်း အတူလိုက်ပါလာကြသည်။ ကျားမှာတစ်ကောင်လုံးကို မမြင်ရဘဲ ကျောကုန်း၊ နောက်ခြေထာက်နှင့် အမြီးတို့သာ မြင်ရသည်။ ဗိုလ်မှူးကြီးလောဖို့ဒ်သည် ဂျင်းနင်းအား တန်ဆောင်ပေါ်သို့ တက်၍ နေရာယူခိုင်းခဲ့သည်။ ကပ္ပတိန် ဘီးဗီးလ်အား လီဗာပူဘုရင့်တပ်ရင်းမှ ရိုင်ဖယ်သေနတ်ကိုင် စစ်သားဆယ်ဦးကို ခေါ်ခိုင်းခဲ့သည်။ စစ်သား ၁၄ ဦးမျှ ရောက်လာကြသည်။ စစ်သားများကို နှစ်စုခွဲလိုက်သည်။ ထို့နောက် ကပ္ပတိန်ဂျင်းနင်းရှိသော တန်ဆောင်း၏ တစ်ဖက်တစ်ချက်စီတွင် နေရာယူခိုင်းသည်။ ထို့နောက်ကျားကို ဗိုလ်မှူးကြီးက အမိန့်ပေးသောအခါ ပစ်သတ်စေခဲ့သည်။ ကပ္ပတိန်ဂျင်းနင်းပစ်လိုက်သော ကျည်ဆန်တို့သည် ရင်အုပ်၊ ဘယ်နှင့်ညာ ပခုံးတို့တွင် ထိမှန်ခဲ့သည်။ ဆက်လက်ပစ်ခတ်ရာ ကျားသည် ထိုနေရတွင်ပင် ငြိမ်ကျသွားသည်။ သို့တိုင် ကျားသည် မသေသေးဘဲ ညည်းသံပြုနေသေးသည်း။ ဂျင်းနင်းသည် ကျားဆီသို့ ငြမ်းတွင်ချည်ထားသော ဝါးလှေကားဖြင့် တက်သွား၏။ ထို့နောက် ကျား၏ ရင်အုပ်တည့်တည့်ကို တစ်ချက်ပစ်လေသည်။ ထိုအခါမှ ကျားသည်သေလေသည်။ ကျားသည် ငယ်ရွယ်သောကျားမ ဖြစ်သည်။ ကိုယ်မှာ ရှစ်ပေတိတိဖြစ်သည်။ ကိုယ်ပေါ်တွင် သေနတ်ဒဏ်ရာ ငါးချက်ထိမှန်ခဲ့သည်။ ဂျင်းနင်းပစ်ခတ်ခဲ့သော ကျည်ဆန်လေးချက်မှာ ရင်အုပ်၊ ကျောရှေ့၊ ကျောနောက်နှင့် နှလုံးတည့်တည့်ကို ထိမှန်ခဲ့သည်။ ဂေါ်ရာစစ်သားတို့ ပစ်၍ထိသော ဒဏ်ရာမှာ တစ်ချက်သာ ရှိသည်။ နောက်ခြေထောက်အနားမှ ဖြတ်ကာ အမြီးကို ထိမှန်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အမြီးသည် ပြတ်ပြီး အုတ်စွန်းတွင် တွဲလောင်းကျနေသည်။ ထိုကျားသည် ဘုရားပေါ်မတက်ခင်က ပုဇွန်တောင် အမဲသတ်ရုံအနီးတွင် ရှိသော တရုတ်လူမျိုးတို့၏ ဟင်းခင်းထဲသို့ ရောက်ခဲ့သည့် ခြေရာများ တွေ့ခဲ့သည်။ ထို့ပြင် ကုတ်ကိုင်းရေကူးဖက်ရှိ ခြံတစ်ခြံထဲတွင် နွားမတစ်ကောင်ကို ကိုက်သတ်ကာ စားသွား၏။ ထိုအချိန်ကာလ ဘုရားပေါ်သို့ ကျားတက်သည့် ဖြစ်ရပ်မှာ လူတို့ပါးစပ်ဖျားတွင် အပြောများသော ကိစ္စဖြစ်ခဲ့သည်။ ကျေးလက်တောရွာများအထိ သတင်းမှာ ပျံ့နှံ့သွားသဖြင့် အရပ်ရပ်မှ ဘုရားဖူးများ ရောက်လာကြလေသည်။ ထိုအဖြစ်ကို '''ထားဝယ်ဒိန်းသီချင်းများ''' ဖွဲ့ဆိုကြသည်။ အငြိမ့်၊ ဇာတ်များတွင် စည်းလွတ်၊ ကာရန်လွတ်သီချင်းများ ဖွဲ့ဆိုကြသည်။ စည်းလွတ်သီချင်းမှာ "ရွှေတိဂုံဘုရားမှာ ကျားတက်တာ၊ ငါးရက်ကြာ။ အို ... ရွှေတိဂုံ ဘုရားမှာလ၊ ကျားတက်တာ ငါးရက်ကယ်ကြာဗျ၊ ဂေါ်ရာတွေဝိုင်း၊ သေနတ်နဲ့ပစ်၊ ကျားစင်းစင်းသေ" ဟူ၍ ဖြစ်၏။ ရွှေတောင်ဆရာလွမ်း၏ '''ရွှေတိဂုံဘုရားအမှူးကို ကျားအဖူးတက်သော ပြဇာတ်''' မှာ လူကြိုက်များကာ ရောင်းမလောက်ခဲ့ပေ။ အရပ်ထဲတွင်လည်း ဘုရားပေါ်ကျားတက်သည်ကို မှော်ဘီနတ်ကြီး ဘုရားဖူးလာသည်ဟုလည်း ပြောဆိုကြလေသည်။<ref name="မြတ်ဘုရားရွှေတိဂုံ">{{cite book|title=မြတ်ဘုရားရွှေတိဂုံ|publisher=စာပေဗိမာန်|location=၃၆၁၊ ပြည်လမ်း၊ ရန်ကုန်မြို့}}</ref> == ခေါင်းလောင်းများ == ရွှေတိဂုံ စေတီတော်၊ ရင်ပြင်၌ ခေါင်းလောင်းစုစုပေါင်း (၂၉)လုံးရှိသည်။ #[[ဓမ္မစေတီ ခေါင်းလောင်းကြီး]] - ခရစ်နှစ် ၁၄၇၇ [[မြန်မာ သက္ကရာဇ်|(ကောဇာသက္ကရာဇ်]] (၈၃၈)) ခုနှစ်တွင် မွန်ဘုရင် [[ဓမ္မစေတီမင်း]]ကြီးသည် အဝိန္ဒဆောက်အမည်ရ [[ဓမ္မစေတီ ခေါင်းလောင်းကြီး]] ကြေးပိဿာချိန်(၁၈၀၀၀၀)ရှိ ခေါင်းလောင်းကြီးကို သွန်းလုပ်ပြီး တင်လှူတော်မူသည်။ #[[စဉ့်ကူးမင်း ခေါင်းလောင်းတော်]] - ခရစ်နှစ် ၁၇၇၈-ခုနှစ်၌ [[ဆင်ဖြူရှင်မင်း]] သွန်းလုပ်ခဲ့၏။ သွန်းလုပ်ဆဲ ၁၀၃၈-ခုနှစ်တွင် ဆင်ဖြူရှင် နတ်ရွာစံခဲ့သည်။ သားတော် [[စဉ့်ကူးမင်း]]က ဆက်လက်သွန်းလုပ်စေသည်။ အလေးချိန်မှာ ၁၅၅၅၅ ပိဿာရှိသည်။ #[[သာယာဝတီမင်း ခေါင်းလောင်းတော်]] - ခရစ်နှစ် ၁၈၄၁-ခုနှစ်တွင် [[သာယာဝတီမင်း]] (ခေါ်) ရွှေဘိုမင်းသည် အလေးချိန်ပိဿာ ၂၆၀၀ဝ ရှိ ခေါင်းလောင်းကြီးကို သွန်းလုပ်ပြီး တင်လှူတော်မူသည်။ [[File:Yangon70.JPG|thumb|150px|ရွှေတိဂုံစေတီတော် မြောက်ဘက်မုခ်ဦး]] == သတင်း == ရွှေတိဂုံစေတီတော်ကြီးကို ခရစ်နှစ်သက္ကရာဇ် ၁၇၆၈ ခုနှစ်တွင် မြေဒူးမင်းလက်ထက် တွင်ငလျင်ကြီးစွာ လှုပ်ခဲ့သည့် အတွက် ဖောင်းရစ် အဝထိပြိုကျခဲ့သည့် အတွက် ဆင်ဖြူရှင်မင်းတရားကြီးမှ ယခုဖူးတွေ့ရသည် ၃၂၆ ပေ မြင့်သော စေတီတော်ကြီးကို ယခင်စေတီကို ငုံကာ တည်ထားကိုးကွယ်ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း၊ ယခုစေတီတော် သက်တမ်းမှာ ၂၆၀ဝ နှစ်ရှိပြီး ဖြစ်သည်။ ရွှေတိဂုံစေတီတော်တွင် ကပ်လှူထားသော ရွှေပြား ရွှေသင်္ကန်းများမှာ ရွှေပြား အချပ်ရေ ၃၃၆၀၀ ခုရှိပြီး ရွှေစင်ရွှေသား ၃ တန်ခွဲ ရှိသည်။ နာဂစ်မုန်တိုင်း ကြောင့် လွင့်စဉ်ကျခဲ့သော ရွှေစ ရွှေနများမှ ၉ ပိဿာခန့်ကို ပြန်လည် ကောက်ယူခဲ့ကြောင်း။ ယခုအခါ နာဂစ်မုန်တိုင်း လေတိုက်နှုန်းထက် ပိုမိုပြင်းထန်သော လေတိုက်နှုန်းများကို ခံနိုင်ရည်ရှိအောင် စီစဉ်ကြရာတွင် ငလျင်ဒဏ်ကြီးများကို ပင် ခံနိုင်ရည် ရှိအောင် ပြင်ဆင်ရကြောင်း၊ ထီးတော်မှ ခေါင်းလောင်းတော်အထိ အလေးချိန် တန် ၆၀၀ ခန့် ထမ်းထားရကြောင်း၊ ကြာမှောက်ကြာလှန်ကို စတီးတိုင်း၊ စတီး သံကွင်းနှင့် စတီး သံပတ် များ ဖြင့် ချုပ်၍ အတွင်းရှိ ရှေ့ယခင် စေတီဟောင်းနှင့် လက်ရှိ ငုံထားသော စေတီတော်ကြား ကွာဟနေသော နေရာများကို စလစ် လောင်းသွားမည် ဖြစ်သည်။ ကြာမှောက် ကြာလှန် အတွင်းပိုင်း ခိုင်ခံ့အောင် ပြုလုပ်သည့် ကဏ္ဍ တွင် ငွေကျပ် သိန်း ၁၀၀၀ ကျော် ကုန်ကျမည် ဖြစ်ပြီး လိုအပ်သည့် ပစ္စည်းများမှ ဖော်ပြပါ စတီး၊ သံ နှင့် ဘိလပ်မြေများကို စေတနာရှင် အလှူရှင်များမှ ငွေသားများ လှူဒါန်းထားပြီး ဖြစ်သည်။ ==ရွှေတိဂုံဖွဲ့စာများ== [[ရွှေတိဂုံဖွဲ့စာများ]] == သမိုင်းရက်စွဲများ (ခရစ်နှစ်) == *'''၁၃၇၂''' − ရွှေတိဂုံ စေတီတော်ကို ဟံသာဝတီဘုရင် [[ဗညားဦး]] ပြင်ဆင်ခဲ့သည်။ ပြင်ပြီးသည့် အချိန်တွင် စေတီ၏ ဉာဏ်တော်မှာ အတောင် ၄၀ ( ပေ ၆၀) ရှိသည်။ *'''၁၄၃၆''' − ငလျင်လှုပ်၍ ခေါင်းလောင်းအထိ ပြိုကျခဲ့သည်။ ဗညားရန်း၊ ဗညားဗရူး၊ ဗညားကင်းဒေါ၊ ဘုရင်မကြီး [[ရှင်စောပု]]တို့ ပါဝင်ပြီး အဆက်ဆက်ပြုပြင်ခဲ့သောကြောင့် ဉာဏ်တော်မှာ ၃၀၂ ပေ ဖြစ်လာသည်။ *'''၁၄၇၆''' − ရှင်စောပုနှင့် ဓမ္မစေတီမင်းတို့ ဆက်လက် ပြုပြင်ခဲ့သည်။ ကြေးချိန်ပိဿာ ၃၀၀၀ ရှိဓမ္မစေတီခေါင်းလောင်းကို လှူဒါန်းခဲ့သည်။ *'''၁၄၈၅''' − ရွှေတိဂုံ ကျောက်စာတိုင်ကို ရေးထိုးစိုက်ထူခဲ့သည်။ *'''၁၅၆၄''' − [[ဘုရင့်နောင်]] လက်ထက်တွင် ငလျင်ကြီးလှုပ်၍ ပြိုသည်။ *'''၁၅၇၂''' − ၁၅၆၄ ခုနှစ်တွင် ငလျင်လှုပ်၍ ပြိုကျခဲ့သော အပျက်အစီးတို့ကို ဘုရင့်နောင်က ပြင်ဆင်ပြီး ထီးတင်ခဲ့သည်။ မကိုဋ်လှူသည်။ သဘင်ပွဲခံသည်။ *'''၁၅၈၂''' − ငါးဆူဒါယကာ နန္ဒဘုရင် လက်ထက်တွင် ထီးသစ်တင်ခဲ့သည်။ ကြေးချိန်ပိဿာ ၁၄၀ ရှိ ခေါင်းလောင်းလှူသည်။ *'''၁၅၈၃၊ နိုဝင်ဘာလ''' − အီတလီပြည်၊ ဗင်းနစ်မြို့သားကုန်သည် ဂတ်စ်ပရိုဗာလဗီ မြန်မာနိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိပြီးရွှေတိဂုံ စေတီတော်သို့ ရောက်ခဲ့သည်။ *'''၁၅၈၃''' − အင်္ဂလိပ်အမျိုးသား ရပ်ဖစ်ချ် ဒဂုန်ရောက်၍ စေတီတော်အကြောင်းကို မှတ်တမ်းတင်သည်။ *'''၁၆၁၀၊ ဇူလိုင်လ''' − ၁၆၀၈ ခုနှစ် ငလျင်ကြောင့် အပျက်အစီးများကို ပြင်၍ ပထမဆုံး ပြည်သူများ စုပေါင်းတင်လှူသည့် ထီးတော်ကို တင်ခဲ့သည်။ အင်္ဂဗုဓ် ဆရာတော်က ဦးစီးသည်။ *'''၁၆၁၂''' − ဓမ္မစေတီခေါင်းလောင်းကို [[ငဇင်ကာ]] ဖြုတ်ယူသည်။ ဒေါပုံမြစ်အတွင်းသို့ ကျခဲ့သည်။ *'''၁၆၁၃''' − အနောက်ဘက်လွန်မင်းက ငဇင်ကာကို နှိမ်နင်းပြီး ဒဂုန်သို့လာရောက်၍ စေတီတော်တွင် ကြေးခေါင်းလောင်း ဆွဲလှူသည်။ *'''၁၆၁၉၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၉''' − အနောက်ဘက်လွန်မင်းလက်ထက် ထီးတော်အသစ်တင်သည်။ ငွေခေါင်းလောင်းများကို လှူပြီး စောင့်ရှောက်ရန်အတွက် လူ ၄၂၀ ထားခဲ့သည်။ *'''၁၆၂၀၊ နိုဝင်ဘာလ''' − အနောက်ဘက်လွန်မင်းလက်ထက်တွင် ငလျင်လှုပ်ပြီး စေတီတော်အထက်ပိုင်း ပြိုကျသည်။ မဟာရံတံတိုင်းများလည်း ပြိုကျခဲ့သည်။ *'''၁၆၂၂၊ မတ်လ''' − ငလျင်ကြောင့် ပျက်စီးသည်များကို ပြုပြင်၍ ထီးတော်အသစ်တင်သည်။ ရွှေသင်္ကန်း ကပ်လှူသည်။ *'''၁၆၄၄၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၆''' − ငလျင်လှုပ်၍ ပြိုသည်ကို သာလွန်မင်းက ထီးတော်ဟောင်းကို ပြုပြင်ပြီး ပြန်၍ ထီးတင်သည်။ *'''၁၆၅၂၊ မေလ ၆''' − ငလျင်လှုပ်၍ ပြိုကျသည်ကို ပင်းတလဲမင်းက ထီးပြန်တင်သည်။ *'''၁၆၆၂၊ ဖေဖော်ဝါရီလ''' − ပြင်မင်းလက်ထက်တွင် ငလျင်လှုပ်၍ ထီးတော်ဘုံသုံးဆင့် လွင့်စဉ်၍ မြေခခဲ့သည်။ *'''၁၆၆၃၊ စက်တင်ဘာလ''' − ပြည်မင်းက ထီးတော်ဟောင်းကို အင်းဝသို့ ယူ၍ ပြုပြင်ပြီးနောက် ပြန်တင်သည်။ *'''၁၆၆၄ ဒီဇင်ဘာလ''' − ငလျင်လှုပ်သဖြင့် စိန်ဖူးနှင့်တကွ ထီးတော် အနောက်မြောက်ထောင့်သို့ ကျသည်။ ငှက်ပျောဖူးနှင့် ခေါင်းလောင်းပုံပြိုသည်။ *'''၁၆၆၇၊ ဖေဖော်ဝါရီလ''' − စေတီကြီးကို ပြုပြင်ပြီး၍ ထီးအသစ်တင်ခဲ့သည်။ *'''၁၆၇၉၊ ဩဂုတ်လ − နိုဝင်ဘာလ''' − ငလျင်အကြိမ်ကြိမ်လှုပ်ခဲ့သောကြောင့် စေတီကြီးပြိုသည်ကို အများဝိုင်းဝန်းပြုပြင်သည်။ *'''၁၇၅၅၊ ဇွန်လ''' − [[အလောင်းမင်းတရား|အလောင်းဘုရား]] ရွှေတိဂုံကို ပူဇော်ရန် တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ရင်ပြင်တော်တွင် ဂုဏ်တော်ကိုးပါးကို အကြိမ်တစ်ထောင်ပြည့်အောင် ရွတ်ဆိုပူဇော်သည်။ *'''၁၇၅၇၊ ဇူလိုင်လ''' − အလောင်းဘုရားကောင်းမှု ရွှေသင်္ကန်းကပ်လှူပူဇော်သည်။ သုဓမ္မာဇရပ်ကြီးများကို ဆောက်လုပ်လှူဒါန်းသည်။ *'''၁၇၆၈၊ ဇွန်လ ၁၃''' − [[ဆင်ဖြူရှင်မင်း]]တရားလက်ထက်တွင် ငလျင်လှုပ်၍ စေတီတော်၏ သပိတ်မှောက် အထက်ပိုင်း ပျက်စီးသည်။ စေတီပစ္စယာ ပန်းတင်လည်း ပျက်သည်။ ဆင်ဖြူရှင်က ပြင်ဆင်ရန် ထီးတော်အသစ်လုပ်၍ ရွှေ ကိုယ်လေးချိန် မျက်ပါးခတ်စေသည်။ *'''၁၇၇၅၊ မတ်လ ၁''' − ဆင်ဖြူရှင်မင်း ထီးတော်တင်ရန် ရန်ကုန်သို့ရောက်သည်။ ရန်ကုန်မြို့ အနောက်ဘက်ယွန်းတွင် သဘင်နန်းနှင့် စံ၏။ *'''၁၇၇၅၊ မတ်လ ၁၅''' − ဆင်ဖြူရှင်ကောင်းမှု၊ အမြင့် ၃၈ ပေ၊ ၉ လက်မရှိသော ဘုံခုနှစ်ဆင့် ထီးတော်သစ်ကို တပေါင်းလပြည့်နေ့တွင် စေတီတော်မြောက်အရပ်မှ စက်သီးဖြင့် တင်သည်။ ထိုအချိန်တွင် ဉာဏ်တော်သည် ၃၃၈ ပေရှိသည်။ *'''၁၇၇၉၊ ဇန်နဝါရီလ ၂၇''' − ဆင်ဖြူရှင်၏ အမိန့်ဖြင့် ရွှေတိဂုံစေတီတော်တွင် ဆွဲလှူရန် သွန်းသောကြေးချိန် ၁၅၅၅၅ ရှိ ခေါင်းလောင်းကြီးကို မဟာဃဏ္ဍဘွဲ့ပေး၍ ဆွဲလှူသည်။ အများက စည့်ကူးမင်းခေါင်းလောင်းဟု ခေါ်ကြသည်။ *'''၁၇၈၆၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၆''' − ဘိုးတော်ဘုရား (ခေါ်) [[ဗဒုံမင်း]]သည် ရင်ပြင်တော်ပေါ်၌ ကြေးနီအုတ်ကြွပ်မိုး စရပ် ဆောက်လုပ်လှူဒါန်းသည်။ *'''၁၇၉၅၊ ဧပြီလ''' − အင်္ဂလိပ်သံကိုယ်စားလှယ် မိုက်ကယ်ဆိုင်း ရန်ကုန်သို့ရောက်၍ စေတီရင်ပြင်သို့ ရောက်သည်။ *'''၁၇၉၆၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၄''' − အင်္ဂလိပ်သံ ဟီရမ်ကောက် ဒဂုန်သို့ရောက်၍ ရွှေတိဂုံစေတီ တောင်ဘက်မုတ်ခြေရင်းမှ သွားကြည့်ပြီး ဘုရားဖူးများ စည်ကားပုံကို မှတ်တမ်းရေးခဲ့သည်။ *'''၁၈၁၇''' − အများကောင်းမှုဖြင့် စေတီတော်ကို ရွှေချသည်။ *'''၁၈၁၄၊ မေလ ၁၂''' − ရွှေတိဂုံကုန်းတော်ကို အင်္ဂလိပ်စစ်တပ်တက်၍ သိမ်းပြီး ခံတပ်လုပ်သည်။ ဌာပနာတိုက်များ ဖောက်၍ အဖိုးတန် ရတနာတွေ ယူသည်။ စဉ့်ကူးမင်းခေါင်းလောင်းကြီးကို ဖြုတ်ယူသယ်ဆောင်၍ သင်္ဘောပေါ်တင်ရာ မြစ်ထဲကျသည်။ *[[File:Scene upon the terrace of the Great Dagon Pagoda at Rangoon.jpg|thumb|239x239px|ရွှေတိဂုံစေတီတော်ကြီး (ခရစ်နှစ် ၁၈၂၄ - ၁၈၂၆)]]'''၁၈၂၆၊ ဇန်နဝါရီလ''' − အင်္ဂလိပ်စစ်တပ်မှ ဖြုတ်ယူ၍ မြစ်ထဲကျသွားသော စဉ့်ကူးမင်းခေါင်းလောင်းကြီးကို မြန်မာတို့ ရအောင်ဆယ်ယူပြီး ပြန်လည်ဆွဲယူသည်။ *'''၁၈၂၆၊ ဒီဇင်ဘာလ ၉''' − ရွှေတိဂုံကုန်းတော်ကို အင်္ဂလိပ်လက်ထဲက ပြန်၍ရသည်။ ဟံသာဝတီဝန်ကြီး မဟာမင်းလှရာဇာက လက်ခံသည်။ အပျက်အစီးများကို ပြုပြင်သည်။ *'''၁၈၄၁၊ အောက်တိုဘာလ ၃''' − [[သာယာဝတီမင်း]] (ရွှေဘိုမင်း) စေတီတော်ကို ဖူးမြော်ရန် တက်သည်။ ရန်ကုန်တွင် နန်းသစ်ဆောက်၍ ငါးလမျှ စံသည်။ *'''၁၈၄၁၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၀''' − စေတီတော်ကြီးကို သာယာဝတီမင်း ရွှေပုဇွန်ခွံ ကပ်လှူသည်။ *'''၁၈၄၁၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၆''' − ရွှေဘို (သာယာဝတီ) မင်းက ရွှေတိဂုံရင်ပြင်တွင် အလှူတော် ရေစက်ချသည်။ မိဖုရား မမြကလေးက စောင်းတန်းဖိုး လှူသည်။ *'''၁၈၄၂၊ ဇန်နဝါရီလ ၂၀''' − ရွှေဘိုမင်းသည် ရွှေတိဂုံကို ဖူးမြော်ရန် တက်ပြီ သံသေခေါင်းလောင်း နှစ်လုံးနှင့် ဆည်းလည်းများ လှူသည်။ သွန်းလုပ်ဆဲ ခေါင်းလောင်းကြီး မပြီးသော်လည်း မစောင့်နိုင်သောကြောင့် ဆက်လက်သွန်းစေပြီး ပြန်ရန် ပြင်သည်။ *'''၁၈၄၂၊ ဇန်နဝါရီ ၂၂''' − ရန်ကုန်မှ သာယာဝတီမင်းနှင့် အခြွေအရံများ အမရပူရသို့ ပြန်ကြွသည်။ *'''၁၈၄၃၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၉''' − သာယာဝတီမင်းကောင်းမှု မဟာတိသဒ္ဒဃဏ္ဍခေါင်းလောင်းတော်ကြီးကို လူ ၅၀ ဖြင့် သွန်းလုပ်ပြီးစီးသည်ကို ဘုရင်မကြွရောက်နိုင်သဖြင့် အသည်ဝန် မဟာစည်သူနှင့် ပန်းတဉ်းဝန်တို့က တန်ဆောင်း ပြာသာဒ်နှင့် ဆွဲလှူသည်။ *'''၁၈၅၂၊ ဧပြီလ ၁၄''' − [[ဒုတိယအင်္ဂလိပ်မြန်မာစစ်|အင်္ဂလိပ် − မြန်မာ ဒုတိယစစ်ပွဲ]]တွင် အင်္ဂလိပ်တပ်များ ကုန်းတော်ကိုတက်၍ တိုက်ခိုက်သိမ်းယူတပ်စွဲ၍ ဌာပနာတိုက်များ ဖောက်ကြသည်။ *'''၁၈၅၂၊ ဇူလိုင်လ ၂၀''' − အိန္ဒိယဘုရင်ခံချုပ် လော့ဒ်ဒါလဟိုဇီ ကုန်းတော်ပေါ်သို့ တက်သည်။ *'''၁၈၅၂၊ နိုဝင်ဘာလ ၁''' − ကုန်းတော်ပေါ်တွင် လက်နက်တိုက် ဖောက်ခွဲမှုဖြစ်၍ လူငါးဦး ဒဏ်ရာရခဲ့သည်။ *'''၁၈၅၃၊ နိုဝင်ဘာလ ၂၂၊၂၃''' − ကုန်းတော်ကို တက်ရောက်သိမ်းမည်ဟု သတင်းရသဖြင့် အစောင့်များချထာပြီး ဆူပူမည့် သူများကို ဖမ်းသည်။ *'''၁၈၅၃''' − အိန္ဒိယဘုရင်ခံချုပ် လော့ဒ်ဒါလဟိုဇီက စေတီတော်ကြီးတွင် အင်္ဂလိပ်တပ်သားများ ဆက်ပြီးဖောက်ထွင်း လုယူခြင်းမပြုရဟု အမိန့်ထုတ်သည်။ *'''၁၈၅၅''' − ၁၈၅၂ ခုနှစ်မှစ၍ စစ်ကြောင့် အပျက်အစီးများကို အင်္ဂလိပ်အစိုးရ၏ ခွင့်ပြုချက်ဖြင့် ပြုပြင်၍ [[မောင်ထော်လေး၊ စစ်ကဲ|စစ်ကဲ မောင်ထော်လေး]] က စတင်စောင့်ရှောက်သည်။ ဦးထော်လေးသည် စေတီတော်အတွက် ထီးတော်ကို ပြင်ဆင်ခြင်း၊ ခေါင်းလောင်းစာရင်းပြုလုပ်ခြင်း၊ ပြန်လည်ဆပ်ကပ်လှူဒါန်းခြင်းများ ပြုလုပ်သည်။ အလှူဒါနများ စုဆောင်းပြီး စေတီတော်ပြန်လည်ပြုပြင်ရန်အတွက် ငြမ်းဆင်သည်။ တပေါင်းလတွင် ခေါင်းလောင်းများ ပြန်၍ တင်လှူသည်။ *'''၁၈၆၇''' − ကုန်းတော်ပတ်လည်ကို အင်္ဂလိပ်ခံတပ်အဖြစ် အခိုင်အမာ စတင်ပြုပြင်သည်။ *'''၁၈၆၉'''− ရွှေတိဂုံစေတီတော်ကြီးကို စောင့်ရှောက်ရန် ဘုန်းတော်ကြီး ဦးပဏ္ဍိတ ခေါ် ဦးပြားကို နာယကထားပြီး ဂေါပက ဖွဲ့သည်။ *'''၁၈၆၉၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၁''' − ဂေါပကအဖွဲ့က စည်းဝေး၍ ထီးတော်အသစ်တင်၍ ပြည်သူ့အားနှင့် မဖြစ်နိုင်၍ မန္တလေးမှ [[မင်းတုန်းမင်း]]ကို ဆောင်ရွက်ပါရန် လျှောက်ထားဖို့ ဆုံးဖြတ်သည်။ *'''၁၈၆၉၊ ဒီဇင်ဘလ ၂၆''' − မင်းတုန်းမင်း၏ တိဂုံဆံတော်ရှင် ထီးတော်သစ် တင်စေအမိန့်ကို ညီလာခံတွင် ချမှတ်သည်။ *'''၁၈၇၀၊ ဇန်နဝါရီလ ၁၁''' − မင်းတုန်းမင်း၏ ထီးတော်သစ်တင်ရန် အမိန့်ချမျတ်ခြင်းကို စေတီတော်ရင်ပြင် သာယာဝတီခေါင်းလောင်းအနီးတွင် မှတ်လွှာဖတ်ပွဲ ပြုလုပ်သည်။ *'''၁၈၇၀၊ မေလ''' − ထီးတော် မန္တလေးတွင် ပြုလုပ်ရန်အတွက် အလှူပါဝင်ရန် ရန်ကုန်မှ ငွေများ၊ ပစ္စည်းများ ပို့သည်။ *'''၁၈၇၁၊ အောက်တိုဘာလ ၂''' − ထီးတော်ကြီးကို မန္တလေးတွင် ပြုလုပ်ပြီး၍ မင်းတုန်းမင်းက ရေစက်ချ လှူဒါန်းသည်။ *'''၁၈၇၁၊ အောက်တိုဘာလ ၂၂''' − ထီးတော်သစ် ပင့်ဆောင်လာသောအဖွဲ့ ရေနန်းစကြာ သင်္ဘောဖြင့် ရန်ကုန် လမ်းမတော်ဆိပ်သို့ ဆိုက်ရောက်သည်။ *'''၁၈၇၁၊ အောက်တိုဘာလ ၂၆''' − ထီးတော်အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် မင်းကြီးမဟာမင်းကျော် မင်းထင် (ပုပ္ပါးဝန်ထောက်) က အင်္ဂလိပ် မဟာမင်းကြီးကို အခမ်းအနားဖြင့် အတွင်းဝန်ရုံးတွင် ထီးတော်ပေးအပ်ပွဲလုပ်သည်။ *'''၁၈၇၁၊ အောက်တိုဘာလ ၂၈''' − ထီးတော်သစ်သည် ရွှေတိဂုံကုန်းတော်ရှိ ဒေါ်ဖွားဇရပ်သို့ ရောက်သည်။ *'''၁၈၇၁၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၄''' − ထီးတော်ဟောင်းကို တပိုင်းစီ စပြီးချရာ ၁၈ ရက်နေ့တွင် ပြီးသည်။ *'''၁၈၇၁၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၉''' − ထီးတော်သစ်ကို စ၍တင်ရာ စက်ပျက်၍ မအောင်မြင်။ *'''၁၈၇၁၊ နိုဝင်ဘာလ ၂၁''' − ထီးတော် ပထမဘုံကိုတင်၍ ပြီးသည်။ *'''၁၈၇၁၊ နိုဝင်ဘာလ ၂၆''' − ထီးတော်သစ်နှင့်တကွ စိန်ဖူးငှက်မြတ်နားတင်၍ ပြီးမြောက်အောင်မြင်သည်။ *'''၁၈၇၁၊ နိုဝင်ဘာလ ၂၇''' − ပုပ္ပါးဝန်ထောက်နှင့်အဖွဲ့ ရန်ကုန်မှ ထွက်၍ နေပြည်တော်သို့ ပြန်သည်။ *'''၁၈၇၂၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၂''' − စေတီတော် တပေါင်းပွဲမှာ ခါတိုင်းနှစ်များထက်ထူးပြီး စည်ကားခဲ့သည်။ တောရွာများမှ ဘုရားဖူးများ အများအပြား လာရောက်ကြသည်။ *'''၁၈၇၂၊ မတ်လ ၁၅''' − [[ကောင်း၊ ဦး (ကင်းဝန်မင်းကြီး)|ကင်းဝန်မင်းကြီး]]ခေါင်းဆောင်သော လန်ဒန်သွားသံအဖွဲ့ ရွှေတိဂုံကုန်းတော်မှာ တက်ပြီး မြောက်မျက်နှာ ဇရပ်တွင် ဆွမ်းကျွေးသည်။ စေတီတော် အရှေ့ဘက်ရှိ ကျောင်းတော်ရာသို့ သွားကြည့်၏။ *'''၁၈၇၂၊ ဧပြီလ ၁၁''' − အင်္ဂလိပ် မဟာရှင်တော်ဝန်မင်းကြီးက နောက်ထပ်ဘဏ္ဍာထိန်း လူကြီးငါးဦးခန့်ထားကြောင်း အမိန့်ထုတ်သည်။ လုပ်ပိုင်ခွင့်များကို ပြဋ္ဌာန်းပေးသည်။ *'''၁၈၇၄၊ မတ်လ ၂၆''' − ကင်းဝန်မင်းကြီး ဦးဆောင်သော ပြင်သစ်ပြည် ပါရီသွား သံအဖွဲ့ စေတီတော်ကို ဝင်ဖူးရင်း ဆွမ်းတော်ကပ်သည်။ *'''၁၈၇၄၊ စက်တင်ဘာလ ၂၀''' − ကင်းဝန်မင်းကြီး၏ ပါရီပြန် သံအဖွဲ့ အပြန်ရန်ကုန်ဝင်ပြီး စေတီတော်ကြီးတွင် တစ်ကြိမ် ဆွမ်းတော်ကြီး ကပ်သည်။ *'''၁၈၈၅၊ ဧပြီလ ၂၉''' − ရန်ကုန်ခရိုင် တရားသူကြီးရုံးက ရွှေတိဂုံစေတီ ဘဏ္ဍာတော်ထိန်းအဖွဲ့ဝင် ကိုးဦး ခန့်အပ်သည့် ဂေဇက် ထုတ်ပြန်သည်။ *'''၁၈၈၆၊ ဖေဖော်ဝါရီလ''' − ရုရှား ပါဠိပညာရှင် မိနေယဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသို့ရောက်၍ ရွှေတိဂုံစေတီတော်သို့ အဖူးအမြော် တက်ရောက်သည်။ မှတ်တမ်းရေးသည်။ *'''၁၈၈၈၊ အောက်တိုဘာလ ၉''' − ငလျင်လှုပ်၍ ငှက်မြတ်နားနှင့် စိန်ဖူးတော် အောက်သို့ကျသည်။ ရွဲအထက်မှ အင်္ဂတေများ ကွာကျသည်။ *'''၁၈၈၉၊ မတ်လ ၁၇''' − ၁၈၈၈ ခုနှစ် ငလျင်ကြောင့် ပြုတ်ကျသော စိန်ဖူးတော်နှင့် ငှက်မြတ်နားကို ပြင်ဆင်ပြီးနောက် တပေါင်းလ ပွဲတော်တွင် ပြန်၍ တင်လှူသည်။ *'''၁၈၉၈''' − မြို့လူထုက မဲဆန္ဒဖြင့် ပထမဆုံး ရွေးကောက်သော ဘဏ္ဍာထိန်းအဖွဲ့ စတင်ဆောင်ရွက်သည်။ *[[File:Shwedagon Pagoda 1900.JPG|thumb|ရွှေတိဂုံစေတီတော်ကြီး (ခရစ်နှစ် ၁၉၀၀ )]]'''၁၉၀၀''' − စေတီတော်ကြီးအား ရွှေပြားသင်္ကန်း ကပ်လှူရန် ကြေညာ၍ အလှူရှင်များ ဖိတ်ခေါ်သည်။ *'''၁၉၀၃၊ မတ်လ ၂''' − စေတီတော် ခေါင်းလောင်းပုံ တောင်ဘက် အနားလန်စွန်းတွင် ကျားမတစ်ကောင် တက်နေ၍ ဂေါ်ရာများ လာရောက်ပြီး သေနတ်ဖြင့် ပစ်၍ သတ်ရသည်။ *'''၁၉၀၄၊ မတ်လ ၂၆''' − စေတီတော် ကိုယ်လုံးပြည့် ရွှေသင်္ကန်း ကပ်လှူသည်။ *'''၁၉၀၆''' − ပဉ္စမမြောက် ဂျော့ဘုရင်လောင်း ဝေလမင်းသားနှင့် ကြင်ယာတော် မေရီမင်းသမီး ရွှေတိဂုံ ကုန်းတော်ပေါ် တက်ရောက်ကြည်ညိုသည်။ *'''၁၉၀၈၊ အောက်တိုဘာလ ၂''' − ဘုရားပိုင် မြေကွက်အကျယ် ၄၉.၇၄ ဧကအတွက် အင်္ဂလိပ်အစိုးရက ဂရန်ထုတ်ပေးသည်။ *'''၁၉၁၈၊ ဖေဖော်ဝါရီလ နှင့် ဇွန်လ''' − သူရိယမဂ္ဂဇင်းတွင် [[ကာတွန်းဦးဘကလေး|ကာတွန်း ဦးဘကလေး]]က ဘုရားပေါ်တွင် မျက်နှာဖြူများ ဖိနပ်စီးသည့် အကြောင်းနှင့် ဖိနပ်စီးသည့် ကိစ္စကြောင့် ဝိုင် အမ် ဘီ အေ အဖွဲ့ကြီး၌ သဘောကွဲပုံကို ကာတွန်းများ ရေးဆွဲ၍ သရော်သည်။ *'''၁၉၁၉၊ ဩဂုတ်လ ၁၉''' − ငလျင်လှုပ်၍ ငှတ်မြတ်နားတိုင် ယိုင်သည်။ *'''၁၉၁၉၊ အောက်တိုဘာလ ၂၉''' − ဘုရားစေတီများတွင် ဖိနပ်မစီးရဟု အင်္ဂလိပ်အစိုးရက အမိန့်ထုတ်သည်။ သို့ရာတွင် တာဝန်အရ သွားရောက်လျှင် စီးနိုင်သည်ဟု ခြွင်းချက်ပါရှိသည်။ *'''၁၉၁၉''' − အင်္ဂလိပ်စစ်တပ်များ ဘုရားကုန်းတော်ပေါ်မှ ပြောင်းရွေ့သွားရန် စပြီး အရေးဆိုသည်။ *'''၁၉၂၀၊ ဒီဇင်ဘာလ ၅''' − ရန်ကုန်ကောလိပ်မှ သပိတ်မှောက်ကျောင်းသားများသည် အရှေ့ဘက်၊ ဗဟန်း ဦးအရိယ ကျောင်းတိုက်၌ စခန်းချသည်။ *'''၁၉၂၀၊ ဒီဇင်ဘာလ ၁၂''' − အင်္ဂလိပ်အတိုက်အခံ လေဘာပါတီ အမတ်ကာနယ်ဝက်ဂျ်ဝုဒ် ဇနီးမောင်နှံ ဘုရားပေါ်သို့ ဖိနပ်ချွတ်၍ တက်သည်။ ကောလိပ် သပိတ်မှောက်ကျောင်းသားများနှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးသည်။ *'''၁၉၂၁၊ မတ်လ ၁၆−၂၃''' − ၁၉၁၉ခုနှစ် ငလျင်ကြောင့် ပျက်စီးသော ငှက်မြတ်နားကို ပြုပြင်ပြီး အသစ်တင်ပွဲ ပြုလုပ်သည်။ ဆရာလင်း မော်ကွန်းရေးသည်။ *'''၁၉၂၉၊ ဇန်နဝါရီလ ၂၂''' − ကုန်းတော်ပေါ်မှ အင်္ဂလိပ် စစ်သင်္ချိုင်းကို ကန်တော်မင် အင်္ဂလိပ်သင်္ချိုင်းသို့ အခမ်းအနားဖြင့် ပြောင်းသည်။ *'''၁၉၂၉၊ နိုဝင်ဘာလ ၂၇''' − ဘဏ္ဍာတော်ထိန်းအဖွဲ့က လက်မှတ်ထိုး၍ ဘုရင်ခံနှင့် ဘုရားလူကြီးတို့ စစ်တပ်ပြောင်းရေး သဘောတူညီချက်ကို ကြေညာသည်။ *'''၁၉၂၉၊ နိုဝင်ဘာလ ၂၉''' − အင်္ဂလိပ်စစ်တပ်များ ကုန်းတော်ပေါ်မှ အပြီးအပိုင် ရွှေ့ပေးသည်။ *'''၁၉၃၀၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၈''' − [[ဝိစာရ၊ ဦး|အရှင်ဦးဝိစာရ]]၏ အလောင်းတော်ကို အနောက်ဘက်မုတ်အနီးတွင် ပြည်သူတို့ မီးသင်္ဂြိုဟ်သည်။ *'''၁၉၃၀၊ မတ်လ ၂''' − စစ်တပ်များ ရှိစဉ်က ပြည်သူပြည်သားများ တက်ခွင့်မရခဲ့သော အနောက်ဘက်စောင်းတန်းကြီးကို သံဃာအပါး ၄၀၀၀ အားဆွမ်းကျွေး၍ ဖွင့်သည်။ မဏ္ဍပ် ၁၃၀ ကျော်ဖြင့် ကျွေးမွေးဧည့်ခံသည်။ *'''၁၉၃၀၊ မေလ ၅''' − ငလျင်ကြီးလှုပ်၍ ငှက်မြတ်နားတိုင်ကျိုးပြီး စိန်ဖူးတော် တွဲလွဲကျသည်။ *'''၁၉၃၀၊ ဇူလိုင်လ ၂၀''' − ဦးစံထွန်း တန်ဆောင်းတွင် ဒို့ဗမာသီချင်း([[တို့ဗမာ သီချင်း]])ဆိုပွဲ ပြုလုပ်ရာ ဝိုင်−အမ်−ဘီ−အေ ဆရာတင် ([[သခင်တင် (ဝိုင်အမ်ဘီ)]])က တိုင်ပေးသည်။ *'''၁၉၃၀၊ စက်တင်ဘာလ''' − ကုန်းတော်ပေါ်မှာ လူငယ်များ ၅၀၀၀ ကျော် စုဝေးပြီး အစည်းအရုံးဖွဲ့သည်။ *'''၁၉၃၁၊ မတ်လ ၆''' − ကုန်းတော်ပေါ်မှာ မီးကြီးလောင်သည်။ အဖိုးတန်လက်ရာများနှင့် တန်ဆောင်း ၂၀ ကျော်မီးထဲပါသွားပြီး သိန်း ၂၀ ဖိုး ဆုံးရှုံးသည်။ *'''၁၉၃၁၊ ဧပြီလ ၃၀''' − ၁၉၃၀ ငလျင်ကြောင့် ပျက်စီးသော စိန်ဖူးတော် ပြုပြင်ပြီး၍ ပြန်လည် ကပ်လှူသည်။ [[လယ်တီ ပဏ္ဍိတ ဦးမောင်ကြီး|လယ်တီပဏ္ဍိတ ဦးမောင်ကြီး]] ဩဘာရတု ရေးသည်။ *'''၁၉၃၂၊ ဇူလိုင်လ ၁၀''' − အနောက်ဘက်မုတ် စောင်းတန်းကို ဆောက်ရန် အလယ်တောရ ဆရာတော် အုတ်မြစ်ချသည်။ *'''၁၉၃၅''' − စေတီဖိနပ်တော်ရင်း ပတ်လည်တွင် ဂေါပကလူကြီး ဦးဘသော်နှင့် ဒေါ်သဲမေတို့က သံစည်းရိုးကာရန် လှူဒါန်းသည်။ *'''၁၉၃၆၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၅''' − တက္ကသိုလ် သပိတ်မှောက်ကျောင်းသားများ ကုန်းတော်ပေါ်တက်၍ သပိတ်စခန်းချသည်။ *'''၁၉၃၉၊ ဇန်နဝါရီလ ၈''' − ရေနံမြေ သပိတ်မှောက် အလုပ်သမားများနှင့် ရန်ကုန်ဝန်းကျင်မှ သပိတ်သမားများ ရွှေတိဂုံကုန်းတော်ကို ဗဟိုပြု၍ စခန်းချသည်။ *'''၁၉၃၉၊ ဇန်နဝါရီလ ၉''' − ကုန်းတော်ပေါ်တွင် နယ်ချဲ့ဆန့်ကျင်ရေး လူထုအစည်းအဝေးပွဲကြီး ပြုလုပ်သည်။ ၁၃၀၀ ပြည့် အရေးတော်ပုံ ကာလ ဖြစ်သည်။ *'''၁၉၃၉၊ ဇန်နဝါရီလ ၂၃''' − တောင်ဘက်စောင်းတန်းရှိ မော်လမြိုင်ဇရပ်တွင် ဖွင့်လှစ်ထားသော ဒို့ဗမာအစည်းအရုံးဌာနချုပ်သို့ ပုလိပ်မင်းကြီး ပရက်စကော့နှင့်အဖွဲ့ ဖိနပ်စီး၍ တက်ရာ ပြင်းထန်စွာ ကန့်ကွက်ကြသည်။ *'''၁၉၃၉၊ ဇွန်လ ၂၂'' − လက်ရှိ ရွှေတိဂုံစေတီတော် ဥပဒေကို တရားလွှတ်တော်က အတည်ပြု ပြဋ္ဌာန်းပေးသည်။ *'''၁၉၄၂၊ ဒီဇင်ဘာလ ၉''' − ဂျပန်စစ်သေနာပတိနှင့် မြန်မာဝန်ကြီးချုပ် ကုန်းတော်ပေါ်တက်၍ ဖူးပြီး စစ်အောင်နိုင်ရေးအတွက် ဆွမ်းကျွေးသည်။ *'''၁၉၄၃၊ ဩဂုတ်လ ၁''' − နိုင်ငံတော် အဓိပတိ [[ဒေါက်တာဘမော်]] ဘုရားဖူးတက်သည်။ *'''၁၉၄၅၊ ဇန်နဝါရီလ ၁''' − ဒုတိယကမ္ဘာစစ်တွင် ဂျပန်ရှုံးနိမ့်တော့မည့် အခြေရှိသဖြင့် နိုင်ငံတော် အဓိပတိ ဘုရားဖူးတက်ပြီး စစ်အောင်နိုင်ရေး ဆုတောင်းသည်။ *'''၁၉၄၅၊ မတ်လ ၁၇''' − ရွှေတိဂုံစေတီ အနောက်ဘက်ကွင်းမှ မြန်မာ့တပ်မတော်က ရန်သူကို တိုက်ရန် စစ်ထွက်ပွဲ ပြုလုပ်သည်။ [[အောင်ဆန်း|ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း]] မိန့်ခွန်းပြောသည်။ *'''၁၉၄၅၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၈''' − ဖ−−ဆ−−ပ−−လ ပြည်လုံးကျွတ်ညီလာခံကို စေတီတော်ကုန်းမြေ အလယ်ပစ္စယာ၌ တက်ရောက်သည်။ ပရိသတ် တစ်သိန်းကျော် တက်သည်။ *'''၁၉၄၆၊ ဇွန်လ ၁၂''' − စစ်ဘေးရန်ကြောင့် ကုန်းတော်ပေါ်တွင် ခိုလှုံနေထိုင်ခဲ့ကြသူများအား ဩဝါဒါစရိယ ဆရာတော်ကြီးများ၏ အမိန့်ဖြင့် ပြောင်းရွှေ့ရန် အကြောင်းကြားသည်။ *'''၁၉၄၆၊ စက်တင်ဘာလ''' − နယ်ချဲ့ကို ဆန့်ကျင်သော အစိုးရအမှုထမ်းပေါင်းစုံ သပိတ်များ ကုန်းတော်ပေါ်တွင် စခန်းချသည်။ ပုလိပ်သပိတ်အဖွဲ့လည်း ပါဝင်သည်။ *'''၁၉၄၈၊ ဇန်နဝါရီလ ၂''' − မြန်မာနိုင်ငံမှ ပြန်ရတော့မည့် အင်္ဂလိပ်နောက်ဆုံး ဘုရင်ခံ ဟူးဘတ်ရန့်စ် ကုန်းတော်ပေါ်သို့ လာရောက်၍ ကြည်ညိုသည်။ *'''၁၉၇၀၊ စက်တင်ဘာလ ၅၊၆''' ငလျင်များလှုပ်သည်။ စေတီတော် ပိန္နဲတိုင်စောင်း၍ ဆည်းလည်းအချို့ ပြုတ်ကျသည်။ *'''၁၉၇၁၊ မတ်လ ၇''' − ယမန်နှစ်အတွင် ငလျင်ကြောင့် ပိန္နဲတိုင် တိမ်းစောင်းသွားသည်ကို ပြုပြင်ခြင်းနှင့် ထီးတော်တင် စစ်ဆေးခြင်း၊ ငှက်မြတ်နား ပြုပြင်ခြင်း၊ ရွှေပြားနှင့် ရတနာများ၊ ဆည်းလည်းများ လှူခြင်းများ၏ ကုသိုလ်အစုစု သိန်း ၁၀၀ ကျော်ဖိုးကို ရင်ပြင်တွင် ရေစက်ချ လှူဒါန်းသည်။ *'''၁၉၇၂၊ ဧပြီလ/မတ်လ''' - စေတီတော် ပထမ ဖောင်းရစ် အထက်တွင် ၁၉၀၃ ခုနှစ်မှစ၍ ရှစ်ကြိမ်မျှခွဲပြီး တစ်ပေပတ်လည် ရွှေပြား ၁၃၁၅၃ ပြား ကပ်လှူထားခဲ့ရာမှ ကျန်ဖောင်းရစ်အားလုံး ရွှေပြားကပ်လှူနိုင်ရန် အလှူရှင်တို့၏ နောက်ထပ်ရွှေပြား ၁၁၂၉ ပြား ပူဇော်ရန် စီစဉ်သည်။ တစ်ပြားလျှင် ခြောက်ကျပ်သားရှိ၍ ကာလတန်ဖိုး ၃၀၀၀ ကျပ်ဖြစ်သော ရွှေပြားများကို မေလဆန်း ၄ ရက်နေ့မှ စ၍ ကပ်လှူသည်။ တစ်ဦးချင်းသော်လည်းကောင်း၊ စုပေါင်း၍သော်လည်းကောင်း လှူဒါန်းကြသည်။<ref name="မြတ်ဘုရားရွှေတိဂုံ" /> ==ဓာတ်ပုံများ== <center><gallery> |thumb|မြေအောက်ဌာပနာအတွင်းရှိ ဘုရားလေးဆူတို့၏ဓာတ်တော်မြတ်လေးဆူ Image:Shwedagon Pagoda Yangon29.JPG|ရွှေတိဂုံစေတီတော် နေ့ရှုခင်းအလှ Image:Shwedagon_Night.JPG|ရွှေတိဂုံစေတီတော် ညရှုခင်းအလှ Image:ShwedagonIMG 7608.JPG|Outside the gates Image:ShwedagonIMG 7642.JPG|Devotees paying homage to the [[Triple Gem]] Image:ShwedagonIMG 7654.JPG|Intricate ceiling Image:ShwedagonIMG 7656.JPG|ကျောက်စိမ်းဘုရား Image:ShwedagonIMG 7662.JPG|ဗုဒ္ဓရုပ်ပွားတော်များ File:Singu Min Bell.JPG|စဉ့်ကူးမင်း ခေါင်းလောင်းတော် Image:IMG TharrawaddyBell.JPG|သာယာဝတီမင်း ခေါင်းလောင်း Image:ShwedagonCrowdedDay.JPG|ရွှေတိဂုံစေတီတော်တွင် လူများစည်ကားသော နေ့တစ်နေ့ Image:Yangon65.JPG|Planetary post for Mercury Image:Shwedagon Pagoda complex.jpg|ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အပြီး ရွှေတိဂုံစေတီတော် Image:ShwedagonPagoda.jpg|Shwedagon, a forest of pagodas Image:Shvedagon Pagodaman.jpg|ဘုရားဖူးလာသော သက်ကြီးရွယ်အိုတစ်ဦး Image:Shwedagon_well.jpg|ဆံတော်တွင်း File:Typical Planetary Post, Shwedagon.jpg|တနင်္လာဂြိုဟ်တိုင် Image:Mote_shwedagon.jpg|Eastern mote (cardinal point building) Image:Shwedagon-Pano-39314.jpg|Panoramic view Image:Shvedagon Pagoda3.jpg Image:Shwedagon pagoda.jpg|ဒဂုံစေတီတော်ကြီး မြင်ကွင်း ၁၈၂၅, from a print after Lieutenant Joseph Moore of Her Majesty’s 89th Regiment, published in a portfolio of 18 views in 1825-1826 lithography Image:2007 Myanmar protests 4.jpg </gallery> </center> == ကိုးကား == {{reflist}} == ပြင်ပလင့်ခ်များ == *{{Commons category-inline|Shwedagon pagoda|ရွှေတိဂုံစေတီတော်}} *{{Official website|http://www.shwedagon.org/index.php}} * [http://www.knowledgerush.com/kr/jsp/db/viewuser.jsp?userId=23631&penname=About+Shwedagon+Pagoda မြို့မ-မြင့်ကြွယ် ၏ ရွှေတိဂုံစေတီတော် ]{{Dead link|date=December 2020 }} *[http://www.shwedagonpagoda.com ရွှေတိဂုံစေတီတော် ဂေါပကအဖွဲ့ ဝက်ဘ်ဆိုဒ်] *[http://www.seasite.niu.edu/Burmese/legends/Legends/Shwedagon/shwedagon1.htm ခင်မျိုးချစ် ၏ ရွှေတိဂုံစေတီတော် သမိုင်း] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070311061328/http://www.seasite.niu.edu/Burmese/legends/Legends/Shwedagon/shwedagon1.htm |date=11 March 2007 }} *[http://dlxs.library.cornell.edu/cgi/t/text/pageviewer-idx?c=sea;cc=sea;sid=7bed782c84f9384d489525bd8473efe6;rgn=full%20text;idno=sea341;view=image;seq=110 ''My Child-life in Burmah'' by Olive Jennie Bixby 1880 recollections of a missionary's daughter : inc. detailed description of King Mindon's new ''hti'' being erected, pp 111] *[http://www.gutenberg.org/files/32977/32977-h/32977-h.htm#Page_203 Rudyard Kipling's description of Shwedagon Pagoda in 1889] *[http://www.canal-u.tv/producteurs/cerimes/dossier_programmes/conferences_de_l_efeo_ecole_francaise_d_extreme_orient/refashioning_space_the_shwedagon_in_british_burma_myanmar Elizabeth Moore conference ''the shwedagon in british burma myanmar''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120305004419/http://www.canal-u.tv/producteurs/cerimes/dossier_programmes/conferences_de_l_efeo_ecole_francaise_d_extreme_orient/refashioning_space_the_shwedagon_in_british_burma_myanmar |date=5 March 2012 }} *[http://dlxs.library.cornell.edu/cgi/t/text/text-idx?c=sea;cc=sea;view=toc;subview=short;idno=sea282 Lt. J.E. Alexander's account, 1827, p. 153] *[http://www.wdl.org/en/item/9213 "Scene upon the Terrace of the Great Dagon Pagoda"] from 1826 {{မြန်မာနိုင်ငံရှိ စေတီပုထိုးများ}} [[Category:ရန်ကုန်မြို့ရှိ စေတီပုထိုးများ]] [[Category:ရန်ကုန်မြို့ရှိ ရှေးဟောင်းအမွေအနှစ် အဆောက်အအုံများ]] [[Category:ရန်ကုန်မြို့]] f9168kc3y34cys8p8kkd4xm2vwxyqtn 880986 880980 2025-07-08T17:03:20Z Norm 97shindig 129251 880986 wikitext text/x-wiki {{copyedit}} {{Infobox religious building |image = Shwedagon-Pano.jpg |image_size = 240px |caption = ရွှေတိဂုံစေတီတော် |name = ရွှေတိဂုံစေတီတော် |native_name = |native_name_lang = mon |former_names = ရွှေဒဂုံစေတီတော် |alternate_names = လေးဆူဓာတ်ပုံ ရွှေတိဂုံ |location =သိင်္ဂုတ္တရ ကုန်းတော်၊ [[ရန်ကုန်မြို့]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | map_type = မြန်မာနိုင်ငံ | map_size = 250 | coordinates = {{coord|16.798354|96.149705|region:MM|display=inline,title}} | religious_affiliation = [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] | sect = [[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]] |antenna_spire = {{Convert|112.17|m|ft|0|abbr=on}}{{Citation needed|date=February 2011}} |roof = {{Convert|105|m|ft|0|abbr=on}}{{Citation needed|date=February 2011}} | height_max = {{convert|105|m|abbr=on}} | spire_height = {{convert|112.17|m|ft|0|abbr=on}} | governing_body = ရွှေတိဂုံစေတီတော် ဂေါပကအဖွဲ့ |embedded = {{Designation list|embed=yes|designation1=Yangon}} | year_completed = {{circa}} BC ၆ ရာစု |architect =[[ဆင်ဖြူရှင်]] |building_type = [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] ဝတ်ပြုရာနေရာ |url = {{url|www.shwedagonpagoda.com}} [[File:Crows-bells-voices-in-bkg-schwedagon.wav|mini]]ရွှေတိဂုံစေတီရှိ ဆည်းလည်းသံ }} '''ရွှေတိဂုံ စေတီတော်သည်''' ၃၂၆ ပေ မြင့်ပြီး [[ရန်ကုန်မြို့]]ရှိ [[သိင်္ဂုတ္တရကုန်းတော်|သိင်္ဂုတ္တရ ကုန်းတော်]]ပေါ်တွင် တည်ရှိသည်။ "လေးဆူဓာတ်ပုံ ရွှေတိဂုံ" ဟုလည်း ခေါ်တွင်သည်။အချို့ကလည်း "စေတီအစ ရွှေတိဂုံက" ဟုဆိုကြသည်။ လက်ရှိဥာဏ်တော်ရှိ စေတီတော်ကို ၄င်းခေတ် ကုန်းဘောင်ဆင်ဖြူရှင်မင်းတရားက ၁၇၆၈ခုနှစ် ငလျင်ကြီးကြောင့် ပျက်စီးခဲ့ရသည့် မူလစေတီတော်ကိုငုံ၍ မြန်မာဗိသုကာဟန်ဖြင့် အချိုးအစားဆန်းကြယ်စွာ တည်သည်။ [[File:Shwedagon Pagoda.jpg|thumb|150px|ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်းက ရွှေတိဂုံ စေတီတော်ပုံ]] == အမည်ခေါ်တွင်ပုံ == [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး|ရန်ကုန်တိုင်း]]ဟု မပေါ်လွင်ခင်က ဥက္ကလာပမင်းကြီး စိုးစံရာ ဥက္ကလာပတိုင်း၊ ဥက္ကလာပမြို့ကြီးဟု သိမှတ်ခဲ့ကြသည်။ နောင်သောအခါ [[တဖုဿနှင့် ဘလ္လိက|ဘလ္လိက]] နှင့် [[တဖုဿနှင့် ဘလ္လိက|တဖုဿ]] ကုန်သည်ညီနောင်တို့က [[မြတ်စွာဘုရားသခင်|မြတ်စွာဘုရား]] ဆံတော်များ သယ်ဆောင်လာခဲ့ပြီး သိင်္ဂုတ္တရကုန်းတော်ပေါ်တွင် စေတီတည်ထားခဲ့ကြပီး ထိုစေတီတော်ထဲတွင် [[ဂေါတမမြတ်စွာဘုရား]]၏ ဆံတော် ရှစ်ဆူနှင့်တကွ ရှေးရှေးသော ဘုရား ၃ ဆူတို့၏ အမွေအနှစ်များ ထည့်သွင်းထားခြင်းကြောင့် တိဂုံပစေတီဟု အမည်တွင်ခဲ့လေတော့သည်။ ထိုတိဂုံပမှသည် ဒဂုံအဖြစ်သို့ ရောက်ရှိခဲ့ပြီး မူလမြို့အမည်ကွယ်ကာ ဒဂုံတိုင်း သမုတ်ခဲ့ကြသည်။ တတိယမြန်မာနိုင်ငံကို တည်ထောင်ခဲ့သော [[အလောင်းမင်းတရား]]လက်ထက်တွင် [[မွန်လူမျိုး|မွန်]] တို့ကို တိုက်ခိုက်အောင်မြင်ပြီးနောက် ဒဂုံကို [[ရန်ကုန်မြို့|ရန်ကုန်]]ဟု အမည် ပြောင်းလည်ခဲ့သည်။ ထိုအချိန်မှစ၍ [[ရွှေတိဂုံ|တိဂုံပဆံတော်ရှင်စေတီတော်]]သည် မြန်မာပြည်တွင်မှာ သာမက ကမ္ဘာ့တဝှမ်းမှာ [[ရွှေတိဂုံ]] ဟူသော အမည်နာမဖြင့် ခေါ်ဝေါ်ခဲ့ကြသည်။ [[File:Shwe Dagon Pagoda, 2011.jpg|thumb|150px|ရွှေတိဂုံဘုရားအား ညဘက်ဖူးမြင်ရပုံ]] == သမိုင်းကြောင်း == ဘီစီ (၅၈၈)၌ ယနေ့မြန်မာနိုင်ငံအောက်ပိုင်း ရန်ကုန်မြို့အနီးတဝိုက်တွင် တည်ရှိခဲ့သော ဥက္ကလာပမင်းကြီး၏ နိုင်ငံတော်တွင် ပါဝင်သော အသိဉ္စနမြို့၌ သုဝဏ္ဏအမည်ရှိသော သူဌေးကြီးတစ်ဦးရှိလေသည်။ ထိုသူဌေးကြီးတွင် တဖုဿနှင့် ဘလ္လိက ဟူသော သားနှစ်ယောက်ရှိသည်။ ၎င်းတို့သည် ကုန်သည်များ ဖြစ်ကြသည်။ ၎င်းကုန်သည် ညီနောင်တို့သည် ကုန်များကို သင်္ဘောဖြင့် တင်ဆောင်ကာ မဇ္ဈိမဒေသသို့ ကုန်ရောင်းသွားကြသည်။ မဇ္ဈိမဒေသပင်လယ်ဆိပ်ကမ်းသို့ ရောက်သောအခါ သင်္ဘောကို ဆိုက်ကပ်ကျောက်ချ၍ ကုန်များကို လည်းအစီးပေါင်း (၅၀ဝ)ပေါ်သို့ တင်ဆောင်ကာ မဇ္ဈိမဒေသ၌ လှည့်လည်ရောင်းချကြသည်။ တဖုဿ ဘလ္လိက ကုန်သည်ညီနောင်အဖွဲ့သည် ဗောဓိပင်အနီးသို့ ရောက်ရှိ လာခဲ့ကြ၏။ ကုန်သည်တို့ မဟာဗောဓိပင် အနီးသို့ရောက်ပြီး တစ်နေ့ သို့မဟုတ် တစ်ည၌ ရုက္ခစိုးနတ်သည် ကုန်သည်ညီနောင်အား ကိုယ်ထင်ပြခဲ့၏။ ကုန်သည်ညီနောင်တို့သည် ရုက္ခစိုးနတ်အား မြင်လျှင် အံ့ဩသွားကြ၏။ အသင်မည်သူနည်း ဟုမေး၏။ ရုက္ခစိုးနတ်က "အမောင်တို့ နားထောင်လော့ ကျွန်ုပ်က တခြားမဟုတ်၊ ကျွန်ုပ်သည် ဟိုးဘဝက အမောင်တို့နှင့် ဆွေမျိုးတော်စပ်ခဲ့သူများ ဖြစ်ပြီး၊ ကျွန်ုပ်သည် ဟိုးရှေးဘဝက ကောင်းမှုကောင်းကျိုးများ ပြုခဲ့သူ ဖြစ်သဖြင့် ယခုဘဝတွင် ရုက္ခစိုးနတ်ဖြစ်ခဲ့သည်။ အမောင်တို့ ယခု သင်တို့ထံသို့ ရောက်ခဲ့သည်မှာ သင်တို့နှင့်ကျွန်ုပ်သည် ယခင် ဘဝဆွေမျိုးတော်စပ်ဖူးသူ ဖြစ်သဖြင့် သင်တို့အား အကျိုးပြုရန် ဤသို့ ကိုယ်ထင်ပြရခြင်းဖြစ်သည် အမောင်တို့" ဟုပြောသည်။ ကုန်သည်ညီနောင်က "အသင်က မည်သို့ အကျိုးပြုဖို့လာသနည်း"ဟု ရုက္ခစိုးနတ်ကို မေး၏။ ထိုအခါ ရုက္ခစိုးနတ်က"နားထောင်လော့ အမောင်တို့ ကျွန်ုပ်သင်တို့အား အကျိုးပြုသည်ဆိုသည်မှာ အခြားမဟုတ်ပါ။ ပြောရလျှင် အမောင်တို့ ရောက်ရှိနေသည့် မဇ္ဈိမဒေသတွင် သုံးလောကထွဋ်ထား ရှင်တော်မြတ်ဘုရားဟာ ပွင့်တော်မူပြီး လင်းလွန်းပင်ခြေရင်းမှာ သီတင်းသုံး စံတော်မူနေတာမို့ အမောင်တို့ သွားရောက် ပူဇော်လော့ တိုက်တွန်းလမ်းညွှန်လိုတယ် အမောင်တို့"ဟုဆိုလျှင် တဖုဿနှင့် ဘလ္လိက ကုန်သည်ညီနောင်တို့ အလွန်တရာ ဝမ်းမြောက်ကြည်နူးသွားကြ၏။ ချက်ချင်းပင် "ဒါဆို ကျွန်ုပ်အား လမ်းညွှန်ပြပါ ရုက္ခစိုးနတ်" ဟုပြော၏။ ထို့နောက် ရုက္ခစိုးနတ်သည် တဖုဿနှင့် ဘလ္လိက ကုန်သည်ညီနောင်တို့အား ဘုရားရှင် သီတင်း သုံးရာ လင်းလွန်းပင်အား လမ်းညွှန်ပြခဲ့၏။ သည်အခါ ကုန်သည် ညီနောင်တို့သည် သဒ္ဓါပီတိအပြည့်နှင့် ဘုရားရှင် သီတင်းသုံးရာ လင်းလွန်းပင်ရင်းသို့ သွားကြ၏။ မြတ်စွာဘုရားရှင်အား မုန့်ကြွပ်ကြော်၊ ပျားမုန့်ထုပ် တို့နှင့် ဘုရားရှင်အား လှူဒါန်းပူဇော်ခြင်းပြု၏။ === ပထမဆုံး သရဏဂုံတည်သူ === ကုန်သည်ညီနောင်တို့ မြတ်စွာဘုရားရှင်အား မုန့်ကြွပ် ကြော်၊ ပျားမုန့်ထုပ်တို့နှင့် ပူဇော်သက္ကာကပြု လှူဒါန်းခဲ့သည်။ ဘုရားရှင်မှ ဤသို့ လှူဒါန်းပူဇော်ခဲ့သည့်အတွက် ဗုဒ္ဓံသရဏံ ဂစ္ဆာမိ၊ ဓမ္မံသရဏံ ဂစ္ဆာမိ ဟူသည့် "ဒွေဝါစိက" သရဏဂုံ တည်ခဲ့ကုန်၏။ ထိုစဉ်က ဘုရားရတနာ၊ တရားရတနာ တည်းဟူသည့် ရတနာနှစ်ပါးသည်သာ ပေါ်ထွန်းခဲ့ပြီး၊ သံဃာရတနာသည် ပေါ်ပေါက်ခဲ့ခြင်းမရှိသေးပေ။ ထို့ကြောင့် လူသူအများသည် ရတနာနှစ်ပါးအားသာ ဆည်းကပ်ပူဇော်နေကြကုန်၏။ ဗုဒ္ဓဝင်သမိုင်းကို ပြန်ကြည့်လျှင် ဂေါတမဘုရားရှင် လက်ထက်၌ တဖုဿနှင့် ဘလ္လိက ကုန်သည်ညီနောင်တို့သည် ထူးခြားစွာ ဘုရားရှင်အား ပထမဆုံး ဆွမ်းကပ်ရသူနှင့် ပထမဆုံး သရဏဂုံ တည်သူများ ဖြစ်ခဲ့၏။ === ဆံတော်ရှစ်ဆူ === ဘုရားရှင်အား ပူဇော်ခွင့်၊ ဆွမ်းကပ်ခွင့်ရခဲ့သည့်အတွက် ပီတိဖြစ်ခဲ့ရသည့် တဖုဿနှင့် ဘလ္လိက ကုန်သည်ညီနောင်တို့သည် ဆွမ်းကပ်လှူပူဇော်ပြီးလျှင် "အရှင်ဘုရား၊ တပည့်တော်တို့ အရှင်မြတ်ဘုရားအား ထာဝရကိုးကွယ်ဆည်းကပ်ပူဇော်နိုင်ရန် ဘုရားရှင်ကိုယ်စား ပူဇော်ရာ တစ်ခုအား ပေးသနားတော် မူပါဘုရား" ဟုလျှောက်ထား လေ၏။ "ကောင်းပြီချစ်သားတို့" မိန့်တော်မူပြီး သကာလ ဦးခေါင်းတော်အား သုံးသပ်ပြီး ဆံတော်မြတ် (၈)ဆူအား ကုန်သည်ညီနောင်တို့အား ပေးသနားတော်မူရာ တဖုဿနှင့် ဘလ္လိက ကုန်သည် ညီနောင်တို့သည် ဝမ်းမြောက်ပီတိ အပြည့်နှင့် ဗုဒ္ဓဘုရားရှင်၏ ဆံတော်(၈)ဆူအား သင်္ဘောနှင့်ပင့်ဆောင်ကာ ဥက္ကလာပတိုင်းပြည် သို့ ပြန်ခဲ့၏။ တဖုဿနှင့် ဘလ္လိက ကုန်သည်ညီနောင်တို့ ဘုရားရှင်၏ ဆံတော်(၈)ဆူအား ပင့်ဆောင်ကာ ဥက္ကလာပတိုင်းပြည်သို့ ပြန်လာလျှင် ဥက္ကလာပတိုင်း၏ ပြည့်ရှင်မင်းမြတ် ဥက္ကလာပမင်းကြီး နှင့်တကွ ပြည်သူတို့က သောင်းသောင်းဖျဖျကြိုဆိုကာ ဖူးမြော် ကြည်ညိုကြ၏။ === နောင်တော်ကြီးစေတီ === ထို့အတူ ဆံတော်(၄)ဆူအား စေတီတော်အဖြစ် တည်ထား ကိုးကွယ်ရန် ဆုံးဖြတ်ကြ၏။ စေတီတော်အား သိင်္ဂုတ္တရကုန်းတော် ၌ တည်ထားကိုးကွယ်ရန် မင်းနှင့်ပြည်သူတို့က ဆုံးဖြတ်ပြီး သိင်္ဂုတ္တရ ကုန်းတော်သို့ ပင့်ဆောင်ခဲ့၏။ သိင်္ဂုတ္တရကုန်းတော် သို့ရောက်လျှင် ဗုဒ္ဓဘုရားရှင်၏ ဆံတော်(၄)ဆူအား ကြီးကျယ်ခန်းနားသည့် စံကျောင်း၊ မဏ္ဍပ်ကြီး ဆောက်လုပ်၍ပူဇော်ခဲ့သည်။ ယင်းစံကျောင်း မဏ္ဍပ်နေရာ၌ အထိမ်းအမှတ်စေတီတစ်ဆူ တည်ထားခဲ့ကြ၏။ ထိုစေတီသည် နောင်တော်ကြီးစေတီဟု အမည်တွင်၏။ [[ဖိုင်:Pagoda_Shwe_Dagon_34.jpg|thumb|နောင်တော်ကြီးစေတီ]] === ဌာပနာထားသော ဓာတ်တော်မြတ် ၄-ပါး === [[ဥက္ကလာပမင်းကြီး]]တည်ထားကိုးကွယ်တော်မူသော ရွှေတိဂုံ စေတီတော်ကြီး၌ ဘုရား ၄-ဆူ၏ ဓာတ်တော်မြတ်လေးဆူကို [[ဌာပနာ]]ထားသည်ဟု အဆိုရှိသည်။ ဗုဒ္ဓမြတ်စွာတို့၏ ဆံတော်မြတ်၊ ဓာတ်တော်မြတ်တို့အား ရန်သူတို့ အလွယ်တကူ မဖျက်ဆီးနိုင်ရန်အတွက် နတ်တို့သည် ဌာပနာ တိုက်ထည့်သွင်းတည်ရန် ကြံရွယ်ပြီး သိင်္ဂုတ္တရကုန်းတော် အလယ်တည့်တည့်၌ ဇောက် ၄၀၄တောင်၊ အနံ ၄၄ တောင်ရှိသည့် ဥမင်လိုဏ်ခေါင်းတစ်ခုတူးခဲ့၏။ ထိုဥမင်လိုဏ်ခေါင်းအတွင်း၌ # ဆူးလေနတ်ကြီးထံမှ ရရှိသော [[ကကုဿန်]]မြတ်စွာဘုရားရှင်၏ တောင်ဝှေးတော် # ရောဟဏီမည်သော ဗိုလ်တထောင်နတ်ကြီးထံမှ ရရှိသည့် ကောဏာဂမန မြတ်စွာဘုရားရှင်၏ ရေစစ်တော် # ဒက္ခိဏ မည်သော သင်္ကန်းကျွန်း ကျိုက္ကဆံ နတ်ကြီးထံမှ ရရှိသည့် ကဿပမြတ်စွာဘုရားရှင်၏ ရေသနုပ်သင်္ကန်းတော်မြတ် # တဖုဿနှင့် ဘလ္လိက ညီနောင်တို့ထံမှ ရရှိသော ဂေါတမမြတ်စွာဘုရားရှင်၏ ဆံတော်မြတ်(၄)ဆူအား မဟာသက္ကရာဇ် ၁၀၃-ခုနှစ်၊ တပေါင်း လပြည့်နေ့၌ ကျောက်ဖျာအခင်းအကာများ ပြုလုပ်၍ ဌာပနာတိုက် ထည့်သွင်းတော်မူခဲ့သည်။ ထိုဆံတော်ဓာတ်တို့ကို 'အမြိဿရ' မည်သော [[မှော်ဘီနတ်ကြီး]]က စောင့်ရသည်ဟု မော်ဓော ရာဇာဝင်သမိုင်းနှင့် ရွှေတိဂုံသမိုင်း၊ အခြား ပညာရှိတို့ကဆိုကြသည်။ ထို့နောက် ကျောက်ဖျာတိုက်၏ အထက် ၌ ကျောက်ဖျာတင်၍ ဌာပနာတိုက်အား ပိတ်ခဲ့၏။ === သာသနာအစရွှေတိဂုံက === ဥက္ကလာပမင်းကြီးနှင့် ပြည်သူများပူးပေါင်း၍ ဌာပနာ တိုက် ကျောက်ဖျာအထက်၌ ဉာဏ်တော်(၄၄)တောင် အမြင့်ရှိသည့် စေတီတော်မြတ်တစ်ဆူအား တည်ထားကိုးကွယ်ခဲ့ပြီး ထိုစေတီအား "တိဂုမ္ဗစေတီတော်"ဘွဲ့ချီမော်ကွန်း ထိုးခဲ့၏။ ထို တိဂုမ္ဗစေတီတော်သည် ဂေါတမဘုရားရှင်၏ သာသနာတော်မှာ ကမ္ဘာမြေပြင်တွင် ပထမဦးဆုံးစေတီဖြစ်၏။ ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ၌ "သာသနာအစ ရွှေတိဂုံက"ဟု ကဗ္ဗည်းထိုး မော်ကွန်းတင်ခဲ့ပြီ ဖြစ်သတည်း။<ref> ရွှေတိဂုံသမိုင်းသစ် (အရှင်အာဒိစ္စရံသီ)</ref> [[File:Shwedagon pagoda morning.jpg|thumb|150px|အာရုဏ်တက်အချိန်ဖူး​မျှော်ရပုံ ]] == ထူးခြားဖြစ်စဉ် == ခရစ်နှစ် ၁၉၀၃-ခုနှစ်၊ မတ်လ(၂)ရက် (၁၂၆၄ ခု၊ တပေါင်းလဆန်း ၅ ရက်) တနင်္လာနေ့တွင် ရွှေတိဂုံ စေတီတော် အင်္ဂါထောင့်သို့ [[ကျား]]တစ်ကောင် တက်ရောက်လာသဖြင့် သက်ဆိုင်ရာ အာဏာပိုင်တို့က ပစ်သတ်ခဲ့ကြသည်။ <ref>{{cite book|title=၂၀ရာစု မြန်မာ့သမိုင်း|author=သန်းဝင်းလှိုင်|date=၂ဝဝ၉ ခု၊ မေလ|publisher=ကံကော်ဝတ်ရည် စာပေ}}</ref> ကျားသည်ခေါင်းလောင်းပုံ အနားလန်အစွန်းတွင် တက်၍ ဝပ်နေသည်ကို ဘုရားဖူးများသည် တွေ့ကာအုတ်အုတ်ကျက်ကျက် ဖြစ်ခဲ့သည်။ ဘုရားလူကြီး တစ်ဦးဖြစ်သည့် ဦးရွှေဝိုင်းသည် ရန်ကုန်အရေးပိုင်၏ စာဖြင့် ထိုနေ့ နံနက် ၈ နာရီတွင် ဗိုလ်မှူးကြီး အီးလောဖို့ဒ် ကို သွားခေါ်ခဲ့သည်။ ဗိုလ်မှူးကြီးကို အပြင်မှပြန်အလာ လမ်းတွင် တွေ့ခဲ့သည်။ နီးရာအိမ်များမှ သေနတ်ရှာခဲ့သည်။ နှစ်လုံးပူးသေနတ်တစ်လက်ကို ကပ္ပတိန်ဂျင်းနင်း၏အိမ်မှ ရခဲ့သည်။ အီလောဖို့ဒ်နှင့်အတူ ကပ္ပတိန် ဘီဗီးလ်၊ ကပ္ပတိန်ဂျင်းနင်း တို့လည်း အတူလိုက်ပါလာကြသည်။ ကျားမှာတစ်ကောင်လုံးကို မမြင်ရဘဲ ကျောကုန်း၊ နောက်ခြေထာက်နှင့် အမြီးတို့သာ မြင်ရသည်။ ဗိုလ်မှူးကြီးလောဖို့ဒ်သည် ဂျင်းနင်းအား တန်ဆောင်ပေါ်သို့ တက်၍ နေရာယူခိုင်းခဲ့သည်။ ကပ္ပတိန် ဘီးဗီးလ်အား လီဗာပူဘုရင့်တပ်ရင်းမှ ရိုင်ဖယ်သေနတ်ကိုင် စစ်သားဆယ်ဦးကို ခေါ်ခိုင်းခဲ့သည်။ စစ်သား ၁၄ ဦးမျှ ရောက်လာကြသည်။ စစ်သားများကို နှစ်စုခွဲလိုက်သည်။ ထို့နောက် ကပ္ပတိန်ဂျင်းနင်းရှိသော တန်ဆောင်း၏ တစ်ဖက်တစ်ချက်စီတွင် နေရာယူခိုင်းသည်။ ထို့နောက်ကျားကို ဗိုလ်မှူးကြီးက အမိန့်ပေးသောအခါ ပစ်သတ်စေခဲ့သည်။ ကပ္ပတိန်ဂျင်းနင်းပစ်လိုက်သော ကျည်ဆန်တို့သည် ရင်အုပ်၊ ဘယ်နှင့်ညာ ပခုံးတို့တွင် ထိမှန်ခဲ့သည်။ ဆက်လက်ပစ်ခတ်ရာ ကျားသည် ထိုနေရတွင်ပင် ငြိမ်ကျသွားသည်။ သို့တိုင် ကျားသည် မသေသေးဘဲ ညည်းသံပြုနေသေးသည်း။ ဂျင်းနင်းသည် ကျားဆီသို့ ငြမ်းတွင်ချည်ထားသော ဝါးလှေကားဖြင့် တက်သွား၏။ ထို့နောက် ကျား၏ ရင်အုပ်တည့်တည့်ကို တစ်ချက်ပစ်လေသည်။ ထိုအခါမှ ကျားသည်သေလေသည်။ ကျားသည် ငယ်ရွယ်သောကျားမ ဖြစ်သည်။ ကိုယ်မှာ ရှစ်ပေတိတိဖြစ်သည်။ ကိုယ်ပေါ်တွင် သေနတ်ဒဏ်ရာ ငါးချက်ထိမှန်ခဲ့သည်။ ဂျင်းနင်းပစ်ခတ်ခဲ့သော ကျည်ဆန်လေးချက်မှာ ရင်အုပ်၊ ကျောရှေ့၊ ကျောနောက်နှင့် နှလုံးတည့်တည့်ကို ထိမှန်ခဲ့သည်။ ဂေါ်ရာစစ်သားတို့ ပစ်၍ထိသော ဒဏ်ရာမှာ တစ်ချက်သာ ရှိသည်။ နောက်ခြေထောက်အနားမှ ဖြတ်ကာ အမြီးကို ထိမှန်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အမြီးသည် ပြတ်ပြီး အုတ်စွန်းတွင် တွဲလောင်းကျနေသည်။ ထိုကျားသည် ဘုရားပေါ်မတက်ခင်က ပုဇွန်တောင် အမဲသတ်ရုံအနီးတွင် ရှိသော တရုတ်လူမျိုးတို့၏ ဟင်းခင်းထဲသို့ ရောက်ခဲ့သည့် ခြေရာများ တွေ့ခဲ့သည်။ ထို့ပြင် ကုတ်ကိုင်းရေကူးဖက်ရှိ ခြံတစ်ခြံထဲတွင် နွားမတစ်ကောင်ကို ကိုက်သတ်ကာ စားသွား၏။ ထိုအချိန်ကာလ ဘုရားပေါ်သို့ ကျားတက်သည့် ဖြစ်ရပ်မှာ လူတို့ပါးစပ်ဖျားတွင် အပြောများသော ကိစ္စဖြစ်ခဲ့သည်။ ကျေးလက်တောရွာများအထိ သတင်းမှာ ပျံ့နှံ့သွားသဖြင့် အရပ်ရပ်မှ ဘုရားဖူးများ ရောက်လာကြလေသည်။ ထိုအဖြစ်ကို '''ထားဝယ်ဒိန်းသီချင်းများ''' ဖွဲ့ဆိုကြသည်။ အငြိမ့်၊ ဇာတ်များတွင် စည်းလွတ်၊ ကာရန်လွတ်သီချင်းများ ဖွဲ့ဆိုကြသည်။ စည်းလွတ်သီချင်းမှာ "ရွှေတိဂုံဘုရားမှာ ကျားတက်တာ၊ ငါးရက်ကြာ။ အို ... ရွှေတိဂုံ ဘုရားမှာလ၊ ကျားတက်တာ ငါးရက်ကယ်ကြာဗျ၊ ဂေါ်ရာတွေဝိုင်း၊ သေနတ်နဲ့ပစ်၊ ကျားစင်းစင်းသေ" ဟူ၍ ဖြစ်၏။ ရွှေတောင်ဆရာလွမ်း၏ '''ရွှေတိဂုံဘုရားအမှူးကို ကျားအဖူးတက်သော ပြဇာတ်''' မှာ လူကြိုက်များကာ ရောင်းမလောက်ခဲ့ပေ။ အရပ်ထဲတွင်လည်း ဘုရားပေါ်ကျားတက်သည်ကို မှော်ဘီနတ်ကြီး ဘုရားဖူးလာသည်ဟုလည်း ပြောဆိုကြလေသည်။<ref name="မြတ်ဘုရားရွှေတိဂုံ">{{cite book|title=မြတ်ဘုရားရွှေတိဂုံ|publisher=စာပေဗိမာန်|location=၃၆၁၊ ပြည်လမ်း၊ ရန်ကုန်မြို့}}</ref> == ခေါင်းလောင်းများ == ရွှေတိဂုံ စေတီတော်၊ ရင်ပြင်၌ ခေါင်းလောင်းစုစုပေါင်း (၂၉)လုံးရှိသည်။ #[[ဓမ္မစေတီ ခေါင်းလောင်းကြီး]] - ခရစ်နှစ် ၁၄၇၇ [[မြန်မာ သက္ကရာဇ်|(ကောဇာသက္ကရာဇ်]] (၈၃၈)) ခုနှစ်တွင် မွန်ဘုရင် [[ဓမ္မစေတီမင်း]]ကြီးသည် အဝိန္ဒဆောက်အမည်ရ [[ဓမ္မစေတီ ခေါင်းလောင်းကြီး]] ကြေးပိဿာချိန်(၁၈၀၀၀၀)ရှိ ခေါင်းလောင်းကြီးကို သွန်းလုပ်ပြီး တင်လှူတော်မူသည်။ #[[စဉ့်ကူးမင်း ခေါင်းလောင်းတော်]] - ခရစ်နှစ် ၁၇၇၈-ခုနှစ်၌ [[ဆင်ဖြူရှင်မင်း]] သွန်းလုပ်ခဲ့၏။ သွန်းလုပ်ဆဲ ၁၀၃၈-ခုနှစ်တွင် ဆင်ဖြူရှင် နတ်ရွာစံခဲ့သည်။ သားတော် [[စဉ့်ကူးမင်း]]က ဆက်လက်သွန်းလုပ်စေသည်။ အလေးချိန်မှာ ၁၅၅၅၅ ပိဿာရှိသည်။ #[[သာယာဝတီမင်း ခေါင်းလောင်းတော်]] - ခရစ်နှစ် ၁၈၄၁-ခုနှစ်တွင် [[သာယာဝတီမင်း]] (ခေါ်) ရွှေဘိုမင်းသည် အလေးချိန်ပိဿာ ၂၆၀၀ဝ ရှိ ခေါင်းလောင်းကြီးကို သွန်းလုပ်ပြီး တင်လှူတော်မူသည်။ [[File:Yangon70.JPG|thumb|150px|ရွှေတိဂုံစေတီတော် မြောက်ဘက်မုခ်ဦး]] == သတင်း == ရွှေတိဂုံစေတီတော်ကြီးကို ခရစ်နှစ်သက္ကရာဇ် ၁၇၆၈ ခုနှစ်တွင် မြေဒူးမင်းလက်ထက် တွင်ငလျင်ကြီးစွာ လှုပ်ခဲ့သည့် အတွက် ဖောင်းရစ် အဝထိပြိုကျခဲ့သည့် အတွက် ဆင်ဖြူရှင်မင်းတရားကြီးမှ ယခုဖူးတွေ့ရသည် ၃၂၆ ပေ မြင့်သော စေတီတော်ကြီးကို ယခင်စေတီကို ငုံကာ တည်ထားကိုးကွယ်ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း၊ ယခုစေတီတော် သက်တမ်းမှာ ၂၆၀ဝ နှစ်ရှိပြီး ဖြစ်သည်။ ရွှေတိဂုံစေတီတော်တွင် ကပ်လှူထားသော ရွှေပြား ရွှေသင်္ကန်းများမှာ ရွှေပြား အချပ်ရေ ၃၃၆၀၀ ခုရှိပြီး ရွှေစင်ရွှေသား ၃ တန်ခွဲ ရှိသည်။ နာဂစ်မုန်တိုင်း ကြောင့် လွင့်စဉ်ကျခဲ့သော ရွှေစ ရွှေနများမှ ၉ ပိဿာခန့်ကို ပြန်လည် ကောက်ယူခဲ့ကြောင်း။ ယခုအခါ နာဂစ်မုန်တိုင်း လေတိုက်နှုန်းထက် ပိုမိုပြင်းထန်သော လေတိုက်နှုန်းများကို ခံနိုင်ရည်ရှိအောင် စီစဉ်ကြရာတွင် ငလျင်ဒဏ်ကြီးများကို ပင် ခံနိုင်ရည် ရှိအောင် ပြင်ဆင်ရကြောင်း၊ ထီးတော်မှ ခေါင်းလောင်းတော်အထိ အလေးချိန် တန် ၆၀၀ ခန့် ထမ်းထားရကြောင်း၊ ကြာမှောက်ကြာလှန်ကို စတီးတိုင်း၊ စတီး သံကွင်းနှင့် စတီး သံပတ် များ ဖြင့် ချုပ်၍ အတွင်းရှိ ရှေ့ယခင် စေတီဟောင်းနှင့် လက်ရှိ ငုံထားသော စေတီတော်ကြား ကွာဟနေသော နေရာများကို စလစ် လောင်းသွားမည် ဖြစ်သည်။ ကြာမှောက် ကြာလှန် အတွင်းပိုင်း ခိုင်ခံ့အောင် ပြုလုပ်သည့် ကဏ္ဍ တွင် ငွေကျပ် သိန်း ၁၀၀၀ ကျော် ကုန်ကျမည် ဖြစ်ပြီး လိုအပ်သည့် ပစ္စည်းများမှ ဖော်ပြပါ စတီး၊ သံ နှင့် ဘိလပ်မြေများကို စေတနာရှင် အလှူရှင်များမှ ငွေသားများ လှူဒါန်းထားပြီး ဖြစ်သည်။ ==ရွှေတိဂုံဖွဲ့စာများ== [[ရွှေတိဂုံဖွဲ့စာများ]] == သမိုင်းရက်စွဲများ (ခရစ်နှစ်) == *'''၁၃၇၂''' − ရွှေတိဂုံ စေတီတော်ကို ဟံသာဝတီဘုရင် [[ဗညားဦး]] ပြင်ဆင်ခဲ့သည်။ ပြင်ပြီးသည့် အချိန်တွင် စေတီ၏ ဉာဏ်တော်မှာ အတောင် ၄၀ ( ပေ ၆၀) ရှိသည်။ *'''၁၄၃၆''' − ငလျင်လှုပ်၍ ခေါင်းလောင်းအထိ ပြိုကျခဲ့သည်။ ဗညားရန်း၊ ဗညားဗရူး၊ ဗညားကင်းဒေါ၊ ဘုရင်မကြီး [[ရှင်စောပု]]တို့ ပါဝင်ပြီး အဆက်ဆက်ပြုပြင်ခဲ့သောကြောင့် ဉာဏ်တော်မှာ ၃၀၂ ပေ ဖြစ်လာသည်။ *'''၁၄၇၆''' − ရှင်စောပုနှင့် ဓမ္မစေတီမင်းတို့ ဆက်လက် ပြုပြင်ခဲ့သည်။ ကြေးချိန်ပိဿာ ၃၀၀၀ ရှိဓမ္မစေတီခေါင်းလောင်းကို လှူဒါန်းခဲ့သည်။ *'''၁၄၈၅''' − ရွှေတိဂုံ ကျောက်စာတိုင်ကို ရေးထိုးစိုက်ထူခဲ့သည်။ *'''၁၅၆၄''' − [[ဘုရင့်နောင်]] လက်ထက်တွင် ငလျင်ကြီးလှုပ်၍ ပြိုသည်။ *'''၁၅၇၂''' − ၁၅၆၄ ခုနှစ်တွင် ငလျင်လှုပ်၍ ပြိုကျခဲ့သော အပျက်အစီးတို့ကို ဘုရင့်နောင်က ပြင်ဆင်ပြီး ထီးတင်ခဲ့သည်။ မကိုဋ်လှူသည်။ သဘင်ပွဲခံသည်။ *'''၁၅၈၂''' − ငါးဆူဒါယကာ နန္ဒဘုရင် လက်ထက်တွင် ထီးသစ်တင်ခဲ့သည်။ ကြေးချိန်ပိဿာ ၁၄၀ ရှိ ခေါင်းလောင်းလှူသည်။ *'''၁၅၈၃၊ နိုဝင်ဘာလ''' − အီတလီပြည်၊ ဗင်းနစ်မြို့သားကုန်သည် ဂတ်စ်ပရိုဗာလဗီ မြန်မာနိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိပြီးရွှေတိဂုံ စေတီတော်သို့ ရောက်ခဲ့သည်။ *'''၁၅၈၃''' − အင်္ဂလိပ်အမျိုးသား ရပ်ဖစ်ချ် ဒဂုန်ရောက်၍ စေတီတော်အကြောင်းကို မှတ်တမ်းတင်သည်။ *'''၁၆၁၀၊ ဇူလိုင်လ''' − ၁၆၀၈ ခုနှစ် ငလျင်ကြောင့် အပျက်အစီးများကို ပြင်၍ ပထမဆုံး ပြည်သူများ စုပေါင်းတင်လှူသည့် ထီးတော်ကို တင်ခဲ့သည်။ အင်္ဂဗုဓ် ဆရာတော်က ဦးစီးသည်။ *'''၁၆၁၂''' − ဓမ္မစေတီခေါင်းလောင်းကို [[ငဇင်ကာ]] ဖြုတ်ယူသည်။ ဒေါပုံမြစ်အတွင်းသို့ ကျခဲ့သည်။ *'''၁၆၁၃''' − အနောက်ဘက်လွန်မင်းက ငဇင်ကာကို နှိမ်နင်းပြီး ဒဂုန်သို့လာရောက်၍ စေတီတော်တွင် ကြေးခေါင်းလောင်း ဆွဲလှူသည်။ *'''၁၆၁၉၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၉''' − အနောက်ဘက်လွန်မင်းလက်ထက် ထီးတော်အသစ်တင်သည်။ ငွေခေါင်းလောင်းများကို လှူပြီး စောင့်ရှောက်ရန်အတွက် လူ ၄၂၀ ထားခဲ့သည်။ *'''၁၆၂၀၊ နိုဝင်ဘာလ''' − အနောက်ဘက်လွန်မင်းလက်ထက်တွင် ငလျင်လှုပ်ပြီး စေတီတော်အထက်ပိုင်း ပြိုကျသည်။ မဟာရံတံတိုင်းများလည်း ပြိုကျခဲ့သည်။ *'''၁၆၂၂၊ မတ်လ''' − ငလျင်ကြောင့် ပျက်စီးသည်များကို ပြုပြင်၍ ထီးတော်အသစ်တင်သည်။ ရွှေသင်္ကန်း ကပ်လှူသည်။ *'''၁၆၄၄၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၆''' − ငလျင်လှုပ်၍ ပြိုသည်ကို သာလွန်မင်းက ထီးတော်ဟောင်းကို ပြုပြင်ပြီး ပြန်၍ ထီးတင်သည်။ *'''၁၆၅၂၊ မေလ ၆''' − ငလျင်လှုပ်၍ ပြိုကျသည်ကို ပင်းတလဲမင်းက ထီးပြန်တင်သည်။ *'''၁၆၆၂၊ ဖေဖော်ဝါရီလ''' − ပြင်မင်းလက်ထက်တွင် ငလျင်လှုပ်၍ ထီးတော်ဘုံသုံးဆင့် လွင့်စဉ်၍ မြေခခဲ့သည်။ *'''၁၆၆၃၊ စက်တင်ဘာလ''' − ပြည်မင်းက ထီးတော်ဟောင်းကို အင်းဝသို့ ယူ၍ ပြုပြင်ပြီးနောက် ပြန်တင်သည်။ *'''၁၆၆၄ ဒီဇင်ဘာလ''' − ငလျင်လှုပ်သဖြင့် စိန်ဖူးနှင့်တကွ ထီးတော် အနောက်မြောက်ထောင့်သို့ ကျသည်။ ငှက်ပျောဖူးနှင့် ခေါင်းလောင်းပုံပြိုသည်။ *'''၁၆၆၇၊ ဖေဖော်ဝါရီလ''' − စေတီကြီးကို ပြုပြင်ပြီး၍ ထီးအသစ်တင်ခဲ့သည်။ *'''၁၆၇၉၊ ဩဂုတ်လ − နိုဝင်ဘာလ''' − ငလျင်အကြိမ်ကြိမ်လှုပ်ခဲ့သောကြောင့် စေတီကြီးပြိုသည်ကို အများဝိုင်းဝန်းပြုပြင်သည်။ *'''၁၇၅၅၊ ဇွန်လ''' − [[အလောင်းမင်းတရား|အလောင်းဘုရား]] ရွှေတိဂုံကို ပူဇော်ရန် တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ရင်ပြင်တော်တွင် ဂုဏ်တော်ကိုးပါးကို အကြိမ်တစ်ထောင်ပြည့်အောင် ရွတ်ဆိုပူဇော်သည်။ *'''၁၇၅၇၊ ဇူလိုင်လ''' − အလောင်းဘုရားကောင်းမှု ရွှေသင်္ကန်းကပ်လှူပူဇော်သည်။ သုဓမ္မာဇရပ်ကြီးများကို ဆောက်လုပ်လှူဒါန်းသည်။ *'''၁၇၆၈၊ ဇွန်လ ၁၃''' − [[ဆင်ဖြူရှင်မင်း]]တရားလက်ထက်တွင် ငလျင်လှုပ်၍ စေတီတော်၏ သပိတ်မှောက် အထက်ပိုင်း ပျက်စီးသည်။ စေတီပစ္စယာ ပန်းတင်လည်း ပျက်သည်။ ဆင်ဖြူရှင်က ပြင်ဆင်ရန် ထီးတော်အသစ်လုပ်၍ ရွှေ ကိုယ်လေးချိန် မျက်ပါးခတ်စေသည်။ *'''၁၇၇၅၊ မတ်လ ၁''' − ဆင်ဖြူရှင်မင်း ထီးတော်တင်ရန် ရန်ကုန်သို့ရောက်သည်။ ရန်ကုန်မြို့ အနောက်ဘက်ယွန်းတွင် သဘင်နန်းနှင့် စံ၏။ *'''၁၇၇၅၊ မတ်လ ၁၅''' − ဆင်ဖြူရှင်ကောင်းမှု၊ အမြင့် ၃၈ ပေ၊ ၉ လက်မရှိသော ဘုံခုနှစ်ဆင့် ထီးတော်သစ်ကို တပေါင်းလပြည့်နေ့တွင် စေတီတော်မြောက်အရပ်မှ စက်သီးဖြင့် တင်သည်။ ထိုအချိန်တွင် ဉာဏ်တော်သည် ၃၃၈ ပေရှိသည်။ *'''၁၇၇၉၊ ဇန်နဝါရီလ ၂၇''' − ဆင်ဖြူရှင်၏ အမိန့်ဖြင့် ရွှေတိဂုံစေတီတော်တွင် ဆွဲလှူရန် သွန်းသောကြေးချိန် ၁၅၅၅၅ ရှိ ခေါင်းလောင်းကြီးကို မဟာဃဏ္ဍဘွဲ့ပေး၍ ဆွဲလှူသည်။ အများက စည့်ကူးမင်းခေါင်းလောင်းဟု ခေါ်ကြသည်။ *'''၁၇၈၆၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၆''' − ဘိုးတော်ဘုရား (ခေါ်) [[ဗဒုံမင်း]]သည် ရင်ပြင်တော်ပေါ်၌ ကြေးနီအုတ်ကြွပ်မိုး စရပ် ဆောက်လုပ်လှူဒါန်းသည်။ *'''၁၇၉၅၊ ဧပြီလ''' − အင်္ဂလိပ်သံကိုယ်စားလှယ် မိုက်ကယ်ဆိုင်း ရန်ကုန်သို့ရောက်၍ စေတီရင်ပြင်သို့ ရောက်သည်။ *'''၁၇၉၆၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၄''' − အင်္ဂလိပ်သံ ဟီရမ်ကောက် ဒဂုန်သို့ရောက်၍ ရွှေတိဂုံစေတီ တောင်ဘက်မုတ်ခြေရင်းမှ သွားကြည့်ပြီး ဘုရားဖူးများ စည်ကားပုံကို မှတ်တမ်းရေးခဲ့သည်။ *'''၁၈၁၇''' − အများကောင်းမှုဖြင့် စေတီတော်ကို ရွှေချသည်။ *'''၁၈၁၄၊ မေလ ၁၂''' − ရွှေတိဂုံကုန်းတော်ကို အင်္ဂလိပ်စစ်တပ်တက်၍ သိမ်းပြီး ခံတပ်လုပ်သည်။ ဌာပနာတိုက်များ ဖောက်၍ အဖိုးတန် ရတနာတွေ ယူသည်။ စဉ့်ကူးမင်းခေါင်းလောင်းကြီးကို ဖြုတ်ယူသယ်ဆောင်၍ သင်္ဘောပေါ်တင်ရာ မြစ်ထဲကျသည်။ *[[File:Scene upon the terrace of the Great Dagon Pagoda at Rangoon.jpg|thumb|239x239px|ရွှေတိဂုံစေတီတော်ကြီး (ခရစ်နှစ် ၁၈၂၄ - ၁၈၂၆)]]'''၁၈၂၆၊ ဇန်နဝါရီလ''' − အင်္ဂလိပ်စစ်တပ်မှ ဖြုတ်ယူ၍ မြစ်ထဲကျသွားသော စဉ့်ကူးမင်းခေါင်းလောင်းကြီးကို မြန်မာတို့ ရအောင်ဆယ်ယူပြီး ပြန်လည်ဆွဲယူသည်။ *'''၁၈၂၆၊ ဒီဇင်ဘာလ ၉''' − ရွှေတိဂုံကုန်းတော်ကို အင်္ဂလိပ်လက်ထဲက ပြန်၍ရသည်။ ဟံသာဝတီဝန်ကြီး မဟာမင်းလှရာဇာက လက်ခံသည်။ အပျက်အစီးများကို ပြုပြင်သည်။ *'''၁၈၄၁၊ အောက်တိုဘာလ ၃''' − [[သာယာဝတီမင်း]] (ရွှေဘိုမင်း) စေတီတော်ကို ဖူးမြော်ရန် တက်သည်။ ရန်ကုန်တွင် နန်းသစ်ဆောက်၍ ငါးလမျှ စံသည်။ *'''၁၈၄၁၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၀''' − စေတီတော်ကြီးကို သာယာဝတီမင်း ရွှေပုဇွန်ခွံ ကပ်လှူသည်။ *'''၁၈၄၁၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၆''' − ရွှေဘို (သာယာဝတီ) မင်းက ရွှေတိဂုံရင်ပြင်တွင် အလှူတော် ရေစက်ချသည်။ မိဖုရား မမြကလေးက စောင်းတန်းဖိုး လှူသည်။ *'''၁၈၄၂၊ ဇန်နဝါရီလ ၂၀''' − ရွှေဘိုမင်းသည် ရွှေတိဂုံကို ဖူးမြော်ရန် တက်ပြီ သံသေခေါင်းလောင်း နှစ်လုံးနှင့် ဆည်းလည်းများ လှူသည်။ သွန်းလုပ်ဆဲ ခေါင်းလောင်းကြီး မပြီးသော်လည်း မစောင့်နိုင်သောကြောင့် ဆက်လက်သွန်းစေပြီး ပြန်ရန် ပြင်သည်။ *'''၁၈၄၂၊ ဇန်နဝါရီ ၂၂''' − ရန်ကုန်မှ သာယာဝတီမင်းနှင့် အခြွေအရံများ အမရပူရသို့ ပြန်ကြွသည်။ *'''၁၈၄၃၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၉''' − သာယာဝတီမင်းကောင်းမှု မဟာတိသဒ္ဒဃဏ္ဍခေါင်းလောင်းတော်ကြီးကို လူ ၅၀ ဖြင့် သွန်းလုပ်ပြီးစီးသည်ကို ဘုရင်မကြွရောက်နိုင်သဖြင့် အသည်ဝန် မဟာစည်သူနှင့် ပန်းတဉ်းဝန်တို့က တန်ဆောင်း ပြာသာဒ်နှင့် ဆွဲလှူသည်။ *'''၁၈၅၂၊ ဧပြီလ ၁၄''' − [[ဒုတိယအင်္ဂလိပ်မြန်မာစစ်|အင်္ဂလိပ် − မြန်မာ ဒုတိယစစ်ပွဲ]]တွင် အင်္ဂလိပ်တပ်များ ကုန်းတော်ကိုတက်၍ တိုက်ခိုက်သိမ်းယူတပ်စွဲ၍ ဌာပနာတိုက်များ ဖောက်ကြသည်။ *'''၁၈၅၂၊ ဇူလိုင်လ ၂၀''' − အိန္ဒိယဘုရင်ခံချုပ် လော့ဒ်ဒါလဟိုဇီ ကုန်းတော်ပေါ်သို့ တက်သည်။ *'''၁၈၅၂၊ နိုဝင်ဘာလ ၁''' − ကုန်းတော်ပေါ်တွင် လက်နက်တိုက် ဖောက်ခွဲမှုဖြစ်၍ လူငါးဦး ဒဏ်ရာရခဲ့သည်။ *'''၁၈၅၃၊ နိုဝင်ဘာလ ၂၂၊၂၃''' − ကုန်းတော်ကို တက်ရောက်သိမ်းမည်ဟု သတင်းရသဖြင့် အစောင့်များချထာပြီး ဆူပူမည့် သူများကို ဖမ်းသည်။ *'''၁၈၅၃''' − အိန္ဒိယဘုရင်ခံချုပ် လော့ဒ်ဒါလဟိုဇီက စေတီတော်ကြီးတွင် အင်္ဂလိပ်တပ်သားများ ဆက်ပြီးဖောက်ထွင်း လုယူခြင်းမပြုရဟု အမိန့်ထုတ်သည်။ *'''၁၈၅၅''' − ၁၈၅၂ ခုနှစ်မှစ၍ စစ်ကြောင့် အပျက်အစီးများကို အင်္ဂလိပ်အစိုးရ၏ ခွင့်ပြုချက်ဖြင့် ပြုပြင်၍ [[မောင်ထော်လေး၊ စစ်ကဲ|စစ်ကဲ မောင်ထော်လေး]] က စတင်စောင့်ရှောက်သည်။ ဦးထော်လေးသည် စေတီတော်အတွက် ထီးတော်ကို ပြင်ဆင်ခြင်း၊ ခေါင်းလောင်းစာရင်းပြုလုပ်ခြင်း၊ ပြန်လည်ဆပ်ကပ်လှူဒါန်းခြင်းများ ပြုလုပ်သည်။ အလှူဒါနများ စုဆောင်းပြီး စေတီတော်ပြန်လည်ပြုပြင်ရန်အတွက် ငြမ်းဆင်သည်။ တပေါင်းလတွင် ခေါင်းလောင်းများ ပြန်၍ တင်လှူသည်။ *'''၁၈၆၇''' − ကုန်းတော်ပတ်လည်ကို အင်္ဂလိပ်ခံတပ်အဖြစ် အခိုင်အမာ စတင်ပြုပြင်သည်။ *'''၁၈၆၉'''− ရွှေတိဂုံစေတီတော်ကြီးကို စောင့်ရှောက်ရန် ဘုန်းတော်ကြီး ဦးပဏ္ဍိတ ခေါ် ဦးပြားကို နာယကထားပြီး ဂေါပက ဖွဲ့သည်။ *'''၁၈၆၉၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၁''' − ဂေါပကအဖွဲ့က စည်းဝေး၍ ထီးတော်အသစ်တင်၍ ပြည်သူ့အားနှင့် မဖြစ်နိုင်၍ မန္တလေးမှ [[မင်းတုန်းမင်း]]ကို ဆောင်ရွက်ပါရန် လျှောက်ထားဖို့ ဆုံးဖြတ်သည်။ *'''၁၈၆၉၊ ဒီဇင်ဘလ ၂၆''' − မင်းတုန်းမင်း၏ တိဂုံဆံတော်ရှင် ထီးတော်သစ် တင်စေအမိန့်ကို ညီလာခံတွင် ချမှတ်သည်။ *'''၁၈၇၀၊ ဇန်နဝါရီလ ၁၁''' − မင်းတုန်းမင်း၏ ထီးတော်သစ်တင်ရန် အမိန့်ချမျတ်ခြင်းကို စေတီတော်ရင်ပြင် သာယာဝတီခေါင်းလောင်းအနီးတွင် မှတ်လွှာဖတ်ပွဲ ပြုလုပ်သည်။ *'''၁၈၇၀၊ မေလ''' − ထီးတော် မန္တလေးတွင် ပြုလုပ်ရန်အတွက် အလှူပါဝင်ရန် ရန်ကုန်မှ ငွေများ၊ ပစ္စည်းများ ပို့သည်။ *'''၁၈၇၁၊ အောက်တိုဘာလ ၂''' − ထီးတော်ကြီးကို မန္တလေးတွင် ပြုလုပ်ပြီး၍ မင်းတုန်းမင်းက ရေစက်ချ လှူဒါန်းသည်။ *'''၁၈၇၁၊ အောက်တိုဘာလ ၂၂''' − ထီးတော်သစ် ပင့်ဆောင်လာသောအဖွဲ့ ရေနန်းစကြာ သင်္ဘောဖြင့် ရန်ကုန် လမ်းမတော်ဆိပ်သို့ ဆိုက်ရောက်သည်။ *'''၁၈၇၁၊ အောက်တိုဘာလ ၂၆''' − ထီးတော်အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် မင်းကြီးမဟာမင်းကျော် မင်းထင် (ပုပ္ပါးဝန်ထောက်) က အင်္ဂလိပ် မဟာမင်းကြီးကို အခမ်းအနားဖြင့် အတွင်းဝန်ရုံးတွင် ထီးတော်ပေးအပ်ပွဲလုပ်သည်။ *'''၁၈၇၁၊ အောက်တိုဘာလ ၂၈''' − ထီးတော်သစ်သည် ရွှေတိဂုံကုန်းတော်ရှိ ဒေါ်ဖွားဇရပ်သို့ ရောက်သည်။ *'''၁၈၇၁၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၄''' − ထီးတော်ဟောင်းကို တပိုင်းစီ စပြီးချရာ ၁၈ ရက်နေ့တွင် ပြီးသည်။ *'''၁၈၇၁၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၉''' − ထီးတော်သစ်ကို စ၍တင်ရာ စက်ပျက်၍ မအောင်မြင်။ *'''၁၈၇၁၊ နိုဝင်ဘာလ ၂၁''' − ထီးတော် ပထမဘုံကိုတင်၍ ပြီးသည်။ *'''၁၈၇၁၊ နိုဝင်ဘာလ ၂၆''' − ထီးတော်သစ်နှင့်တကွ စိန်ဖူးငှက်မြတ်နားတင်၍ ပြီးမြောက်အောင်မြင်သည်။ *'''၁၈၇၁၊ နိုဝင်ဘာလ ၂၇''' − ပုပ္ပါးဝန်ထောက်နှင့်အဖွဲ့ ရန်ကုန်မှ ထွက်၍ နေပြည်တော်သို့ ပြန်သည်။ *'''၁၈၇၂၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၂''' − စေတီတော် တပေါင်းပွဲမှာ ခါတိုင်းနှစ်များထက်ထူးပြီး စည်ကားခဲ့သည်။ တောရွာများမှ ဘုရားဖူးများ အများအပြား လာရောက်ကြသည်။ *'''၁၈၇၂၊ မတ်လ ၁၅''' − [[ကောင်း၊ ဦး (ကင်းဝန်မင်းကြီး)|ကင်းဝန်မင်းကြီး]]ခေါင်းဆောင်သော လန်ဒန်သွားသံအဖွဲ့ ရွှေတိဂုံကုန်းတော်မှာ တက်ပြီး မြောက်မျက်နှာ ဇရပ်တွင် ဆွမ်းကျွေးသည်။ စေတီတော် အရှေ့ဘက်ရှိ ကျောင်းတော်ရာသို့ သွားကြည့်၏။ *'''၁၈၇၂၊ ဧပြီလ ၁၁''' − အင်္ဂလိပ် မဟာရှင်တော်ဝန်မင်းကြီးက နောက်ထပ်ဘဏ္ဍာထိန်း လူကြီးငါးဦးခန့်ထားကြောင်း အမိန့်ထုတ်သည်။ လုပ်ပိုင်ခွင့်များကို ပြဋ္ဌာန်းပေးသည်။ *'''၁၈၇၄၊ မတ်လ ၂၆''' − ကင်းဝန်မင်းကြီး ဦးဆောင်သော ပြင်သစ်ပြည် ပါရီသွား သံအဖွဲ့ စေတီတော်ကို ဝင်ဖူးရင်း ဆွမ်းတော်ကပ်သည်။ *'''၁၈၇၄၊ စက်တင်ဘာလ ၂၀''' − ကင်းဝန်မင်းကြီး၏ ပါရီပြန် သံအဖွဲ့ အပြန်ရန်ကုန်ဝင်ပြီး စေတီတော်ကြီးတွင် တစ်ကြိမ် ဆွမ်းတော်ကြီး ကပ်သည်။ *'''၁၈၈၅၊ ဧပြီလ ၂၉''' − ရန်ကုန်ခရိုင် တရားသူကြီးရုံးက ရွှေတိဂုံစေတီ ဘဏ္ဍာတော်ထိန်းအဖွဲ့ဝင် ကိုးဦး ခန့်အပ်သည့် ဂေဇက် ထုတ်ပြန်သည်။ *'''၁၈၈၆၊ ဖေဖော်ဝါရီလ''' − ရုရှား ပါဠိပညာရှင် မိနေယဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသို့ရောက်၍ ရွှေတိဂုံစေတီတော်သို့ အဖူးအမြော် တက်ရောက်သည်။ မှတ်တမ်းရေးသည်။ *'''၁၈၈၈၊ အောက်တိုဘာလ ၉''' − ငလျင်လှုပ်၍ ငှက်မြတ်နားနှင့် စိန်ဖူးတော် အောက်သို့ကျသည်။ ရွဲအထက်မှ အင်္ဂတေများ ကွာကျသည်။ *'''၁၈၈၉၊ မတ်လ ၁၇''' − ၁၈၈၈ ခုနှစ် ငလျင်ကြောင့် ပြုတ်ကျသော စိန်ဖူးတော်နှင့် ငှက်မြတ်နားကို ပြင်ဆင်ပြီးနောက် တပေါင်းလ ပွဲတော်တွင် ပြန်၍ တင်လှူသည်။ *'''၁၈၉၈''' − မြို့လူထုက မဲဆန္ဒဖြင့် ပထမဆုံး ရွေးကောက်သော ဘဏ္ဍာထိန်းအဖွဲ့ စတင်ဆောင်ရွက်သည်။ *[[File:Shwedagon Pagoda 1900.JPG|thumb|ရွှေတိဂုံစေတီတော်ကြီး (ခရစ်နှစ် ၁၉၀၀ )]]'''၁၉၀၀''' − စေတီတော်ကြီးအား ရွှေပြားသင်္ကန်း ကပ်လှူရန် ကြေညာ၍ အလှူရှင်များ ဖိတ်ခေါ်သည်။ *'''၁၉၀၃၊ မတ်လ ၂''' − စေတီတော် ခေါင်းလောင်းပုံ တောင်ဘက် အနားလန်စွန်းတွင် ကျားမတစ်ကောင် တက်နေ၍ ဂေါ်ရာများ လာရောက်ပြီး သေနတ်ဖြင့် ပစ်၍ သတ်ရသည်။ *'''၁၉၀၄၊ မတ်လ ၂၆''' − စေတီတော် ကိုယ်လုံးပြည့် ရွှေသင်္ကန်း ကပ်လှူသည်။ *'''၁၉၀၆''' − ပဉ္စမမြောက် ဂျော့ဘုရင်လောင်း ဝေလမင်းသားနှင့် ကြင်ယာတော် မေရီမင်းသမီး ရွှေတိဂုံ ကုန်းတော်ပေါ် တက်ရောက်ကြည်ညိုသည်။ *'''၁၉၀၈၊ အောက်တိုဘာလ ၂''' − ဘုရားပိုင် မြေကွက်အကျယ် ၄၉.၇၄ ဧကအတွက် အင်္ဂလိပ်အစိုးရက ဂရန်ထုတ်ပေးသည်။ *'''၁၉၁၈၊ ဖေဖော်ဝါရီလ နှင့် ဇွန်လ''' − သူရိယမဂ္ဂဇင်းတွင် [[ကာတွန်းဦးဘကလေး|ကာတွန်း ဦးဘကလေး]]က ဘုရားပေါ်တွင် မျက်နှာဖြူများ ဖိနပ်စီးသည့် အကြောင်းနှင့် ဖိနပ်စီးသည့် ကိစ္စကြောင့် ဝိုင် အမ် ဘီ အေ အဖွဲ့ကြီး၌ သဘောကွဲပုံကို ကာတွန်းများ ရေးဆွဲ၍ သရော်သည်။ *'''၁၉၁၉၊ ဩဂုတ်လ ၁၉''' − ငလျင်လှုပ်၍ ငှတ်မြတ်နားတိုင် ယိုင်သည်။ *'''၁၉၁၉၊ အောက်တိုဘာလ ၂၉''' − ဘုရားစေတီများတွင် ဖိနပ်မစီးရဟု အင်္ဂလိပ်အစိုးရက အမိန့်ထုတ်သည်။ သို့ရာတွင် တာဝန်အရ သွားရောက်လျှင် စီးနိုင်သည်ဟု ခြွင်းချက်ပါရှိသည်။ *'''၁၉၁၉''' − အင်္ဂလိပ်စစ်တပ်များ ဘုရားကုန်းတော်ပေါ်မှ ပြောင်းရွေ့သွားရန် စပြီး အရေးဆိုသည်။ *'''၁၉၂၀၊ ဒီဇင်ဘာလ ၅''' − ရန်ကုန်ကောလိပ်မှ သပိတ်မှောက်ကျောင်းသားများသည် အရှေ့ဘက်၊ ဗဟန်း ဦးအရိယ ကျောင်းတိုက်၌ စခန်းချသည်။ *'''၁၉၂၀၊ ဒီဇင်ဘာလ ၁၂''' − အင်္ဂလိပ်အတိုက်အခံ လေဘာပါတီ အမတ်ကာနယ်ဝက်ဂျ်ဝုဒ် ဇနီးမောင်နှံ ဘုရားပေါ်သို့ ဖိနပ်ချွတ်၍ တက်သည်။ ကောလိပ် သပိတ်မှောက်ကျောင်းသားများနှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးသည်။ *'''၁၉၂၁၊ မတ်လ ၁၆−၂၃''' − ၁၉၁၉ခုနှစ် ငလျင်ကြောင့် ပျက်စီးသော ငှက်မြတ်နားကို ပြုပြင်ပြီး အသစ်တင်ပွဲ ပြုလုပ်သည်။ ဆရာလင်း မော်ကွန်းရေးသည်။ *'''၁၉၂၉၊ ဇန်နဝါရီလ ၂၂''' − ကုန်းတော်ပေါ်မှ အင်္ဂလိပ် စစ်သင်္ချိုင်းကို ကန်တော်မင် အင်္ဂလိပ်သင်္ချိုင်းသို့ အခမ်းအနားဖြင့် ပြောင်းသည်။ *'''၁၉၂၉၊ နိုဝင်ဘာလ ၂၇''' − ဘဏ္ဍာတော်ထိန်းအဖွဲ့က လက်မှတ်ထိုး၍ ဘုရင်ခံနှင့် ဘုရားလူကြီးတို့ စစ်တပ်ပြောင်းရေး သဘောတူညီချက်ကို ကြေညာသည်။ *'''၁၉၂၉၊ နိုဝင်ဘာလ ၂၉''' − အင်္ဂလိပ်စစ်တပ်များ ကုန်းတော်ပေါ်မှ အပြီးအပိုင် ရွှေ့ပေးသည်။ *'''၁၉၃၀၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၈''' − [[ဝိစာရ၊ ဦး|အရှင်ဦးဝိစာရ]]၏ အလောင်းတော်ကို အနောက်ဘက်မုတ်အနီးတွင် ပြည်သူတို့ မီးသင်္ဂြိုဟ်သည်။ *'''၁၉၃၀၊ မတ်လ ၂''' − စစ်တပ်များ ရှိစဉ်က ပြည်သူပြည်သားများ တက်ခွင့်မရခဲ့သော အနောက်ဘက်စောင်းတန်းကြီးကို သံဃာအပါး ၄၀၀၀ အားဆွမ်းကျွေး၍ ဖွင့်သည်။ မဏ္ဍပ် ၁၃၀ ကျော်ဖြင့် ကျွေးမွေးဧည့်ခံသည်။ *'''၁၉၃၀၊ မေလ ၅''' − ငလျင်ကြီးလှုပ်၍ ငှက်မြတ်နားတိုင်ကျိုးပြီး စိန်ဖူးတော် တွဲလွဲကျသည်။ *'''၁၉၃၀၊ ဇူလိုင်လ ၂၀''' − ဦးစံထွန်း တန်ဆောင်းတွင် ဒို့ဗမာသီချင်း([[တို့ဗမာ သီချင်း]])ဆိုပွဲ ပြုလုပ်ရာ ဝိုင်−အမ်−ဘီ−အေ ဆရာတင် ([[သခင်တင် (ဝိုင်အမ်ဘီ)]])က တိုင်ပေးသည်။ *'''၁၉၃၀၊ စက်တင်ဘာလ''' − ကုန်းတော်ပေါ်မှာ လူငယ်များ ၅၀၀၀ ကျော် စုဝေးပြီး အစည်းအရုံးဖွဲ့သည်။ *'''၁၉၃၁၊ မတ်လ ၆''' − ကုန်းတော်ပေါ်မှာ မီးကြီးလောင်သည်။ အဖိုးတန်လက်ရာများနှင့် တန်ဆောင်း ၂၀ ကျော်မီးထဲပါသွားပြီး သိန်း ၂၀ ဖိုး ဆုံးရှုံးသည်။ *'''၁၉၃၁၊ ဧပြီလ ၃၀''' − ၁၉၃၀ ငလျင်ကြောင့် ပျက်စီးသော စိန်ဖူးတော် ပြုပြင်ပြီး၍ ပြန်လည် ကပ်လှူသည်။ [[လယ်တီ ပဏ္ဍိတ ဦးမောင်ကြီး|လယ်တီပဏ္ဍိတ ဦးမောင်ကြီး]] ဩဘာရတု ရေးသည်။ *'''၁၉၃၂၊ ဇူလိုင်လ ၁၀''' − အနောက်ဘက်မုတ် စောင်းတန်းကို ဆောက်ရန် အလယ်တောရ ဆရာတော် အုတ်မြစ်ချသည်။ *'''၁၉၃၅''' − စေတီဖိနပ်တော်ရင်း ပတ်လည်တွင် ဂေါပကလူကြီး ဦးဘသော်နှင့် ဒေါ်သဲမေတို့က သံစည်းရိုးကာရန် လှူဒါန်းသည်။ *'''၁၉၃၆၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၅''' − တက္ကသိုလ် သပိတ်မှောက်ကျောင်းသားများ ကုန်းတော်ပေါ်တက်၍ သပိတ်စခန်းချသည်။ *'''၁၉၃၉၊ ဇန်နဝါရီလ ၈''' − ရေနံမြေ သပိတ်မှောက် အလုပ်သမားများနှင့် ရန်ကုန်ဝန်းကျင်မှ သပိတ်သမားများ ရွှေတိဂုံကုန်းတော်ကို ဗဟိုပြု၍ စခန်းချသည်။ *'''၁၉၃၉၊ ဇန်နဝါရီလ ၉''' − ကုန်းတော်ပေါ်တွင် နယ်ချဲ့ဆန့်ကျင်ရေး လူထုအစည်းအဝေးပွဲကြီး ပြုလုပ်သည်။ ၁၃၀၀ ပြည့် အရေးတော်ပုံ ကာလ ဖြစ်သည်။ *'''၁၉၃၉၊ ဇန်နဝါရီလ ၂၃''' − တောင်ဘက်စောင်းတန်းရှိ မော်လမြိုင်ဇရပ်တွင် ဖွင့်လှစ်ထားသော ဒို့ဗမာအစည်းအရုံးဌာနချုပ်သို့ ပုလိပ်မင်းကြီး ပရက်စကော့နှင့်အဖွဲ့ ဖိနပ်စီး၍ တက်ရာ ပြင်းထန်စွာ ကန့်ကွက်ကြသည်။ *'''၁၉၃၉၊ ဇွန်လ ၂၂'' − လက်ရှိ ရွှေတိဂုံစေတီတော် ဥပဒေကို တရားလွှတ်တော်က အတည်ပြု ပြဋ္ဌာန်းပေးသည်။ *'''၁၉၄၂၊ ဒီဇင်ဘာလ ၉''' − ဂျပန်စစ်သေနာပတိနှင့် မြန်မာဝန်ကြီးချုပ် ကုန်းတော်ပေါ်တက်၍ ဖူးပြီး စစ်အောင်နိုင်ရေးအတွက် ဆွမ်းကျွေးသည်။ *'''၁၉၄၃၊ ဩဂုတ်လ ၁''' − နိုင်ငံတော် အဓိပတိ [[ဒေါက်တာဘမော်]] ဘုရားဖူးတက်သည်။ *'''၁၉၄၅၊ ဇန်နဝါရီလ ၁''' − ဒုတိယကမ္ဘာစစ်တွင် ဂျပန်ရှုံးနိမ့်တော့မည့် အခြေရှိသဖြင့် နိုင်ငံတော် အဓိပတိ ဘုရားဖူးတက်ပြီး စစ်အောင်နိုင်ရေး ဆုတောင်းသည်။ *'''၁၉၄၅၊ မတ်လ ၁၇''' − ရွှေတိဂုံစေတီ အနောက်ဘက်ကွင်းမှ မြန်မာ့တပ်မတော်က ရန်သူကို တိုက်ရန် စစ်ထွက်ပွဲ ပြုလုပ်သည်။ [[အောင်ဆန်း|ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း]] မိန့်ခွန်းပြောသည်။ *'''၁၉၄၅၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၈''' − ဖ−−ဆ−−ပ−−လ ပြည်လုံးကျွတ်ညီလာခံကို စေတီတော်ကုန်းမြေ အလယ်ပစ္စယာ၌ တက်ရောက်သည်။ ပရိသတ် တစ်သိန်းကျော် တက်သည်။ *'''၁၉၄၆၊ ဇွန်လ ၁၂''' − စစ်ဘေးရန်ကြောင့် ကုန်းတော်ပေါ်တွင် ခိုလှုံနေထိုင်ခဲ့ကြသူများအား ဩဝါဒါစရိယ ဆရာတော်ကြီးများ၏ အမိန့်ဖြင့် ပြောင်းရွှေ့ရန် အကြောင်းကြားသည်။ *'''၁၉၄၆၊ စက်တင်ဘာလ''' − နယ်ချဲ့ကို ဆန့်ကျင်သော အစိုးရအမှုထမ်းပေါင်းစုံ သပိတ်များ ကုန်းတော်ပေါ်တွင် စခန်းချသည်။ ပုလိပ်သပိတ်အဖွဲ့လည်း ပါဝင်သည်။ *'''၁၉၄၈၊ ဇန်နဝါရီလ ၂''' − မြန်မာနိုင်ငံမှ ပြန်ရတော့မည့် အင်္ဂလိပ်နောက်ဆုံး ဘုရင်ခံ ဟူးဘတ်ရန့်စ် ကုန်းတော်ပေါ်သို့ လာရောက်၍ ကြည်ညိုသည်။ *'''၁၉၇၀၊ စက်တင်ဘာလ ၅၊၆''' ငလျင်များလှုပ်သည်။ စေတီတော် ပိန္နဲတိုင်စောင်း၍ ဆည်းလည်းအချို့ ပြုတ်ကျသည်။ *'''၁၉၇၁၊ မတ်လ ၇''' − ယမန်နှစ်အတွင် ငလျင်ကြောင့် ပိန္နဲတိုင် တိမ်းစောင်းသွားသည်ကို ပြုပြင်ခြင်းနှင့် ထီးတော်တင် စစ်ဆေးခြင်း၊ ငှက်မြတ်နား ပြုပြင်ခြင်း၊ ရွှေပြားနှင့် ရတနာများ၊ ဆည်းလည်းများ လှူခြင်းများ၏ ကုသိုလ်အစုစု သိန်း ၁၀၀ ကျော်ဖိုးကို ရင်ပြင်တွင် ရေစက်ချ လှူဒါန်းသည်။ *'''၁၉၇၂၊ ဧပြီလ/မတ်လ''' - စေတီတော် ပထမ ဖောင်းရစ် အထက်တွင် ၁၉၀၃ ခုနှစ်မှစ၍ ရှစ်ကြိမ်မျှခွဲပြီး တစ်ပေပတ်လည် ရွှေပြား ၁၃၁၅၃ ပြား ကပ်လှူထားခဲ့ရာမှ ကျန်ဖောင်းရစ်အားလုံး ရွှေပြားကပ်လှူနိုင်ရန် အလှူရှင်တို့၏ နောက်ထပ်ရွှေပြား ၁၁၂၉ ပြား ပူဇော်ရန် စီစဉ်သည်။ တစ်ပြားလျှင် ခြောက်ကျပ်သားရှိ၍ ကာလတန်ဖိုး ၃၀၀၀ ကျပ်ဖြစ်သော ရွှေပြားများကို မေလဆန်း ၄ ရက်နေ့မှ စ၍ ကပ်လှူသည်။ တစ်ဦးချင်းသော်လည်းကောင်း၊ စုပေါင်း၍သော်လည်းကောင်း လှူဒါန်းကြသည်။<ref name="မြတ်ဘုရားရွှေတိဂုံ" /> ==ဓာတ်ပုံများ== <center><gallery> |thumb|မြေအောက်ဌာပနာအတွင်းရှိ ဘုရားလေးဆူတို့၏ဓာတ်တော်မြတ်လေးဆူ Image:Shwedagon Pagoda Yangon29.JPG|ရွှေတိဂုံစေတီတော် နေ့ရှုခင်းအလှ Image:Shwedagon_Night.JPG|ရွှေတိဂုံစေတီတော် ညရှုခင်းအလှ Image:ShwedagonIMG 7608.JPG|Outside the gates Image:ShwedagonIMG 7642.JPG|Devotees paying homage to the [[Triple Gem]] Image:ShwedagonIMG 7654.JPG|Intricate ceiling Image:ShwedagonIMG 7656.JPG|ကျောက်စိမ်းဘုရား Image:ShwedagonIMG 7662.JPG|ဗုဒ္ဓရုပ်ပွားတော်များ File:Singu Min Bell.JPG|စဉ့်ကူးမင်း ခေါင်းလောင်းတော် Image:IMG TharrawaddyBell.JPG|သာယာဝတီမင်း ခေါင်းလောင်း Image:ShwedagonCrowdedDay.JPG|ရွှေတိဂုံစေတီတော်တွင် လူများစည်ကားသော နေ့တစ်နေ့ Image:Yangon65.JPG|Planetary post for Mercury Image:Shwedagon Pagoda complex.jpg|ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အပြီး ရွှေတိဂုံစေတီတော် Image:ShwedagonPagoda.jpg|Shwedagon, a forest of pagodas Image:Shvedagon Pagodaman.jpg|ဘုရားဖူးလာသော သက်ကြီးရွယ်အိုတစ်ဦး Image:Shwedagon_well.jpg|ဆံတော်တွင်း File:Typical Planetary Post, Shwedagon.jpg|တနင်္လာဂြိုဟ်တိုင် Image:Mote_shwedagon.jpg|Eastern mote (cardinal point building) Image:Shwedagon-Pano-39314.jpg|Panoramic view Image:Shvedagon Pagoda3.jpg Image:Shwedagon pagoda.jpg|ဒဂုံစေတီတော်ကြီး မြင်ကွင်း ၁၈၂၅, from a print after Lieutenant Joseph Moore of Her Majesty’s 89th Regiment, published in a portfolio of 18 views in 1825-1826 lithography Image:2007 Myanmar protests 4.jpg </gallery> </center> == ကိုးကား == {{reflist}} == ပြင်ပလင့်ခ်များ == *{{Commons category-inline|Shwedagon pagoda|ရွှေတိဂုံစေတီတော်}} *{{Official website|http://www.shwedagon.org/index.php}} * [http://www.knowledgerush.com/kr/jsp/db/viewuser.jsp?userId=23631&penname=About+Shwedagon+Pagoda မြို့မ-မြင့်ကြွယ် ၏ ရွှေတိဂုံစေတီတော် ]{{Dead link|date=December 2020 }} *[http://www.shwedagonpagoda.com ရွှေတိဂုံစေတီတော် ဂေါပကအဖွဲ့ ဝက်ဘ်ဆိုဒ်] *[http://www.seasite.niu.edu/Burmese/legends/Legends/Shwedagon/shwedagon1.htm ခင်မျိုးချစ် ၏ ရွှေတိဂုံစေတီတော် သမိုင်း] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070311061328/http://www.seasite.niu.edu/Burmese/legends/Legends/Shwedagon/shwedagon1.htm |date=11 March 2007 }} *[http://dlxs.library.cornell.edu/cgi/t/text/pageviewer-idx?c=sea;cc=sea;sid=7bed782c84f9384d489525bd8473efe6;rgn=full%20text;idno=sea341;view=image;seq=110 ''My Child-life in Burmah'' by Olive Jennie Bixby 1880 recollections of a missionary's daughter : inc. detailed description of King Mindon's new ''hti'' being erected, pp 111] *[http://www.gutenberg.org/files/32977/32977-h/32977-h.htm#Page_203 Rudyard Kipling's description of Shwedagon Pagoda in 1889] *[http://www.canal-u.tv/producteurs/cerimes/dossier_programmes/conferences_de_l_efeo_ecole_francaise_d_extreme_orient/refashioning_space_the_shwedagon_in_british_burma_myanmar Elizabeth Moore conference ''the shwedagon in british burma myanmar''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120305004419/http://www.canal-u.tv/producteurs/cerimes/dossier_programmes/conferences_de_l_efeo_ecole_francaise_d_extreme_orient/refashioning_space_the_shwedagon_in_british_burma_myanmar |date=5 March 2012 }} *[http://dlxs.library.cornell.edu/cgi/t/text/text-idx?c=sea;cc=sea;view=toc;subview=short;idno=sea282 Lt. J.E. Alexander's account, 1827, p. 153] *[http://www.wdl.org/en/item/9213 "Scene upon the Terrace of the Great Dagon Pagoda"] from 1826 {{မြန်မာနိုင်ငံရှိ စေတီပုထိုးများ}} [[Category:ရန်ကုန်မြို့ရှိ စေတီပုထိုးများ]] [[Category:ရန်ကုန်မြို့ရှိ ရှေးဟောင်းအမွေအနှစ် အဆောက်အအုံများ]] [[Category:ရန်ကုန်မြို့]] h0oqycqzp6m5161ho3ak3x8vkg34a7v ပျူလူမျိုး 0 4550 881018 858479 2025-07-09T06:13:31Z EricOng77 132463 881018 wikitext text/x-wiki သဘာဝ အရိုင်းသက်သက် မျှသာရှိသေးသည့် မြန်မာနိုင်ငံတွင်းသို့ ပထမဦးဆုံး တိုးဝှေ့ဝင်ရောက်လာသည်မှာ အနောက်တိဗက် အနွယ်ဝင် ယနေ့ ရှေးဦးဗမာတို့၏ ဘိုးဘေး ပျူလူမျိုးများဟုလည်းယူဆကြသည်။ ပျူ နှင့် အနွယ်တူ ရှေးဟောင်းလူမျိုးများသည် [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ]] အရှေ့ဘက် ဒေသများမှ အစုစုကွဲကာ ဧရာဝတီမြစ်ဝှမ်း ဒေသတဝိုက်သို့ ပြန့်နှံ့ သွားကြဟန်ရှိသည်။ ရခိုင်ကမ်း ရိုးတန်းဒေသသို့လည်း ဝင်ရောက်သွားကြသည်ဟု ယူဆရသည်။ ဧရာဝတီမြစ်ဝှမ်း ဒေသတဝိုက်တွင် ပျူလူမျိုးများနှင့် သက်ဆိုင်သည့် ရှေးဟောင်းမြို့ပျက်များ၊ အသုံးအဆောင်များအား ရှာဖွေတူးဖော် တွေ့ရှိချက်အရ ရှေးဟောင်းပျူလူမျိုးများသည် မြန်မာနိုင်ငံ အထက်ပိုင်း [[ရွှေဘို]]၊ [[မုံရွာ]]၊ [[အလောင်းတော် ကဿဖ]] ၊[[ဖိုလ်ဝင်တောင်‎]]၊ [[ဟန်လင်း|ဟန်လင်းကြီး]] ၊ [[တကောင်း]] ၊ [[မြင်းခြံ]]၊ [[ပုဂံ]] ၊ [[ပုပ္ပါးတောင်|ပုပ္ပား]] ၊ [[မကွေး]]၊ [[မင်းဘူးခရိုင်|မင်းဘူး]]၊ [[ဆင်ဖြူကျွန်း]] (ကျပင်းမြို့ဟောင်း) ၊[[သရက်မြို့|သရက်]]၊ [[တောင်တွင်းကြီး]]၊[[ထားဝယ်]]၊ [[ရမည်းသင်းခရိုင်|ရမည်းသင်း]]၊ [[ညောင်လွန်]]၊ [[ပြည်]]၊ [[မှော်ဇာရွာ၊ ပြည်မြို့နယ်|မှော်ဇာ]]နယ်များတွင် မြို့ပြပြည်ရွာများ ထူထောင်ခဲ့ကြသည်ဟု အထောက် အထား အခိုင်အမာ တွေ့ရှိရသည်။ သရေခေတ္တရာမြို့ဟောင်းအား တူးဖော်သည့်အခါ ဝိကရာမနှင့် ဝါရမမင်းဆက်များ၏ အရိုးအိုးများကို ရှာဖွေတွေ့ရှိရသည်။ ဝိကရာမ နှင့် ဝါရမမင်းဆက်များသည် (၇) ရာစုခန့်လောက်က သရေခေတ္တရာတွင် စိုးစံခဲ့ကြောင်း အရိုးအိုးများပေါ်တွင် ကမ္ဗည်း ထိုးထားသည့် စာတမ်းများက အခိုင်အမာသက်သေခံ လျက်ရှိသည်။ ယင်း အနောက် တိဗက်အနွယ်ဝင် ပျူလူမျိုးများနှင့် အနွယ်တူလူမျိုး များသည် အိန္ဒိယအရှေ့ပိုင်းဒေသသို့ ရောက်နှင့်နေကြသော အင်ဒိုအာရိယန်များနှင့် နှစ်ကာလ အတန်ကြာ နေထိုင်လာခဲ့သောကြောင့် အင်ဒိုအာရိယန်များထံမှ ကုန်ထုတ်လုပ်မှု အတွေ့အကြုံနှင့် ယဉ်ကျေးမှုများကို ဆက်ခံ ရရှိ လာဖွယ်ရှိသည်။ တူးဖော်တွေ့ရှိရသည့် ကိုးကွယ်မှုဆိုင်ရာ ဘုရားပုထိုးများ၊ ရုပ်တုဆင်းထုများ ကိုကြည့်၍၊ ဗြဟ္မဏ၊ မဟာယန ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ စသည်ဖြင့် ရောထွေးနေကြောင်း ထင်ရှားစွာ တွေ့ရသည်။ ပျူတို့၏ ဗိသုကာနည်းမှာ အိန္ဒိယပြည် ဂုတ္တခေတ် သို့ နွယ် နေပြီး သက္ကတ နှင့် ပါဠိစာပေများကိုသုံးစွဲ ကြောင်းသိရသည်။ အက္ခရာ အရေး အသား မှာ အိန္ဒိယနိုင်ငံ သုံးဗြဟ္ဓီသို့နွယ်သည့် ကဒမ္ဘ အက္ခရာမျိုးနှင့် ဆင်တူလေသည်။ သမိုင်းဝင် တရုတ်နန်းတွင်း မှတ်တမ်းများနှင့် တရုတ်စာပေများ၌ မြန်မာနိုင်ငံ ပျူလူမျိုးများသည် (၄) ရာစုလောက်ကတည်းက တိုးတက်ယဉ်ကျေးလျက်ရှိသည့် လူမျိုးအဖြစ်ဖော်ပြထားသည်။ (၈) ရာစုလောက်တွင် ပျူလူမျိုးများတွင် ကြီးကျယ်ခမ်းနားပြီး အံ့ဩလောက်ဖွယ်ရာ မြို့ကြီး ၅ မြို့နှင့် ပြည်နယ်ကလေးများ (၁၈) နယ် မျှရှိကြောင်း ပျူမင်းသား အရှင်သခင်များတွင် အချွေအရံများ ကျေးကျွန် သင်းပင်းများ ရှိကြောင်း ယူနန်နယ် နန်ချိုဘုရင် ပီကင်းတရုတ်ဧကရာဇ်ဘုရင်ထံ လာရောက်သည့်အခါ သံအဖွဲ့နှင့်အတူ ပျူမင်းသား နှင့် ကချေသည် အဖွဲ့တဖွဲ့လည်း ချစ်ကြည်ရေးလိုက်ပါလာကြောင်း မှတ်တမ်းရှိသည်။ == ပျူတို့၏ ယဉ်ကျေးမှု == ၈ ရာစုနှစ်များအတွင်း ပျူလူမျိုးတို့ ရရှိပြီးဖြစ်သော ယဉ်ကျေးမှု အဆင့်အတန်းသည် အံ့ဖွယ်ကောင်းလောက်အောင် မြင့်လှသည်။ လက်မှုပညာ၊ စာရေးသားမှု၊ ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှု၊ လူမှုဆက်ဆံရေး စသည့်အချက်အလက်တို့၌ အထက်တန်းကျလေသည်။ ပျူလက်မှုပညာသည်တို့သည် ပန်းထိမ်၊ ပန်းပု၊ ကျောက်ဆစ်ပညာရပ်၌ ပုဂံခေတ် လက်မှုပညာသည်တို့ထက် သာလွန်သည်ကို တွေ့ရသည်။ တူးဖော်တွေ့ရှိရသော ဗုဒ္ဓဘုရား၏ ဆင်းတုတော်တို့မှာ ရွှေ၊ ငွေ၊ ငွေရည်စိမ်၊ ကြေးနီ၊ ခဲတို့ဖြင့် ပြီး၍ သပ္ပာယ်လှသည်။ ခြင်္သေ့ရုပ်၊ မကန်းရုပ်များကို ရုပ်လုံးဝက် ဖောင်းကြွဖော်ထားသော တကဲများနှင့် ရောင်ခြည်တော် လွှတ်ပုံများကိုလည်း တွေ့ရသည်။ စက်ဝိုင်းပုံ၊ လခြမ်းပုံ၊ ဘဲဥပုံ ရှိသော ရွှေပန်းကန်၊ ငွေပန်းကန်များ လေးထောင့်အံစာပုံ ရှိသော၊ ကတော့ပုံရှိသော၊ ပြွန်ချောင်းပုံရှိသော ရွှေကြုတ်၊ ငွေကြုတ်များ၊ ငွေလှေငယ် ကျောက်စိမ်းဖြင့် ပြီးသော ဆင်ရုပ်၊ ဖလ်ကျောက် မကန်းရုပ်၊ မဟူရာဖြူ လိပ်ရုပ်၊ ဝမ်းဘဲရုပ်၊ သမင်ရုပ်၊ လိပ်ပြာရုပ်များ၊ ငွေခြင်းလုံး၊ ရွှေနန်းကြိုး၊ ကြေးနီနန်ကြိုး၊ သံနန်းကြိုး၊ ကျောက်မျက်တို့ဖြင့် တန်ဆာဆင်ထားသော ရွှေကြာပန်း၊ ငွေကြာပန်း၊ ဂေါဒန်၊ မဟူရာနီ၊ ဂေါ်မိတ်တို့ဖြင့်ပြီးသော စိတ်ပုတီးများ၊ နီလာ၊ ကျောက်နီ၊ ကြောင်၊ မဟူရာ ဥဿဖရားတို့ဖြင့် ပြုလုပ်ထားသော အလှပစ္စည်းများသည် ပျူတို့၏ ယဉ်ကျေးမှု အဆင့်အတန်းကို ထင်ရှားစွာ ဖော်ပြနေသည်။ ပုဂံနှင့် မန္တလေးမြို့ရိုးများထက် ထုထည်ပိုမိုကြီးမားခိုင်ခံ့၍ စက်ဝိုင်းပုံသဏ္ဌာန်ရှိ ပျူနေပြည်တော်၏ မြို့ရိုး (မှော်ဇာ)၊ ရှေးကျလှသော ဘုရားကြီး၊ ဘုရားမနှင့် ဘောဘောကြီး စေတီတော်တို့သည် ထိုခေတ်က ဗိသုကာပညာ မည်မျှ ထွန်းကားလက်မြောက်သည်ကို ဖော်ပြနေသည်။ ထို့အပြင် ဂုတ္တနှင့် မထုရာ သုခုမပညာတို့၏ အရိပ်အရောင် မကင်းသော ကျောက်ဆစ်၊ ကျောက်ပန်းပု လုပ်ငန်း အများကိုလည်း တွေ့ရသေးသည်။ ပျူတို့၏ မိမိတို့ပိုင် အက္ခရာနှင့် စာရေးသားမှုရှိသည်။ ပျူစာအပြင် နာဂရီအက္ခရာနှင့် ရေးသားသော သက္ကတစာလည်း ရှိခဲ့သည်။ ကြီးမားလှသော အုတ်ချပ်များ၊ မြေအိုးကြီးများ၊ ကျောက်ပြားများ၊ ဆင်းတုတော်ပလ္လင် ဘေးပတ်လည်တွင် ရေးသားခဲ့သော အထက်ပါစာများမှာ ယနေ့တိုင်ပင် ရှိနေသေးသည်။ ထို့အပြင် ပါဠိဘာသာနှင့် ရေးသားထားသော ရွှေပြားများ၊ကျောက်စာများနှင့် ရွှေပုရပိုက်များလည်း တွေ့ရသည်။ ရွှေရွက်ရေ ၂၀ ရှိသော ရွှေပုရပိုက်တွင် ပိဋကတ် ၃ ပုံမှ ကောက်နုတ်ချက်များကို ဖော်ပြထားသည်။ ရေးသားထားသော အက္ခရာမှာ တသမတ်တည်း မရှိပေ။ အကြမ်းအားဖြင့် အိန္ဒိယပြည် ကနရာနယ် မြောက်ပိုင်းတွင် ၅ ရာစုနှစ်များက သုံးစွဲခဲ့သော ကဒမ္ဗအက္ခရာများနှင့်လည်းကောင်း၊ ပမ္ဖဝတို့၏ ကဉ္ဇီပုရ အက္ခရာတို့နှင့်လည်းကောင်း ဆင်တူယိုးမှားရှိသည်။ ယခုအခါ ပျူစာကို အသုံးမရှိကြသော်လည်း မြစေတီကျောက်စာကို မှီငြမ်းပြု၍ ယခုခေတ် သုတေသန ပညာရှင်များသည် ပျူစာကို ဖတ်ရှုနားလည် နိုင်ကြသည်။ == ပျူတို့၏ အယူဝါဒ == တွေ့ရှိရသော စေတီ၊ ဆင်းတုတော်များနှင့် အယူဝါဒရေးဆိုင်ရာ ပစ္စည်းတို့ကို ထောက်ရှုခြင်းအားဖြင့် ပျူတို့ ကိုးကွယ်ယုံကြည်သော အဓိက အယူဝါဒမှာ ထေရဝါဒဗုဒ္ဓ အယူဝါဒ ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ သို့ရာတွင် ထိုခေတ် အရှေ့တောင် အာရှနိုင်ငံတို့မှာ ကဲ့သို့ အခြားကိုးကွယ်ယုံကြည်မှုမျိုးစုံ မိရိုးဖလာ ယုံကြည်မှုလည်း တွေ့ရသည်။ ဗိဿနိုးနတ်ကျောက်ရုပ်များကို တွေ့ရှိရခြင်းဖြင့် ထိုနတ်ကို ကိုးကွယ်သော ဗိဿနိုးအယူဝါဒ ရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ အဝ လောကီတေသွာရနှင့် ဗောဓိသတ္တတို့၏ ဆင်းတုငယ်များ ရှိနေခြင်းကလည်း မဟာယာန ဗုဒ္ဓအယူဝါဒ ရှိခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြနေသည်။ ထူးခြားချက်တရပ်မှာ သရေခေတ္တရာ၌ တိရစ္ဆာန်ငှက်မျိုးစုံတို့၏ အရိုးများကို စုပေါင်းသိုလှောင်ထားသောအုတ်၊ အဆောက်အဦးတစ်ခုကို တွေ့ရခြင်းဖြစ်သည်။ ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှုနှင့် မည်သို့ သက်ဆိုင်သည်ကိုမူ မသိရသေးပေ။ == ပျူတို့၏ဇာတ်သိမ်း == ပျူလူမျိုးတို့၏ဇာတ်သိမ်းကို ရေရာစွာမသိရသော်လည်း ပျူမြို့ပြနိုင်ငံများကို နန်ချိုတို့က တိုက်ခိုက်ဖျက်ဆီးခဲ့ကြပြီးနောက်တွင် အခြား တိဘက်မြန်မာ အနွယ်များဖြစ်သည့် ဗမာ၊ ချင်း၊ ကမ်းယံ အစရှိသည့် လူမျိုးများနှင့် ရောနှောကာ ပျောက်ကွယ်သွားခဲ့သည်ဟု အကြမ်းဖျင်း ယူဆကြသည်။ အချို့ကလည်း ပျူဟူ‌‌သည် ယနေ့ ဗမာလူမျိုးတို့ကို ဗြူမာ ဟုခေါ်သော ရှေးအမည် ဖြစ်၍ ပျူနှင့်ဗမာ အတူတူဟု ယူဆကြပြီး ဗမာလူမျိုးဟူသော အမည်သစ်ဖြင့် ရပ်တည်နေကြသည်ဟု ယူဆကြသည်။ ပျူလူမျိုးများသည် တိဘက်မြန်မာအနွယ်ဝင်များ ထဲမှ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းသို့အစောဆုံးရောက်ရှိအခြေချခဲ့သည့်လူမျိုးများအနက်မှ အုပ်စုတစ်ခုဖြစ်သည် ဟုမှန်းဆရသည်။ဧရာဝတီမြစ်ရိုးအနောက်ဘက်တစ်လျှောက် မြို့ပြနိုင်ငံများထူထောင်ကာနေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ အေဒီ ၄ရာစုနှင့် ၅ ရာစုများတွင် ပျူတို့အထွတ်အထိပ်ရောက်ချိန်ဖြစ်ပြီး [[သရေခေတ္တရာ]]၊ ဗိဿနိုး နှင့် ဟန်လင်းမြို့များကိုထူထောင်ခဲ့ကြသည်။ နောင် ၈ရာစု အစောပိုင်းလောက်တွင် နန်ကျောက်တို့၏ရန်စစ်ကို ခံရကာ အင်အားနည်းသွားရပြီး မျိုးတူ [[ဗမာ]]အပါအဝင် ကျန် [[ချင်း]]၊[[ကရင်]]၊[[ပအိုဝ်း]] အစရှိသည့် လူမျိုးအုပ်စုကြီးများအတွင်း ရောနှောပျောက်ကွယ်သွားရသည်။ ပျူဘာသာဖြင့်နောက်ဆုံးတွေ့ရသည်ကျောက်စာမှာ [[ရာဇကုမာရ်]] ရေးထိုးသည့် [[မြစေတီကျောက်စာ]] ဖြစ်သည်။ == ရှေးဟောင်း ပျူမြို့တော် == [[သရေခေတ္တရာ]] မြို့ဟောင်းသည် ပြည်မြို့အရှေ့တောင်ဘက် ငါးမိုင်အကွာတွင်ရှိသည်။ အုတ်မြို့ရိုးကိုကျုံးပတ်လည် ဝိုင်းထားသည်။ စက်ဝိုင်းပုံ မကျတကျဖြစ်ပြီးတောင် မြောက် နှစ်မိုင်ခွဲ၊ အရှေ့အနောက် နှစ်မိုင်ခန့် ကျယ်ဝန်းသည်။ ပြည်-ပေါက်ခေါင်း သွား ကားလမ်းကို မြောက်ဘက်မြို့ရိုးပေါ်မှ ဖြတ်လျက်တည်ဆောက်ထားသည်။ မှော်ဇာဘူတာသည် မြို့ဟောင်း၏ ဗဟိုနေရာ အရှေ့မြောက်ဘက် ယွန်းယွန်းတွင် တည်ရှိသည်။ ပျူခေတ်ရှေးဟောင်း အဆောက်အအုံများ နေရာအနှံ့ တွေ့မြင်နိုင်သည်။ မြို့ရိုးအလယ်ဗဟိုတွင် နန်းတော်ကုန်းနေရာရှိသည်။ စတုဂံအုတ်ရိုး ကာရံထားသည်။ တောင်ဘက်မြို့ရိုး အပြင်ဘက်၌ အရှေ့ပျူတိုက်၊ အနောက်ပျူတိုက်နှင့် ဗိဿနိုး သင်္ချိုင်း ကျန်ရှိသေးသည်. == ယေဘုယျကိုးကား == {{reflist|2}} *မိတ်ဆိနာ-ခေတ်ဦးဖုနန်-ဖန်-ပျူ နှင့်ရခိုင်ယိုးဒယားသင်းဂျာနယ်။ *ဒေါက်တာသန်းထွန်း ၏ “ပျူတွေဘယ်ပျောက်သွားသလဲ” *အရှေ့တောင်အာရှရာဇဝင်၊ ဟော-၁၉၅၅ *ဖန်ချုံ ( တရုတ်ရာဇဝင်ဆရာကြီး )</ref> {{မြန်မာနိုင်ငံ}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံလူမျိုးများ]] [[Category:ပျူခေတ်]] q3jjm6wex5hw5un1azh9thlo8eblz3l စန်းယု (နိုင်ငံတော်သမ္မတ) 0 5552 880959 880647 2025-07-08T14:27:25Z Salai Rungtoi 22844 /* ဂုဏ်ပြုချီးကျူးခံရခြင်း */ 880959 wikitext text/x-wiki {{Infobox President |name = ဦးစန်းယု |image =U san yu.JPG |imagesize = |smallimage = |caption = |order = |office = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတများ စာရင်း|ပဉ္စမမြောက်]] [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ]] |term_start = ၉ နိုဝင်ဘာ ၁၉၈၁ |term_end = ၂၇ ဇူလိုင် ၁၉၈၈ |predecessor = [[နေဝင်း၊ ဦး|ဦးနေဝင်း]] |successor = [[စိန်လွင်၊ ဦး (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဦးစိန်လွင်]] |primeminister = [[မောင်မောင်ခ၊ ဦး|ဦးမောင်မောင်ခ]] |office2 = [[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်|ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]] |term_start2 = ၂၀ ဧပြီ ၁၉၇၂ |term_end2 = ၁ မတ် ၁၉၇၄ |predecessor2 = [[နေဝင်း၊ ဦး|နေဝင်း]] |successor2 = [[တင်ဦး (ဗိုလ်ချုပ်ကြီး သူရ)|သူရ တင်ဦး]] |birth_date = {{Birth date|1918|3|3|df=y}} |birth_place = သဲကုန်း၊ [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး|ပဲခူးစီရင်စု]]၊ [[အောက်မြန်မာပြည်|အောက်မြန်မာနိုင်ငံ]]၊ [[ဗြိတိသျှဘားမား]] |death_date = {{death date and age|1996|1|28|1918|3|3|df=y}} |death_place = [[ရန်ကုန်မြို့]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]] |nationality = [[တရုတ်လူမျိုး]] |party = [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ|မဆလ]] |spouse = ဒေါ်သန်းရှိန် |relations = |children = လဲ့လဲ့ယု<br/> ခင်ဆွေယု<br/> အေးသန်းယု <br/> စောယုမွန် |residence = |alma_mater = [[ဆေးတက္ကသိုလ်(၁) ရန်ကုန်|ရန်ကုန်ဆေးကောလိပ်]] |occupation = တပ်မတော်အရာရှိ |profession = |religion = [[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]] |signature = |website = |footnotes = <!--Military service--> |nickname = |allegiance = |branch = [[တပ်မတော်]] |serviceyears = ၁၉၄၂-၁၉၇၄ |rank = [[ဗိုလ်ချုပ်ကြီး]] |unit = |commands = မပခတိုင်းမှူး (၁၉၅၉)<br/>CO, 1st Infantry Brigade (၁၉၆၁) <br/> ရပခတိုင်းမှူး (၁၉၆၁)<br/> နမခတိုင်းမှူး (၁၉၆၁)<br /> ဒုစစ်ဦးစီးချုပ် (ကြည်း) (၁၉၆၃)<br />ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် (၁၉၇၂) |battles = |awards = [[လွတ်လပ်ရေးမော်ကွန်းဝင်]] (ပထမအဆင့်) }} ဗိုလ်ချုပ်ကြီး '''ဦးစန်းယု''' (၃ မတ် ၁၉၁၈ - ၂၈ ဇန်နဝါရီ ၁၉၉၆) သည် [[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]]နှင့် [[ပြည်ထောင်စုဆိုရှယ်လစ်သမ္မတမြန်မာနိုင်ငံ]]၏ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|သမ္မတ]]အဖြစ် နိုဝင်ဘာလ ၉ ရက် ၁၉၈၁ မှ ဇူလိုင်လ ၂၇ ရက် ၁၉၈၈ အထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ==ငယ်ဘဝ== နိုင်ငံတော်ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ (အငြိမ်းစား)၊ နိုင်ငံတော်သမ္မတ (အငြိမ်းစား)နှင့် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးစန်းယု (အငြိမ်းစား)အား မတ်လ ၃ ရက် ၁၉၁၈ ခုနှစ်တွင် [[ပြည်ခရိုင်]]၊ သဲကုန်းမြို့၌ အဖ ဦးစံဖေ၊ အမိ ဒေါ်ရွှေလဲ့တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။ ဦးစန်းယုကို ဖွားမြင်ပြီးနောက် မိခင် ကွယ်လွန်သွားခဲ့သည်။ ဖခင်သည် ဘီ-အို-စီ ဌာနတွင် အမှုထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး နောက်အိမ်ထောင်ပြုခဲ့သည်။ ဦးစန်းယုသည် ဒေါ်ရွှေလဲ့၏မိခင်ဖြစ်သူ အဘွားနှင့်အတူ ငါးနှစ်အရွယ်အထိ နေထိုင်ပြီးနောက် [[ရွှေတောင်မြို့]]တွင် နေထိုင်သည့် ဖခင်ထံသို့ ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်ခဲ့သည်။ ငယ်စဉ်က ရွှေတောင်မြို့နှင့် ပြည်မြို့ရှိ အမျိုးသားကျောင်းနှင့် အစိုးရကျောင်း များတွင်ပညာသင်ယူသည်။ ကျောင်းနေစဉ် သပိတ်မှောက်လုပ်ငန်းများ၌ တက်ကြွစွာပါဝင်လှုပ်ရှားခြင်းကြောင့် အခြားကျောင်းသားများနှင့်အတူ တစ်နေ့တာအဖမ်းခံရသည်။ ဆယ်တန်းကို ရွှေတောင်မြို့မှ အောင်မြင်ပြီး ၁၉၄၂ ခုနှစ်မတိုင်မီက ရန်ကုန်မြို့ ဆေးကျောင်းတွင် ဒုတိယနှစ်အထိ တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ကျောင်းသားသမဂ္ဂလှုပ်ရှားမှုနှင့် ကျောင်းသားသပိတ်၌ ပါဝင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ==တပ်မတော်သို့ ဝင်ရောက်ခြင်း== ဦစန်းယုသည် ၁၉၄၂ ခုနှစ်တွင် [[ဗမာ့လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်]] (ဘီ-အိုင်-အေ)သို့ ပြည်မြို့မှ ဝင်ရောက်သည်။ ဂျပန်စစ်အရာရှိများ သင်ကြားပေးသည့် အခြေခံစစ်ပညာသင်တန်းများ တက်ရောက်ပြီးနောက် ဒုဗိုလ်အဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်းခံရသည်။ ဧရာဝတီမြစ်ကြောင်းမှ ဗန်းမော်အထိ စစ်ကြောင်းချီတက်ရာတွင် ပါဝင်ပြီး [[မန္တလေး]]တွင် တပ်များစုရုံးသည်။ တော်လှန်ရေး မတိုင်မီကပင် [[ဗမာ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်]] (ဘီ-ဒီ-အေ) တပ်ရင်း ၂ တွင် တပ်ရင်းမှူးအဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်းခံရသည်။ ဖက်ဆစ်တော်လှန်ရေးတွင် ချေမှုန်းတိုက်ခိုက်ရေးနှင့် အနောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်၏ လုံခြုံရေးတာဝန်များ ထမ်းဆောင်သည်။ ပဲခူးရိုးမဘက် တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်စစ်ဆင်ရေးတွင် ရှေးဦးချီတပ်ရင်းကို ဦးဆောင်ပါဝင် တိုက်ခိုက်သည်။ ဖက်ဆစ်တော်လှန်ရေးပြီးဆုံး၍ မျိုးချစ်ဗမာ့ တပ်မတော် ဖျက်သိမ်းသည်အထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။ ဦးစန်းယုသည် ၁၉၄၆ ခုနှစ်တွင် အမှတ် ၃ ဗမာ့သေနတ်ကိုင်တပ်ရင်း၌ ဒုတိယဗိုလ်အဆင့်ဖြင့် တပ်စုမှူးအဖြစ် တပ်မတော်တာဝန်ကို စတင်ထမ်းဆောင်သည်။ Junior Officer Course (J. O. C) နှင့် UEOS Course No. 4 တက်ရောက်ပြီးနောက် ဖျာပုံခရိုင်တွင်မငြိမ်မသက်ဖြစ်၍ နှိမ်နင်းရေး တာဝန်ယူရသည်။ ရခိုင်ပြည်နယ် စစ်ဆင်ရေးတွင် ပါဝင်သည်။ ဖျာပုံ၊ ကျိုက်လတ်၊ ဘိုကလေး၊ မအူပင်၊ ညောင်တုန်းဒေသ တိုက်ပွဲ၊ ဝက်ကော် တိုက်ပွဲ၊ အင်းစိန် တိုက်ပွဲ၊ ပဲခူး၊ ဒိုက်ဦး စစ်မျက်နှာများမှ တစ်ဆင့် တောင်ကြီး စစ်မျက်နှာအထိ ပါဝင်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ဦးစန်းယုသည် ၁၉၄၇ ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်ကြီးအဆင့်ဖြင့် ဒုတိယတပ်ခွဲမှူး၊ တပ်ခွဲမှူးတာဝန်များကိုလည်းကောင်း၊ ၁၉၄၉ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ဗိုလ်မှူးအဆင့်ဖြင့် ဒုတိယတပ်ရင်းမှူးတာဝန်ကို လည်းကောင်း အမှတ် ၃ ဗမာ့သေနတ်ကိုင် တပ်ရင်း၌ပင် ဆက်လက်ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၄၉ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလတွင် ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီး အဆင့်သို့တိုးမြှင့်ခန့်အပ်ခြင်းခံရပြီး အမှတ် ၁ အရေးပေါ် ကယားသေနတ်ကိုင်တပ်ရင်း၌ တပ်ရင်းမှူးအဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ကလောတွင် အခြေစိုက်ပြီး ကလော၊ မိတ္ထီလာနှင့်လွိုင်ကော် ဒေသများကို တာဝန်ယူရသည်။ မကွေးသို့တပ်ရင်းပြောင်းပြီး တောင်တွင်းကြီးအား ရန်သူလက်မှ ပြန်လည် သိမ်းပိုက်ရာတွင် ပါဝင်သည်။ ၁၉၅ဝ ပြည့်နှစ်တွင် မင်္ဂလာဒုံ၌ စစ်ဦးစီးတက္ကသိုလ် သင်တန်းအမှတ်စဉ် ၃ တက်နေစဉ် စစ်ရုံးက ပြန်လည်ခေါ်ယူပြီး အမှတ် ၂ အရေးပေါ် ချင်းသေနတ်ကိုင် တပ်ရင်း၌ တပ်မှူးအဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်သည်။ တပ်ရင်းမှူးတာဝန်အပြင် စစ်တွေမြို့နယ် တပ်မှူးတာဝန်ကိုလည်း ထမ်းဆောင်သည်။ ဦးစန်းယုသည် ၁၉၅၁ ခုနှစ်တွင် [[မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]]၌ ယာယီလက်ထောက် စစ်ရေးနှင့် စစ်ထောက်ချုပ်အဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၅၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လတွင် အမှတ် ၂၁ ခြေလျင်တပ်ရင်း တပ်ရင်းမှူးတာဝန်ကို ပူးတွဲထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၅၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လတွင် မြောက်ပိုင်းတိုင်း စစ်ဌာနချုပ်၌ လက်ထောက်စစ်ရေးနှင့် စစ်ထောက်ချုပ်အဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၅၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလတွင် စစ်ရာထူးခန့်ချုပ်ရုံး စစ်ရာထူးခန့် အတွင်းဝန်အဖြစ် ပြောင်းရွှေ့တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၅၆ ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်မှူးကြီးအဆင့်သို့ တိုးမြှင့် ခန့်အပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၅၉ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ဗိုလ်မှူးကြီးအဆင့်ဖြင့် မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် တိုင်းမှူးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၅၉ ခုနှစ်၊ ဧပြီလတွင် ဗိုလ်မှူးချုပ်အဆင့်သို့ တိုးမြှင့်ခန့်အပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၆၁ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လတွင် တိုင်းမှူးတာဝန်အပြင် တပ်မဟာ ၁ တပ်မဟာမှူး အဖြစ်လည်းကောင်း၊ အောက်တိုဘာလတွင် [[အရှေ့ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]] တိုင်းမှူးအဖြစ် လည်းကောင်း၊ နိုဝင်ဘာလတွင် [[အနောက်မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်|အနောက်မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]] တိုင်းမှူးအဖြစ်လည်းကောင်း တာဝန်ထမ်းဆောင် သည်။ တိုင်းမှူးတာဝန်ထမ်းဆောင်စဉ် ဗကပများ၊ တန့်ယန်းနယ်မြေ ဆူပူသောင်းကျန်းမှုများ၊ ကချင်ပြည်နယ်လှုပ်ရှားမှုများနှင့် တရုတ်ဖြူလှုပ်ရှားမှုများကို တိုက်ခိုက်ချေမှုန်းသည်။ ဦးစန်းယုသည် ၁၉၆၃ ခုနှစ်တွင် ဒုတိယကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် (ကြည်း) အဖြစ်တိုးမြှင့် ခန့်အပ် ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၇၂ ခုနှစ် ဧပြီ ၂၀ တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးအဆင့်သို့ တိုးမြှင့်ခန့်အပ်ခြင်းခံရပြီး ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးအဆင့်ဖြင့် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနဝန်ကြီးနှင့် ဒုတိယ ဝန်ကြီးချုပ်တာဝန်များကို ထမ်းဆောင်ခဲ့ကာ ၁၉၇၄ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၇ ရက်နေ့တွင် တပ်မတော်မှ အငြိမ်းစားယူခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=(၇၆)နှစ်မြောက် တပ်မတော်နေ့အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် ခေတ်အဆက်ဆက်တာဝန်ထမ်းဆောင် ခဲ့ကြသည့် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်၊ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်(အငြိမ်းစား) များ၏ အမှတ်တရရုပ်တုများ ဖွင့်ပွဲအခမ်းအနားကျင်းပပြုလုပ် |url=https://cincds.gov.mm/node/11484?d=2 |website=cincds.gov.mm |access-date=၂၂ ဧပြီ ၂၀၂၂ |date=၂၅ မတ် ၂၀၂၁}}</ref> ==နိုင်ငံရေးဘဝ== ဦးစန်းယုသည် ၁၉၆၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂ ရက်နေ့တွင် တော်လှန်ရေးကောင်စီအဖွဲ့ဝင်အဖြစ် တာဝန် ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၆၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၃ ရက်နေ့တွင် တော်လှန်ရေးအစိုးရအဖွဲ့ ဘဏ္ဍာရေးနှင့် အခွန်ဌာနတာဝန်ခံ (ဝန်ကြီး) အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ၁၉၆၉ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၈ ရက်နေ့တွင် မူလတာဝန်များ အပြင် အမျိုးသားစီမံကိန်းဝန်ကြီးဌာန ဝန်ကြီး အဖြစ်လည်းကောင်း ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၇၁ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၉ ရက်နေ့တွင်တော်လှန်ရေး ကောင်စီကို အသစ်ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းရာ တော်လှန်ရေးကောင်စီ အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ဆက်လက်တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၇၁ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၁၅ ရက်နေ့တွင် ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ အစိုးရအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းရာ ဘဏ္ဍာရေးနှင့် အခွန်ဝန်ကြီးဌာနဝန်ကြီးနှင့် အမျိုးသားစီမံကိန်းဝန်ကြီးဌာန ဝန်ကြီး အဖြစ် ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၇၁ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၂ဝ ရက်နေ့တွင် မူလတာဝန်များအပြင် ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံအစိုးရအဖွဲ့ ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၇၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၂ဝ ရက် နေ့တွင် ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ အစိုးရအဖွဲ့ကို ပြင်ဆင် ဖွဲ့စည်းရာ ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်နှင့်ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။ ဦးစန်းယုသည် ၁၉၆၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လတွင် [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]] ပါတီစည်းကမ်းထိန်းသိမ်းရေးကော်မတီ၌ အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ဆောင်ရွက်သည်။ ၁၉၆၃ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလတွင် ပါတီစည်းရုံးရေး ဗဟိုကော်မတီအဖွဲ့ဝင်အဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၆၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လတွင် ပါတီစည်းရုံးရေး ဗဟိုကော်မတီအထွေထွေ အတွင်းရေးမှူးအဖြစ် ဆောင်ရွက်သည်။ ၁၉၆၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလတွင်ပါတီစည်းရုံး ရေး ဗဟိုကော်မတီကို တိုးချဲ့ဖွဲ့စည်းရာ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးအဖြစ် ဆက်လက်တာဝန် ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၆၇ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလတွင် ဆိုရှယ်လစ်စီးပွားရေး စီမံကိန်းကော်မတီအဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ဆောင်ရွက်သည်။ ၁၉၇၁ ခုနှစ်၊ မတ်လတွင် ဆိုရှယ်လစ်စီးပွားရေး စီမံကိန်းကော်မတီကို ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းရာဒုတိ ယဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၇၁ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလတွင် ဖွဲ့စည်းသောအဖွဲ့ဝင် ၉၇ ဦးပါဝင်သည့် နိုင်ငံတော်ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေသစ် (မူကြမ်း) ရေးဆွဲရေး ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်လည်းကောင်း၊ ပြည်သူများ၏ ဆန္ဒသဘောထားနှင့် အကြံပေးချက်များ ရယူရေး အဖွဲ့ခွဲ ၅ (ကချင်ပြည်နယ်)၊ အဖွဲ့ခွဲ ၁၂ (မန္တလေးတိုင်း)၊ အဖွဲ့ခွဲ ၁၅ (ရန်ကုန်တိုင်း) တို့တွင် အဖွဲ့ခွဲခေါင်းဆောင်အဖြစ်လည်းကောင်း ဆောင်ရွက်သည်။ ၁၉၇၄ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လတွင် တပ်မတော် ပါတီကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ပေးအပ် ခြင်းခံရသည်။ ဦးစန်းယုသည် ၁၉၇၁ ခုနှစ် ပထမအကြိမ်ပါတီ ညီလာခံ၊ ၁၉၇၃ ခုနှစ် ဒုတိယအကြိမ်ပါတီညီလာခံ၊ ၁၉၇၇ ခုနှစ် တတိယအကြိမ် ပါတီညီလာခံနှင့် ၁၉၇၇ ခုနှစ် အရေးပေါ် ပါတီညီလာခံတို့တွင် ပါတီဗဟို ကော်မတီဝင်နှင့် ပါတီအထွေထွေအတွင်းရေးမှူးအဖြစ် ရွေးချယ်တာဝန်ပေးအပ်ခြင်း ခံရသည်။ ၁၉၈၁ ခုနှစ် စတုတ္ထအကြိမ် ပါတီညီလာခံတွင် ပါတီလုပ်ငန်းစိစစ်ရေး ကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ရွေးချယ်တာဝန်ပေးအပ်ခံ ရသည်။ ၁၉၈၅ ခုနှစ် ပဉ္စမ အကြိမ်ပါတီညီလာခံတွင် ပါတီဗဟိုကော်မတီနှင့် ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင်ကော်မတီ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ရွေးချယ်တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ် အရေးပေါ် ပါတီညီလာခံတွင် ပါတီဗဟိုကော်မတီနှင့် ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင် ကော်မတီ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်မှ အနားယူသည်။ ဦးစန်းယုသည် ၁၉၇၄ ခုနှစ် ပထမအကြိမ် [[ပြည်သူ့လွှတ်တော် (၁၉၇၄)|ပြည်သူ့လွှတ်တော်]]နှင့် ပြည်သူ့ကောင်စီ အဆင့်ဆင့်ရွေး ချယ်တင်မြှောက်ပွဲ၊ ၁၉၇၈ ခုနှစ် ဒုတိယအကြိမ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်နှင့် ပြည်သူ့ကောင်စီ အဆင့်ဆင့်ရွေးချယ် တင်မြှောက်ပွဲများတွင် [[ဗဟန်းမြို့နယ်]] မဲဆန္ဒနယ်မှ ပြည်သူ့လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် အရွေးခံရပြီးသက် ဆိုင်ရာပြည်သူ့လွှတ်တော် ပထမအစည်းအဝေးများက နိုင်ငံတော်ကောင်စီ အတွင်းရေးမှူးအဖြစ် ရွေးချယ်တင် မြှောက်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၈၁ ခုနှစ် တတိယအကြိမ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်နှင့် ပြည်သူ့ကောင်စီ အဆင့်ဆင့်ရွေးချယ်တင်မြှောက်ပွဲတွင် ဗဟန်းမြို့နယ် မဲဆန္ဒနယ်မှ ပြည်သူ့လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် အရွေးခံရပြီး တတိယအကြိမ် ပြည်သူ့လွှတ်တော် ပထမအစည်းအဝေးက [[နိုင်ငံတော်ကောင်စီ|နိုင်ငံတော် ကောင်စီ]]ဥက္ကဋ္ဌနှင့် [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|နိုင်ငံတော်သမ္မတ]] အဖြစ်ရွေးချယ်တင်မြှောက်သည်။ ၁၉၈၅ ခုနှစ် စတုတ္ထအကြိမ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်နှင့် ပြည်သူ့ကောင်စီအဆင့်ဆင့် ရွေးချယ်တင်မြှောက်ပွဲတွင် ဗဟန်းမြို့နယ်၊ မဲဆန္ဒနယ် အမှတ် ၁ မှ ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် အရွေးခံရပြီး စတုတ္ထအကြိမ် ပြည်သူ့လွှတ်တော် ပထမအစည်းအဝေးက နိုင်ငံတော်ကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌနှင့် နိုင်ငံတော်သမ္မတအဖြစ် ထပ်မံရွေးချယ် တင်မြှောက် သည်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ် စတုတ္ထအကြိမ်ပြည်သူ့ လွှတ်တော် အရေးပေါ်အစည်းအဝေးတွင် နိုင်ငံတော်ကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌနှင့် နိုင်ငံတော် သမ္မတအဖြစ်မှ အငြိမ်းစားယူသည်။ ဦးစန်းယုသည် ၁၉၅၂ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလတွင် [[ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်း]] ဦးစီးသည့် စစ်မစ်ရှင် အဖွဲ့၏ အတွင်းရေးမှူး အဖြစ်ဆောင်ရွက်၍ အမေရိကန်နိုင်ငံသို့ သွားရောက်သည်။ ၁၉၅၄-၅၅ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံ၌ Command and General Staff College Course တစ်နှစ်သင်တန်း တက်ရောက်သည်။ ၁၉၆ဝ ပြည့်နှစ်တွင် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသို့ နှစ်ကြိမ်သွားရောက်၍ တရုတ်-မြန်မာ နယ်ခြားကိစ္စ ဆောင်ရွက်သည်။ ချစ်ကြည်ရေးခရီးအဖြစ် ၁၉၈၄ ခုနှစ် ဇွန်လတွင် ဂျပန်နိုင်ငံနှင့် အောက်တိုဘာလတွင် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသို့ လည်းကောင်း၊ ၁၉၈၆ ခု နိုဝင်ဘာလတွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ သို့လည်းကောင်း၊ ၁၉၈၇ ခု ဇူလိုင်လတွင် ဂျပန်နိုင်ငံနှင့် အောက်တိုဘာလတွင် ရူမေးနီယားနိုင်ငံ၊ ယူဂိုဆလားဗီးယားနိုင်ငံနှင့် ဂျာမနီနိုင်ငံများသို့ သွားရောက်သည်။ ==ဂုဏ်ပြုချီးကျူးခံရခြင်း== ဦးစန်းယုသည် မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းမှုတွင် ပါဝင်ခဲ့ခြင်း၊ နိုင်ငံတော်ကပေးအပ်သည့်တာဝန်များကို ကြိုးပမ်းဆောင် ရွက်ခဲ့ခြင်းတို့ကြောင့် နိုင်ငံတော်က ချီးမြှင့်သော အရေးတော်ပုံတံဆိပ်၊ လွတ်လပ်ရေးစည်းရုံးမှုတံဆိပ်၊ လွတ်မြောက်ရေးတံဆိပ်၊ လွတ်လပ်ရေး တံဆိပ်၊ စတားတံဆိပ်၊ ဘားမားစတားတံဆိပ်၊ ကမ္ဘာစစ်တံဆိပ်၊ စစ်မှုထမ်းကောင်းတံဆိပ်၊ နိုင်ငံတော် စစ်မှုထမ်းတံဆိပ်၊ ပြည်ပရန်နှိမ် တံဆိပ်၊ ပြည်သူ့စစ်တိုက်ပွဲဝင် တံဆိပ်၊ [[သီရိပျံချီ|သီရိပျံချီဘွဲ့]]၊ သရေစည်သူဘွဲ့၊ လွတ်လပ်ရေး မော်ကွန်းဝင်(ပထမဆင့်)နှင့် နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည်ဘွဲ့(ပထမဆင့်) တို့ကို ရရှိခဲ့သည်။ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၇ ရက်တွင် အမိန်ကြော်ငြာစာ အမှတ် ၆၂/၂၀၂၂ အရ ဦးစန်းယုအား [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ]]က [[ပြည်ထောင်စုစည်သူသင်္ဂဟ]]ဘွဲ့ဖြစ်သော [[အဂ္ဂမဟာသရေစည်သူ|အဂ္ဂမဟာသရေစည်သူဘွဲ့]]နှင့် [[သုဓမ္မသင်္ဂဟ]]ဘွဲ့၊ [[အဂ္ဂမဟာသီရိသုဓမ္မ]]ဘွဲ့ကို ချီးမြှင့်အပ်နှင်းခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=https://sacoffice.gov.mm/sites/default/files/2024-11/63-2022_0.pdf|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် ၆၃/၂၀၂၂ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့တံဆိပ်များ ချီးမြှင့်ခြင်း|work=sacoffice.gov|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date=၁၇ ဧပြီ ၂၀၂၂}}</ref> ==မိသားစုဘဝ== ဦးစန်းယုသည် ၁၉၄၇ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၂၄ ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်မြို့နေ ပညာမင်းကြီး၏ အပါးတော်မြဲ ဦးရှိန်ဝှက်နှင့် ဒေါ်သန်းရွှေတို့၏ သမီး၊ အင်းစိန်အစိုးရကျောင်း ကျောင်းဆရာမ ဒေါ်သန်းရှိန်နှင့် လက်ထပ်ခဲ့သည်။ သမီး ၄ ဦး ထွန်းကား၍ သမီးများမှာ ဒေါ်လဲ့လဲ့ယု၊ ဒေါ်ခင်ဆွေယု၊ ဒေါ်အေးသန်းယု၊ ဒေါ်စောယုမွန် တို့ဖြစ်ကြသည်။ မြန်မာ့လွတ်လပ်ရေးအတွက် သက်စွန့်ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး နိုင်ငံ့တာဝန်များကို ကိုယ်ကျိုးမဖက် စွမ်းစွမ်းတမံ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ခဲ့သော နိုင်ငံတော်ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ (အငြိမ်းစား)၊ နိုင်ငံတော်သမ္မတ (အငြိမ်း စား)နှင့် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် (အငြိမ်းစား) ဦးစန်းယုသည် ၁၉၉၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၂၈ ရက် နေ့တွင် ရန်ကုန်မြို့၌ ကွယ်လွန်သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် ဇနီးဒေါ်သန်းရှိန်နှင့် သမီး ၄ ဦး၊ မြေး ၆ ဦးကျန်ရစ်သည်။ <ref>စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ (၁၉၉၇)</ref> == ကိုးကား == <references/> {{Lifetime|၁၉၀၈|၁၉၉၆}} {{ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်၏ သမ္မတများ|ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်၏ အကြီးအကဲများ}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ ဝန်ကြီးများ]] [[ကဏ္ဍ:လွတ်လပ်ရေးမော်ကွန်းဝင်များ]] [[ကဏ္ဍ:တော်လှန်ရေးကောင်စီဝင်များ]] [[ကဏ္ဍ:တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်များ]] omkw0twy87omsfxly6o3t7xlygtxsk1 လားဟူလူမျိုး 0 5917 880898 843705 2025-07-08T12:48:12Z EricOng77 132463 880898 wikitext text/x-wiki [[File:Lahu girls.jpg|thumb|လားဟူအမျိုးသမီးများ]] '''လားဟူလူမျိုး'''များသည် [[တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|တိဗက်-ဗမာအုပ်စု]] ၏ [[လိုလို-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|လိုလို-ဗမာ]] မျိုးနွယ်ဝင်တိုင်းရင်းသားလူမျိုးတစ်ခုဖြစ်သည်။ ခရစ်တော် မပေါ်မှီ ဘီစီ ၆၀၀ ခန့်အထိ [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ|တရုတ်နိုင်ငံ]] အနောက်တောင်ပိုင်းတွင် နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ လူဦးရေ များပြားလာသည်နှင့် အမျှ ရေကြည်ရာ မျက်နုရာသို့ ပြောင်းရွှေ့လာရာ [[မဲခေါင်မြစ်]]၊ [[သံလွင်မြစ်]] ကြောင်းအတိုင်း စုန်ဆင်းလာရာ တရုတ်ပြည် တောင်ပိုင်း [[ရှမ်းပြည်နယ်]]၊ [[ထိုင်းနိုင်ငံ|ယိုးဒယားနိုင်ငံ]]၊ [[လာအိုနိုင်ငံ]] နယ်စပ်ဒေသများသို့ ရောက်ရှိနေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ တရုတ်နိုင်ငံ လန်ချန်း လားဟူပြည်နယ်တွင် ၅ သိန်း၊ မြန်မာနိုင်ငံ ရှမ်းပြည်နယ်တွင် ၂ သိန်း၊ ယိုးဒယား၊ လာအို၊ [[ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ|ကမ္ဘောဒီးယား]]နှင့် [[ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ|ဗီယက်နမ်]]တို့တွင် ၁ သိန်း စုစုပေါင်း ၈ သိန်းခန့် ရှိသည်။ လားဟူအနွယ်ဝင် လားဟူ န နှင့် လားဟူ ရှိ ၂ မျိုးရှိသည်။ အမျိုးကွဲပေါင်း ၂၀ ကျော် ရှိပြီး [[ကျိုင်းတုံမြို့]]တွင် ၁၂ မျိုး နေထိုင်သည်ဟု သိရသည်။ လားဟူ အမျိုးသားများသည် ပိတ်အနက်ဖြင့် ချုပ်ထားသော ဘောင်းဘီ၊ အင်္ကျီနှင့် ခေါင်းပေါင်းရှည်ကို ဝတ်ဆင်ကြသည်။ အမျိုးသမီးများသည် ရှေးယခင်က အင်္ကျီအရှည်နှင့် ခေါင်းပေါင်းအရှည် ဝတ်ဆင်ကြောင်း သိရသည်။ ယခုအခါ အင်္ကျီခါးတို၊ လုံချည်၊ ထမီများပြောင်းလဲ ဝတ်ဆင်လာသည်။ ရိုးရာဝတ်စုံများကို မင်္ဂလာဆောင်ပွဲ၊ ကောက်သစ်စားပွဲနှင့် နှစ်သစ်ကူးပွဲစသော အခါကြီးရက်ကြီးများတွင် ဝတ်ဆင်ကြသည်။ အမျိုးသမီးများ၏ လက်ဝတ်တန်ဆာမှာ ငွေလက်ကောက်၊ ငွေနားတောင်း၊ ငွေလည်ဆွဲပြားတို့ ဖြစ်ပြီး အမျိုးသားများမှာ လွယ်အိတ်၊ ဓား၊ ဆေးတံ၊ တူမီးသေနတ်တို့ကို အမြဲ ကိုင်ဆောင်လေ့ရှိသည်။ လားဟူ လူမျိုးများသည် [[နတ်]]၊ [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]၊ [[ခရစ်ယာန်ဘာသာ]]တို့ကို ကိုးကွယ်ကြသည်။ လားဟူ လူမျိုးတို့၏ အနှစ်သက်ဆုံး အလုပ်မှာ "အမဲလိုက်ခြင်း" ဖြစ်သည်။ လားဟူလူမျိုးများသည် ရှမ်းပြည်နယ်အရှေ့ပိုင်း တာကော်မှစ၍ ကျိုင်းတုံနယ် အရှေ့ဖျားတိုင်အောင်ခရီးလမ်းတစ်လျှောက် ကျေးရွာများတွင် နေထိုင်ကြ၍ လိုလို အုပ်စုခွဲတွင် ပါဝင်ကြသည်။ လားဟူလူမျိုးစုတို့တွင် လားဟူနနှင့် လားဟူရှီ ဟူ၍ နှစ်မျိုးရှိပြီးလျှင် ရှမ်းများ ကမူ ယင်းတို့ကို မူဆိုးဟုခေါ်ကြသည်။ ဤသို့ခေါ်ခြင်းကို လားဟူတို့ကမနှစ်သက်ကြဘဲ ယင်းတို့အချင်းချင်းသည် တစ်ဦးကိုတစ်ဦး လားဟူဟုသာခေါ် ကြသည်။ ရှေးအခါက လားဟူတို့သည် သံလွင်မြစ် မြောက်ဖျား အရပ်ဒေသတွင် နေထိုင်ခဲ့ကြ၍ ယခုအခါ မိုင်းဆတ်၊ မိုင်းပန်နှင့် ကျိုင်းတုံ အနီးတစ်ဝိုက် ကျေးရွများသို့ ပြောင်းရွေ့ရောက်ရှိလာ ကြသည်။ လားဟူများသည် နတ်ကို လုံးလုံးလျားလျား ကိုးကွယ်သည်ဟူ၍ မရှိခဲ့ချေ။ နောင်ပွင့်မည့်ဘုရားကို မျှော်နေကြသူများဖြစ်သည် ဟုပြောဆိုကြ သည်။ အိမ်ဦးခန်းတွင် ဘုရားစင်ကို နတ်စင်ကဲ့သို့ ထားရှိကြသည်။ ယင်း တို့လူဦးရေ ၁ဝ ပုံ ၉ ပုံမှာ ဗုဒ္ဓဝါဒီများဖြစ်သော်လည်း ရုပ်ပွားတော်များကိုထားပြီး ထင်ထင်ရှားရှား ကိုးကွယ်ခြင်းမရှိကြချေ။ အချို့မှာ ခရစ်ယာန် ဝါဒီများဖြစ်ကြသည်။ လားဟူများသည် လယ်ယာလုပ်ခြင်းထက် တောင်ယာခုတ် အလုပ်မျိုးကိုသာ အားထား၍ လုပ်ကိုင်ကြသည်။ တောင်ယာပဲခင်းမှ ပေါ်ဦး ပေါ်ဖျားဖြစ်သည့် သစ်သီးဝလံများ၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်များနှင့် စပါး၊ ပဲ၊ ပြောင်းများကို ရှေးဦးစွာ မိမိတို့ သက်ဝင်ယုံကြည်သော အယူဝါဒအလိုက်လှူဒါန်းပူဇော်ပြီးမှ စားသုံးကြသည်။ လားဟူများသည်လူတိုင်းလိုလို ဦးခေါင်းထိပ်တွင် ကျစ်ဆံမြီးထားကြရသည်။ ထိပ်လယ်တွင်ရှိသော ဗွေနေရာ၌ ဆံပင်ကိုရိတ်လိုက်လျှင်ဖျားနာပြီးသေတတ်သည်ဟုအယူရှိကြသည်။ လားဟူနသည် ယောက်ျား၊ မိန်းမ နှစ်ဦးစလုံးပင် ရင်ဖုံးအင်္ကျီများ ဝတ်ကြသည်။ ရင်ကွဲအင်္ကျီမှာ ယခုခေတ်တွင်မှ ဝတ်သောအင်္ကျီဖြစ်သည်။ ယင်းတို့ အဝတ်တွင် အိမ်ထောင်ကျပြီးသူများအတွက် ရွှေချည်ထိုးရာ၌ အပြာနှင့်အစိမ်းရောင်ကိုသာထိုးရသည်။ လူပျို အပျိုများအတွက် အနီ၊ အဖြူ၊ အဝါရောင်များထည့်ရသည်။ လားဟူ မိန်းမသည် အဝတ်ရှည်ဝတ်ရသည်။ ဤကဲ့သို့ ဝတ်ဆင် ခြင်းမှာ လင်သားအားလည်းကောင်း၊ လူကြီးမိဘနှင့် ဂုဏ်သရေရှိ လူကြီးလူကောင်းများအားလည်းကောင်း ရိုသေသမှုပြုသည်ဟု သဘောထားကြသည်။ လားဟူရှီများမှာ အင်္ကျီတိုဝတ်ဆင်သူများ ဖြစ်ကြသော်လည်း ယင်းလူမျိုးမှ ဆင်းသက်လာခဲ့ သောလူမျိုးများ မှာ အင်္ကျီရှည်ဝတ်ဆင်သူက များပြားလေသည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၂)</ref> == ပွဲများ == ကောက်သစ်စားပွဲသည် လားဟူအမျိုးသားတို့အတွက် အရေးပါသော ပွဲတော်တစ်ခုဖြစ်သည်။ လားဟူလူမျိုးမှာ အရေးကြီးသော ပွဲလမ်းနှစ်ခုရှိသည်။ # နှစ်သစ်ကူး ပွဲ (ဇန်နဝါရီ၊ ဖေဖော်ဝါရီတွင် ကျင်းပသည်။) # ကောက်သစ်စားပွဲ (စက်တင်ဘာအကုန် အောက်တိုဘာအချိန်တွင် ကျင်းပလေ့ရှိသည်။) ကောက်နှံများ ရင့်မှည့်လာသောအချိန်မှာ ရပ်ရွာလူကြီးများက ကောက်သစ်စားပွဲ ကျင်းပမည့် နေ့ရက်ကို သတ်မှတ်ကြရ၏။ လားဟူလူမျိုးတို့၏ ပြက္ခဒိန်ရက် သတ်မှတ်မှုသည် တရုတ်လူမျိုးများနှင့် ဆင်တူသည်။ တစ်ပတ်တွင် နေ့ရက် ၁၂ ရက်ရှိပြီး ရက်များကို ခွေး၊ နွား၊ မြွေ စသည့် တိရစ္ဆာန်အမည်များဖြင့် သတ်မှတ်ထားသည်။ ထိုရက်များထဲမှ ယုန်ရက်၊ ကျားရက်နှင့် နဂါးရက်များမှာ နေ့ထူးနေ့မြတ်များ ဖြစ်သောကြောင့် ရွေးချယ်ကြခြင်း ဖြစ်သည်။ ထိုသို့ ရက်သတ်မှတ်ပြီးလျှင် ရပ်ရွာရှိ လမ်းများကို သေချာပြင်ဆင်ပြီး တစ်ရွာလုံး သန့်ရှင်းရေး လုပ်ကြရသည်။ ရွာသူရွာသားများက ကောက်သစ်စားပွဲအတွက် စပါးကို သေချာရိတ်သိမ်းပြီး ဆန်အဖြစ် ထောင်းကြရသည်။ ကောက်သစ်နှင့်အတူ တောင်ယာတွင် စိုက်ထားသော ပြောင်းဖူး၊ ငရုတ်၊ သခွား စသည့် ဟင်းသီးဟင်းရွက်များနှင့် ဟင်းခပ် အမွေးအကြိုင်များကိုပါ ဆွတ်ခူး ယူလာကြရသည်။ ကောက်သစ်စားပွဲနေ့ မနက်တွင် ခရစ်ယာန်ဘာသာ ကိုးကွယ်သူများသည် တောင်ယာထွက် ကောက်သစ်နှင့် သီးနှံများနှင့် ဘုရားသခင်ကို ဆက်ကပ်ကြသည်။ ဘုရားသခင်၏ ကျေးဇူးတော်ကို ချီးမွမ်းပြီး ဝတ်ပြု ဆုတောင်းကြသည်။ နတ်ကိုးကွယ်သူများမှာ သူတို့၏ ဘာသာရေးခေါင်းဆောင် ရှိပြီး ယောက်ျားအား '''သိုဗို''' ဟုခေါ်ပြီး အမျိုးသမီးကို '''သာလာမာ''' ဟုခေါ်သည်။ ထွက်လာသော ဦးဦးဖျားဖျား ဆန်ဖြစ်ဖြစ်၊ တစ်ခြား အသီးအနှံဖြစ်ဖြစ် ဘုရားကျောင်းကဲ့သို့ သီးသန့်ပူဇော်သည့် နေရာ၌ သွားရောက် ပူဇော်ကြသည်။ ထိုကဲ့သို့ ပူဇော်ပြီးနောက် ကောက်သစ်စားပွဲကို ကျင်းပလေ့ရှိသည်။ ကောက်သစ်စားပွဲကို အများအားဖြင့် စုပေါင်းကျင်းပကြသည်။ ရွာအလိုက် ကျင်းပကြသည်လည်း ရှိသည်။ လားဟူများမှာ အချင်းချင်း နီးနီးနားနား နေထိုင်ကြသည်က များသည်။ ဟိုဖက်ရွာ၌ ကောက်သစ်စားပွဲရှိလျှင် ဒီဖက်ရွာမှလည်းသွားကြသည်။ အလည့်ကျ ခေါ်ဖိတ်ပြီး ဆင်နွှဲကြသဖြင့် ပွဲကြီးမှာ စည်ကား၍နေပေသည်။ ချက်ပြုတ်သည့် နေရာမှာမူ ဒေသအလိုက် ကွဲပြားမှုလေးများ ရှိကြသည်။ တချို့က တစ်ရွာလုံး စုပေါင်းချက်ပြုတ်ကြသလို တချို့ကတော့ မိမိတို့ နေအိမ်တွင် ချက်ပြုတ်ပြီး ရွာလည်တစ်နေရာ၌ စုပေါင်းစားသောက်ကြသည်။ ဖိတ်ကြားထားသော ဧည့်သည်များအတွက် ရွာတွင် စုပေါင်းပြီး ချက်ထားတတ်သည်။ ချက်ပြုတ်ထားသည့် အစားအသောက်များ အားလုံး တစ်နေရာတွင် စုပေါင်းထားပြီး ဧည့်သည်များရော ရွာသူရွာသားများပါ အတူတူ လက်ဆုံစားကြသည်။ လားဟူရိုးရာအရ ကောက်သစ်စားပွဲ ပြင်ဆင်ရာ၌ ထမင်းနှင့်ဟင်းကို လားဟူဘာသာဖြင့် '''အာဖရှ'''ခေါ် သစ်ရွက်ရှည် တစ်မျိုးဖြင့် ထုတ်ပြီး ပေါင်းရသည်။ ထိုသို့ ပေါင်းရာမှာလည်း အရွယ်တူ သစ်ရွက်နှစ်ရွက်ကို ကြက်ခြေခတ်ထုတ်ပြီး နှီးနှင့်ချည်ကာ ပေါင်းရသည်။ ဧည့်သည်များအား ထိုထမင်းပေါင်း ဟင်းပေါင်းများနှင့် ဧည့်ခံရသည်။ ကောက်သစ်စားပွဲမှာ ရိုးရာအရဆိုလျှင် ပန်းကန်ခွက်ယောက်များ လုံးဝမသုံးရပါ။ ကောက်သစ်စားပွဲမှာ မလုပ်မဖြစ်သည့် ရိုးရာတစ်ခုပါသည်။ မပါမဖြစ်သည့် ရိုးရာတစ်ခုက '''ခါကြားပု''' ဟု ခေါ်သော ရိုးရာဟင်းဖြစ်သည်။ ထိုဟင်းသည် အသားကို ခါကြား ဟုခေါ်သော ဆီးဖြူခေါက်၊ ဂျူးမြစ်၊ နံနံပင်၊ ကြက်သွန်မြိတ်စသည့် ဟင်းခတ် အမွေးအကြိုင်များနှင့် ရော၍ တောက်တောက်စင်းအလုံးလေး(သို့) ဖက်နှင့်ထုတ်ပြီး ပေါင်းထားသော ဟင်းတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ ထိုရိုးရာဟင်းအတွက် တချို့က ကောက်သစ်စားပွဲ မတိုင်မီ အမဲလိုက်ကြပြီး ရလာသော အသားများနှင့် ချက်ပြုတ်တတ်ကြပေသည်။ စားသောက်ပွဲ ပြီးသောအခါ ဗုံ၊ မောင်း၊ ဗူးပုလွေ စသည့် ရိုးရာတူရိယာများကို တီးမှုတ်ပြီး ကပွဲ ကျင်းပကြသည်။ == အယူအဆ == * (လားဟူ အမျိုးသားများ) ရွာထိပ်သစ်ပင်များကို မခုတ်ရ။ ရွာထိပ်နတ်စင်နှင့် ရွာအနီးအနားရှိ သစ်တောကို မီးရှို့ခြင်း၊ ထင်းခုတ်ခြင်း မပြုရ။ ခုတ်လျှင် သေတတ်သည်၊ ကျားကိုက်တတ်သည်ဟု အယူရှိကြသည်။ * (လားဟူ အမျိုးသားများ) ရွာတွင် သူတပါးသားမယားအား ပြစ်မှား ကျူးလွန်သူရှိပါက ကျွဲကို ကျားဆွဲတတ်သည်။ * လားဟူလူမျိုးတွင်မျိုးနွယ်အမည်များကွဲပြားသလို အယူအဆလည်းကွဲပြားသွားကြသည်။ == ကိုးကား == <references/> {{မြန်မာပြည် လူမျိုးများ}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံလူမျိုးများ]] ozpjek2f8l260tkjp2jkbt39ui3i14f လီဆူလူမျိုး 0 5925 880904 849730 2025-07-08T13:02:37Z EricOng77 132463 880904 wikitext text/x-wiki {{Infobox ethnic group |group=လီဆူ |image=[[File:Lisu001.jpg|110px]] [[File:Lisu002.jpg|110px]]<br />[[File:Lisu006.jpg|109px]] [[File:Lisu003.jpg|110px]] | native_name = Lisu ꓡꓲ‐ꓢꓴ ꓫꓵꓽ လီဆူ{{lang|zh|傈僳}} |poptime=၁,၂၀၀,၀၀၀ (ခန့်မှန်း) |popplace= [[တရုတ်နိုင်ငံ]] ([[ယူနန်ပြည်နယ်]]၊ [[စီချွမ်ပြည်နယ်]])၊<ref>[http://www.chine-informations.com/guide/listes-des-ethnies-chinoises_131.html]</ref> [[မြန်မာနိုင်ငံ]]၊ [[ထိုင်းနိုင်ငံ]]၊ အနောက်-အရှေ့ အိန္ဒိယ ([[အရူနာချာပရာဒစ်ပြည်နယ်]]) |langs= [[လီဆူဘာသာစကား|လီဆူ]]၊ [[Lipo language|Lipo]], [[လေမယ်ဘာသာစကား|လေမယ်]] နှင့် [[နောဘာသာစကား|နော]] |rels=[[ခရစ်ယာန်ဘာသာ]], [[Animism]] နှင့် [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] |relate}} '''လီဆူလူမျိုး''' ({{lang-en|Lisu people}}; {{zh|[[wikt:傈|傈]] [[wikt:僳|僳]] [[wikt:族|族]]}}, Lìsù zú; {{lang-th|[[wikt:ลีสู่|ลีสู่]]}}; [[လီဆူဘာသာစကား|လီဆူ]]: {{script|Lisu|ꓡꓲ-ꓢꓴ}} သို့မဟုတ် {{script|Lisu|ꓡꓲꓢꓴ}}) သည် [[တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|တိဗက်-ဗမာနွယ်]] [[လူမျိုးစု]] ဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ၊ တရုတ်နိုင်ငံအနောက်တောင်ပိုင်း၊ ထိုင်းနိုင်ငံနှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ [[အရူနာချယ် ပရာဒက်ရှ်|အရူနာချာပရာဒစ်ပြည်နယ်]]တို့ရှိ တောင်တန်းထူထပ်သော ဒေသများတွင် နေထိုင်ကြသည်။ == သမိုင်းကြောင်း == နေရာဟောင်းသည် ထွန်ယက်စိုက်ပျိုးရန် မကောင်းသည့် အပြင်အတွင်းပိုင်းမှ တရုတ်တို့ကလည်း ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်လာကြသည့် အတွက် ထမ်လူမျိုးတို့ထက် မြန်မာနိုင်ငံတွင်းသို့ အနည်းငယ် နောက်ကျမှ ဝင်ရောက်လာသော လူများကား လီဆူလူမျိုးများပင်ဖြစ်သည်။ လီဆူလူမျိုးများကို အချို့ဒေသများတွင် ယောယင်ဟု ခေါ်၍ အချို့ဒေသများတွင် လီရှောဟု ခေါ်ဆိုကြသည်။ ယောယင် ဟူသောနာမည်သည် တရုတ်လူမျိုးက ဂျိန်းဖော့ လူမျိုးကို ခေါ်ဆိုခဲ့သော နာမည်ဖြစ်သည်။ ထိုနာမည်မှာ ဂျိန်းဖော့လူမျိုးတွေကို ခေါ်ခဲ့သောနာမည် ဖြစ်သော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် ဂျိန်းဖော့လူမျိုးတွေက လီဆူလူမျိုးကို ထိုနာမည်ခေါ်ခဲ့သည်။ တရုတ်တို့က လီဆူလူမျိုးကို ယော်ယင် မခေါ်ခဲ့ပါ။ လီရှော ဆိုသော အခေါ်မှာလဲ အချို့ဒေသတွင်မှတ်ပုံတင်လုပ်ရ ခက်ခဲသောကြောင့် လီဆူလူမျိုးမှ လီရှောလို့ မ (မ)ခေါ်ပေးပါရန် တောင်းဆိုသဖြင့် ယခုအခါ လီဆူဟုပြောင်းလဲခေါ်ဆိုကြသည်။ <ref>Races of Burma by C M Enriquez</ref> လီဆူတို့သည် ၁၁ ရာစု နောက်ပိုင်းမှ ဝင်ရောက်လာကြခြင်းဖြစ်သည်။ [[သံလွင်မြစ်]]ကြောင်း အတိုင်း ဆင်းသက်လာကြပြီးလျှင် အာကျန်မြစ်ဝှမ်းတွင် နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ <ref>[http://jatawngnaw.blogspot.com/2008/09/blog-post_26.html Ja Tawng Naw (ဂ်ာေတာင္ေနာ္): ကခ်င္ဆိုေသာ လူမ်ဳိးမ်ား<!-- Bot generated title -->]</ref> လီဆူတို့ သည် တခြား ကချင်မျိုးနွယ်စုများနည်းတူ ရှေးယခင်က [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ]] ယူနန်ဒေသတွင် အခြေစိုက်နေထိုင်ခဲ့သည်။ လီဆူတို့သည် ပူတာအိုဘက်သို့ တစ်စတစ်စ ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်လာခဲ့ကြလေသည်။ အချို့တို့သည် [[သံလွင်မြစ်]]ကြောင်းအတိုင်း [[ရှမ်းပြည်နယ်]]မြောက်ပိုင်း၊ တောင်ပိုင်းနှင့် အရှေ့ပိုင်းဒေသများသို့ တစ်စတစ်စပျံ့နှံ့သွားခဲ့ကြသည်။ == နေထိုင်ရာဒေသ == မြောက်ဖျားဒေသရှိ လီဆူတို့သည် ပူတာအို၊ လောခေါင်နှင့် စိန်လုံတောင်တန်း၊ [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ|တရုတ်နိုင်ငံ]] ယူနန်နယ်စပ် [[ဧရာဝတီမြစ်|ဧရာဝတီ]]နှင့် [[သံလွင်မြစ်]] ဖျားကောင်းလူတိုက်နယ် စသည့်အရပ်များတွင် ပျံ့နှံ့နေထိုင်လျက် ရှိကြသည်။ လီဆူလူမျိုးတို့သည် မိမိတို့လူမျိုးများ၏ မူလနေထိုင်ရာ ဒေသ ကြီးမားကျယ်ပြန့်သော (မြစ်ကြီး) တစ်ခု၏ အဖျားပိုင်းမှ ဖြစ်သည်၊ မြင့်မားသော အထက်ပိုင်း အရပ်ဒေသဆီမှ ဆင်းသက်လာ ကြသော လူမျိုးများဖြစ်သည်ဟု လက်ခံယုံကြည်ထားကြပေသည်။ တစ်နေရာတည်းတွင် အတည်တကျ နေထိုင်တတ်ခြင်း မရှိသဖြင့် လီဆူတို့ကို [[မြန်မာနိုင်ငံ]]၏ ဂျစ်ပစီလူမျိုးများဟု တင်စား ခေါ်ဆိုနိုင်ကြပေသည်။ လီဆူလူမျိုးများကို အများအပြား တွေ့မြင်နိုင်ကြသည့် နေရာတချို့ကား ၎င်းတို့ အခြေချနေထိုင်သည့် ပူတာအိုနယ် အချိန်းခမြစ်ဝှမ်းဒေသပင် ဖြစ်သည်။ == လူမျိုးစုများ == လီဆူလူမျိုးသည် တိဗက်မြန်မာအနွယ်ဝင် လိုလိုမူဆို အုပ်စုတွင် ပါဝင်၏။ လီဆူလူမျိုးတို့တွင် အဓိကအားဖြင့် အနွယ်(၃)မျိုးရှိသည်ယင်းတို့မှာ လီဆူမည်း၊ လီဆူဖြူနှင့် ပန်းလီဆူ ဟူ၍ပင်ဖြစ်သည်။ လီဆူအနွယ်တို့သည် ၎င်းတို့၏ မူလနေရင်းဌာနေဖြစ်သော သံလွင်မြစ်ဝှမ်း အထက်ပိုင်းဒေသ၌ နေထိုင်လျက် ရှိနေကြပြီး၊ တရုတ်လူမျိုးတို့၏ ယဉ်ကျေးမှု လွှမ်းမိုးနေခြင်းကို ခံနေရပေသည်။ လီဆူအနွယ် သုံးမျိုးတွင် ဆွေမျိုးပေါင်း (၁၄) စုခန့်ရှိသည်။ ယင်းတို့မှာ ဂျာခေါ်ဆွေမျိုးနှင့် ဖာ့ခေါ်ယောက်ျားမျိုးဟု အဓိပ္ပာယ်ရသော ဆွေမျိုးစုများ ဖြစ်ကြလေသည်။ == ထိမ်းမြားခြင်း အလေ့အထနှင့် ဆင်ယင်ထုံးဖွဲ့ပုံ == လီဆူတို့သည် မိမိတို့နှင့် ဆွေမျိုးအုပ်စုချင်း တူသောလူမျိုးများနှင့် လက်ထပ်ယူခြင်းမျိုး ပြုလုပ်လေ့ မရှိကြချေ။ ဆွေမျိုးအုပ်စုချင်း မတူသော လီဆူအမျိုးများနှင့်သာ လက်ထပ်ယူလေ့ ရှိကြသဖြင့် အရပ်အမောင်း ကောင်းခြင်း၊ ကိုယ်ကာယ ထွားကျိုင်းခြင်း၊ ကျန်းမာရေးကောင်းခြင်း တို့နှင့်ပြည့်စုံကြလေသည်။ ထို့ပြင် လီဆူတို့သည် အမြင့်ပေ (၄၀၀၀) နှင့် (၅၀၀၀) အောက်သို့ဆင်း၍နေထိုင် လေ့မရှိကြပေ။ အထက်မှ ဆင်းသက်လာကြသူများပီပီ လီဆူတို့သည် အေးသော မြင့်သော နေရာများတွင်သာ နေထိုင်ကြသူများ ဖြစ်ကြသည်။ ပူတာအိုမှ လီဆူ အမျိုးသမီးတို့သည် အခြားတောင်တန်းဒေသလို လီဆူမျိုးများ ဖြစ်ကြသော အီကောယောယင်၊ လီရှောအာကို၊ လာဟူစသည့် လူမျိုးများတို့နှင့် ဝတ်စားဆင်ယင်မှု မတူညီကြဘဲ တမူထူးခြားလျက် ရှိပေသည်။ လဂျစ်ခေါ် ဂုံလျှော်ပင်မှ ချည်ထုတ်လုပ်ကာ အမျိုးသမီးတို့သည် အပေါ်ဝတ်အင်္ကျီနှင့် အောက်ပိုင်း ဂါဝန်ရှည် ဖားဖားကြီးများကို ရက်ပေါင်း (၃၀) အတွင်း အပြီးရက်လုပ်ကာ ဝတ်ဆင်လေ့ရှိကြသည်။ လဂျစ်ဂုံလျှော်ဖြင့် ရက်လုပ်ထားသော အမျိုးသမီး အပေါ်ဝတ်များမှာ သေးမျှင်သော အနက်စင်းကလေးများ ဖောက်ထားလျှက် လက်ရှည်ရင်စေ့ ချုပ်ပြီးလျှင် အင်္ကျီလက်၏ အဖျားတွင် (၄) လက်မခန့် အပြားရှိ အနက်ရောင် ပိတ်စဖြင့် အနားကွပ်ထားကြသည်။ ယင်အင်္ကျီ လက်ရှည်ပေါ်မှ တဖန်အနက်ရောင်ရင်စေ့ အပေါ်ဝတ်အင်္ကျီ လက်ပြတ်ကို ရင်ဖွင့်၍ထပ်၍ လိုက်ထားပြီးလျှင် အတွန့်များများနှင့် စကတ်ချုပ်နည်း အတိုင်းချုပ်လုပ်ကာ ခါးကြိုးသွင်း၍ အလျော့အတင်းထားကာ ဝတ်ဆင်ကြသည်။ ယင်းဂါဝန်ရှည်ကြီးများကိုလည်း အင်္ကျီလက်ရှည်နည်းတူ သေးမျှင်သော အနက်ရောင် မတ်တပ်စင်းလေးများအောက်၌ ထားကြသည်။ နားနှစ်ဘက်တွင် ဝတ်ဆင်ထားသော နားကွင်းသည် ပစောက်သဏ္ဌာန်ဖြစ်ပြီးလျှင် (၄) လက်မခန့် အကျယ်ရှိ သံကွင်းကလေးများ ဖြစ်သည်။ ပန်ဆင်သောအခါ ဟနေသောနားကွင်းအဖျားကို နားပေါက်၌ ထိုးသွင်း၍ ဇောက်ထိုး ချထားလိုက်ကာ ကြိုးဖြင့် သူတို့၏ လှပဆန်းကြယ်သော ကြေးခေါင်းလောင်း ငယ်တပ် ပုတီးစေ့ ဦးထုပ်လေးနှင့် ချိတ်တွယ်၍ ထားကြသည်။ အမျိုးသမီးများနည်းတူ အမျိုးသားများသည်လည်း လဂျစ် ဂုံလျှော်မျှင်ဖြင့်ရက်လုပ်ထားသော အနက်ရောင် သို့မဟုတ် အဖြူရောင်ဒူးပေါ်ဝဲနှင့် အပေါ်ဝတ်အင်္ကျီ ရင်စေ့လက်ရှည် အနက်ရောင်ကို ဝတ်ဆင်ကြသည် ခေါင်းပေါ်တွင် အနက်ရောင် (၂၀) ရှည်လျားသည့် အဝတ်ဖြင့်တစ်ရစ်ပြီးတစ်ရစ် ပတ်ပေါင်း ၍ ထားကြသည်။ အချို့ တောပစ် တောင်သူအမျိုးသားတို့ကမူ သူတို့ပစ်ခတ်ရရှိထားသော သားကောင်တို့၏ အရည်ခွံဖြင့် ဦးထုပ်ချုပ်လုပ်ကာ ဝတ်ဆင်လေ့ရှိသည် လီဆူအမျိုးသား ဦးထုပ်ချုပ်ရန် အမြတ်နိုးဆုံး သားကောင်၏ အရေခွံမှာ ဖြူးသို့ ကတိုးကောင်၏ အရေခွံပင်ဖြစ်သည်။ လီဆူအမျိုးသားဝတ်စုံတွင် မပါလျှင် မပြီးသော အရာကား သစ်သား အပြားကြီး နှစ်ချပ်ကို ထည့်ရန် ကပ်ရန် ကြီးကြီးမားမား ခန့်ခန့်ထယ်ထယ် ပြုလုပ်ထားသော ဓားလွယ် အိတ်ပင်ဖြစ်သည်။ ဓားလွယ်အိတ်ကို ဓားသွင်း၍ သူတို့၏ ရင်ပတ် တည့်တည့်နေရာတွင် ထားကာ လှလှပပကြီး လွယ်ထားလေ့ရှိသူများ ဖြစ်ကြသည်။ လီဆူလူမျိုးသည် တိဗက် - မြန်မာအစု၊ လိုလိုမူဆိုးအုပ်စုခွဲတွင် ပါဝင်သော လူမျိုးဖြစ်၏။ လီဆူတို့ကို ရှမ်းပြည်နယ်နှင့်ကချင်ပြည်နယ် နှစ်နယ်စလုံးတွင် တွေ့ရသည်။ ရှမ်းနှင့်မြန်မာများက လီရှောဟု ခေါ်ဆိုကြပြီးလျှင် အချို့လူမျိုးစုများက လီဆိုးဟုခေါ်သည်။ ပူတာအိုနယ်မြေတွင် လီဆူတို့ကို ယောရင်ဟုခေါ်ကြ သည်။ ရှမ်းပြည်နယ်ရှိလီဆူတို့ကိုလီဆောဟုလည်းခေါ်သေးသည်။ ပူတာအိုနယ်မြေရှိ လီဆူတို့ကား မြောက်ဖျားအကျဆုံးလူမျိုးစုများ ဖြစ်ကြသည်။ မြောက်ဘက်နယ်စပ်ဒေသတွင်သာမကတိဗက်နယ် မြေ အတွင်းတိုင်အောင် ပျံ့နှံ့နေထိုင်ကြ ကြောင်းသိရသည်။ ပူတာအိုမှ လီဆူတို့သည် မလိခမြစ်ဖျားနှင့် အရှေ့ဘက် ကမ်းမိုင် ၂ဝ ပတ်လည်အတွင်းရှိ ကျေးရွာများတွင် အများအပြား နေထိုင် လေ့ရှိကြပြီးလျှင် ဆင်ယင်ထုံးဖွဲ့ပုံတွင် အခြားဒေသရှိလီဆူများနှင့် မတူတစ်မူထူးခြားလျက်ရှိသည်ကို တွေ့ရပေသည်။ ဒေသအလိုက် လီဆူလေးမျိုးရှိသည့်အနက် ပူတာအိုနယ်မှ လီဆူတစ်မျိုးတည်းသာ ဂါဝန်များဝတ်ကြသည်။ လီဆူအချို့တို့သည် လောခေါင်နှင့် စိန်းလုံတောင်တန်းတွင်လည်းနေထိုင်ကြပေသည်။ ပူတာအိုနယ်မြေရှိ လီဆူများအပြင် ကျိုင်းတုံလီဆူ၊ ဗန်းမော် လီဆူနှင့် လွိုင်လင်လီဆူဟူ၍ ဒေသအလိုက်လီဆူသုံးမျိုး ရှိပေသေးသည်။ ကျိုင်းတုံလီဆူတို့သည် သံလွင်မြစ်ကြောင်း အလိုက် စုန်ဆင်းလာသူများဖြစ် ကြ၍ လွိုင်လင်လီဆူတို့မှာ ကျိုင်းတုံမှတစ်ဆင့် လွိုင်လင် မိုးနဲနယ်ဘက်သို့ ပြန့်ပွားရောက်ရှိလာသူများ ဖြစ်ပုံရသည်။ ဗန်းမော်လီဆူတို့မှာ မြောက်ဖျား ဒေသ ပူတာအိုနယ်မြေမှ ကူပြောင်းရောက်ရှိလာသည့် လီဆူတို့၏ အဆက် အနွယ်များပင် ဖြစ်ကြပေသည်။ ရှမ်းပြည်နယ်ရှိ လီဆူလူမျိုးတို့တွင် ခိုလိုလီဆူနှင့် လီဖာလီဆူ ဟူ၍လည်း နှစ်မျိုးရှိပြီးလျှင် တစ်ရပ်တစ်ဒေသတည်းစုရုံးနေထိုင် ခြင်းမရှိ၊ အခြားလူမျိုးစုများနှင့် ရောနှောနေထိုင်လေ့ရှိသည်။ တောင်ပေါ်ဒေသ အေး သောအရပ်များကို ပိုမိုနှစ်သက်သည်။ ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်းတွင် လွိုင်လင် ခရိုင် တောင်ပေါ်ဒေသများ တွင်လည်းကောင်း၊ ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း ကျောက်မဲနှင့်လားရှိုးခရိုင် တောင်ပေါ်ဒေသများတွင်လည်းကောင်း၊ ရှမ်း ပြည်အရှေ့ပိုင်း ကျိုင်းတုံခရိုင်၊ ကျိုင်းတုံနယ်တောင်ပေါ်ဒေသများတွင်လည်းကောင်း နေထိုင်ကြသည်။ ရှမ်းပြည်နယ်တွင် လီဆူ လူဦးရေ ၂ဝဝဝဝခန့် ရှိမည်ဟုခန့်မှန်းရ၏။ လီဆူတို့နေထိုင်သော အိမ်များမှာ တဲတန်းလျားဆန်ဆန်ဆောက် ထား၍ အိမ်ခန်းနှစ်ခုရှိပြီးလျှင် အလယ်တွင် မီးဖိုကိုထားရှိသည်။ လီဆူ လူမျိုးတို့တွင် ဗုဒ္ဓအယူဝါဒီများ၊ ခရစ်ယာန်အယူဝါဒီများနှင့် နတ်ကိုးကွယ်သူများ ပါဝင်၏။ ယင်းတို့တွင် သီးခြားစာပေမရှိချေ။ သို့သော် ခရစ်ယာန်အယူဝါဒီ လီဆူတို့တွင် လီဆူဘာသာအသံ ထွက်အလိုက် အင်္ဂလိပ်စာလုံး များဖြင့် ရေးသားသောစာရှိ၏။ ဗုဒ္ဓအယူဝါဒီ လီဆူအချို့မှာ ရှမ်းစာကိုလည်းကောင်း၊မြန်မာစာကို လည်းကောင်း အသင့်အတင့်တတ်ကြသည်။ လီဆူလူမျိုး အမျိုးသားများသည် ဘောင်းဘီအနက်ကို ဝတ်ဆင်၍ တိုက်ပုံအင်္ကျီခပ်ပွပွ ချုပ်လုပ်ထားပြီးလျှင် ငွေကြယ်သီး သို့မဟုတ် ကြွေကြယ်သီးများကို ရှေ့နောက်လှသလို ဆင်ယင်စီထားကာ ဝတ်ဆင်ကြသည်။ အမျိုးသမီးများမှာ အောက်ပိုင်းအဝတ်များသည် ထဘီလည်းမဟုတ်၊ ဂါဝန်လည်းမဟုတ်သည့် ပုံစံတစ်မျိုးချုပ်ကာ အထဲဝတ်စုံ အပြင်ဝတ်စုံဟူ၍ နှစ်မျိုးဝတ်ဆင်ကြ၏။ အပေါ်ပိုင်းဝတ်စုံအင်္ကျီမှာ လောင်းကွတ်ပုံဏ္ဌာန်ရင်ဖုံးအင်္ကျီပုံမျိုး ချုပ်လုပ်ပြီးလျှင် ယောက်ျား အင်္ကျီနည်းအတိုင်း ငွေကြယ်သီး သို့မဟုတ် ကြွေကြယ်သီးများဖြင့် စိတ်တိုင်းကျ လှသလိုဝတ်ဆင်ထား၏။ ခိုလိုလီဆူအမျိုးသမီးတိုင်း၏ ဝတ်ရုံအင်္ကျီနောက် ခါးစည်းတွင် အမြိတ်တစ်ချောင်းချထား၍ အရောင်မှာ အနီဖြစ်သည်။ လီဖာလီဆူများ၏ ခါးစည်းကြိုးတွင်မူ အမြိတ်နှစ်ချောင်း တွဲလွဲချထားသည်။ ယင်းတို့ကို တောင်ပိုင်းနယ်၌ အများအပြားတွေ့ရသည်။ လီဆူတို့သည် များသောအားဖြင့် သစ်လုပ်ငန်း တောင်ယာလုပ် ငန်းနှင့် ဘဲ၊ကြက်၊ ဝက်မွေးမြူခြင်းလုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်ကြသည်။ ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း၌ အစိုးရသစ်တောကြိုးဝိုင်းမရှိသောနေရာများတွင် လီဆူများသည် တောင်ပေါ်မှ သစ်များကို ခုတ်လှဲ၍ ပျဉ်များ၊ တိုင်များခွဲစိတ်ကာ နီးရာဈေးမြို့များသို့ ယူဆောင်ရောင်းချကြသဖြင့် ငွေဝင်လမ်း ကောင်းကြသည်။ သို့သော် ယခုအခါ မြို့ကြီးများရှိ သစ်စက်များမှ ထွက်သောသစ်များကိုသာ အသုံးများလာသောကြောင့် ယင်းတို့၏ သစ်လုပ်ငန်းမှာအနည်းငယ်ဝင်ငွေလျော့သွားလေသည်။ တောင်ယာလုပ်ငန်းမှာ ယင်း တို့အဖို့ ဝင်ငွေအများဆုံးရသော လုပ်ငန်းပင်ဖြစ်သည်။ အကြီးဆုံး တောင်ယာလုပ်ငန်းမှာသစ်သော့ သီးခြံစိုက်ပျိုးခြင်း၊ မုန်ညင်း၊ အာလူး၊ မုန်လာဥ၊တောင်ဝှေးသီးနှင့် အခြားဟင်းသီးဟင်းရွက် အမျိုးမျိုး စိုက်ပျိုးခြင်းများဖြစ်သည်။ ယင်းတို့ကို ဈေးမြို့များသို့ ပို့ဆောင်ရောင်းချ၍ တစ်ဖန်စားရန် ဆန်အိတ်များ ဝယ်ယူသွားကြသည်။ ဘဲ၊ ကြက်၊ဝက်များကိုသာမက မြည်းနှင့် လားများကိုလည်း သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးအတွက် မွေးမြူ ထားကြလေသည်။ လီဆူများသည် အလွန်ရိုးသားပြီးလျှင်အေးချမ်း သာယာစွာနေတတ်သော တောင်ပေါ်သားများဖြစ်ကြသည်။ <ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၂)</ref> == ရည်ညွှန်းကိုးကား == <references /> {{မြန်မာပြည် လူမျိုးများ}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံလူမျိုးများ]] snu84hd8zjlgg9v4w9vnz8t3phg6efr 880905 880904 2025-07-08T13:04:45Z EricOng77 132463 880905 wikitext text/x-wiki {{Infobox ethnic group |group=လီဆူ |image=[[File:Lisu001.jpg|110px]] [[File:Lisu002.jpg|110px]]<br />[[File:Lisu006.jpg|109px]] [[File:Lisu003.jpg|110px]] | native_name = Lisu ꓡꓲ‐ꓢꓴ ꓫꓵꓽ လီဆူ{{lang|zh|傈僳}} |poptime=၁,၂၀၀,၀၀၀ (ခန့်မှန်း) |popplace= [[တရုတ်နိုင်ငံ]] ([[ယူနန်ပြည်နယ်]]၊ [[စီချွမ်ပြည်နယ်]])၊<ref>[http://www.chine-informations.com/guide/listes-des-ethnies-chinoises_131.html]</ref> [[မြန်မာနိုင်ငံ]]၊ [[ထိုင်းနိုင်ငံ]]၊ အနောက်-အရှေ့ အိန္ဒိယ ([[အရူနာချာပရာဒစ်ပြည်နယ်]]) |langs= [[လီဆူဘာသာစကား|လီဆူ]]၊ [[Lipo language|Lipo]], [[လေမယ်ဘာသာစကား|လေမယ်]] နှင့် [[နောဘာသာစကား|နော]] |rels=[[ခရစ်ယာန်ဘာသာ]], [[Animism]] နှင့် [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] |relate}} '''လီဆူလူမျိုး''' ({{lang-en|Lisu people}}; {{zh|[[wikt:傈|傈]] [[wikt:僳|僳]] [[wikt:族|族]]}}, Lìsù zú; {{lang-th|[[wikt:ลีสู่|ลีสู่]]}}; [[လီဆူဘာသာစကား|လီဆူ]]: {{script|Lisu|ꓡꓲ-ꓢꓴ}} သို့မဟုတ် {{script|Lisu|ꓡꓲꓢꓴ}}) သည် [[တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|တိဗက်-ဗမာနွယ်]] [[လူမျိုးစု]] ဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ၊ တရုတ်နိုင်ငံအနောက်တောင်ပိုင်း၊ ထိုင်းနိုင်ငံနှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ [[အရူနာချယ် ပရာဒက်ရှ်|အရူနာချာပရာဒစ်ပြည်နယ်]]တို့ရှိ တောင်တန်းထူထပ်သော ဒေသများတွင် နေထိုင်ကြသည်။ == သမိုင်းကြောင်း == နေရာဟောင်းသည် ထွန်ယက်စိုက်ပျိုးရန် မကောင်းသည့် အပြင်အတွင်းပိုင်းမှ တရုတ်တို့ကလည်း ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်လာကြသည့် အတွက် ထမ်လူမျိုးတို့ထက် မြန်မာနိုင်ငံတွင်းသို့ အနည်းငယ် နောက်ကျမှ ဝင်ရောက်လာသော လူများကား လီဆူလူမျိုးများပင်ဖြစ်သည်။ လီဆူလူမျိုးများကို အချို့ဒေသများတွင် ယောယင်ဟု ခေါ်၍ အချို့ဒေသများတွင် လီရှောဟု ခေါ်ဆိုကြသည်။ ယောယင် ဟူသောနာမည်သည် တရုတ်လူမျိုးက ဂျိန်းဖော့ လူမျိုးကို ခေါ်ဆိုခဲ့သော နာမည်ဖြစ်သည်။ ထိုနာမည်မှာ ဂျိန်းဖော့လူမျိုးတွေကို ခေါ်ခဲ့သောနာမည် ဖြစ်သော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် ဂျိန်းဖော့လူမျိုးတွေက လီဆူလူမျိုးကို ထိုနာမည်ခေါ်ခဲ့သည်။ တရုတ်တို့က လီဆူလူမျိုးကို ယော်ယင် မခေါ်ခဲ့ပါ။ လီရှော ဆိုသော အခေါ်မှာလဲ အချို့ဒေသတွင်မှတ်ပုံတင်လုပ်ရ ခက်ခဲသောကြောင့် လီဆူလူမျိုးမှ လီရှောလို့ မ (မ)ခေါ်ပေးပါရန် တောင်းဆိုသဖြင့် ယခုအခါ လီဆူဟုပြောင်းလဲခေါ်ဆိုကြသည်။ <ref>Races of Burma by C M Enriquez</ref> လီဆူတို့သည် ၁၁ ရာစု နောက်ပိုင်းမှ ဝင်ရောက်လာကြခြင်းဖြစ်သည်။ [[သံလွင်မြစ်]]ကြောင်း အတိုင်း ဆင်းသက်လာကြပြီးလျှင် အာကျန်မြစ်ဝှမ်းတွင် နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ <ref>[http://jatawngnaw.blogspot.com/2008/09/blog-post_26.html Ja Tawng Naw (ဂ်ာေတာင္ေနာ္): ကခ်င္ဆိုေသာ လူမ်ဳိးမ်ား<!-- Bot generated title -->]</ref> လီဆူတို့ သည် တခြား ကချင်မျိုးနွယ်စုများနည်းတူ ရှေးယခင်က [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ]] ယူနန်ဒေသတွင် အခြေစိုက်နေထိုင်ခဲ့သည်။ လီဆူတို့သည် ပူတာအိုဘက်သို့ တစ်စတစ်စ ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်လာခဲ့ကြလေသည်။ အချို့တို့သည် [[သံလွင်မြစ်]]ကြောင်းအတိုင်း [[ရှမ်းပြည်နယ်]]မြောက်ပိုင်း၊ တောင်ပိုင်းနှင့် အရှေ့ပိုင်းဒေသများသို့ တစ်စတစ်စပျံ့နှံ့သွားခဲ့ကြသည်။ == နေထိုင်ရာဒေသ == မြောက်ဖျားဒေသရှိ လီဆူတို့သည် ပူတာအို၊ လောခေါင်နှင့် စိန်လုံတောင်တန်း၊ [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ|တရုတ်နိုင်ငံ]] ယူနန်နယ်စပ် [[ဧရာဝတီမြစ်|ဧရာဝတီ]]နှင့် [[သံလွင်မြစ်]] ဖျားကောင်းလူတိုက်နယ် စသည့်အရပ်များတွင် ပျံ့နှံ့နေထိုင်လျက် ရှိကြသည်။ လီဆူလူမျိုးတို့သည် မိမိတို့လူမျိုးများ၏ မူလနေထိုင်ရာ ဒေသ ကြီးမားကျယ်ပြန့်သော (မြစ်ကြီး) တစ်ခု၏ အဖျားပိုင်းမှ ဖြစ်သည်၊ မြင့်မားသော အထက်ပိုင်း အရပ်ဒေသဆီမှ ဆင်းသက်လာ ကြသော လူမျိုးများဖြစ်သည်ဟု လက်ခံယုံကြည်ထားကြပေသည်။ တစ်နေရာတည်းတွင် အတည်တကျ နေထိုင်တတ်ခြင်း မရှိသဖြင့် လီဆူတို့ကို [[မြန်မာနိုင်ငံ]]၏ ဂျစ်ပစီလူမျိုးများဟု တင်စား ခေါ်ဆိုနိုင်ကြပေသည်။ လီဆူလူမျိုးများကို အများအပြား တွေ့မြင်နိုင်ကြသည့် နေရာတချို့ကား ၎င်းတို့ အခြေချနေထိုင်သည့် ပူတာအိုနယ် အချိန်းခမြစ်ဝှမ်းဒေသပင် ဖြစ်သည်။ == လူမျိုးစုများ == လီဆူလူမျိုးသည် [[တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|တိဗက်-ဗမာအုပ်စု]]ဝင် [[လိုလို-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|လိုလို-ဗမာ]] အုပ်စုတွင် ပါဝင်၏။ လီဆူလူမျိုးတို့တွင် အဓိကအားဖြင့် အနွယ်(၃)မျိုးရှိသည်ယင်းတို့မှာ လီဆူမည်း၊ လီဆူဖြူနှင့် ပန်းလီဆူ ဟူ၍ပင်ဖြစ်သည်။ လီဆူအနွယ်တို့သည် ၎င်းတို့၏ မူလနေရင်းဌာနေဖြစ်သော သံလွင်မြစ်ဝှမ်း အထက်ပိုင်းဒေသ၌ နေထိုင်လျက် ရှိနေကြပြီး၊ တရုတ်လူမျိုးတို့၏ ယဉ်ကျေးမှု လွှမ်းမိုးနေခြင်းကို ခံနေရပေသည်။ လီဆူအနွယ် သုံးမျိုးတွင် ဆွေမျိုးပေါင်း (၁၄) စုခန့်ရှိသည်။ ယင်းတို့မှာ ဂျာခေါ်ဆွေမျိုးနှင့် ဖာ့ခေါ်ယောက်ျားမျိုးဟု အဓိပ္ပာယ်ရသော ဆွေမျိုးစုများ ဖြစ်ကြလေသည်။ == ထိမ်းမြားခြင်း အလေ့အထနှင့် ဆင်ယင်ထုံးဖွဲ့ပုံ == လီဆူတို့သည် မိမိတို့နှင့် ဆွေမျိုးအုပ်စုချင်း တူသောလူမျိုးများနှင့် လက်ထပ်ယူခြင်းမျိုး ပြုလုပ်လေ့ မရှိကြချေ။ ဆွေမျိုးအုပ်စုချင်း မတူသော လီဆူအမျိုးများနှင့်သာ လက်ထပ်ယူလေ့ ရှိကြသဖြင့် အရပ်အမောင်း ကောင်းခြင်း၊ ကိုယ်ကာယ ထွားကျိုင်းခြင်း၊ ကျန်းမာရေးကောင်းခြင်း တို့နှင့်ပြည့်စုံကြလေသည်။ ထို့ပြင် လီဆူတို့သည် အမြင့်ပေ (၄၀၀၀) နှင့် (၅၀၀၀) အောက်သို့ဆင်း၍နေထိုင် လေ့မရှိကြပေ။ အထက်မှ ဆင်းသက်လာကြသူများပီပီ လီဆူတို့သည် အေးသော မြင့်သော နေရာများတွင်သာ နေထိုင်ကြသူများ ဖြစ်ကြသည်။ ပူတာအိုမှ လီဆူ အမျိုးသမီးတို့သည် အခြားတောင်တန်းဒေသလို လီဆူမျိုးများ ဖြစ်ကြသော အီကောယောယင်၊ လီရှောအာကို၊ လာဟူစသည့် လူမျိုးများတို့နှင့် ဝတ်စားဆင်ယင်မှု မတူညီကြဘဲ တမူထူးခြားလျက် ရှိပေသည်။ လဂျစ်ခေါ် ဂုံလျှော်ပင်မှ ချည်ထုတ်လုပ်ကာ အမျိုးသမီးတို့သည် အပေါ်ဝတ်အင်္ကျီနှင့် အောက်ပိုင်း ဂါဝန်ရှည် ဖားဖားကြီးများကို ရက်ပေါင်း (၃၀) အတွင်း အပြီးရက်လုပ်ကာ ဝတ်ဆင်လေ့ရှိကြသည်။ လဂျစ်ဂုံလျှော်ဖြင့် ရက်လုပ်ထားသော အမျိုးသမီး အပေါ်ဝတ်များမှာ သေးမျှင်သော အနက်စင်းကလေးများ ဖောက်ထားလျှက် လက်ရှည်ရင်စေ့ ချုပ်ပြီးလျှင် အင်္ကျီလက်၏ အဖျားတွင် (၄) လက်မခန့် အပြားရှိ အနက်ရောင် ပိတ်စဖြင့် အနားကွပ်ထားကြသည်။ ယင်အင်္ကျီ လက်ရှည်ပေါ်မှ တဖန်အနက်ရောင်ရင်စေ့ အပေါ်ဝတ်အင်္ကျီ လက်ပြတ်ကို ရင်ဖွင့်၍ထပ်၍ လိုက်ထားပြီးလျှင် အတွန့်များများနှင့် စကတ်ချုပ်နည်း အတိုင်းချုပ်လုပ်ကာ ခါးကြိုးသွင်း၍ အလျော့အတင်းထားကာ ဝတ်ဆင်ကြသည်။ ယင်းဂါဝန်ရှည်ကြီးများကိုလည်း အင်္ကျီလက်ရှည်နည်းတူ သေးမျှင်သော အနက်ရောင် မတ်တပ်စင်းလေးများအောက်၌ ထားကြသည်။ နားနှစ်ဘက်တွင် ဝတ်ဆင်ထားသော နားကွင်းသည် ပစောက်သဏ္ဌာန်ဖြစ်ပြီးလျှင် (၄) လက်မခန့် အကျယ်ရှိ သံကွင်းကလေးများ ဖြစ်သည်။ ပန်ဆင်သောအခါ ဟနေသောနားကွင်းအဖျားကို နားပေါက်၌ ထိုးသွင်း၍ ဇောက်ထိုး ချထားလိုက်ကာ ကြိုးဖြင့် သူတို့၏ လှပဆန်းကြယ်သော ကြေးခေါင်းလောင်း ငယ်တပ် ပုတီးစေ့ ဦးထုပ်လေးနှင့် ချိတ်တွယ်၍ ထားကြသည်။ အမျိုးသမီးများနည်းတူ အမျိုးသားများသည်လည်း လဂျစ် ဂုံလျှော်မျှင်ဖြင့်ရက်လုပ်ထားသော အနက်ရောင် သို့မဟုတ် အဖြူရောင်ဒူးပေါ်ဝဲနှင့် အပေါ်ဝတ်အင်္ကျီ ရင်စေ့လက်ရှည် အနက်ရောင်ကို ဝတ်ဆင်ကြသည် ခေါင်းပေါ်တွင် အနက်ရောင် (၂၀) ရှည်လျားသည့် အဝတ်ဖြင့်တစ်ရစ်ပြီးတစ်ရစ် ပတ်ပေါင်း ၍ ထားကြသည်။ အချို့ တောပစ် တောင်သူအမျိုးသားတို့ကမူ သူတို့ပစ်ခတ်ရရှိထားသော သားကောင်တို့၏ အရည်ခွံဖြင့် ဦးထုပ်ချုပ်လုပ်ကာ ဝတ်ဆင်လေ့ရှိသည် လီဆူအမျိုးသား ဦးထုပ်ချုပ်ရန် အမြတ်နိုးဆုံး သားကောင်၏ အရေခွံမှာ ဖြူးသို့ ကတိုးကောင်၏ အရေခွံပင်ဖြစ်သည်။ လီဆူအမျိုးသားဝတ်စုံတွင် မပါလျှင် မပြီးသော အရာကား သစ်သား အပြားကြီး နှစ်ချပ်ကို ထည့်ရန် ကပ်ရန် ကြီးကြီးမားမား ခန့်ခန့်ထယ်ထယ် ပြုလုပ်ထားသော ဓားလွယ် အိတ်ပင်ဖြစ်သည်။ ဓားလွယ်အိတ်ကို ဓားသွင်း၍ သူတို့၏ ရင်ပတ် တည့်တည့်နေရာတွင် ထားကာ လှလှပပကြီး လွယ်ထားလေ့ရှိသူများ ဖြစ်ကြသည်။ လီဆူလူမျိုးသည် တိဗက် - မြန်မာအစု၊ လိုလိုမူဆိုးအုပ်စုခွဲတွင် ပါဝင်သော လူမျိုးဖြစ်၏။ လီဆူတို့ကို ရှမ်းပြည်နယ်နှင့်ကချင်ပြည်နယ် နှစ်နယ်စလုံးတွင် တွေ့ရသည်။ ရှမ်းနှင့်မြန်မာများက လီရှောဟု ခေါ်ဆိုကြပြီးလျှင် အချို့လူမျိုးစုများက လီဆိုးဟုခေါ်သည်။ ပူတာအိုနယ်မြေတွင် လီဆူတို့ကို ယောရင်ဟုခေါ်ကြ သည်။ ရှမ်းပြည်နယ်ရှိလီဆူတို့ကိုလီဆောဟုလည်းခေါ်သေးသည်။ ပူတာအိုနယ်မြေရှိ လီဆူတို့ကား မြောက်ဖျားအကျဆုံးလူမျိုးစုများ ဖြစ်ကြသည်။ မြောက်ဘက်နယ်စပ်ဒေသတွင်သာမကတိဗက်နယ် မြေ အတွင်းတိုင်အောင် ပျံ့နှံ့နေထိုင်ကြ ကြောင်းသိရသည်။ ပူတာအိုမှ လီဆူတို့သည် မလိခမြစ်ဖျားနှင့် အရှေ့ဘက် ကမ်းမိုင် ၂ဝ ပတ်လည်အတွင်းရှိ ကျေးရွာများတွင် အများအပြား နေထိုင် လေ့ရှိကြပြီးလျှင် ဆင်ယင်ထုံးဖွဲ့ပုံတွင် အခြားဒေသရှိလီဆူများနှင့် မတူတစ်မူထူးခြားလျက်ရှိသည်ကို တွေ့ရပေသည်။ ဒေသအလိုက် လီဆူလေးမျိုးရှိသည့်အနက် ပူတာအိုနယ်မှ လီဆူတစ်မျိုးတည်းသာ ဂါဝန်များဝတ်ကြသည်။ လီဆူအချို့တို့သည် လောခေါင်နှင့် စိန်းလုံတောင်တန်းတွင်လည်းနေထိုင်ကြပေသည်။ ပူတာအိုနယ်မြေရှိ လီဆူများအပြင် ကျိုင်းတုံလီဆူ၊ ဗန်းမော် လီဆူနှင့် လွိုင်လင်လီဆူဟူ၍ ဒေသအလိုက်လီဆူသုံးမျိုး ရှိပေသေးသည်။ ကျိုင်းတုံလီဆူတို့သည် သံလွင်မြစ်ကြောင်း အလိုက် စုန်ဆင်းလာသူများဖြစ် ကြ၍ လွိုင်လင်လီဆူတို့မှာ ကျိုင်းတုံမှတစ်ဆင့် လွိုင်လင် မိုးနဲနယ်ဘက်သို့ ပြန့်ပွားရောက်ရှိလာသူများ ဖြစ်ပုံရသည်။ ဗန်းမော်လီဆူတို့မှာ မြောက်ဖျား ဒေသ ပူတာအိုနယ်မြေမှ ကူပြောင်းရောက်ရှိလာသည့် လီဆူတို့၏ အဆက် အနွယ်များပင် ဖြစ်ကြပေသည်။ ရှမ်းပြည်နယ်ရှိ လီဆူလူမျိုးတို့တွင် ခိုလိုလီဆူနှင့် လီဖာလီဆူ ဟူ၍လည်း နှစ်မျိုးရှိပြီးလျှင် တစ်ရပ်တစ်ဒေသတည်းစုရုံးနေထိုင် ခြင်းမရှိ၊ အခြားလူမျိုးစုများနှင့် ရောနှောနေထိုင်လေ့ရှိသည်။ တောင်ပေါ်ဒေသ အေး သောအရပ်များကို ပိုမိုနှစ်သက်သည်။ ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်းတွင် လွိုင်လင် ခရိုင် တောင်ပေါ်ဒေသများ တွင်လည်းကောင်း၊ ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း ကျောက်မဲနှင့်လားရှိုးခရိုင် တောင်ပေါ်ဒေသများတွင်လည်းကောင်း၊ ရှမ်း ပြည်အရှေ့ပိုင်း ကျိုင်းတုံခရိုင်၊ ကျိုင်းတုံနယ်တောင်ပေါ်ဒေသများတွင်လည်းကောင်း နေထိုင်ကြသည်။ ရှမ်းပြည်နယ်တွင် လီဆူ လူဦးရေ ၂ဝဝဝဝခန့် ရှိမည်ဟုခန့်မှန်းရ၏။ လီဆူတို့နေထိုင်သော အိမ်များမှာ တဲတန်းလျားဆန်ဆန်ဆောက် ထား၍ အိမ်ခန်းနှစ်ခုရှိပြီးလျှင် အလယ်တွင် မီးဖိုကိုထားရှိသည်။ လီဆူ လူမျိုးတို့တွင် ဗုဒ္ဓအယူဝါဒီများ၊ ခရစ်ယာန်အယူဝါဒီများနှင့် နတ်ကိုးကွယ်သူများ ပါဝင်၏။ ယင်းတို့တွင် သီးခြားစာပေမရှိချေ။ သို့သော် ခရစ်ယာန်အယူဝါဒီ လီဆူတို့တွင် လီဆူဘာသာအသံ ထွက်အလိုက် အင်္ဂလိပ်စာလုံး များဖြင့် ရေးသားသောစာရှိ၏။ ဗုဒ္ဓအယူဝါဒီ လီဆူအချို့မှာ ရှမ်းစာကိုလည်းကောင်း၊မြန်မာစာကို လည်းကောင်း အသင့်အတင့်တတ်ကြသည်။ လီဆူလူမျိုး အမျိုးသားများသည် ဘောင်းဘီအနက်ကို ဝတ်ဆင်၍ တိုက်ပုံအင်္ကျီခပ်ပွပွ ချုပ်လုပ်ထားပြီးလျှင် ငွေကြယ်သီး သို့မဟုတ် ကြွေကြယ်သီးများကို ရှေ့နောက်လှသလို ဆင်ယင်စီထားကာ ဝတ်ဆင်ကြသည်။ အမျိုးသမီးများမှာ အောက်ပိုင်းအဝတ်များသည် ထဘီလည်းမဟုတ်၊ ဂါဝန်လည်းမဟုတ်သည့် ပုံစံတစ်မျိုးချုပ်ကာ အထဲဝတ်စုံ အပြင်ဝတ်စုံဟူ၍ နှစ်မျိုးဝတ်ဆင်ကြ၏။ အပေါ်ပိုင်းဝတ်စုံအင်္ကျီမှာ လောင်းကွတ်ပုံဏ္ဌာန်ရင်ဖုံးအင်္ကျီပုံမျိုး ချုပ်လုပ်ပြီးလျှင် ယောက်ျား အင်္ကျီနည်းအတိုင်း ငွေကြယ်သီး သို့မဟုတ် ကြွေကြယ်သီးများဖြင့် စိတ်တိုင်းကျ လှသလိုဝတ်ဆင်ထား၏။ ခိုလိုလီဆူအမျိုးသမီးတိုင်း၏ ဝတ်ရုံအင်္ကျီနောက် ခါးစည်းတွင် အမြိတ်တစ်ချောင်းချထား၍ အရောင်မှာ အနီဖြစ်သည်။ လီဖာလီဆူများ၏ ခါးစည်းကြိုးတွင်မူ အမြိတ်နှစ်ချောင်း တွဲလွဲချထားသည်။ ယင်းတို့ကို တောင်ပိုင်းနယ်၌ အများအပြားတွေ့ရသည်။ လီဆူတို့သည် များသောအားဖြင့် သစ်လုပ်ငန်း တောင်ယာလုပ် ငန်းနှင့် ဘဲ၊ကြက်၊ ဝက်မွေးမြူခြင်းလုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်ကြသည်။ ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း၌ အစိုးရသစ်တောကြိုးဝိုင်းမရှိသောနေရာများတွင် လီဆူများသည် တောင်ပေါ်မှ သစ်များကို ခုတ်လှဲ၍ ပျဉ်များ၊ တိုင်များခွဲစိတ်ကာ နီးရာဈေးမြို့များသို့ ယူဆောင်ရောင်းချကြသဖြင့် ငွေဝင်လမ်း ကောင်းကြသည်။ သို့သော် ယခုအခါ မြို့ကြီးများရှိ သစ်စက်များမှ ထွက်သောသစ်များကိုသာ အသုံးများလာသောကြောင့် ယင်းတို့၏ သစ်လုပ်ငန်းမှာအနည်းငယ်ဝင်ငွေလျော့သွားလေသည်။ တောင်ယာလုပ်ငန်းမှာ ယင်း တို့အဖို့ ဝင်ငွေအများဆုံးရသော လုပ်ငန်းပင်ဖြစ်သည်။ အကြီးဆုံး တောင်ယာလုပ်ငန်းမှာသစ်သော့ သီးခြံစိုက်ပျိုးခြင်း၊ မုန်ညင်း၊ အာလူး၊ မုန်လာဥ၊တောင်ဝှေးသီးနှင့် အခြားဟင်းသီးဟင်းရွက် အမျိုးမျိုး စိုက်ပျိုးခြင်းများဖြစ်သည်။ ယင်းတို့ကို ဈေးမြို့များသို့ ပို့ဆောင်ရောင်းချ၍ တစ်ဖန်စားရန် ဆန်အိတ်များ ဝယ်ယူသွားကြသည်။ ဘဲ၊ ကြက်၊ဝက်များကိုသာမက မြည်းနှင့် လားများကိုလည်း သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးအတွက် မွေးမြူ ထားကြလေသည်။ လီဆူများသည် အလွန်ရိုးသားပြီးလျှင်အေးချမ်း သာယာစွာနေတတ်သော တောင်ပေါ်သားများဖြစ်ကြသည်။ <ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၂)</ref> == ရည်ညွှန်းကိုးကား == <references /> {{မြန်မာပြည် လူမျိုးများ}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံလူမျိုးများ]] bemlohj0bi2cxn4lfhhas5nozkd46w1 လာချိဒ်လူမျိုး 0 6100 880911 817389 2025-07-08T13:09:58Z EricOng77 132463 880911 wikitext text/x-wiki လာချိဒ် လူမျိုးသည် [[တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|တိဗက်-ဗမာ]]အနွယ်ဝင်များဖြစ်ကြပြီး ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုတစ်ခုလည်းဖြစ်သည်။ [[File:Lashe.jpg|right]] ==လာချိဒ်လူမျိုး == '''လာချိဒ်'''လူမျိုးသည် တိဗက်အနွယ်ဝင်ဖြစ်သည်။ ကချင် အုပ်စုမှ မရူ၊ အဇီး အုပ်စုခွဲတွင် ပါဝင်သည်။ ကချင်ပြည်နယ်၊ မြစ်ကြီးနား တစ်ဖက်ကမ်း ဓားလွယ်ခုတ်အရပ်ရှိ ဆဒုံးမှ လောခေါင်တောင်တန်းတစ်လျှောက် ကျေးလက်ဒေသများကား အဇီး၊ လာချိဒ်နှင့် မရူလူမျိုးတို၏ စုဝေးနေထိုင်ရာ အရပ်ဖြစ်သည်။ လာချိဒ်လူမျိုးစုတို့ သည် ဆဒုံး၊ အထက်ဖီမော်၊ ဂေါ်လမ်စသည့် နယ်များတိုင်အောင် ပျံနှံနေထိုင်ကြသည်။ အထူးသဖြင့် အင်မိုင်ခ မြစ်ဝှမ်း အောက်ပိုင်းတွင် အများဆုံး နေထိုင်ပုံရသည်။ အင်မိုင်ခ မြစ်ဝှမ်းသည် မရူ၊ လာချိဒ်နှင့် အဇီးတို့၏နေရင်းဒေသ ဖြစ်နေပေသေးသည်။ == လရှီလူမျိုး မှ လာချိဒ်လူမျိုးသို့== လာချိဒ် တိုင်းရင်းသားများကို လရှီလူမျိုးဟု လူသိများကြသည်။ ယခင်က လာချိဒ်လူမျိုးကို ဂျိမ်းဖော့တို့က (လရှီ)၊ လော်ဝေါ်တို့က (လချစ်)၊ ဇိုင်ဝါးတို့က (လချီး)၊ လီဆူးတို့က (အာချဖာ့) ဟု ခေါ်ဆိုကြသည်။ ၁၉၇၀−ခု၊ ဖေဖော်ဝါရီလ (၁၂)ရက်နေ့၊ ရန်ကုန်မြို့၌ ကျင်းပသော ပြည်ထောင်စုနေ့ အခမ်းအနားတွင် ကချင်ပြည်နယ် ဒေသပါတီရေးရာမှူး ဦးဂျီဘော့မ်ဇုန်းနှင့် ကျောင်းဆရာကြီး ဦးမဒိန်ဇုန်းခေါယိန်းတို့မှ မိမိတို့မျိုးနွယ်ကို ယနေ့မှ စတင်၍ လာချိဒ်ဟု ခေါ်စေလိုကြောင်း တင်ပြခဲ့သည်။ ထိုအချိန်မှစ၍ နိုင်ငံတော် အစိုးရက လာချိဒ်ဟု ခေါ်တွင် အသိအမှတ်ပြုလာခဲ့သည်။<ref> မြတ်ဝေတိုး၊ မနောမြေက လာချိဒ်တိုင်း ရင်းသား၊ စာပေဗိမာန်</ref> ==သမိုင်းကြောင်း== လာချိဒ်မျိုးနွယ်စုအချို့ မေခမြစ်အထက်ပိုင်း ချုံဒါမံဘယ်လန်(Cung Dan be Lang:)ဒေသတွင် နေထိုင်ချိန် ဘီစီ(၄)ရာစုခန့်၊ ခရစ်နှစ်(၁၅)ရာစု အစောပိုင်းတွင် ချူးဒါမ်ငယော်ဒေသမှ လာချိဒ်လူမျိုးများ ဆင်းသက်လာကြသည်။ ယခု မြစ်ကြီးနားအရှေ့မြောက်ဘက် ချီဖွေမြို့နယ်နှင့် ဆော့လော်မြို့နယ် မြောက်ဘက် ထော့လန်ဒေသအတွင်း တည်ရှိသည်။ လာချိဒ် တိုင်းရင်းသားများသည် နယ်ချဲ့တော်လှန်ရေးနှင့် လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းမှုတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ သီပေါမင်းလက်ထက် ၁၈၈၅−ခုနှစ် တတိယအင်္ဂလိပ်-မြန်မာ ကျူးကျော်စစ်ကာလ နယ်ချဲ့အင်္ဂလိပ်များ အထက်မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရောက်ရှိလာချိန်၊ မြန်မာပြည် အရှေ့မြောက်ဘက် လာချိဒ်မျိုးနွယ်စု အများဆုံးနေထိုင်သော မေခမြစ်တစ်လျှောက် ချန်းမော်ခုန်းဒေသသို့ တရုတ်ဇို့လိုကွမ်းနှင့် ဇိုဆိုင်းရိတို့၏ ကျူးကျော်ရန်ကိုလည်း တွန်းလှန်တိုက်ထုတ်ခဲ့သည်။ ၎င်းတို့ ၂ဦးကို ချန်းမော်ခုန်းဒေသ ပဒေါ့လွင်ပြင်တွင် အသေရရှိခဲ့သောနေ့မှ တရုတ်ကျူးကျော်ရန် ငြိမ်းခဲ့သည်။ ဖက်ဆစ်ဂျပန်တော်လှန်ရေးအပြီး ဒုတယအကြိမ် အင်္ဂလိပ်တို့ မြန်မာနိုင်ငံကို အုပ်ချုပ်ခဲ့ရာ နယ်ချဲ့အင်္ဂလိပ်လက်အောက်မှ လွတ်မြောက်နိုင်ရေးအတွက် လွတ်လပ်ရေး ကြိုးပမ်းမှုကာလတွင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းသည် လာချိဒ် တိုင်းရင်းသား စော်ဘွားများအား ဆက်သွယ်စည်းရုံးလာခဲ့သည်။ ပင်လုံစာချုပ်ချုပ်ဆိုရာတွင်လည်း လာချိဒ်မျိုးနွယ်စုများ ပါဝင်ခဲ့သည်။ ပင်လုံစာချုပ်တွင် လာချိဒ်ကိုယ်စားလှယ်တော် အဖြစ်− # မျိုးဆက်စဉ် (၅၇) ဇောင့်လဂွေကျန်းလုတ်(ဝဏ္ဏကျော်ထင်) # မျိုးဆက်စဉ် (၆၇) ဇောင့်မတောင်တိန့်ခေါဆောင် (ဝဏ္ဏကျော်ထင်) # မျိုးဆက်စဉ် (၆၈) ဆရာကြီး ဆောင်ချန်းဇုန်းတို့ ပါဝင်ခဲ့ကြသည်။ လာချိဒ်၊ အဇီးနှင့် မရူလူမျိုးတို့သည် တစ်မျိုးနှင့် တစ်မျိုး အလွန်တူကြသည့်အပြင် ဘာသာစကားမှာလည်း နီးနီးကပ်ကပ် တူကြသောကြောင့် တစ်မျိုးပြောသောစကားကို တစ်မျိုးက နားလည်ကြသည်။ လာချိဒ်စကားသည် မရူစကားမှပင် ဆင်းသက်လာသည် ဟု အချို့ပညာရှင်တို့က ဆိုကြသည်။ လာချိဒ်လူမျိုးတို့သည် မရူနှင့် အဇီးလူမျိုးတို့ထက် တရုတ်နယ်စပ်နှင့် နီးနီးကပ်ကပ် နေထိုင်ကြသည်။ နတ်ကိုးကွယ်သူများ ဖြစ်သော်လည်း တရုတ်တို့၏ အယူဝါဒ ကိုလည်း လိုက်နာကျင့်သုံးလျက် ရှိသည်။ မန်းရှန်း၊ ဟရဲ၊ လွတ်ဆင်၊ ယင်ဒမ်၊ ငေါ်လန်၊ ဆီချန်စသည်ဖြင့်လည်း အစုငယ်များ ကွဲပြားနေသည်။ ၁၉၃၁−ခုနှစ် သန်းခေါင်စာရင်း အရ လာချိဒ်လူမျိုး လူဦးရေမှာ ၂၂၁၃၆၂ ယောက်ခန့် ရှိလေသည်။ <ref>မြန်မာစွယ်စုံကျမ်း</ref> == ကိုးကားချက် == <references/> {{မြန်မာပြည် လူမျိုးများ}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံလူမျိုးများ]] ph57zxu0r3rc51il33hecyekd5kxxcd 880912 880911 2025-07-08T13:11:23Z EricOng77 132463 880912 wikitext text/x-wiki လာချိဒ် လူမျိုးသည် [[တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|တိဗက်-ဗမာ]]အနွယ်ဝင်များဖြစ်ကြပြီး ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုတစ်ခုလည်းဖြစ်သည်။ [[File:Lashe.jpg|right]] ==လာချိဒ်လူမျိုး == '''လာချိဒ်'''လူမျိုးသည် တိဗက်-ဗမာဘာသာစကားပြောအုပ်စုဝင်တိုင်းရင်းသားလူမျိုးဖြစ်သည်။ ကချင် အုပ်စုမှ မရူ၊ အဇီး အုပ်စုခွဲတွင် ပါဝင်သည်။ ကချင်ပြည်နယ်၊ မြစ်ကြီးနား တစ်ဖက်ကမ်း ဓားလွယ်ခုတ်အရပ်ရှိ ဆဒုံးမှ လောခေါင်တောင်တန်းတစ်လျှောက် ကျေးလက်ဒေသများကား အဇီး၊ လာချိဒ်နှင့် မရူလူမျိုးတို၏ စုဝေးနေထိုင်ရာ အရပ်ဖြစ်သည်။ လာချိဒ်လူမျိုးစုတို့ သည် ဆဒုံး၊ အထက်ဖီမော်၊ ဂေါ်လမ်စသည့် နယ်များတိုင်အောင် ပျံနှံနေထိုင်ကြသည်။ အထူးသဖြင့် အင်မိုင်ခ မြစ်ဝှမ်း အောက်ပိုင်းတွင် အများဆုံး နေထိုင်ပုံရသည်။ အင်မိုင်ခ မြစ်ဝှမ်းသည် မရူ၊ လာချိဒ်နှင့် အဇီးတို့၏နေရင်းဒေသ ဖြစ်နေပေသေးသည်။ == လရှီလူမျိုး မှ လာချိဒ်လူမျိုးသို့== လာချိဒ် တိုင်းရင်းသားများကို လရှီလူမျိုးဟု လူသိများကြသည်။ ယခင်က လာချိဒ်လူမျိုးကို ဂျိမ်းဖော့တို့က (လရှီ)၊ လော်ဝေါ်တို့က (လချစ်)၊ ဇိုင်ဝါးတို့က (လချီး)၊ လီဆူးတို့က (အာချဖာ့) ဟု ခေါ်ဆိုကြသည်။ ၁၉၇၀−ခု၊ ဖေဖော်ဝါရီလ (၁၂)ရက်နေ့၊ ရန်ကုန်မြို့၌ ကျင်းပသော ပြည်ထောင်စုနေ့ အခမ်းအနားတွင် ကချင်ပြည်နယ် ဒေသပါတီရေးရာမှူး ဦးဂျီဘော့မ်ဇုန်းနှင့် ကျောင်းဆရာကြီး ဦးမဒိန်ဇုန်းခေါယိန်းတို့မှ မိမိတို့မျိုးနွယ်ကို ယနေ့မှ စတင်၍ လာချိဒ်ဟု ခေါ်စေလိုကြောင်း တင်ပြခဲ့သည်။ ထိုအချိန်မှစ၍ နိုင်ငံတော် အစိုးရက လာချိဒ်ဟု ခေါ်တွင် အသိအမှတ်ပြုလာခဲ့သည်။<ref> မြတ်ဝေတိုး၊ မနောမြေက လာချိဒ်တိုင်း ရင်းသား၊ စာပေဗိမာန်</ref> ==သမိုင်းကြောင်း== လာချိဒ်မျိုးနွယ်စုအချို့ မေခမြစ်အထက်ပိုင်း ချုံဒါမံဘယ်လန်(Cung Dan be Lang:)ဒေသတွင် နေထိုင်ချိန် ဘီစီ(၄)ရာစုခန့်၊ ခရစ်နှစ်(၁၅)ရာစု အစောပိုင်းတွင် ချူးဒါမ်ငယော်ဒေသမှ လာချိဒ်လူမျိုးများ ဆင်းသက်လာကြသည်။ ယခု မြစ်ကြီးနားအရှေ့မြောက်ဘက် ချီဖွေမြို့နယ်နှင့် ဆော့လော်မြို့နယ် မြောက်ဘက် ထော့လန်ဒေသအတွင်း တည်ရှိသည်။ လာချိဒ် တိုင်းရင်းသားများသည် နယ်ချဲ့တော်လှန်ရေးနှင့် လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းမှုတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ သီပေါမင်းလက်ထက် ၁၈၈၅−ခုနှစ် တတိယအင်္ဂလိပ်-မြန်မာ ကျူးကျော်စစ်ကာလ နယ်ချဲ့အင်္ဂလိပ်များ အထက်မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရောက်ရှိလာချိန်၊ မြန်မာပြည် အရှေ့မြောက်ဘက် လာချိဒ်မျိုးနွယ်စု အများဆုံးနေထိုင်သော မေခမြစ်တစ်လျှောက် ချန်းမော်ခုန်းဒေသသို့ တရုတ်ဇို့လိုကွမ်းနှင့် ဇိုဆိုင်းရိတို့၏ ကျူးကျော်ရန်ကိုလည်း တွန်းလှန်တိုက်ထုတ်ခဲ့သည်။ ၎င်းတို့ ၂ဦးကို ချန်းမော်ခုန်းဒေသ ပဒေါ့လွင်ပြင်တွင် အသေရရှိခဲ့သောနေ့မှ တရုတ်ကျူးကျော်ရန် ငြိမ်းခဲ့သည်။ ဖက်ဆစ်ဂျပန်တော်လှန်ရေးအပြီး ဒုတယအကြိမ် အင်္ဂလိပ်တို့ မြန်မာနိုင်ငံကို အုပ်ချုပ်ခဲ့ရာ နယ်ချဲ့အင်္ဂလိပ်လက်အောက်မှ လွတ်မြောက်နိုင်ရေးအတွက် လွတ်လပ်ရေး ကြိုးပမ်းမှုကာလတွင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းသည် လာချိဒ် တိုင်းရင်းသား စော်ဘွားများအား ဆက်သွယ်စည်းရုံးလာခဲ့သည်။ ပင်လုံစာချုပ်ချုပ်ဆိုရာတွင်လည်း လာချိဒ်မျိုးနွယ်စုများ ပါဝင်ခဲ့သည်။ ပင်လုံစာချုပ်တွင် လာချိဒ်ကိုယ်စားလှယ်တော် အဖြစ်− # မျိုးဆက်စဉ် (၅၇) ဇောင့်လဂွေကျန်းလုတ်(ဝဏ္ဏကျော်ထင်) # မျိုးဆက်စဉ် (၆၇) ဇောင့်မတောင်တိန့်ခေါဆောင် (ဝဏ္ဏကျော်ထင်) # မျိုးဆက်စဉ် (၆၈) ဆရာကြီး ဆောင်ချန်းဇုန်းတို့ ပါဝင်ခဲ့ကြသည်။ လာချိဒ်၊ အဇီးနှင့် မရူလူမျိုးတို့သည် တစ်မျိုးနှင့် တစ်မျိုး အလွန်တူကြသည့်အပြင် ဘာသာစကားမှာလည်း နီးနီးကပ်ကပ် တူကြသောကြောင့် တစ်မျိုးပြောသောစကားကို တစ်မျိုးက နားလည်ကြသည်။ လာချိဒ်စကားသည် မရူစကားမှပင် ဆင်းသက်လာသည် ဟု အချို့ပညာရှင်တို့က ဆိုကြသည်။ လာချိဒ်လူမျိုးတို့သည် မရူနှင့် အဇီးလူမျိုးတို့ထက် တရုတ်နယ်စပ်နှင့် နီးနီးကပ်ကပ် နေထိုင်ကြသည်။ နတ်ကိုးကွယ်သူများ ဖြစ်သော်လည်း တရုတ်တို့၏ အယူဝါဒ ကိုလည်း လိုက်နာကျင့်သုံးလျက် ရှိသည်။ မန်းရှန်း၊ ဟရဲ၊ လွတ်ဆင်၊ ယင်ဒမ်၊ ငေါ်လန်၊ ဆီချန်စသည်ဖြင့်လည်း အစုငယ်များ ကွဲပြားနေသည်။ ၁၉၃၁−ခုနှစ် သန်းခေါင်စာရင်း အရ လာချိဒ်လူမျိုး လူဦးရေမှာ ၂၂၁၃၆၂ ယောက်ခန့် ရှိလေသည်။ <ref>မြန်မာစွယ်စုံကျမ်း</ref> == ကိုးကားချက် == <references/> {{မြန်မာပြည် လူမျိုးများ}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံလူမျိုးများ]] pjm8gxrxy7gyll6xcq1mos512hzxdre အနောက်တောင်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် 0 6520 880937 880824 2025-07-08T13:41:19Z Ninjastrikers 22896 [[Special:Contributions/37.111.7.166|37.111.7.166]] ([[User talk:37.111.7.166|ဆွေးနွေး]]) ၏ ပြင်ဆင်မှုကို [[User:AungZaya BAYINONG|AungZaya BAYINONG]] ၏ နောက်ဆုံးတည်းဖြတ်မူသို့ နောက်ပြန် ပြန်ပြင်ခဲ့သည် 856219 wikitext text/x-wiki {{Ref improve|date=စက်တင်ဘာ ၂၀၂၁}} {{Infobox military unit | unit_name = အနောက်တောင်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် | native_name = နတခ | image = Shoulder Sleeve Insignia of Southern West Command of Myanmar Army.svg | image_size = 216px | caption = အနောက်တောင်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်တံဆိပ် | country = {{Flag|Myanmar}} | branch = {{Army|Myanmar}} | type = [[တပ်မတော် တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်များ|တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]] | specialization = နယ်မြေဒေသ ကာကွယ်ရေး၊ လုံခြုံရေး၊ စစ်ဆင်ရေး၊ နယ်မြေအတွင်းရှိ တပ်အားလုံး၏ ဦး/ရေး/ထောက်ဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များ စီမံပေးခြင်း၊ ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲခြင်း | nickname = ဒီရေလှိုင်း | commander1 = ဗိုလ်ချုပ် စိုးကျော်ထက် | commander1_label = တိုင်းမှူး | commander2 =ဗိုလ်မှူးကြီး ရဲလင်းအောင် | commander2_label =ဒုတိယတိုင်းမှူး | identification_symbol = [[Image:Mm-south-western-rmc.svg|border|200px]] | identification_symbol_label = အလံတော် }} '''အနောက်တောင်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်''' (အတိုကောက် '''နတခ''') သည် [[ပုသိမ်မြို့]]တွင် အခြေစိုက်သော [[တပ်မတော် တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်များ|တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]] တစ်ခုဖြစ်သည်။ အဓိက တာဝန်မှာ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ၎င်းနှင့်ထိစပ်နေသော နေရာဒေသများ၏ ကာကွယ်ရေး၊ လုံခြုံရေးနှင့် စစ်ဆင်ရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များအား အဓိကတာဝန်ယူဆောင်ရွက်ရသည်။ ထို့ပြင် တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် နယ်မြေအတွင်းရှိ ၎င်း၏လက်အောက်ခံတပ်များနှင့် အခြားလက်ရုံး/ဝန်ထမ်းတပ်များ၏ စစ်ဦးစီး/ စစ်ရေး/ စစ်ထောက်ပိုင်းဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းများကိုပါ ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်ပေးခြင်းနှင့် အထက်ဌာနများမှ အမိန့်နှင့် ညွှန်ကြားချက်များအား ထပ်ဆင့် ညွှန်ကြားပေးခြင်းနှင့် ကြီးကြပ်ခြင်းတို့ကိုပါ ဆောင်ရွက်ရသည်။ လက်ရှိ အနောက်တောင်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် တိုင်းမှူးတာဝန်ထမ်းဆောင်နေသူမှာ ဗိုလ်မှူးချုပ် စိုးကျော်ထက် ဖြစ်သည်။<ref>{{cite news|url=https://burma.irrawaddy.com/news/2021/01/17/236590.html|title=နေပြည်တော် စစ်တိုင်းမှူး အပြောင်းအလဲ ဖြစ်|last=|date=|work=|language=|accessdate=}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.cincds.gov.mm/node/12862|title=၂၀၂၁-၂၀၂၂ ပညာသင်နှစ်၊ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး ကျောင်းအပ်နှံရေးနေ့ အခမ်းအနားနှင့် ကျောင်းသုံးပုံနှိပ်စာအုပ်များ၊ ခဲတံ၊ ဘောပင်၊ COVID-19 အထောက်အကူပြုပစ္စည်းများ ပေးအပ်ပွဲပြုလုပ်|last=|date=|work=|language=|accessdate=}}</ref> == သမိုင်း == {{Expand section}} == ဖွဲ့စည်းပုံ == {{Expand section}}'''''အနောက်တောင်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်''''' လက်အောက်တွင် စစ်ဗျူဟာမှူး(၃)ဦး ဦးစီးသည့် စစ်ဗျူဟာအဖွဲ့ (၃)ဖွဲ့နှင့် ၎င်း စဗဟများ ကွပ်ကဲအောက်ရှိ ခြေလျင်/ခြေမြန်တပ်ရင်း (၁၀)ရင်းရှိသည်။ === အမှတ်(၁)စစ်ဗျူဟာအဖွဲ့ === ''အမှတ်(၁)စစ်ဗျူဟာအဖွဲ့'' အား အမှတ်(၁)စစ်ဗျူဟာမှူးမှ ဦးစီးပြီး ၎င်း၏ လက်အောက်တွင် ခြေလျင်/ ခြေမြန်တပ်ရင်း (၄)ရင်းရှိသည်။ # ခလရ / ခမရ - (၄)ရင်း === အမှတ်(၂)စစ်ဗျူဟာအဖွဲ့ === ''အမှတ်(၂)စစ်ဗျူဟာအဖွဲ့'' အား အမှတ်(၂)စစ်ဗျူဟာမှူးမှ ဦးစီးပြီး ၎င်း၏ လက်အောက်တွင် ခြေလျင်/ ခြေမြန်တပ်ရင်း (၃)ရင်းရှိသည်။ # ခလရ/ ခမရ - (၃)ရင်း === အမှတ်(၃)စစ်ဗျူဟာအဖွဲ့ === ''အမှတ်(၃)စစ်ဗျူဟာအဖွဲ့'' အား အမှတ်(၃)စစ်ဗျူဟာမှူးမှ ဦးစီးပြီး ၎င်း၏ လက်အောက်တွင် ခြေလျင်/ ခြေမြန်တပ်ရင်း (၃)ရင်းရှိသည်။ # ခလရ/ ခမရ - (၃)ရင်း == အနောက်တောင်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် တိုင်းမှူးတာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူများ == {{Expand list}} *ဗိုလ်မှူးကြီး ကြည်မောင် (ကြည်း - ၃၅၁၆) (၁၁-၁၀-၁၉၆၁ မှ ၁၄-၂-၁၉၆၃) *ဗိုလ်မှူးကြီး တင်ဦး (ကြည်း - ၃၆၅၁) (၁၄-၂-၁၉၆၃ မှ ၁၉-၉-၁၉၆၄) *ဗိုလ်မှူးကြီး စံကြည် (ကြည်း - ၃၆၂၇) (၁၉-၉-၁၉၆၄ မှ ) *ဗိုလ်မှူးကြီး သန်းတင် (ကြည်း - ၅၆၀၃) (ဗသက - ၂) *ဗိုလ်မှူးကြီး မျိုးအောင် (ကြည်း - ၅၅၈၁) *ဗိုလ်မှူးကြီး ထွန်းကြည် (ကြည်း - ၆၂၇၈) (ဗသက - )(၂၄-၉-၁၉၇၆ မှ ၈-၇-၁၉၇၈) *ဗိုလ်မှူးကြီး သန်းညွှန့် (ကြည်း - ၆၃၅၆) (၈-၇-၁၉၇၈ မှ ၄-၅-၁၉၇၉) *ဗိုလ်မှူးချုပ် စောမောင် (ကြည်း - ၆၁၈၇) (ဗသက - ၆) (၄-၅-၁၉၇၉ မှ ၂၄-၈-၁၉၈၁) *ဗိုလ်မှူးချုပ် မြင့်လွင် (ကြည်း - ၆၆၀၈) (၂၄-၈-၁၉၈၁ မှ ၇-၈-၁၉၈၃) *ဗိုလ်မှူးချုပ် သန်းရွှေ (ကြည်း - ၆၇၁၀) (ဗသက - ၉) (၇-၈-၁၉၈၃ မှ ၄-၁၁-၁၉၈၅) *ဗိုလ်ချုပ် မြင့်အောင် (ကြည်း - ၆၉၁၇) (ဗသက - ၁၂) (၄-၁၁-၁၉၈၅ မှ ) *ဗိုလ်ချုပ် ညွှန့်တင် *ဗိုလ်ချုပ် ရွှေမန်း (ကြည်း - ၁၁၅၃၄) (စတသ - ၁၁) *ဗိုလ်ချုပ် ဌေးဦး (ကြည်း - ) (ဗသက - ၄၃) *ဗိုလ်ချုပ် ​[[ကျော်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ကျော်​ဆွေ]] (ကြည်း - ၁၆၄၉၃) (စတသ - ၂၂) *ဗိုလ်ချုပ် တင်​မောင်ဝင်း<ref>{{Cite web|url=https://www.burmalibrary.org/sites/burmalibrary.org/files/obl/docsMA2011/MA2011-02-09.pdf|title=မြန်မာ့အလင်းသတင်းစာ (၉.၂.၂၀၁၁)}}</ref> (ကြည်း - ၁၇၆၀၆) (ဗသက - ၆၄) (ယခု− ဧရာ၀တီတိုင်းဒေသကြီး ဝန်ကြီးချုပ်) *ဗိုလ်ချုပ် စိုးသိန်း *ဗိုလ်ချုပ် လူအေး (ကြည်း - ၁၈၈၂၀) (စတသ - ၂၆) *ဗိုလ်ချုပ် တေဇကျော် (ကြည်း - ၂၀၂၇၈) (စတသ - ၂၈) (ယခု- ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး၊ အမှတ်−၆ စစ်ဆင်ရေးအထူးအဖွဲ့မှူး) *ဗိုလ်ချုပ် ရဲဝင်းဦး (ကြည်း - ၂၁၄၄၀) (ဗသက - ၇၇) (ယခု- ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး၊ နစကတွဲဖက်အတွင်းရေးမှူးနှင့် စစ်ဘက်ရေးရာလုံခြုံရေးအရာရှိချုပ်) *ဗိုလ်ချုပ်ညွှန့်ဝင်းဆွေ<ref>{{cite web|url=https://www.dvb.no/post/383465|title=အနောက်တောင်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်က COVID-19 ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းများ လှူဒါန်း|work=DVB|access-date=၃ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၄|date=၂၀ ဧပြီ ၂၀၂၀ }}</ref> (ကြည်း - ၂၅၉၈၂) (စတသ - ၃၆) (ယခု- ရန်ကုန်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်တိုင်းမှူး) *[[အောင်အောင်|ဗိုလ်ချုပ်အောင်အောင်]] (ကြည်း - ၂၅၉၆၀) (စတသ - ၃၆) (နောင် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး၊ ယခု - ရှမ်းပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ်) *ဗိုလ်မှူးချုပ်ကြည်ခိုင် (ကြည်း - ၂၇၁၄၀) (စတသ - ၃၇) (ယခင်− တပ်မတော်နည်းပညာတက္ကသိုလ်ကျောင်းအုပ်ကြီး) *ဗိုလ်ချုပ် ​ဝေလင်း <ref>{{cite web|url=https://www.moi.gov.mm/news/43478|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီအဖွဲ့ဝင် မန်းငြိမ်းမောင် မြောင်းမြမြို့၌ ကျင်းပသည့် ကရင်တိုင်းရင်းသားရိုးရာ ဝါခေါင်လချည်ဖြူဖွဲ့ မင်္ဂလာအခမ်းအနားတက်ရောက်|work=MOI Myanmar|access-date=၃ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၄|date=၂၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၃ }}</ref> (ကြည်း - ၂၉၃၆၉) (စတသ - ၃၉) (ယခင် စစ်ဦးစီးဗိုလ်မှူးချုပ်၊ ယခင် အမှတ်(၆)စစ်ဆင်ရေးကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်မှူး) *ဗိုလ်ချုပ် စိုးကျော်ထက် စတသ(၄၁)(ယခင် တပ်ထိန်းချုပ်)<ref>{{cite web|url=https://www.bbc.com/burmese/articles/c89x0414ge0o|title=ညှိကွပ်အပါအဝင် စစ်ဗိုလ်ချုပ်တချို့ အပြောင်းအလဲဖြစ်|work=BBC Burmese|access-date=၁၈ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄|date=၁၈ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄}}</ref> == ကိုးကား == <references /> == နောက်ထပ်ကြည့်ရန် == {{တပ်မတော် (ကြည်း)}} [[ကဏ္ဍ:တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်များ]] 3jgh1vih85bldodoqlhjlesq0v31icd အရှေ့မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် 0 6522 880936 880827 2025-07-08T13:41:17Z Ninjastrikers 22896 [[Special:Contributions/37.111.7.166|37.111.7.166]] ([[User talk:37.111.7.166|ဆွေးနွေး]]) ၏ ပြင်ဆင်မှုကို [[User:BB32i0Mm|BB32i0Mm]] ၏ နောက်ဆုံးတည်းဖြတ်မူသို့ နောက်ပြန် ပြန်ပြင်ခဲ့သည် 875909 wikitext text/x-wiki {{Infobox military unit | unit_name = အရှေ့မြောက်တိုင်း‌စစ်ဌာနချုပ် | native_name = ရမခ | image = Shoulder_sleeve_insignia_of_Northern_East_Command_of_Myanmar_Army.svg | image_size = 200px | caption = အရှေ့မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်တံဆိပ် | country = {{Flag|Myanmar}} | branch = {{Army|Myanmar}} | type = [[တပ်မတော် တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်များ|တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]] | specialization = နယ်မြေဒေသ ကာကွယ်ရေး၊ လုံခြုံရေး၊ စစ်ဆင်ရေး၊ နယ်မြေအတွင်းရှိ တပ်အားလုံး၏ ဦး/ရေး/ထောက်ဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များ စီမံပေးခြင်း၊ ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲခြင်း | nickname = နေဝန်းနီ | commander1 = ဗိုလ်မှူးချုပ် စိုးလှိုင် | commander1_label = တိုင်းမှူး | commander2 = ဗိုလ်မှူးချုပ် တင်ထွန်းအောင် <ref>{{cite web|url=https://burmese.shannews.org/archives/43034|title=လားရှိုး ရမခ ဒုတိုင်းမှူး ဗိုလ်မှူးချုပ်တင်ထွန်းအောင် ဒဏ်ရာပြင်းထန်|work=သျှမ်းသံတော်ဆင့်|access-date=၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၄|date=၂၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၄ }}</ref> | commander2_label = ဒုတိယတိုင်းမှူး | commander3 = ဗိုလ်မှူးကြီး/ဗိုလ်မှူးချုပ် သန့်ထင်စိုး | commander3_label = တိုင်းဦးစီးချုပ် | identification_symbol = [[Image:Mm-north-eastern-rmc.svg|border|200px]] | identification_symbol_label = အလံတော် |start_date=၂၇ ဇူလိုင် ၁၉၇၂ |end_date= }} '''အရှေ့မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်''' (<small>အတိုကောက်</small>: '''ရမခ''') သည် [[ရှမ်းပြည်နယ်]](မြောက်ပိုင်း)၊ [[လားရှိုးမြို့]]တွင်အခြေစိုက်သော [[တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]]တစ်ခုဖြစ်သည်။ ရမခ၏ အဓိကတာဝန်မှာ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းနယ်မြေနှင့် ၎င်းနှင့်ထိစပ်နေသော နေရာဒေသများ၏ ကာကွယ်ရေး၊ လုံခြုံရေးနှင့် စစ်ဆင်ရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များအား အဓိကတာဝန်ယူဆောင်ရွက်ရသည်။ ထို့ပြင် တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် နယ်မြေအတွင်းရှိ ၎င်း၏လက်အောက်ခံတပ်များနှင့် အခြားလက်ရုံး/ဝန်ထမ်းတပ်များ၏ စစ်ဦးစီး/ စစ်ရေး/ စစ်ထောက်ပိုင်းဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းများကိုပါ ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်ပေးခြင်းနှင့် အထက်ဌာနများမှ အမိန့်နှင့် ညွှန်ကြားချက်များအား ထပ်ဆင့် ညွှန်ကြားပေးခြင်းနှင့် ကြီးကြပ်ခြင်းတို့ကိုပါ ဆောင်ရွက်ရသည်။ ၂၀၂၄ ဇူလိုင်လ ၁၇ရက်နေ့မှ လက်ရှိထိ အရှေ့မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် တိုင်းမှူးတာဝန်ထမ်းဆောင်နေသူမှာ ''ဗိုလ်မှူးချုပ် စိုးလှိုင်'' ဖြစ်သည်။၂၀၂၄ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၃ရက်နေ့ တွင် အရှေ့မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်အား [[မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်]] MNDAA နှင့်တပ်ပေါင်းစုမဟာမိတ်များက အပြည့်အဝ ထိန်းချုပ်လိုက်သည်။၁၉၄၉  ခုနှစ် က [[ပြင်ဦးလွင်မြို့|မေမြို့]]အခြေစိုက် ယခင် [[မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]] အား [[ကရင်အမျိုးသားကာကွယ်ရေးအဖွဲ့|ကရင်အမျိုးသား ကာကွယ်ရေးတပ်]] (KNDO) က တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခဲ့သည့်ဖြစ်စဉ်ဖြစ်ပွားပြီးနောက်<ref>{{cite web|url=https://burma.irrawaddy.com/news/2024/08/04/388243.html|title=စစ်ခေါင်းဆောင် လက်ထက် ပထမဆုံး ကျရှုံးခဲ့သည့် အရှေ့မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်|work=The Irrawaddy|access-date=၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၄|date=၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၄}}</ref>  ၇၅ နှစ်တာကာလအတွင်း [[တပ်မတော်|မြန်မာစစ်တပ်]] ၏  ပထမဦးဆုံးကျရှုံးသည့် တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်တစ်ခု အဖြစ် မှတ်တမ်းဝင်ခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=https://www.rfa.org/burmese/news/mndaa-full-control-lashio-08032024052657.html|title=လားရှိုးက တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်ကို MNDAA ထိန်းချုပ်|work=RFA Burmese|access-date=၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၄|date=၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၄ }}</ref> တရုတ်အစိုးရ၏ ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးမှုဖြင့် ဧပြီလ ၁၇ ရက်နေ့တွင် အရှေ့မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်မှတပ်ဖွဲ့ဝင်များ လားရှိုးမြို့ကို ပြန်လည်ဝင်ရောက်ထိန်းချုပ်လိုက်ပြီး MNDAA တပ်ဖွဲ့ဝင်များမှာ ဧပြီလ ၂၂ ရက်နေ့တွင် မြို့မှဆုတ်ခွာပေးခဲ့ရသည်။ <ref>{{cite web|url=https://burma.irrawaddy.com/news/2025/04/22/400132.html|title=စစ်ကောင်စီတပ်လားရှိုးဝင်ပြီ|work=Burma Irrawaddy|access-date=၃ ဇွန် ၂၀၂၅|date=၂၂ ဧပြီ ၂၀၂၄ }}</ref> == သမိုင်း == ၁၉၆၁ခုနှစ်တွင် [[အရှေ့ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]]ကို [[တောင်ကြီးမြို့]]တွင် စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။၁၉၇၀ ပြည့်လွန်နှစ်များတွင် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းဒေသ၌ [[ဗမာပြည် ကွန်မြူနစ်ပါတီ|ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ]]မှ အပြင်းအထန်လှုပ်ရှားလာသဖြင့် ၁၉၇၀ ပြည့်နှစ်၊ ဇွန်လတွင် မဟာဗျူဟာကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်ကို [[လားရှိုးမြို့]]တွင် ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ ရှမ်းပြည်နယ် (မြောက်ပိုင်း)အတွင်းရှိ တပ်များ၊ တပ်မတော်စစ်ဆင်ရေးများကို မဟာဗျူဟာကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်မှ တိုက်ရိုက်ကွပ်ကဲခဲ့သည်။ အင်အားကြီးထွားလာသော ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ လှုပ်ရှားမှုများကို ပိုမိုထိရောက်စွာရင်ဆိုင်နိုင်ရန်အလို့ငှာ ၁၉၇၂ခုနှစ် ၊ ဇူလိုင်လ ၂၇ ရက်တွင် ရှမ်းပြည်နယ် (မြောက်ပိုင်း) အား [[အရှေ့ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်|ရပခ]]ကွပ်ကဲမှုအောက်မှ ခွဲထုတ်၍ အရှေ့မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်ကို လားရှိုးမြို့တွင် အခြေပြုကာ ထပ်မံဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.moi.gov.mm/iprd/news/162164|title=အရှေ့မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်တွင် (၅၁)နှစ်မြောက် တိုင်းနှစ်ပတ်လည်နေ့အခမ်းအနား ပြုလုပ်|work=MOI Myanmar|access-date=၁၂ ဇူလိုင် ၂၀၂၄|date=၂၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၃}}</ref> ထိုစဉ်ကတိုင်းမှူးမှာ ဗိုလ်မှူးကြီး [[အေးကို (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|အေးကို]]ဖြစ်သည်။<ref>{{cite book | title=အကွဲအပြဲနှင့် မသဲမကွဲမြန်မာပြည်| author=ကိုဝင်း(အမရပူရ)| work= | publisher= | year=| isbn=}}</ref><ref>{{cite book | title=တပ်မတော်ခေါင်းဆောင်များသမိုင်းအကျဉ်း (၁၉၄၁-၁၉၉၈) | author=မြဝင်း | work= | publisher= | year= | isbn=}}</ref> == ဖွဲ့စည်းပုံ == '''''အရှေ့မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်''''' ကွပ်ကဲမှုအောက်တွင် ဒေသကွပ်ကဲမှုစစ်ဌာနချုပ် (၁)ခု၊ အခြေချ စစ်ဗျူဟာအဖွဲ့ (၃)ဖွဲ့၊ လှုပ်ရှား စစ်ဗျူဟာအဖွဲ့ (၂)ဖွဲ့ နှင့် ၎င်း စဗဟများ ကွပ်ကဲအောက်ရှိ ခြေလျင်/ ခြေမြန်တပ်ရင်း (၁၆)ရင်းရှိသည်။ {{Expand section}} === အရှေ့မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်ရုံး === # တိုင်းမှူးရုံး # ဒုတိုင်းမှူးရုံး # တိုင်းဦးစီးချုပ်ရုံး ## စစ်ဦးစီးမှူး(ဗိုလ်မှူးကြီး) ရုံး ### စစ်ဦးစီးမှူး(ပထမတန်း) ရုံး #### စစ်ဆင်ရေးဌာနခွဲ #### တာဝန် နှင့် လေ့ကျင့်ရေးဌာနခွဲ ### စစ်ဦးစီးမှူး(ပထမတန်း) (စစ်ဘက်ရေးရာလုံခြုံရေးဌာနခွဲ) ရုံး ### စစ်ဦးစီးမှူး(ပထမတန်း) (ပြည်သူ့စစ်ဌာနခွဲ) ရုံး ## ဦးစီးအရာရှိ(ဗိုလ်မှူးကြီး) (စစ်ရေးဌာန) ရုံး ### ဦးစီးအရာရှိ(ပထမတန်း) (ငွေစာရင်းဌာနခွဲ) ရုံး ### ဦးစီးအရာရှိ(ပထမတန်း) (မှတ်တမ်းဌာနခွဲ) ရုံး ## ဦးစီးအရာရှိ(ဗိုလ်မှူးကြီး) (စစ်ထောက်ဌာန) ရုံး ### ဦးစီးအရာရှိ(ပထမတန်း) (ဖြည့်တင်းရေးနှင့် ထိန်းသိမ်းရေးဌာနခွဲ) ရုံး ### ဦးစီးအရာရှိ(ပထမတန်း) (ထောက်ပံ့ရေးနှင့် ပို့ဆောင်ရေးဌာနခွဲ) ရုံး # စခန်းရုံး === [[ဒေသကွပ်ကဲမှု စစ်ဌာနချုပ် (လောက်ကိုင်)|ဒေသကွပ်ကဲမှုစစ်ဌာနချုပ်(လောက်ကိုင်)]] === {{Main|ဒေသကွပ်ကဲမှု စစ်ဌာနချုပ် (လောက်ကိုင်)}} ''ဒေသကွပ်ကဲမှုစစ်ဌာနချုပ်(လောက်ကိုင်)'' အား ဒေသကွပ်ကဲမှုစစ်ဌာနချုပ်မှူး(လောက်ကိုင်)မှ ဦးစီးပြီး ၎င်း၏ ကွပ်ကဲမှုအောက်တွင် ခြေလျင်/ ခြေမြန်တပ်ရင်း (၉)ရင်းရှိသည်။ === အခြေချ စစ်ဗျူဟာအဖွဲ့ (ကွတ်ခိုင်) === # ခလရ/ ခမရ - (၃)ရင်း === အခြေချ စစ်ဗျူဟာအဖွဲ့ (ကွမ်လုံ) === # ခလရ/ ခမရ - (၃)ရင်း === အခြေချ စစ်ဗျူဟာအဖွဲ့ (တန့်ယန်း)<ref>{{cite web|url=https://burmese.shannews.org/archives/40617|title=တန့်ယန်း စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့မှ စစ်မှုထမ်း ဆင့်ခေါ်ရန် အစည်းအဝေးပြုလုပ်|work=သျှမ်းသံတော်ဆင့်|access-date=၁၂ ဇူလိုင် ၂၀၂၄|date=၁၅ မတ် ၂၀၂၄ }}</ref> === # ခမရ ၅၂၃ # ခမရ ၃၂၆ ခလရ/ ခမရ - (၃)ရင်း === လှုပ်ရှား အမှတ်(၁)စစ်ဗျူဟာအဖွဲ့ === # ခလရ/ ခမရ (၄)ရင်း === လှုပ်ရှား အမှတ်(၂)စစ်ဗျူဟာအဖွဲ့ === # ခလရ/ ခမရ (၃)ရင်း == တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်နယ်မြေအတွင်းရှိ စစ်ဆင်ရေးကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်များ == # [[အမှတ်(၁)စစ်ဆင်ရေးကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်]] == တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်နယ်မြေအတွင်းရှိ ခြေလျင်တပ်မဟာဌာနချုပ်များ == # [[အမှတ်(၁၆)ခြေလျင်တပ်မဟာဌာနချုပ်]] == အရှေ့မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် တိုင်းမှူးတာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူများ == {{Expand list}} # ဗိုလ်မှူးကြီး အေးကို (ကြည်း - ၆၁၃၃) (၁၁-၇-၁၉၇၂ မှ ၈-၃-၁၉၇၄) # ဗိုလ်မှူးကြီး တင်စိန် (ကြည်း - ၆၁၈၁) (၈-၃-၁၉၇၄ မှ ၅-၄-၁၉၇၆) # ဗိုလ်မှူးကြီး လှဦး (ကြည်း - ၆၂၁၄) (၅-၄-၁၉၇၆ မှ ၂၄-၁၁-၁၉၇၇) # ဗိုလ်မှူးကြီး မင်းနောင် (ကြည်း - ၆၁၂၉) (၂၄-၁၁-၁၉၇၇ မှ ၈-၄-၁၉၇၈) # ဗိုလ်မှူးကြီး အေးစန် (ကြည်း - ၆၁၄၄) (၈-၄-၁၉၇၈ မှ ၁-၉-၁၉၈၀) # ဗိုလ်မှူးကြီး မြင့်လွင် (ကြည်း - ၆၆၀၈) (၁-၉-၁၉၈၀ မှ ၁၉-၈-၁၉၈၁) # ဗိုလ်မှူးကြီး ချစ်ဆွေ (ကြည်း - ၆၄၆၃) (ဗသက - ၈) (၁၉-၈-၁၉၈၁ မှ ၂၈-၃-၁၉၈၃) # ဗိုလ်မှူးချုပ် စိန်အောင် (ကြည်း - ၆၇၄၀) (ဗသက - ၁၀) (၂၈-၃-၁၉၈၃ မှ ၄-၁၁-၁၉၈၅) # ဗိုလ်မှူးကြီး ထွန်း‌ရွှေ (ကြည်း - ၇၅၀၅) # ဗိုလ်မှူးကြီး [[မောင်အေး (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|မောင်အေး]] (ကြည်း - ၇၈၇၅) (စတသ - ၁) # ဗိုလ်ချုပ် မောင်သင့် (ကြည်း - ၇၆၀၀) (ဗသက - ၁၈) # ဗိုလ်ချုပ် အေးကျော် # ဗိုလ်ချုပ် တင်ငွေ # ဗိုလ်ချုပ် [[တင်အောင်မြင့်ဦး၊ ဦး (သီဟသူရ)|သီဟသူရ တင်အောင်မြင့်ဦး]] (ကြည်း - ၁၁၇၁၅) (စတသ - ၁၂) # ဗိုလ်ချုပ် မြင့်လှိုင် (ကြည်း - ) (စတသ - ၁၇) # ဗိုလ်ချုပ် [[အောင်သန်းထွဋ် (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|အောင်သန်းထွဋ်]] (ကြည်း - ၁၄၇၅၁) (စတသ - ၂၀) # ဗိုလ်ချုပ် အောင်ကျော်ဇော (ကြည်း - ၁၇၄၄၄) (စတသ - ၂၄) # ဗိုလ်ချုပ် အောင်စိုး (ကြည်း - ၁၈၈၈၆) (စတသ - ၂၃) # ဗိုလ်ချုပ် [[ဖုန်းမြတ်]] (ကြည်း - ၂၀၃၂၄) (ဗသက - ၇၃) # ဗိုလ်ချုပ် ခင်လှိုင် (ကြည်း - ၂၂၃၈၃) (​တေဇ - ၁၇) # ဗိုလ်ချုပ် အောင်ဇော်အေး (ကြည်း - ၂၀၁၇၅) (စတသ - ၂၈) # ဗိုလ်ချုပ် လှမိုး (ကြည်း - ၂၉၃၅၃) (စတသ - ၃၉) # ဗိုလ်ချုပ် နိုင်နိုင်ဦး (ကြည်း - ၂၅၀၈၉) (စတသ - ၃၅) (ယခု - ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)<ref>{{cite web|url=https://www.bbc.com/burmese/articles/c80n62p87yxo|title=နယ်မြေ‌တွေဆုံးရှုံးခဲ့ပေမဲ့ ရှမ်းမြောက်က ဗိုလ်ချုပ်တွေ ရာထူးတိုး|work=BBC Burmese|access-date=၁၂ ဇူလိုင် ၂၀၂၄|date=၃ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၄}}</ref> # ဗိုလ်ချုပ် စိုးတင့် (ကြည်း - ၂၁၅၉၅) (​တေဇ - ၁၆) # ဗိုလ်မှူးချုပ် စိုးလှိုင် (ယခင် တပ်မ ၉၉ တပ်မမှူး) (ကြည်း - ၂၉၁၈၀) (တေဇ - ၂၄)<ref>{{cite web|url=https://burma.irrawaddy.com/news/short-news/2024/07/21/387439.html|title=တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေချိန် လားရှိုး စစ်တိုင်းမှူး ရာထူးမှ ဖယ်ရှားခံရ|work=The Irrawaddy|access-date=၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၄|date=၂၁ ဇူလိုင် ၂၀၂၄ }}</ref> ==တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခြင်း== * ၂၀၂၄ ခုနစ် ဇူလိုင် ၃ ရက်တွင် [[မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်]] နှင့် ပူးပေါင်းအဖွဲ့က အရှေ့မြောက်ပိုင်းစစ်ဌာနချုပ်(ရမခ) တည်ရှိရာ [[လားရှိုးမြို့]] အနီးတစ်ဝိုက်ရှိ တပ်စခန်းများကို စတင်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ * ၂၀၂၄ ခုနစ် ဇူလိုင် ၁၄ ရက် နံနက်အစောပိုင်း [[တပ်မတော်]] မှ [[လောက်ကိုင်မြို့]] တွင် ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် ယင်းနေ့၌ပင် [[မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်]] က တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီ ဗဟိုကော်မတီအစည်းအဝေးကျင်းပမည့် လေးရက်တာကာလတွင် အစည်းအဝေးအား ဂုဏ်ပြုခြင်းနှင့် စိုးရိမ်မှုအပေါ်လေးစားခြင်းကြောင့် ဇူလိုင် ၁၄ ရက်မှ ဇူလိုင် ၁၈ ရက်အထိ အပစ်အခတ်ရပ်စဲကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://news-eleven.com/article/294322|title=လားရှိုးရှိ အရှေ့မြောက်တိုင်း စစ်ဌာနချုပ်(ရမခ)ကို သိမ်းပိုက်ရရှိဟုဆိုကာ MNDAA အဖွဲ့က ဓာတ်ပုံများထုတ်ပြန်လာ|work=Eleven Media Group|access-date=၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၄|date=၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၄ }}</ref> * အပစ်အခတ်ရပ်စဲထားသော်လည်း မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော် မှ အရှေ့မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်၏ အရေးပါသော ခမရ ၅၀၇ အားသိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ကြောင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.tachileik.net/mm/multimedia/36794|title=လားရှိုးမြို့ အထွက်ရှိ ခမရ ၅၀၇ တပ်စခန်း ကို MNDAA သိမ်းပိုက်သည့် ရုပ်သံထွက်ပေါ် |work=Tachileik News Agency|access-date=၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၄|date=၂၅ ဇူလိုင် ၂၀၂၄ }}</ref> * [[တပ်မတော်]]မှလည်း မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော် ထိန်းချုပ်ထားသည့် [[သိန္နီမြို့]]တွင် ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုပြုလုပ်ခဲ့ရာ [[မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်]] အဖွဲ့က တရုတ်နိုင်ငံ၏ချက်ချင်းအပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးနှင့် စစ်ပွဲများရပ်တန့်ရေးတောင်းဆိုချက်ကို တက်ကြွစွာတုံ့ပြန်ရန်ဟုဆိုကာ ဇူလိုင် ၁၉ ရက်မှ ဇူလိုင် ၃၁ ရက်အထိ ထပ်မံအပစ်အခတ်ရပ်စဲမည်ဟု ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=https://www.bnionline.net/mm/news-105524|title=MNDAA အပစ်ရပ်ကာလ လားရှိုးတိုက်ပွဲ ပြင်းထန်၊ စစ်ကောင်စီ လေကြောင်းဖြင့် တိုက်ခိုက်|work=BNI|access-date=၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၄|date=၂၂ ဇူလိုင် ၂၀၂၄ }}</ref> *၂၀၂၄ ခုနစ် ဩဂုတ်လ ၁ ရက်နေ့တွင် မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်မှ အရှေ့မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်၏ လက်အောက်ခံ အမှတ် (၉) တပ်မတော် ကုတင်(၁၀၀) စစ်ဆေးရုံအားဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး ကလေးလူနာ၊ ဆရာဝန်၊ သူနာပြုနှင့် ဒဏ်ရာရသူများအပါအဝင် တစ်ရာကျော်ဝန်းကျင်ကို သတ်ဖြတ်ခဲ့ပြီး ကျန် ၂၀၀ ခန့်ကို စစ်သုံ့ပန်း အဖြစ်ဖမ်းဆီးသွားသည်ဟု သတင်းမီဒီယာအချို့က ဖော်ပြကြသည်။<ref>{{cite web|url=https://news-eleven.com/article/294266|title=လားရှိုးရှိ အမှတ်(၉) တပ်မတော် ကုတင် ၁၀၀ ဆေးရုံကို MNDAA နှင့် ပူးပေါင်းအဖွဲ့က စီးနင်းတိုက်ခိုက်ပြီး သွေးအေးအေးဖြင့် ရက်ရက်စက်စက် ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်ခံရမှုဖြစ်စဉ်၌ ကလေးလူနာ၊ ဆရာဝန်၊ သူနာပြုနှင့် ဒဏ်ရာရသူများအပါအဝင် တစ်ရာကျော် သေဆုံးဟု သိရ|work=Eleven Media Group|access-date=၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၄|date=၂ ဩဂုတ် ၂၀၂၄ }}</ref> <ref>{{cite web|url=https://burmese.dvb.no/post/663269|title=လားရှိုး စစ်ဆေးရုံက ဆရာဝန်၊ သူနာပြုနှင့် လူနာ ၁၀၀ ကျော်သေ၊ ၂၀၀ ခန့် အလင်းဝင်|work=DVB|access-date=၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၄|date=၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၄ }}</ref> <ref>{{cite web|url=https://myanmar.gov.mm/news-media/-/asset_publisher/Jb7SCMXVsWI1/content/%25E1%2580%259B%25E1%2580%25BE%25E1%2580%2599%25E1%2580%25BA%25E1%2580%25B8%25E1%2580%2595%25E1%2580%25BC%25E1%2580%258A%25E1%2580%25BA%25E1%2580%2594%25E1%2580%259A%25E1%2580%25BA-%25E1%2580%2599%25E1%2580%25BC%25E1%2580%25B1%25E1%2580%25AC%25E-69?_com_liferay_asset_publisher_web_portlet_AssetPublisherPortlet_INSTANCE_Jb7SCMXVsWI1_redirect=https%3A%2F%2Fmyanmar.gov.mm%2Fnews-media%3Fp_p_id%3Dcom_liferay_asset_publisher_web_portlet_AssetPublisherPortlet_INSTANCE_Jb7SCMXVsWI1%26p_p_lifecycle%3D0%26p_p_state%3Dnormal%26p_p_mode%3Dview%26_com_liferay_asset_publisher_web_portlet_AssetPublisherPortlet_INSTANCE_Jb7SCMXVsWI1_cur%3D0%26p_r_p_resetCur%3Dfalse%26_com_liferay_asset_publisher_web_portlet_AssetPublisherPortlet_INSTANCE_Jb7SCMXVsWI1_assetEntryId%3D355446660|title=ရှမ်းပြည်နယ်(မြောက်ပိုင်း)၊ လားရှိုးမြို့ရှိ တပ်မတော်ဆေးရုံကို ရှော့တိုက်ဒုံးများ၊ လက်နက်ကြီးများနှင့် Drone များဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည့် MNDAA အကြမ်းဖက်သောင်းကျန်းသူအဖွဲ့အား အဖွဲ့အစည်းအသီးသီးမှ ပြင်းထန်စွာ ကန့်ကွက်ရှုတ်ချကြောင်း သဘောထားများထုတ်ပြန်|work=MYANMAR NATIONAL PORTAL|access-date=၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၄|date=၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၄ }}</ref> * ၂၀၂၄ ခုနစ် ဩဂုတ်လ ၃ ရက်နေ့တွင် [[မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်]] မှ အရှေ့မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်အား သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ကြောင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=https://news-eleven.com/article/294322|title=လားရှိုးရှိ အရှေ့မြောက်တိုင်း စစ်ဌာနချုပ်(ရမခ)ကို သိမ်းပိုက်ရရှိဟုဆိုကာ MNDAA အဖွဲ့က ဓာတ်ပုံများထုတ်ပြန်လာ|work=Eleven Media Group|access-date=၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၄|date=၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၄ }}</ref> * ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၅ရက် မနက်ပိုင်းတွင် [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]] သတင်းထုတ်ပြန်ရေးအဖွဲ့ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ် [[ဇော်မင်းထွန်း]] က အရှေ့မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် ကျရှုံးသွားသည့်အကြောင်း အပါအဝင် အရာရှိကြီးအချို့ အဖမ်းခံရကြောင်း ပြောဆိုသည်။<ref>{{cite web|url=https://news-eleven.com/article/294342|title=လားရှိုးရှိ အရှေ့မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်နှင့် ဆက်သွယ်မှုပြတ်တောက်နေပြီး အတည်ပြုဆဲသတင်းများအရ အရာရှိကြီးအချို့ဖမ်းဆီးခံထားရကြောင်း နစက ပြောကြား|work=Eleven Media Group|access-date=၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၄|date=၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၄}}</ref> * ၂၀၂၄ ခုနစ် ဩဂုတ်လ ၃၀ ရက်နေ့တွင် [[တပ်မတော် (လေ)]] မှ မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော် ထိန်းချုပ်ရာ [[လားရှိုးမြို့]] သို့ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုများ စတင်ပြုလုပ်ခဲ့သည်။<ref>https://www.rfa.org/burmese/news/larshio-city-junta-bomb-08302024141304.html/ampRFA</ref> * ၂၀၂၄ စက်တင်ဘာ ၂၂ ရက်နေ့တွင် တပ်မတော် အား မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော် မှ ထိုသို့ဗုံးကြဲမှုများသည် ငြိမ်းချမ်းရေးကို ထိခိုက်စေကြောင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။<ref>https://www.rfa.org/burmese/news/mndaa-said-military-bomb-damage-peace-09232024050757.html</ref> * ၂၀၂၄ ခုနစ် စက်တင်ဘာလ ၁၈ ရက်နေ့တွင် မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော် က နိုင်ငံမှ ခွဲထွက်မည်မဟုတ်ကြောင်းနှင့် [[အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရ|အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ]] (NUG) နှင့်လည်း ပူးပေါင်းမည် မဟုတ်ဟု ကြေညာချက်ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ လက်ရှိ [[မြန်မာနိုင်ငံ]] ၏ အခြေအနေများအား [[တရုတ်နိုင်ငံ]]က ကြားဝင်စေ့စပ်ဖြေရှင်းပေးရန် [[မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်]] က တောင်းဆိုခဲ့သည်<ref>https://www.rfa.org/burmese/news/mndaa-china-mediate-09182024161157.html</ref> * ၂၀၂၄ ခုနစ် စက်တင်ဘာ ၈ ရက်နေ့တွင် [[လားရှိုးမြို့]] ကို စစ်ပြီးသွားပြီဟု [[မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်]] က ကြေညာပြီး ပြန်လည်ထူထောင်ရေးလုပ်ဆောင်နေချိန် ထိုနေ့နှင့် စက်တင်ဘာ ၉ ရက် နှစ်ရက်ဆက် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု ခံခဲ့ရသည်။ ထို့အပြင် စက်တင်ဘာ ၁၀ ရက်၊ ၁၃ ရက်နှင့် ၂၁ ရက်များတွင်လည်း တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရသည့်အပြင်၂၄ ရက်နှင့် ၂၅ ရက်နေ့များတွင်လည်း လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု ခံခဲ့ရပြီး ဗုံးကြဲခံခဲ့ရသည်။<ref>https://www.mtnewstoday.com/?p=75831</ref> == ကိုးကား == {{reflist}} == နောက်ထပ်ကြည့်ရန် == * [[မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]] * [[ရန်ကုန်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]] * [[နေပြည်တော်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]] {{တပ်မတော် (ကြည်း)}} [[ကဏ္ဍ:တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်များ]] 5mcvi5dlczd4s11clykf2qhfn9qt81y အနောက်မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် 0 6617 880978 853729 2025-07-08T15:56:42Z 37.111.4.213 880978 wikitext text/x-wiki {{Infobox military unit | unit_name = အနောက်မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် | native_name = နမခ | image = Shoulder sleeve insignia of North West Command.svg | image_size = 216px | caption = အနောက်မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်တံဆိပ် | country = {{Flag|Myanmar}} | branch = {{Army|Myanmar}} | type = [[တပ်မတော် တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်များ|တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]] | specialization = နယ်မြေဒေသ ကာကွယ်ရေး၊ လုံခြုံရေး၊ စစ်ဆင်ရေး၊ နယ်မြေအတွင်းရှိ တပ်အားလုံး၏ ဦး/ရေး/ထောက်ဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များ စီမံပေးခြင်း၊ ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲခြင်း | nickname = လေး နဲ့ မြှား | commander1 = ဗိုလ်မှူးချုပ် မျိုးမင်းထွေး | commander1_label = တိုင်းမှူး | commander2 = ဗိုလ်မှူးချုပ် မိုးဟိန်း | commander2_label = ဒုတိယတိုင်းမှူး | identification_symbol = [[Image:Mm-north-western-rmc.svg|border|200px]] | identification_symbol_label = အလံတော် |commander3=ဗိုလ်မှူးချုပ် ကျော်စွာဝင်း|commander3_label=တိုင်းဦးစီး|garrison=ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီး ဟိန်းရန်လင်း|garrison_label=စခန်းမှူး|colors={{Color box|Red}}{{Color box|Darkblue}}{{Color box|White}}}} '''အနောက်မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်''' (အတိုကောက် '''နမခ''') သည် [[မုံရွာမြို့]](မုံရွာ-ရေဦးအဝေးပြေးလမ်းမကြီးအနီး)တွင် အခြေစိုက် [[တပ်မတော် တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်များ|တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]]တစ်ခု ဖြစ်သည်။ အဓိက တာဝန်မှာ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီးမြောက်ပိုင်း၊ ချင်းပြည်နယ်ရှိ ဒေသများနှင့် ၎င်းနှင့်ထိစပ်နေသော နေရာဒေသများ၏ ကာကွယ်ရေး၊ လုံခြုံရေးနှင့် စစ်ဆင်ရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များအား အဓိကတာဝန်ယူဆောင်ရွက်ရသည်။ ထို့ပြင် တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် နယ်မြေအတွင်းရှိ ၎င်း၏လက်အောက်ခံ တပ်များနှင့် အခြားလက်ရုံး/ဝန်ထမ်းတပ်များ၏ စစ်ဦးစီး/ စစ်ရေး/ စစ်ထောက်ပိုင်းဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းများကိုပါ ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်ပေးခြင်းနှင့် အထက်ဌာနများမှ အမိန့်နှင့် ညွှန်ကြားချက်များအား ထပ်ဆင့် ညွှန်ကြားပေးခြင်းနှင့် ကြီးကြပ်ခြင်းတို့ကိုပါ ဆောင်ရွက်ရသည်။ လက်ရှိ အနောက်မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် တိုင်းမှူးတာဝန်ထမ်းဆောင်နေသူမှာ ဗိုလ်မှူးချုပ် မျိုးမင်းထွေး ဖြစ်သည်။ == သမိုင်း​ == ၁၉၆၁ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် ဖွဲ့စည်းခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး စတင်ဖွဲ့စည်းချိန်က [[မန္တလေးမြို့]]တွင် အခြေစိုက်သည်။ ထိုစဉ်က ပထမဆုံးတိုင်းမှူးမှာ ဗိုလ်မှူးချုပ်[[စန်းယု (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|စန်းယု]]ဖြစ်သည်။၁၉၈၈ခုနှစ်နောက်ပိုင်းတွင် အနောက်မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်ကို ခွဲခြားကာ [[တောင်ငူမြို့|တောင်ငူ]]အခြေစိုက် [[အလယ်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]]အား မန္တလေးမြို့သို့ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။ အနောက်မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်မှာ မုံရွာမြို့သို့ ပြောင်းရွှေ့အခြေစိုက်သည်။ တောင်ငူတွင် [[တောင်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]]ဟူ၍ အသစ်ထပ်မံဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref>{{cite news|url=https://burmese-voanews-com.cdn.ampproject.org/v/s/burmese.voanews.com/amp/article-09-24-11-soldiers-talk079-130479973/1245668.html?amp_js_v=a6&amp_gsa=1&usqp=mq331AQHKAFQArABIA%3D%3D#aoh=16228819305559&referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com&amp_tf=From%20%251%24s&ampshare=https%3A%2F%2Fburmese.voanews.com%2Fa%2Farticle-09-24-11-soldiers-talk079-130479973%2F1245668.html|title=ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစောမောင်ကို နဝတဥက္ကဋ္ဌရာထူးကနေ ဖယ်ရှားခဲ့စဉ်က|last=|date=|work=|language=|accessdate=}}</ref><ref>{{cite book | title=အကွဲအပြဲနှင့် မသဲမကွဲမြန်မာပြည်| author=ကိုဝင်း(အမရပူရ)| work= | publisher= | year=| isbn=}}</ref><ref>{{cite book | title=တပ်မတော်ခေါင်းဆောင်များသမိုင်းအကျဉ်း (၁၉၄၁-၁၉၉၈) | author=မြဝင်း | work= | publisher= | year= | isbn=}}</ref> == ဖွဲ့စည်းပုံ == # '''တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်ရုံး''' ## တိုင်းမှူးရုံး ##ဒုတိုင်းမှူးရုံး ##တိုင်းဦးစီး(ဗိုလ်မှူးချုပ်) ရုံး ### စစ်ဦးစီးမှူး(ဗိုလ်မှူးကြီး) ရုံး #### စစ်ဦးစီးမှူး(ပထမတန်း) #####စစ်ဆင်ရေးဌာနခွဲ ##### တာဝန် နှင့် လေ့ကျင့်ရေးဌာနခွဲ #### စစ်ဦးစီးမှူး(ပထမတန်း၊ စစ်ဘက်ရေးရာလုံခြုံရေးဌာနခွဲ) #### စစ်ဦးစီးမှူး(ပထမတန်း၊ ပြည်သူ့စစ်ဌာနခွဲ) ### ဦးစီးအရာရှိ(ဗိုလ်မှူးကြီး၊ စစ်ရေးဌာန)ရုံး #### ဦးစီးအရာရှိ(ပထမတန်း၊ ငွေစာရင်းဌာနခွဲ)ရုံး #### ဦးစီးအရာရှိ(ပထမတန်း၊ မှတ်တမ်းဌာနခွဲ)ရုံး ### ဦးစီးအရာရှိ(ဗိုလ်မှူးကြီး၊ စစ်ထောက်ဌာန)ရုံး #### ဦးစီးအရာရှိ(ပထမတန်း) (ဖြည့်တင်းရေးနှင့် ထိန်းသိမ်းရေးဌာနခွဲ) ရုံး #### ဦးစီးအရာရှိ(ပထမတန်း) (ထောက်ပံ့ရေးနှင့် ပို့ဆောင်ရေးဌာနခွဲ) ရုံး ##စခန်းရုံး # '''[[ဒေသကွပ်ကဲမှုစစ်ဌာနချုပ်]]''' ## ဒေသကွပ်ကဲမှုစစ်ဌာနချုပ်ရုံး ## ကွပ်ကဲမှုအောက် ခြေလျင်/ခြေမြန်တပ်ရင်းများ # '''အခြေချ စစ်ဗျူဟာအဖွဲ့များ''' ## အခြေချ စစ်ဗျူဟာအဖွဲ့ရုံး ## ကွပ်ကဲမှုအောက် ခြေလျင်/ခြေမြန်တပ်ရင်းများ # '''စစ်ဗျူဟာအဖွဲ့များ (သို့) လှုပ်ရှား စစ်ဗျူဟာအဖွဲ့များ''' #* လက်အောက်ခံ ခြေလျင်/ခြေမြန်တပ်ရင်းများ '''''နမခ''''' နယ်မြေအတွင်းတွင် တည်ရှိသော စစ်ဌာနချုပ်များ နှင့် ၎င်း၏ကွပ်ကဲမှုအောက် စစ်ဗျူဟာများနှင့် လက်အောက်ခံ တပ်ရင်းများမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။ === [[ဒေသကွပ်ကဲမှု စစ်ဌာနချုပ် (ကလေး)|ဒေသကွပ်ကဲမှုစစ်ဌာနချုပ်(ကလေး)]] === {{Main|ဒေသကွပ်ကဲမှု စစ်ဌာနချုပ် (ကလေး)}} == စစ်ဗျူဟာများ == # စစ်ဗျူဟာအဖွဲ့အခြေချ(ဟားခါး) # စစ်ဗျူဟာအဖွဲ့အခြေချ(ခန္တီး) # စစ်ဗျူဟာအဖွဲ့အခြေချ(မတူပီ) == တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်နယ်မြေအတွင်းရှိ ခြေမြန်တပ်မ နှင့် စစ်ဆင်ရေးကွပ်ကဲမှု ဌာနချုပ်များ == # [[အမှတ်(၃၃)ခြေမြန်တပ်မဌာနချုပ်]] # [[အမှတ်(၁၀၁)ခြေမြန်တပ်မဌာနချုပ်]] # [[အမှတ်(၁၀)စစ်ဆင်ရေးကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်]] # [[အမှတ်(၇၂)သံချပ်ကာစစ်ဆင်ရေးကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်]] == အနောက်မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် တိုင်းမှူးတာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူများ == {{Expand list}} *ဗိုလ်မှူးကြီး မောင်ရွှေ (ကြည်း - ၃၅၇၅) (၁၆-၁၀-၁၉၆၁ မှ ၂၉-၁၁-၁၉၆၁) *ဗိုလ်မှူးချုပ် [[စန်းယု (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|စန်းယု]] (ကြည်း - ၃၅၆၉) (၂၉-၁၁-၁၉၆၁ မှ ၁၅-၂-၁၉၆၃)) *ဗိုလ်မှူးကြီး လွန်းတင် (ကြည်း - ၃၆၁၀) (၁၅-၂-၁၉၆၃ မှ ၂၁-၅-၁၉၆၅) *ဗိုလ်မှူးကြီး စိန်မြ (ကြည်း - ၃၅၇၆) (၂၁-၅-၁၉၆၅ မှ ၂-၇-၁၉၆၉) *ဗိုလ်မှူးကြီး စိန်လွင် (ကြည်း - ၅၄၄၄) (၃-၇-၁၉၆၉ မှ ၈-၃-၁၉၇၄) *ဗိုလ်မှူးကြီး အေးကို (ကြည်း - ၆၁၃၃) (၈-၃-၁၉၇၄ မှ ၁၈-၃-၁၉၇၅) *ဗိုလ်မှူးချုပ် လှထွန်း (ကြည်း - ၅၄၉၇) (ဗသက - ၁) (၁၈-၃-၁၉၇၅ မှ ၂၁-၇-၁၉၇၇) *ဗိုလ်မှူးချုပ် အောင်ခင် (ကြည်း - ၅၉၃၄) (၂၁-၇-၁၉၇၇ မှ ၄-၅-၁၉၇၉) *ဗိုလ်မှူးချုပ် သန်းညွှန့် (ကြည်း - ၆၃၅၆) (၄-၅-၁၉၇၉ မှ ၄-၁၁-၁၉၈၅) *ဗိုလ်ချုပ် ထွန်းကြည် (ကြည်း - ၇၈၆၄) (စတသ - ၁) (၄-၁၁-၁၉၈၅ မှ ) *ဗိုလ်ချုပ် ကျော်မင်း (ကြည်း - ၇၁၂၆) *ဗိုလ်ချုပ် လှမြင့်ဆွေ (ဗသက - ၃၀) *ဗိုလ်ချုပ် [[စိုးဝင်း (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|စိုးဝင်း]](ကြည်း - ၁၁၇၁၅) (စတသ - ၁၂) *ဗိုလ်ချုပ် စိုးနိုင် (ကြည်း - ) (စတသ - ၁၇) *ဗိုလ်ချုပ် မြင့်စိုး (ကြည်း - ၁၆၃၉၁) (ဗသက - ၆၁) *ဗိုလ်ချုပ် စိုးလွင် (ကြည်း - ၁၈၁၈၉) *ဗိုလ်ချုပ် [[အောင်လင်းဒွေး]] (ကြည်း - ၁၈၂၆၃) (စတသ - ၂၅) *ဗိုလ်ချုပ် ([[သက်ပုံ]]ကြည်း - ၂၀၇၃၅) (စတသ - ၂၉) (ယခု ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး၊ ကစထ ၅ မှူး ) *ဗိုလ်ချုပ် [[ဖုန်းမြတ်]] (ကြည်း - ၂၀၃၂၄) (ဗသက - ၇၃) (ယခု ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး၊ ကစထ ၃ မှူး) *ဗိုလ်ချုပ် [[စိုးတင့်နိုင်]] (နောင်တွင်  ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန ဒုဝန်ကြီး) *ဗိုလ်ချုပ် မျိုးမိုးအောင် (ကြည်း - ၂၂၅၇၂) (စတသ - ၃၂) (ယခု ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး၊ လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးအရာရှိချုပ်) *ဗိုလ်ချုပ် ဖြိုးသန့် (တေဇ - ၂၃) (ယခု နယ်စပ်ရေးရာဒုတိယဝန်ကြီး) *ဗိုလ်ချုပ် သန်းထိုက် (ကြည်း - ၂၈၁၄၆) (စတသ - ၃၈) (ယခင် အမှတ်(၁၀)စစ်ဆင်ရေးကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်မှူး)<ref>{{cite web|url=https://www.moi.gov.mm/index.php/news/56939|title=၂၀၂၄ - ၂၀၂၅ ပညာသင်နှစ်တွင် တက်ရောက်ပညာသင်ကြားမည့် အနောက်မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်က ကျောင်းသား ကျောင်းသူများအား ကျောင်းဝတ်စုံနှင့် စာရေးကိရိယာများပေးအပ်|work=MOI Myanmar|access-date=၃ ဇွန် ၂၀၂၄|date=၂ ဇွန် ၂၀၂၄}}</ref> *ဗိုလ်မှူးချုပ် မျိုးမင်းထွေး <ref>{{cite web|url=https://www.bbc.com/burmese/articles/c89x0414ge0o|title=ညှိကွပ်အပါအဝင် စစ်ဗိုလ်ချုပ်တချို့ အပြောင်းအလဲဖြစ်|work=BBC Burmese|access-date=၁၈ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄|date=၁၈ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄ }}</ref> == ကိုးကား == {{reflist}} == နောက်ထပ်ကြည့်ရန် == {{တပ်မတော် (ကြည်း)}} [[ကဏ္ဍ:တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်များ]] 6qkn7pai7kldjqms1fwm4f3malv26hs အရှေ့ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် 0 6619 880934 880830 2025-07-08T13:41:03Z Ninjastrikers 22896 Restored revision 854687 by [[Special:Contributions/Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[User talk:Zawzawaungthwin|talk]]) (TwinkleGlobal) 880934 wikitext text/x-wiki {{Ref improve||date=စက်တင်ဘာ ၂၀၂၁}} {{Infobox military unit | unit_name = အရှေ့ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် | native_name = ရပခ | image = Shoulder sleeve insignia of Eastern Command.svg | image_size = 216px | caption = အရှေ့ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်တံဆိပ် | country = {{Flag|Myanmar}} | branch = {{Army|Myanmar}} | type = [[တပ်မတော် တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်များ|တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]] | specialization = နယ်မြေဒေသ ကာကွယ်ရေး၊ လုံခြုံရေး၊ စစ်ဆင်ရေး၊ နယ်မြေအတွင်းရှိ တပ်အားလုံး၏ ဦး/ရေး/ထောက်ဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များ စီမံပေးခြင်း၊ ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲခြင်း | nickname = နှစ်ဆယ့်လေးပစ္စည်း | commander1 = ဗိုလ်ချုပ် ဇော်မင်းလတ် | commander1_label = တိုင်းမှူး | commander2 =ဗိုလ်မှူးချုပ် အောင်ကျော်ဆန်း | commander2_label =ဒုတိယတိုင်းမှူး | identification_symbol = [[Image:Mm-eastern-rmc.svg|border|200px]] | identification_symbol_label = အလံတော် }} '''အရှေ့ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်''' (အတိုကောက် '''ရပခ''')သည် [[တောင်ကြီးမြို့]]အခြေစိုက် [[တပ်မတော် တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်များ|တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]]တစ်ခုဖြစ်သည်။ အဓိက တာဝန်မှာ ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်းနယ်မြေနှင့် ၎င်းနှင့်ထိစပ်နေသော နေရာဒေသများ၏ ကာကွယ်ရေး၊ လုံခြုံရေးနှင့် စစ်ဆင်ရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များအား အဓိကတာဝန်ယူဆောင်ရွက်ရသည်။ ထို့ပြင် တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် နယ်မြေအတွင်းရှိ ၎င်း၏လက်အောက်ခံတပ်များနှင့် အခြားလက်ရုံး/ဝန်ထမ်းတပ်များ၏ စစ်ဦးစီး/ စစ်ရေး/ စစ်ထောက်ပိုင်းဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းများကိုပါ ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်ပေးခြင်းနှင့် အထက်ဌာနများမှ အမိန့်နှင့် ညွှန်ကြားချက်များအား ထပ်ဆင့် ညွှန်ကြားပေးခြင်းနှင့် ကြီးကြပ်ခြင်းတို့ကိုပါ ဆောင်ရွက်ရသည်။ လက်ရှိ အရှေ့ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် တိုင်းမှူးတာဝန်ထမ်းဆောင်နေသူမှာ ဗိုလ်ချုပ် ဇော်မင်းလတ် (ကြည်း-၂၇၁၈၃) (စတသ-၃၇) ဖြစ်သည်။ == သမိုင်း == '''အရှေ့ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်''' အား ၁၉၆၁ ခုနှစ်၊ နှစ်ကုန်ပိုင်း၌ [[ရှမ်းပြည်နယ်]] (တောင်ပိုင်း)၊ [[တောင်ကြီးမြို့]]ရှိ အမှတ် (၄) ခြေလျင်တပ်မဟာဌာနချုပ်၊ ရှမ်းပြည်နယ် (အရှေ့ပိုင်း)၊ [[ကျိုင်းတုံမြို့]]ရှိ အမှတ် (၉) ခြေလျင်တပ်မဟာဌာနချုပ်၊  ရှမ်းပြည်နယ် (မြောက်ပိုင်း)၊ [[လားရှိုးမြို့]]ရှိ အမှတ် (၆) ခြေလျင်တပ်မဟာဌာနချုပ်တို့ကို စုစည်းကာ တောင်ကြီးမြို့တွင် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။  ၁၉၇၀ ပြည့်လွန်နှစ်များတွင် အရှေ့မြောက်ပိုင်းဒေသ၌ [[ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ]]မှ အပြင်းအထန်လှုပ်ရှားလာသဖြင့် ၁၉၇၀ ပြည့်နှစ်၊ ဇွန်လတွင် မဟာဗျူဟာကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်ကို လားရှိုးမြို့တွင် ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ ရှမ်းပြည်နယ် (မြောက်ပိုင်း)အတွင်းရှိ တပ်များ၊ တပ်မတော်စစ်ဆင်ရေးများကို မဟာဗျူဟာကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်မှ တိုက်ရိုက်ကွပ်ကဲခဲ့သည်။ အင်အားကြီးထွားလာသော ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ လှုပ်ရှားမှုများကို ပိုမိုထိရောက်စွာရင်ဆိုင်နိုင်ရန်အလို့ငှာ ၁၉၇၂၊ ဇူလိုင်လတွင် ရှမ်းပြည်နယ် (မြောက်ပိုင်း) အား ရပခကွပ်ကဲမှုအောက်မှ ခွဲထုတ်၍ [[အရှေ့မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်|အရှေ့မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]]ကို လားရှိုးမြို့တွင် အခြေပြုကာ ထပ်မံဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ တဖန် ၁၉၉၆ ခုနှစ်တွင် ရှမ်းပြည်နယ်(အရှေ့ပိုင်း) ဒေသအား [[တြိဂံဒေသတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]]အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် [[အရှေ့အလယ်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]]ကိုလည်းကောင်း ရပခ ကွပ်ကဲမှုနယ်မြေအတွင်းမှ ခွဲထုတ်၍ သီးခြားစစ်တိုင်းများအဖြစ် ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ''အရှေ့ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်'' (''ရပခ'') ၏ ပထမဆုံးတိုင်းမှူးအဖြစ် ကြည်း-၃၅၆၉၊ ဗိုလ်မှူးချုပ်စန်းယုမှ ၁၉၆၁ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၁၆ ရက်နေ့မှ နိုဝင်ဘာလ ၁၃ ရက်နေ့ အထိ တာဝန်ယူခဲ့သည်။ ၁၉၆၁ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၃ ရက်နေ့တွင် ဗိုလ်မှူးချုပ်စန်းယုသည် အနောက်မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်သို့ ပြောင်းရွှေ့သွားသဖြင့်  ကြည်း ၃၅၈၅၊ ဗိုလ်မှူးကြီး မောင်ရွှေသည် အရှေ့ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်၏ ဒုတိယမြောက် တိုင်းမှူး ဖြစ်လာခဲ့သည်။ == ဖွဲ့စည်းပုံ == လက်ရှိ အရှေ့ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်၏ ကွပ်ကဲမှုအောက်တွင် ဒေသကွပ်ကဲမှုစစ်ဌာနချုပ် (လွိုင်ကော်)၊ အခြေချစစ်ဗျူဟာများ၊ လှုပ်ရှားစစ်ဗျူဟာများနှင့် ခြေလျင်/ခြေမြန်တပ်ရင်း (၁၄) ရင်းရှိသည်။ === [[ဒေသကွပ်ကဲမှု စစ်ဌာနချုပ် (လွိုင်ကော်)|ဒေသကွပ်ကဲမှုစစ်ဌာနချုပ်(လွိုင်ကော်)]] === {{Main|ဒေသကွပ်ကဲမှု စစ်ဌာနချုပ် (လွိုင်ကော်)}} === စစ်ဗျူဟာအဖွဲ့များ === {{Expand section}} အခြေချစစ်ဗျူဟာများ၊ လှုပ်ရှားစစ်ဗျူဟာများနှင့် ၎င်းတို့ကွပ်ကဲမှုအောက် ခြေလျင်/ခြေမြန်တပ်ရင်း (၁၄) ရင်းရှိသည်။ == တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်နယ်မြေအတွင်းရှိ ခြေမြန်တပ်မနှင့် စစ်ဆင်ရေးကွပ်ကဲမှု ဌာနချုပ်များ == === [[အမှတ်(၅၅)ခြေမြန်တပ်မ ဌာနချုပ်|အမှတ်(၅၅)ခြေမြန်တပ်မဌာနချုပ်]] === {{Main|အမှတ်(၅၅)ခြေမြန်တပ်မ ဌာနချုပ်}} === [[အမှတ်(၇)စစ်ဆင်ရေးကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်]] === {{Main|အမှတ်(၇)စစ်ဆင်ရေးကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်}} == အရှေ့ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် တိုင်းမှူးတာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူများ == {{Expand list}} *ဗိုလ်မှူးချုပ် စန်းယု (ကြည်း - ၃၅၆၉) (၁၆-၁၀-၁၉၆၁ မှ ၂၉-၁၁-၁၉၆၁) *ဗိုလ်မှူးကြီး မောင်ရွှေ (ကြည်း - ၃၅၇၅) (၂၉-၁၁-၁၉၆၁ မှ ၁၉-၉-၁၉၆၄) *ဗိုလ်မှူးကြီး စိန်မြ (ကြည်း - ၃၅၇၆) (၁၉-၉-၁၉၆၄ မှ ၂၁-၅-၁၉၆၅) *ဗိုလ်မှူးကြီး မောင်ကျော် (ကြည်း - ၃၆၂၆) (၂၁-၅-၁၉၆၅ မှ ) *ဗိုလ်မှူးကြီး သူရအောင်ဖေ (ကြည်း - ၃၅၉၂) *ဗိုလ်မှူးကြီး သန်းတင် (ကြည်း - ၅၆၀၃) (ဗသက - ၂) *ဗိုလ်မှူးကြီး စံကြည် (ကြည်း - ၃၆၂၇) (၁၈-၅-၁၉၇၁ မှ ၂၈-၃-၁၉၇၄) *ဗိုလ်မှူးချုပ် ထွန်းရီ (ကြည်း - ၅၈၉၆) (၂၈-၃-၁၉၇၄ မှ ၂၄-၁၁-၁၉၇၇) *ဗိုလ်မှူးချုပ် လှဦး (ကြည်း - ၆၂၁၄) (၂၄-၁၁-၁၉၇၇ မှ ၇-၈-၁၉၈၁) *ဗိုလ်မှူးချုပ် အေးစန် (ကြည်း - ၆၁၄၄) (၇-၈-၁၉၈၁ မှ ၄-၁၁-၁၉၈၅) *ဗိုလ်မှူးကြီး လှမော် (ကြည်း - ၇၈၆၇) (စတသ - ၁) *ဗိုလ်မှူးချုပ် ထွန်းရွှေ (ကြည်း - ၇၅၀၅) *ဗိုလ်ချုပ် မောင်အေး (ကြည်း - ၇၈၇၅) (စတသ - ၁) *ဗိုလ်ချုပ် တင်ထွဋ် (ကြည်း - ၉၈၂၇) (ဗသက - ၂၉) *ဗိုလ်ချုပ် မောင်ဘို (ကြည်း - ၁၀၃၃၇) (ဗသက - ၃၁) *ဗိုလ်ချုပ် ခင်မောင်မြင့် (ကြည်း - ) (ဗသက - ၄၉) *ဗိုလ်ချုပ် သောင်းအေး (ကြည်း - ၁၄၇၈၈) (စတသ - ၂၀) *ဗိုလ်ချုပ် ရာပြည့် (ကြည်း - ၁၆၅၅၆) (စတသ - ၂၂) *ဗိုလ်ချုပ် စန်းဦး (ကြည်း - ၁၇၅၀၂) (စတသ - ၂၄) *ဗိုလ်ချုပ် စိုးထွဋ် (ကြည်း - ၁၇၅၄၀) (ဗသက - ၆၄) *ဗိုလ်ချုပ် လင်းအောင် (ကြည်း - ၁၈၈၂၀) (စတသ - ၂၆) *ဗိုလ်ချုပ် အေးဝင်း (ကြည်း - ၁၈၉၈၅) (စတသ - ၂၆) *ဗိုလ်ချုပ် [[နီလင်းအောင်|နီလင်း​အောင်]] (ကြည်း - ၂၇၁၆၀) (စတသ - ၃၇) <ref>{{cite news|url=https://www.cincds.gov.mm/node/12961|title=အရှေ့ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် တိုင်းမှူးတံခွန်စိုက်ဒိုင်းအား ဟိုပုံးတပ်နယ်အသင်းရရှိ|last=|date=|work=|language=|accessdate=}}</ref> *ဗိုလ်ချုပ် မျိုးမင်းထွန်း (ကြည်း - ၂၇၈၉၄) (အလသ - ၂၃) <ref>{{cite news|url=https://burma.irrawaddy.com/news/2022/08/20/254009.html|title=စစ်တိုင်းမှူး ၅ ဦးကို နေရာပြောင်းရွှေ့}}</ref> *ဗိုလ်ချုပ် လှမိုး (ကြည်း - ၂၉၃၅၃) (စတသ - ၃၉) *ဗိုလ်ချုပ် ဇော်မင်းလတ် (ကြည်း - ၂၇၁၈၃) (စတသ - ၃၇) <ref>{{cite web|url=https://www.bbc.com/burmese/articles/c51zl7x0q0xo|title=ရေချုပ် အပါအဝင် ဗိုလ်ချုပ်တချို့ အပြောင်းအလဲဖြစ်|work=BBC Burmese|access-date=၈ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄|date=၈ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄}}</ref> . == ကိုးကား == {{reflist}} == နောက်ထပ်ကြည့်ရန် == * [[တြိဂံဒေသတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]] * [[အရှေ့အလယ်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]] * [[အရှေ့မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]] {{တပ်မတော် (ကြည်း)}} [[ကဏ္ဍ:တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်များ]] p6kyroam5qrmi1xe3qkvlp65uvc6qft ခင်စောတင့် 0 7195 880933 714476 2025-07-08T13:41:01Z Salai Rungtoi 22844 [[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ကို အသုံးပြု၍ [[Category:ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားဟောင်းများ]]ကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည် 880933 wikitext text/x-wiki {{infobox writer |name = ခင်စောတင့် |image = Khin Saw Tint 01.jpg |birth_name = |birth_date = {{birth date|၁၉၃၇|၄|၂၀}} |birth_place = |death_date = {{death date and age|၂၀၂၁|၈|၈|၁၉၃၇|၄|၂၀}} |death_place = |education = ဝိဇ္ဇာဘွဲ့ |occupation = စာရေးဆရာ |known_for = |awards = }} '''ခင်စောတင့်''' (၂၀ ဧပြီ ၁၉၃၇–၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၁) သည် မြန်မာ အမျိုးသမီး စာရေးဆရာတစ်ဦး ဖြစ်သည်။ ၁၉၃၇ ခုနှစ် ဧပြီလ ၂၀ ရက် အင်္ဂါနေ့တွင် [[ရန်ကုန်မြို့]]၌ အဖ ဦးဘတင့် (ICS) နှင့် အမိ ဒေါ်[[ခင်စောမူ]](ခေတ်စမ်းစာပေခေတ် စာဆို) တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။ အမည်ရင်းမှာလည်း ဒေါ်ခင်စောတင့် ပင်ဖြစ်သည်။ မွေးချင်း နှစ်ဦးသာရှိပြီး မောင်ဖြစ်သူမှာ ဦးနေအုပ်တင့် (နေအုပ်-စိန်ပေါလ်) ဖြစ်သည်။ == ထမ်းဆောင်ခဲ့သည့်တာဝန်များ == [[ရန်ကုန်မြို့]]တွင်ပင် အခြေခံပညာများ သင်ယူကာ ၁၉၆၀ ခုနှစ်တွင် [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]မှ မြန်မာ အနုပညာစာပေ၊ အင်္ဂလိပ်စာပေ၊ မနုဿဗေဒ ဘာသာရပ်တွဲများဖြင့် ဝိဇ္ဇာဘွဲ့ ရရှိခဲ့ သည်။ ၁၉၆၄ ခုနှစ်မှ ၁၉၇၆ ခုနှစ်အထိ ရန်ကုန်စက်မှုတက္ကသိုလ် အင်္ဂလိပ်စာဌာနတွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၇ ခုနှစ်မှ ၁၉၈၁ ခုနှစ်အထိ [[တက္ကသိုလ်]] စာပေးစာယူ သင်တန်းဌာန၊ အင်္ဂလိပ်စာဌာနတွင် အမှုထမ်းခဲ့သည်။ ၁၉၈၂ ခုနှစ်မှ ၁၉၉၅ ခုနှစ်အထိ ရန်ကုန် [[ဆေးတက္ကသိုလ်(၁) ရန်ကုန်|ဆေးတက္ကသိုလ် (၁)]] တွင် အင်္ဂလိပ်စာ ဌာနတွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ကာ ၁၉၉၅ ခုနှစ်တွင် အစိုးရဝန်ထမ်းဘဝမှ အငြိမ်းစားယူခဲ့သည်။ == အိမ်ထောင်ရေး == ခင်ပွန်းဖြစ်သူမှာ စစ်ကိုင်းတိုင်း မြင်းမူ ဇာတိ အင်ဂျင်နီယာ ဦးမြစိန် ဖြစ်ပြီး သားသမီး လေးဦး ထွန်းကားခဲ့သည်။ == ရေးသားခဲ့သည့်ဆောင်းပါးများ == ဆရာမ ဒေါ်ခင်စောတင့်<ref>[http://moemaka.blogspot.com/2010/03/flowers-of-nargis-burmese-poets-rasied.html The Flowers of Nargis - Burmese Poets rasied fund to help Nargis Victims with their Poems<!-- Bot generated title -->]</ref>သည် ကိုယ်မှာပင် နာသော်လည်း စိတ်မှာ မနာရအောင် (ဘာသာရေး ဆောင်းပါးများ၊ ယူနတီစာပေတိုက်ထုတ် ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်)၊ မိခင်ဖြစ်သူ ဒေါ်ခင်စောမူနှင့် တွဲဖက်၍ အမေ့ခေတ်စမ်းစာနှင့် သမီး၏အလွမ်းစာ (ယူနတီ စာပေတိုက်ထုတ်၊ ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်)၊ အမေဆောက်ခဲ့သော ရဲတိုက်ကြီးများ (ဘာသာပြန် ဆောင်းပါးများ၊ အိပ်မက်ရိပ် စာပေတိုက်ထုတ်၊ ၂၀၀၁ ခုနှစ်)၊ လမင်းပမာ အေးမြစွာ (ယူနတီ စာပေတိုက်ထုတ်၊ ၂၀၀၂ ခုနှစ်)၊ သာသနာ့ အာဇာနည် ရွှေပါရမီ စိတ်၏ အေးငြိမ်းရာ (အိပ်မက်ရိပ်စာအုပ်တိုက်ထုတ်၊ ၂၀၀၄ ခုနှစ်)၊ စွန့်စားမှုဆီသို့ ခြေတစ်လှမ်းနှင့် အတွေးအမြင် စာစုများ (ဖူးပွင့်ဝေဝေ စာအုပ်တိုက်ထုတ်၊ ၂၀၀၅ ခုနှစ်)၊ ပျော်ရွွှင်ချမ်းမြေ့သော ဘဝနှင့် အချိန်ကပေးသော လက်ဆောင် (အိပ်မက်ရိပ် စာပေ၊ ၂၀၀၃ ခုနှစ်)၊ စိတ်ကွန်းခိုရာ (မျိုးဆက်သစ်စာပေ၊ ဒုတိယအကြိမ်ထုတ်။ ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်) စာအုပ်များ ရေးသားခဲ့သည်။ == ကွယ်လွန်ခြင်း == ခင်စောတင့်သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၈ ရက်နေ့တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=ကဗျာဆရာအောင်ချိမ့်အပါအဝင် ထင်ရှားတဲ့ အနုပညာရှင်တချို့ ကွယ်လွန် |url=https://www.rfa.org/burmese/news/poet-aung-chiant-passed-away-08092021183901.html |website=Radio Free Asia |access-date=၁၂ ဩဂုတ် ၂၀၂၁ |language=en}}</ref> == ကိုးကား == <references /> {{Lifetime|၁၉၃၇|၂၀၂၁}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသမီး စာရေးဆရာများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စာရေးဆရာများ]] [[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားဟောင်းများ]] ipxclsqtgn7ymddo225wa94jxmxn9be 880940 880933 2025-07-08T13:41:58Z Salai Rungtoi 22844 /* ရေးသားခဲ့သည့်ဆောင်းပါးများ */ 880940 wikitext text/x-wiki {{infobox writer |name = ခင်စောတင့် |image = Khin Saw Tint 01.jpg |birth_name = |birth_date = {{birth date|၁၉၃၇|၄|၂၀}} |birth_place = |death_date = {{death date and age|၂၀၂၁|၈|၈|၁၉၃၇|၄|၂၀}} |death_place = |education = ဝိဇ္ဇာဘွဲ့ |occupation = စာရေးဆရာ |known_for = |awards = }} '''ခင်စောတင့်''' (၂၀ ဧပြီ ၁၉၃၇–၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၁) သည် မြန်မာ အမျိုးသမီး စာရေးဆရာတစ်ဦး ဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == ၁၉၃၇ ခုနှစ် ဧပြီလ ၂၀ ရက် အင်္ဂါနေ့တွင် [[ရန်ကုန်မြို့]]၌ အဖ ဦးဘတင့် (ICS) နှင့် အမိ ဒေါ်[[ခင်စောမူ]](ခေတ်စမ်းစာပေခေတ် စာဆို) တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။ အမည်ရင်းမှာလည်း ဒေါ်ခင်စောတင့် ပင်ဖြစ်သည်။ မွေးချင်း နှစ်ဦးသာရှိပြီး မောင်ဖြစ်သူမှာ ဦးနေအုပ်တင့် (နေအုပ်-စိန်ပေါလ်) ဖြစ်သည်။ == ထမ်းဆောင်ခဲ့သည့်တာဝန်များ == [[ရန်ကုန်မြို့]]တွင်ပင် အခြေခံပညာများ သင်ယူကာ ၁၉၆၀ ခုနှစ်တွင် [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]မှ မြန်မာ အနုပညာစာပေ၊ အင်္ဂလိပ်စာပေ၊ မနုဿဗေဒ ဘာသာရပ်တွဲများဖြင့် ဝိဇ္ဇာဘွဲ့ ရရှိခဲ့ သည်။ ၁၉၆၄ ခုနှစ်မှ ၁၉၇၆ ခုနှစ်အထိ [[ရန်ကုန်နည်းပညာတက္ကသိုလ်|ရန်ကုန်စက်မှုတက္ကသိုလ်]] အင်္ဂလိပ်စာဌာနတွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၇ ခုနှစ်မှ ၁၉၈၁ ခုနှစ်အထိ [[တက္ကသိုလ်]] စာပေးစာယူ သင်တန်းဌာန၊ အင်္ဂလိပ်စာဌာနတွင် အမှုထမ်းခဲ့သည်။ ၁၉၈၂ ခုနှစ်မှ ၁၉၉၅ ခုနှစ်အထိ ရန်ကုန် [[ဆေးတက္ကသိုလ်(၁) ရန်ကုန်|ဆေးတက္ကသိုလ် (၁)]] တွင် အင်္ဂလိပ်စာ ဌာနတွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ကာ ၁၉၉၅ ခုနှစ်တွင် အစိုးရဝန်ထမ်းဘဝမှ အငြိမ်းစားယူခဲ့သည်။ == အိမ်ထောင်ရေး == ခင်ပွန်းဖြစ်သူမှာ စစ်ကိုင်းတိုင်း မြင်းမူ ဇာတိ အင်ဂျင်နီယာ ဦးမြစိန် ဖြစ်ပြီး သားသမီး လေးဦး ထွန်းကားခဲ့သည်။ == ရေးသားခဲ့သည့်ဆောင်းပါးများ == ဆရာမ ဒေါ်ခင်စောတင့်<ref>[http://moemaka.blogspot.com/2010/03/flowers-of-nargis-burmese-poets-rasied.html The Flowers of Nargis - Burmese Poets rasied fund to help Nargis Victims with their Poems<!-- Bot generated title -->]</ref>သည် ကိုယ်မှာပင် နာသော်လည်း စိတ်မှာ မနာရအောင် (ဘာသာရေး ဆောင်းပါးများ၊ ယူနတီစာပေတိုက်ထုတ် ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်)၊ မိခင်ဖြစ်သူ ဒေါ်ခင်စောမူနှင့် တွဲဖက်၍ အမေ့ခေတ်စမ်းစာနှင့် သမီး၏အလွမ်းစာ (ယူနတီ စာပေတိုက်ထုတ်၊ ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်)၊ အမေဆောက်ခဲ့သော ရဲတိုက်ကြီးများ (ဘာသာပြန် ဆောင်းပါးများ၊ အိပ်မက်ရိပ် စာပေတိုက်ထုတ်၊ ၂၀၀၁ ခုနှစ်)၊ လမင်းပမာ အေးမြစွာ (ယူနတီ စာပေတိုက်ထုတ်၊ ၂၀၀၂ ခုနှစ်)၊ သာသနာ့ အာဇာနည် ရွှေပါရမီ စိတ်၏ အေးငြိမ်းရာ (အိပ်မက်ရိပ်စာအုပ်တိုက်ထုတ်၊ ၂၀၀၄ ခုနှစ်)၊ စွန့်စားမှုဆီသို့ ခြေတစ်လှမ်းနှင့် အတွေးအမြင် စာစုများ (ဖူးပွင့်ဝေဝေ စာအုပ်တိုက်ထုတ်၊ ၂၀၀၅ ခုနှစ်)၊ ပျော်ရွှင်ချမ်းမြေ့သော ဘဝနှင့် အချိန်ကပေးသော လက်ဆောင် (အိပ်မက်ရိပ် စာပေ၊ ၂၀၀၃ ခုနှစ်)၊ စိတ်ကွန်းခိုရာ (မျိုးဆက်သစ်စာပေ၊ ဒုတိယအကြိမ်ထုတ်။ ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်) စာအုပ်များ ရေးသားခဲ့သည်။ == ကွယ်လွန်ခြင်း == ခင်စောတင့်သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၈ ရက်နေ့တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=ကဗျာဆရာအောင်ချိမ့်အပါအဝင် ထင်ရှားတဲ့ အနုပညာရှင်တချို့ ကွယ်လွန် |url=https://www.rfa.org/burmese/news/poet-aung-chiant-passed-away-08092021183901.html |website=Radio Free Asia |access-date=၁၂ ဩဂုတ် ၂၀၂၁ |language=en}}</ref> == ကိုးကား == <references /> {{Lifetime|၁၉၃၇|၂၀၂၁}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသမီး စာရေးဆရာများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စာရေးဆရာများ]] [[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားဟောင်းများ]] 5a9l6nxkqe1tt5to7gb59qh6w52ywjf နေဝင်း (ဗိုလ်ချုပ်ကြီး) 0 7881 880963 878676 2025-07-08T14:36:35Z Salai Rungtoi 22844 /* ကွယ်လွန်ခြင်း */ 880963 wikitext text/x-wiki {{Infobox President |name = နေဝင်း |native_name = |image = Ne Win in 1959, Jerusalem.jpg |caption = ဦးနေဝင်း ၁၉၅၉ ခုနှစ်တွင် ဂျေရုဆလင်သို့ သွားရောက်လည်ပတ်စဉ် |order = [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]]၏ ပထမဆုံး ဥက္ကဋ္ဌ |term_start = ၄ ဇူလိုင် ၁၉၆၂ |term_end = ၂၃ ဇူလိုင် ၁၉၈၈ |predecessor = ''ပါတီတည်ထောင်'' |successor = [[စိန်လွင်၊ ဦး (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဦးစိန်လွင်]] |order2 = မြန်မာနိုင်ငံ၏ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတများ စာရင်း|စတုတ္ထမြောက်]] [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|သမ္မတ]] |term_start2 = ၂ မတ် ၁၉၆၂ |term_end2 = ၉ နိုဝင်ဘာ ၁၉၈၁<br><small>(၂ မတ် ၁၉၇၄ အထိ [[တော်လှန်ရေးကောင်စီ]] ဥက္ကဋ္ဌအမည်ခံဖြင့်)</small> |predecessor2 = [[မန်းဝင်းမောင်]] <small>(၁၉၆၂)</small> |successor2 = [[စန်းယု (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဦးစန်းယု]] |order3 = တတိယမြောက် [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်]] |term_start3 = ၂၉ အောက်တိုဘာ ၁၉၅၈ |term_end3 = ၄ ဧပြီ ၁၉၆၀ |predecessor3 = [[ဦးနု]] |successor3 = [[ဦးနု]] |term_start4 = ၂ မတ် ၁၉၆၂ |term_end4 = ၂ မတ် ၁၉၇၄ |predecessor4 = [[ဦးနု]] |successor4 = ဗိုလ်ချုပ် [[စိန်ဝင်း၊ ဗိုလ်ချုပ်၊ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း|စိန်ဝင်း]] |birth_name = ရှုမောင် |birth_date = {{Birth date|1910|7|10|df=y}}<br/> {{Birth date|1911|5|14|df=y}} သို့ {{Birth date|1911|5|24|df=y}} ဟုလည်း ဖော်ပြ |birth_place = [[ပေါင်းတလည်မြို့]]၊ [[ပဲခူးတိုင်း|ပဲခူးစီရင်စု]]၊ [[အောက်မြန်မာပြည်]]၊ [[ဗြိတိသျှဘားမား]] |death_date = {{Death date and age|2002|12|5|1910|7|10|df=y}} |death_place = [[ရန်ကုန်မြို့]]၊ [[နိုင်ငံတော် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ|မြန်မာနိုင်ငံ]] |resting_place = အရိုးပြာကို [[လှိုင်မြစ်]] တွင် ဖြန့်ကြဲ |nationality = တရုတ်-ဗမာ (ကပြား) |party = [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]] |spouse = ဒေါ်သန်းညွန့်<br />ဒေါ်တင်တင်<br />ဒေါ်ခင်မေသန်း<br />ဒေါ်နီနီမြင့်<br />[[ရတနာနတ်မယ်]] |relations = |children = ကျော်သိန်း <br /> ငွေစိုး<br />အေးအောင်<br /> [[စန္ဒာဝင်း]] <br />ဖြိုးဝေဝင်း<br />ကြေးမုံဝင်း |residence = |alma_mater = [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]] |occupation = |profession = |religion = [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] |signature = Ne Win Signature.svg |website = <!--Military service--> |nickname = တာကာစုဂီ စုစုမု |allegiance = {{flagicon|Burma|1974}} [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီခေတ်|မြန်မာ]] |branch = |serviceyears = ၁၉၃၁–၇၄ |rank = [[File:Vice Senior General.gif|15px]] [[ဗိုလ်ချုပ်ကြီး]] |unit = |commands = [[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်|ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]] |battles = |awards = }} '''ဦးနေဝင်း''' (၁၀ ဇူလိုင် ၁၉၁၀၊ သို့ ၁၄ သို့ ၂၄ မေ ၁၉၁၁<ref>{{Cite web |title=U Ne Win {{!}} Myanmar general and dictator {{!}} Britannica.com<!-- Bot generated title --> |url=https://global.britannica.com/biography/U-Ne-Win |accessdate=21 September 2017 |archivedate=9 July 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170709221125/https://global.britannica.com/biography/U-Ne-Win }}</ref> – ၅ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၀၂) သည် မြန်မာနိုင်ငံသား နိုင်ငံရေးသမားနှင့် တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ သူသည် ၁၉၅၈ မှ ၁၉၆၀ အထိ၊ ၁၉၆၂ မှ ၁၉၇၄ အထိ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် လည်းကောင်း၊ ၁၉၆၂ မှ ၁၉၈၁ အထိ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|နိုင်ငံ့အကြီးအကဲ]]အဖြစ် လည်းကောင်း ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ဦးနေဝင်းသည် ၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]]ကို စတင်တည်ထောင်ခဲ့ပြီး ၁၉၈၉ ခုနှစ်အထိ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ သူသည် မြန်မာ့တပ်မတော်၏ ခေါင်းဆောင်အဖြစ် ၂၆ နှစ်ကြာ ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ == အစောပိုင်းဘဝ == ၁၉၁၁ ခု မေလ ၂၄ ရက်နေ့ (သို့) မေလ ၁၄ရက်နေ့ (သို့) ၁၉၁၀ ခု ဇူလိုင်လ ၁၀ရက်နေ့၌ [[ပဲခူးတိုင်း]] အနောက်ခြမ်း၊ [[ပေါင်းတလည်မြို့]]တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ ငယ်နာမည် ရှုမောင်ဖြစ်သည်။တရုတ်.မွန်.ကပြား တစ်ဦးဖြစ်သည်။ ၁၉၂၉ နှစ်ဦးပိုင်းတွင် [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]တွင် [[ဇီဝဗေဒ]] ဘာသာရပ်ကို သင်ကြားခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ၁၉၃၁ခုနှစ်တွင် တက္ကသိုလ်အဆောင်သို့ ပြည့်တန်ဆာ ခေါ်ယူသည်ကို အဆောင်မှူး သိရှိသွား၍ ကျောင်းထုတ်ခံရသည်။ ထို့နောက် "သခင်ရှုမောင်"အမည်ဖြင့် [[တို့ဗမာအစည်းအရုံး]]ဝင် တစ်ဦးဖြစ်ခဲ့သည်။ == လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းမှုကာလ == [[ရဲဘော်သုံးကျိပ်]] တွင် ပါဝင်ကာ သခင်ရှုမောင် မှ ဗိုလ်နေဝင်း ဟုအမည်ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ သွေးသစ္စာပြုချိန်တွင် ပက်ပုံးသို့ ရောက်နေသောကြောင့် ၂၉ ဦးသာ ရှိသည် ဟု ဆိုသည်။ဗမာ့အမျိုးသားတပ်မတော်တွင် Commander အဖြစ်ဖြင့် ဂျပန်များနှင့် အလံနီကွန်မြူနစ် ပါတီတို့ကို ချေမှုန်းခဲ့သည်။ ၁၉၅၈ အောက်တိုဘာလ [[ဖဆပလ]] နှစ်ခြမ်းကွဲချိန်တွင် ဦးနေဝင်းသည် [[အိမ်စောင့်အစိုးရ]] အဖြစ်ဖြင့် အာဏာသိမ်းယူကာ ၁၉၆၀ ဧပြီလတွင် အနိုင်ရပါတီ ဖြစ်သော [[သန့်ရှင်းဖဆပလ]] ကို အာဏာလွှဲ ပြောင်းပေးခဲ့သည်။ == အာဏာသိမ်းခြင်း == {{Main|၁၉၆၂ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း}} ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်း ဦးဆောင်သော [[မြန်မာ့တပ်မတော်]]သည် [[တော်လှန်ရေးကောင်စီ]] ကို ဖွဲ့စည်းကာ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|ဝန်ကြီးချုပ်]] [[ဦးနု]]ဦးဆောင်သော [[ဖဆပလ]] အစိုးရထံမှ ၁၉၆၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ (၂) ရက်နေ့တွင် အာဏာသိမ်းခဲ့သည်။ == နိုင်ငံခေါင်းဆောင်ကာလ == [[မြန်မာနိုင်ငံ]] ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ၁၉၅၈ မှ ၁၉၆၀ ခုနှစ်အထိ၎င်း၊ ၁၉၆၂ မှ ၁၉၈၈ အထိ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|နိုင်ငံတော်သမ္မတ]]၊ [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]] ဥက္ကဋ္ဌ၊ [[နိုင်ငံတော်ကောင်စီ]] ဥက္ကဋ္ဌ တာဝန်များ ကိုထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ ကို ဖွဲစည်း တည်ထောင်ခဲ့သူလည်း ဖြစ်သည်။ ၁၉၆၂ တွင် [[တော်လှန်ရေးကောင်စီ]] အာဏာရလာကာ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်းသည် ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ သွေးမြေမကျ တော်လှန်ရေးဟု ကမ္ဘာမီဒီယာများမှ ဖော်ပြခဲ့သော်လည်း သမ္မတဟောင်း [[စဝ်ရွှေသိုက်]] ၏သားငယ်မှာ စစ်သားတစ်ဦး၏ သေနတ်ဒဏ်ကြောင့် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ၁၉၆၂ တွင် တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားများ ဆန္ဒပြကြရာ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသား တစ်ရာကျော်မျှ ပစ်ခတ်ခံရကာ [[ကျောင်းသားသမဂ္ဂ]]အဆောက်အဦးလည်း ပျက်စီးခဲ့ရသည်။ ထိုနေ့ညနေ ၈ နာရီ တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်းက ဆူပူလှုပ်ရှားမှုများအသွင်သည် ငြိမ်းချမ်းစွာနေထိုင်နေသော  ပြည်သူလူထုကိုပါ အသက်အန္တရာယ်ပြုလာပြီးအကြမ်းဖက်အသွင်ဆောင်လာသဖြင့် "''ဆူပူလှုပ်ရှားမှုများ ရပ်တန့် ခြင်းမရှိပါက ဓားကိုဓားဖြင့် သော်လည်းကောင်း၊ လှံကိုလှံဖြင့် သော်လည်းကောင်း တုံ့ပြန်မည်'' "ဟု ဥပမာပေး၍ ငါးမိနစ်ကြာ သတိပေး မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့သည်။ ၂၆-နှစ်အကြာ၊ ၁၉၈၈ တွင် ဦးနေဝင်းမှ ကျောင်းသားသမဂ္ဂ အဆောက်အဦးကို မိုင်းခွဲရန် စေခိုင်းသူမှာ သူမဟုတ်ရပါကြောင်း၊ [[ဦးအောင်ကြီး|ဗိုလ်အောင်ကြီး]]သာ တရားခံဖြစ် ကြောင်း ငြင်းဆိုပြောကြားခဲ့သည်။ == မြန်မာ့နည်းမြန်မာ့ဟန် ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ် == မြန်မာ့နည်းမြန်မာ့ဟန် ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ် ဆိုသည်မှာ ဦးနေဝင်းမှ ရေးဆွဲထားသော စနစ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ဦးနေဝင်းသည် “မြန်မာ့ ဆိုရှယ်လစ် လမ်းစဉ်ပါတီ ကိုတည်ထောင်ကာ [[တစ်ပါတီစနစ်]]ဖြင့် ၁၉၆၂ မှ ၁၉၈၈ အထိ အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ ထိုအစိုးရသည် နိုင်ငံရေးသမားများ ထောင်သွင်း အကျဉ်းချခြင်း အပါအဝင် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များ နှင့် ကွန်မြူနစ်များကို စစ်တပ်ဖြင့် ချေမှုန်းခဲ့သည်။ ၁၉၇၄ မတ်လ ၂ ရက်နေ့တွင် "ပြည်ထောင်စု ဆိုရှယ်လစ် သမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော်" အဖြစ် ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းကာ ဗိုလ်ချုပ်[[စိန်ဝင်း၊ ဗိုလ်ချုပ်၊ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း|စိန်ဝင်း]]သည် ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ၁၉၈၁-ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးစန်းယု သည် သမ္မတ ဖြစ်လာခဲ့သော်လည်း ၁၉၈၈-ခုနှစ်အထိ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်းသည် ပါတီခေါင်းဆောင်အဖြစ် ရပ်တည်ခဲ့သည်။ == မိသားစုဘဝ == {{unreferenced section}} === ဒေါ်သန်းညွန့် === ဦးနေဝင်းသည် ၎င်း၏ ဘဝတလျှောက်တွင် တရားဝင် အိမ်ထောင်ပေါင်း (၇) ကြိမ်ခန့် ကျခဲ့ပြီး ပထမဆုံး အိမ်ထောင်အဖြစ် ဒေါ်သန်းညွှန့်နှင့် ၁၉၃၁ ခုနှစ်တွင် လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ဒေါ်သန်းညွှန့်သည် အပျိုမဟုတ်ပေ။ ပထမအိမ်ထောင်နှင့် သားတစ်ယောက်ပါခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ ဒေါ်သန်းညွှန့်နှင့် ၁၉၃၇ ခုနှစ်အထိ ပေါင်းသင်းနေထိုင်၍ သားကိုသိန်း (တာတီး) ခေါ် ဦးကျော်သိန်းကို ဖွားမြင်ခဲ့သည်။ ဦးကျော်သိန်းသည် မြန်မာ့ရေနံတွင် အလုပ်လုပ်ကိုင်ခဲ့ပြီး ပြည်မြို့နေ ဦးစိန်သီး၊ ဒေါ်ဆိုင်တို့၏ သမီး မကြည်ကြည်အေးနှင့် လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ဦးကျော်သိန်းသည် အသက် ၄၅ နှစ်အရွယ် ၁၉၇၈၊ နိုဝင်ဘာလ ၃၀ ရက်နေ့တွင် ကွယ်လွန်သွားခဲ့သည်။ ၎င်း၏ ဇနီးဒေါ်ကြည်ကြည်သိန်းသည် အသက် ၅၉ နှစ်အရွယ် ၁၉၉၇ စက်တင်ဘာလ ၂၁ ရက်နေ့တွင် ကွယ်လွန်သွားခဲ့သည်။ === ဒေါ်တင်တင် === ထို့နောက် ဒေါ်တင်တင်နှင့် ၁၉၃၇ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၁၈ ရက်တွင် ရန်ကုန်မြို့၊ မောင်ဂိုမာရီလမ်း (ယခု ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းလမ်း) အိမ်အမှတ် ၁၀၆ ၌ လက်ထပ်ခဲ့သည်။ လက်ထပ်မင်္ဂလာပွဲသို့ ဦးနေဝင်း၏ ဖခင် ဦးဖိုးခပါ တက်ရောက်ခဲ့သည်။ သခင်ရှုမောင်နှင့် ဒေါ်တင်တင်တို့မှ ၁၉၃၉ ခုနှစ်ခန့်တွင် သားကြီး ငွေစိုးကို ဖွားမြင်ခဲ့သည်။ သခင်ရှုမောင် ဂျပန်ပြည် ဟိုင်နန်ကျွန်းသို့ စစ်ပညာသင် သွားရောက်စဉ်က မောင်ငွေစိုးမှာ ၂ နှစ်သား အရွယ်မျှသာ ရှိသေးသည်။ ငွေစိုးသည် နောင်တွင် U.B.A လေကြောင်းဌာနတွင် လေယာဉ်မှူး ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ဒုတိယသား အေးအောင်ဝင်း ခေါ် ကိုအေးအောင်ကို ၁၉၄၉ ဇူလိုင်လ ၁၇ ရက်နေ့တွင် ဖွားမြင်ခဲ့သည်။ === ဒေါ်ခင်မေသန်း (ခ) ကစ်တီဘသန်း === ၁၉၅၂ မတ်လ ၁ဝ ရက် တနင်္လာနေ့တွင် ဒေါ်ခင်မေသန်း ခေါ် ကစ်တီဘသန်းနှင့် ရန်ကုန်ဆေးရုံကြီးအတွင်းရှိ ဆေးကျောင်းအုပ်ကြီးနေအိမ်၌ လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ဒေါ်ခင်မေသန်းမှာ ခွဲစိတ်ဆရာဝန်ကြီးနှင့် ဆေးကျောင်းအုပ်ကြီး [[ဘသန်း (ခွဲစိတ်ဆရာဝန်)|ဒေါက်တာဘသန်း]]နှင့် ဒေါ်ခင်ကြည်တို့၏ သမီးဖြစ်သည်။ ဒေါ်ခင်မေသန်း၏ ငယ်မည်မှာ ကစ်တီဘသန်း ဖြစ်သည်။ ဒေါ်ခင်မေသန်းနှင့် လက်ထပ်စဉ်က ဦးနေဝင်းသည် ဒုတိယ မယားကြီး ဒေါ်တင်တင်နှင့် တရားဝင် မကွာရှင်းရသေးပေ။ ထို့ကြောင့် လက်ထပ်ပြီး ၃ ရက်အကြာတွင် မယားကြီး ဒေါ်တင်တင်က ၁၉၅၂ မတ်လ ၁၃ ရက်နေ့ထုတ် ဗမာ့ခေတ် သတင်းစာမှနေ၍ "ကျွန်မသာလျှင် ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်း၏ မယားကြီးပါ" ဟူ၍ ခေါင်းစဉ်တပ်ကာ ကြေညာခဲ့လေသည်။ ဗမာ့ခေတ် သတင်းစာပါ ကြေညာချက် အပြည့်အစုံမှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်သည်။ ဦးနေဝင်းနှင့် လက်ထပ်ခဲ့သော ဒေါ်ခင်မေသန်းသည် အပျို မဟုတ်ပေ။ ၎င်း၏ ပထမအိမ်ထောင်မှာ ဒေါက်တာတောင်ကြီး (ဝန်ကြီးချုပ် ဦးနု သမီး ဒေါ်စန်းစန်းနု၏ ခင်ပွန်း ဗိုလ်မှူးသက်တင်၏ အကို) ဖြစ်ပြီး ၎င်းနှင့် သမီးလီလီဝင်းနှင့် အမြွှာသမီးများ ဖြစ်ကြသော သီတာဝင်း၊ သော်တာဝင်း တို့ ထွန်းကားခဲ့သည်။ ဒေါက်တာတောင်ကြီးနှင့် တရားဝင် ပြတ်စဲခြင်း မရှိဘဲ ဒေါ်ခင်မေသန်းအား လက်ထပ်ခဲ့မှုကြောင့် တပ်မတော်အက်ဥပဒေဖြင့် ဝန်ကြီးချုပ် ဦးနုက အရေးယူရန် ပြင်ဆင်နေစဉ် ဝန်ကြီးချုပ်အား ဝိဓူရ သခင် ချစ်မောင်အပါအဝင် အခြားနိုင်ငံရေး ခေါင်းဆောင်များ ဝိုင်းဝန်းတားမြစ်ခဲ့သဖြင့် ဖြုတ်မပစ်ခဲ့ရပေ။ ဦးနေဝင်းသည် ဒေါ်ခင်မေသန်းနှင့် လက်ထပ်ပြီးနောက် သမီး စန္ဒာဝင်း၊ ဖြိုးနေဝင်း၊ ကြေးမုံဝင်းတို့ ထွန်းကားခဲ့သည်။ သမီးစန္ဒာဝင်းကို ၁၉၅၂ တွင်ဖွားမြင်ခဲ့သည်။ === ဒေါ်နီနီမြင့် === ထို့နောက် ၁၉၇၂ ခုနှစ်တွင် ဒေါ်ခင်မေသန်း ကွယ်လွန်သွားပြီးနောက် နောင်တွင် တက္ကသိုလ်များ သမိုင်းသုတေသန ဦးစီးဌာနတွင် ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူ ကမာရွတ်မြို့နေ အဖ ဦးလှ၊ အမိ ဒေါ်အေးမြင့်တို့၏ သမီး ဒေါ်နီနီမြင့် (မဟာဝိဇ္ဇာ – သမိုင်း) နှင့် ၁၉၇၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၄ ရက်၊ တနင်္ဂနွေနေ့တွင် လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ဒေါ်နီနီမြင့်နှင့် သားသမီး မထွန်းကားခဲ့ပါ။ ဦးနေဝင်းနှင့် လက်ထပ်စဉ်က ဒေါ်နီနီမြင့်သည် အသက် ၃၂ နှစ်ရှိပြီး ဦးနေဝင်းသည် အသက် ၆၃ နှစ် ရှိနေပြီ ဖြစ်သည်။ === ရတနာနတ်မယ် === ဒေါ်နီနီမြင့်နှင့် ကွာရှင်းပြီးနောက် June Rose Bellamy ခေါ် အိမ်ရှေ့စံ ကနောင်မင်းသားကြီး (၁၈၂၀ ဇန်နဝါရီ ၃၁ – ၁၈၆၆ ဩဂုတ် ၂) ၏ မြစ် [[ရတနာနတ်မယ်]]နှင့် ၁၉၇၆ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂၄ ရက်နေ့တွင် လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ၂၅ ဒီဇင်ဘာ ၁၉၇၆ ရက်စွဲပါ ကြေးမုံသတင်းစာ မျက်နှာဖုံးတွင် ဦးနေဝင်းနှင့် ရတနာနတ်မယ်တို့၏ လက်ထပ်မင်္ဂလာပွဲ သတင်းကို ဓာတ်ပုံနှင့်တကွ ဖော်ပြထားသည်။ ရတနာနတ်မယ်၏ မိခင်မှာ လင်းပင်ထိပ်တင်မလတ်ဖြစ်ပြီး အိမ်ရှေ့စံ [[ကနောင်မင်းသား]]နှင့် ကိုယ်လုပ်တော်ရ သခင်ကြီး ခင်ဖော့တို့၏ သားတော် လင်းပင်မင်းသားနှင့် ရေနံ့သာခင်ခင်ကြီးတို့၏ သမီးဖြစ်သည်။ သို့သော် ၅ လမျှ ပေါင်းဖြစ်လိုက်ကြသည်။ ဦးနေဝင်းသည် ရတနာနတ်မယ်နှင့် အိမ်ထောင်ရေး ပြိုကွဲပြီးနောက် ဒေါ်နီနီမြင့်နှင့် ပြန်လည် ပေါင်းထုတ်ခဲ့သည်။ === ဒေါ်ကြာစံ === အသက် ၇၇ နှစ်၌ အသက် ၂၅ နှစ်အရွယ် ရခိုင်အမျိုးသမီး ဒေါ်ကြာစံအား လက်ထပ်ခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။ == ကွယ်လွန်ခြင်း == ၂ဝဝ၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ (၅) ရက်နေ့ မနက် ၇ နာရီခွဲခန့်အချိန်တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်း(ငြိမ်း) ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် အသက်(၉၂)နှစ် ရှိပြီဖြစ်သည်။ [[နိုင်ငံတော် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ကောင်စီ]] အစိုးရသည် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်း(ငြိမ်း)၏ ဈာပနကို သမီးဖြစ်သူ ဒေါ်[[စန္ဒာဝင်း]]နှင့် လူ (၂၅) ယောက်ခန့်သာ လိုက်ပါ ပို့ဆောင်ခွင့်ပေးခဲ့သည်။ သေဆုံးသည့်နေ့ နေ့တွင်းချင်းပင် သဂြိုဟ်ခဲ့သည်။ ထို့အပြင် [[ရဲဘော်သုံးကျိပ်]]ဝင်ဖြစ်ပြီး တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချူပ်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ဖူး သော ဗိုလ်ချုပ်ကြီး နေဝင်း (ငြိမ်း) ကို မီးသင်္ဂြိုဟ်ပြီး အရိုးပြာကို [[ရန်ကုန်မြစ်]]အတွင်း မျှောခဲ့သည်။ သေဆုံးပြီး နှစ် ၂၀ ကျော်ကြာသောအခါ နစကဥက္ကဋ္ဌ၊ နိုင်ငံတော်အိမ်စောင့်အစိုးရ ဝန်ကြီးချုပ်၊တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး [[မင်းအောင်လှိုင်]]က ၂၀၂၂ ဧပြီလ ၁၇ ရက်နေ့နှစ်ဆန်းတစ်ရက်နေ့မှာ အဂ္ဂမဟာသရေစည်သူဘွဲ့ကို ချီးမြှင့်ခဲ့ပြန်သည်။ == ဂုဏ်ပြုခံရခြင်း == ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၇ ရက်တွင် အမိန်ကြော်ငြာစာ အမှတ် ၆၂/၂၀၂၂ အရ ဦးနေဝင်းအား [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ]]က [[ပြည်ထောင်စုစည်သူသင်္ဂဟ]]ဘွဲ့ဖြစ်သော [[အဂ္ဂမဟာသရေစည်သူ|အဂ္ဂမဟာသရေစည်သူဘွဲ့]]ကို ချီးမြှင့်အပ်နှင်းခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=https://sacoffice.gov.mm/sites/default/files/2024-11/63-2022_0.pdf|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် ၆၃/၂၀၂၂ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့တံဆိပ်များ ချီးမြှင့်ခြင်း|work=sacoffice.gov|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date=၁၇ ဧပြီ ၂၀၂၂}}</ref> ==ထမ်းဆောင်ခဲ့သော စစ်ဖက်ဆိုင်ရာတာဝန်များ== {| class="wikitable" |- |+<ref>{{cite book |author=သန်းဝင်းလှိုင် |author-link= သန်းဝင်းလှိုင် |date= ၂၀၁၄ |title= သခင်ဋီကာသစ် |url= |location= ရန်ကုန် |publisher= ရန်အောင်စာပေ |page= ၅၄–၅၉ |isbn=}}</ref> !ခုနှစ် !! နေရာ !!ရာထူး!! မှတ်ချက် |- |၁၉၄၁ ဧပြီ ၂၅||ရဲဘော်သုံးကျိပ်တပ်ဖွဲ့ (၂)၊ ပြည်တွင်းသူပုန်အဖွဲ့||ဗိုလ်||ဒီဇင်ဘာတွင် ဗိုလ်ဘွဲ့ယူခဲ့ |- |၁၉၄၂ မတ်||တပ်မမှူး၊ ဘီအိုင်အေတပ်မကြီး (၂)||ဗိုလ်|| |- |၁၉၄၂ ဇူလိုင်||တပ်ရင်းမှူး၊ ဘီဒီအေတပ်ရင်း (၁)||ဗိုလ်မှူး|| |- |၁၉၄၃||စစ်သေနာပတိချုပ်၊ ဗမာ့အမျိုးသားတပ်မတော်||ဗိုလ်မှူးကြီး||အကျင့်ပျက်ချစားမှုကြောင့် ရိက္ခာနှင့်ထောက်ပံ့ရေးဌာနကြီးမှူးနေရာသို့ အဆင့်ချခံရ |- |၁၉၄၅ မတ် ၂၇||တိုင်းမှူး၊ တိုင်း (၂) မြစ်ဝကျွန်းပေါ်အရှေ့ပိုင်း|| || |- |၁၉၄၅ စက်တင်ဘာ||ဒုတိယတပ်ရင်းမှူး၊ [[ဗမာ့သေနတ်ကိုင်တပ်ရင်း]] (၄)||ဗိုလ်မှူး||[[တပ်မတော်|ဗမာ့တပ်မတော်]]ကို အသစ်ပြန်လည်ဖွဲ့စည်း |- |၁၉၄၆ နိုဝင်ဘာ ၁၆|| ||ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီး|| |- |၁၉၄၇ ဒီဇင်ဘာ ၂၀||တိုင်းမှူး၊ [[မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]]||ဗိုလ်မှူးချုပ်||အောက်တိုဘာ ၈ ၌ ဗိုလ်မှူးချုပ်ရားထူးရရှိ |- |၁၉၄၈ ဩဂုတ် ၁||[[ဒုတိယတပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်|ဒုတိယစစ်ဦးစီးချုပ်]]||ဗိုလ်ချုပ်||ဩဂုတ် ၁၃ တွင် ဗိုလ်ချုပ်ဖြစ်လာ |- |၁၉၄၉ ဖေဖော်ဝါရီ ၁||rowspan="3" |[[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်|စစ်ဦးစီးချုပ်]]||ဗိုလ်ချုပ်|| |- |၁၉၄၉ မတ် ၃|| ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး|| |- |၁၉၅၆ ဇန်နဝါရီ ၁||ဗိုလ်ချုပ်ကြီး|| |} ==ဓာတ်ပုံများ== <gallery> File:David Ben Gurion - General Ne Win PM of Burma 1959.jpg|ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်း အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် [[ဒေးဗစ် ဘင်ဂူရီယင်]]နှင့် တွေ့ဆုံစဉ် (၁၉၅၉) File:Gen. Ne Win, Burmese P.M. touring Nesher Cement Factory in Ramleh (D783-105).jpg|ဗိုလ်နေဝင်း ရမ်မလာမြို့ရှိ Nesher ဘိလပ်မြေစက်ရုံကို လည်ပတ်ကြည့်ရှုစဉ် File:1964-05 1964年2月 周恩来陈毅访问缅甸 与奈温会谈.jpg|တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံဝန်ကြီးချုပ် [[ချူအင်လိုင်း]] (ဝဲ) နှင့် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်း (ယာ) (၁၉၆၄) </gallery> == ကိုးကား == {{reflist}} {{Lifetime|၁၉၁၁|၂၀၀၂}} {{s-start}} {{s-off}} {{s-bef|before=[[ဦးနု]]}} {{s-ttl|title=တာဝန်ထမ်းဆောင်<br>[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်]]|years=၁၉၅၈–၁၉၆၀}} {{s-aft|after=[[ဦးနု]]}} |- {{s-bef|before=[[ဝင်းမောင်၊ မန်း (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|မန်းဝင်းမောင်]]<br>(<small>နိုင်ငံတော်သမ္မတအဖြစ်</small>)}} {{s-ttl|title=[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|တော်လှန်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ]]|years=၁၉၆၂–၁၉၇၄}} {{s-aft|after=သူကိုယ်တိုင် (နိုင်ငံတော်သသမ္မတဖြစ်)}} |- {{s-bef|before=[[ဦးနု]]}} {{s-ttl|title=[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်]]|years=၁၉၆၂–၁၉၆၄}} {{s-aft|after=[[စိန်ဝင်း၊ ဗိုလ်ချုပ်၊ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း|စိန်ဝင်း]]}} |- {{s-bef|before=သူကိုယ်တိုင် ([[ပြည်ထောင်စုတော်လှန်ရေးကောင်စီအဖွဲ့|တော်လှန်ရေးကောင်စီ]] ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်)}} {{s-ttl|title=[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|နိုင်ငံတော်သမ္မတ]]|years=၁၉၇၄–၁၉၈၁}} {{s-aft|after=[[စန်းယု]]}} |- {{s-ppo}} {{s-bef|before=မရှိ}} {{s-ttl|title=[[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ|ဗမာပြည်ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]] ဥက္ကဋ္ဌ|years=၁၉၆၂–၁၉၈၈}} {{s-aft|after=[[ဦးစိန်လွင်]]}} |- {{s-mil}} {{s-bef|before=[[စမစ်ဒွန်း]]}} {{s-ttl|title=[[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]]|years=၁၉၄၉–၁၉၇၂}} {{s-aft|after=[[စန်းယု]]}} |- {{s-end}} {{ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်၏ သမ္မတများ|ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်၏ အကြီးအကဲများ}} {{မြန်မာနိုင်ငံတော်၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ}} {{ရဲဘော်သုံးကျိပ်ဝင်များ}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမားများ]] [[ကဏ္ဍ:ရဲဘော်သုံးကျိပ်]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ]] [[ကဏ္ဍ:တော်လှန်ရေးကောင်စီဝင်များ]] [[ကဏ္ဍ:အာဏာသိမ်း ခေါင်းဆောင်များ]] [[ကဏ္ဍ:တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်များ]] adx4kq0pcyqly9rw1q6u2twqmf77jod တောင်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် 0 7931 880938 880822 2025-07-08T13:41:22Z Ninjastrikers 22896 [[Special:Contributions/37.111.7.166|37.111.7.166]] ([[User talk:37.111.7.166|ဆွေးနွေး]]) ၏ ပြင်ဆင်မှုကို [[User:Yan myo thein|Yan myo thein]] ၏ နောက်ဆုံးတည်းဖြတ်မူသို့ နောက်ပြန် ပြန်ပြင်ခဲ့သည် 837638 wikitext text/x-wiki {{Ref improve|date=စက်တင်ဘာ ၂၀၂၁}} {{Infobox military unit | unit_name = တောင်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် | native_name = တပခ | image = Shoulder sleeve insignia of Southern Command.svg | image_size = 216px | caption = တောင်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်တံဆိပ် | country = {{Flag|Myanmar}} | branch = {{Army|Myanmar}} | type = [[တပ်မတော် တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်များ|တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]] | specialization = နယ်မြေဒေသ ကာကွယ်ရေး၊ လုံခြုံရေး၊ စစ်ဆင်ရေး၊ နယ်မြေအတွင်းရှိ တပ်အားလုံး၏ ဦး/ရေး/ထောက်ဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များ စီမံပေးခြင်း၊ ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲခြင်း | nickname = တောင်ငူသား၊ ကေတုမတီ | commander1 = ဗိုလ်မှူးချုပ်/ဗိုလ်ချုပ် ကြည်သိုက် | commander1_label = တိုင်းမှူး | identification_symbol = [[Image:Mm-southern-rmc.svg|border|200px]] | identification_symbol_label = အလံတော် |commander2=ဗိုလ်မှူးချုပ် အောင်ခိုင်ချို|commander2_label=ဒုတိယတိုင်းမှူး}} '''တောင်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်''' (အတိုကောက် '''တပခ''') သည် [[ကေတုမတီမြို့]]အခြေစိုက် [[တပ်မတော် တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်များ|တပ်မတော်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]]တစ်ခုဖြစ်သည်။ အဓိက တာဝန်မှာ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ ကရင်ပြည်နယ် မြောက်ဘက်ခြမ်းဒေသများနှင့် ၎င်းနှင့်ထိစပ်နေသော နေရာဒေသများ၏ ကာကွယ်ရေး၊ လုံခြုံရေးနှင့် စစ်ဆင်ရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များအား အဓိကတာဝန်ယူဆောင်ရွက်ရသည်။ ထို့ပြင် တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် နယ်မြေအတွင်းရှိ ၎င်း၏လက်အောက်ခံတပ်များနှင့် အခြားလက်ရုံး/ဝန်ထမ်းတပ်များ၏ စစ်ဦးစီး/ စစ်ရေး/ စစ်ထောက်ပိုင်းဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းများကိုပါ ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်ပေးခြင်းနှင့် အထက်ဌာနများမှ အမိန့်နှင့် ညွှန်ကြားချက်များအား ထပ်ဆင့် ညွှန်ကြားပေးခြင်းနှင့် ကြီးကြပ်ခြင်းတို့ကိုပါ ဆောင်ရွက်ရသည်။ လက်ရှိ တောင်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် တိုင်းမှူးတာဝန်ထမ်းဆောင်နေသူမှာ ''ဗိုလ်မှူးချုပ်/ဗိုလ်ချုပ် ကြည်သိုက်'' (ကြည်း - ၂၉၄၀၇) (စတသ - ၃၉) ဖြစ်သည်။ == သမိုင်း == ၁၉၄၈ခုနှစ် လွတ်လပ်ရေးရရှိပြီးချိန်တွင် [[တပ်မတော်]]၌ တောင်ပိုင်းနှင့် မြောက်ပိုင်းဟူ၍ တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် ၂ခုသာရှိခဲ့သည်။ ထိုစဉ်က တောင်ပိုင်းတိုင်းမှူးမှာ ဗိုလ်မှူးချုပ် [[စောကြာဒိုး]]ဖြစ်သည်။၁၉၄၈ခုနှစ် ၄လပိုင်းတွင် စစ်ဦးစီးချုပ်ရုံး (စစ်ရုံး)ကို စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး ထိုအချိန်တွင် တောင်ပိုင်းတိုင်းမှူးမှာ ဗိုလ်မှူးချုပ် အောင်သင်းဖြစ်သည်။၁၉၄၉ခုနှစ် ရောင်စုံသူပုန်ထကြွချိန်တွင် တောင်ပိုင်းတိုင်းမှူးမှာ ဗိုလ်မှူးချုပ် [[ကျော်ဇော၊ ဗိုလ်ချုပ်|ကျော်ဇော]]ဖြစ်သည်။ ၁၉၅၃ ခုနှစ် ကူမင်တန်အရေးတွင် တောင်ပိုင်းမှ ဗိုလ်မှူးချုပ် ကျော်ဇောအား မြောက်ပိုင်းသို့ရွှေ့ကာ မြောက်ပိုင်းမှ ဗိုလ်မှူးချုပ် အေဒီဘလိတ်မှာ တောင်ပိုင်းရောက်လာခဲ့သည်။ ၁၉၅၉ ခုနှစ် အိမ်စောင့်အစိုးရဖွဲ့စည်းချိန်တွင် တောင်ပိုင်းတိုင်းမှူးမှာ ဗိုလ်မှူးချုပ်[[အောင်ရွှေ]]ဖြစ်သည်။ ၁၉၆၀ ရွေးကောက်ပွဲအပြီး ၁၉၆၁ ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်မှူးချုပ် အောင်ရွှေကို ထုတ်ပယ်လိုက်ကာ ၎င်းနေရာတွင် ဗိုလ်မှူးချုပ် စိန်ဝင်းကို ခန့်ထားလိုက်သည်။ [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၁၉၆၀|၁၉၆၀ ရွေးကောက်ပွဲ]]အပြီး အာဏာပြန်လွှဲပြီးချိန်ဖြစ်သော ၁၉၆၁ ခုနှစ်တွင် တပ်မတော်ကို အင်အားတိုးချဲ့သည့်အနေဖြင့် တောင်နှင့် မြောက် စစ်တိုင်း(၂)ခုအား [[အနောက်မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်|နမခ]]၊ [[အလယ်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်|လပခ]]၊ [[အရှေ့တောင်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်|ရတခ]]၊ [[အနောက်တောင်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်|နတခ]]နှင့် [[အရှေ့ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်|ရပခ]] ဟူ၍ စစ်တိုင်း(၅)ခုသို့ တိုးချဲ့ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ်နောက်ပိုင်းတွင် မန္တလေးအခြေစိုက် [[အနောက်မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်|အနောက်မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]]အား ခွဲခြားကာ [[မုံရွာမြို့]]သို့ ပြောင်း၍ အခြေစိုက်သည်။ တောင်ငူအခြေစိုက် အလယ်ပိုင်းတိုင်းအား မန္တလေးသို့ ပြောင်း၍ အခြေစိုက်သည်။[[တောင်ငူမြို့|တောင်ငူ]]တွင် [[တောင်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]]ဟူ၍ အသစ်ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref>{{cite news|url=https://burmese-voanews-com.cdn.ampproject.org/v/s/burmese.voanews.com/amp/article-09-24-11-soldiers-talk079-130479973/1245668.html?amp_js_v=a6&amp_gsa=1&usqp=mq331AQHKAFQArABIA%3D%3D#aoh=16228819305559&referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com&amp_tf=From%20%251%24s&ampshare=https%3A%2F%2Fburmese.voanews.com%2Fa%2Farticle-09-24-11-soldiers-talk079-130479973%2F1245668.html|title=ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစောမောင်ကို နဝတဥက္ကဋ္ဌရာထူးကနေ ဖယ်ရှားခဲ့စဉ်က|last=|date=|work=|language=|accessdate=}}</ref><ref>{{cite book | title=အကွဲအပြဲနှင့် မသဲမကွဲမြန်မာပြည်| author=ကိုဝင်း(အမရပူရ)| work= | publisher= | year=| isbn=}}</ref><ref>{{cite book | title=တပ်မတော်ခေါင်းဆောင်များသမိုင်းအကျဉ်း (၁၉၄၁-၁၉၉၈) | author=မြဝင်း | work= | publisher= | year= | isbn=}}</ref> == ဖွဲ့စည်းပုံ == === [[ဒေသကွပ်ကဲမှု စစ်ဌာနချုပ် (ပြည်)|ဒေသကွပ်ကဲမှုစစ်ဌာနချုပ်(ပြည်)]] === {{Main|ဒေသကွပ်ကဲမှု စစ်ဌာနချုပ် (ပြည်)}} === အခြေချ စစ်ဗျူဟာအဖွဲ့(ရွှေကျင်) === {{Expand section}} === အမှတ်(၁)စစ်ဗျူဟာအဖွဲ့ === {{Expand section}} === အမှတ်(၂)စစ်ဗျူဟာအဖွဲ့ (လိပ်သို) === {{Expand section}} === အမှတ်(၃)စစ်ဗျူဟာအဖွဲ့ === {{Expand section}} == တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်နယ်မြေအတွင်းရှိ ခြေမြန်တပ်မဌာနချုပ်များ == === [[အမှတ်(၆၆)ခြေမြန်တပ်မ ဌာနချုပ်|အမှတ်(၆၆)ခြေမြန်တပ်မဌာနချုပ်]] === {{Main|အမှတ်(၆၆)ခြေမြန်တပ်မ ဌာနချုပ်}} === [[အမှတ်(၇၇)ခြေမြန်တပ်မ ဌာနချုပ်|အမှတ်(၇၇)ခြေမြန်တပ်မဌာနချုပ်]] === {{Main|အမှတ်(၇၇)ခြေမြန်တပ်မ ဌာနချုပ်}} == တောင်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် တိုင်းမှူးတာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူများ == {{Expand list}} *ဗိုလ်မှူးချုပ် စောကြာဒိုး (ကြည်း - ၅၁၀၇) (၂၂-၁၂-၁၉၄၇ မှ ၁၃-၄-၁၉၄၈) *ဗိုလ်မှူးချုပ် အောင်သင်း (ကြည်း - ၅၀၁၅) (၁၄-၄-၁၉၄၈ မှ ၅-၂-၁၉၄၉) *ဗိုလ်မှူးချုပ် ကျော်ဇော (ကြည်း - ၃၅၀၄) (၅-၂-၁၉၄၉ မှ ၇-၇-၁၉၅၃) *ဗိုလ်မှူးချုပ် ဒီအေဘလိတ် (ကြည်း - ၅၁၀၉) (၇-၇-၁၉၅၃ မှ ၂၅-၂-၁၉၅၉) *ဗိုလ်မှူးကြီး အောင်ရွှေ (ကြည်း - ၃၅၀၅) (၂၅-၂-၁၉၅၉ မှ ၁၅-၂-၁၉၆၁) *ဗိုလ်မှူးချုပ် စိန်ဝင်း (ကြည်း - ၃၅၂၅) (၁၅-၂-၁၉၆၁ မှ ၁၁-၁၀-၁၉၆၁) *ဗိုလ်ချုပ် အေးသောင် (ကြည်း - ၇၀၃၄) (ဗသက - ၁၃) *ဗိုလ်ချုပ် စိုးမြင့် (ကြည်း - ၈၆၄၂) (ဗသက - ၂၆) *ဗိုလ်ချုပ် တင်အေး (ကြည်း - ၁၁၂၃၆) (စတသ - ၉) *ဗိုလ်ချုပ် အောင်မင်း (ကြည်း - ၁၂၀၀၈) (စတသ - ၁၃) *ဗိုလ်ချုပ် ကိုကို (ကြည်း - ၁၄၂၃၅) (စတသ - ၁၉) *ဗိုလ်ချုပ် လှမင်း (ကြည်း - ၁၆၅၂၂) (စတသ - ၂၂) *ဗိုလ်မှူးချုပ် စိုးထွဋ်<ref>{{Cite web|url=https://www.burmalibrary.org/sites/burmalibrary.org/files/obl/docsMA2011/MA2011-02-09.pdf|title=မြန်မာ့အလင်းသတင်းစာ (၉.၂.၂၀၁၁)}}</ref> (ကြည်း - ၁၇၅၄၀) (ဗသက - ၆၄) *ဗိုလ်ချုပ် ညိုစော (ကြည်း - ၁၆၇၆၇) (စတသ - ၂၃) *ဗိုလ်ချုပ် အောင်ကျော်ဇော (ကြည်း - ၁၇၄၄၄) (စတသ - ၂၄) *ဗိုလ်ချုပ် မြတ်ကျော် (ကြည်း - ၁၈၉၅၉) *ဗိုလ်ချုပ် မျိုးဝင်း (ကြည်း - ၁၉၇၁၄) *ဗိုလ်ချုပ် ထိန်ဝင်း (ကြည်း - ၂၈၁၈၀) (စတသ - ၃၈) *ဗိုလ်မှူးချုပ် ကြည်သိုက်<ref>{{cite news|url=https://burma.irrawaddy.com/news/2021/01/17/236590.html|title=နေပြည်တော် စစ်တိုင်းမှူး အပြောင်းအလဲ ဖြစ်|last=|date=|work=|language=|accessdate=}}</ref> (ကြည်း - ၂၉၄၀၇) (စတသ - ၃၉) == ကိုးကား == {{reflist}} == နောက်ထပ်ကြည့်ရန် == {{တပ်မတော် (ကြည်း)}} [[ကဏ္ဍ:တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်များ]] 7mc8kj0sy229e4unlxkrj7ccewg3pl0 ကိုးကန့်လူမျိုး 0 8236 881019 863843 2025-07-09T06:17:27Z EricOng77 132463 881019 wikitext text/x-wiki {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" align="right" width="300" style="margin: 0 0 1em 1em; background: #ffffff; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%;" |+'''ရှမ်းပြည်နယ် ကိုးကန့်အထူးဒေသ''' |---- | |[[File:kokang.svg]] <br />ကိုးကန့် အထူးဒေသ |---- | '''ရုံးစိုက်ရာမြို့''' | လောက်ကိုင်မြို့၊ လားရှိုးမြို့ |---- | '''အစိုးရဥက္ကဋ္ဌ''' | ဖုန်တာရွှင် |---- | '''ဧရိယာ''' | -2,060 km<sup>2၊</sup> <sup>-လားရှိုးမြို့နယ်</sup> |---- | '''လူဦးရေ''' | ၁.၆ သိန်းကျော် |---- | '''လူမျိုး''' | ကိုးကန့် 87%<ref>[http://docs.google.com/View?id=ajkbddqs38xh_338c545fmk5 果敢概況]{{Dead link|date=September 2021 }}</ref>၊ ရှမ်း 4%<ref name="Minority of kokang">緬甸撣邦第一特區政府網站,http://www.kokang.net/html/guogangaikuang/2008/1214/6.html {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090829212605/http://www.kokang.net/html/guogangaikuang/2008/1214/6.html |date=29 August 2009 }}</ref>၊ ဝ 1%<ref name="Minority of kokang"/> ၊ ဗမာ |---- | '''ဘာသာစကား''' | ကိုးကန့်စကား (တရုတ်စကား)<ref>果敢的漢語稱為果敢語,是漢語中的[[西南官話]],參考{{〈}}緬東果敢話音系探析{{〉}}</ref> ဗမာစကား |---- | '''ငွေကြေးစနစ်''' |ကျပ် ၊ တရုတ်ယွမ်ငွေ(လက်ရှိ) |} ကိုးကန့်လူမျိုးသည် ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်တွင် နေထိုင်လျက်ရှိကြသော [[တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားများ|တရုတ်-တိဗက်အုပ်စု]]ဝင်တိုင်းရင်းသားများ ဖြစ်သည်။ ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်အစိုးရမှ တရားဝင် အသိအမှတ်ပြုထားသည့် တိုင်းရင်းသားလူမျိုး ၁၃၅မျိုး အနက်မှ လူနည်းစု တိုင်းရင်းသား လူမျိုးတစ်မျိုး ဖြစ်သည်။ ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်၏ '''ကိုးကန့်'''ဒေသသည် မြန်မာနိုင်ငံ အရှေ့မြောက်ပိုင်းရှိ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသဖြစ်သည်။ တရားဝင်အားဖြင့် ‘ရှမ်းပြည်နယ် အထူးဒေသ ၁’ ဟု ခေါ်ကာ ရုံးစိုက်ရာမြို့မှာ လောက်ကိုင်မြို့ ဖြစ်သည်။ ကိုးကန့်ဒေသတွင် နေထိုင်သည့် လူဦးရေ ၁.၆ သိန်းကျော်ရှိပြီး ကိုးကန့်လူမျိုး အများစုဖြစ်သည်။ ကိုးကန့် ဟူသောအခေါ်အဝေါ်မှာ ၁၉ ရာစုနှစ်ဦးပိုင်းတွင် ကိုးကန့်လူမျိုးများ၏ ရှင့်တာဟု အကြီးအကဲက ၎င်းတို့၏ နေရာမြေကို ကိုးကန့်ဟု ကင်ပွန်းတပ် ပေးခဲ့ချိန်မှ စတင်ခဲ့သည်။ ယင်းဒေသအား ၁၈၄၀ ခုနှစ်တွင် မန်ချူး ချင်မင်းဆက်မှ ကိုးကန့်ခရိုင်အဖြစ် သတ်မှတ်ပေးခဲ့သည်။ နောက်ကာလများတွင် မြန်မာဘုရင်မှ နယ်မြေများ တိုးချဲ့သိမ်းယူတိုက်ခိုက်ရာမှ စတင်၍ မြန်မာ့ပိုင်နက်နယ်မြေထဲသို့ ပါဝင်လာခဲ့သည်။ အင်္ဂလိပ်လက်အောက်သို့ ကိုလိုနီအဖြစ် မြန်မာနှင့်တရုတ်တို့ ကျရောက်စဉ်က ကိုးကန့်နယ်မြေမှာ မြန်မာဘုရင်၏ လက်အောက်ခံနယ်မြေဖြစ်နေသဖြင့် လွတ်လပ်ရေးရလာသောအခါ တရားဝင်မြန်မာပိုင်နက်နယ်မြေဖြစ်လာခဲ့သည်။ <ref>另有一方記載,鎮康州土司至改土歸流之前,還是將怒江以東全視為自己的領土</ref>。 <!-- ==သမိုင်း== ကိုးကန့်ဒေသသည် မူလက 果敢曾為中國西南邊境少數民族的地域,明朝末年大量漢族隨桂王湧入雲南省。18世紀,一支漢人移民後裔成為科干山的地方勢力,後受封世襲治理果敢,向中國效忠。19世紀末,果敢被劃入[[英屬印度]],成為緬甸境內以'''[[華人]]'''為主體的[[土司]]縣。[[1959年]]緬甸廢除土司制度之後,果敢陷入了長期的動亂,直至[[1989年]]停戰方趨於穩定,成為今日的撣邦第一特區。 ===清朝以前=== 果敢地區在歷史上多屬於地方土司管理的地區,未成為中央集權國家所能有效控制的邊境地區;崎嶇複雜的地形決定了其多樣化的民族組成。 該地曾為哀牢[[百濮]]的地域,後哀牢內附[[東漢]],該地屬於東漢[[永昌郡]]西南邊陲。[[三國時代]]蜀漢[[諸葛亮]]在平南時在[[諸葛炮樓山]]留下了遺蹟。在白族[[大理國]]時期,劃屬永昌府孟纏甸範圍。[[元代]],分屬雲南省鎮康路、孟定路孟纏甸的一部份。[[明代]],則屬[[鎮康州|鎮康土州]]以及[[孟定府|孟定土府]]的疆域。<ref>參考中國地圖出版社出版的中國歷史地圖集,ISBN 7-980013-01-8/K‧01</ref>17世紀[[南明|南明政權]]向西南方敗退,大規模的漢人隨著桂王永曆明軍遷徙雲南。 ===楊氏土司世襲統治=== 18世紀,[[鎮康州]]以及[[木邦]]的交界處出現了楊姓漢人勢力,[[楊獻才]]與繼任者[[楊維興]]以興達戶為基礎,對外擴張。至[[1840年]],第四代領導者[[楊國華]]被清朝冊封為世襲果敢縣令。<ref name="Yang family">參考土司後裔所撰寫的《楊家》</ref><ref name="lincang.gov.cn">參考臨滄市政府公眾信息網,臨滄大事紀(清朝部份),[http://www.lincang.gov.cn/Zzlc/Lswh/200603/16202.html]<br>''道光二十年(1840),雲貴總督奏准,將被木邦所侵蝕的[[鎮康州]]上、中、下六戶地,冊封為楊姓土司世襲果敢縣。''<br>''光緒二十三年(1897),英國政府迫使清政府在《中英續議滇緬條約附款》中,將果敢劃歸英國。'' </ref><ref>參考《世界民族》2005年第5期,王士錄{{〈}}緬甸的果敢族:族稱、來歷、狀況及跨國互動{{〉}}</ref><ref>''中國西南邊疆変遷史'',第283頁,雲南教育出版社, 1987[http://books.google.com.tw/books?id=5zlUAAAAMAAJ&q=%E6%9E%9C%E6%95%A2%E7%B8%A3&dq=%E6%9E%9C%E6%95%A2%E7%B8%A3&lr=&ei=Y375SNu0CYPWtgPl6uzoDA&pgis=1]</ref> 1897年《中英續議緬甸條約》果敢被劃入英屬印度的範圍,<ref>參考中國華文教育網刊載資料,http://www.hwjyw.com/trainings/invite_in/teaching_stories/200804/t20080425_16030.shtml</ref><ref name="Yang family"/><ref name="lincang.gov.cn"/>成為木邦大土司轄下的小土司邦。 二戰之後,果敢與鄰近的土司邦一同自英國獨立,組成[[緬甸聯邦]]。此後果敢獲得大土司的地位,不再從屬於木邦。楊姓土司的世襲統治權至1959年結束,歷時兩百餘年的果敢土司至此交權予地方議會。<ref>參考http://www.4dw.net/royalark/Burma/kokang2.htm</ref> ===後土司及緬共執政時期=== 土司政權結束之後,土司家族的影響仍在。數年後,土司家族成員[[楊振聲]]起兵反抗緬甸政府。戰爭使果敢元氣大傷,從原有的反軍人政府戰爭,逐漸演變為果敢內戰。 1968年至1989年,以彭家聲為首的果敢民族武裝加入緬甸共產黨,在中國共產黨的支援下,控制了果敢的大部分領土。 ===撣邦第一特區=== 1989年,彭家聲治下的果敢脫離緬共,與緬甸政府停戰,成立特區政府。特區保有有限的軍力,獨立的內政、軍事、財政等權力。中央政府派駐少量的公共服務人員至果敢<ref name="緬共">參考從革命者到毒販——7、緬甸共產黨的最後歲月,http://sinoliberal.blog.sohu.com/530287.html</ref>。2003年全面停種[[罌粟]]。 2009年發生「[[果敢88事件|8.8事件]]」,原特區政席彭家聲去職,由原副主席[[白所成]]擔任果敢地区临时管理委员会主席。<ref>鳳凰衛視,独家专访:果敢临时领导人白所成否认叛变,http://news.ifeng.com/world/special/miandiandongdang/news/200909/0904_7925_1335651.shtml</ref> ==地理與人口== [[file:Maps_of_Kokang.png|thumb|300px|果敢的輪廓猶如朝鮮半島<ref>蔡山所著的《果敢》中如此形容</ref>]] ===疆域=== 1989年彭家聲脫離緬甸共產黨之際,一同脫離緬共的軍區包含果敢、貴概及勐固,均屬於撣邦第一特區管理。1990年代特區政權易手,江西地區遂脫離第一特區,特區僅領有薩爾溫江東岸的果敢。 果敢面積2060平方公里,四面以高山或河流為界,境內遍佈高山深壑,全境海拔在450至2400米之間,山與山之間的壩子海拔約1100米。主要精華區位中部的[[麻栗壩]]山間盆地。疆域西抵[[薩爾溫江]],南以南定河與[[佤邦]](撣邦第二特區)相對,東與中國雲南省[[鎮康縣]]為鄰,少部份與[[耿馬傣族佤族自治縣]]接壤,北面是[[龍陵縣]]、[[潞西市]]。<ref>[http://kokang.net/html/guogangaikuang/2008/1215/13.html]緬甸撣邦第一特區(果敢)政區圖</ref> ===行政區劃=== {{主|果敢行政區劃}} 撣邦第一特區劃分為一市一縣,縣下設區,區下設鄉: *老街市,特區政府位於老街的西北部的平掌 *果敢縣,縣治老街市 **紅星區,區治慕泰街 **興旺區,區治新平街 **東山區,區治石園子街 **西山區,區治大水塘街 **清水河區,區治清水河 ===民族、人口=== 果敢是一個多民族地區,共有漢族、[[撣族]]、[[崩龍族]]、[[苗族]]、[[佤族]]、[[傈僳族]]、[[克欽族]]共7個民族,通用漢語。在常駐人口中,漢族佔87%,大多數的果敢人是中國移民的後代。 截至2009年,果敢常住人口14萬人,暫住人口3萬人,華僑多集中在市街,緬族則多為中央政府派駐的公共事業職員。 ==စီးပွားရေး== 果敢在經濟上屬相對落後的地區,自英國殖民於緬甸以來,以種植罌粟為主,以出產優質大煙聞名於世。在20世紀初土司治理的時期,曾有一段繁榮的歷史,罌粟也逐漸成為果敢唯一的經濟來源。 由於長年戰亂,原有的經濟建設、政治體制、社會基礎皆遭受極大的破壞,使基礎建設被破壞以後未獲重建且停滯不前,直到停戰以後才穩定發展。但[[2003年]]果敢停止生產罌粟,切斷了當地的經濟來源,且替代種植的情況並不理想,經濟遭受嚴重衝擊。另一方面,果敢的產業朝向博彩業發展,主要對中國招攬遊客,有小澳門之稱,但近年財政收入因中國政府對境外賭博旅遊有所限制而隨之銳減。 由於緬甸政府對果敢實施經濟封鎖,果敢的經濟嚴重依賴中國雲南,積極從中國引進資金、技術及人才。電力方面由[[中国南方电网公司]]通過35千伏南果東線提供<ref>[http://www.in-en.com/power/html/power-1026102635450645.html 南方電網做好與緬甸果敢相鄰區域特殊時期保供電工作]</ref>。通信方面中國電信和中國移動在附近建有基站,使用中國臨滄地區區號,網際網路也經由中國對外聯繫。 --> == ယဉ်ကျေးမှု == ကိုးကန့်လူမျိုး အများစုမှာ တရုတ်နွယ်ဖွားများ ဖြစ်ကြသည်။ တရုတ်ရိုးရာ ဓလေ့ထုံးစံများကို ဆက်လက် ထိန်းသိမ်း ထားလျက် ရှိသည်။ ထို့ကြောင့် ကိုးကန့်တို့၏ ရိုးရာဓလေ့များမှာ အနီးဝန်းကျင်ရှိ ယူနန်တရုတ်များ၏ ရိုးရာဓလေ့နှင့် ဆင်တူသည်။ ကိုးကန့်လူမျိုး အများစုမှာ တာအိုဘာသာနှင့် [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]ကို ယုံကြည်ကိုးကွယ်ကြသူများ ဖြစ်ကြသည်။ ဘာသာရေး အချက်အချာမှာ လောက်ကိုင်မြို့ရှိ ကိုးကန့်ဘုံကျောင်း ဖြစ်သည်။ == ပညာရေး == ကိုးကန့်တို့၏ ပညာရေးစနစ်မှာ ဖွံ့ဖြိုးဆဲ အဆင့်တွင်သာ ရှိသေးသည်။ အခြေခံ ပညာရေးမှာ အပစ်အခတ် ရပ်ဆဲပြီးနောက်မှ ပြန်လည် ထူထောင်ခဲ့သည်။ မူလတန်းနှင့် အလယ်တန်းကျောင်း ၁၀ ကျော် ရှိပြီး ကျောင်းများတွင် ကိုးကန့်ဘာသာ (တရုတ်ဘာသာ) ဖြင့် သင်ကြားပို့ချသည်။ အပတ်စဉ် မြန်မာစာ သင်ကြားချိန် ၃ နာရီမှ ၄ နာရီအထိ ရှိပြီး မြန်မာစာ သင်ကြားပို့ချသည့် ဆရာ၊ ဆရာမများကို မြန်မာနိုင်ငံ ဗဟိုအစိုးရမှ ခန့်အပ်သည်။ <ref>參考走進「北金三角」重鎮———果敢,http://www.kakabook.net/research/35/7635-8145.html {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201208214931/http://www.kakabook.net/research/35/7635-8145.html |date=8 December 2020 }}</ref> ဒေသတွင်း၌ အဆင့်မြင့် ပညာရေး ပို့ချသည့် ကျောင်းများ မရှိပေ။ မြန်မာနိုင်ငံ အခြားဒေသသို့ သွားရောက် ပညာသင်သူမှာ အနည်းစုသာဖြစ်သည်။ == လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး == ကိုးကန့်ဒေသသည် တောင်တန်းဒေသဖြစ်သည့်အတွက် ကိုးကန့်တို့သည် ကုန်ပစ္စည်းများ သယ်ပို့ရာတွင် မြင်းနှင့် လားများကို အဓိက အားကိုးကြသည်။ ကတ္တရာလမ်း အခြေအနေမှာ မကောင်းမွန်လှပေ။ မိုးများသည့် ရာသီဆိုလျှင် ယာဉ်များ ဖြတ်သန်းသွားလာရန် အခက်အခဲရှိသည်။ အများသုံး သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးစနစ် မဖွံ့ဖြိုးပေ။ ကိုးကန့်ဒေသအတွင်း လောက်ကိုင်မြို့သည် လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး အချက်အချာဖြစ်သည်။ မြို့တွင်း၌ အငှားယာဉ်များ၊ အဝေးပြေး ဘတ်စ်ကားဂိတ်များ ရှိသည်။ == နိုင်ငံရေးနှင့် စစ်ရေး == ကိုးကန့် အထူးဒေသသည် ရှမ်းပြည်နယ်ရှိ ပထမဆုံးသော အထူးဒေသ ဆိုသော်လည်း ရှမ်းပြည်နယ်အစိုးရ လက်အောက်တွင် မရှိပေ။ မြန်မာနိုင်ငံ နအဖ ဗဟိုအစိုးရနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက် ရေးထိုးကာ နအဖ ဗဟိုအစိုးရနှင့် တိုက်ရိုက်ဆက်ဆံသည်။ အထူးဒေသ ဥက္ကဋ္ဌမှာ ဒေသ၏ အာဏာအကြီးဆုံးခေါင်းဆောင် ဖြစ်သည်။ လက်ရှိဥက္ကဋ္ဌမှာ ဖုန်ကြားရှင် (彭家聲) ၏သား ဖုန်တာရွှင်ဖြစ်သည်။ စစ်ရေးအင်အားကို '''[[မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်]]''' MNDAA နှင့် နအဖ ဗဟိုအစိုးရမှ ကွန်းလုံ၌ တပ်ချထားသည့် စစ်တပ်ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည်။ MNDAA ကို ဖုန်တာရွှင်ကဦးဆောင်ကာ ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် လားရှိုးကိုသိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သည်၊၊ ကိုးကန့်အထူးဒေသအစိုးရ၏ လက်နက်ပစ္စည်းများကိုမူ ကိုးကန့်အထူးဒေသ ဥက္ကဋ္ဌက တာဝန်ယူသည်။ == ကိုးကား == <references /> <ကိုးကန့္တတ္မ်ားျပန္လည္ဆုပ့္ခြာပါျမန္မာစစ္တတ္နွင့္တိုက္လိုက္ခ်င္းမ်ိုးမျပု႕ရန္နွင့္တတ္အင္အားျပန္လည္ျဖည့္တင္ရန္ေရွ႕တန္စစ္ေျမျပင္မွယခုဆုပ့္ခြာရန္" အမိန္႔ "[{[[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/202.191.105.19|202.191.105.19]] ၁၁:၄၅၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၃ (UTC)}][([[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/202.191.105.19|202.191.105.19]] ၁၁:၄၅၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၃ (UTC))][[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/202.191.105.19|202.191.105.19]] ၁၁:၄၅၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၃ (UTC)@ == ပြင်ပလင့်ခ်များ == * [http://bbs.fokokang.com/index.php 果敢论坛] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091207083042/http://bbs.fokokang.com/index.php |date=7 December 2009 }},八八事件後新官方論壇 * [http://blog.ifeng.com/2545888.html 新果敢特區報] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091018043720/http://blog.ifeng.com/2545888.html |date=18 October 2009 }},果敢特區報編輯部所設 * [http://www.4dw.net/royalark/Burma/kokang2.htm The Yang Dynasty] * [http://www.kokang.net/html/guogangaikuang/2008/1215/13.html Map of Kokang] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090822073744/http://www.kokang.net/html/guogangaikuang/2008/1215/13.html |date=22 August 2009 }} * [http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=15282 Kokang Celebrate Liberation from Burmese Communists] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090315072621/http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=15282 |date=15 March 2009 }} 11 March 2009 * [http://www.shanland.org/oldversion/index-3160.htm Maps of Kokang] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100806001635/http://www.shanland.org/oldversion/index-3160.htm |date=6 August 2010 }} {{မြန်မာပြည် လူမျိုးများ}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံလူမျိုးများ]] [[Category:ရှမ်းပြည်နယ်]] bnoc22x27t840jnd64xky21b098p3hh အေးကို (နိုင်ငံတော်သမ္မတ) 0 8380 881016 854616 2025-07-09T06:04:12Z Salai Rungtoi 22844 /* ငယ်ဘဝ */ 881016 wikitext text/x-wiki {{Infobox President |name = ဦး​အေးကို |image =U Aye Ko.jpg |imagesize = |smallimage = |caption =(၁၉၂၁-၂၀၀၆) |order = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတများ စာရင်း|မြန်မာနိုင်ငံ၏ ယာယီသမ္မတ]] |office = |term_start = ၁၂ ဩဂုတ် ၁၉၈၈ |term_end = ၁၉ ဩဂုတ် ၁၉၈၈ |predecessor = [[စိန်လွင်၊ ဦး (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဦးစိန်လွင်]] |successor = [[မောင်မောင် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဒေါက်တာ​မောင်​မောင်]] |primeminister = |birth_date = {{Birth date|1921|9|19|df=y}} |birth_place = ဧရာဝတီတိုင်း၊ ပုသိမ်မြို့ |death_date = {{death date and age|2006|9|26|1921|9|21|df=y}} |death_place = [[ရန်ကုန်မြို့]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]] |nationality = [[ဗမာလူမျိုး|မြန်မာ]] |party = |spouse = ဒေါ်မိမိ​လေး |relations = |children = |residence = |alma_mater = ဆယ်တန်း |occupation = တပ်မတော် အရာရှိ |profession = |religion = [[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]] |signature = |website = |footnotes = <!--Military service--> |nickname = |allegiance = |branch = [[တပ်မတော်]] |serviceyears = |rank = General |unit = |commands = Deputy Commander, No. 30 Infantry Battalion (1961) Commander, No. 1 Shan Rifle Battalion (1964) Director, Directorate of Aritllery and Armour Corps (1966) Commander, 88th Light Infantry Division (1969) Commander, Strategic Operation Command (1972) Commander, North Eastern Regional Military Command (1972) Commander, North Western Regional Military Command (1974) Commander, Yangon Regional Military Command (1975) Vice Chief of Staff (Army) - (1976) Chief of Staff (Army), (1981) |battles = |awards = }} ဦးအေးကိုသည် [[စိန်လွင်၊ ဦး (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဦးစိန်လွင်]]နောက် တက်လာသော သမ္မတဖြစ်သည်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၅ ရက်မှ ၂၇ ရက်ထိ (၂)ရက်သာ လစ်လပ်နေသော သမ္မတ တာဝန်ကို ထမ်းဆောင်လိုက်ရသူ ဖြစ်သည်။ [[သီရိပျံချီ]] ဘွဲ့ရ တပ်မတော် အရာရှိကြီးဖြစ်သည်။ စာရိတ္တအလွန် အင်မတန်ကောင်းသည်ဟု ဆိုသည်။ ==ငယ်ဘဝ== ဦးအေးကိုအား ၁၉၂၁-ခု၊ စက်တင်ဘာ (၁၉)ရက်နေ့ တွင် ဧရာဝတီတိုင်း၊ ပုသိမ်မြို့ အဖ ဦးဘိုးညွန့် + ဒေါ်ငွေဆိုင်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။ ပုသိမ်ခရိုင်၊ ကျုံပျော်မြို့၊ နေရှင်နယ် အမျိုးသား အထက်တန်းကျောင်းတွင် ဆယ်တန်းအထိ ပညာသင်ကြားခဲ့သည်။ ၁၉၃၉-ခုနှစ်တွင် ကျောင်းသားသမဂ္ဂ အမှုဆောင်အဖြစ် ကျောင်းသားသပိတ်ကြီးတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ <ref>သမိုင်းသုတေသနဦးစီးဌာနထုတ် ခေတ်ရေစီးထဲက ပုဂ္ဂိုလ်များ စာအုပ်မှ</ref> ဦးအေးကိုသည် တပ်မတော်တွင် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးအဆင့်ထိ နိုင်ငံတော်ကောင်စီ ဒုတိယဉက္ကဋ္ဌ မြန်မာဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးတာဝန်များကို ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ၂၇.၇.၁၉၈၈ တွင် တာဝန်မှ အနားယူခဲ့ပြီး ၂၀၀၆-ခု၊ စက်တင်ဘာ (၂၆)ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်မြို့၌ ကွယ်လွန်သည်။ ကွယ်လွန် ချိန်တွင် အသက်(၈၆)နှစ် ရှိပြီဖြစ်သည်။ <ref>Hot New ဂျာနယ်၊ အမှတ်(၉)၊ အတွဲ(၁) စက်တင်ဘာ(၁၇)ရက် </ref> == ဂုဏ်ပြုခံရခြင်း == ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၇ ရက်တွင် အမိန့်ကြော်ငြာစာ အမှတ် ၆၂/၂၀၂၂ အရ ဦးကျော်ထင်အား [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ]]က [[ပြည်ထောင်စုစည်သူသင်္ဂဟ]]ဘွဲ့ဖြစ်သော [[မဟာသရေစည်သူ]]ဘွဲ့ကို ချီးမြှင့်အပ်နှင်းခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=https://sacoffice.gov.mm/sites/default/files/2024-11/63-2022_0.pdf|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် ၆၃/၂၀၂၂ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့တံဆိပ်များ ချီးမြှင့်ခြင်း|work=sacoffice.gov|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date=၁၇ ဧပြီ ၂၀၂၂}}</ref> == ကိုးကား == <references/> {{ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်၏ သမ္မတများ|ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်၏ အကြီးအကဲများ}} {{Lifetime|၁၉၂၁|၂၀၀၆}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတများ]] sios89llf3z46dpfower2ny23121dms သန်းရွှေ (ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး) 0 8520 880961 870602 2025-07-08T14:30:53Z Salai Rungtoi 22844 /* နိုင်ငံတကာ မီဒီယာ */ 880961 wikitext text/x-wiki {{Infobox Officeholder |name = ဦးသန်းရွှေ |native_name = |image = Than Shwe 2010-10-11.jpg |office = [[နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ]] ဥက္ကဋ္ဌ |deputy = ဦး[[မောင်အေး]] |term_start = ၂၃ ဧပြီ ၁၉၉၂ |term_end = ၃၀ မတ် ၂၀၁၁ |predecessor = ဦး[[စောမောင်၊ ဦး(ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|စောမောင်]] |successor = ဦး[[သိန်းစိန်]] <small> ([[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|သမ္မတ]]) </small> |office2 = [[တပ်မတော်| ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]] |term_start2 = ၂၃ ဧပြီ ၁၉၉၂ |term_end2 = ၃၀ မတ် ၂၀၁၁ |deputy2 = ဦးမောင်အေး |predecessor2 = ဦး[[ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစောမောင်|စောမောင်]] |successor2 = ဦး[[မင်းအောင်လှိုင်၊ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး|မင်းအောင်လှိုင်]] |office3 = [[မြန်မာနိုင်ငံတော်၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ|မြန်မာနိုင်ငံ ဝန်ကြီးချုပ်]] |term_start3 = ၂၃ ဧပြီ ၁၉၉၂ |term_end3 = ၂၅ ဩဂုတ် ၂၀၀၃ |predecessor3 = ဦး[[ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစောမောင်|စောမောင်]] |successor3 = ဦး[[ခင်ညွန့်၊ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး|ခင်ညွန့်]] |birth_date = {{birth date and age|1933|2|2|df=y}}<ref>{{cite web |url=http://www.altsean.org/Research/SPDC%20Whos%20Who/SPDC/ThanShwe.htm |title=Than Shwe |accessdate=2008-07-02 |publisher=Alternative Asean Network on Burma |archivedate=19 July 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080719115607/http://www.altsean.org/Research/SPDC%20Whos%20Who/SPDC/ThanShwe.htm }}</ref> သို့မဟုတ် <br />{{birth date and age|1935|5|3|df=y}}<ref group=note name=age /> |birth_place = ကျောက်ဆည်၊ အထက်မြန်မာပြည်၊ ဗြိတိသျှအိန္ဒိယ။<br/><small>(ယခု မြန်မာနိုင်ငံ)</small> |death_date = |death_place = |party = |spouse = [[ဒေါ်ကြိုင်ကြိုင်]] |children = ၈ |nationality = မြန်မာ | ethnicity = ဗမာ <!--Military service--> |nickname = |allegiance = |branch = [[မြန်မာ့တပ်မတော်]] |serviceyears = ၁၉၅၃ - ၂၀၁၁ |rank = [[ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး]] |unit = |commands = |battles = |awards = }} '''ဦးသန်းရွှေ''' သည် ၁၉၉၂ ခုနှစ်မှာ ၂၀၁၁ ခုနှစ်အထိ မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံ့အကြီးအကဲအဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ ထိုကာလအတွင်း [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|မြန်မာနိုင်ငံ ဝန်ကြီးချုပ်]]၊ [[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်|ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]] နှင့် [[ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးအသင်း]]၏ ဥက္ကဋ္ဌ အစရှိသော အရေးပါသည့် ရာထူးများကိုလည်း ရယူထားခဲ့သည်။ ၂၀၁၁ ခုနှစ် မတ်လတွင် နိုင်ငံ့အကြီးအကဲ အဖြစ်မှ တရားဝင် အနားယူခဲ့သည်။ == ငယ်စဉ်ဘဝ == ဦးသန်းရွှေကို ၁၉၃၃ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂ ရက် ကြာသပတေးနေ့ နံနက် ၅ နာရီခန့်တွင် ကျောက်ဆည်မြို့နယ် အင်းမရွာ၌ အဖ ဦးလေးမြင့်၊ အမိ ဒေါ်စိမ်းရင်တို့မှ မွေးဖွားသည်။{{refn|1 =မန္တလေးတိုင်း၊ ကျောက်ဆည် မြို့နယ်အတွင်းရှိ မင်းစုကျေးရွာတွင် မွေးဖွားသည်ဟုလည်း ဆိုကြသေးသည်။ သို့သော် မြန်မာ့သမိုင်း အဖွဲ့ဝင် ဦးကျော်ငြိမ်း ပြုစုသော '''ကိုလိုနီခေတ် မြန်မာရက်စွဲသမိုင်း'''(၁၈၈၆-၁၉၄၂)၌ ၁၉၃၃ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂ ရက် ကြာသပတေးနေ့ ဟူ၍ ဖော်ပြထားသည်။ ထို့အတူ Benedict Rogers ရေးသား၍ ထိုင်းနိုင်ငံမှ Silkworm စာအုပ်တိုက် မှ ၂ဝ၁ဝ ခုနှစ်က ထုတ်ဝေခဲ့သော Than Shwe: Unmasking Burma’s Tyrant စာအုပ် စာမျက်နှာ ၁ဝ နှင့် အွန်လိုင်းစာမျက်နှာ၌လည်း ယင်းအတိုင်းပင် ဖော်ပြထားသည်။ Emma Larkin ရေး၍ ပင်ကွင်းစာအုပ်တိုက်မှ ၂ဝ၁ဝ ထုတ်ဝေသော Everything is Broken စာအုပ် စာမျက်နှာ ၁၆၇ ၌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး သန်းရွှေ၏ မွေးသက္ကရာဇ် ၁၉၃၃ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂ ရက်နေ့သည် မမှန်ဟု ဆိုသည်။ ၎င်းက ၁၉၃၂ ဧပြီ ၁ ရက် နံနက် ၆ နာရီသာ အမှန်ဟု ဆိုသည်။ သို့သော် အမည်မဖော်လိုသော ဝေဒပညာရှင် တစ်ဦးကမူ ၁၉၃၃ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၃ ရက် သောကြာနေ့သာ ဖြစ်ရမည်ဟု ဆိုသည်။ အကြောင်းမှာ ဦးသန်းရွှေ၏ ချက်တဝိုက်၌ မှဲ့စလွယ် (သို့မဟုတ်) စာအမှတ်အသား ပါရှိသောကြောင့်ဟု ဆိုသည်။ သို့သော် ၂၀၁၅ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ မဲဆန္ဒရှင်စာရင်းတွင်မူ ၃ မေ ၁၉၃၅ ဟုဖော်ပြထားသည်။|group = note|name=age}} ဦးသန်းရွှေသည် ငယ်စဉ်က ကျောက်ဆည်မြို့၌ စတင်ပညာသင်ကြား၍ ၁၉၅၁ ခုနှစ် အသက် ၁၈ နှစ်၌ အင်္ဂလိပ်-မြန်မာ ၁ဝ တန်းအထိ ပညာသင်ကြားခဲ့သည်။ ၁ဝ တန်း စာမေးပွဲ အောင် မအောင် ကို အတိအကျ မသိရသော်လည်း မဆလပါတီ ဗဟိုကော်မတီလောင်း ကိုယ်ရေးမှတ်တမ်း အကျဉ်း၌ ၁ဝ တန်းအောင်ဟု ဖော်ပြထားသည်။ ထို့နောက် ၁၉၅၂ ခုနှစ် မိတ္ထီလာမြို့ရှိ စာတိုက်၌ တစ်နှစ်ခန့် စာတိုက်စာရေး ဝင်ရောက်လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၅၃ ခုနှစ်တွင် တပ်မတော် အရာရှိ လေ့ကျင့်ရေးကျောင်း O.T.S အပတ်စဉ် (၉) သို့ တက်ရောက်ကာ ဒုဗိုလ်အဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်း ခံရသည်။<ref name="Leaders">Leaders of Tatmadaw, published by Defence Services Historical Museum and Research Institute (DSHMRI)</ref> သူ၏ကိုယ်ပိုင်နံပါတ်မှာ ကြည်း ၆၇၁ဝ ဖြစ်ပြီး အမှတ်(၁) ခြေလျင်တပ်ရင်းတွင် တာဝန်ကျခဲ့သည်။ == စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ တာဝန်များ == ၁၉၅၂ ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်လောင်းသင်တန်းအမှတ်စဉ်(၉) သို့ တက်ရောက်ခဲ့ပြီးနောက်<ref name="cincds">{{cite web |title=(၇၆)နှစ်မြောက် တပ်မတော်နေ့အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် ခေတ်အဆက်ဆက်တာဝန်ထမ်းဆောင် ခဲ့ကြသည့် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်၊ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်(အငြိမ်းစား) များ၏ အမှတ်တရရုပ်တုများ ဖွင့်ပွဲအခမ်းအနားကျင်းပပြုလုပ် |url=https://cincds.gov.mm/node/11484?d=2 |website=cincds.gov.mm |access-date=၂၂ ဧပြီ ၂၀၂၂ |date=၂၅ မတ် ၂၀၂၁}}</ref> ၁၉၅၃ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၁ ရက်နေ့တွင် အမှတ် (၁) ခြေလျင်တပ်ရင်း၌ ဒုဗိုလ်အဖြစ် စတင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ၁၉၅၅ ခုနှစ် ဇူလိုင် ၁၁ ရက်နေ့တွင် ဗိုလ်ရာထူးဖြင့် လည်းကောင်း၊ ၁၉၅၇ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁ တွင် ဗိုလ်ကြီး ရာထူးဖြင့် တပ်ခွဲမှူးအဖြစ်လည်းကောင်း အဆင့်ဆင့် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ အမှတ် ၁ ခြေလျင်တပ်ရင်းဖြင့် ကရင်ပြည်နယ်၊ ရှမ်းပြည်နယ်များတွင် KNU နှင့် ဗကပတို့ကို စစ်ဆင်ရေး တိုက်ပွဲများတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။<ref name="Leaders" /> ထို့နောက် ၁၉၅၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၆ တွင် မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ၏ ဗဟိုနိုင်ငံရေးသိပ္ပံကျောင်း၊ စိတ်ဓာတ် စစ်ဆင်ရေးဌာနတွင် ပြောင်းရွှေ့တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့ရသည်။ ၁၉၅၈ ဧပြီလ မှ နိုဝင်ဘာလအထိ [[ဆိုဗီယက်ယူနီယံ]]တွင် အထူးသင်တန်းတစ်ခုကို တက်ရောက်သင်ကြားခဲ့သည်။ ၁၉၆၁ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၉ ရက်နေ့တွင် [[မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]]လက်အောက်ရှိ အမှတ် ၁ စိတ်ဓာတ် စစ်ဆင်ရေးဌာနတွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ၁၉၆၁ ဒီဇင်ဘာ ၄ ရက်နေ့တွင် ၁၉၆၂ တွင် ဗဟိုနိုင်ငံရေးတက္ကသိုလ်၌ နည်းပြ၊ ဌာနမှူးအဖြစ် ပြောင်းရွှေ့တာဝန်ထမ်း ဆောင်ခဲ့သည်။<ref>၁၉၈၁ စတုတ္ထအကြိမ် ပါတီညီလာခံ ဗဟိုကော်မတီဝင်လောင်း ကိုယ်ရေးမှတ်တမ်း အကျဉ်း</ref> ခလရ(၁)၊ ခမရ(၁ဝ၁)၊ တပ်မ (၈၈)၊ နတခ ခေါ် [[အနောက်တောင်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်|အနောက်တောင်တိုင်း စစ်ဌာနချုပ်]]စသည့်တိုက်ခိုက်ရေးတပ်များ၌ တာဝန်အဆင့်ဆင့် ထမ်းဆောင်သည်။ ===၁၉၆၂ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၁ ခုနှစ်အထိ=== ၁၉၆၆ ခုနှစ်တွင် အမှတ် ၁၀၁ ခြေလျင်တပ်ရင်း၌ ဌာနချုပ် တပ်ခွဲမှူးအဖြစ် လည်းကောင်း၊ ၁၉၆၈ ခုနှစ်တွင် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံး (ကြည်း)၊ စစ်ဦးစီးဌာနတွင် စစ်ဦးစီးမှူး (ဒုတိယတန်း) အဖြစ် လည်းကောင်း၊ ၁၉၇၅ ခုနှစ်တွင် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံး (ကြည်း) စစ်ဆင်ရေးဌာနစု စစ်ဦးစီးမှူး (ပထမတန်း) အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ၁၉၇၇ ခုနှစ်တွင် [[အမှတ်(၈၈)ခြေမြန်တပ်မ ဌာနချုပ်|အမှတ် ၈၈ ခြေမြန်တပ်မဌာနချုပ်]]၌ ဒုတိယတပ်မမှူး၊ ၁၉၈၀ ပြည့်နှစ် မတ်လတွင် ယင်းတပ်မ၌ပင် တပ်မမှူးအဖြစ်လည်းကောင်း တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၃ ခုနှစ် ဩဂုတ် ၈ ရက်နေ့တွင် အနောက်တောင်တိုင်း စစ်ဌာနချုပ် တိုင်းမှူးတာဝန် တိုးမြှင့် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၃ ခုနှစ် ဩဂုတ် ၉ ရက်နေ့မှစ၍ ဧရာဝတီတိုင်း ဒေသပါတီ ကော်မတီဥက္ကဋ္ဌ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ၁၉၇ဝပြည့်နှစ် အမှတ်(၁)ခြေလျင်တပ်ရင်းတွင် တပ်ရင်းမှူးတာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီးသံလွင်မြစ် အရှေ့ပိုင်းနှင့် ရှမ်းပြည်မြောက် ပိုင်း နယ်မြေများတွင် စစ်ဆင်ရေး တာဝန်များ ယူခဲ့သည်။ ၁၉၇၅ ခုနှစ်တွင် ရန်ကုန်စစ်ရုံးချုပ်သို့ ရောက်လာပြီး စစ်ဆင်ရေး ဗျူဟာများကို တာဝန်ယူခဲ့သည်။ ၁၉၈၀ ပြည့်နှစ်တွင် တပ်မ (၈၈) တပ်မမှူးအဖြစ် ခန့်အပ်ခံရပြီး ရှမ်းပြည်နယ်တွင် ဗကပများ နှိမ်နှင်းရေး စစ်ဆင်မှုများကို ကွပ်ကဲခဲ့ရသည်။ ၁၉၈၃ ဇူလိုင်လ ၂၂ ရက်နေ့တွင် အနောက်တောင်တိုင်း စစ်ဌာနချုပ် တိုင်းမှူးဖြစ်လာပြီး ထိုနှစ် ဩဂုတ်လ ၅ ရက်နေ့တွင် ဧရာဝတီတိုင်း၏ ဒေသပါတီ ကော်မတီဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ တစ်ဖန် ၁၉၈၄ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၁၆ ရက်တွင် ဗိုလ်မှူးချုပ်ရာထူး တိုးမြှင့်ခံရပြီး နောက်တစ်နှစ် ၁၉၈၅ ခု နိုဝင်ဘာလ ၄ ရက်နေ့တွင် တပ်မတော် ဒုတိယကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဖြစ်လာသည်။ ထို့နောက် ဗိုလ်မှူးချုပ် သန်းရွှေသည် ၁၉၈၆ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၄ ရက်နေ့တွင် ဗိုလ်ချုပ် အဆင့် တိုးမြှင့်ခြင်း ခံရသည်။ တဖန် တစ်နှစ်အကြာ ၁၉၈၇ ခု နိုဝင်ဘာလ ၄ ရက်နေ့တွင် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး အဆင့် တိုးမြှင့်ခံရသည်။ ၁၉၈၈ ခု၊ ဇူလိုင် ၂၇ တွင် ဒုတိယကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဖြစ်လာသည်။<ref name="Leaders" /> [[၈၈၈၈ အရေးအခင်း (ရှစ်လေးလုံး)|၈၈၈၈ အရေးအခင်း]]နောက်ပိုင်း ၁၉၈၈ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၁၈ တွင် တပ်မတော်မှ အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[စောမောင်၊ ဦး(ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|စောမောင်]] ဦးဆောင်သော [[နိုင်ငံတော် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့]]တွင် ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ၁၉၉၀ ခုနှစ် မတ်လ ၁၈ ရက်နေ့တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးအဆင့်သို့ တိုးမြှင့်ခံရပြီး [[ဒုတိယတပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]] ဖြစ်လာခဲ့သည်။<ref name="Leaders" /> ၁၉၉၂ ခုနှစ် ဧပြီ ၂၃ ရက်နေ့တွင် ကျန်းမာရေးကြောင့်ဟုဆိုကာ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး စောမောင် ရုတ်တရက် အနားယူခဲ့ပြီး<ref>{{cite news | url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-general-saw-maung-1253020.html | location=London | work=The Independent | first=Ned | last=Wheeler | title=Obituary: General Saw Maung | date=28 July 1997 | accessdate=21 December 2019 | archivedate=3 June 2021 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20210603140805/https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-general-saw-maung-1253020.html }}</ref> သူ၏နေရာတွင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသန်းရွှေက နိုင်ငံတော် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ၊ နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲ၊ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် နှင့် တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်အဖြစ် အစားထိုး နေရာယူခဲ့သည်။ ၁၉၉၃ ခုနှစ် ဧပြီလ ၂၃ ရက်နေ့တွင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးအဆင့်သို့ တိုးမြှင့်ခန့်အပ်ခြင်းခံရပြီး ၂၀၁၁ ခုနှစ် မတ်လ ၃၀ ရက်နေ့တွင် တပ်မတော်မှ အငြိမ်းစားယူခဲ့သည်။<ref name="cincds"/> ==ခေါင်းဆောင်မှု ပုံစံ== [[File:Than Shwe and Abhisit closeup.jpg|thumb|ထိုင်းနိုင်ငံ ဝန်ကြီးချုပ် [[အဘီစစ် ဝိဇ္ဇာဇီဝ]]နှင့် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး သန်းရွှေတို့ နေပြည်တော်တွင် ၂၀၁၀ ခုနှစ်က တွေ့ဆုံနေစဉ်]] ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး သန်းရွှေသည် စီးပွားရေးကို နိုင်ငံတော်က ထိန်းချုပ်မှုအချို့ကို လွှတ်ပေးခဲ့ပြီး<ref>Johnson (2005), p. 67</ref> အရှေ့တောင်အာရှ နိုင်ငံများအသင်း ([[အာဆီယံ]])သို့ မြန်မာနိုင်ငံ ဝင်ရောက်ရေးအား လိုလားထက်သန်ခဲ့သည်။ နိုင်ငံရေးခြစားမှုကို ကိုယ်တိုင် ကြီးကြပ်တိုက်ဖျက်ပြီး ၁၉၉၇ ခုနှစ်တွင် ဝန်ကြီးအချို့ကို အရေးယူခဲ့သည်။ အတိုက်အခံပါတီအဖြစ် [[ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်]] ဦးဆောင်သော [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]က [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၁၉၉၀|၁၉၉၀ ခုနှစ် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် အနိုင်ရရှိခဲ့ပြီးနောက် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေသစ်ကို ၁၉၉၃ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၉ ရက်နေ့မှ ၂၀၀၇ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၃ ရက်နေ့အထိ ၁၄ နှစ်နှင့် ၈ လကြာ ရေးဆွဲခဲ့သည်။ သတင်းလွတ်လပ်ခွင့်ကိုလည်း ချုပ်ချယ်ပြီး အစိုးရအား ဆန့်ကျင်ရေးသားသည့် စာနယ်ဇင်းသမားများအား ထိန်းသိမ်းခြင်းကိုပါ ကြီးကြပ်ခဲ့သည်။ ၁၉၉ဝ ခုနှစ်က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား လွှတ်ပေးခဲ့သော်လည်း ၂ဝဝ၃ ခုနှစ်တွင် ပြန်လည်ချုပ်နှောင်ခဲ့သည်။ မြန်မာ့စီးပွားရေးအား တင်းကြပ်စွာ ထိန်းချုပ်ခြင်းအား လျှော့ချပေးခဲ့သော်လည်း သူ၏စီးပွားရေးဆိုင်ရာမူများမှာ စနစ်ကျမူမရှိဟု ဝေဖန်ခံရလေ့ရှိသည်။<ref>[http://www.shanland.org/oldversion/No.6.pdf Independence Online Newsletter] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100809000937/http://www.shanland.org/oldversion/No.6.pdf |date=2010-08-09 }}. Shan Herald Agency for News. Issue 6, January 2007.</ref><ref>Smith, Matthew; Htoo, Naing (2008). "Energy Security: Security for Whom?". Yale Human Rights and Development Law Journal.</ref> သူသည် ထင်ရှား ပေါ်လွင်စွာ မနေပေ။ လူများအမြင်တွင် သူသည် မှုန်ကုတ်ကုတ်နှင့် ရှေ့တန်းထွက်လေ့မရှိ၊ မြန်မာနိုင်ငံ ဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်းပေါ် ရောက်ရှိရေးတွင် အဓိကအတားအဆီးအဖြစ် မြင်ကြသည်။ နိုင်ငံပိုင်သတင်းစာများတွင် ရုံးပိတ်ရက်နှင့် အခါကြီး နေ့ကြီးများတွင် သဝဏ်လွှာများ ရေးပို့လေ့ရှိပြီး သတင်းဌာနများအား တိုက်ရိုက် စကားပြောခြင်း မရှိပေ။<ref name="guardian2007">{{cite news |url=https://www.theguardian.com/world/2007/oct/07/burma.peterbeaumont |title=Drugs and astrology: how 'Bulldog' wields power |accessdate=2008-05-08 |last=Beaumont |first=Peter |author2=Alex Duval Smith |date=2007-10-07 |work=The Observer |publisher=The Guardian | location=London}}</ref> ဝန်ကြီးချုပ် [[ဗိုလ်ချုပ်ကြီးခင်ညွန့်]]အား ဖြုတ်ချသည့်ကိစ္စတွင်လည်း ပါဝင်ခဲ့သည်ဟု ရိုးစွပ်ခြင်းခံရပြီး ထိုကိစ္စအပြီးသူ၏အာဏာမှာ ပိုမိုခိုင်မြဲလာသည်။<ref name="stemmed">Justin McCurry, Jonathan Watts & Alex Duval Smith (September 30, 2007). [http://observer.guardian.co.uk/world/story/0,,2180173,00.html How Junta stemmed a saffron tide]. ''[[The Observer]]''.</ref> The former premier, who said he supported Aung San Suu Kyi's involvement in the National Convention, was seen as a moderate at odds with the junta's hardliners. ၂၀၀၆ ခုနှစ် မေလနှင့် နိုဝင်ဘာလတို့တွင် ကုလသမဂ္ဂ အထူးသံတမန် အီဗရာဟင် ဂမ်ဘာရီကို မြို့တော်သစ်ဖြစ်သော [[နေပြည်တော်]]တွင် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ဂမ်ဘာရီကို ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် တွေ့ဆုံခွင့် ပေးခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ၂၀၀၇ နိုဝင်ဘာနှင့် ၂၀၀၈ မတ်လ ၁၀ ရက်နေ့များတွင် ဂမ်ဘာရီ နောက်တစ်ဖန် မြန်မာနိုင်ငံ ရောက်ရှိလာချိန်များတွင် တွေ့ဆုံရန်ကို ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးက ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။<ref>[http://edition.cnn.com/2008/WORLD/asiapcf/03/11/myanmar.un.ap/index.html How Myanmar leader snubs U.N. envoy] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080315010646/http://edition.cnn.com/2008/WORLD/asiapcf/03/11/myanmar.un.ap/index.html |date=15 March 2008 }}. CNN. March 11, 2008</ref> ၂၀၀၈ ခုနှစ် မေလအစောပိုင်းတွင် [[နာဂစ်မုန်တိုင်း]] မြန်မာနိုင်ငံသို့ ဝင်ရောက်တိုက်ခတ်ပြီးချိန်တွင် နိုင်ငံတကာ အကူအညီများ ဝင်ရောက်ခွင့်ကို ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web |url=https://foreignpolicy.com/articles/2010/06/21/the_worst_of_the_worst?page=0,3 |title=The Worst of the Worst - By George B.N. Ayittey |publisher=Foreign Policy |accessdate=2011-03-13 |archivedate=4 September 2014 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140904021510/http://www.foreignpolicy.com/articles/2010/06/21/the_worst_of_the_worst?page=0,3 }}</ref> ထိုအပြုအမူက ကုလသမဂ္ဂနှင့် နိုင်ငံတကာတွင် အပြင်းအထန် ဝေဖန်ခံခဲ့ရသည်။ ၂၀၀၉ ခုနှစ် ဇူလိုင် အစောပိုင်းတွင် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူး [[ဘန်ကီမွန်း]]က မြန်မာနိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိလာပြီး ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ သို့သော် ဘန်ကီမွန်းနှင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် တွေ့ဆုံခွင့်ကိုမူ ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံသို့ ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူး နောက်တစ်ဖန် ရောက်ရှိချိန်တွင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးက [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၁၀|၂၀၁၀ ရွေးကောက်ပွဲ]]နှင့် ပတ်သက်၍ "အရပ်သား အစိုးရ တက်လာတော့မှာ ဖြစ်တဲ့အတွက် ကျွန်တော်နှင့် ကျွန်တော့လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေက သာမန်ပြည်သူတွေ ဖြစ်သွားကြတော့မှာပါ" ဟု မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။<ref>Koyakutty, Haseenah (July 15, 2009). [http://www.atimes.com/atimes/Southeast_Asia/KG15Ae01.html UN gains leverage over Myanmar] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210116171747/http://www.atimes.com/atimes/Southeast_Asia/KG15Ae01.html|date=16 January 2021}}. ''[[Asia Times Online]].''</ref> ၂၀၁၀ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၂၇ ရက်နေ့တွင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး သန်းရွှေနှင့် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မောင်အေး နှင့် အခြား ထိပ်တန်းစစ်အရာရှိ ခြောက်ဦးတို့သည် စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ ရာထူးများမှ နုတ်ထွက်ခြင်းနှင့် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသန်းရွှေအနေဖြင့် နိုင်ငံ့အကြီးအကဲအဖြစ် ၂၀၁၁ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်ကုန်အထိ ရှိနေမည်ဖြစ်ကာ ရွေးကောက်ခံ သမ္မတအား အာဏာလွှဲပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း ကောလဟာလများ ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news | url=http://www.irrawaddy.org/highlight.php?art_id=19323 | title=Junta Chiefs Resign in Military Reshuffle | date=2010-08-27 | publisher=The Irrawaddy News | url-status=dead | archiveurl=https://web.archive.org/web/20101231172018/http://www.irrawaddy.org/highlight.php?art_id=19323 | archivedate=2010-12-31 }}</ref> သို့သော်လည်း နောက်သုံးရက်အကြာ နိုင်ငံပိုင်သတင်းစာများတွင် ဦးသန်းရွှေအား ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးအဖြစ် ဖော်ပြထားဆဲ ဖြစ်နေခဲ့သည်။<ref>{{cite news | url=https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-pacific-11137293 | title=Burma's Than Shwe 'remains senior general' | work=BBC News | date=2010-08-31}}</ref> == မိသားစု == === သား၊ သမီးများ === * ထွန်းနိုင်ရွှေ(ခ) ထွန်းထွန်းနိုင် (ဇနီး-ခင်သန္တာ) * ဦးကြိုင်ဆန်းရွှေ (ဇနီး -ခင်ဝင်းစိန် ) * ခင်သန္တာရွှေ(ခ) မပေါက် (ခင်ပွန်း- ဇော်ဖြိုးဝင်း (ဗိုလ်မှူး)) * ခင်ပြုံးရွှေ * အေးအေးသစ်ရွှေ * ကြည်ကြည်ရွှေ(ခ)မဩ (ခင်ပွန်း- နေစိုးမောင်)၊ (သား- နေရွှေသွေးအောင် (ခ)[ဖိုးလပြည့်]) * ဒေဝါရွှေ * သန့်ဇော်ရွှေ(ခ)မောင်မောင် ==အတ္ထုပ္ပတ္တိ စာအုပ်== ဗြိတိန်အခြေစိုက် ကမ္ဘာတဝှမ်းရှိ ခရစ်ယာန် ဘာသာဝင်များ သွေးစည်းညီညွတ်ရေးအဖွဲ့ (Christian Solidarity Worldwide)မှ ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ တာဝန်ယူထားသူ စာရေးဆရာ ဘင်နဒစ်ရော်ဂျာစ် (Benedict Rogers) ရေးသားထားသော (Than Shwe: Unmasking Burma's Tyrant)" ဗိုလ်ချုပ်သန်းရွှေအကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံ၏ မင်းဆိုးမင်းညစ်တစ်ဦးကို မျက်နှာဖုံးခွာကြည့်ခြင်း" စာအုပ်ကို ထိုင်းနိုင်ငံရှိ (Silkworm Books) စာအုပ်တိုက်က ၂၀၁၀-ခု၊ အောက်တိုဘာလမှာ ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ မြန်မာဘာသာအနေဖြင့် "ဦးသန်းရွှေ သို့မဟုတ် နေပြည်တော်မင်းသားကြီး" စာအုပ်ကို သန်းဝင်းလှိုင်ရေးသားပြီး လွင်ဦးစာပေက ၂၀၁၄ မေလတွင် ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ ==နိုင်ငံတကာ မီဒီယာ== ဦးသန်းရွှေအား ၂၀၀၉ ခုနှစ် Parade မဂ္ဂဇင်းမှ အဆိုးဆုံး [[အာဏာရှင်]]များစာရင်းတွင် ထည့်သွင်းခဲ့ပြီး<ref>Parade Magazine. [http://parade.com/110573/davidwallechinsky/the-worlds-10-worst-dictators/ " The Worlds 10 Worst Dictators"], 22 March 2009</ref> နံပါတ်စဉ် ၂ ချိတ်ခဲ့သည်။ == ဂုဏ်ပြုခံရခြင်း == ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၇ ရက်တွင် အမိန်ကြော်ငြာစာ အမှတ် ၆၂/၂၀၂၂ အရ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသန်းရွှေအား [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ]]က [[ပြည်ထောင်စုစည်သူသင်္ဂဟ]]ဘွဲ့ဖြစ်သော [[အဂ္ဂမဟာသရေစည်သူ|အဂ္ဂမဟာသရေစည်သူဘွဲ့]]ကို ချီးမြှင့်အပ်နှင်းခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=https://sacoffice.gov.mm/sites/default/files/2024-11/63-2022_0.pdf|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် ၆၃/၂၀၂၂ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့တံဆိပ်များ ချီးမြှင့်ခြင်း|work=sacoffice.gov|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date=၁၇ ဧပြီ ၂၀၂၂}}</ref> ==မှတ်စု== {{reflist|group=note}} == ကိုးကား == {{Reflist}} {{မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်သူ အကြီးအကဲများ}} {{မြန်မာနိုင်ငံတော်၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ}} {{lifetime|၁၉၃၃| | }} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးခေတ် အကြီးအကဲများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ]] [[ကဏ္ဍ:တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်များ]] q5dr3ram5viw4rqwmn387f525ib9k3s လော်ဝေါ်လူမျိုး 0 8534 880916 817382 2025-07-08T13:17:27Z EricOng77 132463 880916 wikitext text/x-wiki လော်ဝေါ် (ဝါ) မရူလူမျိုးများသည် [[တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|တိဗက်-ဗမာအုပ်စု]]တွင်ပါဝင်သော [[လိုလို-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|လိုလို-ဗမာအုပ်စု]]မှ ဆင်းသက်လာသူများဖြစ်ကြသည်။ [[File:Mayu.jpg|right]] == လော်ဝေါ်လူမျိုး (ခ) မရူလူမျိုး == ::::::'''မြန်မာစကားနှင့် အဓိပ္ပာယ်တူ၊ အသံထွက်တူသော စကားလုံးပေါင်း မြောက်မြားစွာပါဝင်သည့်လူမျိုး''' လော်ဝေါ်လူမျိုးသည် မြန်မာနိုင်ငံတွင်းမှ တိုင်းရင်းသား မျိုးနွယ်စုဖြစ်သည်။ လော်ဝေါ်လူမျိုးသည် ကချင်မျိုးနွယ်စုဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ မြောက်ပိုင်း ကချင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ မြစ်ကြီးနားမြို့နယ်၊ ဝိုင်းမော်မြို့နယ်၊ချီဖွေမြို့နယ် ၊ပန်ဝါမြို့နယ်၊လော်ခေါင်း(lhao khaung:)နယ်၊ဆော့လော်မြို့နယ်၊ ထောလန်နယ်၊ ဆဒုံးမြို့နယ်များ တွင် အများဆုံး နေထိုင်ကြသော တောင်ပေါ်သားများ ဖြစ်ကြသည်။ [[ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း]]တွင်လည်း နေထိုင်ကြသည်။ လော်ဝေါ်လူမျိုးသည် သွင်အပြင် ကြန်အင်လျှာအားဖြင့် လည်းကောင်း။ ပြောဆိုသော ဘာသာစကားအားဖြင့် လည်းကောင်း မြန်မာလူမျိုးနှင့် အလွန်နီးစပ် တူညီကြသည်။ အထူးသဖြင့် ရှေးမြန်မာ လူကြီးတို့၏. ရုပ်ရည်နှင့် မျက်နှာပေါက်ချင်း အလွန်ဆင်တူသည့် လော်ဝေါ်အဘိုးအို အများအပြားရှိသည်ကို တွေ့ရသည်။ လော်ဝေါ်လူမျိုးအား ရှေးအခါကတည်းကပင် လော်ဝေါ်လူမျိုးဟု ခေါ်ဝေါ်ကြသည်။ ရှေး ဘိုးဘွားဘီဘင်မှစပြီး လော်ဝေါ်ဟုခေါ်ဝေါ်ခဲ့ကြသည်။ လော်ဝေါ်လူမျိုးတို့သည် မရူဟု ခေါ်လျှင် မကြိုက်ကြပေ။ နိုင်ငံတော်အစိုးရမှလည်း လော်ဝေါ်ဟုသာ သတ်မှတ် မှတ်တမ်းတင်ခဲ့သည်။ == ရာဇဝင် == မြန်မာလူမျိုးတို့နှင့် သွေးချင်းနီးစပ်ပုံကို ယင်းတို့၏ ပါးစပ်ရာဇဝင်များမှ သိရသည်။ ရှေးအခါက ညီအစ်ကို နှစ်ယောက်ရှိသည်။ ယင်းညီအစ်ကို နှစ်ယောက်တို့သည် လောင်းဘန်ဒေသ တွင် ပေါက်ဖွားပြီး အရွယ်ရောက်သောအခါ တောင်ဘက်ဆီသို့ပြောင်းလာကြသည်။ နောက်ဆုံး ရောက်သောရွာတွင် ညီအစ်ကိုနှစ်ယောက် ခွဲခွာကြရာ အစ်ကိုဖြစ်သူသည် မြစ်ကြောင်းအတိုင်း လိုက်ကာ တောင်ဘက်သို့ ဆင်းသွားသဖြင့် မြန်မာလူမျိုး ဖြစ်သွားသည်။ ညီငယ်မှာမူ တောင်တန်းဒေသမှာပင် နေရစ်ခဲ့ပြီးသော် လော်ဝေါ်လူမျိုးဟု ဖြစ်လာသည်၊ မြန်မာနိုင်ငံ သမိုင်းအရဆိုသော် လော်ဝေါ်တို့သည် တိဗက်တို-ဗားမင်း လူမျိုးအနွယ်ဝင်များပင် ဖြစ်ကြသည်ဟု ဆိုသည်။ ထိုပင်မ အုပ်စုကြီးမှတစ်ဆင့် ပေါက်ဖွားလာသော အုပ်စုတို့တွင် လော်ဝေါ်တို့သည် မြန်မာနှင့် ရှေးမြန်မာ အဆက်အနွယ် အုပ်စုထဲတွင် ပါဝင်ကာ မြန်မာပြည်အတွင်းသို့ဝင်ရောက်နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ သိုသော် မြန်မာလူမျိုးများမှာ တောင်ဘက်ဒေသများဆီသို့ဆက်လက်ဆင်းသွားကြပြီး လော်ဝေါ်လူမျိုးမှာမူကား ယခုလက်ရှိ နေထိုင်ကြသော မြောက်ပိုင်းဒေသများတွင် ကျန်ရစ်ခဲ့သူများ ဖြစ်ကြသည်ဟု ယုံကြည်ရသည်။ == နေထိုင်စားသောက်မှု == အမြင်အားဖြင့် ဂျင်းဖောနှင့် လော်ဝေါ်လူမျိုးများကို ရုတ်တရက် ခွဲခြားလို့ရမည်မဟုတ်ပေ။ သို့သော် လူမျိုးပေါက်ဖွား ဆင်းသက်လာကြပုံ အရင်းခံအချက်ကို သုံးသပ်ကြည့် ခြင်းအားဖြင့် ဂျင်းဖောလူမျိုးတို့သည် တိဗက် အုပ်စုကြီးမှ တစ်ဆင့် သီးခြားစုကွဲ တစ်ခုအနေဖြင့် အခြားသော လမ်းကြောင်းမှ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ဝင်ရောက်နေထိုင်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်ရာ၊ လော်ဝေါ်လူမျိုးမှာ ဂျင်းဖော လူမျိုးထက် မြန်မာလူမျိုးနှင့် ပိုမို မျိုးရိုးချင်း နီးစပ်ကြောင်း တွေ့ရမည် ဖြစ်လေသည်။ လော်ဝေါ်လူမျိုး အများဆုံး နေထိုင်ရာ ဒေသမှာ အကြမ်းအားဖြင့် လောင်ဂျီတွဒ် ၂၅ ဒီဂရီ ၃ဝ မိနစ်နှင့် ၂ ဒီဂရီအကြားအတွင်းရှိ၊ အနောက်ဘက် နယ်နိမိတ်မှာ မလိခနှင့် မေခမြစ်တို့နှင့် ရေဝေကြောတည်ရာ လချိတ်(lacid')လူမျိုး နေထိုင်ရာ နယ်ခြားတောင်တန်းကြီးများ ဖြစ်သည်။ အသေးစိတ်အားဖြင့် ကချင်ပြည်နယ်အတွင်း အောက်ပါ ဒေသများတွင် လော်ဝေါ်လူမျိုး နေထိုင်လျက် ရှိသည်ကို တွေ့ရသည်။ *(က) ထောလန်ကို ဗဟိုပြုထားသော မြောက်ဘက် အာမက်ခမြစ်ဝှမ်းမှ တြိဂံနယ် အရှေ့ပိုင်းထိ ပါဝင်သည့် မေခမြစ်ဝှမ်းဒေသ၊ *(ခ) လောခေါင်းနယ်တွင် ငေါချန်းခမြစ်ဝှမ်း အောက်ပိုင်းဒေသ၊ *(ဂ) မေခ၏ မြစ်လက်တက် တစ်ခုဖြစ်သော ရှင်ခေါခမြစ်ဝှမ်းဒေသ၊ *(ဃ) ဆွန်ပရာဘုံ တောင်ဘက်ဒေသ၊ (ထိုဒေသရှိ မရူလူမျိုးသည် ထောလန်နယ်မှ တြိဂံနယ်ကို ဖြတ်ကာ ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်လာကြသူများ ဖြစ်သည်။) *(င) တောင်ဘက် ဆဒုံးနှင့် ဗန်းမော်နယ်များ၊ (ယင်းတို့တွင် မရူလူမျိုးအုပ်စု အနည်းငယ်နှင့် အခြားလူမျိုးများ၌ ကြားရောယှက်နေထိုင်လျက် ရှိသည်။) မရူ ဆိုသည့် အမည်မှာ ဂျင်းဖော (ကချင်) လူမျိုးတို့၏ ခေါ်ဝေါ်အသုံးပြုသော အမည်သာဖြစ်သည်။ စင်စစ် လော်ဝေါ်တို့ ကမူ မိမိတို့ ကိုယ်ကို လောင်ဝေါ လူမျိုးဟု ခေါ်ဝေါ်ကြသည်။ လော်ဝေါ်မှာ လော်ဝေါ် ဘာသာအားဖြင့် ချောင်းရိုးတစ်လျှောက်နေသော လူမျိုးဟု အဓိပ္ပာယ်ရလေရာ၊ အဓိကအားဖြင့် မေခမြစ်ဝှမ်း တစ်လျှောက်တွင် မှီတင်းနေထိုင်ကြခြင်းကို ဆိုလိုဟန်တူသည်။ သို့သော် လော်ဝေါ်စာပေနှင့်ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုဗဟိုကော်မတီ၏ အင်တာနက်စာမျက်နှာတွင် အောက်ပါအတိုင်း ဖော်ပြထားသည်။ {{Blockquote |text= "လော်"ဆိုသည်မှာ"မြောက်အရပ်"၊ "ဝေါ်"ဆိုသည်မှာ"ဧရာမအုပ်စု" ဟုအဓိပ္ပါယ်ရသည်။ သို့ဖြစ်ပါ၍အဓိပ္ပါယ်အပြည့်အစုံမှာ မြောက်ဘက်အရပ်မှဧရာမလူအုပ်ကြီးဟုအဓိပ္ပါယ်ရသည်။ <ref>https://www.lhaovo.co/my/%E1%80%9C%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%BA%E1%80%9D%E1%80%B1%E1%80%AB%E1%80%BA%E1%80%9E%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8</ref> }} လော်ဝေါ်လူမျိုးသည် မိမိတို၏ဘိုးဘွားများ. အစဉ်အလာအတိုင်း တောင်ယာစိုက်ပျိုးလုပ်ကိုင်ခြင်းဖြင့်သာ ဝမ်းစာအတွက် ရှာဖွေစားသောက် ကြသည်။ တောင်ယာများမှာ တစ်နှစ်ထက် တစ်နှစ် မြေဩဇာ ညံ့ဖျင်းလာသဖြင့် ဝမ်းစာ ဖူလုံရေးအတွက် အတော်ပင် ပင်ပင်ပန်းပန်း လုပ်ကိုင်ကြရသည်။ လော်ဝေါ်လူမျိုးသည် ရိုးရာအစဉ်အဆက်အားဖြင့် နတ်ကိုးကွယ်လာကြသူများ ဖြစ်သည်။ လွန်ခဲ့သော နှစ်များက ခရစ်ယာန် သာသနာပြု အဖွဲ့များ ကြိုးပမ်းမှုများကြောင့် ခရစ်ယာန် အယူဝါဒီများ တစ်စတစ်စ များပြားလာကြသည်။ နတ်ကိုးကွယ်သည့် အစဉ်အလာရှိသည့် အလျောက် ချင်းခွန်ခေါ် အိမ်စောင့်နတ်နှင့် စမ်နဲ(ခေါ် )မနောပွဲ နတ်များကို အိမ်အတွင်း နတ်စင်ထိုး ကိုးကွယ်လေ့ရှိကြသည်၊ == ရိုးရာဝတ်စုံ == လော်ဝေါ်အမျိုးသမီးများသည် ရိုးရာဝတ်စုံ တစ်ခုအဖြစ်ဖြင့် ဦးခေါင်းကို အနက်စ ခေါင်းပေါင်း မြင့်မြင့်ကြီး ပတ်ဆင်ထားကြရာ၊ ရှေ့မှကြည့်လိုက်လျှင် မြန်မာအမျိုးသမီးတို့၏ ဆံထုံးကြီးများနှင့် ပုံသဏ္ဌာန် တူသည်။ ခေါင်းပေါင်းနက် မြင့်ကြီးများမှာ လော်ဝေါ်အမျိုးသမီး ဝတ်စုံတွင် အခြားသော တောင်ပေါ်သား လူမျိုးဝတ်စုံများနှင့် မတူသည့် အထူးခြားဆုံးသော ဆင်ယင်မှုတစ်ခု ဖြစ်သည်။ အပျိုရွယ်ရောက်သည့် အချိန်တွင် ရိုးရာဝတ်စုံ ဆင်ယင်ကြသည့်အခါ ခေါင်းပေါင်းကြီးများကို ပေါင်းကြသည်။ ဆံပင်ကို ဆံစုများနှင့် ထိပ်တွင်လုံးပြီး စုထုံးထားပြီး၊ အပေါ်မှ အနံ ၁၄ လက်မနှင့် အလျား ၉ တောင်ခန့်ရှည်သော အနက်စရှည်ကြီးဖြင့် အပေါ်မှ အထပ်ကလေး တစ်ထပ်ခေါက်လျက် ဦးခေါင်းကို ပတ်ပေါင်းကြရာ၊ ခေါင်းပေါင်းမှာ အကြမ်းအားဖြင့် ၁ဝ လက်မခန့်မြင့်သည်။ ယင်းခေါင်းပေါင်းထဲမှနေ ရောင်စုံသိုးမွေးပန်းပွားများကို ဆံမြိတ်ချ သကဲ့သို့ ချထားလေ့ရှိကြသည်။ <ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၈)</ref> ==ကိုးကား== <references/> {{မြန်မာပြည် လူမျိုးများ}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံလူမျိုးများ]] 00vneoww9gf0bobwszvsc7f9o9h3kv2 880917 880916 2025-07-08T13:17:46Z EricOng77 132463 880917 wikitext text/x-wiki '''လော်ဝေါ်''' (ဝါ) '''မရူလူမျိုး'''များသည် [[တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|တိဗက်-ဗမာအုပ်စု]]တွင်ပါဝင်သော [[လိုလို-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|လိုလို-ဗမာအုပ်စု]]မှ ဆင်းသက်လာသူများဖြစ်ကြသည်။ [[File:Mayu.jpg|right]] == လော်ဝေါ်လူမျိုး (ခ) မရူလူမျိုး == ::::::'''မြန်မာစကားနှင့် အဓိပ္ပာယ်တူ၊ အသံထွက်တူသော စကားလုံးပေါင်း မြောက်မြားစွာပါဝင်သည့်လူမျိုး''' လော်ဝေါ်လူမျိုးသည် မြန်မာနိုင်ငံတွင်းမှ တိုင်းရင်းသား မျိုးနွယ်စုဖြစ်သည်။ လော်ဝေါ်လူမျိုးသည် ကချင်မျိုးနွယ်စုဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ မြောက်ပိုင်း ကချင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ မြစ်ကြီးနားမြို့နယ်၊ ဝိုင်းမော်မြို့နယ်၊ချီဖွေမြို့နယ် ၊ပန်ဝါမြို့နယ်၊လော်ခေါင်း(lhao khaung:)နယ်၊ဆော့လော်မြို့နယ်၊ ထောလန်နယ်၊ ဆဒုံးမြို့နယ်များ တွင် အများဆုံး နေထိုင်ကြသော တောင်ပေါ်သားများ ဖြစ်ကြသည်။ [[ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း]]တွင်လည်း နေထိုင်ကြသည်။ လော်ဝေါ်လူမျိုးသည် သွင်အပြင် ကြန်အင်လျှာအားဖြင့် လည်းကောင်း။ ပြောဆိုသော ဘာသာစကားအားဖြင့် လည်းကောင်း မြန်မာလူမျိုးနှင့် အလွန်နီးစပ် တူညီကြသည်။ အထူးသဖြင့် ရှေးမြန်မာ လူကြီးတို့၏. ရုပ်ရည်နှင့် မျက်နှာပေါက်ချင်း အလွန်ဆင်တူသည့် လော်ဝေါ်အဘိုးအို အများအပြားရှိသည်ကို တွေ့ရသည်။ လော်ဝေါ်လူမျိုးအား ရှေးအခါကတည်းကပင် လော်ဝေါ်လူမျိုးဟု ခေါ်ဝေါ်ကြသည်။ ရှေး ဘိုးဘွားဘီဘင်မှစပြီး လော်ဝေါ်ဟုခေါ်ဝေါ်ခဲ့ကြသည်။ လော်ဝေါ်လူမျိုးတို့သည် မရူဟု ခေါ်လျှင် မကြိုက်ကြပေ။ နိုင်ငံတော်အစိုးရမှလည်း လော်ဝေါ်ဟုသာ သတ်မှတ် မှတ်တမ်းတင်ခဲ့သည်။ == ရာဇဝင် == မြန်မာလူမျိုးတို့နှင့် သွေးချင်းနီးစပ်ပုံကို ယင်းတို့၏ ပါးစပ်ရာဇဝင်များမှ သိရသည်။ ရှေးအခါက ညီအစ်ကို နှစ်ယောက်ရှိသည်။ ယင်းညီအစ်ကို နှစ်ယောက်တို့သည် လောင်းဘန်ဒေသ တွင် ပေါက်ဖွားပြီး အရွယ်ရောက်သောအခါ တောင်ဘက်ဆီသို့ပြောင်းလာကြသည်။ နောက်ဆုံး ရောက်သောရွာတွင် ညီအစ်ကိုနှစ်ယောက် ခွဲခွာကြရာ အစ်ကိုဖြစ်သူသည် မြစ်ကြောင်းအတိုင်း လိုက်ကာ တောင်ဘက်သို့ ဆင်းသွားသဖြင့် မြန်မာလူမျိုး ဖြစ်သွားသည်။ ညီငယ်မှာမူ တောင်တန်းဒေသမှာပင် နေရစ်ခဲ့ပြီးသော် လော်ဝေါ်လူမျိုးဟု ဖြစ်လာသည်၊ မြန်မာနိုင်ငံ သမိုင်းအရဆိုသော် လော်ဝေါ်တို့သည် တိဗက်တို-ဗားမင်း လူမျိုးအနွယ်ဝင်များပင် ဖြစ်ကြသည်ဟု ဆိုသည်။ ထိုပင်မ အုပ်စုကြီးမှတစ်ဆင့် ပေါက်ဖွားလာသော အုပ်စုတို့တွင် လော်ဝေါ်တို့သည် မြန်မာနှင့် ရှေးမြန်မာ အဆက်အနွယ် အုပ်စုထဲတွင် ပါဝင်ကာ မြန်မာပြည်အတွင်းသို့ဝင်ရောက်နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ သိုသော် မြန်မာလူမျိုးများမှာ တောင်ဘက်ဒေသများဆီသို့ဆက်လက်ဆင်းသွားကြပြီး လော်ဝေါ်လူမျိုးမှာမူကား ယခုလက်ရှိ နေထိုင်ကြသော မြောက်ပိုင်းဒေသများတွင် ကျန်ရစ်ခဲ့သူများ ဖြစ်ကြသည်ဟု ယုံကြည်ရသည်။ == နေထိုင်စားသောက်မှု == အမြင်အားဖြင့် ဂျင်းဖောနှင့် လော်ဝေါ်လူမျိုးများကို ရုတ်တရက် ခွဲခြားလို့ရမည်မဟုတ်ပေ။ သို့သော် လူမျိုးပေါက်ဖွား ဆင်းသက်လာကြပုံ အရင်းခံအချက်ကို သုံးသပ်ကြည့် ခြင်းအားဖြင့် ဂျင်းဖောလူမျိုးတို့သည် တိဗက် အုပ်စုကြီးမှ တစ်ဆင့် သီးခြားစုကွဲ တစ်ခုအနေဖြင့် အခြားသော လမ်းကြောင်းမှ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ဝင်ရောက်နေထိုင်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်ရာ၊ လော်ဝေါ်လူမျိုးမှာ ဂျင်းဖော လူမျိုးထက် မြန်မာလူမျိုးနှင့် ပိုမို မျိုးရိုးချင်း နီးစပ်ကြောင်း တွေ့ရမည် ဖြစ်လေသည်။ လော်ဝေါ်လူမျိုး အများဆုံး နေထိုင်ရာ ဒေသမှာ အကြမ်းအားဖြင့် လောင်ဂျီတွဒ် ၂၅ ဒီဂရီ ၃ဝ မိနစ်နှင့် ၂ ဒီဂရီအကြားအတွင်းရှိ၊ အနောက်ဘက် နယ်နိမိတ်မှာ မလိခနှင့် မေခမြစ်တို့နှင့် ရေဝေကြောတည်ရာ လချိတ်(lacid')လူမျိုး နေထိုင်ရာ နယ်ခြားတောင်တန်းကြီးများ ဖြစ်သည်။ အသေးစိတ်အားဖြင့် ကချင်ပြည်နယ်အတွင်း အောက်ပါ ဒေသများတွင် လော်ဝေါ်လူမျိုး နေထိုင်လျက် ရှိသည်ကို တွေ့ရသည်။ *(က) ထောလန်ကို ဗဟိုပြုထားသော မြောက်ဘက် အာမက်ခမြစ်ဝှမ်းမှ တြိဂံနယ် အရှေ့ပိုင်းထိ ပါဝင်သည့် မေခမြစ်ဝှမ်းဒေသ၊ *(ခ) လောခေါင်းနယ်တွင် ငေါချန်းခမြစ်ဝှမ်း အောက်ပိုင်းဒေသ၊ *(ဂ) မေခ၏ မြစ်လက်တက် တစ်ခုဖြစ်သော ရှင်ခေါခမြစ်ဝှမ်းဒေသ၊ *(ဃ) ဆွန်ပရာဘုံ တောင်ဘက်ဒေသ၊ (ထိုဒေသရှိ မရူလူမျိုးသည် ထောလန်နယ်မှ တြိဂံနယ်ကို ဖြတ်ကာ ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်လာကြသူများ ဖြစ်သည်။) *(င) တောင်ဘက် ဆဒုံးနှင့် ဗန်းမော်နယ်များ၊ (ယင်းတို့တွင် မရူလူမျိုးအုပ်စု အနည်းငယ်နှင့် အခြားလူမျိုးများ၌ ကြားရောယှက်နေထိုင်လျက် ရှိသည်။) မရူ ဆိုသည့် အမည်မှာ ဂျင်းဖော (ကချင်) လူမျိုးတို့၏ ခေါ်ဝေါ်အသုံးပြုသော အမည်သာဖြစ်သည်။ စင်စစ် လော်ဝေါ်တို့ ကမူ မိမိတို့ ကိုယ်ကို လောင်ဝေါ လူမျိုးဟု ခေါ်ဝေါ်ကြသည်။ လော်ဝေါ်မှာ လော်ဝေါ် ဘာသာအားဖြင့် ချောင်းရိုးတစ်လျှောက်နေသော လူမျိုးဟု အဓိပ္ပာယ်ရလေရာ၊ အဓိကအားဖြင့် မေခမြစ်ဝှမ်း တစ်လျှောက်တွင် မှီတင်းနေထိုင်ကြခြင်းကို ဆိုလိုဟန်တူသည်။ သို့သော် လော်ဝေါ်စာပေနှင့်ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုဗဟိုကော်မတီ၏ အင်တာနက်စာမျက်နှာတွင် အောက်ပါအတိုင်း ဖော်ပြထားသည်။ {{Blockquote |text= "လော်"ဆိုသည်မှာ"မြောက်အရပ်"၊ "ဝေါ်"ဆိုသည်မှာ"ဧရာမအုပ်စု" ဟုအဓိပ္ပါယ်ရသည်။ သို့ဖြစ်ပါ၍အဓိပ္ပါယ်အပြည့်အစုံမှာ မြောက်ဘက်အရပ်မှဧရာမလူအုပ်ကြီးဟုအဓိပ္ပါယ်ရသည်။ <ref>https://www.lhaovo.co/my/%E1%80%9C%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%BA%E1%80%9D%E1%80%B1%E1%80%AB%E1%80%BA%E1%80%9E%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8</ref> }} လော်ဝေါ်လူမျိုးသည် မိမိတို၏ဘိုးဘွားများ. အစဉ်အလာအတိုင်း တောင်ယာစိုက်ပျိုးလုပ်ကိုင်ခြင်းဖြင့်သာ ဝမ်းစာအတွက် ရှာဖွေစားသောက် ကြသည်။ တောင်ယာများမှာ တစ်နှစ်ထက် တစ်နှစ် မြေဩဇာ ညံ့ဖျင်းလာသဖြင့် ဝမ်းစာ ဖူလုံရေးအတွက် အတော်ပင် ပင်ပင်ပန်းပန်း လုပ်ကိုင်ကြရသည်။ လော်ဝေါ်လူမျိုးသည် ရိုးရာအစဉ်အဆက်အားဖြင့် နတ်ကိုးကွယ်လာကြသူများ ဖြစ်သည်။ လွန်ခဲ့သော နှစ်များက ခရစ်ယာန် သာသနာပြု အဖွဲ့များ ကြိုးပမ်းမှုများကြောင့် ခရစ်ယာန် အယူဝါဒီများ တစ်စတစ်စ များပြားလာကြသည်။ နတ်ကိုးကွယ်သည့် အစဉ်အလာရှိသည့် အလျောက် ချင်းခွန်ခေါ် အိမ်စောင့်နတ်နှင့် စမ်နဲ(ခေါ် )မနောပွဲ နတ်များကို အိမ်အတွင်း နတ်စင်ထိုး ကိုးကွယ်လေ့ရှိကြသည်၊ == ရိုးရာဝတ်စုံ == လော်ဝေါ်အမျိုးသမီးများသည် ရိုးရာဝတ်စုံ တစ်ခုအဖြစ်ဖြင့် ဦးခေါင်းကို အနက်စ ခေါင်းပေါင်း မြင့်မြင့်ကြီး ပတ်ဆင်ထားကြရာ၊ ရှေ့မှကြည့်လိုက်လျှင် မြန်မာအမျိုးသမီးတို့၏ ဆံထုံးကြီးများနှင့် ပုံသဏ္ဌာန် တူသည်။ ခေါင်းပေါင်းနက် မြင့်ကြီးများမှာ လော်ဝေါ်အမျိုးသမီး ဝတ်စုံတွင် အခြားသော တောင်ပေါ်သား လူမျိုးဝတ်စုံများနှင့် မတူသည့် အထူးခြားဆုံးသော ဆင်ယင်မှုတစ်ခု ဖြစ်သည်။ အပျိုရွယ်ရောက်သည့် အချိန်တွင် ရိုးရာဝတ်စုံ ဆင်ယင်ကြသည့်အခါ ခေါင်းပေါင်းကြီးများကို ပေါင်းကြသည်။ ဆံပင်ကို ဆံစုများနှင့် ထိပ်တွင်လုံးပြီး စုထုံးထားပြီး၊ အပေါ်မှ အနံ ၁၄ လက်မနှင့် အလျား ၉ တောင်ခန့်ရှည်သော အနက်စရှည်ကြီးဖြင့် အပေါ်မှ အထပ်ကလေး တစ်ထပ်ခေါက်လျက် ဦးခေါင်းကို ပတ်ပေါင်းကြရာ၊ ခေါင်းပေါင်းမှာ အကြမ်းအားဖြင့် ၁ဝ လက်မခန့်မြင့်သည်။ ယင်းခေါင်းပေါင်းထဲမှနေ ရောင်စုံသိုးမွေးပန်းပွားများကို ဆံမြိတ်ချ သကဲ့သို့ ချထားလေ့ရှိကြသည်။ <ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၈)</ref> ==ကိုးကား== <references/> {{မြန်မာပြည် လူမျိုးများ}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံလူမျိုးများ]] s5f4riy0hhcjr95ya8ed56c2fn1kv7i 880921 880917 2025-07-08T13:21:40Z EricOng77 132463 880921 wikitext text/x-wiki '''လော်ဝေါ်''' (ဝါ) '''မရူလူမျိုး'''များသည် [[တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|တိဗက်-ဗမာအုပ်စု]]တွင်ပါဝင်သော [[လိုလို-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|လိုလို-ဗမာအုပ်စု]]မှ ဆင်းသက်လာသူများဖြစ်ကြသည်။ [[File:Mayu.jpg|right]] == လော်ဝေါ်လူမျိုး (ခ) မရူလူမျိုး == ::::::'''မြန်မာစကားနှင့် အဓိပ္ပာယ်တူ၊ အသံထွက်တူသော စကားလုံးပေါင်း မြောက်မြားစွာပါဝင်သည့်လူမျိုး''' လော်ဝေါ်လူမျိုးသည် မြန်မာနိုင်ငံတွင်းမှ တိုင်းရင်းသား မျိုးနွယ်စုဖြစ်သည်။ လော်ဝေါ်လူမျိုးသည် ကချင်မျိုးနွယ်စုဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ မြောက်ပိုင်း ကချင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ မြစ်ကြီးနားမြို့နယ်၊ ဝိုင်းမော်မြို့နယ်၊ချီဖွေမြို့နယ် ၊ပန်ဝါမြို့နယ်၊လော်ခေါင်း(lhao khaung:)နယ်၊ဆော့လော်မြို့နယ်၊ ထောလန်နယ်၊ ဆဒုံးမြို့နယ်များ တွင် အများဆုံး နေထိုင်ကြသော တောင်ပေါ်သားများ ဖြစ်ကြသည်။ [[ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း]]တွင်လည်း နေထိုင်ကြသည်။ လော်ဝေါ်လူမျိုးသည် သွင်အပြင် ကြန်အင်လျှာအားဖြင့် လည်းကောင်း။ ပြောဆိုသော ဘာသာစကားအားဖြင့် လည်းကောင်း မြန်မာလူမျိုးနှင့် အလွန်နီးစပ် တူညီကြသည်။ အထူးသဖြင့် ရှေးမြန်မာ လူကြီးတို့၏. ရုပ်ရည်နှင့် မျက်နှာပေါက်ချင်း အလွန်ဆင်တူသည့် လော်ဝေါ်အဘိုးအို အများအပြားရှိသည်ကို တွေ့ရသည်။ လော်ဝေါ်လူမျိုးအား ရှေးအခါကတည်းကပင် လော်ဝေါ်လူမျိုးဟု ခေါ်ဝေါ်ကြသည်။ ရှေး ဘိုးဘွားဘီဘင်မှစပြီး လော်ဝေါ်ဟုခေါ်ဝေါ်ခဲ့ကြသည်။ လော်ဝေါ်လူမျိုးတို့သည် မရူဟု ခေါ်လျှင် မကြိုက်ကြပေ။ နိုင်ငံတော်အစိုးရမှလည်း လော်ဝေါ်ဟုသာ သတ်မှတ် မှတ်တမ်းတင်ခဲ့သည်။ == ရာဇဝင် == ပြည်မဗမာလူမျိုးများနှင့် သွေးချင်းနီးစပ်ပုံကို ယင်းတို့၏ ပါးစပ်ရာဇဝင်များမှ သိရသည်။ ရှေးအခါက ညီအစ်ကို နှစ်ယောက်ရှိသည်။ ယင်းညီအစ်ကို နှစ်ယောက်တို့သည် လောင်းဘန်ဒေသ တွင် ပေါက်ဖွားပြီး အရွယ်ရောက်သောအခါ တောင်ဘက်ဆီသို့ပြောင်းလာကြသည်။ နောက်ဆုံး ရောက်သောရွာတွင် ညီအစ်ကိုနှစ်ယောက် ခွဲခွာကြရာ အစ်ကိုဖြစ်သူသည် မြစ်ကြောင်းအတိုင်း လိုက်ကာ တောင်ဘက်သို့ ဆင်းသွားသဖြင့် မြန်မာလူမျိုး ဖြစ်သွားသည်။ ညီငယ်မှာမူ တောင်တန်းဒေသမှာပင် နေရစ်ခဲ့ပြီးသော် လော်ဝေါ်လူမျိုးဟု ဖြစ်လာသည်၊ မြန်မာနိုင်ငံ သမိုင်းအရဆိုသော် လော်ဝေါ်တို့သည် မြန်မာလူမျိုးများကဲ့သို့ပင် [[တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားများ|တရုတ်-တိဗက်]] ပင်မအုပ်စုမှာဆင်းသက်လာသော တိဗက်-ဗမာ လူမျိုးအနွယ်ဝင်များပင် ဖြစ်ကြသည်ဟု ဆိုသည်။ ထိုပင်မ အုပ်စုကြီးမှတစ်ဆင့် ပေါက်ဖွားလာသော အုပ်စုတို့တွင် လော်ဝေါ်တို့သည် မြန်မာနှင့် ရှေးမြန်မာ အဆက်အနွယ် အုပ်စုထဲတွင် ပါဝင်ကာ မြန်မာပြည်အတွင်းသို့ဝင်ရောက်နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ သိုသော် မြန်မာလူမျိုးများမှာ တောင်ဘက်ဒေသများဆီသို့ဆက်လက်ဆင်းသွားကြပြီး လော်ဝေါ်လူမျိုးမှာမူကား ယခုလက်ရှိ နေထိုင်ကြသော မြောက်ပိုင်းဒေသများတွင် ကျန်ရစ်ခဲ့သူများ ဖြစ်ကြသည်ဟု ယုံကြည်ရသည်။ == နေထိုင်စားသောက်မှု == အမြင်အားဖြင့် ဂျင်းဖောနှင့် လော်ဝေါ်လူမျိုးများကို ရုတ်တရက် ခွဲခြားလို့ရမည်မဟုတ်ပေ။ သို့သော် လူမျိုးပေါက်ဖွား ဆင်းသက်လာကြပုံ အရင်းခံအချက်ကို သုံးသပ်ကြည့် ခြင်းအားဖြင့် ဂျင်းဖောလူမျိုးတို့သည် တိဗက် အုပ်စုကြီးမှ တစ်ဆင့် သီးခြားစုကွဲ တစ်ခုအနေဖြင့် အခြားသော လမ်းကြောင်းမှ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ဝင်ရောက်နေထိုင်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်ရာ၊ လော်ဝေါ်လူမျိုးမှာ ဂျင်းဖော လူမျိုးထက် မြန်မာလူမျိုးနှင့် ပိုမို မျိုးရိုးချင်း နီးစပ်ကြောင်း တွေ့ရမည် ဖြစ်လေသည်။ လော်ဝေါ်လူမျိုး အများဆုံး နေထိုင်ရာ ဒေသမှာ အကြမ်းအားဖြင့် လောင်ဂျီတွဒ် ၂၅ ဒီဂရီ ၃ဝ မိနစ်နှင့် ၂ ဒီဂရီအကြားအတွင်းရှိ၊ အနောက်ဘက် နယ်နိမိတ်မှာ မလိခနှင့် မေခမြစ်တို့နှင့် ရေဝေကြောတည်ရာ လချိတ်(lacid')လူမျိုး နေထိုင်ရာ နယ်ခြားတောင်တန်းကြီးများ ဖြစ်သည်။ အသေးစိတ်အားဖြင့် ကချင်ပြည်နယ်အတွင်း အောက်ပါ ဒေသများတွင် လော်ဝေါ်လူမျိုး နေထိုင်လျက် ရှိသည်ကို တွေ့ရသည်။ *(က) ထောလန်ကို ဗဟိုပြုထားသော မြောက်ဘက် အာမက်ခမြစ်ဝှမ်းမှ တြိဂံနယ် အရှေ့ပိုင်းထိ ပါဝင်သည့် မေခမြစ်ဝှမ်းဒေသ၊ *(ခ) လောခေါင်းနယ်တွင် ငေါချန်းခမြစ်ဝှမ်း အောက်ပိုင်းဒေသ၊ *(ဂ) မေခ၏ မြစ်လက်တက် တစ်ခုဖြစ်သော ရှင်ခေါခမြစ်ဝှမ်းဒေသ၊ *(ဃ) ဆွန်ပရာဘုံ တောင်ဘက်ဒေသ၊ (ထိုဒေသရှိ မရူလူမျိုးသည် ထောလန်နယ်မှ တြိဂံနယ်ကို ဖြတ်ကာ ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်လာကြသူများ ဖြစ်သည်။) *(င) တောင်ဘက် ဆဒုံးနှင့် ဗန်းမော်နယ်များ၊ (ယင်းတို့တွင် မရူလူမျိုးအုပ်စု အနည်းငယ်နှင့် အခြားလူမျိုးများ၌ ကြားရောယှက်နေထိုင်လျက် ရှိသည်။) မရူ ဆိုသည့် အမည်မှာ ဂျင်းဖော (ကချင်) လူမျိုးတို့၏ ခေါ်ဝေါ်အသုံးပြုသော အမည်သာဖြစ်သည်။ စင်စစ် လော်ဝေါ်တို့ ကမူ မိမိတို့ ကိုယ်ကို လောင်ဝေါ လူမျိုးဟု ခေါ်ဝေါ်ကြသည်။ လော်ဝေါ်မှာ လော်ဝေါ် ဘာသာအားဖြင့် ချောင်းရိုးတစ်လျှောက်နေသော လူမျိုးဟု အဓိပ္ပာယ်ရလေရာ၊ အဓိကအားဖြင့် မေခမြစ်ဝှမ်း တစ်လျှောက်တွင် မှီတင်းနေထိုင်ကြခြင်းကို ဆိုလိုဟန်တူသည်။ သို့သော် လော်ဝေါ်စာပေနှင့်ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုဗဟိုကော်မတီ၏ အင်တာနက်စာမျက်နှာတွင် အောက်ပါအတိုင်း ဖော်ပြထားသည်။ {{Blockquote |text= "လော်"ဆိုသည်မှာ"မြောက်အရပ်"၊ "ဝေါ်"ဆိုသည်မှာ"ဧရာမအုပ်စု" ဟုအဓိပ္ပါယ်ရသည်။ သို့ဖြစ်ပါ၍အဓိပ္ပါယ်အပြည့်အစုံမှာ မြောက်ဘက်အရပ်မှဧရာမလူအုပ်ကြီးဟုအဓိပ္ပါယ်ရသည်။ <ref>https://www.lhaovo.co/my/%E1%80%9C%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%BA%E1%80%9D%E1%80%B1%E1%80%AB%E1%80%BA%E1%80%9E%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8</ref> }} လော်ဝေါ်လူမျိုးသည် မိမိတို၏ဘိုးဘွားများ. အစဉ်အလာအတိုင်း တောင်ယာစိုက်ပျိုးလုပ်ကိုင်ခြင်းဖြင့်သာ ဝမ်းစာအတွက် ရှာဖွေစားသောက် ကြသည်။ တောင်ယာများမှာ တစ်နှစ်ထက် တစ်နှစ် မြေဩဇာ ညံ့ဖျင်းလာသဖြင့် ဝမ်းစာ ဖူလုံရေးအတွက် အတော်ပင် ပင်ပင်ပန်းပန်း လုပ်ကိုင်ကြရသည်။ လော်ဝေါ်လူမျိုးသည် ရိုးရာအစဉ်အဆက်အားဖြင့် နတ်ကိုးကွယ်လာကြသူများ ဖြစ်သည်။ လွန်ခဲ့သော နှစ်များက ခရစ်ယာန် သာသနာပြု အဖွဲ့များ ကြိုးပမ်းမှုများကြောင့် ခရစ်ယာန် အယူဝါဒီများ တစ်စတစ်စ များပြားလာကြသည်။ နတ်ကိုးကွယ်သည့် အစဉ်အလာရှိသည့် အလျောက် ချင်းခွန်ခေါ် အိမ်စောင့်နတ်နှင့် စမ်နဲ(ခေါ် )မနောပွဲ နတ်များကို အိမ်အတွင်း နတ်စင်ထိုး ကိုးကွယ်လေ့ရှိကြသည်၊ == ရိုးရာဝတ်စုံ == လော်ဝေါ်အမျိုးသမီးများသည် ရိုးရာဝတ်စုံ တစ်ခုအဖြစ်ဖြင့် ဦးခေါင်းကို အနက်စ ခေါင်းပေါင်း မြင့်မြင့်ကြီး ပတ်ဆင်ထားကြရာ၊ ရှေ့မှကြည့်လိုက်လျှင် မြန်မာအမျိုးသမီးတို့၏ ဆံထုံးကြီးများနှင့် ပုံသဏ္ဌာန် တူသည်။ ခေါင်းပေါင်းနက် မြင့်ကြီးများမှာ လော်ဝေါ်အမျိုးသမီး ဝတ်စုံတွင် အခြားသော တောင်ပေါ်သား လူမျိုးဝတ်စုံများနှင့် မတူသည့် အထူးခြားဆုံးသော ဆင်ယင်မှုတစ်ခု ဖြစ်သည်။ အပျိုရွယ်ရောက်သည့် အချိန်တွင် ရိုးရာဝတ်စုံ ဆင်ယင်ကြသည့်အခါ ခေါင်းပေါင်းကြီးများကို ပေါင်းကြသည်။ ဆံပင်ကို ဆံစုများနှင့် ထိပ်တွင်လုံးပြီး စုထုံးထားပြီး၊ အပေါ်မှ အနံ ၁၄ လက်မနှင့် အလျား ၉ တောင်ခန့်ရှည်သော အနက်စရှည်ကြီးဖြင့် အပေါ်မှ အထပ်ကလေး တစ်ထပ်ခေါက်လျက် ဦးခေါင်းကို ပတ်ပေါင်းကြရာ၊ ခေါင်းပေါင်းမှာ အကြမ်းအားဖြင့် ၁ဝ လက်မခန့်မြင့်သည်။ ယင်းခေါင်းပေါင်းထဲမှနေ ရောင်စုံသိုးမွေးပန်းပွားများကို ဆံမြိတ်ချ သကဲ့သို့ ချထားလေ့ရှိကြသည်။ <ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၈)</ref> ==ကိုးကား== <references/> {{မြန်မာပြည် လူမျိုးများ}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံလူမျိုးများ]] nwzb84hnf0t6vnwmva12s2dt6b9er8g ခင်မောင်ဝင်း (သင်္ချာ) 0 8623 880944 766852 2025-07-08T13:46:05Z Salai Rungtoi 22844 [[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ကို အသုံးပြု၍ [[Category:ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားဟောင်းများ]]ကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည် 880944 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name =ဒေါက်တာခင်မောင်ဝင်း | image = | birth_name = ခင်မောင်ဝင်း | birth_date = {{birth date|၁၉၄၀|၁၀|၂၃}} | birth_place = [[ရန်ကုန်မြို့]] | death_date = {{death date and age|၂၀၂၁|၈|၃|၁၉၄၀|၁၀|၂၃}} | parents =[[ခင်မောင်လတ်၊ ဦး(အယ်ဒီတာ)|ဦးခင်မောင်လတ်]] + [[ခင်မျိုးချစ်|ဒေါ်ခင်မျိုးချစ်]] | nationality =[[မြန်မာနိုင်ငံ]] | religion =[[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] | education =[[မဟာဝိဇ္ဖာ]] (သင်္ချာ) ([[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]])၊ ပါရဂူဘွဲ့ ([[ကွန်းတက္ကသိုလ်]]) [[ပြင်သစ်နိုင်ငံ]] | occupation =[[သင်္ချာ]] [[ပါမောက္ခ]]၊ [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]] | spouse = တက္ကသိုလ်ရွှေရီဝင်း | children =အမွှာမောင်နှမ [[မောင်ရစ်]]နှင့် ဂျူနီယာဝင်း | known_for =[[စာရေးဆရာ]] | notableworks = သင်္ချာသစ်၊ သင်္ချာအဘိဓာန် }} '''ဒေါက်တာခင်မောင်ဝင်း''' (၂၃ အောက်တိုဘာ ၁၉၄၀–၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၁)သည် [[ခင်မောင်လတ်၊ ဦး(အယ်ဒီတာ)|ဦးခင်မောင်လတ်]]နှင့် [[ခင်မျိုးချစ်|ဒေါ်ခင်မျိုးချစ်]]တို့၏ တစ်ဦးတည်းသော သား ဖြစ်သည်။ ၁၉၄ဝ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၂၃ ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်မြို့၌ မွေးဖွားသည်။ == ပညာရေး == ၁၉၅၆ ခုနှစ်တွင် ကမာရွတ်မြို့နယ်၊ ဝဂ္ဂီကျောင်းတွင် ဆယ်တန်းအောင်သည်။ ၁၉၆ဝ ခုနှစ်တွင် သင်္ချာအထွေထွေဂုဏ်ထူး BA (Gen.Hons) ဘွဲ့ကို ရရှိခဲ့သည်။ ၁၉၆၆ တွင် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်မှ မဟာဝိဇ္ဖာ (သင်္ချာ) MA (Maths) ဘွဲ့ကို ရရှိခဲ့သည်။ ၁၉၇ဝ တွင် ပြင်သစ်နိုင်ငံ Caen (ကွန်း) တက္ကသိုလ်မှ ပါရဂူဘွဲ့ Phd ရရှိခဲ့သည်။ == အိမ်ထောင်ရေး == ၁၉၆၇ ခုနှစ်တွင် တက္ကသိုလ်ရွှေရီဝင်းနှင့် အိမ်ထောင်ကျပြီး သားနှင့်သမီး အမွှာမောင်နှမ [[မောင်ရစ်]]နှင့် ဂျူနီယာဝင်း တို့ရရှိခဲ့သည်။ == စာပေရေးရာ == ၁၉၈၇-၈၈ ခုနှစ်တွင် Working people Daily သတင်းစာတွင် အင်္ဂလိပ်လို ဆောင်းပါးများကို တစ်ပတ်ကို ၂ ကြိမ်ခန့် ရေးသားခဲ့သည်။ ၁၉၉ဝ နောက်ပိုင်းတွင် အတွေးအမြင်တွင် ဆောင်းပါးများ ရေးသားခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် စတိုင်သစ်၊ ပိတောက်ပွင့်သစ်၊ ချယ်ရီ မဂ္ဂဇင်းများတွင် ဆောင်းပါးများ အလျင်းသင့်သလို ရေးသားခဲ့သည်။ == ဆရာဘဝ == ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် သင်္ချာဌာနတွင် ၁၉၆၁ မှစတင်၍ အမူထမ်းခဲ့သည်။ ၎င်းနောက် စီးပွားရေးတက္ကသိုလ်၊ ရန်ကုန် (၁၉၆၆-၁၉၇၄)၊ ပုသိမ်ဒီဂရီကောလိပ် (၁၉၇၄-၇၆)၊ တက္ကသိုလ်စာပေးစာယူသင်တန်းဌာန (အဝေးသင်တက္ကသိုလ်) ရန်ကုန် (၁၉၇၇-၁၉၉၁) တို့တွင် အမှုထမ်းခဲ့သည်။ တက္ကသိုလ် စာပေးစာယူ သင်တန်းတွင် အမှုထမ်းနေစဉ် အတွင်း ၁၉၈ဝ ခုနှစ်တွင် အင်္ဂလန်နိုင်ငံရှိ Open University တွင် စာပေးစာယူသင်တန်း တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ၁၉၉၁ တွင် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် သင်္ချာဌာနတွင် အမှုထမ်းခဲ့သည်။ ၁၉၉၇ ခုနှစ်တွင် ၃ လသာ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် သင်္ချာပါမောက္ခရာထူး ဆက်ခံခဲ့ပြီး အနားယူခဲ့သည်။ == ကွယ်လွန်ခြင်း == ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၃ ရက်နေ့တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ == ထွက်ရှိခဲ့သောစာအုပ်များ == # ''သင်္ချာသစ်'' (စာပေဗိမာန်) ၁၉၈၆၊ ၁၉၈၇ # ''အခြေခံသင်္ချာသစ်'' (လောကသစ်စာပေ) ၁၉၉၁ # ''ဂိမ်းသီအိုရီ'' (ဒေါင်းစာပေ) ၂၀၀၂ # ''သင်္ချာပညာတော်သင်ဘဝ'' (ဒေါင်းစာပေ) ၂၀၀၃ # ''ခေတ်သစ်သင်္ချာ'' (စိတ်ကူးချိုချို) ၂၀၀၃ # ''သင်္ချာဝေါဟာရ'' (မုံရွေးစာပေ) ၂၀၀၃ # ''အသက်ကိုဖန်တီးခြင်း'' (ဒေါင်းစာပေ) (တက္ကသိုလ်ရွှေရီဝင်းနှင့်တွဲ၍) ၂၀၀၃ # ''သင်္ချာအတွေးအခေါ်ဆောင်းပါးများ'' (ယူနတီ) (တက္ကသိုလ်ရွှေရီဝင်းနှင့်တွဲ၍) ၂၀၀၄ # ''ဖက်ဇီလောဂျစ်'' (မုံရွေး) ၂၀၀၄ # ''ကွန်ပြူတာသုံးသင်္ချာ'' (မြန်မာ society) ၂၀၀၄ # ''နဝမတန်းသင်္ချာအကြောင်းသိကောင်းစရာ'' (ယူနတီ) ၂၀၀၅ # ''သင်္ချာအဘိဓာန်'' (ဓူဝံစာပေ) (ဂျူနီယာဝင်း နှင့်တွဲ၍)၂၀၀၅ # ''သင်္ချာမိတ်ဆက်'' (မုံရွှေး) ၂၀၀၅ # ''သင်္ချာဝေါဟာရ'' - ၂ (မုံရွေး) ၂၀၀၅ # ''ဒေးကားမိတ်ဆက်'' (မုံရွေး) ၂၀၀၆ # ''ပထမနှစ်သိပ္ပံ'' (အဝေးသင်) (စိတ်ကူးချိုချို) ၂၀၀၆ # ''၁ဝ တန်း သင်္ချာပုစ္ဆာများကို သရုပ်ခွဲလေ့လာနည်း'' (စိတ်ကူးချိုချို) ၂၀၀၆ # ''စကြဝဠာ မိတ်ဆက်'' (မုံရွေး) ၂၀၀၆ (တက္ကသိုလ်ရွှေရီဝင်းနှင့်တွဲ၍) # ''ကမ္ဘာနှင့်အိမ်နီးချင်းဂြိုဟ်များ'' (မုံရွေး) ၂၀၀၇ (တက္ကသိုလ်ရွှေရီဝင်းနှင့်တွဲ၍) # ''ရောင်စုံလှစွာပြည်မြန်မာ'' (ပါရမီ) ၂၀၀၇ (ဒေါ်ခင်မျိုးချစ်ရေး Colourful Burma မှ ဗုဒ္ဓဘာသာအကြောင်း ဆောင်းပါးများ ဘာသာပြန်ဆိုချက်) # ''ပညာအလင်းမိတ်ဆက်'' (မုံရွေး) ၂၀၀၇ # ''ခေတ်သစ်အတွက်ပညာရေး'' (မုံရွေး) ၂၀၀၈ # ''ပညာရှာခြင်းနှင့် မှတ်မိခြင်းမိတ်ဆက်'' (မုံရွေး) ၂၀၀၈ === ဘာသာပြန်အချို့နှင့် သိပ္ပံဆောင်းပါးများ === The Light Of English တွင် အင်္ဂလိပ်စာဆောင်းပါးများ၊ English For All တွင် တက္ကသိုလ်ရွှေရီဝင်းနှင့် တွဲ၍ ဒေါ်ခင်မျိုးချစ် ရေးသားခဲ့သော Wonderland Of Burmese Legends ဘာသာပြန်ဆောင်းပါးများ လစဉ်ရေးသားသည်။ == ကိုးကား == <references/> * Voice of America Tribute to Dr Khin Maung Win, Interview with Sayar Kyawe. Original Air Date : 25 July 2008. * Burmese Encyclopedia Vol 4, p-742 Printed 1980. {{Lifetime|၁၉၄၀|၂၀၂၁}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား စာရေးဆရာများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ တက္ကသိုလ် ပါမောက္ခများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စာရေးဆရာများ]] [[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားဟောင်းများ]] illwuzgu31d8crblg0zhuujudf1fix4 ဦးနု 0 11455 880955 770114 2025-07-08T14:19:27Z Salai Rungtoi 22844 /* ရေးသားထုတ်ဝေခဲ့သည့် စာအုပ်များ */ 880955 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | honorific_prefix = ဦး | name = နု | native_name = U Nu | image = UNu.jpg | imagesize | order = မြန်မာနိုင်ငံ၏ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ စာရင်း|ပထမဦးဆုံးဝန်ကြီးချုပ်]] | term_start3 = ၄ ဇန်နဝါရီ ၁၉၄၈ | term_end3 = ၁၂ ဇွန် ၁၉၅၆ | predecessor3 = [[အောင်ဆန်း]] {{small|(ဗြိတိသျှနန်းရင်းဝန်အဖြစ်)}} | successor3 = [[ဗဆွေ (ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း)|ဗဆွေ]] | president3 = [[စဝ်ရွှေသိုက် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|စဝ်ရွှေသိုက်]]<br/>[[ဘဦး (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဘဦး]] | term_start2 = ၂၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉၅၇ | term_end2 = ၂၈ အောက်တိုဘာ ၁၉၅၈ | office2 = | predecessor2 = [[ဗဆွေ (ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း)|ဗဆွေ]] | successor2 = [[နေဝင်း (ဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|နေဝင်း]] | president2 = [[ဘဦး (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဘဦး]] | term_start = ၄ ဧပြီ ၁၉၆၀ | term_end = ၂ မတ် ၁၉၆၂ | office = | predecessor = [[နေဝင်း (ဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|နေဝင်း]] | successor = [[နေဝင်း (ဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|နေဝင်း]] | president = [[မန်းဝင်းမောင် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|မန်းဝင်းမောင်]] | birth_date = ၂၅ မေ ၁၉၀၇ | birth_place = [[ဝါးခယ်မ]]၊ [[မြောင်းမြခရိုင်]]၊ [[ဗြိတိသျှဘားမား]] | death_date = ၁၄ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉၉၅ (၈၇ နှစ်) | death_place = [[ဗဟန်းမြို့]]၊ [[ရန်ကုန်တိုင်း]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | nationality = {{flagdeco|Burma|1948}} [[မြန်မာလူမျိုး|မြန်မာ]] | party = [[ဖဆပလ]]<br/>[[ပြည်ထောင်စုပါတီ]]<br/>[[ပါလီမန်ဒီမိုကရေစီပါတီ]]<br/>[[ဒီမိုကရေစီနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ပါတီ]] | otherparty = | spouse = မြရီ (၁၉၃၅ လက်ထပ်၊ ၁၉၉၃ ကွယ်လွန်) | relations = | children = စန်းစန်းနု<br/>သောင်းထိုက်<br/>မောင်အောင်<br/>သန်းသန်းနု<br/>ခင်အေးနု | residence = | alma_mater = [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]] {{labeldata|ဘာသာ|[[ထေရဝါဒ|ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]]}} }} {{မြန်မာ့ ဒီမိုကရေစီအရေး လှုပ်ရှားမှုများ}} '''ဦးနု''' သို့မဟုတ် '''သခင်နု''' ([[၂၅ မေ]] [[၁၉၀၇]] - [[၁၄ ဖေဖော်ဝါရီ]] [[၁၉၉၅]]) သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]၏ပထမဆုံး ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်သည်။ ဦးနုသည် မြန်မာအမျိုးသားခေါင်းဆောင်နှင့် နိုင်ငံရေးသမား ဖြစ်သည်။ သူသည်မြန်မာနိုင်ငံ၏ [[၁၉၄၇]] ခုနှစ်ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံအခြခံဥပဒေအရ နိုင်ငံ၏ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူးကို [[၁၉၄၈]] ခုနှစ် [[၄ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီလ ၄]] ရက်မှ [[၁၉၅၆]] ခုနှစ် [[၁၂ ဇွန်|ဇွန် ၁၂]] ရက်ထိ၊ တစ်ဖန် [[၁၉၅၇]] ခုနှစ် [[၂၈ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၈]] မှ [[၁၉၅၈]] ခုနှစ် [[၁၈ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၁၈]] ထိနှင့် နောက်ဆုံး [[၁၉၆ဝ]] ပြည့်နှစ် [[၄ ဧပြီ|ဧပြီ ၄]] ရက်မှ [[၁၉၆၂]] ခုနှစ် [[မတ် ၂]] ရက်ထိ ထမ်းဆောင်ခဲ့သူဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == ဦးနုသည် [[ဧရာဝတီတိုင်း]]၊[[မြောင်းမြခရိုင်]]၊ [[ဝါးခယ်မမြို့]]၌ အဖ ဦးစံထွန်း၊ အမိ ဒေါ်စောခင်တို့မှ ၁၉၀၇ ခုနှစ်၊မေလ၊၂၅ ရက်၊ [[စနေနေ့]] နံနက် ၈နာရီ၊ ၃၉မိနစ်၊ ၁၅စက္ကန့် ၌ မွေးဖွားသည်။ မွေးချင်းနှစ်ဦးတွင် အကြီးဆုံးဖြစ်၍ ညီငယ် အမည် မှာ မောင်ဥ ဖြစ်သည်။ ၁၉၂၀ ခုနှစ်၊ [[တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားသပိတ်]]တွင် ဝါးခယ်မမြို့အစိုးရကျောင်း၌ [[ပဉ္စမတန်း]]မှ ပါဝင်ခဲ့သည်။ ၆-တန်း၌ ပညာသင်ကြားနေစဉ် ဝါးခယ်မ အမျိုးသားကျောင်းတွင် ဆရာ အခက် အခဲ ရှိနေ၍ ဆရာတစ်ဘက် ကျောင်းသားတစ်ဘက် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၁၉၂၅-ခုနှစ်တွင် [[ရန်ကုန်မြို့]] [[မြို့မ အထက်တန်းကျောင်း]] မှ ဆယ်တန်းအောင်မြင်ခဲ့သည်။ [[မြို့မ အထက်တန်းကျောင်း၊ ရန်ကုန်|မြို့မကျောင်း]] သည် ၁၉၂ဝ ပြည့်နှစ်၊ [[ဒီဇင်ဘာလ]] ၁၇ ရက် ရန်ကုန်မြို့ ဗဟန်း မြို့နယ်တွင် စတင် တည်ထောင်သော မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံးသော အမျိုးသားကျောင်း ဖြစ်သည်။ [[၁၉၂၉]] ခုနှစ်တွင် [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]၌ ဘီ.အေ (ဝိဇ္ဇာ) ဘွဲ့ကို ရယူခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံလုံး ဆိုင်ရာ လူငယ်များအစည်းအရုံး တည်ထောင်ရာတွင် ကမကထလုပ်၍ ပါဝင်ခဲ့သည်။ [[ဦးသန့်]]၏ တိုက်တွန်းချက်အရ [[ပန်းတနော်မြို့]] အမျိုးသားကျောင်းတွင် ကျောင်းအုပ်အဖြစ် တာဝန် ထမ်းဆောင်သည်။ [[သုံးခွမြို့]] အမျိုးသားကျောင်းသို့ ကျောင်းအုပ်အဖြစ် ပြောင်းရွေ့ခဲ့သည်။ [[၁၉၃၅]]ခုနှစ်တွင် ပန်းတနော်မြို့ အမျိုးသားကျောင်း ကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌ၏ သမီး မမြရီ နှင့် အိမ်ထောင်ကျသည်။ ပန်းတနော် အမျိုးသားကျောင်းတွင် ပြန်လည်၍ တာဝန် ထမ်းဆောင်သည်။ ဦးနုတွင် သားနှစ်ဦး၊ သမီး နှစ်ဦး မွေးဖွားခဲ့သည်။ သားအကြီးမှာ ဦးသောင်းထိုက်ဖြစ်ပြီး ယခုအခါ [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]တွင် နေထိုင်သည်။ == နိုင်‌ငံရေးဘဝ == === လွတ်လပ်ရေး === သူ၏ နိုင်‌ငံရေးဘဝသည် [[တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားများ သမဂ္ဂ|ရန်‌ကုန်‌တက္ကသိုလ်‌ ကျောင်းသားများ သမဂ္ဂ]] ဥက္ကဋ္ဌ တာဝန်‌ကို ရယူခဲ့ချိန်မှ စတင်‌ခဲ့သည်‌။ ထိုအချိန်တွင် [[အောင်ဆန်း|ဗိုလ်ချူပ်အောင်ဆန်း]]မှာ သမဂ္ဂ၏ အတွင်းရေးမှူးဖြစ်ခဲ့သည်။ သူတို့နှစ်ဦးစလုံးသည် သမဂ္ဂတွင်ပါသော ဆောင်းပါးတစ်ပုဒ်ကြောင့် ကျောင်းမှထုတ်ပစ်ခြင်းခံခဲ့ရပြီး ထိုကိစ္စကြောင့် ၁၉၃၆ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ဒုတိယအကြိမ်ကျောင်းသားသပိတ်ကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။ ကျွန်ပညာကို အလိုမရှိဟူသော သဘောဖြင့် ဘီအေဘွဲ့ကိုပြန်အပ်ခဲ့သည်။ ၁၉၃၇ခုနှစ်တွင် သတင်းဆရာ ဦးဘခိုင်၊ [[ဘချို၊_ဦး_(ဒီးဒုတ်)|ဒီးဒုတ်ဦးဘချို]]တို့ ဖွဲ့စည်းထားသော [[ဖေဘီယံ]] နိုင်ငံရေးပါတီတွင် ဝင်ရောက်ကူညီခဲ့သည်။ ဦးနုနှင့် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းတို့သည် ၁၉၃၀ ခုနှစ်က ဖွဲ့ခဲ့သော [[တို့ဗမာအစည်းအရုံး]] အဖွဲ့ဝင်များ ဖြစ်လာကြပြီး သူတို့၏ နာမည်ရှေ့တွင် 'သခင်' ဟူသော ဂုဏ်ပုဒ်ကို တပ်ခဲ့ကြသည်။ မိမိတို့နိုင်ငံတွင် မိမိတို့သာ သခင်များဖြစ်ကြောင်း ပြယုဂ်အဖြစ် တပ်ခြင်း ဖြစ်သည်။ ၁၉၄၈ ခုနှစ်တွင် လွတ်လပ်ရေးရပြီး နှစ်အနည်းငယ်အထိ သခင်တပ်ခြင်းကို ဆက်ထိမ်းပြီး ၁၉၅၂ ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံသည် လွတ်လပ်ရေးရပြီး ဖြစ်၍ ‘[[ရဲဘော်သုံးကျိပ်|သခင်]]’ ဟုအမည်ရှေ့တွင်တတ်ရန် မလိုတော့သည့်အတွက် ‘[[သခင်]]’ကို မသုံးတော့ပဲ ဦးနုဟုသာပြန်လည်သုံးနှုန်းစေခဲ့သည်။ ၁၉၃၇ ခုနှစ်က သခင်သန်းထွန်းနှင့်အတူ ‘နဂါးနီ’ စာပေတိုက်ကို ပူးတွဲထူထောင်ခဲ့ပြီး ၎င်းပါတီသည် နောင်တွင် ဆိုရှယ်လစ်ပါတီ ဖြစ်လာသည်။ ထို့နောက် ပေါင်းစည်းထားသည့် အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည့် ဖက်ဆစ်တော်လှန်ရေးပြည်သူ့လွတ်လပ်ရေး (ဖဆပလ) အဖွဲ့ကြီးကိုပါ ပူးတွဲထူထောင်ခဲ့ပြီး ၁၉၄၀ ပြည့်လွန်နှစ်များဝန်းကျင်ကတည်းက [[ဂျပန်နိုင်ငံ|ဂျပန်]]နှင့် [[ဗြိတိန်နိုင်ငံ|ဗြိတိသျှ]]တို့၏ သိမ်းပိုက်မှုလက်အောက်မှ ရုန်းထွက်ရန် ဆော်ဩတိုက်တွန်းခဲ့ကြသည်။ ကိုလိုနီအစိုးရ၏ ၁၉၄၀ ပြည့်နှစ်တွင် [[သခင်စိုး]]၊ [[သခင်သန်းထွန်း]]၊ [[ဦးကျော်ငြိမ်း]]၊ [[ဒေါက်တာဘမော်]] တို့နှင့်အတူ ထိန်းသိမ်းခြင်းခံခဲ့ရသည်။ ၁၉၄၇ ခုနှစ် [[၁၉ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၁၉]] ရက်တွင် စစ်ရေး၊ နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချူပ်[[အောင်ဆန်း]]နှင့် တကွ အစိုးရဝန်ကြီးအဖွဲ့ဝင်များ လုပ်ကြံခြင်းခံရပြီးနောက် ၁၉၄၇ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် [[ဗြိတိသျှဝန်ကြီးချူပ်]] ကလဲမင့်အက်တလီနှင့် အတူ လွတ်လပ်ရေးသဘောတူညီမှုစာချူပ် (နု-အက်တလီ စာချူပ်) ကို ဦးနုဦးဆောင်သည့် ဖဆပလအဖွဲ့ကြီးက လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ နယ်ချဲ့ဆန့်ကျင်ရေး၊ မြန်မာပြည် လွတ်လပ်ရေး ကြိုးပမ်းမှု လှုပ်ရှားမှု ခေတ်အတွင်း ထင်ရှားခဲ့ကြသောဗမာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားများသမဂ္ဂ ခေါင်းဆောင်များတွင် [[ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း]]၊ ဦးနု၊ [[ကိုဗဟိန်း]]၊ [[ဦးဗဆွေ]]၊ [[မြို့မ-ဦးသန်းကြွယ်]]၊ သူရိယ ဦးသန်းမောင်၊ ဒေါက်တာ[[သန်းထွန်း]]၊ အာဏာရှင် လှရွှေ တို့ပါဝင်ကြသည်။ === ပါလီမန်ခေတ် === ၁၉၄၈ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၄ ရက်တွင် [[ဗြိတိန်နိုင်ငံ]]မှ လွတ်လပ်ရေးရရှိပြီးနောက် ဦးနုသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာသည်။ လွတ်လပ်ရေးရလျှင်ရချင်း ဦးနုသည် တိုင်းရင်းသားများ အထူးသဖြင့် [[ကရင်လူမျိုး|ကရင်]]များ၏ ပုန်ကန်ခြင်းနှင့် တပ်မတော်၏တပ်ရင်းအချို့ အပါအဝင် [[ကွန်မြူနစ်ဂိုဏ်းကွဲ]]များ၏ ပုန်ကန်ခြားနားမှုကို ခံရသည်။ နောက်ထပ်ဆင့်၍ပေါ်လာသည်မှာ [[တရုတ်ပြည်]]မှ ကွန်မြူနစ်များတိုက်ထုတ်လိုက်သည့် [[ကူမင်တန်]](ကေအင်တီ) တပ်ပြေးအဖွဲ့ပါ တိုးလာသည်။ သူတို့သည် မြန်မာနိုင်ငံ အရှေ့ဖျားတွင် စခန်းများစွဲထားပြီး ၁၉၅၀ နှစ်ဦးနောက်ပိုင်းမှ မြန်မာနိုင်ငံက နှစ်အတန်ကြာတိုက်ထုတ် ခဲ့ရသည်။ [[ဒီမိုကရေစီ]]စနစ်ကို ထူထောင်ခဲ့ပြီး ပါလီမန်ရွေးကောက်ပွဲများကို ကျင်းပခဲ့သည်။ သူသည် ၁၉၅၆ ခုနှစ်တွင် ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူးကို စွန့်လွှတ်ပြီး ဖဆပလ အဖွဲ့ဝင် ဦးဗဆွေ (၁၉၈၇ ခုနှစ်တွင် ကွယ်လွန်) က ၁၉၅၆ ခုနှစ် ဇွန်မှ ၁၉၅၇ ခုနှစ် ဇွန်ထိ တစ်နှစ်ဝင်ရောက် တာဝန်ယူခဲ့သည်။ ၁၉၅၈ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၂၆ ရက်တွင် နိုင်ငံရေးမတည်မငြိမ်မှုကြောင့် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်[[နေဝင်း]]ကို အိမ်စောင့်အစိုးရအဖြစ် လွှဲအပ်ပြီး [[၁၉၅၈]] ခုနှစ် [[၂၇ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၂၇]] ရက်တွင် အိမ်စောင့်အစိုးရ၏ ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်လွှဲပြောင်းယူစေခဲ့သည်။ ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ်ဖေဖော်ဝါရီ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် ဦးနု၏ ‘သန့်ရှင်း’ ဖဆပလပါတီသည် ဦးကျော်ငြိမ်းနှင့် ဦး[[ဗဆွေ၊ ဦး၊ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း|ဗဆွေ]]တို့၏ ‘တည်မြဲ’ ဖဆပလပါတီကို အပြတ်အသတ် အနိုင်ရရှိခဲ့ပြီး [[၁၉၆၀]] ပြည့်နှစ် [[၄ ဧပြီ|ဧပြီ ၄]] ရက်တွင် ပြည်ထောင်စုပါတီကို ထူထောင်ပြီး အာဏာကို ပြန်ရယူခဲ့သည်။ === စစ်အစိုးရ === နှစ်နှစ်မပြည့်မီ [[၁၉၆၂]] ခုနှစ် [[၂ မတ်|မတ် ၂]] ရက်တွင် ဗိုလ်ချူပ်နေဝင်းသည် ဦးနုအစိုးရအား [[၁၉၆၂ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|အာဏာသိမ်းပြီး]] ဖြုတ်ချခဲ့သည်။ [[၁၉၆၂]] ခုနှစ် အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဦးနုအား ရန်ကုန်ပြင်ပ၏ စစ်တန်းလျားတစ်နေရာတွင် ၎င်း၏ လုံခြုံရေးကို ကာကွယ်သည့် အနေဖြင့် ထိန်းသိမ်းထားသည်ဟု စကားအလှသုံး၍ ပြောဆိုကာ ချုပ်ထားလိုက်သည်။ [[၁၉၆၆]] ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၂၇ ရက်တွင်မှ လွှတ်လိုက်သည်။ (ဂါးဒီယန်းနှင့် ဝပ်ကင်းပီးပယ်ဒေလီး [[၁၉၆၆]] ခုနှစ် [[၂၈ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ]] ၂၈ ထုတ် သတင်းစာများတွင် ဦးနုလွှတ်လိုက်သည့် အကြောင်းရှု) [[၁၉၆၂]] ခု [[၂ မတ်|မတ် ၂]] ရက်က သမ္မတ မန်း[[ဝင်းမောင်]] (၁၉၈၉ ခုနှစ် ဇွန် ကွယ်လွန်) နှင့် တရားသူကြီးချုပ် [[ဦးမြင့်သိန်း]] ([[၁၉၀၀]] ပြည့်နှစ် [[၂၂ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၂]] - [[၁၉၉၄]] ခုနှစ် [[၃ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၃]] ရက်)တို့ကိုပါ ၎င်းတို့၏ လုံခြုံရေးအတွက်ဟုဆိုကာ ထိန်းသိမ်းထားလိုက်သည်။ မန်းဝင်းမောင်အား [[၁၉၆၇]] ခုနှစ် အောက်တိုဘာတွင် ပြန်လွှတ်ပြီး ဦးမြင့်သိန်းအား [[၁၉၆၈]] ခုနှစ် [[၂၈ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၈ ရက်]]တွင် ပြန်လွှတ်သည်။ [[၁၉၆၉]] ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီတွင် ဦးနုသည် ကြားဖြတ် အစီရင်ခံစာ တစ်စောင်တင်သွင်းသည်။ ၎င်းအစီရင်ခံစာတွင် ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်းသည် ၎င်းရယူထားသော အာဏာကို ပြန်လည်လွှဲပြောင်းပေးရန်နှင့် [[၁၉၆၂]] ခုနှစ်မတ်လက ဖျက်သိမ်းလိုက်သည့် ပါလီမန်ကို ပြန်ခေါ်ရန်တို့ဖြစ်ပြီး ပါလီမန် ပြန်လည်ခေါ်ယူပြီးပါက ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်းအား တရားဝင် သမ္မတရာထူးကို ပေးအပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း အကြံပြုထားလေသည်။ သူ၏ အကြုံပြုစာတွင် ဤကိစ္စကို ၎င်းသည် အကြိမ်ကြိမ် စဉ်းစားပြီး၊ အခြားနည်းလမ်းများကိုပါ စဉ်းစားပြီးမှ စိတ်ရင်းကောင်းစေတနာမှန်နှင့် တင်ပြရခြင်းဖြစ်ကြောင်း တို့ကိုပါဖော်ပြထားသည်။ သူသည် [[တော်လှန်ရေးကောင်စီ]]အား အာဏာကို မတရားလုယူသည့် အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့အဖြစ် မရှိစေလိုကြောင်း၊ ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်း၏ တရားမဝင်သည့် အဖြစ်မျိုးကိုလည်း မလိုလားသည့်အတွက် အကြံပြုရခြင်းဖြစ်ကြောင်း စသည်တို့ ပါဝင်သည်။ အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် ပြန်ဆိုထားသည့် ဦးနု၏ ကြားဖြတ်အစီရင်ခံစာ သို့မဟုတ် အကြံပေးစာကို [[၁၉၆၃]] ခုနှစ် [[၃ ဇွန်|ဇွန်လ ၃]] ရက်ထုတ် ဂါးဒီးယန်းနှင့် ဝပ်ကင်းပီးပယ်လ်ဒေးလီးသတင်းစာများတွင်ရှု) ယင်းအကြံပေးစာ သို့မဟုတ် အစီရင်ခံစာကို တင်သွင်းပြီးနောက် ဦးနုသည် နေထိုင်မကောင်းပါဟု ဟန်ဆောင်၍ [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ]]သို့ ဘုရားဖူးသွားမည်ဟု အကြောင်းပြုပြီး အိန္ဒိယနိုင်ငံသို့ ထွက်ခွာသွားခဲ့သည်။ ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်းမှ အကြောင်းပြန်ကြားခြင်း မပြုသည့်အခါ ဦးနုသည် အိန္ဒိယမှ [[လန်ဒန်မြို့]]သို့ ဆက်လက် ထွက်ခွာသွားလေသည်။ ([[၁၉၆၉]] ခုနှစ် [[၆ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၆]] ရက်တွင် ကျင်းပခဲ့သည့် မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ၏ လေးကြိမ်မြောက် ဆွေးနွေးပွဲတွင် ပေးခဲ့သည့် အဖွင့်မိန့်ခွန်းတွင် ဦးနု၏အကြံပေးချက်ကို တရားဝင်ပယ်ချခဲ့သည်။ သူသည် အာဏာကို မက်မောလွန်း၍ ရယူထိန်းသိမ်းထားခြင်းမဟုတ်ကြောင်း၊ အလုပ်သမားနှင့် တောင်သူလယ်သမားများ၏ ဘဝကို မြှင့်တင်ပြီး သူတို့၏ စားဝတ်နေရေး သာယာဝပြောရေးကိစ္စများကို ဆောင်ရွက်လို၍သာ ဆောက်ရွက်ရခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ဦးနု၏ အကြံပြုချက်သည် ခေတ်နောက်ပြန်ဆွဲခြင်းနှင့်တူကြောင်း )([[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]]၏ စာတမ်းဖတ်ပွဲကို [[၁၉၆၉]] ခုနှစ် [[နိုဝင်ဘာ ၇]] ရက် နှင့် [[နိုဝင်ဘာ ၈|၈]] ရက်ထုတ် ဂါးဒီးယန်းနှင့် လုပ်သားပြည်သူ့နေ့စဉ်သတင်းစာတို့တွင်ရှု) ထိုအချိန်တွင် ဦးနုသည် လန်ဒန်တွင် သူသာလျှင် တရားဝင် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ်ဆက်လက်ရှိနေသေးကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။) [[၁၉၆၉]] ခုနှစ် [[ဩဂုတ် ၂၇]] ရက်တွင် လန်ဒန်မြို့၌ ပြုလုပ်ခဲ့သည့် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် သူသာလျှင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ တရားဝင်ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်ပြီး၊ မြန်မာပြည်သူများအား သူသည် မြန်မာနိုင်ငံ ဒီမိုကရေစီ ပြန်လည်မရမချင်း ကြိုးစားအားထုတ်သွားမည်ဟု ကတိကဝတ်ပြုကြောင်းနှင့် မြန်မာနိုင်ငံသည် ယခုအခါ လွတ်လပ်ရေးဖခင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း တိုက်ယူခဲ့သည့် ဖက်ဆစ်အာဏာရှင် အစိုးရမျိုးအောက်တွင် ကျရောက်သွားပြီဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ (ဦးနု၏ လန်ဒန်တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ အပြည့်အစုံကို ၁၉၆၉ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၁ ရက်ထုတ် ဂါးဒီးယန်းနှင့် လုပ်သားပြည်သူ့နေ့စဉ်သတင်းစာများနှင့် ၎င်းမိန့်ခွန်းကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာမှ မြန်မာဘာသာသို့ အပြည့်အစုံဘာသာပြန်ထားသည်ကို [[၁၉၆၉]] ခုနှစ် [[စက်တင်ဘာ ၁]] ရက် အစိုးရထုတ် မြန်မာသတင်းစာများတွင်လည်း ကြည့်နိုင်သည်။) နောက်ပိုင်းတွင် ဦးနုသည် ပါလီမန် ဒီမိုကရေစီပါတီကို ထူထောင်ပြီး လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးအဖွဲ့ကို ဦးဆောင်ခဲ့သည်။ ဦးနု၏ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွင် ရာဂဏန်းသာသာရှိ၍ အလွန်ဆုံး ထောင်ဂဏန်းခန့်သာရှိပြီး ထိုင်းနယ်စပ်မှ ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်းကို ဖြုတ်ချရန် ကြိုးပမ်းမှုမှာ ဆိုးရွားစွာ ဇာတ်သိမ်းခဲ့ရသည်။ [[၁၉၈၀]] ပြည့်နှစ် [[ဇူလိုင် ၂၉]] ရက်တွင် ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်း ကမ်းလှမ်းသည့် လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ကို လက်ခံခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်လာခဲ့လေသည်။ ([[၁၉၈၀]] ပြည့်နှစ် [[ဇူလိုင် ၂၉]] ရက် ထုတ် ဂါဒီးယန်းနှင့် လုပ်သားပြည်သူ့နေ့စဉ်သတင်းစာများတွင် ယခင်ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဦးနုနှင့် ဇနီးဒေါ်မြရီ [[ရန်ကုန်လေဆိပ်]]သို့ ၃:၃၀ နာရီတွင် ပြန်လည်ရောက်ရှိသတင်းကို ဖတ်ရှုနိုင်သည်။) === ရှစ်လေးလုံး === မြန်မာနိုင်ငံနှင့် [[အမေရိကန်နိုင်ငံ]]တို့တွင် [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]သင်တန်းများပို့ချပြီး ([[၁၉၈၇]] ခုနှစ်က ဦးနုသည် [[မြောက်အီလီနွိုင်း တက္ကသိုလ်]]တွင် ဗုဒ္ဓဘာသာဆိုင်ရာသင်တန်းများ ပို့ချခဲ့သည်။) မထင်မရှားနေနေခဲ့ပြီး ဦးနုသည် [[ရှစ်လေးလုံးအရေး]]တော်ပုံ၌ ဒီမိုကရေစီနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးပါတီကို ထောင်ကာ ပြန်လည်လှုပ်ရှားခဲ့သည်။ လန်ဒန်မြို့တွင် [[၁၉၆၉]] ခုနှစ်က သူသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ တရားဝင်ဝန်ကြီးချုပ်‌ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်ကို ပဲ့တင်ထပ်၍ [[၁၉၈၈]] ခုနှစ် [[စက်တင်ဘာ ၉]] ရက်တွင် ထပ်မံ၍ ကြေညာခဲ့ပြန်သည်။ ဒေါ်[[အောင်ဆန်းစုကြည်]]နှင့် ဗိုလ်မှူးချုပ်ဟောင်း [[အောင်ကြီး]](ရှစ်လေးလုံး ကာလက အတိုက်အခံ နိုင်ငံရေးသမား) တို့အား ကြားဖြတ် အစိုးရဖွဲ့ရန် ကမ်းလှမ်းချက်ကို ၎င်းတို့မှ လက်မခံခဲ့ပေ။ သူသည် လက်မလျှော့ပဲ သူ၏ အစိုးရကို [[၁၉၆၂]] ခုနှစ်က ဖြုတ်ချခဲ့သည့် သမ္မတဟောင်း [[မန်းဝင်းမောင်]]ကို သမ္မတနေရာတွင် ပြန်လည် ခန့်အပ်လျက် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ [[၁၉၈၈]] ခုနှစ် [[စက်တင်ဘာ ၁၈]] ရက်တွင် စစ်တပ်မှ အာဏာသိမ်းယူပြီးနောက် နိုင်ငံတော်ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်မှု အဖွဲ့ (နဝတ)ကို ဖွဲ့စည်းပြီးနောက် နဝတမှ ဦးနုအား ၎င်း၏ကြားဖြတ်အစိုးရအား ဖျက်သိမ်းပေးရန် အကြိမ်ကြိမ်တောင်းဆိုခဲ့သော်လည်း ဦးနုမှ မလိုက်လျောခဲ့ပေ။ ထို့ကြောင့် ၁၉၈၉ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၂၉ ရက်တွင် ဦးနုအား နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ဖြင့် ဖမ်းထားလိုက်သည်။ ထိုစဉ်က နဝတပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတစ်ဦးက သူ့အားနိုင်ငံတော်သစ္စာဖောက်မှုဖြင့် ရုံးတင်တရားစွဲဆို၍ ရသော်လည်း အသက်အရွယ်ကြီးရင့်ပြီဖြစ်ခြင်းနှင့် လွပ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများကြောင့် သူ့အားတရားမစွဲဆိုခြင်း ‌ဖြစ်ကြောင်းပြောကြားခဲ့သည်။ [[၁၉၉၂]] ခုနှစ် [[ဧပြီ ၂၃]] ရက် နဝတဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး[[စောမောင်]] ([[၁၉၉၇]] ခုနှစ် ဇူလိုင် ကွယ်လွန်) အား အာဏာစွန့်လွှတ်စေခဲ့သည့် တစ်ရက်တည်းတွင် ၎င်းအားပြန်လွှတ်ခဲ့သည်။ ထိုနေ့တွင်ပင် ယခုလက်ရှိ နိုင်ငံတော် [[နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ|အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ]]၏ ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး [[သန်းရွှေ]]က အာဏာလွှဲပြောင်း ရယူခဲ့သည်။ [[File:U Nu & Mahatma Gandhi Dec 1947.jpg|thumb|မဟတ္တမ ဂန္ဒီ လုပ်ကြံမခံရမီ လပိုင်းအလို ၁၉၄၇ ဒီဇင်ဘာတွင် ဦးနု နှင့်တွေ့ဆုံနေပုံ]] [[File:UNu Family.jpg|thumb|ဦးနု မိသားစု]] == ဘာသာရေးနှင့် စာပေလုပ်ငန်း == [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] ကို ကိုင်းရှိုင်းသူဖြစ်ပြီး တိုင်းပြည်၏ လောကုတ္တရာရေးရာဆိုင်ရာ ထင်ပေါ်သည့် ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးလည်း ဖြစ်သည်။ ဆဋ္ဌမအကြိမ်[[သင်္ဂါယနာ]]ပွဲအတွက် ကမ္ဘာအေးစေတီတော်နှင့် မဟာပါသဏလှိုဏ်ဂူတော်တို့ကို တည်ဆောက်ခဲ့ပြီး ၎င်းဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့သည့် ၁၉၅၄-၁၉၅၆ ခုနှစ်တွင် ထိုပွဲကို အောင်မြင်စွာ ကျင်းပခဲ့သည်။ ထိုစဉ်က ဦးနု၏ အဓိက လုပ်ရပ်များကြောင့် ၁၉၆၁ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၂၉ ရက်တွင် ပါလီမန်သည် ဗုဒ္ဓဘာသာကို [[နိုင်ငံတော်ဘာသာ]] အဖြစ်ကြေညာခဲ့သည်။ ယင်းကိစ္စကြောင့် ခရစ်ယာန်လူနည်းစုများ‌ ဖြစ်ကြသည့် ကချင်၊ ကရင်တို့ နှင့် သွေးကွဲစေခဲ့သည်။ နွားသတ်ခြင်းကိုလည်း တရားဝင်ပိတ်ပင်ခဲ့သဖြင့် အမဲသားကို တိုးတိုးသားအ‌ဖြစ် ခေါ်ဝေါ်ရသည် အထိဖြစ်ခဲ့သည်။ ၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်းအာဏာသိမ်းယူပြီးသောအခါ သူ၏ ပထမဦးဆုံးဆောင်ရွက်ချက်တစ်ခုမှာ နွားသတ်ခြင်းကိစ္စကို ဖျက်သိမ်းခြင်းဖြစ်သည်။ ဤအချက်သည် ဦးနေဝင်းနှင့် ဦးနုတို့၏ ပုဂ္ဂိုလ်ရေးတိုက်ခိုက်မှု၏ သင်္ကေတတစ်ခု ဖြစ်သည်။‌‌ ဦးနုသည် စာအုပ်အချို့ကို ရေးသားခဲ့ပြီး အချို့ကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာသို့ ပုဂ္ဂိုလ်အသီးသီးတို့မှ ဘာသာပြန်ခဲ့ကြသည်။ သူ၏ စာအုပ်အချို့မှာ လူထုအောင်သံ(၁၉၁၅)၊ ဂျပန်အောက်မြန်မာနိုင်ငံ(၁၉၅၄)၊ အာရှတိုက်သားတစ်ဦး၏ အဆိုအမိန့်(၁၉၅၃) နှင့် မြန်မာပြည်၏ ရှေ့သို့မျှော်(၁၉၅၁) တို့ ဖြစ်ကြသည်။ သူ၏ ကိုယ်ရေးအတ္ထိုပ္ပတ္တိ (၁၉၀၇- ၁၉၆၂) တာတေ-စနေသားကို အိန္ဒိယနိုင်ငံ ဧရာဝတီစာပေမှ ၁၉၇၅ ခုနှစ်တွင် ဦးမောသီရိက ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ ၎င်းအတ္ထုပ္ပတ္တိ ပထမအကြိမ်ပုံနှိပ်ခြင်းကို ၁၉၄၇ ခုနှစ်တွင် ထုတ်ဝေခဲ့ပြီး ဦးလောရုံက ဘာသာပြန်ဆိုခဲ့သည်။ ဦးလောရုံမှာ ၁၉၆၃ ခုထိ နေရှင်းသတင်းစာ၏ အယ်ဒီတာဖြစ်ပြီး၊ ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ်တွင် ဦးနုကဲ့သို့ပင် တော်လှန်ရေးကောင်စီ၏ ထောင်ချခြင်းကို ခံရသည်။ ဦးနုဝန်ကြီးချုပ် မဖြစ်မီက ၁၉၃၀ ပြည့်နှစ်လွန်များဝန်းကျင်တွင် ဒေးလ်ကာနယ်ဂျီ၏ ‌''How to Win Friends and Influence People'' ကို လူပေါ်လူဇော်လုပ်နည်း အမည်ဖြင့် ဘာသာပြန်ခဲ့သည်။ ဘာသာပြန်လိုက်သောအခါ လူသားမှ လူသားများအား အမြတ်ထုတ်ခြင်းအဓိပ္ပာယ် ပေါက်စေလေသည်။ နောက်ပိုင်း စာအုပ်ကို ပိုမိုနားဝင်ချိုစေသည့် မိတ္တဗလဋီကာ ဟုပြန်ဆိုခဲ့သည်။ ဤသည်ကို မိတ်ဖွဲ့နည်းကျမ်း (လူမှုရေးကျမ်းဟု ပြန်ဆိုနိုင်သည်။ ဒုတိယအကြိမ် ပုံနှိပ်ခြင်းကို ၁၉၅၀ ခုနှစ်များက ကျောင်းများတွင် ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည်။ အခြားသော [[ကျောင်းသုံးစာအုပ်]] အဖြစ်ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည် ဦးနု၏ ပင်ကိုရေးစာအုပ်မှာ လူထုအောင်သံဖြစ်သည်။) ဦးနုသည် အသက် ၈၇ နှစ် ၁၉၉၅ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၄ ရက်တွင် ရန်ကုန်မြို့၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ သူ၏ ဇနီး ဒေါ်မြရီမှာ သူ့အရင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ သူ့တွင် သားသမီး ၅ ဦး ကျန်ရစ်ခဲ့သည်။ ဆန်းဆန်း(သမီး)၊ သောင်းထိုက်(သား)၊ မောင်အောင်(သား)၊ သန်းသန်း နှင့် ချိုချို (သမီးများ) ဖြစ်ကြသည်။ == ဝတ္ထုရေးဆရာနှင့် ပြဇာတ်ရေးဆရာ == ဦးနုသည် ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်ခဲ့သည့်အပြင် အောင်မြင်သော ဝတ္ထုရေးဆရာနှင့် ပြဇာတ်ရေးဆရာလည်း ဖြစ်ခဲ့သည်။ ကိုလိုနီခေတ်က ရေးသားခဲ့သည့် ရက်စက်ပါပေ့ကွယ် ဆိုသည့် ဝတ္ထုတွင် ဦးနုသည် ချမ်းသာသောလယ်ပိုင်ရှင်များ ရမ်းချင်တိုင်းရမ်းခဲ့ကြပုံများကို ပီပြင်စွာသရုပ်ဖော်ခဲ့သည်။ ဦးနုသည် ဝန်ကြီးချုပ် အဖြစ် တာဝန်ယူထားစဉ် အတွင်း ရေးသားခဲ့သော လူထုအောင်သံဟူသည့် ပြဇာတ်မှာ မိသားစုတစ်စုတွင် ကွန်မြူနစ်ဝါဒီများကြောင့် ဖရိုဖရဲပြိုကွဲသွားရပုံတို့ကို သရုပ်ဖော်ထားသည်။ ထူးဆန်းသည်မှာ ပြဇာတ်၏ပထမအကြိမ် ထုတ်လုပ်မှုကို ကယ်လီဖိုးနီးယား ပြည်နယ်၊ ပါစေဒီးနားတွင် ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၌ အောင်မြင်ကျော်ကြားသည့် ကာတွန်းစာအုပ်အဖြစ် ထွက်လာပြီး အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့်လည်း ပြန်ဆိုခဲ့သည်။ ၁၉၅၀ ပြည့်လွန်နှစ်များအတွင်း စစ်အေးတိုက်ပွဲ၏ အထွတ်အထိပ်အချိန်တွင် ရုပ်ရှင်ကားတစ်ကား အဖြစ်ပါ ထုတ်လုပ်ခဲ့ကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် အချို့လူများသည် ဤပြဇာတ်ကို ကျောင်းသားဘဝက သင်ယူခဲ့ဖူးကြောင်း မှတ်မိနေကြပေလိမ့်မည်။ တကယ့်အလှ ဟူသည့် ၁၉၆၂ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းပွဲ မတိုင်မီက ထုတ်ဝေခဲ့သော ပြဇာတ်တွင် ဦးနုသည် အဆင့်မြင့်နိုင်ငံရေးသမားများနှင့် အထက်သို့ ဆန်တက်နေသည့် ကွန်မြူနစ်များအတွင်းဖြစ်ပေါ်နေသော ခြစားဖောက်ပြန်နေသည့် နိုင်ငံရေးလောကကို အကျည်းတန်စွာ သရုပ်ဖော်ထားသည်။ ၎င်း ပြဇာတ်မှာ ထိုစဉ်အခါက ခေတ်ကို ပေါ်လွင်ထင်ရှားစေသည့်အပြင် မြန်မာစာပေတွင် မရှိသလောက်ရှားပါးသည့် အမျိုးအစားဖြစ်သည်။ ဂါးဒီးယန်းသတင်းစာတွင် အခန်းဆက်အဖြစ် ဖော်ပြခဲ့သည်။ ၁၉၆၀ ပြည့်လွန်နှစ်များ ပတ်ဝန်းကျင်က မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေးအခြေအနေများကို အားမနာတမ်းသရုပ်ဖော်ထားပြီး ၎င်းရပ်တည်ချက်သည် သိန်းဖေမြင့်၏ တက်ဘုန်းကြီး ဝတ္ထု၏ ရပ်တည်သရုပ်ဖော်မှုနှင့်လည်း ဆင်တူလှသည်။ တက်ဘုန်းကြီးမှာကဲ့သို့ပင် ‘မ’ ပြဿနာ ဇာတ်ရှုပ်များသည် ရိုးရာမြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှု စရိုက်များနှင့် ဆန့်ကျင်သည့် အခြေအနေများကို ဖော်ပြထားရှိသည်။ ဤ တစ်ကြိမ်တွင် ‘မ’ ပြဿနာ အရှုပ်တော်ပုံများမှာ လက်ဝဲ လင်္ကျာ အုပ်စု နှစ်အုပ်စု စလုံးမှ နိုင်ငံရေးသမားများ လောက အတွင်းတွင် ပေါ်ပေါက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ '''မြန်မာနိုင်ငံဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဦးနု ရဲ့ အုတ်ဂူ''' [[ကြံတောသုသာန်]] မှာ နောက်ဆုံးပြုလုပ်သွားတဲ့ ဈာပနက မြန်မာနိုင်ငံဝန် ကြီးချုပ်ဟောင်း ဦးနု ရဲ့ အုတ်ဂူပါ။ ဦးနုရဲ့  အုတ်ဂူပေါ်မှာ  အဂ်တေနဲ့  သွန်းလုပ်ထားတဲ့ "လက်ဖဝါး " ဗလာပုံ စိုက်ထူထားပါတယ် ။ "လူတစ်ယောက် ဟာ သေသွား ပြီဆိုရင် ပိုင်ဆိုင်မှု ၊ စည်းစိမ် ၊ ဥစ္စာ ဘာမှ ပါမသွားဘူး ၊ လက်ဗလာချည့်ဘဲ ၊ ဘာမှ မပါဘဲ သေရတယ်ဆိုတဲ့ တရားသဘောကိုပြောပြတဲ့ သက်တေ အဖြစ်နဲ့ ဖော်ပြတာပါ။ [[ဖိုင်:U Nu Grave.jpg|thumb|မြန်မာနိုင်ငံဝန် ကြီးချုပ်ဟောင်း ဦးနုအုတ်ဂူ]] == ဂုဏ်ပြုခံရခြင်း == ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၇ ရက်တွင် အမိန်ကြော်ငြာစာ အမှတ် ၆၂/၂၀၂၂ အရ ဦးနုအား [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ]]က ပြည်ထောင်စုစည်သူသင်္ဂဟဘွဲ့ဖြစ်သော အဂ္ဂမဟာသရေစည်သူဘွဲ့ကို ချီးမြှင့်အပ်နှင်းခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=https://sacoffice.gov.mm/sites/default/files/2024-11/63-2022_0.pdf|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် ၆၃/၂၀၂၂ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့တံဆိပ်များ ချီးမြှင့်ခြင်း|work=sacoffice.gov|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date=၁၇ ဧပြီ ၂၀၂၂}}</ref> == ရေးသားထုတ်ဝေခဲ့သည့် စာအုပ်များ == * ၁၉၂၅ # "အချစ်လော၊ အမုန်းလော"၊ ဓူဝံ မဂ္ဂဇင်း * ၁၉၃၆ # "သပိတ်မှောက်ကျောင်းသား" ဇာတ်ညွှန်း၊ ဗြိတိသျှဘားမား ရုပ်ရှင်ကုမ္ပဏီ * ၁၉၃၇ # "ခေတ်မီ ပြဇာတ်တိုများ" နဂါးနီ စာအုပ်အသင်း * ၁၉၃၈ # "ဗမာ့သတ္တိ" # "လူပေါ်လူဇော်လုပ်နည်း" ပထမတွဲ # "လူပေါ်လူဇော်လုပ်နည်း" ဒုတိယတွဲ (နောင်အခါ ဤစာအုပ်အား "မိတ္တဗလဋီကာ" ဟု အမည်သစ်ပြောင်း၍ [[ကျောင်းသုံးစာအုပ်]]အဖြစ် ပြဋ္ဌာန်း) * ၁၉၃၉ # "ဂန္ဓာလရာဇ်"၊ နဂါးနီ စာအုပ်တိုက် * ၁၉၄၀ # "နိုင်ငံရေးအဘိဓာန်" (သခင်လှဖေနှင့် တွဲရေး) * ၁၉၄၁ # "နွားသိုးကြိုးပြတ်" ပြဇာတ် # "ပုထုဇနော ဥမ္မတကော" ပြဇာတ် # "ရက်စက်ပါပေ့ကွယ်" # "ဦးသောင်းဒန်" * ၁၉၄၃ # "ပုထုဇနော ဥမ္မတကော" * ၁၉၄၅ # "အာဇာနည်ဆိုတာ ဘာလဲ" # "မာစ်ဆဇ္ဇင်းမ်ဆိုတာ ဘာလဲ" (ဗမာတွေ ဘာလုပ်ရမလဲ) # "ငါးနှစ်ရာသီ ဗမာပြည်" ပထမအကြိမ် # "ငါးနှစ်ရာသီ ဗမာပြည်" ဒုတိယအကြိမ် (အမျိုးသားစီမံကိန်းဌာန၊ အတိုင်ပင်အရာရှိကြီး မစ္စတာ ဂျေ အက်ဖ် ဖာနီဗဲလ် က အင်္ဂလိပ်သို့ ဘာသာပြန်) # "Towards Peace & Democracy" * ၁၉၄၉ # "မိတ္တဗလဋီကာ" တတိယအကြိမ် # "အာဇာနည်" ဒုတိယအကြိမ် # "လူမွဲတို့၏ ထွက်ရပ်လမ်း" * ၁၉၅၀ # "မိတ္တဗလဋီကာ" စတုတ္ထအကြိမ် * ၁၉၅၁ # "From Peace to Stability" * ၁၉၅၂ # "စာရိတ္တမဏ္ဍိုင်" # "The People Win Through" # "လူထုအော်သံ" ပြဇာတ် * ၁၉၅၃ # "ကမ္ဘာကျော် ရှိတ်စပီးယားပြဇာတ်များ" # "အာဇာနည်" တတိယအကြိမ် # "မိတ္တဗလဋီကာ" ပဉ္စမအကြိမ် # "နိုင်ငံတော်ပန်းတိုင်" # "Burma Looks Ahead" # "မိတ္တဗလဋီကာ" ဆဋ္ဌမအကြိမ် # "အာဇာနည်" စတုတ္ထအကြိမ် # "Burma under the Japan: Picture and Portraits" * ၁၉၅၅ # "အသားထဲက လောက်ထွက်" ပြဇာတ် # "ပြည်ထောင်စုပန်းတိုင်" ပထမတွဲ # "ပြည်ထောင်စုပန်းတိုင်" ဒုတိယတွဲ # "မိတ္တဗလဋီကာ" သတ္တမအကြိမ် # "မိတ္တဗလဋီကာ" အဋ္ဌမအကြိမ် # "ပြည်တော်သာပန်းတိုင်" # "Forward with the People" * ၁၉၅၆ # "မိတ္တဗလဋီကာ" နဝမအကြိမ် * ၁၉၅၇ # "အာဇာနည်" ပဉ္စမအကြိမ် # "ပြည်တော်သာပန်းတိုင်" ဒုတိယအကြိမ် * ၁၉၅၈ # "ဓမ္မအကြောင်း" # "ငါးပါးသီလအကြောင်း" # "ငါးပါးသီလ၊ မြတ်စွာဘုရား၊ သံဃာတော်၊ ဓမ္မအကြောင်း၊ ဗုဒ္ဓသာသနာအရေးတော်ပုံ" ပထမအကြိမ် * ၁၉၅၉ # "ဖိနှိပ်မှု တိုက်ပွဲအဆင့်ဆင့်" ပထမအကြိမ် # "ဖိနှိပ်မှု တိုက်ပွဲအဆင့်ဆင့်" ဒုတိယအကြိမ် # "ဒီမိုကရေစီကာကွယ်ကြ" (မြန်မာ အင်္ဂလိပ် နှစ်ဘာသာ) # "ရှေ့တန်းခေါင်းဆောင် ဖြစ်လိုသော်" # "We Must Defend Democracy" * ၁၉၆၀ "ငါးပါးသီလ၊ မြတ်စွာဘုရား၊ သံဃာတော်၊ ဓမ္မအကြောင်း၊ ဗုဒ္ဓသာသနာအရေးတော်ပုံ" ဒုတိယအကြိမ် "သကအလ" ပြဇာတ် * ၁၉၆၁ # "Wages of Sin" * ၁၉၆၂ # "အိန္ဒိယပြည်၌ ဟောပြောသော ဗုဒ္ဓတရားတော်များ" * ၁၉၆၃ # "ပုထုဇနော ဥမ္မတကော" ဒုတိယအကြိမ် * ၁၉၆၇ # "ကာမတဏှာ" ပထမတွဲ၊ ပထမအကြိမ် # "ကာမတဏှာ" ဒုတိယတွဲ၊ ပထမအကြိမ် * ၁၉၆၈ # "ကာမတဏှာ" ပထမတွဲ၊ ဒုတိယအကြိမ် # "ကာမတဏှာ" ဒုတိယတွဲ၊ ဒုတိယအကြိမ် # "ရက်စက်ပါပေ့ကွယ်" ဒုတိယအကြိမ် # "ရုပ်စုံအခြေခံသမိုင်း" အတွဲ ၁ * ၁၉၈၂ # "ကာမတဏှာ" ပထမအကြိမ် (နှစ်အုပ်တွဲ) * ၁၉၈၃ # "ညောင်ကန်အေး ဝိပဿနာတရားတော်" # "ငရဲဆိုတာ ချိုနဲ့လားဗျို့" ပထမအကြိမ် # "ရက်စက်ပါပေ့ကွယ်" တတိယအကြိမ် # "ဗုဒ္ဓဘာသာ တရားတော်" (မြန်မာ အင်္ဂလိပ် နှစ်ဘာသာ) * ၁၉၈၄ # "ကျေးဇူးရှင်" ပထမအကြိမ် # "ဓမ္မစကြာ တရားတော်" * ၁၉၈၅ # "အနတ္တလက္ခဏာသုတ် တရားတော်" * ၁၉၈၇ # "ငရဲဆိုတာ ချိုနဲ့လားဗျို့" ဒုတိယအကြိမ် * ၁၉၈၈ # "တြိရတနသဗ္ဗဇေယျ မင်္ဂလာဂါထာတော်များ" * ၁၉၉၆ # "မိတ္တဗလဋီကာ" ဒဿမအကြိမ် * ၁၉၉၇ # "အာဇာနည်" ဆဋ္ဌမအကြိမ် * ၂၀၀၀ # "ကာမတဏှာ" ဒုတိယအကြိမ် (နှစ်အုပ်တွဲ) # "မိတ္တဗလဋီကာ" ဧကာဒဿမအကြိမ် * ၂၀၀၄ # "ငရဲဆိုတာ ချိုနဲ့လားဗျို့" တတိယအကြိမ် # "အာဇာနည်" သတ္တမအကြိမ် # "ကျေးဇူးရှင်" ဒုတိယအကြိမ် *၂၀၁၂ # "တာတေစနေသား" ပထမအကြိမ် *၂၀၁၃ # "တာတေစနေသား" ဒုတိယအကြိမ် {{မြန်မာနိုင်ငံတော်၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ}} ==ကိုးကား== <references/> {{lifetime|၁၉၀၇|၁၉၉၅}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမားများ]] [[ကဏ္ဍ:တို့ဗမာ အစည်းအရုံးဝင်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား စာရေးဆရာများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စာရေးဆရာများ]] qs3fo78b85pdpy320de1943oqlhymx7 880956 880955 2025-07-08T14:20:50Z Salai Rungtoi 22844 /* ဂုဏ်ပြုခံရခြင်း */ 880956 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | honorific_prefix = ဦး | name = နု | native_name = U Nu | image = UNu.jpg | imagesize | order = မြန်မာနိုင်ငံ၏ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ စာရင်း|ပထမဦးဆုံးဝန်ကြီးချုပ်]] | term_start3 = ၄ ဇန်နဝါရီ ၁၉၄၈ | term_end3 = ၁၂ ဇွန် ၁၉၅၆ | predecessor3 = [[အောင်ဆန်း]] {{small|(ဗြိတိသျှနန်းရင်းဝန်အဖြစ်)}} | successor3 = [[ဗဆွေ (ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း)|ဗဆွေ]] | president3 = [[စဝ်ရွှေသိုက် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|စဝ်ရွှေသိုက်]]<br/>[[ဘဦး (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဘဦး]] | term_start2 = ၂၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉၅၇ | term_end2 = ၂၈ အောက်တိုဘာ ၁၉၅၈ | office2 = | predecessor2 = [[ဗဆွေ (ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း)|ဗဆွေ]] | successor2 = [[နေဝင်း (ဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|နေဝင်း]] | president2 = [[ဘဦး (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဘဦး]] | term_start = ၄ ဧပြီ ၁၉၆၀ | term_end = ၂ မတ် ၁၉၆၂ | office = | predecessor = [[နေဝင်း (ဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|နေဝင်း]] | successor = [[နေဝင်း (ဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|နေဝင်း]] | president = [[မန်းဝင်းမောင် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|မန်းဝင်းမောင်]] | birth_date = ၂၅ မေ ၁၉၀၇ | birth_place = [[ဝါးခယ်မ]]၊ [[မြောင်းမြခရိုင်]]၊ [[ဗြိတိသျှဘားမား]] | death_date = ၁၄ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉၉၅ (၈၇ နှစ်) | death_place = [[ဗဟန်းမြို့]]၊ [[ရန်ကုန်တိုင်း]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | nationality = {{flagdeco|Burma|1948}} [[မြန်မာလူမျိုး|မြန်မာ]] | party = [[ဖဆပလ]]<br/>[[ပြည်ထောင်စုပါတီ]]<br/>[[ပါလီမန်ဒီမိုကရေစီပါတီ]]<br/>[[ဒီမိုကရေစီနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ပါတီ]] | otherparty = | spouse = မြရီ (၁၉၃၅ လက်ထပ်၊ ၁၉၉၃ ကွယ်လွန်) | relations = | children = စန်းစန်းနု<br/>သောင်းထိုက်<br/>မောင်အောင်<br/>သန်းသန်းနု<br/>ခင်အေးနု | residence = | alma_mater = [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]] {{labeldata|ဘာသာ|[[ထေရဝါဒ|ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]]}} }} {{မြန်မာ့ ဒီမိုကရေစီအရေး လှုပ်ရှားမှုများ}} '''ဦးနု''' သို့မဟုတ် '''သခင်နု''' ([[၂၅ မေ]] [[၁၉၀၇]] - [[၁၄ ဖေဖော်ဝါရီ]] [[၁၉၉၅]]) သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]၏ပထမဆုံး ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်သည်။ ဦးနုသည် မြန်မာအမျိုးသားခေါင်းဆောင်နှင့် နိုင်ငံရေးသမား ဖြစ်သည်။ သူသည်မြန်မာနိုင်ငံ၏ [[၁၉၄၇]] ခုနှစ်ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံအခြခံဥပဒေအရ နိုင်ငံ၏ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူးကို [[၁၉၄၈]] ခုနှစ် [[၄ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီလ ၄]] ရက်မှ [[၁၉၅၆]] ခုနှစ် [[၁၂ ဇွန်|ဇွန် ၁၂]] ရက်ထိ၊ တစ်ဖန် [[၁၉၅၇]] ခုနှစ် [[၂၈ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၈]] မှ [[၁၉၅၈]] ခုနှစ် [[၁၈ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၁၈]] ထိနှင့် နောက်ဆုံး [[၁၉၆ဝ]] ပြည့်နှစ် [[၄ ဧပြီ|ဧပြီ ၄]] ရက်မှ [[၁၉၆၂]] ခုနှစ် [[မတ် ၂]] ရက်ထိ ထမ်းဆောင်ခဲ့သူဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == ဦးနုသည် [[ဧရာဝတီတိုင်း]]၊[[မြောင်းမြခရိုင်]]၊ [[ဝါးခယ်မမြို့]]၌ အဖ ဦးစံထွန်း၊ အမိ ဒေါ်စောခင်တို့မှ ၁၉၀၇ ခုနှစ်၊မေလ၊၂၅ ရက်၊ [[စနေနေ့]] နံနက် ၈နာရီ၊ ၃၉မိနစ်၊ ၁၅စက္ကန့် ၌ မွေးဖွားသည်။ မွေးချင်းနှစ်ဦးတွင် အကြီးဆုံးဖြစ်၍ ညီငယ် အမည် မှာ မောင်ဥ ဖြစ်သည်။ ၁၉၂၀ ခုနှစ်၊ [[တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားသပိတ်]]တွင် ဝါးခယ်မမြို့အစိုးရကျောင်း၌ [[ပဉ္စမတန်း]]မှ ပါဝင်ခဲ့သည်။ ၆-တန်း၌ ပညာသင်ကြားနေစဉ် ဝါးခယ်မ အမျိုးသားကျောင်းတွင် ဆရာ အခက် အခဲ ရှိနေ၍ ဆရာတစ်ဘက် ကျောင်းသားတစ်ဘက် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၁၉၂၅-ခုနှစ်တွင် [[ရန်ကုန်မြို့]] [[မြို့မ အထက်တန်းကျောင်း]] မှ ဆယ်တန်းအောင်မြင်ခဲ့သည်။ [[မြို့မ အထက်တန်းကျောင်း၊ ရန်ကုန်|မြို့မကျောင်း]] သည် ၁၉၂ဝ ပြည့်နှစ်၊ [[ဒီဇင်ဘာလ]] ၁၇ ရက် ရန်ကုန်မြို့ ဗဟန်း မြို့နယ်တွင် စတင် တည်ထောင်သော မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံးသော အမျိုးသားကျောင်း ဖြစ်သည်။ [[၁၉၂၉]] ခုနှစ်တွင် [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]၌ ဘီ.အေ (ဝိဇ္ဇာ) ဘွဲ့ကို ရယူခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံလုံး ဆိုင်ရာ လူငယ်များအစည်းအရုံး တည်ထောင်ရာတွင် ကမကထလုပ်၍ ပါဝင်ခဲ့သည်။ [[ဦးသန့်]]၏ တိုက်တွန်းချက်အရ [[ပန်းတနော်မြို့]] အမျိုးသားကျောင်းတွင် ကျောင်းအုပ်အဖြစ် တာဝန် ထမ်းဆောင်သည်။ [[သုံးခွမြို့]] အမျိုးသားကျောင်းသို့ ကျောင်းအုပ်အဖြစ် ပြောင်းရွေ့ခဲ့သည်။ [[၁၉၃၅]]ခုနှစ်တွင် ပန်းတနော်မြို့ အမျိုးသားကျောင်း ကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌ၏ သမီး မမြရီ နှင့် အိမ်ထောင်ကျသည်။ ပန်းတနော် အမျိုးသားကျောင်းတွင် ပြန်လည်၍ တာဝန် ထမ်းဆောင်သည်။ ဦးနုတွင် သားနှစ်ဦး၊ သမီး နှစ်ဦး မွေးဖွားခဲ့သည်။ သားအကြီးမှာ ဦးသောင်းထိုက်ဖြစ်ပြီး ယခုအခါ [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]တွင် နေထိုင်သည်။ == နိုင်‌ငံရေးဘဝ == === လွတ်လပ်ရေး === သူ၏ နိုင်‌ငံရေးဘဝသည် [[တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားများ သမဂ္ဂ|ရန်‌ကုန်‌တက္ကသိုလ်‌ ကျောင်းသားများ သမဂ္ဂ]] ဥက္ကဋ္ဌ တာဝန်‌ကို ရယူခဲ့ချိန်မှ စတင်‌ခဲ့သည်‌။ ထိုအချိန်တွင် [[အောင်ဆန်း|ဗိုလ်ချူပ်အောင်ဆန်း]]မှာ သမဂ္ဂ၏ အတွင်းရေးမှူးဖြစ်ခဲ့သည်။ သူတို့နှစ်ဦးစလုံးသည် သမဂ္ဂတွင်ပါသော ဆောင်းပါးတစ်ပုဒ်ကြောင့် ကျောင်းမှထုတ်ပစ်ခြင်းခံခဲ့ရပြီး ထိုကိစ္စကြောင့် ၁၉၃၆ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ဒုတိယအကြိမ်ကျောင်းသားသပိတ်ကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။ ကျွန်ပညာကို အလိုမရှိဟူသော သဘောဖြင့် ဘီအေဘွဲ့ကိုပြန်အပ်ခဲ့သည်။ ၁၉၃၇ခုနှစ်တွင် သတင်းဆရာ ဦးဘခိုင်၊ [[ဘချို၊_ဦး_(ဒီးဒုတ်)|ဒီးဒုတ်ဦးဘချို]]တို့ ဖွဲ့စည်းထားသော [[ဖေဘီယံ]] နိုင်ငံရေးပါတီတွင် ဝင်ရောက်ကူညီခဲ့သည်။ ဦးနုနှင့် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းတို့သည် ၁၉၃၀ ခုနှစ်က ဖွဲ့ခဲ့သော [[တို့ဗမာအစည်းအရုံး]] အဖွဲ့ဝင်များ ဖြစ်လာကြပြီး သူတို့၏ နာမည်ရှေ့တွင် 'သခင်' ဟူသော ဂုဏ်ပုဒ်ကို တပ်ခဲ့ကြသည်။ မိမိတို့နိုင်ငံတွင် မိမိတို့သာ သခင်များဖြစ်ကြောင်း ပြယုဂ်အဖြစ် တပ်ခြင်း ဖြစ်သည်။ ၁၉၄၈ ခုနှစ်တွင် လွတ်လပ်ရေးရပြီး နှစ်အနည်းငယ်အထိ သခင်တပ်ခြင်းကို ဆက်ထိမ်းပြီး ၁၉၅၂ ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံသည် လွတ်လပ်ရေးရပြီး ဖြစ်၍ ‘[[ရဲဘော်သုံးကျိပ်|သခင်]]’ ဟုအမည်ရှေ့တွင်တတ်ရန် မလိုတော့သည့်အတွက် ‘[[သခင်]]’ကို မသုံးတော့ပဲ ဦးနုဟုသာပြန်လည်သုံးနှုန်းစေခဲ့သည်။ ၁၉၃၇ ခုနှစ်က သခင်သန်းထွန်းနှင့်အတူ ‘နဂါးနီ’ စာပေတိုက်ကို ပူးတွဲထူထောင်ခဲ့ပြီး ၎င်းပါတီသည် နောင်တွင် ဆိုရှယ်လစ်ပါတီ ဖြစ်လာသည်။ ထို့နောက် ပေါင်းစည်းထားသည့် အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည့် ဖက်ဆစ်တော်လှန်ရေးပြည်သူ့လွတ်လပ်ရေး (ဖဆပလ) အဖွဲ့ကြီးကိုပါ ပူးတွဲထူထောင်ခဲ့ပြီး ၁၉၄၀ ပြည့်လွန်နှစ်များဝန်းကျင်ကတည်းက [[ဂျပန်နိုင်ငံ|ဂျပန်]]နှင့် [[ဗြိတိန်နိုင်ငံ|ဗြိတိသျှ]]တို့၏ သိမ်းပိုက်မှုလက်အောက်မှ ရုန်းထွက်ရန် ဆော်ဩတိုက်တွန်းခဲ့ကြသည်။ ကိုလိုနီအစိုးရ၏ ၁၉၄၀ ပြည့်နှစ်တွင် [[သခင်စိုး]]၊ [[သခင်သန်းထွန်း]]၊ [[ဦးကျော်ငြိမ်း]]၊ [[ဒေါက်တာဘမော်]] တို့နှင့်အတူ ထိန်းသိမ်းခြင်းခံခဲ့ရသည်။ ၁၉၄၇ ခုနှစ် [[၁၉ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၁၉]] ရက်တွင် စစ်ရေး၊ နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချူပ်[[အောင်ဆန်း]]နှင့် တကွ အစိုးရဝန်ကြီးအဖွဲ့ဝင်များ လုပ်ကြံခြင်းခံရပြီးနောက် ၁၉၄၇ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် [[ဗြိတိသျှဝန်ကြီးချူပ်]] ကလဲမင့်အက်တလီနှင့် အတူ လွတ်လပ်ရေးသဘောတူညီမှုစာချူပ် (နု-အက်တလီ စာချူပ်) ကို ဦးနုဦးဆောင်သည့် ဖဆပလအဖွဲ့ကြီးက လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ နယ်ချဲ့ဆန့်ကျင်ရေး၊ မြန်မာပြည် လွတ်လပ်ရေး ကြိုးပမ်းမှု လှုပ်ရှားမှု ခေတ်အတွင်း ထင်ရှားခဲ့ကြသောဗမာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားများသမဂ္ဂ ခေါင်းဆောင်များတွင် [[ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း]]၊ ဦးနု၊ [[ကိုဗဟိန်း]]၊ [[ဦးဗဆွေ]]၊ [[မြို့မ-ဦးသန်းကြွယ်]]၊ သူရိယ ဦးသန်းမောင်၊ ဒေါက်တာ[[သန်းထွန်း]]၊ အာဏာရှင် လှရွှေ တို့ပါဝင်ကြသည်။ === ပါလီမန်ခေတ် === ၁၉၄၈ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၄ ရက်တွင် [[ဗြိတိန်နိုင်ငံ]]မှ လွတ်လပ်ရေးရရှိပြီးနောက် ဦးနုသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာသည်။ လွတ်လပ်ရေးရလျှင်ရချင်း ဦးနုသည် တိုင်းရင်းသားများ အထူးသဖြင့် [[ကရင်လူမျိုး|ကရင်]]များ၏ ပုန်ကန်ခြင်းနှင့် တပ်မတော်၏တပ်ရင်းအချို့ အပါအဝင် [[ကွန်မြူနစ်ဂိုဏ်းကွဲ]]များ၏ ပုန်ကန်ခြားနားမှုကို ခံရသည်။ နောက်ထပ်ဆင့်၍ပေါ်လာသည်မှာ [[တရုတ်ပြည်]]မှ ကွန်မြူနစ်များတိုက်ထုတ်လိုက်သည့် [[ကူမင်တန်]](ကေအင်တီ) တပ်ပြေးအဖွဲ့ပါ တိုးလာသည်။ သူတို့သည် မြန်မာနိုင်ငံ အရှေ့ဖျားတွင် စခန်းများစွဲထားပြီး ၁၉၅၀ နှစ်ဦးနောက်ပိုင်းမှ မြန်မာနိုင်ငံက နှစ်အတန်ကြာတိုက်ထုတ် ခဲ့ရသည်။ [[ဒီမိုကရေစီ]]စနစ်ကို ထူထောင်ခဲ့ပြီး ပါလီမန်ရွေးကောက်ပွဲများကို ကျင်းပခဲ့သည်။ သူသည် ၁၉၅၆ ခုနှစ်တွင် ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူးကို စွန့်လွှတ်ပြီး ဖဆပလ အဖွဲ့ဝင် ဦးဗဆွေ (၁၉၈၇ ခုနှစ်တွင် ကွယ်လွန်) က ၁၉၅၆ ခုနှစ် ဇွန်မှ ၁၉၅၇ ခုနှစ် ဇွန်ထိ တစ်နှစ်ဝင်ရောက် တာဝန်ယူခဲ့သည်။ ၁၉၅၈ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၂၆ ရက်တွင် နိုင်ငံရေးမတည်မငြိမ်မှုကြောင့် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်[[နေဝင်း]]ကို အိမ်စောင့်အစိုးရအဖြစ် လွှဲအပ်ပြီး [[၁၉၅၈]] ခုနှစ် [[၂၇ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၂၇]] ရက်တွင် အိမ်စောင့်အစိုးရ၏ ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်လွှဲပြောင်းယူစေခဲ့သည်။ ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ်ဖေဖော်ဝါရီ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် ဦးနု၏ ‘သန့်ရှင်း’ ဖဆပလပါတီသည် ဦးကျော်ငြိမ်းနှင့် ဦး[[ဗဆွေ၊ ဦး၊ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း|ဗဆွေ]]တို့၏ ‘တည်မြဲ’ ဖဆပလပါတီကို အပြတ်အသတ် အနိုင်ရရှိခဲ့ပြီး [[၁၉၆၀]] ပြည့်နှစ် [[၄ ဧပြီ|ဧပြီ ၄]] ရက်တွင် ပြည်ထောင်စုပါတီကို ထူထောင်ပြီး အာဏာကို ပြန်ရယူခဲ့သည်။ === စစ်အစိုးရ === နှစ်နှစ်မပြည့်မီ [[၁၉၆၂]] ခုနှစ် [[၂ မတ်|မတ် ၂]] ရက်တွင် ဗိုလ်ချူပ်နေဝင်းသည် ဦးနုအစိုးရအား [[၁၉၆၂ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|အာဏာသိမ်းပြီး]] ဖြုတ်ချခဲ့သည်။ [[၁၉၆၂]] ခုနှစ် အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဦးနုအား ရန်ကုန်ပြင်ပ၏ စစ်တန်းလျားတစ်နေရာတွင် ၎င်း၏ လုံခြုံရေးကို ကာကွယ်သည့် အနေဖြင့် ထိန်းသိမ်းထားသည်ဟု စကားအလှသုံး၍ ပြောဆိုကာ ချုပ်ထားလိုက်သည်။ [[၁၉၆၆]] ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၂၇ ရက်တွင်မှ လွှတ်လိုက်သည်။ (ဂါးဒီယန်းနှင့် ဝပ်ကင်းပီးပယ်ဒေလီး [[၁၉၆၆]] ခုနှစ် [[၂၈ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ]] ၂၈ ထုတ် သတင်းစာများတွင် ဦးနုလွှတ်လိုက်သည့် အကြောင်းရှု) [[၁၉၆၂]] ခု [[၂ မတ်|မတ် ၂]] ရက်က သမ္မတ မန်း[[ဝင်းမောင်]] (၁၉၈၉ ခုနှစ် ဇွန် ကွယ်လွန်) နှင့် တရားသူကြီးချုပ် [[ဦးမြင့်သိန်း]] ([[၁၉၀၀]] ပြည့်နှစ် [[၂၂ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၂]] - [[၁၉၉၄]] ခုနှစ် [[၃ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၃]] ရက်)တို့ကိုပါ ၎င်းတို့၏ လုံခြုံရေးအတွက်ဟုဆိုကာ ထိန်းသိမ်းထားလိုက်သည်။ မန်းဝင်းမောင်အား [[၁၉၆၇]] ခုနှစ် အောက်တိုဘာတွင် ပြန်လွှတ်ပြီး ဦးမြင့်သိန်းအား [[၁၉၆၈]] ခုနှစ် [[၂၈ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၈ ရက်]]တွင် ပြန်လွှတ်သည်။ [[၁၉၆၉]] ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီတွင် ဦးနုသည် ကြားဖြတ် အစီရင်ခံစာ တစ်စောင်တင်သွင်းသည်။ ၎င်းအစီရင်ခံစာတွင် ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်းသည် ၎င်းရယူထားသော အာဏာကို ပြန်လည်လွှဲပြောင်းပေးရန်နှင့် [[၁၉၆၂]] ခုနှစ်မတ်လက ဖျက်သိမ်းလိုက်သည့် ပါလီမန်ကို ပြန်ခေါ်ရန်တို့ဖြစ်ပြီး ပါလီမန် ပြန်လည်ခေါ်ယူပြီးပါက ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်းအား တရားဝင် သမ္မတရာထူးကို ပေးအပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း အကြံပြုထားလေသည်။ သူ၏ အကြုံပြုစာတွင် ဤကိစ္စကို ၎င်းသည် အကြိမ်ကြိမ် စဉ်းစားပြီး၊ အခြားနည်းလမ်းများကိုပါ စဉ်းစားပြီးမှ စိတ်ရင်းကောင်းစေတနာမှန်နှင့် တင်ပြရခြင်းဖြစ်ကြောင်း တို့ကိုပါဖော်ပြထားသည်။ သူသည် [[တော်လှန်ရေးကောင်စီ]]အား အာဏာကို မတရားလုယူသည့် အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့အဖြစ် မရှိစေလိုကြောင်း၊ ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်း၏ တရားမဝင်သည့် အဖြစ်မျိုးကိုလည်း မလိုလားသည့်အတွက် အကြံပြုရခြင်းဖြစ်ကြောင်း စသည်တို့ ပါဝင်သည်။ အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် ပြန်ဆိုထားသည့် ဦးနု၏ ကြားဖြတ်အစီရင်ခံစာ သို့မဟုတ် အကြံပေးစာကို [[၁၉၆၃]] ခုနှစ် [[၃ ဇွန်|ဇွန်လ ၃]] ရက်ထုတ် ဂါးဒီးယန်းနှင့် ဝပ်ကင်းပီးပယ်လ်ဒေးလီးသတင်းစာများတွင်ရှု) ယင်းအကြံပေးစာ သို့မဟုတ် အစီရင်ခံစာကို တင်သွင်းပြီးနောက် ဦးနုသည် နေထိုင်မကောင်းပါဟု ဟန်ဆောင်၍ [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ]]သို့ ဘုရားဖူးသွားမည်ဟု အကြောင်းပြုပြီး အိန္ဒိယနိုင်ငံသို့ ထွက်ခွာသွားခဲ့သည်။ ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်းမှ အကြောင်းပြန်ကြားခြင်း မပြုသည့်အခါ ဦးနုသည် အိန္ဒိယမှ [[လန်ဒန်မြို့]]သို့ ဆက်လက် ထွက်ခွာသွားလေသည်။ ([[၁၉၆၉]] ခုနှစ် [[၆ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၆]] ရက်တွင် ကျင်းပခဲ့သည့် မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ၏ လေးကြိမ်မြောက် ဆွေးနွေးပွဲတွင် ပေးခဲ့သည့် အဖွင့်မိန့်ခွန်းတွင် ဦးနု၏အကြံပေးချက်ကို တရားဝင်ပယ်ချခဲ့သည်။ သူသည် အာဏာကို မက်မောလွန်း၍ ရယူထိန်းသိမ်းထားခြင်းမဟုတ်ကြောင်း၊ အလုပ်သမားနှင့် တောင်သူလယ်သမားများ၏ ဘဝကို မြှင့်တင်ပြီး သူတို့၏ စားဝတ်နေရေး သာယာဝပြောရေးကိစ္စများကို ဆောင်ရွက်လို၍သာ ဆောက်ရွက်ရခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ဦးနု၏ အကြံပြုချက်သည် ခေတ်နောက်ပြန်ဆွဲခြင်းနှင့်တူကြောင်း )([[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]]၏ စာတမ်းဖတ်ပွဲကို [[၁၉၆၉]] ခုနှစ် [[နိုဝင်ဘာ ၇]] ရက် နှင့် [[နိုဝင်ဘာ ၈|၈]] ရက်ထုတ် ဂါးဒီးယန်းနှင့် လုပ်သားပြည်သူ့နေ့စဉ်သတင်းစာတို့တွင်ရှု) ထိုအချိန်တွင် ဦးနုသည် လန်ဒန်တွင် သူသာလျှင် တရားဝင် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ်ဆက်လက်ရှိနေသေးကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။) [[၁၉၆၉]] ခုနှစ် [[ဩဂုတ် ၂၇]] ရက်တွင် လန်ဒန်မြို့၌ ပြုလုပ်ခဲ့သည့် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် သူသာလျှင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ တရားဝင်ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်ပြီး၊ မြန်မာပြည်သူများအား သူသည် မြန်မာနိုင်ငံ ဒီမိုကရေစီ ပြန်လည်မရမချင်း ကြိုးစားအားထုတ်သွားမည်ဟု ကတိကဝတ်ပြုကြောင်းနှင့် မြန်မာနိုင်ငံသည် ယခုအခါ လွတ်လပ်ရေးဖခင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း တိုက်ယူခဲ့သည့် ဖက်ဆစ်အာဏာရှင် အစိုးရမျိုးအောက်တွင် ကျရောက်သွားပြီဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ (ဦးနု၏ လန်ဒန်တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ အပြည့်အစုံကို ၁၉၆၉ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၁ ရက်ထုတ် ဂါးဒီးယန်းနှင့် လုပ်သားပြည်သူ့နေ့စဉ်သတင်းစာများနှင့် ၎င်းမိန့်ခွန်းကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာမှ မြန်မာဘာသာသို့ အပြည့်အစုံဘာသာပြန်ထားသည်ကို [[၁၉၆၉]] ခုနှစ် [[စက်တင်ဘာ ၁]] ရက် အစိုးရထုတ် မြန်မာသတင်းစာများတွင်လည်း ကြည့်နိုင်သည်။) နောက်ပိုင်းတွင် ဦးနုသည် ပါလီမန် ဒီမိုကရေစီပါတီကို ထူထောင်ပြီး လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးအဖွဲ့ကို ဦးဆောင်ခဲ့သည်။ ဦးနု၏ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွင် ရာဂဏန်းသာသာရှိ၍ အလွန်ဆုံး ထောင်ဂဏန်းခန့်သာရှိပြီး ထိုင်းနယ်စပ်မှ ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်းကို ဖြုတ်ချရန် ကြိုးပမ်းမှုမှာ ဆိုးရွားစွာ ဇာတ်သိမ်းခဲ့ရသည်။ [[၁၉၈၀]] ပြည့်နှစ် [[ဇူလိုင် ၂၉]] ရက်တွင် ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်း ကမ်းလှမ်းသည့် လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ကို လက်ခံခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်လာခဲ့လေသည်။ ([[၁၉၈၀]] ပြည့်နှစ် [[ဇူလိုင် ၂၉]] ရက် ထုတ် ဂါဒီးယန်းနှင့် လုပ်သားပြည်သူ့နေ့စဉ်သတင်းစာများတွင် ယခင်ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဦးနုနှင့် ဇနီးဒေါ်မြရီ [[ရန်ကုန်လေဆိပ်]]သို့ ၃:၃၀ နာရီတွင် ပြန်လည်ရောက်ရှိသတင်းကို ဖတ်ရှုနိုင်သည်။) === ရှစ်လေးလုံး === မြန်မာနိုင်ငံနှင့် [[အမေရိကန်နိုင်ငံ]]တို့တွင် [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]သင်တန်းများပို့ချပြီး ([[၁၉၈၇]] ခုနှစ်က ဦးနုသည် [[မြောက်အီလီနွိုင်း တက္ကသိုလ်]]တွင် ဗုဒ္ဓဘာသာဆိုင်ရာသင်တန်းများ ပို့ချခဲ့သည်။) မထင်မရှားနေနေခဲ့ပြီး ဦးနုသည် [[ရှစ်လေးလုံးအရေး]]တော်ပုံ၌ ဒီမိုကရေစီနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးပါတီကို ထောင်ကာ ပြန်လည်လှုပ်ရှားခဲ့သည်။ လန်ဒန်မြို့တွင် [[၁၉၆၉]] ခုနှစ်က သူသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ တရားဝင်ဝန်ကြီးချုပ်‌ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်ကို ပဲ့တင်ထပ်၍ [[၁၉၈၈]] ခုနှစ် [[စက်တင်ဘာ ၉]] ရက်တွင် ထပ်မံ၍ ကြေညာခဲ့ပြန်သည်။ ဒေါ်[[အောင်ဆန်းစုကြည်]]နှင့် ဗိုလ်မှူးချုပ်ဟောင်း [[အောင်ကြီး]](ရှစ်လေးလုံး ကာလက အတိုက်အခံ နိုင်ငံရေးသမား) တို့အား ကြားဖြတ် အစိုးရဖွဲ့ရန် ကမ်းလှမ်းချက်ကို ၎င်းတို့မှ လက်မခံခဲ့ပေ။ သူသည် လက်မလျှော့ပဲ သူ၏ အစိုးရကို [[၁၉၆၂]] ခုနှစ်က ဖြုတ်ချခဲ့သည့် သမ္မတဟောင်း [[မန်းဝင်းမောင်]]ကို သမ္မတနေရာတွင် ပြန်လည် ခန့်အပ်လျက် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ [[၁၉၈၈]] ခုနှစ် [[စက်တင်ဘာ ၁၈]] ရက်တွင် စစ်တပ်မှ အာဏာသိမ်းယူပြီးနောက် နိုင်ငံတော်ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်မှု အဖွဲ့ (နဝတ)ကို ဖွဲ့စည်းပြီးနောက် နဝတမှ ဦးနုအား ၎င်း၏ကြားဖြတ်အစိုးရအား ဖျက်သိမ်းပေးရန် အကြိမ်ကြိမ်တောင်းဆိုခဲ့သော်လည်း ဦးနုမှ မလိုက်လျောခဲ့ပေ။ ထို့ကြောင့် ၁၉၈၉ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၂၉ ရက်တွင် ဦးနုအား နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ဖြင့် ဖမ်းထားလိုက်သည်။ ထိုစဉ်က နဝတပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတစ်ဦးက သူ့အားနိုင်ငံတော်သစ္စာဖောက်မှုဖြင့် ရုံးတင်တရားစွဲဆို၍ ရသော်လည်း အသက်အရွယ်ကြီးရင့်ပြီဖြစ်ခြင်းနှင့် လွပ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများကြောင့် သူ့အားတရားမစွဲဆိုခြင်း ‌ဖြစ်ကြောင်းပြောကြားခဲ့သည်။ [[၁၉၉၂]] ခုနှစ် [[ဧပြီ ၂၃]] ရက် နဝတဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး[[စောမောင်]] ([[၁၉၉၇]] ခုနှစ် ဇူလိုင် ကွယ်လွန်) အား အာဏာစွန့်လွှတ်စေခဲ့သည့် တစ်ရက်တည်းတွင် ၎င်းအားပြန်လွှတ်ခဲ့သည်။ ထိုနေ့တွင်ပင် ယခုလက်ရှိ နိုင်ငံတော် [[နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ|အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ]]၏ ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး [[သန်းရွှေ]]က အာဏာလွှဲပြောင်း ရယူခဲ့သည်။ [[File:U Nu & Mahatma Gandhi Dec 1947.jpg|thumb|မဟတ္တမ ဂန္ဒီ လုပ်ကြံမခံရမီ လပိုင်းအလို ၁၉၄၇ ဒီဇင်ဘာတွင် ဦးနု နှင့်တွေ့ဆုံနေပုံ]] [[File:UNu Family.jpg|thumb|ဦးနု မိသားစု]] == ဘာသာရေးနှင့် စာပေလုပ်ငန်း == [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] ကို ကိုင်းရှိုင်းသူဖြစ်ပြီး တိုင်းပြည်၏ လောကုတ္တရာရေးရာဆိုင်ရာ ထင်ပေါ်သည့် ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးလည်း ဖြစ်သည်။ ဆဋ္ဌမအကြိမ်[[သင်္ဂါယနာ]]ပွဲအတွက် ကမ္ဘာအေးစေတီတော်နှင့် မဟာပါသဏလှိုဏ်ဂူတော်တို့ကို တည်ဆောက်ခဲ့ပြီး ၎င်းဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့သည့် ၁၉၅၄-၁၉၅၆ ခုနှစ်တွင် ထိုပွဲကို အောင်မြင်စွာ ကျင်းပခဲ့သည်။ ထိုစဉ်က ဦးနု၏ အဓိက လုပ်ရပ်များကြောင့် ၁၉၆၁ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၂၉ ရက်တွင် ပါလီမန်သည် ဗုဒ္ဓဘာသာကို [[နိုင်ငံတော်ဘာသာ]] အဖြစ်ကြေညာခဲ့သည်။ ယင်းကိစ္စကြောင့် ခရစ်ယာန်လူနည်းစုများ‌ ဖြစ်ကြသည့် ကချင်၊ ကရင်တို့ နှင့် သွေးကွဲစေခဲ့သည်။ နွားသတ်ခြင်းကိုလည်း တရားဝင်ပိတ်ပင်ခဲ့သဖြင့် အမဲသားကို တိုးတိုးသားအ‌ဖြစ် ခေါ်ဝေါ်ရသည် အထိဖြစ်ခဲ့သည်။ ၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်းအာဏာသိမ်းယူပြီးသောအခါ သူ၏ ပထမဦးဆုံးဆောင်ရွက်ချက်တစ်ခုမှာ နွားသတ်ခြင်းကိစ္စကို ဖျက်သိမ်းခြင်းဖြစ်သည်။ ဤအချက်သည် ဦးနေဝင်းနှင့် ဦးနုတို့၏ ပုဂ္ဂိုလ်ရေးတိုက်ခိုက်မှု၏ သင်္ကေတတစ်ခု ဖြစ်သည်။‌‌ ဦးနုသည် စာအုပ်အချို့ကို ရေးသားခဲ့ပြီး အချို့ကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာသို့ ပုဂ္ဂိုလ်အသီးသီးတို့မှ ဘာသာပြန်ခဲ့ကြသည်။ သူ၏ စာအုပ်အချို့မှာ လူထုအောင်သံ(၁၉၁၅)၊ ဂျပန်အောက်မြန်မာနိုင်ငံ(၁၉၅၄)၊ အာရှတိုက်သားတစ်ဦး၏ အဆိုအမိန့်(၁၉၅၃) နှင့် မြန်မာပြည်၏ ရှေ့သို့မျှော်(၁၉၅၁) တို့ ဖြစ်ကြသည်။ သူ၏ ကိုယ်ရေးအတ္ထိုပ္ပတ္တိ (၁၉၀၇- ၁၉၆၂) တာတေ-စနေသားကို အိန္ဒိယနိုင်ငံ ဧရာဝတီစာပေမှ ၁၉၇၅ ခုနှစ်တွင် ဦးမောသီရိက ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ ၎င်းအတ္ထုပ္ပတ္တိ ပထမအကြိမ်ပုံနှိပ်ခြင်းကို ၁၉၄၇ ခုနှစ်တွင် ထုတ်ဝေခဲ့ပြီး ဦးလောရုံက ဘာသာပြန်ဆိုခဲ့သည်။ ဦးလောရုံမှာ ၁၉၆၃ ခုထိ နေရှင်းသတင်းစာ၏ အယ်ဒီတာဖြစ်ပြီး၊ ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ်တွင် ဦးနုကဲ့သို့ပင် တော်လှန်ရေးကောင်စီ၏ ထောင်ချခြင်းကို ခံရသည်။ ဦးနုဝန်ကြီးချုပ် မဖြစ်မီက ၁၉၃၀ ပြည့်နှစ်လွန်များဝန်းကျင်တွင် ဒေးလ်ကာနယ်ဂျီ၏ ‌''How to Win Friends and Influence People'' ကို လူပေါ်လူဇော်လုပ်နည်း အမည်ဖြင့် ဘာသာပြန်ခဲ့သည်။ ဘာသာပြန်လိုက်သောအခါ လူသားမှ လူသားများအား အမြတ်ထုတ်ခြင်းအဓိပ္ပာယ် ပေါက်စေလေသည်။ နောက်ပိုင်း စာအုပ်ကို ပိုမိုနားဝင်ချိုစေသည့် မိတ္တဗလဋီကာ ဟုပြန်ဆိုခဲ့သည်။ ဤသည်ကို မိတ်ဖွဲ့နည်းကျမ်း (လူမှုရေးကျမ်းဟု ပြန်ဆိုနိုင်သည်။ ဒုတိယအကြိမ် ပုံနှိပ်ခြင်းကို ၁၉၅၀ ခုနှစ်များက ကျောင်းများတွင် ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည်။ အခြားသော [[ကျောင်းသုံးစာအုပ်]] အဖြစ်ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည် ဦးနု၏ ပင်ကိုရေးစာအုပ်မှာ လူထုအောင်သံဖြစ်သည်။) ဦးနုသည် အသက် ၈၇ နှစ် ၁၉၉၅ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၄ ရက်တွင် ရန်ကုန်မြို့၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ သူ၏ ဇနီး ဒေါ်မြရီမှာ သူ့အရင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ သူ့တွင် သားသမီး ၅ ဦး ကျန်ရစ်ခဲ့သည်။ ဆန်းဆန်း(သမီး)၊ သောင်းထိုက်(သား)၊ မောင်အောင်(သား)၊ သန်းသန်း နှင့် ချိုချို (သမီးများ) ဖြစ်ကြသည်။ == ဝတ္ထုရေးဆရာနှင့် ပြဇာတ်ရေးဆရာ == ဦးနုသည် ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်ခဲ့သည့်အပြင် အောင်မြင်သော ဝတ္ထုရေးဆရာနှင့် ပြဇာတ်ရေးဆရာလည်း ဖြစ်ခဲ့သည်။ ကိုလိုနီခေတ်က ရေးသားခဲ့သည့် ရက်စက်ပါပေ့ကွယ် ဆိုသည့် ဝတ္ထုတွင် ဦးနုသည် ချမ်းသာသောလယ်ပိုင်ရှင်များ ရမ်းချင်တိုင်းရမ်းခဲ့ကြပုံများကို ပီပြင်စွာသရုပ်ဖော်ခဲ့သည်။ ဦးနုသည် ဝန်ကြီးချုပ် အဖြစ် တာဝန်ယူထားစဉ် အတွင်း ရေးသားခဲ့သော လူထုအောင်သံဟူသည့် ပြဇာတ်မှာ မိသားစုတစ်စုတွင် ကွန်မြူနစ်ဝါဒီများကြောင့် ဖရိုဖရဲပြိုကွဲသွားရပုံတို့ကို သရုပ်ဖော်ထားသည်။ ထူးဆန်းသည်မှာ ပြဇာတ်၏ပထမအကြိမ် ထုတ်လုပ်မှုကို ကယ်လီဖိုးနီးယား ပြည်နယ်၊ ပါစေဒီးနားတွင် ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၌ အောင်မြင်ကျော်ကြားသည့် ကာတွန်းစာအုပ်အဖြစ် ထွက်လာပြီး အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့်လည်း ပြန်ဆိုခဲ့သည်။ ၁၉၅၀ ပြည့်လွန်နှစ်များအတွင်း စစ်အေးတိုက်ပွဲ၏ အထွတ်အထိပ်အချိန်တွင် ရုပ်ရှင်ကားတစ်ကား အဖြစ်ပါ ထုတ်လုပ်ခဲ့ကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် အချို့လူများသည် ဤပြဇာတ်ကို ကျောင်းသားဘဝက သင်ယူခဲ့ဖူးကြောင်း မှတ်မိနေကြပေလိမ့်မည်။ တကယ့်အလှ ဟူသည့် ၁၉၆၂ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းပွဲ မတိုင်မီက ထုတ်ဝေခဲ့သော ပြဇာတ်တွင် ဦးနုသည် အဆင့်မြင့်နိုင်ငံရေးသမားများနှင့် အထက်သို့ ဆန်တက်နေသည့် ကွန်မြူနစ်များအတွင်းဖြစ်ပေါ်နေသော ခြစားဖောက်ပြန်နေသည့် နိုင်ငံရေးလောကကို အကျည်းတန်စွာ သရုပ်ဖော်ထားသည်။ ၎င်း ပြဇာတ်မှာ ထိုစဉ်အခါက ခေတ်ကို ပေါ်လွင်ထင်ရှားစေသည့်အပြင် မြန်မာစာပေတွင် မရှိသလောက်ရှားပါးသည့် အမျိုးအစားဖြစ်သည်။ ဂါးဒီးယန်းသတင်းစာတွင် အခန်းဆက်အဖြစ် ဖော်ပြခဲ့သည်။ ၁၉၆၀ ပြည့်လွန်နှစ်များ ပတ်ဝန်းကျင်က မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေးအခြေအနေများကို အားမနာတမ်းသရုပ်ဖော်ထားပြီး ၎င်းရပ်တည်ချက်သည် သိန်းဖေမြင့်၏ တက်ဘုန်းကြီး ဝတ္ထု၏ ရပ်တည်သရုပ်ဖော်မှုနှင့်လည်း ဆင်တူလှသည်။ တက်ဘုန်းကြီးမှာကဲ့သို့ပင် ‘မ’ ပြဿနာ ဇာတ်ရှုပ်များသည် ရိုးရာမြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှု စရိုက်များနှင့် ဆန့်ကျင်သည့် အခြေအနေများကို ဖော်ပြထားရှိသည်။ ဤ တစ်ကြိမ်တွင် ‘မ’ ပြဿနာ အရှုပ်တော်ပုံများမှာ လက်ဝဲ လင်္ကျာ အုပ်စု နှစ်အုပ်စု စလုံးမှ နိုင်ငံရေးသမားများ လောက အတွင်းတွင် ပေါ်ပေါက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ '''မြန်မာနိုင်ငံဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဦးနု ရဲ့ အုတ်ဂူ''' [[ကြံတောသုသာန်]] မှာ နောက်ဆုံးပြုလုပ်သွားတဲ့ ဈာပနက မြန်မာနိုင်ငံဝန် ကြီးချုပ်ဟောင်း ဦးနု ရဲ့ အုတ်ဂူပါ။ ဦးနုရဲ့  အုတ်ဂူပေါ်မှာ  အဂ်တေနဲ့  သွန်းလုပ်ထားတဲ့ "လက်ဖဝါး " ဗလာပုံ စိုက်ထူထားပါတယ် ။ "လူတစ်ယောက် ဟာ သေသွား ပြီဆိုရင် ပိုင်ဆိုင်မှု ၊ စည်းစိမ် ၊ ဥစ္စာ ဘာမှ ပါမသွားဘူး ၊ လက်ဗလာချည့်ဘဲ ၊ ဘာမှ မပါဘဲ သေရတယ်ဆိုတဲ့ တရားသဘောကိုပြောပြတဲ့ သက်တေ အဖြစ်နဲ့ ဖော်ပြတာပါ။ [[ဖိုင်:U Nu Grave.jpg|thumb|မြန်မာနိုင်ငံဝန် ကြီးချုပ်ဟောင်း ဦးနုအုတ်ဂူ]] == ဂုဏ်ပြုခံရခြင်း == ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၇ ရက်တွင် အမိန်ကြော်ငြာစာ အမှတ် ၆၂/၂၀၂၂ အရ ဦးနုအား [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ]]က [[ပြည်ထောင်စုစည်သူသင်္ဂဟ]]ဘွဲ့ဖြစ်သော [[အဂ္ဂမဟာသရေစည်သူ|အဂ္ဂမဟာသရေစည်သူဘွဲ့]]ကို ချီးမြှင့်အပ်နှင်းခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=https://sacoffice.gov.mm/sites/default/files/2024-11/63-2022_0.pdf|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် ၆၃/၂၀၂၂ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့တံဆိပ်များ ချီးမြှင့်ခြင်း|work=sacoffice.gov|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date=၁၇ ဧပြီ ၂၀၂၂}}</ref> == ရေးသားထုတ်ဝေခဲ့သည့် စာအုပ်များ == * ၁၉၂၅ # "အချစ်လော၊ အမုန်းလော"၊ ဓူဝံ မဂ္ဂဇင်း * ၁၉၃၆ # "သပိတ်မှောက်ကျောင်းသား" ဇာတ်ညွှန်း၊ ဗြိတိသျှဘားမား ရုပ်ရှင်ကုမ္ပဏီ * ၁၉၃၇ # "ခေတ်မီ ပြဇာတ်တိုများ" နဂါးနီ စာအုပ်အသင်း * ၁၉၃၈ # "ဗမာ့သတ္တိ" # "လူပေါ်လူဇော်လုပ်နည်း" ပထမတွဲ # "လူပေါ်လူဇော်လုပ်နည်း" ဒုတိယတွဲ (နောင်အခါ ဤစာအုပ်အား "မိတ္တဗလဋီကာ" ဟု အမည်သစ်ပြောင်း၍ [[ကျောင်းသုံးစာအုပ်]]အဖြစ် ပြဋ္ဌာန်း) * ၁၉၃၉ # "ဂန္ဓာလရာဇ်"၊ နဂါးနီ စာအုပ်တိုက် * ၁၉၄၀ # "နိုင်ငံရေးအဘိဓာန်" (သခင်လှဖေနှင့် တွဲရေး) * ၁၉၄၁ # "နွားသိုးကြိုးပြတ်" ပြဇာတ် # "ပုထုဇနော ဥမ္မတကော" ပြဇာတ် # "ရက်စက်ပါပေ့ကွယ်" # "ဦးသောင်းဒန်" * ၁၉၄၃ # "ပုထုဇနော ဥမ္မတကော" * ၁၉၄၅ # "အာဇာနည်ဆိုတာ ဘာလဲ" # "မာစ်ဆဇ္ဇင်းမ်ဆိုတာ ဘာလဲ" (ဗမာတွေ ဘာလုပ်ရမလဲ) # "ငါးနှစ်ရာသီ ဗမာပြည်" ပထမအကြိမ် # "ငါးနှစ်ရာသီ ဗမာပြည်" ဒုတိယအကြိမ် (အမျိုးသားစီမံကိန်းဌာန၊ အတိုင်ပင်အရာရှိကြီး မစ္စတာ ဂျေ အက်ဖ် ဖာနီဗဲလ် က အင်္ဂလိပ်သို့ ဘာသာပြန်) # "Towards Peace & Democracy" * ၁၉၄၉ # "မိတ္တဗလဋီကာ" တတိယအကြိမ် # "အာဇာနည်" ဒုတိယအကြိမ် # "လူမွဲတို့၏ ထွက်ရပ်လမ်း" * ၁၉၅၀ # "မိတ္တဗလဋီကာ" စတုတ္ထအကြိမ် * ၁၉၅၁ # "From Peace to Stability" * ၁၉၅၂ # "စာရိတ္တမဏ္ဍိုင်" # "The People Win Through" # "လူထုအော်သံ" ပြဇာတ် * ၁၉၅၃ # "ကမ္ဘာကျော် ရှိတ်စပီးယားပြဇာတ်များ" # "အာဇာနည်" တတိယအကြိမ် # "မိတ္တဗလဋီကာ" ပဉ္စမအကြိမ် # "နိုင်ငံတော်ပန်းတိုင်" # "Burma Looks Ahead" # "မိတ္တဗလဋီကာ" ဆဋ္ဌမအကြိမ် # "အာဇာနည်" စတုတ္ထအကြိမ် # "Burma under the Japan: Picture and Portraits" * ၁၉၅၅ # "အသားထဲက လောက်ထွက်" ပြဇာတ် # "ပြည်ထောင်စုပန်းတိုင်" ပထမတွဲ # "ပြည်ထောင်စုပန်းတိုင်" ဒုတိယတွဲ # "မိတ္တဗလဋီကာ" သတ္တမအကြိမ် # "မိတ္တဗလဋီကာ" အဋ္ဌမအကြိမ် # "ပြည်တော်သာပန်းတိုင်" # "Forward with the People" * ၁၉၅၆ # "မိတ္တဗလဋီကာ" နဝမအကြိမ် * ၁၉၅၇ # "အာဇာနည်" ပဉ္စမအကြိမ် # "ပြည်တော်သာပန်းတိုင်" ဒုတိယအကြိမ် * ၁၉၅၈ # "ဓမ္မအကြောင်း" # "ငါးပါးသီလအကြောင်း" # "ငါးပါးသီလ၊ မြတ်စွာဘုရား၊ သံဃာတော်၊ ဓမ္မအကြောင်း၊ ဗုဒ္ဓသာသနာအရေးတော်ပုံ" ပထမအကြိမ် * ၁၉၅၉ # "ဖိနှိပ်မှု တိုက်ပွဲအဆင့်ဆင့်" ပထမအကြိမ် # "ဖိနှိပ်မှု တိုက်ပွဲအဆင့်ဆင့်" ဒုတိယအကြိမ် # "ဒီမိုကရေစီကာကွယ်ကြ" (မြန်မာ အင်္ဂလိပ် နှစ်ဘာသာ) # "ရှေ့တန်းခေါင်းဆောင် ဖြစ်လိုသော်" # "We Must Defend Democracy" * ၁၉၆၀ "ငါးပါးသီလ၊ မြတ်စွာဘုရား၊ သံဃာတော်၊ ဓမ္မအကြောင်း၊ ဗုဒ္ဓသာသနာအရေးတော်ပုံ" ဒုတိယအကြိမ် "သကအလ" ပြဇာတ် * ၁၉၆၁ # "Wages of Sin" * ၁၉၆၂ # "အိန္ဒိယပြည်၌ ဟောပြောသော ဗုဒ္ဓတရားတော်များ" * ၁၉၆၃ # "ပုထုဇနော ဥမ္မတကော" ဒုတိယအကြိမ် * ၁၉၆၇ # "ကာမတဏှာ" ပထမတွဲ၊ ပထမအကြိမ် # "ကာမတဏှာ" ဒုတိယတွဲ၊ ပထမအကြိမ် * ၁၉၆၈ # "ကာမတဏှာ" ပထမတွဲ၊ ဒုတိယအကြိမ် # "ကာမတဏှာ" ဒုတိယတွဲ၊ ဒုတိယအကြိမ် # "ရက်စက်ပါပေ့ကွယ်" ဒုတိယအကြိမ် # "ရုပ်စုံအခြေခံသမိုင်း" အတွဲ ၁ * ၁၉၈၂ # "ကာမတဏှာ" ပထမအကြိမ် (နှစ်အုပ်တွဲ) * ၁၉၈၃ # "ညောင်ကန်အေး ဝိပဿနာတရားတော်" # "ငရဲဆိုတာ ချိုနဲ့လားဗျို့" ပထမအကြိမ် # "ရက်စက်ပါပေ့ကွယ်" တတိယအကြိမ် # "ဗုဒ္ဓဘာသာ တရားတော်" (မြန်မာ အင်္ဂလိပ် နှစ်ဘာသာ) * ၁၉၈၄ # "ကျေးဇူးရှင်" ပထမအကြိမ် # "ဓမ္မစကြာ တရားတော်" * ၁၉၈၅ # "အနတ္တလက္ခဏာသုတ် တရားတော်" * ၁၉၈၇ # "ငရဲဆိုတာ ချိုနဲ့လားဗျို့" ဒုတိယအကြိမ် * ၁၉၈၈ # "တြိရတနသဗ္ဗဇေယျ မင်္ဂလာဂါထာတော်များ" * ၁၉၉၆ # "မိတ္တဗလဋီကာ" ဒဿမအကြိမ် * ၁၉၉၇ # "အာဇာနည်" ဆဋ္ဌမအကြိမ် * ၂၀၀၀ # "ကာမတဏှာ" ဒုတိယအကြိမ် (နှစ်အုပ်တွဲ) # "မိတ္တဗလဋီကာ" ဧကာဒဿမအကြိမ် * ၂၀၀၄ # "ငရဲဆိုတာ ချိုနဲ့လားဗျို့" တတိယအကြိမ် # "အာဇာနည်" သတ္တမအကြိမ် # "ကျေးဇူးရှင်" ဒုတိယအကြိမ် *၂၀၁၂ # "တာတေစနေသား" ပထမအကြိမ် *၂၀၁၃ # "တာတေစနေသား" ဒုတိယအကြိမ် {{မြန်မာနိုင်ငံတော်၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ}} ==ကိုးကား== <references/> {{lifetime|၁၉၀၇|၁၉၉၅}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမားများ]] [[ကဏ္ဍ:တို့ဗမာ အစည်းအရုံးဝင်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား စာရေးဆရာများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စာရေးဆရာများ]] 8bw9dps5bgujjy64wfgehd7w40onx7p 880958 880956 2025-07-08T14:26:14Z Salai Rungtoi 22844 /* ဂုဏ်ပြုခံရခြင်း */ 880958 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | honorific_prefix = ဦး | name = နု | native_name = U Nu | image = UNu.jpg | imagesize | order = မြန်မာနိုင်ငံ၏ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ စာရင်း|ပထမဦးဆုံးဝန်ကြီးချုပ်]] | term_start3 = ၄ ဇန်နဝါရီ ၁၉၄၈ | term_end3 = ၁၂ ဇွန် ၁၉၅၆ | predecessor3 = [[အောင်ဆန်း]] {{small|(ဗြိတိသျှနန်းရင်းဝန်အဖြစ်)}} | successor3 = [[ဗဆွေ (ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း)|ဗဆွေ]] | president3 = [[စဝ်ရွှေသိုက် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|စဝ်ရွှေသိုက်]]<br/>[[ဘဦး (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဘဦး]] | term_start2 = ၂၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉၅၇ | term_end2 = ၂၈ အောက်တိုဘာ ၁၉၅၈ | office2 = | predecessor2 = [[ဗဆွေ (ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း)|ဗဆွေ]] | successor2 = [[နေဝင်း (ဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|နေဝင်း]] | president2 = [[ဘဦး (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဘဦး]] | term_start = ၄ ဧပြီ ၁၉၆၀ | term_end = ၂ မတ် ၁၉၆၂ | office = | predecessor = [[နေဝင်း (ဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|နေဝင်း]] | successor = [[နေဝင်း (ဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|နေဝင်း]] | president = [[မန်းဝင်းမောင် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|မန်းဝင်းမောင်]] | birth_date = ၂၅ မေ ၁၉၀၇ | birth_place = [[ဝါးခယ်မ]]၊ [[မြောင်းမြခရိုင်]]၊ [[ဗြိတိသျှဘားမား]] | death_date = ၁၄ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉၉၅ (၈၇ နှစ်) | death_place = [[ဗဟန်းမြို့]]၊ [[ရန်ကုန်တိုင်း]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | nationality = {{flagdeco|Burma|1948}} [[မြန်မာလူမျိုး|မြန်မာ]] | party = [[ဖဆပလ]]<br/>[[ပြည်ထောင်စုပါတီ]]<br/>[[ပါလီမန်ဒီမိုကရေစီပါတီ]]<br/>[[ဒီမိုကရေစီနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ပါတီ]] | otherparty = | spouse = မြရီ (၁၉၃၅ လက်ထပ်၊ ၁၉၉၃ ကွယ်လွန်) | relations = | children = စန်းစန်းနု<br/>သောင်းထိုက်<br/>မောင်အောင်<br/>သန်းသန်းနု<br/>ခင်အေးနု | residence = | alma_mater = [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]] {{labeldata|ဘာသာ|[[ထေရဝါဒ|ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]]}} }} {{မြန်မာ့ ဒီမိုကရေစီအရေး လှုပ်ရှားမှုများ}} '''ဦးနု''' သို့မဟုတ် '''သခင်နု''' ([[၂၅ မေ]] [[၁၉၀၇]] - [[၁၄ ဖေဖော်ဝါရီ]] [[၁၉၉၅]]) သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]၏ပထမဆုံး ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်သည်။ ဦးနုသည် မြန်မာအမျိုးသားခေါင်းဆောင်နှင့် နိုင်ငံရေးသမား ဖြစ်သည်။ သူသည်မြန်မာနိုင်ငံ၏ [[၁၉၄၇]] ခုနှစ်ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံအခြခံဥပဒေအရ နိုင်ငံ၏ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူးကို [[၁၉၄၈]] ခုနှစ် [[၄ ဇန်နဝါရီ|ဇန်နဝါရီလ ၄]] ရက်မှ [[၁၉၅၆]] ခုနှစ် [[၁၂ ဇွန်|ဇွန် ၁၂]] ရက်ထိ၊ တစ်ဖန် [[၁၉၅၇]] ခုနှစ် [[၂၈ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၈]] မှ [[၁၉၅၈]] ခုနှစ် [[၁၈ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၁၈]] ထိနှင့် နောက်ဆုံး [[၁၉၆ဝ]] ပြည့်နှစ် [[၄ ဧပြီ|ဧပြီ ၄]] ရက်မှ [[၁၉၆၂]] ခုနှစ် [[မတ် ၂]] ရက်ထိ ထမ်းဆောင်ခဲ့သူဖြစ်သည်။ == ငယ်ဘဝ == ဦးနုသည် [[ဧရာဝတီတိုင်း]]၊[[မြောင်းမြခရိုင်]]၊ [[ဝါးခယ်မမြို့]]၌ အဖ ဦးစံထွန်း၊ အမိ ဒေါ်စောခင်တို့မှ ၁၉၀၇ ခုနှစ်၊မေလ၊၂၅ ရက်၊ [[စနေနေ့]] နံနက် ၈နာရီ၊ ၃၉မိနစ်၊ ၁၅စက္ကန့် ၌ မွေးဖွားသည်။ မွေးချင်းနှစ်ဦးတွင် အကြီးဆုံးဖြစ်၍ ညီငယ် အမည် မှာ မောင်ဥ ဖြစ်သည်။ ၁၉၂၀ ခုနှစ်၊ [[တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားသပိတ်]]တွင် ဝါးခယ်မမြို့အစိုးရကျောင်း၌ [[ပဉ္စမတန်း]]မှ ပါဝင်ခဲ့သည်။ ၆-တန်း၌ ပညာသင်ကြားနေစဉ် ဝါးခယ်မ အမျိုးသားကျောင်းတွင် ဆရာ အခက် အခဲ ရှိနေ၍ ဆရာတစ်ဘက် ကျောင်းသားတစ်ဘက် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၁၉၂၅-ခုနှစ်တွင် [[ရန်ကုန်မြို့]] [[မြို့မ အထက်တန်းကျောင်း]] မှ ဆယ်တန်းအောင်မြင်ခဲ့သည်။ [[မြို့မ အထက်တန်းကျောင်း၊ ရန်ကုန်|မြို့မကျောင်း]] သည် ၁၉၂ဝ ပြည့်နှစ်၊ [[ဒီဇင်ဘာလ]] ၁၇ ရက် ရန်ကုန်မြို့ ဗဟန်း မြို့နယ်တွင် စတင် တည်ထောင်သော မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံးသော အမျိုးသားကျောင်း ဖြစ်သည်။ [[၁၉၂၉]] ခုနှစ်တွင် [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]၌ ဘီ.အေ (ဝိဇ္ဇာ) ဘွဲ့ကို ရယူခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံလုံး ဆိုင်ရာ လူငယ်များအစည်းအရုံး တည်ထောင်ရာတွင် ကမကထလုပ်၍ ပါဝင်ခဲ့သည်။ [[ဦးသန့်]]၏ တိုက်တွန်းချက်အရ [[ပန်းတနော်မြို့]] အမျိုးသားကျောင်းတွင် ကျောင်းအုပ်အဖြစ် တာဝန် ထမ်းဆောင်သည်။ [[သုံးခွမြို့]] အမျိုးသားကျောင်းသို့ ကျောင်းအုပ်အဖြစ် ပြောင်းရွေ့ခဲ့သည်။ [[၁၉၃၅]]ခုနှစ်တွင် ပန်းတနော်မြို့ အမျိုးသားကျောင်း ကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌ၏ သမီး မမြရီ နှင့် အိမ်ထောင်ကျသည်။ ပန်းတနော် အမျိုးသားကျောင်းတွင် ပြန်လည်၍ တာဝန် ထမ်းဆောင်သည်။ ဦးနုတွင် သားနှစ်ဦး၊ သမီး နှစ်ဦး မွေးဖွားခဲ့သည်။ သားအကြီးမှာ ဦးသောင်းထိုက်ဖြစ်ပြီး ယခုအခါ [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]တွင် နေထိုင်သည်။ == နိုင်‌ငံရေးဘဝ == === လွတ်လပ်ရေး === သူ၏ နိုင်‌ငံရေးဘဝသည် [[တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားများ သမဂ္ဂ|ရန်‌ကုန်‌တက္ကသိုလ်‌ ကျောင်းသားများ သမဂ္ဂ]] ဥက္ကဋ္ဌ တာဝန်‌ကို ရယူခဲ့ချိန်မှ စတင်‌ခဲ့သည်‌။ ထိုအချိန်တွင် [[အောင်ဆန်း|ဗိုလ်ချူပ်အောင်ဆန်း]]မှာ သမဂ္ဂ၏ အတွင်းရေးမှူးဖြစ်ခဲ့သည်။ သူတို့နှစ်ဦးစလုံးသည် သမဂ္ဂတွင်ပါသော ဆောင်းပါးတစ်ပုဒ်ကြောင့် ကျောင်းမှထုတ်ပစ်ခြင်းခံခဲ့ရပြီး ထိုကိစ္စကြောင့် ၁၉၃၆ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ဒုတိယအကြိမ်ကျောင်းသားသပိတ်ကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။ ကျွန်ပညာကို အလိုမရှိဟူသော သဘောဖြင့် ဘီအေဘွဲ့ကိုပြန်အပ်ခဲ့သည်။ ၁၉၃၇ခုနှစ်တွင် သတင်းဆရာ ဦးဘခိုင်၊ [[ဘချို၊_ဦး_(ဒီးဒုတ်)|ဒီးဒုတ်ဦးဘချို]]တို့ ဖွဲ့စည်းထားသော [[ဖေဘီယံ]] နိုင်ငံရေးပါတီတွင် ဝင်ရောက်ကူညီခဲ့သည်။ ဦးနုနှင့် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းတို့သည် ၁၉၃၀ ခုနှစ်က ဖွဲ့ခဲ့သော [[တို့ဗမာအစည်းအရုံး]] အဖွဲ့ဝင်များ ဖြစ်လာကြပြီး သူတို့၏ နာမည်ရှေ့တွင် 'သခင်' ဟူသော ဂုဏ်ပုဒ်ကို တပ်ခဲ့ကြသည်။ မိမိတို့နိုင်ငံတွင် မိမိတို့သာ သခင်များဖြစ်ကြောင်း ပြယုဂ်အဖြစ် တပ်ခြင်း ဖြစ်သည်။ ၁၉၄၈ ခုနှစ်တွင် လွတ်လပ်ရေးရပြီး နှစ်အနည်းငယ်အထိ သခင်တပ်ခြင်းကို ဆက်ထိမ်းပြီး ၁၉၅၂ ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံသည် လွတ်လပ်ရေးရပြီး ဖြစ်၍ ‘[[ရဲဘော်သုံးကျိပ်|သခင်]]’ ဟုအမည်ရှေ့တွင်တတ်ရန် မလိုတော့သည့်အတွက် ‘[[သခင်]]’ကို မသုံးတော့ပဲ ဦးနုဟုသာပြန်လည်သုံးနှုန်းစေခဲ့သည်။ ၁၉၃၇ ခုနှစ်က သခင်သန်းထွန်းနှင့်အတူ ‘နဂါးနီ’ စာပေတိုက်ကို ပူးတွဲထူထောင်ခဲ့ပြီး ၎င်းပါတီသည် နောင်တွင် ဆိုရှယ်လစ်ပါတီ ဖြစ်လာသည်။ ထို့နောက် ပေါင်းစည်းထားသည့် အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည့် ဖက်ဆစ်တော်လှန်ရေးပြည်သူ့လွတ်လပ်ရေး (ဖဆပလ) အဖွဲ့ကြီးကိုပါ ပူးတွဲထူထောင်ခဲ့ပြီး ၁၉၄၀ ပြည့်လွန်နှစ်များဝန်းကျင်ကတည်းက [[ဂျပန်နိုင်ငံ|ဂျပန်]]နှင့် [[ဗြိတိန်နိုင်ငံ|ဗြိတိသျှ]]တို့၏ သိမ်းပိုက်မှုလက်အောက်မှ ရုန်းထွက်ရန် ဆော်ဩတိုက်တွန်းခဲ့ကြသည်။ ကိုလိုနီအစိုးရ၏ ၁၉၄၀ ပြည့်နှစ်တွင် [[သခင်စိုး]]၊ [[သခင်သန်းထွန်း]]၊ [[ဦးကျော်ငြိမ်း]]၊ [[ဒေါက်တာဘမော်]] တို့နှင့်အတူ ထိန်းသိမ်းခြင်းခံခဲ့ရသည်။ ၁၉၄၇ ခုနှစ် [[၁၉ ဇူလိုင်|ဇူလိုင် ၁၉]] ရက်တွင် စစ်ရေး၊ နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချူပ်[[အောင်ဆန်း]]နှင့် တကွ အစိုးရဝန်ကြီးအဖွဲ့ဝင်များ လုပ်ကြံခြင်းခံရပြီးနောက် ၁၉၄၇ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် [[ဗြိတိသျှဝန်ကြီးချူပ်]] ကလဲမင့်အက်တလီနှင့် အတူ လွတ်လပ်ရေးသဘောတူညီမှုစာချူပ် (နု-အက်တလီ စာချူပ်) ကို ဦးနုဦးဆောင်သည့် ဖဆပလအဖွဲ့ကြီးက လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ နယ်ချဲ့ဆန့်ကျင်ရေး၊ မြန်မာပြည် လွတ်လပ်ရေး ကြိုးပမ်းမှု လှုပ်ရှားမှု ခေတ်အတွင်း ထင်ရှားခဲ့ကြသောဗမာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားများသမဂ္ဂ ခေါင်းဆောင်များတွင် [[ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း]]၊ ဦးနု၊ [[ကိုဗဟိန်း]]၊ [[ဦးဗဆွေ]]၊ [[မြို့မ-ဦးသန်းကြွယ်]]၊ သူရိယ ဦးသန်းမောင်၊ ဒေါက်တာ[[သန်းထွန်း]]၊ အာဏာရှင် လှရွှေ တို့ပါဝင်ကြသည်။ === ပါလီမန်ခေတ် === ၁၉၄၈ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၄ ရက်တွင် [[ဗြိတိန်နိုင်ငံ]]မှ လွတ်လပ်ရေးရရှိပြီးနောက် ဦးနုသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာသည်။ လွတ်လပ်ရေးရလျှင်ရချင်း ဦးနုသည် တိုင်းရင်းသားများ အထူးသဖြင့် [[ကရင်လူမျိုး|ကရင်]]များ၏ ပုန်ကန်ခြင်းနှင့် တပ်မတော်၏တပ်ရင်းအချို့ အပါအဝင် [[ကွန်မြူနစ်ဂိုဏ်းကွဲ]]များ၏ ပုန်ကန်ခြားနားမှုကို ခံရသည်။ နောက်ထပ်ဆင့်၍ပေါ်လာသည်မှာ [[တရုတ်ပြည်]]မှ ကွန်မြူနစ်များတိုက်ထုတ်လိုက်သည့် [[ကူမင်တန်]](ကေအင်တီ) တပ်ပြေးအဖွဲ့ပါ တိုးလာသည်။ သူတို့သည် မြန်မာနိုင်ငံ အရှေ့ဖျားတွင် စခန်းများစွဲထားပြီး ၁၉၅၀ နှစ်ဦးနောက်ပိုင်းမှ မြန်မာနိုင်ငံက နှစ်အတန်ကြာတိုက်ထုတ် ခဲ့ရသည်။ [[ဒီမိုကရေစီ]]စနစ်ကို ထူထောင်ခဲ့ပြီး ပါလီမန်ရွေးကောက်ပွဲများကို ကျင်းပခဲ့သည်။ သူသည် ၁၉၅၆ ခုနှစ်တွင် ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူးကို စွန့်လွှတ်ပြီး ဖဆပလ အဖွဲ့ဝင် ဦးဗဆွေ (၁၉၈၇ ခုနှစ်တွင် ကွယ်လွန်) က ၁၉၅၆ ခုနှစ် ဇွန်မှ ၁၉၅၇ ခုနှစ် ဇွန်ထိ တစ်နှစ်ဝင်ရောက် တာဝန်ယူခဲ့သည်။ ၁၉၅၈ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၂၆ ရက်တွင် နိုင်ငံရေးမတည်မငြိမ်မှုကြောင့် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်[[နေဝင်း]]ကို အိမ်စောင့်အစိုးရအဖြစ် လွှဲအပ်ပြီး [[၁၉၅၈]] ခုနှစ် [[၂၇ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၂၇]] ရက်တွင် အိမ်စောင့်အစိုးရ၏ ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်လွှဲပြောင်းယူစေခဲ့သည်။ ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ်ဖေဖော်ဝါရီ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် ဦးနု၏ ‘သန့်ရှင်း’ ဖဆပလပါတီသည် ဦးကျော်ငြိမ်းနှင့် ဦး[[ဗဆွေ၊ ဦး၊ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း|ဗဆွေ]]တို့၏ ‘တည်မြဲ’ ဖဆပလပါတီကို အပြတ်အသတ် အနိုင်ရရှိခဲ့ပြီး [[၁၉၆၀]] ပြည့်နှစ် [[၄ ဧပြီ|ဧပြီ ၄]] ရက်တွင် ပြည်ထောင်စုပါတီကို ထူထောင်ပြီး အာဏာကို ပြန်ရယူခဲ့သည်။ === စစ်အစိုးရ === နှစ်နှစ်မပြည့်မီ [[၁၉၆၂]] ခုနှစ် [[၂ မတ်|မတ် ၂]] ရက်တွင် ဗိုလ်ချူပ်နေဝင်းသည် ဦးနုအစိုးရအား [[၁၉၆၂ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|အာဏာသိမ်းပြီး]] ဖြုတ်ချခဲ့သည်။ [[၁၉၆၂]] ခုနှစ် အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဦးနုအား ရန်ကုန်ပြင်ပ၏ စစ်တန်းလျားတစ်နေရာတွင် ၎င်း၏ လုံခြုံရေးကို ကာကွယ်သည့် အနေဖြင့် ထိန်းသိမ်းထားသည်ဟု စကားအလှသုံး၍ ပြောဆိုကာ ချုပ်ထားလိုက်သည်။ [[၁၉၆၆]] ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၂၇ ရက်တွင်မှ လွှတ်လိုက်သည်။ (ဂါးဒီယန်းနှင့် ဝပ်ကင်းပီးပယ်ဒေလီး [[၁၉၆၆]] ခုနှစ် [[၂၈ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ]] ၂၈ ထုတ် သတင်းစာများတွင် ဦးနုလွှတ်လိုက်သည့် အကြောင်းရှု) [[၁၉၆၂]] ခု [[၂ မတ်|မတ် ၂]] ရက်က သမ္မတ မန်း[[ဝင်းမောင်]] (၁၉၈၉ ခုနှစ် ဇွန် ကွယ်လွန်) နှင့် တရားသူကြီးချုပ် [[ဦးမြင့်သိန်း]] ([[၁၉၀၀]] ပြည့်နှစ် [[၂၂ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၂]] - [[၁၉၉၄]] ခုနှစ် [[၃ အောက်တိုဘာ|အောက်တိုဘာ ၃]] ရက်)တို့ကိုပါ ၎င်းတို့၏ လုံခြုံရေးအတွက်ဟုဆိုကာ ထိန်းသိမ်းထားလိုက်သည်။ မန်းဝင်းမောင်အား [[၁၉၆၇]] ခုနှစ် အောက်တိုဘာတွင် ပြန်လွှတ်ပြီး ဦးမြင့်သိန်းအား [[၁၉၆၈]] ခုနှစ် [[၂၈ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၂၈ ရက်]]တွင် ပြန်လွှတ်သည်။ [[၁၉၆၉]] ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီတွင် ဦးနုသည် ကြားဖြတ် အစီရင်ခံစာ တစ်စောင်တင်သွင်းသည်။ ၎င်းအစီရင်ခံစာတွင် ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်းသည် ၎င်းရယူထားသော အာဏာကို ပြန်လည်လွှဲပြောင်းပေးရန်နှင့် [[၁၉၆၂]] ခုနှစ်မတ်လက ဖျက်သိမ်းလိုက်သည့် ပါလီမန်ကို ပြန်ခေါ်ရန်တို့ဖြစ်ပြီး ပါလီမန် ပြန်လည်ခေါ်ယူပြီးပါက ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်းအား တရားဝင် သမ္မတရာထူးကို ပေးအပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း အကြံပြုထားလေသည်။ သူ၏ အကြုံပြုစာတွင် ဤကိစ္စကို ၎င်းသည် အကြိမ်ကြိမ် စဉ်းစားပြီး၊ အခြားနည်းလမ်းများကိုပါ စဉ်းစားပြီးမှ စိတ်ရင်းကောင်းစေတနာမှန်နှင့် တင်ပြရခြင်းဖြစ်ကြောင်း တို့ကိုပါဖော်ပြထားသည်။ သူသည် [[တော်လှန်ရေးကောင်စီ]]အား အာဏာကို မတရားလုယူသည့် အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့အဖြစ် မရှိစေလိုကြောင်း၊ ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်း၏ တရားမဝင်သည့် အဖြစ်မျိုးကိုလည်း မလိုလားသည့်အတွက် အကြံပြုရခြင်းဖြစ်ကြောင်း စသည်တို့ ပါဝင်သည်။ အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် ပြန်ဆိုထားသည့် ဦးနု၏ ကြားဖြတ်အစီရင်ခံစာ သို့မဟုတ် အကြံပေးစာကို [[၁၉၆၃]] ခုနှစ် [[၃ ဇွန်|ဇွန်လ ၃]] ရက်ထုတ် ဂါးဒီးယန်းနှင့် ဝပ်ကင်းပီးပယ်လ်ဒေးလီးသတင်းစာများတွင်ရှု) ယင်းအကြံပေးစာ သို့မဟုတ် အစီရင်ခံစာကို တင်သွင်းပြီးနောက် ဦးနုသည် နေထိုင်မကောင်းပါဟု ဟန်ဆောင်၍ [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ]]သို့ ဘုရားဖူးသွားမည်ဟု အကြောင်းပြုပြီး အိန္ဒိယနိုင်ငံသို့ ထွက်ခွာသွားခဲ့သည်။ ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်းမှ အကြောင်းပြန်ကြားခြင်း မပြုသည့်အခါ ဦးနုသည် အိန္ဒိယမှ [[လန်ဒန်မြို့]]သို့ ဆက်လက် ထွက်ခွာသွားလေသည်။ ([[၁၉၆၉]] ခုနှစ် [[၆ နိုဝင်ဘာ|နိုဝင်ဘာ ၆]] ရက်တွင် ကျင်းပခဲ့သည့် မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ၏ လေးကြိမ်မြောက် ဆွေးနွေးပွဲတွင် ပေးခဲ့သည့် အဖွင့်မိန့်ခွန်းတွင် ဦးနု၏အကြံပေးချက်ကို တရားဝင်ပယ်ချခဲ့သည်။ သူသည် အာဏာကို မက်မောလွန်း၍ ရယူထိန်းသိမ်းထားခြင်းမဟုတ်ကြောင်း၊ အလုပ်သမားနှင့် တောင်သူလယ်သမားများ၏ ဘဝကို မြှင့်တင်ပြီး သူတို့၏ စားဝတ်နေရေး သာယာဝပြောရေးကိစ္စများကို ဆောင်ရွက်လို၍သာ ဆောက်ရွက်ရခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ဦးနု၏ အကြံပြုချက်သည် ခေတ်နောက်ပြန်ဆွဲခြင်းနှင့်တူကြောင်း )([[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]]၏ စာတမ်းဖတ်ပွဲကို [[၁၉၆၉]] ခုနှစ် [[နိုဝင်ဘာ ၇]] ရက် နှင့် [[နိုဝင်ဘာ ၈|၈]] ရက်ထုတ် ဂါးဒီးယန်းနှင့် လုပ်သားပြည်သူ့နေ့စဉ်သတင်းစာတို့တွင်ရှု) ထိုအချိန်တွင် ဦးနုသည် လန်ဒန်တွင် သူသာလျှင် တရားဝင် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ်ဆက်လက်ရှိနေသေးကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။) [[၁၉၆၉]] ခုနှစ် [[ဩဂုတ် ၂၇]] ရက်တွင် လန်ဒန်မြို့၌ ပြုလုပ်ခဲ့သည့် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် သူသာလျှင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ တရားဝင်ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်ပြီး၊ မြန်မာပြည်သူများအား သူသည် မြန်မာနိုင်ငံ ဒီမိုကရေစီ ပြန်လည်မရမချင်း ကြိုးစားအားထုတ်သွားမည်ဟု ကတိကဝတ်ပြုကြောင်းနှင့် မြန်မာနိုင်ငံသည် ယခုအခါ လွတ်လပ်ရေးဖခင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း တိုက်ယူခဲ့သည့် ဖက်ဆစ်အာဏာရှင် အစိုးရမျိုးအောက်တွင် ကျရောက်သွားပြီဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ (ဦးနု၏ လန်ဒန်တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ အပြည့်အစုံကို ၁၉၆၉ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၁ ရက်ထုတ် ဂါးဒီးယန်းနှင့် လုပ်သားပြည်သူ့နေ့စဉ်သတင်းစာများနှင့် ၎င်းမိန့်ခွန်းကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာမှ မြန်မာဘာသာသို့ အပြည့်အစုံဘာသာပြန်ထားသည်ကို [[၁၉၆၉]] ခုနှစ် [[စက်တင်ဘာ ၁]] ရက် အစိုးရထုတ် မြန်မာသတင်းစာများတွင်လည်း ကြည့်နိုင်သည်။) နောက်ပိုင်းတွင် ဦးနုသည် ပါလီမန် ဒီမိုကရေစီပါတီကို ထူထောင်ပြီး လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးအဖွဲ့ကို ဦးဆောင်ခဲ့သည်။ ဦးနု၏ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွင် ရာဂဏန်းသာသာရှိ၍ အလွန်ဆုံး ထောင်ဂဏန်းခန့်သာရှိပြီး ထိုင်းနယ်စပ်မှ ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်းကို ဖြုတ်ချရန် ကြိုးပမ်းမှုမှာ ဆိုးရွားစွာ ဇာတ်သိမ်းခဲ့ရသည်။ [[၁၉၈၀]] ပြည့်နှစ် [[ဇူလိုင် ၂၉]] ရက်တွင် ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်း ကမ်းလှမ်းသည့် လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ကို လက်ခံခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်လာခဲ့လေသည်။ ([[၁၉၈၀]] ပြည့်နှစ် [[ဇူလိုင် ၂၉]] ရက် ထုတ် ဂါဒီးယန်းနှင့် လုပ်သားပြည်သူ့နေ့စဉ်သတင်းစာများတွင် ယခင်ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဦးနုနှင့် ဇနီးဒေါ်မြရီ [[ရန်ကုန်လေဆိပ်]]သို့ ၃:၃၀ နာရီတွင် ပြန်လည်ရောက်ရှိသတင်းကို ဖတ်ရှုနိုင်သည်။) === ရှစ်လေးလုံး === မြန်မာနိုင်ငံနှင့် [[အမေရိကန်နိုင်ငံ]]တို့တွင် [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]သင်တန်းများပို့ချပြီး ([[၁၉၈၇]] ခုနှစ်က ဦးနုသည် [[မြောက်အီလီနွိုင်း တက္ကသိုလ်]]တွင် ဗုဒ္ဓဘာသာဆိုင်ရာသင်တန်းများ ပို့ချခဲ့သည်။) မထင်မရှားနေနေခဲ့ပြီး ဦးနုသည် [[ရှစ်လေးလုံးအရေး]]တော်ပုံ၌ ဒီမိုကရေစီနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးပါတီကို ထောင်ကာ ပြန်လည်လှုပ်ရှားခဲ့သည်။ လန်ဒန်မြို့တွင် [[၁၉၆၉]] ခုနှစ်က သူသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ တရားဝင်ဝန်ကြီးချုပ်‌ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်ကို ပဲ့တင်ထပ်၍ [[၁၉၈၈]] ခုနှစ် [[စက်တင်ဘာ ၉]] ရက်တွင် ထပ်မံ၍ ကြေညာခဲ့ပြန်သည်။ ဒေါ်[[အောင်ဆန်းစုကြည်]]နှင့် ဗိုလ်မှူးချုပ်ဟောင်း [[အောင်ကြီး]](ရှစ်လေးလုံး ကာလက အတိုက်အခံ နိုင်ငံရေးသမား) တို့အား ကြားဖြတ် အစိုးရဖွဲ့ရန် ကမ်းလှမ်းချက်ကို ၎င်းတို့မှ လက်မခံခဲ့ပေ။ သူသည် လက်မလျှော့ပဲ သူ၏ အစိုးရကို [[၁၉၆၂]] ခုနှစ်က ဖြုတ်ချခဲ့သည့် သမ္မတဟောင်း [[မန်းဝင်းမောင်]]ကို သမ္မတနေရာတွင် ပြန်လည် ခန့်အပ်လျက် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ [[၁၉၈၈]] ခုနှစ် [[စက်တင်ဘာ ၁၈]] ရက်တွင် စစ်တပ်မှ အာဏာသိမ်းယူပြီးနောက် နိုင်ငံတော်ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်မှု အဖွဲ့ (နဝတ)ကို ဖွဲ့စည်းပြီးနောက် နဝတမှ ဦးနုအား ၎င်း၏ကြားဖြတ်အစိုးရအား ဖျက်သိမ်းပေးရန် အကြိမ်ကြိမ်တောင်းဆိုခဲ့သော်လည်း ဦးနုမှ မလိုက်လျောခဲ့ပေ။ ထို့ကြောင့် ၁၉၈၉ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၂၉ ရက်တွင် ဦးနုအား နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ဖြင့် ဖမ်းထားလိုက်သည်။ ထိုစဉ်က နဝတပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတစ်ဦးက သူ့အားနိုင်ငံတော်သစ္စာဖောက်မှုဖြင့် ရုံးတင်တရားစွဲဆို၍ ရသော်လည်း အသက်အရွယ်ကြီးရင့်ပြီဖြစ်ခြင်းနှင့် လွပ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများကြောင့် သူ့အားတရားမစွဲဆိုခြင်း ‌ဖြစ်ကြောင်းပြောကြားခဲ့သည်။ [[၁၉၉၂]] ခုနှစ် [[ဧပြီ ၂၃]] ရက် နဝတဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး[[စောမောင်]] ([[၁၉၉၇]] ခုနှစ် ဇူလိုင် ကွယ်လွန်) အား အာဏာစွန့်လွှတ်စေခဲ့သည့် တစ်ရက်တည်းတွင် ၎င်းအားပြန်လွှတ်ခဲ့သည်။ ထိုနေ့တွင်ပင် ယခုလက်ရှိ နိုင်ငံတော် [[နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ|အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ]]၏ ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး [[သန်းရွှေ]]က အာဏာလွှဲပြောင်း ရယူခဲ့သည်။ [[File:U Nu & Mahatma Gandhi Dec 1947.jpg|thumb|မဟတ္တမ ဂန္ဒီ လုပ်ကြံမခံရမီ လပိုင်းအလို ၁၉၄၇ ဒီဇင်ဘာတွင် ဦးနု နှင့်တွေ့ဆုံနေပုံ]] [[File:UNu Family.jpg|thumb|ဦးနု မိသားစု]] == ဘာသာရေးနှင့် စာပေလုပ်ငန်း == [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] ကို ကိုင်းရှိုင်းသူဖြစ်ပြီး တိုင်းပြည်၏ လောကုတ္တရာရေးရာဆိုင်ရာ ထင်ပေါ်သည့် ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးလည်း ဖြစ်သည်။ ဆဋ္ဌမအကြိမ်[[သင်္ဂါယနာ]]ပွဲအတွက် ကမ္ဘာအေးစေတီတော်နှင့် မဟာပါသဏလှိုဏ်ဂူတော်တို့ကို တည်ဆောက်ခဲ့ပြီး ၎င်းဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့သည့် ၁၉၅၄-၁၉၅၆ ခုနှစ်တွင် ထိုပွဲကို အောင်မြင်စွာ ကျင်းပခဲ့သည်။ ထိုစဉ်က ဦးနု၏ အဓိက လုပ်ရပ်များကြောင့် ၁၉၆၁ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၂၉ ရက်တွင် ပါလီမန်သည် ဗုဒ္ဓဘာသာကို [[နိုင်ငံတော်ဘာသာ]] အဖြစ်ကြေညာခဲ့သည်။ ယင်းကိစ္စကြောင့် ခရစ်ယာန်လူနည်းစုများ‌ ဖြစ်ကြသည့် ကချင်၊ ကရင်တို့ နှင့် သွေးကွဲစေခဲ့သည်။ နွားသတ်ခြင်းကိုလည်း တရားဝင်ပိတ်ပင်ခဲ့သဖြင့် အမဲသားကို တိုးတိုးသားအ‌ဖြစ် ခေါ်ဝေါ်ရသည် အထိဖြစ်ခဲ့သည်။ ၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်းအာဏာသိမ်းယူပြီးသောအခါ သူ၏ ပထမဦးဆုံးဆောင်ရွက်ချက်တစ်ခုမှာ နွားသတ်ခြင်းကိစ္စကို ဖျက်သိမ်းခြင်းဖြစ်သည်။ ဤအချက်သည် ဦးနေဝင်းနှင့် ဦးနုတို့၏ ပုဂ္ဂိုလ်ရေးတိုက်ခိုက်မှု၏ သင်္ကေတတစ်ခု ဖြစ်သည်။‌‌ ဦးနုသည် စာအုပ်အချို့ကို ရေးသားခဲ့ပြီး အချို့ကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာသို့ ပုဂ္ဂိုလ်အသီးသီးတို့မှ ဘာသာပြန်ခဲ့ကြသည်။ သူ၏ စာအုပ်အချို့မှာ လူထုအောင်သံ(၁၉၁၅)၊ ဂျပန်အောက်မြန်မာနိုင်ငံ(၁၉၅၄)၊ အာရှတိုက်သားတစ်ဦး၏ အဆိုအမိန့်(၁၉၅၃) နှင့် မြန်မာပြည်၏ ရှေ့သို့မျှော်(၁၉၅၁) တို့ ဖြစ်ကြသည်။ သူ၏ ကိုယ်ရေးအတ္ထိုပ္ပတ္တိ (၁၉၀၇- ၁၉၆၂) တာတေ-စနေသားကို အိန္ဒိယနိုင်ငံ ဧရာဝတီစာပေမှ ၁၉၇၅ ခုနှစ်တွင် ဦးမောသီရိက ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ ၎င်းအတ္ထုပ္ပတ္တိ ပထမအကြိမ်ပုံနှိပ်ခြင်းကို ၁၉၄၇ ခုနှစ်တွင် ထုတ်ဝေခဲ့ပြီး ဦးလောရုံက ဘာသာပြန်ဆိုခဲ့သည်။ ဦးလောရုံမှာ ၁၉၆၃ ခုထိ နေရှင်းသတင်းစာ၏ အယ်ဒီတာဖြစ်ပြီး၊ ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ်တွင် ဦးနုကဲ့သို့ပင် တော်လှန်ရေးကောင်စီ၏ ထောင်ချခြင်းကို ခံရသည်။ ဦးနုဝန်ကြီးချုပ် မဖြစ်မီက ၁၉၃၀ ပြည့်နှစ်လွန်များဝန်းကျင်တွင် ဒေးလ်ကာနယ်ဂျီ၏ ‌''How to Win Friends and Influence People'' ကို လူပေါ်လူဇော်လုပ်နည်း အမည်ဖြင့် ဘာသာပြန်ခဲ့သည်။ ဘာသာပြန်လိုက်သောအခါ လူသားမှ လူသားများအား အမြတ်ထုတ်ခြင်းအဓိပ္ပာယ် ပေါက်စေလေသည်။ နောက်ပိုင်း စာအုပ်ကို ပိုမိုနားဝင်ချိုစေသည့် မိတ္တဗလဋီကာ ဟုပြန်ဆိုခဲ့သည်။ ဤသည်ကို မိတ်ဖွဲ့နည်းကျမ်း (လူမှုရေးကျမ်းဟု ပြန်ဆိုနိုင်သည်။ ဒုတိယအကြိမ် ပုံနှိပ်ခြင်းကို ၁၉၅၀ ခုနှစ်များက ကျောင်းများတွင် ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည်။ အခြားသော [[ကျောင်းသုံးစာအုပ်]] အဖြစ်ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည် ဦးနု၏ ပင်ကိုရေးစာအုပ်မှာ လူထုအောင်သံဖြစ်သည်။) ဦးနုသည် အသက် ၈၇ နှစ် ၁၉၉၅ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၄ ရက်တွင် ရန်ကုန်မြို့၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ သူ၏ ဇနီး ဒေါ်မြရီမှာ သူ့အရင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ သူ့တွင် သားသမီး ၅ ဦး ကျန်ရစ်ခဲ့သည်။ ဆန်းဆန်း(သမီး)၊ သောင်းထိုက်(သား)၊ မောင်အောင်(သား)၊ သန်းသန်း နှင့် ချိုချို (သမီးများ) ဖြစ်ကြသည်။ == ဝတ္ထုရေးဆရာနှင့် ပြဇာတ်ရေးဆရာ == ဦးနုသည် ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်ခဲ့သည့်အပြင် အောင်မြင်သော ဝတ္ထုရေးဆရာနှင့် ပြဇာတ်ရေးဆရာလည်း ဖြစ်ခဲ့သည်။ ကိုလိုနီခေတ်က ရေးသားခဲ့သည့် ရက်စက်ပါပေ့ကွယ် ဆိုသည့် ဝတ္ထုတွင် ဦးနုသည် ချမ်းသာသောလယ်ပိုင်ရှင်များ ရမ်းချင်တိုင်းရမ်းခဲ့ကြပုံများကို ပီပြင်စွာသရုပ်ဖော်ခဲ့သည်။ ဦးနုသည် ဝန်ကြီးချုပ် အဖြစ် တာဝန်ယူထားစဉ် အတွင်း ရေးသားခဲ့သော လူထုအောင်သံဟူသည့် ပြဇာတ်မှာ မိသားစုတစ်စုတွင် ကွန်မြူနစ်ဝါဒီများကြောင့် ဖရိုဖရဲပြိုကွဲသွားရပုံတို့ကို သရုပ်ဖော်ထားသည်။ ထူးဆန်းသည်မှာ ပြဇာတ်၏ပထမအကြိမ် ထုတ်လုပ်မှုကို ကယ်လီဖိုးနီးယား ပြည်နယ်၊ ပါစေဒီးနားတွင် ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၌ အောင်မြင်ကျော်ကြားသည့် ကာတွန်းစာအုပ်အဖြစ် ထွက်လာပြီး အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့်လည်း ပြန်ဆိုခဲ့သည်။ ၁၉၅၀ ပြည့်လွန်နှစ်များအတွင်း စစ်အေးတိုက်ပွဲ၏ အထွတ်အထိပ်အချိန်တွင် ရုပ်ရှင်ကားတစ်ကား အဖြစ်ပါ ထုတ်လုပ်ခဲ့ကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် အချို့လူများသည် ဤပြဇာတ်ကို ကျောင်းသားဘဝက သင်ယူခဲ့ဖူးကြောင်း မှတ်မိနေကြပေလိမ့်မည်။ တကယ့်အလှ ဟူသည့် ၁၉၆၂ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းပွဲ မတိုင်မီက ထုတ်ဝေခဲ့သော ပြဇာတ်တွင် ဦးနုသည် အဆင့်မြင့်နိုင်ငံရေးသမားများနှင့် အထက်သို့ ဆန်တက်နေသည့် ကွန်မြူနစ်များအတွင်းဖြစ်ပေါ်နေသော ခြစားဖောက်ပြန်နေသည့် နိုင်ငံရေးလောကကို အကျည်းတန်စွာ သရုပ်ဖော်ထားသည်။ ၎င်း ပြဇာတ်မှာ ထိုစဉ်အခါက ခေတ်ကို ပေါ်လွင်ထင်ရှားစေသည့်အပြင် မြန်မာစာပေတွင် မရှိသလောက်ရှားပါးသည့် အမျိုးအစားဖြစ်သည်။ ဂါးဒီးယန်းသတင်းစာတွင် အခန်းဆက်အဖြစ် ဖော်ပြခဲ့သည်။ ၁၉၆၀ ပြည့်လွန်နှစ်များ ပတ်ဝန်းကျင်က မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေးအခြေအနေများကို အားမနာတမ်းသရုပ်ဖော်ထားပြီး ၎င်းရပ်တည်ချက်သည် သိန်းဖေမြင့်၏ တက်ဘုန်းကြီး ဝတ္ထု၏ ရပ်တည်သရုပ်ဖော်မှုနှင့်လည်း ဆင်တူလှသည်။ တက်ဘုန်းကြီးမှာကဲ့သို့ပင် ‘မ’ ပြဿနာ ဇာတ်ရှုပ်များသည် ရိုးရာမြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှု စရိုက်များနှင့် ဆန့်ကျင်သည့် အခြေအနေများကို ဖော်ပြထားရှိသည်။ ဤ တစ်ကြိမ်တွင် ‘မ’ ပြဿနာ အရှုပ်တော်ပုံများမှာ လက်ဝဲ လင်္ကျာ အုပ်စု နှစ်အုပ်စု စလုံးမှ နိုင်ငံရေးသမားများ လောက အတွင်းတွင် ပေါ်ပေါက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ '''မြန်မာနိုင်ငံဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဦးနု ရဲ့ အုတ်ဂူ''' [[ကြံတောသုသာန်]] မှာ နောက်ဆုံးပြုလုပ်သွားတဲ့ ဈာပနက မြန်မာနိုင်ငံဝန် ကြီးချုပ်ဟောင်း ဦးနု ရဲ့ အုတ်ဂူပါ။ ဦးနုရဲ့  အုတ်ဂူပေါ်မှာ  အဂ်တေနဲ့  သွန်းလုပ်ထားတဲ့ "လက်ဖဝါး " ဗလာပုံ စိုက်ထူထားပါတယ် ။ "လူတစ်ယောက် ဟာ သေသွား ပြီဆိုရင် ပိုင်ဆိုင်မှု ၊ စည်းစိမ် ၊ ဥစ္စာ ဘာမှ ပါမသွားဘူး ၊ လက်ဗလာချည့်ဘဲ ၊ ဘာမှ မပါဘဲ သေရတယ်ဆိုတဲ့ တရားသဘောကိုပြောပြတဲ့ သက်တေ အဖြစ်နဲ့ ဖော်ပြတာပါ။ [[ဖိုင်:U Nu Grave.jpg|thumb|မြန်မာနိုင်ငံဝန် ကြီးချုပ်ဟောင်း ဦးနုအုတ်ဂူ]] == ဂုဏ်ပြုခံရခြင်း == ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၇ ရက်တွင် အမိန်ကြော်ငြာစာ အမှတ် ၆၂/၂၀၂၂ အရ ဦးနုအား [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ]]က [[ပြည်ထောင်စုစည်သူသင်္ဂဟ]]ဘွဲ့ဖြစ်သော [[အဂ္ဂမဟာသရေစည်သူ|အဂ္ဂမဟာသရေစည်သူဘွဲ့]]နှင့် သုဓမ္မသင်္ဂဟဘွဲ့၊ အဂ္ဂမဟာသီရိသုဓမ္မဘွဲ့ကို ချီးမြှင့်အပ်နှင်းခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=https://sacoffice.gov.mm/sites/default/files/2024-11/63-2022_0.pdf|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် ၆၃/၂၀၂၂ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့တံဆိပ်များ ချီးမြှင့်ခြင်း|work=sacoffice.gov|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date=၁၇ ဧပြီ ၂၀၂၂}}</ref> == ရေးသားထုတ်ဝေခဲ့သည့် စာအုပ်များ == * ၁၉၂၅ # "အချစ်လော၊ အမုန်းလော"၊ ဓူဝံ မဂ္ဂဇင်း * ၁၉၃၆ # "သပိတ်မှောက်ကျောင်းသား" ဇာတ်ညွှန်း၊ ဗြိတိသျှဘားမား ရုပ်ရှင်ကုမ္ပဏီ * ၁၉၃၇ # "ခေတ်မီ ပြဇာတ်တိုများ" နဂါးနီ စာအုပ်အသင်း * ၁၉၃၈ # "ဗမာ့သတ္တိ" # "လူပေါ်လူဇော်လုပ်နည်း" ပထမတွဲ # "လူပေါ်လူဇော်လုပ်နည်း" ဒုတိယတွဲ (နောင်အခါ ဤစာအုပ်အား "မိတ္တဗလဋီကာ" ဟု အမည်သစ်ပြောင်း၍ [[ကျောင်းသုံးစာအုပ်]]အဖြစ် ပြဋ္ဌာန်း) * ၁၉၃၉ # "ဂန္ဓာလရာဇ်"၊ နဂါးနီ စာအုပ်တိုက် * ၁၉၄၀ # "နိုင်ငံရေးအဘိဓာန်" (သခင်လှဖေနှင့် တွဲရေး) * ၁၉၄၁ # "နွားသိုးကြိုးပြတ်" ပြဇာတ် # "ပုထုဇနော ဥမ္မတကော" ပြဇာတ် # "ရက်စက်ပါပေ့ကွယ်" # "ဦးသောင်းဒန်" * ၁၉၄၃ # "ပုထုဇနော ဥမ္မတကော" * ၁၉၄၅ # "အာဇာနည်ဆိုတာ ဘာလဲ" # "မာစ်ဆဇ္ဇင်းမ်ဆိုတာ ဘာလဲ" (ဗမာတွေ ဘာလုပ်ရမလဲ) # "ငါးနှစ်ရာသီ ဗမာပြည်" ပထမအကြိမ် # "ငါးနှစ်ရာသီ ဗမာပြည်" ဒုတိယအကြိမ် (အမျိုးသားစီမံကိန်းဌာန၊ အတိုင်ပင်အရာရှိကြီး မစ္စတာ ဂျေ အက်ဖ် ဖာနီဗဲလ် က အင်္ဂလိပ်သို့ ဘာသာပြန်) # "Towards Peace & Democracy" * ၁၉၄၉ # "မိတ္တဗလဋီကာ" တတိယအကြိမ် # "အာဇာနည်" ဒုတိယအကြိမ် # "လူမွဲတို့၏ ထွက်ရပ်လမ်း" * ၁၉၅၀ # "မိတ္တဗလဋီကာ" စတုတ္ထအကြိမ် * ၁၉၅၁ # "From Peace to Stability" * ၁၉၅၂ # "စာရိတ္တမဏ္ဍိုင်" # "The People Win Through" # "လူထုအော်သံ" ပြဇာတ် * ၁၉၅၃ # "ကမ္ဘာကျော် ရှိတ်စပီးယားပြဇာတ်များ" # "အာဇာနည်" တတိယအကြိမ် # "မိတ္တဗလဋီကာ" ပဉ္စမအကြိမ် # "နိုင်ငံတော်ပန်းတိုင်" # "Burma Looks Ahead" # "မိတ္တဗလဋီကာ" ဆဋ္ဌမအကြိမ် # "အာဇာနည်" စတုတ္ထအကြိမ် # "Burma under the Japan: Picture and Portraits" * ၁၉၅၅ # "အသားထဲက လောက်ထွက်" ပြဇာတ် # "ပြည်ထောင်စုပန်းတိုင်" ပထမတွဲ # "ပြည်ထောင်စုပန်းတိုင်" ဒုတိယတွဲ # "မိတ္တဗလဋီကာ" သတ္တမအကြိမ် # "မိတ္တဗလဋီကာ" အဋ္ဌမအကြိမ် # "ပြည်တော်သာပန်းတိုင်" # "Forward with the People" * ၁၉၅၆ # "မိတ္တဗလဋီကာ" နဝမအကြိမ် * ၁၉၅၇ # "အာဇာနည်" ပဉ္စမအကြိမ် # "ပြည်တော်သာပန်းတိုင်" ဒုတိယအကြိမ် * ၁၉၅၈ # "ဓမ္မအကြောင်း" # "ငါးပါးသီလအကြောင်း" # "ငါးပါးသီလ၊ မြတ်စွာဘုရား၊ သံဃာတော်၊ ဓမ္မအကြောင်း၊ ဗုဒ္ဓသာသနာအရေးတော်ပုံ" ပထမအကြိမ် * ၁၉၅၉ # "ဖိနှိပ်မှု တိုက်ပွဲအဆင့်ဆင့်" ပထမအကြိမ် # "ဖိနှိပ်မှု တိုက်ပွဲအဆင့်ဆင့်" ဒုတိယအကြိမ် # "ဒီမိုကရေစီကာကွယ်ကြ" (မြန်မာ အင်္ဂလိပ် နှစ်ဘာသာ) # "ရှေ့တန်းခေါင်းဆောင် ဖြစ်လိုသော်" # "We Must Defend Democracy" * ၁၉၆၀ "ငါးပါးသီလ၊ မြတ်စွာဘုရား၊ သံဃာတော်၊ ဓမ္မအကြောင်း၊ ဗုဒ္ဓသာသနာအရေးတော်ပုံ" ဒုတိယအကြိမ် "သကအလ" ပြဇာတ် * ၁၉၆၁ # "Wages of Sin" * ၁၉၆၂ # "အိန္ဒိယပြည်၌ ဟောပြောသော ဗုဒ္ဓတရားတော်များ" * ၁၉၆၃ # "ပုထုဇနော ဥမ္မတကော" ဒုတိယအကြိမ် * ၁၉၆၇ # "ကာမတဏှာ" ပထမတွဲ၊ ပထမအကြိမ် # "ကာမတဏှာ" ဒုတိယတွဲ၊ ပထမအကြိမ် * ၁၉၆၈ # "ကာမတဏှာ" ပထမတွဲ၊ ဒုတိယအကြိမ် # "ကာမတဏှာ" ဒုတိယတွဲ၊ ဒုတိယအကြိမ် # "ရက်စက်ပါပေ့ကွယ်" ဒုတိယအကြိမ် # "ရုပ်စုံအခြေခံသမိုင်း" အတွဲ ၁ * ၁၉၈၂ # "ကာမတဏှာ" ပထမအကြိမ် (နှစ်အုပ်တွဲ) * ၁၉၈၃ # "ညောင်ကန်အေး ဝိပဿနာတရားတော်" # "ငရဲဆိုတာ ချိုနဲ့လားဗျို့" ပထမအကြိမ် # "ရက်စက်ပါပေ့ကွယ်" တတိယအကြိမ် # "ဗုဒ္ဓဘာသာ တရားတော်" (မြန်မာ အင်္ဂလိပ် နှစ်ဘာသာ) * ၁၉၈၄ # "ကျေးဇူးရှင်" ပထမအကြိမ် # "ဓမ္မစကြာ တရားတော်" * ၁၉၈၅ # "အနတ္တလက္ခဏာသုတ် တရားတော်" * ၁၉၈၇ # "ငရဲဆိုတာ ချိုနဲ့လားဗျို့" ဒုတိယအကြိမ် * ၁၉၈၈ # "တြိရတနသဗ္ဗဇေယျ မင်္ဂလာဂါထာတော်များ" * ၁၉၉၆ # "မိတ္တဗလဋီကာ" ဒဿမအကြိမ် * ၁၉၉၇ # "အာဇာနည်" ဆဋ္ဌမအကြိမ် * ၂၀၀၀ # "ကာမတဏှာ" ဒုတိယအကြိမ် (နှစ်အုပ်တွဲ) # "မိတ္တဗလဋီကာ" ဧကာဒဿမအကြိမ် * ၂၀၀၄ # "ငရဲဆိုတာ ချိုနဲ့လားဗျို့" တတိယအကြိမ် # "အာဇာနည်" သတ္တမအကြိမ် # "ကျေးဇူးရှင်" ဒုတိယအကြိမ် *၂၀၁၂ # "တာတေစနေသား" ပထမအကြိမ် *၂၀၁၃ # "တာတေစနေသား" ဒုတိယအကြိမ် {{မြန်မာနိုင်ငံတော်၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ}} ==ကိုးကား== <references/> {{lifetime|၁၉၀၇|၁၉၉၅}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမားများ]] [[ကဏ္ဍ:တို့ဗမာ အစည်းအရုံးဝင်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား စာရေးဆရာများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စာရေးဆရာများ]] nxvv7uvoc5u9ozviq18fbkhud3h6rzj ကြိယာ 0 13376 880992 851302 2025-07-08T19:14:22Z 103.116.56.130 880992 wikitext text/x-wiki ကြိယာသည် လုပ်ခြင်း၊ ဖြစ်ခြင်း၊ တည်ရှိခြင်း တစ်ခုခုကို ဖော်ပြသော စကားလုံးဖြစ်၏။ ကြိယာသည် ဝါကျတွင် နာမ်ကဲ့သို့ အရေးကြီး၍ ကြိယာမပါဘဲ ဝါကျ မဖြစ်နိုင်။ ကြိယာသည် ကတ္တား၏လုပ်ခြင်း၊ ဖြစ်ခြင်း၊ တည်ရှိခြင်းတို့ကို ဖော်ပြသည်။ ::* ဥပမာ။ ။ 'သူ' 'နေ့စဉ်' 'ထမင်း' ဟူသော စကား သုံးလုံးမှာ အဓိပ္ပာယ် မပြည့်စုံချေ။ <br /> :::'သူနေ့စဉ် ထမင်းစားသည်' ဟူ၍ 'စားသည်'ဟူသော ကြိယာပုဒ်ကို ထည့်သွင်းမှသာ အဓိပ္ပာယ်ပြည့်စုံလေသည်။ အချို့ကြိယာသည် လုပ်ခြင်းကိုပြ၍၊ အချို့ကား ဖြစ်ခြင်း၊ အချို့ကား တည်ရှိခြင်းကို ပြသည်။ ::* ဥပမာ။ ။ 'ဓားပြသည် လူကို သတ်သည်' 'မောင်ဘ သေပြီ' 'ခွေး တစ်ကောင်ရှိ၏' ဤဝါကျသုံးခုတွင် ပထမဝါကျ၌ 'သတ်သည်'ဟူသော ကြိယာသည် လုပ်ခြင်းကိုပြ၍ ဒုတိယဝါကျ၌ 'သေပြီ'၊ တတိယ ဝါကျ၌ 'ရှိ၏'ဟူသော ကြိယာတို့သည် ဖြစ်ခြင်းတည်ရှိခြင်းကို ပြသည်။ ကြိယာတို့ကို ကံပါကြိယာ၊ ကံမပါကြိယာ ဟူ၍ ခွဲခြားနိုင်သည်။ 'သူသည် မြင်းကိုစီးသည်'ဟူသော ဝါကျ၌ 'စီးသည်'ဟူသော ကြိယာပုဒ်သည် ကြိယာလုပ်ရာ ခံရသည့် 'မြင်းကို'ဟူသော ကံပုဒ်မပါဘဲ အဓိပ္ပာယ် မပြည့်စုံချေ။ 'သူအိပ်သည်'ဟူသော ဝါကျတွင်ကား 'အိပ်သည်'ဟူသော ကြိယာပုဒ်နှင့် အဓိပ္ပာယ် ပြည့်စုံ၍၊ ကြိယာလုပ်ရာခံရသည့် ကံပုဒ်ကို ဆောင်ရန်မလိုချေ။ ကြိယာများကို အကူအညီပေးသည့် ပစ္စည်းများလည်း ရှိကြသေးသည်။ ယင်းတို့ကို ကြိယာနှင့် တွဲသုံးလျှင် အချိန်၊ အခြေအနေ စသည်တို့ကို ထင်ရှားစွာပြသည်။ ::* ဥပမာ။ ။ 'ပြေးလိမ့်မည်'ဟု ဆိုရာ၌ 'ပြေး'သည် ကြိယာဖြစ်၍၊ 'လိမ့်မည်'မှာ ထိုကြိယာကို ကူညီသော ပစ္စည်း ဖြစ်၏။ အချိန်ကာလကို ပြ၏။ 'ပြေးလိမ့်မည်'၌ ဖြစ်လတ္တံ့ကာလ သဘောပါ၏။ ယခု မပြေးသေး၊ နောင်အခါ၌ ပြေးလိမ့်မည်ဟူသော အဓိပ္ပာယ်သည် ထင်ရှား၏။ ကြိယာတစ်ခုတွင် ဆိုင်ရာပစ္စည်း တွဲလျှင်၊ ထိုကြိယာပြသော ကာလသည် ပြောင်းလဲသွားသည်။ ::* ဥပမာ။ ။'သွားသည်'ဟူသော ကြိယာမှာ 'ယခုသွား သည်'ဟူသောအနက်ရှိ၍ ဖြစ်ဆဲကာလကို ညွှန်ပြသည်။ 'သွားခဲ့သည်'ဟူသော ကြိယာမှာ ပြီးစီးကြောင်း အနက်ရှိ၍၊ ဖြစ်ပြီးကာလကို ညွှန်ပြသည်။ 'သွားလိမ့်မည်'မှာ 'မပြီး မြောက်သေးကြောင်း အနက်ရှိ၍၊ ဖြစ်လတ္တံ့ကာလကို ညွှန်ပြသည်။ ကြိယာဖြင့် အမိန့်ပေးခြင်း၊ တောင်းပန်ခြင်း၊ ဆုတောင်းခြင်း စသည့်အနက်တို့ကို ပေါ်လွင်စေလိုသော အခါယင်းတွင် ဆိုင်ရာပစ္စည်း ထည့်ပေးရသည်။ ::* ဥပမာ။ ။ ကျွန်ုပ်ကို အစာပေး'ပါ'။ စား'ပါရစေ'။ ဘုရင်မင်းမြတ် သက်တော်ရှည် 'ပါစေ'ဟူသော ပစ္စည်းများကြောင့် အနက် အမျိုးမျိုး ထွက်ရှိလာကြသည်။ တောင်းဆိုသည့်အခါ ညင်သာပျော့ပျောင်းသော စကားလုံးများကို သုံးကြ၏။ 'ယခုချက်ချင်း ထွက်သွားလိုက်'၊'လက်မြှောက်လိုက်'ဟူသော ဝါကျများ၌၊ အာဏာသံပါသော ညွှန်ကြားနည်းကို သုံးထား၏။ ယင်းကဲ့သို့ 'စားသည်'၊ 'သွားလိုက်' စသည်ဖြင့် လိုရာအနက် ပေါ်လွင်အောင် အမျိုးမျိုးခွဲ၍ သုံးစွဲနိုင်လေသည်။ 'ခွေးသည် ကလေးကို ကိုက်သည်'ဟူသော လုပ်ခြင်း သဘောပြသည့် ဝါကျကို ခံရခြင်းသဘောပြသည့် ဝါကျဖြစ်စေလိုလျှင်၊ ကတ္တားကို ကံနေရာ၌ထား၍၊ ကံကို ကတ္တား နေရာ၌ထားကာ 'ကလေးခွေးကိုက်ခံရသည်' (ကလေးသည် ခွေး၏ ကိုက်ခြင်းကို ခံရသည်)ဟူ၍ ဆိုနိုင်သည်။ နာမ်သဘောသက်ရောက်သော ကြိယာများကို နာမ်ကဲ့သို့ ကတ္တား ကံနေရာ၌ သုံးစွဲကြသေးသည်။ ::* ဥပမာ။ ။ 'စောစောအိပ်ရာထခြင်းသည် ကျန်းမာစေ သည်'ဟု ဆိုရာ၌ 'ခြင်း'ဟူသော ပစ္စည်းကို (ထ) ကြိယာ နောက်၌ ထည့်ခြင်းဖြင့် (ထ) ကြိယာသည် (ထခြင်း)နာမ် ဖြစ်လာသည်။ ကြိယာစကားလုံးများကို တစ်ခါတစ်ရံ နာမဝိသေသနအဖြစ်နှင့်လည်း သုံးနိုင်သည်။ ::* ဥပမာ။ ။ ဤမိန်းမပျိုလှသည် (ကြိယာ) <br /> :::'လှသော မိန်းမပျို' (နာမဝိသေသန)။ ကြိယာများကိုသုံးရာတွင် အချိန်ကာလအလိုက် ရှေ့နောက်ညီရန် အရေးကြီးသည်။ ::* ဥပမာ။ ။ 'လုပ်ခဲ့သည်'ဟူသော ဖြစ်ပြီးကာလကို နက်ဖြန်နှင့်တွဲ၍၊ 'နက်ဖြန်လုပ်ခဲ့သည်'ဟု ဆိုလျှင် မှားသည်။ <br /> :::'နက်ဖြန်လုပ်ခဲ့ပါ'၊ သို့မဟုတ် 'နက်ဖြန်လုပ်ခဲ့မည်'ဟု ဆိုမှသာ မှန်မည်။ ထို့အပြင် ကြိယာသည် ကတ္တားနှင့် ကိန်းချင်းတူရန် သတိပြုအပ်သည်။ ကတ္တားက တစ်ခုပြကိန်းဖြစ်လျှင်၊ ကြိယာသည် လည်း တစ်ခုပြကိန်း ဖြစ်သင့်သည်။ ကတ္တားက အများပြကိန်း ဖြစ်လျှင်၊ ကြိယာသည်လည်း အများပြကိန်းပင် ဖြစ်သင့်သည်။ ::* ဥပမာ။ ။ ကျွန်ုပ်လမ်းလျှောက်သွားသည်။ (တစ်ခုပြ) <br /> :::ကျွန်ုပ်တို့ လမ်းလျှောက်သွားကြသည်။ (အများပြ) <ref>မြန်မာစွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၂)</ref> ==ကြိယာ (၂) မျိုး== ကြိယာ (၂) မျိုးရှိသည်။ ၎င်းတို့မှာ ’ (က) အနက်အဓိပ္ပာယ်အရ (၃) မျိုး (ခ) ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံအရ (၃) မျိုး တို့ ဖြစ်ကြသည်။<ref name="သတ္တမတန်းမြန်မာသဒ္ဒါ">{{cite book|title=မြန်မာသဒ္ဒါ အတွဲ (၁)၊ အခန်း (၃) − သတ္တမတန်း}}</ref> ==ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံအရ ကြိယာ (၃) မျိုး== ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံအရ ကြိယာ (၃) မျိုး ရှိသည်။ ၎င်းတို့မှာ ’ (က) ပင်ကိုကြိယာ (ခ) ဂုဏ်ရည်ပြကြိယာ (ဂ) ပေါင်းစပ်ကြိယာ<ref name="သတ္တမတန်းမြန်မာသဒ္ဒါ">{{cite book|title=မြန်မာသဒ္ဒါ အတွဲ (၁)၊ အခန်း (၃) − သတ္တမတန်း}}</ref> ===ပင်ကိုကြိယာ=== မြန်မာသဒ္ဒါနည်းဖြင့် ခွဲစိတ်၍လည်းမရ၊ ပေါင်းစပ်ဖွဲ့စည်းထားခြင်းလည်းမဟုတ်၊ မူလအတိုင်းဖြစ်သော ပြုခြင်း၊ ဖြစ်ခြင်း၊ ရှိခြင်းကိုပြသော ကြိယာကို '''ပင်ကိုကြိယာ''' ဟုခေါ်သည်။ '''ဥပမာ''' − က၊ စား၊ ကစား၊ ဆင်း၊ သနား၊ ကဲ့ရဲ့၊ ရိုသေ၊ ရှိ၊ ဖြစ်။ (က) စကားလုံးတစ်လုံး သို့မဟုတ် ပုဒ်တစ်ခုကို ခွဲစိတ်လိုက်လျှင် ထိုစကားလုံး၏ မူလအနက်အဓိပ္ပာယ် ပျက်သွားသည်ကို '''ခွဲစိတ်၍မရ''' ဟု ဆိုလိုခြင်း ဖြစ်သည်။ (ခ) '''စား၊ ဆင်း၊ ရှိ၊ ဖြစ်''' အစရှိသည်တို့သည် ခွဲစိတ်၍လည်းမရ၊ ပေါင်းစပ်ဖွဲ့စည်းထားခြင်းလည်း မဟုတ်သော '''ပင်ကိုကြိယာ''' များ ဖြစ်ကြသည်။ (ဂ) '''ကစား''' ဟူသော ကြိယာသည်လည်း ခွဲစိတ်၍ မရသော၊ ပေါင်းစပ်ဖွဲ့စည်းထားခြင်းလည်း မဟုတ်သော '''ပင်ကိုကြိယာ''' ဖြစ်သည်။ '''ကစား''' ၏ ဆိုလိုရင်း အတက်တစ်ခုမှာ –ကျည်းသား၊ ခုံညင်းဒိုး၊ ဘောလုံး စသည်တို့ဖြင့် ကိုယ်လက် လှုပ်ရှားမြူးထူးပျော်ပါးသည်— ဟူ၍ ဖြစ်သည်။ (ဃ) '''ကစား''' ကို ခွဲစိတ်လိုက်လျှင် '''က''' နှင့် '''စား''' ဟူသော အစိတ်အပိုင်း (၂) ခု ရသည်။ သို့ရာတွင် '''က''' သည်လည်းကောင်း၊ '''စား''' သည်လည်းကောင်း '''ကစား''' ၏ ဆိုလိုရင်းအနက်ကို မပေးနိုင်ပေ။ ခွဲစိတ်လိုက်ခြင်းဖြင့် မူလအဓိပ္ပာယ်ပျက်သွားသည်။ ထို့ကြောင့် '''ကစား''' သည် ခွဲစိတ်၍မရသော '''ပင်ကိုကြိယာ''' ဖြစ်သည်။ (င) ထို့ပြင် '''ကွာခြား၊ ခုတ်ထစ်၊ ရောင်းဝယ်၊ စွန့်ကြဲ''' စသည်တို့ကဲ့သို့ ပုဒ်အချင်းချင်း ပေါင်းစပ်ဖွဲ့စည်းထားသည့် ပေါင်းစပ်ပုဒ်လည်း မဟုတ်သောကြောင့် '''ကစား''' သည် '''ပင်ကိုကြိယာ''' ဖြစ်သည်။ (ထိုနည်းတူ '''သနား၊ ကဲ့ရဲ့၊ ရိုသေ''' တို့သည်လည်း ခွဲစိတ်၍လည်းမရ ပေါင်းစပ်ဖွဲ့စည်းထားခြင်းလည်းမဟုတ်သော '''ပင်ကိုကြိယာ''' များ ဖြစ်ကြသည်။<ref name="သတ္တမတန်းမြန်မာသဒ္ဒါ">{{cite book|title=မြန်မာသဒ္ဒါ အတွဲ (၁)၊ အခန်း (၃) − သတ္တမတန်း}}</ref> ===ဂုဏ်ရည်ပြကြိယာ=== ဂုဏ်အရည်အချင်းပြပုဒ်များ၏ နောက်၌ ကြိယာဝိဘတ်ကို ဆက်ခြင်းဖြင့် ဖြစ်လာသော ကြိယာကို '''ဂုဏ်ရည်ပြကြိယာ''' ဟု ခေါ်သည်။ '''ဥပမာ''' − ဂုဏ်အရည်အချင်းပြပုဒ် + ကြိယာဝိဘတ် = ဂုဏ်အရည်ပြကြိယာ * ပျင်း + ၏ = ပျင်း၏ * ချို + သည် = ချိုသည် * လှ + သည် = လှသည် * မတ်စောက် + ၏ = မတ်စောက်၏ * သာယာ + သည် = သာယာသည် * အေး + သည် / ၏ = အေးသည် / အေး၏ * ခမ်းနား + သည် / ၏ = ခမ်းနားသည် / ခမ်းနား၏ ('''ပျင်း၊ ချို၊ လှ၊ မတ်စောက်၊ သာယာ၊ အေး၊ ခမ်းနား''' တို့သည် ဂုဏ်အရည်အချင်းပြပုဒ်များ ဖြစ်ကြသည်။ ၎င်းတို့၏ နောက်၌ ကြိယာဝိဘတ်များ ဖြစ်ကြသော '''သည် / ၏''' ကို ဆက်လိုက်ပါက '''ဂုဏ်ရည်ပြကြိယာ''' များ ဖြစ်လာကြသည်။)<ref name="သတ္တမတန်းမြန်မာသဒ္ဒါ">{{cite book|title=မြန်မာသဒ္ဒါ အတွဲ (၁)၊ အခန်း (၃) − သတ္တမတန်း}}</ref> ===ပေါင်းစပ်ကြိယာ=== ပုဒ်တို့ကို ပေါင်းစပ်ပြီးနောက် ကြိယာဝိဘတ် ဆက်ထားသော ကြိယာကို '''ပေါင်းစပ်ကြိယာ''' ဟု ခေါ်သည်။ '''ဥပမာ'''။ ။ စားသောက်သည်/၏၊ ခုတ်ထစ်သည်/၏၊ ဆေးခြယ်သည်/၏၊ ရေကူးသည်/၏၊ ကောင်းမြတ်သည်/၏၊ ကြီးကျယ်သည်/၏၊ စိတ်တိုသည်/၏၊ အားငယ်သည်/၏။ ပေါင်းစပ်ကြိယာကို ပေါင်းစပ်ရာတွင် ပါဝင်သော ဝါစင်္ဂကိုလိုက်၍ အောက်ပါအတိုင်း ခွဲခြားနိုင်သည် ’ (က) '''ကြိယာ + ကြိယာ'''။ ။ ကြိယာပုဒ်တစ်ခုနှင့် အခြားကြိယာပုဒ်တစ်ခုတို့ကို ပေါင်းစပ်ပြီးနောက် ကြိယာဝိဘတ်ဆက်လိုက်ခြင်းဖြင့် ပေါင်းစပ်ကြိယာ ဖြစ်လာသည်။ '''ဥပမာ''' − ကြိယာ + ကြိယာ +ကြိယာဝိဘတ် = ပေါင်းစပ်ကြိယာ * ပြော + ဆို + သည် / ၏ = ပြောဆိုသည် / ၏ (ခ) '''နာမ် + ကြိယာ'''။ ။ နာမ်ပုဒ်တစ်ခုနှင့် ကြိယာပုဒ်တစ်ခုကို ပေါင်းစပ်ပြီးနောက် ကြိယာဝိဘတ်ဆက်လိုက်ခြင်းဖြင့် ပေါင်းစပ်ကြိယာ ဖြစ်လာသည်။ '''ဥပမာ''' − နာမ် + ကြိယာ + ကြိယာဝိဘတ် = ပေါင်းစပ်ကြိယာ * ဆေး + ခြယ် + သည် / ၏ = ဆေးခြယ်သည် / ၏ (ဂ) '''နာမဝိသေသန + နာမဝိသေသန'''။ ။ နာမဝိသေသနပုဒ်တစ်ခုနှင့် အခြားနာမဝိသေသနပုဒ်တစ်ခုကို ပေါင်းစပ်ပြီးနောက် ကြိယာဝိဘတ် ဆက်ခြင်းဖြင့် ပေါင်းစပ်ကြိယာ ဖြစ်လာသည်။ '''ဥပမာ''' − နာမဝိသေသန + နာမဝိသေသန + ကြိယာဝိဘတ် = ပေါင်းစပ်ကြိယာ * လျင် + မြန် + သည် / ၏ = လျင်မြန်သည် / ၏ (ဃ) '''နာမဝိသေသန + ကြိယာ'''။ ။ နာမဝိသေသနပုဒ်တစ်ခုနှင့် ကြိယာပုဒ်တစ်ခုကို ပေါင်းစပ်ပြီးနောက် ကြိယာဝိဘတ် ဆက်လိုက်ခြင်းဖြင့် ပေါင်းစပ်ကြိယာ ဖြစ်လာသည်။ '''ဥပမာ''' − နာမဝိသေသန + ကြိယာ + ကြိယာဝိဘတ် = ပေါင်းစပ်ကြိယာ * နိမ့် + ကျ + သည် / ၏ = နိမ့်ကျသည် / ၏<ref name="သတ္တမတန်းမြန်မာသဒ္ဒါ">{{cite book|title=မြန်မာသဒ္ဒါ အတွဲ (၁)၊ အခန်း (၃) − သတ္တမတန်း}}</ref> == မင်း ခေါ်မှ စားမယ် == * [[ကာလ (သဒ္ဒါ)|ကာလ]] == ကိုးကား == <references/> [[Category:သဒ္ဒါ]] a4bakxqxhpuo1v5aw7zkmwkzuh11wcx 880999 880992 2025-07-09T02:03:37Z Zawzawaungthwin 100038 [[Special:Contributions/103.116.56.130|103.116.56.130]] ([[User talk:103.116.56.130|ဆွေးနွေး]]) ၏ တည်းဖြတ်မူ [[Special:Diff/880992|880992]] ကို ပြန်လည်ပယ်ဖျက်လိုက်သည် 880999 wikitext text/x-wiki ကြိယာသည် လုပ်ခြင်း၊ ဖြစ်ခြင်း၊ တည်ရှိခြင်း တစ်ခုခုကို ဖော်ပြသော စကားလုံးဖြစ်၏။ ကြိယာသည် ဝါကျတွင် နာမ်ကဲ့သို့ အရေးကြီး၍ ကြိယာမပါဘဲ ဝါကျ မဖြစ်နိုင်။ ကြိယာသည် ကတ္တား၏လုပ်ခြင်း၊ ဖြစ်ခြင်း၊ တည်ရှိခြင်းတို့ကို ဖော်ပြသည်။ ::* ဥပမာ။ ။ 'သူ' 'နေ့စဉ်' 'ထမင်း' ဟူသော စကား သုံးလုံးမှာ အဓိပ္ပာယ် မပြည့်စုံချေ။ <br /> :::'သူနေ့စဉ် ထမင်းစားသည်' ဟူ၍ 'စားသည်'ဟူသော ကြိယာပုဒ်ကို ထည့်သွင်းမှသာ အဓိပ္ပာယ်ပြည့်စုံလေသည်။ အချို့ကြိယာသည် လုပ်ခြင်းကိုပြ၍၊ အချို့ကား ဖြစ်ခြင်း၊ အချို့ကား တည်ရှိခြင်းကို ပြသည်။ ::* ဥပမာ။ ။ 'ဓားပြသည် လူကို သတ်သည်' 'မောင်ဘ သေပြီ' 'ခွေး တစ်ကောင်ရှိ၏' ဤဝါကျသုံးခုတွင် ပထမဝါကျ၌ 'သတ်သည်'ဟူသော ကြိယာသည် လုပ်ခြင်းကိုပြ၍ ဒုတိယဝါကျ၌ 'သေပြီ'၊ တတိယ ဝါကျ၌ 'ရှိ၏'ဟူသော ကြိယာတို့သည် ဖြစ်ခြင်းတည်ရှိခြင်းကို ပြသည်။ ကြိယာတို့ကို ကံပါကြိယာ၊ ကံမပါကြိယာ ဟူ၍ ခွဲခြားနိုင်သည်။ 'သူသည် မြင်းကိုစီးသည်'ဟူသော ဝါကျ၌ 'စီးသည်'ဟူသော ကြိယာပုဒ်သည် ကြိယာလုပ်ရာ ခံရသည့် 'မြင်းကို'ဟူသော ကံပုဒ်မပါဘဲ အဓိပ္ပာယ် မပြည့်စုံချေ။ 'သူအိပ်သည်'ဟူသော ဝါကျတွင်ကား 'အိပ်သည်'ဟူသော ကြိယာပုဒ်နှင့် အဓိပ္ပာယ် ပြည့်စုံ၍၊ ကြိယာလုပ်ရာခံရသည့် ကံပုဒ်ကို ဆောင်ရန်မလိုချေ။ ကြိယာများကို အကူအညီပေးသည့် ပစ္စည်းများလည်း ရှိကြသေးသည်။ ယင်းတို့ကို ကြိယာနှင့် တွဲသုံးလျှင် အချိန်၊ အခြေအနေ စသည်တို့ကို ထင်ရှားစွာပြသည်။ ::* ဥပမာ။ ။ 'ပြေးလိမ့်မည်'ဟု ဆိုရာ၌ 'ပြေး'သည် ကြိယာဖြစ်၍၊ 'လိမ့်မည်'မှာ ထိုကြိယာကို ကူညီသော ပစ္စည်း ဖြစ်၏။ အချိန်ကာလကို ပြ၏။ 'ပြေးလိမ့်မည်'၌ ဖြစ်လတ္တံ့ကာလ သဘောပါ၏။ ယခု မပြေးသေး၊ နောင်အခါ၌ ပြေးလိမ့်မည်ဟူသော အဓိပ္ပာယ်သည် ထင်ရှား၏။ ကြိယာတစ်ခုတွင် ဆိုင်ရာပစ္စည်း တွဲလျှင်၊ ထိုကြိယာပြသော ကာလသည် ပြောင်းလဲသွားသည်။ ::* ဥပမာ။ ။'သွားသည်'ဟူသော ကြိယာမှာ 'ယခုသွား သည်'ဟူသောအနက်ရှိ၍ ဖြစ်ဆဲကာလကို ညွှန်ပြသည်။ 'သွားခဲ့သည်'ဟူသော ကြိယာမှာ ပြီးစီးကြောင်း အနက်ရှိ၍၊ ဖြစ်ပြီးကာလကို ညွှန်ပြသည်။ 'သွားလိမ့်မည်'မှာ 'မပြီး မြောက်သေးကြောင်း အနက်ရှိ၍၊ ဖြစ်လတ္တံ့ကာလကို ညွှန်ပြသည်။ ကြိယာဖြင့် အမိန့်ပေးခြင်း၊ တောင်းပန်ခြင်း၊ ဆုတောင်းခြင်း စသည့်အနက်တို့ကို ပေါ်လွင်စေလိုသော အခါယင်းတွင် ဆိုင်ရာပစ္စည်း ထည့်ပေးရသည်။ ::* ဥပမာ။ ။ ကျွန်ုပ်ကို အစာပေး'ပါ'။ စား'ပါရစေ'။ ဘုရင်မင်းမြတ် သက်တော်ရှည် 'ပါစေ'ဟူသော ပစ္စည်းများကြောင့် အနက် အမျိုးမျိုး ထွက်ရှိလာကြသည်။ တောင်းဆိုသည့်အခါ ညင်သာပျော့ပျောင်းသော စကားလုံးများကို သုံးကြ၏။ 'ယခုချက်ချင်း ထွက်သွားလိုက်'၊'လက်မြှောက်လိုက်'ဟူသော ဝါကျများ၌၊ အာဏာသံပါသော ညွှန်ကြားနည်းကို သုံးထား၏။ ယင်းကဲ့သို့ 'စားသည်'၊ 'သွားလိုက်' စသည်ဖြင့် လိုရာအနက် ပေါ်လွင်အောင် အမျိုးမျိုးခွဲ၍ သုံးစွဲနိုင်လေသည်။ 'ခွေးသည် ကလေးကို ကိုက်သည်'ဟူသော လုပ်ခြင်း သဘောပြသည့် ဝါကျကို ခံရခြင်းသဘောပြသည့် ဝါကျဖြစ်စေလိုလျှင်၊ ကတ္တားကို ကံနေရာ၌ထား၍၊ ကံကို ကတ္တား နေရာ၌ထားကာ 'ကလေးခွေးကိုက်ခံရသည်' (ကလေးသည် ခွေး၏ ကိုက်ခြင်းကို ခံရသည်)ဟူ၍ ဆိုနိုင်သည်။ နာမ်သဘောသက်ရောက်သော ကြိယာများကို နာမ်ကဲ့သို့ ကတ္တား ကံနေရာ၌ သုံးစွဲကြသေးသည်။ ::* ဥပမာ။ ။ 'စောစောအိပ်ရာထခြင်းသည် ကျန်းမာစေ သည်'ဟု ဆိုရာ၌ 'ခြင်း'ဟူသော ပစ္စည်းကို (ထ) ကြိယာ နောက်၌ ထည့်ခြင်းဖြင့် (ထ) ကြိယာသည် (ထခြင်း)နာမ် ဖြစ်လာသည်။ ကြိယာစကားလုံးများကို တစ်ခါတစ်ရံ နာမဝိသေသနအဖြစ်နှင့်လည်း သုံးနိုင်သည်။ ::* ဥပမာ။ ။ ဤမိန်းမပျိုလှသည် (ကြိယာ) <br /> :::'လှသော မိန်းမပျို' (နာမဝိသေသန)။ ကြိယာများကိုသုံးရာတွင် အချိန်ကာလအလိုက် ရှေ့နောက်ညီရန် အရေးကြီးသည်။ ::* ဥပမာ။ ။ 'လုပ်ခဲ့သည်'ဟူသော ဖြစ်ပြီးကာလကို နက်ဖြန်နှင့်တွဲ၍၊ 'နက်ဖြန်လုပ်ခဲ့သည်'ဟု ဆိုလျှင် မှားသည်။ <br /> :::'နက်ဖြန်လုပ်ခဲ့ပါ'၊ သို့မဟုတ် 'နက်ဖြန်လုပ်ခဲ့မည်'ဟု ဆိုမှသာ မှန်မည်။ ထို့အပြင် ကြိယာသည် ကတ္တားနှင့် ကိန်းချင်းတူရန် သတိပြုအပ်သည်။ ကတ္တားက တစ်ခုပြကိန်းဖြစ်လျှင်၊ ကြိယာသည် လည်း တစ်ခုပြကိန်း ဖြစ်သင့်သည်။ ကတ္တားက အများပြကိန်း ဖြစ်လျှင်၊ ကြိယာသည်လည်း အများပြကိန်းပင် ဖြစ်သင့်သည်။ ::* ဥပမာ။ ။ ကျွန်ုပ်လမ်းလျှောက်သွားသည်။ (တစ်ခုပြ) <br /> :::ကျွန်ုပ်တို့ လမ်းလျှောက်သွားကြသည်။ (အများပြ) <ref>မြန်မာစွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၂)</ref> ==ကြိယာ (၂) မျိုး== ကြိယာ (၂) မျိုးရှိသည်။ ၎င်းတို့မှာ ’ (က) အနက်အဓိပ္ပာယ်အရ (၃) မျိုး (ခ) ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံအရ (၃) မျိုး တို့ ဖြစ်ကြသည်။<ref name="သတ္တမတန်းမြန်မာသဒ္ဒါ">{{cite book|title=မြန်မာသဒ္ဒါ အတွဲ (၁)၊ အခန်း (၃) − သတ္တမတန်း}}</ref> ==ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံအရ ကြိယာ (၃) မျိုး== ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံအရ ကြိယာ (၃) မျိုး ရှိသည်။ ၎င်းတို့မှာ ’ (က) ပင်ကိုကြိယာ (ခ) ဂုဏ်ရည်ပြကြိယာ (ဂ) ပေါင်းစပ်ကြိယာ<ref name="သတ္တမတန်းမြန်မာသဒ္ဒါ">{{cite book|title=မြန်မာသဒ္ဒါ အတွဲ (၁)၊ အခန်း (၃) − သတ္တမတန်း}}</ref> ===ပင်ကိုကြိယာ=== မြန်မာသဒ္ဒါနည်းဖြင့် ခွဲစိတ်၍လည်းမရ၊ ပေါင်းစပ်ဖွဲ့စည်းထားခြင်းလည်းမဟုတ်၊ မူလအတိုင်းဖြစ်သော ပြုခြင်း၊ ဖြစ်ခြင်း၊ ရှိခြင်းကိုပြသော ကြိယာကို '''ပင်ကိုကြိယာ''' ဟုခေါ်သည်။ '''ဥပမာ''' − က၊ စား၊ ကစား၊ ဆင်း၊ သနား၊ ကဲ့ရဲ့၊ ရိုသေ၊ ရှိ၊ ဖြစ်။ (က) စကားလုံးတစ်လုံး သို့မဟုတ် ပုဒ်တစ်ခုကို ခွဲစိတ်လိုက်လျှင် ထိုစကားလုံး၏ မူလအနက်အဓိပ္ပာယ် ပျက်သွားသည်ကို '''ခွဲစိတ်၍မရ''' ဟု ဆိုလိုခြင်း ဖြစ်သည်။ (ခ) '''စား၊ ဆင်း၊ ရှိ၊ ဖြစ်''' အစရှိသည်တို့သည် ခွဲစိတ်၍လည်းမရ၊ ပေါင်းစပ်ဖွဲ့စည်းထားခြင်းလည်း မဟုတ်သော '''ပင်ကိုကြိယာ''' များ ဖြစ်ကြသည်။ (ဂ) '''ကစား''' ဟူသော ကြိယာသည်လည်း ခွဲစိတ်၍ မရသော၊ ပေါင်းစပ်ဖွဲ့စည်းထားခြင်းလည်း မဟုတ်သော '''ပင်ကိုကြိယာ''' ဖြစ်သည်။ '''ကစား''' ၏ ဆိုလိုရင်း အတက်တစ်ခုမှာ –ကျည်းသား၊ ခုံညင်းဒိုး၊ ဘောလုံး စသည်တို့ဖြင့် ကိုယ်လက် လှုပ်ရှားမြူးထူးပျော်ပါးသည်— ဟူ၍ ဖြစ်သည်။ (ဃ) '''ကစား''' ကို ခွဲစိတ်လိုက်လျှင် '''က''' နှင့် '''စား''' ဟူသော အစိတ်အပိုင်း (၂) ခု ရသည်။ သို့ရာတွင် '''က''' သည်လည်းကောင်း၊ '''စား''' သည်လည်းကောင်း '''ကစား''' ၏ ဆိုလိုရင်းအနက်ကို မပေးနိုင်ပေ။ ခွဲစိတ်လိုက်ခြင်းဖြင့် မူလအဓိပ္ပာယ်ပျက်သွားသည်။ ထို့ကြောင့် '''ကစား''' သည် ခွဲစိတ်၍မရသော '''ပင်ကိုကြိယာ''' ဖြစ်သည်။ (င) ထို့ပြင် '''ကွာခြား၊ ခုတ်ထစ်၊ ရောင်းဝယ်၊ စွန့်ကြဲ''' စသည်တို့ကဲ့သို့ ပုဒ်အချင်းချင်း ပေါင်းစပ်ဖွဲ့စည်းထားသည့် ပေါင်းစပ်ပုဒ်လည်း မဟုတ်သောကြောင့် '''ကစား''' သည် '''ပင်ကိုကြိယာ''' ဖြစ်သည်။ (ထိုနည်းတူ '''သနား၊ ကဲ့ရဲ့၊ ရိုသေ''' တို့သည်လည်း ခွဲစိတ်၍လည်းမရ ပေါင်းစပ်ဖွဲ့စည်းထားခြင်းလည်းမဟုတ်သော '''ပင်ကိုကြိယာ''' များ ဖြစ်ကြသည်။<ref name="သတ္တမတန်းမြန်မာသဒ္ဒါ">{{cite book|title=မြန်မာသဒ္ဒါ အတွဲ (၁)၊ အခန်း (၃) − သတ္တမတန်း}}</ref> ===ဂုဏ်ရည်ပြကြိယာ=== ဂုဏ်အရည်အချင်းပြပုဒ်များ၏ နောက်၌ ကြိယာဝိဘတ်ကို ဆက်ခြင်းဖြင့် ဖြစ်လာသော ကြိယာကို '''ဂုဏ်ရည်ပြကြိယာ''' ဟု ခေါ်သည်။ '''ဥပမာ''' − ဂုဏ်အရည်အချင်းပြပုဒ် + ကြိယာဝိဘတ် = ဂုဏ်အရည်ပြကြိယာ * ပျင်း + ၏ = ပျင်း၏ * ချို + သည် = ချိုသည် * လှ + သည် = လှသည် * မတ်စောက် + ၏ = မတ်စောက်၏ * သာယာ + သည် = သာယာသည် * အေး + သည် / ၏ = အေးသည် / အေး၏ * ခမ်းနား + သည် / ၏ = ခမ်းနားသည် / ခမ်းနား၏ ('''ပျင်း၊ ချို၊ လှ၊ မတ်စောက်၊ သာယာ၊ အေး၊ ခမ်းနား''' တို့သည် ဂုဏ်အရည်အချင်းပြပုဒ်များ ဖြစ်ကြသည်။ ၎င်းတို့၏ နောက်၌ ကြိယာဝိဘတ်များ ဖြစ်ကြသော '''သည် / ၏''' ကို ဆက်လိုက်ပါက '''ဂုဏ်ရည်ပြကြိယာ''' များ ဖြစ်လာကြသည်။)<ref name="သတ္တမတန်းမြန်မာသဒ္ဒါ">{{cite book|title=မြန်မာသဒ္ဒါ အတွဲ (၁)၊ အခန်း (၃) − သတ္တမတန်း}}</ref> ===ပေါင်းစပ်ကြိယာ=== ပုဒ်တို့ကို ပေါင်းစပ်ပြီးနောက် ကြိယာဝိဘတ် ဆက်ထားသော ကြိယာကို '''ပေါင်းစပ်ကြိယာ''' ဟု ခေါ်သည်။ '''ဥပမာ'''။ ။ စားသောက်သည်/၏၊ ခုတ်ထစ်သည်/၏၊ ဆေးခြယ်သည်/၏၊ ရေကူးသည်/၏၊ ကောင်းမြတ်သည်/၏၊ ကြီးကျယ်သည်/၏၊ စိတ်တိုသည်/၏၊ အားငယ်သည်/၏။ ပေါင်းစပ်ကြိယာကို ပေါင်းစပ်ရာတွင် ပါဝင်သော ဝါစင်္ဂကိုလိုက်၍ အောက်ပါအတိုင်း ခွဲခြားနိုင်သည် ’ (က) '''ကြိယာ + ကြိယာ'''။ ။ ကြိယာပုဒ်တစ်ခုနှင့် အခြားကြိယာပုဒ်တစ်ခုတို့ကို ပေါင်းစပ်ပြီးနောက် ကြိယာဝိဘတ်ဆက်လိုက်ခြင်းဖြင့် ပေါင်းစပ်ကြိယာ ဖြစ်လာသည်။ '''ဥပမာ''' − ကြိယာ + ကြိယာ +ကြိယာဝိဘတ် = ပေါင်းစပ်ကြိယာ * ပြော + ဆို + သည် / ၏ = ပြောဆိုသည် / ၏ (ခ) '''နာမ် + ကြိယာ'''။ ။ နာမ်ပုဒ်တစ်ခုနှင့် ကြိယာပုဒ်တစ်ခုကို ပေါင်းစပ်ပြီးနောက် ကြိယာဝိဘတ်ဆက်လိုက်ခြင်းဖြင့် ပေါင်းစပ်ကြိယာ ဖြစ်လာသည်။ '''ဥပမာ''' − နာမ် + ကြိယာ + ကြိယာဝိဘတ် = ပေါင်းစပ်ကြိယာ * ဆေး + ခြယ် + သည် / ၏ = ဆေးခြယ်သည် / ၏ (ဂ) '''နာမဝိသေသန + နာမဝိသေသန'''။ ။ နာမဝိသေသနပုဒ်တစ်ခုနှင့် အခြားနာမဝိသေသနပုဒ်တစ်ခုကို ပေါင်းစပ်ပြီးနောက် ကြိယာဝိဘတ် ဆက်ခြင်းဖြင့် ပေါင်းစပ်ကြိယာ ဖြစ်လာသည်။ '''ဥပမာ''' − နာမဝိသေသန + နာမဝိသေသန + ကြိယာဝိဘတ် = ပေါင်းစပ်ကြိယာ * လျင် + မြန် + သည် / ၏ = လျင်မြန်သည် / ၏ (ဃ) '''နာမဝိသေသန + ကြိယာ'''။ ။ နာမဝိသေသနပုဒ်တစ်ခုနှင့် ကြိယာပုဒ်တစ်ခုကို ပေါင်းစပ်ပြီးနောက် ကြိယာဝိဘတ် ဆက်လိုက်ခြင်းဖြင့် ပေါင်းစပ်ကြိယာ ဖြစ်လာသည်။ '''ဥပမာ''' − နာမဝိသေသန + ကြိယာ + ကြိယာဝိဘတ် = ပေါင်းစပ်ကြိယာ * နိမ့် + ကျ + သည် / ၏ = နိမ့်ကျသည် / ၏<ref name="သတ္တမတန်းမြန်မာသဒ္ဒါ">{{cite book|title=မြန်မာသဒ္ဒါ အတွဲ (၁)၊ အခန်း (၃) − သတ္တမတန်း}}</ref> == ဆက်စပ်ကြည့်ရန် == * [[ကာလ (သဒ္ဒါ)|ကာလ]] == ကိုးကား == <references/> [[Category:သဒ္ဒါ]] 3dyk887c9y62oxjf9are0ptgkitodee မောင်မောင်ခ (ဝန်ကြီးချုပ်) 0 13977 880969 634240 2025-07-08T15:11:41Z Salai Rungtoi 22844 880969 wikitext text/x-wiki ော '''ဦးမောင်မောင်ခ''' (၇ ဇွန် ၁၉၂၀ - ၃၀ ဧပြီ ၁၉၉၅) သည် အငြိမ်းစားဗိုလ်မှူးကြီးနှင့် နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဖြစ်ပြီး [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီခေတ်]]တွင် ၁၉၇၇ မှ ၁၉၈၈ အထိ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်]]အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ [[File:mgmgkha.jpg|thumb|ဦးမောင်မောင်ခ]] == ကိုယ်ရေးအကျဉ်းနှင့် ငယ်ဘဝ == အငြိမ်းစားဗိုလ်မှူးကြီးနှင့် အငြိမ်းစားနိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဦးမောင်မောင်ခကို ၁၉၂၀ ပြည့်နှစ်၊ ဇွန်လ ၇ ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်မြို့၌ ဖခင် ဦးချစ်ဖေနှင့် အမိ ဒေါ်ခင်တင့်တို့က ဖွားမြင်ခဲ့သည်။ မွေးချင်းညီအစ်ကို နှစ်ဦးအနက် အငယ်ဆုံးဖြစ်သည်။ ငယ်စဉ်တစ်နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်ကွယ်လွန်ပြီး မိခင်ကလည်း နောက်အိမ်ထောင်ပြုသွားသဖြင့် အဒေါ်အပျိုကြီးများနှင့်အတူ ကြီးပြင်းသည်အထိ နေထိုင်ခဲ့ရသည်။ ၁၉၂၉ ခုနှစ်၊ အသက်ကိုးနှစ်အရွယ်မှ မူလတန်းပညာကို စတင်သင်ယူခဲ့သည်။ ကျောင်းတွင် ပညာထူးချွန်သောကြောင့် ဆရာဆရာမများက အတန်းကျော် တင်ပေးခြင်းခံရသည်။ ၁၉၃၆ ခုနှစ်၊ အသက် ၁၆ နှစ်တွင် ၁၀ တန်းစာမေးပွဲကို မြန်မာစာဂုဏ်ထူးဖြင့် ထူးချွန်စွာ အောင်မြင်ခဲ့သည်။ ၁၉၃၇ ခုနှစ်တွင် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်သို့ တက်ရောက်ပညာသင်ယူပြီး ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်နေ့ကျောင်းသားအသင်းနှင့် စက်မှုသိပ္ပံကျောင်းသားအသင်းများတွင် အသင်းဝင်ဖြစ်သည်။ ၁၉၄၁ ခုနှစ်တွင် ဘီအက်စ်စီ (အင်ဂျင်နီယာ) နောက်ဆုံးနှစ်၌ ဘွဲ့မယူဘဲ တက္ကသိုလ်မှ နုတ်ထွက်ကာ တော်လှန်ရေးတွင် ပါဝင်ဆင်နွှဲခဲ့သည်။ == စစ်မှုထမ်းဘဝ == ဦးမောင်မောင်ခသည် ၁၉၄၄ ခုနှစ်တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်သို့ ဝင်ရောက်အမှုထမ်းပြီး မင်္ဂလာဒုံစစ်တက္ကသိုလ် တတိယပတ် ဗိုလ်သင်တန်းတက်ရောက်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၄ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၄ ရက်နေ့တွင် ဗိုလ်သင်တန်းဆင်းပြီး လေယာဉ်ပစ်အမြောက်ကြီးတပ်တွင် တပ်စုမှူးအဆင့်ဖြင့် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ဂျပန်တော်လှန်ရေးတွင် တိုင်း (၁)၊ တပ်ရင်း (၁၀၆) ၌ တပ်စုမှူးအဖြစ် တော်လှန်ရေးပြီးဆုံးသည်အထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ တော်လှန်ရေးပြီးဆုံးချိန်၌ စစ်ပြန်ဘဝဖြင့် ရရာအလုပ်များ လုပ်ကိုင်ကာ ဘဝကို ရုန်းကန်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၇ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် တပ်မတော်သို့ တစ်ဖန်ပြန်လည်ဝင်ရောက်သည်။ ၁၉၄၈ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၁၉ ရက်နေ့မှ သြဂုတ်လ ၁၅ ရက်နေ့အထိ ဗိုလ်သင်တန်းပြန်လည်တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ဗိုလ်သင်တန်းဆင်းပြီး ၁၉၄၈ ခုနှစ်မှ ၁၉၆၂ ခုနှစ်အထိ တပ်မတော် လျှပ်စစ်နှင့် စက်မှုတပ်ဖွဲ့၊ ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှုတပ်ဖွဲ့များတွင် ဒုတိယဗိုလ်အဆင့်မှ ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီးအဆင့်အထိလည်းကောင်း၊ ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှု ညွှန်ကြားရေးမှူးအဖြစ် ဗိုလ်မှူးကြီးအဆင့်အထိလည်းကောင်း တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ == နိုင်ငံရေးနှင့် အုပ်ချုပ်ရေးတာဝန်များ == ဦးမောင်မောင်ခသည် ၁၉၆၂ ခုနှစ်မှစ၍ စက်မှုဝန်ကြီးဌာနတွင် တွဲဖက်အတွင်းဝန်၊ အတွင်းဝန်နှင့် ဒုတိယဝန်ကြီး တာဝန်များ ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ထို့ပြင် မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ အလုပ်သမားရေးရာဌာနကြီးတွင် ကော်မတီဝင်အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ဗဟိုပြည်သူ့အလုပ်သမားကောင်စီတွင် အလုပ်အမှုဆောင် ကော်မတီဝင်နှင့် ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်လည်းကောင်း တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ပထမအကြိမ် ပါတီညီလာခံတွင် အရန်ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင် ကော်မတီဝင်အဖြစ် ရွေးချယ်ခြင်းခံရပြီး စက်မှုဝန်ကြီးဌာနနှင့် အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာန ဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၇၃ ခုနှစ် ဒုတိယအကြိမ်ပါတီညီလာခံတွင် အရန်ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင် ကော်မတီဝင်အဖြစ် ထပ်မံရွေးချယ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၇၄ ခုနှစ် ပထမအကြိမ်ပြည်သူ့လွှတ်တော်နှင့် ပြည်သူ့ကောင်စီ အဆင့်ဆင့်ရွေးချယ်တင်မြှောက်ပွဲတွင် လှိုင်မြို့နယ်အမှတ် (၂) မဲဆန္ဒနယ်မှ ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် အရွေးခံရပြီး စက်မှုဝန်ကြီးဌာန ဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ တတိယအကြိမ် ပါတီညီလာခံတွင် ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင် ကော်မတီဝင်အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ပထမအကြိမ် အလုပ်သမားအစည်းအရုံးညီလာခံတွင် ဗဟိုအလုပ်သမားအစည်းအရုံးဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်လည်းကောင်း ရွေးချယ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၇၇ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၉ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် အဖြစ် စတင်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး ၁၉၈၈ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ်မှ အငြိမ်းစားယူခဲ့သည်။ == နိုင်ငံတကာခရီးစဉ်များနှင့် ဂုဏ်ပြုဆုများ == ဦးမောင်မောင်ခသည် ၁၉၅၅ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၂၉ ရက်နေ့မှ ၁၉၅၆ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၇ ရက်နေ့အထိ မန်ချက်စတာစက်မှုတက္ကသိုလ်တွင် ပညာသင်ယူခဲ့သည်။ နိုင်ငံတော်တာဝန် ထမ်းဆောင်နေစဉ်အတွင်း ၁၉၅၇ ခုနှစ်မှ ၁၉၈၈ ခုနှစ်အထိ ဂျပန်၊ ဟောင်ကောင်၊ ထိုင်း၊ အရှေ့ဥရောပနှင့် အနောက်ဥရောပနိုင်ငံများ၊ အမေရိကန်၊ ကမ္ဘောဒီးယား၊ မလေးရှား၊ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၊ ချက်ကိုစလိုဗားကီးယား၊ ဂျာမနီ၊ အီတလီ၊ ပြင်သစ်၊ ရူမေးနီးယား၊ ဩစတြေးလျ၊ ဩစတြီးယား၊ အင်္ဂလန်၊ ဆွစ်ဇာလန်၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ စင်ကာပူ၊ ကိုရီးယားနှင့် ဘူဂေးရီးယား စသည့် နိုင်ငံအများအပြားသို့ တာဝန်ဖြင့် သွားရောက်ခဲ့သည်။ ဦးမောင်မောင်ခသည် မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေး ကြိုးပမ်းမှုတွင် ပါဝင်ခဲ့ခြင်းကြောင့် နိုင်ငံတော်က ချီးမြှင့်သည့် လွတ်လပ်ရေး မော်ကွန်းဝင် (ဒုတိယဆင့်) ကို ရရှိခဲ့သည်။ ထို့ပြင် နိုင်ငံတော်က ပေးအပ်သည့် တာဝန်များကို ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ခဲ့ခြင်းကြောင့် နိုင်ငံတော်က ချီးမြှင့်သည့် ဇေယျကျော်ထင်၊ စစ်မှုထမ်းကောင်းတံဆိပ် နှင့် [[နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည်ဘွဲ့]] (ပထမဆင့်) တို့ကိုလည်း ရရှိခဲ့သည်။ == မိသားစုနှင့် ကွယ်လွန်ခြင်း == ဦးမောင်မောင်ခသည် ဦးရွှေ၊ ဒေါ်မြတင်တို့၏ သမီး ဒေါ်ခင်ခင်လေးနှင့် လက်ထပ်ခဲ့ရာ သားတစ်ဦးနှင့် သမီးတစ်ဦး ထွန်းကားခဲ့သည်။ သားဖြစ်သူမှာ ကွယ်လွန်ခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။ မြန်မာလွတ်လပ်ရေး ကြိုးပမ်းမှုတွင် တစ်တပ်တစ်အား ပါဝင်ခဲ့ပြီး နိုင်ငံတာဝန်များကို ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ခဲ့သော အငြိမ်းစားဗိုလ်မှူးကြီးနှင့် အငြိမ်းစားနိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဦးမောင်မောင်ခသည် ၁၉၉၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၃၀ ရက်နေ့၌ ရန်ကုန်မြို့တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် ဇနီး ဒေါ်ခင်ခင်လေး၊ သမီးတစ်ဦး၊ မွေးစားသမီးတစ်ဦးနှင့် မြေးနှစ်ဦး ကျန်ရစ်ခဲ့သည်။ == ကိုးကား == {{Reflist}}{{မြန်မာနိုင်ငံတော်၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ဝန်ကြီးများ]] [[Category:မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမားများ]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ]] {{Lifetime|၁၉၂၀|၁၉၉၅}} htph827phnowlrp5s0e3hldrzjqcfmh 880970 880969 2025-07-08T15:16:56Z Salai Rungtoi 22844 880970 wikitext text/x-wiki '''ဦးမောင်မောင်ခ''' (၇ ဇွန် ၁၉၂၀ - ၃၀ ဧပြီ ၁၉၉၅) သည် အငြိမ်းစား ဗိုလ်မှူးကြီးနှင့် နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဖြစ်ပြီး [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီခေတ်]]တွင် ၁၉၇၇ မှ ၁၉၈၈ အထိ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်]]အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ [[File:mgmgkha.jpg|thumb|ဦးမောင်မောင်ခ]] == ကိုယ်ရေးအကျဉ်းနှင့် ငယ်ဘဝ == ဦးမောင်မောင်ခကို ၁၉၂၀ ပြည့်နှစ်၊ ဇွန်လ ၇ ရက်နေ့တွင် [[ရန်ကုန်မြို့]]၌ ဖခင် ဦးချစ်ဖေနှင့် အမိ ဒေါ်ခင်တင့်တို့က ဖွားမြင်ခဲ့သည်။ မွေးချင်းညီအစ်ကို နှစ်ဦးအနက် အငယ်ဆုံးဖြစ်သည်။ ငယ်စဉ်တစ်နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်ကွယ်လွန်ပြီး မိခင်ကလည်း နောက်အိမ်ထောင်ပြုသွားသဖြင့် အဒေါ်အပျိုကြီးများနှင့်အတူ ကြီးပြင်းသည်အထိ နေထိုင်ခဲ့ရသည်။ ၁၉၂၉ ခုနှစ်၊ အသက်ကိုးနှစ်အရွယ်မှ မူလတန်းပညာကို စတင်သင်ယူခဲ့သည်။ ကျောင်းတွင် ပညာထူးချွန်သောကြောင့် ဆရာဆရာမများက အတန်းကျော် တင်ပေးခြင်းခံရသည်။ ၁၉၃၆ ခုနှစ်၊ အသက် ၁၆ နှစ်တွင် ၁၀ တန်းစာမေးပွဲကို မြန်မာစာဂုဏ်ထူးဖြင့် ထူးချွန်စွာ အောင်မြင်ခဲ့သည်။ ၁၉၃၇ ခုနှစ်တွင် [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]သို့ တက်ရောက်ပညာသင်ယူပြီး ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်နေ့ကျောင်းသားအသင်းနှင့် စက်မှုသိပ္ပံကျောင်းသားအသင်းများတွင် အသင်းဝင်ဖြစ်သည်။ ၁၉၄၁ ခုနှစ်တွင် ဘီအက်စ်စီ (အင်ဂျင်နီယာ) နောက်ဆုံးနှစ်၌ ဘွဲ့မယူဘဲ တက္ကသိုလ်မှ နုတ်ထွက်ကာ တော်လှန်ရေးတွင် ပါဝင်ဆင်နွှဲခဲ့သည်။ == စစ်မှုထမ်းဘဝ == ဦးမောင်မောင်ခသည် ၁၉၄၄ ခုနှစ်တွင် မြန်မာ့[[တပ်မတော်]]သို့ ဝင်ရောက်အမှုထမ်းပြီး မင်္ဂလာဒုံစစ်တက္ကသိုလ် တတိယပတ် ဗိုလ်သင်တန်းတက်ရောက်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၄ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၄ ရက်နေ့တွင် ဗိုလ်သင်တန်းဆင်းပြီး လေယာဉ်ပစ်အမြောက်ကြီးတပ်တွင် တပ်စုမှူးအဆင့်ဖြင့် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ဂျပန်တော်လှန်ရေးတွင် တိုင်း (၁)၊ တပ်ရင်း (၁၀၆) ၌ တပ်စုမှူးအဖြစ် တော်လှန်ရေးပြီးဆုံးသည်အထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ တော်လှန်ရေးပြီးဆုံးချိန်၌ စစ်ပြန်ဘဝဖြင့် ရရာအလုပ်များ လုပ်ကိုင်ကာ ဘဝကို ရုန်းကန်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၇ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် တပ်မတော်သို့ တစ်ဖန်ပြန်လည်ဝင်ရောက်သည်။ ၁၉၄၈ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၁၉ ရက်နေ့မှ သြဂုတ်လ ၁၅ ရက်နေ့အထိ ဗိုလ်သင်တန်းပြန်လည်တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ဗိုလ်သင်တန်းဆင်းပြီး ၁၉၄၈ ခုနှစ်မှ ၁၉၆၂ ခုနှစ်အထိ တပ်မတော် လျှပ်စစ်နှင့် စက်မှုတပ်ဖွဲ့၊ ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှုတပ်ဖွဲ့များတွင် ဒုတိယဗိုလ်အဆင့်မှ ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီးအဆင့်အထိလည်းကောင်း၊ ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှု ညွှန်ကြားရေးမှူးအဖြစ် ဗိုလ်မှူးကြီးအဆင့်အထိလည်းကောင်း တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ == နိုင်ငံရေးနှင့် အုပ်ချုပ်ရေးတာဝန်များ == ဦးမောင်မောင်ခသည် ၁၉၆၂ ခုနှစ်မှစ၍ [[စက်မှု ဝန်ကြီးဌာန|စက်မှုဝန်ကြီးဌာန]]တွင် တွဲဖက်အတွင်းဝန်၊ အတွင်းဝန်နှင့် ဒုတိယဝန်ကြီး တာဝန်များ ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ထို့ပြင် [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]] အလုပ်သမားရေးရာဌာနကြီးတွင် ကော်မတီဝင်အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ဗဟိုပြည်သူ့အလုပ်သမားကောင်စီတွင် အလုပ်အမှုဆောင် ကော်မတီဝင်နှင့် ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်လည်းကောင်း တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ပထမအကြိမ် ပါတီညီလာခံတွင် အရန်ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင် ကော်မတီဝင်အဖြစ် ရွေးချယ်ခြင်းခံရပြီး စက်မှုဝန်ကြီးဌာနနှင့် [[အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာန]] ဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၇၃ ခုနှစ် ဒုတိယအကြိမ်ပါတီညီလာခံတွင် အရန်ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင် ကော်မတီဝင်အဖြစ် ထပ်မံရွေးချယ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၇၄ ခုနှစ် ပထမအကြိမ်[[ပြည်သူ့လွှတ်တော် (၁၉၇၄)|ပြည်သူ့လွှတ်တော်]]နှင့် ပြည်သူ့ကောင်စီ အဆင့်ဆင့်ရွေးချယ်တင်မြှောက်ပွဲတွင် [[လှိုင်မြို့နယ်]]အမှတ် (၂) မဲဆန္ဒနယ်မှ ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် အရွေးခံရပြီး စက်မှုဝန်ကြီးဌာန ဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ တတိယအကြိမ် ပါတီညီလာခံတွင် ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင် ကော်မတီဝင်အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ပထမအကြိမ် အလုပ်သမားအစည်းအရုံးညီလာခံတွင် ဗဟိုအလုပ်သမားအစည်းအရုံးဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်လည်းကောင်း ရွေးချယ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၇၇ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၉ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် အဖြစ် စတင်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး ၁၉၈၈ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ်မှ အငြိမ်းစားယူခဲ့သည်။ == နိုင်ငံတကာခရီးစဉ်များနှင့် ဂုဏ်ပြုဆုများ == ဦးမောင်မောင်ခသည် ၁၉၅၅ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၂၉ ရက်နေ့မှ ၁၉၅၆ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၇ ရက်နေ့အထိ မန်ချက်စတာစက်မှုတက္ကသိုလ်တွင် ပညာသင်ယူခဲ့သည်။ နိုင်ငံတော်တာဝန် ထမ်းဆောင်နေစဉ်အတွင်း ၁၉၅၇ ခုနှစ်မှ ၁၉၈၈ ခုနှစ်အထိ ဂျပန်၊ ဟောင်ကောင်၊ ထိုင်း၊ အရှေ့ဥရောပနှင့် အနောက်ဥရောပနိုင်ငံများ၊ အမေရိကန်၊ ကမ္ဘောဒီးယား၊ မလေးရှား၊ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၊ ချက်ကိုစလိုဗားကီးယား၊ ဂျာမနီ၊ အီတလီ၊ ပြင်သစ်၊ ရူမေးနီးယား၊ ဩစတြေးလျ၊ ဩစတြီးယား၊ အင်္ဂလန်၊ ဆွစ်ဇာလန်၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ စင်ကာပူ၊ ကိုရီးယားနှင့် ဘူဂေးရီးယား စသည့် နိုင်ငံအများအပြားသို့ တာဝန်ဖြင့် သွားရောက်ခဲ့သည်။ ဦးမောင်မောင်ခသည် မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေး ကြိုးပမ်းမှုတွင် ပါဝင်ခဲ့ခြင်းကြောင့် နိုင်ငံတော်က ချီးမြှင့်သည့် လွတ်လပ်ရေး မော်ကွန်းဝင် (ဒုတိယဆင့်) ကို ရရှိခဲ့သည်။ ထို့ပြင် နိုင်ငံတော်က ပေးအပ်သည့် တာဝန်များကို ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ခဲ့ခြင်းကြောင့် နိုင်ငံတော်က ချီးမြှင့်သည့် [[ဇေယျကျော်ထင်ဘွဲ့|ဇေယျကျော်ထင်]]၊ စစ်မှုထမ်းကောင်းတံဆိပ် နှင့် [[နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည်ဘွဲ့]] (ပထမဆင့်) တို့ကိုလည်း ရရှိခဲ့သည်။ == မိသားစုနှင့် ကွယ်လွန်ခြင်း == ဦးမောင်မောင်ခသည် ဦးရွှေ၊ ဒေါ်မြတင်တို့၏ သမီး ဒေါ်ခင်ခင်လေးနှင့် လက်ထပ်ခဲ့ရာ သားတစ်ဦးနှင့် သမီးတစ်ဦး ထွန်းကားခဲ့သည်။ သားဖြစ်သူမှာ ကွယ်လွန်ခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။ မြန်မာလွတ်လပ်ရေး ကြိုးပမ်းမှုတွင် တစ်တပ်တစ်အား ပါဝင်ခဲ့ပြီး ၁၉၉၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၃၀ ရက်နေ့၌ ရန်ကုန်မြို့တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် ဇနီး ဒေါ်ခင်ခင်လေး၊ သမီးတစ်ဦး၊ မွေးစားသမီးတစ်ဦးနှင့် မြေးနှစ်ဦး ကျန်ရစ်ခဲ့သည်။ == ကိုးကား == {{Reflist}}{{မြန်မာနိုင်ငံတော်၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ဝန်ကြီးများ]] [[Category:မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမားများ]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ]] {{Lifetime|၁၉၂၀|၁၉၉၅}} [[ကဏ္ဍ:၁၉၂၀ မွေးဖွားသူများ]] [[ကဏ္ဍ:၁၉၉၅ ကွယ်လွန်သူများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]] 0we0nnjxh561qa2xfk7r5ghpp5i6wz2 880971 880970 2025-07-08T15:18:33Z Salai Rungtoi 22844 /* နိုင်ငံတကာခရီးစဉ်များနှင့် ဂုဏ်ပြုဆုများ */ 880971 wikitext text/x-wiki '''ဦးမောင်မောင်ခ''' (၇ ဇွန် ၁၉၂၀ - ၃၀ ဧပြီ ၁၉၉၅) သည် အငြိမ်းစား ဗိုလ်မှူးကြီးနှင့် နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဖြစ်ပြီး [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီခေတ်]]တွင် ၁၉၇၇ မှ ၁၉၈၈ အထိ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်]]အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ [[File:mgmgkha.jpg|thumb|ဦးမောင်မောင်ခ]] == ကိုယ်ရေးအကျဉ်းနှင့် ငယ်ဘဝ == ဦးမောင်မောင်ခကို ၁၉၂၀ ပြည့်နှစ်၊ ဇွန်လ ၇ ရက်နေ့တွင် [[ရန်ကုန်မြို့]]၌ ဖခင် ဦးချစ်ဖေနှင့် အမိ ဒေါ်ခင်တင့်တို့က ဖွားမြင်ခဲ့သည်။ မွေးချင်းညီအစ်ကို နှစ်ဦးအနက် အငယ်ဆုံးဖြစ်သည်။ ငယ်စဉ်တစ်နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်ကွယ်လွန်ပြီး မိခင်ကလည်း နောက်အိမ်ထောင်ပြုသွားသဖြင့် အဒေါ်အပျိုကြီးများနှင့်အတူ ကြီးပြင်းသည်အထိ နေထိုင်ခဲ့ရသည်။ ၁၉၂၉ ခုနှစ်၊ အသက်ကိုးနှစ်အရွယ်မှ မူလတန်းပညာကို စတင်သင်ယူခဲ့သည်။ ကျောင်းတွင် ပညာထူးချွန်သောကြောင့် ဆရာဆရာမများက အတန်းကျော် တင်ပေးခြင်းခံရသည်။ ၁၉၃၆ ခုနှစ်၊ အသက် ၁၆ နှစ်တွင် ၁၀ တန်းစာမေးပွဲကို မြန်မာစာဂုဏ်ထူးဖြင့် ထူးချွန်စွာ အောင်မြင်ခဲ့သည်။ ၁၉၃၇ ခုနှစ်တွင် [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]သို့ တက်ရောက်ပညာသင်ယူပြီး ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်နေ့ကျောင်းသားအသင်းနှင့် စက်မှုသိပ္ပံကျောင်းသားအသင်းများတွင် အသင်းဝင်ဖြစ်သည်။ ၁၉၄၁ ခုနှစ်တွင် ဘီအက်စ်စီ (အင်ဂျင်နီယာ) နောက်ဆုံးနှစ်၌ ဘွဲ့မယူဘဲ တက္ကသိုလ်မှ နုတ်ထွက်ကာ တော်လှန်ရေးတွင် ပါဝင်ဆင်နွှဲခဲ့သည်။ == စစ်မှုထမ်းဘဝ == ဦးမောင်မောင်ခသည် ၁၉၄၄ ခုနှစ်တွင် မြန်မာ့[[တပ်မတော်]]သို့ ဝင်ရောက်အမှုထမ်းပြီး မင်္ဂလာဒုံစစ်တက္ကသိုလ် တတိယပတ် ဗိုလ်သင်တန်းတက်ရောက်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၄ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၄ ရက်နေ့တွင် ဗိုလ်သင်တန်းဆင်းပြီး လေယာဉ်ပစ်အမြောက်ကြီးတပ်တွင် တပ်စုမှူးအဆင့်ဖြင့် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ဂျပန်တော်လှန်ရေးတွင် တိုင်း (၁)၊ တပ်ရင်း (၁၀၆) ၌ တပ်စုမှူးအဖြစ် တော်လှန်ရေးပြီးဆုံးသည်အထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ တော်လှန်ရေးပြီးဆုံးချိန်၌ စစ်ပြန်ဘဝဖြင့် ရရာအလုပ်များ လုပ်ကိုင်ကာ ဘဝကို ရုန်းကန်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၇ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် တပ်မတော်သို့ တစ်ဖန်ပြန်လည်ဝင်ရောက်သည်။ ၁၉၄၈ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၁၉ ရက်နေ့မှ သြဂုတ်လ ၁၅ ရက်နေ့အထိ ဗိုလ်သင်တန်းပြန်လည်တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ဗိုလ်သင်တန်းဆင်းပြီး ၁၉၄၈ ခုနှစ်မှ ၁၉၆၂ ခုနှစ်အထိ တပ်မတော် လျှပ်စစ်နှင့် စက်မှုတပ်ဖွဲ့၊ ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှုတပ်ဖွဲ့များတွင် ဒုတိယဗိုလ်အဆင့်မှ ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီးအဆင့်အထိလည်းကောင်း၊ ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှု ညွှန်ကြားရေးမှူးအဖြစ် ဗိုလ်မှူးကြီးအဆင့်အထိလည်းကောင်း တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ == နိုင်ငံရေးနှင့် အုပ်ချုပ်ရေးတာဝန်များ == ဦးမောင်မောင်ခသည် ၁၉၆၂ ခုနှစ်မှစ၍ [[စက်မှု ဝန်ကြီးဌာန|စက်မှုဝန်ကြီးဌာန]]တွင် တွဲဖက်အတွင်းဝန်၊ အတွင်းဝန်နှင့် ဒုတိယဝန်ကြီး တာဝန်များ ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ထို့ပြင် [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]] အလုပ်သမားရေးရာဌာနကြီးတွင် ကော်မတီဝင်အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ဗဟိုပြည်သူ့အလုပ်သမားကောင်စီတွင် အလုပ်အမှုဆောင် ကော်မတီဝင်နှင့် ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်လည်းကောင်း တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ပထမအကြိမ် ပါတီညီလာခံတွင် အရန်ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင် ကော်မတီဝင်အဖြစ် ရွေးချယ်ခြင်းခံရပြီး စက်မှုဝန်ကြီးဌာနနှင့် [[အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာန]] ဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၇၃ ခုနှစ် ဒုတိယအကြိမ်ပါတီညီလာခံတွင် အရန်ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင် ကော်မတီဝင်အဖြစ် ထပ်မံရွေးချယ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၇၄ ခုနှစ် ပထမအကြိမ်[[ပြည်သူ့လွှတ်တော် (၁၉၇၄)|ပြည်သူ့လွှတ်တော်]]နှင့် ပြည်သူ့ကောင်စီ အဆင့်ဆင့်ရွေးချယ်တင်မြှောက်ပွဲတွင် [[လှိုင်မြို့နယ်]]အမှတ် (၂) မဲဆန္ဒနယ်မှ ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် အရွေးခံရပြီး စက်မှုဝန်ကြီးဌာန ဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ တတိယအကြိမ် ပါတီညီလာခံတွင် ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင် ကော်မတီဝင်အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ပထမအကြိမ် အလုပ်သမားအစည်းအရုံးညီလာခံတွင် ဗဟိုအလုပ်သမားအစည်းအရုံးဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်လည်းကောင်း ရွေးချယ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၇၇ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၉ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် အဖြစ် စတင်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး ၁၉၈၈ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ်မှ အငြိမ်းစားယူခဲ့သည်။ == နိုင်ငံတကာခရီးစဉ်များနှင့် ဂုဏ်ပြုဆုများ == ဦးမောင်မောင်ခသည် ၁၉၅၅ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၂၉ ရက်နေ့မှ ၁၉၅၆ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၇ ရက်နေ့အထိ မန်ချက်စတာစက်မှုတက္ကသိုလ်တွင် ပညာသင်ယူခဲ့သည်။ နိုင်ငံတော်တာဝန် ထမ်းဆောင်နေစဉ်အတွင်း ၁၉၅၇ ခုနှစ်မှ ၁၉၈၈ ခုနှစ်အထိ ဂျပန်၊ ဟောင်ကောင်၊ ထိုင်း၊ အရှေ့ဥရောပနှင့် အနောက်ဥရောပနိုင်ငံများ၊ အမေရိကန်၊ ကမ္ဘောဒီးယား၊ မလေးရှား၊ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၊ ချက်ကိုစလိုဗားကီးယား၊ ဂျာမနီ၊ အီတလီ၊ ပြင်သစ်၊ ရူမေးနီးယား၊ ဩစတြေးလျ၊ ဩစတြီးယား၊ အင်္ဂလန်၊ ဆွစ်ဇာလန်၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ စင်ကာပူ၊ ကိုရီးယားနှင့် ဘူဂေးရီးယား စသည့် နိုင်ငံအများအပြားသို့ တာဝန်ဖြင့် သွားရောက်ခဲ့သည်။ ဦးမောင်မောင်ခသည် မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေး ကြိုးပမ်းမှုတွင် ပါဝင်ခဲ့ခြင်းကြောင့် နိုင်ငံတော်က ချီးမြှင့်သည့် လွတ်လပ်ရေး မော်ကွန်းဝင် (ဒုတိယဆင့်) ကို ရရှိခဲ့သည်။ ထို့ပြင် နိုင်ငံတော်က ပေးအပ်သည့် တာဝန်များကို ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ခဲ့ခြင်းကြောင့် နိုင်ငံတော်က ချီးမြှင့်သည့် [[ဇေယျကျော်ထင်ဘွဲ့|ဇေယျကျော်ထင်]]၊ စစ်မှုထမ်းကောင်းတံဆိပ် နှင့် [[နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည်ဘွဲ့]] (ပထမဆင့်) တို့ကိုလည်း ရရှိခဲ့သည်။ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၇ ရက်တွင် အမိန်ကြော်ငြာစာ အမှတ် ၆၂/၂၀၂၂ အရ ဦးမောင်မောင်ခအား [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ]]က [[ပြည်ထောင်စုစည်သူသင်္ဂဟ]]ဘွဲ့ဖြစ်သော [[သတိုးမဟာသရေစည်သူ]]ဘွဲ့ကို ချီးမြှင့်အပ်နှင်းခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=https://sacoffice.gov.mm/sites/default/files/2024-11/63-2022_0.pdf|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် ၆၃/၂၀၂၂ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့တံဆိပ်များ ချီးမြှင့်ခြင်း|work=sacoffice.gov|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date=၁၇ ဧပြီ ၂၀၂၂}}</ref> == မိသားစုနှင့် ကွယ်လွန်ခြင်း == ဦးမောင်မောင်ခသည် ဦးရွှေ၊ ဒေါ်မြတင်တို့၏ သမီး ဒေါ်ခင်ခင်လေးနှင့် လက်ထပ်ခဲ့ရာ သားတစ်ဦးနှင့် သမီးတစ်ဦး ထွန်းကားခဲ့သည်။ သားဖြစ်သူမှာ ကွယ်လွန်ခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။ မြန်မာလွတ်လပ်ရေး ကြိုးပမ်းမှုတွင် တစ်တပ်တစ်အား ပါဝင်ခဲ့ပြီး ၁၉၉၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၃၀ ရက်နေ့၌ ရန်ကုန်မြို့တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် ဇနီး ဒေါ်ခင်ခင်လေး၊ သမီးတစ်ဦး၊ မွေးစားသမီးတစ်ဦးနှင့် မြေးနှစ်ဦး ကျန်ရစ်ခဲ့သည်။ == ကိုးကား == {{Reflist}}{{မြန်မာနိုင်ငံတော်၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ဝန်ကြီးများ]] [[Category:မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမားများ]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ]] {{Lifetime|၁၉၂၀|၁၉၉၅}} [[ကဏ္ဍ:၁၉၂၀ မွေးဖွားသူများ]] [[ကဏ္ဍ:၁၉၉၅ ကွယ်လွန်သူများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]] alvd2vtz56vla3q1hrpxppwh2v9hqcu ဂျိန်ဖော့လူမျိုး 0 16086 880900 705639 2025-07-08T12:51:55Z EricOng77 132463 880900 wikitext text/x-wiki [[File:Jingpo woman woolen, silver-ornamented clothes - Yunnan Nationalities Museum - DSC04288.JPG|thumb|ဂျိန်းဖောအမျိုးသမီးဝတ်စုံ]] '''ဂျိန်းဖော''' ဝါ '''ဂျိန်ဖော့''' တို့သည် [[ကချင်‌လူမျိုး]] များထဲမှ အင်အားအကြီးဆုံးမျိုးနွယ်စု တစ်ခုဖြစ်သည်။ ဂျိန်းဖော့လူမျိုးများသည် [[တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|တိဗက်-ဗမာအုပ်စု]]ဝင်တိုင်းရင်းသားလူမျိုးဖြစ်သည်။ [[ကချင်ပြည်နယ်]]တွင် တိုင်းရင်းသားလူမျိုးပေါင်း ဆယ်မျိုးခန့် ရှိရာ ဂျိန်ဖော့တို့သည် လူဦးရေ အများဆုံးဖြစ်သည်။ ထက်ဝက်ခန့်မှာ [[ခရစ်ယာန်ဘာသာ]]ဝင်များဖြစ်၍ ကျန်သူများမှာ [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]နှင့် နတ်ကိုးကွယ်သူများ ဖြစ်သည်။ [[လော်ဝေါ်လူမျိုး‎|လော်ဝေါ်]]၊ [[အဇီးလူမျိုး|အဇီး]]၊ [[လရှီ]]၊ [[ရဝမ်လူမျိုး]]များနှင့် ဓလေ့ထုံးစံ ယဉ်ကျေးမှုများတွင် ၇၀%ခန့် တူညီကြလေသည်။ ဂျိန်ဖော့အနွယ်ဝင်တို့မှာ မရစ်၊ မရမ်၊ အင်ခွန်၊ လဖိုင်၊ လထော၊ မဂေါင်၊ ဒူးလင်း၊ ဂျဆင်းဟူ၍ ရှစ်မျိုးရှိသည်။ လဖိုင်တို့သည် မိုင်းလင်းအနောက်ဖျားနှင့် ရှမ်းပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းတိုင်အောင် ပျံ့နှံ့လျက်ရှိပြီးလျှင် မရစ်တို့သည် တြိဂံနယ်မြေ၊ ဟူးကောင်းဒေသ လိုင်ဆိုင်းနှင့် ကာမိုင်းနယ်များတွင် နေထိုင်လျက် ရှိကြသည်။ ဂျိန်ဖော့ အများစုတို့သည် ဗန်းမော်ခရိုင် တောင်တန်းဒေသ၊ မြစ်ကြီးနားခရိုင် ခန္တီးနယ်အတွင်းပိုင်း၊ နန်းပမောက်မြစ် အရှေ့ဘက်ကမ်း၊ ကသာခရိုင် အတွင်းပိုင်းနှင့် ကချင်တောင်တန်း ဒေသများတွင် အခြေစိုက်နေထိုင်လျက် ရှိကြပြီး မိုးမိတ်၊ ခိုတောင်၊ မြောက်သိန္နီ၊ ကိုးကန့်၊ ကျိုင်းတုံ၊ ကွတ်ခိုင်နယ်များတိုင်အောင် ပျံ့နှံ့လျက် ရှိကြလေသည်။ ဂျိန်ဖော့လူမျိုးတို့၏ ခံယူချက်အရ ဂျိန်ဖော့ဟူသော စကား၏ အဓိပ္ပာယ်မှာ '''လူ'''ဟူ၍ပင် ဖြစ်သည်။ ယင်းတို့၏ စကားဖြင့် '''မရှ'''ဖြစ်သည်။ ဂျင်းဆိုင်၊ ဖောဆိုင် ဟူ၍လည်း ခေါ်သည်။ အဓိပ္ပာယ်မှာ အတည်တကျဖြစ်ပြီး အမြင်ကျယ်လာသည်ဟု ဆိုသည်။ ထို့ကြောင့် ဂျိန်ဖော့ဟူသည် အတည်တကျ ဖြစ်ပြီး အမြင်ကျယ်လာသောလူမျိုးဟု အဓိပ္ပာယ်ကောက်နိုင်သည်။ ရိုးရာခံယူချက်အရ ဂျိန်ဖော့အုပ်စုထဲတွင် ပထမဆုံး ဂျိန်ဖော့မှာ ပေါင်ယောင် ဖြစ်သည်ဟုဆိုသည်။ ပထမဦးဆုံးဖြစ်သော ပေါင်ယောင်မှာ ဂရင်၊ မဂေါင်၊ ဝါခယက်ဝါ စသည်ဖြင့် အဆင့်ဆင့် ပေါက်ဖွားလာကြရာ ဂွမ်ဆာအုပ်ချုပ်ရေးစနစ်ကို ကျင့်သုံးသူများသည်။ ဝါခယက်ဝါ မှ ဆင်းသက်လာသည်ဟု ခံယူကြသည်။ ဂျိန်ဖော့များသည် ပေါင်ယောင်လက်ထင်မှစ၍ ကျိုင်ခူးမဂျွယ် ဒေသတွင် အတည်တကျ ရောက်ရှိနေထိုင်ကြသည်ဟု ဆိုသည်။ ထို့ကြောင့် ဂျိန်ဖော့စကား အုပ်စု၏ ခံယူချက်အရ ဂျိန်ဖော့တို့၏ မူရင်းဒေသမှာ ဧရာဝတီမြစ်အထက်ပိုင်း မေခနှင့် မေလိခမြစ်တို့အကြား မြောက်တြိဂံနယ်မြေ ဖြစ်သည်ဟု ဆိုနိုင်ပေသည်။ <ref>မောင်ပုဆိုးကြမ်း ရေးသည့် တိုင်းရင်းသား လူမျိုးများ အဘိဓာန် စာအုပ်မှ</ref> ==ကိုးကား== <references/> {{မြန်မာပြည် လူမျိုးများ}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံလူမျိုးများ]] chr0s7n7a99gcrm7zroc38rhccqv1kb ဗဆွေ (ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း) 0 18429 881014 868223 2025-07-09T05:59:31Z Salai Rungtoi 22844 /* ဂုဏ်ပြုချီးကျူးခံရခြင်းများ */ 881014 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder|name=ဦးဗဆွေ|image=File:Ba_Swe.jpg|caption=၁၉၅၅ ခုနှစ်က ဦးဗဆွေ|honorific prefix=နိုင်ငံဂုဏ်ရည်ဘွဲ့|birth_date=၁၉ ဧပြီ ၁၉၁၅|birth_place=ထားဝယ်၊ ဗြိတိသျှဘားမား|death_date=၆ ဒီဇင်ဘာလ ၁၉၈၇|death_place=ရန်ကုန်မြို့၊ မြန်မာနိုင်ငံ|order=ဒုတိယမြောက် [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်| ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံဝန်ကြီးချုပ်]]|predecessor=[[ဦးနု]]|successor=[[ဦးနု]]|termstart=၁၂ ဇွန် ၁၉၅၆|termend=၂၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉၅၇|party=[[ဖက်ဆစ်ဆန့်ကျင်ရေး ပြည်သူ့လွတ်လပ်ရေး အဖွဲ့ချုပ်| ဖဆပလ]] (၁၉၅၈ ခုနှစ်မတိုင်းမီ) <br> တည်မြဲဖဆပလ (၁၉၅၈ နောက်ပိုင်း)|spouse=ဒေါ်နုနုဆွေ}} ==ငယ်စဉ်ဘဝ== နိုင်ငံတော် ဝန်ကြီးချုပ် ဟောင်း '''ဦးဗဆွေ'''သည် တနင်္သာရီတိုင်း၊ [[ထားဝယ်]]မြို့ နှင့် မိုင်ငါးဆယ် ကွာဝေးသော အုံးပင်ကွင်းရွာတွင် အဖဦးထွန်းလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ပဲလေးတို့မှ ၁၉၁၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ (၁၉)ရက်နေ့ မနက် ၉ နာရီ တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ မွေးချင်း သုံးယောက်အနက် အငယ်ဆုံး ဖြစ်သည်။ ငယ်စဉ်ကပင် အုံးပင်ကွင်းရွာ တဝိုက်တွင် [[သတ္ထုတွင်း]] လုပ်ငန်း ၌ နယ်ချဲ့ အင်္ဂလိပ်နှင့် တရုတ်၊ ကုလား နိုင်ငံခြားသား တွေသာ သူဌေးဖြစ်ပြီး မြန်မာတိုင်းရင်း သားတို့မှာ ဆင်းရဲမွဲတေနေသည် ကို တွေ့ကြုံခံစားရသဖြင့် မျိုးချစ်စိတ်၊ နိုင်ငံခြားသား မုန်းတီးစိတ်များ ကိန်းအောင်း ခဲ့သည်။ ==ပညာသင်ဘဝ== မောင်ဗဆွေသည် မြန်မာတို့၏ [[ဓလေ့]] ထုံးစံအတိုင်း ရွာဘုန်းကြီးကျောင်း ၌ ပညာသင်ကြားခဲ့သည်။ ထိုမှတစ်ဆင့် [[ရှင်သာမဏေ]] ပြုပြီးနောက် လူထွက်ခဲ့သည်။ ရှင်လူထွက် မောင်ဗဆွေသည် ထားဝယ် အမျိုးသမီး အထက်တန်းကျောင်း သို့သွား၍ (၂)နှစ်ပညာဆည်းပူးခဲ့သည်။ စိတ်ဓာတ် ပြင်းထန်ပြီး အရွယ် ထွားကြိုင်းသူ ဖြစ်သည့် အလျှောက် မိန်းကလေးများ ကြားတွင် မသင့်လျော်၍ အမျိုးသား အလယ်တန်း ကျောင်းသို့ ပြောင်း၍ ပညာသင်ပေးခဲ့ရသည်။ ၁၉၃၆ ခုနှစ်တွင် ထားဝယ်မြို့ အစိုးရ အထက်တန်းကျောင်း မှ ဆယ်တန်း စာမေးပွဲ ဖြေဆို အောင်မြင်ခဲ့သည်။ မောင်ဗဆွေသည် ငယ်ငယ်ကပင် ရဲစွမ်း သတ္တိရှိခဲ့သည်။ အခြား ကျောင်းသား များက သူ့ကိုကြောက်ကြသည်။ ဦးဗဆွေသည် မဟုတ် မခံသော စိတ်ရှိသူ ဖြစ်သော်လည်း အဖွဲ့အစည်းများ၌ အလုပ် လုပ်သောအခါ သည်းခံစိတ် မွေးသူဖြစ်သည်။ ကျောင်းတွင်း ဗုဒ္ဓဘာသာ အသင်း တည်ထောင်ရာတွင် ဦးဗဆွေ သည် ခေါင်းဆောင်၍ ပါဝင်ခဲ့သည်။ ကျောင်းသား သမဂ္ဂ အဖွဲ့ ကို ဖွဲ့စည်းရာတွင်လည်း ဦးဗဆွေ ပင် ခေါင်းဆောင်ဖြစ်ခဲ့သည်။ ဦးဗဆွေ သည် မျိုးချစ်စိတ် ပြင်းထန်လွန်းပြီး လူမျိုးခြား ကိုလည်း အလွန်မုန်းတီး၏။ ===ကုလားထိုးအသင်း=== ထို့ကြောင့် '''ကုလားထိုးအသင်း'''<ref> မောင်မောင် သက်ရှိရာဇဝင်။ (ရန်ကုန်၊ သမာမတ္တိ၊ ၁၉၅၆) စာ- ၆၃</ref> ဟူ၍ စုပြီးနောက် ကုလားများ ကို အမှောင်တွင် ဝိုင်း၍ ထိုးကြသည်။ ထားဝယ်မှ ကုလားများ အတော်ပင် ဒုက္ခများ ခဲ့ရသည်။ ထိုသို့ ဆူဆူပူပူ လုပ်ခဲ့သော်လည်း ဦးဗဆွေသည် စာဖတ်ခြင်း၊ စာရေးခြင်း၊ ကဗျာဖွဲ့ခြင်း၊ ဆောင်းပါး ရေးခြင်းများကို အချိန်ရလျှင် ရသလို လေ့လာခဲ့သည်။ အချိန်တန် အရွယ်ရောက်၍ ပညာသင်ပြီး အသိ တရားများ ရရှိလာသောအချိန်တွင် တို့ဗမာများ [[ကျွန်]] သက်ရှည် ၍ ဆင်းရဲ နစ်မွန်းခြင်း ကင်းမှ ကောင်းမည်ဟု အတွေးရကာ ''ကုလားထိုးအသင်း '' ကိုဖျက်ပြီး စိတ် သဘောထားခြင်း တူမျှသော ရဲဘော် ကလေးများ နှင့်တွဲဖက်၍ ''လက်ဖက်ရည်ဆိုင် ဖွင့်ခြင်း'' ''ဆံပင်ညှပ်ဆိုင် ဖွင့်ခြင်း'' ''ကွမ်းယာဆိုင် ဖွင့်ခြင်း'' စသော စီးပွားရေး ကိစ္စများကို ဆောင်ရွက် လာခဲ့သည်။ ===ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် သို့ === ဦးဗဆွေ ဆယ်တန်း အောင်မြင်ခဲ့သော ၁၉၃၆ ခုနှစ်တွင် [[ရန်ကုန် တက္ကသိုလ်]] မှ ပေါက်ဖွား လာခဲ့သော ဒုတိယ အကြိမ် ကျောင်းသားသပိတ်ကြီးသည် နယ်အသီးသီးသို့ ပြန့်နှံ့လာခဲ့ကြရာ ဗဆွေ တို့နေသော ထားဝယ် သို့ ကူးစက် ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။ [[နု၊ ဦး|ကိုနု]]၊ [[အောင်ဆန်း|ကိုအောင်ဆန်း]] စသော တက္ကသိုလ် မှ သပိတ် ခေါင်းဆောင် များသည် ကိုဗဆွေအား စည်းရုံးနိုင်ခဲ့သည်။ သမဂ္ဂ ခေါင်းဆောင် ကိုဗဆွေသည် ကိုနု၊ ကိုအောင်ဆန်းတို့နှင့် အဆက်အသွယ်ပြုကာ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် သို့ ရောက် သည်အထိ တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ===စာပေရေးရာ=== တက္ကသိုလ် တွင် သူ့၏ [[ကလောင်]]ကို ဆက်သွေးခဲ့ပြီး ''ဟိုက်စကူးသန်းသန်း''၊ '' မြင့်ဆွေ'' စသော ကလောင် နာမည်ဖြင့် ''[[ဒဂုံမဂ္ဂဇင်း]]''၊ ''[[ယုဝတီ]]''၊ ''[[ကဝိမျက်မှန်]]''၊ ''[[ကြီးပွားရေး]]''၊ ''[[ဒီးဒုတ်ဂျာနယ်]]''၊ ''[[ဗန္ဓုလဂျာနယ်]]'' စသော ဂျာနယ် မဂ္ဂဇင်းကြီး များနှင့် တက္ကသိုလ် သမဂ္ဂ ၏ ''[[အိုးဝေမဂ္ဂဇင်း]]'' တွင် ရေးသားခဲ့သည်။ ''ကက်သရင်ဂွက်ထော်'' အကြောင်း ဆောင်းပါးမှာ သူ့ ကလောင် လက်ရာ အပြောင်မြောက်ဆုံး ဖြစ်ခဲ့သည်။ [[အိုင်စီအက်]] ရာထူးရှင်များ ကို ထိုးနှက် ထားသည့် ဆောင်းပါး ဖြစ်၍ ရာထူး ဂုဏ်သိမ် မက်သော မနူးမနပ် [[အင်းယားကျောင်းဆောင်]] ဗိုလ်ဆန်သူ ''မကက်သရင်ဂွက်ထော် '' ကိုလည်း လက်သံပြောင်ပြောင် နှင့် မညှာမတာ သရော်၍ ရေးသား ထားခဲ့သည်။ ==နိုင်ငံရေးဘဝ== [[File:PM_U_ba_swe.JPG|thumb|right|ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဦးဗဆွေ]] ဦးဗဆွေသည် ကမ္ဘာ့သမိုင်း ရာဇဝင်၊ စနဗေဒ စသည့် ဘာသာရပ်များကို ယူပြီး ကျောင်းမတက်ခဲ့ပေ။ နာမည်ခံသာ ကျောင်းစာရင်း တွင် သွင်းထားသည်။ ကျောင်းမတက်၊ စာမေးပွဲ မဖြေပဲ တက္ကသိုလ် နယ်မြေတွင် စုစုပေါင်း(၅)နှစ်ခန့် နေထိုင်ခဲ့သည်။ ကျောင်းသား သမဂ္ဂများ ကို ခေါင်းဆောင်၍ နိုင်ငံရေး ကို လုပ်ခဲ့သည်။ ဥပစာ အထက်တန်း(အိုင်-အေ အထက်တန်း)အထိသာ တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ကိုအောင်ဆန်း နှင့် ကိုနု တို့၏ ဆွဲဆောင်မှုကြောင့် ကိုဗဆွေ နိုင်ငံရေး နယ်ထဲသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ရာ ၁၉၃၈ ခုနှစ်တွင် [[ဗမာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားသမဂ္ဂများ အဖွဲ့ချုပ်]] ၏ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူး ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ထို့နောက် [[တတိယ အကြိမ် ကျောင်းသားသပိတ်]] နှင့် [[မန္တလေးမြို့|မန္တလေး]] ၌ [[၁၃၀၀ ပြည့် အရေးတော်ပုံ|အာဇာနည် (၁၇)ဦး]] ကျဆုံးခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီး ရေနံမြေ သပိတ်ကြီး ၌ ကိုဗဆွေသည် သမဂ္ဂအတွင်းရေးမှူး အဖြစ် ခေါင်းဆောင်ခဲ့သည်။ ကွန်မြူနစ် မာ့က်စ်ဝါဒများကိုလည်း လေ့လာပြီးနောက် ဆရာကြီးများ ဖြစ်ကြသော [[သခင်စိုး]]၊ [[သခင်သန်းထွန်း]] တို့ကိုလည်း ဆရာတင် ဆည်းကပ် ခဲ့ရလေသည်။ ရေနံမြေ သပိတ်သည် ရန်ကုန်သို့ ဦးလှည့်၍ စုပေါင်းတပ်ကြီး ဖွဲ့ကာချီတက်လာရာ လမ်းတလျှောက် ကိုဗဆွေ နှင့် [[ကိုဗဟိန်း]] တို့သည် တပ်ဦးမှ ခေါင်းဆောင်၍ လိုက်ပါ လာခဲ့ကြသည်။ ရေနံမြေ သပိတ်ကား နယ်ချဲ့ အင်္ဂလိပ်များ ထံမှ မြန်မာ အလုပ်သမားများ ၏ လိုအပ်သောတောင်းဆိုချက်များကို တောင်းကာ အရေးဆို သပိတ်မှောက်၍ ချီတက်လာခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။ သပိတ်အင်အားမှာလည်း ကြီးသထက်ကြီးလာပြီး ကိုဗဆွေ၏ သတင်းမှာလည်း ပြန့်နှံ့၍ မြန်မာပြည် တစ်ဝှမ်းလုံး သိလာကြလေသည်။ '' ဗဆွေကွ- ဗဆွေကွ ''ဟုလည်း ကြွေးကြော်လာသည်။ '' ကျားကြီး-ဗဆွေ'' ဟုလည်း အားပေးကြသည်။ အလုပ်သမား သပိတ်တပ်ကြီး အား အားပေးကူညီ၍ တရားဟောခဲ့သောကြောင့် မကွေးထောင်မှ ချုပ်နှောင်ခြင်း ခံခဲ့ရသည်။ ထောင်ခြောက်လ ပြစ်ဒဏ်ကျပြီး မကွေးထောင်မှ အင်းစိန်ထောင် သို့ ပြောင်းရွှေ့ခြင်း ခံရသည်။ ကျောင်းသားများ ဆန္ဒပြ ကြသောကြောင့် ထောင်မှ ကိုဗဆွေ လွတ်မြောက်ခဲ့သည်။ ကိုဗဆွေ ထောင်မှ ပြန်လွတ်လာခဲ့ပြီးနောက် နိုင်ငံရေး ကိုပင် ပြန်လုပ်ရန် ဆုံးဖြတ်ချခဲ့သည်။ နိုင်ငံရေးကို အားသွန် ခွန်စိုက် ကြိုးပမ်း လုပ်လိုသော ဆန္ဒကြောင့် ၁၉၃၉ ခုနှစ်တွင် ကျောင်းမှ ထွက်ကာ ထားဝယ်သို့ ပြန်လာခဲ့ပြီး အလုပ် လုပ်နေခဲ့သည်။ တက္ကသိုလ် တွင် မရှိဆင်းရဲသော သူငယ်ချင်းများ နှင့် နွမ်းပါးနေသော ကိုဗဟိန်း နှင့် [[ကိုထွန်းရှိန် (ဗိုလ်ရန်နိုင်)]] တို့အား ထောက်ပံ့ ကူညီခဲ့သည်။ ၁၉၄၀ ပြည့်နှစ်တွင် ကျောင်းသား သမဂ္ဂ ကို ခေါင်းဆောင်ရန် အထူး ခေါ်ယူခြင်း ခံရ၍ ပြန်လာခဲ့ရသည်။ ကိုဗဆွေ သည် စည်းရုံးရေး ကိုလည်း ပြုလုပ်ရ၊ အင်္ဂလိပ် ကိုလည်း တော်လှန် ပုန်ကန်ရန် ဖွဲ့စည်းထားသော [[ဗမာ့တော်လှန်ရေးတပ်ဦး]] ခေါ် သူပုန်ပါတီ အတွက် ထိရောက်သော လျှို့ဝှက်လုပ်ငန်း များကို လုပ်ဆောင်ခဲ့ရသည်။ [[နဂါးနီ စာစောင်]] တွင်လည်း နိုင်ငံရေး ဆောင်းပါးများ မနေမနား ရေးသားခဲ့သည်။ စာစောင် ထွက်ခါစက ဆိုလျှင် ကိုဗဆွေ နှင့် [[နဂါးနီ ကိုထွန်းရွှေ]] တို့ နှစ်ဦးသည် စာစောင် တစ်ခုလုံး ကို ပင်ပမ်းကြီးစွာ ရေးသားခဲ့ရသည်။၎င်းတို့၏ စာပေ လက်သံ ကြောင့် နဂါးနီ စာစောင်သည် လူကြိုက် များလာခဲ့သည်။ ဘီ-အာရ်-ပီ(Burma Revolutionary Party) ဗမာ့တော်လှန်ရေးတပ်ဦး နှင့် ပီ-အာရ်-ပီ(People's Revolutionary Party)ခေါ် [[ပြည်သူ့အရေးတော်ပုံ ပါတီ]] တွင် [[သခင်မြ]] ခေါင်းဆောင်၍ [[ကျော်ငြိမ်း၊ ဦး|ကိုကျော်ငြိမ်း]]၊ ကိုဗဆွေ၊ [[သခင်ချစ်]] တို့သည် ဦးစီးအဖွဲ့ဝင် ဖြစ်ပြီး ကိုဗဆွေ သည် စည်းရုံးရေးအဓိက တာဝန်ခံ ဖြစ်ပြီး [[ကိုအောင်ကြီး]] (ဗိုလ်မှူးချုပ်အောင်ကြီး)၊ [[ကိုမောင်မောင်]](ဗိုလ်မှူးကြီး မောင်မောင်) တို့နှင့် တွဲဘက် လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ <ref> မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း အနှစ်ချုပ်(၁၉၈၈)။ (ရန်ကုန်၊ စာပေဗိမာန် ၁၉၈၈) စာ -၂၂၆ </ref> ကိုဗဆွေသည် [[ဂျပန်နိုင်ငံ|ဂျပန်ပြည်]] သို့ ပို့ဆောင်စေလွှတ်မည့် လူငယ် [[လက်ရွေးစင်]] တစ်စုကို [[ယိုးဒယား]]မှ ဖြတ်၍ ပေးပို့ရန် တာဝန်ကျလာသဖြင့် အဖွဲ့မှ ပေးသော ငွေလေးဆယ်ကျပ် တိတိကို ဆောင်ကာ ရသည့် နည်းဖြင့် ကြံဖန်ပြီး ယိုးဒယား နယ်စပ်သို့ အရောက်သွားခဲ့သည်။ နယ်ချဲ့အင်္ဂလိပ် အစောင့်အကြပ်တို့ တင်းကြပ်မှုကြောင့် မအောင်မြင်ပဲ ပြန်လာခဲ့ရသည်။ ===ဂျပန်ခေတ် တာဝန်ထမ်းဆောင်မှု (၁၉၄၂-၁၉၄၅)=== ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း နှင့် အဖွဲ့သည် ဂျပန်နှင့် ပူးပေါင်း၍ [[ဗမာ့လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်]] ကြီး ကို ယိုးဒယားဘက်မှ ချီတက်လာခဲ့ကြပြီး [[တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး|တနင်္သာရီ]]ဘက်ကို ကျော်ကာ [[ရန်ကုန်မြို့|ရန်ကုန်]]သို့ အရောက် ချီတက်လာသော်လည်း ဦးဗဆွေ သည် တနင်္သာရီတိုင်း လုံခြုံရေးအတွက် ထားဝယ်တွင် ကျန်ခဲ့ရသည်။ ဂျပန်တပ်များကို မြန်မာပြည် အတွင်းပိုင်း ဝင်ရောက်ခွင့်မပြုပဲ အခြေအနေ ကြည့်ပြီး ပြည်ပမှာပင် မြန်မာ့ လွတ်လပ်ရေး တပ်မတော်ကိုသာ အားပေး၍ စေလွတ်ရန် ဖြစ်သည်။ သို့သော် [[မော်လမြိုင်]]ကို သိမ်းပြီးသောအခါ အုပ်ချုပ်ရေး ပေးရန် တောင်းဆိုသော်လည်း ဂျပန်အမှတ်(၅၅) တပ်မတော် မှ ယတိပြတ် ငြင်းဆိုခဲ့သည်။ <ref> အိဇုမိယ တတ်စုရော၊ ကျတော် ပါဝင်ခဲ့သော မီနာမီကီကန်း၊ ဘာသာပြန်သူ ဒေါ်ခင်ရီ(ရန်ကုန်။ ဘာသာပြန်နှင့်စာအုပ်ထုတ်ဝေရေးဌာန။ ၁၉၈၁) စာ- ၁၄၁</ref> [[စစ်အုပ်ချုပ်ရေး]] ဖြင့် အုပ်ချုပ်ရန် ပြင်ဆင်ခဲ့ပြီး သခင် ခေါင်းဆောင်များ နှင့်လည်း ခပ်ရှောင်ရှောင် နေခဲ့သည်။ ထိုကြောင့် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း နှင့် တပ်မတော် ဦးစီးကြီးများ၊ ဦးကျော်ငြိမ်း၊ ဦးဗဆွေတို့ နယ်ချဲ့ကို အပြီးအပိုင် အနိုင် မရသေးမီ ကပင် ဂျပန်ကို တော်လှန်ရန် စိတ်ကူး ထားခဲ့ကြပြီး ဖြစ်သည်။ ဂျပန်တပ်မတော် နှင့် ဗမာ့လွတ်လပ်ရေး တပ်မတော် တို့ နယ်ချဲ့တို့အား တိုက်ခိုက် နေစဉ်အတွင်း တနင်္သာရီတိုင်း တစ်ခုလုံး နီးပါး ငြိမ်ဝပ်ပိပြားရေး အတွက် ဦးဗဆွေ တာဝန် ယူခဲ့ရသည်။ ဂျပန် လူမျိုး အကြောင်း သိသော ဦးဗဆွေ သည် ဂျပန်ကို တော်လှန်နိုင်ရန် ပြင်ဆင်ရပြန်သည်။ ဦးဗဆွေ၏ အကြံအစည်ကို ဂျပန်များ သိသွားသဖြင့် ရန်သူတစ်ဦး အနေဖြင့် မှတ်ထားခဲ့သည်။ ဦးဗဆွေ သည် အင်္ဂလိပ်များ ပြေးကြစဉ် အချိန်၌လည်း တွေ့ရာနေရာ သတ်စေဟု အမိန့် ထုတ်ပြန်ခြင်း ခံခဲ့ရသူဖြစ်သည်။ ဂျပန် ဝင်လာသော အချိန်၌လည်း ချက်ချင်းပင် ရန်သူ့ စာရင်းဝင် ခဲ့ရပြန်သည်။ နယ်ချဲ့အင်္ဂလိပ် နှင့် ဂျပန် များက သူ့အပေါ် ကြံစည်မှုများကို ဦးဗဆွေ က မဖြုံ။ မြန်မာပြည် သည် ဂျပန်များ အုပ်ချုပ်မှု အောက်တွင်ရှိနေစဉ် ဦးဗဆွေသည် [[မြိတ်ခရိုင်]] [[ပြည်သူ့တော်လှန်ရေး ပါတီ]] ၏ အမှုဆောင် အဖြစ် ဆောင်ရွက်လုပ်ကိုင် ခဲ့ပြန်သည်။ ဂျပန် လက်အောက်တွင် မြန်မာများရောက်နေသော ၁၉၄၂ ခုနှစ် အချိန်တွင် ဦးဗဆွေ အား ရန်ကုန် သို့ လာရန် အကြောင်းကြား ပြီးနောက် [[ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး]] ဖြစ်သော သခင်မြက နေရာ ချထားပေးသဖြင့် '''[[ကေဘိုတိုင်]]' '' ခေါ် မြို့ပြ ကာကွယ်ရေးတပ် ကို ဦးဆောင်ခဲ့ရသည်။၎င်းတပ်ဖွဲ့ သည် မြန်မာအစိုးရ ၏ လက်အောက်ခံလည်း မဟုတ်၊ ဂျပန်နှင့်လည်း တိုက်ရိုက် မပတ်သက် သူ့နည်းသူ့ဟန်ဖြင့် မြန်မာ တစ်ပြည်လုံး ၏ လွတ်လပ်ရေး အတွက် ဆောင်ရွက်ခဲ့ရသည့် အဖွဲ့ ဖြစ်သည်။ ရန်ကုန် [[ကန်တော်ကြီး(ရန်ကုန်)|ကန်တော်ကြီး]]ရှိ [[အေးကျွန်း]]တွင် တဲများထိုးကာ ဦးဗဆွေနေခဲ့ရသည်။ ''ကေဘိုတိုင် ဗိုလ်ချုပ် ဗဆွေ'' ဟုလည်းခေါ်ကြသည်။ ကေဘိုတိုင် တပ်သားများ ကား [[လေကြောင်း ကာကွယ်ရေး]]၊ [[မြို့ရွာ လုံခြုံရေး]]၊ [[မီးသတ်ဖွဲ့စည်း လုပ်ဆောင်ရေး]]စသော လုပ်ငန်းများ အပြင် အုပ်ချုပ်ရေး ပိုင်းများကိုလည်း ပူးတွဲဆောင်ရွက်ခဲ့ရသည်။ သင်တန်း ဆင်းပြီးလျှင် ရပ်ကွက်များ သို့ဖြန့်ကာ စည်းရုံးကြခြင်း၊ [[ဦးလှမောင်]] ကြီးမှူးသော [[မြို့ပြကာကွယ်ရေးအဖွဲ့]] စသည့်တို့နှင့် ဆက်သွယ် လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ ရဲအဖွဲ့မှ [[ရဲမှူးကြီး]]တစ်ယောက်၊ [[အင်စပတ်တော်]]နှစ်ယောက်၊ လက်ထောက် အင်စပတ်တော် (၁၀)ယောက် တို့ကို ကေဘိုတိုင်နှင့်ပူးတွဲ၍ '' ကေဘိုတိုင် ဗိုလ်ချုပ် ဗဆွေ '' ထံသို့ပေးပို့ထားသည်။ လျှို့ဝှက်စွာ ဖွဲ့စည်းထားသော ဖက်ဆစ် တော်လှန်ရေး အဖွဲ့တွင် ပါဝင်အားပေး ကူညီခဲ့သည်။ ထိုသို့သော အချိန်တွင် ၁၉၄၅ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ထဲ၌ [[ဗိုလ်မှူး ဗထူး]]မှ အထက် မြန်မာပြည် မန္တလေး ၌ရှိသော ဂျပန်များကို တော်လှန် တိုက်ခိုက်နေခဲ့သည်။ <ref> ကျော်ငြိမ်း၊ ရဲဘော်သုံးကျိပ်၊ (ရန်ကုန်၊ အင်းဝ စာပေတိုက် ၁၉၉၈) စာ ၁၃</ref> မတ်လ ထဲတွင်လည်း ပဲခူး၌ [[ဗိုလ်ကျော်ဇော]] (ဗိုလ်မှူးချုပ်ဟောင်း) တပ်နှင့် တော်လှန်ရန် အတွက် ပြင်ဆင်ရာ ဌာနကြီးဖြစ်သော'''[[စံပြကျောင်း]]'''ကို ဂျပန်များ မှ မသိမသာ ဝိုင်းညှပ်ထားကြသည်။ စောစောထွက်မှ အခြေအနေကောင်းမည်၊ ဖိညှပ်၍ တိုက်ခိုက် ခံရလျှင် ပျက်စီးမည့် အခြေအနေ ရှိကြောင်း ဗိုလ်ကျော်ဇော ထံမှ အရေးကြီး သတင်းပေးပို့သဖြင့် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းမှ ၂၇ ရက်နေ့ကိုပင် ဖောက်ထွက်တော့ဟု အမိန့်ပေးချက်အရ မတ်လ ၂၇ ရက်နေ့ မှာပင် ရောက်ရာနေရာက တော်လှန်ရေး စကြတော့ ဟုလည်း အမိန့်ကို တဆက်တည်း ပေးလိုက်ရသည်။ [[ဗိုလ်မောင်မောင်]]၊ [[ဗိုလ်ချစ်မြိုင်]]၊ [[ဗိုလ်သိမ်းမောင်]] တို့၏ တပ်များသည် [[မင်းလှမြို့(သာယာဝတီခရိုင်)|မင်းလှ]]၊ [[ပဲခူးရိုးမ]] စသည့် နေရာများ၌ [[တပ်ဖျောက်]]၍ တော်လှန်ရေးကို စခဲ့ ကြတော့သည်။ ၁၉၄၅ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၃၁ ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်မြို့ ၌ ဦးဗဆွေကို ဂျပန်တို့က ဖမ်းလိုက်ကြ သည်။ ရန်ကုန်၌ [[ဦးလှမောင်]] (သံအမတ်ကြီးဟောင်း)နှင့် နေခဲ့ပြီး၊ ဂျပန်များက ကိုယ်ရေး ရာဇဝင် ရေးခိုင်းသဖြင့် အင်္ဂလိပ် ဘာသာဖြင့် ရေးပေး ခဲ့ရသည်။ ဦးဗဆွေ အကျဉ်းထောင်၌ ၂၄ ရက်တိတိ ထောင်ကျ ခံခဲ့ရပြီးနောက် ၁၉၄၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၂၄ ရက်နေ့တွင် လွတ်မြောက်လာခဲ့သည်။ ဦးကျော်ငြိမ်း သည် နယ် သို့ မဆင်းဖြစ်ပဲ ဦးဗဆွေ လွတ်ရန် ဆောင်ရွက် ပေးခဲ့ရသည်။ ရန်ကုန်တွင် တပ်များ ကစဉ့်ကလျား ဖြစ်နေသည့် အပြင် တော်လှန်ရေး အဖွဲ့များ သည်လည်း အကွဲကွဲ အပြားပြား ဖြစ်နေခဲ့သည်။ ခေါင်းဆောင်ရှာနေသည့် အချိန်တွင် ဦးဗဆွေ ရောက်လာပြီး အကွဲကွဲ အပြားပြား ဖြစ်နေသော တပ်များကို စုစည်း၍ လူပေါင်း ၂၀၀၀ ကျော် ရှိလာသော အခါ မေလ (၁) ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်မြို့ကို ဦးဗဆွေ ဦးစီးသောတပ်များမှ သိမ်းပိုက်ခဲ့ကြသည်။ ===လွတ်လပ်ရေး ကြိုးပမ်းမှုခေတ်(၁၉၄၅-၁၉၄၈)=== ဦးဗဆွေ တို့ ရန်ကုန် ကို သိမ်းပိုက်ပြီးနောက် ပြဿနာ မျိုးစုံကို ဖြေရှင်း နေခဲ့ရသည်။ [[အိန္ဒိယ အမျိုးသား တပ်]]မှ လူပေါင်း ၂၀၀၀ ကျော်ကို [[ဘောက်ထော်]] [[သင်္ဃန်းကျွန်း]] ၌ နေရာ ချထား ပေးခဲ့ရသည်။ ထောင်မှ လွတ်လာသော အင်္ဂလိပ် [[စစ်သုံ့ပန်း]]များ ကိုလည်း ကျွေးမွေးရသည်။ ထို့နောက် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း ၏ သဘောတူညီချက် ဖြင့် သခင်မြ၊ ဦးကျော်ငြိမ်း၊ ဦးဗဆွေတို့ ခေါင်းဆောင်သော ''[[ဆိုရှယ်လစ်ပါတီ]]''ကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။ <ref> ဦးဗဆွေ '''ပါတီတွင်းအဖြစ်မှန်''' (ရန်ကုန်၊ ဖဆပလ ပုံနှိပ်တိုက်၊ ၁၉ -) စာ ၇၊ </ref> ဆိုရှယ်လစ်ပါတီ သည် ကွန်မြူနစ်ပါတီ ထက် (၇)လ ကျော်ကျော် နောက်ကျခဲ့သည်။ ထို့နောက် ဦးဗဆွေ အား ဆိုရှယ်လစ် ပါတီ ဥက္ကဋ္ဌ ရာထူးကို လက်ခံ စေခဲ့သည်။ ဤသို့ဖြင့် ဦးကျော်ငြိမ်း သည် ဆိုရှယ်လစ် ပါတီ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူး ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ၁၉၄၇ ခုနှစ်တွင် ဦးကျော်ငြိမ်းသည် ဆိုရှယ်လစ် ပါတီ ဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်လာခဲ့ပြီးနောက် ဦးဗဆွေ သည် ပါတီ အတွင်းရေးမှူးချုပ် အဖြစ် လုပ်ကိုင် ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြန်ရာ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း နှင့် အခြားခေါင်းဆောင်များ [[အင်္ဂလန်]] သို့ သွားရောက် အရေးဆို နေစဉ်အတွင်း ဦးဗဆွေသည် [[ဖဆပလ]] အဖွဲချုပ် ၏ အတွင်းရေးမှူးချုပ် အဖြစ် ဆောင်ရွက် ခဲ့ရပေသည်။ ===လွတ်လပ်ရေး ရပြီးခေတ် (၁၉၄၈-၁၉၆၂)=== ဦးဗဆွေသည် ဆိုရှယ်လစ်ပါတီ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ်အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး နောက် ၁၉၅၂ ခုနှစ်တွင် ဖဆပလ ဒုတိယ ဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ တွင် [[တိုက်ကြီးမြို့|တိုက်ကြီး]] မဲဆန္ဒနယ်မှ [[ပြည်သူ့လွှတ်တော်]]အမတ် အဖြစ် ရွေးကောက် တင်မြှောက်သဖြင့် ဝန်ကြီးအဖွဲ့တွင် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၁၉၅၃ ခုနှစ်၊ [[နွေရာသီ]] ကျောင်းပိတ်ရက် တွင် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ကျောင်းသား အဖွဲ့ ငါးဖွဲ့မှ ကျောင်းသား ၁၀၀ အား ဦးဗဆွေနှင့် ဦးကျော်ငြိမ်း အစရှိသော ဆိုရှယ်လစ် ခေါင်းဆောင်များ က နိုင်ငံရေး သင်တန်းပေးခဲ့သည်။ ၁၉၅၃ ခုနှစ်တွင် အာရှ ဆိုရှယ်လစ် ကွန်ဖရင့် အစည်းအဝေးကြီး တွင် ဦးဗဆွေ သည် သဘာပတိ အဖြစ် ရွေးချယ်ခံခဲ့ရ သည်။ ၁၉၅၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၆ ရက်နေ့တွင် ဂျပန်နိုင်ငံ၊ [[တိုကျိုမြို့]] ၌ ကျင်းပသော အာရှ ဆိုရှယ်လစ် နှစ်ပတ်လည် ညီလာခံ ၌ သဘာပတိ အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ <ref>စာပေဗိမာန် မဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၃။ အမှတ် ၈၊ (ရန်ကုန် စာပေဗိမာန် ၁၉၅၄) စာ ၈၈၊</ref> ၁၉၅၆ ခုနှစ် ပြည်သူ့ လွှတ်တော် ရွေးကောက်ပွဲ နောက်ပိုင်းတွင် ဖဆပလ အဖွဲ့အား လူထု ထောက်ခံမှု အားနည်း လာခဲ့သည်။ ဦးကျော်ငြိမ်းသည် ကွန်မြူနစ် ဆန့်ကျင်ရေး စိတ်ဓာတ် ပြင်းထန်သူ ဖြစ်သည်။ ဦးကျော်ငြိမ်း နှင့် ဦးဗဆွေ တို့သည် [[ပမညတ]] အင်အား ကြီးလာခြင်းသည် ငွေကို ရေလိုသုံးကာ ကွန်မြူနစ် များက လက်နက်ဖြင့် ခြိမ်းခြောက်၍ မဲပေး ခိုင်းခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်ဟု ဆိုခဲ့သည်။ ဦးနုသည် ၁၉၅၄ ခုနှစ် မှ ပင် အစိုးရ အဖွဲ့ ဝန်ကြီးများ [[ကိုယ်ကျင့်တရား]] ပျက်မှုတားဆီးရန် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ဦးနု ပါတီ သန့်ရှင်းရေး လွတ်လပ်စွာ ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် အတွက် ၁၉၅၆ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၂ ရက်နေ့တွင် ဝန်ကြီးချုပ် ရာထူးက နုတ်ထွက်ခဲ့သည်။ ၁၉၅၆ ခုနှစ် အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဦးဗဆွေအား ရန်ကုန်မြို့၊ [[လမ်းမတော်မြို့နယ်|လမ်းမတော်]]မဲဆန္ဒနယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော် အမတ်အဖြစ် ရွေးချယ်တင် မြှောက်ခြင်း ခံရ ပြီးနောက် ဝန်ကြီးချုပ် ဦးနု နေရာ တွင် ဝန်ကြီးချုပ် အဖြစ် ဆက်လက် ရွေးချယ် တင်မြှောက်ခြင်း ခံရသည်။ ဝန်ကြီးချုပ် တာဝန်အပြင် ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနနှင့် အမျိုးသား စီမံကိန်း ဝန်ကြီးဌာနများ ကိုလည်း ဦးစီး ဆောင်ရွက်ခဲ့ရသည်။ ၁၉၅၆ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၃ ရက်နေ့တွင် ဝန်ကြီးချုပ် အဖြစ် ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုခဲ့သည်။ ၁၉၅၆ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၁၆ ရက်နေ့တွင် ယူနန် ဖန်ရှီ တွင် တရုတ်-ဗမာနယ်စပ် လူထု အစည်းအဝေး ကို ကျင်းပရာ တရုတ် - ဗမာ လူထု ၂၀၀၀ ခန့် တက်ရောက်၍ [[တရုတ်]] ဝန်ကြီးချုပ် [[ချူအင်လိုင်း]] နှင့် မြန်မာ ဝန်ကြီးချုပ် ဦးဗဆွေ တို့ တက်ရောက်ခဲ့ကြသည်။ ဖဆပလ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးနု အစိုးရထဲသို့ ပြန်ဝင်ရေး၊ မဝင်ရေး အတွက် ၁၉၅၆ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၉ ရက်နေ့ တွင် ပြုလုပ်သော ဖဆပလ အလုပ်အမှုဆောင် အစည်းအဝေး တွင် သခင်ကျော်ထွန်း မှ အဆိုတင်သွင်း ၍ ဖဆပလ အလုပ် အမှုဆောင် အဖွဲ့ က ဆုံးဖြတ် အတည် ပြုခဲ့သည်။ ဦးဗဆွေ သည် ၁၉၅၇ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ရီလ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ဝန်ကြီးချုပ် ရာထူးမှ အနားယူခဲ့သည်။ ၁၉၅၇ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၈ ရက် ပြည်သူ့ လွှတ်တော် အစည်းအဝေး တွင် ဦးနုအား ဝန်ကြီးချုပ် အဖြစ် တင်မြှောက် ခဲ့ပြန်သည်။ ဦးဗဆွေ သည် ဒုတိယ ဝန်ကြီးချုပ် အဖြစ် တာဝန် ယူခဲ့ပြီးနောက် ဝန်ကြီး ၃၀ ဦးပါဝင်သော ဦးနု အစိုးရအဖွဲ့ သည် မတ်လ ၁ ရက်နေ့တွင် ကျမ်းကျိန်ဆိုခဲ့သည်။ ၁၉၅၇ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၂ ရက်နေ့ တွင် အတိုက်အခံ အမတ်များမှ ဖဆပလအစိုးရအား အယုံအကြည်မရှိကြောင်း အဆို တင်သွင်းခဲ့သည်။ လွှတ်တော်အမတ် [[ဦးအေးမောင်(ပြည်)]]က အဆိုတင်သွင်း၍ [[သခင်ချစ်မောင်]] အပါအဝင် အမတ် ၁၀ ဦးက ထောက်ခံခဲ့သည်။ ဤသို့ဖြင့် နှစ်ပေါင်းများစွာ အတူတကွ လက်တွဲ၍ မြန်မာပြည် ကောင်းစားရေး အတွက် ကြိုးပမ်းခဲ့ကြသော ပုဂ္ဂိုလ်များ ၏ ပုဂ္ဂိုလ်စွဲ၊ ဂိုဏ်းဂဏစွဲ များကြောင့် လွတ်လပ်ရေး ရပြီး ၁၀ နှစ်အတွင်း စည်းလုံးမှု ပြိုကွဲသွားရသည်။ နု-တင် အုပ်စု နှင့် ဆွေ-ငြိမ်း အုပ်စု ဟူ၍ ကွဲပြားသွားခဲ့သည်။ ဦးဗဆွေက ပါတီတည်မြဲရေး ကို အဓိက ရည်ရွယ်ခဲ့သူ ဖြစ်၍ ၎င်းတို့ပါတီအား [[တည်မြဲဖဆပလ]] ဟု ခေါ်ဆိုကာ ဦးနု က ၎င်း၏ပါတီ သန့်ရှင်းရေး အတွက် [[သန့်ရှင်းဖဆပလ]] ဟူသော အမည်ကို ခံယူခဲ့ကြသည်။ ဦးနု နှင့် ဦးကျော်ငြိမ်းတို့ ၏ [[ပဋိပက္ခ]] ပြင်းထန် လာချိန်တွင် ဦးကျော်ငြိမ်း နှင့် [[သခင်တင်]] အုပ်စု တို့၏ ပဋိပက္ခမှာလည်း ပြင်းထန်လာခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် ၁၉၅၈ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁၉ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပသော ရန်ကုန် ခရိုင် ဆိုရှယ်လစ် ပါတီ အစည်းအဝေး တွင်လည်း ဖဆပလတွင် ဂိုဏ်းဂဏ နှင့် အုပ်စုများ ရှိနေကြောင်း၊ ကိုယ့်လူ သူ့ဂိုဏ်း များကို တိုက်ဖျက်ပစ်ရမည်ဟု ဒုတိယ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးဗဆွေ မှ ထုတ်ဖော် ပြောကြားခဲ့သည်။ <ref> ထွန်းနေ့စဉ်သတင်းစာ၊ (၂၀ ဇန်နဝါရီလ ၁၉၅၈ ) စာ ၁၅၊ </ref> ၁၉၅၈ ခုနှစ် မေလ ၃၀ ရက်နေ့တွင် ဦးဗဆွေ နှင့် ဦးကျော်ငြိမ်း တို့သည် ဦးနု ထံ [[စာ]]တစ်စောင် ပေးပို့ခဲ့သည်။ ၎င်းစာတွင် လွှတ်တော် အစည်းအဝေး မတိုင်မီ မေလ ၃၁ ရက်နေ့ သို့မဟုတ် ဇွန်လ ၁ ရက်နေ့ထက် နောက်မကျစေဘဲ လေးဦး ကော်မတီ တွေ့ဆုံဆွေးနွေး နိုင်ရေးအတွက် အချိန် ကန့်သတ် ပေးရန် တောင်းခံ ခဲ့လေသည်။ ဝန်ကြီးချုပ် ဦးနုသည် မေလ ၃၁ ရက်နေ့ ရက်စွဲဖြင့် အကြောင်း ပြန်ခဲ့သည်။ ပြန်ကြားစာတွင် ၁၉၅၈ ခုနှစ် မေလ ၃ ရက်နေ့ ဖဆပလ အလုပ် အမှုဆောင် အစည်းအဝေးတွင် ဖဆပလ ဦးစီးအဖွဲ့ အစည်းအဝေး ခေါ်ရန် သတ်မှတ်ခြင်း မရှိခဲ့ကြောင်း၊ ၎င်းအပြင် ဖဆပလအား တစ်ဖက်အုပ်စုသို့ ပေးရန် သဘော မတူကြောင်း ကို ၁၉၅၈ ခုနှစ်၊ မေလ ၅ ရက်နေ့ တွင် [[ဦးအုန်းမောင်]] မှ တစ်ဆင့် ဦးကျော်ငြိမ်း သို့ ပြန်ကြားပြီး ဖြစ်ကြောင်း၊ နု-တင်-ဆွေ-ငြိမ်း လေးဦး ကော်မတီ တွေ့ဆုံရေး နှင့် ပတ်သက်၍ ကတိပေးထားသည့် အတိုင်း ဦးဗဆွေ၊ ဦးကျော်ငြိမ်းတို့နှင့် မေလ ၃၁ ရက်နေ့ ညနေတွင် ဝန်ကြီးချုပ် အိမ်၌ တွေ့ဆုံမည် ဖြစ်ကြောင်းပါရှိသည်။ နု-တင်နှင့် ဆွေ-ငြိမ်း အုပ်စု နှစ်ခုလုံးသည် တစ်ဖက်အုပ်စု ကို အနိုင်ရရေး အတွက် [[နိုင်ငံရေး ပရိယာယ်]] ကြယ်ဝစွာ ကြိုးပမ်းသကဲ့သို့ လွှတ်တော်အမတ်များ ကိုလည်း နည်း အမျိုးမျိုးဖြင့် မဲဆွယ် စည်းရုံး ခဲ့ကြသည်။ ၁၉၅၈ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၉ ရက်နေ့တွင် ဦးဗဆွေသည် ဦးနု ဦးဆောင်သော အစိုးရအဖွဲ့ အား အယုံအကြည် မရှိကြောင်း အဆို တင်သွင်းရာ ၈ မဲအကွာဖြင့် ရှုံးနှိမ့်ခဲ့သည်။ [[ရှမ်းပြည်နယ်]]မှ ကိုယ်စားလှယ်များသည် ဖဆပလ အဖွဲ့ချုပ် ဥက္ကဋ္ဌကြီး ဦးဗဆွေ နှင့် ၁၉၆၁ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၆ ရက်နေ့တွင် တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးကြသည်။ ဦးဗဆွေ မှ [[ဖက်ဒရယ်မူ]] ကို မိမိတစ်ဦးတည်း ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦး တည်းအနေဖြင့် နှစ်ခြိုက် ထောက်ခံကြောင်း၊ သို့သော် ဖက်ဒရယ်မူ ဖြစ်ပေါ်လာစေရန် ဖန်တီး ပေးပုံကိုမူ မကြိုက်ကြောင်း ထည့်သွင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ဆွေးနွေးပွဲတွင် ဖက်ဒရယ်မူ အကြောင်း အပါအဝင် လူမျိုးရေး [[အဓိကရုဏ်း]] မဖြစ်ရေး နှင့် စိတ်ဝမ်း မကွဲပြားရေး များကို ဆွေးနွေး ခဲ့ကြသည်။ <ref> ကြေးမုံသတင်းစာ၊ ( ၉ ဇူလိုင် ၁၉၆၁) စာ ၁၊ ၁၅။ </ref> ၁၉၆၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁ ရက်နေ့တွင် ဖယ်ဒရယ်မူနှင့်ပက်သက်၍ ဦးဗဆွေမှ '''တိုင်းရင်းသားများသည် တစ်ဆွေ တစ်မျိုးတည်း ဖြစ်ခဲ့ကြပုံ၊ ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံရှိ ပြည်နယ်များ နှင့် အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုရှိ ပြည်နယ်များ မတူညီမှု အခြေအနေများ ကို နှိုင်းယှဉ်ဖော်ပြသွားသည်။ ပြည်နယ် အများစု သည် မဖွံ့ဖြိုး မတိုးတက်ဘဲ နောက်တန်း ကျနေ သကဲ့သို့ ဗမာပြည်မ အချို့ နေရာများတွင်လည်း ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု အလွန် နောက်ကျလျက် ရှိကြောင်းနှင့် အခြေအနေ အရပ်ရပ်ကြောင့် ဒေသအားလုံး အဆင်းရဲခံပြီး ကြိုးစားကြဖို့ လိုသေးကြောင်း၊ တိုင်းရင်းသား အားလုံး လက်တွဲပြီးကြိုးစားကြရင် မအောင်မြင်နိုင်စရာ မရှိကြောင်း''' ရှင်းလင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ <ref>ဦးမြဟန် မြန်မာနိုင်ငံရေး ၁၉၅၈-၁၉၆၂ (စတုတ္ထတွဲ)၊ တွဲဘက်ရေးသူ− ဦးသိန်းလှိုင်၊ ဒု−ကြိမ်၊ (ရန်ကုန်၊ မြန်မာနိုင်ငံ။ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန။ ၁၉၉၁) စာ ၁၉၀-၂၀၁၊</ref> ၁၉၆၁ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၂၉ ရက်နေ့တွင် [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] ကို [[နိုင်ငံတော် ဘာသာ]] အဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် တိုင်းပြည် မငြိမ်မသက်မှုများ ဖြစ်ခဲ့သည်။ ဝန်ကြီးချုပ် ဦးနု၏ ပြည်ထောင်စု အစိုးရ လက်ထက်တွင် ရှမ်းစော်ဘွား များသည် ဖယ်ဒရယ်မူ ကိုတင်ပြ တောင်းဆိုကာ ဖက်ဒရယ်မူ မရလျှင် ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံ မှ ခွဲထွက်မည်ဟု ခြိမ်းခြောက် ခဲ့ကြသဖြင့် [[ပြည်ထောင်စု]] ပြိုကွဲမည့် [[အန္တရာယ်]] ဖြစ်ပေါ် လာခဲ့သည်။ ၁၉၆၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂ ရက်နေ့တွင် [[ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်း]] ဦးဆောင်သော ဗမာ့တပ်မတော်မှ နိုင်ငံတော် အာဏာကို ထိန်းသိမ်းခဲ့သည်။ ၁၉၆၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂ ရက်နေ့တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်း ဦးဆောင်သော [[တော်လှန်ရေး ကောင်စီ]]မှ နိုင်ငံအာဏာ ထိန်းသိမ်းခဲ့သည်။ လက်ရှိ အစိုးရ အဖွဲ့ကို ထိန်းသိမ်းရာတွင် ဦးဗဆွေလည်း အဖမ်းခံခဲ့ရသည်။ ၁၉၆၈ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၂၉ ရက်နေ့တွင် တော်လှန်ရေး ကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌကြီး ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်း မှ နိုင်ငံရေး ခေါင်းဆောင် ပုဂ္ဂိုလ်ကြီး ၃၃ ဦးအား တွေ့ဆုံရာတွင်လည်း ဦးဗဆွေပါဝင်ခဲ့သည်။ ၁၉၆၈ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၄ ရက်နေ့တွင် ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံ[[ပြည်တွင်း ညီညွတ်ရေး အကြံပေးအဖွဲ့]] ဖွဲ့စည်းခြင်း၊ တော်လှန်ရေး ကောင်စီ ကျေညာချက်အမှတ် ၇၂ ကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး၊ ယင်း အကြံပေး အဖွဲ့ တွင် အထက်ပါ ခေါင်းဆောင် ၃၃ ဦးပါဝင်ခဲ့သည်။ <ref>ချစ်ကြည်ရေး ကြည်ညွန့်၊ ဦးနု− ဦးလောရုံ အပေါင်းပါများနှင့် နယ်ချဲ့ဂိုဏ်း၊ (ရန်ကုန်၊ချစ်ကြည်ရေး စာပေတိုက်။ ၁၉၇၀) စာ ၃၈ </ref> သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ်ရှိ '' ရန်မျိုးအောင်စေတီ ''မှာ ဦးဗဆွေ ဦးစီးတည်ထားကိုးကွယ်ခဲ့သော စေတီတော်ဖြစ်သည်။ ထားဝယ် သမဂ္ဂ [[နာယက]]ကြီး တစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ [[File:U Ba Swe and Myoma U Than Kywe in 1960.JPG|thumb|၁၉၆၀ ပြည့်နှစ် ရန်မျိုးအောင်စေတီတော်တွင် ဝန်ကြီးချုပ်ဦးဗဆွေနှင့် [[မြို့မ-ဦးသန်းကြွယ်]]တို့အား အတူတွေ့မြင်ရစဉ်]] ==ဂုဏ်ပြုချီးကျူးခံရခြင်းများ== ၁၉၅၅ ခုနှစ်တွင် [[ယူဂိုစလားဗီးယားနိုင်ငံ|ယူဂိုစလပ်]]နိုင်ငံ သမ္မတကြီး [[မာရှယ်တီးတိုး]] ၏ ဂုဏ်ထူးဆောင် ပထမဆင့်ဆုတံဆိပ်၊ ၁၉၅၉ ခုနှစ်တွင် လွတ်လပ်ရေး မော်ကွန်းဝင် ပထမဆင့်၊ ထိုင်းနိုင်ငံ ဘုရင်မင်းမြတ်၏ အမြင့်ဆုံး [[ဆင်ဖြူ တံဆိပ်]] တို့ကို ရရှိခဲ့သည်။ ၁၉၆၈ ခုနှစ် တော်လှန်ရေး ကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌကြီး ဗိုလ်ချုပ်ကြီး နေဝင်းမှ ခေါ်ယူ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့သည့် နိုင်ငံရေး ခေါင်းဆောင် ၃၃ ဦးတွင် ဦးဗဆွေလည်း တစ်ဦး ပါဝင်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၀ ပြည့်နှစ်တွင် ပြည်ထောင်စု ဆိုရှယ်လစ် သမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော်၊ နိုင်ငံတော် ကောင်စီက ဦးဗဆွေအား'''[[နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည်]]''' ပထမဆင့် ကို ချီးမြှင့် အပ်နှင်းခဲ့သည်။ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၇ ရက်တွင် အမိန့်ကြော်ငြာစာ အမှတ် ၆၂/၂၀၂၂ အရ ဦးဗဆွေအား [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ]]က [[ပြည်ထောင်စုစည်သူသင်္ဂဟ]]ဘွဲ့ဖြစ်သော [[မဟာသရေစည်သူ|မဟာသရေစည်သူဘွဲ့]]ကို ချီးမြှင့်အပ်နှင်းခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=https://sacoffice.gov.mm/sites/default/files/2024-11/63-2022_0.pdf|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် ၆၃/၂၀၂၂ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့တံဆိပ်များ ချီးမြှင့်ခြင်း|work=sacoffice.gov|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date=၁၇ ဧပြီ ၂၀၂၂}}</ref> ==ပြည်ပခရီးများ== * ၁၉၅၆ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ တွင် အိန္ဒိယ နိုင်ငံ သို့ သွားရောက်ခဲ့သည်။ * တရုတ် ပြည်သူ့ သမ္မတနိုင်ငံ သို့ ၁၉၅၆ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ တွင် လည်းကောင်း၊ ၁၉၅၇ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ တွင် လည်းကောင်း သွားရောက် ခဲ့သည်။ * ၁၉၅၇ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၂၆ ရက်နေ့ တွင် [[အမေရိကန်]]နိုင်ငံသို့ လည်းကောင်း၊ ဇွန်လ ၇ ရက်နေ့တွင် ဂျပန်နိုင်ငံ သို့ လည်းကောင်း၊ ဒီဇင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့တွင် တရုတ်နိုင်ငံ သို့ လည်းကောင်း သွားရောက် ခဲ့သည်။ * အင်္ဂလန်၊ [[ပြင်သစ်]]၊ [[ကမ္ဘောဒီးယား]]၊ ဂျပန်၊ [[ဂျာမဏီ]]နိုင်ငံ၊ ယူဂိုဆလပ်နိုင်ငံ များသို့လည်း လေ့လာရေးခရီး သွားရောက်ခဲ့သည်။ ==မိသားစု== ဂျပန်ကို မတော်လှန်မီ ကာလ အတွင်း၌ ပင် [[ကွန်ဗင့်]]ကျောင်းသူ ''နုနု''နှင့် ချစ်ရေးဆိုခဲ့ ပြီး ၁၉၄၅ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ တွင် လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ''နုနု'' သည် ''ဒေါ်နုနုဆွေ'' ဟု အမည် တွင် ခဲ့သည်။ သားသမီး(၁၀)ယောက် ထွန်းကားခဲ့သည်။ သားသမီးများမှာ - # ဒေါ်နေနွယ်ဗဆွေ+ ဦးကျော်လွန်လှ၊ # ဦးနေမျိုးဗဆွေ+ ဒေါ်ထိပ်တင်မူ၊ # ဦးနေဖူးဗဆွေ+ ဒေါ်စန္ဒာအေး၊ # ဦးနေထွန်းဗဆွေ၊ # ဦးနေညွှန့်ဗဆွေ+ဒေါ်အေးအေးမြင့်၊ # ဦးနေမင်းဗဆွေ၊ # ဒေါ်နေကြည်ဗဆွေ၊ # ဒေါ်နေစည်ဗဆွေ၊ # ဒေါ်နေရည်ဗဆွေ တို့ဖြစ်သည်။ အမှတ်(၈၄)၊ ပန်းလှိုင်လမ်း၊ စမ်းချောင်းမြို့နယ်တွင် နေသည်။ ၁၉၈၇ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့ အသက် ၇၃ နှစ် အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့ ဟုမ်းလမ်း နေအိမ် ၌ ကွယ်လွန် အနိစ္စရောက်သည်။ ==ကိုးကား== *{{cite book | last = မင်းမင်းစိုး၊ ဝိဇ္ဇာဘွဲ့ (ဥပဒေ) | first = | authorlink = | title = ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ နိုင်ငံတော် သမ္မတ နှင့် ဝန်ကြီးချုပ်များ အတ္ထုပ္ပတ္တိ (၁၉၄၈ ခုနုစ် မှ ၁၉၈၈ခုနှစ် အထိ) | publisher = ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် စာကြည့်တိုက်နှင့် သုတပညာဌာန | series = | year = ၂၀၀၆ }} ==ရည်ညွန်း== {{reflist}} {{မြန်မာနိုင်ငံတော်၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ}} {{lifetime|၁၉၁၅|၁၉၈၇}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ]] [[Category:ဗကသ ခေါင်းဆောင်များ]] [[Category:မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမားများ]] [[Category:လွတ်လပ်ရေးမော်ကွန်းဝင်များ]] c7319umc1d0mp320czze4zfpsc5toga စိန်ဝင်း၊ ဗိုလ်ချုပ်၊ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း 0 18430 880964 836245 2025-07-08T14:40:07Z Salai Rungtoi 22844 /* ဂုဏ်ပြုချီးကျူးခံရခြင်း */ 880964 wikitext text/x-wiki {{Other people|စိန်ဝင်း}} {{Infobox officeholder | honorific_prefix = သီရိပျံချီ | name = စိန်ဝင်း | native_name = | image = [[File:PM_Sein_Win.JPG|ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဗိုလ်မှူးချုပ် စိန်ဝင်း]] | alt = | caption = |order = |majority = |predecessor2 = |successor2 = |party = | birth_name = | birth_date = {{birth date|df=yes|1919|3|19}} | birth_place =[[မော်လမြိုင်မြို့]]၊ [[ဗြိတိသျှဘားမား]] ထားဝယ်လူမျိူး | death_date = {{death date and age|df=yes|1993|6|29|1919|3|19}} | death_place = [[ရန်ကုန်မြို့]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | ethnicity = | other_names = | known_for =နိုင်ငံတော် ဝန်ကြီးချုပ် | occupation = | parents = | spouse = | children = | alma_mater = | awards = လွတ်လပ်ရေး စည်းရုံးမှု တံဆိပ်<br>လွတ်လပ်ရေး မော်ကွန်းဝင် (ပထမဆင့်)<br>[[နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည်ဘွဲ့]] (ပထမဆင့်)<br>[[သီရိပျံချီ]]ဘွဲ့ | url = }} '''စိန်ဝင်း''' (၁၉၁၉- ၁၉၉၃) သည် လွတ်လပ်ရေး မော်ကွန်းဝင် အငြိမ်းစား ဗိုလ်မှူးချုပ် နှင့် အငြိမ်းစား [[မြန်မာနိုင်ငံတော်၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ|နိုင်ငံတော် ဝန်ကြီးချုပ်]] ဖြစ်သည်။ သူသည် ၁၉၄၅ ခုနှစ် ဂျပန်တော်လှန်ရေးတွင် ဗိုလ်မှူး အဆင့်ဖြင့် [[အောင်ဆန်း|ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း၊]] [[ဗထူး၊ ဗိုလ်မှူးကြီး|ဗိုလ်မှူးဗထူး]] တို့နှင့်အတူ ဖက်ဆစ်ဂျပန်တော်လှန်ရေးသမားတစ်ယောက် အဖြစ်တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ==ငယ်စဉ်ဘဝ== [[သီရိပျံချီ]] ဦးစိန်ဝင်း ကို အဖ [[တိုက်ပိုင်ရဲမှူးကြီး]] သင်းမြိုင်၊ အမိ ဒေါ်ဖွားကြူတို့က ၁၉၁၉ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၉ ရက်နေ့တွင် [[မော်လမြိုင်]]မြို့ ဒညင်းကုန်းရပ် ၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ မွေးချင်းငါးယောက် ရှိသည့်အနက် ဒုတိယမြောက် သားဖြစ်သည်။ ငယ်စဉ်ကပင် ဖခင်ကွယ်လွန်သွား၍ [[ထားဝယ်]]မြို့ အနောက်ရပ်ရှိ အဘိုးအဘွားများ နှင့်အတူ အရွယ်ရောက်သည် အထိ နေထိုင်ခဲ့သည်။ မူလတန်း ပညာကို ထားဝယ်မြို့ ဦးပြုံးရင် ကျောင်းတွင် လည်းကောင်း၊ ငါးတန်းမှ ခုနှစ်တန်း အထိ အမျိုးသမီးအလယ်တန်း နေရှင်နယ်ကျောင်း တွင်လည်းကောင်း၊ ခုနှစ်တန်းမှ ၁၀တန်းအထိ ထားဝယ်မြို့ အစိုးရ အထက်တန်းကျောင်း တွင် လည်းကောင်း ပညာသင်ယူသည်။ ၁၀တန်း ပထမနှစ် ကျရှုံးသဖြင့် ၁၉၃၈ခုနှစ်တွင် မော်လမြိုင်မြို့ရှိ မိခင်နှင့်အတူပြန်လည်နေထိုင်ပြီး [[အမှတ် (၉) အခြေခံပညာအထက်တန်းကျောင်း မော်လမြိုင်|ရှင်မဟာဗုဒ္ဓဃောသ အမျိုးသားအထက်တန်းကျောင်း]] တွင် ၁၀တန်း ပညာ ဆက်လက် သင်ယူသည်။ ထိုနှစ်တွင် [[ဗိုလ်အောင်ကျော်|ဗိုလ်အောင်ကျော် သပိတ်]] ပေါ်ပေါက်ခဲ့ရာ ကျောင်း၏ သပိတ်မှောက် ကော်မတီတွင်ပါဝင်ပြီး [[ကျိုက်သံလန်စေတီ|ကျိုက်သံလန်]] သပိတ်စခန်းတွင် ခရိုင် ကော်မတီဝင် အဖြစ် ဆောင်ရွက်သည် သပိတ် လှန်ပြီးနောက် ၁၀တန်း စာမေးပွဲ ဖြေဆို အောင်မြင်သဖြင့် ထားဝယ်မြို့သို့ပြန်၍ နေထိုင်သည်။ == ရဲအုပ်ဘဝ == ကိုစိန်ဝင်းသည် ၁၉၄၀ ပြည့်နှစ် တွင် ရဲအဖွဲ့သို့ ဝင်ရောက်ပြီး မန္တလေးမြို့ ရှိ ရဲအုပ် သင်တန်းကျောင်း တွင် တစ်နှစ် သင်တန်း တက်သည်။ ၁၉၄၁ခုနှစ်တွင် ရဲအုပ် သင်တန်း အောင်မြင်ပြီး ထားဝယ်မြို့တွင် အလုပ်သင် ရဲအုပ် အဖြစ် တာဝန် ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၄၁ခုနှစ်တွင် ထားဝယ်မြို့ ကို ဂျပန်တပ်များ သိမ်းပိုက် လိုက်သောအခါ မော်လမြိုင်မြို့သို့ ပြန်လာခဲ့သည်။ == လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းမှု == === ဘီအိုင်အေသို့ ဝင်ရောက်ခြင်း === ၁၉၄၁ ခုနှစ်တွင် [[ကျိုက္ခမီ]] မှ [[မုဒုံ]]မြို့ သို့ ချီတက်လာသော [[ဗမာ့လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်]] (ဘီ-အိုင်-အေ)သို့ ဝင်ရောက်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ [[ရဲဘော်သုံးကျိပ်|ရဲဘော်သုံးကျိပ်ဝင်]] [[ဗိုလ်လက်ျာ]](သခင်လှဖေ)၏ တာဝန်ပေးချက်အရ [[ကော့ကရိတ်]]မြို့တွင် ဗမာ့ လွတ်လပ်ရေး တပ်များ ဖွဲ့စည်းစုရုံးပြီး မုဒုံသို့ ပြောင်းရွှေ့ စခန်းချကာ စစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုများ ပြုလုပ်သည်။ မုဒုံတွင် [[ဂျပန်]]တို့၏လက်နက် သိမ်းယူခြင်း ခံရသည်။ ဗိုလ်လက်ျာ ၏ အမိန့်ပေးချက်အရ တပ်များစုရုံးပြီး သင်္ဘောဖြင့် [[ရန်ကုန်]]မြို့ သို့ ချီတက်ခဲ့ရာ သင်္ဘောပေါ်ရောက် မှ ဂျပန်တို့က လက်နက်များ ပြန်လည် ပေးအပ်သည်။ ရန်ကုန်မြို့သို့ရောက်သောအခါ [[စိန့်အန်ထော်နီကျောင်း]]တွင် စခန်းချပြီး ရန်ကုန်မြို့ လုံခြုံရေးကို တာဝန် ယူရသည်။ စိန်ထော်နီ ကျောင်းမှ [[ဂေါ်ရာကုန်း]]သို့ တပ်များ ပြောင်းရွှေ့ ပြီးနောက် [[ဖျာပုံ]]မှ တပ်များကို တာဝန်ယူ သင်တန်းပေးကာ အုပ်ချုပ်ရသည်။ ထို့နောက် [[အင်းစိန်]]ခရိုင်တပ်များကို အုပ်ချုပ်ရန် ထပ်မံ တာဝန် ပေးအပ်ခြင်း ခံရပြီး အင်းစိန်တပ်များကို စုရုံးကာ [[ပဲခူး]]မြို့သို့ ပြောင်းရွေ့ခဲ့သည်။ === ဘီဒီအေ တွင် တာဝန်ထမ်းခြင်း === ကိုစိန်ဝင်းသည် ၁၉၄၂ခုနှစ်တွင် ဗမာ့ လွတ်လပ်ရေး တပ်မတော် ကို [[ဗမာ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်]] (ဘီ-ဒီ-အေ)အဖြစ် ပြောင်းလဲ ဖွဲ့စည်းသောအခါ ဘီ-ဒီ-အေတပ်ရင်း(၃) စက်သေနတ်ကြီး တပ်စု တပ်စုမှူး တာဝန် ထမ်းဆောင်သည်။ တပ်ရင်းများရှိ အရာရှိ(၁၀)ဦးစီ လူပေါင်း(၃၀)၊ မင်္ဂလာဒုံ- ဗိုလ်သင်တန်းကျောင်း၊ ပထမပတ် သင်တန်း တက်နေသူများ နှင့်အတူ ရွေးချယ်ခံယူ၍ သွားရောက်စစ်ပညာ သင်ယူရန်ဖြစ်သည်။ ရွေးချယ်ထားသည့် အရာရှိများကို တပ်ရင်းများတွင် စစ်ပညာများ သင်ကြားပေးလျက် ရှိသည်။ ဂျပန် အကြံပေး အရာရှိ '''ဒိုးအိ''' မှာ သူ တာဝန်ယူ ရသည့် တပ်ရင်း (၂)မှ အရာရှိ(၁၀)ဦးကို ပညာသင် အဖြစ် အားလုံး အရွေးချယ် ခံရစေချင်သည်။ စစ်ပညာများကို တပ်ရင်းတွင် ပြင်းပြင်းထန်ထန် သင်ကြားပေးခဲ့သည်။ အရာရှိများမှာ ဘီ-အိုင်-အေတွင် တပ်မှူး။ ဘီ-ဒီ-အေ၌ သုံးလိုင်းတစ်ပွင့် ပြန်တမ်းဝင် အရာရှိ အဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်း ခံရသူများကို ဂျပန် အကြံပေး အရာရှိများမှ ဂျပန်ပြည်သို့ စစ်ပညာ သင်ယူရန် စေလွှတ် လိုကြသည်။ နိုင်ငံတော် လွတ်လပ်ရေး မရရှိသေးပေ။ နံနက်ပိုင်း စစ်ပညာ သင်တန်း ပြီးသည့်အခါ နေ့လယ်တွင် သင်တန်းသား အရာရှိ ၃၀ မှ [[ပျဉ်းမနား]] ဗမာ့ကာကွယ်ရေး တပ်မတော် စစ်ဌာနချုပ်၌ ဂျပန်စာ သင်ယူခဲ့ရသည်။ ဗိုလ်ကြီး စိန်ဝင်းသည် သင်တန်းသား ခေါင်းဆောင်အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး ဂျပန်စာ သင်ကြား ပို့ချပေးသူမှာ ဗိုလ်မှူးအဆင့်ရှိ ဂျပန်ကြံပေးအရာရှိဖြစ်သည်။ ပျဉ်းမနားမြို့တွင် စစ်သင်တန်းများ ပြီးသည့်အခါ တပ်ရင်း (၂) ရန်ကုန်သို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ရသည်။ ရန်ကုန်မြို့၊ သိမ်ဖြူလမ်း [[ဝန်ကြီးများရုံး (ရန်ကုန်)|ဝန်ကြီးများရုံး]] နှင့် မျက်နှာချင်းဆိုင် အထက်တန်းကျောင်း အဆောက်အအုံရှိ ''ဦးဥတ္တမ - ဂတ်ကော'' ဂျပန်ဘာသာ စာသင် ကျောင်းကြီးတွင် အရာရှိ ၃၀ အား အထူး အစီအစဉ် အရ ထိုကျောင်းကြီးတွင် ဂျပန်စာ အချိန်ပြည့်သင်ခဲ့ရသည်။ <ref>မကွေးမြင့်မောင် တပ်မတော် စစ်သည်တစ်ဦး၏ မှတ်တမ်းများ။ (ရန်ကုန်၊ ဝင်းစာပေ၊ ၁၉၉၉) စာ ၂၄၂။</ref> တပ်ရင်း(၂)မှ တပ်ခွဲမှူး မှာ ဖက်ဆစ်တော်လှန်ရေးတွင် အထက်ဗမာပြည်တိုင်းမှူး၊ ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း၌ ကျဆုံးသွားသူ အောင်ပန်းမြို့တွင် အထိန်းအမှတ်ကျောက်တိုင် စိုက်ထူ ဂုဏ်ပြုခံရသူ၊ စစ်ကျောင်းကြီးများ ရှိနေ သည့်တပ်နယ်ကို ဗထူးတပ်မြို့ ဟု သတ်မှတ် ဂုဏ်ပြုခံရသော [[ဗထူး၊ ဗိုလ်မှူးကြီး|ဗိုလ်မှူး ဗထူး]] ဖြစ်သည်။ ဗိုလ်ကြီး စိန်ဝင်းသည် ထိုပုဂ္ဂိုလ် နှင့် ဗမာ့ လွတ်လပ်ရေး တပ်မတော် တွင် ထားဝယ်မြို့ မှ လိုက်ပါ လာခဲ့သည်။ ပျဉ်းမနား မြို့တွင် သင်တန်း တက်ပြီးနောက် ရခိုင်ရိုးမ သို့ ပြည်မြို့ မှ တစ်ဆင့် တပ်ရင်း တစ်ခုလုံး ချီတက်ရာတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၄ ခုနှစ် တွင် ပျဉ်းမနားမြို့ ၌ ဘီ-ဒီ-အေ တပ်ရင်း(၆) ဖွဲ့စည်းခဲ့ရာ စက်ကလေး သေနတ်ကြီး တပ်ခွဲ တပ်ခွဲမှူး အဖြစ် တာဝန် ပေးအပ်ခြင်း ခံရသည်။ ၁၉၄၅ခုနှစ်တွင် တပ်ရင်းမှူး အဖြစ် တိုးမြှင့် ထမ်းဆောင်ပြီး ပျဉ်းမနားမြို့ မှ [[သရက်]]မြို့ သို့ တပ်ရင်း ပြောင်းရွေ့သည်။ သရက် အနောက်ခြမ်း ကမ္မ၊ သရက်၊ [[မင်းလှမြို့၊ သရက်ခရိုင်|မင်းလှ]]၊ မင်းတုန်းမြို့များတွင် ဖက်ဆစ် တော်လှန်ရေး အတွက် စည်းရုံး လှုပ်ရှားမှု များပြုလုပ်သည်။ === ဖက်ဆစ် တော်လှန်ရေး === သရက်မြို့တွင် ၁၉၄၅ခုနှစ်၊မတ်လ ၂၇ ရက်နေ့၌ ဖက်ဆစ် တော်လှန်ရေး စတင်ဆင်နွဲသည် တော်လှန်ရေး တွင် [[ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း]] က ဗိုလ်မှူး အဆင့်သို့ တိုးမြှင့်ပေးသည်။ ဖက်ဆစ် တော်လှန်ရေး ဆင်နွဲနေစဉ် ဗိုလ်ချုပ် အောင်ဆန်းနှင့် မဟာမိတ်တပ်များ တွေ့ဆုံရေးကို ဗိုလ်မှူး စိန်ဝင်း မှ တာဝန်ယူ ဆောင်ရွက် ခဲ့ပြီးနောက် ဖက်ဆစ်ဂျပန်များကို တိုက်ထုတ်ရန် နတ်တလင်းမြို့သို့ တပ်များ ပြောင်းရွေ့၍ နတ်တလင်း အရှေ့ဘက်စမ်းကြီး၊ ဓမ္မငယ်၊ ကန်စု စစ်မျက်နှာကို တာဝန်ယူပြီး [[ပဲခူးရိုးမ]] အနောက်ခြမ်း စစ်ဆင်ရေး ကို ကွပ်ကဲခဲ့သည်။ ဖက်ဆစ်များ စစ်တောင်းသို့ ဆုတ်ခွာသောအခါ ဘီ-ဒီ-အေတပ်ရင်း(၆)ကို ဦးစီးပြီး ပဲခူးရှိ တိုင်းအမှတ်(၄)နှင့် ပူးပေါင်းခဲ့သည်။ [[စစ်တောင်း]]မြစ် စစ်မျက်နှာ တွင် ညောင်ကိုင်၊ ကဒွတ်၊ ဘိုးစပ္ပါယ်၊ ကျုံရဲ၊ ဗိုလ်ကတော် တို့ကို စစ်မျက်နှာ တစ်ခု အဖြစ် တာဝန် ယူခဲ့ရသည်။ ထို စစ်မျက်နှာ တွင် ဘီ-ဒီအေတပ်ရင်း(၆) ကို တပ်ရင်း (၁၀၆) မျိုးချစ် ဗမာ့တပ်မတော် ဟု ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းသည်။ ဗိုလ်ကြီး အဆင့်ဖြင့် တပ်ရင်း(၆)တပ်ရင်းမှူး တာဝန်ထမ်းဆောင် စဉ် ၁၉၄၅ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၄ ရက်နေ့တွင် တိုင်း(၇)စစ်ဌာနချုပ် စခန်းချရာ [[အာလံ]]([[မြေထဲ]])မြို့နယ်၊ ပြလို့ရွာတွင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနှင့် အတူ တိုင်း(၇)တိုင်းမှူး [[ဗိုလ်မှူးအောင်]](သခင်စံလှိုင်)၊ တပ်ရင်း(၂) တပ်ရင်းမှူး [[စန်းယု (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဗိုလ်ကြီးစန်းယု]] တို့နှင့် အတူ ဖက်ဆစ် တော်လှန်ရေး ပြင်ဆင်မှု များကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။ <ref>[[သခင်တင်မြ]]၊ ဖက်ဆစ်တော်လှန်းရေး ဌာနချုပ် နှင့် တိုင်း (၁၀) တိုင်း။ ၃ -ကြိမ်။ (ရန်ကုန်၊ မဟာနန္ဒ စာပေ၊ ၁၉၇၆) စာ ၃၃၄။ </ref> ဗိုလ်ကြီးစိန်ဝင်း သည် မတ်လ ၂၇ ရက်နေ့ နံနက်(၇)နာရီခန့်တွင် သရက်မြို့ အစွန်ရှိ တပ်ရင်း(၆) စစ်ဌာနချုပ် တွင် ဗိုလ်မှူးအောင်၊ [[စိန်မှန်၊ ဗိုလ်မှူး|ဗိုလ်ကြီးစိန်မှန်]]၊ တပ်ရင်း(၂)တပ်ရင်းမှူး ဗိုလ်စန်းယု တို့နှင့်အတူ မတ်လ ၂၇ ရက်နေ့ည၌ ဖက်ဆစ် ဂျပန်တို့အား စတင်တော်လှန်မည့် အစီအစဉ် နှင့် တပ်ရင်း/တပ်ခွဲများ ချီတက်ကြမည့်အစီအစဉ်၊ တပ်ချထားမည့် စခန်းများ နှင့် တိုက်ပွဲများ စတင်သည့် အစီအစဉ် တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်နှင့် တပ်ရင်းများအဆက်အသွယ်မပြတ်ရေး ရန်သူ့သတင်းများ အလျင်အမြန်ပို့ရေး နှင့် ပြည်သူလူထု အား ဖက်ဆစ် တော်လှန်ရေး နှင့် ပတ်သတ်၍ ဝါဒဖြန့်ချိ လှုံ့ဆော်ရေး အစီအစဉ်များ၊ ရပ်ရွာကာကွယ်ရေး နှင့် အုပ်ချုပ်ရေး ကိစ္စများကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။ ၁၉၄၅ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၇ ရက်နေ့တွင် ဗိုလ်ကြီးစိန်ဝင်း ဦးစီးသည့် တပ်ရင်း(၆)သည် ညနေ ၃ နာရီအချိန်တွင် [[မင်းတုန်]]နယ် သို့ ချီတက်ခဲ့သည်။ ည ၁၁ နာရီ ၃၀ မိနစ်အချိန်တွင် မင်းတဲရွာ ဘုန်းကြီးကျောင်း နှင့် အနီးအနားရှိ ချောင်းပြင်တွင် ရပ်နားခဲ့ပြီးနောက် တပ်ရင်း(၆)မှ ဂျပန် အကြံပေး အရာရှိ(၂)ဦးနှင့် တပ်ကြပ်ကြီး(၃)ဦး၊ တပ်ကြပ်(၁)ဦး တို့အား ဖမ်းဆီးရာ အဖမ်းမခဲ့ဘဲ ခုခံသဖြင့် ပစ်ခတ် သုတ်သင်ခဲ့ရသည်။ မင်းတဲမှ ဆက်လက်ချီတက်ခဲ့ရာ မတ်လ ၂၈ ရက်နေ့ နံနက် ၄ နာရီအချိန်တွင် တွင်းလယ်သို့ ရောက်ရှိ ရပ်နားခဲ့ပြီး ဖက်ဆစ် ဂျပန်တို့အား တိုက်ခိုက်ရန် တပ်ဖြန့်ခဲ့သည်။ ဗိုလ်ကြီးစိန်ဝင်း ဦးစီးသည် တပ်ရင်း(၆)သည် သရက်စခန်းသို့ဆက်လက်ချီတက်ခဲ့ပြီး ည၁၁ နာရီ အချိန်တွင် [[ပင်းအိုင်]] စခန်းတွင် တပ်စခန်းချခဲ့သည်။ မတ်လ ၃၁ ရက်နေ့တွင် တိုင်းမှူး ဗိုလ်မှူးအောင်၊ ဒုတိုင်းမှူး ဗိုလ်ကြီး စိန်မှန် တို့နှင့်အတူ ဗိုလ်ကြီးစိန်ဝင်းသည် စစ်သေနာပတိ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းထံသို့ သွားခဲ့ကြသည်။ ဧပြီလ ၄ ရက်နေ့တွင် ဗိုလ်ကြီး စိန်ဝင်း ဦးစီးသည် တပ်ရင်း(၆)သည် ပင်းအိုင်စခန်းမှ [[ပုဏ္ဏားရွာ]] သို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။ ဧပြီလ ၁၆ ရက်နေ့တွင် ရန်သူ(၃၀၀)ခန့် မင်းကုန်းမှ သရက်ဘက်သို့ ချီတက်လာကြရာ ညောင်ငယ်ရွာ တွင် ရှိသော တပ်ရင်း(၆) စက်ကြီးတပ်ခွဲမှ အရာခံတပ်ကြပ် ချစ်ထွန်းနှင့် ရဲဘော်တစ်ယောက် တို့သည် ဧရာဝတီ မြစ်ကြောင်း အတိုင်း အထက်မှ စုန်ဆင်းလာသော ရန်သူ လှေတစ်စင်းကို ကမ်းပါးပေါ်မှ ပစ်ခတ် တိုက်ခိုက်ရာ ရန်သူ လှေတစ်စင်း နှစ်မြှုပ်၍ လှေပေါ် ပါလာသော ဂျပန်(၃၀)ခန့်ကျဆုံးခဲ့သည်။ ဧပြီလ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ဗိုလ်ကြီးစိန်ဝင်း ဦးစီးသော တပ်ရင်း(၆) စစ်ဌာနချုပ် စခန်း ပုဏ္ဏားရွာ တွင် [[တပ်မှူးများ အစည်းအဝေး]] ကျင်းပခဲ့သည်။<ref>မြန်မာနိုင်ငံ စစ်သမိုင်း ပြတိုက်နှင့် တပ်မတော်မော်ကွန်းတိုက်၊ တပ်မတော်သမိုင်း(ဒုတိယတွဲ)၊ ၁၉၄၅ ဖက်ဆစ် တော်လှန်ရေးကာလ။ တ-ကြိမ်။ (ရန်ကုန်၊ သတင်းနှင့် စာနယ်ဇင်း လုပ်ငန်း၊ ၁၉၉၉) စာ ၇၇။ </ref> အစည်းအဝေး သို့ တိုင်း(၇)တိုင်းမှူး ဗိုလ်မှူးအောင်၊ ဗိုလ်ကြီးစိန်မှန်၊ တပ်ရင်း(၂)တပ်ရင်းမှူး ဗိုလ်စန်းယု၊ တပ်ရင်း(၆)တပ်ရင်းမှူး ဗိုလ်ကြီးစိန်ဝင်း စသည်တို့တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ဧပြီလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် တွင်းလယ် စခန်းတွင် တပ်ရင်း(၆)တပ်ခွဲ(၁)မှ ကင်းထောက်လာသော ရန်သူ(၇)ယောက်နှင့် တို့ တွေ့ဆုံ တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ရန်သူ(၅)ယောက်ကျဆုံးခဲ့သည်။ မေလ ၇ ရက်နေ့တွင် စစ်သေနာပတိ ဗိုလ်ချုပ် အောင်ဆန်း နှင့်အဖွဲ့၊ ဗိုလ်ကြီး စိန်ဝင်း၏ တပ်ရင်း(၆) စစ်ဌာနချုပ် စခန်း ပုဏ္ဏားရွာသို့ ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း အမိန့်အရ အထက်မင်းဘူး၊ မင်းလှနယ် စစ်ရေး အခြေအနေ နှင့် စက်မှုလက်မှု တပ်ရင်း(၂)၏ လှုပ်ရှားမှု အခြေအနေများ ကို သိရှိရန် တပ်ရင်း(၆)စစ်ဌာနချုပ်မှ တပ်စိတ် တစ်စိတ် ကို [[ဗိုလ်ထွန်းတင်]] ဦးစီးစေပြီး မင်းဘူးနယ် သို့ စေလွှတ် ထောက်လှမ်းစေခဲ့သည်။ ၁၉၄၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လကုန်တွင် ဗိုလ်ကြီးစိန်ဝင်း ဦးစီးသည့် တပ်ရင်း(၆)သည် တိုင်း(၇)စစ်ဌာနချုပ် လက်အောက်မှ တိုင်း(၄)စစ်ဌာနချုပ် လက်အောက်၊ ပဲခူး စစ်မျက်နှာ သို့ ပြောင်းရွှေ့ တာဝန် ထမ်းဆောင် ခဲ့ရသည်။ === ဗမာ့ သေနတ်ကိုင် တပ်ရင်းတွင် တာဝန်ထမ်းခြင်း === ဦးစိန်ဝင်း သည် [[ကန္ဒီ စာချုပ်]]အရ ဗမာ့တပ်မတော် ပြန်လည် ဖွဲ့စည်းသောအခါ ၁၉၄၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၁၀ ရက်နေ့တွင် ဒုဗိုလ် အဆင့်ဖြင့် စစ်ရုံးချုပ် တွင် ဌာနခွဲ အရာရှိ အဖြစ် တာဝန် ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ <ref>မြန်မာနိုင်ငံ စစ်သမိုင်း ပြတိုက်နှင့် တပ်မတော် မော်ကွန်းတိုက်၊ တပ်မတော်သမိုင်း(တတိယတွဲ)၊ ၁၉၄၅ − ၁၉၄၈ (ရန်ကုန်၊ သတင်းနှင့် စာနယ်ဇင်း လုပ်ငန်း၊ ၁၉၉၅) စာ ၆၀ </ref> ဆက်လက်၍ ဗမာ့ သေနတ်ကိုင် တပ်ရင်း (၃)တွင် တပ်စုမှူးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။ သန်လျင်မြို့တွင် စခန်းချနေစဉ် အတွင်း တပ်ခွဲ(၃) ကို ဦးစီး၍ [[ဒေးဒရဲ]]၊ [[ဖျာပုံ]]သို့ ပြောင်းရွေ့တာဝန်ယူရသည်။ ၁၉၄၆ခုနှစ်တွင် [[ကလော]]မြို့၌ အရာရှိငယ် သင်တန်း တက်ရောက် သည်။ ဆက်လက်၍ ဗိုလ်ကြီး အဆင့်ဖြင့် ဗမာ့ သေနတ်ကိုင် တပ်ရင်း(၃)တွင် ဒုတပ်ခွဲမှူး တာဝန် ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၄၇ခုနှစ်တွင် [[စစ်ဦးစီး တက္ကသိုလ်]] သို့ တက်ရောက်ပြီး ဗိုလ်မှူး အဆင့်ဖြင့် [[ဗမာ့ သေနတ်ကိုင် တပ်ရင်း]] (၃)တွင် တပ်ခွဲမှူး တာဝန် ပေးအပ်ခြင်း ခံရသည်။ လွတ်လပ်ရေး ပေးရန် [[တိုင်းပြုပြည်ပြု လွှတ်တော်]] ခေါ်သောအခါ သန်လျင်မြို့သို့ ပြန်၍ တပ်စုရုံးသည်။ ၁၉၄၇ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၁၉ ရက်နေ့တွင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း နှင့်အတူ [[အာဇာနည် ခေါင်းဆောင်ကြီးများ]] လုပ်ကြံ ခံရသော အခါ ရန်ကုန်သို့ တပ်များ ပြောင်းရွေ့ပြီး ရန်ကုန်မြို့ လုံခြုံရေးကို တာဝန်ယူရသည်။ ၁၉၄၇ခုနှစ်တွင် စစ်ရဲတပ်များ ဖွဲ့စည်းရေး အတွက် ပြည်ထဲရေး ဝန်ကြီးဌာန သို့ ဗိုလ်မှူး အဆင့်ဖြင့် အထူးအရာရှိ အဖြစ် ပြောင်းရွေ့ ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ == လွတ်လပ်ရေး ရပြီးခေတ် ကြိုးပမ်းမှု(၁၉၄၈-၁၉၈၅) == === ၁၉၄၈-၁၉၆၂ အတွင်းကြိုးပမ်းမှု === ဦးစိန်ဝင်းသည် ၁၉၄၈ခုနှစ်၊ လွတ်လပ်ရေးရပြီး ခြေလျင်တပ်များ ဖွဲ့စည်းသောအခါ [[မင်္ဂလာဒုံ]]ရှိ ခြေလျင်တပ်ရင်း(၁)တွင် ဗိုလ်မှူးအဆင့်ဖြင့် ဒုတပ်ရင်းမှူး တာဝန် ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ကရင် သောင်းကျန်းသူ များ ထကြွ ပုန်ကန်ချိန်တွင် [[အင်းစိန်တိုက်ပွဲ]]၊ [[စာဗူးတောင်းတိုက်ပွဲ]] များ၌ ပါဝင် တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၈ခုနှစ်တွင်ပင် ဒုဗိုလ်မှူးကြီးအဆင့်သို့ တိုးမြှင့်ခြင်းခံရပြီး ခြေလျင်တပ်ရင်း(၁) တပ်ရင်းမှူးတာဝန် ဆက်လက် ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၅၀ပြည့်နှစ်၊ ဇန်နဝါရိလ ၂၀ ရရက်နေ့တွင် [[ပထမအကြိမ် တပ်မှူးများညီလာခံ]] ၌ တပ်ရင်းမှူး တာဝန်ထမ်းဆောင်စဉ် တက်ရောက်ခဲ့သည်။<ref>မြန်မာနိုင်ငံ စစ်သမိုင်း ပြတိုက်နှင့် တပ်မတော် မော်ကွန်းတိုက်၊ တပ်မတော်သမိုင်း(စတုတ္ထတွဲ)၊ ၁၉၄၈ − ၁၉၆၂ (ရန်ကုန်၊ သတင်းနှင့် စာနယ်ဇင်း လုပ်ငန်း၊ ၁၉၉၆) စာ ၁၃၃။ </ref> ၁၉၅၁ခုနှစ် တွင် တောင်ပိုင်းတိုင်း စစ်ဌာနချုပ် ၌ စစ်ဦးစီးမှူး (ပထမတန်း) အဖြစ် လည်းကောင်း၊ ၁၉၅၁ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၈ ရက်နေ့တွင် ခြေမြန် တပ်မဟာ(၃)မှူးအဖြစ်လည်းကောင်း တပ်မှူးညီလာခံသို့ တက်ရောက် ခဲ့သည်။၁၉၅၂တွင် တန်းမြင့် အရာရှိ သင်တန်းတက်ရန် [[အင်္ဂလန်]] နိုင်ငံသို့ သွားရောက်ခဲ့ သည်။ ၁၉၅၃ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်မှူးကြီး အဆင့်သို့ တိုးမြှင့်ခံရပြီး တပ်မဟာ(၂)တပ်မဟာမှူး တာဝန် ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၅၆ ခုနှစ် တွင် ပိုင်းလော့ သင်တန်းတက်ရန် [[ထိုင်းနိုင်ငံ]] သို့ သွားရောက်ခဲ့သည်။ ၁၉၅၇ခုနှစ်တွင် တပ်မဟာ(၄) တပ်မဟာမှူးအဖြစ်လည်းကောင်း၊ ၁၉၅၈ခုနှစ်တွင် စစ်ရုံးချုပ်၌ တွဲဖက် စစ်ထောက်ချုပ် အဖြစ်လည်းကောင်း ထမ်းဆောင်သည်။ ဦးစိန်ဝင်းသည် ၁၉၅၈ခုနှစ်၊ [[အိမ်စောင့်အစိုးရ]] လက်ထက်တွင် အိုးအိမ်ဌာန၊ လမ်းဌာနနှင့် ပြန်လည်ထူထောင်ရေးဌာနများ၌ ဒုတိယ ဥက္ကဋ္ဌ တာဝန် ထမ်းဆောင် ခဲ့သည့်အပြင် စစ်ပစ္စည်းကြီးကြပ် ရေးအဖွဲ့ဥက္ကဋ္ဌ နှင့် တွဲဖက် စစ်ထောက်ချုပ် တာဝန်များ ကိုပါ ပူးတွဲထမ်းဆောင်ခဲ့ရသည်။ ၁၉၆၁ ခုနှစ် တွင် ဗိုလ်မှူးကြီး အဆင့်ဖြင့် တောင်ပိုင်းတိုင်း စစ်ဌာနချုပ် တိုင်းမှူး တာဝန်ထမ်းဆောင် နေရာမှ ဗိုလ်မှူးချုပ် အဆင့်သို့ တိုးမြှင့်ခြင်း ခံရသည်။ စစ်တိုင်းများ ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းသောခါ အလယ်ပိုင်းတိုင်း စစ်ဌာနချုပ် တိုင်းမှူးတာဝန် ထမ်းဆောင်သည်။ === ၁၉၆၂-၁၉၇၁ အတွင်းကြိုးပမ်းမှု === ၁၉၆၂ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂ ရက်နေ့တွင် တော်လှန်ရေးကောင်စီက နိုင်ငံတော် အခြေအနေ အရပ်ရပ်ကို ထိန်းသိမ်း တာဝန်ယူသောအခါ [[တော်လှန်ရေးကောင်စီ]]အဖွဲ့ဝင် ဖြစ်လာသည်။<ref>မြဝင်း၊ တပ်မတော် ခေါင်းဆောင်များ သမိုင်းအကျဉ်း (၁၉၄၁ မှ ၁၉၉၀ ပြည့်နှစ်အထိ)။ ၃ကြိမ် ရန်ကုန်၊ သတင်း နှင့် စာနယ်ဇင်းလုပ်ငန်း၊ ၁၉၉၂။ စာ ၃၁။ </ref> ၁၉၆၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၉ ရက်နေ့တွင် အလယ်ပိုင်းတိုင်း တိုင်းမှူးအနေဖြင့် တပ်မှူး ညီလာခံတက်ရောက်ခဲ့သည်။<ref>မြန်မာနိုင်ငံ စစ်သမိုင်း ပြတိုက်နှင့် တပ်မတော်မော်ကွန်းတိုက်၊ တပ်မတော်သမိုင်း(ပဉ္စမတွဲ)၊ ၁၉၆၂ − ၁၉၇၄ (ရန်ကုန်၊ သတင်းနှင့် စာနယ်ဇင်း လုပ်ငန်း၊ ၁၉၉၉) စာ ၁၂၃။</ref> ၁၉၆၃ ခုနှစ် တွင် မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ် ပါတီ ပါတီစည်းကမ်း ထိန်းသိမ်းရေး ကော်မတီဝင် တာဝန်ကိုပါ ပူးတွဲထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၆၄ခုနှစ်တွင် တော်လှန်ရေး အစိုးရအဖွဲ့ ပြည်သူ့လုပ်ငန်း နှင့်အိမ်ရာ ဆောက်လုပ်ရေး ဌာန တာဝန်ခံ(ဝန်ကြီး)အဖြစ် တာဝန် ပေးအပ်ခြင်း ခံရသည်။ ၁၉၇၁ခုနှစ်၊ ပထမအကြိမ် ပါတီ ညီလာခံ တွင် ပါတီ လုပ်ငန်း စိစစ်ရေး ကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ် ထပ်မံ ရွေးချယ် တင်မြှောက်ခြင်းခံရသည်။ === နိုင်ငံတော် ဝန်ကြီးချုပ် === ဝန်ကြီး အဖွဲ့ဝင်များအား တပ်မတော် မှ အငြိမ်းစား ယူခွင့်ပြုရေးမူအရ ၁၉၇၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၂၀ရက်နေ့တွင် တပ်မတော်မှ အငြိမ်းစားယူပြီး ဆောက်လုပ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန၊ ဝန်ကြီး တာဝန် ဆက်လက် ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၇၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၂၆ ရက်နေ့ ပထမအကြိမ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်နှင့် ပြည်သူ့ကောင်စီ အဆင့်ဆင့် ရွေးချယ်တင်မြှောက်ပွဲတွင် ထားဝယ်မြို့နယ် အမှတ်(၁)မဲဆန္ဒနယ်မှ ပြည်သူ့ လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ရွေးချယ်ခံရပြီး ပထမ အကြိမ် ပြည်သူ့လွတ်တော် အစည်းအဝေးက နိုင်ငံတော် [[ဝန်ကြီးချုပ်]] အဖြစ် ရွေးချယ်ခြင်း ခံခဲ့ရသည်။ ၁၉၇၇ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၈ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံတော် ဝန်ကြီးချုပ် အဖြစ် အနားယူပြီး ၁၉၇၇ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လတွင် ပြည်သူ့လွှတ်တော်၏ နိုင်ငံတော် ကောင်စီဝင် အဖြစ် ရွေးချယ်သတ်မှတ်ခြင်း ခံခဲ့ရသည်။ ၁၉၈၅ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ တွင် [[နိုင်ငံတော်ကောင်စီ]]ဝင် အဖြစ်မှ အငြိမ်းစားယူခဲ့သည်။ ==ဂုဏ်ပြုချီးကျူးခံရခြင်း== နိုင်ငံ့တာဝန်များကို ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်ခဲ့ခြင်းကြောင့် နိုင်ငံတော်က ချီးမြှင့်အပ်နှင်းသည့် [[စည်သူတံဆိပ်]]၊ [[သီရိပျံချီ|သီရိပျံချီဘွဲ့]]၊ [[အရေးတော်ပုံတံဆိပ်]]၊ [[လွတ်လပ်ရေး စည်းရုံးမှု တံဆိပ်]]၊ [[လွတ်မြောက်ရေး တံဆိပ်]]၊ [[လွတ်လပ်ရေး မော်ကွန်းဝင်]](ပထမဆင့်)နှင့် [[နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည်ဘွဲ့]] (ပထမဆင့်)တို့ကို ရရှိခဲ့သည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း နှစ်ချုပ်၊ ၁၉၉၄ (ရန်ကုန်၊ စာပေဗိမာန်၊ ၁၉၉၄) စာ ၁၈၆ </ref> ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၇ ရက်တွင် အမိန်ကြော်ငြာစာ အမှတ် ၆၂/၂၀၂၂ အရ ဦးစိန်ဝင်းအား [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ]]က [[ပြည်ထောင်စုစည်သူသင်္ဂဟ]]ဘွဲ့ဖြစ်သော [[သတိုးမဟာသရေစည်သူ]]ဘွဲ့ကို ချီးမြှင့်အပ်နှင်းခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=https://sacoffice.gov.mm/sites/default/files/2024-11/63-2022_0.pdf|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် ၆၃/၂၀၂၂ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့တံဆိပ်များ ချီးမြှင့်ခြင်း|work=sacoffice.gov|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date=၁၇ ဧပြီ ၂၀၂၂}}</ref> ==ပြည်ပခရီးများ== ဦးစိန်ဝင်း သည် နိုင်ငံတော် တာဝန်အရပ်ရပ်ကို ထမ်းဆောင်နေစဉ် အတွင်း နိုင်ငံခြား တိုင်းပြည်များသို့ တာဝန်ဖြင့် အကြိမ်ကြိမ် သွားရောက်ခဲ့သည်။ * ၁၉၅၂ ခုနှစ်တွင် အင်္ဂလန်နိုင်ငံ၊ * ၁၉၅၈ ခုနှစ်တွင် [[ဟောင်ကောင်]]၊ [[ဖိလစ်ပိုင်]]နှင့် ထိုင်းနိုင်ငံ များသို့ လည်းကောင်း၊ * ၁၉၅၉ ခုနှစ်တွင် [[အစ္စရေး]]နိုင်ငံနှင့် [[ဂျာမဏီ]] နိုင်ငံသို့လည်းကောင်း၊ * ၁၉၆၀ ခုနှစ်တွင် [[အမေရိကန်]]၊ * ၁၉၆၄ ခုနှစ်တွင် [[အိန္ဒိယ]] နိုင်ငံနှင့် [[ပါကစ္စတန်]] နိုင်ငံများ သို့လည်းကောင်း၊ * ၁၉၆၈ ခုနှစ်တွင် [[စင်ကာပူ]] နိုင်ငံနှင့် [[မလေးရှား]] နိုင်ငံ များသို့လည်းကောင်း၊ * ၁၉၇၂ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန် နိုင်ငံသို့လည်းကောင်း၊ * ၁၉၇၅ ခုနှစ်တွင် [[နီပေါ]] နိုင်ငံ သို့လည်းကောင်း၊ * ၁၉၇၆ ခုနှစ်တွင် [[သီရိလင်္ကာ]] နိုင်ငံ သို့ လည်းကောင်း သွားရောက်ခဲ့သည်။ ==မိသားစု== ၁၉၄၃ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၃ ရက်နေ့တွင် မန္တလေးမြို့နေ ဗိုလ်ကြီးဘဖေ၊ ဒေါ်မုန်းတို့၏သမီး ဒေါ်မြရွှေနှင့် လက်ထပ်ခဲ့သည်။ မြန်မာ့ လွတ်လပ်ရေး အတွက် သက်စွန့်ကြိုးပမ်း ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး နိုင်ငံတော် တာဝန်များကို စွမ်းစွမ်းတမံ ထမ်းဆောင်ခဲ့သော အငြိမ်းစား ဗိုလ်မှူးချုပ်၊ အငြိမ်းစား နိုင်ငံတော် ဝန်ကြီးချုပ် နှင့် အငြိမ်းစား နိုင်ငံတော် ကောင်စီဝင် ဦးစိန်ဝင်းသည် ၁၉၉၃ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၉ ရက်နေ့၌ ရန်ကုန်မြို့တွင် ကွယ်လွန် ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် ဇနီးဒေါ်မြရွှေ နှင့် # ဦးဖုန်းမင်းခေါင်+ဒေါ်အေးအေးသွယ်၊ # ဦးတင့်မင်းခေါင်+ဒေါ်မြင့်မြင့်အေး၊ # ဦးဌေးမင်းခေါင်၊ # ဦးကြည်မင်းခေါင်+ဒေါ်ဇင်မာအောင်၊ # ဦးသန့်မင်းခေါင်၊ # ဒေါ်မီမီဖိုးသာ၊ # ဦးအောင်မင်းခေါင်၊ # ဒေါ်ခင်ဦးလွင်၊ # ဒေါ်အေးအေးလွင် တို့ကျန်ခဲ့သည်။ ==ရည်ညွှန်း== *{{cite book | last = မင်းမင်းစိုး၊ ဝိဇ္ဇာဘွဲ့ (ဥပဒေ) | first = | authorlink = | title = ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ နိုင်ငံတော် သမ္မတ နှင့် ဝန်ကြီးချုပ်များ အတ္ထုပ္ပတ္တိ (၁၉၄၈ ခုနုစ် မှ ၁၉၈၈ခုနှစ် အထိ) | publisher = ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် စာကြည့်တိုက်နှင့် သုတပညာဌာန | series = | year = ၂၀၀၆ }} ==ကိုးကား== {{reflist}} {{မြန်မာနိုင်ငံတော်၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ}} {{Lifetime|၁၉၁၉|၁၉၉၃|}} [[Category:မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမားများ]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ]] [[Category:လွတ်လပ်ရေးမော်ကွန်းဝင်များ]] [[ကဏ္ဍ:တော်လှန်ရေးကောင်စီဝင်များ]] k8kamx5g5pn11pcqzinse7sjubaki7o ထွန်းတင်၊ သူရ 0 18743 880972 770341 2025-07-08T15:20:16Z Salai Rungtoi 22844 /* နိုင်ငံရေးဘဝ */ 880972 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | name= သူရဦးထွန်းတင် | native_name = | nationality=မြန်မာ | image= PM_Thura_Htun_Tin.JPG | imagesize = | order= [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဆဋ္ဌမမြောက် ဝန်ကြီးချုပ်]] | president= ဦး[[စိန်လွင်]]<br />ဦး[[အေးကို (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|အေးကို]]<br />ဦး[[မောင်မောင် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|မောင်မောင်]] | vicepresident= | term_start= ၂၆ ဇူလိုင် ၁၉၈၈ | term_end= ၁၈ စက်တင်ဘာ ၁၉၈၈ | predecessor= ဦး[[မောင်မောင်ခ (ဝန်ကြီးချုပ်)|မောင်မောင်ခ]] | successor=ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး[[စောမောင်၊ ဦး(ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|စောမောင်]] | birth_date={{birth date|1920|10|2|df=y}} | birth_place=[[မြစ်ကြီးနားမြို့]]၊ [[ဗြိတိသျှဘားမား]] | death_date= {{Death date and age|2020|5|1|1920|10|2|df=y}} | death_place= | spouse= | children= | religion=[[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]] | party=[[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]] | alma_mater=[[မန္တလေးတက္ကသိုလ်|မန္တလေးကောလိပ်]] | allegiance = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | branch = [[တပ်မတော်]] | serviceyears = <!--BC 5591--> | rank = [[File:Brigadier General Tatmadaw.gif|15px]] [[ဗိုလ်မှူးချုပ်]] | unit = | commands = | battles = | awards = }} '''သူရဦးထွန်းတင်''' (၂ အောက်တိုဘာ ၁၉၂၀–<ref name="bbc">{{cite web|url=http://www.bbc.com/burmese/in-depth-44085875|title=၉၇ နှစ် အရွယ် မြန်မာ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း|work=ဘီဘီစီ မြန်မာပိုင်း|author=ဘိုဘို|date=၁၁ မေ ၂၀၁၈|accessdate=၁၂ မေ ၂၀၁၈}}</ref>၁ မေ ၂၀၂၀) သည် ၁၉၈၈ ခုနှစ်ကာလတွင် မြန်မာနိုင်ငံ ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ ==ငယ်စဉ် နှင့် ပညာသင်ဘဝ== သူရထွန်းတင် ကို ၁၉၂၀ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂ ရက်နေ့တွင် [[မြစ်ကြီးနား]]မြို့၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ [[တို့ဗမာအစည်းအရုံး]]ဝင်ကျောင်းသား [[သံမဏိခေါင်းဆောင်]]နှင့် [[မြေအောက် တော်လှန်ရေး]] ခေါင်းဆောင် အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ဥပစာ(သိပ္ပံဘွဲ့)ရရှိခဲ့သည်။ ==ဝန်ထမ်းဘဝ== ၁၉၄၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် [[ဂျပန်ခေတ်]] တတိယပတ် စစ်တက္ကသိုလ် ဗိုလ်သင်တန်း တက်ရောက်ပြီး နိုဝင်ဘာ ၃၀ ရက် တွင် ကျောင်းဆင်းခဲ့သည်။ <ref>ဗိုလ်မင်းညို၊ ဂျပန်ခေတ် စစ်တက္ကသိုလ် (ရန်ကုန်၊ ပုဂံစာအုပ်တိုက်၊ ၁၉၆၉) စာ ၂၂၃</ref> လွတ်လပ်ရေး တိုက်ပွဲများတွင် ဗမာ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်တပ်ရင်း(၃)၊ တပ်ရင်း(၁)၊ မင်္ဂလာဒုံ စစ်တက္ကသိုလ်နှင့် တိုင်း(၇)စစ်ဌာနချုပ်၊ မျိုးချစ် ဗမာ့ တပ်မတော် တွင် တိုင်း(၇)နယ်မြေ၊ သနက(၄)တို့၌ တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ [[လွတ်လပ်ရေး မော်ကွန်းဝင်]] ပထမအဆင့်ကို ရရှိခဲ့သည်။ ၁၉၄၈-၁၉၄၉ ခုနှစ် အထိ တပ်ရင်း(၅)တွင် တပ်ခွဲမှူး အဖြစ် တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ မြန်မာပြည် လွတ်လပ်ရေး ရပြီးစ အချိန် [[ရောင်စုံသူပုန်]] ဟုခေါ်သော သောင်းကျန်းသူများ ထကြွနေသော အချိန်ဖြစ်သည်။ [[ကေအမ်ဒီအို]] တို့ကလည်း အင်အား အကြီးမားဆုံး နှင့် အပြင်းထန်ဆုံး ထိုးဖောက်စစ် ကို ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည်။ ကေအင်ဒီအို တို့ ထိုးစစ်သည် [[သံချပ်ကာကား]]များကို ရှေ့တန်းတင်၍ တိုက်ခိုက်သဖြင့် အင်းစိန်-ရန်ကုန် ကားလမ်းပေါ်ရှိ တပ်မတော်၏ ရှေ့တန်း ကာကွယ်ရေးစည်း ကျိုးပေါက်သွားခဲ့သည်။ [[စောဘင်ဆင်ခြံ]] ရှိ တပ်ရင်း ရှေ့တန်း ကွပ်ကဲရေးစခန်း လည်း ကျသွားခဲ့သည်။ ထိုအချိန် [[ဘီအိုင်အေ]] [[ဦးထွန်းရွှေ]] အိမ်၌ နေရာယူထားသော တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် မှ အခြေအနေ သိသိချင်း တပ်မှူးကြီး ကိုယ်တိုင် အသင့်ရှိသော ရေတပ်မတော်မှ [[ဘိုဖာအမြောက်]]''[[တံမြက်စည်း]]''ကို ကားလမ်းပေါ် တင်ပြီး ရန်သူ အားမတ်ကော်လံ အလာကို စောင့် အပစ်ခိုင်းခဲ့သည်။ တံမြက်စည်းက ပစ်ရန် အသင့် ဖြစ်လျှင်ဖြစ်ခြင်း ပစ်ကွင်းထဲသို့ ရန်သူကားများ ရောက်ရှိလာခဲ့ရာ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ရာ ချက်ကောင်းမှန်ပြီး ရန်သူ [[အားမတ်ကား]] မီးလောင်ပျက်စီးခဲ့သည်။ ရှေ့ဆုံးမှ ရန်သူ အားမတ်ကား၏ ကားမောင်းသူကို [[အရက်]]မူးအောင် တိုက်ထားပြီး ခြေထောက်ကို သံကြိုးခတ်ချည် သော့ခတ်ထားသဖြင့် ဆင်းမပြေးနိုင်ဘဲ နေရာတွင် [[ပွဲချင်းပြီး]] သေဆုံးခဲ့သည်။ ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန စစ်ရုံး ၌ ညအိပ်သော ဦးစီးချုပ်မှလည်း သတင်းရရချင်း အရန်ထားသောရေတပ်မှ [[ဗိုလ်ကြီး တော်မီရိုက်]]နှင့် ဘိုဖာအမြောက်မြား၊ [[ဗိုလ်ကြီး မောင်မောင်ကြီး]]၏ [[အော်လီကန်ဂမ်း]]များ စေလွှတ်ခဲ့သည်။ ယင်းကဲ့သို့ အားမတ်ကားတွေ ထိမှန်ပြီး မတက်နိုင်သော်လည်း ခြေလျင်နှင့်တစ်ဖွဲ့၊ ကားနှင့်တစ်ဖွဲ့ ကေအမ်ဒီအို တို့ ရန်ကုန်ကို ချီတက်ရန် ကြိုးစားခဲ့ကြသည်။ သို့သော် အင်းစိန်အဝင် ကြို့ကုန်း ဘိုးတော်[[ရာကျော်ကျောင်း]]တွင် တပ်စွဲထားသော ဗိုလ်ကြီး ထွန်းတင်၏ တပ်ခွဲ''ဂ''သည် နောက်မဆုတ်ဘဲကျန်ခဲ့သည်။ ဗိုလ်ကြီး ထွန်းတင်ကိုယ်တိုင် သတ္တိရှိရှိ နှင့် ဖြတ်ပြီး ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ရန်သူသည် စစ်သဘောအရ နောက်ကျောမလုံမှု နှင့် စစ်ထိုးမှုကို အထူး ကြောက်ကြရသည့် [[ထုံးတမ်းစဉ်လာ]]အရ တစ်ချိုးတည်းဆုတ်ခဲ့ရသည်။ ဗိုလ်ကြီးထွန်းတင်လည်း အင်းစိန်တိုက်ပွဲတွင် [[သူရဘွဲ့]]ချီးမြှင့်ခံခဲ့ရသည်။ အမှတ်(၄)ခြေလျင်တပ်ရင်း(ထိုစဉ်က အမှတ် ၄ ဂေါ်ရခါးသေနတ်ကိုင်တပ်ရင်း- ပထမဆုံးမြန်မာနိုင်ငံသား ဗမာလူမျိုးတပ်ရင်းမှူးအဖြစ်)နှင့်အတူ [[ရန်ကြီးအောင် စစ်ဆင်ရေး]]တွင် ပါဝင်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ တပ်ရင်းမှူး၊ ခေတ္တ တပ်မဟာမှူး၊ စစ်ဦးစီးမှူး (ပထမတန်း)(‌စီမံ/လေ့ကျင့်)၊ ၁၉၇၁ ခုနှစ်တွင် တပ်မတော် လေ့ကျင့်ရေးမှူး၊ တပ်ထိန်းချုပ်တာဝန်များကို ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ==နိုင်ငံရေးဘဝ== ၁၉၇၁ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၈ ရက်နေ့မှ ဇူလိုင်လ ၁၁ ရက်နေ့အထိကျင်းပခဲ့သော ပထမအကြိမ် ပါတီညီလာခံနှင့် ၁၉၇၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၈ ရက်နေ့မှ ၂၁ ရက်နေ့အထိ ကျင်းပသော ဒုတိယအကြိမ် ပါတီညီလာခံ နှင့် ၁၉၈၁ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ ၃ ရက်နေ့မှ ၈ ရက်နေ့အထိ ကျင်းပသော စတုတ္ထအကြိမ် ပါတီညီလာခံတို့၌ ပါတီဗဟို အလုပ်အမှုဆောင် ကော်မတီဝင် အဖြစ် ရွေးချယ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၇၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၂၇ ရက်နေ့မှ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၀ ရက်နေ့အထိ ကျင်းပခဲ့သော ပထမအကြိမ် ပြည်သူ့လွှတ်တော် နှင့်ပြည်သူ့ကောင်စီ အဆင့်ဆင့်ရွေးချယ်ပွဲ နှင့် ၁၉၇၈ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်နေ့မှ ၁၅ ရက်နေ့အထိကျင်းပခဲ့သောဒုတိယအကြိမ် ပြည်သူ့လွှတ်တော် နှင့် ပြည်သူ့ကောင်စီ အဆင့်ဆင့် ရွေးချယ်ပွဲ ၌ မြစ်ကြီးနား မဲဆန္ဒနယ်(၁)မှ ပြည်သူ့လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် အဖြစ် ရွေးချယ်ခြင်း ခံခဲ့ရသည်။ အလုပ်သမား ဝန်ကြီးဌာန ဝန်ကြီး၊ သမဝါယမ ဝန်ကြီးဌာန ဝန်ကြီး အဖြစ်တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၁ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၉ ရက်နေ့မှ ၁၂ ရက်နေ့အထိ ကျင်းပခဲ့သော တတိယ အကြိမ် ပြည်သူ့လွှတ်တော် ပထမ အစည်းအဝေး ၌ [[နတ္တလင်း]] မြို့နယ် မဲဆန္ဒနယ်(၁)မှ သူရဦးထွန်းတင် အား ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်၊ စီမံကိန်းနှင့် ဘဏ္ဍာရေး ဝန်ကြီးဌာန ဝန်ကြီးအဖြစ် ရွေးချယ် တင်မြှောက်ခြင်း ခံခဲ့ရသည်။ ၁၉၈၅ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၆ ရက်နေ့မှ ၂၀ ရက်နေ့ အထိ ကျင်းပခဲ့သော စတုတ္ထအကြိမ် ပြည်သူ့လွှတ်တော် နှင့် ပြည်သူ့ကောင်စီ အဆင့်ဆင့်ရွေးချယ်ပွဲတွင်လည်း ဒုတိယကြိမ်မြောက် ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်၊ စီမံကိန်း နှင့် ဘဏ္ဍာရေး ဝန်ကြီးဌာန ဝန်ကြီးအဖြစ် ထပ်မံ ရွေးချယ်ခြင်း ခံခဲ့ရသည်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၂၇ ရက်နေ့တွင် စတုတ္ထအကြိမ် ပြည်သူ့လွှတ်တော် အရေးပေါ် အစည်းအဝေး ကို ပြည်သူ့လွှတ်တော် အစည်းအဝေး ခန်းမ ၌ ကျင်းပခဲ့ရာ သူရဦးထွန်းတင် အား [[ဝန်ကြီးချုပ်]] အဖြစ် ရွေးချယ်တင်မြှောက်ခဲ့ ကြသည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း နှစ်ချုပ် ၁၉၈၉။ (ရန်ကုန်၊ စာပေဗိမာန်၊ ၁၉၈၉) စာ၂၄၃</ref> ၁၉၈၈ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၁၇ ရက်နေ့တွင် ဝန်ကြီးချုပ် တာဝန်မှ အနားယူခဲ့သည်။ ==ဂုဏ်ပြုချီးကျူးခံရခြင်းများ== [[စစ်မှုထမ်းကောင်းတံဆိပ်]]နှင့် [[နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည်ဘွဲ့]](ပထမအဆင့်)ကို ရရှိခဲ့သည်။ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၇ ရက်တွင် အမိန်ကြော်ငြာစာ အမှတ် ၆၂/၂၀၂၂ အရ ဦးထွန်းတင်အား [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ]]က [[ပြည်ထောင်စုစည်သူသင်္ဂဟ]]ဘွဲ့ဖြစ်သော [[မဟာသရေစည်သူ]]ဘွဲ့ကို ချီးမြှင့်အပ်နှင်းခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=https://sacoffice.gov.mm/sites/default/files/2024-11/63-2022_0.pdf|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် ၆၃/၂၀၂၂ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့တံဆိပ်များ ချီးမြှင့်ခြင်း|work=sacoffice.gov|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date=၁၇ ဧပြီ ၂၀၂၂}}</ref> ==ပြည်ပခရီးများ== ၁၉၇၇ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၂၄ ရက်နေ့တွင် [[ဩစတြီးယား]]နိုင်ငံသို့လည်းကောင်း၊ ၁၉၈၀ ပြည့်နှစ်၊ ဧပြီလ ၂၈ ရက်နေ့တွင် [[အင်ဒိုနီးရှား]]နိုင်ငံနှင့် [[ဂျပန်]]နိုင်ငံသို့လည်းကောင်း၊ စက်တင်ဘာလ ၂၃ ရက်နေ့တွင် [[အမေရိကန်]] နိုင်ငံသို့လည်းကောင်း၊ ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် [[ပြင်သစ်]]နိုင်ငံ သို့ လည်းကောင်း သွားရောက်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၆ ရက်နေ့တွင် ဂျပန်နိုင်ငံသို့ သွားရောက်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၂၁ ရက်နေ့တွင် [[နယ်သာလန်]]၊ [[ဗြိတိန်]]၊ [[ဗဲလဂျီယမ်]]နိုင်ငံသို့လည်းကောင်း၊ ဇွန်လ ၁၆ ရက်နေ့တွင် [[တရုတ်]]နိုင်ငံသို့လည်းကောင်း၊ အောက်တိုဘာလ ၂၈ ရက်နေ့တွင် တရုတ်နိုင်ငံသို့လည်းကောင်းသွားရောက်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၅ ခုနှစ်တွင် ဧပြီလ ၂၀ ရက်နေ့ မှ မေ ၂၀ ရက်နေ့အထိ ဂျပန်နိုင်ငံ၊ [[ထိုင်း]]နိုင်ငံ၊ [[မလေးရှား]]နိုင်ငံ တို့နှင့် အောက်တိုဘာလ ၁၂ ရက်နေ့တွင် [[ကိုရီးယား]]သမ္မတနိုင်ငံ၊ ၁၉၈၆ ခုနှစ်၊ မေလတွင် [[ဖိလစ်ပိုင်]]နိုင်ငံ၊ အောက်တိုဘာလ တွင် အမေရိကန် နိုင်ငံ၊ ၁၉၈၇ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၁၉ ရက်နေ့တွင် ဂျပန်နိုင်ငံ၊ စက်တင်ဘာလ ၁၅ ရက်နေ့တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံ တို့သို့ အသီးသီးသွားရောက်ခဲ့သည်။ == ကွယ်လွန်ခြင်း == သူရဦးထွန်းတင်သည် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် မေလ ၁ ရက်နေ့တွင် အမှတ် (၂) တပ်မတော် ဆေးရုံကြီး (ခုတင် ၅၀၀) တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် အသက် ၁၀၀ ရှိခဲ့ပြီဖြစ်သည်။<ref>{{cite journal|url=https://www.moi.gov.mm/npe/mal/?q=download/file/fid/5933|title=သူရဦးထွန်းတင် နာရေးကြေညာစာ|date=၂ မေ ၂၀၂၀|accessdate=၂ မေ ၂၀၂၀|journal=မြန်မာ့အလင်းသတင်းစာ}}{{Dead link|date=August 2021 }}</ref> ==ကိုးကား== *{{cite book | last = မင်းမင်းစိုး၊ ဝိဇ္ဇာဘွဲ့ (ဥပဒေ) | first = | authorlink = | title = ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ နိုင်ငံတော် သမ္မတ နှင့် ဝန်ကြီးချုပ်များ အတ္ထုပ္ပတ္တိ (၁၉၄၈ ခုနုစ် မှ ၁၉၈၈ခုနှစ် အထိ) | publisher = ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် စာကြည့်တိုက်နှင့် သုတပညာဌာန | series = | year = ၂၀၀၆ }} ==ရည်ညွန်း== {{reflist}} {{မြန်မာနိုင်ငံတော်၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ}} {{Lifetime|၁၉၂၀|၂၀၂၀}} [[Category:မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမားများ]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ]] [[Category:လွတ်လပ်ရေးမော်ကွန်းဝင်များ]] m4k7n44cqd14jo3wbhltpd2vj2srxiw မင်းအောင်လှိုင် 0 18849 880968 880578 2025-07-08T14:53:27Z Salai Rungtoi 22844 /* ကိုးကား */ 880968 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | honorific_prefix = [[ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး]] | name = မင်းအောင်လှိုင် | image = Мин Аун Хлайн в Татарстане 04 (25-06-2021) (crop 2).jpg |caption = မင်းအောင်လှိုင် (၂၀၂၁) | office = [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ]]<ref>{{cite web|title=ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံး အမိန့်အမှတ်(၉/၂၀၂၁) ၁၃၈၂ ခုနှစ်၊ ပြာသိုလပြည့်ကျော် ၆ ရက် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂ ရက်|url=http://www.dsinfo.org/node/957|website=|access-date=|language=|date=2 February 2021|accessdate=2 February 2021|archivedate=3 February 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210203131316/http://dsinfo.org/node/957}}</ref> | predecessor = ဒေါ်[[အောင်ဆန်းစုကြည်]]<br>([[နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်|အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်]] အဖြစ်) | successor = | deputy = [[စိုးဝင်း (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|စိုးဝင်း]] | president = ဦး[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|မြင့်ဆွေ]] (ယာယီ) <br> ''ကိုယ်တိုင်'' (ယာယီ) | term_start = ၂ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ | term_end = | office1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ]] | status1 = ယာယီ (တာဝန်) | predecessor1 = ဦး[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|မြင့်ဆွေ]] (ယာယီ) | successor1 = | president1 = | primeminister1 = ''ကိုယ်တိုင်'' | deputy1 = [[စိုးဝင်း (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|စိုးဝင်း]] | term_start1 = ၂၂ ဇူလိုင် ၂၀၂၄ | term_end1 = | office2 = မြန်မာနိုင်ငံ၏ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ စာရင်း|၁၂ဦးမြောက်]]<!--ဝန်ကြီးချုပ်အမည်ဖြင့် ရာထူးယူခဲ့သူများကိုသာ ထည့်တွက်ထားခြင်းဖြစ်သည်။--> [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|ဝန်ကြီးချုပ်]]<ref>{{Cite news |url=http://www.xinhuanet.com/english/asiapacific/2021-08/01/c_1310100662.htm |title=Myanmar forms caretaker government: State Administration Council |accessdate=2 August 2021 |archivedate=19 February 2023 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20230219074722/http://www.xinhuanet.com/english/asiapacific/2021-08/01/c_1310100662.htm }}</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/myanmar-military-ruler-promises-elections-says-ready-work-with-asean-2021-08-01/|title=Myanmar army ruler takes prime minister role, again pledges elections|accessdate=2 August 2021|archivedate=1 August 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210801191831/https://www.reuters.com/world/asia-pacific/myanmar-military-ruler-promises-elections-says-ready-work-with-asean-2021-08-01/}}</ref> | president2 = ဦး[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|မြင့်ဆွေ]] (ယာယီ) | predecessor2 = ဦး[[သိန်းစိန် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|သိန်းစိန်]] (၂၀၁၁) | successor2 = | deputy2 = {{list collapsed|title=''စာရင်း''| *[[စိုးဝင်း (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|စိုးဝင်း]] *[[မြထွန်းဦး]] *[[တင်အောင်စန်း]] *[[စိုးထွဋ်]] *[[ဝင်းရှိန်]] }} | term_start2 = ၁ ဩဂုတ် ၂၀၂၁ | term_end2 = | office3 = [[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]] | predecessor3 = ဦး[[သန်းရွှေ]] | successor3 = | president3 =ဦး[[သိန်းစိန်]] <br> ဦး[[ထင်ကျော်]] <br> ဦး[[ဝင်းမြင့် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဝင်းမြင့်]] <br> ဦး[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|မြင့်ဆွေ]] (ယာယီ) <br> ''ကိုယ်တိုင်'' (ယာယီ)(တာဝန်) | 1blankname3 = {{nowrap|အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်}} | 1namedata3 = ဒေါ်[[အောင်ဆန်းစုကြည်]] | deputy3 = [[စိုးဝင်း (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|စိုးဝင်း]] | term_start3 = ၃၀ မတ် ၂၀၁၁ | term_end3 = | party = | birth_date = {{birth date and age|1956|7|3|df=y}} | birth_place = [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]] ၊ [[မင်းဘူးမြို့]] | death_date = | death_place = | nationality = ထားဝယ် | parents = ပန်းချီဦးခင်လှိုင်(ထားဝယ်)<ref>{{cite web |title=သီတဂူဆရာတော် ရေစက်ချအနုမောဒနာတရားဟောကြားချီးမြှင့်ခြင်း |url=https://thesitagu.org/index.php/academics/yangon/970-2020-01-27-03-08-48 |website=thesitagu.org |access-date=၂၃ ဧပြီ ၂၀၂၂ |date=၂၅ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၀}}</ref>၊ ဒေါ်လှမူ(ထားဝယ်)<ref name="cincds">{{cite web |title=တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်နှင့် ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံ Politic မဂ္ဂဇင်းတို့၏ မေးမြန်းဖြေကြားမှုများကို Politic မဂ္ဂဇင်း၌ ထည့်သွင်းဖော်ပြ |url=https://cincds.gov.mm/node/8613?d=1 |website=cincds.gov.mm |access-date=၂၃ ဧပြီ ၂၀၂၂ |date=၇ ဩဂုတ် ၂၀၂၀}}</ref> | spouse = ဒေါ်[[ကြူကြူလှ]] | children = [[အောင်ပြည့်စုံ]]<br/>[[ခင်သီရိသက်မွန်]] | alma_mater = [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]] ([[LL.B]])<br/>[[စစ်တက္ကသိုလ်]] | website = {{url|www.seniorgeneralminaunghlaing.com.mm}} | nickname = | allegiance = {{flag|Myanmar}} | branch = {{army|Myanmar}} | serviceyears = ၁၉၇၄–လက်ရှိ | rank = [[File:Senior General.gif|15px]] [[ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး]] | unit = | commands = {{flagicon image|Commander in Chief flag of Myanmar.svg}} ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် | battles = [[ပြည်သူ့ခုခံတော်လှန်စစ်]] | awards = {{unbulleted list | [[သတိုးမဟာသရေစည်သူ]] | [[သတိုးသီရိသုဓမ္မ]] | [[:en:Orders, decorations, and medals of Malaysia|Honorary Malaysian Armed Forces Order for Valour (First Degree)]] | [[:en:Orders, decorations, and medals of Malaysia|Gallant Commander of Malaysian Armed Forces]] | Knight Grand Cross First Class of the Most Exalted [[ဆင်ဖြူတော်ဝင်သူရဲကောင်းဘွဲ့တံဆိပ်]] }} | ethnicity = |honorific prefix=[[ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး]]<br>[[သတိုးမဟာသရေစည်သူ]] [[သတိုးသီရိသုဓမ္မ]] |appointed=ကိုယ်တိုင် }} [[ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး]] [[သတိုးမဟာသရေစည်သူ]] [[သတိုးသီရိသုဓမ္မ]]<ref name="cincds2">{{Cite web|url=https://cincds.gov.mm/node/20635?d=1|title=''နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး သတိုးမဟာသရေစည်သူ သတိုးသီရိသုဓမ္မ မင်းအောင်လှိုင် (၇၅)နှစ်မြောက် စိန်ရတုလွတ်လပ်ရေးနေ့ အခမ်းအနားသို့ တက်ရောက်မိန့်ခွန်းပြောကြားပြီး ဂုဏ်ပြုစစ်ကြောင်းများ၏ အလေးပြုခြင်းခံယူ''|date=04-01-2023|access-date=10-01-2023|publisher=[[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်|တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံး]]}}</ref><ref name="mrtv">{{Cite web|url=https://www.mrtv.gov.mm/index.php/en/news-178464|title=''နိုင်ငံတော် စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ၊ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး သတိုးမဟာသရေစည်သူ သတိုးသီရိသုဓမ္မ မင်းအောင်လှိုင် (၇၅) နှစ်မြောက် စိန်ရတုလွတ်လပ်ရေးနေ့ အခမ်းအနားသို့ တက်ရောက်မိန့်ခွန်းပြောကြား''|publisher=[[MRTV]]|date=04-01-2023|access-date=10-01-2023}}</ref> '''မင်းအောင်လှိုင်'''သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]၏ တပ်မတော်သား တစ်ဦးဖြစ်ပြီး၊ [[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]] ရာထူးနေရာ၌ လက်ရှိ တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသူဖြစ်သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|စစ်အာဏာသိမ်း]]ပြီးနောက် [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ]] အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်လျက်ရှိသည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၁ ရက်နေ့တွင် ဖွဲ့စည်းခဲ့သော [[အိမ်စောင့်အစိုးရ (၂၀၂၁)|အိမ်စောင့်အစိုးရ]]တွင်လည်း ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် မိမိကိုယ်တိုင် ခန့်အပ်ကာ တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသည်။ [[အိမ်စောင့်အစိုးရ (၂၀၂၁)|အိမ်စောင့်အစိုးရ]]၏ အစိုးရအကြီးအကဲအဖြစ် အုပ်ချုပ်ရေးအာဏာနှင့် ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဥပဒေပြုရေးအာဏာတို့ကို ကိုယ်တိုင်ကျင့်သုံးလျက်ရှိသည်။၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၂၂ ရက်တွင် ယာယီသမ္မတ [[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]]မှ ကျန်းမာရေးမကောင်းတော့သဖြင့် ယာယီသမ္မတတာဝန်များကို လက်လွှဲပေးခဲ့ရာ  ထိုနေ့မှာပင် သူသည် ယာယီသမ္မတ(တာဝန်)ယူသူလည်း ဖြစ်လာသည်။<ref>ယာယီသမ္မတရာထူးအားယူ</ref> သူသည် [[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]] ရာထူးကို ၂၀၁၁ ခုနှစ် မတ်လ ၃၀ ရက်နေ့တွင် လက်ခံခဲ့သည်။ သူသည် [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|နိုင်ငံတော်သမ္မတ]] ဦးဆောင်သော အဖွဲ့ဝင် (၁၁) ဦးပါဝင်သည့် [[အမျိုးသား ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီ|အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့်လုံခြုံရေးကောင်စီ]]၏ (NDSC) ၏အဖွဲ့ဝင်လည်းဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web |title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ |url=http://www.burmalibrary.org/docs5/Myanmar_Constitution-2008-en.pdf |access-date=5 November 2019 |archive-date=16 August 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190816065930/http://www.burmalibrary.org/docs5/Myanmar_Constitution-2008-en.pdf }}</ref> သူသည် ယခင်က မြန်မာနိုင်ငံ[[မြန်မာနိုင်ငံ ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန|ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန]]၏ ညှိနှိုင်းကွပ်ကဲရေးမှူး (ကြည်း၊ရေ၊လေ) ဖြစ်သည်။<ref>https://www.irrawaddy.com/news/burma/min-aung-hlaing-appointed-vice-senior-general.html</ref>ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ [[ရိုဟင်ဂျာ လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု|ရိုဟင်ဂျာလူမျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်မှု]]အတွက် အဓိကတာဝန်ရှိသူလည်းဖြစ်သည်။ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒတွင် သူသည် [[အာဆီယံ]]၏လွှမ်းမိုးမှုကို တွန်းလှန်ပြီး ရုရှား၊ တရုတ်၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံတို့အပေါ် ပိုမိုအားကိုးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=China, Russia, India enabling Myanmar’s military rule: Report |url=https://www.aljazeera.com/news/2022/11/2/china-russia-india-enabling-myanmars-military-report |access-date=7 February 2023 |work=[[Al Jazeera]] |date=2 November 2022 |accessdate=24 February 2023 |archivedate=7 February 2023 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20230207033107/https://www.aljazeera.com/news/2022/11/2/china-russia-india-enabling-myanmars-military-report }}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar warns ASEAN that pressure would be counterproductive |url=https://www.aljazeera.com/news/2022/10/28/myanmar-warns-asean-that-pressure-for-peace-is-counterproductive?traffic_source=KeepReading |access-date=7 February 2023 |work=[[Al Jazeera]] |date=28 October 2022 |accessdate=24 February 2023 |archivedate=7 February 2023 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20230207051251/https://www.aljazeera.com/news/2022/10/28/myanmar-warns-asean-that-pressure-for-peace-is-counterproductive?traffic_source=KeepReading }}</ref> သူ၏ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုများနှင့် အကျင့်ပျက်ခြစားမှုများကြောင့် နိုင်ငံတကာ၏ အရေးယူပိတ်ဆို့မှုများ ဆက်တိုက်ချမှတ်ခံခဲ့ရလျက်ရှိသည်။ ၂၀၂၂ ခုနှစ် [[ဒီမိုကရေစီ|ဒီမိုကရေစီ အညွှန်းကိန်း]]၏ အဆင့်သတ်မှတ်ချက်များအရ သူ၏လက်‌ထက်မြန်မာနိုင်ငံသည် အာဖဂန်နစ္စတန်ပြီးလျှင် ဒုတိယအာဏာရှင်အဆန်ဆုံးနိုင်ငံဖြစ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar Ranked Second-Least Democratic Nation in World |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-ranked-second-least-democratic-nation-in-world.html |access-date=7 February 2023 |work=[[The Irrawaddy]] |date=10 February 2022}}</ref> ၂၀၂၃ ဧပြီလ ၁၃ တွင် [[တိုင်းစ်|တိုင်းမ်စ်]]မဂ္ဂဇင်းမှ သူ့အား "၂၀၂၃ ခုနှစ်၏ ဩဇာအရှိဆုံး လူပုဂ္ဂိုလ် ၁၀၀" ထဲတွင် ထည့်သွင်းခဲ့ပြီး "နိုင်ငံကိုအပယ်ခံဘဝသို့ ရောက်စေခဲ့သည်" ဟူ၍ဖော်ပြထားသည်။<ref>{{cite web |last1=Campbell |first1=Joshua |title=Min Aung Hlaing |url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2023/6269857/min-aung-hlaing/ |website=The 100 Most Influential People of 2023 |publisher=[[တိုင်းစ်|TIME]] |access-date=16 April 2023 |date=13 April 2023 |quote=Min Aung Hlaing has returned Myanmar to a pariah state and made it the world’s second most authoritarian regime, per the Economist Intelligence Unit’s 2022 Democracy Index. Only Taliban-ruled Afghanistan ranked worse. |archive-date=16 April 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230416064524/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2023/6269857/min-aung-hlaing/ }}</ref> ==ကိုယ်ရေးအကျဉ်း== [[File:Thai delegation with Burmese SPDC.jpg|thumb|၂၀၁၀ပြည့်နှစ်က ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသန်းရွှေက ထိုင်းနိုင်ငံဝန်ကြီးချုပ် [[အဘီစစ် ဝိဇ္ဇာဇီဝ]]အား လက်ခံတွေ့ဆုံရာ ထိုစဉ်ကညှိကွပ် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးမင်းအောင်လှိုင်အား ဘေးတွင်တွေ့ရစဉ်]] ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် (ကြည်း ၁၄၂၃၂)<ref>{{cite web|title=တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်အဖြစ် ပြန်လည်အတည်ပြုခန့်အပ်ခြင်း|url=https://www.gad.gov.mm/sites/default/files/3_ttpmettaakaakyeruiiciikhpaphc_pnlnnyattnnypkhnapkhng.pdf|accessdate=16 June 2021|archivedate=24 June 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210624195531/https://www.gad.gov.mm/sites/default/files/3_ttpmettaakaakyeruiiciikhpaphc_pnlnnyattnnypkhnapkhng.pdf}}</ref> ကို ခရစ်နှစ် ၁၉၅၅-ခုနှစ်တွင် အစိုးရဝန်ထမ်းဖြစ်သည့် ဖခင်တာဝန်ကျရာ[[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[မင်းဘူးမြို့]]တွင် မွေးဖွားသည်။<ref>{{cite web|url=https://www.facebook.com/popularnewsjournal/videos/361626864949685 |title=တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် နှင့် Popular News အင်တာဗျူး|work=Popular News Journal|access-date=၁၃ ဇွန် ၂၀၂၃ |date= ၃ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၀ }}</ref> ဖခင်ဖြစ်သူ ဦးသောင်းလှိုင်(ခေါ်)ဦးခင်လှိုင်မှာ အစိုးရဝန်ထမ်းဖြစ်ပြီး ပန်းချီဆရာတစ်ဦးလည်း ဖြစ်သည်။မိဘနှစ်ပါးစလုံးသည် ထားဝယ်ဇာတိဖြစ်ကြပြီး ထားဝယ်လူမျိုးများဖြစ်သည်။<ref name="cincds"/> ၁၉၆၁ ခုနှစ်မှ ၁၉၆၆ ခုနှစ်အထိ မန္တလေးမြို့၊ ၁၉၆၇ ခုနှစ်မှ ၁၉၇၂ ခုနှစ်အထိ ရန်ကုန်မြို့တို့တွင် ပညာသင်ကြားခဲ့ပြီး<ref name="cincds"/> ၁၉၇၂ ခုနှစ်တွင် တက္ကသိုလ်ဝင်တန်းကို [[အ.ထ.က(၁)လသာ]] (Central) ကျောင်းမှ အောင်မြင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်သစ်နှင့် အမေရိကန် မြန်မာ တပ်မတော်နှစ်ရပ် ဆက်ဆံရေး - အပိုင်း (၁) |url=http://burmese.voanews.com/content/article-04-02-11-soldiers-talk054-119117354/1245642.html |access-date=6 September 2014 |archive-date=5 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160305092756/http://burmese.voanews.com/content/article-04-02-11-soldiers-talk054-119117354/1245642.html }}</ref> ၁၉၇၃-၇၄ ခုနှစ်တွင် [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]] ဥပဒေပညာ တက်ရောက်သင်ကြားရင်း ၁၉၇၄ ခုနှစ်တွင် [[စစ်တက္ကသိုလ်]] ဗိုလ်လောင်းသင်တန်း အပတ်စဉ် (၁၉) ဝင်ခွင့်ရရှိခဲ့ရာ [[ပြင်ဦးလွင်မြို့]]ရှိ [[စစ်တက္ကသိုလ်]]သို့ တက်ရောက်ခဲ့ပြီး သိပ္ပံဘွဲ့ရရှိခဲ့သည်။ နိုင်ငံတော်ကာကွယ်ရေးတက္ကသိုလ်မှ မဟာဝိဇ္ဇာ(ကာကွယ်ရေး)ဘွဲ့ကိုလည်း ရရှိခဲ့သည်။ အရာရှိငယ်ဘဝတွင် မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် အမှတ်(၈၆) ခြေလျင်တပ်ရင်းတွင် ထမ်းဆောင်ခဲ့ဖူးသည်။ (အမှတ်(၃၆၉)ခြေမြန်တပ်ရင်း)နမခလက်အောက်ခံတပ်ရင်း တပ်ရင်းမှူး၊ အမှတ်(၃၃) ခြေမြန်တပ်မဌာနချုပ်တွင် စစ်ဦးစီးမှူး(ပထမတန်း)နှင့် နည်းဗျူဟာမှူး တာဝန်များ၊ အမှတ်(၄၄) ခြေမြန်တပ်မဌာနချုပ် တပ်မမှူး၊ စစ်တက္ကသိုလ် ကျောင်းအုပ်ကြီး၊ အနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်နှင့် တြိဂံဒေသတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် တိုင်းမှူး တာဝန်များအပြင် အမှတ်(၂) စစ်ဆင်ရေးအထူးအဖွဲ့မှူးတာဝန်ကိုပါ ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကာလတွင် [[ညှိနှိုင်းကွပ်ကဲရေးမှူး(ကြည်း၊ ရေ၊ လေ)]] ဖြစ်လာပြီး ၂၀၁၁ မတ် ၃၁ မှ စတင်ကာ [[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]] ရာထူးကို ဗိုလ်ချုပ်ကြီးအဆင့်ဖြင့် စတင်တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ==တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်တာဝန်== ===၂၀၁၁-၂၀၁၆ : ပြည်ထောင်စုကြံခိုင်ရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီအစိုးရ ကာလ=== ၂၀၁၁ခုနှစ် မတ်လ ၃၀ရက်နေ့တွင် [[နအဖ]]အစိုးရမှ [[ဦးသိန်းစိန် အစိုးရ|ဦးသိန်းစိန်အစိုးရ]]အသစ်ထံ တရားဝင် အာဏာလွှဲပြောင်းပေးအပ်ချိန်တွင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်မှာ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဖြစ်လာသည်။ သူသည် သူ့ထက် ပို၍ဝါကြီးသောသူများကို ကျော်ဖြတ်၍ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။<ref name=":6">{{Cite web |date=12 January 2021 |title=Could Min Aung Hlaing's retirement break the political deadlock? |url=https://www.frontiermyanmar.net/en/could-min-aung-hlaings-retirement-break-the-political-deadlock/ |access-date= |website=Frontier Myanmar |language=en-US |archive-date=30 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210130143558/https://www.frontiermyanmar.net/en/could-min-aung-hlaings-retirement-break-the-political-deadlock/ }}</ref>တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဖြစ်လာချိန်တွင် သူသည် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးအဆင့်သာ ဖြစ်သေးသည်။[[ဒုတိယတပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]]ဖြစ်သူ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး [[စိုးဝင်း (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|စိုးဝင်း]]သည်လည်း ဗိုလ်ချုပ်အဆင့်သာ ဖြစ်သေးသည်။ ၎င်းတိုကို ခန့်အပ်ကြောင်းကို တရားဝင် လူသိရှင်ကြား ကြေညာခဲ့ခြင်းမရှိပဲ ထိုနေ့က လွှတ်တော်အစည်းအဝေးကျင်းပမှသာ တရားဝင်သိရှိခဲ့ကြရသည်။<ref name="mmsp">{{Cite web|url=https://www-bbc-com.cdn.ampproject.org/v/s/www.bbc.com/burmese/burma/2011/03/110330_breakingnews.amp?amp_js_v=a6&amp_gsa=1&usqp=mq331AQKKAFQArABIIACAw%3D%3D#aoh=16323623508558&referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com&amp_tf=From%20%251%24s&ampshare=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fburmese%2Fburma%2F2011%2F03%2F110330_breakingnews|title=အစိုးရသစ်ကို အာဏာလွှဲအပ် လိုက်ပြီ|access-date=23 September 2021|archive-date=19 February 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230219084210/https://www-bbc-com.cdn.ampproject.org/v/s/www.bbc.com/burmese/burma/2011/03/110330_breakingnews.amp?amp_js_v=a6&amp_gsa=1&usqp=mq331AQKKAFQArABIIACAw==#aoh=16323623508558&referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com&amp_tf=From%20%251%24s&ampshare=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fburmese%2Fburma%2F2011%2F03%2F110330_breakingnews}}</ref> ၂၀၁၂ခုနှစ် (၆၇)နှစ်မြောက် တပ်မတော်နေ့အကြောင်း သတင်းများတွင် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်အား ဗိုလ်ချုပ်ကြီး အဆင့်ဖြင့်သာ ဖော်ပြခဲ့ကြပြီး<ref>{{Cite web|url=https://www.burmalibrary.org/sites/burmalibrary.org/files/obl/docs13/MA2012-03-28.pdf|title=မြန်မာ့အလင်းသတင်းစာ (၂၈.၃.၂၀၁၂)}}</ref>ဧပြီလ (၃)ရက်​နေ့တွင် ထုတ်​ဝေ​သော နိုင်ငံပိုင်သတင်းစာတွင် ဖော်ပြထားသော သတင်း၌ [[အာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေး]]တက်ရောက်ရန် ထွက်ခွာသွားသော နိုင်ငံတော်သမ္မတ [[ဦးသိန်းစိန်]]ကို လေဆိပ်၌လိုက်ပါ ပို့ဆောင်သူများစာရင်းတွင် တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ဟု ပါရှိခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.burmalibrary.org/sites/burmalibrary.org/files/obl/docs13/MA2012-04-03.pdf|title=မြန်မာ့အလင်းသတင်းစာ (၃.၄.၂၀၁၂)}}</ref> ထို့ကြောင့် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်သည် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးအဆင့်မှ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး ဖြစ်လာခဲ့သည်။<ref name="David">David Paquette, [http://www.irrawaddy.org/archives/1890 "Min Aung Hlaing Appointed Vice-Senior General"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150724081319/http://www.irrawaddy.org/archives/1890 |date=24 July 2015 }}, ''The Irrawaddy'', 3 April 2012.</ref> ၂၀၁၃ခုနှစ် မတ်လ (၂၄)ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံတော်သမ္မတရုံးမှ ကျင်းပသော ဆွမ်းကပ်လှူပွဲသို့ ဇနီးဖြစ်သူ ဒေါ်[[ကြူကြူလှ]] တက်ရောက်ခဲ့ရာ ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်၏ ရာထူးအဆင့်အတန်းကို ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးဟု ဖော်ပြခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.burmalibrary.org/sites/burmalibrary.org/files/obl/docs21/Mirror2013-03-25.pdf|title=​ကြေးမုံသတင်းစာ (၂၅.၃.၂၀၁၃)}}</ref> မတ်လ (၂၇) ရက်နေ့ (၆၈)နှစ်မြောက် တပ်မတော်နေ့ မိန့်ခွန်းပြောကြားရာတွင်မူ ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်၏ အဆင့်ကို ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးဟု ဖော်ပြခဲ့ကြသည်။ ဤသို့ဖြင့် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်သည် မြန်မာ့တပ်မတော်၏ အမြင့်ဆုံးတိုးမြှင့်နိုင်သည့် အဆင့်ဖြစ်သော [[ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး]] အဆင့်ကို ရယူခဲ့သည်။ ထို့အတူ ဒုတိယတပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ကိုလည်း ဗိုလ်ချုပ်ကြီးအဆင့်မှ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး အဆင့်ဖြင့် ပြောင်း၍ ဖော်ပြခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.burmalibrary.org/sites/burmalibrary.org/files/obl/docs21/Mirror2013-03-28-red.pdf|title=​ကြေးမုံသတင်းစာ (၂၈.၃.၂၀၁၃)}}</ref> ၎င်းအကြောင်းများကို တရားဝင်ထုတ်ဖော်ကြေညာခြင်းမရှိသဖြင့် ရက်စွဲအတိအကျကို မသိရဘဲ [[တပ်မတော်နေ့]] တွင် တိုးမြှင့်ခဲ့သည်ဟုသာ ခန့်မှန်းကြသည်။ ၂၀၁၁ မှ ၂၀၁၆အတွင်း အစိုးရနှင့် တပ်မတော်သည် ဆက်ဆံရေးကောင်းမွန်ခဲ့သည်။ အစိုးရပိုင်းမှ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်]]ဟောင်း ဗိုလ်ချုပ်ကြီးအငြိမ်းစားဖြစ်သူ သမ္မတဦးသိန်းစိန်သည် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးထက် ဝါပိုရင့်သူ ဖြစ်သည်။ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသည် ဤကာလအတွင်း နိုင်ငံရေးတွင် ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်းမရှိပဲ တပ်မ​တော်ပိုင်းတွင်သာ အားစိုက်ခဲ့သည်။ သို့သော် [[ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ|ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီ]]အတွင်း [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|နိုင်ငံတော်သမ္မတ]] ဦးသိန်းစိန်နှင့် [[ပြည်သူ့လွှတ်တော် ဥက္ကဋ္ဌ|ပြည်သူ့လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ]] [[ရွှေမန်း၊ ဦး|သူရဦးရွှေမန်း]]တို့ အားပြိုင်ရာတွင် ဦးသိန်းစိန်ဘက်မှ ရပ်တည်ခဲ့သည်။<ref name="wnf">{{Cite web|url=https://www.frontiermyanmar.net/en/what-next-for-senior-general-min-aung-hlaing/|title=What next for Senior General Min Aung Hlaing?|access-date=23 September 2021|archive-date=21 September 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200921125550/https://www.frontiermyanmar.net/en/what-next-for-senior-general-min-aung-hlaing/}}</ref> [[File:The Commander-in-Chief of Defence Services of the Republic of the Union of Myanmar, General Min Aung Hlaing calls on the Chairman Chief of Staff Committee and Chief of Naval Staff, Admiral Nirmal Verma, in New Delhi.jpg|thumb|၂၀၁၂ခုနှစ်က​ အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် တွေ့ရစဉ်]] ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသည် အသက်(၆၀)ပြည့်ရန် နီးကပ်လာချိန်တွင် ၂၀၁၄ ခုနှစ်၌ ကကနကောင်စီညွှန်ကြားလွှာ ၄/၂၀၁၄အရ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်နှင့် ဒုတိယကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်တို့၏ တာဝန်ထမ်းဆောင်နိုင်သော အသက်ကို ၆၅နှစ်အထိ တိုးမြှင့်လိုက်သည်။ ထို့ကြောင့် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ် အထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်နိုင်မည် ဖြစ်သည်။<ref name="kakana">{{Cite web|url=https://burma.irrawaddy.com/news/2016/07/20/118781.html|title=တပ်ချုပ်နှင့် ဒုတပ်ချုပ်တို့ အသက် ၆၅ နှစ်ထိ တာဝန်ထမ်းနိုင်ပြီး စစ်အရာရှိများ၏ တာဝန် သက်တမ်း ကန့်သတ်ဟုဆို}}</ref> သို့ရာတွင် ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖေါ်ဝါရီ၌ အာဏာသိမ်းမှုဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် အသက် ၆၅ နှစ် ပြည့်ခဲ့သော်လည်း တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်တာဝန်ကို ယခုအချိန်ထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်လျက်ရှိသည်။ ===၂၀၁၆-၂၀၂၁ : အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်အစိုးရ ကာလ === [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၁၅|၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲ]]ပြီးနောက် ၂၀၁၆ခုနှစ်တွင် [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်|အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]] ဦးဆောင်သော [[ဦးထင်ကျော်အစိုးရ]] တက်လာခဲ့သည်။ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသည် ထိုအစိုးရလက်ထက်တွင်လည်း တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်အဖြစ် ဆက်လက် တာဝန်ယူခဲ့သည်။ [[File:President Duterte Meets Myanmar President U Htin Kiaw, Minister For Foreign Affairs Aung San Suu Kyi, Commander-in-Chief Min Aung Hlaing and Myanmar-based Filipino Companies 08.jpg|thumb|၂၀၁၇ခုနှစ်က​တွေ့ရ​သော ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးနှင့် ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတ [[ရော်ဒရီဂို ဒူတာတေး]]]] ၂၀၁၇ခုနှစ်အတွင်း အေအာအက်စ်အေ အကြမ်းဖက်အဖွဲ့၏ ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်မှုကို မြန်မာလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များက ပြန်လည်တုံ့ပြန်ကြရာ ဒုက္ခသည် ၇သိန်းကျော် ဘင်္ဂလားဒေရှ့်နိုင်ငံအတွင်း ထွက်ပြေးသွားခဲ့ကြသည်။ ရခိုင်အရေးနှင့် ပက်သက်သက်၍ သူ့အား အမေရိကန်အပါအဝင် နိုင်ငံတကာမှ ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ခဲ့ရာ သူ့အနေဖြင့် ဥပဒေများအတိုင်း လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကာ နိုင်ငံတကာက ယခုလို ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်းကို လက်မခံဟု ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးက တုံ့ပြန်ခဲ့သည်။<ref name="retire"/> အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်အစိုးရ သက်တမ်းကြာရှည်လာသည်နှင့်အမျှ [[တပ်မတော်]]နှင့် [[ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့|အစိုးရ]]အကြား ပွတ်တိုက်မှုများ မြင့်တက်လာခဲ့သည်။၂၁ ရာစုပင်လုံညီလာခံ ဖွင့်ပွဲအခမ်းအနားတစ်ခုတွင် မိန့်ခွန်းပြောကြားရာ အချို့နိုင်ငံရေးပါတီများနှင့် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများသည် ၁၉၅၅ခုနှစ်က [[ဗမာပြည် ကွန်မြူနစ်ပါတီ|ဗကပ]]၏ [[ဖဆပလ|ဖဆပလအစိုးရ]]အား ပြုလုပ်ခဲ့သကဲ့သို့ ယခုအခါတွင် ဖဆပလနေရာ၌ တပ်မတော်ကို အစားထိုးနေကြောင်း၊ "ဆိတ်ခေါင်းချိတ်ပြီး ခွေးသားရောင်းဖို့ မကြိုးစားပါနဲ့" ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။<ref name="wheremah">{{Cite web|url=https://www.frontiermyanmar.net/mm/%E1%80%97%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%9C%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BE%E1%80%B0%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8-2/|title=ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် ဘယ်လမ်းကို ရွေးချယ်မလဲ}}</ref><ref name="speech">{{Cite web|url=https://www.mdn.gov.mm/my/ttpmtteaakaakyreuuciikhup-biulkhupmuukii-mngaeaangliung-pnnytheaangcungimkhmrennyiilaakhn|title=တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် ပြည်ထောင်စုငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ-(၂၁)ရာစုပင်လုံ စတုတ္ထအစည်းအဝေးတွင် ပြောကြားသည့် နှုတ်ခွန်းဆက်အမှာစကား|access-date=13 January 2022|archive-date=13 January 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220113071811/https://www.mdn.gov.mm/my/ttpmtteaakaakyreuuciikhup-biulkhupmuukii-mngaeaangliung-pnnytheaangcungimkhmrennyiilaakhn}}</ref>လက်ရှိပြည်တွင်းစစ်ကို တပ်မတော်နှင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်များအကြား ပဋိပက္ခအဖြစ် သတ်မှတ်ပြီး အစိုးရက ကြားဝင်ဖျန်ဖြေသူအဖြစ် ပုံမဖော်ရန်၊ တပ်မတော်ကိုသာ အပြစ်ပုံမချရန် ပြောဆိုခဲ့သည်။<ref name="wnf"/>ပြည်တွင်းငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် ပက်သက်၍ အစိုးရ၏ လုပ်ဆောင်ချက်များကို တပ်မတော်မှ လူသိရှင်ကြား ဝေဖန်လာခဲ့သည်။ တပ်မတော်ဘက်မှ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲများတွင် သတင်းမှန်ပြန်ကြားရေးအဖွဲ့မှ ဗိုလ်မှူးချုပ် [[ဇော်မင်းထွန်း (ဒုဝန်ကြီး)|ဇော်မင်းထွန်း]]နှင့် အစိုးရဘက်သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲများတွင် ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦး[[ဇော်ဌေး]]တို့သည် ၎င်းတို့၏ သက်ဆိုင်ရာ သဘောထားများကို ပြောကြားရာတွင် မကြာခဏ တင်းမာမှုများရှိခဲ့သည်။ဥပမာ- တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်၏ အဆင့်သတ်မှတ်ချက်ကိစ္စနှင့် ၂၀၂၀ရွေးကောက်ပွဲအပြီးများတွင်ဖြစ်သည်။ ၂၀၁၇ ခုနှစ်အတွင်းက ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး ဝန်ကြီးချုပ် ဦး[[ဖြိုးမင်းသိန်း]]က ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်သည် ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်အဆင့်သာဖြစ်ကြောင်းပြောကြားခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် တပ်မတော်ဘက်မှ နိုင်ငံတော်အစိုးရမှ ထုတ်ပြန်သည့် [[ပြည်ထောင်စုအင်္ဂါစဉ်]]အရ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်သည် အဆင့် (၈)ဖြစ်ကာ ပြည်ထောင်စုအဆင့်တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသူဟု ပြန်လည်ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။<ref name="vpmah">{{Cite web|url=https://myanmar.mmtimes.com/news/146153.html|title=ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်သည် ဒုတိယသမ္မတအဆင့်ရှိသူဟု တပ်မတော်ထုတ်ပြန်|access-date=23 September 2021|archive-date=13 November 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201113084838/https://myanmar.mmtimes.com/news/146153.html}}</ref> ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် နိုဝင်ဘာ ၄ ရက်နေ့တွင် [[သမ္မတအိမ်တော် (နေပြည်တော်)|နိုင်ငံတော်သမ္မတအိမ်တော်]] သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ကို ရည်ညွှန်းကာ နိုင်ငံဝန်ထမ်းများသည် ပါတီနိုင်ငံရေး ကင်းရှင်းရမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ နိုဝင်ဘာ ၅ ရက်နေ့တွင် တပ်မတော်မှ ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်သည် သာမန်ဝန်ထမ်းမဟုတ်ဘဲ အမျိုးသားနိုင်ငံရေးကဏ္ဍတွင် ဦးဆောင်သူဖြစ်သဖြင့် ၎င်း၏တာဝန်အပေါ် လေးစားအသိအမှတ်ပြုရန် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်၏ အုပ်ချုပ်ရေးပိုင်းကဏ္ဍတွင် လုပ်ပိုင်ခွင့်များ၊ အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီတွင် ပါဝင်မှု၊ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေစတင်ရာ အမျိုးသားညီလာခံများတွင် ချမှတ်သည့် အခြေခံမူများနှင့် အသေးစိတ်အခြေခံရမည့် မူများစာအုပ်အရ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်၏ အဆင့်သတ်မှတ်ရာတွင် မှီငြမ်းပြုနိုင်ရေးအတွက် တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ကို [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယ သမ္မတ|ဒုတိယသမ္မတ]]အဆင့် သတ်မှတ်သည်ဟု အခြေခံမူ သတ်မှတ်ခဲ့သဖြင့် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်သည် နိုင်ငံဝန်ထမ်းမဟုတ်သည့် အမျိုးသားနိုင်ငံရေးအဆင့်အတန်းကို သတ်မှတ်ထားခြင်းဖြစ်သည်ဟု ပြန်လည်ပြောကြားခဲ့သည်။ <ref name="vpmah"/> အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် အစိုးရများ သက်တမ်းတွင် ကာလုံဟုခေါ်သော [[အမျိုးသား ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီ|အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီ]]ကို တစ်ကြိမ်မျှမခေါ်ခဲ့ပေ။<ref name="retire">{{Cite web|url=https://burma.irrawaddy.com/article/2020/11/20/233687.html|title=ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် အနားယူ မယူ}}</ref> ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးက ၎င်းတွင် နှစ်​ပေါင်း (၄၀)​ကျော်ကြာ အုပ်ချုပ်ရေး အတွေ့အကြုံများစွာရှိကြောင်း၊ ထိုအတွေ့အကြုံများကို လက်တွေ့ အသုံးချရန် အသင့်ရှိကြောင်း အမြဲပြောဆိုခဲ့သည်။<ref name="40yrsservice">{{Cite web|url=https://www.bbc.com/burmese/burma-53204574?xtor=AL-73-%5Bpartner%5D-%5Bkhaosod.co.th%5D-%5Blink%5D-%5Bburmese%5D-%5Bbizdev%5D-%5Bisapi%5D|title=ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်-"အုပ်ချုပ်ရေးအတွေ့ အကြုံ ကျွန်တော့်မှာ အများကြီးရှိတယ်"}}</ref>နိုင်ငံခြားသတင်းထောက်နှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းခန်းတစ်ခုတွင် သူ့အနေဖြင့် လက်ရှိရာထူးထက် ပို၍မြင့်သော တာဝန်ကို ထမ်းဆောင်ရန် ဆန္ဒရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။၂၀၂၀ရွေးကောက်ပွဲမစမီတွင် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်နှင့် နိုင်ငံရေးပါတီ (၃၄)ခုတို့ တွေ့ဆုံခဲ့ရာ ပါတီအချို့မှ လက်ရှိရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်မှာ ဘက်လိုက်နေကြောင်း၊ လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတသော ရွေးကောက်ပွဲမဖြစ်နိုင်ကြောင်းနှင့် တပ်မတော်မှ အာဏာရယူပြီး ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပပေးစေလိုကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။<ref name="wnf"/> ရွေးကောက်ပွဲအပြီး ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသည် အတင်းမာဆုံးအခြေအနေဖြစ်လာခဲ့သည်။ တပ်မတော်မှ ရွေးကောက်ပွဲနှင့် ပက်သက်၍ တောက်လျှောက်ပြောဆိုလာခဲ့ပြီး အစိုးရနှင့် ​ရွေး​ကောက်ပွဲ​ကော်မရှင်အား တောင်းဆိုမှုများ ရှိလာခဲ့သည်။ သို့သော် အစိုးရမှ တရားဝင် ပြန်လည်ဖြေကြားခြင်း မရှိခဲ့ပေ။၂၀၂၁ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၂၇ ရက်နေ့က [[နိုင်ငံတော်ကာကွယ်ရေးတက္ကသိုလ်]]မှ နည်းပြအရာရှိများနှင့် သင်တန်းသားများကို တွေ့ဆုံရာ တချို့မှာ ဥပဒေကို လိုရာဆွဲ၍ လုပ်နေသဖြင့် အကျိုးထက် အဆိုးကို ဖြစ်ပေါ်စေကြောင်း၊ ဥပဒေကို မလိုက်နာပါက ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ဖျက်ပစ်နိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ထို့အပြင် တပ်မတော်၏ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် ဗိုလ်မှူးချုပ် [[ဇော်မင်းထွန်း (ဒုဝန်ကြီး)|ဇော်မင်းထွန်း]]က တပ်မတော်အနေဖြင့် အာဏာမသိမ်းဘူးဟု မှတ်ယူ၍မရကြောင်း ပြန်လည်ဖြေကြားခဲ့သည်။<ref name="sanda">{{Cite web|url=https://burmese-voanews-com.cdn.ampproject.org/v/s/burmese.voanews.com/amp/sithu-aungmyint-what-will-be-the-real-desire-of-myanmar-military-chief/5758387.html?amp_js_v=a6&amp_gsa=1&usqp=mq331AQKKAFQArABIIACAw%3D%3D#aoh=16323674553152&referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com&amp_tf=From%20%251%24s&ampshare=https%3A%2F%2Fburmese.voanews.com%2Fa%2Fsithu-aungmyint-what-will-be-the-real-desire-of-myanmar-military-chief%2F5758387.html|title=ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ရဲ့ ဆန္ဒအစစ်အမှန် ဘာဖြစ်မလဲ}}</ref>ဇန်နဝါရီလ ၂၈ရက်နေ့တွင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးက ၎င်း၏သဘောထားကို နိုင်ငံတော်၏အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်ထံ စာရေးသား ပေးပို့ခဲ့သည်ဟု သတင်းများ ထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။ ထိုစာတွင် မဲစာရင်းမှားယွင်းမှုများကို ပြန်၍စစ်ဆေးပေးရန်နှင့် တတိယအကြိမ်လွှတ်တော်များအား သမ္မတ၏အာဏာဖြင့် ဆိုင်းငံ့ပေးရန်တို့ ပါဝင်သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www-rfa-org.cdn.ampproject.org/v/s/www.rfa.org/burmese/news/army-letter-to-dassk-02012021012235.html/ampRFA?amp_js_v=a6&amp_gsa=1&usqp=mq331AQKKAFQArABIIACAw%3D%3D#aoh=16323674553152&referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com&amp_tf=From%20%251%24s&ampshare=https%3A%2F%2Fwww.rfa.org%2Fburmese%2Fnews%2Farmy-letter-to-dassk-02012021012235.html|title=ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ထံသို့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် ပေးပို့ခဲ့တဲ့စာ}}{{Dead link|date=June 2025 }}</ref> ထိုရက်ပိုင်းအတွင်း မြို့ကြီးအချို့၌ တပ်မတော်၏ သံချပ်ကာယာဉ်များ လှည့်လည်သွားလာမှုများ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။ ဖေဖော်ဝါရီ (၁)ရက်နေ့ နံနက်အစောပိုင်းတွင် တပ်မတော်မှ အာဏာသိမ်းယူခဲ့သည်။ ထို့နေ့တွင် နိုင်ငံတော်သမ္မတရုံး၏ အမိန့်အမှတ် ၁/၂၀၂၁အရ အာဏာသုံးရပ်ကို တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ထံ လွှဲပြောင်းပေးခဲ့သည်။ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေတွင် သမ္မတအနေဖြင့် အရေးပေါ်အခြေအနေကြေညာ၍ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ကို အာဏာ (၃) ရပ်လွှဲပြောင်းပေးနိုင်သည်ဆိုသည့်ပုဒ်မ ပါဝင်သည်။ သို့သော် နိုင်ငံတော်သမ္မတ၊ နိုင်ငံတော်၏အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် နှင့် လွှတ်တော်နှစ်ရပ်၏ ဥက္ကဋ္ဌများကို ဖမ်းဆီးအကျယ်ချုပ်ထားရှိကာ မတရားသဖြင့် ဒုသမ္မတ(၁) ဦးမြင့်ဆွေအား ယာယီသမ္မတ အနေဖြင့် သူ့ထံ အာဏာလွှဲပြောင်းစေခဲ့သည်။ ထိုအချက်သည် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့် ကွဲလွဲကာ အာဏာသိမ်းမှုကို တရားဝင်သယောင်ယောင် လုပ်ဆောင်နေခြင်းဖြစ်သည်။ ===၂၀၂၁ မှ လက်ရှိ: စစ်အာဏာသိမ်းခြင်း === ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|အာဏာသိမ်း]]ပြီးနောက် တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်သည် အာဏာ(၃)ရပ်ကို ချုပ်ကိုင်သူ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ဖေဖော်ဝါရီလ (၂)ရက်နေ့မှစတင်ကာ [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]]ကို ဖွဲ့စည်းကာ [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|ဥက္ကဋ္ဌ]]အဖြစ် ဆောင်ရွက်ကာ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးများကို ခန့်အပ်ခဲ့သည်။ ယာယီသမ္မတ ဦး[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|မြင့်ဆွေ]]မှာ အစည်းအဝေးပွဲတစ်ခုတွင်သာ တွေ့ခဲ့ရပြီး လူမြင်ကွင်းမှ ပျောက်သွားခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် အုပ်ချုပ်ရေးပိုင်းအလုံးစုံကို တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်မှ ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။<ref name="mal">{{Cite news|title=ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ရဲ့ အာဏာကစားပွဲ|url=https://www-bbc-com.cdn.ampproject.org/v/s/www.bbc.com/burmese/burma-57432310.amp?amp_js_v=a6&amp_gsa=1&usqp=mq331AQKKAFQArABIIACAw%3D%3D#aoh=16252286593180&referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com&amp_tf=From%20%251%24s&ampshare=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fburmese%2Fburma-57432310}}</ref>အာဏာသိမ်းခြင်းအတွက် အချို့နိုင်ငံများမှ စိုးရိမ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး အချို့နိုင်ငံများက ဖမ်းဆီးထားသူများကို လွှတ်ပေးရန် ပြောကြားခဲ့သည်။ မြန်မာပြည်အရေးနှင့် အာဆီယံခေါင်းဆောင်များအကြား အရေးပေါ်အစည်းအဝေးတစ်ရပ်ကို အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၌ ကျင်းပခဲ့ရာ ထိုပွဲသို့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် တက်ရောက်ခဲ့သည်။ဤသည်မှာ အာဏာသိမ်းပိုက်ပြီးနောက် တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်၏ ပထမဆုံးသော ပြည်ပခရီးစဉ်ဖြစ်သည်။<ref name="asean">{{Cite news|title=Asean leaders agree 5-point plan for Myanmar|url=https://www.bangkokpost.com/thailand/general/2104915/asean-leaders-agree-5-point-plan-for-myanmar|accessdate=23 September 2021|archivedate=1 May 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210501020903/https://www.bangkokpost.com/thailand/general/2104915/asean-leaders-agree-5-point-plan-for-myanmar}}</ref> [[File:2021 Special ASEAN Summit on Myanmar's coup d'état (2).jpg|thumb|၂၀၂၁ ဧပြီ ၂၄ရက်​နေ့တွင် ကျင်းပသော အာဆီယံခေါင်းဆောင်များ အစည်းအဝေး]] ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ (၁)ရက်နေ့တွင် [[အိမ်စောင့်အစိုးရ (၂၀၂၁)|အိမ်စောင့်အစိုးရ]]အဖြစ် ပြောင်း၍ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်သည် နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် တာဝန်ကိုပါ ပူးတွဲရယူခဲ့သည်။<ref name="cgov2"/> အိမ်စောင့်အစိုးရအနေဖြင့် ၂၀၂၃ခုနှစ် ဩဂုတ်လအထိ တာဝန်ယူမည်ဖြစ်ပြီး ၂၀၂၃ခုနှစ်တွင် ရွေးကောက်ပွဲ ပြန်လည်ကျင်းပပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။<ref name="cgov2">{{Cite news|title=အိမ်စောင့်အစိုးရပြောင်းတာ ဘာထူးခြားသွားလဲ|url=https://www-bbc-com.cdn.ampproject.org/v/s/www.bbc.com/burmese/burma-58076614.amp?amp_js_v=a6&amp_gsa=1&usqp=mq331AQKKAFQArABIIACAw%3D%3D#aoh=16323943293539&referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com&amp_tf=From%20%251%24s&ampshare=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fburmese%2Fburma-58076614}}</ref>၂၀၂၁ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလအထိ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး ဦးဆောင်သော အိမ်စောင့်အစိုးရနှင့် ပြိုင်ဘက်ဖြစ်သော [[အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရအဖွဲ့|အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ]]တို့သည် နိုင်ငံတကာ မျက်နှာစာတွင် အသိအမှတ်ပြုခံရရေး ကြိုးစားခဲ့ရသည်။။<ref>{{Cite news|title=ကုလသမဂ္ဂမှာ မြန်မာနိုင်ငံကိုယ်စားပြု ဘယ်သူဖြစ်လာမလဲ|url=https://www-rfa-org.cdn.ampproject.org/v/s/www.rfa.org/burmese/program_2/who-will-be-representative-of-myanmar-at-un-meeting-09152021070526.html/ampRFA?amp_js_v=a6&amp_gsa=1&usqp=mq331AQKKAFQArABIIACAw%3D%3D#aoh=16323948539993&referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com&amp_tf=From%20%251%24s&ampshare=https%3A%2F%2Fwww.rfa.org%2Fburmese%2Fprogram_2%2Fwho-will-be-representative-of-myanmar-at-un-meeting-09152021070526.html}}{{Dead link|date=June 2025 }}</ref> လက်ရှိတွင် [[အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရအဖွဲ့|အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရ]] ကိုမူ ပြင်သစ်နိုင်ငံ၊ ချက်နိုင်ငံ၊တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၊ ဥရောပသမဂ္ဂ စသည်တို့က မြန်မာနိုင်ငံ၏ တရားဝင်အစိုးရ အဖြစ် အသိအမှတ်ပြုထားပြီး မင်းအောင်လှိုင်၏ [[အိမ်စောင့်အစိုးရ (၂၀၂၁)|အိမ်စောင့်အစိုးရ]] ကို တရားဝင်အစိုးရဟု မည်သည့်နိုင်ငံကမျှ အသိအမှတ်ပြု ထုတ်ဖော်ပြာဆိုထားခြင်းမရှိပေ။ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၇ ရက်တွင် အမိန်ကြော်ငြာစာ အမှတ် ၆၂/၂၀၂၂ အရ [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ]] မင်းအောင်လှိုင်သည် [[ပြည်ထောင်စုစည်သူသင်္ဂဟ]]ဘွဲ့ဖြစ်သော [[သတိုးမဟာသရေစည်သူ]]ဘွဲ့နှင့် [[သုဓမ္မသင်္ဂဟ]]ဘွဲ့ဖြစ်သော [[သတိုးသီရိသုဓမ္မ]]ဘွဲ့တို့ မိမိကိုယ်ကို ချီးမြှင့်အပ်နှင်းခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=https://sacoffice.gov.mm/sites/default/files/2024-11/63-2022_0.pdf|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် ၆၃/၂၀၂၂ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့တံဆိပ်များ ချီးမြှင့်ခြင်း|work=sacoffice.gov|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date=၁၇ ဧပြီ ၂၀၂၂}}</ref> ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇူလိုင် ၂၂ ရက်တွင် ယာယီသမ္မတ [[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]] ကျန်းမာရေးမကောင်းသည့်အကြောင်းပြချက်ဖြင့် ၎င်းအား ယာယီသမ္မတ တာဝန်အား လွှဲအပ်ရာ သူသည် ထိုနေ့မှာပင် ယာယီသမ္မတ ဖြစ်လာသည်။<ref>{{cite web|url=https://www.bbc.com/burmese/articles/c978rm02pgno|title=ယာယီသမ္မတနဲ့ အခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာမေးခွန်းများ|work=BBC Burmese|access-date=၂၅ ဇူလိုင် ၂၀၂၄|date=၃၁ ဇူလိုင် ၂၀၂၄|archive-date=31 July 2024|archive-url=https://web.archive.org/web/20240731114512/https://www.bbc.com/burmese/articles/c978rm02pgno}}</ref> ယာယီသမ္မတတာဝန်လွှဲပြောင်းယူခြင်းနှင့်စပ်လျဉ်းပြီး [[မြန်မာနိုင်ငံဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈)|၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ]] နှင့် မကိုက်ညီကြောင်း ဝေဖန်ချက်များရှိခဲ့သော်လည်း ဥပဒေနှင့် ညီသည်ဟု စစ်ကောင်စီပြောခွင့်ရ [[ဇော်မင်းထွန်း|ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်း]] က တုံ့ပြန်သည်။<ref>{{cite web|url=https://burmese.voanews.com/a/7711192.html|title=ယာယီသမ္မတတာဝန်လွှဲပြောင်းယူတာ ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေနဲ့ ညီတယ်လို့ စစ်ကောင်စီပြောခွင့် ပြောဆိုချက် ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေနဲ့ ကွဲလွဲနေ|work=VOA Burmese|access-date=၃၁ ဇူလိုင် ၂၀၂၄|date=၂၄ ဇူလိုင် ၂၀၂၄ }}</ref> ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၃၁ ရက်နေ့တွင် [[အမျိုးသား ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီ|အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေး ကောင်စီ]] အစည်းအဝေး(၂/၂၀၂၄) အား ၎င်းကိုယ်တိုင် ယာယီသမ္မတ (တာဝန်) ဖြင့် ဦးဆောင် ကျင်းပပြီး “နိုင်ငံတစ်ဝန်းလုံးအရေးပေါ်အခြေအနေ ကြေညာ ထားသည့် ကာလကို နောက်ထပ် ၆ လ တိုးမြှင့်သတ်မှတ်ကြောင်း” ဆုံးဖြတ်သည်။<ref>{{cite web|url=https://cincds.gov.mm/node/26518?d=1|title=ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီအစည်းအဝေး(၂/၂၀၂၄)ကျင်းပ|work=CINCDS Myanmar|access-date=၃၁ ဇူလိုင် ၂၀၂၄|date=၃၁ ဇူလိုင် ၂၀၂၄ }}</ref> == နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကော်စီဥက္ကဋ္ဌ == === တရာဝင် နိုင်ငံတကကာ ခရီးစဉ်များ === နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီအစိုးရ၏ ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူး ရယူပြီးနောက်ပိုင်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှစ၍ နိုင်ငံတကာခရီးစဉ်အချို့ကို ဖိတ်ကြားခံရမှုအရ သွားရောက်ခဲ့သည်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၇ ရက်နေ့တွင် အာဆီယံအလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌ တာဝန်ယူထားသည့် [[မလေးရှားနိုင်ငံ]] ဝန်ကြီးချုပ်နှင့် မင်းအောင်လှိုင်သည် ထိုင်းနိုင်ငံ ဘန်ကောက်မြို့တွင် တွေ့ဆုံခဲ့သော်လည်း တရာဝင် ခရီးစဉ်တစ်ခု အနေဖြင့် ဖော်ပြ၊ ကြေညာထားခြင်း မရှိပေ။<ref>{{Cite web|url=https://burmese.shannews.org/archives/47831#:~:text=%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%86%E1%80%AE%E1%80%9A%E1%80%B6%E1%80%A1%E1%80%9C%E1%80%BE%E1%80%8A%E1%80%B7%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%BB%E1%80%A5%E1%80%80%E1%80%B9%E1%80%80%E1%80%8B%E1%80%B9%E1%80%8C%20%E1%80%90%E1%80%AC%E1%80%9D%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%9A%E1%80%B0%E1%80%91%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%9E%E1%80%8A%E1%80%B7%E1%80%BA%20%E1%80%99%E1%80%9C%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%9B%E1%80%BE%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%20%E1%80%9D%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%BE%E1%80%84%E1%80%B7%E1%80%BA%20%E1%80%85%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%B1%E1%80%AB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%86%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA,%E1%80%99%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%9C%E1%80%BE%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%9E%E1%80%8A%E1%80%BA%20%E1%80%91%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%20%E1%80%98%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B7%E1%80%90%E1%80%BD%E1%80%84%E1%80%BA%20%E1%80%85%E1%80%90%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%86%E1%80%BD%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%94%E1%80%BD%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%94%E1%80%B1%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%AE%E1%80%96%E1%80%BC%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%20%E1%80%9E%E1%80%90%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%9E%E1%80%AD%E1%80%9B%E1%80%9E%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%81%8B|title=အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌနှင့် စစ်ခေါင်းဆောင် ဘန်ကောက်မြို့တွင် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးနေ၊ ထိုင်းအစိုးရ လုံခြုံရေးတင်းကြပ်ထား|accessdate=2025-6--26|publisher=Shan Herald News|date=April 17, 2025|archive-date=4 May 2025|archive-url=https://web.archive.org/web/20250504212343/https://burmese.shannews.org/archives/47831#:~:text=%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%86%E1%80%AE%E1%80%9A%E1%80%B6%E1%80%A1%E1%80%9C%E1%80%BE%E1%80%8A%E1%80%B7%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%BB%E1%80%A5%E1%80%80%E1%80%B9%E1%80%80%E1%80%8B%E1%80%B9%E1%80%8C%20%E1%80%90%E1%80%AC%E1%80%9D%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%9A%E1%80%B0%E1%80%91%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%9E%E1%80%8A%E1%80%B7%E1%80%BA%20%E1%80%99%E1%80%9C%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%9B%E1%80%BE%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%20%E1%80%9D%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%BE%E1%80%84%E1%80%B7%E1%80%BA%20%E1%80%85%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%B1%E1%80%AB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%86%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA,%E1%80%99%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%9C%E1%80%BE%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%9E%E1%80%8A%E1%80%BA%20%E1%80%91%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%20%E1%80%98%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B7%E1%80%90%E1%80%BD%E1%80%84%E1%80%BA%20%E1%80%85%E1%80%90%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%86%E1%80%BD%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%94%E1%80%BD%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%94%E1%80%B1%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%AE%E1%80%96%E1%80%BC%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%20%E1%80%9E%E1%80%90%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%9E%E1%80%AD%E1%80%9B%E1%80%9E%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%81%8B}}</ref> === အနှစ်ချုပ် === * တစ်ကြိမ် - {{အလံ|Thailand}}နိုင်ငံ (တစ်ကြိမ်သည် တရာဝင်းမကြေညာထားပါ။)၊ {{အလံ|China}} * နှစ်ကြိမ် - {{အလံ|Belarus}} * ခြောက်ကြိမ် - {{အလံ|Russia}} {| class="wikitable" |+တရာဝင်း နိုင်ငံတကကာ ခရီးစဉ်များ !ခရီးစဉ် !ရောက်ရှိသည့် နိုင်ငံများ !မြို့များ !ရက်စွဲ !အကြောင်းအရာ !ရင်းမြစ် |- |၁။ |{{အလံ|Russia}} |[[မော်စကိုမြို့]] |၂၁-၂၇ ဇွန် ၂၀၂၁ |ပထမတစ်ကြိမ် ရုရှားနိုင်ငံခရီးစဉ်မှာ မော်စကိုတွင် ကျင်းပသော Moscow Conference on International Security 2021 သို့ တက်ရောက်ခဲ့သည်။ |<ref>{{Cite web|url=https://myanmar-now.org/mm/news/12145/|title=ကမ်းကုန်အောင်မိုက်နေသော မင်းအောင်လှိုင်နှင့် ရုရှား၏ အခန်းကဏ္ဍ|accessdate=2025-6-26|publisher=Myanmar Now}}</ref> |- |၂။ |{{အလံ|Russia}} |[[မော်စကိုမြို့]] |၁၀-၁၆ ဇူလိုင် ၂၀၂၂ |ရုရှားနိုင်ငံကို ဒုတိယအကြိမ် သွားရောက်တဲ့ ခရီးစဉ်အတွင်းမှာ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ဟာ မော်စကိုမြို့၊ ကမ္ဘာ့ယဉ်ကျေးမှုမြို့တော်မှာ ရွှေ စည်းခုံ ပုံတူစေတီ ထီးတော်တင်တာ၊ ရုရှား မြန်မာ ချစ်ကြည်ရေးအသင်း၊ ရုရှား အာဆီယံ စီးပွားရေး ကောင်စီက တာဝန်ရှိသူတွေနဲ့ တွေ့ဆုံတာတွေ လုပ်ခဲ့ပေမယ့်၊ ရုရှား ကာကွယ် ရေးဝန်ကြီး ဆာဂေး ရှိုဂူ တို့နဲ့တော့ တွေ့ဆုံခွင့်မရခဲ့ဘဲ ရုရှား ဒုတိယကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီး အလက်ဇန်းဒါး ဖိုမင်နဲ့သာ တွေ့ဆုံခဲ့ရပါသည်။ |<ref>{{Cite web|url=https://myanmar-now.org/mm/news/11998/|title=အပယ်ခံစစ်ခေါင်းဆောင်၏ ဟန်ပြရုရှားခရီးစဉ်|accessdate=2025-6-26|publisher=Myanmar Now}}</ref> |- |၃။ |{{အလံ|Russia}} |ဒီဗော့စတော့ခ်မြို့ |၄-၈ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၂ |(၇) ကြိမ်မြောက် အရှေ့ဖျားစီးပွားရေးဖိုရမ် (The 7th Eastern Economic Forum-2022) သို့ တက်ရောက်ခဲ့သည်။ မျက်နှာစုံညီပွဲတွင် ပူတင်နှင့်လည်း ဆုံတွေ့နိုင်ခဲ့သည်။ |<ref>{{Cite web|url=https://www.moi.gov.mm/news/29869|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် Eastern Economic Forum-2022 ၏ မျက်နှာစုံညီအစည်းအဝေး Plenary Session ၌ တက်ရောက် ပါဝင်ဆွေးနွေး|accessdate=2025-6-26|publisher=MOI}}</ref> |- |၄။ |{{Flag|China}} |[[ကူမင်းမြို့]] |၇ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၄ |အဋ္ဌမကြိမ် မဟာမဲခေါင်ဒေသခွဲ (ဂျီအမ်အက်စ်) ထိပ်သီးအစည်းအဝေးသို့ တက်ရောက်ခဲ့သည်။ တရုတ်ဝန်ကြီးချုပ် မစ္စတာလီချန်နှင့် တွေဆုံခဲ့သည်။ |<ref>{{Cite web|url=https://www.moi.gov.mm/news/63632|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် အဋ္ဌမကြိမ် မဟာမဲခေါင်ဒေသခွဲ (ဂျီအမ်အက်စ်) ထိပ်သီးအစည်းအဝေးသို့ တက်ရောက်|accessdate=2025-6-26|publisher=Ministry of Information}}</ref> |- |၅။ |{{အလံ|Russia}} {{Flag|Belarus}} |[[မော်စကိုမြို့]]၊ မင့်စ်မြို့ |၄-၉ မတ် ၂၀၂၅ |ရုရှားသမ္မတ ပူတင်နှင့် ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံသမ္မတ လူကာရှန်ကိုတို့နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ |<ref>{{Cite web|url=https://burma.irrawaddy.com/article/2025/03/12/398454.html|title=မင်းအောင်လှိုင်ရဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကို ရုရှားနဲ့ ဘီလာရုစ် အာဏာရှင်တွေ အားပေး|accessdate=2025-6-26|publisher=The Irrawaddy}}</ref> |- |၆။ |{{Flag|Thailand}} |[[ဘန်ကောက်မြို့]] |၃ ဧပြီ ၂၀၂၅ |ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ကျင်းပသည့် [[ဘင်းမ်စတက်|BIMSTEC]] ထိပ်သီးအစည်းအဝေးတွင် တက်ရောက်ခဲ့သည်။ |<ref>{{Cite web|url=https://ayartimes.com/?p=52388|title=စစ်ခေါင်းဆောင် က ဘင်းမ်စတက် အစည်းအဝေးအတွက် ပြင်ဆင်ခဲ့သော်လည်း အကျိုးအမြတ် မထွက်ဘဲ ဆန့်ကျင်မှုများသာ ကြုံတွေ့ခဲ့ရ|publisher=Ayeyarwaddy Times|accessdate=2025-6-26}}</ref> |- |၇။ |{{အလံ|Russia}} |[[မော်စကိုမြို့]] |၇-၁၀ မေ ၂၀၂၅ |ရုရှားနိုင်ငံ၊ မော်စကိုမြို့တွင်ကျင်းပသည့် [[ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်|ဒုတိယကမ္ဘာစစ်]]ပြီးဆုံးသည့် ရင်ပြင်နီအောင်ပွဲ အခမ်းအနားတက်ပွဲတက်ရောက်ခဲ့သည်။ |<ref>{{Cite web|url=https://www.moi.gov.mm/news/69680|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် ဦးဆောင်သည့် မြန်မာအဆင့်မြင့်ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ မဟာမျိုးချစ်စစ်ပွဲကြီးအောင်ပွဲ နှစ် (၈၀) ပြည့်အထိမ်းအမှတ် စစ်ရေးပြအခမ်းအနားသို့ ပါဝင်တက်ရောက်|accessdate=2025-6-26|publisher=Ministry of Information}}</ref> |- |၈။ |{{Flag|Russia}} {{အလံ|Belarus}} |မင့်စ်မြို့၊ နိုဗာစီဗစ်မြို့၊ Ulan-Ude မြို့ |၂၅-၂၉ ဇွန် ၂၀၂၅ |စတုတ္ထအကြိမ် ဥရောပ-အာရှစီးပွားရေးဖိုရမ်(Eurasian Economic Forum 2025)သို့ တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံသို့ မရောက်မီ၊ ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံ နိုဗာစီဗစ်မြို့သို့ အရင်ရောက်ရှိပြီး၊ နိုဗာစီဗစ်ဒေသအုပ်ချုပ်ရေးမှူး Mr. Travnikov Ahdrey Aleksandrovich နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ ဘယ်လာရုစ်သမ္မတနိုင်ငံမှ ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံ၊ Buryatia ပြည်နယ်၊ Ulan-Ude မြို့သို့ တရားဝင်ချစ်ကြည်ရေးခရီးရောက်ရှိခဲ့သည်။ |<ref>{{Cite web|url=https://www.moi.gov.mm/news/71501|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် ဦးဆောင်သည့် မြန်မာအဆင့်မြင့် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ စတုတ္ထအကြိမ် ဥရောပ-အာရှစီးပွားရေးဖိုရမ်(EEF 2025)သို့ တက်ရောက်ရန် ဘယ်လာရုစ်သမ္မတနိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိ|accessdate=2025-6-26|publisher=MOI|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250626062311/https://www.moi.gov.mm/news/71501|archivedate=2025-6-26}}</ref> |} [[File:Мин Аун Хлайн в Татарстане 02 (25-06-2021).jpg|thumb|၂၀၂၁ခုနှစ် ဇွန်လအတွင်းက ရုရှားနိုင်ငံခရီးစဉ်တွင် ​တွေ့ရစဉ်]] == လူမျိုးတုန်း သတ်ဖြတ်မှုနှင့် စစ်ရာဇဝတ်မှုများ == [[ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေး ကောင်စီ]]က မင်းအောင်လှိုင်၏ တပ်မတော်သားများသည် [[ကချင်ပြည်နယ်]]နှင့် [[ရှမ်းပြည်နယ်]]က အရပ်သားများကို တမင်တကာ ပစ်မှတ်ထားခဲ့ကြကြောင်း၊ ရိုဟင်ဂျာအမျိုးသမီးများကို အဓမ္မပြုကျင့်ခဲ့ကြောင်း၊ အရပ်သားများကိုပစ်ခတ်ကြောင်းနှင့် [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]အတွင်းရှိ ကျေးရွာများ မီးရှို့ကြောင်း အစီရင်ခံ သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |last=Section |first=United Nations News Service |date=20 June 2016 |title=UN News – Myanmar must address 'serious' human rights violations against minorities – UN rights chief |url=http://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=54268#.WdnLnTtpG02 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180212012658/http://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=54268#.WdnLnTtpG02 |archive-date=12 February 2018 |access-date=8 October 2017 |website=UN News Service Section |language=en}}</ref> သူသည် ရိုဟင်ဂျာလူမျိုးများအား လူမျိုးတုန်းရှင်းလင်းခြင်းအတွက် စွပ်စွဲခံနေရသည်။<ref>{{Cite news |last=Farmaner |first=Mark |date=13 September 2017 |title=Only One Person Can Stop Ethnic Cleansing In Myanmar, And It Isn't Aung San Suu Kyi |work=[[Huffington Post]] |url=https://www.huffingtonpost.com/entry/myanmar-rohingya-aung-san-suu-kyi_us_59b83175e4b02da0e13cf59f |url-status=live |access-date=31 October 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190209201258/https://www.huffingtonpost.com/entry/myanmar-rohingya-aung-san-suu-kyi_us_59b83175e4b02da0e13cf59f |archive-date=9 February 2019 |accessdate=19 January 2022 |archivedate=9 February 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190209201258/https://www.huffingtonpost.com/entry/myanmar-rohingya-aung-san-suu-kyi_us_59b83175e4b02da0e13cf59f }}</ref> အဆိုပါလုပ်ရပ်များသည် လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှု၊ စစ်ရာဇဝတ်မှုနှင့် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုများ ဖြစ်သည်။<ref>{{Cite news |date=30 March 2015 |title=Burma's Military Milestone |publisher=[[Human Rights Watch]] |url=https://www.hrw.org/news/2015/03/30/burmas-military-milestone |url-status=live |access-date=27 August 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160804172653/https://www.hrw.org/news/2015/03/30/burmas-military-milestone |archive-date=4 August 2016 |accessdate=28 May 2017 |archivedate=4 August 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160804172653/https://www.hrw.org/news/2015/03/30/burmas-military-milestone }}</ref> ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် ကုလသမဂ္ဂ၏ လွတ်လပ်သော နိုင်ငံတကာ အချက်အလက်ရှာဖွေရေးမစ်ရှင်က မင်းအောင်လှိုင်နှင့် အခြားသော စစ်ဗိုလ်ချုပ်များသည် ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ကချင်ပြည်နယ်နှင့် ရှမ်းပြည်နယ်တို့တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သော ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုများအတွက် အဓိက တာဝန်ရှိသူများဟု ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။<ref name="UNReport">{{Cite news |last=Nebehay |first=Stephanie |date=27 August 2018 |title=Myanmar generals had "genocidal intent" against Rohingya, must face justice – UN |language=en |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/myanmar-rohingya-un-idUSL8N1VH04R |accessdate=19 January 2022 |archivedate=12 February 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210212175728/https://www.reuters.com/article/myanmar-rohingya-un-idUSL8N1VH04R }}</ref> မင်းအောင်လှိုင်နှင့် တကွ အခြားစစ်ဗိုလ်ချုပ်များဖြစ်သည့် စိုးဝင်း၊ အောင်ကျော်ဇော၊ မောင်မောင်စိုးနှင့် သန်းဦးတို့အား စစ်ရာဇဝတ်မှုများအတွက် နိုင်ငံတကာ ရာဇဝတ်မှု တရားရုံးတို့တွင် တရားစွဲဆိုသင့်ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးအဖွဲ့က ပြောကြားခဲ့သည်။<ref name=UNReport/> မြန်မာနိုင်ငံတွင်း လူမျိုးရေးနှင့် ဘာသာရေး အမုန်းတရားများ ပြန့်ပွားမှုကို ကာကွယ်ရန်အတွက်ဟုဆိုကာ ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်က မင်းအောင်လှိုင်အပါအဝင် လူပုဂ္ဂိုလ်နှင့် အဖွဲ့အစည်းများ၏ ဖေ့စ်ဘွတ်စာမျက်နှာ ၁၉ ခုကို ဖယ်ရှားခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |date=27 August 2018 |title=Facebook bans Myanmar army chief over rights abuses |work=[[The Times of India]] |url=https://www.timesofindia.com/world/south-asia/facebook-bans-myanmar-army-chief-over-rights-abuses/articleshow/65561259.cms |access-date=27 August 2018}}{{Dead link|date=April 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>{{Cite news |date=27 August 2018 |title=Facebook bans Myanmar Army Chief Min Aung Hlaing, 19 others over rights abuses |publisher=[[News Nation]] |url=http://www.newsnation.in/world-news/facebook-bans-myanmar-army-chief-min-aung-hlaing-19-after-un-report-on-rohingya-article-201517.html |url-status=live |access-date=27 August 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180827174300/http://www.newsnation.in/world-news/facebook-bans-myanmar-army-chief-min-aung-hlaing-19-after-un-report-on-rohingya-article-201517.html |archive-date=27 August 2018 |accessdate=19 January 2022 |archivedate=27 August 2018 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180827174300/http://www.newsnation.in/world-news/facebook-bans-myanmar-army-chief-min-aung-hlaing-19-after-un-report-on-rohingya-article-201517.html }}</ref> ၂၀၁၉ ခုနှစ် မေလ ၁၆ ရက်တွင် တွစ်တာမှလည်း မင်းအောင်လှိုင်ကို ဖယ်ရှားခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=Archived copy |url=https://www.theguardian.com/world/2019/may/16/myanmar-army-chiefs-twitter-account-suspended-over-anti-rohingya-hate-speech |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200630080746/https://www.theguardian.com/world/2019/may/16/myanmar-army-chiefs-twitter-account-suspended-over-anti-rohingya-hate-speech |archive-date=30 June 2020 |access-date=5 May 2020}}</ref> ၂၀၁၉ ခုနှစ် မတ်လ ၁၇ ရက်နေ့တွင် ရခိုင်လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်တစ်ဦးဖြစ်သော ဦး[[ကျော်ဇောဦး]]က ရခိုင်ပြည်နယ်တွင်း တပ်မတော်၏ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများသည် ပြည်သူလူထုနှင့် ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်များအား ထိခိုက်နစ်နာစေကြောင်း အိတ်ဖွင့်ပေးစာကို မင်းအောင်လှိုင်ထံ ပေးပို့ခဲ့သည်။<ref>{{Cite book |url=https://kzo.home.blog/2019/03/18/open-letter-to-myanmar-cinc-min-aung-hlaing-from-u-kyaw-zaw-oo-about-damage-incurred-by-intentional-and-indiscriminate-attacks-of-myanma-tatmadaw-on-non-military-targets/ |title=Open Letter to Senior General Min Aung Hlaing from U Kyaw Zaw Oo about damage to cultural heritage, fatalities and casualties incurred by intentional and indiscriminate attacks of Myanma Tatmadaw on non-military targets |publisher=[[Kyaw Zaw Oo]] |year=2019 |access-date=27 December 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201227103927/https://kzo.home.blog/2019/03/18/open-letter-to-myanmar-cinc-min-aung-hlaing-from-u-kyaw-zaw-oo-about-damage-incurred-by-intentional-and-indiscriminate-attacks-of-myanma-tatmadaw-on-non-military-targets/ |archive-date=27 December 2020}}</ref><ref>{{Cite book |url=https://kzo.home.blog/2019/03/18/open-letter-to-senior-general-min-aung-hlaing-from-u-kyaw-zaw-oo-about-intentional-and-indiscriminate-attacks-of-myanma-tatmadaw-on-non-military-targets/ |title=သမိုင်းဝင် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာအဆောက်အအုံများအပါအဝင် စစ်ဖက်ပစ်မှတ်မဟုတ်သည့်နေရာများသို့ တမင်သက်သက် ပစ်ခတ်ကြသဖြင့် သေဆုံးထိခိုက်ကြရသည့်ကိစ္စ အိတ်ဖွင့်ပေးစာ |publisher=[[Kyaw Zaw Oo]] |year=2019 |language=my |access-date=27 December 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201227104428/https://kzo.home.blog/2019/03/18/open-letter-to-senior-general-min-aung-hlaing-from-u-kyaw-zaw-oo-about-intentional-and-indiscriminate-attacks-of-myanma-tatmadaw-on-non-military-targets/ |archive-date=27 December 2020}}</ref> အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက မင်းအောင်လှိုင်အား ပိတ်ဆို့မှုများ ချမှတ်ခဲ့ရာ သူ့အား အမေရိကန်နိုင်ငံသို့ ဝင်ရောက်ခွင့်ကို ၂၀၁၉ ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် ပိတ်ပင်ခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web |title=US Tightens Sanctions on Myanmar Army Chief |url=https://www.voanews.com/east-asia-pacific/us-tightens-sanctions-myanmar-army-chief |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210108091251/https://www.voanews.com/east-asia-pacific/us-tightens-sanctions-myanmar-army-chief |archive-date=8 January 2021 |access-date=11 January 2021 |website=Voice of America |language=en}}</ref><ref name=":0" /><ref>{{Cite web |title=Treasury Sanctions Individuals for Roles in Atrocities and Other Abuses |url=https://home.treasury.gov/news/press-releases/sm852 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201207144752/https://home.treasury.gov/news/press-releases/sm852 |archive-date=7 December 2020 |access-date=11 January 2021 |website=U.S. Department of the Treasury}}</ref> ၂၀၁၇ ခုနှစ်အတွင်း ရိုဟင်ဂျာလူမျိုးများအပေါ် ကျူးလွန်ခဲ့သော လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်ခဲ့သည့် ရာဇဝတ်မှုများနှင့် စစ်ရာဇဝတ်မှုပေါင်းများစွာအတွက် စစ်ခေါင်းဆောင် [[ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး]] [[သတိုးမဟာသရေစည်သူ]] [[သတိုးသီရိသုဓမ္မ|သတိုးသီရိ]]သုဓမ္မ မင်းအောင်လှိုင်ကို ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ရန် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ရာဇဝတ်မှုတရားရုံး (ICC) ၏ ရှေ့နေချုပ် ကာရင် ခန်း (Karim AA Khan) က ICC တရားရုံးကို ၂၀၂၄ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၂၇ ရက်နေ့တွင်လျှောက်ထားသည်။<ref>{{cite web|url=https://www.bbc.com/burmese/articles/cwy147w07pyo|title=အိုင်စီစီ ဖမ်းဝရမ်း လျှောက်ထားမှု အပေါ် စစ်ကောင်စီ တုံ့ပြန်ချက်|work=BBC Burmese|access-date=၂၈ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၄|date=၈ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄ }}</ref>လူ့အခွင့်အရေးတက်ကြွသူများက ထောက်ခံကြိုဆိုခဲ့ကြသော်လည်း တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးပြောခွင့်ရ Mao Ning က ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီက အမှုကိုလွှဲပြောင်းပေးခြင်းမျိုးမဟုတ်လျှင် ရောမဥပဒေစာချုပ်၌ လက်မှတ် မထိုးထားသည့် နိုင်ငံ နှင့် နယ်မြေများအပေါ် အိုင်စီစီတရားရုံးက စီရင်ပိုင်ခွင့်မရှိဟု နိုဝင်ဘာ ၂၈ ရက် တွင် မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်ဘက်က ပြောဆို ရပ်တည်ခဲ့သည်။အလားတူ မြန်မာစစ်ကောင်စီပြောခွင့်ရ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကလည်း အိုင်စီစီရှေ့နေချုပ်၏ ပြောကြားချက်အပေါ် လက်မခံဘဲ ပယ်ချသည်။ == အကျင့်ပျက်ခြစားမှုများ == မင်းအောင်လှိုင်သည် တပ်မတော်ပိုင် [[ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ စီးပွားရေး ဦးပိုင်လီမိတက်]] (MEHL)တွင် ရှယ်ယာအများစု ပိုင်ဆိုင်သူတစ်ဦး ဖြစ်သည်။ ၂၀၁၀-၁၁ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်တွင် ရှယ်ယာ ၅၀၀၀ ပိုင်ဆိုင်ခဲ့ပြီး နှစ်စဉ်အမြတ်ဝေစုအနေဖြင့် ဒေါ်လာ နှစ်သိန်းခွဲ ရရှိခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=Leaked documents reveal global business links to Myanmar military crimes |url=https://www.amnesty.org/en/latest/news/2020/09/mehl-military-links-to-global-businesses/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210108144231/https://www.amnesty.org/en/latest/news/2020/09/mehl-military-links-to-global-businesses/ |archive-date=8 January 2021 |access-date=11 January 2021 |website=Amnesty International |language=en}}</ref> သူသည် MEHL ၏ နာယက အဖွဲ့ဝင်လည်း ဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web |date=17 June 2020 |title=Systemic Conflict of Interest in Myanmar Military Allows for Serious Corruption |url=https://www.justiceformyanmar.org/press-releases/systemic-conflict-of-interest-in-myanmar-military-allows-for-serious-corruption |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201026180332/https://www.justiceformyanmar.org/press-releases/systemic-conflict-of-interest-in-myanmar-military-allows-for-serious-corruption |archive-date=26 October 2020 |access-date=11 January 2021 |website=Justice For Myanmar}}</ref> မင်းအောင်လှိုင်၏ သားဖြစ်သူ အောင်ပြည့်စုံသည် Sky One ဆောက်လုပ်ရေးကုမ္ပဏီနှင့် အောင်မြင့်မိုမင်းအာမခံ ကုမ္ပဏီအပါအဝင် ကုမ္ပဏီများစွာ ပိုင်ဆိုင်ထားသည်။<ref name=":3" /> အောင်ပြည့်စုံသည် ဆက်သွယ်ရေးကုမ္ပဏီတစ်ခုဖြစ်သော [[မိုင်တဲလ် မြန်မာ]]တွင်လည်း ရှယ်ယာများစွာ ပါဝင်ထားသည်။<ref name=":3">{{Cite web |title=တပ်ချုပ်သားပိုင်ကုမ္ပဏီများကို အရေးယူရန် ကုလအချက်အလက်ရှာဖွေရေးအဖွဲ့ တောင်းဆို |url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/2402 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210201053646/https://www.myanmar-now.org/mm/news/2402 |archive-date=1 February 2021 |access-date=11 January 2021 |website=Myanmar NOW |language=my}}</ref> တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်ယူပြီးနောက် ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် ရန်ကုန်မြို့ရှိ [[ပြည်သူ့ရင်ပြင်နှင့် ပြည်သူ့ဥယျာဉ်]]တွင် စားသောက်ဆိုင်နှင့် အနုပညာပြခန်းအတွက် နှစ် ၃၀ မြေငှားရမ်းခြင်းကို ဈေးကွက်ပေါက်ဈေးထက် လျော့နည်းသော နှုန်းထားဖြင့် သားဖြစ်သူ အောင်ပြည့်စုံက ရရှိခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=Military Chief's Son Paid 'Very Low' Rent for His Upscale Restaurant on Government-Owned Land |url=https://www.myanmar-now.org/en/news/military-chiefs-son-paid-very-low-rent-for-his-upscale-restaurant-on-government-owned-land |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200717014336/https://myanmar-now.org/en/news/military-chiefs-son-paid-very-low-rent-for-his-upscale-restaurant-on-government-owned-land |archive-date=17 July 2020 |access-date=11 January 2021 |website=Myanmar NOW |language=en}}</ref> ဆေးနှင့် ဆေးပစ္စည်းများအတွက် [[အစားအသောက်နှင့် ဆေးဝါးကွပ်ကဲမှုဌာန (မြန်မာ)|အစားအသောက်နှင့် ဆေးဝါးကွပ်ကဲရေးဌာန]]၏ ခွင့်ပြုချက်နှင့် အခွန်ကိစ္စရပ်များကို ဝန်ဆောင်မှုပေးသော ''A&M Mahar'' ကုမ္ပဏီသည်လည်း အောင်ပြည့်စုံပိုင်ဆိုင်သော ကုမ္ပဏီ ဖြစ်သည်။<ref name=":1">{{Cite web |title=Dirty Secrets #2: Sr. Gen. Min Aung Hlaing's family profiting off of FDA and Customs clearances |url=https://www.justiceformyanmar.org/stories/dirty-secrets-2-sr-gen-min-aung-hlaings-family-selling-fda-and-customs-clearance-for-profit |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201026181000/https://www.justiceformyanmar.org/stories/dirty-secrets-2-sr-gen-min-aung-hlaings-family-selling-fda-and-customs-clearance-for-profit |archive-date=26 October 2020 |access-date=11 January 2021 |website=Justice For Myanmar}}</ref> အခွန်ဌာနကို MEHL ၏ ဒါရိုက်တာဟောင်းဖြစ်သူ ဦးကျော်ထင်က ဦးဆောင်သည်။<ref name=":1" /> ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် သမီးဖြစ်သူ [[ခင်သီရိသက်မွန်]]သည် [[သတ္တမမြောက်အာရုံ]] ရုပ်ရှင်ကုမ္ပဏီကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။<ref name=":2">{{Cite web |title=Military Chief's Family Members Spend Big on Blockbuster Movies, Beauty Pageants |url=https://www.myanmar-now.org/en/news/military-chiefs-family-members-spend-big-on-blockbuster-movies-beauty-pageants |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201215082136/https://www.myanmar-now.org/en/news/military-chiefs-family-members-spend-big-on-blockbuster-movies-beauty-pageants |archive-date=15 December 2020 |access-date=11 January 2021 |website=Myanmar NOW |language=en}}</ref> ထိုနှစ်မှာပင် ချွေးမဖြစ်သူ မျိုးရတနာထိုက်က Stellar Seven Entertainment အမည်ရှိ ဖျော်ဖြေရေးကုမ္ပဏီတစ်ခုကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။<ref name=":2" /> ==ထမ်းဆောင်ခဲ့သော စစ်ဖက်ဆိုင်ရာတာဝန်များ== {| class="wikitable" |- !ခုနှစ် !! နေရာ !!ရာထူး!! တာဝန် |- |-၁၉၉၅-၁၉၉၈(အမှတ်(၃၆၉)ခြေမြန်တပ်ရင်း)နမခလက်အောက်ခံတပ်ရင်း(တပ်ရင်းမှူး) | ၁၉၉၈ ||[[အမှတ်(၃၃)ခြေမြန်တပ်မ ဌာနချုပ်]] || ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီး || စစ်ဦးစီးအရာရှိ (ပထမတန်း) |- | ၁၉၉၉ ||[[အမှတ်(၃၃)ခြေမြန်တပ်မ ဌာနချုပ်]] || ဗိုလ်မှူးကြီး|| နည်းဗျူဟာမှူး |- | ၂၀၀၂ ||[[အမှတ်(၄၄)ခြေမြန်တပ်မ ဌာနချုပ်]] || ဗိုလ်မှူးချုပ် || တပ်မမှူး |- | ၂၀၀၃ ဩဂုတ် ||[[စစ်တက္ကသိုလ်]] || ဗိုလ်မှူးချုပ် || ကျောင်းအုပ်ကြီး |- | ၂၀၀၄ နိုဝင်ဘာ || [[အနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]] || ဗိုလ်ချုပ်|| တိုင်းမှူး |- | ၂၀၀၆ || [[တြိဂံဒေသတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]] || ဗိုလ်ချုပ် || တိုင်းမှူး |- | ၂၀၀၇ || [[မြန်မာနိုင်ငံ ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန|ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန]] || ဗိုလ်ချုပ်|| [[အမှတ် (၂) စစ်ဆင်ရေး အထူးအဖွဲ့မှူး]] |- | ၂၀၀၈ || [[မြန်မာနိုင်ငံ ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန|ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန]] || ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး || [[အမှတ် (၂) စစ်ဆင်ရေး အထူးအဖွဲ့မှူး]] |- | ၂၀၁၀ ဩဂုတ် || [[မြန်မာနိုင်ငံ ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန|ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန]] || ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး || [[ညှိနှိုင်းကွပ်ကဲရေးမှူး(ကြည်း၊ ရေ၊ လေ)|ညှိနှိုင်းကွပ်ကဲရေးမှူး (ကြည်း/ ရေ/ လေ)]] |- |၂၀၁၁ မတ် |||| ဗိုလ်ချုပ်ကြီး|| rowspan="3" | [[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်|တပ်မတော်ကာကွယ်ရေး ဦးစီးချုပ်]] |- |၂၀၁၂ ဧပြီ ၃ || || ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး |- |၂၀၁၃ မတ် || || ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး |} == ကိုးကား == {{Reflist|2}} {{s-start}} {{s-mil}} {{s-bef|before=[[ရွှေမန်း၊ ဦး|သူရရွှေမန်း]]}} {{s-ttl|title=[[ညှိနှိုင်းကွပ်ကဲရေးမှူး(ကြည်း၊ ရေ၊ လေ)]]|years=၂၀၁၀–၂၀၁၁}} {{s-aft|after=[[လှဌေးဝင်း (ဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|လှဌေးဝင်း]]}} {{s-bef|before=[[သန်းရွှေ]]}} {{s-ttl|title=[[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]]|years=၂၀၁၁–လက်ရှိ}} {{s-inc}} {{s-off}} {{s-bef|before=[[သန်းရွှေ]]<br>{{nobold|[[နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ|နအဖ]]ဥက္ကဋ္ဌ (၁၉၉၇–၂၀၁၁)}}}} {{s-ttl|title=[[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ]]|years=၂၀၂၁–လက်ရှိ}} {{s-inc|rows=3}} |- {{s-bef|before=[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|မြင့်ဆွေ]] {{nobold|(ယာယီ)}}}} {{s-ttl|title=ယာယီ[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|သမ္မတ]] (တာဝန်) |years=၂၀၂၄–လက်ရှိ}} |- {{s-vac|last=[[သိန်းစိန်]] {{nobold|(၂၀၁၁)}}}} {{s-ttl|title=[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|ဝန်ကြီးချုပ်]] |years=၂၀၂၁–လက်ရှိ}} {{s-end}} {{နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ}} {{lifetime|၁၉၅၆| | }} [[ကဏ္ဍ:တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်များ]] [[ကဏ္ဍ:သက်ရှိထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဝင်များ]] [[ကဏ္ဍ:အာဏာသိမ်း ခေါင်းဆောင်များ]] not8ay8rq4sd6egfwos7i1r3lhf49x1 ၂၉ နိုဝင်ဘာ 0 21220 880907 450704 2025-07-08T13:09:00Z Salai Rungtoi 22844 /* ကွယ်လွန်သူများ */ 880907 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" | align=right |- | {{နိုဝင်ဘာလ}} |} [[နိုဝင်ဘာ]]လ၊ (၂၉)ရက်နေ့ သည် [[ဂရီဂေါရီးယန်းပြက္ခဒိန်]]အရ တစ်နှစ်တာ၏ (၃၃၃)ရက်မြောက် ([[ရက်ထပ်နှစ်]]ဖြစ်လျှင် (၃၃၄)ရက်မြောက်)) နေ့ရက် ဖြစ်သည်။ ယင်းတစ်နှစ်တာ ကုန်ဆုံးရန် ရက်ပေါင်း (၃၂) ရက် ကျန်သေးသည်။ == ဖြစ်စဉ်များ == * * * == မွေးဖွားသူများ == *[[၁၉၆၇]] - [[ခင်ခင်ထွေး (အပြေးမယ်)|ခင်ခင်ထွေး၊]] မြန်မာနိုင်ငံ ရွှေတံဆိပ်ဂုဏ်​ဆောင် ပြေးခုန်ပစ် အားကစားသမား ([[၂၀၂၁]] ကွယ်လွန်) * * == ကွယ်လွန်သူများ == * * * == ပွဲတော်ရက်များ == * * * == ပြင်ပလင့်ခ်များ == {{လများ}} [[Category:ရက်စွဲများ]][[Category:နိုဝင်ဘာ]] ltikinalsek3xfwft8vm4hjgkjedkha ၁၁ ဖေဖော်ဝါရီ 0 21281 880919 820914 2025-07-08T13:19:23Z Salai Rungtoi 22844 /* ကွယ်လွန်သူများ */ 880919 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" | align=right |- | {{ဖေဖော်ဝါရီလ}} |} [[ဖေဖော်ဝါရီ]]လ၊ (၁၁)ရက်နေ့ သည် [[ဂရီဂေါရီးယန်းပြက္ခဒိန်]]အရ တစ်နှစ်တာ၏ (၄၂)ရက်မြောက် နေ့ရက် ဖြစ်သည်။ ယင်းတစ်နှစ်တာ ကုန်ဆုံးရန် ရက်ပေါင်း (၃၂၃) ရက် ([[ရက်ထပ်နှစ်]]ဖြစ်လျှင် (၃၂၄) ရက်) ကျန်သေးသည်။ == ဖြစ်စဉ်များ == == မွေးဖွားသူများ == *[[၁၈၄၇]] &ndash; [[သောမတ် အက်ဒီဆင်]]၊ အမေရိကန်လူမျိုး တီထွင်သူ၊ သိပ္ပံပညာရှင်နှင့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင် (၁၉၃၁ ကွယ်လွန်) == ကွယ်လွန်သူများ == * [[၂၀၂၁]] &ndash; [[တဲရင့်စ်စမွိုင်းနီခွဲ]]၊ [[ချင်းပြည်နယ်]] [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ|စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]] ဥက္ကဋ္ဌဟောင်း ([[၁၉၅၆]] မွေးဖွား) * * == ပွဲတော်ရက်များ == * * * == ပြင်ပလင့်ခ်များ == {{လများ}} [[Category:ရက်စွဲများ]][[Category:ဖေဖော်ဝါရီ]] 6oyo6b62sn2k2gkeratpaeotyidobet ၂၄ မေ 0 21409 880892 865172 2025-07-08T12:34:17Z Zawzawaungthwin 100038 ကွယ်လွန်သူများ 880892 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" | align=right |- | {{မေလ}} |} [[မေ]]လ၊ (၂၄)ရက်နေ့ သည် [[ဂရီဂေါရီးယန်းပြက္ခဒိန်]]အရ တစ်နှစ်တာ၏ (၁၄၄)ရက်မြောက် ([[ရက်ထပ်နှစ်]]ဖြစ်လျှင် (၁၄၅)ရက်မြောက်) နေ့ရက် ဖြစ်သည်။ ယင်းတစ်နှစ်တာ ကုန်ဆုံးရန် ရက်ပေါင်း (၂၂၁) ရက် ကျန်သေးသည်။ == ဖြစ်စဉ်များ == * * * == မွေးဖွားသူများ == *[[၁၉၇၃]] &ndash; [[မျိုးလှိုင်ဝင်း (ဘောလုံးသမား)|မျိုးလှိုင်ဝင်း]]၊ မြန်မာလူမျိုး ဘောလုံးသမား * [[၂၀၀၇]] &ndash; [[သဲစုငြိမ်း]]၊ မြန်မာ အလှမယ် == ကွယ်လွန်သူများ == * [[၂၀၂၁]] - [[အောင်တိုး]] ([[ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ်|တရားသူကြီးချုပ်]]) ( [[၁၉၅၂]] ဖွား) ၂၃နှစ်နီးပါး မြန်မာနိုင်ငံ၏ တရားသူကြီးချုပ် အဖြစ် ဆက်တိုက် တာဝန်ယူခဲ့သူ * * == ပွဲတော်ရက်များ == * * * == ပြင်ပလင့်ခ်များ == {{လများ}} [[Category:ရက်စွဲများ]][[Category:မေ]] m7k6ch0bkt41mc5ijxym98lqg7o3gpm 880896 880892 2025-07-08T12:39:16Z Salai Rungtoi 22844 /* ကွယ်လွန်သူများ */ 880896 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" | align=right |- | {{မေလ}} |} [[မေ]]လ၊ (၂၄)ရက်နေ့ သည် [[ဂရီဂေါရီးယန်းပြက္ခဒိန်]]အရ တစ်နှစ်တာ၏ (၁၄၄)ရက်မြောက် ([[ရက်ထပ်နှစ်]]ဖြစ်လျှင် (၁၄၅)ရက်မြောက်) နေ့ရက် ဖြစ်သည်။ ယင်းတစ်နှစ်တာ ကုန်ဆုံးရန် ရက်ပေါင်း (၂၂၁) ရက် ကျန်သေးသည်။ == ဖြစ်စဉ်များ == * * * == မွေးဖွားသူများ == *[[၁၉၇၃]] &ndash; [[မျိုးလှိုင်ဝင်း (ဘောလုံးသမား)|မျိုးလှိုင်ဝင်း]]၊ မြန်မာလူမျိုး ဘောလုံးသမား * [[၂၀၀၇]] &ndash; [[သဲစုငြိမ်း]]၊ မြန်မာ အလှမယ် == ကွယ်လွန်သူများ == * [[၂၀၂၁]] - [[အောင်တိုး]]၊​ ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ် [[ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ်|တရားသူကြီးချုပ်]] ([[၁၉၂၅]] ဖွား) * * == ပွဲတော်ရက်များ == * * * == ပြင်ပလင့်ခ်များ == {{လများ}} [[Category:ရက်စွဲများ]][[Category:မေ]] 5dd6tisrr18yusqq008q6wah36gq8mt 880913 880896 2025-07-08T13:11:35Z Zawzawaungthwin 100038 ဦးအောင်တိုး တရားရုံးချုပ် တရားသူကြီးချုပ် 880913 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" | align=right |- | {{မေလ}} |} [[မေ]]လ၊ (၂၄)ရက်နေ့ သည် [[ဂရီဂေါရီးယန်းပြက္ခဒိန်]]အရ တစ်နှစ်တာ၏ (၁၄၄)ရက်မြောက် ([[ရက်ထပ်နှစ်]]ဖြစ်လျှင် (၁၄၅)ရက်မြောက်) နေ့ရက် ဖြစ်သည်။ ယင်းတစ်နှစ်တာ ကုန်ဆုံးရန် ရက်ပေါင်း (၂၂၁) ရက် ကျန်သေးသည်။ == ဖြစ်စဉ်များ == * * * == မွေးဖွားသူများ == *[[၁၉၇၃]] &ndash; [[မျိုးလှိုင်ဝင်း (ဘောလုံးသမား)|မျိုးလှိုင်ဝင်း]]၊ မြန်မာလူမျိုး ဘောလုံးသမား * [[၂၀၀၇]] &ndash; [[သဲစုငြိမ်း]]၊ မြန်မာ အလှမယ် == ကွယ်လွန်သူများ == * [[၂၀၂၁]] - [[အောင်တိုး]]၊​ [[တရားရုံးချုပ်]] [[ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ်|တရားသူကြီးချုပ်]] (ငြိမ်း) ([[၁၉၂၅]] ဖွား) * * == ပွဲတော်ရက်များ == * * * == ပြင်ပလင့်ခ်များ == {{လများ}} [[Category:ရက်စွဲများ]][[Category:မေ]] h4jbxgnf83bg10tiflv7u8pz3349rsx ၂၄ ဇွန် 0 21439 880914 450650 2025-07-08T13:13:48Z Salai Rungtoi 22844 /* မွေးဖွားသူများ */ 880914 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" | align=right |- | {{ဇွန်လ}} |} [[ဇွန်]]လ၊ (၂၄)ရက်နေ့ သည် [[ဂရီဂေါရီးယန်းပြက္ခဒိန်]]အရ တစ်နှစ်တာ၏ (၁၇၅)ရက်မြောက် ([[ရက်ထပ်နှစ်]]ဖြစ်လျှင် (၁၇၆)ရက်မြောက်) နေ့ရက် ဖြစ်သည်။ ယင်းတစ်နှစ်တာ ကုန်ဆုံးရန် ရက်ပေါင်း (၁၉၀) ရက် ကျန်သေးသည်။ == ဖြစ်စဉ်များ == * * * == မွေးဖွားသူများ == *[[၁၉၅၆]] - [[ဇိုဇမ် (ကာတွန်း)|ဇိုဇမ်]]၊ နိုင်ငံရေးသမားနှင့် ကာတွန်းဆရာ * * == ကွယ်လွန်သူများ == * * * == ပွဲတော်ရက်များ == * * * == ပြင်ပလင့်ခ်များ == {{လများ}} [[Category:ရက်စွဲများ]][[Category:ဇွန်]] 1le11lud7ffgqb6yhjuei41s8i2pyqy ၈ ဇူလိုင် 0 21454 880929 682929 2025-07-08T13:39:17Z Salai Rungtoi 22844 /* မွေးဖွားသူများ */ 880929 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" | align=right |- | {{ဇူလိုင်လ}} |} [[ဇူလိုင်]]လ၊ (၈)ရက်နေ့ သည် [[ဂရီဂေါရီးယန်းပြက္ခဒိန်]]အရ တစ်နှစ်တာ၏ (၁၈၉)ရက်မြောက် ([[ရက်ထပ်နှစ်]] ဖြစ်လျှင် (၁၉၀)ရက်မြောက်) နေ့ရက် ဖြစ်သည်။ ယင်းတစ်နှစ်တာ ကုန်ဆုံးရန် ရက်ပေါင်း (၁၇၆) ရက် ကျန်သေးသည်။ == ဖြစ်စဉ်များ == * * * == မွေးဖွားသူများ == *[[၁၈၀၈]] &ndash; [[မင်းတုန်းမင်း]]၊ မြန်မာဘုရင် ([[၁၈၇၈]] ကွယ်လွန်) *[[၁၈၃၉]] &ndash; [[ရော့ကဖဲလား ဂျေ၊ ဒီ|ဂျွန်ဒေးဗီဆန် ရော့ကဖဲလား]]၊ အမေရိကန်လူမျိုး ရေနံလုပ်ငန်းရှင် ([[၁၉၃၇]] ကွယ်လွန်) == ကွယ်လွန်သူများ == * * * == ပွဲတော်ရက်များ == * * * == ပြင်ပလင့်ခ်များ == {{လများ}} [[Category:ရက်စွဲများ]][[Category:ဇူလိုင်]] 2l78pqm2rsdlc9ddung56asqp5t4fet ၂၈ ဇူလိုင် 0 21472 880884 682942 2025-07-08T12:22:04Z Zawzawaungthwin 100038 မွေးဖွားသူများ ထည့်သွင်းလိုက်သည် 880884 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" | align=right |- | {{ဇူလိုင်လ}} |} [[ဇူလိုင်]]လ၊ (၂၈)ရက်နေ့ သည် [[ဂရီဂေါရီးယန်းပြက္ခဒိန်]]အရ တစ်နှစ်တာ၏ (၂၀၉)ရက်မြောက် ([[ရက်ထပ်နှစ်]] ဖြစ်လျှင် (၂၁၀)ရက်မြောက်) နေ့ရက် ဖြစ်သည်။ ယင်းတစ်နှစ်တာ ကုန်ဆုံးရန် ရက်ပေါင်း (၁၅၆) ရက် ကျန်သေးသည်။ == ဖြစ်စဉ်များ == * * * == မွေးဖွားသူများ == * [[၁၉၅၆]] - [[ထွန်းထွန်းဦး (တရားသူကြီးချုပ်)|ထွန်းထွန်းဦး]] ([[ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ်]]) * [[၁၉၈၁]] &ndash; [[ဆုရွှန်းလဲ့]]၊ သရုပ်ဆောင် == ကွယ်လွန်သူများ == * [[၂၀၂၁]] &ndash; [[မြေဇာ (ကာတွန်း)|မြေဇာ]]၊ ကာတွန်းဆရာ * * == ပွဲတော်ရက်များ == * * * == ပြင်ပလင့်ခ်များ == {{လများ}} [[Category:ရက်စွဲများ]][[Category:ဇူလိုင်]] gtdau9wddjc7w8rs5kpenddj5fm33li ၃၀ စက်တင်ဘာ 0 21536 880909 450719 2025-07-08T13:09:30Z Salai Rungtoi 22844 /* ကွယ်လွန်သူများ */ 880909 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" | align=right |- | {{စက်တင်ဘာလ}} |} [[စက်တင်ဘာ]]လ၊ (၃၀)ရက်နေ့ သည် [[ဂရီဂေါရီးယန်းပြက္ခဒိန်]]အရ တစ်နှစ်တာ၏ (၂၇၃)ရက်မြောက် ([[ရက်ထပ်နှစ်]] ဖြစ်လျှင် (၂၇၄)ရက်မြောက်) နေ့ရက် ဖြစ်သည်။ ယင်းတစ်နှစ်တာ ကုန်ဆုံးရန် ရက်ပေါင်း (၉၂) ရက် ကျန်သေးသည်။ == ဖြစ်စဉ်များ == * * * == မွေးဖွားသူများ == * * * == ကွယ်လွန်သူများ == *[[၂၀၂၁]] - [[ခင်ခင်ထွေး (အပြေးမယ်)|ခင်ခင်ထွေး၊]] မြန်မာနိုင်ငံ ရွှေတံဆိပ်ဂုဏ်​ဆောင် ပြေးခုန်ပစ် အားကစားသမား ([[၁၉၆၇]] မွေးဖွား) * * == ပွဲတော်ရက်များ == * * * == ပြင်ပလင့်ခ်များ == {{လများ}} [[Category:ရက်စွဲများ]][[Category:စက်တင်ဘာ]] g41wcsoqd7q1m98dfrlylsk6kpi6d6a ၂၃ အောက်တိုဘာ 0 21557 880945 794487 2025-07-08T13:52:50Z Salai Rungtoi 22844 /* မွေးဖွားသူများ */ 880945 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" | align=right |- | {{အောက်တိုဘာလ}} |} [[အောက်တိုဘာ]]လ၊ (၂၃)ရက်နေ့ သည် [[ဂရီဂေါရီးယန်းပြက္ခဒိန်]]အရ တစ်နှစ်တာ၏ (၂၉၆)ရက်မြောက် ([[ရက်ထပ်နှစ်]]ဖြစ်လျှင် (၂၉၇)ရက်မြောက်)) နေ့ရက် ဖြစ်သည်။ ယင်းတစ်နှစ်တာ ကုန်ဆုံးရန် ရက်ပေါင်း (၆၉) ရက် ကျန်သေးသည်။ == ဖြစ်စဉ်များ == *[[၂၀၂၂]] &ndash; [[ဖားကန့် အစုအပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ခံရမှု]]တွင် မြန်မာ[[တပ်မတော် (လေ)]]သည် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး အရပ်သား ၈၀ ခန့် အစုအပြုံလိုက်သတ်ဖြတ်ခဲ့သည်။ == မွေးဖွားသူများ == * [[၁၉၄၀]] &ndash; [[ခင်မောင်ဝင်း (သင်္ချာ)|ဒေါက်တာခင်မောင်ဝင်း (သင်္ချာ)]]၊ မြန်မာ အမျိုးသား စာရေးဆရာ၊ သင်္ချာပါမောက္ခ ([[၂၀၂၁]] ကွယ်လွန်) * * == ကွယ်လွန်သူများ == * * * == ပွဲတော်ရက်များ == * * * == ပြင်ပလင့်ခ်များ == {{လများ}} [[Category:ရက်စွဲများ]][[Category:အောက်တိုဘာ]] qdc6wvzuspt8fs4s1tpwo18jbmdglq3 ၉ ဒီဇင်ဘာ 0 21574 880924 450784 2025-07-08T13:27:39Z Salai Rungtoi 22844 /* မွေးဖွားသူများ */ 880924 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" | align=right |- | {{ဒီဇင်ဘာလ}} |} [[ဒီဇင်ဘာ]]လ၊ (၉)ရက်နေ့ သည် [[ဂရီဂေါရီးယန်းပြက္ခဒိန်]]အရ တစ်နှစ်တာ၏ (၃၄၃)ရက်မြောက် ([[ရက်ထပ်နှစ်]]ဖြစ်လျှင် (၃၄၄)ရက်မြောက်) နေ့ရက် ဖြစ်သည်။ ယင်းတစ်နှစ်တာ ကုန်ဆုံးရန် ရက်ပေါင်း (၂၂) ရက် ကျန်သေးသည်။ == ဖြစ်စဉ်များ == * * * == မွေးဖွားသူများ == *[[၁၉၆၀]] - [[ကျော်မျိုးထွဋ်]]၊ ဗိုလ်မှူးကြီး (ငြိမ်း)၊ စစ်မှုထမ်းဟောင်း သံအမတ်ကြီးဟောင်း၊​ ဒုတိယဝန်ကြီးဟောင်း * * == ကွယ်လွန်သူများ == * * * == ပွဲတော်ရက်များ == * * * == ပြင်ပလင့်ခ်များ == {{လများ}} [[Category:ရက်စွဲများ]][[Category:ဒီဇင်ဘာ]] fk4145cxx9muwbavaeiwiqqsgkf8jep ၁၉၅၈ 0 21863 880890 880640 2025-07-08T12:26:38Z Salai Rungtoi 22844 /* စက်တင်ဘာ */ 880890 wikitext text/x-wiki {{လများ(၁၉၅၈)}} {{Year nav}} {{Year article header|1958}} == မွေးဖွားသူများ == * [[မြင့်သိန်း (တရားသူကြီး)|မြင့်သိန်း]] - [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်]] တရာသူကြီးချုပ် (မွေးရက် မသိရပါ) * [[၂၀ စက်တင်ဘာ]] - ** စာရေးဆရာမ [[ဂျူး (စာရေးဆရာမ)|ဂျူး]] ကို [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး|မကွေးတိုင်း၊]] [[ရေနံချောင်းမြို့]]တွင် ၁၉၅၈ ခုနှစ်၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ ** စာရေးဆရာမ [[မိုးငြိမ်းဧ]] ကို ၁၉၅၈ ခုနှစ်၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ [[Category:၁၉၅၈]] [[Category:၁၉၅၀ ဆယ်စုနှစ်]] mt4jqs0gdp56pbirk6pqqstxhwgq60t ၁၉၅၆ 0 21868 880920 879345 2025-07-08T13:20:48Z Salai Rungtoi 22844 /* နိုဝင်ဘာလ */ 880920 wikitext text/x-wiki {{လများ(၁၉၅၆)}} {{Year nav}} {{Year article header|1956}} == ဖြစ်ရပ်များ == === မေ === * ၂၇ မေ - နိုင်ငံရေးသမား နှင့် ဒုတိယအကြိမ် [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး လွှတ်တော်|မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးလွှတ်တော်]] ဥက္ကဋ္ဌ [[အောင်ကျော်ဦး]] ကို မွေးဖွားခဲ့သည်။ === ဇွန် === * ၂၄ ဇွန် - နိုင်ငံရေးသမားနှင့် ကာတွန်းဆရာ ပူး[[ဇိုဇမ် (ကာတွန်း)|ဇိုဇမ်]]ကို [[ချင်းပြည်နယ်|ချင်းဝိသေသတိုင်း]]၊ တီးတိန်နယ်၊ [[ထုတ်လိုင်ရွာ၊ တီးတိန်မြို့နယ်|ထုတ်လိုင်ရွာ]]တွင် ၁၉၅၆ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၄ ရက်တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ === ဇူလိုင် === * ၃ ဇူလိုင် - [[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]] ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး [[မင်းအောင်လှိုင်]]သည် [[မင်းဘူးမြို့]]တွင် ၁၉၅၆ ခုနှစ်တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ === နိုဝင်ဘာ === * ၂၆ နိုဝင်ဘာလ - ချင်းပြည်နယ်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ ဦး[[တဲရင့်စ်စမွိုင်းနီခွဲ|တဲရင့်စ်စမွိုင်းနီခွဲ]]သည် ရန်ကုန်မြို့တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ == မွေးဖွားသူများ == * [[၂၇ မေ]] - [[အောင်ကျော်ဦး]]၊ ဒုတိယအကြိမ် [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး လွှတ်တော်|မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးလွှတ်တော်]] ဥက္ကဋ္ဌဟောင်း ([[၂၀၂၅]] ကွယ်လွန်) * [[၂၄ ဇွန်]] - [[ဇိုဇမ် (ကာတွန်း)|ဇိုဇမ်]] - နိုင်ငံရေးသမားနှင့် ကာတွန်းဆရာ * [[၃ ဇူလိုင်]] - မင်းအောင်လှိုင်၊ မြန်မာ့[[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]] * [[၂၆ နိုဝင်ဘာ]] - [[တဲရင့်စ်စမွိုင်းနီခွဲ]]၊ ချင်းပြည်နယ်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌဟောင်း ([[၂၀၂၁]] ကွယ်လွန်) [[Category:၁၉၅၆]] [[Category:၁၉၅၀ ဆယ်စုနှစ်]] qn963fyny3ma7kf0ys6k75qimv3kg58 တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ 0 23292 881003 880817 2025-07-09T04:05:05Z EricOng77 132463 881003 wikitext text/x-wiki တိဗက်-ဗမာဘာသာစကားအုပ်စု(Tibeto-Burman) ဆိုသည်မှာ တရုတ်စကား မဟုတ်သော [[တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားများ|တရုတ်-တိဗက်]] မိသားစုဝင် ဘာသာစကား အုပ်စု ဖြစ်ပြီး အမျိုးကွဲပေါင်း ၄၀၀ ကျော်ကို အရှေ့တောင် အာရှ ကုန်းမြေမြင့်များ နှင့် မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြေပြန့်ဒေသများတွင် ပြောဆိုကြသည်။( ''ဤ[[ဘာသာစကား မိသားစု]]ကြီးကို တရုတ်နွယ် ဘာသာစကားများအုပ်စု(Sinitic) နှင့် [[တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|တိဘက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ]]အုပ်စု(Tibeto-Burman) ဟူ၍ ကိုင်းခွဲနှစ်မျိုးဖြင့် သတ်မှတ် ဖော်ပြလေ့ ရှိသော်လည်း တရုတ်နွယ် မဟုတ်သော ဘာသာစကားများ၏ မူလအစနှင့် ပတ်သက်၍ ရှင်းလင်းတင်ပြထားခြင်း လုံးဝမရှိသေးသလို ဤသို့တရုတ်အုပ်စုနှင့်ခွဲခြားဖော်ပြခြင်းကို လက်မခံသော သုတေသနပညာရှင် ဦးရေမှာလည်း ပိုမိုများပြားလာသည်။'') <big>'''Tibeto-Burman Subgroup''' '''(တိဗက်-ဗမာ အုပ်စု)'''</big> * '''တိဗက်အုပ်စု''' – e.g., တိဗက် (Amdo, Kham) , ဘူတန် (Dzongkha) * '''လိုလို-ဗမာ (Burmo-Qiangic)''' – e.g., ဗမာနှင့် ဗမာအုပ်စုဝင်များ , ယီ(လိုလို), လီဆူ ( ယူနန်ကုန်းမြင့်ဒေသမှ ဧရာဝတီမြစ်ဝှမ်းလွင်ပြင်တလျှောက်) * '''ကရင်အုပ်စု''' – e.g., စကောကရင်,ပိုးကရင်,ကရင်နီ,ပအိုဝ်း (ထိုင်း-မြန်မာ နယ်ခြား တောင်တန်းဒေသ) * '''Qiangic အုပ်စု''' – e.g., Qiang , Pumi, Muya, Ersu (တရုတ်နိုင်ငံစီချွမ်ပြည်နယ်အနောက်ပိုင်းဒေသများ) * '''နာဂ, ကူကီး-ချင်း''' – e.g., ကသည်း, နာဂ, ကူကီး, ဇိုမီ (အရှေ့မြောက် အိန္ဒိယ, မြန်မာနိုင်ငံအနောက်ပိုင်းချင်းတောင်တန်းနှင့် နာဂဒေသ) * '''နုံ အုပ်စု''' – ရဝမ် , ထရုမ်း (ကချင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းဒေသ) * '''Sal''' '''အုပ်စု''' – e.g., ဂျိန်းဖော့, ဇိုင်းဝါး,လရှီ (မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းဒေသ) * '''Tami အုပ်စု''' – e.g., Galo, Apatani, Nyishi (အိန္ဒိယ Arunachal Pradesh ပြည်နယ် / တရုတ် South Tibet ဒေသ) * '''Bodic အုပ်စု''' – e.g., Tamang, Gurung, Magar (နီပေါနိုင်ငံ အရှေ့နှင့် မြောက်ပိုင်း) [[File:Lenguas tibeto-birmanas.png|တိဗက်-ဗမာဘာသာစကားများ]] ဘာသာစကား၏ အမည်မှာ အဓိက စကားပြောသူများ ဖြစ်သည့် ၃၅ သန်းကျော်သော မြန်မာဘာသာစကား ပြောသူ နှင့် ၈ သန်းကျော်သော တိဗက်စကား ပြောသူများကို အစွဲပြု၍ မှည့်ခေါ်ထားသည်။ ထို တိဘက်-ဗမာအနွယ်ဝင် ယီ(လိုလို) ဘာသာစကားပြောသူအရေအတွက် ၁၀သန်းခန့် ရှိသည်။ တရုတ်ပြည်တောင်ပိုင်းတွင် နေထိုင်ကြသည်။ အခြားဘာသာစကားများမှာ လူနည်းစု အဖွဲ့အစည်းများမှ အသုံးပြုကြသည်။ တိဘက်- မြန်မာစကား ဘာသာစကားအုပ်စုတွင် ပြောဆိုသူအရေအတွက်သည် ၆၁သန်းနီးပါးရှိ၍ ဗမာဘာသာသည် ထိုအရေအတွက်၏ ၅၀%ကျော်ရှိသည်။ [[ကဏ္ဍ:တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|*]] 1uoldhnkq999dw4losbidmbo2j5otx0 881004 881003 2025-07-09T04:06:35Z EricOng77 132463 881004 wikitext text/x-wiki တိဗက်-ဗမာဘာသာစကားအုပ်စု(Tibeto-Burman) ဆိုသည်မှာတရုတ်စကား မဟုတ်သော [[တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားများ|တရုတ်-တိဗက်]] မိသားစုဝင်ဘာသာစကား အုပ်စု ဖြစ်ပြီးအမျိုးကွဲပေါင်း ၄၀၀ ကျော်ကို အရှေ့တောင် အာရှ ကုန်းမြေမြင့်များ နှင့် မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြေပြန့်ဒေသများတွင် ပြောဆိုကြသည်။ ( ''ဤ[[ဘာသာစကား မိသားစု]]ကြီးကို တရုတ်နွယ် ဘာသာစကားများအုပ်စု(Sinitic) နှင့် [[တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|တိဘက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ]]အုပ်စု(Tibeto-Burman) ဟူ၍ ကိုင်းခွဲနှစ်မျိုးဖြင့် သတ်မှတ် ဖော်ပြလေ့ ရှိသော်လည်း တရုတ်နွယ် မဟုတ်သော ဘာသာစကားများ၏ မူလအစနှင့် ပတ်သက်၍ ရှင်းလင်းတင်ပြထားခြင်း လုံးဝမရှိသေးသလို ဤသို့တရုတ်အုပ်စုနှင့်ခွဲခြားဖော်ပြခြင်းကို လက်မခံသော သုတေသနပညာရှင် ဦးရေမှာလည်း ပိုမိုများပြားလာသည်။'') <big>'''Tibeto-Burman Subgroup''' '''(တိဗက်-ဗမာ အုပ်စု)'''</big> * '''တိဗက်အုပ်စု''' – e.g., တိဗက် (Amdo, Kham) , ဘူတန် (Dzongkha) * '''လိုလို-ဗမာ (Burmo-Qiangic)''' – e.g., ဗမာနှင့် ဗမာအုပ်စုဝင်များ , ယီ(လိုလို), လီဆူ ( ယူနန်ကုန်းမြင့်ဒေသမှ ဧရာဝတီမြစ်ဝှမ်းလွင်ပြင်တလျှောက်) * '''ကရင်အုပ်စု''' – e.g., စကောကရင်,ပိုးကရင်,ကရင်နီ,ပအိုဝ်း (ထိုင်း-မြန်မာ နယ်ခြား တောင်တန်းဒေသ) * '''Qiangic အုပ်စု''' – e.g., Qiang , Pumi, Muya, Ersu (တရုတ်နိုင်ငံစီချွမ်ပြည်နယ်အနောက်ပိုင်းဒေသများ) * '''နာဂ, ကူကီး-ချင်း''' – e.g., ကသည်း, နာဂ, ကူကီး, ဇိုမီ (အရှေ့မြောက် အိန္ဒိယ, မြန်မာနိုင်ငံအနောက်ပိုင်းချင်းတောင်တန်းနှင့် နာဂဒေသ) * '''နုံ အုပ်စု''' – ရဝမ် , ထရုမ်း (ကချင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းဒေသ) * '''Sal''' '''အုပ်စု''' – e.g., ဂျိန်းဖော့, ဇိုင်းဝါး,လရှီ (မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းဒေသ) * '''Tami အုပ်စု''' – e.g., Galo, Apatani, Nyishi (အိန္ဒိယ Arunachal Pradesh ပြည်နယ် / တရုတ် South Tibet ဒေသ) * '''Bodic အုပ်စု''' – e.g., Tamang, Gurung, Magar (နီပေါနိုင်ငံ အရှေ့နှင့် မြောက်ပိုင်း) [[File:Lenguas tibeto-birmanas.png|တိဗက်-ဗမာဘာသာစကားများ]] ဘာသာစကား၏ အမည်မှာ အဓိက စကားပြောသူများ ဖြစ်သည့် ၃၅ သန်းကျော်သော မြန်မာဘာသာစကား ပြောသူ နှင့် ၈ သန်းကျော်သော တိဗက်စကား ပြောသူများကို အစွဲပြု၍ မှည့်ခေါ်ထားသည်။ ထို တိဘက်-ဗမာအနွယ်ဝင် ယီ(လိုလို) ဘာသာစကားပြောသူအရေအတွက် ၁၀သန်းခန့် ရှိသည်။ တရုတ်ပြည်တောင်ပိုင်းတွင် နေထိုင်ကြသည်။ အခြားဘာသာစကားများမှာ လူနည်းစု အဖွဲ့အစည်းများမှ အသုံးပြုကြသည်။ တိဘက်- မြန်မာစကား ဘာသာစကားအုပ်စုတွင် ပြောဆိုသူအရေအတွက်သည် ၆၁သန်းနီးပါးရှိ၍ ဗမာဘာသာသည် ထိုအရေအတွက်၏ ၅၀%ကျော်ရှိသည်။ [[ကဏ္ဍ:တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|*]] 0zxykqqshjvh32ecgwrnrv08vgtmiu7 881005 881004 2025-07-09T04:06:54Z EricOng77 132463 881005 wikitext text/x-wiki '''တိဗက်-ဗမာဘာသာစကားအုပ်စု(Tibeto-Burman)''' ဆိုသည်မှာတရုတ်စကား မဟုတ်သော [[တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားများ|တရုတ်-တိဗက်]] မိသားစုဝင်ဘာသာစကား အုပ်စု ဖြစ်ပြီးအမျိုးကွဲပေါင်း ၄၀၀ ကျော်ကို အရှေ့တောင် အာရှ ကုန်းမြေမြင့်များ နှင့် မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြေပြန့်ဒေသများတွင် ပြောဆိုကြသည်။ ( ''ဤ[[ဘာသာစကား မိသားစု]]ကြီးကို တရုတ်နွယ် ဘာသာစကားများအုပ်စု(Sinitic) နှင့် [[တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|တိဘက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ]]အုပ်စု(Tibeto-Burman) ဟူ၍ ကိုင်းခွဲနှစ်မျိုးဖြင့် သတ်မှတ် ဖော်ပြလေ့ ရှိသော်လည်း တရုတ်နွယ် မဟုတ်သော ဘာသာစကားများ၏ မူလအစနှင့် ပတ်သက်၍ ရှင်းလင်းတင်ပြထားခြင်း လုံးဝမရှိသေးသလို ဤသို့တရုတ်အုပ်စုနှင့်ခွဲခြားဖော်ပြခြင်းကို လက်မခံသော သုတေသနပညာရှင် ဦးရေမှာလည်း ပိုမိုများပြားလာသည်။'') <big>'''Tibeto-Burman Subgroup''' '''(တိဗက်-ဗမာ အုပ်စု)'''</big> * '''တိဗက်အုပ်စု''' – e.g., တိဗက် (Amdo, Kham) , ဘူတန် (Dzongkha) * '''လိုလို-ဗမာ (Burmo-Qiangic)''' – e.g., ဗမာနှင့် ဗမာအုပ်စုဝင်များ , ယီ(လိုလို), လီဆူ ( ယူနန်ကုန်းမြင့်ဒေသမှ ဧရာဝတီမြစ်ဝှမ်းလွင်ပြင်တလျှောက်) * '''ကရင်အုပ်စု''' – e.g., စကောကရင်,ပိုးကရင်,ကရင်နီ,ပအိုဝ်း (ထိုင်း-မြန်မာ နယ်ခြား တောင်တန်းဒေသ) * '''Qiangic အုပ်စု''' – e.g., Qiang , Pumi, Muya, Ersu (တရုတ်နိုင်ငံစီချွမ်ပြည်နယ်အနောက်ပိုင်းဒေသများ) * '''နာဂ, ကူကီး-ချင်း''' – e.g., ကသည်း, နာဂ, ကူကီး, ဇိုမီ (အရှေ့မြောက် အိန္ဒိယ, မြန်မာနိုင်ငံအနောက်ပိုင်းချင်းတောင်တန်းနှင့် နာဂဒေသ) * '''နုံ အုပ်စု''' – ရဝမ် , ထရုမ်း (ကချင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းဒေသ) * '''Sal''' '''အုပ်စု''' – e.g., ဂျိန်းဖော့, ဇိုင်းဝါး,လရှီ (မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းဒေသ) * '''Tami အုပ်စု''' – e.g., Galo, Apatani, Nyishi (အိန္ဒိယ Arunachal Pradesh ပြည်နယ် / တရုတ် South Tibet ဒေသ) * '''Bodic အုပ်စု''' – e.g., Tamang, Gurung, Magar (နီပေါနိုင်ငံ အရှေ့နှင့် မြောက်ပိုင်း) [[File:Lenguas tibeto-birmanas.png|တိဗက်-ဗမာဘာသာစကားများ]] ဘာသာစကား၏ အမည်မှာ အဓိက စကားပြောသူများ ဖြစ်သည့် ၃၅ သန်းကျော်သော မြန်မာဘာသာစကား ပြောသူ နှင့် ၈ သန်းကျော်သော တိဗက်စကား ပြောသူများကို အစွဲပြု၍ မှည့်ခေါ်ထားသည်။ ထို တိဘက်-ဗမာအနွယ်ဝင် ယီ(လိုလို) ဘာသာစကားပြောသူအရေအတွက် ၁၀သန်းခန့် ရှိသည်။ တရုတ်ပြည်တောင်ပိုင်းတွင် နေထိုင်ကြသည်။ အခြားဘာသာစကားများမှာ လူနည်းစု အဖွဲ့အစည်းများမှ အသုံးပြုကြသည်။ တိဘက်- မြန်မာစကား ဘာသာစကားအုပ်စုတွင် ပြောဆိုသူအရေအတွက်သည် ၆၁သန်းနီးပါးရှိ၍ ဗမာဘာသာသည် ထိုအရေအတွက်၏ ၅၀%ကျော်ရှိသည်။ [[ကဏ္ဍ:တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|*]] mqvczc1jos1la0tpsgtfu364ac7xqmd 881006 881005 2025-07-09T04:07:34Z EricOng77 132463 881006 wikitext text/x-wiki '''တိဗက်-ဗမာဘာသာစကားအုပ်စု(Tibeto-Burman)''' ဆိုသည်မှာတရုတ်စကား မဟုတ်သော [[တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားများ|တရုတ်-တိဗက်]] မိသားစုဝင်ဘာသာစကား အုပ်စု ဖြစ်ပြီးအမျိုးကွဲပေါင်း ၄၀၀ ကျော်ကို အရှေ့တောင် အာရှ ကုန်းမြေမြင့်များ နှင့် မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြေပြန့်ဒေသများတွင် ပြောဆိုကြသည်။ ( ''ဤ[[ဘာသာစကား မိသားစု]]ကြီးကို တရုတ်နွယ် ဘာသာစကားများအုပ်စု(Sinitic) နှင့် တိဘက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများအုပ်စု(Tibeto-Burman) ဟူ၍ ကိုင်းခွဲနှစ်မျိုးဖြင့် သတ်မှတ် ဖော်ပြလေ့ ရှိသော်လည်း တရုတ်နွယ် မဟုတ်သော ဘာသာစကားများ၏ မူလအစနှင့် ပတ်သက်၍ ရှင်းလင်းတင်ပြထားခြင်း လုံးဝမရှိသေးသလို ဤသို့တရုတ်အုပ်စုနှင့်ခွဲခြားဖော်ပြခြင်းကို လက်မခံသော သုတေသနပညာရှင် ဦးရေမှာလည်း ပိုမိုများပြားလာသည်။'') <big>'''Tibeto-Burman Subgroup''' '''(တိဗက်-ဗမာ အုပ်စု)'''</big> * '''တိဗက်အုပ်စု''' – e.g., တိဗက် (Amdo, Kham) , ဘူတန် (Dzongkha) * '''လိုလို-ဗမာ (Burmo-Qiangic)''' – e.g., ဗမာနှင့် ဗမာအုပ်စုဝင်များ , ယီ(လိုလို), လီဆူ ( ယူနန်ကုန်းမြင့်ဒေသမှ ဧရာဝတီမြစ်ဝှမ်းလွင်ပြင်တလျှောက်) * '''ကရင်အုပ်စု''' – e.g., စကောကရင်,ပိုးကရင်,ကရင်နီ,ပအိုဝ်း (ထိုင်း-မြန်မာ နယ်ခြား တောင်တန်းဒေသ) * '''Qiangic အုပ်စု''' – e.g., Qiang , Pumi, Muya, Ersu (တရုတ်နိုင်ငံစီချွမ်ပြည်နယ်အနောက်ပိုင်းဒေသများ) * '''နာဂ, ကူကီး-ချင်း''' – e.g., ကသည်း, နာဂ, ကူကီး, ဇိုမီ (အရှေ့မြောက် အိန္ဒိယ, မြန်မာနိုင်ငံအနောက်ပိုင်းချင်းတောင်တန်းနှင့် နာဂဒေသ) * '''နုံ အုပ်စု''' – ရဝမ် , ထရုမ်း (ကချင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းဒေသ) * '''Sal''' '''အုပ်စု''' – e.g., ဂျိန်းဖော့, ဇိုင်းဝါး,လရှီ (မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းဒေသ) * '''Tami အုပ်စု''' – e.g., Galo, Apatani, Nyishi (အိန္ဒိယ Arunachal Pradesh ပြည်နယ် / တရုတ် South Tibet ဒေသ) * '''Bodic အုပ်စု''' – e.g., Tamang, Gurung, Magar (နီပေါနိုင်ငံ အရှေ့နှင့် မြောက်ပိုင်း) [[File:Lenguas tibeto-birmanas.png|တိဗက်-ဗမာဘာသာစကားများ]] ဘာသာစကား၏ အမည်မှာ အဓိက စကားပြောသူများ ဖြစ်သည့် ၃၅ သန်းကျော်သော မြန်မာဘာသာစကား ပြောသူ နှင့် ၈ သန်းကျော်သော တိဗက်စကား ပြောသူများကို အစွဲပြု၍ မှည့်ခေါ်ထားသည်။ ထို တိဘက်-ဗမာအနွယ်ဝင် ယီ(လိုလို) ဘာသာစကားပြောသူအရေအတွက် ၁၀သန်းခန့် ရှိသည်။ တရုတ်ပြည်တောင်ပိုင်းတွင် နေထိုင်ကြသည်။ အခြားဘာသာစကားများမှာ လူနည်းစု အဖွဲ့အစည်းများမှ အသုံးပြုကြသည်။ တိဘက်- မြန်မာစကား ဘာသာစကားအုပ်စုတွင် ပြောဆိုသူအရေအတွက်သည် ၆၁သန်းနီးပါးရှိ၍ ဗမာဘာသာသည် ထိုအရေအတွက်၏ ၅၀%ကျော်ရှိသည်။ [[ကဏ္ဍ:တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|*]] p3txcpgyla705kttsu1bs0tlqo3n4ck 881007 881006 2025-07-09T04:18:38Z EricOng77 132463 881007 wikitext text/x-wiki '''တိဗက်-ဗမာဘာသာစကားအုပ်စု(Tibeto-Burman)''' ဆိုသည်မှာတရုတ်စကား မဟုတ်သော [[တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားများ|တရုတ်-တိဗက်]] မိသားစုဝင်ဘာသာစကား အုပ်စု ဖြစ်ပြီးအမျိုးကွဲပေါင်း ၄၀၀ ကျော်ကို အရှေ့တောင် အာရှ ကုန်းမြေမြင့်များ နှင့် မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြေပြန့်ဒေသများတွင် ပြောဆိုကြသည်။ ( ''ဤ[[ဘာသာစကား မိသားစု]]ကြီးကို တရုတ်နွယ် ဘာသာစကားများအုပ်စု(Sinitic) နှင့် တိဘက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများအုပ်စု(Tibeto-Burman) ဟူ၍ ကိုင်းခွဲနှစ်မျိုးဖြင့် သတ်မှတ် ဖော်ပြလေ့ ရှိသော်လည်း တရုတ်နွယ် မဟုတ်သော ဘာသာစကားများ၏ မူလအစနှင့် ပတ်သက်၍ ရှင်းလင်းတင်ပြထားခြင်း လုံးဝမရှိသေးသလို ဤသို့တရုတ်အုပ်စုနှင့်ခွဲခြားဖော်ပြခြင်းကို လက်မခံသော သုတေသနပညာရှင် ဦးရေမှာလည်း ပိုမိုများပြားလာသည်။'') O3 (O2a2b1a1) DNA သည် တရုတ်-တိဗက်ဘာသာပြောသူများ၏ အဖမျိုးရိုးဗီဇတွင်တွေ့ရှိရသည့် အများဆုံး haplogroup ဖြစ်ပြီး မူလရွှေ့ပြောင်းသွားလာမှုအခြေပြုမြေပုံတွင်လည်း အဓိကအခန်းကဏ္ဍတွင်ရှိသည်။ <big>'''Tibeto-Burman Subgroup''' '''(တိဗက်-ဗမာ အုပ်စု)'''</big> * '''တိဗက်အုပ်စု''' – e.g., တိဗက် (Amdo, Kham) , ဘူတန် (Dzongkha) * '''လိုလို-ဗမာ (Burmo-Qiangic)''' – e.g., ဗမာနှင့် ဗမာအုပ်စုဝင်များ , ယီ(လိုလို), လီဆူ ( ယူနန်ကုန်းမြင့်ဒေသမှ ဧရာဝတီမြစ်ဝှမ်းလွင်ပြင်တလျှောက်) * '''ကရင်အုပ်စု''' – e.g., စကောကရင်,ပိုးကရင်,ကရင်နီ,ပအိုဝ်း (ထိုင်း-မြန်မာ နယ်ခြား တောင်တန်းဒေသ) * '''Qiangic အုပ်စု''' – e.g., Qiang , Pumi, Muya, Ersu (တရုတ်နိုင်ငံစီချွမ်ပြည်နယ်အနောက်ပိုင်းဒေသများ) * '''နာဂ, ကူကီး-ချင်း''' – e.g., ကသည်း, နာဂ, ကူကီး, ဇိုမီ (အရှေ့မြောက် အိန္ဒိယ, မြန်မာနိုင်ငံအနောက်ပိုင်းချင်းတောင်တန်းနှင့် နာဂဒေသ) * '''နုံ အုပ်စု''' – ရဝမ် , ထရုမ်း (ကချင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းဒေသ) * '''Sal''' '''အုပ်စု''' – e.g., ဂျိန်းဖော့, ဇိုင်းဝါး,လရှီ (မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းဒေသ) * '''Tami အုပ်စု''' – e.g., Galo, Apatani, Nyishi (အိန္ဒိယ Arunachal Pradesh ပြည်နယ် / တရုတ် South Tibet ဒေသ) * '''Bodic အုပ်စု''' – e.g., Tamang, Gurung, Magar (နီပေါနိုင်ငံ အရှေ့နှင့် မြောက်ပိုင်း) [[File:Lenguas tibeto-birmanas.png|တိဗက်-ဗမာဘာသာစကားများ]] ဘာသာစကား၏ အမည်မှာ အဓိက စကားပြောသူများ ဖြစ်သည့် ၃၅ သန်းကျော်သော မြန်မာဘာသာစကား ပြောသူ နှင့် ၈ သန်းကျော်သော တိဗက်စကား ပြောသူများကို အစွဲပြု၍ မှည့်ခေါ်ထားသည်။ ထို တိဘက်-ဗမာအနွယ်ဝင် ယီ(လိုလို) ဘာသာစကားပြောသူအရေအတွက် ၁၀သန်းခန့် ရှိသည်။ တရုတ်ပြည်တောင်ပိုင်းတွင် နေထိုင်ကြသည်။ အခြားဘာသာစကားများမှာ လူနည်းစု အဖွဲ့အစည်းများမှ အသုံးပြုကြသည်။ တိဘက်- မြန်မာစကား ဘာသာစကားအုပ်စုတွင် ပြောဆိုသူအရေအတွက်သည် ၆၁သန်းနီးပါးရှိ၍ ဗမာဘာသာသည် ထိုအရေအတွက်၏ ၅၀%ကျော်ရှိသည်။ [[ကဏ္ဍ:တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|*]] iqwtm0t5tj8x3bplra1f51d7cql79xm 881008 881007 2025-07-09T04:25:28Z EricOng77 132463 881008 wikitext text/x-wiki '''တိဗက်-ဗမာဘာသာစကားအုပ်စု(Tibeto-Burman)''' ဆိုသည်မှာတရုတ်စကား မဟုတ်သော [[တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားများ|တရုတ်-တိဗက်]] မိသားစုဝင်ဘာသာစကား အုပ်စု ဖြစ်ပြီးအမျိုးကွဲပေါင်း ၄၀၀ ကျော်ကို အရှေ့တောင် အာရှ ကုန်းမြေမြင့်များ နှင့် မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြေပြန့်ဒေသများတွင် ပြောဆိုကြသည်။ ( ''ဤ[[ဘာသာစကား မိသားစု]]ကြီးကို တရုတ်နွယ် ဘာသာစကားများအုပ်စု(Sinitic) နှင့် တိဘက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများအုပ်စု(Tibeto-Burman) ဟူ၍ ကိုင်းခွဲနှစ်မျိုးဖြင့် သတ်မှတ် ဖော်ပြလေ့ ရှိသော်လည်း တရုတ်နွယ် မဟုတ်သော ဘာသာစကားများ၏ မူလအစနှင့် ပတ်သက်၍ ရှင်းလင်းတင်ပြထားခြင်း လုံးဝမရှိသေးသလို ဤသို့တရုတ်အုပ်စုနှင့်ခွဲခြားဖော်ပြခြင်းကို လက်မခံသော သုတေသနပညာရှင် ဦးရေမှာလည်း ပိုမိုများပြားလာသည်။'') [https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1469-1809.2011.00690.x O3 (O2a2b1a1) DNA] သည် တရုတ်-တိဗက်ဘာသာပြောသူများ၏ အဖမျိုးရိုးဗီဇတွင်တွေ့ရှိရသည့် အများဆုံး haplogroup ဖြစ်ပြီး မူလရွှေ့ပြောင်းသွားလာမှုအခြေပြုမြေပုံတွင်လည်း အဓိကအခန်းကဏ္ဍတွင်ရှိသည်။ <big>'''Tibeto-Burman Subgroup''' '''(တိဗက်-ဗမာ အုပ်စု)'''</big> * '''တိဗက်အုပ်စု''' – e.g., တိဗက် (Amdo, Kham) , ဘူတန် (Dzongkha) * '''လိုလို-ဗမာ (Burmo-Qiangic)''' – e.g., ဗမာနှင့် ဗမာအုပ်စုဝင်များ , ယီ(လိုလို), လီဆူ ( ယူနန်ကုန်းမြင့်ဒေသမှ ဧရာဝတီမြစ်ဝှမ်းလွင်ပြင်တလျှောက်) * '''ကရင်အုပ်စု''' – e.g., စကောကရင်,ပိုးကရင်,ကရင်နီ,ပအိုဝ်း (ထိုင်း-မြန်မာ နယ်ခြား တောင်တန်းဒေသ) * '''Qiangic အုပ်စု''' – e.g., Qiang , Pumi, Muya, Ersu (တရုတ်နိုင်ငံစီချွမ်ပြည်နယ်အနောက်ပိုင်းဒေသများ) * '''နာဂ, ကူကီး-ချင်း''' – e.g., ကသည်း, နာဂ, ကူကီး, ဇိုမီ (အရှေ့မြောက် အိန္ဒိယ, မြန်မာနိုင်ငံအနောက်ပိုင်းချင်းတောင်တန်းနှင့် နာဂဒေသ) * '''နုံ အုပ်စု''' – ရဝမ် , ထရုမ်း (ကချင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းဒေသ) * '''Sal''' '''အုပ်စု''' – e.g., ဂျိန်းဖော့, ဇိုင်းဝါး,လရှီ (မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းဒေသ) * '''Tami အုပ်စု''' – e.g., Galo, Apatani, Nyishi (အိန္ဒိယ Arunachal Pradesh ပြည်နယ် / တရုတ် South Tibet ဒေသ) * '''Bodic အုပ်စု''' – e.g., Tamang, Gurung, Magar (နီပေါနိုင်ငံ အရှေ့နှင့် မြောက်ပိုင်း) [[File:Lenguas tibeto-birmanas.png|တိဗက်-ဗမာဘာသာစကားများ]] ဘာသာစကား၏ အမည်မှာ အဓိက စကားပြောသူများ ဖြစ်သည့် ၃၅ သန်းကျော်သော မြန်မာဘာသာစကား ပြောသူ နှင့် ၈ သန်းကျော်သော တိဗက်စကား ပြောသူများကို အစွဲပြု၍ မှည့်ခေါ်ထားသည်။ ထို တိဘက်-ဗမာအနွယ်ဝင် ယီ(လိုလို) ဘာသာစကားပြောသူအရေအတွက် ၁၀သန်းခန့် ရှိသည်။ တရုတ်ပြည်တောင်ပိုင်းတွင် နေထိုင်ကြသည်။ အခြားဘာသာစကားများမှာ လူနည်းစု အဖွဲ့အစည်းများမှ အသုံးပြုကြသည်။ တိဘက်- မြန်မာစကား ဘာသာစကားအုပ်စုတွင် ပြောဆိုသူအရေအတွက်သည် ၆၁သန်းနီးပါးရှိ၍ ဗမာဘာသာသည် ထိုအရေအတွက်၏ ၅၀%ကျော်ရှိသည်။ [[ကဏ္ဍ:တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|*]] l8bferuw722sqikffikwkao5e6s86fz 881009 881008 2025-07-09T04:26:40Z EricOng77 132463 881009 wikitext text/x-wiki '''တိဗက်-ဗမာဘာသာစကားအုပ်စု(Tibeto-Burman)''' ဆိုသည်မှာတရုတ်စကား မဟုတ်သော [[တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားများ|တရုတ်-တိဗက်]] မိသားစုဝင်ဘာသာစကား အုပ်စု ဖြစ်ပြီးအမျိုးကွဲပေါင်း ၄၀၀ ကျော်ကို အရှေ့တောင် အာရှ ကုန်းမြေမြင့်များ နှင့် မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြေပြန့်ဒေသများတွင် ပြောဆိုကြသည်။ ( ''ဤ[[ဘာသာစကား မိသားစု]]ကြီးကို တရုတ်နွယ် ဘာသာစကားများအုပ်စု(Sinitic) နှင့် တိဘက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများအုပ်စု(Tibeto-Burman) ဟူ၍ ကိုင်းခွဲနှစ်မျိုးဖြင့် သတ်မှတ် ဖော်ပြလေ့ ရှိသော်လည်း တရုတ်နွယ် မဟုတ်သော ဘာသာစကားများ၏ မူလအစနှင့် ပတ်သက်၍ ရှင်းလင်းတင်ပြထားခြင်း လုံးဝမရှိသေးသလို ဤသို့တရုတ်အုပ်စုနှင့်ခွဲခြားဖော်ပြခြင်းကို လက်မခံသော သုတေသနပညာရှင် ဦးရေမှာလည်း ပိုမိုများပြားလာသည်။'') [https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1469-1809.2011.00690.x O3 (O2a2b1a1) DNA] သည် တရုတ်-တိဗက်ဘာသာပြောသူများ၏ အဖမျိုးရိုးဗီဇတွင်တွေ့ရှိရသည့် အများဆုံး haplogroup ဖြစ်ပြီး မူလရွှေ့ပြောင်းသွားလာမှုအခြေပြုမြေပုံတွင်လည်း အဓိကအခန်းကဏ္ဍတွင်ရှိသည်။ <big>'''Tibeto-Burman Subgroup''' '''(တိဗက်-ဗမာ အုပ်စု)'''</big> * '''တိဗက်အုပ်စု''' – e.g., တိဗက် (Amdo, Kham) , ဘူတန် (Dzongkha) * '''လိုလို-ဗမာ''' – e.g., ဗမာနှင့် ဗမာအုပ်စုဝင်များ , ယီ(လိုလို), လီဆူ ( ယူနန်ကုန်းမြင့်ဒေသမှ ဧရာဝတီမြစ်ဝှမ်းလွင်ပြင်တလျှောက်) * '''ကရင်အုပ်စု''' – e.g., စကောကရင်,ပိုးကရင်,ကရင်နီ,ပအိုဝ်း (ထိုင်း-မြန်မာ နယ်ခြား တောင်တန်းဒေသ) * '''Qiangic အုပ်စု''' – e.g., Qiang , Pumi, Muya, Ersu (တရုတ်နိုင်ငံစီချွမ်ပြည်နယ်အနောက်ပိုင်းဒေသများ) * '''နာဂ, ကူကီး-ချင်း''' – e.g., ကသည်း, နာဂ, ကူကီး, ဇိုမီ (အရှေ့မြောက် အိန္ဒိယ, မြန်မာနိုင်ငံအနောက်ပိုင်းချင်းတောင်တန်းနှင့် နာဂဒေသ) * '''နုံ အုပ်စု''' – ရဝမ် , ထရုမ်း (ကချင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းဒေသ) * '''Sal''' '''အုပ်စု''' – e.g., ဂျိန်းဖော့, ဇိုင်းဝါး,လရှီ (မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းဒေသ) * '''Tami အုပ်စု''' – e.g., Galo, Apatani, Nyishi (အိန္ဒိယ Arunachal Pradesh ပြည်နယ် / တရုတ် South Tibet ဒေသ) * '''Bodic အုပ်စု''' – e.g., Tamang, Gurung, Magar (နီပေါနိုင်ငံ အရှေ့နှင့် မြောက်ပိုင်း) [[File:Lenguas tibeto-birmanas.png|တိဗက်-ဗမာဘာသာစကားများ]] ဘာသာစကား၏ အမည်မှာ အဓိက စကားပြောသူများ ဖြစ်သည့် ၃၅ သန်းကျော်သော မြန်မာဘာသာစကား ပြောသူ နှင့် ၈ သန်းကျော်သော တိဗက်စကား ပြောသူများကို အစွဲပြု၍ မှည့်ခေါ်ထားသည်။ ထို တိဘက်-ဗမာအနွယ်ဝင် ယီ(လိုလို) ဘာသာစကားပြောသူအရေအတွက် ၁၀သန်းခန့် ရှိသည်။ တရုတ်ပြည်တောင်ပိုင်းတွင် နေထိုင်ကြသည်။ အခြားဘာသာစကားများမှာ လူနည်းစု အဖွဲ့အစည်းများမှ အသုံးပြုကြသည်။ တိဘက်- မြန်မာစကား ဘာသာစကားအုပ်စုတွင် ပြောဆိုသူအရေအတွက်သည် ၆၁သန်းနီးပါးရှိ၍ ဗမာဘာသာသည် ထိုအရေအတွက်၏ ၅၀%ကျော်ရှိသည်။ [[ကဏ္ဍ:တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|*]] 86hma6q2xdr6shv9nw9bzy5d1tyr2qz စောမောင် (ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး) 0 46738 880960 869061 2025-07-08T14:29:08Z Salai Rungtoi 22844 /* မိသားစုဘဝနှင့်နောက်ဆုံးခရီး */ 880960 wikitext text/x-wiki {{Infobox နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်း | အခေါ်အဝေါ် အသုံးအနှုံး = ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး | အမည်(မြန်မာအက္ခရာ) = စောမောင် | အမည်(အင်္ဂလိပ်အက္ခရာ) = Saw Maung | အမည်(အခြားဘာသာအက္ခရာ) = | အမည်ရင်း = | အမည်ကွဲ၁ = | ဂုဏ်ထူးဆောင်အမည်၁ = | ကလောင်အမည်၁= | ပုံ = Sawmaung2.jpg | ဓာတ်ပုံစာတမ်း = | တာဝန် ထမ်းဆောင်ရာဌာန ၁ = [[နိုင်ငံတော် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့]] | ရာထူး ၁ = ဥက္ကဋ္ဌ | ရာထူး ၁ စတင်သည့် နေ့ရက် = ၁၈ စက်တင်ဘာ ၁၉၈၈ | ရာထူး ၁ ကုန်ဆုံးသည့် နေ့ရက် = ၂၃ ဧပြီ ၁၉၉၂ | ဒုတိယ သမ္မတ အဖြစ်(ရှိက) = ဗိုလ်ချုပ်ကြီးသန်းရွှေ | ယခင်တာဝန်ထမ်းဆောင်သူ ၁ = [[မောင်မောင် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဒေါက်တာမောင်မောင်]] | ဆက်လက်တာဝန်ထမ်းဆောင်သူ ၁ = [[သန်းရွှေ (ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|သန်းရွှေ]] | တာဝန် ထမ်းဆောင်ရာဌာန ၂ = မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ် | ရာထူး ၂ = ၇ ယောက်မြောက် | ရာထူး ၂ စတင်သည့် နေ့ရက် = ၂၁ စက်တင်ဘာ ၁၉၈၈ | ရာထူး ၂ ကုန်ဆုံးသည့် နေ့ရက် = ၂၃ ဧပြီ ၁၉၉၂ | ယခင်တာဝန်ထမ်းဆောင်သူ ၂ = [[ထွန်းတင်၊ သူရ| ထွန်းတင်]] | ဆက်လက်တာဝန်ထမ်းဆောင်သူ ၂ = ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသန်းရွှေ | တာဝန် ထမ်းဆောင်ရာဌာန ၃ = မြန်မာ့တပ်မတော် | ရာထူး ၃ = [[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]] | ရာထူး ၃ စတင်သည့် နေ့ရက် = ၁၈ စက်တင်ဘာ ၁၉၈၈ | ရာထူး ၃ ကုန်ဆုံးသည့် နေ့ရက် = ၂၃ ဧပြီ ၁၉၉၂ | ယခင်တာဝန်ထမ်းဆောင်သူ ၃ = [[ကျော်ထင်၊ ဦး (သူရ)|ကျော်ထင်]] | ဆက်လက်တာဝန်ထမ်းဆောင်သူ ၃ = ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသန်းရွှေ | မဲဆန္ဒနယ်၄= | မဲအရေအတွက်၄= | စစ်မှုထမ်းရာ ဌာန = မြန်မာ့တပ်မတော် | စစ်မှုထမ်း စတင်သည့် နေ့ရက် = ၁၉၄၆ | စစ်မှုထမ်း ကုန်ဆုံးသည့် နေ့ရက် = ၁၉၉၂ | စစ်မှုထမ်း ရာထူး = [[File:Senior General.gif|15px]] ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး | မွေးရက် = ၁၉၂၈ | မွေးနေ့ = ၁၂ မေ | မိဘများ(ရှိ/မရှိ)- ရှိလျင် (ရှိ)ဟုရေး၍ မရှိလျင် ကွက်လပ်ချန်ရန် = | ဖခင်အမည် = | မိခင်အမည် = | မောင်ရင်းနှမ၁ = | တော်ဆက်ပုံ၁= | မွေးရပ်ဇာတိ = [[မန္တလေးမြို့]] | လူမျိုး= | နိုင်ငံသား= မြန်မာ | ဘာသာ = [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] | တက်ရောက်ခဲ့သည့် ပညာဘာသာရပ်၁ = | ပညာစည်းပူးခဲ့သည့် ကျောင်းအမည်၁ = | အလုပ်အကိုင် = | တည်ထောင်ခဲ့သည့် အဖွဲ့အစည်း = | နိုင်ငံရေး ပါတီ = [[နိုင်ငံတော် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့]] | လူသိများခြင်း= ၁၉၈၈ ခုနှစ် အာဏာသိမ်း တပ်မတော်ခေါင်းဆောင် | ကြင်ဖော်၁= ဒေါ်အေးရီ | သားသမီး၁ = သီဟစော | သားသမီး၂ = ကေသီစော | သားသမီး၃ = သူရစော | ကွယ်လွန်ရက် = ၁၉၉၇ | ကွယ်လွန်နေ့= ၂၄ ဇူလိုင် | ကွယ်လွန်ရာဒေသ = [[ရန်ကုန်]] | သင်္ဂြိုဟ်ရာဒေသ = | ရရှိခဲ့သော အထူးဆုများ၁ = [[အဂ္ဂမဟာသီရိသုဓမ္မဘွဲ့နှင့် အဂ္ဂမဟာ သရေ စည်သူဘွဲ့]] | ရရှိခဲ့သော ခုနှစ်၁ = | လက်မှတ် = | ဝဘ်ဆိုတ် = }} '''ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး စောမောင်'''သည် နိုင်ငံတော်သမ္မတ [[မောင်မောင်၊ ဒေါက်တာ (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|​​ဒေါက်တာ​မောင်​မောင်]] ထံမှ ၁၉၈၈-ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၁၈-ရက်တွင် အာဏာသိမ်းခဲ့သော တပ်မတော်ခေါင်းဆောင်ဖြစ်သည်။ ၁၉၈၈-ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၁၈ ရက်မှ ၁၉၉၂-ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၂၃ ရက်နေ့အထိ [[နိုင်ငံတော် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့]] (နဝတ) ၏ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ၁၉၉၂-ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၂၃ ရက်တွင် ကျန်းမာရေးအကြောင်းပြချက်ဖြင့် ရုတ်တရက် အနားယူခဲ့သည်။ ==ငယ်စဉ်ဘဝနှင့်လုပ်ငန်း== ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစောမောင်သည် ၁၉၂၈ ခုနှစ် မေလ ၁၂ ရက်တွင် [[ကိုလိုနီခေတ်|ဗြတိသျှ ဘားမား]]၊ [[မန္တလေးမြို့]] ၌ ဖွားမြင်ခဲ့သည်။<ref name= nyt /> ၁၉၄၉ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၃ ရက်နေ့တွင် တပ်မတော်အတွင်းသို့ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး ၁၉၅၂ တွင် စတင်၍တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၅-၇၆ တွင် ထိုင်းနယ်စပ်ရှိသူပုန်များကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ သူသည် အောက်ပါရာထူးများကို အဆင့်ဆင့်ရရှိခဲ့သည်။ * တပ်ရင်းမှူး * စစ်ဦးစီးမှူး(ပထမတန်း) * စစ်ဗျူဟာမှူး * တပ်မမှူး * တိုင်းမှူး * စစ်ရေးချုပ် * ပါတီဗဟိုကော်မတီဝင် * ဒုတိယကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်(ကြည်း)၊ ( ယခုအခေါ်အဝေါ် ဒုတိယတပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်၊ ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် - ကြည်း ) * ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီး * ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် (ယခုအခေါ်အဝေါ် တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်)နှင့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ဝန်ကြီး ၁၉၈၅ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၄ ရက်နေ့မှစတင်၍ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး အဆင့်ဖြင့် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ကို ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၆ ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးအဆင့် ရာထူးတိုးမြှင့်ခံရပြီး ၁၉၈၈ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၁၈ ရက်နေ့တွင် [[နိုင်ငံတော် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့]] ဥက္ကဋ္ဌနှင့် [[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]]တာဝန်တို့ကို ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ၁၉၉၀ ပြည့်နှစ်တွင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး အဆင့်သို့ တိုးမြှင့်ရရှိခဲ့ပြီး ၁၉၉၂ ခုနှစ် ဧပြီ ၂၄ ရက်နေ့ တွင် တပ်မတော်မှ အငြိမ်းစားယူခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=(၇၆)နှစ်မြောက် တပ်မတော်နေ့အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် ခေတ်အဆက်ဆက်တာဝန်ထမ်းဆောင် ခဲ့ကြသည့် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်၊ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်(အငြိမ်းစား) များ၏ အမှတ်တရရုပ်တုများ ဖွင့်ပွဲအခမ်းအနားကျင်းပပြုလုပ် |url=https://cincds.gov.mm/node/11484?d=2 |website=cincds.gov.mm |access-date=၂၂ ဧပြီ ၂၀၂၂ |date=၂၅ မတ် ၂၀၂၁}}</ref> == နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်ကာလ == ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစောမောင် သည် ၁၉၈၈ တွင် အစိုးရအဖွဲ့အစည်းဖြစ်သော [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]]အစိုးရ၏ နိုင်ငံတော်သမ္မတ [[ဒေါက်တာမောင်မောင်]]ထံမှ အာဏာသိမ်းခဲ့သော တပ်မတော်ခေါင်းဆောင်ဖြစ်သည်။ [[နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာန|နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး]]အဖြစ်နှင့်လည်း ဆောင်ရွက်ခဲ့ရသည်။ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစောမောင်သည် ဗုဒ္ဓဘာသာကို ယုံကြည်သက်ဝင်သူဖြစ်သောကြောင့် သူ၏လက်ထက်တွင် သူ၏အမိန့်ဖြင့်ပြုလုပ်ခဲ့ရသော ဗုဒ္ဓသာသနာတော်သန့်ရှင်းရေးလုပ်ငန်းအတွက် ကြီးစွာသော စိတ်သောကဝေဒနာကို ခံစားခဲ့ရသည်ဟု ဆိုသည်။ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစောမောင်သည် ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမည် ဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရပါတီကို အာဏာလွှဲမည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် အာဏာလွှဲပြီးပါက စစ်တန်းလျားပြန်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကတိပြုခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် ၁၉၉၀ တွင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးကိုယ်တိုင်ဦးစည်း၍ [[ပါတီစုံ ဒီမိုကရေစီ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၁၉၉၀|ပါတီစုံရွေးကောက်ပွဲကြီး]]ကို ကျင်းပခဲ့သည်။ ထိုအခါ [[ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်]]ဦးဆောင်သော [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]သည် အနိုင်ရခဲ့သော်လည်း အာဏာလွှဲပြောင်းပေးရန် အခြားဗိုလ်ချုပ်များက သဘောမတူခဲ့ပေ။ ၁၉၉၂ တွင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစောမောင်သည် နဝတအစိုးရအဖွဲ့မှ ကျန်းမာ‌ရေးအကြောင်းပြချက်ဖြင့် ရုတ်တရက် အနားယူခဲ့သည်။<ref>{{cite news | url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-general-saw-maung-1253020.html | location=London | work=The Independent | first=Ned | last=Wheeler | title=Obituary: General Saw Maung | date=28 July 1997 | accessdate=25 January 2021 | archivedate=3 June 2021 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20210603140805/https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-general-saw-maung-1253020.html }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=742 |title=Archived copy |accessdate=2010-07-02 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100803110908/http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=742 |archivedate=3 August 2010 |df=dmy-all }}</ref> အကြောင်းမှာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား အာဏာလွှဲပြောင်းပေးရန် အခြားထိပ်တန်း ဗိုလ်ချုပ်ကြီးများက လက်မခံလိုခဲ့ပေ။ သို့ဖြစ်ရာ ထိုစဉ်က ဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[သန်းရွှေ]]အပါအဝင် အခြားသောဗိုလ်ချုပ်များသည် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစောမောင်ကို လျှို့ဝှက်ဖြုတ်ချရန် စီစဉ်ခဲ့ကြသည်။ ထိုသို့လုပ်ကြံခံရမှုကြောင့် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစောမောင်၏ စိတ်ကျန်းမာရေးမှာလည်း ဆိုးရွားလာခဲ့လေသည်။<ref name= "nyt" >{{cite news| url=https://www.nytimes.com/1997/07/27/world/saw-maung-is-dead-at-68-led-a-brutal-burmese-coup.html | work=The New York Times | title=Saw Maung Is Dead at 68; Led a Brutal Burmese Coup | date=27 July 1997}}</ref> == မိသားစုဘဝနှင့်နောက်ဆုံးခရီး == ၂၀၀၄ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၂၅ ရက်တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည့် ဒေါ်အေးရီသည် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစောမောင်၏ ဇနီးဖြစ်ပြီး၊ သား နှစ်ယောက် သမီးတစ်ယောက်နှင့် မြေးသုံးယောက်ထွန်းကားသည်။ ဦးစောမောင်သည် ဂေါက်သီးရိုက်ခြင်းဝါသနာပါပြီး၊ ဗုဒ္ဓဘာသာ ကိုင်းရှိုင်းသူတစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ သူသည် ၁၉၉၇ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၂၄ တွင် ရန်ကုန်မြို့ နေအိမ်၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=6883&page=6|title=Heroes and Villains|work= ဧရာဝတီသတင်း March 2007|accessdate=26 November 2008|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101004084014/http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=6883&page=6|archivedate=4 October 2010|df=dmy-all}}</ref> == ဂုဏ်ပြုခံရခြင်း == ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၇ ရက်တွင် အမိန်ကြော်ငြာစာ အမှတ် ၆၂/၂၀၂၂ အရ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစောမောင်အား [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ]]က [[ပြည်ထောင်စုစည်သူသင်္ဂဟ]]ဘွဲ့ဖြစ်သော [[အဂ္ဂမဟာသရေစည်သူ|အဂ္ဂမဟာသရေစည်သူဘွဲ့]]နှင့် [[သုဓမ္မသင်္ဂဟ]]ဘွဲ့၊ [[အဂ္ဂမဟာသီရိသုဓမ္မ]]ဘွဲ့ကို ချီးမြှင့်အပ်နှင်းခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=https://sacoffice.gov.mm/sites/default/files/2024-11/63-2022_0.pdf|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် ၆၃/၂၀၂၂ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့တံဆိပ်များ ချီးမြှင့်ခြင်း|work=sacoffice.gov|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date=၁၇ ဧပြီ ၂၀၂၂}}</ref> ==ကိုးကား== {{reflist}} {{s-start}} {{s-off}} {{succession box|title=[[နိုင်ငံတော် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့|နိုင်ငံတော်ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှုတည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့ဥက္ကဋ္ဌ]] |years= ၁၉၈၈–၁၉၉၂ |before= [[မောင်မောင် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဒေါက်တာမောင်မောင်]]<br/>{{small|''([[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|နိုင်ငံတော်သမ္မတ]])''}} |after= [[သန်းရွှေ (ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|သန်းရွှေ]] }} {{succession box |title = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်]] |years = ၁၉၈၈–၁၉၉၂ |before = [[ထွန်းတင်၊ သူရ|သူရထွန်းတင်]] |after = [[သန်းရွှေ (ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|သန်းရွှေ]] }} {{s-end}} {{မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်သူ အကြီးအကဲများ}} {{မြန်မာနိုင်ငံတော်၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ}} {{DEFAULTSORT:စော}} {{lifetime|၁၉၂၈|၁၉၉၇}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးခေတ် အကြီးအကဲများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ]] [[ကဏ္ဍ:အာဏာသိမ်း ခေါင်းဆောင်များ]] [[ကဏ္ဍ:တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်များ]] eqcflah0pyp27h7jwx6wgtzcz5y3syu အဂ္ဂမဟာသရေစည်သူ 0 47701 880957 862690 2025-07-08T14:24:41Z Salai Rungtoi 22844 /* အဂ္ဂမဟာသရေစည်သူဘွဲ့ ရရှိခဲ့သူများ */ 880957 wikitext text/x-wiki {{Infobox order | name = အဂ္ဂမဟာသရေစည်သူ<br>သင်္ဂဟဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့ | title = ''ပြည်ထောင်စုစည်သူသင်္ဂဟ'' | image = Agga Maha Thray Sithu with neck ribbon.svg | caption = အဂ္ဂမဟာသရေစည်သူဘွဲ့တံဆိပ် လည်ဆွဲဖဲကြိုးဖြင့် နမူနာ ပုံ | image2 =Agga Maha Thray Sithu.svg{{!}}border | caption2 =ဆားဗစ်တန်းပုံ | awarded_by = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|နိုင်ငံတော် သမ္မတ]] | type = [[ပြည်ထောင်စုစည်သူသင်္ဂဟ]] | established = ၁၉၄၈ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၂ ရက် | country = {{flag|Myanmar}} | ribbon = | motto = | eligibility = | criteria = | status = | founder = | head_title = | head = | classes = | first_induction = | last_induction = | total = | related =[[အဂ္ဂမဟာသီရိသုဓမ္မ]] | higher = ''မရှိပါ'' | lower = [[သတိုးမဟာသရေစည်သူ]] |image_size2=107px}} ပြည်ထောင်စုစည်သူသင်္ဂဟတွင် ပထမတန်းကို [[အဂ္ဂမဟာသရေစည်သူ]]၊ ဒုတိယတန်းကို [[သတိုးမဟာသရေစည်သူ]]၊ တတိယတန်းကို [[မဟာသရေစည်သူ]]၊ စတုတ္ထတန်းကို [[သရေစည်သူ]]၊ ပဉ္စမတန်းကို [[စည်သူ]] ဟူ၍ အဆင့်အတန်း (၅)မျိုးခွဲခြားထားသည်။ == ချီးမြှင့်ခြင်း == {{main|သင်္ဂဟ၊ ဘွဲ့၊ တံဆိပ်၊}} အဂ္ဂမဟာသရေစည်သူအတွက် ကြယ်ပွင့်နှင့် တံဆိပ်တို့ကိုလည်းကောင်း၊ သတိုးမဟာသရေစည်သူအတွက် ကြယ်ပွင့်နှင့် တံဆိပ်တို့ကိုလည်းကောင်း၊ မဟာသရေစည်သူ၊ သရေစည်သူနှင့် စည်သူအတွက် တံဆိပ်များကိုလည်းကောင်း ပြဋ္ဌာန်းသည်။ ဘွဲ့ရသူတို့အား ရွှေ ၃ကျပ်သားထက်မနည်း ပါဝင်သော ရွှေတံဆိပ်များ ချီးမြှင့်သည်။ အဆောင်အယောင်တို့ကို ပြဋ္ဌာန်းထားသည်နှင့်အညီ ဝတ်ဆင်ရပေသည်။ နိုင်ငံခြားစိုးရများက ပေးသော ဘွဲ့၊ ဆု၊ တံဆိပ်များအတွက် ဖဲကြိုးများကို ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံတော်အစိုးရကပေးသော ဘွဲ့တံဆိပ်များအတွက် ဖဲကြိုးများနောက် ပြီးဆုံးမှ တပ်ဆင်ရန် ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။<ref>{{Cite Myanmar Encyclopedia|volume=၈|title=ဘွဲ့၊ တံဆိပ်၊ သင်္ဂဟ|pages=၃၉၅ - ၄၀၁}}</ref> == အဂ္ဂမဟာသရေစည်သူဘွဲ့ ရရှိခဲ့သူများ == * မြန်မာနိုင်ငံ၏ပထမဆုံး နိုင်ငံတော်သမ္မတ [[စဝ်ရွှေသိုက်၊ (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|စဝ်ရွှေသိုက်]] * [[ဘဦး၊ ဦး (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဦးဘဦး]] * [[ဝင်းမောင်၊ မန်း (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|မန်းဝင်းမောင်]] * မြန်မာနိုင်ငံ၏ပထမဆုံးဝန်ကြီးချုပ် [[နု၊ ဦး|ဦးနု]] - ၂၀၂၂ * [[ဟူးဘတ် ရန့်စ်|ဆာဟူးဘတ်ရန့်စ်]] (ဗြိတိသျှဘုရင်ခံ) * [[:en:David Rees-Williams, 1st Baron Ogmore|လော့ဒ်အော့ဂ်မိုး]] (ဗြိတိသျှသံအမတ်ကြီး)<ref>https://www.bbc.com/burmese/in-depth-46747952</ref> * ဖီးမာရှယ်ဆရစ် (ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်) * နိုင်ငံတော်သမ္မတဟောင်း [[သိန်းစိန်|ဦးသိန်းစိန်]] * [[ဘီလာရုဇ်နိုင်ငံ|ဘယ်လာရုစ်]]သမ္မတနိုင်ငံ သမ္မတ လူကာရှန်းကော့ == အခြားကြည့်ရန် == *[[မဟာသရေစည်သူ]] *[[နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည်ဘွဲ့]] * [[သီရိပျံချီ|သီရိပျံချီဘွဲ့]] == ကိုးကား == {{Reflist}} {{Orders, decorations, and medals of Myanmar}} [[ကဏ္ဍ:ပြည်ထောင်စုစည်သူသင်္ဂဟဘွဲ့များ]] gxukcnethijk5qyqlz52rio8dakhhs3 တေလာ ဆွစ်ဖ် 0 48044 880887 821532 2025-07-08T12:25:55Z 103.154.241.103 ဝါကျ အစီအစဉ်များ 880887 wikitext text/x-wiki {{cleanup|date=၂၇ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၁၈}}{{Infobox musical artist|Name=တေလာဆွစ်ဖ်|image=File:Taylor Swift at the 2023 MTV Video Music Awards (3).png|Birth_name=Taylor Alison Swift|birth_place=West Reading မြို့၊ Pennsylvania ပြည်နယ်၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု|Label=Republic ၊ Big Machine|Years_active=၂၀၀၄ - လက်ရှိ|native_name=Taylor Swift|birth_date={{Birth date and age|df=yes|1989|12|13}}|caption=၂၀၂၃ ခုနှစ် MTV ဗီဒီယိုဂီတဆုပေးပွဲတွင် ပွဲတက်နေသော တေလာဆွစ်ဖ်}} '''တေလာဆွစ်ဖ်''' ({{lang-en|Taylor Alison Swift}}) သည် အမေရိကန်နိုင်ငံသား တေးရေး၊ တေးဆို တစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူမသည် ငယ်စဉ်က Wyomissing, Pennsylvania တွင်နေထိုင်ခဲ့ပြီး ကျေးလက်ဂီတ လောကသို့ ဝင်ရောက်ရန် Tennessee ပြည်နယ်၊ Nashville မြို့သို့ အသက်ဆယ့်လေးနှစ်အရွယ်တွင် ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။ ထို့နောက် Big Machine ကုမ္ပဏီနှင့် စာချုပ်ချုပ်ခဲ့ပြီး Sony/ATV တေးသံသွင်းနှင့်စာချုပ်ချုပ်သော အငယ်ဆုံးသီချင်းရေးသူ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ Swift သည် သူ၏ ပွဲဦးထွက် Taylor Swift အမည်ရှိ အယ်လ်ဘမ်ဖြင့်ပင် အထူးအောင်မြင်ခဲ့သည်။ ထိုအယ်လ်ဘမ်မှ တတိယမြောက်သီချင်းတစ်ပုဒ်ဖြစ်သည့် Our Song အမည်ရှိ သီချင်းဖြင့် ကျေးလက်သီချင်းစာရင်းတွင် ပထမချိတ်ခဲ့ပြီး ၂၀၀၈ ခုနှစ်၏ အကောင်းဆုံး လက်သစ်အဆိုတော်ဆုကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ သူ၏ ဒုတိယအယ်လ်ဘမ် Fearless သည် ၂၀၀၈ခုနှစ်တွင် ထွက်ရှိခဲ့သည်။ သူ၏ Pop ဂီတအငွေ့အသက်များ ရောနှောထားသော ''Love Story'' နှင့် ''You Belong With Me'' သီချင်းများ၏ အောင်မြင်မှုနှင့်အတူ ''Fearless'' အယ်လ်ဘမ်သည်လည်း ၂၀၀၉ခုနှစ်အတွက် U.S တွင်ရောင်းအားအကောင်းဆုံး အယ်လ်ဘမ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ထိုအယ်လ်ဘမ်သည် ၂၀၁၀ခုနှစ် ၅၂ ကြိမ်မြောက် ''Grammy'' ဆုပေးပွဲတွင် အမြင့်ဆုံးဆုဖြစ်သော တစ်နှစ်တာ အကောင်းဆုံး တေးအယ်လ်ဘမ်ဆု (''Album of the Year)'' ကို ရရှိခဲ့သည်။ ထိုဆုကိုရရှိချိန်တွင် တေလာသည် အသက်၂၀သာ ရှိသေးပြီး တစ်နှစ်တာ အကောင်းဆုံးတေးအယ်လ်ဘမ်ဆုကို အသက်အငယ်ဆုံးနှင့် ရရှိသူ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ''Fearless'' အယ်လ်ဘမ်သည် ''Grammy'' ဆုပေးပွဲတွင် အကောင်းဆုံးကျေးလက်တေးဂီတအယ်လ်ဘမ်ဆု နှင့် ''White Horse'' သီချင်းက ဆုနှစ်ဆုထပ်မံရရှိခဲ့ကာ စုစုပေါင်း ဆုလေးဆု ရရှိခဲ့သည်။ တတိယအယ်လ်ဘမ်ဖြစ်သော ''Speak Now'' အယ်လ်ဘမ်သည်လည်း စတင်ရောင်းချသည့် ရက်သတ္တပတ်အတွင်းမှာပင် အချပ်ရေ ၁ သန်းကျော် ရောင်းချနိုင်ခဲ့သည်။ ယင်းအယ်လ်ဘမ်ရှိ ''Mean ''သီချင်းဖြင့် ''Grammy'' ဆု နှစ်ခုထပ်မံရရှိခဲ့သည်။ ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် သူမ၏ စတုတ္ထမြောက် အယ်လ်ဘမ်ဖြစ်သော Red အယ်လ်ဘမ် ထွက်ရှိခဲ့သည်။ ယင်း အယ်လ်ဘမ်မှာ စတင်ရောင်းချသည့် တစ်ပတ်အတွင်း ချပ်ရေ ၁.၂ သန်းထိ စံချိန်တင်ရောင်းချနိုင်ခဲ့သည်။ ထိုအယ်လ်ဘမ်ရှိ ''We Are Never Getting Back Together'' နှင့် ''I Knew You Were Trouble ''တို့မှာ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းတွင် အထူးအောင်မြင်ခဲ့သည်။ ''Taylor Swift'' သည် သူ့သီချင်းများတွင် ကိုယ်တွေ့အကြောင်းအရာများကို ထည့်သွင်းရေးသားလေ့ရှိသည်။ သူ့အား ''Nashville ''တေးရေးသူများအစည်းအရုံးနှင့် ''the'' ''Songwriters Hall of Fame'' တို့ကလည်း ဂုဏ်ပြုခဲ့သည်။ ''Swift'' သည် ''Grammy''ဆု ဆယ်ဆု၊ ''Billboard'' တေးဂီတဆု နှစ်ဆယ့်သုံးဆု(Most Awarded female artist)၊အမေရီကန် တေးဂီတဆု နှစ်ဆယ့်ကိုးဆု(Most Awarded artist) ကျေးလက်တေးဂီတ အဖွဲ့အစည်းမှချီးမြှင့်သောဆု တစ်ဆယ့်တစ်ခု နှင့် ကျေးလက်တေးဂီတ အကယ်ဒမီဆု ခြောက်ဆုတို့ကို လက်ခံရရှိထားသူဖြစ်သည်။AMA(American Music Award)တွင်လည်းဆယ်စုနှစ်အတွင်းအအောင်မြင်ဆုံးအဆိုတော်(Artist of the decade)ဘွဲ့ကိုလက်ခံထားသူဖြစ်သည်၊ Billboard (Greatest Artist of All Time List)တွင်လည်; No.5၌ ဂန္ဓဝင်အဆိုတော်ကြီးများနဲ့အတူပါဝင်ဖော်ပြခြင်း ခံထားရသူလည်းဖြစ်သည်။ ယနေ့အချိန်အထိ အယ်လ်ဘမ်အချပ်ရေ ၂၆သန်းကျော် ရောင်းထွက်ခဲ့ခြင်းကလည်း သူမအား သီချင်းခွေဝယ်လိုအားကောင်းသော အဆိုတော်များထဲမှ တစ်ဦးဖြစ်စေခဲ့သည်။ Swift သည် တေးဂီတနယ်ပယ်တွင်သာမက ရုပ်ရှင်နယ်ပယ်မှာပါ မင်းသမီးတစ်ဦးအနေဖြင့်ပါဝင်ခဲ့သည်။ သူမသည် ၂၀၁၀ခုနှစ်က ရိုက်ကူးသော ဟာသရုပ်ရှင်တစ်ခုဖြစ်သည့် ''Valentine's Day'' ရုပ်ရှင်တွင် ''Felicia Miller'' အဖြစ်လည်းကောင်း ၂၀၁၂ခုနှစ်တွင်ဖြန့်ချိသော ''The Lorax ''ဟူသည့် ကာတွန်းရုပ်ရှင်တွင် အသံသရုပ်ဆောင်အဖြစ်လည်းကောင်းပါဝင်ခဲ့သည်။ Swiftသည် လူမှုရေးလုပ်ငန်းများဖြစ်သော အနုပညာကျောင်း၊ ကလေးသူငယ်များ စာအရေးအဖတ်တတ်မြောက်ရေး၊ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များမှ ပြန်လည်ထူထောင်ရေး၊ ''LGBT anti-discrimination ''(လိင်တူချစ်သူများအား ခွဲခြားဆက်ဆံမှု ပပျောက်ရေး)နှင့် ကျန်းမာရေးချို့တဲ့သော ကလေးသူငယ်များအတွက် အကျိုးပြုအဖွဲ့အစည်းများတွင်ပါဝင်ခဲ့သည်။ Taylor သည် အမေရိကန်ရှိ Major Music Awards ပွဲများတွင် အဓိက ဆုများကို နှစ်ကြိမ်ကြိမ်တိုင်တိုင် ဆွတ်ခူးနိုင်သော တစ်ဦးတည်းသော Artist တစ်ယောက်ဖြစ်သည်။ 2019 ခုနှစ် Forbes Magazine အဆိုအရ Taylor တွင် စုစုပေါင်းကြွယ်ဝချမ်းသာမှုပေါင်း အမေရိကန်ဒေါ်လာ 380 သန်းကျော်ဟုရှိသည်ဟုသိရှိရသည်။ ==ဘဝဇာတ်ကြောင်းနှင့် အသက်မွေးဝမ်းကြောင်း== ===ငယ်ဘဝ=== Taylor Alison Swift အား ၁၉၈၉ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၃တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ သူ၏ဖခင်ဖြစ်သူ Mr.Scott Kingsleyသည် Merrill Lynch ဘဏ်တွင် ဘဏ္ဍာရေးအကြံပေးတစ်ဦးဖြစ်ပြီး Pennsylvania ဇာတိဖြစ်သည်။ မိခင်ဖြစ်သူ Andrea (ငယ်အမည် Finlay) သည် ယခင်က အရောင်းမြှင့်တင်ရေး အရာရှိတစ်ဦးဖြစ်ပြီး လက်ရှိတွင်ယင်းအလုပ်မှအနားယူထားပြီးဖြစ်သည်။ Texasပြည်နယ်တွင်အခြေချမနေထိုင်မီ Andrea ၏ဖခင်သည် [[အရှေ့တောင်အာရှ]]တွင် [[အင်ဂျင်နီယာ]]တစ်ဦးအဖြစ် အလုပ်လုပ်ကိုင်ခဲ့ရာ သူမအသက်ဆယ်နှစ်အထိ [[စင်ကာပူ]]တွင်နေထိုင်ခဲ့ရသည်။ Swift တွင် Noth Dame တက္ကသိုလ်တွင်တက်ရောက်နေသော Austin Swift ဟူသည့်မောင်တစ်ဦးလည်းရှိသည်။ သူတို့နှစ်ယောက်စလုံး Presbyterian faith နှင့် bible ကျောင်းတို့တွင်တက်ရောက် ကြီးပြင်းခဲ့သည်။ Swift သည် သူ၏ငယ်ဘဝကို Curium မြို့နယ်အနီးရှိ (၁၁)ဧက ကျယ်သောခရစ်စမတ်သစ်ပင်ခြံတွင် ကုန်လွန်စေခဲ့သည်။ သူသည် မူကြိုနှင့်မူလတန်းကို Alvernia Montessori ကျောင်းတွင်တက်ရောက်ခဲ့ပြီး Wundcroft ကျောင်းတွင် ပညာသင်ကြားခဲ့သည်။ သူ ကိုးနှစ်ပြည့်သောအခါ မိသားစုနှင့် Wyomissing, Pennsylvania သို့ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ရာ West Reading မူလတန်းကျောင်းတွင် လည်းကောင်း Wyomissing Area Junior/Senior အထက်တန်းကျောင်းတွင်လည်းကောင်း အတန်းပညာ သင်ယူခဲ့သည်။ နွေရာသီ အားလပ်ရက်များတွင် New Jersy၊ Stone ဆိပ်ကမ်းရှိ မိသားစုပိုင် ကမ်းခြေအိမ်ကလေးတွင် အပန်းဖြေလေ့ရှိသည်။ ( ထိုနေရာသည် သူ၏ ငယ်ဘဝ အမှတ်တရ အများစုဖြစ်ခဲ့ကြောင်း နောက်ပိုင်းတွင် ပြန်လည်ပြောပြခဲ့သည်။ ) မိသားစုပိုင် မြင်းများလည်းရှိသေးသဖြင့် သူ၏မြင်းစီးခြင်း ဝါသနာပါခြင်းမှာ သံသယဖြစ်ဖွယ်မရှိခြေ။ သူကိုးလသား အရွယ်တည်းက မိခင်နှင့် မြင်းစီးသင်ခဲ့ပြီး နောင်တွင် မြင်းစီးပြိုင်ပွဲများပင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သေးသည်။ အသက်ကိုးနှစ်အရွယ်သို့ ရောက်လာသော Swift လေးသည် တေးဂီတဆိုင်ရာပြဇာတ်များကို စိတ်ဝင်စားလာသည်။ ထိုဝါသနာအရ Berks Youth Theatre Academy ထုတ်လုပ်ရေးတွင် အကြိမ်ကြိမ် ပါဝင်တင်ဆက်ခဲ့ပြီး Broadway ကာ အသံနှင့် သရုပ်ဆောင်ခြင်းဆိုင်ရာ လေ့ကျင့်မှုများလည်း ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ Swift သည် စနေ၊ တနင်္ဂနွေရက်များတွင် မြို့နယ်ပွဲတော်များ၊ ပျော်ပွဲရွှင်ပွဲများ၊ ကာရာအိုကေပြိုင်ပွဲများ၊ ပန်းဥယျာဉ်အသင်း၊ ကင်းထောက်အသင်းနှင့် အားကစားပွဲများတွင် အချိန်ဖြုန်းလေ့ရှိသည်။ ရှုံးနိမ့်မှုများစွာနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသော အသက်ဆယ့်တစ်နှစ်အရွယ် Swift လေးသည် တစ်နေ့တွင် မြို့နယ်ပြိုင်ပွဲတစ်ခု၌ LeAnn Rime ၏ 'Big Deal'သီချင်းဖြင့်အနိုင်ရခဲ့ပြီး Strauss townပြဇာတ်ရုံတွင် Charlie Daniels အဖြစ်အဖွင့်ပိုင်းတွင် ပါဝင်တင်ဆက်ရန် အခွင့်အရေးရခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် ထိုအခွင့်အရေးက Swift အား အလယ်တန်းကျောင်းမှ သာမန်ကျောင်းသူများနှင့် သီးခြားကဲ့သို့ဖြစ်စေခဲ့သည်။ Faith Hill အကြောင်းရိုက်ထားသည့် Behind The Music ဇာတ်လမ်းကို ကြည့်ရှုပြီး Swift သည် သူ၏အနုပညာ လမ်းကြောင်းအတွက် Nashville, Tennesse သို့ပြောင်းရွှေရမည်ဟု ယုံကြည်လာသည်။ ထို့ကြောင့် တစ်ခုသော နွေဦးရာသီတွင် မိခင်နှင့်အတူ ယင်းမြို့သို့ ပြောင်းရွှေ့လာခဲ့သည်။ တစ်နေ့သ၌ အသက်ဆယ့်နှစ်နှစ် ရောက်နေပြီဖြစ်သော Swift အား ကွန်ပျူတာပြင်သမားတစ်ဦးက ဂစ်တာကော့ဒ် သုံးခုသင်ပေးခဲ့သည်။ ထိုကော့ဒ်သုံးခုဖြင့် သူမ၏ပထမဆုံးသီချင်းဖြစ်သော Lucky You ကို ရေးဖွဲ့ခဲ့သည်။ Swift နှင့် သူ၏မိဘနှစ်ပါးတို့သည် ၂၀၀၃ခုနှစ်မှစတင်ကာ နယူးယောက်မြို့အခြေစိုက် ဂီတမန်နေဂျာ Dan Dymtrow ဆိုသူနှင့် စတင်အလုပ်လုပ်ခဲ့ကြသည်။ Taylor သည် Dan ၏အကူအညီပေးမှုအရ Abercrombie & Fitch ကုမ္ပဏီ၏ Rising Stars Campaign အတွက် ခေတ္တမျှ မော်ဒယ်လ်လုပ်ခဲ့သေးသည်။ Dan ၏အကူအညီဖြင့်ပင် Maybelline ကုမ္ပဏီ၏ စုပေါင်းအယ်လ်ဘမ်တွင်လည်း သူ၏ကိုယ်တိုင်ရေးသီချင်းတစ်ပုဒ်ပါဝင်ခဲ့ပြီး တေးသံသွင်းကုမ္ပဏီကြီး အမြောက်အမြားနှင့်လည်း တေးသီချင်းထုတ်ခွင့်ရရေး သွားရောက်တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ RCA တေးသံသွင်းမှပြုလုပ်သော Showcase ပွဲတွင်ကိုယ်တိုင်ရေးသီချင်းများကို ဖျော်ဖြေပြီးနောက် RCA နှင့်အနုပညာရှင်မြေတောင်မြှောက်ပေးရေးအစီအစဉ်တစ်ခုကို သဘောတူညီမှုရရှိခဲ့သည်။ ထို့နောက်ပိုင်းတွင် တေလာသည် သူ၏မိခင်နှင့်အတူ Nashville ကို မကြာခဏဆိုသလို ခရီးသွားခဲ့ရပေသည်။ တေလာ အသက်၁၄နှစ် ရောက်သောအခါ တေလာ၏အဖေက တေလာ Countryဂီတလောကတွင် တိုးပေါက်လာအောင် သူအလုပ်လုပ်သော Merrill Lynch ကုမ္ပဏီ၏ Nashville ရုံးခွဲသို့ ပြောင်းရွေ့ခဲ့သည်။ သူတို့၏မိသားစုသည် Hendersonville ရှိ ရေကန်ကို မျက်နှာမူထားသောအိမ်သို့ ပြောင်းရွေ့နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ တေလာသည် အစက အစိုးရအထက်တန်းကျောင်းတွင် တက်ရောက်ခဲ့သည်။ သို့သော် ဂီတအလုပ်ကို အဆင်ပြေပြေလုပ်နိုင်ရန် အစိုးကျောင်းတက်ပြီးနှစ်နှစ်အကြာတွင် အိမ်၌နေ၍စာသင်ခွင့်ပေးသော Aaron Academy အထက်တန်းကျောင်းသို့ ပြောင်းရွေ့တက်ရောက်ခဲ့သည်။ တေလာသည် ထိုကျောင်းတွင်တက်ရင်း အထက်တန်းအောင်ခဲ့သည်။ တေလာသည် သတ်မှတ်စာသင်နှစ်ထက်တစ်နှစ်စောကာ အထက်တန်းအောင်ခဲ့သော်လည်း ဘာသာတိုင်းတွင် အမှတ်ကောင်းခဲ့သည်။ '''၂၀၀၄ မှ ၂၀၀၈ အထိ၊ ဂီတသက်တမ်းအစနှင့် ''Taylor Swift'' အယ်လ်ဘမ်''' Nashville မြို့တွင် တေလာသည် Troy Verges၊ Brett Beavers၊ Brett James၊ Mac McAnally နှင့် The Warren Brothers ကဲ့သို့သော အတွေ့အကြုံရှိ တေးရေးကျွမ်းကျင်သူများနှင့် တွဲ၍အလုပ်လုပ်ခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် တေလာသည် တေးရေးဆရာမ Liz Rose နှင့် အမြဲလိုလို တွဲ၍အလုပ်လုပ်ခဲ့သည်။ Liz နှင့် တေလာတို့သည် အပတ်စဉ် အင်္ဂါနေ့ မွန်းလွဲပိုင်း တေလာကျောင်းဆင်းတိုင်းလိုလိုတွင်တွေ့ဆုံကြပြီး နှစ်နာရီခန့် သီချင်းရေးလေ့ကျင့်ခဲ့ကြသည်။ Liz က တေလာ၏အကြောင်းကို "ဒီသီချင်းရေးလေ့ကျင့်တဲ့အချိန်တွေဟာ ကျွန်မလုပ်ဖူးသမျှတွေထဲမှာ အလွယ်ဆုံးပါပဲ။ သဘောအရဆို ကျွန်မက သူ့ရဲ့တည်းဖြတ်သူသက်သက်ပါ။ သူက သူဒီနေ့ကျောင်းမှာဘာတွေဖြစ်ခဲ့တယ် ဆိုတာကိုသီချင်းရေးတယ်။ သူက သူဘာပြောချင်သလဲဆိုတာကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်းရေးပြနိုင်တယ်။ သူသီချင်းရေးရင် hook အပိုဒ်တွေက အမြဲတမ်းထူးခြားနေတာပဲ" ဟုပြေခဲ့သည်။ တေလာသည် Sony/ATV Tree နှင့်စာချုပ်ချုပ်ခဲ့သော်လည်း သူ့အသက် ဆယ့်လေးနှစ်တွင် လမ်းခွဲခဲ့သည်။ နောင်ပိုင်းတွင် သူက "အဲဒီတုန်းက ကျွန်မဟာ ကျွန်မအချိန်တွေကို ဆုံးရှုံးနေခဲ့တယ်။ ကျွန်မဘဝရဲ့အဲဒီနှစ်တွေကို အယ်လ်ဘမ်တချပ်ပေါ်မှာသိမ်းထားချင်ခဲ့တယ်" ဟုပြောခဲ့သည်။ ၂၀၀၅ခုနှစ်တွင် တေလာသည် Nashville မြို့ရှိ Bluebird Cafe ၌ပြုလုပ်သော Showcase ပွဲတွင် Big Machine အမည်ရှိ ကိုယ်ပိုင်တေးသံသွင်းကုမ္ပဏီကို တည်ထောင်ရန်ပြင်ဆင်နေသော Dreamworks Records ၏ အမှုဆောင်တစ်ဦးဖြစ်သူ Scott Borchetta ၏အာရုံကို ဖမ်းစားနိုင်ခဲ့သည်။ တေလာသည် Big Machine ကုမ္ပဏီနှင့် အစောဆုံးစာချုပ်ချုပ်ခဲ့သူများတွင် တစ်ဦးအပါအဝင်ဖြစ်သည်။ တေလာ၏အဖေသည် ဒေါ်လာ ၁၂၀၀၀၀ ခန့်တန်ဖိုးရှိသော Big Machine ၏ ရှယ်ယာ၃ရာခိုင်နှုန်းကိုဝယ်ယူခဲ့သည်။ တေလာသည် Big Machine နှင့် စာချုပ်ချုပ်ပြီးများမကြာမီမှာပင် သူ့နာမည်ကိုအစွဲပြု၍မှည့်ထားသော ''တေလာဆွစ်ဖ်'' အယ်လ်ဘမ်ကို စတင်လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ သူသည် သူနှင့်ထူးခြားသောအဆက်အသွယ်ရှိသည်ဟုခံစားမိသော တေးဂီတထုတ်လုပ်သူ Nathan Chapman ကို သူ့အတွက်ငှားပေးရန် Big Machine ကို တိုက်တွန်းခဲ့သည်။ တေလာသည် အယ်လ်ဘမ်ထဲမှသီချင်းသုံးပုဒ်ကို တစ်ဦးတည်းရေးသားခဲ့ပြီး ကျန်ရှစ်ပုဒ်ကို Liz Rose၊ Robert Ellis Orrall၊ Brian Maher နှင့် Angelo Petraglia ကဲ့သို့သောတေးရေးများနှင့် ပူးပေါင်းရေးသားခဲ့သည်။ ''တေလာဆွစ်ဖ်'' ကို ၂၀၀၆ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၂၄ရက်နေ့တွင် ဖြန့်ချိခဲ့သည်။ The New York Times ဂျာနယ်ကြီး၏ဝေဖန်ရေးဆရာ Jon Caramanica က "ဒီအယ်လ်ဘမ်ဟာ တေလာရဲ့ခိုင်မာပြီးကြင်နာစရာကောင်းတဲ့အသံနဲ့ သီဆိုထားတဲ့ အံ့ဩစရာကောင်းပြီး အပြစ်ရှာစရာမရှိတဲ့ Pop အငွေ့အသက်တွေနဲ့ Country ဂန္ထဝင်လက်ရာလေးပါ" ဟုချီးကျူးခဲ့သည်။ ''တေလာဆွစ်ဖ်'' သည် ၂၀၁၆ခုနှစ် ဩဂုတ်လအရောက်တွင် အချပ်ရေပေါင်း ၇.၇သန်း ရောင်းချပြီးဖြစ်သည်။ တေလာသည် ၂၀၀၆ခုနှစ်၏ အချိန်အတော်များများကို ရေဒီယိုနှင့်တီဗွီတွင် ဖျော်ဖြေရင်း ''တေလာဆွစ်ဖ်'' ကိုအရောင်းမြှင့်တင်နေခဲ့သည်။ ''တေလာဆွစ်ဖ်'' အယ်လ်ဘမ်မှ Tim McGraw၊ Teardrops on My Guitar၊ Our Song၊ Picture to Burn နှင့် Should'vd Said No ဟူ၍ Singleသီချင်း၅ပုဒ်ထွက်ရှိခဲ့ပြီး Our Song နှင့် Should've Said No တို့သည် Billboard Hot Country Songs ဇယားတွင် နံပါတ်တစ်နေရာကိုရရှိခဲ့သည်။ အခြား Singleသီချင်းများသည်လည်း အတော်အတန်အောင်မြင်မှုရရှိခဲ့သည်။ တေလာသည် Our Song သီချင်းကို တစ်ကိုယ်တည်းရေးထားကာ ကိုယ်တိုင်ဆိုထားသောကြောင့် Billboard Hot Country Songs ဇယားတွင် နံပါတ်တစ်ရဖူးသမျှလူများတွင် အသက်အငယ်ဆုံး သီချင်းကို ကိုယ်တိုင်ရေး ကိုယ်တိုင်ဆိုသူဖြစ်လာခဲ့သည်။ Teardrops on My Guitar သီချင်းသည် Billboard Hot 100 တွင် နံပါတ်၁၃ထိချိတ်ခဲ့ပြီး Hitသီချင်းတစ်ပုဒ်ဖြစ်လာခဲ့သည်။ တေလာသည် ''Sounds of the Season: The Taylor Swift Holiday Collection'' အမည်ရှိ ခရစ္စမတ်အယ်လ်ဘမ်ကို ၂၀၀၇ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ နှင့် ''Beautiful Eyes'' အမည်ရှိ မီနီအယ်လ်ဘမ်ကို ၂၀၀၈ခုနှစ် ဂျူလိုင်လ တို့တွင် အသီးသီးဖြန့်ချိခဲ့သည်။ တေလာသည် အခြားနာမည်ကြီးအဆိုတော်များ၏ နယ်လှည့်ပွဲများတွင် အဖွင့်အဖြစ်သီဆိုပေးခြင်းဖြင့် သူ၏ပွဲဦးထွက်အယ်လ်ဘမ်ကို အရောင်းမြှင့်တင်ခဲ့သည်။ တေလာသည် သူ၏ပွဲဦးထွက်အယ်လ်ဘမ်ဖြင့်ပင် ဆုအမြောက်အမြားရရှိခဲ့သည်။ သူသည် ၂၀၀၇ခုနှစ်တွင် Nashville Songwriters Association ၏ Songwriter/Artist of the Year ဆုကိုရရှိကာ ထိုဆုကို အသက်အငယ်ဆုံးရရှိသူဖြစ်လာသည်။ တေလာသည် Country Music Association ၏ Horizon Award for Best New Artist ဆု၊ the Association of Country Music မှချီးမြှင့်သော Top New Female Vocalist ဆု နှင့် American Music Awards ၏ Favourite Country Female Artist ဆုတို့ကိုလည်းရရှိခဲ့သည်။ တေလာသည် ၂၀၀၈ခုနှစ် အကြိမ် ၅၀ မြောက်[[ဂရမ်မီဆု]]ပေးပွဲတွင်လည်း အကောင်းဆုံးမျက်နှာသစ်အဆိုတော်ဆု (Best New Artist) အတွက် ဆန်ကာတင်စာရင်းဝင်ခဲ့သော်လည်း Amy Winehouse ကိုရှုံး၍ ဆန်ကာတင်နှင့်သာ ကျေနပ်ခဲ့ရသည်။ သူသည် ၂၀၀၈ခုနှစ် ဂျူလိုင်လတွင် Joe Jonas နှင့် စတင်ချစ်ကြိုက်ခဲ့ပြီး ၃လအကြာတွင် လမ်းခွဲခဲ့သည်။ '''၂၀၀၈ မှ ၂၀၁၀ အထိ၊ ''Fearless'' အယ်လ်ဘမ်နှင့် သရုပ်ဆောင်လုပ်ခြင်း''' တေလာသည် သူ၏ဒုတိယမြောက်အယ်လ်ဘမ် ''Fearless'' ကို ၂၀၀၈ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၁၁ရက်နေ့တွင် ဖြန့်ချိခဲ့သည်။ အယ်လ်ဘမ်၏ ပထမဆုံး Singleသီချင်း Love Story ကို ၂၀၀၈ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် ဖြန့်ချိခဲ့ပြီး Billboard Hot 100 တွင် နံပါတ်လေးနေရာအထိ ချိတ်ခဲ့သည်။ နောက်ထပ် Single သီချင်းလေးပုဒ်ဖြစ်သည့် White Horse၊ You Belong with Me၊ Fifteen နှင့် Fearless တို့ကို ၂၀၀၈ခုနှစ်နှင့် ၂၀၀၉ခုနှစ်အတွင်းဖြန့်ချိခဲ့သည်။ အယ်လ်ဘမ်၏ Billboard Hot 100 ဇယားတွင် အမြင့်ဆုံးချိတ်ခဲ့သောသီချင်းမှာ You Belong with Me ဖြစ်ပြီး နံပါတ်နှစ်အထိချိတ်ခဲ့သည်။ ''Fearless'' သည် စတင်ဖြန့်ချိသည့် ရက်သတ္တပတ်တွင်ပင် Billboard 200 ဇယားတွင် နံပါတ်တစ်နေရာကိုရရှိခဲ့ပြီး ၂၀၀၉ခုနှစ်အတွင်း အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ ရောင်းအားအကောင်းဆုံးအယ်လ်ဘမ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ တေလာသည် အယ်လ်ဘမ်ကို အရောင်းမြှင့်တင်ရန်အတွက် သူ၏ပထမဆုံးသော Fearless နယ်လှည့်ဖျော်ဖြေရေးခရီးထွက်ခဲ့ပြီး ဒေါ်လာ ၆၃သန်း အထိရရှိခဲ့သည်။ နယ်လှည့်ခရီး၏ ရှိုးပွဲများကိုရိုက်ကူးထားသော ''Taylor Swift: Journey to Fearless'' အခွေကို တီဗွီတွင်လွှင့်ခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် DVD နှင့် Blu-ray အခွေအဖြစ် ဖြန့်ချိခဲ့သည်။ တေလာသည် Country အဆိုတော် Keith Urban ၏ Escape Together နယ်လှည့်ဖျော်ဖြေရေးခရီးစဉ်အတွက် အကူအနုပညာရှင်အဖြစ် ပါဝင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၉ခုနှစ် MTV Video Music Award ဆုပေးပွဲတွင် တေလာ၏ You Belong with Me သီချင်း၏ တေးဂီတဗွီဒီယိုက အကောင်းဆုံးအမျိုးသမီးဗွီဒီယိုဆု (Best Female Video) ကိုရရှိခဲ့သည်။ တေလာက ဆုကိုလက်ခံပြီးနောက် ကျေးဇူးတင်စကားပြောနေစဉ် ရပ်ပ်ပါ Kanye West သည် စင်ပေါ်သို့ပြေးတက်လာပြီး တေလာ၏ကျေးဇူးတင်စကားကို နှောင့်ယှက်ခဲ့သည်။ ထိုအဖြစ်အပျက်သည် အငြင်းပွားဖွယ်ရာနှင့် မီဒီယာ၏ မကြာခဏအာရုံစိုက်ခံရသော သတင်းတစ်ပုဒ် ဖြစ်လာခဲ့ပြီး ထိုကိစ္စနှင့်ပက်သက်ပြီး Internet Meme အမြောက်အမြားလည်း ထွက်ရှိလာခဲ့သည်။ MTV ၏ James Montgomery က ထိုအဖြစ်အပျက်နှင့် မီဒီယာ၏အာရုံစိုက်ခံရမှုတို့ကြောင့် တေလာကို ရိုးသားသောပုံရိပ်ရှိသော နာမည်ကြီးအဆိုတော်တစ်ဦး ဖြစ်လာစေခဲ့သည်ဟု ပြောဆိုခဲ့သည်။ ''Fearless'' သည် တေလာကို ဆုပေါင်းမြောက်မြားစွာကိုရရှိစေခဲ့သည်။ ၂၀၁၀ခုနှစ်တွင် တေလာသည် ဂရမ်မီဆုလေးဆုရရှိခဲ့သည်။ ''Fearless'' က တစ်နှစ်တာအကောင်းဆုံးအယ်လ်ဘမ်ဆုနှင့် အကောင်းဆုံးကျေးလက်တေးဂီတအယ်လ်ဘမ်ဆုတို့ကို ရရှိခဲ့ပြီး White Horse သီချင်းက အကောင်းဆုံးကျေးလက်တေးဂီတသီချင်းနှင့် အကောင်းဆုံးအမျိုးသမီးကျေးလက်တေးဂီတအဆိုတော်ဆုတို့ကို ရရှိခဲ့သည်။ တေလာသည် ဂရမ်မီဆု၏အမြင့်ဆုံးဆုဖြစ်သော တစ်နှစ်တာအကောင်းဆုံးအယ်လ်ဘမ်ဆုကို အသက်အငယ်ဆုံးနှင့် ရရှိသူဖြစ်လာသည်။ ဂရမ်မီဆုချီးမြှင့်ပွဲတွင် တေလာသည် Stevie Nicks နှင့်တွဲကာ You Belong with Me နှင့် Rhiannon သီချင်းတို့ကိုဖျော်ဖြေခဲ့သည်။ ထိုဖျော်ဖြေမှု၌ သီဆိုခဲ့သော သူ၏အသံကို မီဒီယာများက အနုတ်သဘောဆောင် ဝေဖန်ခဲ့ကြပြီး အပြစ်တင်ခံခဲ့ရသည်။ တေလာသည် Country Music Association မှချီးမြှင့်သော Entertainer of the Year ဆုကို အသက်အငယ်ဆုံးနှင့်ရရှိသူ ဖြစ်လာသည်။ ''Fearless'' သည် Country Music Association ၏ Album of the Year ဆုကိုရရှိခဲ့သည်။ တေလာသည် ''Fearless'' အယ်လ်ဘမ်ဖြင့်ပင် American Music Award ၏ Artist of the Year နှင့် Favourite Country Album ဆု၊ Billboard ၏ ၂၀၀၉ခုနှစ်အတွက် Artist of the Year ဆုတို့ကိုလည်း ရရှိခဲ့သည်။ တေလာသည် John Mayer ၏ စတုတ္ထမြောက်အယ်လ်ဘမ် Batte Studies (၂၀၀၉) မှ Singleတစ်ပုဒ်ဖြစ်သည့် Half of My Heart သီချင်းအတွက် နောက်ခံအသံကို ပံ့ပိုးပေးခဲ့သည်။ တေလာသည် Kellie Pickler နှင့် Best Days of Your Life သီချင်းကို ပူးပေါင်းရေးသားခဲ့ပြီး နှစ်ဦးတွဲ၍ သီဆိုခဲ့ကြသည်။ ထို့နောက် တေလာသည် Hannah Montana: The Movie ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကား၏ ဇာတ်ဝင်သီချင်းအဖြစ် You'll Always Find Your Way Back Home နှင့် Crazier သီချင်းနှစ်ပုဒ်ကို အခြားတေးရေးများနှင့် ပူးပေါင်းရေးသားခဲ့သည်။ သူသည် Boys Like Girls အဖွဲ့နှင့်လည်း Two Is Better Than One သီချင်းကို ပူးတွဲသီဆိုခဲ့သည်။ တေလာသည် Valentine's Day ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားအတွက်လည်း Today Was a Fairytale အမည်ရှိ ဇာတ်ဝင်တေးတစ်ပုဒ်ကို ရေးသားသီဆိုခဲ့သည်။ Today Was a Fairytale သည် တေလာ၏ Canadian Hot 100 တွင် ပထမဦးဆုံး နံပါတ်တစ်ရသော သီချင်းဖြစ်လာခဲ့သည်။ တေလာသည် သူ၏ပထမဆုံးသော သရုပ်ဆောင်ခြင်းကို ၂၀၀၉ခုနှစ်၏ CSI: Crime Scene Investigation ရုပ်သံဇာတ်လမ်းတွဲတွင် ဂျစ်ကန်ကန်ဆယ်ကျော်သက်တစ်ဦးအဖြစ်သရုပ်ဆောင်ပြီး စတင်ခဲ့သည်။ တေလာသည် ၂၀၀၉ခုနှစ် အကုန်ပိုင်းတွင် Saturday Night Live အစီအစဉ်တွင် အစီအစဉ်တင်ဆက်သူအဖြစ်ရော ဧည့်သည်အဆိုတော်အဖြစ်ရော ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ Entertainment Weekly မဂ္ဂဇင်းက တေလာ့ကို "ဒီနှစ်အစီအစဉ်ရဲ့ အကောင်းဆုံးအစီအစဉ်တင်ဆက်သူပါပဲ။ သူဟာ အခက်အခဲတွေအတွက် အမြဲအဆင်သင့်ဖြစ်နေတယ်။ ရယ်စရာလည်းကောင်းတယ်။ ပြီးတော့ တခြားသရုပ်ဆောင်တွေကိုလည်း အကောင်းဆုံးသရုပ်ဆောင်နိုင်အောင် ကူညီပေးတယ်" ဟု ချီးကျူးခဲ့သည်။ တေလာသည် ၂၀၀၉ခုနှစ်အောက်တိုဘာလအတွင်း သူ၏ပထမဆုံးရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားဖြစ်သော Valentine's Dayကို ရိုက်ကူးနေစဉ် တွဲဖက်သရုပ်ဆောင် Taylor Lautner နှင့် ချစ်ကြိုက်ခဲ့သည်။ သို့သော် ထိုနှစ်အကုန်ပိုင်းတွင် နှစ်ဦးသား လမ်းခွဲခဲ့ကြသည်။ ၂၀၁၀ခုနှစ် အကုန်ပိုင်းလောက်တွင် တေလာသည် ရုပ်ရှင်မင်းသား Jake Gyllenhaal နှင့် ခဏတာ တွဲခဲ့သည်။ == ထုတ်လုပ်ခဲ့သော တေးအယ်လ်ဘမ်များ == '''စတိုဒီယိုအယ်လ်ဘမ်များ''' * ''Taylor Swift'' (2006) * ''Fearless'' (2008) * ''Speak Now'' (2010) * ''Red'' (2012) * ''1989'' (2014) * ''Reputation'' (2017) * ''Lover'' (2019) * ''Folklore'' (2020) * ''Evermore'' (2020) * ''Midnights'' (2022) * ''The Tortured Poets Department'' (2024) '''ပြန်လည်အသံသွင်းခဲ့သော အယ်လ်ဘမ်များ''' * ''Fearless (Taylor's Version)'' (2021) * ''Red (Taylor's Version)'' (2021) * ''Speak Now (Taylor's Version)'' (2023) * ''1989 (Taylor's Version)'' (2023) [[ကဏ္ဍ:အမေရိကန် အမျိုးသမီး အဆိုတော်များ]] {{Lifetime|၁၉၈၉| |}} 49ufilzrtblyzqu2wthblrgaj26ggp4 ဝဋံသကာ 0 49699 880888 880752 2025-07-08T12:25:56Z 2406:2D40:81E9:2310:4489:A811:5302:A670 880888 wikitext text/x-wiki [[မန္တလေးမြို့]] ပရိယတ္တိသာသနဟိတအသင်းက စာသင်တန်း၊ ဓမ္မာစရိယတန်းတို့ကို နှစ်မခြားဘဲ အောင်မြင်သော စာအောင် သံဃာတော်များကို "ဝဋံသကာ" ဘွဲ့ဆပ်ကပ်အပ်နှင်းသည်။ ပရိယတ္တိသာသနဟိတအသင်း၏ ပထမဦးဆုံး ဝဋံသကာဘွဲ့ခံ သာသနာ့ သူရဲကောင်းပုဂ္ဂိုလ် မှာ [[မင်းကွန်းဆရာတော်|မင်းကွန်းတိပိဋကဓရ ဆရာတော်ဘုရားကြီး]] ဖြစ်သည်။ ၁၉၅၃ ခုနှစ်တွင် ပရိယတ္တိသာသနဟိတအသင်း၏ ဝဋံသကာဘွဲ့ရ ၃ ပါး တပြိုင်နက်ပေါ်ထွက်လာသည်။ [[ကုမာရာဘိဝံသ (ဗန်းမော်ဆရာတော်)|ဦးကုမာရာဘိဝံသ]] (ယခု နဝမဗန်းမော်ဆရာတော်၊ နိုင်ငံတော်သံဃမဟာနာယကအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ) ဦးသုနန္ဒာဘိဝံသ ([[ဦးရွှေအောင်]]) နှင့် ဦးနာရဒါဘိဝံသ (ဓမ္မာစရိယ ဦးထွန်းလှိုင်) တို့ ဖြစ်ကြသည်။ ဝဋံသကာဘွဲ့ကို မန္တလေး၊ [[ပရိယတ္တိသာသနဟိတ အသင်း]]က ဆက်ကပ်သည်။ (ရန်ကုန်၊ ရွှေတိဂုံစေတီတော်၊ [[စေတိယင်္ဂယ စာမေးပွဲ]]ကလည်း ဆပ်ကပ်ပါသည်။) <ref>အမရဒီပ</ref> ==သကျသီဟ ဓမ္မာစရိယ ဝဋံသကာဘွဲ့ရများ== (၁) [[မင်းကွန်းတိပိဋကဆရာတော်|အရှင် ဝိစိတ္တသာရာဘိဝံသ ဓမ္မနာဒ ကျောင်းတိုက် မင်းကွန်]]း။ ၁၂၉၆ ခုနှစ် (၂) အရှင် ဥတ္တမာဘိဝံသ မိုးကောင်းတိုက် မန္တလေး။ ၁၂၉၉ ခုနှစ် (၃) အရှင် လက္ခဏာဘိဝံသ မိုးကောင်းတိုက် မန္တလေး။ ၁၃ဝ၉ ခုနှစ် (နောင် ဆရာကြီးဦးကျော်ရှိန်) (၄) အရှင် သုမနာဘိဝံသ ထီးလင်းတိုက် မန္တလေး။ ၁၃၁၄ ခုနှစ် (နောင် နည်းသစ်ဆရာကြီး ဦးသောင်းလွင်BA) (၅) အရှင် ကုမာရာဘိဝံသ ဘုရားကြီးတိုက် မန္တလေး။ ၁၃၁၅ ခုနှစ် အမှတ်(၅) ဆရာတော်ကြီးသည် [[နိုင်ငံတော် သံဃမဟာနာယကအဖွဲ့|နိုင်ငံတော်သံဃမဟာနာယက]] ဥက္ကဋ္ဌ [[ကုမာရာဘိဝံသ (ဗန်းမော်ဆရာတော်)|ဗန်းမော်ဆရာတော်ကြီး]] (၂၀၁၀ - ၂၀၂၄) ဖြစ်သည်။ (၆) အရှင် သုနန္ဒာဘိဝံသ [[ဘုရားကြီးတိုက်]] မန္တလေး။ ၁၃၁၅ ခုနှစ် အရှင် သုနန္ဒာဘိဝံသမှာ နောင်တွင် ဆရာကြီး [[ဦးရွှေအောင်]] အဖြစ် ထင်ရှားကျော်ကြားပါသည်။ (၇) အရှင် နာရဒါဘိဝံသ [[မြင်းဝန်တိုက်]] မန္တလေး။ ၁၃၁၅ ခုနှစ် အရှင် နာရဒါဘိဝံသမှာ နောင်အခါ [[ဓမ္မာစရိယ ဦးထွန်းလှိုင်]] အဖြစ် ထင်ရှားကျော်ကြားပါသည်။ (၈) အရှင် ကစ္စာယနာလင်္ကာရာဘိဝံသ ဘုရားကြီးတိုက် မန္တလေး။ ၁၃၁၇ ခုနှစ် (နောင် ဗိုလ်ကြီးကျော်နိုင်) (၉) အရှင် ကေသရာလင်္ကာရာဘိဝံသ [[မဟာဂန္ဓာရုံကျောင်း|မဟာဂန္ဓာရုံကျောင်းတိုက်]] အမရပူရ။ ၁၃၄၈ ခုနှစ် အမှတ်(၉)ဆရာတော်သည် မန္တလေးမြို့ အောင်ချမ်းသာ ပရိယတ္တိစာသင်တိုက်၏ ပဓာနနာယက ဆရာတော် ဖြစ်သည်။ <ref>{{Cite web |title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ |url=http://buddhismworld.ning.com/profiles/blogs/6371237:BlogPost:421445 |accessdate=1 July 2014 |archivedate=5 March 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305140258/http://buddhismworld.ning.com/profiles/blogs/6371237:BlogPost:421445 }}</ref> (၁၀) အရှင်ဃောသိတာလင်္ကာရ ဓမ္မဝိနယရံသီကျောင်း၊ မစိုးရိမ်တိုက်သစ်၊ မန္တလေးမြို့။ ၁၃၈၇ ခုနှစ် ==ကိုးကား== <references/> {{မြန်မာနိုင်ငံရှိ ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှု}} [[Category:ဗုဒ္ဓဘာသာ ဘွဲ့တံဆိပ်တော်များ]] t20p57tez2etk38mei36z1z2da2ct5n 880889 880888 2025-07-08T12:26:19Z 2406:2D40:81E9:2310:4489:A811:5302:A670 880889 wikitext text/x-wiki [[မန္တလေးမြို့]] [[ပရိယတ္တိသာသနဟိတအသင်း]]က စာသင်တန်း၊ ဓမ္မာစရိယတန်းတို့ကို နှစ်မခြားဘဲ အောင်မြင်သော စာအောင် သံဃာတော်များကို "ဝဋံသကာ" ဘွဲ့ဆပ်ကပ်အပ်နှင်းသည်။ ပရိယတ္တိသာသနဟိတအသင်း၏ ပထမဦးဆုံး ဝဋံသကာဘွဲ့ခံ သာသနာ့ သူရဲကောင်းပုဂ္ဂိုလ် မှာ [[မင်းကွန်းဆရာတော်|မင်းကွန်းတိပိဋကဓရ ဆရာတော်ဘုရားကြီး]] ဖြစ်သည်။ ၁၉၅၃ ခုနှစ်တွင် ပရိယတ္တိသာသနဟိတအသင်း၏ ဝဋံသကာဘွဲ့ရ ၃ ပါး တပြိုင်နက်ပေါ်ထွက်လာသည်။ [[ကုမာရာဘိဝံသ (ဗန်းမော်ဆရာတော်)|ဦးကုမာရာဘိဝံသ]] (ယခု နဝမဗန်းမော်ဆရာတော်၊ နိုင်ငံတော်သံဃမဟာနာယကအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ) ဦးသုနန္ဒာဘိဝံသ ([[ဦးရွှေအောင်]]) နှင့် ဦးနာရဒါဘိဝံသ (ဓမ္မာစရိယ ဦးထွန်းလှိုင်) တို့ ဖြစ်ကြသည်။ ဝဋံသကာဘွဲ့ကို မန္တလေး၊ [[ပရိယတ္တိသာသနဟိတ အသင်း]]က ဆက်ကပ်သည်။ (ရန်ကုန်၊ ရွှေတိဂုံစေတီတော်၊ [[စေတိယင်္ဂယ စာမေးပွဲ]]ကလည်း ဆပ်ကပ်ပါသည်။) <ref>အမရဒီပ</ref> ==သကျသီဟ ဓမ္မာစရိယ ဝဋံသကာဘွဲ့ရများ== (၁) [[မင်းကွန်းတိပိဋကဆရာတော်|အရှင် ဝိစိတ္တသာရာဘိဝံသ ဓမ္မနာဒ ကျောင်းတိုက် မင်းကွန်]]း။ ၁၂၉၆ ခုနှစ် (၂) အရှင် ဥတ္တမာဘိဝံသ မိုးကောင်းတိုက် မန္တလေး။ ၁၂၉၉ ခုနှစ် (၃) အရှင် လက္ခဏာဘိဝံသ မိုးကောင်းတိုက် မန္တလေး။ ၁၃ဝ၉ ခုနှစ် (နောင် ဆရာကြီးဦးကျော်ရှိန်) (၄) အရှင် သုမနာဘိဝံသ ထီးလင်းတိုက် မန္တလေး။ ၁၃၁၄ ခုနှစ် (နောင် နည်းသစ်ဆရာကြီး ဦးသောင်းလွင်BA) (၅) အရှင် ကုမာရာဘိဝံသ ဘုရားကြီးတိုက် မန္တလေး။ ၁၃၁၅ ခုနှစ် အမှတ်(၅) ဆရာတော်ကြီးသည် [[နိုင်ငံတော် သံဃမဟာနာယကအဖွဲ့|နိုင်ငံတော်သံဃမဟာနာယက]] ဥက္ကဋ္ဌ [[ကုမာရာဘိဝံသ (ဗန်းမော်ဆရာတော်)|ဗန်းမော်ဆရာတော်ကြီး]] (၂၀၁၀ - ၂၀၂၄) ဖြစ်သည်။ (၆) အရှင် သုနန္ဒာဘိဝံသ [[ဘုရားကြီးတိုက်]] မန္တလေး။ ၁၃၁၅ ခုနှစ် အရှင် သုနန္ဒာဘိဝံသမှာ နောင်တွင် ဆရာကြီး [[ဦးရွှေအောင်]] အဖြစ် ထင်ရှားကျော်ကြားပါသည်။ (၇) အရှင် နာရဒါဘိဝံသ [[မြင်းဝန်တိုက်]] မန္တလေး။ ၁၃၁၅ ခုနှစ် အရှင် နာရဒါဘိဝံသမှာ နောင်အခါ [[ဓမ္မာစရိယ ဦးထွန်းလှိုင်]] အဖြစ် ထင်ရှားကျော်ကြားပါသည်။ (၈) အရှင် ကစ္စာယနာလင်္ကာရာဘိဝံသ ဘုရားကြီးတိုက် မန္တလေး။ ၁၃၁၇ ခုနှစ် (နောင် ဗိုလ်ကြီးကျော်နိုင်) (၉) အရှင် ကေသရာလင်္ကာရာဘိဝံသ [[မဟာဂန္ဓာရုံကျောင်း|မဟာဂန္ဓာရုံကျောင်းတိုက်]] အမရပူရ။ ၁၃၄၈ ခုနှစ် အမှတ်(၉)ဆရာတော်သည် မန္တလေးမြို့ အောင်ချမ်းသာ ပရိယတ္တိစာသင်တိုက်၏ ပဓာနနာယက ဆရာတော် ဖြစ်သည်။ <ref>{{Cite web |title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ |url=http://buddhismworld.ning.com/profiles/blogs/6371237:BlogPost:421445 |accessdate=1 July 2014 |archivedate=5 March 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305140258/http://buddhismworld.ning.com/profiles/blogs/6371237:BlogPost:421445 }}</ref> (၁၀) အရှင်ဃောသိတာလင်္ကာရ ဓမ္မဝိနယရံသီကျောင်း၊ မစိုးရိမ်တိုက်သစ်၊ မန္တလေးမြို့။ ၁၃၈၇ ခုနှစ် ==ကိုးကား== <references/> {{မြန်မာနိုင်ငံရှိ ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှု}} [[Category:ဗုဒ္ဓဘာသာ ဘွဲ့တံဆိပ်တော်များ]] ni8mg03p6179z8z0ly61ow1u8myq87i 880891 880889 2025-07-08T12:27:22Z 2406:2D40:81E9:2310:4489:A811:5302:A670 880891 wikitext text/x-wiki [[မန္တလေးမြို့]] [[ပရိယတ္တိသာသနဟိတအသင်း]]က စာသင်တန်း၊ ဓမ္မာစရိယတန်းတို့ကို နှစ်မခြားဘဲ အောင်မြင်သော စာအောင် သံဃာတော်များကို "ဝဋံသကာ" ဘွဲ့ဆပ်ကပ်အပ်နှင်းသည်။ ပရိယတ္တိသာသနဟိတအသင်း၏ ပထမဦးဆုံး ဝဋံသကာဘွဲ့ခံ သာသနာ့ သူရဲကောင်းပုဂ္ဂိုလ် မှာ [[မင်းကွန်းဆရာတော်|မင်းကွန်းတိပိဋကဓရ ဆရာတော်ဘုရားကြီး]] ဖြစ်သည်။ ၁၉၅၃ ခုနှစ်တွင် ပရိယတ္တိသာသနဟိတအသင်း၏ ဝဋံသကာဘွဲ့ရ ၃ ပါး တပြိုင်နက်ပေါ်ထွက်လာသည်။ [[ကုမာရာဘိဝံသ (ဗန်းမော်ဆရာတော်)|ဦးကုမာရာဘိဝံသ]] (ယခု နဝမဗန်းမော်ဆရာတော်၊ နိုင်ငံတော်သံဃမဟာနာယကအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ) ဦးသုနန္ဒာဘိဝံသ ([[ဦးရွှေအောင်]]) နှင့် ဦးနာရဒါဘိဝံသ (ဓမ္မာစရိယ ဦးထွန်းလှိုင်) တို့ ဖြစ်ကြသည်။ ဝဋံသကာဘွဲ့ကို မန္တလေး၊ ပရိယတ္တိသာသနဟိတ အသင်းက ဆက်ကပ်သည်။ ([[ရန်ကုန်မြို့|ရန်ကုန်]]၊ [[ရွှေတိဂုံစေတီတော်]]၊ [[စေတိယင်္ဂယ စာမေးပွဲ]]ကလည်း ဆပ်ကပ်ပါသည်။) <ref>အမရဒီပ</ref> ==သကျသီဟ ဓမ္မာစရိယ ဝဋံသကာဘွဲ့ရများ== (၁) [[မင်းကွန်းတိပိဋကဆရာတော်|အရှင် ဝိစိတ္တသာရာဘိဝံသ ဓမ္မနာဒ ကျောင်းတိုက် မင်းကွန်]]း။ ၁၂၉၆ ခုနှစ် (၂) အရှင် ဥတ္တမာဘိဝံသ မိုးကောင်းတိုက် မန္တလေး။ ၁၂၉၉ ခုနှစ် (၃) အရှင် လက္ခဏာဘိဝံသ မိုးကောင်းတိုက် မန္တလေး။ ၁၃ဝ၉ ခုနှစ် (နောင် ဆရာကြီးဦးကျော်ရှိန်) (၄) အရှင် သုမနာဘိဝံသ ထီးလင်းတိုက် မန္တလေး။ ၁၃၁၄ ခုနှစ် (နောင် နည်းသစ်ဆရာကြီး ဦးသောင်းလွင်BA) (၅) အရှင် ကုမာရာဘိဝံသ ဘုရားကြီးတိုက် မန္တလေး။ ၁၃၁၅ ခုနှစ် အမှတ်(၅) ဆရာတော်ကြီးသည် [[နိုင်ငံတော် သံဃမဟာနာယကအဖွဲ့|နိုင်ငံတော်သံဃမဟာနာယက]] ဥက္ကဋ္ဌ [[ကုမာရာဘိဝံသ (ဗန်းမော်ဆရာတော်)|ဗန်းမော်ဆရာတော်ကြီး]] (၂၀၁၀ - ၂၀၂၄) ဖြစ်သည်။ (၆) အရှင် သုနန္ဒာဘိဝံသ [[ဘုရားကြီးတိုက်]] မန္တလေး။ ၁၃၁၅ ခုနှစ် အရှင် သုနန္ဒာဘိဝံသမှာ နောင်တွင် ဆရာကြီး [[ဦးရွှေအောင်]] အဖြစ် ထင်ရှားကျော်ကြားပါသည်။ (၇) အရှင် နာရဒါဘိဝံသ [[မြင်းဝန်တိုက်]] မန္တလေး။ ၁၃၁၅ ခုနှစ် အရှင် နာရဒါဘိဝံသမှာ နောင်အခါ [[ဓမ္မာစရိယ ဦးထွန်းလှိုင်]] အဖြစ် ထင်ရှားကျော်ကြားပါသည်။ (၈) အရှင် ကစ္စာယနာလင်္ကာရာဘိဝံသ ဘုရားကြီးတိုက် မန္တလေး။ ၁၃၁၇ ခုနှစ် (နောင် ဗိုလ်ကြီးကျော်နိုင်) (၉) အရှင် ကေသရာလင်္ကာရာဘိဝံသ [[မဟာဂန္ဓာရုံကျောင်း|မဟာဂန္ဓာရုံကျောင်းတိုက်]] အမရပူရ။ ၁၃၄၈ ခုနှစ် အမှတ်(၉)ဆရာတော်သည် မန္တလေးမြို့ အောင်ချမ်းသာ ပရိယတ္တိစာသင်တိုက်၏ ပဓာနနာယက ဆရာတော် ဖြစ်သည်။ <ref>{{Cite web |title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ |url=http://buddhismworld.ning.com/profiles/blogs/6371237:BlogPost:421445 |accessdate=1 July 2014 |archivedate=5 March 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305140258/http://buddhismworld.ning.com/profiles/blogs/6371237:BlogPost:421445 }}</ref> (၁၀) အရှင်ဃောသိတာလင်္ကာရ ဓမ္မဝိနယရံသီကျောင်း၊ မစိုးရိမ်တိုက်သစ်၊ မန္တလေးမြို့။ ၁၃၈၇ ခုနှစ် ==ကိုးကား== <references/> {{မြန်မာနိုင်ငံရှိ ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှု}} [[Category:ဗုဒ္ဓဘာသာ ဘွဲ့တံဆိပ်တော်များ]] p060wicbb093cioedl2wa21h5g9f6bz 880965 880891 2025-07-08T14:42:18Z Zawzawaungthwin 100038 ဖြည့်စွက်ရေးသားခြင်း 880965 wikitext text/x-wiki '''ဝဋံသကာဘွဲ့''' သည် [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] သာသနာတော်အတွင်း ထူးခြားထင်ရှားသည့် ဘွဲ့တံဆိပ်တစ်ခု ဖြစ်သည်။ [[မန္တလေးမြို့]] [[ပရိယတ္တိသာသနဟိတအသင်း]]က စာသင်တန်း၊ ဓမ္မာစရိယတန်းတို့ကို နှစ်မခြားဘဲ အောင်မြင်သော စာအောင် သံဃာတော်များကို "ဝဋံသကာ" ဘွဲ့ဆပ်ကပ်အပ်နှင်းသည်။စာမေးပွဲစတင်ကျင်းပသည့် [[မြန်မာ သက္ကရာဇ်|ကောဇာသက္ကရာဇ်]] ၁၂၆၇ ခုနှစ် မှ ၁၃၈၇ ခုနှစ် နှစ်ပေါင်း တစ်ရာကျော်အတွင်း ဘွဲ့တံဆိပ် ဆက်ကပ်ခံရသည့် အရှင်မြတ် (၁၀ )ပါးသာ ပေါ်ထွန်းခဲ့သည်။ == ပထမဦးဆုံးဆက်ကပ်ခံရသည့် ပုဂ္ဂိုလ် == ပရိယတ္တိသာသနဟိတအသင်း၏ ပထမဦးဆုံး ဝဋံသကာဘွဲ့ခံ သာသနာ့ သူရဲကောင်းပုဂ္ဂိုလ် မှာ [[မင်းကွန်းဆရာတော်|မင်းကွန်းတိပိဋကဓရ ဆရာတော်ဘုရားကြီး]] ဖြစ်သည်။ ၁၉၅၃ ခုနှစ်တွင် ပရိယတ္တိသာသနဟိတအသင်း၏ ဝဋံသကာဘွဲ့ရ ၃ ပါး တပြိုင်နက်ပေါ်ထွက်လာသည်။ [[ကုမာရာဘိဝံသ (ဗန်းမော်ဆရာတော်)|ဦးကုမာရာဘိဝံသ]] (နဝမဗန်းမော်ဆရာတော်၊ [[နိုင်ငံတော် သံဃမဟာနာယကအဖွဲ့|နိုင်ငံတော်သံဃမဟာနာယကအဖွဲ့]] ဥက္ကဋ္ဌ)၊ ဦးသုနန္ဒာဘိဝံသ ([[ဦးရွှေအောင်]]) နှင့် ဦးနာရဒါဘိဝံသ (ဓမ္မာစရိယ ဦးထွန်းလှိုင်) တို့ ဖြစ်ကြသည်။ဝဋံသကာဘွဲ့ကို [[ရန်ကုန်မြို့|ရန်ကုန်]]၊ [[ရွှေတိဂုံစေတီတော်]]၊ [[စေတိယင်္ဂယ စာမေးပွဲ]]ကလည်း ဆပ်ကပ်သည်။ <ref>အမရဒီပ</ref> ==သကျသီဟ ဓမ္မာစရိယ ဝဋံသကာဘွဲ့ရများ== {| class="wikitable sortable" |+ ဝဋံသကာ ဘွဲ့ ဆက်ကပ်ခံရသည့် သံဃာတော်များ စာရင်း ! စဉ် !! ဘွဲ့တော်အမည် !! ကျောင်းတိုက် !! နှစ် !! မှတ်ချက် |- |၁ |အရှင် ဝိစိတ္တသာရာ ဘိဝံသ |ဓမ္မနာဒကျောင်းတိုက်၊ [[မင်းကွန်းမြို့|မင်းကွန်း]] |၁၂၉၆ ခုနှစ် |နောင်တွင် [[မင်းကွန်းတိပိဋကဆရာတော်]] အဖြစ် ထင်ရှား ကျော်ကြားခဲ့သည်။ |- |၂ | အရှင် ဥတ္တမာဘိဝံသ | မိုးကောင်းတိုက်၊ [[မန္တလေးမြို့|မန္တလေး]] | ၁၂၉၉ ခုနှစ် | |- | ၃ |အရှင် လက္ခဏာဘိဝံသ |မိုးကောင်းတိုက်၊ [[မန္တလေးမြို့|မန္တလေး]] |၁၃ဝ၉ ခုနှစ် | နောင်တွင် ဆရာကြီးဦးကျော်ရှိန် အဖြစ် ကျော်ကြားခဲ့သည်။ |- | ၄ | အရှင် သုမနာဘိဝံသ |ထီးလင်းတိုက်၊ [[မန္တလေးမြို့|မန္တလေး]] | ၁၃၁၄ ခုနှစ် |နောင်တွင် နည်းသစ်ဆရာကြီး ဦးသောင်းလွင်BA အဖြစ် ကျော်ကြားခဲ့သည်။ |- | ၅ |အရှင် [[ကုမာရာဘိဝံသ (ဗန်းမော်ဆရာတော်)|ကုမာရာဘိဝံသ]] | ဘုရားကြီးတိုက်၊ [[မန္တလေးမြို့|မန္တလေး]] | ၁၃၁၅ ခုနှစ် |နောင်တွင် [[နိုင်ငံတော် သံဃမဟာနာယကအဖွဲ့|နိုင်ငံတော်သံဃမဟာနာယက]] ဥက္ကဋ္ဌ [[ကုမာရာဘိဝံသ (ဗန်းမော်ဆရာတော်)|ဗန်းမော်ဆရာတော်ကြီး]] (၂၀၁၀ - ၂၀၂၄) အဖြစ် ထင်ရှား ကျော်ကြားခဲ့သည်။ |- | ၆ |အရှင် သုနန္ဒာဘိဝံသ |ဘုရားကြီးတိုက်၊ [[မန္တလေးမြို့|မန္တလေး]] | ၁၃၁၅ ခုနှစ် |နောင်တွင် ဆရာကြီး [[ဦးရွှေအောင်]] အဖြစ် ကျော်ကြားခဲ့သည်။ |- | ၇ |အရှင် နာရဒါဘိဝံသ |မြင်းဝန်တိုက်၊ [[မန္တလေးမြို့|မန္တလေး]] |၁၃၁၅ ခုနှစ် |နောင်တွင် [[ဓမ္မာစရိယ ဦးထွန်းလှိုင်]] အဖြစ် ကျော်ကြားခဲ့သည်။ |- | ၈ |အရှင် ကစ္စာယနာလင်္ကာရာဘိဝံသ |ဘုရားကြီးတိုက်၊ [[မန္တလေးမြို့|မန္တလေး]] |၁၃၁၇ ခုနှစ် |နောင်တွင် ဗိုလ်ကြီးကျော်နိုင် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ |- | ၉ |အရှင် ကေသရာလင်္ကာရာဘိဝံသ | [[မဟာဂန္ဓာရုံကျောင်း|မဟာဂန္ဓာရုံကျောင်းတိုက်]]၊ [[အမရပူရမြို့|အမရပူရ]] |၁၃၄၈ ခုနှစ် | မန္တလေးမြို့ အောင်ချမ်းသာ ပရိယတ္တိစာသင်တိုက်၏ ပဓာနနာယက ဆရာတော် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web |title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ |url=http://buddhismworld.ning.com/profiles/blogs/6371237:BlogPost:421445 |accessdate=1 July 2014 |archivedate=5 March 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305140258/http://buddhismworld.ning.com/profiles/blogs/6371237:BlogPost:421445 }}</ref> |- | ၁၀ | အရှင်ဃောသိတာလင်္ကာရ | ဓမ္မဝိနယရံသီကျောင်း၊ မစိုးရိမ်တိုက်သစ်၊ [[မန္တလေးမြို့|မန္တလေး]] | ၁၃၈၇ ခုနှစ် (၆ ဇူလိုင် ၂၀၂၅) |(၃၉)နှစ်အကြာမှ ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည့် ရဟန်းတော် ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.popularmyanmar.com/%E1%80%94%E1%80%BE%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%9C%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%86%E1%80%9A%E1%80%BA-%E1%80%94%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%AB%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%AC%E1%80%90%E1%80%BD/|title=နှစ်လေးဆယ် နီးပါးအကြာတွင် ဝဋံသကာဘွဲ့ရ ဆရာတော်တပါး ပေါ်ထွက်လာ|work=Popular Journal|access-date=၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၅|date=၇ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ }}</ref> |} ==ကိုးကား== <references/> {{မြန်မာနိုင်ငံရှိ ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှု}} [[Category:ဗုဒ္ဓဘာသာ ဘွဲ့တံဆိပ်တော်များ]] 8mjpo4nm22vi5ciddb5swgfvh6t7ear ကျော်ထင်၊ ဦး (သူရ) 0 50572 880974 815269 2025-07-08T15:40:45Z Salai Rungtoi 22844 /* ဘဝနိဂုံး */ 880974 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder|honorific prefix=အငြိမ်းစား ဗိုလ်ချုပ်ကြီး<br>[[သူရ]]|religion=ဗုဒ္ဓဘာသာ|term_label=အတွင်းရေးမှူး|term_label1=ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်|term_label2=ဝန်ကြီး|term_label3=[[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]]|birth_date=၁၉၂၄ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၆ ရက်|birth_place=ပြည်မြို့|death_date=၁၉၉၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၂၆ ရက်|term_end1=ဇူလိုင်လ ၁၉၈၈|death_place=ရန်ကုန်မြို့|nationality=ဗမာ|citizenship=[[File:Flag of Myanmar.svg|25px]] မြန်မာနိုင်ငံသား|honorific suffix=လွတ်လပ်ရေးမော်ကွန်းဝင်(ဒုတိယအဆင့် )၊ နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည်(ပထမအဆင့်)|image=ThuraKyawHtin.jpg|parents=ဦးဘသိန်း + ဒေါ်စံရွှေ|term_end2=ဇူလိုင်လ ၁၉၈၈|term_start2=မတ်လ ၁၉၇၆|name=ဦးကျော်ထင်|term_start3=မတ်လ ၁၉၇၆|office=နိုင်ငံတော်ကောင်စီ|office3=တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံး|party=မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ|serviceyears=၁၉၄၃ ခုနှစ်မှ - ၁၉၈၅ ခုနှစ်ထိ|mawards=သူရဘွဲ့|rank=ဗိုလ်ချုပ်ကြီး|term_end3=နိုဝင်ဘာလ ၁၉၈၅|term_start1=နိုဝင်ဘာ ၁၉၈၁|order=မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ<br>|order1=မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ<br>|order2=မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ<br>|office2=ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန|order3=တပ်မတော်<br>|term_start=ဇူလိုင်လ ၁၉၈၈|term_end=စက်တင်ဘာလ ၁၉၈၈|children=ဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[မောင်မောင်ကျော်]]}} '''သူရ ဦးကျော်ထင်''' (၆ ဇွန် ၁၉၂၄ - ၂၆ ဇန်နဝါရီ ၁၉၉၆) ကို အဖ [[ဘီအိုစီ]] စာရေး ဦးဘသိန်း၊ အမိ ဒေါ်စံရွှေတို့က ၁၉၂၄ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ(၆) ရက်နေ့တွင် [[ပြည်မြို့]]၌ ဖွားမြင်သည်။ မွေးချင်းသုံးဦးအနက် ဒုတိယမြောက်သား ဖြစ်သည်။ သူရဦးကျော်ထင်သည် ငယ်စဉ်က ၁၉၃၁ ခုနှစ်မှ ၁၉၃၂ ခုနှစ်အထိ [[သဲကုန်းမြို့]]တွင် လည်းကောင်း၊ ၁၉၃၂ ခုနှစ်မှ ၁၉၃၇ ခုနှစ်အထိ သာယာဝတီမြို့ အေဘီအမ် ကရင်အထက်တန်းကျောင်းတွင် လည်းကောင်း၊ ၁၉၃၇ ခုနှစ်မှ ၁၉၄၁ ခုနှစ်အထိ ပြည်မြို့ အစိုးရအထက်တန်းကျောင်းတွင် လည်းကောင်း ပညာသင်ယူသည်။ ==လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းမှုကာလ== [[ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်|ဒုတိယကမ္ဘာစစ်]]ဖြစ်သာအခါ ကျောင်းဆက်မနေတော့ဘဲ [[အာရှလူငယ် အစည်းအရုံး|အာရှလူငယ်အစည်းအရုံး]]တွင် ပါဝင်သည်။ သူရဦးကျော်ထင်သည် ၁၉၄၃ ခုနှစ်တွင် [[ဗမာ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်]] (B.D.A) သို့ တပ်သားအဆင့်ဖြင့် ဝင်ရောက်ပြီး ရန်ကုန်မြို့ [[စမ်းချောင်းမြို့နယ်|စမ်းချောင်း]]ရှိ စစ်ဝန်ကြီးရုံးကင်းတပ် နှင့် အလုံရှိ လေယာဉ်ပစ်အမြောက်တပ်တို့တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၄ ခုနှစ်တွင် ရန်ကုန်မြို့ မင်္ဂလာဒုံသင်တန်းကျောင်းဖွင့်လှစ်သော စတုတ္ထအပတ် ဗိုလ်သင်တန်းကျောင်းသို့ တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၅ ခုနှစ်တွင် ဗမာ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် တပ်ရင်း(၄) ၌ တပ်စုမှူးအဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၄၅ ခုနှစ် ၊ မတ်လ (၂၇) ရက်နေ့တွင် စတင်ခဲ့သော ဂျပန်တော်လှန်ရေးတွင် မျိုးချစ်ဗမာ့တပ်မတော်တိုင်း( ၁) တပ်ရင်း (၁၀၄) ၌ တပ်စုမှူးတာဝန်ဖြင့် ပြည်ခရိုင်၊ ပေါင်းတည်မြို့နယ်၊ သာယာဝတီခရိုင် ၊ ပဲနွယ်ကုန်း၊ ကညွတ်ကွင်း၊ ဖြူးတို့ တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၄၅ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလတွင် မျိုးချစ်ဗမာ့တပ်မတော်အား ဖျက်သိမ်းသောအခါ ပြည်မြို့ ၌ ပြန်လည်နေထိုင်သည်။ ==စစ်မှုထမ်းဘဝ== သူရဦးကျော်ထင်သည် ၁၉၄၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလတွင် ပြည်မြို့ အမှတ်(၄) ဗမာ့သေနတ်ကိုင်တပ်ရင်းသို့ တပ်သားအဆင့်ဖြင့် ပြန်လည် ဝင်ရောက်သည်။ ဒုတိယတပ်ကြပ် ၊တပ်ကြပ်အဆင့်များဖြင့် တပ်စိတ်မှူးတာဝန်ကိုလည်းကောင်း၊ တပ်ကြပ်ကြီးအဆင့်ဖြင့် တပ်ခွဲတပ်ထောက်တာဝန်ကို လည်းကောင်း ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၄၈ ခုနှစ် ၊စက်တင်ဘာလတွင် ဒုတိယဗိုလ်အဆင့်ဖြင့် လည်းကောင်း ၊၁၉၄၉ ခုနှစ် မတ်လတွင် ဗိုလ်အဆင့်ဖြင့် လည်းကောင်း ၊တပ်စုမှူး နှင့် တပ်ခွဲမှူးတာဝန်များကို ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။တပ်စုမှူးနှင့် တပ်ခွဲမှူးတာဝန်များ ထမ်းဆောင်စဉ် ပုသိမ်ခရိုင်၊ မအူပင်ခရိုင် ၊ ဟင်္သာတခရိုင်နှင့် ပဲခူးခရိုင်အတွင်း ပြုလုပ်သော စစ်ဆေးရေးများတွင် ပါဝင်သည်။ သူရဦးကျော်ထင်သည် ၁၉၅၃ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် [[တောင်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်|တောင်ပိုင်းတိုင်း စစ်ဌာနချုပ်]] လေ့ကျင့်ရေးနှင့်အင်အားဖြည့်တင်းရေးတပ်၌ တပ်ရေးဗိုလ်ကြီးတာဝန်ကို လည်းကောင်း၊ ၁၉၅၅ ခုနှစ် မေလတွင် ယာယီဒုတိယ တပ်ရင်းမှူးတာဝန်ကို လည်းကောင်း ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၅၇ ခုနှစ်၊ဧပြီလတွင် ချောင်းမြို့တပ်မဟာ (၁၀) ၌ ယာယီဒုတိယလက်ထောက်စစ်ရေးနှင့် စစ်ထောက်ချုပ်အဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၅၇ ခုနှစ်၊ မေလတွင်ဗိုလ်မှူးအဆင့်ကို တိုးမြှင့်ပေးအပ်ခြင်းခံရပြီး ဒုတိယလက်ထောက်စစ်ရေးနှင့် စစ်ထောက်ချုပ်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၅၈ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် တပ်မဟာ (၁၀) တပ်ပေါင်းစု ဗိုလ်မှူးတာဝန်ကိုလည်းကောင်း၊ ၁၉၅၉ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် မော်လမြိုင်မြို့ အမှတ် (၁) ချင်းသေနတ်ကိုင်တပ်ရင်း ယာယီတပ်ရင်းမှူး တာဝန်ကိုလည်းကောင်း ထမ်းဆောင်သည်။ သူရဦးကျော်ထင်သည် ၁၉၅၁ ခုနှစ်တွင် [[ပြင်ဦးလွင်မြို့]]၌ ဖွင့်လှစ်သော အရာရှိငယ်သင်တန်း အမှတ်စဉ်(၅)၊ ၁၉၅၃ ခုနှစ်တွင် ရန်ကုန်မြို့ မင်္ဂလာဒုံ ၌ ဖွင့်လှစ်သော ဥပဒေနှင့် အုပ်ချုပ်ရေးသင်တန်း အမှတ်စဉ် (၁)၊ ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ်တွင် ရန်ကုန်မြို့၌ ဖွင့်လှစ်သော ပညာဉာဏ်သစ်လောင်းသင်တန်း အမှတ်စဉ် (၇) နှင့် ၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]] ၌ ဖွင့်လှစ်သော [[စစ်ဦးစီးတက္ကသိုလ်]]သင်တန်း အမှတ်စဉ် (၂၅၀)တို့ကို တက်ရောက်သည်။ ၁၉၆၂ ခုနှစ်၊မေလတွင် ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီးအဆင့်သို့ တိုးမြှင့်ခန့်အပ်ခြင်းခံရပြီးအမှတ် (၁) ချင်းသေနတ်ကိုင်တပ်ရင်း တပ်ရင်းမှူးအဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ တပ်ရင်းမှူးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်စဉ် သထုံခရိုင်၊ ကျိုက္ခမီခရိုင် ၊ ဘားအံခရိုင်အတွင်း ပြုလုပ်သော စစ်ဆင်ရေးများတွင် ပါဝင်သည်။ သူရဦးကျော်ထင်သည် ၁၉၆၃ ခုနှစ် ၊ဒီဇင်ဘာလတွင် အရှေ့တောင်စစ်ဌာနချုပ် စစ်ဦးစီးမှူး (ပထမတန်း)အဖြစ် လည်းကောင်း၊ ၁၉၆၄ ခုနှစ် ၊စက်တင်ဘာလတွင် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံး (ကြည်း)စစ်ဆင်ရေးဌာန၌ စစ်ဦးစီးမှူး (ပထမတန်း) အဖြစ် လည်းကောင်း တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၆၄ ခုနှစ် ၊အောက်တိုဘာလတွင် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန အမြောက်နှင့် သံချပ်ကာ ယန္တယားညွှန်ကြားရေးမှူးရုံး ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူးတာဝန်ကို ပူးတွဲထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၆၆ ခုနှစ် ၊ မေလတွင် အမှတ် (၇၇) ခြေမြန်တပ်ရင်းဌာနချုပ် ယာယီ ဒုတိယတပ်မှူးအဖြစ်တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၆၇ ခုနှစ် ၊ ဩဂုတ်လတွင် ဗိုလ်မှူးကြီးအဆင့်သို့ တိုးမြှင့် ခန့်အပ်ခြင်းခံရပြီး ဒုတိယတပ်မမှူးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၆၈ ခုနှစ် ၊ ဩဂုတ်လတွင် အမှတ် (၉၉) ခြေမြန်တပ်ရင်းဌာနချုပ် တပ်မမှူးအဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၆၆ ခုနှစ်မှ ၁၉၆၉ ခုနှစ်အတွင်း ဟင်္သာတခရိုင်၊ ပုသိမ်ခရိုင်၊ မြောင်းမြခရိုင်၊ မအူပင်ခရိုင်၊ သာယာဝတီခရိုင်နှင့် ဗန်းမော်ခရိုင်တို့တွင် ပြုလုပ်သော စစ်ဆင်ရေးများတွင် ပါဝင်သည်။ သူရဦးကျော်ထင်သည် ၁၉၆၉ ခုနှစ် ၊ ဇူလိုင်လတွင် [[ရန်ကုန်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်|ရန်ကုန်တိုင်း စစ်ဌာနချုပ်]] တိုင်းမှူးအဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၇၄ ခုနှစ်၊ မတ်လတွင် ဗိုလ်မှူးချုပ်အဆင့်သို့ တိုးမြှင့်ခန့်အပ်ခြင်းခံရပြီး ဒုတိယကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် (ကြည်း)အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၇၆ ခုနှစ် မတ်လ ၆ ရက်နေ့တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးအဆင့်သို့ တိုးမြှင့်ခန့်အပ်ခြင်းခံရပြီး [[ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် (ကြည်း)|ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]]အဖြစ် ဆက်လက်တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး ၁၉၈၅ ခုနှစ် ၊နိုဝင်ဘာလ ၄ ရက်နေ့တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးအဆင့်ဖြင့် ကာကွယ်ရေး ဦးစီးချုပ်တာဝန်မှ အငြိမ်းစားယူသည်။<ref>{{cite web |title=(၇၆)နှစ်မြောက် တပ်မတော်နေ့အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် ခေတ်အဆက်ဆက်တာဝန်ထမ်းဆောင် ခဲ့ကြသည့် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်၊ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်(အငြိမ်းစား) များ၏ အမှတ်တရရုပ်တုများ ဖွင့်ပွဲအခမ်းအနားကျင်းပပြုလုပ် |url=https://cincds.gov.mm/node/11484?d=2 |website=cincds.gov.mm |access-date=၂၂ ဧပြီ ၂၀၂၂ |date=၂၅ မတ် ၂၀၂၁}}</ref> ==နိုင်ငံရေးဘဝ== သူရဦးကျော်ထင်သည် ၁၉၆၉ မှ ၁၉၇၁ ခုနှစ်အထိ [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]] ရန်ကုန်တိုင်း ကြီးကြပ်ရေးကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌတာဝန်ကို လည်းကောင်း၊ ၁၉၆၉ ခုနှစ်မှ ၁၉၇၄ ခုနှစ်အထိ ရန်ကုန်တိုင်း လုံခြုံရေးနှင့် အုပ်ချုပ်ရေးကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌတာဝန်ကို လည်းကောင်းထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၇၁ ခုနှစ် ပထမအကြိမ် ပါတီညီလာခံတွင် ပါတီဗဟိုကော်မတီဝင်နှင့် ပါတီစည်းကမ်းထိန်းသိမ်းရေးကော်မတီ ကော်မတီဝင်အဖြစ် ရွေးချယ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၇၁ခုနှစ်မှ ၁၉၇၄ခုနှစ်အထိ ရန်ကုန်တိုင်း စစ်ဌာနချုပ် တိုင်းစည်းရုံးရေးကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌတာဝန်ကို ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၇၃ ခုနှစ် ဒုတိယအကြိမ်မြောက် ပါတီညီလာခံတွင် ပါတီဗဟိုကော်မတီဝင်နှင့် ဗဟိုအလုပ်မှုဆောင် ကော်မတီဝင်အဖြစ် ရွေးချယ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၇၆ ခုနှစ်မှစ၍ တပ်မတော်ပါတီ အတွင်းရေးမှူးနှင့် တပ်မတော်စည်းရုံးရေးကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌ တာဝန်များကို ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၇၇ ခု တတိယအကြိမ် ပါတီညီလာခံ ၊၁၉၈၁ ခုနှစ် စတုတ္ထအကြိမ် ပါတီညီလာခံနှင့် ၁၉၈၅ခုနှစ် ပဉ္စမအကြိမ် ပါတီညီလာခံများတွင် ပါတီဗဟိုကော်မတီဝင်နှင့် ဗဟိုအလုပ်မှုဆောင်ကော်မတီဝင်အဖြစ် ရွေးချယ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ် အရေးပေါ် ပါတီညီလာခံတွင် ပါတီဗဟိုကော်မတီနှင့် ပါတီတွဲဖက် အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးအဖြစ် ရွေးချယ်ခြင်းခံရသည်။ သူရဦးကျော်ထင်သည် ၁၉၇၄ ခုနှစ် ပထမအကြိမ် [[ပြည်သူ့လွှတ်တော် (၁၉၇၄)|ပြည်သူ့လွှတ်တော်]]နှင့် [[ပြည်သူ့ကောင်စီ]] အဆင့်ဆင့် ရွေးချယ်တင်မြှောက်ပွဲ၊ ၁၉၈၁ ခုနှစ် ဒုတိယအကြိမ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်နှင့် ပြည်သူ့ကောင်စီ အဆင့်ဆင့် ရွေးချယ်တင်မြှောက်ပွဲနှင့် ၁၉၈၅ ခုနှစ် စတုတ္ထအကြိမ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်နှင့် ပြည်သူ့ကောင်စီ အဆင့်ဆင့် ရွေးချယ်တင်မြှောက်ပွဲများတွင် မင်္ဂလာဒုံမြို့နယ် မဲဆန္ဒနယ် အမှတ် (၂)မှ ပြည်သူ့လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ရွေးချယ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၇၅ ခုနှစ် မတ်လတွင် နိုင်ငံတော်ကောင်စီက ဒုတိယဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့ပြီး ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၇၆ ခုနှစ် ၊ မတ်လတွင် ကျင်းပသောပထမ အကြိမ် ပြည်သူ့လွှတ်တော် ပဉ္စမအစည်းအဝေးတွင် ဝန်ကြီးအဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ရွေးချယ်တင်မြှောက်ခြင်း ခံရပြီး ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၈၁ ခုနှစ် ၊ နိုဝင်ဘာလတွင် ကျင်းပသော တတိယအကြိမ် ပြည်သူ့လွှတ်တော် ပထမအစည်းအဝေးများတွင် ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်နှင့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနဝန်ကြီး အဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ် ၊ ဇူလိုင်လ တွင် ကျင်းပသော စတုတ္ထအကြိမ်ပြည်သူ့လွှတ်တော် အရေးပေါ်အစည်းအဝေးတွင် နိုင်ငံတော်ကောင်စီ အတွင်းရေးမှူးအဖြစ် ရွေးချယ် တင်မြှောက်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ် ၊ စက်တင်ဘာလတွင် နိုင်ငံတော်ကောင်စီ အတွင်းရေးမှူးအဖြစ်မှ အငြိမ်းစားယူသည်။ သူရဦးကျော်ထင်သည် နိုင်ငံတော်တာဝန် ထမ်းဆောင်နေစဉ်အတွင်း ၁၉၇၄ ခုနှစ်တွင် ဆိုဗီယက်ဆိုရှယ်လစ်သမ္မတနိုင်ငံ နှင့် ဂျာမာန်ဒီမိုကရက်တစ် သမ္မတနိုင်ငံများသို့ လည်းကောင်း၊ ၁၉၇၅ ခုနှစ်တွင် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသို့ လည်းကောင်း၊ ၁၉၇၆ ခုနှစ်တွင် ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံနှင့် ပြင်သစ်နိုင်ငံများသို့ လည်းကောင်း၊ ၁၉၇၇ ခုနှစ်တွင် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၊ ဒီမိုကရက်တစ် ကမ်ပူးချားနိုင်ငံ (ယခု ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ)များသို့ လည်းကောင်း၊ ၁၉၇၈ ခုနှစ်တွင် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသို့ လည်းကောင်း၊ ၁၉၈၂ ခုနှစ်တွင် ပြည်ထောင်စု သမ္မတဂျာမနီနိုင်ငံသို့ လည်းကောင်း၊ ၁၉၈၃ ခုနှစ်တွင် ဂျာမနီ၊ ပြင်သစ်၊ ဆွစ်ဇာလန်၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံများသို့ လည်းကောင်း၊ ၁၉၈၅ ခုနှစ် အနောက်ဂျာမနီ၊ တရုတ်၊ ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံများသို့ လည်းကောင်း၊ ၁၉၈၆ ခုနှစ်တွင် ဗြိတိန်၊ ဂျပန်၊ စင်ကာပူနိုင်ငံများသို့ လည်းကောင်း၊ ၁၉၈၇ ခုနှစ်တွင် ဆွစ်ဇာလန်၊ အမေရိကန်၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ မလေးရှား၊ စင်္ကာပူနိုင်ငံများသို့လည်းကောင်း၊ ၁၉၈၈ ခုနှစ်တွင် ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံ၊ ဂျာမနီနိုင်ငံများသို့ လည်းကောင်း တာဝန်ဖြင့် သွားရောက်ခဲ့ရသည်။ ==ဂုဏ်ပြုချီးကျူးခံရခြင်း== သူရဦးကျော်ထင်သည် မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းမှုတွင် ကိုယ်ကျိုးမငဲ့ဘဲ ပါဝင်ခြင်း၊ နိုင်ငံတော်နှင့်တပ်မတော်တာဝန်များကို သက်စွန့်ကြိုးပမ်း ရွက်ဆောင်ခြင်းတို့ကြောင့် နိုင်ငံတော်က ချီးမြှင့်သော လွတ်လပ်ရေးစည်းရုံးရေးတံဆိပ်၊ လွတ်မြောက်ရေးတံဆိပ်၊ လွတ်လပ်ရေးတံဆိပ်၊ စတားတံဆပ်၊ ဘားမားစတားတံဆိပ်၊ ကမ္ဘာ့စစ်တံဆိပ်၊ လွတ်လပ်ရေးမော်ကွန်းဝင် (ဒုတိယဆင့်)၊ ပြည်ပရန်နှိမ်တံဆိပ်၊ ပြည်သူ့စစ်တိုက်ပွဲဝင်တံဆိပ်၊ နိုင်ငံတော်စစ်မှုထမ်းတံဆိပ်၊ စစ်မှုထမ်းကောင်းတံဆိပ်၊ [[သူရဘွဲ့]]နှင့် [[နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည်ဘွဲ့]] (ပထမဆင့်) တို့ကို အသီးသီး ရရှိခဲ့သည်။ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၇ ရက်တွင် အမိန်ကြော်ငြာစာ အမှတ် ၆၂/၂၀၂၂ အရ ဦးကျော်ထင်အား [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ]]က [[ပြည်ထောင်စုစည်သူသင်္ဂဟ]]ဘွဲ့ဖြစ်သော [[သတိုးမဟာသရေစည်သူ]]ဘွဲ့ကို ချီးမြှင့်အပ်နှင်းခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=https://sacoffice.gov.mm/sites/default/files/2024-11/63-2022_0.pdf|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် ၆၃/၂၀၂၂ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့တံဆိပ်များ ချီးမြှင့်ခြင်း|work=sacoffice.gov|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date=၁၇ ဧပြီ ၂၀၂၂}}</ref> ==မိသားစုဘဝ== သူရဦးကျော်ထင်သည် ၁၉၅၁ ခုနှစ် ၊ ဖေဖော်ဝါရီလ (၁၃) ရက်နေ့တွင် ပျဉ်းမနားမြို့နေ ဦးခင်မောင်နှင့် ဒေါ်မြရင်တို့၏ သမီး ဒေါ်ခင်ဝင်းမြင့် နှင့် လက်ထပ်ခဲ့ရာ သားငါးဦး ၊သမီးသုံးဦး ထွန်းကားသည်။ အငြိမ်းစား ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်(လေ) ဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[မောင်မောင်ကျော်]] သည် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးသူရကျော်ထင်၏ သား ဖြစ်သည်။ ==ဘဝနိဂုံး== မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းမှုကာလမှစ၍ နိုင်ငံတော်နှင့် တပ်မတော်တာဝန်များကို ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ခဲ့သော နိုင်ငံတော်ကောင်စီ အတွင်းရေးမှူး (ဒုတိယအဆင့်၊ အငြိမ်းစား)၊ ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်နှင့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနဝန်ကြီး (အငြိမ်းစား)၊ ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် (အငြိမ်းစား)၊ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး (အငြိမ်းစား) သူရဦးကျော်ထင်သည် ၁၉၉၆ ခုနှစ် ၊ ဇန်နဝါရီလ (၂၆)ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်မြို့ ၌ ကွယ်လွန်သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် ဇနီးဒေါ်ခင်ဝင်းမြင့် ၊ သားငါးဦး၊သမီး သုံးဦးနှင့် မြေး (၁၇)ဦး ကျန်ရစ်ခဲ့လေသည်။ ==ကိုးကား== <references/> {{Lifetime|၁၉၂၄|၁၉၉၆}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ ဝန်ကြီးများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမားများ]] [[ကဏ္ဍ:လွတ်လပ်ရေးမော်ကွန်းဝင်များ]] [[ကဏ္ဍ:တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်များ]] 602gdggrs9fas8xwu6pp970ej73fwcn 881015 880974 2025-07-09T06:03:40Z Salai Rungtoi 22844 /* ဂုဏ်ပြုချီးကျူးခံရခြင်း */ 881015 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder|honorific prefix=အငြိမ်းစား ဗိုလ်ချုပ်ကြီး<br>[[သူရ]]|religion=ဗုဒ္ဓဘာသာ|term_label=အတွင်းရေးမှူး|term_label1=ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်|term_label2=ဝန်ကြီး|term_label3=[[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]]|birth_date=၁၉၂၄ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၆ ရက်|birth_place=ပြည်မြို့|death_date=၁၉၉၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၂၆ ရက်|term_end1=ဇူလိုင်လ ၁၉၈၈|death_place=ရန်ကုန်မြို့|nationality=ဗမာ|citizenship=[[File:Flag of Myanmar.svg|25px]] မြန်မာနိုင်ငံသား|honorific suffix=လွတ်လပ်ရေးမော်ကွန်းဝင်(ဒုတိယအဆင့် )၊ နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည်(ပထမအဆင့်)|image=ThuraKyawHtin.jpg|parents=ဦးဘသိန်း + ဒေါ်စံရွှေ|term_end2=ဇူလိုင်လ ၁၉၈၈|term_start2=မတ်လ ၁၉၇၆|name=ဦးကျော်ထင်|term_start3=မတ်လ ၁၉၇၆|office=နိုင်ငံတော်ကောင်စီ|office3=တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံး|party=မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ|serviceyears=၁၉၄၃ ခုနှစ်မှ - ၁၉၈၅ ခုနှစ်ထိ|mawards=သူရဘွဲ့|rank=ဗိုလ်ချုပ်ကြီး|term_end3=နိုဝင်ဘာလ ၁၉၈၅|term_start1=နိုဝင်ဘာ ၁၉၈၁|order=မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ<br>|order1=မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ<br>|order2=မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ<br>|office2=ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန|order3=တပ်မတော်<br>|term_start=ဇူလိုင်လ ၁၉၈၈|term_end=စက်တင်ဘာလ ၁၉၈၈|children=ဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[မောင်မောင်ကျော်]]}} '''သူရ ဦးကျော်ထင်''' (၆ ဇွန် ၁၉၂၄ - ၂၆ ဇန်နဝါရီ ၁၉၉၆) ကို အဖ [[ဘီအိုစီ]] စာရေး ဦးဘသိန်း၊ အမိ ဒေါ်စံရွှေတို့က ၁၉၂၄ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ(၆) ရက်နေ့တွင် [[ပြည်မြို့]]၌ ဖွားမြင်သည်။ မွေးချင်းသုံးဦးအနက် ဒုတိယမြောက်သား ဖြစ်သည်။ သူရဦးကျော်ထင်သည် ငယ်စဉ်က ၁၉၃၁ ခုနှစ်မှ ၁၉၃၂ ခုနှစ်အထိ [[သဲကုန်းမြို့]]တွင် လည်းကောင်း၊ ၁၉၃၂ ခုနှစ်မှ ၁၉၃၇ ခုနှစ်အထိ သာယာဝတီမြို့ အေဘီအမ် ကရင်အထက်တန်းကျောင်းတွင် လည်းကောင်း၊ ၁၉၃၇ ခုနှစ်မှ ၁၉၄၁ ခုနှစ်အထိ ပြည်မြို့ အစိုးရအထက်တန်းကျောင်းတွင် လည်းကောင်း ပညာသင်ယူသည်။ ==လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းမှုကာလ== [[ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်|ဒုတိယကမ္ဘာစစ်]]ဖြစ်သာအခါ ကျောင်းဆက်မနေတော့ဘဲ [[အာရှလူငယ် အစည်းအရုံး|အာရှလူငယ်အစည်းအရုံး]]တွင် ပါဝင်သည်။ သူရဦးကျော်ထင်သည် ၁၉၄၃ ခုနှစ်တွင် [[ဗမာ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်]] (B.D.A) သို့ တပ်သားအဆင့်ဖြင့် ဝင်ရောက်ပြီး ရန်ကုန်မြို့ [[စမ်းချောင်းမြို့နယ်|စမ်းချောင်း]]ရှိ စစ်ဝန်ကြီးရုံးကင်းတပ် နှင့် အလုံရှိ လေယာဉ်ပစ်အမြောက်တပ်တို့တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၄ ခုနှစ်တွင် ရန်ကုန်မြို့ မင်္ဂလာဒုံသင်တန်းကျောင်းဖွင့်လှစ်သော စတုတ္ထအပတ် ဗိုလ်သင်တန်းကျောင်းသို့ တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၅ ခုနှစ်တွင် ဗမာ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် တပ်ရင်း(၄) ၌ တပ်စုမှူးအဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၄၅ ခုနှစ် ၊ မတ်လ (၂၇) ရက်နေ့တွင် စတင်ခဲ့သော ဂျပန်တော်လှန်ရေးတွင် မျိုးချစ်ဗမာ့တပ်မတော်တိုင်း( ၁) တပ်ရင်း (၁၀၄) ၌ တပ်စုမှူးတာဝန်ဖြင့် ပြည်ခရိုင်၊ ပေါင်းတည်မြို့နယ်၊ သာယာဝတီခရိုင် ၊ ပဲနွယ်ကုန်း၊ ကညွတ်ကွင်း၊ ဖြူးတို့ တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၄၅ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလတွင် မျိုးချစ်ဗမာ့တပ်မတော်အား ဖျက်သိမ်းသောအခါ ပြည်မြို့ ၌ ပြန်လည်နေထိုင်သည်။ ==စစ်မှုထမ်းဘဝ== သူရဦးကျော်ထင်သည် ၁၉၄၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလတွင် ပြည်မြို့ အမှတ်(၄) ဗမာ့သေနတ်ကိုင်တပ်ရင်းသို့ တပ်သားအဆင့်ဖြင့် ပြန်လည် ဝင်ရောက်သည်။ ဒုတိယတပ်ကြပ် ၊တပ်ကြပ်အဆင့်များဖြင့် တပ်စိတ်မှူးတာဝန်ကိုလည်းကောင်း၊ တပ်ကြပ်ကြီးအဆင့်ဖြင့် တပ်ခွဲတပ်ထောက်တာဝန်ကို လည်းကောင်း ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၄၈ ခုနှစ် ၊စက်တင်ဘာလတွင် ဒုတိယဗိုလ်အဆင့်ဖြင့် လည်းကောင်း ၊၁၉၄၉ ခုနှစ် မတ်လတွင် ဗိုလ်အဆင့်ဖြင့် လည်းကောင်း ၊တပ်စုမှူး နှင့် တပ်ခွဲမှူးတာဝန်များကို ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။တပ်စုမှူးနှင့် တပ်ခွဲမှူးတာဝန်များ ထမ်းဆောင်စဉ် ပုသိမ်ခရိုင်၊ မအူပင်ခရိုင် ၊ ဟင်္သာတခရိုင်နှင့် ပဲခူးခရိုင်အတွင်း ပြုလုပ်သော စစ်ဆေးရေးများတွင် ပါဝင်သည်။ သူရဦးကျော်ထင်သည် ၁၉၅၃ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် [[တောင်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်|တောင်ပိုင်းတိုင်း စစ်ဌာနချုပ်]] လေ့ကျင့်ရေးနှင့်အင်အားဖြည့်တင်းရေးတပ်၌ တပ်ရေးဗိုလ်ကြီးတာဝန်ကို လည်းကောင်း၊ ၁၉၅၅ ခုနှစ် မေလတွင် ယာယီဒုတိယ တပ်ရင်းမှူးတာဝန်ကို လည်းကောင်း ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၅၇ ခုနှစ်၊ဧပြီလတွင် ချောင်းမြို့တပ်မဟာ (၁၀) ၌ ယာယီဒုတိယလက်ထောက်စစ်ရေးနှင့် စစ်ထောက်ချုပ်အဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၅၇ ခုနှစ်၊ မေလတွင်ဗိုလ်မှူးအဆင့်ကို တိုးမြှင့်ပေးအပ်ခြင်းခံရပြီး ဒုတိယလက်ထောက်စစ်ရေးနှင့် စစ်ထောက်ချုပ်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၅၈ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် တပ်မဟာ (၁၀) တပ်ပေါင်းစု ဗိုလ်မှူးတာဝန်ကိုလည်းကောင်း၊ ၁၉၅၉ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် မော်လမြိုင်မြို့ အမှတ် (၁) ချင်းသေနတ်ကိုင်တပ်ရင်း ယာယီတပ်ရင်းမှူး တာဝန်ကိုလည်းကောင်း ထမ်းဆောင်သည်။ သူရဦးကျော်ထင်သည် ၁၉၅၁ ခုနှစ်တွင် [[ပြင်ဦးလွင်မြို့]]၌ ဖွင့်လှစ်သော အရာရှိငယ်သင်တန်း အမှတ်စဉ်(၅)၊ ၁၉၅၃ ခုနှစ်တွင် ရန်ကုန်မြို့ မင်္ဂလာဒုံ ၌ ဖွင့်လှစ်သော ဥပဒေနှင့် အုပ်ချုပ်ရေးသင်တန်း အမှတ်စဉ် (၁)၊ ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ်တွင် ရန်ကုန်မြို့၌ ဖွင့်လှစ်သော ပညာဉာဏ်သစ်လောင်းသင်တန်း အမှတ်စဉ် (၇) နှင့် ၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]] ၌ ဖွင့်လှစ်သော [[စစ်ဦးစီးတက္ကသိုလ်]]သင်တန်း အမှတ်စဉ် (၂၅၀)တို့ကို တက်ရောက်သည်။ ၁၉၆၂ ခုနှစ်၊မေလတွင် ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီးအဆင့်သို့ တိုးမြှင့်ခန့်အပ်ခြင်းခံရပြီးအမှတ် (၁) ချင်းသေနတ်ကိုင်တပ်ရင်း တပ်ရင်းမှူးအဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ တပ်ရင်းမှူးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်စဉ် သထုံခရိုင်၊ ကျိုက္ခမီခရိုင် ၊ ဘားအံခရိုင်အတွင်း ပြုလုပ်သော စစ်ဆင်ရေးများတွင် ပါဝင်သည်။ သူရဦးကျော်ထင်သည် ၁၉၆၃ ခုနှစ် ၊ဒီဇင်ဘာလတွင် အရှေ့တောင်စစ်ဌာနချုပ် စစ်ဦးစီးမှူး (ပထမတန်း)အဖြစ် လည်းကောင်း၊ ၁၉၆၄ ခုနှစ် ၊စက်တင်ဘာလတွင် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံး (ကြည်း)စစ်ဆင်ရေးဌာန၌ စစ်ဦးစီးမှူး (ပထမတန်း) အဖြစ် လည်းကောင်း တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၆၄ ခုနှစ် ၊အောက်တိုဘာလတွင် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန အမြောက်နှင့် သံချပ်ကာ ယန္တယားညွှန်ကြားရေးမှူးရုံး ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူးတာဝန်ကို ပူးတွဲထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၆၆ ခုနှစ် ၊ မေလတွင် အမှတ် (၇၇) ခြေမြန်တပ်ရင်းဌာနချုပ် ယာယီ ဒုတိယတပ်မှူးအဖြစ်တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၆၇ ခုနှစ် ၊ ဩဂုတ်လတွင် ဗိုလ်မှူးကြီးအဆင့်သို့ တိုးမြှင့် ခန့်အပ်ခြင်းခံရပြီး ဒုတိယတပ်မမှူးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၆၈ ခုနှစ် ၊ ဩဂုတ်လတွင် အမှတ် (၉၉) ခြေမြန်တပ်ရင်းဌာနချုပ် တပ်မမှူးအဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၆၆ ခုနှစ်မှ ၁၉၆၉ ခုနှစ်အတွင်း ဟင်္သာတခရိုင်၊ ပုသိမ်ခရိုင်၊ မြောင်းမြခရိုင်၊ မအူပင်ခရိုင်၊ သာယာဝတီခရိုင်နှင့် ဗန်းမော်ခရိုင်တို့တွင် ပြုလုပ်သော စစ်ဆင်ရေးများတွင် ပါဝင်သည်။ သူရဦးကျော်ထင်သည် ၁၉၆၉ ခုနှစ် ၊ ဇူလိုင်လတွင် [[ရန်ကုန်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်|ရန်ကုန်တိုင်း စစ်ဌာနချုပ်]] တိုင်းမှူးအဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၇၄ ခုနှစ်၊ မတ်လတွင် ဗိုလ်မှူးချုပ်အဆင့်သို့ တိုးမြှင့်ခန့်အပ်ခြင်းခံရပြီး ဒုတိယကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် (ကြည်း)အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၇၆ ခုနှစ် မတ်လ ၆ ရက်နေ့တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးအဆင့်သို့ တိုးမြှင့်ခန့်အပ်ခြင်းခံရပြီး [[ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် (ကြည်း)|ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]]အဖြစ် ဆက်လက်တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး ၁၉၈၅ ခုနှစ် ၊နိုဝင်ဘာလ ၄ ရက်နေ့တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးအဆင့်ဖြင့် ကာကွယ်ရေး ဦးစီးချုပ်တာဝန်မှ အငြိမ်းစားယူသည်။<ref>{{cite web |title=(၇၆)နှစ်မြောက် တပ်မတော်နေ့အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် ခေတ်အဆက်ဆက်တာဝန်ထမ်းဆောင် ခဲ့ကြသည့် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်၊ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်(အငြိမ်းစား) များ၏ အမှတ်တရရုပ်တုများ ဖွင့်ပွဲအခမ်းအနားကျင်းပပြုလုပ် |url=https://cincds.gov.mm/node/11484?d=2 |website=cincds.gov.mm |access-date=၂၂ ဧပြီ ၂၀၂၂ |date=၂၅ မတ် ၂၀၂၁}}</ref> ==နိုင်ငံရေးဘဝ== သူရဦးကျော်ထင်သည် ၁၉၆၉ မှ ၁၉၇၁ ခုနှစ်အထိ [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]] ရန်ကုန်တိုင်း ကြီးကြပ်ရေးကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌတာဝန်ကို လည်းကောင်း၊ ၁၉၆၉ ခုနှစ်မှ ၁၉၇၄ ခုနှစ်အထိ ရန်ကုန်တိုင်း လုံခြုံရေးနှင့် အုပ်ချုပ်ရေးကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌတာဝန်ကို လည်းကောင်းထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၇၁ ခုနှစ် ပထမအကြိမ် ပါတီညီလာခံတွင် ပါတီဗဟိုကော်မတီဝင်နှင့် ပါတီစည်းကမ်းထိန်းသိမ်းရေးကော်မတီ ကော်မတီဝင်အဖြစ် ရွေးချယ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၇၁ခုနှစ်မှ ၁၉၇၄ခုနှစ်အထိ ရန်ကုန်တိုင်း စစ်ဌာနချုပ် တိုင်းစည်းရုံးရေးကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌတာဝန်ကို ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၇၃ ခုနှစ် ဒုတိယအကြိမ်မြောက် ပါတီညီလာခံတွင် ပါတီဗဟိုကော်မတီဝင်နှင့် ဗဟိုအလုပ်မှုဆောင် ကော်မတီဝင်အဖြစ် ရွေးချယ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၇၆ ခုနှစ်မှစ၍ တပ်မတော်ပါတီ အတွင်းရေးမှူးနှင့် တပ်မတော်စည်းရုံးရေးကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌ တာဝန်များကို ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၇၇ ခု တတိယအကြိမ် ပါတီညီလာခံ ၊၁၉၈၁ ခုနှစ် စတုတ္ထအကြိမ် ပါတီညီလာခံနှင့် ၁၉၈၅ခုနှစ် ပဉ္စမအကြိမ် ပါတီညီလာခံများတွင် ပါတီဗဟိုကော်မတီဝင်နှင့် ဗဟိုအလုပ်မှုဆောင်ကော်မတီဝင်အဖြစ် ရွေးချယ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ် အရေးပေါ် ပါတီညီလာခံတွင် ပါတီဗဟိုကော်မတီနှင့် ပါတီတွဲဖက် အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးအဖြစ် ရွေးချယ်ခြင်းခံရသည်။ သူရဦးကျော်ထင်သည် ၁၉၇၄ ခုနှစ် ပထမအကြိမ် [[ပြည်သူ့လွှတ်တော် (၁၉၇၄)|ပြည်သူ့လွှတ်တော်]]နှင့် [[ပြည်သူ့ကောင်စီ]] အဆင့်ဆင့် ရွေးချယ်တင်မြှောက်ပွဲ၊ ၁၉၈၁ ခုနှစ် ဒုတိယအကြိမ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်နှင့် ပြည်သူ့ကောင်စီ အဆင့်ဆင့် ရွေးချယ်တင်မြှောက်ပွဲနှင့် ၁၉၈၅ ခုနှစ် စတုတ္ထအကြိမ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်နှင့် ပြည်သူ့ကောင်စီ အဆင့်ဆင့် ရွေးချယ်တင်မြှောက်ပွဲများတွင် မင်္ဂလာဒုံမြို့နယ် မဲဆန္ဒနယ် အမှတ် (၂)မှ ပြည်သူ့လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ရွေးချယ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၇၅ ခုနှစ် မတ်လတွင် နိုင်ငံတော်ကောင်စီက ဒုတိယဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့ပြီး ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၇၆ ခုနှစ် ၊ မတ်လတွင် ကျင်းပသောပထမ အကြိမ် ပြည်သူ့လွှတ်တော် ပဉ္စမအစည်းအဝေးတွင် ဝန်ကြီးအဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ရွေးချယ်တင်မြှောက်ခြင်း ခံရပြီး ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၈၁ ခုနှစ် ၊ နိုဝင်ဘာလတွင် ကျင်းပသော တတိယအကြိမ် ပြည်သူ့လွှတ်တော် ပထမအစည်းအဝေးများတွင် ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်နှင့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနဝန်ကြီး အဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ် ၊ ဇူလိုင်လ တွင် ကျင်းပသော စတုတ္ထအကြိမ်ပြည်သူ့လွှတ်တော် အရေးပေါ်အစည်းအဝေးတွင် နိုင်ငံတော်ကောင်စီ အတွင်းရေးမှူးအဖြစ် ရွေးချယ် တင်မြှောက်ခြင်းခံရသည်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ် ၊ စက်တင်ဘာလတွင် နိုင်ငံတော်ကောင်စီ အတွင်းရေးမှူးအဖြစ်မှ အငြိမ်းစားယူသည်။ သူရဦးကျော်ထင်သည် နိုင်ငံတော်တာဝန် ထမ်းဆောင်နေစဉ်အတွင်း ၁၉၇၄ ခုနှစ်တွင် ဆိုဗီယက်ဆိုရှယ်လစ်သမ္မတနိုင်ငံ နှင့် ဂျာမာန်ဒီမိုကရက်တစ် သမ္မတနိုင်ငံများသို့ လည်းကောင်း၊ ၁၉၇၅ ခုနှစ်တွင် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသို့ လည်းကောင်း၊ ၁၉၇၆ ခုနှစ်တွင် ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံနှင့် ပြင်သစ်နိုင်ငံများသို့ လည်းကောင်း၊ ၁၉၇၇ ခုနှစ်တွင် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၊ ဒီမိုကရက်တစ် ကမ်ပူးချားနိုင်ငံ (ယခု ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ)များသို့ လည်းကောင်း၊ ၁၉၇၈ ခုနှစ်တွင် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသို့ လည်းကောင်း၊ ၁၉၈၂ ခုနှစ်တွင် ပြည်ထောင်စု သမ္မတဂျာမနီနိုင်ငံသို့ လည်းကောင်း၊ ၁၉၈၃ ခုနှစ်တွင် ဂျာမနီ၊ ပြင်သစ်၊ ဆွစ်ဇာလန်၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံများသို့ လည်းကောင်း၊ ၁၉၈၅ ခုနှစ် အနောက်ဂျာမနီ၊ တရုတ်၊ ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံများသို့ လည်းကောင်း၊ ၁၉၈၆ ခုနှစ်တွင် ဗြိတိန်၊ ဂျပန်၊ စင်ကာပူနိုင်ငံများသို့ လည်းကောင်း၊ ၁၉၈၇ ခုနှစ်တွင် ဆွစ်ဇာလန်၊ အမေရိကန်၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ မလေးရှား၊ စင်္ကာပူနိုင်ငံများသို့လည်းကောင်း၊ ၁၉၈၈ ခုနှစ်တွင် ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံ၊ ဂျာမနီနိုင်ငံများသို့ လည်းကောင်း တာဝန်ဖြင့် သွားရောက်ခဲ့ရသည်။ ==ဂုဏ်ပြုချီးကျူးခံရခြင်း== သူရဦးကျော်ထင်သည် မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းမှုတွင် ကိုယ်ကျိုးမငဲ့ဘဲ ပါဝင်ခြင်း၊ နိုင်ငံတော်နှင့်တပ်မတော်တာဝန်များကို သက်စွန့်ကြိုးပမ်း ရွက်ဆောင်ခြင်းတို့ကြောင့် နိုင်ငံတော်က ချီးမြှင့်သော လွတ်လပ်ရေးစည်းရုံးရေးတံဆိပ်၊ လွတ်မြောက်ရေးတံဆိပ်၊ လွတ်လပ်ရေးတံဆိပ်၊ စတားတံဆပ်၊ ဘားမားစတားတံဆိပ်၊ ကမ္ဘာ့စစ်တံဆိပ်၊ လွတ်လပ်ရေးမော်ကွန်းဝင် (ဒုတိယဆင့်)၊ ပြည်ပရန်နှိမ်တံဆိပ်၊ ပြည်သူ့စစ်တိုက်ပွဲဝင်တံဆိပ်၊ နိုင်ငံတော်စစ်မှုထမ်းတံဆိပ်၊ စစ်မှုထမ်းကောင်းတံဆိပ်၊ [[သူရဘွဲ့]]နှင့် [[နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည်ဘွဲ့]] (ပထမဆင့်) တို့ကို အသီးသီး ရရှိခဲ့သည်။ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၇ ရက်တွင် အမိန့်ကြော်ငြာစာ အမှတ် ၆၂/၂၀၂၂ အရ ဦးကျော်ထင်အား [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ]]က [[ပြည်ထောင်စုစည်သူသင်္ဂဟ]]ဘွဲ့ဖြစ်သော [[သတိုးမဟာသရေစည်သူ]]ဘွဲ့ကို ချီးမြှင့်အပ်နှင်းခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=https://sacoffice.gov.mm/sites/default/files/2024-11/63-2022_0.pdf|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် ၆၃/၂၀၂၂ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့တံဆိပ်များ ချီးမြှင့်ခြင်း|work=sacoffice.gov|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date=၁၇ ဧပြီ ၂၀၂၂}}</ref> ==မိသားစုဘဝ== သူရဦးကျော်ထင်သည် ၁၉၅၁ ခုနှစ် ၊ ဖေဖော်ဝါရီလ (၁၃) ရက်နေ့တွင် ပျဉ်းမနားမြို့နေ ဦးခင်မောင်နှင့် ဒေါ်မြရင်တို့၏ သမီး ဒေါ်ခင်ဝင်းမြင့် နှင့် လက်ထပ်ခဲ့ရာ သားငါးဦး ၊သမီးသုံးဦး ထွန်းကားသည်။ အငြိမ်းစား ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်(လေ) ဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[မောင်မောင်ကျော်]] သည် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးသူရကျော်ထင်၏ သား ဖြစ်သည်။ ==ဘဝနိဂုံး== မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းမှုကာလမှစ၍ နိုင်ငံတော်နှင့် တပ်မတော်တာဝန်များကို ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ခဲ့သော နိုင်ငံတော်ကောင်စီ အတွင်းရေးမှူး (ဒုတိယအဆင့်၊ အငြိမ်းစား)၊ ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်နှင့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနဝန်ကြီး (အငြိမ်းစား)၊ ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် (အငြိမ်းစား)၊ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး (အငြိမ်းစား) သူရဦးကျော်ထင်သည် ၁၉၉၆ ခုနှစ် ၊ ဇန်နဝါရီလ (၂၆)ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်မြို့ ၌ ကွယ်လွန်သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် ဇနီးဒေါ်ခင်ဝင်းမြင့် ၊ သားငါးဦး၊သမီး သုံးဦးနှင့် မြေး (၁၇)ဦး ကျန်ရစ်ခဲ့လေသည်။ ==ကိုးကား== <references/> {{Lifetime|၁၉၂၄|၁၉၉၆}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ ဝန်ကြီးများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမားများ]] [[ကဏ္ဍ:လွတ်လပ်ရေးမော်ကွန်းဝင်များ]] [[ကဏ္ဍ:တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်များ]] 6j6bsrh1gs107d9pzrw57sy74fxr8fo ဆမ်ဆောင်း 0 51259 880993 837829 2025-07-08T19:40:58Z Yogapamungkas866 132078 880993 wikitext text/x-wiki {{Infobox company | name = ဆမ်ဆောင်းလုပ်ငန်းစု | logo = Samsung wordmark.svg | logo_size = 300px | type = ပုဂ္ဂလိက ဦးပိုင်ကုမ္ပဏီ | motto = Imagine the Possibilities | foundation = {{start date and age|df=yes|1938}} | image = Samsung headquarters.jpg | image_caption = [[ဆိုးလ်မြို့|ဆိုးလ်မြို့တော်]]ရှိ ဆမ်ဆောင်းမြို့ | image_size = 300px | founder = လီဗျောင်ချူး | location = [[ဆိုးလ်မြို့]]၊ {{အလံ|တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ}} | key_people = [[လီကွန်ဟီး]]<br /><small>([[ဆမ်ဆောင်း အီလက်ထရွန်းနစ် ကုမ္ပဏီ]]၏ ဥက္ကဋ္ဌ)</small> | area_served = ကမ္ဘာတဝှမ်း | industry = | products = အဝတ်အစား၊ ဓာတုပစ္စည်းများ၊ လူသုံးအီလက်ထရွန်းနစ်ပစ္စည်းများ၊ အီလက်ထရွန်းနစ်ဆက်စပ်ပစ္စည်းများ၊ ဆေးပစ္စည်းများ၊ တစ်ပိုင်းလျှပ်ကူးပစ္စည်းများ၊ [[သင်္ဘော]]များ၊ ဆက်သွယ်ရေးပစ္စည်းများ | services = ကြော်ငြာ၊ ဆောက်လုပ်ရေး၊ ဖျော်ဖြေရေး၊ ငွေကြေးဝန်ဆောင်မှု၊ ဆေးရုံ၊ သတင်းအချက်အလက်နှင့် နည်းပညာဝန်ဆောင်မှု၊ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာဝန်ဆောင်မှု၊ လက်လီရောင်းချခြင်း | subsid = [[ဆမ်ဆောင်း အီလက်ထရွန်းနစ် ကုမ္ပဏီ]]<br />ဆမ်ဆောင်း အသက်အာမခံ လုပ်ငန်း<br />ဆမ်းဆောင်း မီးနှင့်ရေကြောင်းအာမခံ လုပ်ငန်း<br />ဆမ်ဆောင်းအကြီးစားစက်မှုလုပ်ငန်း<br /> ဆမ်ဆောင်း စီအန်တီ ကော်ပိုရေးရှင်း<br />ဆမ်ဆောင်း SDS <br />ဆမ်ဆောင်း Techwin . | revenue = {{Increase}} [[အမေရိကန်ဒေါ်လာ|US$]] ၃၂၇ ဘီလီယံ (၂၀၁၃)<ref name="report">{{cite web|url=http://www.bloomberg.com/news/2014-05-12/samsung-invests-in-drugs-after-outselling-apple-s-iphone.html|title=Samsung |publisher=bloomberg.com |accessdate=2014-05-13}}</ref> | operating_income = | net_income = {{Increase}} US$ ၃၀.၁ ဘီလီယံ (၂၀၁၃)<ref name="report" /> | assets = {{Increase}} US$ ၁၀၀.၄ ဘီလီယံ100.4 (၂၀၁၃)<ref name="report" /> | equity = {{Increase}} US$ ၇၀.၃ ဘီလီယံ70.3 (၂၀၁၃)<ref name="report" /> | num_employees = ၄၂၇,၀၀၀ (၂၀၁၃)<ref name="report" /> | homepage = {{URL|https://www.samsung.com/}} }} '''ဆမ်ဆောင်း လုပ်ငန်းစု'''<ref>{{Cite web|title=SAMSUNG ELECTRONICS Co., Ltd. 2020 Half-year Business Report|url=https://images.samsung.com/is/content/samsung/p5/global/ir/docs/2020_Half_Year_Report.pdf|access-date=စက်တင်ဘာ ၈၊ ၂၀၂၀}}</ref> (သို့) '''ဆမ်ဆောင်း''' ({{Korean|hangul=삼성|rr=samseong}} {{IPA-ko|samsʌŋ|}}; '''SΛMSUNG''') သည် [[တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ]] [[ဆိုးလ်မြို့]]၌ အခြေစိုက်သော နိုင်ငံပေါင်းများစွာတွင် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများစွာ တည်ထောင်ထားသည့် တောင်ကိုရီးယားလုပ်ငန်းစုကြီးတစ်ခု ဖြစ်သည်။ ၁၉၃၈ ခုနှစ်တွင် လီဗျောင်ချူးမှ ကုန်သွယ်ရေးကုမ္ပဏီ အဖြစ် စတင်တည်ထောင်ခဲ့သည်။ တည်ထောင်ပြီးနောက် ဆယ်စုနှစ် သုံးခုကျော်ခန့်တွင် အစားအသောက်၊ အထည်အလိပ်၊ အာမခံ စသည့်လုပ်ငန်းများကိုပါ လုပ်ကိုင်လာခဲ့သည်။ ၁၉၆၀ ခုနှစ်နောက်ပိုင်းတွင် အီလက်ထရွန်းနစ်လုပ်ငန်း၊ ၁၉၇၀ ခုနှစ်တွင် ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းနှင့် သင်္ဘောတည်ဆောက်ရေးလုပ်ငန်းများ တိုးချဲ့လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၇ ခုနှစ်၊ လီဗျောင်ချူးကွယ်လွန်ပြီးနောက်တွင် ဆမ်ဆောင်းအုပ်စု၊ ရှင်စီဂေ့အုပ်စု၊ [[စီဂျေ အုပ်စု]]၊ ဟန်ဆောအုပ်စု ဟူ၍ လေးစု ကွဲထွက်သွားခဲ့သည်။ ဆမ်ဆောင်းအုပ်စုသည် ၁၉၉၀ ခုနှစ်မှစ၍ အဓိကဝင်ငွေလုပ်ငန်းများဖြစ်သော အီလက်ထရွန်းနစ်၊ မိုဘိုင်းလ်ဖုန်းနှင့် တစ်ပိုင်းလျှပ်ကူးပစ္စည်းများ ထုတ်လုပ်ရေးကို တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ဆမ်ဆောင်း၏ အရေးပါသော လက်အောက်ခံလုပ်ငန်းများမှာ [[ဆမ်ဆောင်း အီလက်ထရွန်းနစ် ကုမ္ပဏီ]] (၂၀၁၂ ခုနှစ် စာရင်းများအရ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး အိုင်တီကုမ္ပဏီနှင့် ဈေးကွက်တွင်း စတုတ္ထနေရာ)<ref>{{cite news|title=The path through the fields|url=http://www.economist.com/news/briefing/21565617-bangladesh-has-dysfunctional-politics-and-stunted-private-sector-yet-it-has-been-surprisingly|work=The Economist|publisher=The Economist Newspaper Limited|accessdate=၂ အောက်တိုဘာ ၂၀၁၃|author=Dhaka and Shibaloy|date=နိုဝင်ဘာလ 3 ရက် 2012 ခုနှစ်}}</ref>၊ ဆမ်ဆောင်း အကြီးစားစက်မှုလုပ်ငန်း (၂၀၁၀ စာရင်းများအရ ကမ္ဘာ့ဒုတိယအကြီးဆုံး သင်္ဘောတည်ဆောက်သူ)<ref>{{cite news|last=Park |first=Kyunghee |url=http://www.bloomberg.com/apps/news?pid=newsarchive&sid=aO0FeeTB6_0Y |title=July 29 (Bloomberg) – Samsung Heavy Shares Gain on Shell’s Platform Orders (Update1) |publisher=Bloomberg |date=2009-07-28 |accessdate=2010-11-11}}</ref>၊ ဆမ်ဆောင်းအင်ဂျင်နီယာလုပ်ငန်း နှင့် ဆမ်ဆောင်း ဆောက်လုပ်ရေးနှင့် ကုန်သွယ်ရေးလုပ်ငန်း တို့ဖြစ်ကြသည်။ ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး မိုဘိုင်းလ်ဖုန်းစက်ရုံကို [[ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ]]၊ ထိုင်းနုရမ် စီရင်စုတွင် ဆမ်ဆောင်းမှ စတင်တည်ဆောက်လျက်ရှိသည်။<ref name="investvine">{{cite web|url=http://investvine.com/big-names-ready-to-enter-vietnam/|title=Big names ready to enter Vietnam|first=Arno|last=Maierbrugger|work=Inside Investor|date=မေ ၁၈၊ ၂၀၁၃|accessdate=မေလ 30 ရက် 2013 ခုနှစ်|archive-date=၁ ဇူလိုင် ၂၀၁၃|archive-url=https://web.archive.org/web/20130701110502/http://investvine.com/big-names-ready-to-enter-vietnam/}}</ref> == ကိုးကား == {{reflist}} == ပြင်ပလင့်ခ်များ == {{Commonscat|Samsung}}မြန်မာဘာသာ * [http://www.samsung.com/ တရားဝင် ဝက်ဘ်ဆိုဒ်] [[ကဏ္ဍ:တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၏ နည်းပညာ ကုမ္ပဏီများ]] [[ကဏ္ဍ:တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၏ မိုလ်ဘိုင်းဖုန်း ကုမ္ပဏီများ]] [[ကဏ္ဍ:တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၏ ဆက်သွယ်ရေး ကုမ္ပဏီများ]] [[ကဏ္ဍ:တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၏ ဝန်ဆောင်မှု ကုမ္ပဏီများ]] 1gl8555qwtuf7jxhqui53xraxe9m6zm 880998 880993 2025-07-09T02:02:51Z Zawzawaungthwin 100038 [[Special:Contributions/Yogapamungkas866|Yogapamungkas866]] ([[User talk:Yogapamungkas866|ဆွေးနွေး]]) ၏ တည်းဖြတ်မူ [[Special:Diff/880993|880993]] ကို ပြန်လည်ပယ်ဖျက်လိုက်သည် 880998 wikitext text/x-wiki {{Infobox company | name = ဆမ်ဆောင်းလုပ်ငန်းစု | logo = Samsung wordmark.svg | logo_size = 300px | type = ပုဂ္ဂလိက ဦးပိုင်ကုမ္ပဏီ | motto = Imagine the Possibilities | foundation = {{start date and age|df=yes|1938}} | image = Samsung headquarters.jpg | image_caption = [[ဆိုးလ်မြို့|ဆိုးလ်မြို့တော်]]ရှိ ဆမ်ဆောင်းမြို့ | image_size = 300px | founder = လီဗျောင်ချူး | location = [[ဆိုးလ်မြို့]]၊ {{အလံ|တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ}} | key_people = [[လီကွန်ဟီး]]<br /><small>([[ဆမ်ဆောင်း အီလက်ထရွန်းနစ် ကုမ္ပဏီ]]၏ ဥက္ကဋ္ဌ)</small> | area_served = ကမ္ဘာတဝှမ်း | industry = | products = အဝတ်အစား၊ ဓာတုပစ္စည်းများ၊ လူသုံးအီလက်ထရွန်းနစ်ပစ္စည်းများ၊ အီလက်ထရွန်းနစ်ဆက်စပ်ပစ္စည်းများ၊ ဆေးပစ္စည်းများ၊ တစ်ပိုင်းလျှပ်ကူးပစ္စည်းများ၊ [[သင်္ဘော]]များ၊ ဆက်သွယ်ရေးပစ္စည်းများ | services = ကြော်ငြာ၊ ဆောက်လုပ်ရေး၊ ဖျော်ဖြေရေး၊ ငွေကြေးဝန်ဆောင်မှု၊ ဆေးရုံ၊ သတင်းအချက်အလက်နှင့် နည်းပညာဝန်ဆောင်မှု၊ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာဝန်ဆောင်မှု၊ လက်လီရောင်းချခြင်း | subsid = [[ဆမ်ဆောင်း အီလက်ထရွန်းနစ် ကုမ္ပဏီ]]<br />ဆမ်ဆောင်း အသက်အာမခံ လုပ်ငန်း<br />ဆမ်းဆောင်း မီးနှင့်ရေကြောင်းအာမခံ လုပ်ငန်း<br />ဆမ်ဆောင်းအကြီးစားစက်မှုလုပ်ငန်း<br /> ဆမ်ဆောင်း စီအန်တီ ကော်ပိုရေးရှင်း<br />ဆမ်ဆောင်း SDS <br />ဆမ်ဆောင်း Techwin . | revenue = {{Increase}} [[အမေရိကန်ဒေါ်လာ|US$]] ၃၂၇ ဘီလီယံ (၂၀၁၃)<ref name="report">{{cite web|url=http://www.bloomberg.com/news/2014-05-12/samsung-invests-in-drugs-after-outselling-apple-s-iphone.html|title=Samsung |publisher=bloomberg.com |accessdate=2014-05-13}}</ref> | operating_income = | net_income = {{Increase}} US$ ၃၀.၁ ဘီလီယံ (၂၀၁၃)<ref name="report" /> | assets = {{Increase}} US$ ၁၀၀.၄ ဘီလီယံ100.4 (၂၀၁၃)<ref name="report" /> | equity = {{Increase}} US$ ၇၀.၃ ဘီလီယံ70.3 (၂၀၁၃)<ref name="report" /> | num_employees = ၄၂၇,၀၀၀ (၂၀၁၃)<ref name="report" /> | homepage = {{URL|https://www.samsung.com/}} }} '''ဆမ်ဆောင်း လုပ်ငန်းစု'''<ref>{{Cite web |title=SAMSUNG ELECTRONICS Co., Ltd. 2020 Half-year Business Report |url=https://images.samsung.com/is/content/samsung/p5/global/ir/docs/2020_Half_Year_Report.pdf |access-date=8 September 2020}}</ref> (သို့) '''ဆမ်ဆောင်း''' ({{Korean|hangul=삼성|rr=samseong}} {{IPA-ko|samsʌŋ|}}; '''SΛMSUNG''') သည် [[တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ]] [[ဆိုးလ်မြို့]]၌ အခြေစိုက်သော နိုင်ငံပေါင်းများစွာတွင် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများစွာ တည်ထောင်ထားသည့် တောင်ကိုရီးယားလုပ်ငန်းစုကြီးတစ်ခု ဖြစ်သည်။ ၁၉၃၈ ခုနှစ်တွင် လီဗျောင်ချူးမှ ကုန်သွယ်ရေးကုမ္ပဏီ အဖြစ် စတင်တည်ထောင်ခဲ့သည်။ တည်ထောင်ပြီးနောက် ဆယ်စုနှစ် သုံးခုကျော်ခန့်တွင် အစားအသောက်၊ အထည်အလိပ်၊ အာမခံ စသည့်လုပ်ငန်းများကိုပါ လုပ်ကိုင်လာခဲ့သည်။ ၁၉၆၀ ခုနှစ်နောက်ပိုင်းတွင် အီလက်ထရွန်းနစ်လုပ်ငန်း၊ ၁၉၇၀ ခုနှစ်တွင် ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းနှင့် သင်္ဘောတည်ဆောက်ရေးလုပ်ငန်းများ တိုးချဲ့လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၇ ခုနှစ်၊ လီဗျောင်ချူးကွယ်လွန်ပြီးနောက်တွင် ဆမ်ဆောင်းအုပ်စု၊ ရှင်စီဂေ့အုပ်စု၊ [[စီဂျေ အုပ်စု]]၊ ဟန်ဆောအုပ်စု ဟူ၍ လေးစု ကွဲထွက်သွားခဲ့သည်။ ဆမ်ဆောင်းအုပ်စုသည် ၁၉၉၀ ခုနှစ်မှစ၍ အဓိကဝင်ငွေလုပ်ငန်းများဖြစ်သော အီလက်ထရွန်းနစ်၊ မိုဘိုင်းလ်ဖုန်းနှင့် တစ်ပိုင်းလျှပ်ကူးပစ္စည်းများ ထုတ်လုပ်ရေးကို တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ဆမ်ဆောင်း၏ အရေးပါသော လက်အောက်ခံလုပ်ငန်းများမှာ [[ဆမ်ဆောင်း အီလက်ထရွန်းနစ် ကုမ္ပဏီ]] (၂၀၁၂ ခုနှစ် စာရင်းများအရ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး အိုင်တီကုမ္ပဏီနှင့် ဈေးကွက်တွင်း စတုတ္ထနေရာ)<ref>{{cite news|title=The path through the fields|url=http://www.economist.com/news/briefing/21565617-bangladesh-has-dysfunctional-politics-and-stunted-private-sector-yet-it-has-been-surprisingly|work=The Economist|publisher=The Economist Newspaper Limited|accessdate=2 October 2013|author=Dhaka and Shibaloy|date=3 November 2012}}</ref>၊ ဆမ်ဆောင်း အကြီးစားစက်မှုလုပ်ငန်း (၂၀၁၀ စာရင်းများအရ ကမ္ဘာ့ဒုတိယအကြီးဆုံး သင်္ဘောတည်ဆောက်သူ)<ref>{{cite news|last=Park |first=Kyunghee |url=http://www.bloomberg.com/apps/news?pid=newsarchive&sid=aO0FeeTB6_0Y |title=July 29 (Bloomberg) – Samsung Heavy Shares Gain on Shell’s Platform Orders (Update1) |publisher=Bloomberg |date=2009-07-28 |accessdate=2010-11-11}}</ref>၊ ဆမ်ဆောင်းအင်ဂျင်နီယာလုပ်ငန်း နှင့် ဆမ်ဆောင်း ဆောက်လုပ်ရေးနှင့် ကုန်သွယ်ရေးလုပ်ငန်း တို့ဖြစ်ကြသည်။ ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး မိုဘိုင်းလ်ဖုန်းစက်ရုံကို [[ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ]]၊ ထိုင်းနုရမ် စီရင်စုတွင် ဆမ်ဆောင်းမှ စတင်တည်ဆောက်လျက်ရှိသည်။<ref name="investvine">{{cite web|url=http://investvine.com/big-names-ready-to-enter-vietnam/|title=Big names ready to enter Vietnam|first=Arno|last=Maierbrugger|work=Inside Investor|date=18 May 2013|accessdate=30 May 2013|archive-date=1 July 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130701110502/http://investvine.com/big-names-ready-to-enter-vietnam/}}</ref> == ကိုးကား == {{reflist}} == ပြင်ပလင့်ခ်များ == {{Commonscat|Samsung}}မြန်မာဘာသာ * [http://www.samsung.com/ တရားဝင် ဝက်ဘ်ဆိုဒ်] [[ကဏ္ဍ:တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၏ နည်းပညာ ကုမ္ပဏီများ]] [[ကဏ္ဍ:တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၏ မိုလ်ဘိုင်းဖုန်း ကုမ္ပဏီများ]] [[ကဏ္ဍ:တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၏ ဆက်သွယ်ရေး ကုမ္ပဏီများ]] [[ကဏ္ဍ:တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၏ ဝန်ဆောင်မှု ကုမ္ပဏီများ]] h8b7rnuw7qzrjljiafyxdq46j3sxnlb ဒူးလင်းလူမျိုး 0 52999 880903 770607 2025-07-08T12:59:26Z EricOng77 132463 880903 wikitext text/x-wiki ဒူလင်းလူမျိုးတို့သည် [[ဂျိန်ဖော့လူမျိုး]]တို့နှင့် အမျိုးတူအနွယ်တူပင် ဖြစ်သည်။ [[တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|တိဗက်-ဗမာအုပ်စု]]ဝင် ကချင်စုခွဲတွင် ပါဝင်သည်။ ယင်းတို့နေထိုင်ရာဒေသမှာ [[မေခမြစ်|မေခ]]နှင့် [[မေလိခမြစ်]]နှစ်သွယ်ဆုံရာ တြိဂံနယ်၏ မြောက်ဘက်စွန်းတွင် ဖြစ်သည်။ [[File:Dolin man.jpeg|thumb|ဒူးလင်းအမျိုးသား]] [[File:Dolin woman.jpeg|thumb|ဒူးလင်းအမျိုးသမီး]] မေလိခမြစ်လက်တက်ဖြစ်သော ရှမ်းခ (ခေါ်) နမ့်တဆန်မြစ်ဝှမ်း တစ်လျှောက်၎င်း၊ မလိခမြစ်ဝဲဘက်ကမ်းမှ ကုန်းထူစခန်းသို့ တိုင်အောင်၎င်း ဒူးလင်းရွာကလေးများ အနှံ့အပြား တည်ရှိလေသည်။ ရွာဟုဆိုရသော်ငြားလည်း တချို့ရွာကလေးများ၌ အိမ်ခြေပေါင်း သုံးအိမ်၊ လေးအိမ်မျှသာ ရှိသည်။ များသောအားဖြင့် ၁၀ အိမ်ခန့်မျှသာရှိသော ရွာကလေးများဖြစ်သည်။ ဒူးလင်းလူမျိုးတို့၏ အသွင်အပြင်၊ ဝတ်စားပုံ၊ အိမ်ဆောက်ပုံ၊ ဓလေ့ထုံးစံ စသည်တို့သည် [[ကချင်လူမျိုး]]တို့ကဲ့သို့ပင် ဖြစ်သည်။ ယင်းတို့ကို ခခူးဂျိန်ဖော့၊ သို့မဟုတ် မြစ်ဖျားဒေသနေ ဂျိန်ဖော့၊ အညာသားကချင်များဟု ခေါ်တွင်ကြသည်။ ဂျိန်ဖော့စကားကိုသာ ပြောဆိုကြသည်။ သို့သော် အောက်ပိုင်းရှိ မြစ်ကြီးနား ဂျိန်ဖော့တို့နှင့် လေယူလေသိမ်း မတူ။ စကားဝဲသည်။ ဒူးလင်းလူမျိုးတို့၏ ဝတ်ပုံ၊ ဆင်ယင်ပုံသည်လည်း ကချင်လူမျိုးတို့၏ ဝတ်စားဆင်ယင်ပုံနှင့် အတန်ငယ်တူသည်။ ရှေးအခါက ဒူးလင်းတို့သည် [[ပန်းပဲ]]လုပ်ငန်းနှင့် နာမည်ကျော်သည်။ ရှမ်းခမြစ်ဖျား၏ တောင်ခြေတွင် သံရိုင်းထွက်သည်။ ဒူးလင်းတို့သည် ထိုသံရိုင်းကို ကျို၍ ကျောက်တူနှင့် ထုကာ [[ဓား]]လုပ်လေ့ရှိသည်။ ထိုဓားများသည် ရှေးအခါက အတော်နာမည်ကြီးခဲ့သည်။ ဒူးလင်းလူမျိုးတချို့မှာ [[ခရစ်ယာန်]] အယူဝါဒ သက်ဝင်သူများ ဖြစ်ကြသည်။ နတ်ကိုးကွယ်မှုလည်း ရှိသည်။ ဒူးလင်းလူမျိုးတို့သည် [[အသုဘ]]ကို အခမ်းအနားပွဲပေး၍ သင်္ဂြိုဟ်လေ့ရှိသည်။ တစ်ခါတစ်ရံ ရပ်ဝေးမှ ဆွေးမျိုးမိတ်သင်္ဂဟများကို စောင့်၍ လူစုံမှ ပွဲပေးကြလေရာ အသုဘကို နှစ်လ၊ သုံးလကြာထားပြီးမှ သင်္ဂြိုဟ်ခြင်း ပြုကြလေသည်။ <ref>မောင်ပုဆိုးကြမ်း ရေး တိုင်းရင်းသား လူမျိုးများ အဘိဓာန်စာအုပ်မှ</ref> ==ကိုးကား== <references/> {{မြန်မာပြည် လူမျိုးများ}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံလူမျိုးများ]] [[Category:ကချင်လူမျိုးစု]] qrvu2bw2fhavftech5spxg0tys52r73 တမ်းပလိတ်:Rail-interchange 10 63831 881052 871409 2025-07-09T11:07:27Z Bluetime93 132496 Edit 881052 wikitext text/x-wiki <!-- PLEASE INSERT NEW ENTRIES IN ALPHABETICAL ORDER -->{{#switch: {{lc: {{{1}}} }} <!-- CITIES --> | ace=[[File:Altamont Corridor Express logo.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Altamont Corridor Express}}}|alt={{{alt|{{{link|Altamont Corridor Express}}}}}}]] | alicante=[[File:TRAM - Metropolitano de Alicante -T-.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Alicante Tram}}}]] | athens={{OASA icons|{{{2}}}|{{{size|13}}}}} | bart=[[File:Bart-logo.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Bay Area Rapid Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|Bay Area Rapid Transit}}}}}}]] | basel={{S-Bahn-Basel|{{{2|}}}}} | berlin={{BLNMT-icon|{{{2}}}|{{{size|14}}}}} | birmingham=[[File:MidlandMetroGenericSymbol.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Midland Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Midland Metro}}}}}}]] | blackpool=[[File:Blackpool Transport simple logo.png|{{{size|x20}}}px|link={{{link|Blackpool tramway}}}|alt={{{alt|{{{link|Blackpool tramway}}}}}}]] | bonn=[[File:U-Bahn.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Bonn Stadtbahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Bonn Stadtbahn}}}}}}]] | caltrain=[[File:Caltrain logo.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Caltrain}}}|alt={{{alt|{{{link|Caltrain}}}}}}]] | ctfastrak=[[File:CTfastrak symbol.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|CTfastrak}}}|alt={{{alt|{{{link|CTfastrak}}}}}}]] | dresden={{Dresden S-Bahn|{{{2|}}}}} | edinburgh=[[File:EdinburghTramsGeneric.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Edinburgh Trams}}}|alt={{{alt|{{{link|Edinburgh Trams}}}}}}]] | frankfurt={{ÖPNV Frankfurt|{{{2|}}}}} | glasgow=[[File:Glasgow Subway.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Glasgow Subway}}}|alt={{{alt|{{{link|Glasgow Subway}}}}}}]] | grenoble= | hamburg={{ÖPNV Hamburg|{{{2|}}}}} | hannover|hanover={{S-Bahn-Hannover|{{{2|}}}}} | hblr=[[File:BSicon TRAM.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Hudson–Bergen Light Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|Hudson–Bergen Light Rail}}}}}}]] | hk|hongkong={{HK-MTR icon|{{{2|}}}|{{{link|}}}}} | innsbruck={{ÖPNV Innsbruck|{{{2|}}}}} | iran={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail =[[File:RAJA Logo.PNG|{{{size|15}}}px|link={{{link| Islamic Republic of Iran Railways}}}]] }} | karlsruhe={{S-Bahn-Karlsruhe|{{{2|}}}}} | kuala_lumpur=[[File:Ktmb logo.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Keretapi Tanah Melayu}}}|alt={{{alt|{{{link|Keretapi Tanah Melayu}}}}}}]] | liverpool=[[File:Merseyrail alternative logo.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Merseyrail}}}|alt={{{alt|{{{link|Merseyrail}}}}}}]] | manchester|metrolink=[[File:Manchester metrolink logo.PNG|{{{size|10}}}px|link={{{link|Manchester Metrolink}}}|alt={{{alt|{{{link|Manchester Metrolink}}}}}}]] | mitteldeutschland={{S-Bahn Mitteldeutschland|{{{2|}}}}} | munich={{ÖPNV München|{{{2}}}|{{{size|12}}}}} | newcastle=[[File:TWMetro logo no text.PNG|{{{size|10}}}px|link={{{link|Tyne and Wear Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Tyne and Wear Metro}}}}}}]] | newark=[[File:BSicon TRAM.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Newark Light Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|Newark Light Rail}}}}}}]] | nuremberg={{Nuremberg S-Bahn|{{{2}}}|{{{size|12}}}}} | nictd=[[File:South shore logo.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|South Shore Line}}}|alt={{{alt|{{{link|South Shore Line}}}}}}]] | njt=[[File:NJT logo.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|New Jersey Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|New Jersey Transit}}}}}}]] | nottingham=[[File:NET notext logo.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Nottingham Express Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|Nottingham Express Transit}}}}}}]] | palma=[[File:Metropalma.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Palma Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Palma Metro}}}}}}]] | path=[[File:PATH logo.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Port Authority Trans-Hudson}}}|alt={{{alt|{{{link|Port Authority Trans-Hudson}}}}}}]] | pittsburgh=[[File:Pittsburgh Light Rail (logo).svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Pittsburgh Light Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|Pittsburgh Light Rail}}}}}}]] | portland=[[File:TriMet logo simplified.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|MAX Light Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|MAX Light Rail}}}}}}]] | rhine-neckar={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} |s|s-bahn=[[File:S-Bahn-Logo.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|Rhine-Neckar S-Bahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Rhine-Neckar S-Bahn}}}}}}]] }} | rhine-ruhr={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} |s|s-bahn=[[File:S-Bahn-Logo.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|Rhine-Ruhr S-Bahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Rhine-Ruhr S-Bahn}}}}}}]] }} | rostock={{Rostock S-Bahn|{{{2}}}|{{{size|12}}}}}| nuremberg={{Rostock S-Bahn|{{{2}}}|{{{size|12}}}}} | salzburg={{ÖPNV Salzburg|{{{2|}}}}} | santaclara=[[File:Santa Clara VTA logo.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Santa Clara Valley Transportation Authority light rail}}}|alt={{{alt|{{{link|Santa Clara VTA}}}}}}]] | septa = [[File:SEPTA.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|SEPTA}}}]] | sheffield=[[File:Supertram generic logo.PNG|{{{size|10}}}px|link={{{link|Supertram (Sheffield)}}}|alt={{{alt|{{{link|Supertram (Sheffield)}}}}}}]] | shoreline=[[File:SLE logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Shore Line East}}}|alt={{{alt|{{{link|Shore Line East}}}}}}]] | sunrail=[[File:SunRail logo.png|{{{size|18}}}px|link={{{link|SunRail}}}|alt={{{alt|{{{link|SunRail}}}}}}]] | stuttgart={{S-Bahn Stuttgart|{{{2|}}}}} | trirail=[[File:Tri-Rail logo.svg|{{{size|44}}}px|link={{{link|Tri-Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|Tri-Rail}}}}}}]] | vre=[[File:Virginia Railway Express.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Virginia Railway Express}}}|alt={{{alt|{{{link|Virginia Railway Express}}}}}}]] <!-- CITIES WITH VARIABLES — PLEASE INSERT NEW ENTRIES IN ALPHABETICAL ORDER --> | abudhabi={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | l1={{RouteBox|L1|Line 1 (Abu Dhabi Metro)|#DC241F}} | l2={{RouteBox|L2|Line 2 (Abu Dhabi Metro)|#0354A6}} | l3={{RouteBox|L3|Line 3 (Abu Dhabi Metro)|#009530}} | l4={{RouteBox|L4|Line 4 (Abu Dhabi Metro)|#FFD700}} }} | adelaide={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail=[[File:BSicon BAHN.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Railways in Adelaide}}}]] | bus=[[File:BSicon BUS.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Buses in Adelaide}}}]] | tram=[[File:BSicon TRAM.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Glenelg Tram}}}]] }} | amsterdam={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:BSicon LOGO GVB.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Amsterdam Metro}}}]] | 50=[[Line 50 (Amsterdam Metro)|<span style="color: #fff; background-color: #28903a; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px">50</span>]] | 51=[[Line 51 (Amsterdam Metro)|<span style="color: #fff; background-color: #f26522; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px">51</span>]] | 52=[[Line 52 (Amsterdam Metro)|<span style="color: #fff; background-color: #00adef; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px">52</span>]] | 53=[[Line 53 (Amsterdam Metro)|<span style="color: #fff; background-color: #ed1c24; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px">53</span>]] | 54=[[Line 54 (Amsterdam Metro)|<span style="color: black; background-color: #ffc20e; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px">54</span>]] }} | baltimore={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | marc=[[File:MARC train.svg|{{{size|19}}}px|link={{{link|MARC Train}}}]] }} | bangkok ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | srt =<!-- Do not use a non-free logo here --> | bts =[[File:BTSbangkok.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|BTS Skytrain}}}]] | mrt =[[File:MRT (Bangkok) logo.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|MRT (Bangkok)}}}]] | bm =[[File:Bangkok Monorail Logo.png|{{{size|14}}}px|link={{{link|Rail transport in Bangkok}}}]] | blue ={{RouteBox|MRT|Blue Line (Bangkok)|#{{rail color|MRT|Blue}}}} | purple ={{RouteBox|MRT|Purple Line (Bangkok)|#{{rail color|MRT|Purple}}}} | orange ={{RouteBox|MRT|Orange Line (Bangkok)|#{{rail color|MRT|Orange}}}} | pink ={{RouteBox|MRT|Pink Line (Bangkok)|#{{rail color|MRT|Pink}}|#000}} | yellow ={{RouteBox|MRT|Yellow Line (Bangkok)|#{{rail color|MRT|Yellow}}|#000}} | light blue | lightblue ={{RouteBox|MRL|Light Blue Line (Bangkok)|#{{rail color|MRT|Light Blue}}|#000}} | sukhumvit | light green | lightgreen ={{RouteBox|BTS|Sukhumvit Line|#{{rail color|BTS Skytrain|Sukhumvit}}|#000}} | bang na-suvarnabhumi | bang na | suvarnabhumi ={{RouteBox|BTS|Bang Na–Suvarnabhumi light rail|#{{rail color|MRT|Silver}}|#000}} | silom | green ={{RouteBox|BTS|Silom Line|#{{rail color|BTS Skytrain|Silom}}}} | light red | lightred ={{RouteBox|SRT|SRT Light Red Line|#{{rail color|SRT Red Lines|Light Red}}|#000}} | dark red | darkred ={{RouteBox|SRT|SRT Dark Red Line|#{{rail color|SRT Red Lines|Dark Red}}}} | brown ={{RouteBox|MRT|Brown Line (Bangkok)|#{{rail color|MRT|Brown}}}} | grey ={{RouteBox|MRL|Grey Line (Bangkok)|#{{rail color|MRT|Grey}}}} | gold ={{RouteBox|MRL|Gold Line (Bangkok)|#D4AF37}} | airport | arl =[[File:ARLbangkok.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Airport Rail Link (Bangkok)}}}]] {{RouteBox|ARL|Airport Rail Link (Bangkok)|#{{rail color|ARL}}}} | bus|brt =[[File:Bangkok BRT logo.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Bangkok BRT}}}]] }} | barcelona={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | bus=[[File:Bus Barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Buses in Barcelona}}}]] | fmontjuic=[[File:Fmontjuic.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Funicular de Montjuïc}}}]] | l1=[[File:L1 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona Metro line 1}}}]] | l2=[[File:L2 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona Metro line 2}}}]] | l3=[[File:L3 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona Metro line 3}}}]] | l4=[[File:L4 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona Metro line 4}}}]] | l5=[[File:L5 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona Metro line 5}}}]] | l6=[[File:L6 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona–Vallès Line#Rail services}}}]] | l7=[[File:L7 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona–Vallès Line#Rail services}}}]] | l8=[[File:L8 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Llobregat–Anoia line}}}]] | l9=[[File:L9 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona Metro line 9}}}]] | l10=[[File:L10 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona Metro line 10}}}]] | l11=[[File:L11 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona Metro line 11}}}]] | metro=[[File:Barcelona Metro Logo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Barcelona Metro}}}]] | nxb=[[File:Nou Bus.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Buses in Barcelona}}}]] | tb=[[File:Tramvia Blau.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Tramvia Blau}}}]] | trambaix=[[File:Tramvia metropolita.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Trambaix}}}]] | trambesos=[[File:Tramvia metropolita.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Trambesòs}}}]] | t1=[[File:T1.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Trambaix#T1}}}]] | t2=[[File:T2.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Trambaix#T2}}}]] | t3=[[File:T3.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Trambaix#T3}}}]] | t4=[[File:T4.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Trambesòs#T4}}}]] | t5=[[File:T5.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Trambesòs#T5}}}]] | t6=[[File:T6.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Trambesòs#T6}}}]] }} | beijing={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | subway=[[File:Beijing Subway icon.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Beijing Subway}}}|alt={{{alt|{{{link|Beijing Subway}}}}}}]] | #default={{RouteBox|{{ucfirst:{{{2}}}}}|{{{link|Line {{{2}}}, Beijing Subway}}}|#{{BJS color|{{{2}}}}}}} | 13={{RouteBox|13|{{{link|Line 13, Beijing Subway}}}|#{{BJS color|13}}|#000}} | bcr|bsr={{RouteBox|{{uc:{{{2}}}}}|{{{link|Beijing Suburban Railway}}}|#{{BJS color|{{{2}}}}}}} | a|airport={{RouteBox|Airport|{{{link|Airport Express, Beijing Subway}}}|#{{BJS color|Airport}}}} | b|batong={{RouteBox|Batong|{{{link|Batong Line, Beijing Subway}}}|#{{BJS color|Batong}}}} | c|changping={{RouteBox|Changping|{{{link|Changping Line, Beijing Subway}}}|#{{BJS color|Changping}}}} | d|daxing={{RouteBox|Daxing|{{{link|Daxing Line, Beijing Subway}}}|#{{BJS color|Daxing}}}} | f|fangshan={{RouteBox|Fangshan|{{{link|Fangshan Line, Beijing Subway}}}|#{{BJS color|Fangshan}}}} | m|maglev|mentougou={{RouteBox|Mentougou|{{{link|Line S1, BCR}}}|#{{BJS color|Mentougou}}}} | s1|s2={{RouteBox|{{uc:{{{2}}}}}|{{{link|Line {{uc:{{{2}}}}}, BCR}}}|#{{BJS color|{{{2}}}}}}} | w|western={{RouteBox|Western|{{{link|Western Suburban Line, Beijing Subway}}}|#{{BJS color|Western}}}} | yf|yanfang={{RouteBox|Yanfang|{{{link|Yanfang Line, Beijing Subway}}}|#{{BJS color|Yanfang}}}} | yq|yuquanlu={{RouteBox|Yuquanlu|{{{link|Yuquanlu Line, Beijing Subway}}}|#{{BJS color|Yuquanlu}}}} | yz|yizhuang={{RouteBox|Yizhuang|{{{link|Yizhuang Line, Beijing Subway}}}|#{{BJS color|Yizhuang}}}} }} | boston={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | subway=[[File:BSicon SUBWAY.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Massachusetts Bay Transportation Authority#Subway}}}]] | blue|green|orange|red|silver=<span style="background-color:#{{MBTA color|{{ucfirst:{{lc:{{{2}}}}}}}}}; border:1px solid #{{MBTA color|{{ucfirst:{{lc:{{{2}}}}}}}}};">&nbsp;[[{{ucfirst:{{lc:{{{2}}}}}}} Line (MBTA)|<span style="color:white; font-weight:bold; font-size:80%; white-space:nowrap;">{{ucfirst:{{lc:{{{2}}}}}}}{{#if:{{{3|}}}||&nbsp;Line}}</span>]]&nbsp;</span> | boat=<span style="background-color:#{{MBTA color|boat}}; border:1px solid #{{MBTA color|boat}};">&nbsp;[[MBTA Boat|<span style="color:white; font-weight:bold; font-size:80%; white-space:nowrap;">Boat {{{3|}}}</span>]]&nbsp;</span> | rail=[[File:MBTA.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|MBTA Commuter Rail}}}]] {{#if:{{{3|}}}|<span style="background-color:#{{MBTA color|purple}}; border:1px solid #{{MBTA color|purple}}; color:white; font-weight:bold; font-size:80%; white-space:nowrap;">&nbsp;{{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | dedham|lexington|millis=[[{{ucfirst:{{lc:{{{3}}}}}}} Branch|{{white|{{ucfirst:{{lc:{{{3}}}}}}} Branch}}]]&nbsp;</span> | fairmount|fitchburg|franklin|greenbush|haverhill|lowell|needham=[[{{ucfirst:{{lc:{{{3}}}}}}} Line|{{white|{{ucfirst:{{lc:{{{3}}}}}}} Line}}]]&nbsp;</span> | capeflyer=[[CapeFLYER|{{white|CapeFLYER}}]]&nbsp;</span> | central mass|central=[[Central Mass Branch|{{white|Central Mass Branch}}]]&nbsp;</span> | framingham/worcester|framingham|worcester=[[Framingham/Worcester Line|{{white|Framingham/Worcester Line}}]]&nbsp;</span> | newburyport/rockport|newburyport|rockport=[[Newburyport/Rockport Line|{{white|Newburyport/Rockport Line}}]]&nbsp;</span> | north–south rail link|north–south=[[North–South Rail Link|{{white|North–South Rail Link}}]]&nbsp;</span> | old colony lines|old colony=[[Old Colony Lines|{{white|Old Colony Lines}}]]&nbsp;</span> | providence/stoughton|providence|stoughton=[[Providence/Stoughton Line|{{white|Providence/Stoughton Line}}]]&nbsp;</span> | south coast rail|south coast|south=[[South Coast Rail|{{white|South Coast Rail}}]]&nbsp;</span> }}|}} }} | brisbane={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail=[[File:QRLogoSmall.png|{{{size|22}}}px|link={{{link|Queensland Rail}}}]] }} | brussels={{#if:{{{2|}}} |{{Ligne STIB|{{str rightc|{{{2}}}|1}}}} |[[File:Brussels Metro-simplified.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Brussels Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Brussels Metro}}}}}}]] }} | bucharest={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | m1=[[Bucharest Metro Line M1|<span style="color: black; background-color: #{{RATB color|M1}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px">M1</span>]] | m2=[[Bucharest Metro Line M2|<span style="color: #fff; background-color: #{{RATB color|M2}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px">M2</span>]] | m3=[[Bucharest Metro Line M3|<span style="color: #fff; background-color: #{{RATB color|M3}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px">M3</span>]] | m4=[[Bucharest Metro Line M4|<span style="color: #fff; background-color: #{{RATB color|M4}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px">M4</span>]] | m5=[[Bucharest Metro Line M5|<span style="color: #fff; background-color: #{{RATB color|M5}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px">M5</span>]] | m6=[[Bucharest Metro Line M6|<span style="color: #fff; background-color: #{{RATB color|M6}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px">M6</span>]] | m7=[[Bucharest Metro Line M7|<span style="color: #fff; background-color: #{{RATB color|M7}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px">M7</span>]] }} | budapest={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | 1=[[File:BKV m 1 jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line 1 (Budapest Metro)}}}]] | 2=[[File:BKV m 2 jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line 2 (Budapest Metro)}}}]] | 3=[[File:BKV m 3 jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line 3 (Budapest Metro)}}}]] | 4=[[File:BKV m 4 jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line 4 (Budapest Metro)}}}]] | 5=[[File:BKV h5 jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|HÉV}}}]] | 6=[[File:BKV h6 jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|HÉV}}}]] | 7=[[File:BKV h7 jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|HÉV}}}]] | 8=[[File:BKV h8 jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|HÉV}}}]] | 9=[[File:BKV h9 jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|HÉV}}}]] | bus=[[File:BKV busz symbol.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|BKV}}}]] | hév|hev=[[File:Budapest hev symbol.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|HÉV}}}]] | metro=[[File:BKV_metro.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Budapest Metro}}}]] | night|nocturnal=[[File:BKK night line logo.svg|{{{size|16px}}}]] <!-- | tram=[[File:Flag of None.svg|{{{size|16px}}}]] | trolleybus=[[File:Flag of None.svg|{{{size|16px}}}]] --> }} | buenos aires | buenosaires={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | =[[File:Subte gcba logo.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|Buenos Aires Underground}}}]] | e2|p|premetro=[[File:Línea P (SBASE) bullet.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|PreMetro E2 (Buenos Aires)}}}]] | u|urquiza=[[File:Urquiza U 60px.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|Urquiza Line (Buenos Aires)}}}]] | metrobus=[[File:Metrobus Buenos Aires logo.png|x{{{size|8}}}px|link={{{link|Metrobus (Buenos Aires)}}}]] | 9dejulio=[[File:Metrobus9dejulio.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|Metrobus 9 de Julio}}}]] | cabildo=[[File:Metrobuscabildo.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|Metrobus Cabildo}}}]] | juanbjusto=[[File:Metrobusjuanbjusto.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|Metrobus Juan B. Justo}}}]] | sur=[[File:Metrobussur.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|Metrobus Sur}}}]] | 25demayo=[[File:Metrobus25deMayo.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|Metrobus 25 de Mayo}}}]] | #default=[[File:Línea {{uc:{{{2}}}}} (SBASE) bullet.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line {{uc:{{{2|}}}}} (Buenos Aires Underground)}}}]] }} | busan={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:South Korea subway logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Busan Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Busan Metro}}}}}}]] | bgl={{RouteBox|BGL|{{{link|Busan–Gimhae Light Rail Transit}}}|#{{BTC color|BG}}}} | #default={{RouteBox|{{{2}}}|{{{link|Busan Metro Line {{{2}}}}}}|#{{BTC color|{{{2}}}}}}} }} | catalonia={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | fgc=[[File:FGC.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Ferrocarrils de la Generalitat de Catalunya}}}]] | fgctim=[[File:FGC TiM.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Ferrocarrils de la Generalitat de Catalunya}}}]] | fvallvidrera=[[File:fvallvidrera.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Vallvidrera Funicular}}}]] | nuria=[[File:Cremallera de Núria.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Vall de Núria Rack Railway}}}]] | rdc=[[File:Rodalies de Catalunya.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Rodalies de Catalunya}}}]] | r1=[[File:R1 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R1–RG1 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | r2=[[File:R2 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R2 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | r2n=[[File:R2N barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R2 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | r2s=[[File:R2S barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R2 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | r3=[[File:R3 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R3 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | r4=[[File:R4 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R4 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | r5=[[File:R5 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Llobregat–Anoia Line#Rail services}}}]] | r50=[[File:R50 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Llobregat–Anoia Line#Rail services}}}]] | r6=[[File:R6 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Llobregat–Anoia Line#Rail services}}}]] | r60=[[File:R60 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Llobregat–Anoia Line#Rail services}}}]] | r7=[[File:R7 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R7 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | r8=[[File:R8 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R8 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | rg1=[[File:RG1 rodalies.PNG|{{{size|11}}}px|link={{{link|R1–RG1 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | rt1=[[File:RT1 tarragona.png|{{{size|11}}}px|link={{{link|RT1 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | rt2=[[File:RT2 tarragona.png|{{{size|11}}}px|link={{{link|RT2 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | r11=[[File:R11 Rodalies de Catalunya.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R11 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | r12=[[File:R12 Rodalies de Catalunya.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R12 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | r13=[[File:R13 Rodalies de Catalunya.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R13 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | r14=[[File:R14 Rodalies de Catalunya.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R14 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | r15=[[File:R15 Rodalies de Catalunya.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R15 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | r16=[[File:R16 Rodalies de Catalunya.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R16 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | s1=[[File:S1 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona–Vallès Line#Rail services}}}]] | s2=[[File:S2 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona–Vallès Line#Rail services}}}]] | s5=[[File:S5 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona–Vallès Line#Rail services}}}]] | s55=[[File:S55 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona–Vallès Line#Rail services}}}]] | s33=[[File:S33 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Llobregat–Anoia Line#Rail services}}}]] | s4=[[File:S4 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Llobregat–Anoia Line#Rail services}}}]] | s8=[[File:S8 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Llobregat–Anoia Line#Rail services}}}]] | tpc=[[File:TPC.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Catalonia#Transport}}}]] }} | changchun={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rt=[[File:Changchun Light Rail Transit icon.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Changchun Rail Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|Changchun Rail Transit}}}}}}]] | #default={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}}, Changchun Rail Transit|#{{CCRT color|{{{2}}}}}}} }} | changsha={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:Changsha Metro logo.svg|{{{size|x13}}}px|link={{{link|Changsha Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Changsha Metro}}}}}}]] | #default={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}}, Changsha Metro|#{{CSM color|{{{2}}}}}}} | 3|5={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}}, Changsha Metro|#{{CSM color|{{{2}}}}}|#000}} }} | chengdu={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:Chengdu Metro icon.svg|{{{size|25}}}px|link={{{link|Chengdu Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Chengdu Metro}}}}}}]] | #default={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}}, Chengdu Metro|#{{CDM color|{{{2}}}}}}} }} | chicago={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | bnsf=[[BNSF Railway (Metra)|<span style="color: #fff; background-color: #50b948; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em">BNSF</span>]] | sws=[[SouthWest Service|<span style="color: #fff; background-color: #007cc5; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">SWS</span>]] | me=[[Metra Electric District|<span style="color: #fff; background-color: #ff8a26; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">ME</span>]] | mdn=[[Milwaukee District / North Line|<span style="color: #fff; background-color: #ea7423; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">MD-N</span>]] | ncs=[[North Central Service|<span style="color: #fff; background-color: #b9b2d9; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">NCS</span>]] | hc=[[Heritage Corridor|<span style="color: #fff; background-color: #a30046; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">HC</span>]] | upnw=[[Union Pacific / Northwest Line|<span style="color: #0055a5; background-color: #fff200; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">UP-NW</span>]] | mdw=[[Milwaukee District / West Line|<span style="color: #25327b; background-color: #f6bd47; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">MD-W</span>]] | upw=[[Union Pacific / West Line|<span style="color: #0055a5; background-color: #fac8bf; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">UP-W</span>]] | ri=[[Rock Island District|<span style="color: #fff; background-color: #ee2e24; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">RI</span>]] | upn=[[Union Pacific / North Line|<span style="color: #fff; background-color: #008752; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">UP-N</span>]] }} | chongqing={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | crt=[[File:CRT Logo.svg|{{{size|25}}}px|link={{{link|Chongqing Rail Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|Chongqing Rail Transit}}}}}}]] | #default={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}}, Chongqing Rail Transit|#{{CRT color|{{{2}}}}}}} | 7|12|16={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}}, Chongqing Rail Transit|#{{CRT color|{{{2}}}}}|#000}} | 0|c|circle={{RouteBox|0|Circle Line, Chongqing Rail Transit|#{{CRT color|c}}|#000}} }} | cologne={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | s|s-bahn=[[File:S-Bahn-Logo.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Rhine-Ruhr S-Bahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Rhine-Ruhr S-Bahn}}}}}}]] | stadtbahn=[[File:Stadtbahn.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Cologne Stadtbahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Cologne Stadtbahn}}}}}}]] }} | copenhagen={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} |1|m1 = [[File:M1 icon.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|M1 (Copenhagen)}}}]] |2|m2 = [[File:M2 icon.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|M2 (Copenhagen)}}}]] |3|m3 = [[File:M3 icon.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|City Circle Line}}}]] |4|m4 = [[File:M4 icon.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|City Circle Line}}}]] |s = [[File:S-tog.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|S-train}}}]] |#default = {{S-train service small|{{{2}}}|{{{link|}}}|size={{{size|14}}}}} }} | daegu={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:South Korea subway logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Daegu Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Daegu Metro}}}}}}]] | #default={{RouteBox|{{{2}}}|{{{link|Daegu Metro Line {{{2}}}}}}|#{{DMT color|{{{2}}}}}}} }} | dalian={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:Dalian Metro Logo Image Only.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Dalian Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Dalian Metro}}}}}}]] | #default={{RouteBox|{{uc: {{{2}}} }}|{{{link|Line {{uc: {{{2}}} }}, Dalian Metro}}}|#{{DLM color|{{{2}}}}}}} | 10|j|jinpu={{RouteBox|Jinpu|{{{link|Jinzhou–Puwan Intercity Railway}}}|#{{DLM color|j}}|#000}} }} | dammam={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | 1={{RouteBox|1|Line 1 (Dammam Metro)|#748477}} | 2={{RouteBox|2|Line 2 (Dammam Metro)|#748477}} }} | delhi={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | s|suburban = [[File:Indian Railways Suburban Railway Logo.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|Delhi Suburban Railway}}}]] | m|metro = [[File:Delhi Metro logo.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|Delhi Metro}}}]] | bus=[[File:BSicon BUS.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Transport in Delhi#Buses}}}]] }} | denver={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} |#default = <span style="display:inline-block; width:{{#expr:{{{size|13}}} + 2}}px; height:{{{size|13}}}px; background-color:#{{RTD color|{{{2}}}}}; border:1px solid white; border-radius: 3px; padding-top:2px; line-height:{{#expr:{{{size|13}}} - 1}}px; text-align:center; "> [[{{{link|{{{2}}} Line (RTD)}}}|<span style="color:#fff; font-style:italic; font-weight:bold; font-size:{{#expr:{{{size|13}}} - 2}}px; white-space:nowrap; margin-left:{{#ifeq:{{lc:{{{2}}}}}|w|-3|-2}}px;">{{uc: {{{2}}} }}</span>]] </span> }} | detroit={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | dpm|detroit people mover=[[File:DPM_icon.png|{{{size|16}}}px|link=Detroit People Mover]] | m-1|m1|m-1 rail=[[File:M-1_RAIL_logo.png|{{{size|60}}}px|link=M-1 Rail]] }} | doha={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | m1={{RouteBox|M1|Red Line (Doha Metro)|#DC241F}} | m2={{RouteBox|M2|Green Line (Doha Metro)|#009530}} | m3={{RouteBox|M3|Gold Line (Doha Metro)|#FFD700}} | m4={{RouteBox|M4|Blue Line (Doha Metro)|#0354A6}} | l1={{RouteBox|L1|Red Line (Lusail Light Rail Transit)|#DC241F}} | l2={{RouteBox|L2|Green Line (Lusail Light Rail Transit)|#009530}} | l3={{RouteBox|L3|Purple Line (Lusail Light Rail Transit)|#9016B2}} | l4={{RouteBox|L4|Yellow Line (Lusail Light Rail Transit)|#FFD700}} }} | dortmund={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | s|s-bahn=[[File:S-Bahn-Logo.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Rhine-Ruhr S-Bahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Rhine-Ruhr S-Bahn}}}}}}]] | stadtbahn=[[File:Stadtbahn.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Dortmund Stadtbahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Dortmund Stadtbahn}}}}}}]] }} | dublin={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | dart=[[File:Irish Rail logo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Dublin Area Rapid Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|Dublin Area Rapid Transit}}}}}}]] | commuter=[[File:Irish Rail logo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Dublin Suburban Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|Dublin Suburban Rail}}}}}}]] |luas|#default=[[File:Luas simple logo.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Luas}}}|alt={{{alt|{{{link|Luas}}}}}}]] }} | dubai={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | m1={{RouteBox|M1|Red Line (Dubai Metro)|#DC241F}} | m2={{RouteBox|M2|Green Line (Dubai Metro)|#009530}} | m3={{RouteBox|M3|Purple Line (Dubai Metro)|#9016B2}} | m4={{RouteBox|M4|Blue Line (Dubai Metro)|#0354A6}} | l1={{RouteBox|L1|Palm Jumeirah Monorail|#748477}} | t1={{RouteBox|T1|Dubai Tram|#01a0b1}} | t2={{RouteBox|T2|Dubai Trolley|#800000}} }} | duisburg={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | s|s-bahn=[[File:S-Bahn-Logo.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Rhine-Ruhr S-Bahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Rhine-Ruhr S-Bahn}}}}}}]] | stadtbahn=[[File:Stadtbahn.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Duisburg Stadtbahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Duisburg Stadtbahn}}}}}}]] }} | düsseldorf={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | s|s-bahn=[[File:S-Bahn-Logo.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Rhine-Ruhr S-Bahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Rhine-Ruhr S-Bahn}}}}}}]] | stadtbahn=[[File:Stadtbahn.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Düsseldorf Stadtbahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Düsseldorf Stadtbahn}}}}}}]] }} | esfahan | isfahan ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Esfahan Metro Logo.png|{{{size|25}}}px|link={{{link| Isfahan Metro}}}]] | uc =[[File:Zeichen 123.svg|15px]] }} | essen={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | s|s-bahn=[[File:S-Bahn-Logo.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Rhine-Ruhr S-Bahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Rhine-Ruhr S-Bahn}}}}}}]] | stadtbahn=[[File:Stadtbahn.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Essen Stadtbahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Essen Stadtbahn}}}}}}]] }} | euskotren={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | tren=[[File:Euskotren Trena Logo.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Euskotren Trena}}}|alt={{{alt|{{{link|Euskotren Trena}}}}}}]] | tranbia=[[File:Euskotren Tranbia Logo.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Euskotren Tranbia}}}|alt={{{alt|{{{link|Euskotren Tranbia}}}}}}]] }} | geneva={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | tram=[[File:BSicon TRAM.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Transports Publics Genevois}}}|alt={{{alt|{{{link|Transports Publics Genevois}}}}}}]] | ferry=[[File:Ferry symbol.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Mouettes Genevoises Navigation}}}|alt={{{alt|{{{link|Mouettes Genevoises Navigation}}}}}}]] }} | gotransit|got={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail|train={{#if:{{{4|}}}||[[File:GO Transit logo.svg|{{{size|20}}}px|link=GO Transit]]}} {{#switch: {{{3}}} | A|Lakeshore West=[[File:Lakeshore West logo.png|{{{size|16}}}px|link=Lakeshore West line]] | B|Lakeshore East=[[File:Lakeshore East line GO logo.png|{{{size|16}}}px|link=Lakeshore East line]] | C|Milton=[[File:Milton line GO logo.png|{{{size|16}}}px|link=Milton line]] | D|Kitchener=[[File:Kitchener line GO logo.png|{{{size|16}}}px|link=Kitchener line]] | E|Barrie=[[File:Barrie line GO logo.png|{{{size|16}}}px|link=Barrie line]] | F|Richmond Hill=[[File:Richmond Hill line GO logo.png|{{{size|16}}}px|link=Richmond Hill line]] | G|Stouffville=[[File:Stouffville line GO logo.png|{{{size|16}}}px|link=Stouffville line]] | Midtown|Seaton|Locust Hill=[[File:Midtown line GO logo.png|{{{size|16}}}px|link=Midtown corridor]] }} | bus={{{icon|[[File:GO bus symbol.svg|{{{size|16}}}px|link=List of GO Transit bus routes]]}}} {{#if:{{{3|}}}|{{#if:{{{4|}}}|{{color box|black|'''{{{3|}}}'''|white}}|{{color box||{{{3|}}}}} }} }} }} | guangzhou={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:Guangzhou Metro icon.svg|{{{size|x16px}}}|link={{{link|Guangzhou Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Guangzhou Metro}}}}}}]] | gfm=[[File:Guangfo Metro icon.svg|{{{size|x16px}}}|link={{{link|Guangfo Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Guangfo Metro}}}}}}]] | #default={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}}, Guangzhou Metro|#{{GZM color|{{{2}}}}}}} | 1|3|12|14={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}}, Guangzhou Metro|#{{GZM color|{{{2}}}}}|#000}} | g|gf|guangfo={{RouteBox|Guangfo|Guangfo Metro|#{{GZM color|G}}|#000}} | a|apm={{RouteBox|Zhujiang APM|Zhujiang New Town Automated People Mover System|#{{GZM color|A}}}} | k|kc={{RouteBox|Knowledge City|Knowledge City Line|#{{GZM color|K}}|#000}} }} | hamilton={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | lrt={{#switch: {{{3|}}} | B|A|T=[[File:BSicon TRAM.svg|{{{size|16}}}px|link=BLAST network]] | #default=[[File:BSicon TRAM.svg|{{{size|16}}}px|link=BLAST network]] }} {{#switch: {{{3}}} | B=[[Image:BLAST B.png|{{{size|16}}}px|link=B-Line (Hamilton)]] | L=[[Image:BLAST L.png|{{{size|16}}}px|link=BLAST network]] | A=[[Image:BLAST A.png|{{{size|16}}}px|link=A-Line (Hamilton)]] | S=[[Image:BLAST S.png|{{{size|16}}}px|link=BLAST network]] | T=[[Image:BLAST T.png|{{{size|16}}}px|link=T-Line (Hamilton)]] }} }} | hangzhou={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:Hangzhou Metro logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Hangzhou Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Hangzhou Metro}}}}}}]] | #default={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}}, Hangzhou Metro|#{{HZM color|{{{2}}}}}}} | 1b={{RouteBox|1 branch|Line 1, Hangzhou Metro|#{{HZM color|1b}}}} }} | harbin={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:Harbin Metro logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Harbin Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Harbin Metro}}}}}}]] | #default={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}}, Harbin Metro|#{{HBM color|{{{2}}}}}}} }} | houston={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:HoustonMetroLogoOnly.svg|{{{size|25}}}px|link={{{link|Metropolitan Transit Authority of Harris County}}}]] | red=[[File:HoustonMetroRedLine.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|North/Red Line (METRORail)}}}]] | green=[[File:HoustonMetroGreenLine.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|East End/Green Line (METRORail)}}}]] | purple=[[File:HoustonMetroPurpleLine.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Southeast/Purple Line (METRORail)}}}]] }} | isleofwight={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | vectis=[[File:Southern Vectis diamond logo.PNG|{{{size|10}}}px|link={{{link|Southern Vectis}}}|alt={{{alt|{{{link|Southern Vectis}}}}}}]] | wightbus=[[File:Wightbus yellow blue logo.PNG|{{{size|10}}}px|link={{{link|Wightbus}}}|alt={{{alt|{{{link|Wightbus}}}}}}]] }} | istanbul={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | b | banliyö = [[File:Istanbul public transport - Banliyö Treni line symbol.png|{{{size|17}}}px| {{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | 1 = link={{{link|İstanbul-Halkalı Line}}}|alt={{{alt|{{{link|İstanbul-Halkalı Line}}}}}} | 2 = link={{{link|Haydarpaşa-Gebze Line}}}|alt={{{alt|{{{link|Haydarpaşa-Gebze Line}}}}}} }}]] | bus | metrobus | metrobüs = [[File:Metrobus İstanbul Logo.svg|{{{size|17}}}px|link={{{link|Metrobus (Istanbul)}}}|alt={{{alt|{{{link|Metrobus (Istanbul)}}}}}}]] | f1 = [[File:Istanbul Line Symbol F1.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|}}}|alt={{{alt|{{{link|Kabataş-Taksim Funicular}}}}}}]] | m | metro = [[File:Istanbul Metro Logo.svg|{{{size|17}}}px|link={{{link|Istanbul Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Istanbul Metro}}}}}}]] | m1 = [[File:Istanbul public transport - M1 line symbol.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|M1 (Istanbul Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|Line M1}}}}}}]] | m1a = [[File:Istanbul Line Symbol M1A.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|M1 (Istanbul Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|Line M1}}}}}}]] | m1b = [[File:Istanbul Line Symbol M1B.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|M1 (Istanbul Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|Line M1}}}}}}]] | m2 = [[File:Istanbul Line Symbol M2.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|M2 (Istanbul Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|Line M2}}}}}}]] | m3 = [[File:Istanbul Line Symbol M3.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|M3 (Istanbul Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|Line M3}}}}}}]] | m4 = [[File:Istanbul Line Symbol M4.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|M4 (Istanbul Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|Line M4}}}}}}]] | m5 = [[File:Istanbul Line Symbol M5.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|M5 (Istanbul Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|Line M5}}}}}}]] | m6 = [[File:Istanbul Line Symbol M6.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|M6 (Istanbul Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|Line M6}}}}}}]] | m7 = [[File:Istanbul Line Symbol M7.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|M7 (Istanbul Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|Line M7}}}}}}]] | m8 = [[File:Istanbul Line Symbol M8.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|Istanbul Metro#European side 2}}}|alt={{{alt|{{{link|Line 8}}}}}}]] | marmaray = [[File:Istanbul Line Symbol Marmaray.png|{{{size|20}}}px|link={{{link|Marmaray}}}|alt={{{alt|{{{link|Marmaray}}}}}}]] | mm = [[File:Istanbul public transport - MM line symbol.png|{{{size|17}}}px]] <!-- Mini-Metro --> | t1 = [[File:Istanbul Line Symbol T1.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|Istanbul modern tramways}}}|alt={{{alt|{{{link|Line T1}}}}}}]] | t2 = [[File:Ist uls t2.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|Istanbul nostalgic tramways}}}|alt={{{alt|{{{link|Line T2}}}}}}]] | t3 = [[File:Istanbul Line Symbol T3.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|Istanbul nostalgic tramways}}}|alt={{{alt|{{{link|Line T3}}}}}}]] | t4 = [[File:Istanbul Line Symbol T4.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|Istanbul modern tramways}}}|alt={{{alt|{{{link|Line T4}}}}}}]] | t5 = [[File:Istanbul Line Symbol T5.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|Istanbul modern tramways}}}|alt={{{alt|{{{link|Line T5}}}}}}]] | nt | nostaljik tramvay = [[File:Istanbul public transport - Nostaljik Tramvay symbol.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|Istanbul nostalgic tramways}}}|alt={{{alt|{{{link|Istanbul nostalgic tramways}}}}}}]] | t | tunel | tünel = [[File:Istanbul Line Symbol Tünel.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|Tünel}}}|alt={{{alt|{{{link|Tünel}}}}}}]] | tf | teleferik | gondola = [[File:Istanbul public transport - Teleferik line symbol.png|{{{size|17}}}px| {{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | 1 = link={{{link|Maçka Gondola}}}|alt={{{alt|{{{link|Maçka Gondola}}}}}} | 2 = link={{{link|Eyüp Gondola}}}|alt={{{alt|{{{link|Eyüp Gondola}}}}}} }}]] | ferry = [[File:Istanbul public transport - Ferry line symbol.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|Ferries in Istanbul}}}|alt={{{alt|{{{link|Ferries in Istanbul}}}}}}]] }} | jaipur={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | m | metro = [[File:Jaipur Metro Logo.png|{{{size|20}}}px|link={{{link|Jaipur Metro}}}]] }} | jakarta={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | red=[[File:KRL Icon Red.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|KA Commuter Line Jakarta Kota-Bogor}}}]] | yellow=[[File:KRL Icon Yellow.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|KA Commuter Loopline}}}]] | green=[[File:KRL Icon Green.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|KA Commuter Line Tanah Abang-Maja}}}]] | blue=[[File:KRL Icon Blue.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|KA Commuter Line Jakarta Kota-Bekasi}}}]] | brown=[[File:KRL Icon Brown.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|KA Commuter Line Duri-Tangerang}}}]] | pink=[[File:KRL Icon Pink.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|KA Commuter Line Jakarta Kota-Tanjung Priok}}}]] | l1={{RouteBox|L1|LRT Line 1 (Jakarta Light Rail Transit)|#FF0000}} | l2={{RouteBox|L2|LRT Line 2 (Jakarta Light Rail Transit)|#9016B2}} | l3={{RouteBox|L3|LRT Line 3 (Jakarta Light Rail Transit)|#80cb28}} | l4={{RouteBox|L4|LRT Line 4 (Jakarta Light Rail Transit)|#000000}} | l5={{RouteBox|L5|LRT Line 5 (Jakarta Light Rail Transit)|#000000}} | l6={{RouteBox|L6|LRT Line 6 (Jakarta Light Rail Transit)|#000000}} | l7={{RouteBox|L7|LRT Line 7 (Jakarta Light Rail Transit)|#000000}} | m1={{RouteBox|M1|MRT Line 1 (Jakarta Mass Rapid Transit)|#0354A6}} | m2={{RouteBox|M2|MRT Line 2 (Jakarta Mass Rapid Transit)|#009530}} | tj=[[File:TransJakarta new logo.jpeg|{{{size|18}}}px|link={{{link|TransJakarta}}}]] }} | jeddah={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | 1={{RouteBox|1|Line 1 (Jeddah Metro)|#0354A6}} | 2={{RouteBox|2|Line 2 (Jeddah Metro)|#FF9A00}} | 3={{RouteBox|3|Line 3 (Jeddah Metro)|#DC241F}} }} | karaj={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:لوگو قطار شهری کرج و حومه.svg|{{{size|25}}}px|link={{{link| Karaj Metro}}}]] | 2|3|4|5|6 = [[File:لوگو قطار شهری کرج و حومه.svg|{{{size|25}}}px|link={{{link| Karaj Metro}}}]] {{color box||'''LINE {{{2}}}'''}} [[File:Zeichen 123.svg|15px]] }} | kiev={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | 1=[[File:Kiev Metro Line 1.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Sviatoshynsko-Brovarska Line}}}|alt={{{alt|{{{link|Line 1}}}}}}]] | 2=[[File:Kiev Metro Line 2.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Kurenivsko-Chervonoarmiyska Line}}}|alt={{{alt|{{{link|Line 2}}}}}}]] | 3=[[File:Kiev Metro Line 3.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Syretsko-Pecherska Line}}}|alt={{{alt|{{{link|Line 3}}}}}}]] | 4=[[File:Kiev Metro Line 4.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Podilsko-Vyhurivska Line}}}|alt={{{alt|{{{link|Line 4}}}}}}]] | 5=[[File:Kiev Metro Line 5.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Livoberezhna Line (Kiev Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|Line 5}}}}}}]] | u=[[File:U-bahn-icon.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Kiev Urban Electric Train}}}|alt={{{alt|{{{link|}}}}}}]] | t|l=[[File:Kiev T logo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Kiev Light Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|Light Rail}}}}}}]] }} | kobe={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:Kobe Municipal Subway Logo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Kobe Municipal Subway}}}]] | k|kaigan=[[File:Subway KobeKaigan.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Kaigan Line}}}]] | s|seishin=[[File:Subway KobeSeishin.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Seishin-Yamate Line}}}]] }} | kunming={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rt=[[File:Kunming Metro Logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Kunming Rail Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|Kunming Rail Transit}}}}}}]] | #default={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}}, Kunming Rail Transit|#{{KunmingRT color|{{{2}}}}}}} }} | kyoto={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:Kyoto MTB Logo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Kyoto Municipal Subway}}}]] | k|karasuma=[[File:Subway KyotoKarasuma.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Karasuma Line}}}]] | t|tozai=[[File:Subway KyotoTozai.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Tōzai Line (Kyoto)}}}]] }} | lille={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:Lille Metro Logo.svg|13x13px|link={{{link|Lille Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Lille Metro}}}}}}]] | 1|2=[[File:Symbole Lille {{{2}}}.svg|13x13px|link={{{link|Lille Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Lille Metro}}}}}}]] | r|t=[[File:Symbole Lille {{uc:{{{2}}}}}.svg|13x13px|link={{{link|Lille tramway}}}|alt={{{alt|{{{link|Lille tramway}}}}}}]] }} | london={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | bus=[[File:London Buses square.png|{{{size|10}}}px|link={{{link|London Buses}}}|alt={{{alt|{{{link|London Buses}}}}}}]] | crossrail=[[File:Crossrail roundel.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Crossrail}}}|alt={{{alt|{{{link|Crossrail}}}}}}]] | dlr=[[File:DLR no-text roundel.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Docklands Light Railway}}}|alt={{{alt|{{{link|Docklands Light Railway}}}}}}]] | cablecar=[[File:London AirLine Roundel.png|{{{size|12}}}px|link={{{link|Emirates Air Line (gondola lift)}}}|alt={{{alt|{{{link|Emirates Air Line (gondola lift)}}}}}}]] | overground={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | #default=[[File:Overground notextroundel.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|London Overground}}}|alt={{{alt|{{{link|London Overground}}}}}}]] | north|east|south|west=[[File:Overground notextroundel.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|{{ucfirst:{{{3}}}}} London Line}}}|alt={{{alt|{{{link|{{ucfirst:{{{3}}}}} London Line}}}}}}]] | gospel|goblin|barking=[[File:Overground notextroundel.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Gospel Oak to Barking Line}}}|alt={{{alt|{{{link|Gospel Oak to Barking Line}}}}}}]] | lea|lea valley=[[File:Overground notextroundel.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Lea Valley Lines}}}|alt={{{alt|{{{link|Lea Valley Lines}}}}}}]] | romford|upminster=[[File:Overground notextroundel.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Romford to Upminster Line}}}|alt={{{alt|{{{link|Romford to Upminster Line}}}}}}]] | watford=[[File:Overground notextroundel.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Watford DC Line}}}|alt={{{alt|{{{link|Watford DC Line}}}}}}]] }} | tram=[[File:Tramlink no-text roundel.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Tramlink{{#if:{{{3|}}}| route {{{3}}}}}}}}|alt={{{alt|{{{link|Tramlink{{#if:{{{3|}}}| route {{{3}}}}}}}}}}}]] | rail=[[File:National Rail logo.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|National Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|National Rail}}}}}}]] | underground=[[File:Underground no-text.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|London Underground}}}|alt={{{alt|{{{link|London Underground}}}}}}]] | river=[[File:Ferry symbol.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|London River Services}}}|alt={{{alt|{{{link|London River Services}}}}}}]] | metropolitan|bakerloo|district|jubilee|northern|piccadilly|victoria=[[File:{{ucfirst:{{{2}}}}} line roundel (no text).svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|{{ucfirst:{{{2}}}}} line}}}|alt={{{alt|{{{link|{{ucfirst:{{{2}}}}} Line}}}}}}]] | central|circle=[[File:{{ucfirst:{{{2}}}}} line roundel (no text).svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|{{ucfirst:{{{2}}}}} line (London Underground)}}}|alt={{{alt|{{{link|{{ucfirst:{{{2}}}}} line (London Underground)}}}}}}]] | east london=[[File:East London line roundel (no text).svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|East London Line#The London Underground era}}}|alt={{{alt|{{{link|East London line}}}}}}]] | fleet=[[File:Fleet line roundel (no text).svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Fleet line}}}|alt={{{alt|{{{link|Fleet Line}}}}}}]] | h&c=[[File:H&c line roundel (no text).svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Hammersmith & City line}}}|alt={{{alt|{{{link|Hammersmith & City Line}}}}}}]] | w&c=[[File:W&c line roundel (no text).svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Waterloo & City line}}}|alt={{{alt|{{{link|Waterloo & City Line}}}}}}]] }} | losangeles={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metrolink=[[File:BSicon TRAIN3.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Metrolink (Southern California)}}}|alt={{{alt|{{{link|Metrolink (Southern California)}}}}}}]] | lacmta={{LACMTA link logo{{#if:{{{3|}}}|{{!}}showtext{{=}}yes|}}}} | {{LACMTA icon|{{{2}}}{{#if:{{{3|}}}|{{!}}showtext=yes|}}}} }} | lyon={{#switch:{{lc:{{{2}}}}} |bus=[[File:Lyon tcl logo-bus-full.svg|{{{size|x14}}}px|link={{{link|Buses in Lyon}}}]] |tr|trolleybus=[[File:Lyon tcl logo-cbus-full.svg|{{{size|x14}}}px|link={{{link|Trolleybuses in Lyon}}}]] |f|funicular=[[File:Lyon tcl logo-funi-full.svg|{{{size|x14}}}px|link={{{link|Funiculars of Lyon}}}]] |m|metro=[[File:Lyon tcl logo-metro-full.svg|{{{size|x14}}}px|link={{{link|Lyon Metro}}}]] |t|tramway=[[File:Lyon tcl logo-tram-full.svg|{{{size|x14}}}px|link={{{link|Lyon tramway}}}]] |{{RouteBox|{{uc:{{{2}}}}}|{{#switch:{{uc:{{{2}}}}}|F1|F2=Funiculars of Lyon|Lyon Metro Line {{uc:{{{2}}}}}}}|#{{Lyon Metro color|{{uc:{{{2}}}}}}}}} }} | madrid={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | renfe=[[File:Madrid-MetroRENFE.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Renfe Operadora}}}]] | c|cercanias|cercanías=[[File:Madrid-MetroCercanias2.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|Cercanías Madrid}}}]] | c-1=[[File:C-1 light blue.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Cercanías Madrid}}}]] | c-2=[[File:C-2 green.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Cercanías Madrid}}}]] | c-3=[[File:C-3 dark pink.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Cercanías Madrid}}}]] | c-4=[[File:C-4 dark blue.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Cercanías Madrid}}}]] | c-5=[[File:C-5 yellow.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Cercanías Madrid}}}]] | c-7=[[File:C-7 red.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Cercanías Madrid}}}]] | c-8=[[File:C-8 green.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Cercanías Madrid}}}]] | c-9=[[File:C-9 orange.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Cercanías Madrid}}}]] | c-10=[[File:C-10 lime.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Cercanías Madrid}}}]] | metro=[[File:MetroMadridLogoSimplified.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Madrid Metro}}}]] | #default=[[File:Madrid-MetroLinea{{{2}}}.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Line {{{2}}} (Madrid Metro)}}}]] | r|ramal=[[File:Madrid-MetroRamal.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Ramal (Madrid Metro)}}}]] | l|ligero=[[File:MetroLigeroLogo.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Metro Ligero}}}]] | l1|ml1|ml-1=[[File:Madrid_MetroLigero1.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Metro Ligero#Line ML-1}}}]] | l2|ml2|ml-2=[[File:Madrid_MetroLigero2.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Metro Ligero#Line ML-2}}}]] | l3|ml3|ml-3=[[File:Madrid_MetroLigero3.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Metro Ligero#Line ML-3}}}]] | bus|e|emt=[[File:MadridMetro-EMT.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid#Buses}}}]] | u|urbano=[[File:MadridMetro-BusUrbano.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid#Buses}}}]] | i|interurbano=[[File:MadridMetro-BusInterurbano.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid#Buses}}}]] | lr|largo|recorrido|largorecorrido=[[File:MadridMetro-LargoRecorrido.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid#Buses}}}]] | b|buho=[[File:MadridBusBuho.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid#Buses}}}]] | ib|interurbanobuho=[[File:MadridBusInterurbanoBuho.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid#Buses}}}]] | a=[[File:Madrid-MetroZonaA.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid Metro#Fares}}}]] | b1=[[File:Madrid-MetroZonaB1.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid Metro#Fares}}}]] | b2=[[File:Madrid-MetroZonaB2.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid Metro#Fares}}}]] | b3=[[File:Madrid-MetroZonaB3.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid Metro#Fares}}}]] | c1=[[File:Madrid-MetroZonaC1.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid Metro#Fares}}}]] | c2=[[File:Madrid-MetroZonaC2.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid Metro#Fares}}}]] | e1=[[File:Madrid-MetroZonaE1.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid Metro#Fares}}}]] | e2=[[File:Madrid-MetroZonaE2.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid Metro#Fares}}}]] }} | malaga|málaga={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:Logo metro málaga.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Metro de Málaga}}}]] | cercanias=[[File:Cercanias Logo.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|Cercanías Mâlaga}}}]] }} | manila={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | lrt-1|lrt1|1={{RouteBox|LRT1|Manila Light Rail Transit System Line 1|#{{Manila Rail Transit color|LRT-1}}}} | lrt-2|lrt2|mrt-2|mrt2|2={{RouteBox|LRT2|Manila Light Rail Transit System Line 2|#{{Manila Rail Transit color|LRT-2}}}} | mrt-3|mrt3|lrt-3|lrt3|3={{RouteBox|MRT3|Manila Metro Rail Transit System Line 3|#{{Manila Rail Transit color|MRT-3}}}} | lrt-4|lrt4|4={{RouteBox|LRT4|Manila Light Rail Transit System Line 4|#000000}} | lrt-6|lrt6|6={{RouteBox|LRT6|Manila Light Rail Transit System Line 6|#000000}} | mrt-7|mrt7|7={{RouteBox|MRT7|Manila Metro Rail Transit Line 7|#000000}} | pnr|ce|orange={{RouteBox|PNR|PNR Metro South Commuter Line|#{{Manila Rail Transit color|PNR}}}} | southrail|sr={{RouteBox|SR|Philippine National Railways#Southrail Project (Conventional Line)|#{{Manila Rail Transit color|PNR}}|black}} }} | mecca={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | a={{RouteBox|A|Line A (Mecca Metro)|#FFD700}} | b={{RouteBox|B|Line B (Mecca Metro)|#009530}} | c={{RouteBox|C|Line C (Mecca Metro)|#DC241F}} | d={{RouteBox|D|Line D (Mecca Metro)|#0354A6}} | s={{RouteBox|S|Al Mashaaer Al Mugaddassah Metro Southern Line|#00aae4}} }} | medina={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | 1={{RouteBox|1|Line 1 (Jeddah Metro)|#009530}} | 2={{RouteBox|2|Line 2 (Jeddah Metro)|#0354A6}} | 3={{RouteBox|3|Line 3 (Jeddah Metro)|#DC241F}} }} | montreal={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail={{#if:{{{4|}}}||[[File:AMTnewlogo simplified.svg|24px|link={{{link|Agence métropolitaine de transport}}}]]}} {{#switch: {{lc: {{{3}}} }} |candiac|delson|delson-candiac=[[File:AMT_Candiac_icon.png|{{{size|16}}}px|link=Candiac line]] |deux-montagnes=[[File:AMT_Deux-Montagnes_icon.png|{{{size|16}}}px|link=Deux-Montagnes line]] |mascouche|repentigny-mascouche|repentigny=[[File:AMT_Mascouche_icon.png|{{{size|16}}}px|link=Mascouche line]] |mont-saint-hilaire=[[File:AMT_Mont-Saint-Hilaire_icon.png|{{{size|16}}}px|link=Mont-Saint-Hilaire line]] |saint-jerome|saint-jérôme|blainville|blainville-saint-jerome|blainville-saint-jérôme=[[File:AMT_Saint-Jérôme_icon.png|{{{size|16}}}px|link=Saint-Jérôme line]] |vaudreuil|hudson|vaudreuil-hudson=[[File:AMT_Vaudreuil–Hudson_icon.png|{{{size|16}}}px|link=Vaudreuil–Hudson line]] }} | metro={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | 1|green=[[File:MtlMetro1.svg|{{{size|16}}}px|link=Green Line (Montreal Metro)]] | 2|orange=[[File:MtlMetro2.svg|{{{size|16}}}px|link=Orange Line (Montreal Metro)]] | 4|yellow=[[File:MtlMetro4.svg|{{{size|16}}}px|link=Yellow Line (Montreal Metro)]] | 5|blue=[[File:MtlMetro5.svg|{{{size|16}}}px|link=Blue Line (Montreal Metro)]] | #default=[[File:Montreal Metro.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Montreal Metro}}}]] }} | bus={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | express=[[File:STM Metrobus Express.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of Montreal bus routes}}}]] | night=[[File:S-nuit.gif|link={{{link|List of Montreal bus routes}}}]] | reserved=[[File:STM Metrobus Reserved.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of Montreal bus routes}}}]] | #default=[[File:Autobusmontréal.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|List of Montreal bus routes}}}]] }} }} | mumbai={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | s | suburban = [[File:Indian Railways Suburban Railway Logo.svg|{{{size|17}}}px|link={{{link|Mumbai Suburban Railway}}}]] | nmm | navi | navi mumbai metro = [[File:NaviMumbaiMetro-Logo.png|{{{size|20}}}px|link={{{link|Navi Mumbai Metro}}}]] | m | metro = [[File:Mumbai Metro Line 1 logo.png|{{{size|20}}}px|link={{{link|Mumbai Metro}}}]] | mr | monorail = [[File:Mumbai MonoRail Logo.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Mumbai Monorail}}}]] }} | nagoya={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | h | higashiyama = [[File:Nagoya Subway Logo (Higashiyama Line).svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Higashiyama Line}}}]] | m | meijō | meijo = [[File:Nagoya Subway Logo (Meijo & Meiko Line).svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Meijō Line}}}]] | e | meikō | meiko = [[File:Nagoya Subway Logo (Meijo & Meiko Line).svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Meikō Line}}}]] | t | tsurumai = [[File:Nagoya Subway Logo (Tsurumai Line).svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Tsurumai Line}}}]] | s | sakura-dōri | sakura-dori | sakuradori = [[File:Nagoya Subway Logo (Sakura-dori Line).svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Sakura-dōri Line}}}]] | k | kamiiida = [[File:Nagoya Subway Logo (Kamiiida Line).svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Kamiiida Line}}}]] | metro = [[File:Nagoya Subway Logo (black).svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Nagoya Municipal Subway}}}]] }} | nanchang={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro|rt=[[File:NanChang Metro logo.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Nanchang Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Nanchang Metro}}}}}}]] | #default={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}}, Nanchang Metro|#{{NCM color|{{{2}}}}}}} | 2={{RouteBox|2|Line 2, Nanchang Metro|#{{NCM color|2}}|#000}} }} | nanjing={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:Nanjing Metro logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Nanjing Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Nanjing Metro}}}}}}]] | #default={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}}, Nanjing Metro|#{{NJM color|{{{2}}}}}}} | s1={{RouteBox|S1|Nanjing–Gaochun Intercity Railway|#{{NJM color|s1}}}} | s3={{RouteBox|S3|Nanjing–He County Intercity Railway|#{{NJM color|s3}}}} | s7={{RouteBox|S7|Nanjing–Lishui Intercity Railway|#{{NJM color|s7}}}} | s8={{RouteBox|S8|Nanjing–Tianchang Intercity Railway|#{{NJM color|s8}}}} }} | neworleans={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | stcharles | st-charles | 12 = [[St. Charles Streetcar Line|{{color box|Green}}]] | canal = [[Canal Streetcar Line|{{color box|Red}}]] [[Canal Streetcar Line|{{color box|#90EE90}}]] | canal-cemeteries | 47 = [[Canal Streetcar Line|{{color box|Red}}]] | canal-city-park-museum | 48 = [[Canal Streetcar Line|{{color box|#90EE90}}]] | riverfront | 2 | 02 = [[Riverfront Streetcar Line|{{color box|Blue}}]] | loyola-upt | loyola | 49 = [[Loyola-UPT Streetcar Line|{{color box|Gold}}]] }} | newyork | newyorkcity={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | mta=[[File:MTA NYC logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Metropolitan Transportation Authority (New York)}}}]] | lirr=[[File:MTA NYC logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Long Island Rail Road}}}]] | mnr=[[File:MTA NYC logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Metro-North Railroad}}}]] | sir=[[File:MTA NYC logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Staten Island Railway}}}]] | #default=[[File:NYCS-bull-trans-{{ucfirst:{{{2}}}}}.svg|{{{size|x20}}}px|link={{{link|{{ucfirst:{{{2}}}}} (New York City Subway service)}}}]] | 4d|4x=[[File:NYCS-bull-trans-4d.svg|{{{size|x20}}}px|link={{{link|4 (New York City Subway service)}}}]] | 5d|5x=[[File:NYCS-bull-trans-5d.svg|{{{size|x20}}}px|link={{{link|5 (New York City Subway service)}}}]] | 6d|6x=[[File:NYCS-bull-trans-6d.svg|{{{size|x20}}}px|link={{{link|6d (New York City Subway service)}}}]] | 7d|7x=[[File:NYCS-bull-trans-7d.svg|{{{size|x20}}}px|link={{{link|7d (New York City Subway service)}}}]] | 8=[[File:8 (1967-1979 New York City Subway bullet).svg|{{{size|x20}}}px|link={{{link|8 (New York City Subway service)}}}]] | ad|ax=[[File:NYCS-bull-trans-Ad.svg|{{{size|x20}}}px|link={{{link|A (New York City Subway service)}}}]] | bd|bx=[[File:NYCS-bull-trans-Bd.svg|{{{size|x20}}}px|link={{{link|B (New York City Subway service)}}}]] | mex=[[File:M Train (1979-2010).svg|{{{size|x20}}}px|link={{{link|M (New York City Subway service)}}}]] | md|mx=[[File:NYCS-bull-trans-Md.svg|{{{size|x20}}}px|link={{{link|M (New York City Subway service)}}}]] | nd|nx=[[File:NYCS-bull-trans-Nd.svg|{{{size|x20}}}px|link={{{link|N (New York City Subway service)}}}]] | qd|qx=[[File:NYCS-bull-trans-Qd.svg|{{{size|x20}}}px|link={{{link|Qd (New York City Subway service)}}}]] | s=[[File:NYCS-bull-trans-S.svg|{{{size|x20}}}px|link={{{link|S (New York City Subway service)}}}]][[Category:Pages using Rail-interchange with newyork-s]]<nowiki /> | sb|sblue=[[File:NYCS-bull-trans-S blue.svg|{{{size|x20}}}px|link={{{link|A (New York City Subway service)}}}]] | sf|franklin=[[File:NYCS-bull-trans-S.svg|{{{size|x20}}}px|link={{{link|Franklin Avenue Shuttle}}}]] | sr|rockaway=[[File:NYCS-bull-trans-S.svg|{{{size|x20}}}px|link={{{link|Rockaway Park Shuttle}}}]] | s42|42nd=[[File:NYCS-bull-trans-S.svg|{{{size|x20}}}px|link={{{link|42nd Street Shuttle}}}]] | ss=[[File:NYCS-bull-trans-S.svg|{{{size|x20}}}px|link={{{link|S (New York City Subway service)}}}]] | wd|wx=[[File:NYCS-bull-trans-Wd.svg|{{{size|x20}}}px|link={{{link|W (New York City Subway service)}}}]] | jfk=[[File:NYCS-bull-trans-JFK.svg|{{{size|x20}}}px|link={{{link|JFK Express}}}]] }} | ningbo={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rt=[[File:BSicon SUBWAY-CHN.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Ningbo Rail Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|Ningbo Rail Transit}}}}}}]] | #default={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}}, Ningbo Rail Transit|#{{NingboRT color|{{{2}}}}}}} | fh|fenghua={{RouteBox|Fenghua|Fenghua Line, Ningbo Rail Transit|#{{NingboRT color|fh}}}} }} | nizhny | nizhny novgorod={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:NNMetro.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Nizhny Novgorod Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Nizhny Novgorod Metro}}}}}}]] | 1=[[File:NNMetro Line 1.svg|{{{size|x15}}}px|link={{{link|Line 1 (Nizhny Novgorod Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|Avtozavodskaya Line (1)}}}}}}]] | 2=[[File:NNMetro Line 2.svg|{{{size|x15}}}px|link={{{link|Line 2 (Nizhny Novgorod Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|Sormovskaya Line (2)}}}}}}]] | 3=[[File:NNMetro Line 3.svg|{{{size|x15}}}px|link={{{link|Line 3 (Nizhny Novgorod Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|Nagornaya Line (3)}}}}}}]] }} | osaka={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:Osaka Metro Logo.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Osaka Municipal Subway}}}]] | 1|m|midosuji=[[File:Midosuji Line Logo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Midōsuji Line}}}]] | 2|t|tanimachi=[[File:Tanimachi Line Logo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Tanimachi Line}}}]] | 3|y|yotsubashi=[[File:Yotsubashi Line Logo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Yotsubashi Line}}}]] | 4|c|chuo=[[File:Chuo Line Logo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Chūō Line (Osaka)}}}]] | 5|s|sennichimae=[[File:Sennichimae Line Logo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Sennichimae Line}}}]] | 6|k|sakaisuji=[[File:Sakaisuji Line Logo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Sakaisuji Line}}}]] | 7|n|nagahori=[[File:Tsurumiryokuchi Line Logo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Nagahori Tsurumi-ryokuchi Line}}}]] | 8|i|imazatosuji=[[File:Imazatosuji Line Logo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Imazatosuji Line}}}]] | p|nanko=[[File:Newtram logo.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Nankō Port Town Line}}}]] }} | paris={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | m|metro=[[File:Paris {{#if:{{{3|}}}|m|logo metro}} {{{3|}}} jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Paris Métro {{#if:{{{3|}}}|Line {{{3}}}}}}}}|alt={{{alt|{{{link|Paris Métro {{#if:{{{3|}}}|Line {{{3}}}}}}}}}}}]] | r|rer=[[File:Paris {{#if:{{{3|}}}||logo}} rer {{uc:{{{3|}}}}} jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|{{#if:{{{3|}}}|RER {{uc:{{{3}}}}}|Réseau Express Régional}}}}}|alt={{{alt|{{{link|RER {{{3|}}}}}}}}}]] | t|tram=[[File:{{#if:{{{3|}}}|Logo Paris tram ligne{{{3}}}|Paris logo tram jms}}.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|{{#if:{{{3|}}}|Île-de-France tramway Line {{{3}}}|Tramways in Île-de-France}}}}}|alt={{{alt|{{{link|{{#if:{{{3|}}}|Île-de-France tramway Line {{{3}}}|Tramways in Île-de-France}}}}}}}}]] | i|transilien=[[File:{{#if:{{{3|}}}|Logo Paris Transilien ligne{{uc:{{{3}}}}}|Paris logo banlieu jms}}.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Transilien {{#switch:{{uc:{{{3}}}}} |H=Paris – Nord |J=Paris – Saint-Lazare |K=Paris – Nord |L=Paris – Saint-Lazare |N=Paris – Montparnasse |P=Paris – Est |R=Paris – Lyon |U=Line U }}}}}|alt={{{alt|{{{link|Transilien {{#switch:{{uc:{{{3}}}}} |H=Paris – Nord |J=Paris – Saint-Lazare |K=Paris – Nord |L=Paris – Saint-Lazare |N=Paris – Montparnasse |P=Paris – Est |R=Paris – Lyon |U=La Défense }}}}}}}}]] | a=[[File:Paris logo orlyval jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|}}}|alt={{{alt|{{{link|}}}}}}]] | b|bus=[[File:Paris logo bus jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Bus (RATP)}}}|alt={{{alt|{{{link|Bus (RATP)}}}}}}]] | c|cdgval=[[File:Paris logo orlyval jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|CDGVAL}}}|alt={{{alt|{{{link|CDGVAL}}}}}}]] | g|gdslignes=[[File:Paris logo gdslignes jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|SNCF}}}|alt={{{alt|{{{link|SNCF}}}}}}]] | mo|montmartre=[[File:Paris logo montmartre jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Montmartre Funicular}}}|alt={{{alt|{{{link|Montmartre Funicular}}}}}}]] | n|noctilien=[[File:Paris logo noctilien jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Noctilien}}}|alt={{{alt|{{{link|Noctilien}}}}}}]] | o|orlyval=[[File:Paris logo orlyval jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Orlyval}}}|alt={{{alt|{{{link|Orlyval}}}}}}]] | te|ter=[[File:Paris logo ter jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|TER}}}|alt={{{alt|{{{link|TER}}}}}}]] }} | perth={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | bus = [[File:Aiga bus trans.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|}}}|alt={{{alt|{{{link|Bus transfer}}}}}}]] | circle = [[File:CircleRoute icon.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|CircleRoute}}}|alt={{{alt|{{{link|CircleRoute}}}}}}]] | event = [[File:Transperth special event.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|}}}|alt={{{alt|{{{link|Special event station}}}}}}]] | indian = [[File:Indian Pacific icon.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Indian Pacific}}}|alt={{{alt|{{{link|Indian Pacific}}}}}}]] | transwa = [[File:Transwa icon.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Transwa}}}|alt={{{alt|{{{link|Transwa}}}}}}]] }} | porto={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:PortoMetro.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|Porto Metro}}}]] | funicular=[[File:Logo_funicular_2.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|Funicular dos Guindais}}}]] | #default=[[File:Metro do Porto linha {{uc:{{{2}}}}}.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Porto Metro}}}]] }} | qingdao={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:Qingdao Metro logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Qingdao Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Qingdao Metro}}}}}}]] | 6|8|8b|13={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}}, Qingdao Metro|#{{QD color|{{{2}}}}}|#000}} | #default={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}}, Qingdao Metro|#{{QD color|{{{2}}}}}}} }} | qom={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:Qom Metro Logo.PNG|{{{size|25}}}px|link={{{link| Qom Metro}}}]] | uc=[[File:Zeichen 123.svg|15px]] }} | riyadh={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | 1={{RouteBox|1|Line 1 (Riyadh Metro)|#0354A6}} | 2={{RouteBox|2|Line 2 (Riyadh Metro)|#DC241F}} | 3={{RouteBox|3|Line 3 (Riyadh Metro)|#FF9A00}} | 4={{RouteBox|4|Line 4 (Riyadh Metro)|#FFD700}} | 5={{RouteBox|5|Line 5 (Riyadh Metro)|#009530}} | 6={{RouteBox|6|Line 6 (Riyadh Metro)|#9016B2}} }} | riodejaneiro={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Metrorioicon.png|{{{size|15}}}px|link={{{link|Rio de Janeiro Metro}}}]] }} | rotterdam={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:RET metro logo.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Rotterdam Metro}}}]] }} | sandiego={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | bus=[[File:MTS_Bus_icon.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of bus routes in San Diego}}}]] | coaster=[[File:Coaster_icon.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Coaster (commuter rail)}}}]] | sprinter=[[File:Sprinter San Diego.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|Sprinter (light rail)}}}]] | trolley=[[File:MTS_Trolley_icon.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|San Diego Trolley}}}]] | blue|b=[[File:Logo Blue Line (San Diego Trolley).svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Blue Line (San Diego Trolley)}}}]] | orange|o=[[File:Logo Orange Line (San Diego Trolley).svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Orange Line (San Diego Trolley)}}}]] | green|g=[[File:Logo Green Line (San Diego Trolley).svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Green Line (San Diego Trolley)}}}]] | silver|s=[[File:Logo Silver Line (San Diego Trolley).svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Silver Line (San Diego Trolley)}}}]] }} | sanfrancisco={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | muni=[[File:BSicon LOGO SFmuni.svg|{{{size|19}}}px|link={{{link|San Francisco Municipal Railway}}}]] | metro=[[File:BSicon LOGO SFmuni.svg|{{{size|19}}}px|link={{{link|Muni Metro}}}]] | j=[[File:J Church logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|J Church}}}]] | k=[[File:K Ingleside logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|K Ingleside}}}]] | l=[[File:L Taraval logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|L Taraval}}}]] | m=[[File:M Ocean View logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|M Ocean View}}}]] | n=[[File:N Judah logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|N Judah}}}]] | s=[[File:S Shuttle logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|S Castro Shuttle}}}]] | t=[[File:T Third Street logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|T Third Street}}}]] }} | santiago={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:Santiago Metro logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Santiago Metro}}}]] }} | cptm={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:CPTM red symbol.gif|{{{size|18}}}px|link={{{link|Companhia Paulista de Trens Metropolitanos}}}]] }} | saopaulo={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:Metrô-SP icon.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|List of São Paulo Metro stations}}}]] }} | sapporo={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:ST Logo.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Sapporo Municipal Subway}}}]] | n|namboku=[[File:Subway SapporoNamboku.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Namboku Line (Sapporo)}}}|alt={{{link|Namboku Line}}}]] | t|tozai|tōzai=[[File:Subway SapporoTozai.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Tōzai Line (Sapporo)}}}|alt={{{link|Tōzai Line}}}]] | h|toho|tōhō=[[File:Subway SapporoToho.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Tōhō Line}}}]] }} | seattle={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | link=[[File:Sound Transit logo simplified.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Link Light Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|Link Light Rail}}}}}}]] | sounder=[[File:Sound Transit logo simplified.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Sounder commuter rail}}}|alt={{{alt|{{{link|Sounder commuter rail}}}}}}]] | a|b|c|d|e|f=[[File:{{{2}}} Line Logo.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|RapidRide {{{2}}} Line}}}]] }} | seoul={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | arx=[[File:Seoul Metro Arex Line.png|{{{size|x16}}}px|link=AREX]]{{#switch: {{lc: {{{3|}}} }} | l|local=&nbsp;Local | e|x|express=&nbsp;Express }} | bun={{RouteBox|Bundang|{{{link|Bundang Line}}}|#{{SMS color|Bundang}}}} | chun={{RouteBox|Gyeongchun|{{{link|Gyeongchun Line}}}|#{{SMS color|Gyeongchun}}}} | ever={{RouteBox|EverLine|{{{link|Everline}}}|#{{SMS color|Everline}}}} | gyeongjung|gye|jun={{RouteBox|Gyeongui–&#8203;Jungang|{{{link|Gyeongui–Jungang Line}}}|#{{SMS color|gyeongjung}}}} | maglev|im={{RouteBox|Maglev|{{{link|Incheon Airport Maglev}}}|#{{SMS color|IM}}}} | i1={{RouteBox|1|{{{link|Incheon Subway Line 1}}}|#{{SMS color|I1}}}} | i2={{RouteBox|''2''|{{{link|Incheon Subway Line 2}}}|#{{SMS color|I2}}}} | i3={{RouteBox|''3''|{{{link|Incheon Subway Line 3}}}|#{{SMS color|I3}}}} | ic1={{RouteBox|Incheon&nbsp;1|{{{link|Incheon Subway Line 1}}}|#{{SMS color|I1}}}} | ic2={{RouteBox|''Incheon&nbsp;2''|{{{link|Incheon Subway Line 2}}}|#{{SMS color|I2}}}} | ic3={{RouteBox|''Incheon&nbsp;3''|{{{link|Incheon Subway Line 3}}}|#{{SMS color|I3}}}} | sin={{RouteBox|Shinbundang|{{{link|Shinbundang Line}}}|#{{SMS color|Shinbundang}}}} | su={{RouteBox|Suin|{{{link|Suin Line}}}|#{{SMS color|Suin}}}} | su1={{RouteBox|Seoul&nbsp;1|{{{link|Seoul Subway Line 1}}}|#{{SMS color|1}}}} | su2={{RouteBox|Seoul&nbsp;2|{{{link|Seoul Subway Line 2}}}|#{{SMS color|2}}}} | su3={{RouteBox|Seoul&nbsp;3|{{{link|Seoul Subway Line 3}}}|#{{SMS color|3}}}} | subway=[[File:South Korea subway logo.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Seoul Metropolitan Subway}}}|alt={{{alt|{{{link|Seoul Metropolitan Subway}}}}}}]] | ui={{RouteBox|''Ui''|{{{link|Ui LRT}}}|#{{SMS color|Ui LRT}}}} | uij={{RouteBox|U|{{{link|U Line}}}|#{{SMS color|U Line}}}} | yeoju={{RouteBox|''Yeoju''|{{{link|Yeoju Line}}}|#{{SMS color|Yeoju}}}} | [[File:Seoul Metro Line {{{2}}}.png|{{{size|x16}}}px|link=Seoul Subway Line {{{2}}}]] {{#switch: {{lc: {{{3|}}} }} | l|local=&nbsp;Local | e|x|express=&nbsp;Express }} }} | shanghai={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:Shanghai Metro logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Shanghai Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Shanghai Metro}}}}}}]] | #default={{RouteBox|{{{2}}}|{{{link|Line {{{2}}}, Shanghai Metro}}}|#{{SHM color|{{{2}}}}}}} | 2|3|7|9|10|13|16|19|20={{RouteBox|{{{2}}}|{{{link|Line {{{2}}}, Shanghai Metro}}}|#{{SHM color|{{{2}}}}}|#000}} | 10b={{RouteBox|10&nbsp;branch|{{{link|Line 10, Shanghai Metro#Branch line}}}|#{{SHM color|10b}}|#000}} | 11b={{RouteBox|11&nbsp;branch|{{{link|Line 11, Shanghai Metro#Branch line}}}|#{{SHM color|11b}}}} | j|jinshan={{RouteBox|Jinshan|{{{link|Jinshan Railway}}}|#{{SHM color|J}}}} | m|maglev={{RouteBox|Maglev|{{{link|Shanghai Maglev Train}}}|#{{SHM color|M}}}} }} | shenyang={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:BSicon SUBWAY-CHN.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Shenyang Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Shenyang Metro}}}}}}]] | #default={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}}, Shenyang Metro|#{{SYM color|{{{2}}}}}}} | 2={{RouteBox|2|Line 2, Shenyang Metro|#{{SYM color|2}}|#000}} }} | shenzhen={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:Shenzhen Metro Corporation logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Shenzhen Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Shenzhen Metro}}}}}}]] | #default={{RouteBox|{{{2}}}|{{{link|Line {{{2}}}, Shenzhen Metro}}}|#{{SZM color|{{{2}}}}}}} | lb|luobao={{RouteBox|1 (Luobao)|{{{link|Line 1, Shenzhen Metro}}}|#{{SZM color|1}}}} | s|shekou={{RouteBox|2 (Shekou)|{{{link|Line 2, Shenzhen Metro}}}|#{{SZM color|2}}}} | lg|longgang={{RouteBox|3 (Longgang)|{{{link|Line 3, Shenzhen Metro}}}|#{{SZM color|3}}}} | lh|longhua={{RouteBox|4 (Longhua)|{{{link|Line 4, Shenzhen Metro}}}|#{{SZM color|4}}}} | h|huanzhong={{RouteBox|5 (Huanzhong)|{{{link|Line 5, Shenzhen Metro}}}|#{{SZM color|5}}}} }} | shiraz={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Shiraz Metro Logo.png|{{{size|25}}}px|link={{{link| Shiraz Metro}}}]] }} | stockholm={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Stockholm metro symbol.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Stockholm metro}}}]] }} | suzhou={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rt|srt=[[File:Suzhou Rail Transit logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Suzhou Rail Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|Suzhou Rail Transit}}}}}}]] | #default={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}}, Suzhou Rail Transit|#{{SZRT color|{{{2}}}}}}} }} | sydney={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | bus=[[File:Sydney Bus "B" Logo.svg|{{{size|19}}}px|link={{{link|Buses in Sydney}}}]] | tway|t=[[File:Sydney T-Way logo (simplified).svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|T-way}}}]] | coach=[[NSW TrainLink|<span style="color:#{{NSW TrainLink color|coach}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | monorail|mono=[[File:Sydney metro logo.svg|{{{size|17}}}px|link={{{link|Sydney Monorail}}}]] | l1|dulwich hill|lightrail|light=[[Dulwich Hill Line|<span style="color:#{{Sydney Light Rail color|dulwich hill}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | l2|cbd|southeast=[[CBD and South East Light Rail|<span style="color:#{{Sydney Light Rail color|cbd and south east}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | t1|north|shore|northern|western=[[North Shore, Northern & Western Line|<span style="color:#{{Sydney Trains color|North Shore}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | t2|airport|inner|south=[[Airport, Inner West & South Line|<span style="color:#{{Sydney Trains color|T2}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | t3|bankstown=[[Bankstown Line|<span style="color:#{{Sydney Trains color|Bankstown}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | t4|eastern|illawarra=[[Eastern Suburbs & Illawarra Line|<span style="color:#{{Sydney Trains color|Eastern Suburbs & Illawarra}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | t5|cumberland=[[Cumberland Line|<span style="color:#{{Sydney Trains color|Cumberland}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | t6|carlingford=[[Carlingford Line|<span style="color:#{{Sydney Trains color|Carlingford}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | t7|olympic=[[Olympic Park Line|<span style="color:#{{Sydney Trains color|Olympic Park}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | south west=[[South West Rail Link|<span style="color:#{{Sydney Trains color|South West}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | nswtrainlink|regional|countrylink|cl=[[NSW TrainLink|<span style="color:#{{NSW TrainLink color|regional}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | blue=[[Blue Mountains Line|<span style="color:#{{Sydney Trains color|Blue Mountains}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | hunter=[[Hunter Line|<span style="color:#{{Sydney Trains color|Hunter}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | central coast|newcastle=[[Central Coast & Newcastle Line|<span style="color:#{{Sydney Trains color|Newcastle and Central Coast}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | coast=[[South Coast Line|<span style="color:#{{Sydney Trains color|South Coast}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | highlands=[[Southern Highlands Line|<span style="color:#{{Sydney Trains color|Southern Highlands}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] }} | tabriz={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Tabriz Metro Logo.png|{{{size|25}}}px|link={{{link| Tabriz Metro}}}]] }} | tehran={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Tehran Metro Logo.svg|{{{size|25}}}px|link={{{link| Tehran Metro}}}]] | uc =[[File:Zeichen 123.svg|15px]] | 1|2|3|4|5|6|7 = [[File:Tehran Metro Line {{{2}}}.png|x15px|link={{{link| Tehran Metro Line {{{2}}}}}}]] }} | tianjin={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:TianjinMetro.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Tianjin Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Tianjin Metro (Tianjin Metro Group Co., Ltd.)}}}}}}]] | bmt=[[File:Binhai Mass Transit Development Corporation logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Tianjin Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Tianjin Metro (Binhai Mass Transit Development Co., Ltd.)}}}}}}]] | #default={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}}, Tianjin Metro|#{{TJM color|{{{2}}}}}}} | 2|5|6|7={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}}, Tianjin Metro|#{{TJM color|{{{2}}}}}|#000}} | t|teda={{RouteBox|TEDA|TEDA Modern Guided Rail Tram|#{{TJM color|t}}}} }} | tokyo={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:Tokyo Metro logo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Tokyo Metro}}}]] | c|chiyoda=[[File:Subway TokyoChiyoda.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Tokyo Metro Chiyoda Line}}}]] | f|fukutoshin|13=[[File:Subway TokyoFukutoshin.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Tokyo Metro Fukutoshin Line}}}]] | g|ginza|3=[[File:Subway TokyoGinza.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Tokyo Metro Ginza Line}}}]] | h|hibiya=[[File:Subway TokyoHibiya.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Tokyo Metro Hibiya Line}}}]] | m|marunouchi|4=[[File:Subway TokyoMarunouchi.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Tokyo Metro Marunouchi Line}}}]] | mn|nakano|4n=[[File:Subway TokyoMarunouchi b.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Tokyo Metro Marunouchi Line#Branch Line}}}]] | n|namboku|7=[[File:Subway TokyoNamboku.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Tokyo Metro Namboku Line}}}]] | t|tozai|tōzai|5=[[File:Subway TokyoTozai.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Tokyo Metro Tōzai Line}}}]] | y|yurakucho|yūrakuchō|8=[[File:Subway TokyoYurakucho.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Tokyo Metro Yūrakuchō Line}}}]] | z|hanzomon|hanzōmon=[[File:Subway TokyoHanzomon.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Tokyo Metro Hanzōmon Line}}}]] | toei=[[File:PrefSymbol-Tokyo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Tokyo Metropolitan Bureau of Transportation}}}]] | a|asakusa=[[File:Subway TokyoAsakusa.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Toei Asakusa Line}}}]] | e|oedo|ōedo=[[File:Subway TokyoOedo.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Toei Ōedo Line}}}]] | i|mita=[[File:Subway TokyoMita.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Toei Mita Line}}}]] | s|shinjuku=[[File:Subway TokyoShinjuku.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Toei Shinjuku Line}}}]] | toden={{#ifeq:{{lc:{{{3|}}}}}|arakawa|[[File:BSicon TRAM.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Toden Arakawa Line}}}]]|[[File:BSicon exTRAM.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Tokyo Toden}}}]]}} | ks|keisei=[[File:Number prefix Keisei.PNG|{{{size|13}}}px|link={{{link|Keisei Electric Railway}}}]] | sa|skyaccess=[[File:Number prefix SkyAccess.PNG|{{{size|13}}}px|link={{{link|Keisei Narita Airport Line}}}]] | sl|shin-keisei=[[File:Number prefix Shin-Keisei.PNG|{{{size|13}}}px|link={{{link|Shin-Keisei Line}}}]] | hs|hokuso=[[File:Number prefix Hokusō.PNG|{{{size|13}}}px|link={{{link|Hokusō Line}}}]] | sr|shibayama=[[File:Number prefix Shibayama.PNG|{{{size|13}}}px|link={{{link|Shibayama Railway}}}]] | kk|keikyu=[[File:Number prefix Keikyū.PNG|{{{size|13}}}px|link={{{link|Keikyu}}}]] | tr|toyo=[[File:Number prefix Tōyō.PNG|{{{size|13}}}px|link={{{link|Tōyō Rapid Railway Line}}}]] | ko|keio=[[File:Number prefix Keiō.PNG|{{{size|13}}}px|link={{{link|Keio Corporation}}}]] | in|inokashira=[[File:Number prefix Inokashira.PNG|{{{size|13}}}px|link={{{link|Keio Inokashira Line}}}]] | en|enoden=[[File:Number prefix Enoden.PNG|{{{size|13}}}px|link={{{link|Enoshima Electric Railway Line}}}]] }} | toronto={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail={{#if:{{{4|}}}||[[File:GO Transit logo.svg|{{{size|20}}}px|link=GO Transit]]}} {{#switch: {{{3}}} | A|Lakeshore West=[[File:Lakeshore West logo.png|{{{size|16}}}px|link=Lakeshore West line]] | B|Lakeshore East=[[File:Lakeshore East line GO logo.png|{{{size|16}}}px|link=Lakeshore East line]] | C|Milton=[[File:Milton line GO logo.png|{{{size|16}}}px|link=Milton line]] | D|Kitchener=[[File:Kitchener line GO logo.png|{{{size|16}}}px|link=Kitchener line]] | E|Barrie=[[File:Barrie line GO logo.png|{{{size|16}}}px|link=Barrie line]] | F|Richmond Hill=[[File:Richmond Hill line GO logo.png|{{{size|16}}}px|link=Richmond Hill line]] | G|Stouffville=[[File:Stouffville line GO logo.png|{{{size|16}}}px|link=Stouffville line]] }} | subway={{#switch: {{{3|}}} | 3=[[File:BSicon ICTS.svg|{{{size|16}}}px]] | 5|6|7|SE|FW|J|WW|DM|SM=[[File:BSicon TRAM.svg|{{{size|16}}}px|link=Toronto rapid transit]] | #default=[[File:BSicon SUBWAY.svg|{{{size|16}}}px|link=Toronto rapid transit]] }} {{#switch: {{{3}}} | 1=[[File:TTC - Line 1 - Yonge-University-Spadina line.svg|{{{size|16}}}px|link=Line 1 Yonge–University]] | 2=[[File:TTC - Line 2 - Bloor-Danforth line.svg|{{{size|16}}}px|link=Line 2 Bloor–Danforth]] | 3=[[File:TTC - Line 3 - Scarborough RT line.svg|{{{size|16}}}px|link=Line 3 Scarborough]] | 4=[[File:TTC - Line 4 - Sheppard line.svg|{{{size|16}}}px|link=Line 4 Sheppard]] | 5=[[File:TTC - Line 5.svg|{{{size|16}}}px|link=Eglinton Crosstown line]] | 6|SE=[[File:TTC - SE.svg|{{{size|16}}}px|link=Sheppard East LRT]] | 7|FW=[[File:TTC - FW.svg|{{{size|16}}}px|link=Finch West LRT]] | RL|DRL=[[File:TTC - RL.svg|{{{size|16}}}px|link=Downtown Relief Line]] | J=[[File:TTC - J.svg|{{{size|16}}}px|link=Jane LRT]] | WW|W=[[File:TTC - WW.svg|{{{size|16}}}px|link=Waterfront West LRT]] | DM=[[File:TTC - DM.svg|{{{size|16}}}px|link=Don Mills LRT]] | SM=[[File:TTC - SM.svg|{{{size|16}}}px|link=Scarborough Malvern LRT]] }} | yonge|university|spadina|1=[[File:TTC - Line 1 - Yonge-University-Spadina line.svg|{{{size|16}}}px|link=Line 1 Yonge–University]] | bloor|danforth|2=[[File:TTC - Line 2 - Bloor-Danforth line.svg|{{{size|16}}}px|link=Line 2 Bloor-Danforth]] | scarborough|3=[[File:TTC - Line 3 - Scarborough RT line.svg|{{{size|16}}}px|link=Line 3 Scarborough]] | sheppard|4=[[File:TTC - Line 4 - Sheppard line.svg|{{{size|16}}}px|link=Line 4 Sheppard]] | eglinton|crosstown|eglinton crosstown|5=[[File:TTC - Line 5.svg|{{{size|16}}}px|link=Eglinton Crosstown line]] | sheppard east|SE=[[File:TTC - SE.svg|{{{size|16}}}px|link=Sheppard East LRT]] | finch|finch west|FW=[[File:TTC - FW.svg|{{{size|16}}}px|link=Finch West LRT]] | relief line|RL|DRL=[[File:TTC - RL.svg|{{{size|16}}}px|link=Downtown Relief Line]] | jane|J=[[File:TTC - J.svg|{{{size|16}}}px|link=Jane LRT]] | waterfront|waterfront west|WW=[[File:TTC - WW.svg|{{{size|16}}}px|link=Waterfront West LRT]] | don mills|DM=[[File:TTC - DM.svg|{{{size|16}}}px|link=Waterfront West LRT]] | malvern|SM=[[File:TTC - SM.svg|{{{size|16}}}px|link=Scarborough Malvern LRT]] | icts=[[File:BSicon ICTS.svg|{{{size|16}}}px|link=Scarborough RT]] | streetcar=[[File:BSicon CLRV.svg|{{{size|16}}}px|link=Toronto streetcar system]] {{#switch: {{{3}}} | 501={{color box|{{#if:{{{4|}}}|black}}|[[501 Queen|{{#if:{{{4|}}}|<span style{{=}}"font-weight:bold;color:#fff;">|}}501</span>]]}} | 502={{color box|{{#if:{{{4|}}}|black}}|[[502 Downtowner|{{#if:{{{4|}}}|<span style{{=}}"font-weight:bold;color:#fff;">|}}502</span>]]}} | 503={{color box|{{#if:{{{4|}}}|black}}|[[503 Kingston Rd|{{#if:{{{4|}}}|<span style{{=}}"font-weight:bold;color:#fff;">|}}503</span>]]}} | 504={{color box|{{#if:{{{4|}}}|black}}|[[504 King|{{#if:{{{4|}}}|<span style{{=}}"font-weight:bold;color:#fff;">|}}504</span>]]}} | 505={{color box|{{#if:{{{4|}}}|black}}|[[505 Dundas|{{#if:{{{4|}}}|<span style{{=}}"font-weight:bold;color:#fff;">|}}505</span>]]}} | 506={{color box|{{#if:{{{4|}}}|black}}|[[506 Carlton|{{#if:{{{4|}}}|<span style{{=}}"font-weight:bold;color:#fff;">|}}506</span>]]}} | 508={{color box|{{#if:{{{4|}}}|black}}|[[508 Lake Shore|{{#if:{{{4|}}}|<span style{{=}}"font-weight:bold;color:#fff;">|}}508</span>]]}} | 509={{color box|{{#if:{{{4|}}}|black}}|[[509 Harbourfront|{{#if:{{{4|}}}|<span style{{=}}"font-weight:bold;color:#fff;">|}}509</span>]]}} | 510={{color box|{{#if:{{{4|}}}|black}}|[[510 Spadina|{{#if:{{{4|}}}|<span style{{=}}"font-weight:bold;color:#fff;">|}}510</span>]]}} | 511={{color box|{{#if:{{{4|}}}|black}}|[[511 Bathurst|{{#if:{{{4|}}}|<span style{{=}}"font-weight:bold;color:#fff;">|}}511</span>]]}} | 512={{color box|{{#if:{{{4|}}}|black}}|[[512 St. Clair|{{#if:{{{4|}}}|<span style{{=}}"font-weight:bold;color:#fff;">|}}512</span>]]}} }} | bus={{{icon|[[File:BSicon BUS1.svg|{{{size|12}}}px|link=List of Toronto Transit Commission bus routes]]}}} {{#if:{{{3|}}}|{{#if:{{{4|}}}|{{color box|black|'''{{{3|}}}'''|white}}|{{color box||{{{3|}}}}} }} }} | up|upx|up express=[[File:UP Express logo.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Union Pearson Express}}}]] <!-- Since Infobox station forces the use of this in the header without a size option, a larger icon is needed to match the text height --> | 1big=[[File:TTC - Line 1 - Yonge-University-Spadina line.svg|{{{size|20}}}px|link=Line 1 Yonge–University]] | 2big=[[File:TTC - Line 2 - Bloor-Danforth line.svg|{{{size|20}}}px|link=Line 2 Bloor–Danforth]] | 3big=[[File:TTC - Line 3 - Scarborough RT line.svg|{{{size|20}}}px|link=Line 3 Scarborough]] | 4big=[[File:TTC - Line 4 - Sheppard line.svg|{{{size|20}}}px|link=Line 4 Sheppard]] | 5big=[[File:TTC - Line 5.svg|{{{size|20}}}px|link=Eglinton Crosstown line]] }} | valencia={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:Isotip de Metrovalència.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Metrovalencia}}}]] | 1=[[File:Línia 1 de Metrovalència.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Line 1 (Metrovalencia)}}}]] | 2=[[File:Línia 2 de Metrovalència.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Line 2 (Metrovalencia)}}}]] | 3=[[File:Línia 3 de Metrovalència.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Metrovalencia}}}]] | 4=[[File:Línia 4 de Metrovalència.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Metrovalencia}}}]] | 5=[[File:Línia 5 de Metrovalència.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Metrovalencia}}}]] | 6=[[File:Línia 6 de Metrovalència.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Metrovalencia}}}]] | 7=[[File:Línia 7 de Metrovalència.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Metrovalencia}}}]] | 8=[[File:Línia 8 de Metrovalència.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Metrovalencia}}}]] | 9=[[File:Línia 9 de Metrovalència.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Metrovalencia}}}]] }} | vancouver={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | bus=[[File:Translinkbus.png|{{{size|x16}}}px|link=List of bus routes in Greater Vancouver]] | canada=[[File:Translinkcanada.png|{{{size|x16}}}px|link=Canada Line]] | evergreen=[[File:Translinkevergreen.png|{{{size|x16}}}px|link=Evergreen Line (TransLink)]] | expo=[[File:Translinkexpo.png|{{{size|x16}}}px|link=Expo Line (TransLink)]] | millennium=[[File:Translinkmillennium.png|{{{size|x16}}}px|link=Millennium Line]] | seabus=[[File:Translinkseabus.png|{{{size|x16}}}px|link=SeaBus]] | translink={{#if:{{{3|}}}||[[File:TransLinkSkyTrain.gif|{{{size|x16}}}px|link=TransLink (British Columbia)]]}} | wce=[[File:Translinkwce.png|{{{size|x16}}}px|link=West Coast Express]] }} | vienna={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | train =[[File:Train Austria.svg|16px|link=Transportation in Vienna#Railways]] | s-bahn|s = [[File:S-Bahn Austria.svg|16px|link=Vienna S-Bahn]] | s1 = [[S1 (Vienna)|{{Bahnlinie|S||S1|white|#{{VUB color|S1}}}}]] | s2 = [[Vienna S-Bahn|{{Bahnlinie|S||S2|white|#{{VUB color|S2}}}}]] | s3 = [[Vienna S-Bahn|{{Bahnlinie|S||S3|white|#{{VUB color|S3}}}}]] | s4 = [[Vienna S-Bahn|{{Bahnlinie|S||S4|white|#{{VUB color|S4}}}}]] | s7 = [[S7 (Vienna)|{{Bahnlinie|S||S7|white|#{{VUB color|S7}}}}]] | s40 = [[Vienna S-Bahn|{{Bahnlinie|S||S40|white|#{{VUB color|S40}}}}]] | s45 = [[S45 (Vienna)|{{Bahnlinie|S||S45|white|#{{VUB color|S45}}}}]] | s50 = [[Vienna S-Bahn|{{Bahnlinie|S||S50|white|#{{VUB color|S50}}}}]] | s60 = [[Vienna S-Bahn|{{Bahnlinie|S||S60|white|#{{VUB color|S60}}}}]] | s80 = [[Vienna S-Bahn|{{Bahnlinie|S||S80|white|#{{VUB color|S80}}}}]] | u-bahn|u = [[File:U-Bahn Wien.svg|16px|link=Vienna U-Bahn]] | u1 = [[File:Wien U1.svg|16px|link=U1 (Vienna U-Bahn)]] | u2 = [[File:Wien U2.svg|16px|link=U2 (Vienna U-Bahn)]] | u3 = [[File:Wien U3.svg|16px|link=U3 (Vienna U-Bahn)]] | u4 = [[File:Wien U4.svg|16px|link=U4 (Vienna U-Bahn)]] | u5 = [[File:Wien U5.svg|16px|link=U5 (Vienna U-Bahn)]] | u6 = [[File:Wien U6.svg|16px|link=U6 (Vienna U-Bahn)]] | cat = [[City Airport Train|{{Bahnlinie|RB||CAT|white|#B1D355}}]] | wlb|lokalbahn = [[File:Logo Wiener Lokalbahn.svg|16px|link=Wiener Lokalbahn]] | tram= {{#if:{{{3|}}}|[[Trams in Vienna|{{Bahnlinie|U||{{{3|}}}|white|black}}]]|[[File:Tram-Logo.svg|16px|link=Trams in Vienna]]}} | bus = [[Buses in Vienna|{{Bahnlinie|U||{{{3|Bus}}}|black|white|black}}]] | r = [[Transportation in Vienna#Railways|{{Bahnlinie|RB||R|black|white|black}}]] | wiener lokalbahnen = [[File:Logo Wiener Lokalbahn.svg|16px|link=Wiener Lokalbahnen]] <!-- depreceated, use tram|line instead --> | 1|2|5|6|9|10|18|25|26|30|31|33|37|38|40|41|42|43|44|46|49|52|58|60|62|67|71|d|e|o=[[Trams in Vienna|{{Bahnlinie|U||{{{2}}}|white|black}}]] | #default|vor=[[File:Logo VOR.svg|32px|link=Verkehrsverbund Ost-Region]] }} | warsaw={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail=[[File:PKP.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Polish State Railways}}}|alt={{{alt|{{{link|Polish State Railways}}}}}}]] | metro=[[File:Warsaw Metro logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Warsaw Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Warsaw Metro}}}}}}]] | m1=[[File:M1-20px.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Warsaw Metro}}}|alt={{{alt|Line M1}}}]] | m2=[[File:M2-20px.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Warsaw Metro}}}|alt={{{alt|Line M2}}}]] | skm=[[File:PL-SKMWA logo.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Szybka Kolej Miejska (Warszawa)}}}|alt={{{alt|{{{link|Szybka Kolej Miejska}}}}}}]] }} | washington={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:WMATA Metro Logo.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Washington Metro}}}]] | red|rd|r=[[File:WMATA Red.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Red Line (Washington Metro)}}}]] | blue|bl|b=[[File:WMATA Blue.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Blue Line (Washington Metro)}}}]] | orange|or|o=[[File:WMATA Orange{{#if:{{{3|}}}|&nbsp;rush}}.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Orange Line (Washington Metro)}}}]] | yellow|yl|y=[[File:WMATA Yellow{{#if:{{{3|}}}|&nbsp;rush}}.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Yellow Line (Washington Metro)}}}]] | green|gr|g=[[File:WMATA Green.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Green Line (Washington Metro)}}}]] | silver|sv|s=[[File:WMATA Silver.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Silver Line (Washington Metro)}}}]] | purple|pu|p=[[File:WMATA Purple.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Purple Line (Maryland)}}}]] }} | wuhan={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:Wuhan Metro Logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Wuhan Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Wuhan Metro}}}}}}]] | #default={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}}, Wuhan Metro|#{{WHM color|{{{2}}}}}}} }} | wuxi={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:Wuxi Metro logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Wuxi Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Wuxi Metro}}}}}}]] | #default={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}}, Wuxi Metro|#{{WX color|{{{2}}}}}}} }} | xi'an={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:Xian Metro logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Xi'an Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Xi'an Metro}}}}}}]] | #default={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}}, Xi'an Metro|#{{XA color|{{{2}}}}}}} | 4={{RouteBox|4|Line 4, Xi'an Metro|#{{XA color|4}}|#000}} }} | yokohama={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | subway=[[File:Yokohama Municipal Subway Logo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Yokohama Municipal Subway}}}]] | blue=[[File:Subway Yokohama Blue-Vector.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Blue Line (Yokohama)}}}]] | green=[[File:Subway Yokohama Green-Vector.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Green Line (Yokohama)}}}]] }} | york=[[File:Vivayork simplified.svg|baseline|{{{size|x11}}}px|link={{{link|Viva (bus rapid transit)}}}|alt=Viva]] {{#ifeq:{{{2}}}|viva||[[{{{link|Viva {{ucfirst:{{{2}}}}}}}}|<span style="color:#{{YRT color|{{{2}}}}}">'''{{ucfirst:{{{2}}}}}'''</span>]]}} | zaragoza={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | tram=[[File:BSicon TRAM.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Zaragoza tram}}}]] | cercanias=[[File:Cercanias Logo.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|Cercanías Zaragoza}}}]] | tuzsa=[[File:Aiga bus on red circle.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Transportes Urbanos de Zaragoza}}}]] | ctaz=[[File:Aiga bus on green circle.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Consorcio de Transportes del Área de Zaragoza}}}]] }} | zhengzhou={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro=[[File:Zhengzhou Metro logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Zhengzhou Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Zhengzhou Metro}}}}}}]] | #default={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}}, Zhengzhou Metro|#{{ZZM color|{{{2}}}}}}} | 3|5={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}}, Zhengzhou Metro|#{{ZZM color|{{{2}}}}}|#000}} }} <!-- GENERIC --> | air={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | #default=[[File:Airplane GA Black.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Aerodrome}}}|alt={{{alt|{{{link|Private airfield}}}}}}]] | #default=[[File:BSicon FLUG.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|List of airports}}}|alt={{{alt|{{{link|Airport interchange}}}}}}]] }} | airfield=[[File:Airplane GA Black.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Aerodrome}}}|alt={{{alt|{{{link|Private airfield}}}}}}]] | bike|bicycle=[[File:BSicon BICYCLE.svg|{{{size|17}}}px|link={{{link|Bicycle}}}|alt={{{alt|{{{link|Bicycle facilities}}}}}}]] | bus={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rapid|brt=[[File:BSicon BUS3.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Bus rapid transit}}}|{{{alt|{{{link|Bus rapid transit}}}}}}]] | trolley|trolleybus|tb=[[File:BSicon OBUS.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Trolleybus}}}|{{{alt|{{{link|Trolleybus}}}}}}]] | 1=[[File:Bus-logo.svg|{{{size|{{#ifeq:{{{2|}}}|1|14|18}}}}}px|link={{{link|Bus}}}|alt={{{alt|{{{link|Bus interchange}}}}}}]] | #default=[[File:BSicon BUS2.svg|{{{size|{{#ifeq:{{{2|}}}|1|14|18}}}}}px|link={{{link|Bus}}}|alt={{{alt|{{{link|Bus interchange}}}}}}]] }} | express=[[File:BSicon LDER.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Express train}}}|{{{alt|{{{link|Express train}}}}}}]] | ferry=[[File:Ferry symbol.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Ferry}}}|alt={{{alt|{{{link|ferry/water interchange}}}}}}]] | funicular|incline=[[File:BSicon FUNI.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Funicular}}}|alt={{{alt|{{{link|Funicular}}}}}}]] | heliport=[[File:Aiga heliport.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Heliport}}}|alt={{{alt|{{{link|Heliport}}}}}}]] | heritage={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail=[[File:BSicon lDAMPF.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Heritage railway}}}|alt={{{alt|{{{link|Heritage railway}}}}}}]] | tram=[[File:BSicon BRILL.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Heritage streetcar}}}|alt={{{alt|{{{link|Heritage streetcar}}}}}}]] }} | metro|subway|underground=[[File:BSicon SUBWAY.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Rapid transit}}}|alt={{{alt|{{{link|{{ucfirst:{{{1}}}}} interchange}}}}}}]] | mono=[[File:BSicon_MONO.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Monorail}}}|alt={{{alt|{{{link|Monorail}}}}}}]] | park|parking=[[File:{{#ifeq:{{{2|}}}|1|Centro other car parking large.svg|BSicon PARKING.svg}}|{{{size|{{#ifeq:{{{2|}}}|1|15|16}}}}}px|link={{{link|Parking}}}|alt={{{alt|{{{link|Parking}}}}}}]] | rail=[[File:{{#ifeq:{{{2|}}}|1|BSicon BAHN.svg|25 railtransportation.svg}}|{{{size|{{#ifeq:{{{2|}}}|1|16|10}}}}}px|link={{{link|}}}|alt={{{alt|{{{link|Mainline rail interchange}}}}}}]] | tram|light rail=[[File:BSicon TRAM{{#ifeq:{{{2|}}}|1||1}}.svg|{{{size|{{#ifeq:{{{2|}}}|1|14|18}}}}}px|link={{{link|{{{1}}}}}}|alt={{{alt|{{{link|{{ucfirst:{{{1}}}}} interchange}}}}}}]] | trolley|trolleybus=[[File:BSicon OBUS.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Trolleybus}}}|{{{alt|{{{link|Trolleybus}}}}}}]] | wheelchair=[[File:{{#ifeq:{{{2|}}}|1|Handicapped Accessible sign.svg|Wheelchair symbol.svg}}|{{{size|{{#ifeq:{{{2|}}}|1|16|13}}}}}px|link={{{link|Accessibility#Transportation}}}|alt={{{alt|{{{link|Handicapped/disabled access}}}}}}]] <!-- COUNTRIES --> | at={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | öbb|obb = [[File:Logo ÖBB.svg|32px|link=Österreichische Bundesbahnen]] | westbahn = [[File:Westbahn-logo-pantone.svg|32px|link=WESTbahn]] }} | be={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail=[[File:SNCB logo.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|National Railway Company of Belgium}}}]] }} | bg={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail=[[File:National Railways.jpg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Bulgarian State Railways}}}]] }} | ca={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | cn=[[File:CN Railway logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Canadian National Railway}}}]] | cp=[[File:CP Multimark.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|Canadian Pacific Railway}}}]] | rail|via=[[File:VIA Rail Canada simplified.svg|{{{size|24}}}px|link={{{link|Via Rail}}}]] }} | ch={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail= }} | cn={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail=[[File:China Railways.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|China Railway}}}|alt={{{alt|{{{link|China Railway}}}}}}]] | crh=[[File:ChinaRailwayHighspeed-notext.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|China Railway High-speed}}}|alt={{{alt|{{{link|China Railway High-speed}}}}}}]] }} | de={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail=[[File:Logo_Deutsche_Bahn.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|Deutsche Bahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Deutsche Bahn}}}}}}]] | s-bahn=[[File:S-Bahn-Logo.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|S-Bahn#Germany}}}|alt={{{alt|{{{link|S-Bahn}}}}}}]] | u-bahn=[[File:U-Bahn.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|U-Bahn}}}|alt={{{alt|{{{link|U-Bahn}}}}}}]] | stadtbahn=[[File:Stadtbahn.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Stadtbahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Stadtbahn}}}}}}]] }} | es={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail=[[File:Lgotipo de Renfe Operadora.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|RENFE}}}|alt={{{alt|{{{link|Red Nacional de los Ferrocarriles Españoles}}}}}}]] | cercanias=[[File:Cercanias Logo.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|Cercanías}}}]] }} | gb={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail=[[File:National Rail logo.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|National Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|National Rail}}}}}}]] | bus=[[File:BSicon BUS.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Bus transport in the United Kingdom}}}]] | birmingham=[[File:MidlandMetroGenericSymbol.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Midland Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Midland Metro}}}}}}]] | blackpool=[[File:Uk tram icon.png|{{{size|10}}}px|link={{{link|Blackpool tramway}}}|alt={{{alt|{{{link|Blackpool tramway}}}}}}]] | edinburgh=[[File:EdinburghTramsNoText.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Edinburgh Trams}}}|alt={{{alt|{{{link|Edinburgh Trams}}}}}}]] | glasgow=[[File:Glasgow Subway.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Glasgow Subway}}}|alt={{{alt|{{{link|Glasgow Subway}}}}}}]] | liverpool=[[File:Merseyrail alternative logo.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Merseyrail}}}|alt={{{alt|{{{link|Merseyrail}}}}}}]] | manchester|metrolink=[[File:Manchester metrolink logo.PNG|{{{size|10}}}px|link={{{link|Manchester Metrolink}}}|alt={{{alt|{{{link|Manchester Metrolink}}}}}}]] | newcastle=[[File:TWMetro logo no text.PNG|{{{size|10}}}px|link={{{link|Tyne and Wear Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Tyne and Wear Metro}}}}}}]] | nottingham=[[File:NET notext logo.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Nottingham Express Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|Nottingham Express Transit}}}}}}]] | sheffield=[[File:Supertram generic logo.PNG|{{{size|10}}}px|link={{{link|Supertram (Sheffield)}}}|alt={{{alt|{{{link|Supertram (Sheffield)}}}}}}]] | calmac=[[File:Ferry symbol.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Caledonian MacBrayne}}}|alt={{{alt|{{{link|Caledonian MacBrayne}}}}}}]] }} | fr={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail=[[File:SNCF no text.png|{{{size|15}}}px|link={{{link|SNCF}}}|alt={{{alt|{{{link|SNCF}}}}}}]] | ter=[[File:Ter.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Transport express régional}}}|alt={{{alt|{{{link|TER}}}}}}]] | tgv=[[File:TGV.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|TGV}}}|alt={{{alt|{{{link|TGV}}}}}}]] }} | ie={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail=[[File:Irish Rail logo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Iarnród Éireann}}}|alt={{{alt|{{{link|Iarnród Éireann}}}}}}]] }} | jp|ja={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | shinkansen={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | akita|a=[[File:Shinkansen green.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Akita Shinkansen}}}|alt={{{alt|{{{link|Akita Shinkansen}}}}}}]] | hokkaidō|hokkaido|ho=[[File:Shinkansen green.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Hokkaido Shinkansen}}}|alt={{{alt|{{{link|Hokkaido Shinkansen}}}}}}]] | hokuriku|hu=[[File:Shinkansen green.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Hokuriku Shinkansen}}}|alt={{{alt|{{{link|Hokuriku Shinkansen}}}}}}]] | jōetsu|joetsu|j=[[File:Shinkansen green.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Jōetsu Shinkansen}}}|alt={{{alt|{{{link|Jōetsu Shinkansen}}}}}}]] | kyushu|k=[[File:Shinkansen red.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Kyushu Shinkansen}}}|alt={{{alt|{{{link|Kyushu Shinkansen}}}}}}]] | nagano|n=[[File:Shinkansen green.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Nagano Shinkansen}}}|alt={{{alt|{{{link|Nagano Shinkansen}}}}}}]] | sanyō|sanyo|s=[[File:Shinkansen blue.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Sanyō Shinkansen}}}|alt={{{alt|{{{link|Sanyō Shinkansen}}}}}}]] | tōkaidō|tokaido|to=[[File:Shinkansen blue.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Tōkaidō Shinkansen}}}|alt={{{alt|{{{link|Tōkaidō Shinkansen}}}}}}]] | tōhoku|tohoku|tu=[[File:Shinkansen green.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Tōhoku Shinkansen}}}|alt={{{alt|{{{link|Tōhoku Shinkansen}}}}}}]] | yamagata|y=[[File:Shinkansen green.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Yamagata Shinkansen}}}|alt={{{alt|{{{link|Yamagata Shinkansen}}}}}}]] | #default=[[File:BSicon LDER.svg|{{{size|17}}}px|link={{{link|Shinkansen}}}|alt={{{alt|{{{link|Shinkansen}}}}}}]] }} }} | kr={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail=[[File:Korail logo.svg|{{{size|x12}}}px|link={{{link|Korail}}}|alt={{{alt|{{{link|Korail}}}}}}]] | ktx=[[File:KTX logo.svg|{{{size|x12}}}px|link={{{link|Korea Train Express}}}|alt={{{alt|{{{link|KTX}}}}}}]] }} | ni={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail=[[File:NIR logo.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|NI Railways}}}|alt={{{alt|{{{link|NI Railways}}}}}}]] }} | nl={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail=[[File:Nederlandse spoorwegen logo.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Nederlandse Spoorwegen}}}|alt={{{alt|{{{link|Nederlandse Spoorwegen}}}}}}]] }} | my={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | ktm={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | k1={{RouteBox|1|Seremban Line|#{{KLRT color|1}}}} | k2={{RouteBox|2|Port Klang Line|#{{KLRT color|2}}}} | komuter=[[File:KTM Komuter logo.png|{{{size|24}}}px|link={{{link|KTM Komuter}}}|alt={{{alt|{{{link|KTM Komuter}}}}}}]] |#default=[[File:Ktmb_logo.svg|{{{size|22}}}px|link={{{link|Keretapi Tanah Melayu}}}|alt={{{alt|{{{link|Keretapi Tanah Melayu}}}}}}]] }} | ktmkomuter=[[File:KTM Komuter logo.png|{{{size|24}}}px|link={{{link|KTM Komuter}}}|alt={{{alt|{{{link|KTM Komuter}}}}}}]] | rapidkl=[[File:Rapid_KL_Logo.svg|{{{size|22}}}px|link={{{link|Rapid KL}}}|alt={{{alt|{{{link|Rapid KL}}}}}}]] | erl=[[File:ERL_logo.png|{{{size|18}}}px|link={{{link|Express Rail Link}}}|alt={{{alt|{{{link|Express Rail Link}}}}}}]] | rail={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | ic=[[File:BSicon BAHN.svg|{{{size|17}}}px|link={{{link|KTM Intercity}}}|alt={{{alt|{{{link|KTM Intercity}}}}}}]] | ets=[[File:BSicon LDER.svg|{{{size|17}}}px|link={{{link|KTM ETS}}}|alt={{{alt|{{{link|KTM ETS}}}}}}]] | kbg=[[File:Sinnbild Eisenbahn.svg|{{{size|17}}}px|link={{{link|Kamunting-Butterworth-Gurun Line}}}|alt={{{alt|{{{link|Kamunting-Butterworth-Gurun Line}}}}}}]] | knorth=[[File:KTM Komuter logo.png|{{{size|24}}}px|link={{{link|KTM Komuter Northern Sector}}}|alt={{{alt|{{{link|KTM Komuter Northern Sector}}}}}}]] | ksouth=[[File:KTM Komuter logo.png|{{{size|24}}}px|link={{{link|KTM Komuter Southern Sector}}}|alt={{{alt|{{{link|KTM Komuter Southern Sector}}}}}}]] | hsr=[[File:BSicon exLDER.svg|{{{size|17}}}px|link={{{link|Kuala Lumpur–Singapore High Speed Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|Kuala Lumpur–Singapore High Speed Rail}}}}}}]] | ktm=[[File:Ktmb_logo.svg|{{{size|22}}}px|link={{{link|Keretapi Tanah Melayu}}}|alt={{{alt|{{{link|Keretapi Tanah Melayu}}}}}}]] | ktmk=[[File:KTM Komuter logo.png|{{{size|24}}}px|link={{{link|KTM Komuter}}}|alt={{{alt|{{{link|KTM Komuter}}}}}}]] | rapidkl=[[File:Rapid_KL_Logo.svg|{{{size|22}}}px|link={{{link|Rapid KL}}}|alt={{{alt|{{{link|Rapid KL}}}}}}]] }} | railic=[[File:BSicon BAHN.svg|{{{size|17}}}px|link={{{link|KTM Intercity}}}|alt={{{alt|{{{link|KTM Intercity}}}}}}]] | railets=[[File:BSicon LDER.svg|{{{size|17}}}px|link={{{link|KTM ETS}}}|alt={{{alt|{{{link|KTM ETS}}}}}}]] | railkbg=[[File:Sinnbild Eisenbahn.svg|{{{size|17}}}px|link={{{link|Kamunting-Butterworth-Gurun Line}}}|alt={{{alt|{{{link|Kamunting-Butterworth-Gurun Line}}}}}}]] | railknorth=[[File:KTM Komuter logo.png|{{{size|24}}}px|link={{{link|KTM Komuter Northern Sector}}}|alt={{{alt|{{{link|KTM Komuter Northern Sector}}}}}}]] | railksouth=[[File:KTM Komuter logo.png|{{{size|24}}}px|link={{{link|KTM Komuter Southern Sector}}}|alt={{{alt|{{{link|KTM Komuter Southern Sector}}}}}}]] | railhsr=[[File:BSicon exLDER.svg|{{{size|17}}}px|link={{{link|Kuala Lumpur–Singapore High Speed Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|Kuala Lumpur–Singapore High Speed Rail}}}}}}]] | ferrypk=[[File:BSicon BOOT.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Port Klang International Passenger Terminal}}}|alt={{{alt|{{{link|Port Klang International Passenger Terminal}}}}}}]] | ferrypg=[[File:BSicon BOOT.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Penang Ferry Service}}}|alt={{{alt|{{{link|Penang Ferry Service}}}}}}]] | air={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | klia=[[File:BSicon FLUG.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Kuala Lumpur International Airport}}}|alt={{{alt|{{{link|Kuala Lumpur International Airport}}}}}}]] | klia2=[[File:BSicon FLUG.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Kuala Lumpur International Airport#klia2}}}|alt={{{alt|{{{link|Kuala Lumpur International Airport#klia2}}}}}}]] | sbg=[[File:BSicon FLUG.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Sultan Abdul Aziz Shah Airport}}}|alt={{{alt|{{{link|Sultan Abdul Aziz Shah Airport}}}}}}]] }} | airklia=[[File:BSicon FLUG.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Kuala Lumpur International Airport}}}|alt={{{alt|{{{link|Kuala Lumpur International Airport}}}}}}]] | airklia2=[[File:BSicon FLUG.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Kuala Lumpur International Airport#klia2}}}|alt={{{alt|{{{link|Kuala Lumpur International Airport#klia2}}}}}}]] | airsbg=[[File:BSicon FLUG.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Sultan Abdul Aziz Shah Airport}}}|alt={{{alt|{{{link|Sultan Abdul Aziz Shah Airport}}}}}}]] | bus={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | federal|fd=[[File:Aiga bus on red circle.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|BRT Federal Line}}}]] | lcct=[[File:Bus-logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|klia2}}}|alt={{{alt|{{{link|klia2}}}}}}]] | pudu=[[File:BSicon BUS.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Pudu Sentral}}}|alt={{{alt|{{{link|Pudu Sentral}}}}}}]] | sunway|sw=[[File:Aiga bus on green circle.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|BRT Sunway Line}}}]] | tbs=[[File:BSicon BUS.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Terminal Bersepadu Selatan}}}|alt={{{alt|{{{link|Terminal Bersepadu Selatan}}}}}}]] }} | buslcct=[[File:Bus-logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|klia2}}}|alt={{{alt|{{{link|klia2}}}}}}]] | buspudu=[[File:BSicon BUS.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Pudu Sentral}}}|alt={{{alt|{{{link|Pudu Sentral}}}}}}]] | bustbs=[[File:BSicon BUS.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Terminal Bersepadu Selatan}}}|alt={{{alt|{{{link|Terminal Bersepadu Selatan}}}}}}]] | go={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | klb=[[File:MadridMetro-EMT.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Go KL City Bus}}}]] | klg=[[File:MadridMetro-BusInterurbano.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Go KL City Bus}}}]] | klp=[[File:MadridMetro-LargoRecorrido.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Go KL City Bus}}}]] | klr=[[File:MadridMetro-BusUrbano.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Go KL City Bus}}}]] }} | 1|ktmk1={{RouteBox|1|Seremban Line|#{{KLRT color|1}}}} | 2|ktmk2={{RouteBox|2|Port Klang Line|#{{KLRT color|2}}}} | 3|rkl1={{RouteBox|3|Ampang Line|#{{KLRT color|3}}}} | 4|rkl2={{RouteBox|4|Sri Petaling Line|#{{KLRT color|4}}}} | 5|rkl3={{RouteBox|5|Kelana Jaya Line|#{{KLRT color|5}}}} | 6|erl1={{RouteBox|6|KLIA Ekspres|#{{KLRT color|6}}}} | 7|erl2={{RouteBox|7|KLIA Transit|#{{KLRT color|7}}}} | 8|rkl4={{RouteBox|8|KL Monorail|#{{KLRT color|8}}}} | 9|rkl5={{RouteBox|9|Sungai Buloh-Kajang Line|#{{KLRT color|9}}}} | 10|rkl6={{RouteBox|10|Bandar Utama-Klang Line|#{{KLRT color|10}}}} | 11|rkl7={{RouteBox|11|Sungai Buloh-Serdang-Putrajaya Line|#{{KLRT color|11}}}} | 12|rkl8={{RouteBox|12|MRT Circle Line|#{{KLRT color|12}}}} | blue|goklb=[[File:MadridMetro-EMT.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Go KL City Bus}}}]] | green|goklg=[[File:MadridMetro-BusInterurbano.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Go KL City Bus}}}]] | purple|goklp=[[File:MadridMetro-LargoRecorrido.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Go KL City Bus}}}]] | red|goklr=[[File:MadridMetro-BusUrbano.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Go KL City Bus}}}]] | federal|brtfd=[[File:Aiga bus on red circle.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|BRT Federal Line}}}]] | sunway|brtsw=[[File:Aiga bus on green circle.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|BRT Sunway Line}}}]] }} | pt={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail=[[File:Logo CP 2.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Comboios de Portugal}}}|alt={{{alt|{{{link|Comboios de Portugal}}}}}}]] }} | ru={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail=[[File:BSicon BAHN.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Russian Railways}}}|alt={{{alt|{{{link|Russian Railways}}}}}}]] }} | sg={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | bp|l1={{RouteBox|BPLRT|Bukit Panjang LRT Line|#748477}} | cc|m4={{RouteBox|CCL|Circle MRT Line|#FF9A00}} | cr|ci|m8={{RouteBox|CRL|Cross Island MRT Line|#01a0b1}} | dt|m5={{RouteBox|DTL|Downtown MRT Line|#0354A6}} | ew|m2={{RouteBox|EWL|East West MRT Line|#009530}} | jr|m7={{RouteBox|JRL|Jurong Region MRT Line|#ffcc00}} | ne|m3={{RouteBox|NEL|North East MRT Line|#9016B2}} | ns|m1={{RouteBox|NSL|North South MRT Line|#DC241F}} | pg|l3={{RouteBox|PGLRT|Punggol LRT Line|#748477}} | sk|l2={{RouteBox|SKLRT|Sengkang LRT Line|#748477}} | te|m6={{RouteBox|TEL|Thomson-East Coast MRT Line|#734538}} }} | tw={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail=[[File:TRA Logo.svg|{{{size|18x18}}}px|link={{{link|Taiwan Railways Administration}}}|alt={{{alt|{{{link|Taiwan Railways Administration}}}}}}]] | thsr=[[File:Taiwan High Speed Rail Logo(Log Only).svg|{{{size|18x18}}}px|link={{{link|Taiwan High Speed Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|Taiwan High Speed Rail}}}}}}]] | airport=[[File:Taoyuan International Airport MRT Logo(Logo Only).svg|{{{size|18x18}}}px|link={{{link|Taoyuan International Airport MRT}}}|alt={{{alt|{{{link|Taoyuan International Airport MRT}}}}}}]] | cbrt=[[File:Chiayi Bus Rapid Transit Logo(Logo Only).svg|{{{size|18x18}}}px|link={{{link|Chiayi Bus Rapid Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|Chiayi Bus Rapid Transit}}}}}}]] | gondola=[[File:Maokong Gondola Logo(Logo Only).svg|{{{size|18x18}}}px|link={{{link|Maokong Gondola}}}|alt={{{alt|{{{link|Maokong Gondola}}}}}}]] | kmrt=[[File:Kaohsiung Mass Rapid Transit Logo(Logo Only).svg|{{{size|18x18}}}px|link={{{link|Kaohsiung Mass Rapid Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|Kaohsiung Mass Rapid Transit}}}}}}]] | trts=[[File:Taipei Metro Logo(Logo Only).svg|{{{size|18x18}}}px|link={{{link|Taipei Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Taipei Metro}}}}}}]] | tym=[[File:Taoyuan Metro logo seal only.svg|{{{size|18x18}}}px|link={{{link|Taoyuan Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Taoyuan Metro}}}}}}]] }} | ae={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | er={{RouteBox|ER|Etihad Rail|#748477}} }} | us={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail=[[File:BSicon TRAIN3.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Rail transportation in the United States#Passenger railroads}}}|alt={{{alt|{{{link|US Passenger rail transport}}}}}}]] | amtrak=[[File:BSicon LOGO Amtrak2.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Amtrak}}}|alt={{{alt|{{{link|Amtrak}}}}}}]] | amtrakbus=[[File:BSicon LOGO Amtrak2.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Amtrak Thruway Motorcoach}}}|alt={{{alt|{{{link|Amtrak}}}}}}]] | csx | csxt =[[File:CSX transp logo.svg|{{{size|x14}}}px|link={{{link|CSX Transportation}}}|alt={{{alt|{{{link|CSX Transportation}}}}}}]] | greyhound=[[File:Greyhound small logo.png|{{{size|20}}}px|link={{{link|Greyhound Lines}}}|alt={{{alt|{{{link|Greyhound Lines}}}}}}]] }} <!-- DEFAULT --> | #default = '''Add→{{tl|rail-interchange}}''' }}<noinclude>{{documentation|content= {{Rail-interchange/doc}} * [[Template:Rail-interchange/doc/AR|Argentina]] * [[Template:Rail-interchange/doc/AT|Austria]] * [[Template:Rail-interchange/doc/AU|Australia]] * [[Template:Rail-interchange/doc/BE|Belgium]] * [[Template:Rail-interchange/doc/BR|Brazil]] * Bulgaria: {{Rail-interchange 3166|BG}} * [[Template:Rail-interchange/doc/CA|Canada]] * [[Template:Rail-interchange/doc/CL|Chile]] * [[Template:Rail-interchange/doc/CN|Mainland China and Hong Kong]] * [[Template:Rail-interchange/doc/CZ|Czech Republic]] * [[Template:Rail-interchange/doc/DK|Denmark]] * [[Template:Rail-interchange/doc/FR|France]] * [[Template:Rail-interchange/doc/DE|Germany]] * [[Template:Rail-interchange/doc/GR|Greece]] * [[Template:Rail-interchange/doc/HU|Hungary]] * [[Template:Rail-interchange/doc/IN|India]] * [[Template:Rail-interchange/doc/ID|Indonesia]] * [[Template:Rail-interchange/doc/IE|Ireland]] * [[Template:Rail-interchange/doc/JP|Japan]] * [[Template:Rail-interchange/doc/MY|Malaysia]] * [[Template:Rail-interchange/doc/NL|The Netherlands]] * [[Template:Rail-interchange/doc/PH|The Philippines]] * [[Template:Rail-interchange/doc/PL|Poland]] * [[Template:Rail-interchange/doc/PT|Portugal]] * [[Template:Rail-interchange/doc/QA|Qatar]] * [[Template:Rail-interchange/doc/RO|Romania]] * [[Template:Rail-interchange/doc/RU|Russia]] * [[Template:Rail-interchange/doc/SA|Saudi Arabia]] * [[Template:Rail-interchange/doc/SG|Singapore]] * [[Template:Rail-interchange/doc/KR|South Korea]] * [[Template:Rail-interchange/doc/ES|Spain]] * [[Template:Rail-interchange/doc/SE|Sweden]] * [[Template:Rail-interchange/doc/CH|Switzerland]] * [[Template:Rail-interchange/doc/TH|Thailand]] * [[Template:Rail-interchange/doc/TK|Turkey]] * [[Template:Rail-interchange/doc/UA|Ukraine]] * [[Template:Rail-interchange/doc/AE|United Arab Emirates]] * [[Template:Rail-interchange/doc/UK|United Kingdom]] * [[Template:Rail-interchange/doc/US|United States]] This may need switching to [[Wikipedia:Template limits#A template for each array element]]. }}</noinclude> fqm3x0wirboh5b5c93syt9tug128c47 တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားများ 0 63943 880941 880833 2025-07-08T13:43:54Z Ninjastrikers 22896 MOS 880941 wikitext text/x-wiki {{Infobox language family |name=Sino-Tibetan |region=[[အရှေ့အာရှ]], [[အရှေ့တောင်အာရှ]], [[တောင်အာရှ]] |familycolor=Sino-Tibetan |family = ဘာသာစကား မိသားစုများ၏ ပင်မဘာသာစကားတစ်ခု |child1=Some 40 well-established low-level groups (see [[#Van Driem (2011)|Van Driem (2011)]], some of which may not belong to Sino-Tibetan at all |child2=Many proposed higher-level groupings |child3=Traditional division: |child4=[[Sinitic languages|Sinitic]] vs. the rest ([[Tibeto-Burman languages|Tibeto-Burman]]) |iso2=sit |iso5=sit |glotto=sino1245 |glottofoot=no |glottorefname=Sino-Tibetan |map=SinoTibetanLanguagesInBranches.png |mapcaption=The extension of various branches of Sino-Tibetan }} '''တရုတ်-တိဗက်'''(Sino-Tibetan) ဟူ၍လည်းကောင်း '''ထရန်စ်-ဟိမာလေးယန်း''' ဟူ၍လည်းကောင်း ခေါ်ဆိုကြသည်။ တရုတ်-တိဗက်ဘာသာစကားအုပ်စုသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် အကြီးဆုံးနှင့် အဓိကအကျဆုံး ဘာသာစကားမိသားစုများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်ပြီး တရုတ်ပြည်၊ တိဗက်ဒေသနှင့် အရှေ့တောင်အာရှတွင် လူဦးရေ များစွာအသုံးပြုကြသည်။ ဤအုပ်စုတွင်ပါဝင်သော ဘာသာစကားအုပ်စုများသည် မျိုးရိုးဗီဇ (genetic) အရ ဆက်စပ်မှုများရှိကြသည်။ Proto-Sino-Tibetan (မူလတရုတ်-တိဗက်ဘာသာ)သည် နှစ် ၄၀၀၀ - ၆၀၀၀ မျှအကြာက တောင်ပိုင်းတရုတ်ဒေသ၌ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်ဟု ယူဆကြသည်။တရုတ်၊ တိဗက်၊ ဗမာ စသည်တို့သည် ဤ မူလဘာသာမှ ကွဲထွက်လာသည်။ Sino-Tibetan ဘာသာစကားများသည် ယခင်က တူညီသော မူလဘာသာစကား (proto-language)ပြောဆိုသူ လူမျိုးအုပ်စုကြီး တစ်ခုမှ ကွဲထွက်လာသည်ဟု ယူဆကြသည်။အသံပြောင်းလဲမှုများ၊ သဒ္ဒါတူညီမှုများ၊ မူလစကားလုံးများတွင် တူညီမှုများ တွေ့နိုင်သည်။ ==ဘာသာစကားအုပ်စုခွဲခြားခြင်း== ===တရုတ်နွယ်အုပ်စု=== * မန်ဒရင်း/ဖုထုံးဟွာ (စံတရုတ်ဘာသာစကား) * ကွမ်တုံ ( ကွမ်တုန်းပြည်နယ်၊ ဟောင်ကောင်) * ဟက်ကာ ( ကွမ်တုန်းပြည်နယ်နှင့်ဖူကျန့်ပြည််နယ်) * ဝူ ( ရှန့်ဟိုင်ဒေသ) * မင် (ဖူကျန့်) * ရှန်း, ဂျင်, ပင်ဟွာ, ဟွေ့ကျိုး ===တိဗက်-ဗမာ အုပ်စု)=== * တိဗက်အုပ်စု – e.g., တိဗက် (Amdo, Kham) , ဘူတန် (Dzongkha) * လိုလို-ဗမာ (Burmo-Qiangic) – e.g., ဗမာနှင့် ဗမာအုပ်စုဝင်များ , ယီ(လိုလို), လီဆူ ( ယူနန်ကုန်းမြင့်ဒေသမှ ဧရာဝတီမြစ်ဝှမ်းလွင်ပြင်တလျှောက်) * ကရင်အုပ်စု – e.g., စကောကရင်,ပိုးကရင်,ကရင်နီ,ပအိုဝ်း (ထိုင်း-မြန်မာ နယ်ခြား တောင်တန်းဒေသ) * Qiangic အုပ်စု – e.g., Qiang , Pumi, Muya, Ersu (တရုတ်နိုင်ငံစီချွမ်ပြည်နယ်အနောက်ပိုင်းဒေသများ) * နာဂ, ကူကီး-ချင်း – e.g., ကသည်း, နာဂ, ကူကီး, ဇိုမီ (အရှေ့မြောက် အိန္ဒိယ, မြန်မာနိုင်ငံအနောက်ပိုင်းချင်းတောင်တန်းနှင့် နာဂဒေသ) * နုံ အုပ်စု – ရဝမ် , ထရုမ်း (ကချင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းဒေသ) * Sal အုပ်စု – e.g., ဂျိန်းဖော့, ဇိုင်းဝါး,လရှီ (မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းဒေသ) * Tami အုပ်စု – e.g., Galo, Apatani, Nyishi (အိန္ဒိယ Arunachal Pradesh ပြည်နယ် / တရုတ် South Tibet ဒေသ) * Bodic အုပ်စု – e.g., Tamang, Gurung, Magar (နီပေါနိုင်ငံ အရှေ့နှင့် မြောက်ပိုင်း) တရုတ်-တိဗက်နွယ် [[ဘာသာစကား]]များတွင် ဘာသာစကား ၄၀၀ ကျော်ပါဝင်ပြီး [[အရှေ့အာရှ]]၊ [[အရှေ့တောင်အာရှ]]နှင့် [[တောင်အာရှ]]ဒေသများတွင် ပြောဆို အသုံးပြုကြသည်။ [[အင်ဒို-ယူရိုပီယန် ဘာသာစကားများ]]ပြီးလျှင် ဒုတိယမြောက် အသုံးပြုသူ အများဆုံးရှိသည့် ဘာသာစကားများ ဖြစ်သည်။ တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားများတွင် မိခင်ဘာသာစကားအဖြစ် အများဆုံးသော ဘာသာစကားများမှာ [[တရုတ်ဘာသာစကား]] အမျိုးမျိုး(သုံးစွဲသူ ၁.၂ ဘီလီယံ)၊ [[မြန်မာဘာသာစကား|ဗမာ ဘာသာစကား]](သုံးစွဲသူ ၃၅ သန်းကျော်) နှင့် [[တိဗက်|တိဗက်ဘာသာစကား]] (သုံးစွဲသူ ၈ သန်း) တို့ဖြစ်ကြသည်။ တရုတ်-တိဘက်နွယ် ဘာသာစကား အတော်များများကို ဝေးလံသော တောင်ပေါ်ဒေသများတွင်ရှိသော လူမျိုးစုလေးများက ပြောဆိုလျက် ရှိကြပြီး ယင်းတို့နှင့်ပက်သက်သော မှတ်တမ်းမှတ်ရာများ နည်းပါးသည်။ ဘာသာစကားများကို အုပ်စုခွဲရာတွင် အနိမ့်ပိုင်းအဆင့် အုပ်စုများကို ကောင်းစွာသတ်မှတ်ခွဲခြားထားပြီး ဖြစ်သော်လည်း အမြင့်ပိုင်း အုပ်စုဖွဲ့စည်းပုံမှာ ရှင်းလင်းမှု မရှိသေးပါ။ ဤ[[ဘာသာစကား မိသားစု]]ကြီးကို တရုတ်နွယ် ဘာသာစကားများအုပ်စု(Sinitic) နှင့် [[တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|တိဘက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ]]အုပ်စု(Tibeto-Burman) ဟူ၍ ကိုင်းခွဲနှစ်မျိုးဖြင့် သတ်မှတ် ဖော်ပြလေ့ ရှိသော်လည်း တရုတ်နွယ် မဟုတ်သော ဘာသာစကားများ၏ မူလအစနှင့် ပတ်သက်၍ ရှင်းလင်းတင်ပြထားခြင်း လုံးဝမရှိသေးသလို ဤသို့ခွဲခြားခြင်းကို လက်မခံသော သုတေသနပညာရှင် ဦးရေမှာလည်း ပိုမိုများပြားလာသည်။ ==သမိုင်းကြောင်း== တရုတ်၊ တိဗက်၊ ဗမာနှင့် အခြား ဘာသာစကားများအကြား ဆက်စပ်မှုကို ၁၉ ရာစုအစောပိုင်းတွင် ပထမဆုံးအကြိမ် စတင်၍ အဆိုပြုခဲ့ပြီး ယခုအခါ ကျယ်ပြန့်စွာ လက်ခံထားပြီး ဖြစ်သည်။ ကနဦးတွင် စာပေယဉ်ကျေးမှု ရှည်ကြာခိုင်မာသော ယဉ်ကျေးမှု လူ့အဖွဲ့အစည်းများ၏ ဘာသာစကားများကိုသာ ဦးတည်ခဲ့ရာ နောက်တွင် အသုံးပြုမှုနည်းပါးသော၊ အချို့ဆိုလျှင် စာပေအရေးအသား မကြာသေးမီကမှ ပေါ်ပေါက်ခဲ့သော၊ စာပေအရေးအသား မရှိသော ဘာသာစကားများကိုပါ ထည့်သွင်းလာခဲ့သည်။ မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ [[အင်ဒို-ယူရိုပီယန် ဘာသာစကားများ|အင်ဒို-ယူရိုပီယန်]](အိန္ဒိယ-ဥရောပနွယ်) နှင့် [[ဩစထြိုအေးရှားတစ် ဘာသာစကားများ|ဩစထြိုအေးရှားတစ်]] လေ့လာမှုများနှင့် ယှဉ်လျှင် တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကား မိသားစုသည် အုပ်စုဖွဲ့စည်းပုံ တည်ဆောက်မှုပိုင်းတွင် များစွာအားနည်းသည်။ အခက်ခဲများမှာ ဘာသာစကား အမျိုးအစား လွန်စွာများပြားစုံလင်မှု၊ အများစုတွင် စကားလုံးပုံပြောင်းမှု မရှိခြင်းနှင့် ဘာသာစကားခြင်း ထိတွေ့ရောယှက်မှု များပြားခြင်း စသည်တို့ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် လူပြောနည်းသော ဘာသာစကား အများအပြားမှာ သွားရောက်ရန် ခက်ခဲသော တောင်ထူထပ်သည့် ဒေသများတွင် ရှိကြသည့်အပြင် ၎င်းဒေသများသည် ပြဿနာရှိသော နယ်ခြားဒေသများလည်း ဖြစ်နေတတ်သည်။ ===ကနဦးလေ့လာမှု=== ၁၈ ရာစုအတွင်း ပညာရှင်အတော်များများသည် ရှည်လျားသည့် စာပေရေးသားမှု သမိုင်းကြောင်းများ ရှိကြသည့် တိဗက်ဘာသာစကားနှင့် ဗမာ ဘာသာစကားများကြား ဆက်နွယ်မှုရှိကြောင်း စတင်သတိပြုမိခဲ့ကြသည်။ ထို့နောက် အိန္ဒိယမြောက်ပိုင်းနှင့် အရှေ့တောင်အာရှရှိ တောင်ပေါ်ဒေသများရှိ အခြားသော စာပေအရေးအသား မရှိသေးသည့် ဘာသာစကား အတော်များများသည် အဆိုပါ တိဗက်နှင့် ဗမာ ဘာသာစကားများနှင့် ဆက်စပ်မှုရှိကြောင်း သိရှိလာသည်။ ၁၈၅၆ ခုနှစ်တွင် ''ဂျိမ်းစ် ရစ်ချက်ဆန် လိုဂန်'' က အဆိုပါ ဘာသာစကားများကို [[တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ]]အုပ်စု (Tibeto-Burman)ဟု စတင်သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ ၎င်းကပင် [[ကရင်ဘာသာစကား]]ကို ဤအုပ်စုအတွင်းသို့ ၁၈၅၈ ခုနှစ်တွင် ထည့်သွင်းခဲ့သည်။ ၁၉ ရာစုနှစ် အလယ်ပိုင်းတွင် လိုဂန်နှင့် အခြားပညာရှင်များက အရှေ့တောင်အာရှရှိ အင်ဒို-ချိုင်းနိစ် ဘာသာစကားများကို လေ့လာမှုပြုလုပ်ခဲ့ပြီး [[ဘာသာစကား မိသားစု]] လေးစုကိုဖော်ထုတ်ခဲ့သည်။ ၎င်းတို့မှာ တိဗက်တို-ဘားမန်း၊ [[တိုင်လူမျိုး|တိုင်]]၊ [[မွန်-ခမာ ဘာသာစကားများ|မွန်-ခမာ]] နှင့် မလေးယို-ပိုလီနီးရှန်း ဟူ၍ဖြစ်သည်။ ၁၈၅၆ ခုနှစ်တွင် ဂျူးလိယက် ကလာပရိုသ် က ဗမာ၊ တိဗက်နှင့် တရုတ် ဘာသာစကားများ အားလုံးသည် အခြေခံ အသုံးအနှုန်းစကားလုံးများတွင် တူညီမှုများ ရှိသော်လည်း [[ထိုင်းဘာသာစကား|ထိုင်း]]၊ [[မွန်ဘာသာစကား|မွန်]] နှင့် [[ဗီယက်နမ်ဘာသာစကား|ဗီယက်နမ်]] ဘာသာစကားများမှာ လုံးဝကွဲပြားခြားနားမှုရှိကြောင်း မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။ ===ရှာဖာနှင့် ဘန်နီဒစ်=== ၁၉၃၅ ခုနှစ်တွင် မနုဿဗေဒပညာရှင် ''အဲလ်ဖရက် ကရိုးဘာ''က တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဝေါဟာရဗေဒ ပရောဂျက်တစ်ခုကိုစတင်ခဲ့ပြီး ''ဘာကလေ''ရှိ ကယ်လီဖိုးနီးယားတက္ကသိုလ်တွင် အခြေစိုက်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၃ နှောင်းပိုင်းအထိ ပရောဂျက်ကို ''ရောဘတ် ရှာဖာ''က ဦးစီးခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် ''ပေါလ် ကေ ဘန်နီဒစ်'' က ဆက်လက်ဦးစီးခဲ့သည်။ ၎င်းတို့၏ လမ်းညွှန်မှုဖြင့် ဘာသာဗေဒပညာရှင်မဟုတ်သော ဝန်ထမ်း ၃၀ က တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားများ နှင့် ပတ်သက်သော မှတ်တမ်းမှတ်ရာများ ရနိုင်သမျှအားလုံးကို စုဆောင်းခဲ့သည်။ ပရောဂျက်၏ ရလဒ်မှာ တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာဗေဒ ဟု အမည်ပေးထားသည့် အတွဲ ၁၅ တွဲပါဝင်သည့် မှတ်တမ်းကြီး ဖြစ်သည်။ ၎င်းမှတ်တမ်းကြီးကို မည်သည့်အခါမှ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခြင်း မပြုခဲ့သော်လည်း ၎င်းစာတမ်းမှ အချက်အလက်များကို ''ရှာဖာ''နှင့် ''ဘန်နီဒစ်တို့'' ရေးသားသည့် တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားဆိုင်ရာ စာတမ်းများတွင် အသုံးပြုခဲ့သည်။ ''ဘန်နီဒစ်သ''ည် သူ၏ သုတေသနလုပ်ငန်း၏ လက်ရေးစာမူများကို ၁၉၄၁ တွင် အပြီးသတ်ရေးသားခဲ့သည်။ သို့သော် ၁၉၇၂ ခုနှစ်အထိ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခြင်း မပြုခဲ့ပေ။ သူသည် [[ဘာသာစကား မိသားစု]] ဖြန့်ဝေပုံဇယားကြီး တစ်ခုလုံးကို တည်ဆောက်မည့်အစား အဓိက ဘာသာစကားကြီး ငါးခုကိုနှိုင်းယှဉ်လေ့လာခြင်း၊ တခါတရံ အခြား ဘာသာစကားများဖြင့် နှိုင်းယှဉ် လေ့လာခြင်းများ ဆောင်ရွက်ပြီး ရှေးဦး-တိဗက်တို-ဘားမန်း ဘာသာစကား လေ့လာချက်ကို တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ ===အရေးစနစ်ရှိသော ဘာသာစကားများကို လေ့လာခြင်း=== ရှေးဟောင်း တရုတ်ဘာသာစကား သည် ရှေးအကျဆုံး မှတ်တမ်းရှိသည့် တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကား ဖြစ်ပြီး ဘီစီ ၁၂၀၀ ခန့်မှ စတင်တည်ရှိခဲ့ပြီး ဘီစီ ပထမရာစုနှစ်မစတင်ကာ အရေးမှတ်တမ်းများ များပြားစွာ ရှိသည်။ သို့သော် တရုတ်စာသည် အက္ခရာစနစ် မဟုတ်ပါ။ ထို့ကြောင့် ပညာရှင်များသည် ရှေးဟောင်း တရုတ်ဘာသာစကား အသံထွက်စနစ်ကို သိရှိနိုင်ရန်အတွက် အလယ်ခေတ် တရုတ်အဘိဓာန်များမှ တရုတ်စာအတွက် ဖိုနက်တစ် ဖော်ပြချက်များနှင့် ရှေးခေတ် ကဗျာများမှ ကာရံစနစ်များကို လေ့လာပြီး ပြန်လည် တည်ဆောက်ဖော်ထုတ်ခဲ့ရသည်။ ပထမဆုံး ပြီးပြည့်စုံသည့် ပြန်လည်ဆောက်မှုမှာ ဘားနက် ကားဂရန်၏ Grammata Serica Recensa အမည်ရသည့် စာအုပ်ဖြစ်ပြီး ဘန်နီဒစ်နှင့် ရှာဖာတို့က အသုံးပြုခဲ့ကြသည်။ သို့သော် ၎င်းတွင် အသံများစွာသည် အစီအစဉ်မကျသည့်အတွက် အသုံးပြုရန် ခက်ခဲသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ပညာရှင်များသည် ကားဂရန်၏ ဆောင်ရွက်ချက်များကို အခြားအရင်းအမြစ်များဖြင့် ပေါင်းစပ်၍ ပိုမိုကောင်းမွန်အောင် ပြုပြင်ခဲ့ကြသည်။ အချို့ အဆိုပြုချက်တွေဟာ အရင်းအမြစ်တူတဲ့ အခြား တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားတွေကနေ ရယူခဲ့တာ ဖြစ်ပေမယ့် တရုတ်ဘာသာစကား စစ်စစ်ဖြစ်တဲ့ အထောက်အထားတွေကိုလည်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။ ဥပမာ အားဖြင့်ဆိုလျှင် ကားဂရန်က သရသံ ၁၅ ခု သတ်မှတ်ခဲ့ရာမှာ နီကိုလတ် ဘော့မန်က တိဗက်ဘာသာစကားနဲ့ နှိုင်းယှဉ်လေ့လာပြီး သရသံ ၆ ခုထိ လျှော့ချခဲ့ပါတယ်။ နိုင်ငံခြားအမည်တွေကို တရုတ်ဘာသာနဲ့ ရေးသားခဲ့တဲ့ မှတ်တမ်းတွေကို လေ့လာခြင်းဖြင့်လည်း ရှေးခေတ် အသံတွေကို မှန်းဆဖို့ အထောက်အကူ ပြုသည်။ ရှေးဟောင်း တရုတ်ဘာသာစကားသည် နိမ့်မြင့်သံမခွဲခြားသော ဘာသာစကားဖြစ်ပြီး အလယ်ခေတ် တရုတ်ဘာသာစကားမှ နိမ့်မြင့်သံများသည် နောက်ဆုံးရှိ ဗျည်းသံများမှ ဖွံ့ဖြိုးလာသည်ဟု ပညာရှင် အတော်များများက ယုံကြည်လာကြသည်။ တိဗက်ဘာသာစကားမှာတော့ ၇ ရာစုနှစ်အလယ်ပိုင်း တိဗက်အင်ပါယာ ခေတ်ကနေစပြီး များပြားတဲ့ အရေးအသား မှတ်တမ်းတွေ ရှိသည်။ အစောဆုံး မြန်မာစာ အရေးအသားမှာ ၁၂ ရာစုနှစ် [[မြစေတီကျောက်စာ]]တစ်ခုသာဖြစ်ပြီး အကန့်အသတ်ရှိနေသည်။ သို့သော် ၎င်းနောက်တွင် စာပေအရေးအသား အထောက်အထားများ များစွာတိုးတက်လာခဲ့သည်။ ၎င်းဘာသာစကား နှစ်ခုလုံးသည် [[အိန္ဒိယ]] ရှေးဟောင်း [[ဗြာဟ္မီအရေးအသား]]ကို အခြေခံသည့် အက္ခရာစနစ်ဖြင့် ရေးသားသည်။ ၁၁ ရာစုနှစ်မှ ၁၃ ရာစုနှစ် အထိ ထွန်းကားခဲ့သော [[တောင်ဂွတ်အင်ပါယာ]]မှ <big>တောင်ဂွတ်ဘာသာစကား</big>တွင်လည်း များပြားသော မှတ်တမ်းများ ရှိသည်။ တောင်ဂွတ်ဘာသာစကားကို တရုတ်စာ အရေးအသားမှ ဖန်တီးယူထားသော ပုံစာအရေးစနစ်ဖြင့် မှတ်တမ်းများ ရှိသည်။ သို့သော် ယခုအခါတွင် ဘာသာပြန်ခြင်းအတွက် အခက်အခဲများစွာ ရှိနေသည်။ Gong Hwang Cherng သည် ရှေးဟောင်း တရုတ်ဘာသာစကား၊ တိဗက်ဘာသာစကား၊ ဗမာဘာသာစကားနဲ့ တောင်ဂွတ်ဘာသာစကားများကို နှိုင်းယှဉ်လေ့လာပြီး ၎င်းဘာသာစကားများကြား အသံ ဆက်စပ်မှုများကို ဖော်ထုတ်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။ ==အတန်းအစားခွဲခြားခြင်း== တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကား မိသားစုကြီး၏ အနိမ့်ပိုင်း ကိုင်းခွဲများ၊ အဓိကအားဖြင့် [[လိုလို-ဗမာ]] ကိုင်းခွဲအား ခိုင်မာစွာ ပြန်လည်တည်ဆောက် ထားရှိပြီး ဖြစ်သည်။ သို့သော် [[ရှေးဦး-တရုတ်-တိဗက်နွယ်]] အပိုင်းတွင် ခိုင်မာမှု မရှိသေးဘဲ အမြင့်ပိုင်း ဖွဲ့စည်းပုံမှာလည်း မရှင်းလင်းသေးပါ။ ===လီ (၁၉၃၇)=== ===ဘန်နီဒစ် (၁၉၄၂)=== :တရုတ်-တိဗက်နွယ် :* တရုတ် :* တိဗက်တို-ကရင် :** ကရင် :** တိဗက်တို-ဘာမန်း ===ရှာဖာ(၁၉၅၅)=== :တရုတ်-တိဗက်နွယ် :* စီနီတစ် :* ဒိုင်ရစ် :* ဘိုဒစ် :*ဘားမစ် :*ဘာရစ် :*ကရန်နစ် ===မာတီဆော့ဖ်(၁၉၇၈)=== :တရုတ်-တိဗက်နွယ် :* တရုတ် :* တိဗက်တို-ဘားမန်း ===စတာရိုစတင်း(၁၉၉၆)=== :တရုတ်-တိဗက်နွယ်(အဆို-၁) :* စီနို-ကီရန်တီ :* တိဗက်တို-ဘားမန်း :တရုတ်-တိဗက်နွယ်(အဆို-၂) :* တရုတ် :* ကီရန်တီ :* တိဗက်တို-ဘားမန်း ===ဘလန့်ချ် နှင့် ပို့စ်=== ==အမျိုးအစားဗေဒ== ===စကားလုံးအစီအစဉ်=== တရုတ်၊ ကရင်နှင့် ပိုင် ဘာသာစကားများမှအပ အခြားသော တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားများ သည် ပုံမှန်အားဖြင့် '''ကံ-ကြိယာ''' အစီအစဉ်ပုံစံ ဖြစ်သည်။ ပညာရှင်အများစုက ၎င်းပုံစံသည် မူလအစ အစီအစဉ်ပုံစံပင်ဖြစ်ပြီး တရုတ်၊ ကရင်နှင့် ပိုင် ဘာသာစကားများမှာ နီးစပ်သော အခြား ပတ်ဝန်းကျင်ဘာသာစကားများ၏ လွှမ်းမိုးမှုကြောင့် '''ကတ္တား-ကြိယာ-ကံ''' ပုံစံအစီအစဉ်သို့ ပြောင်းလဲသွားခြင်း ဖြစ်မည်ဟု ပညာရှင် အများစုက ယူဆကြသည်။ မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ တရုတ်နှင့် ပိုင် ဘာသာစကားများတွင် [[နာမ်]]ကို အထူးပြုလိုသည့် စာပိုဒ်အား နာမ်၏ ရှေ့တွင် ထည့်သွင်းသည့် ပုံစံမှာ ကြိယာ-ကံ အစီအစဉ်ပုံစံရှိသည့် အခြားသော ကမ္ဘာ့ ဘာသာစကားများ အားလုံးနှင့် လုံးဝ ကွဲပြားနေသည်။ ===ပုံပြောင်းခြင်းဗေဒ=== ==စကားလုံးအသုံးအနှုန်း== ==လူမျိုးများနှင့် ဘာသာစကားများ== [[ကဏ္ဍ:ဘာသာစကား မိသားစုများ]] tk37301sj47mlh74gqmw3p96r5gfytg 881011 880941 2025-07-09T04:48:20Z EricOng77 132463 881011 wikitext text/x-wiki {{Infobox language family |name=Sino-Tibetan |region=[[အရှေ့အာရှ]], [[အရှေ့တောင်အာရှ]], [[တောင်အာရှ]] |familycolor=Sino-Tibetan |family = ဘာသာစကား မိသားစုများ၏ ပင်မဘာသာစကားတစ်ခု |child1=Some 40 well-established low-level groups (see [[#Van Driem (2011)|Van Driem (2011)]], some of which may not belong to Sino-Tibetan at all |child2=Many proposed higher-level groupings |child3=Traditional division: |child4=[[Sinitic languages|Sinitic]] vs. the rest ([[Tibeto-Burman languages|Tibeto-Burman]]) |iso2=sit |iso5=sit |glotto=sino1245 |glottofoot=no |glottorefname=Sino-Tibetan |map=SinoTibetanLanguagesInBranches.png |mapcaption=The extension of various branches of Sino-Tibetan }} '''တရုတ်-တိဗက်'''(Sino-Tibetan) ဟူ၍လည်းကောင်း '''ထရန်စ်-ဟိမာလေးယန်း''' ဟူ၍လည်းကောင်း ခေါ်ဆိုကြသည်။ တရုတ်-တိဗက်ဘာသာစကားအုပ်စုသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် အကြီးဆုံးနှင့် အဓိကအကျဆုံး ဘာသာစကားမိသားစုများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်ပြီး တရုတ်ပြည်၊ တိဗက်ဒေသနှင့် အရှေ့တောင်အာရှတွင် လူဦးရေ များစွာအသုံးပြုကြသည်။ ဤအုပ်စုတွင်ပါဝင်သော ဘာသာစကားအုပ်စုများသည် မျိုးရိုးဗီဇ (genetic) အရ ဆက်စပ်မှုများရှိကြပြီ O3 (O2a2b1a1) သည် တရုတ်-တိဗက်ဘာသာစကားအုပ်စု၏ အဖမျိုးရိုးဗီဇတွင်တွေ့ရှိရသည့် အများဆုံး haplogroup ဖြစ်ပြီး မူလရွှေ့ပြောင်းသွားလာမှုအခြေပြုမြေပုံတွင်လည်း အဓိကအခန်းကဏ္ဍတွင်ရှိသည်။ Proto-Sino-Tibetan (မူလတရုတ်-တိဗက်ဘာသာ)သည် နှစ် ၄၀၀၀ - ၆၀၀၀ မျှအကြာက တောင်ပိုင်းတရုတ်ဒေသ၌ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်ဟု ယူဆကြသည်။တရုတ်၊ တိဗက်၊ ဗမာ စသည်တို့သည် ဤ မူလဘာသာမှ ကွဲထွက်လာသည်။ Sino-Tibetan ဘာသာစကားများသည် ယခင်က တူညီသော မူလဘာသာစကား (proto-language)ပြောဆိုသူ လူမျိုးအုပ်စုကြီး တစ်ခုမှ ကွဲထွက်လာသည်ဟု ယူဆကြသည်။အသံပြောင်းလဲမှုများ၊ သဒ္ဒါတူညီမှုများ၊ မူလစကားလုံးများတွင် တူညီမှုများ တွေ့နိုင်သည်။ ==ဘာသာစကားအုပ်စုခွဲခြားခြင်း== ===တရုတ်နွယ်အုပ်စု=== * မန်ဒရင်း/ဖုထုံးဟွာ (စံတရုတ်ဘာသာစကား) * ကွမ်တုံ ( ကွမ်တုန်းပြည်နယ်၊ ဟောင်ကောင်) * ဟက်ကာ ( ကွမ်တုန်းပြည်နယ်နှင့်ဖူကျန့်ပြည််နယ်) * ဝူ ( ရှန့်ဟိုင်ဒေသ) * မင် (ဖူကျန့်) * ရှန်း , ဂျင်, ပင်ဟွာ, ဟွေ့ကျိုး ===တိဗက်-ဗမာ အုပ်စု=== * တိဗက်အုပ်စု – e.g., တိဗက် (Amdo, Kham) , ဘူတန် (Dzongkha) * လိုလို-ဗမာ – e.g., ဗမာနှင့် ဗမာအုပ်စုဝင်များ , ယီ(လိုလို), လီဆူ ( ယူနန်ကုန်းမြင့်ဒေသမှ ဧရာဝတီမြစ်ဝှမ်းလွင်ပြင်တလျှောက်) * ကရင်အုပ်စု – e.g., စကောကရင်,ပိုးကရင်,ကရင်နီ,ပအိုဝ်း (ထိုင်း-မြန်မာ နယ်ခြား တောင်တန်းဒေသ) * Qiangic အုပ်စု – e.g., Qiang , Pumi, Muya, Ersu (တရုတ်နိုင်ငံစီချွမ်ပြည်နယ်အနောက်ပိုင်းဒေသများ) * နာဂ, ကူကီး-ချင်း – e.g., ကသည်း, နာဂ, ကူကီး, ဇိုမီ (အရှေ့မြောက် အိန္ဒိယ, မြန်မာနိုင်ငံအနောက်ပိုင်းချင်းတောင်တန်းနှင့် နာဂဒေသ) * နုံ အုပ်စု – ရဝမ် , ထရုမ်း (ကချင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းဒေသ) * Sal အုပ်စု – e.g., ဂျိန်းဖော့, ဇိုင်းဝါး,လရှီ (မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းဒေသ) * Tami အုပ်စု – e.g., Galo, Apatani, Nyishi (အိန္ဒိယ Arunachal Pradesh ပြည်နယ် / တရုတ် South Tibet ဒေသ) * Bodic အုပ်စု – e.g., Tamang, Gurung, Magar (နီပေါနိုင်ငံ အရှေ့နှင့် မြောက်ပိုင်း) တရုတ်-တိဗက်နွယ် [[ဘာသာစကား]]များတွင် ဘာသာစကား ၄၀၀ ကျော်ပါဝင်ပြီး [[အရှေ့အာရှ]]၊ [[အရှေ့တောင်အာရှ]]နှင့် [[တောင်အာရှ]]ဒေသများတွင် ပြောဆို အသုံးပြုကြသည်။ [[အင်ဒို-ယူရိုပီယန် ဘာသာစကားများ]]ပြီးလျှင် ဒုတိယမြောက် အသုံးပြုသူ အများဆုံးရှိသည့် ဘာသာစကားများ ဖြစ်သည်။ တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားများတွင် မိခင်ဘာသာစကားအဖြစ် အများဆုံးသော ဘာသာစကားများမှာ [[တရုတ်ဘာသာစကား]] အမျိုးမျိုး(သုံးစွဲသူ ၁.၂ ဘီလီယံ)၊ [[မြန်မာဘာသာစကား|ဗမာ ဘာသာစကား]](သုံးစွဲသူ ၃၅ သန်းကျော်) နှင့် [[တိဗက်|တိဗက်ဘာသာစကား]] (သုံးစွဲသူ ၈ သန်း) တို့ဖြစ်ကြသည်။ တရုတ်-တိဘက်နွယ် ဘာသာစကား အတော်များများကို ဝေးလံသော တောင်ပေါ်ဒေသများတွင်ရှိသော လူမျိုးစုလေးများက ပြောဆိုလျက် ရှိကြပြီး ယင်းတို့နှင့်ပက်သက်သော မှတ်တမ်းမှတ်ရာများ နည်းပါးသည်။ ဘာသာစကားများကို အုပ်စုခွဲရာတွင် အနိမ့်ပိုင်းအဆင့် အုပ်စုများကို ကောင်းစွာသတ်မှတ်ခွဲခြားထားပြီး ဖြစ်သော်လည်း အမြင့်ပိုင်း အုပ်စုဖွဲ့စည်းပုံမှာ ရှင်းလင်းမှု မရှိသေးပါ။ ဤ[[ဘာသာစကား မိသားစု]]ကြီးကို တရုတ်နွယ် ဘာသာစကားများအုပ်စု(Sinitic) နှင့် [[တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|တိဘက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ]]အုပ်စု(Tibeto-Burman) ဟူ၍ ကိုင်းခွဲနှစ်မျိုးဖြင့် သတ်မှတ် ဖော်ပြလေ့ ရှိသော်လည်း တရုတ်နွယ် မဟုတ်သော ဘာသာစကားများ၏ မူလအစနှင့် ပတ်သက်၍ ရှင်းလင်းတင်ပြထားခြင်း လုံးဝမရှိသေးသလို ဤသို့ခွဲခြားခြင်းကို လက်မခံသော သုတေသနပညာရှင် ဦးရေမှာလည်း ပိုမိုများပြားလာသည်။ ==သမိုင်းကြောင်း== တရုတ်၊ တိဗက်၊ ဗမာနှင့် အခြား ဘာသာစကားများအကြား ဆက်စပ်မှုကို ၁၉ ရာစုအစောပိုင်းတွင် ပထမဆုံးအကြိမ် စတင်၍ အဆိုပြုခဲ့ပြီး ယခုအခါ ကျယ်ပြန့်စွာ လက်ခံထားပြီး ဖြစ်သည်။ ကနဦးတွင် စာပေယဉ်ကျေးမှု ရှည်ကြာခိုင်မာသော ယဉ်ကျေးမှု လူ့အဖွဲ့အစည်းများ၏ ဘာသာစကားများကိုသာ ဦးတည်ခဲ့ရာ နောက်တွင် အသုံးပြုမှုနည်းပါးသော၊ အချို့ဆိုလျှင် စာပေအရေးအသား မကြာသေးမီကမှ ပေါ်ပေါက်ခဲ့သော၊ စာပေအရေးအသား မရှိသော ဘာသာစကားများကိုပါ ထည့်သွင်းလာခဲ့သည်။ မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ [[အင်ဒို-ယူရိုပီယန် ဘာသာစကားများ|အင်ဒို-ယူရိုပီယန်]](အိန္ဒိယ-ဥရောပနွယ်) နှင့် [[ဩစထြိုအေးရှားတစ် ဘာသာစကားများ|ဩစထြိုအေးရှားတစ်]] လေ့လာမှုများနှင့် ယှဉ်လျှင် တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကား မိသားစုသည် အုပ်စုဖွဲ့စည်းပုံ တည်ဆောက်မှုပိုင်းတွင် များစွာအားနည်းသည်။ အခက်ခဲများမှာ ဘာသာစကား အမျိုးအစား လွန်စွာများပြားစုံလင်မှု၊ အများစုတွင် စကားလုံးပုံပြောင်းမှု မရှိခြင်းနှင့် ဘာသာစကားခြင်း ထိတွေ့ရောယှက်မှု များပြားခြင်း စသည်တို့ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် လူပြောနည်းသော ဘာသာစကား အများအပြားမှာ သွားရောက်ရန် ခက်ခဲသော တောင်ထူထပ်သည့် ဒေသများတွင် ရှိကြသည့်အပြင် ၎င်းဒေသများသည် ပြဿနာရှိသော နယ်ခြားဒေသများလည်း ဖြစ်နေတတ်သည်။ ===ကနဦးလေ့လာမှု=== ၁၈ ရာစုအတွင်း ပညာရှင်အတော်များများသည် ရှည်လျားသည့် စာပေရေးသားမှု သမိုင်းကြောင်းများ ရှိကြသည့် တိဗက်ဘာသာစကားနှင့် ဗမာ ဘာသာစကားများကြား ဆက်နွယ်မှုရှိကြောင်း စတင်သတိပြုမိခဲ့ကြသည်။ ထို့နောက် အိန္ဒိယမြောက်ပိုင်းနှင့် အရှေ့တောင်အာရှရှိ တောင်ပေါ်ဒေသများရှိ အခြားသော စာပေအရေးအသား မရှိသေးသည့် ဘာသာစကား အတော်များများသည် အဆိုပါ တိဗက်နှင့် ဗမာ ဘာသာစကားများနှင့် ဆက်စပ်မှုရှိကြောင်း သိရှိလာသည်။ ၁၈၅၆ ခုနှစ်တွင် ''ဂျိမ်းစ် ရစ်ချက်ဆန် လိုဂန်'' က အဆိုပါ ဘာသာစကားများကို [[တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ]]အုပ်စု (Tibeto-Burman)ဟု စတင်သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ ၎င်းကပင် [[ကရင်ဘာသာစကား]]ကို ဤအုပ်စုအတွင်းသို့ ၁၈၅၈ ခုနှစ်တွင် ထည့်သွင်းခဲ့သည်။ ၁၉ ရာစုနှစ် အလယ်ပိုင်းတွင် လိုဂန်နှင့် အခြားပညာရှင်များက အရှေ့တောင်အာရှရှိ အင်ဒို-ချိုင်းနိစ် ဘာသာစကားများကို လေ့လာမှုပြုလုပ်ခဲ့ပြီး [[ဘာသာစကား မိသားစု]] လေးစုကိုဖော်ထုတ်ခဲ့သည်။ ၎င်းတို့မှာ တိဗက်တို-ဘားမန်း၊ [[တိုင်လူမျိုး|တိုင်]]၊ [[မွန်-ခမာ ဘာသာစကားများ|မွန်-ခမာ]] နှင့် မလေးယို-ပိုလီနီးရှန်း ဟူ၍ဖြစ်သည်။ ၁၈၅၆ ခုနှစ်တွင် ဂျူးလိယက် ကလာပရိုသ် က ဗမာ၊ တိဗက်နှင့် တရုတ် ဘာသာစကားများ အားလုံးသည် အခြေခံ အသုံးအနှုန်းစကားလုံးများတွင် တူညီမှုများ ရှိသော်လည်း [[ထိုင်းဘာသာစကား|ထိုင်း]]၊ [[မွန်ဘာသာစကား|မွန်]] နှင့် [[ဗီယက်နမ်ဘာသာစကား|ဗီယက်နမ်]] ဘာသာစကားများမှာ လုံးဝကွဲပြားခြားနားမှုရှိကြောင်း မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။ ===ရှာဖာနှင့် ဘန်နီဒစ်=== ၁၉၃၅ ခုနှစ်တွင် မနုဿဗေဒပညာရှင် ''အဲလ်ဖရက် ကရိုးဘာ''က တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဝေါဟာရဗေဒ ပရောဂျက်တစ်ခုကိုစတင်ခဲ့ပြီး ''ဘာကလေ''ရှိ ကယ်လီဖိုးနီးယားတက္ကသိုလ်တွင် အခြေစိုက်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၃ နှောင်းပိုင်းအထိ ပရောဂျက်ကို ''ရောဘတ် ရှာဖာ''က ဦးစီးခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် ''ပေါလ် ကေ ဘန်နီဒစ်'' က ဆက်လက်ဦးစီးခဲ့သည်။ ၎င်းတို့၏ လမ်းညွှန်မှုဖြင့် ဘာသာဗေဒပညာရှင်မဟုတ်သော ဝန်ထမ်း ၃၀ က တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားများ နှင့် ပတ်သက်သော မှတ်တမ်းမှတ်ရာများ ရနိုင်သမျှအားလုံးကို စုဆောင်းခဲ့သည်။ ပရောဂျက်၏ ရလဒ်မှာ တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာဗေဒ ဟု အမည်ပေးထားသည့် အတွဲ ၁၅ တွဲပါဝင်သည့် မှတ်တမ်းကြီး ဖြစ်သည်။ ၎င်းမှတ်တမ်းကြီးကို မည်သည့်အခါမှ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခြင်း မပြုခဲ့သော်လည်း ၎င်းစာတမ်းမှ အချက်အလက်များကို ''ရှာဖာ''နှင့် ''ဘန်နီဒစ်တို့'' ရေးသားသည့် တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားဆိုင်ရာ စာတမ်းများတွင် အသုံးပြုခဲ့သည်။ ''ဘန်နီဒစ်သ''ည် သူ၏ သုတေသနလုပ်ငန်း၏ လက်ရေးစာမူများကို ၁၉၄၁ တွင် အပြီးသတ်ရေးသားခဲ့သည်။ သို့သော် ၁၉၇၂ ခုနှစ်အထိ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခြင်း မပြုခဲ့ပေ။ သူသည် [[ဘာသာစကား မိသားစု]] ဖြန့်ဝေပုံဇယားကြီး တစ်ခုလုံးကို တည်ဆောက်မည့်အစား အဓိက ဘာသာစကားကြီး ငါးခုကိုနှိုင်းယှဉ်လေ့လာခြင်း၊ တခါတရံ အခြား ဘာသာစကားများဖြင့် နှိုင်းယှဉ် လေ့လာခြင်းများ ဆောင်ရွက်ပြီး ရှေးဦး-တိဗက်တို-ဘားမန်း ဘာသာစကား လေ့လာချက်ကို တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ ===အရေးစနစ်ရှိသော ဘာသာစကားများကို လေ့လာခြင်း=== ရှေးဟောင်း တရုတ်ဘာသာစကား သည် ရှေးအကျဆုံး မှတ်တမ်းရှိသည့် တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကား ဖြစ်ပြီး ဘီစီ ၁၂၀၀ ခန့်မှ စတင်တည်ရှိခဲ့ပြီး ဘီစီ ပထမရာစုနှစ်မစတင်ကာ အရေးမှတ်တမ်းများ များပြားစွာ ရှိသည်။ သို့သော် တရုတ်စာသည် အက္ခရာစနစ် မဟုတ်ပါ။ ထို့ကြောင့် ပညာရှင်များသည် ရှေးဟောင်း တရုတ်ဘာသာစကား အသံထွက်စနစ်ကို သိရှိနိုင်ရန်အတွက် အလယ်ခေတ် တရုတ်အဘိဓာန်များမှ တရုတ်စာအတွက် ဖိုနက်တစ် ဖော်ပြချက်များနှင့် ရှေးခေတ် ကဗျာများမှ ကာရံစနစ်များကို လေ့လာပြီး ပြန်လည် တည်ဆောက်ဖော်ထုတ်ခဲ့ရသည်။ ပထမဆုံး ပြီးပြည့်စုံသည့် ပြန်လည်ဆောက်မှုမှာ ဘားနက် ကားဂရန်၏ Grammata Serica Recensa အမည်ရသည့် စာအုပ်ဖြစ်ပြီး ဘန်နီဒစ်နှင့် ရှာဖာတို့က အသုံးပြုခဲ့ကြသည်။ သို့သော် ၎င်းတွင် အသံများစွာသည် အစီအစဉ်မကျသည့်အတွက် အသုံးပြုရန် ခက်ခဲသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ပညာရှင်များသည် ကားဂရန်၏ ဆောင်ရွက်ချက်များကို အခြားအရင်းအမြစ်များဖြင့် ပေါင်းစပ်၍ ပိုမိုကောင်းမွန်အောင် ပြုပြင်ခဲ့ကြသည်။ အချို့ အဆိုပြုချက်တွေဟာ အရင်းအမြစ်တူတဲ့ အခြား တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားတွေကနေ ရယူခဲ့တာ ဖြစ်ပေမယ့် တရုတ်ဘာသာစကား စစ်စစ်ဖြစ်တဲ့ အထောက်အထားတွေကိုလည်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။ ဥပမာ အားဖြင့်ဆိုလျှင် ကားဂရန်က သရသံ ၁၅ ခု သတ်မှတ်ခဲ့ရာမှာ နီကိုလတ် ဘော့မန်က တိဗက်ဘာသာစကားနဲ့ နှိုင်းယှဉ်လေ့လာပြီး သရသံ ၆ ခုထိ လျှော့ချခဲ့ပါတယ်။ နိုင်ငံခြားအမည်တွေကို တရုတ်ဘာသာနဲ့ ရေးသားခဲ့တဲ့ မှတ်တမ်းတွေကို လေ့လာခြင်းဖြင့်လည်း ရှေးခေတ် အသံတွေကို မှန်းဆဖို့ အထောက်အကူ ပြုသည်။ ရှေးဟောင်း တရုတ်ဘာသာစကားသည် နိမ့်မြင့်သံမခွဲခြားသော ဘာသာစကားဖြစ်ပြီး အလယ်ခေတ် တရုတ်ဘာသာစကားမှ နိမ့်မြင့်သံများသည် နောက်ဆုံးရှိ ဗျည်းသံများမှ ဖွံ့ဖြိုးလာသည်ဟု ပညာရှင် အတော်များများက ယုံကြည်လာကြသည်။ တိဗက်ဘာသာစကားမှာတော့ ၇ ရာစုနှစ်အလယ်ပိုင်း တိဗက်အင်ပါယာ ခေတ်ကနေစပြီး များပြားတဲ့ အရေးအသား မှတ်တမ်းတွေ ရှိသည်။ အစောဆုံး မြန်မာစာ အရေးအသားမှာ ၁၂ ရာစုနှစ် [[မြစေတီကျောက်စာ]]တစ်ခုသာဖြစ်ပြီး အကန့်အသတ်ရှိနေသည်။ သို့သော် ၎င်းနောက်တွင် စာပေအရေးအသား အထောက်အထားများ များစွာတိုးတက်လာခဲ့သည်။ ၎င်းဘာသာစကား နှစ်ခုလုံးသည် [[အိန္ဒိယ]] ရှေးဟောင်း [[ဗြာဟ္မီအရေးအသား]]ကို အခြေခံသည့် အက္ခရာစနစ်ဖြင့် ရေးသားသည်။ ၁၁ ရာစုနှစ်မှ ၁၃ ရာစုနှစ် အထိ ထွန်းကားခဲ့သော [[တောင်ဂွတ်အင်ပါယာ]]မှ <big>တောင်ဂွတ်ဘာသာစကား</big>တွင်လည်း များပြားသော မှတ်တမ်းများ ရှိသည်။ တောင်ဂွတ်ဘာသာစကားကို တရုတ်စာ အရေးအသားမှ ဖန်တီးယူထားသော ပုံစာအရေးစနစ်ဖြင့် မှတ်တမ်းများ ရှိသည်။ သို့သော် ယခုအခါတွင် ဘာသာပြန်ခြင်းအတွက် အခက်အခဲများစွာ ရှိနေသည်။ Gong Hwang Cherng သည် ရှေးဟောင်း တရုတ်ဘာသာစကား၊ တိဗက်ဘာသာစကား၊ ဗမာဘာသာစကားနဲ့ တောင်ဂွတ်ဘာသာစကားများကို နှိုင်းယှဉ်လေ့လာပြီး ၎င်းဘာသာစကားများကြား အသံ ဆက်စပ်မှုများကို ဖော်ထုတ်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။ ==အတန်းအစားခွဲခြားခြင်း== တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကား မိသားစုကြီး၏ အနိမ့်ပိုင်း ကိုင်းခွဲများ၊ အဓိကအားဖြင့် [[လိုလို-ဗမာ]] ကိုင်းခွဲအား ခိုင်မာစွာ ပြန်လည်တည်ဆောက် ထားရှိပြီး ဖြစ်သည်။ သို့သော် [[ရှေးဦး-တရုတ်-တိဗက်နွယ်]] အပိုင်းတွင် ခိုင်မာမှု မရှိသေးဘဲ အမြင့်ပိုင်း ဖွဲ့စည်းပုံမှာလည်း မရှင်းလင်းသေးပါ။ ===လီ (၁၉၃၇)=== ===ဘန်နီဒစ် (၁၉၄၂)=== :တရုတ်-တိဗက်နွယ် :* တရုတ် :* တိဗက်တို-ကရင် :** ကရင် :** တိဗက်တို-ဘာမန်း ===ရှာဖာ(၁၉၅၅)=== :တရုတ်-တိဗက်နွယ် :* စီနီတစ် :* ဒိုင်ရစ် :* ဘိုဒစ် :*ဘားမစ် :*ဘာရစ် :*ကရန်နစ် ===မာတီဆော့ဖ်(၁၉၇၈)=== :တရုတ်-တိဗက်နွယ် :* တရုတ် :* တိဗက်တို-ဘားမန်း ===စတာရိုစတင်း(၁၉၉၆)=== :တရုတ်-တိဗက်နွယ်(အဆို-၁) :* စီနို-ကီရန်တီ :* တိဗက်တို-ဘားမန်း :တရုတ်-တိဗက်နွယ်(အဆို-၂) :* တရုတ် :* ကီရန်တီ :* တိဗက်တို-ဘားမန်း ===ဘလန့်ချ် နှင့် ပို့စ်=== ==အမျိုးအစားဗေဒ== ===စကားလုံးအစီအစဉ်=== တရုတ်၊ ကရင်နှင့် ပိုင် ဘာသာစကားများမှအပ အခြားသော တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားများ သည် ပုံမှန်အားဖြင့် '''ကံ-ကြိယာ''' အစီအစဉ်ပုံစံ ဖြစ်သည်။ ပညာရှင်အများစုက ၎င်းပုံစံသည် မူလအစ အစီအစဉ်ပုံစံပင်ဖြစ်ပြီး တရုတ်၊ ကရင်နှင့် ပိုင် ဘာသာစကားများမှာ နီးစပ်သော အခြား ပတ်ဝန်းကျင်ဘာသာစကားများ၏ လွှမ်းမိုးမှုကြောင့် '''ကတ္တား-ကြိယာ-ကံ''' ပုံစံအစီအစဉ်သို့ ပြောင်းလဲသွားခြင်း ဖြစ်မည်ဟု ပညာရှင် အများစုက ယူဆကြသည်။ မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ တရုတ်နှင့် ပိုင် ဘာသာစကားများတွင် [[နာမ်]]ကို အထူးပြုလိုသည့် စာပိုဒ်အား နာမ်၏ ရှေ့တွင် ထည့်သွင်းသည့် ပုံစံမှာ ကြိယာ-ကံ အစီအစဉ်ပုံစံရှိသည့် အခြားသော ကမ္ဘာ့ ဘာသာစကားများ အားလုံးနှင့် လုံးဝ ကွဲပြားနေသည်။ ===ပုံပြောင်းခြင်းဗေဒ=== ==စကားလုံးအသုံးအနှုန်း== ==လူမျိုးများနှင့် ဘာသာစကားများ== [[ကဏ္ဍ:ဘာသာစကား မိသားစုများ]] cln6wz78j0apauwhw6pgwhyf3lmckro 881012 881011 2025-07-09T05:01:06Z EricOng77 132463 881012 wikitext text/x-wiki {{Infobox language family |name=Sino-Tibetan |region=[[အရှေ့အာရှ]], [[အရှေ့တောင်အာရှ]], [[တောင်အာရှ]] |familycolor=Sino-Tibetan |family = ဘာသာစကား မိသားစုများ၏ ပင်မဘာသာစကားတစ်ခု |child1=Some 40 well-established low-level groups (see [[#Van Driem (2011)|Van Driem (2011)]], some of which may not belong to Sino-Tibetan at all |child2=Many proposed higher-level groupings |child3=Traditional division: |child4=[[Sinitic languages|Sinitic]] vs. the rest ([[Tibeto-Burman languages|Tibeto-Burman]]) |iso2=sit |iso5=sit |glotto=sino1245 |glottofoot=no |glottorefname=Sino-Tibetan |map=SinoTibetanLanguagesInBranches.png |mapcaption=The extension of various branches of Sino-Tibetan }} '''တရုတ်-တိဗက်'''(Sino-Tibetan) ဟူ၍လည်းကောင်း '''ထရန်စ်-ဟိမာလေးယန်း''' ဟူ၍လည်းကောင်း ခေါ်ဆိုကြသည်။ တရုတ်-တိဗက်ဘာသာစကားအုပ်စုသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် အကြီးဆုံးနှင့် အဓိကအကျဆုံး ဘာသာစကားမိသားစုများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်ပြီး တရုတ်ပြည်၊ တိဗက်ဒေသနှင့် အရှေ့တောင်အာရှတွင် လူဦးရေ များစွာအသုံးပြုကြသည်။ ဤအုပ်စုတွင်ပါဝင်သော ဘာသာစကားအုပ်စုများသည် မျိုးရိုးဗီဇ (genetic) အရ ဆက်စပ်မှုများရှိကြပြီ [https://www.wikidoc.org/index.php/Haplogroup_O3_(Y-DNA)#:~:text=The%20subgroup%20O3a5%2DM134%20is,the%20total%20Y%2Dchromosome%20diversity. O3 (O2a2b1a1)] သည် တရုတ်-တိဗက်ဘာသာစကားအုပ်စု၏ အဖမျိုးရိုးဗီဇတွင်တွေ့ရှိရသည့် အများဆုံး haplogroup ဖြစ်ပြီး မူလရွှေ့ပြောင်းသွားလာမှုအခြေပြုမြေပုံတွင်လည်း အဓိကအခန်းကဏ္ဍတွင်ရှိသည်။ Proto-Sino-Tibetan (မူလတရုတ်-တိဗက်ဘာသာ)သည် နှစ် ၄၀၀၀ - ၆၀၀၀ မျှအကြာက တောင်ပိုင်းတရုတ်ဒေသ၌ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်ဟု ယူဆကြသည်။တရုတ်၊ တိဗက်၊ ဗမာ စသည်တို့သည် ဤ မူလဘာသာမှ ကွဲထွက်လာသည်။ Sino-Tibetan ဘာသာစကားများသည် ယခင်က တူညီသော မူလဘာသာစကား (proto-language)ပြောဆိုသူ လူမျိုးအုပ်စုကြီး တစ်ခုမှ ကွဲထွက်လာသည်ဟု ယူဆကြသည်။အသံပြောင်းလဲမှုများ၊ သဒ္ဒါတူညီမှုများ၊ မူလစကားလုံးများတွင် တူညီမှုများ တွေ့နိုင်သည်။ ==ဘာသာစကားအုပ်စုခွဲခြားခြင်း== ===တရုတ်နွယ်အုပ်စု=== * မန်ဒရင်း/ဖုထုံးဟွာ (စံတရုတ်ဘာသာစကား) * ကွမ်တုံ ( ကွမ်တုန်းပြည်နယ်၊ ဟောင်ကောင်) * ဟက်ကာ ( ကွမ်တုန်းပြည်နယ်နှင့်ဖူကျန့်ပြည််နယ်) * ဝူ ( ရှန့်ဟိုင်ဒေသ) * မင် (ဖူကျန့်) * ရှန်း , ဂျင်, ပင်ဟွာ, ဟွေ့ကျိုး ===တိဗက်-ဗမာ အုပ်စု=== * တိဗက်အုပ်စု – e.g., တိဗက် (Amdo, Kham) , ဘူတန် (Dzongkha) * လိုလို-ဗမာ – e.g., ဗမာနှင့် ဗမာအုပ်စုဝင်များ , ယီ(လိုလို), လီဆူ ( ယူနန်ကုန်းမြင့်ဒေသမှ ဧရာဝတီမြစ်ဝှမ်းလွင်ပြင်တလျှောက်) * ကရင်အုပ်စု – e.g., စကောကရင်,ပိုးကရင်,ကရင်နီ,ပအိုဝ်း (ထိုင်း-မြန်မာ နယ်ခြား တောင်တန်းဒေသ) * Qiangic အုပ်စု – e.g., Qiang , Pumi, Muya, Ersu (တရုတ်နိုင်ငံစီချွမ်ပြည်နယ်အနောက်ပိုင်းဒေသများ) * နာဂ, ကူကီး-ချင်း – e.g., ကသည်း, နာဂ, ကူကီး, ဇိုမီ (အရှေ့မြောက် အိန္ဒိယ, မြန်မာနိုင်ငံအနောက်ပိုင်းချင်းတောင်တန်းနှင့် နာဂဒေသ) * နုံ အုပ်စု – ရဝမ် , ထရုမ်း (ကချင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းဒေသ) * Sal အုပ်စု – e.g., ဂျိန်းဖော့, ဇိုင်းဝါး,လရှီ (မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းဒေသ) * Tami အုပ်စု – e.g., Galo, Apatani, Nyishi (အိန္ဒိယ Arunachal Pradesh ပြည်နယ် / တရုတ် South Tibet ဒေသ) * Bodic အုပ်စု – e.g., Tamang, Gurung, Magar (နီပေါနိုင်ငံ အရှေ့နှင့် မြောက်ပိုင်း) တရုတ်-တိဗက်နွယ် [[ဘာသာစကား]]များတွင် ဘာသာစကား ၄၀၀ ကျော်ပါဝင်ပြီး [[အရှေ့အာရှ]]၊ [[အရှေ့တောင်အာရှ]]နှင့် [[တောင်အာရှ]]ဒေသများတွင် ပြောဆို အသုံးပြုကြသည်။ [[အင်ဒို-ယူရိုပီယန် ဘာသာစကားများ]]ပြီးလျှင် ဒုတိယမြောက် အသုံးပြုသူ အများဆုံးရှိသည့် ဘာသာစကားများ ဖြစ်သည်။ တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားများတွင် မိခင်ဘာသာစကားအဖြစ် အများဆုံးသော ဘာသာစကားများမှာ [[တရုတ်ဘာသာစကား]] အမျိုးမျိုး(သုံးစွဲသူ ၁.၂ ဘီလီယံ)၊ [[မြန်မာဘာသာစကား|ဗမာ ဘာသာစကား]](သုံးစွဲသူ ၃၅ သန်းကျော်) နှင့် [[တိဗက်|တိဗက်ဘာသာစကား]] (သုံးစွဲသူ ၈ သန်း) တို့ဖြစ်ကြသည်။ တရုတ်-တိဘက်နွယ် ဘာသာစကား အတော်များများကို ဝေးလံသော တောင်ပေါ်ဒေသများတွင်ရှိသော လူမျိုးစုလေးများက ပြောဆိုလျက် ရှိကြပြီး ယင်းတို့နှင့်ပက်သက်သော မှတ်တမ်းမှတ်ရာများ နည်းပါးသည်။ ဘာသာစကားများကို အုပ်စုခွဲရာတွင် အနိမ့်ပိုင်းအဆင့် အုပ်စုများကို ကောင်းစွာသတ်မှတ်ခွဲခြားထားပြီး ဖြစ်သော်လည်း အမြင့်ပိုင်း အုပ်စုဖွဲ့စည်းပုံမှာ ရှင်းလင်းမှု မရှိသေးပါ။ ဤ[[ဘာသာစကား မိသားစု]]ကြီးကို တရုတ်နွယ် ဘာသာစကားများအုပ်စု(Sinitic) နှင့် [[တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|တိဘက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ]]အုပ်စု(Tibeto-Burman) ဟူ၍ ကိုင်းခွဲနှစ်မျိုးဖြင့် သတ်မှတ် ဖော်ပြလေ့ ရှိသော်လည်း တရုတ်နွယ် မဟုတ်သော ဘာသာစကားများ၏ မူလအစနှင့် ပတ်သက်၍ ရှင်းလင်းတင်ပြထားခြင်း လုံးဝမရှိသေးသလို ဤသို့ခွဲခြားခြင်းကို လက်မခံသော သုတေသနပညာရှင် ဦးရေမှာလည်း ပိုမိုများပြားလာသည်။ ==သမိုင်းကြောင်း== တရုတ်၊ တိဗက်၊ ဗမာနှင့် အခြား ဘာသာစကားများအကြား ဆက်စပ်မှုကို ၁၉ ရာစုအစောပိုင်းတွင် ပထမဆုံးအကြိမ် စတင်၍ အဆိုပြုခဲ့ပြီး ယခုအခါ ကျယ်ပြန့်စွာ လက်ခံထားပြီး ဖြစ်သည်။ ကနဦးတွင် စာပေယဉ်ကျေးမှု ရှည်ကြာခိုင်မာသော ယဉ်ကျေးမှု လူ့အဖွဲ့အစည်းများ၏ ဘာသာစကားများကိုသာ ဦးတည်ခဲ့ရာ နောက်တွင် အသုံးပြုမှုနည်းပါးသော၊ အချို့ဆိုလျှင် စာပေအရေးအသား မကြာသေးမီကမှ ပေါ်ပေါက်ခဲ့သော၊ စာပေအရေးအသား မရှိသော ဘာသာစကားများကိုပါ ထည့်သွင်းလာခဲ့သည်။ မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ [[အင်ဒို-ယူရိုပီယန် ဘာသာစကားများ|အင်ဒို-ယူရိုပီယန်]](အိန္ဒိယ-ဥရောပနွယ်) နှင့် [[ဩစထြိုအေးရှားတစ် ဘာသာစကားများ|ဩစထြိုအေးရှားတစ်]] လေ့လာမှုများနှင့် ယှဉ်လျှင် တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကား မိသားစုသည် အုပ်စုဖွဲ့စည်းပုံ တည်ဆောက်မှုပိုင်းတွင် များစွာအားနည်းသည်။ အခက်ခဲများမှာ ဘာသာစကား အမျိုးအစား လွန်စွာများပြားစုံလင်မှု၊ အများစုတွင် စကားလုံးပုံပြောင်းမှု မရှိခြင်းနှင့် ဘာသာစကားခြင်း ထိတွေ့ရောယှက်မှု များပြားခြင်း စသည်တို့ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် လူပြောနည်းသော ဘာသာစကား အများအပြားမှာ သွားရောက်ရန် ခက်ခဲသော တောင်ထူထပ်သည့် ဒေသများတွင် ရှိကြသည့်အပြင် ၎င်းဒေသများသည် ပြဿနာရှိသော နယ်ခြားဒေသများလည်း ဖြစ်နေတတ်သည်။ ===ကနဦးလေ့လာမှု=== ၁၈ ရာစုအတွင်း ပညာရှင်အတော်များများသည် ရှည်လျားသည့် စာပေရေးသားမှု သမိုင်းကြောင်းများ ရှိကြသည့် တိဗက်ဘာသာစကားနှင့် ဗမာ ဘာသာစကားများကြား ဆက်နွယ်မှုရှိကြောင်း စတင်သတိပြုမိခဲ့ကြသည်။ ထို့နောက် အိန္ဒိယမြောက်ပိုင်းနှင့် အရှေ့တောင်အာရှရှိ တောင်ပေါ်ဒေသများရှိ အခြားသော စာပေအရေးအသား မရှိသေးသည့် ဘာသာစကား အတော်များများသည် အဆိုပါ တိဗက်နှင့် ဗမာ ဘာသာစကားများနှင့် ဆက်စပ်မှုရှိကြောင်း သိရှိလာသည်။ ၁၈၅၆ ခုနှစ်တွင် ''ဂျိမ်းစ် ရစ်ချက်ဆန် လိုဂန်'' က အဆိုပါ ဘာသာစကားများကို [[တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ]]အုပ်စု (Tibeto-Burman)ဟု စတင်သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ ၎င်းကပင် [[ကရင်ဘာသာစကား]]ကို ဤအုပ်စုအတွင်းသို့ ၁၈၅၈ ခုနှစ်တွင် ထည့်သွင်းခဲ့သည်။ ၁၉ ရာစုနှစ် အလယ်ပိုင်းတွင် လိုဂန်နှင့် အခြားပညာရှင်များက အရှေ့တောင်အာရှရှိ အင်ဒို-ချိုင်းနိစ် ဘာသာစကားများကို လေ့လာမှုပြုလုပ်ခဲ့ပြီး [[ဘာသာစကား မိသားစု]] လေးစုကိုဖော်ထုတ်ခဲ့သည်။ ၎င်းတို့မှာ တိဗက်တို-ဘားမန်း၊ [[တိုင်လူမျိုး|တိုင်]]၊ [[မွန်-ခမာ ဘာသာစကားများ|မွန်-ခမာ]] နှင့် မလေးယို-ပိုလီနီးရှန်း ဟူ၍ဖြစ်သည်။ ၁၈၅၆ ခုနှစ်တွင် ဂျူးလိယက် ကလာပရိုသ် က ဗမာ၊ တိဗက်နှင့် တရုတ် ဘာသာစကားများ အားလုံးသည် အခြေခံ အသုံးအနှုန်းစကားလုံးများတွင် တူညီမှုများ ရှိသော်လည်း [[ထိုင်းဘာသာစကား|ထိုင်း]]၊ [[မွန်ဘာသာစကား|မွန်]] နှင့် [[ဗီယက်နမ်ဘာသာစကား|ဗီယက်နမ်]] ဘာသာစကားများမှာ လုံးဝကွဲပြားခြားနားမှုရှိကြောင်း မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။ ===ရှာဖာနှင့် ဘန်နီဒစ်=== ၁၉၃၅ ခုနှစ်တွင် မနုဿဗေဒပညာရှင် ''အဲလ်ဖရက် ကရိုးဘာ''က တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဝေါဟာရဗေဒ ပရောဂျက်တစ်ခုကိုစတင်ခဲ့ပြီး ''ဘာကလေ''ရှိ ကယ်လီဖိုးနီးယားတက္ကသိုလ်တွင် အခြေစိုက်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၃ နှောင်းပိုင်းအထိ ပရောဂျက်ကို ''ရောဘတ် ရှာဖာ''က ဦးစီးခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် ''ပေါလ် ကေ ဘန်နီဒစ်'' က ဆက်လက်ဦးစီးခဲ့သည်။ ၎င်းတို့၏ လမ်းညွှန်မှုဖြင့် ဘာသာဗေဒပညာရှင်မဟုတ်သော ဝန်ထမ်း ၃၀ က တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားများ နှင့် ပတ်သက်သော မှတ်တမ်းမှတ်ရာများ ရနိုင်သမျှအားလုံးကို စုဆောင်းခဲ့သည်။ ပရောဂျက်၏ ရလဒ်မှာ တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာဗေဒ ဟု အမည်ပေးထားသည့် အတွဲ ၁၅ တွဲပါဝင်သည့် မှတ်တမ်းကြီး ဖြစ်သည်။ ၎င်းမှတ်တမ်းကြီးကို မည်သည့်အခါမှ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခြင်း မပြုခဲ့သော်လည်း ၎င်းစာတမ်းမှ အချက်အလက်များကို ''ရှာဖာ''နှင့် ''ဘန်နီဒစ်တို့'' ရေးသားသည့် တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားဆိုင်ရာ စာတမ်းများတွင် အသုံးပြုခဲ့သည်။ ''ဘန်နီဒစ်သ''ည် သူ၏ သုတေသနလုပ်ငန်း၏ လက်ရေးစာမူများကို ၁၉၄၁ တွင် အပြီးသတ်ရေးသားခဲ့သည်။ သို့သော် ၁၉၇၂ ခုနှစ်အထိ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခြင်း မပြုခဲ့ပေ။ သူသည် [[ဘာသာစကား မိသားစု]] ဖြန့်ဝေပုံဇယားကြီး တစ်ခုလုံးကို တည်ဆောက်မည့်အစား အဓိက ဘာသာစကားကြီး ငါးခုကိုနှိုင်းယှဉ်လေ့လာခြင်း၊ တခါတရံ အခြား ဘာသာစကားများဖြင့် နှိုင်းယှဉ် လေ့လာခြင်းများ ဆောင်ရွက်ပြီး ရှေးဦး-တိဗက်တို-ဘားမန်း ဘာသာစကား လေ့လာချက်ကို တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ ===အရေးစနစ်ရှိသော ဘာသာစကားများကို လေ့လာခြင်း=== ရှေးဟောင်း တရုတ်ဘာသာစကား သည် ရှေးအကျဆုံး မှတ်တမ်းရှိသည့် တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကား ဖြစ်ပြီး ဘီစီ ၁၂၀၀ ခန့်မှ စတင်တည်ရှိခဲ့ပြီး ဘီစီ ပထမရာစုနှစ်မစတင်ကာ အရေးမှတ်တမ်းများ များပြားစွာ ရှိသည်။ သို့သော် တရုတ်စာသည် အက္ခရာစနစ် မဟုတ်ပါ။ ထို့ကြောင့် ပညာရှင်များသည် ရှေးဟောင်း တရုတ်ဘာသာစကား အသံထွက်စနစ်ကို သိရှိနိုင်ရန်အတွက် အလယ်ခေတ် တရုတ်အဘိဓာန်များမှ တရုတ်စာအတွက် ဖိုနက်တစ် ဖော်ပြချက်များနှင့် ရှေးခေတ် ကဗျာများမှ ကာရံစနစ်များကို လေ့လာပြီး ပြန်လည် တည်ဆောက်ဖော်ထုတ်ခဲ့ရသည်။ ပထမဆုံး ပြီးပြည့်စုံသည့် ပြန်လည်ဆောက်မှုမှာ ဘားနက် ကားဂရန်၏ Grammata Serica Recensa အမည်ရသည့် စာအုပ်ဖြစ်ပြီး ဘန်နီဒစ်နှင့် ရှာဖာတို့က အသုံးပြုခဲ့ကြသည်။ သို့သော် ၎င်းတွင် အသံများစွာသည် အစီအစဉ်မကျသည့်အတွက် အသုံးပြုရန် ခက်ခဲသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ပညာရှင်များသည် ကားဂရန်၏ ဆောင်ရွက်ချက်များကို အခြားအရင်းအမြစ်များဖြင့် ပေါင်းစပ်၍ ပိုမိုကောင်းမွန်အောင် ပြုပြင်ခဲ့ကြသည်။ အချို့ အဆိုပြုချက်တွေဟာ အရင်းအမြစ်တူတဲ့ အခြား တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားတွေကနေ ရယူခဲ့တာ ဖြစ်ပေမယ့် တရုတ်ဘာသာစကား စစ်စစ်ဖြစ်တဲ့ အထောက်အထားတွေကိုလည်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။ ဥပမာ အားဖြင့်ဆိုလျှင် ကားဂရန်က သရသံ ၁၅ ခု သတ်မှတ်ခဲ့ရာမှာ နီကိုလတ် ဘော့မန်က တိဗက်ဘာသာစကားနဲ့ နှိုင်းယှဉ်လေ့လာပြီး သရသံ ၆ ခုထိ လျှော့ချခဲ့ပါတယ်။ နိုင်ငံခြားအမည်တွေကို တရုတ်ဘာသာနဲ့ ရေးသားခဲ့တဲ့ မှတ်တမ်းတွေကို လေ့လာခြင်းဖြင့်လည်း ရှေးခေတ် အသံတွေကို မှန်းဆဖို့ အထောက်အကူ ပြုသည်။ ရှေးဟောင်း တရုတ်ဘာသာစကားသည် နိမ့်မြင့်သံမခွဲခြားသော ဘာသာစကားဖြစ်ပြီး အလယ်ခေတ် တရုတ်ဘာသာစကားမှ နိမ့်မြင့်သံများသည် နောက်ဆုံးရှိ ဗျည်းသံများမှ ဖွံ့ဖြိုးလာသည်ဟု ပညာရှင် အတော်များများက ယုံကြည်လာကြသည်။ တိဗက်ဘာသာစကားမှာတော့ ၇ ရာစုနှစ်အလယ်ပိုင်း တိဗက်အင်ပါယာ ခေတ်ကနေစပြီး များပြားတဲ့ အရေးအသား မှတ်တမ်းတွေ ရှိသည်။ အစောဆုံး မြန်မာစာ အရေးအသားမှာ ၁၂ ရာစုနှစ် [[မြစေတီကျောက်စာ]]တစ်ခုသာဖြစ်ပြီး အကန့်အသတ်ရှိနေသည်။ သို့သော် ၎င်းနောက်တွင် စာပေအရေးအသား အထောက်အထားများ များစွာတိုးတက်လာခဲ့သည်။ ၎င်းဘာသာစကား နှစ်ခုလုံးသည် [[အိန္ဒိယ]] ရှေးဟောင်း [[ဗြာဟ္မီအရေးအသား]]ကို အခြေခံသည့် အက္ခရာစနစ်ဖြင့် ရေးသားသည်။ ၁၁ ရာစုနှစ်မှ ၁၃ ရာစုနှစ် အထိ ထွန်းကားခဲ့သော [[တောင်ဂွတ်အင်ပါယာ]]မှ <big>တောင်ဂွတ်ဘာသာစကား</big>တွင်လည်း များပြားသော မှတ်တမ်းများ ရှိသည်။ တောင်ဂွတ်ဘာသာစကားကို တရုတ်စာ အရေးအသားမှ ဖန်တီးယူထားသော ပုံစာအရေးစနစ်ဖြင့် မှတ်တမ်းများ ရှိသည်။ သို့သော် ယခုအခါတွင် ဘာသာပြန်ခြင်းအတွက် အခက်အခဲများစွာ ရှိနေသည်။ Gong Hwang Cherng သည် ရှေးဟောင်း တရုတ်ဘာသာစကား၊ တိဗက်ဘာသာစကား၊ ဗမာဘာသာစကားနဲ့ တောင်ဂွတ်ဘာသာစကားများကို နှိုင်းယှဉ်လေ့လာပြီး ၎င်းဘာသာစကားများကြား အသံ ဆက်စပ်မှုများကို ဖော်ထုတ်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။ ==အတန်းအစားခွဲခြားခြင်း== တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကား မိသားစုကြီး၏ အနိမ့်ပိုင်း ကိုင်းခွဲများ၊ အဓိကအားဖြင့် [[လိုလို-ဗမာ]] ကိုင်းခွဲအား ခိုင်မာစွာ ပြန်လည်တည်ဆောက် ထားရှိပြီး ဖြစ်သည်။ သို့သော် [[ရှေးဦး-တရုတ်-တိဗက်နွယ်]] အပိုင်းတွင် ခိုင်မာမှု မရှိသေးဘဲ အမြင့်ပိုင်း ဖွဲ့စည်းပုံမှာလည်း မရှင်းလင်းသေးပါ။ ===လီ (၁၉၃၇)=== ===ဘန်နီဒစ် (၁၉၄၂)=== :တရုတ်-တိဗက်နွယ် :* တရုတ် :* တိဗက်တို-ကရင် :** ကရင် :** တိဗက်တို-ဘာမန်း ===ရှာဖာ(၁၉၅၅)=== :တရုတ်-တိဗက်နွယ် :* စီနီတစ် :* ဒိုင်ရစ် :* ဘိုဒစ် :*ဘားမစ် :*ဘာရစ် :*ကရန်နစ် ===မာတီဆော့ဖ်(၁၉၇၈)=== :တရုတ်-တိဗက်နွယ် :* တရုတ် :* တိဗက်တို-ဘားမန်း ===စတာရိုစတင်း(၁၉၉၆)=== :တရုတ်-တိဗက်နွယ်(အဆို-၁) :* စီနို-ကီရန်တီ :* တိဗက်တို-ဘားမန်း :တရုတ်-တိဗက်နွယ်(အဆို-၂) :* တရုတ် :* ကီရန်တီ :* တိဗက်တို-ဘားမန်း ===ဘလန့်ချ် နှင့် ပို့စ်=== ==အမျိုးအစားဗေဒ== ===စကားလုံးအစီအစဉ်=== တရုတ်၊ ကရင်နှင့် ပိုင် ဘာသာစကားများမှအပ အခြားသော တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားများ သည် ပုံမှန်အားဖြင့် '''ကံ-ကြိယာ''' အစီအစဉ်ပုံစံ ဖြစ်သည်။ ပညာရှင်အများစုက ၎င်းပုံစံသည် မူလအစ အစီအစဉ်ပုံစံပင်ဖြစ်ပြီး တရုတ်၊ ကရင်နှင့် ပိုင် ဘာသာစကားများမှာ နီးစပ်သော အခြား ပတ်ဝန်းကျင်ဘာသာစကားများ၏ လွှမ်းမိုးမှုကြောင့် '''ကတ္တား-ကြိယာ-ကံ''' ပုံစံအစီအစဉ်သို့ ပြောင်းလဲသွားခြင်း ဖြစ်မည်ဟု ပညာရှင် အများစုက ယူဆကြသည်။ မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ တရုတ်နှင့် ပိုင် ဘာသာစကားများတွင် [[နာမ်]]ကို အထူးပြုလိုသည့် စာပိုဒ်အား နာမ်၏ ရှေ့တွင် ထည့်သွင်းသည့် ပုံစံမှာ ကြိယာ-ကံ အစီအစဉ်ပုံစံရှိသည့် အခြားသော ကမ္ဘာ့ ဘာသာစကားများ အားလုံးနှင့် လုံးဝ ကွဲပြားနေသည်။ ===ပုံပြောင်းခြင်းဗေဒ=== ==စကားလုံးအသုံးအနှုန်း== ==လူမျိုးများနှင့် ဘာသာစကားများ== [[ကဏ္ဍ:ဘာသာစကား မိသားစုများ]] 04w6n9880uy1p445qospo8lejh4gy2i 881013 881012 2025-07-09T05:40:07Z EricOng77 132463 881013 wikitext text/x-wiki {{Infobox language family |name=Sino-Tibetan |region=[[အရှေ့အာရှ]], [[အရှေ့တောင်အာရှ]], [[တောင်အာရှ]] |familycolor=Sino-Tibetan |family = ဘာသာစကား မိသားစုများ၏ ပင်မဘာသာစကားတစ်ခု |child1=Some 40 well-established low-level groups (see [[#Van Driem (2011)|Van Driem (2011)]], some of which may not belong to Sino-Tibetan at all |child2=Many proposed higher-level groupings |child3=Traditional division: |child4=[[Sinitic languages|Sinitic]] vs. the rest ([[Tibeto-Burman languages|Tibeto-Burman]]) |iso2=sit |iso5=sit |glotto=sino1245 |glottofoot=no |glottorefname=Sino-Tibetan |map=SinoTibetanLanguagesInBranches.png |mapcaption=The extension of various branches of Sino-Tibetan }} '''တရုတ်-တိဗက်(Sino-Tibetan)''' ဟူ၍လည်းကောင်း '''ထရန်စ်-ဟိမာလေးယန်း (Trans-Himalayan)''' ဟူ၍လည်းကောင်း ခေါ်ဆိုကြသည်။ တရုတ်-တိဗက်ဘာသာစကားအုပ်စုသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် အကြီးဆုံးနှင့် အဓိကအကျဆုံး ဘာသာစကားမိသားစုများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်ပြီး တရုတ်ပြည်၊ တိဗက်ဒေသနှင့် အရှေ့တောင်အာရှတွင် လူဦးရေ များစွာအသုံးပြုကြသည်။ ဤအုပ်စုတွင်ပါဝင်သော ဘာသာစကားအုပ်စုများသည် မျိုးရိုးဗီဇ (genetic) အရ ဆက်စပ်မှုများရှိကြပြီ [https://www.wikidoc.org/index.php/Haplogroup_O3_(Y-DNA)#:~:text=The%20subgroup%20O3a5%2DM134%20is,the%20total%20Y%2Dchromosome%20diversity. O3 (O2a2b1a1)] သည် တရုတ်-တိဗက်ဘာသာစကားအုပ်စု၏ အဖမျိုးရိုးဗီဇတွင်တွေ့ရှိရသည့် အများဆုံး haplogroup ဖြစ်ပြီး မူလရွှေ့ပြောင်းသွားလာမှုအခြေပြုမြေပုံတွင်လည်း အဓိကအခန်းကဏ္ဍတွင်ရှိသည်။ Proto-Sino-Tibetan (မူလတရုတ်-တိဗက်ဘာသာ)သည် နှစ် ၄၀၀၀ - ၆၀၀၀ မျှအကြာက တောင်ပိုင်းတရုတ်ဒေသ၌ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်ဟု ယူဆကြသည်။တရုတ်၊ တိဗက်၊ ဗမာ စသည်တို့သည် ဤ မူလဘာသာမှ ကွဲထွက်လာသည်။ Sino-Tibetan ဘာသာစကားများသည် ယခင်က တူညီသော မူလဘာသာစကား (proto-language)ပြောဆိုသူ လူမျိုးအုပ်စုကြီး တစ်ခုမှ ကွဲထွက်လာသည်ဟု ယူဆကြသည်။အသံပြောင်းလဲမှုများ၊ သဒ္ဒါတူညီမှုများ၊ မူလစကားလုံးများတွင် တူညီမှုများ တွေ့နိုင်သည်။ ==ဘာသာစကားအုပ်စုခွဲခြားခြင်း== ===တရုတ်နွယ်အုပ်စု=== * မန်ဒရင်း/ဖုထုံးဟွာ (စံတရုတ်ဘာသာစကား) * ကွမ်တုံ ( ကွမ်တုန်းပြည်နယ်၊ ဟောင်ကောင်) * ဟက်ကာ ( ကွမ်တုန်းပြည်နယ်နှင့်ဖူကျန့်ပြည််နယ်) * ဝူ ( ရှန့်ဟိုင်ဒေသ) * မင် (ဖူကျန့်) * ရှန်း , ဂျင်, ပင်ဟွာ, ဟွေ့ကျိုး ===တိဗက်-ဗမာ အုပ်စု=== * တိဗက်အုပ်စု – e.g., တိဗက် (Amdo, Kham) , ဘူတန် (Dzongkha) * လိုလို-ဗမာ – e.g., ဗမာနှင့် ဗမာအုပ်စုဝင်များ , ယီ(လိုလို), လီဆူ ( ယူနန်ကုန်းမြင့်ဒေသမှ ဧရာဝတီမြစ်ဝှမ်းလွင်ပြင်တလျှောက်) * ကရင်အုပ်စု – e.g., စကောကရင်,ပိုးကရင်,ကရင်နီ,ပအိုဝ်း (ထိုင်း-မြန်မာ နယ်ခြား တောင်တန်းဒေသ) * Qiangic အုပ်စု – e.g., Qiang , Pumi, Muya, Ersu (တရုတ်နိုင်ငံစီချွမ်ပြည်နယ်အနောက်ပိုင်းဒေသများ) * နာဂ, ကူကီး-ချင်း – e.g., ကသည်း, နာဂ, ကူကီး, ဇိုမီ (အရှေ့မြောက် အိန္ဒိယ, မြန်မာနိုင်ငံအနောက်ပိုင်းချင်းတောင်တန်းနှင့် နာဂဒေသ) * နုံ အုပ်စု – ရဝမ် , ထရုမ်း (ကချင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းဒေသ) * Sal အုပ်စု – e.g., ဂျိန်းဖော့, ဇိုင်းဝါး,လရှီ (မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းဒေသ) * Tami အုပ်စု – e.g., Galo, Apatani, Nyishi (အိန္ဒိယ Arunachal Pradesh ပြည်နယ် / တရုတ် South Tibet ဒေသ) * Bodic အုပ်စု – e.g., Tamang, Gurung, Magar (နီပေါနိုင်ငံ အရှေ့နှင့် မြောက်ပိုင်း) တရုတ်-တိဗက်နွယ် [[ဘာသာစကား]]များတွင် ဘာသာစကား ၄၀၀ ကျော်ပါဝင်ပြီး [[အရှေ့အာရှ]]၊ [[အရှေ့တောင်အာရှ]]နှင့် [[တောင်အာရှ]]ဒေသများတွင် ပြောဆို အသုံးပြုကြသည်။ [[အင်ဒို-ယူရိုပီယန် ဘာသာစကားများ]]ပြီးလျှင် ဒုတိယမြောက် အသုံးပြုသူ အများဆုံးရှိသည့် ဘာသာစကားများ ဖြစ်သည်။ တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားများတွင် မိခင်ဘာသာစကားအဖြစ် အများဆုံးသော ဘာသာစကားများမှာ [[တရုတ်ဘာသာစကား]] အမျိုးမျိုး(သုံးစွဲသူ ၁.၂ ဘီလီယံ)၊ [[မြန်မာဘာသာစကား|ဗမာ ဘာသာစကား]](သုံးစွဲသူ ၃၅ သန်းကျော်) နှင့် [[တိဗက်|တိဗက်ဘာသာစကား]] (သုံးစွဲသူ ၈ သန်း) တို့ဖြစ်ကြသည်။ တရုတ်-တိဘက်နွယ် ဘာသာစကား အတော်များများကို ဝေးလံသော တောင်ပေါ်ဒေသများတွင်ရှိသော လူမျိုးစုလေးများက ပြောဆိုလျက် ရှိကြပြီး ယင်းတို့နှင့်ပက်သက်သော မှတ်တမ်းမှတ်ရာများ နည်းပါးသည်။ ဘာသာစကားများကို အုပ်စုခွဲရာတွင် အနိမ့်ပိုင်းအဆင့် အုပ်စုများကို ကောင်းစွာသတ်မှတ်ခွဲခြားထားပြီး ဖြစ်သော်လည်း အမြင့်ပိုင်း အုပ်စုဖွဲ့စည်းပုံမှာ ရှင်းလင်းမှု မရှိသေးပါ။ ဤ[[ဘာသာစကား မိသားစု]]ကြီးကို တရုတ်နွယ် ဘာသာစကားများအုပ်စု(Sinitic) နှင့် [[တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|တိဘက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ]]အုပ်စု(Tibeto-Burman) ဟူ၍ ကိုင်းခွဲနှစ်မျိုးဖြင့် သတ်မှတ် ဖော်ပြလေ့ ရှိသော်လည်း တရုတ်နွယ် မဟုတ်သော ဘာသာစကားများ၏ မူလအစနှင့် ပတ်သက်၍ ရှင်းလင်းတင်ပြထားခြင်း လုံးဝမရှိသေးသလို ဤသို့ခွဲခြားခြင်းကို လက်မခံသော သုတေသနပညာရှင် ဦးရေမှာလည်း ပိုမိုများပြားလာသည်။ ==သမိုင်းကြောင်း== တရုတ်၊ တိဗက်၊ ဗမာနှင့် အခြား ဘာသာစကားများအကြား ဆက်စပ်မှုကို ၁၉ ရာစုအစောပိုင်းတွင် ပထမဆုံးအကြိမ် စတင်၍ အဆိုပြုခဲ့ပြီး ယခုအခါ ကျယ်ပြန့်စွာ လက်ခံထားပြီး ဖြစ်သည်။ ကနဦးတွင် စာပေယဉ်ကျေးမှု ရှည်ကြာခိုင်မာသော ယဉ်ကျေးမှု လူ့အဖွဲ့အစည်းများ၏ ဘာသာစကားများကိုသာ ဦးတည်ခဲ့ရာ နောက်တွင် အသုံးပြုမှုနည်းပါးသော၊ အချို့ဆိုလျှင် စာပေအရေးအသား မကြာသေးမီကမှ ပေါ်ပေါက်ခဲ့သော၊ စာပေအရေးအသား မရှိသော ဘာသာစကားများကိုပါ ထည့်သွင်းလာခဲ့သည်။ မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ [[အင်ဒို-ယူရိုပီယန် ဘာသာစကားများ|အင်ဒို-ယူရိုပီယန်]](အိန္ဒိယ-ဥရောပနွယ်) နှင့် [[ဩစထြိုအေးရှားတစ် ဘာသာစကားများ|ဩစထြိုအေးရှားတစ်]] လေ့လာမှုများနှင့် ယှဉ်လျှင် တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကား မိသားစုသည် အုပ်စုဖွဲ့စည်းပုံ တည်ဆောက်မှုပိုင်းတွင် များစွာအားနည်းသည်။ အခက်ခဲများမှာ ဘာသာစကား အမျိုးအစား လွန်စွာများပြားစုံလင်မှု၊ အများစုတွင် စကားလုံးပုံပြောင်းမှု မရှိခြင်းနှင့် ဘာသာစကားခြင်း ထိတွေ့ရောယှက်မှု များပြားခြင်း စသည်တို့ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် လူပြောနည်းသော ဘာသာစကား အများအပြားမှာ သွားရောက်ရန် ခက်ခဲသော တောင်ထူထပ်သည့် ဒေသများတွင် ရှိကြသည့်အပြင် ၎င်းဒေသများသည် ပြဿနာရှိသော နယ်ခြားဒေသများလည်း ဖြစ်နေတတ်သည်။ ===ကနဦးလေ့လာမှု=== ၁၈ ရာစုအတွင်း ပညာရှင်အတော်များများသည် ရှည်လျားသည့် စာပေရေးသားမှု သမိုင်းကြောင်းများ ရှိကြသည့် တိဗက်ဘာသာစကားနှင့် ဗမာ ဘာသာစကားများကြား ဆက်နွယ်မှုရှိကြောင်း စတင်သတိပြုမိခဲ့ကြသည်။ ထို့နောက် အိန္ဒိယမြောက်ပိုင်းနှင့် အရှေ့တောင်အာရှရှိ တောင်ပေါ်ဒေသများရှိ အခြားသော စာပေအရေးအသား မရှိသေးသည့် ဘာသာစကား အတော်များများသည် အဆိုပါ တိဗက်နှင့် ဗမာ ဘာသာစကားများနှင့် ဆက်စပ်မှုရှိကြောင်း သိရှိလာသည်။ ၁၈၅၆ ခုနှစ်တွင် ''ဂျိမ်းစ် ရစ်ချက်ဆန် လိုဂန်'' က အဆိုပါ ဘာသာစကားများကို [[တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ]]အုပ်စု (Tibeto-Burman)ဟု စတင်သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ ၎င်းကပင် [[ကရင်ဘာသာစကား]]ကို ဤအုပ်စုအတွင်းသို့ ၁၈၅၈ ခုနှစ်တွင် ထည့်သွင်းခဲ့သည်။ ၁၉ ရာစုနှစ် အလယ်ပိုင်းတွင် လိုဂန်နှင့် အခြားပညာရှင်များက အရှေ့တောင်အာရှရှိ အင်ဒို-ချိုင်းနိစ် ဘာသာစကားများကို လေ့လာမှုပြုလုပ်ခဲ့ပြီး [[ဘာသာစကား မိသားစု]] လေးစုကိုဖော်ထုတ်ခဲ့သည်။ ၎င်းတို့မှာ တိဗက်တို-ဘားမန်း၊ [[တိုင်လူမျိုး|တိုင်]]၊ [[မွန်-ခမာ ဘာသာစကားများ|မွန်-ခမာ]] နှင့် မလေးယို-ပိုလီနီးရှန်း ဟူ၍ဖြစ်သည်။ ၁၈၅၆ ခုနှစ်တွင် ဂျူးလိယက် ကလာပရိုသ် က ဗမာ၊ တိဗက်နှင့် တရုတ် ဘာသာစကားများ အားလုံးသည် အခြေခံ အသုံးအနှုန်းစကားလုံးများတွင် တူညီမှုများ ရှိသော်လည်း [[ထိုင်းဘာသာစကား|ထိုင်း]]၊ [[မွန်ဘာသာစကား|မွန်]] နှင့် [[ဗီယက်နမ်ဘာသာစကား|ဗီယက်နမ်]] ဘာသာစကားများမှာ လုံးဝကွဲပြားခြားနားမှုရှိကြောင်း မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။ ===ရှာဖာနှင့် ဘန်နီဒစ်=== ၁၉၃၅ ခုနှစ်တွင် မနုဿဗေဒပညာရှင် ''အဲလ်ဖရက် ကရိုးဘာ''က တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဝေါဟာရဗေဒ ပရောဂျက်တစ်ခုကိုစတင်ခဲ့ပြီး ''ဘာကလေ''ရှိ ကယ်လီဖိုးနီးယားတက္ကသိုလ်တွင် အခြေစိုက်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၃ နှောင်းပိုင်းအထိ ပရောဂျက်ကို ''ရောဘတ် ရှာဖာ''က ဦးစီးခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် ''ပေါလ် ကေ ဘန်နီဒစ်'' က ဆက်လက်ဦးစီးခဲ့သည်။ ၎င်းတို့၏ လမ်းညွှန်မှုဖြင့် ဘာသာဗေဒပညာရှင်မဟုတ်သော ဝန်ထမ်း ၃၀ က တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားများ နှင့် ပတ်သက်သော မှတ်တမ်းမှတ်ရာများ ရနိုင်သမျှအားလုံးကို စုဆောင်းခဲ့သည်။ ပရောဂျက်၏ ရလဒ်မှာ တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာဗေဒ ဟု အမည်ပေးထားသည့် အတွဲ ၁၅ တွဲပါဝင်သည့် မှတ်တမ်းကြီး ဖြစ်သည်။ ၎င်းမှတ်တမ်းကြီးကို မည်သည့်အခါမှ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခြင်း မပြုခဲ့သော်လည်း ၎င်းစာတမ်းမှ အချက်အလက်များကို ''ရှာဖာ''နှင့် ''ဘန်နီဒစ်တို့'' ရေးသားသည့် တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားဆိုင်ရာ စာတမ်းများတွင် အသုံးပြုခဲ့သည်။ ''ဘန်နီဒစ်သ''ည် သူ၏ သုတေသနလုပ်ငန်း၏ လက်ရေးစာမူများကို ၁၉၄၁ တွင် အပြီးသတ်ရေးသားခဲ့သည်။ သို့သော် ၁၉၇၂ ခုနှစ်အထိ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခြင်း မပြုခဲ့ပေ။ သူသည် [[ဘာသာစကား မိသားစု]] ဖြန့်ဝေပုံဇယားကြီး တစ်ခုလုံးကို တည်ဆောက်မည့်အစား အဓိက ဘာသာစကားကြီး ငါးခုကိုနှိုင်းယှဉ်လေ့လာခြင်း၊ တခါတရံ အခြား ဘာသာစကားများဖြင့် နှိုင်းယှဉ် လေ့လာခြင်းများ ဆောင်ရွက်ပြီး ရှေးဦး-တိဗက်တို-ဘားမန်း ဘာသာစကား လေ့လာချက်ကို တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ ===အရေးစနစ်ရှိသော ဘာသာစကားများကို လေ့လာခြင်း=== ရှေးဟောင်း တရုတ်ဘာသာစကား သည် ရှေးအကျဆုံး မှတ်တမ်းရှိသည့် တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကား ဖြစ်ပြီး ဘီစီ ၁၂၀၀ ခန့်မှ စတင်တည်ရှိခဲ့ပြီး ဘီစီ ပထမရာစုနှစ်မစတင်ကာ အရေးမှတ်တမ်းများ များပြားစွာ ရှိသည်။ သို့သော် တရုတ်စာသည် အက္ခရာစနစ် မဟုတ်ပါ။ ထို့ကြောင့် ပညာရှင်များသည် ရှေးဟောင်း တရုတ်ဘာသာစကား အသံထွက်စနစ်ကို သိရှိနိုင်ရန်အတွက် အလယ်ခေတ် တရုတ်အဘိဓာန်များမှ တရုတ်စာအတွက် ဖိုနက်တစ် ဖော်ပြချက်များနှင့် ရှေးခေတ် ကဗျာများမှ ကာရံစနစ်များကို လေ့လာပြီး ပြန်လည် တည်ဆောက်ဖော်ထုတ်ခဲ့ရသည်။ ပထမဆုံး ပြီးပြည့်စုံသည့် ပြန်လည်ဆောက်မှုမှာ ဘားနက် ကားဂရန်၏ Grammata Serica Recensa အမည်ရသည့် စာအုပ်ဖြစ်ပြီး ဘန်နီဒစ်နှင့် ရှာဖာတို့က အသုံးပြုခဲ့ကြသည်။ သို့သော် ၎င်းတွင် အသံများစွာသည် အစီအစဉ်မကျသည့်အတွက် အသုံးပြုရန် ခက်ခဲသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ပညာရှင်များသည် ကားဂရန်၏ ဆောင်ရွက်ချက်များကို အခြားအရင်းအမြစ်များဖြင့် ပေါင်းစပ်၍ ပိုမိုကောင်းမွန်အောင် ပြုပြင်ခဲ့ကြသည်။ အချို့ အဆိုပြုချက်တွေဟာ အရင်းအမြစ်တူတဲ့ အခြား တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားတွေကနေ ရယူခဲ့တာ ဖြစ်ပေမယ့် တရုတ်ဘာသာစကား စစ်စစ်ဖြစ်တဲ့ အထောက်အထားတွေကိုလည်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။ ဥပမာ အားဖြင့်ဆိုလျှင် ကားဂရန်က သရသံ ၁၅ ခု သတ်မှတ်ခဲ့ရာမှာ နီကိုလတ် ဘော့မန်က တိဗက်ဘာသာစကားနဲ့ နှိုင်းယှဉ်လေ့လာပြီး သရသံ ၆ ခုထိ လျှော့ချခဲ့ပါတယ်။ နိုင်ငံခြားအမည်တွေကို တရုတ်ဘာသာနဲ့ ရေးသားခဲ့တဲ့ မှတ်တမ်းတွေကို လေ့လာခြင်းဖြင့်လည်း ရှေးခေတ် အသံတွေကို မှန်းဆဖို့ အထောက်အကူ ပြုသည်။ ရှေးဟောင်း တရုတ်ဘာသာစကားသည် နိမ့်မြင့်သံမခွဲခြားသော ဘာသာစကားဖြစ်ပြီး အလယ်ခေတ် တရုတ်ဘာသာစကားမှ နိမ့်မြင့်သံများသည် နောက်ဆုံးရှိ ဗျည်းသံများမှ ဖွံ့ဖြိုးလာသည်ဟု ပညာရှင် အတော်များများက ယုံကြည်လာကြသည်။ တိဗက်ဘာသာစကားမှာတော့ ၇ ရာစုနှစ်အလယ်ပိုင်း တိဗက်အင်ပါယာ ခေတ်ကနေစပြီး များပြားတဲ့ အရေးအသား မှတ်တမ်းတွေ ရှိသည်။ အစောဆုံး မြန်မာစာ အရေးအသားမှာ ၁၂ ရာစုနှစ် [[မြစေတီကျောက်စာ]]တစ်ခုသာဖြစ်ပြီး အကန့်အသတ်ရှိနေသည်။ သို့သော် ၎င်းနောက်တွင် စာပေအရေးအသား အထောက်အထားများ များစွာတိုးတက်လာခဲ့သည်။ ၎င်းဘာသာစကား နှစ်ခုလုံးသည် [[အိန္ဒိယ]] ရှေးဟောင်း [[ဗြာဟ္မီအရေးအသား]]ကို အခြေခံသည့် အက္ခရာစနစ်ဖြင့် ရေးသားသည်။ ၁၁ ရာစုနှစ်မှ ၁၃ ရာစုနှစ် အထိ ထွန်းကားခဲ့သော [[တောင်ဂွတ်အင်ပါယာ]]မှ <big>တောင်ဂွတ်ဘာသာစကား</big>တွင်လည်း များပြားသော မှတ်တမ်းများ ရှိသည်။ တောင်ဂွတ်ဘာသာစကားကို တရုတ်စာ အရေးအသားမှ ဖန်တီးယူထားသော ပုံစာအရေးစနစ်ဖြင့် မှတ်တမ်းများ ရှိသည်။ သို့သော် ယခုအခါတွင် ဘာသာပြန်ခြင်းအတွက် အခက်အခဲများစွာ ရှိနေသည်။ Gong Hwang Cherng သည် ရှေးဟောင်း တရုတ်ဘာသာစကား၊ တိဗက်ဘာသာစကား၊ ဗမာဘာသာစကားနဲ့ တောင်ဂွတ်ဘာသာစကားများကို နှိုင်းယှဉ်လေ့လာပြီး ၎င်းဘာသာစကားများကြား အသံ ဆက်စပ်မှုများကို ဖော်ထုတ်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။ ==အတန်းအစားခွဲခြားခြင်း== တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကား မိသားစုကြီး၏ အနိမ့်ပိုင်း ကိုင်းခွဲများ၊ အဓိကအားဖြင့် [[လိုလို-ဗမာ]] ကိုင်းခွဲအား ခိုင်မာစွာ ပြန်လည်တည်ဆောက် ထားရှိပြီး ဖြစ်သည်။ သို့သော် [[ရှေးဦး-တရုတ်-တိဗက်နွယ်]] အပိုင်းတွင် ခိုင်မာမှု မရှိသေးဘဲ အမြင့်ပိုင်း ဖွဲ့စည်းပုံမှာလည်း မရှင်းလင်းသေးပါ။ ===လီ (၁၉၃၇)=== ===ဘန်နီဒစ် (၁၉၄၂)=== :တရုတ်-တိဗက်နွယ် :* တရုတ် :* တိဗက်တို-ကရင် :** ကရင် :** တိဗက်တို-ဘာမန်း ===ရှာဖာ(၁၉၅၅)=== :တရုတ်-တိဗက်နွယ် :* စီနီတစ် :* ဒိုင်ရစ် :* ဘိုဒစ် :*ဘားမစ် :*ဘာရစ် :*ကရန်နစ် ===မာတီဆော့ဖ်(၁၉၇၈)=== :တရုတ်-တိဗက်နွယ် :* တရုတ် :* တိဗက်တို-ဘားမန်း ===စတာရိုစတင်း(၁၉၉၆)=== :တရုတ်-တိဗက်နွယ်(အဆို-၁) :* စီနို-ကီရန်တီ :* တိဗက်တို-ဘားမန်း :တရုတ်-တိဗက်နွယ်(အဆို-၂) :* တရုတ် :* ကီရန်တီ :* တိဗက်တို-ဘားမန်း ===ဘလန့်ချ် နှင့် ပို့စ်=== ==အမျိုးအစားဗေဒ== ===စကားလုံးအစီအစဉ်=== တရုတ်၊ ကရင်နှင့် ပိုင် ဘာသာစကားများမှအပ အခြားသော တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားများ သည် ပုံမှန်အားဖြင့် '''ကံ-ကြိယာ''' အစီအစဉ်ပုံစံ ဖြစ်သည်။ ပညာရှင်အများစုက ၎င်းပုံစံသည် မူလအစ အစီအစဉ်ပုံစံပင်ဖြစ်ပြီး တရုတ်၊ ကရင်နှင့် ပိုင် ဘာသာစကားများမှာ နီးစပ်သော အခြား ပတ်ဝန်းကျင်ဘာသာစကားများ၏ လွှမ်းမိုးမှုကြောင့် '''ကတ္တား-ကြိယာ-ကံ''' ပုံစံအစီအစဉ်သို့ ပြောင်းလဲသွားခြင်း ဖြစ်မည်ဟု ပညာရှင် အများစုက ယူဆကြသည်။ မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ တရုတ်နှင့် ပိုင် ဘာသာစကားများတွင် [[နာမ်]]ကို အထူးပြုလိုသည့် စာပိုဒ်အား နာမ်၏ ရှေ့တွင် ထည့်သွင်းသည့် ပုံစံမှာ ကြိယာ-ကံ အစီအစဉ်ပုံစံရှိသည့် အခြားသော ကမ္ဘာ့ ဘာသာစကားများ အားလုံးနှင့် လုံးဝ ကွဲပြားနေသည်။ ===ပုံပြောင်းခြင်းဗေဒ=== ==စကားလုံးအသုံးအနှုန်း== ==လူမျိုးများနှင့် ဘာသာစကားများ== [[ကဏ္ဍ:ဘာသာစကား မိသားစုများ]] 70q2thugqjwasnykals83xodcdpr6ok 881017 881013 2025-07-09T06:09:07Z EricOng77 132463 881017 wikitext text/x-wiki {{Infobox language family |name=Sino-Tibetan |region=[[အရှေ့အာရှ]], [[အရှေ့တောင်အာရှ]], [[တောင်အာရှ]] |familycolor=Sino-Tibetan |family = ဘာသာစကား မိသားစုများ၏ ပင်မဘာသာစကားတစ်ခု |child1=Some 40 well-established low-level groups (see [[#Van Driem (2011)|Van Driem (2011)]], some of which may not belong to Sino-Tibetan at all |child2=Many proposed higher-level groupings |child3=Traditional division: |child4=[[Sinitic languages|Sinitic]] vs. the rest ([[Tibeto-Burman languages|Tibeto-Burman]]) |iso2=sit |iso5=sit |glotto=sino1245 |glottofoot=no |glottorefname=Sino-Tibetan |map=Sino-Tibetan Languages Map.png |mapcaption=The extension of various branches of Sino-Tibetan }} '''တရုတ်-တိဗက်(Sino-Tibetan)''' ဟူ၍လည်းကောင်း '''ထရန်စ်-ဟိမာလေးယန်း (Trans-Himalayan)''' ဟူ၍လည်းကောင်း ခေါ်ဆိုကြသည်။ တရုတ်-တိဗက်ဘာသာစကားအုပ်စုသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် အကြီးဆုံးနှင့် အဓိကအကျဆုံး ဘာသာစကားမိသားစုများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်ပြီး တရုတ်ပြည်၊ တိဗက်ဒေသနှင့် အရှေ့တောင်အာရှတွင် လူဦးရေ များစွာအသုံးပြုကြသည်။ ဤအုပ်စုတွင်ပါဝင်သော ဘာသာစကားအုပ်စုများသည် မျိုးရိုးဗီဇ (genetic) အရ ဆက်စပ်မှုများရှိကြပြီ [https://www.wikidoc.org/index.php/Haplogroup_O3_(Y-DNA)#:~:text=The%20subgroup%20O3a5%2DM134%20is,the%20total%20Y%2Dchromosome%20diversity. O3 (O2a2b1a1)] သည် တရုတ်-တိဗက်ဘာသာစကားအုပ်စု၏ အဖမျိုးရိုးဗီဇတွင်တွေ့ရှိရသည့် အများဆုံး haplogroup ဖြစ်ပြီး မူလရွှေ့ပြောင်းသွားလာမှုအခြေပြုမြေပုံတွင်လည်း အဓိကအခန်းကဏ္ဍတွင်ရှိသည်။ Proto-Sino-Tibetan (မူလတရုတ်-တိဗက်ဘာသာ)သည် နှစ် ၄၀၀၀ - ၆၀၀၀ မျှအကြာက တောင်ပိုင်းတရုတ်ဒေသ၌ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်ဟု ယူဆကြသည်။တရုတ်၊ တိဗက်၊ ဗမာ စသည်တို့သည် ဤ မူလဘာသာမှ ကွဲထွက်လာသည်။ Sino-Tibetan ဘာသာစကားများသည် ယခင်က တူညီသော မူလဘာသာစကား (proto-language)ပြောဆိုသူ လူမျိုးအုပ်စုကြီး တစ်ခုမှ ကွဲထွက်လာသည်ဟု ယူဆကြသည်။အသံပြောင်းလဲမှုများ၊ သဒ္ဒါတူညီမှုများ၊ မူလစကားလုံးများတွင် တူညီမှုများ တွေ့နိုင်သည်။ ==ဘာသာစကားအုပ်စုခွဲခြားခြင်း== ===တရုတ်နွယ်အုပ်စု=== * မန်ဒရင်း/ဖုထုံးဟွာ (စံတရုတ်ဘာသာစကား) * ကွမ်တုံ ( ကွမ်တုန်းပြည်နယ်၊ ဟောင်ကောင်) * ဟက်ကာ ( ကွမ်တုန်းပြည်နယ်နှင့်ဖူကျန့်ပြည််နယ်) * ဝူ ( ရှန့်ဟိုင်ဒေသ) * မင် (ဖူကျန့်) * ရှန်း , ဂျင်, ပင်ဟွာ, ဟွေ့ကျိုး ===တိဗက်-ဗမာ အုပ်စု=== * တိဗက်အုပ်စု – e.g., တိဗက် (Amdo, Kham) , ဘူတန် (Dzongkha) * လိုလို-ဗမာ – e.g., ဗမာနှင့် ဗမာအုပ်စုဝင်များ , ယီ(လိုလို), လီဆူ ( ယူနန်ကုန်းမြင့်ဒေသမှ ဧရာဝတီမြစ်ဝှမ်းလွင်ပြင်တလျှောက်) * ကရင်အုပ်စု – e.g., စကောကရင်,ပိုးကရင်,ကရင်နီ,ပအိုဝ်း (ထိုင်း-မြန်မာ နယ်ခြား တောင်တန်းဒေသ) * Qiangic အုပ်စု – e.g., Qiang , Pumi, Muya, Ersu (တရုတ်နိုင်ငံစီချွမ်ပြည်နယ်အနောက်ပိုင်းဒေသများ) * နာဂ, ကူကီး-ချင်း – e.g., ကသည်း, နာဂ, ကူကီး, ဇိုမီ (အရှေ့မြောက် အိန္ဒိယ, မြန်မာနိုင်ငံအနောက်ပိုင်းချင်းတောင်တန်းနှင့် နာဂဒေသ) * နုံ အုပ်စု – ရဝမ် , ထရုမ်း (ကချင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းဒေသ) * Sal အုပ်စု – e.g., ဂျိန်းဖော့, ဇိုင်းဝါး,လရှီ (မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းဒေသ) * Tami အုပ်စု – e.g., Galo, Apatani, Nyishi (အိန္ဒိယ Arunachal Pradesh ပြည်နယ် / တရုတ် South Tibet ဒေသ) * Bodic အုပ်စု – e.g., Tamang, Gurung, Magar (နီပေါနိုင်ငံ အရှေ့နှင့် မြောက်ပိုင်း) တရုတ်-တိဗက်နွယ် [[ဘာသာစကား]]များတွင် ဘာသာစကား ၄၀၀ ကျော်ပါဝင်ပြီး [[အရှေ့အာရှ]]၊ [[အရှေ့တောင်အာရှ]]နှင့် [[တောင်အာရှ]]ဒေသများတွင် ပြောဆို အသုံးပြုကြသည်။ [[အင်ဒို-ယူရိုပီယန် ဘာသာစကားများ]]ပြီးလျှင် ဒုတိယမြောက် အသုံးပြုသူ အများဆုံးရှိသည့် ဘာသာစကားများ ဖြစ်သည်။ တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားများတွင် မိခင်ဘာသာစကားအဖြစ် အများဆုံးသော ဘာသာစကားများမှာ [[တရုတ်ဘာသာစကား]] အမျိုးမျိုး(သုံးစွဲသူ ၁.၂ ဘီလီယံ)၊ [[မြန်မာဘာသာစကား|ဗမာ ဘာသာစကား]](သုံးစွဲသူ ၃၅ သန်းကျော်) နှင့် [[တိဗက်|တိဗက်ဘာသာစကား]] (သုံးစွဲသူ ၈ သန်း) တို့ဖြစ်ကြသည်။ တရုတ်-တိဘက်နွယ် ဘာသာစကား အတော်များများကို ဝေးလံသော တောင်ပေါ်ဒေသများတွင်ရှိသော လူမျိုးစုလေးများက ပြောဆိုလျက် ရှိကြပြီး ယင်းတို့နှင့်ပက်သက်သော မှတ်တမ်းမှတ်ရာများ နည်းပါးသည်။ ဘာသာစကားများကို အုပ်စုခွဲရာတွင် အနိမ့်ပိုင်းအဆင့် အုပ်စုများကို ကောင်းစွာသတ်မှတ်ခွဲခြားထားပြီး ဖြစ်သော်လည်း အမြင့်ပိုင်း အုပ်စုဖွဲ့စည်းပုံမှာ ရှင်းလင်းမှု မရှိသေးပါ။ ဤ[[ဘာသာစကား မိသားစု]]ကြီးကို တရုတ်နွယ် ဘာသာစကားများအုပ်စု(Sinitic) နှင့် [[တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ|တိဘက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ]]အုပ်စု(Tibeto-Burman) ဟူ၍ ကိုင်းခွဲနှစ်မျိုးဖြင့် သတ်မှတ် ဖော်ပြလေ့ ရှိသော်လည်း တရုတ်နွယ် မဟုတ်သော ဘာသာစကားများ၏ မူလအစနှင့် ပတ်သက်၍ ရှင်းလင်းတင်ပြထားခြင်း လုံးဝမရှိသေးသလို ဤသို့ခွဲခြားခြင်းကို လက်မခံသော သုတေသနပညာရှင် ဦးရေမှာလည်း ပိုမိုများပြားလာသည်။ ==သမိုင်းကြောင်း== တရုတ်၊ တိဗက်၊ ဗမာနှင့် အခြား ဘာသာစကားများအကြား ဆက်စပ်မှုကို ၁၉ ရာစုအစောပိုင်းတွင် ပထမဆုံးအကြိမ် စတင်၍ အဆိုပြုခဲ့ပြီး ယခုအခါ ကျယ်ပြန့်စွာ လက်ခံထားပြီး ဖြစ်သည်။ ကနဦးတွင် စာပေယဉ်ကျေးမှု ရှည်ကြာခိုင်မာသော ယဉ်ကျေးမှု လူ့အဖွဲ့အစည်းများ၏ ဘာသာစကားများကိုသာ ဦးတည်ခဲ့ရာ နောက်တွင် အသုံးပြုမှုနည်းပါးသော၊ အချို့ဆိုလျှင် စာပေအရေးအသား မကြာသေးမီကမှ ပေါ်ပေါက်ခဲ့သော၊ စာပေအရေးအသား မရှိသော ဘာသာစကားများကိုပါ ထည့်သွင်းလာခဲ့သည်။ မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ [[အင်ဒို-ယူရိုပီယန် ဘာသာစကားများ|အင်ဒို-ယူရိုပီယန်]](အိန္ဒိယ-ဥရောပနွယ်) နှင့် [[ဩစထြိုအေးရှားတစ် ဘာသာစကားများ|ဩစထြိုအေးရှားတစ်]] လေ့လာမှုများနှင့် ယှဉ်လျှင် တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကား မိသားစုသည် အုပ်စုဖွဲ့စည်းပုံ တည်ဆောက်မှုပိုင်းတွင် များစွာအားနည်းသည်။ အခက်ခဲများမှာ ဘာသာစကား အမျိုးအစား လွန်စွာများပြားစုံလင်မှု၊ အများစုတွင် စကားလုံးပုံပြောင်းမှု မရှိခြင်းနှင့် ဘာသာစကားခြင်း ထိတွေ့ရောယှက်မှု များပြားခြင်း စသည်တို့ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် လူပြောနည်းသော ဘာသာစကား အများအပြားမှာ သွားရောက်ရန် ခက်ခဲသော တောင်ထူထပ်သည့် ဒေသများတွင် ရှိကြသည့်အပြင် ၎င်းဒေသများသည် ပြဿနာရှိသော နယ်ခြားဒေသများလည်း ဖြစ်နေတတ်သည်။ ===ကနဦးလေ့လာမှု=== ၁၈ ရာစုအတွင်း ပညာရှင်အတော်များများသည် ရှည်လျားသည့် စာပေရေးသားမှု သမိုင်းကြောင်းများ ရှိကြသည့် တိဗက်ဘာသာစကားနှင့် ဗမာ ဘာသာစကားများကြား ဆက်နွယ်မှုရှိကြောင်း စတင်သတိပြုမိခဲ့ကြသည်။ ထို့နောက် အိန္ဒိယမြောက်ပိုင်းနှင့် အရှေ့တောင်အာရှရှိ တောင်ပေါ်ဒေသများရှိ အခြားသော စာပေအရေးအသား မရှိသေးသည့် ဘာသာစကား အတော်များများသည် အဆိုပါ တိဗက်နှင့် ဗမာ ဘာသာစကားများနှင့် ဆက်စပ်မှုရှိကြောင်း သိရှိလာသည်။ ၁၈၅၆ ခုနှစ်တွင် ''ဂျိမ်းစ် ရစ်ချက်ဆန် လိုဂန်'' က အဆိုပါ ဘာသာစကားများကို [[တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများ]]အုပ်စု (Tibeto-Burman)ဟု စတင်သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ ၎င်းကပင် [[ကရင်ဘာသာစကား]]ကို ဤအုပ်စုအတွင်းသို့ ၁၈၅၈ ခုနှစ်တွင် ထည့်သွင်းခဲ့သည်။ ၁၉ ရာစုနှစ် အလယ်ပိုင်းတွင် လိုဂန်နှင့် အခြားပညာရှင်များက အရှေ့တောင်အာရှရှိ အင်ဒို-ချိုင်းနိစ် ဘာသာစကားများကို လေ့လာမှုပြုလုပ်ခဲ့ပြီး [[ဘာသာစကား မိသားစု]] လေးစုကိုဖော်ထုတ်ခဲ့သည်။ ၎င်းတို့မှာ တိဗက်တို-ဘားမန်း၊ [[တိုင်လူမျိုး|တိုင်]]၊ [[မွန်-ခမာ ဘာသာစကားများ|မွန်-ခမာ]] နှင့် မလေးယို-ပိုလီနီးရှန်း ဟူ၍ဖြစ်သည်။ ၁၈၅၆ ခုနှစ်တွင် ဂျူးလိယက် ကလာပရိုသ် က ဗမာ၊ တိဗက်နှင့် တရုတ် ဘာသာစကားများ အားလုံးသည် အခြေခံ အသုံးအနှုန်းစကားလုံးများတွင် တူညီမှုများ ရှိသော်လည်း [[ထိုင်းဘာသာစကား|ထိုင်း]]၊ [[မွန်ဘာသာစကား|မွန်]] နှင့် [[ဗီယက်နမ်ဘာသာစကား|ဗီယက်နမ်]] ဘာသာစကားများမှာ လုံးဝကွဲပြားခြားနားမှုရှိကြောင်း မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။ ===ရှာဖာနှင့် ဘန်နီဒစ်=== ၁၉၃၅ ခုနှစ်တွင် မနုဿဗေဒပညာရှင် ''အဲလ်ဖရက် ကရိုးဘာ''က တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဝေါဟာရဗေဒ ပရောဂျက်တစ်ခုကိုစတင်ခဲ့ပြီး ''ဘာကလေ''ရှိ ကယ်လီဖိုးနီးယားတက္ကသိုလ်တွင် အခြေစိုက်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၃ နှောင်းပိုင်းအထိ ပရောဂျက်ကို ''ရောဘတ် ရှာဖာ''က ဦးစီးခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် ''ပေါလ် ကေ ဘန်နီဒစ်'' က ဆက်လက်ဦးစီးခဲ့သည်။ ၎င်းတို့၏ လမ်းညွှန်မှုဖြင့် ဘာသာဗေဒပညာရှင်မဟုတ်သော ဝန်ထမ်း ၃၀ က တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားများ နှင့် ပတ်သက်သော မှတ်တမ်းမှတ်ရာများ ရနိုင်သမျှအားလုံးကို စုဆောင်းခဲ့သည်။ ပရောဂျက်၏ ရလဒ်မှာ တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာဗေဒ ဟု အမည်ပေးထားသည့် အတွဲ ၁၅ တွဲပါဝင်သည့် မှတ်တမ်းကြီး ဖြစ်သည်။ ၎င်းမှတ်တမ်းကြီးကို မည်သည့်အခါမှ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခြင်း မပြုခဲ့သော်လည်း ၎င်းစာတမ်းမှ အချက်အလက်များကို ''ရှာဖာ''နှင့် ''ဘန်နီဒစ်တို့'' ရေးသားသည့် တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားဆိုင်ရာ စာတမ်းများတွင် အသုံးပြုခဲ့သည်။ ''ဘန်နီဒစ်သ''ည် သူ၏ သုတေသနလုပ်ငန်း၏ လက်ရေးစာမူများကို ၁၉၄၁ တွင် အပြီးသတ်ရေးသားခဲ့သည်။ သို့သော် ၁၉၇၂ ခုနှစ်အထိ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခြင်း မပြုခဲ့ပေ။ သူသည် [[ဘာသာစကား မိသားစု]] ဖြန့်ဝေပုံဇယားကြီး တစ်ခုလုံးကို တည်ဆောက်မည့်အစား အဓိက ဘာသာစကားကြီး ငါးခုကိုနှိုင်းယှဉ်လေ့လာခြင်း၊ တခါတရံ အခြား ဘာသာစကားများဖြင့် နှိုင်းယှဉ် လေ့လာခြင်းများ ဆောင်ရွက်ပြီး ရှေးဦး-တိဗက်တို-ဘားမန်း ဘာသာစကား လေ့လာချက်ကို တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ ===အရေးစနစ်ရှိသော ဘာသာစကားများကို လေ့လာခြင်း=== ရှေးဟောင်း တရုတ်ဘာသာစကား သည် ရှေးအကျဆုံး မှတ်တမ်းရှိသည့် တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကား ဖြစ်ပြီး ဘီစီ ၁၂၀၀ ခန့်မှ စတင်တည်ရှိခဲ့ပြီး ဘီစီ ပထမရာစုနှစ်မစတင်ကာ အရေးမှတ်တမ်းများ များပြားစွာ ရှိသည်။ သို့သော် တရုတ်စာသည် အက္ခရာစနစ် မဟုတ်ပါ။ ထို့ကြောင့် ပညာရှင်များသည် ရှေးဟောင်း တရုတ်ဘာသာစကား အသံထွက်စနစ်ကို သိရှိနိုင်ရန်အတွက် အလယ်ခေတ် တရုတ်အဘိဓာန်များမှ တရုတ်စာအတွက် ဖိုနက်တစ် ဖော်ပြချက်များနှင့် ရှေးခေတ် ကဗျာများမှ ကာရံစနစ်များကို လေ့လာပြီး ပြန်လည် တည်ဆောက်ဖော်ထုတ်ခဲ့ရသည်။ ပထမဆုံး ပြီးပြည့်စုံသည့် ပြန်လည်ဆောက်မှုမှာ ဘားနက် ကားဂရန်၏ Grammata Serica Recensa အမည်ရသည့် စာအုပ်ဖြစ်ပြီး ဘန်နီဒစ်နှင့် ရှာဖာတို့က အသုံးပြုခဲ့ကြသည်။ သို့သော် ၎င်းတွင် အသံများစွာသည် အစီအစဉ်မကျသည့်အတွက် အသုံးပြုရန် ခက်ခဲသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ပညာရှင်များသည် ကားဂရန်၏ ဆောင်ရွက်ချက်များကို အခြားအရင်းအမြစ်များဖြင့် ပေါင်းစပ်၍ ပိုမိုကောင်းမွန်အောင် ပြုပြင်ခဲ့ကြသည်။ အချို့ အဆိုပြုချက်တွေဟာ အရင်းအမြစ်တူတဲ့ အခြား တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားတွေကနေ ရယူခဲ့တာ ဖြစ်ပေမယ့် တရုတ်ဘာသာစကား စစ်စစ်ဖြစ်တဲ့ အထောက်အထားတွေကိုလည်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။ ဥပမာ အားဖြင့်ဆိုလျှင် ကားဂရန်က သရသံ ၁၅ ခု သတ်မှတ်ခဲ့ရာမှာ နီကိုလတ် ဘော့မန်က တိဗက်ဘာသာစကားနဲ့ နှိုင်းယှဉ်လေ့လာပြီး သရသံ ၆ ခုထိ လျှော့ချခဲ့ပါတယ်။ နိုင်ငံခြားအမည်တွေကို တရုတ်ဘာသာနဲ့ ရေးသားခဲ့တဲ့ မှတ်တမ်းတွေကို လေ့လာခြင်းဖြင့်လည်း ရှေးခေတ် အသံတွေကို မှန်းဆဖို့ အထောက်အကူ ပြုသည်။ ရှေးဟောင်း တရုတ်ဘာသာစကားသည် နိမ့်မြင့်သံမခွဲခြားသော ဘာသာစကားဖြစ်ပြီး အလယ်ခေတ် တရုတ်ဘာသာစကားမှ နိမ့်မြင့်သံများသည် နောက်ဆုံးရှိ ဗျည်းသံများမှ ဖွံ့ဖြိုးလာသည်ဟု ပညာရှင် အတော်များများက ယုံကြည်လာကြသည်။ တိဗက်ဘာသာစကားမှာတော့ ၇ ရာစုနှစ်အလယ်ပိုင်း တိဗက်အင်ပါယာ ခေတ်ကနေစပြီး များပြားတဲ့ အရေးအသား မှတ်တမ်းတွေ ရှိသည်။ အစောဆုံး မြန်မာစာ အရေးအသားမှာ ၁၂ ရာစုနှစ် [[မြစေတီကျောက်စာ]]တစ်ခုသာဖြစ်ပြီး အကန့်အသတ်ရှိနေသည်။ သို့သော် ၎င်းနောက်တွင် စာပေအရေးအသား အထောက်အထားများ များစွာတိုးတက်လာခဲ့သည်။ ၎င်းဘာသာစကား နှစ်ခုလုံးသည် [[အိန္ဒိယ]] ရှေးဟောင်း [[ဗြာဟ္မီအရေးအသား]]ကို အခြေခံသည့် အက္ခရာစနစ်ဖြင့် ရေးသားသည်။ ၁၁ ရာစုနှစ်မှ ၁၃ ရာစုနှစ် အထိ ထွန်းကားခဲ့သော [[တောင်ဂွတ်အင်ပါယာ]]မှ <big>တောင်ဂွတ်ဘာသာစကား</big>တွင်လည်း များပြားသော မှတ်တမ်းများ ရှိသည်။ တောင်ဂွတ်ဘာသာစကားကို တရုတ်စာ အရေးအသားမှ ဖန်တီးယူထားသော ပုံစာအရေးစနစ်ဖြင့် မှတ်တမ်းများ ရှိသည်။ သို့သော် ယခုအခါတွင် ဘာသာပြန်ခြင်းအတွက် အခက်အခဲများစွာ ရှိနေသည်။ Gong Hwang Cherng သည် ရှေးဟောင်း တရုတ်ဘာသာစကား၊ တိဗက်ဘာသာစကား၊ ဗမာဘာသာစကားနဲ့ တောင်ဂွတ်ဘာသာစကားများကို နှိုင်းယှဉ်လေ့လာပြီး ၎င်းဘာသာစကားများကြား အသံ ဆက်စပ်မှုများကို ဖော်ထုတ်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။ ==အတန်းအစားခွဲခြားခြင်း== တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကား မိသားစုကြီး၏ အနိမ့်ပိုင်း ကိုင်းခွဲများ၊ အဓိကအားဖြင့် [[လိုလို-ဗမာ]] ကိုင်းခွဲအား ခိုင်မာစွာ ပြန်လည်တည်ဆောက် ထားရှိပြီး ဖြစ်သည်။ သို့သော် [[ရှေးဦး-တရုတ်-တိဗက်နွယ်]] အပိုင်းတွင် ခိုင်မာမှု မရှိသေးဘဲ အမြင့်ပိုင်း ဖွဲ့စည်းပုံမှာလည်း မရှင်းလင်းသေးပါ။ ===လီ (၁၉၃၇)=== ===ဘန်နီဒစ် (၁၉၄၂)=== :တရုတ်-တိဗက်နွယ် :* တရုတ် :* တိဗက်တို-ကရင် :** ကရင် :** တိဗက်တို-ဘာမန်း ===ရှာဖာ(၁၉၅၅)=== :တရုတ်-တိဗက်နွယ် :* စီနီတစ် :* ဒိုင်ရစ် :* ဘိုဒစ် :*ဘားမစ် :*ဘာရစ် :*ကရန်နစ် ===မာတီဆော့ဖ်(၁၉၇၈)=== :တရုတ်-တိဗက်နွယ် :* တရုတ် :* တိဗက်တို-ဘားမန်း ===စတာရိုစတင်း(၁၉၉၆)=== :တရုတ်-တိဗက်နွယ်(အဆို-၁) :* စီနို-ကီရန်တီ :* တိဗက်တို-ဘားမန်း :တရုတ်-တိဗက်နွယ်(အဆို-၂) :* တရုတ် :* ကီရန်တီ :* တိဗက်တို-ဘားမန်း ===ဘလန့်ချ် နှင့် ပို့စ်=== ==အမျိုးအစားဗေဒ== ===စကားလုံးအစီအစဉ်=== တရုတ်၊ ကရင်နှင့် ပိုင် ဘာသာစကားများမှအပ အခြားသော တရုတ်-တိဗက်နွယ် ဘာသာစကားများ သည် ပုံမှန်အားဖြင့် '''ကံ-ကြိယာ''' အစီအစဉ်ပုံစံ ဖြစ်သည်။ ပညာရှင်အများစုက ၎င်းပုံစံသည် မူလအစ အစီအစဉ်ပုံစံပင်ဖြစ်ပြီး တရုတ်၊ ကရင်နှင့် ပိုင် ဘာသာစကားများမှာ နီးစပ်သော အခြား ပတ်ဝန်းကျင်ဘာသာစကားများ၏ လွှမ်းမိုးမှုကြောင့် '''ကတ္တား-ကြိယာ-ကံ''' ပုံစံအစီအစဉ်သို့ ပြောင်းလဲသွားခြင်း ဖြစ်မည်ဟု ပညာရှင် အများစုက ယူဆကြသည်။ မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ တရုတ်နှင့် ပိုင် ဘာသာစကားများတွင် [[နာမ်]]ကို အထူးပြုလိုသည့် စာပိုဒ်အား နာမ်၏ ရှေ့တွင် ထည့်သွင်းသည့် ပုံစံမှာ ကြိယာ-ကံ အစီအစဉ်ပုံစံရှိသည့် အခြားသော ကမ္ဘာ့ ဘာသာစကားများ အားလုံးနှင့် လုံးဝ ကွဲပြားနေသည်။ ===ပုံပြောင်းခြင်းဗေဒ=== ==စကားလုံးအသုံးအနှုန်း== ==လူမျိုးများနှင့် ဘာသာစကားများ== [[ကဏ္ဍ:ဘာသာစကား မိသားစုများ]] gcvktw6b2waq3th3478wx24yndboclu ဝီကီပီးဒီးယား:အကူအညီစားပွဲ 4 69495 881055 880710 2025-07-09T11:13:56Z Thwe Myeik 132406 /* သွယ်မြိတ် အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၁၁:၁၃၊ ၉ ဇူလိုင် ၂၀၂၅) */ အပိုင်းသစ် 881055 wikitext text/x-wiki {{/nomkခေါင်းစီး}} [[ကဏ္ဍ:ဝီကီပီးဒီးယား အကူအညီ ဖိုရမ်]] <div style="width:50%">__TOC__</div> <!-- ဤစာမျက်နှာသည် ဝီကီပီးဒီးယား အသုံးပြုပုံနှင့် ပတ်သက်၍ သင်သိလိုသော မေးခွန်းများ မေးရန် ဖြစ်သည်! --> <!-- အထွေထွေ ဗဟုသုတဆိုင်ရာ မေးခွန်းများအတွက် [[WP:RD]] သို့ သွားပါ! --> <!-- --> <!-- သင့်မေးခွန်းကို ဤစာမျက်နှာ အောက်ဆုံးတွင် မေးပါ။ မကြာမီ ဖြေကြားပေးပါလိမ့်မည်။ --> <!-- --> == ငွေထည်လုပ်ငန်း == ငွေထည်လုပ်ငန်းလို့ ရိုက်ရှာလိုက်တာ တွေ့တော့တွေ့တယ် စာထဲမှာ ပြောထားတဲ့ ပုံတွေ မပါလို့ ဘယ်လိုရှာရမလဲ ကူညီကြပါဦး။kjdmmrmjrjujjjk တွေ့လိုရင် လင့်လေးဖြစ်ဖြစ် ပေးကြပါဦး အဆွေတော်တို့ {{|ထည့္မည္္}} {{unsignedIP2|05:21, 5 October 2019|2400:AC40:820:CBB4:2123:A798:75E7:746E}} == ပုံတင်မရခြင်း == biography ေရးသားပြီး လူပုံထည့်ချင်တာ ဖိုင်တင်လို့မရလို့ပါ ဘယ်လိုတင်ရသလဲခင်ဗျာ == MoVIDO == မဃဒေဝလင်္ကာသစ် က အ တလုံးပို ပါ သွားသည် ဘယ်လိုလုပ်ရမည်ဆိုတာ ဖြေပေးပါ {{unsigned|‎Smalpic1}} ၁၆:၃၇၊ ၂၄ အောက်တိုဘာ ၂၀၁၉ (UTC) :{{Ping|‎Smalpic1}} စာမျက်နှာ အပေါ်ဆုံးမှာ "ရွှေ့ရန်" (move) ဆိုတာရှိပါတယ်။ အဲဒါကို နှိပ်ပြီး ဆောင်းပါး နာမည်ပြောင်းလို့ရပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၂:၅၉၊ ၂၅ အောက်တိုဘာ ၂၀၁၉ (UTC) == ပုံတင်ခြင်း == ဓာတ်ပုံမည်သို့တင်ရမည်နည်း။ {{unsigned2|11:51, 3 May 2020|Ahkarkyaw9}} Main page ရဲ့ ဘယ်ဘက်ဘေးမှာ [[အထူး:ဖိုင်တင်ရန်|ဖိုင်တင်ရန်]] ရှိပါတယ်။ [[ဝီကီပီးဒီးယား:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] ကိုကြည့်၍ လေ့လာနိုင်ပါသည်။[[အသုံးပြုသူ:Aungookingofcelestials|Aungookingofcelestials]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Aungookingofcelestials|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၁၄၊ ၃ မေ ၂၀၂၀ (UTC) == Help panel question on [[:လ|လ]] ( ၁၈:၂၄၊ ၁၆ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂) == ဟုတ်ကဲ့ မင်္ဂလာပါ လ ဆိုတဲ့ ဂြိုလ်အကြောင်းလေးသိချင်လို့ပါ --[[အသုံးပြုသူ:Zayeroo1990|Zayeroo1990]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zayeroo1990|ဆွေးနွေး]]) ၁၈:၂၄၊ ၁၆ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC) :@[[အသုံးပြုသူ:Zayeroo1990|Zayeroo1990]]။ [[လ (ကမ္ဘာရံဂြိုဟ်)]] ဆောင်းပါးမှာ ဖတ်ရှုနိုင်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၃:၂၄၊ ၁၇ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC) == Help panel question on [[:အသုံးပြုသူ:Mg Lay Gyi|အသုံးပြုသူ:Mg Lay Gyi]] ( ၁၅:၂၆၊ ၁၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂) == Facebook နှင့်ပတ်သက်ပြီး အခက်အခဲဖြစ်နေပါလျှင် ကူညီပါရစေ။ --[[အသုံးပြုသူ:Mg Lay Gyi|Mg Lay Gyi]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Mg Lay Gyi|ဆွေးနွေး]]) ၁၅:၂၆၊ ၁၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC) :ဒီနေရာက ''ဝီကီပီးဒီးယား အသုံးပြုခြင်း သို့ ပြင်ဆင်တည်းဖြတ်ခြင်း'' နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အကူအညီတွေ ပေးဖို့ဖြစ်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၈:၁၇၊ ၁၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC) == Help panel question on [[:မိုးဟေကို|မိုးဟေကို]] ( ၁၃:၅၆၊ ၄ ဧပြီ ၂၀၂၂) == မင်္ဂလာပါ ဇယာဘယ်လိုဆွဲရတာပါလဲခဗျာ --[[အသုံးပြုသူ:David San Lyan|David San Lyan]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:David San Lyan|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၅၆၊ ၄ ဧပြီ ၂၀၂၂ (UTC) :@[[အသုံးပြုသူ:David San Lyan|David San Lyan]] ဇယားဆွဲတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အခြေခံ အချက်အလက်တွေကို [[Help:Wikitable]], [[H:TABLE]] နဲ့ [[အကူအညီ:မျက်မြင်တည်းဖြတ်ဖြင့် ဇယားများထည့်ခြင်း မိတ်ဆက်/၁]] တို့မှာ လေ့လာနိုင်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၉:၂၃၊ ၅ ဧပြီ ၂၀၂၂ (UTC) == Help panel question on [[:အောင်ချိမ့်|အောင်ချိမ့်]] ( ၀၆:၅၇၊ ၁၆ ဧပြီ ၂၀၂၂) == မင်္ဂလာပါ။ကျွန်မက အိမ်မက်ချိမ့်ချိမ့်ပါ။ ဆရာအောင်ချိမ့်ရဲ့ သမီးပါ။ အဖေအကြောင်းအရာလေးတွေပြင်ပေးချင်လို့ပါ။ လက်မှတ်ပုံက မှားနေလို့ပါ။ အဲ့တာကိုဘယ်လိုပြန်ပြင်လို့ရမလဲသိချင်လို့ပါ --[[အသုံးပြုသူ:Aein Mek Cheimt Cheimt|Aein Mek Cheimt Cheimt]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Aein Mek Cheimt Cheimt|ဆွေးနွေး]]) ၀၆:၅၇၊ ၁၆ ဧပြီ ၂၀၂၂ (UTC) :ပြင်ဆင်ထားပါတယ်ဗျ။ [[အသုံးပြုသူ:Shin Khant Maung|Shin Khant Maung]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Shin Khant Maung|ဆွေးနွေး]]) ၀၃:၄၃၊ ၁၇ ဧပြီ ၂၀၂၂ (UTC) == Help panel question on [[:ဆွေးနွေးချက်:သီရိလင်္ကာနိုင်ငံ|ဆွေးနွေးချက်:သီရိလင်္ကာနိုင်ငံ]] ( ၀၂:၀၇၊ ၂၀ ဧပြီ ၂၀၂၂) == မြန်မာနိုင်ငံ ၏ အလယ်ဗဟိုနေရာက ဘယ်နေရာလဲ? --[[အသုံးပြုသူ:Shin Uttara|Shin Uttara]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Shin Uttara|ဆွေးနွေး]]) ၀၂:၀၇၊ ၂၀ ဧပြီ ၂၀၂၂ (UTC) :@[[အသုံးပြုသူ:Shin Uttara|Shin Uttara]] [[မြန်မာနိုင်ငံ၏အလယ်ဗဟိုချက်မ]] ဆောင်းပါးမှာ ဖတ်ရှုနိုင်ပါတယ်။ ဒီနေရာက ဝီကီပီးဒီးယား အသုံးပြုခြင်းနဲ့ တည်းဖြတ်ပြင်ဆင်ခြင်းတို့နဲ့ ပတ်သက်ပြီး မေးမြန်းဖို့ နေရာဖြစ်တဲ့အတွက် အခြားအထွေထွေမေးခွန်းတွေကို [[ဝီကီပီးဒီးယား:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]] မှာ မေးမြန်းပေးစေလိုပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၂:၅၁၊ ၂၀ ဧပြီ ၂၀၂၂ (UTC) == Help panel question on [[:ချန်အာ|ချန်အာ]] ( ၁၄:၄၀၊ ၉ ဇွန် ၂၀၂၂) == ဟိုင်း၊ စာမျက်နှာနာမည်ကို ဘယ်လိုပြင်ရပါသလဲဗျ၊ ပြီးတော့ သူများတွေ ပြင်ဆင်တာကို ဘယ်လိုပြင်ရပါသလဲဗျ --[[အသုံးပြုသူ:Kim Doggy|Kim Doggy]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Kim Doggy|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၄၀၊ ၉ ဇွန် ၂၀၂၂ (UTC) == Help panel question on [[:ကောလူမျိုး|ကောလူမျိုး]] ( ၁၅:၂၁၊ ၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂) == ကောလူမျိုးဟူသည့် ခေါင်းစဉ်အား ပြင်ဆင်ပေးလိုပါသည်။ မိမိတို့ အာခါလူမျိုးများသည် မိမိကိုယ်ကို အာခါ ဟုသာ ခေါ်ဝေါ်ခဲ့ကြပြီး ကော အီကော ဆိုသည့် အမည်များမှာ တခြားလူမျိုးများက နှိမ်သည့်သဘောနှင့် ခေါ်ဝေါ်သည့် အခေါ်အဝေါ် သက်သက်ဖြစ်ပါသည်။ အာခါလူမျိုးများသည် ကော အီကော ဟူသော အမည်နာမများအား မနှစ်သက်သည့်အတွက် ခေါင်းစဉ်အား အာခါ လူမျိုးဟုသာ ပြင်ဆင်ပါက ပိုသင့်လျော်မည်မြင်မိပါသည်။ --[[အသုံးပြုသူ:Noraroo|Noraroo]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Noraroo|ဆွေးနွေး]]) ၁၅:၂၁၊ ၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) :{{Done}}. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၆:၂၂၊ ၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) == [[:အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Mg Kyaw Tun|အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Mg Kyaw Tun]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၁၄:၂၈၊ ၁၃ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၂) == ဝီကီပီးဒီးယာကိုမျှဝေရန်အတွက်ဝီကီပီးဒီးယာ၏Linkကိုဘယ်လိုယူရမလည်း --[[အသုံးပြုသူ:Mg Kyaw Tun|Mg Kyaw Tun]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Mg Kyaw Tun|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၂၈၊ ၁၃ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၂ (UTC) :@[[အသုံးပြုသူ:Mg Kyaw Tun|Mg Kyaw Tun]] ဝီကီပီးဒီးယား စာမျက်နှာရဲ့ ဘယ်ဖက်မှာရှိတဲ့ ကိရိယာများ အပိုင်းအောက်က '''ပုံသေလိပ်စာ''' ကို နှိပ်၍သော်လည်းကောင်း၊ ညာကလစ်နှိပ်ပြီး ကော်ပီလုပ်၍သော်လည်းကောင်း လင့်ခ်ကို ရယူနိုင်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၄:၄၉၊ ၃ ဧပြီ ၂၀၂၃ (UTC) == [[:ဝီကီပီးဒီးယား ဆွေးနွေးချက်:Questions|ဝီကီပီးဒီးယား ဆွေးနွေးချက်:Questions]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၀၆:၄၅၊ ၂၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၃) == နှင်းဆီဖြူ ဖြစ်ပါတယ်။ ပင်ကိုရေး ဆောင်းပါးများကို ဝီကီပေါ် တင်ချင်တဲ့အခါ ဖုန်း/ တက်ဘလက်နှင့် လက်ပ်တော့ ထဲက Note မှာ အရင်ရေးပြီး စိတ်တိုင်းကျတည်းဖြတ်ပြီးမှ ဝီကီမှာ တင်လို့ရပါသလား။ နည်းလမ်းရှိရင် သိလိုပါတယ်။ ဝီကီပေါ်မှ တည်းဖြတ်သူများနှင့် ဝင်ရောက်ဖတ်ရှုသူအားလုံးကို လေးစားလျက်ပါ🙏 --[[အသုံးပြုသူ:နှင်းဆီဖြူ|&#34; W rose &#34;]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:နှင်းဆီဖြူ|ဆွေးနွေး]]) ၀၆:၄၅၊ ၂၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ (UTC) :@[[အသုံးပြုသူ:နှင်းဆီဖြူ|နှင်းဆီဖြူ]] - ဝီကီမဟုတ်တဲ့ တစ်နေရာရာမှာ ရေးတာထက် မိမိရဲ့ ကိုယ်ပိုင် [[Special:MyPage/sandbox|sandbox အစမ်းစာမျက်နှာ]] မှာ စိတ်ကြိုက်ပြင်ဆင်ပြီး စာမျက်နှာကို ရွှေ့ပြောင်းလိုက်တာ/စာတွေကို ကူးယူတင်လိုက်တဲ့ နည်းလမ်းက ပိုပြီး အဆင်ပြေပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီရဲ့ sandbox မှာဆိုရင် ကိုယ်ရေးလိုက်တဲ့ စာ ဘယ်လိုပုံပေါ်မယ်ဆိုတာကို preview/publish ကြည့်လို့ရတာကြောင့်ပါ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၄:၀၂၊ ၂၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ (UTC) ::ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ ::‌ [[အသုံးပြုသူ:နှင်းဆီဖြူ|&#34; W rose &#34;]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:နှင်းဆီဖြူ|ဆွေးနွေး]]) ၀၃:၁၁၊ ၃၀ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ (UTC) == ကိုယ်ပိုင်စာမျက်နှာ == ကိုယ်ပိုင်စာမျက်နှာပေါ်မှာရေးတဲ့ဆောင်းပါးကို ပုဒ်ရေ ကန့်သတ်ထားပါသလား။အဲဒီကနေ ဝီကီစာမျက်နှာ ပေါ်ကို တင်လို့ ရနိုင်ပါသလား။ါ် [[အသုံးပြုသူ:နှင်းဆီဖြူ|&#34; W rose &#34;]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:နှင်းဆီဖြူ|ဆွေးနွေး]]) ၀၃:၁၆၊ ၃၀ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ (UTC) :@[[အသုံးပြုသူ:နှင်းဆီဖြူ|နှင်းဆီဖြူ]] အဲလိုကန့်သတ်ထားတာမျိုး မရှိပါဘူး။ ကိုယ်ပိုင်စာမျက်နှာကနေ ပင်မဆောင်းပါးအမည်ညွှန်းဆီကို copy/paste လုပ်ပြီး ကူးတင်လို့ရပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၃:၅၁၊ ၃၀ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ (UTC) ::"ပင်မဆောင်းပါးအမည်ညွှန်း က ဘယ်စာမျက်နှာလဲ သိပါရစေ။ [[အသုံးပြုသူ:နှင်းဆီဖြူ|&#34; W rose &#34;]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:နှင်းဆီဖြူ|ဆွေးနွေး]]) ၀၃:၀၆၊ ၃၁ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ (UTC) :::ပင်မအမည်ညွှန်း ဆိုတာက လက်ရှိ ဆောင်းပါးစာမျက်နှာတွေကို ဆိုလိုတာပါ။ စာမျက်နှာတစ်ခုရဲ့ ရှေ့မှာ "ဝီကီပီးဒီးယား:", "တမ်းပလိတ်:", "အကူအညီ:" စတဲ့ ရှေ့ဆက်စာလုံးတွေ မပါတဲ့ စာမျက်နှာတွေကို ပင်မဆောင်းပါးအမည်ညွှန်းလို့ ခေါ်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၅:၁၇၊ ၃၁ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ (UTC) == [[:လီယိုတော်စတွိုင်း|လီယိုတော်စတွိုင်း]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၀၆:၂၅၊ ၂၄ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၃) == မဂ်လာပါ.ကမ္ဘာပေါ်မာ ဂြိုလ် ပေါင်း မည်မျှရှိပါသနည်း --[[အသုံးပြုသူ:Khun R.kar|Khun R.kar]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Khun R.kar|ဆွေးနွေး]]) ၀၆:၂၅၊ ၂၄ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၃ (UTC) == [[:ကွန်ပျူတာ|ကွန်ပျူတာ]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၂၁:၄၇၊ ၆ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၃) == Hello everyone --[[အသုံးပြုသူ:Yoonga narkay|Yoonga narkay]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Yoonga narkay|ဆွေးနွေး]]) ၂၁:၄၇၊ ၆ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၃ (UTC) == [[:တရုတ်နိုင်ငံရှိ အချိန်ဇုန်များ|တရုတ်နိုင်ငံရှိ အချိန်ဇုန်များ]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၁၀:၀၉၊ ၁၀ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၃) == Hi မင်္ဂလာပါ ကျွန်တော်ကတော့ 左航 ဖြစ်ပါတယ်။ အခုလက်ရှိတရုတ်စံတော်ကိုသိချင်လို့ပါ။ မြန်မာစံတော်ချိန်နှင့်ဘယ်နှနာရီကွာသလဲသိချင်လို့ပါခင်ဗျ --[[အသုံးပြုသူ:Zuo Hang Left|Zuo Hang Left]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zuo Hang Left|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၀၉၊ ၁၀ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၃ (UTC) == [[:အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawlinlin|အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawlinlin]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၀၀:၄၁၊ ၂၆ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၃) == မြန်မာပြည်ရအောင်လွှင့်ပေပါ --[[အသုံးပြုသူ:Zawlinlin|Zawlinlin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawlinlin|ဆွေးနွေး]]) ၀၀:၄၁၊ ၂၆ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၃ (UTC) == အကူအညီစားပွဲ မေးခွန်း ( ၀၈:၃၆၊ ၂၇ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၄) == မင်္ဂလာပါ။ ဒီမှာက ၁၉၄၇ မှ ECSC နဲ့ဆွေးနွေးပြီး OEEC ကိုဖွဲ့တာမလား။ ၄၈ မှာမှ ဒီအဖွဲ့က ဖွဲ့တာဆိုတော့လေ။ ၅၇ ဖြစ်နေတော့ တစ်ခုခုလွဲနေတယ်။ မှန်မမှန်သိချင်မိတယ်။ --[[အသုံးပြုသူ:Glorious Future|Glorious Future]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Glorious Future|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၃၆၊ ၂၇ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၄ (UTC) :@[[အသုံးပြုသူ:Glorious Future|Glorious Future]] ဆောင်းပါးထဲက အချက်အလက်နဲ့ပတ်သက်ပြီး မေးချင်တာဆိုရင် သက်ဆိုင်ရာဆောင်းပါးရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာမှာ မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၉:၀၆၊ ၂၇ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၄ (UTC) == [[:ဝင်းဖောင့်|ဝင်းဖောင့်]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၀၉:၂၈၊ ၅ ဧပြီ ၂၀၂၄) == How can I upload images from mobile phone editor? --[[အသုံးပြုသူ:ZZeya|ZZeya]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:ZZeya|ဆွေးနွေး]]) ၀၉:၂၈၊ ၅ ဧပြီ ၂၀၂၄ (UTC) == [[:အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Soesanhtike|အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Soesanhtike]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၀၇:၅၆၊ ၁၅ မေ ၂၀၂၄) == လူသုး၈ှိငါငံကျားနိုင်မလွှင့ငါတိုငါ့နိုင်သည် --[[အသုံးပြုသူ:Soesanhtike|Soesanhtike]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Soesanhtike|ဆွေးနွေး]]) ၀၇:၅၆၊ ၁၅ မေ ၂၀၂၄ (UTC) == [[:အင်းတကော်ရွာ၊ ပဲခူးမြို့နယ်|အင်းတကော်ရွာ၊ ပဲခူးမြို့နယ်]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၁၀:၂၉၊ ၂၀ ဇွန် ၂၀၂၄) == မင်္ဂလာပါ ပဲခူးတိုင်းပဲခူးခရိုင်ပဲခူးမြို့နယ် ရှိအင်းတကော်သည်ရွာသို့မဟုတ်ကျေးရွားအုပ်စုမဟုတ်တော့ပါ အင်တကော်သည်မြို့ အဆင့်သို့ပြောင်းလဲပြီးပါပြီ အင်တကော်သည်မတိမ်ကောပါစည်ကားနေပါပြီ ထန်းပင်ချောင်အုပ်စုသဲဖြူချောင်းကျေးရွားအနီးတွင်တည်ရှိသည် --[[အသုံးပြုသူ:ကိုဥက္ကာထက်အောင်|ကိုဥက္ကာထက်အောင်]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:ကိုဥက္ကာထက်အောင်|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၂၉၊ ၂၀ ဇွန် ၂၀၂၄ (UTC) :@[[အသုံးပြုသူ:ကိုဥက္ကာထက်အောင်|ကိုဥက္ကာထက်အောင်]] ဆွေးနွေးပေးတာ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ ရွာဆောင်းပါးကို [[အင်းတကော်မြို့]] ဆောင်းပါးဆီ ပြန်ညွှန်းလိုက်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၃:၅၆၊ ၂၀ ဇွန် ၂၀၂၄ (UTC) == [[:မြို့ကွက်ရိုက်ခြင်း|မြို့ကွက်ရိုက်ခြင်း]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၁၈:၁၉၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၄) == Urban planning ကို မြို့ပြစီမံကိန်း ဟုဘာသာပြန်ခြင်းသာလျှင် အသင့်တော်ဆုံး ဖြစ်မည်။ --[[အသုံးပြုသူ:Louis Yel|Louis Yel]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Louis Yel|ဆွေးနွေး]]) ၁၈:၁၉၊ ၁၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၄ (UTC) :Thank you. Your suggestion was accepted. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၃:၅၈၊ ၁၉ ဩဂုတ် ၂၀၂၄ (UTC) == [[:Neo-psychedelia|Neo-psychedelia]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၀၆:၄၄၊ ၁၉ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၅) == မင်္ဂလာပါရှင့် ဆောင်းပါးတစ်ခုရေးနိုင်ရန်ဘာတွေလိုအပ်သလဲ၊ ဘာတွေလေ့လာထားသင့်ပါသလဲ မြန်မာစာပေအရေးအသားကိုလွန်စွာနှစ်သက်သဘောကျသည်မို့ နှံ့နှံ့စပ်စပ်လေ့လာလိုပါသည်။ --[[အသုံးပြုသူ:မိုင်း|မိုင်း]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:မိုင်း|ဆွေးနွေး]]) ၀၆:၄၄၊ ၁၉ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၅ (UTC) :[[ဝီကီပီးဒီးယား:သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]]နဲ့ [[အကူအညီ:မိတ်ဆက်]] တို့ကို ဖတ်ရှုလေ့လာကြည့်ပါ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၄:၅၅၊ ၁၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၅ (UTC) == [[:တနင်္သာရီမြို့|တနင်္သာရီမြို့]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၁၇:၃၂၊ ၁၉ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၅) == လူသိရှင်ကြားလွှင့်တင်သွားမည် --[[အသုံးပြုသူ:ကိုနေပိုင်|ကိုနေပိုင်]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:ကိုနေပိုင်|ဆွေးနွေး]]) ၁၇:၃၂၊ ၁၉ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၅ (UTC) == [[:အစိန္တေယျ ဘုရားရှိခိုးကြီး|အစိန္တေယျ ဘုရားရှိခိုးကြီး]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၀၅:၁၇၊ ၇ မတ် ၂၀၂၅) == စာလုံးရေကျဲနေလို့ ဘယ်လိုလုပ်ရင်အဆင်ပြေမလဲဗျ --[[အသုံးပြုသူ:Attsay|Attsay]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Attsay|ဆွေးနွေး]]) ၀၅:၁၇၊ ၇ မတ် ၂၀၂၅ (UTC) == [[:လီဆန်းမိခင်|လီဆန်းမိခင်]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၁၃:၀၃၊ ၂၅ ဧပြီ ၂၀၂၅) == Hi ကျွန်​တော်က မြတ်ကိုကိုပါ။တစ်ခုလောက်မေးပါရစေ ပုံတင်ဖို့အခက်အခဲတွေ့နေလို့ပါ။တည်းဖြတ်တဲ့အခါမှာ ပုံတင်ရန်ဆိုပြီးတွေ့မယ်လို့ပြောပေမဲ့ ကျွန်တော့်ဆီမှာပေါ်မနေလို့ပါ။နောက်ပြီး ပုံတွေမှာ Fileဆိုတဲ့ဟာအပြင် အချို့ပုံတွေက Pic(picture)ဆိုပြီးပါပေါ်နေတယ်ဗျ။သူတို့၂ခုကကော ဘယ်လိုကွာခြားချက်လဲဗျ။တင်ပုံတင်နည်းကကော သူတို့၂ခုလုံးကအတူတူပဲလားဗျ။ --[[အသုံးပြုသူ:Myat Htoo Kywel|Myat Htoo Kywel]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Myat Htoo Kywel|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၀၃၊ ၂၅ ဧပြီ ၂၀၂၅ (UTC) == [[:ပေါင်းတလည်ရွာ၊ ပြည်မြို့နယ်|ပေါင်းတလည်ရွာ၊ ပြည်မြို့နယ်]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၀၃:၅၉၊ ၂၀ မေ ၂၀၂၅) == ပေါင်းတလည်ရွာကတိမ်ကောတာမဟုတ်ပါဘူး ရွာကနေ မြို့လေးဖြစ်သွားတာပါ --[[အသုံးပြုသူ:Phyu Sin Zaw|Phyu Sin Zaw]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Phyu Sin Zaw|ဆွေးနွေး]]) ၀၃:၅၉၊ ၂၀ မေ ၂၀၂၅ (UTC) == [[:ဩစတြေးလျနိုင်ငံ|ဩစတြေးလျနိုင်ငံ]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၀၉:၄၃၊ ၂၃ မေ ၂၀၂၅) == ဩစတျေးလျမညာရေး --[[အသုံးပြုသူ:ထုဆိုင်|ထုဆိုင်]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:ထုဆိုင်|ဆွေးနွေး]]) ၀၉:၄၃၊ ၂၃ မေ ၂၀၂၅ (UTC) == [[:ဝီကီပီးဒီးယား:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဝီကီပီးဒီးယား:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၀၄:၄၁၊ ၁၃ ဇွန် ၂၀၂၅) == သပ်က၏ကခပသ င့့သခ့သ်ကဟ်၏ရ်ခသ့ခ့ဩလ --[[အသုံးပြုသူ:Nan May Hnin|Nan May Hnin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Nan May Hnin|ဆွေးနွေး]]) ၀၄:၄၁၊ ၁၃ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) == [[:အထက(သုဝဏ္ဏ)|အထက(သုဝဏ္ဏ)]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၁၄:၂၂၊ ၂၁ ဇွန် ၂၀၂၅) == How to makly categories in my own article --[[အသုံးပြုသူ:Zeuuzu|Zeuuzu]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zeuuzu|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၂၂၊ ၂၁ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) == [[:ကျောင်းထိုင်မလိုက်နိုင်ကြောင်း|ကျောင်းထိုင်မလိုက်နိုင်ကြောင်း]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၀၆:၁၁၊ ၂၅ ဇွန် ၂၀၂၅) == မင်္ဂလာပါ --[[အသုံးပြုသူ:Paing zin phyo|Paing zin phyo]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Paing zin phyo|ဆွေးနွေး]]) ၀၆:၁၁၊ ၂၅ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) == [[:ပီမိုးနင်း|ပီမိုးနင်း]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၁၂:၁၂၊ ၇ ဇူလိုင် ၂၀၂၅) == မဂ်လာပါခင်ဗျာ စာရေးဆရာပီမိုးနှင်းမွေးနေ့သည်မြန်မာသက္ကရာဇ်၊၁၂၄၅ခုနှစ်တန်ဆောင်မုန်းလဆန်း(၆)ရက်နေ့သည်အဂ်နေ့အမှန်ဖြစ်ပါသည်။ခရစ်သက္ကရာဇ်၅.၁၁.၁၈၈၃ခုနှစ်သည်တနလ်ာနေ့ဖြစ်နေပါသည်။ဘယ်ဟာအမှန်လဲသိချင်ပါတယ်။ --[[အသုံးပြုသူ:ခင်မောင်စန်း|ခင်မောင်စန်း]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:ခင်မောင်စန်း|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၁၂၊ ၇ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) :@[[အသုံးပြုသူ:ခင်မောင်စန်း|ခင်မောင်စန်း]]၊ ဂရီဂေါရီးယန်းပြက္ခဒိန်နဲ့ဆိုရင် နှစ်ခုစလုံးက (တစ်ရက်တည်း) တနင်္လာနေ့ကျပါတယ်။ [https://yan9a.github.io/mmcal/ ဒီမှာ] စစ်ကြည့်လို့ရပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၂:၄၆၊ ၇ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) == [[:သွယ်မြိတ်|သွယ်မြိတ်]] အတွက် အကူအညီ မေးခွန်း ( ၁၁:၁၃၊ ၉ ဇူလိုင် ၂၀၂၅) == ကျွန်ုပ်ရက်ပေါင်းများစွာ စုဆောင်းထားသောအချက်အလတ်များနှင့် လက်ရှိမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင် ဆိုရှယ်မီဒီယာ၏အကျိုးသက်ရောက်မှုဖြင့်ထွန်းလင်းလာခဲ့သော အနုပညာရှင်တစ်ယောက်၏ဆောင်းပါးသည် တိကျသောအချက်အလတ်များနှင့်ပြည့်စုံပါသည် ဤသည်ကိုလူသိရှင်ကြားလွှင့်တင်ခွင့်မရနိုင်သည်ကို နားမလည်ပါ --[[အသုံးပြုသူ:Thwe Myeik|Thwe Myeik]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Thwe Myeik|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၁၃၊ ၉ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) 04elrd5ax71hdjg4ln7dlsb1jwdfw51 အရှေ့တောင်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် 0 76699 880932 880832 2025-07-08T13:40:10Z Ninjastrikers 22896 [[Special:Contributions/37.111.7.166|37.111.7.166]] ([[User talk:37.111.7.166|ဆွေးနွေး]]) ၏ ပြင်ဆင်မှုကို [[User:Harry Naing|Harry Naing]] ၏ နောက်ဆုံးတည်းဖြတ်မူသို့ နောက်ပြန် ပြန်ပြင်ခဲ့သည် 859925 wikitext text/x-wiki {{Infobox military unit | unit_name = အရှေ့တောင်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် | native_name = ရတခ | image = Shoulder sleeve insignia of South East Command (right side).svg | image_size = 218px | caption = အရှေ့တောင်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်တံဆိပ် | country = {{Flag|Myanmar}} | branch = {{Army|Myanmar}} | type = [[တပ်မတော် တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်များ|တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]] | specialization = နယ်မြေဒေသ ကာကွယ်ရေး၊ လုံခြုံရေး၊ စစ်ဆင်ရေး၊ နယ်မြေအတွင်းရှိ တပ်အားလုံး၏ ဦး/ရေး/ထောက်ဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များ စီမံပေးခြင်း၊ ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲခြင်း | nickname = မျဉ်းစောင်း | commander1 = ဗိုလ်ချုပ်ကျော်လင်းမောင် | commander1_label = တိုင်းမှူး | commander2 = ဗိုလ်မှူးကြီးဗညားဝင်း | commander2_label =ဒုတိယတိုင်းမှူး | commander3 =ဗိုလ်မှူးကြီးဌေးလွင်ဦး | commander3_label =ဦးစီးချုပ် | commander4 =ဗိုလ်မှူးကြီးတိုးလင်း | commander4_label =စခန်းမှူး | identification_symbol = [[Image:Mm-south-eastern-rmc.svg|border|200px]] | identification_symbol_label = အလံတော် }} '''အရှေ့တောင်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်''' (အတိုကောက် '''ရတခ''') သည် [[မော်လမြိုင်မြို့]] အခြေစိုက် တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် တစ်ခုဖြစ်သည်။ အဓိက တာဝန်မှာ [[ကရင်ပြည်နယ်]]၊ [[မွန်ပြည်နယ်]] ဒေသများနှင့် ၎င်းနှင့်ထိစပ်နေသော နေရာဒေသများ၏ ကာကွယ်ရေး၊ လုံခြုံရေးနှင့် စစ်ဆင်ရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များအား အဓိကတာဝန်ယူဆောင်ရွက်ရသည်။ ထို့ပြင် တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် နယ်မြေအတွင်းရှိ ၎င်း၏လက်အောက်ခံတပ်များနှင့် အခြားလက်ရုံး/ဝန်ထမ်းတပ်များ၏ စစ်ဦးစီး/ စစ်ရေး/ စစ်ထောက်ပိုင်းဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းများကိုပါ ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်ပေးခြင်းနှင့် အထက်ဌာနများမှ အမိန့်နှင့် ညွှန်ကြားချက်များအား ထပ်ဆင့် ညွှန်ကြားပေးခြင်းနှင့် ကြီးကြပ်ခြင်းတို့ကိုပါ ဆောင်ရွက်ရသည်။ လက်ရှိ အရှေ့တောင်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် တိုင်းမှူးတာဝန်ထမ်းဆောင်နေသူမှာ ဗိုလ်ချုပ် ကျော်လင်းမောင် (ကြည်း - ၂၇၂၀၀) (စတသ - ၃၇) ဖြစ်သည်။ == သမိုင်း == အရှေ့တောင်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် ကို [[မွန်ပြည်နယ်]]၊ [[မော်လမြိုင်မြို့]]၌ ၁၉၆၁ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၆ ရက်နေ့တွင် စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ ပထမဆုံးတိုင်းမှူးအဖြစ် ကြည်း ၃၅၂၃၊ ဗိုလ်မှူးကြီး သောင်းကြည်မှ တာဝန်ယူခဲ့သည်။ == ဖွဲ့စည်းပုံ == === စစ်ဗျူဟာများ === အရှေ့တောင်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်၏ ကွပ်ကဲမှုအောက်တွင် အခြေချ စစ်ဗျူဟာ (၄) ခု၊ လှုပ်ရှား စစ်ဗျူဟာ (၃)ခုနှင့် ခြေလျင်/ခြေမြန်တပ်ရင်း (၁၆) ရင်းရှိသည်။{{Expand section}} == တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်နယ်မြေအတွင်းရှိ ခြေမြန်တပ်မနှင့် စစ်ဆင်ရေးကွပ်ကဲမှု ဌာနချုပ်များ == === [[အမှတ်(၂၂)ခြေမြန်တပ်မ ဌာနချုပ်|အမှတ်(၂၂)ခြေမြန်တပ်မဌာနချုပ်]] === {{Main|အမှတ်(၂၂)ခြေမြန်တပ်မ ဌာနချုပ်}} === [[အမှတ်(၄၄)ခြေမြန်တပ်မ ဌာနချုပ်|အမှတ်(၄၄)ခြေမြန်တပ်မဌာနချုပ်]] === {{Main|အမှတ်(၄၄)ခြေမြန်တပ်မ ဌာနချုပ်}} === [[အမှတ်(၁၂)စစ်ဆင်ရေးကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်]] === {{Main|အမှတ်(၁၂)စစ်ဆင်ရေးကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်}} === [[အမှတ်(၁၉)စစ်ဆင်ရေးကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်]] === {{Main|အမှတ်(၁၉)စစ်ဆင်ရေးကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်}} == အရှေ့တောင်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် တိုင်းမှူးတာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူများ == {{Expand list}} * ဗိုလ်မှူးကြီး သောင်းကြည် (ကြည်း - ၃၅၂၃) * ဗိုလ်မှူးကြီး မောင်လွင် (ကြည်း - ၃၆၁၆) (၁-၁၀-၁၉၆၄ မှ ၁၂-၇-၁၉၆၉) * ဗိုလ်မှူးကြီး တင့်ဆွေ (ကြည်း - ၅၃၆၇) (၁၂-၇-၁၉၆၉ မှ ၂၉-၃-၁၉၇၄) * ဗိုလ်မှူးကြီး မျိုးအောင် (ကြည်း - ၅၆၀၈) (၂၉-၃-၁၉၇၄ မှ ၁၂-၄-၁၉၇၅) * ဗိုလ်မှူးကြီး ထွန်းကြည် (ကြည်း - ၆၂၇၈) (၁၂-၄-၁၉၇၅ မှ ၄-၁၀-၁၉၇၆) * ဗိုလ်မှူးချုပ် ခင်မောင်ကျော် (ကြည်း - ၆၃၃၃) (၄-၁၀-၁၉၇၆ မှ ၁၇-၈-၁၉၈၁) * ဗိုလ်မှူးချုပ် ဖေမြိုင် (ကြည်း - ၆၂၃၇) (၁၇-၈-၁၉၈၁ မှ ၃-၄-၁၉၈၃) * ဗိုလ်မှူးချုပ် ချစ်ဆွေ (ကြည်း - ၆၄၆၃) (၃-၄-၁၉၈၃ မှ ၄-၁၁-၁၉၈၅) * ဗိုလ်ချုပ် ဉာဏ်လင်း (ကြည်း - ၇၈၆၃) (စတသ - ၁) (၄-၁၁-၁၉၈၅ မှ ) * ဗိုလ်ချုပ် စိုးမြင့် (ကြည်း - ၈၆၄၂) * ဗိုလ်ချုပ် ကက်စိန် * ဗိုလ်ချုပ် သူရမြင့်အောင် (ကြည်း - ) (စတသ - ၁၈) * ဗိုလ်ချုပ် သက်နိင်ဝင်း (ကြည်း - ၁၅၁၁၂) (ဗသက - ၅၆) * ဗိုလ်ချုပ် ထွန်းနေလင်း (ကြည်း - ၁၆၃၅၄) (ဗသက - ၆၁) * ဗိုလ်ချုပ် တင်မောင်ဝင်း (ကြည်း - ၁၇၆၀၆) (ဗသက - ၆၄) * ဗိုလ်ချုပ် မျိုးဝင်း (ကြည်း - ၁၉၇၁၄) * ဗိုလ်ချုပ် မျိုးမိုးအောင် (ကြည်း - ၂၂၅၇၂) (စတသ - ၃၂) * ဗိုလ်ချုပ် ကိုကို​မောင်<ref>{{cite news|url=https://www.cincds.gov.mm/node/12952|title=အရှေ့တောင်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်၏ ၂၀၂၁-၂၀၂၂ ပညာသင်နှစ်အတွက် ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူများအား ပထမအကြိမ် စာရေးကိရိယာနှင့် ကျောင်းဝတ်စုံများ ထောက်ပံ့ ပေးအပ်ပွဲပြုလုပ်|last=|date=|work=|language=|accessdate=|archivedate=9 June 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210609053343/https://www.cincds.gov.mm/node/12952}}</ref> (ကြည်း - ၂၈၁၃၃) (စတသ - ၃၈) * ဗိုလ်ချုပ် မြတ်သက်ဦး(ဩဂုတ်၂၀၂၂ - မတ်၂၀၂၃) <ref>{{cite news|url=https://burma.irrawaddy.com/news/2022/08/20/254009.html|title=စစ်တိုင်းမှူး ၅ ဦးကို နေရာပြောင်းရွှေ့|accessdate=21 August 2022|archivedate=21 August 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220821075714/https://burma.irrawaddy.com/news/2022/08/20/254009.html}}</ref> (ကြည်း - ၂၈၂၃၉) (စတသ - ၃၈) * ဗိုလ်မှူးချုပ်စိုးမင်း (မတ်၂၀၂၃ -မတ်၂၀၂၄ ) <ref>{{cite web|url=https://www.bbc.com/burmese/articles/cx9xnyxglqgo|title=KNU နယ်မြေကို ကိုင်တွယ်တဲ့ ကစထမှူး အလဲခံရ|work=BBC Burmese|access-date=၁ဧပြီ ၂၀၂၃|date=၃၁မတ်၂၀၂၃|archive-date=1 April 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230401062320/https://www.bbc.com/burmese/articles/cx9xnyxglqgo}}</ref> (ကြည်း - ၂၉၄၃၀) (စတသ - ၃၉) * ဗိုလ်မှူးချုပ် ကျော်လင်းမောင် (ကြည်း - ၂၇၂၀၀) (စတသ - ၃၇) (ယခင် စစ်ဦးစီးတက္ကသိုလ် ကျောင်းအုပ်) (မတ် ၂၀၂၄ - လက်ရှိ) <ref>{{cite web|url=https://burma.irrawaddy.com/news/2024/03/23/381355.html|title=စစ်တိုင်းမှူးအချို့ အပြောင်းအလဲလုပ်|work=The Irrawaddy|access-date=၂၄ မတ် ၂၀၂၄|date=၂၃ မတ် ၂၀၂၄|archive-date=24 March 2024|archive-url=https://web.archive.org/web/20240324170432/https://burma.irrawaddy.com/news/2024/03/23/381355.html}}</ref> <ref>{{cite web|url=https://burmese.shannews.org/%E1%80%80%E1%80%9C%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%85%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%A6%E1%80%B8%E1%80%85%E1%80%AE%E1%80%B8-%E1%80%90%E1%80%80%E1%80%B9%E1%80%80%E1%80%9E%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%9C%E1%80%BA%E1%80%80/|title=ကလောစစ်ဦးစီး တက္ကသိုလ်ကျောင်းအုပ် ရတခ တိုင်းမှူးဖြစ်လာ၊ ရခိုင်စစ်တိုင်းမှူး ဖြုတ်ချခံရ|work=သျှမ်းသံတော်ဆင့်|access-date=၂၄ မတ် ၂၀၂၄|date=၁၉ မတ် ၂၀၂၄|archive-date=24 March 2024|archive-url=https://web.archive.org/web/20240324170443/https://burmese.shannews.org/%E1%80%80%E1%80%9C%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%85%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%A6%E1%80%B8%E1%80%85%E1%80%AE%E1%80%B8-%E1%80%90%E1%80%80%E1%80%B9%E1%80%80%E1%80%9E%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%9C%E1%80%BA%E1%80%80/}}</ref> == ကိုးကား == [[ကဏ္ဍ:တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်များ]] <references /> == နောက်ထပ်ကြည့်ရန် == {{တပ်မတော် (ကြည်း)}} gw11k0b3780wjs81m0xmn3zkk2u9zm8 သံလွင်တံတား (ဘားအံ) 0 85434 880990 874623 2025-07-08T18:51:51Z Kallerna 1495 img 880990 wikitext text/x-wiki {{refimprove}} {{Infobox bridge |bridge_name= သံလွင်တံတား (ဘားအံ) |image= ThanLwinBridge.jpg |caption= ဘားအံမြို့မှ တွေ့ရသော သံလွင်တံတား(ဘားအံ) |image1= Thanlwin Bridge 1.jpg |caption1= သံလွင်တံတား(ဘားအံ)ကို ဘားအံဘက်ခြမ်းမှမြင်ရပုံ |official_name= |also_known_as= |carries= နှစ်ဖက်လူသွားလမ်း၊ နှစ်လမ်းသွားယာဉ်ကြော |crosses= [[သံလွင်မြစ်]] |locale= [[ဘားအံမြို့]]၊ [[ကရင်ပြည်နယ်]] |maint= [[ပို့ဆောင်ရေး ဝန်ကြီးဌာန]] |id= |design= သံမဏိယက်မတံတား |mainspan= |length= ၂၂၅၂ ပေ |width= |clearance= |below = |traffic= |begin= ၁၉၉၄ |complete= |open= ၃ ဩဂုတ် ၁၉၉၇ |closed= |toll= |coordinates= {{coord|16|50|31|N|97|36|38.1|E}} }} [[File:Asia MyanmarBurma2 Nov 2010.jpg|alt=သံလွင်တံတား(ဘားအံ)ကို ဘားအံဘက်မှမြင်ရပုံ|thumb|သံလွင်တံတား(ဘားအံ)ကို ဘားအံဘက်မှမြင်ရပုံ]] [[File:သံလွင်တံတား(ဘားအံ).jpg|thumb|right|150px|သံလွင်တံတား(ဘားအံ)]] '''သံလွင်တံတား(ဘားအံ)''' သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]ရှိ တံတားများအနက် တံတားတစ်စင်းဖြစ်သည်။ သံလွင်တံတား (ဘားအံ) သည် [[ဘားအံမြို့]]နှင့် [[မြိုင်ကလေးရွာ]]ကို ဆက်သွယ်ပေးထားသည်။ တံတားသည် နှစ်လမ်းသွားကားလမ်းနှင့် လူသွားလမ်းတို့ ပါဝင်သည်။ တံတားအား [[ပို့ဆောင်ရေး ဝန်ကြီးဌာန]]မှ တာဝန်ယူ ဆောက်လုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ၁၉၉၄ ခုနှစ်တွင် စတင်တည်ဆောက်ခဲ့ပြီး ၁၉၉၇ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၃ ရက်နေ့တွင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး[[သန်းရွှေ၊ (ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|သန်းရွှေ]]က လာရောက်ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://kicnews.org/2013/06/%E1%80%A1%E1%80%95%E1%80%85%E1%80%B9%E1%80%9B%E1%80%95%E1%80%B9%E1%81%BF%E1%80%95%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%B1%E1%80%9E%E1%80%AC%E1%80%B9%E1%80%9C%E1%80%8A%E1%80%B9%E1%80%B8-%E1%80%96%E1%80%AC%E1%80%B8/|title=အပစ်ရပ်ပြီးသော်လည်း ဘားအံ သံလွင်တံတားဖြတ်ကျော်ခွင့် အချိန်ကန့်သတ်မှု ရှိနေဆဲ|author=စောညွန့်သောင်း|date=၁၄ ဇွန် ၂၀၁၃|accessdate=၂၆ ဇန်နဝါရီ ၂၀၁၈}}</ref> == ကိုးကား == {{reflist}} [[ကဏ္ဍ:ကရင်ပြည်နယ်ရှိ အဆောက်အအုံများ]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိ တံတားများ]] {{Myanmar-bridge-struct-stub}} lptln0zv12zdohmip0nr2nh3qwobwuz ထွန်းထွန်းဦး (တရားသူကြီးချုပ်) 0 88798 880882 812012 2025-07-08T12:19:29Z Zawzawaungthwin 100038 Category added 880882 wikitext text/x-wiki {{For2|ပြည်ထောင်စုရှေ့နေချုပ်|[[ထွန်းထွန်းဦး (ပြည်ထောင်စုရှေ့နေချုပ်)]]}} {{Infobox officeholder |name=ထွန်းထွန်းဦး | honorific prefix = [[စည်သူဘွဲ့|စည်သူ]] |native_name_lang=my |office2=[[ပြည်ထောင်စု တရားလွှတ်တော်ချုပ်|ဒုတိယပြည်​ထောင်စုတရားသူကြီးချုပ်]] |term_end2=၂၀၁၁ |term_start2=၂၀၀၇ |appointer=[[သိန်းစိန်၊ ဦး|ဦးသိန်းစိန်]] |president= *[[ဦးသိန်းစိန်]] *[[ဦးထင်ကျော်]] *[[ဦးဝင်းမြင့်]] *[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]] {{small|(ယာယီ)}} |office=[[ပြည်ထောင်စု တရားလွှတ်တော်ချုပ်|ပြည်​ထောင်စုတရားသူကြီးချုပ်]] |term_start=၃၀ မတ်လ ၂၀၁၁ |term_end= ၂ ဩဂုတ် ၂၀၂၃ | predecessor = ဦး[[အောင်တိုး]] |successor = ဦး[[သာဌေး]] |birth_date={{birth date and age|၁၉၅၆|၇|၂၈|df=y}} |birth_place=[[မြန်မာနိုင်ငံ]] |death_date=<!-- {{Death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (death date then birth date) --> |nationality=မြန်မာ |spouse=​အေး​အေးသိန်း |education=B.A. (Law), LL.B (၁၉၇၉)<br/>ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် |occupation=​ရှေ့​နေ |allegiance=[[မြန်မာ]] |branch=[[တပ်မတော်]] |commands=အ​နောက်​တောင်တိုင်း (၁၉၈၁-၁၉၈၉)<br/>Major, Military Advocate General Office (1990-1994) }} '''ဦးထွန်းထွန်းဦး''' (၂၈ ဇူလိုင်၊ ၁၉၅၆ မွေးဖွား) သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]၏ ပြည်​ထောင်စုတရားသူကြီးချုပ် အဖြစ် ထမ်းဆောင်ခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ ပြည်ထောင်စုတရားသူကြီးချုပ်ကို နိုင်ငံတော် သမ္မတက ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့်အညီ [[ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော်|ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်]]၏ သဘောတူညီချက်ဖြင့်၂၀၁၁ မတ်လ ၃၀ ကစပြီး ခန့်အပ်ခြင်းဖြစ်သည်။<ref>https://7day.news/ပြည်ထောင်စုတရားသူကြီးချုပ်နှင့်-ရှေ့နေချုပ်ခန့်အပ်ခြင်းကိစ္စ-သမ္မတပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူရှင်း-----2118</ref>၎င်းသည်  ၂၀၂၃  ဩဂုတ် ၂ရက် အထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ == ပညာသင် ဘ၀ == ၁၉၇၉ ခုနှစ်တွင် [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]မှ B.A(Law) နှင့် LL.B ဥပဒေဘွဲ့များကို ရရှိခဲ့သည်။ == ဝန်ထမ်းဘဝ == ဥပဒေဘွဲ့ရရှိပြီးနောက် [[တပ်မတော်|မြန်မာ့ တပ်မတော်]]တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၉၄ ခုနှစ်အထိ [[တပ်မတော်|စစ်ဥပဒေချုပ်ရုံး]]တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ [[နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီခေတ်|နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ]]လက်ထက် ၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် ဒုတိယပြည်ထောင်စုတရားသူကြီးချုပ်တာဝန်ကို ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး နိုင်ငံတော်သမ္မတ [[ဦးသိန်းစိန် အစိုးရ]]လက်ထက်မှ စတင်ကာ [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]]လက်ထက် ၂၀၂၃ ဩဂုတ်လ ၂ရက်နေ့အထိ ပြည်​ထောင်စုတရားသူကြီးချုပ်တာဝန် ထမ်း​ဆောင်​ခဲ့သူဖြစ်သည်။<ref>https://www.burmalibrary.org/sites/burmalibrary.org/files/obl/2007-03-12-SPDC-Order-No.2-bu-tu.pdf</ref> <ref>{{cite web|url=https://newdaymyanmar.com/archives/4108|title=ပြည်ထောင်စုတရားသူကြီးချုပ် ကို စစ်ကောင်စီ ဖြုတ်ပစ်|work=New Day Myanmar|access-date=၂ ဩဂုတ် ၂၀၂၃|date=၂ ဩဂုတ် ၂၀၂၃|archive-date=2 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230802140111/https://newdaymyanmar.com/archives/4108}}</ref> == အရေးယူပိတ်ဆို့ ခံရမှု == နိုင်ငံတွင်းတရားဥပဒေစိုးမိုးရေး ယုတ်လျော့စေရန် နှင့်  ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့အစည်းများ ချိနဲ့ ဆုတ်ယုတ်စေရန် ဆောင်ရွက်ပေးသည်ဆိုသော စွပ်စွဲချက်ဖြင့်  အမေရိကန်က ဦးထွန်းထွန်းဦးကို ၂၀၂၂ ဇန်နဝါရီ ၃၁ရက်တွင် ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုလုပ်သည်။ အလားတူ ဥရောပသမဂ္ဂကလည်း    ရွေးကောက်ခံနိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်များအား  ဖမ်းဆီးခြင်းအပါအဝင်  စွပ်စွဲချက်ပုဒ်မများတပ် အရေးယူထောင်ချခဲ့မှုနှင့် စပ်လျဉ်းပြီး တာဝန်ရှိသည်ဆိုကာ  ၂၀၂၂ နိုဝင်ဘာ ၈ရက်တွင် ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ အရေးယူသည်။<ref>{{cite web|url=https://home.treasury.gov/news/press-releases/jy0572|title=Treasury Sanctions Regime Officials and Military Affiliated Cronies in Burma on One-Year Anniversary of Military Coup|work=U.S. DEPARTMENT OF THE TREASURY|access-date=2 August 2023|date=31 January 2022}}</ref> <ref>{{cite web|url=https://www.rfa.org/burmese/news/eu-sanction-junta-11082022115108.html|title=စစ်ကောင်စီအဖွဲ့နဲ့ ပုဂ္ဂိုလ် ၁၉ ဦးကို ဥရောပသမဂ္ဂ ဒဏ်ခတ်အရေးယူ|work=RFA Burmese|access-date=၂ ဩဂုတ်၂၀၂၃|date=၈ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၂}}</ref> == ကိုးကား == {{reflist}} [[Category:၁၉၅၆ မွေးဖွားသူများ]] [[Category:မြန်မာ စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[Category:သက်ရှိထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[Category:မြန်မာ တရားသူကြီးများ]] [[Category: မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်ထောင်စုအဆင့် ရုံး၊ အဖွဲ့အစည်းများ၏ အကြီးအကဲများ ]] [[ကဏ္ဍ:ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ်များ]] adi4eev5h942gugiirkbo79o4k3r6ar ဒေးဗစ် ဝုဒါ့ 0 90391 881022 870079 2025-07-09T07:44:20Z CommonsDelinker 115 Removing [[:c:File:D._Woodard_and_W._S._Burroughs_with_Dreamachine,_1997.jpg|D._Woodard_and_W._S._Burroughs_with_Dreamachine,_1997.jpg]], it has been deleted from Commons by [[:c:User:Túrelio|Túrelio]] because: [[:c:Commons:Deletion requests/File:D. Wooda 881022 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ဒေးဗစ် ဝုဒါ့ | image = David Woodard in 2020.jpg | image size = 130px | caption = ၂၀၂၀ တွင် ဒေးဗစ် ဝုဒါ့ | birth_name = David Woodard | birth_date = {{Birth date|mf=yes|1964|4|6}} | birth_place = စန်တာဘာဘရာ၊ [[ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ်]] | citizenship = {{Plainlist| * {{flag|United States}} (၂၀၀၂–လက်ရှိ) * {{flag|Canada}} (၁၉၈၉–လက်ရှိ)}} | occupation = ဂီတဒါရိုက်တာ၊ [[စာရေးဆရာ]] | spouse = Sonja Vectomov | children = 2 | nationality = [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု|အမေရိကန်]] | alma_mater = တက္ကသိုလ်အသစ်နှင့်<br>ဆန်တာဘာဘရာရှိ ကယ်လီဖိုးနီးယား တက္ကသိုလ်တိ | website = {{URL|davidwoodard.com}} | signature = David Woodard signature.svg }} '''ဒေးဗစ် ဂျိမ်းစ် ဝုဒါ့''' ({{lang-en|David James Woodard}}, {{IPAc-en|ˈ|w|ʊ|d|ɑːr|d|audio=Pronunciation of the English surname Woodard.ogg}}; ဧပြီ ၆၊ ၁၉၆၄ မွေးဖွား) သည် အမေရိကန်လူမျိုး စာရေးဆရာနှင့် တီးဝိုင်းဦးဆောင်သူ ဖြစ်သည်။ ၁၉၉၀ ပြည့်လွန်နှစ်များတွင် သူသည် လက်ဦးမှုရယူခြင်း (preemptive) နှင့် နာရေးဆုတောင်းသီဆိုပွဲ (requiem) ဆိုသည့် စာလုံးနှစ်လုံးကို ပေါင်းစပ်ထားသည့် ''prequiem'' ဆိုသည့် စကားလုံးကို တီထွင်ကာ တစ်စုံတစ်ယောက် ကွယ်လွန်ချိန်နှင့် မကွယ်လွန်မီ အချိန်လေးတွင် [[ဗုဒ္ဓဘာသာ|ဗုဒ္ဓဘာသာထုံး]]တမ်းအရ ဖွင့်ပြရန် သူ၏တေးဂီတ ရေးစပ်သီကုံးမှုကို ခေါ်ဝေါ်ခဲ့သည်။<ref>ကာပင်တာ အက်စ်၊ [https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2001-may-09-cl-60944-story.html "In Concert at a Killer's Death"], '' လော့စ်အိန်ဂျလိစ် တိုင်းမ်း''၊ မေ ၉၊ ၂၀၀၁။</ref><ref>ရက်ပင် အေ၊ [https://www.gettyimages.com/detail/news-photo/prequiem2-ar-david-woodard-is-a-los-angeles-composer-who-news-photo/569114761 ဝုဒါ့၏ပုံတူပန်းချီကား] (ဆီယက်တယ်-: Getty Images, ၂၀၀၁)။</ref> ဝုဒါ့က တီးဝိုင်းဦးဆောင်သူ သို့မဟုတ် တေးဂီတညွှန်ကြားသူအဖြစ် ဆောင်ရွက်သည့် [[လော့စ်အိန်ဂျယ်လိစ်မြို့|လော့စ်အိန်ဂျလိစ်]] လော့စ်အိန်ဂျလိစ် အောက်မေ့ဖွယ် ဝတ်ပြုပွဲ များတွင် ၂၀၀၁ ခုနှစ် အများပြည်သူနှင့်ဆိုင်သော အခမ်းအနားလည်း ပါဝင်သည်။ ကံဆိုးစွာ ကွယ်လွန်ခဲ့သော လီယွန် ပရာပေါ့ နှင့် ဒဏ်ရာရနေသော သူ့ဇနီး လော်လာတို့ကို ဂုဏ်ပြုသည့်အနေနှင့် ထိုအခမ်းအနားကို ယခုအခါ လုပ်ငန်း ကွယ်ပျောက်သွားပြီ ဖြစ်သော အိန်ဂျယ်လ်ဖလိုက် အမြင့်တက် ရထားလမ်းတွင် ကျင်းပခဲ့သည်။<ref> ရေး ကေ၊ [https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2001-mar-16-me-38541-story.html "Family to Sue City, Firms Over Angels Flight Death"]'' လော့စ်အိန်ဂျလိစ် တိုင်းမ်း''၊ မတ် ၁၆၊ ၂၀၀၁။</ref><ref> ဒေါ်ဆန် ဂျေ၊ ''Los Angeles' Angels Flight'' (မောင့်ပလဲဆင့်၊ အက်စ်စီ- အာကေးဒီးယား ပုံနှိပ်တိုက်၊ ၂၀၀၈), [https://books.google.com/books?id=atjZV-x4D4YC&lpg=PP1&hl=de&pg=PA125#v=onepage&q&f=false စာ ၁၂၅]။</ref>{{rp|စာ ၁၂၅}} သူသည် တောတွင်းသတ္တဝါများ အတွက် နာရေး ဆုတောင်းသီဆိုပွဲများကို ဦးဆောင်ခဲ့ပြီး ထိုအထဲတွင် ကယ်လီဖိုးနီးယားမှ [[ဝန်ပိုညို|အညိုရောင်ငှက်ကြီးဝန်ပို]] တစ်ကောင် အတွက်လည်း ပါဝင်ကာ ထိုငှက်ကြီးသေဆုံးခဲ့သော ကမ်းခြေ သောင်ခုံပေါ်တွင် ကျင်းပခဲ့သည်။<ref>မင်ဇာ တီ၊ [https://juniperhills.net/p.jpg "Pelican's Goodbye is a Sad Song"], ''ပရက်စ်-တယ်လီဂရမ်''၊ အောက်တိုဘာ ၂၊ ၁၉၉၈။</ref><ref>အယ်လန်၊ ဘာဘရာ၊ ''Pelican'' ([[လန်ဒန်မြို့]]: Reaktion Books, 2019), [https://books.google.com/books?id=aD96EAAAQBAJ&newbks=1&newbks_redir=0&printsec=frontcover&pg=PT152&hl=en&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false စာ ၁၅၂–၁၅၃]။</ref>{{rp|၁၅၂–၁၅၃}} ဝုဒါ့သည် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းမှ အနုပညာပြတိုက်များတွင် ပြသထားသည့် စိတ်ကို အတော်အတန် လှုံ့ဆော်နိုင်သော မီးအိမ်ဖြစ်သည့် အိပ်မက်စက်၏ ပုံတူစက်များကြောင့် လူသိများသည်။ [[ဂျာမနီနိုင်ငံ|ဂျာမနီနှင့်]] [[နီပေါနိုင်ငံ|နီပေါနိုင်ငံ]]တို့တွင် ဒါဖရန်း စာပေဂျာနယ်၌ လူသိထင်ရှား စာပေးများရေးသားခဲ့ပြီး သတ္တဝါများ၏ကူးပြောင်းမှု ကံအကြောင်း၊ အပင် အသိစိတ်နှင့် [[ပါရာဂွေးနိုင်ငံ|‎ပါရာဂွေးလူမျိုး]]တို့ နေထိုင်သည့် နွီဗာ ဂျာမေးနီးယားဒေသ စသည်တို့အကြောင်း ပါဝင်သည်။<ref>ကာရော့ဇီ၊ အိုင်၊ [https://www.ilpost.it/2011/10/13/la-storia-di-nueva-germania/ "La storia di Nueva Germania"], ''အီလ် ပို့စ်''၊ အောက်တိုဘာ ၁၃၊ ၂၀၁၁။</ref> ==ပညာအရည်အချင်း== ဝုဒါ့သည် လူမှုရေး သုတေသနဆိုင်ရာ တက္ကသိုလ်အသစ်နှင့် ဆန်တာဘာဘရာရှိ ကယ်လီဖိုးနီးယား တက္ကသိုလ်တို့တွင် ပညာ သင်ကြားခဲ့သည်။<ref name="ရီ">ရီနီကာ၊ စီ၊ "Autorschaftsinszenierung und Diskursstörungen in ''Five Years''," ဂျေ ဘော်လတန်နှင့် အဖွဲ့မူ၊ ဂျာမန် မော်နီတာ ၇၉ (လေဒင်- ဘရေးလ်၊ ၂၀၁၆)။</ref> ==နွီဗာ ဂျာမေးနီးယားဒေသ== ၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် ဝုဒါ့သည် (လော့စ်အိန်ဂျလိစ် စီရင်စုဖြစ်သည့်) ဂျူနီပါဟေးလ်တွင် ကောင်စီအဖွဲ့ဝင်အဖြစ် တင်မြှောက်ခံရသည်။ ထိုရာထူးတွင် ရှိနေစဉ် ပါရာဂွေးနိုင်ငံ၊ နွီဗာ ဂျာမေးနီးယားနှင့် ညီအစ်မမြို့တော် ဆက်ဆံရေးကို သူက အဆိုပြုခဲ့သည်။ သူ့အစီ အစဉ်ကို ရှေ့ဆက်ဆောင်ရွက်ရန်အတွက် ဝုဒ့်သည် ယခင်က သက်သတ်လွတ်စားသူ / [[အမျိုးသမီးဝါဒ|အမျိုးသမီးဝါဒ]]စွဲကိုင်သူတို့၏ စိတ်ကူးယဉ် ဆန်သော ထိုနေရာသို့ ခရီးသွားပြီး ၎င်း၏ မြူနီစီပယ် ခေါင်းဆောင်များနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ ကနဦး သွားရောက်လည်ပတ် ပြီးနောက် ထိုဆက်ဆံရေးမျိုး မတည်ဆောက်တော့ရန် သူဆုံးဖြတ်ခဲ့သော်လည်း နောက်ပိုင်း စာရေးသားမှုများအတွက် လေ့လာမှု ကိစ္စတစ်ရပ်ကို ထိုအသိုင်းအဝိုင်းတွင် သူတွေ့ရှိခဲ့သည်။ သူအထူး စိတ်ဝင်စားသည်မှာ မှန်းဆစီစဉ်သူ ရစ်ချဒ်ဝဂ်နာနှင့် အဲလိဇဘတ် ဖော်စတာ-နစ်ရှေ တို့၏ လူသားကူးပြောင်းမှု မူလအစဝါဒ စိတ်ကူးများဖြစ်သည်။ အဲလိဇဘတ် ဖော်စတာ-နစ်ရှေ သည် သူမ၏ခင်ပွန်း ဘားနဒ် ဖော်စတာနှင့်အတူ အဆိုပါ ကိုလိုနီဒေသကို ထူထောင်ပြီး ထိုနေရာတွင် ၁၈၈၆ ခုနှစ်မှ ၁၈၈၉ ခုနှစ်အတွင်း နေထိုင်ခဲ့သည်။<ref name="ရီ" /> ၂၀၀၄ ခုနှစ်မှ ၂၀၀၆ ခုနှစ်အတွင်း ဝုဒါ့သည် နွီဗာ ဂျာမေးနီးယားသို့ အကြိမ်ပေါင်းများစွာ ဦးဆောင်ကာ စွန့်စားသွားလာခဲ့ပြီး အမေရိကန် ဒုတိယသမ္မတ ဒစ်ချေနီထံမှ ကူညီပံ့ပိုးမှုများ ရရှိခဲ့သည်။<ref>အက်စတိန်း ဂျေ၊ [https://www.sfgate.com/opinion/article/rebuilding-a-pure-aryan-home-in-the-paraguayan-2723542.php "Rebuilding a Home in the Jungle"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161009180132/http://www.sfgate.com/opinion/article/Rebuilding-a-pure-Aryan-home-in-the-Paraguayan-2723542.php |date=9 October 2016 }}, ''ဆန်ဖရန်စစ္စကို ခရော်နီကယ်''၊ မတ် ၁၃၊ ၂၀၀၅။</ref> ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် ဝုဒါ့သည် သူတို့၏ အတန်ငယ် များပြားသော ပုဂ္ဂိုလ်ရေး စာဖြင့်ဆက်သွယ်မှုများကို ထုတ်ဝေရန် ဆွစ်လူမျိုး ဝတ္ထုရေးသူ ခရစ်ရှန် ကရန့်အား ခွင့်ပြုချက် ပေးခဲ့သည်။ ထိုအကြောင်းအရာများမှာ နွီဗာ ဂျာမေးနီးယားနှင့်<ref>ရှရိုတာ ဂျေ၊ "Interpretive Problems with Author, Self-Fashioning and Narrator", ဘာ့က်၊ ကော့ပ်မူ၊ ''Author and Narrator'' ([[ဘာလင်မြို့]]- ဒီ ဂရူတာ၊ ၂၀၁၅)၊ [https://books.google.com/books?id=gv1eCAAAQBAJ&pg=PA113&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false စာ ၁၁၃-၁၃၈]။</ref>{{rp|စာ ၁၁၃-၁၃၈}} သက်ဆိုင်ပြီး ဟန်နိုဗာ တက္ကသိုလ် လက်အောက်ခံ ဝါဟန် ဗားလက်ထံမှ နှစ်တွဲ ပုံနှိပ်ခဲ့သည်။<ref>ဝုဒါ့ ဒီ၊ [https://032c.com/magazine/in-media-res "In Media Res"], ''၀၃၂စီ''၊ နွေ ၂၀၁၁၊ စာ ၁၈၀-၁၈၉။</ref>{{rp|စာ ၁၈၀-၁၈၉}} နောက်ပိုင်း ဆက်သွယ်မှုများအနက် ဖရန့်ဖာတာ အယ်လ်ဂျီမိန်း ဇွီတွန်က “[ဝုဒါ့နှင့် ကရန့်] တို့သည် ဘဝနှင့် အနုပညာအကြား နယ်နိမိတ်ကို ရှင်းလင်းကွဲပြားသွားစေကြောင်း”<ref>လင့် အမ်၊ [https://cargocollective.com/maxlink/Five-Years "Wie der Gin zum Tonic"], ''ဖရန့်ဖတ် အယ်လီဂျီယန့် ဇီးတက်''၊ နိုဝင်ဘာ ၉၊ ၂၀၁၁။</ref> ဆိုသည်။ ဒါ စပီးဂျဲက ပထမစာအုပ် ဖြစ်သည့် ''Five Years''<ref>ကရန့် စီ နှင့် ဝုဒါ့၊ [https://wehrhahn-verlag.de/public/index.php?ID_Section=3&ID_Product=577 ''Five Years''] (ဟန်နိုဗာ- ဝါဟန် ဗားလက်၊ ၂၀၁၁)။</ref> အတွဲ ၁ သည် ကရန့်၏ နောက်ပိုင်း ရေးသားသော ဝတ္ထုရှည် ''Imperium'' အတွက် “စိတ်ဝိညာဉ်ဆိုင်ရာ ပြင်ဆင်သော အရေးအသား” ဟု မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။<ref> ဒီးယက် ဂျီ၊ [https://www.spiegel.de/kultur/die-methode-kracht-a-3715fb8c-0002-0001-0000-000083977254?context=issue "Die Methode Kracht"], ''ဒါ စပီးဂျဲလ်''၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၃၊ ၂၀၁၂။</ref> အန်ဒရူးမက်ကန်၏ အဆိုအရ “မူလနေထိုင်သူများ၏ မျိုးဆက်များက အလွန် မပြည့်စုံသည့် အခြေအနေများ [အောက်တွင်] နေထိုင်ခဲ့သည့် နေရာအကြွင်းအကျန်သို့ ကရန့်သည် ဝုဒါ့နှင့်အတူ ခရီးသွားခဲ့သည်။ စာအဆက်အသွယ်များအရ သိရသည်မှာ ထိုအသိုင်းအဝိုင်း၏ ယဉ်ကျေးမှု အနေအထား တိုးတက်စေရန်နှင့် တစ်ချိန်က အဲလိဇဘတ် ဖော်စတာ-နစ်ရှေ မိသားစု နေထိုင်ရာ နေရာမှ ဘေးရုသ် ကဇာတ်ရုံ ပုံစံငယ် တည်ဆောက်ရန် ဝုဒါ့၏ ဆန္ဒကို ကရန့် အသိအမှတ်ပြုခဲ့သည်။”<ref>မက်ကန်း၊ အေ အယ်လ်၊ [https://sydneyreviewofbooks.com/reviews/allegory-and-the-german-half-century-imperium "Allegory and the German (Half) Century"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161009201830/http://sydneyreviewofbooks.com/allegory-and-the-german-half-century/ |date=9 October 2016 }}, ''ဆစ်ဒနီ စာအုပ်သုံးသပ်ချက်''၊ ဩဂုတ် ၂၈၊ ၂၀၁၅။</ref>{{refn|ဆွစ်လူမျိုး ဂန္ထဝင် ဘာသာစကား တိုးတက်မှုဗေဒပညာရှင် သောမတ်ရှမစ်က ဝုဒါ့၏ စာပေဆန်သော အသံသည် သောမတ်ပင်ချွန်ဝတ္ထုမှ နောက်ခံဇာတ်ကောင်နှင့် တူညီကြောင်း ပြောသည်။|group=မှ}} မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်း နွီဗာ ဂျာမေးနီးယားသည် တည်းခိုနေထိုင်စရာ၊ စားသောက်စရာများနှင့် ယာယီ သမိုင်းပြတိုက်တို့ဖြင့် ပိုမိုနှစ်လိုဖွယ်ရာ နေရာတစ်ခုဖြစ်လာသည်။ ==အိပ်မက်စက်== ၁၉၈၉ ခုနှစ်မှ ၂၀၀၇ ခုနှစ်အတွင်း ဝုဒါ့သည် အိပ်မက်စက်<ref>အလန် အမ်၊ [https://www.nytimes.com/2005/01/20/garden/decor-by-timothy-leary.html "Décor by Timothy Leary"], ''နယူးယောက်တိုင်းမ်''၊ ဇန်နဝါရီ ၂၀၊ ၂၀၀၅။</ref> ပုံစံတူများကို တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ဘရိုင်ယန် ဂျစ်ဆင်နှင့် အီယန် ဆန်းမားဗီးလ်တို့က တီထွင်ကြံဆခဲ့သည့် မီးအလင်းဖြင့်ကြည့်ရသော မှန်ပြောင်းအတုဖြစ်ပြီး၊ လျှပ်စစ်မီးအိမ် ပတ်လည်၌ လည်ပတ်နိုင်သော ကြေးနီနှင့် စက္ကူတို့ဖြင့် ပြုလုပ်ထားသည့် ဆလင်ဒါတစ်ခုပါဝင်သည်။{{refn|၁၉၉၀ ပြည့်နှစ်တွင် ဝုဒါ့သည် စိတ်ကူးယဉ်ဝတ္ထုထဲမှ စိတ်ကို နှိုးဆွနိုင်သော အသံလှိုင်းတုန်ခါစက် (Feraliminal Lycanthropizer) ကို တီထွင်ခဲ့ပြီး ထိုစက်၏ သက်ရောက်မှုများမှာ အိပ်မက်စက်၏ သက်ရောက်မှုများနှင့် တမင်ကွဲပြားအောင် ပြုလုပ်ထားသည်။|group=မှ}} မျက်စိမှိတ်ပြီး ကြည့်သောအခါ ထိုစက်သည် စိတ်သွေဖည်မှုများ ဖြစ်စေနိုင်ပြီး မူးယစ်ဆေးသုံးစွဲခြင်း သို့မဟုတ် အိပ်မက်မက်ခြင်းတို့နှင့် ဆင်တူသည်။ ဝီလီယံ အက်စ်ဘားရိုး၏ ၁၉၉၆ ခုနှစ် လော့စ်အိန်ဂျလိစ် စီရင်စု အနုပညာပြတိုက် (LACMA) နောက်ကြောင်းပြန် ဝတ္ထုဖြစ်သည့် ''Ports of Entry''<ref> နိုက်၊ စီ [https://latimes.com/la-xpm-1996-08-01-ca-29922-story.html "The Art of Randomness"], '' လော့စ်အိန်ဂျလိစ် တိုင်းမ်း''၊ ဩဂုတ် ၁၊ ၁၉၉၆။</ref> တွင် အိပ်မက်စက်အကြောင်း ဖော်ပြပြီးသောအခါ ဝုဒါ့သည် အဆိုပါစာရေးသူနှင့် မိတ်ဆွေဖြစ်ပြီး “ဘိုဟီးမီးယမ်း မိုဒယ်” (စာတမ်း) အိပ်မက်စက်ကို သူ၏ ၈၃ နှစ်မြောက် နောက်ဆုံး မွေးနေ့အတွက် လက်ဆောင်ပေးခဲ့သည်။<ref>ပါရာဂွေးနိုင်ငံ အမေရိကန်သံရုံး၊ [https://www.americkecentrum.cz/udalost/william-s-burroughs-literarni-vecer-s-diskusi/ "Literární večer s diskusí"], အောက်တိုဘာ ၂၀၁၄။</ref><ref>ဝုဒါ့၊ [https://literarischermonat.ch/beat-anekdoten/ "Burroughs und der Steinbock"], ''ရှဝါဇာ မိုနေး''၊ မတ် ၂၀၁၄၊ စာ ၂၃။</ref>{{rp|စာ ၂၃}} ယခင် စက်ကို Sotheby's ကုမ္ပဏီက တစ်ဦးချင်းစုဆောင်းသူတစ်ဦးထံသို့ ၂၀၀၂ ခုနှစ်တွင် လေလံတင်ရောင်းချခဲ့ပြီး နောက်တစ်ခုမှာ စပင်ဆာ အနုပညာ ပြတိုက်ရှိ ဘားရိုး၏ နေအိမ်တွင် ဆက်လက် ငှားရမ်းပြသထားသည်။<ref>စပင်ဆာ အနုပညာပြတိုက်၊ [https://spencerartapps.ku.edu/collection-search#/Object/27956 ''အိပ်မက်စက်''], ကင်းဆက် တက္ကသိုလ်။</ref> ==ကိုးကားနှင့် မှတ်စုများ== ===မှတ်စုများ=== {{Reflist|group=မှ}} ===ကိုးကား=== {{Reflist}} ==ပြင်ပလင့်ခ်များ== {{commons|David Woodard|ဒေးဗစ် ဝုဒါ့}} {{wikiquote|David Woodard|ဒေးဗစ် ဝုဒါ့}} * BnF: [https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb16616878t cb16616878t] * GND: [https://portal.dnb.de/opac.htm?method=simpleSearch&cqlMode=true&query=nid%3D1014196620 1014196620] * VIAF: [https://viaf.org/viaf/174755630/ 174755630] * WorldCat: [https://www.worldcat.org/identities/lccn-no2011174082/ 174755630] * [https://davidwoodard.com တရားဝင်ဝက်ဘ်ဆိုက်] {{Lifetime|၁၉၆၄}} [[Category:၁၉၆၄ မွေးဖွားသူများ]] [[Category:သက်ရှိထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ်များ]] e2dc8x7ctffq95yw9w1etnf3jsplhmj ထနော့လူမျိုး 0 91895 880897 853416 2025-07-08T12:42:43Z EricOng77 132463 880897 wikitext text/x-wiki '''ထနော့လူမျိုး'''တို့သည် [[မွန်-ခမာ|မွန်-ခမာအုပ်စု]]တွင် ပါဝင်ပြီး [[ဝ လူမျိုး|"ဝ-]][[ပလောင်လူမျိုး|ပလောင်"]]အုပ်စုခွဲ သုံးမျိုးထဲမှ ရှမ်းပလောင် သွေးနှောသည့် လူမျိုးဟု ယူဆသည်။ ၎င်းတို့သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရှမ်းပြည်နယ် တစ်ဝန်းတွင် မွန်-ခမာမျိုးနွယ်တို့ အခြေစိုက်နေထိုင်ကြရာမှ ရှမ်းတို့ဝင်ရောက်သိမ်းပိုက်မှုကြောင့် တောင်အရပ်ဖြစ်သော ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်းသို့ ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်ခဲ့ကြသည့် မွန်လူမျိုးများနှင့် ကွဲပြားပြီး ရှမ်းပြည်နယ် တစ်ဝန်း ကြွင်းကျန်ရစ်သော လူမျိုးစုဟု ယူဆခဲ့ကြသည်။ ==နေထိုင်ရာဒေသ== ထနော့လူမျိုးတို့သည် ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်း [[ကလောမြို့နယ်]]ရှိ တောင်ပို့လှရွာ(ထနော့ရွာ)ကို ထနော့ပင်ရင်းရွာအဖြစ် ယူဆကြသည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် အရှေ့နှင့် အနောက် လေးမိုင်ခန့် ကျယ်ဝန်းပြီး တောင်နှင့်မြောက် ငါးမိုင်ခန့်သာ ကျယ်ဝန်းသော တောင်ပို့လှရွာသည် ထနော့လူမျိုးများ သီးသန့်နေထိုင်သော ရွာဖြစ်သည်။ ရှေးယခင်က ရွာ၏ အနောက်တောင်ဘက်တွင် လှပသော တောင်ပို့တစ်ခု ရှိခဲ့သည်။ ယင်းတောင်ပို့ ရှိရာတွင် ယခုအခါ ယင်းတို့ ကိုးကွယ်သော ရွာစောင့်နတ် မောင်နှမကို နတ်ကွန်းများဖြင့် ထားရှိ ကိုးကွယ်ကြသည်။ လှပသော တောင်ပို့ကို အစွဲပြုခေါ်ဆိုရာမှ တောင်ပို့လှဟု အမည်ခေါ်တွင်လာကြောင်း သိရသည်။ ယခုအခါ [[တောင်ကြီးမြို့နယ်]][[အေးသာယာမြို့]]အနီးနောင်အင်ရွာတွင် အများဆုံး ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်လာကြသည်။ နောင်အင်ရွာသည် ထနော့လူမျိုးတို့၏ မူရင်းဒေသ မဟုတ်သောကြောင့် ရိုးရာအိမ်၊ ရှေးယခင်က ဓလေ့ထုံးတမ်းများကိုလည်း အနည်းငယ်ဖြင့်သာ တွေ့မြင်ရသည်။ နောင်အင်ရွာတွင် ထနော့လူမျိုးများသည် ပအိုဝ်း၊ တောင်ရိုး၊ ဓနုလူမျိုးများနှင့် ရောနှောနေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ ==အသွင်သဏ္ဌာန်နှင့် စိတ်နေစိတ်ထား== ထနော့လူမျိုးတို့သည် အရပ်အမောင်းမှာ မြန်မာတို့နှင့် ခြားနားမှု မရှိ အသားလတ်သူများ ဖြစ်ကြသည်။ ဆံပင်နက်၍ ဖြောင့်သည်။ အမျိုးသား၊ အမျိုးသမီးများသည် အိမ်မှာနေထိုင်ကြသည့် အချိန်မှာသော်လည်းကောင်း၊ တောင်ယာလယ်ယာသွားသည့် အချိန်သော်လည်းကောင်း ခေါင်းပေါင်းပေါင်းလေ့ ရှိကြသည်။ ထနော့လူမျိုးတို့သည် ဘာသာတရားကိုင်းရှိုင်းကြသူများ ဖြစ်သကဲ့သို့ စိတ်နေစိတ်ထားမှာလည်း ရိုးသားဖြူစင်ကြသည်။ ဧည့်ဝတ်ကျေပွန်ပြီး အေးအေးချမ်းချမ်း နေထိုင်လိုကြသည်။ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာအသက်ကြီးသူများ၏ အဆုံးအမကိုလည်း တစ်သဝေမတိမ်း လိုက်နာခဲ့ကြသည်။ "'လေးလံထိုင်းမှိုင်း ကိုင်းရှိုင်းရိုသေ မှတ်ပေ ထနော့တွေ"'ဟူသော ယင်းတို့၏ ဆိုရိုးနှင့်အညီ ခပ်အေးအေးနေတတ်ကြပြီး ဘာသာရေးကို ရိုသေကိုင်းရှိုင်းကြသည်။ ==ဘာသာရေးနှင့် ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှု== ထနော့လူမျိုးများသည် ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်များ ဖြစ်ကြပြီး အိမ်တိုင်းတွင် ဘုရားစင်ရှိကာ ဗုဒ္ဓဘုရားဆင်းတုတော်ကို ထားရှိကိုးကွယ်သည်။ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်ဖြစ်သည်နှင့်အညီ ဘာသာတရားကိုင်းရှိုင်းပြီး ယဉ်ကျေးသိမ်မွေ့ကြသည်။ ထနော့လူမျိုးတို့သည် နတ်ကိုးကွယ်မှုလည်း ရှိကြသည်။ တစ်နှစ်တစ်ခါ နတ်စင်ကုန်းသို့ သွားရောက်၍ ပူဇော်ပသလေ့ ရှိသည်။ ==စာပေနှင့် ဘာသာစကား== ထနော့လူမျိုးတို့သည် ရှေးပဝေသဏီကပင် ဘာသာစကား ရှိခဲ့သည်။ လူမျိုးတစ်မျိုး၏ သမိုင်းကို ရေးသားရာတွင် ရှေးလူကြီး သူမတို့၏ စကားကို မူတည်၍ သမိုင်းအဖြစ် ရေးမှတ်ကြစမြဲပင် ဖြစ်သည်။ ရှေးယခင်က ရေးမှတ်စရာ ဝေငှစရာ ပစ္စည်းများ မပေါ်ပေါက်သေးသဖြင့် တစ်ဦးနှင့် တစ်ဦး မိမိတို့၏ ပုံပြင်၊ ဒဏ္ဍာရီ၊ တေး၊ ကဗျာ၊ လင်္ကာတို့ကိုသာ လက်ဆင့်ကမ်း ဝေမျှခဲ့ကြသည်။ ထို့ကြောင့် လူမျိုးတစ်မျိုး၏ မူလအစနှင့် သမိုင်းကြောင်း အစဉ်အလာတို့ကို မှတ်တမ်းပြုစုရာတွင် ထိုလူမျိုးတို့၏ စာပေမှတ်တမ်းနှင့် အိမ်နီးချင်း လူမျိုးတို့၏ စာပေမှတ်တမ်းများကို အားကိုးအားထားပြု၍ လေ့လာရမည် ဖြစ်သည်။ ထနော့တိုင်းရင်းသားတို့သည် မူလက စာပေသမိုင်း မရှိသော လူမျိုးဖြစ်သည်။ ရှေးလူကြီးများ၏ ပြောစကားအရ ယခင်က စာပေရှိခဲ့သော်လည်း လက်ဆင့်ကမ်း သင်ကြားခဲ့ခြင်း မရှိခဲ့သဖြင့် ခိုင်လုံသော စာပေအထောက်အထားများကို မတွေ့ခဲ့ရပေ။ သို့ရာတ္ <ref>ကြေးမုံသတင်းစာ၊ ဇွန်လ (၃၀)ရက်၊ ၂၀၁၈၊ အချပ်ပို တိုင်းရင်းသားရေးရာ အထူးကဏ္ဍ(က)</ref> == ကိုးကား == {{reflist}} {{မြန်မာပြည် လူမျိုးများ}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံလူမျိုးများ]] {{Myanmar-bio-stub}} ifxt0lmzpu4328e54qyphx4gopkynbr ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ် 0 94354 880918 880844 2025-07-08T13:18:39Z Zawzawaungthwin 100038 ရာထူး အခေါ် အဝေါ် များ ထည့်သွင်း 880918 wikitext text/x-wiki '''ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ်'''မှာ တရားရေးကို စီရင်ရသော [[ပြည်ထောင်စု တရားလွှတ်တော်ချုပ်]]၏ သဘာပတိ ဖြစ်သည်။ တရားသူကြီးချုပ်များကို နည်းလမ်းအမျိုးမျိုးဖြင့် ရွေးချယ်ကြသည်။ နိုင်ငံအများစုတွင် ဝါရင့်တရားသူကြီးများကို တရားသူကြီးချုပ်နေရာ ပေးလေ့ရှိသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ လက်ရှိ[[ပြည်ထောင်စု တရားလွှတ်တော်ချုပ်|ပြည်ထောင်စုတရားသူကြီးချုပ်]]မှာ ဦး[[သာဌေး]] ဖြစ်ပြီး အသက်(၇၀)အထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်နိုင်မည် ဖြစ်သည်။ == တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူများ == မြန်မာနိုင်ငံလွတ်လပ်ရေးရသော ၁၉၄၈ မှ ယနေ့ခေတ်ကာလ ၂၀၂၃ အထိ တရားသူကြီးချုပ် အဖြစ်တာဝန်ယူခဲ့ကြသူများမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.unionsupremecourt.gov.mm/uploads/projects/16177651612018_annual_report_myan_0.pdf|title=၂၀၁၈ တရားရုံးနှစ်စဉ်အစီရင်ခံစာ၊စာမျက်နှာ၁၀ပေါ်ရှိ ခေတ်အဆက်ဆက်တရားသူကြီးချုပ်များစာရင်း|work=ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ်|access-date=၁၀ ဩဂုတ် ၂၀၂၃|archive-date=18 May 2024|archive-url=https://web.archive.org/web/20240518021747/https://www.unionsupremecourt.gov.mm/uploads/projects/16177651612018_annual_report_myan_0.pdf}}</ref> {| class="wikitable" ! အမှတ်စဉ် ! အမည် ! စတင်ရက် ! ပြီးဆုံးရက် !ရာထူး အခေါ်အဝေါ်များ |- | ၁ || ဆာ[[ဘဦး (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဘဦး]] || ၄ ဇန်နဝါရီ ၁၉၄၈ || ၁၂ မတ် ၁၉၅၂|| rowspan="2" |တရားလွှတ်တော်ချုပ် တရားဝန်ကြီးချုပ် |- | ၂ || ဦး[[သိမ်းမောင် (တရားဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း)|သိန်းမောင်]] || ၂၂ မတ် ၁၉၅၂ || ၁၇ ဇူလိုင် ၁၉၅၇ |- |၃|| ဦး[[မြင့်သိန်း]] || ၁၇ ဇူလိုင် ၁၉၅၇|| ၁ မတ် ၁၉၆၂|| rowspan=“1” |နိုင်ငံတော် တရားဝန်ကြီးချုပ် |- | ၄ || ဦးဘိုကြီး || ၃၀ မတ် ၁၉၆၂ || ၁ မတ် ၁၉၆၅||rowspan="2" | တရားရုံးချုပ် တရားသူကြီးချုပ် |- | ၅ || [[မောင်မောင် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဒေါက်တာမောင်မောင်]] || ၇ ဇူလိုင် ၁၉၆၅ || ၁၂ ဇူလိုင် ၁၉၇၂ |- | ၆ || ဦးလှသင်း || ၁၂ ဇူလိုင် ၁၉၇၂ || ၂ မတ် ၁၉၇၄|| rowspan=“1”|နိုင်ငံတော် တရားသူကြီးချုပ် |- | ၇ || သူရဦးအောင်ဖေ || ၃ မတ် ၁၉၇၄ || ၈ နိုဝင်ဘာ ၁၉၈၁ || rowspan="3"|ပြည်သူ့ တရားသူကြီးအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ |- | ၈ || ဦးမောင်မောင်ကျော်ဝင်း || ၉ နိုဝင်ဘာ ၁၉၈၁|| ၁၉ ဇူလိုင်၁၉၈၂ |- | ၉ || ဦးတင်အောင်ဟိန်း || ၁၁ အောက်တိုဘာ ၁၉၈၂ || ၁၈ စက်တင်ဘာ ၁၉၈၈ |- | ၁၀ || ဦး[[အောင်တိုး]] || ၂၇ စက်တင်ဘာ ၁၉၈၈ || ၃၀ မတ် ၂၀၁၁ || rowspan=“1” |တရားရုံးချုပ် တရားသူကြီးချုပ် |- | ၁၁ || ဦး[[ထွန်းထွန်းဦး (တရားသူကြီးချုပ်)|ထွန်းထွန်းဦး]] || ၃၀ မတ် ၂၀၁၁ || ၂ ဩဂုတ် ၂၀၂၃|| rowspan="2" |ပြည်ထောင်စုတရားသူကြီးချုပ် ၊[[ပြည်ထောင်စု တရားလွှတ်တော်ချုပ်|ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ်]] |- |၁၂ ||ဦး[[သာဌေး]] || ၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၃ ||လက်ရှိ |} == တရားလွှတ်တော်တရားသူကြီးချုပ် == တရားလွှတ်တော် (၁၄)ရပ်မှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်သည် - # [[ကချင်ပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်]] ၏ [[တရားသူကြီးချုပ်]] [[အေးအေးမော်|ဒေါ် အေးအေးမော်]] # [[ကယားပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်]] ၏ [[တရားသူကြီးချုပ်]] ဦး[[ထွန်းထွန်းဦး (တရားသူကြီး)|ထွန်းထွန်းဦး]] # [[ကရင်ပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်]] ၏ [[တရားသူကြီးချုပ်]] ​ဦး[[ညွန့်လင်း|ညွန့်လင်း]] # [[ချင်းပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်]] ၏ [[တရားသူကြီးချုပ်]] ဦး[[နေစိုး]] # [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်]] ၏ [[တရားသူကြီးချုပ်]] ဦး[[ဇော်ထူး]] # [[တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်]] ၏ [[တရားသူကြီးချုပ်]] ဒေါ်[[ပိုက်ပိုက်အေး]] # [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်]] ၏ [[တရားသူကြီးချုပ်]] ဒေါ်[[လွင်လွင်အေးကျော်]] # [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်]] ၏ [[တရားသူကြီးချုပ်]] [[မိမိမော်|ဒေါ်မိမိမော်]] # [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်]] ၏ [[တရားသူကြီးချုပ်]] ဒေါ်[[ခင်သင်းဝေ]] # [[မွန်ပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်]] ၏ [[တရားသူကြီးချုပ်]] ဦး[[ညီညီစိုး]] # [[ရခိုင်ပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်]] ၏ [[တရားသူကြီးချုပ်]] [[မြအေး (တရားသူကြီး)|ဒေါ် မြအေး]] # [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်|ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်]] ၏ [[တရားသူကြီးချုပ်]]ဒေါ်[[စန္ဒာသွယ်]] # [[ရှမ်းပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်]] ၏ [[တရားသူကြီးချုပ်]] ဦး[[သန်းဦးလွင်]] # [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်]] ၏ [[တရားသူကြီးချုပ်]] ဦး[[ဝင်းမြင့် (တရားသူကြီး)|ဝင်းမြင့်]] <ref>{{cite web|url=https://www.unionsupremecourt.gov.mm/judges#|title=တရားလွှတ်တော်တရားသူကြီးချုပ်များ|work=The Supreme Court of The Union of Myanmar|access-date=7 August 2023}}{{Dead link|date=April 2025 }}</ref> == ကိုးကား == {{reflist}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ၏ တရားစီရင်ရေး]] [[Category:တရားသူကြီးများ]] e4l3ulc7splfxy9dfbalf41tdox7580 ခင်ခင်ထွေး (အပြေးမယ်) 0 107515 880906 865394 2025-07-08T13:06:31Z Salai Rungtoi 22844 880906 wikitext text/x-wiki {{For2|လှံတံပစ်|[[ခင်ခင်ထွေး (လှံတံပစ်)]]}} {{Infobox athlete | honorific prefix = | headercolor = lightblue | name = ခင်ခင်​ထွေး<br>Khin Khin Htwe | image = File:Statue of Khin Khin Htwe Athletics.jpg | imagesize = | caption = အားကစားပြတိုက်ရှိ ရုပ်တု | birth_name = | fullname = | nickname = | nationality = {{MYA}} | residence = | birth_date = {{Birth date|1967|11|29}} | birth_place = | death_date = {{death date and age|2021|9|30|1967|11|29|df=y}} | death_place = | height = | weight = | website = | country = | sport = ​ပြေးခုန်ပစ် | event = အ​ပြေး (၁၅၀၀မီတာ၊ မီတာ ၃၀၀၀) | collegeteam = | club = | team = | turnedpro = | coach = | retired = | coaching = | worlds = | regionals = | nationals = | olympics = | paralympics = | highestranking = | pb = | medaltemplates = {{MedalCountry|{{MYA}}}} {{MedalCompetition|[[အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲ]]}} ရွှေတံဆိပ် ၁၀ခု |honorific_prefix=[[ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့|ဝဏ္ဏကျော်ထင်]]<ref name="indday">{{cite web|url=https://www.mdn.gov.mm/newspaper/public/|title=မြန်မာ့အလင်းသတင်းစာ (၄.၁.၂၀၂၃)}}{{Dead link|date=April 2025 }}</ref> ဒေါ်}} '''ခင်ခင်​ထွေး''' (၁၉၆၇ - ၂၀၂၁) သည် မြန်မာ့ဂုဏ်​ဆောင် အ​ပြေးမယ်​တစ်ဦးဖြစ်ပြီး အာရှနှင့် အရှေ့တောင်အာရှ ရွှေတံဆိပ်၂၈ ဆုရှင် ဖြစ်သည်။<ref>{{cite news|url=https://www.iaaf.org/athletes/myanmar/khin-khin-htwe-64225|title=Khin Khin Htwe|accessdate=}}</ref>[[အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲ]]တွင် ရွှေတံဆိပ် ၁၀ခုအထိရယူ​ပေးနိုင်ခဲ့ပြီး ပြိုင်ပွဲ​ပေါင်းစုံတွင် ရွှေတံဆိပ် ၂၈ ခု ရရှိထားသူဖြစ်သည်။[[အိုလံပစ် အားကစားပွဲတော်]]တွင်လည်း ၁၉၈၈ဆိုလ်းပွဲ​တော်၊ ၁၉၉၂ ဘာစီလိုနာပွဲ​တော်၊ ၁၉၉၆ အတ္တလန္တာပွဲ​တော်တို့တွင်တို့တွင် ၃ ကြိမ် ဆက်တိုက် နိုင်ငံကိုယ်စားပြု ဝင်​ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည်။ မီတာ ၁,၅၀၀ နှင့် ၃,၀၀၀ တို့တွင် စံချိန်တင်နိုင်ခဲ့သူလည်းဖြစ်သည်။ == စွမ်းဆောင်မှုဆိုင်ရာ ဘွဲ့တံဆိပ် ချီးမြှင့်ခြင်း == ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၄ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေး ကောင်စီ၏ အမိန့်ကြောငြာစာအမှတ် (၁၂/၂၀၂၃) ဖြင့် [[ဝဏ္ဏကျော်ထင်]]ဘွဲ့ ချီးမြှင့်ခြင်းခံရသည်။ အဆိုပါဘွဲ့တံဆိပ်ရရှိသူများအား အောက်တွင် လင့်ခ်ဖော်ပြပေးထားပါသည်။ ==ပြိုင်ပွဲဝင် မှတ်တမ်းများနှင့် ဆုတံဆိပ်များ== [[File:Medals of Khin Khin Htwe Athletics.jpg|thumb|​ဒေါ်ခင်ခင်​ထွေး ရရှိခဲ့​သော ဆုတံဆိပ်အချို့]] {| class="wikitable" |- !colspan="6"| {{flagcountry|Myanmar|1974}}နိုင်ငံကိုယ်စားပြု |- |rowspan=2|၁၉၈၅ |rowspan=2|[[၁၉၈၅ အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲ]] |rowspan=2|{{flagicon|THA}}ဘန်​ကောက်မြို့ |bgcolor=cc9966|၃ |၁၅၀၀ မီတာ |၄:၃၁.၂၆ |- |bgcolor=gold|၁ |၃၀၀၀ |၉:၃၃.၀၆ |- |၁၉၈၇ |[[၁၉၈၇ အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲ]] |{{flagicon|INA}}ဂျာကာတာမြို့ |bgcolor=gold|၁ |၃၀၀၀ |၉:၃၅.၃၅ |- |rowspan=2|၁၉၈၈ |rowspan=2|[[၁၉၈၈ နွေရာသီ အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲ]] |rowspan=2|{{flagicon|KOR}}ဆိုလ်းမြို့ |၂၃ |၁၅၀၀ |၄:၂၀.၉၂ |- |၂၉ |၃၀၀၀ |၉:၂၆.၅၇ |- |rowspan=5|၁၉၈၉ |rowspan=2|အာရှ​ပြေးခုန်ပစ် တံခွန်စိုက်ပြိုင်ပွဲ |rowspan=2|{{flag|India}}နယူး​​ဒေလီမြို့ |bgcolor=gold|၁ |၁၅၀၀ |၄:၂၁.၀၆ |- |bgcolor=cc9966|၃ |၃၀၀၀ |၉:၂၂.၈၀ |- |rowspan=3|[[၁၉၈၉ အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲ|အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲ]] |rowspan=3|{{flagicon|MAS}}ကွာလာလမ်ပူမြို့ |bgcolor=gold|၁ |၈၀၀ |၂:၀၈.၉၉ |- |bgcolor=gold|၁ |၁၅၀၀ |၄:၂၂.၂၅ |- |bgcolor=gold|၁ |၃၀၀၀ |၉:၂၆.၁၅ |- |၁၉၉၀ |[[၁၉၉၀ အာရှအားကစားပြိုင်ပွဲ]] |{{flagicon|CHN}}​ဘေကျင်းမြို့ |bgcolor=cc9966|၃ |၁၅၀၀ |4:25.03၄:၂၅.၀၃ |- |rowspan=4|၁၉၉၁ |rowspan=2|အာရှ​ပြေးခုန်ပစ် တံခွန်စိုက်ပြိုင်ပွဲ |rowspan=2|{{flagicon|MAS}}ကွာလာလမ်ပူမြို့ |bgcolor=silver|၂ |၁၅၀၀ |၄:၂၆.၀၈ |- |bgcolor=cc9966|၃ |၃၀၀၀ |၉:၁၉.၃၆ |- |rowspan=2|ကမ္ဘာ့​ပြေးခုန်ပစ် တံခွန်စိုက်ပြိုင်ပွဲ |rowspan=2|{{flagicon|JPN}}တိုကျိုမြို့ |၂၂ |၁၅၀၀ |၄:၁၂.၂၁ |- |၂၅ |၃၀၀၀ |၉:၀၇.၃၄ |- |rowspan=2|၁၉၉၂ |rowspan=2|[[၁၉၉၂ နွေရာသီ အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲ]] |rowspan=2|{{flagicon|Spain}}ဘာစီလိုနာမြို့ |၂၉ |၁၅၀၀ |၄:၁၈.၈၁ |- |၂၈ |၃၀၀၀ |၉:၃၁.၇၀ |- |၁၉၉၄ |[[၁၉၉၄ အာရှအားကစားပြိုင်ပွဲ]] |{{flagicon|JPN}}ဟီရိုရှီးမားမြို့ |bgcolor=cc9966|၃ |၁၅၀၀ |၄:၁၈.၀၀ |- |၁၉၉၅ |ကမ္ဘာ့တံခွန်စိုက်ပြိုင်ပွဲ |{{flagicon|Sweden}}ဂိုသန်ဘာ့ဂ်မြို့ |၂၇ |၁၅၀၀ |၄:၂၆.၆၉ |- |၁၉၉၆ |[[၁၉၉၆ နွေရာသီ အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲ]] |{{flagicon|USA}}အတ္တလန္တာမြို့ |၃၂ |၁၅၀၀ |၄:၃၀.၆၄ |} ==ကွယ်လွန်ခြင်း== ဒေါ်ခင်ခင်ထွေးသည် အသဲကင်ဆာရောဂါအား ကုသနေရင်း ၂၀၂၁ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၃၀ရက်နေ့ည ၁၁နာရီကျော်တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။<ref name="tmj">{{cite news|url=https://news-eleven.com/article/223151|title=၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွင်း ကွယ်လွန်ခဲ့သည့် နိုင်ငံ့ဂုဏ်ဆောင် အားကစားသမားဟောင်းကြီးများ၊ လက်ရှိကစားနေသူများနှင့် အားကစားမီဒီယာလောကမှ အထင်ကရပုဂ္ဂိုလ်များ|accessdate=4 January 2022|archivedate=4 January 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220104090858/https://news-eleven.com/article/223151}}</ref> ==ကိုးကား== {{reflist}} {{Lifetime|၁၉၆၇|၂၀၂၁ }} [[Category:မြန်မာ အိုလံပစ် ပြေးခုန်ပစ် အားကစားသမားများ]] [[Category:မြန်မာ အားကစားသမားများ]] [[Category:မြန်မာ အမျိုးသမီး အားကစားသမားများ]] {{Myanmar-bio-stub}} [[ဝဏ္ဏကျော်ထင်]]ဘွဲ့၊ မြန်မာ့အလင်း သတင်းစာ/စာမျက်နှာ ၁၂/Ref:https://www.mdn.gov.mm/newspaper/public/ebooks/read/8286#12 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230204121103/https://www.mdn.gov.mm/newspaper/public/ebooks/read/8286#12 |date=4 February 2023 }} h5mv4x1c61glqmgvj0641wbx4pm3gxl ၂၀၂၁ 0 126754 880894 880558 2025-07-08T12:37:24Z Salai Rungtoi 22844 880894 wikitext text/x-wiki {{Events by month|၂၀၂၁}} {{Year nav|2021}} {{Year article header|2021}} == ဖြစ်ရပ်များ == === ဇန်နဝါရီ === * [[၆ ဇန်နဝါရီ]] **[[၂၀၂၁ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ကာပီတယ်လ် အဆောက်အအုံကို စီးနင်းခြင်း]]: [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]၏ သမ္မတ [[ဒေါ်နယ်လ် ထရမ့်]]ကို ထောက်ခံအားပေးသော ဆူပူဆန္ဒပြလူအုပ်စုကြီးတစ်စုသည် နိုင်ငံ၏လွှတ်တော် အဆောက်အဦဖြစ်သော ကာပီတယ်လ် (The Capitol) ကို လုံခြုံရေး ချိုးဖောက်ဝင်ရောက်ကာ အဆောက်အဦ၏ အစိတ်အပိုင်းများကို နာရီအနည်းငယ်ကြာ သိမ်းပိုက်ထားလျှက် အင်အားဖြင့်ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ကြသည်။ ဤအဓိကရုဏ်းကြောင့် အမျိုးသမီးတစ်ဦးနှင့် ရဲအရာရှိတစ်ဦးအပါအဝင် ငါးဦးသေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |url=https://www.washingtonpost.com/dc-md-va/2021/01/06/dc-protests-trump-rally-live-updates/ |title=Woman dies after shooting in U.S. Capitol; D.C. National Guard activated after mob breaches building |website=The Washington Post |date=6 January 2021 |accessdate=6 January 2021}}</ref><ref>{{cite web |title=Police Confirm Death Of Officer Injured During Attack On Capitol |url=amazon.com/a/c/r?k=c8ba8cc0612347af877324d412f76d65-d861 |website=NPR News |publisher=National Public Radio, Inc. |access-date=8 January 2021}}</ref> ဤဖြစ်ရပ်အား ပြည်တွင်းအကြမ်းဖက်မှုတစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |url=https://www.theguardian.com/us-news/2021/jan/06/trump-blows-up-us-democracy-the-world-watches-on-in-horror |title=World leaders react with horror to 'disgraceful' storming of US Capitol |website=The Guardian |date=7 January 2021 |accessdate=7 January 2021}}</ref> * [[၁၉ ဇန်နဝါရီ]] ** အဆိုတော် [[လာဇရု (အဆိုတော်)|လာဇရု]] ကွယ်လွန်။ === ဖေဖော်ဝါရီ === * [[၁ ဖေဖော်ဝါရီ]] &ndash; မြန်မာနိုင်ငံတွင် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|စစ်အာဏာသိမ်းမှု]] ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်[[အောင်ဆန်းစုကြည်]]နှင့် တကွ အစိုးရဝန်ကြီးများ ထိန်းသိမ်းခံခဲ့ရသည်။<ref>{{cite web |title=Military takes control of Myanmar; Suu Kyi reported detained |url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/reports-military-coup-myanmar-suu-kyi-detained-75602314 |website=ABC |access-date=1 February 2021 |date=1 February 2021}}</ref> * [[၂ ဖေဖော်ဝါရီ]]&ndash; [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]]ကို ဖွဲ့စည်းကြောင်း တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံးက ထုတ်ပြန်ကြေညာသည်။ * [[၅ ဖေဖော်ဝါရီ]]&ndash; [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ကိုယ်စားပြုကော်မတီ]]ကို ၂၀၂၀ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ အနိုင်ရ [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]] ပါတီဝင်များက ဦးဆောင် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ * ၁၀ ဖေဖော်ဝါရီ - ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၀ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီသည် အမိန့်အမှတ် ၄၇/၂၀၂၁ ဖြင့် [[ရန်ကုန်မြို့တော် စည်ပင်သာယာရေး ကော်မတီ|ရန်ကုန်မြို့တော်စည်ပင်သာယာရေးကော်မတီ]]ကို ဥက္ကဋ္ဌ (မြို့တော်ဝန်)၊ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (ဒုတိယမြို့တော်ဝန်)၊ အဖွဲ့ဝင်လေးဦးနှင့် အတွင်းရေးမှူးတို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းလိုက်သည်။ * ၁၁ ဖေဖော်ဝါရီ - စစ်ကောင်စီ အမိန့်အမှတ် ၅၂/၂၀၂၁ အားဖြင့် ဦးကျော်မျိုးထွဋ်အား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ဒုတိယဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးလိုက်သည်။ ===မတ်=== ===ဧပြီ=== * [[၇ ဧပြီ]] &ndash; လန်ဒန်မြို့ရှိ မြန်မာသံရုံး၏ သံအမတ် [[ကျော်စွာမင်း|ဦးကျော်စွာမင်း]]အား တာဝန်မှ ရပ်နားခိုင်းပြီး သံမှူးကြီး [[ချစ်ဝင်း (ဒေါက်တာ)|ဒေါက်တာချစ်ဝင်း]]ကို သံအမတ်ခန့်အပ်သည်။ ===ဩဂုတ်=== *[[၄ ဩဂုတ်]] **[[၂၀၁၉-၂၀ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ဖြစ်ပွားမှု|ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါ]]: ကမ္ဘာတစ်ဝန်း ကိုဗစ်-၁၉ ဖြစ်ပွားသူအရေအတွက် သန်း ၂၀၀ ကျော်လွန်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|date=2021-08-04|title=Covid cases surpass 200 million around the globe as delta variant spreads|url=https://www.nbcnews.com/news/world/covid-cases-surpass-200-million-around-globe-delta-variant-spreads-n1275980|access-date=2021-08-06|website=NBC}}</ref> *[[၁၄ ဩဂုတ်]] – ဟေတီနိုင်ငံတွင် [[၂၀၂၁ ဟေတီငလျင်|ပြင်းအား ၇.၂ မဂ္ဂနီကျူ့ရှိ ငလျင်တစ်ခု]]လှုပ်ခတ်ခဲ့ကာ လူ ၂,၁၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web|date=14 August 2021|title=High casualties feared as 7.2-magnitude earthquake strikes near Haiti|url=https://apnews.com/article/caribbean-haiti-7dd9920a35433df7d1f18ad2599d94f1|access-date=19 August 2021|publisher=APnews}}</ref> *[[၂၄ ဩဂုတ်]]–[[၅ စက်တင်ဘာ]] – [[၂၀၂၀ နွေရာသီ မသန်စွမ်းအိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲ]]ကို ဂျပန်နိုင်ငံ၊ တိုကျိုမြို့တွင် ကျင်းပခဲ့သည်။ မူလက ၂၀၂၀ ခုနှစ် ဩဂုတ် ၂၅ မှ စက်တင်ဘာ ၆ အထိ ကျင်းပရန် စီစဉ်ခဲ့သော်လည်း [[၂၀၁၉-၂၀ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ဖြစ်ပွားမှု|ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါ]]ကြောင့် ရွှေ့ဆိုင်းကျင်းပခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web|date=2021-08-16|title=Tokyo 2020 Paralympics briefing: two more weeks of glory and despair|url=http://www.theguardian.com/sport/2021/aug/16/tokyo-2020-paralympics-briefing-intercalated-email|access-date=2021-08-30|website=the Guardian|language=en}}</ref> *[[၃၀ ဩဂုတ်]] **ခဲဓာတ်ပါဝင်သော လောင်စာဆီအား စတင်မိတ်ဆက်ခဲ့ပြီး နှစ်တစ်ရာအကြာတွင် ယင်းအား လမ်းပေါ်တွင် သွားလာလျက်ရှိသော ယာဉ်များတွင် သုံးစွဲခြင်းအား တကမ္ဘာလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် ရပ်ဆိုင်းခဲ့ပြီဖြစ်ကြောင်း [[ကုလသမဂ္ဂ ပတ်ဝန်းကျင်အစီအစဉ်]]က ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=Highly polluting leaded petrol now eradicated from the world, says UN |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-58388810 |website=BBC News |date=31 August 2021|access-date=31 August 2021}}</ref><ref>{{cite web|title=Inside the 20-year campaign to rid the world of leaded fuel|url=https://www.unep.org/news-and-stories/story/inside-20-year-campaign-rid-world-leaded-fuel|website=UN Environment Programme|date=30 August 2021|access-date=30 August 2021|accessdate=11 September 2021|archivedate=1 September 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210901205923/https://www.unep.org/news-and-stories/story/inside-20-year-campaign-rid-world-leaded-fuel}}</ref> **[[ကဘူးလ်မြို့]] ဟာမင်ကာဇိုင်းအပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်တွင် နောက်ဆုံးကျန်ရှိသော တပ်များအား [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]က ရုပ်သိမ်းလိုက်ခြင်းဖြင့် [[အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံ]]တွင်း နှစ် ၂၀ ကြာစစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများကို အဆုံးသတ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=After 20 years, last US flight departs Kabul, leaving Afghanistan to its fate |url=https://www.theguardian.com/us-news/2021/aug/30/pentagon-kabul-drone-strike-islamic-state |website=The Guardian |date=31 August 2021|access-date=31 August 2021}}</ref><ref>{{cite web |title=Afghanistan: Last US military flight departs ending America's longest war |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-58390085 |website=BBC News |date=31 August 2021|access-date=31 August 2021}}</ref> === စက်တင်ဘာ === * [[၇ စက်တင်ဘာ]] &ndash; နိုင်ငံတော်အား အရေးပေါ် အခြေအနေအဖြစ် သတ်မှတ်ကြောင်း [[အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ]] ယာယီသမ္မတ [[ဒူဝါလရှီးလ]] ကြေညာခဲ့သည်။ * [[၁၀ စက်တင်ဘာ]] &ndash; ၂၀၂၁ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲရလဒ်အရ [[အဇစ် ဇက်ခနို့]]သည် [[မော်ရိုကိုနိုင်ငံ]] ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာသည်။ == ဒီဇင်ဘာ == * [[၁၆ ဒီဇင်ဘာ]] - အလင်္ကာကျော်စွာ၊​ စည်သူ [[ဗိုလ်ကလေးတင့်အောင်|ဗိုလ်ကလေးတင့်အောင်]]သည် အသက် ၉၉ နှစ်၌ [[ရန်ကုန်မြို့]]တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။​ * [[၂၄ ဒီဇင်ဘာ]] &ndash; [[မိုဆို လူသတ်ပွဲ]]တွင် ၄၄ ဦး သေဆုံးပြီး ၁၃ ဦး ပျောက်ဆုံးခဲ့သည်။ == ကွယ်လွန်သူများ == * [[၂၄ မေ]] - [[အောင်တိုး]]၊ [[ပြည်ထောင်စု တရားလွှတ်တော်ချုပ်|ပြည်ထောင်စုတရားတရားသူကြီးချုပ်]] ([[၁၉၂၅]] မွေးဖွား) ==ခန့်မှန်းနှင့် စီစဉ်ထားသော ဖြစ်ရပ်များ== * [[၃၀ မတ်]] – လွှတ်တင်ရန် ကြိမ်ဖန်များစွာ နှောင့်နှေးပြီးနောက် [[ဂျိန်းစ်ဝဘ် အာကာသ တယ်လီစကုပ်]] ကို လွှတ်တင်ရန် စီစဉ်ထားသည်။<ref>{{cite news|title=New launch date for James Webb Space Telescope|url=https://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/New_launch_date_for_James_Webb_Space_Telescope|publisher=[[ဥရောပ အာကာသ အေဂျင်စီ]]|date=June 28, 2018|accessdate=July 15, 2018}}</ref> * [[၂၆ မေ]] – ၂၁ ရာစုနှစ်၏ အချိန်အတိုဆုံး လအပြည့်ကြတ်ခြင်း ဖြစ်ပေါ်မည်ဟု ခန့်မှန်းထားပြီး ၁၄ မိနစ်နှင့် ၃၀ စက္ကန့် ကြာမြင့်မည် ဖြစ်သည်။ * [[၁၁ ဇူလိုင်]] – [[၁ ဩဂုတ်]] – UEFA အမျိုးသမီး ယူရို ၂၀၂၁ ပွဲစဉ်များကို အင်္ဂလန်နိုင်ငံတွင် ကျင်းပမည် ဖြစ်သည်။ * [[၂၄ အောက်တိုဘာ]] - ဂျမနီနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည် ဖြစ်သည်။ == ကိုးကား == {{Reflist}} {{DEFAULTSORT:၂၀၂၁}} [[Category:၂၀၂၁| ]] sr7rj7md607l5iqldcqjbnrbcbreubo 880895 880894 2025-07-08T12:38:16Z Zawzawaungthwin 100038 ကွယ်လွန်သူ ထည့်သွင်း 880895 wikitext text/x-wiki {{Events by month|၂၀၂၁}} {{Year nav|2021}} {{Year article header|2021}} == ဖြစ်ရပ်များ == === ဇန်နဝါရီ === * [[၆ ဇန်နဝါရီ]] **[[၂၀၂၁ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ကာပီတယ်လ် အဆောက်အအုံကို စီးနင်းခြင်း]]: [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]၏ သမ္မတ [[ဒေါ်နယ်လ် ထရမ့်]]ကို ထောက်ခံအားပေးသော ဆူပူဆန္ဒပြလူအုပ်စုကြီးတစ်စုသည် နိုင်ငံ၏လွှတ်တော် အဆောက်အဦဖြစ်သော ကာပီတယ်လ် (The Capitol) ကို လုံခြုံရေး ချိုးဖောက်ဝင်ရောက်ကာ အဆောက်အဦ၏ အစိတ်အပိုင်းများကို နာရီအနည်းငယ်ကြာ သိမ်းပိုက်ထားလျှက် အင်အားဖြင့်ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ကြသည်။ ဤအဓိကရုဏ်းကြောင့် အမျိုးသမီးတစ်ဦးနှင့် ရဲအရာရှိတစ်ဦးအပါအဝင် ငါးဦးသေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |url=https://www.washingtonpost.com/dc-md-va/2021/01/06/dc-protests-trump-rally-live-updates/ |title=Woman dies after shooting in U.S. Capitol; D.C. National Guard activated after mob breaches building |website=The Washington Post |date=6 January 2021 |accessdate=6 January 2021}}</ref><ref>{{cite web |title=Police Confirm Death Of Officer Injured During Attack On Capitol |url=amazon.com/a/c/r?k=c8ba8cc0612347af877324d412f76d65-d861 |website=NPR News |publisher=National Public Radio, Inc. |access-date=8 January 2021}}</ref> ဤဖြစ်ရပ်အား ပြည်တွင်းအကြမ်းဖက်မှုတစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |url=https://www.theguardian.com/us-news/2021/jan/06/trump-blows-up-us-democracy-the-world-watches-on-in-horror |title=World leaders react with horror to 'disgraceful' storming of US Capitol |website=The Guardian |date=7 January 2021 |accessdate=7 January 2021}}</ref> * [[၁၉ ဇန်နဝါရီ]] ** အဆိုတော် [[လာဇရု (အဆိုတော်)|လာဇရု]] ကွယ်လွန်။ === ဖေဖော်ဝါရီ === * [[၁ ဖေဖော်ဝါရီ]] &ndash; မြန်မာနိုင်ငံတွင် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|စစ်အာဏာသိမ်းမှု]] ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်[[အောင်ဆန်းစုကြည်]]နှင့် တကွ အစိုးရဝန်ကြီးများ ထိန်းသိမ်းခံခဲ့ရသည်။<ref>{{cite web |title=Military takes control of Myanmar; Suu Kyi reported detained |url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/reports-military-coup-myanmar-suu-kyi-detained-75602314 |website=ABC |access-date=1 February 2021 |date=1 February 2021}}</ref> * [[၂ ဖေဖော်ဝါရီ]]&ndash; [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]]ကို ဖွဲ့စည်းကြောင်း တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံးက ထုတ်ပြန်ကြေညာသည်။ * [[၅ ဖေဖော်ဝါရီ]]&ndash; [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ကိုယ်စားပြုကော်မတီ]]ကို ၂၀၂၀ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ အနိုင်ရ [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]] ပါတီဝင်များက ဦးဆောင် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ * ၁၀ ဖေဖော်ဝါရီ - ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၀ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီသည် အမိန့်အမှတ် ၄၇/၂၀၂၁ ဖြင့် [[ရန်ကုန်မြို့တော် စည်ပင်သာယာရေး ကော်မတီ|ရန်ကုန်မြို့တော်စည်ပင်သာယာရေးကော်မတီ]]ကို ဥက္ကဋ္ဌ (မြို့တော်ဝန်)၊ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (ဒုတိယမြို့တော်ဝန်)၊ အဖွဲ့ဝင်လေးဦးနှင့် အတွင်းရေးမှူးတို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းလိုက်သည်။ * ၁၁ ဖေဖော်ဝါရီ - စစ်ကောင်စီ အမိန့်အမှတ် ၅၂/၂၀၂၁ အားဖြင့် ဦးကျော်မျိုးထွဋ်အား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ဒုတိယဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးလိုက်သည်။ ===မတ်=== ===ဧပြီ=== * [[၇ ဧပြီ]] &ndash; လန်ဒန်မြို့ရှိ မြန်မာသံရုံး၏ သံအမတ် [[ကျော်စွာမင်း|ဦးကျော်စွာမင်း]]အား တာဝန်မှ ရပ်နားခိုင်းပြီး သံမှူးကြီး [[ချစ်ဝင်း (ဒေါက်တာ)|ဒေါက်တာချစ်ဝင်း]]ကို သံအမတ်ခန့်အပ်သည်။ === မေ === * [[၂၄ မေ]] - [[၁၉၈၈]] ခုနှစ် မှစ၍ [[၂၀၁၁]] ခုနှစ် အထိ မြန်မာနိုင်ငံ၏ [[ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ်|တရားသူကြီးချုပ်]] အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည့် [[အောင်တိုး|ဦးအောင်တိုး]] ကွယ်လွန်သည်။ === ဩဂုတ် === *[[၄ ဩဂုတ်]] **[[၂၀၁၉-၂၀ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ဖြစ်ပွားမှု|ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါ]]: ကမ္ဘာတစ်ဝန်း ကိုဗစ်-၁၉ ဖြစ်ပွားသူအရေအတွက် သန်း ၂၀၀ ကျော်လွန်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|date=2021-08-04|title=Covid cases surpass 200 million around the globe as delta variant spreads|url=https://www.nbcnews.com/news/world/covid-cases-surpass-200-million-around-globe-delta-variant-spreads-n1275980|access-date=2021-08-06|website=NBC}}</ref> *[[၁၄ ဩဂုတ်]] – ဟေတီနိုင်ငံတွင် [[၂၀၂၁ ဟေတီငလျင်|ပြင်းအား ၇.၂ မဂ္ဂနီကျူ့ရှိ ငလျင်တစ်ခု]]လှုပ်ခတ်ခဲ့ကာ လူ ၂,၁၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web|date=14 August 2021|title=High casualties feared as 7.2-magnitude earthquake strikes near Haiti|url=https://apnews.com/article/caribbean-haiti-7dd9920a35433df7d1f18ad2599d94f1|access-date=19 August 2021|publisher=APnews}}</ref> *[[၂၄ ဩဂုတ်]]–[[၅ စက်တင်ဘာ]] – [[၂၀၂၀ နွေရာသီ မသန်စွမ်းအိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲ]]ကို ဂျပန်နိုင်ငံ၊ တိုကျိုမြို့တွင် ကျင်းပခဲ့သည်။ မူလက ၂၀၂၀ ခုနှစ် ဩဂုတ် ၂၅ မှ စက်တင်ဘာ ၆ အထိ ကျင်းပရန် စီစဉ်ခဲ့သော်လည်း [[၂၀၁၉-၂၀ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ဖြစ်ပွားမှု|ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါ]]ကြောင့် ရွှေ့ဆိုင်းကျင်းပခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web|date=2021-08-16|title=Tokyo 2020 Paralympics briefing: two more weeks of glory and despair|url=http://www.theguardian.com/sport/2021/aug/16/tokyo-2020-paralympics-briefing-intercalated-email|access-date=2021-08-30|website=the Guardian|language=en}}</ref> *[[၃၀ ဩဂုတ်]] **ခဲဓာတ်ပါဝင်သော လောင်စာဆီအား စတင်မိတ်ဆက်ခဲ့ပြီး နှစ်တစ်ရာအကြာတွင် ယင်းအား လမ်းပေါ်တွင် သွားလာလျက်ရှိသော ယာဉ်များတွင် သုံးစွဲခြင်းအား တကမ္ဘာလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် ရပ်ဆိုင်းခဲ့ပြီဖြစ်ကြောင်း [[ကုလသမဂ္ဂ ပတ်ဝန်းကျင်အစီအစဉ်]]က ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=Highly polluting leaded petrol now eradicated from the world, says UN |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-58388810 |website=BBC News |date=31 August 2021|access-date=31 August 2021}}</ref><ref>{{cite web|title=Inside the 20-year campaign to rid the world of leaded fuel|url=https://www.unep.org/news-and-stories/story/inside-20-year-campaign-rid-world-leaded-fuel|website=UN Environment Programme|date=30 August 2021|access-date=30 August 2021|accessdate=11 September 2021|archivedate=1 September 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210901205923/https://www.unep.org/news-and-stories/story/inside-20-year-campaign-rid-world-leaded-fuel}}</ref> **[[ကဘူးလ်မြို့]] ဟာမင်ကာဇိုင်းအပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်တွင် နောက်ဆုံးကျန်ရှိသော တပ်များအား [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]က ရုပ်သိမ်းလိုက်ခြင်းဖြင့် [[အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံ]]တွင်း နှစ် ၂၀ ကြာစစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများကို အဆုံးသတ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=After 20 years, last US flight departs Kabul, leaving Afghanistan to its fate |url=https://www.theguardian.com/us-news/2021/aug/30/pentagon-kabul-drone-strike-islamic-state |website=The Guardian |date=31 August 2021|access-date=31 August 2021}}</ref><ref>{{cite web |title=Afghanistan: Last US military flight departs ending America's longest war |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-58390085 |website=BBC News |date=31 August 2021|access-date=31 August 2021}}</ref> === စက်တင်ဘာ === * [[၇ စက်တင်ဘာ]] &ndash; နိုင်ငံတော်အား အရေးပေါ် အခြေအနေအဖြစ် သတ်မှတ်ကြောင်း [[အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ]] ယာယီသမ္မတ [[ဒူဝါလရှီးလ]] ကြေညာခဲ့သည်။ * [[၁၀ စက်တင်ဘာ]] &ndash; ၂၀၂၁ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲရလဒ်အရ [[အဇစ် ဇက်ခနို့]]သည် [[မော်ရိုကိုနိုင်ငံ]] ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာသည်။ == ဒီဇင်ဘာ == * [[၁၆ ဒီဇင်ဘာ]] - အလင်္ကာကျော်စွာ၊​ စည်သူ [[ဗိုလ်ကလေးတင့်အောင်|ဗိုလ်ကလေးတင့်အောင်]]သည် အသက် ၉၉ နှစ်၌ [[ရန်ကုန်မြို့]]တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။​ * [[၂၄ ဒီဇင်ဘာ]] &ndash; [[မိုဆို လူသတ်ပွဲ]]တွင် ၄၄ ဦး သေဆုံးပြီး ၁၃ ဦး ပျောက်ဆုံးခဲ့သည်။ == ကွယ်လွန်သူများ == * [[၂၄ မေ]] - [[အောင်တိုး]]၊ [[ပြည်ထောင်စု တရားလွှတ်တော်ချုပ်|ပြည်ထောင်စုတရားတရားသူကြီးချုပ်]] ([[၁၉၂၅]] မွေးဖွား) ==ခန့်မှန်းနှင့် စီစဉ်ထားသော ဖြစ်ရပ်များ== * [[၃၀ မတ်]] – လွှတ်တင်ရန် ကြိမ်ဖန်များစွာ နှောင့်နှေးပြီးနောက် [[ဂျိန်းစ်ဝဘ် အာကာသ တယ်လီစကုပ်]] ကို လွှတ်တင်ရန် စီစဉ်ထားသည်။<ref>{{cite news|title=New launch date for James Webb Space Telescope|url=https://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/New_launch_date_for_James_Webb_Space_Telescope|publisher=[[ဥရောပ အာကာသ အေဂျင်စီ]]|date=June 28, 2018|accessdate=July 15, 2018}}</ref> * [[၂၆ မေ]] – ၂၁ ရာစုနှစ်၏ အချိန်အတိုဆုံး လအပြည့်ကြတ်ခြင်း ဖြစ်ပေါ်မည်ဟု ခန့်မှန်းထားပြီး ၁၄ မိနစ်နှင့် ၃၀ စက္ကန့် ကြာမြင့်မည် ဖြစ်သည်။ * [[၁၁ ဇူလိုင်]] – [[၁ ဩဂုတ်]] – UEFA အမျိုးသမီး ယူရို ၂၀၂၁ ပွဲစဉ်များကို အင်္ဂလန်နိုင်ငံတွင် ကျင်းပမည် ဖြစ်သည်။ * [[၂၄ အောက်တိုဘာ]] - ဂျမနီနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည် ဖြစ်သည်။ == ကိုးကား == {{Reflist}} {{DEFAULTSORT:၂၀၂၁}} [[Category:၂၀၂၁| ]] rhqzk1au6l20ge3oq3afulia2aa26dn 880910 880895 2025-07-08T13:09:50Z Salai Rungtoi 22844 /* ဒီဇင်ဘာ */ 880910 wikitext text/x-wiki {{Events by month|၂၀၂၁}} {{Year nav|2021}} {{Year article header|2021}} == ဖြစ်ရပ်များ == === ဇန်နဝါရီ === * [[၆ ဇန်နဝါရီ]] **[[၂၀၂၁ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ကာပီတယ်လ် အဆောက်အအုံကို စီးနင်းခြင်း]]: [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]၏ သမ္မတ [[ဒေါ်နယ်လ် ထရမ့်]]ကို ထောက်ခံအားပေးသော ဆူပူဆန္ဒပြလူအုပ်စုကြီးတစ်စုသည် နိုင်ငံ၏လွှတ်တော် အဆောက်အဦဖြစ်သော ကာပီတယ်လ် (The Capitol) ကို လုံခြုံရေး ချိုးဖောက်ဝင်ရောက်ကာ အဆောက်အဦ၏ အစိတ်အပိုင်းများကို နာရီအနည်းငယ်ကြာ သိမ်းပိုက်ထားလျှက် အင်အားဖြင့်ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ကြသည်။ ဤအဓိကရုဏ်းကြောင့် အမျိုးသမီးတစ်ဦးနှင့် ရဲအရာရှိတစ်ဦးအပါအဝင် ငါးဦးသေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |url=https://www.washingtonpost.com/dc-md-va/2021/01/06/dc-protests-trump-rally-live-updates/ |title=Woman dies after shooting in U.S. Capitol; D.C. National Guard activated after mob breaches building |website=The Washington Post |date=6 January 2021 |accessdate=6 January 2021}}</ref><ref>{{cite web |title=Police Confirm Death Of Officer Injured During Attack On Capitol |url=amazon.com/a/c/r?k=c8ba8cc0612347af877324d412f76d65-d861 |website=NPR News |publisher=National Public Radio, Inc. |access-date=8 January 2021}}</ref> ဤဖြစ်ရပ်အား ပြည်တွင်းအကြမ်းဖက်မှုတစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |url=https://www.theguardian.com/us-news/2021/jan/06/trump-blows-up-us-democracy-the-world-watches-on-in-horror |title=World leaders react with horror to 'disgraceful' storming of US Capitol |website=The Guardian |date=7 January 2021 |accessdate=7 January 2021}}</ref> * [[၁၉ ဇန်နဝါရီ]] ** အဆိုတော် [[လာဇရု (အဆိုတော်)|လာဇရု]] ကွယ်လွန်။ === ဖေဖော်ဝါရီ === * [[၁ ဖေဖော်ဝါရီ]] &ndash; မြန်မာနိုင်ငံတွင် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|စစ်အာဏာသိမ်းမှု]] ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်[[အောင်ဆန်းစုကြည်]]နှင့် တကွ အစိုးရဝန်ကြီးများ ထိန်းသိမ်းခံခဲ့ရသည်။<ref>{{cite web |title=Military takes control of Myanmar; Suu Kyi reported detained |url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/reports-military-coup-myanmar-suu-kyi-detained-75602314 |website=ABC |access-date=1 February 2021 |date=1 February 2021}}</ref> * [[၂ ဖေဖော်ဝါရီ]]&ndash; [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]]ကို ဖွဲ့စည်းကြောင်း တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံးက ထုတ်ပြန်ကြေညာသည်။ * [[၅ ဖေဖော်ဝါရီ]]&ndash; [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ကိုယ်စားပြုကော်မတီ]]ကို ၂၀၂၀ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ အနိုင်ရ [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]] ပါတီဝင်များက ဦးဆောင် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ * ၁၀ ဖေဖော်ဝါရီ - ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၀ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီသည် အမိန့်အမှတ် ၄၇/၂၀၂၁ ဖြင့် [[ရန်ကုန်မြို့တော် စည်ပင်သာယာရေး ကော်မတီ|ရန်ကုန်မြို့တော်စည်ပင်သာယာရေးကော်မတီ]]ကို ဥက္ကဋ္ဌ (မြို့တော်ဝန်)၊ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (ဒုတိယမြို့တော်ဝန်)၊ အဖွဲ့ဝင်လေးဦးနှင့် အတွင်းရေးမှူးတို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းလိုက်သည်။ * ၁၁ ဖေဖော်ဝါရီ - စစ်ကောင်စီ အမိန့်အမှတ် ၅၂/၂၀၂၁ အားဖြင့် ဦးကျော်မျိုးထွဋ်အား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ဒုတိယဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးလိုက်သည်။ ===မတ်=== ===ဧပြီ=== * [[၇ ဧပြီ]] &ndash; လန်ဒန်မြို့ရှိ မြန်မာသံရုံး၏ သံအမတ် [[ကျော်စွာမင်း|ဦးကျော်စွာမင်း]]အား တာဝန်မှ ရပ်နားခိုင်းပြီး သံမှူးကြီး [[ချစ်ဝင်း (ဒေါက်တာ)|ဒေါက်တာချစ်ဝင်း]]ကို သံအမတ်ခန့်အပ်သည်။ === မေ === * [[၂၄ မေ]] - [[၁၉၈၈]] ခုနှစ် မှစ၍ [[၂၀၁၁]] ခုနှစ် အထိ မြန်မာနိုင်ငံ၏ [[ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ်|တရားသူကြီးချုပ်]] အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည့် [[အောင်တိုး|ဦးအောင်တိုး]] ကွယ်လွန်သည်။ === ဩဂုတ် === *[[၄ ဩဂုတ်]] **[[၂၀၁၉-၂၀ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ဖြစ်ပွားမှု|ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါ]]: ကမ္ဘာတစ်ဝန်း ကိုဗစ်-၁၉ ဖြစ်ပွားသူအရေအတွက် သန်း ၂၀၀ ကျော်လွန်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|date=2021-08-04|title=Covid cases surpass 200 million around the globe as delta variant spreads|url=https://www.nbcnews.com/news/world/covid-cases-surpass-200-million-around-globe-delta-variant-spreads-n1275980|access-date=2021-08-06|website=NBC}}</ref> *[[၁၄ ဩဂုတ်]] – ဟေတီနိုင်ငံတွင် [[၂၀၂၁ ဟေတီငလျင်|ပြင်းအား ၇.၂ မဂ္ဂနီကျူ့ရှိ ငလျင်တစ်ခု]]လှုပ်ခတ်ခဲ့ကာ လူ ၂,၁၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web|date=14 August 2021|title=High casualties feared as 7.2-magnitude earthquake strikes near Haiti|url=https://apnews.com/article/caribbean-haiti-7dd9920a35433df7d1f18ad2599d94f1|access-date=19 August 2021|publisher=APnews}}</ref> *[[၂၄ ဩဂုတ်]]–[[၅ စက်တင်ဘာ]] – [[၂၀၂၀ နွေရာသီ မသန်စွမ်းအိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲ]]ကို ဂျပန်နိုင်ငံ၊ တိုကျိုမြို့တွင် ကျင်းပခဲ့သည်။ မူလက ၂၀၂၀ ခုနှစ် ဩဂုတ် ၂၅ မှ စက်တင်ဘာ ၆ အထိ ကျင်းပရန် စီစဉ်ခဲ့သော်လည်း [[၂၀၁၉-၂၀ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ဖြစ်ပွားမှု|ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါ]]ကြောင့် ရွှေ့ဆိုင်းကျင်းပခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web|date=2021-08-16|title=Tokyo 2020 Paralympics briefing: two more weeks of glory and despair|url=http://www.theguardian.com/sport/2021/aug/16/tokyo-2020-paralympics-briefing-intercalated-email|access-date=2021-08-30|website=the Guardian|language=en}}</ref> *[[၃၀ ဩဂုတ်]] **ခဲဓာတ်ပါဝင်သော လောင်စာဆီအား စတင်မိတ်ဆက်ခဲ့ပြီး နှစ်တစ်ရာအကြာတွင် ယင်းအား လမ်းပေါ်တွင် သွားလာလျက်ရှိသော ယာဉ်များတွင် သုံးစွဲခြင်းအား တကမ္ဘာလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် ရပ်ဆိုင်းခဲ့ပြီဖြစ်ကြောင်း [[ကုလသမဂ္ဂ ပတ်ဝန်းကျင်အစီအစဉ်]]က ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=Highly polluting leaded petrol now eradicated from the world, says UN |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-58388810 |website=BBC News |date=31 August 2021|access-date=31 August 2021}}</ref><ref>{{cite web|title=Inside the 20-year campaign to rid the world of leaded fuel|url=https://www.unep.org/news-and-stories/story/inside-20-year-campaign-rid-world-leaded-fuel|website=UN Environment Programme|date=30 August 2021|access-date=30 August 2021|accessdate=11 September 2021|archivedate=1 September 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210901205923/https://www.unep.org/news-and-stories/story/inside-20-year-campaign-rid-world-leaded-fuel}}</ref> **[[ကဘူးလ်မြို့]] ဟာမင်ကာဇိုင်းအပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်တွင် နောက်ဆုံးကျန်ရှိသော တပ်များအား [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]က ရုပ်သိမ်းလိုက်ခြင်းဖြင့် [[အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံ]]တွင်း နှစ် ၂၀ ကြာစစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများကို အဆုံးသတ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=After 20 years, last US flight departs Kabul, leaving Afghanistan to its fate |url=https://www.theguardian.com/us-news/2021/aug/30/pentagon-kabul-drone-strike-islamic-state |website=The Guardian |date=31 August 2021|access-date=31 August 2021}}</ref><ref>{{cite web |title=Afghanistan: Last US military flight departs ending America's longest war |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-58390085 |website=BBC News |date=31 August 2021|access-date=31 August 2021}}</ref> === စက်တင်ဘာ === * [[၇ စက်တင်ဘာ]] &ndash; နိုင်ငံတော်အား အရေးပေါ် အခြေအနေအဖြစ် သတ်မှတ်ကြောင်း [[အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ]] ယာယီသမ္မတ [[ဒူဝါလရှီးလ]] ကြေညာခဲ့သည်။ * [[၁၀ စက်တင်ဘာ]] &ndash; ၂၀၂၁ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲရလဒ်အရ [[အဇစ် ဇက်ခနို့]]သည် [[မော်ရိုကိုနိုင်ငံ]] ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာသည်။ == ဒီဇင်ဘာ == * [[၁၆ ဒီဇင်ဘာ]] - အလင်္ကာကျော်စွာ၊​ စည်သူ [[ဗိုလ်ကလေးတင့်အောင်|ဗိုလ်ကလေးတင့်အောင်]]သည် အသက် ၉၉ နှစ်၌ [[ရန်ကုန်မြို့]]တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။​ * [[၂၄ ဒီဇင်ဘာ]] &ndash; [[မိုဆို လူသတ်ပွဲ]]တွင် ၄၄ ဦး သေဆုံးပြီး ၁၃ ဦး ပျောက်ဆုံးခဲ့သည်။ == ကွယ်လွန်သူများ == * [[၁၉ ဇန်နဝါရီ]] - [[လာဇရု (အဆိုတော်)|လာဇရု]]၊ တေးရေး၊ တေးဆို အနုပညာရှင် ([[၁၉၇၀]] မွေးဖွား) * [[၁၁ ဖေဖော်ဝါရီ]] - [[တဲရင့်စ်စမွိုင်းနီခွဲ]] - [[ချင်းပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်]] တရားသူကြီး ([[၁၉၅၆]] မွေးဖွား) * [[၃ မတ်]] - [[ကြယ်စင် သေဆုံးမှု|ကြယ်စင်]]၊ [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|၂၀၂၁ တပ်မတော်အာဏာသိမ်းမှု]] ဆန္ဒပြပွဲတွင် အသတ်ခံရသူ ([[၂၀၀၂]] မွေးဖွား) * [[၂၄ မေ]] - [[အောင်တိုး]]၊ [[ပြည်ထောင်စု တရားလွှတ်တော်ချုပ်|ပြည်ထောင်စုတရားတရားသူကြီးချုပ်]] ([[၁၉၂၅]] မွေးဖွား) * [[၃၀ စက်တင်ဘာ]] - [[ခင်ခင်ထွေး (အပြေးမယ်)|ခင်ခင်ထွေး၊]] မြန်မာနိုင်ငံ ရွှေတံဆိပ်ဂုဏ်​ဆောင် ပြေးခုန်ပစ် အားကစားသမား ([[၁၉၆၇]] မွေးဖွား) * [[၁၈ အောက်တိုဘာ]] - [[ကောလင်း ပေါင်ဝဲလ်]]၊ [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]၏ ၆၅ ဦးမြောက် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ** ==ခန့်မှန်းနှင့် စီစဉ်ထားသော ဖြစ်ရပ်များ== * [[၃၀ မတ်]] – လွှတ်တင်ရန် ကြိမ်ဖန်များစွာ နှောင့်နှေးပြီးနောက် [[ဂျိန်းစ်ဝဘ် အာကာသ တယ်လီစကုပ်]] ကို လွှတ်တင်ရန် စီစဉ်ထားသည်။<ref>{{cite news|title=New launch date for James Webb Space Telescope|url=https://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/New_launch_date_for_James_Webb_Space_Telescope|publisher=[[ဥရောပ အာကာသ အေဂျင်စီ]]|date=June 28, 2018|accessdate=July 15, 2018}}</ref> * [[၂၆ မေ]] – ၂၁ ရာစုနှစ်၏ အချိန်အတိုဆုံး လအပြည့်ကြတ်ခြင်း ဖြစ်ပေါ်မည်ဟု ခန့်မှန်းထားပြီး ၁၄ မိနစ်နှင့် ၃၀ စက္ကန့် ကြာမြင့်မည် ဖြစ်သည်။ * [[၁၁ ဇူလိုင်]] – [[၁ ဩဂုတ်]] – UEFA အမျိုးသမီး ယူရို ၂၀၂၁ ပွဲစဉ်များကို အင်္ဂလန်နိုင်ငံတွင် ကျင်းပမည် ဖြစ်သည်။ * [[၂၄ အောက်တိုဘာ]] - ဂျမနီနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည် ဖြစ်သည်။ == ကိုးကား == {{Reflist}} {{DEFAULTSORT:၂၀၂၁}} [[Category:၂၀၂၁| ]] 9u8zikzd929wztrmeen3yjyxogpzhzt 880915 880910 2025-07-08T13:14:31Z Zawzawaungthwin 100038 စာလုံးပေါင်း ပြင်ဆင် 880915 wikitext text/x-wiki {{Events by month|၂၀၂၁}} {{Year nav|2021}} {{Year article header|2021}} == ဖြစ်ရပ်များ == === ဇန်နဝါရီ === * [[၆ ဇန်နဝါရီ]] **[[၂၀၂၁ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ကာပီတယ်လ် အဆောက်အအုံကို စီးနင်းခြင်း]]: [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]၏ သမ္မတ [[ဒေါ်နယ်လ် ထရမ့်]]ကို ထောက်ခံအားပေးသော ဆူပူဆန္ဒပြလူအုပ်စုကြီးတစ်စုသည် နိုင်ငံ၏လွှတ်တော် အဆောက်အဦဖြစ်သော ကာပီတယ်လ် (The Capitol) ကို လုံခြုံရေး ချိုးဖောက်ဝင်ရောက်ကာ အဆောက်အဦ၏ အစိတ်အပိုင်းများကို နာရီအနည်းငယ်ကြာ သိမ်းပိုက်ထားလျှက် အင်အားဖြင့်ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ကြသည်။ ဤအဓိကရုဏ်းကြောင့် အမျိုးသမီးတစ်ဦးနှင့် ရဲအရာရှိတစ်ဦးအပါအဝင် ငါးဦးသေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |url=https://www.washingtonpost.com/dc-md-va/2021/01/06/dc-protests-trump-rally-live-updates/ |title=Woman dies after shooting in U.S. Capitol; D.C. National Guard activated after mob breaches building |website=The Washington Post |date=6 January 2021 |accessdate=6 January 2021}}</ref><ref>{{cite web |title=Police Confirm Death Of Officer Injured During Attack On Capitol |url=amazon.com/a/c/r?k=c8ba8cc0612347af877324d412f76d65-d861 |website=NPR News |publisher=National Public Radio, Inc. |access-date=8 January 2021}}</ref> ဤဖြစ်ရပ်အား ပြည်တွင်းအကြမ်းဖက်မှုတစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |url=https://www.theguardian.com/us-news/2021/jan/06/trump-blows-up-us-democracy-the-world-watches-on-in-horror |title=World leaders react with horror to 'disgraceful' storming of US Capitol |website=The Guardian |date=7 January 2021 |accessdate=7 January 2021}}</ref> * [[၁၉ ဇန်နဝါရီ]] ** အဆိုတော် [[လာဇရု (အဆိုတော်)|လာဇရု]] ကွယ်လွန်။ === ဖေဖော်ဝါရီ === * [[၁ ဖေဖော်ဝါရီ]] &ndash; မြန်မာနိုင်ငံတွင် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|စစ်အာဏာသိမ်းမှု]] ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်[[အောင်ဆန်းစုကြည်]]နှင့် တကွ အစိုးရဝန်ကြီးများ ထိန်းသိမ်းခံခဲ့ရသည်။<ref>{{cite web |title=Military takes control of Myanmar; Suu Kyi reported detained |url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/reports-military-coup-myanmar-suu-kyi-detained-75602314 |website=ABC |access-date=1 February 2021 |date=1 February 2021}}</ref> * [[၂ ဖေဖော်ဝါရီ]]&ndash; [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]]ကို ဖွဲ့စည်းကြောင်း တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံးက ထုတ်ပြန်ကြေညာသည်။ * [[၅ ဖေဖော်ဝါရီ]]&ndash; [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ကိုယ်စားပြုကော်မတီ]]ကို ၂၀၂၀ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ အနိုင်ရ [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]] ပါတီဝင်များက ဦးဆောင် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ * ၁၀ ဖေဖော်ဝါရီ - ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၀ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီသည် အမိန့်အမှတ် ၄၇/၂၀၂၁ ဖြင့် [[ရန်ကုန်မြို့တော် စည်ပင်သာယာရေး ကော်မတီ|ရန်ကုန်မြို့တော်စည်ပင်သာယာရေးကော်မတီ]]ကို ဥက္ကဋ္ဌ (မြို့တော်ဝန်)၊ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (ဒုတိယမြို့တော်ဝန်)၊ အဖွဲ့ဝင်လေးဦးနှင့် အတွင်းရေးမှူးတို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းလိုက်သည်။ * ၁၁ ဖေဖော်ဝါရီ - စစ်ကောင်စီ အမိန့်အမှတ် ၅၂/၂၀၂၁ အားဖြင့် ဦးကျော်မျိုးထွဋ်အား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ဒုတိယဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးလိုက်သည်။ ===မတ်=== ===ဧပြီ=== * [[၇ ဧပြီ]] &ndash; လန်ဒန်မြို့ရှိ မြန်မာသံရုံး၏ သံအမတ် [[ကျော်စွာမင်း|ဦးကျော်စွာမင်း]]အား တာဝန်မှ ရပ်နားခိုင်းပြီး သံမှူးကြီး [[ချစ်ဝင်း (ဒေါက်တာ)|ဒေါက်တာချစ်ဝင်း]]ကို သံအမတ်ခန့်အပ်သည်။ === မေ === * [[၂၄ မေ]] - [[၁၉၈၈]] ခုနှစ် မှစ၍ [[၂၀၁၁]] ခုနှစ် အထိ မြန်မာနိုင်ငံ၏ [[ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ်|တရားသူကြီးချုပ်]] အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည့် [[အောင်တိုး|ဦးအောင်တိုး]] ကွယ်လွန်သည်။ === ဩဂုတ် === *[[၄ ဩဂုတ်]] **[[၂၀၁၉-၂၀ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ဖြစ်ပွားမှု|ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါ]]: ကမ္ဘာတစ်ဝန်း ကိုဗစ်-၁၉ ဖြစ်ပွားသူအရေအတွက် သန်း ၂၀၀ ကျော်လွန်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|date=2021-08-04|title=Covid cases surpass 200 million around the globe as delta variant spreads|url=https://www.nbcnews.com/news/world/covid-cases-surpass-200-million-around-globe-delta-variant-spreads-n1275980|access-date=2021-08-06|website=NBC}}</ref> *[[၁၄ ဩဂုတ်]] – ဟေတီနိုင်ငံတွင် [[၂၀၂၁ ဟေတီငလျင်|ပြင်းအား ၇.၂ မဂ္ဂနီကျူ့ရှိ ငလျင်တစ်ခု]]လှုပ်ခတ်ခဲ့ကာ လူ ၂,၁၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web|date=14 August 2021|title=High casualties feared as 7.2-magnitude earthquake strikes near Haiti|url=https://apnews.com/article/caribbean-haiti-7dd9920a35433df7d1f18ad2599d94f1|access-date=19 August 2021|publisher=APnews}}</ref> *[[၂၄ ဩဂုတ်]]–[[၅ စက်တင်ဘာ]] – [[၂၀၂၀ နွေရာသီ မသန်စွမ်းအိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲ]]ကို ဂျပန်နိုင်ငံ၊ တိုကျိုမြို့တွင် ကျင်းပခဲ့သည်။ မူလက ၂၀၂၀ ခုနှစ် ဩဂုတ် ၂၅ မှ စက်တင်ဘာ ၆ အထိ ကျင်းပရန် စီစဉ်ခဲ့သော်လည်း [[၂၀၁၉-၂၀ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ဖြစ်ပွားမှု|ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါ]]ကြောင့် ရွှေ့ဆိုင်းကျင်းပခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web|date=2021-08-16|title=Tokyo 2020 Paralympics briefing: two more weeks of glory and despair|url=http://www.theguardian.com/sport/2021/aug/16/tokyo-2020-paralympics-briefing-intercalated-email|access-date=2021-08-30|website=the Guardian|language=en}}</ref> *[[၃၀ ဩဂုတ်]] **ခဲဓာတ်ပါဝင်သော လောင်စာဆီအား စတင်မိတ်ဆက်ခဲ့ပြီး နှစ်တစ်ရာအကြာတွင် ယင်းအား လမ်းပေါ်တွင် သွားလာလျက်ရှိသော ယာဉ်များတွင် သုံးစွဲခြင်းအား တကမ္ဘာလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် ရပ်ဆိုင်းခဲ့ပြီဖြစ်ကြောင်း [[ကုလသမဂ္ဂ ပတ်ဝန်းကျင်အစီအစဉ်]]က ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=Highly polluting leaded petrol now eradicated from the world, says UN |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-58388810 |website=BBC News |date=31 August 2021|access-date=31 August 2021}}</ref><ref>{{cite web|title=Inside the 20-year campaign to rid the world of leaded fuel|url=https://www.unep.org/news-and-stories/story/inside-20-year-campaign-rid-world-leaded-fuel|website=UN Environment Programme|date=30 August 2021|access-date=30 August 2021|accessdate=11 September 2021|archivedate=1 September 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210901205923/https://www.unep.org/news-and-stories/story/inside-20-year-campaign-rid-world-leaded-fuel}}</ref> **[[ကဘူးလ်မြို့]] ဟာမင်ကာဇိုင်းအပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်တွင် နောက်ဆုံးကျန်ရှိသော တပ်များအား [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]က ရုပ်သိမ်းလိုက်ခြင်းဖြင့် [[အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံ]]တွင်း နှစ် ၂၀ ကြာစစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများကို အဆုံးသတ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=After 20 years, last US flight departs Kabul, leaving Afghanistan to its fate |url=https://www.theguardian.com/us-news/2021/aug/30/pentagon-kabul-drone-strike-islamic-state |website=The Guardian |date=31 August 2021|access-date=31 August 2021}}</ref><ref>{{cite web |title=Afghanistan: Last US military flight departs ending America's longest war |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-58390085 |website=BBC News |date=31 August 2021|access-date=31 August 2021}}</ref> === စက်တင်ဘာ === * [[၇ စက်တင်ဘာ]] &ndash; နိုင်ငံတော်အား အရေးပေါ် အခြေအနေအဖြစ် သတ်မှတ်ကြောင်း [[အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ]] ယာယီသမ္မတ [[ဒူဝါလရှီးလ]] ကြေညာခဲ့သည်။ * [[၁၀ စက်တင်ဘာ]] &ndash; ၂၀၂၁ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲရလဒ်အရ [[အဇစ် ဇက်ခနို့]]သည် [[မော်ရိုကိုနိုင်ငံ]] ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာသည်။ == ဒီဇင်ဘာ == * [[၁၆ ဒီဇင်ဘာ]] - အလင်္ကာကျော်စွာ၊​ စည်သူ [[ဗိုလ်ကလေးတင့်အောင်|ဗိုလ်ကလေးတင့်အောင်]]သည် အသက် ၉၉ နှစ်၌ [[ရန်ကုန်မြို့]]တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။​ * [[၂၄ ဒီဇင်ဘာ]] &ndash; [[မိုဆို လူသတ်ပွဲ]]တွင် ၄၄ ဦး သေဆုံးပြီး ၁၃ ဦး ပျောက်ဆုံးခဲ့သည်။ == ကွယ်လွန်သူများ == * [[၁၉ ဇန်နဝါရီ]] - [[လာဇရု (အဆိုတော်)|လာဇရု]]၊ တေးရေး၊ တေးဆို အနုပညာရှင် ([[၁၉၇၀]] မွေးဖွား) * [[၁၁ ဖေဖော်ဝါရီ]] - [[တဲရင့်စ်စမွိုင်းနီခွဲ]] - [[ချင်းပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်]] တရားသူကြီး ([[၁၉၅၆]] မွေးဖွား) * [[၃ မတ်]] - [[ကြယ်စင် သေဆုံးမှု|ကြယ်စင်]]၊ [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|၂၀၂၁ တပ်မတော်အာဏာသိမ်းမှု]] ဆန္ဒပြပွဲတွင် အသတ်ခံရသူ ([[၂၀၀၂]] မွေးဖွား) * [[၂၄ မေ]] - [[အောင်တိုး]]၊ [[တရားရုံးချုပ်]] [[ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ်|တရားသူကြီးချုပ်]] (ငြိမ်း) ([[၁၉၂၅]] မွေးဖွား) * [[၃၀ စက်တင်ဘာ]] - [[ခင်ခင်ထွေး (အပြေးမယ်)|ခင်ခင်ထွေး၊]] မြန်မာနိုင်ငံ ရွှေတံဆိပ်ဂုဏ်​ဆောင် ပြေးခုန်ပစ် အားကစားသမား ([[၁၉၆၇]] မွေးဖွား) * [[၁၈ အောက်တိုဘာ]] - [[ကောလင်း ပေါင်ဝဲလ်]]၊ [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]၏ ၆၅ ဦးမြောက် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ** ==ခန့်မှန်းနှင့် စီစဉ်ထားသော ဖြစ်ရပ်များ== * [[၃၀ မတ်]] – လွှတ်တင်ရန် ကြိမ်ဖန်များစွာ နှောင့်နှေးပြီးနောက် [[ဂျိန်းစ်ဝဘ် အာကာသ တယ်လီစကုပ်]] ကို လွှတ်တင်ရန် စီစဉ်ထားသည်။<ref>{{cite news|title=New launch date for James Webb Space Telescope|url=https://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/New_launch_date_for_James_Webb_Space_Telescope|publisher=[[ဥရောပ အာကာသ အေဂျင်စီ]]|date=June 28, 2018|accessdate=July 15, 2018}}</ref> * [[၂၆ မေ]] – ၂၁ ရာစုနှစ်၏ အချိန်အတိုဆုံး လအပြည့်ကြတ်ခြင်း ဖြစ်ပေါ်မည်ဟု ခန့်မှန်းထားပြီး ၁၄ မိနစ်နှင့် ၃၀ စက္ကန့် ကြာမြင့်မည် ဖြစ်သည်။ * [[၁၁ ဇူလိုင်]] – [[၁ ဩဂုတ်]] – UEFA အမျိုးသမီး ယူရို ၂၀၂၁ ပွဲစဉ်များကို အင်္ဂလန်နိုင်ငံတွင် ကျင်းပမည် ဖြစ်သည်။ * [[၂၄ အောက်တိုဘာ]] - ဂျမနီနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည် ဖြစ်သည်။ == ကိုးကား == {{Reflist}} {{DEFAULTSORT:၂၀၂၁}} [[Category:၂၀၂၁| ]] 5yj118ce9534ac25ab3bf0yiokie6d1 880925 880915 2025-07-08T13:30:16Z Salai Rungtoi 22844 /* ကွယ်လွန်သူများ */ 880925 wikitext text/x-wiki {{Events by month|၂၀၂၁}} {{Year nav|2021}} {{Year article header|2021}} == ဖြစ်ရပ်များ == === ဇန်နဝါရီ === * [[၆ ဇန်နဝါရီ]] - [[၂၀၂၁ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ကာပီတယ်လ် အဆောက်အအုံကို စီးနင်းခြင်း]]: [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]၏ သမ္မတ [[ဒေါ်နယ်လ် ထရမ့်]]ကို ထောက်ခံအားပေးသော ဆူပူဆန္ဒပြလူအုပ်စုကြီးတစ်စုသည် နိုင်ငံ၏လွှတ်တော် အဆောက်အဦဖြစ်သော ကာပီတယ်လ် (The Capitol) ကို လုံခြုံရေး ချိုးဖောက်ဝင်ရောက်ကာ အဆောက်အဦ၏ အစိတ်အပိုင်းများကို နာရီအနည်းငယ်ကြာ သိမ်းပိုက်ထားလျှက် အင်အားဖြင့်ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ကြသည်။ ဤအဓိကရုဏ်းကြောင့် အမျိုးသမီးတစ်ဦးနှင့် ရဲအရာရှိတစ်ဦးအပါအဝင် ငါးဦးသေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |url=https://www.washingtonpost.com/dc-md-va/2021/01/06/dc-protests-trump-rally-live-updates/ |title=Woman dies after shooting in U.S. Capitol; D.C. National Guard activated after mob breaches building |website=The Washington Post |date=6 January 2021 |accessdate=6 January 2021}}</ref><ref>{{cite web |title=Police Confirm Death Of Officer Injured During Attack On Capitol |url=amazon.com/a/c/r?k=c8ba8cc0612347af877324d412f76d65-d861 |website=NPR News |publisher=National Public Radio, Inc. |access-date=8 January 2021}}</ref> ဤဖြစ်ရပ်အား ပြည်တွင်းအကြမ်းဖက်မှုတစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |url=https://www.theguardian.com/us-news/2021/jan/06/trump-blows-up-us-democracy-the-world-watches-on-in-horror |title=World leaders react with horror to 'disgraceful' storming of US Capitol |website=The Guardian |date=7 January 2021 |accessdate=7 January 2021}}</ref> * [[၁၉ ဇန်နဝါရီ]] - တေးရေး၊ တေးဆို [[လာဇရု (အဆိုတော်)|လာဇရု]] ကွယ်လွန်။ === ဖေဖော်ဝါရီ === * [[၁ ဖေဖော်ဝါရီ]] &ndash; မြန်မာနိုင်ငံတွင် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|စစ်အာဏာသိမ်းမှု]] ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်[[အောင်ဆန်းစုကြည်]]နှင့်တကွ အစိုးရဝန်ကြီးများ ထိန်းသိမ်းခံခဲ့ရသည်။<ref>{{cite web |title=Military takes control of Myanmar; Suu Kyi reported detained |url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/reports-military-coup-myanmar-suu-kyi-detained-75602314 |website=ABC |access-date=1 February 2021 |date=1 February 2021}}</ref> * [[၂ ဖေဖော်ဝါရီ]]&ndash; [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]]ကို ဖွဲ့စည်းကြောင်း တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံးက ထုတ်ပြန်ကြေညာသည်။ * [[၅ ဖေဖော်ဝါရီ]]&ndash; [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ကိုယ်စားပြုကော်မတီ]]ကို ၂၀၂၀ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ အနိုင်ရ [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]] ပါတီဝင်များက ဦးဆောင် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ * [[၁၀ ဖေဖော်ဝါရီ]] - ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၀ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီသည် အမိန့်အမှတ် ၄၇/၂၀၂၁ ဖြင့် [[ရန်ကုန်မြို့တော် စည်ပင်သာယာရေး ကော်မတီ|ရန်ကုန်မြို့တော်စည်ပင်သာယာရေးကော်မတီ]]ကို ဥက္ကဋ္ဌ (မြို့တော်ဝန်)၊ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (ဒုတိယမြို့တော်ဝန်)၊ အဖွဲ့ဝင်လေးဦးနှင့် အတွင်းရေးမှူးတို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းလိုက်သည်။ * [[၁၁ ဖေဖော်ဝါရီ]] - စစ်ကောင်စီ အမိန့်အမှတ် ၅၂/၂၀၂၁ အားဖြင့် ဦး[[ကျော်မျိုးထွဋ်]]အား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ဒုတိယဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးသည်။ ===မတ်=== ===ဧပြီ=== * [[၇ ဧပြီ]] &ndash; လန်ဒန်မြို့ရှိ မြန်မာသံရုံး၏ သံအမတ် [[ကျော်စွာမင်း|ဦးကျော်စွာမင်း]]အား တာဝန်မှ ရပ်နားခိုင်းပြီး သံမှူးကြီး [[ချစ်ဝင်း (ဒေါက်တာ)|ဒေါက်တာချစ်ဝင်း]]ကို သံအမတ်ခန့်အပ်သည်။ === မေ === * [[၂၄ မေ]] - [[၁၉၈၈]] ခုနှစ် မှစ၍ [[၂၀၁၁]] ခုနှစ် အထိ မြန်မာနိုင်ငံ၏ [[ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ်|တရားသူကြီးချုပ်]] အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည့် [[အောင်တိုး|ဦးအောင်တိုး]] ကွယ်လွန်သည်။ === ဩဂုတ် === *[[၄ ဩဂုတ်]] - [[၂၀၁၉-၂၀ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ဖြစ်ပွားမှု|ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါ]]: ကမ္ဘာတစ်ဝန်း ကိုဗစ်-၁၉ ဖြစ်ပွားသူအရေအတွက် သန်း ၂၀၀ ကျော်လွန်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|date=2021-08-04|title=Covid cases surpass 200 million around the globe as delta variant spreads|url=https://www.nbcnews.com/news/world/covid-cases-surpass-200-million-around-globe-delta-variant-spreads-n1275980|access-date=2021-08-06|website=NBC}}</ref> *[[၁၄ ဩဂုတ်]] – ဟေတီနိုင်ငံတွင် [[၂၀၂၁ ဟေတီငလျင်|ပြင်းအား ၇.၂ မဂ္ဂနီကျူ့ရှိ ငလျင်တစ်ခု]]လှုပ်ခတ်ခဲ့ကာ လူ ၂,၁၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web|date=14 August 2021|title=High casualties feared as 7.2-magnitude earthquake strikes near Haiti|url=https://apnews.com/article/caribbean-haiti-7dd9920a35433df7d1f18ad2599d94f1|access-date=19 August 2021|publisher=APnews}}</ref> *[[၂၄ ဩဂုတ်]]–[[၅ စက်တင်ဘာ]] – [[၂၀၂၀ နွေရာသီ မသန်စွမ်းအိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲ]]ကို ဂျပန်နိုင်ငံ၊ တိုကျိုမြို့တွင် ကျင်းပခဲ့သည်။ မူလက ၂၀၂၀ ခုနှစ် ဩဂုတ် ၂၅ မှ စက်တင်ဘာ ၆ အထိ ကျင်းပရန် စီစဉ်ခဲ့သော်လည်း [[၂၀၁၉-၂၀ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ဖြစ်ပွားမှု|ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါ]]ကြောင့် ရွှေ့ဆိုင်းကျင်းပခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web|date=2021-08-16|title=Tokyo 2020 Paralympics briefing: two more weeks of glory and despair|url=http://www.theguardian.com/sport/2021/aug/16/tokyo-2020-paralympics-briefing-intercalated-email|access-date=2021-08-30|website=the Guardian|language=en}}</ref> *[[၃၀ ဩဂုတ်]] **ခဲဓာတ်ပါဝင်သော လောင်စာဆီအား စတင်မိတ်ဆက်ခဲ့ပြီး နှစ်တစ်ရာအကြာတွင် ယင်းအား လမ်းပေါ်တွင် သွားလာလျက်ရှိသော ယာဉ်များတွင် သုံးစွဲခြင်းအား တကမ္ဘာလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် ရပ်ဆိုင်းခဲ့ပြီဖြစ်ကြောင်း [[ကုလသမဂ္ဂ ပတ်ဝန်းကျင်အစီအစဉ်]]က ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=Highly polluting leaded petrol now eradicated from the world, says UN |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-58388810 |website=BBC News |date=31 August 2021|access-date=31 August 2021}}</ref><ref>{{cite web|title=Inside the 20-year campaign to rid the world of leaded fuel|url=https://www.unep.org/news-and-stories/story/inside-20-year-campaign-rid-world-leaded-fuel|website=UN Environment Programme|date=30 August 2021|access-date=30 August 2021|accessdate=11 September 2021|archivedate=1 September 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210901205923/https://www.unep.org/news-and-stories/story/inside-20-year-campaign-rid-world-leaded-fuel}}</ref> **[[ကဘူးလ်မြို့]] ဟာမင်ကာဇိုင်းအပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်တွင် နောက်ဆုံးကျန်ရှိသော တပ်များအား [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]က ရုပ်သိမ်းလိုက်ခြင်းဖြင့် [[အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံ]]တွင်း နှစ် ၂၀ ကြာစစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများကို အဆုံးသတ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=After 20 years, last US flight departs Kabul, leaving Afghanistan to its fate |url=https://www.theguardian.com/us-news/2021/aug/30/pentagon-kabul-drone-strike-islamic-state |website=The Guardian |date=31 August 2021|access-date=31 August 2021}}</ref><ref>{{cite web |title=Afghanistan: Last US military flight departs ending America's longest war |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-58390085 |website=BBC News |date=31 August 2021|access-date=31 August 2021}}</ref> === စက်တင်ဘာ === * [[၇ စက်တင်ဘာ]] &ndash; နိုင်ငံတော်အား အရေးပေါ် အခြေအနေအဖြစ် သတ်မှတ်ကြောင်း [[အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ]] ယာယီသမ္မတ [[ဒူဝါလရှီးလ]] ကြေညာခဲ့သည်။ * [[၁၀ စက်တင်ဘာ]] &ndash; ၂၀၂၁ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲရလဒ်အရ [[အဇစ် ဇက်ခနို့]]သည် [[မော်ရိုကိုနိုင်ငံ]] ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာသည်။ === ဒီဇင်ဘာ === * [[၁၆ ဒီဇင်ဘာ]] - အလင်္ကာကျော်စွာ၊​ စည်သူ [[ဗိုလ်ကလေးတင့်အောင်|ဗိုလ်ကလေးတင့်အောင်]]သည် အသက် ၉၉ နှစ်၌ [[ရန်ကုန်မြို့]]တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။​ * [[၂၄ ဒီဇင်ဘာ]] &ndash; [[မိုဆို လူသတ်ပွဲ]]တွင် ၄၄ ဦး သေဆုံးပြီး ၁၃ ဦး ပျောက်ဆုံးခဲ့သည်။ == ကွယ်လွန်သူများ == * [[၁၉ ဇန်နဝါရီ]] - [[လာဇရု (အဆိုတော်)|လာဇရု]]၊ တေးရေး၊ တေးဆို အနုပညာရှင် ([[၁၉၇၀]] မွေးဖွား) * [[၁၁ ဖေဖော်ဝါရီ]] - [[တဲရင့်စ်စမွိုင်းနီခွဲ]] - [[ချင်းပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်]] တရားသူကြီး ([[၁၉၅၆]] မွေးဖွား) * [[၃ မတ်]] - [[ကြယ်စင် သေဆုံးမှု|ကြယ်စင်]]၊ [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|၂၀၂၁ တပ်မတော်အာဏာသိမ်းမှု]] ဆန္ဒပြပွဲတွင် အသတ်ခံရသူ ([[၂၀၀၂]] မွေးဖွား) * [[၂၄ မေ]] - [[အောင်တိုး]]၊ [[တရားရုံးချုပ်]] [[ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ်|တရားသူကြီးချုပ်]] (ငြိမ်း) ([[၁၉၂၅]] မွေးဖွား) * [[၃၀ စက်တင်ဘာ]] - [[ခင်ခင်ထွေး (အပြေးမယ်)|ခင်ခင်ထွေး၊]] မြန်မာနိုင်ငံ ရွှေတံဆိပ်ဂုဏ်​ဆောင် ပြေးခုန်ပစ် အားကစားသမား ([[၁၉၆၇]] မွေးဖွား) * [[၁၈ အောက်တိုဘာ]] - [[ကောလင်း ပေါင်ဝဲလ်]]၊ [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]၏ ၆၅ ဦးမြောက် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ([[၁၉၃၇]] မွေးဖွား) * [[၁၆ ဒီဇင်ဘာ]] - [[ဗိုလ်ကလေးတင့်အောင်|ဗိုလ်ကလေးတင့်အောင်]]၊ [[မြန်မာ့ရုပ်ရှင်ထူးချွန်ဆု|မြန်မာ့ရုပ်ရှင် တစ်သက်တာ ထူးချွန်ဆု]]ရ ဒါရိုက်တာကြီး ([[၁၉၂၂]] မွေးဖွား) ==ခန့်မှန်းနှင့် စီစဉ်ထားသော ဖြစ်ရပ်များ== * [[၃၀ မတ်]] – လွှတ်တင်ရန် ကြိမ်ဖန်များစွာ နှောင့်နှေးပြီးနောက် [[ဂျိန်းစ်ဝဘ် အာကာသ တယ်လီစကုပ်]] ကို လွှတ်တင်ရန် စီစဉ်ထားသည်။<ref>{{cite news|title=New launch date for James Webb Space Telescope|url=https://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/New_launch_date_for_James_Webb_Space_Telescope|publisher=[[ဥရောပ အာကာသ အေဂျင်စီ]]|date=June 28, 2018|accessdate=July 15, 2018}}</ref> * [[၂၆ မေ]] – ၂၁ ရာစုနှစ်၏ အချိန်အတိုဆုံး လအပြည့်ကြတ်ခြင်း ဖြစ်ပေါ်မည်ဟု ခန့်မှန်းထားပြီး ၁၄ မိနစ်နှင့် ၃၀ စက္ကန့် ကြာမြင့်မည် ဖြစ်သည်။ * [[၁၁ ဇူလိုင်]] – [[၁ ဩဂုတ်]] – UEFA အမျိုးသမီး ယူရို ၂၀၂၁ ပွဲစဉ်များကို အင်္ဂလန်နိုင်ငံတွင် ကျင်းပမည် ဖြစ်သည်။ * [[၂၄ အောက်တိုဘာ]] - ဂျမနီနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည် ဖြစ်သည်။ == ကိုးကား == {{Reflist}} {{DEFAULTSORT:၂၀၂၁}} [[Category:၂၀၂၁| ]] s92xupt4odnarlyso34u8c3p0clq72p 880942 880925 2025-07-08T13:44:16Z Salai Rungtoi 22844 /* ခန့်မှန်းနှင့် စီစဉ်ထားသော ဖြစ်ရပ်များ */ 880942 wikitext text/x-wiki {{Events by month|၂၀၂၁}} {{Year nav|2021}} {{Year article header|2021}} == ဖြစ်ရပ်များ == === ဇန်နဝါရီ === * [[၆ ဇန်နဝါရီ]] - [[၂၀၂၁ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ကာပီတယ်လ် အဆောက်အအုံကို စီးနင်းခြင်း]]: [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]၏ သမ္မတ [[ဒေါ်နယ်လ် ထရမ့်]]ကို ထောက်ခံအားပေးသော ဆူပူဆန္ဒပြလူအုပ်စုကြီးတစ်စုသည် နိုင်ငံ၏လွှတ်တော် အဆောက်အဦဖြစ်သော ကာပီတယ်လ် (The Capitol) ကို လုံခြုံရေး ချိုးဖောက်ဝင်ရောက်ကာ အဆောက်အဦ၏ အစိတ်အပိုင်းများကို နာရီအနည်းငယ်ကြာ သိမ်းပိုက်ထားလျှက် အင်အားဖြင့်ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ကြသည်။ ဤအဓိကရုဏ်းကြောင့် အမျိုးသမီးတစ်ဦးနှင့် ရဲအရာရှိတစ်ဦးအပါအဝင် ငါးဦးသေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |url=https://www.washingtonpost.com/dc-md-va/2021/01/06/dc-protests-trump-rally-live-updates/ |title=Woman dies after shooting in U.S. Capitol; D.C. National Guard activated after mob breaches building |website=The Washington Post |date=6 January 2021 |accessdate=6 January 2021}}</ref><ref>{{cite web |title=Police Confirm Death Of Officer Injured During Attack On Capitol |url=amazon.com/a/c/r?k=c8ba8cc0612347af877324d412f76d65-d861 |website=NPR News |publisher=National Public Radio, Inc. |access-date=8 January 2021}}</ref> ဤဖြစ်ရပ်အား ပြည်တွင်းအကြမ်းဖက်မှုတစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |url=https://www.theguardian.com/us-news/2021/jan/06/trump-blows-up-us-democracy-the-world-watches-on-in-horror |title=World leaders react with horror to 'disgraceful' storming of US Capitol |website=The Guardian |date=7 January 2021 |accessdate=7 January 2021}}</ref> * [[၁၉ ဇန်နဝါရီ]] - တေးရေး၊ တေးဆို [[လာဇရု (အဆိုတော်)|လာဇရု]] ကွယ်လွန်။ === ဖေဖော်ဝါရီ === * [[၁ ဖေဖော်ဝါရီ]] &ndash; မြန်မာနိုင်ငံတွင် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|စစ်အာဏာသိမ်းမှု]] ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်[[အောင်ဆန်းစုကြည်]]နှင့်တကွ အစိုးရဝန်ကြီးများ ထိန်းသိမ်းခံခဲ့ရသည်။<ref>{{cite web |title=Military takes control of Myanmar; Suu Kyi reported detained |url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/reports-military-coup-myanmar-suu-kyi-detained-75602314 |website=ABC |access-date=1 February 2021 |date=1 February 2021}}</ref> * [[၂ ဖေဖော်ဝါရီ]]&ndash; [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]]ကို ဖွဲ့စည်းကြောင်း တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံးက ထုတ်ပြန်ကြေညာသည်။ * [[၅ ဖေဖော်ဝါရီ]]&ndash; [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ကိုယ်စားပြုကော်မတီ]]ကို ၂၀၂၀ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ အနိုင်ရ [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]] ပါတီဝင်များက ဦးဆောင် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ * [[၁၀ ဖေဖော်ဝါရီ]] - ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၀ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီသည် အမိန့်အမှတ် ၄၇/၂၀၂၁ ဖြင့် [[ရန်ကုန်မြို့တော် စည်ပင်သာယာရေး ကော်မတီ|ရန်ကုန်မြို့တော်စည်ပင်သာယာရေးကော်မတီ]]ကို ဥက္ကဋ္ဌ (မြို့တော်ဝန်)၊ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (ဒုတိယမြို့တော်ဝန်)၊ အဖွဲ့ဝင်လေးဦးနှင့် အတွင်းရေးမှူးတို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းလိုက်သည်။ * [[၁၁ ဖေဖော်ဝါရီ]] - စစ်ကောင်စီ အမိန့်အမှတ် ၅၂/၂၀၂၁ အားဖြင့် ဦး[[ကျော်မျိုးထွဋ်]]အား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ဒုတိယဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးသည်။ ===မတ်=== ===ဧပြီ=== * [[၇ ဧပြီ]] &ndash; လန်ဒန်မြို့ရှိ မြန်မာသံရုံး၏ သံအမတ် [[ကျော်စွာမင်း|ဦးကျော်စွာမင်း]]အား တာဝန်မှ ရပ်နားခိုင်းပြီး သံမှူးကြီး [[ချစ်ဝင်း (ဒေါက်တာ)|ဒေါက်တာချစ်ဝင်း]]ကို သံအမတ်ခန့်အပ်သည်။ === မေ === * [[၂၄ မေ]] - [[၁၉၈၈]] ခုနှစ် မှစ၍ [[၂၀၁၁]] ခုနှစ် အထိ မြန်မာနိုင်ငံ၏ [[ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ်|တရားသူကြီးချုပ်]] အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည့် [[အောင်တိုး|ဦးအောင်တိုး]] ကွယ်လွန်သည်။ === ဩဂုတ် === *[[၄ ဩဂုတ်]] - [[၂၀၁၉-၂၀ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ဖြစ်ပွားမှု|ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါ]]: ကမ္ဘာတစ်ဝန်း ကိုဗစ်-၁၉ ဖြစ်ပွားသူအရေအတွက် သန်း ၂၀၀ ကျော်လွန်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|date=2021-08-04|title=Covid cases surpass 200 million around the globe as delta variant spreads|url=https://www.nbcnews.com/news/world/covid-cases-surpass-200-million-around-globe-delta-variant-spreads-n1275980|access-date=2021-08-06|website=NBC}}</ref> *[[၁၄ ဩဂုတ်]] – ဟေတီနိုင်ငံတွင် [[၂၀၂၁ ဟေတီငလျင်|ပြင်းအား ၇.၂ မဂ္ဂနီကျူ့ရှိ ငလျင်တစ်ခု]]လှုပ်ခတ်ခဲ့ကာ လူ ၂,၁၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web|date=14 August 2021|title=High casualties feared as 7.2-magnitude earthquake strikes near Haiti|url=https://apnews.com/article/caribbean-haiti-7dd9920a35433df7d1f18ad2599d94f1|access-date=19 August 2021|publisher=APnews}}</ref> *[[၂၄ ဩဂုတ်]]–[[၅ စက်တင်ဘာ]] – [[၂၀၂၀ နွေရာသီ မသန်စွမ်းအိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲ]]ကို ဂျပန်နိုင်ငံ၊ တိုကျိုမြို့တွင် ကျင်းပခဲ့သည်။ မူလက ၂၀၂၀ ခုနှစ် ဩဂုတ် ၂၅ မှ စက်တင်ဘာ ၆ အထိ ကျင်းပရန် စီစဉ်ခဲ့သော်လည်း [[၂၀၁၉-၂၀ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ဖြစ်ပွားမှု|ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါ]]ကြောင့် ရွှေ့ဆိုင်းကျင်းပခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web|date=2021-08-16|title=Tokyo 2020 Paralympics briefing: two more weeks of glory and despair|url=http://www.theguardian.com/sport/2021/aug/16/tokyo-2020-paralympics-briefing-intercalated-email|access-date=2021-08-30|website=the Guardian|language=en}}</ref> *[[၃၀ ဩဂုတ်]] **ခဲဓာတ်ပါဝင်သော လောင်စာဆီအား စတင်မိတ်ဆက်ခဲ့ပြီး နှစ်တစ်ရာအကြာတွင် ယင်းအား လမ်းပေါ်တွင် သွားလာလျက်ရှိသော ယာဉ်များတွင် သုံးစွဲခြင်းအား တကမ္ဘာလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် ရပ်ဆိုင်းခဲ့ပြီဖြစ်ကြောင်း [[ကုလသမဂ္ဂ ပတ်ဝန်းကျင်အစီအစဉ်]]က ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=Highly polluting leaded petrol now eradicated from the world, says UN |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-58388810 |website=BBC News |date=31 August 2021|access-date=31 August 2021}}</ref><ref>{{cite web|title=Inside the 20-year campaign to rid the world of leaded fuel|url=https://www.unep.org/news-and-stories/story/inside-20-year-campaign-rid-world-leaded-fuel|website=UN Environment Programme|date=30 August 2021|access-date=30 August 2021|accessdate=11 September 2021|archivedate=1 September 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210901205923/https://www.unep.org/news-and-stories/story/inside-20-year-campaign-rid-world-leaded-fuel}}</ref> **[[ကဘူးလ်မြို့]] ဟာမင်ကာဇိုင်းအပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်တွင် နောက်ဆုံးကျန်ရှိသော တပ်များအား [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]က ရုပ်သိမ်းလိုက်ခြင်းဖြင့် [[အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံ]]တွင်း နှစ် ၂၀ ကြာစစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများကို အဆုံးသတ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=After 20 years, last US flight departs Kabul, leaving Afghanistan to its fate |url=https://www.theguardian.com/us-news/2021/aug/30/pentagon-kabul-drone-strike-islamic-state |website=The Guardian |date=31 August 2021|access-date=31 August 2021}}</ref><ref>{{cite web |title=Afghanistan: Last US military flight departs ending America's longest war |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-58390085 |website=BBC News |date=31 August 2021|access-date=31 August 2021}}</ref> === စက်တင်ဘာ === * [[၇ စက်တင်ဘာ]] &ndash; နိုင်ငံတော်အား အရေးပေါ် အခြေအနေအဖြစ် သတ်မှတ်ကြောင်း [[အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ]] ယာယီသမ္မတ [[ဒူဝါလရှီးလ]] ကြေညာခဲ့သည်။ * [[၁၀ စက်တင်ဘာ]] &ndash; ၂၀၂၁ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲရလဒ်အရ [[အဇစ် ဇက်ခနို့]]သည် [[မော်ရိုကိုနိုင်ငံ]] ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာသည်။ === ဒီဇင်ဘာ === * [[၁၆ ဒီဇင်ဘာ]] - အလင်္ကာကျော်စွာ၊​ စည်သူ [[ဗိုလ်ကလေးတင့်အောင်|ဗိုလ်ကလေးတင့်အောင်]]သည် အသက် ၉၉ နှစ်၌ [[ရန်ကုန်မြို့]]တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။​ * [[၂၄ ဒီဇင်ဘာ]] &ndash; [[မိုဆို လူသတ်ပွဲ]]တွင် ၄၄ ဦး သေဆုံးပြီး ၁၃ ဦး ပျောက်ဆုံးခဲ့သည်။ == ကွယ်လွန်သူများ == * [[၁၉ ဇန်နဝါရီ]] - [[လာဇရု (အဆိုတော်)|လာဇရု]]၊ တေးရေး၊ တေးဆို အနုပညာရှင် ([[၁၉၇၀]] မွေးဖွား) * [[၁၁ ဖေဖော်ဝါရီ]] - [[တဲရင့်စ်စမွိုင်းနီခွဲ]] - [[ချင်းပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်]] တရားသူကြီး ([[၁၉၅၆]] မွေးဖွား) * [[၃ မတ်]] - [[ကြယ်စင် သေဆုံးမှု|ကြယ်စင်]]၊ [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|၂၀၂၁ တပ်မတော်အာဏာသိမ်းမှု]] ဆန္ဒပြပွဲတွင် အသတ်ခံရသူ ([[၂၀၀၂]] မွေးဖွား) * [[၂၄ မေ]] - [[အောင်တိုး]]၊ [[တရားရုံးချုပ်]] [[ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ်|တရားသူကြီးချုပ်]] (ငြိမ်း) ([[၁၉၂၅]] မွေးဖွား) * [[၈ ဩဂုတ်]] - [[ခင်စောတင့်]]၊ တက္ကသိုလ်ကထိက၊ စာရေးဆရာမ (၁၉၃၇ မွေးဖွား) * [[၃၀ စက်တင်ဘာ]] - [[ခင်ခင်ထွေး (အပြေးမယ်)|ခင်ခင်ထွေး၊]] မြန်မာနိုင်ငံ ရွှေတံဆိပ်ဂုဏ်​ဆောင် ပြေးခုန်ပစ် အားကစားသမား ([[၁၉၆၇]] မွေးဖွား) * [[၁၈ အောက်တိုဘာ]] - [[ကောလင်း ပေါင်ဝဲလ်]]၊ [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]၏ ၆၅ ဦးမြောက် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ([[၁၉၃၇]] မွေးဖွား) * [[၁၆ ဒီဇင်ဘာ]] - [[ဗိုလ်ကလေးတင့်အောင်|ဗိုလ်ကလေးတင့်အောင်]]၊ [[မြန်မာ့ရုပ်ရှင်ထူးချွန်ဆု|မြန်မာ့ရုပ်ရှင် တစ်သက်တာ ထူးချွန်ဆု]]ရ ဒါရိုက်တာကြီး ([[၁၉၂၂]] မွေးဖွား) ==ခန့်မှန်းနှင့် စီစဉ်ထားသော ဖြစ်ရပ်များ== * [[၃၀ မတ်]] – လွှတ်တင်ရန် ကြိမ်ဖန်များစွာ နှောင့်နှေးပြီးနောက် [[ဂျိန်းစ်ဝဘ် အာကာသ တယ်လီစကုပ်]] ကို လွှတ်တင်ရန် စီစဉ်ထားသည်။<ref>{{cite news|title=New launch date for James Webb Space Telescope|url=https://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/New_launch_date_for_James_Webb_Space_Telescope|publisher=[[ဥရောပ အာကာသ အေဂျင်စီ]]|date=June 28, 2018|accessdate=July 15, 2018}}</ref> * [[၂၆ မေ]] – ၂၁ ရာစုနှစ်၏ အချိန်အတိုဆုံး လအပြည့်ကြတ်ခြင်း ဖြစ်ပေါ်မည်ဟု ခန့်မှန်းထားပြီး ၁၄ မိနစ်နှင့် ၃၀ စက္ကန့် ကြာမြင့်မည် ဖြစ်သည်။ * [[၁၁ ဇူလိုင်]] – [[၁ ဩဂုတ်]] – UEFA အမျိုးသမီး ယူရို ၂၀၂၁ ပွဲစဉ်များကို အင်္ဂလန်နိုင်ငံတွင် ကျင်းပမည် ဖြစ်သည်။ * [[၂၄ အောက်တိုဘာ]] - ဂျမနီနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည် ဖြစ်သည်။ == ကိုးကား == {{Reflist}} {{DEFAULTSORT:၂၀၂၁}} [[Category:၂၀၂၁| ]] aoco412upqvyhzk0oqec2a7c4loy7t1 880952 880942 2025-07-08T14:16:29Z Salai Rungtoi 22844 /* ကွယ်လွန်သူများ */ 880952 wikitext text/x-wiki {{Events by month|၂၀၂၁}} {{Year nav|2021}} {{Year article header|2021}} == ဖြစ်ရပ်များ == === ဇန်နဝါရီ === * [[၆ ဇန်နဝါရီ]] - [[၂၀၂၁ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ကာပီတယ်လ် အဆောက်အအုံကို စီးနင်းခြင်း]]: [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]၏ သမ္မတ [[ဒေါ်နယ်လ် ထရမ့်]]ကို ထောက်ခံအားပေးသော ဆူပူဆန္ဒပြလူအုပ်စုကြီးတစ်စုသည် နိုင်ငံ၏လွှတ်တော် အဆောက်အဦဖြစ်သော ကာပီတယ်လ် (The Capitol) ကို လုံခြုံရေး ချိုးဖောက်ဝင်ရောက်ကာ အဆောက်အဦ၏ အစိတ်အပိုင်းများကို နာရီအနည်းငယ်ကြာ သိမ်းပိုက်ထားလျှက် အင်အားဖြင့်ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ကြသည်။ ဤအဓိကရုဏ်းကြောင့် အမျိုးသမီးတစ်ဦးနှင့် ရဲအရာရှိတစ်ဦးအပါအဝင် ငါးဦးသေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |url=https://www.washingtonpost.com/dc-md-va/2021/01/06/dc-protests-trump-rally-live-updates/ |title=Woman dies after shooting in U.S. Capitol; D.C. National Guard activated after mob breaches building |website=The Washington Post |date=6 January 2021 |accessdate=6 January 2021}}</ref><ref>{{cite web |title=Police Confirm Death Of Officer Injured During Attack On Capitol |url=amazon.com/a/c/r?k=c8ba8cc0612347af877324d412f76d65-d861 |website=NPR News |publisher=National Public Radio, Inc. |access-date=8 January 2021}}</ref> ဤဖြစ်ရပ်အား ပြည်တွင်းအကြမ်းဖက်မှုတစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |url=https://www.theguardian.com/us-news/2021/jan/06/trump-blows-up-us-democracy-the-world-watches-on-in-horror |title=World leaders react with horror to 'disgraceful' storming of US Capitol |website=The Guardian |date=7 January 2021 |accessdate=7 January 2021}}</ref> * [[၁၉ ဇန်နဝါရီ]] - တေးရေး၊ တေးဆို [[လာဇရု (အဆိုတော်)|လာဇရု]] ကွယ်လွန်။ === ဖေဖော်ဝါရီ === * [[၁ ဖေဖော်ဝါရီ]] &ndash; မြန်မာနိုင်ငံတွင် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|စစ်အာဏာသိမ်းမှု]] ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်[[အောင်ဆန်းစုကြည်]]နှင့်တကွ အစိုးရဝန်ကြီးများ ထိန်းသိမ်းခံခဲ့ရသည်။<ref>{{cite web |title=Military takes control of Myanmar; Suu Kyi reported detained |url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/reports-military-coup-myanmar-suu-kyi-detained-75602314 |website=ABC |access-date=1 February 2021 |date=1 February 2021}}</ref> * [[၂ ဖေဖော်ဝါရီ]]&ndash; [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]]ကို ဖွဲ့စည်းကြောင်း တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံးက ထုတ်ပြန်ကြေညာသည်။ * [[၅ ဖေဖော်ဝါရီ]]&ndash; [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ကိုယ်စားပြုကော်မတီ]]ကို ၂၀၂၀ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ အနိုင်ရ [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]] ပါတီဝင်များက ဦးဆောင် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ * [[၁၀ ဖေဖော်ဝါရီ]] - ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၀ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီသည် အမိန့်အမှတ် ၄၇/၂၀၂၁ ဖြင့် [[ရန်ကုန်မြို့တော် စည်ပင်သာယာရေး ကော်မတီ|ရန်ကုန်မြို့တော်စည်ပင်သာယာရေးကော်မတီ]]ကို ဥက္ကဋ္ဌ (မြို့တော်ဝန်)၊ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (ဒုတိယမြို့တော်ဝန်)၊ အဖွဲ့ဝင်လေးဦးနှင့် အတွင်းရေးမှူးတို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းလိုက်သည်။ * [[၁၁ ဖေဖော်ဝါရီ]] - စစ်ကောင်စီ အမိန့်အမှတ် ၅၂/၂၀၂၁ အားဖြင့် ဦး[[ကျော်မျိုးထွဋ်]]အား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ဒုတိယဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးသည်။ ===မတ်=== ===ဧပြီ=== * [[၇ ဧပြီ]] &ndash; လန်ဒန်မြို့ရှိ မြန်မာသံရုံး၏ သံအမတ် [[ကျော်စွာမင်း|ဦးကျော်စွာမင်း]]အား တာဝန်မှ ရပ်နားခိုင်းပြီး သံမှူးကြီး [[ချစ်ဝင်း (ဒေါက်တာ)|ဒေါက်တာချစ်ဝင်း]]ကို သံအမတ်ခန့်အပ်သည်။ === မေ === * [[၂၄ မေ]] - [[၁၉၈၈]] ခုနှစ် မှစ၍ [[၂၀၁၁]] ခုနှစ် အထိ မြန်မာနိုင်ငံ၏ [[ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ်|တရားသူကြီးချုပ်]] အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည့် [[အောင်တိုး|ဦးအောင်တိုး]] ကွယ်လွန်သည်။ === ဩဂုတ် === *[[၄ ဩဂုတ်]] - [[၂၀၁၉-၂၀ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ဖြစ်ပွားမှု|ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါ]]: ကမ္ဘာတစ်ဝန်း ကိုဗစ်-၁၉ ဖြစ်ပွားသူအရေအတွက် သန်း ၂၀၀ ကျော်လွန်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|date=2021-08-04|title=Covid cases surpass 200 million around the globe as delta variant spreads|url=https://www.nbcnews.com/news/world/covid-cases-surpass-200-million-around-globe-delta-variant-spreads-n1275980|access-date=2021-08-06|website=NBC}}</ref> *[[၁၄ ဩဂုတ်]] – ဟေတီနိုင်ငံတွင် [[၂၀၂၁ ဟေတီငလျင်|ပြင်းအား ၇.၂ မဂ္ဂနီကျူ့ရှိ ငလျင်တစ်ခု]]လှုပ်ခတ်ခဲ့ကာ လူ ၂,၁၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web|date=14 August 2021|title=High casualties feared as 7.2-magnitude earthquake strikes near Haiti|url=https://apnews.com/article/caribbean-haiti-7dd9920a35433df7d1f18ad2599d94f1|access-date=19 August 2021|publisher=APnews}}</ref> *[[၂၄ ဩဂုတ်]]–[[၅ စက်တင်ဘာ]] – [[၂၀၂၀ နွေရာသီ မသန်စွမ်းအိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲ]]ကို ဂျပန်နိုင်ငံ၊ တိုကျိုမြို့တွင် ကျင်းပခဲ့သည်။ မူလက ၂၀၂၀ ခုနှစ် ဩဂုတ် ၂၅ မှ စက်တင်ဘာ ၆ အထိ ကျင်းပရန် စီစဉ်ခဲ့သော်လည်း [[၂၀၁၉-၂၀ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ဖြစ်ပွားမှု|ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါ]]ကြောင့် ရွှေ့ဆိုင်းကျင်းပခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web|date=2021-08-16|title=Tokyo 2020 Paralympics briefing: two more weeks of glory and despair|url=http://www.theguardian.com/sport/2021/aug/16/tokyo-2020-paralympics-briefing-intercalated-email|access-date=2021-08-30|website=the Guardian|language=en}}</ref> *[[၃၀ ဩဂုတ်]] **ခဲဓာတ်ပါဝင်သော လောင်စာဆီအား စတင်မိတ်ဆက်ခဲ့ပြီး နှစ်တစ်ရာအကြာတွင် ယင်းအား လမ်းပေါ်တွင် သွားလာလျက်ရှိသော ယာဉ်များတွင် သုံးစွဲခြင်းအား တကမ္ဘာလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် ရပ်ဆိုင်းခဲ့ပြီဖြစ်ကြောင်း [[ကုလသမဂ္ဂ ပတ်ဝန်းကျင်အစီအစဉ်]]က ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=Highly polluting leaded petrol now eradicated from the world, says UN |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-58388810 |website=BBC News |date=31 August 2021|access-date=31 August 2021}}</ref><ref>{{cite web|title=Inside the 20-year campaign to rid the world of leaded fuel|url=https://www.unep.org/news-and-stories/story/inside-20-year-campaign-rid-world-leaded-fuel|website=UN Environment Programme|date=30 August 2021|access-date=30 August 2021|accessdate=11 September 2021|archivedate=1 September 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210901205923/https://www.unep.org/news-and-stories/story/inside-20-year-campaign-rid-world-leaded-fuel}}</ref> **[[ကဘူးလ်မြို့]] ဟာမင်ကာဇိုင်းအပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်တွင် နောက်ဆုံးကျန်ရှိသော တပ်များအား [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]က ရုပ်သိမ်းလိုက်ခြင်းဖြင့် [[အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံ]]တွင်း နှစ် ၂၀ ကြာစစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများကို အဆုံးသတ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=After 20 years, last US flight departs Kabul, leaving Afghanistan to its fate |url=https://www.theguardian.com/us-news/2021/aug/30/pentagon-kabul-drone-strike-islamic-state |website=The Guardian |date=31 August 2021|access-date=31 August 2021}}</ref><ref>{{cite web |title=Afghanistan: Last US military flight departs ending America's longest war |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-58390085 |website=BBC News |date=31 August 2021|access-date=31 August 2021}}</ref> === စက်တင်ဘာ === * [[၇ စက်တင်ဘာ]] &ndash; နိုင်ငံတော်အား အရေးပေါ် အခြေအနေအဖြစ် သတ်မှတ်ကြောင်း [[အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ]] ယာယီသမ္မတ [[ဒူဝါလရှီးလ]] ကြေညာခဲ့သည်။ * [[၁၀ စက်တင်ဘာ]] &ndash; ၂၀၂၁ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲရလဒ်အရ [[အဇစ် ဇက်ခနို့]]သည် [[မော်ရိုကိုနိုင်ငံ]] ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာသည်။ === ဒီဇင်ဘာ === * [[၁၆ ဒီဇင်ဘာ]] - အလင်္ကာကျော်စွာ၊​ စည်သူ [[ဗိုလ်ကလေးတင့်အောင်|ဗိုလ်ကလေးတင့်အောင်]]သည် အသက် ၉၉ နှစ်၌ [[ရန်ကုန်မြို့]]တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။​ * [[၂၄ ဒီဇင်ဘာ]] &ndash; [[မိုဆို လူသတ်ပွဲ]]တွင် ၄၄ ဦး သေဆုံးပြီး ၁၃ ဦး ပျောက်ဆုံးခဲ့သည်။ == ကွယ်လွန်သူများ == * [[၁၉ ဇန်နဝါရီ]] - [[လာဇရု (အဆိုတော်)|လာဇရု]]၊ တေးရေး၊ တေးဆို အနုပညာရှင် ([[၁၉၇၀]] မွေးဖွား) * [[၁၁ ဖေဖော်ဝါရီ]] - [[တဲရင့်စ်စမွိုင်းနီခွဲ]] - [[ချင်းပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်]] တရားသူကြီး ([[၁၉၅၆]] မွေးဖွား) * [[၃ မတ်]] - [[ကြယ်စင် သေဆုံးမှု|ကြယ်စင်]]၊ [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|၂၀၂၁ တပ်မတော်အာဏာသိမ်းမှု]] ဆန္ဒပြပွဲတွင် အသတ်ခံရသူ ([[၂၀၀၂]] မွေးဖွား) * [[၂၄ မေ]] - [[အောင်တိုး]]၊ [[တရားရုံးချုပ်]] [[ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ်|တရားသူကြီးချုပ်]] (ငြိမ်း) ([[၁၉၂၅]] မွေးဖွား) * * [[၃ ဩဂုတ်]] - ဒေါက်တာ[[ခင်မောင်ဝင်း (သင်္ချာ)|ခင်မောင်ဝင်း]]၊ သင်္ချာပါမေက္ခ၊​ စာရေးဆရာ ([[၁၉၄၀]] မွေးဖွား) * [[၈ ဩဂုတ်]] - [[ခင်စောတင့်]]၊ တက္ကသိုလ်ကထိက၊ စာရေးဆရာမ ([[၁၉၃၇]] မွေးဖွား) * [[၃၀ စက်တင်ဘာ]] - [[ခင်ခင်ထွေး (အပြေးမယ်)|ခင်ခင်ထွေး၊]] မြန်မာနိုင်ငံ ရွှေတံဆိပ်ဂုဏ်​ဆောင် ပြေးခုန်ပစ် အားကစားသမား ([[၁၉၆၇]] မွေးဖွား) * [[၁၈ အောက်တိုဘာ]] - [[ကောလင်း ပေါင်ဝဲလ်]]၊ [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]၏ ၆၅ ဦးမြောက် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ([[၁၉၃၇]] မွေးဖွား) * [[၁၆ ဒီဇင်ဘာ]] - [[ဗိုလ်ကလေးတင့်အောင်|ဗိုလ်ကလေးတင့်အောင်]]၊ [[မြန်မာ့ရုပ်ရှင်ထူးချွန်ဆု|မြန်မာ့ရုပ်ရှင် တစ်သက်တာ ထူးချွန်ဆု]]ရ ဒါရိုက်တာကြီး ([[၁၉၂၂]] မွေးဖွား) ==ခန့်မှန်းနှင့် စီစဉ်ထားသော ဖြစ်ရပ်များ== * [[၃၀ မတ်]] – လွှတ်တင်ရန် ကြိမ်ဖန်များစွာ နှောင့်နှေးပြီးနောက် [[ဂျိန်းစ်ဝဘ် အာကာသ တယ်လီစကုပ်]] ကို လွှတ်တင်ရန် စီစဉ်ထားသည်။<ref>{{cite news|title=New launch date for James Webb Space Telescope|url=https://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/New_launch_date_for_James_Webb_Space_Telescope|publisher=[[ဥရောပ အာကာသ အေဂျင်စီ]]|date=June 28, 2018|accessdate=July 15, 2018}}</ref> * [[၂၆ မေ]] – ၂၁ ရာစုနှစ်၏ အချိန်အတိုဆုံး လအပြည့်ကြတ်ခြင်း ဖြစ်ပေါ်မည်ဟု ခန့်မှန်းထားပြီး ၁၄ မိနစ်နှင့် ၃၀ စက္ကန့် ကြာမြင့်မည် ဖြစ်သည်။ * [[၁၁ ဇူလိုင်]] – [[၁ ဩဂုတ်]] – UEFA အမျိုးသမီး ယူရို ၂၀၂၁ ပွဲစဉ်များကို အင်္ဂလန်နိုင်ငံတွင် ကျင်းပမည် ဖြစ်သည်။ * [[၂၄ အောက်တိုဘာ]] - ဂျမနီနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည် ဖြစ်သည်။ == ကိုးကား == {{Reflist}} {{DEFAULTSORT:၂၀၂၁}} [[Category:၂၀၂၁| ]] m1fja97scswj5jw0182mabrm18px1ct အောင်တိုး 0 129804 880886 693869 2025-07-08T12:24:59Z Zawzawaungthwin 100038 Category added 880886 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | honorific-prefix = | name = ဦးအောင်တိုး | honorific-suffix = | image = | caption = | office = [[ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ်]] | appointer = | term_start = စက်တင်ဘာ ၁၉၈၈ | term_end = ၃၀ မတ် ၂၀၁၁ | predecessor = ဦးတင်အောင်ဟိန်း | successor = [[ထွန်းထွန်းဦး (တရားသူကြီးချုပ်)|ဦးထွန်းထွန်းဦး]] | office2 = | term_start2 = | term_end2 = | predecessor2 = | successor2 = | order3 = | office3 = | term_start3 = | term_end3 = | predecessor3 = | successor3 = | birth_date = | birth_place = မြန်မာနိုင်ငံ | death_date = ၂၄ ​မေ ၂၀၂၁ | death_place = ရန်ကုန်မြို့ | nationality = မြန်မာ | ethnicity = | other_names = | known_for = | occupation = ဥပဒေပညာရှင် | spouse = ​ဒေါ်​အေးကြည် | children = | religion = | alma_mater = [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]] | education = B.A., B.L }} '''ဦးအောင်တိုး''' သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ [[ပြည်ထောင်စု တရားလွှတ်တော်ချုပ်|ပြည်​ထောင်စုတရားသူကြီးချုပ်]]အဖြစ် ၁၉၈၈ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၁ ခုနှစ်အထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ ဦးအောင်တိုးသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်​ထောင်စုတရားသူကြီးချုပ်အဖြစ် နှစ်ပေါင်း ၂၂ နှစ်ခွဲ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ရာ မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေးရပြီးနောက်ပိုင်း သက်တမ်းအကြာဆုံး ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ် ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတော် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေ (၂၀၀၈)ကိုရေးဆွဲရာတွင် ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့ရသူ ဖြစ်သည်။ <ref>{{Cite book|title=Myanmar's Transition: openings, obstacles and opportunities|last=Cheesman|first=Nick|publisher=Institute of Southeast Asian|year=2012|isbn=|location=|pages=}}</ref> သရေစည်သူ ဘွဲ့ရရှိခဲ့သည်။ ==ဘဝအကျဉ်း== ဦးအောင်တိုးသည် ဝဏ္ဏကျော်ထင် ဦးသိမ်းတိုးနှင့် ဒေါ်သိန်းတို့မှ ၁၉၂၅ တွင်မွေးဖွားခဲ့သည်။ ၂၀၂၁-ခုနှစ်၊ မေလ၊ ၂၄-ရက်နေ့ (တနင်္လာနေ့) ညနေ ၆း၄၀ တွင် ရန်ကုန်၌ ကွယ်လွန်သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင်အသက် (၉၆)နှစ် ရှိပြီဖြစ်သည်။ ဒေါ်အေးကြည်သည် ဇနီးဖြစ်ပြီး သမီးနှစ်ယောက် ကျန်ရစ်သည်။ <ref>ကြေးမုံ သတင်းစာ၊ နာရေး၊ ၂၅.၅.၂၀၂၁</ref> ==ကိုးကား== {{reflist}} {{authority control}} {{Lifetime|၁၉၂၅|၂၀၂၁|}} [[Category:မြန်မာ တရားသူကြီးများ]] [[ကဏ္ဍ:ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ်များ]] {{Myanmar-bio-stub}} 5m78714s7llk48tquhu5uwvxk578o8z 880893 880886 2025-07-08T12:35:38Z Salai Rungtoi 22844 880893 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | honorific-prefix = | name = ဦးအောင်တိုး | honorific-suffix = | image = | caption = | office = [[ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ်]] | appointer = | term_start = စက်တင်ဘာ ၁၉၈၈ | term_end = ၃၀ မတ် ၂၀၁၁ | predecessor = ဦးတင်အောင်ဟိန်း | successor = [[ထွန်းထွန်းဦး (တရားသူကြီးချုပ်)|ဦးထွန်းထွန်းဦး]] | office2 = | term_start2 = | term_end2 = | predecessor2 = | successor2 = | order3 = | office3 = | term_start3 = | term_end3 = | predecessor3 = | successor3 = | birth_date = | birth_place = မြန်မာနိုင်ငံ | death_date = ၂၄ ​မေ ၂၀၂၁ | death_place = ရန်ကုန်မြို့ | nationality = မြန်မာ | ethnicity = | other_names = | known_for = | occupation = ဥပဒေပညာရှင် | spouse = ​ဒေါ်​အေးကြည် | children = | religion = | alma_mater = [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]] | education = B.A., B.L }} '''ဦးအောင်တိုး''' (၁၉၂၅ - ၂၀၂၁) သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ [[ပြည်ထောင်စု တရားလွှတ်တော်ချုပ်|ပြည်​ထောင်စုတရားသူကြီးချုပ်]]အဖြစ် ၁၉၈၈ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၁ ခုနှစ်အထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ ဦးအောင်တိုးသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်​ထောင်စုတရားသူကြီးချုပ်အဖြစ် နှစ်ပေါင်း ၂၂ နှစ်ခွဲ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ရာ မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေးရပြီးနောက်ပိုင်း သက်တမ်းအကြာဆုံး ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ် ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတော် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေ (၂၀၀၈)ကို ရေးဆွဲရာတွင် ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့ရသူ ဖြစ်သည်။ <ref>{{Cite book|title=Myanmar's Transition: openings, obstacles and opportunities|last=Cheesman|first=Nick|publisher=Institute of Southeast Asian|year=2012|isbn=|location=|pages=}}</ref> သရေစည်သူ ဘွဲ့ရရှိခဲ့သည်။ ==ဘဝအကျဉ်း== ဦးအောင်တိုးသည် ဝဏ္ဏကျော်ထင် ဦးသိမ်းတိုးနှင့် ဒေါ်သိန်းတို့မှ ၁၉၂၅ တွင်မွေးဖွားခဲ့သည်။ ၂၀၂၁-ခုနှစ်၊ မေလ၊ ၂၄-ရက်နေ့ (တနင်္လာနေ့) ညနေ ၆း၄၀ တွင် ရန်ကုန်၌ ကွယ်လွန်သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင်အသက် (၉၆)နှစ် ရှိပြီဖြစ်သည်။ ဒေါ်အေးကြည်သည် ဇနီးဖြစ်ပြီး သမီးနှစ်ယောက် ကျန်ရစ်သည်။ <ref>ကြေးမုံ သတင်းစာ၊ နာရေး၊ ၂၅.၅.၂၀၂၁</ref> ==ကိုးကား== {{reflist}} {{authority control}} {{Lifetime|၁၉၂၅|၂၀၂၁|}} [[Category:မြန်မာ တရားသူကြီးများ]] [[ကဏ္ဍ:ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ်များ]] {{Myanmar-bio-stub}} al46so7xw9fiq374vqeweefpxq2n44v အသုံးပြုသူ:Pho Sai 2 133877 880988 880795 2025-07-08T17:36:47Z Pho Sai 45037 880988 wikitext text/x-wiki {{User info | full name = {{Purple|'''Pho Sai'''}} [[ဖိုင်:Wikipedia Autopatrolled.svg|frameless|100x100px]] | image = Wikimedia logo family complete-2023.svg | image_width = 300px | work = | about = | short quote = {{Green|''''' “ ပဒုမ္မာရွှေကြာပန်းလို အစဉ်ထာဝရလန်းဆန်းကြပါစေ ” '''''}} | c1 = #FF5F1F | c2 = #1589FF | c3 = #52595D }} {{Userboxtop|extra-css=float:right; clear:right;|toptext=}} {{အသုံးပြုသူ ဝီကီပီးဒီးယား/Autopatrolled}} {{User Inkscape}} {{User SVG}} {{Userboxbottom}} {{Babel|my-N|en-3}} {{clear}} {{Infobox user | title = | gender = Male | name = | nationality = | languages = | occupation = {{User EcE}} | education = {{User degree/BEng}} | religion = {{User Buddhist}} | timezone = {{User UTC|+06:30}} | joined_date = {{Start date and age|2017|09|06|df=yes|p=yes|br=yes}}<br />{{User Wikipedian For|month=09|day=06|year=2017|link=https://my.wikipedia.org/wiki/အထူး:မှတ်တမ်း?type=newusers&user=Pho_Sai&page=&wpdate=&tagfilter=&wpfilters%5B%5D=newusers}} | location = {{User Country|ရန်ကုန်မြို့|Yangon Division|live}} | autopatrolled = |userboxes = }} == Awards == {| class="barnstar" style="border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;" |- |rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | [[File:Original Barnstar.svg|100px]] |rowspan="2" | |style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''The Original Barnstar''' |- |style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | In recognition of all the meaningful work you do here. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၂:၅၁၊ ၁၉ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၁ (UTC) |} {| class="barnstar" style="border:1px solid gray; background:#fdffe7;" |- |rowspan="2" style="padding-right:5px;" | {{#ifeq:{{{3}}}|alt|[[file:Working Wikimedian's Barnstar Hires.png|100px]]|[[Image:Working Wikimedian's Barnstar Hires.png|100px]]}} |style="font-size:1.65em; padding:0; height: 1.1em;" | '''The Working Man's Barnstar''' |- |style="border-top: 1px solid gray;" | Thanks for outstanding edits you have made for Myanmar Wikipedia. [[အသုံးပြုသူ:Dr Lotus Black|Dr Lotus Black]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Dr Lotus Black|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၃၁၊ ၂၇ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၁ (UTC) |} {{The Fauna Barnstar|For your significant contributions! ~ [[အသုံးပြုသူ:Htanaungg|ထနောင်း]] ([[User talk:Htanaungg|🔔]] • [[Special:Contributions/Htanaungg|📝]]) ၀၄:၄၁၊ ၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC)}} {| class="barnstar" style="border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7; padding: 0.2em;" |- |rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | [[File:Category Barnstar Hires.png|100px]] |rowspan="2" |<!-- spacer cell --> |style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''The Categorisation Barnstar''' |- |style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | Thanks for categorizing in Myanmar Wikipedia. [[အသုံးပြုသူ:Dr Lotus Black|Dr Lotus Black]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Dr Lotus Black|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၃၅၊ ၇ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ (UTC) |} {{clear}} {{Userpage bar}} haqkrs823qzyskcwdzcm49apmptah66 880989 880988 2025-07-08T17:56:38Z Pho Sai 45037 880989 wikitext text/x-wiki {{User info | full name = {{Purple|'''Pho Sai'''}} [[ဖိုင်:Wikipedia Autopatrolled.svg|frameless|100x100px]] | image = Wikimedia logo family complete-2023.svg | image_width = 300px | work = | about = | short quote = {{Green|''''' “ ပဒုမ္မာရွှေကြာပန်းလို အစဉ်ထာဝရလန်းဆန်းကြပါစေ ” '''''}} | c1 = #FF5F1F | c2 = #1589FF | c3 = #52595D }} {{Userboxtop|extra-css=float:right; clear:right;|toptext=}} {{အသုံးပြုသူ ဝီကီပီးဒီးယား/Autopatrolled}} {{User Inkscape}} {{User SVG}} {{Userboxbottom}} {{Babel|my-N|en-3}} {{clear}} {{Infobox user | title = | gender = Male | name = | nationality = {{User Myanmar}} | languages = | occupation = {{User EcE}} | education = {{User degree/BEng}} | religion = {{User Buddhist}} | timezone = {{User UTC|+06:30}} | joined_date = {{Start date and age|2017|09|06|df=yes|p=yes|br=yes}}<br />{{User Wikipedian For|month=09|day=06|year=2017|link=https://my.wikipedia.org/wiki/အထူး:မှတ်တမ်း?type=newusers&user=Pho_Sai&page=&wpdate=&tagfilter=&wpfilters%5B%5D=newusers}} | location = {{User Country|ရန်ကုန်မြို့|Yangon Division|live}} | autopatrolled = |userboxes = }} == Awards == {| class="barnstar" style="border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;" |- |rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | [[File:Original Barnstar.svg|100px]] |rowspan="2" | |style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''The Original Barnstar''' |- |style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | In recognition of all the meaningful work you do here. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၂:၅၁၊ ၁၉ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၁ (UTC) |} {| class="barnstar" style="border:1px solid gray; background:#fdffe7;" |- |rowspan="2" style="padding-right:5px;" | {{#ifeq:{{{3}}}|alt|[[file:Working Wikimedian's Barnstar Hires.png|100px]]|[[Image:Working Wikimedian's Barnstar Hires.png|100px]]}} |style="font-size:1.65em; padding:0; height: 1.1em;" | '''The Working Man's Barnstar''' |- |style="border-top: 1px solid gray;" | Thanks for outstanding edits you have made for Myanmar Wikipedia. [[အသုံးပြုသူ:Dr Lotus Black|Dr Lotus Black]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Dr Lotus Black|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၃၁၊ ၂၇ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၁ (UTC) |} {{The Fauna Barnstar|For your significant contributions! ~ [[အသုံးပြုသူ:Htanaungg|ထနောင်း]] ([[User talk:Htanaungg|🔔]] • [[Special:Contributions/Htanaungg|📝]]) ၀၄:၄၁၊ ၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC)}} {| class="barnstar" style="border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7; padding: 0.2em;" |- |rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | [[File:Category Barnstar Hires.png|100px]] |rowspan="2" |<!-- spacer cell --> |style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''The Categorisation Barnstar''' |- |style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | Thanks for categorizing in Myanmar Wikipedia. [[အသုံးပြုသူ:Dr Lotus Black|Dr Lotus Black]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Dr Lotus Black|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၃၅၊ ၇ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ (UTC) |} {{clear}} {{Userpage bar}} 1x43sb2r3uqek59pdv6mx7bbe01w5p0 ရွှေကုက္ကိုလ်မြိုင်ရွာ၊ မြဝတီမြို့နယ် 0 149153 880962 880819 2025-07-08T14:32:11Z 203.170.142.236 စာပိုဒ်များကိုပိုမိုပြည့်စုံအောင်ပြုလုပ်ခဲ့သည် 880962 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement |name = ရွှေကုက္ကိုလ်မြိုင် |official_name = ရွှေကုက္ကိုလ်မြိုင်ရွာ |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_map_caption = မြန်မာနိုင်ငံတွင်း တည်နေရာ |image_skyline = |image_map = |map_caption = |subdivision_type = [[အချုပ်အခြာ အာဏာပိုင် နိုင်ငံများစာရင်း|နိုင်ငံ]] |subdivision_name ={{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |subdivision_type1 =[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေဒေသများ|တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_name1 = [[ကရင်ပြည်နယ်]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[မြဝတီခရိုင်]] |subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |subdivision_name3 = [[မြဝတီမြို့နယ်]] |subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]] |subdivision_name4 = ပူလွဲပု |settlement_type = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရွာများ|ရွာ]] |unit_pref = Imperial |area_total_km2 = |population = |population_as_of = |coordinates = {{Coord|16.82045|98.530906|region:MM|format=dms|display=inline,title}} |elevation_ft = |elevation_m = |timezone = [[မြန်မာစံတော်ချိန်]] |utc_offset = +6.30 |website = }} ရွှေကုက္ကိုမြိုင် (Shwe Kokko Myaing) သည် မြန်မာနိုင်ငံ အရှေ့တောင်ပိုင်း၊ ကယင်းပြည်နယ်၊ မယဝါဒီမြို့နယ်၊ မယဝါဒီမြို့နယ်ရှိ မြို့တစ်မြို့ ဖြစ်သည်။ ရှဲကော့ကိုသည် မော်အီမြစ် (တုံယိန်းမြစ်) ၏ ဘယ်ဘက် (အနောက်ဘက်) ကမ်းခြေတွင် တည်ရှိပြီး ထိုင်းနိုင်ငံအရှေ့ဘက်တွင် တည်ရှိသည်။ [2] မြို့သည် Myawaddy ၏မြောက်ဘက် 20 ကီလိုမီတာ (12 မိုင်) အဝေးတွင်တည်ရှိသည်။ [3] မကြာသေးမီနှစ်များအတွင်း Shwe Kokko သည် ဤဝေးလံသောဒေသတွင် မြန်မာအစိုးရ၏ အကန့်အသတ်ရှိခြင်းနှင့် ကြီးကြပ်မှုကြောင့် စည်းရုံးထားသော ရာဇဝတ်မှုနှင့် လူကုန်ကူးမှု ဗဟိုချက်တစ်ခုအဖြစ် ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ [ [4] [5] ယတဲမြို့သစ်အပါအဝင် ရှဲကော့ကိုမြို့ရှိ တရုတ်နိုင်ငံ ဦးဆောင်သော ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး စီမံကိန်းများသည် တရားမဝင် လောင်းကစားမှု၊ လူကုန်ကူးမှု၊ အနိုင်ကျင့်မှု၊ ဆိုက်ဘာလိမ်လည်မှုလုပ်ငန်းများတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ ရွှေကုက္ကိုလ်မြိုင်ရွာ သို့မဟုတ် ရွှေကုက္ကို သည် ကရင်ပြည်နယ်၊ မြဝတီခရိုင်၊ မြဝတီမြိုနယ်၊ ပူလွဲပုကျေးရွာအုပ်စု၌ တည်ရှိသည်။ ရွာနေရာကုတ်မှာ ၂၂၁၀၃၅ ဖြစ်သည်။ တရုတ်လူမျိူးများ ခြယ်လှယ်နေသော ‌တစ်ခုဖြစ်ပြီး ဤ‌နေရာင် ကျားဖြန့်ဟုခေါ်‌သောလူလိမ်ဂိူဏ်းများအခြေချနေထိုင်သော‌နေရာဖြစ်သည်။ ထို့သို့လူလိမ်ဂိုဏ်းများအနက် ဆိုဒ်လေး ‌ခြောက်လွှာတွင် ဖွင့်ထား‌ော ရုံသည် အလုပ်သမားများအား နှိပ်စက်ခြင်းများ ပြုလုပ်နေသည်, 阿天 ( အထီရန် ) ဟုခေါ်သောသူသည် ကုမ္ပဏီကိုဦးဆောင်ကာ အမေရိကန်နိုင်ငံကိုလိမ်လည်နေသောသူဖြစ်သည်။ သူသည် ကုမ္ပဏီဝန်ထမ်းများကို နားရက်မပေးပဲ ပိုများသောအလုပ်ချိန်များကိုဆင်းခိုင်းကာ, လုပ်ခလစာများကိုလဲ လျှော့ချထားသည်။ ထို့ကြောင့် ထိုကုမ္ပဏီတွင်လုပ်ကိုင်နေသောသူများသည်, ပင်ပန်းဆင်းရဲကာ တရုတ်များသာ ပိုက်ဆံများသောပမာဏကိုရရှိသည်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှ ထိုကိစ္မများကိုစုံစမ်းလျှက်ရှိပြီး ပြည်မကြီးတရုတ်နိုင်ငံသို့ ပြန်လည်တိုင်ကြားရန် လုပ်ဆောင်လျှက်ရှိသည်။ {{ပထဝီဝင်တည်နေရာ |Centre = ရွှေကုက္ကိုလ်မြိုင် |North = |Northeast = |East = |Southeast = |South = |Southwest = |West = |Northwest = }} [[ကဏ္ဍ:မြဝတီမြို့နယ်ရှိ ရွာများ]] {{Kayin-geo-stub}} bwkeip1ywk6mdm40fcrez3cem8yz15n ပြည်နယ်နှင့် တိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်များ 0 202086 880873 880870 2025-07-08T12:06:20Z Salai Rungtoi 22844 added english name 880873 wikitext text/x-wiki '''ပြည်နယ်နှင့် တိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်များ''' ([[အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကား|အင်္ဂလိပ်]]: High Court of the Region or State) သည် ပြည်နယ်(သို့မဟုတ်) တိုင်းဒေသကြီးများတွင် အဆင့်မြင့်ဆုံး တရားရုံးများဖြစ်သည်။[[ပြည်ထောင်စု တရားလွှတ်တော်ချုပ်|ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ်]]ပြီးလျှင် ဒုတိယမြောက် အဆင့်မြင့်ဆုံး တရားရုံးများဖြစ်ကြသည်။ အခြေခံဥပဒေအရ ပြည်နယ်တရားလွှတ်​တော် (၇)ခု တိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော် (၇)ခုရှိသည်။<ref>{{cite book | title=၂၀၂၀ပြည့်နှစ် တရားရုံးနှစ်စဉ်အစီရင်ခံစာ | author=ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ်}}</ref> == ဖွဲ့စည်းပုံ == [[မြန်မာနိုင်ငံဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈)|နိုင်ငံတော် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ]] အရ [[ပြည်ထောင်စု တရားလွှတ်တော်ချုပ်|ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ်]] သည် တိုင်းပြည်၏ အမြင့်ဆုံးတရားရုံးဖြစ်သည်။ ပြည်နယ်(သို့မဟုတ်)တိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်များသည် ဒုတိယအမြင့်ဆုံး တရားရုံးများဖြစ်ကြသည်။ ပြည်နယ်(သို့မဟုတ်)တိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်များ၏ လက်အောက်တွင် ခရိုင်တရားရုံးများ၊ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရတိုင်းတရားရုံးများ၊ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသတရားရုံးများ၊ မြို့နယ်တရားရုံးများ၊ အထူးတရားရုံးများ တည်ရှိသည်။ အခြေခံဥပဒေအရ ပြည်ထောင်စုနယ်မြေရှိ တရားရုံးများသည် ထိုနယ်မြေတည်ရှိရာ ပြည်နယ်နှင့် တိုင်းဒေသကြီးများ၏ တရားလွှတ်တော် လက်အောက်တွင် တည်ရှိသည်။ ထို့ကြောင့် အခြေခံဥပဒေပုဒ်မ ၃၀၇(က)အရ [[နေပြည်တော် ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ|နေပြည်တော်]]အတွင်းရှိ တရားရုံးများသည် [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်|မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်]] လက်အောက်တွင် တည်ရှိသည်။ တရားလွှတ်တော်များ လက်အောက်ရှိ အဆင့်ဆင့်သောတရားရုံးများမှာ # ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရတိုင်းတရားရုံး ## [[မြို့နယ်တရားရုံး]] ## အခြားတရားရုံး # ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသတရားရုံး ## မြို့နယ်တရားရုံး ## အခြားတရားရုံး # ခရိုင်တရားရုံး ## မြို့နယ်တရားရုံး ## အခြားတရားရုံး # အခြားတရားရုံး ပြည်နယ်(သို့မဟုတ်)တိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်များတွင် တရားသူးကြီးချုပ်များ အပါအဝင် တရားသူကြီး ၃ဦးမှ ၇ဦးအထိ ပါဝင်​လေ့ရှိကြသည်။ == အခွင့်အာဏာ == ပြည်နယ် (သို့မဟုတ်) တိုင်း​ဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်များတွင် ဥပဒေနှင့်အညီ အောက်ပါတရားစီရင်ပိုင်ခွင့်အာဏာများရှိသည် – :(က) မူလမှုကိုစီရင်ခြင်း၊ :(ခ) အယူခံမှုကိုစီရင်ခြင်း၊ :(ဂ) ပြင်ဆင်မှုကိုစီရင်ခြင်း၊ :(ဃ) ဥပဒေတစ်ရပ်ရပ်အရ သတ်မှတ်ထားသော ကိစ္စရပ်များကိုစီရင်ခြင်း။ == တရားလွှတ်တော် တရားသူကြီးချုပ်များ == ၂၀၂၁ ခုနှစ် မတ်လ၃၁ရက်​နေ့အထိ တရားသူကြီးချုပ်များမှာ ​အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။ {| class="wikitable" style="margin-bottom: 10px;" |'''အမှတ်စဉ်''' |'''အမည်''' |'''တရားလွှတ်တော်''' |- |၁||ဦး[[တူးဂျာ]] ||ကချင် |- |၂||ဦး[[ထွန်းထွန်းဦး (တရားသူကြီး)|ထွန်းထွန်းဦး]]||ကယား |- |၃||​ဒေါ်[[ခင်​ဆွေထွန်း]] ||ကရင် |- |၄|| ဦး[[နေစိုး]] ||ချင်း |- |၅|| ဦး[[ဇော်ထူး]] ||စစ်ကိုင်း |- |၆||ဒေါ်[[ပိုက်ပိုက်အေး]] ||တနင်္သာရီ |- |၇||ဒေါ်[[လွင်လွင်အေးကျော်]] ||ပဲခူး |- |၈||ဦး[[မြင့်သိန်း (တရားသူကြီး)|မြင့်သိန်း]] ||မကွေး |- |၉||ဒေါ်[[ခင်သင်းဝေ]] ||မန္တလေး |- |၁၀||ဦး[[ညီညီစိုး]] ||မွန် |- |၁၁||[[မြအေး (တရားသူကြီး)|ဒေါ် မြအေး]] ||ရခိုင် |- |၁၂||ဒေါ်[[စန္ဒာသွယ်]] ||ရန်ကုန် |- |၁၃||ဦး[[သန်းဦးလွင်]] ||ရှမ်း |- |၁၄||ဦး[[ဝင်းမြင့် (တရားသူကြီး)|ဝင်းမြင့်]]||ဧရာဝတီ |} ==တရားလွှတ်တော်များ == # [[ကချင်ပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်|ကချင်ပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်]] # [[ကယားပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်|ကယားပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်]] # [[ကရင်ပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်|ကရင်ပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်]] # [[ချင်းပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်|ချင်းပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်]] # [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်|စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်]] # [[တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်|တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်]] # [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်|ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်]] # [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်|မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်]] # [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်|မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်]] # [[မွန်ပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်|မွန်ပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်]] # [[ရခိုင်ပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်|ရခိုင်ပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်]] # [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်]] # [[ရှမ်းပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်|ရှမ်းပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်]] # [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်|ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်]] တို့ဖြစ်ကြသည်။ ===[[ကချင်ပြည်နယ်]] တရားလွှတ်တော်=== ကချင်ပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်သည် ကချင်ပြည်နယ် မြစ်ကြီးနားမြို့၊ ဧရာရပ်ကွက် တွင် တည်ရှိသည်။ လွတ်လပ်ရေးမရမီက စက်ရှင်တရားရုံးအဖြစ် တည်ရှိခဲ့ပြီးပထမဦးဆုံး စက်ရှင် တရားသူကြီးအမည်မှာ ဦးလှကျော်ဖြစ်သည်။ ယင်းစက်ရှင်ရုံးအဆောက်အဦကို ပြည်နယ်တရားရုံး အဖြစ် ဆက်လက်အသုံးပြုခဲ့ပြီး ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် ဆောက်လုပ်ရေးအင်ဂျင်နီယာတပ်မှ ယခင် အဆောက်အဦဟောင်းကို အနည်းငယ်ပြုပြင်၍ ပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်အဖြစ် ဆက်လက်အသုံးပြု လျက်ရှိသည်။ ကချင်ပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်တွင် တရားလွှတ်တော် တရားသူကြီးချုပ်နှင့် တရားလွှတ်တော်တရားသူကြီး (၂)ဦး ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည်။ ကချင်ပြည်နယ်တရားလွှတ်တော် တရားသူကြီးချုပ် ဦးတူးဂျာနှင့် တရားလွှတ်တော် ဦးဇော်ဝင်း၊ ဒေါ်ပြုံးပြုံးအေးတို့က ၂၀၁၁ ခုနှစ် မတ်လ ၃၀ ရက်နေ့မှစ၍ တာဝန်ထမ်းဆောင်ကြသည်။ ကချင်ပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်သည် တရားမနှင့်ရာဇဝတ်မှုနှစ်မျိုးလုံး၏ မူလမှုများ ကို ကြားနာခွင့်ရှိပြီး လက်အောက်ခံတရားရုံးများက ချမှတ်သည့် စီရင်ချက် ဒီကရီနှင့် အမိန့်များအပေါ် အယူခံမှုနှင့် ပြင်ဆင်မှုစီရင်ပိုင်ခွင့် အာဏာများရှိသည်။ တရားလွှတ်တော်ရှိအမှုများကို တရားသူကြီးတစ်ဦး သို့မဟုတ် လိုအပ်ပါက တစ်ဦး ထက်ပိုသော တရားသူကြီးများဖြင့် စစ်ဆေးစီရင်နိုင်သည်။ === [[ကယားပြည်နယ်]] တရားလွှတ်တော် === ကယားပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်သည် ကယားပြည်နယ်၏မြို့တော်၊ လွိုင်ကော်မြို့တွင် တည်ရှိသည်။ ကယားပြည်နယ်တရားရုံးအဆောက်အဦကို ၂၀၀၁ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၁၅ ရက်နေ့တွင် စတင် ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပြီး ယင်းအဆောက်အဦ၌ပင် ကယားပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်ကို ၂၀၁၁ ခုနှစ် မတ်လ ၃၀ ရက်နေ့မှစ၍ ဖွင့်လှစ် ရုံးထိုင်လျက်ရှိသည်။ ကယားပြည်နယ်အတွင်းတွင် ကယားပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်၊ ခရိုင်တရားရုံး ၂ ရုံး၊ မြို့နယ်တရားရုံး ၇ ရုံးတို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည်။ လွိုင်ကော်ခရိုင်တရားရုံး လက်အောက်တွင် လွိုင်ကော်၊ ဒီးမော့ဆို၊ ဖရူဆို၊ ရှားတော မြို့နယ်တရားရုံးဖြင့်ဖွဲ့စည်းထားပြီး ဘောလခဲခရိုင်တရားရုံးလက်အောက်တွင် ဘောလခဲ၊ ဖားဆောင်းနှင့် မယ်စဲ့မြို့နယ်တရားရုံးများ ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားရှိသည်။ ကယားပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်တွင် ပြည်နယ်တရားလွှတ်တော် တရားသူကြီးချုပ် ဦးတင်ဝင်းသည် ၂၀၁၁ ခုနှစ် မတ်လ ၃၀ မှ ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂၂ ထိလည်းကောင်း၊ တရားသူကြီးချုပ် ဦးကျော်လင်းမောင်သည် ၂၀၁၂ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၉ မှ ယနေ့ထိလည်းကောင်း၊ တရားလွှတ်တော် တရားသူကြီး ဒေါ်သန်းသန်းအေးသည် ၂၀၁၁ ခုနှစ် မတ်လ ၃၀ မှ ယနေ့ထိ လည်းကောင်း၊ တရားလွှတ်တော်တရားသူကြီး ဦးတင်ဌေးသည် ၂၀၁၂ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၉ မှ ၂၀၁၇ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၁၈ ထိလည်းကောင်း၊ တရားလွှတ်တော်တရားသူကြီး ဒေါ်စဝ်ဥမ္မာကြည်သည် ၂၀၁၇ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၅ မှ ယနေ့ထိ လည်းကောင်း၊ တာဝန်ထမ်းဆောင်လျက်ရှိသည်။ === [[ကရင်ပြည်နယ်]] တရားလွှတ်တော် === ကရင်ပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်ကို ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် ပြည်ထောင်စုသမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေပုဒ်မ ၃၀၅၊ ပြည်ထောင်စုတရားစီရင်ရေးဥပဒေ ပုဒ်မ ၃၄ တို့အရ ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ကရင်ပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်သည် ကရင်ပြည်နယ်၏မြို့တော် ဘားအံမြို့တွင် တည်ရှိသည်။ ကရင်ပြည်နယ်တရားလွှတ်တော် အဆောက်အဦကို ၂၀၁၁ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၆ ရက်နေ့တွင် ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ ကရင်ပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်၊ ဘားအံခရိုင်တရားရုံး နှင့် ဘားအံမြို့နယ်တရားရုံး အဆောက်အဦသစ်ကို ကရင်ပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့ရုံး အဆောက်အဦ၏ အနောက်ဘက်ခြမ်း မြောက်ဘက်ရှိ မြေကွက်လပ်တွင် တည်ဆောက် ထားသည်။ === [[ချင်းပြည်နယ်]] တရားလွှတ်တော် === ချင်းပြည်နယ်တွင် ၁၉၇၄ ခုနှစ်အထိ တရားရုံးအဖြစ်သီးသန့် ဖွင့်လှစ်ထား နိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိခဲ့ပါ။ တရားစီရင်ရေးကိစ္စများကို နယ်ဘက်ဆိုင်ရာအုပ်ချုပ်ရေးရုံးများက ပူးတွဲဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ချင်းပြည်နယ် အနေအထားအရ မြောက်ပိုင်းကို ကလေးမြို့တွင် ရုံးစိုက် ခဲ့သည်။ တောင်ပိုင်းတွင် မင်းတပ်မြို့၌ ခရိုင်တရားမတရားသူကြီးရုံးကို ၁၉၆၁ ခုနှစ် ကုန်ပိုင်း၌ ဖွင့်လှစ်ပြီး တရားရေးဝန်ထမ်းအဆင့်-၂နှင့် အဆင့်တူညီသော ခရိုင်ဝန် ဦးအောင်တိုးက တရားစီရင်ရေးကိုပါ ပူးတွဲ ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ဦးအောင်တိုး ပြောင်းပြီး နောက် ဦးမြက ဝင်ရောက်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ မြောက်ပိုင်း ဖလမ်းခရိုင်တွင်မူ သီးခြား ဖွင့်လှစ်ထားခြင်းမရှိခဲ့ပါ။ ၁၉၇၄ ခုနှစ် ပထမအကြိမ် ပြည်သူ့ကောင်စီ(မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ) ဖွဲ့စည်းသောအခါ ခရိုင်များကို ဖျက်သိမ်းပြီး ပြည်နယ်၊ မြို့နယ်၊ ရပ်ကွက်/ကျေးရွာ တရားရုံး များကို သီးခြားဖွဲ့စည်း၍ ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ ပြည်နယ်အဆင့် ချင်းပြည်နယ်တရားရုံးတွင် ပြည်နယ် အဆင့်တရားသူကြီး (၃)ဦးဖြင့်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ချင်းပြည်နယ်၏ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး ခက်ခဲမှုအခြေအနေအရ ချင်းပြည် နယ်တရားရုံးမင်းတပ်ရုံးခွဲကို မင်းတပ်မြို့၌ ဖွင့်လှစ်ထားပြီး အမှုများကို ချင်းပြည်နယ် တရားရုံး တရားသူကြီးတစ်ဦးဦးက အလှည့်ကျသွားရောက်၍ နယ်မြေခံ ပြည်နယ်ပြည်သူ့ ကောင်စီ ကိုယ်စားလှယ် (ပြည်နယ်အဆင့်)များက အချိန်ပိုင်း ပြည်နယ်တရားသူကြီး အဖွဲ့ဝင်များအဖြစ် ပူးပေါင်း၍ ရုံးထိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၇ ခုနှစ်တွင် ချင်းပြည်နယ်တရားရုံး ''မင်းတပ်ရုံးခွဲ"ကိုဖျက်သိမ်းပြီး ဟားခါးမြို့ပြည်နယ်တရားရုံးတွင်သာ စုစည်းဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ === [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]] တရားလွှတ်တော် === မြန်မာနိုင်ငံလွတ်လပ်ရေးရပြီးနောက်(စနစ်ဟောင်း)အချိန်ကာလတွင် ဗြိတိသျှတို့၏ စနစ်အတိုင်း စစ်ကိုင်းတိုင်းကို စစ်ကိုင်းခရိုင်၊ ရွှေဘိုခရိုင်၊ ကသာခရိုင် အထက်ချင်းတွင်းခရိုင်၊ အောက်ချင်းတွင်းခရိုင်နှင့် နာဂတောင်တန်းခရိုင်ဟူ၍ ခွဲခြားသတ်မှတ်ပြီး ခရိုင်တရားမနှင့် စက်ရှင်တရားသူကြီး၊ ရာဘက်ခရိုင်တရားမနှင့် ရာဘက်စက်ရှင်တရားသူကြီး၊ နယ်ပိုင်တရားမနှင့် ရာဘက်ရာဇဝတ်တရားသူကြီး၊ မြို့နယ်တရားမနှင့် ရာဘက်ရာဇဝတ်တရားသူကြီးများ ခန့်အပ်၍ တရားမမှုများနှင့် ရာဇဝတ်မှုများကို စစ်ဆေးကြားနာခဲ့သည်။ နာဂတောင်တန်းခရိုင်အတွက် ခရိုင်ဝန်အား စက်ရှင်တရားသူကြီးအာဏာပေးအပ်ပြီး လူသတ်မှုကဲ့သို့သော ရာဇဝတ်မှုကြီးများကို ကြားနာစစ်ဆေးစေခဲ့သည်။ ယခင် စစ်ကိုင်းတိုင်းတရားရုံးသည် စစ်ကိုင်းမြို့၊ ပိုးတန်းရပ်ကွက်တွင်တည်ရှိသည်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းအေးချမ်းသာယာရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီလက်ထက် ၂၀၀၄ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၆ ရက်တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးတရားရုံးအား မုံရွာမြို့သို့ ပြောင်းရွှေ့ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ ===[[တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး]] တရားလွှတ်တော် === တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်သည် တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး၏မြို့တော် ထားဝယ်မြို့တွင် တည်ရှိသည်။ တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်အဆောက်အဦကို ၂၀၁၁ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ ၂၃ ရက်နေ့တွင် တိုင်းဒေသကြီးဝန်ကြီးချုပ် ဦးခင်ဇော်က ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့သည်။ တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်နှင့် ထားဝယ်မြို့နယ်တရားရုံး အဆောက်အဦသစ်ကို ထားဝယ်ခရိုင်တရားရုံးနှင့် မြေကွက်ချင်းထိစပ်နေသော (၃) ဧက အကျယ်အဝန်းရှိ မြေကွက်ပေါ်တွင်တည်ဆောက်ထားသည်။ === [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]] တရားလွှတ်တော် === ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်အဆောက်အဦကို ၁၉၁၈ ခုနှစ်တွင် စတင်ဆောက်လုပ်ခဲ့သည်။ ယခင်က ပဲခူးတိုင်းတရားရုံးအဖြစ် အသုံးပြုခဲ့ပြီး၊ ၂၀၁၁ခုနှစ်၊ မတ်လမှစ၍ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်အဖြစ် ဆက်လက်အသုံးပြုခဲ့သည်။ ===[[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]] တရားလွှတ်တော်=== မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်သည် ၁၉၄၈ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၂၅ ရက်နေ့၌ မြို့မြေကွက်စာရင်းတွင် စက်ရှင်ရုံးမြေနေရာအဖြစ် သတ်မှတ်ရရှိခဲ့ပြီး တိုင်းမင်းကြီးရုံးအဖြစ် ဖွင့်လှစ်အသုံးပြုခဲ့သည်။ ၁၉၇၄ ခုနှစ်မှ ၁၉၈၈ ခုနှစ်ထိ မကွေးတိုင်းတရားရုံးအဖြစ်ဖွဲ့စည်း၍ တိုင်းတရားသူကြီးအဖွဲ့မှ ရုံးထိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၁ ခုနှစ် မတ်လ ၃၀ ရက်နေ့အထိ မကွေးတိုင်းတရားရုံး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတရားရုံးအဖြစ် အသုံးပြုခဲ့သည်။ ၂၀၁၁ ခုနှစ် မတ်လ ၃၁ ရက်နေ့မှ ယနေ့အထိ မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်အဖြစ် ဖွင့်လှစ်၍ တိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော် တရားသူကြီးချုပ်နှင့် တရားလွှတ်တော်တရားသူကြီးများ ရုံးထိုင်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ === [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]] တရားလွှတ်တော် === မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်သည် မန္တလေးမြို့၊ ချမ်းအေးသာစံမြို့နယ်တွင် တည်ရှိသည်။ အဆိုပါအဆောက်အဦကို ၁၉၃၉ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၁ ရက်နေ့တွင် ဆောက်လုပ်ခဲ့သည်။ လက်ရှိဖွင့်လှစ်အသုံးပြုလျက်ရှိသော မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော် အဆောက်အဦမှာ မြန်မာနိုင်ငံလွတ်လပ်ရေးရရှိသည့်ကာလမှ ၁၉၆၂ခုနှစ် တော်လှန်ရေးအစိုးရမတိုင်မီကာလအထိ ခရိုင်တရားမနှင့် စက်ရှင်တရားသူကြီးရုံး၊ မန္တလေးတိုင်းတရားရုံးအဖြစ် ဖွင့်လှစ်ခဲ့သော အဆောက်အအုံ ဖြစ်သည်။ === [[မွန်ပြည်နယ်]] တရားလွှတ်တော် === မွန်ပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်အဆောက်အဦကို မော်လမြိုင်မြို့၊ ပန်းဘဲတန်းရပ်တွင် ဖွင့်လှစ်ထားသည်။ မွန်ပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်အဖြစ် အသုံးပြုနေသည့် အဆောက်အဦကို ၁၈၇၃ ခုနှစ်တွင် စတင်ဆောက်လုပ်ခဲ့ကြောင်း ဆောက်လုပ်ရေးကော်ပိုရေးရှင်း၏ မှတ်တမ်းများအရ သိရှိရသည်။ နယ်ချဲ့လက်အောက်ရောက် အောက်မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၁၈၆၄ ခုနှစ်၌ မှတ်တမ်းရုံး Recorder’s Court အဖြစ် မော်လမြိုင်မြို့၌ စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် မှတ်တမ်းရုံးသည် မော်လမြိုင်မြို့ တရားသူကြီးရုံးဖြစ်လာသည်။ ၁၉၂၂ ခုနှစ် မတိုင်မီအချိန်မှစပြီး မော်လမြိုင်မြို့ တရားသူကြီးရုံးအဖြစ်မှ အောက်မြန်မာနိုင်ငံ၊ ရန်ကုန်မြို့ တရားရုံးချုပ် လက်အောက်ခံ အယူခံမှုများကို ကြားနာစီရင်ပိုင်ခွင့်ရှိသော တနင်္သာရီတိုင်း၏ တိုင်းနှင့် စက်ရှင်တရားသူကြီးရုံး ဖြစ်ပေါ်လာသည်။ မြန်မာနိုင်ငံလွတ်လပ်ရေး ရရှိပြီးနောက် ၁၉၇၂ ခုနှစ်မတိုင်မီအထိ ကျိုက္ခမီ၊ သံလွင်ခရိုင် ခရိုင်တရားမနှင့် စက်ရှင်တရားသူကြီးရုံးအဖြစ်လည်းကောင်း၊ မော်လမြိုင်၊ ကော်သူးလေခရိုင်- ခရိုင်တရားမနှင့် စက်ရှင်တရားသူကြီးရုံးအဖြစ်လည်းကောင်း တည်ရှိခဲ့ပြီး အထူးတရားသူကြီး အဖြစ် စစ်ဆေးစီရင်ပိုင်ခွင့်ရှိသည့် ရာဇဝတ်မှုများနှင့် ငွေကျပ် ၅၀၀၀/-အထက် တန်ဘိုးရှိသည့် တရားမမှုများကို ကြားနာစစ်ဆေးရသော ရုံးဖြစ်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လမှစ၍ ၁၉၇၃ ခုနှစ် ကုန်အထိ တိုင်းပြည်သူ့တရားရုံး ဖြစ်ခဲ့သည်။ ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံ အခြေခံဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်းပြီးသည့် ၁၉၇၄ ခုနှစ်၊ မတ်လ (၂)ရက်နေ့မှစ၍ မြို့နယ်ပေါင်း (၁၀)မြို့နယ်ကို စုစည်းထားသည့် မွန်ပြည်နယ် တရားရုံးအဖြစ် ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။ ===[[ရခိုင်ပြည်နယ်]] တရားလွှတ်တော်=== ရခိုင်ပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်သည် ရခိုင်ပြည်နယ်၊ စစ်တွေမြို့တွင် တည်ရှိသည်။ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံအရ ဖွဲ့စည်းထားသည့် တရားရုံးများတွင် ဒုတိယအမြင့်ဆုံးတရားရုံးဖြစ်ပြီး တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်အဆင့်တွင် အမြင့်ဆုံးတရားရုံး ဖြစ်သည်။ ကိုလိုနီခေတ်နှင့် လွတ်လပ်ရေးပြီး ၁၉၇၄ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေမတိုင်မီ အချိန်ထိ စစ်တွေမြို့တွင် ခရိုင်တရားမနှင့် စက်ရှင်တရားသူကြီး (District and Sessions Judge)ကလည်းကောင်း၊ ခရိုင်မြို့များဖြစ်ကြသည့် ကျောက်ဖြူနှင့် သံတွဲမြို့များ၌ ရာဇဝတ် ခရိုင်တရားမနှင့် စက်ရှင်တရားသူကြီး (Additional District and Sessions Judge)များက လည်းကောင်း၊ မြို့နယ်များတွင် မြို့နယ်တရားမတရားသူကြီး (Township Judge)၊ မြို့နယ် ရာဇဝတ်တရားသူကြီး (Township Magistrate)များက တရားစီရင်ရေးလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြသည်။ ၁၉၇၄ ခုနှစ်၊ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ပြည်နယ်တရားရုံးကို စစ်တွေမြို့တွင် လည်းကောင်း၊ ပြည်နယ်အတွင်းရှိ မြို့နယ်(၁၇)ခုတွင် မြို့နယ်တရားရုံးများကိုလည်းကောင်း တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ရခိုင်ပြည်နယ်တရားရုံးတွင် ပြည်နယ်ပြည်သူ့တရားသူကြီးအဖွဲ့ကို လည်းကောင်း၊ မြို့နယ်တရားရုံးများတွင် မြို့နယ်ပြည်သူ့တရားသူကြီးအဖွဲ့ကိုလည်းကောင်း ဖွဲ့စည်း၍ တရားစီရင်ရေးလုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ်၊ နောက်ပိုင်း တပ်မတော်အစိုးရလက်ထက်တွင် ပြည်နယ်အဆင့် ရခိုင်ပြည်နယ်တရားရုံးကိုလည်းကောင်း၊ ခရိုင်အဆင့်တွင် ခရိုင်တရားရုံး(၄)ရုံးကို လည်း ကောင်း၊ မြို့နယ်အဆင့်တွင် မြို့နယ်တရားရုံး(၁၇)ရုံးကိုလည်းကောင်း ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ပြည်နယ်တရားရုံးတွင် ပြည်နယ်တရားသူကြီး၊ တွဲဖက်ပြည်နယ်တရားသူကြီး၊ ခရိုင်တရားရုံး များတွင် ခရိုင်တရားသူကြီး၊ ဒုတိယခရိုင်တရားသူကြီး၊ မြို့နယ်တရားရုံးများတွင် မြို့နယ် တရားသူကြီး၊ တွဲဖက်မြို့နယ်တရားသူကြီး၊ ဒုတိယမြို့နယ်တရားသူကြီးအဖြစ် ရာထူးအဆင့် အလိုက် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးပြီး တရားစီရင်ရေးလုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ===[[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] တရားလွှတ်တော်=== ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်သည် ရန်ကုန်မြို့၊ ကျောက်တံတားမြို့နယ်တွင် တည်ရှိသည်။ ဤအဆောက်အအုံကို ၁၉၀၅ ခုနှစ်တွင် စတင်တည်ဆောက်ခဲ့ရာ ၁၉၁၁ ခုနှစ်တွင် ဆောက်လုပ်ပြီးစီးပြီး စုစုပေါင်းကုန်ကျငွေရူပီး နှစ်ဆယ့်လေးသိန်းခွဲ ဖြစ်သည်။ ရန်ကုန်မြို့တော်ရှိ အမွေအနှစ်အဆောက်အအုံဖြစ်သည့် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်တွင် အထိမ်းအမှတ် အပြာရောင်ကမ္ဗည်းပြား (Blue Plaque) တပ်ဆင်ခြင်းအခမ်းအနားကို ၂၀၁၇ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၂၄ က်နေ့တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်၏ ပင်မအဆောက်အအုံမှာ စတုဂံပုံသဏ္ဌာန်ဖြစ်ပြီး အဆောင်ကြီး (၄)ဆောင်ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားကာ အလယ်ဗဟိုတွင် မြက်ခင်းပါရှိသည့် ပန်းခြံတစ်ခုရှိသည်။ အဆောက်အအုံအမြင့်မှာ ၇၀ ပေရှိပြီး သုံးထပ်အဆောက်အအုံ ဖြစ်သည်။ မဟာဗန္ဓုလပန်းခြံလမ်းဘက်ရှိ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော် အဆောက်အအုံ အတွင်းသို့ဝင်သည် ပင်မဝင်ပေါက် (Main Entrance) ၏ အပေါ်တည့်တည့်တွင် ၁၃၃ ပေ၊ ၆ လက်မ အမြင့်ရှိသော နာရီစင်ကို ဆောက်လုပ် ထားရှိသည်။ ဤအဆောက်အအုံကို လွတ်လပ်ရေးမရခင်ကိုလိုနီခေတ်တွင် တရားလွှတ်တော် (High Court) အဖြစ်လည်းကောင်း၊ လွတ်လပ်ရေးရပြီးနောက်တွင် တရားလွှတ်တော်ချုပ် (Supreme Court) နှင့် တရားလွှတ်တော် (High Court) အဖြစ်လည်းကောင်း၊ တော်လှန်ရေးကောင်စီခေတ်တွင် တရားရုံးချုပ် (Chief Court)အဖြစ်လည်းကောင်း၊ မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီခေတ်တွင် ဗဟိုတရားရုံး( Central Court) အဖြစ်လည်းကောင်း၊ မျက်မှောက်ခေတ်ကာလတွင် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော် (Yangon Region High Court) အဖြစ်လည်းကောင်း ခေတ်အဆက်ဆက် အသုံးပြုလျက်ရှိသည်။ ===[[ရှမ်းပြည်နယ်]] တရားလွှတ်တော်=== ရှမ်းပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်သည် ရှမ်းပြည်နယ်၊ တောင်ကြီးမြို့၊ သစ်တောရပ်ကွက်တွင် တည်ရှိသည်။ ရှမ်းပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်ရုံး အဆောက်အဦသည် နှစ်ထပ်တိုက်၊ ပျဉ်ခင်း၊ သွပ်မိုးအဆောက်အဦ ( အလျား ၁၀၀ ပေ _ အနံ ၄၈ ပေ ) ဖြစ်ပြီး ၁၉၆၁ ခုနှစ်တွင် စတင်ဆောက်လုပ်ခဲ့သည်။ ရှမ်းပြည်နယ်တရားရုံး (တောင်ပိုင်း)အဖြစ် အသုံးပြုခဲ့ရာမှ ၂၀၁၈ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေပြဋ္ဌာန်းပြီးနောက်မှ ရှမ်းပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်အဖြစ် အသုံးပြုနိုင်ရန် အတွက် အမှတ်(၉၅၆) စစ်မြေပြင်အင်ဂျင်နီယာတပ်ခွဲမှ အကြီးစားပြုပြင်မွမ်းမံမှုများ ပြုလုပ်ပေးခဲ့သည်။ ===[[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]] တရားလွှတ်တော်=== ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်သည် ပုသိမ်မြို့တွင် တည်ရှိပြီး မြေအမျိုးအစားမှာ မြူနီစီပါယ်မြေဖြစ်၍ ဧရာဝတီတိုင်းမင်းကြီးရုံး နှင့် စက်ရှင်မင်းကြီးရုံး အမည်ပေါက်ပြီး မြေဧရိယာအကျယ်အဝန်းမှာ (၃.၅၄၀) ဧက ရှိသည်။ ဧရာဝတီတိုင်း‌ဒေသကြီးတရားလွှတ်တော် အဆောက်အအုံမှာ (၂) ထပ် အဆောက်အအုံ ဖြစ်ပြီး အလျား ၂၀၀ ပေ၊ အနံ ၉၅ ပေ၊ အမြင့် ၄၀ ပေ ရှိသည်။ ဤအဆောက်အအုံမှာ ယခင် အင်္ဂလိပ်ခေတ်က တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ မြန်မာဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီခေတ်တွင် ဧရာဝတီတိုင်းပြည်သူ့ကောင်စီအလုပ်အမှုဆောင်အဖွဲ့ နှင့် ဧရာဝတီတိုင်းပြည်သူ့ကောင်စီတရားသူကြီးအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌတို့ ရုံးထိုင်ခဲ့ကြသည်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းတွင် အဆောက်အအုံအပေါ်ထပ်၌ ဧရာဝတီတိုင်းတရားရုံးအဖြစ် လည်းကောင်း၊ အဆောက်အအုံအောက်ထပ်တွင် ပုသိမ်ခရိုင်တရားရုံးအဖြစ်လည်းကောင်း ရုံးဖွင့်လှစ် အသုံးပြုခဲ့သည်။ ၂၀၁၁ ခုနှစ်၊ မတ်လ မှစတင်၍ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်အဖြစ် အသုံးပြုလျက်ရှိသည်။ == ကိုးကား == {{reflist}} == ပြင်ပလင့်ခ်များ== * http://kachin.hc.gov.mm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210122190050/https://kachin.hc.gov.mm/ |date=22 January 2021 }} * http://kayah.hc.gov.mm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210116080253/https://kayah.hc.gov.mm/ |date=16 January 2021 }} * http://kayin.hc.gov.mm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210122051611/https://kayin.hc.gov.mm/ |date=22 January 2021 }} * http://chin.hc.gov.mm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210122164527/https://chin.hc.gov.mm/ |date=22 January 2021 }} * http://sagaing.hc.gov.mm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210122211845/https://sagaing.hc.gov.mm/ |date=22 January 2021 }} * http://tanintharyi.hc.gov.mm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210120171042/https://tanintharyi.hc.gov.mm/ |date=20 January 2021 }} * http://bago.hc.gov.mm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210117030459/https://bago.hc.gov.mm/ |date=17 January 2021 }} * http://magway.hc.gov.mm * http://mandalay.hc.gov.mm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210122095019/https://mandalay.hc.gov.mm/ |date=22 January 2021 }} * http://Mon.hc.gov.mm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210124191849/https://mon.hc.gov.mm/ |date=24 January 2021 }} * http://rakhine.hc.gov.mm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210118193651/https://rakhine.hc.gov.mm/ |date=18 January 2021 }} * http://yangon.hc.gov.mm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210120002106/https://yangon.hc.gov.mm/ |date=20 January 2021 }} * http://shan.hc.gov.mm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210124122256/https://shan.hc.gov.mm/ |date=24 January 2021 }} * http://ayeyarwady.hc.gov.mm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210115141835/https://ayeyarwady.hc.gov.mm/ |date=15 January 2021 }} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ တရားစီရင်ရေး]] [[Category:တရားလွှတ်တော် တရားသူကြီးချုပ်များ]] {{မြန်မာနိုင်ငံ၏ တရားစီရင်ရေး}} k00cv9ueivk9fxqluvvdru5kuee98w3 အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin 3 223880 880926 880727 2025-07-08T13:31:41Z Zawzawaungthwin 100038 /* မြေပုံအညွှန်းထည့်ခြင်း */ အကြောင်းပြန်ခြင်း 880926 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Zawzawaungthwin ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, like 'Interwikis' and updating images from Commons, etc. So don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၀၆၊ ၃ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC) == ဧပြီ ၂၀၂၂ == [[File:Information.svg|25px|alt=Information icon]] မင်္ဂလာပါ၊ ကျွန်ုပ်ကတော့ [[User:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ဖြစ်ပါတယ်။ မကြာသေးမီက သင်ဟာ [[:ဖုန်ကြားရှင်]]&nbsp;မှ&nbsp; အကြောင်းအရာများကို လုံလောက်စွာ ရှင်းပြခြင်း မရှိဘဲ ဖယ်ရှားလိုက်တယ်ဆိုတာကို သတိပြုမိလိုက်ပါတယ်။ နောင်အခါ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ သင်ပြုလုပ်တဲ့ ပြင်ဆင်မှုများမှာ လုံလောက်တဲ့ [[H:ES|တည်းဖြတ်ခြင်း အတိုချုပ်]]ကို ဖော်ပြပေးနိုင်ရင် အခြားသူတွေအတွက် အကူအညီဖြစ်မှာပါ။ ဒါဟာ မှားယွင်းပြုလုပ်မှုတစ်ခု ဖြစ်တယ်ဆိုရင် မစိုးရိမ်ပါနဲ့။ ဖယ်ရှားလိုက်တဲ့ အကြောင်းအရာများကို ပြန်လည်ထိန်းသိမ်းပြီးပါပြီ။ စမ်းသပ်မှုတွေ ပြုလုပ်ချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:Sandbox|sandbox]] ကို အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ ကျွန်ုပ် အမှားပြုလုပ်မိတယ်လို့ သင်ယူဆခဲ့ရင်၊ ဒါမှမဟုတ် မေးမြန်းစရာရှိတယ်ဆိုရင် [[User_talk:Ninjastrikers|ကျွန်ုပ်ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာ]]မှာ စာတိုချန်ခဲ့နိုင်ပါတယ်။ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။<!-- Template:uw-delete1 --> [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၂:၅၂၊ ၂၀ ဧပြီ ၂၀၂၂ (UTC) :ကျနော့်ကို တည်းဖြတ်ခွင့်ပိတ်ပင်ထားတာတွေ့လို့ ဘယ်လိုပြန်လည်ဆောင်ရွက်ရမလဲ သိချင်ပါတယ်။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၀၁:၂၃၊ ၄ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃ (UTC) ::@[[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] Do you use any VPN while editing Wikipedia? [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၄:၂၇၊ ၁၁ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃ (UTC) :::ကိုနင်ဂျာရေ “[[သန်းသန်းဆွေ]]” ကိစ္စ ဆွေးနွေးကြရအောင်။သူက ဗဟိုဘဏ်ဥက္ကဋ္ဌ ပါ။သူ့ကို အမျိုးသမီးဝန်ကြီး ကဏ္ဍထဲ ထည့်သွင်းသင့်တယ်လို့မြင်တယ်။နိုင်ငံဝန်ထမ်းက ကျယ်ပြန့်ပါတယ်။ပြဌာန်းထားတဲ့ ဗဟိုဘဏ်ဥပဒေအရ ဆို သူက ပြည်ထောင်စုအဆင့်ပါ။ဝန်ကြီး လို့ မသုံးစေချင်ရင် ပြည်ထောင်စုအဆင့်ပုဂ္ဂိုလ် များ ဆိုတာက ပိုသင့်တော် မလား။နိုင်ငံ ဝန်ထမ်းက မဖြစ်သင့်ဘူးလို့ မြင်လို့ပါ။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၆:၄၉၊ ၅ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၃ (UTC) ::::ဗဟိုဘဏ်ဥက္ကဋ္ဌက [[ပြည်ထောင်စုအင်္ဂါစဉ်]]မှာ ၂၀ ဦးမြောက်မှာတော့ရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် သူ့နေရာကို ဝန်ကြီးဆိုတဲ့ အသုံးအနှုန်းခေါ်ဝေါ်သုံးစွဲတာမျိုး မတွေ့မိတဲ့အတွက် ဝန်ကြီး ကဏ္ဍကနေ ဖယ်လိုက်တာပါ။ ဘယ်ကဏ္ဍနဲ့ သင့်လျော်မလဲ ကြည့်တော့ အင်္ဂလိပ်ဆောင်းပါးမှာ ထည့်ထားတဲ့ civil servants ကိုပဲ နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းအနေနဲ့ ထည့်လိုက်တာပါ။ သီးခြားကဏ္ဍအနေနဲ့ "မြန်မာနိုင်ငံ ဗဟိုဘဏ်၏ ဥက္ကဋ္ဌများ" ဆိုပြီး လုပ်မယ်ဆိုရင်လည်း ရပါတယ်။ "မြန်မာနိုင်ငံ ဗဟိုဘဏ်၏ ဥက္ကဋ္ဌများ" ဆောင်းပါးရယ်၊ တခြားသော ဥက္ကဋ္ဌအကြောင်း ဆောင်းပါးတွေ ဖန်တီးပြီး ထည့်ထားသင့်တဲ့ ကဏ္ဍပါ။ ဒါကလည်း [[:en:Category:Governors_of_the_Central_Bank_of_Malaysia]] ကို နမူနာကြည့်ပြီး ပြောတာပါ။ ဝန်ကြီးလို့ ဘယ်နေရာမှာမှ ရည်ညွှန်းထားတာ (ကျွန်တော့အနေနဲ့) မတွေ့မိတဲ့အတွက် ဝန်ကြီးကဏ္ဍထဲမှာတော့ မထည့်သင့်ဘူးလားလို့ပါဗျ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၃:၀၉၊ ၆ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၃ (UTC) :::::ဟုတ်ကဲ့။ဝန်ကြီးကဏ္ဍ ကနေ ဖယ်ရှားလိုက်တာ သဘောတူလက်ခံပါတယ်။ဖြစ်လည်းဖြစ်သင့်ပါတယ်။ ဗဟိုဘဏ် အပါအဝင် ရုံးနဲ့ကောင်စီ၊ကော်မရှင် ၉ ခုကို   “ပြည်ထောင်စုအဆင့် ရုံး၊ အဖွဲ့အစည်းများ” များလို့ ရည်ညွှန်းသတ်မှတ်ဖော်ပြထားတာရှိတော့ ပြည်ထောင်စုအဆင့် အဖွဲ့အစည်း ပုဂ္ဂိုလ်များ ဆိုရင်ရော။သင့်တော်မလား။နိုင်ငံဝန်ထမ်း နဲ့ စာရင်။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၃၅၊ ၆ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၃ (UTC) ::::::Agree and please proceed. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၅:၂၅၊ ၆ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၃ (UTC) :::::::အောင်ကို နှင့် ပတ်သတ်ပြီး သံတူကြောင်းကွဲ စာမျက်နှာ ဖန်တီးမှု အဆင်မပြေ၍ ပြုလုပ်နိုင်သည့် နည်းလမ်းမျှဝေပေးစေလိုပါတယ်. ခင်ဗျာ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၁၈၊ ၁၈ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄ (UTC) ::::::::အဆင်ပြေသလို လုပ်ကြည့်ထားပါတယ်။အမှားအယွင်းလုပ်ဆောင်မိတယ်ဆိုရင် ပြင်ဆင် ပေးပါခင်ဗျာ @[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၂၉၊ ၁၈ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄ (UTC) :::::::::အဆင်ပြေပါတယ်ဗျ။ စကားမစပ် [[ဝီကီပီးဒီးယား:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်_(အဆိုပြုချက်များ)#Portal_နှင့်_Draft_အမည်ညွှန်း_ထည့်သွင်းရန်|ဒီနေရာက Portal နဲ့ Draft အမည်ညွှန်းအတွက်]] အဆိုပြုထားတာကို ဝင်ရောက်ဆွေးနွေးပေးပါဦးဗျ။ ကျေးဇူးပါ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၃:၄၅၊ ၂၃ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄ (UTC) ::::::::::ကိုနင်ဂျာရေ ကျနော်  [[ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဆင့်ခေါ်ရေး ဗဟိုအဖွဲ့]] စာမျက်နှာ မှာ ဇယားဆွဲတာ လိုအပ်ချက်ရှိနေလို့ အဆင်ပြေရင် ကျေးဇူးပြု၍ ပြင်ဆင်ပေးစေလိုပါတယ် ခင်ဗျာ။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၀၄:၄၁၊ ၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၄ (UTC) :::::::::::နည်းနည်းပြင်လိုက်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၄:၁၆၊ ၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၄ (UTC) ::::::::::::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ကိုနင်ဂျာ ခင်ဗျာ...[[မြန်မာ့ အစားအစာ]]  ဆောင်းပါး ရဲ့ အမျိုးအမည်များ အက္ခရာစဉ် က သွင်ပြင်ပိုင်းမှာ မညီမညာဖြစ်နေပုံပဲ။အဆင်ပြေရင် ညှိပေးစေချင်ပါတယ် ခင်ဗျာ။နောက်ပြီး ဆောင်းပါးအပေါ် ကျနော့်ရဲ့ နောက်ပြန်ပြင်မှုမှာ လိုအပ်ချက်ရှိခဲ့ရင်လည်း ပြင်ဆင်ပေးပါအုံးခင်ဗျာ။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၀၁:၃၂၊ ၁၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၄ (UTC) :::::::::::::အင်္ဂလိပ်ဝီကီဖက်က [[:en:Burmese cuisine]] ကို ပြန်ပြီး ရေးနိုင်ရင်တော့ ပိုကောင်းမယ်။ ခုတော့ columns-list ပုံစံပဲ ပြင်ပေးလိုက်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၄:၃၀၊ ၂၂ ဇူလိုင် ၂၀၂၄ (UTC) ::::::::::::::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] Thanks..I will try. [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၅:၁၉၊ ၂၂ ဇူလိုင် ၂၀၂၄ (UTC) == Autopatrolled granted == [[File:Wikipedia Autopatrolled.svg|right|80px]] Hi Zawzawaungthwin, I just wanted to let you know that I have added the [[WP:AUTOPAT|autopatrolled user right]] to your account. This means that pages you create will automatically be marked as 'reviewed'. Autopatrolled is assigned to prolific creators of articles, where those articles do not require further review, and may have been [[WP:RFP|requested]] on your behalf by someone else. It doesn't affect how you edit; it is used only to manage the workload of new page patrollers. Since the articles you create will no longer be systematically reviewed by other editors, it is important that you maintain the high standard you have achieved so far in all your future creations. Please also try to remember to add relevant [[Wikipedia:Stub|stub tags]], [[Wikipedia:Categorization|categories]], and [[:en:Wikipedia:Orphan|incoming links]] to them. Feel free to leave me a message if you have any questions. Happy editing! [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၄:၂၇၊ ၁၁ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃ (UTC) :ကိုနင်ဂျာရေ...ဝီကီရဲ့ အကြောင်းအရာတစ်ခုမှာ အတိုချုပ်ဖော်ပြလို့ရတဲ့ ဥပမာသူက ဘယ်သူဘယ်ဝါဆိုတာကို ဘယ်လို ထည့်သွင်းရတာလဲဗျာ။ကျနော် မသိလို့ လမ်းညွှန့်ပေးပါအုံး။ဥပမာ ဦးထွန်းထွန်းဦး ဆို သူက ပြည်ထောင်စုတရားသူကြီးချုပ် အဲ့လိုမျိုးပါ။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၁၂၊ ၅ မေ ၂၀၂၄ (UTC) ::[[En:Wikipedia:Short description|short description]] လိုမျိုးကို ပြောတာထင်တယ်။ <nowiki>{{short description}}</nowiki> သုံးပြီး ရေးတာကတော့ enwiki တစ်ခုတည်းမှာပဲ ရသေးတာလို့ ကျနော်သိထားတယ်။ ပုံမှန်အနေနဲ့ မိုဘိုင်းလ်မှာ မြင်ရတဲ့ အတိုချုပ်ကိုတော့ wikidata ရဲ့ description အောက်က သက်ဆိုင်ရာ ဘာသာစကားနေရာမှာ ထည့်ထားလို့ရပါတယ်။ ဥပမာ [[အောင်ဆန်း]]ရဲ့ [https://my.m.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%86%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%B8 မိုဘိုင်းဗားရှင်း]မှာ မြင်ရတဲ့ "မြန်မာနိုင်ငံလွတ်လပ်ရေးခေါင်းဆောင်" ဆိုတာကို သူ့ရဲ့ [[D:Q194161|ဝီကီဒေတာ]]က Description > Burmese မှာ ရေးထားပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၄:၂၂၊ ၅ မေ ၂၀၂၄ (UTC) :::ဟုတ်ကဲ့ အောင်ဆန်း “ မြန်မာနိုင်ငံလွတ်လပ်ရေးခေါင်းဆောင်” အဲ့လိုမျိုးပါခင်ဗျ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၂၉၊ ၅ မေ ၂၀၂၄ (UTC) :ကိုနင်ဂျာ ရေ အဆင်ပြေရင်  မြန်မာ–ချက်သမ္မတနိုင်ငံ ဆက်ဆံရေး ကို လိုအပ်တာတွေ တည်းဖြတ်ပြင်ဆင်ပေးပါအုံး။နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးအကြောင်း ရေးသားနေတာတွေ့လို့ တတ်သလောက်မှတ်သလောက်လေး ကူညီပေးထားပါတယ်ခင်ဗျာ။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၄၉၊ ၁၆ မေ ၂၀၂၄ (UTC) ::ကူညီဖြည့်စွက်ရေးသားပေးတာ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၉:၁၀၊ ၁၇ မေ ၂၀၂၄ (UTC) :::ချက်-မြန်မာ Map မှာ နည်းနည်းလိုအပ်ချက်ရှိနေသေးတယ် ထင်တယ်။ကူညီပေးပါအုံး။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၁၀၊ ၁၇ မေ ၂၀၂၄ (UTC) ::::မြေပုံက ဆွဲထားပြီးသား မရှိလို့ မပေါ်တာပါ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၃:၂၁၊ ၁၈ မေ ၂၀၂၄ (UTC) :::::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌရုံးဝန်ကြီးဌာန က ဝန်ကြီးအပြောင်းအလဲတွေကို ပြင်ဆင်တည်းဖြတ်ထားထာမှာ လိုအပ်ချက်တွေရှိလို့ ပြင်ဆင်ပေးပါအုံးဗျာ.. [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၀၀၊ ၂၈ မေ ၂၀၂၄ (UTC) ::::::Done and thanks for updating. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၃:၄၁၊ ၂၉ မေ ၂၀၂၄ (UTC) :::::::မေလ ၂၄ရက်နေ့က ဘဏ်ပုံတစ်ပုံကို ကိုယ်ပိုင်ဖန်တီးမှုမဟုတ် ဖေ့ဘုတ်က ဖြစ်ဖွယ်ရှိတယ်ဆိုပြီး မှတ်ချက်ပေးထားတာတွေ့ရပါတယ်။ဒီပုံက ကျနော် ဖုန်းနဲ့ လျှပ်တပြတ် ရိုက်ထားတဲ့ပုံ ဖြစ်ပါတယ်။စံနှုန်းအရ ပယ်ဖျက်ပြီး ဖြစ်တဲ့အတွက် ဘာမှမပြောလိုပေမယ့် နောက်ပိုင်းတွေကျရင် ကိုယ်ပိုင်ဖန်တီးမှုတွေကို စိစစ်ပြီးမှ ပယ်ဖျက်စေချင်ပါတယ်ခင်ဗျာ။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၀၂:၂၄၊ ၁ ဇွန် ၂၀၂၄ (UTC) ::::::::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] စိစစ်ပေးဖို့ပဲ အကြံပြုတာပါခင်ဗျာ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၀၃:၂၂၊ ၁ ဇွန် ၂၀၂၄ (UTC) :::::::::ဟုတ်ကဲ့။ အကြံပြုတာကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ များသောအားဖြင့် ကိုယ်တိုင်ရိုက်ကူးထားတဲ့ ပုံအများစုရဲ့ metadata မှာ ရိုက်ကူးမှု အချက်အလက်တွေ (ကင်မရာအမျိုးအစား၊ ရိုက်ကူးရက်စွဲ၊ အချိန်) စတာတွေ ပါဝင်လေ့ရှိပါတယ်။ metadata ကို အတုလုပ်လို့ရတယ်ဆိုပေမယ့် အဲလိုမျိုး အချက်အလက်စုံလင်တာရယ်၊ ပုံအချိုးအစား မြင့်မားမှု၊ ဖိုင်အရွယ်အစား ကြီးမှုစတာတွေအပေါ်မူတည်ပြီး ကိုယ်တိုင်ရိုက်တဲ့ ဓာတ်ပုံဟုတ်မဟုတ် ယေဘုယျ ဆုံးဖြတ်လေ့ရှိပါတယ်။ အစ်ကို့တင်လိုက်တဲ့ပုံရဲ့ metadata မှာ ကင်မရာအချက်အလက်တွေ မပါဝင်ဘဲ FBMD နဲ့ စတဲ့ စာသားပဲပါနေတာရယ် ဖိုင်အရွယ်အစားငယ်တာကြောင့်ရယ်မို့ ကိုယ်ပိုင်ဖန်တီးမှု မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ ယူဆလိုက်တာပါ။ (FB ရဲ့ ကင်မရာနဲ့ ရိုက်တာ၊ ဒါမှမဟုတ် FB ကနေ ဒေါင်းလုပ် လုပ်ထားတဲ့ပုံတွေမှာ ကင်မရာအချက်လက်မပါဘဲ FBMD ကုဒ်တွေသာ ပါဝင်လေ့ရှိပါတယ်)။ Commons မှာလည်း အဲဒီလို FBMD ပုံမျိုးတွေဟာ ဖျက်ချခံရလေ့ရှိပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၃:၁၀၊ ၉ ဇွန် ၂၀၂၄ (UTC) ::::::::::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] Thank you for this explanation, I will definitely keep it in mind [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၀၉:၅၈၊ ၉ ဇွန် ၂၀၂၄ (UTC) == Discussion of current problem with VPN. == @[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] Due to the current situation in our country, We are facing very complicated problems with VPN. I'm fine with using VPN. If I don't use it, there is a problem of not being able to new post also new editorials .Please suggest me the best. How should I do it? [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၄၁၊ ၁၀ ဇွန် ၂၀၂၄ (UTC) :Please wait, I will create the information pages about how to. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၈:၂၉၊ ၁၁ ဇွန် ၂၀၂၄ (UTC) ::Please see [[ဝီကီပီးဒီးယား:အိုင်ပီ ပိတ်ပင်မှုမှ ကင်းလွတ်ထားသူများ]]. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၈:၄၅၊ ၁၁ ဇွန် ၂၀၂၄ (UTC) :::IPBE သက်တမ်းမကုန်ခင် နိုဝင်ဘာလကုန်လောက်ကျ တစ်ခေါက်ပြောပေးပါ။ အဲကျရင် IPBE သက်တမ်းထပ်တိုးပေးပါမယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၄:၃၈၊ ၇ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) == မျောက်ကျောက်ရောဂါ စာမျက်နှာအသစ် == @[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ကျနော်ဖန်တီးလိုက်တဲ့ မျောက်ကျောက်စာမျက်နှာမှာ မြေပုံညွှန်းကို မြန်မာမှု ပြုလိုက်မိတာရှိပါတယ်။မှားတာရှိသွားရင် ပြင်ဆင်ပေးပါခင်ဗျာ။စာမျက်နှာရဲ့ လိုအပ်ချက်များကို လည်း ထောက်ပြပေးစေလိုပါတယ်ခင်ဗျာ။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၁၁၊ ၂၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၄ (UTC) == Join the Myanmar Wikimedia Community User Group (MWCUG)! == We are a community of passionate volunteers working to promote free knowledge in Myanmar through Wikimedia projects like Wikipedia, Wiktionary, and more. Our goal is to support minority language projects and increase Burmese-language contributions. Whether you're an experienced editor or just starting out, we'd love for you to join us and make an impact! Visit us here: [[metawiki:Myanmar_Wikimedia_Community_User_Group|Myanmar Wikimedia Community User Group]]. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၃:၀၃၊ ၈ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၄ (UTC) == မြေပုံအညွှန်းထည့်ခြင်း == @[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ကိုနင်ဂျာ ခင်ဗျာ.. ကျနော် မြေပုံအညွှန်းမထည့်တတ်လို့ပါ။ဥပမာဗျာ မြို့တစ်ခု၊ကျေးရွာတစ်ခု အဲ့နေရာကို ဖော်ပြချင်ရင် ဘယ်လိုပြရသလဲ..လမ်းညွန်ပေးစေလိုပါတယ်... [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၄၀၊ ၂ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၄ (UTC) :[[:တမ်းပလိတ်:Coord]] ကို သုံးပါတယ်။ Lat:Long သိဖို့တော့လိုပါတယ်။ Infobox မှာ ထည့်သုံးမယ်ဆိုရင် <code> |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ </code> နဲ့ <code> |coordinates = '''&#123;{coord|'''''latitude'''''|'''''longitude'''''|'''''coordinate parameters'''''|'''''template parameters'''''}&#125;''' </code> လိုပါတယ်။ ဥပမာ <code> &#123;{coord|19|45|N|96|6|E|type:city_region:MM-18|display=it}} </code> infobox မှာ မဟုတ်ဘဲ [[:တမ်းပလိတ်:Coord]] ချည်းသပ်သပ်လည်း သုံးလို့ရပါတယ်။ အသေးစိတ်ကို [[:တမ်းပလိတ်:Coord]] ရဲ့ documentation မှာ ကြည့်နိုင်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၈:၅၃၊ ၄ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၄ (UTC) VPN သုံးပြီး ပြင်ဆင်မှုတွေလုပ်နေတာကြာပြီ ခုတစ်လောလက်တော့ နဲ့ဆို VPN ဖွင့်ပြင်လည်းမရ ပိတ်ပြင်လည်းမရ ဖြစ်နေပါတယ်။တည်းဖြတ်မှုမလုပ်ရတာ ရက်အတော်ကြာပြီ။ဖုန်းနဲ့ဆိုရပြီး ဖုန်းနဲ့ပြင်ဆင်ရတာ လက်တော့လောက်မလွယ်တော့ ဘယ်လိုလုပ်ရမလဲ ကိုနင်ဂျာ Please @[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၃၅၊ ၁ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄ (UTC) :ဗီပီအန်သုံးပြီး ပြင်နိုင်ဖို့ [[ဝီကီပီးဒီးယား:အိုင်ပီ ပိတ်ပင်မှုမှ ကင်းလွတ်ထားသူများ|အိုင်ပီ ပိတ်ပင်မှုမှ ကင်းလွတ်ခွင့်]] တစ်နှစ်သက်တမ်း သတ်မှတ်ပေးလိုက်ပါတယ်။ သက်တမ်းပြည့်ခါနီး ဆက်လက်အသုံးပြုဖို့လိုအပ်တယ်ဆိုရင် ပြန်ပြောပေးပါ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၁:၅၆၊ ၂ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄ (UTC) ::Thanks [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၄၉၊ ၂ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄ (UTC) ::ကိုနင်ဂျာခင်ဗျာ..@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ကျနော် မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတများ စာရင်း မှာ ပြင်ဆင်မှုအချို့ ဆောင်ရွက်လိုက်တာရှိပါတယ်ခင်ဗျာ. အဆင်မပြေဖြစ်နေတဲ့အတွက် ကူညီဆောင်ရွက်ပေးစေလိုပါတယ်။ကျေးဇူးတင်စွာဖြင့်.. [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၃၅၊ ၂၆ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄ (UTC) ::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ကိုနင်ဂျာ ခင်ဗျာ.နိုင်မြန်မာ စာမျက်နှာမှာ ကျနော် ဘောက်ထည့်လိုက်တာ..လိုအပ်ချက်ရှိသွားလို့ ကူညီပေးစေချင်ပါတယ်ခင်ဗျာ. [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၀၇၊ ၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၅ (UTC) :::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ကျော်စိုးဦး ကျော်မျိုးမင်း တို့ကို မြန်မာဂျာနယ်လစ် များ လို့ သုံးနှုန်းရန် သင့်၊မသင့်။ကူကီးပြည်သွေးစည်းညီညွှတ်ရေးကောင်စီ ရဲ့ ဆွေးနွေးချက်ကို ဖျက်ပစ်မှု မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားရဲ့ စံနှုန်းတွေ မေးခွန်းထုတ်စရာ ဖြစ်လာပါတယ်။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၁၉၊ ၂၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၅ (UTC) ::::ငါးမင်းဆွေ တို့ ဇော်မိုးဟိန်း တို့ အောင်မင်း တို့ကို ရေးတင်ရင်လဲ လက်ခံဖို့ ရှိ၊မရှိ သိလိုပါတယ် ခင်ဗျာ။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၂၄၊ ၂၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၅ (UTC) :::::(တရားဝင်)သတင်းမီဒီယာဌာနရဲ့ သတင်းသမားတွေဖြစ်တာကြောင့် နှစ်ယောက်စလုံးက Notable ဖြစ်တယ်လို့တော့ ပြောလို့ရတယ်။ ဒါပေမယ့် ဘက်မလိုက်တဲ့ ဆောင်းပါးဖြစ်ဖို့တော့ လိုပြီး third party sources တွေ လိုပါတယ်။ enwiki ကဆောင်းပါးလို NPNew ကိုပဲ ပြန်ကိုးကားထားတာတွေဖြစ်နေတာကတော့ အဆင်မပြေဘူးပေါ့။ ပထမတစ်ကြိမ်ရေးလာတုန်းက အမွှမ်းတင်ပြီး ကြေညာတစ်ခုလို ရေးထားတာကြောင့် ဖျက်လိုက်ပါသေးတယ်။ ကူကီးပြည်သွေးစည်းညီညွှတ်ရေးကောင်စီ ကတော့ လောလောဆယ် ရေးထားတဲ့အတိုင်းဆိုရင်တော့ ဖျက်လိုက်ရမယ့် သဘောမှာရှိတယ်။ အကုန်လုံးက Propaganda/Advert ပုံစံဖြစ်နေတယ်။ ကျန်တဲ့သူတွေထဲမှာ ငါးမင်းဆွေ အကြောင်းကတော့ third party ကိုးကားတွေရှိတာမို့ ရေးလို့ရနိုင်မယ်။ ကျန်နှစ်ယောက်ကတော့ မဖြစ်နိုင်သေးဘူးလို့ထင်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၇:၁၁၊ ၂၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၅ (UTC) ::::::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] @[[အသုံးပြုသူ:Pho Sai|Pho Sai]] အခုလို ရှုပ်ထွေးပွေလီနေတဲ့ ကာလကြီးထဲမှာ သမိုင်းဖြစ်ရပ်တွေ၊လူပုဂ္ဂိုလ်အကြောင်းအရာတွေကို စနစ်တကျနဲ့ ပိုမိုကောင်းမွန်အောင် မေးမြန်းရတာမို့လို့ အမှားအယွင်းရှိခဲ့ရင် စိတ်မရှိကြပါနဲ့ဗျာ... [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၀၉၊ ၂၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၅ (UTC) ::::::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ကိုနင်ဂျာ ခင်ဗျာ...ကျော်စိုးဦး သံတူကြောင်းကွဲ စာမျက်နှာနဲ့ ပတ်သတ်ပြီး လိုအပ်ချက်ရှိခဲ့ရင် ပြင်ဆင်ပေးပါအုံးခင်ဗျာ... [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၃၀၊ ၉ ဧပြီ ၂၀၂၅ (UTC) :::::::အဆင်ပြေပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၂:၂၉၊ ၁၃ ဧပြီ ၂၀၂၅ (UTC) ::::::::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ကိုနင်ဂျာ ခင်ဗျာ။ ကျနော် [[အယ်လ်ဘာစင်မြို့]] စာမျက်နှာကို စာလုံးပေါင်းလွဲမှားပြီး Done လုပ်လိုက်မိတဲ့အတွက် ပြန်ညွန်းမထားဘဲ အမည်မှန် အယ်လ်ဘာဆန်မြို့ သို့ ပြောင်းရွှေ့ ပေးစေလိုပါတယ်ခင်ဗျာ. [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၄၉၊ ၂၅ မေ ၂၀၂၅ (UTC) :::::::::ဆောင်းပါးနာမည်ပြောင်းတာက confirmed user တွေလုပ်လို့ရပါတယ်။ စာမျက်နှာညာဖက်အပေါ်က Move (ရွှေ့ရန်) ကို နှိပ်ပြီး နာမည်ပြောင်းလို့ရပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၁:၅၈၊ ၂၆ မေ ၂၀၂၅ (UTC) ::::::::::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] @[[အသုံးပြုသူ:Salai Rungtoi|Salai Rungtoi]] ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံရေးပါတီတွေကို ပြင်ဆင်ပြီး ရေးထားကြရင် ကောင်းမလား ။စကစက အခု ၂၆၇ မြို့နယ်မှာရွေးကောက်ပွဲလုပ်မယ်လို့ ပြောနေပါတယ်။လက်ရှိရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က တည်ဆဲလို့ ကြေညာထားတာက ၅၆ပါတီ ရှိနေပါတယ်။ဒါကို ဥပမာ ၂၀၂၁ နောက်ပိုင်း တည်ဆဲနိုင်ငံရေးပါတီများစာရင်း၊၂၀၂၁ ပြန်လည်မှတ်ပုံတင်သည့် နိုင်ငံရေးပါတီများ စာရင်း စသည်ဖြင့် ဆောင်ရွက်ရင်ကောင်းမလား ခင်ဗျာ။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၅၆၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) :::::::::::good idea. Love it. How about we start with a sandbox and edit from there and discuss accordingly?? [[အသုံးပြုသူ:Salai Rungtoi|Salai Rungtoi]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Salai Rungtoi|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၅၆၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) ::::::::::::@[[အသုံးပြုသူ:Salai Rungtoi|Salai Rungtoi]] Welcome [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၃၈၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) :::::::::::::အစ်ကိုပဲ sandbox ကနေ စလိုက်ပါနော်။ ကျနော် ပါဝင်လိုက်ပါမယ်ခင်ဗျာ။ [[အသုံးပြုသူ:Salai Rungtoi|Salai Rungtoi]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Salai Rungtoi|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၅၈၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) ::::::::::::::@[[အသုံးပြုသူ:Salai Rungtoi|Salai Rungtoi]] ဇယားဆွဲ တာလေး နည်းနည်းလောက် ကူပေးပါအုံး [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၃၁၊ ၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) bgvcog5n260fkv4w06fsia2webjw9fa 880927 880926 2025-07-08T13:35:27Z Salai Rungtoi 22844 /* မြေပုံအညွှန်းထည့်ခြင်း */ အကြောင်းပြန်ခြင်း 880927 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Zawzawaungthwin ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, like 'Interwikis' and updating images from Commons, etc. So don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၀၆၊ ၃ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC) == ဧပြီ ၂၀၂၂ == [[File:Information.svg|25px|alt=Information icon]] မင်္ဂလာပါ၊ ကျွန်ုပ်ကတော့ [[User:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ဖြစ်ပါတယ်။ မကြာသေးမီက သင်ဟာ [[:ဖုန်ကြားရှင်]]&nbsp;မှ&nbsp; အကြောင်းအရာများကို လုံလောက်စွာ ရှင်းပြခြင်း မရှိဘဲ ဖယ်ရှားလိုက်တယ်ဆိုတာကို သတိပြုမိလိုက်ပါတယ်။ နောင်အခါ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ သင်ပြုလုပ်တဲ့ ပြင်ဆင်မှုများမှာ လုံလောက်တဲ့ [[H:ES|တည်းဖြတ်ခြင်း အတိုချုပ်]]ကို ဖော်ပြပေးနိုင်ရင် အခြားသူတွေအတွက် အကူအညီဖြစ်မှာပါ။ ဒါဟာ မှားယွင်းပြုလုပ်မှုတစ်ခု ဖြစ်တယ်ဆိုရင် မစိုးရိမ်ပါနဲ့။ ဖယ်ရှားလိုက်တဲ့ အကြောင်းအရာများကို ပြန်လည်ထိန်းသိမ်းပြီးပါပြီ။ စမ်းသပ်မှုတွေ ပြုလုပ်ချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:Sandbox|sandbox]] ကို အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ ကျွန်ုပ် အမှားပြုလုပ်မိတယ်လို့ သင်ယူဆခဲ့ရင်၊ ဒါမှမဟုတ် မေးမြန်းစရာရှိတယ်ဆိုရင် [[User_talk:Ninjastrikers|ကျွန်ုပ်ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာ]]မှာ စာတိုချန်ခဲ့နိုင်ပါတယ်။ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။<!-- Template:uw-delete1 --> [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၂:၅၂၊ ၂၀ ဧပြီ ၂၀၂၂ (UTC) :ကျနော့်ကို တည်းဖြတ်ခွင့်ပိတ်ပင်ထားတာတွေ့လို့ ဘယ်လိုပြန်လည်ဆောင်ရွက်ရမလဲ သိချင်ပါတယ်။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၀၁:၂၃၊ ၄ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃ (UTC) ::@[[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] Do you use any VPN while editing Wikipedia? [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၄:၂၇၊ ၁၁ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃ (UTC) :::ကိုနင်ဂျာရေ “[[သန်းသန်းဆွေ]]” ကိစ္စ ဆွေးနွေးကြရအောင်။သူက ဗဟိုဘဏ်ဥက္ကဋ္ဌ ပါ။သူ့ကို အမျိုးသမီးဝန်ကြီး ကဏ္ဍထဲ ထည့်သွင်းသင့်တယ်လို့မြင်တယ်။နိုင်ငံဝန်ထမ်းက ကျယ်ပြန့်ပါတယ်။ပြဌာန်းထားတဲ့ ဗဟိုဘဏ်ဥပဒေအရ ဆို သူက ပြည်ထောင်စုအဆင့်ပါ။ဝန်ကြီး လို့ မသုံးစေချင်ရင် ပြည်ထောင်စုအဆင့်ပုဂ္ဂိုလ် များ ဆိုတာက ပိုသင့်တော် မလား။နိုင်ငံ ဝန်ထမ်းက မဖြစ်သင့်ဘူးလို့ မြင်လို့ပါ။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၆:၄၉၊ ၅ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၃ (UTC) ::::ဗဟိုဘဏ်ဥက္ကဋ္ဌက [[ပြည်ထောင်စုအင်္ဂါစဉ်]]မှာ ၂၀ ဦးမြောက်မှာတော့ရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် သူ့နေရာကို ဝန်ကြီးဆိုတဲ့ အသုံးအနှုန်းခေါ်ဝေါ်သုံးစွဲတာမျိုး မတွေ့မိတဲ့အတွက် ဝန်ကြီး ကဏ္ဍကနေ ဖယ်လိုက်တာပါ။ ဘယ်ကဏ္ဍနဲ့ သင့်လျော်မလဲ ကြည့်တော့ အင်္ဂလိပ်ဆောင်းပါးမှာ ထည့်ထားတဲ့ civil servants ကိုပဲ နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းအနေနဲ့ ထည့်လိုက်တာပါ။ သီးခြားကဏ္ဍအနေနဲ့ "မြန်မာနိုင်ငံ ဗဟိုဘဏ်၏ ဥက္ကဋ္ဌများ" ဆိုပြီး လုပ်မယ်ဆိုရင်လည်း ရပါတယ်။ "မြန်မာနိုင်ငံ ဗဟိုဘဏ်၏ ဥက္ကဋ္ဌများ" ဆောင်းပါးရယ်၊ တခြားသော ဥက္ကဋ္ဌအကြောင်း ဆောင်းပါးတွေ ဖန်တီးပြီး ထည့်ထားသင့်တဲ့ ကဏ္ဍပါ။ ဒါကလည်း [[:en:Category:Governors_of_the_Central_Bank_of_Malaysia]] ကို နမူနာကြည့်ပြီး ပြောတာပါ။ ဝန်ကြီးလို့ ဘယ်နေရာမှာမှ ရည်ညွှန်းထားတာ (ကျွန်တော့အနေနဲ့) မတွေ့မိတဲ့အတွက် ဝန်ကြီးကဏ္ဍထဲမှာတော့ မထည့်သင့်ဘူးလားလို့ပါဗျ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၃:၀၉၊ ၆ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၃ (UTC) :::::ဟုတ်ကဲ့။ဝန်ကြီးကဏ္ဍ ကနေ ဖယ်ရှားလိုက်တာ သဘောတူလက်ခံပါတယ်။ဖြစ်လည်းဖြစ်သင့်ပါတယ်။ ဗဟိုဘဏ် အပါအဝင် ရုံးနဲ့ကောင်စီ၊ကော်မရှင် ၉ ခုကို   “ပြည်ထောင်စုအဆင့် ရုံး၊ အဖွဲ့အစည်းများ” များလို့ ရည်ညွှန်းသတ်မှတ်ဖော်ပြထားတာရှိတော့ ပြည်ထောင်စုအဆင့် အဖွဲ့အစည်း ပုဂ္ဂိုလ်များ ဆိုရင်ရော။သင့်တော်မလား။နိုင်ငံဝန်ထမ်း နဲ့ စာရင်။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၃၅၊ ၆ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၃ (UTC) ::::::Agree and please proceed. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၅:၂၅၊ ၆ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၃ (UTC) :::::::အောင်ကို နှင့် ပတ်သတ်ပြီး သံတူကြောင်းကွဲ စာမျက်နှာ ဖန်တီးမှု အဆင်မပြေ၍ ပြုလုပ်နိုင်သည့် နည်းလမ်းမျှဝေပေးစေလိုပါတယ်. ခင်ဗျာ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၁၈၊ ၁၈ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄ (UTC) ::::::::အဆင်ပြေသလို လုပ်ကြည့်ထားပါတယ်။အမှားအယွင်းလုပ်ဆောင်မိတယ်ဆိုရင် ပြင်ဆင် ပေးပါခင်ဗျာ @[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၂၉၊ ၁၈ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄ (UTC) :::::::::အဆင်ပြေပါတယ်ဗျ။ စကားမစပ် [[ဝီကီပီးဒီးယား:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်_(အဆိုပြုချက်များ)#Portal_နှင့်_Draft_အမည်ညွှန်း_ထည့်သွင်းရန်|ဒီနေရာက Portal နဲ့ Draft အမည်ညွှန်းအတွက်]] အဆိုပြုထားတာကို ဝင်ရောက်ဆွေးနွေးပေးပါဦးဗျ။ ကျေးဇူးပါ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၃:၄၅၊ ၂၃ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄ (UTC) ::::::::::ကိုနင်ဂျာရေ ကျနော်  [[ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဆင့်ခေါ်ရေး ဗဟိုအဖွဲ့]] စာမျက်နှာ မှာ ဇယားဆွဲတာ လိုအပ်ချက်ရှိနေလို့ အဆင်ပြေရင် ကျေးဇူးပြု၍ ပြင်ဆင်ပေးစေလိုပါတယ် ခင်ဗျာ။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၀၄:၄၁၊ ၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၄ (UTC) :::::::::::နည်းနည်းပြင်လိုက်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၄:၁၆၊ ၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၄ (UTC) ::::::::::::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ကိုနင်ဂျာ ခင်ဗျာ...[[မြန်မာ့ အစားအစာ]]  ဆောင်းပါး ရဲ့ အမျိုးအမည်များ အက္ခရာစဉ် က သွင်ပြင်ပိုင်းမှာ မညီမညာဖြစ်နေပုံပဲ။အဆင်ပြေရင် ညှိပေးစေချင်ပါတယ် ခင်ဗျာ။နောက်ပြီး ဆောင်းပါးအပေါ် ကျနော့်ရဲ့ နောက်ပြန်ပြင်မှုမှာ လိုအပ်ချက်ရှိခဲ့ရင်လည်း ပြင်ဆင်ပေးပါအုံးခင်ဗျာ။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၀၁:၃၂၊ ၁၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၄ (UTC) :::::::::::::အင်္ဂလိပ်ဝီကီဖက်က [[:en:Burmese cuisine]] ကို ပြန်ပြီး ရေးနိုင်ရင်တော့ ပိုကောင်းမယ်။ ခုတော့ columns-list ပုံစံပဲ ပြင်ပေးလိုက်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၄:၃၀၊ ၂၂ ဇူလိုင် ၂၀၂၄ (UTC) ::::::::::::::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] Thanks..I will try. [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၅:၁၉၊ ၂၂ ဇူလိုင် ၂၀၂၄ (UTC) == Autopatrolled granted == [[File:Wikipedia Autopatrolled.svg|right|80px]] Hi Zawzawaungthwin, I just wanted to let you know that I have added the [[WP:AUTOPAT|autopatrolled user right]] to your account. This means that pages you create will automatically be marked as 'reviewed'. Autopatrolled is assigned to prolific creators of articles, where those articles do not require further review, and may have been [[WP:RFP|requested]] on your behalf by someone else. It doesn't affect how you edit; it is used only to manage the workload of new page patrollers. Since the articles you create will no longer be systematically reviewed by other editors, it is important that you maintain the high standard you have achieved so far in all your future creations. Please also try to remember to add relevant [[Wikipedia:Stub|stub tags]], [[Wikipedia:Categorization|categories]], and [[:en:Wikipedia:Orphan|incoming links]] to them. Feel free to leave me a message if you have any questions. Happy editing! [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၄:၂၇၊ ၁၁ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃ (UTC) :ကိုနင်ဂျာရေ...ဝီကီရဲ့ အကြောင်းအရာတစ်ခုမှာ အတိုချုပ်ဖော်ပြလို့ရတဲ့ ဥပမာသူက ဘယ်သူဘယ်ဝါဆိုတာကို ဘယ်လို ထည့်သွင်းရတာလဲဗျာ။ကျနော် မသိလို့ လမ်းညွှန့်ပေးပါအုံး။ဥပမာ ဦးထွန်းထွန်းဦး ဆို သူက ပြည်ထောင်စုတရားသူကြီးချုပ် အဲ့လိုမျိုးပါ။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၁၂၊ ၅ မေ ၂၀၂၄ (UTC) ::[[En:Wikipedia:Short description|short description]] လိုမျိုးကို ပြောတာထင်တယ်။ <nowiki>{{short description}}</nowiki> သုံးပြီး ရေးတာကတော့ enwiki တစ်ခုတည်းမှာပဲ ရသေးတာလို့ ကျနော်သိထားတယ်။ ပုံမှန်အနေနဲ့ မိုဘိုင်းလ်မှာ မြင်ရတဲ့ အတိုချုပ်ကိုတော့ wikidata ရဲ့ description အောက်က သက်ဆိုင်ရာ ဘာသာစကားနေရာမှာ ထည့်ထားလို့ရပါတယ်။ ဥပမာ [[အောင်ဆန်း]]ရဲ့ [https://my.m.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%86%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%B8 မိုဘိုင်းဗားရှင်း]မှာ မြင်ရတဲ့ "မြန်မာနိုင်ငံလွတ်လပ်ရေးခေါင်းဆောင်" ဆိုတာကို သူ့ရဲ့ [[D:Q194161|ဝီကီဒေတာ]]က Description > Burmese မှာ ရေးထားပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၄:၂၂၊ ၅ မေ ၂၀၂၄ (UTC) :::ဟုတ်ကဲ့ အောင်ဆန်း “ မြန်မာနိုင်ငံလွတ်လပ်ရေးခေါင်းဆောင်” အဲ့လိုမျိုးပါခင်ဗျ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၂၉၊ ၅ မေ ၂၀၂၄ (UTC) :ကိုနင်ဂျာ ရေ အဆင်ပြေရင်  မြန်မာ–ချက်သမ္မတနိုင်ငံ ဆက်ဆံရေး ကို လိုအပ်တာတွေ တည်းဖြတ်ပြင်ဆင်ပေးပါအုံး။နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးအကြောင်း ရေးသားနေတာတွေ့လို့ တတ်သလောက်မှတ်သလောက်လေး ကူညီပေးထားပါတယ်ခင်ဗျာ။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၄၉၊ ၁၆ မေ ၂၀၂၄ (UTC) ::ကူညီဖြည့်စွက်ရေးသားပေးတာ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၉:၁၀၊ ၁၇ မေ ၂၀၂၄ (UTC) :::ချက်-မြန်မာ Map မှာ နည်းနည်းလိုအပ်ချက်ရှိနေသေးတယ် ထင်တယ်။ကူညီပေးပါအုံး။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၁၀၊ ၁၇ မေ ၂၀၂၄ (UTC) ::::မြေပုံက ဆွဲထားပြီးသား မရှိလို့ မပေါ်တာပါ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၃:၂၁၊ ၁၈ မေ ၂၀၂၄ (UTC) :::::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌရုံးဝန်ကြီးဌာန က ဝန်ကြီးအပြောင်းအလဲတွေကို ပြင်ဆင်တည်းဖြတ်ထားထာမှာ လိုအပ်ချက်တွေရှိလို့ ပြင်ဆင်ပေးပါအုံးဗျာ.. [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၀၀၊ ၂၈ မေ ၂၀၂၄ (UTC) ::::::Done and thanks for updating. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၃:၄၁၊ ၂၉ မေ ၂၀၂၄ (UTC) :::::::မေလ ၂၄ရက်နေ့က ဘဏ်ပုံတစ်ပုံကို ကိုယ်ပိုင်ဖန်တီးမှုမဟုတ် ဖေ့ဘုတ်က ဖြစ်ဖွယ်ရှိတယ်ဆိုပြီး မှတ်ချက်ပေးထားတာတွေ့ရပါတယ်။ဒီပုံက ကျနော် ဖုန်းနဲ့ လျှပ်တပြတ် ရိုက်ထားတဲ့ပုံ ဖြစ်ပါတယ်။စံနှုန်းအရ ပယ်ဖျက်ပြီး ဖြစ်တဲ့အတွက် ဘာမှမပြောလိုပေမယ့် နောက်ပိုင်းတွေကျရင် ကိုယ်ပိုင်ဖန်တီးမှုတွေကို စိစစ်ပြီးမှ ပယ်ဖျက်စေချင်ပါတယ်ခင်ဗျာ။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၀၂:၂၄၊ ၁ ဇွန် ၂၀၂၄ (UTC) ::::::::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] စိစစ်ပေးဖို့ပဲ အကြံပြုတာပါခင်ဗျာ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၀၃:၂၂၊ ၁ ဇွန် ၂၀၂၄ (UTC) :::::::::ဟုတ်ကဲ့။ အကြံပြုတာကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ များသောအားဖြင့် ကိုယ်တိုင်ရိုက်ကူးထားတဲ့ ပုံအများစုရဲ့ metadata မှာ ရိုက်ကူးမှု အချက်အလက်တွေ (ကင်မရာအမျိုးအစား၊ ရိုက်ကူးရက်စွဲ၊ အချိန်) စတာတွေ ပါဝင်လေ့ရှိပါတယ်။ metadata ကို အတုလုပ်လို့ရတယ်ဆိုပေမယ့် အဲလိုမျိုး အချက်အလက်စုံလင်တာရယ်၊ ပုံအချိုးအစား မြင့်မားမှု၊ ဖိုင်အရွယ်အစား ကြီးမှုစတာတွေအပေါ်မူတည်ပြီး ကိုယ်တိုင်ရိုက်တဲ့ ဓာတ်ပုံဟုတ်မဟုတ် ယေဘုယျ ဆုံးဖြတ်လေ့ရှိပါတယ်။ အစ်ကို့တင်လိုက်တဲ့ပုံရဲ့ metadata မှာ ကင်မရာအချက်အလက်တွေ မပါဝင်ဘဲ FBMD နဲ့ စတဲ့ စာသားပဲပါနေတာရယ် ဖိုင်အရွယ်အစားငယ်တာကြောင့်ရယ်မို့ ကိုယ်ပိုင်ဖန်တီးမှု မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ ယူဆလိုက်တာပါ။ (FB ရဲ့ ကင်မရာနဲ့ ရိုက်တာ၊ ဒါမှမဟုတ် FB ကနေ ဒေါင်းလုပ် လုပ်ထားတဲ့ပုံတွေမှာ ကင်မရာအချက်လက်မပါဘဲ FBMD ကုဒ်တွေသာ ပါဝင်လေ့ရှိပါတယ်)။ Commons မှာလည်း အဲဒီလို FBMD ပုံမျိုးတွေဟာ ဖျက်ချခံရလေ့ရှိပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၃:၁၀၊ ၉ ဇွန် ၂၀၂၄ (UTC) ::::::::::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] Thank you for this explanation, I will definitely keep it in mind [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၀၉:၅၈၊ ၉ ဇွန် ၂၀၂၄ (UTC) == Discussion of current problem with VPN. == @[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] Due to the current situation in our country, We are facing very complicated problems with VPN. I'm fine with using VPN. If I don't use it, there is a problem of not being able to new post also new editorials .Please suggest me the best. How should I do it? [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၄၁၊ ၁၀ ဇွန် ၂၀၂၄ (UTC) :Please wait, I will create the information pages about how to. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၈:၂၉၊ ၁၁ ဇွန် ၂၀၂၄ (UTC) ::Please see [[ဝီကီပီးဒီးယား:အိုင်ပီ ပိတ်ပင်မှုမှ ကင်းလွတ်ထားသူများ]]. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၈:၄၅၊ ၁၁ ဇွန် ၂၀၂၄ (UTC) :::IPBE သက်တမ်းမကုန်ခင် နိုဝင်ဘာလကုန်လောက်ကျ တစ်ခေါက်ပြောပေးပါ။ အဲကျရင် IPBE သက်တမ်းထပ်တိုးပေးပါမယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၄:၃၈၊ ၇ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) == မျောက်ကျောက်ရောဂါ စာမျက်နှာအသစ် == @[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ကျနော်ဖန်တီးလိုက်တဲ့ မျောက်ကျောက်စာမျက်နှာမှာ မြေပုံညွှန်းကို မြန်မာမှု ပြုလိုက်မိတာရှိပါတယ်။မှားတာရှိသွားရင် ပြင်ဆင်ပေးပါခင်ဗျာ။စာမျက်နှာရဲ့ လိုအပ်ချက်များကို လည်း ထောက်ပြပေးစေလိုပါတယ်ခင်ဗျာ။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၁၁၊ ၂၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၄ (UTC) == Join the Myanmar Wikimedia Community User Group (MWCUG)! == We are a community of passionate volunteers working to promote free knowledge in Myanmar through Wikimedia projects like Wikipedia, Wiktionary, and more. Our goal is to support minority language projects and increase Burmese-language contributions. Whether you're an experienced editor or just starting out, we'd love for you to join us and make an impact! Visit us here: [[metawiki:Myanmar_Wikimedia_Community_User_Group|Myanmar Wikimedia Community User Group]]. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၃:၀၃၊ ၈ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၄ (UTC) == မြေပုံအညွှန်းထည့်ခြင်း == @[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ကိုနင်ဂျာ ခင်ဗျာ.. ကျနော် မြေပုံအညွှန်းမထည့်တတ်လို့ပါ။ဥပမာဗျာ မြို့တစ်ခု၊ကျေးရွာတစ်ခု အဲ့နေရာကို ဖော်ပြချင်ရင် ဘယ်လိုပြရသလဲ..လမ်းညွန်ပေးစေလိုပါတယ်... [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၄၀၊ ၂ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၄ (UTC) :[[:တမ်းပလိတ်:Coord]] ကို သုံးပါတယ်။ Lat:Long သိဖို့တော့လိုပါတယ်။ Infobox မှာ ထည့်သုံးမယ်ဆိုရင် <code> |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ </code> နဲ့ <code> |coordinates = '''&#123;{coord|'''''latitude'''''|'''''longitude'''''|'''''coordinate parameters'''''|'''''template parameters'''''}&#125;''' </code> လိုပါတယ်။ ဥပမာ <code> &#123;{coord|19|45|N|96|6|E|type:city_region:MM-18|display=it}} </code> infobox မှာ မဟုတ်ဘဲ [[:တမ်းပလိတ်:Coord]] ချည်းသပ်သပ်လည်း သုံးလို့ရပါတယ်။ အသေးစိတ်ကို [[:တမ်းပလိတ်:Coord]] ရဲ့ documentation မှာ ကြည့်နိုင်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၈:၅၃၊ ၄ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၄ (UTC) VPN သုံးပြီး ပြင်ဆင်မှုတွေလုပ်နေတာကြာပြီ ခုတစ်လောလက်တော့ နဲ့ဆို VPN ဖွင့်ပြင်လည်းမရ ပိတ်ပြင်လည်းမရ ဖြစ်နေပါတယ်။တည်းဖြတ်မှုမလုပ်ရတာ ရက်အတော်ကြာပြီ။ဖုန်းနဲ့ဆိုရပြီး ဖုန်းနဲ့ပြင်ဆင်ရတာ လက်တော့လောက်မလွယ်တော့ ဘယ်လိုလုပ်ရမလဲ ကိုနင်ဂျာ Please @[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၃၅၊ ၁ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄ (UTC) :ဗီပီအန်သုံးပြီး ပြင်နိုင်ဖို့ [[ဝီကီပီးဒီးယား:အိုင်ပီ ပိတ်ပင်မှုမှ ကင်းလွတ်ထားသူများ|အိုင်ပီ ပိတ်ပင်မှုမှ ကင်းလွတ်ခွင့်]] တစ်နှစ်သက်တမ်း သတ်မှတ်ပေးလိုက်ပါတယ်။ သက်တမ်းပြည့်ခါနီး ဆက်လက်အသုံးပြုဖို့လိုအပ်တယ်ဆိုရင် ပြန်ပြောပေးပါ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၁:၅၆၊ ၂ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄ (UTC) ::Thanks [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၄၉၊ ၂ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄ (UTC) ::ကိုနင်ဂျာခင်ဗျာ..@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ကျနော် မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတများ စာရင်း မှာ ပြင်ဆင်မှုအချို့ ဆောင်ရွက်လိုက်တာရှိပါတယ်ခင်ဗျာ. အဆင်မပြေဖြစ်နေတဲ့အတွက် ကူညီဆောင်ရွက်ပေးစေလိုပါတယ်။ကျေးဇူးတင်စွာဖြင့်.. [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၃၅၊ ၂၆ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄ (UTC) ::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ကိုနင်ဂျာ ခင်ဗျာ.နိုင်မြန်မာ စာမျက်နှာမှာ ကျနော် ဘောက်ထည့်လိုက်တာ..လိုအပ်ချက်ရှိသွားလို့ ကူညီပေးစေချင်ပါတယ်ခင်ဗျာ. [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၀၇၊ ၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၅ (UTC) :::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ကျော်စိုးဦး ကျော်မျိုးမင်း တို့ကို မြန်မာဂျာနယ်လစ် များ လို့ သုံးနှုန်းရန် သင့်၊မသင့်။ကူကီးပြည်သွေးစည်းညီညွှတ်ရေးကောင်စီ ရဲ့ ဆွေးနွေးချက်ကို ဖျက်ပစ်မှု မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားရဲ့ စံနှုန်းတွေ မေးခွန်းထုတ်စရာ ဖြစ်လာပါတယ်။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၁၉၊ ၂၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၅ (UTC) ::::ငါးမင်းဆွေ တို့ ဇော်မိုးဟိန်း တို့ အောင်မင်း တို့ကို ရေးတင်ရင်လဲ လက်ခံဖို့ ရှိ၊မရှိ သိလိုပါတယ် ခင်ဗျာ။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၂၄၊ ၂၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၅ (UTC) :::::(တရားဝင်)သတင်းမီဒီယာဌာနရဲ့ သတင်းသမားတွေဖြစ်တာကြောင့် နှစ်ယောက်စလုံးက Notable ဖြစ်တယ်လို့တော့ ပြောလို့ရတယ်။ ဒါပေမယ့် ဘက်မလိုက်တဲ့ ဆောင်းပါးဖြစ်ဖို့တော့ လိုပြီး third party sources တွေ လိုပါတယ်။ enwiki ကဆောင်းပါးလို NPNew ကိုပဲ ပြန်ကိုးကားထားတာတွေဖြစ်နေတာကတော့ အဆင်မပြေဘူးပေါ့။ ပထမတစ်ကြိမ်ရေးလာတုန်းက အမွှမ်းတင်ပြီး ကြေညာတစ်ခုလို ရေးထားတာကြောင့် ဖျက်လိုက်ပါသေးတယ်။ ကူကီးပြည်သွေးစည်းညီညွှတ်ရေးကောင်စီ ကတော့ လောလောဆယ် ရေးထားတဲ့အတိုင်းဆိုရင်တော့ ဖျက်လိုက်ရမယ့် သဘောမှာရှိတယ်။ အကုန်လုံးက Propaganda/Advert ပုံစံဖြစ်နေတယ်။ ကျန်တဲ့သူတွေထဲမှာ ငါးမင်းဆွေ အကြောင်းကတော့ third party ကိုးကားတွေရှိတာမို့ ရေးလို့ရနိုင်မယ်။ ကျန်နှစ်ယောက်ကတော့ မဖြစ်နိုင်သေးဘူးလို့ထင်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၇:၁၁၊ ၂၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၅ (UTC) ::::::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] @[[အသုံးပြုသူ:Pho Sai|Pho Sai]] အခုလို ရှုပ်ထွေးပွေလီနေတဲ့ ကာလကြီးထဲမှာ သမိုင်းဖြစ်ရပ်တွေ၊လူပုဂ္ဂိုလ်အကြောင်းအရာတွေကို စနစ်တကျနဲ့ ပိုမိုကောင်းမွန်အောင် မေးမြန်းရတာမို့လို့ အမှားအယွင်းရှိခဲ့ရင် စိတ်မရှိကြပါနဲ့ဗျာ... [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၀၉၊ ၂၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၅ (UTC) ::::::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ကိုနင်ဂျာ ခင်ဗျာ...ကျော်စိုးဦး သံတူကြောင်းကွဲ စာမျက်နှာနဲ့ ပတ်သတ်ပြီး လိုအပ်ချက်ရှိခဲ့ရင် ပြင်ဆင်ပေးပါအုံးခင်ဗျာ... [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၃၀၊ ၉ ဧပြီ ၂၀၂၅ (UTC) :::::::အဆင်ပြေပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၂:၂၉၊ ၁၃ ဧပြီ ၂၀၂၅ (UTC) ::::::::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ကိုနင်ဂျာ ခင်ဗျာ။ ကျနော် [[အယ်လ်ဘာစင်မြို့]] စာမျက်နှာကို စာလုံးပေါင်းလွဲမှားပြီး Done လုပ်လိုက်မိတဲ့အတွက် ပြန်ညွန်းမထားဘဲ အမည်မှန် အယ်လ်ဘာဆန်မြို့ သို့ ပြောင်းရွှေ့ ပေးစေလိုပါတယ်ခင်ဗျာ. [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၄၉၊ ၂၅ မေ ၂၀၂၅ (UTC) :::::::::ဆောင်းပါးနာမည်ပြောင်းတာက confirmed user တွေလုပ်လို့ရပါတယ်။ စာမျက်နှာညာဖက်အပေါ်က Move (ရွှေ့ရန်) ကို နှိပ်ပြီး နာမည်ပြောင်းလို့ရပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၁:၅၈၊ ၂၆ မေ ၂၀၂၅ (UTC) ::::::::::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] @[[အသုံးပြုသူ:Salai Rungtoi|Salai Rungtoi]] ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံရေးပါတီတွေကို ပြင်ဆင်ပြီး ရေးထားကြရင် ကောင်းမလား ။စကစက အခု ၂၆၇ မြို့နယ်မှာရွေးကောက်ပွဲလုပ်မယ်လို့ ပြောနေပါတယ်။လက်ရှိရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က တည်ဆဲလို့ ကြေညာထားတာက ၅၆ပါတီ ရှိနေပါတယ်။ဒါကို ဥပမာ ၂၀၂၁ နောက်ပိုင်း တည်ဆဲနိုင်ငံရေးပါတီများစာရင်း၊၂၀၂၁ ပြန်လည်မှတ်ပုံတင်သည့် နိုင်ငံရေးပါတီများ စာရင်း စသည်ဖြင့် ဆောင်ရွက်ရင်ကောင်းမလား ခင်ဗျာ။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၅၆၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) :::::::::::good idea. Love it. How about we start with a sandbox and edit from there and discuss accordingly?? [[အသုံးပြုသူ:Salai Rungtoi|Salai Rungtoi]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Salai Rungtoi|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၅၆၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) ::::::::::::@[[အသုံးပြုသူ:Salai Rungtoi|Salai Rungtoi]] Welcome [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၃၈၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) :::::::::::::အစ်ကိုပဲ sandbox ကနေ စလိုက်ပါနော်။ ကျနော် ပါဝင်လိုက်ပါမယ်ခင်ဗျာ။ [[အသုံးပြုသူ:Salai Rungtoi|Salai Rungtoi]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Salai Rungtoi|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၅၈၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) ::::::::::::::@[[အသုံးပြုသူ:Salai Rungtoi|Salai Rungtoi]] ဇယားဆွဲ တာလေး နည်းနည်းလောက် ကူပေးပါအုံး [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၃၁၊ ၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) :::::::::::::::for which article, ako? @[[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] [[အသုံးပြုသူ:Salai Rungtoi|Salai Rungtoi]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Salai Rungtoi|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၃၅၊ ၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) gcghwlh6151oz86baw6v5rv056r9w8j 880935 880927 2025-07-08T13:41:06Z Zawzawaungthwin 100038 /* မြေပုံအညွှန်းထည့်ခြင်း */ အကြောင်းပြန်ခြင်း 880935 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Zawzawaungthwin ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, like 'Interwikis' and updating images from Commons, etc. So don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၀၆၊ ၃ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC) == ဧပြီ ၂၀၂၂ == [[File:Information.svg|25px|alt=Information icon]] မင်္ဂလာပါ၊ ကျွန်ုပ်ကတော့ [[User:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ဖြစ်ပါတယ်။ မကြာသေးမီက သင်ဟာ [[:ဖုန်ကြားရှင်]]&nbsp;မှ&nbsp; အကြောင်းအရာများကို လုံလောက်စွာ ရှင်းပြခြင်း မရှိဘဲ ဖယ်ရှားလိုက်တယ်ဆိုတာကို သတိပြုမိလိုက်ပါတယ်။ နောင်အခါ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ သင်ပြုလုပ်တဲ့ ပြင်ဆင်မှုများမှာ လုံလောက်တဲ့ [[H:ES|တည်းဖြတ်ခြင်း အတိုချုပ်]]ကို ဖော်ပြပေးနိုင်ရင် အခြားသူတွေအတွက် အကူအညီဖြစ်မှာပါ။ ဒါဟာ မှားယွင်းပြုလုပ်မှုတစ်ခု ဖြစ်တယ်ဆိုရင် မစိုးရိမ်ပါနဲ့။ ဖယ်ရှားလိုက်တဲ့ အကြောင်းအရာများကို ပြန်လည်ထိန်းသိမ်းပြီးပါပြီ။ စမ်းသပ်မှုတွေ ပြုလုပ်ချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:Sandbox|sandbox]] ကို အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ ကျွန်ုပ် အမှားပြုလုပ်မိတယ်လို့ သင်ယူဆခဲ့ရင်၊ ဒါမှမဟုတ် မေးမြန်းစရာရှိတယ်ဆိုရင် [[User_talk:Ninjastrikers|ကျွန်ုပ်ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာ]]မှာ စာတိုချန်ခဲ့နိုင်ပါတယ်။ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။<!-- Template:uw-delete1 --> [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၂:၅၂၊ ၂၀ ဧပြီ ၂၀၂၂ (UTC) :ကျနော့်ကို တည်းဖြတ်ခွင့်ပိတ်ပင်ထားတာတွေ့လို့ ဘယ်လိုပြန်လည်ဆောင်ရွက်ရမလဲ သိချင်ပါတယ်။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၀၁:၂၃၊ ၄ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃ (UTC) ::@[[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] Do you use any VPN while editing Wikipedia? [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၄:၂၇၊ ၁၁ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃ (UTC) :::ကိုနင်ဂျာရေ “[[သန်းသန်းဆွေ]]” ကိစ္စ ဆွေးနွေးကြရအောင်။သူက ဗဟိုဘဏ်ဥက္ကဋ္ဌ ပါ။သူ့ကို အမျိုးသမီးဝန်ကြီး ကဏ္ဍထဲ ထည့်သွင်းသင့်တယ်လို့မြင်တယ်။နိုင်ငံဝန်ထမ်းက ကျယ်ပြန့်ပါတယ်။ပြဌာန်းထားတဲ့ ဗဟိုဘဏ်ဥပဒေအရ ဆို သူက ပြည်ထောင်စုအဆင့်ပါ။ဝန်ကြီး လို့ မသုံးစေချင်ရင် ပြည်ထောင်စုအဆင့်ပုဂ္ဂိုလ် များ ဆိုတာက ပိုသင့်တော် မလား။နိုင်ငံ ဝန်ထမ်းက မဖြစ်သင့်ဘူးလို့ မြင်လို့ပါ။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၆:၄၉၊ ၅ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၃ (UTC) ::::ဗဟိုဘဏ်ဥက္ကဋ္ဌက [[ပြည်ထောင်စုအင်္ဂါစဉ်]]မှာ ၂၀ ဦးမြောက်မှာတော့ရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် သူ့နေရာကို ဝန်ကြီးဆိုတဲ့ အသုံးအနှုန်းခေါ်ဝေါ်သုံးစွဲတာမျိုး မတွေ့မိတဲ့အတွက် ဝန်ကြီး ကဏ္ဍကနေ ဖယ်လိုက်တာပါ။ ဘယ်ကဏ္ဍနဲ့ သင့်လျော်မလဲ ကြည့်တော့ အင်္ဂလိပ်ဆောင်းပါးမှာ ထည့်ထားတဲ့ civil servants ကိုပဲ နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းအနေနဲ့ ထည့်လိုက်တာပါ။ သီးခြားကဏ္ဍအနေနဲ့ "မြန်မာနိုင်ငံ ဗဟိုဘဏ်၏ ဥက္ကဋ္ဌများ" ဆိုပြီး လုပ်မယ်ဆိုရင်လည်း ရပါတယ်။ "မြန်မာနိုင်ငံ ဗဟိုဘဏ်၏ ဥက္ကဋ္ဌများ" ဆောင်းပါးရယ်၊ တခြားသော ဥက္ကဋ္ဌအကြောင်း ဆောင်းပါးတွေ ဖန်တီးပြီး ထည့်ထားသင့်တဲ့ ကဏ္ဍပါ။ ဒါကလည်း [[:en:Category:Governors_of_the_Central_Bank_of_Malaysia]] ကို နမူနာကြည့်ပြီး ပြောတာပါ။ ဝန်ကြီးလို့ ဘယ်နေရာမှာမှ ရည်ညွှန်းထားတာ (ကျွန်တော့အနေနဲ့) မတွေ့မိတဲ့အတွက် ဝန်ကြီးကဏ္ဍထဲမှာတော့ မထည့်သင့်ဘူးလားလို့ပါဗျ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၃:၀၉၊ ၆ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၃ (UTC) :::::ဟုတ်ကဲ့။ဝန်ကြီးကဏ္ဍ ကနေ ဖယ်ရှားလိုက်တာ သဘောတူလက်ခံပါတယ်။ဖြစ်လည်းဖြစ်သင့်ပါတယ်။ ဗဟိုဘဏ် အပါအဝင် ရုံးနဲ့ကောင်စီ၊ကော်မရှင် ၉ ခုကို   “ပြည်ထောင်စုအဆင့် ရုံး၊ အဖွဲ့အစည်းများ” များလို့ ရည်ညွှန်းသတ်မှတ်ဖော်ပြထားတာရှိတော့ ပြည်ထောင်စုအဆင့် အဖွဲ့အစည်း ပုဂ္ဂိုလ်များ ဆိုရင်ရော။သင့်တော်မလား။နိုင်ငံဝန်ထမ်း နဲ့ စာရင်။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၃၅၊ ၆ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၃ (UTC) ::::::Agree and please proceed. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၅:၂၅၊ ၆ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၃ (UTC) :::::::အောင်ကို နှင့် ပတ်သတ်ပြီး သံတူကြောင်းကွဲ စာမျက်နှာ ဖန်တီးမှု အဆင်မပြေ၍ ပြုလုပ်နိုင်သည့် နည်းလမ်းမျှဝေပေးစေလိုပါတယ်. ခင်ဗျာ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၁၈၊ ၁၈ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄ (UTC) ::::::::အဆင်ပြေသလို လုပ်ကြည့်ထားပါတယ်။အမှားအယွင်းလုပ်ဆောင်မိတယ်ဆိုရင် ပြင်ဆင် ပေးပါခင်ဗျာ @[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၂၉၊ ၁၈ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄ (UTC) :::::::::အဆင်ပြေပါတယ်ဗျ။ စကားမစပ် [[ဝီကီပီးဒီးယား:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်_(အဆိုပြုချက်များ)#Portal_နှင့်_Draft_အမည်ညွှန်း_ထည့်သွင်းရန်|ဒီနေရာက Portal နဲ့ Draft အမည်ညွှန်းအတွက်]] အဆိုပြုထားတာကို ဝင်ရောက်ဆွေးနွေးပေးပါဦးဗျ။ ကျေးဇူးပါ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၃:၄၅၊ ၂၃ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄ (UTC) ::::::::::ကိုနင်ဂျာရေ ကျနော်  [[ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဆင့်ခေါ်ရေး ဗဟိုအဖွဲ့]] စာမျက်နှာ မှာ ဇယားဆွဲတာ လိုအပ်ချက်ရှိနေလို့ အဆင်ပြေရင် ကျေးဇူးပြု၍ ပြင်ဆင်ပေးစေလိုပါတယ် ခင်ဗျာ။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၀၄:၄၁၊ ၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၄ (UTC) :::::::::::နည်းနည်းပြင်လိုက်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၄:၁၆၊ ၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၄ (UTC) ::::::::::::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ကိုနင်ဂျာ ခင်ဗျာ...[[မြန်မာ့ အစားအစာ]]  ဆောင်းပါး ရဲ့ အမျိုးအမည်များ အက္ခရာစဉ် က သွင်ပြင်ပိုင်းမှာ မညီမညာဖြစ်နေပုံပဲ။အဆင်ပြေရင် ညှိပေးစေချင်ပါတယ် ခင်ဗျာ။နောက်ပြီး ဆောင်းပါးအပေါ် ကျနော့်ရဲ့ နောက်ပြန်ပြင်မှုမှာ လိုအပ်ချက်ရှိခဲ့ရင်လည်း ပြင်ဆင်ပေးပါအုံးခင်ဗျာ။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၀၁:၃၂၊ ၁၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၄ (UTC) :::::::::::::အင်္ဂလိပ်ဝီကီဖက်က [[:en:Burmese cuisine]] ကို ပြန်ပြီး ရေးနိုင်ရင်တော့ ပိုကောင်းမယ်။ ခုတော့ columns-list ပုံစံပဲ ပြင်ပေးလိုက်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၄:၃၀၊ ၂၂ ဇူလိုင် ၂၀၂၄ (UTC) ::::::::::::::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] Thanks..I will try. [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၅:၁၉၊ ၂၂ ဇူလိုင် ၂၀၂၄ (UTC) == Autopatrolled granted == [[File:Wikipedia Autopatrolled.svg|right|80px]] Hi Zawzawaungthwin, I just wanted to let you know that I have added the [[WP:AUTOPAT|autopatrolled user right]] to your account. This means that pages you create will automatically be marked as 'reviewed'. Autopatrolled is assigned to prolific creators of articles, where those articles do not require further review, and may have been [[WP:RFP|requested]] on your behalf by someone else. It doesn't affect how you edit; it is used only to manage the workload of new page patrollers. Since the articles you create will no longer be systematically reviewed by other editors, it is important that you maintain the high standard you have achieved so far in all your future creations. Please also try to remember to add relevant [[Wikipedia:Stub|stub tags]], [[Wikipedia:Categorization|categories]], and [[:en:Wikipedia:Orphan|incoming links]] to them. Feel free to leave me a message if you have any questions. Happy editing! [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၄:၂၇၊ ၁၁ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃ (UTC) :ကိုနင်ဂျာရေ...ဝီကီရဲ့ အကြောင်းအရာတစ်ခုမှာ အတိုချုပ်ဖော်ပြလို့ရတဲ့ ဥပမာသူက ဘယ်သူဘယ်ဝါဆိုတာကို ဘယ်လို ထည့်သွင်းရတာလဲဗျာ။ကျနော် မသိလို့ လမ်းညွှန့်ပေးပါအုံး။ဥပမာ ဦးထွန်းထွန်းဦး ဆို သူက ပြည်ထောင်စုတရားသူကြီးချုပ် အဲ့လိုမျိုးပါ။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၁၂၊ ၅ မေ ၂၀၂၄ (UTC) ::[[En:Wikipedia:Short description|short description]] လိုမျိုးကို ပြောတာထင်တယ်။ <nowiki>{{short description}}</nowiki> သုံးပြီး ရေးတာကတော့ enwiki တစ်ခုတည်းမှာပဲ ရသေးတာလို့ ကျနော်သိထားတယ်။ ပုံမှန်အနေနဲ့ မိုဘိုင်းလ်မှာ မြင်ရတဲ့ အတိုချုပ်ကိုတော့ wikidata ရဲ့ description အောက်က သက်ဆိုင်ရာ ဘာသာစကားနေရာမှာ ထည့်ထားလို့ရပါတယ်။ ဥပမာ [[အောင်ဆန်း]]ရဲ့ [https://my.m.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%86%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%B8 မိုဘိုင်းဗားရှင်း]မှာ မြင်ရတဲ့ "မြန်မာနိုင်ငံလွတ်လပ်ရေးခေါင်းဆောင်" ဆိုတာကို သူ့ရဲ့ [[D:Q194161|ဝီကီဒေတာ]]က Description > Burmese မှာ ရေးထားပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၄:၂၂၊ ၅ မေ ၂၀၂၄ (UTC) :::ဟုတ်ကဲ့ အောင်ဆန်း “ မြန်မာနိုင်ငံလွတ်လပ်ရေးခေါင်းဆောင်” အဲ့လိုမျိုးပါခင်ဗျ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၂၉၊ ၅ မေ ၂၀၂၄ (UTC) :ကိုနင်ဂျာ ရေ အဆင်ပြေရင်  မြန်မာ–ချက်သမ္မတနိုင်ငံ ဆက်ဆံရေး ကို လိုအပ်တာတွေ တည်းဖြတ်ပြင်ဆင်ပေးပါအုံး။နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးအကြောင်း ရေးသားနေတာတွေ့လို့ တတ်သလောက်မှတ်သလောက်လေး ကူညီပေးထားပါတယ်ခင်ဗျာ။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၄၉၊ ၁၆ မေ ၂၀၂၄ (UTC) ::ကူညီဖြည့်စွက်ရေးသားပေးတာ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၉:၁၀၊ ၁၇ မေ ၂၀၂၄ (UTC) :::ချက်-မြန်မာ Map မှာ နည်းနည်းလိုအပ်ချက်ရှိနေသေးတယ် ထင်တယ်။ကူညီပေးပါအုံး။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၁၀၊ ၁၇ မေ ၂၀၂၄ (UTC) ::::မြေပုံက ဆွဲထားပြီးသား မရှိလို့ မပေါ်တာပါ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၃:၂၁၊ ၁၈ မေ ၂၀၂၄ (UTC) :::::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌရုံးဝန်ကြီးဌာန က ဝန်ကြီးအပြောင်းအလဲတွေကို ပြင်ဆင်တည်းဖြတ်ထားထာမှာ လိုအပ်ချက်တွေရှိလို့ ပြင်ဆင်ပေးပါအုံးဗျာ.. [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၀၀၊ ၂၈ မေ ၂၀၂၄ (UTC) ::::::Done and thanks for updating. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၃:၄၁၊ ၂၉ မေ ၂၀၂၄ (UTC) :::::::မေလ ၂၄ရက်နေ့က ဘဏ်ပုံတစ်ပုံကို ကိုယ်ပိုင်ဖန်တီးမှုမဟုတ် ဖေ့ဘုတ်က ဖြစ်ဖွယ်ရှိတယ်ဆိုပြီး မှတ်ချက်ပေးထားတာတွေ့ရပါတယ်။ဒီပုံက ကျနော် ဖုန်းနဲ့ လျှပ်တပြတ် ရိုက်ထားတဲ့ပုံ ဖြစ်ပါတယ်။စံနှုန်းအရ ပယ်ဖျက်ပြီး ဖြစ်တဲ့အတွက် ဘာမှမပြောလိုပေမယ့် နောက်ပိုင်းတွေကျရင် ကိုယ်ပိုင်ဖန်တီးမှုတွေကို စိစစ်ပြီးမှ ပယ်ဖျက်စေချင်ပါတယ်ခင်ဗျာ။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၀၂:၂၄၊ ၁ ဇွန် ၂၀၂၄ (UTC) ::::::::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] စိစစ်ပေးဖို့ပဲ အကြံပြုတာပါခင်ဗျာ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၀၃:၂၂၊ ၁ ဇွန် ၂၀၂၄ (UTC) :::::::::ဟုတ်ကဲ့။ အကြံပြုတာကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ များသောအားဖြင့် ကိုယ်တိုင်ရိုက်ကူးထားတဲ့ ပုံအများစုရဲ့ metadata မှာ ရိုက်ကူးမှု အချက်အလက်တွေ (ကင်မရာအမျိုးအစား၊ ရိုက်ကူးရက်စွဲ၊ အချိန်) စတာတွေ ပါဝင်လေ့ရှိပါတယ်။ metadata ကို အတုလုပ်လို့ရတယ်ဆိုပေမယ့် အဲလိုမျိုး အချက်အလက်စုံလင်တာရယ်၊ ပုံအချိုးအစား မြင့်မားမှု၊ ဖိုင်အရွယ်အစား ကြီးမှုစတာတွေအပေါ်မူတည်ပြီး ကိုယ်တိုင်ရိုက်တဲ့ ဓာတ်ပုံဟုတ်မဟုတ် ယေဘုယျ ဆုံးဖြတ်လေ့ရှိပါတယ်။ အစ်ကို့တင်လိုက်တဲ့ပုံရဲ့ metadata မှာ ကင်မရာအချက်အလက်တွေ မပါဝင်ဘဲ FBMD နဲ့ စတဲ့ စာသားပဲပါနေတာရယ် ဖိုင်အရွယ်အစားငယ်တာကြောင့်ရယ်မို့ ကိုယ်ပိုင်ဖန်တီးမှု မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ ယူဆလိုက်တာပါ။ (FB ရဲ့ ကင်မရာနဲ့ ရိုက်တာ၊ ဒါမှမဟုတ် FB ကနေ ဒေါင်းလုပ် လုပ်ထားတဲ့ပုံတွေမှာ ကင်မရာအချက်လက်မပါဘဲ FBMD ကုဒ်တွေသာ ပါဝင်လေ့ရှိပါတယ်)။ Commons မှာလည်း အဲဒီလို FBMD ပုံမျိုးတွေဟာ ဖျက်ချခံရလေ့ရှိပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၃:၁၀၊ ၉ ဇွန် ၂၀၂၄ (UTC) ::::::::::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] Thank you for this explanation, I will definitely keep it in mind [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၀၉:၅၈၊ ၉ ဇွန် ၂၀၂၄ (UTC) == Discussion of current problem with VPN. == @[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] Due to the current situation in our country, We are facing very complicated problems with VPN. I'm fine with using VPN. If I don't use it, there is a problem of not being able to new post also new editorials .Please suggest me the best. How should I do it? [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၄၁၊ ၁၀ ဇွန် ၂၀၂၄ (UTC) :Please wait, I will create the information pages about how to. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၈:၂၉၊ ၁၁ ဇွန် ၂၀၂၄ (UTC) ::Please see [[ဝီကီပီးဒီးယား:အိုင်ပီ ပိတ်ပင်မှုမှ ကင်းလွတ်ထားသူများ]]. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၈:၄၅၊ ၁၁ ဇွန် ၂၀၂၄ (UTC) :::IPBE သက်တမ်းမကုန်ခင် နိုဝင်ဘာလကုန်လောက်ကျ တစ်ခေါက်ပြောပေးပါ။ အဲကျရင် IPBE သက်တမ်းထပ်တိုးပေးပါမယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၄:၃၈၊ ၇ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) == မျောက်ကျောက်ရောဂါ စာမျက်နှာအသစ် == @[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ကျနော်ဖန်တီးလိုက်တဲ့ မျောက်ကျောက်စာမျက်နှာမှာ မြေပုံညွှန်းကို မြန်မာမှု ပြုလိုက်မိတာရှိပါတယ်။မှားတာရှိသွားရင် ပြင်ဆင်ပေးပါခင်ဗျာ။စာမျက်နှာရဲ့ လိုအပ်ချက်များကို လည်း ထောက်ပြပေးစေလိုပါတယ်ခင်ဗျာ။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၁၁၊ ၂၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၄ (UTC) == Join the Myanmar Wikimedia Community User Group (MWCUG)! == We are a community of passionate volunteers working to promote free knowledge in Myanmar through Wikimedia projects like Wikipedia, Wiktionary, and more. Our goal is to support minority language projects and increase Burmese-language contributions. Whether you're an experienced editor or just starting out, we'd love for you to join us and make an impact! Visit us here: [[metawiki:Myanmar_Wikimedia_Community_User_Group|Myanmar Wikimedia Community User Group]]. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၃:၀၃၊ ၈ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၄ (UTC) == မြေပုံအညွှန်းထည့်ခြင်း == @[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ကိုနင်ဂျာ ခင်ဗျာ.. ကျနော် မြေပုံအညွှန်းမထည့်တတ်လို့ပါ။ဥပမာဗျာ မြို့တစ်ခု၊ကျေးရွာတစ်ခု အဲ့နေရာကို ဖော်ပြချင်ရင် ဘယ်လိုပြရသလဲ..လမ်းညွန်ပေးစေလိုပါတယ်... [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၄၀၊ ၂ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၄ (UTC) :[[:တမ်းပလိတ်:Coord]] ကို သုံးပါတယ်။ Lat:Long သိဖို့တော့လိုပါတယ်။ Infobox မှာ ထည့်သုံးမယ်ဆိုရင် <code> |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ </code> နဲ့ <code> |coordinates = '''&#123;{coord|'''''latitude'''''|'''''longitude'''''|'''''coordinate parameters'''''|'''''template parameters'''''}&#125;''' </code> လိုပါတယ်။ ဥပမာ <code> &#123;{coord|19|45|N|96|6|E|type:city_region:MM-18|display=it}} </code> infobox မှာ မဟုတ်ဘဲ [[:တမ်းပလိတ်:Coord]] ချည်းသပ်သပ်လည်း သုံးလို့ရပါတယ်။ အသေးစိတ်ကို [[:တမ်းပလိတ်:Coord]] ရဲ့ documentation မှာ ကြည့်နိုင်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၈:၅၃၊ ၄ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၄ (UTC) VPN သုံးပြီး ပြင်ဆင်မှုတွေလုပ်နေတာကြာပြီ ခုတစ်လောလက်တော့ နဲ့ဆို VPN ဖွင့်ပြင်လည်းမရ ပိတ်ပြင်လည်းမရ ဖြစ်နေပါတယ်။တည်းဖြတ်မှုမလုပ်ရတာ ရက်အတော်ကြာပြီ။ဖုန်းနဲ့ဆိုရပြီး ဖုန်းနဲ့ပြင်ဆင်ရတာ လက်တော့လောက်မလွယ်တော့ ဘယ်လိုလုပ်ရမလဲ ကိုနင်ဂျာ Please @[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၃၅၊ ၁ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄ (UTC) :ဗီပီအန်သုံးပြီး ပြင်နိုင်ဖို့ [[ဝီကီပီးဒီးယား:အိုင်ပီ ပိတ်ပင်မှုမှ ကင်းလွတ်ထားသူများ|အိုင်ပီ ပိတ်ပင်မှုမှ ကင်းလွတ်ခွင့်]] တစ်နှစ်သက်တမ်း သတ်မှတ်ပေးလိုက်ပါတယ်။ သက်တမ်းပြည့်ခါနီး ဆက်လက်အသုံးပြုဖို့လိုအပ်တယ်ဆိုရင် ပြန်ပြောပေးပါ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၁:၅၆၊ ၂ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄ (UTC) ::Thanks [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၄၉၊ ၂ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄ (UTC) ::ကိုနင်ဂျာခင်ဗျာ..@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ကျနော် မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတများ စာရင်း မှာ ပြင်ဆင်မှုအချို့ ဆောင်ရွက်လိုက်တာရှိပါတယ်ခင်ဗျာ. အဆင်မပြေဖြစ်နေတဲ့အတွက် ကူညီဆောင်ရွက်ပေးစေလိုပါတယ်။ကျေးဇူးတင်စွာဖြင့်.. [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၃၅၊ ၂၆ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄ (UTC) ::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ကိုနင်ဂျာ ခင်ဗျာ.နိုင်မြန်မာ စာမျက်နှာမှာ ကျနော် ဘောက်ထည့်လိုက်တာ..လိုအပ်ချက်ရှိသွားလို့ ကူညီပေးစေချင်ပါတယ်ခင်ဗျာ. [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၀၇၊ ၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၅ (UTC) :::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ကျော်စိုးဦး ကျော်မျိုးမင်း တို့ကို မြန်မာဂျာနယ်လစ် များ လို့ သုံးနှုန်းရန် သင့်၊မသင့်။ကူကီးပြည်သွေးစည်းညီညွှတ်ရေးကောင်စီ ရဲ့ ဆွေးနွေးချက်ကို ဖျက်ပစ်မှု မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားရဲ့ စံနှုန်းတွေ မေးခွန်းထုတ်စရာ ဖြစ်လာပါတယ်။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၁၉၊ ၂၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၅ (UTC) ::::ငါးမင်းဆွေ တို့ ဇော်မိုးဟိန်း တို့ အောင်မင်း တို့ကို ရေးတင်ရင်လဲ လက်ခံဖို့ ရှိ၊မရှိ သိလိုပါတယ် ခင်ဗျာ။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၂၄၊ ၂၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၅ (UTC) :::::(တရားဝင်)သတင်းမီဒီယာဌာနရဲ့ သတင်းသမားတွေဖြစ်တာကြောင့် နှစ်ယောက်စလုံးက Notable ဖြစ်တယ်လို့တော့ ပြောလို့ရတယ်။ ဒါပေမယ့် ဘက်မလိုက်တဲ့ ဆောင်းပါးဖြစ်ဖို့တော့ လိုပြီး third party sources တွေ လိုပါတယ်။ enwiki ကဆောင်းပါးလို NPNew ကိုပဲ ပြန်ကိုးကားထားတာတွေဖြစ်နေတာကတော့ အဆင်မပြေဘူးပေါ့။ ပထမတစ်ကြိမ်ရေးလာတုန်းက အမွှမ်းတင်ပြီး ကြေညာတစ်ခုလို ရေးထားတာကြောင့် ဖျက်လိုက်ပါသေးတယ်။ ကူကီးပြည်သွေးစည်းညီညွှတ်ရေးကောင်စီ ကတော့ လောလောဆယ် ရေးထားတဲ့အတိုင်းဆိုရင်တော့ ဖျက်လိုက်ရမယ့် သဘောမှာရှိတယ်။ အကုန်လုံးက Propaganda/Advert ပုံစံဖြစ်နေတယ်။ ကျန်တဲ့သူတွေထဲမှာ ငါးမင်းဆွေ အကြောင်းကတော့ third party ကိုးကားတွေရှိတာမို့ ရေးလို့ရနိုင်မယ်။ ကျန်နှစ်ယောက်ကတော့ မဖြစ်နိုင်သေးဘူးလို့ထင်ပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၇:၁၁၊ ၂၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၅ (UTC) ::::::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] @[[အသုံးပြုသူ:Pho Sai|Pho Sai]] အခုလို ရှုပ်ထွေးပွေလီနေတဲ့ ကာလကြီးထဲမှာ သမိုင်းဖြစ်ရပ်တွေ၊လူပုဂ္ဂိုလ်အကြောင်းအရာတွေကို စနစ်တကျနဲ့ ပိုမိုကောင်းမွန်အောင် မေးမြန်းရတာမို့လို့ အမှားအယွင်းရှိခဲ့ရင် စိတ်မရှိကြပါနဲ့ဗျာ... [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၀၉၊ ၂၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၅ (UTC) ::::::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ကိုနင်ဂျာ ခင်ဗျာ...ကျော်စိုးဦး သံတူကြောင်းကွဲ စာမျက်နှာနဲ့ ပတ်သတ်ပြီး လိုအပ်ချက်ရှိခဲ့ရင် ပြင်ဆင်ပေးပါအုံးခင်ဗျာ... [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၃၀၊ ၉ ဧပြီ ၂၀၂၅ (UTC) :::::::အဆင်ပြေပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၂:၂၉၊ ၁၃ ဧပြီ ၂၀၂၅ (UTC) ::::::::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ကိုနင်ဂျာ ခင်ဗျာ။ ကျနော် [[အယ်လ်ဘာစင်မြို့]] စာမျက်နှာကို စာလုံးပေါင်းလွဲမှားပြီး Done လုပ်လိုက်မိတဲ့အတွက် ပြန်ညွန်းမထားဘဲ အမည်မှန် အယ်လ်ဘာဆန်မြို့ သို့ ပြောင်းရွှေ့ ပေးစေလိုပါတယ်ခင်ဗျာ. [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၄၉၊ ၂၅ မေ ၂၀၂၅ (UTC) :::::::::ဆောင်းပါးနာမည်ပြောင်းတာက confirmed user တွေလုပ်လို့ရပါတယ်။ စာမျက်နှာညာဖက်အပေါ်က Move (ရွှေ့ရန်) ကို နှိပ်ပြီး နာမည်ပြောင်းလို့ရပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၁:၅၈၊ ၂၆ မေ ၂၀၂၅ (UTC) ::::::::::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] @[[အသုံးပြုသူ:Salai Rungtoi|Salai Rungtoi]] ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံရေးပါတီတွေကို ပြင်ဆင်ပြီး ရေးထားကြရင် ကောင်းမလား ။စကစက အခု ၂၆၇ မြို့နယ်မှာရွေးကောက်ပွဲလုပ်မယ်လို့ ပြောနေပါတယ်။လက်ရှိရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က တည်ဆဲလို့ ကြေညာထားတာက ၅၆ပါတီ ရှိနေပါတယ်။ဒါကို ဥပမာ ၂၀၂၁ နောက်ပိုင်း တည်ဆဲနိုင်ငံရေးပါတီများစာရင်း၊၂၀၂၁ ပြန်လည်မှတ်ပုံတင်သည့် နိုင်ငံရေးပါတီများ စာရင်း စသည်ဖြင့် ဆောင်ရွက်ရင်ကောင်းမလား ခင်ဗျာ။ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၅၆၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) :::::::::::good idea. Love it. How about we start with a sandbox and edit from there and discuss accordingly?? [[အသုံးပြုသူ:Salai Rungtoi|Salai Rungtoi]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Salai Rungtoi|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၅၆၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) ::::::::::::@[[အသုံးပြုသူ:Salai Rungtoi|Salai Rungtoi]] Welcome [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၃၈၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) :::::::::::::အစ်ကိုပဲ sandbox ကနေ စလိုက်ပါနော်။ ကျနော် ပါဝင်လိုက်ပါမယ်ခင်ဗျာ။ [[အသုံးပြုသူ:Salai Rungtoi|Salai Rungtoi]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Salai Rungtoi|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၅၈၊ ၈ ဇွန် ၂၀၂၅ (UTC) ::::::::::::::@[[အသုံးပြုသူ:Salai Rungtoi|Salai Rungtoi]] ဇယားဆွဲ တာလေး နည်းနည်းလောက် ကူပေးပါအုံး [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၃၁၊ ၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) :::::::::::::::for which article, ako? @[[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] [[အသုံးပြုသူ:Salai Rungtoi|Salai Rungtoi]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Salai Rungtoi|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၃၅၊ ၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) ::::::::::::::::စဥ် ဘွဲ့တော်အမည် ကျောင်းတိုက် ရရှိသည့် နှစ် ထင်ရှားဖြစ်စဥ် အဲ့ဒါမျိုးဆွဲချင်တာဗျာ [[အသုံးပြုသူ:Zawzawaungthwin|Zawzawaungthwin]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zawzawaungthwin|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၄၁၊ ၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) h09wwg2e3n89evygabjh00vi4gtr187 လာဇရု (အဆိုတော်) 0 242679 880899 790745 2025-07-08T12:49:51Z Salai Rungtoi 22844 880899 wikitext text/x-wiki {{Infobox person |name=လာဇရု |birth_name=ကျော်နိုင်သူ |citizenship=မြန်မာ |death_cause=ချော်လဲ၍ ဦးခေါင်းဒဏ်ဖြစ် |death_date={{death date|2021|1|19}} |death_place=မြောက်ဥက္ကလာပဆေးရုံ |known_for= *အသည်းကွဲတဲ့ရောဂါ *ကြေကွဲစရာ |native_name=ကျော်နိုင်သူ |native_name_lang=my |occupation=အဆိုတော်၊ တေးရေးဆရာ |years_active=-၂၀၂၁|birth_date=၁၉၇၀}} '''လာဇရု''' ခေါ် '''ကျော်နိုင်သူ''' ([[၁၉၇၀]] - ၁၉ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၁) သည် [[မြန်မာနိုင်ငံသား]] တေးရေးဆရာနှင့် အဆိုတော် တဦး ဖြစ်သည်။ သီဆိုခဲ့သည့် သီချင်းများအနက် ''အသည်းကွဲတဲ့ရောဂါ''မှာ နာမည် အကြီးဆုံး ဖြစ်သည်။ Rဇာနည် သီဆိုသော ''ကြေကွဲစရာ'' သီချင်း၏ တေးရေးသူမှာ လာဇရု ဖြစ်သည်။ အဆိုတော် လာဇရုဟာ ရုပ်ရှင်ဇာတ်ဝင် တေးသီချင်းများစွာ ရေးစပ် သီဆိုခဲ့ပြီး “အသည်းကွဲတဲ့ရောဂါ”၊ “ချစ်တဲ့သူ” ၊ “သုံးပွင့်ဆိုင်” စတဲ့ တေးသီချင်းများနဲ့ ကျော်ကြားခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ == သီချင်းများ == # အသည်းကွဲတဲ့ရောဂါ # ကြေကွဲစရာ == နိဂုံး == မတော်တဆ ချော်လဲ၍ ဦးခေါင်းဒဏ်ဖြစ်ရာမှ [[မြောက်‌ဥက္ကလာပဆေးရုံ|မြောက်ဥက္ကလာပဆေးရုံ]]တွင် ၂၀၂၁ ဇန်နဝါရီ ၁၉ ရက် နံနက် ၄ နာရီ ၅၀ မိနစ်တွင် ကွယ်လွန်သည်။<ref>{{Cite web|url=https://mediagroupmm.com/news/%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%80%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%85%E1%80%9B%E1%80%AC-%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%9E%E1%80%AE%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8-%E1%80%95/|title=‘ကြေကွဲစရာ’ တေးသီချင်း ပိုင်ရှင်ကြီး တေးရေး/တေးဆို လာဇရု ကွယ်လွန်|date=19-1-2021|language=my|accessdate=16-4-2023}}</ref> ကွယ်လွန်ချိန်တွင် အသက် (၅၁) နှစ် ရှိသည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.burmalibrary.org/sites/burmalibrary.org/files/obl/mal_20.1.21.pdf?__cf_chl_tk=V18waN_APoiaKd46OxHMRv87uJXC74RPJGBbaF_nSbE-1751978782-1.0.1.1-An9L6ImhGqSIelgfItIwryPq29LvV36ZOsRMnk6IQGs#page=1.00|title=မြန်မာ့အလင်း}}</ref> == ကိုးကား == {{Reflist}} [[ကဏ္ဍ:၂၀၂၁ ကွယ်လွန်သူများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား တေးရေးဆရာများ]] [[ကဏ္ဍ:မွေးဖွားခုနှစ် မသိရှိရသူများ]] gdrkzgu4wb2h24do8753dif07x7f8bk သာဌေး 0 247415 880878 877566 2025-07-08T12:12:33Z Zawzawaungthwin 100038 စာလုံးပေါင်း ပြင်ဆင် 880878 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder |name= | honorific prefix = |native_name_lang=my |office=[[ပြည်ထောင်စု တရားလွှတ်တော်ချုပ်|ပြည်​ထောင်စုတရားသူကြီးချုပ်]] |term_start=၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၃ |term_end= | 1blankname = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|ဝန်ကြီးချုပ်]] | 1namedata = ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် |president=[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]] {{small|(ယာယီ)}} | predecessor = ဦး[[ထွန်းထွန်းဦး (တရားသူကြီးချုပ်)]] |successor = |office2= [[နိုင်ငံတော်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံး]] ဥက္ကဋ္ဌ |term_start2=၁၄ မတ် ၂၀၂၂ |term_end2= ၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၃ | predecessor2 = ဦးသန်းကျော် |successor2 = ဦး[[အောင်ဇော်သိန်း]] |office3= [[ပြည်ထောင်စု တရားလွှတ်တော်ချုပ်]]တရားသူကြီး |term_end3=၁၃ မတ် ၂၀၂၂ |term_start3=၃၀ မတ် ၂၀၁၁ |appointer3=[[သိန်းစိန်၊ ဦး|ဦးသိန်းစိန်]] |president3= *[[ဦးသိန်းစိန်]] *[[ဦးထင်ကျော်]] *[[ဦးဝင်းမြင့်]] *[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]] {{small|(ယာယီ)}} |birth_date=၁၉၅၈ |birth_place=[[မြန်မာနိုင်ငံ]] |death_date=<!-- {{Death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (death date then birth date) --> |nationality=မြန်မာ |spouse= |education=[[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]] |occupation=​ရှေ့​နေ |allegiance=[[မြန်မာ]] |branch=[[တပ်မတော်]] | rank = ဗိုလ်မှူးကြီး |commands= |serviceyears=၁၉၈၄-၂၀၁၀|relations=ဦး[[သာအေး]]}} '''ဦးသာဌေး''' (၁၉၅၈ မွေးဖွား) သည် လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်ထောင်စု[[တရားသူကြီးချုပ်|တရားသူကြီးချု]]ပ်ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=https://news-eleven.com/article/251639|title=ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ်၊ ပြည်ထောင်စုစာရင်းစစ်ချုပ်၊ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံး ဥက္ကဋ္ဌများ အပါအဝင် ဒုတိယဝန်ကြီးအချို့ ခန့်အပ်|work=Eleven Media|access-date=၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၃|date=၃ ဩဂုတ်၂၀၂၃}}</ref> ၎င်းကို နိုင်ငံတစ်ဝန်းလုံးအရေးပေါ်အခြေအနေကြေညာထားသည့်ကာလ ၂၀၂၃ ဩဂုတ် ၃ရက်တွင် [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]]က ခန့်အပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ် သည်။ ၂၀၀၈ခုနှစ်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ အရ ပေါ်ပေါက်လာသည့် ဒုတိယမြောက် ပြည်ထောင်စုတရားသူကြီးချုပ် လည်းဖြစ်သည်။ == ပညာသင်ဘဝ == ၁၉၈၀ ခုနှစ်တွင် [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]] ဥပဒေဘွဲ့ (LL.B) ကိုရရှိခဲ့သည်။ယင်းဘွဲ့ကို စာပေးစာယူသင်တန်းဖြင့် ရရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ == ဝန်ထမ်းဘဝ == ဥပဒေဘွဲ့ရရှိပြီးနောက် တပ်မတော်(ကြည်း)ဗိုလ်သင်တန်းကျောင်းမှ တဆင့် တပ်မတော်သို့ ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ ယင်းနောက် စစ်ဥပဒေချုပ်ရုံးတွင် လက်ထောက်စစ်ဥပဒေချုပ်ရာထူးအထိ ဗိုလ်မှူးကြီးအဆင့်ဖြင့် ၂၄ နှစ်ကျော် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ သူသည် [[နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ]]လက်ထက် ၂၀၁၀ ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်မှူးကြီးအဆင့်ဖြင့် စစ်ဥပဒေချုပ်ရုံးမှ အငြိမ်းစားယူခဲ့ပြီး [[ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်|ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်]] အဖွဲ့ဝင် အဖြစ် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခြင်းခံရသည်။ထိုတာဝန်ကို ၂၀၁၁ ခုနှစ် မတ်လ ၂၉ ရက်အထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၁ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၃၀ ရက်နေ့တွင် [[ပြည်ထောင်စု တရားလွှတ်တော်ချုပ်|ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ်]] တရားသူကြီးအဖြစ် [[ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော်|ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်]] တွင် အဆိုတင်သွင်းခံရမှုအရ ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ်တရားသူကြီး ဖြစ်လာသည်။<ref>{{cite web|url=https://www.mdn.gov.mm/my/pnnytheaangcu-ttraaltttteaakhup-ttraasuukii-uusaatthe-krngpnnynyattngri-ttraasuukiimaa-ttraare|title=ပြည်ထောင်စု တရားလွှတ်တော်ချုပ် တရားသူကြီး ဦးသာဌေး ကရင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ တရားသူကြီးများ၊ တရားရေး အရာရှိများနှင့် တွေ့ဆုံ|work=Myanmar Digital News|access-date=၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၃|date=၃ မေ ၂၀၁၉|archive-date=5 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230805091328/https://www.mdn.gov.mm/my/pnnytheaangcu-ttraaltttteaakhup-ttraasuukii-uusaatthe-krngpnnynyattngri-ttraasuukiimaa-ttraare}}</ref>ထိုတာဝန်ကို ၂၀၁၁ မတ်လ ၃၀ရက်မှ စစ်အာဏာသိမ်းပြီး ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၃ ရက်နေ့အထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=https://www.unionsupremecourt.gov.mm/judges|title=ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ်တရားသူကြီးများ|work=The Supreme Court of The Union of Myanmar|access-date=၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၃}}{{Dead link|date=April 2025 }}</ref> ၂၀၂၂ မတ်လ ၁၄ ရက်နေ့တွင် [[နိုင်ငံတော်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံး]]ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်းခံရသည်။<ref>{{cite web|url=https://myawady.net.mm/node/23209|title=နိုင်ငံတော်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံးဥက္ကဋ္ဌ ခန့်အပ်တာဝန်ပေး|work=MWD Webportal|access-date=၅ ဩဂုတ်၂၀၂၃|date=၁၄ မတ် ၂၀၂၂}}</ref> == တရားသူကြီးချုပ်တာဝန် == ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ ၃ ရက်နေ့အထိ နိုင်ငံတော်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံးဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ်တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီးနောက် နောက်တစ်ရက်တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီက ၎င်းကို ပြည်ထောင်စုတရားသူကြီးချုပ်အဖြစ် ခန့်အပ်သည်။ == မိသားစုဘဝ == ဦးသာဌေး သည် အိမ်ထောင်သည်တစ်ဦး ဖြစ်သည်။ ၎င်း၏ အကိုမှာ  [[နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ|နိုင်ငံတော် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ]]ဝင်ဟောင်းလည်းဖြစ်၊ [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး အစိုးရအဖွဲ့|စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်းလည်း ဖြစ်သည့် ဦး[[သာအေး]] ဖြစ်သည်။ == ကိုးကား == [[Category:၁၉၅၈ မွေးဖွားသူများ]] [[Category:မြန်မာ စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[Category:သက်ရှိထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[Category:မြန်မာ တရားသူကြီးများ]] [[Category: မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်ထောင်စုအဆင့် ရုံး၊ အဖွဲ့အစည်းများ၏ အကြီးအကဲများ ]] [[ကဏ္ဍ:ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ်များ]] 8gjjnoqesjb1x9g6n7hfzfh3heuonk1 ဝင်းမြင့် (တရားသူကြီး) 0 248157 880879 880854 2025-07-08T12:13:57Z Salai Rungtoi 22844 880879 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder |name=ဝင်းမြင့်(တရားသူကြီး) |image = | honorific prefix = |native_name_lang=my |office= [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်|ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်]] တရားသူကြီးချုပ် |term_start=၁၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ |term_end= | predecessor=ဦးမျိုးညွှန့် (၂၀၂၀-၂၀၂၂)<ref>{{cite web|url=https://myanmar-now.org/mm/news/5111/|title=ဧရာဝတီတိုင်းလွှတ်တော်က တိုင်းတရားသူကြီးချုပ်သစ် အတည်ပြု|work=Myanmar Now|access-date=၂၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၃|date=၂၆ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၀}}</ref> |appointer= [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]] |president=[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]] {{small|(ယာယီ)}} | 1blankname = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|ဝန်ကြီးချုပ်]] | 1namedata = ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် |office2= [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်|ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်]]တရားသူကြီး |term_start2= ဩဂုတ် ၂၀၁၂ |term_end2= ၁၀ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ |appointer2=ဦး[[သိန်းစိန် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|သိန်းစိန်]] |president2= *[[သိန်းစိန် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|သိန်းစိန်]] *[[ဦးထင်ကျော်]] *[[ဦးဝင်းမြင့်]] *[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]] {{small|(ယာယီ)}} |birth_date=၁၉၆၁ |birth_place=[[မြန်မာနိုင်ငံ]] |death_date=<!-- {{Death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (death date then birth date) --> |nationality=မြန်မာ |spouse= |education=ရန်ကုန်ဝိဇ္ဇာနှင့် သိပ္ပံတက္ကသိုလ် |occupation=​တရားသူကြီး |allegiance=[[မြန်မာ]] |branch=[[တပ်မတော်]] | rank = ဗိုလ်ကြီး |commands=၁၉၈၁-၁၉၉၉ }} '''ဦးဝင်းမြင့်'''(၁၉၆၁ ဖွား) သည် လက်ရှိ   [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်|ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်]] တရားသူကြီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသူဖြစ်သည်။ ၎င်းကို ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ (၁၁) ရက်နေ့တွင် [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]] က ခန့်အပ်ခဲ့သည်။သူသည် အငြိမ်းစား [[တပ်မတော်]]သားဘဝမှ တရားသူကြီး ဖြစ်လာသူဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=https://ayeyarwady.hc.gov.mm/judges/1|title=ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော် တရားသူကြီးချုပ် ဦးဝင်းမြင့်|work=ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်|access-date=၂၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၃}}{{Dead link|date=April 2025 }}</ref> == ပညာရေးနှင့်တပ်မတော်သားဘဝ == ဦးဝင်းမြင့်သည် တပ်မတော်တွင်  ၁၉၈၁ ခုနှစ်မှ ၁၉၉၉ ခုနှစ်အထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ သူသည် ရန်ကုန်ဝိဇ္ဇာနှင့် သိပ္ပံတက္ကသိုလ်မှ ဥပဒေဘွဲ့ကို  ၁၉၈၅ ခုနှစ်တွင်ရရှိသည်။  ၁၉၉၉ ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်ကြီးအဆင့်ဖြင့် အငြိမ်းစားယူကာ တရားရေးအရာရှိအဆင့်(၂)အဖြစ် တရားရေးဌာနသို့ ကူးပြောင်းလာသည်။၂၀၁၂ခုနှစ် အထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။သူသည် [[ပြည်ထောင်စု တရားလွှတ်တော်ချုပ်]]၊ နေပြည်တော်တွင် ညွှန်ကြားရေးမှူးအဖြစ် နောက်ဆုံး တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ == တရားလွှတ်တော်တရားသူကြီးဘဝ == သူ့ကို သမ္မတဦး [[သိန်းစိန် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|သိန်းစိန်]] က ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်တရားသူကြီးအဖြစ် အဆိုပြုခဲ့ပြီး [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး လွှတ်တော်|ဧရာဝတီတိုင်းလွှတ်တော်]] ကလက်ခံသည့်အတွက် ၂၀၁၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လတွင် ဧရာဝတီတိုင်းတရားလွှတ်တော်တရားသူကြီး တစ်ဦး ဖြစ်လာသည်။ တရားလွှတ်တော်တရားသူကြီးအဖြစ် ၁၀နှစ်ကျော် ထမ်းဆောင်ပြီး ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ (၁၁) ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ က ၎င်းအား ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးတရာလွှတ်တော် တရားသူကြီးချုပ် အဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://yangonmediagroup.com/index.php/myanmar/4915-2022-05-21-15-25-58|title=မော်လမြိုင်ကျွန်းမြို့၌ မြို့နယ်တရားရုံးအဆောက်အဦးသစ် စတင်ဖွင့်လှစ်|work=Yangon Media Group|access-date=၂၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၃|date=၂၁ မေ ၂၀၂၂|archive-date=24 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230824015245/https://yangonmediagroup.com/index.php/myanmar/4915-2022-05-21-15-25-58}}</ref> == မိသားစုဘဝ == သူသည် အိမ်ထောင်သည် တစ်ဦး ဖြစ်သည်။ == ကိုးကား == {{reflist}} [[Category:၁၉၆၁ မွေးဖွားသူများ]] [[Category:မြန်မာ စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[Category:သက်ရှိထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[Category:မြန်မာ တရားသူကြီးများ]] [[Category:တရားလွှတ်တော် တရားသူကြီးချုပ်များ]] [[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားဟောင်းများ]] [[ကဏ္ဍ:စစ်မှုထမ်းဟောင်း တရာသူကြီးများ]] ddfaar158xfsijwl6wquruj1xbxzsdp စန္ဒာသွယ် 0 248194 880875 880856 2025-07-08T12:09:00Z Salai Rungtoi 22844 [[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ကို အသုံးပြု၍ [[Category:ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားဟောင်းများ]]ကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည် 880875 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder |name=စန္ဒာသွယ် |image = | honorific prefix = [[ဝဏ္ဏကျော်ထင်ဘွဲ့|ဝဏ္ဏကျော်ထင်]] |native_name_lang=my |office=[[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်]] တရားသူကြီးချုပ် |term_start= ၂၃ မတ် ၂၀၂၂ |term_end= | predecessor=ဒေါ်[[သင်းသင်းနွဲ့]] |successor = |appointer=[[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]] |president= *[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]] {{small|(ယာယီ)}} | 1blankname = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|ဝန်ကြီးချုပ်]] | 1namedata = ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး [[မင်းအောင်လှိုင်]] |office2= [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်]] တရားသူကြီး |term_start2=၃၀ မတ် ၂၀၁၁ |term_end2= ၂၃ မတ် ၂၀၂၂ |appointer2=ဦး[[သိန်းစိန် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|သိန်းစိန်]] |president2= *ဦး[[သိန်းစိန် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|သိန်းစိန်]] *ဦး[[ထင်ကျော် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ထင်ကျော်]] *[[ဦးဝင်းမြင့်]] *[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]] {{small|(ယာယီ)}} |birth_date=၁၉၆၂ |birth_place=[[မြန်မာနိုင်ငံ]] |death_date=<!-- {{Death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (death date then birth date) --> |nationality=မြန်မာ |spouse= |education=[[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]] |occupation=တရားသူကြီး }} '''ဒေါ်စန္ဒာသွယ်''' (၁၉၆၂ဖွား) သည် မြန်မာအမျိုးသမီးတရားသူကြီးတစ်ဦးဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=https://yangon.hc.gov.mm/uploads/annualreports/1686103080Annual%20(2022)%20Final.pdf|title=ရန်ကုန်တိုင်းတရားလွှတ်တော် တရားသူကြီးချုပ်များ|work=ရန်ကုန်တိုင်းတရားလွှတ်တော် ၂၀၂၂ခုနှစ် တရားရုံး နှစ်စဉ်အစီရင်ခံစာ|access-date=၂၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၃|date=၂၀၂၃|archive-date=25 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230825030951/https://yangon.hc.gov.mm/uploads/annualreports/1686103080Annual%20%282022%29%20Final.pdf}}</ref>၎င်းသည် လက်ရှိတွင် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော် တရားသူကြီးချုပ် အဖြစ်တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသည်။<ref>{{cite web|url=https://www.myanmardigitalnewspaper.com/my/ruraaphkdrerngniungngn-ttraasuukiikhup-uucheaangseaa-kiuycaalyaphainng-rnkunttiungdeskii|title=ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံ တရားသူကြီးချုပ် ဦးဆောင်သော ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့နှင့် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော် တရားသူကြီးချုပ်တို့ တွေ့ဆုံ၍ တရားစီရင်ရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များဆွေးနွေး|work=Myanmar Digital News|access-date=၂၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၃|date=၂၆ ဇူလိုင် ၂၀၂၃|archive-date=25 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230825030950/https://www.myanmardigitalnewspaper.com/my/ruraaphkdrerngniungngn-ttraasuukiikhup-uucheaangseaa-kiuycaalyaphainng-rnkunttiungdeskii}}</ref>ထိုတာဝန်ကို ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၃ ရက် တွင် ပေးအပ်ခံရသည်။<ref>{{cite web|url=https://www.moi.gov.mm/announcements/23383|title=တိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော် သို့မဟုတ် ပြည်နယ်တရားလွှတ်တော် တရားသူကြီးချုပ်များ ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခြင်း|work=MOI Myanmar|access-date=၂၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၃|date=၂၃ မတ် ၂၀၂၂}}</ref> == ပညာရေး == ရန်ကုန်က္ကသိုလ်မှ ဥပဒေဘွဲ့ကို ၁၉၈၃ ခုနှစ်တွင် ရရှိခဲ့သည်။ == ဝန်ထမ်းဘဝနှင့်တရားလွှတ်တော်တရားသူကြီးဘဝ == ၁၉၈၄ ခုနှစ်ကစပြီး တရားရေးဌာနသို့ ဝင်ရောက်သည်။စတင်ဝင်ရောက်ချိန်တွင် တရားရေးဝန်ထမ်း အဆင့် (၄) ဖြစ်သည်။သူမသည် ၂၀၁၁ မတ်လ ၃၀ရက်တွင် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော် တရားသူကြီး တာဝန်ပေးအပ်ခံရသည်။ယင်းတာဝန်ကို ၁၀နှစ်ကျော် တစ်ဆက်တည်းတာဝန်ထမ်းဆောင်ပြီးနောက် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီက သူမကို ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်၏ ၄ဦးမြောက် တရားသူကြီးချုပ်တာဝန် အပ်နှင်းသည်။ သူမ၏ တရားရေးလုပ်သက်မှာ (၃၈) နှစ်ကျော်သည်။<ref>{{cite web|url=https://yangon.hc.gov.mm/judges|title=တရားသူကြီးများ|work=ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်|access-date=၂၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၃}}{{Dead link|date=April 2025 }}</ref> == မိသားစုဘဝ == ဒေါ်စန္ဒာသွယ်သည် အိမ်ထောင်ရှင်တစ်ဦးဖြစ်ပြီး သမီးတစ်ဦးရှိသည်။ == ကိုးကား == {{reflist}} [[Category:၁၉၆၂ မွေးဖွားသူများ]] [[Category:သက်ရှိထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[Category:မြန်မာ တရားသူကြီးများ]] [[Category:တရားလွှတ်တော် တရားသူကြီးချုပ်များ]] [[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားဟောင်းများ]] 7zepjl1a2zvcxpf8bueow8p1eucmnl4 မြင့်သိန်း (တရားသူကြီး) 0 248278 880881 880863 2025-07-08T12:18:37Z Salai Rungtoi 22844 [[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ကို အသုံးပြု၍ [[Category:ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားဟောင်းများ]]ကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည် 880881 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder |name=မြင့်သိန်း |image = | honorific prefix = |native_name_lang= |office= [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်|မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်]]တရားသူကြီးချုပ် |term_start=၁၆ ဇွန် ၂၀၂၃ |term_end=၁၀ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၃ |predecessor=ဦး[[စိန်ထွန်း (တရားသူကြီး)|စိန်ထွန်း]] |successor =[[မိမိမော်|ဒေါ်မိမိမော်]] |appointer=[[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]] |president= *[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]] {{small|(ယာယီ)}} | 1blankname = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|ဝန်ကြီးချုပ်]] | 1namedata = ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး [[မင်းအောင်လှိုင်]] |office1=[[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်|မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်]] တရားသူကြီး |term_start1=၃၀ မတ် ၂၀၁၁ |term_end1=၁၅ ဇွန် ၂၀၂၃ |appointer1=ဦး[[သိန်းစိန် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|သိန်းစိန်]] |president1= *ဦး[[သိန်းစိန် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|သိန်းစိန်]] *ဦး[[ထင်ကျော် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ထင်ကျော်]] *[[ဦးဝင်းမြင့်]] *[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]] {{small|(ယာယီ)}} |birth_date=၁၉၅၈ |birth_place=[[မြန်မာနိုင်ငံ]] |death_date=<!-- {{Death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (death date then birth date) --> |nationality=မြန်မာ |spouse= |education=[[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]] |occupation=တရားသူကြီး }} တရားသူကြီး '''ဦးမြင့်သိန်း''' (၁၉၅၈ ဖွား) သည် ဒုတိယမြောက် [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်|မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်]] တရားသူကြီးချုပ် အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူဖြစ်သည်။ <ref>{{cite web|url=https://www.myawady.net.mm/node/41970|title=မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော် တရားသူကြီးချုပ် ခန့်အပ်တာဝန်ပေး|work=MWD Webportal|access-date=၂၇ ဩဂုတ် ၂၀၂၃|date=၁၆ ဇွန် ၂၀၂၃}}</ref>သူသည် ယခင်က တိုင်းဒေသကြီးလွှတ်တော် တရားသူကြီး အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူဖြစ်သည်။ တိုင်းလွှတ်တော်တရားသူကြီးချုပ်အဖြစ် ၂၀၂၃ ဇွန်လ ၁၆ ရက်တွင် ခန့်အပ်ခံရပြီး ၂၀၂၃ အောက်တိုဘာ ၁၀ရက်တွင် သက်ပြည့် အငြိမ်းစားယူသည်။ == ပညာရေး == ၎င်းသည် ဥပဒေဘွဲ့ကို ၁၉၈၂ ခုနှစ်တွင်လည်းကောင်း၊ စီးပွားရေးဥပဒေပညာ ဒီပလိုမာဘွဲ့ကို ၂၀၀၆ ခုနှစ်တွင် လည်းကောင်း ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်မှ ရရှိခဲ့သည်။ တရားသူကြီး ဦးမြင့်သိန်းသည် တရားရေးဝန်ထမ်း အဆင့် (၄) အဖြစ် ၁၉၈၄ ခုနှစ်တွင် စတင်တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး အဆင့်ဆင့် ရာထူးတိုးမြှင့်ခံ ရပြီးနောက် တရားရုံးချုပ် (နေပြည်တော်) တွင် ညွှန်ကြားရေးမှူးအဆင့်အထိ တရားရေးဝန်ထမ်းလုပ်သက် (၃၄) နှစ်ကျော် ကြာသည်အထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။<ref>{{cite web|url=https://magway.hc.gov.mm/judges|title=မကွေးတိုင်းတရားလွှတ်တော်တရားသူကြီးများ|work=မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်ရုံး|access-date=၂၇ ဩဂုတ် ၂၀၂၃}}</ref> == တရားလွှတ်တော်တရားသူကြီးဘဝ == သူ့ကို ၂၀၁၁ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၃၀တွင် မကွေးတိုင်းတရားလွှတ်တော် တရားသူကြီး အဖြစ် နိုင်ငံတော်သမ္မတက အဆိုပြု ခန့်အပ်သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.myanmar-embassy-tokyo.net/news/2011-03-31-PR.pdf|title=တိုင်းဒေသကြီးသို့မဟုတ်ပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်တရားသူကြီးချုပ်များခန့်အပ်တာဝန်ပေးခြင်း|work=မြန်မာ့အလင်းသတင်းစာ(၂၀၁၁၊မတ်လ၃၁ရက်နေ့ထုတ်)စာမျက်နှာ ၁၀ပေါ်ပါ ဖော်ပြချက်|access-date=၂၇ ဩဂုတ် ၂၀၂၃|date=၃၁ မတ် ၂၀၂၃|archive-date=12 August 2024|archive-url=https://web.archive.org/web/20240812071720/http://www.myanmar-embassy-tokyo.net/news/2011-03-31-PR.pdf}}</ref>ထိုတာဝန်ကို ၂၀၂၃ ဇွန်လ ၁၆ ရက် တိုင်းလွှတ်တော်တရားသူကြီးချုပ် တာဝန်မထမ်းဆောင်မီအထိ တစ်ဆက်တည်း တာဝန်ယူခဲ့သည်။ == မိသားစုဘဝ == ၎င်းသည် အိမ်ထောင်ရှိသူတစ်ဦးဖြစ်သည်။ == ကိုးကား == {{reflist}} [[Category:၁၉၅၈ မွေးဖွားသူများ]] [[Category:သက်ရှိထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[Category:မြန်မာ တရားသူကြီးများ]] [[Category:တရားလွှတ်တော် တရားသူကြီးချုပ်များ]] [[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားဟောင်းများ]] bv0r6l7o9zqjfricnhsrfycbwqnz99s မိမိမော် 0 249849 880883 880862 2025-07-08T12:20:43Z Salai Rungtoi 22844 [[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ကို အသုံးပြု၍ [[Category:ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားဟောင်းများ]]ကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည် 880883 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder |name=မိမိမော် |image = | honorific prefix = |native_name_lang= |office= [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်|မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်]]တရားသူကြီးချုပ် |term_start=၁၀ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၃ |term_end= |predecessor=[[မြင့်သိန်း (တရားသူကြီး)|ဦးမြင့်သိန်း]] |successor = |appointer=[[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]] |president= *[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]] {{small|(ယာယီ)}} | 1blankname = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|ဝန်ကြီးချုပ်]] | 1namedata = ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး [[မင်းအောင်လှိုင်]] |office1=[[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်|မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်]] တရားသူကြီး |term_start1=၈ နိုဝင်ဘာလ ၂၀၂၁ |term_end1= ၁၀ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၃ |appointer1=[[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]] |president1= *[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]] {{small|(ယာယီ)}} | 1blankname1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|ဝန်ကြီးချုပ်]] | 1namedata1 = ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး [[မင်းအောင်လှိုင်]] |birth_date=၁၉၆၂ |birth_place=[[မြန်မာနိုင်ငံ]] |death_date=<!-- {{Death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (death date then birth date) --> |nationality=မြန်မာ |spouse= |education=[[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]] |occupation=တရားသူကြီး }} '''ဒေါ်မိမိမော် ''' (၁၉၆၂ ဖွား)သည် မြန်မာတရားသူကြီးတစ်ဦး ဖြစ်သည်။သူသည် လက်ရှိတွင် [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်|မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်]] ၏ တရားသူကြီးချုပ် တာဝန်ကို ထမ်းဆောင်နေကာ ထိုတာဝန်ကို ၂၀၂၃ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၁၀ရက်တွင် ပေးအပ်ခံရသည်။<ref>{{cite web|url=https://magway.hc.gov.mm/uploads/annualreports/1684311880၂၀၂၂%20ခုနှစ်%20တရားရုံးနှစ်စဉ်အစီရင်ခံစာ.pdf|title=မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်တရားသူကြီးချုပ်နှင့်တရားလွှတ်တော်တရားသူကြီးများ|work=မကွေးတိုင်းတရားလွှတ်တော် ၂၀၂၂ခုနှစ်တရားရုံးနှစ်စဉ်အစီရင်ခံစာ|access-date=၁၀ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၃|date= ၂၀၂၂ }}</ref> ယင်းမတိုင်မီ ခရိုင်တရားသူကြီးတာဝန်၊မွန်ပြည်နယ်တရားရေးဦးစီးမှူး တာဝန်များထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ == ပညာရေး == ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်မှ ဥပဒေဘွဲ့ကို ၁၉၈၄ ခုနှစ် တွင် ရရှိခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=https://magway.hc.gov.mm/judges|title=တရားလွှတ်တော်တရားသူကြီးများ၏ကိုယ်ရေးအကျဉ်း|work=မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်ရုံး|access-date=၁၀ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၃ }}</ref> == ဝန်ထမ်းဘဝ == တရားသူကြီး ဒေါ်မိမိမော် သည် ၁၉၈၅ ခုနှစ် ကစပြီး တရားရေးဝန်ထမ်းအဆင့်(၄)အဖြစ် တရားရေးဌာန သို့ ရောက်ရှိလာပြီး အဆင့်ဆင့်ရာထူးတိုးမြှင့်ခံရကာ မွန်ပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်တွင် ပြည်နယ်တရားရေး ဦးစီးမှူး အဆင့်အထိ တရားရေးဝန်ထမ်းလုပ်သက် (၃၆) နှစ်တိတိတာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ထိုကာလများအတွင်း သူသည် ရွှေဘိုခရိုင်တရားရုံး၊ ဖျာပုံခရိုင်တရားရုံး၊ မော်လမြိုင်ခရိုင်တရားရုံးတို့တွင် ခရိုင်တရားသူကြီး အဖြစ်ပါ တာဝန်ထမ်းသည်။<ref>{{cite web|url=http://burmese.dvb.no/post/404039|title=အကျဉ်းထောင်တွင်း ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်မှု ရှိ မရှိ ဧရာဝတီတိုင်းတရားသူကြီး စစ်ဆေး|work=DVB|access-date=၁၀ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၃|date=၁၁ ဩဂုတ် ၂၀၂၀ }}</ref> == တရားလွှတ်တော်တရားသူကြီးဘဝ == မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်၊ တိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်တရားသူကြီးအဖြစ် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၈ရက်တွင် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရကာ<ref>{{cite web|url=https://www.moi.gov.mm/iprd/news/167270|title=ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ်ရုံးနှင့် တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်တရားလွှတ်တော် တရားသူကြီးချုပ်များ တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်တရားရေးဦးစီးမှူးများ၏ (၂၅) ကြိမ်မြောက် လုပ်ငန်းညှိနှိုင်းအစည်းအဝေး ထပ်ဆင့်ရှင်းလင်းပွဲအခမ်းအနားကျင်းပ|work=MOI Myanmar|access-date=၁၀ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၃|date=၃ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃ }}</ref> ၂၀၂၃ အောက်တိုဘာ ၁၀ ရက်တွင် တိုင်းတရားလွှတ်တော်၏ တတိယမြောက် တရားသူကြီးချုပ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://myawady.net.mm/node/46867|title=ကွေးတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော် တရားသူကြီးချုပ် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခြင်း ၊ အမိန့်အမှတ် ၉၇ / ၂၀၂၃|work=MWD Webportal|access-date=၁၀ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၃|date=၁၀ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၃ }}</ref> == မိသားစုဘဝ == ၎င်းသည် အိမ်ထောင်ရှိသူတစ်ဦးဖြစ်သည်။ == ကိုးကား == {{reflist}} [[Category:၁၉၆၂ မွေးဖွားသူများ]] [[Category:သက်ရှိထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[Category:မြန်မာ တရားသူကြီးများ]] [[Category:တရားလွှတ်တော် တရားသူကြီးချုပ်များ]] [[ကဏ္ဍ:ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားဟောင်းများ]] gzkq3lo2myu8bsxam66m0713f3uyf9f အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Runolist 3 252415 881001 817000 2025-07-09T04:04:33Z DreamRimmer 117226 [[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Hijerovit]] စာမျက်နှာကို [[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Runolist]] သို့ DreamRimmerက ရွှေ့ခဲ့သည်: အသုံးပြုသူ "[[Special:CentralAuth/Hijerovit|Hijerovit]]" ကို "[[Special:CentralAuth/Runolist|Runolist]]" သို့ အမည်ပြောင်းလဲစဉ် စာမျက်နှာအား အလိုအလျောက် ရွှေ့ပြောင်းခြင်း 817000 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Hijerovit ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၉:၁၇၊ ၁၆ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၃ (UTC) a8vtdxhfmx1h924b21c5yfj46ng9lgn ကျော်မျိုးထွဋ် 0 255608 880922 830635 2025-07-08T13:23:18Z Salai Rungtoi 22844 [[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ကို အသုံးပြု၍ [[Category:စစ်တက္ကသိုလ် ကျောင်းဆင်းများ]]ကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည် 880922 wikitext text/x-wiki {{Infobox minister |honorific-prefix = H.E |name = ကျော်မျိုးထွဋ် |image = | office = [[ပြည်ထောင်စု ရာထူးဝန်အဖွဲ့|ပြည်ထောင်စုရာထူးဝန်အဖွဲ့]] အဖွဲ့ဝင် | term_start = ၃၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄ | term_end = |office1 = [[နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာန|နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန]] ဒုတိယဝန်ကြီး |status1 = |term_start1 = ၁၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ |term_end1 =၃၁ ဇန်နဝါရီလ ၂၀၂၄ |predecessor1 = |successor1 = |president1 = [[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]] (ယာယီ) |1blankname1 = [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ]] |1namedata1 = [[မင်းအောင်လှိုင်]] |office2 = [[ကနေဒါနိုင်ငံ]] ဆိုင်ရာ မြန်မာသံအမတ်ကြီး |term_start2 = ဩဂုတ် ၂၀၁၆ <ref>{{cite web|url=https://burmese.voanews.com/a/fort-wayne-and-mawlayman-sister-cities-cooperation-/3422471.html|title=မော်လမြိုင်နဲ့ Fort Wayne တို့ ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှုမြို့တော် ဖြစ်ရေးဆွေးနွေး|work=VOA Burmese|access-date=၉ မေ ၂၀၂၄|date=၁၈ ဇူလိုင် ၂၀၁၆ }}</ref> |term_end2 = ၉ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၀ |predecessor2 = ဟောက်ဒိုဆွမ်း |successor2 = [[ဟောက်ခန့်ဆုမ်း]] |office3 = [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု|အမေရိကန်နိုင်ငံ]] ဆိုင်ရာ မြန်မာသံအမတ်ကြီး |term_start3 = ၂၆ စက်တင်ဘာ ၂၀၁၃ |term_end3 = ဩဂုတ် ၂၀၁၆ |predecessor3 = [[သန်းဆွေ (ဝန်ကြီး)|သန်းဆွေ]] |successor3 = အောင်လင်း <ref>{{cite web|url=https://burmese.voanews.com/a/new-myanmar-ambassador-to-us/3426660.html|title=အမေရိကန်ဆိုင်ရာ မြန်မာသံအမတ်ကြီးသစ် ခန့်အပ်|work=VOA Burmese|access-date=၁၁ မတ် ၂၀၂၄|date=၂၀ ဇူလိုင် ၂၀၁၆ }}</ref> |birth_date = {{Birth date and age|1960|12|9}} |birth_place = |death_date = |death_place = |restingplace = |restingplacecoordinates = |birthname = |nationality = မြန်မာ |party = |spouse = ခင်မြင့်ကြည် |relations = |children = သမီး ၁ဦး |residence = |alma_mater = [[စစ်တက္ကသိုလ်]]အမှတ်စဉ်(၂၂) |religion = [[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]] |signature = |signature_alt = |website = |footnotes = <!--Military service--> |nickname = |allegiance = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] |branch = [[တပ်မတော်]] |serviceyears = ၁၉၈၁ -၂၀၀၈ |rank = ဗိုလ်မှူးကြီး |unit = |commands = |battles = |awards = }} '''ဦးကျော်မျိုးထွဋ် '''(၁၉၆၀ ဖွား) သည် တပ်မတော်သားဘဝ မှ သံအမတ် ဖြစ်လာသူဖြစ်ပြီး [[အင်္ဂလန်နိုင်ငံ|အင်္ဂလန်]]၊[[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု|အမေရိကန်]] နှင့် [[ကနေဒါနိုင်ငံ|ကနေဒါ]] နိုင်ငံ တို့တွင် မြန်မာသံအမတ်ကြီး တာဝန် များ ထမ်းဆောင်ခဲ့သူဖြစ်သည်။သူသည် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|၂၀၂၁ စစ်အာဏာသိမ်းပြီး]]နောက် [[နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာန|နိုင်ငံခြားရေး]] ဒုတိယဝန်ကြီး အဖြစ် ခန့်အပ်ခံရသည်။ ထိုတာဝန်အား ၃နှစ် နီးပါးထမ်းဆောင်ရပြီး လက်ရှိတွင် [[ပြည်ထောင်စု ရာထူးဝန်အဖွဲ့|ပြည်ထောင်စုရာထူးဝန်အဖွဲ့]] တွင် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ထမ်းဆောင်နေသည်။ == ပညာရေး == သူသည် [[စစ်တက္ကသိုလ် (ပြင်ဦးလွင်)|စစ်တက္ကသိုလ်]] အမှတ်စဉ်(၂၂)ကို တက်ရောက်ခဲ့သူဖြစ်သည်။ ဒုတိယတပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး [[စိုးဝင်း (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|စိုးဝင်း]] နှင့် အမှတ်စဉ် တူသည်။ == အလုပ်အကိုင် == သူသည် ၁၉၈၁ ခုနှစ်က စပြီး စစ်မှုထမ်းရင်း ဘဝအား ဖြတ်သန်း ခဲ့သည်။ ၂၀၀၆ ခုနှစ်တွင် [[နိုင်ငံတော်ကာကွယ်ရေးတက္ကသိုလ်]] မှ နေ၍ ကာကွယ်ရေးဘာသာရပ် ဖြင့် မဟာဘွဲ့ ဘွဲ့ရရှိခဲ့သည်။ဦးကျော်မျိုးထွဋ် သည် ဗိုလ်မှူးကြီး အဆင့် အထိ တပ်မတော် တွင် တာဝန်ထမ်းရာ မှ ၂၀၀၈ ခုနှစ် တွင် တပ်မှ ထွက်ပြီး နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန သို့ အရပ်သားအနေဖြင့် ကူးပြောင်းဝင်ရောက်သည်။ ယင်းနောက် [[ဂျနီဗာမြို့|ဂျီနီဗာမြို့]] ရှိ [[ကုလသမဂ္ဂ]]ဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်း ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ ရုံးတွင် သံအမတ် ( ဒုတိယအမြဲတမ်း ကိုယ်စားလှယ်) အဖြစ် စေလွှတ်ခံရသည်။<ref>{{cite web|url=http://www.allgov.com/officials/kyaw-myo-htut?officialid=30069|title=Kyaw, Myo Htut Position: Ambassador |work=allgov|access-date=11 March 2024 }}</ref> ထိုတာဝန် အား ၂၀၁၁ ခုနှစ် မတိုင်ခင် အထိ တာဝန်ထမ်းသည်။၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် [[အင်္ဂလန်နိုင်ငံ|ဗြိတိန်နိုင်ငံ]]ဆိုင်ရာ သံအမတ်ကြီး အဖြစ် ခန့်အပ်ခံရသည်။ထိုတာဝန် အပြင် [[ဆွီဒင်နိုင်ငံ|ဆွီဒင်]] နှင့် [[နော်ဝေနိုင်ငံ|နော်ဝေ]]နိုင်ငံဆိုင်ရာ သံအမတ်ကြီးအဖြစ် ပူးတွဲ ထမ်းဆောင်သည်။၂၀၁၃ ခုနှစ် တွင် သူ့ကို [[သိန်းစိန် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|သမ္မတဦးသိန်းစိန်]] က အမေရိကန်နိုင်ငံဆိုင်ရာ သံအမတ်ကြီး အဖြစ် ခန့်အပ်သည်။<ref>{{cite web|url=https://washdiplomat.com/former-military-man-becomes-myanmars-reluctant-ambassador/|title=Former Military Man Becomes Myanmar’s Reluctant Ambassador|work=The Washington Diplomat |access-date=11 March 2014|date=1 April 2014 }}</ref> <ref>{{cite web|url=https://2009-2017.state.gov/s/cpr/rls/91578.htm|title= Diplomatic Representation for Union of Burma Share |work=U.S Department of State Diplomacy In Action|access-date=11 March 2024|date=27 September 2013 }}</ref>၂၀၁၆ ခုနှစ် တွင် [[ထင်ကျော် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|သမ္မတဦးထင်ကျော်]] က ၎င်းအား [[ကနေဒါနိုင်ငံ]] ဆိုင်ရာ သံအမတ်ကြီး အဖြစ် ဆက်လက် တာဝန်ပေးသည်။ <ref>{{cite web|url=https://meottawa.org/index.php/myanmar-canadas|title= Myanmar and Canada,Bilateral Relationship|work=ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော်မြန်ာနိုင်ငံတော်သံရုံး,အော်တာဝါမြို့|access-date=၁၁ မတ် ၂၀၂၄ }}</ref> ထိုတာဝန် အား ၂၀၂၀ပြည့်နှစ် ဒီဇင်ဘာ ၉ ရက်အထိ တာဝန်ထမ်း ကာ သက်ပြည့် အငြိမ်းစားယူသည်။<ref>{{cite web|url=https://www.moi.gov.mm/ppd/book/602|title=နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ကြော်ငြာချက် အမှတ်၅၆၀/၂၀၂၀၊ကနေဒါနိုင်ငံဆိုင်ရာမြန်မာသံအမတ်ကြီးအားသက်ပြည့်အငြိမ်းစားယူခွင့်ပြုခြင်း|work=၂၀၂၁ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၈ ရက်ထုတ် အတွဲ (၇၄)၊ အမှတ် (၂) ပြန်တမ်းစာစောင် (e-Book)|access-date=၉ မေ ၂၀၂၄|date=၁ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၀}}</ref> == နိုင်ငံခြားရေးဒုဝန်ကြီးဖြစ်လာပုံ == [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|၂၀၂၁ စစ်အာဏာသိမ်းပြီး]] နောက် သူ့ကို [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]] က ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၁ ရက်နေ့တွင် [[နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာန|နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန]] ၏ ဒုတိယဝန်ကြီး အဖြစ် တာဝန်ပေးသည်။<ref>{{cite web|url=https://myawady.net.mm/node/8334|title=ဒုတိယဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်တာဝန်ပေး|work=MWD Webportal|access-date=၁၁ မတ် ၂၀၂၄|date =၁၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ }}</ref> ထို တာဝန်ကို ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၃၁ ရက်နေ့အထိ တာဝန် ထမ်းခဲ့ပြီး [[ပြည်ထောင်စု ရာထူးဝန်အဖွဲ့|ပြည်ထောင်စုရာထူးဝန်အဖွဲ့]] ၏ အဖွဲ့ဝင် အဖြစ် ထိုနေ့တွင် ပင် ပြောင်းလဲ ခန့်အပ်ခံရသည်။<ref>{{cite web|url=https://cincds.gov.mm/node/25035?d=1|title=ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်အမှတ် ၁၃/၂၀၂၄ ၁၃၈၅ ခုနှစ်၊ ပြာသိုလပြည့်ကျော် ၆ ရက် (၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၃၁ ရက်) ပြည်ထောင်စုရာထူးဝန်အဖွဲ့ အဖွဲ့ဝင် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခြင်း|work=CINCDS Myanmar|access-date=၁၁ မတ် ၂၀၂၄|date=၃၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄ }}</ref> == မိသားစုဘဝ == သူသည် ဇနီးဖြစ်သူ ဒေါ်ခင်မြင့်ကြည် နှင့် အိမ်ထောင်ကျပြီး သမီးတစ်ဦး ထွန်းကားသည်။ == ကိုးကား == {{lifetime|၁၉၆၀|}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယ ဝန်ကြီးများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ သံအမတ်ကြီးများ]] [[ကဏ္ဍ:စစ်တက္ကသိုလ် ကျောင်းဆင်းများ]] gl0p0d63p4qd0r8xv49bm24gnoux18y 880923 880922 2025-07-08T13:23:31Z Salai Rungtoi 22844 [[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ကို အသုံးပြု၍ [[Category:စစ်မှုထမ်းဟောင်း သံအမတ်ကြီးများ]]ကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည် 880923 wikitext text/x-wiki {{Infobox minister |honorific-prefix = H.E |name = ကျော်မျိုးထွဋ် |image = | office = [[ပြည်ထောင်စု ရာထူးဝန်အဖွဲ့|ပြည်ထောင်စုရာထူးဝန်အဖွဲ့]] အဖွဲ့ဝင် | term_start = ၃၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄ | term_end = |office1 = [[နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာန|နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန]] ဒုတိယဝန်ကြီး |status1 = |term_start1 = ၁၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ |term_end1 =၃၁ ဇန်နဝါရီလ ၂၀၂၄ |predecessor1 = |successor1 = |president1 = [[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]] (ယာယီ) |1blankname1 = [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ]] |1namedata1 = [[မင်းအောင်လှိုင်]] |office2 = [[ကနေဒါနိုင်ငံ]] ဆိုင်ရာ မြန်မာသံအမတ်ကြီး |term_start2 = ဩဂုတ် ၂၀၁၆ <ref>{{cite web|url=https://burmese.voanews.com/a/fort-wayne-and-mawlayman-sister-cities-cooperation-/3422471.html|title=မော်လမြိုင်နဲ့ Fort Wayne တို့ ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှုမြို့တော် ဖြစ်ရေးဆွေးနွေး|work=VOA Burmese|access-date=၉ မေ ၂၀၂၄|date=၁၈ ဇူလိုင် ၂၀၁၆ }}</ref> |term_end2 = ၉ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၀ |predecessor2 = ဟောက်ဒိုဆွမ်း |successor2 = [[ဟောက်ခန့်ဆုမ်း]] |office3 = [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု|အမေရိကန်နိုင်ငံ]] ဆိုင်ရာ မြန်မာသံအမတ်ကြီး |term_start3 = ၂၆ စက်တင်ဘာ ၂၀၁၃ |term_end3 = ဩဂုတ် ၂၀၁၆ |predecessor3 = [[သန်းဆွေ (ဝန်ကြီး)|သန်းဆွေ]] |successor3 = အောင်လင်း <ref>{{cite web|url=https://burmese.voanews.com/a/new-myanmar-ambassador-to-us/3426660.html|title=အမေရိကန်ဆိုင်ရာ မြန်မာသံအမတ်ကြီးသစ် ခန့်အပ်|work=VOA Burmese|access-date=၁၁ မတ် ၂၀၂၄|date=၂၀ ဇူလိုင် ၂၀၁၆ }}</ref> |birth_date = {{Birth date and age|1960|12|9}} |birth_place = |death_date = |death_place = |restingplace = |restingplacecoordinates = |birthname = |nationality = မြန်မာ |party = |spouse = ခင်မြင့်ကြည် |relations = |children = သမီး ၁ဦး |residence = |alma_mater = [[စစ်တက္ကသိုလ်]]အမှတ်စဉ်(၂၂) |religion = [[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]] |signature = |signature_alt = |website = |footnotes = <!--Military service--> |nickname = |allegiance = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] |branch = [[တပ်မတော်]] |serviceyears = ၁၉၈၁ -၂၀၀၈ |rank = ဗိုလ်မှူးကြီး |unit = |commands = |battles = |awards = }} '''ဦးကျော်မျိုးထွဋ် '''(၁၉၆၀ ဖွား) သည် တပ်မတော်သားဘဝ မှ သံအမတ် ဖြစ်လာသူဖြစ်ပြီး [[အင်္ဂလန်နိုင်ငံ|အင်္ဂလန်]]၊[[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု|အမေရိကန်]] နှင့် [[ကနေဒါနိုင်ငံ|ကနေဒါ]] နိုင်ငံ တို့တွင် မြန်မာသံအမတ်ကြီး တာဝန် များ ထမ်းဆောင်ခဲ့သူဖြစ်သည်။သူသည် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|၂၀၂၁ စစ်အာဏာသိမ်းပြီး]]နောက် [[နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာန|နိုင်ငံခြားရေး]] ဒုတိယဝန်ကြီး အဖြစ် ခန့်အပ်ခံရသည်။ ထိုတာဝန်အား ၃နှစ် နီးပါးထမ်းဆောင်ရပြီး လက်ရှိတွင် [[ပြည်ထောင်စု ရာထူးဝန်အဖွဲ့|ပြည်ထောင်စုရာထူးဝန်အဖွဲ့]] တွင် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ထမ်းဆောင်နေသည်။ == ပညာရေး == သူသည် [[စစ်တက္ကသိုလ် (ပြင်ဦးလွင်)|စစ်တက္ကသိုလ်]] အမှတ်စဉ်(၂၂)ကို တက်ရောက်ခဲ့သူဖြစ်သည်။ ဒုတိယတပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး [[စိုးဝင်း (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|စိုးဝင်း]] နှင့် အမှတ်စဉ် တူသည်။ == အလုပ်အကိုင် == သူသည် ၁၉၈၁ ခုနှစ်က စပြီး စစ်မှုထမ်းရင်း ဘဝအား ဖြတ်သန်း ခဲ့သည်။ ၂၀၀၆ ခုနှစ်တွင် [[နိုင်ငံတော်ကာကွယ်ရေးတက္ကသိုလ်]] မှ နေ၍ ကာကွယ်ရေးဘာသာရပ် ဖြင့် မဟာဘွဲ့ ဘွဲ့ရရှိခဲ့သည်။ဦးကျော်မျိုးထွဋ် သည် ဗိုလ်မှူးကြီး အဆင့် အထိ တပ်မတော် တွင် တာဝန်ထမ်းရာ မှ ၂၀၀၈ ခုနှစ် တွင် တပ်မှ ထွက်ပြီး နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန သို့ အရပ်သားအနေဖြင့် ကူးပြောင်းဝင်ရောက်သည်။ ယင်းနောက် [[ဂျနီဗာမြို့|ဂျီနီဗာမြို့]] ရှိ [[ကုလသမဂ္ဂ]]ဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်း ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ ရုံးတွင် သံအမတ် ( ဒုတိယအမြဲတမ်း ကိုယ်စားလှယ်) အဖြစ် စေလွှတ်ခံရသည်။<ref>{{cite web|url=http://www.allgov.com/officials/kyaw-myo-htut?officialid=30069|title=Kyaw, Myo Htut Position: Ambassador |work=allgov|access-date=11 March 2024 }}</ref> ထိုတာဝန် အား ၂၀၁၁ ခုနှစ် မတိုင်ခင် အထိ တာဝန်ထမ်းသည်။၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် [[အင်္ဂလန်နိုင်ငံ|ဗြိတိန်နိုင်ငံ]]ဆိုင်ရာ သံအမတ်ကြီး အဖြစ် ခန့်အပ်ခံရသည်။ထိုတာဝန် အပြင် [[ဆွီဒင်နိုင်ငံ|ဆွီဒင်]] နှင့် [[နော်ဝေနိုင်ငံ|နော်ဝေ]]နိုင်ငံဆိုင်ရာ သံအမတ်ကြီးအဖြစ် ပူးတွဲ ထမ်းဆောင်သည်။၂၀၁၃ ခုနှစ် တွင် သူ့ကို [[သိန်းစိန် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|သမ္မတဦးသိန်းစိန်]] က အမေရိကန်နိုင်ငံဆိုင်ရာ သံအမတ်ကြီး အဖြစ် ခန့်အပ်သည်။<ref>{{cite web|url=https://washdiplomat.com/former-military-man-becomes-myanmars-reluctant-ambassador/|title=Former Military Man Becomes Myanmar’s Reluctant Ambassador|work=The Washington Diplomat |access-date=11 March 2014|date=1 April 2014 }}</ref> <ref>{{cite web|url=https://2009-2017.state.gov/s/cpr/rls/91578.htm|title= Diplomatic Representation for Union of Burma Share |work=U.S Department of State Diplomacy In Action|access-date=11 March 2024|date=27 September 2013 }}</ref>၂၀၁၆ ခုနှစ် တွင် [[ထင်ကျော် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|သမ္မတဦးထင်ကျော်]] က ၎င်းအား [[ကနေဒါနိုင်ငံ]] ဆိုင်ရာ သံအမတ်ကြီး အဖြစ် ဆက်လက် တာဝန်ပေးသည်။ <ref>{{cite web|url=https://meottawa.org/index.php/myanmar-canadas|title= Myanmar and Canada,Bilateral Relationship|work=ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော်မြန်ာနိုင်ငံတော်သံရုံး,အော်တာဝါမြို့|access-date=၁၁ မတ် ၂၀၂၄ }}</ref> ထိုတာဝန် အား ၂၀၂၀ပြည့်နှစ် ဒီဇင်ဘာ ၉ ရက်အထိ တာဝန်ထမ်း ကာ သက်ပြည့် အငြိမ်းစားယူသည်။<ref>{{cite web|url=https://www.moi.gov.mm/ppd/book/602|title=နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ကြော်ငြာချက် အမှတ်၅၆၀/၂၀၂၀၊ကနေဒါနိုင်ငံဆိုင်ရာမြန်မာသံအမတ်ကြီးအားသက်ပြည့်အငြိမ်းစားယူခွင့်ပြုခြင်း|work=၂၀၂၁ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၈ ရက်ထုတ် အတွဲ (၇၄)၊ အမှတ် (၂) ပြန်တမ်းစာစောင် (e-Book)|access-date=၉ မေ ၂၀၂၄|date=၁ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၀}}</ref> == နိုင်ငံခြားရေးဒုဝန်ကြီးဖြစ်လာပုံ == [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|၂၀၂၁ စစ်အာဏာသိမ်းပြီး]] နောက် သူ့ကို [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]] က ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၁ ရက်နေ့တွင် [[နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာန|နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန]] ၏ ဒုတိယဝန်ကြီး အဖြစ် တာဝန်ပေးသည်။<ref>{{cite web|url=https://myawady.net.mm/node/8334|title=ဒုတိယဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်တာဝန်ပေး|work=MWD Webportal|access-date=၁၁ မတ် ၂၀၂၄|date =၁၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ }}</ref> ထို တာဝန်ကို ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၃၁ ရက်နေ့အထိ တာဝန် ထမ်းခဲ့ပြီး [[ပြည်ထောင်စု ရာထူးဝန်အဖွဲ့|ပြည်ထောင်စုရာထူးဝန်အဖွဲ့]] ၏ အဖွဲ့ဝင် အဖြစ် ထိုနေ့တွင် ပင် ပြောင်းလဲ ခန့်အပ်ခံရသည်။<ref>{{cite web|url=https://cincds.gov.mm/node/25035?d=1|title=ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်အမှတ် ၁၃/၂၀၂၄ ၁၃၈၅ ခုနှစ်၊ ပြာသိုလပြည့်ကျော် ၆ ရက် (၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၃၁ ရက်) ပြည်ထောင်စုရာထူးဝန်အဖွဲ့ အဖွဲ့ဝင် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခြင်း|work=CINCDS Myanmar|access-date=၁၁ မတ် ၂၀၂၄|date=၃၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄ }}</ref> == မိသားစုဘဝ == သူသည် ဇနီးဖြစ်သူ ဒေါ်ခင်မြင့်ကြည် နှင့် အိမ်ထောင်ကျပြီး သမီးတစ်ဦး ထွန်းကားသည်။ == ကိုးကား == {{lifetime|၁၉၆၀|}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယ ဝန်ကြီးများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ သံအမတ်ကြီးများ]] [[ကဏ္ဍ:စစ်တက္ကသိုလ် ကျောင်းဆင်းများ]] [[ကဏ္ဍ:စစ်မှုထမ်းဟောင်း သံအမတ်ကြီးများ]] bjbjpv4jswdrmtfy78pfwuwye40mph4 ဆန်းဘွန်းလမ်း 0 258425 880947 840278 2025-07-08T14:11:41Z ခင်မောင်မောင်လွင် 40414 /* သမိုင်းကြောင်း */ 880947 wikitext text/x-wiki '''ဆန်းဘွန်းလမ်း''' (千本通 せんぼんどおり Senbon dōri<ref name=":0">{{Cite web|url=https://kanko.city.kyoto.lg.jp/detail.php?InforKindCode=1&ManageCode=3000061|title=京都観光Navi:千本通|website=kanko.city.kyoto.lg.jp|access-date=2019-05-19}}{{Dead link|date=June 2024 }}</ref>)သည် ဂျပန်နိုင်ငံ၊ ကျိုတိုမြို့တွင်ရှိ မြောက်ဘက်မှ တောင်ဘက်သို့သွယ်တန်းတည်ရှိနေသည့် အဓိကလမ်းမများထဲမှ တစ်ခု ဖြစ်သည်။ ဤလမ်းကို မြောက်ဘက်တွင် ခုတခု (ခိတရပ်ကွက်) ရှိ ခတဂမိနဲဧရိယာအထိ၊ တောင်ဘက်တွင် ဖုရှိမိခု ([[ဖုရှိမိရပ်ကွက်၊ ကျိုတို|ဖုရှိမိရပ်ကွက်]]) ရှိ နိုးဆိုနယ်မြေအထိလည်း တိုးချဲ့ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.kyototsuu.jp/Geography/StreetSenbonDoori.html|title=千本通 京都通百科事典|website=www.kyototsuu.jp|access-date=2019-05-19|archive-date=26 May 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190526070338/https://www.kyototsuu.jp/Geography/StreetSenbonDoori.html}}</ref> ==သမိုင်းကြောင်း== [[File:Heiankyo palace location.png|thumb|Suzaku Avenue of the Heian-kyō, shown in bold vertical line.]] လက်ရှိအချိန်ကာလ ဆန်းဘွန်းလမ်းသည် [[နိဂျောလမ်း]]နှင့် ခုဂျောလမ်းတို့အကြားတွင် တည်ရှိသည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.cyber-world.jp.net/senbon-doori/|title=「千本通」とは、何が千本なのか?|last=cyber-e|date=2015-07-08|website=京都トリビア × Trivia in Kyoto|language=ja|access-date=2019-05-19}}</ref> ဟဲအိအန်ခယောခေတ်ကာလတွင် ဗဟိုချက်ဖြစ်ခဲ့ပြီး အရေးပါသည့် လမ်းတစ်ခု ဖြစ်ခဲ့သည်။ လမ်းသည် ၈၄ မီတာ ကျယ်ပြီး ၄ ကီလိုမီတာ ရှည်သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.kyototsuu.jp/History/HeianKyoSuzakuOoji.html|title=朱雀大路 京都通百科事典|website=www.kyototsuu.jp|access-date=2019-05-19|archive-date=9 July 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130709153947/http://www.kyototsuu.jp/History/HeianKyoSuzakuOoji.html}}</ref> နောက်ပိုင်းတွင် ဆန်းဘွန်းစေတီများ (千本 ''senbon'') ကို တည်ထားခဲ့ပြီး လမ်း၏ အမည်ကိုအစွဲပြုကာ စေတီများကို ဆန်းဘွန်းစေတီများဟု အမည်ပေးခဲ့သည်။<ref name=":0" /> ==လမ်းတစ်လျှောက်ရှိ အထင်ကရနေရာများ== *ဘွတ်ခယောတက္ကသိုလ် (နိဂျောနယ်မြေ) *နိဂျောဘူတာ *ရိဆွတ်မဲခန်တက္ကသိုလ် (နိဂျောနယ်မြေ) *တမ်းဘဂုချိဘူတာ *အုမဲခိုဂျိမီးရထားပြတိုက် *ဟဲအိအန်ခယောရှိ [[ရဂျောမွန်]] ==ကိုးကား== {{reflist}} [[ကဏ္ဍ:ဂျပန်နိုင်ငံရှိ လမ်းမများ]] 0na56s649xnf4wn35lfkh8s2qnf9r28 နိဂျောဂျော - မအဲဘူတာ 0 258799 880946 839353 2025-07-08T14:10:44Z ခင်မောင်မောင်လွင် 40414 880946 wikitext text/x-wiki {{Infobox station | name = နိဂျောဂျော - မအဲဘူတာ | native_name = 二条城前駅 | native_name_lang = ja | type = | image = KS-Nijojo-maeStation-Entrance1.jpg | alt = | caption = Nijōjō-mae Station entrance, June 2009 | other_name = | address = [[Nakagyō-ku, Kyoto|Nakagyō]], [[Kyoto, Kyoto|Kyoto]], [[Kyoto Prefecture|Kyoto]] | country = Japan | coordinates = {{coord|35.0121|N|135.7505|E|type:railwaystation_region:JP|display=inline,title}} | operator = {{ric|Kyoto Municipal Subway|name=y}} | line = {{ric|Kyoto Municipal Subway|t|name=y}} | platforms = 1 [[island platform]] | tracks = 2 | connections = | structure = Underground | code = T14 | opened = {{start date and age|1997|10|12|df=y}} | closed = | former = | passengers = {{wikidata|property|P1373}} daily<ref>{{cite web|url = http://www.city.kyoto.lg.jp/kotsu/page/0000073257.html|title = 京都市交通事業白書|publisher = Kyoto Municipal Transportation Bureau|language = ja}}</ref> | pass_year = FY{{wikidata|qualifier|P1373|P585}} | services = {{Adjacent stations|system=Kyoto Municipal Subway|line1=t |left1=Nijō |right1=Karasuma Oike |note-left={{KTSN|T|15|size=30}}|note-right={{KTSN|T|13|size=30}}}} }} '''နိဂျောဂျော - မအဲဘူတာ''' (二条城前駅, Nijōjō-mae-eki) သည် [[ဂျပန်နိုင်ငံ]]၊ [[ကျိုတိုစီရင်စု]]၊ [[ကျိုတိုမြို့]]၊ [[နခဂယောရပ်ကွက်၊ ကျိုတို|နခဂယောရပ်ကွက်]]တွင် တည်ရှိသည့် ဘူတာတစ်ခု ဖြစ်သည်။ ==ရထားလိုင်းများ== *ကျိုတိုမြို့ပတ်မြေအောက်ရထားလိုင်း **တိုးဇိုင်းရထားလိုင်း (ဘူတာအမှတ် - T14) ==ဘူတာပုံစံ== ရထားလမ်ကြောင်းနှစ်ခုပါဝင်ပြီး အလယ်တွင် ပလက်ဖောင်းတစ်ခု ပါရှိသည်။ {{ja-rail-line|first=2|pfn=1|name=Tōzai Line (Kyoto)|idx=Tōzai Line|col=#{{rcr|Kyoto Municipal Subway|t}}|dir=for {{STN|Uzumasa Tenjingawa}}}} {{ja-rail-line|first=3|pfn=2|name=Tōzai Line (Kyoto)|idx=Tōzai Line|col=#{{rcr|Kyoto Municipal Subway|t}}|dir=for {{STN|Rokujizo}} and {{STN|Hamaotsu}}}} <gallery> File:Platform_of_Nijojo-Mae_Station.JPG|ပလက်ဖောင်း </gallery> ==စီးနင်းမှု== {| class="wikitable" |+နေ့စဉ်ပျမ်းမျှစီးနင်းမှု<ref>{{Cite web|url=https://www.city.kyoto.lg.jp/kotsu/cmsfiles/contents/0000073/73257/03_kousoku29.pdf|title=京都市交通事業白書(事業概要)|last=|first=|date=2017|website=京都市交通局|archive-url=https://web.archive.org/web/20211104192356/https://www.city.kyoto.lg.jp/kotsu/cmsfiles/contents/0000073/73257/03_kousoku29.pdf|archive-date=4 November 2021|access-date=}}</ref> !နှစ် !ထွက်ခွာခရီးသည် !ဆိုက်ရောက်ခရီးသည် !စုစုပေါင်း |- |2013 |3,970 |3,908 |7,878 |- |2014 |4,276 |4,198 |8,474 |- |2015 |4,289 |4,219 |8,508 |- |2016 |4,354 |4,286 |8,640 |- |2017 |5,221 |5,127 |10,348 |} ==အနီးဝန်းကျင်နေရာများ== * [[နိဂျောရဲတိုက်]] * [[ရှင်းဆန်းဆန်း]]ဥယျာဉ် * မိခနဲနတ်ကျောင်း * တခဲနိုဘုအိနရိနတ်ကျောင်း *[[ဟိုရိခဝလမ်း]] *[[အိုအိခဲလမ်း]] ==ကိုးကား== {{reflist}} [[ကဏ္ဍ:ဂျပန်နိုင်ငံရှိ ဘူတာရုံများ]] [[ကဏ္ဍ:ကျိုတိုမြို့ရှိ ဘူတာရုံများ]] [[ကဏ္ဍ:ကျိုတိုမြို့ပတ်မြေအောက်ရထားဘူတာရုံများ]] t3k4uqw038ndqurmelzzn86rn5ohuok အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:AristocrSirr22 3 263669 880983 852460 2025-07-08T16:57:12Z CptViraj 69316 [[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Mithilanchalputra7]] စာမျက်နှာကို [[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:AristocrSirr22]] သို့ CptVirajက ရွှေ့ခဲ့သည်: အသုံးပြုသူ "[[Special:CentralAuth/Mithilanchalputra7|Mithilanchalputra7]]" ကို "[[Special:CentralAuth/AristocrSirr22|AristocrSirr22]]" သို့ အမည်ပြောင်းလဲစဉ် စာမျက်နှာအား အလိုအလျောက် ရွှေ့ပြောင်းခြင်း 851314 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Edasf ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၅:၂၀၊ ၁၇ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၄ (UTC) pbiehf2c4yasfd593t5l3l5h06fjklv အယ်လ်ကွန်ဖန် 0 267333 880939 880821 2025-07-08T13:41:34Z Ninjastrikers 22896 [[Special:Contributions/37.111.7.166|37.111.7.166]] ([[User talk:37.111.7.166|ဆွေးနွေး]]) ၏ ပြင်ဆင်မှုကို [[User:NjsBot|NjsBot]] ၏ နောက်ဆုံးတည်းဖြတ်မူသို့ နောက်ပြန် ပြန်ပြင်ခဲ့သည် 865295 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | honorific_prefix = ဗိုလ်မှူးချူပ် <br /> [[ဇေယျကျော်ထင်ဘွဲ့|ဇေယျကျော်ထင်]]<ref>{{cite web|url=https://sacoffice.gov.mm/sites/default/files/2024-11/63-2022_0.pdf|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် ၆၃/၂၀၂၂ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့တံဆိပ်များ ချီးမြှင့်ခြင်း|work=sacoffice.gov|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date=၁၇ ဧပြီ ၂၀၂၂ }}</ref> | name = အယ်လ်ကွန်ဖန် | honorific_suffix = | native_name = | native_name_lang = | image = | image_size = | alt = | caption = | office = တိုင်းမှူး <br /> [[မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]] | status = <!--If this is specified, overrides Incumbent.--> | term_start = ၁၈ ဩဂုတ် ၁၉၈၁ | term_end = ၁၆ အောက်တိုဘာ ၁၉၈၅ | predecessor = ဗိုလ်မှူးကြီး အေးစိန် |successor = ဗိုလ်မှူးကြီး ကျော်ဘ <ref>{{cite web|url=https://burma.irrawaddy.com/news/short-news/2024/05/21/383965.html|title=နဝတအဖွဲ့ဝင် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးဟောင်း ကျော်ဘ ကွယ်လွန်|work=The Irrawaddy|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date=၂၁ မေ ၂၀၂၄ }}</ref> | birth_name = | birth_date = {{birth date |1928|1|6|df=y}} | birth_place = [[မိုးမောက်မြို့နယ်]]၊[[စိန်လုံကဘာရွာ၊ မိုးမောက်မြို့နယ်|စိန်လုံကဘာရွာ]] | death_date = {{Death date and age|1985|10|16|1928|1|6}} | death_place = [[မြစ်ကြီးနားမြို့]] | death_cause = လုပ်ကြံခံရခြင်းကြောင့် | residence = | nationality = | other_names = | ethnicity = | citizenship = | education = | alma_mater =[[စစ်တက္ကသိုလ်]] | occupation = စစ်မှုထမ်း | religion = | spouse = ဒေါ်ညွန့်ညွန့်မာ | partner = | children = ၆ဦး | parents = လဇွန်တန်နောင် + မရန်အလိန် | allegiance = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | branch = [[တပ်မတော်]] | serviceyears = ၁၉၅၀-၁၉၈၅ | rank = ဗိုလ်မှူးချုပ် | unit = | commands = | battles = | mawards = [[ဇေယျကျော်ထင်ဘွဲ့|ဇေယျကျော်ထင်]] }} '''အယ်လ်ကွန်ဖန်''' (၆ ဇန်နဝါရီ ၁၉၂၈ - ၁၆ အောက်တိုဘာ ၁၉၈၅) သည် [[ကချင်လူမျိုး]] တပ်မတော်သားဖြစ်ပြီး ဗိုလ်မှူးချုပ်အဆင့်အထိ တာဝန်ထမ်းခဲ့သူဖြစ်သည်။တပ်မတော်တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည့် ကချင်တိုင်းရင်းသားများထဲ ပထမဦးဆုံးရာထူးအမြင့်ဆုံးရခဲ့သူဖြစ်ခဲ့ပြီး စစ်တိုင်းမှူးတာဝန်ထမ်းဆောင်နေစဉ် လုပ်ကြံခံရမှုကြောင့် ကွယ်လွန်ခဲ့ရသူလည်းဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.moemaka.com/2022/08/blog-post_32.html|title=ကိုအောင်မှိုင်း - မြန်မာ့ပြည်တွင်းစစ် သမိုင်းထဲက တိုင်းမှူး၊ တပ်မမှူးနဲ့ ဗျူဟာမှူးတွေ ကျဆုံးအောင် တိုက်ခိုက်ခဲ့တဲ့ ဗျူဟာမြောက် ချုံခိုတိုက်ပွဲများ (အပိုင်း ၁)|work=မိုးမခ|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date=၂၉ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ }}</ref> == ငယ်ဘဝ == ၁၉၂၈ ခု၊ ဇန်နဝါရီလ ၆ ရက်တွင် တိရိစ္ဆာန်ဆေးကုအင်စပတ်တော် လဇွန်တန်နောင် (Lazum Tang Nau) နှင့် မရန်အလိန် (Maran Aling) တို့က ဗန်းမော်-မိုးမောက်-လွယ်လှယ်လမ်းဘေး [[စိန်လုံကဘာရွာ၊ မိုးမောက်မြို့နယ်|စိန်လုံကဘာရွာ]]၌ မွေးသည်။ မွေးချင်း ၁၃ ယောက်အနက် ၆ ယောက်မြောက် ဖြစ်၏။ အမည်ရင်းမှာ အယ်လ်ကွန်ဖန် (L. Kum Hpang) ဖြစ်သည်။ မွေးချင်းများမှာ အယ်လ်ခေါန်လွမ်း (ဒူဝါ လဖိုင်ဇော်ဂွန်း ဇနီး)၊ အယ်လ်ဘုလု (ဦးငွေ ဇနီး)၊ အယ်လ်ခေါင်ဒွဲ (ပြည်နယ်ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ ဖေါ်ယူခါး ဇနီး)၊ အယ်လ်ထန်းကိုင်း (ဗိုလ်ကြီး မလန်ထူး ဇနီး)၊ အယ်လ်လီလီယန်ခါးနောင် (ဦးတင် မိန်းမ)၊ အယ်လ်ဘောက်နော် (ဆေးကျောင်းတက်စဉ် ကားတိုက်ခံရ၍ လွန်)၊ အယ်လ်ပရီလွန်း (လဖိုင် ဇော်ဘ ဇနီး)၊ အယ်လ်ထန်ယန်း၊ အယ်လ်ဂျာရုံ၊ အယ်လ်နိမ်ထွယ်၊ အယ်လ်ဖူးကြီး၊ အယ်လ်ဒွဲလိန် (ကျော်လှိုင်လေး ဇနီး) တို့ ဖြစ်ကြသည်။ ရွာရှိ မူလတန်းကျောင်း၌ မူလတန်းပညာကုန်သည်နောက် ဗန်းမော်အလကကို ဦးလေး ဆူဗေဒါဗေဂျာ ဂျိမ်းဖေါဂန်၏အိမ်၌ နေ၍ တက်သည်။ ယင်းနောက် ရန်ကုန်ကူရှင်ကျောင်း (ယခု အထက(၄)အလုံ) တက်သည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အစတွင် ရွာပြန်နေသည်။ ဘီအိုင်အေမှ ဗိုလ်တာရာ၊ ဗိုလ်ဗလတို့ ဗန်းမော်ရောက်လာသော် ဒေသလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့တွင် ဝင်ပါသည်။ မိဘများက သဘောမတူကြ။ ဖက်ဆစ်တော်လှန်ရေးအတွက် ဗမခ အယ်လ်တန် ခေါင်းဆောင်သော ကချင်ရိန်းဂျားများတပ် ဖွဲ့သည့်အခါ ၁၉၄၅ ခု၊ ဇန်နဝါရီလ၌ တပ်ရင်း(၅) သို့ ဝင်သည်။ စစ်ပြီးသည်နောက် အာသံနယ်ရှိ စိန့်အတ္တမွန်ကောလိပ် (St. Edmond College) တက်သည်။ ၁၉၄၇ ခု၊ ဇန်နဝါရီလတွင် ကာလကတ္တားမှ ရန်ကုန်ပြန်ကူးကာ ကူရှင်ကျောင်း၌ ပြန်နေသည်။ ၁၉၄၈ ခု၌ အထက်တန်းအောင်သည်။ ဥပစာသိပ္ပံ ဆက်တက်စဉ် ညကလပ်များ၌ ဂစ်တာတီးကာ ငွေရှာသည်။ ညီမအား ‌ဆေးကျောင်းတက်နိုင်ရန် ထောက်ပံ့ခဲ့၏။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ကချင်ပြည်နယ်လုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားသမဂ္ဂ၌ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဆောင်ရွက်သည်။ အင်းစိန်တိုက်ပွဲဖြစ်သော် တပ်ဘက်မှ ဗော်လံတီယာအဖြစ် ပါဝင်၏။ စာရေးများသပိတ်မှောက်စဉ် အတွင်းဝန်ရုံးရှိ ကချင်ပြည်နယ်ကိုယ်စားပြု အစိုးရအဖွဲ့ရုံးတွင် ၃ လခန့် စာရေးဝင်လုပ်၏။ == စစ်သားဘဝ == ၁၉၄၉ ခု၌ ကျောင်းများပြန်ဖွင့်သော် ဗိုလ်ရွေးအောင်သည့်အတွက် ဗိုလ်သင်တန်း အပတ်စဉ် (၄) ကို မေမြို့ (ယခု ပြင်ဦးလွင်) ၌ တက်သည်။ ၁၉၅၀ အောက်တိုဘာ ၁ - ၁၉၅၁ မတ် ၁ ကာလအား ဖြတ်သန်းပြီးနောက် ဒုဗိုလ်ဖြစ်လာသည်။ ပြန်တမ်းဝင်အမှတ်မှာ ၅၉၉၇ ဖြစ်၏။ ထူးချွန်သဖြင့် နိုဝင်ဘာလ ၃၀ ရက်အထိ နည်းပြအဖြစ် ကျောင်း၌ ဆက်နေရသည်။ နောက် ညောင်လေးပင်ရှိ အမှတ်(၂)ကချင်လက်နက်ကိုင်တပ်ရင်း (ကချင်(၂)) သို့ တပ်စုမှူးအဖြစ် သွားရသည်။ ၁၉၅၂ ခု၊ ဇွန်လတွင် တပ်က ပြည်ကို ရွှေ့သည်။ ၁၉၅၃ ခု၊ မတ်လ ၁ ရက်တွင် ထောက်လှမ်းရေးအရာရှိ၊ ၁၉၅၄ ခု၊ ဖေဖေါ်ဝါရီလ ၃ ရက်တွင် တပ်ရေးဗိုလ်ကြီးအဖြစ် အဆင့်ဆင့် တာဝန်တိုးယူရသည်။ ၁၉၅၈ ခု၊ မေလ ၅ ရက်တွင် တပ်မဟာ(၄) စစ်ဌာနချုပ်သို့ ပြောင်းရသည်။ ဗိုလ်မှူးချုပ် စိန်ဝင်း၊ ဗိုလ်မှူးကြီး အေးမောင်၊ ဗိုလ်မှူးကြီး သိန်းတုပ်၊ ဗိုလ်မှူးကြီး ဂွမ်ရှိန်၊ ဗိုလ်မှူးကြီး မင်းသိန်းတို့နှင့် လက်တွဲဖူးသည်။ ၁၉၆၂ ခု၊ ဇန်နဝါရီလ ၃၀ ရက်တွင် ပျဉ်းမနားရှိ အမှတ်(၁၇)ခြေလျင်တပ်ရင်းသို့ ပြောင်းရ၏။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက ဖိတ်ခေါ်သည့် တပ်စုမှူးသင်တန်းကို မတ်လ ၂၀ ရက်မှ မေလ ၁၅ ရက်အထိ တက်ရသည်။ ထူးချွန်သဖြင့် ဖို့တ်ဝိန်း (Fort Wayne) ရှိ နိုင်ငံတကာကြည်းတပ်ရိန်းဂျားများသင်တန်းကို ဆက်တက်ခွင့်ရသည်။ မေလ ၂၅ ရက်မှ ဇူလိုင်လ ၂၇ ရက်အထိ ကြာသည်။ လက်ဖြောင့်ထူးချွန်ဆု ရသည့်အတွင် ထူးချွန်သင်တန်းသားအဖြစ် ကြေးပြားပေါ်တွက် ကမ္ဗည်းတင်ခံရသည်။ ကြည်းတပ်အကြီးတန်းအရာရှိသင်တန်းကို ဇူလိုင်လ ၂၉ ရက်မှ ဒီဇင်ဘာလ ၁၄ ရက်အထိ တက်သည်။ အ‌မေရိကန်မှ ပြန်လာပြီးနောက် သာယာဝတီရှိ အမှတ်(၂၅)ခြေလျင်တပ်ရင်းတွင် ယာယီတပ်ခွဲမှူးအဖြစ် ခေတ္တတာဝန်ယူရသည်။ ဖါပွန်သို့ စစ်ဆင်ရေးဝင်သော် စစ်ကြောင်းမှူးအဖြစ် ထားသည်။ ၁၉၆၆ ခုတွင် တပ်က ထားဝယ်သို့ ပြောင်း၏။ ကေအန်ယူမှ ဗိုလ်မြ၊ ဗိုလ်ထွန်းမြင့်တို့နှင့် ရင်ဆိုင်သည်။ ၁၉၆၈ ခု၊ ဇူလိုင်လ ၉ ရက်တွင် ကျောက်မဲရှိ အမှတ်(၂၂)ခြေလျင်တပ်ရင်းသို့ ယာယီတပ်ရင်းမှူးအဖြစ် ရာထူးတိုးသည်။ ကျောက်မဲမြို့ လုံခြုံရေးနှင့်အုပ်ချုပ်ရေးကော်မတီဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ပူးတွဲတာဝန်ယူရသည်။ ၁၉၆၉ ခု၊ စက်တင်ဘာလ ၁၈ ရက်တွင် ဒုတပ်ရင်းမှူး ဗိုလ်မှူး အယ်လ်ဇော်ဘွန်းနှင့် ခရီးတခုသွားစဉ် ကားမှောက်သဖြင့် မင်္ဂလာဒုံစစ်ဆေးရုံ၌ ၅ လခန့် ကုသခံသည်။ ‌ဆေးရုံမှဆင်းသော် မေမြို့ရှိ စစ်ခွေးလေ့ကျင့်ရေးတပ်မှူးအဖြစ် ၁၉၆၉ ခု၊ ဒီဇင်ဘာလ ၁ ရက်မှ ၁၉၇၁ ခု၊ ဩဂုတ်လ ၁၂ ရက်အထိ တာဝန်ယူရသည်။ ဒဏ်ရာအရှင်းပျောက်သော် ကလောရှိ အမှတ်(၆၄)ခြေလျင်တပ်ရင်းသို့ ပြောင်းသည်။ ၁၉၇၂ ခု၊ ဩဂုတ်လ ၁၃ ရက်တွင် နမ့်စန်၌ အသစ်ဖွင့်သော အမှတ်(၆၆)ခြေလျင်တပ်ရင်းသို့ ရွှေ့သည်။ တရုပ်ဖြူ၊ ပအို့ဝ်၊ ရှမ်း၊ ကချင် လက်နက်ကိုင်များနှင့် ထိတွေ့ရသည်။ စစ်ဦးစီးတက္ကသိုလ် အပတ်စဉ်(၁၇) တက်ပြီးနောက် ၁၉၇၄ ခု၊ မတ်လ ၂၉ ရက်တွင် အရှေ့တောင်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်၏ စစ်ဦးစီးအရာရှိ(ပထမတန်း) ဖြစ်လာသည်။ ၁၉၇၅ ခု၊ ဧပြီလ ၅ ရက်တွင် မကွေးရှိ အမှတ်(၈၈)ခြေမြန်တပ်မဌာနချုပ်သို့ ဒုတပ်မမှူးရာထူးဖြင့် သွားသည်။ ၁၉၇၇ ခု၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၁ ရက်တွင် ဗိုလ်မှူးကြီးအဆင့်ဖြင့် မိတ္ထီလာရှိ အမှတ်(၉၉)ခြေမြန်တပ်မဌာနချုပ် တပ်မမှူးဖြစ်လာသည်။ ၁၉၇၈ ခုတွင် ဗကပတို့ ရှမ်းပြည်သို့ ဝင်သော် ဗိုလ်မှူးကြီး အုန်းမြင့်၏ တပ်မ(၅၅) နှင့်အတူ စစ်ဆင်ရေးဝင်သည်။ ၁၉၈၁ ခု၊ ဩဂုတ်လ ၁၈ ရက်တွင် ဗိုလ်မှူးချုပ်အဆင့်ဖြင့် မပခတိုင်းမှူးဖြစ်လာသည်။ ကချင်ဒေသပါတီဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ပူးတွဲတာဝန်ယူရသည်။ == မိသားစုဘဝ == မြူနီစပယ်အင်ဂျင်နီယာ (ငြိမ်း) စကော့ဝဲလ်ဖဲ (Scott Welfare) နှင့် (သီပေါမင်းလက်ထက် အပျိုတော်) သိန်းမျှင်တို့ သမီး ကျောင်းဆရာမ ညွန့်ညွန့်မာနှင့် ဖူးစာဆုံသည်။ သားသမီးများမှာ အယ်လ်ခွန်းရီ (အဆိုတော်)၊ အယ်လ်မလတ်၊ အယ်လ်ဒွဲရာ၊ အယ်လ်ထွဲဝါ၊ အယ်လ်ဘောက်ဝါ (ဇနီး ကြည်ကြည်စိန်၏ ဖခင်မှာ ဂျပန်စစ်သံမှူး ဗိုလ်မှူးကြီးဝင်းစိန်)၊ အယ်လ်ဒွဲဝါ တို့ ဖြစ်ကြသည်။ == လုပ်ကြံခံရခြင်း == ၁၉၈၅ အောက်တိုဘာလ ၁၆ ရက်၌ ကြည်းစစ်ဆင်ရေးအထူးအဖွဲ့မှူး ဗိုလ်ချုပ်လှဦးက ကွန်ဖန်အား စစ်ထောက်ချုပ်ခန့်မည်ဟု သတင်းရကြောင်း ဖုန်းဖြင့် ပြောသည်နောက် ဝမ်းသာကာ ဂေါက်ကွင်းသို့ သွားသည်။ ညနေ ၆ နာရီခန့် အကွေ့တခုသို့ရောက်စဉ် ကေအိုင်အေမှ လက်ဖြောင့်တပ်သား ဇော်ထူးနှင့် ဇော်ဆိုင်း(ပုံရွှေ) တို့ ပစ်ခတ်လုပ်ကြံ၏။ ရှေ့ပြေးကားပေါ်မှ ဗိုလ်ကြီးရန်အောင်နှင့် စစ်သည် ၂ ဦး သေသည်။ ဒုတိုင်းမှူးကားပေါ်မှ ဒုတိုင်းမှူး ဗိုလ်မှူးကြီးကျော်သန်း (နောက် လပခတိုင်းမှူး) မျက်စိထိသည်။ တိုင်းမှူးကားပေါ်မှ ယာဉ်မောင်း တပ်ကြပ်ကျော်မြင့် ဘယ်ဒူးထိ၊ ကိုယ်ရေးအရာရှိ ဗိုလ်ကြီးကျော်အုန်း သေ၊ တိုင်းမှူး ကွန်ဖန်မှာ ၁၄ ချက်ထိကာ သွေးထွက်လွန်သည်။ နောက်မှလိုက်သည့်ကားတွင် ပါသော အမှတ်(၇)ထောက်လှမ်းရေးတပ်မှူး ဗိုလ်မှူးသန်းညွန့်က တိုင်းမှူးအား ဆေးရုံပို့‌သော်လည်း မရောက်ခင် လွန်လေသည်။<ref>{{cite web|url=https://www.myanmarbookshop.com/MyanmarBooks/BookDetails/43067|title= ဗိုလ်မှူးချုပ် အယ်လ်ကွန်ဖန်အား လုပ်ကြံခြင်း |work=Myanmar Book Shop|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date= }}</ref> ==ကိုးကား== {{reflist}} {{lifetime|၁၉၂၈|၁၉၈၅}} [[Category:မြန်မာ စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]] du86rm25u1bhsegfe0yspsmrjkjnmuy 880948 880939 2025-07-08T14:12:52Z Salai Rungtoi 22844 /* လုပ်ကြံခံရခြင်း */ 880948 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | honorific_prefix = ဗိုလ်မှူးချူပ် <br /> [[ဇေယျကျော်ထင်ဘွဲ့|ဇေယျကျော်ထင်]]<ref>{{cite web|url=https://sacoffice.gov.mm/sites/default/files/2024-11/63-2022_0.pdf|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် ၆၃/၂၀၂၂ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့တံဆိပ်များ ချီးမြှင့်ခြင်း|work=sacoffice.gov|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date=၁၇ ဧပြီ ၂၀၂၂ }}</ref> | name = အယ်လ်ကွန်ဖန် | honorific_suffix = | native_name = | native_name_lang = | image = | image_size = | alt = | caption = | office = တိုင်းမှူး <br /> [[မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]] | status = <!--If this is specified, overrides Incumbent.--> | term_start = ၁၈ ဩဂုတ် ၁၉၈၁ | term_end = ၁၆ အောက်တိုဘာ ၁၉၈၅ | predecessor = ဗိုလ်မှူးကြီး အေးစိန် |successor = ဗိုလ်မှူးကြီး ကျော်ဘ <ref>{{cite web|url=https://burma.irrawaddy.com/news/short-news/2024/05/21/383965.html|title=နဝတအဖွဲ့ဝင် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးဟောင်း ကျော်ဘ ကွယ်လွန်|work=The Irrawaddy|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date=၂၁ မေ ၂၀၂၄ }}</ref> | birth_name = | birth_date = {{birth date |1928|1|6|df=y}} | birth_place = [[မိုးမောက်မြို့နယ်]]၊[[စိန်လုံကဘာရွာ၊ မိုးမောက်မြို့နယ်|စိန်လုံကဘာရွာ]] | death_date = {{Death date and age|1985|10|16|1928|1|6}} | death_place = [[မြစ်ကြီးနားမြို့]] | death_cause = လုပ်ကြံခံရခြင်းကြောင့် | residence = | nationality = | other_names = | ethnicity = | citizenship = | education = | alma_mater =[[စစ်တက္ကသိုလ်]] | occupation = စစ်မှုထမ်း | religion = | spouse = ဒေါ်ညွန့်ညွန့်မာ | partner = | children = ၆ဦး | parents = လဇွန်တန်နောင် + မရန်အလိန် | allegiance = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | branch = [[တပ်မတော်]] | serviceyears = ၁၉၅၀-၁၉၈၅ | rank = ဗိုလ်မှူးချုပ် | unit = | commands = | battles = | mawards = [[ဇေယျကျော်ထင်ဘွဲ့|ဇေယျကျော်ထင်]] }} '''အယ်လ်ကွန်ဖန်''' (၆ ဇန်နဝါရီ ၁၉၂၈ - ၁၆ အောက်တိုဘာ ၁၉၈၅) သည် [[ကချင်လူမျိုး]] တပ်မတော်သားဖြစ်ပြီး ဗိုလ်မှူးချုပ်အဆင့်အထိ တာဝန်ထမ်းခဲ့သူဖြစ်သည်။ တပ်မတော်တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည့် ကချင်တိုင်းရင်းသားများထဲ ပထမဦးဆုံးရာထူးအမြင့်ဆုံးရခဲ့သူဖြစ်ခဲ့ပြီး စစ်တိုင်းမှူးတာဝန်ထမ်းဆောင်နေစဉ် လုပ်ကြံခံရမှုကြောင့် ကွယ်လွန်ခဲ့ရသူလည်းဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.moemaka.com/2022/08/blog-post_32.html|title=ကိုအောင်မှိုင်း - မြန်မာ့ပြည်တွင်းစစ် သမိုင်းထဲက တိုင်းမှူး၊ တပ်မမှူးနဲ့ ဗျူဟာမှူးတွေ ကျဆုံးအောင် တိုက်ခိုက်ခဲ့တဲ့ ဗျူဟာမြောက် ချုံခိုတိုက်ပွဲများ (အပိုင်း ၁)|work=မိုးမခ|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date=၂၉ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ }}</ref> == ငယ်ဘဝ == ၁၉၂၈ ခု၊ ဇန်နဝါရီလ ၆ ရက်တွင် တိရိစ္ဆာန်ဆေးကုအင်စပတ်တော် လဇွန်တန်နောင် (Lazum Tang Nau) နှင့် မရန်အလိန် (Maran Aling) တို့က [[ဗန်းမော်မြို့|ဗန်းမော်]]-[[မိုးမောက်မြို့|မိုးမောက်]]-လွယ်လှယ်လမ်းဘေး [[စိန်လုံကဘာရွာ၊ မိုးမောက်မြို့နယ်|စိန်လုံကဘာရွာ]]၌ မွေးသည်။ မွေးချင်း ၁၃ ယောက်အနက် ၆ ယောက်မြောက် ဖြစ်၏။ အမည်ရင်းမှာ အယ်လ်ကွန်ဖန် (L. Kum Hpang) ဖြစ်သည်။ မွေးချင်းများမှာ အယ်လ်ခေါန်လွမ်း (ဒူဝါ လဖိုင်ဇော်ဂွန်း ဇနီး)၊ အယ်လ်ဘုလု (ဦးငွေ ဇနီး)၊ အယ်လ်ခေါင်ဒွဲ (ပြည်နယ်ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ ဖေါ်ယူခါး ဇနီး)၊ အယ်လ်ထန်းကိုင်း (ဗိုလ်ကြီး မလန်ထူး ဇနီး)၊ အယ်လ်လီလီယန်ခါးနောင် (ဦးတင် မိန်းမ)၊ အယ်လ်ဘောက်နော် (ဆေးကျောင်းတက်စဉ် ကားတိုက်ခံရ၍ လွန်)၊ အယ်လ်ပရီလွန်း (လဖိုင် ဇော်ဘ ဇနီး)၊ အယ်လ်ထန်ယန်း၊ အယ်လ်ဂျာရုံ၊ အယ်လ်နိမ်ထွယ်၊ အယ်လ်ဖူးကြီး၊ အယ်လ်ဒွဲလိန် (ကျော်လှိုင်လေး ဇနီး) တို့ ဖြစ်ကြသည်။ ရွာရှိ မူလတန်းကျောင်း၌ မူလတန်းပညာကုန်သည်နောက် ဗန်းမော်အလကကို ဦးလေး ဆူဗေဒါဗေဂျာ ဂျိမ်းဖေါဂန်၏ အိမ်၌ နေ၍ တက်သည်။ ယင်းနောက် ရန်ကုန်ကူရှင်ကျောင်း (ယခု အထက(၄)အလုံ) တက်သည်။ [[ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်|ဒုတိယကမ္ဘာစစ်]]အစတွင် ရွာပြန်နေသည်။ [[ဗမာ့လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်|ဘီအိုင်အေ]]မှ [[တာရာ၊ ဗိုလ် (ရဲဘော်သုံးကျိပ်)|ဗိုလ်တာရာ]]၊ [[ဗလ၊ ဗိုလ် (ရဲဘော်သုံးကျိပ်)|ဗိုလ်ဗလ]]တို့ ဗန်းမော်ရောက်လာသော် ဒေသလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့တွင် ဝင်ပါသည်။ မိဘများက သဘောမတူကြ။ ဖက်ဆစ်တော်လှန်ရေးအတွက် ဗမခ အယ်လ်တန် ခေါင်းဆောင်သော ကချင်ရိန်းဂျားများတပ် ဖွဲ့သည့်အခါ ၁၉၄၅ ခု၊ ဇန်နဝါရီလ၌ တပ်ရင်း(၅) သို့ ဝင်သည်။ စစ်ပြီးသည်နောက် [[အာသံပြည်နယ်|အာသံ]]နယ်ရှိ စိန့်အတ္တမွန်ကောလိပ် (St. Edmond College) တက်သည်။ ၁၉၄၇ ခု၊ ဇန်နဝါရီလတွင် [[ကာလကတ္တားမြို့|ကာလကတ္တား]]မှ ရန်ကုန်ပြန်ကူးကာ ကူရှင်ကျောင်း၌ ပြန်နေသည်။ ၁၉၄၈ ခု၌ အထက်တန်းအောင်သည်။ ဥပစာသိပ္ပံ ဆက်တက်စဉ် ညကလပ်များ၌ ဂစ်တာတီးကာ ငွေရှာသည်။ ညီမအား ‌ဆေးကျောင်းတက်နိုင်ရန် ထောက်ပံ့ခဲ့၏။ [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]] ကချင်ပြည်နယ်လုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားသမဂ္ဂ၌ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဆောင်ရွက်သည်။ အင်းစိန်တိုက်ပွဲဖြစ်သော် တပ်ဘက်မှ ဗော်လံတီယာအဖြစ် ပါဝင်၏။ စာရေးများ သပိတ်မှောက်စဉ် အတွင်းဝန်ရုံးရှိ ကချင်ပြည်နယ်ကိုယ်စားပြု အစိုးရအဖွဲ့ရုံးတွင် ၃ လခန့် စာရေးဝင်လုပ်၏။ == စစ်သားဘဝ == ၁၉၄၉ ခု၌ ကျောင်းများပြန်ဖွင့်သော် ဗိုလ်ရွေးအောင်သည့်အတွက် ဗိုလ်သင်တန်း အပတ်စဉ် (၄) ကို မေမြို့ (ယခု ပြင်ဦးလွင်) ၌ တက်သည်။ ၁၉၅၀ အောက်တိုဘာ ၁ - ၁၉၅၁ မတ် ၁ ကာလအား ဖြတ်သန်းပြီးနောက် ဒုဗိုလ်ဖြစ်လာသည်။ ပြန်တမ်းဝင်အမှတ်မှာ ၅၉၉၇ ဖြစ်၏။ ထူးချွန်သဖြင့် နိုဝင်ဘာလ ၃၀ ရက်အထိ နည်းပြအဖြစ် ကျောင်း၌ ဆက်နေရသည်။ နောက် [[ညောင်လေးပင်မြို့|ညောင်လေးပင်]]ရှိ အမှတ်(၂) ကချင်လက်နက်ကိုင်တပ်ရင်း (ကချင်(၂)) သို့ တပ်စုမှူးအဖြစ် သွားရသည်။ ၁၉၅၂ ခု၊ ဇွန်လတွင် တပ်က ပြည်ကို ရွှေ့သည်။ ၁၉၅၃ ခု၊ မတ်လ ၁ ရက်တွင် ထောက်လှမ်းရေးအရာရှိ၊ ၁၉၅၄ ခု၊ ဖေဖေါ်ဝါရီလ ၃ ရက်တွင် တပ်ရေးဗိုလ်ကြီးအဖြစ် အဆင့်ဆင့် တာဝန်တိုးယူရသည်။ ၁၉၅၈ ခု၊ မေလ ၅ ရက်တွင် တပ်မဟာ(၄) စစ်ဌာနချုပ်သို့ ပြောင်းရသည်။ ဗိုလ်မှူးချုပ် စိန်ဝင်း၊ ဗိုလ်မှူးကြီး အေးမောင်၊ ဗိုလ်မှူးကြီး သိန်းတုပ်၊ ဗိုလ်မှူးကြီး ဂွမ်ရှိန်၊ ဗိုလ်မှူးကြီး မင်းသိန်းတို့နှင့် လက်တွဲဖူးသည်။ ၁၉၆၂ ခု၊ ဇန်နဝါရီလ ၃၀ ရက်တွင် ပျဉ်းမနားရှိ အမှတ်(၁၇)ခြေလျင်တပ်ရင်းသို့ ပြောင်းရ၏။ [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]က ဖိတ်ခေါ်သည့် တပ်စုမှူးသင်တန်းကို မတ်လ ၂၀ ရက်မှ မေလ ၁၅ ရက်အထိ တက်ရသည်။ ထူးချွန်သဖြင့် ဖို့တ်ဝိန်း (Fort Wayne) ရှိ နိုင်ငံတကာကြည်းတပ်ရိန်းဂျားများသင်တန်းကို ဆက်တက်ခွင့်ရသည်။ မေလ ၂၅ ရက်မှ ဇူလိုင်လ ၂၇ ရက်အထိ ကြာသည်။ လက်ဖြောင့်ထူးချွန်ဆု ရသည့်အတွင် ထူးချွန်သင်တန်းသားအဖြစ် ကြေးပြားပေါ်တွက် ကမ္ဗည်းတင်ခံရသည်။ ကြည်းတပ်အကြီးတန်းအရာရှိသင်တန်းကို ဇူလိုင်လ ၂၉ ရက်မှ ဒီဇင်ဘာလ ၁၄ ရက်အထိ တက်သည်။ အ‌မေရိကန်မှ ပြန်လာပြီးနောက် [[သာယာဝတီမြို့|သာယာဝတီ]]ရှိ အမှတ်(၂၅) ခြေလျင်တပ်ရင်းတွင် ယာယီတပ်ခွဲမှူးအဖြစ် ခေတ္တတာဝန်ယူရသည်။ [[ဖာပွန်မြို့|ဖါပွန်]]သို့ စစ်ဆင်ရေးဝင်သော် စစ်ကြောင်းမှူးအဖြစ် ထားသည်။ ၁၉၆၆ ခုတွင် တပ်က [[ထားဝယ်မြို့|ထားဝယ်]]သို့ ပြောင်း၏။ ကေအန်ယူမှ ဗိုလ်မြ၊ ဗိုလ်ထွန်းမြင့်တို့နှင့် ရင်ဆိုင်သည်။ ၁၉၆၈ ခု၊ ဇူလိုင်လ ၉ ရက်တွင် ကျောက်မဲရှိ အမှတ်(၂၂)ခြေလျင်တပ်ရင်းသို့ ယာယီတပ်ရင်းမှူးအဖြစ် ရာထူးတိုးသည်။ ကျောက်မဲမြို့ လုံခြုံရေးနှင့်အုပ်ချုပ်ရေးကော်မတီဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ပူးတွဲတာဝန်ယူရသည်။ ၁၉၆၉ ခု၊ စက်တင်ဘာလ ၁၈ ရက်တွင် ဒုတပ်ရင်းမှူး ဗိုလ်မှူး အယ်လ်ဇော်ဘွန်းနှင့် ခရီးတခုသွားစဉ် ကားမှောက်သဖြင့် မင်္ဂလာဒုံစစ်ဆေးရုံ၌ ၅ လခန့် ကုသခံသည်။ ‌ဆေးရုံမှဆင်းသော် မေမြို့ရှိ စစ်ခွေးလေ့ကျင့်ရေးတပ်မှူးအဖြစ် ၁၉၆၉ ခု၊ ဒီဇင်ဘာလ ၁ ရက်မှ ၁၉၇၁ ခု၊ ဩဂုတ်လ ၁၂ ရက်အထိ တာဝန်ယူရသည်။ ဒဏ်ရာအရှင်းပျောက်သော် ကလောရှိ အမှတ်(၆၄)ခြေလျင်တပ်ရင်းသို့ ပြောင်းသည်။ ၁၉၇၂ ခု၊ ဩဂုတ်လ ၁၃ ရက်တွင် နမ့်စန်၌ အသစ်ဖွင့်သော အမှတ်(၆၆)ခြေလျင်တပ်ရင်းသို့ ရွှေ့သည်။ တရုပ်ဖြူ၊ ပအို့ဝ်၊ ရှမ်း၊ ကချင် လက်နက်ကိုင်များနှင့် ထိတွေ့ရသည်။ [[စစ်ဦးစီးတက္ကသိုလ်]] အပတ်စဉ်(၁၇) တက်ပြီးနောက် ၁၉၇၄ ခု၊ မတ်လ ၂၉ ရက်တွင် [[အရှေ့တောင်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]]၏ [[စစ်ဦးစီးစနစ်|စစ်ဦးစီး]]အရာရှိ (ပထမတန်း) ဖြစ်လာသည်။ ၁၉၇၅ ခု၊ ဧပြီလ ၅ ရက်တွင် မကွေးရှိ အမှတ်(၈၈) ခြေမြန်တပ်မဌာနချုပ်သို့ ဒုတပ်မမှူး ရာထူးဖြင့် သွားသည်။ ၁၉၇၇ ခု၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၁ ရက်တွင် ဗိုလ်မှူးကြီးအဆင့်ဖြင့် [[မိတ္ထီလာမြို့|မိတ္ထီလာ]]ရှိ အမှတ်(၉၉)ခြေမြန်တပ်မဌာနချုပ် တပ်မမှူးဖြစ်လာသည်။ ၁၉၇၈ ခုတွင် [[ဗမာပြည် ကွန်မြူနစ်ပါတီ|ဗကပ]]တို့ ရှမ်းပြည်သို့ ဝင်သော် ဗိုလ်မှူးကြီး အုန်းမြင့်၏ တပ်မ(၅၅) နှင့်အတူ စစ်ဆင်ရေးဝင်သည်။ ၁၉၈၁ ခု၊ ဩဂုတ်လ ၁၈ ရက်တွင် ဗိုလ်မှူးချုပ်အဆင့်ဖြင့် မပခတိုင်းမှူးဖြစ်လာသည်။ ကချင်ဒေသပါတီဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ပူးတွဲတာဝန်ယူရသည်။ == မိသားစုဘဝ == မြူနီစပယ်အင်ဂျင်နီယာ (ငြိမ်း) စကော့ဝဲလ်ဖဲ (Scott Welfare) နှင့် (သီပေါမင်းလက်ထက် အပျိုတော်) သိန်းမျှင်တို့ သမီး ကျောင်းဆရာမ ညွန့်ညွန့်မာနှင့် ဖူးစာဆုံသည်။ သားသမီးများမှာ အယ်လ်ခွန်းရီ (အဆိုတော်)၊ အယ်လ်မလတ်၊ အယ်လ်ဒွဲရာ၊ အယ်လ်ထွဲဝါ၊ အယ်လ်ဘောက်ဝါ (ဇနီး ကြည်ကြည်စိန်၏ ဖခင်မှာ ဂျပန်စစ်သံမှူး ဗိုလ်မှူးကြီးဝင်းစိန်)၊ အယ်လ်ဒွဲဝါ တို့ ဖြစ်ကြသည်။ == လုပ်ကြံခံရခြင်း == ၁၉၈၅ အောက်တိုဘာလ ၁၆ ရက်၌ ကြည်းစစ်ဆင်ရေးအထူးအဖွဲ့မှူး ဗိုလ်ချုပ်လှဦးက ကွန်ဖန်အား စစ်ထောက်ချုပ်ခန့်မည်ဟု သတင်းရကြောင်း ဖုန်းဖြင့် ပြောသည်နောက် ဝမ်းသာကာ ဂေါက်ကွင်းသို့ သွားသည်။ ညနေ ၆ နာရီခန့် အကွေ့တခုသို့ရောက်စဉ် [[ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်|ကေအိုင်အေ]]မှ လက်ဖြောင့်တပ်သား ဇော်ထူးနှင့် ဇော်ဆိုင်း(ပုံရွှေ) တို့ ပစ်ခတ်လုပ်ကြံ၏။ ရှေ့ပြေးကားပေါ်မှ ဗိုလ်ကြီးရန်အောင်နှင့် စစ်သည် ၂ ဦး သေသည်။ ဒုတိုင်းမှူးကားပေါ်မှ ဒုတိုင်းမှူး ဗိုလ်မှူးကြီးကျော်သန်း (နောက် လပခတိုင်းမှူး) မျက်စိထိသည်။ တိုင်းမှူးကားပေါ်မှ ယာဉ်မောင်း တပ်ကြပ်ကျော်မြင့် ဘယ်ဒူးထိ၊ ကိုယ်ရေးအရာရှိ ဗိုလ်ကြီးကျော်အုန်း သေ၊ တိုင်းမှူး ကွန်ဖန်မှာ ၁၄ ချက်ထိကာ သွေးထွက်လွန်သည်။ နောက်မှလိုက်သည့်ကားတွင် ပါသော အမှတ်(၇)ထောက်လှမ်းရေးတပ်မှူး ဗိုလ်မှူးသန်းညွန့်က တိုင်းမှူးအား ဆေးရုံပို့‌သော်လည်း မရောက်ခင် လွန်လေသည်။<ref>{{cite web|url=https://www.myanmarbookshop.com/MyanmarBooks/BookDetails/43067|title= ဗိုလ်မှူးချုပ် အယ်လ်ကွန်ဖန်အား လုပ်ကြံခြင်း |work=Myanmar Book Shop|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date= }}</ref> == ဂုဏ်ပြုခံရခြင်း == ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၇ ရက်တွင် အမိန်ကြော်ငြာစာ အမှတ် ၆၂/၂၀၂၂ အရ [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ]]က စွမ်းဆောင်မှုဆိုင်ရာ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့ဖြစ်သော [[ဇေယျကျော်ထင်ဘွဲ့|ဇေယျာကျော်ထင်ဘွဲ့]]ကို ချီးမြှင့်အပ်နှင်းခဲ့သည်။ <ref><ref>{{cite web|url=https://sacoffice.gov.mm/sites/default/files/2024-11/63-2022_0.pdf|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် ၆၃/၂၀၂၂ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့တံဆိပ်များ ချီးမြှင့်ခြင်း|work=sacoffice.gov|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date=၁၇ ဧပြီ ၂၀၂၂}}</ref></ref> ==ကိုးကား== {{reflist}} {{lifetime|၁၉၂၈|၁၉၈၅}} [[Category:မြန်မာ စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[ကဏ္ဍ:၁၉၈၅ ကွယ်လွန်သူများ]] [[ကဏ္ဍ:၁၉၂၈ မွေးဖွားသူများ]] [[ကဏ္ဍ:ကချင်ပြည်နယ်မှ ပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[ကဏ္ဍ:စစ်တက္ကသိုလ် ကျောင်းဆင်းများ]] l7lefa58hyg6rspy37we01jbf6bxb9a 880949 880948 2025-07-08T14:13:20Z Salai Rungtoi 22844 /* ဂုဏ်ပြုခံရခြင်း */ 880949 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | honorific_prefix = ဗိုလ်မှူးချူပ် <br /> [[ဇေယျကျော်ထင်ဘွဲ့|ဇေယျကျော်ထင်]]<ref>{{cite web|url=https://sacoffice.gov.mm/sites/default/files/2024-11/63-2022_0.pdf|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် ၆၃/၂၀၂၂ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့တံဆိပ်များ ချီးမြှင့်ခြင်း|work=sacoffice.gov|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date=၁၇ ဧပြီ ၂၀၂၂ }}</ref> | name = အယ်လ်ကွန်ဖန် | honorific_suffix = | native_name = | native_name_lang = | image = | image_size = | alt = | caption = | office = တိုင်းမှူး <br /> [[မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]] | status = <!--If this is specified, overrides Incumbent.--> | term_start = ၁၈ ဩဂုတ် ၁၉၈၁ | term_end = ၁၆ အောက်တိုဘာ ၁၉၈၅ | predecessor = ဗိုလ်မှူးကြီး အေးစိန် |successor = ဗိုလ်မှူးကြီး ကျော်ဘ <ref>{{cite web|url=https://burma.irrawaddy.com/news/short-news/2024/05/21/383965.html|title=နဝတအဖွဲ့ဝင် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးဟောင်း ကျော်ဘ ကွယ်လွန်|work=The Irrawaddy|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date=၂၁ မေ ၂၀၂၄ }}</ref> | birth_name = | birth_date = {{birth date |1928|1|6|df=y}} | birth_place = [[မိုးမောက်မြို့နယ်]]၊[[စိန်လုံကဘာရွာ၊ မိုးမောက်မြို့နယ်|စိန်လုံကဘာရွာ]] | death_date = {{Death date and age|1985|10|16|1928|1|6}} | death_place = [[မြစ်ကြီးနားမြို့]] | death_cause = လုပ်ကြံခံရခြင်းကြောင့် | residence = | nationality = | other_names = | ethnicity = | citizenship = | education = | alma_mater =[[စစ်တက္ကသိုလ်]] | occupation = စစ်မှုထမ်း | religion = | spouse = ဒေါ်ညွန့်ညွန့်မာ | partner = | children = ၆ဦး | parents = လဇွန်တန်နောင် + မရန်အလိန် | allegiance = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | branch = [[တပ်မတော်]] | serviceyears = ၁၉၅၀-၁၉၈၅ | rank = ဗိုလ်မှူးချုပ် | unit = | commands = | battles = | mawards = [[ဇေယျကျော်ထင်ဘွဲ့|ဇေယျကျော်ထင်]] }} '''အယ်လ်ကွန်ဖန်''' (၆ ဇန်နဝါရီ ၁၉၂၈ - ၁၆ အောက်တိုဘာ ၁၉၈၅) သည် [[ကချင်လူမျိုး]] တပ်မတော်သားဖြစ်ပြီး ဗိုလ်မှူးချုပ်အဆင့်အထိ တာဝန်ထမ်းခဲ့သူဖြစ်သည်။ တပ်မတော်တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည့် ကချင်တိုင်းရင်းသားများထဲ ပထမဦးဆုံးရာထူးအမြင့်ဆုံးရခဲ့သူဖြစ်ခဲ့ပြီး စစ်တိုင်းမှူးတာဝန်ထမ်းဆောင်နေစဉ် လုပ်ကြံခံရမှုကြောင့် ကွယ်လွန်ခဲ့ရသူလည်းဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.moemaka.com/2022/08/blog-post_32.html|title=ကိုအောင်မှိုင်း - မြန်မာ့ပြည်တွင်းစစ် သမိုင်းထဲက တိုင်းမှူး၊ တပ်မမှူးနဲ့ ဗျူဟာမှူးတွေ ကျဆုံးအောင် တိုက်ခိုက်ခဲ့တဲ့ ဗျူဟာမြောက် ချုံခိုတိုက်ပွဲများ (အပိုင်း ၁)|work=မိုးမခ|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date=၂၉ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ }}</ref> == ငယ်ဘဝ == ၁၉၂၈ ခု၊ ဇန်နဝါရီလ ၆ ရက်တွင် တိရိစ္ဆာန်ဆေးကုအင်စပတ်တော် လဇွန်တန်နောင် (Lazum Tang Nau) နှင့် မရန်အလိန် (Maran Aling) တို့က [[ဗန်းမော်မြို့|ဗန်းမော်]]-[[မိုးမောက်မြို့|မိုးမောက်]]-လွယ်လှယ်လမ်းဘေး [[စိန်လုံကဘာရွာ၊ မိုးမောက်မြို့နယ်|စိန်လုံကဘာရွာ]]၌ မွေးသည်။ မွေးချင်း ၁၃ ယောက်အနက် ၆ ယောက်မြောက် ဖြစ်၏။ အမည်ရင်းမှာ အယ်လ်ကွန်ဖန် (L. Kum Hpang) ဖြစ်သည်။ မွေးချင်းများမှာ အယ်လ်ခေါန်လွမ်း (ဒူဝါ လဖိုင်ဇော်ဂွန်း ဇနီး)၊ အယ်လ်ဘုလု (ဦးငွေ ဇနီး)၊ အယ်လ်ခေါင်ဒွဲ (ပြည်နယ်ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ ဖေါ်ယူခါး ဇနီး)၊ အယ်လ်ထန်းကိုင်း (ဗိုလ်ကြီး မလန်ထူး ဇနီး)၊ အယ်လ်လီလီယန်ခါးနောင် (ဦးတင် မိန်းမ)၊ အယ်လ်ဘောက်နော် (ဆေးကျောင်းတက်စဉ် ကားတိုက်ခံရ၍ လွန်)၊ အယ်လ်ပရီလွန်း (လဖိုင် ဇော်ဘ ဇနီး)၊ အယ်လ်ထန်ယန်း၊ အယ်လ်ဂျာရုံ၊ အယ်လ်နိမ်ထွယ်၊ အယ်လ်ဖူးကြီး၊ အယ်လ်ဒွဲလိန် (ကျော်လှိုင်လေး ဇနီး) တို့ ဖြစ်ကြသည်။ ရွာရှိ မူလတန်းကျောင်း၌ မူလတန်းပညာကုန်သည်နောက် ဗန်းမော်အလကကို ဦးလေး ဆူဗေဒါဗေဂျာ ဂျိမ်းဖေါဂန်၏ အိမ်၌ နေ၍ တက်သည်။ ယင်းနောက် ရန်ကုန်ကူရှင်ကျောင်း (ယခု အထက(၄)အလုံ) တက်သည်။ [[ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်|ဒုတိယကမ္ဘာစစ်]]အစတွင် ရွာပြန်နေသည်။ [[ဗမာ့လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်|ဘီအိုင်အေ]]မှ [[တာရာ၊ ဗိုလ် (ရဲဘော်သုံးကျိပ်)|ဗိုလ်တာရာ]]၊ [[ဗလ၊ ဗိုလ် (ရဲဘော်သုံးကျိပ်)|ဗိုလ်ဗလ]]တို့ ဗန်းမော်ရောက်လာသော် ဒေသလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့တွင် ဝင်ပါသည်။ မိဘများက သဘောမတူကြ။ ဖက်ဆစ်တော်လှန်ရေးအတွက် ဗမခ အယ်လ်တန် ခေါင်းဆောင်သော ကချင်ရိန်းဂျားများတပ် ဖွဲ့သည့်အခါ ၁၉၄၅ ခု၊ ဇန်နဝါရီလ၌ တပ်ရင်း(၅) သို့ ဝင်သည်။ စစ်ပြီးသည်နောက် [[အာသံပြည်နယ်|အာသံ]]နယ်ရှိ စိန့်အတ္တမွန်ကောလိပ် (St. Edmond College) တက်သည်။ ၁၉၄၇ ခု၊ ဇန်နဝါရီလတွင် [[ကာလကတ္တားမြို့|ကာလကတ္တား]]မှ ရန်ကုန်ပြန်ကူးကာ ကူရှင်ကျောင်း၌ ပြန်နေသည်။ ၁၉၄၈ ခု၌ အထက်တန်းအောင်သည်။ ဥပစာသိပ္ပံ ဆက်တက်စဉ် ညကလပ်များ၌ ဂစ်တာတီးကာ ငွေရှာသည်။ ညီမအား ‌ဆေးကျောင်းတက်နိုင်ရန် ထောက်ပံ့ခဲ့၏။ [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]] ကချင်ပြည်နယ်လုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားသမဂ္ဂ၌ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဆောင်ရွက်သည်။ အင်းစိန်တိုက်ပွဲဖြစ်သော် တပ်ဘက်မှ ဗော်လံတီယာအဖြစ် ပါဝင်၏။ စာရေးများ သပိတ်မှောက်စဉ် အတွင်းဝန်ရုံးရှိ ကချင်ပြည်နယ်ကိုယ်စားပြု အစိုးရအဖွဲ့ရုံးတွင် ၃ လခန့် စာရေးဝင်လုပ်၏။ == စစ်သားဘဝ == ၁၉၄၉ ခု၌ ကျောင်းများပြန်ဖွင့်သော် ဗိုလ်ရွေးအောင်သည့်အတွက် ဗိုလ်သင်တန်း အပတ်စဉ် (၄) ကို မေမြို့ (ယခု ပြင်ဦးလွင်) ၌ တက်သည်။ ၁၉၅၀ အောက်တိုဘာ ၁ - ၁၉၅၁ မတ် ၁ ကာလအား ဖြတ်သန်းပြီးနောက် ဒုဗိုလ်ဖြစ်လာသည်။ ပြန်တမ်းဝင်အမှတ်မှာ ၅၉၉၇ ဖြစ်၏။ ထူးချွန်သဖြင့် နိုဝင်ဘာလ ၃၀ ရက်အထိ နည်းပြအဖြစ် ကျောင်း၌ ဆက်နေရသည်။ နောက် [[ညောင်လေးပင်မြို့|ညောင်လေးပင်]]ရှိ အမှတ်(၂) ကချင်လက်နက်ကိုင်တပ်ရင်း (ကချင်(၂)) သို့ တပ်စုမှူးအဖြစ် သွားရသည်။ ၁၉၅၂ ခု၊ ဇွန်လတွင် တပ်က ပြည်ကို ရွှေ့သည်။ ၁၉၅၃ ခု၊ မတ်လ ၁ ရက်တွင် ထောက်လှမ်းရေးအရာရှိ၊ ၁၉၅၄ ခု၊ ဖေဖေါ်ဝါရီလ ၃ ရက်တွင် တပ်ရေးဗိုလ်ကြီးအဖြစ် အဆင့်ဆင့် တာဝန်တိုးယူရသည်။ ၁၉၅၈ ခု၊ မေလ ၅ ရက်တွင် တပ်မဟာ(၄) စစ်ဌာနချုပ်သို့ ပြောင်းရသည်။ ဗိုလ်မှူးချုပ် စိန်ဝင်း၊ ဗိုလ်မှူးကြီး အေးမောင်၊ ဗိုလ်မှူးကြီး သိန်းတုပ်၊ ဗိုလ်မှူးကြီး ဂွမ်ရှိန်၊ ဗိုလ်မှူးကြီး မင်းသိန်းတို့နှင့် လက်တွဲဖူးသည်။ ၁၉၆၂ ခု၊ ဇန်နဝါရီလ ၃၀ ရက်တွင် ပျဉ်းမနားရှိ အမှတ်(၁၇)ခြေလျင်တပ်ရင်းသို့ ပြောင်းရ၏။ [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]က ဖိတ်ခေါ်သည့် တပ်စုမှူးသင်တန်းကို မတ်လ ၂၀ ရက်မှ မေလ ၁၅ ရက်အထိ တက်ရသည်။ ထူးချွန်သဖြင့် ဖို့တ်ဝိန်း (Fort Wayne) ရှိ နိုင်ငံတကာကြည်းတပ်ရိန်းဂျားများသင်တန်းကို ဆက်တက်ခွင့်ရသည်။ မေလ ၂၅ ရက်မှ ဇူလိုင်လ ၂၇ ရက်အထိ ကြာသည်။ လက်ဖြောင့်ထူးချွန်ဆု ရသည့်အတွင် ထူးချွန်သင်တန်းသားအဖြစ် ကြေးပြားပေါ်တွက် ကမ္ဗည်းတင်ခံရသည်။ ကြည်းတပ်အကြီးတန်းအရာရှိသင်တန်းကို ဇူလိုင်လ ၂၉ ရက်မှ ဒီဇင်ဘာလ ၁၄ ရက်အထိ တက်သည်။ အ‌မေရိကန်မှ ပြန်လာပြီးနောက် [[သာယာဝတီမြို့|သာယာဝတီ]]ရှိ အမှတ်(၂၅) ခြေလျင်တပ်ရင်းတွင် ယာယီတပ်ခွဲမှူးအဖြစ် ခေတ္တတာဝန်ယူရသည်။ [[ဖာပွန်မြို့|ဖါပွန်]]သို့ စစ်ဆင်ရေးဝင်သော် စစ်ကြောင်းမှူးအဖြစ် ထားသည်။ ၁၉၆၆ ခုတွင် တပ်က [[ထားဝယ်မြို့|ထားဝယ်]]သို့ ပြောင်း၏။ ကေအန်ယူမှ ဗိုလ်မြ၊ ဗိုလ်ထွန်းမြင့်တို့နှင့် ရင်ဆိုင်သည်။ ၁၉၆၈ ခု၊ ဇူလိုင်လ ၉ ရက်တွင် ကျောက်မဲရှိ အမှတ်(၂၂)ခြေလျင်တပ်ရင်းသို့ ယာယီတပ်ရင်းမှူးအဖြစ် ရာထူးတိုးသည်။ ကျောက်မဲမြို့ လုံခြုံရေးနှင့်အုပ်ချုပ်ရေးကော်မတီဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ပူးတွဲတာဝန်ယူရသည်။ ၁၉၆၉ ခု၊ စက်တင်ဘာလ ၁၈ ရက်တွင် ဒုတပ်ရင်းမှူး ဗိုလ်မှူး အယ်လ်ဇော်ဘွန်းနှင့် ခရီးတခုသွားစဉ် ကားမှောက်သဖြင့် မင်္ဂလာဒုံစစ်ဆေးရုံ၌ ၅ လခန့် ကုသခံသည်။ ‌ဆေးရုံမှဆင်းသော် မေမြို့ရှိ စစ်ခွေးလေ့ကျင့်ရေးတပ်မှူးအဖြစ် ၁၉၆၉ ခု၊ ဒီဇင်ဘာလ ၁ ရက်မှ ၁၉၇၁ ခု၊ ဩဂုတ်လ ၁၂ ရက်အထိ တာဝန်ယူရသည်။ ဒဏ်ရာအရှင်းပျောက်သော် ကလောရှိ အမှတ်(၆၄)ခြေလျင်တပ်ရင်းသို့ ပြောင်းသည်။ ၁၉၇၂ ခု၊ ဩဂုတ်လ ၁၃ ရက်တွင် နမ့်စန်၌ အသစ်ဖွင့်သော အမှတ်(၆၆)ခြေလျင်တပ်ရင်းသို့ ရွှေ့သည်။ တရုပ်ဖြူ၊ ပအို့ဝ်၊ ရှမ်း၊ ကချင် လက်နက်ကိုင်များနှင့် ထိတွေ့ရသည်။ [[စစ်ဦးစီးတက္ကသိုလ်]] အပတ်စဉ်(၁၇) တက်ပြီးနောက် ၁၉၇၄ ခု၊ မတ်လ ၂၉ ရက်တွင် [[အရှေ့တောင်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]]၏ [[စစ်ဦးစီးစနစ်|စစ်ဦးစီး]]အရာရှိ (ပထမတန်း) ဖြစ်လာသည်။ ၁၉၇၅ ခု၊ ဧပြီလ ၅ ရက်တွင် မကွေးရှိ အမှတ်(၈၈) ခြေမြန်တပ်မဌာနချုပ်သို့ ဒုတပ်မမှူး ရာထူးဖြင့် သွားသည်။ ၁၉၇၇ ခု၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၁ ရက်တွင် ဗိုလ်မှူးကြီးအဆင့်ဖြင့် [[မိတ္ထီလာမြို့|မိတ္ထီလာ]]ရှိ အမှတ်(၉၉)ခြေမြန်တပ်မဌာနချုပ် တပ်မမှူးဖြစ်လာသည်။ ၁၉၇၈ ခုတွင် [[ဗမာပြည် ကွန်မြူနစ်ပါတီ|ဗကပ]]တို့ ရှမ်းပြည်သို့ ဝင်သော် ဗိုလ်မှူးကြီး အုန်းမြင့်၏ တပ်မ(၅၅) နှင့်အတူ စစ်ဆင်ရေးဝင်သည်။ ၁၉၈၁ ခု၊ ဩဂုတ်လ ၁၈ ရက်တွင် ဗိုလ်မှူးချုပ်အဆင့်ဖြင့် မပခတိုင်းမှူးဖြစ်လာသည်။ ကချင်ဒေသပါတီဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ပူးတွဲတာဝန်ယူရသည်။ == မိသားစုဘဝ == မြူနီစပယ်အင်ဂျင်နီယာ (ငြိမ်း) စကော့ဝဲလ်ဖဲ (Scott Welfare) နှင့် (သီပေါမင်းလက်ထက် အပျိုတော်) သိန်းမျှင်တို့ သမီး ကျောင်းဆရာမ ညွန့်ညွန့်မာနှင့် ဖူးစာဆုံသည်။ သားသမီးများမှာ အယ်လ်ခွန်းရီ (အဆိုတော်)၊ အယ်လ်မလတ်၊ အယ်လ်ဒွဲရာ၊ အယ်လ်ထွဲဝါ၊ အယ်လ်ဘောက်ဝါ (ဇနီး ကြည်ကြည်စိန်၏ ဖခင်မှာ ဂျပန်စစ်သံမှူး ဗိုလ်မှူးကြီးဝင်းစိန်)၊ အယ်လ်ဒွဲဝါ တို့ ဖြစ်ကြသည်။ == လုပ်ကြံခံရခြင်း == ၁၉၈၅ အောက်တိုဘာလ ၁၆ ရက်၌ ကြည်းစစ်ဆင်ရေးအထူးအဖွဲ့မှူး ဗိုလ်ချုပ်လှဦးက ကွန်ဖန်အား စစ်ထောက်ချုပ်ခန့်မည်ဟု သတင်းရကြောင်း ဖုန်းဖြင့် ပြောသည်နောက် ဝမ်းသာကာ ဂေါက်ကွင်းသို့ သွားသည်။ ညနေ ၆ နာရီခန့် အကွေ့တခုသို့ရောက်စဉ် [[ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်|ကေအိုင်အေ]]မှ လက်ဖြောင့်တပ်သား ဇော်ထူးနှင့် ဇော်ဆိုင်း(ပုံရွှေ) တို့ ပစ်ခတ်လုပ်ကြံ၏။ ရှေ့ပြေးကားပေါ်မှ ဗိုလ်ကြီးရန်အောင်နှင့် စစ်သည် ၂ ဦး သေသည်။ ဒုတိုင်းမှူးကားပေါ်မှ ဒုတိုင်းမှူး ဗိုလ်မှူးကြီးကျော်သန်း (နောက် လပခတိုင်းမှူး) မျက်စိထိသည်။ တိုင်းမှူးကားပေါ်မှ ယာဉ်မောင်း တပ်ကြပ်ကျော်မြင့် ဘယ်ဒူးထိ၊ ကိုယ်ရေးအရာရှိ ဗိုလ်ကြီးကျော်အုန်း သေ၊ တိုင်းမှူး ကွန်ဖန်မှာ ၁၄ ချက်ထိကာ သွေးထွက်လွန်သည်။ နောက်မှလိုက်သည့်ကားတွင် ပါသော အမှတ်(၇)ထောက်လှမ်းရေးတပ်မှူး ဗိုလ်မှူးသန်းညွန့်က တိုင်းမှူးအား ဆေးရုံပို့‌သော်လည်း မရောက်ခင် လွန်လေသည်။<ref>{{cite web|url=https://www.myanmarbookshop.com/MyanmarBooks/BookDetails/43067|title= ဗိုလ်မှူးချုပ် အယ်လ်ကွန်ဖန်အား လုပ်ကြံခြင်း |work=Myanmar Book Shop|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date= }}</ref> == ဂုဏ်ပြုခံရခြင်း == ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၇ ရက်တွင် အမိန်ကြော်ငြာစာ အမှတ် ၆၂/၂၀၂၂ အရ [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ]]က စွမ်းဆောင်မှုဆိုင်ရာ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့ဖြစ်သော [[ဇေယျကျော်ထင်ဘွဲ့|ဇေယျာကျော်ထင်ဘွဲ့]]ကို ချီးမြှင့်အပ်နှင်းခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=https://sacoffice.gov.mm/sites/default/files/2024-11/63-2022_0.pdf|title=နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် ၆၃/၂၀၂၂ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့တံဆိပ်များ ချီးမြှင့်ခြင်း|work=sacoffice.gov|access-date=၁၂ မတ် ၂၀၂၅|date=၁၇ ဧပြီ ၂၀၂၂}}</ref> ==ကိုးကား== {{reflist}} {{lifetime|၁၉၂၈|၁၉၈၅}} [[Category:မြန်မာ စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[ကဏ္ဍ:၁၉၈၅ ကွယ်လွန်သူများ]] [[ကဏ္ဍ:၁၉၂၈ မွေးဖွားသူများ]] [[ကဏ္ဍ:ကချင်ပြည်နယ်မှ ပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[ကဏ္ဍ:စစ်တက္ကသိုလ် ကျောင်းဆင်းများ]] p2cf41elzb3hbbani9069jvzhuhypl4 မဲပလီစခန်းတိုက်ပွဲ 0 270498 880931 880838 2025-07-08T13:39:49Z Ninjastrikers 22896 [[Special:Contributions/37.111.7.166|37.111.7.166]] ([[User talk:37.111.7.166|ဆွေးနွေး]]) ၏ ပြင်ဆင်မှုကို [[User:Salai Rungtoi|Salai Rungtoi]] ၏ နောက်ဆုံးတည်းဖြတ်မူသို့ နောက်ပြန် ပြန်ပြင်ခဲ့သည် 874796 wikitext text/x-wiki {{Infobox military conflict | conflict = မဲပလီစခန်းတိုက်ပွဲ | place = [[မဲပလီရွာ၊ ဘီးလင်းမြို့နယ်]] | partof = [[မြန်မာ့ပြည်တွင်းစစ် (၂၀၂၁-လက်ရှိ)]] | date = ၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၅ - ၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၅ | result = တော်လှန်ရေးတပ်များ အနိုင်ရ | combatant1 = {{flagdeco|Myanmar}} [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]] | combatant2 = {{flagicon image|Flag of the Karen National Union.svg}} [[ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး]]<br>{{flagdeco|Myanmar}} [[အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ]]<br>{{flagicon image|Flag of the Bamar People's Liberation Army.svg}} [[ဗမာပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်တော်]]<br>Force for Federal Democracy | units1 = [[တောင်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]] * အမှတ် ၄၀၅ ခြေမြန်တပ်ရင်း | units2 = {{flagicon image|Flag of the KNLA.svg}} [[ကရင်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်]]: * KNLA တပ်မဟာ ၁ {{flagicon image|Flag of PDF Myanmar.svg}} [[ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်]]: * တောင်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဒေသ **အမှတ် ၂၇ စစ်ဗျူဟာ {{flagicon image|Flag of the Bamar People's Liberation Army.svg}} [[ဗမာပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်တော်]]<br>Force for Federal Democracy | strength2 = မသိရှိရ | strength1 = ၁၀၀ ခန့် | casualties1 = ၄၀ ဦးသေဆုံး၊ ၅၂ ဦး ဖမ်းမိ | casualties2 = ၂ ဦးသေဆုံး | campaignbox = {{Campaignbox Myanmar Civil War (2021-present)}} }} '''မဲပလီစခန်းတိုက်ပွဲ'''သည် [[ကရင်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်]] (KNLA)၊ [[ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်]] (PDF)၊ [[ဗမာပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်တော်]] (BPLA) နှင့် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ အင်အားစု (Force for Federal Democracy) အပါအဝင် ခုခံရေးပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့များက [[ဘီးလင်းမြို့နယ်]]၊ [[မဲပလီရွာ၊ ဘီးလင်းမြို့နယ်|မဲပလီရွာ]]ရှိ မြန်မာ့တပ်မတော်၏ မဟာဗျူဟာမြောက်စခန်းကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web |last=ludunwayoo |date=2025-02-02 |title=မဲ့ပရိဗျူဟာစခန်းသိမ်းပိုက်မှု စစ်ကောင်စီတပ်မှအရာရှိအပါအဝင် စစ်သုံ့ပန်း ၃၀ခန့် ဖမ်းမိ |url=https://www.ludunwayoo.com/news-mm/2025/02/03/110758/ |access-date=2025-02-11 |website=LuduNwayOo |language=my-MM}}</ref> == နောက်ခံအခြေအနေ == မဲပလီမဟာဗျူဟာစခန်းတွင် တပ်စွဲထားသော အရာရှိနှင့် စစ်သည်အချို့သည် ဒေသခံအရပ်သားများကို အလွဲသုံးစားပြုမှုများတွင် ပါဝင်ခဲ့ကြောင်း သတင်းရရှိသည်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် အမှတ် (၄၀၅) တပ်ရင်းမှူး (ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီး) အပါအဝင် ဗိုလ်ကြီးတစ်ဦး၊ တပ်ကြပ်ကြီးတစ်ဦးနှင့် တပ်သားတစ်ဦးတို့သည် မဲပလီကျေးရွာ၌ အရက်သေစာသောက်စားမူးယစ်ကာ ရွာသား ၈ ဦးကို အကြောင်းမဲ့ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ရိုက်နှက်ပြီး ရွာဆေးရုံတွင် ပစ်ထားခဲ့သည်။ ရွာသားတစ်ဦးမှာ နောက်တစ်နေ့တွင် ဒဏ်ရာများဖြင့် သေဆုံးခဲ့သည်။ ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီးသည် အမျိုးသမီးနှစ်ဦးအား အဓမ္မပြုကျင့်မည်ဟုလည်း ခြိမ်းခြောက်ခဲ့သည်။<ref name=":2" /> == တိုက်ပွဲ == ဇန်နဝါရီလ ပထမပတ်မှစတင်၍ ခုခံရေးပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့များသည် မဲပလီမဟာဗျူဟာစခန်းကို ဝိုင်းရံပြီး မော်တာများနှင့် ခြေလျင်တပ်၏ ထိုးစစ်များဖြင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ [[ကျိုက်ထိုမြို့နယ်]]တွင် တပ်စွဲထားသော SAC တပ်ဖွဲ့များသည် လက်နက်ကြီးများ ပစ်ခတ်ခြင်းနှင့် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သော်လည်း တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များကို မောင်းထုတ်ရန် မအောင်မြင်ခဲ့ပေ။ သို့သော် လက်နက်ကြီးများ အသုံးပြုမှုကြောင့် မဲပလီနှင့် [[အစူးချောင်းရွာ၊ ဘီးလင်းမြို့နယ်|အစူးချောင်းကျေးရွာအုပ်စု]]တို့မှ အရပ်သား ၃,၀၀၀ ခန့် နေရပ်စွန့်ခွာခဲ့ရသည်။<ref name=":0">{{Cite web |date=2025-02-04 |title=29 Junta Troops Captured in Bilin's Mepali Strategic Camp |url=https://monnews.org/2025/02/04/29-junta-troops-captured-in-bilins-mepali-strategic-camp/ |access-date=2025-02-11 |website=IMNA |language=en-US}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့၊ နံနက် ၁၁ နာရီတွင် ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့ဝင် အသီးသီးသည် စခန်းအတွင်းသို့ ထိုးစစ်စတင်ခဲ့သည်။<ref name=":1">{{Cite web |last=Agency |first=Yangon Khit Thit News |date=2025-02-02 |title=ဘီးလင်းမြို့နယ်အတွင်းရှိ စစ်ကောင်စီ၏ မဲပလီစခန်းကို တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ရရှိပြီး တပ်ရင်းမှူး အပါအဝင် ၂၉ ဦး အရှင်ဖမ်းဆီးရရှိ၊ ၁၂၀ မမ ဟောင်ဝစ်ဇာလက်နက်ကြီး အပါအဝင် လက်နက်ခဲယမ်းများ သိမ်းဆည်းရရှိ |url=https://yktnews.com/2025/02/201997/ |access-date=2025-02-11 |website=Khit Thit Media |language=en-US}}</ref> စခန်း၏ ပတ်ပတ်လည် ခြံစည်းရိုးကို ဖောက်ထွင်းဝင်ရောက်ပြီး တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များသည် စခန်း၏ ကျင်းများအတွင်းသို့ အလျင်အမြန်ပြေးဝင်ကာ စစ်ကောင်စီတပ်သားများနှင့် အနီးကပ်တိုက်ပွဲများ ဆင်နွှဲခဲ့သည်။ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များသည် စခန်းနှင့် ကျင်းအားလုံးကို ထိန်းချုပ်လိုက်သည်နှင့် စခန်းပတ်ဝန်းကျင်ရှိ သစ်ပင်တန်းများအတွင်းသို့ ဆက်လက်ပစ်ခတ်ခဲ့ရာ ကျန်ရှိသောတပ်ဖွဲ့ဝင်များ လက်နက်ချပြီး ခုခံရေးအဖွဲ့များက ထိန်းသိမ်းခဲ့သည်။ တိုက်ပွဲအတွင်း စစ်ကောင်စီမှ ၄၀ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref name=":2">{{Cite web |last=Agency |first=Yangon Khit Thit News |date=2025-02-09 |title=ဘီးလင်းမြို့နယ်၊ မဲပလီ စခန်းမှ ထွက်ပြေးနေသော စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၂၅ ဦး ထပ်မံ ဖမ်းဆီးရရှိ၊ လွတ်မြောက်နေသော စစ်တပ်၏ ဗျူဟာမှူးနှင့်တပ်ရင်းမှူး ဖမ်းမမိသေး |url=https://yktnews.com/2025/02/203049/ |access-date=2025-02-11 |website=Khit Thit Media |language=en-US}}</ref> တိုက်ပွဲအပြီးတွင် စစ်သုံ့ပန်း ၂၉ ဦးကို ချက်ချင်း ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်။<ref name=":1" /> ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့တွင် ကရင်အမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်မတော် (KNDO) ဦးဆောင်သည့် တော်လှန်ရေးတပ်များက သိမ်းပိုက်ရရှိခဲ့သော ဘီးလင်းမြို့နယ်ရှိ မယ်ပရေခီး (မဲပလီ) စခန်းကို ပြန်လည်ရယူရန် စစ်ကောင်စီက ကြိုးပမ်းလျက်ရှိသည်။ မေ ၂၈ ရက်နေ့တွင် KNU-တပ်မဟာ (၁) တပ်မဟာမှူး ဗိုလ်မှူးချုပ် စောစိုးမြင့်ထွေး၏ ပြောကြားချက်အရ စစ်ကောင်စီသည် မယ်ပရေခီးစခန်းကို ပြန်တိုက်ရန်အတွက် နတ်ကြီးရွာနှင့် ဘီးလင်းမြို့နယ်တို့တွင် စစ်အင်အား ၄၀၀ ဝန်းကျင်အထိ ဖြည့်တင်းနေသည်ကို တွေ့ရသည်။ ထို့အပြင် KNU-ဒူးသထူခရိုင်၊ တပ်မဟာ (၁) နယ်မြေအတွင်းရှိ ဝင်းတာပန်နှင့် လေးကေစခန်းများကိုလည်း ပြန်လည်ထိန်းချုပ်နိုင်ရန် စစ်ကောင်စီက အင်အား ၂၀၀ ဝန်းကျင် ဖြည့်တင်းလျက်ရှိသည်။ ဧပြီ ၂၃ ရက်နေ့နောက်ဆုံးထား၍ ဆုတ်ခွာရန် KNDO တပ်ရင်း (၁) က ကြေညာခဲ့သော်လည်း စစ်ကောင်စီတပ်များ ဆုတ်ခွာခြင်းမရှိ၍ အဆိုပါဒေသများတွင် တိုက်ပွဲများ မကြာခဏ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိသည်။<ref>{{Cite news|accessdate=29 May 2025|date=28 May 2025|url=https://kicnews.org/2025/05/%E1%80%80%E1%80%9B%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%90%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B7-%E1%80%9E%E1%80%AD%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%91%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%9E%E1%80%8A%E1%80%B7%E1%80%BA-%E1%80%98%E1%80%AE/|publisher=Karen Information Center|archiveurl=https://web.archive.org/web/20250529064433/https://kicnews.org/2025/05/%E1%80%80%E1%80%9B%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%90%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B7-%E1%80%9E%E1%80%AD%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%91%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%9E%E1%80%8A%E1%80%B7%E1%80%BA-%E1%80%98%E1%80%AE/|archivedate=29 May 2025|title=ကရင်တို့ သိမ်းထားသည့် ဘီးလင်း မဲပလီစခန်းကို ပြန်တိုက်ရန် စစ်ကောင်စီ အင်အားဖြည့်နေ}}</ref> == နောက်ဆက်တွဲနှင့် အရေးပါမှု == တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များသည် မဲပလီမဟာဗျူဟာစခန်းကို သိမ်းပိုက်ပြီးနောက် ၁၂၂ မီလီမီတာ ဟောင်ဝစ်ဇာအမြောက်တစ်လက်၊ မော်တာအမျိုးမျိုး၊ ရိုင်ဖယ်များနှင့် ခဲယမ်းမီးကျောက်များကို သိမ်းဆည်းရမိခဲ့သည်။ ဖမ်းဆီးရမိသော စစ်သုံ့ပန်းများတွင် ရာထူးအဆင့်အမျိုးမျိုးရှိသော အရာရှိများ ပါဝင်ခဲ့သည်။ မဲပလီစခန်းတွင် တပ်စွဲထားသော စစ်သည်များနှင့် အရာရှိအချို့မှာ တိုက်ပွဲအတွင်း ထွက်ပြေးလွတ်မြောက်ခဲ့ပြီး ၎င်းတို့ထဲတွင် တပ်ရင်းမှူးတစ်ဦးလည်း ပါဝင်သည်။ ဖေဖော်ဝါရီလ ၉ ရက်နေ့တွင် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် တောင်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်မှ အရာရှိတစ်ဦးက တိုက်ပွဲမှ ထွက်ပြေးလာသော စစ်သည် ၂၅ ဦးကို ဖမ်းဆီးခဲ့ပြီး စစ်သုံ့ပန်းစုစုပေါင်း ၅၂ ဦးအထိ တိုးလာကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။<ref name=":2" /> အဆိုပါအောင်ပွဲသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ၂၀၂၁ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းမှု နှစ်ပတ်လည်နေ့နှင့် တိုက်ဆိုင်ခဲ့သည်။ == ကိုးကား == {{Reflist}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ ပါဝင်သော တိုက်ပွဲများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့ပြည်တွင်းစစ် (၂၀၂၁-လက်ရှိ)မှ တိုက်ပွဲများ]] qni3pjzy2uz8vypclcolrae73yodgsu အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Thwe Myeik 3 271843 881044 880285 2025-07-09T10:54:41Z Pho Sai 45037 Noticing 881044 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Thwe Myeik ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၀၈၊ ၅ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) ==[[:သွယ်မြိတ်]] အား [[Wikipedia:Criteria for speedy deletion|မဆိုင်းမတွ ဖျက်ပစ်ရန်]] အဆိုပြုထားခြင်း== [[File:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>ဤသည်မှာ သင် ပထမဆုံး ဖန်တီးသော ဆောင်းပါးဖြစ်ပါက [[WP:Your first article|သင်၏ ပထမဆုံး ဆောင်းပါးအား ရေးသားနည်း လမ်းညွှန်]]ကို ဖတ်ရှုပေးပါ။</p><!---<p>You may want to consider using the [[Wikipedia:Article wizard|Article Wizard]] to help you create articles.</p> --->|width=20%|align=right}} [[:သွယ်မြိတ်]] စာမျက်နှာအား ဝီကီပီးဒီးယားမှ မဆိုင်းမတွ ဖျက်ပစ်ရန်အတွက် အဆိုပြုထားပါသည်။ ဤသည်မှာ [[Wikipedia:မဆိုင်းမတွ ဖျက်ပစ်ရန်အတွက် သတ်မှတ်ချက်များ#A7|မဆိုင်းမတွ ဖျက်ပစ်ရန်အတွက် သတ်မှတ်ချက် အပိုင်း A7]] အရ ပြုလုပ်ခြင်း ဖြစ်သည်။ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် ဆောင်းပါးသည် ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦး၊ တိရစ္ဆာန် တစ်ကောင်ချင်း၊ အဖွဲ့အစည်း (တီးဝိုင်းအဖွဲ့၊ ကလပ်၊ ကုမ္ပဏီ စသည်)၊ ဝက်ဘ်အကြောင်းအရာ၊ သို့မဟုတ် ဖြစ်ရပ်တစ်ခုအကြောင်းဖြစ်ပြီး၊ အကြောင်းအရာသည် ထင်ရှားကျော်ကြားခြင်း သို့မဟုတ် အရေးပါခြင်းကို လက်ခံနိုင်လောက်အောင် ပြသနိုင်ခြင်း မရှိသည့်အတွက် ဖြစ်သည်။ [[Wikipedia:မဆိုင်းမတွ ဖျက်ပစ်ရန်အတွက် သတ်မှတ်ချက်များ#ဆောင်းပါးများ|မဆိုင်းမတွ ဖျက်ပစ်ရန်အတွက် သတ်မှတ်ချက်များ]]ဖြင့် ဤသို့သော ဆောင်းပါးများသည် အချိန်မရွေး ဖျက်ပစ်ခြင်း ခံရနိုင်သည်။ ကျေးဇူးပြု၍ [[WP:N|မည်သည့်အချက်များအား ထင်ရှားအရေးပါမှုအဖြစ် လက်ခံသည်]]ဆိုခြင်းအား ဖတ်ရှုပါ။ အကယ်၍ သင့်အနေဖြင့် ဤစာမျက်နှာသည် ဤအကြောင်းပြချက်ဖြင့် ဖျက်ရန် မသင့်ဟု ယူဆပါက၊ [[:သွယ်မြိတ်|စာမျက်နှာသို့ သွားရောက်ကာ]] "ဤမဆိုင်းမတွ ဖျက်ပစ်ခြင်းကို ကန့်ကွက်ရန်"ကို နှိပ်ပြီး '''အဆိုပြုခြင်းကို ကန့်ကွက်နိုင်သည်'''။ ဤသို့ဖြင့် သင်သည် ရှင်းပြနိုင်မည့် အခွင့်အရေး ရရှိမည် ဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း စာမျက်နှာတစ်ခုသည် မဆိုင်းမတွ ဖျက်ပစ်ရန် သတ်မှတ်ခံရပြီးပါက စာမျက်နှာကို ချက်ခြင်း ဖယ်ရှားပစ်နိုင်သည်ကို သတိပြုပါ။ မဆိုင်းမတွ ဖျက်ရန် သတိပေးချက်ကို သင်ကိုယ်တိုင် မဖယ်ရှားပါနှင့်။ အကယ်၍ စာမျက်နှာသည် ဖျက်ပစ်ပြီးဖြစ်ပြီး ဖျက်ပစ်ခံလိုက်ရသော အချက်အလက်များအား နောင်တွင် ကိုးကားရန် ပြန်လည်အလိုရှိပါက ကျေးဇူးပြု၍ ဖျက်ပစ်လိုက်သော စီမံခန့်ခွဲသူ (အက်ဒမင်)အား ဆက်သွယ်ပါ။ <!-- Template:Db-notability-notice --> [[အသုံးပြုသူ:Pho Sai|🌐 Pho Sai®️]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Pho Sai|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၅၄၊ ၉ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) 2cjd1oi1zpzn6jso867mjvr3vejkwe4 881053 881044 2025-07-09T11:09:08Z Thwe Myeik 132406 881053 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Thwe Myeik ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၀၈၊ ၅ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) 3c0w1vsxngoxuaatbshhxponm9dowtf အသုံးပြုသူ:Thwe Myeik 2 271845 881029 880295 2025-07-09T10:08:29Z Thwe Myeik 132406 881029 wikitext text/x-wiki သွယ်မြိတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှ ကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင်၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ လူသိများထင်ရှားလာခဲ့သည့်ကဗျာဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်ပါတယ်။ သွယ်မြိတ်သည် လူငယ်များကြားတွင်ရေပန်းစား‌သော Telegram channelတစ်ခုဖြစ်သည့် [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်] channel၏ တည်ထောင်သူများထဲမှတစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။ သွယ်မြိတ်ရေးသား‌သော ကဗျာများဟာ လူငယ်များကြား ရေးပန်းစားလျက်ရှိပြီး ၂၀၂၄ခုနှစ်(နှစ်ကုန်ပိုင်း)လောက်တွင်စတင် လူသိများလာခဲ့‌သော မာရီယာကဗျာများ ၊ ကြည်ပြာသို့ စတဲ့ကဗျာတွေနဲ့လည်း လူသိများပါတယ်။ သူဟာစာအုပ်ထုတ်ဝေရေးသားခြင်းမရှိသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ အင်တာနက်လူမှုကွန်ယက်များတွင် သူ၏ကဗျာများဟာ ထင်ပေါ်ကျော်ရှားပါတယ်။ သူသည် ကဗျာစာပေတင်မဟုတ်ဘဲ မြန်မာ့စာပေလောကကိုပါမြှင့်တင်ပေးနေသော လေးစားစရာ ‌မြန်မာအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါသည်။ 6pmsobsn95q9iqgs58uootnuvswgcsf 881030 881029 2025-07-09T10:13:04Z Thwe Myeik 132406 881030 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = သွယ်မြိတ် | birth_date = ၈၊မေလ၊၂၀၀၇ ခုနှစ် | occupation = ကဗျာဆရာ }} သွယ်မြိတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှ ကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင်၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ လူသိများထင်ရှားလာခဲ့သည့်ကဗျာဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်ပါတယ်။ သွယ်မြိတ်သည် လူငယ်များကြားတွင်ရေပန်းစား‌သော Telegram channelတစ်ခုဖြစ်သည့် [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်] channel၏ တည်ထောင်သူများထဲမှတစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။ 9nr1v3mt916sl5x8fttznnvnhe9patx 881031 881030 2025-07-09T10:15:44Z Thwe Myeik 132406 881031 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = သွယ်မြိတ် | birth_date = ၈၊မေလ၊၂၀၀၇ ခုနှစ် | occupation = ကဗျာဆရာ }} သွယ်မြိတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှ ကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင်၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ လူသိများထင်ရှားလာခဲ့သည့်ကဗျာဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်ပါတယ်။ သွယ်မြိတ်သည် လူငယ်များကြားတွင်ရေပန်းစား‌သော Telegram channelတစ်ခုဖြစ်သည့် [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်] channel၏ တည်ထောင်သူများထဲမှတစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။ <ref>[[သွယ်မြိတ်]]</ref> <references /> as80tbjryrjm65vzjaecuyx8i2t9ee0 881034 881031 2025-07-09T10:41:14Z Thwe Myeik 132406 881034 wikitext text/x-wiki {{infobox person |name = သွယ်မြိတ် |parents = ဦးစ်ိုင်းခမ်းလှ၊ ဒေါ်အေးသန္တာ |birth_name = စိုင်းဇင့်လှိုင်း |birth_date = ၂၀၀၇၊မေလရှစ်ရက် |birth_place = လှိုင်သာယာ၊ ရန်ကုန်မြို့ |occupation = ကဗျာဆရာ |known_for = မာရီယာ၊ကြည်ပြာ}} သွယ်မြိတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှ ကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင်၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ လူသိများထင်ရှားလာခဲ့သည့်ကဗျာဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်ပါတယ်။ သွယ်မြိတ်သည် လူငယ်များကြားတွင်ရေပန်းစား‌သော Telegram channelတစ်ခုဖြစ်သည့် [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်] channel၏ တည်ထောင်သူများထဲမှတစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။ == ငယ်ဘဝ == သွယ်မြိတ်ကို ၂၀၀၇ ခုတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ အထက်တန်း ပညာကို ဦးကျော်ဟန်(ဇေယျာ)ကိုယ်ပိုင်အထက်တန်းကျောင်းတွင်း သင်ယူခဲ့ပြီး စာပေသင်ယူခြင်းထက် ကဗျာစာပေလှုပ်ရှားမှုများတွင် ပိုမိုစိတ်ဝင်စား၍ပါဝင်လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၉ခုနှစ်၊ အသက် (၁၂) နှစ်အရွယ်တွင် ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်တစ်နှစ်အကြာအိမ်တွင်သာနေထိုင်ခဲ့ရပြီး ကဗျာများစတင်ရေးသားခဲ့သည် ။ ၂၀၂၃ခုကာလများမှစ၍ Telegramတွင်ကဗျာများစတင်ရေးခဲ့သည်။ a9cma6v8rfipwgoe26dbxwmddhnn1ev 881063 881034 2025-07-09T11:21:49Z Thwe Myeik 132406 881063 wikitext text/x-wiki {{infobox person |name = သွယ်မြိတ် |parents = ဦးစ်ိုင်းခမ်းလှ၊ ဒေါ်အေးသန္တာ |birth_name = စိုင်းဇင့်လှိုင်း |birth_place = လှိုင်သာယာ၊ ရန်ကုန်မြို့ |occupation = ကဗျာဆရာ |known_for = မာရီယာ၊ကြည်ပြာ}} သွယ်မြိတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှ ကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင်၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ လူသိများထင်ရှားလာခဲ့သည့်ကဗျာဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်ပါတယ်။ သွယ်မြိတ်သည် လူငယ်များကြားတွင်ရေပန်းစား‌သော Telegram channelတစ်ခုဖြစ်သည့် [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်] channel၏ တည်ထောင်သူများထဲမှတစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။ == ငယ်ဘဝ == သွယ်မြိတ်ကို ၂၀၀၇ ခုတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ အထက်တန်း ပညာကို ဦးကျော်ဟန်(ဇေယျာ)ကိုယ်ပိုင်အထက်တန်းကျောင်းတွင်း သင်ယူခဲ့ပြီး စာပေသင်ယူခြင်းထက် ကဗျာစာပေလှုပ်ရှားမှုများတွင် ပိုမိုစိတ်ဝင်စား၍ပါဝင်လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၉ခုနှစ်၊ အသက် (၁၂) နှစ်အရွယ်တွင် ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်တစ်နှစ်အကြာအိမ်တွင်သာနေထိုင်ခဲ့ရပြီး ကဗျာများစတင်ရေးသားခဲ့သည် ။ ၂၀၂၃ခုကာလများမှစ၍ Telegramတွင်ကဗျာများစတင်ရေးခဲ့သည်။ 1jtg0fiyc2t9ubu6kz88dvu9sgi919x 881064 881063 2025-07-09T11:24:34Z Thwe Myeik 132406 881064 wikitext text/x-wiki {{infobox person |name = သွယ်မြိတ် |parents = ဦးစ်ိုင်းခမ်းလှ၊ ဒေါ်အေးသန္တာ |birth_name = စိုင်းဇင့်လှိုင်း |birth_place = လှိုင်သာယာ၊ ရန်ကုန်မြို့ |occupation = ကဗျာဆရာ |known_for = မာရီယာ၊ကြည်ပြာ}} သွယ်မြိတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှ ကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင်၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ လူသိများထင်ရှားလာခဲ့သည့်ကဗျာဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်ပါတယ်။ သွယ်မြိတ်သည် လူငယ်များကြားတွင်ရေပန်းစား‌သော Telegram channelတစ်ခုဖြစ်သည့် [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်] channel၏ တည်ထောင်သူများထဲမှတစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။ == အနုပညာလမ်းကြောင်း == သွယ်မြိတ်သည် သူဇာ(ကြည်စိုး)၊ ခန့်သွယ်၊ ဝဏ္ဏအပါအဝင် အခြားသော ကဗျာဆရာများနှင့်အတူ Telegramတွင် ကဗျာများကိုရေးသားခဲ့သည်။စာပေလောကchannelကိုတည်ထောင်ခဲ့ပြီး ကဗျာရွတ်ဖတ်‌မှုပွဲအစီအစဉ်များစွာလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ == ငယ်ဘဝ == သွယ်မြိတ်ကို ၂၀၀၇ ခုတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ အထက်တန်း ပညာကို ဦးကျော်ဟန်(ဇေယျာ)ကိုယ်ပိုင်အထက်တန်းကျောင်းတွင်း သင်ယူခဲ့ပြီး စာပေသင်ယူခြင်းထက် ကဗျာစာပေလှုပ်ရှားမှုများတွင် ပိုမိုစိတ်ဝင်စား၍ပါဝင်လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၉ခုနှစ်၊ အသက် (၁၂) နှစ်အရွယ်တွင် ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်တစ်နှစ်အကြာအိမ်တွင်သာနေထိုင်ခဲ့ရပြီး ကဗျာများစတင်ရေးသားခဲ့သည် ။ ၂၀၂၃ခုကာလများမှစ၍ Telegramတွင်ကဗျာများစတင်ရေးခဲ့သည်။ 8vla7n3uvsy5hygc6lwbd0fbn0ho7ik 881065 881064 2025-07-09T11:26:55Z Thwe Myeik 132406 881065 wikitext text/x-wiki {{infobox person |name = သွယ်မြိတ် |parents = ဦးစ်ိုင်းခမ်းလှ၊ ဒေါ်အေးသန္တာ |birth_name = စိုင်းဇင့်လှိုင်း |birth_place = လှိုင်သာယာ၊ ရန်ကုန်မြို့ |occupation = ကဗျာဆရာ |known_for = မာရီယာ၊ကြည်ပြာ}} သွယ်မြိတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှ ကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင်၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ လူသိများထင်ရှားလာခဲ့သည့်ကဗျာဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်ပါတယ်။ သွယ်မြိတ်သည် လူငယ်များကြားတွင်ရေပန်းစား‌သော Telegram channelတစ်ခုဖြစ်သည့် [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်] channel၏ တည်ထောင်သူများထဲမှတစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။ == ငယ်ဘဝ == သွယ်မြိတ်ကို ၂၀၀၇ ခုတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ အထက်တန်း ပညာကို ဦးကျော်ဟန်(ဇေယျာ)ကိုယ်ပိုင်အထက်တန်းကျောင်းတွင်း သင်ယူခဲ့ပြီး စာပေသင်ယူခြင်းထက် ကဗျာစာပေလှုပ်ရှားမှုများတွင် ပိုမိုစိတ်ဝင်စား၍ပါဝင်လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၉ခုနှစ်၊ အသက် (၁၂) နှစ်အရွယ်တွင် ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်တစ်နှစ်အကြာအိမ်တွင်သာနေထိုင်ခဲ့ရပြီး ကဗျာများစတင်ရေးသားခဲ့သည် ။ ၂၀၂၃ခုကာလများမှစ၍ Telegramတွင် ကဗျာများစတင်ရေးသားခဲ့သည်။ == အနုပညာလမ်းကြောင်း == သွယ်မြိတ်သည် သူဇာ(ကြည်စိုး)၊ ခန့်သွယ်၊ ဝဏ္ဏအပါအဝင် အခြားသော ကဗျာဆရာများနှင့်အတူ Telegramတွင် ကဗျာများကိုရေးသားခဲ့သည်။စာပေလောကchannelကိုတည်ထောင်ခဲ့ပြီး ကဗျာရွတ်ဖတ်‌မှုပွဲအစီအစဉ်များစွာလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ==ကိုးကား== [https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက] မှ အချက်အလတ်များ [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်] မှ အချက်အလတ်များ ဤ [[မြန်မာနိုင်ငံ|မြန်မာလူပုဂ္ဂိုလ်]] အတ္ထုပ္ပတ္တိ ဆောင်းပါးမှာ ဆောင်းပါးတိုတစ်ပုဒ် ဖြစ်သည်။ [https://my.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%80%A1%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%AD%E1%80%99%E1%80%B7%E1%80%BA&action=edit ဖြည့်စွက်ရေးသားခြင်း]ဖြင့် မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားကို ကူညီပါ။ 1yuej36sd5rv9dq9kx6sjy6v85ot04m 881066 881065 2025-07-09T11:30:42Z Thwe Myeik 132406 /* ငယ်ဘဝ */ 881066 wikitext text/x-wiki {{infobox person |name = သွယ်မြိတ် |parents = ဦးစ်ိုင်းခမ်းလှ၊ ဒေါ်အေးသန္တာ |birth_name = စိုင်းဇင့်လှိုင်း |birth_place = လှိုင်သာယာ၊ ရန်ကုန်မြို့ |occupation = ကဗျာဆရာ |known_for = မာရီယာ၊ကြည်ပြာ}} သွယ်မြိတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှ ကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင်၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ လူသိများထင်ရှားလာခဲ့သည့်ကဗျာဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်ပါတယ်။ သွယ်မြိတ်သည် လူငယ်များကြားတွင်ရေပန်းစား‌သော Telegram channelတစ်ခုဖြစ်သည့် [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်] channel၏ တည်ထောင်သူများထဲမှတစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။ == ငယ်ဘဝ == သွယ်မြိတ်သည် အထက်တန်း ပညာကို ဦးကျော်ဟန်(ဇေယျာ)ကိုယ်ပိုင်အထက်တန်းကျောင်းတွင်း သင်ယူခဲ့ပြီး စာပေသင်ယူခြင်းထက် ကဗျာစာပေလှုပ်ရှားမှုများတွင် ပိုမိုစိတ်ဝင်စား၍ပါဝင်လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၉ခုနှစ်၊ အသက် (၁၂) နှစ်အရွယ်တွင် ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်တစ်နှစ်အကြာအိမ်တွင်သာနေထိုင်ခဲ့ရပြီး ကဗျာများစတင်ရေးသားခဲ့သည် ။ ၂၀၂၃ခုကာလများမှစ၍ Telegramတွင် ကဗျာများစတင်ရေးသားခဲ့သည်။ == အနုပညာလမ်းကြောင်း == သွယ်မြိတ်သည် သူဇာ(ကြည်စိုး)၊ ခန့်သွယ်၊ ဝဏ္ဏအပါအဝင် အခြားသော ကဗျာဆရာများနှင့်အတူ Telegramတွင် ကဗျာများကိုရေးသားခဲ့သည်။စာပေလောကchannelကိုတည်ထောင်ခဲ့ပြီး ကဗျာရွတ်ဖတ်‌မှုပွဲအစီအစဉ်များစွာလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ==ကိုးကား== [https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက] မှ အချက်အလတ်များ [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်] မှ အချက်အလတ်များ ဤ [[မြန်မာနိုင်ငံ|မြန်မာလူပုဂ္ဂိုလ်]] အတ္ထုပ္ပတ္တိ ဆောင်းပါးမှာ ဆောင်းပါးတိုတစ်ပုဒ် ဖြစ်သည်။ [https://my.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%80%A1%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%AD%E1%80%99%E1%80%B7%E1%80%BA&action=edit ဖြည့်စွက်ရေးသားခြင်း]ဖြင့် မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားကို ကူညီပါ။ f1u33s8x2q1egyynd8j6gsprgj8v2g3 တရားလွှတ်တော် တရားသူကြီးချုပ် 0 271932 880876 880869 2025-07-08T12:11:29Z Salai Rungtoi 22844 880876 wikitext text/x-wiki {{About|[[တရားလွှတ်တော် တရားသူကြီးချုပ်]] ဆောင်းပါး|အခြား [[ပြည်ထောင်စု တရားလွှတ်တော်ချုပ်]]|ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ်}} '''တရားလွှတ်တော် တရားသူကြီးချုပ်''' ([[အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကား|အင်္ဂလိပ်]]: Chief Justice of the High Court of the Region or State) သည် [[ပြည်နယ်နှင့် တိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်များ]]တွင် အကြီးအမှူး တာဝန်အရှိဆုံး ပုဂ္ဂိုလ် ဖြစ်သည်။[[မြန်မာနိုင်ငံဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈)|မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈ ခုနှစ်)]] ပုဒ်မ ၃၀၈ (က)(၂) အရ ပေါ်ပေါက်လာသည့် ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် ၏ ဒုတိယအမြင့်ဆုံးတရားရုံးများဖြစ်သော ပြည်နယ် သို့မဟုတ် တိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော် (၁၄)ခု တွင် ပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်တရားသူကြီးချုပ် သို့မဟုတ် တိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်တရားသူကြီးချုပ် တစ်ဦးစီ ထားရှိသည်။၂၀၀၈ ခုနှစ် အခြေခံဥပဒေအရ တရားလွှတ်တော် တစ်ခုစီတွင် တရားလွှတ်တော် တရားသူကြီးချုပ် အပါအဝင် တရားလွှတ်တော်တရားသူကြီး အနည်းဆုံး (၃)ဦးမှ အများဆုံး (၇)ဦး အထိ ခန့်အပ်နိုင်သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.unionsupremecourt.gov.mm/uploads/projects/1746420959Myanmar%20Correct.pdf|title=ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ် ၂၀၂၄ ခုနှစ် တရားရုံးနှစ်စဥ်အစီရင်ခံစာ|work=ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ်ရုံး|access-date=၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၅|date= ၂၀၂၅}}</ref> == တရားလွှတ်တော်များ နှင့် တရားလွှတ်တော် တရားသူကြီးချုပ်များ စာရင်း == {| class="wikitable" ! rowspan="2" | တရားလွှတ်တော်များ ! rowspan="2" | အမည် ! colspan="3" | တာဝန်ထမ်းဆောင်ခြင်း |- ! စတင်ရက် ! ပြီးဆုံးရက် ! ရက်ပေါင်း |- |rowspan="2"|[[ကချင်ပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်]] |[[တူးဂျာ|ဦးတူးဂျာ]] |၃၀ မတ် ၂၀၁၁ |၁၉ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄ | {{age in days|2011|3|30|2024|12|19}} |- |[[အေးအေးမော်|ဒေါ်အေးအေးမော်]] |၂၀ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄ |လက်ရှိ |{{age in days|2024|12|20}} |- |rowspan="4"|[[ကယားပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်]] |ဦးတင်ဝင်း |၃၀ မတ် ၂၀၁၁ |၂၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၁၂ | {{age in days|2011|3|30|2012|2|28}} |- |ဦးကျော််လင်းမောင် |၂၉ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၁၂ |၁၄ ဇူလိုင် ၂၀၂၁ |{{age in days|2012|2|29|2021|7|14}} |- |[[သန်းသန်းအေး|ဒေါ်သန်းသန်းအေး]] |၁၄ ဇူလိုင် ၂၀၂၁ |၁၂ မတ် ၂၀၂၃ |{{age in days|2021|7|14|2023|3|12}} |- |[[ထွန်းထွန်းဦး (တရားသူကြီး)|ဦးထွန်းထွန်းဦး]] |၁၂ မတ် ၂၀၂၃ |လက်ရှိ |{{age in days|2023|3|12}} |- |rowspan="4"|[[ကရင်ပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်]] |ဦးစောစံလင်း |၃၀ မတ် ၂၀၁၁ |၂၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ | {{age in days|2011|3|30|2021|2|28}} |- |ဦးသိန်းကိုကို |၁ မတ် ၂၀၂၁ |၁၄ မတ် ၂၀၂၂ |{{age in days|2021|3|1|2022|3|14}} |- |[[ခင်​ဆွေထွန်း|ဒေါ်ခင်​ဆွေထွန်း]] |၂၃ မတ် ၂၀၂၂ |၂၈ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄ |{{age in days|2022|3|23|2024|12|28}} |- |[[ညွန့်လင်း|ဦးညွန့်လင်း]] |၂၉ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄ |လက်ရှိ |{{age in days|2024|12|29}} |- |rowspan="2"|[[ချင်းပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်]] |ဦးဝင်းမြင့်ကျော် |၃၀ မတ် ၂၀၁၁ |၃၁ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၁ | {{age in days|2011|3|30|2021|10|31}} |- |[[နေစိုး|ဦးနေစိုး]] |၁ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၁ |လက်ရှိ |{{age in days|2021|11|1}} |- |rowspan="5"|[[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်]] |ဦးစန်းကို |၃၀ မတ် ၂၀၁၁ |၁၄ နိုဝင်ဘာ ၂၀၁၄ | {{age in days|2011|3|30|2014|11|14}} |- |ဦးဝင်းမြင့် |၉ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၁၄ |၄ ဇူလိုင် ၂၀၁၉ |{{age in days|2014|12|9|2019|7|4}} |- |ဦးမျိုးမောင် |၂၃ ဇူလိုင် ၂၀၁၉ |၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ |{{age in days|2019|7|23|2021|2|5}} |- |ဦးဖြိုးဖြိုး |၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ |၆ ဇူလိုင် ၂၀၂၁ |{{age in days|2021|2|8|2021|7|6}} |- |[[ဇော်ထူး|ဦးဇော်ထူး]] |၁၅ ဇူလိုင် ၂၀၂၁ |လက်ရှိ |{{age in days|2021|7|15}} |- |rowspan="3"|[[တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်]] |ဦးမြင့်ဝင်း |၃၀ မတ် ၂၀၁၁ |၂၁ ဇူလိုင် ၂၀၁၆ | {{age in days|2011|3|30|2016|7|21}} |- |ဦးတင်အောင် |၂၂ ဇူလိုင် ၂၀၁၆ |၁၅ မေ ၂၀၂၀ |{{age in days|2016|7|22|2020|5|15}} |- |[[ပိုက်ပိုက်အေး|ဒေါ်ပိုက်ပိုက်အေး]] |၁၈ မေ ၂၀၂၀ |လက်ရှိ |{{age in days|2020|5|18}} |- |rowspan="3"|[[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်]] |ဦးမောင်မောင်ရွှေ |၃၀ မတ် ၂၀၁၁ |၁၃ အောက်တိုဘာ ၂၀၁၉ | {{age in days|2011|3|30|2019|10|13}} |- |ဦးမောင်မောင်အေး |၃၁ အောက်တိုဘာ ၂၀၁၉ |၁၀ ဇွန် ၂၀၂၁ |{{age in days|2019|10|31|2021|6|10}} |- |[[လွင်လွင်အေးကျော်|ဒေါ်လွင်လွင်အေးကျော်]] |၁၀ ဇွန် ၂၀၂၁ |လက်ရှိ |{{age in days|2023|2|1}} |- |rowspan="3"|[[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်]] |[[စိန်ထွန်း (တရားသူကြီး)|ဦးစိန်ထွန်း]] |၃၀ မတ် ၂၀၁၁ |၁၅ ဇွန် ၂၀၂၃ | {{age in days|2011|3|30|2023|6|15}} |- |[[မြင့်သိန်း (တရားသူကြီး)|ဦးမြင့်သိန်း]] |၁၆ ဇွန် ၂၀၂၃ |၁၀ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၃ |{{age in days|2023|6|16|2023|10|10}} |- |[[မိမိမော်|ဒေါ်မိမိမော်]] |၁၀ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၃ |လက်ရှိ |{{age in days|2023|10|10}} |- |rowspan="3"|[[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်]] |ဦးစိုးသိန်း |၃၀ မတ် ၂၀၁၁ |၂၁ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၀ | {{age in days|2011|3|30|2020|11|21}} |- |ဦးကြည်သိန်း |၂ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၀ |၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ |{{age in days|2020|12|2|2021|2|5}} |- |[[ခင်သင်းဝေ|ဒေါ်ခင်သင်းဝေ]] |၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ |လက်ရှိ |{{age in days|2021|2|8}} |- |rowspan="2"|[[မွန်ပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်]] |ဦးခင်မောင်ကြီး |၃၀ မတ် ၂၀၁၁ |၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ | {{age in days|2011|3|30|2021|2|8}} |- |[[ညီညီစိုး|ဦးညီညီစိုး]] |၃ မတ် ၂၀၂၁ |လက်ရှိ |{{age in days|2021|3|3}} |- |rowspan="3"|[[ရခိုင်ပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်]] |ဦးကျောက် |၃၀ မတ် ၂၀၁၁ |၁၀ နိုဝင်ဘာ ၂၀၁၉ |{{age in days|2011|3|30|2020|11|10}} |- |[[ဝါဝါထွန်း|ဒေါ်ဝါဝါထွန်း]] |၂၈ နိုဝင်ဘာ ၂၀၁၉ |၁၆ ဇွန် ၂၀၂၃ |{{age in days|2019|11|28|2023|6|16}} |- |[[မြအေး (တရားသူကြီး)|ဒေါ်မြအေး]] |၁၇ ဇွန် ၂၀၂၃ |လက်ရှိ |{{age in days|2023|6|17}} |- |rowspan="4"|[[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော်|ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်]] |ဦးဝင်းဆွေ |၃၀ မတ် ၂၀၁၁ |၂၇ နိုဝင်ဘာ ၂၀၁၈ | {{age in days|2011|3|30|2018|11|27}} |- |ဦးလှအေး |၁၂ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၁၈ |၁၆ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၀ |{{age in days|2018|12|12|2020|10|16}} |- |[[သင်းသင်းနွဲ့|ဒေါ်သင်းသင်းနွဲ့]] |၇ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ |၁၅ မတ် ၂၀၂၂ |{{age in days|2021|2|7|2022|3|15}} |- |[[စန္ဒာသွယ်|ဒေါ်စန္ဒာသွယ်]] |၂၃ မတ် ၂၀၂၂ |လက်ရှိ |{{age in days|2024|3|23}} |- |rowspan="2"|[[ရှမ်းပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်]] |ဦးကြွယ်ကြွယ် |၃၀ မတ် ၂၀၁၁ |၅ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၂ | {{age in days|2011|3|30|2022|12|5}} |- |[[သန်းဦးလွင်|ဦးသန်းဦးလွင်]] |၅ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၂ |လက်ရှိ |{{age in days|2022|12|5}} |- |rowspan="4"|[[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော်]] |ဦးမြင့်သိန်း |၃၀ မတ် ၂၀၁၁ |၁၆ ဩဂုတ် ၂၀၁၂ | {{age in days|2011|3|30|2012|8|16}} |- |ဦးသိန်းထွန်း |၁၇ ဩဂုတ် ၂၀၁၂ |၃ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၀ |{{age in days|2012|8|17|2020|11|3}} |- |ဦးမျိုးညွန့် |၃ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၀ |၁၂ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ |{{age in days|2020|12|3|2022|1|12}} |- |[[ဝင်းမြင့် (တရားသူကြီး)|ဦးဝင်းမြင့်]] |၁၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ |လက်ရှိ |{{age in days|2022|1|11}} |} == အခြားလေ့လာရန် == * [[ပြည်ထောင်စု တရားလွှတ်တော်ချုပ်]] * [[တရားသူကြီးချုပ်|ပြည်ထောင်စုတရားသူကြီးချုပ်]] == ကိုးကား == {{reflist}} {{မြန်မာနိုင်ငံ၏ တရားစီရင်ရေး}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ၏ တရားစီရင်ရေး]] [[Category:တရားလွှတ်တော် တရားသူကြီးချုပ်များ]] k0beydcxt5kscgtm7ipfdnmfymfrjsj ကဏ္ဍ:ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ်များ 14 271935 880880 2025-07-08T12:17:49Z Zawzawaungthwin 100038 ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးချုပ်များ 880880 wikitext text/x-wiki [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ၏ တရားစီရင်ရေး]] [[Category:တရားသူကြီးများ]] [[Category:ဥပဒေပညာရှင်များ]] gcmkcba69hvdzaue7l5emmgz6amgpbh အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Natmhue345 3 271936 880943 2025-07-08T13:44:34Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 880943 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Natmhue345 ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၄၄၊ ၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) n0z2amhvhki1g92fiy4mo53cyruhgrn နိဂျောလမ်း 0 271937 880950 2025-07-08T14:14:33Z ခင်မောင်မောင်လွင် 40414 "'''နိဂျောလမ်း''' (二条通 にじょうどおり Nijō dōri) သည် [[ဂျပန်နိုင်ငံ]]၊ [[ကျိုတိုမြို့]]တွင် တည်ရှိသည့် လမ်းတစ်ခု ဖြစ်သည်။ ကျိုတိုမြို့၏ အရှေ့ဘက်မ..." အစချီသော စာလုံးတို့နှင့် စာမျက်နှာကို ဖန်တီးလိုက်သည် 880950 wikitext text/x-wiki '''နိဂျောလမ်း''' (二条通 にじょうどおり Nijō dōri) သည် [[ဂျပန်နိုင်ငံ]]၊ [[ကျိုတိုမြို့]]တွင် တည်ရှိသည့် လမ်းတစ်ခု ဖြစ်သည်။ ကျိုတိုမြို့၏ အရှေ့ဘက်မှ အနောက်ဘက်သို့ သွယ်တန်းတည်ရှိသည်။ အရှေ့ဘက်တွင် ရှိရခဝလမ်းမှ စတင်ပြီး အနောက်ဘက်တွင် နိဂျောရဲတိုက်အထိ ခန့်မှန်းခြေ ၃.၅ ကီလိုမီတာ ရှည်လျားသည်။ ==ကိုးကား== {{reflist}} 298jcid285vu9nnm2vo8hb7lgnsm28v 880951 880950 2025-07-08T14:15:14Z ခင်မောင်မောင်လွင် 40414 880951 wikitext text/x-wiki '''နိဂျောလမ်း''' (二条通 にじょうどおり Nijō dōri) သည် [[ဂျပန်နိုင်ငံ]]၊ [[ကျိုတိုမြို့]]တွင် တည်ရှိသည့် လမ်းတစ်ခု ဖြစ်သည်။ ကျိုတိုမြို့၏ အရှေ့ဘက်မှ အနောက်ဘက်သို့ သွယ်တန်းတည်ရှိသည်။ အရှေ့ဘက်တွင် ရှိရခဝလမ်းမှ စတင်ပြီး အနောက်ဘက်တွင် [[နိဂျောရဲတိုက်]]အထိ ခန့်မှန်းခြေ ၃.၅ ကီလိုမီတာ ရှည်လျားသည်။ ==ကိုးကား== {{reflist}} kv9o9air5iy39r9cs28hkegqlnzbyoe 880953 880951 2025-07-08T14:16:44Z ခင်မောင်မောင်လွင် 40414 /* ကိုးကား */ 880953 wikitext text/x-wiki '''နိဂျောလမ်း''' (二条通 にじょうどおり Nijō dōri) သည် [[ဂျပန်နိုင်ငံ]]၊ [[ကျိုတိုမြို့]]တွင် တည်ရှိသည့် လမ်းတစ်ခု ဖြစ်သည်။ ကျိုတိုမြို့၏ အရှေ့ဘက်မှ အနောက်ဘက်သို့ သွယ်တန်းတည်ရှိသည်။ အရှေ့ဘက်တွင် ရှိရခဝလမ်းမှ စတင်ပြီး အနောက်ဘက်တွင် [[နိဂျောရဲတိုက်]]အထိ ခန့်မှန်းခြေ ၃.၅ ကီလိုမီတာ ရှည်လျားသည်။ ==သမိုင်းကြောင်း== ==လက်ရှိကာလ== ==လမ်းတစ်လျှောက် အထင်ကရနေရာများ== ==ပြင်ပလင့်များ== ==ကိုးကား== {{reflist}} k11doyikrjqpyle40gcydjv2zmbxfh8 880954 880953 2025-07-08T14:17:20Z ခင်မောင်မောင်လွင် 40414 880954 wikitext text/x-wiki [[File:Nijyo7493.JPG|thumb|Intersection of Nijō Street and [[Kiyamachi Street]], facing west.]] [[File:Kyoto City zoo, East Entrace. 京都市動物園:東出入口.JPG|thumb|Kyoto City Zoo.]] [[File:Kyotocity-kyocera-museum-daytime.jpg|thumb|Kyoto Municipal Museum of Art.]] [[File:Nijo Castle 1.jpg|thumb|Nijō Castle.]] '''နိဂျောလမ်း''' (二条通 にじょうどおり Nijō dōri) သည် [[ဂျပန်နိုင်ငံ]]၊ [[ကျိုတိုမြို့]]တွင် တည်ရှိသည့် လမ်းတစ်ခု ဖြစ်သည်။ ကျိုတိုမြို့၏ အရှေ့ဘက်မှ အနောက်ဘက်သို့ သွယ်တန်းတည်ရှိသည်။ အရှေ့ဘက်တွင် ရှိရခဝလမ်းမှ စတင်ပြီး အနောက်ဘက်တွင် [[နိဂျောရဲတိုက်]]အထိ ခန့်မှန်းခြေ ၃.၅ ကီလိုမီတာ ရှည်လျားသည်။ ==သမိုင်းကြောင်း== ==လက်ရှိကာလ== ==လမ်းတစ်လျှောက် အထင်ကရနေရာများ== ==ပြင်ပလင့်များ== ==ကိုးကား== {{reflist}} 27tk538e0qccpgp3q0vdgkceeev64no 881023 880954 2025-07-09T07:55:17Z ခင်မောင်မောင်လွင် 40414 881023 wikitext text/x-wiki [[File:Nijyo7493.JPG|thumb|နိဂျောလမ်းနှင့် ခိယမချိလမ်း လမ်းဆုံ]] [[File:Kyoto City zoo, East Entrace. 京都市動物園:東出入口.JPG|thumb|ကျိုတိုမြို့တိရစ္ဆာန်ဥယျာဉ်]] [[File:Kyotocity-kyocera-museum-daytime.jpg|thumb|ကျိုတိုမြို့အနုပညာပြတိုက်]] [[File:Nijo Castle 1.jpg|thumb|နိဂျောရဲတိုက်]] '''နိဂျောလမ်း''' (二条通 にじょうどおり Nijō dōri) သည် [[ဂျပန်နိုင်ငံ]]၊ [[ကျိုတိုမြို့]]တွင် တည်ရှိသည့် လမ်းတစ်ခု ဖြစ်သည်။ ကျိုတိုမြို့၏ အရှေ့ဘက်မှ အနောက်ဘက်သို့ သွယ်တန်းတည်ရှိသည်။ အရှေ့ဘက်တွင် ရှိရခဝလမ်းမှ စတင်ပြီး အနောက်ဘက်တွင် [[နိဂျောရဲတိုက်]]အထိ ခန့်မှန်းခြေ ၃.၅ ကီလိုမီတာ ရှည်လျားသည်။ ==သမိုင်းကြောင်း== ==လက်ရှိကာလ== ==လမ်းတစ်လျှောက် အထင်ကရနေရာများ== ==ပြင်ပလင့်များ== ==ကိုးကား== {{reflist}} mr2gyk0gve4w9m6hzisthkvh5bfl66s အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Zwe Man Htet 3 271938 880966 2025-07-08T14:44:45Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 880966 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Zwe Man Htet ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၄၄၊ ၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) gc5y9xatydcba39ca7aslkyjjejm59b အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Interstate264 3 271939 880967 2025-07-08T14:44:55Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 880967 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Interstate264 ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၄၄၊ ၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) 8w2ebgplmi138866w8k209a8wtr3s2o အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Soemin Oo 124 3 271940 880975 2025-07-08T15:45:05Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 880975 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Soemin Oo 124 ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၅:၄၅၊ ၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) fvilfk9gqzmsh6grikcrq67l6nzlnfb အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Ajwmwea 3 271941 880976 2025-07-08T15:45:15Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 880976 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Ajwmwea ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၅:၄၅၊ ၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) 29hc6ftgrkw1rnxlqzjz6jt314bi1tw အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Arr Dite 3 271942 880977 2025-07-08T15:45:25Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 880977 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Arr Dite ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၅:၄၅၊ ၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) 0bfrr4hbzi4znptsqzeesnnsi7w5zoo အင့်စကိပ် 0 271943 880979 2025-07-08T16:25:09Z Pho Sai 45037 "[[:en:Special:Redirect/revision/1299152324|Inkscape]]" စာမျက်နှာကို ဘာသာပြန်ရင်း ဖန်တီးခဲ့သည် 880979 wikitext text/x-wiki {{Infobox software|name=Inkscape|logo=Inkscape Logo.svg|logo size=120px|logo caption=<!--Something smarter than Inkscape logo! Everyone assumes that much. -->|screenshot=Inkscape 1.4 screenshot.webp|caption=Inkscape 1.4 အား [[လင်းနပ်စ်]]ပေါ်တွင် တွေ့မြင်ရပုံ|collapsible=|author=|developer=<!--Something smarter than "Inkscape Team!" -->|released={{start date and age|2003|11|6}} <ref>{{cite web | url = https://sourceforge.net/p/sodipodi/mailman/message/10064135/ | title = Announcement Email 2003-11-06 07:16:26 (UTC) | publisher = SourceForge | date = 2 November 2023 | archive-url = https://web.archive.org/web/20151211153909/https://sourceforge.net/p/sodipodi/mailman/message/10064135/ | access-date = 2 November 2023| archive-date = 11 December 2015 }}</ref>|discontinued=|latest release version={{wikidata|property|preferred|references|edit|Q8041|P348|P548=Q2804309}}|latest release date={{wikidata|qualifier|preferred|single|Q8041|P348|P548=Q2804309|P577}}|latest preview version={{wikidata|property|preferred|references|edit|Q8041|P348|P548=Q51930650}}|latest preview date={{wikidata|qualifier|preferred|single|Q8041|P348|P548=Q51930650|P577}}|programming language=[[:en:gtkmm|gtkmm]] ဖြင့် ရေးသားထားသော [[C++]], [[Python (programming language)|Python]] (extensions)|operating system=[[:en:FreeBSD|FreeBSD]], [[လင်းနပ်စ်|Linux]], [[:en:macOS|macOS]], [[Microsoft Windows|Windows]]|platform=IA-32, x86-64|size=<!-- Obsolete data: 81.6 MB Windows MSI 64bit for 0.92.3 -->|language count=90|language footnote=<ref>{{cite web | url = https://gitlab.com/inkscape/inkscape/tree/INKSCAPE_0_92_3/po | title = List of language files at time of release of version 0.92.3 – gitlab.com repository | publisher = Inkscape | date = 8 March 2018 | access-date = 28 March 2018}}</ref>|genre=ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေး|license=[[:en:GNU General Public License|GPL-2.0 သို့ နောက်ပိုင်း]]<ref>{{cite web | url = https://gitlab.com/inkscape/inkscape/raw/master/COPYING | title = Copying in Inkscape source | access-date = 15 October 2018}}</ref>|website={{URL|https://inkscape.org}}}}{{Commons}} '''အင့်စကိပ်''' ({{Lang-en|'''Inkscape'''|link=no}}) ဆိုသည်မှာ ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေး ဆော့ဝဲလ်တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး [[ကာတွန်း ရုပ်ပြောင်|ကာတွန်းများ]]၊ Clip art များ၊ [[လိုဂို|လိုဂိုပုံများ]]၊ စာစီစာရိုက် ပုံနှိပ်မှုများ၊ Diagram ပုံများ နှင့် flowcharts များကဲ့သို့သော Drawing ပုံရေးဆွဲခြင်းနှင့် နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာ သရုပ်ဖော်ပုံများ ဖန်တီးခြင်းများအတွက် အသုံးပြုသည်။ ၎င်းသည် ပုံနှိပ်ရာတွင်လည်းကောင်း၊ ဖန်သားမျက်နှာပြင်ထက် ပုံဖော်ရာတွင်လည်းကောင်း [[Bit map|raster ဂရပ်ဖစ်]]ကဲ့သို့ pixels အရေအတွက် ပုံသေကန့်သတ်ထားခြင်း-မရှိဘဲ ရုပ်ပုံ ကြည်လင်ပြတ်သားမှုအား အကန့်အသတ်မရှိ ပြုလုပ်နိုင်စေသည့် vector ဂရပ်ဖစ်ကို အသုံးပြုထားသည်။ Inkscape သည် အခမဲ့ အသုံးပြုနိုင်သော ဆော့ဝဲလ်ဖြစ်ရုံသာမက ၎င်း၏ ရင်းမြစ်ကုတ်ကို လွတ်လပ်စွာ ရယူအသုံးပြုနိုင်သော open-source ဆော့ဝဲလ်လည်းဖြစ်လေသည်။ ၎င်းအား GNU အထွေထွေ အများပြည်သူပိုင် လိုင်စင် (GNU General Public License - GPL) 2.0 သို့မဟုတ် ၎င်းနောက် ထွက်ရှိသော လိုင်စင်အောက်တွင် သတ်မှတ်ထားသည်။ Inkscape တွင် နည်းပညာပိုင်း စံနှုန်းအားဖြင့် စကေးချနိုင်သော ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ် (Scalable Vector Graphics - SVG) format အား ၎င်း၏ အဓိက file format အဖြစ် အသုံးပြုထားပြီး ၎င်းအား [[ဝက်ဘ် ဘရောက်ဇာ|ဝဘ်ဘရောက်ဆာများ]]အပါအဝင် အခြားသော အပလီကေးရှင်းများစွာမှလည်း ပံ့ပိုးပေးထားသည်။ Adobe Illustrator (AI)၊ Encapsulated PostScript (EPS)၊ PDF၊ PostScript (PS) နှင့် PNG အပါအဝင် အမျိုးမျိုးသော ဖိုင်ဖော်မတ်များကို ထည့်သွင်းခြင်းနှင့် ထုတ်ယူခြင်းများကိုလည်း ဆောင်ရွက်နိုင်သည်။<ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/about/|title=About Inkscape|access-date=2 June 2023}}</ref> == သမိုင်းကြောင်း == Inkscape သည် ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေး ဆော့ဝဲလ်တစ်ခုဖြစ်သော Sodipodi ဟုအမည်ပေးထားသော ပရောဂျက်ဖြင့် ၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် ကနဦး စတင်ခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web|title=FAQ|url=https://inkscape.org/learn/faq/#how-did-inkscape-start|access-date=5 May 2020|quote=How did Inkscape start? […] Inkscape was started as a fork of Sodipodi, in late 2003, by four Sodipodi developers: Bryce Harrington, MenTaLguY, Nathan Hurst, and Ted Gould. Our mission was creating a fully compliant Scalable Vector Graphics (SVG) drawing tool written in C++ with a new, more user friendly (GNOME Human Interface Guidelines (HIG) compliant) interface and an open, community-oriented development process.}}</ref> Sodipodi ကို ၁၉၉၉ ခုနှစ်တွင် တီထွင်ခဲ့ပြီး Raph Levien ၏ GNOME Illustration Application (Gill) အပေါ် အခြေခံထားသည်။<ref>{{Cite web|url=http://linux.omnipotent.net/article.php?article_id=12529|title=Linux.com Interviews Lauris Kaplinski|date=24 September 2001|access-date=9 December 2015|archive-date=18 May 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20050518012645/http://linux.omnipotent.net/article.php?article_id=12529}}</ref> Inkscape ပရောဂျက်၏ အဓိကဦးစားပေးများထဲမှတစ်ခုမှာ GNOME Human Interface လမ်းညွှန်ချက်များကို လိုက်နာခြင်းဖြင့် အင်တာဖေ့စ်ညီညွတ်မှုရှိရန် နှင့် အသုံးပြုနိုင်ရန် ဖြစ်သည်။<ref name=":0" /> ယခင် Sodipodi developer လေးဦးဖြစ်သည့် Ted Gould၊ Bryce Harrington၊ Nathan Hurst နှင့် ''MenTaLguY'' တို့သည် ပရောဂျက်ရည်မှန်းချက် ကွဲပြားမှု၊ ပြင်ပအဖွဲ့အစည်းများ၏ ပံ့ပိုးကူညီမှုများနှင့်ပတ်သက်၍ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုနှင့် နည်းပညာဆိုင်ရာ သဘောထားကွဲလွဲမှုများအပေါ်ထောက်ပြ၍ ၎င်းပရောဂျက်မှ လမ်းခွဲထွက်ခွာ၍ Inkscape ကို ဦးဆောင်ခဲ့ကြသည်။ Inkscape သည် ပြီးပြည့်စုံသော SVG စံနှုန်းကို အကောင်အထည်ဖော်ရာတွင် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် ရှေးရှုပြီး၊ Sodipodi သည် SVG ၏ စရိတ်စကမြင့်မားလာရန် ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော vector ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေးကို တီထွင်ဖန်တီးရန် အလေးပေးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=Announcing new project (sodipodi mailing list)|url=http://sourceforge.net/p/sodipodi/mailman/message/10064135/|date=6 November 2003|access-date=9 December 2015}}</ref> လမ်းခွဲပြီးနောက်ပိုင်း Inkscape ၏ developer များသည် programming language အား [[C (ပရိုဂရမ်းမင်း ဘာသာစကား)|C]] မှ [[C++]] သို့ပြောင်းလဲ အသုံးပြုခဲ့ကြပြီး ၎င်း၏ အသုံးပြုသူ အင်တာဖေ့စ်ကို ပြန်လည်ဒီဇိုင်းထုတ်ကာ အင်္ဂါရပ်အသစ်များစွာကို ထည့်သွင်းခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/SodiPodi#Inkscape_Sodipodi_Comparison|title=Inkscape Sodipodi Comparison|access-date=9 December 2015}}</ref> Inkscape 0.91 ဗားရှင်းတွင် SVG 1.1 စံနှုန်းကို<ref>{{Cite web|title=About SVG {{!}} Inkscape|url=https://inkscape.org/develop/about-svg/|access-date=2025-03-24|language=en}}</ref> အပြည့်အဝ အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ခဲ့လေသည်။ ၎င်းသည် Mesh Gradients ကဲ့သို့ မပြီးဆုံးသေးသော SVG 1.2 နှင့် SVG 2.0 စံအင်္ဂါရပ်များကို အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းဖြင့် ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ၎င်းသည် CSS စံနှုန်းကိုလည်း ပံ့ပိုးပေးထားပြီး node-types နှင့် LPE သက်ရောက်မှုများကဲ့သို့ ၎င်း၏ကိုယ်ပိုင်အင်္ဂါရပ်များဖြင့် ဖော်မတ်ကို တိုးချဲ့ခဲ့သည်။ Inkscape သည် Google Summer of Code အစီအစဉ်တွင် ၂၀၀၅ ခုနှစ်မှစ၍ ပါဝင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=Google's Summer of Code|url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Googles_Summer_Of_Code|archive-url=https://web.archive.org/web/20070704225718/http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Googles_Summer_Of_Code|archive-date=4 July 2007}}</ref> Inkscape ၏ [[ရီပိုစစ်တရီ (ရင်းမြစ်ထိန်းချုပ်မှုစနစ်)|အရင်းအမြစ်ကုဒ် သိုလှောင်မှု]]ကို ၂၀၀၇ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလကုန်အထိ SourceForge မှ လက်ခံဆောင်ရွက်ပေးခဲ့သည်။ ၎င်းနောက် Launchpad ဝဘ်ဆိုက်သို့ပြောင်းရွေ့ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=Inkscape moving to Launchpad|url=http://blog.launchpad.net/general/inkscape-moving-to-launchpad}}</ref> ထိုမှတဖန် ၂၀၁၇ ခုနှစ် ဇွန်လအရောက်တွင် GitLab သို့ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပြန်သည်။<ref>{{Cite web|title=Inkscape moves to GitLab|url=https://inkscape.org/en/news/2017/06/10/inkscape-moves-gitlab/}}</ref> === ဖိုင်ဖော်မတ်များ === Inkscape ၏ ပင်မအသုံးပြုသည့် ဖော်မတ်မှာ SVG 1.1 ဖြစ်ပြီး ၎င်းသည် စွမ်းရည်များနှင့် ဤဖော်မတ်၏ ကန့်သတ်ချက်များအတွင်း ဖန်တီးပြင်ဆင်နိုင်သည်ဟု ဆိုလိုသည်။ SVG ဖော်မတ်သည် [[စီအက်စ်အက်စ်|Cascading Style Sheets]] (CSS) စံကို အတွင်းပိုင်း၌ အသုံးပြုထားသည်။<ref>{{Cite web|title=Animation|url=https://inkscape.org/en/learn/animation/|access-date=18 June 2017}}</ref> Inkscape တွင် ရှုပ်ထွေးသော script များအတွက် ဘာသာစကားမျိုးစုံ ပံ့ပိုးမှု ပါရှိသည်။<ref>{{Cite web|url=https://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/1.0#Dropped_Extensions|title=Release notes/1.0}}</ref> == ထောက်ပံ့ထားသော ပလပ်ဖောင်း == Inkscape 1.0.x (ဗားရှင်းအဟောင်း 0.92.x) ၏ နောက်ဆုံးဗားရှင်းကို [[လင်းနပ်စ်|Linux]] ၊ [[မိုက်ခရိုဆော့ဖ် ဝင်းဒိုးစ်|Windows]] 7+ နှင့် [[Mac OS X Lion|macOS]] 10.11–10.15 ပလပ်ဖောင်းများအတွက် ရရှိနိုင်သည်။<ref>{{Cite web|title=All Platforms for Inkscape 1.0|url=https://inkscape.org/release/1.0/platforms/|access-date=6 May 2020}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/news/2020/05/04/introducing-inkscape-10/|title=Introducing Inkscape 1.0}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/forums/beyond/inkscape-10-theming-guide/|title=Inkscape 1.0 Theming Guide – Beyond the Basics – Inkscape Forum}}</ref> macOS အတွက် ပြုလုပ်ထားသော အစောပိုင်း Inkscape ဗားရှင်းများတွင် အချို့သော mouse ဖြင့် လုပ်ဆောင်မှုများကို မတုံ့ပြန်သည့် ပြဿနာတစ်ခုရှိခဲ့ပြီး [[macOS Ventura]] (macOS 13) ပေါ်ရှိ GTK3 အား အခြေခံထားသည့် app အားလုံးအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိခဲ့သည်။ GTK ဆိုသည်မှာ မတူညီသော ပရိုဂရမ်များစွာတွင် အသုံးပြုထားသည့် ဂရပ်ဖစ်ဆိုင်ရာ အသုံးပြုသူ အင်တာဖေ့စ်များ (GUIs) ဖန်တီးရန်အတွက် အခမဲ့ပြီး လွတ်လပ်စွာ ရင်းမြစ် ရယူအသုံးပြုနိုင်သော ဆော့ဖ်ဝဲ widget toolkit တစ်မျိုးဖြစ်သည်။<ref name="GTK">{{Cite web|url=https://www.gtk.org/features.php|title=GTK+ Features|author=The GTK+ Team|access-date=8 September 2014|archive-date=25 May 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190525124304/https://www.gtk.org/features.php}}</ref> Inkscape ဗားရှင်း 1.2.2 အပေါ်လည်း သက်ရောက်မှုရှိခဲ့ပြီး တည်ငြိမ်သော ဗားရှင်း မထွက်ရှိသေးသ၍ ၎င်းအား macOS Ventura သို့ ထည့်သွင်းခြင်းမပြုရန် ၎င်း၏ ဝဘ်ဆိုက်တွင် အကြံပြုခဲ့သည်။<ref name="GTK2">{{cite web|url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.2/?latest=1|title=Download Inkscape 1.2.2|access-date=8 July 2025}}</ref> ဗားရှင်း 1.3 တွင် ၎င်းပြဿနာများအားလုံးကို ဖြေရှင်းထားသည်။ အက်ပဲ ဆီလီကွန် ပရိုဆက်ဆာများဖြစ်သော M1, M2 နှင့် M3 မိသားစုဝင် ပရိုဆက်ဆာများ၌ ဖြစ်ပွားသော ပြဿနာအများစုကို ဗားရှင်း 1.3 တွင် ဖြေရှင်းပေးထားပြီး Inkscape ၏ macOS အတွက် ဒေါင်းလုဒ်ဆိုဒ်တွင် Intel ပရိုဆက်ဆာများအတွက် Intel ဗားရှင်းနှင့် Apple Silicon M မိသားစုဝင် ပရိုဆက်ဆာများအတွက် arm64 ဗားရှင်းဟူ၍ ရွေးချယ်နိုင်ရန် ပြုလုပ်ပေးထားသည်။<ref name="GitLab">{{Cite web|title=Website download for macOS version should specify Apple Silicon (#10402): Issues: Inkscape: Inbox|date=2024-07-04|url=https://gitlab.com/inkscape/inbox/-/issues/10402|access-date=2024-07-04}}</ref> == ထွက်ရှိမှု မှတ်တမ်း == == ပြခန်း == {{Vector graphics editors}} {{Commons}}{{Vector graphics editors}} == ကိုးကား == <gallery mode="packed" caption="Screenshots"> File:Inkscapesplash.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Inkscapesplash.png|Splash page for v0.45 File:Inkscapemain.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Inkscapemain.png|Main window File:Openinkscape.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Openinkscape.png|File menu File:Inkscape_1.2_Screenshot_On_Xubuntu_20.04.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Inkscape_1.2_Screenshot_On_Xubuntu_20.04.png|Edited an old SVG File </gallery><gallery mode="packed" caption="Graphics created with Inkscape"> File:Spain.Girona.Catedral.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Spain.Girona.Catedral.svg|Cathedral plan File:Playstation3vector.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Playstation3vector.svg|[[:en:PlayStation_3|PlayStation 3]] File:Floral_01_nevit.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Floral_01_nevit.svg|Floral drawing File:Stardesconfied.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Stardesconfied.svg|Simple Smile File:Mahuri.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mahuri.svg|Manga drawing File:Silversmith-inkscape.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Silversmith-inkscape.svg|Raster to vector comparison File:DeliveryVehicle-B.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:DeliveryVehicle-B.svg|Delivery vehicle </gallery> == ပြင်ပလင့်များ == {{Vector graphics editors}} * {{Official website}} {{Reflist}} [[ကဏ္ဍ:ဝင်းဒိုး ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:Mac ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:၂၀၀၃ ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:C++ ဖြင့် ရေးသားထားသော အခမဲ့ ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:အခမဲ့ နှင့် ရင်းမြစ် လွတ်လပ်စွာ ရယူအသုံးပြုနိုင်သော ဆော့ဝဲလ်များ]] [[ကဏ္ဍ:စကေးချနိုင်သော ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ်]] [[ကဏ္ဍ:ဘာသာစကားအမျိုးမျိုးဖြင့် အသုံးပြုနိုင်သော အခမဲ့ ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:အခမဲ့ အသုံးပြုနိုင်သော ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:အခမဲ့ အသုံးပြုနိုင်သော ဂရပ်ဖစ် ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:အခမဲ့ အသုံးပြုနိုင်သော ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေး ဆော့ဝဲလ်]] puk4k5asju7n7c87kh49vb1on3t55tk 880981 880979 2025-07-08T16:32:58Z Pho Sai 45037 880981 wikitext text/x-wiki {{Infobox software | name = Inkscape | logo = Inkscape Logo.svg | logo size = 120px | logo caption = <!--Something smarter than Inkscape logo! Everyone assumes that much. --> | screenshot = Inkscape 1.4 screenshot.webp | caption = Inkscape 1.4 အား [[လင်းနပ်စ်]]ပေါ်တွင် တွေ့မြင်ရပုံ | collapsible = | author = | developer = <!--Something smarter than "Inkscape Team!" --> | released = {{start date and age|2003|11|6}}<ref>{{cite web | url = https://sourceforge.net/p/sodipodi/mailman/message/10064135/ | title = Announcement Email 2003-11-06 07:16:26 (UTC) | publisher = SourceForge | date = 2 November 2023 | archive-url = https://web.archive.org/web/20151211153909/https://sourceforge.net/p/sodipodi/mailman/message/10064135/ | access-date = 2 November 2023| archive-date = 11 December 2015 }}</ref> | discontinued = | latest release version = {{wikidata|property|preferred|references|edit|Q8041|P348|P548=Q2804309}} | latest release date = {{wikidata|qualifier|preferred|single|Q8041|P348|P548=Q2804309|P577}} | latest preview version = {{wikidata|property|preferred|references|edit|Q8041|P348|P548=Q51930650}} | latest preview date = {{wikidata|qualifier|preferred|single|Q8041|P348|P548=Q51930650|P577}} | programming language = [[C++]] with [[:en:gtkmm|gtkmm]], [[Python (programming language)|Python]] (extensions) | operating system = [[:en:FreeBSD|FreeBSD]], [[လင်းနပ်စ်|Linux]], [[:en:macOS|macOS]], [[Microsoft Windows|Windows]] | platform = IA-32, x86-64 | size = <!-- Obsolete data: 81.6 MB Windows MSI 64bit for 0.92.3 --> | language count = 90 | language footnote = <ref>{{cite web | url = https://gitlab.com/inkscape/inkscape/tree/INKSCAPE_0_92_3/po | title = List of language files at time of release of version 0.92.3 – gitlab.com repository | publisher = Inkscape | date = 8 March 2018 | access-date = 28 March 2018}}</ref> | genre = ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေး | license = [[:en:GNU General Public License|GPL-2.0 သို့ နောက်ပိုင်း]]<ref>{{cite web | url = https://gitlab.com/inkscape/inkscape/raw/master/COPYING | title = Copying in Inkscape source | access-date = 15 October 2018}}</ref> | website = {{URL|https://inkscape.org}} }} {{Commons}} '''အင့်စကိပ်''' ({{Lang-en|'''Inkscape'''|link=no}}) ဆိုသည်မှာ ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေး ဆော့ဝဲလ်တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး [[ကာတွန်း ရုပ်ပြောင်|ကာတွန်းများ]]၊ Clip art များ၊ [[လိုဂို|လိုဂိုပုံများ]]၊ စာစီစာရိုက် ပုံနှိပ်မှုများ၊ Diagram ပုံများ နှင့် flowcharts များကဲ့သို့သော Drawing ပုံရေးဆွဲခြင်းနှင့် နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာ သရုပ်ဖော်ပုံများ ဖန်တီးခြင်းများအတွက် အသုံးပြုသည်။ ၎င်းသည် ပုံနှိပ်ရာတွင်လည်းကောင်း၊ ဖန်သားမျက်နှာပြင်ထက် ပုံဖော်ရာတွင်လည်းကောင်း [[Bit map|raster ဂရပ်ဖစ်]]ကဲ့သို့ pixels အရေအတွက် ပုံသေကန့်သတ်ထားခြင်း-မရှိဘဲ ရုပ်ပုံ ကြည်လင်ပြတ်သားမှုအား အကန့်အသတ်မရှိ ပြုလုပ်နိုင်စေသည့် vector ဂရပ်ဖစ်ကို အသုံးပြုထားသည်။ Inkscape သည် အခမဲ့ အသုံးပြုနိုင်သော ဆော့ဝဲလ်ဖြစ်ရုံသာမက ၎င်း၏ ရင်းမြစ်ကုတ်ကို လွတ်လပ်စွာ ရယူအသုံးပြုနိုင်သော open-source ဆော့ဝဲလ်လည်းဖြစ်လေသည်။ ၎င်းအား GNU အထွေထွေ အများပြည်သူပိုင် လိုင်စင် (GNU General Public License - GPL) 2.0 သို့မဟုတ် ၎င်းနောက် ထွက်ရှိသော လိုင်စင်အောက်တွင် သတ်မှတ်ထားသည်။ Inkscape တွင် နည်းပညာပိုင်း စံနှုန်းအားဖြင့် စကေးချနိုင်သော ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ် (Scalable Vector Graphics - SVG) format အား ၎င်း၏ အဓိက file format အဖြစ် အသုံးပြုထားပြီး ၎င်းအား [[ဝက်ဘ် ဘရောက်ဇာ|ဝဘ်ဘရောက်ဆာများ]]အပါအဝင် အခြားသော အပလီကေးရှင်းများစွာမှလည်း ပံ့ပိုးပေးထားသည်။ Adobe Illustrator (AI)၊ Encapsulated PostScript (EPS)၊ PDF၊ PostScript (PS) နှင့် PNG အပါအဝင် အမျိုးမျိုးသော ဖိုင်ဖော်မတ်များကို ထည့်သွင်းခြင်းနှင့် ထုတ်ယူခြင်းများကိုလည်း ဆောင်ရွက်နိုင်သည်။<ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/about/|title=About Inkscape|access-date=2 June 2023}}</ref> == သမိုင်းကြောင်း == Inkscape သည် ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေး ဆော့ဝဲလ်တစ်ခုဖြစ်သော Sodipodi ဟုအမည်ပေးထားသော ပရောဂျက်ဖြင့် ၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် ကနဦး စတင်ခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web|title=FAQ|url=https://inkscape.org/learn/faq/#how-did-inkscape-start|access-date=5 May 2020|quote=How did Inkscape start? […] Inkscape was started as a fork of Sodipodi, in late 2003, by four Sodipodi developers: Bryce Harrington, MenTaLguY, Nathan Hurst, and Ted Gould. Our mission was creating a fully compliant Scalable Vector Graphics (SVG) drawing tool written in C++ with a new, more user friendly (GNOME Human Interface Guidelines (HIG) compliant) interface and an open, community-oriented development process.}}</ref> Sodipodi ကို ၁၉၉၉ ခုနှစ်တွင် တီထွင်ခဲ့ပြီး Raph Levien ၏ GNOME Illustration Application (Gill) အပေါ် အခြေခံထားသည်။<ref>{{Cite web|url=http://linux.omnipotent.net/article.php?article_id=12529|title=Linux.com Interviews Lauris Kaplinski|date=24 September 2001|access-date=9 December 2015|archive-date=18 May 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20050518012645/http://linux.omnipotent.net/article.php?article_id=12529}}</ref> Inkscape ပရောဂျက်၏ အဓိကဦးစားပေးများထဲမှတစ်ခုမှာ GNOME Human Interface လမ်းညွှန်ချက်များကို လိုက်နာခြင်းဖြင့် အင်တာဖေ့စ်ညီညွတ်မှုရှိရန် နှင့် အသုံးပြုနိုင်ရန် ဖြစ်သည်။<ref name=":0" /> ယခင် Sodipodi developer လေးဦးဖြစ်သည့် Ted Gould၊ Bryce Harrington၊ Nathan Hurst နှင့် ''MenTaLguY'' တို့သည် ပရောဂျက်ရည်မှန်းချက် ကွဲပြားမှု၊ ပြင်ပအဖွဲ့အစည်းများ၏ ပံ့ပိုးကူညီမှုများနှင့်ပတ်သက်၍ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုနှင့် နည်းပညာဆိုင်ရာ သဘောထားကွဲလွဲမှုများအပေါ်ထောက်ပြ၍ ၎င်းပရောဂျက်မှ လမ်းခွဲထွက်ခွာ၍ Inkscape ကို ဦးဆောင်ခဲ့ကြသည်။ Inkscape သည် ပြီးပြည့်စုံသော SVG စံနှုန်းကို အကောင်အထည်ဖော်ရာတွင် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် ရှေးရှုပြီး၊ Sodipodi သည် SVG ၏ စရိတ်စကမြင့်မားလာရန် ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော vector ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေးကို တီထွင်ဖန်တီးရန် အလေးပေးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=Announcing new project (sodipodi mailing list)|url=http://sourceforge.net/p/sodipodi/mailman/message/10064135/|date=6 November 2003|access-date=9 December 2015}}</ref> လမ်းခွဲပြီးနောက်ပိုင်း Inkscape ၏ developer များသည် programming language အား [[C (ပရိုဂရမ်းမင်း ဘာသာစကား)|C]] မှ [[C++]] သို့ပြောင်းလဲ အသုံးပြုခဲ့ကြပြီး ၎င်း၏ အသုံးပြုသူ အင်တာဖေ့စ်ကို ပြန်လည်ဒီဇိုင်းထုတ်ကာ အင်္ဂါရပ်အသစ်များစွာကို ထည့်သွင်းခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/SodiPodi#Inkscape_Sodipodi_Comparison|title=Inkscape Sodipodi Comparison|access-date=9 December 2015}}</ref> Inkscape 0.91 ဗားရှင်းတွင် SVG 1.1 စံနှုန်းကို<ref>{{Cite web|title=About SVG {{!}} Inkscape|url=https://inkscape.org/develop/about-svg/|access-date=2025-03-24|language=en}}</ref> အပြည့်အဝ အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ခဲ့လေသည်။ ၎င်းသည် Mesh Gradients ကဲ့သို့ မပြီးဆုံးသေးသော SVG 1.2 နှင့် SVG 2.0 စံအင်္ဂါရပ်များကို အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းဖြင့် ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ၎င်းသည် CSS စံနှုန်းကိုလည်း ပံ့ပိုးပေးထားပြီး node-types နှင့် LPE သက်ရောက်မှုများကဲ့သို့ ၎င်း၏ကိုယ်ပိုင်အင်္ဂါရပ်များဖြင့် ဖော်မတ်ကို တိုးချဲ့ခဲ့သည်။ Inkscape သည် Google Summer of Code အစီအစဉ်တွင် ၂၀၀၅ ခုနှစ်မှစ၍ ပါဝင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=Google's Summer of Code|url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Googles_Summer_Of_Code|archive-url=https://web.archive.org/web/20070704225718/http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Googles_Summer_Of_Code|archive-date=4 July 2007}}</ref> Inkscape ၏ [[ရီပိုစစ်တရီ (ရင်းမြစ်ထိန်းချုပ်မှုစနစ်)|အရင်းအမြစ်ကုဒ် သိုလှောင်မှု]]ကို ၂၀၀၇ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလကုန်အထိ SourceForge မှ လက်ခံဆောင်ရွက်ပေးခဲ့သည်။ ၎င်းနောက် Launchpad ဝဘ်ဆိုက်သို့ပြောင်းရွေ့ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=Inkscape moving to Launchpad|url=http://blog.launchpad.net/general/inkscape-moving-to-launchpad}}</ref> ထိုမှတဖန် ၂၀၁၇ ခုနှစ် ဇွန်လအရောက်တွင် GitLab သို့ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပြန်သည်။<ref>{{Cite web|title=Inkscape moves to GitLab|url=https://inkscape.org/en/news/2017/06/10/inkscape-moves-gitlab/}}</ref> === ဖိုင်ဖော်မတ်များ === Inkscape ၏ ပင်မအသုံးပြုသည့် ဖော်မတ်မှာ SVG 1.1 ဖြစ်ပြီး ၎င်းသည် စွမ်းရည်များနှင့် ဤဖော်မတ်၏ ကန့်သတ်ချက်များအတွင်း ဖန်တီးပြင်ဆင်နိုင်သည်ဟု ဆိုလိုသည်။ SVG ဖော်မတ်သည် [[စီအက်စ်အက်စ်|Cascading Style Sheets]] (CSS) စံကို အတွင်းပိုင်း၌ အသုံးပြုထားသည်။<ref>{{Cite web|title=Animation|url=https://inkscape.org/en/learn/animation/|access-date=18 June 2017}}</ref> Inkscape တွင် ရှုပ်ထွေးသော script များအတွက် ဘာသာစကားမျိုးစုံ ပံ့ပိုးမှု ပါရှိသည်။<ref>{{Cite web|url=https://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/1.0#Dropped_Extensions|title=Release notes/1.0}}</ref> {| class="wikitable sortable" |+Inkscape file format support<ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/learn/faq|title = FAQ|website = Inkscape.org}}</ref> ! Format name ! Import ! Export |- | [[Adobe Illustrator Artwork]] (AI) | {{Yes|align=center|native}} | |- | [[CorelDRAW]] (CDR, CDT, CCX, CMX) | {{Yes|align=center|native}} | |- | [[Microsoft Visio]] (VSD, VSDM, VSDX, VDX) | {{Yes|align=center|native}} | |- | [[PDF|Portable Document Format]] (PDF) | {{Yes|align=center|native}} | {{Yes|align=center|native}} |- | [[SVGZ|compressed SVG]] (SVGZ) | {{Yes|align=center|native}} | |- | [[JPEG]] | {{Yes|align=center|native}} | {{Partial|with extension}} |- | [[PNG]] | {{Yes|align=center|native}} | {{Yes|align=center|native}} |- | [[GIF]] | {{Yes|align=center|native}} | |- | [[BMP file format|BMP]] | {{Yes|align=center|native}} | |- | [[Computer Graphics Metafile]] (CGM) | {{Partial|with [[UniConvertor]]}} | |- | [[Encapsulated PostScript]] (EPS) | {{Partial|with [[Ghostscript]]}} | {{Yes|align=center|native}} |- | [[PostScript]] (PS) | {{Partial|with [[Ghostscript]]}} | {{Yes|align=center|native}} |- | [[SK1 (program)|SK1]] | {{Partial|with [[UniConvertor]]}} | |- | [[Affinity Designer|Affinity Designer]] (AFDESIGN) | {{Partial|with extension<ref>{{Cite web |last=Developers |first=Inkscape Website |title=Inkscape 1.4 Release Notes {{!}} Inkscape |url=https://inkscape.org/doc/release_notes/1.4/Inkscape_1.4.html#Affinity_Designer_File_Import |access-date=2025-04-01 |website=inkscape.org |language=en}}</ref>}} | |- | [[Sketch (software)|Sketch]] | {{Partial|with extension}} | |- | [[Scalable Vector Graphics]] (SVG) | {{Yes|align=center|native}} | {{Yes|align=center|native}} |- | [[Xfig]] (FIG) | {{Partial|with extension}} | |- | Flash XML Graphics (FXG) | | {{Yes|align=center|native}} |- | [[HPGL|Hewlett-Packard Graphics Language]] (HPGL) | | {{Yes|align=center|native}} |- | HTML5 [[canvas element]] | | {{Yes|align=center|native}} |- | [[LaTeX]] (TeX) | | {{Yes|align=center|native}} |- | [[Synfig]] (SIF) | | {{Yes|align=center|native}} |- | [[Extensible Application Markup Language]] (XAML) | | {{Yes|align=center|native}} |} == ပလပ်ဖောင်း ထောက်ပံ့မှု == Inkscape 1.0.x (ဗားရှင်းအဟောင်း 0.92.x) ၏ နောက်ဆုံးဗားရှင်းကို [[လင်းနပ်စ်|Linux]] ၊ [[မိုက်ခရိုဆော့ဖ် ဝင်းဒိုးစ်|Windows]] 7+ နှင့် [[Mac OS X Lion|macOS]] 10.11–10.15 ပလပ်ဖောင်းများအတွက် ရရှိနိုင်သည်။<ref>{{Cite web|title=All Platforms for Inkscape 1.0|url=https://inkscape.org/release/1.0/platforms/|access-date=6 May 2020}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/news/2020/05/04/introducing-inkscape-10/|title=Introducing Inkscape 1.0}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/forums/beyond/inkscape-10-theming-guide/|title=Inkscape 1.0 Theming Guide – Beyond the Basics – Inkscape Forum}}</ref> macOS အတွက် ပြုလုပ်ထားသော အစောပိုင်း Inkscape ဗားရှင်းများတွင် အချို့သော mouse ဖြင့် လုပ်ဆောင်မှုများကို မတုံ့ပြန်သည့် ပြဿနာတစ်ခုရှိခဲ့ပြီး [[macOS Ventura]] (macOS 13) ပေါ်ရှိ GTK3 အား အခြေခံထားသည့် app အားလုံးအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိခဲ့သည်။ GTK ဆိုသည်မှာ မတူညီသော ပရိုဂရမ်များစွာတွင် အသုံးပြုထားသည့် ဂရပ်ဖစ်ဆိုင်ရာ အသုံးပြုသူ အင်တာဖေ့စ်များ (GUIs) ဖန်တီးရန်အတွက် အခမဲ့ပြီး လွတ်လပ်စွာ ရင်းမြစ် ရယူအသုံးပြုနိုင်သော ဆော့ဖ်ဝဲ widget toolkit တစ်မျိုးဖြစ်သည်။<ref name="GTK">{{Cite web|url=https://www.gtk.org/features.php|title=GTK+ Features|author=The GTK+ Team|access-date=8 September 2014|archive-date=25 May 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190525124304/https://www.gtk.org/features.php}}</ref> Inkscape ဗားရှင်း 1.2.2 အပေါ်လည်း သက်ရောက်မှုရှိခဲ့ပြီး တည်ငြိမ်သော ဗားရှင်း မထွက်ရှိသေးသ၍ ၎င်းအား macOS Ventura သို့ ထည့်သွင်းခြင်းမပြုရန် ၎င်း၏ ဝဘ်ဆိုက်တွင် အကြံပြုခဲ့သည်။<ref name="GTK2">{{cite web|url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.2/?latest=1|title=Download Inkscape 1.2.2|access-date=8 July 2025}}</ref> ဗားရှင်း 1.3 တွင် ၎င်းပြဿနာများအားလုံးကို ဖြေရှင်းထားသည်။ အက်ပဲ ဆီလီကွန် ပရိုဆက်ဆာများဖြစ်သော M1, M2 နှင့် M3 မိသားစုဝင် ပရိုဆက်ဆာများ၌ ဖြစ်ပွားသော ပြဿနာအများစုကို ဗားရှင်း 1.3 တွင် ဖြေရှင်းပေးထားပြီး Inkscape ၏ macOS အတွက် ဒေါင်းလုဒ်ဆိုဒ်တွင် Intel ပရိုဆက်ဆာများအတွက် Intel ဗားရှင်းနှင့် Apple Silicon M မိသားစုဝင် ပရိုဆက်ဆာများအတွက် arm64 ဗားရှင်းဟူ၍ ရွေးချယ်နိုင်ရန် ပြုလုပ်ပေးထားသည်။<ref name="GitLab">{{Cite web|title=Website download for macOS version should specify Apple Silicon (#10402): Issues: Inkscape: Inbox|date=2024-07-04|url=https://gitlab.com/inkscape/inbox/-/issues/10402|access-date=2024-07-04}}</ref> == ထွက်ရှိမှု မှတ်တမ်း == {| class="wikitable" |- ! Version ! scope="col" style="width: 10em;" |Release date ! Notable features, changes |- | {{Version|o|0.35}} || 11 November 2003 || Initial release of Inkscape based on Sodipodi 0.32, new keyboard shortcuts<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215026/|title=[Inkscape] Inkscape Release 0.35|date=11 November 2003|mailing-list=inkscape-announce| last1=Harrington|first1=Bryce|access-date=5 January 2020}}</ref> |- | {{Version|o|0.36}} || 11 December 2003 || GUI redesign and improved usability<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215028/|title=[Inkscape] Inkscape 0.36 – "See, even a 5 year old can use it."|date=11 December 2003|mailing-list=inkscape-announce| last1=Gould|first1=Ted|access-date=9 January 2020}}</ref> |- | {{Version|o|0.37}} || 16 February 2004<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215035/|title=[Inkscape] Announcing Inkscape 0.37 Release|date=16 February 2004|mailing-list=inkscape-announce| last1=Harrington|first1=Bryce|access-date=9 January 2020}}</ref>|| Boolean path operations and path inset/outset, major code refactoring<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.37/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.37 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.38}} || 12 April 2004<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215038/|title=[Inkscape] Announcing Inkscape 0.38 Release|date=12 April 2004|mailing-list=inkscape-announce| last1=Harrington|first1=Bryce|access-date=9 January 2020}}</ref>|| Text kerning and letter spacing, multi-stage gradients<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.38.1/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.38.1 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.39}} || 20 July 2004<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215042/|title=[Inkscape] Inkscape 0.39|date=20 July 2004|mailing-list=inkscape-announce| last1=Gould|first1=Ted|access-date=9 January 2020}}</ref>|| Markers, clones, and pattern fills<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.39/ |title=Download Inkscape 0.39 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.40}} || 30 November 2004<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215044/|title=[Inkscape] Announcing Inkscape 0.40 Release|date=30 November 2004|mailing-list=inkscape-announce| last1=Harrington|first1=Bryce|access-date=9 January 2020}}</ref>|| Multi-layer support, bitmap tracing (only greyscale), and text on path<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.40/ |title=Download Inkscape 0.40 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.41}} || 10 February 2005 || Clone tiler tool and color bitmap tracing<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.41/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.41 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.42}} || 26 July 2005 || Flowing text support, styling text spans, enhanced effects support, and the new gradient tool<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.42/ |title=Download Inkscape 0.42 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.43}} || 19 November 2005 || Connector tool, [[collaborative editing]], tablet pressure/angle sensitivity<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.43/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.43 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.44}} || 24 June 2006 || Layers panel, support for clipping and masking, PDF export with transparency<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.44/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.44.1 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.45}} || 5 February 2007 || Gaussian blur, pattern along path, new Undo History panel, improved bitmap tracing using [[simple interactive object extraction]], color effects<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.45.1/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.45.1 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.46}} || 24 March 2008 || Docking user interface, Paint Bucket, Tweak and 3D Box tools, Live Path Effects, support for most SVG filters, the ability to open PDF files, import from the [[Openclipart|Open Clip Art Library]], and OpenType/PostScript and Type1 font support<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.46/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.46 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.47}} || 24 November 2009 || Eraser tool (can slice paths), timed autosave, spiro splines interface for paths, auto-smooth nodes for paths, spellchecker for the text tool, new path effects like "sketch" and "hatches", new Python extensions like "alphabet soup" and "convert to [[Braille]]", basic support for [[Web typography|SVG fonts]]<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.47/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.47 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.48.x}} || 23 August 2010;<br/>July 2014 || Multipath node editing, improved text tool: subscript, superscript, numerical and preset inputs for text kerning, tracking and more text enhancements, new Airbrush (Spray) tool, LaTeX export with PDF, PS, [[Encapsulated PostScript|EPS]], JessyInk extension for creating presentations viewable in SVG-enabled web browsers<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48/ |title=Download Inkscape 0.48 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48.1/ |title=Download Inkscape 0.48.1 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48.2/ |title=Download Inkscape 0.48.2 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48.3.1/ |title=Download Inkscape 0.48.3.1 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48.4/ |title=Download Inkscape 0.48.4 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48.5/ |title=Download Inkscape 0.48.5 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.91}} || 30 January 2015<ref>{{cite web|url=https://inkscape.org/en/news/2015/01/30/inkscape-version-091-is-released/|title=Inkscape Version 0.91 is Released!|work=inkscape.org}}</ref> || Switched from libnr to [[cairo (graphics)|Cairo]] rendering library, which significantly improved rendering speed.<ref>{{cite web|url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/0.91#Rendering_and_performance|title=Release notes/0.91|website=Inkscape.org Wiki|access-date=15 August 2015}}</ref> Refactoring; Measure tool, new import/export formats, grayscale mode, alignment modes, Symbol library and support for Visio stencils, Guides can have labels, variable width strokes (PowerStroke).<ref>{{cite web|url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/0.91|title=Release notes for 0.91|work=wiki.inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.91/ |title=Download Inkscape 0.91 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.92.x}} || 4 January 2017<ref>{{cite web|url=https://inkscape.org/en/news/2017/01/04/inkscape-version-092-released/|title=Inkscape Version 0.92 is Released!|work=inkscape.org}}</ref> || Infrastructure Focus; Mesh gradients, new path effects, default resolution changed from 90&nbsp;dpi to 96&nbsp;dpi to match the CSS standard, options for switching OpenType font features,<ref>{{cite web|url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/0.92|title=Release notes for 0.92|work=wiki.inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.92.1/ |title=Download Inkscape 0.92.1 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/news/2017/08/07/inkscape-0-92-2-release-announcement/ |title=Inkscape 0.92.2 Delivers Greater Stability and Easier Contributions |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.92.2/ |title=Download Inkscape 0.92.2 |website=Inkscape.org}}</ref> last release 0.92.5, windows 7 Minimum for Windows since 0.92.4, 0.92.3 Vista and XP last version |- | {{Version|o|1.0.x}} || 4 May 2020<ref>{{cite web|access-date=4 May 2020|title=Introducing Inkscape 1.0|url=https://inkscape.org/news/2020/05/04/introducing-inkscape-10/|website=Inkscape.org}}</ref>|| Transition to GTK3 and Python 3, customizable themes, better HiDPI screen support, controllable width of PowerStroke with pressure sensitive graphics tablet, new PNG export options, [[variable font]] support.<ref>{{cite web |url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Notice_of_removal_of_GTK%2B_2_support |title=Notice of removal of GTK+ 2 support |website=Inkscape.org Wiki}}</ref><ref>{{cite web |url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/GTK%2B_3_migration |title=GTK+ 3 migration |website=Inkscape.org Wiki}}</ref><ref>{{cite web |url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/GTK%2B_3_issues |title=GTK+ 3 issues |website=Inkscape.org Wiki}}, no uniconverter support with less Import filters</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.0/?latest=1|title=Download Inkscape 1.0.1 |website=Inkscape}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.0alpha0/|title=Download Inkscape 1.0alpha0 |website=Inkscape.org |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231107104428/https://inkscape.org/release/inkscape-1.0alpha0/ |archive-date=7 November 2023}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/1.0|title=Release notes/1.0 |website=Inkscape.org Wiki}}</ref> Native support for MacOS 10.10–10.15 Catalina.<ref>{{Cite web |title=Download Inkscape 1.0beta2 |url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.0beta2/ |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{Cite web |title=Inkscape 1.0 beta1 available for testing |url=https://inkscape.org/news/2019/09/08/inkscape-10-beta1-available-testing/ |website=Inkscape.org}}</ref> Experimental color-managed PDF export,<ref>{{Cite web |title=Inkscape version 1.0.1 patches crashes & bugs |url=https://inkscape.org/news/2020/09/06/inkscape-version-101-patches-crashes-bugs/ |website=Inkscape.org}}</ref> last release 1.0.2 |- | {{Version|o|1.1.x}} || 24 May 2021 || Significant changes in core and GUI, only Python 3 extensions supported, improved live path effects (LPE),<ref>{{Cite web|url=https://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/1.1|title=Release notes/1.1 |website=Inkscape.org Wiki}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.1/|title=Download Inkscape 1.1 <!-- |last1=Name |first1=Human -->|website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/news/2021/05/24/welcome-inkscape-11/|title=Welcome to Inkscape 1.1! |website=Inkscape.org |date=24 May 2021 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231107111334/https://inkscape.org/news/2021/05/24/welcome-inkscape-11/ |archive-date=7 November 2023}}</ref> last release 1.1.2 |- | {{Version|o|1.2}} || 16 May 2022 || New Page tool for multiple pages, Layers and Objects dialog merged, improved gradient editor, ability to export to multiple formats, improved SVG Font Editor, new 'Tiling' Live Path effect, improved performance, bugfix and some changes in GUI, improved macOS integration.<ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.2/|title=Download Inkscape 1.2 |website=Inkscape.org |date=16 May 2022 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240202211124/https://inkscape.org/release/inkscape-1.2/ |archive-date=2 February 2024}}</ref><ref>{{Cite web |title=Inkscape adds multi-page support with v1.2 |url=https://www.theregister.com/2022/05/17/inkscape_1_2/ |access-date=28 May 2022 |website=www.theregister.com |language=en}}</ref><ref>{{cite web |url=https://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/1.2 |title=Release notes/1.2 |website=Inkscape.org Wiki}}</ref> |- | {{Version|o|1.2.1}} || 14 July 2022 || Critical bugfix<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/news/2022/07/14/important-release-inkscape-version-121-fixes-data/ |title=Important Release of Inkscape version 1.2.1 fixes data loss and crash issues |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|1.2.2}} || 5 December 2022 || Maintenance and critical bug fix.<ref>{{cite web |url=https://media.inkscape.org/media/doc/release_notes/1.2.2/Inkscape_1.2.2.html |title=Inkscape 1.2.2 Release Notes|website=Inkscape.org}}</ref> Last version to support Windows 7 and 8. |- | {{Version|o|1.3}} || 23 July 2023 || New tools for shape building, pattern editor, document resources, page margin and bleed; return of Search, opacity & blend modes in Layers & Objects dialog and of an optional persistent snap bar; improved canvas editing, XML Editor, welcome dialog, LPE, PDF import,<ref>{{cite web |url=https://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/1.3 |title=Release notes/1.3 |website=Inkscape.org Wiki}}</ref> public beta available<ref>{{Cite web |title=Inkscape reveals tools for organizing efficiently in beta version of 1.3 |url=https://inkscape.org/news/2023/05/30/inkscape-reveals-tools-organizing-efficiently-beta/ |access-date=10 June 2023 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.3beta0/|title=Download Inkscape 1.3beta0 <!-- |last1=Name |first1=Human --> |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|1.3.1}} || 18 November 2023 || Maintenance and bugfix to dedicate to its 20th anniversary<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.3.1/ |title=Download Inkscape 1.3.1 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.phoronix.com/news/Inkscape-1.3.1-For-20-Years |title=Inkscape Celebrates 20 Years with New Release}}</ref> |- | {{Version|o|1.3.2}} || 26 November 2023 || Fix data loss bugs from previous release, which affect saving stars, polygons, spirals and 3D boxes in SVG<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/news/2023/12/01/Inkscape-1-3-2-solves-data-loss-bug/ |title=Inkscape 1.3.2 solves data loss bug in previous release}}</ref> |- | {{Version|o|1.4}} || 13 October 2024 || Filter gallery, modular grids, improvements to swatches dialog and palette file handling, unified font browser preview <ref name="Inkscape_1.4">{{cite web |title=Inkscape launches version 1.4, with powerful new accessible and customizable features |website=Inkscape.org |date=2024-10-13 |url=https://inkscape.org/news/2024/10/13/inkscape-launches-version-14-powerful-new-accessib/ |access-date=2024-10-13}}</ref><ref name="Inkscape_1.4_ReleaseNotes">{{cite web <!-- |last1=Name |first1=Human --> |title=Inkscape 1.4 Release Notes |website=Inkscape.org |date=2024-10-13 |url=https://inkscape.org/doc/release_notes/1.4/Inkscape_1.4.html |access-date=2024-10-13}}</ref> |- | {{Version|o|1.4.1}} || {{mdash}} || Planned but not released due to significant late{{nbhyph}}breaking bug with new features later folded into version{{nbsp}}1.4.2{{nnbsp}}<ref name="Inkscape_1.4.2"/><ref name="Inkscape_1.4.1_ReleaseNotes"> {{cite web <!-- | last1 = Name | first1 = Human --> | title = Inkscape 1.4.1 Release Notes | date = | website = Inkscape.org | url = https://inkscape.org/release/inkscape-1.4.1/ | access-date = 2025-05-13 }} </ref> |- | {{Version|c|1.4.2}} || 12 May 2025 || Maintenance and bugfix release with some new minor features{{nnbsp}}<ref name="Inkscape_1.4.2"> {{cite web <!-- | last1 = Name | first1 = Human --> | title = 2-in-1 release – Inkscape 1.4.2 is out! | date = 2025-05-12 | website = Inkscape.org | url = https://inkscape.org/news/2025/05/12/2-in-1-release-inkscape-142-is-out/ | access-date = 2025-05-13 }} </ref><ref name="Inkscape_1.4.2_ReleaseNotes"> {{cite web <!-- | last1 = Name | first1 = Human --> | title = Inkscape 1.4.2 Release Notes | date = 2025-05-12 | website = Inkscape.org | url = https://inkscape.org/release/inkscape-1.4.2/ | access-date = 2025-05-13 }} </ref> |- | {{Version|p|1.5}} || {{mdash}} || Development snapshot available from Inkscape, release schedule not announced {{as of|2025|may|13|lc=y}} |- | colspan="5" |{{Version|l|show=110101}} |} == ပြခန်း == <gallery mode="packed" caption="Screenshots"> File:Inkscapesplash.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Inkscapesplash.png|Splash page for v0.45 File:Inkscapemain.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Inkscapemain.png|Main window File:Openinkscape.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Openinkscape.png|File menu File:Inkscape_1.2_Screenshot_On_Xubuntu_20.04.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Inkscape_1.2_Screenshot_On_Xubuntu_20.04.png|Edited an old SVG File </gallery><gallery mode="packed" caption="Graphics created with Inkscape"> File:Spain.Girona.Catedral.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Spain.Girona.Catedral.svg|Cathedral plan File:Playstation3vector.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Playstation3vector.svg|[[:en:PlayStation_3|PlayStation 3]] File:Floral_01_nevit.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Floral_01_nevit.svg|Floral drawing File:Stardesconfied.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Stardesconfied.svg|Simple Smile File:Mahuri.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mahuri.svg|Manga drawing File:Silversmith-inkscape.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Silversmith-inkscape.svg|Raster to vector comparison File:DeliveryVehicle-B.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:DeliveryVehicle-B.svg|Delivery vehicle </gallery> == ကိုးကား == {{Reflist}} == ပြင်ပလင့်များ == {{Commons}} * {{Official website}} [[ကဏ္ဍ:ဝင်းဒိုး ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:Mac ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:၂၀၀၃ ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:C++ ဖြင့် ရေးသားထားသော အခမဲ့ ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:အခမဲ့ နှင့် ရင်းမြစ် လွတ်လပ်စွာ ရယူအသုံးပြုနိုင်သော ဆော့ဝဲလ်များ]] [[ကဏ္ဍ:စကေးချနိုင်သော ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ်]] [[ကဏ္ဍ:ဘာသာစကားအမျိုးမျိုးဖြင့် အသုံးပြုနိုင်သော အခမဲ့ ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:အခမဲ့ အသုံးပြုနိုင်သော ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:အခမဲ့ အသုံးပြုနိုင်သော ဂရပ်ဖစ် ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:အခမဲ့ အသုံးပြုနိုင်သော ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေး ဆော့ဝဲလ်]] ow5bknt51eg612ogyrwd2dmq7bv77s4 880982 880981 2025-07-08T16:50:18Z Pho Sai 45037 880982 wikitext text/x-wiki {{Infobox software | name = Inkscape | logo = Inkscape Logo.svg | logo size = 120px | logo caption = <!--Something smarter than Inkscape logo! Everyone assumes that much. --> | screenshot = Inkscape 1.4 screenshot.webp | caption = Inkscape 1.4 အား [[လင်းနပ်စ်]]ပေါ်တွင် တွေ့မြင်ရပုံ | collapsible = | author = | developer = <!--Something smarter than "Inkscape Team!" --> | released = {{start date and age|2003|11|6}}<ref>{{cite web | url = https://sourceforge.net/p/sodipodi/mailman/message/10064135/ | title = Announcement Email 2003-11-06 07:16:26 (UTC) | publisher = SourceForge | date = 2 November 2023 | archive-url = https://web.archive.org/web/20151211153909/https://sourceforge.net/p/sodipodi/mailman/message/10064135/ | access-date = 2 November 2023| archive-date = 11 December 2015 }}</ref> | discontinued = | latest release version = {{wikidata|property|preferred|references|edit|Q8041|P348|P548=Q2804309}} | latest release date = {{wikidata|qualifier|preferred|single|Q8041|P348|P548=Q2804309|P577}} | latest preview version = {{wikidata|property|preferred|references|edit|Q8041|P348|P548=Q51930650}} | latest preview date = {{wikidata|qualifier|preferred|single|Q8041|P348|P548=Q51930650|P577}} | programming language = [[C++]] with [[:en:gtkmm|gtkmm]], [[Python (programming language)|Python]] (extensions) | operating system = [[:en:FreeBSD|FreeBSD]], [[လင်းနပ်စ်|Linux]], [[:en:macOS|macOS]], [[Microsoft Windows|Windows]] | platform = IA-32, x86-64 | size = <!-- Obsolete data: 81.6 MB Windows MSI 64bit for 0.92.3 --> | language count = 90 | language footnote = <ref>{{cite web | url = https://gitlab.com/inkscape/inkscape/tree/INKSCAPE_0_92_3/po | title = List of language files at time of release of version 0.92.3 – gitlab.com repository | publisher = Inkscape | date = 8 March 2018 | access-date = 28 March 2018}}</ref> | genre = ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေး | license = [[:en:GNU General Public License|GPL-2.0 သို့ နောက်ပိုင်း]]<ref>{{cite web | url = https://gitlab.com/inkscape/inkscape/raw/master/COPYING | title = Copying in Inkscape source | access-date = 15 October 2018}}</ref> | website = {{URL|https://inkscape.org}} }} {{Commons}} '''အင့်စကိပ်''' ({{Lang-en|'''Inkscape'''|link=no}}) ဆိုသည်မှာ ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေး ဆော့ဝဲလ်တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး [[ကာတွန်း ရုပ်ပြောင်|ကာတွန်းများ]]၊ Clip art များ၊ [[လိုဂို|လိုဂိုပုံများ]]၊ စာစီစာရိုက် ပုံနှိပ်မှုများ၊ Diagram ပုံများ နှင့် flowcharts များကဲ့သို့သော Drawing ပုံရေးဆွဲခြင်းနှင့် နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာ သရုပ်ဖော်ပုံ ဖန်တီးမှုများအတွက် အသုံးပြုသည်။ ၎င်းသည် ပုံနှိပ်ရာတွင်လည်းကောင်း၊ ဖန်သားမျက်နှာပြင်ထက် ပုံဖော်ရာတွင်လည်းကောင်း [[Bit map|raster ဂရပ်ဖစ်]]ကဲ့သို့ pixels အရေအတွက် ပုံသေကန့်သတ်ထားခြင်း-မရှိဘဲ ရုပ်ပုံ ကြည်လင်ပြတ်သားမှုအား အကန့်အသတ်မရှိ ပြုလုပ်နိုင်စေသည့် vector ဂရပ်ဖစ်ကို အသုံးပြုထားသည်။ Inkscape သည် အခမဲ့ ရယူအသုံးပြုနိုင်သော ဆော့ဝဲလ်ဖြစ်ရုံသာမက ရင်းမြစ်ကုတ်ကို လွတ်လပ်စွာ ရယူအသုံးပြုနိုင်သော open-source ဆော့ဝဲလ်လည်းဖြစ်လေသည်။ ၎င်းအား GNU အထွေထွေ အများပြည်သူပိုင် လိုင်စင် (GNU General Public License - GPL) 2.0 သို့မဟုတ် ၎င်းနောက် ထွက်ရှိသော လိုင်စင်အောက်တွင် သတ်မှတ်ထားသည်။ Inkscape တွင် နည်းပညာ စံနှုန်းအားဖြင့် စကေးချနိုင်သော ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ် ({{Lang-en|Scalable Vector Graphics - SVG|link=no}}) format အား ၎င်း၏အဓိက file format အဖြစ် အသုံးပြုထားပြီး ၎င်း format အား [[ဝက်ဘ် ဘရောက်ဇာ|ဝဘ်ဘရောက်ဆာများ]]အပါအဝင် အခြားသော အပလီကေးရှင်းများစွာမှလည်း ပံ့ပိုးပေးထားသည်။ Adobe Illustrator (AI)၊ Encapsulated PostScript (EPS)၊ PDF၊ PostScript (PS) နှင့် PNG အပါအဝင် အမျိုးမျိုးသော ဖိုင်ဖော်မတ်များကို ထည့်သွင်းခြင်းနှင့် ထုတ်ယူခြင်းများကိုလည်း ဆောင်ရွက်နိုင်သည်။<ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/about/|title=About Inkscape|access-date=2 June 2023}}</ref> == သမိုင်းကြောင်း == Inkscape သည် ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေး ဆော့ဝဲလ်တစ်ခုဖြစ်သော Sodipodi ဟုအမည်ပေးထားသော ပရောဂျက်ဖြင့် ၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် ကနဦး စတင်ခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web|title=FAQ|url=https://inkscape.org/learn/faq/#how-did-inkscape-start|access-date=5 May 2020|quote=How did Inkscape start? […] Inkscape was started as a fork of Sodipodi, in late 2003, by four Sodipodi developers: Bryce Harrington, MenTaLguY, Nathan Hurst, and Ted Gould. Our mission was creating a fully compliant Scalable Vector Graphics (SVG) drawing tool written in C++ with a new, more user friendly (GNOME Human Interface Guidelines (HIG) compliant) interface and an open, community-oriented development process.}}</ref> Sodipodi ကို ၁၉၉၉ ခုနှစ်တွင် တီထွင်ခဲ့ပြီး Raph Levien ၏ GNOME Illustration Application (Gill) အပေါ် အခြေခံထားသည်။<ref>{{Cite web|url=http://linux.omnipotent.net/article.php?article_id=12529|title=Linux.com Interviews Lauris Kaplinski|date=24 September 2001|access-date=9 December 2015|archive-date=18 May 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20050518012645/http://linux.omnipotent.net/article.php?article_id=12529}}</ref> Inkscape ပရောဂျက်၏ အဓိကဦးစားပေးများထဲမှတစ်ခုမှာ GNOME Human Interface လမ်းညွှန်ချက်များကို လိုက်နာခြင်းဖြင့် အင်တာဖေ့စ်ညီညွတ်မှုရှိရန် နှင့် အသုံးပြုနိုင်ရန် ဖြစ်သည်။<ref name=":0" /> ယခင် Sodipodi developer လေးဦးဖြစ်သည့် Ted Gould၊ Bryce Harrington၊ Nathan Hurst နှင့် ''MenTaLguY'' တို့သည် ပရောဂျက်ရည်မှန်းချက် ကွဲပြားမှု၊ ပြင်ပအဖွဲ့အစည်းများ၏ ပံ့ပိုးကူညီမှုများနှင့်ပတ်သက်၍ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုနှင့် နည်းပညာဆိုင်ရာ သဘောထားကွဲလွဲမှုများအပေါ်ထောက်ပြ၍ ၎င်းပရောဂျက်မှ လမ်းခွဲထွက်ခွာ၍ Inkscape ကို ဦးဆောင်ခဲ့ကြသည်။ Inkscape သည် ပြီးပြည့်စုံသော SVG စံနှုန်းကို အကောင်အထည်ဖော်ရာတွင် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် ရှေးရှုပြီး၊ Sodipodi သည် SVG ၏ စရိတ်စကမြင့်မားလာရန် ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော vector ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေးကို တီထွင်ဖန်တီးရန် အလေးပေးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=Announcing new project (sodipodi mailing list)|url=http://sourceforge.net/p/sodipodi/mailman/message/10064135/|date=6 November 2003|access-date=9 December 2015}}</ref> လမ်းခွဲပြီးနောက်ပိုင်း Inkscape ၏ developer များသည် programming language အား [[C (ပရိုဂရမ်းမင်း ဘာသာစကား)|C]] မှ [[C++]] သို့ပြောင်းလဲ အသုံးပြုခဲ့ကြပြီး ၎င်း၏ အသုံးပြုသူ အင်တာဖေ့စ်ကို ပြန်လည်ဒီဇိုင်းထုတ်ကာ အင်္ဂါရပ်အသစ်များစွာကို ထည့်သွင်းခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/SodiPodi#Inkscape_Sodipodi_Comparison|title=Inkscape Sodipodi Comparison|access-date=9 December 2015}}</ref> Inkscape 0.91 ဗားရှင်းတွင် SVG 1.1 စံနှုန်းကို<ref>{{Cite web|title=About SVG {{!}} Inkscape|url=https://inkscape.org/develop/about-svg/|access-date=2025-03-24|language=en}}</ref> အပြည့်အဝ အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ခဲ့လေသည်။ ၎င်းသည် Mesh Gradients ကဲ့သို့ မပြီးဆုံးသေးသော SVG 1.2 နှင့် SVG 2.0 စံအင်္ဂါရပ်များကို အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းဖြင့် ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ၎င်းသည် CSS စံနှုန်းကိုလည်း ပံ့ပိုးပေးထားပြီး node-types နှင့် LPE သက်ရောက်မှုများကဲ့သို့ ၎င်း၏ကိုယ်ပိုင်အင်္ဂါရပ်များဖြင့် ဖော်မတ်ကို တိုးချဲ့ခဲ့သည်။ Inkscape သည် Google Summer of Code အစီအစဉ်တွင် ၂၀၀၅ ခုနှစ်မှစ၍ ပါဝင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=Google's Summer of Code|url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Googles_Summer_Of_Code|archive-url=https://web.archive.org/web/20070704225718/http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Googles_Summer_Of_Code|archive-date=4 July 2007}}</ref> Inkscape ၏ [[ရီပိုစစ်တရီ (ရင်းမြစ်ထိန်းချုပ်မှုစနစ်)|အရင်းအမြစ်ကုဒ် သိုလှောင်မှု]]ကို ၂၀၀၇ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလကုန်အထိ SourceForge မှ လက်ခံဆောင်ရွက်ပေးခဲ့သည်။ ၎င်းနောက် Launchpad ဝဘ်ဆိုက်သို့ပြောင်းရွေ့ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=Inkscape moving to Launchpad|url=http://blog.launchpad.net/general/inkscape-moving-to-launchpad}}</ref> ထိုမှတဖန် ၂၀၁၇ ခုနှစ် ဇွန်လအရောက်တွင် GitLab သို့ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပြန်သည်။<ref>{{Cite web|title=Inkscape moves to GitLab|url=https://inkscape.org/en/news/2017/06/10/inkscape-moves-gitlab/}}</ref> === ဖိုင်ဖော်မတ်များ === Inkscape တွင် ပင်မအသုံးပြုသည့် ဖော်မတ်မှာ SVG 1.1 ဖြစ်ပြီး ၎င်းသည် စွမ်းဆောင်မှုများအား ဤဖော်မတ်၏ ကန့်သတ်ချက်များအတွင်း ဖန်တီးပြင်ဆင်နိုင်သည်ဟု ဆိုလိုသည်။ SVG ဖော်မတ်သည် [[စီအက်စ်အက်စ်|Cascading Style Sheets]] (CSS) စံနှုန်းကို အတွင်းပိုင်း၌ အသုံးပြုထားသည်။<ref>{{Cite web|title=Animation|url=https://inkscape.org/en/learn/animation/|access-date=18 June 2017}}</ref> Inkscape တွင် ရှုပ်ထွေးသော script များအတွက် ဘာသာစကားမျိုးစုံ ပံ့ပိုးမှု ပါရှိသည်။<ref>{{Cite web|url=https://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/1.0#Dropped_Extensions|title=Release notes/1.0}}</ref> {| class="wikitable sortable" |+Inkscape တွင် ထောက်ပံ့ထားသော file format များ<ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/learn/faq|title = FAQ|website = Inkscape.org}}</ref> ! Format အမည် ! ထည့်သွင်းခြင်း ! ပြုလုပ်ခြင်း |- | Adobe Illustrator Artwork (AI) | {{Yes|align=center|မူလ}} | |- | CorelDRAW (CDR, CDT, CCX, CMX) | {{Yes|align=center|မူလ}} | |- | Microsoft Visio (VSD, VSDM, VSDX, VDX) | {{Yes|align=center|မူလ}} | |- | Portable Document Format (PDF) | {{Yes|align=center|မူလ}} | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | compressed SVG (SVGZ) | {{Yes|align=center|မူလ}} | |- | JPEG | {{Yes|align=center|မူလ}} | {{Partial|with extension}} |- | PNG | {{Yes|align=center|မူလ}} | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | [[GIF]] | {{Yes|align=center|မူလ}} | |- | [[Bit map|BMP]] | {{Yes|align=center|မူလ}} | |- | Computer Graphics Metafile (CGM) | {{Partial|UniConvertor ဖြင့်}} | |- | Encapsulated PostScript (EPS) | {{Partial|Ghostscript ဖြင့်}} | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | PostScript (PS) | {{Partial|Ghostscript ဖြင့်}} | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | SK1 | {{Partial|UniConvertor ဖြင့်}} | |- | Affinity Designer (AFDESIGN) | {{Partial|extension ဖြင့်<ref>{{Cite web |last=Developers |first=Inkscape Website |title=Inkscape 1.4 Release Notes {{!}} Inkscape |url=https://inkscape.org/doc/release_notes/1.4/Inkscape_1.4.html#Affinity_Designer_File_Import |access-date=2025-04-01 |website=inkscape.org |language=en}}</ref>}} | |- | Sketch | {{Partial|extension ဖြင့်}} | |- | Scalable Vector Graphics (SVG) | {{Yes|align=center|မူလ}} | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | Xfig (FIG) | {{Partial|extension ဖြင့်}} | |- | Flash XML Graphics (FXG) | | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | Hewlett-Packard Graphics Language (HPGL) | | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | HTML5 canvas element | | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | LaTeX (TeX) | | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | Synfig (SIF) | | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | Extensible Application Markup Language (XAML) | | {{Yes|align=center|မူလ}} |} == ပလပ်ဖောင်း ထောက်ပံ့မှု == Inkscape 1.0.x (ဗားရှင်းဟောင်း 0.92.x) ၏ နောက်ဆုံးဗားရှင်းကို [[လင်းနပ်စ်|Linux]] ၊ [[မိုက်ခရိုဆော့ဖ် ဝင်းဒိုးစ်|Windows]] 7+ နှင့် [[Mac OS X Lion|macOS]] 10.11–10.15 ပလပ်ဖောင်းများအတွက် ရရှိနိုင်သည်။<ref>{{Cite web|title=All Platforms for Inkscape 1.0|url=https://inkscape.org/release/1.0/platforms/|access-date=6 May 2020}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/news/2020/05/04/introducing-inkscape-10/|title=Introducing Inkscape 1.0}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/forums/beyond/inkscape-10-theming-guide/|title=Inkscape 1.0 Theming Guide – Beyond the Basics – Inkscape Forum}}</ref> macOS အတွက် ပြုလုပ်ထားသော အစောပိုင်း Inkscape ဗားရှင်းများတွင် အချို့သော mouse ဖြင့် လုပ်ဆောင်မှုများကို မတုံ့ပြန်သည့် ပြဿနာတစ်ခုရှိခဲ့ပြီး [[macOS Ventura]] (macOS 13) ပေါ်ရှိ GTK3 အား အခြေခံထားသည့် app အားလုံးအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိခဲ့သည်။ GTK ဆိုသည်မှာ မတူညီသော ပရိုဂရမ်များစွာတွင် အသုံးပြုထားသည့် ဂရပ်ဖစ်ဆိုင်ရာ အသုံးပြုသူ အင်တာဖေ့စ်များ (GUIs) ဖန်တီးရန်အတွက် အခမဲ့ပြီး လွတ်လပ်စွာ ရင်းမြစ် ရယူအသုံးပြုနိုင်သော ဆော့ဖ်ဝဲ widget toolkit တစ်မျိုးဖြစ်သည်။<ref name="GTK">{{Cite web|url=https://www.gtk.org/features.php|title=GTK+ Features|author=The GTK+ Team|access-date=8 September 2014|archive-date=25 May 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190525124304/https://www.gtk.org/features.php}}</ref> Inkscape ဗားရှင်း 1.2.2 အပေါ်လည်း သက်ရောက်မှုရှိခဲ့ပြီး တည်ငြိမ်သော ဗားရှင်း မထွက်ရှိသေးသ၍ ၎င်းအား macOS Ventura သို့ ထည့်သွင်းခြင်းမပြုရန် ၎င်း၏ ဝဘ်ဆိုက်တွင် အကြံပြုခဲ့သည်။<ref name="GTK2">{{cite web|url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.2/?latest=1|title=Download Inkscape 1.2.2|access-date=8 July 2025}}</ref> ဗားရှင်း 1.3 တွင် ၎င်းပြဿနာများအားလုံးကို ဖြေရှင်းထားသည်။ အက်ပဲ ဆီလီကွန် ပရိုဆက်ဆာများဖြစ်သော M1, M2 နှင့် M3 မိသားစုဝင် ပရိုဆက်ဆာများ၌ ဖြစ်ပွားသော ပြဿနာအများစုကို ဗားရှင်း 1.3 တွင် ဖြေရှင်းပေးထားပြီး Inkscape ၏ macOS အတွက် ဒေါင်းလုဒ်ဆိုဒ်တွင် Intel ပရိုဆက်ဆာများအတွက် Intel ဗားရှင်းနှင့် Apple Silicon M မိသားစုဝင် ပရိုဆက်ဆာများအတွက် arm64 ဗားရှင်းဟူ၍ ရွေးချယ်နိုင်ရန် ပြုလုပ်ပေးထားသည်။<ref name="GitLab">{{Cite web|title=Website download for macOS version should specify Apple Silicon (#10402): Issues: Inkscape: Inbox|date=2024-07-04|url=https://gitlab.com/inkscape/inbox/-/issues/10402|access-date=2024-07-04}}</ref> == ထွက်ရှိမှု မှတ်တမ်း == {| class="wikitable" |- ! Version ! scope="col" style="width: 10em;" |Release date ! Notable features, changes |- | {{Version|o|0.35}} || 11 November 2003 || Initial release of Inkscape based on Sodipodi 0.32, new keyboard shortcuts<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215026/|title=[Inkscape] Inkscape Release 0.35|date=11 November 2003|mailing-list=inkscape-announce| last1=Harrington|first1=Bryce|access-date=5 January 2020}}</ref> |- | {{Version|o|0.36}} || 11 December 2003 || GUI redesign and improved usability<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215028/|title=[Inkscape] Inkscape 0.36 – "See, even a 5 year old can use it."|date=11 December 2003|mailing-list=inkscape-announce| last1=Gould|first1=Ted|access-date=9 January 2020}}</ref> |- | {{Version|o|0.37}} || 16 February 2004<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215035/|title=[Inkscape] Announcing Inkscape 0.37 Release|date=16 February 2004|mailing-list=inkscape-announce| last1=Harrington|first1=Bryce|access-date=9 January 2020}}</ref>|| Boolean path operations and path inset/outset, major code refactoring<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.37/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.37 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.38}} || 12 April 2004<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215038/|title=[Inkscape] Announcing Inkscape 0.38 Release|date=12 April 2004|mailing-list=inkscape-announce| last1=Harrington|first1=Bryce|access-date=9 January 2020}}</ref>|| Text kerning and letter spacing, multi-stage gradients<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.38.1/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.38.1 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.39}} || 20 July 2004<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215042/|title=[Inkscape] Inkscape 0.39|date=20 July 2004|mailing-list=inkscape-announce| last1=Gould|first1=Ted|access-date=9 January 2020}}</ref>|| Markers, clones, and pattern fills<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.39/ |title=Download Inkscape 0.39 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.40}} || 30 November 2004<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215044/|title=[Inkscape] Announcing Inkscape 0.40 Release|date=30 November 2004|mailing-list=inkscape-announce| last1=Harrington|first1=Bryce|access-date=9 January 2020}}</ref>|| Multi-layer support, bitmap tracing (only greyscale), and text on path<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.40/ |title=Download Inkscape 0.40 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.41}} || 10 February 2005 || Clone tiler tool and color bitmap tracing<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.41/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.41 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.42}} || 26 July 2005 || Flowing text support, styling text spans, enhanced effects support, and the new gradient tool<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.42/ |title=Download Inkscape 0.42 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.43}} || 19 November 2005 || Connector tool, [[collaborative editing]], tablet pressure/angle sensitivity<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.43/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.43 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.44}} || 24 June 2006 || Layers panel, support for clipping and masking, PDF export with transparency<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.44/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.44.1 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.45}} || 5 February 2007 || Gaussian blur, pattern along path, new Undo History panel, improved bitmap tracing using [[simple interactive object extraction]], color effects<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.45.1/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.45.1 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.46}} || 24 March 2008 || Docking user interface, Paint Bucket, Tweak and 3D Box tools, Live Path Effects, support for most SVG filters, the ability to open PDF files, import from the [[Openclipart|Open Clip Art Library]], and OpenType/PostScript and Type1 font support<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.46/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.46 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.47}} || 24 November 2009 || Eraser tool (can slice paths), timed autosave, spiro splines interface for paths, auto-smooth nodes for paths, spellchecker for the text tool, new path effects like "sketch" and "hatches", new Python extensions like "alphabet soup" and "convert to [[Braille]]", basic support for [[Web typography|SVG fonts]]<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.47/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.47 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.48.x}} || 23 August 2010;<br/>July 2014 || Multipath node editing, improved text tool: subscript, superscript, numerical and preset inputs for text kerning, tracking and more text enhancements, new Airbrush (Spray) tool, LaTeX export with PDF, PS, [[Encapsulated PostScript|EPS]], JessyInk extension for creating presentations viewable in SVG-enabled web browsers<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48/ |title=Download Inkscape 0.48 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48.1/ |title=Download Inkscape 0.48.1 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48.2/ |title=Download Inkscape 0.48.2 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48.3.1/ |title=Download Inkscape 0.48.3.1 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48.4/ |title=Download Inkscape 0.48.4 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48.5/ |title=Download Inkscape 0.48.5 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.91}} || 30 January 2015<ref>{{cite web|url=https://inkscape.org/en/news/2015/01/30/inkscape-version-091-is-released/|title=Inkscape Version 0.91 is Released!|work=inkscape.org}}</ref> || Switched from libnr to [[cairo (graphics)|Cairo]] rendering library, which significantly improved rendering speed.<ref>{{cite web|url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/0.91#Rendering_and_performance|title=Release notes/0.91|website=Inkscape.org Wiki|access-date=15 August 2015}}</ref> Refactoring; Measure tool, new import/export formats, grayscale mode, alignment modes, Symbol library and support for Visio stencils, Guides can have labels, variable width strokes (PowerStroke).<ref>{{cite web|url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/0.91|title=Release notes for 0.91|work=wiki.inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.91/ |title=Download Inkscape 0.91 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.92.x}} || 4 January 2017<ref>{{cite web|url=https://inkscape.org/en/news/2017/01/04/inkscape-version-092-released/|title=Inkscape Version 0.92 is Released!|work=inkscape.org}}</ref> || Infrastructure Focus; Mesh gradients, new path effects, default resolution changed from 90&nbsp;dpi to 96&nbsp;dpi to match the CSS standard, options for switching OpenType font features,<ref>{{cite web|url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/0.92|title=Release notes for 0.92|work=wiki.inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.92.1/ |title=Download Inkscape 0.92.1 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/news/2017/08/07/inkscape-0-92-2-release-announcement/ |title=Inkscape 0.92.2 Delivers Greater Stability and Easier Contributions |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.92.2/ |title=Download Inkscape 0.92.2 |website=Inkscape.org}}</ref> last release 0.92.5, windows 7 Minimum for Windows since 0.92.4, 0.92.3 Vista and XP last version |- | {{Version|o|1.0.x}} || 4 May 2020<ref>{{cite web|access-date=4 May 2020|title=Introducing Inkscape 1.0|url=https://inkscape.org/news/2020/05/04/introducing-inkscape-10/|website=Inkscape.org}}</ref>|| Transition to GTK3 and Python 3, customizable themes, better HiDPI screen support, controllable width of PowerStroke with pressure sensitive graphics tablet, new PNG export options, [[variable font]] support.<ref>{{cite web |url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Notice_of_removal_of_GTK%2B_2_support |title=Notice of removal of GTK+ 2 support |website=Inkscape.org Wiki}}</ref><ref>{{cite web |url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/GTK%2B_3_migration |title=GTK+ 3 migration |website=Inkscape.org Wiki}}</ref><ref>{{cite web |url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/GTK%2B_3_issues |title=GTK+ 3 issues |website=Inkscape.org Wiki}}, no uniconverter support with less Import filters</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.0/?latest=1|title=Download Inkscape 1.0.1 |website=Inkscape}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.0alpha0/|title=Download Inkscape 1.0alpha0 |website=Inkscape.org |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231107104428/https://inkscape.org/release/inkscape-1.0alpha0/ |archive-date=7 November 2023}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/1.0|title=Release notes/1.0 |website=Inkscape.org Wiki}}</ref> Native support for MacOS 10.10–10.15 Catalina.<ref>{{Cite web |title=Download Inkscape 1.0beta2 |url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.0beta2/ |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{Cite web |title=Inkscape 1.0 beta1 available for testing |url=https://inkscape.org/news/2019/09/08/inkscape-10-beta1-available-testing/ |website=Inkscape.org}}</ref> Experimental color-managed PDF export,<ref>{{Cite web |title=Inkscape version 1.0.1 patches crashes & bugs |url=https://inkscape.org/news/2020/09/06/inkscape-version-101-patches-crashes-bugs/ |website=Inkscape.org}}</ref> last release 1.0.2 |- | {{Version|o|1.1.x}} || 24 May 2021 || Significant changes in core and GUI, only Python 3 extensions supported, improved live path effects (LPE),<ref>{{Cite web|url=https://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/1.1|title=Release notes/1.1 |website=Inkscape.org Wiki}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.1/|title=Download Inkscape 1.1 <!-- |last1=Name |first1=Human -->|website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/news/2021/05/24/welcome-inkscape-11/|title=Welcome to Inkscape 1.1! |website=Inkscape.org |date=24 May 2021 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231107111334/https://inkscape.org/news/2021/05/24/welcome-inkscape-11/ |archive-date=7 November 2023}}</ref> last release 1.1.2 |- | {{Version|o|1.2}} || 16 May 2022 || New Page tool for multiple pages, Layers and Objects dialog merged, improved gradient editor, ability to export to multiple formats, improved SVG Font Editor, new 'Tiling' Live Path effect, improved performance, bugfix and some changes in GUI, improved macOS integration.<ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.2/|title=Download Inkscape 1.2 |website=Inkscape.org |date=16 May 2022 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240202211124/https://inkscape.org/release/inkscape-1.2/ |archive-date=2 February 2024}}</ref><ref>{{Cite web |title=Inkscape adds multi-page support with v1.2 |url=https://www.theregister.com/2022/05/17/inkscape_1_2/ |access-date=28 May 2022 |website=www.theregister.com |language=en}}</ref><ref>{{cite web |url=https://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/1.2 |title=Release notes/1.2 |website=Inkscape.org Wiki}}</ref> |- | {{Version|o|1.2.1}} || 14 July 2022 || Critical bugfix<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/news/2022/07/14/important-release-inkscape-version-121-fixes-data/ |title=Important Release of Inkscape version 1.2.1 fixes data loss and crash issues |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|1.2.2}} || 5 December 2022 || Maintenance and critical bug fix.<ref>{{cite web |url=https://media.inkscape.org/media/doc/release_notes/1.2.2/Inkscape_1.2.2.html |title=Inkscape 1.2.2 Release Notes|website=Inkscape.org}}</ref> Last version to support Windows 7 and 8. |- | {{Version|o|1.3}} || 23 July 2023 || New tools for shape building, pattern editor, document resources, page margin and bleed; return of Search, opacity & blend modes in Layers & Objects dialog and of an optional persistent snap bar; improved canvas editing, XML Editor, welcome dialog, LPE, PDF import,<ref>{{cite web |url=https://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/1.3 |title=Release notes/1.3 |website=Inkscape.org Wiki}}</ref> public beta available<ref>{{Cite web |title=Inkscape reveals tools for organizing efficiently in beta version of 1.3 |url=https://inkscape.org/news/2023/05/30/inkscape-reveals-tools-organizing-efficiently-beta/ |access-date=10 June 2023 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.3beta0/|title=Download Inkscape 1.3beta0 <!-- |last1=Name |first1=Human --> |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|1.3.1}} || 18 November 2023 || Maintenance and bugfix to dedicate to its 20th anniversary<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.3.1/ |title=Download Inkscape 1.3.1 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.phoronix.com/news/Inkscape-1.3.1-For-20-Years |title=Inkscape Celebrates 20 Years with New Release}}</ref> |- | {{Version|o|1.3.2}} || 26 November 2023 || Fix data loss bugs from previous release, which affect saving stars, polygons, spirals and 3D boxes in SVG<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/news/2023/12/01/Inkscape-1-3-2-solves-data-loss-bug/ |title=Inkscape 1.3.2 solves data loss bug in previous release}}</ref> |- | {{Version|o|1.4}} || 13 October 2024 || Filter gallery, modular grids, improvements to swatches dialog and palette file handling, unified font browser preview <ref name="Inkscape_1.4">{{cite web |title=Inkscape launches version 1.4, with powerful new accessible and customizable features |website=Inkscape.org |date=2024-10-13 |url=https://inkscape.org/news/2024/10/13/inkscape-launches-version-14-powerful-new-accessib/ |access-date=2024-10-13}}</ref><ref name="Inkscape_1.4_ReleaseNotes">{{cite web <!-- |last1=Name |first1=Human --> |title=Inkscape 1.4 Release Notes |website=Inkscape.org |date=2024-10-13 |url=https://inkscape.org/doc/release_notes/1.4/Inkscape_1.4.html |access-date=2024-10-13}}</ref> |- | {{Version|o|1.4.1}} || {{mdash}} || Planned but not released due to significant late{{nbhyph}}breaking bug with new features later folded into version{{nbsp}}1.4.2{{nnbsp}}<ref name="Inkscape_1.4.2"/><ref name="Inkscape_1.4.1_ReleaseNotes"> {{cite web <!-- | last1 = Name | first1 = Human --> | title = Inkscape 1.4.1 Release Notes | date = | website = Inkscape.org | url = https://inkscape.org/release/inkscape-1.4.1/ | access-date = 2025-05-13 }} </ref> |- | {{Version|c|1.4.2}} || 12 May 2025 || Maintenance and bugfix release with some new minor features{{nnbsp}}<ref name="Inkscape_1.4.2"> {{cite web <!-- | last1 = Name | first1 = Human --> | title = 2-in-1 release – Inkscape 1.4.2 is out! | date = 2025-05-12 | website = Inkscape.org | url = https://inkscape.org/news/2025/05/12/2-in-1-release-inkscape-142-is-out/ | access-date = 2025-05-13 }} </ref><ref name="Inkscape_1.4.2_ReleaseNotes"> {{cite web <!-- | last1 = Name | first1 = Human --> | title = Inkscape 1.4.2 Release Notes | date = 2025-05-12 | website = Inkscape.org | url = https://inkscape.org/release/inkscape-1.4.2/ | access-date = 2025-05-13 }} </ref> |- | {{Version|p|1.5}} || {{mdash}} || Development snapshot available from Inkscape, release schedule not announced {{as of|2025|may|13|lc=y}} |- | colspan="5" |{{Version|l|show=110101}} |} == ပြခန်း == <gallery mode="packed" caption="Screenshots"> File:Inkscapesplash.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Inkscapesplash.png|Splash page for v0.45 File:Inkscapemain.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Inkscapemain.png|Main window File:Openinkscape.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Openinkscape.png|File menu File:Inkscape_1.2_Screenshot_On_Xubuntu_20.04.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Inkscape_1.2_Screenshot_On_Xubuntu_20.04.png|Edited an old SVG File </gallery><gallery mode="packed" caption="Graphics created with Inkscape"> File:Spain.Girona.Catedral.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Spain.Girona.Catedral.svg|Cathedral plan File:Playstation3vector.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Playstation3vector.svg|[[:en:PlayStation_3|PlayStation 3]] File:Floral_01_nevit.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Floral_01_nevit.svg|Floral drawing File:Stardesconfied.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Stardesconfied.svg|Simple Smile File:Mahuri.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mahuri.svg|Manga drawing File:Silversmith-inkscape.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Silversmith-inkscape.svg|Raster to vector comparison File:DeliveryVehicle-B.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:DeliveryVehicle-B.svg|Delivery vehicle </gallery> == ကိုးကား == {{Reflist}} == ပြင်ပလင့်များ == {{Commons}} * {{Official website}} [[ကဏ္ဍ:ဝင်းဒိုး ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:Mac ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:၂၀၀၃ ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:C++ ဖြင့် ရေးသားထားသော အခမဲ့ ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:အခမဲ့ နှင့် ရင်းမြစ် လွတ်လပ်စွာ ရယူအသုံးပြုနိုင်သော ဆော့ဝဲလ်များ]] [[ကဏ္ဍ:စကေးချနိုင်သော ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ်]] [[ကဏ္ဍ:ဘာသာစကားအမျိုးမျိုးဖြင့် အသုံးပြုနိုင်သော အခမဲ့ ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:အခမဲ့ အသုံးပြုနိုင်သော ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:အခမဲ့ အသုံးပြုနိုင်သော ဂရပ်ဖစ် ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:အခမဲ့ အသုံးပြုနိုင်သော ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေး ဆော့ဝဲလ်]] mcsuaf3qzax53clg2volm7gl8mn02ja 880985 880982 2025-07-08T17:02:51Z Pho Sai 45037 880985 wikitext text/x-wiki {{Infobox software | name = Inkscape | logo = Inkscape Logo.svg | logo size = 120px | logo caption = <!--Something smarter than Inkscape logo! Everyone assumes that much. --> | screenshot = Inkscape 1.4 screenshot.webp | caption = Inkscape 1.4 အား [[လင်းနပ်စ်]]ပေါ်တွင် တွေ့မြင်ရပုံ | collapsible = | author = | developer = <!--Something smarter than "Inkscape Team!" --> | released = {{start date and age|2003|11|6}}<ref>{{cite web | url = https://sourceforge.net/p/sodipodi/mailman/message/10064135/ | title = Announcement Email 2003-11-06 07:16:26 (UTC) | publisher = SourceForge | date = 2 November 2023 | archive-url = https://web.archive.org/web/20151211153909/https://sourceforge.net/p/sodipodi/mailman/message/10064135/ | access-date = 2 November 2023| archive-date = 11 December 2015 }}</ref> | discontinued = | latest release version = {{wikidata|property|preferred|references|edit|Q8041|P348|P548=Q2804309}} | latest release date = {{wikidata|qualifier|preferred|single|Q8041|P348|P548=Q2804309|P577}} | latest preview version = {{wikidata|property|preferred|references|edit|Q8041|P348|P548=Q51930650}} | latest preview date = {{wikidata|qualifier|preferred|single|Q8041|P348|P548=Q51930650|P577}} | programming language = [[C++]] with [[:en:gtkmm|gtkmm]], [[Python (programming language)|Python]] (extensions) | operating system = [[:en:FreeBSD|FreeBSD]], [[လင်းနပ်စ်|Linux]], [[:en:macOS|macOS]], [[Microsoft Windows|Windows]] | platform = IA-32, x86-64 | size = <!-- Obsolete data: 81.6 MB Windows MSI 64bit for 0.92.3 --> | language count = 90 | language footnote = <ref>{{cite web | url = https://gitlab.com/inkscape/inkscape/tree/INKSCAPE_0_92_3/po | title = List of language files at time of release of version 0.92.3 – gitlab.com repository | publisher = Inkscape | date = 8 March 2018 | access-date = 28 March 2018}}</ref> | genre = ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေး | license = [[:en:GNU General Public License|GPL-2.0 (သို့) နောက်ပိုင်း]]<ref>{{cite web | url = https://gitlab.com/inkscape/inkscape/raw/master/COPYING | title = Copying in Inkscape source | access-date = 15 October 2018}}</ref> | website = {{URL|https://inkscape.org}} }} '''အင့်စကိပ်''' ({{Lang-en|'''Inkscape'''|link=no}}) ဆိုသည်မှာ ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေး ဆော့ဝဲလ်တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး [[ကာတွန်း ရုပ်ပြောင်|ကာတွန်းများ]]၊ Clip art များ၊ [[လိုဂို|လိုဂိုပုံများ]]၊ စာစီစာရိုက် ပုံနှိပ်မှုများ၊ Diagram ပုံများ နှင့် flowcharts များကဲ့သို့သော Drawing ပုံရေးဆွဲခြင်းနှင့် နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာ သရုပ်ဖော်ပုံ ဖန်တီးမှုများအတွက် အသုံးပြုသည်။ ၎င်းသည် ပုံနှိပ်ရာတွင်လည်းကောင်း၊ ဖန်သားမျက်နှာပြင်ထက် ပုံဖော်ရာတွင်လည်းကောင်း [[Bit map|raster ဂရပ်ဖစ်]]ကဲ့သို့ pixels အရေအတွက် ပုံသေကန့်သတ်ထားခြင်း-မရှိဘဲ ရုပ်ပုံ ကြည်လင်ပြတ်သားမှုအား အကန့်အသတ်မရှိ ပြုလုပ်နိုင်စေသည့် vector ဂရပ်ဖစ်ကို အသုံးပြုထားသည်။ Inkscape သည် အခမဲ့ ရယူအသုံးပြုနိုင်သော ဆော့ဝဲလ်ဖြစ်ရုံသာမက ရင်းမြစ်ကုတ် လွတ်လပ်စွာ ရယူပြင်ဆင်နိုင်သော open-source ဆော့ဝဲလ်လည်းဖြစ်လေသည်။ ၎င်းအား GNU အထွေထွေ အများပြည်သူပိုင် လိုင်စင် (GNU General Public License - GPL) 2.0 သို့မဟုတ် ၎င်းနောက် ထွက်ရှိသော လိုင်စင်အောက်တွင် သတ်မှတ်ထားသည်။ Inkscape တွင် နည်းပညာ စံနှုန်းအားဖြင့် စကေးချနိုင်သော ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ် ({{Lang-en|Scalable Vector Graphics - SVG|link=no}}) format အား ၎င်း၏အဓိက file format အဖြစ် အသုံးပြုထားပြီး ၎င်း format အား [[ဝက်ဘ် ဘရောက်ဇာ|ဝဘ်ဘရောက်ဆာများ]]အပါအဝင် အခြားသော အပလီကေးရှင်းများစွာမှလည်း ပံ့ပိုးပေးထားသည်။ Adobe Illustrator (AI)၊ Encapsulated PostScript (EPS)၊ PDF၊ PostScript (PS) နှင့် PNG အပါအဝင် အမျိုးမျိုးသော ဖိုင်ဖော်မတ်များကို ထည့်သွင်းခြင်းနှင့် ထုတ်ယူခြင်းများကိုလည်း ဆောင်ရွက်နိုင်သည်။<ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/about/|title=About Inkscape|access-date=2 June 2023}}</ref> == သမိုင်းကြောင်း == Inkscape သည် ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေး ဆော့ဝဲလ်တစ်ခုဖြစ်သော Sodipodi ဟုအမည်ပေးထားသော ပရောဂျက်ဖြင့် ၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် ကနဦး စတင်ခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web|title=FAQ|url=https://inkscape.org/learn/faq/#how-did-inkscape-start|access-date=5 May 2020|quote=How did Inkscape start? […] Inkscape was started as a fork of Sodipodi, in late 2003, by four Sodipodi developers: Bryce Harrington, MenTaLguY, Nathan Hurst, and Ted Gould. Our mission was creating a fully compliant Scalable Vector Graphics (SVG) drawing tool written in C++ with a new, more user friendly (GNOME Human Interface Guidelines (HIG) compliant) interface and an open, community-oriented development process.}}</ref> Sodipodi ကို ၁၉၉၉ ခုနှစ်တွင် တီထွင်ခဲ့ပြီး Raph Levien ၏ GNOME Illustration Application (Gill) အပေါ် အခြေခံထားသည်။<ref>{{Cite web|url=http://linux.omnipotent.net/article.php?article_id=12529|title=Linux.com Interviews Lauris Kaplinski|date=24 September 2001|access-date=9 December 2015|archive-date=18 May 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20050518012645/http://linux.omnipotent.net/article.php?article_id=12529}}</ref> Inkscape ပရောဂျက်၏ အဓိကဦးစားပေးများထဲမှတစ်ခုမှာ GNOME Human Interface လမ်းညွှန်ချက်များကို လိုက်နာခြင်းဖြင့် အင်တာဖေ့စ်ညီညွတ်မှုရှိရန် နှင့် အသုံးပြုနိုင်ရန် ဖြစ်သည်။<ref name=":0" /> ယခင် Sodipodi developer လေးဦးဖြစ်သည့် Ted Gould၊ Bryce Harrington၊ Nathan Hurst နှင့် ''MenTaLguY'' တို့သည် ပရောဂျက်ရည်မှန်းချက် ကွဲပြားမှု၊ ပြင်ပအဖွဲ့အစည်းများ၏ ပံ့ပိုးကူညီမှုများနှင့်ပတ်သက်၍ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုနှင့် နည်းပညာဆိုင်ရာ သဘောထားကွဲလွဲမှုများအပေါ်ထောက်ပြ၍ ၎င်းပရောဂျက်မှ လမ်းခွဲထွက်ခွာ၍ Inkscape ကို ဦးဆောင်ခဲ့ကြသည်။ Inkscape သည် ပြီးပြည့်စုံသော SVG စံနှုန်းကို အကောင်အထည်ဖော်ရာတွင် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် ရှေးရှုပြီး၊ Sodipodi သည် SVG ၏ စရိတ်စကမြင့်မားလာရန် ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော vector ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေးကို တီထွင်ဖန်တီးရန် အလေးပေးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=Announcing new project (sodipodi mailing list)|url=http://sourceforge.net/p/sodipodi/mailman/message/10064135/|date=6 November 2003|access-date=9 December 2015}}</ref> လမ်းခွဲပြီးနောက်ပိုင်း Inkscape ၏ developer များသည် programming language အား [[C (ပရိုဂရမ်းမင်း ဘာသာစကား)|C]] မှ [[C++]] သို့ပြောင်းလဲ အသုံးပြုခဲ့ကြပြီး ၎င်း၏ အသုံးပြုသူ အင်တာဖေ့စ်ကို ပြန်လည်ဒီဇိုင်းထုတ်ကာ အင်္ဂါရပ်အသစ်များစွာကို ထည့်သွင်းခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/SodiPodi#Inkscape_Sodipodi_Comparison|title=Inkscape Sodipodi Comparison|access-date=9 December 2015}}</ref> Inkscape 0.91 ဗားရှင်းတွင် SVG 1.1 စံနှုန်းကို<ref>{{Cite web|title=About SVG {{!}} Inkscape|url=https://inkscape.org/develop/about-svg/|access-date=2025-03-24|language=en}}</ref> အပြည့်အဝ အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ခဲ့လေသည်။ ၎င်းသည် Mesh Gradients ကဲ့သို့ မပြီးဆုံးသေးသော SVG 1.2 နှင့် SVG 2.0 စံအင်္ဂါရပ်များကို အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းဖြင့် ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ၎င်းသည် CSS စံနှုန်းကိုလည်း ပံ့ပိုးပေးထားပြီး node-types နှင့် LPE သက်ရောက်မှုများကဲ့သို့ ၎င်း၏ကိုယ်ပိုင်အင်္ဂါရပ်များဖြင့် ဖော်မတ်ကို တိုးချဲ့ခဲ့သည်။ Inkscape သည် Google Summer of Code အစီအစဉ်တွင် ၂၀၀၅ ခုနှစ်မှစ၍ ပါဝင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=Google's Summer of Code|url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Googles_Summer_Of_Code|archive-url=https://web.archive.org/web/20070704225718/http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Googles_Summer_Of_Code|archive-date=4 July 2007}}</ref> Inkscape ၏ [[ရီပိုစစ်တရီ (ရင်းမြစ်ထိန်းချုပ်မှုစနစ်)|အရင်းအမြစ်ကုဒ် သိုလှောင်မှု]]ကို ၂၀၀၇ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလကုန်အထိ SourceForge မှ လက်ခံဆောင်ရွက်ပေးခဲ့သည်။ ၎င်းနောက် Launchpad ဝဘ်ဆိုက်သို့ပြောင်းရွေ့ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=Inkscape moving to Launchpad|url=http://blog.launchpad.net/general/inkscape-moving-to-launchpad}}</ref> ထိုမှတဖန် ၂၀၁၇ ခုနှစ် ဇွန်လအရောက်တွင် GitLab သို့ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပြန်သည်။<ref>{{Cite web|title=Inkscape moves to GitLab|url=https://inkscape.org/en/news/2017/06/10/inkscape-moves-gitlab/}}</ref> === ဖိုင်ဖော်မတ်များ === Inkscape တွင် ပင်မအသုံးပြုသည့် ဖော်မတ်မှာ SVG 1.1 ဖြစ်ပြီး ၎င်းသည် စွမ်းဆောင်မှုများအား ဤဖော်မတ်၏ ကန့်သတ်ချက်များအတွင်း ဖန်တီးပြင်ဆင်နိုင်သည်ဟု ဆိုလိုသည်။ SVG ဖော်မတ်သည် [[စီအက်စ်အက်စ်|Cascading Style Sheets]] (CSS) စံနှုန်းကို အတွင်းပိုင်း၌ အသုံးပြုထားသည်။<ref>{{Cite web|title=Animation|url=https://inkscape.org/en/learn/animation/|access-date=18 June 2017}}</ref> Inkscape တွင် ရှုပ်ထွေးသော script များအတွက် ဘာသာစကားမျိုးစုံ ပံ့ပိုးမှု ပါရှိသည်။<ref>{{Cite web|url=https://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/1.0#Dropped_Extensions|title=Release notes/1.0}}</ref> {| class="wikitable sortable" |+Inkscape တွင် ထောက်ပံ့ထားသော file format များ<ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/learn/faq|title = FAQ|website = Inkscape.org}}</ref> ! Format အမည် ! ထည့်သွင်းခြင်း ! ပြုလုပ်ခြင်း |- | Adobe Illustrator Artwork (AI) | {{Yes|align=center|မူလ}} | |- | CorelDRAW (CDR, CDT, CCX, CMX) | {{Yes|align=center|မူလ}} | |- | Microsoft Visio (VSD, VSDM, VSDX, VDX) | {{Yes|align=center|မူလ}} | |- | Portable Document Format (PDF) | {{Yes|align=center|မူလ}} | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | compressed SVG (SVGZ) | {{Yes|align=center|မူလ}} | |- | JPEG | {{Yes|align=center|မူလ}} | {{Partial|with extension}} |- | PNG | {{Yes|align=center|မူလ}} | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | [[GIF]] | {{Yes|align=center|မူလ}} | |- | [[Bit map|BMP]] | {{Yes|align=center|မူလ}} | |- | Computer Graphics Metafile (CGM) | {{Partial|UniConvertor ဖြင့်}} | |- | Encapsulated PostScript (EPS) | {{Partial|Ghostscript ဖြင့်}} | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | PostScript (PS) | {{Partial|Ghostscript ဖြင့်}} | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | SK1 | {{Partial|UniConvertor ဖြင့်}} | |- | Affinity Designer (AFDESIGN) | {{Partial|extension ဖြင့်<ref>{{Cite web |last=Developers |first=Inkscape Website |title=Inkscape 1.4 Release Notes {{!}} Inkscape |url=https://inkscape.org/doc/release_notes/1.4/Inkscape_1.4.html#Affinity_Designer_File_Import |access-date=2025-04-01 |website=inkscape.org |language=en}}</ref>}} | |- | Sketch | {{Partial|extension ဖြင့်}} | |- | Scalable Vector Graphics (SVG) | {{Yes|align=center|မူလ}} | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | Xfig (FIG) | {{Partial|extension ဖြင့်}} | |- | Flash XML Graphics (FXG) | | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | Hewlett-Packard Graphics Language (HPGL) | | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | HTML5 canvas element | | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | LaTeX (TeX) | | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | Synfig (SIF) | | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | Extensible Application Markup Language (XAML) | | {{Yes|align=center|မူလ}} |} == ပလပ်ဖောင်း ထောက်ပံ့မှု == Inkscape 1.0.x (ဗားရှင်းဟောင်း 0.92.x) ၏ နောက်ဆုံးဗားရှင်းကို [[လင်းနပ်စ်|Linux]] ၊ [[မိုက်ခရိုဆော့ဖ် ဝင်းဒိုးစ်|Windows]] 7+ နှင့် [[Mac OS X Lion|macOS]] 10.11–10.15 ပလပ်ဖောင်းများအတွက် ရရှိနိုင်သည်။<ref>{{Cite web|title=All Platforms for Inkscape 1.0|url=https://inkscape.org/release/1.0/platforms/|access-date=6 May 2020}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/news/2020/05/04/introducing-inkscape-10/|title=Introducing Inkscape 1.0}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/forums/beyond/inkscape-10-theming-guide/|title=Inkscape 1.0 Theming Guide – Beyond the Basics – Inkscape Forum}}</ref> macOS အတွက် ပြုလုပ်ထားသော အစောပိုင်း Inkscape ဗားရှင်းများတွင် အချို့သော mouse ဖြင့် လုပ်ဆောင်မှုများကို မတုံ့ပြန်သည့် ပြဿနာတစ်ခုရှိခဲ့ပြီး [[macOS Ventura]] (macOS 13) ပေါ်ရှိ GTK3 အား အခြေခံထားသည့် app အားလုံးအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိခဲ့သည်။ GTK ဆိုသည်မှာ မတူညီသော ပရိုဂရမ်များစွာတွင် အသုံးပြုထားသည့် ဂရပ်ဖစ်ဆိုင်ရာ အသုံးပြုသူ အင်တာဖေ့စ်များ (GUIs) ဖန်တီးရန်အတွက် အခမဲ့ပြီး လွတ်လပ်စွာ ရင်းမြစ် ရယူအသုံးပြုနိုင်သော ဆော့ဖ်ဝဲ widget toolkit တစ်မျိုးဖြစ်သည်။<ref name="GTK">{{Cite web|url=https://www.gtk.org/features.php|title=GTK+ Features|author=The GTK+ Team|access-date=8 September 2014|archive-date=25 May 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190525124304/https://www.gtk.org/features.php}}</ref> Inkscape ဗားရှင်း 1.2.2 အပေါ်လည်း သက်ရောက်မှုရှိခဲ့ပြီး တည်ငြိမ်သော ဗားရှင်း မထွက်ရှိသေးသ၍ ၎င်းအား macOS Ventura သို့ ထည့်သွင်းခြင်းမပြုရန် ၎င်း၏ ဝဘ်ဆိုက်တွင် အကြံပြုခဲ့သည်။<ref name="GTK2">{{cite web|url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.2/?latest=1|title=Download Inkscape 1.2.2|access-date=8 July 2025}}</ref> ဗားရှင်း 1.3 တွင် ၎င်းပြဿနာများအားလုံးကို ဖြေရှင်းထားသည်။ အက်ပဲ ဆီလီကွန် ပရိုဆက်ဆာများဖြစ်သော M1, M2 နှင့် M3 မိသားစုဝင် ပရိုဆက်ဆာများ၌ ဖြစ်ပွားသော ပြဿနာအများစုကို ဗားရှင်း 1.3 တွင် ဖြေရှင်းပေးထားပြီး Inkscape ၏ macOS အတွက် ဒေါင်းလုဒ်ဆိုဒ်တွင် Intel ပရိုဆက်ဆာများအတွက် Intel ဗားရှင်းနှင့် Apple Silicon M မိသားစုဝင် ပရိုဆက်ဆာများအတွက် arm64 ဗားရှင်းဟူ၍ ရွေးချယ်နိုင်ရန် ပြုလုပ်ပေးထားသည်။<ref name="GitLab">{{Cite web|title=Website download for macOS version should specify Apple Silicon (#10402): Issues: Inkscape: Inbox|date=2024-07-04|url=https://gitlab.com/inkscape/inbox/-/issues/10402|access-date=2024-07-04}}</ref> == ထုတ်ဝေမှု သမိုင်း == {| class="wikitable" |- ! Version ! scope="col" style="width: 10em;" |ထွက်ရှိသည့် ရက်စွဲ ! သိသာထင်ရှားသော အင်္ဂါရပ် ပြောင်းလဲမှုများ |- | {{Version|o|0.35}} || ၁၁ နိုဝင်ဘာ ၂၀၀၃ || Initial release of Inkscape based on Sodipodi 0.32, new keyboard shortcuts<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215026/|title=[Inkscape] Inkscape Release 0.35|date=11 November 2003|mailing-list=inkscape-announce| last1=Harrington|first1=Bryce|access-date=5 January 2020}}</ref> |- | {{Version|o|0.36}} || ၁၁ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၀၃ || GUI redesign and improved usability<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215028/|title=[Inkscape] Inkscape 0.36 – "See, even a 5 year old can use it."|date=11 December 2003|mailing-list=inkscape-announce| last1=Gould|first1=Ted|access-date=9 January 2020}}</ref> |- | {{Version|o|0.37}} || ၁၆ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၀၄<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215035/|title=[Inkscape] Announcing Inkscape 0.37 Release|date=16 February 2004|mailing-list=inkscape-announce| last1=Harrington|first1=Bryce|access-date=9 January 2020}}</ref>|| Boolean path operations and path inset/outset, major code refactoring<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.37/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.37 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.38}} || ၁၂ ဧပြီ ၂၀၀၄<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215038/|title=[Inkscape] Announcing Inkscape 0.38 Release|date=12 April 2004|mailing-list=inkscape-announce| last1=Harrington|first1=Bryce|access-date=9 January 2020}}</ref>|| Text kerning and letter spacing, multi-stage gradients<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.38.1/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.38.1 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.39}} || ၂၀ ဇူလိုင် ၂၀၀၄<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215042/|title=[Inkscape] Inkscape 0.39|date=20 July 2004|mailing-list=inkscape-announce| last1=Gould|first1=Ted|access-date=9 January 2020}}</ref>|| Markers, clones, and pattern fills<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.39/ |title=Download Inkscape 0.39 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.40}} || ၃၀ နိုဝင်ဘာ ၂၀၀၄<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215044/|title=[Inkscape] Announcing Inkscape 0.40 Release|date=30 November 2004|mailing-list=inkscape-announce| last1=Harrington|first1=Bryce|access-date=9 January 2020}}</ref>|| Multi-layer support, bitmap tracing (only greyscale), and text on path<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.40/ |title=Download Inkscape 0.40 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.41}} || ၁၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၀၅ || Clone tiler tool and color bitmap tracing<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.41/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.41 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.42}} || ၂၆ ဇူလိုင် ၂၀၀၅ || Flowing text support, styling text spans, enhanced effects support, and the new gradient tool<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.42/ |title=Download Inkscape 0.42 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.43}} || ၁၉ နိုဝင်ဘာ ၂၀၀၅ || Connector tool, collaborative editing, tablet pressure/angle sensitivity<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.43/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.43 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.44}} || ၂၄ ဇွန် ၂၀၀၆ || Layers panel, support for clipping and masking, PDF export with transparency<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.44/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.44.1 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.45}} || ၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၀၇ || Gaussian blur, pattern along path, new Undo History panel, improved bitmap tracing using simple interactive object extraction, color effects<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.45.1/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.45.1 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.46}} || ၂၄ မတ် ၂၀၀၈ || Docking user interface, Paint Bucket, Tweak and 3D Box tools, Live Path Effects, support for most SVG filters, the ability to open PDF files, import from the Open Clip Art Library, and OpenType/PostScript and Type1 font support<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.46/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.46 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.47}} || ၂၄ နိုဝင်ဘာ ၂၀၀၉ || Eraser tool (can slice paths), timed autosave, spiro splines interface for paths, auto-smooth nodes for paths, spellchecker for the text tool, new path effects like "sketch" and "hatches", new Python extensions like "alphabet soup" and "convert to Braille", basic support for SVG fonts<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.47/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.47 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.48.x}} || ၂၃ ဩဂုတ် ၂၀၁၀;<br/>ဇူလိုင် ၂၀၁၄ || Multipath node editing, improved text tool: subscript, superscript, numerical and preset inputs for text kerning, tracking and more text enhancements, new Airbrush (Spray) tool, LaTeX export with PDF, PS, EPS, JessyInk extension for creating presentations viewable in SVG-enabled web browsers<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48/ |title=Download Inkscape 0.48 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48.1/ |title=Download Inkscape 0.48.1 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48.2/ |title=Download Inkscape 0.48.2 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48.3.1/ |title=Download Inkscape 0.48.3.1 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48.4/ |title=Download Inkscape 0.48.4 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48.5/ |title=Download Inkscape 0.48.5 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.91}} || ၃၀ ဇန်နဝါရီ ၂၀၁၅<ref>{{cite web|url=https://inkscape.org/en/news/2015/01/30/inkscape-version-091-is-released/|title=Inkscape Version 0.91 is Released!|work=inkscape.org}}</ref> || Switched from libnr to Cairo rendering library, which significantly improved rendering speed.<ref>{{cite web|url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/0.91#Rendering_and_performance|title=Release notes/0.91|website=Inkscape.org Wiki|access-date=15 August 2015}}</ref> Refactoring; Measure tool, new import/export formats, grayscale mode, alignment modes, Symbol library and support for Visio stencils, Guides can have labels, variable width strokes (PowerStroke).<ref>{{cite web|url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/0.91|title=Release notes for 0.91|work=wiki.inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.91/ |title=Download Inkscape 0.91 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.92.x}} || ၄ ဇန်နဝါရီ ၂၀၁၇<ref>{{cite web|url=https://inkscape.org/en/news/2017/01/04/inkscape-version-092-released/|title=Inkscape Version 0.92 is Released!|work=inkscape.org}}</ref> || Infrastructure Focus; Mesh gradients, new path effects, default resolution changed from 90&nbsp;dpi to 96&nbsp;dpi to match the CSS standard, options for switching OpenType font features,<ref>{{cite web|url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/0.92|title=Release notes for 0.92|work=wiki.inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.92.1/ |title=Download Inkscape 0.92.1 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/news/2017/08/07/inkscape-0-92-2-release-announcement/ |title=Inkscape 0.92.2 Delivers Greater Stability and Easier Contributions |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.92.2/ |title=Download Inkscape 0.92.2 |website=Inkscape.org}}</ref> last release 0.92.5, windows 7 Minimum for Windows since 0.92.4, 0.92.3 Vista and XP last version |- | {{Version|o|1.0.x}} || ၄ မေ ၂၀၂၀<ref>{{cite web|access-date=4 May 2020|title=Introducing Inkscape 1.0|url=https://inkscape.org/news/2020/05/04/introducing-inkscape-10/|website=Inkscape.org}}</ref>|| Transition to GTK3 and Python 3, customizable themes, better HiDPI screen support, controllable width of PowerStroke with pressure sensitive graphics tablet, new PNG export options, variable font support.<ref>{{cite web |url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Notice_of_removal_of_GTK%2B_2_support |title=Notice of removal of GTK+ 2 support |website=Inkscape.org Wiki}}</ref><ref>{{cite web |url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/GTK%2B_3_migration |title=GTK+ 3 migration |website=Inkscape.org Wiki}}</ref><ref>{{cite web |url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/GTK%2B_3_issues |title=GTK+ 3 issues |website=Inkscape.org Wiki}}, no uniconverter support with less Import filters</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.0/?latest=1|title=Download Inkscape 1.0.1 |website=Inkscape}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.0alpha0/|title=Download Inkscape 1.0alpha0 |website=Inkscape.org |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231107104428/https://inkscape.org/release/inkscape-1.0alpha0/ |archive-date=7 November 2023}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/1.0|title=Release notes/1.0 |website=Inkscape.org Wiki}}</ref> Native support for MacOS 10.10–10.15 Catalina.<ref>{{Cite web |title=Download Inkscape 1.0beta2 |url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.0beta2/ |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{Cite web |title=Inkscape 1.0 beta1 available for testing |url=https://inkscape.org/news/2019/09/08/inkscape-10-beta1-available-testing/ |website=Inkscape.org}}</ref> Experimental color-managed PDF export,<ref>{{Cite web |title=Inkscape version 1.0.1 patches crashes & bugs |url=https://inkscape.org/news/2020/09/06/inkscape-version-101-patches-crashes-bugs/ |website=Inkscape.org}}</ref> last release 1.0.2 |- | {{Version|o|1.1.x}} || ၂၄ မေ ၂၀၂၁ || Significant changes in core and GUI, only Python 3 extensions supported, improved live path effects (LPE),<ref>{{Cite web|url=https://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/1.1|title=Release notes/1.1 |website=Inkscape.org Wiki}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.1/|title=Download Inkscape 1.1 <!-- |last1=Name |first1=Human -->|website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/news/2021/05/24/welcome-inkscape-11/|title=Welcome to Inkscape 1.1! |website=Inkscape.org |date=24 May 2021 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231107111334/https://inkscape.org/news/2021/05/24/welcome-inkscape-11/ |archive-date=7 November 2023}}</ref> last release 1.1.2 |- | {{Version|o|1.2}} || ၁၆ မေ ၂၀၂၂ || New Page tool for multiple pages, Layers and Objects dialog merged, improved gradient editor, ability to export to multiple formats, improved SVG Font Editor, new 'Tiling' Live Path effect, improved performance, bugfix and some changes in GUI, improved macOS integration.<ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.2/|title=Download Inkscape 1.2 |website=Inkscape.org |date=16 May 2022 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240202211124/https://inkscape.org/release/inkscape-1.2/ |archive-date=2 February 2024}}</ref><ref>{{Cite web |title=Inkscape adds multi-page support with v1.2 |url=https://www.theregister.com/2022/05/17/inkscape_1_2/ |access-date=28 May 2022 |website=www.theregister.com |language=en}}</ref><ref>{{cite web |url=https://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/1.2 |title=Release notes/1.2 |website=Inkscape.org Wiki}}</ref> |- | {{Version|o|1.2.1}} || ၁၄ ဇူလိုင် ၂၀၂၂ || Critical bugfix<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/news/2022/07/14/important-release-inkscape-version-121-fixes-data/ |title=Important Release of Inkscape version 1.2.1 fixes data loss and crash issues |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|1.2.2}} || ၅ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၂ || Maintenance and critical bug fix.<ref>{{cite web |url=https://media.inkscape.org/media/doc/release_notes/1.2.2/Inkscape_1.2.2.html |title=Inkscape 1.2.2 Release Notes|website=Inkscape.org}}</ref> Last version to support Windows 7 and 8. |- | {{Version|o|1.3}} || ၂၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ || New tools for shape building, pattern editor, document resources, page margin and bleed; return of Search, opacity & blend modes in Layers & Objects dialog and of an optional persistent snap bar; improved canvas editing, XML Editor, welcome dialog, LPE, PDF import,<ref>{{cite web |url=https://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/1.3 |title=Release notes/1.3 |website=Inkscape.org Wiki}}</ref> public beta available<ref>{{Cite web |title=Inkscape reveals tools for organizing efficiently in beta version of 1.3 |url=https://inkscape.org/news/2023/05/30/inkscape-reveals-tools-organizing-efficiently-beta/ |access-date=10 June 2023 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.3beta0/|title=Download Inkscape 1.3beta0 <!-- |last1=Name |first1=Human --> |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|1.3.1}} || ၁၈ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၃ || Maintenance and bugfix to dedicate to its 20th anniversary<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.3.1/ |title=Download Inkscape 1.3.1 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.phoronix.com/news/Inkscape-1.3.1-For-20-Years |title=Inkscape Celebrates 20 Years with New Release}}</ref> |- | {{Version|o|1.3.2}} || ၂၆ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၃ || Fix data loss bugs from previous release, which affect saving stars, polygons, spirals and 3D boxes in SVG<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/news/2023/12/01/Inkscape-1-3-2-solves-data-loss-bug/ |title=Inkscape 1.3.2 solves data loss bug in previous release}}</ref> |- | {{Version|o|1.4}} || ၁၃ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၄ || Filter gallery, modular grids, improvements to swatches dialog and palette file handling, unified font browser preview <ref name="Inkscape_1.4">{{cite web |title=Inkscape launches version 1.4, with powerful new accessible and customizable features |website=Inkscape.org |date=2024-10-13 |url=https://inkscape.org/news/2024/10/13/inkscape-launches-version-14-powerful-new-accessib/ |access-date=2024-10-13}}</ref><ref name="Inkscape_1.4_ReleaseNotes">{{cite web <!-- |last1=Name |first1=Human --> |title=Inkscape 1.4 Release Notes |website=Inkscape.org |date=2024-10-13 |url=https://inkscape.org/doc/release_notes/1.4/Inkscape_1.4.html |access-date=2024-10-13}}</ref> |- | {{Version|o|1.4.1}} || – || Planned but not released due to significant late-breaking bug with new features later folded into version{{nbsp}}1.4.2{{nnbsp}}<ref name="Inkscape_1.4.2"/><ref name="Inkscape_1.4.1_ReleaseNotes"> {{cite web <!-- | last1 = Name | first1 = Human --> | title = Inkscape 1.4.1 Release Notes | date = | website = Inkscape.org | url = https://inkscape.org/release/inkscape-1.4.1/ | access-date = 2025-05-13 }} </ref> |- | {{Version|c|1.4.2}} || ၁၂ မေ ၂၀၂၅ || Maintenance and bugfix release with some new minor features{{nnbsp}}<ref name="Inkscape_1.4.2"> {{cite web <!-- | last1 = Name | first1 = Human --> | title = 2-in-1 release – Inkscape 1.4.2 is out! | date = 2025-05-12 | website = Inkscape.org | url = https://inkscape.org/news/2025/05/12/2-in-1-release-inkscape-142-is-out/ | access-date = 2025-05-13 }} </ref><ref name="Inkscape_1.4.2_ReleaseNotes"> {{cite web <!-- | last1 = Name | first1 = Human --> | title = Inkscape 1.4.2 Release Notes | date = 2025-05-12 | website = Inkscape.org | url = https://inkscape.org/release/inkscape-1.4.2/ | access-date = 2025-05-13 }} </ref> |- | {{Version|p|1.5}} || – || Development snapshot available from Inkscape, release schedule not announced {{as of|2025|may|13|lc=y}} |- | colspan="5" |{{Version|l|show=110101}} |} == ပြခန်း == <gallery mode="packed" caption="Screenshots"> File:Inkscapesplash.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Inkscapesplash.png|Splash page for v0.45 File:Inkscapemain.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Inkscapemain.png|Main window File:Openinkscape.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Openinkscape.png|File menu File:Inkscape_1.2_Screenshot_On_Xubuntu_20.04.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Inkscape_1.2_Screenshot_On_Xubuntu_20.04.png|Edited an old SVG File </gallery><gallery mode="packed" caption="Graphics created with Inkscape"> File:Spain.Girona.Catedral.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Spain.Girona.Catedral.svg|Cathedral plan File:Playstation3vector.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Playstation3vector.svg|[[:en:PlayStation_3|PlayStation 3]] File:Floral_01_nevit.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Floral_01_nevit.svg|Floral drawing File:Stardesconfied.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Stardesconfied.svg|Simple Smile File:Mahuri.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mahuri.svg|Manga drawing File:Silversmith-inkscape.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Silversmith-inkscape.svg|Raster to vector comparison File:DeliveryVehicle-B.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:DeliveryVehicle-B.svg|Delivery vehicle </gallery> == ကိုးကား == {{Reflist}} == ပြင်ပလင့်များ == {{Commons}} * {{Official website}} [[ကဏ္ဍ:ဝင်းဒိုး ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:Mac ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:၂၀၀၃ ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:C++ ဖြင့် ရေးသားထားသော အခမဲ့ ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:အခမဲ့ နှင့် ရင်းမြစ် လွတ်လပ်စွာ ရယူအသုံးပြုနိုင်သော ဆော့ဝဲလ်များ]] [[ကဏ္ဍ:စကေးချနိုင်သော ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ်]] [[ကဏ္ဍ:ဘာသာစကားအမျိုးမျိုးဖြင့် အသုံးပြုနိုင်သော အခမဲ့ ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:အခမဲ့ အသုံးပြုနိုင်သော ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:အခမဲ့ အသုံးပြုနိုင်သော ဂရပ်ဖစ် ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:အခမဲ့ အသုံးပြုနိုင်သော ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေး ဆော့ဝဲလ်]] r0ahwlvxhkb2shf4jczei1r0cqb9667 880996 880985 2025-07-08T19:50:37Z Pho Sai 45037 880996 wikitext text/x-wiki {{Infobox software | name = Inkscape | logo = Inkscape Logo.svg | logo size = 120px | logo caption = <!--Something smarter than Inkscape logo! Everyone assumes that much. --> | screenshot = Inkscape 1.4 screenshot.webp | caption = Inkscape 1.4 အား [[လင်းနပ်စ်]]ပေါ်တွင် တွေ့မြင်ရပုံ | collapsible = | author = | developer = <!--Something smarter than "Inkscape Team!" --> | released = {{start date and age|2003|11|6}}<ref>{{cite web | url = https://sourceforge.net/p/sodipodi/mailman/message/10064135/ | title = Announcement Email 2003-11-06 07:16:26 (UTC) | publisher = SourceForge | date = 2 November 2023 | archive-url = https://web.archive.org/web/20151211153909/https://sourceforge.net/p/sodipodi/mailman/message/10064135/ | access-date = 2 November 2023| archive-date = 11 December 2015 }}</ref> | discontinued = | latest release version = {{wikidata|property|preferred|references|edit|Q8041|P348|P548=Q2804309}} | latest release date = {{wikidata|qualifier|preferred|single|Q8041|P348|P548=Q2804309|P577}} | latest preview version = {{wikidata|property|preferred|references|edit|Q8041|P348|P548=Q51930650}} | latest preview date = {{wikidata|qualifier|preferred|single|Q8041|P348|P548=Q51930650|P577}} | programming language = [[C++]] with [[:en:gtkmm|gtkmm]], [[Python (programming language)|Python]] (extensions) | operating system = [[:en:FreeBSD|FreeBSD]], [[လင်းနပ်စ်|Linux]], [[:en:macOS|macOS]], [[Microsoft Windows|Windows]] | platform = IA-32, x86-64 | size = <!-- Obsolete data: 81.6 MB Windows MSI 64bit for 0.92.3 --> | language count = 90 | language footnote = <ref>{{cite web | url = https://gitlab.com/inkscape/inkscape/tree/INKSCAPE_0_92_3/po | title = List of language files at time of release of version 0.92.3 – gitlab.com repository | publisher = Inkscape | date = 8 March 2018 | access-date = 28 March 2018}}</ref> | genre = ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေး | license = [[:en:GNU General Public License|GPL-2.0 (သို့) နောက်ပိုင်း]]<ref>{{cite web | url = https://gitlab.com/inkscape/inkscape/raw/master/COPYING | title = Copying in Inkscape source | access-date = 15 October 2018}}</ref> | website = {{URL|https://inkscape.org}} }} '''အင့်စကိပ်''' ({{Lang-en|'''Inkscape'''|link=no}}) ဆိုသည်မှာ ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေး ဆော့ဝဲလ်တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး [[ကာတွန်း ရုပ်ပြောင်|ကာတွန်းများ]]၊ Clip art များ၊ [[လိုဂို|လိုဂိုပုံများ]]၊ စာစီစာရိုက် ပုံနှိပ်မှုများ၊ Diagram ပုံများ နှင့် flowcharts များကဲ့သို့သော Drawing ပုံရေးဆွဲခြင်းနှင့် နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာ သရုပ်ဖော်ပုံ ဖန်တီးမှုများအတွက် အသုံးပြုသည်။ ၎င်းသည် ပုံနှိပ်ရာတွင်လည်းကောင်း၊ ဖန်သားမျက်နှာပြင်ထက် ပုံဖော်ရာတွင်လည်းကောင်း [[Bit map|raster ဂရပ်ဖစ်]]ကဲ့သို့ pixels အရေအတွက် ပုံသေကန့်သတ်ထားခြင်း-မရှိဘဲ ရုပ်ပုံ ကြည်လင်ပြတ်သားမှုအား အကန့်အသတ်မရှိ ပြုလုပ်နိုင်စေသည့် vector ဂရပ်ဖစ်ကို အသုံးပြုထားသည်။ Inkscape သည် အခမဲ့ ရယူအသုံးပြုနိုင်သော ဆော့ဝဲလ်ဖြစ်ရုံသာမက ရင်းမြစ်ကုတ် လွတ်လပ်စွာ ရယူပြင်ဆင်နိုင်သော open-source ဆော့ဝဲလ်လည်းဖြစ်လေသည်။ ၎င်းအား GNU အထွေထွေ အများပြည်သူပိုင် လိုင်စင် (GNU General Public License - GPL) 2.0 သို့မဟုတ် ၎င်းနောက် ထွက်ရှိသော လိုင်စင်အောက်တွင် သတ်မှတ်ထားသည်။ Inkscape တွင် နည်းပညာ စံနှုန်းအားဖြင့် စကေးချနိုင်သော ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ် ({{Lang-en|Scalable Vector Graphics - SVG|link=no}}) format အား ၎င်း၏အဓိက file format အဖြစ် အသုံးပြုထားပြီး ၎င်း format အား [[ဝက်ဘ် ဘရောက်ဇာ|ဝဘ်ဘရောက်ဆာများ]]အပါအဝင် အခြားသော အပလီကေးရှင်းများစွာမှလည်း ပံ့ပိုးပေးထားသည်။ Adobe Illustrator (AI)၊ Encapsulated PostScript (EPS)၊ PDF၊ PostScript (PS) နှင့် PNG အပါအဝင် အမျိုးမျိုးသော ဖိုင်ဖော်မတ်များကို ထည့်သွင်းခြင်းနှင့် ထုတ်ယူခြင်းများကိုလည်း ဆောင်ရွက်နိုင်သည်။<ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/about/|title=About Inkscape|access-date=2 June 2023}}</ref> == သမိုင်းကြောင်း == Inkscape သည် ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေး ဆော့ဝဲလ်တစ်ခုဖြစ်သော Sodipodi ဟုအမည်ပေးထားသော ပရောဂျက်ဖြင့် ၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် ကနဦး စတင်ခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web|title=FAQ|url=https://inkscape.org/learn/faq/#how-did-inkscape-start|access-date=5 May 2020|quote=How did Inkscape start? […] Inkscape was started as a fork of Sodipodi, in late 2003, by four Sodipodi developers: Bryce Harrington, MenTaLguY, Nathan Hurst, and Ted Gould. Our mission was creating a fully compliant Scalable Vector Graphics (SVG) drawing tool written in C++ with a new, more user friendly (GNOME Human Interface Guidelines (HIG) compliant) interface and an open, community-oriented development process.}}</ref> Sodipodi ကို ၁၉၉၉ ခုနှစ်တွင် တီထွင်ခဲ့ပြီး Raph Levien ၏ GNOME Illustration Application (Gill) အပေါ် အခြေခံထားသည်။<ref>{{Cite web|url=http://linux.omnipotent.net/article.php?article_id=12529|title=Linux.com Interviews Lauris Kaplinski|date=24 September 2001|access-date=9 December 2015|archive-date=18 May 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20050518012645/http://linux.omnipotent.net/article.php?article_id=12529}}</ref> Inkscape ပရောဂျက်၏ အဓိကဦးစားပေးများထဲမှတစ်ခုမှာ GNOME Human Interface လမ်းညွှန်ချက်များကို လိုက်နာခြင်းဖြင့် အင်တာဖေ့စ်ညီညွတ်မှုရှိရန် နှင့် အသုံးပြုနိုင်ရန် ဖြစ်သည်။<ref name=":0" /> ယခင်က Sodipodi ၏ Developer များအဖြစ် လုပ်ကိုင်ခဲ့ကြသူများဖြစ်သည့် Ted Gould၊ Bryce Harrington၊ Nathan Hurst နှင့် ''MenTaLguY'' တို့ လေးဦးသည် ပရောဂျက်အပေါ်ထားရှိသော ရည်မှန်းချက် သဘောထားကွဲလွဲမှု၊ ပြင်ပအဖွဲ့အစည်းများ၏ ပံ့ပိုးကူညီမှုများနှင့်ပတ်သက်၍ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုနှင့် နည်းပညာဆိုင်ရာ သဘောထားကွဲလွဲမှုများအပေါ်ထောက်ပြ၍ ၎င်းပရောဂျက်နှင့် လမ်းခွဲခဲ့ကြပြီး Inkscape ကို ဦးဆောင်ခဲ့ကြသည်။ Inkscape သည် ပြီးပြည့်စုံမှုရှိသော SVG စံနှုန်းအား အကောင်အထည်ဖော်ရာ၌ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကို ရှေးရှုပြီး၊ Sodipodi သည် SVG ၏ စရိတ်စကမြင့်မားလာရန် ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော vector ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေးကို တီထွင်ဖန်တီးရန် အလေးပေးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=Announcing new project (sodipodi mailing list)|url=http://sourceforge.net/p/sodipodi/mailman/message/10064135/|date=6 November 2003|access-date=9 December 2015}}</ref> လမ်းခွဲပြီးနောက်ပိုင်း Inkscape ၏ Developer များသည် Programming Language အား [[C (ပရိုဂရမ်းမင်း ဘာသာစကား)|C]] မှ [[C++]] သို့ပြောင်းလဲ အသုံးပြုခဲ့ကြပြီး ၎င်း၏ အသုံးပြုသူ အင်တာဖေ့စ်ကို ပြန်လည်ဒီဇိုင်းထုတ်ကာ အင်္ဂါရပ်အသစ်များစွာကို ထည့်သွင်းခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/SodiPodi#Inkscape_Sodipodi_Comparison|title=Inkscape Sodipodi Comparison|access-date=9 December 2015}}</ref> Inkscape 0.91 ဗားရှင်းတွင် SVG 1.1 စံနှုန်းကို<ref>{{Cite web|title=About SVG {{!}} Inkscape|url=https://inkscape.org/develop/about-svg/|access-date=2025-03-24|language=en}}</ref> အပြည့်အဝအကောင်အထည်ဖော်နိုင်ခဲ့သည်။ ၎င်းသည် Mesh Gradients ကဲ့သို့သော SVG 1.2 နှင့် SVG 2.0 တို့၏ ပြီးစီးမှုမရှိသေးသော စံပြု အင်္ဂါရပ်များကို အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းဖြင့် တိုးတက်မှုများ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ၎င်းသည် CSS စံနှုန်းကိုလည်း ပံ့ပိုးပေးထားပြီး node-types နှင့် LPE သက်ရောက်မှုများကဲ့သို့ ၎င်း၏ကိုယ်ပိုင်အင်္ဂါရပ်များဖြင့် ဖော်မတ်ကို တိုးချဲ့ခဲ့သည်။ Inkscape သည် Google Summer of Code အစီအစဉ်တွင် ၂၀၀၅ ခုနှစ်မှစ၍ ပါဝင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=Google's Summer of Code|url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Googles_Summer_Of_Code|archive-url=https://web.archive.org/web/20070704225718/http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Googles_Summer_Of_Code|archive-date=4 July 2007}}</ref> Inkscape ၏ [[ရီပိုစစ်တရီ (ရင်းမြစ်ထိန်းချုပ်မှုစနစ်)|အရင်းအမြစ်ကုဒ် သိုလှောင်မှု]]ကို ၂၀၀၇ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလကုန်အထိ SourceForge မှ လက်ခံဆောင်ရွက်ပေးခဲ့သည်။ ၎င်းနောက် Launchpad ဝဘ်ဆိုက်သို့ပြောင်းရွေ့ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=Inkscape moving to Launchpad|url=http://blog.launchpad.net/general/inkscape-moving-to-launchpad}}</ref> ထိုမှတဖန် ၂၀၁၇ ခုနှစ် ဇွန်လအရောက်တွင် GitLab သို့ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပြန်သည်။<ref>{{Cite web|title=Inkscape moves to GitLab|url=https://inkscape.org/en/news/2017/06/10/inkscape-moves-gitlab/}}</ref> === ဖိုင်ဖော်မတ်များ === Inkscape တွင် ပင်မအသုံးပြုသည့် ဖော်မတ်မှာ SVG 1.1 ဖြစ်ပြီး ဤဖော်မတ်၏ ကန့်သတ်ချက်များအတွင်း ဖန်တီးပြင်ဆင်နိုင်သည်ဟု ဆိုလိုသည်။ SVG ဖော်မတ်သည် [[စီအက်စ်အက်စ်|Cascading Style Sheets]] (CSS) စံနှုန်းကို အတွင်းပိုင်း၌ အသုံးပြုထားသည်။<ref>{{Cite web|title=Animation|url=https://inkscape.org/en/learn/animation/|access-date=18 June 2017}}</ref> Inkscape တွင် ရှုပ်ထွေးသော script များအတွက် ဘာသာစကားမျိုးစုံ ပံ့ပိုးမှု ပါရှိသည်။<ref>{{Cite web|url=https://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/1.0#Dropped_Extensions|title=Release notes/1.0}}</ref> {| class="wikitable sortable" |+Inkscape တွင် ထောက်ပံ့ထားသော file format များ<ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/learn/faq|title = FAQ|website = Inkscape.org}}</ref> ! Format အမည် ! ထည့်သွင်းခြင်း ! ပြုလုပ်ခြင်း |- | Adobe Illustrator Artwork (AI) | {{Yes|align=center|မူလ}} | |- | CorelDRAW (CDR, CDT, CCX, CMX) | {{Yes|align=center|မူလ}} | |- | Microsoft Visio (VSD, VSDM, VSDX, VDX) | {{Yes|align=center|မူလ}} | |- | Portable Document Format (PDF) | {{Yes|align=center|မူလ}} | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | compressed SVG (SVGZ) | {{Yes|align=center|မူလ}} | |- | JPEG | {{Yes|align=center|မူလ}} | {{Partial|extension ထည့်သွင်း၍}} |- | PNG | {{Yes|align=center|မူလ}} | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | [[GIF]] | {{Yes|align=center|မူလ}} | |- | [[Bit map|BMP]] | {{Yes|align=center|မူလ}} | |- | Computer Graphics Metafile (CGM) | {{Partial|UniConvertor ဖြင့်}} | |- | Encapsulated PostScript (EPS) | {{Partial|Ghostscript ဖြင့်}} | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | PostScript (PS) | {{Partial|Ghostscript ဖြင့်}} | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | SK1 | {{Partial|UniConvertor ဖြင့်}} | |- | Affinity Designer (AFDESIGN) | {{Partial|extension ထည့်သွင်း၍<ref>{{Cite web |last=Developers |first=Inkscape Website |title=Inkscape 1.4 Release Notes {{!}} Inkscape |url=https://inkscape.org/doc/release_notes/1.4/Inkscape_1.4.html#Affinity_Designer_File_Import |access-date=2025-04-01 |website=inkscape.org |language=en}}</ref>}} | |- | Sketch | {{Partial|extension ထည့်သွင်း၍}} | |- | Scalable Vector Graphics (SVG) | {{Yes|align=center|မူလ}} | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | Xfig (FIG) | {{Partial|extension ထည့်သွင်း၍}} | |- | Flash XML Graphics (FXG) | | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | Hewlett-Packard Graphics Language (HPGL) | | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | HTML5 canvas element | | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | LaTeX (TeX) | | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | Synfig (SIF) | | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | Extensible Application Markup Language (XAML) | | {{Yes|align=center|မူလ}} |} == ပလပ်ဖောင်း ထောက်ပံ့မှု == Inkscape 1.0.x (ဗားရှင်းဟောင်း 0.92.x) ၏ နောက်ဆုံးဗားရှင်းကို [[လင်းနပ်စ်|Linux]] ၊ [[မိုက်ခရိုဆော့ဖ် ဝင်းဒိုးစ်|Windows]] 7+ နှင့် [[Mac OS X Lion|macOS]] 10.11–10.15 ပလပ်ဖောင်းများအတွက် ရရှိနိုင်သည်။<ref>{{Cite web|title=All Platforms for Inkscape 1.0|url=https://inkscape.org/release/1.0/platforms/|access-date=6 May 2020}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/news/2020/05/04/introducing-inkscape-10/|title=Introducing Inkscape 1.0}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/forums/beyond/inkscape-10-theming-guide/|title=Inkscape 1.0 Theming Guide – Beyond the Basics – Inkscape Forum}}</ref> macOS အတွက် ပြုလုပ်ထားသော အစောပိုင်း Inkscape ဗားရှင်းများတွင် အချို့သော mouse ဖြင့် လုပ်ဆောင်မှုများကို မတုံ့ပြန်သည့် ပြဿနာတစ်ခုရှိခဲ့ပြီး [[macOS Ventura]] (macOS 13) ပေါ်ရှိ GTK3 အား အခြေခံထားသည့် app အားလုံးအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိခဲ့သည်။ GTK ဆိုသည်မှာ မတူညီသော ပရိုဂရမ်များစွာတွင် အသုံးပြုထားသည့် ဂရပ်ဖစ်ဆိုင်ရာ အသုံးပြုသူ အင်တာဖေ့စ်များ (GUIs) ဖန်တီးရန်အတွက် အခမဲ့ပြီး လွတ်လပ်စွာ ရင်းမြစ် ရယူအသုံးပြုနိုင်သော ဆော့ဖ်ဝဲ widget toolkit တစ်မျိုးဖြစ်သည်။<ref name="GTK">{{Cite web|url=https://www.gtk.org/features.php|title=GTK+ Features|author=The GTK+ Team|access-date=8 September 2014|archive-date=25 May 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190525124304/https://www.gtk.org/features.php}}</ref> Inkscape ဗားရှင်း 1.2.2 အပေါ်လည်း သက်ရောက်မှုရှိခဲ့ပြီး တည်ငြိမ်သော ဗားရှင်း မထွက်ရှိသေးသ၍ ၎င်းအား macOS Ventura သို့ ထည့်သွင်းခြင်းမပြုရန် ၎င်း၏ ဝဘ်ဆိုက်တွင် အကြံပြုခဲ့သည်။<ref name="GTK2">{{cite web|url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.2/?latest=1|title=Download Inkscape 1.2.2|access-date=8 July 2025}}</ref> ဗားရှင်း 1.3 တွင် ၎င်းပြဿနာများအားလုံးကို ဖြေရှင်းထားသည်။ အက်ပဲ ဆီလီကွန် ပရိုဆက်ဆာများဖြစ်သော M1, M2 နှင့် M3 မိသားစုဝင် ပရိုဆက်ဆာများ၌ ဖြစ်ပွားသော ပြဿနာအများစုကို ဗားရှင်း 1.3 တွင် ဖြေရှင်းပေးထားပြီး Inkscape ၏ macOS အတွက် ဒေါင်းလုဒ်ဆိုဒ်တွင် Intel ပရိုဆက်ဆာများအတွက် Intel ဗားရှင်းနှင့် Apple Silicon M မိသားစုဝင် ပရိုဆက်ဆာများအတွက် arm64 ဗားရှင်းဟူ၍ ရွေးချယ်နိုင်ရန် ပြုလုပ်ပေးထားသည်။<ref name="GitLab">{{Cite web|title=Website download for macOS version should specify Apple Silicon (#10402): Issues: Inkscape: Inbox|date=2024-07-04|url=https://gitlab.com/inkscape/inbox/-/issues/10402|access-date=2024-07-04}}</ref> == ထုတ်ဝေမှု သမိုင်း == {| class="wikitable" |- ! Version ! scope="col" style="width: 10em;" |ထွက်ရှိသည့် ရက်စွဲ ! သိသာထင်ရှားသော အင်္ဂါရပ်များနှင့် အပြောင်းအလဲများ |- | {{Version|o|0.35}} || ၁၁ နိုဝင်ဘာ ၂၀၀၃ || Initial release of Inkscape based on Sodipodi 0.32, new keyboard shortcuts<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215026/|title=[Inkscape] Inkscape Release 0.35|date=11 November 2003|mailing-list=inkscape-announce| last1=Harrington|first1=Bryce|access-date=5 January 2020}}</ref> |- | {{Version|o|0.36}} || ၁၁ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၀၃ || GUI redesign and improved usability<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215028/|title=[Inkscape] Inkscape 0.36 – "See, even a 5 year old can use it."|date=11 December 2003|mailing-list=inkscape-announce| last1=Gould|first1=Ted|access-date=9 January 2020}}</ref> |- | {{Version|o|0.37}} || ၁၆ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၀၄<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215035/|title=[Inkscape] Announcing Inkscape 0.37 Release|date=16 February 2004|mailing-list=inkscape-announce| last1=Harrington|first1=Bryce|access-date=9 January 2020}}</ref>|| Boolean path operations and path inset/outset, major code refactoring<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.37/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.37 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.38}} || ၁၂ ဧပြီ ၂၀၀၄<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215038/|title=[Inkscape] Announcing Inkscape 0.38 Release|date=12 April 2004|mailing-list=inkscape-announce| last1=Harrington|first1=Bryce|access-date=9 January 2020}}</ref>|| Text kerning and letter spacing, multi-stage gradients<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.38.1/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.38.1 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.39}} || ၂၀ ဇူလိုင် ၂၀၀၄<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215042/|title=[Inkscape] Inkscape 0.39|date=20 July 2004|mailing-list=inkscape-announce| last1=Gould|first1=Ted|access-date=9 January 2020}}</ref>|| Markers, clones, and pattern fills<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.39/ |title=Download Inkscape 0.39 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.40}} || ၃၀ နိုဝင်ဘာ ၂၀၀၄<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215044/|title=[Inkscape] Announcing Inkscape 0.40 Release|date=30 November 2004|mailing-list=inkscape-announce| last1=Harrington|first1=Bryce|access-date=9 January 2020}}</ref>|| Multi-layer support, bitmap tracing (only greyscale), and text on path<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.40/ |title=Download Inkscape 0.40 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.41}} || ၁၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၀၅ || Clone tiler tool and color bitmap tracing<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.41/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.41 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.42}} || ၂၆ ဇူလိုင် ၂၀၀၅ || Flowing text support, styling text spans, enhanced effects support, and the new gradient tool<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.42/ |title=Download Inkscape 0.42 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.43}} || ၁၉ နိုဝင်ဘာ ၂၀၀၅ || Connector tool, collaborative editing, tablet pressure/angle sensitivity<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.43/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.43 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.44}} || ၂၄ ဇွန် ၂၀၀၆ || Layers panel, support for clipping and masking, PDF export with transparency<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.44/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.44.1 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.45}} || ၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၀၇ || Gaussian blur, pattern along path, new Undo History panel, improved bitmap tracing using simple interactive object extraction, color effects<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.45.1/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.45.1 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.46}} || ၂၄ မတ် ၂၀၀၈ || Docking user interface, Paint Bucket, Tweak and 3D Box tools, Live Path Effects, support for most SVG filters, the ability to open PDF files, import from the Open Clip Art Library, and OpenType/PostScript and Type1 font support<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.46/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.46 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.47}} || ၂၄ နိုဝင်ဘာ ၂၀၀၉ || Eraser tool (can slice paths), timed autosave, spiro splines interface for paths, auto-smooth nodes for paths, spellchecker for the text tool, new path effects like "sketch" and "hatches", new Python extensions like "alphabet soup" and "convert to Braille", basic support for SVG fonts<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.47/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.47 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.48.x}} || ၂၃ ဩဂုတ် ၂၀၁၀;<br/>ဇူလိုင် ၂၀၁၄ || Multipath node editing, improved text tool: subscript, superscript, numerical and preset inputs for text kerning, tracking and more text enhancements, new Airbrush (Spray) tool, LaTeX export with PDF, PS, EPS, JessyInk extension for creating presentations viewable in SVG-enabled web browsers<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48/ |title=Download Inkscape 0.48 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48.1/ |title=Download Inkscape 0.48.1 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48.2/ |title=Download Inkscape 0.48.2 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48.3.1/ |title=Download Inkscape 0.48.3.1 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48.4/ |title=Download Inkscape 0.48.4 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48.5/ |title=Download Inkscape 0.48.5 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.91}} || ၃၀ ဇန်နဝါရီ ၂၀၁၅<ref>{{cite web|url=https://inkscape.org/en/news/2015/01/30/inkscape-version-091-is-released/|title=Inkscape Version 0.91 is Released!|work=inkscape.org}}</ref> || Switched from libnr to Cairo rendering library, which significantly improved rendering speed.<ref>{{cite web|url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/0.91#Rendering_and_performance|title=Release notes/0.91|website=Inkscape.org Wiki|access-date=15 August 2015}}</ref> Refactoring; Measure tool, new import/export formats, grayscale mode, alignment modes, Symbol library and support for Visio stencils, Guides can have labels, variable width strokes (PowerStroke).<ref>{{cite web|url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/0.91|title=Release notes for 0.91|work=wiki.inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.91/ |title=Download Inkscape 0.91 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.92.x}} || ၄ ဇန်နဝါရီ ၂၀၁၇<ref>{{cite web|url=https://inkscape.org/en/news/2017/01/04/inkscape-version-092-released/|title=Inkscape Version 0.92 is Released!|work=inkscape.org}}</ref> || Infrastructure Focus; Mesh gradients, new path effects, default resolution changed from 90&nbsp;dpi to 96&nbsp;dpi to match the CSS standard, options for switching OpenType font features,<ref>{{cite web|url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/0.92|title=Release notes for 0.92|work=wiki.inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.92.1/ |title=Download Inkscape 0.92.1 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/news/2017/08/07/inkscape-0-92-2-release-announcement/ |title=Inkscape 0.92.2 Delivers Greater Stability and Easier Contributions |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.92.2/ |title=Download Inkscape 0.92.2 |website=Inkscape.org}}</ref> last release 0.92.5, windows 7 Minimum for Windows since 0.92.4, 0.92.3 Vista and XP last version |- | {{Version|o|1.0.x}} || ၄ မေ ၂၀၂၀<ref>{{cite web|access-date=4 May 2020|title=Introducing Inkscape 1.0|url=https://inkscape.org/news/2020/05/04/introducing-inkscape-10/|website=Inkscape.org}}</ref>|| Transition to GTK3 and Python 3, customizable themes, better HiDPI screen support, controllable width of PowerStroke with pressure sensitive graphics tablet, new PNG export options, variable font support.<ref>{{cite web |url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Notice_of_removal_of_GTK%2B_2_support |title=Notice of removal of GTK+ 2 support |website=Inkscape.org Wiki}}</ref><ref>{{cite web |url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/GTK%2B_3_migration |title=GTK+ 3 migration |website=Inkscape.org Wiki}}</ref><ref>{{cite web |url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/GTK%2B_3_issues |title=GTK+ 3 issues |website=Inkscape.org Wiki}}, no uniconverter support with less Import filters</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.0/?latest=1|title=Download Inkscape 1.0.1 |website=Inkscape}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.0alpha0/|title=Download Inkscape 1.0alpha0 |website=Inkscape.org |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231107104428/https://inkscape.org/release/inkscape-1.0alpha0/ |archive-date=7 November 2023}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/1.0|title=Release notes/1.0 |website=Inkscape.org Wiki}}</ref> Native support for MacOS 10.10–10.15 Catalina.<ref>{{Cite web |title=Download Inkscape 1.0beta2 |url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.0beta2/ |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{Cite web |title=Inkscape 1.0 beta1 available for testing |url=https://inkscape.org/news/2019/09/08/inkscape-10-beta1-available-testing/ |website=Inkscape.org}}</ref> Experimental color-managed PDF export,<ref>{{Cite web |title=Inkscape version 1.0.1 patches crashes & bugs |url=https://inkscape.org/news/2020/09/06/inkscape-version-101-patches-crashes-bugs/ |website=Inkscape.org}}</ref> last release 1.0.2 |- | {{Version|o|1.1.x}} || ၂၄ မေ ၂၀၂၁ || Significant changes in core and GUI, only Python 3 extensions supported, improved live path effects (LPE),<ref>{{Cite web|url=https://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/1.1|title=Release notes/1.1 |website=Inkscape.org Wiki}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.1/|title=Download Inkscape 1.1 <!-- |last1=Name |first1=Human -->|website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/news/2021/05/24/welcome-inkscape-11/|title=Welcome to Inkscape 1.1! |website=Inkscape.org |date=24 May 2021 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231107111334/https://inkscape.org/news/2021/05/24/welcome-inkscape-11/ |archive-date=7 November 2023}}</ref> last release 1.1.2 |- | {{Version|o|1.2}} || ၁၆ မေ ၂၀၂၂ || New Page tool for multiple pages, Layers and Objects dialog merged, improved gradient editor, ability to export to multiple formats, improved SVG Font Editor, new 'Tiling' Live Path effect, improved performance, bugfix and some changes in GUI, improved macOS integration.<ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.2/|title=Download Inkscape 1.2 |website=Inkscape.org |date=16 May 2022 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240202211124/https://inkscape.org/release/inkscape-1.2/ |archive-date=2 February 2024}}</ref><ref>{{Cite web |title=Inkscape adds multi-page support with v1.2 |url=https://www.theregister.com/2022/05/17/inkscape_1_2/ |access-date=28 May 2022 |website=www.theregister.com |language=en}}</ref><ref>{{cite web |url=https://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/1.2 |title=Release notes/1.2 |website=Inkscape.org Wiki}}</ref> |- | {{Version|o|1.2.1}} || ၁၄ ဇူလိုင် ၂၀၂၂ || Critical bugfix<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/news/2022/07/14/important-release-inkscape-version-121-fixes-data/ |title=Important Release of Inkscape version 1.2.1 fixes data loss and crash issues |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|1.2.2}} || ၅ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၂ || Maintenance and critical bug fix.<ref>{{cite web |url=https://media.inkscape.org/media/doc/release_notes/1.2.2/Inkscape_1.2.2.html |title=Inkscape 1.2.2 Release Notes|website=Inkscape.org}}</ref> Last version to support Windows 7 and 8. |- | {{Version|o|1.3}} || ၂၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ || New tools for shape building, pattern editor, document resources, page margin and bleed; return of Search, opacity & blend modes in Layers & Objects dialog and of an optional persistent snap bar; improved canvas editing, XML Editor, welcome dialog, LPE, PDF import,<ref>{{cite web |url=https://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/1.3 |title=Release notes/1.3 |website=Inkscape.org Wiki}}</ref> public beta available<ref>{{Cite web |title=Inkscape reveals tools for organizing efficiently in beta version of 1.3 |url=https://inkscape.org/news/2023/05/30/inkscape-reveals-tools-organizing-efficiently-beta/ |access-date=10 June 2023 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.3beta0/|title=Download Inkscape 1.3beta0 <!-- |last1=Name |first1=Human --> |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|1.3.1}} || ၁၈ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၃ || Maintenance and bugfix to dedicate to its 20th anniversary<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.3.1/ |title=Download Inkscape 1.3.1 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.phoronix.com/news/Inkscape-1.3.1-For-20-Years |title=Inkscape Celebrates 20 Years with New Release}}</ref> |- | {{Version|o|1.3.2}} || ၂၆ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၃ || Fix data loss bugs from previous release, which affect saving stars, polygons, spirals and 3D boxes in SVG<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/news/2023/12/01/Inkscape-1-3-2-solves-data-loss-bug/ |title=Inkscape 1.3.2 solves data loss bug in previous release}}</ref> |- | {{Version|o|1.4}} || ၁၃ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၄ || Filter gallery, modular grids, improvements to swatches dialog and palette file handling, unified font browser preview <ref name="Inkscape_1.4">{{cite web |title=Inkscape launches version 1.4, with powerful new accessible and customizable features |website=Inkscape.org |date=2024-10-13 |url=https://inkscape.org/news/2024/10/13/inkscape-launches-version-14-powerful-new-accessib/ |access-date=2024-10-13}}</ref><ref name="Inkscape_1.4_ReleaseNotes">{{cite web <!-- |last1=Name |first1=Human --> |title=Inkscape 1.4 Release Notes |website=Inkscape.org |date=2024-10-13 |url=https://inkscape.org/doc/release_notes/1.4/Inkscape_1.4.html |access-date=2024-10-13}}</ref> |- | {{Version|o|1.4.1}} || – || Planned but not released due to significant late-breaking bug with new features later folded into version{{nbsp}}1.4.2{{nnbsp}}<ref name="Inkscape_1.4.2"/><ref name="Inkscape_1.4.1_ReleaseNotes"> {{cite web <!-- | last1 = Name | first1 = Human --> | title = Inkscape 1.4.1 Release Notes | date = | website = Inkscape.org | url = https://inkscape.org/release/inkscape-1.4.1/ | access-date = 2025-05-13 }} </ref> |- | {{Version|c|1.4.2}} || ၁၂ မေ ၂၀၂၅ || Maintenance and bugfix release with some new minor features{{nnbsp}}<ref name="Inkscape_1.4.2"> {{cite web <!-- | last1 = Name | first1 = Human --> | title = 2-in-1 release – Inkscape 1.4.2 is out! | date = 2025-05-12 | website = Inkscape.org | url = https://inkscape.org/news/2025/05/12/2-in-1-release-inkscape-142-is-out/ | access-date = 2025-05-13 }} </ref><ref name="Inkscape_1.4.2_ReleaseNotes"> {{cite web <!-- | last1 = Name | first1 = Human --> | title = Inkscape 1.4.2 Release Notes | date = 2025-05-12 | website = Inkscape.org | url = https://inkscape.org/release/inkscape-1.4.2/ | access-date = 2025-05-13 }} </ref> |- | {{Version|p|1.5}} || – || Development snapshot available from Inkscape, release schedule not announced {{as of|2025|may|13|lc=y}} |- | colspan="5" |{{Version|l|show=110101}} |} == ပြခန်း == <gallery mode="packed" caption="Screenshots"> File:Inkscapesplash.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Inkscapesplash.png|Splash page for v0.45 File:Inkscapemain.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Inkscapemain.png|Main window File:Openinkscape.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Openinkscape.png|File menu File:Inkscape_1.2_Screenshot_On_Xubuntu_20.04.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Inkscape_1.2_Screenshot_On_Xubuntu_20.04.png|Edited an old SVG File </gallery><gallery mode="packed" caption="Graphics created with Inkscape"> File:Spain.Girona.Catedral.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Spain.Girona.Catedral.svg|Cathedral plan File:Playstation3vector.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Playstation3vector.svg|[[:en:PlayStation_3|PlayStation 3]] File:Floral_01_nevit.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Floral_01_nevit.svg|Floral drawing File:Stardesconfied.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Stardesconfied.svg|Simple Smile File:Mahuri.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mahuri.svg|Manga drawing File:Silversmith-inkscape.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Silversmith-inkscape.svg|Raster to vector comparison File:DeliveryVehicle-B.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:DeliveryVehicle-B.svg|Delivery vehicle </gallery> == ကိုးကား == {{Reflist}} == ပြင်ပလင့်များ == {{Commons}} * {{Official website}} [[ကဏ္ဍ:ဝင်းဒိုး ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:Mac ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:၂၀၀၃ ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:C++ ဖြင့် ရေးသားထားသော အခမဲ့ ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:အခမဲ့ နှင့် ရင်းမြစ် လွတ်လပ်စွာ ရယူအသုံးပြုနိုင်သော ဆော့ဝဲလ်များ]] [[ကဏ္ဍ:စကေးချနိုင်သော ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ်]] [[ကဏ္ဍ:ဘာသာစကားအမျိုးမျိုးဖြင့် အသုံးပြုနိုင်သော အခမဲ့ ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:အခမဲ့ အသုံးပြုနိုင်သော ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:အခမဲ့ အသုံးပြုနိုင်သော ဂရပ်ဖစ် ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:အခမဲ့ အသုံးပြုနိုင်သော ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေး ဆော့ဝဲလ်]] fegssqdzgbta59isplo07cqvlw3aaps 881010 880996 2025-07-09T04:41:14Z Pho Sai 45037 881010 wikitext text/x-wiki {{Infobox software | name = Inkscape | logo = Inkscape Logo.svg | logo size = 120px | logo caption = <!--Something smarter than Inkscape logo! Everyone assumes that much. --> | screenshot = Inkscape 1.4 screenshot.webp | caption = Inkscape 1.4 အား [[လင်းနပ်စ်]]ပေါ်တွင် တွေ့မြင်ရပုံ | collapsible = | author = | developer = <!--Something smarter than "Inkscape Team!" --> | released = {{start date and age|2003|11|6}}<ref>{{cite web | url = https://sourceforge.net/p/sodipodi/mailman/message/10064135/ | title = Announcement Email 2003-11-06 07:16:26 (UTC) | publisher = SourceForge | date = 2 November 2023 | archive-url = https://web.archive.org/web/20151211153909/https://sourceforge.net/p/sodipodi/mailman/message/10064135/ | access-date = 2 November 2023| archive-date = 11 December 2015 }}</ref> | discontinued = | latest release version = {{wikidata|property|preferred|references|edit|Q8041|P348|P548=Q2804309}} | latest release date = {{wikidata|qualifier|preferred|single|Q8041|P348|P548=Q2804309|P577}} | latest preview version = {{wikidata|property|preferred|references|edit|Q8041|P348|P548=Q51930650}} | latest preview date = {{wikidata|qualifier|preferred|single|Q8041|P348|P548=Q51930650|P577}} | programming language = [[C++]] with [[:en:gtkmm|gtkmm]], [[Python (programming language)|Python]] (extensions) | operating system = [[:en:FreeBSD|FreeBSD]], [[လင်းနပ်စ်|Linux]], [[:en:macOS|macOS]], [[Microsoft Windows|Windows]] | platform = IA-32, x86-64 | size = <!-- Obsolete data: 81.6 MB Windows MSI 64bit for 0.92.3 --> | language count = 90 | language footnote = <ref>{{cite web | url = https://gitlab.com/inkscape/inkscape/tree/INKSCAPE_0_92_3/po | title = List of language files at time of release of version 0.92.3 – gitlab.com repository | publisher = Inkscape | date = 8 March 2018 | access-date = 28 March 2018}}</ref> | genre = ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေး | license = [[:en:GNU General Public License|GPL-2.0 (သို့) နောက်ပိုင်း]]<ref>{{cite web | url = https://gitlab.com/inkscape/inkscape/raw/master/COPYING | title = Copying in Inkscape source | access-date = 15 October 2018}}</ref> | website = {{URL|https://inkscape.org}} }} '''အင့်စကိပ်''' ({{Lang-en|'''Inkscape'''|link=no}}) ဆိုသည်မှာ ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေး ဆော့ဝဲလ်တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး [[ကာတွန်း ရုပ်ပြောင်|ကာတွန်းများ]]၊ Clip art များ၊ [[လိုဂို|လိုဂိုပုံများ]]၊ စာစီစာရိုက် ပုံနှိပ်မှုများ၊ Diagram ပုံများ နှင့် flowcharts များကဲ့သို့သော Drawing ပုံရေးဆွဲခြင်းနှင့် နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာ သရုပ်ဖော်ပုံ ဖန်တီးမှုများအတွက် အသုံးပြုသည်။ ၎င်းသည် ပုံနှိပ်ရာတွင်လည်းကောင်း၊ ဖန်သားမျက်နှာပြင်ထက် ပုံဖော်ရာတွင်လည်းကောင်း [[Bit map|raster ဂရပ်ဖစ်]]ကဲ့သို့ pixels အရေအတွက် ပုံသေကန့်သတ်ထားခြင်း-မရှိဘဲ ရုပ်ပုံ ကြည်လင်ပြတ်သားမှုအား အကန့်အသတ်မရှိ ပြုလုပ်နိုင်စေသည့် vector ဂရပ်ဖစ်ကို အသုံးပြုထားသည်။ Inkscape သည် အခမဲ့ ရယူအသုံးပြုနိုင်သော ဆော့ဝဲလ်ဖြစ်ရုံသာမက ရင်းမြစ်ကုတ် လွတ်လပ်စွာ ရယူပြင်ဆင်နိုင်သော open-source ဆော့ဝဲလ်လည်းဖြစ်လေသည်။ ၎င်းအား GNU အထွေထွေ အများပြည်သူပိုင် လိုင်စင် (GNU General Public License - GPL) 2.0 သို့မဟုတ် ၎င်းနောက် ထွက်ရှိသော လိုင်စင်အောက်တွင် သတ်မှတ်ထားသည်။ Inkscape တွင် နည်းပညာ စံနှုန်းအားဖြင့် စကေးချနိုင်သော ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ် ({{Lang-en|Scalable Vector Graphics - SVG|link=no}}) format အား ၎င်း၏အဓိက file format အဖြစ် အသုံးပြုထားပြီး ၎င်း format အား [[ဝက်ဘ် ဘရောက်ဇာ|ဝဘ်ဘရောက်ဆာများ]]အပါအဝင် အခြားသော အပလီကေးရှင်းများစွာမှလည်း ပံ့ပိုးပေးထားသည်။ Adobe Illustrator (AI)၊ Encapsulated PostScript (EPS)၊ PDF၊ PostScript (PS) နှင့် PNG အပါအဝင် အမျိုးမျိုးသော ဖိုင်ဖော်မတ်များကို ထည့်သွင်းခြင်းနှင့် ထုတ်ယူခြင်းများကိုလည်း ဆောင်ရွက်နိုင်သည်။<ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/about/|title=About Inkscape|access-date=2 June 2023}}</ref> == သမိုင်းကြောင်း == Inkscape သည် ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေး ဆော့ဝဲလ်တစ်ခုဖြစ်သော Sodipodi ဟုအမည်ပေးထားသော ပရောဂျက်ဖြင့် ၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် ကနဦး စတင်ခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web|title=FAQ|url=https://inkscape.org/learn/faq/#how-did-inkscape-start|access-date=5 May 2020|quote=How did Inkscape start? […] Inkscape was started as a fork of Sodipodi, in late 2003, by four Sodipodi developers: Bryce Harrington, MenTaLguY, Nathan Hurst, and Ted Gould. Our mission was creating a fully compliant Scalable Vector Graphics (SVG) drawing tool written in C++ with a new, more user friendly (GNOME Human Interface Guidelines (HIG) compliant) interface and an open, community-oriented development process.}}</ref> Sodipodi ကို ၁၉၉၉ ခုနှစ်တွင် တီထွင်ခဲ့ပြီး Raph Levien ၏ GNOME Illustration Application (Gill) အပေါ် အခြေခံထားသည်။<ref>{{Cite web|url=http://linux.omnipotent.net/article.php?article_id=12529|title=Linux.com Interviews Lauris Kaplinski|date=24 September 2001|access-date=9 December 2015|archive-date=18 May 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20050518012645/http://linux.omnipotent.net/article.php?article_id=12529}}</ref> Inkscape ပရောဂျက်၏ အဓိကဦးစားပေးများထဲမှတစ်ခုမှာ GNOME Human Interface လမ်းညွှန်ချက်များကို လိုက်နာခြင်းဖြင့် အင်တာဖေ့စ်ညီညွတ်မှုရှိရန် နှင့် အသုံးပြုနိုင်ရန် ဖြစ်သည်။<ref name=":0" /> ယခင်က Sodipodi ၏ Developer များအဖြစ် လုပ်ကိုင်ခဲ့ကြသူများဖြစ်သည့် Ted Gould၊ Bryce Harrington၊ Nathan Hurst နှင့် ''MenTaLguY'' တို့ လေးဦးသည် ပရောဂျက်အပေါ်ထားရှိသော ရည်မှန်းချက် သဘောထားကွဲလွဲမှု၊ ပြင်ပအဖွဲ့အစည်းများ၏ ပံ့ပိုးကူညီမှုများနှင့်ပတ်သက်၍ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုနှင့် နည်းပညာဆိုင်ရာ သဘောထားကွဲလွဲမှုများအပေါ်ထောက်ပြ၍ ၎င်းပရောဂျက်နှင့် လမ်းခွဲခဲ့ကြပြီး Inkscape ကို ဦးဆောင်ခဲ့ကြသည်။ Inkscape သည် ပြီးပြည့်စုံမှုရှိသော SVG စံနှုန်းအား အကောင်အထည်ဖော်ရာ၌ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကို ရှေးရှုပြီး၊ Sodipodi သည် SVG ၏ စရိတ်စကမြင့်မားလာရန် ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော vector ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေးကို တီထွင်ဖန်တီးရန် အလေးပေးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=Announcing new project (sodipodi mailing list)|url=http://sourceforge.net/p/sodipodi/mailman/message/10064135/|date=6 November 2003|access-date=9 December 2015}}</ref> လမ်းခွဲပြီးနောက်ပိုင်း Inkscape ၏ Developer များသည် Programming Language အား [[C (ပရိုဂရမ်းမင်း ဘာသာစကား)|C]] မှ [[C++]] သို့ပြောင်းလဲ အသုံးပြုခဲ့ကြပြီး ၎င်း၏ အသုံးပြုသူ အင်တာဖေ့စ်ကို ပြန်လည်ဒီဇိုင်းထုတ်ကာ အင်္ဂါရပ်အသစ်များစွာကို ထည့်သွင်းခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/SodiPodi#Inkscape_Sodipodi_Comparison|title=Inkscape Sodipodi Comparison|access-date=9 December 2015}}</ref> Inkscape 0.91 ဗားရှင်းတွင် SVG 1.1 စံနှုန်းကို<ref>{{Cite web|title=About SVG {{!}} Inkscape|url=https://inkscape.org/develop/about-svg/|access-date=2025-03-24|language=en}}</ref> အပြည့်အဝအကောင်အထည်ဖော်နိုင်ခဲ့သည်။ ၎င်းသည် Mesh Gradients ကဲ့သို့သော SVG 1.2 နှင့် SVG 2.0 တို့၏ ပြီးစီးမှုမရှိသေးသော စံပြု အင်္ဂါရပ်များကို အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းဖြင့် တိုးတက်မှုများ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ၎င်းသည် CSS စံနှုန်းကိုလည်း ပံ့ပိုးပေးထားပြီး node-types နှင့် LPE သက်ရောက်မှုများကဲ့သို့ ၎င်း၏ကိုယ်ပိုင်အင်္ဂါရပ်များဖြင့် ဖော်မတ်ကို တိုးချဲ့ခဲ့သည်။ Inkscape သည် Google Summer of Code အစီအစဉ်တွင် ၂၀၀၅ ခုနှစ်မှစ၍ ပါဝင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=Google's Summer of Code|url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Googles_Summer_Of_Code|archive-url=https://web.archive.org/web/20070704225718/http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Googles_Summer_Of_Code|archive-date=4 July 2007}}</ref> Inkscape ၏ [[ရီပိုစစ်တရီ (ရင်းမြစ်ထိန်းချုပ်မှုစနစ်)|အရင်းအမြစ်ကုဒ် သိုလှောင်မှု]]ကို ၂၀၀၇ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလကုန်အထိ SourceForge မှ လက်ခံဆောင်ရွက်ပေးခဲ့သည်။ ၎င်းနောက် Launchpad ဝဘ်ဆိုက်သို့ပြောင်းရွေ့ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=Inkscape moving to Launchpad|url=http://blog.launchpad.net/general/inkscape-moving-to-launchpad}}</ref> ထိုမှတဖန် ၂၀၁၇ ခုနှစ် ဇွန်လအရောက်တွင် GitLab သို့ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပြန်သည်။<ref>{{Cite web|title=Inkscape moves to GitLab|url=https://inkscape.org/en/news/2017/06/10/inkscape-moves-gitlab/}}</ref> === ဖိုင်ဖော်မတ်များ === Inkscape တွင် ပင်မအသုံးပြုသည့် ဖော်မတ်မှာ SVG 1.1 ဖြစ်ပြီး ဤဖော်မတ်၏ ကန့်သတ်ချက်များအတွင်း ဖန်တီးပြင်ဆင်နိုင်သည်ဟု ဆိုလိုသည်။ SVG ဖော်မတ်သည် [[စီအက်စ်အက်စ်|Cascading Style Sheets]] (CSS) စံနှုန်းကို အတွင်းပိုင်း၌ အသုံးပြုထားသည်။<ref>{{Cite web|title=Animation|url=https://inkscape.org/en/learn/animation/|access-date=18 June 2017}}</ref> Inkscape တွင် ရှုပ်ထွေးသော script များအတွက် ဘာသာစကားမျိုးစုံ ပံ့ပိုးမှု ပါရှိသည်။<ref>{{Cite web|url=https://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/1.0#Dropped_Extensions|title=Release notes/1.0}}</ref> {| class="wikitable sortable" |+Inkscape တွင် ထောက်ပံ့ထားသော file format များ<ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/learn/faq|title = FAQ|website = Inkscape.org}}</ref> ! Format အမည် ! Import လုပ်ခြင်း ! Export လုပ်ခြင်း |- | Adobe Illustrator Artwork (AI) | {{Yes|align=center|မူလ}} | |- | CorelDRAW (CDR, CDT, CCX, CMX) | {{Yes|align=center|မူလ}} | |- | Microsoft Visio (VSD, VSDM, VSDX, VDX) | {{Yes|align=center|မူလ}} | |- | Portable Document Format (PDF) | {{Yes|align=center|မူလ}} | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | compressed SVG (SVGZ) | {{Yes|align=center|မူလ}} | |- | JPEG | {{Yes|align=center|မူလ}} | {{Partial|extension ထည့်သွင်း၍}} |- | PNG | {{Yes|align=center|မူလ}} | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | [[GIF]] | {{Yes|align=center|မူလ}} | |- | [[Bit map|BMP]] | {{Yes|align=center|မူလ}} | |- | Computer Graphics Metafile (CGM) | {{Partial|UniConvertor ဖြင့်}} | |- | Encapsulated PostScript (EPS) | {{Partial|Ghostscript ဖြင့်}} | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | PostScript (PS) | {{Partial|Ghostscript ဖြင့်}} | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | SK1 | {{Partial|UniConvertor ဖြင့်}} | |- | Affinity Designer (AFDESIGN) | {{Partial|extension ထည့်သွင်း၍<ref>{{Cite web |last=Developers |first=Inkscape Website |title=Inkscape 1.4 Release Notes {{!}} Inkscape |url=https://inkscape.org/doc/release_notes/1.4/Inkscape_1.4.html#Affinity_Designer_File_Import |access-date=2025-04-01 |website=inkscape.org |language=en}}</ref>}} | |- | Sketch | {{Partial|extension ထည့်သွင်း၍}} | |- | Scalable Vector Graphics (SVG) | {{Yes|align=center|မူလ}} | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | Xfig (FIG) | {{Partial|extension ထည့်သွင်း၍}} | |- | Flash XML Graphics (FXG) | | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | Hewlett-Packard Graphics Language (HPGL) | | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | HTML5 canvas element | | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | LaTeX (TeX) | | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | Synfig (SIF) | | {{Yes|align=center|မူလ}} |- | Extensible Application Markup Language (XAML) | | {{Yes|align=center|မူလ}} |} == ပလပ်ဖောင်း ထောက်ပံ့မှု == Inkscape 1.0.x (ဗားရှင်းဟောင်း 0.92.x) ၏ နောက်ဆုံးဗားရှင်းကို [[လင်းနပ်စ်|Linux]] ၊ [[မိုက်ခရိုဆော့ဖ် ဝင်းဒိုးစ်|Windows]] 7+ နှင့် [[Mac OS X Lion|macOS]] 10.11–10.15 ပလပ်ဖောင်းများအတွက် ရရှိနိုင်သည်။<ref>{{Cite web|title=All Platforms for Inkscape 1.0|url=https://inkscape.org/release/1.0/platforms/|access-date=6 May 2020}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/news/2020/05/04/introducing-inkscape-10/|title=Introducing Inkscape 1.0}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/forums/beyond/inkscape-10-theming-guide/|title=Inkscape 1.0 Theming Guide – Beyond the Basics – Inkscape Forum}}</ref> macOS အတွက် ပြုလုပ်ထားသော အစောပိုင်း Inkscape ဗားရှင်းများတွင် အချို့သော mouse ဖြင့် လုပ်ဆောင်မှုများကို မတုံ့ပြန်သည့် ပြဿနာတစ်ခုရှိခဲ့ပြီး [[macOS Ventura]] (macOS 13) ပေါ်ရှိ GTK3 အား အခြေခံထားသည့် app အားလုံးအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိခဲ့သည်။ GTK ဆိုသည်မှာ မတူညီသော ပရိုဂရမ်များစွာတွင် အသုံးပြုထားသည့် ဂရပ်ဖစ်ဆိုင်ရာ အသုံးပြုသူ အင်တာဖေ့စ်များ (GUIs) ဖန်တီးရန်အတွက် အခမဲ့ပြီး လွတ်လပ်စွာ ရင်းမြစ် ရယူအသုံးပြုနိုင်သော ဆော့ဖ်ဝဲ widget toolkit တစ်မျိုးဖြစ်သည်။<ref name="GTK">{{Cite web|url=https://www.gtk.org/features.php|title=GTK+ Features|author=The GTK+ Team|access-date=8 September 2014|archive-date=25 May 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190525124304/https://www.gtk.org/features.php}}</ref> Inkscape ဗားရှင်း 1.2.2 အပေါ်လည်း သက်ရောက်မှုရှိခဲ့ပြီး တည်ငြိမ်သော ဗားရှင်း မထွက်ရှိသေးသ၍ ၎င်းအား macOS Ventura သို့ ထည့်သွင်းခြင်းမပြုရန် ၎င်း၏ ဝဘ်ဆိုက်တွင် အကြံပြုခဲ့သည်။<ref name="GTK2">{{cite web|url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.2/?latest=1|title=Download Inkscape 1.2.2|access-date=8 July 2025}}</ref> ဗားရှင်း 1.3 တွင် ၎င်းပြဿနာများအားလုံးကို ဖြေရှင်းထားသည်။ အက်ပဲ ဆီလီကွန် ပရိုဆက်ဆာများဖြစ်သော M1, M2 နှင့် M3 မိသားစုဝင် ပရိုဆက်ဆာများ၌ ဖြစ်ပွားသော ပြဿနာအများစုကို ဗားရှင်း 1.3 တွင် ဖြေရှင်းပေးထားပြီး Inkscape ၏ macOS အတွက် ဒေါင်းလုဒ်ဆိုဒ်တွင် Intel ပရိုဆက်ဆာများအတွက် Intel ဗားရှင်းနှင့် Apple Silicon M မိသားစုဝင် ပရိုဆက်ဆာများအတွက် arm64 ဗားရှင်းဟူ၍ ရွေးချယ်နိုင်ရန် ပြုလုပ်ပေးထားသည်။<ref name="GitLab">{{Cite web|title=Website download for macOS version should specify Apple Silicon (#10402): Issues: Inkscape: Inbox|date=2024-07-04|url=https://gitlab.com/inkscape/inbox/-/issues/10402|access-date=2024-07-04}}</ref> == ထုတ်ဝေမှု သမိုင်း == {| class="wikitable" |- ! Version ! scope="col" style="width: 10em;" |ထွက်ရှိသည့် ရက်စွဲ ! သိသာထင်ရှားသော အင်္ဂါရပ်များနှင့် အပြောင်းအလဲများ |- | {{Version|o|0.35}} || ၁၁ နိုဝင်ဘာ ၂၀၀၃ || Initial release of Inkscape based on Sodipodi 0.32, new keyboard shortcuts<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215026/|title=[Inkscape] Inkscape Release 0.35|date=11 November 2003|mailing-list=inkscape-announce| last1=Harrington|first1=Bryce|access-date=5 January 2020}}</ref> |- | {{Version|o|0.36}} || ၁၁ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၀၃ || GUI redesign and improved usability<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215028/|title=[Inkscape] Inkscape 0.36 – "See, even a 5 year old can use it."|date=11 December 2003|mailing-list=inkscape-announce| last1=Gould|first1=Ted|access-date=9 January 2020}}</ref> |- | {{Version|o|0.37}} || ၁၆ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၀၄<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215035/|title=[Inkscape] Announcing Inkscape 0.37 Release|date=16 February 2004|mailing-list=inkscape-announce| last1=Harrington|first1=Bryce|access-date=9 January 2020}}</ref>|| Boolean path operations and path inset/outset, major code refactoring<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.37/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.37 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.38}} || ၁၂ ဧပြီ ၂၀၀၄<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215038/|title=[Inkscape] Announcing Inkscape 0.38 Release|date=12 April 2004|mailing-list=inkscape-announce| last1=Harrington|first1=Bryce|access-date=9 January 2020}}</ref>|| Text kerning and letter spacing, multi-stage gradients<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.38.1/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.38.1 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.39}} || ၂၀ ဇူလိုင် ၂၀၀၄<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215042/|title=[Inkscape] Inkscape 0.39|date=20 July 2004|mailing-list=inkscape-announce| last1=Gould|first1=Ted|access-date=9 January 2020}}</ref>|| Markers, clones, and pattern fills<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.39/ |title=Download Inkscape 0.39 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.40}} || ၃၀ နိုဝင်ဘာ ၂၀၀၄<ref>{{Cite mailing list|url=https://sourceforge.net/p/inkscape/mailman/message/215044/|title=[Inkscape] Announcing Inkscape 0.40 Release|date=30 November 2004|mailing-list=inkscape-announce| last1=Harrington|first1=Bryce|access-date=9 January 2020}}</ref>|| Multi-layer support, bitmap tracing (only greyscale), and text on path<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.40/ |title=Download Inkscape 0.40 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.41}} || ၁၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၀၅ || Clone tiler tool and color bitmap tracing<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.41/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.41 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.42}} || ၂၆ ဇူလိုင် ၂၀၀၅ || Flowing text support, styling text spans, enhanced effects support, and the new gradient tool<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.42/ |title=Download Inkscape 0.42 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.43}} || ၁၉ နိုဝင်ဘာ ၂၀၀၅ || Connector tool, collaborative editing, tablet pressure/angle sensitivity<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.43/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.43 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.44}} || ၂၄ ဇွန် ၂၀၀၆ || Layers panel, support for clipping and masking, PDF export with transparency<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.44/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.44.1 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.45}} || ၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၀၇ || Gaussian blur, pattern along path, new Undo History panel, improved bitmap tracing using simple interactive object extraction, color effects<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.45.1/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.45.1 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.46}} || ၂၄ မတ် ၂၀၀၈ || Docking user interface, Paint Bucket, Tweak and 3D Box tools, Live Path Effects, support for most SVG filters, the ability to open PDF files, import from the Open Clip Art Library, and OpenType/PostScript and Type1 font support<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.46/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.46 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.47}} || ၂၄ နိုဝင်ဘာ ၂၀၀၉ || Eraser tool (can slice paths), timed autosave, spiro splines interface for paths, auto-smooth nodes for paths, spellchecker for the text tool, new path effects like "sketch" and "hatches", new Python extensions like "alphabet soup" and "convert to Braille", basic support for SVG fonts<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.47/?latest=1 |title=Download Inkscape 0.47 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.48.x}} || ၂၃ ဩဂုတ် ၂၀၁၀;<br/>ဇူလိုင် ၂၀၁၄ || Multipath node editing, improved text tool: subscript, superscript, numerical and preset inputs for text kerning, tracking and more text enhancements, new Airbrush (Spray) tool, LaTeX export with PDF, PS, EPS, JessyInk extension for creating presentations viewable in SVG-enabled web browsers<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48/ |title=Download Inkscape 0.48 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48.1/ |title=Download Inkscape 0.48.1 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48.2/ |title=Download Inkscape 0.48.2 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48.3.1/ |title=Download Inkscape 0.48.3.1 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48.4/ |title=Download Inkscape 0.48.4 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.48.5/ |title=Download Inkscape 0.48.5 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.91}} || ၃၀ ဇန်နဝါရီ ၂၀၁၅<ref>{{cite web|url=https://inkscape.org/en/news/2015/01/30/inkscape-version-091-is-released/|title=Inkscape Version 0.91 is Released!|work=inkscape.org}}</ref> || Switched from libnr to Cairo rendering library, which significantly improved rendering speed.<ref>{{cite web|url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/0.91#Rendering_and_performance|title=Release notes/0.91|website=Inkscape.org Wiki|access-date=15 August 2015}}</ref> Refactoring; Measure tool, new import/export formats, grayscale mode, alignment modes, Symbol library and support for Visio stencils, Guides can have labels, variable width strokes (PowerStroke).<ref>{{cite web|url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/0.91|title=Release notes for 0.91|work=wiki.inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.91/ |title=Download Inkscape 0.91 |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|0.92.x}} || ၄ ဇန်နဝါရီ ၂၀၁၇<ref>{{cite web|url=https://inkscape.org/en/news/2017/01/04/inkscape-version-092-released/|title=Inkscape Version 0.92 is Released!|work=inkscape.org}}</ref> || Infrastructure Focus; Mesh gradients, new path effects, default resolution changed from 90&nbsp;dpi to 96&nbsp;dpi to match the CSS standard, options for switching OpenType font features,<ref>{{cite web|url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/0.92|title=Release notes for 0.92|work=wiki.inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.92.1/ |title=Download Inkscape 0.92.1 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/news/2017/08/07/inkscape-0-92-2-release-announcement/ |title=Inkscape 0.92.2 Delivers Greater Stability and Easier Contributions |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/en/release/0.92.2/ |title=Download Inkscape 0.92.2 |website=Inkscape.org}}</ref> last release 0.92.5, windows 7 Minimum for Windows since 0.92.4, 0.92.3 Vista and XP last version |- | {{Version|o|1.0.x}} || ၄ မေ ၂၀၂၀<ref>{{cite web|access-date=4 May 2020|title=Introducing Inkscape 1.0|url=https://inkscape.org/news/2020/05/04/introducing-inkscape-10/|website=Inkscape.org}}</ref>|| Transition to GTK3 and Python 3, customizable themes, better HiDPI screen support, controllable width of PowerStroke with pressure sensitive graphics tablet, new PNG export options, variable font support.<ref>{{cite web |url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Notice_of_removal_of_GTK%2B_2_support |title=Notice of removal of GTK+ 2 support |website=Inkscape.org Wiki}}</ref><ref>{{cite web |url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/GTK%2B_3_migration |title=GTK+ 3 migration |website=Inkscape.org Wiki}}</ref><ref>{{cite web |url=http://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/GTK%2B_3_issues |title=GTK+ 3 issues |website=Inkscape.org Wiki}}, no uniconverter support with less Import filters</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.0/?latest=1|title=Download Inkscape 1.0.1 |website=Inkscape}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.0alpha0/|title=Download Inkscape 1.0alpha0 |website=Inkscape.org |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231107104428/https://inkscape.org/release/inkscape-1.0alpha0/ |archive-date=7 November 2023}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/1.0|title=Release notes/1.0 |website=Inkscape.org Wiki}}</ref> Native support for MacOS 10.10–10.15 Catalina.<ref>{{Cite web |title=Download Inkscape 1.0beta2 |url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.0beta2/ |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{Cite web |title=Inkscape 1.0 beta1 available for testing |url=https://inkscape.org/news/2019/09/08/inkscape-10-beta1-available-testing/ |website=Inkscape.org}}</ref> Experimental color-managed PDF export,<ref>{{Cite web |title=Inkscape version 1.0.1 patches crashes & bugs |url=https://inkscape.org/news/2020/09/06/inkscape-version-101-patches-crashes-bugs/ |website=Inkscape.org}}</ref> last release 1.0.2 |- | {{Version|o|1.1.x}} || ၂၄ မေ ၂၀၂၁ || Significant changes in core and GUI, only Python 3 extensions supported, improved live path effects (LPE),<ref>{{Cite web|url=https://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/1.1|title=Release notes/1.1 |website=Inkscape.org Wiki}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.1/|title=Download Inkscape 1.1 <!-- |last1=Name |first1=Human -->|website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/news/2021/05/24/welcome-inkscape-11/|title=Welcome to Inkscape 1.1! |website=Inkscape.org |date=24 May 2021 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231107111334/https://inkscape.org/news/2021/05/24/welcome-inkscape-11/ |archive-date=7 November 2023}}</ref> last release 1.1.2 |- | {{Version|o|1.2}} || ၁၆ မေ ၂၀၂၂ || New Page tool for multiple pages, Layers and Objects dialog merged, improved gradient editor, ability to export to multiple formats, improved SVG Font Editor, new 'Tiling' Live Path effect, improved performance, bugfix and some changes in GUI, improved macOS integration.<ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.2/|title=Download Inkscape 1.2 |website=Inkscape.org |date=16 May 2022 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240202211124/https://inkscape.org/release/inkscape-1.2/ |archive-date=2 February 2024}}</ref><ref>{{Cite web |title=Inkscape adds multi-page support with v1.2 |url=https://www.theregister.com/2022/05/17/inkscape_1_2/ |access-date=28 May 2022 |website=www.theregister.com |language=en}}</ref><ref>{{cite web |url=https://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/1.2 |title=Release notes/1.2 |website=Inkscape.org Wiki}}</ref> |- | {{Version|o|1.2.1}} || ၁၄ ဇူလိုင် ၂၀၂၂ || Critical bugfix<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/news/2022/07/14/important-release-inkscape-version-121-fixes-data/ |title=Important Release of Inkscape version 1.2.1 fixes data loss and crash issues |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|1.2.2}} || ၅ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၂ || Maintenance and critical bug fix.<ref>{{cite web |url=https://media.inkscape.org/media/doc/release_notes/1.2.2/Inkscape_1.2.2.html |title=Inkscape 1.2.2 Release Notes|website=Inkscape.org}}</ref> Last version to support Windows 7 and 8. |- | {{Version|o|1.3}} || ၂၃ ဇူလိုင် ၂၀၂၃ || New tools for shape building, pattern editor, document resources, page margin and bleed; return of Search, opacity & blend modes in Layers & Objects dialog and of an optional persistent snap bar; improved canvas editing, XML Editor, welcome dialog, LPE, PDF import,<ref>{{cite web |url=https://wiki.inkscape.org/wiki/index.php/Release_notes/1.3 |title=Release notes/1.3 |website=Inkscape.org Wiki}}</ref> public beta available<ref>{{Cite web |title=Inkscape reveals tools for organizing efficiently in beta version of 1.3 |url=https://inkscape.org/news/2023/05/30/inkscape-reveals-tools-organizing-efficiently-beta/ |access-date=10 June 2023 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.3beta0/|title=Download Inkscape 1.3beta0 <!-- |last1=Name |first1=Human --> |website=Inkscape.org}}</ref> |- | {{Version|o|1.3.1}} || ၁၈ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၃ || Maintenance and bugfix to dedicate to its 20th anniversary<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/release/inkscape-1.3.1/ |title=Download Inkscape 1.3.1 |website=Inkscape.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.phoronix.com/news/Inkscape-1.3.1-For-20-Years |title=Inkscape Celebrates 20 Years with New Release}}</ref> |- | {{Version|o|1.3.2}} || ၂၆ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၃ || Fix data loss bugs from previous release, which affect saving stars, polygons, spirals and 3D boxes in SVG<ref>{{cite web |url=https://inkscape.org/news/2023/12/01/Inkscape-1-3-2-solves-data-loss-bug/ |title=Inkscape 1.3.2 solves data loss bug in previous release}}</ref> |- | {{Version|o|1.4}} || ၁၃ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၄ || Filter gallery, modular grids, improvements to swatches dialog and palette file handling, unified font browser preview <ref name="Inkscape_1.4">{{cite web |title=Inkscape launches version 1.4, with powerful new accessible and customizable features |website=Inkscape.org |date=2024-10-13 |url=https://inkscape.org/news/2024/10/13/inkscape-launches-version-14-powerful-new-accessib/ |access-date=2024-10-13}}</ref><ref name="Inkscape_1.4_ReleaseNotes">{{cite web <!-- |last1=Name |first1=Human --> |title=Inkscape 1.4 Release Notes |website=Inkscape.org |date=2024-10-13 |url=https://inkscape.org/doc/release_notes/1.4/Inkscape_1.4.html |access-date=2024-10-13}}</ref> |- | {{Version|o|1.4.1}} || – || Planned but not released due to significant late-breaking bug with new features later folded into version{{nbsp}}1.4.2{{nnbsp}}<ref name="Inkscape_1.4.2"/><ref name="Inkscape_1.4.1_ReleaseNotes"> {{cite web <!-- | last1 = Name | first1 = Human --> | title = Inkscape 1.4.1 Release Notes | date = | website = Inkscape.org | url = https://inkscape.org/release/inkscape-1.4.1/ | access-date = 2025-05-13 }} </ref> |- | {{Version|c|1.4.2}} || ၁၂ မေ ၂၀၂၅ || Maintenance and bugfix release with some new minor features{{nnbsp}}<ref name="Inkscape_1.4.2"> {{cite web <!-- | last1 = Name | first1 = Human --> | title = 2-in-1 release – Inkscape 1.4.2 is out! | date = 2025-05-12 | website = Inkscape.org | url = https://inkscape.org/news/2025/05/12/2-in-1-release-inkscape-142-is-out/ | access-date = 2025-05-13 }} </ref><ref name="Inkscape_1.4.2_ReleaseNotes"> {{cite web <!-- | last1 = Name | first1 = Human --> | title = Inkscape 1.4.2 Release Notes | date = 2025-05-12 | website = Inkscape.org | url = https://inkscape.org/release/inkscape-1.4.2/ | access-date = 2025-05-13 }} </ref> |- | {{Version|p|1.5}} || – || Development snapshot available from Inkscape, release schedule not announced {{as of|2025|may|13|lc=y}} |- | colspan="5" |{{Version|l|show=110101}} |} == ပြခန်း == <gallery mode="packed" caption="Screenshots"> File:Inkscapesplash.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Inkscapesplash.png|Splash page for v0.45 File:Inkscapemain.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Inkscapemain.png|Main window File:Openinkscape.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Openinkscape.png|File menu File:Inkscape_1.2_Screenshot_On_Xubuntu_20.04.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Inkscape_1.2_Screenshot_On_Xubuntu_20.04.png|Edited an old SVG File </gallery><gallery mode="packed" caption="Graphics created with Inkscape"> File:Spain.Girona.Catedral.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Spain.Girona.Catedral.svg|Cathedral plan File:Playstation3vector.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Playstation3vector.svg|[[:en:PlayStation_3|PlayStation 3]] File:Floral_01_nevit.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Floral_01_nevit.svg|Floral drawing File:Stardesconfied.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Stardesconfied.svg|Simple Smile File:Mahuri.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mahuri.svg|Manga drawing File:Silversmith-inkscape.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Silversmith-inkscape.svg|Raster to vector comparison File:DeliveryVehicle-B.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:DeliveryVehicle-B.svg|Delivery vehicle </gallery> == ကိုးကား == {{Reflist}} == ပြင်ပလင့်များ == {{Commons}} * {{Official website}} [[ကဏ္ဍ:ဝင်းဒိုး ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:Mac ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:၂၀၀၃ ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:C++ ဖြင့် ရေးသားထားသော အခမဲ့ ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:အခမဲ့ နှင့် ရင်းမြစ် လွတ်လပ်စွာ ရယူအသုံးပြုနိုင်သော ဆော့ဝဲလ်များ]] [[ကဏ္ဍ:စကေးချနိုင်သော ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ်]] [[ကဏ္ဍ:ဘာသာစကားအမျိုးမျိုးဖြင့် အသုံးပြုနိုင်သော အခမဲ့ ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:အခမဲ့ အသုံးပြုနိုင်သော ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:အခမဲ့ အသုံးပြုနိုင်သော ဂရပ်ဖစ် ဆော့ဝဲလ်]] [[ကဏ္ဍ:အခမဲ့ အသုံးပြုနိုင်သော ဗက်တာ ဂရပ်ဖစ် တည်းဖြတ်ရေး ဆော့ဝဲလ်]] da06whm71mbc5bomu1n6bmhi6xoxbzv အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Mithilanchalputra7 3 271944 880984 2025-07-08T16:57:12Z CptViraj 69316 [[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Mithilanchalputra7]] စာမျက်နှာကို [[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:AristocrSirr22]] သို့ CptVirajက ရွှေ့ခဲ့သည်: အသုံးပြုသူ "[[Special:CentralAuth/Mithilanchalputra7|Mithilanchalputra7]]" ကို "[[Special:CentralAuth/AristocrSirr22|AristocrSirr22]]" သို့ အမည်ပြောင်းလဲစဉ် စာမျက်နှာအား အလိုအလျောက် ရွှေ့ပြောင်းခြင်း 880984 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:AristocrSirr22]] 3s9wtfjg1eh93ghqbvpceiesvh1wcw8 Inkscape 0 271945 880987 2025-07-08T17:07:15Z Pho Sai 45037 Template များနှင့် parameter input များအတွက် 880987 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[အင့်စကိပ်]] cqvr1lx6el3g9p7yboffvke0bjhri8b အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:ချစ်မျိုးထွဋ် 3 271946 880994 2025-07-08T19:46:03Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 880994 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် ချစ်မျိုးထွဋ် ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၉:၄၆၊ ၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) sf258kobgj7oara8vu8adf3k56pzmvb အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:WaivPhyo Aung 3 271947 880995 2025-07-08T19:46:13Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 880995 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် WaivPhyo Aung ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၉:၄၆၊ ၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) d3f2hvodg8rmc9z3gsb0txf3q64323m အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:DokeyKnog 3 271948 880997 2025-07-08T21:46:32Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 880997 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် DokeyKnog ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၂၁:၄၆၊ ၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) tu8kf8jx6m0l0zhqmefcujozx6jousj အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Thin Myat Oo 3 271949 881000 2025-07-09T03:47:29Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 881000 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Thin Myat Oo ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၃:၄၇၊ ၉ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) k0jmkih480qflpp3dvz4p8s1ep0q9lu အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Hijerovit 3 271950 881002 2025-07-09T04:04:33Z DreamRimmer 117226 [[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Hijerovit]] စာမျက်နှာကို [[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Runolist]] သို့ DreamRimmerက ရွှေ့ခဲ့သည်: အသုံးပြုသူ "[[Special:CentralAuth/Hijerovit|Hijerovit]]" ကို "[[Special:CentralAuth/Runolist|Runolist]]" သို့ အမည်ပြောင်းလဲစဉ် စာမျက်နှာအား အလိုအလျောက် ရွှေ့ပြောင်းခြင်း 881002 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Runolist]] 4trx02iowt8y23bd4frx69v7abzehkp အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:ILikelargeFries 3 271951 881020 2025-07-09T06:47:58Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 881020 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် ILikelargeFries ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၆:၄၇၊ ၉ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) 1nj517b465xchg4mcjwg4us7pudunyg အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:ポルポルポル 3 271952 881021 2025-07-09T06:48:07Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 881021 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် ポルポルポル ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၆:၄၈၊ ၉ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) k95udraxd8s5wldptltoahltqag0tcv ပရိယတ္တိသာသနဟိတအသင်း 0 271953 881024 2025-07-09T08:01:27Z Zawzawaungthwin 100038 ပရိယတ္တိသာသနဟိတအသင်း သည် လူမှုရေး နှင့် ဘာသာရေးဆိုင်ရာ ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် မန္တလေးမြို့ တွင် တည်ထောင်ထားသော အသင်းကြီးတစ်ခု ဖြစ်သည် အစချီပြီး စာမျက်နှာတစ်ခု ဖန်တီးလိုက်သည် 881024 wikitext text/x-wiki {{Infobox organization | name = ပရိယတ္တိသာသနဟိတအသင်း | native_name = | native_name_lang = my | image = | image_size = | caption = | abbreviation = | formation = {{start date and years ago|df=yes|1898|7|2}} | founder = ပွဲစားကြီး ဦးထွန်း | founding_location = [[မန္တလေးမြို့]] | type = ဘာသာရေးအသင်းအဖွဲ့ | status = တည်ရှိဆဲ | purpose = ပရိယတ္တိစာပေထိန်းသိမ်းခြင်း၊ သာသနာတော်စောင့်ရှောက်ခြင်း | headquarters = ၈၅ လမ်း၊ ၃၄ လမ်းနှင့် ၃၅ လမ်းကြား၊[[ချမ်းအေးသာစံမြို့နယ်]]၊[[မန္တလေးမြို့|မန္တလေး]] | location = မန္တလေးမြို့ | region_served = မြန်မာနိုင်ငံ | language = မြန်မာစာ | leader_title = အသင်းဥက္ကဋ္ဌ | leader_name = | main_organ = သကျသီဟစာမေးပွဲ | years_active = ၁၈၉၈ - လက်ရှိ | website = }} '''ပရိယတ္တိသာသနဟိတအသင်း''' သည် လူမှုရေး နှင့် ဘာသာရေးဆိုင်ရာ ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် [[မန္တလေးမြို့]] တွင် တည်ထောင်ထားသော အသင်းကြီးတစ်ခု ဖြစ်သည်။ [[တတိယ အင်္ဂလိပ် - မြန်မာစစ်]] အတွင်း [[ကုန်းဘောင်မင်းဆက်]] ပြိုကွဲပြီးနောက်၊ [[သီပေါမင်း|သီပေါမင်းတရား]]က [[ဗြိတိသျှအင်ပါယာ]] ထံ ထီးနန်းစွန့်ခဲ့ရသည့် အချိန်ကာလမှ စတင်ရေတွက်လျှင် ၁၂ နှစ် အကြာဖြစ်သည့် ([[မြန်မာ သက္ကရာဇ်|မြန််မာ သက္ကရာဇ်]] ၁၂၆၀ ပြည့်နှစ်၊[[ဝါဆိုလပြည့်နေ့|ဝါဆိုလပြည့်နေ့]] ၁၅ရက်) ၁၈၉၈ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၂ရက်နေ့တွင် ယင်းအသင်းကြီးကို မန္တလေးမြို့သူ၊မြို့သားများက တရားဝင် ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်ခဲ့ကြသည်။ == နောက်ခံသမိုင်းကြောင်း == ခရစ်နှစ် ၁၈၅၇ ခုနှစ်မှစတင်ကာ ကုန်းဘောင်မင်းဆက် (၁၁) ဆက်မြောက် ဒဿမ​မြောက် မြန်မာဘုရင် [[မင်းတုန်းမင်း]] နှင့်အတူ မန္တလေးမြို့သည် နောက်ဆုံးလွတ်လပ်သော မင်းနေပြည်တော် ဖြစ်ခဲ့သည်။ထိုကာလအတွင်း မန္တလေးမြို့သည် မြန်မာ့ဘာသာရေး၊ယဥ်ကျေးမှု၊ပညာရေး စသည်တို့ တိုးတက်လာပြီး စည်ကားသောမြို့တော်တစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.emcdc.com/history-of-mandalay/|title=မန္တလေးသမိုင်း|work= Mandalay City Development Committe|access-date= ၉ ဇူလိုင် ၂၀၂၅|date= }}</ref> [[တတိယ အင်္ဂလိပ် - မြန်မာစစ်|တတိယ အင်္ဂလိပ် - မြန်မာစစ်ပွဲ]] မတိုင်မီ (၁၈၆၀ ခုနှစ်် - ၁၈၈၅ ခုနှစ်) တွင် မန္တလေးမြို့သည် ပရိယတ္တိစာပေတိုးတက်မှု၊ စာသင်၊စာချ ဆရာတော်များ စုဝေးမှုများကြောင့် သာသနာတော်၏ ဗဟိုချက်မ အဖြစ် ထင်ရှားလာခဲ့သည်။သို့သော် ဤထင်ရှားစည်ကားမှုတို့သည် တတိယ အင်္ဂလိပ်–မြန်မာစစ်အပြီးတွင် သီပေါမင်းတရားက ဗြိတိသျှထံ နန်းစွန့်လိုက်ရခြင်းနှင့်အတူ ပြင်းထန်စွာထိခိုက်သွားခဲ့သည်။ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၂၄၇ ခုနှစ် (ခရစ်နှစ် ၁၈၈၆ ခုနှစ်)တွင် မြန်မာနိုင်ငံသည် ဗြိတိသျှအုပ်ချုပ်မှုအောက်သို့ အလုံးစုံ ရောက်လာပြီးနောက်၊ သာသနာတော်သည် မှေးမှိန်လာခဲ့သည်။ ဗြိတိသျှအာဏာပိုင်များက စာရင်းကောက်ယူရာ၌ ယခင်ကတည်ရှိခဲ့သည့် စာသင်၊ စာချ ဆရာတော်အရေအတွက်သည် ထက်ဝက်ကျော်အထိ လျော့နည်းသွားခဲ့သည်။[[ပါတော်မူခြင်း|ပါတော်မမူချိန်]] ကာလက စာချဆရာတော် ၁၁၆၆ပါး (ဥသြသံသာ) နှင့်ရဟန်းသာမဏေပေါင်း အပါးရေ သောင်းချီရှိခဲ့သည်ဟု မှတ်တမ်းပြုထားသည်။<ref>{{cite web|url=https://voiceofmyanmarnews.com/news/2023/12/17/%E1%80%95%E1%80%9B%E1%80%AD%E1%80%9A%E1%80%90%E1%80%B9%E1%80%90%E1%80%AD%E1%80%9E%E1%80%AC%E1%80%9E%E1%80%94%E1%80%9F%E1%80%AD%E1%80%90%E1%80%A1%E1%80%9E%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%BC/|title=ပရိယတ္တိသာသနဟိတအသင်းကြီး အနှစ်၅၀မြောက် အထိမ်းအမှတ်ပွဲ|work=VOM|access-date=၉ ဇူလိုင် ၂၀၂၅|date=၁၇ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၃ }}</ref> == အသင်းစတင်ပေါ်ပေါက်လာပုံ == ဗြိတိသျှအုပ်ချုပ်မှုအောက်တွင် သာသနာတော်နှင့် ပရိယတ္တိပညာထိခိုက်မှုကို သတိပြုသည့် တောင်တော် သာသနာပိုင် ဆရာတော်ကြီး၊ လှထွေဆရာတော်၊ [[ကင်းဝန်မင်းကြီး ဦးကောင်း|ကင်းဝန်မင်းကြီး]] အစရှိသူများက ၁၂၅၇ ခုနှစ် (၁၈၉၅ ခုနှစ်) တွင် ညှိနှိုင်းတိုင်ပင်ကာ ရှေးဘုရင်လက်ထက်ကကဲ့သို့ ပရိယတ္တိစာမေးပွဲများ ပြန်လည်ကျင်းပရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြသည်။ ထိုအပေါ်တွင် ကော်မတီတစ်ရပ် ဖွဲ့စည်းကာ ထိုနှစ် နယုန်လဆန်း ၈ ရက်နေ့တွင် ပထမပြန် သကျသီဟစာမေးပွဲကို စတင်ကျင်းပခဲ့သည်။ ထိုမှတဆင့် မိုးထားဆရာတော် အမှူးပြုသည့် ဆရာတော်ကြီးများ နှင့် မန္တလေးမြို့ ဆိုင်းတန်းရပ်မှ ပွဲစားကြီး ဦးထွန်း အမှူးပြုသည့် ဥပသကာတို့ တိုင်ပင််၍ ၁၂၆၀ ခုနှစ်၊ ဝါဆိုလပြည့်နေ့တွင် မန္တလေးမြို့ ပရိယတ္တိသာသနဟိတအသင်း ကို တရားဝင်တည်ထောင်ခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite web|url=https://voiceofmyanmarnews.com/news/2024/01/18/%E1%80%9B%E1%80%AC%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%B7%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%BB%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%85%E1%80%AC-%E1%80%94%E1%80%BE%E1%80%84%E1%80%B7%E1%80%BA-%E1%80%97%E1%80%BC/|title=ရာပြည့်ကျောက်စာ နှင့် ဗြဟ္မစိုရ် လိုဂို|work=VOM|access-date=၉ ဇူလိုင် ၂၀၂၅|date=၁၈ ဇန်ဝါရီ ၂၀၂၄ }}</ref> == ဆောင်ရွက်ချက်များ == အသင်းသည် နှစ်စဥ် [[နယုန်လ]]တိုင်း စာမေးပွဲများ ကျင်းပခြင်း၊ ပရိယတ္တိစာပေ ထိန်းသိမ်းမှု စသည်တို့ကို တာဝန်ယူဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ အထူးသဖြင့် ထင်ရှားသော လုပ်ဆောင်မှုတစ်ရပ်ဖြစ်သည့် မြန်မာနိုင်ငံ ပရိယတ္တိစာပေလောကတွင် နာမည်အကြီးဆုံးဖြစ်သော သကျသီဟစာမေးပွဲ ခေါ် ပရိယတ္တိသာသနဟိတစာမေးပွဲ ကို စာသင်တန်း တစ်တန်း၊စာချတန်းတစ်တန်း နှစ်တန်းခွဲပြီး ကျမ်းစာများ ပြဌာန်း၍ ၁၂၆၅ ခုနှစ် (ခရစ်နှစ် ၁၉၀၃) တွင် စတင်ကျင်းပခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://mdn.gov.mm/my/thuuthuukhaakhaapuujeaakngpmnny-priyttttipnnyaarnnykhnchunngsbhng|title=ထူးထူးခြားခြားပူဇော်ကျင်းပမည့် ပရိယတ္တိပညာရည်ချွန်ဆုနှင်းသဘင်|work=Myanmar Digital News|access-date=၉ ဇူလိုင် ၂၀၂၅|date=၁၅ မေ ၂၀၁၉}}</ref>သကျဟီဟဓမ္မာစရိယ စာချတန်းအောင်မြင်သော ပုဂ္ဂိုလ်များကို အဘိဝံသဘွဲ့ ကပ်လှူသည်။နောက်ထပ်ထင်ရှားသည့် ဘွဲ့မှာ [[ဝဋံသကာ|ဝဋံသကာဘွဲ့]] ထူး ထပ်ဆင့်ချီးမြင့်သည်။စာသင်တန်းအောင်ပြီး နှစ်မခြားဘဲ အဌာကထာကျမ်းကြီး သုံးကျမ်း တစ်နှစ်တည်းနှင့် နှစ်ချင်းပေါက် အောင်မြင်သော စာအောင် သံဃာတော်များကို ဘွဲ့ဆပ်ကပ်အပ်နှင်းသည်။၁၃၁၁ ခုနှစ် မှစ၍ သာသနာလင်္ကာရသာမဏေကျော်စာမေးပွဲ နှင့် နိကာယ်ငါးရပ် ပိဋကပ်သုံးပုံစာမေးပွဲ ကျင်းပသည်။ === ထင်ရှားခဲ့သည့် အဘိဝံသ သံဃာတော်များ === * ဘဒ္ဒန္တ သူရိယဘိဝံသ (မစိုးရိမ်ဆရာတော်) * မင်းကွန်းဆရာတော် * ပရိတ်ကြီးနိဿယ ကျမ်းပြုဆရာတော် * မဟာဂန္ဓာရုံဆရာတော် * အရှင် သီလာနန္ဒာဘိဝံသ * အရှင် နန္ဒမာလာဘိဝံသ === ဝဋံသကာဘွဲ့တံဆိပ်တော်ရ သံဃာတော်များ === {{main|ဝဋံသကာ}} === ထင်ရှားခဲ့သည့် အဘိဝံသ ပုဂ္ဂိုလ်များ === * နှစ်ဖက်လှ ဦးကျော်လွင် * ဦးအံ့မောင် * ဦးရွှေအောင် * ဦးထွန်းလှိုင် == အသင်းရုံးချုပ် == ၁၃၁၄ ခု၊ ဝါဆိုလပြည့်ကျော် ၇ ရက်နေ့ (ခရစ်နှစ် ၁၉၅၂ ခုနှစ် ဇူလိုင် ၁၃ ရက်) တွင် ပရိယတ္တိသာသနဟိတအသင်းသည် အသင်းတိုက်တည်ဆောက်ရန် မြေနေရာတစ်ခု ရရှိနိုင်ရေးအတွက် နိုင်ငံတော်အစိုးရထံ ဆရာတော်ကြီးများမှတဆင့် တရားဝင် တောင်းဆိုခဲ့သည်။ ထိုတောင်းဆိုမှုအပေါ် တုံ့ပြန်မှုအဖြစ် နိုင်ငံ တော်အစိုးရက မန္တလေးမြို့၊ ရတနာဘုမ္မိအနောက်ဘက်၊ ၈၅ လမ်းနှင့် အေလမ်းထောင့်ရှိ အကွက်နံပါတ် ၅၅၀ တွင် တည်ရှိသည့် ၂.၃၁ ဧကကျယ် မြေကွက်တစ်ခုကို အသင်းသုံးရန် ခွင့်ပြုပေးခဲ့သည်။ ထိုနေရာ၌ အသင်းဥက္ကဋ္ဌ ဝဏ္ဏကျော်ထင် ဗိသုကာဆရာကြီး ဦးဆိုင် ကိုယ်တိုင် ကြပ်မတ်ပြီး သာသနာ့ဗိမာန်တော်ကြီး တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ ဤဗိမာန်တော်ကြီး၏ တည်ဆောက်ရေးအတွက် လိုအပ်သည့် ဘဏ္ဍာငွေအများအပြားကို လူပျံတော် ဓမ္မကထိက ဆရာကြီး ဦးလှသိန်း မှ တရားဟောကာဖြင့် ထည့်ဝင်လှူဒါန်းခဲ့သောကြောင့် “ဦးလှသိန်းဗိမာန်” ဟုလည်း လူသိများစွာ ခေါ်ဝေါ်ကြသည်။ == ကိုးကား == <references/> [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံအခြေစိုက် အဖွဲ့အစည်းများ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံရှိ ပရဟိတအသင်းများ]] n0f3i1fgw8e5xskip1guxl4umuy5vyr အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:ResortHiro 3 271954 881025 2025-07-09T08:51:17Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 881025 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် ResortHiro ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၅၁၊ ၉ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) e9so1u85454vejl8ugmaeyb1criis68 အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Bxone999000 3 271955 881026 2025-07-09T08:51:27Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 881026 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Bxone999000 ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၅၁၊ ၉ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) 1k16ropg9vokk40aacjdzzhl73ipe4n အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Dusician 3 271956 881027 2025-07-09T08:51:37Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 881027 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Dusician ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၅၁၊ ၉ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) 04vrwzskd75mek77x0p799nnnkcjt7c သွယ်မြိတ် 0 271957 881028 2025-07-09T10:02:50Z Thwe Myeik 132406 မြန်မာလူငယ်များကြားတွင်လူကြိုက်များကျော်ကြားသော Telegramကဗျာရပ်ဝန်းမှ အောင်မြင်မှုအများဆုံးဖြစ်သည့် ကဗျာလွယ်အိတ် telegram channelနှင့် စာပေလောက telegram channelမှအချက်အလက်များ ၊ Tiktok, Facebook စသည့် ပလက်ဖောင်းများမှ ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုများ ဆရာသွယ်မြိတ်အား ကိုယ်တိုင်မေးမြန်းစုံစမ်းထားမှုများ ၊ သူ၏လုပ်ဆောင်ချက်များအား လေ့လာထားမှုများဖြင့် မွမ်းမံခဲ့ပါသည်။ 881028 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = သွယ်မြိတ် | birth_date = ၈၊မေလ၊၂၀၀၇ ခုနှစ် | occupation = ကဗျာဆရာ }} သွယ်မြိတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင်၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ လူသိများထင်ရှားလာခဲ့သည့်ကဗျာဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်သည် လူငယ်များကြားတွင်ရေပန်းစား‌သော Telegram channelတစ်ခုဖြစ်သည့် [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]channel နှင့်[https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက]channel၏ တည်ထောင်သူများထဲမှတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်ရေးသား‌သော ကဗျာများဟာ လူငယ်များကြား ရေးပန်းစားလျက်ရှိပြီး ၂၀၂၄ခုနှစ်(နှစ်ကုန်ပိုင်း)လောက်တွင်စတင် လူသိများလာခဲ့‌သော [https://t.me/fromPonnyakhin1/1811 မာရီယာ]ကဗျာများ ၊ [https://t.me/literaturetemple/1681 ကြည်ပြာသို့] အစရှိသည့်ကဗျာများဖြင့်လည်း လူသိများသည်။ သူဟာစာအုပ်ထုတ်ဝေရေးသားခြင်းမရှိသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ အင်တာနက်လူမှုကွန်ယက်များတွင် သူ၏ကဗျာများမှာ ထင်ပေါ်ကျော်ရှားသည်။ သူသည် ကဗျာစာပေတင်မဟုတ်ဘဲ မြန်မာ့စာပေလောကကိုပါမြှင့်တင်ပေးနေသော လေးစားစရာ ‌မြန်မာအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါသည်။ <ref>[https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက]၊[https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]</ref> <references group="ကဗျာလွယ်အိတ်၊စာပေ‌လောက" responsive="" /> 2or7sttodba4o9vsouh1ifspgbwcru7 881032 881028 2025-07-09T10:26:02Z Thwe Myeik 132406 881032 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = သွယ်မြိတ် | birth_date = ၈၊မေလ၊၂၀၀၇ ခုနှစ် | occupation = ကဗျာဆရာ }} သွယ်မြိတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင်၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ လူသိများထင်ရှားလာခဲ့သည့်ကဗျာဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်သည် လူငယ်များကြားတွင်ရေပန်းစား‌သော Telegram channelတစ်ခုဖြစ်သည့် [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]channel နှင့်[https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက]channel၏ တည်ထောင်သူများထဲမှတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်ရေးသား‌သော ကဗျာများဟာ လူငယ်များကြား ရေပန်းစားလျက်ရှိပြီး ၂၀၂၄ခုနှစ်(နှစ်ကုန်ပိုင်း)လောက်တွင်စတင် လူသိများလာခဲ့‌သော [https://t.me/fromPonnyakhin1/1811 မာရီယာ]ကဗျာများ ၊ [https://t.me/literaturetemple/1681 ကြည်ပြာသို့] အစရှိသည့်ကဗျာများဖြင့်လည်း လူသိများသည်။ သူဟာစာအုပ်ထုတ်ဝေရေးသားခြင်းမရှိသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ အင်တာနက်လူမှုကွန်ယက်များတွင် သူ၏ကဗျာများမှာ ထင်ပေါ်ကျော်ရှားသည်။ သူသည် ကဗျာစာပေတင်မဟုတ်ဘဲ မြန်မာ့စာပေလောကကိုပါမြှင့်တင်ပေးနေသော လေးစားစရာ ‌မြန်မာအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါသည်။ <ref>[https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက]၊[https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]</ref> <references group="ကဗျာလွယ်အိတ်၊စာပေ‌လောက" responsive="" /> r1fl6o83xny30eqkbczokb37z2t0qnt 881033 881032 2025-07-09T10:35:16Z Thwe Myeik 132406 881033 wikitext text/x-wiki {{infobox person |name = သွယ်မြိတ် |parents = ဦးစ်ိုင်းခမ်းလှ၊ ဒေါ်အေးသန္တာ |birth_name = စိုင်းဇင့်လှိုင်း |birth_date = ၂၀၀၇၊မေလရှစ်ရက် |birth_place = လှိုင်သာယာ၊ ရန်ကုန်မြို့ |occupation = ကဗျာဆရာ |known_for = မာရီယာ ၊ ကြည်ပြာ}} သွယ်မြိတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင်၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ လူသိများထင်ရှားလာခဲ့သည့်ကဗျာဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်သည် လူငယ်များကြားတွင်ရေပန်းစား‌သော Telegram channelတစ်ခုဖြစ်သည့် [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]channel နှင့်[https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက]channel၏ တည်ထောင်သူများထဲမှတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်ရေးသား‌သော ကဗျာများဟာ လူငယ်များကြား ရေပန်းစားလျက်ရှိပြီး ၂၀၂၄ခုနှစ်(နှစ်ကုန်ပိုင်း)လောက်တွင်စတင် လူသိများလာခဲ့‌သော [https://t.me/fromPonnyakhin1/1811 မာရီယာ]ကဗျာများ ၊ [https://t.me/literaturetemple/1681 ကြည်ပြာသို့] အစရှိသည့်ကဗျာများဖြင့်လည်း လူသိများသည်။ သူဟာစာအုပ်ထုတ်ဝေရေးသားခြင်းမရှိသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ အင်တာနက်လူမှုကွန်ယက်များတွင် သူ၏ကဗျာများမှာ ထင်ပေါ်ကျော်ရှားသည်။ သူသည် ကဗျာစာပေတင်မဟုတ်ဘဲ မြန်မာ့စာပေလောကကိုပါမြှင့်တင်ပေးနေသော လေးစားစရာ ‌မြန်မာအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါသည်။ <ref>[https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက]၊[https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]</ref> <references group="ကဗျာလွယ်အိတ်၊စာပေ‌လောက" responsive="" /> 35e77d84oluzqvjag3hn96jqbeparqx 881035 881033 2025-07-09T10:42:23Z Thwe Myeik 132406 881035 wikitext text/x-wiki {{infobox person |name = သွယ်မြိတ် |parents = ဦးစ်ိုင်းခမ်းလှ၊ ဒေါ်အေးသန္တာ |birth_name = စိုင်းဇင့်လှိုင်း |birth_date = ၂၀၀၇၊မေလရှစ်ရက် |birth_place = လှိုင်သာယာ၊ ရန်ကုန်မြို့ |occupation = ကဗျာဆရာ |known_for = မာရီယာ ၊ ကြည်ပြာ}} သွယ်မြိတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင်၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ လူသိများထင်ရှားလာခဲ့သည့်ကဗျာဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်သည် လူငယ်များကြားတွင်ရေပန်းစား‌သော Telegram channelတစ်ခုဖြစ်သည့် [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]channel နှင့်[https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက]channel၏ တည်ထောင်သူများထဲမှတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်ရေးသား‌သော ကဗျာများဟာ လူငယ်များကြား ရေပန်းစားလျက်ရှိပြီး ၂၀၂၄ခုနှစ်(နှစ်ကုန်ပိုင်း)လောက်တွင်စတင် လူသိများလာခဲ့‌သော [https://t.me/fromPonnyakhin1/1811 မာရီယာ]ကဗျာများ ၊ [https://t.me/literaturetemple/1681 ကြည်ပြာသို့] အစရှိသည့်ကဗျာများဖြင့်လည်း လူသိများသည်။ သူဟာစာအုပ်ထုတ်ဝေရေးသားခြင်းမရှိသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ အင်တာနက်လူမှုကွန်ယက်များတွင် သူ၏ကဗျာများမှာ ထင်ပေါ်ကျော်ရှားသည်။ သူသည် ကဗျာစာပေတင်မဟုတ်ဘဲ မြန်မာ့စာပေလောကကိုပါမြှင့်တင်ပေးနေသော လေးစားစရာ ‌မြန်မာအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါသည်။ == ငယ်ဘဝ == သွယ်မြိတ်ကို ၂၀၀၇ ခုတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ အထက်တန်း ပညာကို ဦးကျော်ဟန်(ဇေယျာ)ကိုယ်ပိုင်အထက်တန်းကျောင်းတွင်း သင်ယူခဲ့ပြီး စာပေသင်ယူခြင်းထက် ကဗျာစာပေလှုပ်ရှားမှုများတွင် ပိုမိုစိတ်ဝင်စား၍ပါဝင်လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၉ခုနှစ်၊ အသက် (၁၂) နှစ်အရွယ်တွင် ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်တစ်နှစ်အကြာအိမ်တွင်သာနေထိုင်ခဲ့ရပြီး ကဗျာများစတင်ရေးသားခဲ့သည် ။ ၂၀၂၃ခုကာလများမှစ၍ Telegramတွင်ကဗျာများစတင်ရေးခဲ့သည်။ aephaeqzv0jwzddsxrsmghqoj35ga1c 881036 881035 2025-07-09T10:47:24Z Thwe Myeik 132406 881036 wikitext text/x-wiki {{infobox person |name = သွယ်မြိတ် |parents = ဦးစ်ိုင်းခမ်းလှ၊ ဒေါ်အေးသန္တာ |birth_name = စိုင်းဇင့်လှိုင်း |birth_date = ၂၀၀၇၊မေလရှစ်ရက် |birth_place = လှိုင်သာယာ၊ ရန်ကုန်မြို့ |occupation = ကဗျာဆရာ |known_for = မာရီယာ ၊ ကြည်ပြာ}} သွယ်မြိတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင်၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ လူသိများထင်ရှားလာခဲ့သည့်ကဗျာဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်သည် လူငယ်များကြားတွင်ရေပန်းစား‌သော Telegram channelတစ်ခုဖြစ်သည့် [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]channel နှင့်[https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက]channel၏ တည်ထောင်သူများထဲမှတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်ရေးသား‌သော ကဗျာများဟာ လူငယ်များကြား ရေပန်းစားလျက်ရှိပြီး ၂၀၂၄ခုနှစ်(နှစ်ကုန်ပိုင်း)လောက်တွင်စတင် လူသိများလာခဲ့‌သော [https://t.me/fromPonnyakhin1/1811 မာရီယာ]ကဗျာများ ၊ [https://t.me/literaturetemple/1681 ကြည်ပြာသို့] အစရှိသည့်ကဗျာများဖြင့်လည်း လူသိများသည်။ သူဟာစာအုပ်ထုတ်ဝေရေးသားခြင်းမရှိသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ အင်တာနက်လူမှုကွန်ယက်များတွင် သူ၏ကဗျာများမှာ ထင်ပေါ်ကျော်ရှားသည်။ သူသည် ကဗျာစာပေတင်မဟုတ်ဘဲ မြန်မာ့စာပေလောကကိုပါမြှင့်တင်ပေးနေသော လေးစားစရာ ‌မြန်မာအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါသည်။ == အနုပညာလမ်းကြောင်း == သွယ်မြိတ်သည် သူဇာ(ကြည်စိုး)၊ ခန့်သွယ်၊ ဝဏ္ဏအပါအဝင် အခြားသော ကဗျာဆရာများနှင့်အတူ Telegramတွင် ကဗျာများကိုရေးသားခဲ့သည်။စာပေလောကchannelကိုတည်ထောင်ခဲ့ပြီး ကဗျာရွတ်ဖတ်‌မှုပွဲအစီအစဉ်များစွာလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ == ငယ်ဘဝ == သွယ်မြိတ်ကို ၂၀၀၇ ခုတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ အထက်တန်း ပညာကို ဦးကျော်ဟန်(ဇေယျာ)ကိုယ်ပိုင်အထက်တန်းကျောင်းတွင်း သင်ယူခဲ့ပြီး စာပေသင်ယူခြင်းထက် ကဗျာစာပေလှုပ်ရှားမှုများတွင် ပိုမိုစိတ်ဝင်စား၍ပါဝင်လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၉ခုနှစ်၊ အသက် (၁၂) နှစ်အရွယ်တွင် ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်တစ်နှစ်အကြာအိမ်တွင်သာနေထိုင်ခဲ့ရပြီး ကဗျာများစတင်ရေးသားခဲ့သည် ။ ၂၀၂၃ခုကာလများမှစ၍ Telegramတွင်ကဗျာများစတင်ရေးခဲ့သည်။ qtv3ogi9pl4zn15qyzoib5vi8akyxsu 881038 881036 2025-07-09T10:48:58Z Thwe Myeik 132406 /* အနုပညာလမ်းကြောင်း */ 881038 wikitext text/x-wiki {{infobox person |name = သွယ်မြိတ် |parents = ဦးစ်ိုင်းခမ်းလှ၊ ဒေါ်အေးသန္တာ |birth_name = စိုင်းဇင့်လှိုင်း |birth_date = ၂၀၀၇၊မေလရှစ်ရက် |birth_place = လှိုင်သာယာ၊ ရန်ကုန်မြို့ |occupation = ကဗျာဆရာ |known_for = မာရီယာ ၊ ကြည်ပြာ}} သွယ်မြိတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင်၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ လူသိများထင်ရှားလာခဲ့သည့်ကဗျာဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်သည် လူငယ်များကြားတွင်ရေပန်းစား‌သော Telegram channelတစ်ခုဖြစ်သည့် [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]channel နှင့်[https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက]channel၏ တည်ထောင်သူများထဲမှတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်ရေးသား‌သော ကဗျာများဟာ လူငယ်များကြား ရေပန်းစားလျက်ရှိပြီး ၂၀၂၄ခုနှစ်(နှစ်ကုန်ပိုင်း)လောက်တွင်စတင် လူသိများလာခဲ့‌သော [https://t.me/fromPonnyakhin1/1811 မာရီယာ]ကဗျာများ ၊ [https://t.me/literaturetemple/1681 ကြည်ပြာသို့] အစရှိသည့်ကဗျာများဖြင့်လည်း လူသိများသည်။ သူဟာစာအုပ်ထုတ်ဝေရေးသားခြင်းမရှိသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ အင်တာနက်လူမှုကွန်ယက်များတွင် သူ၏ကဗျာများမှာ ထင်ပေါ်ကျော်ရှားသည်။ သူသည် ကဗျာစာပေတင်မဟုတ်ဘဲ မြန်မာ့စာပေလောကကိုပါမြှင့်တင်ပေးနေသော လေးစားစရာ ‌မြန်မာအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါသည်။ == အနုပညာလမ်းကြောင်း == သွယ်မြိတ်သည် သူဇာ(ကြည်စိုး)၊ ခန့်သွယ်၊ ဝဏ္ဏအပါအဝင် အခြားသော ကဗျာဆရာများနှင့်အတူ Telegramတွင် ကဗျာများကိုရေးသားခဲ့သည်။စာပေလောကchannelကိုတည်ထောင်ခဲ့ပြီး ကဗျာရွတ်ဖတ်‌မှုပွဲအစီအစဉ်များစွာလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ == အနုပညာလမ်းကြောင်း == သွယ်မြိတ်သည် သူဇာ(ကြည်စိုး)၊ ခန့်သွယ်၊ ဝဏ္ဏအပါအဝင် အခြားသော ကဗျာဆရာများနှင့်အတူ Telegramတွင် ကဗျာများကိုရေးသားခဲ့သည်။စာပေလောကchannelကိုတည်ထောင်ခဲ့ပြီး ကဗျာရွတ်ဖတ်‌မှုပွဲအစီအစဉ်များစွာလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ r1qh1bciucjbdvul945emmpx189wkhb 881039 881038 2025-07-09T10:49:19Z Thwe Myeik 132406 /* ငယ်ဘဝ */ 881039 wikitext text/x-wiki {{infobox person |name = သွယ်မြိတ် |parents = ဦးစ်ိုင်းခမ်းလှ၊ ဒေါ်အေးသန္တာ |birth_name = စိုင်းဇင့်လှိုင်း |birth_date = ၂၀၀၇၊မေလရှစ်ရက် |birth_place = လှိုင်သာယာ၊ ရန်ကုန်မြို့ |occupation = ကဗျာဆရာ |known_for = မာရီယာ ၊ ကြည်ပြာ}} သွယ်မြိတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင်၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ လူသိများထင်ရှားလာခဲ့သည့်ကဗျာဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်သည် လူငယ်များကြားတွင်ရေပန်းစား‌သော Telegram channelတစ်ခုဖြစ်သည့် [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]channel နှင့်[https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက]channel၏ တည်ထောင်သူများထဲမှတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်ရေးသား‌သော ကဗျာများဟာ လူငယ်များကြား ရေပန်းစားလျက်ရှိပြီး ၂၀၂၄ခုနှစ်(နှစ်ကုန်ပိုင်း)လောက်တွင်စတင် လူသိများလာခဲ့‌သော [https://t.me/fromPonnyakhin1/1811 မာရီယာ]ကဗျာများ ၊ [https://t.me/literaturetemple/1681 ကြည်ပြာသို့] အစရှိသည့်ကဗျာများဖြင့်လည်း လူသိများသည်။ သူဟာစာအုပ်ထုတ်ဝေရေးသားခြင်းမရှိသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ အင်တာနက်လူမှုကွန်ယက်များတွင် သူ၏ကဗျာများမှာ ထင်ပေါ်ကျော်ရှားသည်။ သူသည် ကဗျာစာပေတင်မဟုတ်ဘဲ မြန်မာ့စာပေလောကကိုပါမြှင့်တင်ပေးနေသော လေးစားစရာ ‌မြန်မာအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါသည်။ == ငယ်ဘဝ == သွယ်မြိတ်ကို ၂၀၀၇ ခုတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ အထက်တန်း ပညာကို ဦးကျော်ဟန်(ဇေယျာ)ကိုယ်ပိုင်အထက်တန်းကျောင်းတွင်း သင်ယူခဲ့ပြီး စာပေသင်ယူခြင်းထက် ကဗျာစာပေလှုပ်ရှားမှုများတွင် ပိုမိုစိတ်ဝင်စား၍ပါဝင်လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၉ခုနှစ်၊ အသက် (၁၂) နှစ်အရွယ်တွင် ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်တစ်နှစ်အကြာအိမ်တွင်သာနေထိုင်ခဲ့ရပြီး ကဗျာများစတင်ရေးသားခဲ့သည် ။ ၂၀၂၃ခုကာလများမှစ၍ Telegramတွင်ကဗျာများစတင်ရေးခဲ့သည်။ == အနုပညာလမ်းကြောင်း == သွယ်မြိတ်သည် သူဇာ(ကြည်စိုး)၊ ခန့်သွယ်၊ ဝဏ္ဏအပါအဝင် အခြားသော ကဗျာဆရာများနှင့်အတူ Telegramတွင် ကဗျာများကိုရေးသားခဲ့သည်။စာပေလောကchannelကိုတည်ထောင်ခဲ့ပြီး ကဗျာရွတ်ဖတ်‌မှုပွဲအစီအစဉ်များစွာလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ bo2azqs1hwnrpaljukzk4k5b60mnpxr 881040 881039 2025-07-09T10:52:48Z Thwe Myeik 132406 881040 wikitext text/x-wiki {{infobox person |name = သွယ်မြိတ် |parents = ဦးစ်ိုင်းခမ်းလှ၊ ဒေါ်အေးသန္တာ |birth_name = စိုင်းဇင့်လှိုင်း |birth_date = ၂၀၀၇၊မေလရှစ်ရက် |birth_place = လှိုင်သာယာ၊ ရန်ကုန်မြို့ |occupation = ကဗျာဆရာ |known_for = မာရီယာ ၊ ကြည်ပြာ}} သွယ်မြိတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင်၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ လူသိများထင်ရှားလာခဲ့သည့်ကဗျာဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်သည် လူငယ်များကြားတွင်ရေပန်းစား‌သော Telegram channelတစ်ခုဖြစ်သည့် [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]channel နှင့်[https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက]channel၏ တည်ထောင်သူများထဲမှတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်ရေးသား‌သော ကဗျာများဟာ လူငယ်များကြား ရေပန်းစားလျက်ရှိပြီး ၂၀၂၄ခုနှစ်(နှစ်ကုန်ပိုင်း)လောက်တွင်စတင် လူသိများလာခဲ့‌သော [https://t.me/fromPonnyakhin1/1811 မာရီယာ]ကဗျာများ ၊ [https://t.me/literaturetemple/1681 ကြည်ပြာသို့] အစရှိသည့်ကဗျာများဖြင့်လည်း လူသိများသည်။ သူဟာစာအုပ်ထုတ်ဝေရေးသားခြင်းမရှိသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ အင်တာနက်လူမှုကွန်ယက်များတွင် သူ၏ကဗျာများမှာ ထင်ပေါ်ကျော်ရှားသည်။ သူသည် ကဗျာစာပေတင်မဟုတ်ဘဲ မြန်မာ့စာပေလောကကိုပါမြှင့်တင်ပေးနေသော လေးစားစရာ ‌မြန်မာအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါသည်။ == ငယ်ဘဝ == သွယ်မြိတ်ကို ၂၀၀၇ ခုတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ အထက်တန်း ပညာကို ဦးကျော်ဟန်(ဇေယျာ)ကိုယ်ပိုင်အထက်တန်းကျောင်းတွင်း သင်ယူခဲ့ပြီး စာပေသင်ယူခြင်းထက် ကဗျာစာပေလှုပ်ရှားမှုများတွင် ပိုမိုစိတ်ဝင်စား၍ပါဝင်လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၉ခုနှစ်၊ အသက် (၁၂) နှစ်အရွယ်တွင် ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်တစ်နှစ်အကြာအိမ်တွင်သာနေထိုင်ခဲ့ရပြီး ကဗျာများစတင်ရေးသားခဲ့သည် ။ ၂၀၂၃ခုကာလများမှစ၍ Telegramတွင်ကဗျာများစတင်ရေးခဲ့သည်။ == အနုပညာလမ်းကြောင်း == သွယ်မြိတ်သည် သူဇာ(ကြည်စိုး)၊ ခန့်သွယ်၊ ဝဏ္ဏအပါအဝင် အခြားသော ကဗျာဆရာများနှင့်အတူ Telegramတွင် ကဗျာများကိုရေးသားခဲ့သည်။စာပေလောကchannelကိုတည်ထောင်ခဲ့ပြီး ကဗျာရွတ်ဖတ်‌မှုပွဲအစီအစဉ်များစွာလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ==ကိုးကား== {{Reflist[https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]channel}} 5v0hma6puqvljcpd1ed6krt52c6ocfe 881041 881040 2025-07-09T10:53:23Z Pho Sai 45037 Db tag တွဲခြင်း (ကိုယ်တိုင်ရေး အတ္ထုပ္ပတ္တိဖြစ်သည့်အပြင် ထင်ရှားအရေးပါကြောင်း မပေါ်လွင်ခြင်း) 881041 wikitext text/x-wiki {{Db-person}} {{infobox person |name = သွယ်မြိတ် |parents = ဦးစ်ိုင်းခမ်းလှ၊ ဒေါ်အေးသန္တာ |birth_name = စိုင်းဇင့်လှိုင်း |birth_date = ၂၀၀၇၊မေလရှစ်ရက် |birth_place = လှိုင်သာယာ၊ ရန်ကုန်မြို့ |occupation = ကဗျာဆရာ |known_for = မာရီယာ ၊ ကြည်ပြာ}} သွယ်မြိတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင်၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ လူသိများထင်ရှားလာခဲ့သည့်ကဗျာဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်သည် လူငယ်များကြားတွင်ရေပန်းစား‌သော Telegram channelတစ်ခုဖြစ်သည့် [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]channel နှင့်[https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက]channel၏ တည်ထောင်သူများထဲမှတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်ရေးသား‌သော ကဗျာများဟာ လူငယ်များကြား ရေပန်းစားလျက်ရှိပြီး ၂၀၂၄ခုနှစ်(နှစ်ကုန်ပိုင်း)လောက်တွင်စတင် လူသိများလာခဲ့‌သော [https://t.me/fromPonnyakhin1/1811 မာရီယာ]ကဗျာများ ၊ [https://t.me/literaturetemple/1681 ကြည်ပြာသို့] အစရှိသည့်ကဗျာများဖြင့်လည်း လူသိများသည်။ သူဟာစာအုပ်ထုတ်ဝေရေးသားခြင်းမရှိသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ အင်တာနက်လူမှုကွန်ယက်များတွင် သူ၏ကဗျာများမှာ ထင်ပေါ်ကျော်ရှားသည်။ သူသည် ကဗျာစာပေတင်မဟုတ်ဘဲ မြန်မာ့စာပေလောကကိုပါမြှင့်တင်ပေးနေသော လေးစားစရာ ‌မြန်မာအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါသည်။ == ငယ်ဘဝ == သွယ်မြိတ်ကို ၂၀၀၇ ခုတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ အထက်တန်း ပညာကို ဦးကျော်ဟန်(ဇေယျာ)ကိုယ်ပိုင်အထက်တန်းကျောင်းတွင်း သင်ယူခဲ့ပြီး စာပေသင်ယူခြင်းထက် ကဗျာစာပေလှုပ်ရှားမှုများတွင် ပိုမိုစိတ်ဝင်စား၍ပါဝင်လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၉ခုနှစ်၊ အသက် (၁၂) နှစ်အရွယ်တွင် ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်တစ်နှစ်အကြာအိမ်တွင်သာနေထိုင်ခဲ့ရပြီး ကဗျာများစတင်ရေးသားခဲ့သည် ။ ၂၀၂၃ခုကာလများမှစ၍ Telegramတွင်ကဗျာများစတင်ရေးခဲ့သည်။ == အနုပညာလမ်းကြောင်း == သွယ်မြိတ်သည် သူဇာ(ကြည်စိုး)၊ ခန့်သွယ်၊ ဝဏ္ဏအပါအဝင် အခြားသော ကဗျာဆရာများနှင့်အတူ Telegramတွင် ကဗျာများကိုရေးသားခဲ့သည်။စာပေလောကchannelကိုတည်ထောင်ခဲ့ပြီး ကဗျာရွတ်ဖတ်‌မှုပွဲအစီအစဉ်များစွာလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ==ကိုးကား== {{Reflist[https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]channel}} 95g75bkh0feh0zcmo8nr1hzvl8gbucg 881042 881041 2025-07-09T10:53:46Z Thwe Myeik 132406 /* ကိုးကား */ 881042 wikitext text/x-wiki {{Db-person}} {{infobox person |name = သွယ်မြိတ် |parents = ဦးစ်ိုင်းခမ်းလှ၊ ဒေါ်အေးသန္တာ |birth_name = စိုင်းဇင့်လှိုင်း |birth_date = ၂၀၀၇၊မေလရှစ်ရက် |birth_place = လှိုင်သာယာ၊ ရန်ကုန်မြို့ |occupation = ကဗျာဆရာ |known_for = မာရီယာ ၊ ကြည်ပြာ}} သွယ်မြိတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင်၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ လူသိများထင်ရှားလာခဲ့သည့်ကဗျာဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်သည် လူငယ်များကြားတွင်ရေပန်းစား‌သော Telegram channelတစ်ခုဖြစ်သည့် [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]channel နှင့်[https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက]channel၏ တည်ထောင်သူများထဲမှတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်ရေးသား‌သော ကဗျာများဟာ လူငယ်များကြား ရေပန်းစားလျက်ရှိပြီး ၂၀၂၄ခုနှစ်(နှစ်ကုန်ပိုင်း)လောက်တွင်စတင် လူသိများလာခဲ့‌သော [https://t.me/fromPonnyakhin1/1811 မာရီယာ]ကဗျာများ ၊ [https://t.me/literaturetemple/1681 ကြည်ပြာသို့] အစရှိသည့်ကဗျာများဖြင့်လည်း လူသိများသည်။ သူဟာစာအုပ်ထုတ်ဝေရေးသားခြင်းမရှိသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ အင်တာနက်လူမှုကွန်ယက်များတွင် သူ၏ကဗျာများမှာ ထင်ပေါ်ကျော်ရှားသည်။ သူသည် ကဗျာစာပေတင်မဟုတ်ဘဲ မြန်မာ့စာပေလောကကိုပါမြှင့်တင်ပေးနေသော လေးစားစရာ ‌မြန်မာအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါသည်။ == ငယ်ဘဝ == သွယ်မြိတ်ကို ၂၀၀၇ ခုတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ အထက်တန်း ပညာကို ဦးကျော်ဟန်(ဇေယျာ)ကိုယ်ပိုင်အထက်တန်းကျောင်းတွင်း သင်ယူခဲ့ပြီး စာပေသင်ယူခြင်းထက် ကဗျာစာပေလှုပ်ရှားမှုများတွင် ပိုမိုစိတ်ဝင်စား၍ပါဝင်လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၉ခုနှစ်၊ အသက် (၁၂) နှစ်အရွယ်တွင် ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်တစ်နှစ်အကြာအိမ်တွင်သာနေထိုင်ခဲ့ရပြီး ကဗျာများစတင်ရေးသားခဲ့သည် ။ ၂၀၂၃ခုကာလများမှစ၍ Telegramတွင်ကဗျာများစတင်ရေးခဲ့သည်။ == အနုပညာလမ်းကြောင်း == သွယ်မြိတ်သည် သူဇာ(ကြည်စိုး)၊ ခန့်သွယ်၊ ဝဏ္ဏအပါအဝင် အခြားသော ကဗျာဆရာများနှင့်အတူ Telegramတွင် ကဗျာများကိုရေးသားခဲ့သည်။စာပေလောကchannelကိုတည်ထောင်ခဲ့ပြီး ကဗျာရွတ်ဖတ်‌မှုပွဲအစီအစဉ်များစွာလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ==ကိုးကား== <ref>[https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]</ref> iqxzdscwrti8w9b1k61qy6my2jpfgeq 881043 881042 2025-07-09T10:54:17Z Thwe Myeik 132406 /* ကိုးကား */ 881043 wikitext text/x-wiki {{Db-person}} {{infobox person |name = သွယ်မြိတ် |parents = ဦးစ်ိုင်းခမ်းလှ၊ ဒေါ်အေးသန္တာ |birth_name = စိုင်းဇင့်လှိုင်း |birth_date = ၂၀၀၇၊မေလရှစ်ရက် |birth_place = လှိုင်သာယာ၊ ရန်ကုန်မြို့ |occupation = ကဗျာဆရာ |known_for = မာရီယာ ၊ ကြည်ပြာ}} သွယ်မြိတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင်၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ လူသိများထင်ရှားလာခဲ့သည့်ကဗျာဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်သည် လူငယ်များကြားတွင်ရေပန်းစား‌သော Telegram channelတစ်ခုဖြစ်သည့် [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]channel နှင့်[https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက]channel၏ တည်ထောင်သူများထဲမှတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်ရေးသား‌သော ကဗျာများဟာ လူငယ်များကြား ရေပန်းစားလျက်ရှိပြီး ၂၀၂၄ခုနှစ်(နှစ်ကုန်ပိုင်း)လောက်တွင်စတင် လူသိများလာခဲ့‌သော [https://t.me/fromPonnyakhin1/1811 မာရီယာ]ကဗျာများ ၊ [https://t.me/literaturetemple/1681 ကြည်ပြာသို့] အစရှိသည့်ကဗျာများဖြင့်လည်း လူသိများသည်။ သူဟာစာအုပ်ထုတ်ဝေရေးသားခြင်းမရှိသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ အင်တာနက်လူမှုကွန်ယက်များတွင် သူ၏ကဗျာများမှာ ထင်ပေါ်ကျော်ရှားသည်။ သူသည် ကဗျာစာပေတင်မဟုတ်ဘဲ မြန်မာ့စာပေလောကကိုပါမြှင့်တင်ပေးနေသော လေးစားစရာ ‌မြန်မာအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါသည်။ == ငယ်ဘဝ == သွယ်မြိတ်ကို ၂၀၀၇ ခုတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ အထက်တန်း ပညာကို ဦးကျော်ဟန်(ဇေယျာ)ကိုယ်ပိုင်အထက်တန်းကျောင်းတွင်း သင်ယူခဲ့ပြီး စာပေသင်ယူခြင်းထက် ကဗျာစာပေလှုပ်ရှားမှုများတွင် ပိုမိုစိတ်ဝင်စား၍ပါဝင်လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၉ခုနှစ်၊ အသက် (၁၂) နှစ်အရွယ်တွင် ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်တစ်နှစ်အကြာအိမ်တွင်သာနေထိုင်ခဲ့ရပြီး ကဗျာများစတင်ရေးသားခဲ့သည် ။ ၂၀၂၃ခုကာလများမှစ၍ Telegramတွင်ကဗျာများစတင်ရေးခဲ့သည်။ == အနုပညာလမ်းကြောင်း == သွယ်မြိတ်သည် သူဇာ(ကြည်စိုး)၊ ခန့်သွယ်၊ ဝဏ္ဏအပါအဝင် အခြားသော ကဗျာဆရာများနှင့်အတူ Telegramတွင် ကဗျာများကိုရေးသားခဲ့သည်။စာပေလောကchannelကိုတည်ထောင်ခဲ့ပြီး ကဗျာရွတ်ဖတ်‌မှုပွဲအစီအစဉ်များစွာလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ==ကိုးကား== <ref>[https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]</ref>မှ အချက်အလတ်များ k9g9mne7hyt8dkue3nv83z2mnr2n9rk 881046 881043 2025-07-09T10:59:53Z Thwe Myeik 132406 /* ကိုးကား */ 881046 wikitext text/x-wiki {{Db-person}} {{infobox person |name = သွယ်မြိတ် |parents = ဦးစ်ိုင်းခမ်းလှ၊ ဒေါ်အေးသန္တာ |birth_name = စိုင်းဇင့်လှိုင်း |birth_date = ၂၀၀၇၊မေလရှစ်ရက် |birth_place = လှိုင်သာယာ၊ ရန်ကုန်မြို့ |occupation = ကဗျာဆရာ |known_for = မာရီယာ ၊ ကြည်ပြာ}} သွယ်မြိတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင်၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ လူသိများထင်ရှားလာခဲ့သည့်ကဗျာဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်သည် လူငယ်များကြားတွင်ရေပန်းစား‌သော Telegram channelတစ်ခုဖြစ်သည့် [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]channel နှင့်[https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက]channel၏ တည်ထောင်သူများထဲမှတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်ရေးသား‌သော ကဗျာများဟာ လူငယ်များကြား ရေပန်းစားလျက်ရှိပြီး ၂၀၂၄ခုနှစ်(နှစ်ကုန်ပိုင်း)လောက်တွင်စတင် လူသိများလာခဲ့‌သော [https://t.me/fromPonnyakhin1/1811 မာရီယာ]ကဗျာများ ၊ [https://t.me/literaturetemple/1681 ကြည်ပြာသို့] အစရှိသည့်ကဗျာများဖြင့်လည်း လူသိများသည်။ သူဟာစာအုပ်ထုတ်ဝေရေးသားခြင်းမရှိသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ အင်တာနက်လူမှုကွန်ယက်များတွင် သူ၏ကဗျာများမှာ ထင်ပေါ်ကျော်ရှားသည်။ သူသည် ကဗျာစာပေတင်မဟုတ်ဘဲ မြန်မာ့စာပေလောကကိုပါမြှင့်တင်ပေးနေသော လေးစားစရာ ‌မြန်မာအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါသည်။ == ငယ်ဘဝ == သွယ်မြိတ်ကို ၂၀၀၇ ခုတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ အထက်တန်း ပညာကို ဦးကျော်ဟန်(ဇေယျာ)ကိုယ်ပိုင်အထက်တန်းကျောင်းတွင်း သင်ယူခဲ့ပြီး စာပေသင်ယူခြင်းထက် ကဗျာစာပေလှုပ်ရှားမှုများတွင် ပိုမိုစိတ်ဝင်စား၍ပါဝင်လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၉ခုနှစ်၊ အသက် (၁၂) နှစ်အရွယ်တွင် ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်တစ်နှစ်အကြာအိမ်တွင်သာနေထိုင်ခဲ့ရပြီး ကဗျာများစတင်ရေးသားခဲ့သည် ။ ၂၀၂၃ခုကာလများမှစ၍ Telegramတွင်ကဗျာများစတင်ရေးခဲ့သည်။ == အနုပညာလမ်းကြောင်း == သွယ်မြိတ်သည် သူဇာ(ကြည်စိုး)၊ ခန့်သွယ်၊ ဝဏ္ဏအပါအဝင် အခြားသော ကဗျာဆရာများနှင့်အတူ Telegramတွင် ကဗျာများကိုရေးသားခဲ့သည်။စာပေလောကchannelကိုတည်ထောင်ခဲ့ပြီး ကဗျာရွတ်ဖတ်‌မှုပွဲအစီအစဉ်များစွာလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ==ကိုးကား== <ref>[https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]</ref>မှ အချက်အလတ်များ <ref>[https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက]</ref>မှ အချက်အလတ်များ ဤ မြန်မာလူပုဂ္ဂိုလ် အတ္ထုပ္ပတ္တိ ဆောင်းပါးမှာ ဆောင်းပါးတိုတစ်ပုဒ် ဖြစ်သည်။ ဖြည့်စွက်ရေးသားခြင်းဖြင့် မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားကို ကူညီပါ။ 5is9kw972wooxb4oy01gqap01d7w24r 881047 881046 2025-07-09T11:00:28Z Thwe Myeik 132406 /* ကိုးကား */ 881047 wikitext text/x-wiki {{Db-person}} {{infobox person |name = သွယ်မြိတ် |parents = ဦးစ်ိုင်းခမ်းလှ၊ ဒေါ်အေးသန္တာ |birth_name = စိုင်းဇင့်လှိုင်း |birth_date = ၂၀၀၇၊မေလရှစ်ရက် |birth_place = လှိုင်သာယာ၊ ရန်ကုန်မြို့ |occupation = ကဗျာဆရာ |known_for = မာရီယာ ၊ ကြည်ပြာ}} သွယ်မြိတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင်၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ လူသိများထင်ရှားလာခဲ့သည့်ကဗျာဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်သည် လူငယ်များကြားတွင်ရေပန်းစား‌သော Telegram channelတစ်ခုဖြစ်သည့် [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]channel နှင့်[https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက]channel၏ တည်ထောင်သူများထဲမှတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်ရေးသား‌သော ကဗျာများဟာ လူငယ်များကြား ရေပန်းစားလျက်ရှိပြီး ၂၀၂၄ခုနှစ်(နှစ်ကုန်ပိုင်း)လောက်တွင်စတင် လူသိများလာခဲ့‌သော [https://t.me/fromPonnyakhin1/1811 မာရီယာ]ကဗျာများ ၊ [https://t.me/literaturetemple/1681 ကြည်ပြာသို့] အစရှိသည့်ကဗျာများဖြင့်လည်း လူသိများသည်။ သူဟာစာအုပ်ထုတ်ဝေရေးသားခြင်းမရှိသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ အင်တာနက်လူမှုကွန်ယက်များတွင် သူ၏ကဗျာများမှာ ထင်ပေါ်ကျော်ရှားသည်။ သူသည် ကဗျာစာပေတင်မဟုတ်ဘဲ မြန်မာ့စာပေလောကကိုပါမြှင့်တင်ပေးနေသော လေးစားစရာ ‌မြန်မာအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါသည်။ == ငယ်ဘဝ == သွယ်မြိတ်ကို ၂၀၀၇ ခုတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ အထက်တန်း ပညာကို ဦးကျော်ဟန်(ဇေယျာ)ကိုယ်ပိုင်အထက်တန်းကျောင်းတွင်း သင်ယူခဲ့ပြီး စာပေသင်ယူခြင်းထက် ကဗျာစာပေလှုပ်ရှားမှုများတွင် ပိုမိုစိတ်ဝင်စား၍ပါဝင်လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၉ခုနှစ်၊ အသက် (၁၂) နှစ်အရွယ်တွင် ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်တစ်နှစ်အကြာအိမ်တွင်သာနေထိုင်ခဲ့ရပြီး ကဗျာများစတင်ရေးသားခဲ့သည် ။ ၂၀၂၃ခုကာလများမှစ၍ Telegramတွင်ကဗျာများစတင်ရေးခဲ့သည်။ == အနုပညာလမ်းကြောင်း == သွယ်မြိတ်သည် သူဇာ(ကြည်စိုး)၊ ခန့်သွယ်၊ ဝဏ္ဏအပါအဝင် အခြားသော ကဗျာဆရာများနှင့်အတူ Telegramတွင် ကဗျာများကိုရေးသားခဲ့သည်။စာပေလောကchannelကိုတည်ထောင်ခဲ့ပြီး ကဗျာရွတ်ဖတ်‌မှုပွဲအစီအစဉ်များစွာလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ==ကိုးကား== <ref>[https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]မှအချက်အလတ်များ</ref> <ref>[https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက]မှအချက်အလတ်များ</ref> ဤ မြန်မာလူပုဂ္ဂိုလ် အတ္ထုပ္ပတ္တိ ဆောင်းပါးမှာ ဆောင်းပါးတိုတစ်ပုဒ် ဖြစ်သည်။ ဖြည့်စွက်ရေးသားခြင်းဖြင့် မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားကို ကူညီပါ။ ftuto3eim1abdqyiasf74cwznk7el69 881048 881047 2025-07-09T11:02:32Z Thwe Myeik 132406 /* ကိုးကာ */ 881048 wikitext text/x-wiki {{Db-person}} {{infobox person |name = သွယ်မြိတ် |parents = ဦးစ်ိုင်းခမ်းလှ၊ ဒေါ်အေးသန္တာ |birth_name = စိုင်းဇင့်လှိုင်း |birth_date = ၂၀၀၇၊မေလရှစ်ရက် |birth_place = လှိုင်သာယာ၊ ရန်ကုန်မြို့ |occupation = ကဗျာဆရာ |known_for = မာရီယာ ၊ ကြည်ပြာ}} သွယ်မြိတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင်၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ လူသိများထင်ရှားလာခဲ့သည့်ကဗျာဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်သည် လူငယ်များကြားတွင်ရေပန်းစား‌သော Telegram channelတစ်ခုဖြစ်သည့် [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]channel နှင့်[https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက]channel၏ တည်ထောင်သူများထဲမှတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်ရေးသား‌သော ကဗျာများဟာ လူငယ်များကြား ရေပန်းစားလျက်ရှိပြီး ၂၀၂၄ခုနှစ်(နှစ်ကုန်ပိုင်း)လောက်တွင်စတင် လူသိများလာခဲ့‌သော [https://t.me/fromPonnyakhin1/1811 မာရီယာ]ကဗျာများ ၊ [https://t.me/literaturetemple/1681 ကြည်ပြာသို့] အစရှိသည့်ကဗျာများဖြင့်လည်း လူသိများသည်။ သူဟာစာအုပ်ထုတ်ဝေရေးသားခြင်းမရှိသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ အင်တာနက်လူမှုကွန်ယက်များတွင် သူ၏ကဗျာများမှာ ထင်ပေါ်ကျော်ရှားသည်။ သူသည် ကဗျာစာပေတင်မဟုတ်ဘဲ မြန်မာ့စာပေလောကကိုပါမြှင့်တင်ပေးနေသော လေးစားစရာ ‌မြန်မာအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါသည်။ == ငယ်ဘဝ == သွယ်မြိတ်ကို ၂၀၀၇ ခုတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ အထက်တန်း ပညာကို ဦးကျော်ဟန်(ဇေယျာ)ကိုယ်ပိုင်အထက်တန်းကျောင်းတွင်း သင်ယူခဲ့ပြီး စာပေသင်ယူခြင်းထက် ကဗျာစာပေလှုပ်ရှားမှုများတွင် ပိုမိုစိတ်ဝင်စား၍ပါဝင်လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၉ခုနှစ်၊ အသက် (၁၂) နှစ်အရွယ်တွင် ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်တစ်နှစ်အကြာအိမ်တွင်သာနေထိုင်ခဲ့ရပြီး ကဗျာများစတင်ရေးသားခဲ့သည် ။ ၂၀၂၃ခုကာလများမှစ၍ Telegramတွင်ကဗျာများစတင်ရေးခဲ့သည်။ == အနုပညာလမ်းကြောင်း == သွယ်မြိတ်သည် သူဇာ(ကြည်စိုး)၊ ခန့်သွယ်၊ ဝဏ္ဏအပါအဝင် အခြားသော ကဗျာဆရာများနှင့်အတူ Telegramတွင် ကဗျာများကိုရေးသားခဲ့သည်။စာပေလောကchannelကိုတည်ထောင်ခဲ့ပြီး ကဗျာရွတ်ဖတ်‌မှုပွဲအစီအစဉ်များစွာလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ==ကိုးကာ== <ref>[https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက]မှအချက်အလတ်များ</ref> <ref>[https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]မှအချက်အလတ်များ</ref> qywt5ze1hjexbc6brwvhkmmbj2iiyw3 881049 881048 2025-07-09T11:03:07Z Thwe Myeik 132406 /* ကိုးကာ */ 881049 wikitext text/x-wiki {{Db-person}} {{infobox person |name = သွယ်မြိတ် |parents = ဦးစ်ိုင်းခမ်းလှ၊ ဒေါ်အေးသန္တာ |birth_name = စိုင်းဇင့်လှိုင်း |birth_date = ၂၀၀၇၊မေလရှစ်ရက် |birth_place = လှိုင်သာယာ၊ ရန်ကုန်မြို့ |occupation = ကဗျာဆရာ |known_for = မာရီယာ ၊ ကြည်ပြာ}} သွယ်မြိတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင်၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ လူသိများထင်ရှားလာခဲ့သည့်ကဗျာဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်သည် လူငယ်များကြားတွင်ရေပန်းစား‌သော Telegram channelတစ်ခုဖြစ်သည့် [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]channel နှင့်[https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက]channel၏ တည်ထောင်သူများထဲမှတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်ရေးသား‌သော ကဗျာများဟာ လူငယ်များကြား ရေပန်းစားလျက်ရှိပြီး ၂၀၂၄ခုနှစ်(နှစ်ကုန်ပိုင်း)လောက်တွင်စတင် လူသိများလာခဲ့‌သော [https://t.me/fromPonnyakhin1/1811 မာရီယာ]ကဗျာများ ၊ [https://t.me/literaturetemple/1681 ကြည်ပြာသို့] အစရှိသည့်ကဗျာများဖြင့်လည်း လူသိများသည်။ သူဟာစာအုပ်ထုတ်ဝေရေးသားခြင်းမရှိသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ အင်တာနက်လူမှုကွန်ယက်များတွင် သူ၏ကဗျာများမှာ ထင်ပေါ်ကျော်ရှားသည်။ သူသည် ကဗျာစာပေတင်မဟုတ်ဘဲ မြန်မာ့စာပေလောကကိုပါမြှင့်တင်ပေးနေသော လေးစားစရာ ‌မြန်မာအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါသည်။ == ငယ်ဘဝ == သွယ်မြိတ်ကို ၂၀၀၇ ခုတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ အထက်တန်း ပညာကို ဦးကျော်ဟန်(ဇေယျာ)ကိုယ်ပိုင်အထက်တန်းကျောင်းတွင်း သင်ယူခဲ့ပြီး စာပေသင်ယူခြင်းထက် ကဗျာစာပေလှုပ်ရှားမှုများတွင် ပိုမိုစိတ်ဝင်စား၍ပါဝင်လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၉ခုနှစ်၊ အသက် (၁၂) နှစ်အရွယ်တွင် ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်တစ်နှစ်အကြာအိမ်တွင်သာနေထိုင်ခဲ့ရပြီး ကဗျာများစတင်ရေးသားခဲ့သည် ။ ၂၀၂၃ခုကာလများမှစ၍ Telegramတွင်ကဗျာများစတင်ရေးခဲ့သည်။ == အနုပညာလမ်းကြောင်း == သွယ်မြိတ်သည် သူဇာ(ကြည်စိုး)၊ ခန့်သွယ်၊ ဝဏ္ဏအပါအဝင် အခြားသော ကဗျာဆရာများနှင့်အတူ Telegramတွင် ကဗျာများကိုရေးသားခဲ့သည်။စာပေလောကchannelကိုတည်ထောင်ခဲ့ပြီး ကဗျာရွတ်ဖတ်‌မှုပွဲအစီအစဉ်များစွာလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ==ကိုးကာ== [https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက]မှအချက်အလတ်များ [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]မှအချက်အလတ်များ bc9hzngz46yv8a2x0wuyz56fwhgcz4w 881050 881049 2025-07-09T11:04:52Z Thwe Myeik 132406 /* ကိုးကာ */ 881050 wikitext text/x-wiki {{Db-person}} {{infobox person |name = သွယ်မြိတ် |parents = ဦးစ်ိုင်းခမ်းလှ၊ ဒေါ်အေးသန္တာ |birth_name = စိုင်းဇင့်လှိုင်း |birth_date = ၂၀၀၇၊မေလရှစ်ရက် |birth_place = လှိုင်သာယာ၊ ရန်ကုန်မြို့ |occupation = ကဗျာဆရာ |known_for = မာရီယာ ၊ ကြည်ပြာ}} သွယ်မြိတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင်၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ လူသိများထင်ရှားလာခဲ့သည့်ကဗျာဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်သည် လူငယ်များကြားတွင်ရေပန်းစား‌သော Telegram channelတစ်ခုဖြစ်သည့် [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]channel နှင့်[https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက]channel၏ တည်ထောင်သူများထဲမှတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်ရေးသား‌သော ကဗျာများဟာ လူငယ်များကြား ရေပန်းစားလျက်ရှိပြီး ၂၀၂၄ခုနှစ်(နှစ်ကုန်ပိုင်း)လောက်တွင်စတင် လူသိများလာခဲ့‌သော [https://t.me/fromPonnyakhin1/1811 မာရီယာ]ကဗျာများ ၊ [https://t.me/literaturetemple/1681 ကြည်ပြာသို့] အစရှိသည့်ကဗျာများဖြင့်လည်း လူသိများသည်။ သူဟာစာအုပ်ထုတ်ဝေရေးသားခြင်းမရှိသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ အင်တာနက်လူမှုကွန်ယက်များတွင် သူ၏ကဗျာများမှာ ထင်ပေါ်ကျော်ရှားသည်။ သူသည် ကဗျာစာပေတင်မဟုတ်ဘဲ မြန်မာ့စာပေလောကကိုပါမြှင့်တင်ပေးနေသော လေးစားစရာ ‌မြန်မာအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါသည်။ == ငယ်ဘဝ == သွယ်မြိတ်ကို ၂၀၀၇ ခုတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ အထက်တန်း ပညာကို ဦးကျော်ဟန်(ဇေယျာ)ကိုယ်ပိုင်အထက်တန်းကျောင်းတွင်း သင်ယူခဲ့ပြီး စာပေသင်ယူခြင်းထက် ကဗျာစာပေလှုပ်ရှားမှုများတွင် ပိုမိုစိတ်ဝင်စား၍ပါဝင်လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၉ခုနှစ်၊ အသက် (၁၂) နှစ်အရွယ်တွင် ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်တစ်နှစ်အကြာအိမ်တွင်သာနေထိုင်ခဲ့ရပြီး ကဗျာများစတင်ရေးသားခဲ့သည် ။ ၂၀၂၃ခုကာလများမှစ၍ Telegramတွင်ကဗျာများစတင်ရေးခဲ့သည်။ == အနုပညာလမ်းကြောင်း == သွယ်မြိတ်သည် သူဇာ(ကြည်စိုး)၊ ခန့်သွယ်၊ ဝဏ္ဏအပါအဝင် အခြားသော ကဗျာဆရာများနှင့်အတူ Telegramတွင် ကဗျာများကိုရေးသားခဲ့သည်။စာပေလောကchannelကိုတည်ထောင်ခဲ့ပြီး ကဗျာရွတ်ဖတ်‌မှုပွဲအစီအစဉ်များစွာလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ==ကိုးကာ== [https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက] မှ အချက်အလတ်များ [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်] မှ အချက်အလတ်များ 3ybtz9h2g51q7s6fqiul2xw243n0ubu 881051 881050 2025-07-09T11:06:50Z Thwe Myeik 132406 881051 wikitext text/x-wiki {{Db-person}} {{infobox person |name = သွယ်မြိတ် |parents = ဦးစ်ိုင်းခမ်းလှ၊ ဒေါ်အေးသန္တာ |birth_name = စိုင်းဇင့်လှိုင်း |birth_date = ၂၀၀၇၊မေလရှစ်ရက် |birth_place = လှိုင်သာယာ၊ ရန်ကုန်မြို့ |occupation = ကဗျာဆရာ |known_for = မာရီယာ ၊ ကြည်ပြာ}} သွယ်မြိတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင်၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ လူသိများထင်ရှားလာခဲ့သည့်ကဗျာဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်သည် လူငယ်များကြားတွင်ရေပန်းစား‌သော Telegram channelတစ်ခုဖြစ်သည့် [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]channel နှင့်[https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက]channel၏ တည်ထောင်သူများထဲမှတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်ရေးသား‌သော ကဗျာများဟာ လူငယ်များကြား ရေပန်းစားလျက်ရှိပြီး ၂၀၂၄ခုနှစ်(နှစ်ကုန်ပိုင်း)လောက်တွင်စတင် လူသိများလာခဲ့‌သော [https://t.me/fromPonnyakhin1/1811 မာရီယာ]ကဗျာများ ၊ [https://t.me/literaturetemple/1681 ကြည်ပြာသို့] အစရှိသည့်ကဗျာများဖြင့်လည်း လူသိများသည်။ သူဟာစာအုပ်ထုတ်ဝေရေးသားခြင်းမရှိသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ အင်တာနက်လူမှုကွန်ယက်များတွင် သူ၏ကဗျာများမှာ ထင်ပေါ်ကျော်ရှားသည်။ သူသည် ကဗျာစာပေတင်မဟုတ်ဘဲ မြန်မာ့စာပေလောကကိုပါမြှင့်တင်ပေးနေသော လေးစားစရာ ‌မြန်မာအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါသည်။ == ငယ်ဘဝ == သွယ်မြိတ်ကို ၂၀၀၇ ခုတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ အထက်တန်း ပညာကို ဦးကျော်ဟန်(ဇေယျာ)ကိုယ်ပိုင်အထက်တန်းကျောင်းတွင်း သင်ယူခဲ့ပြီး စာပေသင်ယူခြင်းထက် ကဗျာစာပေလှုပ်ရှားမှုများတွင် ပိုမိုစိတ်ဝင်စား၍ပါဝင်လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၉ခုနှစ်၊ အသက် (၁၂) နှစ်အရွယ်တွင် ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်တစ်နှစ်အကြာအိမ်တွင်သာနေထိုင်ခဲ့ရပြီး ကဗျာများစတင်ရေးသားခဲ့သည် ။ ၂၀၂၃ခုကာလများမှစ၍ Telegramတွင်ကဗျာများစတင်ရေးခဲ့သည်။ == အနုပညာလမ်းကြောင်း == သွယ်မြိတ်သည် သူဇာ(ကြည်စိုး)၊ ခန့်သွယ်၊ ဝဏ္ဏအပါအဝင် အခြားသော ကဗျာဆရာများနှင့်အတူ Telegramတွင် ကဗျာများကိုရေးသားခဲ့သည်။စာပေလောကchannelကိုတည်ထောင်ခဲ့ပြီး ကဗျာရွတ်ဖတ်‌မှုပွဲအစီအစဉ်များစွာလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ==ကိုးကာ== [https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက] မှ အချက်အလတ်များ [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်] မှ အချက်အလတ်များ ဤ [[မြန်မာနိုင်ငံ|မြန်မာလူပုဂ္ဂိုလ်]] အတ္ထုပ္ပတ္တိ ဆောင်းပါးမှာ ဆောင်းပါးတိုတစ်ပုဒ် ဖြစ်သည်။ [https://my.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%80%A1%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%AD%E1%80%99%E1%80%B7%E1%80%BA&action=edit ဖြည့်စွက်ရေးသားခြင်း]ဖြင့် မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားကို ကူညီပါ။ rj8q7hpujn749yvytvb11pwpw3f0g2u 881054 881051 2025-07-09T11:09:13Z Pho Sai 45037 Autobiography tag တွဲ 881054 wikitext text/x-wiki {{Db-person}} {{Autobiography}} {{infobox person |name = သွယ်မြိတ် |parents = ဦးစ်ိုင်းခမ်းလှ၊ ဒေါ်အေးသန္တာ |birth_name = စိုင်းဇင့်လှိုင်း |birth_date = ၂၀၀၇၊မေလရှစ်ရက် |birth_place = လှိုင်သာယာ၊ ရန်ကုန်မြို့ |occupation = ကဗျာဆရာ |known_for = မာရီယာ ၊ ကြည်ပြာ}} သွယ်မြိတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင်၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ လူသိများထင်ရှားလာခဲ့သည့်ကဗျာဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်သည် လူငယ်များကြားတွင်ရေပန်းစား‌သော Telegram channelတစ်ခုဖြစ်သည့် [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]channel နှင့်[https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက]channel၏ တည်ထောင်သူများထဲမှတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်ရေးသား‌သော ကဗျာများဟာ လူငယ်များကြား ရေပန်းစားလျက်ရှိပြီး ၂၀၂၄ခုနှစ်(နှစ်ကုန်ပိုင်း)လောက်တွင်စတင် လူသိများလာခဲ့‌သော [https://t.me/fromPonnyakhin1/1811 မာရီယာ]ကဗျာများ ၊ [https://t.me/literaturetemple/1681 ကြည်ပြာသို့] အစရှိသည့်ကဗျာများဖြင့်လည်း လူသိများသည်။ သူဟာစာအုပ်ထုတ်ဝေရေးသားခြင်းမရှိသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ အင်တာနက်လူမှုကွန်ယက်များတွင် သူ၏ကဗျာများမှာ ထင်ပေါ်ကျော်ရှားသည်။ သူသည် ကဗျာစာပေတင်မဟုတ်ဘဲ မြန်မာ့စာပေလောကကိုပါမြှင့်တင်ပေးနေသော လေးစားစရာ ‌မြန်မာအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါသည်။ == ငယ်ဘဝ == သွယ်မြိတ်ကို ၂၀၀၇ ခုတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ အထက်တန်း ပညာကို ဦးကျော်ဟန်(ဇေယျာ)ကိုယ်ပိုင်အထက်တန်းကျောင်းတွင်း သင်ယူခဲ့ပြီး စာပေသင်ယူခြင်းထက် ကဗျာစာပေလှုပ်ရှားမှုများတွင် ပိုမိုစိတ်ဝင်စား၍ပါဝင်လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၉ခုနှစ်၊ အသက် (၁၂) နှစ်အရွယ်တွင် ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်တစ်နှစ်အကြာအိမ်တွင်သာနေထိုင်ခဲ့ရပြီး ကဗျာများစတင်ရေးသားခဲ့သည် ။ ၂၀၂၃ခုကာလများမှစ၍ Telegramတွင်ကဗျာများစတင်ရေးခဲ့သည်။ == အနုပညာလမ်းကြောင်း == သွယ်မြိတ်သည် သူဇာ(ကြည်စိုး)၊ ခန့်သွယ်၊ ဝဏ္ဏအပါအဝင် အခြားသော ကဗျာဆရာများနှင့်အတူ Telegramတွင် ကဗျာများကိုရေးသားခဲ့သည်။စာပေလောကchannelကိုတည်ထောင်ခဲ့ပြီး ကဗျာရွတ်ဖတ်‌မှုပွဲအစီအစဉ်များစွာလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ==ကိုးကာ== [https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက] မှ အချက်အလတ်များ [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်] မှ အချက်အလတ်များ ဤ [[မြန်မာနိုင်ငံ|မြန်မာလူပုဂ္ဂိုလ်]] အတ္ထုပ္ပတ္တိ ဆောင်းပါးမှာ ဆောင်းပါးတိုတစ်ပုဒ် ဖြစ်သည်။ [https://my.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%80%A1%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%AD%E1%80%99%E1%80%B7%E1%80%BA&action=edit ဖြည့်စွက်ရေးသားခြင်း]ဖြင့် မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားကို ကူညီပါ။ 0tncxiqzkq415myy2dnj0eqxly5yspy 881056 881054 2025-07-09T11:15:13Z Thwe Myeik 132406 881056 wikitext text/x-wiki {{Db-person}} {{Autobiography}} {{infobox person |name = သွယ်မြိတ် |parents = ဦးစ်ိုင်းခမ်းလှ၊ ဒေါ်အေးသန္တာ |birth_name = စိုင်းဇင့်လှိုင်း |birth_place = လှိုင်သာယာ၊ ရန်ကုန်မြို့ |occupation = ကဗျာဆရာ |known_for = မာရီယာ ၊ ကြည်ပြာ}} သွယ်မြိတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမော်ဒန်ကဗျာလောကတွင်၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ လူသိများထင်ရှားလာခဲ့သည့်ကဗျာဆရာတစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်သည် လူငယ်များကြားတွင်ရေပန်းစား‌သော Telegram channelတစ်ခုဖြစ်သည့် [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်]channel နှင့်[https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက]channel၏ တည်ထောင်သူများထဲမှတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သွယ်မြိတ်ရေးသား‌သော ကဗျာများဟာ လူငယ်များကြား ရေပန်းစားလျက်ရှိပြီး ၂၀၂၄ခုနှစ်(နှစ်ကုန်ပိုင်း)လောက်တွင်စတင် လူသိများလာခဲ့‌သော [https://t.me/fromPonnyakhin1/1811 မာရီယာ]ကဗျာများ ၊ [https://t.me/literaturetemple/1681 ကြည်ပြာသို့] အစရှိသည့်ကဗျာများဖြင့်လည်း လူသိများသည်။ သူဟာစာအုပ်ထုတ်ဝေရေးသားခြင်းမရှိသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ အင်တာနက်လူမှုကွန်ယက်များတွင် သူ၏ကဗျာများမှာ ထင်ပေါ်ကျော်ရှားသည်။ သူသည် ကဗျာစာပေတင်မဟုတ်ဘဲ မြန်မာ့စာပေလောကကိုပါမြှင့်တင်ပေးနေသော လေးစားစရာ ‌မြန်မာအမျိုးသားကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါသည်။ == ငယ်ဘဝ == သွယ်မြိတ်ကို ၂၀၀၇ ခုတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ အထက်တန်း ပညာကို ဦးကျော်ဟန်(ဇေယျာ)ကိုယ်ပိုင်အထက်တန်းကျောင်းတွင်း သင်ယူခဲ့ပြီး စာပေသင်ယူခြင်းထက် ကဗျာစာပေလှုပ်ရှားမှုများတွင် ပိုမိုစိတ်ဝင်စား၍ပါဝင်လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၉ခုနှစ်၊ အသက် (၁၂) နှစ်အရွယ်တွင် ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်တစ်နှစ်အကြာအိမ်တွင်သာနေထိုင်ခဲ့ရပြီး ကဗျာများစတင်ရေးသားခဲ့သည် ။ ၂၀၂၃ခုကာလများမှစ၍ Telegramတွင်ကဗျာများစတင်ရေးခဲ့သည်။ == အနုပညာလမ်းကြောင်း == သွယ်မြိတ်သည် သူဇာ(ကြည်စိုး)၊ ခန့်သွယ်၊ ဝဏ္ဏအပါအဝင် အခြားသော ကဗျာဆရာများနှင့်အတူ Telegramတွင် ကဗျာများကိုရေးသားခဲ့သည်။စာပေလောကchannelကိုတည်ထောင်ခဲ့ပြီး ကဗျာရွတ်ဖတ်‌မှုပွဲအစီအစဉ်များစွာလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ==ကိုးကာ== [https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက] မှ အချက်အလတ်များ [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်] မှ အချက်အလတ်များ ဤ [[မြန်မာနိုင်ငံ|မြန်မာလူပုဂ္ဂိုလ်]] အတ္ထုပ္ပတ္တိ ဆောင်းပါးမှာ ဆောင်းပါးတိုတစ်ပုဒ် ဖြစ်သည်။ [https://my.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%80%A1%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%AD%E1%80%99%E1%80%B7%E1%80%BA&action=edit ဖြည့်စွက်ရေးသားခြင်း]ဖြင့် မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားကို ကူညီပါ။ f13xclcpjg8hb8sa2sja3veg0fql1d1 881059 881056 2025-07-09T11:19:46Z Thwe Myeik 132406 881059 wikitext text/x-wiki == ငယ်ဘဝ == သွယ်မြိတ်ကို ၂၀၀၇ ခုတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ အထက်တန်း ပညာကို ဦးကျော်ဟန်(ဇေယျာ)ကိုယ်ပိုင်အထက်တန်းကျောင်းတွင်း သင်ယူခဲ့ပြီး စာပေသင်ယူခြင်းထက် ကဗျာစာပေလှုပ်ရှားမှုများတွင် ပိုမိုစိတ်ဝင်စား၍ပါဝင်လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၉ခုနှစ်၊ အသက် (၁၂) နှစ်အရွယ်တွင် ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်တစ်နှစ်အကြာအိမ်တွင်သာနေထိုင်ခဲ့ရပြီး ကဗျာများစတင်ရေးသားခဲ့သည် ။ ၂၀၂၃ခုကာလများမှစ၍ Telegramတွင်ကဗျာများစတင်ရေးခဲ့သည်။ == အနုပညာလမ်းကြောင်း == သွယ်မြိတ်သည် သူဇာ(ကြည်စိုး)၊ ခန့်သွယ်၊ ဝဏ္ဏအပါအဝင် အခြားသော ကဗျာဆရာများနှင့်အတူ Telegramတွင် ကဗျာများကိုရေးသားခဲ့သည်။စာပေလောကchannelကိုတည်ထောင်ခဲ့ပြီး ကဗျာရွတ်ဖတ်‌မှုပွဲအစီအစဉ်များစွာလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ==ကိုးကာ== [https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက] မှ အချက်အလတ်များ [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်] မှ အချက်အလတ်များ ဤ [[မြန်မာနိုင်ငံ|မြန်မာလူပုဂ္ဂိုလ်]] အတ္ထုပ္ပတ္တိ ဆောင်းပါးမှာ ဆောင်းပါးတိုတစ်ပုဒ် ဖြစ်သည်။ [https://my.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%80%A1%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%AD%E1%80%99%E1%80%B7%E1%80%BA&action=edit ဖြည့်စွက်ရေးသားခြင်း]ဖြင့် မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားကို ကူညီပါ။ tgr6fu2byiuzeysurlfch7qzauk6zfq 881060 881059 2025-07-09T11:20:24Z Thwe Myeik 132406 881060 wikitext text/x-wiki == အနုပညာလမ်းကြောင်း == သွယ်မြိတ်သည် သူဇာ(ကြည်စိုး)၊ ခန့်သွယ်၊ ဝဏ္ဏအပါအဝင် အခြားသော ကဗျာဆရာများနှင့်အတူ Telegramတွင် ကဗျာများကိုရေးသားခဲ့သည်။စာပေလောကchannelကိုတည်ထောင်ခဲ့ပြီး ကဗျာရွတ်ဖတ်‌မှုပွဲအစီအစဉ်များစွာလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ==ကိုးကာ== [https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက] မှ အချက်အလတ်များ [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်] မှ အချက်အလတ်များ ဤ [[မြန်မာနိုင်ငံ|မြန်မာလူပုဂ္ဂိုလ်]] အတ္ထုပ္ပတ္တိ ဆောင်းပါးမှာ ဆောင်းပါးတိုတစ်ပုဒ် ဖြစ်သည်။ [https://my.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%80%A1%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%AD%E1%80%99%E1%80%B7%E1%80%BA&action=edit ဖြည့်စွက်ရေးသားခြင်း]ဖြင့် မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားကို ကူညီပါ။ 9w1gnew05kajmqeofpafg33g3b40s1s 881061 881060 2025-07-09T11:20:36Z Thwe Myeik 132406 881061 wikitext text/x-wiki ==ကိုးကာ== [https://t.me/fromPonnyakhin1 စာပေ‌လောက] မှ အချက်အလတ်များ [https://t.me/uandi1500 ကဗျာလွယ်အိတ်] မှ အချက်အလတ်များ ဤ [[မြန်မာနိုင်ငံ|မြန်မာလူပုဂ္ဂိုလ်]] အတ္ထုပ္ပတ္တိ ဆောင်းပါးမှာ ဆောင်းပါးတိုတစ်ပုဒ် ဖြစ်သည်။ [https://my.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%80%A1%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%AD%E1%80%99%E1%80%B7%E1%80%BA&action=edit ဖြည့်စွက်ရေးသားခြင်း]ဖြင့် မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားကို ကူညီပါ။ bwskdy3sk3h7r0s8og63x9k60z31iua 881062 881061 2025-07-09T11:21:01Z Thwe Myeik 132406 စာမျက်နှာကို ဗလာလုပ်လိုက်သည် 881062 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 881067 881062 2025-07-09T11:50:25Z Salai Rungtoi 22844 881067 wikitext text/x-wiki {{Db-person}} {{Autobiography}} 72hig0tvgcx0oujtf2olfrwkzv9mst2 ဆွေးနွေးချက်:သွယ်မြိတ် 1 271958 881045 2025-07-09T10:57:46Z Thwe Myeik 132406 /* ဖျက်ပစ်ခြင်းအတွက် ခုခံပြောဆိုခြင်း */ အပိုင်းသစ် 881045 wikitext text/x-wiki == ဖျက်ပစ်ခြင်းအတွက် ခုခံပြောဆိုခြင်း == သွယ်မြိတ်သည် နာမည်ကျော်ကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါသည် သူ၏ကဗျာများအား pdf fileပြုလုပ်မျှဝေကြသည်အား တွေ့ရှိနိုင်ပြီး မည်သည့်ပလတ်ဖောင်းတွင်မဆို သူ့ကဗျာများတွေ့နိုင်ပါသည် ကျွန်ုပ်ဖန်တီးထားသော သူ၏စာမျက်နှာသည် နာမည်ကျော်တစ်ယောက်၏အချက်အလက်အား ကြိုးစားစုဆောင်း၍ ဖန်တီးထားသဖြင့် လုံးဝမဖျက်ရန်တောင်းဆိုပါသည်။ 9oleobs69prfflej5um21zitsrbe6mh 881057 881045 2025-07-09T11:15:22Z Pho Sai 45037 Add unsign. 881057 wikitext text/x-wiki == ဖျက်ပစ်ခြင်းအတွက် ခုခံပြောဆိုခြင်း == သွယ်မြိတ်သည် နာမည်ကျော်ကဗျာဆရာတစ်ဦးဖြစ်ပါသည် သူ၏ကဗျာများအား pdf fileပြုလုပ်မျှဝေကြသည်အား တွေ့ရှိနိုင်ပြီး မည်သည့်ပလတ်ဖောင်းတွင်မဆို သူ့ကဗျာများတွေ့နိုင်ပါသည် ကျွန်ုပ်ဖန်တီးထားသော သူ၏စာမျက်နှာသည် နာမည်ကျော်တစ်ယောက်၏အချက်အလက်အား ကြိုးစားစုဆောင်း၍ ဖန်တီးထားသဖြင့် လုံးဝမဖျက်ရန်တောင်းဆိုပါသည်။<!-- Template:Unsigned --><small><span class="autosigned">—&nbsp;[[User:Thwe Myeik|Thwe Myeik]] ([[User talk:Thwe Myeik|ဆွေးနွေး]] • [[Special:Contributions/Thwe Myeik|ပံ့ပိုး]]) ၏ [[WP:SIG|လက်မှတ်မရေးထိုးထားသော]] ဆွေးနွေးချက်။ 17:27, 9 July 2025 (UTC)</span></small> hycffoqe0djmcvr11sbfw16yk714s0y 881058 881057 2025-07-09T11:17:10Z Thwe Myeik 132406 စာမျက်နှာကို ဗလာလုပ်လိုက်သည် 881058 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:YINN MAR SHWE 3 271959 881068 2025-07-09T11:52:05Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 881068 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် YINN MAR SHWE ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၅၂၊ ၉ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) 3n8xk0gziwn09w0i9psdptwvw8jy9ry အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Lens view kick can 3 271960 881069 2025-07-09T11:52:15Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 881069 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Lens view kick can ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၅၂၊ ၉ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) mmaaanpux4060t0o7p4wgcnb1fhyk16 အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Bluetime93 3 271961 881070 2025-07-09T11:52:25Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! 881070 wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Bluetime93 ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၅၂၊ ၉ ဇူလိုင် ၂၀၂၅ (UTC) 8znmwf09w4n2s1nu4xdh8m486ku37u8