Wikipèdia ocwiki https://oc.wikipedia.org/wiki/Acu%C3%A8lh MediaWiki 1.45.0-wmf.4 first-letter Mèdia Especial Discutir Utilizaire Discussion Utilizaire Wikipèdia Discussion Wikipèdia Fichièr Discussion Fichièr MediaWiki Discussion MediaWiki Modèl Discussion Modèl Ajuda Discussion Ajuda Categoria Discussion Categoria Portal Discussion Portal Projècte Discussion Projècte TimedText TimedText talk Mòdul Mòdul Discussió 0 3227 2474201 2470623 2025-06-14T08:54:24Z Sovenhic 36254 /* Toponimia */ 2474201 wikitext text/x-wiki {{infobox vila occitana | carta = oc | nom = Niòns | nom2 = ''Nyons'' | imatge = Nyons.jpg | descripcion = Niòns dempuei la riba senèstra d'[[Éguer]]. | escut = Blason Nyons.svg | escais = | ist = {{Dalfinat}} | parçan = [[Baroniás Dalfinencas]] | region = [[Auvèrnhe Ròse Aups|Auvèrnhe-Ròse-Alps]], <small>ancianament de [[Ròse-Alps]]</small> | departament = {{Droma}} | arrondiment = [[Arrondiment de Niòns|Niòns]] ([[capluòc]]) | canton = [[Canton de Niòns|Niòns]] ([[capluòc]]) | insee = 26220 | sitweb = | cp = 26110 | gentilici = nionsés, nionsesa | cònsol = Pierre Combes | mandat = [[2014]] - [[2020]] | intercom = [[Comunautat de comunas de la Val d'Éguer]] | latitud = 44.3602777778 | longitud = 5.13972222222 | alt mej = 270 | alt mini = 234 | alt maxi = 740 | ectaras = 2345 | km² = 23.45 }} '''Niòns''' (''Nyons'' en [[francés]]) es una [[comuna francesa|comuna]] [[Occitània|occitana]] del [[Dalfinat]] situaa dins lo [[departaments franceses|departament]] de [[Droma (departament)|Droma]] e la [[regions francesas|region]] d'[[Auvèrnhe Ròse-Alps|Auvèrnhe-Ròse-Aups]], <small>ancianament de [[Ròse-Alps]]</small>.<br> Es la vila principala de las [[Baroniás Dalfinencas]]. == Toponimia == Lo nom de ''Niòns'' se pronóncia [ˈɲɔⁿ] dins lo parlar [[vivaroalpenc]] local (es la pronóncia atestaa dins: J. Gilliéron e E. Edmont, 1902, ''Atlas linguistique de la France'', París: Champion, carta II; per representar la pronóncia [ˈɲɔⁿ], los autors escrivon ''«n̮õ»'' dins lor notacion fonetica de l'epòca). * En occitan ancian se disiá ''Niòns'' o ''Niòms'' amb una assimilacion medievala de ''n-m'' vèrs ''n-n'' (çò que se mòstra indirèctament en latin medieval occitanizat, dins las formas atestaas ''Nionis'' o ''Niomis'' o ''Niomes''; vej. ''Dictionnaire topographique du département de la Drôme'', p. 248). * Lo nom remonta al latin classic ''Noviómagus'', que ven del cèlta ''Noviómagos'' «novèl champ, novèl mercat» (segon A. Dauzat e Ch. Rostaing, 1963 [1978], ''Dictionnaire étymologique des noms de lieux en France'', p. 502). Al costat de la forma locala '''''Niòns''''' [ˈɲɔⁿ], i a tanben una varianta non locala de tipe ''«Nions»'' que se pronóncia [ˈnjuⁿ] o [ˈɲuⁿ]: aquela varianta non locala s'escriu variablament ''«Nions»'' o ''«Niom»'' dins de publicacions en grafia classica, e tanben s'escriu ''«Nioun»'' en grafia mistralenca (dins [[Lo Tresaur dau Felibritge|''Lo Tresaur dau Felibritge'']] de Mistral), e mai s'escriu ''«Gnoun»'' dins de publicacions anterioras a Mistral (per exemple dins JJ Castor, 1843, ''L'Interprète provençal'', Ate: Imprimerie Louis Clauzel, p. 184). == Geografia == Situat a las cofinhas dels [[Alps]] del [[Dalfinat]] e de las [[Baroniás Dalfinencas|Baroniás]] a una quarentena de quilom&egrave;tres, a l'&egrave;st de la val de [[Ròse]] ([[Pèiralata]]), Niòns es una pichona vila localizaa dins una comba, al ras del riu d'[[Éguer (riu)|Éguer]], afluent de Ròse. == Istòria == {{...}} == Administracion == {{ElegitDebuta|insee=26220 |Títol= Lista dels cònsols màgers successius}} {{Elegit |Debuta= [[2001]] |Fin= [[2020]] |Identitat= Pierre Combes |Partit=[[PS]] |Qualitat= conselhier general (2004-2015) e departamental (2015-) }} {{Elegit |Debuta= [[1995]] |Fin= 2001 |Identitat= Michel Faure |Partit=[[Recampament per la Republica|RPR]] |Qualitat= conselhier general (1992-2004) }} {{Elegit |Debuta= |Fin= 1995 |Identitat= |Partit= |Qualitat= }} {{ElegitDonadas}} {{ElegitFin}} == Demografia == {{Demografia |insee=26220 |1793=2700 |1800=2724 |1806=2744 |1821=3040 |1831=3397 |1836=3208 |1841=3251 |1846=3450 |1851=3590 |1856=3633 |1861=3653 |1866=3611 |1872=3623 |1876=3579 |1881=3222 |1886=3534 |1891=3349 |1896=3611 |1901=3638 |1906=3514 |1911=3507 |1921=3150 |1926=3157 |1931=3246 |1936=3500 |1946=3576 |1954=3637 |1962=4270 |1968=4982 |1975=5607 |1982=6061 |1990=6353 |1999=6723 |2004= |2005= |2006= 7308 |2007=7 109 |2008=7 096 |2009=7 104 |cassini=25384 |senscomptesdobles=1962}} ==Luòcs e monuments== ==Personalitats liaas amb la comuna== ==Vejatz tanben== * [[Comunas de Droma]] ==Liams extèrnes== ==Nòtas== <references/> {{Multibendèl | Portal Daufinat | Portal Occitània}} {{Comunas de Droma}} [[Categoria:Comuna de Droma]] [[Categoria:Comuna occitana dau Daufinat]] [[Categoria:Comuna de las Baroniás Daufinencas]] 8m47vvi0rusluxkgf7q0nngy864kawi 2474202 2474201 2025-06-14T08:54:38Z Sovenhic 36254 /* Toponimia */ 2474202 wikitext text/x-wiki {{infobox vila occitana | carta = oc | nom = Niòns | nom2 = ''Nyons'' | imatge = Nyons.jpg | descripcion = Niòns dempuei la riba senèstra d'[[Éguer]]. | escut = Blason Nyons.svg | escais = | ist = {{Dalfinat}} | parçan = [[Baroniás Dalfinencas]] | region = [[Auvèrnhe Ròse Aups|Auvèrnhe-Ròse-Alps]], <small>ancianament de [[Ròse-Alps]]</small> | departament = {{Droma}} | arrondiment = [[Arrondiment de Niòns|Niòns]] ([[capluòc]]) | canton = [[Canton de Niòns|Niòns]] ([[capluòc]]) | insee = 26220 | sitweb = | cp = 26110 | gentilici = nionsés, nionsesa | cònsol = Pierre Combes | mandat = [[2014]] - [[2020]] | intercom = [[Comunautat de comunas de la Val d'Éguer]] | latitud = 44.3602777778 | longitud = 5.13972222222 | alt mej = 270 | alt mini = 234 | alt maxi = 740 | ectaras = 2345 | km² = 23.45 }} '''Niòns''' (''Nyons'' en [[francés]]) es una [[comuna francesa|comuna]] [[Occitània|occitana]] del [[Dalfinat]] situaa dins lo [[departaments franceses|departament]] de [[Droma (departament)|Droma]] e la [[regions francesas|region]] d'[[Auvèrnhe Ròse-Alps|Auvèrnhe-Ròse-Aups]], <small>ancianament de [[Ròse-Alps]]</small>.<br> Es la vila principala de las [[Baroniás Dalfinencas]]. == Toponimia == Lo nom de '''''Niòns''''' se pronóncia [ˈɲɔⁿ] dins lo parlar [[vivaroalpenc]] local (es la pronóncia atestaa dins: J. Gilliéron e E. Edmont, 1902, ''Atlas linguistique de la France'', París: Champion, carta II; per representar la pronóncia [ˈɲɔⁿ], los autors escrivon ''«n̮õ»'' dins lor notacion fonetica de l'epòca). * En occitan ancian se disiá ''Niòns'' o ''Niòms'' amb una assimilacion medievala de ''n-m'' vèrs ''n-n'' (çò que se mòstra indirèctament en latin medieval occitanizat, dins las formas atestaas ''Nionis'' o ''Niomis'' o ''Niomes''; vej. ''Dictionnaire topographique du département de la Drôme'', p. 248). * Lo nom remonta al latin classic ''Noviómagus'', que ven del cèlta ''Noviómagos'' «novèl champ, novèl mercat» (segon A. Dauzat e Ch. Rostaing, 1963 [1978], ''Dictionnaire étymologique des noms de lieux en France'', p. 502). Al costat de la forma locala '''''Niòns''''' [ˈɲɔⁿ], i a tanben una varianta non locala de tipe ''«Nions»'' que se pronóncia [ˈnjuⁿ] o [ˈɲuⁿ]: aquela varianta non locala s'escriu variablament ''«Nions»'' o ''«Niom»'' dins de publicacions en grafia classica, e tanben s'escriu ''«Nioun»'' en grafia mistralenca (dins [[Lo Tresaur dau Felibritge|''Lo Tresaur dau Felibritge'']] de Mistral), e mai s'escriu ''«Gnoun»'' dins de publicacions anterioras a Mistral (per exemple dins JJ Castor, 1843, ''L'Interprète provençal'', Ate: Imprimerie Louis Clauzel, p. 184). == Geografia == Situat a las cofinhas dels [[Alps]] del [[Dalfinat]] e de las [[Baroniás Dalfinencas|Baroniás]] a una quarentena de quilom&egrave;tres, a l'&egrave;st de la val de [[Ròse]] ([[Pèiralata]]), Niòns es una pichona vila localizaa dins una comba, al ras del riu d'[[Éguer (riu)|Éguer]], afluent de Ròse. == Istòria == {{...}} == Administracion == {{ElegitDebuta|insee=26220 |Títol= Lista dels cònsols màgers successius}} {{Elegit |Debuta= [[2001]] |Fin= [[2020]] |Identitat= Pierre Combes |Partit=[[PS]] |Qualitat= conselhier general (2004-2015) e departamental (2015-) }} {{Elegit |Debuta= [[1995]] |Fin= 2001 |Identitat= Michel Faure |Partit=[[Recampament per la Republica|RPR]] |Qualitat= conselhier general (1992-2004) }} {{Elegit |Debuta= |Fin= 1995 |Identitat= |Partit= |Qualitat= }} {{ElegitDonadas}} {{ElegitFin}} == Demografia == {{Demografia |insee=26220 |1793=2700 |1800=2724 |1806=2744 |1821=3040 |1831=3397 |1836=3208 |1841=3251 |1846=3450 |1851=3590 |1856=3633 |1861=3653 |1866=3611 |1872=3623 |1876=3579 |1881=3222 |1886=3534 |1891=3349 |1896=3611 |1901=3638 |1906=3514 |1911=3507 |1921=3150 |1926=3157 |1931=3246 |1936=3500 |1946=3576 |1954=3637 |1962=4270 |1968=4982 |1975=5607 |1982=6061 |1990=6353 |1999=6723 |2004= |2005= |2006= 7308 |2007=7 109 |2008=7 096 |2009=7 104 |cassini=25384 |senscomptesdobles=1962}} ==Luòcs e monuments== ==Personalitats liaas amb la comuna== ==Vejatz tanben== * [[Comunas de Droma]] ==Liams extèrnes== ==Nòtas== <references/> {{Multibendèl | Portal Daufinat | Portal Occitània}} {{Comunas de Droma}} [[Categoria:Comuna de Droma]] [[Categoria:Comuna occitana dau Daufinat]] [[Categoria:Comuna de las Baroniás Daufinencas]] 7od75q1gczazwucs9lwpbbhdqzd86e6 0 11838 2474137 2463077 2025-06-13T13:54:28Z CommonsDelinker 245 Bòt: A remplaçat [[:Imatge:Staten_Island_Highlight_New_York_City_Map_Julius_Schorzman.png]] per [[:Imatge:Staten_Island_Highlight_New_York_City_Map.png]] ([[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR1|Criterion 1]] (original uploader’s request) · removing p 2474137 wikitext text/x-wiki {{Infobox Musica (artista) |carta= vocal |NomArtista= [[Joan Baez]] |imatge= [[Image:Joan baez01.jpg |250px]] |legenda = ''Joan Baez, lo 3 d'octobre de 2003'' |nom naissença = Joan Chandos Baez |naissença = [[9 de genièr de 1941]]<br />[[Staten Island]], [[Nòva York]] |decès = |país origina= {{Estats Units}} |annadas activas = [[1958 a uèi]] |profession= [[Autor-compositor-interprèt]] e [[Musiciana]] |genre = [[Rock 'n' roll]]<br />[[Musica fòlk]]<br />[[Roots rock]]<br />[[Gospèl]]<br />[[Pop (musica)|Pop]]<br />[[Musica country]]<br />[[Musica acostica]] |instrument= [[Cant]], [[guitarra]], [[piano]], [[ukulele]], [[djembé]] |labèl = [[Vanguard (label)|Vanguard]] (1960-1971)<br />[[A&M Records|A&M]] (1972-1977)<br />[[Columbia Records|Portrait/CBS]] (1977-1981)<br />[[Gold Castle]] (1987-1991)<br />[[Virgin Records]] (1991-1993)<br />[[Guardian]] (1995-2002)<br />[[Koch]] (2003-) |site oficial = [http://www.joanbaez.com/ joanbaez.com] |entoratge= [[Bob Dylan]], [[Paul Simon]], [[Pete Seeger]], [[Odetta]], [[Janis Ian]], [[Jackson Browne]], [[Judy Collins]], [[Donovan (musician)|Donovan]], [[Grateful Dead]], [[Víctor Jara]] }} '''Joan Baez''' (nascuda '''Joan Báez Chandos''' lo [[9 de genièr]] de [[1941]] a [[Staten Island]], [[Nòva York]]) es una cantaira e musiciana nòrd-americana d'origina [[Mexic|mexicana]], del repertòri mai que tot popular e de pro bèla qualitat [[poesia|poetica]] sovent, lèumens fòrça engatjada e compromesa politicament, que pas jamai o quasi ne cambièt ela lo sieu biais de pensar e obrar, fidèla a las siás idèas e las siás causidas, tostemps. A tengut, en lucha coratjosa e valenta per de causas justas e d'indenegabla [[valor umana]] ([[dreches civics dels afroamericans]] dels [[USA]], oposicion non violenta mas caparruda e plan volontosa a la [[Guèrra de Vietnam]], puèi a totas las accions bellicistas e imperialistas menadas pels sieus govèrns successius, d'al [[Golf]] arabopersic fins a [[Iraq]] o per li n'ajudar al pòble d'[[Iran]], combat contra la [[pena capitala]] als EUA que n'es totjorn ailai un problèma crucial, recurrent, essencial (e ca), o dins l'encastre d'unes movements culturals rèireimportants del sègle XX (lo [[Hippie|movement hippy]] bèl primièr..., [[Festenal de Woodstock|Woodstock 1969]] e ca), utiliza lo sieu art per menar en pel mond entièr lo sieu combat per lo melhorar, lo far mai frairal, mai solidari e pus uman. [[Imatge:Woodstock redmond stage.JPG|thumb|...''[[Festenal de Woodstock]]'' [[1969]]...]] Mescla amb las siás e tan plondas [[rasics anglosaxonas]], una recerca contunhosa de l'autre, d'autrú, que ne cantèt quitament ''[[Le Déserteur]]'' d'en [[Boris Vian]] en [[francés]], ''[[Rossinyol que vas a França...]]''en [[catalan]], ''[[Te recuerdo Amanda]]'' del màger cantaire chilen assassinat e mancopat per la junta de Pinochet, ''[[Gracias a la vida]]'' de na [[Violeta Parra]], autra immensa cantaira del país d'en [[Salvador Allende]], totas dins la lenga del sieu paire, o las ''[[Bachianas Brasileiras]]'' de n'[[Heitor Villa Lobos]] en [[portugués]]<ref>... quitament se i a nada paraula...</ref><ref>... lo buf d'un [[Glauber Rocha]] mai la siá [[Tèrra en transa|Terra em transe]]...</ref><ref>... d'un ''filme'' fabulós '''mas''' '''ABSENT''' d'al grandtotpetit ''larousse'' del cinèma... exagonenc.</ref><ref> Anatz-vo'n passejar sus [http://www.youtube.com] '''[[YouTube]]''', que lai es.</ref> <ref>o sofle immens d'un continent inacabable inacabat d'un continent in </ref>... entre autres e molts exemples de la siá [[vertadièra universalitat]]. [[Imatge:Parra01f.PNG|thumb|left|...''na [[Violeta Parra]]'']] [[Imatge:Mural Victor Jara.jpg|thumb|... ''[[Te recordamos Victor]]...'']] Mai que non pas una simpla cantaira (n'i a tantas e tantas que çò ne pretendon èsser, en de badas, ''in vain''...), es una [[cantatritz]], una diva, la '''[[Diva d'America tota]]''' amai la de l'[[Umanitat drecha]] e digna e fièra fàcias a totes los (e [[Dieu]] ben se ne sap que son nombroses, ne groümejan que non sai...) que la se voldrián veire clinada e somesa... ''surrendering!!'' Fòra etiquetas, malgrat totas las que li ne voldrián empegar los vailets e lacais del mercat internacional del disc (il cosidetto ''show business''...), ni ''rock'n roll'' ni ''folk'' ni ''pop'' ni ''country'' (d'aqueles pretenduts ''genres "musicals" '' tant estequits e frustrants per l'artista complèta e totala que ne vòl a tot còst eissir...), e demercé la sola siá [[guitarra]] sovent, mas subretot la siá [[votz]] espectaclosa ([[3 octavas]] mai un ''[[vibrato]]'' excepcional), n'es na Joan Baez '''''la''''' [[cantairitz]] del sègle, coma tanben ne poguèron èsser, dins d'autres domenis de l'art del [[Cant bèl contemporanèu]], na [[Maria Callas]] en opèra, o n'[[Om Kalsoum]] per tot lo mond arabomusulman amai [[Índia]] e plan en delai... ''A'' '''''[[true]]''''' '''''[[Lady]]''''', ''neither more nor less''... ediu ==La Vida== [[Imatge:Staten Island Highlight New York City Map.png|thumb|left|...''[[Once Upon a Time]]'' '''''[[Staten Island]]''''']] ==Citacions== [[Imatge:Pete Seeger 1986.jpg|thumb|left|en ''[[Pete Seeger]]'' [[1986]]]] **** '''''... [[We Shall Overcome!!]]'''''... *****'''[[Vencerem!!!]]''' ... gaireben la siá '''''devisa''''' ''per la vida'', que cantèt tantas vegadas, en pertot en pel mond entièr, la cançon omonima d'en [[Pete Seeger]]... ****** ''[[Ne podètz ges causir cossí n'anatz morir nimai quora. Ne podètz decidir sonque cossí n'anatz viure.]]'' <ref>Veire [http://www.brainyquote.com/ Sit de citacions en anglés ''Brainy Quote'']</ref> ==L'Òbra== [[Imatge:Joan Baez 1963.jpg|thumb|left|[[1963]]]] ===citacions=== ==Los Caps d'òbra== [[Imatge:Joan Baez Bob Dylan.jpg|thumb|...amb en ''[[Bob Dylan]]'' [[1963]]]] ===citacions=== ==L'Engatjament politic== [[Imatge:Vietnamdem.jpg|thumb|left|...''[[Contra la Guèrra de Vietnam]]'']] ===citacions=== [[Imatge:Joan-Baez2.jpg|thumb|... na [[Joan Baez]] a [[Amborg]] [[Alemanha]] en [[1963]]... ]] ******** ''... [[La non-violéncia es un fracàs. Lo sol fracàs mai grand es la violéncia.]]'' ************ ''... [[Se n'es normal tuar, perqué alavetz n'a l'òm de s'anar entraïnar per aprene cossí far?]]'' ************* ''... [[L'accion es l'antidòt del desespèr.]]'' ************** ''... [[Aguèri pas jamai d'opinion umila. S'avètz una opinion, perqué ne demorar umil sul sicut?]]''<ref>''idem''</ref> ==L'Alandament universal== ===citacions=== *** ''[[La mena de relacion mai aisida per ieu es amb dètz mila personas.La pus dura es amb una sola.]]'' <ref>''idem''</ref> ==Influéncia e resson== ===als Estats Units d'America=== ===endacòm mai=== ===citacions=== ==Citacions bis== **** '' ... [[Luòga de n'èsser duras amb se-meteissas e d'ensajar de li far rampèu, las femnas deurián ensajar de li donar las lors qualitats melhoras als òmes, en tot li ne portar doçor, li n'aprene cossí plorar.]]'' *****'' ... [[O vos devètz ges saber mas al pus cap del desespèr, lai es un esclairòl blanc ont n'es l'òm gaireben aürós.]]'' <ref>''idem''</ref> ==Prèmis & guerdons== ==Discografia (comentada)== * * [[Imatge:Micicon.svg|100 px]] ===albums e discs (estudio o concèrts publics)=== [[Imatge:Lord Byron.jpg|thumb|80 px|right|... ''[[Lord Byron]]'']] * ''[[Joan Baez]]'': '''[[Vanguard]]''' (octobre de 1960) * ''[[Joan Baez, Vol.2]]'': Vanguard (setembre de 1961) * '''''[[Joan Baez in Concert]]''''': Vanguard (setembre de 1962) ** ''[[Pretty Boy Floyd]]'' d'en [[Woody Guthrie]]... e ca * '''''[[Joan Baez in Concert, Part 2]]''''': Vanguard (novembre de 1963) * ''[[Joan Baez/5]]'': Vanguard (octobre de 1964) **... Lai ne canta, d'un biais excepcional, las '''''[[Bachianas Brasileiras]]''''' de n' [[Heitor Villa Lobos]] amai ***''[[I Still Miss Someone]]'' d'en [[Johnny Cash]] e **** [[Lord Byron]]...: ''[[So We'll Go No More A-Roving]]''... e ca [[Imatge:Edgar Allan Poe 1848.jpg|thumb|80 px|right|... n' ''[[Edgar Allan Poe]]'']] [[Imatge:Jacques Brel 1955.jpg|thumb|80 px|right|... en [[Jacques Brel]]...]] * '''''[[Joan Baez in San Francisco (recorded 1958)]]''''': Fantasy (1964... enregistrat en 1958) * '''''[[Farewell, Angelina]]''''': Vanguard (octobre de 1965) **Lai ne cantèt ***en [[Léo Ferré]]...: ''[[Pauvre Rutebeuf]]''... ****''[[Where Are All the Flowers Gone?]]'' d'en [[Pete Seeger]]... *****''[[Ranger's Command]]'' d'en [[Woodie Guthrie]] amai *****''of course!'' la remirabla cançon *******'''''[[Farewell, Angelina]]''''' ....... una de las melhoras que li trobèt pas jamai en Dylan... e ca * '''''[[Noël]]''''': Vanguard (octobre de 1965) ** un joièl, una jòia... un Nadal immens!!! * ''[[Joan]]'': Vanguard (agost de 1967) **çai ne canta ****en [[Jacques Brel]]...: ''[[La colombe ...The Dove]]'' ***** ''[[Eleanor Rigby]]'' d'en [[John Lennon]] e'n [[Paul McCartney]] amai ****** n'[[Edgar Allan Poe]]...: ''[[Annabel Lee]]'' ******* e'n [[Paul Simon]]...: ''[[The Dangling Conversation]]'' e ca * '''''[[Live in Italy]]''''': Vanguard (setembre de 1967) * '''''[[Baptism: A Journey Through Our Time]]''''', Vanguard (junh de 1968): [[Imatge:Walt Whitman - Brady-Handy.jpg|thumb|80 px|... en ''[[Walt Whitman]]'']] [[Imatge:Jacques Prévert en 1961 dans le film Mon frère Jacques par Pierre Prévert.jpg|thumb|80 px|... en ''[[Jacques Prévert]]'']] [[Imatge:Federico García Lorca. Huerta de San Vicente, Granada.jpg|thumb|80 px|... en ''[[Federico García Lorca]]'']] [[Imatge:Jamesjoyce tuohy.jpg|thumb|80 px|... en ''[[James Joyce]]'']] [[Imatge:William Blake by Thomas Phillips.jpg|thumb|80 px|... en ''[[William Blake]]'']] [[Imatge:John Donne by Isaac Oliver.jpg|thumb|80 px|... en ''[[John Donne]]'']] [[Imatge:Carjat Arthur Rimbaud 1872 n2.jpg|thumb|80 px|... n' ''[[Arthur Rimbaud]]'']] # ''[[Old Welsh Song]]''('''[[Henry Treece]]''') # ''[[I Saw the Vision of Armies]]''('''[[Walt Whitman]]''') # ''[[Minister of War]]''('''[[Arthur Whaley]]''') # ''[[Song In the Blood]]''([[Lawrence Ferlinghetti]] /'''[[ Jacques Prévert]])''') # ''[[Casida of the Lament]]''('''[[J.L. Gili]] / '''[[Federico García Lorca]]''') # ''[[Of the Dark Past]]''('''[[James Joyce]]''') # ''[[London]]''('''[[William Blake]]''') # ''[[In Guernica]]''('''[[Norman Rosten]]''') # ''[[Who Murdered the Minutes]]''('''[[Henry Treece]]''') # ''[[Oh, Little Child]]''('''[[Henry Treece]]''') # ''[[No Man Is an Island]]''('''[[John Donne]]''') # ''[[Portrait of the Artist As a Young Man]]''('''[[James Joyce]]''') # ''[[All the Pretty Little Horses]]''('''[[tradicional]]''') # ''[[Childhood III]]''('''[[Arthur Rimbaud]]''' / [[Louis Varese]]) # ''[[The Magic Wood]]''('''[[Henry Treece]]''') # ''[[Poems from the Japanese]]''('''[[Kenneth Rexroth]]''') # ''[[Colours]]''([[P. Levi]], [[R. Milner Gulland]], '''[[Yevgeny Yevtushenko]]''') # ''[[All in green went my love riding]]''('''[[E.E. Cummings]]''') # ''[[Gacela of the Dark Death]]''('''[[Federico García Lorca]]''' / [[Stephen Spender]]) # ''[[The Parable of the Old Man and the Young]]''('''[[Wilfred Owen]]''') # ''[[Evil]]''([[N. Cameron]] / '''[[Arthur Rimbaud]]''') # ''[[Epitaph for a Poet]]''('''[[Countee Cullen]]''') # ''[[Old Welsh Song]]''('''[[Henry Treece]]''')... Un album d'un nivèl artistic e poetic excepcional, e ''sonque'' 3 "''estelonas''" per la "''critic(alh)a''" estatsuniana... ''no more comment!!'' * '''''[[Any Day Now]]''''', album doble, Vanguard (decembre de 1968): [[Imatge:Joan Baez Bob Dylan crop.jpg|thumb|100 px|left|... en ''[[Bob Dylan]]'']] # ''[[Love Minus Zero / No Limit]]'' # ''[[North Country Blues]]'' # ''[[You Ain't Goin' Nowhere]]'' # ''[[Drifter's Escape]]'' # ''[[I Pity the Poor Immigrant]]'' # ''[[Tears of Rage]]'' # ''[[Sad Eyed Lady of the Lowlands]]'' # ''[[Love Is Just a Four-Letter Word]]'' # ''[[I Dreamed I Saw St. Augustine]]'' # ''[[The Walls of Redwing]]'' # ''[[Dear Landlord]]'' # ''[[One Too Many Mornings]]'' # ''[[I Shall Be Released]]'' # ''[[Boots of Spanish Leather]]'' # ''[[Walkin' Down the Line]]'' # ''[[Restless Farewell]]''... totas cançons escrichas per en [[Bob Dylan]] * ''[[David's Album]]'', Vanguard (junh de 1969) * '''''[[One Day at a Time]]''''', Vanguard (març de 1970) # '''''[[Sweet Sir Galahad]]''''' ('''[[Joan Baez]]''')(3' 43) # ''[[No expectations]]''('''[[Mick Jagger]]''', '''[[Keith Richards]]''')(3' 47) # ''[[Long Black Veil]]''('''[[Marijohn Wilkin]]''', '''[[Danny Hill]]''')(3' 24) # ''[[Ghetto]]''([[H. Banks]], [[B. Bramlett]], [[B. Cruthcer]])(4' 33) # ''[[Carry It On]]''('''[[Pete Seeger]]''', [[Gil Turner]])(2' 22) # ''[[Take Me Back to the Sweet Sunny South]]''('''[[tradicional]]''', cantat en duet amb [[Jeffrey Shurtleff]])(2' 47) # ''[[Seven Brudges Rioad]]''('''[[Steve Young]]''', cantat en duet amb [[Jeffrey Shurtleff]](3' 42) # ''[[Jolie Blonde]]''('''[[tradicional]]''')(2' 00) # '''''[[Joe Hill]]'''''('''[[Alfred Hayes]]''', '''[[Earl Robinson]]''')(3' 25) # '''''[[A Song for David]]'''''('''[[Joan Baez]]''')(4' 57) # '''''[[I Live One Day at a Time]]'''''('''[[Willie Nelson]]'''), cantat en duet amb [[Jeffrey Shurtleff]](3' 31) * '''''[[Blessed Are...]]''''', album doble, Vanguard (agost de 1971) **çai ''[[Let It Be]]'' d'en [[John Lennon]] e'n [[Paul McCartney]] e ''[[The Salt of the Earth]]'' d'en [[Mick Jagger]]... e ca * ''[[Carry It On]]'', Vanguard (decembre de 1971) **... '''''[[Suzanne]]'''''... en [[Leonard Cohen]]... e ca * ''[[Come from the Shadows]]'', '''[[A&M]]''' (abril de 1972) **... ''[[Imagine]]''... en [[John Lennon]] e ca * ''[[Where Are You Now, My Son?]]'', A&M (març de 1973) * '''''[[Gracias a la vida]]''''', A&M (julhet de 1974) * [[Imatge:Boris Vian - WIKI retouched.jpg|thumb|80 px|... en [[Boris Vian]]... ]] [[Imatge:MartiJohnManuel K TRestauration.jpg|thumb|80 px|... en ''[[José Martí]]'']] # '''''[[Gracias a la vida]]''''' (Mercés a la vida) ('''''[[Violeta Parra]]''''') # '''''[[LLego con tres heridas]]''''' (Amb tres nafras ne veni) ( poèma de '''''[[Miguel Hernández]]''''', mes en musica per '''[[Joan Manuel Serrat]]''' ) # ''[[La llorona]]'' (La ploricosa) ('''[[tradicional]]''') # ''[[El preso número nueve]]''(Lo preisonièr numèro nòu)('''[[H. Cantoral]]''') # '''''[[Guantanamera]]''''' (Guantanamera)('''''[[José Martí]]''''', adaptat per [[H. Angulo]] e '''[[Pete Seeger]]''') # '''''[[Te recuerdo Amanda]]'''''(Te remembri Amanda)('''''[[Victor Jara]]''''') # ''[[Dida]]''(Dida)('''[[Joan Báez]]''') # '''''[[Cucurrucucú paloma]]'''''('''[[T. Méndez]]''') # ''[[Paso río]]''(Un riu me passi)('''[[tradicional]]''') # '''''[[El rossinyol]]'''''(Lo rossinhòl)('''''[[tradicional catalan]]''''') # '''''[[Las madres cansadas]]'''''(Las maires alassadas)('''[[Joan Báez]]''') # '''''[[No nos moverán]]'''''(Pas jamai nos ne caçaràn)('''[[tradicional]]''') # ''[[Esquinazo del guerrillero]]''(Escampeta del guerrillero)('''[[F. Alegría]]''', '''[[R. Alarcón]]''')... D'un album remirable, notat ''sonque'' 3 " ''estelonas'' " pels " ''professionals'' " estatsunians de la musica... ''¡¡ huelgan los comentarios!!'' * ''[[Diamonds & Rust]]'', A&M (abril de 1975) * ''[[From Every Stage]]'', album doble, A&M (febrièr de 1976) * ''[[Gulf Winds]]'', A&M (novembre de 1976) * ''[[Blowin' Away]]'', [[CBS]] (julhet de 1977) * ''[[Honest Lullaby]]'', CBS (abril de 1979) * '''''[[Live - Europe '83]]''''', [[Gamma]](genièr de 1984) **... ''[[Et prendre un enfant]]'' de n' [[Yves Duteil]] amai''[[A tous les enfants]]'' d'en [[Boris Vian]] e ''[[No Woman No Cry]]'' d'en [[Bob Marley]]... amai susquetot lo cap d'òbra màger d'en [[Bob Dylan]]: '''''[[A Hard Rain's A-Gonna Fall]]'''''e ca * ''[[Recently]]'', [[Gold Castle]](julhet de 1987) * ''[[Dialmonds & Rust in the Bullring]]'', Gold Castle(decembre de 1988) * ''[[Speaking of Dreams]]'', Gold Castle(novembre de 1989) * ''[[Play Me Backwards]]'', [[Virgin]](octobre de 1992) * ''[[Ring Them Bells]]'', [[Guardian]](agost de 1995) * ''[[Gone from Danger]]'', Guardian(setembre de 1997) * ''[[Dark Chords on a Big Guitar]]'', [[Koch]](octobre de 2003) * ''[[Bowery Songs]]'', [[Proper Records]](setembre de 2995) * '''''[[Ring Them Bells]]''''', ressortida en disc doble, Proper Records (febrièr de 2007) * ''[[Day After Tomorrow]]'', Proper Records(setembre de 2008) ===Compilacions=== # '''''[[Folksingers 'Round Harvard Square]]''''' ([[1959]])... ''lo sieu tot primièr disc'' # ''[[Portrait of Joan Baez]]'' (1967) (Reialme unit) # '''''[[The First Ten Years]]''''', Vanguard(novembre de 1970) # ''[[The Joan Baez Ballad Book]]'', Vanguard (1972) # ''[[Hits: Greatest and Others]]'', Vanguard (1973) # ''[[The Contemporary Ballad Book]]'', Vanguard (1974) # '''''[[The Joan Baez Lovesong Album]]''''', Vanguard (1976) # '''''[[Best of Joan C. Baez]]''''', A&M (1977) # ''[[The Joan Baez Country Music Album]]'' (1979) # '''''[[Joan Baez: Classics]]''''', A&M(1986) # '''''[[Brothers in Arms]]''''', Gold Castle (1991) # ''[[No Woman No Cry]]'', Laserlight (febrièr de 1992) # '''''[[Rare, Live & Classic]]''''', cofret, Vanguard (1993) # ''[[Greatest Hits]]'', A&M (1996) # '''''[[Joan Baez Live at Newport]]''''', Vanguard (1996) # '''''[[Vanguard Sessions: Baez sings Dylan]]''''' , Vanguard (1998) # '''''[[Best of Joan Baez: The Millennium Collection]]''''', [[A&M / Universal]] (1999) # '''''[[The Complete A&M Recordings]]''''' , Universal / A&M (2003) ==Bibliografia== * [[Imatge:Wikisource logo suggestion - curved books.png|100 px]] [[Imatge:Accessories-text-editor.png|100 px]] ===òbras de Joan Baez=== * [[Joan Baez]]: '''''Daybreak - An Intimate Journal''''', [[Nòva York]], [[1968]]... (Ne foguèt fach traduccion francesa titolada ''Le lever du jour'', edicions Stock, 1968) (en anglés) * [[Joan Baez]]: '''''And a Voice to Sing With: A Memoir''''', [[Summit Books]], id [[1987]]... (idem titolada ''Et une voix pour chanter: mémoires'', Presses de la renaissance, 1988) (id) e ca ===a l'entorn de l'artista e la dòna=== * [[Wolfgang Biederstädt]]: ''Joan Baez'', Fischer Verlag, [[Francfort]], [[1987]](en alemand) * [[Jeffrey Heller]]: ''Joan Baez: Singer With a Cause'', Children's Press, [[1991]](en anglés) * [[Charles J. Fuss]]: ''Joan Baez: A Bio-Bibliography'', Greenwood Press, Westport, Connecticut, [[1996]](id) * [[Maritza Romero]]: ''Joan Baez: Folk Singer for Peace'', Powerkids Books, [[1998]](id) * [[Hedda Garza]]: ''Joan Baez'', Chelsea House Publications, [[1999]](id) * [[David Hajdu]]: ''Positively 4th Street. The Lives and Times of Joan Baez, Bob Dylan, Mimi Baez Fariña And Richard Fariña'', Farrar, Strauss & Giroux, Nòva York, [[2001]] (id) * [[Markus Jaeger]]: ''Joan Baez and the Issue of Vietnam'', [[Àustria]], [[2006]](id) e ca ==Filmografia== * [[Imatge:CinematographeProjection.png|100 px]] ==="'' actritz ''"=== * [[James Coyne]]: '''''[[Carry It On]]''''', documentari (b&n / 80'), amb ''[[Joan Baez...|Joan Baez]]'' & ''[[David Harris]]'', [[USA]] [[1970]] * [[Michael Wadleigh]]: '''''[[Woodstock]]''''', documentari (c / ''entre'' 184' & 228', ''segon los païses''...), amb ''[[Joan Baez...|Joan Baez]]'' & ''un santfum d'artistas mai''..., [[USA]] [[1970]] ===autras collaboracions=== * [[Giuliano Montaldo]]: ''[[Sacco e Vanzetti]]'', drama politic (b&n/c / 120'), musica e cançons d' [[Ennio Morricone]] & [[Joan Baez...|Joan Baez]], [[Itàlia]]-[[França]] [[1971]] ==Documents audiovisuals== ==Ligams extèrnes== ** [[Imatge:Www.gif|50 px]] * {{en}} [http://joanbaez.com/ ''Sit oficial'' na Joan Baez] * {{en}} [https://web.archive.org/web/20080328004720/http://www.proper-records.co.uk/artists.php?action=alview&alid=1003 Joan Baez ''en Euròpa''] * {{en}} [http://www.lyricsdir.com/joan-baez-lyrics-html''Paraulas'' de las cançons de Joan Baez] ==Ligams videografics== * [[Imatge:Video.jpg|100 px]] * {{en}} [http://www.videosift.com/video/Joan-Baez-It-Aint-Me-Babe-Live--1965-great-version Joan Baez&nbsp;— It Ain't Me, Babe (''en public 1965'')] * {{en}} [http://peaceportal.mobi/open/index.php?''Entrevista de'' na Joan Baez ''amb l'ambaissador de la Joventut per la Patz''] ** [http://www.youtube.com/ ''+ de 680 videos'' de o sus na Joan Baez sus YouTube]... vertadièr ''portal videografic'' alandat subre las siás cançons o la siá vida... & tot parièr possibilitat d'accès dirècte a la siá ràdio... Un santfum de causas, documents, entrevistas e ca, per descubrir... En dintrar ''Joan Baez'' dins lo lor sistèma de recèrca... == Nòtas & referéncias == <references> {{Portal musica}} {{Portal literatura}} {{DEFAULTSORT:Baez, Joan}} {{commonscat|Joan Baez}} [[Categoria:Naissença a Staten Island]] [[Categoria:Cantaire country americana]] [[Categoria:Guitarrista americana]] [[Categoria:Musica folk]] [[Categoria:Personalitat de la Guèrra de Vietnam]] [[Categoria:Adversari de la pena de mòrt]] [[Categoria:Cantaira americana]] [[Categoria:Naissença a Nòva York]] [[Categoria:Naissença en 1941]] [[Categoria:Non-violéncia]] [[Categoria:Cantaira e cantaire dels ans 1960]] [[Categoria:Cantaira e cantaire dels ans 1970]] [[Categoria:Cantaira e cantaire dels ans 1980]] [[Categoria:Cantaira e cantaire dels ans 1990]] [[Categoria:Cantaira e cantaire dels ans 2000]] [[Categoria:Musica folclorica]] 1pc4fr28xj852v4rmj2jq8fiijuw7ds 4 12599 2474181 2473178 2025-06-13T23:01:04Z MediaWiki message delivery 18686 /* Vote now in the 2025 U4C Election */ seccion nòva 2474181 wikitext text/x-wiki __NEWSECTIONLINK__ {{/Entèsta}} == Anóncia: Transformacion d'Infotaula == Bonjorn, Coma lo savètz plan, la transformacion de las infotaulas es un debat redondant aquí a la Wikipèdia occitana. Ai realizat dels cambiaments sus l'[[Modèl:Infobox Vila|Infobox Vila]]; d'en primièr, son de correccions dels paramètres (la localizacion èra un problèma persistant), e mai, l'element grafic, perqué non se pòt véser la taula en version mòbila. Mercé d'apondre lo vòstre comentari per corregir (ensems) eventualament la version actuala. Coralament, [[Utilizaire:Dijòus12|Dijòus12]] ([[Discussion Utilizaire:Dijòus12|d]]) 24 junh de 2024 a 14.11 (UTC) == Nòva carta lingüistica per la comunitat de Wikipèdia == <div style="border:8px maroon ridge;padding:6px;> Seguissètz aquesta discussions sus [[Discussion Wikipèdia:Nòva carta lingüistica]] </div> Cars collaborators, Dins un contèxt precari de la Wikipèdia occitana, volriái prepausar la revision de la carta lingüistica de la comunitat. Ai legit una basa redigida per [[Utilizaire:Lhanars|Lhanars]] (que semblava intencionat de partejar-la-nos) que trobaretz [[Utilizaire:Lhanars/Carta lingüistica|aquí]]. Segon ieu, los punts importants que deurián èsser revisats son aquels: # '''Rectificacion de redaccion''' d'un article, es a dire, omogeïnizar lo format de las fonts (divèrses estils se costejan, aiçò permetriá d'assolidar lo respècte del trabalh dels autres), normalizar los entitolats (articles connèxes o ligams intèrnes?; vejatz tanben o annèxes?, etc.), la neutralitat e la conformitat del registre enciclopedic (qu'inclutz la creacion d'una bibliografia o sitografia). # Participacion de la comunitat per la '''restructuracion de las infotaulas'''. La Wikipèdia occitana es dins un periòde estagnant, d'en primièr per manca de «man d'òbra», aital coma de '''guèrras intèrnas''' causadas per mantun trebol de tipe redaccional (descondiracion de l'ortografia e la gramatica, etc., etc.). Las rasons d'utilizar las donadas de WikiData son las seguentas: ## L''''ajornament''' d'una quantitat de donadas assegurat dins un interval de temps reduit, fruit de la collaboracion de las comunitats lingüisticas que partecipan sus Wikipèdia. ## La '''simplificacion del tractament de donadas''': quand un element es estat traduit, non cal traduir-lo dins cada article e permet de centralizar las donadas dins un ensemble coerent. Aiçò es estrectament ligat a l''''economia de temps''', doncas de diminuir la necessitat critica d'una nòva man d'òbra. # '''Rapròchament''' amb las avançadas del '''trabalh lingüistic''' normalizant l'occitan, valent a dire, aplicar las '''convencions ortograficas''' establidas pel Conselh de la Lenga Occitana e, los divèrses organismes reguladors que produson un contengut de qualitat en acòrdi amb la nòrma susdita. ## Rectificar la tipografia, tres possibilitats se presentan: l'estil anglosaxòn o internacional, l'estil francés e, enfin, l'estil iberic. Pensi que deuriam evitar l'aplicacion de l'estil francés perqué es aquel que aplica pus de règlas tipograficas incoerentas las unas amb los autres. # Dins las regions occitanofònas ont la '''restauracion de la toponimia locala''' non es estudiada per la lingüistica rigorosa, poiriam crear una comission cargada de recensar aquels lòcs e comunicar-la a un organisme competent. Vos ai presentat en qualque sòrt un òrdre del jorn sul qual poiriam discutir e, espèri melhorar nòstre trabalh. Se sètz concernit per aquel messatge o desiratz prendre part al debat, vos i convidi. Plan vòstre, -- [[Utilizaire:Dijòus12|Dijòus12]] ([[Discussion Utilizaire:Dijòus12|d]]) 2 julhet de 2024 a 19.57 (UTC) :Es una proposicion senada, intelligenta e constructiva que cèrca d'afortir los principis ja establits dins la primièra version de la Carta Lingüistica. Economizar lo temps e coordenar melhor los esfòrces son de bonas idèas. Quand diferents organismes se contradison, me sembla important de gardar la prioritat al CLO. [[Utilizaire:Sovenhic|Sovenhic]] ([[Discussion Utilizaire:Sovenhic|d]]) 2 julhet de 2024 a 22.31 (UTC) ::Òc-ben. Benlèu los administrators poirián daissar lor avís. @[[Utilizaire:Nicolas Eynaud|Nicolas Eynaud]] @[[Utilizaire:Jfblanc|Jfblanc]] [[Utilizaire:Dijòus12|Dijòus12]] ([[Discussion Utilizaire:Dijòus12|d]]) 4 julhet de 2024 a 17.43 (UTC) ::: Coma administrator, mon avejaire regarda lo metòde per modificar la carta. Conselhi de discutir de cada ponch d'un biais separat — mai plusors discussions pòdon aver luoc en parallèl – e de procedir a un vòte quand un consensus sembla d'aparéisser sus un ponch. Aquò permetriá d'avançar pauc a cha pauc e de pas introdurre d'elements non mestrejats dins l'enciclopèdia. Coma utilizaire, present dempuei 2010, ai vist fòrça projèctes « tecnics » destinats a luchar còntra l'estanhacion – fòrça relativa – de la wikipèdia occitana. La màger part d'aquelei temptativas se son acabadas per de problemas. Leis infotaulas novèlas me semblan ansin l'òbra de personas que pensan qu'una basa de donadas pòu remplaçar un article. Òr, una Wikipèdia, que que siegue la lenga, aquista de visibilitat gràcias a seis articles. Regardant l'aplicacion dei règlas dau CLO, son ja en vigor sus lo projècte. Per la tipografia, pensi pas qu'una majoritat existís per enebir la tipografia « francesa ». Enfin, ai pas d'avejaire sus la toponimia locala. Coralament, --[[Utilizaire:Nicolas Eynaud|Nicolas Eynaud]] ([[Discussion Utilizaire:Nicolas Eynaud|d]]) 4 julhet de 2024 a 20.08 (UTC) ::::Gràcias. Mon vejaire es solament elements que pensi que deurián revisats. Per çò que concernís de las infotaulas, non compreni pas plan vòstra opinion. Qué son los punts a melhorar? En tot cas, l'utilizacion de WikiData me sembla apropriada per las rasons exprimidas çai-sus. [[Utilizaire:Dijòus12|Dijòus12]] ([[Discussion Utilizaire:Dijòus12|d]]) 4 julhet de 2024 a 20.21 (UTC) :Bonjorn. Lo nòstre Elucidari 2.0 es a la pena, que mancam de mans. Las meunas son mai ocupadas endacòm mai d'aquesta passa. Cresi que lo foncionament es pas ideal mas equilibrat. Degun es pas aquí per tornar inventar l'aiga tébia. E pasmens... Ai pas plan viscut l'introduccion de Wikidata perqué foguèt facha coma se l'occitan èra massivament present e coërent sus Wikidata. O es pas, e aquò pausa un problèma estetic. Aviam un plamponh de paginas lèdas pr'amor d'Apertium, ara las infoboitas tanben... Mas me vau pas batre per aquò, ai pas pro d'energia per las garrolhas. Seguissi lo CLO, me fa renar lor sucursalisme anglosaxon dins las transliteracions (Putin e pas Potin... Bahrayn e pas Barain... ) aquò rai, cal èstre coërents. Ensagi de pensar als usancièrs de la viquipèdia. Qué ne pensan? Lor es utila? Es durable l'introduccion permanenta de còdi informatic dins los articles? Pensi a las citacions bibliograficas. La multiplicacion dels modèls dins d'autras lengas de la viquipèdia es una empacha a la traduccion rapida e eficaça. Es benlèu una de las rasons tanben del creis pichon del nombre de paginas. :Vaquí. Donarai mon opinion, mas serai pas motor que lo lassitge e las patologias me fan empacha. Coralament. --— [[User:Jfblanc|Joan Francés Blanc]] ([[User talk:Jfblanc|me´n parlar]]) 5 julhet de 2024 a 04.07 (UTC) ::Bonjorn. Tot levat vòstre respècte, se non pensam a trobar una solucion, sèm sus la bona direccion per far morir aquel projècte. Tanpauc non vau far la guerrà tanpauc i aurà encara d'indiferéncia. Es vertadièr que la preséncia de l'occitan sus Wikidata es marginala: coma l'ai ja explicat, son utilizacion permetriá (se collaboram) d'aumentar la quantitat de lèmas traduits en occitan. Me sembra que l'utilizari Lhanars es sociós de seguir aquel directiva, ja qu'a escritz: ::«Sovent i a una cèrta resisténcia d'incorporar d'informacion WD e mas l'edicion manuala es desconselhada per tres rasons: ::* Adoptar l'informacion a WD s'alinha clarament amb l'esperit WIKI, puèi que s'agís d'un projècte partejat per fòrça articles de +330 wikipèdias e pas solament per una version. ::* Prendre cura de sa mantenença es una responsabilitat collectiva (e sovent automatizada amb de bòts). Sustot dins las donadas volatilas (recensaments, taxas, donadas economicas, etc.). Dins la situacion actuala de Wikipèdia, aiçò permet de contrar la manca de man d'òbra e permetre l'optimizacion del trabalh. ::* Quand un paramètre es compilat manualament non sollicitarà WD, consequentament, non recuperan las actualizacions de wD.» ::Per çò qu'es del còdi informatic sus Wiki, remarqui que l'usatge dels modèls es restrench: pasmens, balha d'estabilitat al tèxte e estalvia de temps. Coralament, [[Utilizaire:Dijòus12|Dijòus12]] ([[Discussion Utilizaire:Dijòus12|d]]) 5 julhet de 2024 a 07.26 (UTC) ::: Li a un problema central dins li infotaulas WD : es la diferéncia entre lo discors e la realitat. Segon lo primier, aquò es lo futur emb de donadas automatiqui (per redigir una enciclopèdia ?!), pertinenti e susceptibli d'atraire lu legeires. E pi, li a la realitat : de modificacions non mestrejadi realizadi per de personas que venon d'arribar sus lo projècte e qu'an jamai escrich lo mendre article. Vèni ensinda de corregir li modificacions dei infobox dei vilas occitani qu'avian suprimit la carta de localizacion en Occitània (!!!). Coma es possible de si plantar sus tota la linha coma aquò ? Que que siegue la respònsa, pensi que cal un pauc de modestia avans d'explicar a de redactors experimentats (JFBlanc es mai de {{formatnum:8000}} paginas creadi e 52k modificacions despí lo 2005, Nicolas Eynaud es mai de {{formatnum:4500}} paginas creadi e 75k modificacions despí lo 2010...) que non coneisson lo foncionament de quauqua ren sus Wikipèdia (en particular, quand dison qu'es pas una bòna idea) e de realizar de modificacions sus d'elements tant importants que li infotaulas. --[[Utilizaire:Tegest Vonis|Tegest Vonis]] ([[Discussion Utilizaire:Tegest Vonis|d]]) 5 julhet de 2024 a 22.01 (UTC) ::::Adieu, volgatz formular un vejaire constructiu per plaser. Aquò non fariá pas avançar las causas. En mai, podètz veire mon istoric de modificacions qu'ai portat al projècte, ai plan redigit dels articles (damatge es lo cas). Perqué non prenètz pas l'oportunitat de discutir per solucionar lo problèma. Me repetissi, non apròvi pas absoludament l'expression de vòstres prepauses que s'aluènhan de la question de basa. Ai l'impression que lo fait d'escriure una enciclopèdia e d'utilizar d'infotaulas es encara desconegut per vos? Coralament, [[Utilizaire:Dijòus12|Dijòus12]] ([[Discussion Utilizaire:Dijòus12|d]]) 5 julhet de 2024 a 22.16 (UTC) : Segurament mon vejaire es ja pro conegut pels autres utilizators, mas insisti tot parièr sus la convergéncia del format d'infotaulas e la causida comuna de redaccion. Estalviarem d'energia e de temps. Cresi que los autres punts podon èsser discutats de manièra reduita. [[Utilizaire:Lhanars|Lhanars]] ([[Discussion Utilizaire:Lhanars|d]]) 5 julhet de 2024 a 22.44 (UTC) == Norme mistralienne ? == Bonjour, <br> Veuillez m'excuser pour mon non-usage de l'occitan - j'espère que je serai compris par quelques uns toutefois. <br>J'aimerais savoir qu'en est-il de l'acceptation de l'orthographe mistralienne sur Wikipèdia. Elle est ce me semble majoritaire en Provence, et je m'étonne de ne la voir même pas figurer dans le Résumé Introductif des articles de [[Marselha]] ; et surtout de [[Ais|Ais de Prouvènço]], alors que l'orthographe mistralienne est celle généralement utilisée dans la vieille ville… À défaut de l'utiliser, il me semble que faire figurer le nom en orthographe mistralienne des villes provençales en gras et sans note, comme c'est fait dans beaucoup de versions de Wikipèdia, ne serait pas absurde… Merci --[[Utilizaire:Æpherys|Æpherys]] ([[Discussion Utilizaire:Æpherys|d]]) 14 agost de 2024 a 20.27 (UTC) :La grafia classica es majoritària en Provença dins la practica concreta, e mai que mai dins la literatura. Es pas enebit (es pas interdich, es pas proïbit) d'evocar quauquei noms en grafia mistralenca.[[Utilizaire:Sovenhic|Sovenhic]] ([[Discussion Utilizaire:Sovenhic|d]]) 10 setembre de 2024 a 21.09 (UTC) :Bonjour, la grafie classique de l'occitan se décline selon les différents dialectes et parlers et de nombreux articles de la Wikipédia en occitan sont écrits en provençal. Il n'y a pas lieu d'utiliser un autre système graphique qui plus est réduit à une seule région. — [[User:Jfblanc|Joan Francés Blanc]] ([[User talk:Jfblanc|me´n parlar]]) 11 setembre de 2024 a 08.19 (UTC) ::Mercés per vòstras responsas. [[Utilizaire:Æpherys|Æpherys]] ([[Discussion Utilizaire:Æpherys|d]]) 18 setembre de 2024 a 22.21 (UTC) :::Il m'intéressait de savoir ce qu'il en est. Elle n'est pas interdite, me dites-vous, mais certains la censure (voir [[Ais de Provença]]). L'orthographe mistralienne y est dominante dans la ville (noms des rues en occitan exclusivement en orthographe mistralienne, idem de temps en temps dans les spots publicitaires, le [http://loucaramentrant.free.fr/coloc_viei/colocmistralenco/index.html centre d'oralité de la langue d'oc] de la ville utilise les deux). :::Sur les principales éditions de Wikipédia, il est écrit en occitan ''Ais de Provença'' ou ''Ais de Prouvençò'', et Wikipèdia en occitan est la seule à vouloir invisibiliser l'orthographe mistralienne. Bref, le jour où vous vous y rendrez, vous serez heureux de lire ''Ais de Prouvençò'' un peu partout 😉 , et chercherez vainement ''Ais de Provença''. [[Utilizaire:Æpherys|Æpherys]] ([[Discussion Utilizaire:Æpherys|d]]) 21 setembre de 2024 a 00.01 (UTC) : ''« Il m'intéressait »'', ''« censure »'', ''« Wikipèdia en occitan est la seule à vouloir invisibiliser »'', ''« le jour où vous vous y rendrez »'' e guèrra d'edicion sus l'article [[Ais]] en mens de 17 contribucions : ai blocat [[Utilizaire:Æpherys|Æpherys]] que sembla pas vengut sus lo projècte per contribuir. Se quauqu'un estima qu'es inutilament sevèr, pòdi cambiar lei paramètres dau blocatge, mai pensi que tota discussion amb un tal utilizaire es una pèrda de temps. Coralament, --[[Utilizaire:Nicolas Eynaud|Nicolas Eynaud]] ([[Discussion Utilizaire:Nicolas Eynaud|d]]) 21 setembre de 2024 a 06.43 (UTC) ::Efectivament, i a pas de «censura» còntra la grafia mistralenca: es sovent mencionada dins la Wikipèdia occitana. Mai es necessari de la citar corrèctament, amb una tipografia clara e diferenta. [[Utilizaire:Sovenhic|Sovenhic]] ([[Discussion Utilizaire:Sovenhic|d]]) 21 setembre de 2024 a 13.49 (UTC) == La revisto ''L'Occitan'' == Adiéu en tóuti, Sièu en trin de redigi un article subre Jùli Coupier e soun ''Diciounàri'' bèn couneigu. Ai trouba la font que segue en la ''[[:d:Q130387858|Bibliographie linguistique de l'occitan médiéval et moderne (1987-2007)]]'' de [[:d:Q117884207|Catarino Klingebiel]] : [[Jacme Taupiac]], « Lo ''Dicionàri'' de Júli Coupié », ''L'Occitan'' 126, 1996, p. 4-5. Poudrié baia d'entre-signe forço utile, malurousamen aquesto revisto a jamai esta depausado à la Biblioutèco naciounalo de Franço... Adounc, couneirias-ti un autre rode ounte la consulta ? Un bèu gramaci pèr vosto ajudo ! [[Utilizaire:Maxime Ravel|Maime]] ([[Discussion Utilizaire:Maxime Ravel|d]]) 30 setembre de 2024 a 19.49 (UTC) :Aquela revista, benlèu, es disponibla au [https://www.oc-cultura.eu/oc-fr/ CIRDÒC], que i trobaretz un molon d'archius. [[Utilizaire:Sovenhic|Sovenhic]] ([[Discussion Utilizaire:Sovenhic|d]]) 30 setembre de 2024 a 21.28 (UTC) :Lo "diccionari" de Coupier es tanben espepissat e criticat per Josiana Ubaud dins son article [http://www.josiane-ubaud.com/reg_lex.pdf "Regards sur la lexicographie occitane. De la richesse passée à la misère endémique contemporaine".] (2014, disponible en linha). Lo cal legir per comprene las precaucions de prene quora se vòl utilizar lo Coupier. — [[User:Jfblanc|Joan Francés Blanc]] ([[User talk:Jfblanc|me´n parlar]]) 22 octobre de 2024 a 05.24 (UTC) == Representacion dei diferents projèctes wikipèdia en foncion dau nombre d'articles e dau classament segon la tiera dei 1000 articles fondamentaus == [[Fichièr:Wikipèdia - Wikipèdias en foncion dau nombre d'articles e dau classament segon la tiera dei 1000 articles fondamentaus.png|thumb|Wikipèdias en foncion dau nombre d'articles e dau classament segon la tiera dei 1000 articles fondamentaus]] Adieussatz, per lei personas qu'aiman ben leis estatisticas e lei cartas, una representacion dei diferents projèctes wikipèdia en foncion dau nombre d'articles e dau classament segon la tiera dei 1000 articles fondamentaus. Aquò permet de veire lo volum de cada wikipèdia e de crosar l'informacion amb una informacion de qualitat (definida coma lo nombre de ponchs au classament segon la [[Wikipèdia:Tièra de 1000 articles que totas las Wikipèdias deurián aver|tiera dei 1000 articles]]). Per lei lengas parladas sus mai d'un continent (anglés, francés, espanhòu, portugués...), ai assaiat de despartir lo nombre d'articles en foncion dau percentatge d'utilizaires en provenença de cada region. La wikipèdia nòstra es pas simpla de veire sus la carta que sián esquichats entre lei projèctes en francés, en italians, en catalan e en basco. Pasmens, sián pas totalament invisibles e, per una pichona wikipèdia, avèm ben avançat la tiera dei 1000 articles. --[[Utilizaire:Nicolas Eynaud|Nicolas Eynaud]] ([[Discussion Utilizaire:Nicolas Eynaud|d]]) 29 decembre de 2024 a 15.16 (UTC) == Launching! Join Us for Wiki Loves Ramadan 2025! == Dear All, We’re happy to announce the launch of [[m:Wiki Loves Ramadan 2025|Wiki Loves Ramadan 2025]], an annual international campaign dedicated to celebrating and preserving Islamic cultures and history through the power of Wikipedia. As an active contributor to the Local Wikipedia, you are specially invited to participate in the launch. This year’s campaign will be launched for you to join us write, edit, and improve articles that showcase the richness and diversity of Islamic traditions, history, and culture. * Topic: [[m:Event:Wiki Loves Ramadan 2025 Campaign Launch|Wiki Loves Ramadan 2025 Campaign Launch]] * When: Jan 19, 2025 * Time: 16:00 Universal Time UTC and runs throughout Ramadan (starting February 25, 2025). * Join Zoom Meeting: https://us02web.zoom.us/j/88420056597?pwd=NdrpqIhrwAVPeWB8FNb258n7qngqqo.1 * Zoom meeting hosted by [[m:Wikimedia Bangladesh|Wikimedia Bangladesh]] To get started, visit the [[m:Wiki Loves Ramadan 2025|campaign page]] for details, resources, and guidelines: Wiki Loves Ramadan 2025. Add [[m:Wiki Loves Ramadan 2025/Participant|your community here]], and organized Wiki Loves Ramadan 2025 in your local language. Whether you’re a first-time editor or an experienced Wikipedian, your contributions matter. Together, we can ensure Islamic cultures and traditions are well-represented and accessible to all. Feel free to invite your community and friends too. Kindly reach out if you have any questions or need support as you prepare to participate. Let’s make Wiki Loves Ramadan 2025 a success! For the [[m:Wiki Loves Ramadan 2025/Team|International Team]] 16 genièr de 2025 a 12.08 (UTC) <!-- Message mandat per User:ZI Jony@metawiki en utilizant la lista a https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=27568454 --> == Universal Code of Conduct annual review: provide your comments on the UCoC and Enforcement Guidelines == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> My apologies for writing in English. {{Int:Please-translate}}. I am writing to you to let you know the annual review period for the Universal Code of Conduct and Enforcement Guidelines is open now. You can make suggestions for changes through 3 February 2025. This is the first step of several to be taken for the annual review. [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review|Read more information and find a conversation to join on the UCoC page on Meta]]. The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|you may review the U4C Charter]]. Please share this information with other members in your community wherever else might be appropriate. -- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 24 genièr de 2025 a 01.11 (UTC) </div> <!-- Message mandat per User:Keegan (WMF)@metawiki en utilizant la lista a https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27746256 --> == Feminism and Folklore 2025 starts soon == <div style="border:8px maroon ridge;padding:6px;> [[File:Feminism and Folklore 2025 logo.svg|centre|550px|frameless]] ::<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <center>''{{int:please-translate}}''</center> Dear Wiki Community, You are humbly invited to organize the '''[[:m:Feminism and Folklore 2025|Feminism and Folklore 2025]]''' writing competition from February 1, 2025, to March 31, 2025 on your local Wikipedia. This year, Feminism and Folklore will focus on feminism, women's issues, and gender-focused topics for the project, with a [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025|Wiki Loves Folklore]] gender gap focus and a folk culture theme on Wikipedia. You can help Wikipedia's coverage of folklore from your area by writing or improving articles about things like folk festivals, folk dances, folk music, women and queer folklore figures, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch hunting, fairy tales, and more. Users can help create new articles, expand or translate from a generated list of suggested articles. Organisers are requested to work on the following action items to sign up their communities for the project: # Create a page for the contest on the local wiki. # Set up a campaign on '''CampWiz''' tool. # Create the local list and mention the timeline and local and international prizes. # Request local admins for site notice. # Link the local page and the CampWiz link on the [[:m:Feminism and Folklore 2025/Project Page|meta project page]]. This year, the Wiki Loves Folklore Tech Team has introduced two new tools to enhance support for the campaign. These tools include the '''Article List Generator by Topic''' and '''CampWiz'''. The Article List Generator by Topic enables users to identify articles on the English Wikipedia that are not present in their native language Wikipedia. Users can customize their selection criteria, and the tool will present a table showcasing the missing articles along with suggested titles. Additionally, users have the option to download the list in both CSV and wikitable formats. Notably, the CampWiz tool will be employed for the project for the first time, empowering users to effectively host the project with a jury. Both tools are now available for use in the campaign. [https://tools.wikilovesfolklore.org/ '''Click here to access these tools'''] Learn more about the contest and prizes on our [[:m:Feminism and Folklore 2025|project page]]. Feel free to contact us on our [[:m:Talk:Feminism and Folklore 2025/Project Page|meta talk page]] or by email us if you need any assistance. We look forward to your immense coordination. Thank you and Best wishes, '''[[:m:Feminism and Folklore 2025|Feminism and Folklore 2025 International Team]]''' ::::Stay connected [[File:B&W Facebook icon.png|link=https://www.facebook.com/feminismandfolklore/|30x30px]]&nbsp; [[File:B&W Twitter icon.png|link=https://twitter.com/wikifolklore|30x30px]] </div></div> --[[Utilizaire:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Discussion Utilizaire:MediaWiki message delivery|d]]) 29 genièr de 2025 a 02.36 (UTC) == Wiki Loves Folklore is back! == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> {{int:please-translate}} [[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]] Dear Wiki Community, You are humbly invited to participate in the '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025|Wiki Loves Folklore 2025]]''' an international media contest organized on Wikimedia Commons to document folklore and intangible cultural heritage from different regions, including, folk creative activities and many more. It is held every year from the '''1st till the 31st''' of March. You can help in enriching the folklore documentation on Commons from your region by taking photos, audios, videos, and [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:UploadWizard&campaign=wlf_2025 submitting] them in this commons contest. You can also [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025/Organize|organize a local contest]] in your country and support us in translating the [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025/Translations|project pages]] to help us spread the word in your native language. Feel free to contact us on our [[:c:Commons talk:Wiki Loves Folklore 2025|project Talk page]] if you need any assistance. '''Kind regards,''' '''Wiki loves Folklore International Team''' --[[Utilizaire:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Discussion Utilizaire:MediaWiki message delivery|d]]) 29 genièr de 2025 a 02.36 (UTC) </div> <!-- Message mandat per User:Tiven2240@metawiki en utilizant la lista a https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery/Wikipedia&oldid=26503019 --> == Reminder: first part of the annual UCoC review closes soon == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> My apologies for writing in English. {{Int:Please-translate}}. This is a reminder that the first phase of the annual review period for the Universal Code of Conduct and Enforcement Guidelines will be closing soon. You can make suggestions for changes through [[d:Q614092|the end of day]], 3 February 2025. This is the first step of several to be taken for the annual review. [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review|Read more information and find a conversation to join on the UCoC page on Meta]]. After review of the feedback, proposals for updated text will be published on Meta in March for another round of community review. Please share this information with other members in your community wherever else might be appropriate. -- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 3 febrièr de 2025 a 00.48 (UTC) </div> <!-- Message mandat per User:Keegan (WMF)@metawiki en utilizant la lista a https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28198931 --> == <span lang="en" dir="ltr"> Upcoming Language Community Meeting (Feb 28th, 14:00 UTC) and Newsletter</span> == <div lang="en" dir="ltr"> <section begin="message"/> Hello everyone! [[File:WP20Symbols WIKI INCUBATOR.svg|right|frameless|150x150px|alt=An image symbolising multiple languages]] We’re excited to announce that the next '''Language Community Meeting''' is happening soon, '''February 28th at 14:00 UTC'''! If you’d like to join, simply sign up on the '''[[mw:Wikimedia_Language_and_Product_Localization/Community_meetings#28_February_2025|wiki page]]'''. This is a participant-driven meeting where we share updates on language-related projects, discuss technical challenges in language wikis, and collaborate on solutions. In our last meeting, we covered topics like developing language keyboards, creating the Moore Wikipedia, and updates from the language support track at Wiki Indaba. '''Got a topic to share?''' Whether it’s a technical update from your project, a challenge you need help with, or a request for interpretation support, we’d love to hear from you! Feel free to '''reply to this message''' or add agenda items to the document '''[[etherpad:p/language-community-meeting-feb-2025|here]]'''. Also, we wanted to highlight that the sixth edition of the Language & Internationalization newsletter (January 2025) is available here: [[:mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/January|Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/January]]. This newsletter provides updates from the October–December 2024 quarter on new feature development, improvements in various language-related technical projects and support efforts, details about community meetings, and ideas for contributing to projects. To stay updated, you can subscribe to the newsletter on its wiki page: [[:mw:Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter|Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter]]. We look forward to your ideas and participation at the language community meeting, see you there! <section end="message"/> </div> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 22 febrièr de 2025 a 08.29 (UTC) <!-- Message mandat per User:SSethi (WMF)@metawiki en utilizant la lista a https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28217779 --> ==Mesa a jorn del modèl es necessària== [[Modèl:Infobox Persona]] a besonh d'èsser mes a jorn per evitar d'utilizar la proprietat Wikidata [[Wikidata:Proprietat:P642|P642]], qu'es prevista per èsser obsoleta. Ai daissat un messatge [[Discussion_Modèl:Infobox_Persona#Utilizacion_de_P642|sus la pagina de discussion del modèl]], mas sabi pas s'es susvelhat. Mercés! [[Utilizaire:Swpb|Swpb]] ([[Discussion Utilizaire:Swpb|d]]) 3 març de 2025 a 20.23 (UTC) == Universal Code of Conduct annual review: proposed changes are available for comment == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> My apologies for writing in English. {{Int:Please-translate}}. I am writing to you to let you know that [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/Proposed_Changes|proposed changes]] to the [[foundation:Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines|Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines]] and [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) Charter]] are open for review. '''[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/Proposed_Changes|You can provide feedback on suggested changes]]''' through the [[d:Q614092|end of day]] on Tuesday, 18 March 2025. This is the second step in the annual review process, the final step will be community voting on the proposed changes. [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review|Read more information and find relevant links about the process on the UCoC annual review page on Meta]]. The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|you may review the U4C Charter]]. Please share this information with other members in your community wherever else might be appropriate. -- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] 7 març de 2025 a 18.51 (UTC) </div> <!-- Message mandat per User:Keegan (WMF)@metawiki en utilizant la lista a https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28307738 --> == An improved dashboard for the Content Translation tool == <div lang="en" dir="ltr"> {{Int:hello}} Wikipedians, Apologies as this message is not in your language, {{Int:please-translate}}. The [[mediawikiwiki:Special:MyLanguage/Wikimedia_Language_and_Product_Localization|Language and Product Localization team]] has improved the [https://test.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:ContentTranslation&filter-type=automatic&filter-id=previous-edits&active-list=suggestions&from=en&to=es Content Translation dashboard] to create a consistent experience for all contributors using mobile and desktop devices. The improved translation dashboard allows all logged-in users of the tool to enjoy a consistent experience regardless of their type of device. With a harmonized experience, logged-in desktop users now have access to the capabilities shown in the image below. [[file:Content_Translation_new-dashboard.png|alt=|center|thumb|576x576px|Notice that in this screenshot, the new dashboard allows: Users to adjust suggestions with the "For you" and "...More" buttons to select general topics or community-created collections (like the example of Climate topic).  Also, users can use translation to create new articles (as before) and expand existing articles section by section. You can see how suggestions are provided in the new dashboard  in two groups ("Create new pages" and "Expand with new sections")-one for each activity.]] [[File:Content_Translation_dashboard_on_desktop.png|alt=|center|thumb|577x577px|In the current dashboard, you will notice that you can't adjust suggestions to select topics or community-created collections. Also, you can't expand on existing articles by translating new sections.]] We will implement [[mw:Special:MyLanguage/Content translation#Improved translation experience|this improvement]] on your wiki '''on Monday, March 17th, 2025''' and remove the current dashboard '''by May 2025'''. Please reach out with any questions concerning the dashboard in this thread. Thank you! On behalf of the Language and Product Localization team. </div> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]]</bdi> 13 març de 2025 a 02.56 (UTC) <!-- Message mandat per User:UOzurumba (WMF)@metawiki en utilizant la lista a https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:UOzurumba_(WMF)/sandbox_CX_Unified_dashboard_announcement_list_1&oldid=28382282 --> == <span lang="ca" dir="ltr">La vostra wiki estarà aviat només en mode lectura</span> == <div lang="ca" dir="ltr"> <section begin="server-switch"/><div class="plainlinks"> [[:m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch|Llegiu aquest missatge en una altra llengua]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-Tech%2FServer+switch&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}] La [[foundation:|Fundació Wikimedia]] canviarà el trànsit entre els seus centres de dades. Això garantirà que la Viquipèdia i les altres wikis de Wikimedia romanguin disponibles fins i tot si es produeix un desastre. Tot el trànsit es durà el '''{{#time:j xg|2025-03-19|ca}}'''. La prova començarà a les '''[https://zonestamp.toolforge.org/{{#time:U|2025-03-19T14:00|en}} {{#time:H:i e|2025-03-19T14:00}}]'''. Malauradament, a causa de limitacions de [[mw:Special:MyLanguage/Manual:What is MediaWiki?|MediaWiki]] cal limitar la possibilitat d'editar durant el canvi. Ens disculpem per aquesta disrupció, i estem treballant per minimitzar-la en el futur. Es mostrarà un avís a totes les wikis de la Fundació Wikimedia 30 minuts abans que tingui lloc aquesta operació. <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">This banner will remain visible until the end of the operation.</span> '''Durant una estona, podreu llegir, però no pas editar les wikis durant una estona breu.''' *No podreu editar durant com a màxima una hora el {{#time:l j xg Y|2025-03-19|ca}}. *Si proveu d'editar o desar canvis durant aquestes interrupcions, veureu un missatge d'error. Esperem que no es perdi cap edició durant aquest període de temps, però no us ho podem garantir. Si veieu el missatge d'error, espereu fins que tot torni a funcionar. Llavors hauríeu de poder desar la vostra edició. Tot i així, us recomanem que primer feu una còpia dels vostres canvis, per si un cas. ''Altres efectes'': *Els treballs automàtics de rerefons aniran més lents, i alguns es podrien aturar. Potser els enllaços vermells no s'actualitzaran tan ràpidament com és habitual. Si creeu un article que ja ha estat enllaçat en algun altre lloc, l'enllaç pot mantenir-se en vermell més estona de l'habitual. Alguns ''scripts'' de llarga durada s'hauran d'aturar. * Esperem que les implementacions de codi es produeixin com qualsevol altra setmana. No obstant això, algun codi concret es podria congelar puntualment si l'operació ho requereix. * [[mw:Special:MyLanguage/GitLab|GitLab]] no estarà disponible durant uns 90 minuts. Aquest projecte es podria ajornar si fos necessari. Podeu [[wikitech:Switch_Datacenter|llegir la planificació a wikitech.wikimedia.org]]. Es comunicarà qualsevol canvi a la planificació. '''Si us plau, compartiu aquesta informació amb la vostra comunitat viquimedista.'''</div><section end="server-switch"/> </div> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 14 març de 2025 a 23.15 (UTC) <!-- Message mandat per User:Quiddity (WMF)@metawiki en utilizant la lista a https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=28307742 --> == Final proposed modifications to the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines and U4C Charter now posted == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> The proposed modifications to the [[foundation:Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines|Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines]] and the U4C Charter [[m:Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/2025/Proposed_Changes|are now on Meta-wiki for community notice]] in advance of the voting period. This final draft was developed from the previous two rounds of community review. Community members will be able to vote on these modifications starting on 17 April 2025. The vote will close on 1 May 2025, and results will be announced no later than 12 May 2025. The U4C election period, starting with a call for candidates, will open immediately following the announcement of the review results. More information will be posted on [[m:Special:MyLanguage//Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election|the wiki page for the election]] soon. Please be advised that this process will require more messages to be sent here over the next two months. The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C)]] is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, you may [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|review the U4C Charter]]. Please share this message with members of your community so they can participate as well. -- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User_talk:Keegan (WMF)|talk]]) 4 abril de 2025 a 02.04 (UTC) </div> <!-- Message mandat per User:Keegan (WMF)@metawiki en utilizant la lista a https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28469465 --> == Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2025: Invitation == <div lang="en" dir="ltr"> [[File:UCDM 2025 general.png|180px|right]] {{int:please-translate}} Hello, dear Wikipedians!<br/> [[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Ukraine|Wikimedia Ukraine]], in cooperation with the [[:en:Ministry of Foreign Affairs of Ukraine|MFA of Ukraine]] and [[:en:Ukrainian Institute|Ukrainian Institute]], has launched the fifth edition of writing challenge "'''[[:m:Special:MyLanguage/Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2025|Ukraine's Cultural Diplomacy Month]]'''", which lasts from '''14th April''' until '''16th May 2025'''. The campaign is dedicated to famous Ukrainian artists of cinema, music, literature, architecture, design, and cultural phenomena of Ukraine that are now part of world heritage. We accept contributions in every language! The most active contesters will receive prizes. If you are interested in coordinating long-term community engagement for the campaign and becoming a local ambassador, we would love to hear from you! Please let us know your interest. <br/> We invite you to take part and help us improve the coverage of Ukrainian culture on Wikipedia in your language! Also, we plan to set up a [[:m:CentralNotice/Request/Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2025|banner]] to notify users of the possibility to participate in such a challenge! [[:m:User:OlesiaLukaniuk (WMUA)|OlesiaLukaniuk (WMUA)]] ([[:m:User talk:OlesiaLukaniuk (WMUA)|talk]]) </div> 16 abril de 2025 a 16.11 (UTC) <!-- Message mandat per User:Hide on Rosé@metawiki en utilizant la lista a https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:OlesiaLukaniuk_(WMUA)/list_of_wikis&oldid=28552112 --> == Vote now on the revised UCoC Enforcement Guidelines and U4C Charter == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> The voting period for the revisions to the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines ("UCoC EG") and the UCoC's Coordinating Committee Charter is open now through the end of 1 May (UTC) ([https://zonestamp.toolforge.org/1746162000 find in your time zone]). [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/2025/Voter_information|Read the information on how to participate and read over the proposal before voting]] on the UCoC page on Meta-wiki. The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C)]] is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review of the EG and Charter was planned and implemented by the U4C. Further information will be provided in the coming months about the review of the UCoC itself. For more information and the responsibilities of the U4C, you may [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|review the U4C Charter]]. Please share this message with members of your community so they can participate as well. In cooperation with the U4C -- [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User_talk:Keegan (WMF)|talk]]) 17 abril de 2025 a 00.34 (UTC) </div> <!-- Message mandat per User:Keegan (WMF)@metawiki en utilizant la lista a https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28469465 --> == Sub-referencing: User testing == <div lang="en" dir="ltr"> [[File:Sub-referencing reuse visual.png|400px|right]] <small>''Apologies for writing in English, please help us by providing a translation below''</small> Hi I’m Johannes from [[:m:Wikimedia Deutschland|Wikimedia Deutschland]]'s [[:m:WMDE Technical Wishes|Technical Wishes team]]. We are making great strides with the new [[:m:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing|sub-referencing feature]] and we’d love to invite you to take part in two activities to help us move this work further: #'''Try it out and share your feedback''' #:[[:m:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing# Test the prototype|Please try]] the updated ''wikitext'' feature [https://en.wikipedia.beta.wmflabs.org/wiki/Sub-referencing on the beta wiki] and let us know what you think, either [[:m:Talk:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing|on our talk page]] or by [https://greatquestion.co/wikimediadeutschland/talktotechwish booking a call] with our UX researcher. #'''Get a sneak peak and help shape the ''Visual Editor'' user designs''' #:Help us test the new design prototypes by participating in user sessions – [https://greatquestion.co/wikimediadeutschland/gxk0taud/apply sign up here to receive an invite]. We're especially hoping to speak with people from underrepresented and diverse groups. If that's you, please consider signing up! No prior or extensive editing experience is required. User sessions will start ''May 14th''. We plan to bring this feature to Wikimedia wikis later this year. We’ll reach out to wikis for piloting in time for deployments. Creators and maintainers of reference-related tools and templates will be contacted beforehand as well. Thank you very much for your support and encouragement so far in helping bring this feature to life! </div> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:Johannes Richter (WMDE)|Johannes Richter (WMDE)]] ([[User talk:Johannes Richter (WMDE)|talk]])</bdi> 28 abril de 2025 a 15.03 (UTC) <!-- Message mandat per User:Johannes Richter (WMDE)@metawiki en utilizant la lista a https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johannes_Richter_(WMDE)/Sub-referencing/massmessage_list&oldid=28628657 --> == <span lang="ca" dir="ltr">Voteu les modificacions proposades a les directrius d'aplicació de la UCoC i a la Carta U4C</span> == <div lang="ca" dir="ltr"> <section begin="announcement-content" /> El període de votació per a les revisions de les directrius d'aplicació del Codi Universal de Conducta i de la Carta U4C tanca l'1 de maig de 2025 a les 23:59 UTC ([https://zonestamp.toolforge.org/1746162000 trobareu a la vostra zona horària]). [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Annual review/2025/Voter information|Llegiu la informació sobre com participar i llegiu la proposta abans de votar]] a la pàgina UCoC a Meta-wiki. La [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Comissió de coordinació del Codi Universal de Conducta (U4C)]] és un grup global dedicat a oferir una implementació equitativa i coherent de l'UCoC. Aquesta revisió anual va ser planificada i implementada per l'U4C. Per obtenir més informació i les responsabilitats de l'U4C, podeu [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|revisar la Carta U4C]]. Si us plau, compartiu aquest missatge amb els membres de la vostra comunitat en el vostre idioma, segons correspongui, perquè també hi puguin participar. En col·laboració amb l'U4C -- <section end="announcement-content" /> </div> <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 29 abril de 2025 a 03.41 (UTC)</div> <!-- Message mandat per User:Keegan (WMF)@metawiki en utilizant la lista a https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28618011 --> == itWikiCon 2025 dal 7 al 9 novembre 2025 a Catania: prossimi passi == Ciao a tutti, come forse già sapete, la ‘’’[[m:ItWikiCon/2025|ItWikiCon 2025]]’’’, il convegno annuale della comunità italofona dei progetti Wikimedia, si terrà ‘’’a Catania da venerdì 7 a domenica 9 novembre’’’. Per una panoramica generale, vi rimandiamo alla ‘’’[[m:ItWikiCon/2025/Programma|sezione Programma]]’’’, che aggiorneremo regolarmente nei prossimi mesi e nella quale trovate già la ‘’’scheda delle attività’’’, nonché alla [[m:ItWikiCon/2025/Informazioni|sezione Informazioni]]. In attesa dell’apertura ufficiale della fase di proposte prevista per il prossimo 3 giugno, la commissione Programma vorrebbe sondare i desideri delle comunità italofone in merito ai temi da trattare alla conferenza: quali sono gli argomenti più importanti da coprire, secondo voi? Che discussioni dobbiamo avere durante l’itWikiCon? ‘’’Potete aggiungere dei temi o commentare quelli proposti dagli altri [[m:ItWikiCon/2025/Programma/Proposte/Temi|sulla pagina Temi]] da ora fino a inizio giugno’’’. Infine, per chi ha la necessità di richiedere una borsa di partecipazione per coprire le spese di viaggio e alloggio, ‘’’la fase di richieste di borse sarà aperta dal 17 giugno fino al 27 luglio’’’. Si svolge un po’ prima rispetto alle ultime edizioni, per permettervi di organizzare il vostro viaggio a Catania nelle condizioni migliori, quindi segnatevi queste date per non perdervi la fase di richieste! Aggiungeremo regolarmente nuove informazioni sulla pagina Meta dell’evento, che vi invitiamo a seguire. Per qualsiasi domanda o suggerimento, non esitare a scrivere un messaggio sulla pagina di discussione dell’evento o di contattarci a info (at) itwikicon.org. A presto, Il team organizzatore itWikiCon 2025 e la commissione Programma, [[Utilizaire:Sciking|Sciking]] ([[Discussion Utilizaire:Sciking|d]]) 5 mai de 2025 a 10.46 (UTC) == We will be enabling the new Charts extension on your wiki soon! == ''(Apologies for posting in English)'' Hi all! We have good news to share regarding the ongoing problem with graphs and charts affecting all wikis that use them. As you probably know, the [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Graph|old Graph extension]] was disabled in 2023 [[listarchive:list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/EWL4AGBEZEDMNNFTM4FRD4MHOU3CVESO/|due to security reasons]]. We’ve worked in these two years to find a solution that could replace the old extension, and provide a safer and better solution to users who wanted to showcase graphs and charts in their articles. We therefore developed the [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart|Charts extension]], which will be replacing the old Graph extension and potentially also the [[:mw:Extension:EasyTimeline|EasyTimeline extension]]. After successfully deploying the extension on Italian, Swedish, and Hebrew Wikipedia, as well as on MediaWiki.org, as part of a pilot phase, we are now happy to announce that we are moving forward with the next phase of deployment, which will also include your wiki. The deployment will happen in batches, and will start from '''May 6'''. Please, consult [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart/Project#Deployment Timeline|our page on MediaWiki.org]] to discover when the new Charts extension will be deployed on your wiki. You can also [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart|consult the documentation]] about the extension on MediaWiki.org. If you have questions, need clarifications, or just want to express your opinion about it, please refer to the [[:mw:Special:MyLanguage/Extension_talk:Chart/Project|project’s talk page on Mediawiki.org]], or ping me directly under this thread. If you encounter issues using Charts once it gets enabled on your wiki, please report it on the [[:mw:Extension_talk:Chart/Project|talk page]] or at [[phab:tag/charts|Phabricator]]. Thank you in advance! -- [[User:Sannita (WMF)|User:Sannita (WMF)]] ([[User talk:Sannita (WMF)|talk]]) 6 mai de 2025 a 15.08 (UTC) <!-- Message mandat per User:Sannita (WMF)@metawiki en utilizant la lista a https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Sannita_(WMF)/Mass_sending_test&oldid=28663781 --> == <span lang="ca" dir="ltr">Convocatòria de candidats a la Comissió Coordinadora del Codi Universal de Conducta (U4C)</span> == <div lang="ca" dir="ltr"> <section begin="announcement-content" /> Els resultats de la votació sobre les Directrius d'aplicació del Codi Universal de Conducta i la Carta del Comitè de Coordinació del Codi Universal de Conducta (U4C) estan [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Annual review/2025#Results|disponibles a Meta-wiki]]. Ara podeu [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2025/Candidates|enviar la vostra candidatura per servir a l'U4C]] fins al 29 de maig de 2025 a les 12:00 UTC. La informació sobre [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2025|elegibilitat, procés i cronologia es troba a Meta-wiki]]. La votació dels candidats s'obrirà l'1 de juny de 2025 i durarà dues setmanes, i es tancarà el 15 de juny de 2025 a les 12:00 UTC. Si teniu cap pregunta, podeu fer-ho a [[m:Talk:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2025|la pàgina de discussió de les eleccions]]. -- en col·laboració amb l'U4C, </div><section end="announcement-content" /> </div> <bdi lang="en" dir="ltr">[[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User_talk:Keegan (WMF)|discussion]])</bdi> 15 mai de 2025 a 22.07 (UTC) <!-- Message mandat per User:Keegan (WMF)@metawiki en utilizant la lista a https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28618011 --> == RfC ongoing regarding Abstract Wikipedia (and your project) == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> ''(Apologies for posting in English, if this is not your first language)'' Hello all! We opened a discussion on Meta about a very delicate issue for the development of [[:m:Special:MyLanguage/Abstract Wikipedia|Abstract Wikipedia]]: where to store the abstract content that will be developed through functions from Wikifunctions and data from Wikidata. Since some of the hypothesis involve your project, we wanted to hear your thoughts too. We want to make the decision process clear: we do not yet know which option we want to use, which is why we are consulting here. We will take the arguments from the Wikimedia communities into account, and we want to consult with the different communities and hear arguments that will help us with the decision. The decision will be made and communicated after the consultation period by the Foundation. You can read the various hypothesis and have your say at [[:m:Abstract Wikipedia/Location of Abstract Content|Abstract Wikipedia/Location of Abstract Content]]. Thank you in advance! -- [[User:Sannita (WMF)|Sannita (WMF)]] ([[User talk:Sannita (WMF)|<span class="signature-talk">{{int:Talkpagelinktext}}</span>]]) 22 mai de 2025 a 15.27 (UTC) </div> <!-- Message mandat per User:Sannita (WMF)@metawiki en utilizant la lista a https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Sannita_(WMF)/Mass_sending_test&oldid=28768453 --> == <span lang="fr" dir="ltr">Sélection 2025 du conseil d'administration de la fondation Wikimédia et appel à questions</span> == <div lang="fr" dir="ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Selection announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Selection announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]'' Chers tous et toutes, Cette année, le mandat de deux administrateurs sélectionnés par la communauté et les affiliés au conseil d'administration de la Fondation Wikimédia prendra fin [1]. Le conseil invite l'ensemble du mouvement à participer au processus de sélection de cette année et à voter pour pourvoir ces sièges. Le Comité des élections supervisera ce processus avec le soutien du personnel de la Fondation [2]. Le Comité de gouvernance, composé de membres du Conseil d'administration non-candidats au processus de sélection des membres du Conseil d'administration 2025 sélectionnés par la communauté et les affiliés (Raju Narisetti, Shani Evenstein Sigalov, Lorenzo Losa, Kathy Collins, Victoria Doronina et Esra'a Al Shafei) [3], est chargé de superviser le processus de sélection des membres du Conseil d'administration 2025 et de tenir le Conseil d'administration au courant de la situation. Pour plus de détails sur les rôles de la commission des élections, du conseil d'administration et du personnel, cliquez ici [4]. En voici les dates clés : * 22 mai - 5 juin : Annonce ( la présente communication) et période d'appel à questions. [6] * 17 juin - 1er juillet 2025 : Appel à candidatures * Juillet 2025 : Si nécessaire, les affiliés votent pour présélectionner les candidats si 10 d'entre eux ou plus se présentent [5]. * Août 2025 : Période de la campagne * Août - septembre 2025 : Période de vote communautaire de deux semaines * Octobre - novembre 2025 : Vérification des antécédents des candidats sélectionnés * Réunion du conseil d'administration en décembre 2025 : Installation des nouveaux membres du conseil d'administration Pour en savoir plus sur le processus de sélection de 2025 - y compris le calendrier détaillé, le processus de candidature, les règles de la campagne et les critères d'éligibilité des électeurs -, veuillez consulter cette page Meta-wiki. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025|[link]]]. '''Appel à questions''' Lors de chaque processus de sélection, la communauté a la possibilité de soumettre des questions auxquelles les candidats au conseil d'administration devront répondre. Le comité électoral sélectionne les questions à partir de la liste établie par la communauté pour que les candidats y répondent. Les candidats doivent répondre à toutes les questions posées dans le dossier de candidature pour être éligibles, faute de quoi leur candidature sera rejetée. Cette année, le comité électoral sélectionnera 5 questions auxquelles les candidats devront répondre. Les questions sélectionnées peuvent être une combinaison de celles qui ont été soumises par la communauté, si elles sont similaires ou liées. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Questions_for_candidates|[link]]] '''Bénévoles des élections''' Une autre façon de participer au processus de sélection de 2025 est de devenir bénévole des élections. Les bénévoles électoraux constituent un pont entre le comité électoral et leur communauté respective. Ils veillent à ce que leur communauté soit représentée et les incitent à voter. Pour en savoir plus sur le programme et les modalités d'adhésion, consultez cette page Meta-wiki. [[m:Wikimedia_Foundation_elections/2025/Election_volunteers|[link]]]. Je vous remercie ! [1] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Results [2] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Committee:Elections_Committee_Charter [3] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Resolution:Committee_Membership,_December_2024 [4] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections_committee/Roles [5] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2025/FAQ [6] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Questions_for_candidates Bien à vous, Victoria Doronina Liaison du conseil d'administration avec le comité des élections Comité de gouvernance<section end="announcement-content" /> </div> [[Utilizaire:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Discussion Utilizaire:MediaWiki message delivery|d]]) 28 mai de 2025 a 03.07 (UTC) <!-- Message mandat per User:RamzyM (WMF)@metawiki en utilizant la lista a https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28618011 --> == <span lang="en" dir="ltr"> Upcoming Deployment of the CampaignEvents Extension</span> == <div lang="en" dir="ltr"> <section begin="message"/> Hello everyone, ''(Apologies for posting in English if English is not your first language. Please help translate to your language.)'' The Campaigns Product Team is planning a global deployment of the '''[[:mw:Help:Extension:CampaignEvents|CampaignEvents extension]]''' to all Wikipedias, including this wiki, during the '''week of June 23rd'''. This extension is designed to help organizers plan and manage events, WikiProjects, and other on-wiki collaborations - and to make these efforts more discoverable. The three main features of this extension are: * '''[[:m:Event_Center/Registration|Event Registration]]''': A simple way to sign up for events on the wiki. * '''[[:m:CampaignEvents/Collaboration_list|Collaboration List]]''': A global list of events and a local list of WikiProjects, accessible at '''[[:m:Special:AllEvents|Special:AllEvents]]'''. * '''[[:m:Campaigns/Foundation_Product_Team/Invitation_list|Invitation Lists]]''': A tool to help organizers find editors who might want to join, based on their past contributions. '''Note''': The extension comes with a new user right called '''"Event Organizer"''', which will be managed by administrators on this wiki. Organizer tools like Event Registration and Invitation Lists will only work if someone is granted this right. The Collaboration List is available to everyone immediately after deployment. The extension is already live on several wikis, including '''Meta, Wikidata, English Wikipedia''', and more ( [[m:CampaignEvents/Deployment_status#Current_Deployment_Status_for_CampaignEvents_extension| See the full deployment list]]) If you have any questions, concerns, or feedback, please feel free to share them on the [[m:Talk:CampaignEvents| extension talkpage]]. We’d love to hear from you before the rollout. Thank you! <section end="message"/> </div> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:Udehb-WMF|Udehb-WMF]] ([[User talk:Udehb-WMF|discussion]]) 29 mai de 2025 a 16.47 (UTC)</bdi> <!-- Message mandat per User:Udehb-WMF@metawiki en utilizant la lista a https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Udehb-WMF/sandbox/deployment_audience&oldid=28803829 --> == Vote now in the 2025 U4C Election == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Apologies for writing in English. {{Int:Please-translate}} Eligible voters are asked to participate in the 2025 [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] election. More information–including an eligibility check, voting process information, candidate information, and a link to the vote–are available on Meta at the [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election/2025|2025 Election information page]]. The vote closes on 17 June 2025 at [https://zonestamp.toolforge.org/1750161600 12:00 UTC]. Please vote if your account is eligible. Results will be available by 1 July 2025. -- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 13 junh de 2025 a 23.01 (UTC) </div> <!-- Message mandat per User:Keegan (WMF)@metawiki en utilizant la lista a https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28848819 --> nvnfefufz3jac7opnidvjonsk60km2n 0 14355 2474156 2132968 2025-06-13T16:40:52Z 77.152.53.218 2474156 wikitext text/x-wiki {{Dialècte Gascon}} {{Infobox vila occitana |nom=Legavin |carta=oc |nom2= Léguevin | lògo= | imatge=Leguevin La mairie.jpg | descripcion= L'ostau de comuna. |escut= Blason ville fr Léguevin (Haute-Garonne).svg | ist = {{Gasconha}} | parçan = | region = {{Occitània (Region)}} | arrondiment = [[Arrondiment de Tolosa|Tolosa]] | canton = [[Canton de Legavin|Legavin]] ([[caplòc]], pèi burèu centralizator | intercom = [[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |insee= 31291 |cp= 31490 |cònsol= Stéphane Mirc |mandat=[[2014]]-[[2020]] |gentilici= Léguevinoises, Léguevinois (en [[francés]]) |longitud= 1.23388888889 |latitud= 43.5997222222 |alt mini= 164 |alt mej= 157 |alt maxi= 237 |ectaras= 2 445 |km²= 24.45 }} '''Legavin'''{{RepTopMP}} (''Léguevin'' en [[francés]]) es ua [[comuna]] [[Gasconha|gascoa]] situada dens lo [[departament francés|departament]] de la [[Nauta Garona]] e la [[region francesa|region]] d'{{Ocreg}}, <small> ancianament de [[Miègjorn-Pirenèus]]</small>. ==Geografia== Comuna de l'[[airal urban de Tolosa]] [[Imatge:Map commune FR insee code 31291.png|vignette|upright=1.6|centre|Comunas a l'entorn.]] ===Perimètre deu territòri=== {{Communes limitrophes | comuna = Legavin | nòrd = [[]] <small>([[a (departament)|a]])</small> | nòrd-èst = [[]] | èst = [[]] | sud-èst = [[]] | sud = [[]] | sud-oèst = [[]] | oèst = [[]] | nòrd-oèst = [[]] }} ==Toponimia== ==Istòria== Pendent l'Ancian Regime, Legavin èra de l'eleccion de [[Lomanha]], donc de la província de [[Gasconha]], de la generalitat d'[[Aush]], de l'[[archidiocèsi de Tolosa]], de la senescaucia de [[L'Isla de Baish]]. Le vocable de la glèisa es [[Joan Batista|Sent Joan Baptista]]. Tanlèu 1790, Legavin èra caplòc de son canton <ref>''Dictionnaire des localités de la Haute-Garonne'', p. 25 e 1 https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html</ref>, espandit en 1801. ==Administracion== {{ElegitDebuta|insee= 31291 |Títol= Lista deus cònsols successius}} {{Elegit |Debuta= [[2001]] |Fin= [[2020]] |Identitat= Stéphane Mirc |Partit= [[UMP|UMP, LR]] |Qualitat= engenhaire, conselhièr regional }} {{Elegit |Debuta= març [[1983]] |Fin= 2001 |Identitat= Gilles Blanco |Partit= [[PS]] |Qualitat= }} {{Elegit |Debuta= |Fin= 1983 |Identitat= |Partit= |Qualitat= }} {{ElegitDonadas}} {{ElegitFin}} ==Demografia== {{Demografia |insee= 31291 |1793=705 |1800=672 |1806=657 |1821=699 |1831=642 |1836=829 |1841=817 |1846=1047 |1851=1080 |1856=974 |1861=948 |1866=950 |1872=888 |1876=1003 |1881=984 |1886=974 |1891=948 |1896=896 |1901=914 |1906=850 |1911=826 |1921=706 |1926=795 |1931=820 |1936=801 |1946=861 |1954=929 |1962=1014 |1968=1622 |1975=2091 |1982=2764 |1990=4217 |1999=6172 |2004= |2005= |2006=7483 |2007= |2008= |2009=8405 |cassini= |senscomptesdobles=1962}} * En {{popfr31|0}} la populacion èra de {{popfr31|291}} abitants e la densitat èra de {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|291}}/24.45) round 2}}}} ab/km². ==Lòcs e monuments== <gallery mode=packed> Léguevin - L'église Saint-Jean-Baptiste.jpg| Léguevin - L'église Saint-Jean-Baptiste intérieur.jpg| Léguevin - L'église Saint-Jean-Baptiste plafond du transept.jpg| Chateau de Castelnovel.jpg| Léguevin - La Halle Piquot 2.jpg| Leguevin ancien relais de poste.jpg| </gallery> {{messatge galariá}} ==Personalitats ligadas amb la comuna== ==Véser tanben== * [[Comunas de la Nauta Garona]] ==Ligams extèrnes== ==Nòtas== <references/> {{Camin de Compostèla | precedenta = [[Tolosa]] | via = Via Tolosana | seguenta = [[L'Isla de Baish]] }} {{Portal Gasconha}} {{Comunas de| insee = 31291 }} [[Categoria:Comuna de Gasconha]] [[Categoria:Comuna de la Nauta Garona]] [[Categoria:Via Tolosana]] pv1999htzdb5qiwksp74974oo9q3rsj 2474186 2474156 2025-06-14T05:39:57Z 77.152.53.218 divèrs 2474186 wikitext text/x-wiki {{Dialècte Gascon}} {{Infobox vila occitana |nom=Legavin |carta=oc |nom2= Léguevin | lògo= | imatge=Leguevin La mairie.jpg | descripcion= L'ostau de comuna. |escut= Blason ville fr Léguevin (Haute-Garonne).svg | ist = {{Gasconha}} | parçan = | region = {{Occitània (Region)}} | arrondiment = [[Arrondiment de Tolosa|Tolosa]] | canton = [[Canton de Legavin|Legavin]] ([[caplòc]], pèi burèu centralizator | intercom = [[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |insee= 31291 |cp= 31490 |cònsol= Étienne Cardeilhac-Pugens |mandat=[[2020]]-[[2026]] |gentilici= Léguevinoises, Léguevinois (en [[francés]]) |longitud= 1.23388888889 |latitud= 43.5997222222 |alt mini= 164 |alt mej= 157 |alt maxi= 237 |ectaras= 2 445 |km²= 24.45 }} '''Legavin'''{{RepTopMP}} (''Léguevin'' en [[francés]]) es ua [[comuna]] [[Gasconha|gascona]] situada dens lo [[departament francés|departament]] de la [[Nauta Garona]] e la [[region francesa|region]] d'{{Ocreg}}, <small> ancianament de [[Miègjorn-Pirenèus]]</small>. ==Geografia== Comuna de l'[[airal urban de Tolosa]] [[Imatge:Map commune FR insee code 31291.png|vignette|upright=1.6|centre|Comunas a l'entorn.]] ===Perimètre deu territòri=== {{Communes limitrophes | comuna = Legavin | nòrd = [[Brats (Nauta Garona)|Brats]] | nòrd-èst = [[Pibrac]] | èst = [[Plasença deu Toish]] | sud-èst = [[La Sauvetat de Sent Gili]] | sud = [[Fontanilhas (Comenge)|Fontanilhas]] | sud-oèst = | oèst = [[Pujaudran]] <small>([[Gers (departament)|Gers]])</small> | nòrd-oèst = [[La Sèrra e Pradèra]], </br> [[Merenvièla]] }} ==Toponimia== ==Istòria== Pendent l'Ancian Regime, Legavin èra de l'eleccion de [[Lomanha]], donc de la província de [[Gasconha]], de la generalitat d'[[Aush]], de l'[[archidiocèsi de Tolosa]], de la senescaucia de [[L'Isla de Baish]]. Le vocable de la glèisa es [[Joan Batista|Sent Joan Baptista]]. Tanlèu 1790, Legavin èra caplòc de son canton <ref>''Dictionnaire des localités de la Haute-Garonne'', p. 25 e 1 https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html</ref>, espandit en 1801. ==Administracion== {{ElegitDebuta|insee= 31291 |Títol= Lista deus cònsols successius}} {{Elegit |Debuta= [[2020]] |Fin= ([[2026]]) |Identitat=Étienne Cardeilhac-Pugens |Partit= « divèrs centre » |Qualitat= vacatari, prumèr vicepresident de la CA}} {{Elegit |Debuta= març de [[2001]] |Fin= [[2020]] |Identitat= Stéphane Mirc |Partit= [[UMP|UMP, LR]] |Qualitat= engenhaire, conselhièr regional (2010-2015) }} {{Elegit |Debuta= març de [[1983]] |Fin= 2001 |Identitat= Gilles Blanco |Partit= [[PS]] |Qualitat= mètge }} {{Elegit |Debuta= ? |Fin= 1983 |Identitat=Laurent Lacroix |Partit= |Qualitat= }} {{Elegit |Debuta= cap a [[1958]] |Fin= ? |Identitat=Alfred Molinier |Partit=[[SFIO]] |Qualitat= espleitaire ahorestèr, conselhèr generau (1945-1951)}} {{Elegit |Debuta= cap a [[1941]] |Fin= ? |Identitat=Gabriel Bonnet |Partit= |Qualitat= }} {{ElegitDonadas}} {{ElegitFin}} ==Demografia== {{Demografia |insee= 31291 |1793=705 |1800=672 |1806=657 |1821=699 |1831=642 |1836=829 |1841=817 |1846=1047 |1851=1080 |1856=974 |1861=948 |1866=950 |1872=888 |1876=1003 |1881=984 |1886=974 |1891=948 |1896=896 |1901=914 |1906=850 |1911=826 |1921=706 |1926=795 |1931=820 |1936=801 |1946=861 |1954=929 |1962=1014 |1968=1622 |1975=2091 |1982=2764 |1990=4217 |1999=6172 |cassini=19127 |senscomptesdobles=1962}} * En {{popfr31|0}} la populacion èra de {{popfr31|291}} abitants e la densitat èra de {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|291}}/24.45) round 2}}}} ab/km². ==Lòcs e monuments== <gallery mode=packed> Léguevin - L'église Saint-Jean-Baptiste.jpg| Léguevin - L'église Saint-Jean-Baptiste intérieur.jpg| Léguevin - L'église Saint-Jean-Baptiste plafond du transept.jpg| Chateau de Castelnovel.jpg| Léguevin - La Halle Piquot 2.jpg| Leguevin ancien relais de poste.jpg| </gallery> {{messatge galariá}} ==Personalitats ligadas amb la comuna== ==Véser tanben== * [[Comunas de la Nauta Garona]] ==Ligams extèrnes== ==Nòtas== <references/> {{Camin de Compostèla | precedenta = [[Tolosa]] | via = Via Tolosana | seguenta = [[L'Isla de Baish]] }} {{Portal Gasconha}} {{Comunas de| insee = 31291 }} [[Categoria:Comuna de Gasconha]] [[Categoria:Comuna de la Nauta Garona]] [[Categoria:Via Tolosana]] 8t6qarn74xzbu1tofynk2pw73gx59qc 2474216 2474186 2025-06-14T09:48:10Z 77.152.53.218 /* Toponimia */ 2474216 wikitext text/x-wiki {{Dialècte Gascon}} {{Infobox vila occitana |nom=Legavin |carta=oc |nom2= Léguevin | lògo= | imatge=Leguevin La mairie.jpg | descripcion= L'ostau de comuna. |escut= Blason ville fr Léguevin (Haute-Garonne).svg | ist = {{Gasconha}} | parçan = | region = {{Occitània (Region)}} | arrondiment = [[Arrondiment de Tolosa|Tolosa]] | canton = [[Canton de Legavin|Legavin]] ([[caplòc]], pèi burèu centralizator | intercom = [[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |insee= 31291 |cp= 31490 |cònsol= Étienne Cardeilhac-Pugens |mandat=[[2020]]-[[2026]] |gentilici= Léguevinoises, Léguevinois (en [[francés]]) |longitud= 1.23388888889 |latitud= 43.5997222222 |alt mini= 164 |alt mej= 157 |alt maxi= 237 |ectaras= 2 445 |km²= 24.45 }} '''Legavin'''{{RepTopMP}} (''Léguevin'' en [[francés]]) es ua [[comuna]] [[Gasconha|gascona]] situada dens lo [[departament francés|departament]] de la [[Nauta Garona]] e la [[region francesa|region]] d'{{Ocreg}}, <small> ancianament de [[Miègjorn-Pirenèus]]</small>. ==Geografia== Comuna de l'[[airal urban de Tolosa]] [[Imatge:Map commune FR insee code 31291.png|vignette|upright=1.6|centre|Comunas a l'entorn.]] ===Perimètre deu territòri=== {{Communes limitrophes | comuna = Legavin | nòrd = [[Brats (Nauta Garona)|Brats]] | nòrd-èst = [[Pibrac]] | èst = [[Plasença deu Toish]] | sud-èst = [[La Sauvetat de Sent Gili]] | sud = [[Fontanilhas (Comenge)|Fontanilhas]] | sud-oèst = | oèst = [[Pujaudran]] <small>([[Gers (departament)|Gers]])</small> | nòrd-oèst = [[La Sèrra e Pradèra]], </br> [[Merenvièla]] }} ==Toponimia== Le nom es ''Legavin'' o ''Lègavin'' <ref>Patrici Pojada, ''Répertòri toponimic de las Comunas de la Region Miègjorn-Pirenèus'', ed. Loubatières, Portèth de Garona, 2009, p. 64</ref>. </br> ''Legavin'' es atestat en 1309, ''loci de Legavino'' <ref name = erne>Ernest Nègre, ''Toponymie générale de la France'', volume II, n° 14 855</ref>. </br> Segon [[Albèrt Dauzat|Dauzat]], ''Legavin'' ven benlèu de ''*Licovinum'', d'un nom gallic d'òme ''*Licovius'', de ''*Licos'' [les dus inatestats], varianta de ''Liccus'', dambe'u sufixe ''-inum''<ref>Albert Dauzat, Charles Rostaing, ''Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France'', reedicion Librairie Guénégaud, 1984, p. 394</ref>. </br> Segon [[Ernèst Negre|Negre]], ''Legavin'' ven benlèu deu nom germanic d'òme ''Leobinus'', tractat com ''*Legwobinus'' <ref name = erne/>. ==Istòria== Pendent l'Ancian Regime, Legavin èra de l'eleccion de [[Lomanha]], donc de la província de [[Gasconha]], de la generalitat d'[[Aush]], de l'[[archidiocèsi de Tolosa]], de la senescaucia de [[L'Isla de Baish]]. Le vocable de la glèisa es [[Joan Batista|Sent Joan Baptista]]. Tanlèu 1790, Legavin èra caplòc de son canton <ref>''Dictionnaire des localités de la Haute-Garonne'', p. 25 e 1 https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html</ref>, espandit en 1801. ==Administracion== {{ElegitDebuta|insee= 31291 |Títol= Lista deus cònsols successius}} {{Elegit |Debuta= [[2020]] |Fin= ([[2026]]) |Identitat=Étienne Cardeilhac-Pugens |Partit= « divèrs centre » |Qualitat= vacatari, prumèr vicepresident de la CA}} {{Elegit |Debuta= març de [[2001]] |Fin= [[2020]] |Identitat= Stéphane Mirc |Partit= [[UMP|UMP, LR]] |Qualitat= engenhaire, conselhièr regional (2010-2015) }} {{Elegit |Debuta= març de [[1983]] |Fin= 2001 |Identitat= Gilles Blanco |Partit= [[PS]] |Qualitat= mètge }} {{Elegit |Debuta= ? |Fin= 1983 |Identitat=Laurent Lacroix |Partit= |Qualitat= }} {{Elegit |Debuta= cap a [[1958]] |Fin= ? |Identitat=Alfred Molinier |Partit=[[SFIO]] |Qualitat= espleitaire ahorestèr, conselhèr generau (1945-1951)}} {{Elegit |Debuta= cap a [[1941]] |Fin= ? |Identitat=Gabriel Bonnet |Partit= |Qualitat= }} {{ElegitDonadas}} {{ElegitFin}} ==Demografia== {{Demografia |insee= 31291 |1793=705 |1800=672 |1806=657 |1821=699 |1831=642 |1836=829 |1841=817 |1846=1047 |1851=1080 |1856=974 |1861=948 |1866=950 |1872=888 |1876=1003 |1881=984 |1886=974 |1891=948 |1896=896 |1901=914 |1906=850 |1911=826 |1921=706 |1926=795 |1931=820 |1936=801 |1946=861 |1954=929 |1962=1014 |1968=1622 |1975=2091 |1982=2764 |1990=4217 |1999=6172 |cassini=19127 |senscomptesdobles=1962}} * En {{popfr31|0}} la populacion èra de {{popfr31|291}} abitants e la densitat èra de {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|291}}/24.45) round 2}}}} ab/km². ==Lòcs e monuments== <gallery mode=packed> Léguevin - L'église Saint-Jean-Baptiste.jpg| Léguevin - L'église Saint-Jean-Baptiste intérieur.jpg| Léguevin - L'église Saint-Jean-Baptiste plafond du transept.jpg| Chateau de Castelnovel.jpg| Léguevin - La Halle Piquot 2.jpg| Leguevin ancien relais de poste.jpg| </gallery> {{messatge galariá}} ==Personalitats ligadas amb la comuna== ==Véser tanben== * [[Comunas de la Nauta Garona]] ==Ligams extèrnes== ==Nòtas== <references/> {{Camin de Compostèla | precedenta = [[Tolosa]] | via = Via Tolosana | seguenta = [[L'Isla de Baish]] }} {{Portal Gasconha}} {{Comunas de| insee = 31291 }} [[Categoria:Comuna de Gasconha]] [[Categoria:Comuna de la Nauta Garona]] [[Categoria:Via Tolosana]] jk7n1z6yux6tkvav55ewul5cjxybpvv 0 24292 2474198 2460414 2025-06-14T08:45:00Z Nicolas Eynaud 6858 /* Environa naturala */ 2474198 wikitext text/x-wiki {{1000 fondamentals}} {{Dialècte Provençau}} {{Infobox Continent|superfícia=30 370 000|populacion=1 393 676 444|densitat=46,1|vilas magèrs=[[Lo Caire]] · [[Lagos]] · [[Kinshasa]] · [[Johannesburg]] · [[Luanda]] · [[Khartom]] · [[Dar es Salaam]] · [[Abidjan]] · [[Alexàndria]] · [[Kigali]] · [[Nairobi]] · [[Argièr]] · [[Lo Cap]] · [[Kano]] · [[Dakar]] · [[Casablanca]] · [[Addis Abeba]] · [[Kampala]]|fus orari=UTC-1 a UTC+4|país=55}}[[File:Africa (orthographic projection).svg|thumb|right|219x219px|[[Estat|Estats]] d'Africa.]] '''Africa''' es un [[continent]] que representa 6% de la superficia terrèstra e 20,3% dei tèrras continentalas amb una superficia de {{formatnum:30415873}} km². Si situa au sud d'[[Euròpa]] e au sud-oèst d'[[Asia]] e es enviroutada per la [[Mar Mediterranèa]] au nòrd, la [[Mar Roja]] au nòrd-èst, l'[[Ocean Atlantic]] a l'oèst e l'[[Ocean Indian]] a l'èst. En 2013, sa populacion èra de 1,110 miliards d'abitants, ço que representava mai de 15% de la populacion mondiala. Es compausat de 54 estats internacionalament reconeguts. == Geografia == === Geografia fisica === ==== Generalitats ==== Aperaquí sèt regions principalas compausan lo continent african. Aqueu nombre es de còps contestat segon lei definicions utilizadas ò lei consideracions politicas. Pasmens, aquela division es la pus frequenta e sei principalei regions son : * l'Africa dau Nòrd gropa la region de [[Magrèb]] e de l'[[Atlàs (massís)|Atlàs]]. * lo desèrt de [[Sahara]]. * la [[Bana d'Africa]] que gropa [[Etiopia]] e lei regions vesinas. * la region de Sodan (inicialament {{cita|Bled es Souden}} en [[arabi]], {{cita|País dei Negres}} en [[occitan|lenga nòstra]]) qu'es la region situada au sud dau [[desèrt]] de [[Sahara]]. La region de [[Sahèl]] ne'n fa partida. Aquela region es diferenta de l'estat de [[Sodan]]. * l'Africa eqüatoriala. * l'Africa australa. * l'illa de Madagascar. ==== Plan d'altitud e montanhas ==== [[Fichièr:Topografia dau continent african.png|thumb|266x266px|Topografia d'Africa.|esquèrra]] Lei relèus pus frequents sus lo continent african son lei plans d'altitud e lei [[montanha]]s. Lo sud e l'èst d'Africa son ansin dominats per de plans que l'altitud mejana es egala a {{formatnum:1000}} m e es rarament inferiora a 600 m. Dins certanei regions, en particular dins lo sud dau continent, la transicion entre aqueu plan e l'[[ocean]] es fòrça rapida e forma de còps de bauç d'una autor superiora a {{formatnum:1000}} m. Dins la partida orientala dau continent, aqueu plan fa partida de la region dau Rift African qu'es una dorsala continentala que va d'[[Eritrèa]] a [[Moçambic]]. Sa region centrala, dicha [[Grands Lacs (Africa)|region dei Grands Lacs]], es ocupada per una tièra de lacs d'una talha importanta. Lei principaus son lo [[lac Victòria]], lo [[lac Malawi]], lo [[Lac Tanganyika]], lo [[lac Kivu]], lo [[lac Albèrt]] e lo [[lac Aidoard]]. Au nòrd d'aquelei lacs, la region etiopiana dau plan d'altitud african presenta l'altitud mejana pus auta dau continent ambé de zònas rarament en dessota de {{formatnum:1500}} m. Existisse tanben de lacs permanents dins aquela region dau plan mai son pus pichons que lei Grands Lacs centraus. La region dau Rift es caracterizada per un [[volcan|volcanisme]] actiu generalament de [[Volcan roge|tipe efusiu]]. Existisse divèrsei regions de [[montanha]]s. Lei pus importantas son generalament d'origina volcanica mai d'excepcions existisson coma l'[[Atlàs (massís)|Atlàs]]. La cima pus auta dau continent es lo mont [[Kilimanjaro]] ({{formatnum:5892}} m) qu'es un volcan amorçat. Franc dei montanhas de l'Atlàs e dau [[mont Cameron]], lei montanhas d'una altitud superioras a {{formatnum:4000}} m si situan lòng dau Rift, en particular a l'entorn dei Grands Lacs e sus lo plan etiopian. Pasmens, entre lei massís montanhós african, si fau tanben nòtar l'existéncia de montanhas de {{formatnum:3000}} m d'altitud en Sud-Africa e dins lo Sahara. De mai, la region dau Golf de Guinèa a unei regions montanhosas que l'altitud maximala varia entre {{formatnum:1800}} e {{formatnum:2400}} m. <gallery> Mt. Kilimanjaro 12.2006.jpg|[[Kilimanjaro|Mont Kilimanjaro]] ({{formatnum:5892}} m), cima pus auta d'Africa Batian Nelion and pt Slade in the foreground Mt Kenya.JPG|Mont Kenya ({{formatnum:5199}} m), segonda cima pus auta d'Africa Mount Stanley.jpg|Mont Stanley ({{formatnum:5109}} m), tresena cima pus auta d'Africa Dejen misura da cima W.jpg|Ras Dashen ({{formatnum:4550}} m), montanha pus auta dau plan etiopian Birds and toubkal.jpg|Jbel Toubkal ({{formatnum:4167}} m), montanha pus auta d'Atlàs Mount Cameroon craters.jpg|Cratèr dau Mont Cameron ({{formatnum:4095}} m), volcan fòrça actiu e isolat dins lo Golf de Guinèa Emi Koussi Volcano, Chad From ISS.JPG|Emi Koussi ({{formatnum:3415}} m), volcan amorçat e cima pus auta dau desèrt de Sahara </gallery> ==== Plans e idrografia==== Lei plans africans son situats lòng dau litorau, dins lo desèrt de Sahara e dins certanei bacins idrografics, magerament au nòrd e a l'oèst dau continent. L'idrografia africana es dominada per quatre fluvis majors que son [[Nil]], [[Nigèr (fluvi)|Nigèr]], [[Còngo (fluvi)|Còngo]], [[Zambèzi]] e per l'influéncia de Sahara que limitèt la preséncia de rius importants (levat Nil) dins la màger part dau nòrd dau continent. Lo bacin de Nil s'estend sus lo nòrd-èst dau continent e va d'[[Egipte]] a una partida de la region dei Grands Lacs e dau plan etiopian. La longor totala de Nil es estimada entre {{formatnum:6400}} e {{formatnum:6700}} km e es donc lo fluvi pus lòng amb [[Amazonas (fluvi)|Amazonas]]. Lo bacin de Nigèr si situa dins l'oèst de Sodan. Constituisse un plan agricòla fòrça important dins la region dau Golf de Guinèa. Lo bacin de [[Còngo (fluvi)|Còngo]] si situa en Africa Centrala dins una region eqütoriala a l'oèst dei Grands Lacs. Ansin, es fòrça similar a l'[[Amazonas (fluvi)|Amazonas]] e son debit es lo segond pus important mesurat per lei rius terrèstres. Enfin, lo bacin de [[Zambèzi]] si situa au sud-oèst dau continent. L'i format un plan litorau dins la region de Moçambic. En fòra d'aquelei bacins majors, existisse tanben dos bacins de remarca a l'entorn dau [[lac Chad]], situat au sud de [[Sahara]], e dins la region dau [[Dèlta fluvial|dèlta]] de l'[[Okavango]], situat au centre dau plan d'altitud sud. Aquelei bacins son de bacins interiors que son pas liats a l'ocean (ò fòrça pauc per l'Okavango). === Clima === [[Fichièr:Clima african segon la classificacion de Koppen.png|thumb|[[Clima]] african segon la classificacion de Koppen.]] [[File:Africa 1971 2000 mean temperature.png|thumb|Temperatura mejana sus lo [[continent]] african.]] [[File:Africa 1971-2000 mean precipitation.png|thumb|Precipitacions mejanas sus lo continent african.]] Lo [[clima]] sus lo [[continent]] african es magerament determinat per tres factors principaus que son la temperatura mejana, lo nivèu mejan dei precipitacions e lo regime dei vents. Coma Africa si situa quasi totalament dins la zòna intertropicala, lei variacions de temperatura son generalament limitadas, compres netre lei sasons pus caudas e pus frejas. Se pòu donc destriar unei faissas caracterizadas per sa temperatura : * la faissa dau desèrt de Sahara presenta lei temperaturas pus importantas, generalament superiora a 25°C. * la faissa eqüatoriala presenta de temperaturas autas, entre 22 e 27°C, que son pasmens sovent inferioras ai temperaturas enregistradas dins lo [[Sahara]]. * una faissa situada au sud de la region eqüatoriala onte la temperatura si situa generalament entre 18 e 25°C sus lo mitat sud dau plan continentau d'altitud. * doas faissas situadas ai ponchas nòrd e sud amb una temperatura mejana inferiora a 22°C. Lei variacions de precipitacions entre lei regions son fòrça importantas e representan lo factor climatic principau bòrd que la temperatura evoluciona pauc dins lo corrent de l'annada. Doas regions (Sahara e Kalahari) si caracterizan per la quasi abséncia de precipitacions e son donc deserticas. Dins la region tropicala, lei precipitacions son pus importantas lòng dau litorau de l'[[Ocean Atlantic]] e lo maximom es enregistrat dins la region dau [[mont Cameron]] ambé {{formatnum:9991}} mm. La ò lei sasons umidas varian segon l'endrech. Lòng de l'[[Eqüator terrèstre|eqüator]], i a sovent doas sasons umidas e doas sasons secas. Se pòu tanben trobar una sason fòrça umida. Pasmens, dins la màger part de la zòna, lei precipitacions son concentradas dins lo corrent de l'estiu qu'es la sason umida. Enfin, lei [[vent|vents]] an una importància gròssa dins lei regions deserticas ò vesinas e dins lei regions lòng de l'[[Ocean Indian]]. Dins lei premierei, de vents d'ivèrn son la fònt d'un desplaçament important de poussa dempuei lo desèrt. Aquela poussa pòu viatjar en direccion de regions fòrça alunchadas coma va mòstra l'exemple de [[Siròc]] que va dau [[Sahara]] fins au sud d'[[Euròpa]]. Sus lei costats sud-èst e èst, lei vents son a l'origina dau fenomèn de mosson e de l'arribada de [[Ciclon tropical|ciclons tropicaus]]. === Environa naturala === [[Fichièr:Africa - Environa naturala.png|thumb]] L'environa naturala africana presenta d'evolucions similaras ai variacions climaticas. Se pòu donc definir una tièra de faissas que s'estendon d'èst en oèst e presentan un tipe definit d'environa : * lei regions situadas lòng de l'eqüator presentan subretot una vegetacion importanta de tipe [[selva pluviala]]. * lei regions tropicalas presentan una vegetacion de savana compausada de plantas bassas e d'aubres dispersats. * lei regions subtropicalas presentan una vegetacion bassa de tipe [[estèpa]]. En causa de la preséncia dei desèrts de Sahara e de Kalahari, son tanben sovent de regions secas. * lei regions deserticas an ges de vegetacions franc dei zònas d'oasi e lòng de [[Nil]] que son aiga a per consequéncia de formar un [[oasi]] gigant dins la region orientala de Sahara. * lei faissas au nòrd e au sud dau continent an una vegetacion de tipe mediterranèu. Enfin, la vegetacion dei regions de montanhas evoluciona segon la localizacion de la montanha. Dins lei regions deserticas, l'i a ges de vegetacions. En revènge, dins leis autreis endrechs, se pòu rescòntrar de vegetacions que van evolucionar ambé l'altitud per formar de zònas vegetalas especifas e diferentas de l'environa dau plan a la basa de la montanha. <gallery> Atlas mountains.jpg|Vegetacion de tipe mediterranèa dins la region de l'Atlàs marroquin Libyen-oase1.jpg|Oasi en [[Libia]] dins lo [[desèrt]] de Sahara Djanet, Tassili.jpg|Vegetacion rara dins la massís de Hoggar dins lo [[desèrt]] de Sahara Sahara Grand Erg Occidental.jpg|Vegetacion inexistenta dins lo Grand Erg Occidentau de Sahara Sahel forest near Kayes Mali.jpg|Savana maliana dins lo corrent de la sason dei precipitacions La rivière Lulilaka, parc national de Salonga, 2005.jpg|Selva pluviala dins lo Bacin de Còngo Savanna towards the south-east from the south-west of Taita Hills Game Lodge within the Taita Hills Wildlife Sanctuary in Kenya.jpg|Savana dins la region de Kenya Kalahari E02 00.jpg|Vegetacion rara dei regions perifericas dau desèrt de Kalahari Highveld in Gauteng Province.jpg|Zòna d'estèpa en Africa dau Sud </gallery> === Demografia === [[File:Africa density.png|thumb|Densitat de populacion sus lo continent african.]] La demografia african es un element major de son desvolopament actuau en causa de son aumentacion rapida. De 230 milions d'abitants en 1950 (9,1% de la populacion mondiala), lo continent agantèt 1,110 miliards en 2013 (15,2% de la populacion mondiala) e podriá aver 4 miliards d'abitants a la fin dau sègle XXI (38% de la populacion mondiala supausada). Aquela creissença es sostenguda per un taus de feconditat fòrça importanta que demenisse d'un biais lent. Èra egau a 5,1 en 2004 e a 4,7 en 2012. En revènge, l'esperança de vida es fòrça febla ambé solament 57 ans. La consequéncia d'aquelei fenomèns es donc la formacion d'una populacion africa qu'es fòrça jova amb un temps median egau a 20 ans. En causa d'aqueleis evolucions, la densitat de populacion a donc fòrça aumentat dins lo corrent de la segonda mitat dau sègle XX evolucionant de 8 ab/km² en 1950 a 34 en 2010. Pasmens, aquela valor demorèt encara relativament febla en comparason d'aquela de l'Union Europèa (113 ab/km²). Es tanben inferiora, mai d'un biais mens important, a la densitat mejana mondiala (47 ab/ km²). Sa reparticion es fòrça inegala e lei densitats pus importantas son situadas lòng dei litoraus de Magrèb d'Agadir a Tunis, lòng de la Vau de Nil de la Mediterranèa a Assoan, sus lo plan etiopian, en Africa de l'Oèst au sud d'una linha Dakar-Bamako-Ouagadougou-Abuja e lòng dau litorau de l'Africa Australa entre Lo Cap e Maputo. Aquela aumentacion de populacion renforcèt tanben l'urbanisme e la talha dei vilas africanas. Per exemple, en 1960, solament doas vilas (Lo Cairo e [[Johannesburg]]) passan un milion d'abitant còntra 57 en 2009. Lei cinc vilas pus importantas en 2010 èran Kinshasa (13,9 milions d'abitants), Lo Cairo (12,5), Lagos (10,8), Khartoum (5,2) e Luanda (4,8). Lei país pus poblat en 2013 èran [[Nigèria]] (177 milions d'abitants), [[Etiopia]] (86,5), [[Egipte]] (84,6), [[Republica Democratica de Còngo]] (74,6) e [[Sud-Africa]] (53,0). === Lengas === [[Fichièr:Afroasiatic oc2.png|thumb|Familhas principalas dei lengas africanas.]] [[File:Lengas oficialas d'Africa.png|thumb|Representacion dei lengas oficialas sus lo continent african.]] Lo nombre de lengas africanas es estimat entre {{formatnum:2100}} e {{formatnum:3000}}. Son gropadas entre sièis familhas principalas que son : * lei [[Lengas afroasiaticas|lengas afroasiaticas]] que son parladas per 300 milions de personas dins lo nòrd dau continent, dins la Bana Africana e dins certaneis endrechs de Sahel. D'exemples d'aquelei lengas son l'[[arabi]] ò lo [[berbèr]]. * lei [[Lengas nilosaharianas|lengas nilosaharianas]] que son parladas per 100 milions de personas dins de regions de [[Chad]] e de [[Sodan]]. Un exemple d'aquelei lengas es lo [[songhai]]. * lei [[Lengas nigèrokordofanianas|lengas nigèrokordofanianas]] que son parladas per 450 milions de personas sus la màger part dau continent au sud de Sahel. D'exemples son lei [[Lengas kordofanianas|lengas kordofanianas]] ([[kadugli]], [[rere]]...) e lei [[Lengas nigèrocongolesas|lengas nigèrocongolesas]] ([[dongo]], [[swahili]]...). * lei [[Lengas khoisan|lengas khoisan]] que son parladas per {{formatnum:200000}} personas dins lei regions dau sud-oèst dau continent. * lei [[Lengas austronesianas|lengas austronesianas]] que son parladas per 16 milions de personas sus l'illa de [[Madagascar]]. * lei [[Indoeuropèu|lengas indoeuropèas]] que son pas originàrias d'Africa mai foguèron importadas per la colonizacion. Venguts lengas dau poder e de l'administracion, aquelei lengas, en particular l'[[anglés]] (130 milions de locutors) e lo [[francés]] (115 milions de locutors), an gardat un ròtle important dins la màger part deis estats africans coma lenga oficiala, lenga administrativa, lenga d'ensenhament, [[lenga veïculara]], lenga deis afaires comerciaus... etc. Comença tanben de si formar de grops d'Africans natius que la lenga maternala es una lenga europèa. Per exemple, tres milions d'abitants de la [[Republica Democratica de Còngo]] an lo [[francés]] coma premiera lenga. === Religions === [[File:Religions d'Africa.png|thumb|Reparticion dei religions en Africa.]] Existisse tres zònas principalas de reparticion dei religions sus lo continent. Cada zòna es dominada per l'islam au nòrd, lo cristianisme au sud ò per de religions animistas originàrias d'Africa dins certanei regions centralas. Pasmens, l'islam e lo cristianisme son generalament influenciats per de rites locaus e forman donc de sincretismes mai ò mens {{cita|africanizats}}. Lo [[cristianisme]] apareguèt en Africa au sègle I durant lei regions mediterranèas de l'[[Empèri Roman]]. S'estendèt en fòra de l'Empèri a partir dau sègle IV en direccion de l'Africa de l'Èst, especialament sus lei territòris dau Sodan e de l'Etiopia modèrnes. Après una pausa lònga, l'expansion dau cristianisme tornèt començat au sègle XV gràcias ai premiereis installacions e missions de colons europèus. Dins certanei cas coma lo reiuame de Kongo, la conversion foguèt volontària e pacifica. Pasmens, dins la màger part, lei tropas militaras e lei missionaris europèus avancèron d'un biais simultanèu. A la fin dau sègle XIX, la colonizacion quasi totala d'Africa entraïnèt donc l'aparicion dau cristianisme dins totei lei regions dau continent. Si l'islam resistèt au nòrd, lei regions e orientalas son a l'ora d'ara magerament cristianas. Dins aquò, en causa de l'origina diferenta dei poissanças imperialas europèas, divèrsei menas de cristianisme existisson en Africa e lo catolicisme es la religion de solament 22% de la populacion còntra 36% en favor dau protestantisme e 4% per leis autrei glèisas. L'[[islam]] apareguèt en Africa au sègle VII gràcias ai marchands arabis que venguèron dins lo nòrd dau continent après sa conquista militara. Coma lo cristanisme, sa difusion foguèt militara ò volontària. En particular, l'influéncia dei marchands musulmans dau Sahara foguèt fòrça importanta per difusar l'islam dins leis estats africans situats au sud dau desèrt a partir dau sègle VIII. Aquela difusion resistèt a la dominacion coloniala deis Europèus cristians e, a l'ora d'ara, l'islam (subretot sunita) es la religion de 30% de la populacion. Lei religions tradicionalas africanas foguèron generalament absorbidas au sen dau cristianisme e de l'islam per formar de sincretismes dominats per lei doas religions monoteïstas. La repression per leis autoritats musulmanas ò cristianas de practicas e de rites religiós considerats coma de la mascariá ò dau paganisme agravèt aquela disparicion. Pasmens, certanei regions resistèron a aquelei tendàncias e an totjorn a l'ora d'ara una religion originària dau continent. Aquelei regions son magerament situadas en Africa Centrala e lòng dau Golf de Guinèa. Representan 9% de la populacion. ==Istòria== ===Antiquitat=== D'estats organizats apareguèron en Africa tre l'[[Antiquitat]] Auta dins la valada de [[Nil]]<ref>Béatrix Midant-Reynes, ''Aux origines de l'Égypte : Du Néolithique à l'émergence de l'État'', París, Éditions Fayard, 2003.</ref>, en Africa dau Nòrd e dins la region dei montanhas [[Etiopia|etiopianas]]. [[Egipte]] capitèt de resistir a mai d'una invasion ([[Pòbles de la Mar]], [[Empèri Assirian|Assirians]]...) mai lo país foguèt finalament conquistat en -332 per lei Grècs d'[[Alexandre lo Grand]]. L'i fondèron la [[dinastia ptolemaïca]] que demorèt independenta fins a la conquista romana en -30. En Africa dau Nòrd, l'estat pus important de la region foguèt aqueu de [[Cartage]] fondat vèrs la fin dau sègle IX avC per de Fenicians<ref>Serge Lancel, ''Carthage'', Fayard, 1992, Capitól I ''L'expansion phénicienne en Occident et la fondation de Carthage''.</ref>. Dominèt la [[Mar Mediterranèa]] Occidentala fins ai [[Guèrras Punicas |guèrras punicas]] còntra [[Roma]] que si finiguèron per la [[Tresena Guèrra Punica|conquista romana de la vila e sa destruccion en -146]]. Ansin, l'[[Empèri Roman]] s'estendèt lòng dei ribas mediterranèas d'Africa fins a son afondrament. Dins lei regions bizantinas, aquela possession demorèt fins a la conquista aràbia au sègle VII. Lei preséncias romanas e bizantinas aguèron per consequéncia importanta de permetre l'expansion de la [[religion]] [[Cristianisme|crestiana]] dins lei vilas au [[sègle II]] puei dins lei zònas ruralas ai sègles III-IV. En fòra de l'Egipte antica, d'autreis [[estat|estats]] si desvolopèron dins la valada de [[Nil]] sus lo territòri dau [[Sodan]] contemporanèu. Ansin, divèrseis estats si succediguèron en Nubia que lo pus famós es lo reiaume de [[Meroe]]. Enfin, en [[Etiopia]], lei plans d'altitud permetèron la formacion d'uneis estats a partir de la fin dau milleni II avC. Formèron de principats pichons fins a l'unificacion de la màger part de la region per lo reiaume d'[[Axom]] a partir dau [[sègle I]]. Au [[sègle IV]], lo comèrci dins la [[Mar Roja]] l'i permetèt l'introduccion dau [[cristianisme]]. <gallery> File:Sleeping Antelope Tin Taghirt.jpg|Gravadura preïstorica de Hoggar All Gizah Pyramids.jpg|Piramidas de Giza bastidas per la civilizacion de l'Egpite antica vèrs lo sègle XXVI avC File:Sudan Meroe Pyramids 2001.JPG|Piramidas bastidas per lo reiaume de Meroe entre lei sègles VIII e IV avC File:PhareAlexandrie.jpg|Pèças de moneda grègas dau sègle II mostrant lo Far d'Alexàndria S F-E-CAMERON EGYPT 2006 FEB 00289.JPG|Temple bastit per la civilizacion de l'Egpite antica ais sègles III-II avC Tempio di Eshmun-Esculapio 1 (Nora).jpg|Vestigi d'un temple bastit per la civilizacion punica de Cartage au sègle II avC File:Mausolée royal de Maurétanie.2.jpg|Mausolèu de Mauretània (supausat vèrs 100 avC) Leptis Magna Arch of Septimus Severus.jpg|Arc de triomf roman a [[Leptis Magna]] bastit au sègle II </gallery> ===Edat Mejana Auta=== [[Fichièr:Africa vèrs 750-800.png|thumb|right|Africa vèrs la segonda mitat dau sègle VIII.]] L'afondrament de l'[[Empèri Roman d'Occident]] a partir de 406 entraïnèt la disparicion de la dominacion romana sus lei ribas dau nòrd-oèst d'Africa. En plaça, si formèt de principats berbèrs e lo reiaume dei Vandals que sa capitala èra [[Cartage]]<ref>Dominique Arnauld, ''Histoire du christianisme en Afrique : les sept premiers siècles'', KARTHALA, 2001, p. 268.</ref>. En 533-534, lei Bizantins ataquèron aqueu reiaume e va conquistèron permetent de restablir la dominacion romana dins la region<ref>Dominique Arnauld, ''Histoire du christianisme en Afrique : les sept premiers siècles'', KARTHALA, 2001, pp. 289-291.</ref>. Pasmens, lei províncias africanas de l'[[Empèri Bizantin]] venguèron la buta deis invasions aràbias a partir de la fin deis annadas 630. Leis envaïsseires progressèron lòng dei ribas [[Mar Mediterranèa|mediterranèas]] per ocupar lo litorau fins a l'[[Ocean Atlantic]] a la fin dau [[sègle VII]]. Lei [[Empèri Bizantin|Bizantins]] perdèron lo contraròtle de la region. Lei tribús berbèras s'[[islam|islamizèron]] mai refusèron l'autoritat aràbia e si revoutèron regularament. Pasmens, ai sègles VII-VIII, lei [[Califat Omeia|califas omeias]] puei [[Califat abbassida|abbassidas]] èran pron poderós per reprimir d'insureccions ò s'assegurar de la fidelitat dei caps locaus. Dins la valada mejana de [[Nil]], tres [[estat|estats]] ([[Reiaume de Nobatia|Nobatia]], [[Reiaume de Makuria|Makuria]] e [[Reiaume d'Alodia|Alodia]]<ref>Dominique Arnauld, ''Histoire du christianisme en Afrique : les sept premiers siècles'', KARTHALA, 2001, p. 239.</ref>) succediguèron au reiaume de Meroe disparegut per de rasons mau conegudas ai sègles III-IV<ref>Youri Zavadovskij, ''Le Meroitique'', L'Harmattan, 2010, p. 27.</ref>. Lo [[Cristianisme|crestianisme]] l'i arribèt au [[sègle VI]] dempuei l'[[Empèri Bizantin]]<ref>Dominique Arnauld, ''Histoire du christianisme en Afrique : les sept premiers siècles'', KARTHALA, 2001, p. 245.</ref> e , a la fin dau sègle VII, Makuria e Nobatia fusionèron per formar lo [[reiaume de Nubia]]<ref>Dominique Arnauld, ''Histoire du christianisme en Afrique : les sept premiers siècles'', KARTHALA, 2001, p. 241.</ref>. En [[Etiopia]], lo [[reiaume d'Axom]] perdèt sei posicions comercialas dins la [[Mar Roja]] après una desfacha còntra leis Arabis. Leis ambicions etiopianas si dirigèron alora vèrs lo sud onte lo reiaume s'estendèt pauc a pauc. Enfin, si formèt lei premiereis estats de l'Africa Occidentala ambé l'aparicion de Ghana vèrs 700 e aquela de Takrur vèrs 800 entre lei rius [[Nigèr (fluvi)|Nigèr]] e Senegal. Aquela formacion foguèt probablament favorizada per l'aumentacion dau comèrci, fòrça vièlh, a travèrs lo [[Sahara Occidental|Sahara Occidentau]] e per l'existéncia de societats localas desvolopadas mestrejant l'utilizacion de fèrre dempuei lo sègle IV avC<ref>Henry Gravrand, ''La civilisation Sereer, Cosaan : les origines'', Nouvelles Éditions africaines, 1983, pp 75-76.</ref> <ref>Existisse d'autrei datas per la fondacion de [[Empèri de Ghana|Ghana medievau]] que van dau sègle IV avC au [[sègle VIII]]. Lo [[sègle VIII]] corresponde a l'expulsion dei Berbèrs de la region e a l'unificacion de divèrsei principats soninkes de la region per lo rèi (legendari) Kaya Magan Cissé</ref>. <gallery> File:Debre Damo Church.jpg|Monastèri crestian dau reiaume d'Axom bastit au sègle VI File:TUNISIE MONASTIR RIBAT 04.jpg|Ribat de Monastir, pichona fortalesa bastida per leis Abassidas a la fin dau sègle VIII Mihrab2GrandeMosqueKairouan.jpg|Mosqueta abbassida de Kairouan bastit au sègle IX File:Al-Azhar (inside) 2006.jpg|Universitat Al Azhar bastida a la fin dau sègle X Sudan Farras fresco of cathedral 22dez2005.jpg|Pintura crestiana dau reiaume de Makuria realizada au sègle X ò XI </gallery> ===Edat Mejana=== [[File:Africa - Vèrs la mitat dau sègle XIV.png|thumb|Carta politica d'Africa vèrs la mitat dau sègle XIV.]] L'unitat dau monde [[islam|musulman]] resistèt solament quauquei generacions ai distàncias importantas dau Califat e ais ambicions de [[dinastia|dinastias]] localas. A la fin dau [[sègle IX]], sa division èra ja avançada après la fondacion d'unei dinastias independentas dins la region de [[Magrèb]]. Puei, au [[sègle X]], lei Fatimidas prenguèron lo poder en [[Egipte]] e au [[sègle XI]], leis Almoravides ataquèron Ghana e conquistèron una partida dau nòrd-oèst d'Africa. Totjorn au sègle XI, una tribú aràbia nomada, lei Beni Hilal, s'installèron dins lo Magrèb Orientau e l'i fondèron unei principats. Durant aqueu periòde, l'[[islam]], d'ara endavant ben implantat lòng dei regions [[Mar Mediterranèa|mediterranèas]], aprofichèt lo desvolopament dei cambis comerciaus entre lo nòrd e lo centre d'Africa per s'estendre vèrs lo sud. En particular, lei rèis dau Reiaume de Kanem, estat centrat sus lo [[lac Chad]], adoptèron l'islam au sègle XI. De mai, si desvolopèt tanben de cambis comerciaus lòng dei ribas d'Africa Orientala a l'iniciativa de marchands musulmans que fondèron de vilas marchandas maritimas coma Sofala ò Zanzibar. Au començament dau sègle XII, si formèt a partir de tribús berbèras lo movement religiós deis Almohades que capitèt d'eliminar leis Almoravides e conquistèt tanben lei regions musulmanas de la [[Peninsula Iberica]]. Pasmens, aquel empèri èra fragil e lei desfachas militaras còntra lei [[Cristianisme|crestians]] entraïnèron sa dislocacion e son remplaçament per lei dinastias marinida, zianida e hafsida au sègle XIII. En Egipte, lei Fatimidas en declin foguèron plaçats sota la proteccion de la dinastia zenguida e rapidament eliminats. A la mòrt de [[Nur al-Din]], a region passèt sota lo contraròtle de [[Saladin]] e de la dinastia aiobida. Durant aqueu periòde, lo centre d'Africa foguèt dominat per l'[[Empèri de Mali]], format au [[sègle XIII]], que dominava la region gràcias a son contraròtle sus lei cambis comerciaus ambé lo nòrd dau [[continent]]. Pasmens, aquel empèri èra pas l'unic estat de la region car lo [[Reiaume de Kanem]] contunièt son existéncia a l'entorn dau [[lac Chad]]. De mai, apareguèron lei ciutats-estats haoussas entre lo [[Nigèr (fluvi)|riu Nigèr]] e lo lac Chad. Au sud, lei [[Civilizacion|civilizacions]] yoruba e igbo-ukwu fondèron d'estats poderós que son totjorn mau coneguts. En [[Africa Orientala]], la disparicion dau [[reiaume d'Axom]] au sègle XI entraïnèt l'emergéncia d'[[Etiopia]] que foguèt unificada de 1130 a 1270 per la dinastia dei Zagüe. Estat crestian, [[Etiopia]] foguèt en lucha ambé leis estats musulmans de la region coma lo reiaume d'Adel. Enfin, lo comèrci maritim lòng de la costat orientala renforcèt la poissança dei vilas marchandas de la region e favorizèt la formacion de reiaumes interiors importants coma aqueu de Grand Zimbabwe fondat gràcias ai revenguts dau comèrci d'[[aur]]. <gallery> Mosquee al-akim le caire 1.jpg|Mosqueta bastida au sègle X per lei Fatimidas File:Rabat tour Hassan.jpg|Tor Hassan bastida au sègle XII per leis Almohades File:Ife Kings Head.jpg|Esculptura de bronze de la civilizacion d'Ife realizada au sègle XII Bete Giyorgis Lalibela Ethiopia.jpg|Glèisa etiopiana de Lalibela bastida au sègle XIII File:Great-Zimbabwe.jpg|Vestigis de la vila e Grand Zimbabwe File:Mansa Musa.jpg|Carta dau sègle XIV representan lo sobeiran de l'Empèri de Mali </gallery> ===Fin de l'Edat Mejana=== [[File:Africa vèrs 1550.png|thumb|Africa vèrs la mitat dau sègle XVI.]] Leis estats africans pus poderós dau periòde medievau conoguèron de crisis importantas a partir de la fin dau [[sègle XV]]. Dins la partida occidentala dau continent, l'[[Empèri de Mali|Empèri Malian]] declinèt e, a partir de 1493, l'[[Empèri Songai]] venguèt la poissança dominanta de la region. Lei jaciments d'aur e lo comèrci dins lo desèrt de Sahara demorèron la fònt de sa prosperitat. Menaçat d'invasion vèrs [[1395]], lo [[reiaume de Kanem]] conoguèt tanben un periòde d'agitacion e de declin. Una partida de son [[aristocràcia]] creèt lo [[reiaume de Borno]] a l'oèst dau [[lac Chad]]. Capitèt de conquistar la [[region de Kanem]] au [[sègle XVI]] entraïnant la fondacion dau [[reiaume de Kanem Borno]]. Enfin, entre lo [[Nigèr (fluvi)|riu Nigèr]] e l'[[Ocean Atlantic]], divèrseis estats apareguèron ò si renforcèron a l'entorn dei vilas d'Oyo, d'Ife e de Benin. En [[Egipte]], lo [[Mamelocs|Sultanat Mameloc]] declinèt tanben au [[sègle XV]] e foguèt finalament destruchs per l'[[Empèri Otoman]] en [[1517]]. Leis armadas otomanas conquistèron e annexèron [[Egipte]]. Au sud d'aquela region, la vau mejana de [[Nil]] foguèt ocupada per lo [[Sultanat de Sennar|Reiaume Funj]] fondat en 1504 que remplacèt lo [[reiaume d'Alodia]] disparegut dins de circonstàncias mau conegudas vèrs la fin dau [[sègle XV]]. La [[dinastia]] au poder venguèt [[islam|musulmana]] en 1523 e l'[[estat]] s'[[islam|islamizèt]] e s'arabizèt pauc a pauc. Enfin, dins la mitat sud dau continent, l'[[Empèri Monomotapa|estat dau Grand Zimbabwe]] foguèt remplaçat per aqueu de Mutapa durant la premiera mitat dau sègle XV. En fòra d'aqueleis evolucions intèrnas, acomencèt tanben lei premiereis installacions europèas au nòrd dau continent, dins lo [[golf de Guinèa]] e lòng dei costats orientalas. Leis [[Espanha|Espanhòus]] si limitèron a d'invasions de pòrts de [[Magrèb]] coma [[Oran]]. En revènge, lei [[Portugal|Portugués]] conquistèron ò creèron de pòrts e de fòrts lòng de la rota maritima vèrs lo continent [[Asia|asiatic]]. <gallery> File:The Bansa, or residence of the King of Kongo, called St. Salvador (M'Banza Kongo), Astley 1745.jpg|Capitala de l'estat african crestianizat de Kongo File:Elmina slave castle.jpg|Fòrt coloniau d'Elmina File:Timbuktu-manuscripts-astronomy-mathematics.jpg|Manuscrits malians de la fin de l'Edat Mejana File:Mosqueetombou 01.JPG|Mosqueta maliana Djingareyber bastida au sègle XIV </gallery> ===Començament dau Periòde modèrne === [[Fichièr:Esclavatge - Comèrci mondiau sègle XVIII.png|thumb|Comèrci mondiau d'esclaus durant lo sègle XVIII.]] Leis [[Estat|estats]] africans de la fin de l’[[Edat Mejana]] conoguèron de transformacions importantas au començament dau periòde modèrn en causa dau declin d’estats ancians, de l’extension deis invasions [[Euròpa|europèus]] e de l’expansion dau comèrci d’[[esclavatge|esclaus]] a l’iniciativa dei marchands europèus. La region de [[Magrèb]] foguèt la fònt de cambiaments importants dins lo nòrd e l’èst dau continent. D’efèct, au sègle XVI, s’impausèt au [[Marròc]] una [[dinastia]] novèla, aquela dei Saadians, que foguèt remplaçada au sègle XVII per la dinastia actuala deis Alaoitas. Totjorn au sègle XVI, una expedicion millitara organizada per Marròc entraïnèt la disparicion de l’[[Empèri Songai]] en 1591. Leis autrei regions dau nòrd d’Africa foguèron ocupadas per l’[[Empèri Otoman]] e organizada segon tres regéncias basadas a [[Argièr]], [[Tunis]] e [[Trípol (Libia)|Tripòl]]. Lo centre d’Africa, en particular lei ciutats haossas e lo [[reiaume de Borno]], aprofichèt la disparicion de l’Empèri Songai per renfòrçar son influéncia sus lo comèrci ambé lei [[Mar Mediterranèa|regions mediterranèas]]. Si formèron tanben dos estats novèus : Oaddaï e Darfor. Dins lo sud dau [[continent]], la situacion èra variada. Lei reiaumes pròches l’[[ocean]] intrèron en declin e foguèron somes a l’influéncia dei Portugués coma lo reiaume de Congo e mai d’una ciutat marchanda lòng de la costat indiana. Pasmens, a l’interior dau continent, apareguèron divèrsei reiaumes dins la region dei Grands Lacs e tanben lòng dau riu Còngo. [[Portugal]] èra lo país pus actiu per conquistar de territòris e fondar de fòrts per establir de liames comerciaus ambé d’[[estat|estats]] africans ò en direccion d’[[Asia]]. Vèrs 1700, ocupavan de vilas en Marròc, dins lo [[Golf de Guinèa]] e lòng de la costat orientala dau continent (Sofala, Moçambic, Kilwa, Zanzibar, Mombasa). Pasmens, perdèron Zanzibar e Mombasa vèrs la fin dau sègle au profiech dau [[sultanat d’Oman]]. En fòra dei [[Portugal|Portugués]], leis [[Païses Basses|Olandés]], lei [[França|Francés]] e leis [[Anglatèrra|Anglés]] participèron a la conquista e a la fondacion de vilas lòng dei costats. En particular, lei Francés s’installèron au [[Senegal]] e leis [[Païses Basses|Olandés]] en [[Sud-Africa|Africa dau Sud]] ont foguèt fondada la colonia dau [[Lo Cap|Cap]]. L’arribada deis [[Euròpa|Europèus]] sus lo continent african entraïnèt un desvolopament fòrça important dau comèrci d’esclaus negres a partir de la segonda mitat dau [[sègle XV]]. Aquela mena d’esclavatgisme èra ja conegut sus lo continent african dempuei l’introduccion dau [[Cristianisme|crestianisme]] mai demorèt limitada dins lo corrent de l’existéncia de l’[[Empèri Roman]]. Conoguèt un premier vam après l’introduccion de l’[[islam]] dins lo nòrd d’Africa ai sègles VIII-IX. D’estats, coma lo [[Califat Fatimida]], formèron d’unitats militaras d’elèit formada solament de soudats esclaus negres. Dins aquò, lei besonhs europèus de man d’òbra dins lei [[colonialisme|colonias]] [[America|americanas]] modifiquèron prefondament aquelei cambis en causa de l’importància novèla dau nombre d’esclaus necessaris. Ansin, aquò entraïnèt una division economica novèla au sen dau continent entre estats au contact dei marchands europèus per li vendre de presoniers coma esclaus e estats interiors que venguèron la buta d’expedicions militaras per capturer d’esclaus supplementaris per avitalhar lei mercats de la costat. Aquò entraïnèt tanben lo declin d’estats opausats au comèrci negrier coma lo [[reiaume de Còngo]]. Lo comèrci europèu dins l’[[Ocean Atlantic]] èra lo comèrci pus important (au mens 12 milions d’esclaus) mai d’itineraris en direccion d’estats arabis d’[[Orient Mejan]] (2 milions ?) ò en direccion de territòris [[Asia|asiatics]] dominats per d’Europèus (0,5 milions d’[[esclavatge|esclaus]]) existèron egalament. <gallery> File:Gorée-Aerial.jpg|Illa de Gorée, plaça majora dau comèrci d'esclaus africans File:Slaveshipposter.jpg|Plan d'un naviri negrièr File:Gondereshe2008.jpg|Vestigis d'un castèu defensiu d'un estat maritim somalian ai sègles XIV-XVII </gallery> ===La fin dau Periòde modèrne === Quatre zònas principalas conoguèron d’evolucions importantas dins lo corrent dau sègle XVIII. Premier, l’[[Empèri Otoman]] declinèt pauc a pauc e lei tres regéncias d’Argier, de Tunis e de Tripòl venguèron independentas en causa de l’alunchament ambé lo govèrn centrau. Entre lei rius [[Nigèr (fluvi)|Nigèr]] e [[Senegal (fluvi)|Senegal]] e lo Golf de Guinèa, una tièra d’estats novèus si formèron. Lei principaus foguèron lei reiaumes Kaarta, Segou, Ashanti e Mossi. Lo reiaume d’Oyo, principat pus ancian de la region, comencèt de declinar e foguèt pas capable de defugir l’aparicion dau [[reialme de Dahomey|reiaume de Dahomey]] sus sa frontiera orientala. Totei leis estats novèus d’aqueu periòde adoptèron pas l’[[islam]] coma [[religion]] oficiala entraïnant de tensions importantas dins certaneis endrechs entre musulmans e non musulmans. Au sud-èst de [[Sahara]], lei reiaumes dau sègle XVI contunièron d’existir e la poissança dau [[Sultanat de Darfor]] agantèt son apogèu. En revènge, après una revòuta de l’[[aristocràcia]], [[Etiopia]] conoguèt un afebliment important de l’autoritat centrala au profiech de la noblesa locala. Enfin, lo sud èra d’ara endavant prefondament transformat per lo comèrci d’esclaus. Aquò permetèt l’emergéncia d’estats novèus coma Lozi ò Butua en relacion ambé lei [[Portugal|Portugués]]. Enfin, leis [[Euròpa|Europèus]] e leis [[Oman|Omanés]] contunièron seis activitats lòng dei costats. Pasmens, en causa de la dei [[guèrras revolucionàrias]], lei [[Reialme Unit|Britanics]] conquistèron la colonia olandesa dau Cap e lei colonias francesas dei [[Seichèlas]] e de [[Maurici]]. <gallery> File:Susenyoscastle.jpg|Vestigis dau palais dau rèi etiopian Susneyos au sègle XVII File:Gonder.jpg|Castèu de Fasilades dins Gondar, capitala etiopiana dei sègle XVII-XVIII </gallery> ===La fin dau comèrci negrier e lo començament de la colonizacion=== Après lei guèrras revolucionàrias, leis [[Euròpa|Europèus]] comencèron d’enebir lo comèrci negrier e s’interessèron d’ara endavant a la conquista de [[colonialisme|colonias]] en Africa. En parallèl, l’aumentacion dau comèrci e dau nivèu tecnologic sus lo [[continent]] entraïnèt l’aparicion d’uneis estats novèus. Durant aqueu periòde, si pòu devesir lo [[continent]] entre sièis zònas [[Geografia|geograficas]] diferentas. Au nòrd, lo declin [[Empèri Otoman|otoman]] si confirmèt dins lo corrent dau [[sègle XIX]]. Aquò permetèt la formacion d’un estat egiptosodanés lòng de [[Nil]] après la revòuta de Mehemet Ali còntra lo califa de [[Constantinòble]]. Puei, sei successors conquistèron unei territòris en direccion dau sud. Au limit d’aqueu domeni, l’autoritat dau govèrn centrau etiopian foguèt restaurada vèrs 1850. Aqueu declin de la poissança otomana – e franc d’[[Egipte]], deis estats successors – foguèt aprofichat per [[França]] que conquistèt la [[regéncia d’Argièr]] dins leis annadas 1830-1840 (rediccion d’[[Abd el Kader]] en 1847). Dins la region de Senegal e de Nigèr, la costat èra d’ara endavant ben tenguts per leis Europèus, magerament Francés, Portugués e Britanics, mai d’estats africans poderós si formèron lòng dei rius. Lei pus importants èran l’[[Empèri Tocolor]] lòng de la vau superiora de [[Nigèr (fluvi)|Nigèr]], lei reiaumes Mossi, lo [[reiaume Ashanti]] au nòrd dau territòri britanic de la Costat de l’Aur e lo [[Reialme de Dahomey|reiaume de Dahomey]]. Si fau tanben notar la creacion de Liberia, estat destinat a d’esclaus estatsunidenc liberats, fondat a l’iniciativa deis Estats Units d’America en 1847. Au centre d’Africa, l’abséncia deis [[Euròpa|Europèus]] permetèt l’emergéncia dau [[Califat de Sokoto]] format a partir dei ciutats estats haoussas. Aquel estat menacèt lo [[reiaume de Borno]] dins la region sud-oèst dau [[lac Chad]]. Dins la region dei Grands Lacs, si formèt una tièra d’estats independents a l’entorn dau [[lac Victòria]]. Fòrça pichons, aqueleis estats demorèron pron estables. D’estats pus importants si formèron vèrs lo [[Còngo (fluvi)|riu Congo]] e lo lac Tanganyika mai dispareguèron rapidament. Lòng dei costats de l’[[Ocean Indian]], leis [[Oman|Omanés]] renforcèron sei preséncias dins lei ciutats swahili au començament dau sègle. Pasmens, après una scission, lo [[sultanat de Zanzibar]] venguèt independent en 1861. Èra inicialament pron poderós per resistir ais Europèus mai declinèt rapidament. Lei [[Portugal|Portugués]] estendèron la colonia de [[Moçambic]]. Sus l’illa de [[Madagascar]], lei sobeirans merinas capitèron d’estendre son reiaume dins lo centre e lo nòrd de l’illa. Enfin, dins lo sud dau continent, d’evolucions importantas foguèron creadas per la rivalitat entre [[Empèri Britanic|Britanics]] e Afrikaners. Premier, leis ancians colons [[Païses Basses|olandés]], minoritaris en fàcia dei colons britanics, quitèron la colonia dau Cap per fondar dos [[Estats Boers|estats afrikaners]] dins lo nòrd de l’[[Sud-Africa|Africa dau Sud]] actuala. Puei, Britanics e [[Afrikaners]], d’ara endavant dichs Boers, acomencèron de si disputir lo contraròtle dei tèrras vesinas pobladas per d’Africans. Si turtèron ansin au [[reiaume Zolo]] que foguèt destruch en 1879 per lei Britanics. <gallery> File:La prise de Constantine 1837 par Horace Vernet.jpg|Conquista de la vila argeriana de Constantine per l'|Inauguracion d'una flòta egipciana modèrna per Mehemet Ali File:SuezCanalElGuisr.jpg|Construccion dau [[canal de Suèz]] </gallery> ===La colonizacion e lo partiment d’Africa=== [[File:Africa en 1875.png|thumb|Africa en 1875 avans la creacion deis empèris coloniaus europèus a la fin dau sègle XIX.]] Dins lo corrent de la fin dau [[sègle XIX]], lei poissanças [[Euròpa|europèas]] comencèron la [[colonialisme|colonizacion]] sistematica d’Africa. Militarament inferiors, leis estats africans foguèron esquichats per leis armadas europèas levat [[Etiopia]] que capitèt de demorar independenta après sa [[batalha d'Adoa|victòria d’Adoa]] sus l’armada italiana. Segonda poissança coloniala mondiala, [[França]] conquistèt l’empèri europèu african pus important magerament a partir d’[[Argièr]], de [[Senegal]], de [[Porto Novo]] e dau Congo Francés. Ocupèt lei vaus de [[Senegal (riu)|Senegal]] e de [[nigèr (fluvi)|Nigèr]] e lei regions occidentalas e centralas de Sahara après la destruccion de l’Empèri de Samory, de l’Empèri de Rabah e dau reiaume d’Oaddaï. En 1895, aquò foguèt completat per la conquista de [[Madagascar]]. En 1899, un acòrd de partiment foguèt conclut ambé lei Britanics per demenir lei tensions ambé [[Londres]]. D’efèct, l’[[Empèri Britanic]], premiera poissança coloniala mondiala, èra pas demorada inactiu. Au contrari, conquistèt tanben un empèri coloniau african important dins la mitat orientala dau [[continent]]. A partir d’[[Egipte]], conquistèt la region de [[Sodan]] onte l’estat madista foguèt destruch en 1899. Ocupèt tanben lo nòrd dau [[lac Victòria]] a partir de sa colonia de [[Kenya]]. A partir d’[[Sud-Africa|Africa dau Sud]], fondèt divèrsei colonias fins au [[Còngo Bèlga]]. Puei, de 1899 a 1902, una guèrra saunosa li permetèt de conquistar leis estats boers e de fondar l’Union Sud-Africana que venguèt un [[dominion]]. Lei [[colonialisme|colonias]] de [[Golf de Guinèa]] foguèron tanben aumentadas après lei destruccions dau [[reiaume Ashanti]] e dau Califat de Sokoto de 1900 a 1905. Leis autrei poissanças europèas foguèron pas capablas de rivalizar ambé [[París]] e [[Londres]]. Lei [[Portugal|Portugués]] s’avancèron dins lo continent a partir dei colonias d’[[Angòla]] e de [[Moçambic]]. Lei [[Belgica|Bèlgas]], a l’iniciativa dau rèi Leopold II conquistèron un empèri fòrça important dins lo bacin de Còngo. Leis [[Alemanha|Alemands]] s’installèron dins la region de [[Cameron]], dau Sud-Oèst African e d’Africa Orientala Alemanda (uei Tanzania). Trobèron un acòrd de partiment dau [[sultanat de Zanzibar]] ambé lei [[Reialme Unit|Britanics]]. Leis [[Itàlia|Italians]] conquistèron [[Libia]] en 1911 après una guèrra victoriosa còntra leis Otomans e una partida de [[Somalia]]. En revènge, foguèron desfachs per leis [[Etiopia|Etiopians]] e l’ambicion italiana de fondar una [[Africa Orientala Italiana]] mau capitèt fins a 1935-1936. Enfin, [[Espanha]] participèt au partiment de [[Marròc]] ambé [[França]]. Conquistèt tanben lo [[Sahara Occidental|Sahara Occidentau]]. <gallery> File:Battle of Adwa tapestry at Smithsonian 2.png|thumb|Pintura etiopiana depintant la batalha d'Adoa que permetèt a Etiopia de demorar l'unic estat d'origina africana independent a la fin dau sègle XIX File:Luanda1883.jpg|Vila coloniala portuguesa de Luanda durant la segonda mitat dau sègle XIX File:Combat de Dogba-1892.jpg|Victòria francesa de Dogba durant la conquista dau reiaume de Dahomey File:Punch Rhodes Colossus.png|Aficha de propaganda britanica après la conquista de la màger part de l'Africa Orientala File:3 générations de Boers 1899.jpg|Soudats boers en 1899 </gallery> ===Lei doas guèrras mondialas=== [[File:Descolonizacion d'Africa (1945-1991).png|thumb|Empèris coloniaus en Africa en 1945 e descolonizacion fins a 1991.]] La [[Primièra Guèrra Mondiala|Premiera Guèrra Mondiala]] si debanèt tanben en Africa entre lei colonias de l’Entenduda e aquelei deis Empèris Centraus. Pasmens, en causa de la superiotat numerica francobritanica, lei [[Empèri coloniau alemand|colonias alemandas]] foguèron rapidament ocupadas. Pasmens, lei fòrças alemandas de la colonia d’[[Africa Orientala Alemanda]] capitèron de s’escapar e menèron una guèrra de secutament dins tota la region fins a la fin de la [[guèrra]]. Après la desfacha d’[[Alemanha]], son empèri coloniau foguèt devesit entre lei venceires : [[França]] obtenguèt [[Cameron]] e la mitat orientala de [[Tògo]], lo [[Reialme Unit|Reiaume Unit]] obtenguèt l’Africa Orientala Alemanda e la mitat occidentala de Tògo, [[Belgica]] aguèt la region nòrd-oèst de l’Africa Orientala Alemanda fins au [[lac Victòria]] e l’[[Sud-Africa|Africa dau Sud]] prenguèt lo contraròtle dau Sud-Oèst African. Aquelei territòris èran de mandats de la [[Societat dei Nacions|SDN]] mai, en realitat foguèron administrats coma de colonias. Puei, en 1935-1936, [[Itàlia]] conquistèt [[Etiopia]] e, en 1936, [[Egipte]] venguèt oficialament independenta maugrat lo mantenement d’una influéncia britanica fòrça importanta. La [[Dusau Guèrra Mondiau|Segonda Guèrra Mondiala]] si debanèt tanben a partir de 1939 sus lo continent african. Etiopia foguèt rapidament liberada per leis Aliats e lo país èra tornarmai independent en 1941. L’[[Empèri coloniau francés|Empèri Francés]] foguèt la fònt de rivalitat entre lo regim de Vichy e la [[França Liura]]. Pasmens, lo frònt principau si situèt lòng de la costat nòrd entre lei fòrças de l’[[Empèri Britanic]] e lei tropas de l’Axe. Après la guèrra, l’afebliment dei poissanças colonialas e la desfacha francesa en [[Indochina]] marquèron lo començament de la descolonizacion. Franc dei colonias portuguesas, dei colonias francesas d’Argiera e de [[Cameron]] e dau mandat sud-african de [[Namibia]], lo movement foguèt relativament pacific. Leis estats arabis venguèron independents dins lo corrent deis annadas 1950 e leis estats d’Africa Negra dins lo corrent deis annadas 1960. Demorèron quauqueis excepcions que venguèron pauc a pauc independentas dins leis annadas 1970 ò 1980. Lei guèrras colonialas opausèron de guerilhas generalament sostengudas per de país dau blòt [[Union de las Republicas Socialistas Sovieticas|sovietic]] a d’armadas europèas modèrnas que foguèron gaire menaçadas. Pasmens, la durada lònga d’aquelei conflictes entraïnèt de tensions politicas e economicas importantas au sen deis estats coloniaus que deguèron finalament acceptar l’independéncia (en 1962 per [[Argeria]], en 1974 per lei colonias portuguesas). <gallery> Fichièr:Le fanion du 43e bataillon de tirailleurs sénégalais décoré de ka fourragère.jpg|Drapèu d'un batalhon d'infantariá coloniala francesa ambé l'inscripcion {{cita|Douaumont}} Fichièr:Bundesarchiv Bild 105-DOA3133, Deutsch-Ostafrika, Askaris, marschierend.jpg|Tropas colonialas alemandas utilizadas durant lei combats en Africa Fichièr:ApartheidSignEnglishAfrikaans.jpg|Panèu dau periòde dau regime d'[[apartheid]] en Sud-Africa Fichièr:Six chefs FLN - 1954.jpg|Caps dau [[Front de Liberacion Nacionala (Argeria)|FLN]] au començament de la [[Guèrra d'Argeria]] Fichièr:Sempreatentos...aoperigo!.jpg|Soudats portugués durant la [[Guèrra d'Independéncia d'Angòla]] </gallery> ===La Guèrra Freja e lo periòde actuau=== [[File:Carta politica d'Africa 2013.png|thumb|Carta politica d'Africa en 2013.]] Après la fin dei doas premiereis ondas d’independéncia, leis estats africans venguèron un enjòc de la [[Guèrra Freja]] ([[Guèrra Civila d'Angòla|conflictes d’Angòla]], [[Guèrra Civila de Moçambic|de Moçambic]]...). Deguèron tanben faciar la dificultat d’unificar de pòbles diferents au sen de país novèus car lo mantenement dei frontieras colonialas venguèt un principi fondamentau de la diplomàcia africana fins au començament dau sègle XXI ambé l’independéncia dau [[Sodan del Sud|Sodan dau Sud]]. De mai, la màger part deis estats novèus deguèron tanben faciar la dificultat de trobar de personaus competents per formar d’administracions estatics ò aquela de la manca de vida politica activa avans l’independéncia. S’impausèt donc sovent de modèls de [[Partit politic|partits]] unics, supausats favorizar la fusion d’elèits d’origina diferenta, que si transformèron mai ò mens rapidament en regime autoritari. D’aqueu periòde, si desvolopèt tanben una corrupcion importanta. Conjugada ambé de [[guèrra|conflictes]] regulars còntra l’autoritat centrala, entraïnèt lo declin de divèrseis estats d’[[Africa Centrala]] que sa sobeiranetat es a l’ora d’ara menaçada per de movements de revòuta intèrna ò l’influéncia d’actors estrangiers (país, companhiá…). Dins lo sud dau [[continent]], s’impausèt tanben de modèls [[Racisme|racistas]] basats sus l’[[apartheid]] [[Sud-Africa|sud-african]]. Maugrat l’adopcion de sancions internacionalas, lo caractèr anticomunista d’aqueleis estats, especialament [[Sud-Africa|Africa dau Sud]], li permetèt de contornejar aquelei dificultats gràcias au sostèn d’estats occidentaus. Pasmens, après l’afondrament de l’[[Union de las Republicas Socialistas Sovieticas|URSS]], la disparicion d’aqueleis ajudas entraïnèron l’abandon progressiu dei sistèmas d’[[apartheid]]. Au començament dau sègle XXI, la manca d'estabilitat e lei problemas de desvolopament son de problemas majors per la màger part dei país africans. L'aumentacion rapida de la populacion e l'aparicion d'una agricultura destinat a l'exportacion contunian tanben d'aumentar lei tensions agricòlas e sociaus. Aquela situacion constituisse donc una zòna fòrça favorabla ai conflictes etnics, especialament quand lo partiment dei revenguts d'un país es fòrça mau partejat ò quand una ressorsa interessa divèrsei companhiás ò país estrangiers lèsts a destabilizar una region per s'assegurar lo contraròtle de sei ressorsas. L'autoritat de mai d'un estat african, coma [[Somalia]] ò la [[Republica Democratica de Còngo]] dins lei cas pus extrèms, demenisse sus de partidas importantas de son territòri e certanei regions son d'ara endavant independentas ò dirigidas per de senhors de guèrra. <gallery> File:Revolutionary monument extols the virtues of communism, Ethiopia.jpg|Monument marcat lo raprochament entre Etiopia e l'URSS durant la [[Guèrra Freja]] File:Mobutu Seko 1973.jpg|Mobutu Sese Seko que foguèt lo dictator de Zaire e qu'es sospichat dau destornament de 5 miliards de dolars File:Etfronte.jpg|Explicacion dau foncionament d'un vòte durant una eleccion en Etiopia en 1992 File:Frederik de Klerk with Nelson Mandela - World Economic Forum Annual Meeting Davos 1992.jpg|Rescòntre entre Frederik de Klerk e Nelson Mandela durant lei negociacions marcant la fin de l'apartheid |Fòrças dau govèrn de Liberia durant la Segonda Guèrra Civila de Liberia File:CairoUniv.jpg|Vila modèrna dau Cairo </gallery> == Liames intèrnes == == Bibliografia == ==Nòtas e referéncias== <references/> {{païses d'Africa}} {{commons|Africa}} [[Categoria:Africa]] cvm5gw08batejdrt27qv3u9owur4z95 0 29799 2474187 2421315 2025-06-14T07:54:47Z Nicolas Eynaud 6858 2474187 wikitext text/x-wiki {{1000 fondamentals}} {{article en construccion}} [[Fichièr:Middleeast2.png|thumb|Païses de l'Orient Mejan]] L''''Orient Mejan''' (tanben nomenat '''Pròche Orient''') es constituit pels païses d'[[Orient]] que son lo pus pròches d'[[Euròpa]] ([[Occident]]), per oposicion a l'[[Extrèm Orient]] o Orient Luenchenc. Lo nom d'''Orient Mejan'' s'utiliza per influéncia de l'expression anglesa ''Middle East'', que se referis a una division de l'Orient antic, e qu'après la casuda de l'[[Empèri Otoman]] a començat d'èsser pus utilizada en anglés e traducha dins divèrsas lengas. Fòrça factors an fach qu'aquesta zona es una de las mai conflictualas del mond, e en particular lo despartiment de las possessions otomanas après la [[Primièra Guèrra Mondiala]], moment ont se va predeterminar lo traçat de las frontièras e la naissença de l'Estat d'Israèl. Un autre factor segurament s'auria de trobar dins las sieunas riquesas naturalas, subretot lo [[petròli]]. == Geografia == [[Fichièr:MiddleEast.png||thumbnail|250px|Mapa de l'Orient Mejan]] Aquesta tièra es una interpretacion larga de l'Orient Mejan: * Estats al Sud de [[Caucàs]] ** [[Armenia]], [[Azerbaitjan]] * Orient Mejan ([[Mar Mediterranèa]]): ** [[Anatolia]] ([[Turquia]]) ** [[Chipre]] ** [[Siria]], [[Liban]], [[Jordania]] ** [[Israèl]], [[Palestina]] ([[Listra de Gaza|Faissa de Gaza]] e [[Cisjordania]]) ** [[Sinai]] ([[Egipte]]) * Còsta de la [[Mar Roja]] ** [[Eritrèa]], [[Jiboti]] ** [[Arabia Saudita]], [[Iemèn]] * Estats del [[Golf Persic]] ** [[Oman]], [[Emirats Arabis Units]], [[Bahrayn]], [[Qatar]], [[Kowait]] ** [[Iraq]], [[Iran]] == Istòria == Coneissèm l'istòria d'aquesta region subretot pels escrits de l'[[Ancian Testament]] e dels istorians grecs, e per los escavaments que i faguèt l'[[arqueologia]] dempuèi lo [[sègle XIX]]. La zona es poblada dempuèi 8000 aC, coma o pròvan las rèstas de [[Jerico]]. Al long de l'istòria, los païses d'aquesta partida del mond an sovent experimentat los meteis cambiaments. Per exemple, las conquistas de l'[[Empèri persan]], d'[[Alexandre lo Grand]] e de l'[[Islam]]. Mai tard formèron una partida de l'Empèri Otoman e de las colonias britanicas. Aquesta zona es una de las zonas que foguèron las mai conflictualas del sègle XX. Pendent aqueste sègle, l'Orient Mejan a viscut sièis conflictes (quatre guèrras araboisraelianas, la guèrra entre Iraq e Iran e la [[Guèrra del Golf]]), una guèrra civila en Liban, e la revolucion islamica de [[Khomeini]] en Iran amb d'importantas repercussions per tot lo mond musulman. == Situacion actuala == [[File:Golf Persic - Idrocarburs.png|thumb|Camps principaus d'idrocarbur de l'Orient Mejan.]] Actualament, aquesta region es a predominança islamica. La produccion de [[petròli]] i es fòrça importanta. Los [[Estats Units]] an ocupat mantun païses. Un dels conflictes mai importants de l'Orient Mejan es entre [[Israèl]] ei los [[païses arabis]]. Lo processus de patz del [[conflicte araboisraelian]], lançat a [[Madrid]] en [[1991]], dobriguèt una pichona porta a l'esperança per la region. [[Categoria:Orient Mejan|*]] dv1gn8ri2s2ptaac62xu011i9w5bno2 2474189 2474187 2025-06-14T08:28:09Z Nicolas Eynaud 6858 /* Istòria */ 2474189 wikitext text/x-wiki {{1000 fondamentals}} {{article en construccion}} [[Fichièr:Middleeast2.png|thumb|Païses de l'Orient Mejan]] L''''Orient Mejan''' (tanben nomenat '''Pròche Orient''') es constituit pels païses d'[[Orient]] que son lo pus pròches d'[[Euròpa]] ([[Occident]]), per oposicion a l'[[Extrèm Orient]] o Orient Luenchenc. Lo nom d'''Orient Mejan'' s'utiliza per influéncia de l'expression anglesa ''Middle East'', que se referis a una division de l'Orient antic, e qu'après la casuda de l'[[Empèri Otoman]] a començat d'èsser pus utilizada en anglés e traducha dins divèrsas lengas. Fòrça factors an fach qu'aquesta zona es una de las mai conflictualas del mond, e en particular lo despartiment de las possessions otomanas après la [[Primièra Guèrra Mondiala]], moment ont se va predeterminar lo traçat de las frontièras e la naissença de l'Estat d'Israèl. Un autre factor segurament s'auria de trobar dins las sieunas riquesas naturalas, subretot lo [[petròli]]. == Geografia == [[Fichièr:MiddleEast.png||thumbnail|250px|Mapa de l'Orient Mejan]] Aquesta tièra es una interpretacion larga de l'Orient Mejan: * Estats al Sud de [[Caucàs]] ** [[Armenia]], [[Azerbaitjan]] * Orient Mejan ([[Mar Mediterranèa]]): ** [[Anatolia]] ([[Turquia]]) ** [[Chipre]] ** [[Siria]], [[Liban]], [[Jordania]] ** [[Israèl]], [[Palestina]] ([[Listra de Gaza|Faissa de Gaza]] e [[Cisjordania]]) ** [[Sinai]] ([[Egipte]]) * Còsta de la [[Mar Roja]] ** [[Eritrèa]], [[Jiboti]] ** [[Arabia Saudita]], [[Iemèn]] * Estats del [[Golf Persic]] ** [[Oman]], [[Emirats Arabis Units]], [[Bahrayn]], [[Qatar]], [[Kowait]] ** [[Iraq]], [[Iran]] == Istòria == === De la Preïstòria a la conquista otomana === ==== Lo Creissent Fertil ==== ==== Lo periòde mesopotamian ==== ==== Lo partiment persoroman ==== ==== Leis empèris araboturcs ==== === Lo periòde otoman === ==== La reorganizacion politica ==== ==== Lei mutacions socialas ==== ==== Lo declin otoman e la « question d'Orient » ==== ==== La revirada dei reformas de l'Empèri ==== === De la Premiera Guèrra Mondiala a la fin de la Guèrra Freja === ==== La casuda de l'Empèri Otoman ==== ==== L'emergéncia de l'idèa nacionala aràbia ==== ==== Leis independéncias e lo conflicte israeloarabi ==== ==== Lei divisions intèrnas dau monde arabi ==== ==== Lo periòde de Saddam Husayn e lei projèctes de patz israeloarabi ==== === L'Orient Mejan dempuei lo començament dau sègle XXI === ==== La revirada deis acòrdis d'Òslo ==== ==== La Prima Aràbia ==== ==== La crisi regionala dempuei 2023 ==== == Situacion actuala == [[File:Golf Persic - Idrocarburs.png|thumb|Camps principaus d'idrocarbur de l'Orient Mejan.]] Actualament, aquesta region es a predominança islamica. La produccion de [[petròli]] i es fòrça importanta. Los [[Estats Units]] an ocupat mantun païses. Un dels conflictes mai importants de l'Orient Mejan es entre [[Israèl]] ei los [[païses arabis]]. Lo processus de patz del [[conflicte araboisraelian]], lançat a [[Madrid]] en [[1991]], dobriguèt una pichona porta a l'esperança per la region. [[Categoria:Orient Mejan|*]] o2hcgmjd5r6mutv90rdr1wbwwd9471m 2474190 2474189 2025-06-14T08:32:00Z Nicolas Eynaud 6858 /* Situacion actuala */ 2474190 wikitext text/x-wiki {{1000 fondamentals}} {{article en construccion}} [[Fichièr:Middleeast2.png|thumb|Païses de l'Orient Mejan]] L''''Orient Mejan''' (tanben nomenat '''Pròche Orient''') es constituit pels païses d'[[Orient]] que son lo pus pròches d'[[Euròpa]] ([[Occident]]), per oposicion a l'[[Extrèm Orient]] o Orient Luenchenc. Lo nom d'''Orient Mejan'' s'utiliza per influéncia de l'expression anglesa ''Middle East'', que se referis a una division de l'Orient antic, e qu'après la casuda de l'[[Empèri Otoman]] a començat d'èsser pus utilizada en anglés e traducha dins divèrsas lengas. Fòrça factors an fach qu'aquesta zona es una de las mai conflictualas del mond, e en particular lo despartiment de las possessions otomanas après la [[Primièra Guèrra Mondiala]], moment ont se va predeterminar lo traçat de las frontièras e la naissença de l'Estat d'Israèl. Un autre factor segurament s'auria de trobar dins las sieunas riquesas naturalas, subretot lo [[petròli]]. == Geografia == [[Fichièr:MiddleEast.png||thumbnail|250px|Mapa de l'Orient Mejan]] Aquesta tièra es una interpretacion larga de l'Orient Mejan: * Estats al Sud de [[Caucàs]] ** [[Armenia]], [[Azerbaitjan]] * Orient Mejan ([[Mar Mediterranèa]]): ** [[Anatolia]] ([[Turquia]]) ** [[Chipre]] ** [[Siria]], [[Liban]], [[Jordania]] ** [[Israèl]], [[Palestina]] ([[Listra de Gaza|Faissa de Gaza]] e [[Cisjordania]]) ** [[Sinai]] ([[Egipte]]) * Còsta de la [[Mar Roja]] ** [[Eritrèa]], [[Jiboti]] ** [[Arabia Saudita]], [[Iemèn]] * Estats del [[Golf Persic]] ** [[Oman]], [[Emirats Arabis Units]], [[Bahrayn]], [[Qatar]], [[Kowait]] ** [[Iraq]], [[Iran]] == Istòria == === De la Preïstòria a la conquista otomana === ==== Lo Creissent Fertil ==== ==== Lo periòde mesopotamian ==== ==== Lo partiment persoroman ==== ==== Leis empèris araboturcs ==== === Lo periòde otoman === ==== La reorganizacion politica ==== ==== Lei mutacions socialas ==== ==== Lo declin otoman e la « question d'Orient » ==== ==== La revirada dei reformas de l'Empèri ==== === De la Premiera Guèrra Mondiala a la fin de la Guèrra Freja === ==== La casuda de l'Empèri Otoman ==== ==== L'emergéncia de l'idèa nacionala aràbia ==== ==== Leis independéncias e lo conflicte israeloarabi ==== ==== Lei divisions intèrnas dau monde arabi ==== ==== Lo periòde de Saddam Husayn e lei projèctes de patz israeloarabi ==== === L'Orient Mejan dempuei lo començament dau sègle XXI === ==== La revirada deis acòrdis d'Òslo ==== ==== La Prima Aràbia ==== ==== La crisi regionala dempuei 2023 ==== == Annèxas == === Liames intèrnes === <div style="-moz-column-count:3; column-count:3;"> * [[Conflicte israeloarabi]]. * [[Empèri Otoman]]. * [[Golf Persic]]. * [[Mar Mediterranèa]]. * [[Mar Roja]]. * [[Mesopotamia]]. </div> === Bibliografia === === Nòtas e referéncias === <div style="-moz-column-count:3; column-count:3;"> <references/> </div> [[Categoria:Orient Mejan|*]] 67a7k6pezg58pikpkryynieooa1pcw2 2474192 2474190 2025-06-14T08:33:08Z Nicolas Eynaud 6858 /* De la Preïstòria a la conquista otomana */ 2474192 wikitext text/x-wiki {{1000 fondamentals}} {{article en construccion}} [[Fichièr:Middleeast2.png|thumb|Païses de l'Orient Mejan]] L''''Orient Mejan''' (tanben nomenat '''Pròche Orient''') es constituit pels païses d'[[Orient]] que son lo pus pròches d'[[Euròpa]] ([[Occident]]), per oposicion a l'[[Extrèm Orient]] o Orient Luenchenc. Lo nom d'''Orient Mejan'' s'utiliza per influéncia de l'expression anglesa ''Middle East'', que se referis a una division de l'Orient antic, e qu'après la casuda de l'[[Empèri Otoman]] a començat d'èsser pus utilizada en anglés e traducha dins divèrsas lengas. Fòrça factors an fach qu'aquesta zona es una de las mai conflictualas del mond, e en particular lo despartiment de las possessions otomanas après la [[Primièra Guèrra Mondiala]], moment ont se va predeterminar lo traçat de las frontièras e la naissença de l'Estat d'Israèl. Un autre factor segurament s'auria de trobar dins las sieunas riquesas naturalas, subretot lo [[petròli]]. == Geografia == [[Fichièr:MiddleEast.png||thumbnail|250px|Mapa de l'Orient Mejan]] Aquesta tièra es una interpretacion larga de l'Orient Mejan: * Estats al Sud de [[Caucàs]] ** [[Armenia]], [[Azerbaitjan]] * Orient Mejan ([[Mar Mediterranèa]]): ** [[Anatolia]] ([[Turquia]]) ** [[Chipre]] ** [[Siria]], [[Liban]], [[Jordania]] ** [[Israèl]], [[Palestina]] ([[Listra de Gaza|Faissa de Gaza]] e [[Cisjordania]]) ** [[Sinai]] ([[Egipte]]) * Còsta de la [[Mar Roja]] ** [[Eritrèa]], [[Jiboti]] ** [[Arabia Saudita]], [[Iemèn]] * Estats del [[Golf Persic]] ** [[Oman]], [[Emirats Arabis Units]], [[Bahrayn]], [[Qatar]], [[Kowait]] ** [[Iraq]], [[Iran]] == Istòria == === De la Preïstòria a la conquista otomana === ==== Lo Creissent Fertil ==== {{veire|Creissent Fertil}} ==== Lo periòde mesopotamian ==== {{veire|Mesopotamia}} ==== Lo partiment persoroman ==== ==== Leis empèris araboturcs ==== === Lo periòde otoman === ==== La reorganizacion politica ==== ==== Lei mutacions socialas ==== ==== Lo declin otoman e la « question d'Orient » ==== ==== La revirada dei reformas de l'Empèri ==== === De la Premiera Guèrra Mondiala a la fin de la Guèrra Freja === ==== La casuda de l'Empèri Otoman ==== ==== L'emergéncia de l'idèa nacionala aràbia ==== ==== Leis independéncias e lo conflicte israeloarabi ==== ==== Lei divisions intèrnas dau monde arabi ==== ==== Lo periòde de Saddam Husayn e lei projèctes de patz israeloarabi ==== === L'Orient Mejan dempuei lo començament dau sègle XXI === ==== La revirada deis acòrdis d'Òslo ==== ==== La Prima Aràbia ==== ==== La crisi regionala dempuei 2023 ==== == Annèxas == === Liames intèrnes === <div style="-moz-column-count:3; column-count:3;"> * [[Conflicte israeloarabi]]. * [[Empèri Otoman]]. * [[Golf Persic]]. * [[Mar Mediterranèa]]. * [[Mar Roja]]. * [[Mesopotamia]]. </div> === Bibliografia === === Nòtas e referéncias === <div style="-moz-column-count:3; column-count:3;"> <references/> </div> [[Categoria:Orient Mejan|*]] r6k027cpf70802gqkf1467ebvtef38d 2474193 2474192 2025-06-14T08:33:53Z Nicolas Eynaud 6858 /* Lo periòde otoman */ 2474193 wikitext text/x-wiki {{1000 fondamentals}} {{article en construccion}} [[Fichièr:Middleeast2.png|thumb|Païses de l'Orient Mejan]] L''''Orient Mejan''' (tanben nomenat '''Pròche Orient''') es constituit pels païses d'[[Orient]] que son lo pus pròches d'[[Euròpa]] ([[Occident]]), per oposicion a l'[[Extrèm Orient]] o Orient Luenchenc. Lo nom d'''Orient Mejan'' s'utiliza per influéncia de l'expression anglesa ''Middle East'', que se referis a una division de l'Orient antic, e qu'après la casuda de l'[[Empèri Otoman]] a començat d'èsser pus utilizada en anglés e traducha dins divèrsas lengas. Fòrça factors an fach qu'aquesta zona es una de las mai conflictualas del mond, e en particular lo despartiment de las possessions otomanas après la [[Primièra Guèrra Mondiala]], moment ont se va predeterminar lo traçat de las frontièras e la naissença de l'Estat d'Israèl. Un autre factor segurament s'auria de trobar dins las sieunas riquesas naturalas, subretot lo [[petròli]]. == Geografia == [[Fichièr:MiddleEast.png||thumbnail|250px|Mapa de l'Orient Mejan]] Aquesta tièra es una interpretacion larga de l'Orient Mejan: * Estats al Sud de [[Caucàs]] ** [[Armenia]], [[Azerbaitjan]] * Orient Mejan ([[Mar Mediterranèa]]): ** [[Anatolia]] ([[Turquia]]) ** [[Chipre]] ** [[Siria]], [[Liban]], [[Jordania]] ** [[Israèl]], [[Palestina]] ([[Listra de Gaza|Faissa de Gaza]] e [[Cisjordania]]) ** [[Sinai]] ([[Egipte]]) * Còsta de la [[Mar Roja]] ** [[Eritrèa]], [[Jiboti]] ** [[Arabia Saudita]], [[Iemèn]] * Estats del [[Golf Persic]] ** [[Oman]], [[Emirats Arabis Units]], [[Bahrayn]], [[Qatar]], [[Kowait]] ** [[Iraq]], [[Iran]] == Istòria == === De la Preïstòria a la conquista otomana === ==== Lo Creissent Fertil ==== {{veire|Creissent Fertil}} ==== Lo periòde mesopotamian ==== {{veire|Mesopotamia}} ==== Lo partiment persoroman ==== ==== Leis empèris araboturcs ==== === Lo periòde otoman === {{veire|Empèri Otoman}} ==== La reorganizacion politica ==== ==== Lei mutacions socialas ==== ==== Lo declin otoman e la « question d'Orient » ==== ==== La revirada dei reformas de l'Empèri ==== === De la Premiera Guèrra Mondiala a la fin de la Guèrra Freja === ==== La casuda de l'Empèri Otoman ==== ==== L'emergéncia de l'idèa nacionala aràbia ==== ==== Leis independéncias e lo conflicte israeloarabi ==== ==== Lei divisions intèrnas dau monde arabi ==== ==== Lo periòde de Saddam Husayn e lei projèctes de patz israeloarabi ==== === L'Orient Mejan dempuei lo començament dau sègle XXI === ==== La revirada deis acòrdis d'Òslo ==== ==== La Prima Aràbia ==== ==== La crisi regionala dempuei 2023 ==== == Annèxas == === Liames intèrnes === <div style="-moz-column-count:3; column-count:3;"> * [[Conflicte israeloarabi]]. * [[Empèri Otoman]]. * [[Golf Persic]]. * [[Mar Mediterranèa]]. * [[Mar Roja]]. * [[Mesopotamia]]. </div> === Bibliografia === === Nòtas e referéncias === <div style="-moz-column-count:3; column-count:3;"> <references/> </div> [[Categoria:Orient Mejan|*]] iepos7co9v8hghvlk6f82u9fv21dqrc 2474194 2474193 2025-06-14T08:34:11Z Nicolas Eynaud 6858 /* La revirada dei reformas de l'Empèri */ 2474194 wikitext text/x-wiki {{1000 fondamentals}} {{article en construccion}} [[Fichièr:Middleeast2.png|thumb|Païses de l'Orient Mejan]] L''''Orient Mejan''' (tanben nomenat '''Pròche Orient''') es constituit pels païses d'[[Orient]] que son lo pus pròches d'[[Euròpa]] ([[Occident]]), per oposicion a l'[[Extrèm Orient]] o Orient Luenchenc. Lo nom d'''Orient Mejan'' s'utiliza per influéncia de l'expression anglesa ''Middle East'', que se referis a una division de l'Orient antic, e qu'après la casuda de l'[[Empèri Otoman]] a començat d'èsser pus utilizada en anglés e traducha dins divèrsas lengas. Fòrça factors an fach qu'aquesta zona es una de las mai conflictualas del mond, e en particular lo despartiment de las possessions otomanas après la [[Primièra Guèrra Mondiala]], moment ont se va predeterminar lo traçat de las frontièras e la naissença de l'Estat d'Israèl. Un autre factor segurament s'auria de trobar dins las sieunas riquesas naturalas, subretot lo [[petròli]]. == Geografia == [[Fichièr:MiddleEast.png||thumbnail|250px|Mapa de l'Orient Mejan]] Aquesta tièra es una interpretacion larga de l'Orient Mejan: * Estats al Sud de [[Caucàs]] ** [[Armenia]], [[Azerbaitjan]] * Orient Mejan ([[Mar Mediterranèa]]): ** [[Anatolia]] ([[Turquia]]) ** [[Chipre]] ** [[Siria]], [[Liban]], [[Jordania]] ** [[Israèl]], [[Palestina]] ([[Listra de Gaza|Faissa de Gaza]] e [[Cisjordania]]) ** [[Sinai]] ([[Egipte]]) * Còsta de la [[Mar Roja]] ** [[Eritrèa]], [[Jiboti]] ** [[Arabia Saudita]], [[Iemèn]] * Estats del [[Golf Persic]] ** [[Oman]], [[Emirats Arabis Units]], [[Bahrayn]], [[Qatar]], [[Kowait]] ** [[Iraq]], [[Iran]] == Istòria == === De la Preïstòria a la conquista otomana === ==== Lo Creissent Fertil ==== {{veire|Creissent Fertil}} ==== Lo periòde mesopotamian ==== {{veire|Mesopotamia}} ==== Lo partiment persoroman ==== ==== Leis empèris araboturcs ==== === Lo periòde otoman === {{veire|Empèri Otoman}} ==== La reorganizacion politica ==== ==== Lei mutacions socialas ==== ==== Lo declin otoman e la « question d'Orient » ==== ==== La revirada dei reformas de l'Empèri ==== {{veire|Tanzimat}} === De la Premiera Guèrra Mondiala a la fin de la Guèrra Freja === ==== La casuda de l'Empèri Otoman ==== ==== L'emergéncia de l'idèa nacionala aràbia ==== ==== Leis independéncias e lo conflicte israeloarabi ==== ==== Lei divisions intèrnas dau monde arabi ==== ==== Lo periòde de Saddam Husayn e lei projèctes de patz israeloarabi ==== === L'Orient Mejan dempuei lo començament dau sègle XXI === ==== La revirada deis acòrdis d'Òslo ==== ==== La Prima Aràbia ==== ==== La crisi regionala dempuei 2023 ==== == Annèxas == === Liames intèrnes === <div style="-moz-column-count:3; column-count:3;"> * [[Conflicte israeloarabi]]. * [[Empèri Otoman]]. * [[Golf Persic]]. * [[Mar Mediterranèa]]. * [[Mar Roja]]. * [[Mesopotamia]]. </div> === Bibliografia === === Nòtas e referéncias === <div style="-moz-column-count:3; column-count:3;"> <references/> </div> [[Categoria:Orient Mejan|*]] 3ywf6hb3cah24omwrccdn2u6ltny7qn 2474195 2474194 2025-06-14T08:35:06Z Nicolas Eynaud 6858 /* De la Premiera Guèrra Mondiala a la fin de la Guèrra Freja */ 2474195 wikitext text/x-wiki {{1000 fondamentals}} {{article en construccion}} [[Fichièr:Middleeast2.png|thumb|Païses de l'Orient Mejan]] L''''Orient Mejan''' (tanben nomenat '''Pròche Orient''') es constituit pels païses d'[[Orient]] que son lo pus pròches d'[[Euròpa]] ([[Occident]]), per oposicion a l'[[Extrèm Orient]] o Orient Luenchenc. Lo nom d'''Orient Mejan'' s'utiliza per influéncia de l'expression anglesa ''Middle East'', que se referis a una division de l'Orient antic, e qu'après la casuda de l'[[Empèri Otoman]] a començat d'èsser pus utilizada en anglés e traducha dins divèrsas lengas. Fòrça factors an fach qu'aquesta zona es una de las mai conflictualas del mond, e en particular lo despartiment de las possessions otomanas après la [[Primièra Guèrra Mondiala]], moment ont se va predeterminar lo traçat de las frontièras e la naissença de l'Estat d'Israèl. Un autre factor segurament s'auria de trobar dins las sieunas riquesas naturalas, subretot lo [[petròli]]. == Geografia == [[Fichièr:MiddleEast.png||thumbnail|250px|Mapa de l'Orient Mejan]] Aquesta tièra es una interpretacion larga de l'Orient Mejan: * Estats al Sud de [[Caucàs]] ** [[Armenia]], [[Azerbaitjan]] * Orient Mejan ([[Mar Mediterranèa]]): ** [[Anatolia]] ([[Turquia]]) ** [[Chipre]] ** [[Siria]], [[Liban]], [[Jordania]] ** [[Israèl]], [[Palestina]] ([[Listra de Gaza|Faissa de Gaza]] e [[Cisjordania]]) ** [[Sinai]] ([[Egipte]]) * Còsta de la [[Mar Roja]] ** [[Eritrèa]], [[Jiboti]] ** [[Arabia Saudita]], [[Iemèn]] * Estats del [[Golf Persic]] ** [[Oman]], [[Emirats Arabis Units]], [[Bahrayn]], [[Qatar]], [[Kowait]] ** [[Iraq]], [[Iran]] == Istòria == === De la Preïstòria a la conquista otomana === ==== Lo Creissent Fertil ==== {{veire|Creissent Fertil}} ==== Lo periòde mesopotamian ==== {{veire|Mesopotamia}} ==== Lo partiment persoroman ==== ==== Leis empèris araboturcs ==== === Lo periòde otoman === {{veire|Empèri Otoman}} ==== La reorganizacion politica ==== ==== Lei mutacions socialas ==== ==== Lo declin otoman e la « question d'Orient » ==== ==== La revirada dei reformas de l'Empèri ==== {{veire|Tanzimat}} === De la Premiera Guèrra Mondiala a la fin de la Guèrra Freja === ==== La casuda de l'Empèri Otoman ==== ==== L'emergéncia de l'idèa nacionala aràbia ==== {{veire|Panarabisme}} ==== Leis independéncias e lo conflicte israeloarabi ==== {{veire|Conflicte israeloarabi}} ==== Lei divisions intèrnas dau monde arabi ==== ==== Lo periòde de Saddam Husayn e lei projèctes de patz israeloarabi ==== {{veire|Saddam Husayn|Acòrdis d'Òslo}} === L'Orient Mejan dempuei lo començament dau sègle XXI === ==== La revirada deis acòrdis d'Òslo ==== ==== La Prima Aràbia ==== ==== La crisi regionala dempuei 2023 ==== == Annèxas == === Liames intèrnes === <div style="-moz-column-count:3; column-count:3;"> * [[Conflicte israeloarabi]]. * [[Empèri Otoman]]. * [[Golf Persic]]. * [[Mar Mediterranèa]]. * [[Mar Roja]]. * [[Mesopotamia]]. </div> === Bibliografia === === Nòtas e referéncias === <div style="-moz-column-count:3; column-count:3;"> <references/> </div> [[Categoria:Orient Mejan|*]] h625lrf8wns7jl9k8mp7xscla3paee0 2474196 2474195 2025-06-14T08:35:27Z Nicolas Eynaud 6858 /* L'Orient Mejan dempuei lo començament dau sègle XXI */ 2474196 wikitext text/x-wiki {{1000 fondamentals}} {{article en construccion}} [[Fichièr:Middleeast2.png|thumb|Païses de l'Orient Mejan]] L''''Orient Mejan''' (tanben nomenat '''Pròche Orient''') es constituit pels païses d'[[Orient]] que son lo pus pròches d'[[Euròpa]] ([[Occident]]), per oposicion a l'[[Extrèm Orient]] o Orient Luenchenc. Lo nom d'''Orient Mejan'' s'utiliza per influéncia de l'expression anglesa ''Middle East'', que se referis a una division de l'Orient antic, e qu'après la casuda de l'[[Empèri Otoman]] a començat d'èsser pus utilizada en anglés e traducha dins divèrsas lengas. Fòrça factors an fach qu'aquesta zona es una de las mai conflictualas del mond, e en particular lo despartiment de las possessions otomanas après la [[Primièra Guèrra Mondiala]], moment ont se va predeterminar lo traçat de las frontièras e la naissença de l'Estat d'Israèl. Un autre factor segurament s'auria de trobar dins las sieunas riquesas naturalas, subretot lo [[petròli]]. == Geografia == [[Fichièr:MiddleEast.png||thumbnail|250px|Mapa de l'Orient Mejan]] Aquesta tièra es una interpretacion larga de l'Orient Mejan: * Estats al Sud de [[Caucàs]] ** [[Armenia]], [[Azerbaitjan]] * Orient Mejan ([[Mar Mediterranèa]]): ** [[Anatolia]] ([[Turquia]]) ** [[Chipre]] ** [[Siria]], [[Liban]], [[Jordania]] ** [[Israèl]], [[Palestina]] ([[Listra de Gaza|Faissa de Gaza]] e [[Cisjordania]]) ** [[Sinai]] ([[Egipte]]) * Còsta de la [[Mar Roja]] ** [[Eritrèa]], [[Jiboti]] ** [[Arabia Saudita]], [[Iemèn]] * Estats del [[Golf Persic]] ** [[Oman]], [[Emirats Arabis Units]], [[Bahrayn]], [[Qatar]], [[Kowait]] ** [[Iraq]], [[Iran]] == Istòria == === De la Preïstòria a la conquista otomana === ==== Lo Creissent Fertil ==== {{veire|Creissent Fertil}} ==== Lo periòde mesopotamian ==== {{veire|Mesopotamia}} ==== Lo partiment persoroman ==== ==== Leis empèris araboturcs ==== === Lo periòde otoman === {{veire|Empèri Otoman}} ==== La reorganizacion politica ==== ==== Lei mutacions socialas ==== ==== Lo declin otoman e la « question d'Orient » ==== ==== La revirada dei reformas de l'Empèri ==== {{veire|Tanzimat}} === De la Premiera Guèrra Mondiala a la fin de la Guèrra Freja === ==== La casuda de l'Empèri Otoman ==== ==== L'emergéncia de l'idèa nacionala aràbia ==== {{veire|Panarabisme}} ==== Leis independéncias e lo conflicte israeloarabi ==== {{veire|Conflicte israeloarabi}} ==== Lei divisions intèrnas dau monde arabi ==== ==== Lo periòde de Saddam Husayn e lei projèctes de patz israeloarabi ==== {{veire|Saddam Husayn|Acòrdis d'Òslo}} === L'Orient Mejan dempuei lo començament dau sègle XXI === ==== La revirada deis acòrdis d'Òslo ==== ==== La Prima Aràbia ==== {{veire|Prima Aràbia}} ==== La crisi regionala dempuei 2023 ==== == Annèxas == === Liames intèrnes === <div style="-moz-column-count:3; column-count:3;"> * [[Conflicte israeloarabi]]. * [[Empèri Otoman]]. * [[Golf Persic]]. * [[Mar Mediterranèa]]. * [[Mar Roja]]. * [[Mesopotamia]]. </div> === Bibliografia === === Nòtas e referéncias === <div style="-moz-column-count:3; column-count:3;"> <references/> </div> [[Categoria:Orient Mejan|*]] 3rrw0wmisz0hhjvxazgv9kdx6lmvlsw 2474197 2474196 2025-06-14T08:41:17Z Nicolas Eynaud 6858 /* Geografia */ 2474197 wikitext text/x-wiki {{1000 fondamentals}} {{article en construccion}} [[Fichièr:Middleeast2.png|thumb|Païses de l'Orient Mejan]] L''''Orient Mejan''' (tanben nomenat '''Pròche Orient''') es constituit pels païses d'[[Orient]] que son lo pus pròches d'[[Euròpa]] ([[Occident]]), per oposicion a l'[[Extrèm Orient]] o Orient Luenchenc. Lo nom d'''Orient Mejan'' s'utiliza per influéncia de l'expression anglesa ''Middle East'', que se referis a una division de l'Orient antic, e qu'après la casuda de l'[[Empèri Otoman]] a començat d'èsser pus utilizada en anglés e traducha dins divèrsas lengas. Fòrça factors an fach qu'aquesta zona es una de las mai conflictualas del mond, e en particular lo despartiment de las possessions otomanas après la [[Primièra Guèrra Mondiala]], moment ont se va predeterminar lo traçat de las frontièras e la naissença de l'Estat d'Israèl. Un autre factor segurament s'auria de trobar dins las sieunas riquesas naturalas, subretot lo [[petròli]]. == Definicion == [[Fichièr:MiddleEast.png||thumbnail|250px|Mapa de l'Orient Mejan]] Aquesta tièra es una interpretacion larga de l'Orient Mejan: * Estats al Sud de [[Caucàs]] ** [[Armenia]], [[Azerbaitjan]] * Orient Mejan ([[Mar Mediterranèa]]): ** [[Anatolia]] ([[Turquia]]) ** [[Chipre]] ** [[Siria]], [[Liban]], [[Jordania]] ** [[Israèl]], [[Palestina]] ([[Listra de Gaza|Faissa de Gaza]] e [[Cisjordania]]) ** [[Sinai]] ([[Egipte]]) * Còsta de la [[Mar Roja]] ** [[Eritrèa]], [[Jiboti]] ** [[Arabia Saudita]], [[Iemèn]] * Estats del [[Golf Persic]] ** [[Oman]], [[Emirats Arabis Units]], [[Bahrayn]], [[Qatar]], [[Kowait]] ** [[Iraq]], [[Iran]] == Geografia == == Istòria == === De la Preïstòria a la conquista otomana === ==== Lo Creissent Fertil ==== {{veire|Creissent Fertil}} ==== Lo periòde mesopotamian ==== {{veire|Mesopotamia}} ==== Lo partiment persoroman ==== ==== Leis empèris araboturcs ==== === Lo periòde otoman === {{veire|Empèri Otoman}} ==== La reorganizacion politica ==== ==== Lei mutacions socialas ==== ==== Lo declin otoman e la « question d'Orient » ==== ==== La revirada dei reformas de l'Empèri ==== {{veire|Tanzimat}} === De la Premiera Guèrra Mondiala a la fin de la Guèrra Freja === ==== La casuda de l'Empèri Otoman ==== ==== L'emergéncia de l'idèa nacionala aràbia ==== {{veire|Panarabisme}} ==== Leis independéncias e lo conflicte israeloarabi ==== {{veire|Conflicte israeloarabi}} ==== Lei divisions intèrnas dau monde arabi ==== ==== Lo periòde de Saddam Husayn e lei projèctes de patz israeloarabi ==== {{veire|Saddam Husayn|Acòrdis d'Òslo}} === L'Orient Mejan dempuei lo començament dau sègle XXI === ==== La revirada deis acòrdis d'Òslo ==== ==== La Prima Aràbia ==== {{veire|Prima Aràbia}} ==== La crisi regionala dempuei 2023 ==== == Annèxas == === Liames intèrnes === <div style="-moz-column-count:3; column-count:3;"> * [[Conflicte israeloarabi]]. * [[Empèri Otoman]]. * [[Golf Persic]]. * [[Mar Mediterranèa]]. * [[Mar Roja]]. * [[Mesopotamia]]. </div> === Bibliografia === === Nòtas e referéncias === <div style="-moz-column-count:3; column-count:3;"> <references/> </div> [[Categoria:Orient Mejan|*]] s7id82rv0wzcmue9yk8cyfpsv081l71 2474199 2474197 2025-06-14T08:47:47Z Nicolas Eynaud 6858 /* Geografia */ 2474199 wikitext text/x-wiki {{1000 fondamentals}} {{article en construccion}} [[Fichièr:Middleeast2.png|thumb|Païses de l'Orient Mejan]] L''''Orient Mejan''' (tanben nomenat '''Pròche Orient''') es constituit pels païses d'[[Orient]] que son lo pus pròches d'[[Euròpa]] ([[Occident]]), per oposicion a l'[[Extrèm Orient]] o Orient Luenchenc. Lo nom d'''Orient Mejan'' s'utiliza per influéncia de l'expression anglesa ''Middle East'', que se referis a una division de l'Orient antic, e qu'après la casuda de l'[[Empèri Otoman]] a començat d'èsser pus utilizada en anglés e traducha dins divèrsas lengas. Fòrça factors an fach qu'aquesta zona es una de las mai conflictualas del mond, e en particular lo despartiment de las possessions otomanas après la [[Primièra Guèrra Mondiala]], moment ont se va predeterminar lo traçat de las frontièras e la naissença de l'Estat d'Israèl. Un autre factor segurament s'auria de trobar dins las sieunas riquesas naturalas, subretot lo [[petròli]]. == Definicion == [[Fichièr:MiddleEast.png||thumbnail|250px|Mapa de l'Orient Mejan]] Aquesta tièra es una interpretacion larga de l'Orient Mejan: * Estats al Sud de [[Caucàs]] ** [[Armenia]], [[Azerbaitjan]] * Orient Mejan ([[Mar Mediterranèa]]): ** [[Anatolia]] ([[Turquia]]) ** [[Chipre]] ** [[Siria]], [[Liban]], [[Jordania]] ** [[Israèl]], [[Palestina]] ([[Listra de Gaza|Faissa de Gaza]] e [[Cisjordania]]) ** [[Sinai]] ([[Egipte]]) * Còsta de la [[Mar Roja]] ** [[Eritrèa]], [[Jiboti]] ** [[Arabia Saudita]], [[Iemèn]] * Estats del [[Golf Persic]] ** [[Oman]], [[Emirats Arabis Units]], [[Bahrayn]], [[Qatar]], [[Kowait]] ** [[Iraq]], [[Iran]] == Geografia == === Geografia fisica === === Clima === === Espacis culturaus === == Istòria == === De la Preïstòria a la conquista otomana === ==== Lo Creissent Fertil ==== {{veire|Creissent Fertil}} ==== Lo periòde mesopotamian ==== {{veire|Mesopotamia}} ==== Lo partiment persoroman ==== ==== Leis empèris araboturcs ==== === Lo periòde otoman === {{veire|Empèri Otoman}} ==== La reorganizacion politica ==== ==== Lei mutacions socialas ==== ==== Lo declin otoman e la « question d'Orient » ==== ==== La revirada dei reformas de l'Empèri ==== {{veire|Tanzimat}} === De la Premiera Guèrra Mondiala a la fin de la Guèrra Freja === ==== La casuda de l'Empèri Otoman ==== ==== L'emergéncia de l'idèa nacionala aràbia ==== {{veire|Panarabisme}} ==== Leis independéncias e lo conflicte israeloarabi ==== {{veire|Conflicte israeloarabi}} ==== Lei divisions intèrnas dau monde arabi ==== ==== Lo periòde de Saddam Husayn e lei projèctes de patz israeloarabi ==== {{veire|Saddam Husayn|Acòrdis d'Òslo}} === L'Orient Mejan dempuei lo començament dau sègle XXI === ==== La revirada deis acòrdis d'Òslo ==== ==== La Prima Aràbia ==== {{veire|Prima Aràbia}} ==== La crisi regionala dempuei 2023 ==== == Annèxas == === Liames intèrnes === <div style="-moz-column-count:3; column-count:3;"> * [[Conflicte israeloarabi]]. * [[Empèri Otoman]]. * [[Golf Persic]]. * [[Mar Mediterranèa]]. * [[Mar Roja]]. * [[Mesopotamia]]. </div> === Bibliografia === === Nòtas e referéncias === <div style="-moz-column-count:3; column-count:3;"> <references/> </div> [[Categoria:Orient Mejan|*]] c7e2jish76l9wv71a78x6r5ytgy8qk3 2474200 2474199 2025-06-14T08:48:28Z Nicolas Eynaud 6858 /* Espacis culturaus */ 2474200 wikitext text/x-wiki {{1000 fondamentals}} {{article en construccion}} [[Fichièr:Middleeast2.png|thumb|Païses de l'Orient Mejan]] L''''Orient Mejan''' (tanben nomenat '''Pròche Orient''') es constituit pels païses d'[[Orient]] que son lo pus pròches d'[[Euròpa]] ([[Occident]]), per oposicion a l'[[Extrèm Orient]] o Orient Luenchenc. Lo nom d'''Orient Mejan'' s'utiliza per influéncia de l'expression anglesa ''Middle East'', que se referis a una division de l'Orient antic, e qu'après la casuda de l'[[Empèri Otoman]] a començat d'èsser pus utilizada en anglés e traducha dins divèrsas lengas. Fòrça factors an fach qu'aquesta zona es una de las mai conflictualas del mond, e en particular lo despartiment de las possessions otomanas après la [[Primièra Guèrra Mondiala]], moment ont se va predeterminar lo traçat de las frontièras e la naissença de l'Estat d'Israèl. Un autre factor segurament s'auria de trobar dins las sieunas riquesas naturalas, subretot lo [[petròli]]. == Definicion == [[Fichièr:MiddleEast.png||thumbnail|250px|Mapa de l'Orient Mejan]] Aquesta tièra es una interpretacion larga de l'Orient Mejan: * Estats al Sud de [[Caucàs]] ** [[Armenia]], [[Azerbaitjan]] * Orient Mejan ([[Mar Mediterranèa]]): ** [[Anatolia]] ([[Turquia]]) ** [[Chipre]] ** [[Siria]], [[Liban]], [[Jordania]] ** [[Israèl]], [[Palestina]] ([[Listra de Gaza|Faissa de Gaza]] e [[Cisjordania]]) ** [[Sinai]] ([[Egipte]]) * Còsta de la [[Mar Roja]] ** [[Eritrèa]], [[Jiboti]] ** [[Arabia Saudita]], [[Iemèn]] * Estats del [[Golf Persic]] ** [[Oman]], [[Emirats Arabis Units]], [[Bahrayn]], [[Qatar]], [[Kowait]] ** [[Iraq]], [[Iran]] == Geografia == === Geografia fisica === === Clima === === Espacis culturaus === === Organizacion economica === == Istòria == === De la Preïstòria a la conquista otomana === ==== Lo Creissent Fertil ==== {{veire|Creissent Fertil}} ==== Lo periòde mesopotamian ==== {{veire|Mesopotamia}} ==== Lo partiment persoroman ==== ==== Leis empèris araboturcs ==== === Lo periòde otoman === {{veire|Empèri Otoman}} ==== La reorganizacion politica ==== ==== Lei mutacions socialas ==== ==== Lo declin otoman e la « question d'Orient » ==== ==== La revirada dei reformas de l'Empèri ==== {{veire|Tanzimat}} === De la Premiera Guèrra Mondiala a la fin de la Guèrra Freja === ==== La casuda de l'Empèri Otoman ==== ==== L'emergéncia de l'idèa nacionala aràbia ==== {{veire|Panarabisme}} ==== Leis independéncias e lo conflicte israeloarabi ==== {{veire|Conflicte israeloarabi}} ==== Lei divisions intèrnas dau monde arabi ==== ==== Lo periòde de Saddam Husayn e lei projèctes de patz israeloarabi ==== {{veire|Saddam Husayn|Acòrdis d'Òslo}} === L'Orient Mejan dempuei lo començament dau sègle XXI === ==== La revirada deis acòrdis d'Òslo ==== ==== La Prima Aràbia ==== {{veire|Prima Aràbia}} ==== La crisi regionala dempuei 2023 ==== == Annèxas == === Liames intèrnes === <div style="-moz-column-count:3; column-count:3;"> * [[Conflicte israeloarabi]]. * [[Empèri Otoman]]. * [[Golf Persic]]. * [[Mar Mediterranèa]]. * [[Mar Roja]]. * [[Mesopotamia]]. </div> === Bibliografia === === Nòtas e referéncias === <div style="-moz-column-count:3; column-count:3;"> <references/> </div> [[Categoria:Orient Mejan|*]] idq4hxxmcrvr61uctzgwtfkq63f3sai 0 33495 2474203 2473626 2025-06-14T08:57:18Z Sovenhic 36254 2474203 wikitext text/x-wiki {{Infobox |tematica= |carta= }} <!--Article redigit en provençau--> Lo '''País d'Egues''' (en francés ''le pays d'Aigues'') es un [[parçans d'Occitània|parçan d'Occitània]]<ref>Segon la classificacion de [[Frederic Zégierman]].</ref> situat en [[Provença]]. Sa vila principala es [[Pertús]]. Compren entretant [[La Torre d'Egues|la Torre d’Egues]], [[Cabrieras d'Egues|Cabriera d’Egues]], [[La Mota d'Aigas|la Mota d’Egues]] e [[Peipin d'Egues]]. ==Etimologia== Lo tipe ''Egues'' o ''lo País d'Egues'' es la sola forma atestada en occitan modèrne segon ''[[Lo Tresaur dau Felibritge]]'' de Mistral. Sembla pas de i aver de relacion etimologica entre ''lo País d'Egues'', lo riu d'''[[Éguer]]'' e lo mot ''[[aiga]]''. ==Nòtas== <references /> [[Categoria:País d'Egues]] [[Categoria:Parçan de Provença]] [[Categoria:Parçan occitan]] [[fr:pays d'Aigues]] 8tk5vpk11gkhdsik3wezoc1l0yusw4j 2474204 2474203 2025-06-14T08:57:47Z Sovenhic 36254 2474204 wikitext text/x-wiki {{Infobox |tematica= |carta= }} <!--Article redigit en provençau--> Lo '''País d'Egues''' (en francés ''le pays d'Aigues'') es un [[parçans d'Occitània|parçan d'Occitània]]<ref>Segon la classificacion de [[Frederic Zégierman]].</ref> situat en [[Provença]]. Sa vila principala es [[Pertús]]. Compren entretant [[La Torre d'Egues|la Torre d’Egues]], [[Cabrieras d'Egues|Cabriera d’Egues]], [[La Mota d'Aigas|la Mota d’Egues]] e [[Peipin d'Egues]]. ==Etimologia== Lo tipe ''Egues'' o ''lo País d'Egues'' es la sola forma atestada en occitan modèrne segon ''[[Lo Tresaur dau Felibritge]]'' de Mistral. Sembla pas de i aver de relacion etimologica entre ''lo País d'Egues'', lo riu d'''[[Éguer]]'' e lo mot ''[[aiga]]''. ==Nòtas== <references /> [[Categoria:País d'Egues]] [[Categoria:Parçan de Provença]] [[Categoria:Parçan occitan]] [[fr:pays d'Aigues]] ovk9fo68ddkpxzmcgem2fjsubemrovc 0 67184 2474154 2406749 2025-06-13T16:37:46Z 77.152.53.218 2474154 wikitext text/x-wiki {{omon|Plasença (omonimia)}} {{Dialècte Gascon}} {{Infobox vila occitana | carta = oc | nom = Plasença deu Toish | nom2 = ''Plaisance-du-Touch'' | imatge = Plaisance-du-Touch (Haute-Garonne, Fr) église, façade et clocher.JPG | descripcion = La glèisa. | lògo = cap | escut = Blason_ville_fr_Plaisance-du-Touch_(Haute-Garonne).svg | escais = | ist = {{Lengadòc}} | parçan = {{Tolosan}} | region = {{Occitània (Region)}} | arrondiment = [[Arrondiment de Tolosa|Tolosa]] | canton = [[canton de Plasença deu Toish|Plasença deu Toish]] (burèu centralizator) ([[Canton de Legavin|Legavin]] abans 2015) | intercom = [[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] (residéncia) | insee = 31424 | cp = 31830 | cònsol = Loís Escolan (en [[francés]] ''Louis Escoula'') | mandat = [[2014]]-[[2020]] | gentilici = ''Plaisançois'' (en [[francés]]) | latitud = 43.5666666667 | longitud = 1.29722222222 | alt mej = 181 | alt mini = 157 | alt maxi = 200 | ectaras = 2653 | km² = 26.53 |}} '''Plasença de Toish'''<ref>http://toponimiaoc.m.webs.com/site/mobile?dm_path=%2F31garonanauta.htm</ref><ref>https://web.archive.org/web/20120303120919/http://toponimiaoc.webs.com/31garonanauta.htm</ref> o '''Plasença deu Toish'''<ref>Patrici Pojada, ''Répertòri toponimic de las Comunas de la Region Miègjorn-Pirenèus'', ed. Loubatières, Portèth de Garona, 2009, p. 60</ref> (''Plaisance-du-Touch'' en [[francés]]) es ua [[comuna]] [[Lengadòc|lengadociana]], mès lingüisticament [[gascon]]a, administrada peu departament de {{Hauta Garona}} dens la region d'{{Ocreg}}, <small>ancianament de [[Mieidia-Pirenèus]]</small>. Es ua anciana [[bastida]] traucada per l'arriu [[Toish]]. Enter los sons lòcs toristics que compta dab la glèisa de Sant Bertomiu e sustot lo son parc zoologic ([[African Safari]]) qui hè la renomada de la ciutat. == Geografia == [[Imatge:Map commune FR insee code 31424.png|vignette|upright=1.6|centre|Comunas a l'entorn.]] === Perimètre deu territòri === {{Comunas limitrophes | comuna = Plasença de Toish | nòrd = [[Pibrac]] | nòrd-èst = [[Colomèrs]], <br />[[Tornafuèlha]] | èst = [[Cunhaus]] | sud-èst = [[Vilanava Tolosana]] | sud = [[Frosins]] | sud-oèst = [[Fontsòrbas]] | oèst = [[Fontanilhas]] | nòrd-oèst = [[Legavin]], [[La Sauvetat de Sent Gili]] }} ==Toponimia== ==Istòria== Pendent l'Ancian Regime, Plasença deu Toish, un còp èra Plasença de Minhac, èra de la diocèsi civila de [[Tolosa]], donc de la província de [[Lengadòc]], de la generalitat de Tolosa, de l'[[archidiocèsi de Tolosa]], de la senescaucia de Tolosa. Le vocable de la glèisa es Sent Bertomiu. Tanlèu 1790, Plasença èra deu canton de [[canton de Legavin]] <ref>''Dictionnaire des localités de la Haute-Garonne'', p. 36 e 1 https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html</ref>. ==Administracion== {{ElegitDebuta|insee= 31424 |Títol= Lista deus cònsols successius}} {{Elegit |Debuta= [[1989]] |Fin= [[2019]] (demission) |Identitat= Louis Escoula|Partit=[[PS]] |Qualitat=foncionari, conselhièr generau (1996-2008) }} {{Elegit |Debuta= |Fin= 1989 |Identitat= |Partit= |Qualitat= }} {{ElegitDonadas}} {{ElegitFin}} * Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra deu canton de [[Legavin]]; es ara deu [[canton de Plasença deu Toish]] e n'es le burèu centralizator. ==Demografia== {{Demografia |insee= 31424 |1793=748 |1800=859 |1806=883 |1821=925 |1831=1026 |1836=1003 |1841=1017 |1846=1058 |1851=1083 |1856=1088 |1861=1130 |1866=1185 |1872=1119 |1876=1166 |1881=1248 |1886=1308 |1891=1346 |1896=1311 |1901=1203 |1906=1149 |1911=1156 |1921=1054 |1926=1069 |1931=1130 |1936=1165 |1946=1214 |1954=1412 |1962=1671 |1968=2622 |1975=4560 |1982=5753 |1990=10075 |1999=14150 |2004= |2005= |2006=15265 |2007= |2008= |2009=16148 |2011=16039 |2014=17278 |cassini=26998 |senscomptesdobles=1962}} * En {{popfr31|0}} la populacion èra de {{popfr31|424}} abitants e la densitat èra de {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|424}}/26.53) round 2}}}} ab/km². ==Lòcs e monuments== ==Personalitats ligadas amb la comuna== ==Véser tanben== * [[Comunas de la Nauta Garona]] ==Ligams extèrnes== ==Nòtas e referéncias== <references/> {{Portal Gasconha}} {{Comunas de la Nauta Garona}} [[Categoria:Comuna de Gasconha]] [[Categoria:Comuna de la Nauta Garona]] nr4uuif51yqjila51sithx068levy3m 0 71317 2474160 2473135 2025-06-13T16:45:39Z 77.152.53.218 2474160 wikitext text/x-wiki {{Dialècte Gascon}} {{Infobox vila occitana |nom=La Sauvetat Sent Gili | lògo= cap | imatge= La Salvetat-Saint-Gilles - Le château - 20110813 (1).jpg | descripcion= Le castèth de la Sauvetat en 2011. |escut= Blason_ville_fr_La_Salvetat-Saint-Gilles_(Haute-Garonne).svg |carta=oc |nom2= La Salvetat-Saint-Gilles |region = {{Occitània (Region)}} |ist={{Lengadòc}} | parçan = | arrondiment = [[Arrondiment de Tolosa|Tolosa]] | canton = [[Canton de Legavin|Legavin]] | intercom = [[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |insee= 31526 |cp= 31880 |cònsol= François Arderiu |mandat=[[2020]]-[[2026]] |latitud= 43.5769444444 |longitud= 1.27222222222 |alt mini= 166 |alt mej= |alt maxi= 197 |ectaras=575 |gentilici= Salvetains (en [[francés]]) |km²= 5.75 |}} '''La Sauvetat Sent Gili'''{{RepTopMP}} o '''La Sauvetat de Sent Gili''' (''La Salvetat-Saint-Gilles'' en [[francés]]) es ua [[comuna]] [[Lengadòc|lengadociana]] istoricament, mès lingüisticament [[Gascon|gascona]], situada dens lo [[departament francés|departament]] de la [[Hauta Garona]] e la [[region francesa|region]] d'{{Ocreg}}, <small>ancianament de [[Miègjorn-Pirenèus]]</small>. ==Geografia== Comuna de l'[[airal urban de Tolosa]] en [[Savés]] sus l'[[Aussonèla]] a 16 km al sud oèst de [[Tolosa]]. S'acaba au nòrd e au nòrd-oèst per la comuna de [[Legavin]], a l'oèst per la de [[Fontanilhas]], au sud, au sud èst e a l’èst per [[Plasença deu Toish]]. Sens tocar aquela comunas, es tanben au sud-oèst de [[Colomièrs]] e a l'oèst de [[Tornafuèlha]]. [[Imatge:Map commune FR insee code 31526.png|vignette|upright=1.6|centre|Comunas a l'entorn.]] ===Perimètre del territòri=== {{Communes limitrophes | comuna = La Sauvetat de Sent Gili | nòrd = [[]] <small>([[a (departament)|a]])</small> | nòrd-èst = [[]] | èst = [[]] | sud-èst = [[]] | sud = [[]] | sud-oèst = [[]] | oèst = [[]] | nòrd-oèst = [[]] }} ==Toponimia== La Sauvetat es atestada en 1428 ''La Salvetat de Sant Gilis'' <ref name = erne>Ernest Nègre, ''Toponymie générale de la France'', volume III, n° 27 142</ref>. Le nom, deu latin ''salvitas'', es totjorn d'origina medievala, e pus precisament de la segonda mitat deu sègle XI e deu sègle XII. Las salvetats èran a l'Edat Mejana, en Occitània, de lòcs d'asile creats per la Glèisa catolica e delimitats a l'entorn d'una glèisa. Avèvan tanben un ròtle de pòblament e de colonizacion de las tèrras verges <ref>Albert Dauzat, Charles Rostaing, ''Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France'', reedicion Librairie Guénégaud, 1984, p. 640</ref>{{,}}<ref name = erne/>{{,}}<ref>Bénédicte Boyrie-Fénié, Jean-Jacques Fénié, ''Toponymie des Pays Occitans'', edicions Sud-Ouest, 2007, p. 297</ref>. ==Istoria== Pendent l'Ancian Regime, La Sauvetat èra de la diocèsi civila de [[Tolosa]], donc de la província de [[Lengadòc]], de la generalitat de Tolosa, de l'[[archidiocèsi de Tolosa]], de la senescauciá de Tolosa. Le vocable de la glèisa es Sent Gili. Tanlèu 1790, La Sauvetat èra deu [[canton de Legavin]]. ''La Salvetat'' prengó lo nom de ''La Salvetat-Saint-Gilles'' per decret deu 5 de gèr de 1965 <ref>''Dictionnaire des localités de la Haute-Garonne'', p. 47 e 1 https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html</ref>. ==Administracion== {{ElegitDebuta|insee= 31526 |Títol= Lista deus cònsols successius}} {{Elegit |Debuta= [[2014]] |Fin= ([[2026]]) |Identitat= François Arderiu |Partit= divèrs esquèrra|Qualitat= engenhaire }} {{Elegit |Debuta= març de [[2001]] |Fin= 2014 |Identitat= Philippe Dauvel|Partit= [[PS]] |Qualitat= }} {{Elegit |Debuta= març de [[1989]] |Fin= 2001 |Identitat= François Garel |Partit=PS |Qualitat= }} {{Elegit |Debuta= |Fin= 1989 |Identitat= |Partit= |Qualitat= }} {{ElegitDonadas}} {{ElegitFin}} ==Demografia== {{Demografia |insee= 31526 |1793= |1800= |1806= |1821= |1831= |1836= |1841=247 |1846= |1851= |1856= |1861= |1866= |1872= |1876=270 |1881= |1886= |1891= |1896= |1901= |1906= |1911=263 |1921= |1926= |1931= |1936= |1946= |1954= |1962=278 |1968=575 |1975=1615 |1982=2368 |1990=4282 |1999=5779 |2004=6194 |cassini= |senscomptesdobles=1962}} * En {{popfr31|0}} la populacion èra de {{popfr31|526}} abitants e la densitat èra de {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|526}}/5.75) round 2}}}} ab/km². ===Transports=== *Linha de bus [[Tisséo]] 55 ==Lòcs e monuments== * Le [[castèl de La Salvetat]] (crompat per la comuna en 2016) ==Véser tanben== * [[Comunas de la Nauta Garona]] == Ligams extèrnes == * [http://www.lasalvetat31.com/]site la vila == Nòtas et referéncias == <references /> {{Portal Lengadòc}} {{Comunas de la Nauta Garona}} [[Categoria:Comuna de la Nauta Garona]] [[Categoria:Comuna de Savés]] ? g2srwrb1r9z2rdu827s6ul3ntgt4ggu 0 72412 2474155 2132950 2025-06-13T16:39:07Z 77.152.53.218 2474155 wikitext text/x-wiki {{Dialècte Gascon}} {{Infobox vila occitana |carta = oc | nom = Levinhac | nom2 = ''Lévignac'' | lògo = cap | imatge = Lévignac-sur-Save - Place du Padouenc - 20141204.jpg | descripcion = Entrada (plaça deu Padoenc). | escut = Blason_ville_fr_Lévignac_(Haute-Garonne).svg | ist = {{Gasconha}} | parçan = {{Savés}} | region = {{Occitània (Region)}} | arrondiment = [[Arrondiment de Tolosa|Tolosa]] | canton = [[Canton de Legavin|Legavin]] | intercom = [[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] | insee = 31297 | cp = 31530 | cònsol = Jean-Jacques Siméon | mandat = [[2014]]-[[2020]] | latitud = 43.6669444444 | longitud = 1.19527777778 | alt mini = 123 | alt mej = | alt maxi = 235 | ectaras = | gentilici = | km² = 12.22 |}} {{omon|Levinhac}} '''Levinhac'''{{RepTopMP}} (''Lévignac'' en [[francés]]) es una [[comuna]] [[Gasconha|gascoa]] situada dins lo [[departament francés|departament]] de la [[Nauta Garona]] e la region d'{{Ocreg}}, <small>ancianament de [[Miègjorn-Pirenèus]]</small>. == Geografia == Comuna de l'[[airal urban de Tolosa]] de [[Savés]] al sud-èst de [[Tolosa]] [[Imatge:Map commune FR insee code 31297.png|vignette|upright=1.6|centre|Comunas a l'entorn.]] ===Perimètre deu territòri=== {{Communes limitrophes | comuna = Levinhac | nòrd = [[]] <small>([[a (departament)|a]])</small> | nòrd-èst = [[]] | èst = [[]] | sud-èst = [[]] | sud = [[]] | sud-oèst = [[]] | oèst = [[]] | nòrd-oèst = [[]] }} ==Toponimia== ==Istòria== Pendent l'Ancian Regime, Levinhac èra de l'eleccion de [[Lomanha]], donc de la província de [[Gasconha]], de la generalitat d'[[Aush]], de l'[[archidiocèsi de Tolosa]], de la senescaucia de [[L'Isla de Baish]]. Le vocable de la glèisa es Nòsta Dòna (ara, Sent Maur). En 1790, Levinhac èra [[caplòc de canton]], en l'an IX passèc au [[canton de Legavin]] <ref>''Dictionnaire des localités de la Haute-Garonne'', p. 26 e 1 https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html</ref>. ==Administracion== {{ElegitDebuta|insee= 31297 |Títol= Lista deus cònsols successius}} {{Elegit |Debuta= [[2008]] |Fin= [[2020]] |Identitat= Jean-Jacques Siméon |Partit=[[PS]] |Qualitat= retirat }} {{Elegit |Debuta= [[1993]] |Fin= 2008 |Identitat=Yves Chambenoit |Partit=[[PS]] |Qualitat= }} {{Elegit |Debuta= [[1977]] |Fin= 1993 |Identitat= Joseph Dorbes |Partit= |Qualitat= }} {{Elegit |Debuta= |Fin=1977 |Identitat= |Partit= |Qualitat= }} {{ElegitDonadas}} {{ElegitFin}} ==Demografia== {{Demografia |insee= 31297 |1793= |1800= |1806= |1821= |1831= |1836= |1841=950 |1846= |1851= |1856= |1861= |1866= |1872= |1876=875 |1881= |1886= |1891= |1896= |1901= |1906= |1911=660 |1921= |1926= |1931= |1936= |1946= |1954= |1962=668 |1968= |1975= |1982= |1990= |1999=1624 |2004= |2005= |2006= |2007= |2008= |2009= |2012=1963 |2016=2067 |cassini= |senscomptesdobles= 1962}} * En {{popfr31|0}} la populacion èra de {{popfr31|297}} abitants e la densitat èra de {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|297}}/12.22) round 2}}}} ab/km². ==Véser tanben== * [[Comunas de la Nauta Garona]] ==Nòtas e referéncias== <references/> {{Portal Gasconha}} {{Comunas de la Nauta Garona}} [[Categoria:Comuna de la Nauta Garona]] [[Categoria:Comuna de Savés]] m2tsqmifi9zrhx8nulv0aecmrobplk8 0 73605 2474171 2249541 2025-06-13T20:16:04Z 77.152.53.218 Infobox Vila, divèrs 2474171 wikitext text/x-wiki {{omon|La Sèrra (omonimia)}} {{Dialècte Gascon}} {{Infobox Vila |carta=oc |nom= La Sèrra |nom2 = <i>''Lasserre''</i> |imatge = Mairie_et_église_de_Lasserre_(Haute_Garonne).jpg |legenda = Ostau de comuna e glèisa. |blason = |bandièra= |nom de division1 = Region ist |division1 = {{Gasconha}} |nom de division2 = Parçan |division2 = {{Savés}} ? |nom de division3 = Estat |division3 = {{França}} |nom de division4 = Region |division4 = {{Occitània (Region)}} |nom de division5 = Departament |division5 = {{Hauta Garona}} |nom de division6 = Arrondiment |division6 = [[Arrondiment de Tolosa|Tolosa]] |nom de division7 = Canton |division7 = Canton de Legavin |nom de division8 = Intercom |division8 = [[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |nom de division9 = Comuna |division9 = [[La Sèrra e Pradèra]] |còda = 31277 |ehess = |cp = 31530 |mapa = |imatge de mapa = |latitud = 43.6397222222 |longitud = 1.16944444444 |estatut = | altmin = 145 | altitud = 179 | altmax = 253 |superfícia = 9.51 |populacion = |annada-pop = |densitat = |sits-toristics = |divèrs = caplòc, comuna delegada o anciana comuna |gentilici = |url= |imatgeloc= }} '''La Sèrra'''{{RepTopMP}} (''Lasserre'' en [[francés]]) es una anciana [[comuna]] [[Gasconha|gascoa]] de [[Savés]], situada dens lo [[departament francés|departament]] de la [[Nauta Garona]] e la [[region francesa|region]] de [[Miègjorn-Pirenèus]]. Lo [[1èr de genièr]] de [[2018]], fusionèc damb [[Pradèra e les Borguets]] dins la comuna novèla de [[La Sèrra e Pradèra]] e en es le [[caplòc]]. == Geografia == Comuna situada en [[Savés]] a {{unitat|25|km}} au Nòrd-Oèst de [[Tolosa]] dins la Vath de [[Sava]], entre [[L'Isla de Baish]] e [[Granada (Nauta Garona)|Granada]], {{unitat|10|km}} de L'Isla de Baish ([[Gers (departament)|Gers]]), {{unitat|7|km}} de [[Legavin]] e {{unitat|4|km}} de [[Levinhac (Savés)|Levinhac (Savés)]]. Comuna rurala, entra pauc a pauc dens la Granda Corona tolosana e hèi partida de ([[Airal urban de Tolosa]]). ==Istòria== Pendent l'Ancian Regime, La Sèrra èra de l'eleccion de [[Lomanha]], donc de la província de [[Gasconha]], de la generalitat d'[[Aush]], de l'[[archidiocèsi de Tolosa]], de la senescaucia de [[L'Isla de Baish]]. Le vocable de la glèisa es Sent Martin. En 1790, La Sèrra èra deu canton de [[Levinhac (Savés)|Levinhac]], en l'an IX passèc au [[canton de Legavin]] <ref>''Dictionnaire des localités de la Haute-Garonne'', p. 24 e 1 https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html</ref>. ==Administracion== {{ElegitDebuta|insee= 31277 |Títol= Lista deus cònsols successius}} {{Elegit |Debuta= març de [[2001]] |Fin= [[2018]] |Identitat= Hervé Serniguet|Partit= [[PS]] |Qualitat= cònsol de [[La Sèrra e Pradèra]] (2018-) }} {{Elegit |Debuta= març de [[1989]] |Fin= 2001 |Identitat= Pierre Dupuy |Partit= [[PCF]] |Qualitat= }} {{Elegit |Debuta= |Fin= 1989 |Identitat= |Partit= |Qualitat= }} {{ElegitDonadas}} {{ElegitFin}} ==Demografia== {{Demografia |insee= 31277 |1793=387 |1800=360 |1806=429 |1821=394 |1831=428 |1836=429 |1841=422 |1846=426 |1851=487 |1856=400 |1861=418 |1866=375 |1872=399 |1876=389 |1881=385 |1886=389 |1891=347 |1896=329 |1901=286 |1906=287 |1911=284 |1921=232 |1926=229 |1931=209 |1936=216 |1946=237 |1954=205 |1962=192 |1968=213 |1975=276 |1982=465 |1990=574 |1999=647 |cassini=18837 |senscomptesdobles=1962}} ==Lòcs e monuments== <gallery> Lasserre_(HG)_-_Mairie.jpg|L'ostau de comuna. Lasserre_-_Église_Saint-Martin.jpg| Forêt_de_Bouconne_-_Croix_Ste-Dominique.jpg|Crotz de Sent Domenge en ahorèst de Bocona. François_verdier.JPG|Monument a François Verdier en ahorèst de Bocona. </gallery> {{messatge galariá}} ==Personalitats ligadas dambe la comuna== ==Véser tanben== * [[Comunas de la Nauta Garona]] ==Ligams extèrnes== ==Nòtas== <references/> {{Portal Gasconha}} {{Comunas de la Nauta Garona}} [[Categoria:Anciana comuna de la Nauta Garona]] [[Categoria:Anciana Comuna de Savés]] 8ttrneef4qvnmmloufssdnjhgbyq1kb 2474179 2474171 2025-06-13T21:35:27Z 77.152.53.218 divèrs, toponimia 2474179 wikitext text/x-wiki {{omon|La Sèrra (omonimia)}} {{Dialècte Gascon}} {{Infobox Vila |carta=oc |nom= La Sèrra |nom2 = <i>''Lasserre''</i> |imatge = Mairie_et_église_de_Lasserre_(Haute_Garonne).jpg |legenda = Ostau de comuna e glèisa. |blason = |bandièra= |nom de division1 = Region ist |division1 = {{Gasconha}} |nom de division2 = Parçan |division2 = {{Savés}} ? |nom de division3 = Estat |division3 = {{França}} |nom de division4 = Region |division4 = {{Occitània (Region)}} |nom de division5 = Departament |division5 = {{Hauta Garona}} |nom de division6 = Arrondiment |division6 = [[Arrondiment de Tolosa|Tolosa]] |nom de division7 = Canton |division7 = Canton de Legavin |nom de division8 = Intercom |division8 = [[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |nom de division9 = Comuna |division9 = [[La Sèrra e Pradèra]] |còda = 31277 |ehess = |cp = 31530 |mapa = |imatge de mapa = |latitud = 43.6397222222 |longitud = 1.16944444444 |estatut = | altmin = 145 | altitud = 179 | altmax = 253 |superfícia = 9.51 |populacion = |annada-pop = |densitat = |sits-toristics = |divèrs = caplòc, comuna delegada o anciana comuna |gentilici = |url= |imatgeloc= }} '''La Sèrra'''{{RepTopMP}} (''Lasserre'' en [[francés]]) es una anciana [[comuna]] [[Gasconha|gascoa]] de [[Savés]], situada dens lo [[departament francés|departament]] de la [[Nauta Garona]] e la [[region francesa|region]] de [[Miègjorn-Pirenèus]]. Lo [[1èr de genièr]] de [[2018]], fusionèc damb [[Pradèra e les Borguets]] dins la comuna novèla de [[La Sèrra e Pradèra]] e en es le [[caplòc]]. == Geografia == Comuna situada en [[Savés]] a {{unitat|25|km}} au Nòrd-Oèst de [[Tolosa]] dins la Vath de [[Sava]], entre [[L'Isla de Baish]] e [[Granada (Nauta Garona)|Granada]], {{unitat|10|km}} de L'Isla de Baish ([[Gers (departament)|Gers]]), {{unitat|7|km}} de [[Legavin]] e {{unitat|4|km}} de [[Levinhac (Savés)|Levinhac (Savés)]]. Comuna rurala, entra pauc a pauc dens la Granda Corona tolosana e hèi partida de ([[Airal urban de Tolosa]]). [[Imatge:Map commune FR insee code 31277.png|vignette|upright=1.6|centre|Comunas a l'entorn.]] ===Perimètre deu territòri=== {{Communes limitrophes | comuna = La Sèrra | nòrd = [[Levinhac (Savés)|Levinhac]] | nòrd-èst = | èst = [[Pibrac]] | sud-èst = [[Brats (Nauta Garona)|Brats]] | sud = [[Legavin]] | sud-oèst = [[Merenvièla]] | oèst = | nòrd-oèst = [[Pradèra e les Borguets]] <small>([[La Sèrra e Pradèra]])</small> }} ==Toponimia== Le nom es atestat ''La Serra'' en 1191. Segon [[Albèrt Dauzat|Dauzat]] e Rostaing, ''Sèrra'' ven deu prelatin ''sèrra'', « montanha alongada » <ref>Albert Dauzat, Charles Rostaing, ''Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France'', reedicion Librairie Guénégaud, 1984, p. 655</ref>. </br> Segon [[Ernèst Negre|Negre]], ''sèrra'' representa le rastèth de l'esquia d'un chivau, d'ua vaca [mès, quina pertinéncia toponimica ?], ua linha de cresta, ua autura alongada, etc » <ref>Ernest Nègre, ''Toponymie générale de la France'', volume II, n° 22 288, 22 294</ref>. </br> Le borg de La Sèrra es au pè d'ua sèrra, d'un planèr que tresplomba la ribèra de [[Sava (Garona)|Sava]]. ==Istòria== Pendent l'Ancian Regime, La Sèrra èra de l'eleccion de [[Lomanha]], donc de la província de [[Gasconha]], de la generalitat d'[[Aush]], de l'[[archidiocèsi de Tolosa]], de la senescaucia de [[L'Isla de Baish]]. Le vocable de la glèisa es Sent Martin. En 1790, La Sèrra èra deu canton de [[Levinhac (Savés)|Levinhac]], en l'an IX passèc au [[canton de Legavin]] <ref>''Dictionnaire des localités de la Haute-Garonne'', p. 24 e 1 https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html</ref>. ==Administracion== {{ElegitDebuta|insee= 31277 |Títol= Lista deus cònsols successius}} {{Elegit |Debuta= març de [[2001]] |Fin= [[2018]] |Identitat= Hervé Serniguet|Partit= [[PS]] |Qualitat= cònsol de [[La Sèrra e Pradèra]] (2018-) }} {{Elegit |Debuta= març de [[1989]] |Fin= 2001 |Identitat= Pierre Dupuy |Partit= [[PCF]] |Qualitat= }} {{Elegit |Debuta= |Fin= 1989 |Identitat= |Partit= |Qualitat= }} {{ElegitDonadas}} {{ElegitFin}} ==Demografia== {{Demografia |insee= 31277 |1793=387 |1800=360 |1806=429 |1821=394 |1831=428 |1836=429 |1841=422 |1846=426 |1851=487 |1856=400 |1861=418 |1866=375 |1872=399 |1876=389 |1881=385 |1886=389 |1891=347 |1896=329 |1901=286 |1906=287 |1911=284 |1921=232 |1926=229 |1931=209 |1936=216 |1946=237 |1954=205 |1962=192 |1968=213 |1975=276 |1982=465 |1990=574 |1999=647 |cassini=18837 |senscomptesdobles=1962}} ==Lòcs e monuments== <gallery> Lasserre_(HG)_-_Mairie.jpg|L'ostau de comuna. Lasserre_-_Église_Saint-Martin.jpg| Forêt_de_Bouconne_-_Croix_Ste-Dominique.jpg|Crotz de Sent Domenge en ahorèst de Bocona. François_verdier.JPG|Monument a François Verdier en ahorèst de Bocona. </gallery> {{messatge galariá}} ==Personalitats ligadas dambe la comuna== ==Véser tanben== * [[Comunas de la Nauta Garona]] ==Ligams extèrnes== ==Nòtas== <references/> {{Portal Gasconha}} {{Comunas de la Nauta Garona}} [[Categoria:Anciana comuna de la Nauta Garona]] [[Categoria:Anciana Comuna de Savés]] qypa2jg38i44ffpcixrzm48ethekjjn 0 74889 2474157 2334325 2025-06-13T16:41:50Z 77.152.53.218 2474157 wikitext text/x-wiki {{Dialècte Gascon}} {{Infobox vila occitana |carta=oc | nom2= Mérenvielle |nom=Merenvièla | lògo= cap | imatge= Mérenvielle.jpg | descripcion= Un camin de la comuna. | escut= | ist = {{Gasconha}} | parçan = {{Savés}} | region = {{Occitània (Region)}} | arrondiment = [[Arrondiment de Tolosa|Tolosa]] | canton = [[Canton de Legavin|Legavin]] | intercom = [[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |insee= 31339 |cp= 31530 |cònsol=Raymond Alègre |mandat=[[2008]]-[[2014]] |longitud= 1.15722222222 |latitud= 43.6286111111 |alt mini= 149 |alt mej=150 |alt maxi= 286 |ectars=1 045 |km²= 10.45 |gentilici= |}} '''Merenvièla'''{{RepTopMP}} (''Mérenvielle'' en [[francés]]) es una [[comuna]] [[Gasconha|gascona]] de [[Savés]], situada dens le [[departament francés|departament]] de la [[Hauta Garona]] e la [[region francesa|region]] d'{{Ocreg}}, <small>ancianament de [[Miègjorn-Pirenèus]]</small>. ==Geografia== Comuna de l'[[airal urban de Tolosa]] situada en [[Savés]] a {{unitat|25|km}} a l'oèst de [[Tolosa|la vila]]. Accès per [[RN124]] e la linha [[SNCF]] ([[linha Tolosa - Auch]]) [[gara de Merenvièla]] [[Imatge:Map commune FR insee code 31339.png|vignette|upright=1.6|centre|Comunas a l'entorn.]] ===Perimètre deu territòri=== {{Communes limitrophes | comuna = Merenvièla | nòrd = [[]] <small>([[a (departament)|a]])</small> | nòrd-èst = [[]] | èst = [[]] | sud-èst = [[]] | sud = [[]] | sud-oèst = [[]] | oèst = [[]] | nòrd-oèst = [[]] }} ==Toponimia== ==Istòria== Pendent l'Ancian Regime, Merenvièla èra de l'eleccion de [[Lomanha]], donc de la província de [[Gasconha]], de la generalitat d'[[Aush]], de l'[[archidiocèsi de Tolosa]], de la senescaucia de [[L'Isla de Baish]]. Le vocable de la glèisa es Sent Pèir. En 1790, Merenvièla èra deu canton de [[Levinhac (Savés)|Levinhac]], en l'an IX passèc au [[canton de Legavin]] <ref>''Dictionnaire des localités de la Haute-Garonne'', p. 29 e 1 https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html</ref>. ==Administracion== {{ElegitDebuta|insee= 31339 |Títol= Lista deus cònsols successius}} {{Elegit |Debuta= març [[1989]] |Fin= [[2020]] |Identitat= Raymond Alègre|Partit= divèrs esquèrra |Qualitat= retirat }} {{Elegit |Debuta= |Fin= 1989 |Identitat= |Partit= |Qualitat= }} {{ElegitDonadas}} {{ElegitFin}} ==Demografia== {{Demografia |insee= 31339 |1793= |1800= |1806= |1821= |1831= |1836= |1841= |1846= |1851= |1856= |1861= |1866= |1872= |1876= |1881= |1886= |1891= |1896= |1901= |1906= |1911= |1921= |1926= |1931= |1936= |1946= |1954= |1962=166 |1968=151 |1975=131 |1982=204 |1990=223 |1999=401 |2004= |2005= |2006=457 |2007=465 |2008= |2009=476 |cassini= |senscomptesdobles=1962}} * En {{popfr31|0}} la populacion èra de {{popfr31|339}} abitants e la densitat èra de {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|339}}/10.45) round 2}}}} ab/km². ==Véser tanben== * [[Comunas de la Nauta Garona]] ==Ligams extèrnes== ==Nòtas e referéncias== <references /> {{Portal Gasconha}} {{Comunas de la Nauta Garona}} [[Categoria:Comuna de la Nauta Garona]] [[Categoria:Comuna de Savés]] t6r2f4u4zc32tgmbeinffx9r7sh25pz 10 75148 2474208 2449663 2025-06-14T09:08:59Z Sovenhic 36254 2474208 wikitext text/x-wiki {{Metapaleta de navigacion | modèl = Comunas de Vauclusa<!-- de modificar pas --> | tematica = Geografia | carta = oc | estiltítol = {{Geografia|coloroc}} | títol = [[imatge:Flag of Occitania (with star).svg|30px]] {{Títolcolor|oc|Comunas de Vauclusa|Comunas}} de {{Títolcolor|oc|Vauclusa}} [[imatge:Blason département fr Vaucluse.svg|20px]] | lista1 = [[Ansoís]]{{·}} [[Ate]]{{·}} [[Aubinhan]]{{·}} [[Aurenja]]{{·}} [[Aurèu (Vauclusa)|Aurèu]]{{·}} [[Auribèu]]{{·}} [[Avinhon]]{{·}} [[Lo Barós]]{{·}} [[La Bastida dei Jordans]]{{·}} [[La Bastidona]]{{·}} [[Lo Baucet (Vauclusa)|Lo Baucet]]{{·}} [[Baumas de Venisa]]{{·}} [[Lei Baumetas]]{{·}} [[Bèumont de Pertús]]{{·}} [[Bèumont dau Ventor]]{{·}} [[Bedarrida]]{{·}} [[Bedoïn]]{{·}} [[Blauvac]]{{·}} [[Bolena]]{{·}} [[Bonius]]{{·}} [[Brantas]]{{·}} [[Boisson]]{{·}} [[Buòus]]{{·}} [[Cabriera d'Egues]]{{·}} [[Cabriera d'Avinhon]]{{·}} [[Cadenet]]{{·}} [[Cadarossa]]{{·}} [[Cairana]]{{·}} [[Camaret (Vauclusa)|Camaret]]{{·}} [[Caromb]]{{·}} [[Carpentràs]]{{·}} [[Canòva]]{{·}} [[Castelet]]{{·}} [[Caumont de Durença]]{{·}} [[Cavalhon]]{{·}} [[Castèunòu de Gadanha]]{{·}} [[Castèunòu de Papa]]{{·}} [[Lo Chivau Blanc]]{{·}} [[Civèrgas]]{{·}} [[Corteson]]{{·}} [[La Còsta (Vauclusa)|La Còsta]]{{·}} [[Lo Crestet (Provença)|Lo Crestet]]{{·}} [[Crilhon]]{{·}} [[Cucuron]]{{·}} [[Çana]]{{·}} [[Entraigas de Sòrga]]{{·}} [[Entrechaums]]{{·}} [[Faucon]]{{·}} [[Flaçan]]{{·}} [[La Fònt de Vauclusa (comuna)|La Fònt de Vauclusa]]{{·}} [[Gargaç]]{{·}} [[Ginhac (Vauclusa)|Ginhac]]{{·}} [[Gigondàs]]{{·}} [[Gòrda]]{{·}} [[Gòud]]{{·}} [[Gramboés]]{{·}} [[Grilhon]]{{·}} [[L'Illa de Sòrga]]{{·}} [[Joncairetas]]{{·}} [[Jonquieras]]{{·}} [[Jocaç]]{{·}} [[La Fara]]{{·}} [[La Gàrdia d'Ate]]{{·}} [[La Gàrdia Pariòu]]{{·}} [[Lanhas]]{{·}} [[La Mota de Ròse]]{{·}} [[La Palús]]{{·}} [[Làurias]]{{·}} [[Lieus]]{{·}} [[L'Auriòu de la Comtat]]{{·}} [[Lormarin]]{{·}} [[Malaucena]]{{·}} [[Malamòrt de la Comtat]]{{·}} [[Maubèc (Vauclusa)|Maubèc]]{{·}} [[Masan (Vauclusa)|Masan]]{{·}} [[Menèrba (Provença)|Menèrba]]{{·}} [[Merindòu]]{{·}} [[Metàmias]]{{·}} [[Mirabèu (Vauclusa)|Mirabèu]]{{·}} [[Maudena]]{{·}} [[Montdragon (Vauclusa)|Montdragon]]{{·}} [[Monius]]{{·}} [[Monteus]]{{·}} [[Morieras d'Avinhon]]{{·}} [[Mormeiron]]{{·}} [[Mornats]]{{·}} [[La Mota d'Aigas]]{{·}} [[Murs (Vauclusa)|Murs]]{{·}} [[Opeda]]{{·}} [[Lei Palús]]{{·}} [[Pèrnas dei Fònts]]{{·}} [[Pertús]]{{·}} [[Peipin d'Egues]]{{·}} [[Puegoulen]]{{·}} [[Lo Pontet]]{{·}} [[Puget (Vauclusa)|Puget]]{{·}} [[Puègmeiràs]]{{·}} [[Puègvèrd]]{{·}} [[Lo Rastèu]]{{·}} [[Richarenchas]]{{·}} [[Roais]]{{·}} [[Robion]]{{·}} [[La Ròca Alric]]{{·}} [[La Ròca de Pèrnas]]{{·}} [[Rossilhon]]{{·}} [[Rustrèu]]{{·}} [[Sablet]]{{·}} [[Sanhon]]{{·}} [[Sant Cristòu (Vauclusa)|Sant Cristòu]]{{·}} [[Sant Deidier]]{{·}} [[Santa Celha dei Vinhas]]{{·}} [[Sant Ipolite lo Graveiron]]{{·}} [[Sant Laugier dau Ventor]]{{·}} [[Sant Marcelin de Vaison]]{{·}} [[Sant Martin de Castilhon]]{{·}} [[Sant Martin de la Brasca]]{{·}} [[Sant Pantali]]{{·}} [[Sant Pèire de Vassòus]]{{·}} [[Sant Roman de Vienés]]{{·}} [[Sant Roman de Malagarda]]{{·}} [[Sant Savornin d'Ate]]{{·}} [[Sant Savornin d'Avinhon]]{{·}} [[Sant Ternit]]{{·}} [[Sarrian]]{{·}} [[Saut]]{{·}} [[Saumana de Vauclusa]]{{·}} [[Savolhan]]{{·}} [[Seguret]]{{·}} [[Serinhan dau Comtat]]{{·}} [[Sòrgas]]{{·}} [[Suseta]]{{·}} [[Lei Talhadas]]{{·}} [[Lo Tòr]]{{·}} [[La Torre d'Egues]]{{·}} [[Travalhan]]{{·}} [[Uchau (Vauclusa)|Uchau]]{{·}} [[Vacairàs]]{{·}} [[Vaison]]{{·}} [[Vauriàs]]{{·}} [[Vaugina]]{{·}} [[Vedena]]{{·}} [[Veleron]]{{·}} [[Venasca (Vauclusa)|Venasca]]{{·}} [[Viènç]]{{·}} [[Lo Vilar]]{{·}} [[Viladieu]]{{·}} [[Vilalaura]]{{·}} [[Vielas d'Auson]]{{·}} [[Viaulés]]{{·}} [[Visan]]{{·}} [[Vitròla d'Aigas]] }} <noinclude>[[Categoria:Modèl de navigacion de comunas de França|Vauclusa]]</noinclude> e3kdh1102l9c8vbw7cylpccbuc9xyb1 0 76759 2474159 2400751 2025-06-13T16:44:33Z 77.152.53.218 2474159 wikitext text/x-wiki {{Dialècte Gascon}} {{Infobox vila occitana | carta = oc | nom = Pradèra e les Borguets | nom2 = ''Pradère-les-Bourguets'' | imatge = cap | descripcion = | lògo = cap | escut = | escais = | region = {{Ocreg}} | ist = {{Gasconha}} | parçan = {{Savés}} | departament = {{Nauta Garona}} | arrondiment = [[Arrondiment de Tolosa|Tolosa]] | canton = [[Canton de Legavin|Legavin]] | divèrs = Comuna delegada de [[La Sèrra e Pradèra]] | insee = 31438 | cp = 31530 | cònsol = Jean de La Fage | mandat = [[2008]]-[[2014]] | intercom = [[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] | gentilici = ''Pradèrois, Pradèroises'' (en [[francés]]) | latitud = 43.6416666667 | longitud = 1.16694444444 | alt mej = 140 | alt mini = 128 | alt maxi = 160 | km² = 4.89 |}} '''Pradèra e les Borguets'''<ref>toponim segon P. Pojada, ''LAS COMUNAS DE MIÈGJORN-PIRENÈUS'', Nouvelles Editions Loubatières, 2009,sul site [https://web.archive.org/web/20120303120919/http://toponimiaoc.webs.com/31garonanauta.htm Toponímia occitana]</ref> (''Pradère-les-Bourguets'' en [[francés]]) qu'es ua anciana [[comuna]] [[Gasconha|gascona]] de [[Comenge]], en [[Savés]], situada dens le [[departament francés|departament]] de la [[Nauta Garona]] e la region d'{{Ocreg}}, <small>ancianament de [[Miègjorn-Pirenèus]]</small>. Lo [[1èr de genièr]] de [[2018]], fusionè damb [[La Sèrra (Nauta Garona)|La Sèrra]] dens la comuna novèla de [[La Sèrra e Pradèra]]. ==Geografia== Comuna situada en [[Savés]] sens l'[[airal urban de Tolosa]] a 27 km à l'oèst de [[Tolosa|la vila]]. [[Imatge:Map commune FR insee code 31438.png|vignette|upright=1.6|centre|Comunas a l'entorn.]] ===Perimètre del territòri=== {{Communes limitrophes | comuna = Pradèra e les Borguets | nòrd = [[]] <small>([[a (departament)|a]])</small> | nòrd-èst = [[]] | èst = [[]] | sud-èst = [[]] | sud = [[]] | sud-oèst = [[]] | oèst = [[]] | nòrd-oèst = [[]] }} ==Toponimia== ==Istòria== Pendent l'Ancian Regime, Pradèra èra de l'eleccion de Ribèra-Verdun, donc de la província de [[Gasconha]], de la generalitat d'[[Aush]], de l'[[archidiocèsi de Tolosa]], de la senescaucia de [[Tolosa]]. Le vocable de la glèisa es Sent Simforian. En 1790, Pradèra èra deu canton de [[Levinhac (Savés)|Levinhac]], en l'an IX passèc au [[canton de Legavin]] <ref>''Dictionnaire des localités de la Haute-Garonne'', p. 37 e 1 https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html</ref>. ==Administracion== {{ElegitDebuta|insee= 31438 |Títol= Lista deus cònsols successius}} {{Elegit |Debuta= [[1995]] |Fin= [[2014]] |Identitat= Jean de La Fage|Partit= |Qualitat= }} {{Elegit |Debuta= |Fin= 1995 |Identitat= |Partit= |Qualitat= }} {{ElegitDonadas}} {{ElegitFin}} ==Demografia== {{Demografia |insee= 31438 |1793= |1800= |1806= |1821= |1831= |1836= |1841= |1846= |1851= |1856= |1861= |1866= |1872= |1876= |1881= |1886= |1891= |1896= |1901= |1906= |1911= |1921= |1926= |1931= |1936= |1946= |1954= |1962=108 |1968=111 |1975=122 |1982=152 |1990=194 |1999=251 |2004= |2005= |2006=245 |2007= |2008= |2009=231 |cassini= |senscomptesdobles=1962}} ==Véser tanben== * [[Comunas de la Nauta Garona]] == Ligams extèrnes == == Nòtas e referéncias == <references /> {{Portal Gasconha}} {{Comunas de| insee = 31438}} [[Categoria:Anciana Comuna de Savés]] [[Categoria:Anciana comuna de la Nauta Garona]] eqjwh86z28ksvl1r17iieo0lhrwza1k 2474163 2474159 2025-06-13T19:04:25Z 77.152.53.218 divèrs, infobox Vila 2474163 wikitext text/x-wiki {{Dialècte Gascon}} {{Infobox Vila |carta=oc |nom= Pradèra e les Borguets |nom2 = <i>''Pradère-les-Bourguets''</i> |imatge = Pradère-les-Bourguets_-_Château_de_Las_Néous.jpg |legenda = Castèth de Las Neus. |blason = |bandièra= |nom de division1 = Region ist |division1 = {{Gasconha}} |nom de division2 = Parçan |division2 = {{Savés}} ? |nom de division3 = Estat |division3 = {{França}} |nom de division4 = Region |division4 = {{Occitània (Region)}} |nom de division5 = Departament |division5 = {{Hauta Garona}} |nom de division6 = Arrondiment |division6 = [[Arrondiment de Tolosa|Tolosa]] |nom de division7 = Canton |division7 = Canton de Legavin |nom de division8 = Intercom |division8 = [[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |nom de division9 = Comuna |division9 = [[La Sèrra e Pradèra]] |còda = 31438 |ehess = |cp = 31530 |mapa = |imatge de mapa = | latitud = 43.6416666667 | longitud = 1.16694444444 |estatut = | altmin = 128 | altitud = 140 | altmax = 160 |superfícia = 4.89 |populacion = |annada-pop = |densitat = |sits-toristics = |divèrs = comuna delegada o anciana comuna |gentilici = |url= |imatgeloc= }} '''Pradèra e les Borguets'''<ref>toponim segon P. Pojada, ''LAS COMUNAS DE MIÈGJORN-PIRENÈUS'', Nouvelles Editions Loubatières, 2009,sul site [https://web.archive.org/web/20120303120919/http://toponimiaoc.webs.com/31garonanauta.htm Toponímia occitana]</ref> (''Pradère-les-Bourguets'' en [[francés]]) es ua anciana [[comuna]] [[Gasconha|gascona]] de [[Comenge]], en [[Savés]], situada dens le [[departament francés|departament]] de la [[Nauta Garona]] e la region d'{{Ocreg}}, <small>ancianament de [[Miègjorn-Pirenèus]]</small>. Lo [[1èr de genièr]] de [[2018]], fusionèc damb [[La Sèrra (Nauta Garona)|La Sèrra]] dens la comuna navèra de [[La Sèrra e Pradèra]]. ==Geografia== Comuna situada en [[Savés]] sens l'[[airal urban de Tolosa]] a 27 km à l'oèst de [[Tolosa|la vila]]. [[Imatge:Map commune FR insee code 31438.png|vignette|upright=1.6|centre|Comunas a l'entorn.]] ===Perimètre deu territòri=== {{Communes limitrophes | comuna = Pradèra e les Borguets | nòrd = [[Le Casterar]] | nòrd-èst = [[Levinhac (Savés)|Levinhac]] | èst = [[La Sèrra (Nauta Garona)|La Sèrra]] <small>([[La Sèrra e Pradèra]])</small> | sud-èst = | sud = [[Merenvièla]] | sud-oèst = [[Segofièla]] <small>([[Gers (departament)|Gers]])</small> | oèst = [[Senta Liurada (Savés)|Senta Liurada]] | nòrd-oèst = }} ==Toponimia== ==Istòria== Pendent l'Ancian Regime, Pradèra èra de l'eleccion de Ribèra-Verdun, donc de la província de [[Gasconha]], de la generalitat d'[[Aush]], de l'[[archidiocèsi de Tolosa]], de la senescaucia de [[Tolosa]]. Le vocable de la glèisa es Sent Simforian. En 1790, Pradèra èra deu canton de [[Levinhac (Savés)|Levinhac]], en l'an IX passèc au [[canton de Legavin]] <ref>''Dictionnaire des localités de la Haute-Garonne'', p. 37 e 1 https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html</ref>. ==Administracion== {{ElegitDebuta|insee= 31438 |Títol= Lista deus cònsols successius}} {{Elegit |Debuta= [[2014]] |Fin=31 de deceme de [[2017]] |Identitat=Christian Tauzin |Partit=shens |Qualitat= retirat}} {{Elegit |Debuta= junh de [[1995]] |Fin= 2014 |Identitat= Jean de La Fage|Partit= |Qualitat= }} {{Elegit |Debuta= |Fin= 1995 |Identitat= |Partit= |Qualitat= }} {{ElegitDonadas}} {{ElegitFin}} ==Demografia== {{Demografia |insee= 31438 |1793=151 |1800=182 |1806=200 |1821=191 |1831=194 |1836=200 |1841=200 |1846=191 |1851=203 |1856=176 |1861=178 |1866=182 |1872=181 |1876=166 |1881=158 |1886=154 |1891=145 |1896=153 |1901=155 |1906=145 |1911=129 |1921=122 |1926=120 |1931=117 |1936=107 |1946=133 |1954=115 |1962=114 |1968=111 |1975=122 |1982=152 |1990=194 |1999=251 |cassini=27860 |senscomptesdobles=1962}} * 441 abitants en 2015. ==Véser tanben== * [[Comunas de la Nauta Garona]] == Ligams extèrnes == == Nòtas e referéncias == <references /> {{Portal Gasconha}} {{Comunas de| insee = 31438}} [[Categoria:Anciana Comuna de Savés]] [[Categoria:Anciana comuna de la Nauta Garona]] jvb4mmo0cifsn4dwqp3fxh0e7iwnioo 2474164 2474163 2025-06-13T19:46:14Z 77.152.53.218 toponimia, geografia, imatges 2474164 wikitext text/x-wiki {{Dialècte Gascon}} {{Infobox Vila |carta=oc |nom= Pradèra e les Borguets |nom2 = <i>''Pradère-les-Bourguets''</i> |imatge = Pradère-les-Bourguets_-_Château_de_Las_Néous.jpg |legenda = Castèth de Las Neus. |blason = |bandièra= |nom de division1 = Region ist |division1 = {{Gasconha}} |nom de division2 = Parçan |division2 = {{Savés}} ? |nom de division3 = Estat |division3 = {{França}} |nom de division4 = Region |division4 = {{Occitània (Region)}} |nom de division5 = Departament |division5 = {{Hauta Garona}} |nom de division6 = Arrondiment |division6 = [[Arrondiment de Tolosa|Tolosa]] |nom de division7 = Canton |division7 = Canton de Legavin |nom de division8 = Intercom |division8 = [[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |nom de division9 = Comuna |division9 = [[La Sèrra e Pradèra]] |còda = 31438 |ehess = |cp = 31530 |mapa = |imatge de mapa = | latitud = 43.6416666667 | longitud = 1.16694444444 |estatut = | altmin = 128 | altitud = 140 | altmax = 160 |superfícia = 4.89 |populacion = |annada-pop = |densitat = |sits-toristics = |divèrs = comuna delegada o anciana comuna |gentilici = |url= |imatgeloc= }} '''Pradèra e les Borguets'''<ref>toponim segon P. Pojada, ''LAS COMUNAS DE MIÈGJORN-PIRENÈUS'', Nouvelles Editions Loubatières, 2009,sul site [https://web.archive.org/web/20120303120919/http://toponimiaoc.webs.com/31garonanauta.htm Toponímia occitana]</ref> (''Pradère-les-Bourguets'' en [[francés]]) es ua anciana [[comuna]] [[Gasconha|gascona]] de [[Comenge]], en [[Savés]], situada dens le [[departament francés|departament]] de la [[Nauta Garona]] e la region d'{{Ocreg}}, <small>ancianament de [[Miègjorn-Pirenèus]]</small>. Lo [[1èr de genièr]] de [[2018]], fusionèc damb [[La Sèrra (Nauta Garona)|La Sèrra]] dens la comuna navèra de [[La Sèrra e Pradèra]]. ==Geografia== Comuna situada en [[Savés]] sens l'[[airal urban de Tolosa]] a 27 km à l'oèst de [[Tolosa|la vila]]. La sola aglomeracion es les Borguets. La glèisa de Pradèra, qu'estoc parropiala, es dens la comuna del [[Le Casterar|Casterar]], sola sus una tuca delà [[Sava (Garona)|Sava]] e arroïnada. Probable qu'agoc un aute nom, mei en relacion dambe sa situacion geografica. [[Imatge:Map commune FR insee code 31438.png|vignette|upright=1.6|centre|Comunas a l'entorn.]] ===Perimètre deu territòri=== {{Communes limitrophes | comuna = Pradèra e les Borguets | nòrd = [[Le Casterar]] | nòrd-èst = [[Levinhac (Savés)|Levinhac]] | èst = [[La Sèrra (Nauta Garona)|La Sèrra]] <small>([[La Sèrra e Pradèra]])</small> | sud-èst = | sud = [[Merenvièla]] | sud-oèst = [[Segofièla]] <small>([[Gers (departament)|Gers]])</small> | oèst = [[Senta Liurada (Savés)|Senta Liurada]] | nòrd-oèst = }} ==Toponimia== Segon [[Albèrt Dauzat|Dauzat]], ''Pradèra'' es formada de ''prada'', deu latin ''prata'', plurau de ''pratum'' « prat », dambe'u sufixe ''-ella'' <ref>Albert Dauzat, Charles Rostaing, ''Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France'', reedicion Librairie Guénégaud, 1984, p. 545-546</ref>. </br> Segon [[Ernèst Negre|Negre]], ''Pradèra'' a le sens de « prada » <ref>Ernest Nègre, ''Toponymie générale de la France'', volume II, n° 24 481</ref>. </br> ===Les Borguets=== Semblaré un diminutiu de ''borg'', mès le plurau hè dobtar. Benlèu un nom de persona ''Bourguet'' e le plurau designaré la familha. ==Istòria== Pendent l'Ancian Regime, Pradèra èra de l'eleccion de Ribèra-Verdun, donc de la província de [[Gasconha]], de la generalitat d'[[Aush]], de l'[[archidiocèsi de Tolosa]], de la senescaucia de [[Tolosa]]. Le vocable de la glèisa es Sent Simforian. En 1790, Pradèra èra deu canton de [[Levinhac (Savés)|Levinhac]], en l'an IX passèc au [[canton de Legavin]] <ref>''Dictionnaire des localités de la Haute-Garonne'', p. 37 e 1 https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html</ref>. ==Administracion== {{ElegitDebuta|insee= 31438 |Títol= Lista deus cònsols successius}} {{Elegit |Debuta= [[2014]] |Fin=31 de deceme de [[2017]] |Identitat=Christian Tauzin |Partit=shens |Qualitat= retirat}} {{Elegit |Debuta= junh de [[1995]] |Fin= 2014 |Identitat= Jean de La Fage|Partit= |Qualitat= }} {{Elegit |Debuta= |Fin= 1995 |Identitat= |Partit= |Qualitat= }} {{ElegitDonadas}} {{ElegitFin}} ==Demografia== {{Demografia |insee= 31438 |1793=151 |1800=182 |1806=200 |1821=191 |1831=194 |1836=200 |1841=200 |1846=191 |1851=203 |1856=176 |1861=178 |1866=182 |1872=181 |1876=166 |1881=158 |1886=154 |1891=145 |1896=153 |1901=155 |1906=145 |1911=129 |1921=122 |1926=120 |1931=117 |1936=107 |1946=133 |1954=115 |1962=114 |1968=111 |1975=122 |1982=152 |1990=194 |1999=251 |cassini=27860 |senscomptesdobles=1962}} * 441 abitants en 2015. ==Lòcs e monuments== <gallery> Château_et_pigeonnier_de_Las_Néous_à_Pradère-les-Bourguets.jpg|Castèth e colomèr de Las Neus. Pradère-les-Bourguets_-_Pigeonnier_du_château_de_Las_Néous.jpg|Le colomèr de Las Neus. Moulin_de_Pradère_2.jpg|Molin de Pradèra. Le_Castéra_-_Chapelle_Saint-Symphorien.jpg|L'anciana glèisa Sent ''Sinforian'' de Pradèra, comuna deu Casterar. </gallery> {{messatge galariá}} ==Véser tanben== * [[Comunas de la Nauta Garona]] == Ligams extèrnes == == Nòtas e referéncias == <references /> {{Portal Gasconha}} {{Comunas de| insee = 31438}} [[Categoria:Anciana Comuna de Savés]] [[Categoria:Anciana comuna de la Nauta Garona]] eduxguupfunl3rjj39igukilxqzc8l6 0 76863 2474153 2148901 2025-06-13T16:35:46Z 77.152.53.218 2474153 wikitext text/x-wiki {{omon|Senta Liurada}} {{Dialècte Gascon}} {{Infobox vila occitana | carta = oc | nom = Senta Liurada | nom2 = ''Sainte-Livrade'' | imatge = cap | descripcion = | lògo = cap | escut = | escais = | ist = {{Gasconha}} | parçan = {{Savés}} | region = {{Occitània (Region)}} | arrondiment = [[Arrondiment de Tolosa|Tolosa]] | canton = [[Canton de Legavin|Legavin]] | intercom = [[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] | insee = 31496 | cp = 31530 | cònsol = Sylviane Couttenier | mandat = [[2014]]-[[2020]] | gentilici = ''Saint-Livradais, Saint-Livradaises'' (en [[francés]]) | latitud = 43.6508333333 | longitud = 1.105 | alt mini = 132 | alt mej = 220 | alt maxi = 200 | km² = 6.16 |}} '''Senta Liurada'''{{RepTopMP}} (''Sainte-Livrade'' en [[francés]]) es ua [[comuna]] [[Gasconha|gascona]] de [[Comenge]], en [[Savés]], situada dins lo [[departament francés|departament]] de la [[Nauta Garona]] e la [[region francesa|region]] d'{{Ocreg}}, <small>ancianament de [[Miègjorn-Pirenèus]]</small>. ==Geografia== Comuna de l'[[airal urban de Tolosa]] situada en [[Savés]] a 32 km a l'Oèst de [[Tolosa]]. [[Imatge:Map commune FR insee code 31496.png|vignette|upright=1.6|centre|Comunas a l'entorn.]] ===Perimètre deu territòri=== {{Communes limitrophes | comuna = Senta Liurada | nòrd = [[]] <small>([[a (departament)|a]])</small> | nòrd-èst = [[]] | èst = [[]] | sud-èst = [[]] | sud = [[]] | sud-oèst = [[]] | oèst = [[]] | nòrd-oèst = [[]] }} ==Toponimia== ==Istòria== Pendent l'Ancian Regime, Senta Liurada èra de l'eleccion de [[Lomanha]], donc de la província de [[Gasconha]], de la generalitat d'[[Aush]], de l'[[archidiocèsi de Tolosa]], de la senescaucia de [[L'Isla de Baish]]. Le vocable de la glèisa es Sent Vidau. En 1790, Senta Liurada èra deu [[canton de Cadors]], en l'an VIII de [[Levinhac (Savés)|Levinhac]], en l'an IX passèc au [[canton de Legavin]] <ref>''Dictionnaire des localités de la Haute-Garonne'', p. 46 e 1 https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html</ref>. ==Administracion== {{ElegitDebuta|insee= 31496 |Títol= Lista deus cònsols successius}} {{Elegit |Debuta= [[2008]] |Fin= [[2020]] |Identitat= Sylviane Couttenier|Partit= [[PS]] |Qualitat= }} {{Elegit |Debuta= març [[2001]] |Fin= 2008 |Identitat= |Partit= |Qualitat=}} {{ElegitDonadas}} {{ElegitFin}} ==Demografia== {{Demografia |insee= 31496 |1793= |1800= |1806= |1821= |1831= |1836= |1841= |1846= |1851= |1856= |1861= |1866= |1872= |1876= |1881= |1886= |1891= |1896= |1901= |1906= |1911= |1921= |1926= |1931= |1936= |1946= |1954= |1962=146 |1968=151 |1975=147 |1982=189 |1990=224 |1999=246 |2004= |2005= |2006=275 |2007= |2008= |2009=282 |cassini= |senscomptesdobles=1962}} * En {{popfr31|0}} la populacion èra de {{popfr31|496}} abitants e la densitat èra de {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|496}}/6.16) round 2}}}} ab/km². ==Lòcs e monuments== ==Personalitats ligadas amb la comuna== ==Véser tanben== * [[Comunas de la Nauta Garona]] == Ligams extèrnes == == Nòtas e referéncias == <references/> {{Portal Gasconha}} {{Comunas de la Nauta Garona}} [[Categoria:Comuna de Savés]] [[Categoria:Comuna de la Nauta Garona]] [[Categoria:Comuna de Gasconha]] dl4t853oosrkevnyudxemzkhao1mvk8 0 102588 2474182 2210571 2025-06-13T23:03:21Z François Fontan 58351 en francés fontan lol 2474182 wikitext text/x-wiki {{Infobox Comuna de França | carta=frp | nomcomuna= | nomcomuna2=Saint-Pierre-d'Allevard | imatge= Site de St Pierre depuis Montgalland.jpg | descripcion= | lògo= | escut= | escais= | region ist ={{Daufinat}}<br/>{{Arpitània}} | parçan= | arrondiment= [[Arrondiment de Grenoble|Grenoble]] | canton= [[Canton d'Allevard|Allevard]] | insee = 38439 | cp = 38830 | cònsol = Jean Lombard | mandat = [[2008]]-[[2014]] | gentilici = Saint-Pierrains (en [[francés]]) | longitud= 6.048611 | latitud= 45.375556 | alt mini = 429 | alt mej = | alt maxi = 1766 | sitweb = {{officiel|http://www.mairie-saint-pierre-dallevard.fr/}} | km² = 27.09 }} '''Nom desconegut''' en [[arpitan]] (''Saint-Pierre-d'Allevard'' en [[francés]]) es una [[Comuna francesa|comuna]] [[Arpitània|arpitana]] dau [[Daufinat]], situaa dins lo [[departaments franceses|departament]] d'[[Isèra (departament)|Isèra]] e la [[regions francesas|region]] de [[Ròse-Aups]]. ==Geografia== {{Apertium|fr}} La municipalitat, situada en la part septentrionala del [[Mass&iacute;s de Belledonne]], fa partida del &laquo; Pa&iacute;s de Allevard &raquo; (lo costat) e de la s&egrave;ria de bourgades bastidas sus las replats dels &laquo; Balcons de Belledonne &raquo;, entre [[Allevard]] al n&ograve;rd e [[Uriage]] al sud. S'estend en un &eacute;largissement entre la montanha de Bramefarine ({{formatnum:1192}} m), al n&ograve;rd-o&egrave;st (#que la separa de la vall&eacute;e del [[Gr&eacute;sivaudan]]), los Cinc Cr&ecirc;ts, al sud-sud-o&egrave;st, e lo &eacute;paulement (#que culmini a formatnum:1726 m amb lo Cr&ecirc;t del Pol) #que la separa a l'&egrave;st de la vall&eacute;e de la Nautor-Br&eacute;da. Largament dob&egrave;rt cap al n&ograve;rd, del costat de Allevard, aquel &laquo; scenari &raquo;, #qu'es la part sud d'un [[synclinal]] parallel a la vall&eacute;e del [[Gr&eacute;sivaudan]], comunica amb ela per las gargam&egrave;las del Fay al sud-o&egrave;st e amb los autres comunas del Balcon de Belledonne pel caulet del Barioz ({{formatnum:1041}} m). Lo bourg ancian s'es bastit sul [[adret]], al p&egrave; de Bramefarine, per aprofechar al maximal del ensoleillement, acorchit n'iv&egrave;rn pels Cinc Cr&ecirc;ts (de {{formatnum:1285}} a formatnum:1150 m). Una dels particularit&eacute;s de la municipalitat es lo sieu amplitude d'altitud : lo bourg s'estend, del sud al n&ograve;rd entre 490 e 543 m, del temps que lo masatge caseriu mai elevat, sus la rota del caulet del Barioz, se tr&ograve;ba a aperaqu&iacute; 880 m d'altitud. Lo ponch &ccedil;&ograve; de m&egrave;s de bas de la municipalitat, al lu&ograve;c dich &laquo; lo Camp del pont &raquo; es a 430 m, e &ccedil;&ograve; de m&egrave;s d'elevat es &ccedil;&ograve; [[Cr&ecirc;t del Pol]], a formatnum:1726 m. Las pendentas pro raides en transformant per tempses de orage o de plu&egrave;jas persistantes las ruisseaux de c&ograve;ps intermittents en torrents d&eacute;vastateurs an portat la municipalitat a susvelhar los sieus marges. Lo fons mar&eacute;cageux a servit a establir al n&ograve;rd lo [[lac del Flumet]] (conca EDF de 4,7Mm{{3}}) e subsisteix al sud-es dins una z&ograve;na classificada&laquo; espaci natural sensible &raquo; : lo marais de Sailles<ref>{{ligam web|url=http://www.premiumwanadoo.com/spa/page.php?num=102&numG=1|t&iacute;tol=Lo marais de Sailles|lu&ograve;c=Lu&ograve;c oficial de la Comuna de Sant}}</ref> Pierre . {{Original|fr}} ===Comunas vesinas=== <div style="position: relative; float:left; width:450px;"> [[Fichièr:Blank map.svg|400px|left||Distanças e posicion relativa]] {{Image label|x=0.506|y=0.495|scale=400|text=[[Fichièr:Map pointer black.svg|20px|Saint-Pierre-d'Allevard]]'''Saint-Pierre-d'Allevard'''}} {{Image label|x=0.362156066067|y=0.547804274034|scale=400|text=[[Fichièr:Small-city-symbol.svg|6px|Comuna amb 353 abitants (2000)]]{{mida|80%|[[Morêtel-de-Mailles]] (2,8km)}}}} {{Image label|x=0.636120783027|y=0.368300160095|scale=400|text=[[Fichièr:Small-city-symbol.svg|14px|Comuna amb 3824 abitants (2000)]]{{mida|80%|[[Allevard]] (3,1km)}}}} {{Image label|x=0.261082535869|y=0.525377842873|scale=400|text=[[Fichièr:Small-city-symbol.svg|12px|Comuna amb 2655 abitants (2000)]]{{mida|80%|[[Le Cheylas]] (4,3km)}}}} {{Image label|x=0.756736317358|y=0.618661259382|scale=400|text=[[Fichièr:Small-city-symbol.svg|6px|Comuna amb 191 abitants (2000)]]{{mida|80%|[[Pinsot]] (4,5km)}}}} {{Image label|x=0.454285226702|y=0.200422921181|scale=400|text=[[Fichièr:Small-city-symbol.svg|8px|Comuna amb 610 abitants (2000)]]{{mida|80%|[[Saint-Maximin (Isèra)|Saint-Maximin]] (5,3km)}}}} {{Image label|x=0.164082251568|y=0.453323131809|scale=400|text=[[Fichièr:Small-city-symbol.svg|8px|Comuna amb 568 abitants (2000)]]{{mida|80%|[[Sainte-Marie-d'Alloix]] (6,1km)}}}} {{Image label|x=0.201324553336|y=0.708766247306|scale=400|text=[[Fichièr:Small-city-symbol.svg|12px|Comuna amb 2150 abitants (2000)]]{{mida|80%|[[Goncelin]] (6,4km)}}}} {{Image label|x=0.739535124367|y=0.189875609592|scale=400|text=[[Fichièr:Small-city-symbol.svg|6px|Comuna amb 471 abitants (2000)]]{{mida|80%|[[La Chapelle-du-Bard]] (6,6km)}}}} {{Image label|x=0.390185946633|y=0.117223186554|scale=400|text=[[Fichièr:Small-city-symbol.svg|16px|Comuna amb 7230 abitants (2000)]]{{mida|80%|[[Pontcharra]] (6,7km)}}}} {{Image label|x=0.700980412284|y=0.869484931318|scale=400|text=[[Fichièr:Small-city-symbol.svg|6px|Comuna amb 225 abitants (2000)]]{{mida|80%|[[La Ferrière (Isèra)|La Ferrière]] (6,9km)}}}} {{Image label|x=0.135198663151|y=0.348626339551|scale=400|text=[[Fichièr:Small-city-symbol.svg|6px|Comuna amb 424 abitants (2000)]]{{mida|80%|[[La Flachère]] (7,1km)}}}} {{Image label|x=0.708360807689|y=0.124751960632|scale=400|text=[[Fichièr:Small-city-symbol.svg|6px|Comuna amb 206 abitants (2000)]]{{mida|80%|[[Le Moutaret]] (7,3km)}}}} {{Image label|x=0.0678041683805|y=0.4873523086|scale=400|text=[[Fichièr:Small-city-symbol.svg|10px|Comuna amb 1386 abitants (2000)]]{{mida|80%|[[Saint-Vincent-de-Mercuze]] (7,7km)}}}} {{Image label|x=0.0771235624406|y=0.604756472851|scale=400|text=[[Fichièr:Small-city-symbol.svg|12px|Comuna amb 2987 abitants (2000)]]{{mida|80%|[[Le Touvet]] (7,7km)}}}} </div>{{clear|left}} ==Istòria== {{Apertium|fr}} L'ist&ograve;ria anciana de Sant-Pierre es encara a escriure. Situat en una region bois&eacute;e al minar&eacute; de f&egrave;rre ric en mangan&egrave;se e facilament exploitable, lo bourg, bastit a l'entorn d'un prieur&eacute; clunisien, participa a l'ist&ograve;ria industriala del costat de Allevard, iniciada per las chartreux de [[Sant Hugon]] l'an 1170, a una ep&ograve;ca ont &ccedil;&ograve; [[Dauphin&eacute;]] e la [[Savoie]] se vert&egrave;bran en doas principaut&eacute;s antagonistes, e #que veir&agrave; la si&aacute; edat d'aur a la fin de la {{s|XIX|e}} amb l'espleitacion intensiva de la Taillat per la [[Familha Schneider|societat Schneider]] del Creusot e la fabricacion d'aci&egrave;rs especiales e de imants l'an 1874. {{Original|fr}} L'histoire ancienne de Saint-Pierre est encore à écrire. Situé dans une région boisée au minerai de fer riche en manganèse et facilement exploitable, le bourg, bâti autour d'un prieuré clunisien, participe à l'histoire industrielle du canton d'Allevard, initiée par les chartreux de [[Saint Hugon]] en 1170, à une époque où le [[Dauphiné]] et la [[Savoie]] se structurent en deux principautés antagonistes, et qui verra son âge d'or à la fin du {{s|XIX|e}} avec l'exploitation intensive de La Taillat par la [[Famille Schneider|société Schneider]] du Creusot et la fabrication d'aciers spéciaux et d'aimants en 1874. ==Administracion== {{ElegitDebuta|insee= 38439 |Títol= Lista deus cònsols successius}} {{Elegit |Debuta= [[2008]] |Fin= [[2014]] |Identitat= Jean Lombard|Partit= |Qualitat= }} {{Elegit |Debuta= març de [[2001]] |Fin= 2008 |Identitat= |Partit= |Qualitat= }} {{ElegitDonadas}} {{ElegitFin}} ==Demografia== {{Demografia |insee= 38439 |1793=1587 |1800=1654 |1806=1782 |1821=1926 |1831=2027 |1836=2003 |1841=1964 |1846=2010 |1851=2027 |1856=1924 |1861=1995 |1866=1966 |1872=1975 |1876=2004 |1881=2211 |1886=2074 |1891=1961 |1896=1827 |1901=1690 |1906=1600 |1911=1516 |1921=1561 |1926=1572 |1931=1624 |1936=1531 |1946=1506 |1954=1565 |1962=1784 |1968=2152 |1975=2147 |1982=2016 |1990=2185 |1999=2282 |2004= |2005= |2006=2 662 |2007=2 716 |2008=2 770 |2009=2 784 |cassini=34108 |senscomptesdobles=1962}} ==Luòcs e monuments== ==Personalitats ligadas amb la comuna== ==Véser tanben== ==Ligams extèrnes== ==Nòtas== <references/> {{Portal|Daufinat|Arpitània}} {{Comunas de| insee = 38439 }} [[Categoria:Comuna arpitana dau Daufinat]] [[Categoria:Comuna d'Isèra]] h98jsoncjmbhvjtvp0e17bfvh4jq7sy 0 107724 2474205 2473571 2025-06-14T09:06:06Z Sovenhic 36254 Sovenhic a desplaçat la pagina [[Cabrieras d'Egues]] cap a [[Cabriera d'Egues]] 2473571 wikitext text/x-wiki {{Infobox vila occitana | carta = oc | nom = Cabrieras d'Egues | nom2 = ''Cabrières-d'Aigues'' | imatge = Cabrières d Aigues by JM ROSIER.JPG|290px | descripcion = La plaça de Cabrieras d'Egues. | lògo = cap|150px | escut = Blason ville fr Cabrières-d'Aigues (Vaucluse).svg|60px | escais = | ist = | parçan = | arrondiment = [[Arrondiment d'Ate|Ate]] | canton = [[Canton de Pertús|Pertús]] | cp = 84240 | insee = 84024 | cònsol = Genevieve Jean | mandat = [[2014]]-[[2020]] | gentilici = cabrierenc, cabrierenca (cabreirenc, cabreirenca) | latitud = 43.7852777778 | longitud = 5.49777777778 | alt mej = 375 | alt mini = 300 | alt maxi = 1122 | km² = 18.96 |}} '''Cabrieras d'Egues''' (''Cabrières-d'Aigues'' en [[francés]]) es una [[comuna francesa|comuna]] [[Occitània|occitana]], [[Provença|provençala]], situada dins lo [[departaments franceses|departament]] de [[Vauclusa (departament)|Vauclusa]] e la [[regions francesas|region]] de [[Provença-Aups-Còsta d'Azur]]. ==Geografia== == Istòria == {{...}} == Administracion == {{ElegitDebuta|insee= 84024 |Títol= Lista dei cònsols successius}} {{Elegit |Debuta= [[2008]] |Fin= [[2014]] |Identitat= Genevieve Jean|Partit= |Qualitat= }} {{Elegit |Debuta= març de [[2001]] |Fin= 2008 |Identitat= |Partit= |Qualitat= }} {{ElegitDonadas}} {{ElegitFin}} == Demografia == {{Demografia |insee= 84024 |1793=416 |1800=464 |1806=504 |1821=468 |1831=487 |1836=585 |1841=566 |1846=503 |1851=552 |1856=534 |1861=548 |1866=555 |1872=553 |1876=515 |1881=452 |1886=403 |1891=373 |1896=408 |1901=405 |1906=419 |1911=404 |1921=326 |1926=311 |1931=302 |1936=307 |1946=300 |1954=332 |1962=352 |1968=415 |1975=400 |1982=429 |1990=532 |1999=650 |2004= |2005= |2006= |2007= |2008= |2009= |cassini= |senscomptesdobles=1962}} == Luòcs e monuments == == Personalitats liadas amb la comuna == == Vejatz tanben == * [[Comunas de Vauclusa]] == Liames extèrnes == == Nòtas e referéncias == {{reflist}} {{Portal Provença}} {{Comunas de Vauclusa}} [[Categoria:Comtat Venaicin]] [[Categoria:Comuna de Vauclusa]] [[Categoria:Comuna de Provença]] s97mukkwtsep9x7mrmros4ef0isqpvv 2474207 2474205 2025-06-14T09:07:10Z Sovenhic 36254 2474207 wikitext text/x-wiki {{Infobox vila occitana | carta = oc | nom = Cabriera d'Egues | nom2 = ''Cabrières-d'Aigues'' | imatge = Cabrières d Aigues by JM ROSIER.JPG|290px | descripcion = La plaça de Cabriera d'Egues. | lògo = cap|150px | escut = Blason ville fr Cabrières-d'Aigues (Vaucluse).svg|60px | escais = | ist = | parçan = | arrondiment = [[Arrondiment d'Ate|Ate]] | canton = [[Canton de Pertús|Pertús]] | cp = 84240 | insee = 84024 | cònsol = Genevieve Jean | mandat = [[2014]]-[[2020]] | gentilici = cabrierenc, cabrierenca (cabreirenc, cabreirenca) | latitud = 43.7852777778 | longitud = 5.49777777778 | alt mej = 375 | alt mini = 300 | alt maxi = 1122 | km² = 18.96 |}} '''Cabriera d'Egues''' (''Cabrières-d'Aigues'' en [[francés]]) es una [[comuna francesa|comuna]] [[Occitània|occitana]], [[Provença|provençala]], situada dins lo [[departaments franceses|departament]] de [[Vauclusa (departament)|Vauclusa]] e la [[regions francesas|region]] de [[Provença-Aups-Còsta d'Azur]]. ==Geografia== == Istòria == {{...}} == Administracion == {{ElegitDebuta|insee= 84024 |Títol= Lista dei cònsols successius}} {{Elegit |Debuta= [[2008]] |Fin= [[2014]] |Identitat= Genevieve Jean|Partit= |Qualitat= }} {{Elegit |Debuta= març de [[2001]] |Fin= 2008 |Identitat= |Partit= |Qualitat= }} {{ElegitDonadas}} {{ElegitFin}} == Demografia == {{Demografia |insee= 84024 |1793=416 |1800=464 |1806=504 |1821=468 |1831=487 |1836=585 |1841=566 |1846=503 |1851=552 |1856=534 |1861=548 |1866=555 |1872=553 |1876=515 |1881=452 |1886=403 |1891=373 |1896=408 |1901=405 |1906=419 |1911=404 |1921=326 |1926=311 |1931=302 |1936=307 |1946=300 |1954=332 |1962=352 |1968=415 |1975=400 |1982=429 |1990=532 |1999=650 |2004= |2005= |2006= |2007= |2008= |2009= |cassini= |senscomptesdobles=1962}} == Luòcs e monuments == == Personalitats liadas amb la comuna == == Vejatz tanben == * [[Comunas de Vauclusa]] == Liames extèrnes == == Nòtas e referéncias == {{reflist}} {{Portal Provença}} {{Comunas de Vauclusa}} [[Categoria:Comtat Venaicin]] [[Categoria:Comuna de Vauclusa]] [[Categoria:Comuna de Provença]] j2i3910f839jumaribcuct6gmc51vfc 0 107809 2474209 2278206 2025-06-14T09:09:47Z Sovenhic 36254 Sovenhic a desplaçat la pagina [[Vacairaç]] cap a [[Vacairàs]] : Lo sufixe -às s'escriu -às 2278206 wikitext text/x-wiki {{Infobox vila occitana | carta = oc | nom = Vacairaç | nom2 = ''Vacqueyras'' | imatge = Eglise de Vacqueyras.JPG|290px | descripcion = La glèisa de Vacairaç. | lògo = cap|150px | escut = Blason ville fr Vacqueyras (Vaucluse).svg|60px | escais = | ist = | parçan = | arrondiment = [[Arrondiment de Carpentràs|Carpentràs]] | canton = [[Canton de Baumas de Venisa|Baumas de Venisa]] | cp = 84190 | insee = 84136 | cònsol = Jean-Marie Gravier | mandat = [[2014]]-[[2020]] | gentilici = ''Vacqueyrassiens, Vacqueyrassiennes'' <br/>(en [[francés]]) | latitud = 44.1388888889 | longitud = 4.98305555556 | alt mej = | alt mini = 68 | alt maxi = 254 | km² = 8.97 |}} '''Vacairaç''' (''Vacqueyras'' en [[francés]]) es una [[comuna francesa|comuna]] [[Provença|provençala]], situada dins lo [[departaments franceses|departament]] de [[Vauclusa (departament)|Vauclusa]] e la [[regions francesas|region]] de [[Provença-Aups-Còsta d'Azur]]. ==Geografia== == Toponimia == Atestacions ancianas: * 1137: ''Vaqueiracio'' * 1143: ''Vachairas'' e ''Vacairaz''<ref>“Bertrandus de Vacairaz” in François de Ripert-Monclar. ''Cartulaire de la commanderie de Richerenches de l'ordre du temple: 1136-1214''. Avinhon: Seguin, 1907. p. 59.</ref> * 1210: ''castrum de Vacairas'' * 1253, 1360: ''Vacairatio'' La finala en -acio o -atio implica una "ç" finala en occitan (notada autrei fes "z", e non pas una "s"). Amb [[Aurenja]] (Aurenga), Vachairaç (Vacairaç) es un autre testimoniatge dau recuol dau [[nòrd-occitan]]. [[Imatge:Panneau Vacqueyras.jpg|300px|left|thumb|Panèu de Vacairaç (grafia mistralenca).]] == Istòria == {{...}} == Administracion == {{ElegitDebuta|insee= 84136 |Títol= Lista dei cònsols successius}} {{Elegit |Debuta= [[2008]] |Fin= [[2014]] |Identitat= Jean-Marie Gravier|Partit= |Qualitat= }} {{Elegit |Debuta= març de [[2001]] |Fin= 2008 |Identitat= |Partit= |Qualitat= }} {{ElegitDonadas}} {{ElegitFin}} == Demografia == {{Demografia |insee= 84136 |1793= |1800= |1806= |1821= |1831= |1836= |1841= |1846= |1851= |1856= |1861= |1866= |1872= |1876= |1881= |1886= |1891= |1896= |1901= |1906= |1911= |1921= |1926= |1931= |1936= |1946= |1954= |1962=845 |1968=866 |1975=816 |1982=883 |1990=943 |1999=1061 |2004= |2005= |2006=1048 |2007= |2008= |2009= |cassini= |senscomptesdobles=1962}} == Luòcs e monuments == == Personalitats liadas ambé la comuna == == Veire tanben == * [[Comunas de Vauclusa]] == Liames extèrnes == == Nòtas e referéncias == {{reflist}} {{Portal Provença}} {{Comunas de Vauclusa}} [[Categoria:Comtat Venaicin]] [[Categoria:Comuna de Vauclusa]] [[Categoria:Comuna de Provença]] lf9cdc6dftgyb26hbnaozuubzl0705i 2474211 2474209 2025-06-14T09:11:15Z Sovenhic 36254 Sovenhic a desplaçat la pagina [[Vacairàs]] cap a [[Vaqueiràs]] 2278206 wikitext text/x-wiki {{Infobox vila occitana | carta = oc | nom = Vacairaç | nom2 = ''Vacqueyras'' | imatge = Eglise de Vacqueyras.JPG|290px | descripcion = La glèisa de Vacairaç. | lògo = cap|150px | escut = Blason ville fr Vacqueyras (Vaucluse).svg|60px | escais = | ist = | parçan = | arrondiment = [[Arrondiment de Carpentràs|Carpentràs]] | canton = [[Canton de Baumas de Venisa|Baumas de Venisa]] | cp = 84190 | insee = 84136 | cònsol = Jean-Marie Gravier | mandat = [[2014]]-[[2020]] | gentilici = ''Vacqueyrassiens, Vacqueyrassiennes'' <br/>(en [[francés]]) | latitud = 44.1388888889 | longitud = 4.98305555556 | alt mej = | alt mini = 68 | alt maxi = 254 | km² = 8.97 |}} '''Vacairaç''' (''Vacqueyras'' en [[francés]]) es una [[comuna francesa|comuna]] [[Provença|provençala]], situada dins lo [[departaments franceses|departament]] de [[Vauclusa (departament)|Vauclusa]] e la [[regions francesas|region]] de [[Provença-Aups-Còsta d'Azur]]. ==Geografia== == Toponimia == Atestacions ancianas: * 1137: ''Vaqueiracio'' * 1143: ''Vachairas'' e ''Vacairaz''<ref>“Bertrandus de Vacairaz” in François de Ripert-Monclar. ''Cartulaire de la commanderie de Richerenches de l'ordre du temple: 1136-1214''. Avinhon: Seguin, 1907. p. 59.</ref> * 1210: ''castrum de Vacairas'' * 1253, 1360: ''Vacairatio'' La finala en -acio o -atio implica una "ç" finala en occitan (notada autrei fes "z", e non pas una "s"). Amb [[Aurenja]] (Aurenga), Vachairaç (Vacairaç) es un autre testimoniatge dau recuol dau [[nòrd-occitan]]. [[Imatge:Panneau Vacqueyras.jpg|300px|left|thumb|Panèu de Vacairaç (grafia mistralenca).]] == Istòria == {{...}} == Administracion == {{ElegitDebuta|insee= 84136 |Títol= Lista dei cònsols successius}} {{Elegit |Debuta= [[2008]] |Fin= [[2014]] |Identitat= Jean-Marie Gravier|Partit= |Qualitat= }} {{Elegit |Debuta= març de [[2001]] |Fin= 2008 |Identitat= |Partit= |Qualitat= }} {{ElegitDonadas}} {{ElegitFin}} == Demografia == {{Demografia |insee= 84136 |1793= |1800= |1806= |1821= |1831= |1836= |1841= |1846= |1851= |1856= |1861= |1866= |1872= |1876= |1881= |1886= |1891= |1896= |1901= |1906= |1911= |1921= |1926= |1931= |1936= |1946= |1954= |1962=845 |1968=866 |1975=816 |1982=883 |1990=943 |1999=1061 |2004= |2005= |2006=1048 |2007= |2008= |2009= |cassini= |senscomptesdobles=1962}} == Luòcs e monuments == == Personalitats liadas ambé la comuna == == Veire tanben == * [[Comunas de Vauclusa]] == Liames extèrnes == == Nòtas e referéncias == {{reflist}} {{Portal Provença}} {{Comunas de Vauclusa}} [[Categoria:Comtat Venaicin]] [[Categoria:Comuna de Vauclusa]] [[Categoria:Comuna de Provença]] lf9cdc6dftgyb26hbnaozuubzl0705i 2474214 2474211 2025-06-14T09:13:31Z Sovenhic 36254 Lo sufixe -às s'escriu -às 2474214 wikitext text/x-wiki {{Infobox vila occitana | carta = oc | nom = Vaqueiràs | nom2 = ''Vacqueyras'' | imatge = Eglise de Vacqueyras.JPG|290px | descripcion = La glèisa de Vaqueiràs. | lògo = cap|150px | escut = Blason ville fr Vacqueyras (Vaucluse).svg|60px | escais = | ist = | parçan = | arrondiment = [[Arrondiment de Carpentràs|Carpentràs]] | canton = [[Canton de Baumas de Venisa|Baumas de Venisa]] | cp = 84190 | insee = 84136 | cònsol = Jean-Marie Gravier | mandat = [[2014]]-[[2020]] | gentilici = ''Vacqueyrassiens, Vacqueyrassiennes'' <br/>(en [[francés]]) | latitud = 44.1388888889 | longitud = 4.98305555556 | alt mej = | alt mini = 68 | alt maxi = 254 | km² = 8.97 |}} '''Vaqueiràs''' (''Vacqueyras'' en [[francés]]) es una [[comuna francesa|comuna]] [[Provença|provençala]], situada dins lo [[departaments franceses|departament]] de [[Vauclusa (departament)|Vauclusa]] e la [[regions francesas|region]] de [[Provença-Aups-Còsta d'Azur]]. ==Geografia== == Toponimia == Atestacions ancianas: * 1137: ''Vaqueiracio'' * 1143: ''Vachairas'' e ''Vacairaz''<ref>“Bertrandus de Vacairaz” in François de Ripert-Monclar. ''Cartulaire de la commanderie de Richerenches de l'ordre du temple: 1136-1214''. Avinhon: Seguin, 1907. p. 59.</ref> * 1210: ''castrum de Vacairas'' * 1253, 1360: ''Vacairatio'' [[Imatge:Panneau Vacqueyras.jpg|300px|left|thumb|Panèu de Vaqueiràs (grafia mistralenca).]] == Istòria == {{...}} == Administracion == {{ElegitDebuta|insee= 84136 |Títol= Lista dei cònsols successius}} {{Elegit |Debuta= [[2008]] |Fin= [[2014]] |Identitat= Jean-Marie Gravier|Partit= |Qualitat= }} {{Elegit |Debuta= març de [[2001]] |Fin= 2008 |Identitat= |Partit= |Qualitat= }} {{ElegitDonadas}} {{ElegitFin}} == Demografia == {{Demografia |insee= 84136 |1793= |1800= |1806= |1821= |1831= |1836= |1841= |1846= |1851= |1856= |1861= |1866= |1872= |1876= |1881= |1886= |1891= |1896= |1901= |1906= |1911= |1921= |1926= |1931= |1936= |1946= |1954= |1962=845 |1968=866 |1975=816 |1982=883 |1990=943 |1999=1061 |2004= |2005= |2006=1048 |2007= |2008= |2009= |cassini= |senscomptesdobles=1962}} == Luòcs e monuments == == Personalitats liadas ambé la comuna == == Veire tanben == * [[Comunas de Vauclusa]] == Liames extèrnes == == Nòtas e referéncias == {{reflist}} {{Portal Provença}} {{Comunas de Vauclusa}} [[Categoria:Comtat Venaicin]] [[Categoria:Comuna de Vauclusa]] [[Categoria:Comuna de Provença]] 8jvne8hajqhflioyhc32vzrrngttcin 2474215 2474214 2025-06-14T09:18:36Z Sovenhic 36254 /* Toponimia */ 2474215 wikitext text/x-wiki {{Infobox vila occitana | carta = oc | nom = Vaqueiràs | nom2 = ''Vacqueyras'' | imatge = Eglise de Vacqueyras.JPG|290px | descripcion = La glèisa de Vaqueiràs. | lògo = cap|150px | escut = Blason ville fr Vacqueyras (Vaucluse).svg|60px | escais = | ist = | parçan = | arrondiment = [[Arrondiment de Carpentràs|Carpentràs]] | canton = [[Canton de Baumas de Venisa|Baumas de Venisa]] | cp = 84190 | insee = 84136 | cònsol = Jean-Marie Gravier | mandat = [[2014]]-[[2020]] | gentilici = ''Vacqueyrassiens, Vacqueyrassiennes'' <br/>(en [[francés]]) | latitud = 44.1388888889 | longitud = 4.98305555556 | alt mej = | alt mini = 68 | alt maxi = 254 | km² = 8.97 |}} '''Vaqueiràs''' (''Vacqueyras'' en [[francés]]) es una [[comuna francesa|comuna]] [[Provença|provençala]], situada dins lo [[departaments franceses|departament]] de [[Vauclusa (departament)|Vauclusa]] e la [[regions francesas|region]] de [[Provença-Aups-Còsta d'Azur]]. ==Geografia== == Toponimia == Dins lo nom '''''Vaqueiràs''''', lo sufixe ''-às'' s'escriu ben ''-às'' en grafia classica (e non pas ''-aç''), conformament ai règlas establidas clarament per [[Loís Alibèrt]] (''[[Gramatica occitana segon los parlars lengadocians|Gramatica occitana]]'', 1935, reed. 1976), per [[Robèrt Lafont]] (''L'ortografia occitana: lo provençau,'' 1972) e per [[Pèire Bèc]]. Lo diftong dau mitan dau nom s'es pogut notar ''-ei-'' o ''-ai-'' dins lei tèxts medievaus, e se nòta sempre ''-ei-'' dins l'usatge modèrne. Atestacions ancianas: * 1137: ''Vaqueiracio'' * 1143: ''Vachairas'' e ''Vacairaz''<ref>“Bertrandus de Vacairaz” in François de Ripert-Monclar. ''Cartulaire de la commanderie de Richerenches de l'ordre du temple: 1136-1214''. Avinhon: Seguin, 1907. p. 59.</ref> * 1210: ''castrum de Vacairas'' * 1253, 1360: ''Vacairatio'' [[Imatge:Panneau Vacqueyras.jpg|300px|left|thumb|Panèu de Vaqueiràs (grafia mistralenca).]] == Istòria == {{...}} == Administracion == {{ElegitDebuta|insee= 84136 |Títol= Lista dei cònsols successius}} {{Elegit |Debuta= [[2008]] |Fin= [[2014]] |Identitat= Jean-Marie Gravier|Partit= |Qualitat= }} {{Elegit |Debuta= març de [[2001]] |Fin= 2008 |Identitat= |Partit= |Qualitat= }} {{ElegitDonadas}} {{ElegitFin}} == Demografia == {{Demografia |insee= 84136 |1793= |1800= |1806= |1821= |1831= |1836= |1841= |1846= |1851= |1856= |1861= |1866= |1872= |1876= |1881= |1886= |1891= |1896= |1901= |1906= |1911= |1921= |1926= |1931= |1936= |1946= |1954= |1962=845 |1968=866 |1975=816 |1982=883 |1990=943 |1999=1061 |2004= |2005= |2006=1048 |2007= |2008= |2009= |cassini= |senscomptesdobles=1962}} == Luòcs e monuments == == Personalitats liadas ambé la comuna == == Veire tanben == * [[Comunas de Vauclusa]] == Liames extèrnes == == Nòtas e referéncias == {{reflist}} {{Portal Provença}} {{Comunas de Vauclusa}} [[Categoria:Comtat Venaicin]] [[Categoria:Comuna de Vauclusa]] [[Categoria:Comuna de Provença]] njxdbcucws931fgul84qmt83qkvlhrb 0 121070 2474178 2471607 2025-06-13T20:35:59Z Raymond Trencavel 26125 2474178 wikitext text/x-wiki {{Infobox Musica (artista) | carta = vocal | NomArtista = Anita Ward | nom naissença = | imatge = [[Fichièr:Defautoc.png|180px]] | legenda = | país origina = {{Estats Units}} | naissença = [[20 de decembre]] de [[1956]] a [[Memphis]], [[Tennessee]] | decès = | profession = [[musica|cantaire]], compositor e musician | instrument = | annadas activas = 1979 - uèi | genre = [[musica disco|disco]] }} '''Anita Ward''' ([[20 de decembre]] de [[1956]]<ref>[http://www.oldies.com/artist-biography/Anita-Ward.html Anita Ward Biography: OLDIES.com]</ref>, [[Memphis]], [[Tennessee]]) es una cantaira [[Estats Units d'America|americana]]. Es coneguda a nivèl mondial per lo sieu reüsit [[simple]] de [[1979]] "Ring My Bell".<ref>{{ligam web| url = http://www.allmusic.com |títol = Biography:Anita ward|class=artist|id=p21318/biography|pure_url=yes|last=Prato|first=Greg|publisher=Allmusic |accessdate=15 d'abril de 2010}}</ref> == Carrièra == Abans de signar un contracte discografic, Ward obtenguèt lo sieu títol en [[psicologia]] en Rust College en Holly Springs, [[Mississippí]] e se convertiguèt en professora. Mentre enregistrava çò qu'anava èsser lo sieu album debut, la companhiá discografica de Frederick Knight li presentèt una cançon la que mai tard seriá de [[Stacy Lattisaw]]. A Ward li agradèt pas aquela cançon, mas Knight insistissiá que la cançon èra necessària per capitalizar la tendéncia de [[musica disco]], e Ward acceptèt. La cançon, qu'al principi èra una melodia dirigida a adolescents que parlan per telefòn, mai tard foguèt re-escricha amb unas letras dirigidas mai per adults, e lo resultat foguèt "Ring My Bell". Lo [[Single|simple]] foguèt n°1 al [[Canadà]], als [[Estats Units]] e al [[Reialme Unit]] en [[1979]].<ref name="British Hit Singles & Albums">{{cite book | name = David | surname= Roberts | year= 2006 | title= British Hit Singles & Albums | edition= 19th | editorial= Guinness World Records Limited, London | pages= 591 | isbn= 1-904994-10-5}}</ref> == Referéncias == {{reflist}} {{musica}} {{DEFAULTSORT:Ward, Anita}} [[Categoria:disco]] [[Categoria:Cantaira americana]] [[Categoria:Naissença en 1956]] [[Categoria:Cantaira e cantaire dels ans 1970]] [[Categoria:Cantaira e cantaire dels ans 1980]] [[Categoria:Naissença en Tennessee]] 2bh72uqdi6j558983ac6121maofieyg 0 123869 2474168 2471608 2025-06-13T20:12:37Z Raymond Trencavel 26125 /* Periòde istoric */ 2474168 wikitext text/x-wiki {{Infobox |tematica= |carta= }} [[File:Disco ball4.jpg|thumb|[[Bola de miralhs]]]] [[File:Disco Dancers.svg|thumb|Imatges estilizadas de dançaire de musica disco.]] Lo '''disco''' es un [[genre musical]] de musica de dançar derivada del [[R&B]] (rhythm & blues) que mescla d'elements dels generes precedents. '''Subretot''': lo [[funk]] <ref>(2003) {{en}}''A history of rock music 1951–2000'', ISBN 9780595295654, p.152: "Funk music opened the doors to the disco subculture"</ref> e la [[soul]], <ref>{{en}}(2003) ''Out of the Revolution'', ISBN 9780739105474, p.398 : "Funk, disco, and Rap music are grounded in the same aesthetic concepts that define the soul music tradition."</ref>, la [[musica pisquedelica]] <ref name="philadelphiasoulpsychedelicmusic">(2000) ''Last Night a DJ Saved My Life'', ISBN 9780802136886, p.127: "Its [disco] music grew as much out of the psychedelic experiments ... as from ... Philadelphia orchestrations"</ref>amb de tòcas latinas dins pron cases, subretot de la musica [[salsa (musica)|salsa]]<ref>origins [http://www.experiencefestival.com/a/Disco_-_Origins/id/1328269 Disco: Encyclopedia II - Disco - Origins]. Experiencefestival.com. '' Retrieved on November 29, 2008''</ref><ref>(2001) ''American Studies in a Moment of Danger'', ISBN 9780816639489, p.145: "It has become general knowledge by now that the fusion of Latin rhythms, Anglo-Caribbean instrumentation, North American black "soul" vocals, and Euro-American melodies gave rise to the disco music"</ref> e del [[Pop (musica)|Pop rock]], mai tard, la [[musica afro-cubana]] (la [[Soca music|Soca]])<ref>"motownswingsocamerengue" (2003) ''The Drummer's Bible: How to Play Every Drum Style from Afro-Cuban to Zydeco'', ISBN 9781884365324, p.67: "Disco incorporates stylistic elements of Rock, Funk and the Motown sound while also drawing from Swing, Soca, Merengue and Afro-Cuban styles"</ref> la [[musica classica]], lo [[Gospel]]<ref> "A Change is Gonna Come" (2006) ''A Change is Gonna Come: Music, Race & the Soul of America'', ISBN 9780472031474, p.207: "A looser, explicitly polyrhythmic attack pushes the blues, gospel, and soul heritage into apparently endless cycle where there is no beginning or end, just an ever-present "now"."</ref> lo [[Swing]]<ref>"motownswingsocamerengue" </ref> e lo [[Blues]]<ref>"A Change is Gonna Come"</ref> e que l'origina ven dels [[Estats Units d'America]] e de [[Canadà]]. Se popularizèt dins las [[discoteca|discotecas]] dins lo decenni 1970. == Caracteristicas generalas de la musica disco == === Estructura musicala de la musica disco === ===== Ritme musical ===== La musica disco se caracteriza per un ritme binar de tempo pro aviat (a l'entorn de 120 batements par minuta), las pulsacions essent marcadas per la [[tambora (musica)|tambora]] sus cada temps de la mesura 4/4. Plan sovent los contratemps son punchata pel [[piano]].<ref>Guardian [https://web.archive.org/web/20130516012338/http://www.discomusic.com/forums/showthread.php/24874-The-Disco-High-Hat-Pattern]''</ref> ===== Armonias e arrengaments ===== Lo son [[orquèstra|orquestral]] normalament conegut coma ''son disco'' se basa sus la preséncia de seccions de còrda ([[violon]]s, [[Violon alto|altos]], [[Violoncèl‎]]s...) e coires, que desvolupan de frasas linàrias a l'[[unison]], darrièra la basa instrumentala formada pel [[piano electric]] e la [[guitarra electrica]] (amb tòcas clarament preses del [[funk]]). Al contrari del [[rock]], la [[guitarra]] solista es pas utilizada. Lo resultat èra una mèna de ''mur de son'', brilhant, amb de grops orquestrals prenent lo ròtle de [[solista]]s e amb un ''background'' [[armonia|armonic]], basada sus una progression d’[[acòrdi]]s plan definit (menor/seten/menor), amb predominéncia dels acòrdis de seten major. === Periòde istoric === La musica disco aguèt un periòde d'espandida maximala de 10 ans entre 1972 e 1982 amb un reviscòl dins lo decenni de 1990. Cap a la mitat del decenni de 1970 trionfèron los mai caracterestics coma [[MFSB]], [[Donna Summer]], [[The Jackson 5]], [[Gloria Gaynor]], [[Barry White]], [[The Bee Gees]], [[Kool and the Gang|Kool & The Gang]], [[Earth, Wind & Fire]], [[KC and The Sunshine Band]], [[Marc Cerrone|Cerrone]], [[Village People]], [[Boney M]] o [[ABBA]]. Mai tardivament, se pòt tanben citar grops de la debuta de las annadas 1980 coma [[Imagination]], [[Boys Town Gang]] e [[Indeep]]. D'autres artistas enregistrèron ocasionalament de musica disco coma [[Leo Sayer]] (''You Make me feel like dancing''), [[Rod Stewart]] (''Do you think i'm sexy?''), [[Electric Light Orchestra]] (''Last Train To London'') e [[Blondie]] (''Heart Of Glass''). Divèrses filmes coma [https://ca.wikipedia.org/wiki/Febre_del_dissabte_nit Saturday Night Fever] contribuiguèron al lançament d’aquel genre musical. La musica disco influís directament la musica electronica dels ans 1980 coma la [[hi-NRG]] e l'[[italo disco]] (estilis sovent qualificats de ''post-disco''), e tanben los genres coma la [[House]] (fin de las annadas 1980) e son derivat, la [[tècno]] (a partir de 1992). ==Vejatz tanben== * [[Italo disco]] * [[Hi-NRG]] * [[House music]] * [[tècno]] == Nòtas == <References/> == Bibliografia de referéncias == * Michaels, Mark (1990). ''The Billboard Book of Rock Arranging''. ISBN 0-8230-7537-0. * Jones, Alan and Kantonen, Jussi (1999). ''Saturday Night Forever: The Story of Disco''. Chicago, Illinois: A Cappella Books. ISBN 1-55652-411-0. * Brewster, Bill and Broughton, Frank (1999) ''Last Night a DJ Saved my Life: the History of the Disc Jockey'' Headline Book Publishing Ltd. ISBN 0-7472-6230-6. * Lawrence, Tim (2004). ''Love Saves the Day: A History of American Dance Music Culture, 1970-1979''. Duke University Press. ISBN 0-8223-3198-5. {{ORDENA:Disco}} pl2idub5fp8y6bf35f83d05kw6at87c 2474176 2474168 2025-06-13T20:31:44Z Raymond Trencavel 26125 /* Periòde istoric */ 2474176 wikitext text/x-wiki {{Infobox |tematica= |carta= }} [[File:Disco ball4.jpg|thumb|[[Bola de miralhs]]]] [[File:Disco Dancers.svg|thumb|Imatges estilizadas de dançaire de musica disco.]] Lo '''disco''' es un [[genre musical]] de musica de dançar derivada del [[R&B]] (rhythm & blues) que mescla d'elements dels generes precedents. '''Subretot''': lo [[funk]] <ref>(2003) {{en}}''A history of rock music 1951–2000'', ISBN 9780595295654, p.152: "Funk music opened the doors to the disco subculture"</ref> e la [[soul]], <ref>{{en}}(2003) ''Out of the Revolution'', ISBN 9780739105474, p.398 : "Funk, disco, and Rap music are grounded in the same aesthetic concepts that define the soul music tradition."</ref>, la [[musica pisquedelica]] <ref name="philadelphiasoulpsychedelicmusic">(2000) ''Last Night a DJ Saved My Life'', ISBN 9780802136886, p.127: "Its [disco] music grew as much out of the psychedelic experiments ... as from ... Philadelphia orchestrations"</ref>amb de tòcas latinas dins pron cases, subretot de la musica [[salsa (musica)|salsa]]<ref>origins [http://www.experiencefestival.com/a/Disco_-_Origins/id/1328269 Disco: Encyclopedia II - Disco - Origins]. Experiencefestival.com. '' Retrieved on November 29, 2008''</ref><ref>(2001) ''American Studies in a Moment of Danger'', ISBN 9780816639489, p.145: "It has become general knowledge by now that the fusion of Latin rhythms, Anglo-Caribbean instrumentation, North American black "soul" vocals, and Euro-American melodies gave rise to the disco music"</ref> e del [[Pop (musica)|Pop rock]], mai tard, la [[musica afro-cubana]] (la [[Soca music|Soca]])<ref>"motownswingsocamerengue" (2003) ''The Drummer's Bible: How to Play Every Drum Style from Afro-Cuban to Zydeco'', ISBN 9781884365324, p.67: "Disco incorporates stylistic elements of Rock, Funk and the Motown sound while also drawing from Swing, Soca, Merengue and Afro-Cuban styles"</ref> la [[musica classica]], lo [[Gospel]]<ref> "A Change is Gonna Come" (2006) ''A Change is Gonna Come: Music, Race & the Soul of America'', ISBN 9780472031474, p.207: "A looser, explicitly polyrhythmic attack pushes the blues, gospel, and soul heritage into apparently endless cycle where there is no beginning or end, just an ever-present "now"."</ref> lo [[Swing]]<ref>"motownswingsocamerengue" </ref> e lo [[Blues]]<ref>"A Change is Gonna Come"</ref> e que l'origina ven dels [[Estats Units d'America]] e de [[Canadà]]. Se popularizèt dins las [[discoteca|discotecas]] dins lo decenni 1970. == Caracteristicas generalas de la musica disco == === Estructura musicala de la musica disco === ===== Ritme musical ===== La musica disco se caracteriza per un ritme binar de tempo pro aviat (a l'entorn de 120 batements par minuta), las pulsacions essent marcadas per la [[tambora (musica)|tambora]] sus cada temps de la mesura 4/4. Plan sovent los contratemps son punchata pel [[piano]].<ref>Guardian [https://web.archive.org/web/20130516012338/http://www.discomusic.com/forums/showthread.php/24874-The-Disco-High-Hat-Pattern]''</ref> ===== Armonias e arrengaments ===== Lo son [[orquèstra|orquestral]] normalament conegut coma ''son disco'' se basa sus la preséncia de seccions de còrda ([[violon]]s, [[Violon alto|altos]], [[Violoncèl‎]]s...) e coires, que desvolupan de frasas linàrias a l'[[unison]], darrièra la basa instrumentala formada pel [[piano electric]] e la [[guitarra electrica]] (amb tòcas clarament preses del [[funk]]). Al contrari del [[rock]], la [[guitarra]] solista es pas utilizada. Lo resultat èra una mèna de ''mur de son'', brilhant, amb de grops orquestrals prenent lo ròtle de [[solista]]s e amb un ''background'' [[armonia|armonic]], basada sus una progression d’[[acòrdi]]s plan definit (menor/seten/menor), amb predominéncia dels acòrdis de seten major. === Periòde istoric === La musica disco aguèt un periòde d'espandida maximala de 10 ans entre 1972 e 1982 amb un reviscòl dins lo decenni de 1990. Cap a la mitat del decenni de 1970 trionfèron los mai caracterestics coma [[MFSB]], [[Donna Summer]], [[The Jackson 5]], [[Gloria Gaynor]], [[Barry White]], [[The Bee Gees]], [[Kool and the Gang|Kool & The Gang]], [[Earth, Wind & Fire]], [[KC and The Sunshine Band]], [[Marc Cerrone|Cerrone]], [[Amii Stewart]], [[Village People]], [[Boney M]] o [[ABBA]]. Mai tardivament, se pòt tanben citar grops de la debuta de las annadas 1980 coma [[Imagination]], [[Boys Town Gang]] e [[Indeep]]. D'autres artistas enregistrèron ocasionalament de musica disco coma [[Leo Sayer]] (''You Make me feel like dancing''), [[Rod Stewart]] (''Do you think i'm sexy?''), [[Electric Light Orchestra]] (''Last Train To London'') e [[Blondie]] (''Heart Of Glass''). Divèrses filmes coma [https://ca.wikipedia.org/wiki/Febre_del_dissabte_nit Saturday Night Fever] contribuiguèron al lançament d’aquel genre musical. La musica disco influís directament la musica electronica dels ans 1980 coma la [[hi-NRG]] e l'[[italo disco]] (estilis sovent qualificats de ''post-disco''), e tanben los genres coma la [[House]] (fin de las annadas 1980) e son derivat, la [[tècno]] (a partir de 1992). ==Vejatz tanben== * [[Italo disco]] * [[Hi-NRG]] * [[House music]] * [[tècno]] == Nòtas == <References/> == Bibliografia de referéncias == * Michaels, Mark (1990). ''The Billboard Book of Rock Arranging''. ISBN 0-8230-7537-0. * Jones, Alan and Kantonen, Jussi (1999). ''Saturday Night Forever: The Story of Disco''. Chicago, Illinois: A Cappella Books. ISBN 1-55652-411-0. * Brewster, Bill and Broughton, Frank (1999) ''Last Night a DJ Saved my Life: the History of the Disc Jockey'' Headline Book Publishing Ltd. ISBN 0-7472-6230-6. * Lawrence, Tim (2004). ''Love Saves the Day: A History of American Dance Music Culture, 1970-1979''. Duke University Press. ISBN 0-8223-3198-5. {{ORDENA:Disco}} perdovai7kyg6lefa5jc4wv90mlbnsb 0 132231 2474188 2343581 2025-06-14T08:13:18Z InternetArchiveBot 43230 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2474188 wikitext text/x-wiki {{Infobox |tematica= |carta= }} [[File:Ufmg1.JPG|right|300px|thumb|Universidade Federal de Minas Gerais]] L’'''Universidade Federal de Minas Gerais''' (''Universidade de Minas Gerais''), o pus simplament '''UFMG''', es una universitat situada a [[Belo Horizonte]] en [[Minas Gerais]], [[Brasil]]. Fondada en [[1927]], es considerada coma l'establiment d'ensenhament superior mai ancian del Minas Gerais.<ref>[https://web.archive.org/web/20120118155907/http://www.uai.com.br/htmls/app/noticia173/2010/02/10/noticia_tecnologia,i=147468/UFMG+E+A+SEGUNDA+MAIOR+DO+BRASIL+NO+REGISTRO+DE+PATENTES+INTERNACIONAIS.shtml UFMG é a segunda maior do Brasil no registro de patentes internacionais]</ref><ref>Fonte: https://web.archive.org/web/20200810155343/http://portal.mec.gov.br/sesu/</ref> == Nòtas == <references /> == Ligams extèrnes == * {{pt}} [http://www.ufmg.br Sit web oficial de l'Universitat] [[Categoria:Universitat]] iy3uxpb1vqslsv2ouusfhai4mbpde0a 0 171406 2474158 2132849 2025-06-13T16:43:49Z 77.152.53.218 2474158 wikitext text/x-wiki {{esbòs}} {{omon|La Sèrra (omonimia)}} {{Dialècte Gascon}} {{Infobox vila occitana | carta = oc | nom = La Sèrra e Pradèra | nom2 = ''Lasserre-Pradère'' | imatge = Mairie_et_église_de_Lasserre_(Haute_Garonne).jpg | descripcion = La Sèrra. | lògo = cap | escut = | ist = {{Gasconha}} | parçan = {{Savés}} | region = {{Occitània (Region)}} | arrondiment = [[Arrondiment de Tolosa|Tolosa]] | canton = [[Canton de Legavin|Legavin]] | intercom = [[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] | insee = 31277 | cp = 31530 | cònsol = Hervé Serniguet | mandat = [[2018]]-[[2020]] | longitud = 1.16944444444 | latitud = 43.6397222222 | alt mej = | alt mini = 145 | alt maxi = 253 | ectaras = 1440 | km² = 14.40 | gentilici = Lasserrois-Pradérois ([[Francés]]) |}} '''La Sèrra e Pradèra''' (''Lasserre-Pradère'' en [[francés]]) es una [[Comuna francesa|comuna]] [[Gasconha|gascoa]] de [[Savés]], situada dens lo [[departament francés|departament]] de la [[Nauta Garona]] e la [[region francesa|region]] administrativa d'{{Ocreg}}. Creada lo [[1èr de genièr]] de [[2018]] per la fusion de las comunas de [[Pradèra e les Borguets]] e [[La Sèrra (Nauta Garona)|La Sèrra]]. ==Geografia== Comuna situada en [[Savés]] a {{unitat|25|km}} al nòrd-oèst de [[Tolosa]] dins la Val de [[Sava]], entre [[L'Isla de Baish]] e [[Granada (Nauta Garona)|Granada]], {{unitat|10|km}} de L'Isla de Baish ([[Gers (departament)|Gers]]), {{unitat|7|km}} de [[Legavin]] e {{unitat|4|km}} de [[Levinhac (Savés)|Levinhac (Savés)]]. Comuna rurala, dintra pauc a pauc dins la Granda Corona tolosana e fa partida de ([[Airal urban de Tolosa]]). [[Imatge:Map commune FR insee code 31277.png|vignette|upright=1.6|centre|Comunas a l'entorn.]] {{Comunas limitrofas | comuna = La Sèrra e Pradèra<ref name="ign">Carte IGN sous [[Géoportail (France)|Géoportail]]</ref> | nòrd = [[Levinhac (Savés)|Levinhac]] | nòrd-èst = | èst = [[Pibrac]],<br>[[Brats (Nauta Garona)|Brats]] | sud-èst = [[Legavin]] | sud = [[Merenvièla]] | sud-oèst = [[Segofièla]]<br /><small>([[Gers (departament)|Gers]])</small> | oèst = [[Senta Liurada (Savés)|Senta Liurada]] | nòrd-ouest = [[Le Casterar]] }} ==Demografia== * En {{popfr31|0}} la populacion èra de {{popfr31|277}} abitants e la densitat èra de {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|277}}/14.4) round 2}}}} ab/km². ==Lòcs e monuments== * Glèisa Sent Martin d'[[arquitectura gotica|estil gotic]] * [[Bocona (selva)|Seuva de Bocona]] ==Véser tanben== * [[Comunas de la Nauta Garona]] ==Nòtas e referéncias== {{reflist}} {{Portal Gasconha}} {{Comunas de la Nauta Garona}} [[Categoria:Comuna de la Nauta Garona]] [[Categoria:Comuna de Savés]] ccr1sttxo17mcicgxcnipbldyrubmnh 2474161 2474158 2025-06-13T18:32:56Z 77.152.53.218 2474161 wikitext text/x-wiki {{esbòs}} {{omon|La Sèrra (omonimia)}} {{Dialècte Gascon}} {{Infobox vila occitana | carta = oc | nom = La Sèrra e Pradèra | nom2 = ''Lasserre-Pradère'' | imatge = Mairie_et_église_de_Lasserre_(Haute_Garonne).jpg | descripcion = L'ostau de comuna a La Sèrra. | lògo = cap | escut = | ist = {{Gasconha}} | parçan = {{Savés}} | region = {{Occitània (Region)}} | arrondiment = [[Arrondiment de Tolosa|Tolosa]] | canton = [[Canton de Legavin|Legavin]] | intercom = [[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] | insee = 31277 | cp = 31530 | cònsol = Hervé Serniguet | mandat = [[2018]]-[[2020]] | longitud = 1.16944444444 | latitud = 43.6397222222 | alt mej = | alt mini = 145 | alt maxi = 253 | ectaras = 1440 | km² = 14.40 | gentilici = Lasserrois-Pradérois ([[Francés]]) |}} '''La Sèrra e Pradèra''' (''Lasserre-Pradère'' en [[francés]]) es una [[Comuna francesa|comuna]] [[Gasconha|gascoa]] de [[Savés]], situada dens lo [[departament francés|departament]] de la [[Nauta Garona]] e la [[region francesa|region]] administrativa d'{{Ocreg}}. Creada lo [[1èr de genièr]] de [[2018]] per la fusion de las comunas de [[Pradèra e les Borguets]] e [[La Sèrra (Nauta Garona)|La Sèrra]]. ==Geografia== Comuna situada en [[Savés]] a {{unitat|25|km}} al nòrd-oèst de [[Tolosa]] dins la Val de [[Sava]], entre [[L'Isla de Baish]] e [[Granada (Nauta Garona)|Granada]], {{unitat|10|km}} de L'Isla de Baish ([[Gers (departament)|Gers]]), {{unitat|7|km}} de [[Legavin]] e {{unitat|4|km}} de [[Levinhac (Savés)|Levinhac (Savés)]]. Comuna rurala, dintra pauc a pauc dins la Granda Corona tolosana e fa partida de ([[Airal urban de Tolosa]]). [[Imatge:Map commune FR insee code 31277.png|vignette|upright=1.6|centre|Comunas a l'entorn.]] {{Comunas limitrofas | comuna = La Sèrra e Pradèra<ref name="ign">Carte IGN sous [[Géoportail (France)|Géoportail]]</ref> | nòrd = [[Levinhac (Savés)|Levinhac]] | nòrd-èst = | èst = [[Pibrac]],<br>[[Brats (Nauta Garona)|Brats]] | sud-èst = [[Legavin]] | sud = [[Merenvièla]] | sud-oèst = [[Segofièla]]<br /><small>([[Gers (departament)|Gers]])</small> | oèst = [[Senta Liurada (Savés)|Senta Liurada]] | nòrd-ouest = [[Le Casterar]] }} ==Toponimia== Véser a [[Pradèra e les Borguets]] e a [[La Sèrra (Nauta Garona)|La Sèrra]]. ==Administracion== {{ElegitDebuta|insee= |Títol= Lista deus cònsols successius}} {{Elegit |Debuta= 11 de genèr de [[2018]] |Fin= ([[2026]]) |Identitat= Hervé Serniguet |Partit=[[PS]] |Qualitat= entrepreneire agricòla, ancian cònsol de La Sèrra }} {{ElegitDonadas}} {{ElegitFin}} ==Demografia== {|class= "wikitable" !Nom !Width="135"|Còdi INSEE !Superficia (<small>km²</small>) !Populacion <small> (2016, darrèra populacion legala)</small> !Densitat (<small>ab/km²</small>) |- |[[Pradèra e les Borguets]] |31438 |4,89 |441 |90 |- |'''[[La Sèrra (Nauta Garona)|La Sèrra]]''' |31277 |9,51 |1061 |112 |- |''total'' |31277 |14,4 |1502 |104 |- |} * En {{popfr31|0}} la populacion èra de {{popfr31|277}} abitants e la densitat èra de {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|277}}/14.4) round 2}}}} ab/km². ==Lòcs e monuments== * Glèisa Sent Martin d'[[arquitectura gotica|estil gotic]] * [[Bocona (selva)|Seuva de Bocona]] ==Véser tanben== * [[Comunas de la Nauta Garona]] ==Nòtas e referéncias== {{reflist}} {{Portal Gasconha}} {{Comunas de la Nauta Garona}} [[Categoria:Comuna de la Nauta Garona]] [[Categoria:Comuna de Savés]] nucvje5sng5y04chpu3o8145psvpv54 0 171738 2474183 2132923 2025-06-14T03:43:17Z 77.152.53.218 actualizacion pop ancian canton 2474183 wikitext text/x-wiki {{Dialècte Gascon}} {{Infobox Canton de França |carta=oc |nom=Canton de Legavin |imatge = Map canton code 31 18.svg | reg= [[Miègjorn-Pirenèus]] | dept={{Hauta Garona}} | arrt= [[Arrondiment de Tolosa]] |vila= [[Legavin]] |nbcom= 10 |canton=3118 |km²= 130.2 |cons= Alain Julian, Véronique Volto |datas= [[2015]]-[[2021]] |}} Le '''canton de Legavin''' es ua division administrativa de [[Gasconha]] e dempuèi 2015 de [[Lengadòc]] tanben, situada dens l'[[arrondiment de Tolosa]], le [[departaments franceses|departament]] de [[Hauta Garona]] e la [[regions francesas|region]] de [[Miègjorn-Pirenèus]], ara d'{{Ocreg}}. Damb la refòrma cantonala de 2014, aplicada a las eleccions de 2015, le canton se conservèc e passèc de 10 a 36 comunas. 7 de las 10 comunas son despèi [[2015]] dens le canton navèth de Legavin (duas an fusionat desempèi), 2 son dens Tolosa-7 e [[Plasença deu Toish]] es burèu centralizator de son canton. Le canton navèth de Legavin compren tanben las 16 comunas de l'ancian [[canton de Cadors]] e 13 de las 15 comunas de l'ancian [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]. La lenga autoctòna es l'occitan [[gascon]], dens sa varianta orientala, e l'occitan [[lengadocian]], dens sa varianta meridionala. '''NB. Per rasons tecnicas, una partida de las informacions de l'Infobox son las de la situacion d'abans 2015.''' ==Composicion abans 2015== {|class= "wikitable" !Nom !Width="135"|Còdi INSEE !Superficia (<small>km²</small>) !Populacion !Densitat (<small>ab/km²</small>) !Intercomunalitat 2018 |- |[[Brats (Nauta Garona)|Brats]] |31088 |4,42 |{{popfr31|088}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|088}}/4.42) round 2}}}} |[[Tolosa Metropòli]] |- |'''[[Legavin]]''' |31291 |24,45 |{{popfr31|291}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|291}}/24.45) round 2}}}} |[[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |- |[[Levinhac (Savés)|Levinhac]] |31297 |12,22 |{{popfr31|297}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|297}}/12.22) round 2}}}} |[[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |- |[[Merenvièla]] |31339 |10,45 |{{popfr31|339}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|339}}/10.45) round 2}}}} |[[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |- |[[Pibrac]] |31417 |25,86 |{{popfr31|417}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|417}}/25.86) round 2}}}} |[[Tolosa Metropòli]] |- |[[Plasença deu Toish]] |31424 |26,53 |{{popfr31|424}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|424}}/26.53) round 2}}}} |[[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] (residéncia) |- |[[Pradèra e les Borguets]] |31438 |4,89 |441 (en 2016) |90 |[[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |- |[[La Sauvetat de Sent Gili]] |31526 |5,75 |{{popfr31|526}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|526}}/5.75) round 2}}}} |[[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |- |[[Senta Liurada (Savés)|Senta Liurada]] |31496 |6,16 |{{popfr31|496}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|496}}/6.16) round 2}}}} |[[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |- |[[La Sèrra (Nauta Garona)|La Sèrra]] |31277 |9,51 |1061 (en 2016) |112 |[[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |- |} ==Composicion dempèi 2015== [[Imatge: Haute-Garonne - Canton Léguevin 2015.svg|vignette|right|Mapa deu canton de Legavin dens la Hauta Garona (dempèi 2015)]] Le n° deu canton navèth es 3108. Le nom de la comuna es seguit deu nom deu canton precedent. * [[L'Agraulet Sent Nicolau]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[Bèragarda e Senta Maria]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[Bèrasèrra]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[Bretz]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Brinhemont]] o Brinhamont (deu [[canton de Cadors]]) * [[Le Burgau]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Cabanac e Seguenvila]] (deu [[canton de Cadors]]) * '''''[[Cadors]]''''' (deu [[canton de Cadors]]) * [[Le Casterar]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[Caubiac|Cauviac]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[Còths]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[Daus]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Drudàs]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[Garac]] (deu [[canton de Cadors]]) * '''''[[Granada (Nauta Garona)|Granada]]''''' (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Le Gres]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[Larran]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Launac]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * '''''[[Legavin]]''''' (deu [[Canton de Legavin]]) * [[Levinhac (Savés)|Levinhac]] (deu [[Canton de Legavin]]) * [[Menvila]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Merenvièla]] (deu [[Canton de Legavin]]) * [[Mervila]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Montagut de Sava]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Ondas]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Pelapòrc (Nauta Garona)|Pelapòrc]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[Poisigur]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[La Reula (Nauta Garona)|La Reula]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[La Sauvetat de Sent Gili]] (deu [[Canton de Legavin]]) * [[Sent Cesèrt]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Sent Pau de Sava]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Senta Liurada (Savés)|Senta Liurada]] (deu [[Canton de Legavin]]) * [[La Sèrra e Pradèra]] (deu [[Canton de Legavin]]) * [[Tilh (Nauta Garona)|Tilh]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Vinhaus]] (deu [[canton de Cadors]]) ==Istòria== ==Nòtas e referéncias== <references/> 65v9q2me3c5to93wdcmrl4cwb66tt7r 2474184 2474183 2025-06-14T04:53:02Z 77.152.53.218 /* Istòria 2474184 wikitext text/x-wiki {{Dialècte Gascon}} {{Infobox Canton de França |carta=oc |nom=Canton de Legavin |imatge = Map canton code 31 18.svg | reg= [[Miègjorn-Pirenèus]] | dept={{Hauta Garona}} | arrt= [[Arrondiment de Tolosa]] |vila= [[Legavin]] |nbcom= 10 ----> 36 -----> 35 |canton=3118 |km²= 130.2 |cons= Didier Laffont ([[PS]]), Véronique Volto (PS) |datas= [[2021]]-[[2028]] |}} Le '''canton de Legavin''' es ua division administrativa de [[Gasconha]] e tanben de [[Lengadòc]], situada dens l'[[arrondiment de Tolosa]], le [[departaments franceses|departament]] de [[Hauta Garona]] e la [[regions francesas|region]] de [[Miègjorn-Pirenèus]], ara d'{{Ocreg}}. Damb la refòrma cantonala de 2014, aplicada a las eleccions de 2015, le canton se conservèc e passèc de 10 a 36 comunas. 7 de las 10 comunas son despèi [[2015]] dens le canton navèth de Legavin (duas an fusionat desempèi), 2 son dens Tolosa-7 e [[Plasença deu Toish]] es burèu centralizator de son canton. Le canton navèth de Legavin compren tanben las 16 comunas de l'ancian [[canton de Cadors]] e 13 de las 15 comunas de l'ancian [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]. La lenga autoctòna es l'occitan [[gascon]], dens sa varianta orientala, e l'occitan [[lengadocian]], dens sa varianta meridionala. '''NB. Per rasons tecnicas, una partida de las informacions de l'Infobox son las de la situacion d'abans 2015.''' ==Composicion abans 2015== {|class= "wikitable" !Nom !Width="135"|Còdi INSEE !Superficia (<small>km²</small>) !Populacion !Densitat (<small>ab/km²</small>) !Intercomunalitat 2018 |- |[[Brats (Nauta Garona)|Brats]] |31088 |4,42 |{{popfr31|088}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|088}}/4.42) round 2}}}} |[[Tolosa Metropòli]] |- |'''[[Legavin]]''' |31291 |24,45 |{{popfr31|291}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|291}}/24.45) round 2}}}} |[[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |- |[[Levinhac (Savés)|Levinhac]] |31297 |12,22 |{{popfr31|297}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|297}}/12.22) round 2}}}} |[[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |- |[[Merenvièla]] |31339 |10,45 |{{popfr31|339}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|339}}/10.45) round 2}}}} |[[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |- |[[Pibrac]] |31417 |25,86 |{{popfr31|417}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|417}}/25.86) round 2}}}} |[[Tolosa Metropòli]] |- |[[Plasença deu Toish]] |31424 |26,53 |{{popfr31|424}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|424}}/26.53) round 2}}}} |[[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] (residéncia) |- |[[Pradèra e les Borguets]] |31438 |4,89 |441 (en 2016) |90 |[[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |- |[[La Sauvetat de Sent Gili]] |31526 |5,75 |{{popfr31|526}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|526}}/5.75) round 2}}}} |[[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |- |[[Senta Liurada (Savés)|Senta Liurada]] |31496 |6,16 |{{popfr31|496}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|496}}/6.16) round 2}}}} |[[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |- |[[La Sèrra (Nauta Garona)|La Sèrra]] |31277 |9,51 |1061 (en 2016) |112 |[[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |- |} ==Composicion dempèi 2015== [[Imatge: Haute-Garonne - Canton Léguevin 2015.svg|vignette|right|Mapa deu canton de Legavin dens la Hauta Garona (dempèi 2015)]] Le n° deu canton navèth es 3108. Le nom de la comuna es seguit deu nom deu canton precedent. * [[L'Agraulet Sent Nicolau]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[Bèragarda e Senta Maria]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[Bèrasèrra]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[Bretz]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Brinhemont]] o Brinhamont (deu [[canton de Cadors]]) * [[Le Burgau]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Cabanac e Seguenvila]] (deu [[canton de Cadors]]) * '''''[[Cadors]]''''' (deu [[canton de Cadors]]) * [[Le Casterar]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[Caubiac|Cauviac]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[Còths]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[Daus]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Drudàs]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[Garac]] (deu [[canton de Cadors]]) * '''''[[Granada (Nauta Garona)|Granada]]''''' (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Le Gres]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[Larran]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Launac]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * '''''[[Legavin]]''''' (deu [[Canton de Legavin]]) * [[Levinhac (Savés)|Levinhac]] (deu [[Canton de Legavin]]) * [[Menvila]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Merenvièla]] (deu [[Canton de Legavin]]) * [[Mervila]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Montagut de Sava]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Ondas]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Pelapòrc (Nauta Garona)|Pelapòrc]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[Poisigur]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[La Reula (Nauta Garona)|La Reula]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[La Sauvetat de Sent Gili]] (deu [[Canton de Legavin]]) * [[Sent Cesèrt]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Sent Pau de Sava]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Senta Liurada (Savés)|Senta Liurada]] (deu [[Canton de Legavin]]) * [[La Sèrra e Pradèra]] (deu [[Canton de Legavin]]) * [[Tilh (Nauta Garona)|Tilh]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Vinhaus]] (deu [[canton de Cadors]]) ==Istòria== Le canton de [[Legavin]] se creèc en [[1790]] pendent la [[revolucion Francesa]]. L'incorporèn au districte de Tolosa. Les districtes estoren suprimits en [[1795]]. En [[1800]]-[[1801]], les arrondiments remplacèn les districtes e le canton passèc a l'[[arrondiment de Tolosa]]. En 1801, quand le nombre deus cantons estoc demingat, e en se limitant a las comunas enquèra presentas, le canton de Legavin ganhèc las comunas de [[Levinhac (Savés)|Levinhac]], [[Merenvièla]], [[Pradèra e les Borguets]] e [[La Sèrra (Nauta Garona)|La Sèrra]], qu'èran deu canton de Levinhac, suprimit, e la comuna de [[Senta Liurada (Savés)|Senta Liurada]], qu'èra deu [[canton de Cadors]] <ref>fichas Cassini-EHESS de las comunas concernidas</ref>. </br> A la refòrma cantonala de [[2015]], le canton estoc conservat e passèc de 10 a 36 comunas per las eleccions departamentalas de 2015, en aplicacion deu decret del 13 de heurèr de 2014 <ref>Légifrance https://www.legifrance.gouv.fr/loda/id/JORFTEXT000028621951 Decret n° 2014-152 deu 13 de heurèr de 2014, que delimita les cantons dens le departament de la Hauta Garòna </ref>, en seguida de las leis deu 17 de mai de 2013 (lei organica 2013-402 e lei 2013-403)<ref> http://www.legifrance.gouv.fr/affichTexte.do?cidTexte=JORFTEXT000027414225&categorieLien=id Lei n° 2013-403 deu 17 de mai de 2013 relativa a l'eleccion deus conselhèrs departamentaus, deus conselhèrs municipaus e deus conselhèrs comunautaris, e que modifica le calendèr electorau, 17 de mai de 2013, site Jornal Oficial de la Republica Francesa n° 0114 deu 18 de mai de 2013, p. 8242</ref>. Legavin, l'ancian [[caplòc]], vengoc burèu centralizator. Le canton compren 6 comunas de las 10 de l'ancian canton de Legavin ([[Brats]] e [[Pibrac]] son ara dens le [[canton de Tolosa-7]], [[Plasença deu Toish]] es burèu centralizator de son [[canton de Plasença deu Toish|canton]] e [[Pradèra e les Borguets]] fusionèc dambe [[La Sèrra (Nauta Garona)|La Sèrra]] en 2016), las 16 comunas del [[canton de Cadors]] e 13 de las 15 comunas de l'ancian [[canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]. ==Nòtas e referéncias== <references/> {{Multibendèl | Portal Gasconha | Portal Lengadòc}} kkbg6arij1naed00ijfnhtnm7ywteba 2474185 2474184 2025-06-14T05:07:10Z 77.152.53.218 2474185 wikitext text/x-wiki {{Dialècte Gascon}} {{Infobox Canton de França |carta=oc |nom=Canton de Legavin |imatge = Map canton code 31 18.svg | reg= [[Miègjorn-Pirenèus]] | dept={{Hauta Garona}} | arrt= [[Arrondiment de Tolosa]] |vila= [[Legavin]] |nbcom= 10 ----> 36 -----> 35 |canton=3118 |km²= 130.2 |cons= Didier Laffont ([[PS]]), Véronique Volto (PS) |datas= [[2021]]-[[2028]] |}} Le '''canton de Legavin''' es ua division administrativa de [[Gasconha]] e tanben de [[Lengadòc]], situada dens l'[[arrondiment de Tolosa]], le [[departaments franceses|departament]] de [[Hauta Garona]] e la [[regions francesas|region]] de [[Miègjorn-Pirenèus]], ara d'{{Ocreg}}. Damb la refòrma cantonala de 2014, aplicada a las eleccions de 2015, le canton, vengut simpla circonscripcion electorala, se conservèc e passèc de 10 a 36 comunas. 7 de las 10 comunas son despèi [[2015]] dens le canton navèth de Legavin (duas an fusionat desempèi), 2 son dens Tolosa-7 e [[Plasença deu Toish]] es burèu centralizator de son canton. Le canton navèth de Legavin compren tanben las 16 comunas de l'ancian [[canton de Cadors]] e 13 de las 15 comunas de l'ancian [[Canton de Granada (Nauta Garona)|canton de Granada]]. La lenga autoctòna es l'occitan [[gascon]], dens sa varianta orientala, e l'occitan [[lengadocian]], dens sa varianta meridionala. '''NB. Per rasons tecnicas, una partida de las informacions de l'Infobox son las de la situacion d'abans 2015.''' ==Composicion abans 2015== {|class= "wikitable" !Nom !Width="135"|Còdi INSEE !Superficia (<small>km²</small>) !Populacion !Densitat (<small>ab/km²</small>) !Intercomunalitat 2018 |- |[[Brats (Nauta Garona)|Brats]] |31088 |4,42 |{{popfr31|088}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|088}}/4.42) round 2}}}} |[[Tolosa Metropòli]] |- |'''[[Legavin]]''' |31291 |24,45 |{{popfr31|291}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|291}}/24.45) round 2}}}} |[[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |- |[[Levinhac (Savés)|Levinhac]] |31297 |12,22 |{{popfr31|297}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|297}}/12.22) round 2}}}} |[[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |- |[[Merenvièla]] |31339 |10,45 |{{popfr31|339}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|339}}/10.45) round 2}}}} |[[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |- |[[Pibrac]] |31417 |25,86 |{{popfr31|417}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|417}}/25.86) round 2}}}} |[[Tolosa Metropòli]] |- |[[Plasença deu Toish]] |31424 |26,53 |{{popfr31|424}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|424}}/26.53) round 2}}}} |[[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] (residéncia) |- |[[Pradèra e les Borguets]] |31438 |4,89 |441 (en 2016) |90 |[[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |- |[[La Sauvetat de Sent Gili]] |31526 |5,75 |{{popfr31|526}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|526}}/5.75) round 2}}}} |[[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |- |[[Senta Liurada (Savés)|Senta Liurada]] |31496 |6,16 |{{popfr31|496}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|496}}/6.16) round 2}}}} |[[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |- |[[La Sèrra (Nauta Garona)|La Sèrra]] |31277 |9,51 |1061 (en 2016) |112 |[[Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion]] |- |} ==Composicion dempèi 2015== [[Imatge: Haute-Garonne - Canton Léguevin 2015.svg|vignette|right|Mapa deu canton de Legavin dens la Hauta Garona (dempèi 2015)]] Le n° deu canton navèth es 3108. Le nom de la comuna es seguit deu nom deu canton precedent. * [[L'Agraulet Sent Nicolau]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[Bèragarda e Senta Maria]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[Bèrasèrra]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[Bretz]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Brinhemont]] o Brinhamont (deu [[canton de Cadors]]) * [[Le Burgau]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Cabanac e Seguenvila]] (deu [[canton de Cadors]]) * '''''[[Cadors]]''''' (deu [[canton de Cadors]]) * [[Le Casterar]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[Caubiac|Cauviac]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[Còths]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[Daus]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Drudàs]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[Garac]] (deu [[canton de Cadors]]) * '''''[[Granada (Nauta Garona)|Granada]]''''' (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Le Gres]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[Larran]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Launac]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * '''''[[Legavin]]''''' (deu [[Canton de Legavin]]) * [[Levinhac (Savés)|Levinhac]] (deu [[Canton de Legavin]]) * [[Menvila]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Merenvièla]] (deu [[Canton de Legavin]]) * [[Mervila]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Montagut de Sava]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Ondas]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Pelapòrc (Nauta Garona)|Pelapòrc]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[Poisigur]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[La Reula (Nauta Garona)|La Reula]] (deu [[canton de Cadors]]) * [[La Sauvetat de Sent Gili]] (deu [[Canton de Legavin]]) * [[Sent Cesèrt]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Sent Pau de Sava]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Senta Liurada (Savés)|Senta Liurada]] (deu [[Canton de Legavin]]) * [[La Sèrra e Pradèra]] (deu [[Canton de Legavin]]) * [[Tilh (Nauta Garona)|Tilh]] (deu [[Canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]) * [[Vinhaus]] (deu [[canton de Cadors]]) ==Istòria== Le canton de [[Legavin]] se creèc en [[1790]] pendent la [[revolucion Francesa]]. L'incorporèn au districte de Tolosa. Les districtes estoren suprimits en [[1795]]. En [[1800]]-[[1801]], les arrondiments remplacèn les districtes e le canton passèc a l'[[arrondiment de Tolosa]]. En 1801, quand le nombre deus cantons estoc demingat, e en se limitant a las comunas enquèra presentas, le canton de Legavin ganhèc las comunas de [[Levinhac (Savés)|Levinhac]], [[Merenvièla]], [[Pradèra e les Borguets]] e [[La Sèrra (Nauta Garona)|La Sèrra]], qu'èran deu canton de Levinhac, suprimit, e la comuna de [[Senta Liurada (Savés)|Senta Liurada]], qu'èra deu [[canton de Cadors]] <ref>fichas Cassini-EHESS de las comunas concernidas</ref>. </br> A la refòrma cantonala de [[2015]], le canton estoc conservat e passèc de 10 a 36 comunas per las eleccions departamentalas de 2015, en aplicacion deu decret del 13 de heurèr de 2014 <ref>Légifrance https://www.legifrance.gouv.fr/loda/id/JORFTEXT000028621951 Decret n° 2014-152 deu 13 de heurèr de 2014, que delimita les cantons dens le departament de la Hauta Garòna </ref>, en seguida de las leis deu 17 de mai de 2013 (lei organica 2013-402 e lei 2013-403)<ref> http://www.legifrance.gouv.fr/affichTexte.do?cidTexte=JORFTEXT000027414225&categorieLien=id Lei n° 2013-403 deu 17 de mai de 2013 relativa a l'eleccion deus conselhèrs departamentaus, deus conselhèrs municipaus e deus conselhèrs comunautaris, e que modifica le calendèr electorau, 17 de mai de 2013, site Jornal Oficial de la Republica Francesa n° 0114 deu 18 de mai de 2013, p. 8242</ref>. Legavin, l'ancian [[caplòc]], vengoc burèu centralizator. Le canton compren 6 comunas de las 10 de l'ancian canton de Legavin ([[Brats]] e [[Pibrac]] son ara dens le [[canton de Tolosa-7]], [[Plasença deu Toish]] es burèu centralizator de son [[canton de Plasença deu Toish|canton]] e [[Pradèra e les Borguets]] fusionèc dambe [[La Sèrra (Nauta Garona)|La Sèrra]] en 2016), las 16 comunas del [[canton de Cadors]] e 13 de las 15 comunas de l'ancian [[canton de Granada (Nauta Garona)|Canton de Granada]]. ==Nòtas e referéncias== <references/> {{Multibendèl | Portal Gasconha | Portal Lengadòc}} gi09z4oov45g8z0v0n94b5ygqmksy30 0 188621 2474180 2445413 2025-06-13T21:50:28Z Raymond Trencavel 26125 /* Cançons mai conegudas */ 2474180 wikitext text/x-wiki [[Image:Les Rita Mitsouko f7682607.jpg|right|250px|thumb|'''Rita Mitsouko''' sus l'empont en 2007 : Catherine Ringer al cant a esquèrra e Fred Chichin a la guitarra a drecha.]] '''Rita Mitsouko''', o '''Les Rita Mitsouko''', es un grop de [[Pop (musica)|pop]] [[Musica Rock|rock]] [[francés]] eissit del corrent [[New wave (musica)|new wave]]. Se son formats en 1979 jos lo nom de ''Sprats'', puèi an cambiat lo nom en '''Rita Mitsouko''' a partir de 1981. An conegut una fama fòrça importanta en [[França]] tre las annadas 80 ambe mantuns tubes pendent aquesta decenia e son demorats populars dincas a la fin del grop en 2007. == Biografia == '''Rita Mitsouko''' s'es format a [[París (França)|París]] autorn del duò ''Catherine Ringer'' (al cant) e ''Fred Chichin'' (als clavièrs e a la guitarra). Còsta aqueste duò qu'es lo nuclèu dels '''Rita Mitsouko''', mantuns musicians an çaquelà participat al grop sus l'empont o en estudiò. Cantan en [[francés]] e de temps en temps en [[anglés]]. D'orientacion pop 80 [[New wave (musica)|new wave]] (''Marcia Baila'', ''Le petit train'', ''Singing in the Shower''), lo grop s'es pr'aquò obèrt cap a d'autres estilis. Aital, ''Andy'' presenta d'influéncias [https://fr.wikipedia.org/wiki/Funk funk] e [[disco]], mentre que ''C'est comme ça'' es un autentic tròç [[Musica Rock|rock]]. En 1990, '''Rita Mitsouko''' recebèt lo grand prèmi del ròck francés, lo « ''[[Bus d'Acier]] de la decenia'' ». An sortit sèt albums estudiòs entre 1984 e 2007. Au som de lor popularitat entre 1985 e 1993, èran sovents comparats o opausats pendent aquesta periòda a [[Niagara]], autre duò pop rock [[França|francés]] plan conegut<ref>https://www.rtl.fr/culture/musique/niagara-et-rita-mitsouko-dans-le-duel-stop-ou-encore-7782727069</ref>. Lo ''Fred Chichin'' defuntèt a 53 ans d'un cancèr lo 28 de novembre de 2007. La cançon la mai coneguda dels '''Rita Mitsouko''' es ''Marcia Baïla''<ref>http://www.chartsinfrance.net/Les-Rita-Mitsouko/Marcia-baila-s132.html</ref> qu'es tanben un [https://fr.wikipedia.org/wiki/Tube%20(musique) tube] festiu emblematic de las annadas 80 en França. ==Discografia== * 1984: ''Rita Mitsouko'' * 1986: ''The No Comprendo'' * 1988: ''Marc et Robert'' * 1993: ''Système D'' * 2000: ''Cool frénésie'' * 2002: ''La femme trombone'' * 2007: ''Variéty'' ==Cançons mai conegudas== * ''Don't forget the nite'' (1982 e 1991) * ''Marcia Baïla'' (1985) * ''Andy'' (1986) * ''C'est comme ça'' (1987) * ''Les histoires d'A'' (1987) * ''Singing in the shower'' (1989, ambe [[Sparks]]) * ''Le petit train'' (1989) * ''Y'a d'la haine'' (1993) * ''Les amants'' (1994) * ''Cool frénésie'' (2000) * ''Alors c'est quoi'' (2000) * ''Triton'' (2002) * ''Communiqueur d'amour'' (2007) * ''Ding dang dong (Ringing at your bell)'' (2007) == Referéncias == [[Categoria:grop de rock francés]] [[Categoria:Grop de musica francés]] [[Categoria:Grop de rock]] [[Categoria:Grop de musica dels ans 1980]] [[Categoria:Grop de musica dels ans 1990]] [[Categoria:Grop de musica dels ans 2000]] [[Categoria:New wave]] nm70ykionefuiw2ntdf6f07ds2gfp4c 0 191631 2474162 2376060 2025-06-13T18:41:47Z La Dròlla 58749 La pagina conteniá sonque 2 linhas. Ai fach una biografia complèta de Gabriel Azaïs dins l'encastre d'un trabalh universitari. 2474162 wikitext text/x-wiki '''Gabrièl Azaís''' ([[Besièrs]], [[Departament d'Erau|Erau]], 1805-1888) es un jurista e [[Felibritge|felibre]] [[Lengadòc|lengadocian]], [[majorau dau Felibritge|majoral del Felibritge]] en 1876. Es considerat coma un contributor màger de la renaissença d’òc. Escriguèt tanben jos lo nom de Rambaud<ref>https://vidas.occitanica.eu/items/show/2085</ref>. Filh de Jacques Azaís (1778-1859) e de Marie-Claire Mandeville (1781-1862)<ref>https://man8rove.com/en/profile/nuhli9mss-eulalie-azais</ref><ref>https://cths.fr/an/savant.php?id=6024</ref>, Gabrièl Azaís nais a Besièrs lo primièr de mai de 1805. Son paire lo manda a Paris per far d’estudis al Collègi Enric IV. A coma condiscípol lo paleografa Natalis de Wailly que gardèt una longa amistat ambe el<ref name=":0">https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k486528n/texteBrut</ref>''.'' Acabats sos estudis de drech, tòrna en Lengadoc coma avocat al tribunal de Besièrs puèi en 1827 coma jutge-auditor<ref>https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k486520m/f144.item</ref>. Al temps de la crisi politica de 1830, arrèsta sa carrièra de magistrat e se retira dins son domeni de Clairac prèp de Besièrs per i menar sos affars de proprietari agricòla. Se dedica tanben a l’estudi de l’istòria de Besièrs e de la literatura medievala, de la lenga occitana e de sa lexicografia e se vòda a l’escritura d’òbras literàrias. A partir de 1830 s’espandís en França lo moviment romantic mas Gabrièl Azaís demòra en defòra per se dedicar a la literatura « romana » e a l’escritura de sas primièras poesias en occitan<ref>https://www.persee.fr/doc/anami_0003-4398_1889_num_1_1_1883 </ref>. Las lecturas que Jasmin fa en aquel moment dins sas viradas poeticas dins Lengadoc son una sorsa d’inspiracion per el<ref name=":0" />. Al castel de Clairac, pendent « las Vesprados » i se legissiàn de tèxtes e de poesias en familha e entre amics pendent las longas seradas d’ivèrn<ref name=":0" /><ref>https://tolosana.univ-toulouse.fr/fr/notice/006069339</ref>. Per noirir sa recerca e son trabalh, escota e obsèrva sos obrièrs agricòlas dins lor parlar quotidian mas estudís tanben la lenga medievala dins las òbras dels Trobadors<ref name=":0" />. En1836, es membre de la ''[[Société archéologique, scientifique et littéraire de Béziers]].'' Ne ven secretari en 1860<ref>https://sasl-beziers.fr/azais-gabriel/</ref>, a la mòrt de son paire, [[Jacques Azaís]] qu’èra a l’origina de sa fondacion en 1834<ref name=":0" />. Aquela societat faguèt tre la debuta una plaça granda a la lenga e a l’escritura occitanas, notadament dins sos concorses annuals<ref>https://www.etudesheraultaises.fr/publi/la-maintenance-felibreenne-du-languedoc-presentation-historique/ </ref>. Gabrièl Azaís contunharà tota sa vida l’òbra de son paire. Es eligit majoral del Felibritge en 1876 <ref>https://ia804501.us.archive.org/3/items/catalogueflibr00lefuoft/catalogueflibr00lefuoft.pdf</ref>a la Santa Estela de Avinhon. Gabrièl Azaís a pressentit la necessitat d’una grafia uniformizada. Es considerat coma un precursor dins l’estudi de las lengas romanicas e sa contribucion a la lexicografia demòra remarcabla. Es mòrt lo 14 de febrièr 1888 a Besièrs. '''Òbras màgers e contribucion''' # ''Les troubadours de Béziers'' (1859) : noticias de l’istòria literària de Besièrs a l’Edat Mejana, # ''Vesprados'' de Clairac (1874) : volum de poesia # ''Dictionnaire des idiomes romans du Midi de la France comprenant les dialectes du Haut et du Bas-Languedoc, de la Provence, de la Gascogne, du Béarn, du Querci, du Rouergue, du Limousin, Du Bas-Limousin, du Dauphiné'' en 3 volums (1863) : aquel diccionari foguèt una sorsa d’informacions per Frederic Mistral per [[Lou Tresor dóu Felibrige]] que conten prèp de 300 citacions sieunas. # ''Breviari d’Amor'' (1862 e 1882) : òbra de mai de 34 000 vèrses del trobador besierenc Matfre Ermengaud, del sègle XIII. A sa publicacion, lo ''Breviari d’Amor'' es aculhit ambe grand entosiasme per los especialistas de las lengas romanicas en França mes tanben en Alemanha e Finlàndia == Referencias == <references /> ==Òbras== {{...}} * ''Dictionnaire des idiomes romans du midi de la France'', 3 vol. Avignon, Seguin – Paris,Maisonneuve – Montpellier, Sté des langues romanes, 1877/1881. * ''Dictionnaire des idiomes languedociens, étymologique, comparatif et technologique''.  Béziers, A-Carpa. J. Delpech,1863. * ''Les troubadours de Béziers''. Béziers, veuve Millet, 1859. Béziers A. Malinas, 1869. * ''Lou breviari d’amor'' de Matfre Ermengaud, Béziers, G.A., Delpech, 1862 et 1882. * ''Vincent de Bataille-Furé, poète béarnais''. Montpellier, Hamelin, 1873. * ''Amfos de Balbaste,'' poèma. Montpellier, Hamelin, 1881. * ''Bèrses patoises de Béziers''. Bezièrs, 1867. * ''Las vesprados de Clairac.'' Avignon, Roumanille, 1874. * ''Lou Reprin, contes fablos, brindes e sounets'', Avignon, Roumanille, 1884. * ''Bèrses de tres nuenços'', Bezièrs, Granier, 1839. * ''Bèrses patoises de Jacques Azaïs, Béziers,'' G.A, 1842. * ''Lou pastre d’Oulargues,'' contes, Montpellier, Grellier, 1884. ==Bibliografia== *{{ouvrage|lang=fr|titre=Dictionnaire des auteurs de langue d'oc de 1800 à nos jours|auteur=[[Joan Forièr|Jean Fourié]]|editeur=[[Felibritge|Felibrige Edicioun]]|année=2009|isbn=978-2-9533591-0-7|pages totales=369|passage=27}} *{{Ouvrage|lang=fr|auteur1=Marcelle d'Herde-Heiliger|titre=Frédéric Mistral et les écrivains occitans dans le Trésor du Félibrige|passage=|lieu=[[Pau]]|éditeur=Association Internationale d'Études Occitanes|année=1998|date=|pages totales=416|isbn=2-907673-09-2|url=https://www.cieldoc.com/libre/integral/libr0709.pdf|page=30-31}} ==Ligams extèrnes== {{Autoritats}}https://occitanica.eu/items/show/16066 https://data.bnf.fr/fr/see_all_activities/11889723/page1 [https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k57466971.texteImage https://gallica.bnf.fr/services/engine/search/sru?operation=searchRetrieve&version=1.2&query=%28%28dc.creator%20all%20%22Aza%C3%AFs%2C%20Gabriel%22%] https://www.sudoc.abes.fr/cbs/DB=2.1//SRCH?IKT=12&TRM=106538624 https://www.digitale-sammlungen.de/en/view/bsb10523692?q=azais&page=12,13 https://www.digitale-sammlungen.de/en/view/bsb11645056?q=azais&page=2,3<nowiki/>{{Portal|Lengadòc|LitOc}} {{DEFAULTSORT:Azais, Gabriel}} [[Categoria:Escrivan lengadocian]] [[Categoria:Naissença en 1805]] [[Categoria:Naissença a Besièrs]] [[Categoria:Decès a Besièrs]] [[Categoria:Decès en 1888]] [[Categoria:Majorau dau Felibritge]] i8kb18ziwz8e3o1v6zmim362cegly89 0 198346 2474165 2458587 2025-06-13T20:01:25Z Raymond Trencavel 26125 2474165 wikitext text/x-wiki '''Richard Anthony Hewson''', nascut lo 17 de novembre de 1943 a [[Stockton-on-Tees]] ([[Anglatèrra]]), es un musician [[Grand Bretanha|britanic]]. '''Richard Hewson''' comencèt sa carrièra a la fin de las annadas 1960 coma adobaire e productor de musica. Trabalhèt per exemple ambe [[The Beatles|Los Beatles]] (''I Me Mine'' e ''The Long and Winding Road''), [[Bee Gees|Los Bee Gees]] (''Melody''), [[James Taylor]] (''Carolina in My Mind''), [[Herbie Hancock]], [[Supertramp]], [[Diana Ross]], [[Chris de Burgh]], [[Fleetwood Mac]] e [[Chris Rea]]. Adobèt tanben la partida orquestrala sus mantuns albums de [[Cliff Richard]] : ''I'm Nearly Famous'' (1976), ''Every Face Tells a Story'' (1977) e ''Green Light'' (1978). '''Richard Hewson''' trabalhèt tanben pel grop [[Anglatèrra|anglés]] [[Jigsaw]], inclusent los adobaments de lor succès ''Sky High''. En 1977, comencèt de publicar jol nom de '''RAH Band''', es a díser « lo grop de Richard Anthony Hewson », quitament se, en realitat, èra un projècte en sòlo. Lo dich '''RAH Band''' aguèt un succès internacional en 1985 ambe lo títol [[synthpop]] ''Clouds Across the Moon''. Al cant sus aqueste tròç : Liz Hewson, sa pròpia femna. Al [[Reialme Unit]], '''RAH Band''' es tanben conegut pel tèma ''The Crunch'', publicat de caps 1977. [[Categoria:New wave]] [[Categoria:Grop de musica britanic]] [[Categoria:Grop de musica dels ans 1970]] [[Categoria:Grop de musica dels ans 1980]] tc70pekihs692nkeutcqnb0os3j8bdr 0 199411 2474151 2473998 2025-06-13T15:03:37Z C.Stecoli 41516 Apodon d'una sinonimia 2474151 wikitext text/x-wiki {{Dialècte Provençau}} L''''estatua menir de Diá''' ò estatua '''menir dau Chandilhon''' es una estatua menir descubèrta dins la comuna de [[Diá]] dins lo despartement de la [[Droma (departament)|Droma]], en [[França]]. == Istorica == En 1992, a l'ocasion d'un regrandiment de la cròta cooperativa de la Clareta de Diá, un ensems de sièis lausas foguèt mesa au jorn a una fonsor de 0,60m. Lei lausas èran diposadas leis unei còntra leis autrei. Quora Serge Durand e Daniel Orand aguèron reconegut de gravaduras sus la mai granda d'elei, l'estatua menir e doas estalas foguèron transferidas au musèu de Diá<ref name="archeologia">Alain Beeching, Jacques Léopold Brochier et Joël Vital, « Une exceptionnelle statue-menhir et deux stèles néolithiques entrent au musée de Die (Drôme) », Archéologia, no 340,‎ decembre de 1997. </ref>. == Descripcion == Lo luòc de la descubèrta correspònd a una terrassa alluviala de la [[Droma (ribièra)|Droma]]. Lo [[menir]] es constituit d'una lausa de [[Calcari|cauquier]] gresós que sei afloraments lei mai pròches son a 20km. Ara es trocejat en quatre morcèus, a l'origina deviá mesurar mai ò mens 4m de nautor per un pès totau de mai ò mens 2 tonas. La lausa foguèt martelejada amb suenh sus una fàcia e sus lei caires. L'autra fàcia compòrta mai d'una cupulas que son origina es naturala. La fàcia martelejada compòrta mai d'una gravaduras. Dins sa partida superiora, quatre arcs de ceucle dessenhan una colana ò un pectorau. Plus bas, se pòu veire dos arcs de mai, associats a un motiu quadrangular. Un darrier signe non identificat adorna la basa<ref name="archeologia">Alain Beeching, Jacques Léopold Brochier et Joël Vital, « Une exceptionnelle statue-menhir et deux stèles néolithiques entrent au musée de Die (Drôme) », Archéologia, no 340,‎ decembre de 1997. </ref>. Lei doas estelas an una auçada d'1m. Son constituidas dau meteis materiau que lo menir. Son de blòts quadrangulars d'un quarantenau de centimètres d’espés amb d'angles leugierament arredonits e una cima quasi plana. Compòrtan ges de gravadura<ref name="archeologia">Alain Beeching, Jacques Léopold Brochier et Joël Vital, « Une exceptionnelle statue-menhir et deux stèles néolithiques entrent au musée de Die (Drôme) », Archéologia, no 340,‎ decembre de 1997. </ref>. L'estil dei gravaduras es estat datat dau [[Neolitic]] mejan a finau, siá entre 5&nbsp;000 e 3&nbsp;000 AvC<ref name="archeologia">Alain Beeching, Jacques Léopold Brochier et Joël Vital, « Une exceptionnelle statue-menhir et deux stèles néolithiques entrent au musée de Die (Drôme) », Archéologia, no 340,‎ decembre de 1997. </ref>. == Nòtas e referéncias == Aqueste article es essencialament revirat de la version [[:fr:Statue-menhir_de_Durenque|francesa]] de Wikipèdia. [[Categoria:Estatua menir]] <references />{{Portal preïstòria}} eejh7ugiuvjsnwrrtybxj46wd7af8yw 2474152 2474151 2025-06-13T15:04:08Z C.Stecoli 41516 2474152 wikitext text/x-wiki {{Dialècte Provençau}} L''''estatua menir de Diá''' ò '''estatua''' '''menir dau Chandilhon''' es una estatua menir descubèrta dins la comuna de [[Diá]] dins lo despartement de la [[Droma (departament)|Droma]], en [[França]]. == Istorica == En 1992, a l'ocasion d'un regrandiment de la cròta cooperativa de la Clareta de Diá, un ensems de sièis lausas foguèt mesa au jorn a una fonsor de 0,60m. Lei lausas èran diposadas leis unei còntra leis autrei. Quora Serge Durand e Daniel Orand aguèron reconegut de gravaduras sus la mai granda d'elei, l'estatua menir e doas estalas foguèron transferidas au musèu de Diá<ref name="archeologia">Alain Beeching, Jacques Léopold Brochier et Joël Vital, « Une exceptionnelle statue-menhir et deux stèles néolithiques entrent au musée de Die (Drôme) », Archéologia, no 340,‎ decembre de 1997. </ref>. == Descripcion == Lo luòc de la descubèrta correspònd a una terrassa alluviala de la [[Droma (ribièra)|Droma]]. Lo [[menir]] es constituit d'una lausa de [[Calcari|cauquier]] gresós que sei afloraments lei mai pròches son a 20km. Ara es trocejat en quatre morcèus, a l'origina deviá mesurar mai ò mens 4m de nautor per un pès totau de mai ò mens 2 tonas. La lausa foguèt martelejada amb suenh sus una fàcia e sus lei caires. L'autra fàcia compòrta mai d'una cupulas que son origina es naturala. La fàcia martelejada compòrta mai d'una gravaduras. Dins sa partida superiora, quatre arcs de ceucle dessenhan una colana ò un pectorau. Plus bas, se pòu veire dos arcs de mai, associats a un motiu quadrangular. Un darrier signe non identificat adorna la basa<ref name="archeologia">Alain Beeching, Jacques Léopold Brochier et Joël Vital, « Une exceptionnelle statue-menhir et deux stèles néolithiques entrent au musée de Die (Drôme) », Archéologia, no 340,‎ decembre de 1997. </ref>. Lei doas estelas an una auçada d'1m. Son constituidas dau meteis materiau que lo menir. Son de blòts quadrangulars d'un quarantenau de centimètres d’espés amb d'angles leugierament arredonits e una cima quasi plana. Compòrtan ges de gravadura<ref name="archeologia">Alain Beeching, Jacques Léopold Brochier et Joël Vital, « Une exceptionnelle statue-menhir et deux stèles néolithiques entrent au musée de Die (Drôme) », Archéologia, no 340,‎ decembre de 1997. </ref>. L'estil dei gravaduras es estat datat dau [[Neolitic]] mejan a finau, siá entre 5&nbsp;000 e 3&nbsp;000 AvC<ref name="archeologia">Alain Beeching, Jacques Léopold Brochier et Joël Vital, « Une exceptionnelle statue-menhir et deux stèles néolithiques entrent au musée de Die (Drôme) », Archéologia, no 340,‎ decembre de 1997. </ref>. == Nòtas e referéncias == Aqueste article es essencialament revirat de la version [[:fr:Statue-menhir_de_Durenque|francesa]] de Wikipèdia. [[Categoria:Estatua menir]] <references />{{Portal preïstòria}} ed2y8s0cnrmstwv2kkt071912o192ir 0 199438 2474144 2474117 2025-06-13T14:21:57Z Raymond Trencavel 26125 2474144 wikitext text/x-wiki {{ORDENA:Vanguarde, Shana}} '''Shana Vanguarde''' es una cantaira [[França|francesa]] d'[[eurodance]] nascuda en 1981 a [[París]] ([[França]]). Es coneguda en [[Occitània]] per un títol qu'a cantat en [[anglés]], un adobament [[tècno]] en 2004 de Stephane Tedesco e Hedi Banon de la celèbra cançon ''Gimme! Gimme! Gimme! (A Man After Midnight)'' del grop [[Suècia|suedés]] [[ABBA]]. En seguida del succès de sa version de ''Gimme! Gimme! Gimme!'' en 2004, a tanben cantat còp-sec d'autras represas tècno de [[ABBA]] coma ''Mamma mia'' et ''Dancing queen''. Pòt i aver confusion entre doas artistas [[eurodance]] al som gaireben a la meteissa periòda, aquesta cantaira [[França|francesa]] [[anglés|anglofòna]] '''Shana Vanguarde''' coneguda per sas represas [[tècno]] d'[[ABBA]] en 2004 e 2005, e la cantaira [[Belgica|bèlga]] [[francés|francofòna]] [[Shanna]] coneguda ela pels tubes ''Il est interdit'' e ''Tout est permis'' en 2017, [[Categoria:naissença en 1981]] [[Categoria:cantaira francesa]] [[Categoria:Cantaira e cantaire dels ans 2000]] [[Categoria:musica electronica]] [[Categoria:Musica electronica dels ans 2000]] [[categoria:house]] 6f2u8ooidx5r8igusrcica13z9de8e9 2474145 2474144 2025-06-13T14:22:43Z Raymond Trencavel 26125 2474145 wikitext text/x-wiki {{ORDENA:Vanguarde, Shana}} '''Shana Vanguarde''' es una cantaira [[França|francesa]] d'[[eurodance]] nascuda en 1981 a [[París]] ([[França]]). Es coneguda en [[Occitània]] per un títol qu'a cantat en [[anglés]], un adobament [[tècno]] en 2004 de Stephane Tedesco e Hedi Banon de la celèbra cançon ''Gimme! Gimme! Gimme! (A Man After Midnight)'' del grop [[Suècia|suedés]] [[ABBA]]. En seguida del succès de sa version de ''Gimme! Gimme! Gimme!'' en 2004, a tanben cantat còp-sec d'autras represas [[tècno]] de [[ABBA]] coma ''Mamma mia'' e ''Dancing queen''. Pòt i aver confusion entre doas artistas [[eurodance]] al som gaireben a la meteissa periòda, aquesta cantaira [[França|francesa]] [[anglés|anglofòna]] '''Shana Vanguarde''' coneguda per sas represas [[tècno]] d'[[ABBA]] en 2004 e 2005, e la cantaira [[Belgica|bèlga]] [[francés|francofòna]] [[Shanna]] coneguda ela pels tubes ''Il est interdit'' e ''Tout est permis'' en 2017, [[Categoria:naissença en 1981]] [[Categoria:cantaira francesa]] [[Categoria:Cantaira e cantaire dels ans 2000]] [[Categoria:musica electronica]] [[Categoria:Musica electronica dels ans 2000]] [[categoria:house]] pe7qg4pq3sq984ym3dj1ko02n76z7go 2474146 2474145 2025-06-13T14:31:28Z Raymond Trencavel 26125 2474146 wikitext text/x-wiki {{ORDENA:Vanguarde, Shana}} '''Shana Vanguarde''' es una cantaira [[França|francesa]] d'[[eurodance]] nascuda en 1981 a [[París]] ([[França]]). Es coneguda en [[Occitània]] per un títol qu'a cantat en [[anglés]], un adobament [[tècno]] en 2004 de Stephane Tedesco e Hedi Banon de la celèbra cançon ''Gimme! Gimme! Gimme! (A Man After Midnight)'' del grop [[Suècia|suedés]] [[ABBA]]. En seguida del succès de sa version de ''Gimme! Gimme! Gimme!'' fin 2004, a tanben cantat còp-sec en 2005 d'autras represas [[tècno]] de [[ABBA]] coma ''Mamma mia'' e ''Dancing queen''. Pòt i aver confusion entre doas artistas [[eurodance]] al som gaireben a la meteissa periòda, aquesta cantaira [[França|francesa]] [[anglés|anglofòna]] '''Shana Vanguarde''' coneguda per sas represas [[tècno]] d'[[ABBA]] en 2004 e 2005, e la cantaira [[Belgica|bèlga]] [[francés|francofòna]] [[Shanna]] coneguda ela pels tubes ''Il est interdit'' e ''Tout est permis'' en 2017, [[Categoria:naissença en 1981]] [[Categoria:cantaira francesa]] [[Categoria:Cantaira e cantaire dels ans 2000]] [[Categoria:musica electronica]] [[Categoria:Musica electronica dels ans 2000]] [[categoria:house]] d0oqpdk1ojnqr18xww8p5u3mnefqti1 2474147 2474146 2025-06-13T14:33:08Z Raymond Trencavel 26125 2474147 wikitext text/x-wiki {{ORDENA:Vanguarde, Shana}} '''Shana Vanguarde''' es una cantaira [[França|francesa]] d'[[eurodance]] nascuda en 1981 a [[París]] ([[França]]). Es coneguda en [[Occitània]] per un títol qu'a cantat en [[anglés]], un adobament [[tècno]] en 2004 de Stephane Tedesco e Hedi Banon de la celèbra cançon ''Gimme! Gimme! Gimme! (A Man After Midnight)'' del grop [[Suècia|suedés]] [[ABBA]]. En seguida del succès de sa version de ''Gimme! Gimme! Gimme!'' fin 2004, a tanben cantat còp-sec en 2005 d'autras represas [[tècno]] de [[ABBA]] coma ''Mamma mia'' e ''Dancing queen''. Pòt i aver confusion entre doas artistas [[eurodance]] al som gaireben a la meteissa periòda, aquesta cantaira [[França|francesa]] [[anglés|anglofòna]] '''Shana Vanguarde''' coneguda per sas represas [[tècno]] d'[[ABBA]] en 2004 e 2005, e la cantaira [[Belgica|bèlga]] [[francés|francofòna]] [[Shanna]] coneguda ela pels tubes ''Il est interdit'' e ''Tout est permis'' en 2007, [[Categoria:naissença en 1981]] [[Categoria:cantaira francesa]] [[Categoria:Cantaira e cantaire dels ans 2000]] [[Categoria:musica electronica]] [[Categoria:Musica electronica dels ans 2000]] [[categoria:house]] o0uaab06wf30d43f2qzvv18uheobok2 0 199441 2474138 2025-06-13T13:59:46Z Raymond Trencavel 26125 Creacion de la pagina amb « '''Shanna''' es una cantaira [[francés|francesa]] de [[Belgica]], mai precisament originària de [[Brussèlas]]. Es sustot coneguda en [[Occitània]] per son tube [[eurodance]] ''Il est interdit'' (Es defendut) en 2017, títol compausat per DJ Maus e adobat per DJ Xavièr L. (discjoquei resident en Belgica) e Freddy del labèl ''Nord-Way Produccions''. Lo segond single entitolat ''Tout est permis'' (Tot es permés) publicat egalament en 2017 coma una respons... » 2474138 wikitext text/x-wiki '''Shanna''' es una cantaira [[francés|francesa]] de [[Belgica]], mai precisament originària de [[Brussèlas]]. Es sustot coneguda en [[Occitània]] per son tube [[eurodance]] ''Il est interdit'' (Es defendut) en 2017, títol compausat per DJ Maus e adobat per DJ Xavièr L. (discjoquei resident en Belgica) e Freddy del labèl ''Nord-Way Produccions''. Lo segond single entitolat ''Tout est permis'' (Tot es permés) publicat egalament en 2017 coma una responsa a ''Il est interdit'' a agut el tanben de resson dins los païses [[Francofonia|francofòns]]. 3g8y7ylqaddp6d3tiscxuw1zbubiutc 2474139 2474138 2025-06-13T14:02:10Z Raymond Trencavel 26125 2474139 wikitext text/x-wiki '''Shanna''' es una cantaira [[francés|francesa]] de [[Belgica]], mai precisament originària de [[Brussèlas]]. Es sustot coneguda en [[Occitània]] per son tube [[eurodance]] ''Il est interdit'' (Es defendut) en 2017, títol compausat per DJ Maus e adobat per DJ Xavièr L. (discjoquei resident en Belgica) e Freddy del labèl ''Nord-Way Produccions''.<ref>Shanna - Il est interdit. Meilleure position : n° 12 du Top Singles France. Entré dans le Top Singles France du 20/08/2007 https://www.chartsinfrance.net/SHANNA/Il-est-interdit--s6316.html</ref> Lo segond [[single]] de Shanna entitolat ''Tout est permis'' (Tot es permés) publicat egalament en 2017 coma una responsa a ''Il est interdit'' a agut el tanben de resson dins los païses [[Francofonia|francofòns]]. ==Referéncias== t92yvvriamuzlrrgwe1a75iqpjc0toz 2474140 2474139 2025-06-13T14:03:51Z Raymond Trencavel 26125 2474140 wikitext text/x-wiki '''Shanna''' es una cantaira [[francés|francesa]] de [[Belgica]], mai precisament originària de [[Brussèlas]]. Es sustot coneguda en [[Occitània]] per son tube [[eurodance]] ''Il est interdit'' (Es defendut) en 2017, títol compausat per DJ Maus e adobat per DJ Xavièr L. (discjoquei resident en [[Belgica]]) e Freddy del labèl ''Nord-Way Productions''.<ref>Shanna - Il est interdit. Meilleure position : n° 12 du Top Singles France. Entré dans le Top Singles France du 20/08/2007 https://www.chartsinfrance.net/SHANNA/Il-est-interdit--s6316.html</ref> Lo segond [[single]] de Shanna entitolat ''Tout est permis'' (Tot es permés) publicat egalament en 2017 coma una responsa a ''Il est interdit'' a agut el tanben de resson dins los païses [[Francofonia|francofòns]]. ==Referéncias== 6pedurxjje2pntseieajnn1vp6wx4zr 2474141 2474140 2025-06-13T14:10:40Z Raymond Trencavel 26125 2474141 wikitext text/x-wiki '''Shanna''' es una cantaira [[francés|francesa]] de [[Belgica]], mai precisament originària de [[Brussèlas]]. Es sustot coneguda en [[Occitània]] per son tube [[eurodance]] ''Il est interdit'' (Es defendut) en 2017, títol compausat per DJ Maus e adobat per DJ Xavièr L. (discjoquei resident en [[Belgica]]) e Freddy del labèl ''Nord-Way Productions''.<ref>Shanna - Il est interdit. Meilleure position : n° 12 du Top Singles France. Entré dans le Top Singles France du 20/08/2007 https://www.chartsinfrance.net/SHANNA/Il-est-interdit--s6316.html</ref> Lo segond [[single]] de Shanna entitolat ''Tout est permis'' (Tot es permés) publicat egalament en 2017 coma una responsa a ''Il est interdit'' a agut el tanben de resson dins los païses [[Francofonia|francofòns]]. Pòt i aver confusion entre doas artistas eurodance al som gaireben a la meteissa periòda, la cantaira bèlga francofòna '''Shanna''' coneguda per sas capitadas ''Il est interdit'' e ''Tout est permis'' en 2017, e la cantaira francesa anglofòna [[Shana Vanguarde]] coneguda ela per sas represas tècno d'[[ABBA]] en 2004 e 2005. ==Referéncias== nn9lf1udrx4vomyciquclz8u0dj6meq 2474142 2474141 2025-06-13T14:12:10Z Raymond Trencavel 26125 2474142 wikitext text/x-wiki '''Shanna''' es una cantaira [[francés|francesa]] de [[Belgica]], mai precisament originària de [[Brussèlas]]. Es sustot coneguda en [[Occitània]] per son tube [[eurodance]] ''Il est interdit'' (Es defendut) en 2017, títol compausat per DJ Maus e adobat per DJ Xavièr L. (discjoquei resident en [[Belgica]]) e Freddy del labèl ''Nord-Way Productions''.<ref>Shanna - Il est interdit. Meilleure position : n° 12 du Top Singles France. Entré dans le Top Singles France du 20/08/2007 https://www.chartsinfrance.net/SHANNA/Il-est-interdit--s6316.html</ref> Lo segond [[single]] de Shanna entitolat ''Tout est permis'' (Tot es permés) publicat egalament en 2017 coma una responsa a ''Il est interdit'' a agut el tanben de resson dins los païses [[Francofonia|francofòns]]. Pòt i aver confusion entre doas artistas [[eurodance]] al som gaireben a la meteissa periòda, la cantaira [[Belgica|bèlga]] [[francés|francofòna]] '''Shanna''' coneguda per sas capitadas ''Il est interdit'' e ''Tout est permis'' en 2017, e la cantaira [[França|francesa]] [[anglés|anglofòna]] [[Shana Vanguarde]] coneguda ela per sas represas [[tècno]] d'[[ABBA]] en 2004 e 2005. ==Referéncias== mpoirb5qrcpey5jgykw2d1brhltqkng 2474143 2474142 2025-06-13T14:12:24Z Raymond Trencavel 26125 2474143 wikitext text/x-wiki '''Shanna''' es una cantaira [[francés|francesa]] de [[Belgica]], mai precisament originària de [[Brussèlas]]. Es sustot coneguda en [[Occitània]] per son tube [[eurodance]] ''Il est interdit'' (Es defendut) en 2017, títol compausat per DJ Maus e adobat per DJ Xavièr L. (discjoquei resident en [[Belgica]]) e Freddy del labèl ''Nord-Way Productions''.<ref>Shanna - Il est interdit. Meilleure position : n° 12 du Top Singles France. Entré dans le Top Singles France du 20/08/2007 https://www.chartsinfrance.net/SHANNA/Il-est-interdit--s6316.html</ref> Lo segond [[single]] de '''Shanna''' entitolat ''Tout est permis'' (Tot es permés) publicat egalament en 2017 coma una responsa a ''Il est interdit'' a agut el tanben de resson dins los païses [[Francofonia|francofòns]]. Pòt i aver confusion entre doas artistas [[eurodance]] al som gaireben a la meteissa periòda, la cantaira [[Belgica|bèlga]] [[francés|francofòna]] '''Shanna''' coneguda per sas capitadas ''Il est interdit'' e ''Tout est permis'' en 2017, e la cantaira [[França|francesa]] [[anglés|anglofòna]] [[Shana Vanguarde]] coneguda ela per sas represas [[tècno]] d'[[ABBA]] en 2004 e 2005. ==Referéncias== kdfvx0hlmpunx7bm6uvop7mzr6wjd52 2474148 2474143 2025-06-13T14:33:55Z Raymond Trencavel 26125 2474148 wikitext text/x-wiki '''Shanna''' es una cantaira [[francés|francesa]] de [[Belgica]], mai precisament originària de [[Brussèlas]]. Es sustot coneguda en [[Occitània]] per son tube [[eurodance]] ''Il est interdit'' (Es defendut) en 2007, títol compausat per DJ Maus e adobat per DJ Xavièr L. (discjoquei resident en [[Belgica]]) e Freddy del labèl ''Nord-Way Productions''.<ref>Shanna - Il est interdit. Meilleure position : n° 12 du Top Singles France. Entré dans le Top Singles France du 20/08/2007 https://www.chartsinfrance.net/SHANNA/Il-est-interdit--s6316.html</ref> Lo segond [[single]] de '''Shanna''' entitolat ''Tout est permis'' (Tot es permés) publicat egalament en 2017 coma una responsa a ''Il est interdit'' a agut el tanben de resson dins los païses [[Francofonia|francofòns]]. Pòt i aver confusion entre doas artistas [[eurodance]] al som gaireben a la meteissa periòda, la cantaira [[Belgica|bèlga]] [[francés|francofòna]] '''Shanna''' coneguda per sas capitadas ''Il est interdit'' e ''Tout est permis'' en 2007, e la cantaira [[França|francesa]] [[anglés|anglofòna]] [[Shana Vanguarde]] coneguda ela per sas represas [[tècno]] d'[[ABBA]] en 2004 e 2005. ==Referéncias== d9e0gh9hxmm1v2oti13yb1zjb2wf1zh 2474149 2474148 2025-06-13T14:34:20Z Raymond Trencavel 26125 2474149 wikitext text/x-wiki '''Shanna''' es una cantaira [[francés|francesa]] de [[Belgica]], mai precisament originària de [[Brussèlas]]. Es sustot coneguda en [[Occitània]] per son tube [[eurodance]] ''Il est interdit'' (Es defendut) en 2007, títol compausat per DJ Maus e adobat per DJ Xavièr L. (discjoquei resident en [[Belgica]]) e Freddy del labèl ''Nord-Way Productions''.<ref>Shanna - Il est interdit. Meilleure position : n° 12 du Top Singles France. Entré dans le Top Singles France du 20/08/2007 https://www.chartsinfrance.net/SHANNA/Il-est-interdit--s6316.html</ref> Lo segond [[single]] de '''Shanna''' entitolat ''Tout est permis'' (Tot es permés) publicat tanben en 2007 coma una responsa a ''Il est interdit'' a agut el tanben de resson dins los païses [[Francofonia|francofòns]]. Pòt i aver confusion entre doas artistas [[eurodance]] al som gaireben a la meteissa periòda, la cantaira [[Belgica|bèlga]] [[francés|francofòna]] '''Shanna''' coneguda per sas capitadas ''Il est interdit'' e ''Tout est permis'' en 2007, e la cantaira [[França|francesa]] [[anglés|anglofòna]] [[Shana Vanguarde]] coneguda ela per sas represas [[tècno]] d'[[ABBA]] en 2004 e 2005. ==Referéncias== m0vij3tyl39r6utjnalpjngrsfbywt6 0 199442 2474150 2025-06-13T14:48:30Z 77.152.53.218 Creacion de la pagina amb « {{Dialècte Gascon}} {{Infobox Gropament de comunas |nom={{PAGENAME}} |pais=França|lenga=oc |imatges= |reg= {{Occitània (Region)}} |dept={{Nauta Garona}} |créacion=24 de deceme de [[1999]] |nbcom=8 |caplòc=[[Plasença deu Toish]] |president= Philippe Guyot, divèrs centre ([[Cònsol]] de [[Plasença deu Toish]]) |pop=48 345 |datapop=[[2021]] |superf= 120.18 km2 |ectaras=12 018 |dens= 402 |budget= |sitweb= https://www.grandouesttoulousain.fr/ |imatgesfin... » 2474150 wikitext text/x-wiki {{Dialècte Gascon}} {{Infobox Gropament de comunas |nom={{PAGENAME}} |pais=França|lenga=oc |imatges= |reg= {{Occitània (Region)}} |dept={{Nauta Garona}} |créacion=24 de deceme de [[1999]] |nbcom=8 |caplòc=[[Plasença deu Toish]] |president= Philippe Guyot, divèrs centre ([[Cònsol]] de [[Plasença deu Toish]]) |pop=48 345 |datapop=[[2021]] |superf= 120.18 km2 |ectaras=12 018 |dens= 402 |budget= |sitweb= https://www.grandouesttoulousain.fr/ |imatgesfin= |}} '''Le Gran Oèst Tolosan Aglomeracion''' es ua intercomunalitat [[França|de la Republica Francesa]], situada dens le [[departament francés|departament]] de la [[Hauta Garona]] e la [[region francesa|region]] d'{{Ocreg}},<small> ancianament de [[Miègjorn-Pirenèus]]</small>. Son còdi SIREN es 243100781. * Ficha Banatic : [https://www.banatic.interieur.gouv.fr/intercommunalite/243100781-le-grand-ouest-toulousain-agglomeration] * Ficha INSEE : [https://www.insee.fr/fr/statistiques/2011101?geo=EPCI-243100781]. ==Istòria== La comunautat de comunas se creèc le 24 de deceme de 1999 dambe'u nom de '''comunautat de comunas de Sava a Toish'''. Cambièc de nom le 7 de març de 2022 e vengoc '''comunautat de comunas deu Gran Oèst Tolosan'''. Le 1er de mai de 2023 la comuna de [[Fontanilhas (Comenge)|Fontanilhas]] quitèc la [[comunautat de comunas de la Gasconha Tolosana]] per aderir a la comunautat de comunas deu Gran Oèst Tolosan<ref>https://www.ville-fontenilles.fr/wp-content/uploads/2023/05/08-FONTENILLES_INFO_210x275_MAI_2023.pdf</ref>. Le 1er de junh de 2025, la comunautat de comunas cambièc d'estatut e se mudèc en [[comunautat d'aglomeracion]]<ref>Nadège Churin, ''Le Grand Ouest Toulousain devient une communauté d’agglomération : cap sur l’avenir !'' https://actu.fr/publi-communique/le-grand-ouest-toulousain-devient-une-communaute-d-agglomeration-cap-sur-l-avenir_62693858.html, site actu.fr, 28 de mai de 2025</ref>. ==Composicion== {|class= "wikitable" !Nom !Width="135"|Còdi INSEE !Superficia (<small>km²</small>) !Populacion !Densitat (<small>ab/km²</small>) ! Canton d'abans 2015 |- |[[Fontanilhas (Comenge)|Fontanilhas]] |31188 |20,22 | {{popfr31|188}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|188}}/20.22) round 2}}}} | [[Canton de Sent Lis|Sent Lis]] |- |[[Legavin]] |31291 |24,45 | {{popfr31|291}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|291}}/24.45) round 2}}}} | [[Canton de Legavin|Legavin]] ([[caplòc]]) |- |[[Levinhac (Savés)|Levinhac]] |31297 |12,22 | {{popfr31|297}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|297}}/12.22) round 2}}}} | [[Canton de Legavin|Legavin]] |- |[[Merenvièla]] |31339 |10,45 | {{popfr31|339}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|339}}/10.45) round 2}}}} | [[Canton de Legavin|Legavin]] |- | '''[[Plasença deu Toish]]''' |31424 |26,53 | {{popfr31|424}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|424}}/26.53) round 2}}}} | [[Canton de Legavin|Legavin]] |- | [[La Sauvetat de Sent Gili]] |31526 |5,75 | {{popfr31|526}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|526}}/5.75) round 2}}}} | [[Canton de Legavin|Legavin]] |- |[[Senta Liurada (Savés)|Senta Liurada]] |31496 |6,16 | {{popfr31|496}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|496}}/6.16) round 2}}}} | [[Canton de Legavin|Legavin]] |- |[[La Sèrra e Pradèra]] |31277 |14,4 | {{popfr31|277}} ({{popfr31|0}}) | {{formatnum:{{#expr:({{popfr31|277}}/14.4) round 2}}}} | [[Canton de Legavin|Legavin]] |- |} ==Las intercomunalitats en Nauta Garona== [[Imatge:31-Haute-Garonne-intercos-2019.png|thumb|left|750px|Mapa de las intercomunalitats de Nauta Garona]] {{clr}} ==Nòtas e referéncias== <references/> {{Multibendèl | Portal Gasconha | Portal Lengadòc}} 0yp5xsufzinux1x64c3a7x0vj80an87 0 199443 2474166 2025-06-13T20:11:03Z Raymond Trencavel 26125 Creacion de la pagina amb « '''Boys Town Gang''' es un grop [[anglés|anglofòn]] [[Estats Units d'America|american]] de la debuta de las annadas 1980. Lor cançon mai coneguda en [[Occitània]] es ''Can't Take My Eyes Off You'' (1982), una represa disco tardiva d'un títol de 1967 de [[Frankie Valli & The Foun Seasons]]. » 2474166 wikitext text/x-wiki '''Boys Town Gang''' es un grop [[anglés|anglofòn]] [[Estats Units d'America|american]] de la debuta de las annadas 1980. Lor cançon mai coneguda en [[Occitània]] es ''Can't Take My Eyes Off You'' (1982), una represa disco tardiva d'un títol de 1967 de [[Frankie Valli & The Foun Seasons]]. 9hemc8roatfy8hq6e6kd247sl8e726c 2474167 2474166 2025-06-13T20:11:48Z Raymond Trencavel 26125 2474167 wikitext text/x-wiki '''Boys Town Gang''' es un grop [[anglés|anglofòn]] [[Estats Units d'America|american]] de la debuta de las annadas 1980. Lor cançon mai coneguda en [[Occitània]] es ''Can't Take My Eyes Off You'' (1982), una represa [[disco]] tardiva d'un títol de 1967 de [[Frankie Valli & The Foun Seasons]]. jhpmsnx6j8hj402a3eg53n6acac3u8l 2474169 2474167 2025-06-13T20:13:44Z Raymond Trencavel 26125 2474169 wikitext text/x-wiki '''Boys Town Gang''' es un grop [[anglés|anglofòn]] [[Estats Units d'America|american]] de la debuta de las annadas 1980. Lor cançon mai coneguda en [[Occitània]] es ''Can't Take My Eyes Off You'' (1982), una represa [[disco]] tardiva d'un títol de 1967 de [[Frankie Valli & The Foun Seasons]]. [[Categoria:Grop de musica american]] [[Categoria:Grop de musica dels ans 1980]] [[Categoria:disco]] nrx77875ud2ykauwdmw6uvpwxjqrhro 2474170 2474169 2025-06-13T20:15:17Z Raymond Trencavel 26125 2474170 wikitext text/x-wiki '''Boys Town Gang''' es un grop [[anglés|anglofòn]] [[Estats Units d'America|american]] de la debuta de las annadas 1980. Lor cançon mai coneguda en [[Occitània]] es ''Can't Take My Eyes Off You'' (1982), una represa [[disco]] tardiva d'un títol de 1967 de [[Frankie Valli & The Foun Seasons]]. ==Discografia== * 1981 : ''Cruisin' the Streets'' * 1982 : ''Disc Charge'' * 1984 : ''A Cast of Thousands'' [[Categoria:Grop de musica american]] [[Categoria:Grop de musica dels ans 1980]] [[Categoria:disco]] d01oegr6f42rnavggm2kobkedagagl2 2474172 2474170 2025-06-13T20:19:42Z Raymond Trencavel 26125 2474172 wikitext text/x-wiki '''Boys Town Gang''' èra un grop [[anglés|anglofòn]] [[Estats Units d'America|american]] de la debuta de las annadas 1980. Lor cançon mai coneguda en [[Occitània]] es ''Can't Take My Eyes Off You'' (1982), una represa [[disco]] tardiva d'un títol de 1967 de [[Frankie Valli & The Foun Seasons]]. ==Discografia== * 1981 : ''Cruisin' the Streets'' * 1982 : ''Disc Charge'' * 1984 : ''A Cast of Thousands'' [[Categoria:Grop de musica american]] [[Categoria:Grop de musica dels ans 1980]] [[Categoria:disco]] ii8n776x4yxvx1s6wgbq0h47753qlau 0 199444 2474173 2025-06-13T20:28:27Z Raymond Trencavel 26125 Creacion de la pagina amb « '''Amy Nicole Stewart''', dicha '''Amii Stewart''', nascuda lo 29 de genièr de 1956 a [[Washington]] ([[Estats Units d'America|Estats Units]]), es una cantaira anglofòna afro-americana de [[disco]], coneguda per son tube internacional ''Knock om Wood'' en 1979, una represa d'[[Eddie Floyd]] sortida en [[45 torns]] en version originala en 1966. {{Stewart, Amii}} » 2474173 wikitext text/x-wiki '''Amy Nicole Stewart''', dicha '''Amii Stewart''', nascuda lo 29 de genièr de 1956 a [[Washington]] ([[Estats Units d'America|Estats Units]]), es una cantaira anglofòna afro-americana de [[disco]], coneguda per son tube internacional ''Knock om Wood'' en 1979, una represa d'[[Eddie Floyd]] sortida en [[45 torns]] en version originala en 1966. {{Stewart, Amii}} konel60mdrccn7fgkk04mwq5wg3g0k3 2474174 2474173 2025-06-13T20:29:37Z Raymond Trencavel 26125 2474174 wikitext text/x-wiki '''Amy Nicole Stewart''', dicha '''Amii Stewart''', nascuda lo 29 de genièr de 1956 a [[Washington]] ([[Estats Units d'America|Estats Units]]), es una cantaira [[anglés|anglofòna]] afro-americana de [[disco]], coneguda per son tube internacional ''Knock on Wood'' en 1979, una represa d'[[Eddie Floyd]] sortida en [[45 torns]] en version originala en 1966. {{Stewart, Amii}} 0575a5wtla1todt8sen042sffsc92fh 2474175 2474174 2025-06-13T20:30:06Z Raymond Trencavel 26125 2474175 wikitext text/x-wiki '''Amy Nicole Stewart''', dicha '''Amii Stewart''', nascuda lo 29 de genièr de 1956 a [[Washington]] ([[Estats Units d'America|Estats Units]]), es una cantaira [[anglés|anglofòna]] afro-americana de [[disco]], coneguda per son tube internacional ''Knock on Wood'' en 1979, una represa d'[[Eddie Floyd]] sortida en [[45 torns]] en version originala en 1966. {{ORDENA:Stewart, Amii}} 7p8p6n5gk1y9cm1yi11o954g43pd6zf 2474177 2474175 2025-06-13T20:34:22Z Raymond Trencavel 26125 2474177 wikitext text/x-wiki '''Amy Nicole Stewart''', dicha '''Amii Stewart''', nascuda lo 29 de genièr de 1956 a [[Washington]] ([[Estats Units d'America|Estats Units]]), es una cantaira [[anglés|anglofòna]] afro-americana de [[disco]], coneguda per son tube internacional ''Knock on Wood'' en 1979, una represa d'[[Eddie Floyd]] sortida en [[45 torns]] en version originala en 1966. {{ORDENA:Stewart, Amii}} [[Categoria:cantaira e cantaire dels ans 1970]] [[Categoria:cantaira e cantaire dels ans 1980]] [[Categoria:cantaira americana]] [[Categoria:disco]] azck7rh1pc65371h0eqx45p3to9kijm 0 199445 2474191 2025-06-14T08:32:33Z Nicolas Eynaud 6858 Redireccion cap a [[Conflicte araboisraelian]] 2474191 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Conflicte araboisraelian]] t9qcylborp40ek5so3t89y6frazpzoe 0 199446 2474206 2025-06-14T09:06:07Z Sovenhic 36254 Sovenhic a desplaçat la pagina [[Cabrieras d'Egues]] cap a [[Cabriera d'Egues]] 2474206 wikitext text/x-wiki #REDIRECCION [[Cabriera d'Egues]] lu9yykbs4xosorcs760tm2w26bmrli5 0 199447 2474210 2025-06-14T09:09:47Z Sovenhic 36254 Sovenhic a desplaçat la pagina [[Vacairaç]] cap a [[Vacairàs]] : Lo sufixe -às s'escriu -às 2474210 wikitext text/x-wiki #REDIRECCION [[Vacairàs]] hkvhg2o2sem95cez0zqjv1tl5nlf10g 2474213 2474210 2025-06-14T09:11:59Z Sovenhic 36254 S'ha canviat la destinació de la redirecció de [[Vacairàs]] a [[Vaqueiràs]] 2474213 wikitext text/x-wiki #REDIRECCION [[Vaqueiràs]] pqxdm1scbv68cenxji02kmmympdsshu 0 199448 2474212 2025-06-14T09:11:16Z Sovenhic 36254 Sovenhic a desplaçat la pagina [[Vacairàs]] cap a [[Vaqueiràs]] 2474212 wikitext text/x-wiki #REDIRECCION [[Vaqueiràs]] pqxdm1scbv68cenxji02kmmympdsshu