Википеди oswiki https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%C3%A6%D0%B9%D1%80%D0%B0%D0%B3_%D1%84%D0%B0%D1%80%D1%81 MediaWiki 1.45.0-wmf.4 first-letter Медиа Сæрмагонд Тæрхон Архайæг Архайæджы ныхас Википеди Википедийы тæрхон Файл Файлы тæрхон MediaWiki MediaWiki-йы тæрхон Хуызæг Хуызæджы тæрхон Æххуыс Æххуысы тæрхон Категори Категорийы тæрхон TimedText TimedText talk Модуль Обсуждение модуля 0 446 586285 578015 2025-06-14T13:34:34Z 94.233.238.103 586285 wikitext text/x-wiki {{ЦР |Статус = Сахар |Ирон ном = Стамбул |Оригиналон ном = {{lang-tr|İstanbul}} |Ныв = Istanbul collage.png |Ном = |Паддзахад = Турк |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_deg= 41|lat_min= 0|lat_sec=36 |lon_deg= 28|lon_min= 57|lon_sec=37 |CoordAddon = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Турчы административон дих{{!}}Регион |Регион = Мармæр денджызы регион |Регион таблицæйы = Мармæр денджызы регион |Районы тип = Турчы административон дих{{!}}Ил |Район = Стамбул (ил) |Район таблицæйы = Стамбул (ил){{!}}Стамбул |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Фыццаг кой = |Раздæры нæмттæ = {{НП-ПН|330|Византий|1930|Константинополь}} |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +3 |DST = |Телефонон код = |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Стамбу́л''' ({{lang-tr|İstanbul}}), зындгонд у куыд '''Константино́поль''' ({{lang-el|Κωνσταντινούπολις}}) кæнæ '''Констæнтины''' (''Константины'') '''Сахар''' кæнæ '''[[Ром]]'''<ref name="IÆIEDZ">{{IÆIEDZ|II|}}</ref> дæр у [[Турк|Турчы]] тæккæ дынджырдæр [[сахар]], [[Византия]] æмæ [[Османты импери]]йы кæддæры сæйраг сахар. Цæрынц дзы 15 милуан адæймаджы бæрц, уымæй у [[Европæ]]йы стырдæр сахар. Стамбул лæууы [[Босфор]]ы былтыл æмæ у дунейы ахсджиагдæр порттæй иу. Турчы кæддæры сæйраг сахар, [[1923-æм аз]]æй фæстæмæ сси хуымæтæджы сахар (ныр бæстæйы сæйраг сахар у [[Анкара]]). Ныры ном (İstanbul) йын официалон æгъдауæй радтой [[1930-æм аз]]ы. === Стамбулы историон районтæ æмæ сыхтæ === ''Европæ:'' * [[Султанахмет]] * [[Галатæ (район)|Галатæ]] * [[Бейоглу]] * [[Бешикташ (район)|Бешикташ]] * [[Вефа]] * [[Фатих]] * [[Таксим]] * [[Лалели]] * [[Эминёню]] * [[Сулукуле]] * [[Долмбахче]] * [[Айвансарай]] * [[Касымпаша]] * [[Джибали]] * [[Чукурджума]] * [[Каракёй]] * [[Зейрек]] * [[Кабаташ]] * [[Фенер]] * [[Балат]] * [[Эйюп]] * [[Ортакёй]] * [[Влахерны]] * [[Бебек]] ''Ази:'' * [[Ускюдар]] * [[Кадыкёй]] == Зонад æмæ ахуырад == Стамбул у Турчы зонадон центр. Сахары мидаг ис цалдæр паддзахадон университеты, уыдоны ’хсæн сты: [[Стамбулы университет]], [[Стамбулы техникон университет]], [[Мармарæйы университет|Мармарæ]] æмæ [[Богазичийы университет]]. Стæй ма Стамбулы ис [[Стамбулы экономикæйы академи]], [[Уæлдæр техникон скъола]], [[Аивады академи]], [[Стамбулы консерватори]] æмæ æндæр уæлдæр ахуыргæнæндæттæ. Сахары архайынц цалдæр зонадон æхсæнады: [[Турчы медицинон æхсæнад]], [[Турчы биологон æхсæнад]], [[Турчы химион æхсæнад]]. Сахары стырдæр библиотекæтæ сты [[Стамбулы университеты библиотекæ]] æмæ [[Стамбулы техникон университеты библиотекæ]], [[Сулейманиейы библиотекæ]], [[Баязиды библиотекæ]]. == Культурæ == === Музейтæ === Сахары сæйрагдæр музейтæ: [[Æрвхуыз мæзджыт]], [[Сулейманиейы мæзджыт]], [[Софияйы аргъуан (Константинополь)|Сыгъдæг Софияйы Аргъуаны Музей]], [[Стамбулы археологон музей]], [[Нывкæнынад æмæ скульптурæйы музей (Стамбул)|Нывкæнынад æмæ скульптурæйы музей]], [[Топкапыйы галуан|Топкапыйы галуаны музей]], [[Мозаикæйы музей (Стамбул)|Мозаикæйы музей]], [[Туркаг æмæ пысылмон культурæйы музей]] æмæ æндæртæ. == Экономикæ == Стамбул у [[Турк|Турчы]] экономикон центр æмæ сæйраг индустрион сахар. Паддзахады стырдæр банктæ, фæсарæйнаг æхсæнæдтæ æмæ агенстæдтæ сты Стамбулы. == Цæрджытæ == {{main|Стамбулы цæрджытæ}} Стамбул у [[Европæ]]йы стырдæр сахар. Сахары цæрынц 15 млн. адæймаджы. {{Wikidata/Population}} == Транспорт == Стамбул у Турчы стырдæр транспортон æлхынцъ. Ис дзы дыууæ æхсæнадæмон аэропорты — [[Ататюрчы æхсæнадæмон аэропорт|Ататюрчы аэропорт]] (IST) (Atatürk International Airport) æмæ [[Сабиха Гёкчены номыл æхсæнадæмон аэропорт|Сабиха Гёкчены номыл аэропорт]] (SAW) (Sabiha Gökçen International Airport). Стамбулы кусы [[Стамбулы метрополитен|метрополитен]]. [[Файл:Osmanbey Station 01.jpg|thumb|left|250px|Метрополитены станцæ]] == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Турк}} {{Турчы сахартæ}} {{Мегæсахартæ}} {{Европæйы культурæйы сæйраг сахартæ}} [[Категори:Стамбул|*]] gmt7ndot8ix2w03bx8mfkaf6890jdiz 586286 586285 2025-06-14T13:37:20Z 94.233.238.103 586286 wikitext text/x-wiki {{ЦР |Статус = Сахар |Ирон ном = Стамбул |Оригиналон ном = {{lang-tr|İstanbul}} |Ныв = Istanbul collage.png |Ном = |Паддзахад = Турк |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_deg= 41|lat_min= 0|lat_sec=36 |lon_deg= 28|lon_min= 57|lon_sec=37 |CoordAddon = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Турчы административон дих{{!}}Регион |Регион = Мармæр денджызы регион |Регион таблицæйы = Мармæр денджызы регион |Районы тип = Турчы административон дих{{!}}Ил |Район = Стамбул (ил) |Район таблицæйы = Стамбул (ил){{!}}Стамбул |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Фыццаг кой = |Раздæры нæмттæ = {{НП-ПН|330|Византий|1930|Константинополь}} |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +3 |DST = |Телефонон код = |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Стамбу́л''' ({{lang-tr|İstanbul}}), зындгонд у куыд '''Константино́поль''' ({{lang-el|Κωνσταντινούπολις}}) кæнæ '''Констæнтины''' (''Константины'') '''Сахар'''<ref>Евангелiе иронау (1864-æм азы рауагъд), фарс 313</ref> кæнæ '''[[Ром]]'''<ref name="IÆIEDZ">{{IÆIEDZ|II|}}</ref> дæр у [[Турк|Турчы]] тæккæ дынджырдæр [[сахар]], [[Византия]] æмæ [[Османты импери]]йы кæддæры сæйраг сахар. Цæрынц дзы 15 милуан адæймаджы бæрц, уымæй у [[Европæ]]йы стырдæр сахар. Стамбул лæууы [[Босфор]]ы былтыл æмæ у дунейы ахсджиагдæр порттæй иу. Турчы кæддæры сæйраг сахар, [[1923-æм аз]]æй фæстæмæ сси хуымæтæджы сахар (ныр бæстæйы сæйраг сахар у [[Анкара]]). Ныры ном (İstanbul) йын официалон æгъдауæй радтой [[1930-æм аз]]ы. === Стамбулы историон районтæ æмæ сыхтæ === ''Европæ:'' * [[Султанахмет]] * [[Галатæ (район)|Галатæ]] * [[Бейоглу]] * [[Бешикташ (район)|Бешикташ]] * [[Вефа]] * [[Фатих]] * [[Таксим]] * [[Лалели]] * [[Эминёню]] * [[Сулукуле]] * [[Долмбахче]] * [[Айвансарай]] * [[Касымпаша]] * [[Джибали]] * [[Чукурджума]] * [[Каракёй]] * [[Зейрек]] * [[Кабаташ]] * [[Фенер]] * [[Балат]] * [[Эйюп]] * [[Ортакёй]] * [[Влахерны]] * [[Бебек]] ''Ази:'' * [[Ускюдар]] * [[Кадыкёй]] == Зонад æмæ ахуырад == Стамбул у Турчы зонадон центр. Сахары мидаг ис цалдæр паддзахадон университеты, уыдоны ’хсæн сты: [[Стамбулы университет]], [[Стамбулы техникон университет]], [[Мармарæйы университет|Мармарæ]] æмæ [[Богазичийы университет]]. Стæй ма Стамбулы ис [[Стамбулы экономикæйы академи]], [[Уæлдæр техникон скъола]], [[Аивады академи]], [[Стамбулы консерватори]] æмæ æндæр уæлдæр ахуыргæнæндæттæ. Сахары архайынц цалдæр зонадон æхсæнады: [[Турчы медицинон æхсæнад]], [[Турчы биологон æхсæнад]], [[Турчы химион æхсæнад]]. Сахары стырдæр библиотекæтæ сты [[Стамбулы университеты библиотекæ]] æмæ [[Стамбулы техникон университеты библиотекæ]], [[Сулейманиейы библиотекæ]], [[Баязиды библиотекæ]]. == Культурæ == === Музейтæ === Сахары сæйрагдæр музейтæ: [[Æрвхуыз мæзджыт]], [[Сулейманиейы мæзджыт]], [[Софияйы аргъуан (Константинополь)|Сыгъдæг Софияйы Аргъуаны Музей]], [[Стамбулы археологон музей]], [[Нывкæнынад æмæ скульптурæйы музей (Стамбул)|Нывкæнынад æмæ скульптурæйы музей]], [[Топкапыйы галуан|Топкапыйы галуаны музей]], [[Мозаикæйы музей (Стамбул)|Мозаикæйы музей]], [[Туркаг æмæ пысылмон культурæйы музей]] æмæ æндæртæ. == Экономикæ == Стамбул у [[Турк|Турчы]] экономикон центр æмæ сæйраг индустрион сахар. Паддзахады стырдæр банктæ, фæсарæйнаг æхсæнæдтæ æмæ агенстæдтæ сты Стамбулы. == Цæрджытæ == {{main|Стамбулы цæрджытæ}} Стамбул у [[Европæ]]йы стырдæр сахар. Сахары цæрынц 15 млн. адæймаджы. {{Wikidata/Population}} == Транспорт == Стамбул у Турчы стырдæр транспортон æлхынцъ. Ис дзы дыууæ æхсæнадæмон аэропорты — [[Ататюрчы æхсæнадæмон аэропорт|Ататюрчы аэропорт]] (IST) (Atatürk International Airport) æмæ [[Сабиха Гёкчены номыл æхсæнадæмон аэропорт|Сабиха Гёкчены номыл аэропорт]] (SAW) (Sabiha Gökçen International Airport). Стамбулы кусы [[Стамбулы метрополитен|метрополитен]]. [[Файл:Osmanbey Station 01.jpg|thumb|left|250px|Метрополитены станцæ]] == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Турк}} {{Турчы сахартæ}} {{Мегæсахартæ}} {{Европæйы культурæйы сæйраг сахартæ}} [[Категори:Стамбул|*]] 8ts1euy1mb26nk1nw52vq9dhgoypnmw 0 2217 586293 541477 2025-06-14T17:11:13Z Spokiyny 26455 586293 wikitext text/x-wiki {{ЦР |Статус = Сахар |Ирон ном = Елец |Оригиналон ном = {{lang-ru|Елец}} |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Уæрæсе |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_deg = 52|lat_min = 37|lat_sec = |lon_deg = 38|lon_min = 28|lon_sec = |CoordAddon = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Уæрæсейы федеративон арæзт{{!}}Федерацийы субъект |Регион = Липецчы облæст |Регион таблицæйы = Липецчы облæст |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = 1146 |Фыццаг кой = 1146 |Фæзуат = 70,67 |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = {{ Цæрджытæ | Елец | тс }} |Сфысты аз = {{ Цæрджытæ | Елец | г }} |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +3 |DST = |Телефонон код = +7 47467 |Посты индекстæ = 399770—399788 |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Елец''' ({{lang-ru|Елец}}) у сахар [[Уæрæсе]]йы [[Липецчы облæст|Липецчы облæсты]]. Цæрынц дзы 93 мин адæймаджы. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Уæрæсе}} {{Липецчы облæсты сахартæ}} {{Хæстон намысы сахар}} [[Категори:Липецчы облæсты сахартæ]] dx3gzy46wure41xpb9igpfmbg34qdgq 0 4963 586289 584428 2025-06-14T15:59:59Z Taamu 795 586289 wikitext text/x-wiki '''Боцъотæ'''<ref name="Ирон мыггæгтæ">[[Гаглойты Зинæ|Гаглойты З. Д.]] Ирон мыггæгтæ. — 2-аг баххæстгонд рауагъд. — Цхинвал: «Республика», 2017. — 372 с.</ref> ({{lang-ru|Боцоевы}}) сты [[ирон мыггæгтæ|ирон мыггаг]]. Фыццаг Боцъотæ цардысты [[Тырсыгом]]ы (нырыккон [[Гуырдзыстон]]ы). == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-ирон}} [[Категори:Боцъотæ|*]] j9nv91ze2ccvskiqzukm7a2biseq8jg 586290 586289 2025-06-14T16:04:58Z Taamu 795 586290 wikitext text/x-wiki '''Боцъотæ'''<ref name="Ирон мыггæгтæ">[[Гаглойты Зинæ|Гаглойты З. Д.]] Ирон мыггæгтæ. — 2-аг баххæстгонд рауагъд. — Цхинвал: «Республика», 2017. — 372 с.</ref> ({{lang-ru|Боцоевы}}) сты [[ирон мыггæгтæ|ирон мыггаг]]. Боцъотæ цардысты [[Тырсыгом]]ы (нырыккон [[Гуырдзыстон]]ы).<ref name=" Гутнов">{{Чиныг |автор = [[Гутнаты Феликс|Гутнов Ф. Х.]] |заглавие = Осетинские фамилии |издание = 2-е издание, дополненное |место = Владикавказ |издательство = Респект |год = 2014 |страниц = 596 |серия = |isbn = 978-5-905066-15-3 |ref = Гутнов }}</ref> == Кæс ноджы == * [[Боцуатæ]] == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-ирон}} [[Категори:Боцъотæ|*]] k7r5hbzkmfqxyvwjndh0r5ifsq6xrbk 586291 586290 2025-06-14T16:05:07Z Taamu 795 586291 wikitext text/x-wiki '''Боцъотæ'''<ref name="Ирон мыггæгтæ">[[Гаглойты Зинæ|Гаглойты З. Д.]] Ирон мыггæгтæ. — 2-аг баххæстгонд рауагъд. — Цхинвал: «Республика», 2017. — 372 с.</ref> ({{lang-ru|Боцоевы}}) сты [[ирон мыггæгтæ|ирон мыггаг]]. Боцъотæ цардысты [[Тырсыгом]]ы (нырыккон [[Гуырдзыстон]]ы).<ref name=" Гутнов">{{Чиныг |автор = [[Гутнаты Феликс|Гутнов Ф. Х.]] |заглавие = Осетинские фамилии |издание = 2-е издание, дополненное |место = Владикавказ |издательство = Респект |год = 2014 |страниц = 596 |серия = |isbn = 978-5-905066-15-3 |ref = Гутнов }}</ref> == Кæс ноджы == * [[Боцуатæ]] == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-ирон}} [[Категори:Боцъотæ|*]] 8bh8g7eyerpkutyc8e93g48062pxkgp 0 5672 586363 583318 2025-06-15T09:47:40Z Taamu 795 586363 wikitext text/x-wiki {{Паддзахад2 |Ирон ном = Гуырдзыстон |Оригиналон ном = საქართველო |Гуырынон хауæн = Гуырдзыстоны |Тырыса = Flag_of_Georgia.svg‎ |Герб = Greater coat of arms of Georgia.svg |Девиз = ძალა ერთობაშია |Девизы тæлмац = Тых у иудзинады |Гимны ном = თავისუფლება |Гимны номы тæлмац = Сæрибар |Хицауиуæджы хуыз = Президентон республикæ |Картæ = Georgia in its region (claimed hatched).svg |Æвзаг = [[Гуырдзиаг æвзаг|гуырдзиаг]] |Хæдбар сси = [[1991-æм аз]]ы [[9 апрелы]] [[Советон Цæдис]]æй |Сæйраг сахар = [[Тбилис|Тбилис (Калак)]] |Стырдæр сахартæ = [[Тбилис|Тбилис (Калак)]], [[Кутаис]], [[Батум]] |Сæргълæууæджы хæсад 1 = [[Гуырдзыстоны президент|Президент]] |Сæргълæууæг 1 = [[Михаил Хъавелашвили]] |Сæргълæууæджы хæсад 2 = Премьер-министр |Сæргълæууæг 2 = [[Иракъли Къобахидзе]] |Сæргълæууæджы хæсад 3 = Парламенты спикер |Сæргълæууæг 3 = [[Арчил Талаквадзе]] |Фæзуат = 69700 |Доны процент = |Цæрджытæ = {{Рæзт}} 3825600 |Бахыгъды аз = 2018 |Цæрджытæ сфыстмæ гæсгæ = 3713804 |Сфысты аз = 2014 |Æнгомад = 65 |ÆМП = 37,209 млрд. |ÆМП хынцыны аз = 2014 |Бынат ÆМП-мæ гæсгæ = 110 |ÆМП иу адæймагмæ = 9 1722 |Валютæ = [[лари]] |Домен = [[.ge]] |Телефонон код = 995 |Сахатон таг = +4 |Фиппаинæгтæ = Бæстæйы у [[декретон рæстæг]] }} '''Гуырдзы́стон''' кæнæ '''Гуырдзы''' ({{lang-ka|საქართველო}} [{{IPA|sakʰartʰʷelo}}]) у [[Кавказ]]ы [[æрдæгпрезидентон республикæ]]. Йæ конституцимæ гæсгæ цы зæххытæ хъуамæ ахса, уыдон цæгаты æмарæн сты [[Уæрæсе]]имæ, скæсæны [[Азербайджан]]имæ, хуссары [[Сомих]]имæ æмæ [[Турк]]имæ æмæ ныгуылæны та сын ис [[Сау денджыз]]мæ ахизæн. Фæлæ уыцы зæххытæй [[Хуссар Ирыстон]] æмæ [[Абхаз]] кæм сты, уыдонмæ йæ арм нæ дары. Хуссар Ирыстон ис Гуырдзыстоны сидт зæххыты астæуæй, Уæрæсейы æрдыгæй. Абхаз та ис йæ сидт зæххыты ныгуылæнæрдыгæй. Гуырдзыстоны хицауады сæйраг сахар у [[Тбилис|Тбилис (Калак)]], кæцы, иу милуанæй фылдæр цæрæгимæ, у бæстæйы стырдæр сахар. Йæ закъондæддæг тыхты сахар та у [[Кутаис]]. Гуырдзыстоны сидт зæххыты фæзуат у 69 700 квадратон километр, кæдонæй армдард сты 57 200<ref>Æнæ Абхаз æмæ Хуссар Ирыстонæй.</ref>. Цæры дзы 4,5 милуан адæймаджы. Кæд географион æгъдауæй Гуырдзыстоны фылдæр хай [[Ази]]мæ хауы, уæддæр культурон, экономикон æмæ политикон æгъдауæй [[Европæ]]мæ арæх цæуы хаст. Гуырдзыстон тырны [[НАТО]] æмæ [[ЕЦ]]-ы уæнг суын. [[1991-æм аз]]ы онг — [[Советон Цæдис]]ы [[Гуырдзыстоны Советон Социалистон Республикæ]]. Бæстæйы [[президент]] у [[Михаил Хъавелашвили]]. == Географи == Гуырдзыстон бынат кæны [[Фæскавказ]]ы. Бæстæйы фæзуат у 69 700 км² (Абхаз æмæ Хуссар Ирыстон дæр нымайгæйæ). Гуырдзыстоны ис цалдæр стыргомау цæугæдоны — [[Къуар]], [[Ингур]], [[Рион]] æмæ æндæртæ. <center><gallery> Image:Satellite image of Georgia in May 2003.jpg|Гуырдзыстон космосæй Image:VittfarneGeorgien 155.jpg|[[Сари]] Image:Georgia, Khevi, Truso Valley - Villages of Abano and Zakagori.jpg|[[Тырсыгом]] Image:Watch towers.jpg|[[Дартло]]йы хъæу, [[Тушет]] </gallery></center> == Истори == [[1800-æм аз]]ы уæды Гуырдзыстоны бæстæтæй иу барвæндонæй бацыдис [[Уæрæсейы импери]]йы скондмæ. [[1810-æм аз]]ы [[Имерет]] дæр бацæуын кодтой Уæрæсемæ. Гуырдзиаг зæххытæ баиу сты, фæлæ гуырдзиаг паддзахад ууыл фæци. Фæстæдæр, Уæрæсейы революци куы æрцыдис, Гуырдзыстон расидти хæдбардзинад, цалынмæ Сырх Æфсад йæ нæ бакодта социалистон паддзахады скондмæ. == Дин == Гуырдзыстоны цæрджыты фылдæр хай сты [[Растуырнæг дин|растуырнæг]] [[чырыстон дин|чырыстæттæ]]. == Административон дих == {{Гуырдзыстон}} Административон æгъдауæй Гуырдзыстоны сконд у ахæм: * Автономон республикæтæ: [[Автономон Республикæ Аджари|Ачъар]] æмæ [[Абхаз]]. * Провинцитæ ({{lang-ka|მხარე}}, [мхаре]): [[Гури]], [[Имерет]], [[Къахет]], [[Дæллаг Картли]], [[Цхета-Мтианет]], [[Рацъ-Лечхум æмæ Дæллаг Сари]], [[Мегрели æмæ Уæллаг Сари]], [[Самцхе-Джавахет]], [[Мидæггаг Картли]] * Сæрмагонд статусы сахар: [[Тбилис|Тбилис (Калак)]]. Уыдонæй Абхаз у, йæ хæдбардзинад ын дыууæ паддзахады кæмæн банымадтой, ахæм ног паддзахад. Уыцы дихмæ гæсгæ Имерет, Цхета-Мтианети, Рацъ-Лечхум æмæ Дæллаг Сари æмæ Мидæггаг Картлимæ цы зæххытæ хауынц, уыдоныл лæууы æндæр ахæм паддзахад — [[Хуссар Ирыстон]]. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Гуырдзыстон}} {{Ази}} {{Европæ}} {{Гуырдзыстоны тыххæй}} [[Категори:Гуырдзыстон|*]] nf3om1pld0pm9fr6739o0fdjofhovm1 586364 586363 2025-06-15T09:49:18Z Taamu 795 586364 wikitext text/x-wiki {{Паддзахад2 |Ирон ном = Гуырдзыстон |Оригиналон ном = საქართველო |Гуырынон хауæн = Гуырдзыстоны |Тырыса = Flag_of_Georgia.svg‎ |Герб = Greater coat of arms of Georgia.svg |Девиз = ძალა ერთობაშია |Девизы тæлмац = Тых у иудзинады |Гимны ном = თავისუფლება |Гимны номы тæлмац = Сæрибар |Хицауиуæджы хуыз = Президентон республикæ |Картæ = Georgia in its region (claimed hatched).svg |Æвзаг = [[Гуырдзиаг æвзаг|гуырдзиаг]] |Хæдбар сси = [[1991-æм аз]]ы [[9 апрелы]] [[Советон Цæдис]]æй |Сæйраг сахар = [[Тбилис|Тбилис (Калак)]] |Стырдæр сахартæ = [[Тбилис|Тбилис (Калак)]], [[Кутаис]], [[Батум]] |Сæргълæууæджы хæсад 1 = [[Гуырдзыстоны президент|Президент]] |Сæргълæууæг 1 = [[Михаил Хъавелашвили]] |Сæргълæууæджы хæсад 2 = Премьер-министр |Сæргълæууæг 2 = [[Иракъли Къобахидзе]] |Сæргълæууæджы хæсад 3 = Парламенты спикер |Сæргълæууæг 3 = [[Арчил Талаквадзе]] |Фæзуат = 69700 |Доны процент = |Цæрджытæ = {{Рæзт}} 3825600 |Бахыгъды аз = 2018 |Цæрджытæ сфыстмæ гæсгæ = 3713804 |Сфысты аз = 2014 |Æнгомад = 65 |ÆМП = 37,209 млрд. |ÆМП хынцыны аз = 2014 |Бынат ÆМП-мæ гæсгæ = 110 |ÆМП иу адæймагмæ = 9 1722 |Валютæ = [[лари]] |Домен = [[.ge]] |Телефонон код = 995 |Сахатон таг = +4 |Фиппаинæгтæ = Бæстæйы у [[декретон рæстæг]] }} '''Гуырдзыстон''' кæнæ '''Гуырдзы''' ({{lang-ka|საქართველო}} [{{IPA|sakʰartʰʷelo}}]) у [[Кавказ]]ы [[æрдæгпрезидентон республикæ]]. Йæ конституцимæ гæсгæ цы зæххытæ хъуамæ ахса, уыдон цæгаты æмарæн сты [[Уæрæсе]]имæ, скæсæны [[Азербайджан]]имæ, хуссары [[Сомих]]имæ æмæ [[Турк]]имæ æмæ ныгуылæны та сын ис [[Сау денджыз]]мæ ахизæн. Фæлæ уыцы зæххытæй [[Хуссар Ирыстон]] æмæ [[Абхаз]] кæм сты, уыдонмæ йæ арм нæ дары. Хуссар Ирыстон ис Гуырдзыстоны сидт зæххыты астæуæй, Уæрæсейы æрдыгæй. Абхаз та ис йæ сидт зæххыты ныгуылæнæрдыгæй. Гуырдзыстоны хицауады сæйраг сахар у [[Тбилис|Тбилис (Калак)]], кæцы, иу милуанæй фылдæр цæрæгимæ, у бæстæйы стырдæр сахар. Йæ закъондæддæг тыхты сахар та у [[Кутаис]]. Гуырдзыстоны сидт зæххыты фæзуат у 69 700 квадратон километр, кæдонæй армдард сты 57 200<ref>Æнæ Абхаз æмæ Хуссар Ирыстонæй.</ref>. Цæры дзы 4,5 милуан адæймаджы. Кæд географион æгъдауæй Гуырдзыстоны фылдæр хай [[Ази]]мæ хауы, уæддæр культурон, экономикон æмæ политикон æгъдауæй [[Европæ]]мæ арæх цæуы хаст. Гуырдзыстон тырны [[НАТО]] æмæ [[ЕЦ]]-ы уæнг суын. [[1991-æм аз]]ы онг — [[Советон Цæдис]]ы [[Гуырдзыстоны Советон Социалистон Республикæ]]. Бæстæйы [[президент]] у [[Михаил Хъавелашвили]]. == Географи == Гуырдзыстон бынат кæны [[Фæскавказ]]ы. Бæстæйы фæзуат у 69 700 км² (Абхаз æмæ Хуссар Ирыстон дæр нымайгæйæ). Гуырдзыстоны ис цалдæр стыргомау цæугæдоны — [[Къуар]], [[Ингур]], [[Рион]] æмæ æндæртæ. <center><gallery> Image:Satellite image of Georgia in May 2003.jpg|Гуырдзыстон космосæй Image:VittfarneGeorgien 155.jpg|[[Сари]] Image:Georgia, Khevi, Truso Valley - Villages of Abano and Zakagori.jpg|[[Тырсыгом]] Image:Watch towers.jpg|[[Дартло]]йы хъæу, [[Тушет]] </gallery></center> == Истори == [[1800-æм аз]]ы уæды Гуырдзыстоны бæстæтæй иу барвæндонæй бацыдис [[Уæрæсейы импери]]йы скондмæ. [[1810-æм аз]]ы [[Имерет]] дæр бацæуын кодтой Уæрæсемæ. Гуырдзиаг зæххытæ баиу сты, фæлæ гуырдзиаг паддзахад ууыл фæци. Фæстæдæр, Уæрæсейы революци куы æрцыдис, Гуырдзыстон расидти хæдбардзинад, цалынмæ Сырх Æфсад йæ нæ бакодта социалистон паддзахады скондмæ. == Дин == Гуырдзыстоны цæрджыты фылдæр хай сты [[Растуырнæг дин|растуырнæг]] [[чырыстон дин|чырыстæттæ]]. == Административон дих == {{Гуырдзыстон}} Административон æгъдауæй Гуырдзыстоны сконд у ахæм: * Автономон республикæтæ: [[Автономон Республикæ Аджари|Ачъар]] æмæ [[Абхаз]]. * Провинцитæ ({{lang-ka|მხარე}}, [мхаре]): [[Гури]], [[Имерет]], [[Къахет]], [[Дæллаг Картли]], [[Цхета-Мтианет]], [[Рацъ-Лечхум æмæ Дæллаг Сари]], [[Мегрели æмæ Уæллаг Сари]], [[Самцхе-Джавахет]], [[Мидæггаг Картли]] * Сæрмагонд статусы сахар: [[Тбилис|Тбилис (Калак)]]. Уыдонæй Абхаз у, йæ хæдбардзинад ын дыууæ паддзахады кæмæн банымадтой, ахæм ног паддзахад. Уыцы дихмæ гæсгæ Имерет, Цхета-Мтианети, Рацъ-Лечхум æмæ Дæллаг Сари æмæ Мидæггаг Картлимæ цы зæххытæ хауынц, уыдоныл лæууы æндæр ахæм паддзахад — [[Хуссар Ирыстон]]. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Гуырдзыстон}} {{Ази}} {{Европæ}} {{Гуырдзыстоны тыххæй}} [[Категори:Гуырдзыстон|*]] 2iyy6d9pdlgldqp09imue3i0o1fnb20 0 5683 586314 582736 2025-06-14T20:46:20Z Taamu 795 586314 wikitext text/x-wiki {{Ирон мыггаг | Ирон ном = Мелыккатæ | Дыгурон ном = | Ныв = | Нывы ном = | Æндæр варианттæ = Мелыгкатæ<ref name="Ирон мыггæгтæ"/> | Рагон ирон мыггаг = [[Сидæмонтæ]]<ref name="Ирон мыггæгтæ"/> | Къорд = | Бындурæвæрæг = | Æрвадæлтæ = | Равзæрд (мыггаг) = | Къабæзтæ = | Мыггаджы хъæу = | Кæм цардысты = | Commons = }} '''Мелыккатæ'''<ref name="Ирон мыггæгтæ">[[Гаглойты Зинæ|Гаглойты З. Д.]] Ирон мыггæгтæ. — 2-аг баххæстгонд рауагъд. — Цхинвал: «Республика», 2017. — 372 с.</ref> ({{lang-ru|Меликовы}}) сты [[ирон мыггæгтæ|ирон мыггаг]]. Мелыккатæ цæрынц [[Рахизфарсы район]]ы. Уыдон сты [[пысылмон дин|пысылмон]]{{ратæдзæн нæй}}. == Зындгонд Мелыккатæ == * [[Мелыккаты Хазреты фырт Хадзыбатыр]] (райг. [[1926]] азы), [[ЦИПУ]]йы профессор, [[математикæ|математик]]. == Кæс ноджы == * [[Мæлыкатæ]] * [[Меликовтæ]] == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-ирон}} {{Сидæмонтæ}} [[Категори:Мелыккатæ|*]] 0ezjhfcceiaynqg3azftn1fqcvtriox 0 5728 586362 579712 2025-06-15T09:45:20Z Taamu 795 586362 wikitext text/x-wiki {{Æндæр нысаниуджытæ|Сомих (нысаниуджытæ)}} {{Паддзахад2 | Ирон ном = Сомихы Республикæ | Оригиналон ном = Հայաստանի Հանրապետություն | Гуырынон хауæн = Сомихы | Тырыса = Flag of Armenia.svg | Герб = Coat of arms of Armenia.svg | Девиз = | Гимны ном = Мер Айреник | Гимны номы тæлмац = Мах Фыдыбæстæ | Хицауиуæджы хуыз = Президентон республикæ | Картæ = Armenia_on_the_globe_(Afro-Eurasia_centered)_(zoomed).svg | Æвзаг = [[Сомихаг æвзаг|сомихаг]] | Хæдбар сси = [[1991]] азы [[21 сентябры]] [[Советон Цæдис]]æй | Сæйраг сахар = [[Ереван]] | Стырдæр сахартæ = [[Ереван]], [[Гюмри]] | Сæргълæууæджы хæсад 1 = Президент | Сæргълæууæг 1 = [[Ваагн Хачатурян]] | Сæргълæууæджы хæсад 2 = Премьер-министр | Сæргълæууæг 2 = [[Никол Пашинян]] | Фæзуат = 29800 | Доны процент = 4,7 | Цæрджытæ = 3165000 | Бахыгъды аз = 2024 | Цæрджытæ сфыстмæ гæсгæ = | Сфысты аз = | Æнгомад = 100,4 | ÆМП = 11 037 млрд | ÆМП хынцыны аз = 2017 | Бынат ÆМП-мæ гæсгæ = 133 | ÆМП иу адæймагмæ = 3690 | Валютæ = [[драм]] | Домен = [[.am]] | Телефонон код = 374 | Сахатон таг = +4 | Фиппаинæгтæ = }} '''Со́мих''' кæнæ '''Сомихыстон''', {{дыгурон|Сомех}} ([[сомихаг æвзаг|сом.]] Հայաստան [{{IPA|hɑjɑsˈtɑn}}]), официалон æгъдауæй — '''Сомихы Республикæ''' ({{lang-hy|Հայաստանի Հանրապետություն}} [{{IPA|hɑjɑstɑˈni hɑnɾɑpɛtuˈtʰjun}}]), у [[Хуссар Кавказ]]ы паддзахад. Ис [[Ныгуылæн Ази]]йы, денджызмæ бацæуæн йæм нæй. Арæнтæ йæм ис [[Гуырдзыстон]], [[Турк]], [[Азербайджан]] æмæ [[Иран]]имæ. Йæ [[сæйраг сахар]] у [[Ереван]]. Сомихы зæххыты фæзуат у 29 800 квадратон километр, æмæ йæ цæрджыты нымæц та у 3,3 милуан. Кæд географион критеритæм гæсгæ [[Ази]]йы ис, уæд культурон æууæлтæй [[Европæ]]йы паддзахадыл нымад у. [[Хæххон Карабах|Карабахы конфликты]] фæстæ Турк æмæ Азербайджан Сомихимæ сæ арæнтæ сæхгæдтой, афтæмæй дунейы бæстæтимæ уæйгæнæн ис æрмæст Гуырдзыстон æмæ Ираны территоритыл. [[2009-æм аз]]ы райдыдта Турк æмæ Сомихы ’хсæн бафидауыны процесс. Сомихы цæрджытæ сæ ныфс дарынц ууыл, æмæ арæн байгом уыдзæн, уымæй та фæасламдæр уыдзысты æппæт импортгонд товартæ. Иуæй-иу политиктæ зæгъынц, гом арæн Туркæн æлхъивыны инструмент кæй ратдзынæн, уый тыххæй<ref>{{Cite web |title=После открытия границы давление Турции на Армению станет гораздо сильнее |url=http://www.newsarmenia.ru/arm1/20091012/42145748.html |access-date=2009-10-26 |archive-date=2011-08-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110820055545/http://www.newsarmenia.ru/arm1/20091012/42145748.html |deadlink=yes }}</ref>. Ныртæккæ, [[1992-æм аз]]ы бадзырдмæ гæсгæ, Туркимæ Сомихы арæн хъахъхъæнынц [[Уæрæсе]]йы арæнгæсты æфсад<ref>[http://www.regnum.ru/news/1215327.html Открытие армяно-турецкой границы и судьба российских пограничников: мнения]</ref>. Паддзахады нырыккон [[президент]] у [[Ваагн Хачатурян]] ([[2022-æм аз]]æй). Сомихы [[валютæ]] у [[драм]]. Лыстæгдæр æхца у 10 драмы згъæрæхца. Сомих у дунейы рагондæр чырыстон паддзахæдтæй иу. [[Чырыстон дин]] дзы сси официалон [[301]]-æм азы. Бæстæйы цардмæ стыр тæваг дарынц [[сомихаг диаспорæ|сомихаг фæсарæйнаг диаспорæ]]. == Этимологи == Иронау та дзырд «Сомих» y равзæрд гуырдзиаг дзырдæй «Сомхети» (гуырдз. სომხეთი кæнæ სასომხეთი). Куыд уынæм, афтæмæй абон ацы дзырд у æрмæстдæр уыцы дыууæ æвзæгтыл. == Административон дих == {{main|Сомихы административон дих}} [[Файл:ArmeniaNumbered.png|thumb|left|155px|Сомихы провинцитæ]] Сомихы ис 11 провинцийы (''марзтæ'', {{lang-hy|մարզ}}): # [[Арагацотн]] ({{lang-hy|Արագածոտնի մարզ}}) — с. [[Аштарак]]. # [[Арарат (марз)|Арарат]] ({{lang-hy|Արարատի մարզ}}) — с. [[Арташат]]. # [[Армавир (марз)|Армавир]] ({{lang-hy|Արմավիրի մարզ}}) — с. [[Армавир (Сомихы сахар)|Армавир]]. # [[Гегаркуник]] ({{lang-hy|Գեղարքունիքի մարզ}}) — с. [[Гавар (сахар)|Гавар]]. # [[Котайк]] ({{lang-hy|Կոտայքի մարզ}}) — с. [[Раздан (сахар)|Раздан]]. # [[Лори (марз)|Лори]] ({{lang-hy|Լոռու մարզ}}) — с. [[Ванадзор]]. # [[Ширак (марз)|Ширак]] ({{lang-hy|Շիրակի մարզ}}) — с. [[Гюмри]]. # [[Сюник]] ({{lang-hy|Սյունիքի մարզ}}) — с. [[Капан]]. # [[Тавуш]] ({{lang-hy|Տավուշի մարզ}}) — с. [[Иджеван]]. # [[Вайоц Дзор]] ({{lang-hy|Վայոց Ձորի մարզ}}) — с. [[Ехегнадзор]]. # Ереван ({{lang-hy|Երևան}}) — с. [[Ереван]]. [[Файл:Khor Virap Monastery and Mount Ararat, Armenia.jpg|thumb|right|300px|Моладзандон Сомихы]] [[Файл:Garni Temple.jpg|300px|right|thumb|[[Гарни (хъæу)|Гарнийы]] аргъуан, нæ эрæйы I æнус]] == Паддзахадон арæзт == === Президент === Сомихы президенттæ: * [[Левон Тер-Петросян]] ([[1991-æм аз]]ы [[16 октябры|16 октябрæй]] — [[1998-æм аз]]ы [[3 февралы|3 февральмæ]]) * [[Роберт Кочарян]] ([[1998-æм аз]]ы [[4 февралы|4 февралæй]] — [[2008-æм аз]]ы [[9 апрелы|9 апрельмæ]]) * [[Серж Саргсян]] ([[2008-æм аз]]ы [[9 апрелы|9 апрелæй]]) == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Сомих}} {{Европæ}} {{Ази}} {{ХПÆ}} [[Категори:Сомих|*]] qn8ws0mk7q6hv1pprs6ejdb6u8so3ks 14 9859 586378 532532 2025-06-15T10:19:18Z Taamu 795 586378 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Уæрæсейы цæугæдæттæ]] [[Категори:Новосибирсчы облæсты географи|Цæугæдæттæ]] 06qnfwujgkv6npnjfft5euebiv0w88l 0 11235 586360 579257 2025-06-15T09:35:41Z Taamu 795 586360 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Байкал |Национальное название = ru/Байкал/bxr/Байгал далай |Изображение = |Подпись изображения = |Координаты = 53.2167/107.75 |CoordScale = |Высота над уровнем моря = 456—457 |Длина = 636 |Ширина = 79,5 |Площадь = 31 722 |Объём = 23 615,39 |Длина береговой линии = |Наибольшая глубина = 1642 |Средняя глубина = |Тип минерализации = æдзæхх |Солёность = 0,120 |Прозрачность = 40 |Площадь водосбора = 571000 |Впадающие реки = Селенга/Уæллаг Ангара/Баргузин (цæугæдон) |Вытекающие реки = Ангара |Страна = Уæрæсе |Регион = Буряти/Иркутсчы облæст |Район = |Позиционная карта = Уæрæсе |Позиционная карта 1 = Уæрæсе Буряти }} '''Байка́л''' ({{lang-ru|Байкал}}, {{lang-bua|Байгал далай}}) у егъау æдзæхх [[цад]] [[Уæрæсе]]йы, [[Скæсæн Сыбыр]]ы хуссары, ЮНЕСКО-йы хъахъæд объект. Байкал у дунейы арфдæр цад æмæ стырдæр æрдзон æдзæхх донуат. Цады цæры бирæ зайæгойтæ æмæ цæрæгойтæ, уыдонæй фылдæр хай сты эндемиктæ (ома, æндæр рæтты чи нæ цæры, ахæмтæ). Бынæттон цæрджыты традицимæ гæсгæ, Байкал йе стырдзинады охыл хонынц «[[денджыз]]», кæд зонадон цæстæнгасæй денджыз нæу, уæддæр. [[1956]] азæй фæстæмæ Байкал сси Иркутсчы донуаты хай, [[Иркутсчы ГЭС]]-ы [[донмарæн]]ы фæрцы<ref>{{Cite web |title=Archive copy |url=http://baikal.mobi/win/elbib/hbc/article.phtml?nid=171&id=15 |access-date=2009-05-23 |archive-date=2016-03-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304172021/http://baikal.mobi/win/elbib/hbc/article.phtml?id=15&nid=171 |deadlink=yes }}</ref>. Уыцы донмарæн ахъаз у цады уæлвæзмæ цæст дарынæн. == Географи == Байкал лæууы [[Ази]]йы астæу, Уæрæсейы [[Иркутсчы облæст]] æмæ [[Бурятийы Республикæ|Бурятийы]] ’хсæн. Цад адæргъ ис хуссар-ныгуылæнæй цæгатырдæм, æддаг бакастæй у егъау æрдыны хуызæн; йæ дæргъ у 636 км, йæ уæрх та 25—80 км. Доны уæлцъары фæзуат у 31,5 мин км², æмæ йæ ацы бæрæггæнæнмæ гæсгæ у дунейы стырдæр цадты ’хсæн æхсæзæм. Цады рæстæмбис æрфад у 730 метры, æмæ уымæ гæсгæ дзы ис 23 мин км³ бæрц хæрзхъæд æдзæхх дон (дунейы æвæрдтытæй 22 %). Цадты 'хсæн бæрцуатæй æрмæст [[Къаспы денджыз]] Байкалæй стырдæр цад у, фæлæ йæ дон цæхджын у. Байкалмæ æфты 336 [[цæугæдон]]ы, уыдонæй стырдæртæ сты [[Селенга]], [[Уæллаг Ангара (цæугæдон)|Уæллаг Ангара]] æмæ [[Баргузин (цæугæдон)|Баргузин]]. Цадæй ракæлы æрмæстдæр иу цæугæдон — [[Ангара]]. Цадыл ис 27 [[сакъадах]]ы, уыдонæй стырдæр у [[Ольхон]] (730 км²). == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Уæрæсе}} [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]] duabf96ixhl258i7g1bebbyban873oo 0 11589 586417 553490 2025-06-15T11:32:31Z Taamu 795 /* Номдзыд къуыдайрæгтæ */ 586417 wikitext text/x-wiki {{Ирыстоны æхсæнад | ном = Къуыдаргом | номы варианттæ = | ныв = Lake Ertso - Shida Kartli, Georgia (03).jpg | нывы ном = Ерцъойы цад | бæстæ = Хуссар Ирыстон | республикæ = | район = [[Дзауы район]] | районтæ = | стырдæр хъæутæ = | хъæутæ = | картæ = {{ПозКартæ|Хуссар Ирыстон |label=Къуыдаргом |lat_dir = N|lat_deg = 42|lat_min = 31|lat_sec = 17 |lon_dir = E|lon_deg = 43|lon_min = 45|lon_sec = 23 |position=bottom|width=270|float=center|caption=}} | картæйы ном = }} '''Къуыдаргом''' кæнæ '''Къуыдар''' у историон æхсæнад [[Хуссар Ирыстон]]ы [[Дзауы район]]ы. Йæ стырдæр цæрæнран у [[Къуайса]]. Цæрынц дзы [[къуыдайрæгтæ]] ([[ирон адæм]]ы субэтникон къорд). == Къударгомы цæрæнрæттæ == * [[Астæуккаг Къоз]] * [[Æлбортыхъæу]] * [[Æхсæрджын]] * [[Бзитхъæу]] * [[Битетæ (хъæу)|Битетæ]] * [[Бестаутыхъæу (Дзауы район)|Бестаутыхъæу]] (Шембули) * [[Везур]] * [[Дæллаг Къоз]] * [[Зассетыхъæу]] * [[Кæсагджын (хъæу)|Кæсагджын]] * [[Къобет]] * [[Къуайса]] * [[Лет]] * [[Мæсыгуат]] * [[Мыртгæджын]] * [[Нанитæ (Хуссар Ирыстон)|Нанитæ]] * [[Ногхъæу (Дзауы район)|Ногхъæу]] * [[Саджилзаз]] * [[Стырмæсыг]] * [[Сынтбадæн]] * [[Уæллаг Къоз]] * [[Уиреуцъала]] (Шеубани) * [[Часавал|Фæзыхъæу]] * [[Фæсрагъ]] * [[Хæмпæлгом]] * [[Хæрдысæр]] * [[Хъеуселт]] * [[Хуыгатыхъæу]] * [[Цадыхъæу]] * [[Цъон]] == Номдзыд [[къуыдайрæгтæ]] == * [[Джусойты Нафи]] * [[Хаджеты Таймураз]] {{къæртт-ирон}} {{Ирыстоны æхсæнæдтæ}} [[Категори:Къуыдаргом|*]] dkd687warex8o1kz8dssid8a0m15ktg 0 13870 586320 583907 2025-06-14T22:22:57Z Taamu 795 586320 wikitext text/x-wiki '''Хъамæрзатæ''', вариант ''Хъаммæрзатæ'', ''Хъамырзатæ''<ref name="Ныхас Фыдыбæстæимæ">Ныхас Фыдыбæстæимæ / сост. Р.С. Кантемирова; наукон ред. Джусойты Нафи — Дзæуджыхъæу: Ир, 2016 — 263 ф.</ref> ({{lang-ru|Камарзаевы, Камурзаевы}}, {{lang-tr|Güngör}}<ref name="Ныхас Фыдыбæстæимæ"/>) сты [[ирон мыггæгтæ|ирон мыггаг]]. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} == Литературæ == * Республикæ Хуссар Ирыстоны Закъон ирон мыггагон нæмтты тыххæй. Ирон мыггæгты иууон номхыгъд * [[Гаглойты Зинæ]]. Ирон мыггæгтæ: Дзæуджыхъæу: Ир, 2005 {{къæртт-ирон}} {{Сидæмонтæ}} [[Категори:Хъамæрзатæ|*]] 3qeiawwszn7pksvvkf7yyeygmi8q7z5 0 15645 586418 538398 2025-06-15T11:33:54Z Taamu 795 586418 wikitext text/x-wiki {{ЦР |Статус = Хъæу |Ирон ном = Теделет |Оригиналон ном = |Паддзахад = Хуссар Ирыстон |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_dir = N |lat_deg = 42 |lat_min = 24 |lat_sec = 42 |lon_dir = E |lon_deg = 43 |lon_min = 36 |lon_sec = 31 |CoordAddon = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Хуссар Ирыстоны административон дих{{!}}Район |Регион = Дзауы район |Регион таблицæйы = Дзауы район |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = 49<ref>[http://ugosstat.ru/wp-content/uploads/2017/06/Itogi-perepisi-RYUO.pdf 2015-æм азы Хуссар Ирыстоны цæрджыты сфыст]</ref> |Сфысты аз = 2015 |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +3 |DST = |Телефонон код = |Посты индекстæ = |Автомобилон код = RSO |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Теделет''' у хъæу [[Хуссар Ирыстон]]ы [[Дзауы район]]ы. == Сыхтæ == * Пинаты хъæу — цæрынц дзы [[Танделатæ]], [[Хуыбежтæ]], [[Бестаутæ]], [[Нартыхтæ]], [[Таймæзтæ]]<ref name="Xussar Irystony toponimi">{{Хуссар Ирыстоны топоними|I}}</ref>; * Куышеты хъæу — цæрынц дзы Танделатæ<ref name="Xussar Irystony toponimi"/>; * Бестауты хъæу — цæрынц дзы Бестаутæ, [[Гæджитæ]], [[Диакъонтæ]], Танделатæ<ref name="Xussar Irystony toponimi"/>; * Жалиты хъæу — цæрынц дзы Танделатæ, [[Цухитæ]]<ref name="Xussar Irystony toponimi"/>; * Сауиты хъæу — цæрынц дзы Танделатæ, Гæджитæ<ref name="Xussar Irystony toponimi"/>. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} == Литературæ == * {{З.Д. Цховребова/Ойконимия Осетии}} {{къæртт-ирон}} {{Дзауы районы цæрæнрæттæ}} [[Категори:Дзауы районы сахартæ æмæ хъæутæ]] b6vy2vfbfch4v7my1e26xulih0fj0q0 0 15718 586288 541808 2025-06-14T15:45:59Z Taamu 795 586288 wikitext text/x-wiki {{ЦР |Статус = Хъæу |Ирон ном = Рассвет |Оригиналон ном = |Паддзахад = Уæрæсе |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_deg =43 |lat_min =5 |lat_sec = 00 |lon_deg =44 |lon_min =25 |lon_sec = 00 |CoordAddon = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = 300 |Регионы тип = Уæрæсейы федеративон арæзт{{!}}Федерацийы субъект |Регион = Цæгат Ирыстон |Регион таблицæйы = Цæгат Ирыстон |Районы тип = Цæгат Ирыстоны административон дих{{!}}Муниципалон район |Район = Æрыдоны район |Район таблицæйы = Æрыдоны район |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = 1926<ref name="toponimi">Цагъаты Анастасия. Цæгат Ирыстоны топоними. II-æм хай. Дзæуджыхъæу, 1975. Ф. 505</ref> |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = {{ Цæрджытæ | Рассвет (Северная Осетия) | тс }} |Сфысты аз = {{ Цæрджытæ | Рассвет (Северная Осетия) | г }} |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +3 |DST = |Телефонон код = |Посты индекстæ = 363310 |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Рассвет''' у [[Цæгат Ирыстон]]ы [[Æрыдоны район]]ы [[хъæу]]. == Истори == [[1935]]-[[1936]] азты Рассветмæ алыгъдысты [[Зруггом|Зруджы]] æмæ [[Джинаты ком|Джинаты]] цæрджытæ.<ref>Хозиты Федыр. Уæлладжыры комыл — Туалтæм. Дзæуджыхъæу: Ир, 1999</ref> == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-ирон}} {{Æрыдоны районы цæрæнрæттæ}} [[Категори:Æрыдоны районы цæрæнрæттæ]] 3wkz46zottz438tlfj7nnqnwtffb0ss 14 15756 586387 526436 2025-06-15T10:44:01Z Taamu 795 586387 wikitext text/x-wiki {{Commonscat|Maps of South Ossetia}} [[Категори:Хуссар Ирыстон|Географи]] [[Категори:Ирыстоны географи|*]] [[Категори:Географи бæстæмæ гæсгæ]] pohwtyh74faj8g17wiu5jp877qkrjb2 586388 586387 2025-06-15T10:44:08Z Taamu 795 586388 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Хуссар Ирыстон|Географи]] [[Категори:Ирыстоны географи|*]] [[Категори:Географи бæстæмæ гæсгæ]] lcwf2db7plle6w1te1rzr6fnnxgr67j 14 15760 586410 498767 2025-06-15T11:29:30Z Taamu 795 586410 wikitext text/x-wiki [[Категори:Хуссар Ирыстоны географи|Цæдтæ]] [[Категори:Цæдтæ бæстæмæ гæсгæ]] [[Категори:Ирыстоны цæдтæ]] lvc6w9q870msr4r0z23yb270vll7evz 14 17158 586386 577013 2025-06-15T10:43:52Z Taamu 795 586386 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Цæгат Ирыстон|Географи]] [[Категори:Ирыстоны географи|*]] [[Категори:Уæрæсейы географи]] dvrrpg9h22rnfkw0mksey0i1r3g6gbh 0 19894 586302 586243 2025-06-14T18:23:22Z Taamu 795 586302 wikitext text/x-wiki {{Фыссæг | имя = | оригинал имени = | изображение = | ширина = | описание изображения = | имя при рождении = | дата рождения = | место рождения = | дата смерти = | место смерти = | гражданство = | род деятельности = | годы активности = | направление = | жанр = | язык произведений = | викисклад = | викитека = }} '''Миндиашвили Серго Виссарионы (Бесойы) фырт''' (райгуырдис 1940 азы, [[Сарабукъ|Сарабучъы]] — амардис [[2011-æм аз]]ы [[19 сентябры]] [[Цхинвал]]ы) у [[Ирон литературæ|ирон]] æмæ [[Гуырдзиаг литературæ|гуырдзиаг]] поэт. == Цардафыст == Серго райгуырдис [[Цхинвалы район]]ы Сарабучъы хъæуы. 1958 азы каст фæци Уанаты астæуккаг скъола, 1963 азы та — [[Хуссар Ирыстоны паддзахадон педагогон институт]]. Уый фæстæ ахуыр кодта афицерты скъолайы, советон æфсæдтæн [[Германы Демократон Республикæ|ГДР-йы]] цы къорд уыд, уым. Куыста Хуссар Ирыстоны радиойы, [[Знауыры район]]ы газеты, СЦКП-йы обкомы культурæйы хайады хистæр методистæй, чиныгуадзæн «Ирыстон»-ы редакторæй. Фыссын райдыдта 1960-æм азы. Сергойы æмдзæвгæты фыццаг æмбырдгонд «Ныхас хуримæ» рацыдис 1966 азы [[Цхинвал]]ы. Уый фæстæ ма рауагъта къорд поэтикон чиныджы. Йæ уацмысты æппæты æххæстдæр æмбырдгонд хуыйны «Ныфсы дзæнгæрæг» (Цхинвал, 1990). {{къæртт-цардафыст}} [[Категори:Ирон поэттæ]] [[Категори:Хуссар Ирыстоны поэттæ]] [[Категори:Сарабучъы чи райгуырдис, уыдон]] [[Категори:Цхинвалы чи амардис, уыдон]] kpqqw4i80ufep64e78byl3a8b26k1rt 14 20485 586405 439416 2025-06-15T11:21:08Z Taamu 795 586405 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Уæрæсейы чи райгуырдис, уыдон]] [[Категори:Кæсæг-Балхъары зындгонд адæм|Райг]] 89k4ds46mgeydp6nd798wq45n9tsd5x 0 20500 586339 576806 2025-06-15T08:55:16Z Taamu 795 586339 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Ладогæйы цад |Национальное название = ru/Ладожское озеро/krl/Luadogu/fi/Laatokka/vep/Ladoganjärv |Изображение = Sortavalan saaristoa.jpg |Подпись изображения = |Координаты = 60.8429/31.4597 |CoordScale = 1000000 |Страна = Уæрæсе |Регион = Ленинграды облæст/Карелийы Республикæ |Район = |Высота над уровнем моря = 4,84 |Длина = 219 |Ширина = 125 |Площадь = 17 870 |Объём = 838 |Длина береговой линии = 1570 |Наибольшая глубина = 230 |Средняя глубина = 46,9 |Тип минерализации = æдзæхх |Солёность = 0,06 |Прозрачность = 2,3–3,9 |Площадь водосбора = 258 600 |Впадающие реки = Свирь (цæугæдон)/Волхов/Вуокса (цæугæдон)/Сясь/Назия (цæугæдон)/Морье (цæугæдон) |Вытекающие реки = Нева |Позиционная карта = Уæрæсе Цæгат-Ныгуылæн федералон зылд |Позиционная карта 1 = 0 | Вставка = }} '''Ла́догæйы цад''' кæнæ '''Ладогæ''' ({{lang-ru|Ладожское озеро}}) у [[Европæ]]йы стырдæр æдзæхх [[цад]]. Цады фылдæр хай хауы [[Уæрæсе]]йы [[Ленинграды облæст]]мæ, æндæр хай та — [[Карелийы Республикæ]]мæ (уый дæр Уæрæсейы сконды). Ладогæ æрæмбырд кæны 32 цæугæдоны дон, уымæй та рацæуы æрмæстдæр иу — [[Нева (цæугæдон)|Нева]]. Нева æфты [[Балты денджыз]]мæ. Цады фæзуат у 17,6 мин км² (æд сакъадæхтæ — 18,1 мин км²); доны бæрцуат — 908 км³; цæгатæй хуссармæ дæргъ — 219 км. Ладогæйы цадыл арæх сты штормтæ, стыр уылæнтæ. Цыдæриддæр цæугæдойнон науæн Ладогæйыл цæуæн нæй. [[Фыдыбæстæйы Стыр хæст]]ы рæстæг Ладогæйы ихыл уыдис, [[Ленинграды блокадæ|блокадæгонд Ленинград]] бæстæимæ чи баста, иунæг ахæм фæндаг (кæс [[Царды фæндаг]]). [[Ныв:Ладогӕйы цад.png|thumb|left|300px|Ладогæйы цады картæ]] {{къæртт-Уæрæсейы-географи}} [[Категори:Ленинграды облæсты цæдтæ]] [[Категори:Карелийы цæдтæ]] jqdaxh1h2tilxs7o6cauyw90sd8vi7a 586351 586339 2025-06-15T09:06:41Z Taamu 795 586351 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Ладогæйы цад |Национальное название = ru/Ладожское озеро/krl/Luadogu/fi/Laatokka/vep/Ladoganjärv |Изображение = Sortavalan saaristoa.jpg |Подпись изображения = |Координаты = 60.8429/31.4597 |CoordScale = 1000000 |Страна = Уæрæсе |Регион = Ленинграды облæст/Карелийы Республикæ |Район = |Высота над уровнем моря = 4,84 |Длина = 219 |Ширина = 125 |Площадь = 17 870 |Объём = 838 |Длина береговой линии = 1570 |Наибольшая глубина = 230 |Средняя глубина = 46,9 |Тип минерализации = æдзæхх |Солёность = 0,06 |Прозрачность = 2,3–3,9 |Площадь водосбора = 258 600 |Впадающие реки = Свирь (цæугæдон)/Волхов/Вуокса (цæугæдон)/Сясь/Назия (цæугæдон)/Морье (цæугæдон) |Вытекающие реки = Нева |Позиционная карта = Уæрæсе Цæгат-Ныгуылæн федералон зылд |Позиционная карта 1 = 0 | Вставка = }} '''Ла́догæйы цад'''<ref>Дзагуырты Тембол. Географийы терминон дзырдуат уырыссаг æмæ ирон æвзæгтыл. Цæгат Ирыстоны АССР-ы паддзахадон рауагъдад — Орджоникидзе, 1941.</ref> кæнæ '''Ладогæ''' ({{lang-ru|Ладожское озеро}}) у [[Европæ]]йы стырдæр æдзæхх [[цад]]. Цады фылдæр хай хауы [[Уæрæсе]]йы [[Ленинграды облæст]]мæ, æндæр хай та — [[Карелийы Республикæ]]мæ (уый дæр Уæрæсейы сконды). Ладогæ æрæмбырд кæны 32 цæугæдоны дон, уымæй та рацæуы æрмæстдæр иу — [[Нева (цæугæдон)|Нева]]. Нева æфты [[Балты денджыз]]мæ. Цады фæзуат у 17,6 мин км² (æд сакъадæхтæ — 18,1 мин км²); доны бæрцуат — 908 км³; цæгатæй хуссармæ дæргъ — 219 км. Ладогæйы цадыл арæх сты штормтæ, стыр уылæнтæ. Цыдæриддæр цæугæдойнон науæн Ладогæйыл цæуæн нæй. [[Фыдыбæстæйы Стыр хæст]]ы рæстæг Ладогæйы ихыл уыдис, [[Ленинграды блокадæ|блокадæгонд Ленинград]] бæстæимæ чи баста, иунæг ахæм фæндаг (кæс [[Царды фæндаг]]). [[Ныв:Ладогӕйы цад.png|thumb|left|300px|Ладогæйы цады картæ]] == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-Уæрæсейы-географи}} [[Категори:Ленинграды облæсты цæдтæ]] [[Категори:Карелийы цæдтæ]] 91iktarlwa3p5ixaysymms5cgtso8fb 0 26648 586394 580473 2025-06-15T10:49:01Z Taamu 795 586394 wikitext text/x-wiki '''Царциатæ''', дыгур. '''Царцатæ'''<ref>Царциаты таурæгътæ: ирон адæмы эпос. / Чиныг сарæзта, разныхас æмæ йын фиппаинæгтæ ныффыста [[Тахъазты Фидар]]. — Дзæуджыхъæу, 2007. — 312 ф.</ref> — [[мифологи]]он мыггаг æмæ [[адæмыхатт]], уыдысты рагон адæм, таурæгътæм гæсгæ цардысты [[Ирыстон]]ы, ам бирæ рæтты бынæттон адæм фæамонынц Царциаты цæрæнрæттæ æмæ обæуттæ. [[ирон æвзаг|Ирон æвзаджы]] баззад ахæм Царциатимæ баст фразеологизмтæ — «Мæнæ Царциаты диссæгтæ», «Царциаты сæфт фæкодтой», «Царциатау цæрддзу кæнынц», «Царциаты ми сыл æрцыд, «Оу, мæнæ Царциатæ» æмæ а.д. == Царциаты таурæгъты мыхуыры == Царциаты диссæгтæй чингуыты рæстмæ мыхуыр дæр никуы уыд. Æрмæст дзы [[Тыбылты Алыксандр]] æртынæм азты чиныг «Хуссар Ирыстоны фольклормæ» бахаста дыууæ [[таурæгъ]]ы «Царциатæ æмæ цъыбыртты диссæгтæ» æмæ «Уæйгуыты фесæфт». [[1973-æм аз]]ы дзы [[Биазырты Алыксандр]] йæ арæзт чиныг «Нарты таурæгътæ æмæ хабæрттæ»-мæ бахаста хæрз къаннæг хабæрттæ: «Царциатæ Цымийы хъæуы», «Царциаты уæлмæрд Лæцы», «Царциаты сæфт» æмæ «Царциатæ ингæнмæ куыдæй бацыдысты». Беджызаты Дудар стыр куыст бакодта [[Царциаты диссæгтæ]] æрæмбырд æмæ сæ бабæстон кæныныл. Дудары фæллæйттæ [[1989-æм аз]]ы мыхуыр кæнын райдыдта журнал «[[Фидиуæг]]». == Беджызаты Дудары куыст Царциаты кадджытимæ == [[Беджызаты Дудар]] æппæтæй стырдæр куыст бакодта [[Царциаты кадджытæ]] сæмбырд кæныныл. Уый размæ Царциаты таурæгътæ уыдысты рохуаты, ахуыргæндтæ æмæ сæм иртасджытæ сæ цæст уый бæрц нæ дардтой æмæ дзы рох бирæ цыдæртæ аззадис. Дудар йæхæдæг куыд зæгъы, афтæмæй Царциаты диссæгтæй йæ къухы цы бафтыд, уый таурæгъгæнджытæ Беджызаты Леуан æмæ Гæмсыры, Абайты Цицга, Бураты Захар, Тотраты Лексо, Мæхъиты Дауыт, Сланты Иликъо æмæ Михакъайы, Мамиты Тасо, Плиты Абе, Саппиаты Бесо æмæ иннæты фæрцы. Дудар куыд зæгъы афтæ: {{Цитатæ| Царциаты таурæгътæ парахат кæй не сты, уый – бирæ таурæгъгæнджытæ сæ цыбыртæй дзырдтой, къæзгæйæ, бирæтæ сæ кæд дзырдтой, уæддæр, цыма цæмæйдæр тарстысты, афтæ. Гæмсыр æмæ мын Тасо афтæ загътой: «Цæмæн дæ хъæуынц Царциатæ, Хуыцауы фæндæй сæфт сты, æмæ Хуыцауы хъыджы чи цæуы – фæфыдæх дæм уыдзæни.»}} == Царциаты равзæрд == Царциатæ равзæрдысты [[Хур]] æмæ [[Мæй (Зæххы æмбæлццон)|Мæйы]] фæндонæй. Сæ ныфс дæр уыдон сты, сæрбахъуыды рæстæг сæхи уыдоныл фæдзæхсынц. Таурæгътæм гæсгæ сфæлдыст цыдис афтæ. [[Хуыцау]] зæххон [[сыджыт]]æй армыдзаг систа, йæ æрмтты йæ лыстæг мур æркодта, ракалдта йæ зæххыл, æмæ уыцы муртæй равзæрдысты хилджытæ, бырджытæ. Фæлæ Хур æмæ Мæйы зæрдæмæ нæ фæцыдысты. Уæд Хуыцау йæ æрмттæм стырдæр тулатæ систа æмæ сæ стыр къуыбæрттæй ракалдта. Уыдон фестадысты сырдтæ æмæ мæргътæ. Адон дæр Хур æмæ Мæйы зæрдæмæ нæ фæцыдысты, кæрæдзи кæй хордтой, уый аххосæй. Уый фæстæ ма Хуыцау сфæлдыста, адоныл уæлахиз чи кодта, уыдоны: еугуыппырты, гуымирты, уæйгуыты. Фæлæ дзы иутæ дæр Хур æмæ Мæйы зæрдæмæ нæ фæцыдысты. Уæд Хуыцау зæхмæ æрхызти, [[æлыг]]æй лæджы ныв скодта, къæдзæхты фæрчытæй йын фæрсчытæ скодта, [[суадон]] æм бауагъта, баарфæ йыл кодта. Æлыг фыды мур фестади, къæдзæхы фæрчытæ – стæг фæрсчытæ фестадысты, суадон та – [[туг]]. Хуыссы [[лæг]], фæлæ дзы [[уд]] нæй, у æнæзмæлгæ. Уд та дзы бауагъта [[Уастырджи]]. Фæлæ хъусæй нæ хъусы. [[Галæгон]] ын баарфæ кодта, æмæ лæг йæ къахыл слæууыд. Фæйнæрдæм акасти, [[дуне]] йæ зæрдæмæ фæцыдис. [[Донбеттыр]] æй æрыхсадта, æмæ лæг радзæбæх ис, [[Зæхх]]ыл цæуæг сси. Мæй æмæ йæм Хур дзурынц: «Ацы Зæхх нæ рафæлдисгæ у, дæу та уымæй рафæлдисын кодтам, æмæ нырæй фæстæмæ Зæххæн хицау уыдзынæ махæй. Цæугæ цард кæндзынæ æмæ дæ ном Цæрцо фæуæд». [[Цæрцо]] систа цæрынтæ. Усæн [[Бонвæрнон]]ы куы æрхаста, уæд ныууагъта йæ [[цæугæцард]], æрбынат кодтой æхсидгæ [[цад]]ы был, сырддзæрмттæй агъуыст сарæзтой, Уæларвæй æрхаугæ [[дур]]æй æрцъыккæхсон сарæзтой. Цæрцо [[цуан]]ы цыд, саджы мæрдтæ хаста æмæ артыл [[физонæг]] кодта, Бонвæрнон та хæдзармæ касти. [[Цот]] сын рацыд, æмæ Цæрцойы номæй равзæрд мыггаг Царциатæ. Царциаты диссæгты дзырд цæуы [[Ахуы]]йы фондз фыртыл æмæ уыдоны байзæддагыл. Ахуыйæн ис хо дæр – [[Нагъуы]]. Иуæй-иу таурæгъгæнджытæ та йæ хонынц [[Нагъуыллæ]]. Уымæн [[Сау хох]]ы фыййауæй ис фырттæ [[Базыг]] æмæ [[Æмбазыг]], стæй Царциаты мæгуырдæр лæг [[Лока]]йæ – [[Хуро]]. == Царциаты цардæгъдау == Ис сæм нартау абоны адæмы миниуджытæ. Сæхи хъаруйæ амал кæнынц царды фæрæзтæ. Æххæст сты алцæмæй дæр, сты сабыр, æнæхъыгдаргæ адæм, сæхиуыл никуы феввæрсынц, иннæтæм уæлейæ дæлæмæ нæ кæсынц, фæлæ [[знаг]]мæ сты æгъатыр, нæ барынц мæнгарддзинад, карзæй æфхæрынц гадзрахатæй цæуæджы. Царциаты къухæй бындзагъд, быныскъуыд фесты [[еугуыппыртæ]], [[гуымиртæ]], [[уæйгуытæ]], [[цъыбырттæ]], [[сугътæ]], [[цъырынгатæ]]. == Царциаты цæрæнтæттæ == Царциаты цæрæн бынæттæ фæамонынц Астæуккаг [[Ирыстон]]ы хæхты дыууæ фæрстыл. Сæ номимæ дзы баст сты ахæм бынæттæ: Ахуыбаты бæрзæнд, Чызджыты адаг, [[Едыс]]ы хъæу, Уæйгуыты галуан, Едысы хъилдур къæдзæх, Сммæндон къæдзæх, Бикъуырау къæдзæх, [[Тъепле]], [[Адайы хох]], [[Мамысоны æфцæг]], æрхонгомы [[Фыдхуыз (хох)|Фыдхуыз хох]], [[Куырттаты ком]]ы [[Лæц]]ы хъæу, [[Цыми]]йы хъæу, Царциаты уæлмæрдтæ Лæцы, [[Дзимыргом]]ы æмæ æндæр рæтты. Сæ иу диссаг ма та уый у, æмæ сæ иумæйаг ингæнтæй рахауынц æмпъызт сæры кæхцытæ. Сæ æмпъузæнтæ æмæ зæгæлтæ сты æрхуыйæ. Хæсты-иу дзы кæй сæр фæхъæн, уымæн, дам, ыл æвæрдтой æрхуы æмпъузæн. Зæгæл, дам-иу, куы бахостой, уæд-иу æй цæф йæхæдæг, йæхи адымсгæйæ, мидæгæй фæцъула кодта. Таурæгъгæнæджы ныхæстæм гæсгæ: {{Цитатæ| Царциатæ [[Едысы Калак|Едысы Калачы]] цардысты. Ныр дæр ма сæ хæдзæртты систæ Царциаты уæзæгыл амадæй лæууынц, сæ мæрдтæ дæр уым ныгæд сты, æмæ сæ куы скъахынц, уæд дзы разыны фæрдгуытæ, усы къухдарæнтæ, дурæй цонджы сахсæнтæ, æндæр сæм ахæм ницы зыны. Цардысты нартæ æмæ уæйгуыты рæстæг. Нартæ фæсхох уыдысты, уæйгуытæ та – ам, ныр дæр сæ галуан [[Ходз]]ы (Едысы сæрмæ иу чысыл хъæу) цур ис – «Уæйгуыты галуан». Раджы-иу хур рæстæг куы ахаста, уæд-иу æй Хуыцауы æфсон кодтой æмæ-иу Царциатæ тыхджындæр бырсын райдыдтой. Сæ [[гутон]] уыдис [[æфсæн]], хæцыдысты [[фат]] æмæ [[æрдын]]æй. Сæ кусæнгарз дæр уыд æфсæн, æмæ сæ фыдуагдзинад нæ уагътой. Уæд сæ Хуыцау сафын фæнд скодта, æмæ Царциатæн [[хор]] нал зади, хъуг сын рæуæд нал ардта, фыс – уæрыкк, сæ хуымтæ-иу бон цъæх æвзар уагътой, æхсæв та-иу кæрдинаг уыдысты. Царциатæ [[хæсгард]]ы хуызæн саджил æфсæйнаг дардтой фаты бырынкъыл, æмæ-иу уый цы алвыдта хоры æфсиртæй, уымæй цардысты. Уæд сæ фос æргæвдын райдыдтой, æмæ сын хæрд фесты æмæ сыдæй аскъуыдысты. Чи ма дзы баззад, уыдоныл та мит ныууарыд æмæ сæ уый фесæфта. Царциатæй иу [[Едысо]] хуындис. Уый загъта: «Мах сæфæм, фæлæ ма нæ ном баззайæд», æмæ [[Едыс]] баззад Царциаты номæй. Уый фæстæ фесæфтысты, змæлæг сæ нал баззад. Уæдæй фæстæмæ бæрзонд хæхтыл мит нал батад æмæ абон дæр цъитийæ лæууы.}} == Царциаты сæфт == {{Цитатæ| Царциатæ уыдысты тыхджын адæмы мыггаг. Лыгъдысты Хуссары 'рдыгæй. Сыстад сыл низ, æмæ сæдæгæйттæй мардысты фæндæгтыл. Цымийы хъæуы фæзы дзы ис бирæ ныгæд. Хæдзар-иу ныкъкъахтой, æд бинонтæ дзы-иу бацыдысты æмæ-иу сæ уæлæ къæй дуртæ ныффæлдæхтой.}} Таурæгъ Царциатæ æмæ Нарты кадджытæн ис цыдæр æбæрæг бастдзинæдтæ. Растдæр зæгъгæйæ, таурæгъгæнджытæ сæ кæмдæрты хæццæ кæнынц, хицæн бынæттæ дзы бахæссынц Царциатæм. Сæ равзæрды, фылдæр та сæ байсæфты иухуызондзинæдтæ дæр уымæн ис. Нартæ Хуыцауимæ тохы фесæфтысты Сырдоны æвзагæй, фæлæ сæ кады хъуыддæгтæ баззадысты. Царциаты дæр зынг æмæ зынглæсæнæй Хуыцау фесæфта Маммийы аххосæй. Семæ ахастой сæ сусæгдзинæдтæ, æрмæстдæр ма баззадысты сæ диссæгтæ. == Царциатимæ баст уырнынæдтæ == Раджы-иу хур рæстæг куы ахаста, уæд-иу Царциаты мæрдты скъахтой, æмæ йын уæд æнæкъæвда нæ уыд. Ома, Хуыцауæн уый хъыг вæййы. == Æмбисæндтæ == * Царциаты сæфт фесты ({{lang-ru|Погибли, подобно царциатам}}) * Царциатау цæрдцу кæнынц ({{lang-ru|Скитаются, подобно царциатам}}) * Мæнæ царциаты диссæгтæ ({{lang-ru|Вот так чудеса царциатов}}) == Кæс == *[[Даредзантæ]] *[[Нартæ]] == Литературæ == * Арвы дуар. Ирон мифологи æмæ цардыуаджы дзырдуат. Чиныг сарæзта Цгъойты Хазби. – Дзæуджыхъæу, «ИР», 2005 – 232 с. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-ирон}} [[Категори:Ирыстоны культурæ]] [[Категори:Ирон мифологи]] 19bhxhxcs8wgmia037qrq5353azj5by 14 28375 586390 239314 2025-06-15T10:44:36Z Taamu 795 586390 wikitext text/x-wiki [[Категори:Ирыстоны географи|Хæхтæ]] duu41pbmfo98mnaqoz6hqb0vqm37jfs 14 28376 586393 451314 2025-06-15T10:45:35Z Taamu 795 586393 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Ирыстон|Географи]] 0xpljrh69si1b3u36trpzxkuz1auv3f 0 30304 586416 538145 2025-06-15T11:31:59Z Taamu 795 586416 wikitext text/x-wiki {{Æндæр нысаниуджытæ|Къоз}} {{ЦР |Статус = Хъæу |Ирон ном = Уæллаг Къоз |Оригиналон ном = |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Хуссар Ирыстон |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_dir = N|lat_deg = 42|lat_min = 36|lat_sec = 40 |lon_dir = E|lon_deg = 43|lon_min = 40|lon_sec = 00 |CoordAddon = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Хуссар Ирыстоны административон дих{{!}}Район |Регион = Дзауы район |Регион таблицæйы = Дзауы район |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Фыццаг кой = |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = 0 |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +3 |DST = |Телефонон код = |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Уæллаг Къоз''' кæнæ '''Мидæггаг Къоз'''<ref name="XI_toponimi">{{Хуссар Ирыстоны топоними|I}}</ref> у хъæу [[Хуссар Ирыстон]]ы [[Дзауы район]]ы. Ис [[Къуыдаргом]]ы. Цардысты дзы [[Зассетæ]], [[Къалатæ]].<ref name="iron_myggægtæ">Гаглойты Зинæ. Ирон мыггæгтæ: Дзæуджыхъæу: Ир, 2005. 255 ф.</ref> == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-ирон}} {{Дзауы районы цæрæнрæттæ}} [[Категори:Дзауы районы сахартæ æмæ хъæутæ]] [[Категори:Къозы ком]] fsmqjmdffkvg9vr25g4369htssywirh 0 30305 586423 538144 2025-06-15T11:35:44Z Taamu 795 586423 wikitext text/x-wiki {{ЦР |Статус = Хъæу |Ирон ном = Есетæ |Оригиналон ном = |Паддзахад = Хуссар Ирыстон |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_dir = N|lat_deg = 42|lat_min = 33|lat_sec = 32 |lon_dir = E|lon_deg = 44|lon_min = 6|lon_sec = 53 |CoordAddon = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Хуссар Ирыстоны административон дих{{!}}Район |Регион = Дзауы район |Регион таблицæйы = Дзауы район |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Фыццаг кой = |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +3 |DST = |Телефонон код = |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Есетæ''' кæнæ '''Есетыхъæу''' у хъæу [[Хуссар Ирыстон]]ы [[Дзауы район]]ы, [[Астæуккаг Рукъ|Астæуккаг Ручъы]] хай.<ref>{{Хуссар Ирыстоны топоними|I}}</ref> == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} == Литературæ == * {{Хуызæг:З.Д. Цховребова/Ойконимия Осетии}} {{къæртт-ирон}} {{Рукъ}} {{Дзауы районы цæрæнрæттæ}} [[Категори:Дзауы районы сахартæ æмæ хъæутæ]] ssw5e546m7p2nu5ugb1oi26jr80lla3 0 31027 586287 307083 2025-06-14T13:43:50Z Taamu 795 586287 wikitext text/x-wiki {{Æфсæддон архайæг}} '''Фидараты Пацъийы фырт Афæхъо''' ([[1859]]-[[1930]]). Райгуырдис [[Зилгæ]]йы. Уырыссаг æфсады инæлар-лейтенант. Хæсты скъуыхтдзинадты тыххæй йын радтой: Георгийы кърест, Сыгъдæг Аннæйы орден 3 къæпхæн, Персайнаг Цомахъ æмæ хуры орден, Пруссийы Паддзахы худы орден, персайнаг æхсаргард алмаситимæ æмæ ма бирæ æндæртæ. == Æддаг æрмæг == * [http://ossetians.com/rus/news.php?newsid=137 Фидараты Афæхъо] {{ru}} {{къæртт-цардафыст}} [[Категори:Зилгæйы чи райгуырдис, уыдон]] [[Категори:Уæрæсейы инæлартæ]] [[Категори:Фидаратæ|Афæхъо]] s285wku0ufank6o20nm5ofhkdspsckf 586321 586287 2025-06-14T22:26:44Z Taamu 795 586321 wikitext text/x-wiki {{Æфсæддон архайæг}} '''Фидараты Пацъийы фырт Афæхъо''' ([[1859]]-[[1930]]). Райгуырдис [[Зилгæ]]йы. Уырыссаг æфсады инæлар-лейтенант. Хæсты скъуыхтдзинадты тыххæй йын радтой: Георгийы дзуар, Сыгъдæг Аннæйы орден 3 къæпхæн, Персайнаг Цомахъ æмæ хуры орден, Пруссийы Паддзахы худы орден, персайнаг æхсаргард алмаситимæ æмæ ма бирæ æндæртæ. == Æддаг æрмæг == * [http://ossetians.com/rus/news.php?newsid=137 Фидараты Афæхъо] {{ru}} {{къæртт-цардафыст}} [[Категори:Зилгæйы чи райгуырдис, уыдон]] [[Категори:Уæрæсейы инæлартæ]] [[Категори:Фидаратæ|Афæхъо]] 40a70rylwb72vmks4li9bphhgnj7xw9 586323 586321 2025-06-14T22:30:16Z Taamu 795 586323 wikitext text/x-wiki {{Æфсæддон архайæг}} '''Фидараты Пацъийы фырт Афæхъо''' (райгуырдис [[1859-æм аз]]ы [[Зилгæ]]йы — амардис [[1930-æм аз]]ы) — уырыссаг æфсады инæлар-лейтенант. Хæсты скъуыхтдзинадты тыххæй йын радтой: Георгийы дзуар, Сыгъдæг Аннæйы орден 3 къæпхæн, Персайнаг Цомахъ æмæ хуры орден, Пруссийы Паддзахы худы орден, персайнаг æхсаргард алмаситимæ æмæ ма бирæ æндæртæ. == Æддаг æрмæг == * [http://ossetians.com/rus/news.php?newsid=137 Фидараты Афæхъо] {{ru}} {{къæртт-цардафыст}} [[Категори:Зилгæйы чи райгуырдис, уыдон]] [[Категори:Уæрæсейы инæлартæ]] [[Категори:Фидаратæ|Афæхъо]] s3yxjsakb6yrtp9kl7mxfo1klhmo71f 0 31320 586307 581826 2025-06-14T20:01:34Z Taamu 795 586307 wikitext text/x-wiki '''Тхамон''', вариант: '''Тхамо'''<ref>[[Цагъаты Анастасия|Цагаева А. Дз]]. Топонимия Северной Осетии — Владикавказ: Ир, 2010 — с. 623.</ref> уыдис хъæу [[Цæгат Ирыстон]]ы [[Алагиры район]]ы. Ис [[Садонгом]]ы. == Литературæ == * {{З.Д. Цховребова/Ойконимия Осетии}} * [[Хъайтыхъты Азæмæт]]. Ход. Таурæгъ æмæ цард. — Дзæуджыхъæу: Ир, 1996 — 225 ф. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-ирон}} {{Садонгом}} {{Алагиры районы цæрæнрæттæ}} [[Категори:Алагиры районы цæрæнрæттæ]] 0kdjg9dlibd7ctjdd9koanwlsfeo6co 14 31806 586399 517974 2025-06-15T11:01:48Z Taamu 795 586399 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Цæцæн|Географи]] [[Категори:Уæрæсейы географи]] a3lquhmw3cetto6yexyae6anqj6zun0 0 32009 586318 584650 2025-06-14T20:48:43Z Taamu 795 586318 wikitext text/x-wiki {{Ирон мыггаг | Ирон ном = Дзебысатæ | Дыгурон ном = | Ныв = | Нывы ном = | Æндæр варианттæ = | Рагон ирон мыггаг = | Къорд = | Бындурæвæрæг = Дзебыс | Æрвадæлтæ = [[Мырзагантæ]] | Равзæрд (мыггаг) = | Къабæзтæ = | Мыггаджы хъæу = | Кæм цардысты = [[Дзимыргом]] | Commons = }} '''Дзебысатæ'''<ref name="Ирон мыггæгтæ">[[Гаглойты Зинæ|Гаглойты З. Д.]] Ирон мыггæгтæ. — 2-аг баххæстгонд рауагъд. — Цхинвал: «Республика», 2017. — 372 с.</ref> ({{lang-ru|Дзебисовы}}, {{lang-ka|ჯებისაშვილი, გებისაშვილი}}<ref name="Ирон мыггæгтæ"/>) сты [[ирон мыггæгтæ|ирон мыггаг]]. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-ирон}} [[Категори:Дзебысатæ|*]] ry5yokuta9y81bu79fxbrvy0jb5b8f9 14 32578 586395 463399 2025-06-15T10:49:26Z Taamu 795 586395 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Ирыстоны культурæ|Хæринæгтæ]] [[Категори:Кавказы хæринæгтæ]] e7frfia13v5exti2het38f5h3az0mgb 14 32656 586404 439666 2025-06-15T11:20:47Z Taamu 795 586404 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Зындгонд адæм райгуырды бынатмæ гæсгæ]] [[Категори:Кæсæг-Балхъары чи райгуырдис, уыдон]] [[Категори:Налцыччы зындгонд адæм|Райг]] mwtxddjzbk5058ytf5ui5jtiap7dfe0 0 32993 586324 521351 2025-06-14T22:40:45Z Taamu 795 586324 wikitext text/x-wiki {{Паддзахадон архайæг}} '''Собянин Семёны фырт Сергей''' у [[Мæскуы]]йы [[мэр]] æмæ политикон архайæг. Райгуырдис [[1958-æм аз]]ы [[21 июны]] [[Тюмены облæст]]ы. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-цардафыст}} [[Категори:Мæскуыйы мэртæ]] [[Категори:Уæрæсейы политиктæ]] [[Категори:Ханты-Мансийы автономон зылды чи райгуырдис, уыдон]] 2ff8hiegfbifot3s0ipfp6pjp4k96gp 14 33109 586325 344122 2025-06-14T22:41:10Z Taamu 795 586325 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Зындгонд адæм райгуырды бынатмæ гæсгæ]] [[Категори:Рахизфарсы районы чи райгуырдис, уыдон]] [[Категори:Зилгæйы зындгонд адæм]] cx5uhlq6wvcgf7o35dzxvvrsmcgu9a8 0 33437 586311 476568 2025-06-14T20:25:01Z Taamu 795 586311 wikitext text/x-wiki '''Хадатæ'''<ref name="iron myggægtæ">Гаглойты Зинæ. Ирон мыггæгтæ: Дзæуджыхъæу: Ир, 2005 — 359 ф.</ref> ({{lang-ru|Хадаевы}}) сты [[дыгурон мыггæгтæ|дыгурон мыггаг]]. == Равзæрд == Хадатæн сæ фыд уыд Хамæза Баслухъы фырт. Хамæзайæн [[Уæхъæц|Уæхъæцы]] райгуырд дыууæ фырты: Хада æмæ Гала. Дыууæ æфсымæры мыггæгтæ скодтой сæ нæмттæм гæсгæ — Хада — Хадатæй, Гала — [[Галатæ|Галатæй]]. Галатæ фæстæдæр фæлыгъдысты [[Мæздæг|Мæздæгмæ]], Хадатæ та баззадысты Уæхъæцы.<ref>[[Гаглойты Зинæ|Гаглойты З. Д.]] Ирон мыггæгтæ. — 2-аг баххæстгонд рауагъд. — Цхинвал: «Республика», 2017. — 372 с.</ref> == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-ирон}} [[Категори:Хадатæ|*]] af22xhco610cyizrj4d7f25gt15jmlu 0 33627 586305 501765 2025-06-14T18:44:57Z Taamu 795 586305 wikitext text/x-wiki {{Æндæр нысаниуæг|Хъæуы тыххæй кæс [[Гуыцмæзтæ (хъæу)]].}} '''Гуыцмæзтæ'''<ref name="Ирон мыггæгтæ">[[Гаглойты Зинæ|Гаглойты З. Д.]] Ирон мыггæгтæ. — 2-аг баххæстгонд рауагъд. — Цхинвал: «Республика», 2017. — 372 с.</ref> ({{lang-ru|Гучмазовы}}, {{lang-ka|გუჩმაზაშვილი}}<ref name="Ирон мыггæгтæ"/>) сты [[ирон мыггæгтæ|ирон мыггаг]]. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-ирон}} [[Категори:Гуыцмæзтæ|*]] 2p3xw8zprqj3ok5pk1epauygfgnp4yc 14 34339 586391 363751 2025-06-15T10:44:58Z Taamu 795 586391 wikitext text/x-wiki [[Категори:Кавказы æфцджытæ]] [[Категори:Ирыстоны географи|Æфцджытæ]] 6nhffddvjr6tozsp8z85qm5rvrcznn9 14 34522 586396 369623 2025-06-15T10:50:28Z Taamu 795 586396 wikitext text/x-wiki [[Категори:Культурæ адæмыхаттмæ гæсгæ]] [[Категори:Ирон адæм|Культурæ]] [[Категори:Ирыстоны культурæ|*]] 91wguafbv3t14mgadp70k1nldo9tqaq 586397 586396 2025-06-15T10:50:42Z Taamu 795 586397 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Культурæ адæмыхаттмæ гæсгæ]] [[Категори:Ирон адæм|Культурæ]] [[Категори:Ирыстоны культурæ|*]] od4s7xn9a1il482dub68008drzkcmjc 0 34597 586319 581499 2025-06-14T22:22:14Z Taamu 795 586319 wikitext text/x-wiki {{Ирон мыггаг | Ирон ном = Цомартатæ | Дыгурон ном = | Ныв = Tsomartov kin from Elkhotovo.jpg | Нывы ном = Цомартатæ (''1907'') | Æндæр варианттæ = | Рагон ирон мыггаг = | Къорд = | Бындурæвæрæг = | Æрвадæлтæ = [[Цогойтæ]], [[Хъаммæрзатæ]], [[Цопанатæ]] | Равзæрд (мыггаг) = | Къабæзтæ = [[Куыдзойтæ]] | Мыггаджы хъæу = | Кæм цардысты = | Commons = }} '''Цомартатæ'''<ref name="iron myggægtæ">Гаглойты Зинæ. Ирон мыггæгтæ: Дзæуджыхъæу: Ир, 2005 — 359 ф.</ref> ({{lang-ru|Цомартовы}}, {{lang-tr|Yılmaz}}<ref name="Ныхас Фыдыбæстæимæ">Ныхас Фыдыбæстæимæ / сост. Р.С. Кантемирова; наукон ред. Джусойты Нафи — Дзæуджыхъæу: Ир, 2016 — 263 ф.</ref>) сты [[ирон мыггæгтæ|ирон мыггаг]]. == Мыггаджы ном == ''Цомарт'' ({{lang-krc|Чомарт}}) амоны рæдау.<ref>{{Чиныг|автор=Агънаты Æхсар|заглавие=Иуæй-иу дзырдты равзæрд|место=Дзæуджыхъæу|издательство=Ир|год=1993|страницы=154}}</ref> == Зындгонд адæм == * [[Цомартаты Батыр|Цомартаты Батыр, Бесланы фырт]] (1913–1945) * Цомартаты Рамазаны фырт Изæтбег (1942) == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} == Литературæ == * {{Чиныг|автор=[[Гаглойты Зинæ]]|заглавие=Ирон мыггæгтæ|город=Дзæуджыхъæу|издательство=Ир|год=2005|страницы=186–187}} * {{Чиныг|автор=[[Гаглойты Зинæ|Гаглойты З. Д.]]|заглавие=Ирон мыггæгтæ|город=Цхинвал|издательство=«Республика»|год=2017|страницы=145–146}} * {{Чиныг|автор=Гецати Афæхъо|заглавие=Дигори коми муггæгти равзурд|город=Дзæуæгигъæу|издательство=Алания|год=1999|страницы=346–348}} {{къæртт-ирон}} [[Категори:Цомартатæ|*]] 3387o50w4wlxt8rnlwq9lpnbpx5nngw 0 38341 586415 486915 2025-06-15T11:31:38Z Taamu 795 /* Литературæ */ 586415 wikitext text/x-wiki {{ПозКартæ|Хуссар Ирыстон|label=Къозы ком |lat_dir = N|lat_deg = 42|lat_min = 35|lat_sec =33 |lon_dir = E|lon_deg = 43|lon_min = 38|lon_sec =48 |position=right|width=300|float=right|caption=Къозы ком Хуссар Ирыстоны картæйыл}} '''Къозы ком''' кæнæ '''Къозыгом''' у ком [[Хуссар Ирыстон]]ы [[Къуыдаргом]]ы, цæугæдон [[Къозыдон]]ы дæргъмæ. Цардысты дзы [[Козатæ]], [[Айлартæ]], [[Зассетæ]], [[Габутæ]], [[Хъæцмæзтæ]], [[Хуыгатæ]].<ref name="Ирон мыггæгтæ">[[Гаглойты Зинæ|Гаглойты З. Д.]] Ирон мыггæгтæ. — Цхинвал: «Республика», 2017.</ref> == Географи == Ныгуылæнырдыгæй Къозы ком æмарæн кæны гуырдзиаг хъæу [[Тъыбат]]имæ, скæсæнырдыгæй [[Къозыхох|Къозы хохæн]] фалейæ хъæутæ [[Калак (Цæгат Ирыстон)|Калак]] æмæ [[Згъил]], хуссарырдыгæй – [[Къуыдаргом]]имæ. Цæгатырдыгæй ис бæрзонд хох, хонынц æй [[Зæгъойты æфцæг]].<ref>Хуыгаты И. А. Къозы ком. — Цхинвал, Мыхуыры хæдзар, 2014, 96 ф.</ref> == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} == Литературæ == * {{Хуссар Ирыстоны топоними|I}} {{къæртт-географи}} [[Категори:Къозы ком|*]] [[Категори:Хуссар Ирыстоны кæмттæ]] 4kjen3a7v3t8pm0ddl4bpygxa0litnr 0 38658 586310 582188 2025-06-14T20:24:25Z Taamu 795 586310 wikitext text/x-wiki {{Ирон мыггаг | Ирон ном = Дзитойтæ | Дыгурон ном = | Ныв = | Нывы ном = | Æндæр варианттæ = | Рагон ирон мыггаг = [[Цæразонтæ]] | Къорд = | Бындурæвæрæг = | Æрвадæлтæ = [[Хъуппетæ]], [[Алæджыхъотæ]], [[Цопанатæ]] | Равзæрд (мыггаг) = | Къабæзтæ = | Мыггаджы хъæу = | Кæм цардысты = [[Нæзыджын (Цæгат Ирыстон)|Нæзыджын]] | Commons = }} '''Дзитойтæ'''<ref>[[Гаглойты Зинæ|Гаглойты З. Д.]] Ирон мыггæгтæ. — 2-аг баххæстгонд рауагъд. — Цхинвал: «Республика», 2017. — 372 с.</ref> ({{lang-ru|Дзитоевы}}) сты [[ирон мыггæгтæ|ирон мыггаг]]. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-ирон}} [[Категори:Дзитойтæ|*]] fn5ck45885bajom3jp2yms3wzxrav9v 0 39528 586420 538666 2025-06-15T11:34:49Z Taamu 795 586420 wikitext text/x-wiki {{ЦР |Статус = Хъæу |Ирон ном = Гогаджын |Оригиналон ном = |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Хуссар Ирыстон |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_dir = N|lat_deg = 42|lat_min = 31|lat_sec = 49 |lon_dir = E|lon_deg = 43|lon_min = 39|lon_sec = 30 |CoordAddon = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Хуссар Ирыстоны административон дих{{!}}Район |Регион = Дзауы район |Регион таблицæйы = Дзауы район |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Фыццаг кой = |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +3 |DST = |Телефонон код = |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Гогаджын''' у хъæу [[Хуссар Ирыстон]]ы [[Дзауы район]]ы. == Литературæ == * {{З.Д. Цховребова/Ойконимия Осетии}} * {{Хуссар Ирыстоны топоними|I}} {{къæртт-ирон}} {{Дзауы районы цæрæнрæттæ}} [[Категори:Дзауы районы сахартæ æмæ хъæутæ]] kacsqss7ce8wokbohm6425ud29l3v5l 0 39867 586312 452371 2025-06-14T20:25:20Z Taamu 795 586312 wikitext text/x-wiki '''Галатæ''' ({{lang-ru|Галаевы}}) сты [[ирон мыггæгтæ|ирон мыггаг]]. == Литературæ == * [[Гаглойты Зинæ]]. Ирон мыггæгтæ: Дзæуджыхъæу: Ир, 2005, 359 ф. * Республикæ Хуссар Ирыстоны Закъон ирон мыггагон нæмтты тыххæй. Ирон мыггæгты иууон номхыгъд {{къæртт-ирон}} [[Категори:Галатæ|*]] ma9ynd9ksu0g1zp1pmvhvd885w665no 0 40180 586413 453135 2025-06-15T11:31:01Z Taamu 795 586413 wikitext text/x-wiki {{Æндæр нысаниуджытæ|Цъæх цад}} '''Цъæх цад''' у [[Джермугъ]]ы тæккæ рæбын стыр цад. Ис [[Тлигом]]ы. == Литературæ == * {{Хуссар Ирыстоны топоними|I}} {{къæртт-ирон}} [[Категори:Хуссар Ирыстоны цæдтæ]] [[Категори:Тлигом]] g8ql3k7wohwfe7jhf3xzbvjooh02zgj 0 40725 586414 530514 2025-06-15T11:31:22Z Taamu 795 586414 wikitext text/x-wiki {{Цæугæдон |Ном = Папутра |Оригиналон ном = |Ныв = |Нывы уæрх = |Нывы ном = |Паддзахад = [[Хуссар Ирыстон]] |Кæм кæлы = [[Къозы ком (Хуссар Ирыстон)|Къозы ком]] |Гуырæн = [[Зæгъойты æфцæг]]<ref>Хуыгаты И. А. Къозы ком. — Цхинвал, Мыхуыры хæдзар, 2014, 96 ф.</ref> |Донæфтæн = [[Къозыдон]] |Картæ = |Картæйы уæрх = |Картæйы ном = |Бассейн = |Цæугæдæнтты бассейн = |Дæргъ = |Бассейны фæзуат = |Доны хардз = |Цæугæдоны уырдыг = |Гуырæны бæрзæнд = |Донæфтæны бæрзæнд = |Commons = }} '''Папутра''' кæнæ '''Папутрайы дон''' у [[цæугæдон]] [[Хуссар Ирыстон]]ы, [[Къозыдон]]ы фæрсагдон. == Литературæ == * {{Хуссар Ирыстоны топоними|I}} == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-географи}} [[Категори:Хуссар Ирыстоны цæугæдæттæ]] [[Категори:Къозы ком]] 6wb6w597atyjv1p5ojm2xyq7wuinpmx 0 40823 586421 555432 2025-06-15T11:35:00Z Taamu 795 /* Литературæ */ 586421 wikitext text/x-wiki {{ЦР |Статус = Хъæу |Ирон ном = Лесе |Оригиналон ном = |Паддзахад = Хуссар Ирыстон |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_dir = N |lat_deg = 42 |lat_min = 25 |lat_sec = 28 |lon_dir = E |lon_deg = 43 |lon_min = 42 |lon_sec = 16 |CoordAddon = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Хуссар Ирыстоны административон дих{{!}}Район |Регион = Дзауы район |Регион таблицæйы = Дзауы район |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Раздæры нæмттæ = |Статус кæдæй = |Фыццаг кой = |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +3 |DST = |Телефонон код = |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Лесе''' у хъæу [[Хуссар Ирыстон]]ы [[Дзауы район]]ы. Ныртæккæ æдзæрæг у. == Кæс ноджы == * [[Лесейы ком]] == Литературæ == * {{Хуссар Ирыстоны топоними|I}} {{къæртт-ирон}} {{Дзауы районы цæрæнрæттæ}} [[Категори:Дзауы районы сахартæ æмæ хъæутæ]] kavt2wbze090o1em1i5gifojqgvqas4 0 40901 586422 538397 2025-06-15T11:35:18Z Taamu 795 586422 wikitext text/x-wiki {{ЦР |Статус = Хъæу |Ирон ном = Тасойтæ |Оригиналон ном = |Ныв = |Ном = |Паддзахад = Хуссар Ирыстон |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_dir = N|lat_deg = 42|lat_min = 24|lat_sec = 32 |lon_dir = E|lon_deg = 43|lon_min = 58|lon_sec = 28 |CoordAddon = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Хуссар Ирыстоны административон дих{{!}}Район |Регион = Дзауы район |Регион таблицæйы = Дзауы район |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Фыццаг кой = |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = |Сфысты аз = |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +3 |DST = |Телефонон код = |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Тасойтæ''' кæнæ '''Тасойтыхъæу''' у хъæу [[Хуссар Ирыстон]]ы [[Дзауы район]]ы. Ис [[Дзаугом]]ы. == Литературæ == * {{З.Д. Цховребова/Ойконимия Осетии}} * {{Хуссар Ирыстоны топоними|I}} {{къæртт-ирон}} {{Дзауы районы цæрæнрæттæ}} [[Категори:Дзауы районы сахартæ æмæ хъæутæ]] 2j3xxow54njbg5waehxcx6sx5b2jjy5 14 43787 586392 462929 2025-06-15T10:45:15Z Taamu 795 586392 wikitext text/x-wiki [[Категори:Ирыстоны географи|Кæмттæ]] j84fonnfneq93l3oz4kn79ep3u9zafs 14 43850 586389 463197 2025-06-15T10:44:22Z Taamu 795 586389 wikitext text/x-wiki [[Категори:Ирыстоны географи|Цæугæдæттæ]] 7r2e53xsi9s57ov4ipz7gvh1drxau3p 0 44578 586419 538433 2025-06-15T11:34:27Z Taamu 795 586419 wikitext text/x-wiki {{ЦР |Статус = Хъæу |Ирон ном = Пацъа |Оригиналон ном = |Паддзахад = Хуссар Ирыстон |Герб = |Тырыса = |Гербы уæрх = |Тырысайы уæрх = |lat_dir = N|lat_deg = 42|lat_min = 21|lat_sec = 37 |lon_dir = E|lon_deg = 43|lon_min = 54|lon_sec = 2 |CoordAddon = |CoordScale = |Паддзахады картæйы ас = 300 |Регионы картæйы ас = 300 |Районы картæйы ас = |Регионы тип = Хуссар Ирыстоны административон дих{{!}}Район |Регион = Дзауы район |Регион таблицæйы = Дзауы район |Районы тип = |Район = |Район таблицæйы = |Æмбалады тип = |Æмбалад = |Сæргълæууæджы тип = |Сæргълæууæг = |Бындурæвæрд = |Фыццаг кой = |Фæзуат = |Бæрзæнды тип = |Центры бæрзæнд = |Бæстыхъæд = |Официалон æвзаг = |Официалон æвзаг-ref = |Цæрджытæ = 83<ref name="Итоги">{{книга | заглавие = Итоги всеобщей переписи населения Республики Южная Осетия 2015 года | ссылка = http://ugosstat.ru/wp-content/uploads/2017/06/Itogi-perepisi-RYUO.pdf | ответственный = Ответственные за выпуск: {{s|И. Р. Тибилов}}, {{s|Т. В. Базаев}}, {{s|Р. Р. Зассеева}}, {{s|М. Э. Пухаева}}, {{s|А. В. Сиукаева}}, {{s|М. Х. Гучмазова}} | место = Цхинвал | издательство = Управление государственной статистики Республики Южная Осетия | год = 2016 | страниц = 452}} {{Cite web |url=http://ugosstat.ru/wp-content/uploads/2017/06/Itogi-perepisi-RYUO.pdf |title=Источник |access-date=2018-02-04 |archive-date=2017-07-10 |archive-url=https://www.webcitation.org/6rr3L8GjN?url=http://ugosstat.ru/wp-content/uploads/2017/06/Itogi-perepisi-RYUO.pdf |deadlink=unfit }}</ref> |Сфысты аз = 2015 |Æнгомдзинад = |Агломераци = |Националон сконд = |Динон сконд = |Сахатон таг = +3 |DST = |Телефонон код = |Посты индекстæ = |Автомобилон код = |Идентификаторы тип = |Цифрон идентификатор = |ВикиКъæбицы категори = |Сайт = |Сайты æвзаг = }} '''Пацъа'''<ref name="Xussar Irystony toponimi">{{Хуссар Ирыстоны топоними|I}}</ref> у [[Хуссар Ирыстон]]ы [[Дзауы район]]ы хъæу, [[Гуфта]]йы хай. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-ирон}} {{Дзауы районы цæрæнрæттæ}} [[Категори:Дзауы районы сахартæ æмæ хъæутæ]] 6pupatmxcnw1vuedx93n3xgb5gosofu 828 44917 586366 579348 2025-06-15T10:07:11Z Taamu 795 586366 Scribunto text/plain local langs = { ["or"] = {"ория", "Ория (æвзаг)"}, aa = {"афар.", "Афарский язык"}, ab = {"абх.", "Абхазаг æвзаг"}, abq = {"абаз.", "Абазаг æвзаг"}, ace = {"ачех.", "Ачехаг æвзаг"}, ady = {"адыгъ.", "Адыгъейаг æвзаг"}, ae = {"авест.", "Авестæйы æвзаг"}, af = {"африк.", "Африкаанс"}, agx = {'агъул.', 'Агъулаг æвзаг'}, ain = {"айн.", "Айнаг æвзаг"}, ak = {"акан", "Акан"}, akk = {"аккад.", "Аккадиаг æвзаг"}, ale = {"алеут.", "Алеутаг æвзаг"}, als = {"алем.", "Алеманнский диалект", "алеманнском диалекте немецкого языка"}, alt = {"алт.", "Алтайаг æвзаг"}, am = {"амх.", "Амхараг æвзаг"}, an = {"арагон.", "Арагонаг æвзаг"}, ang = {"др.-англ.", "Рагон англисаг æвзаг"}, ani = {"др.-англ.", "Андиаг æвзаг"}, ar = {"арабб.", "Араббаг æвзаг"}, arc = {"арам.", "Арамейаг æвзаг"}, -- перенаправление специально arn = {"мап.", "Мапуче (æвзаг)"}, art = {"словио", "Словио"}, as = {"ассам.", "Ассамаг æвзаг"}, ast = {"астур.", "Астуриаг æвзаг"}, atj = {"атикамек", "Атикамек (æвзаг)"}, atv = {"цæг.-алт.", "Цæгат алтайаг æвзаг"}, av = {"сол.", "Солиаг æвзаг"}, avk = {"котава", "Котава"}, ay = {"аймара", "Аймара (æвзаг)"}, az = {"азерб.", "Азербайджайнаг æвзаг"}, azb = {"х.-азерб.", "Хуссар-азербайджайнаг æвзаг"}, -- перенаправление специально ba = {"башк.", "Башкираг æвзаг"}, bal = {"белудж.", "Белуджаг æвзаг"}, ban = {"бал.", "Балийаг æвзаг"}, bar = {"бав.", "Бавайраг диалект"}, bcl = {"центр. бик.", "Центральный бикольский язык"}, be = {"белор.", "Белоруссаг æвзаг"}, ber = {"бербер.", "Бербераг æвзаг"}, bg = {"болг.", "Болгайраг æвзаг"}, bho = {"бходжп.", "Бходжпури"}, bi = {"бисл.", "Бислама"}, bjn = {"бандж.", "Банджарский язык"}, bm = {"бам.", "Бамана"}, bms = {"бан.", "Баньюмасанский язык"}, bn = {"бенг.", "Бенгайлаг æвзаг"}, bo = {"тиб.", "Тибетаг æвзаг"}, bpy = {"биш.-ман.", "Бишнуприя-манипури"}, br = {"брет.", "Бретонаг æвзаг"}, bs = {"босн.", "Боснийаг æвзаг"}, bua = {"бур.", "Бурятаг æвзаг"}, bug = {"буг.", "Бугийский язык"}, ca = {"кат.", "Каталайнаг æвзаг"}, cant = {"кант.", "Кантабрийаг диалект"}, ce = {"цæц.", "Цæцæйнаг æвзаг"}, ceb = {"себ.", "Себуанаг æвзаг"}, ch = {"чамор.", "Чаморро (æвзаг)"}, chg = {"чагат.", "Чагатайский язык"}, chm = {"мар.", "Марийаг æвзаг"}, chr = {"чероки", "Чероки (язык)"}, chu = {"церк.-слав.", "Церковнославянский язык"}, chv = {"чуваш.", "Чувашаг æвзаг"}, chy = {"шайен.", "Шайенский язык"}, cja = {"з.-чам.", "Западночамский язык"}, cjm = {"вост.-чам.", "Восточночамский язык"}, cjs = {"шорск.", "Шорский язык"}, ckb = {"сорани", "Сорани"}, ckt = {"чук.", "Чукотаг æвзаг"}, clw = {"чулым.", "Чулымаг æвзаг"}, cmn = {"сев.-кит.", "Севернокитайский язык"}, cnr = {"черногор.", "Черногориаг æвзаг"}, co = {"корс.", "Корсикæйаг æвзаг"}, cop = {"копт.", "Коптаг æвзаг"}, cr = {"кри", "Кри (æвзаг)"}, crh = {"хъырым.", "Хъырымаг-тæтæйраг æвзаг"}, crs = {"сейш.", "Сейшельский креольский язык", "сейшельском креольском языке"}, cs = {"чех.", "Чехаг æвзаг"}, csb = {"кашуб.", "Кашубаг æвзаг"}, cu = {"ст.-слав.", "Старославянский язык", "старославянском языке"}, cv = {"чуваш.", "Чувашаг æвзаг"}, cy = {"валл.", "Валлийаг æвзаг"}, da = {"дан.", "Даниаг æвзаг"}, dar = {"дарг.", "Даргинаг литературон æвзаг"}, de = {"нем.", "Немыцаг æвзаг"}, din = {"динка", "Динка (æвзаг)"}, diq = {"юж. зазаки", "Хуссар зазаки"}, dng = {"дунг.", "Дунганаг æвзаг"}, dsb = {"ниж.-луж.", "Нижнелужицкий язык"}, dty = {"дотияли", "Дотияли"}, dv = {"мальд.", "Мальдиваг æвзаг"}, dz = {"дзонг-кэ", "Дзонг-кэ"}, ee = {"эве", "Эве (æвзаг)"}, egy = {"мысыр.", "Мысираг æвзаг"}, el = {"грекъ.", "Грекъаг æвзаг"}, elx = {"эламск.", "Эламский язык"}, eml = {"эмил.-ром.", "Эмилиано-романьольский язык"}, en = {"англ.", "Англисаг æвзаг"}, enm = {"ср.-англ.", "Среднеанглийский язык"}, eo = {"эспер.", "Эсперанто", 'эсперанто'}, es = {"исп.", "Испайнаг æвзаг"}, ess = {"чапл.", "Чаплинский язык"}, esx = {"эским.", "Эскимосско-алеутские языки"}, et = {"эст.", "Эстойнаг æвзаг"}, eu = {"баск.", "Баскаг æвзаг"}, eve = {"эвен.", "Эвенаг æвзаг"}, evn = {"эвенк.", "Эвенкаг æвзаг"}, fa = {"перс.", "Персайнаг æвзаг"}, ff = {"фула", "Фула (æвзаг)"}, fi = {"фин.", "Финнаг æвзаг"}, fil = {"филипп.", "Филиппинаг æвзаг"}, fj = {"фидж.", "Фиджийаг æвзаг"}, fkv = {'квен.', 'Квенаг æвзаг'}, fo = {"фар.", "Фарераг æвзаг"}, fr = {"фр.", "Францаг æвзаг"}, frm = {"ср.-франц.", "Среднефранцузский язык"}, fro = {"старофр.", "Старофранцузский язык"}, frr = {"сев.-фриз.","Севернофризский язык"}, fur = {"фриул.","Фриулаг æвзаг"}, fy = {"зап.-фриз.", "Западнофризский язык"}, ga = {"ирл.", "Ирландиаг æвзаг"}, gag = {"гаг.", "Гагаузаг æвзаг"}, gan = {"гань", "Гань"}, gcr = {"гвиан.", "Гвианский креольский язык"}, gd = {"гэл.", "Шотландиаг (гэлаг) æвзаг"}, gez = {"геэз", "Геэз"}, gil = {"кириб.", "Кирибати (æвзаг)"}, gkm = {"ср.-греч.", "Среднегреческий язык"}, gl = {"галис.", "Галисиаг æвзаг"}, glk = {"гил.", "Гилянаг æвзаг"}, gmh = {"ср.-верхненем.", "Средневерхненемецкий язык"}, gn = {"гуар.", "Гуарани (æвзаг)"}, goh = {"др.-верхненем.", "Древневерхненемецкий язык"}, gos = {"грон.", "Гронингенское наречие"}, got = {"гот.", "Готаг æвзаг"}, grc = {"раг.-гр.", "Рагон грекъаг æвзаг"}, gu = {"гудж.", "Гуджарати"}, gv = {"мэнск.", "Мэнаг æвзаг"}, ha = {"хауса", "Хауса (æвзаг)"}, hai = {"хайда", "Хайда (æвзаг)"}, hak = {"хакка", "Хакка (æвзаг)"}, haw = {"гав.", "Гавайаг æвзаг"}, he = {"ивр.", "Иврит"}, hi = {"хинди", "Хинди", "хинди"}, hif = {"фидж. хинди", "Фиджийаг хинди"}, ho = {"хири-моту", "Хири-моту"}, hr = {"хорв.", "Хорватаг æвзаг"}, hsb = {"верхнелуж.", "Верхнелужицкий язык"}, ht = {"гаит.", "Гаитиаг креолаг æвзаг"}, hu = {"венг.", "Венгриаг æвзаг"}, hy = {"сом.", "Сомихаг æвзаг"}, hyw = {"ныг.-сом.", "Ныгуылæн сомихар æвзаг"}, hz = {"гер.", "Гереро (æвзаг)"}, ia = {"интерл.", "Интерлингвæ"}, IAST = {"IAST", "Международный алфавит транслитерации санскрита"}, id = {"индон.", "Индонезиаг æвзаг"}, ie = {"окц.", "Интерлингве", "интерлингве (окцидентале)"}, ig = {"игбо", "Игбо (æвзаг)"}, ik = {"инуитск.", "Инупиак"}, -- перенаправление специально ilo = {"илок.", "Илоканаг æвзаг"}, ine = {"венет. др.", "Венетаг æвзаг (рагон)"}, inh = {"мæхъхъ.", "Мæхъхъæлон æвзаг"}, io = {"идо", "Идо"}, is = {"исл.", "Исландиаг æвзаг"}, it = {"итал.", "Италиаг æвзаг"}, itl = {"ительм.", "Ительменаг æвзаг"}, iu = {"инуктитут", "Инуктитут"}, izh = {'ижор.', 'Ижораг æвзаг'}, ja = {"яп.", "Япойнаг æвзаг"}, jbo = {"ложб.", "Ложбан"}, jdt = {"гор.-евр.", "Горско-еврейский язык"}, jmy = {"сев.-зап. мар.", "Северо-западный марийский язык"}, jv = {"яв.", "Явæйаг æвзаг"}, ka = {"гуырдз.", "Гуырдзиаг æвзаг"}, kaa = {"каракалп.", "Каракалпакаг æвзаг"}, kab = {"кабильск.", "Кабилаг æвзаг"}, kbd = {"кæсг.-черк.", "Кæсгон-черкесаг æвзаг"}, kbp = {"кабье", "Кабье (æвзаг)"}, kca = {"хант.", "Хантыйаг æвзаг"}, kdr = {"караимск.", "Караимаг æвзаг"}, ket = {"кет.", "Кетаг æвзаг"}, kg = {"конго", "Конго (æвзаг)"}, khw = {"кховар", "Кховар"}, ki = {"кикуйю", "Кикуйю (æвзаг)"}, kj = {"кван.", "Кваньяма (æвзаг)"}, kjh = {"хак.", "Хакасаг æвзаг"}, kk = {"хъаз.", "Хъазахаг æвзаг"}, kl = {"гренл.", "Гренландаг æвзаг"}, km = {"кхмер.", "Кхмераг æвзаг"}, kn = {"каннада", "Каннада"}, ko = {"кор.", "Корейаг æвзаг"}, koi = {"коми-перм.", "Коми-пермякаг æвзаг"}, kok = {"конкани", "Конкани (æвзаг)"}, kpy = {"корякск.", "Корякский язык"}, kr = {"канур.", "Канури (æвзаг)"}, krc = {"хъæр.-балхъ.", "Хъæрæсейаг-балхъайраг æвзаг"}, krk = {"керек.", "Керекский язык"}, krio = {"крио", "Крио"}, krl = {"карел.", "Карелаг æвзаг"}, ks = {"кашм.", "Кашмираг æвзаг"}, ksh = {"рип.", "Рипуарский язык"}, ktv = {"кату", "Восточнокатуйский язык"}, ku = {"курд.", "Курдаг æвзаг"}, -- перенаправление специально kua = {"кваньяма", "Кваньяма (æвзаг)"}, kuf = {"зап.-кат.", "Западнокатуйский язык"}, kum = {"хъуым.", "Хъуымыхъхъаг æвзаг"}, kv = {"коми", "Коми-зырянский язык"}, kw = {"корнск.", "Корнский язык"}, ky = {"хъырг.", "Хъыргъызаг æвзаг"}, la = {"лат.", "Латинаг æвзаг"}, lad = {"сеф.", "Сефардаг æвзаг"}, lb = {"люксемб.", "Люксембургаг æвзаг"}, lbe = {"лак.", "Лакаг æвзаг"}, lez = {"лекъ.", "Лекъаг æвзаг"}, lg = {"луг.", "Луганда", "языке луганда"}, li = {"лимб.", "Лимбургаг æвзаг"}, lij = {"лиг.", "Лигурский язык"}, liv = {"лив.", "Ливаг æвзаг"}, lkt = {"лакота", "Лакота (æвзаг)"}, lld = {"ладинск.", "Ладинаг æвзаг"}, lmo = {"ломб.", "Ломбардаг æвзаг"}, ln = {"лингала", "Лингала"}, lo = {"лаос.", "Лаосаг æвзаг"}, lrc = {"сев.-лур.", "Северный лурский язык"}, lt = {"лит.", "Литоваг æвзаг"}, ltg = {"латг.", "Латгалаг æвзаг"}, lu = {"луба-катанга", "Луба-катанга", "языке луба-катанга"}, lv = {"латв.", "Латвиаг æвзаг"}, lzh = {"классич. кит.", "Вэньянь", "классическом китайском языке"}, mad = {"мадур.", "Мадурский язык"}, mah = {"марш.", "Маршалльский язык"}, mdf = {"мокш.", "Мокшайаг æвзаг"}, mg = {"малаг.", "Малагасийаг æвзаг"}, mh = {"марш.", "Маршалльский язык "}, mhr = {"луг.-мар.", "Луговомарийский язык"}, -- перенаправление специально mi = {"маори", "Маори (æвзаг)"}, min = {"мин.", "Минангкабау (язык)"}, mk = {"макед.", "Македойнаг æвзаг"}, mkh = {"кар", "Кар (æвзаг)"}, ml = {"малаялам", "Малаялам"}, mn = {"манг.", "Мангойлаг æвзаг"}, mni = {"манип.", "Манипури (æвзаг)"}, mns = {"манс.", "Мансийаг æвзаг"}, mnw = {"мон.", "Монский язык"}, mo = {"молд.", "Молдаваг æвзаг"}, mr = {"маратхи", "Маратхи (æвзаг)"}, mrj = {"гор.-мар.", "Горномарийский язык"}, ms = {"малай.", "Малайаг æвзаг"}, mt = {"мальт.", "Мальтийский язык"}, mwl = {"мирандск.", "Мирандский язык"}, my = {"бирм.", "Бирманский язык"}, myv = {"эрз.", "Эрзяйаг æвзаг"}, mzn = {"маз.", "Мазендерайнаг æвзаг"}, na = {"наур.", "Науруанский язык"}, nah = {"аст.", "Астекский язык"}, -- перенаправление специально nap = {"неап.", "Неаполитанский язык"}, naq = {"нама", "Нама"}, nb = {"бук.", 'Букмол'}, nbf = {"наси", "Наси (æвзаг)"}, nd = {"сев. ндеб.", "Северный ндебеле", "языке северный ндебеле"}, nds = {"ниж.-нем.", "Нижненемецкий язык"}, ne = {"непал.", "Непалаг æвзаг"}, new = {"нев.", "Неварский язык"}, nia = {"ниас.", "Ниасский язык"}, nio = {"нган.", "Нганасанский язык"}, niu = {"ниуэ", "Ниуэ (язык)"}, niv = {"нивх.", "Нивхский язык"}, nl = {"нидерл.", "Нидерландаг æвзаг"}, nn = {"нюнорск", "Новонорвежский язык"}, no = {"норв.", "Норвегиаг æвзаг"}, nog = {"ног.", "Ногъайаг æвзаг"}, non = {"др.-сканд.", "Древнескандинавский язык"}, nox = {"англо-норм.", "Англо-нормандский язык"}, nr = {"юж. ндеб.", "Южный ндебеле", "языке южный ндебеле"}, nrf = {"норм.", "Нормандаг æвзаг"}, nso = {"сев. сото", "Северный сото"}, nqo = {"нко", "Нко (æвзаг)"}, nv = {"навахо", "Навахо (æвзаг)"}, ny = {"ньянджа", "Ньянджа"}, oac = {"ороч.", "Орочский язык"}, oc = {"окс.", "Окситайнаг æвзаг"}, oci = {"гаск.", "Окситайнаг æвзаг"}, oj = {"одж.", "Оджибве (æвзаг)"}, olo = {"лив.-карельск.", "Ливвиковский язык", "ливвиковском диалекте карельского языка"}, -- перенаправление специально om = {"оромо", "Оромо (язык)"}, orv = {"рагон.-уырыс.", "Рагон уырыссаг æвзаг"}, os = {"ир.", "Ирон æвзаг"}, ota = {"осмайн.", "Осмайнаг æвзаг"}, pa = {"скæс.-пандж.", "Скæсæн панджаби"}, -- перенаправление специально pal = {"пехл.", "Среднеперсидский язык"}, pam = {"кап.", "Капампанганский язык"}, pap = {"папьям.", "Папьяменто"}, pcd = {'пик.', 'Пикардаг æвзаг'}, peo = {"др.-перс.", "Древнеперсидский язык"}, phg = {"фыонг", "Фыонг"}, phn = {"финик.", "Финикийаг æвзаг"}, pi = {"пали", "Пали"}, pl = {"пол.", "Польшæйаг æвзаг"}, pms = {"пьем.", "Пьемонтаг æвзаг"}, pnb = {"зап. пандж.", "Западный панджаби"}, pol = {"пол.", "Польшæйаг æвзаг"}, pro = {"др.-пров.", "Древнепровансальский язык"}, prs = {"дари", "Дари"}, ps = {"пушту", "Пушту"}, pt = {"порт.", "Португайлаг æвзаг"}, qu = {"кечуа", "Кечуа (æвзаг)"}, -- перенаправление специально qya = {"кв.", "Квенья", "языке квенья"}, raj = {"радж.", "Раджастхани"}, rap = {"рап.", "Рапануйский язык"}, rar = {"кукск.", "Кукский язык"}, rm = {"ромш.", "Романшаг æвзаг"}, rn = {"рунди", "Рунди (язык)"}, ro = {"рум.", "Румынаг æвзаг"}, rom = {"цыг.", "Цыганский язык"}, ru = {"уырыс.", "Уырыссаг æвзаг"}, rue = {"русин.", "Русинаг æвзаг"}, rup = {'арум.', 'Арумынаг æвзаг'}, rut = {"рут.", "Рутулаг æвзаг"}, rw = {"руанда", "Руанда (язык)"}, ryu = {'окив.', 'Окинавский язык'}, sa = {"санскр.", "Санскрит",'санскрите'}, sah = {"якут.", "Якутаг æвзаг"}, sc = {"сард.", "Сардаг æвзаг"}, scn = {"сиц.", "Сицилиаг æвзаг"}, sco = {"скотс.", "Шотландский язык (германский)"}, sd = {"синдхи", "Синдхи (язык)"}, se = {"сев.-саамск.", "Северносаамский язык"}, sel = {"селькупск.", "Селькупский язык"}, sg = {"санго", "Санго"}, sga = {"др.-ирл.", "Древнеирландский язык"}, sgh = {"шугн.", "Шугнанский язык"}, sgs = {"жем.", "Жемайтский язык"}, -- перенаправление специально sh = {"сербохорв.", "Сербохорватский язык"}, shn = {"шан.", "Шанский язык"}, si = {"сингальск.", "Сингальский язык"}, sjd = {"кильд. ", "Кильдинский саамский язык", "кильдинском саамском языке"}, sjn = {'синд.', 'Синдарин'}, sk = {"слов.", "Словакаг æвзаг"}, skr = {"сирайки", "Сирайки (язык)", "языке сирайки"}, sl = {"словен.", "Словенаг æвзаг"}, sm = {"самоан.", "Самоанский язык"}, sme = {"с.-саамск.", "Северносаамский язык"}, smj = {"луле-саамск.", "Луле-саамский язык"}, smn = {"инари-саамск.", "Инари-саамский язык"}, sms = {"колтта-саамск.", "Колтта-саамский язык"}, sn = {"шона", "Шона (язык)"}, so = {"сомали", "Сомалийаг æвзаг"}, sog = {"согъд.", "Согъдаг æвзаг"}, sq = {"алб.", "Албайнаг æвзаг"}, sr = {"серб.", "Сербаг æвзаг"}, ss = {"свази", "Свати"}, st = {"сесото", "Сесото"}, stq = {"вост.-фриз.","Восточнофризский язык"}, sty = {"сыб.-тæт.","Сыбираг-тæтæйраг æвзаг"}, su = {"сунд.", "Сунданаг æвзаг"}, sux = {"шум.", "Шумераг æвзаг"}, sv = {"швед.", "Шведаг æвзаг"}, sw = {"суахили", "Суахили"}, syr = {"новоарам.", "Новоарамейский язык"}, -- перенаправление специально szl = {"силез.", "Силезиаг æвзаг"}, ta = {"там.", "Тамилаг æвзаг"}, tab = {"таб.", "Табасарайнаг æвзаг"}, tah = {"таит.", "Таитийаг æвзаг"}, tara = {"тар.", "Тарантинский язык"}, te = {"телугу", "Телугу"}, tet = {"тетум", "Тетум"}, tg = {"тадж.", "Таджикаг æвзаг"}, th = {"тай.", "Тайаг æвзаг"}, ti = {"тигринья", "Тигринья"}, tk = {"туркм.", "Туркменаг æвзаг"}, tkr = {"цъахур.", "Цъахураг æвзаг"}, tl = {"тагал.", "Тагалаг æвзаг"}, tly = {"тал.", "Талышаг æвзаг"}, tn = {"тсвана", "Тсвана (язык)"}, to = {"тонг.", "Тонганский язык"}, tpi = {"ток-писин", "Ток-писин"}, tr = {"тур.", "Туркаг æвзаг"}, ts = {"тсонга", "Тсонга (язык)", "языке тсонга"}, tt = {"тæт.", "Тæтæйраг æвзаг"}, tw = {"чви", "Чви"}, ty = {"таит.", "Таитийаг æвзаг"}, tyv = {"тув.", "Тувинский язык"}, udi = {'удин.', 'Удинаг æвзаг'}, udm = {"удм.", "Удмуртаг æвзаг"}, ug = {"уйг.", "Уйгураг æвзаг"}, uk = {"укр.", "Украинаг æвзаг"}, ur = {"урду", "Урду", 'урду'}, uz = {"узб.", "Узбекаг æвзаг"}, ve = {"венда", "Венда (æвзаг)"}, vec = {"венет. совр.", "Венетский язык (современный)", "венетском (современном) языке" }, -- перенаправление специально vep = {"вепс.", "Вепсаг æвзаг"}, vi = {"вьетн.", "Вьетнамаг æвзаг"}, vls = {"зап.-флам.", "Западнофламандский язык"}, vo = {"волапюк", "Волапюк", "волапюке"}, vot = {"вод.", "Водаг æвзаг"}, vro = {"вырус.", "Выруйаг диалект"}, wa = {"валлон.", "Валлонаг æвзаг"}, war = {"вар.", "Варайаг æвзаг"}, wo = {"волоф", "Волоф (æвзаг)"}, wuu = {"у", "У (æвзаг)"}, wni = {"ком.", "Комораг æвзаг"}, xal = {"калм.", "Хъалмыхъхъаг æвзаг"}, xh = {"коса", "Коса (æвзаг)"}, xmf = {"мег.", "Мегрелаг æвзаг"}, yi = {"идиш", "Идиш"}, ykg = {"северноюк.", "Северноюкагирский язык"}, ynk = {"наук.", "Науканский язык"}, yo = {"йоруба", "Йоруба (æвзаг)"}, yrk = {"нен.", "Ненаг æвзаг"}, ysr = {"сиреник.", "Сиреникский язык"}, yua = {"юкатек.", "Юкатекский язык"}, yue = {"юэ", "Юэ (æвзаг)"}, yux = {"хус.-юк.", "Хуссар-юкагираг æвзаг"}, za = {"чжуанс.", "Чжуанаг æвзаг"}, zea = {"зел.", "Зеландский язык"}, zh = {"кит.", "Китайаг æвзаг"}, zu = {"зулу", "Зулу"}, -- псевдокоды и диалекты ['be-tarask'] = {"тарашк.", "Белорусский язык (тарашкевица)", "белорусском языке (тарашкевица)"}, ['de-at'] = {"австр.", "Австрийский немецкий язык", "австрийском варианте немецкого языка"}, ['de-ch'] = {"швц.-нем.", "Швейцарский немецкий язык", "швейцарском варианте немецкого языка"}, ["en-gb"] = {"брит. англ.", "Бритайнаг англисаг æвзаг"}, ["en-us"] = {"амер. англ.", "Америкæйаг англисаг æвзаг"}, ['ko-kp'] = {"кор.", "Корейский язык", "Корейском языке"}, -- имеются различия в написании буквы «тхиыт» ['nds-nl'] = {"нид. ниж.-сакс.", "Нидерландский нижнесаксонский язык"}, -- перенаправление специально ['os-dig'] = {"дыгур.", "Дыгурон диалект"}, ['pt-br'] = {"бр. порт.", "Бразильский португальский язык"}, ['ru-old'] = {"рус. дореф.", "Русская дореформенная орфография", "русском языке (в дореформенной орфографии)"}, ['zh-hans'] = {"кит. упр.", "Упрощённый китайский язык", "упрощённом варианте китайского языка"}, -- перенаправление специально ['zh-hant'] = {"кит. трад.", "Традиционный китайский язык", "традиционном варианте китайского языка"}, -- перенаправление специально ['zh-tw'] = {"кит. тайв.", "Гоюй", "тайваньском варианте китайского языка"}, arq = {"араб. алжир.", "Алжирский арабский язык", "алжирском диалекте арабского языка"}, ary = {"араб. марок.", "Марокканский арабский язык", "марокканском диалекте арабского языка"}, arz = {"араб. егип.", "Египетский арабский язык", "египетском диалекте арабского языка"}, cg = {"черног.", "Черногориаг æвзаг"}, -- пока(?) не имеет кода в ISO 639; предложенный код — cg; у нас есть Шаблон:Lang-cg gal = {"галло", "Галло (язык)", "языке галло"}, mnp = {"сев.-миньск.", "Северноминьский язык", "северноминьском языке (диалекте)"}, nan = {"юж.-миньск.", "Южноминьский язык (диалект)", "южноминьском языке (диалекте)"}, pdc = {"пенсильв. нем.", "Пенсильванско-немецкий диалект", "пенсильванско-немецком диалекте"}, simple = {"англ. упрощ.", "Упрощённый английский язык", "упрощённом варианте английского языка"}, mul = {"цалд.", "цалдæр æвзаджы"} -- Термин из ISO 639. Статьи нет и вряд ли появится. } -- Псевдонимы (aliases) langs['arm'] = langs['hy'] langs['bat-smg'] = langs['sgs']; langs['be-x-old'] = langs['be-tarask']; langs['bh'] = langs['bho']; langs['bur'] = langs['my']; langs['mya'] = langs['my']; langs['bxm'] = langs['bua']; langs['bxr'] = langs['bua']; langs['bxu'] = langs['bua']; langs['es2'] = langs['es']; langs['fij'] = langs['fj']; langs['fiu-vro'] = langs['vro']; langs['kaz'] = langs['kk']; langs['lat'] = langs['la'] langs['map-bms'] = langs['bms']; langs['mri'] = langs['mi']; langs['nep'] = langs['ne']; langs['roa-nor'] = langs['nox']; langs['roa-tara'] = langs['tara']; langs['smi'] = langs['sjd']; langs['smo'] = langs['sm']; langs['ton'] = langs['to']; langs['zh2'] = langs['zh']; langs['zh-classical'] = langs['lzh']; langs['zh-min-nan'] = langs['nan']; langs['zh-yue'] = langs['yue']; langs['рус'] = langs['ru']; langs['рус.'] = langs['ru']; -- Legacy codes langs['als'] = langs['gsw']; langs['jp'] = langs['ja']; langs['me'] = langs['cnr']; return langs; 56tz0kjidc4z8yqmamsppin42g49n73 586367 586366 2025-06-15T10:07:47Z Taamu 795 586367 Scribunto text/plain local langs = { ["or"] = {"ория", "Ория (æвзаг)"}, aa = {"афар.", "Афарский язык"}, ab = {"абх.", "Абхазаг æвзаг"}, abq = {"абаз.", "Абазаг æвзаг"}, ace = {"ачех.", "Ачехаг æвзаг"}, ady = {"адыгъ.", "Адыгъейаг æвзаг"}, ae = {"авест.", "Авестæйы æвзаг"}, af = {"африк.", "Африкаанс"}, agx = {'агъул.', 'Агъулаг æвзаг'}, ain = {"айн.", "Айнаг æвзаг"}, ak = {"акан", "Акан"}, akk = {"аккад.", "Аккадиаг æвзаг"}, ale = {"алеут.", "Алеутаг æвзаг"}, als = {"алем.", "Алеманнский диалект", "алеманнском диалекте немецкого языка"}, alt = {"алт.", "Алтайаг æвзаг"}, am = {"амх.", "Амхараг æвзаг"}, an = {"арагон.", "Арагонаг æвзаг"}, ang = {"др.-англ.", "Рагон англисаг æвзаг"}, ani = {"анд.", "Андиаг æвзаг"}, ar = {"арабб.", "Араббаг æвзаг"}, arc = {"арам.", "Арамейаг æвзаг"}, -- перенаправление специально arn = {"мап.", "Мапуче (æвзаг)"}, art = {"словио", "Словио"}, as = {"ассам.", "Ассамаг æвзаг"}, ast = {"астур.", "Астуриаг æвзаг"}, atj = {"атикамек", "Атикамек (æвзаг)"}, atv = {"цæг.-алт.", "Цæгат алтайаг æвзаг"}, av = {"сол.", "Солиаг æвзаг"}, avk = {"котава", "Котава"}, ay = {"аймара", "Аймара (æвзаг)"}, az = {"азерб.", "Азербайджайнаг æвзаг"}, azb = {"х.-азерб.", "Хуссар-азербайджайнаг æвзаг"}, -- перенаправление специально ba = {"башк.", "Башкираг æвзаг"}, bal = {"белудж.", "Белуджаг æвзаг"}, ban = {"бал.", "Балийаг æвзаг"}, bar = {"бав.", "Бавайраг диалект"}, bcl = {"центр. бик.", "Центральный бикольский язык"}, be = {"белор.", "Белоруссаг æвзаг"}, ber = {"бербер.", "Бербераг æвзаг"}, bg = {"болг.", "Болгайраг æвзаг"}, bho = {"бходжп.", "Бходжпури"}, bi = {"бисл.", "Бислама"}, bjn = {"бандж.", "Банджарский язык"}, bm = {"бам.", "Бамана"}, bms = {"бан.", "Баньюмасанский язык"}, bn = {"бенг.", "Бенгайлаг æвзаг"}, bo = {"тиб.", "Тибетаг æвзаг"}, bpy = {"биш.-ман.", "Бишнуприя-манипури"}, br = {"брет.", "Бретонаг æвзаг"}, bs = {"босн.", "Боснийаг æвзаг"}, bua = {"бур.", "Бурятаг æвзаг"}, bug = {"буг.", "Бугийский язык"}, ca = {"кат.", "Каталайнаг æвзаг"}, cant = {"кант.", "Кантабрийаг диалект"}, ce = {"цæц.", "Цæцæйнаг æвзаг"}, ceb = {"себ.", "Себуанаг æвзаг"}, ch = {"чамор.", "Чаморро (æвзаг)"}, chg = {"чагат.", "Чагатайский язык"}, chm = {"мар.", "Марийаг æвзаг"}, chr = {"чероки", "Чероки (язык)"}, chu = {"церк.-слав.", "Церковнославянский язык"}, chv = {"чуваш.", "Чувашаг æвзаг"}, chy = {"шайен.", "Шайенский язык"}, cja = {"з.-чам.", "Западночамский язык"}, cjm = {"вост.-чам.", "Восточночамский язык"}, cjs = {"шорск.", "Шорский язык"}, ckb = {"сорани", "Сорани"}, ckt = {"чук.", "Чукотаг æвзаг"}, clw = {"чулым.", "Чулымаг æвзаг"}, cmn = {"сев.-кит.", "Севернокитайский язык"}, cnr = {"черногор.", "Черногориаг æвзаг"}, co = {"корс.", "Корсикæйаг æвзаг"}, cop = {"копт.", "Коптаг æвзаг"}, cr = {"кри", "Кри (æвзаг)"}, crh = {"хъырым.", "Хъырымаг-тæтæйраг æвзаг"}, crs = {"сейш.", "Сейшельский креольский язык", "сейшельском креольском языке"}, cs = {"чех.", "Чехаг æвзаг"}, csb = {"кашуб.", "Кашубаг æвзаг"}, cu = {"ст.-слав.", "Старославянский язык", "старославянском языке"}, cv = {"чуваш.", "Чувашаг æвзаг"}, cy = {"валл.", "Валлийаг æвзаг"}, da = {"дан.", "Даниаг æвзаг"}, dar = {"дарг.", "Даргинаг литературон æвзаг"}, de = {"нем.", "Немыцаг æвзаг"}, din = {"динка", "Динка (æвзаг)"}, diq = {"юж. зазаки", "Хуссар зазаки"}, dng = {"дунг.", "Дунганаг æвзаг"}, dsb = {"ниж.-луж.", "Нижнелужицкий язык"}, dty = {"дотияли", "Дотияли"}, dv = {"мальд.", "Мальдиваг æвзаг"}, dz = {"дзонг-кэ", "Дзонг-кэ"}, ee = {"эве", "Эве (æвзаг)"}, egy = {"мысыр.", "Мысираг æвзаг"}, el = {"грекъ.", "Грекъаг æвзаг"}, elx = {"эламск.", "Эламский язык"}, eml = {"эмил.-ром.", "Эмилиано-романьольский язык"}, en = {"англ.", "Англисаг æвзаг"}, enm = {"ср.-англ.", "Среднеанглийский язык"}, eo = {"эспер.", "Эсперанто", 'эсперанто'}, es = {"исп.", "Испайнаг æвзаг"}, ess = {"чапл.", "Чаплинский язык"}, esx = {"эским.", "Эскимосско-алеутские языки"}, et = {"эст.", "Эстойнаг æвзаг"}, eu = {"баск.", "Баскаг æвзаг"}, eve = {"эвен.", "Эвенаг æвзаг"}, evn = {"эвенк.", "Эвенкаг æвзаг"}, fa = {"перс.", "Персайнаг æвзаг"}, ff = {"фула", "Фула (æвзаг)"}, fi = {"фин.", "Финнаг æвзаг"}, fil = {"филипп.", "Филиппинаг æвзаг"}, fj = {"фидж.", "Фиджийаг æвзаг"}, fkv = {'квен.', 'Квенаг æвзаг'}, fo = {"фар.", "Фарераг æвзаг"}, fr = {"фр.", "Францаг æвзаг"}, frm = {"ср.-франц.", "Среднефранцузский язык"}, fro = {"старофр.", "Старофранцузский язык"}, frr = {"сев.-фриз.","Севернофризский язык"}, fur = {"фриул.","Фриулаг æвзаг"}, fy = {"зап.-фриз.", "Западнофризский язык"}, ga = {"ирл.", "Ирландиаг æвзаг"}, gag = {"гаг.", "Гагаузаг æвзаг"}, gan = {"гань", "Гань"}, gcr = {"гвиан.", "Гвианский креольский язык"}, gd = {"гэл.", "Шотландиаг (гэлаг) æвзаг"}, gez = {"геэз", "Геэз"}, gil = {"кириб.", "Кирибати (æвзаг)"}, gkm = {"ср.-греч.", "Среднегреческий язык"}, gl = {"галис.", "Галисиаг æвзаг"}, glk = {"гил.", "Гилянаг æвзаг"}, gmh = {"ср.-верхненем.", "Средневерхненемецкий язык"}, gn = {"гуар.", "Гуарани (æвзаг)"}, goh = {"др.-верхненем.", "Древневерхненемецкий язык"}, gos = {"грон.", "Гронингенское наречие"}, got = {"гот.", "Готаг æвзаг"}, grc = {"раг.-гр.", "Рагон грекъаг æвзаг"}, gu = {"гудж.", "Гуджарати"}, gv = {"мэнск.", "Мэнаг æвзаг"}, ha = {"хауса", "Хауса (æвзаг)"}, hai = {"хайда", "Хайда (æвзаг)"}, hak = {"хакка", "Хакка (æвзаг)"}, haw = {"гав.", "Гавайаг æвзаг"}, he = {"ивр.", "Иврит"}, hi = {"хинди", "Хинди", "хинди"}, hif = {"фидж. хинди", "Фиджийаг хинди"}, ho = {"хири-моту", "Хири-моту"}, hr = {"хорв.", "Хорватаг æвзаг"}, hsb = {"верхнелуж.", "Верхнелужицкий язык"}, ht = {"гаит.", "Гаитиаг креолаг æвзаг"}, hu = {"венг.", "Венгриаг æвзаг"}, hy = {"сом.", "Сомихаг æвзаг"}, hyw = {"ныг.-сом.", "Ныгуылæн сомихар æвзаг"}, hz = {"гер.", "Гереро (æвзаг)"}, ia = {"интерл.", "Интерлингвæ"}, IAST = {"IAST", "Международный алфавит транслитерации санскрита"}, id = {"индон.", "Индонезиаг æвзаг"}, ie = {"окц.", "Интерлингве", "интерлингве (окцидентале)"}, ig = {"игбо", "Игбо (æвзаг)"}, ik = {"инуитск.", "Инупиак"}, -- перенаправление специально ilo = {"илок.", "Илоканаг æвзаг"}, ine = {"венет. др.", "Венетаг æвзаг (рагон)"}, inh = {"мæхъхъ.", "Мæхъхъæлон æвзаг"}, io = {"идо", "Идо"}, is = {"исл.", "Исландиаг æвзаг"}, it = {"итал.", "Италиаг æвзаг"}, itl = {"ительм.", "Ительменаг æвзаг"}, iu = {"инуктитут", "Инуктитут"}, izh = {'ижор.', 'Ижораг æвзаг'}, ja = {"яп.", "Япойнаг æвзаг"}, jbo = {"ложб.", "Ложбан"}, jdt = {"гор.-евр.", "Горско-еврейский язык"}, jmy = {"сев.-зап. мар.", "Северо-западный марийский язык"}, jv = {"яв.", "Явæйаг æвзаг"}, ka = {"гуырдз.", "Гуырдзиаг æвзаг"}, kaa = {"каракалп.", "Каракалпакаг æвзаг"}, kab = {"кабильск.", "Кабилаг æвзаг"}, kbd = {"кæсг.-черк.", "Кæсгон-черкесаг æвзаг"}, kbp = {"кабье", "Кабье (æвзаг)"}, kca = {"хант.", "Хантыйаг æвзаг"}, kdr = {"караимск.", "Караимаг æвзаг"}, ket = {"кет.", "Кетаг æвзаг"}, kg = {"конго", "Конго (æвзаг)"}, khw = {"кховар", "Кховар"}, ki = {"кикуйю", "Кикуйю (æвзаг)"}, kj = {"кван.", "Кваньяма (æвзаг)"}, kjh = {"хак.", "Хакасаг æвзаг"}, kk = {"хъаз.", "Хъазахаг æвзаг"}, kl = {"гренл.", "Гренландаг æвзаг"}, km = {"кхмер.", "Кхмераг æвзаг"}, kn = {"каннада", "Каннада"}, ko = {"кор.", "Корейаг æвзаг"}, koi = {"коми-перм.", "Коми-пермякаг æвзаг"}, kok = {"конкани", "Конкани (æвзаг)"}, kpy = {"корякск.", "Корякский язык"}, kr = {"канур.", "Канури (æвзаг)"}, krc = {"хъæр.-балхъ.", "Хъæрæсейаг-балхъайраг æвзаг"}, krk = {"керек.", "Керекский язык"}, krio = {"крио", "Крио"}, krl = {"карел.", "Карелаг æвзаг"}, ks = {"кашм.", "Кашмираг æвзаг"}, ksh = {"рип.", "Рипуарский язык"}, ktv = {"кату", "Восточнокатуйский язык"}, ku = {"курд.", "Курдаг æвзаг"}, -- перенаправление специально kua = {"кваньяма", "Кваньяма (æвзаг)"}, kuf = {"зап.-кат.", "Западнокатуйский язык"}, kum = {"хъуым.", "Хъуымыхъхъаг æвзаг"}, kv = {"коми", "Коми-зырянский язык"}, kw = {"корнск.", "Корнский язык"}, ky = {"хъырг.", "Хъыргъызаг æвзаг"}, la = {"лат.", "Латинаг æвзаг"}, lad = {"сеф.", "Сефардаг æвзаг"}, lb = {"люксемб.", "Люксембургаг æвзаг"}, lbe = {"лак.", "Лакаг æвзаг"}, lez = {"лекъ.", "Лекъаг æвзаг"}, lg = {"луг.", "Луганда", "языке луганда"}, li = {"лимб.", "Лимбургаг æвзаг"}, lij = {"лиг.", "Лигурский язык"}, liv = {"лив.", "Ливаг æвзаг"}, lkt = {"лакота", "Лакота (æвзаг)"}, lld = {"ладинск.", "Ладинаг æвзаг"}, lmo = {"ломб.", "Ломбардаг æвзаг"}, ln = {"лингала", "Лингала"}, lo = {"лаос.", "Лаосаг æвзаг"}, lrc = {"сев.-лур.", "Северный лурский язык"}, lt = {"лит.", "Литоваг æвзаг"}, ltg = {"латг.", "Латгалаг æвзаг"}, lu = {"луба-катанга", "Луба-катанга", "языке луба-катанга"}, lv = {"латв.", "Латвиаг æвзаг"}, lzh = {"классич. кит.", "Вэньянь", "классическом китайском языке"}, mad = {"мадур.", "Мадурский язык"}, mah = {"марш.", "Маршалльский язык"}, mdf = {"мокш.", "Мокшайаг æвзаг"}, mg = {"малаг.", "Малагасийаг æвзаг"}, mh = {"марш.", "Маршалльский язык "}, mhr = {"луг.-мар.", "Луговомарийский язык"}, -- перенаправление специально mi = {"маори", "Маори (æвзаг)"}, min = {"мин.", "Минангкабау (язык)"}, mk = {"макед.", "Македойнаг æвзаг"}, mkh = {"кар", "Кар (æвзаг)"}, ml = {"малаялам", "Малаялам"}, mn = {"манг.", "Мангойлаг æвзаг"}, mni = {"манип.", "Манипури (æвзаг)"}, mns = {"манс.", "Мансийаг æвзаг"}, mnw = {"мон.", "Монский язык"}, mo = {"молд.", "Молдаваг æвзаг"}, mr = {"маратхи", "Маратхи (æвзаг)"}, mrj = {"гор.-мар.", "Горномарийский язык"}, ms = {"малай.", "Малайаг æвзаг"}, mt = {"мальт.", "Мальтийский язык"}, mwl = {"мирандск.", "Мирандский язык"}, my = {"бирм.", "Бирманский язык"}, myv = {"эрз.", "Эрзяйаг æвзаг"}, mzn = {"маз.", "Мазендерайнаг æвзаг"}, na = {"наур.", "Науруанский язык"}, nah = {"аст.", "Астекский язык"}, -- перенаправление специально nap = {"неап.", "Неаполитанский язык"}, naq = {"нама", "Нама"}, nb = {"бук.", 'Букмол'}, nbf = {"наси", "Наси (æвзаг)"}, nd = {"сев. ндеб.", "Северный ндебеле", "языке северный ндебеле"}, nds = {"ниж.-нем.", "Нижненемецкий язык"}, ne = {"непал.", "Непалаг æвзаг"}, new = {"нев.", "Неварский язык"}, nia = {"ниас.", "Ниасский язык"}, nio = {"нган.", "Нганасанский язык"}, niu = {"ниуэ", "Ниуэ (язык)"}, niv = {"нивх.", "Нивхский язык"}, nl = {"нидерл.", "Нидерландаг æвзаг"}, nn = {"нюнорск", "Новонорвежский язык"}, no = {"норв.", "Норвегиаг æвзаг"}, nog = {"ног.", "Ногъайаг æвзаг"}, non = {"др.-сканд.", "Древнескандинавский язык"}, nox = {"англо-норм.", "Англо-нормандский язык"}, nr = {"юж. ндеб.", "Южный ндебеле", "языке южный ндебеле"}, nrf = {"норм.", "Нормандаг æвзаг"}, nso = {"сев. сото", "Северный сото"}, nqo = {"нко", "Нко (æвзаг)"}, nv = {"навахо", "Навахо (æвзаг)"}, ny = {"ньянджа", "Ньянджа"}, oac = {"ороч.", "Орочский язык"}, oc = {"окс.", "Окситайнаг æвзаг"}, oci = {"гаск.", "Окситайнаг æвзаг"}, oj = {"одж.", "Оджибве (æвзаг)"}, olo = {"лив.-карельск.", "Ливвиковский язык", "ливвиковском диалекте карельского языка"}, -- перенаправление специально om = {"оромо", "Оромо (язык)"}, orv = {"рагон.-уырыс.", "Рагон уырыссаг æвзаг"}, os = {"ир.", "Ирон æвзаг"}, ota = {"осмайн.", "Осмайнаг æвзаг"}, pa = {"скæс.-пандж.", "Скæсæн панджаби"}, -- перенаправление специально pal = {"пехл.", "Среднеперсидский язык"}, pam = {"кап.", "Капампанганский язык"}, pap = {"папьям.", "Папьяменто"}, pcd = {'пик.', 'Пикардаг æвзаг'}, peo = {"др.-перс.", "Древнеперсидский язык"}, phg = {"фыонг", "Фыонг"}, phn = {"финик.", "Финикийаг æвзаг"}, pi = {"пали", "Пали"}, pl = {"пол.", "Польшæйаг æвзаг"}, pms = {"пьем.", "Пьемонтаг æвзаг"}, pnb = {"зап. пандж.", "Западный панджаби"}, pol = {"пол.", "Польшæйаг æвзаг"}, pro = {"др.-пров.", "Древнепровансальский язык"}, prs = {"дари", "Дари"}, ps = {"пушту", "Пушту"}, pt = {"порт.", "Португайлаг æвзаг"}, qu = {"кечуа", "Кечуа (æвзаг)"}, -- перенаправление специально qya = {"кв.", "Квенья", "языке квенья"}, raj = {"радж.", "Раджастхани"}, rap = {"рап.", "Рапануйский язык"}, rar = {"кукск.", "Кукский язык"}, rm = {"ромш.", "Романшаг æвзаг"}, rn = {"рунди", "Рунди (язык)"}, ro = {"рум.", "Румынаг æвзаг"}, rom = {"цыг.", "Цыганский язык"}, ru = {"уырыс.", "Уырыссаг æвзаг"}, rue = {"русин.", "Русинаг æвзаг"}, rup = {'арум.', 'Арумынаг æвзаг'}, rut = {"рут.", "Рутулаг æвзаг"}, rw = {"руанда", "Руанда (язык)"}, ryu = {'окив.', 'Окинавский язык'}, sa = {"санскр.", "Санскрит",'санскрите'}, sah = {"якут.", "Якутаг æвзаг"}, sc = {"сард.", "Сардаг æвзаг"}, scn = {"сиц.", "Сицилиаг æвзаг"}, sco = {"скотс.", "Шотландский язык (германский)"}, sd = {"синдхи", "Синдхи (язык)"}, se = {"сев.-саамск.", "Северносаамский язык"}, sel = {"селькупск.", "Селькупский язык"}, sg = {"санго", "Санго"}, sga = {"др.-ирл.", "Древнеирландский язык"}, sgh = {"шугн.", "Шугнанский язык"}, sgs = {"жем.", "Жемайтский язык"}, -- перенаправление специально sh = {"сербохорв.", "Сербохорватский язык"}, shn = {"шан.", "Шанский язык"}, si = {"сингальск.", "Сингальский язык"}, sjd = {"кильд. ", "Кильдинский саамский язык", "кильдинском саамском языке"}, sjn = {'синд.', 'Синдарин'}, sk = {"слов.", "Словакаг æвзаг"}, skr = {"сирайки", "Сирайки (язык)", "языке сирайки"}, sl = {"словен.", "Словенаг æвзаг"}, sm = {"самоан.", "Самоанский язык"}, sme = {"с.-саамск.", "Северносаамский язык"}, smj = {"луле-саамск.", "Луле-саамский язык"}, smn = {"инари-саамск.", "Инари-саамский язык"}, sms = {"колтта-саамск.", "Колтта-саамский язык"}, sn = {"шона", "Шона (язык)"}, so = {"сомали", "Сомалийаг æвзаг"}, sog = {"согъд.", "Согъдаг æвзаг"}, sq = {"алб.", "Албайнаг æвзаг"}, sr = {"серб.", "Сербаг æвзаг"}, ss = {"свази", "Свати"}, st = {"сесото", "Сесото"}, stq = {"вост.-фриз.","Восточнофризский язык"}, sty = {"сыб.-тæт.","Сыбираг-тæтæйраг æвзаг"}, su = {"сунд.", "Сунданаг æвзаг"}, sux = {"шум.", "Шумераг æвзаг"}, sv = {"швед.", "Шведаг æвзаг"}, sw = {"суахили", "Суахили"}, syr = {"новоарам.", "Новоарамейский язык"}, -- перенаправление специально szl = {"силез.", "Силезиаг æвзаг"}, ta = {"там.", "Тамилаг æвзаг"}, tab = {"таб.", "Табасарайнаг æвзаг"}, tah = {"таит.", "Таитийаг æвзаг"}, tara = {"тар.", "Тарантинский язык"}, te = {"телугу", "Телугу"}, tet = {"тетум", "Тетум"}, tg = {"тадж.", "Таджикаг æвзаг"}, th = {"тай.", "Тайаг æвзаг"}, ti = {"тигринья", "Тигринья"}, tk = {"туркм.", "Туркменаг æвзаг"}, tkr = {"цъахур.", "Цъахураг æвзаг"}, tl = {"тагал.", "Тагалаг æвзаг"}, tly = {"тал.", "Талышаг æвзаг"}, tn = {"тсвана", "Тсвана (язык)"}, to = {"тонг.", "Тонганский язык"}, tpi = {"ток-писин", "Ток-писин"}, tr = {"тур.", "Туркаг æвзаг"}, ts = {"тсонга", "Тсонга (язык)", "языке тсонга"}, tt = {"тæт.", "Тæтæйраг æвзаг"}, tw = {"чви", "Чви"}, ty = {"таит.", "Таитийаг æвзаг"}, tyv = {"тув.", "Тувинский язык"}, udi = {'удин.', 'Удинаг æвзаг'}, udm = {"удм.", "Удмуртаг æвзаг"}, ug = {"уйг.", "Уйгураг æвзаг"}, uk = {"укр.", "Украинаг æвзаг"}, ur = {"урду", "Урду", 'урду'}, uz = {"узб.", "Узбекаг æвзаг"}, ve = {"венда", "Венда (æвзаг)"}, vec = {"венет. совр.", "Венетский язык (современный)", "венетском (современном) языке" }, -- перенаправление специально vep = {"вепс.", "Вепсаг æвзаг"}, vi = {"вьетн.", "Вьетнамаг æвзаг"}, vls = {"зап.-флам.", "Западнофламандский язык"}, vo = {"волапюк", "Волапюк", "волапюке"}, vot = {"вод.", "Водаг æвзаг"}, vro = {"вырус.", "Выруйаг диалект"}, wa = {"валлон.", "Валлонаг æвзаг"}, war = {"вар.", "Варайаг æвзаг"}, wo = {"волоф", "Волоф (æвзаг)"}, wuu = {"у", "У (æвзаг)"}, wni = {"ком.", "Комораг æвзаг"}, xal = {"калм.", "Хъалмыхъхъаг æвзаг"}, xh = {"коса", "Коса (æвзаг)"}, xmf = {"мег.", "Мегрелаг æвзаг"}, yi = {"идиш", "Идиш"}, ykg = {"северноюк.", "Северноюкагирский язык"}, ynk = {"наук.", "Науканский язык"}, yo = {"йоруба", "Йоруба (æвзаг)"}, yrk = {"нен.", "Ненаг æвзаг"}, ysr = {"сиреник.", "Сиреникский язык"}, yua = {"юкатек.", "Юкатекский язык"}, yue = {"юэ", "Юэ (æвзаг)"}, yux = {"хус.-юк.", "Хуссар-юкагираг æвзаг"}, za = {"чжуанс.", "Чжуанаг æвзаг"}, zea = {"зел.", "Зеландский язык"}, zh = {"кит.", "Китайаг æвзаг"}, zu = {"зулу", "Зулу"}, -- псевдокоды и диалекты ['be-tarask'] = {"тарашк.", "Белорусский язык (тарашкевица)", "белорусском языке (тарашкевица)"}, ['de-at'] = {"австр.", "Австрийский немецкий язык", "австрийском варианте немецкого языка"}, ['de-ch'] = {"швц.-нем.", "Швейцарский немецкий язык", "швейцарском варианте немецкого языка"}, ["en-gb"] = {"брит. англ.", "Бритайнаг англисаг æвзаг"}, ["en-us"] = {"амер. англ.", "Америкæйаг англисаг æвзаг"}, ['ko-kp'] = {"кор.", "Корейский язык", "Корейском языке"}, -- имеются различия в написании буквы «тхиыт» ['nds-nl'] = {"нид. ниж.-сакс.", "Нидерландский нижнесаксонский язык"}, -- перенаправление специально ['os-dig'] = {"дыгур.", "Дыгурон диалект"}, ['pt-br'] = {"бр. порт.", "Бразильский португальский язык"}, ['ru-old'] = {"рус. дореф.", "Русская дореформенная орфография", "русском языке (в дореформенной орфографии)"}, ['zh-hans'] = {"кит. упр.", "Упрощённый китайский язык", "упрощённом варианте китайского языка"}, -- перенаправление специально ['zh-hant'] = {"кит. трад.", "Традиционный китайский язык", "традиционном варианте китайского языка"}, -- перенаправление специально ['zh-tw'] = {"кит. тайв.", "Гоюй", "тайваньском варианте китайского языка"}, arq = {"араб. алжир.", "Алжирский арабский язык", "алжирском диалекте арабского языка"}, ary = {"араб. марок.", "Марокканский арабский язык", "марокканском диалекте арабского языка"}, arz = {"араб. егип.", "Египетский арабский язык", "египетском диалекте арабского языка"}, cg = {"черног.", "Черногориаг æвзаг"}, -- пока(?) не имеет кода в ISO 639; предложенный код — cg; у нас есть Шаблон:Lang-cg gal = {"галло", "Галло (язык)", "языке галло"}, mnp = {"сев.-миньск.", "Северноминьский язык", "северноминьском языке (диалекте)"}, nan = {"юж.-миньск.", "Южноминьский язык (диалект)", "южноминьском языке (диалекте)"}, pdc = {"пенсильв. нем.", "Пенсильванско-немецкий диалект", "пенсильванско-немецком диалекте"}, simple = {"англ. упрощ.", "Упрощённый английский язык", "упрощённом варианте английского языка"}, mul = {"цалд.", "цалдæр æвзаджы"} -- Термин из ISO 639. Статьи нет и вряд ли появится. } -- Псевдонимы (aliases) langs['arm'] = langs['hy'] langs['bat-smg'] = langs['sgs']; langs['be-x-old'] = langs['be-tarask']; langs['bh'] = langs['bho']; langs['bur'] = langs['my']; langs['mya'] = langs['my']; langs['bxm'] = langs['bua']; langs['bxr'] = langs['bua']; langs['bxu'] = langs['bua']; langs['es2'] = langs['es']; langs['fij'] = langs['fj']; langs['fiu-vro'] = langs['vro']; langs['kaz'] = langs['kk']; langs['lat'] = langs['la'] langs['map-bms'] = langs['bms']; langs['mri'] = langs['mi']; langs['nep'] = langs['ne']; langs['roa-nor'] = langs['nox']; langs['roa-tara'] = langs['tara']; langs['smi'] = langs['sjd']; langs['smo'] = langs['sm']; langs['ton'] = langs['to']; langs['zh2'] = langs['zh']; langs['zh-classical'] = langs['lzh']; langs['zh-min-nan'] = langs['nan']; langs['zh-yue'] = langs['yue']; langs['рус'] = langs['ru']; langs['рус.'] = langs['ru']; -- Legacy codes langs['als'] = langs['gsw']; langs['jp'] = langs['ja']; langs['me'] = langs['cnr']; return langs; kipzgi8121fz5hebmr9ps5bdstdt0kt 0 45071 586308 466369 2025-06-14T20:23:18Z Taamu 795 586308 wikitext text/x-wiki '''Хъосæг''' у хизæнуат [[Цæгат Ирыстон]]ы [[Алагиры район]]ы, фос дзы хызтысты суанг уазæлттæм, æвæрдтой дзы хорз фыд.<ref>Ботъоты Æхсар. Хæхбæсты зæрдылдарæн бынæттæ. [http://gztslovo.ru/news_img/ilovepdf_merged_30_.pdf Слово (Молодежная газета Республики Северная Осетия-Алания). 16 августа 2019 г. № 147 (12592)]<ref/> Ис [[Быз]]æй [[Тæмискъ|Тæмисчъы]] астæу. == Литературæ == * [[Цагъаты Анастасия]]. Цæгат Ирыстоны топоними. II-æм хай. Дзæуджыхъæу, 1975. Ф. 475 == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-ирон}} [[Категори:Алагиры район]] nnz7i8oqndhf4p7e0c322b38j9fp06q 586309 586308 2025-06-14T20:23:28Z Taamu 795 586309 wikitext text/x-wiki '''Хъосæг''' у хизæнуат [[Цæгат Ирыстон]]ы [[Алагиры район]]ы, фос дзы хызтысты суанг уазæлттæм, æвæрдтой дзы хорз фыд.<ref>Ботъоты Æхсар. Хæхбæсты зæрдылдарæн бынæттæ. [http://gztslovo.ru/news_img/ilovepdf_merged_30_.pdf Слово (Молодежная газета Республики Северная Осетия-Алания). 16 августа 2019 г. № 147 (12592)]</ref> Ис [[Быз]]æй [[Тæмискъ|Тæмисчъы]] астæу. == Литературæ == * [[Цагъаты Анастасия]]. Цæгат Ирыстоны топоними. II-æм хай. Дзæуджыхъæу, 1975. Ф. 475 == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-ирон}} [[Категори:Алагиры район]] lhadbgc9mwjpz241n2260hf8noj6a81 14 45617 586340 468153 2025-06-15T08:56:11Z Taamu 795 586340 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Цæгат Ирыстоны географи|Цæдтæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]] 24rz83123k2t4bhiftnzg34rdarqu85 586382 586340 2025-06-15T10:42:12Z Taamu 795 586382 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Цæгат Ирыстоны географи|Цæдтæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]] [[Категори:Ирыстоны цæдтæ]] 0ju5q9jfblejkk9u3dct5p0fsekodxr 0 46042 586411 514729 2025-06-15T11:30:23Z Taamu 795 586411 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Къозы цад |Национальное название = ka/ქვედის ტბა |Изображение = |Подпись изображения = |Координаты = 42.5573/43.6351 |CoordScale = 10000 |Высота над уровнем моря = 1567 |Длина = |Ширина = |Площадь = 0,09 |Объём = |Длина береговой линии = 1,71 |Наибольшая глубина = 14,5 |Средняя глубина = 8,2 |Тип минерализации = |Солёность = |Прозрачность = |Площадь водосбора = |Впадающие реки = |Вытекающие реки = |Страна = Хуссар Ирыстон |Регион = Дзауы район |Район = |Позиционная карта 1 = }} '''Къозы цад''' ({{lang-ka|ქვედის ტბა}}) у цад [[Хуссар Ирыстон]]ы. Ис [[Куеды ком]]ы. == Литературæ == * {{Хуссар Ирыстоны топоними|I}} * Хуыгаты И. А. Къозы ком. — Цхинвал, Мыхуыры хæдзар, 2014, 96 ф. {{къæртт-ирон}} [[Категори:Хуссар Ирыстоны цæдтæ]] [[Категори:Къозы ком]] 9w2tkvytz00dpqls73kbc9oairy69ly 0 46043 586412 474407 2025-06-15T11:30:54Z Taamu 795 586412 wikitext text/x-wiki {{ПозКартæ|Хуссар Ирыстон|label=Цъæх цад |lat_dir=N|lat_deg=42|lat_min=24|lat_sec=2 |lon_dir=E|lon_deg=43|lon_min=35|lon_sec=59 |position=right|width=250|float=right|caption=Цъæх цад Хуссар Ирыстоны картæйыл}} '''Цъæх цад''' у цад [[Хуссар Ирыстон]]ы. Ис [[Къуыдаргом]]ы [[Теделет]]мæ ’ввæхс. == Литературæ == * {{Хуссар Ирыстоны топоними|I}} {{къæртт-ирон}} [[Категори:Хуссар Ирыстоны цæдтæ]] [[Категори:Гуырдзыстоны цадтæ]] f6vhqcugoi4fxju4lgq1ec7m6rno82k 0 46645 586300 586282 2025-06-14T17:26:58Z Taamu 795 586300 wikitext text/x-wiki '''Ирон мыггаг''' æмæ '''дыгурон мыггаг''' — хæстæджыты стыр къорд, ис дзы, тугхæстæг чи æййафы æмæ нæлгоймæггы ’рдыгæй иу рагфыдæлæй чи равзæрдис, цалдæр ахæм [[патроними]]йы. Алы мыггаг дæр хуыдтой йæ рагфыдæлы номæй, фæлæ, йæ рагфыдæлы ном чи нæ хаста, ахæм мыггæгтæ дæр уыдис. Мыггаджы бинонты æхæнад æмæ патронимийæ хицæн кодта уымæй, æмæ нæ уыдис коллективон куыстад æмæ иумæйаг исбонæй цыдæртæ. Мыггаджы ’хсæн æхсæнадон царды уагæвæрджытæ уыдысты хистæртæ æмæ мыггаджы æмбырд. Тугхæстæгдзинады æмбарæн æмæ æнкъарæн бæрæг кодта мыггаджы уæнгты хæстæ æмæ бартæ: мыггаджы мидæг тугхæстæгиуæджы ахастдзинæдтæ сæйрагдæр кæй уыдысты, уыцы хъуыддаг фидар æмæ нывыл кодта ирон фыдæлтыккон æхсæнады царды æппæт къабæзтæ дæр. Ирон мыггаджы миниуджытæ æмæ æууæлтæм хауынц: [[экзогами]], кæрæдзийæн æххуыс ([[зиу]]), кæрæдзийы хъахъхъæнын ([[туг исын]]).<ref>Дзадзиты А., Дзуццаты X., Хъараты С. Ирон адæмы этнографи æмæ мифологи. Цыбыр дзырдуат. Дзæуджыхъæу. 1994. — 284 с.</ref> == Номхыгъд == {| class="sortable wikitable" ! Мыггаг !! Æндæр варианттæ !! [[Уырыссаг æвзаг|Уырыссагау]] !! [[Гуырдзиаг æвзаг|Гуырдзиагау]] !! [[Туркаг æвзаг|Туркагау]] !! [[Рагон ирон мыггæгтæ|Рагон мыггаг]] |- | [[Абайтæ]] || || Абаевы || აბაშვილი || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Абациатæ]] || Абацитæ || Абациевы || აბეწაშვილი || || |- | [[Абæгатæ]] || || Абагаевы, Абаговы || || || |- | [[Абелатæ]] || || Абеловы || || || |- | [[Абетæ (мыггаг)|Абетæ]] || || Абеевы || || || |- | [[Абитæ]] || Абиатæ || Абиевы || || || |- | [[Абойтæ]] || || Абоевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Абочитæ]] || || Абочиевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Абысалтæ]] || дыг. Абисалтæ || Абисаловы || || Arpat, Alpsal, Abisal || |- | [[Агетæ]] || || Агеевы || || || |- | [[Аготæ]] || || Агоевы || || || |- | [[Агуыдзатæ]] || Агуыдзтæ || Агузовы || || Polat || |- | [[Агънатæ]] || || Агнаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Адæтæ]] || Адатæ || Адаевы || || || |- | [[Адетæ]] || || Адеевы || ადეშვილი, ადეიშვილი || || |- | [[Адотæ]] || || Адоевы || || || |- | [[Адтутæ]] || || Адтуевы || || || |- | [[Адырхатæ]] || || Адырхаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Аджетæ]] || || Аджеевы || || || |- | [[Ажатæ]] || || Ажаевы || || || |- | [[Азанитæ]] || || Азаниевы || || || |- | [[Азаутæ]] || || Азаовы, Азовы || || || |- | [[Азæмæттæ]] || || Азаматовы || || || |- | [[Азджеритæ]] || || Азджериевы || || || |- | [[Азитæ]] || Азиатæ, Адзитæ, Ажитæ || Адзивы, Азиевы, Аджиевы || || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Азнауртæ]] || Æзнауртæ, Æзнауыратæ || Азнауровы || || || |- | [[Айдаболтæ]] || || Айдаболовы || || || |- | [[Айдаматтæ]] || || Айдаматовы || || || |- | [[Айдартæ]] || || Айдаровы || აიდარაშვილი || || |- | [[Айлазтæ]] || || Айлазовы || || || |- | [[Айлартæ]] || || Айларовы || || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Айсынтæ]] || || Айсиновы || || || |- | [[Айтегтæ]] || || Айтеговы || || || |- | [[Аккатæ]] || Аккæтæ, Агкатæ || Агкаевы, Аккаевы, Акаевы || || || |- | [[Аккалтæ]] || Аккæлатæ || Аккаловы, Аккалаевы || || || |- | [[Аккетæ]] || || Аккеевы || || || |- | [[Акъотæ]] || || Акоевы || || || |- | [[Акъуатæ]] || Акъатæ || Акоевы || || || |- | [[Алæгатæ (мыггаг)|Алæгатæ]] || || Алаговы || || || |- | [[Алæджыхъотæ]] || || Аладжикоевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Алæтæ]] || || Алаевы || || || |- | [[Алдахътæ]] || || Алдаковы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Алиатæ]] || || Алиевы, Алиаевы || || || |- | [[Алибектæ]] || Алибегтæ || Алибековы || || || |- | [[Ализатæ]] || Алидзатæ || Ализовы, Алидзовы || || || |- | [[Алихантæ]] || || Алихановы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Алмахситтæ]] || || Алмахситовы || || || |- | [[Алохтæ]] || || Алоховы || || || |- | [[Алхазтæ]] || Æлхæзтæ || Алхазовы || || || |- | [[Алхъацатæ]] || || Алкацевы || || || |- | [[Алцæгъатæ]] || || Алцаговы || || || |- | [[Алыккатæ]] || || Аликовы || || || |- | [[Амилахуантæ]] || || Амилахановы || || || |- | [[Амирантæ]] || || Амирановы || || || |- | [[Амотæ]] || || Амоевы || || || |- | [[Амырхантæ]] || || Амирхановы || || || |- | [[Анатæ]] || || Анаевы || || || |- | [[Андиатæ]] || || Андиевы || || || |- | [[Андудтатæ]] || || Андутовы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Андыратæ]] || || Андриевы || || || |- | [[Ансаутæ]] || || Ансаовы || || || |- | [[Апатæ]] || || Апаевы || || || |- | [[Аппетæ]] || || Аппеевы || || || |- | [[Аппиатæ]] || Аппитæ || Аппиевы || || || |- | [[Араптæ]] || || Араповы || || || |- | [[Арæнтæ]] || || Арановы || || || |- | [[Арбиатæ]] || || Арбиевы || || || |- | [[Ардасентæ]] || || Ардасеновы || || || |- | [[Ардитæ]] || || Ардиевы || || || |- | [[Ардзинтæ]] || Арджинтæ || Ардзиновы || || || |- | [[Аркъалтæ]] || || Аркаловы || || || |- | [[Аркъаутæ]] || || Аркаевы || || || |- | [[Аркъацтæ]] || || Аркацевы || || || |- | [[Арсæгатæ]] || Арсæгтæ || Арсаговы || || || |- | [[Арсентæ]] || || Арсеновы || || || |- | [[Арцутантæ]] || || Арцутановы || || || |- | [[Арчилтæ]] || || Арчиловы || || || |- | [[Арысхантæ]] || || Арисхановы, Арусхановы || || || |- | [[Асатæ]] || || Асаевы || ასაშვილი || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Асесатæ]] || || Асесовы || || || |- | [[Асетæ]] || || Асеевы || || Aşetey, Akman, Ergenç, Gencar || |- | [[Аситæ]] || || Асиевы || || || |- | [[Аскертæ]] || || Аскеровы || || || |- | [[Асланбектæ]] || || Асланбековы || || || |- | [[Аслантæ]] || || Аслановы || || || |- | [[Аслæмырзатæ]] || Асламурзатæ || Асламурзаевы || || || |- | [[Аслæныхъатæ]] || || Асланукоевы || || || |- | [[Аспиатæ]] || Аспитæ || Аспиевы || || || |- | [[Астантæ]] || || Астановы || || || |- | [[Астатæ]] || || Астаевы || || || |- | [[Атабитæ]] || || Атабиевы || || || |- | [[Атайтæ]] || || Атаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Атаратæ]] || || Атаровы || || || |- | [[Атцетæ]] || || Атцеевы || || || |- | [[Аулохтæ]] || || Авлоховы || ავლოხაშვილი || || |- | [[Ахбердтæ]] || || Ахбердовы || || || |- | [[Ахлæутæ]] || || Ахлаовы || || || |- | [[Ахохатæ]] || Ахохтæ || Ахоховы || || || |- | [[Ахъитæ]] || Акъитæ || Акиевы || || || |- | [[Ацæмæзтæ]] || || Ацамазовы || || || |- | [[Аццетæ]] || Адцетæ || Аццеевы, Адцеевы || || || |- | [[Æбатæ]] || || Абаевы || || || |- | [[Æгайтæ]] || Гайтæ || Агаевы || || || |- | [[Æгкацатæ]] || Æккацатæ || Агкацевы || || || |- | [[Æгъуызартæ]] || дыг. Æгъузартæ || Агузаровы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Æккæлатæ]] || || Акалаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Æлбегатæ]] || || Албеговы || || Erdoğan, Kılıç, Kaplan, Duman, Çetin, Duran, Altınok, Cidal, Ceylan, Özel || |- | [[Æлбегтæ]] || || Албеговы || || || |- | [[Æлбортæ]] || Æлборатæ || Алборовы || ალბორაშვილი, არბოლიშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Æлдаттатæ]] || || Алдатовы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Æлхæстæ]] || || Алхасовы || || || |- | [[Æмбалтæ]] || Æмбалатæ || Амбаловы || || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Æнгъæдатæ]] || || Ангадаевы || || || |- | [[Æрситæ]] || Æршитæ || Аршиевы || || || |- | [[Æрсойтæ]] || || Арсоевы || არსოშვილი || || |- | [[Æрчъеккатæ]] || || Арчеговы, Арчековы || || Erçek || |- | [[Æрчъынатæ]] || || Арчиновы, Аркинаевы || || || |- | [[Æссонтæ]] || || Ассоновы || || || |- | [[Æфсæнтæ]] || Æвсæнтæ || Авсановы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Æфсæрæгтæ]] || || Авсараговы || || || |- | [[Æхболæттæ]] || Ахболаттæ, Ахболæттæ, Æхболтæ || Ахболатовы, Ахполовы || || || |- | [[Æхсаратæ]] || || Ахсаровы || || || |- | [[Æчетæ]] || Ачетæ || Ачеевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Бабатæ]] || Бабиатæ || Бабаевы, Бабиаевы || ბაბაშვილი || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Бабочитæ]] || || Бабочиевы, Бабоциевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Багатæ]] || || Багаевы || ბაგაშვილი, ბაგაური || || |- | [[Багъæратæ]] || Багъратæ || Баграевы || || || |- | [[Бад (мыггаг)|Бад]] || Бадтæ || Бадовы || || Demir, Tekin, Eryurt, Sungur, Utku, Unal || |- | [[Бадтиатæ]] || || Бадтиевы || || || |- | [[Бадзиатæ]] || Бадзитæ, Баджиатæ || Бадзиевы, Баджиевы || || || |- | [[Бадзоатæ]] || Бадзуатæ || Бадзоевы || || || |- | [[Базитæ]] || || Базиевы || || || |- | [[Базыратæ]] || || Базровы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Байатæ]] || || Баевы || || || |- | [[Баймæтатæ]] || Баймæтæтæ, Баймæттæ || Байматовы || || || |- | [[Байсонгъуртæ]] || Байсонгъуыртæ || Байсонгуровы, Байсангуровы || || || |- | [[Байтæ]] || || Баевы || || || |- | [[Байтугъантæ]] || || Байтугановы || || || |- | [[Байхъултæ]] || || Байкуловы || || || |- | [[Байцатæ]] || || Байцаевы || || || |- | [[Балатæ]] || Баллатæ || Баллаевы || || || |- | [[Баликъотæ]] || || Баликоевы || || || |- | [[Барататæ]] || || Баратовы, Баратаевы || ბარათაშვილი || || |- | [[Барахътæ]] || || Бараковы || || || |- | [[Басатæ]] || || Басаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Басилатæ]] || Басилтæ || Басилаевы, Басиловы || || Tekel || |- | [[Баситæ]] || || Басиевы || ბასიშვილი || Başi || [[Тидлатæ]] |- | [[Баскатæ]] || Баскъатæ || Баскаевы || || || [[Сидæмонтæ]], [[Цъæхилтæ]] |- | [[Батотæ]] || || Батоевы || || || |- | [[Батæртæ]] || Батæратæ || Батаровы, Батыровы || || || |- | [[Батиатæ]] || || Батяевы || ბატიაშვილი || Batıbay, Peyik, Bingöl, Erdem || |- | [[Бахъатæ]] || Бахъхъатæ || Бакаевы || || || |- | [[Бæгъиатæ]] || || Багиаевы || ბაღიაძე || || |- | [[Бæдоатæ]] || || Бадоевы || || || |- | [[Бæдтиатæ]] || || Бадтиевы || || || |- | [[Бæззатæ]] || || Баззаевы || ბაზაშვილი || || |- | [[Бæзойтæ]] || || Базоевы || || || |- | [[Бæлойтæ]] || || Балоевы || || || |- | [[Бæрæзгатæ]] || || Баразговы || || || |- | [[Бæройтæ]] || || Бароевы, Бараевы || || || |- | [[Бæтатæ]] || Бататæ || Батаевы || || || |- | [[Бæтæгатæ]] || || Батаговы || || || |- | [[Бæцæзатæ]] || || Бацазовы || || || |- | [[Бæциатæ]] || || Бациевы || || || |- | [[Бæцойтæ]] || || Бацоевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Бдайциатæ]] || Бдайцайтæ || Бдайциевы, Бдайцаевы || || || |- | [[Бегкатæ]] || || Бегкаевы || || || |- | [[Беджызатæ]] || Беджызтæ || Бегизовы || ბეგიზაშვილი || || |- | [[Бедойтæ]] || || Бедоевы || ბედოშვილი, ბედოიძე || Erdem || |- | [[Безатæ]] || Бежатæ || Бежаевы, Безаевы || || || |- | [[Беккуызартæ]] || || Бекузаровы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Бекъойтæ]] || || Бекоевы || || || |- | [[Бекъуыртæ]] || дыг. Бекъуртæ || Бекуровы || || || |- | [[Белеккатæ]] || Белыккатæ, Белегкатæ || Беликовы || || || |- | [[Беппитæ]] || || Беппиевы || || || |- | [[Беритæ]] || || Бериевы || ბერიაშვილი || || |- | [[Бердыхъотæ]] || || Бердиковы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Беркъатæ]] || || Беркаевы || || || |- | [[Берозтæ]] || || Берозовы, Березовы || ბეროზაშვილი || Tüze || |- | [[Беройтæ]] || || Бероевы || || || |- | [[Беруатæ]] || || Бероевы || ბერუაშვილი || Kocak || |- | [[Берчъысатæ]] || Беркъисатæ || Беркисаевы || || || |- | [[Бесатæ]] || || Бесаевы || ბესაშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Беслехъотæ]] || || Беслекоевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Бесолтæ]] || || Бесолтæ || || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Бестантæ]] || || Бестановы || || || |- | [[Бестаутæ]] || || Бестаевы || ბესთავაშვილი || || |- | [[Бетантæ]] || || Бетановы || || || |- | [[Бететæ]] || || Бетеевы || ბეთეშვილი, ბეთიაშვილი || || |- | [[Бетрозтæ]] || || Бетрозовы || || || |- | [[Бзартæ]] || Бузартæ || Бзаровы || || Öztürk, Salman, Bizarte || |- | [[Бзæтæ]] || Бызæтæ || Бзаевы || || Açık || |- | [[Бзитæ]] || || Бзиевы || ბზიშვილი || || |- | [[Биазыртæ]] || Биазæртæ || Бязровы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Биастæ]] || || Биасовы, Бясовы || || || |- | [[Бибуатæ]] || Биботæ || Бибоевы || || || |- | [[Бибылтæ]] || || Бибиловы || ბიბილაშვილი, ბიბილეიშვილი, ბიბილური || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Бигъатæ]] || || Бигаевы || || || |- | [[Бигъуылатæ]] || Бигъуылтæ || Бигулаевы, Бигуловы || ბიღულაშვილი || || |- | [[Бидартæ]] || Быдартæ || Бидаровы || || || |- | [[Бидетæ]] || || Бидеевы || || || |- | [[Бидыхтæ]] || || Бидиховы || || || |- | [[Биджелтæ]] || Биджелатæ || Биджеловы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Бикъойтæ]] || || Бикоевы || ბიკოშვილი || || |- | [[Билаонтæ]] || || Билаоновы || || || |- | [[Бимбасатæ]] || || Бимбасовы || || Iyigün || |- | [[Бирæгътæ]] || || Бираговы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Бисойтæ]] || || Бисоевы || || || |- | [[Битартæ]] || || Битаровы || ბითარაშვილი || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Битатæ]] || Быдтатæ<ref>Мамсуровы: история и современность — Владикавказ: Проект-Пресс, 2006. — 320 с.</ref> || Битаевы || || || |- | [[Битетæ]] || || Битеевы, Битиевы || ბითეშვილი || || |- | [[Битутæ]] || || Битуевы || || Öğün || |- | [[Битъæртæ]] || Битъæрагонтæ || Битаровы || || || |- | [[Битъитæ]] || Бититæ || Битиевы || ბიტიაშვილი || || |- | [[Бицатæ]] || || Бицаевы || || || |- | [[Бицъотæ]] || || Бицоевы || ბიწოშვილი, ბიჭაშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Бичегкутæ]] || || Бичегкуевы || || || |- | [[Бичерахтæ]] || || Бичераховы || || || |- | [[Блитæ]] || Блиатæ || Блиевы || || || |- | [[Богъатæ]] || || Боговы || || || |- | [[Бокотæ]] || || Бокоевы, Боковы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Болататæ]] || || Болатаевы || ბოლათაშვილი || || |- | [[Болиатæ]] || || Болиевы || || Ata, Öztürk, Taştan || |- | [[Боллотæ]] || || Боллоевы || || || |- | [[Борæтæ (мыггаг)|Борæтæ]] || || Бораевы || || Uğur || |- | [[Борсиатæ]] || Борсæтæ, Борситæ || Борсиевы || || || |- | [[Борыхъуатæ]] || || Борукаевы || || || |- | [[Босыктæ]] || || Босиковы || ბოსიკაშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Ботъитæ]] || || Ботиевы || || Timur || |- | [[Ботъотæ]] || || Ботоевы || || || |- | [[Бохотæ]] || || Бохоевы, Боховы || || || |- | [[Боцитæ]] || || Боциевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Боцуатæ]] || || Боцоевы || || || |- | [[Боцъотæ]] || || Боцоевы || || || |- | [[Братæ]] || || Браевы || || || |- | [[Брциатæ]] || Бырциатæ || Брциаевы, Брциевы || || || |- | [[Брытъиатæ]] || || Бритаевы || || || |- | [[Бтемыратæ]] || || Бтемировы || || || |- | [[Бубайтæ]] || || Бубаевы || || || |- | [[Бубиатæ]] || || Бубиевы || || || |- | [[Бугатæ]] || || Бугаевы || || || |- | [[Бугъатæ]] || || Буговы || || || |- | [[Бугъойтæ]] || || Бугоевы || || || |- | [[Бугъулитæ]] || || Бугулиевы || || || |- | [[Будайтæ]] || || Будаевы || || || |- | [[Букуылтæ]] || Букъултæ || Букуловы || || || |- | [[Булацатæ]] || || Булацевы || || || |- | [[Булкъатæ]] || || Булкаевы || ბულკაშვილი || || |- | [[Буратæ]] || || Бураевы || || || |- | [[Бурдзиатæ]] || Бурдзиутæ || || Бурдзиевы || || |- | [[Бутатæ]] || || Бутаевы || || || [[Сидæмонтæ]], [[Цъæхилтæ]] |- | [[Быгъдатæ]] || || Бигдаевы, Багдаевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Быгъуатæ]] || || Бигуевы || || || |- | [[Быгъуылтæ‎]] || Бугултæ || Бугуловы || ბუღულაშვილი || || |- | [[Быдатæ]] || || Бидаевы || || || |- | [[Быдзыхъотæ]] || || Бидзикоевы, Бидзиковы, Бзиковы || || || |- | [[Быдзытæ]] || || Бидзиевы || || || |- | [[Бызыккатæ]] || Бызыктæ || Бзиковы, Бизикоевы, Бизиковы || || || |- | [[Бызыратæ]] || || Бизираевы || || || |- | [[Бырнацтæ]] || Бурнацтæ || Бурнацевы || || || |- | [[Быцентæ (мыггаг)|Быцентæ]] || Бцентæ || Биченовы, Бценовы || ბიჩინაშვილი || || |- | [[Габантæ]] || || Габановы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Габатæ]] || || Габаевы || გაბაშვილი || || |- | [[Габетæ]] || || Габеевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Габитæ]] || || Габиевы || || || |- | [[Габойтæ]] || || Габоевы || გაბოძე || || |- | [[Габолатæ]] || || Габолаевы, Габалаевы, Габоловы, Габаловы || || || |- | [[Габотæ]] || || Габовы || || || |- | [[Габпатæ]] || Гаппатæ || Гаппаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Габутæ]] || Гæбутæ || Габуевы || || || |- | [[Габысатæ]] || Габыстæ, дыг. Габистæ || Габисовы || || || [[Æгъуызатæ]], [[Цъæхилтæ]] |- | [[Гагкайтæ]] || Гаккайтæ || Гагкаевы || || || |- | [[Гаглойтæ]] || || Гаглоевы || გაგლოშვილი || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Гаджитæ]] || || Гагиевы || || || |- | [[Гадзалатæ]] || Гæзæлатæ || Гадзаловы, Газаловы || || || |- | [[Гадзитæ]] || Гадзиатæ || Гадзиевы || || || |- | [[Газзацатæ]] || Газæцатæ, Гадзаццатæ || Газацевы || || || |- | [[Гайттатæ]] || || Гайтовы || || || |- | [[Галазтæ]] || || Галазовы || || || |- | [[Галатæ]] || || Галаевы || || || |- | [[Галачитæ]] || || Галачиевы, Галациевы || || || |- | [[Галеутæ]] || || Галеовы, Галеуовы || || || |- | [[Галуантæ]] || || Галуановы, Галавановы || გალავანაშვილი || || |- | [[Гамазтæ]] || || Гамазовы, Гамасовы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Гаматæ]] || || Гамаевы || || || |- | [[Гамахартæ]] || || Гамахаровы || || || |- | [[Гаппатæ]] || Гапптæ || Гапповы || || || |- | [[Гаппуатæ]] || Габпуатæ || Гаппоевы || || || |- | [[Гасситæ]] || || Гассиевы || გასიტაშვილი || || |- | [[Гатайтæ]] || || Гатаевы || || || |- | [[Гатетæ]] || || Гатеевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Гатыккотæ]] || Гатыгкотæ || Гатикоевы, Гатикгоевы || || || |- | [[Гахатæ]] || || Гахаевы, Гаховы || || || |- | [[Гацолатæ]] || || Гацолаевы || || || |- | [[Гæбæккатæ]] || Гæбæгкатæ || Габаковы, Габагковы || || || |- | [[Гæбæратæ]] || дыг. Гæбæйратæ || Габараевы || გაბარაშვილი || Yılmaz || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Гæбуатæ]] || || Габоевы || || || |- | [[Гæбултæ]] || Габултæ || Габуловы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Гæвдынтæ]] || дыг. Гæвдунтæ || Гавдиновы || || || |- | [[Гагацтæ]] || || Гагацовы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Гæгæрцатæ]] || || Гагарцовы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Гæгкутæ]] || || Гагкуевы || || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Гæгулатæ]] || Гæгуылатæ || Гагуловы || || Yalçın || |- | [[Гæдиатæ]] || || Гадиевы || || || |- | [[Гæджитæ]] || Гагиатæ || Гагиевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Гæджынатæ]] || Гадзынатæ || Гадзиновы, Гаджиновы || || || |- | [[Гæзæутæ]] || || Газаовы || || || |- | [[Гæздæнтæ]] || || Газдановы || || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Гæззатæ]] || || Газаевы, Газзаевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Гæлæутæ]] || || Галаовы || || || |- | [[Гæлæбатæ]] || || Галабаевы || || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Гæлæбутæ (мыггаг)|Гæлæбутæ]] || || Галабуевы || || || |- | [[Гæлиатæ (мыггаг)|Гæлиатæ]] || Гæлитæ || Галиевы || || || |- | [[Гæлуатæ]] || || Галуевы, Галуаевы || || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Гæмаонтæ]] || Гæмæонтæ || Гамаоновы || || || |- | [[Гæриатæ]] || || Гариевы || || || |- | [[Гæрисатæ]] || || Гарисовы || || || |- | [[Гæтæгонтæ]] || || Гатагоновы || || || |- | [[Гæтæгтæ]] || || Гатаговы || || || |- | [[Гæтдзитæ]] || || Гатдзиевы, Гаччиевы || || || |- | [[Гæуистæ]] || || Гависовы || || || |- | [[Гегатæ]] || || Гегаевы || || || |- | [[Геккитæ]] || Гегкитæ, Джеджджитæ || Геккиевы, Гегкиевы, Гекиевы || || || |- | [[Гелдытæ]] || Джелдытæ || Гелдиевы || || || |- | [[Гецатæ]] || || Гецаевы || || || |- | [[Гизойтæ]] || || Гизоевы || || || |- | [[Гиккайтæ]] || || Гиккаевы || || || |- | [[Гиотæ]] || || Гиоевы || || || |- | [[Гобалтæ]] || || Гобаловы || || || |- | [[Гобатæ]] || || Гобаевы || || || |- | [[Гобетæ]] || || Гобеевы || [[Гобеджишвили|გობეჯიშვილი]] || || [[Æгъуызатæ]], [[Сидæмонтæ]] |- | [[Гобозтæ]] || || Гобозовы || გობოზაშვილი || || |- | [[Гогатæ]] || || Гогаевы || || || [[Тидлатæ]] |- | [[Гогунитæ]] || Гогнитæ || Гогниевы, Гогуниевы || || || |- | [[Годызтæ]] || дыг. Годизтæ || Годизовы || || || |- | [[Годжиатæ]] || Годжытæ, Годжитæ || Годжиевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Годжыцатæ]] || Годжысатæ || Гогичевы, Гогичаевы || გოგიჩაშვილი, გოგიჩაიშვილი || || [[Тидлатæ]] |- | [[Годзойтæ]] || || Годзоевы || || || |- | [[Гозойтæ]] || || Гозоевы || || || |- | [[Гозымтæ]] || || Гозюмовы, Гозымовы || || || [[Кусæгонтæ]], [[Сидæмонтæ]] |- | [[Гойатæ]] || || Гойаевы, Гояевы || გოიაშვილი || Kargın || |- | [[Гокъотæ]] || || Гокоевы || || || |- | [[Голотæ]] || || Голоевы || გოლოშვილი || || |- | [[Гоцъитæ]] || || Гоциевы, Гочиевы || გოჩაშვილი, გოციშვილი, გოჩოშვილი || || |- | [[Гоцъойтæ]] || || Гоцоевы, Гоццовы || || || |- | [[Гуæцæлтæ]] || || Гацаловы || || || |- | [[Губатæ]] || || Губаевы || || || |- | [[Губиатæ]] || Гуыбиатæ || Губиевы || || || |- | [[Гугæлтæ]] || || Гугаловы || || || |- | [[Гугкатæ]] || Гуккатæ || Гугкаевы || || Gök || |- | [[Гулатæ]] || || Гулаевы || || || |- | [[Гулæртæ]] || || Гуларовы || || || |- | [[Гусалтæ]] || Гуссалтæ || Гусаловы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Гусатæ]] || Гуссатæ || Гусовы || || || |- | [[Гусойтæ]] || || Гусоевы || გუსაშვილი, გუსოშვილი || || |- | [[Гутнатæ]] || Гутынатæ, Гутъынатæ || Гутновы || გუთნიაშვილი || || |- | [[Гуцатæ]] || || Гуцаевы || || || |- | [[Гуццатæ]] || || Гудцевы, Гудцовы, Гуццовы || || || |- | [[Гуыбатæ]] || || Губаевы || || || [[Сидæмонтæ]], [[Цæразонтæ]], [[Цъæхилтæ]] |- | [[Гуыбыратæ]] || || Губуровы || || || |- | [[Гуыбыртæ]] || || Губураевы || || || |- | [[Гуылартæ]] || || Гуларовы || || || |- | [[Гуымецъатæ]] || || Гумецовы || || || |- | [[Гуынатæ]] || || Гунаевы || || || |- | [[Гуырдзыбетæ]] || Гуырдзыбектæ, дыг. Гурдзибетæ, Гурджибетæ, Гурдзибектæ, Гурджибектæ || Гуржибековы, Гурдзибеевы || || || |- | [[Гуыриатæ]] || || Гуриевы || || || |- | [[Гуырцъытæ]] || || Гурциевы || გურწიშვილი || || |- | [[Гуытъиатæ]] || || Гутиевы || || || |- | [[Гуыцмæзтæ]] || || Гучмазовы || გუჩმაზაშვილი || || |- | [[Гыбызтæ]] || дыг. Гибизтæ || Гибизовы || || || |- | [[Гызыктæ]] || дыг. Гизиктæ || Гизиковы || || || |- | [[Дадæгатæ]] || || Дадагоевы, Дадаговы || || || |- | [[Дадитæ]] || || Дадиевы || || || |- | [[Дадтетæ]] || || Дадтеевы || || || |- | [[Дамбегтæ]] || || Дамбеговы || || || |- | [[Дарчитæ‎]] || || Дарчиевы || დარჩიშვილი, დარჩია || || |- | [[Датитæ]] || || Датиевы || || || |- | [[Датъритæ]] || || Датриевы || || || |- | [[Дауиатæ]] || || Дауевы || || || |- | [[Дауыратæ]] || || Дауровы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Дæгуйтæ]] || || Дагуевы || || Zorlu || |- | [[Дæдтотæ]] || || Дадтоевы || || || |- | [[Дегъуатæ]] || || || || || |- | [[Дедегкатæ]] || || Дедегкаевы || || || |- | [[Деметæ]] || || Демеевы || || || |- | [[Демыратæ]] || || Демировы, Демуровы || || || |- | [[Диакъонтæ]] || || Диаконовы, Дьяконовы, Дяконовы || დიაკონაშვილი || || |- | [[Диамбегтæ]] || || Диамбековы || || || |- | [[Дидартæ]] || Дыдартæ || Дидаровы || || || |- | [[Добатæ]] || Добайтæ || Добаевы || || || |- | [[Додыгкатæ]] || Додыккатæ || Додиговы, Додиковы || || || |- | [[Дойатæ]] || Доййатæ || Доевы || || || |- | [[Доцитæ]] || Дочитæ || Доциевы, Доцеевы, Дочиевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Дриатæ]] || || Дриаевы, Дряевы || [[Меладзе|მელაძე]] || || |- | [[Дудайтæ]] || || Дудаевы || დუდაშვილი || || |- | [[Дударатæ]] || || Дударовы || || || |- | [[Дудиатæ]] || || Дудиевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Дулатæ]] || || Дулаевы || || || |- | [[Дыгур (мыггаг)|Дыгур]] || || Дигуровы || || || |- | [[Дыгъуызтæ]] || || Догузовы || || || |- | [[Джангобегтæ]] || || Джангобеговы || || || |- | [[Джедыхъотæ]] || || Джедикоевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Джелытæ]] || || Джелиевы || || || |- | [[Джераптæ]] || || Джераповы || || || |- | [[Джергатæ]] || [[Гергатæ]] || Гергауловы, Джергаевы, Гергаевы || || || |- | [[Джерджитæ]] || Джерджытæ || Джерджиевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Джериатæ]] || || Джериевы, Гериевы || || || |- | [[Джигатæ]] || || Джигаевы || || || |- | [[Джиголатæ]] || || Джиголаевы, Гиголаевы || ჯიგოლაშვილი, გიგოლაშვილი || || |- | [[Джимитæ]] || || Джимиевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Джиотæ]] || || Джиоевы || ჯიოშვილი, ჭიოტაშვილი, ჟიოშვილი || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Джусойтæ]] || || Джусоевы || ჯუსოშვილი || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Джыбылатæ]] || Джыбылтæ || Джибиловы || || || |- | [[Джызойтæ]] || || Гизоевы, Джизоевы || გიზოშვილი || || |- | [[Джызымтæ]] || || Гозюмовы || || || |- | [[Джыккайтæ]] || Джыгкайтæ || Джикаевы, Джигкаевы, Гикаевы || ჯიკაშვილი, გიკაშვილი || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Дзабайтæ]] || || Джабаевы || || || |- | [[Дзабелатæ]] || || Дзабеловы, Дзаблаевы || || || |- | [[Дзабитæ]] || Жабитæ || Дзабиевы, Джабиевы || || || |- | [[Дзаболатæ]] || || Дзаболаевы, Дзаболовы || || || |- | [[Дзабратæ]] || || Дзабраевы || || || |- | [[Дзагуртæ]] || Дзагуыртæ || Дзагуровы || || || |- | [[Дзадзитæ]] || Жажитæ, Джаджитæ, Зажитæ, Зазитæ || Дзадзиевы, Жажиевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Дзайнухътæ]] || Дзайныхътæ || Дзайнуковы || || || |- | [[Дзампатæ]] || || Дзампаевы || || || |- | [[Дзанайтæ]] || Джанайтæ || Дзанаевы, Джанаевы || || || |- | [[Дзанæгатæ]] || || Дзанаговы || || || |- | [[Дзангуыбеккатæ]] || Дзангуыбегатæ || Дзангубековы || || || |- | [[Дзансолтæ]] || || Дзансоловы || || || |- | [[Дзансохтæ]] || || Дзансоховы || || Kılıç, Altun, Tuncer || |- | [[Дзантиатæ]] || || Дзантиевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Дзапартæ]] || || Дзапаровы || || || |- | [[Дзарасатæ]] || || Дзарасовы || || || |- | [[Дзарастæ]] || || Дзарасовы || || Bozkurt, Çelik, Eroğlu, Haspolat, Türkmen || |- | [[Дзаратæ]] || || Дзараевы || || || |- | [[Дзасохтæ]] || || Дзасоховы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Дзаттиатæ]] || Дзадтиатæ || Джатиевы || || || |- | [[Дзаттотæ]] || || Дзаттоевы || || || |- | [[Дзахатæ]] || Дзæхатæ || Дзаховы || || || |- | [[Дзахотæ]] || Дзаххотæ || Дзахоевы || || || |- | [[Дзахсортæ]] || || Дзахсоровы || || || |- | [[Дзæгойтæ]] || || Дзагоевы || || || |- | [[Дзæгъиатæ]] || || Джагаевы || || || |- | [[Дзæгъойтæ]] || Зæгъойтæ || Дзагоевы || || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Дзæрæстæ (мыггаг)|Дзæрæстæ]] || || Дзарасовы || || || |- | [[Дзæрæхохтæ]] || || Дзарахоховы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Дзгойтæ]] || || Дзгоевы || || Tamay, Arıcı || |- | [[Дзебойтæ]] || Дзбойтæ || Дзебоевы, Дзбоевы || || || |- | [[Дзебысатæ]] || || Дзебисовы || ჯებისაშვილი, გებისაშვილი || || |- | [[Дзедатæ]] || || Дзедаевы || || || |- | [[Дзерантæ]] || || Дзерановы || ჯერანაშვილი, ძერანაშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Дзестæ]] || || Дзесовы || || || |- | [[Дзестелтæ]] || || Дзестеловы || || || |- | [[Дзигойтæ]] || || Дзигоевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Дзидахантæ]] || || Дзидахановы || || || |- | [[Дзидзойтæ]] || || Дзидзоевы || || || |- | [[Дзиойтæ]] || || Дзиоевы || || || |- | [[Дзиратæ]] || || Дзираевы || || || |- | [[Дзитойтæ]] || || Дзитоевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Дзиуатæ]] || Дзиутæ || Дзиовы, Дзиваевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Дзиццойтæ]]‎ || Дзидздзойтæ, Джиджджойтæ || Дзиццоевы, Джиджджоевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Дзлиатæ]] || || Дзлиевы || || || |- | [[Дзобайтæ]] || Дзобатæ || Дзобаевы || || || |- | [[Дзобелатæ]] || || Дзобеловы || || || |- | [[Дзоблатæ]] || || Дзоблаевы || || || |- | [[Дзогкатæ]]‎ || || Дзогкаевы || || || |- | [[Дзодзитæ]] || Дзодзиатæ || Дзодзиевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Дзодзыккатæ]] || || Дзодзикоевы || || || |- | [[Дзокатæ]] || Дзоккатæ || Дзоккаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Дзоттæ]]‎ || Дзодтæ || Дзотовы || || || |- | [[Дзоцъитæ]]‎ || || Дзоциевы || || || |- | [[Дзуатæ]]‎ || || Дзуаевы, Джаваевы || || || |- | [[Дзугатæ]]‎ || || Дзугаевы || ჯუღაშვილი, ძუღაშვილი || || [[Кусæгонтæ]], [[Сидæмонтæ]] |- | [[Дзугкойтæ]] || || Дзугкоевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Дзукъатæ]]‎ || || Дзукаевы || || || |- | [[Дзулатæ]]‎ || || Дзулаевы || || || |- | [[Дзусатæ]] || Дзустæ || Дзусовы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Дзускуатæ]]‎ || Дзускатæ || Дзускаевы, Жускаевы || || || |- | [[Дзутæгтæ]] || Дзуттæгтæ, Дзуттæгатæ || Дзутаговы || || || |- | [[Дзуццатæ]] || Дзудцатæ || Дзудцевы, Дзудцовы, Дзуцевы || || || |- | [[Дзыгастæ]]‎ || || Дзигасовы || || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Дзыныхътæ]]‎ || || Дзиниковы || ძინიყაშვილი || || |- | [[Дзытиатæ]] || Дзтиатæ || Дзитиевы, Дзтиевы || || || |- | [[Едзатæ‎]] || || Едзаевы || || || |- | [[Едзетæ‎]] || Езетæ || Езеевы || || || |- | [[Едзитæ]] || || Едзиевы || || || |- | [[Едзойтæ]] || || Едзоевы || || || |- | [[Екатæ]] || || Екаевы || || || |- | [[Еккатæ]] || || Еккаевы || || || |- | [[Елбайтæ]] || || Елбаевы || || || |- | [[Елбачитæ]] || Елбакитæ || Елбачиевы, Елбакиевы || ელბაქიძე || || |- | [[Елбийтæ]] || Елбитæ || Елбиевы || || || |- | [[Елбистæ]] || || Елбистовы || || || |- | [[Елдартæ]] || || Елдаровы || || || |- | [[Елдзартæ]] || Елзартæ || Елдзаровы, Елзаровы || ელზარაშვილი || || |- | [[Елетæ]] || || Елеевы || || || |- | [[Елеуртæ]] || || Елеуровы || ელეური || || |- | [[Елехъотæ]] || || Елекоевы || || || |- | [[Елзайтæ]] || || Елзаевы || || || |- | [[Елиатæ]] || || Елиевы || || || |- | [[Елисатæ]] || || Елисовы || || || |- | [[Елмиртæ]] || || Елмировы || || || |- | [[Елойтæ]] || || Елоевы || ელოშვილი || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Елтаратæ]] || Елтартæ || Елтаровы || || || |- | [[Елуатæ]] || || Елоевы || || || |- | [[Елхъантæ]] || Елхъанатæ || Елкановы || ელყანაშვილი, ელყანიძე || || |- | [[Елхъотæ]] || || Елекоевы, Еликоевы || || || |- | [[Емайтæ]] || || Емаевы || || || |- | [[Еналдытæ]] || || Еналдиевы || || || |- | [[Епхитæ]] || || Епхиевы || || || |- | [[Ерыстаутæ (мыггаг)|Ерыстаутæ]] || || Еристовы || || || |- | [[Есенатæ]] || || Есеновы || || Özkan || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Есерыхъотæ]] || || Есерикоевы || || || |- | [[Есетæ]] || || Есеевы || || || |- | [[Есиатæ]] || || Есиевы || ესიაშვილი || || |- | [[Етдзатæ]] || Еццатæ || Етдзаевы, Еццаевы || || || |- | [[Еулойтæ]] || || Евлоевы || || || |- | [[Еццитæ]] || || Ецциевы || || || |- | [[Еццутæ]] || || Еццуевы || || || |- | [[Задытæ]] || || Задиевы || ზადიშვილი || || |- | [[Заойтæ]] || || Заоевы || || || |- | [[Закатæ]] || || Закаевы || || || |- | [[Закъатæ]] || || Закаевы || || || |- | [[Залетæ]] || || Залеевы || || || |- | [[Зандартæ]] || Дзандаритæ || Зандаровы, Дзандаровы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Зассетæ]] || Дзасетæ || Зассеевы, Дзасеевы || || || |- | [[Зачиатæ]] || || Зачиевы, Закиевы || || || |- | [[Зæгæлатæ]] || Зæгæлтæ || Загаловы || || || |- | [[Зæгъæгатæ]] || || Загаховы, Дзагаховы, Дзагаговы || || || |- | [[Зæйттатæ]] || Зайттатæ || Зайтовы || || || |- | [[Зæлойтæ]] || || Залоевы || ზალოშვილი || || |- | [[Зæнджиатæ]] || || Зангиевы || || || [[Сидæмонтæ]], [[Цъæхилтæ]] |- | [[Зембаттæ]] || || Зембатовы || || || |- | [[Зехъетæ]] || || Зекеевы || || Eren || |- | [[Зозыртæ]] || Зозыратæ || Зозроевы, Зозыровы, Зозыревы, Зозровы || ზოზროშვილი, ზოზირაშვილი, ზოზორაშვილი || || |- | [[Золойтæ]] || || Золоевы || || Aydoğan, Ayhan || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Зоратæ]] || || Зораевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Зорыхъотæ]] || Зорыхъуатæ || Зориковы || || || |- | [[Зохъотæ]] || || Зокоевы || || || |- | [[Зуратæ]] || || Зураевы, Дзураевы || || || |- | [[Зыгъуытъатæ]] || || Дзугутовы || || || |- | [[Зыкъуыртæ]] || Зукуртæ || Зыкуровы, Зукуровы || || || |- | [[Зылыгтæ]] || Зылыгатæ || Зилигаевы, Зилиговы || || || |- | [[Зыхъуатæ]] || || Зикуевы, Жукаевы || || || |- | [[Иафаратæ]] || || Яфаровы || || || |- | [[Икъатæ]] || дыг. Екъатæ || Икаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Икъотæ]] || || Икоевы || || || |- | [[Илатæ]] || || Илаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Илларатæ]] || Иллартæ || Илларовы || || || |- | [[Илитæ]] || || Илиевы || || || |- | [[Илуртæ]] || || Илуровы || ილურიძე || || |- | [[Иналатæ]] || || Иналовы || || || |- | [[Ипкатæ]] || || Ипкаевы || || || |- | [[Исаратæ]] || || Исаровы || || || |- | [[Исатæ]] || || Исаевы || || || |- | [[Исахътæ]] || || Исаковы || || || |- | [[Искандертæ]] || || Искандеровы || || || |- | [[Итазатæ]] || Итæзатæ || Итазовы || || || |- | [[Итанитæ]] || || Итаниевы || || || |- | [[Итаратæ]] || || Итаровы || || || |- | [[Итониатæ]] || || Итониевы || ითონიშვილი || || |- | [[Иуанатæ]] || || Иванаевы, Иуановы || || || |- | [[Иуханатæ]] || || Иухановы || || || |- | [[Кадитæ]] || || Кадиевы || || || |- | [[Калмантæ]] || || Калмановы || || || |- | [[Калотæ]] || || Калоевы || || || [[Кусæгонтæ]], [[Сидæмонтæ]] |- | [[Калутæ]] || Кæлутæ || Калуевы || || || |- | [[Карсантæ]] || Карсанатæ || Карсановы || ქარსანაშვილი, ქარსანიშვილი || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Касатæ]] || || Касаевы || ქასაშვილი, ქასოშვილი || || [[Æгъуызатæ]], [[Кусæгонтæ]] |- | [[Катаутæ]] || || Катаевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Кæлухтæ]] || || Калуховы || || || |- | [[Кæмæдзатæ]] || Къæмæдзатæ || Камадзаевы, Камадзовы || || || |- | [[Кæркуыстæ]] || || Каркусовы || კარკუსაშვილი, კარკუზაშვილი, კარკუზოშვილი || || |- | [[Кæсæбитæ]] || || Касабиевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Кæсойтæ]] || || Касоевы || ქასოშვილი || || |- | [[Кезиатæ]] || || || || Gezay || |- | [[Кертантæ]] || || Кертановы || || || |- | [[Кертибийтæ]] || || Кертибиевы || || || |- | [[Керчелатæ]] || || Керчелаевы || || || |- | [[Кетойтæ]] || || Кетоевы || || || |- | [[Кобегкатæ]] || Хъохъотæ || Кобегковы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Кобестæ]] || || Кобесовы || ქობესაშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Кобылтæ]] || || Кобловы || || || |- | [[Кодзыртæ]] || Козыртæ || Козыревы || || Baran, Oktar || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Козатæ]] || || Козаевы || ქოზაშვილი || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Кокайтæ]] || || Кокаевы || კოკაშვილი, კოკიაშვილი || Soykek || |- | [[Коккатæ]] || || Коккаевы, Коковы || || || |- | [[Кокойтæ]] || || Кокоевы || კოკოშვილი || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Кокуатæ]] || || Кокоевы || კოკუაშვილი || || |- | [[Колытæ]] || дыг. Колитæ || Колиевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Коммонтæ]] || || Коммоновы || || || |- | [[Кортиатæ]] || || Кортиевы || ქორთიშვილი, ქორთიაშვილი || || |- | [[Коцитæ]] || || Коциевы || || || [[Тидлатæ]] |- | [[Коцойтæ]] || || Коцоевы || || || |- | [[Коцтæ]] || Костæ, Коштæ || Кочиевы || || || |- | [[Кочкионтæ]] || || Кочкионовы || || || |- | [[Кочоратæ]] || || Кочоровы, Коцоровы || ქოჩორაშვილი || || |- | [[Кочынатæ]] || || Коченовы || || || |- | [[Кочысатæ]] || || Кочисовы || || || |- | [[Кудзатæ]] || Куджатæ || Куджаевы, Кудзаевы, Кузаевы || || || |- | [[Кудзойтæ]] || || Кудзоевы || || || |- | [[Кусуатæ]] || || Кусваевы || || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Кучитæ]] || || Кучиевы || || || |- | [[Куыдзæгтæ]] || || Кудзаговы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Куыдзетæ]] || Къудзитæ || Кудзиевы || || || |- | [[Куыдзиатæ]] || || Кудзиевы || || || |- | [[Куымæриттатæ]] || || Кумаритовы || კუმარითაშვილი || || |- | [[Куындыхатæ]] || Къуындыхатæ, Къундухатæ || Кундуховы || კუნდუხაშვილი || Konduk || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Кцойтæ]] || || Кцоевы || || || |- | [[Къаболатæ]] || || Каболовы || || || |- | [[Къадзатæ]] || Къажтæ || Кадзаевы, Каджаевы || კაჟაშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Къадзтæ]] || || Кадзовы || || || |- | [[Къалатæ]] || || Калаевы || კალაშვილი || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Къарджиатæ]] || || Каргиевы || || || |- | [[Къæбойтæ]] || || Кабоевы || || || |- | [[Къæбултæ]] || || Кабуловы || კაბულაშვილი, კუბულაშვილი || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Къæбыстæ]] || || Кабисовы || კაბისაშვილი || || |- | [[Къæлхидтæ]] || || Калхидовы || კალხიდაშვილი || || |- | [[Къеуростæ]] || Къеурозтæ || Кевросовы || || || |- | [[Къибиртæ]] || || Кибировы || || || |- | [[Кънаттатæ]] || Кънататæ || Кнатовы, Канатовы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Къодотæ]] || || Кодоевы || || || |- | [[Къозатæ]] || Хъодзатæ || Кодзаевы, Козаевы || || || |- | [[Къозойтæ]] || Къзойтæ || Кзоевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Къозонтæ]] || || Козоновы || კოზანაშვილი, კოზონაშვილი || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Къолотæ]] || || Колоевы || || || |- | [[Къомайтæ]] || || Комаевы || || || |- | [[Къоратæ]] || || Кораевы || კორაშვილი || || |- | [[Къорнатæ]] || || Корнаевы || || || |- | [[Къосиратæ]] || || Кусраевы, Косираевы, Косировы || || || |- | [[Къостантæ]] || Костантæ || Костановы || || || |- | [[Къостæ]] || || Косовы || || || |- | [[Къочитæ]] || || Кочиевы || || || |- | [[Къубалтæ]] || || Кубаловы || || || |- | [[Къудухтæ]] || || Кудуховы || კუდუხაშვილი || || |- | [[Къуезертæ]] || || Квезеровы || კვეზერაშვილი || || |- | [[Къургъостæ‎]] || || Кургосовы || || || |- | [[Къусратæ]] || || Кусраевы || კუსრაშვილი || || |- | [[Къутæртæ]] || || Кутаровы || კუთარაშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Къуыллытæ]] || || Кулиевы || || || |- | [[Къуымæллæгатæ‎]] || Къуымæллæггатæ || Кумаллаговы || || || |- | [[Къуымсиатæ]] || Къуымситæ || Кумсиевы || კუმსიშვილი || || |- | [[Лагкойтæ]] || || Лагкоевы, Лакоевы || ლაქოშვილი || || |- | [[Лагконтæ]] || || Лагконовы || || || |- | [[Лагкутæ]] || Лаккутæ, Лæгкутæ || Лагкуевы || || || |- | [[Лазартæ]] || || Лазаровы || ლაზარაშვილი || || |- | [[Лалойтæ]] || || Лалоевы || || || |- | [[Лалытæ]] || || Лалиевы || ლალიშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Лæгкуонтæ]] || || Лагконовы || || || |- | [[Лæппынæгтæ]] || || Лаппинаговы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Лæууойтæ]] || Лæуойтæ || Лавоевы || || || [[Æгъуызатæ]], [[Сидæмонтæ]] |- | [[Лæцойтæ]] || || Лацоевы || || || |- | [[Лæгойтæ]] || || Лагоевы || || || |- | [[Легкойтæ]] || Леккойтæ || Легкоевы, Леккоевы || || || |- | [[Легойтæ]] || || Легоевы || || || |- | [[Лектæ]] || || Лековы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Лекъотæ]] || || Лекоевы || || || |- | [[Лекътæ]] || || Лековы || || || |- | [[Леуантæ]] || Леуанатæ || Левановы || || Alpaslan || |- | [[Лиантæ]] || Лианатæ || Льяновы, Лиановы || || || |- | [[Локкатæ]] || || Локкаевы || || || |- | [[Лолатæ]] || Лолотæ, Лолойтæ || Лолаевы, Лолоевы || ლოლაძე, ლოლაშვილი, ლოლოშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Лотитæ]] || || Лотиевы || || || |- | [[Лототæ]] || || Лотоевы || || || |- | [[Лохтæ]] || Лохатæ || Лоховы || ლოხაშვილი || || |- | [[Лутъитæ]] || || Лутиевы || || || |- | [[Магкæтæ]] || Маккæтæ, Маккатæ, Магкатæ, Маггатæ || Магкаевы, Макаевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Магкетæ]] || || Магкеевы || || || |- | [[Мадзатæ]] || || Мадзаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Майрæмсаутæ]] || Майрæнсаутæ || Майрамсаевы, Майрансаевы || || || |- | [[Майрæмыхъуатæ]] || || Майрамукаевы, Майрамуковы || || || |- | [[Маккотæ]] || Магкотæ || Магкоевы, Маккоевы || || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Мæлдзыгатæ]] || || Малдзиговы || მალძიგაშვილი, მანჯიკაშვილი, მაჯიგაშვილი || || |- | [[Малитæ]] || || Малиевы || || || |- | [[Малхъартæ]] || || Малкаровы || || || |- | [[Маматæ]] || || Мамаевы || || || |- | [[Мамиатæ]] || Мамитæ || Мамиевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Мамсыратæ]] || || Мамсуровы || მამსირაშვილი || Timurlenk || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Мамыкъатæ]] || Мамукъатæ || Мамукаевы || || || |- | [[Мамысонтæ]] || || Мамисоновы || || || |- | [[Мамыттæ‎]] || Мамыттатæ, Мамытатæ || Мамитовы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Мамыхъатæ]] || || Мамуковы || || || |- | [[Мансурухътæ]] || || Мансуруковы || || || |- | [[Мардантæ]] || || Мардановы || მარდანაშვილი || || |- | [[Махциатæ]] || || Махциевы || || || |- | [[Махъотæ]] || || Макоевы || || || |- | [[Мæзлуатæ]] || || Мазлоевы || || || |- | [[Мæргъитæ]] || || Маргиевы || მარღიშვილი || || |- | [[Мæрзатæ]] || || Марзаевы || || || |- | [[Мæрзæгойтæ]] || || Марзаговы || მარსაგაშვილი || || |- | [[Мæрзахъултæ]] || || Марзакуловы || || || |- | [[Мæрзойтæ]] || || Марзоевы || || Gençaslan, Yozgat || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Мæрчъысатæ]] || || Марчисовы, Маркисовы || || || |- | [[Мæтаратæ]] || || Матаровы || || || |- | [[Мæтæлатæ]] || || Маталовы || || || |- | [[Мæхæмæттæ]] || [[Хористæ]]<ref name="Ирон мыггæгтæ">[[Гаглойты Зинæ|Гаглойты З. Д.]] Ирон мыггæгтæ. — 2-аг баххæстгонд рауагъд. — Цхинвал: «Республика», 2017. — 372 с.</ref> || Магометовы || || || |- | [[Мæхуыгтæ]] || || Махуговы || || || |- | [[Мæхъитæ]] || || Макиевы, Макеевы || მაყიშვილი || || |- | [[Медойтæ]] || дыг. Мудойтæ || Медоевы || მედოშვილი || || |- | [[Мелыккатæ]] || || Меликовы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Мердентæ]] || || Мерденовы || || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Мецъатæ]] || || Мецаевы || || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Мецъитæ]] || Мецъытæ || Мециевы || || || |- | [[Мзоктæ]] || Мызоктæ || Мзоковы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Милдзыхтæ]] || || Мильдзиховы, Милдзиховы || || Durmuş, Baran || |- | [[Мирзойтæ]] || Мырзойтæ || Мирзоевы, Мирзаевы || || || |- | [[Моргуатæ]] || || Моргоевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Моритæ]] || дыг. Морийтæ || Мориевы || || || |- | [[Моститæ]] || || Мостиевы || || || |- | [[Моураутæ]] || || Моураевы || || || |- | [[Мсойтæ]] || Мысойтæ || Мсоевы || || || [[Кусæгонтæ]], [[Цъæхилтæ]] |- | [[Мугутæ]] || || Мугуевы || || || |- | [[Мулдартæ]] || || Мулдаровы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Мулдзугкатæ]] || || Мулдзугкаевы || || || |- | [[Мулукатæ]] || || Мулукаевы || || || |- | [[Мулухтæ]] || || Мулуховы || || || |- | [[Мурастæ]] || || Мурасевы, Мурашевы || || || [[Тидлатæ]] |- | [[Мурзахъултæ]] || || Мурзакуловы || || || |- | [[Муритæ]] || дыг. Мурийтæ || Муриевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Муциатæ]] || Муцъуатæ || Муцуевы || || || |- | [[Мыкагъатæ]] || || Мукаговы || || || |- | [[Мылыхуатæ]] || || Мулуховы || || || |- | [[Мырзабегтæ]] || || Мурзабеговы || || || |- | [[Мырзагантæ]] || || Марзагановы || || || |- | [[Мырзатæ]] || || Мирзаевы || || Taşdemir || |- | [[Мыртазтæ]] || || Муртазовы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Мырыкатæ]] || Мырыкъатæ || Мирикаевы, Мриковы, Мурукаевы || || Erdoğan, Polat || |- | [[Мысостатæ]] || || Мисостовы || || || |- | [[Мысыкатæ]] || Мысыккатæ || Мисиковы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Надгеритæ]] || дыг. Надгерийтæ || Надгериевы || || || |- | [[Надиратæ]] || || Надировы || ნადირაშვილი || || |- | [[Назлуатæ]] || || Назлуевы || || || |- | [[Найфонтæ]] || || Найфоновы || || || |- | [[Налдыхъуатæ]] || || Налдикоевы || || || |- | [[Налойтæ‎]] || || Налоевы || || || |- | [[Налыхъатæ]] || || Наликоевы || || || |- | [[Нанитæ]]‎ || || Наниевы || ნანიშვილი, ნანითაშვილი || || |- | [[Нартыхътæ‎]] || || Нартикоевы || ნართიყოშვილი || || |- | [[Нарыкъатæ]] || || Нарикаевы || ნარიკაშვილი || || |- | [[Насхъидатæ]] || || Наскидаевы || ნასყიდაშვილი || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Наурузтæ]] || || Наурузовы, Наврузовы || || || |- | [[Наууойтæ]] || Науойтæ || Наоевы, Нагоевы || || || |- | [[Нафитæ]] || || Нафиевы || ნაფიშვილი || || |- | [[Нæзлуатæ]] || || Назлуевы || || || |- | [[Нæкуысатæ]] || || Накусовы || || Beyazgül || |- | [[Нигколтæ]] || || Нигколовы || || || |- | [[Нигкотæ]] || || Нигкоевы || || || |- | [[Ногъайтæ]] || || Ногаевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Нугзаратæ]] || || Нугзараевы, Нугзаровы || || || |- | [[Нузалтæ]] || || Нузаловы || || || |- | [[Огъуатæ‎]] || || Огоевы || || || |- | [[Озитæ]] || || Озиевы || || || |- | [[Олисатæ‎]] || || Олисаевы, Олисовы || || || |- | [[Ортабайтæ]] || || Ортабаевы || || || |- | [[Осиатæ]] || || Осиаевы, Осиевы, Осяевы || ოსიაშვილი, ოსიტაშვილი, ოსიაური || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Остъатæ]] || || Остаевы || ოსტაშვილი || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Отартæ]] || Отаратæ || Отараевы, Отаровы || ოთარაშვილი || || |- | [[Охъазтæ]] || || Оказовы || || || |- | [[Пагæтæ]] || || Пагаевы || პაგაშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Пагитæ]] || || Пагиевы || || || |- | [[Паготæ]] || || Пагоевы || || || |- | [[Пагуатæ]] || || Пагуевы || || || |- | [[Паркъатæ]] || || Паркаевы || პარკაშვილი || || |- | [[Парсиатæ]] || || Парсиевы || || || |- | [[Пæрæмæзтæ]] || || Парамазовы || || || |- | [[Пæррæстатæ]] || Пæрæстатæ || Парастаевы || პარასტაშვილი || || |- | [[Пелитæ]] || || Пелиевы || ფელიშვილი || || |- | [[Перисатæ]] || Персатæ || Перисаевы, Персаевы || ფერისაშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Персантæ]] || || Персановы || || || |- | [[Персотæ]] || || Персоевы || || || |- | [[Пехацитæ]] || || Пехациевы || || || |- | [[Пилитæ]] || || Пилиевы || || || |- | [[Пинатæ]] || || Пинаевы || || || |- | [[Пирантæ]] || || Пирановы || || || |- | [[Пицкъатæ]] || || Пицкаевы || || || |- | [[Платæ]] || || Плаевы || || || |- | [[Плитæ]] || || Плиевы || ფილიშვილი || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Погойтæ]] || || Погоевы || || || |- | [[Поратæ]] || || Пораевы || || || |- | [[Поруатæ]] || || Поруаевы || || || |- | [[Приатæ]] || Притæ || Приевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Псхацъæтæ]] || || Псхациевы || || || |- | [[Пхалæгатæ]] || || Пхалаговы || || || |- | [[Пухатæ]] || Пухтæ || Пухаевы, Пуховы || პუხაშვილი || || |- | [[Пъинтæ]] || || Пиновы || || || |- | [[Рæдтиатæ]] || || Радтиевы || || || |- | [[Рæмонатæ]] || Рæмонтæ || Рамоновы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Реуазтæ]] || || Ревазовы || რევაზოშვილი || || [[Сидæмонтæ]], [[Цæразонтæ]] |- | [[Рубайтæ]] || || Рубаевы || რუბაშვილი || Boğa, Soydan || |- | [[Рубастæ]] || || Рубасовы || || || |- | [[Рубестæ]] || || Рубесовы || || || |- | [[Сабайтæ]] || || Сабаевы || საბაშვილი || || |- | [[Сабантæ]] || || Сабановы || საბანაძე, საბანაშვილი || || |- | [[Сабетæ]] || || Сабеевы || || || |- | [[Сагкатæ]] || Саккатæ || Сагкаевы, Саккаевы || სააკაშვილი, სააკაძე || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Садихъатæ]] || || Садиковы || || || |- | [[Сазартатæ]] || || Сазартовы || || || |- | [[Саламтæ]] || Саламатæ || Саламовы || || Kanıgür, Saral || [[Æгъуызатæ]], [[Кусæгонтæ]] |- | [[Салæгатæ]] || || Салагаевы || || || |- | [[Салитæ]] || || Салиевы || შალიბაშვილი || Aydın || |- | [[Салхъазантæ]] || || Салказановы || || || |- | [[Самайтæ]] || || Самаевы || || || |- | [[Самбегатæ]] || || Самбеговы || || || |- | [[Санатæ]] || || Санатæ, Шанаевы || სანაშვილი || Şanatay || |- | [[Санахъотæ]] || || Санакоевы || სანაყოშვილი || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Саппиатæ]] || || Сапиевы || || || |- | [[Сарахъатæ]] || || Саракаевы || || || |- | [[Сасиатæ]] || || Сасиевы || || || |- | [[Сататæ]] || || Сатаевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Сатхъотæ]] || Сатыхъотæ || Саткоевы, Сатикоевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Сатцатæ]] || || Сатцаевы || || || |- | [[Саудзæццатæ]] || || Савдзаццовы || || || |- | [[Саулатæ]] || || Саулаевы, Савлаевы, Савлоевы || || || |- | [[Саулохтæ]] || || Саулоховы, Шавлоховы || საულოხოშვილი, შავლოხოშვილი || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Саутиатæ]] || Саутæтæ || Саутиевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Саухалтæ]] || || Саухаловы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Сахъмантæ]] || || Сакмановы || || || |- | [[Сæбантæ]] || || Сабановы || || || |- | [[Сæбæтхъуатæ]] || Сæбæтхъотæ || Сабатковы, Сабаткоевы || || Conpolat, Aslan, Aydın, Varol || |- | [[Сæлбитæ]] || || Салбиевы || || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Себеттæ]] || || Себетовы || || || [[Кусæгонтæ]], [[Цъæхилтæ]] |- | [[Седантæ]] || Сидантæ || Седановы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Сехъотæ]] || || Секоевы || || || |- | [[Сидæмонтæ (мыггаг)|Сидæмонтæ]] || || Сидамоновы || სიდამონიძე || || |- | [[Сидахъатæ]] || || Сидаковы || || Zafer || |- | [[Сидахътæ]] || || Сидаковы || || || |- | [[Сикъотæ]] || || Сикоевы || || || |- | [[Синатæ]] || || Синаевы || || || |- | [[Синдиртæ]] || || Синдировы || || || |- | [[Ситохатæ]] || || Ситоховы || || || |- | [[Сиукъатæ]] || || Сиукаевы, Шиукаевы || სიუკაშვილი, შიუკაშვილი || || |- | [[Сихъотæ]] || || Сикоевы || || Pırıl, Şengez, Haspolat || [[Цæразонтæ]] |- | [[Скъиатæ]] || Скъатæ || Скяевы, Скиаевы || || || |- | [[Слантæ]] || || Слановы || სლანაშვილი || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Слонатæ]] || || Слоновы || || Ilal || |- | [[Слохтæ]] || || Слоховы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Смайлиатæ]] || Смайлитæ, Смайлатæ || Смайлиевы, Смайлов || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Созайтæ]] || || Созаевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Созанатæ]] || || Созановы || || || |- | [[Созаонтæ]] || Созæонтæ || Созаоновы || || || |- | [[Созæтæ]] || || Созиевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Сокатæ]] || || Сокаевы || || || |- | [[Солтантæ]] || || Солтановы || || || |- | [[Солтæмытатæ]] || Салтамытатæ, Солтæматæ || Солтамовы || || || |- | [[Сопойтæ]] || || Сопоевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Соскъитæ]] || || Соскиевы || || || |- | [[Сосрантæ]] || || Сосрановы || || || |- | [[Сотатæ]] || Шотатæ || Шотаевы || || || |- | [[Соттитæ]] || || Соттиевы, Сотиевы || || || |- | [[Сохитæ]] || || Сохиевы || || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Сохъуыртæ]] || || Сокуровы || სოყურაშვილი || || |- | [[Суантæ]] || || Суановы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Сугъаратæ]] || || Сугаровы || || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Сулартæ]] || || Суларовы || || || |- | [[Сументæ]] || || Суменовы || || || |- | [[Сухитæ]] || || Сухиевы || სუხიშვილი || || |- | [[Сханатæ]] || Схантæ || Схановы, Сханаевы || || || |- | [[Сыметæ]] || || Смеевы || || || |- | [[Сындыртæ]] || || Синдировы || || || |- | [[Сырдонтæ]] || Сырдонатæ || Сирдоновы || || || |- | [[Сырхаутæ]] || Сырхуатæ, дыг. Сурхаутæ || Сурхаевы, Сырхаевы || || Erdoğan, Tost, Polat, Canpolat || |- | [[Таболтæ]] || || Таболовы || || || |- | [[Табутæ]] || || Табуевы || თაბუშვილი, თაბუაშვილი || || |- | [[Тагъатæ]] || || Тагаевы || || || |- | [[Тагъзиатæ]] || || Тагзиевы || || || |- | [[Тæгъуыртæ]] || || Тагуровы || || || |- | [[Тадтатæ]] || || Тадтаевы, Татаевы || თათაშვილი || || |- | [[Таджитæ]] || || Таджиевы || || || |- | [[Таиратæ]] || || Таировы || || || |- | [[Таймазтæ (дыгурон мыггаг)|Таймазтæ]] || || Таймазовы || || || |- | [[Таймазтæ (ирон мыггаг)|Таймазтæ]] || Таймæзтæ || Таймазовы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Тайсаутæ]] || || Тайсаевы || || Kocak || |- | [[Такъæтæ]] || || Такаевы || || || |- | [[Талхантæ]] || Талханатæ || Талхановы || || || |- | [[Таматæ]] || || Тамаевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Танделатæ]] || Танделтæ || Танделовы || თანდელაშვილი || || |- | [[Тандутæ]] || || Тандуевы || || || |- | [[Танхъалтæ]] || Танхъилтæ || Танкалаевы, Танкиловы || || || |- | [[Танхълатæ]] || || Танклаевы || || || |- | [[Таратæ]] || || Тараевы || თარაშვილი || || |- | [[Тархантæ]] || || Тархановы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Тасойтæ]] || || Тасоевы || თასოშვილი || || |- | [[Татратæ]] || || Татровы || || || |- | [[Таугазтæ]] || || Тавгазовы, Таугазовы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Тауиттæ]] || || Тавитовы || || || |- | [[Таутиатæ]] || || Таутиевы || || Tavtay || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Тауджитæ]] || || Тауджиевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Таухъазахтæ]] || || Тавказаховы || || Haspolat, Cengiz || |- | [[Таучелатæ]] || || Таучеловы || || || |- | [[Тахохтæ]] || || Тахоховы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Тахъазтæ]] || || Таказовы || || || |- | [[Тахъултæ]] || || Такуловы || || || |- | [[Тæбæхсæутæ]] || Тæбæхсаутæ || Тхапсаевы || || || |- | [[Тæгъуыртæ]] || || Тагуровы || || || |- | [[Тæкъотæ]] || || Такоевы || || || |- | [[Тæлхитæ]] || || Талхиевы || || || |- | [[Тæлынтæ]] || || Талиновы || || Oytum || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Тæпситæ]] || || Тапсиевы || || || |- | [[Тæтаонтæ]] || || Татаоновы, Татоновы || || || |- | [[Тæтæратæ]] || || Татаровы || || || |- | [[Тæхъуылтæ]] || || Такуловы || || || |- | [[Тебиатæ]] || || Тебиевы || || || |- | [[Теблойтæ]] || || Теблоевы || || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Тегатæ]] || || Тегаевы || || || |- | [[Тегкатæ]] || Теккатæ, Текъатæ || Тегкаевы, Текаевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Тедетæ]] || || Тедеевы || თედეშვილი, თედიაშვილი, თედელური || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Тедтатæ]] || || Тетовы, Тедтовы|| || || |- | [[Тедтойтæ]] || || Тедтоевы || || || |- | [[Теджиатæ]] || || Теджиевы || || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Тезиатæ]] || Тезитæ || Тезиевы || || || |- | [[Текъойтæ]] || Текъотæ || Текоевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Телитæ]] || || Телиевы || || || |- | [[Темуртæ]] || || Темуровы || || || |- | [[Темырхъантæ]] || || Темиркановы || || Timurlenk || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Тепсиатæ]] || || Тепсиевы || || || |- | [[Тепсыхъотæ]] || || Тепсикоевы || || || |- | [[Тетцойтæ]] || || Тетцоевы || || || |- | [[Течиатæ]] || || Течиевы || || || |- | [[Тинатæ]] || || Тинаевы || || || |- | [[Тихилтæ]] || || Тихиловы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Тлаттæ]] || || Тлатовы || || || |- | [[Тлаттатæ]] || Тылаттатæ, Тладтатæ || Тулатовы || || || |- | [[Тменатæ]] || || Тменовы || || || |- | [[Тобойтæ]] || || Тобоевы || || || |- | [[Тогойтæ]] || || Тогоевы || თოგოშვილი || || |- | [[Тогызтæ]] || Тогуызтæ || Тогузовы || || || |- | [[Тогъуызатæ]] || Тогъузатæ || Тогузаевы, Тогузовы || || || |- | [[Токатæ]] || || Токаевы || || || |- | [[Толастæ]] || || Толасовы || || || |- | [[Толпартæ]] || || Толпаровы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Томайтæ]] || || Томаевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Торозтæ]] || Тъорозтæ || Торозовы || || || |- | [[Торчынатæ]] || Торчынтæ || Торчиновы || || || |- | [[Тотитæ]] || Тотиатæ || Тотиевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Тотойтæ]] || || Тотоевы || || || |- | [[Тотратæ]] || Тотыратæ || Тотровы || || || |- | [[Тотыккатæ]] || Тотыгкатæ || Тотиковы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Тохсыртæ]] || || Тохсировы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Тохтæ]] || || Тоховы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Тохтиатæ]] || || Тохтиевы || || || |- | [[Тохъайтæ]] || || Токаевы || || || |- | [[Тохъмайтæ]] || || Токмаевы || || || |- | [[Туатæ]] || || Туаевы || თვაური || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Тубетæ]] || || Тубеевы || || || |- | [[Тугъанатæ]] || || Тугановы || || || |- | [[Тугъантæ]] || дыг. Туйгъантæ || Тугановы || || Tuğan, Orat || |- | [[Тулатæ]] || || Тулаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Тулойтæ]] || || Тулоевы || თულოშვილი || || |- | [[Тумантæ]] || || Тумановы || || || |- | [[Тургитæ]] || || Тургиевы || || || |- | [[Турмантæ]] || || Турмановы || თურმანაშვილი, თურმანიშვილი, თურმანიძე || || |- | [[Турчинтæ]] || || Турчиновы || || || |- | [[Тускъатæ]] || || Тускаевы || || || |- | [[Тыбойтæ]] || Тбойтæ || Тыбоевы, Тбоевы || || || |- | [[Тыбылтæ]] || Тыбылатæ || Тибиловы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Тыджытæ]] || || Тигиевы, Тиджиевы || თიგიშვილი || || [[Кусæгонтæ]], [[Цæразонтæ]] |- | [[Тыхостатæ]] || Тхостатæ || Тхостовы || || Tos || |- | [[Тычъитæ]] || || Тчиевы || || || |- | [[Тъæгуыртæ]] || || Тагоровы || || || |- | [[Тъератæ]] || || Тераевы || ტერაშვილი || || |- | [[Тъеройтæ]] || || Тероевы || || || |- | [[Тъехтæ]] || || Теховы || ტეხაშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Тъоротæ]] || || Тороевы || || || |- | [[Тъотъотæ]] || || Тотоевы || ტოტოშვილი || || |- | [[Тъохтæ]] || || Тоховы || || || |- | [[Търиатæ]] || Търитæ || Триевы || || || |- | [[Тъуратæ]] || || Тураевы || || || |- | [[Тъургитæ]] || || Тургиевы || || || |- | [[Тъуритæ]] || || Туриевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Уазæгтæ]] || || Вазаговы || ვაზაგაშვილი || || |- | [[Уазитæ]] || || Вазиевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Уаласатæ]] || || Уаласаевы, Валасаевы || || || |- | [[Уалдзæгтæ]] || Уалдзæгатæ || Валдзаговы || ვალძაგაშვილი || || |- | [[Уалытæ]] || || Валиевы || ვალიშვილი || || |- | [[Уанетæ]] || || Ванеевы || ვანეშვილი || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Уанитæ‎]] || Уаниатæ || Уаниатæ || ვანიშვილი || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Уардасонтæ]] || || Ардасеновы || || || |- | [[Уарзиатæ]] || || Варзиевы || || || |- | [[Уататæ]] || || Ватаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Уæбитæ]] || || Вабиевы || || || |- | [[Уæдатæ]] || || Адаевы || || || |- | [[Уæлайтæ]] || || Валаевы || || || |- | [[Уæлатæ]] || || Валаевы || || || |- | [[Уæлбæрдитæ]] || || Валбардиевы || || || |- | [[Уæлгæсатæ]] || Уæлгæстæ || Валгасовы || ვალგასაშვილი, ოლგასაშვილი || || |- | [[Уæлионтæ]] || || Валионовы || || || |- | [[Уæтæратæ]] || || Отараевы, Отаровы || || || |- | [[Уруймæгтæ]] || Уырыймæгтæ || Уруймаговы || || || |- | [[Утаратæ]] || || Утараевы, Утаровы || უთარაშვილი || || |- | [[Убатæ]] || || Убаевы || || || |- | [[Увыдзыхъотæ]] || дыг. Увжихъотæ || Увжикоевы || || || |- | [[Увызатæ]] || || Увизаевы || || || |- | [[Ужегтæ]] || || Ужеговы || || || |- | [[Улубатæ]] || || Улубаевы || || || |- | [[Уллунтæ]] || || Уллуновы || || || |- | [[Уллутæ]] || || Уллуевы || || || |- | [[Уруймагтæ]] || || Уруймаговы || || || |- | [[Урухтæ]] || || Уруховы || || || |- | [[Утаратæ]] || || Утараевы, Утаровы || უთარაშვილი || || |- | [[Уывызатæ]] || || Увизаевы, Увижиевы, Увижевы || || || |- | [[Уыдыртæ]] || || Удуровы || || || |- | [[Уызегатæ]] || Узегатæ || Ужеговы || || || |- | [[Уылыбиатæ]] || Улубиитæ, Улубитæ || Улубиевы || || || |- | [[Уыртатæ]] || Уртатæ || Уртаевы || || || |- | [[Уырыгатæ]] || || Уаригаевы, Уригаевы || || || |- | [[Уырызмæгтæ]] || Уырызмæгатæ || Урузмаговы || || Kuşdoğan, Kuş, Bakankuş || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Уырымтæ]] || Урумтæ || Урумовы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Уырыстæ]] || || Урусовы || || || |- | [[Уырыцхъуатæ]] || Уырыцхъотæ || Уруцкоевы, Урицкоевы || || || |- | [[Уыттыртæ]] || || Уттировы, Утировы || || || |- | [[Фагæтæ]] || || Фагаевы || || || |- | [[Фадзайтæ]] || || Фадзаевы || || || |- | [[Файзултæ]] || || Файзуловы || || || |- | [[Фардзинтæ]] || Фарзитæ || Фардзиновы, Фарзиевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Фарзихътæ]] || || Фарзиковы || || || |- | [[Фæдантæ]] || || Фадановы || || || |- | [[Фæтдзартæ]] || || Фатдзаровы || || || |- | [[Фæтдзатæ]] || || Фатцаевы || || || |- | [[Фæцатæ]] || || Фацаевы || || || |- | [[Фæрниатæ]] || || Фарниевы || ფარნიაშვილი || || |- | [[Фидаратæ]] || || Фидаровы || || Fidan || |- | [[Фрайтæ]] || || Фраевы || || || |- | [[Фриатæ]] || || Фриевы || || || |- | [[Хабæтæ]] || || Хабаевы || ხაბაზიშვილი, ხაბარელი || || |- | [[Хабетæ]] || || Хабеевы || || || |- | [[Хабитæ]] || || Хабиевы || || || |- | [[Хабыцатæ]] || Хабыцтæ || Хабицовы, Хабицевы || || || |- | [[Хадатæ]] || || Хадаевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Хадыхъатæ]] || || Хадиковы || || || |- | [[Хайтæ]] || Хуытæ, дыг. Хутæ || Хаевы || || || |- | [[Хамихъотæ]] || || Хамикоевы, Хамиковы || || || |- | [[Ханайтæ]] || || Ханаевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Хапсæтæ]] || Хапсатæ || Хапсаевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Харебатæ]] || || Харебовы || ხარებაშვილი, ხარებაძე || || |- | [[Хаситæ]] || || Хасиевы || ხასიშვილი || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Хасыгатæ]] || || Хасиговы || || || |- | [[Хатутæ (мыггаг)|Хатутæ]] || || Хатуевы || || || |- | [[Хаутатæ]] || Хæутатæ || Хаутовы || || || |- | [[Хацыртæ]] || дыг. Хачиртæ || Хачировы || || || |- | [[Хацъæтæ]] || || Хацаевы || || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Хæбæлатæ]] || Хæбæлонтæ || Хабаловы, Хабалоновы, Хабеловы || ხაბალაშვილი, ხაბელაშვილი || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Хæблиатæ]] || || Хаблиевы || || || |- | [[Хæдарцатæ]] || Хæдæрцатæ || Хадарцевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хæдзарæгатæ]] || Хæдзæрæгатæ, Хæдзарагатæ || Хадзараговы || || || |- | [[Хæлитæ]] || || Халиевы || || || |- | [[Хæмæтатæ]] || Хæмæттæ || Хаматовы || || || |- | [[Хæмæтхъуатæ]] || Хæмæтхъанатæ || Хаматкоевы, Хаматкановы || || || |- | [[Хæмыцатæ]] || Хæмыцтæ, Хæмицатæ || Хамицаевы, Хамицевы || || || |- | [[Хæныкъатæ]] || || Ханикаевы || ხანიკაშვილი || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Хæситæ]] || || Хасиевы || || || |- | [[Хæтгæратæ]] || Хæтгæртæ, Хæтгаратæ || Хатгаровы || || Şahin || |- | [[Хекъилатæ]] || || Хекилаевы, Хекиловы || || Cankılıç, Kaya, Kayar, Kazalan, Yıldırım || |- | [[Хестантæ]] || || Хестановы || || || [[Кусæгонтæ]], [[Цъæхилтæ]] |- | [[Хетæгкатæ]] || Хетæггатæ || Хетагуровы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Хетæгтæ]] || || Хетаговы || ხეთაგაშვილი || || |- | [[Хетъетæ]] || || Хетеевы || || || |- | [[Хлойтæ]] || || Хлоевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хнеутæ]] || || Хнеевы || || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Ход (мыггаг)|Ход]] || Ходтæ || Ходовы || || || |- | [[Хозитæ]] || || Хозиевы || ხოზიშვილი, ხოზაშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хорантæ]] || || Хорановы || || || |- | [[Хортитæ]] || || Хортиевы || || || |- | [[Хосатæ]] || Хошатæ || Хосаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хосдзаутæ (мыггаг)|Хосдзаутæ]] || дыг. Хуасдзаутæ || Хосцаевы, Хосдзаевы, Хосдзаовы || || || |- | [[Хоситæ]] || || Хосиевы || || Hoşkan, Bakış, Canpolat, Aslan || |- | [[Хосонтæ]] || || Хосоновы || || Öğün, Çınar, Abay || [[Цæразонтæ]] |- | [[Хосротæ]] || || Хосроевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хотъонтæ]] || Хотонтæ || Хотоновы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хотъотæ]] || || Хотоевы, Хотовы || || || |- | [[Хостыхъотæ]] || || Хостикоевы || || || |- | [[Хохайтæ]] || || Хохаевы || ხოხაშვილი || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Хохойтæ]] || || Хохоевы || || || |- | [[Хохтæ]] || || Хоховы || || || |- | [[Хроматæ]] || || Хромаевы, Хромовы || || || |- | [[Хуймантæ]] || || Хуймановы || || || |- | [[Хуритæ]] || || Хуриевы, Хоруевы || ხურაშვილი, ხურიშვილი || || |- | [[Хуыбецтæ]] || Хуыбежтæ || Хубецовы, Хубежовы || ხუბეჟაშვილი || || |- | [[Хуыбиатæ]] || Хуыбатæ || Хубаевы || ხუბაშვილი, ხუბიაშვილი || || |- | [[Хуыбылтæ]] || || Хубуловы || ხუბულაშვილი, ხუბულური || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Хуыгатæ]] || || Хугаевы || ხუგაშვილი || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Хуыгистатæ]] || || Хугистовы || || || |- | [[Хуыдæлтæ]] || || Худаловы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хуыдиатæ]] || || Худиевы || || || |- | [[Хуыджетæ]] || || Худжиевы, Худжеевы || || || |- | [[Хуыдзиатæ]] || || Худзиевы || || || |- | [[Хуыриатæ]] || || Хуриевы || || || |- | [[Хуырымтæ]] || || Хурумовы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Хуытыгатæ]] || Хуытыгтæ, Хуытъыгатæ, Хуытъыгтæ || Хутуговы, Хутаговы || || || |- | [[Хуыцъистатæ]] || || Хуцистовы || || || |- | [[Хызынтæ]] || || Кизиновы || || || |- | [[Хынцæгтæ]] || || Хинчаговы || ხინჩაგაშვილი, ხინჩაგოშვილი, ხინჩაგიშვილი || || |- | [[Хъабантæ]] || Хъабанатæ || Кабановы || ყაბანაშვილი || Kayaş || |- | [[Хъагъæрмæзтæ]] || || Кагермазовы, Кагармазовы || || || |- | [[Хъадатæ]] || || Кадаевы || || || |- | [[Хъазбегтæ]] || Хъазбектæ || Казбековы || || || |- | [[Хъазитæ]] || Хъазиатæ || Казиевы || ყაზაშვილი || || |- | [[Хъаиртæ]] || Хъайыртæ || Каировы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Хъайсынтæ]] || Хъайсынатæ || Кайсиновы || || Kayaş || |- | [[Хъайтмазтæ]] || Хъайтмæзтæ || Кайтмазовы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Хъайттатæ]] || || Кайтовы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хъайтыхътæ]] || || Кайтуковы || || || [[Æгъуызатæ]], [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хъалатæ]] || || Калаевы || || || |- | [[Хъалæгатæ]] || || Калаговы || || || |- | [[Хъалабегтæ]] || || Калабеговы || || || |- | [[Хъалæгкатæ]] || || Калагкаевы, Калагкашвили || || || |- | [[Хъалтуратæ]] || Хъæлтуратæ || Калтуровы || || || |- | [[Хъалутæ]] || || Калуевы || || || |- | [[Хъамæгатæ]] || || Камаговы || || || |- | [[Хъамæрзатæ]] || Хъаммæрзатæ, Хъамырзатæ || Камарзаевы, Камурзаевы || || Güngör || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хъамбегатæ]] || || Камбеговы || || || |- | [[Хъамбердиатæ]] || || Камбердиевы || || || |- | [[Хъамболтæ]] || || Камболовы || || || |- | [[Хъамыхъотæ]] || || Камиковы, Камуковы || || || |- | [[Хъантемуртæ]] || Хъантемыртæ || Кантемировы || || Kandemir || |- | [[Хъантемыратæ]] || || Кантемировы || || Kandemir || |- | [[Хъантемырзатæ]] || || Кантемирзаевы || || || |- | [[Хъантетæ]] || || Кантеевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хъанухътæ]] || Хъаныхътæ || Кануковы || || Kanık || |- | [[Хъанцалтæ]] || || Канцаловы || || || |- | [[Хъанцаутæ]] || || Канцаевы, Ганцауровы || || || |- | [[Хъаныхъуатæ]] || || Кануковы || || Yıldırım, Konak || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хъарабугъатæ]] || Хъæрæбугъатæ, Хъарабогъатæ || Карабугаевы || || Karaboğa || |- | [[Хъарадзаутæ]] || || Каражаевы || || || |- | [[Хъараонтæ]] || || Караоновы || || || |- | [[Хъаратæ]] || || Караевы || ყარაშვილი || || [[Кусæгонтæ]], [[Цъæхилтæ]] |- | [[Хъарацатæ]] || Хъарацтæ, Хъæрæцатæ || Карацаевы, Карцаевы, Карацевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хъардантæ]] || || Кардановы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хъариатæ]] || || Кариаевы, Каряевы || || || |- | [[Хъауратæ]] || || Кауровы || || || |- | [[Хъацантæ]] || || Кацановы || || || |- | [[Хъацонтæ]] || || Кацоновы || || || |- | [[Хъæбæлотæ]] || || Кабалоевы || || || |- | [[Хъæбæлтæ]] || || Кабаловы || || || |- | [[Хъæвдынтæ]] || || Кавдиновы || || || |- | [[Хъæдохтæ]] || || Кадоховы || || || |- | [[Хъæлæмырзатæ]] || || Каламурзаевы || || || |- | [[Хъæлицтæ]] || || Калицовы, Калицевы || || || |- | [[Хъæллатæ]] || || Каллаевы || || || |- | [[Хъæрæгъæстæ]] || || Карагасовы || || || |- | [[Хъæрæсатæ]] || || Карасаевы, Карасевы || || || |- | [[Хъæрджынтæ]] || дыг. Гъæргинтæ || Каргиновы || || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Хъæрутынтæ]] || || Курутуновы || || || |- | [[Хъæссохатæ]] || || Касохоевы, Касоховы || || || |- | [[Хъæстуатæ]] || || Кастуевы || || || |- | [[Хъæцлæутæ]] || || Кацлаовы, Качлаевы, Качлавовы || ყაჩლავაშვილი, გაჩლავაშვილი, ყაცლავეშვილი, ყაცლავაშვილი || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Хъæцмæзтæ]] || || Качмазовы || ყაჩმაზაშვილი || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Хъелотæ]] || || Келоевы || || || |- | [[Хъесатæ]] || || Кесаевы || ყესაშვილი, ხერხეულიძე || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Хъизилтæ]] || [[Сырдонтæ]] || Кизиловы || || || |- | [[Хъизинтæ]] || || Кизиновы || || || |- | [[Хъилæгатæ]] || || Килаговы || || || |- | [[Хъиргъатæ]] || Хъиргъуатæ || Киргаевы, Киргуевы || || || |- | [[Хъиргъутæ]] || || Киргуевы || || || |- | [[Хъмбиатæ]] || || Кмбиевы || || || |- | [[Хъмбистæ]] || || Кумбисовы || || || |- | [[Хъодалатæ]] || || Кодалаевы || ყოდალაშვილი || || |- | [[Хъодзастæ]] || || Кодзасовы || || || |- | [[Хъозитæ]] || Хъожитæ || Кожиевы || || || |- | [[Хъойбайтæ]] || || Койбаевы || || || |- | [[Хъондатæ]] || || Кондаевы || || || |- | [[Хъониатæ]] || || Кониевы || || || |- | [[Хъорнатæ]] || || Корнаевы || || || |- | [[Хъоротæ]] || || Короевы || || || |- | [[Хъотайтæ]] || || Котаевы || ყოთაშვილი || || |- | [[Хъоцлатæ]] || || Коцлаевы, Коцловы || || || |- | [[Хъоцхъаратæ]] || || Коцкараевы || || || |- | [[Хъоцытæ]] || || Кочиевы || ყოჩიშვილი || || |- | [[Хъулатæ]] || || Куловы || || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Хъулчитæ]] || || Кульчиевы || || || |- | [[Хъумсиатæ]] || Хъумситæ || Кумсиевы || ყუმსიშვილი, ყუმსიაშვილი || || |- | [[Хъуппетæ]] || || Купеевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Хъуталатæ]] || || Куталаевы || || || |- | [[Хъуыбадтæ]] || дыг. Хъубадтæ || Кубатиевы || || Kubat || |- | [[Хъуыдакатæ]] || Хъуыдаккатæ || Кудаковы || || Doğan, Kanpolat || |- | [[Хъуыдзилтæ]] || Хъуызилтæ || Кизиловы || ყიზილაშვილი, ყუძილაშვილი || || |- | [[Хъуызелтæ]] || дыг. Хъужелтæ || Кужеловы, Кузеловы || || || |- | [[Хъуылагъартæ]] || || Кулагаровы || || || |- | [[Хъуылатæ]] || дыг. Хъулатæ || Кулаевы || || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Хъуылымбегтæ]] || || Кулумбеговы || ყულუმბეგაშვილი || || |- | [[Хъуыриатæ]] || || Куриаевы || || || |- | [[Хъуысатæ]] || || Кусовы || || Kuşhan, Teker, Ata, Alankuş, Ünal, Kuş, Eren, Elden, Kuşoğlu, Kuşdoğan, Bakankuş || |- | [[Хъуыссæтæ]] || || Куссаевы, Кусаевы || || || |- | [[Хъыбызтæ]] || Хъибизтæ || Кибизовы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Хъыбылтæ]] || || Кибиловы || ყიბილაშვილი || || |- | [[Хъылыцтæ]] || || Кличевы || || || |- | [[Хъыргъатæ]] || || Каргаевы || || || |- | [[Цабайтæ]] || || Цабаевы || ცაბაშვილი || || |- | [[Цагъатæ]] || || Цагаевы || || || |- | [[Цакъотæ]] || || Цакоевы || || || |- | [[Цалитæ]] || || Цалиевы || || || |- | [[Цæбитæ]] || || Чабиевы, Цабиевы || ჩაბიშვილი || || |- | [[Цæболтæ]] || || Цаболовы || || || |- | [[Цæгæратæ]] || || Цагараевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Цæголтæ]] || || Цаголовы || || || |- | [[Цæйкостæ]] || || Цайкосовы || || || |- | [[Цæкулатæ]] || || Цакуловы || || || |- | [[Цæллагатæ]] || Цæллагтæ, Цæллаггатæ || Цаллаговы, Цаллагаевы || || || [[Сидæмонтæ]], [[Тидлатæ]] |- | [[Цæллатæ]] || || Цаллаевы || || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Цæлойтæ]] || || Цалоевы || || || |- | [[Цæлыккатæ]] || || Цаликовы || || Selikoğlu || |- | [[Цæппойтæ]] || || Цаппоевы || || || |- | [[Цæратæ]] || Цæриатæ || Цараевы, Цариевы, Чараевы || ცარაშვილი, ჩარაშვილი, ჩარაული || || |- | [[Цæрæктæ]] || || Цараковы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Цæрæхатæ]] || Царахатæ || Цараховы || || || |- | [[Цæргæстæ (мыггаг)|Цæргæстæ]] || Цæргæсатæ || Царгасовы || || || |- | [[Цæрикъатæ]] || || Царикаевы || || Sarıaslan, Yılmaz, Oğuz || |- | [[Цæруатæ]] || || Царуевы || || || |- | [[Цæрукъатæ]] || || Царукаевы || || || |- | [[Цæукъатæ]] || || Цавкаевы || || || |- | [[Цæукъилтæ]] || || Цавкиловы || || || |- | [[Цæукъистæ]] || || Цавкисовы || || || |- | [[Цегойтæ]] || || Цегоевы || || || |- | [[Цереккатæ]] || Церекатæ || Церекаевы, Церековы || || || |- | [[Цехъотæ]] || Цехъойтæ || Цекоевы || || || |- | [[Цинуатæ]] || || Цинуаевы || || || |- | [[Цитджитæ]] || || Цитджиевы || || || |- | [[Циукъатæ]] || || Циукаевы || || || |- | [[Цогойтæ]] || || Цогоевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Цоколатæ]] || || Цоколовы, Цоколаевы || || || |- | [[Цомайтæ]] || || Цомаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Цомартатæ]] || || Цомартовы || || Yılmaz || |- | [[Цопанатæ]] || Цопантæ || Цопановы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Цорæтæ]] || || Цораевы || || || |- | [[Цоритæ]] || || Цориевы || || Karaaslan, Şahingöz, Yıldız || |- | [[Цорцæхъуатæ]] || || Цорцакаевы || || || |- | [[Цохътæ]] || || Цоковы || || || |- | [[Цоцитæ]] || Чочитæ || Цоциевы, Чочиевы || ჩოჩიშვილი || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Цуратæ]] || || Цуровы || || || |- | [[Цуцатæ]] || || Цуцаевы || || || |- | [[Цуцитæ]] || || Цуциевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Цыбыртæ]] || || Цибировы, Чибировы || ჩიბირაშვილი || || |- | [[Цыдатæ]] || Цыдадтæ || Цидаевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Цыдугъатæ]] || || Цидуговы || || || |- | [[Цыккатæ]] || Цъыккатæ || Цикаевы, Цкаевы || || || |- | [[Цырыхатæ]] || || Цириховы || || || |- | [[Цыхуырбатæ]] || Цхуырбатæ || Цховребовы, Цхурбаевы || ცხოვრებაშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Цгъойтæ]] || || Цгоевы || || || |- | [[Цъæйтæ]] || Цæйтæ || Цаевы, Чиаевы || || || |- | [[Цъæриттæ]] || Цъæриттатæ || Царитовы || || || |- | [[Цъæхилтæ (мыггаг)|Цъæхилтæ]] || || Цахиловы || || Alpay || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Цъæхойтæ]] || || Цахоевы || || || |- | [[Цъебатæ]] || || Цебаевы || || || |- | [[Цъебойтæ]] || || Цебоевы, Цебовы || || || |- | [[Цъеутæ]] || Чъеутæ || Цеовы, Чеовы || || || |- | [[Цъонбойтæ]] || || Цонбоевы || || || |- | [[Цъоппойтæ]] || || Цоппоевы || || || |- | [[Цъугкитæ]] || || Цугкиевы || || || |- | [[Цъыгкатæ]] || || Цигкаевы || || || |- | [[Чеджемтæ]] || дыг. Чегемтæ || Чеджемовы, Чегемовы || || Şahbudak, Çecen, Kuşhan || |- | [[Чекойтæ]] || || Чекоевы || || || |- | [[Челæхсатæ]] || Челехсатæ, Чилæхсатæ || Келехсаевы, Челехсаевы, Чилахсаевы || ქელეხსაშვილი || || [[Кусæгонтæ]], [[Цъæхилтæ]] |- | [[Челдытæ]] || || Челдиевы, Чельдиевы, Гелдиевы || ჩელდიშვილი, გელდიშვილი || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Чеметæ]] || || Чемеевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Чертхъотæ]] || Чертыхъотæ || Черткоевы, Кердигоевы, Чертикоевы, Кердикоевы || ქერდიგაშვილი, ქერდუყაშვილი, ქერდიყაშვილი, ქერდიყოშვილი, ქერდუხაშვილი, ქერდიხაშვილი, ქერდიხოშვილი || || |- | [[Черчестæ]] || || Черчесовы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Чеселатæ]] || || Чеселаевы, Чеселовы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Четойтæ]] || || Четоевы, Кетоевы || || || |- | [[Чехойтæ]] || || Чехоевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Чехтæ]] || || Чеховы || || || |- | [[Чибитæ]] || || Чибиевы || || || |- | [[Чихтистæ]] || || Чихтисовы || || || |- | [[Чыпыртæ]] || Чыпырытæ || Чипировы || || || |- | [[Чысиатæ]] || Чсиатæ || Чшиевы, Чсиевы, Кисиевы || ქისიშვილი || || |- | [[Чъебойтæ]] || || Чебоевы || || || |- | [[Чъелетæ]] || || Келеевы, Келиевы || || || |- | [[Чъерджиатæ]] || || Черджиевы || || || |- | [[Чъеруатæ]] || || Черуаевы || || || |- | [[Чъеутæ]] || || Чеоевы, Чеовы || || || |- | [[Чъыбызтæ]] || || Чибизовы || || || |- | [[Чъыбылатæ]] || Чъыбылтæ || Чибиловы, Кибиловы || კიბილაშვილი, ჭიბილაშვილი || || |} == Кæс ноджы == * [[Рагон ирон мыггæгтæ]] == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} == Литературæ == * [[Гаглойты Зинæ]]. Ирон мыггæгтæ: Дзæуджыхъæу: Ир, 2005 — 359 ф. * [[Гецати Афæхъо]]. Дигори коми муггæгти равзурд. — Дзæуæгигъæу: Ир, 2019. — 383 ф. * Республикæ Хуссар Ирыстоны Закъон ирон мыггагон нæмтты тыххæй. Ирон мыггæгты иууон номхыгъд {{къæртт-ирон}} [[Категори:Ирон мыггæгтæ|*]] qdv5h8gifxiundu416h79zxw7p00098 586316 586300 2025-06-14T20:47:44Z Taamu 795 586316 wikitext text/x-wiki '''Ирон мыггаг''' æмæ '''дыгурон мыггаг''' — хæстæджыты стыр къорд, ис дзы, тугхæстæг чи æййафы æмæ нæлгоймæггы ’рдыгæй иу рагфыдæлæй чи равзæрдис, цалдæр ахæм [[патроними]]йы. Алы мыггаг дæр хуыдтой йæ рагфыдæлы номæй, фæлæ, йæ рагфыдæлы ном чи нæ хаста, ахæм мыггæгтæ дæр уыдис. Мыггаджы бинонты æхæнад æмæ патронимийæ хицæн кодта уымæй, æмæ нæ уыдис коллективон куыстад æмæ иумæйаг исбонæй цыдæртæ. Мыггаджы ’хсæн æхсæнадон царды уагæвæрджытæ уыдысты хистæртæ æмæ мыггаджы æмбырд. Тугхæстæгдзинады æмбарæн æмæ æнкъарæн бæрæг кодта мыггаджы уæнгты хæстæ æмæ бартæ: мыггаджы мидæг тугхæстæгиуæджы ахастдзинæдтæ сæйрагдæр кæй уыдысты, уыцы хъуыддаг фидар æмæ нывыл кодта ирон фыдæлтыккон æхсæнады царды æппæт къабæзтæ дæр. Ирон мыггаджы миниуджытæ æмæ æууæлтæм хауынц: [[экзогами]], кæрæдзийæн æххуыс ([[зиу]]), кæрæдзийы хъахъхъæнын ([[туг исын]]).<ref>Дзадзиты А., Дзуццаты X., Хъараты С. Ирон адæмы этнографи æмæ мифологи. Цыбыр дзырдуат. Дзæуджыхъæу. 1994. — 284 с.</ref> == Номхыгъд == {| class="sortable wikitable" ! Мыггаг !! Æндæр варианттæ !! [[Уырыссаг æвзаг|Уырыссагау]] !! [[Гуырдзиаг æвзаг|Гуырдзиагау]] !! [[Туркаг æвзаг|Туркагау]] !! [[Рагон ирон мыггæгтæ|Рагон мыггаг]] |- | [[Абайтæ]] || || Абаевы || აბაშვილი || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Абациатæ]] || Абацитæ || Абациевы || აბეწაშვილი || || |- | [[Абæгатæ]] || || Абагаевы, Абаговы || || || |- | [[Абелатæ]] || || Абеловы || || || |- | [[Абетæ (мыггаг)|Абетæ]] || || Абеевы || || || |- | [[Абитæ]] || Абиатæ || Абиевы || || || |- | [[Абойтæ]] || || Абоевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Абочитæ]] || || Абочиевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Абысалтæ]] || дыг. Абисалтæ || Абисаловы || || Arpat, Alpsal, Abisal || |- | [[Агетæ]] || || Агеевы || || || |- | [[Аготæ]] || || Агоевы || || || |- | [[Агуыдзатæ]] || Агуыдзтæ || Агузовы || || Polat || |- | [[Агънатæ]] || || Агнаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Адæтæ]] || Адатæ || Адаевы || || || |- | [[Адетæ]] || || Адеевы || ადეშვილი, ადეიშვილი || || |- | [[Адотæ]] || || Адоевы || || || |- | [[Адтутæ]] || || Адтуевы || || || |- | [[Адырхатæ]] || || Адырхаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Аджетæ]] || || Аджеевы || || || |- | [[Ажатæ]] || || Ажаевы || || || |- | [[Азанитæ]] || || Азаниевы || || || |- | [[Азаутæ]] || || Азаовы, Азовы || || || |- | [[Азæмæттæ]] || || Азаматовы || || || |- | [[Азджеритæ]] || || Азджериевы || || || |- | [[Азитæ]] || Азиатæ, Адзитæ, Ажитæ || Адзивы, Азиевы, Аджиевы || || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Азнауртæ]] || Æзнауртæ, Æзнауыратæ || Азнауровы || || || |- | [[Айдаболтæ]] || || Айдаболовы || || || |- | [[Айдаматтæ]] || || Айдаматовы || || || |- | [[Айдартæ]] || || Айдаровы || აიდარაშვილი || || |- | [[Айлазтæ]] || || Айлазовы || || || |- | [[Айлартæ]] || || Айларовы || || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Айсынтæ]] || || Айсиновы || || || |- | [[Айтегтæ]] || || Айтеговы || || || |- | [[Аккатæ]] || Аккæтæ, Агкатæ || Агкаевы, Аккаевы, Акаевы || || || |- | [[Аккалтæ]] || Аккæлатæ || Аккаловы, Аккалаевы || || || |- | [[Аккетæ]] || || Аккеевы || || || |- | [[Акъотæ]] || || Акоевы || || || |- | [[Акъуатæ]] || Акъатæ || Акоевы || || || |- | [[Алæгатæ (мыггаг)|Алæгатæ]] || || Алаговы || || || |- | [[Алæджыхъотæ]] || || Аладжикоевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Алæтæ]] || || Алаевы || || || |- | [[Алдахътæ]] || || Алдаковы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Алиатæ]] || || Алиевы, Алиаевы || || || |- | [[Алибектæ]] || Алибегтæ || Алибековы || || || |- | [[Ализатæ]] || Алидзатæ || Ализовы, Алидзовы || || || |- | [[Алихантæ]] || || Алихановы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Алмахситтæ]] || || Алмахситовы || || || |- | [[Алохтæ]] || || Алоховы || || || |- | [[Алхазтæ]] || Æлхæзтæ || Алхазовы || || || |- | [[Алхъацатæ]] || || Алкацевы || || || |- | [[Алцæгъатæ]] || || Алцаговы || || || |- | [[Алыккатæ]] || || Аликовы || || || |- | [[Амилахуантæ]] || || Амилахановы || || || |- | [[Амирантæ]] || || Амирановы || || || |- | [[Амотæ]] || || Амоевы || || || |- | [[Амырхантæ]] || || Амирхановы || || || |- | [[Анатæ]] || || Анаевы || || || |- | [[Андиатæ]] || || Андиевы || || || |- | [[Андудтатæ]] || || Андутовы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Андыратæ]] || || Андриевы || || || |- | [[Ансаутæ]] || || Ансаовы || || || |- | [[Апатæ]] || || Апаевы || || || |- | [[Аппетæ]] || || Аппеевы || || || |- | [[Аппиатæ]] || Аппитæ || Аппиевы || || || |- | [[Араптæ]] || || Араповы || || || |- | [[Арæнтæ]] || || Арановы || || || |- | [[Арбиатæ]] || || Арбиевы || || || |- | [[Ардасентæ]] || || Ардасеновы || || || |- | [[Ардитæ]] || || Ардиевы || || || |- | [[Ардзинтæ]] || Арджинтæ || Ардзиновы || || || |- | [[Аркъалтæ]] || || Аркаловы || || || |- | [[Аркъаутæ]] || || Аркаевы || || || |- | [[Аркъацтæ]] || || Аркацевы || || || |- | [[Арсæгатæ]] || Арсæгтæ || Арсаговы || || || |- | [[Арсентæ]] || || Арсеновы || || || |- | [[Арцутантæ]] || || Арцутановы || || || |- | [[Арчилтæ]] || || Арчиловы || || || |- | [[Арысхантæ]] || || Арисхановы, Арусхановы || || || |- | [[Асатæ]] || || Асаевы || ასაშვილი || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Асесатæ]] || || Асесовы || || || |- | [[Асетæ]] || || Асеевы || || Aşetey, Akman, Ergenç, Gencar || |- | [[Аситæ]] || || Асиевы || || || |- | [[Аскертæ]] || || Аскеровы || || || |- | [[Асланбектæ]] || || Асланбековы || || || |- | [[Аслантæ]] || || Аслановы || || || |- | [[Аслæмырзатæ]] || Асламурзатæ || Асламурзаевы || || || |- | [[Аслæныхъатæ]] || || Асланукоевы || || || |- | [[Аспиатæ]] || Аспитæ || Аспиевы || || || |- | [[Астантæ]] || || Астановы || || || |- | [[Астатæ]] || || Астаевы || || || |- | [[Атабитæ]] || || Атабиевы || || || |- | [[Атайтæ]] || || Атаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Атаратæ]] || || Атаровы || || || |- | [[Атцетæ]] || || Атцеевы || || || |- | [[Аулохтæ]] || || Авлоховы || ავლოხაშვილი || || |- | [[Ахбердтæ]] || || Ахбердовы || || || |- | [[Ахлæутæ]] || || Ахлаовы || || || |- | [[Ахохатæ]] || Ахохтæ || Ахоховы || || || |- | [[Ахъитæ]] || Акъитæ || Акиевы || || || |- | [[Ацæмæзтæ]] || || Ацамазовы || || || |- | [[Аццетæ]] || Адцетæ || Аццеевы, Адцеевы || || || |- | [[Æбатæ]] || || Абаевы || || || |- | [[Æгайтæ]] || Гайтæ || Агаевы || || || |- | [[Æгкацатæ]] || Æккацатæ || Агкацевы || || || |- | [[Æгъуызартæ]] || дыг. Æгъузартæ || Агузаровы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Æккæлатæ]] || || Акалаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Æлбегатæ]] || || Албеговы || || Erdoğan, Kılıç, Kaplan, Duman, Çetin, Duran, Altınok, Cidal, Ceylan, Özel || |- | [[Æлбегтæ]] || || Албеговы || || || |- | [[Æлбортæ]] || Æлборатæ || Алборовы || ალბორაშვილი, არბოლიშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Æлдаттатæ]] || || Алдатовы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Æлхæстæ]] || || Алхасовы || || || |- | [[Æмбалтæ]] || Æмбалатæ || Амбаловы || || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Æнгъæдатæ]] || || Ангадаевы || || || |- | [[Æрситæ]] || Æршитæ || Аршиевы || || || |- | [[Æрсойтæ]] || || Арсоевы || არსოშვილი || || |- | [[Æрчъеккатæ]] || || Арчеговы, Арчековы || || Erçek || |- | [[Æрчъынатæ]] || || Арчиновы, Аркинаевы || || || |- | [[Æссонтæ]] || || Ассоновы || || || |- | [[Æфсæнтæ]] || Æвсæнтæ || Авсановы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Æфсæрæгтæ]] || || Авсараговы || || || |- | [[Æхболæттæ]] || Ахболаттæ, Ахболæттæ, Æхболтæ || Ахболатовы, Ахполовы || || || |- | [[Æхсаратæ]] || || Ахсаровы || || || |- | [[Æчетæ]] || Ачетæ || Ачеевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Бабатæ]] || Бабиатæ || Бабаевы, Бабиаевы || ბაბაშვილი || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Бабочитæ]] || || Бабочиевы, Бабоциевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Багатæ]] || || Багаевы || ბაგაშვილი, ბაგაური || || |- | [[Багъæратæ]] || Багъратæ || Баграевы || || || |- | [[Бад (мыггаг)|Бад]] || Бадтæ || Бадовы || || Demir, Tekin, Eryurt, Sungur, Utku, Unal || |- | [[Бадтиатæ]] || || Бадтиевы || || || |- | [[Бадзиатæ]] || Бадзитæ, Баджиатæ || Бадзиевы, Баджиевы || || || |- | [[Бадзоатæ]] || Бадзуатæ || Бадзоевы || || || |- | [[Базитæ]] || || Базиевы || || || |- | [[Базыратæ]] || || Базровы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Байатæ]] || || Баевы || || || |- | [[Баймæтатæ]] || Баймæтæтæ, Баймæттæ || Байматовы || || || |- | [[Байсонгъуртæ]] || Байсонгъуыртæ || Байсонгуровы, Байсангуровы || || || |- | [[Байтæ]] || || Баевы || || || |- | [[Байтугъантæ]] || || Байтугановы || || || |- | [[Байхъултæ]] || || Байкуловы || || || |- | [[Байцатæ]] || || Байцаевы || || || |- | [[Балатæ]] || Баллатæ || Баллаевы || || || |- | [[Баликъотæ]] || || Баликоевы || || || |- | [[Барататæ]] || || Баратовы, Баратаевы || ბარათაშვილი || || |- | [[Барахътæ]] || || Бараковы || || || |- | [[Басатæ]] || || Басаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Басилатæ]] || Басилтæ || Басилаевы, Басиловы || || Tekel || |- | [[Баситæ]] || || Басиевы || ბასიშვილი || Başi || [[Тидлатæ]] |- | [[Баскатæ]] || Баскъатæ || Баскаевы || || || [[Сидæмонтæ]], [[Цъæхилтæ]] |- | [[Батотæ]] || || Батоевы || || || |- | [[Батæртæ]] || Батæратæ || Батаровы, Батыровы || || || |- | [[Батиатæ]] || || Батяевы || ბატიაშვილი || Batıbay, Peyik, Bingöl, Erdem || |- | [[Бахъатæ]] || Бахъхъатæ || Бакаевы || || || |- | [[Бæгъиатæ]] || || Багиаевы || ბაღიაძე || || |- | [[Бæдоатæ]] || || Бадоевы || || || |- | [[Бæдтиатæ]] || || Бадтиевы || || || |- | [[Бæззатæ]] || || Баззаевы || ბაზაშვილი || || |- | [[Бæзойтæ]] || || Базоевы || || || |- | [[Бæлойтæ]] || || Балоевы || || || |- | [[Бæрæзгатæ]] || || Баразговы || || || |- | [[Бæройтæ]] || || Бароевы, Бараевы || || || |- | [[Бæтатæ]] || Бататæ || Батаевы || || || |- | [[Бæтæгатæ]] || || Батаговы || || || |- | [[Бæцæзатæ]] || || Бацазовы || || || |- | [[Бæциатæ]] || || Бациевы || || || |- | [[Бæцойтæ]] || || Бацоевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Бдайциатæ]] || Бдайцайтæ || Бдайциевы, Бдайцаевы || || || |- | [[Бегкатæ]] || || Бегкаевы || || || |- | [[Беджызатæ]] || Беджызтæ || Бегизовы || ბეგიზაშვილი || || |- | [[Бедойтæ]] || || Бедоевы || ბედოშვილი, ბედოიძე || Erdem || |- | [[Безатæ]] || Бежатæ || Бежаевы, Безаевы || || || |- | [[Беккуызартæ]] || || Бекузаровы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Бекъойтæ]] || || Бекоевы || || || |- | [[Бекъуыртæ]] || дыг. Бекъуртæ || Бекуровы || || || |- | [[Белеккатæ]] || Белыккатæ, Белегкатæ || Беликовы || || || |- | [[Беппитæ]] || || Беппиевы || || || |- | [[Беритæ]] || || Бериевы || ბერიაშვილი || || |- | [[Бердыхъотæ]] || || Бердиковы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Беркъатæ]] || || Беркаевы || || || |- | [[Берозтæ]] || || Берозовы, Березовы || ბეროზაშვილი || Tüze || |- | [[Беройтæ]] || || Бероевы || || || |- | [[Беруатæ]] || || Бероевы || ბერუაშვილი || Kocak || |- | [[Берчъысатæ]] || Беркъисатæ || Беркисаевы || || || |- | [[Бесатæ]] || || Бесаевы || ბესაშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Беслехъотæ]] || || Беслекоевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Бесолтæ]] || || Бесолтæ || || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Бестантæ]] || || Бестановы || || || |- | [[Бестаутæ]] || || Бестаевы || ბესთავაშვილი || || |- | [[Бетантæ]] || || Бетановы || || || |- | [[Бететæ]] || || Бетеевы || ბეთეშვილი, ბეთიაშვილი || || |- | [[Бетрозтæ]] || || Бетрозовы || || || |- | [[Бзартæ]] || Бузартæ || Бзаровы || || Öztürk, Salman, Bizarte || |- | [[Бзæтæ]] || Бызæтæ || Бзаевы || || Açık || |- | [[Бзитæ]] || || Бзиевы || ბზიშვილი || || |- | [[Биазыртæ]] || Биазæртæ || Бязровы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Биастæ]] || || Биасовы, Бясовы || || || |- | [[Бибуатæ]] || Биботæ || Бибоевы || || || |- | [[Бибылтæ]] || || Бибиловы || ბიბილაშვილი, ბიბილეიშვილი, ბიბილური || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Бигъатæ]] || || Бигаевы || || || |- | [[Бигъуылатæ]] || Бигъуылтæ || Бигулаевы, Бигуловы || ბიღულაშვილი || || |- | [[Бидартæ]] || Быдартæ || Бидаровы || || || |- | [[Бидетæ]] || || Бидеевы || || || |- | [[Бидыхтæ]] || || Бидиховы || || || |- | [[Биджелтæ]] || Биджелатæ || Биджеловы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Бикъойтæ]] || || Бикоевы || ბიკოშვილი || || |- | [[Билаонтæ]] || || Билаоновы || || || |- | [[Бимбасатæ]] || || Бимбасовы || || Iyigün || |- | [[Бирæгътæ]] || || Бираговы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Бисойтæ]] || || Бисоевы || || || |- | [[Битартæ]] || || Битаровы || ბითარაშვილი || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Битатæ]] || Быдтатæ<ref>Мамсуровы: история и современность — Владикавказ: Проект-Пресс, 2006. — 320 с.</ref> || Битаевы || || || |- | [[Битетæ]] || || Битеевы, Битиевы || ბითეშვილი || || |- | [[Битутæ]] || || Битуевы || || Öğün || |- | [[Битъæртæ]] || Битъæрагонтæ || Битаровы || || || |- | [[Битъитæ]] || Бититæ || Битиевы || ბიტიაშვილი || || |- | [[Бицатæ]] || || Бицаевы || || || |- | [[Бицъотæ]] || || Бицоевы || ბიწოშვილი, ბიჭაშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Бичегкутæ]] || || Бичегкуевы || || || |- | [[Бичерахтæ]] || || Бичераховы || || || |- | [[Блитæ]] || Блиатæ || Блиевы || || || |- | [[Богъатæ]] || || Боговы || || || |- | [[Бокотæ]] || || Бокоевы, Боковы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Болататæ]] || || Болатаевы || ბოლათაშვილი || || |- | [[Болиатæ]] || || Болиевы || || Ata, Öztürk, Taştan || |- | [[Боллотæ]] || || Боллоевы || || || |- | [[Борæтæ (мыггаг)|Борæтæ]] || || Бораевы || || Uğur || |- | [[Борсиатæ]] || Борсæтæ, Борситæ || Борсиевы || || || |- | [[Борыхъуатæ]] || || Борукаевы || || || |- | [[Босыктæ]] || || Босиковы || ბოსიკაშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Ботъитæ]] || || Ботиевы || || Timur || |- | [[Ботъотæ]] || || Ботоевы || || || |- | [[Бохотæ]] || || Бохоевы, Боховы || || || |- | [[Боцитæ]] || || Боциевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Боцуатæ]] || || Боцоевы || || || |- | [[Боцъотæ]] || || Боцоевы || || || |- | [[Братæ]] || || Браевы || || || |- | [[Брциатæ]] || Бырциатæ || Брциаевы, Брциевы || || || |- | [[Брытъиатæ]] || || Бритаевы || || || |- | [[Бтемыратæ]] || || Бтемировы || || || |- | [[Бубайтæ]] || || Бубаевы || || || |- | [[Бубиатæ]] || || Бубиевы || || || |- | [[Бугатæ]] || || Бугаевы || || || |- | [[Бугъатæ]] || || Буговы || || || |- | [[Бугъойтæ]] || || Бугоевы || || || |- | [[Бугъулитæ]] || || Бугулиевы || || || |- | [[Будайтæ]] || || Будаевы || || || |- | [[Букуылтæ]] || Букъултæ || Букуловы || || || |- | [[Булацатæ]] || || Булацевы || || || |- | [[Булкъатæ]] || || Булкаевы || ბულკაშვილი || || |- | [[Буратæ]] || || Бураевы || || || |- | [[Бурдзиатæ]] || Бурдзиутæ || || Бурдзиевы || || |- | [[Бутатæ]] || || Бутаевы || || || [[Сидæмонтæ]], [[Цъæхилтæ]] |- | [[Быгъдатæ]] || || Бигдаевы, Багдаевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Быгъуатæ]] || || Бигуевы || || || |- | [[Быгъуылтæ‎]] || Бугултæ || Бугуловы || ბუღულაშვილი || || |- | [[Быдатæ]] || || Бидаевы || || || |- | [[Быдзыхъотæ]] || || Бидзикоевы, Бидзиковы, Бзиковы || || || |- | [[Быдзытæ]] || || Бидзиевы || || || |- | [[Бызыккатæ]] || Бызыктæ || Бзиковы, Бизикоевы, Бизиковы || || || |- | [[Бызыратæ]] || || Бизираевы || || || |- | [[Бырнацтæ]] || Бурнацтæ || Бурнацевы || || || |- | [[Быцентæ (мыггаг)|Быцентæ]] || Бцентæ || Биченовы, Бценовы || ბიჩინაშვილი || || |- | [[Габантæ]] || || Габановы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Габатæ]] || || Габаевы || გაბაშვილი || || |- | [[Габетæ]] || || Габеевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Габитæ]] || || Габиевы || || || |- | [[Габойтæ]] || || Габоевы || გაბოძე || || |- | [[Габолатæ]] || || Габолаевы, Габалаевы, Габоловы, Габаловы || || || |- | [[Габотæ]] || || Габовы || || || |- | [[Габпатæ]] || Гаппатæ || Гаппаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Габутæ]] || Гæбутæ || Габуевы || || || |- | [[Габысатæ]] || Габыстæ, дыг. Габистæ || Габисовы || || || [[Æгъуызатæ]], [[Цъæхилтæ]] |- | [[Гагкайтæ]] || Гаккайтæ || Гагкаевы || || || |- | [[Гаглойтæ]] || || Гаглоевы || გაგლოშვილი || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Гаджитæ]] || || Гагиевы || || || |- | [[Гадзалатæ]] || Гæзæлатæ || Гадзаловы, Газаловы || || || |- | [[Гадзитæ]] || Гадзиатæ || Гадзиевы || || || |- | [[Газзацатæ]] || Газæцатæ, Гадзаццатæ || Газацевы || || || |- | [[Гайттатæ]] || || Гайтовы || || || |- | [[Галазтæ]] || || Галазовы || || || |- | [[Галатæ]] || || Галаевы || || || |- | [[Галачитæ]] || || Галачиевы, Галациевы || || || |- | [[Галеутæ]] || || Галеовы, Галеуовы || || || |- | [[Галуантæ]] || || Галуановы, Галавановы || გალავანაშვილი || || |- | [[Гамазтæ]] || || Гамазовы, Гамасовы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Гаматæ]] || || Гамаевы || || || |- | [[Гамахартæ]] || || Гамахаровы || || || |- | [[Гаппатæ]] || Гапптæ || Гапповы || || || |- | [[Гаппуатæ]] || Габпуатæ || Гаппоевы || || || |- | [[Гасситæ]] || || Гассиевы || გასიტაშვილი || || |- | [[Гатайтæ]] || || Гатаевы || || || |- | [[Гатетæ]] || || Гатеевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Гатыккотæ]] || Гатыгкотæ || Гатикоевы, Гатикгоевы || || || |- | [[Гахатæ]] || || Гахаевы, Гаховы || || || |- | [[Гацолатæ]] || || Гацолаевы || || || |- | [[Гæбæккатæ]] || Гæбæгкатæ || Габаковы, Габагковы || || || |- | [[Гæбæратæ]] || дыг. Гæбæйратæ || Габараевы || გაბარაშვილი || Yılmaz || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Гæбуатæ]] || || Габоевы || || || |- | [[Гæбултæ]] || Габултæ || Габуловы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Гæвдынтæ]] || дыг. Гæвдунтæ || Гавдиновы || || || |- | [[Гагацтæ]] || || Гагацовы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Гæгæрцатæ]] || || Гагарцовы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Гæгкутæ]] || || Гагкуевы || || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Гæгулатæ]] || Гæгуылатæ || Гагуловы || || Yalçın || |- | [[Гæдиатæ]] || || Гадиевы || || || |- | [[Гæджитæ]] || Гагиатæ || Гагиевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Гæджынатæ]] || Гадзынатæ || Гадзиновы, Гаджиновы || || || |- | [[Гæзæутæ]] || || Газаовы || || || |- | [[Гæздæнтæ]] || || Газдановы || || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Гæззатæ]] || || Газаевы, Газзаевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Гæлæутæ]] || || Галаовы || || || |- | [[Гæлæбатæ]] || || Галабаевы || || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Гæлæбутæ (мыггаг)|Гæлæбутæ]] || || Галабуевы || || || |- | [[Гæлиатæ (мыггаг)|Гæлиатæ]] || Гæлитæ || Галиевы || || || |- | [[Гæлуатæ]] || || Галуевы, Галуаевы || || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Гæмаонтæ]] || Гæмæонтæ || Гамаоновы || || || |- | [[Гæриатæ]] || || Гариевы || || || |- | [[Гæрисатæ]] || || Гарисовы || || || |- | [[Гæтæгонтæ]] || || Гатагоновы || || || |- | [[Гæтæгтæ]] || || Гатаговы || || || |- | [[Гæтдзитæ]] || || Гатдзиевы, Гаччиевы || || || |- | [[Гæуистæ]] || || Гависовы || || || |- | [[Гегатæ]] || || Гегаевы || || || |- | [[Геккитæ]] || Гегкитæ, Джеджджитæ || Геккиевы, Гегкиевы, Гекиевы || || || |- | [[Гелдытæ]] || Джелдытæ || Гелдиевы || || || |- | [[Гецатæ]] || || Гецаевы || || || |- | [[Гизойтæ]] || || Гизоевы || || || |- | [[Гиккайтæ]] || || Гиккаевы || || || |- | [[Гиотæ]] || || Гиоевы || || || |- | [[Гобалтæ]] || || Гобаловы || || || |- | [[Гобатæ]] || || Гобаевы || || || |- | [[Гобетæ]] || || Гобеевы || [[Гобеджишвили|გობეჯიშვილი]] || || [[Æгъуызатæ]], [[Сидæмонтæ]] |- | [[Гобозтæ]] || || Гобозовы || გობოზაშვილი || || |- | [[Гогатæ]] || || Гогаевы || || || [[Тидлатæ]] |- | [[Гогунитæ]] || Гогнитæ || Гогниевы, Гогуниевы || || || |- | [[Годызтæ]] || дыг. Годизтæ || Годизовы || || || |- | [[Годжиатæ]] || Годжытæ, Годжитæ || Годжиевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Годжыцатæ]] || Годжысатæ || Гогичевы, Гогичаевы || გოგიჩაშვილი, გოგიჩაიშვილი || || [[Тидлатæ]] |- | [[Годзойтæ]] || || Годзоевы || || || |- | [[Гозойтæ]] || || Гозоевы || || || |- | [[Гозымтæ]] || || Гозюмовы, Гозымовы || || || [[Кусæгонтæ]], [[Сидæмонтæ]] |- | [[Гойатæ]] || || Гойаевы, Гояевы || გოიაშვილი || Kargın || |- | [[Гокъотæ]] || || Гокоевы || || || |- | [[Голотæ]] || || Голоевы || გოლოშვილი || || |- | [[Гоцъитæ]] || || Гоциевы, Гочиевы || გოჩაშვილი, გოციშვილი, გოჩოშვილი || || |- | [[Гоцъойтæ]] || || Гоцоевы, Гоццовы || || || |- | [[Гуæцæлтæ]] || || Гацаловы || || || |- | [[Губатæ]] || || Губаевы || || || |- | [[Губиатæ]] || Гуыбиатæ || Губиевы || || || |- | [[Гугæлтæ]] || || Гугаловы || || || |- | [[Гугкатæ]] || Гуккатæ || Гугкаевы || || Gök || |- | [[Гулатæ]] || || Гулаевы || || || |- | [[Гулæртæ]] || || Гуларовы || || || |- | [[Гусалтæ]] || Гуссалтæ || Гусаловы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Гусатæ]] || Гуссатæ || Гусовы || || || |- | [[Гусойтæ]] || || Гусоевы || გუსაშვილი, გუსოშვილი || || |- | [[Гутнатæ]] || Гутынатæ, Гутъынатæ || Гутновы || გუთნიაშვილი || || |- | [[Гуцатæ]] || || Гуцаевы || || || |- | [[Гуццатæ]] || || Гудцевы, Гудцовы, Гуццовы || || || |- | [[Гуыбатæ]] || || Губаевы || || || [[Сидæмонтæ]], [[Цæразонтæ]], [[Цъæхилтæ]] |- | [[Гуыбыратæ]] || || Губуровы || || || |- | [[Гуыбыртæ]] || || Губураевы || || || |- | [[Гуылартæ]] || || Гуларовы || || || |- | [[Гуымецъатæ]] || || Гумецовы || || || |- | [[Гуынатæ]] || || Гунаевы || || || |- | [[Гуырдзыбетæ]] || Гуырдзыбектæ, дыг. Гурдзибетæ, Гурджибетæ, Гурдзибектæ, Гурджибектæ || Гуржибековы, Гурдзибеевы || || || |- | [[Гуыриатæ]] || || Гуриевы || || || |- | [[Гуырцъытæ]] || || Гурциевы || გურწიშვილი || || |- | [[Гуытъиатæ]] || || Гутиевы || || || |- | [[Гуыцмæзтæ]] || || Гучмазовы || გუჩმაზაშვილი || || |- | [[Гыбызтæ]] || дыг. Гибизтæ || Гибизовы || || || |- | [[Гызыктæ]] || дыг. Гизиктæ || Гизиковы || || || |- | [[Дадæгатæ]] || || Дадагоевы, Дадаговы || || || |- | [[Дадитæ]] || || Дадиевы || || || |- | [[Дадтетæ]] || || Дадтеевы || || || |- | [[Дамбегтæ]] || || Дамбеговы || || || |- | [[Дарчитæ‎]] || || Дарчиевы || დარჩიშვილი, დარჩია || || |- | [[Датитæ]] || || Датиевы || || || |- | [[Датъритæ]] || || Датриевы || || || |- | [[Дауиатæ]] || || Дауевы || || || |- | [[Дауыратæ]] || || Дауровы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Дæгуйтæ]] || || Дагуевы || || Zorlu || |- | [[Дæдтотæ]] || || Дадтоевы || || || |- | [[Дегъуатæ]] || || || || || |- | [[Дедегкатæ]] || || Дедегкаевы || || || |- | [[Деметæ]] || || Демеевы || || || |- | [[Демыратæ]] || || Демировы, Демуровы || || || |- | [[Диакъонтæ]] || || Диаконовы, Дьяконовы, Дяконовы || დიაკონაშვილი || || |- | [[Диамбегтæ]] || || Диамбековы || || || |- | [[Дидартæ]] || Дыдартæ || Дидаровы || || || |- | [[Добатæ]] || Добайтæ || Добаевы || || || |- | [[Додыгкатæ]] || Додыккатæ || Додиговы, Додиковы || || || |- | [[Дойатæ]] || Доййатæ || Доевы || || || |- | [[Доцитæ]] || Дочитæ || Доциевы, Доцеевы, Дочиевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Дриатæ]] || || Дриаевы, Дряевы || [[Меладзе|მელაძე]] || || |- | [[Дудайтæ]] || || Дудаевы || დუდაშვილი || || |- | [[Дударатæ]] || || Дударовы || || || |- | [[Дудиатæ]] || || Дудиевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Дулатæ]] || || Дулаевы || || || |- | [[Дыгур (мыггаг)|Дыгур]] || || Дигуровы || || || |- | [[Дыгъуызтæ]] || || Догузовы || || || |- | [[Джангобегтæ]] || || Джангобеговы || || || |- | [[Джедыхъотæ]] || || Джедикоевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Джелытæ]] || || Джелиевы || || || |- | [[Джераптæ]] || || Джераповы || || || |- | [[Джергатæ]] || [[Гергатæ]] || Гергауловы, Джергаевы, Гергаевы || || || |- | [[Джерджитæ]] || Джерджытæ || Джерджиевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Джериатæ]] || || Джериевы, Гериевы || || || |- | [[Джигатæ]] || || Джигаевы || || || |- | [[Джиголатæ]] || || Джиголаевы, Гиголаевы || ჯიგოლაშვილი, გიგოლაშვილი || || |- | [[Джимитæ]] || || Джимиевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Джиотæ]] || || Джиоевы || ჯიოშვილი, ჭიოტაშვილი, ჟიოშვილი || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Джусойтæ]] || || Джусоевы || ჯუსოშვილი || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Джыбылатæ]] || Джыбылтæ || Джибиловы || || || |- | [[Джызойтæ]] || || Гизоевы, Джизоевы || გიზოშვილი || || |- | [[Джызымтæ]] || || Гозюмовы || || || |- | [[Джыккайтæ]] || Джыгкайтæ || Джикаевы, Джигкаевы, Гикаевы || ჯიკაშვილი, გიკაშვილი || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Дзабайтæ]] || || Джабаевы || || || |- | [[Дзабелатæ]] || || Дзабеловы, Дзаблаевы || || || |- | [[Дзабитæ]] || Жабитæ || Дзабиевы, Джабиевы || || || |- | [[Дзаболатæ]] || || Дзаболаевы, Дзаболовы || || || |- | [[Дзабратæ]] || || Дзабраевы || || || |- | [[Дзагуртæ]] || Дзагуыртæ || Дзагуровы || || || |- | [[Дзадзитæ]] || Жажитæ, Джаджитæ, Зажитæ, Зазитæ || Дзадзиевы, Жажиевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Дзайнухътæ]] || Дзайныхътæ || Дзайнуковы || || || |- | [[Дзампатæ]] || || Дзампаевы || || || |- | [[Дзанайтæ]] || Джанайтæ || Дзанаевы, Джанаевы || || || |- | [[Дзанæгатæ]] || || Дзанаговы || || || |- | [[Дзангуыбеккатæ]] || Дзангуыбегатæ || Дзангубековы || || || |- | [[Дзансолтæ]] || || Дзансоловы || || || |- | [[Дзансохтæ]] || || Дзансоховы || || Kılıç, Altun, Tuncer || |- | [[Дзантиатæ]] || || Дзантиевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Дзапартæ]] || || Дзапаровы || || || |- | [[Дзарасатæ]] || || Дзарасовы || || || |- | [[Дзарастæ]] || || Дзарасовы || || Bozkurt, Çelik, Eroğlu, Haspolat, Türkmen || |- | [[Дзаратæ]] || || Дзараевы || || || |- | [[Дзасохтæ]] || || Дзасоховы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Дзаттиатæ]] || Дзадтиатæ || Джатиевы || || || |- | [[Дзаттотæ]] || || Дзаттоевы || || || |- | [[Дзахатæ]] || Дзæхатæ || Дзаховы || || || |- | [[Дзахотæ]] || Дзаххотæ || Дзахоевы || || || |- | [[Дзахсортæ]] || || Дзахсоровы || || || |- | [[Дзæгойтæ]] || || Дзагоевы || || || |- | [[Дзæгъиатæ]] || || Джагаевы || || || |- | [[Дзæгъойтæ]] || Зæгъойтæ || Дзагоевы || || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Дзæрæстæ (мыггаг)|Дзæрæстæ]] || || Дзарасовы || || || |- | [[Дзæрæхохтæ]] || || Дзарахоховы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Дзгойтæ]] || || Дзгоевы || || Tamay, Arıcı || |- | [[Дзебойтæ]] || Дзбойтæ || Дзебоевы, Дзбоевы || || || |- | [[Дзебысатæ]] || || Дзебисовы || ჯებისაშვილი, გებისაშვილი || || |- | [[Дзедатæ]] || || Дзедаевы || || || |- | [[Дзерантæ]] || || Дзерановы || ჯერანაშვილი, ძერანაშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Дзестæ]] || || Дзесовы || || || |- | [[Дзестелтæ]] || || Дзестеловы || || || |- | [[Дзигойтæ]] || || Дзигоевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Дзидахантæ]] || || Дзидахановы || || || |- | [[Дзидзойтæ]] || || Дзидзоевы || || || |- | [[Дзиойтæ]] || || Дзиоевы || || || |- | [[Дзиратæ]] || || Дзираевы || || || |- | [[Дзитойтæ]] || || Дзитоевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Дзиуатæ]] || Дзиутæ || Дзиовы, Дзиваевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Дзиццойтæ]]‎ || Дзидздзойтæ, Джиджджойтæ || Дзиццоевы, Джиджджоевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Дзлиатæ]] || || Дзлиевы || || || |- | [[Дзобайтæ]] || Дзобатæ || Дзобаевы || || || |- | [[Дзобелатæ]] || || Дзобеловы || || || |- | [[Дзоблатæ]] || || Дзоблаевы || || || |- | [[Дзогкатæ]]‎ || || Дзогкаевы || || || |- | [[Дзодзитæ]] || Дзодзиатæ || Дзодзиевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Дзодзыккатæ]] || || Дзодзикоевы || || || |- | [[Дзокатæ]] || Дзоккатæ || Дзоккаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Дзоттæ]]‎ || Дзодтæ || Дзотовы || || || |- | [[Дзоцъитæ]]‎ || || Дзоциевы || || || |- | [[Дзуатæ]]‎ || || Дзуаевы, Джаваевы || || || |- | [[Дзугатæ]]‎ || || Дзугаевы || ჯუღაშვილი, ძუღაშვილი || || [[Кусæгонтæ]], [[Сидæмонтæ]] |- | [[Дзугкойтæ]] || || Дзугкоевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Дзукъатæ]]‎ || || Дзукаевы || || || |- | [[Дзулатæ]]‎ || || Дзулаевы || || || |- | [[Дзусатæ]] || Дзустæ || Дзусовы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Дзускуатæ]]‎ || Дзускатæ || Дзускаевы, Жускаевы || || || |- | [[Дзутæгтæ]] || Дзуттæгтæ, Дзуттæгатæ || Дзутаговы || || || |- | [[Дзуццатæ]] || Дзудцатæ || Дзудцевы, Дзудцовы, Дзуцевы || || || |- | [[Дзыгастæ]]‎ || || Дзигасовы || || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Дзыныхътæ]]‎ || || Дзиниковы || ძინიყაშვილი || || |- | [[Дзытиатæ]] || Дзтиатæ || Дзитиевы, Дзтиевы || || || |- | [[Едзатæ‎]] || || Едзаевы || || || |- | [[Едзетæ‎]] || Езетæ || Езеевы || || || |- | [[Едзитæ]] || || Едзиевы || || || |- | [[Едзойтæ]] || || Едзоевы || || || |- | [[Екатæ]] || || Екаевы || || || |- | [[Еккатæ]] || || Еккаевы || || || |- | [[Елбайтæ]] || || Елбаевы || || || |- | [[Елбачитæ]] || Елбакитæ || Елбачиевы, Елбакиевы || ელბაქიძე || || |- | [[Елбийтæ]] || Елбитæ || Елбиевы || || || |- | [[Елбистæ]] || || Елбистовы || || || |- | [[Елдартæ]] || || Елдаровы || || || |- | [[Елдзартæ]] || Елзартæ || Елдзаровы, Елзаровы || ელზარაშვილი || || |- | [[Елетæ]] || || Елеевы || || || |- | [[Елеуртæ]] || || Елеуровы || ელეური || || |- | [[Елехъотæ]] || || Елекоевы || || || |- | [[Елзайтæ]] || || Елзаевы || || || |- | [[Елиатæ]] || || Елиевы || || || |- | [[Елисатæ]] || || Елисовы || || || |- | [[Елмиртæ]] || || Елмировы || || || |- | [[Елойтæ]] || || Елоевы || ელოშვილი || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Елтаратæ]] || Елтартæ || Елтаровы || || || |- | [[Елуатæ]] || || Елоевы || || || |- | [[Елхъантæ]] || Елхъанатæ || Елкановы || ელყანაშვილი, ელყანიძე || || |- | [[Елхъотæ]] || || Елекоевы, Еликоевы || || || |- | [[Емайтæ]] || || Емаевы || || || |- | [[Еналдытæ]] || || Еналдиевы || || || |- | [[Епхитæ]] || || Епхиевы || || || |- | [[Ерыстаутæ (мыггаг)|Ерыстаутæ]] || || Еристовы || || || |- | [[Есенатæ]] || || Есеновы || || Özkan || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Есерыхъотæ]] || || Есерикоевы || || || |- | [[Есетæ]] || || Есеевы || || || |- | [[Есиатæ]] || || Есиевы || ესიაშვილი || || |- | [[Етдзатæ]] || Еццатæ || Етдзаевы, Еццаевы || || || |- | [[Еулойтæ]] || || Евлоевы || || || |- | [[Еццитæ]] || || Ецциевы || || || |- | [[Еццутæ]] || || Еццуевы || || || |- | [[Задытæ]] || || Задиевы || ზადიშვილი || || |- | [[Заойтæ]] || || Заоевы || || || |- | [[Закатæ]] || || Закаевы || || || |- | [[Закъатæ]] || || Закаевы || || || |- | [[Залетæ]] || || Залеевы || || || |- | [[Зандартæ]] || Дзандаритæ || Зандаровы, Дзандаровы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Зассетæ]] || Дзасетæ || Зассеевы, Дзасеевы || || || |- | [[Зачиатæ]] || || Зачиевы, Закиевы || || || |- | [[Зæгæлатæ]] || Зæгæлтæ || Загаловы || || || |- | [[Зæгъæгатæ]] || || Загаховы, Дзагаховы, Дзагаговы || || || |- | [[Зæйттатæ]] || Зайттатæ || Зайтовы || || || |- | [[Зæлойтæ]] || || Залоевы || ზალოშვილი || || |- | [[Зæнджиатæ]] || || Зангиевы || || || [[Сидæмонтæ]], [[Цъæхилтæ]] |- | [[Зембаттæ]] || || Зембатовы || || || |- | [[Зехъетæ]] || || Зекеевы || || Eren || |- | [[Зозыртæ]] || Зозыратæ || Зозроевы, Зозыровы, Зозыревы, Зозровы || ზოზროშვილი, ზოზირაშვილი, ზოზორაშვილი || || |- | [[Золойтæ]] || || Золоевы || || Aydoğan, Ayhan || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Зоратæ]] || || Зораевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Зорыхъотæ]] || Зорыхъуатæ || Зориковы || || || |- | [[Зохъотæ]] || || Зокоевы || || || |- | [[Зуратæ]] || || Зураевы, Дзураевы || || || |- | [[Зыгъуытъатæ]] || || Дзугутовы || || || |- | [[Зыкъуыртæ]] || Зукуртæ || Зыкуровы, Зукуровы || || || |- | [[Зылыгтæ]] || Зылыгатæ || Зилигаевы, Зилиговы || || || |- | [[Зыхъуатæ]] || || Зикуевы, Жукаевы || || || |- | [[Иафаратæ]] || || Яфаровы || || || |- | [[Икъатæ]] || дыг. Екъатæ || Икаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Икъотæ]] || || Икоевы || || || |- | [[Илатæ]] || || Илаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Илларатæ]] || Иллартæ || Илларовы || || || |- | [[Илитæ]] || || Илиевы || || || |- | [[Илуртæ]] || || Илуровы || ილურიძე || || |- | [[Иналатæ]] || || Иналовы || || || |- | [[Ипкатæ]] || || Ипкаевы || || || |- | [[Исаратæ]] || || Исаровы || || || |- | [[Исатæ]] || || Исаевы || || || |- | [[Исахътæ]] || || Исаковы || || || |- | [[Искандертæ]] || || Искандеровы || || || |- | [[Итазатæ]] || Итæзатæ || Итазовы || || || |- | [[Итанитæ]] || || Итаниевы || || || |- | [[Итаратæ]] || || Итаровы || || || |- | [[Итониатæ]] || || Итониевы || ითონიშვილი || || |- | [[Иуанатæ]] || || Иванаевы, Иуановы || || || |- | [[Иуханатæ]] || || Иухановы || || || |- | [[Кадитæ]] || || Кадиевы || || || |- | [[Калмантæ]] || || Калмановы || || || |- | [[Калотæ]] || || Калоевы || || || [[Кусæгонтæ]], [[Сидæмонтæ]] |- | [[Калутæ]] || Кæлутæ || Калуевы || || || |- | [[Карсантæ]] || Карсанатæ || Карсановы || ქარსანაშვილი, ქარსანიშვილი || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Касатæ]] || || Касаевы || ქასაშვილი, ქასოშვილი || || [[Æгъуызатæ]], [[Кусæгонтæ]] |- | [[Катаутæ]] || || Катаевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Кæлухтæ]] || || Калуховы || || || |- | [[Кæмæдзатæ]] || Къæмæдзатæ || Камадзаевы, Камадзовы || || || |- | [[Кæркуыстæ]] || || Каркусовы || კარკუსაშვილი, კარკუზაშვილი, კარკუზოშვილი || || |- | [[Кæсæбитæ]] || || Касабиевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Кæсойтæ]] || || Касоевы || ქასოშვილი || || |- | [[Кезиатæ]] || || || || Gezay || |- | [[Кертантæ]] || || Кертановы || || || |- | [[Кертибийтæ]] || || Кертибиевы || || || |- | [[Керчелатæ]] || || Керчелаевы || || || |- | [[Кетойтæ]] || || Кетоевы || || || |- | [[Кобегкатæ]] || Хъохъотæ || Кобегковы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Кобестæ]] || || Кобесовы || ქობესაშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Кобылтæ]] || || Кобловы || || || |- | [[Кодзыртæ]] || Козыртæ || Козыревы || || Baran, Oktar || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Козатæ]] || || Козаевы || ქოზაშვილი || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Кокайтæ]] || || Кокаевы || კოკაშვილი, კოკიაშვილი || Soykek || |- | [[Коккатæ]] || || Коккаевы, Коковы || || || |- | [[Кокойтæ]] || || Кокоевы || კოკოშვილი || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Кокуатæ]] || || Кокоевы || კოკუაშვილი || || |- | [[Колытæ]] || дыг. Колитæ || Колиевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Коммонтæ]] || || Коммоновы || || || |- | [[Кортиатæ]] || || Кортиевы || ქორთიშვილი, ქორთიაშვილი || || |- | [[Коцитæ]] || || Коциевы || || || [[Тидлатæ]] |- | [[Коцойтæ]] || || Коцоевы || || || |- | [[Коцтæ]] || Костæ, Коштæ || Кочиевы || || || |- | [[Кочкионтæ]] || || Кочкионовы || || || |- | [[Кочоратæ]] || || Кочоровы, Коцоровы || ქოჩორაშვილი || || |- | [[Кочынатæ]] || || Коченовы || || || |- | [[Кочысатæ]] || || Кочисовы || || || |- | [[Кудзатæ]] || Куджатæ || Куджаевы, Кудзаевы, Кузаевы || || || |- | [[Кудзойтæ]] || || Кудзоевы || || || |- | [[Кусуатæ]] || || Кусваевы || || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Кучитæ]] || || Кучиевы || || || |- | [[Куыдзæгтæ]] || || Кудзаговы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Куыдзетæ]] || Къудзитæ || Кудзиевы || || || |- | [[Куыдзиатæ]] || || Кудзиевы || || || |- | [[Куымæриттатæ]] || || Кумаритовы || კუმარითაშვილი || || |- | [[Куындыхатæ]] || Къуындыхатæ, Къундухатæ || Кундуховы || კუნდუხაშვილი || Konduk || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Кцойтæ]] || || Кцоевы || || || |- | [[Къаболатæ]] || || Каболовы || || || |- | [[Къадзатæ]] || Къажтæ || Кадзаевы, Каджаевы || კაჟაშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Къадзтæ]] || || Кадзовы || || || |- | [[Къалатæ]] || || Калаевы || კალაშვილი || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Къарджиатæ]] || || Каргиевы || || || |- | [[Къæбойтæ]] || || Кабоевы || || || |- | [[Къæбултæ]] || || Кабуловы || კაბულაშვილი, კუბულაშვილი || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Къæбыстæ]] || || Кабисовы || კაბისაშვილი || || |- | [[Къæлхидтæ]] || || Калхидовы || კალხიდაშვილი || || |- | [[Къеуростæ]] || Къеурозтæ || Кевросовы || || || |- | [[Къибиртæ]] || || Кибировы || || || |- | [[Кънаттатæ]] || Кънататæ || Кнатовы, Канатовы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Къодотæ]] || || Кодоевы || || || |- | [[Къозатæ]] || Хъодзатæ || Кодзаевы, Козаевы || || || |- | [[Къозойтæ]] || Къзойтæ || Кзоевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Къозонтæ]] || || Козоновы || კოზანაშვილი, კოზონაშვილი || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Къолотæ]] || || Колоевы || || || |- | [[Къомайтæ]] || || Комаевы || || || |- | [[Къоратæ]] || || Кораевы || კორაშვილი || || |- | [[Къорнатæ]] || || Корнаевы || || || |- | [[Къосиратæ]] || || Кусраевы, Косираевы, Косировы || || || |- | [[Къостантæ]] || Костантæ || Костановы || || || |- | [[Къостæ]] || || Косовы || || || |- | [[Къочитæ]] || || Кочиевы || || || |- | [[Къубалтæ]] || || Кубаловы || || || |- | [[Къудухтæ]] || || Кудуховы || კუდუხაშვილი || || |- | [[Къуезертæ]] || || Квезеровы || კვეზერაშვილი || || |- | [[Къургъостæ‎]] || || Кургосовы || || || |- | [[Къусратæ]] || || Кусраевы || კუსრაშვილი || || |- | [[Къутæртæ]] || || Кутаровы || კუთარაშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Къуыллытæ]] || || Кулиевы || || || |- | [[Къуымæллæгатæ‎]] || Къуымæллæггатæ || Кумаллаговы || || || |- | [[Къуымсиатæ]] || Къуымситæ || Кумсиевы || კუმსიშვილი || || |- | [[Лагкойтæ]] || || Лагкоевы, Лакоевы || ლაქოშვილი || || |- | [[Лагконтæ]] || || Лагконовы || || || |- | [[Лагкутæ]] || Лаккутæ, Лæгкутæ || Лагкуевы || || || |- | [[Лазартæ]] || || Лазаровы || ლაზარაშვილი || || |- | [[Лалойтæ]] || || Лалоевы || || || |- | [[Лалытæ]] || || Лалиевы || ლალიშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Лæгкуонтæ]] || || Лагконовы || || || |- | [[Лæппынæгтæ]] || || Лаппинаговы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Лæууойтæ]] || Лæуойтæ || Лавоевы || || || [[Æгъуызатæ]], [[Сидæмонтæ]] |- | [[Лæцойтæ]] || || Лацоевы || || || |- | [[Лæгойтæ]] || || Лагоевы || || || |- | [[Легкойтæ]] || Леккойтæ || Легкоевы, Леккоевы || || || |- | [[Легойтæ]] || || Легоевы || || || |- | [[Лектæ]] || || Лековы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Лекъотæ]] || || Лекоевы || || || |- | [[Лекътæ]] || || Лековы || || || |- | [[Леуантæ]] || Леуанатæ || Левановы || || Alpaslan || |- | [[Лиантæ]] || Лианатæ || Льяновы, Лиановы || || || |- | [[Локкатæ]] || || Локкаевы || || || |- | [[Лолатæ]] || Лолотæ, Лолойтæ || Лолаевы, Лолоевы || ლოლაძე, ლოლაშვილი, ლოლოშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Лотитæ]] || || Лотиевы || || || |- | [[Лототæ]] || || Лотоевы || || || |- | [[Лохтæ]] || Лохатæ || Лоховы || ლოხაშვილი || || |- | [[Лутъитæ]] || || Лутиевы || || || |- | [[Магкæтæ]] || Маккæтæ, Маккатæ, Магкатæ, Маггатæ || Магкаевы, Макаевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Магкетæ]] || || Магкеевы || || || |- | [[Мадзатæ]] || || Мадзаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Майрæмсаутæ]] || Майрæнсаутæ || Майрамсаевы, Майрансаевы || || || |- | [[Майрæмыхъуатæ]] || || Майрамукаевы, Майрамуковы || || || |- | [[Маккотæ]] || Магкотæ || Магкоевы, Маккоевы || || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Малитæ]] || || Малиевы || || || |- | [[Малхъартæ]] || || Малкаровы || || || |- | [[Маматæ]] || || Мамаевы || || || |- | [[Мамиатæ]] || Мамитæ || Мамиевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Мамсыратæ]] || || Мамсуровы || მამსირაშვილი || Timurlenk || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Мамыкъатæ]] || Мамукъатæ || Мамукаевы || || || |- | [[Мамысонтæ]] || || Мамисоновы || || || |- | [[Мамыттæ‎]] || Мамыттатæ, Мамытатæ || Мамитовы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Мамыхъатæ]] || || Мамуковы || || || |- | [[Мансурухътæ]] || || Мансуруковы || || || |- | [[Мардантæ]] || || Мардановы || მარდანაშვილი || || |- | [[Махциатæ]] || || Махциевы || || || |- | [[Махъотæ]] || || Макоевы || || || |- | [[Мæзлуатæ]] || || Мазлоевы || || || |- | [[Мæлдзыгатæ]] || || Малдзиговы || მალძიგაშვილი, მანჯიკაშვილი, მაჯიგაშვილი || || |- | [[Мæлыкатæ]] || || Маликовы || || || |- | [[Мæргъитæ]] || || Маргиевы || მარღიშვილი || || |- | [[Мæрзатæ]] || || Марзаевы || || || |- | [[Мæрзæгойтæ]] || || Марзаговы || მარსაგაშვილი || || |- | [[Мæрзахъултæ]] || || Марзакуловы || || || |- | [[Мæрзойтæ]] || || Марзоевы || || Gençaslan, Yozgat || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Мæрчъысатæ]] || || Марчисовы, Маркисовы || || || |- | [[Мæтаратæ]] || || Матаровы || || || |- | [[Мæтæлатæ]] || || Маталовы || || || |- | [[Мæхæмæттæ]] || [[Хористæ]]<ref name="Ирон мыггæгтæ">[[Гаглойты Зинæ|Гаглойты З. Д.]] Ирон мыггæгтæ. — 2-аг баххæстгонд рауагъд. — Цхинвал: «Республика», 2017. — 372 с.</ref> || Магометовы || || || |- | [[Мæхуыгтæ]] || || Махуговы || || || |- | [[Мæхъитæ]] || || Макиевы, Макеевы || მაყიშვილი || || |- | [[Медойтæ]] || дыг. Мудойтæ || Медоевы || მედოშვილი || || |- | [[Мелыккатæ]] || || Меликовы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Мердентæ]] || || Мерденовы || || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Мецъатæ]] || || Мецаевы || || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Мецъитæ]] || Мецъытæ || Мециевы || || || |- | [[Мзоктæ]] || Мызоктæ || Мзоковы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Милдзыхтæ]] || || Мильдзиховы, Милдзиховы || || Durmuş, Baran || |- | [[Мирзойтæ]] || Мырзойтæ || Мирзоевы, Мирзаевы || || || |- | [[Моргуатæ]] || || Моргоевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Моритæ]] || дыг. Морийтæ || Мориевы || || || |- | [[Моститæ]] || || Мостиевы || || || |- | [[Моураутæ]] || || Моураевы || || || |- | [[Мсойтæ]] || Мысойтæ || Мсоевы || || || [[Кусæгонтæ]], [[Цъæхилтæ]] |- | [[Мугутæ]] || || Мугуевы || || || |- | [[Мулдартæ]] || || Мулдаровы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Мулдзугкатæ]] || || Мулдзугкаевы || || || |- | [[Мулукатæ]] || || Мулукаевы || || || |- | [[Мулухтæ]] || || Мулуховы || || || |- | [[Мурастæ]] || || Мурасевы, Мурашевы || || || [[Тидлатæ]] |- | [[Мурзахъултæ]] || || Мурзакуловы || || || |- | [[Муритæ]] || дыг. Мурийтæ || Муриевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Муциатæ]] || Муцъуатæ || Муцуевы || || || |- | [[Мыкагъатæ]] || || Мукаговы || || || |- | [[Мылыхуатæ]] || || Мулуховы || || || |- | [[Мырзабегтæ]] || || Мурзабеговы || || || |- | [[Мырзагантæ]] || || Марзагановы || || || |- | [[Мырзатæ]] || || Мирзаевы || || Taşdemir || |- | [[Мыртазтæ]] || || Муртазовы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Мырыкатæ]] || Мырыкъатæ || Мирикаевы, Мриковы, Мурукаевы || || Erdoğan, Polat || |- | [[Мысостатæ]] || || Мисостовы || || || |- | [[Мысыкатæ]] || Мысыккатæ || Мисиковы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Надгеритæ]] || дыг. Надгерийтæ || Надгериевы || || || |- | [[Надиратæ]] || || Надировы || ნადირაშვილი || || |- | [[Назлуатæ]] || || Назлуевы || || || |- | [[Найфонтæ]] || || Найфоновы || || || |- | [[Налдыхъуатæ]] || || Налдикоевы || || || |- | [[Налойтæ‎]] || || Налоевы || || || |- | [[Налыхъатæ]] || || Наликоевы || || || |- | [[Нанитæ]]‎ || || Наниевы || ნანიშვილი, ნანითაშვილი || || |- | [[Нартыхътæ‎]] || || Нартикоевы || ნართიყოშვილი || || |- | [[Нарыкъатæ]] || || Нарикаевы || ნარიკაშვილი || || |- | [[Насхъидатæ]] || || Наскидаевы || ნასყიდაშვილი || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Наурузтæ]] || || Наурузовы, Наврузовы || || || |- | [[Наууойтæ]] || Науойтæ || Наоевы, Нагоевы || || || |- | [[Нафитæ]] || || Нафиевы || ნაფიშვილი || || |- | [[Нæзлуатæ]] || || Назлуевы || || || |- | [[Нæкуысатæ]] || || Накусовы || || Beyazgül || |- | [[Нигколтæ]] || || Нигколовы || || || |- | [[Нигкотæ]] || || Нигкоевы || || || |- | [[Ногъайтæ]] || || Ногаевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Нугзаратæ]] || || Нугзараевы, Нугзаровы || || || |- | [[Нузалтæ]] || || Нузаловы || || || |- | [[Огъуатæ‎]] || || Огоевы || || || |- | [[Озитæ]] || || Озиевы || || || |- | [[Олисатæ‎]] || || Олисаевы, Олисовы || || || |- | [[Ортабайтæ]] || || Ортабаевы || || || |- | [[Осиатæ]] || || Осиаевы, Осиевы, Осяевы || ოსიაშვილი, ოსიტაშვილი, ოსიაური || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Остъатæ]] || || Остаевы || ოსტაშვილი || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Отартæ]] || Отаратæ || Отараевы, Отаровы || ოთარაშვილი || || |- | [[Охъазтæ]] || || Оказовы || || || |- | [[Пагæтæ]] || || Пагаевы || პაგაშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Пагитæ]] || || Пагиевы || || || |- | [[Паготæ]] || || Пагоевы || || || |- | [[Пагуатæ]] || || Пагуевы || || || |- | [[Паркъатæ]] || || Паркаевы || პარკაშვილი || || |- | [[Парсиатæ]] || || Парсиевы || || || |- | [[Пæрæмæзтæ]] || || Парамазовы || || || |- | [[Пæррæстатæ]] || Пæрæстатæ || Парастаевы || პარასტაშვილი || || |- | [[Пелитæ]] || || Пелиевы || ფელიშვილი || || |- | [[Перисатæ]] || Персатæ || Перисаевы, Персаевы || ფერისაშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Персантæ]] || || Персановы || || || |- | [[Персотæ]] || || Персоевы || || || |- | [[Пехацитæ]] || || Пехациевы || || || |- | [[Пилитæ]] || || Пилиевы || || || |- | [[Пинатæ]] || || Пинаевы || || || |- | [[Пирантæ]] || || Пирановы || || || |- | [[Пицкъатæ]] || || Пицкаевы || || || |- | [[Платæ]] || || Плаевы || || || |- | [[Плитæ]] || || Плиевы || ფილიშვილი || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Погойтæ]] || || Погоевы || || || |- | [[Поратæ]] || || Пораевы || || || |- | [[Поруатæ]] || || Поруаевы || || || |- | [[Приатæ]] || Притæ || Приевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Псхацъæтæ]] || || Псхациевы || || || |- | [[Пхалæгатæ]] || || Пхалаговы || || || |- | [[Пухатæ]] || Пухтæ || Пухаевы, Пуховы || პუხაშვილი || || |- | [[Пъинтæ]] || || Пиновы || || || |- | [[Рæдтиатæ]] || || Радтиевы || || || |- | [[Рæмонатæ]] || Рæмонтæ || Рамоновы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Реуазтæ]] || || Ревазовы || რევაზოშვილი || || [[Сидæмонтæ]], [[Цæразонтæ]] |- | [[Рубайтæ]] || || Рубаевы || რუბაშვილი || Boğa, Soydan || |- | [[Рубастæ]] || || Рубасовы || || || |- | [[Рубестæ]] || || Рубесовы || || || |- | [[Сабайтæ]] || || Сабаевы || საბაშვილი || || |- | [[Сабантæ]] || || Сабановы || საბანაძე, საბანაშვილი || || |- | [[Сабетæ]] || || Сабеевы || || || |- | [[Сагкатæ]] || Саккатæ || Сагкаевы, Саккаевы || სააკაშვილი, სააკაძე || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Садихъатæ]] || || Садиковы || || || |- | [[Сазартатæ]] || || Сазартовы || || || |- | [[Саламтæ]] || Саламатæ || Саламовы || || Kanıgür, Saral || [[Æгъуызатæ]], [[Кусæгонтæ]] |- | [[Салæгатæ]] || || Салагаевы || || || |- | [[Салитæ]] || || Салиевы || შალიბაშვილი || Aydın || |- | [[Салхъазантæ]] || || Салказановы || || || |- | [[Самайтæ]] || || Самаевы || || || |- | [[Самбегатæ]] || || Самбеговы || || || |- | [[Санатæ]] || || Санатæ, Шанаевы || სანაშვილი || Şanatay || |- | [[Санахъотæ]] || || Санакоевы || სანაყოშვილი || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Саппиатæ]] || || Сапиевы || || || |- | [[Сарахъатæ]] || || Саракаевы || || || |- | [[Сасиатæ]] || || Сасиевы || || || |- | [[Сататæ]] || || Сатаевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Сатхъотæ]] || Сатыхъотæ || Саткоевы, Сатикоевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Сатцатæ]] || || Сатцаевы || || || |- | [[Саудзæццатæ]] || || Савдзаццовы || || || |- | [[Саулатæ]] || || Саулаевы, Савлаевы, Савлоевы || || || |- | [[Саулохтæ]] || || Саулоховы, Шавлоховы || საულოხოშვილი, შავლოხოშვილი || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Саутиатæ]] || Саутæтæ || Саутиевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Саухалтæ]] || || Саухаловы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Сахъмантæ]] || || Сакмановы || || || |- | [[Сæбантæ]] || || Сабановы || || || |- | [[Сæбæтхъуатæ]] || Сæбæтхъотæ || Сабатковы, Сабаткоевы || || Conpolat, Aslan, Aydın, Varol || |- | [[Сæлбитæ]] || || Салбиевы || || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Себеттæ]] || || Себетовы || || || [[Кусæгонтæ]], [[Цъæхилтæ]] |- | [[Седантæ]] || Сидантæ || Седановы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Сехъотæ]] || || Секоевы || || || |- | [[Сидæмонтæ (мыггаг)|Сидæмонтæ]] || || Сидамоновы || სიდამონიძე || || |- | [[Сидахъатæ]] || || Сидаковы || || Zafer || |- | [[Сидахътæ]] || || Сидаковы || || || |- | [[Сикъотæ]] || || Сикоевы || || || |- | [[Синатæ]] || || Синаевы || || || |- | [[Синдиртæ]] || || Синдировы || || || |- | [[Ситохатæ]] || || Ситоховы || || || |- | [[Сиукъатæ]] || || Сиукаевы, Шиукаевы || სიუკაშვილი, შიუკაშვილი || || |- | [[Сихъотæ]] || || Сикоевы || || Pırıl, Şengez, Haspolat || [[Цæразонтæ]] |- | [[Скъиатæ]] || Скъатæ || Скяевы, Скиаевы || || || |- | [[Слантæ]] || || Слановы || სლანაშვილი || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Слонатæ]] || || Слоновы || || Ilal || |- | [[Слохтæ]] || || Слоховы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Смайлиатæ]] || Смайлитæ, Смайлатæ || Смайлиевы, Смайлов || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Созайтæ]] || || Созаевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Созанатæ]] || || Созановы || || || |- | [[Созаонтæ]] || Созæонтæ || Созаоновы || || || |- | [[Созæтæ]] || || Созиевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Сокатæ]] || || Сокаевы || || || |- | [[Солтантæ]] || || Солтановы || || || |- | [[Солтæмытатæ]] || Салтамытатæ, Солтæматæ || Солтамовы || || || |- | [[Сопойтæ]] || || Сопоевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Соскъитæ]] || || Соскиевы || || || |- | [[Сосрантæ]] || || Сосрановы || || || |- | [[Сотатæ]] || Шотатæ || Шотаевы || || || |- | [[Соттитæ]] || || Соттиевы, Сотиевы || || || |- | [[Сохитæ]] || || Сохиевы || || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Сохъуыртæ]] || || Сокуровы || სოყურაშვილი || || |- | [[Суантæ]] || || Суановы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Сугъаратæ]] || || Сугаровы || || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Сулартæ]] || || Суларовы || || || |- | [[Сументæ]] || || Суменовы || || || |- | [[Сухитæ]] || || Сухиевы || სუხიშვილი || || |- | [[Сханатæ]] || Схантæ || Схановы, Сханаевы || || || |- | [[Сыметæ]] || || Смеевы || || || |- | [[Сындыртæ]] || || Синдировы || || || |- | [[Сырдонтæ]] || Сырдонатæ || Сирдоновы || || || |- | [[Сырхаутæ]] || Сырхуатæ, дыг. Сурхаутæ || Сурхаевы, Сырхаевы || || Erdoğan, Tost, Polat, Canpolat || |- | [[Таболтæ]] || || Таболовы || || || |- | [[Табутæ]] || || Табуевы || თაბუშვილი, თაბუაშვილი || || |- | [[Тагъатæ]] || || Тагаевы || || || |- | [[Тагъзиатæ]] || || Тагзиевы || || || |- | [[Тæгъуыртæ]] || || Тагуровы || || || |- | [[Тадтатæ]] || || Тадтаевы, Татаевы || თათაშვილი || || |- | [[Таджитæ]] || || Таджиевы || || || |- | [[Таиратæ]] || || Таировы || || || |- | [[Таймазтæ (дыгурон мыггаг)|Таймазтæ]] || || Таймазовы || || || |- | [[Таймазтæ (ирон мыггаг)|Таймазтæ]] || Таймæзтæ || Таймазовы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Тайсаутæ]] || || Тайсаевы || || Kocak || |- | [[Такъæтæ]] || || Такаевы || || || |- | [[Талхантæ]] || Талханатæ || Талхановы || || || |- | [[Таматæ]] || || Тамаевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Танделатæ]] || Танделтæ || Танделовы || თანდელაშვილი || || |- | [[Тандутæ]] || || Тандуевы || || || |- | [[Танхъалтæ]] || Танхъилтæ || Танкалаевы, Танкиловы || || || |- | [[Танхълатæ]] || || Танклаевы || || || |- | [[Таратæ]] || || Тараевы || თარაშვილი || || |- | [[Тархантæ]] || || Тархановы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Тасойтæ]] || || Тасоевы || თასოშვილი || || |- | [[Татратæ]] || || Татровы || || || |- | [[Таугазтæ]] || || Тавгазовы, Таугазовы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Тауиттæ]] || || Тавитовы || || || |- | [[Таутиатæ]] || || Таутиевы || || Tavtay || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Тауджитæ]] || || Тауджиевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Таухъазахтæ]] || || Тавказаховы || || Haspolat, Cengiz || |- | [[Таучелатæ]] || || Таучеловы || || || |- | [[Тахохтæ]] || || Тахоховы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Тахъазтæ]] || || Таказовы || || || |- | [[Тахъултæ]] || || Такуловы || || || |- | [[Тæбæхсæутæ]] || Тæбæхсаутæ || Тхапсаевы || || || |- | [[Тæгъуыртæ]] || || Тагуровы || || || |- | [[Тæкъотæ]] || || Такоевы || || || |- | [[Тæлхитæ]] || || Талхиевы || || || |- | [[Тæлынтæ]] || || Талиновы || || Oytum || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Тæпситæ]] || || Тапсиевы || || || |- | [[Тæтаонтæ]] || || Татаоновы, Татоновы || || || |- | [[Тæтæратæ]] || || Татаровы || || || |- | [[Тæхъуылтæ]] || || Такуловы || || || |- | [[Тебиатæ]] || || Тебиевы || || || |- | [[Теблойтæ]] || || Теблоевы || || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Тегатæ]] || || Тегаевы || || || |- | [[Тегкатæ]] || Теккатæ, Текъатæ || Тегкаевы, Текаевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Тедетæ]] || || Тедеевы || თედეშვილი, თედიაშვილი, თედელური || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Тедтатæ]] || || Тетовы, Тедтовы|| || || |- | [[Тедтойтæ]] || || Тедтоевы || || || |- | [[Теджиатæ]] || || Теджиевы || || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Тезиатæ]] || Тезитæ || Тезиевы || || || |- | [[Текъойтæ]] || Текъотæ || Текоевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Телитæ]] || || Телиевы || || || |- | [[Темуртæ]] || || Темуровы || || || |- | [[Темырхъантæ]] || || Темиркановы || || Timurlenk || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Тепсиатæ]] || || Тепсиевы || || || |- | [[Тепсыхъотæ]] || || Тепсикоевы || || || |- | [[Тетцойтæ]] || || Тетцоевы || || || |- | [[Течиатæ]] || || Течиевы || || || |- | [[Тинатæ]] || || Тинаевы || || || |- | [[Тихилтæ]] || || Тихиловы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Тлаттæ]] || || Тлатовы || || || |- | [[Тлаттатæ]] || Тылаттатæ, Тладтатæ || Тулатовы || || || |- | [[Тменатæ]] || || Тменовы || || || |- | [[Тобойтæ]] || || Тобоевы || || || |- | [[Тогойтæ]] || || Тогоевы || თოგოშვილი || || |- | [[Тогызтæ]] || Тогуызтæ || Тогузовы || || || |- | [[Тогъуызатæ]] || Тогъузатæ || Тогузаевы, Тогузовы || || || |- | [[Токатæ]] || || Токаевы || || || |- | [[Толастæ]] || || Толасовы || || || |- | [[Толпартæ]] || || Толпаровы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Томайтæ]] || || Томаевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Торозтæ]] || Тъорозтæ || Торозовы || || || |- | [[Торчынатæ]] || Торчынтæ || Торчиновы || || || |- | [[Тотитæ]] || Тотиатæ || Тотиевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Тотойтæ]] || || Тотоевы || || || |- | [[Тотратæ]] || Тотыратæ || Тотровы || || || |- | [[Тотыккатæ]] || Тотыгкатæ || Тотиковы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Тохсыртæ]] || || Тохсировы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Тохтæ]] || || Тоховы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Тохтиатæ]] || || Тохтиевы || || || |- | [[Тохъайтæ]] || || Токаевы || || || |- | [[Тохъмайтæ]] || || Токмаевы || || || |- | [[Туатæ]] || || Туаевы || თვაური || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Тубетæ]] || || Тубеевы || || || |- | [[Тугъанатæ]] || || Тугановы || || || |- | [[Тугъантæ]] || дыг. Туйгъантæ || Тугановы || || Tuğan, Orat || |- | [[Тулатæ]] || || Тулаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Тулойтæ]] || || Тулоевы || თულოშვილი || || |- | [[Тумантæ]] || || Тумановы || || || |- | [[Тургитæ]] || || Тургиевы || || || |- | [[Турмантæ]] || || Турмановы || თურმანაშვილი, თურმანიშვილი, თურმანიძე || || |- | [[Турчинтæ]] || || Турчиновы || || || |- | [[Тускъатæ]] || || Тускаевы || || || |- | [[Тыбойтæ]] || Тбойтæ || Тыбоевы, Тбоевы || || || |- | [[Тыбылтæ]] || Тыбылатæ || Тибиловы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Тыджытæ]] || || Тигиевы, Тиджиевы || თიგიშვილი || || [[Кусæгонтæ]], [[Цæразонтæ]] |- | [[Тыхостатæ]] || Тхостатæ || Тхостовы || || Tos || |- | [[Тычъитæ]] || || Тчиевы || || || |- | [[Тъæгуыртæ]] || || Тагоровы || || || |- | [[Тъератæ]] || || Тераевы || ტერაშვილი || || |- | [[Тъеройтæ]] || || Тероевы || || || |- | [[Тъехтæ]] || || Теховы || ტეხაშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Тъоротæ]] || || Тороевы || || || |- | [[Тъотъотæ]] || || Тотоевы || ტოტოშვილი || || |- | [[Тъохтæ]] || || Тоховы || || || |- | [[Търиатæ]] || Търитæ || Триевы || || || |- | [[Тъуратæ]] || || Тураевы || || || |- | [[Тъургитæ]] || || Тургиевы || || || |- | [[Тъуритæ]] || || Туриевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Уазæгтæ]] || || Вазаговы || ვაზაგაშვილი || || |- | [[Уазитæ]] || || Вазиевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Уаласатæ]] || || Уаласаевы, Валасаевы || || || |- | [[Уалдзæгтæ]] || Уалдзæгатæ || Валдзаговы || ვალძაგაშვილი || || |- | [[Уалытæ]] || || Валиевы || ვალიშვილი || || |- | [[Уанетæ]] || || Ванеевы || ვანეშვილი || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Уанитæ‎]] || Уаниатæ || Уаниатæ || ვანიშვილი || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Уардасонтæ]] || || Ардасеновы || || || |- | [[Уарзиатæ]] || || Варзиевы || || || |- | [[Уататæ]] || || Ватаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Уæбитæ]] || || Вабиевы || || || |- | [[Уæдатæ]] || || Адаевы || || || |- | [[Уæлайтæ]] || || Валаевы || || || |- | [[Уæлатæ]] || || Валаевы || || || |- | [[Уæлбæрдитæ]] || || Валбардиевы || || || |- | [[Уæлгæсатæ]] || Уæлгæстæ || Валгасовы || ვალგასაშვილი, ოლგასაშვილი || || |- | [[Уæлионтæ]] || || Валионовы || || || |- | [[Уæтæратæ]] || || Отараевы, Отаровы || || || |- | [[Уруймæгтæ]] || Уырыймæгтæ || Уруймаговы || || || |- | [[Утаратæ]] || || Утараевы, Утаровы || უთარაშვილი || || |- | [[Убатæ]] || || Убаевы || || || |- | [[Увыдзыхъотæ]] || дыг. Увжихъотæ || Увжикоевы || || || |- | [[Увызатæ]] || || Увизаевы || || || |- | [[Ужегтæ]] || || Ужеговы || || || |- | [[Улубатæ]] || || Улубаевы || || || |- | [[Уллунтæ]] || || Уллуновы || || || |- | [[Уллутæ]] || || Уллуевы || || || |- | [[Уруймагтæ]] || || Уруймаговы || || || |- | [[Урухтæ]] || || Уруховы || || || |- | [[Утаратæ]] || || Утараевы, Утаровы || უთარაშვილი || || |- | [[Уывызатæ]] || || Увизаевы, Увижиевы, Увижевы || || || |- | [[Уыдыртæ]] || || Удуровы || || || |- | [[Уызегатæ]] || Узегатæ || Ужеговы || || || |- | [[Уылыбиатæ]] || Улубиитæ, Улубитæ || Улубиевы || || || |- | [[Уыртатæ]] || Уртатæ || Уртаевы || || || |- | [[Уырыгатæ]] || || Уаригаевы, Уригаевы || || || |- | [[Уырызмæгтæ]] || Уырызмæгатæ || Урузмаговы || || Kuşdoğan, Kuş, Bakankuş || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Уырымтæ]] || Урумтæ || Урумовы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Уырыстæ]] || || Урусовы || || || |- | [[Уырыцхъуатæ]] || Уырыцхъотæ || Уруцкоевы, Урицкоевы || || || |- | [[Уыттыртæ]] || || Уттировы, Утировы || || || |- | [[Фагæтæ]] || || Фагаевы || || || |- | [[Фадзайтæ]] || || Фадзаевы || || || |- | [[Файзултæ]] || || Файзуловы || || || |- | [[Фардзинтæ]] || Фарзитæ || Фардзиновы, Фарзиевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Фарзихътæ]] || || Фарзиковы || || || |- | [[Фæдантæ]] || || Фадановы || || || |- | [[Фæтдзартæ]] || || Фатдзаровы || || || |- | [[Фæтдзатæ]] || || Фатцаевы || || || |- | [[Фæцатæ]] || || Фацаевы || || || |- | [[Фæрниатæ]] || || Фарниевы || ფარნიაშვილი || || |- | [[Фидаратæ]] || || Фидаровы || || Fidan || |- | [[Фрайтæ]] || || Фраевы || || || |- | [[Фриатæ]] || || Фриевы || || || |- | [[Хабæтæ]] || || Хабаевы || ხაბაზიშვილი, ხაბარელი || || |- | [[Хабетæ]] || || Хабеевы || || || |- | [[Хабитæ]] || || Хабиевы || || || |- | [[Хабыцатæ]] || Хабыцтæ || Хабицовы, Хабицевы || || || |- | [[Хадатæ]] || || Хадаевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Хадыхъатæ]] || || Хадиковы || || || |- | [[Хайтæ]] || Хуытæ, дыг. Хутæ || Хаевы || || || |- | [[Хамихъотæ]] || || Хамикоевы, Хамиковы || || || |- | [[Ханайтæ]] || || Ханаевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Хапсæтæ]] || Хапсатæ || Хапсаевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Харебатæ]] || || Харебовы || ხარებაშვილი, ხარებაძე || || |- | [[Хаситæ]] || || Хасиевы || ხასიშვილი || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Хасыгатæ]] || || Хасиговы || || || |- | [[Хатутæ (мыггаг)|Хатутæ]] || || Хатуевы || || || |- | [[Хаутатæ]] || Хæутатæ || Хаутовы || || || |- | [[Хацыртæ]] || дыг. Хачиртæ || Хачировы || || || |- | [[Хацъæтæ]] || || Хацаевы || || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Хæбæлатæ]] || Хæбæлонтæ || Хабаловы, Хабалоновы, Хабеловы || ხაბალაშვილი, ხაბელაშვილი || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Хæблиатæ]] || || Хаблиевы || || || |- | [[Хæдарцатæ]] || Хæдæрцатæ || Хадарцевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хæдзарæгатæ]] || Хæдзæрæгатæ, Хæдзарагатæ || Хадзараговы || || || |- | [[Хæлитæ]] || || Халиевы || || || |- | [[Хæмæтатæ]] || Хæмæттæ || Хаматовы || || || |- | [[Хæмæтхъуатæ]] || Хæмæтхъанатæ || Хаматкоевы, Хаматкановы || || || |- | [[Хæмыцатæ]] || Хæмыцтæ, Хæмицатæ || Хамицаевы, Хамицевы || || || |- | [[Хæныкъатæ]] || || Ханикаевы || ხანიკაშვილი || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Хæситæ]] || || Хасиевы || || || |- | [[Хæтгæратæ]] || Хæтгæртæ, Хæтгаратæ || Хатгаровы || || Şahin || |- | [[Хекъилатæ]] || || Хекилаевы, Хекиловы || || Cankılıç, Kaya, Kayar, Kazalan, Yıldırım || |- | [[Хестантæ]] || || Хестановы || || || [[Кусæгонтæ]], [[Цъæхилтæ]] |- | [[Хетæгкатæ]] || Хетæггатæ || Хетагуровы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Хетæгтæ]] || || Хетаговы || ხეთაგაშვილი || || |- | [[Хетъетæ]] || || Хетеевы || || || |- | [[Хлойтæ]] || || Хлоевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хнеутæ]] || || Хнеевы || || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Ход (мыггаг)|Ход]] || Ходтæ || Ходовы || || || |- | [[Хозитæ]] || || Хозиевы || ხოზიშვილი, ხოზაშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хорантæ]] || || Хорановы || || || |- | [[Хортитæ]] || || Хортиевы || || || |- | [[Хосатæ]] || Хошатæ || Хосаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хосдзаутæ (мыггаг)|Хосдзаутæ]] || дыг. Хуасдзаутæ || Хосцаевы, Хосдзаевы, Хосдзаовы || || || |- | [[Хоситæ]] || || Хосиевы || || Hoşkan, Bakış, Canpolat, Aslan || |- | [[Хосонтæ]] || || Хосоновы || || Öğün, Çınar, Abay || [[Цæразонтæ]] |- | [[Хосротæ]] || || Хосроевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хотъонтæ]] || Хотонтæ || Хотоновы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хотъотæ]] || || Хотоевы, Хотовы || || || |- | [[Хостыхъотæ]] || || Хостикоевы || || || |- | [[Хохайтæ]] || || Хохаевы || ხოხაშვილი || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Хохойтæ]] || || Хохоевы || || || |- | [[Хохтæ]] || || Хоховы || || || |- | [[Хроматæ]] || || Хромаевы, Хромовы || || || |- | [[Хуймантæ]] || || Хуймановы || || || |- | [[Хуритæ]] || || Хуриевы, Хоруевы || ხურაშვილი, ხურიშვილი || || |- | [[Хуыбецтæ]] || Хуыбежтæ || Хубецовы, Хубежовы || ხუბეჟაშვილი || || |- | [[Хуыбиатæ]] || Хуыбатæ || Хубаевы || ხუბაშვილი, ხუბიაშვილი || || |- | [[Хуыбылтæ]] || || Хубуловы || ხუბულაშვილი, ხუბულური || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Хуыгатæ]] || || Хугаевы || ხუგაშვილი || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Хуыгистатæ]] || || Хугистовы || || || |- | [[Хуыдæлтæ]] || || Худаловы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хуыдиатæ]] || || Худиевы || || || |- | [[Хуыджетæ]] || || Худжиевы, Худжеевы || || || |- | [[Хуыдзиатæ]] || || Худзиевы || || || |- | [[Хуыриатæ]] || || Хуриевы || || || |- | [[Хуырымтæ]] || || Хурумовы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Хуытыгатæ]] || Хуытыгтæ, Хуытъыгатæ, Хуытъыгтæ || Хутуговы, Хутаговы || || || |- | [[Хуыцъистатæ]] || || Хуцистовы || || || |- | [[Хызынтæ]] || || Кизиновы || || || |- | [[Хынцæгтæ]] || || Хинчаговы || ხინჩაგაშვილი, ხინჩაგოშვილი, ხინჩაგიშვილი || || |- | [[Хъабантæ]] || Хъабанатæ || Кабановы || ყაბანაშვილი || Kayaş || |- | [[Хъагъæрмæзтæ]] || || Кагермазовы, Кагармазовы || || || |- | [[Хъадатæ]] || || Кадаевы || || || |- | [[Хъазбегтæ]] || Хъазбектæ || Казбековы || || || |- | [[Хъазитæ]] || Хъазиатæ || Казиевы || ყაზაშვილი || || |- | [[Хъаиртæ]] || Хъайыртæ || Каировы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Хъайсынтæ]] || Хъайсынатæ || Кайсиновы || || Kayaş || |- | [[Хъайтмазтæ]] || Хъайтмæзтæ || Кайтмазовы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Хъайттатæ]] || || Кайтовы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хъайтыхътæ]] || || Кайтуковы || || || [[Æгъуызатæ]], [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хъалатæ]] || || Калаевы || || || |- | [[Хъалæгатæ]] || || Калаговы || || || |- | [[Хъалабегтæ]] || || Калабеговы || || || |- | [[Хъалæгкатæ]] || || Калагкаевы, Калагкашвили || || || |- | [[Хъалтуратæ]] || Хъæлтуратæ || Калтуровы || || || |- | [[Хъалутæ]] || || Калуевы || || || |- | [[Хъамæгатæ]] || || Камаговы || || || |- | [[Хъамæрзатæ]] || Хъаммæрзатæ, Хъамырзатæ || Камарзаевы, Камурзаевы || || Güngör || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хъамбегатæ]] || || Камбеговы || || || |- | [[Хъамбердиатæ]] || || Камбердиевы || || || |- | [[Хъамболтæ]] || || Камболовы || || || |- | [[Хъамыхъотæ]] || || Камиковы, Камуковы || || || |- | [[Хъантемуртæ]] || Хъантемыртæ || Кантемировы || || Kandemir || |- | [[Хъантемыратæ]] || || Кантемировы || || Kandemir || |- | [[Хъантемырзатæ]] || || Кантемирзаевы || || || |- | [[Хъантетæ]] || || Кантеевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хъанухътæ]] || Хъаныхътæ || Кануковы || || Kanık || |- | [[Хъанцалтæ]] || || Канцаловы || || || |- | [[Хъанцаутæ]] || || Канцаевы, Ганцауровы || || || |- | [[Хъаныхъуатæ]] || || Кануковы || || Yıldırım, Konak || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хъарабугъатæ]] || Хъæрæбугъатæ, Хъарабогъатæ || Карабугаевы || || Karaboğa || |- | [[Хъарадзаутæ]] || || Каражаевы || || || |- | [[Хъараонтæ]] || || Караоновы || || || |- | [[Хъаратæ]] || || Караевы || ყარაშვილი || || [[Кусæгонтæ]], [[Цъæхилтæ]] |- | [[Хъарацатæ]] || Хъарацтæ, Хъæрæцатæ || Карацаевы, Карцаевы, Карацевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хъардантæ]] || || Кардановы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Хъариатæ]] || || Кариаевы, Каряевы || || || |- | [[Хъауратæ]] || || Кауровы || || || |- | [[Хъацантæ]] || || Кацановы || || || |- | [[Хъацонтæ]] || || Кацоновы || || || |- | [[Хъæбæлотæ]] || || Кабалоевы || || || |- | [[Хъæбæлтæ]] || || Кабаловы || || || |- | [[Хъæвдынтæ]] || || Кавдиновы || || || |- | [[Хъæдохтæ]] || || Кадоховы || || || |- | [[Хъæлæмырзатæ]] || || Каламурзаевы || || || |- | [[Хъæлицтæ]] || || Калицовы, Калицевы || || || |- | [[Хъæллатæ]] || || Каллаевы || || || |- | [[Хъæрæгъæстæ]] || || Карагасовы || || || |- | [[Хъæрæсатæ]] || || Карасаевы, Карасевы || || || |- | [[Хъæрджынтæ]] || дыг. Гъæргинтæ || Каргиновы || || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Хъæрутынтæ]] || || Курутуновы || || || |- | [[Хъæссохатæ]] || || Касохоевы, Касоховы || || || |- | [[Хъæстуатæ]] || || Кастуевы || || || |- | [[Хъæцлæутæ]] || || Кацлаовы, Качлаевы, Качлавовы || ყაჩლავაშვილი, გაჩლავაშვილი, ყაცლავეშვილი, ყაცლავაშვილი || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Хъæцмæзтæ]] || || Качмазовы || ყაჩმაზაშვილი || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Хъелотæ]] || || Келоевы || || || |- | [[Хъесатæ]] || || Кесаевы || ყესაშვილი, ხერხეულიძე || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Хъизилтæ]] || [[Сырдонтæ]] || Кизиловы || || || |- | [[Хъизинтæ]] || || Кизиновы || || || |- | [[Хъилæгатæ]] || || Килаговы || || || |- | [[Хъиргъатæ]] || Хъиргъуатæ || Киргаевы, Киргуевы || || || |- | [[Хъиргъутæ]] || || Киргуевы || || || |- | [[Хъмбиатæ]] || || Кмбиевы || || || |- | [[Хъмбистæ]] || || Кумбисовы || || || |- | [[Хъодалатæ]] || || Кодалаевы || ყოდალაშვილი || || |- | [[Хъодзастæ]] || || Кодзасовы || || || |- | [[Хъозитæ]] || Хъожитæ || Кожиевы || || || |- | [[Хъойбайтæ]] || || Койбаевы || || || |- | [[Хъондатæ]] || || Кондаевы || || || |- | [[Хъониатæ]] || || Кониевы || || || |- | [[Хъорнатæ]] || || Корнаевы || || || |- | [[Хъоротæ]] || || Короевы || || || |- | [[Хъотайтæ]] || || Котаевы || ყოთაშვილი || || |- | [[Хъоцлатæ]] || || Коцлаевы, Коцловы || || || |- | [[Хъоцхъаратæ]] || || Коцкараевы || || || |- | [[Хъоцытæ]] || || Кочиевы || ყოჩიშვილი || || |- | [[Хъулатæ]] || || Куловы || || || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Хъулчитæ]] || || Кульчиевы || || || |- | [[Хъумсиатæ]] || Хъумситæ || Кумсиевы || ყუმსიშვილი, ყუმსიაშვილი || || |- | [[Хъуппетæ]] || || Купеевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Хъуталатæ]] || || Куталаевы || || || |- | [[Хъуыбадтæ]] || дыг. Хъубадтæ || Кубатиевы || || Kubat || |- | [[Хъуыдакатæ]] || Хъуыдаккатæ || Кудаковы || || Doğan, Kanpolat || |- | [[Хъуыдзилтæ]] || Хъуызилтæ || Кизиловы || ყიზილაშვილი, ყუძილაშვილი || || |- | [[Хъуызелтæ]] || дыг. Хъужелтæ || Кужеловы, Кузеловы || || || |- | [[Хъуылагъартæ]] || || Кулагаровы || || || |- | [[Хъуылатæ]] || дыг. Хъулатæ || Кулаевы || || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Хъуылымбегтæ]] || || Кулумбеговы || ყულუმბეგაშვილი || || |- | [[Хъуыриатæ]] || || Куриаевы || || || |- | [[Хъуысатæ]] || || Кусовы || || Kuşhan, Teker, Ata, Alankuş, Ünal, Kuş, Eren, Elden, Kuşoğlu, Kuşdoğan, Bakankuş || |- | [[Хъуыссæтæ]] || || Куссаевы, Кусаевы || || || |- | [[Хъыбызтæ]] || Хъибизтæ || Кибизовы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Хъыбылтæ]] || || Кибиловы || ყიბილაშვილი || || |- | [[Хъылыцтæ]] || || Кличевы || || || |- | [[Хъыргъатæ]] || || Каргаевы || || || |- | [[Цабайтæ]] || || Цабаевы || ცაბაშვილი || || |- | [[Цагъатæ]] || || Цагаевы || || || |- | [[Цакъотæ]] || || Цакоевы || || || |- | [[Цалитæ]] || || Цалиевы || || || |- | [[Цæбитæ]] || || Чабиевы, Цабиевы || ჩაბიშვილი || || |- | [[Цæболтæ]] || || Цаболовы || || || |- | [[Цæгæратæ]] || || Цагараевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Цæголтæ]] || || Цаголовы || || || |- | [[Цæйкостæ]] || || Цайкосовы || || || |- | [[Цæкулатæ]] || || Цакуловы || || || |- | [[Цæллагатæ]] || Цæллагтæ, Цæллаггатæ || Цаллаговы, Цаллагаевы || || || [[Сидæмонтæ]], [[Тидлатæ]] |- | [[Цæллатæ]] || || Цаллаевы || || || [[Кусæгонтæ]] |- | [[Цæлойтæ]] || || Цалоевы || || || |- | [[Цæлыккатæ]] || || Цаликовы || || Selikoğlu || |- | [[Цæппойтæ]] || || Цаппоевы || || || |- | [[Цæратæ]] || Цæриатæ || Цараевы, Цариевы, Чараевы || ცარაშვილი, ჩარაშვილი, ჩარაული || || |- | [[Цæрæктæ]] || || Цараковы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Цæрæхатæ]] || Царахатæ || Цараховы || || || |- | [[Цæргæстæ (мыггаг)|Цæргæстæ]] || Цæргæсатæ || Царгасовы || || || |- | [[Цæрикъатæ]] || || Царикаевы || || Sarıaslan, Yılmaz, Oğuz || |- | [[Цæруатæ]] || || Царуевы || || || |- | [[Цæрукъатæ]] || || Царукаевы || || || |- | [[Цæукъатæ]] || || Цавкаевы || || || |- | [[Цæукъилтæ]] || || Цавкиловы || || || |- | [[Цæукъистæ]] || || Цавкисовы || || || |- | [[Цегойтæ]] || || Цегоевы || || || |- | [[Цереккатæ]] || Церекатæ || Церекаевы, Церековы || || || |- | [[Цехъотæ]] || Цехъойтæ || Цекоевы || || || |- | [[Цинуатæ]] || || Цинуаевы || || || |- | [[Цитджитæ]] || || Цитджиевы || || || |- | [[Циукъатæ]] || || Циукаевы || || || |- | [[Цогойтæ]] || || Цогоевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Цоколатæ]] || || Цоколовы, Цоколаевы || || || |- | [[Цомайтæ]] || || Цомаевы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Цомартатæ]] || || Цомартовы || || Yılmaz || |- | [[Цопанатæ]] || Цопантæ || Цопановы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Цорæтæ]] || || Цораевы || || || |- | [[Цоритæ]] || || Цориевы || || Karaaslan, Şahingöz, Yıldız || |- | [[Цорцæхъуатæ]] || || Цорцакаевы || || || |- | [[Цохътæ]] || || Цоковы || || || |- | [[Цоцитæ]] || Чочитæ || Цоциевы, Чочиевы || ჩოჩიშვილი || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Цуратæ]] || || Цуровы || || || |- | [[Цуцатæ]] || || Цуцаевы || || || |- | [[Цуцитæ]] || || Цуциевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Цыбыртæ]] || || Цибировы, Чибировы || ჩიბირაშვილი || || |- | [[Цыдатæ]] || Цыдадтæ || Цидаевы || || || [[Æгъуызатæ]] |- | [[Цыдугъатæ]] || || Цидуговы || || || |- | [[Цыккатæ]] || Цъыккатæ || Цикаевы, Цкаевы || || || |- | [[Цырыхатæ]] || || Цириховы || || || |- | [[Цыхуырбатæ]] || Цхуырбатæ || Цховребовы, Цхурбаевы || ცხოვრებაშვილი || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Цгъойтæ]] || || Цгоевы || || || |- | [[Цъæйтæ]] || Цæйтæ || Цаевы, Чиаевы || || || |- | [[Цъæриттæ]] || Цъæриттатæ || Царитовы || || || |- | [[Цъæхилтæ (мыггаг)|Цъæхилтæ]] || || Цахиловы || || Alpay || [[Цъæхилтæ]] |- | [[Цъæхойтæ]] || || Цахоевы || || || |- | [[Цъебатæ]] || || Цебаевы || || || |- | [[Цъебойтæ]] || || Цебоевы, Цебовы || || || |- | [[Цъеутæ]] || Чъеутæ || Цеовы, Чеовы || || || |- | [[Цъонбойтæ]] || || Цонбоевы || || || |- | [[Цъоппойтæ]] || || Цоппоевы || || || |- | [[Цъугкитæ]] || || Цугкиевы || || || |- | [[Цъыгкатæ]] || || Цигкаевы || || || |- | [[Чеджемтæ]] || дыг. Чегемтæ || Чеджемовы, Чегемовы || || Şahbudak, Çecen, Kuşhan || |- | [[Чекойтæ]] || || Чекоевы || || || |- | [[Челæхсатæ]] || Челехсатæ, Чилæхсатæ || Келехсаевы, Челехсаевы, Чилахсаевы || ქელეხსაშვილი || || [[Кусæгонтæ]], [[Цъæхилтæ]] |- | [[Челдытæ]] || || Челдиевы, Чельдиевы, Гелдиевы || ჩელდიშვილი, გელდიშვილი || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Чеметæ]] || || Чемеевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Чертхъотæ]] || Чертыхъотæ || Черткоевы, Кердигоевы, Чертикоевы, Кердикоевы || ქერდიგაშვილი, ქერდუყაშვილი, ქერდიყაშვილი, ქერდიყოშვილი, ქერდუხაშვილი, ქერდიხაშვილი, ქერდიხოშვილი || || |- | [[Черчестæ]] || || Черчесовы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Чеселатæ]] || || Чеселаевы, Чеселовы || || || [[Сидæмонтæ]] |- | [[Четойтæ]] || || Четоевы, Кетоевы || || || |- | [[Чехойтæ]] || || Чехоевы || || || [[Цæразонтæ]] |- | [[Чехтæ]] || || Чеховы || || || |- | [[Чибитæ]] || || Чибиевы || || || |- | [[Чихтистæ]] || || Чихтисовы || || || |- | [[Чыпыртæ]] || Чыпырытæ || Чипировы || || || |- | [[Чысиатæ]] || Чсиатæ || Чшиевы, Чсиевы, Кисиевы || ქისიშვილი || || |- | [[Чъебойтæ]] || || Чебоевы || || || |- | [[Чъелетæ]] || || Келеевы, Келиевы || || || |- | [[Чъерджиатæ]] || || Черджиевы || || || |- | [[Чъеруатæ]] || || Черуаевы || || || |- | [[Чъеутæ]] || || Чеоевы, Чеовы || || || |- | [[Чъыбызтæ]] || || Чибизовы || || || |- | [[Чъыбылатæ]] || Чъыбылтæ || Чибиловы, Кибиловы || კიბილაშვილი, ჭიბილაშვილი || || |} == Кæс ноджы == * [[Рагон ирон мыггæгтæ]] == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} == Литературæ == * [[Гаглойты Зинæ]]. Ирон мыггæгтæ: Дзæуджыхъæу: Ир, 2005 — 359 ф. * [[Гецати Афæхъо]]. Дигори коми муггæгти равзурд. — Дзæуæгигъæу: Ир, 2019. — 383 ф. * Республикæ Хуссар Ирыстоны Закъон ирон мыггагон нæмтты тыххæй. Ирон мыггæгты иууон номхыгъд {{къæртт-ирон}} [[Категори:Ирон мыггæгтæ|*]] 6t6fpl877f4g5p7tpt7ycivzrr86ycv 0 50432 586292 582627 2025-06-14T16:05:20Z Taamu 795 586292 wikitext text/x-wiki {{Ирон мыггаг | Ирон ном = Боцуатæ | Дыгурон ном = | Ныв = | Нывы ном = | Æндæр варианттæ = | Рагон ирон мыггаг = | Къорд = | Бындурæвæрæг = | Æрвадæлтæ = | Равзæрд (мыггаг) = [[Дзанæгатæ]]<ref name="Ирон мыггæгтæ"/> | Къабæзтæ = [[Бидартæ]]<ref name="Ирон мыггæгтæ"/> | Мыггаджы хъæу = | Кæм цардысты = [[Джимара (Тырсыгом)|Джимара]] | Commons = }} '''Боцуатæ'''<ref name="Ирон мыггæгтæ">[[Гаглойты Зинæ|Гаглойты З. Д.]] Ирон мыггæгтæ. — 2-аг баххæстгонд рауагъд. — Цхинвал: «Республика», 2017. — 372 с.</ref> ({{lang-ru|Боцоевы}}) сты [[ирон мыггæгтæ|ирон мыггаг]]. == Истори == Дзанæгаты Малсæгыл сæдæ дæс азы цыд. Уый куыд радзырдта, афтæмæй Бацуатæ сты [[Дзанæгатæ]]й. [[Тырсы]]мæ ацы мыггагæй фыццаг чи балыгъд, уый дардта даргъ [[боцъо]] æмæ йæ адæм уымæ гæсгæ схуыдтой Боцъо, йæ фæстагæтты та — Боцуатæ. Фæстæдæр Боцуатæй иу хæдзар ралыгъд [[Бæрзæфцæг]]мæ æмæ уым куыста дзæнгæрæгдзæгъдæг-фидиуæгæй. Уæды заманы иу мыггагæн дыууæ раны зæххы хæйттæ дæттæн кæй нæ уыд, уымæ гæсгæ бинонты хистæры Бидары номæй сæхи ныффыстой [[Бидартæ]]й. Афтæ Дзæнæгатæй равзæрд дыууæ мыггаджы: Боцуатæ æмæ Бидартæ.<ref>Таурæгъ ныффыста Бæциаты Агуыдз. Ныммыхуыр æй кодта йæ уац «Тырсыгом»-ы, «[[Рæстдзинад]]», 1993, № 119.</ref> == Кæс ноджы == * [[Боцъотæ]] == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-ирон}} [[Категори:Боцуатæ|*]] e0f5ahjbv5rjd85kqwl2k2ww349t2h3 14 61748 586406 514664 2025-06-15T11:21:20Z Taamu 795 586406 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Кæсæг-Балхъар|Зындгонд адæм]] [[Категори:Уæрæсейы зындгонд адæм регионмæ гæсгæ]] h5r95e0qzc60kv2jarufa8j18i4pz42 0 67143 586337 531591 2025-06-15T06:07:33Z Archaeodontosaurus 4521 586337 wikitext text/x-wiki {{Таксон |image file = (MHNT) Tettigonia viridissima on Avena fatua.jpg |image descr = |regnum = Цæрæгойтæ |parent = Tettigonia |rang = Хуыз |latin = Tettigonia viridissima |author = [[Linnaeus]], 1758 |iucnstatus = |wikispecies = }} '''Кæрдæгхуыз цъырцъыраг'''<ref>Кокоев Т. И. Русско-осетинский энциклопедический словарь по естествознанию и медицине. Неологизмы и система терминов: около 10000 слов, терминов, выражений, названий растений и животных; Северо-Осетинский институт гуманитарных и социальных исследований им. В. И. Абаева — филиал ФГБУН ФНЦ ВНЦ РАН. — Владикавказ: СОИГСИ ВНЦ РАН, 2016. — 458 с.</ref> кæнæ '''кæрдæгхуыз цъысцъысаг''' ({{lang-la|Tettigonia viridissima}}, {{lang-ru|Зелёный кузнечик}}) у [[растбазыронтæ|растбазыронты]] къордæй [[саск]]. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт}} [[Категори:Сасчытæ]] 4e0p0748i0pw4lgi6c43kyin4uzgzmw 0 67633 586407 576172 2025-06-15T11:27:23Z Taamu 795 586407 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Чуды цад |Национальное название = ru/Чудское озеро/et/Peipsi järv |Изображение = Lake Peipsi Landsat2000-Peipsi.jpeg |Подпись изображения = |Координаты = 58.6378/27.5034 |CoordScale = 2500000 |Страна = Уæрæсе/Эстони |Регион = Псковы облæст/Ленинграды облæст/Тартумаа/Йыгевамаа/Ида-Вирумаа/Пылвамаа |Район = |Высота над уровнем моря = 30 |Длина = 96 |Ширина = 50 |Площадь = 2613 |Объём = |Длина береговой линии = |Наибольшая глубина = 12,9 |Средняя глубина = 7,5 |Тип минерализации = |Солёность = |Прозрачность = |Площадь водосбора = |Впадающие реки = Желча (цæугæдон)/Эмайыги |Вытекающие реки = Нарвæ (цæугæдон) |Позиционная карта = Уæрæсе Псковы облæст |Позиционная карта 1 = Эстони }} '''Чуды цад'''<ref>Дзагуырты Тембол. Географийы терминон дзырдуат уырыссаг æмæ ирон æвзæгтыл. Цæгат Ирыстоны АССР-ы паддзахадон рауагъдад — Орджоникидзе, 1941.</ref> ({{lang-ru|Чудское озеро}}, {{lang-et|Peipsi järv}}) у стыр æдзæх цад Европæйы, [[Чуд-Псковы цад]]ы хай. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-географи}} [[Категори:Цæдтæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Ленинграды облæсты цæдтæ]] [[Категори:Псковы облæсты цæдтæ]] [[Категори:Эстонийы цæдтæ]] 3hy4warsduzvjp9hlr4q0q24mug4jro 0 80613 586294 2025-06-14T17:21:56Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «'''Мурзахъултæ'''<ref name="Ирон мыггæгтæ">[[Гаглойты Зинæ|Гаглойты З. Д.]] Ирон мыггæгтæ. — 2-аг баххæстгонд рауагъд. — Цхинвал: «Республика», 2017. — 372 с.</ref> ({{lang-ru|Мурзакуловы}}) сты [[дыгурон мыггæгтæ|дыгурон мыггаг]]. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{...» 586294 wikitext text/x-wiki '''Мурзахъултæ'''<ref name="Ирон мыггæгтæ">[[Гаглойты Зинæ|Гаглойты З. Д.]] Ирон мыггæгтæ. — 2-аг баххæстгонд рауагъд. — Цхинвал: «Республика», 2017. — 372 с.</ref> ({{lang-ru|Мурзакуловы}}) сты [[дыгурон мыггæгтæ|дыгурон мыггаг]]. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-ирон}} [[Категори:Мурзахъултæ|*]] 2y228udz0cfu67ub5vbmhtr5p3hkdu6 14 80614 586295 2025-06-14T17:22:14Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «[[Категори:Дыгурон мыггæгтæ]]» 586295 wikitext text/x-wiki [[Категори:Дыгурон мыггæгтæ]] iozb4e80v3bq2ifzsizh0kfua8qu7ku 0 80615 586296 2025-06-14T17:24:38Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Ирон мыггаг | Ирон ном = Тубетæ | Дыгурон ном = | Ныв = | Нывы ном = | Æндæр варианттæ = | Рагон ирон мыггаг = | Къорд = | Бындурæвæрæг = | Æрвадæлтæ = [[Æнгъæдатæ]]<ref name="Ирон мыггæгтæ"/> | Равзæрд (мыггаг) = | К...» 586296 wikitext text/x-wiki {{Ирон мыггаг | Ирон ном = Тубетæ | Дыгурон ном = | Ныв = | Нывы ном = | Æндæр варианттæ = | Рагон ирон мыггаг = | Къорд = | Бындурæвæрæг = | Æрвадæлтæ = [[Æнгъæдатæ]]<ref name="Ирон мыггæгтæ"/> | Равзæрд (мыггаг) = | Къабæзтæ = | Мыггаджы хъæу = | Кæм цардысты = [[Доныфарс]] | Commons = }} '''Тубетæ'''<ref name="Ирон мыггæгтæ">[[Гаглойты Зинæ|Гаглойты З. Д.]] Ирон мыггæгтæ. — 2-аг баххæстгонд рауагъд. — Цхинвал: «Республика», 2017. — 372 с.</ref> ({{lang-ru|Тубеевы}}) сты [[дыгурон мыггæгтæ|дыгурон мыггаг]]. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-ирон}} [[Категори:Тубетæ|*]] aqa4f2y1k2tmza2i1i9js1ln2n99v6a 14 80616 586297 2025-06-14T17:24:46Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «[[Категори:Дыгурон мыггæгтæ]]» 586297 wikitext text/x-wiki [[Категори:Дыгурон мыггæгтæ]] iozb4e80v3bq2ifzsizh0kfua8qu7ku 0 80617 586298 2025-06-14T17:25:37Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Ирон мыггаг | Ирон ном = Æнгъæдатæ | Дыгурон ном = | Ныв = | Нывы ном = | Æндæр варианттæ = | Рагон ирон мыггаг = | Къорд = | Бындурæвæрæг = | Æрвадæлтæ = [[Тубетæ]]<ref name="Ирон мыггæгтæ"/> | Равзæрд (мыггаг) = | К...» 586298 wikitext text/x-wiki {{Ирон мыггаг | Ирон ном = Æнгъæдатæ | Дыгурон ном = | Ныв = | Нывы ном = | Æндæр варианттæ = | Рагон ирон мыггаг = | Къорд = | Бындурæвæрæг = | Æрвадæлтæ = [[Тубетæ]]<ref name="Ирон мыггæгтæ"/> | Равзæрд (мыггаг) = | Къабæзтæ = | Мыггаджы хъæу = | Кæм цардысты = [[Доныфарс]] | Commons = }} '''Æнгъæдатæ'''<ref name="Ирон мыггæгтæ">[[Гаглойты Зинæ|Гаглойты З. Д.]] Ирон мыггæгтæ. — 2-аг баххæстгонд рауагъд. — Цхинвал: «Республика», 2017. — 372 с.</ref> ({{lang-ru|Ангадаевы}}) сты [[дыгурон мыггæгтæ|дыгурон мыггаг]]. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-ирон}} [[Категори:Æнгъæдатæ|*]] 044s4ejqcxad4xhv73h4sbgjq085jvv 14 80618 586299 2025-06-14T17:25:49Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «[[Категори:Дыгурон мыггæгтæ]]» 586299 wikitext text/x-wiki [[Категори:Дыгурон мыггæгтæ]] iozb4e80v3bq2ifzsizh0kfua8qu7ku 0 80619 586301 2025-06-14T17:31:55Z Taamu 795 Фарс æрвыст æрцыд [[Дзиццойтæ|Дзиццойтæм]] 586301 wikitext text/x-wiki #REDIRECT[[Дзиццойтæ]] fsuqlo68hyg7zvteo831mj04zl1i0yv 10 80620 586303 2025-06-14T18:35:31Z Ymblanter 6212 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «Колос на закате, Гладбек, Ноттульн, Северный Рейн - Вестфалия, Германия» 586303 wikitext text/x-wiki Колос на закате, Гладбек, Ноттульн, Северный Рейн - Вестфалия, Германия p77te1pnpeahw8140fwvrpijuy56ahj 10 80621 586304 2025-06-14T18:35:49Z Ymblanter 6212 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «Nottuln, Gladbeck, Grashalm -- 2024 -- 4342.jpg» 586304 wikitext text/x-wiki Nottuln, Gladbeck, Grashalm -- 2024 -- 4342.jpg 6u79i8ii7pxnsco4cxq95r2snsw7p7f 0 80622 586306 2025-06-14T20:00:01Z Taamu 795 Фарс æрвыст æрцыд [[Тхамон|Тхамонмæ]] 586306 wikitext text/x-wiki #REDIRECT[[Тхамон]] 2qegi3j65irrav1q36tzgd4p89bxoze 0 80623 586313 2025-06-14T20:45:53Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Ирон мыггаг | Ирон ном = Мæлыкатæ | Дыгурон ном = | Ныв = | Нывы ном = | Æндæр варианттæ = | Рагон ирон мыггаг = | Къорд = | Бындурæвæрæг = | Æрвадæлтæ = [[Цомайтæ]], [[Хъамæрзатæ]], [[Хъæрæцатæ]], [[Алдахътæ]], Тих...» 586313 wikitext text/x-wiki {{Ирон мыггаг | Ирон ном = Мæлыкатæ | Дыгурон ном = | Ныв = | Нывы ном = | Æндæр варианттæ = | Рагон ирон мыггаг = | Къорд = | Бындурæвæрæг = | Æрвадæлтæ = [[Цомайтæ]], [[Хъамæрзатæ]], [[Хъæрæцатæ]], [[Алдахътæ]], [[Тихилтæ]], [[Тæлынтæ]] | Равзæрд (мыггаг) = | Къабæзтæ = | Мыггаджы хъæу = | Кæм цардысты = | Commons = }} '''Мæлыкатæ'''<ref name="Ирон мыггæгтæ">[[Гаглойты Зинæ|Гаглойты З. Д.]] Ирон мыггæгтæ. — 2-аг баххæстгонд рауагъд. — Цхинвал: «Республика», 2017. — 372 с.</ref> ({{lang-ru|Маликовы}}) сты [[ирон мыггæгтæ|ирон мыггаг]]. == Кæс ноджы == * [[Мелыккатæ]] == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-ирон}} [[Категори:Мæлыкатæ|*]] cnded0jw0gra2rgwsyq9fktkljdkire 586317 586313 2025-06-14T20:48:18Z Taamu 795 586317 wikitext text/x-wiki {{Ирон мыггаг | Ирон ном = Мæлыкатæ | Дыгурон ном = | Ныв = | Нывы ном = | Æндæр варианттæ = | Рагон ирон мыггаг = | Къорд = | Бындурæвæрæг = | Æрвадæлтæ = [[Цомайтæ]], [[Хъамæрзатæ]], [[Хъæрæцатæ]], [[Алдахътæ]], [[Тихилтæ]], [[Тæлынтæ]] | Равзæрд (мыггаг) = | Къабæзтæ = | Мыггаджы хъæу = | Кæм цардысты = | Commons = }} '''Мæлыкатæ'''<ref name="Ирон мыггæгтæ">[[Гаглойты Зинæ|Гаглойты З. Д.]] Ирон мыггæгтæ. — 2-аг баххæстгонд рауагъд. — Цхинвал: «Республика», 2017. — 372 с.</ref><ref name="zak'on">Республикæ Хуссар Ирыстоны Закъон ирон мыггагон нæмтты тыххæй. Ирон мыггæгты иууон номхыгъд</ref> ({{lang-ru|Маликовы}}) сты [[ирон мыггæгтæ|ирон мыггаг]]. == Кæс ноджы == * [[Мелыккатæ]] == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-ирон}} [[Категори:Мæлыкатæ|*]] msepghcwr6i4u0pr0oydnd26saxg0aw 14 80624 586315 2025-06-14T20:46:41Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «[[Категори:Ирон мыггæгтæ]]» 586315 wikitext text/x-wiki [[Категори:Ирон мыггæгтæ]] jvttsiyemps9js1onnujit9vc04qxgv 14 80625 586322 2025-06-14T22:28:44Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «[[Категори:Советон Цæдисы зындгонд адæм|*]] [[Категори:Историон бæстæты чи амардис, уыдон]]» 586322 wikitext text/x-wiki [[Категори:Советон Цæдисы зындгонд адæм|*]] [[Категори:Историон бæстæты чи амардис, уыдон]] oi014dwiryz2xyjtwdeeaq2nb5cg8wc 0 80626 586326 2025-06-15T05:10:27Z VolnyiLev 18101 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Цæугæдон2 |Ном = Омь |Оригиналон ном = {{lang-ru|Омь}} |Ныв = RiverOm2009.JPG |Нывы ном = |Картæ = |Картæйы ном = |Дæргъ = 1091 |Бассейны фæзуат = 52 600 |Бассейн = |Цæугæдæтты бассейн...» 586326 wikitext text/x-wiki {{Цæугæдон2 |Ном = Омь |Оригиналон ном = {{lang-ru|Омь}} |Ныв = RiverOm2009.JPG |Нывы ном = |Картæ = |Картæйы ном = |Дæргъ = 1091 |Бассейны фæзуат = 52 600 |Бассейн = |Цæугæдæтты бассейн = |Доны хардз = |Барыны бынат = |Гуырæн = [[Омское]] |Гуырæны бынат = |Гуырæны бæрзæнд = |s_lat_dir = N |s_lat_deg = 56|s_lat_min = 12|s_lat_sec = 05 |s_lon_dir = E |s_lon_deg = 81|s_lon_min = 23|s_lon_sec = 16 |Донæфтæн = [[Иртыш]] |Донæфтæны бынат = |Донæфтæны бæрзæнд = |m_lat_dir = N|m_lat_deg = 54|m_lat_min = 58|m_lat_sec = 54 |m_lon_dir = E|m_lon_deg = 73|m_lon_min = 22|m_lon_sec = 10 |Цæугæдоны уырдыг = |Паддзахад = Уæрæсе |Регион = [[Новосибирсчы облæст]], [[Омсчы облæст]] |Позицион картæ = Уæрæсе Новосибирсчы облæст |Стъæлфыты позицитæ = 21 |ВикиКъæбицы категори = Om River }} '''Омь''' ({{lang-ru|Омь}}) у чысыл цæугæдон [[Еврази]]йы, [[Иртыш]]ы рахиз фæрсагдон. Омы дæргъ у 1091 км. {{къæртт-Уæрæсейы-географи}} [[Категори:Новосибирсчы облæсты цæугæдæттæ]] [[Категори:Омсчы облæсты цæугæдæттæ]] q5kfft8tuwhyiu0yiwr2s1vh1gemftm 586336 586326 2025-06-15T05:48:02Z VolnyiLev 18101 586336 wikitext text/x-wiki {{Цæугæдон2 |Ном = Омь |Оригиналон ном = {{lang-ru|Омь}} |Ныв = RiverOm2009.JPG |Нывы ном = |Картæ = |Картæйы ном = |Дæргъ = 1091 |Бассейны фæзуат = 52 600 |Бассейн = |Цæугæдæтты бассейн = |Доны хардз = |Барыны бынат = |Гуырæн = [[Омское]] |Гуырæны бынат = |Гуырæны бæрзæнд = |s_lat_dir = N |s_lat_deg = 56|s_lat_min = 12|s_lat_sec = 05 |s_lon_dir = E |s_lon_deg = 81|s_lon_min = 23|s_lon_sec = 16 |Донæфтæн = [[Иртыш]] |Донæфтæны бынат = |Донæфтæны бæрзæнд = |m_lat_dir = N|m_lat_deg = 54|m_lat_min = 58|m_lat_sec = 54 |m_lon_dir = E|m_lon_deg = 73|m_lon_min = 22|m_lon_sec = 10 |Цæугæдоны уырдыг = |Паддзахад = Уæрæсе |Регион = [[Новосибирсчы облæст]], [[Омсчы облæст]] |Позицион картæ = Уæрæсе Новосибирсчы облæст |Стъæлфыты позицитæ = 21 |ВикиКъæбицы категори = Om River }} '''Омь''' ({{lang-ru|Омь}}) у цæугæдон [[Уæрæсе]]йы, [[Иртыш]]ы рахиз фæрсагдон. Омы дæргъ у 1091 км. {{къæртт-Уæрæсейы-географи}} [[Категори:Новосибирсчы облæсты цæугæдæттæ]] [[Категори:Омсчы облæсты цæугæдæттæ]] e6gcodez7ypoz6qlj9vrrvgu6zv6oab 586373 586336 2025-06-15T10:16:41Z Taamu 795 586373 wikitext text/x-wiki {{Цæугæдон2 |Ном = Омь |Оригиналон ном = {{lang-ru|Омь}} |Ныв = RiverOm2009.JPG |Нывы ном = |Картæ = |Картæйы ном = |Дæргъ = 1091 |Бассейны фæзуат = 52600 |Бассейн = |Цæугæдæтты бассейн = |Доны хардз = 64 |Барыны бынат = |Гуырæн = [[Васюганы фæзбыдыр]] |Гуырæны бынат = |Гуырæны бæрзæнд = |s_lat_dir = N |s_lat_deg = 56|s_lat_min = 12|s_lat_sec = 05 |s_lon_dir = E |s_lon_deg = 81|s_lon_min = 23|s_lon_sec = 16 |Донæфтæн = [[Иртыш]] |Донæфтæны бынат = |Донæфтæны бæрзæнд = |m_lat_dir = N|m_lat_deg = 54|m_lat_min = 58|m_lat_sec = 54 |m_lon_dir = E|m_lon_deg = 73|m_lon_min = 22|m_lon_sec = 10 |Цæугæдоны уырдыг = |Паддзахад = Уæрæсе |Регион = [[Новосибирсчы облæст]], [[Омсчы облæст]] |Позицион картæ = Уæрæсе Новосибирсчы облæст |Стъæлфыты позицитæ = 21 |ВикиКъæбицы категори = Om River }} '''Омь''' ({{lang-ru|Омь}}, {{lang-sty|Ом}}) у цæугæдон [[Уæрæсе]]йы [[Ныгуылæн Сыбыр]]ы, [[Иртыш]]ы рахиз фæрсагдон. Омы дæргъ у 1091 км. {{къæртт-Уæрæсейы-географи}} [[Категори:Новосибирсчы облæсты цæугæдæттæ]] [[Категори:Омсчы облæсты цæугæдæттæ]] rks5w36yaib06pcer8xjz1msalknzqm 586374 586373 2025-06-15T10:17:21Z Taamu 795 586374 wikitext text/x-wiki {{Цæугæдон2 |Ном = Омь |Оригиналон ном = {{lang-ru|Омь}} |Ныв = RiverOm2009.JPG |Нывы ном = |Картæ = |Картæйы ном = |Дæргъ = 1091 |Бассейны фæзуат = 52600 |Бассейн = |Цæугæдæтты бассейн = [[Иртыш]] → [[Обь]] → [[Карæйы денджыз]] |Доны хардз = 64 |Барыны бынат = |Гуырæн = [[Васюганы фæзбыдыр]] |Гуырæны бынат = |Гуырæны бæрзæнд = |s_lat_dir = N |s_lat_deg = 56|s_lat_min = 12|s_lat_sec = 05 |s_lon_dir = E |s_lon_deg = 81|s_lon_min = 23|s_lon_sec = 16 |Донæфтæн = [[Иртыш]] |Донæфтæны бынат = |Донæфтæны бæрзæнд = |m_lat_dir = N|m_lat_deg = 54|m_lat_min = 58|m_lat_sec = 54 |m_lon_dir = E|m_lon_deg = 73|m_lon_min = 22|m_lon_sec = 10 |Цæугæдоны уырдыг = |Паддзахад = Уæрæсе |Регион = [[Новосибирсчы облæст]], [[Омсчы облæст]] |Позицион картæ = Уæрæсе Новосибирсчы облæст |Стъæлфыты позицитæ = 21 |ВикиКъæбицы категори = Om River }} '''Омь''' ({{lang-ru|Омь}}, {{lang-sty|Ом}}) у цæугæдон [[Уæрæсе]]йы [[Ныгуылæн Сыбыр]]ы, [[Иртыш]]ы рахиз фæрсагдон. Омы дæргъ у 1091 км. {{къæртт-Уæрæсейы-географи}} [[Категори:Новосибирсчы облæсты цæугæдæттæ]] [[Категори:Омсчы облæсты цæугæдæттæ]] iyxa7spy4qj2i0qb81qtpm8j3t8cy7u 586375 586374 2025-06-15T10:18:31Z Taamu 795 586375 wikitext text/x-wiki {{Цæугæдон2 |Ном = Омь |Оригиналон ном = {{lang-ru|Омь}} |Ныв = RiverOm2009.JPG |Нывы ном = |Картæ = |Картæйы ном = |Дæргъ = 1091 |Бассейны фæзуат = 52600 |Бассейн = |Цæугæдæтты бассейн = [[Иртыш]] → [[Обь]] → [[Карæйы денджыз]] |Доны хардз = 64 |Барыны бынат = |Гуырæн = [[Васюганы фæзбыдыр]] |Гуырæны бынат = |Гуырæны бæрзæнд = |s_lat_dir = N |s_lat_deg = 56|s_lat_min = 12|s_lat_sec = 05 |s_lon_dir = E |s_lon_deg = 81|s_lon_min = 23|s_lon_sec = 16 |Донæфтæн = [[Иртыш]] |Донæфтæны бынат = |Донæфтæны бæрзæнд = |m_lat_dir = N|m_lat_deg = 54|m_lat_min = 58|m_lat_sec = 54 |m_lon_dir = E|m_lon_deg = 73|m_lon_min = 22|m_lon_sec = 10 |Цæугæдоны уырдыг = |Паддзахад = Уæрæсе |Регион = [[Новосибирсчы облæст]], [[Омсчы облæст]] |Позицион картæ = ПозКартæ Уæрæсе Уралы федералон зылд |Стъæлфыты позицитæ = 12 |ВикиКъæбицы категори = Om River }} '''Омь''' ({{lang-ru|Омь}}, {{lang-sty|Ом}}) у цæугæдон [[Уæрæсе]]йы [[Ныгуылæн Сыбыр]]ы, [[Иртыш]]ы рахиз фæрсагдон. Омы дæргъ у 1091 км. {{къæртт-Уæрæсейы-географи}} [[Категори:Новосибирсчы облæсты цæугæдæттæ]] [[Категори:Омсчы облæсты цæугæдæттæ]] platc0dm8c977dofyjr9hb0hh9j9lpj 586376 586375 2025-06-15T10:18:48Z Taamu 795 586376 wikitext text/x-wiki {{Цæугæдон2 |Ном = Омь |Оригиналон ном = {{lang-ru|Омь}} |Ныв = RiverOm2009.JPG |Нывы ном = |Картæ = |Картæйы ном = |Дæргъ = 1091 |Бассейны фæзуат = 52600 |Бассейн = |Цæугæдæтты бассейн = [[Иртыш]] → [[Обь]] → [[Карæйы денджыз]] |Доны хардз = 64 |Барыны бынат = |Гуырæн = [[Васюганы фæзбыдыр]] |Гуырæны бынат = |Гуырæны бæрзæнд = |s_lat_dir = N |s_lat_deg = 56|s_lat_min = 12|s_lat_sec = 05 |s_lon_dir = E |s_lon_deg = 81|s_lon_min = 23|s_lon_sec = 16 |Донæфтæн = [[Иртыш]] |Донæфтæны бынат = |Донæфтæны бæрзæнд = |m_lat_dir = N|m_lat_deg = 54|m_lat_min = 58|m_lat_sec = 54 |m_lon_dir = E|m_lon_deg = 73|m_lon_min = 22|m_lon_sec = 10 |Цæугæдоны уырдыг = |Паддзахад = Уæрæсе |Регион = [[Новосибирсчы облæст]], [[Омсчы облæст]] |Позицион картæ = Уæрæсе Уралы федералон зылд |Стъæлфыты позицитæ = 12 |ВикиКъæбицы категори = Om River }} '''Омь''' ({{lang-ru|Омь}}, {{lang-sty|Ом}}) у цæугæдон [[Уæрæсе]]йы [[Ныгуылæн Сыбыр]]ы, [[Иртыш]]ы рахиз фæрсагдон. Омы дæргъ у 1091 км. {{къæртт-Уæрæсейы-географи}} [[Категори:Новосибирсчы облæсты цæугæдæттæ]] [[Категори:Омсчы облæсты цæугæдæттæ]] kvrcznz67h98tzx1ihfffllzjzp4z2z 586377 586376 2025-06-15T10:18:58Z Taamu 795 586377 wikitext text/x-wiki {{Цæугæдон2 |Ном = Омь |Оригиналон ном = {{lang-ru|Омь}} |Ныв = RiverOm2009.JPG |Нывы ном = |Картæ = |Картæйы ном = |Дæргъ = 1091 |Бассейны фæзуат = 52600 |Бассейн = |Цæугæдæтты бассейн = [[Иртыш]] → [[Обь]] → [[Карæйы денджыз]] |Доны хардз = 64 |Барыны бынат = |Гуырæн = [[Васюганы фæзбыдыр]] |Гуырæны бынат = |Гуырæны бæрзæнд = |s_lat_dir = N |s_lat_deg = 56|s_lat_min = 12|s_lat_sec = 05 |s_lon_dir = E |s_lon_deg = 81|s_lon_min = 23|s_lon_sec = 16 |Донæфтæн = [[Иртыш]] |Донæфтæны бынат = |Донæфтæны бæрзæнд = |m_lat_dir = N|m_lat_deg = 54|m_lat_min = 58|m_lat_sec = 54 |m_lon_dir = E|m_lon_deg = 73|m_lon_min = 22|m_lon_sec = 10 |Цæугæдоны уырдыг = |Паддзахад = Уæрæсе |Регион = [[Новосибирсчы облæст]], [[Омсчы облæст]] |Позицион картæ = Уæрæсе Уралы федералон зылд |Стъæлфыты позицитæ = 22 |ВикиКъæбицы категори = Om River }} '''Омь''' ({{lang-ru|Омь}}, {{lang-sty|Ом}}) у цæугæдон [[Уæрæсе]]йы [[Ныгуылæн Сыбыр]]ы, [[Иртыш]]ы рахиз фæрсагдон. Омы дæргъ у 1091 км. {{къæртт-Уæрæсейы-географи}} [[Категори:Новосибирсчы облæсты цæугæдæттæ]] [[Категори:Омсчы облæсты цæугæдæттæ]] 9o4oq39vqgfzuk4j18n7g8imombwyfy 0 80627 586327 2025-06-15T05:19:18Z VolnyiLev 18101 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Цад |Название = Чаны |Национальное название = ru/Чаны |Изображение = Chany lake2.jpg |Подпись изображения = |Координаты = 54.8333/77.6667 |CoordScale = |Страна = Уæрæсе |Регион = Новосибирсчы облæст |Район...» 586327 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Чаны |Национальное название = ru/Чаны |Изображение = Chany lake2.jpg |Подпись изображения = |Координаты = 54.8333/77.6667 |CoordScale = |Страна = Уæрæсе |Регион = Новосибирсчы облæст |Район = |Высота над уровнем моря = 106 |Длина = 91 |Ширина = 88 |Площадь = 1708—2269 |Объём = |Длина береговой линии = |Наибольшая глубина = 10 |Средняя глубина = 2,2 |Тип минерализации = |Солёность = |Прозрачность = |Площадь водосбора = |Впадающие реки = |Вытекающие реки = |Позиционная карта = Уæрæсе Новосибирсчы облæст |Позиционная карта 1 = }} '''Чаны''' ({{lang-ru|Чаны}}) у стыр æдзæх цад [[Уæрæсе]]йы [[Новосибирсчы облæст]]ы. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-географи}} [[Категори:Цæдтæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]] 3363vepwclvhu6a1jlmm9qaurjorpr0 586328 586327 2025-06-15T05:20:23Z VolnyiLev 18101 586328 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Чаны |Национальное название = ru/Чаны |Изображение = Chany lake2.jpg |Подпись изображения = |Координаты = 54.8333/77.6667 |CoordScale = |Страна = Уæрæсе |Регион = Новосибирсчы облæст |Район = |Высота над уровнем моря = 106 |Длина = 91 |Ширина = 88 |Площадь = 1708—2269 |Объём = |Длина береговой линии = |Наибольшая глубина = 10 |Средняя глубина = 2,2 |Тип минерализации = |Солёность = |Прозрачность = |Площадь водосбора = |Впадающие реки = |Вытекающие реки = |Позиционная карта = Уæрæсе Новосибирсчы облæст |Позиционная карта 1 = }} '''Чаны''' ({{lang-ru|Чаны}}) у стыр æдзæх цад [[Уæрæсе]]йы [[Новосибирсчы облæст]]ы. {{къæртт-географи}} [[Категори:Цæдтæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]] g8wrroaafcatmxgi5g9tq7js82c9shh 586329 586328 2025-06-15T05:21:38Z VolnyiLev 18101 586329 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Чаны |Национальное название = ru/Чаны |Изображение = Chany lake2.jpg |Подпись изображения = |Координаты = 54.8333/77.6667 |CoordScale = |Страна = Уæрæсе |Регион = Новосибирсчы облæст |Район = |Высота над уровнем моря = 106 |Длина = 91 |Ширина = 88 |Площадь = 1708—2269 |Объём = |Длина береговой линии = |Наибольшая глубина = 10 |Средняя глубина = 2,2 |Тип минерализации = |Солёность = |Прозрачность = |Площадь водосбора = |Впадающие реки = |Вытекающие реки = |Позиционная карта = Уæрæсе Новосибирсчы облæст |Позиционная карта 1 = }} '''Чаны''' ({{lang-ru|Чаны}}) у цад [[Уæрæсе]]йы [[Новосибирсчы облæст]]ы. {{къæртт-географи}} [[Категори:Цæдтæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]] pktyd575abvm7l2ult53400uax8gt8f 586332 586329 2025-06-15T05:27:46Z VolnyiLev 18101 586332 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Чаны |Национальное название = ru/Чаны |Изображение = Chany lake2.jpg |Подпись изображения = |Координаты = 54.8333/77.6667 |CoordScale = |Страна = Уæрæсе |Регион = Новосибирсчы облæст |Район = |Высота над уровнем моря = 106 |Длина = 91 |Ширина = 88 |Площадь = 1708—2269 |Объём = |Длина береговой линии = |Наибольшая глубина = 10 |Средняя глубина = 2,2 |Тип минерализации = |Солёность = |Прозрачность = |Площадь водосбора = |Впадающие реки = |Вытекающие реки = |Позиционная карта = |Позиционная карта 1 = }} '''Чаны''' ({{lang-ru|Чаны}}) у цад [[Уæрæсе]]йы [[Новосибирсчы облæст]]ы. {{къæртт-географи}} [[Категори:Цæдтæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]] bjgb2sdxkbcysto67awirhrje1k6how 586338 586332 2025-06-15T08:54:07Z Taamu 795 586338 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Чаны |Национальное название = ru/Чаны |Изображение = Chany lake2.jpg |Подпись изображения = |Координаты = 54.8333/77.6667 |CoordScale = |Страна = Уæрæсе |Регион = Новосибирсчы облæст |Район = |Высота над уровнем моря = 106 |Длина = 91 |Ширина = 88 |Площадь = 1708—2269 |Объём = |Длина береговой линии = |Наибольшая глубина = 10 |Средняя глубина = 2,2 |Тип минерализации = |Солёность = |Прозрачность = |Площадь водосбора = |Впадающие реки = |Вытекающие реки = |Позиционная карта = |Позиционная карта 1 = }} '''Чаны́''' ({{lang-ru|Чаны}}) у цад [[Уæрæсе]]йы [[Новосибирсчы облæст]]ы. {{къæртт-географи}} [[Категори:Цæдтæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Новосибирсчы облæсты цæдтæ]] 6wq3c5pt04v8i2u1dpyav2zor319x58 0 80628 586330 2025-06-15T05:26:33Z VolnyiLev 18101 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Цад |Название = Телецкое |Национальное название = ru/Телецкое/alt/Алтын Кӧл |Изображение = Телецкое озеро с севера.jpg |Подпись изображения = |Координаты = 51.5292/87.7147 |CoordScale = |Страна = Уæрæсе |Регион...» 586330 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Телецкое |Национальное название = ru/Телецкое/alt/Алтын Кӧл |Изображение = Телецкое озеро с севера.jpg |Подпись изображения = |Координаты = 51.5292/87.7147 |CoordScale = |Страна = Уæрæсе |Регион = Алтайы Республикæ |Район = |Высота над уровнем моря = 434 |Длина = 77,8 |Ширина = 5,2 |Площадь = 223 |Объём = |Длина береговой линии = |Наибольшая глубина = 325 |Средняя глубина = 174 |Тип минерализации = |Солёность = |Прозрачность = |Площадь водосбора = |Впадающие реки = |Вытекающие реки = |Позиционная карта = Уæрæсе Алтайы Республикæ |Позиционная карта 1 = }} '''Телецкое''' ({{lang-ru|Телецкое}}, {{lang-alt|Алтын Кӧл}}) у цад [[Уæрæсе]]йы [[Алтайы Республикæ]]ы. {{къæртт-географи}} [[Категори:Цæдтæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]] ei40wy7aunh7onb09jxi0ap3zpzpioy 586331 586330 2025-06-15T05:27:33Z VolnyiLev 18101 586331 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Телецкое |Национальное название = ru/Телецкое/alt/Алтын Кӧл |Изображение = Телецкое озеро с севера.jpg |Подпись изображения = |Координаты = 51.5292/87.7147 |CoordScale = |Страна = Уæрæсе |Регион = Алтайы Республикæ |Район = |Высота над уровнем моря = 434 |Длина = 77,8 |Ширина = 5,2 |Площадь = 223 |Объём = |Длина береговой линии = |Наибольшая глубина = 325 |Средняя глубина = 174 |Тип минерализации = |Солёность = |Прозрачность = |Площадь водосбора = |Впадающие реки = |Вытекающие реки = |Позиционная карта = |Позиционная карта 1 = }} '''Телецкое''' ({{lang-ru|Телецкое}}, {{lang-alt|Алтын Кӧл}}) у цад [[Уæрæсе]]йы [[Алтайы Республикæ]]ы. {{къæртт-географи}} [[Категори:Цæдтæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]] 86tz7con3zhsgnywr7lko1pj6u3x593 586356 586331 2025-06-15T09:17:59Z Taamu 795 586356 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Телецкое |Национальное название = ru/Телецкое/alt/Алтын Кӧл |Изображение = Телецкое озеро с севера.jpg |Подпись изображения = |Координаты = 51.5292/87.7147 |CoordScale = |Страна = Уæрæсе |Регион = Алтайы Республикæ |Район = |Высота над уровнем моря = 434 |Длина = 77,8 |Ширина = 5,2 |Площадь = 223 |Объём = |Длина береговой линии = |Наибольшая глубина = 325 |Средняя глубина = 174 |Тип минерализации = æдзæхх |Солёность = |Прозрачность = |Площадь водосбора = 19500 |Впадающие реки = Чулышман |Вытекающие реки = Бия |Позиционная карта = |Позиционная карта 1 = }} '''Теле́цкое''' ({{lang-ru|Телецкое}}, {{lang-alt|Алтын Кӧл}}) у цад [[Уæрæсе]]йы [[Алтайы Республикæ]]ы. {{къæртт-географи}} [[Категори:Цæдтæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Алтайы Республикæйы цæдтæ]] rjhbykgqa3jregke5pf8myfhsa0fmnc 586369 586356 2025-06-15T10:10:43Z Taamu 795 586369 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Телецкое |Национальное название = ru/Телецкое/alt/Алтын Кӧл |Изображение = Телецкое озеро с севера.jpg |Подпись изображения = |Координаты = 51.5292/87.7147 |CoordScale = |Страна = Уæрæсе |Регион = Алтайы Республикæ |Район = |Высота над уровнем моря = 434 |Длина = 77,8 |Ширина = 5,2 |Площадь = 223 |Объём = |Длина береговой линии = |Наибольшая глубина = 325 |Средняя глубина = 174 |Тип минерализации = æдзæхх |Солёность = |Прозрачность = |Площадь водосбора = 19500 |Впадающие реки = Чулышман |Вытекающие реки = Бия |Позиционная карта = |Позиционная карта 1 = }} '''Теле́цкое''' кæнæ '''Телецы цад'''<ref>Дзагуырты Тембол. Географийы терминон дзырдуат уырыссаг æмæ ирон æвзæгтыл. Цæгат Ирыстоны АССР-ы паддзахадон рауагъдад — Орджоникидзе, 1941.</ref> ({{lang-ru|Телецкое}}, {{lang-alt|Алтын Кӧл}}) у цад [[Уæрæсе]]йы [[Алтайы Республикæ]]ы. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-географи}} [[Категори:Цæдтæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Алтайы Республикæйы цæдтæ]] h6mcm17x899gvywi2swgjj0hevgr9ve 586371 586369 2025-06-15T10:11:18Z Taamu 795 586371 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Телецкое |Национальное название = ru/Телецкое/alt/Алтын Кӧл |Изображение = Телецкое озеро с севера.jpg |Подпись изображения = |Координаты = 51.5292/87.7147 |CoordScale = |Страна = Уæрæсе |Регион = Алтайы Республикæ |Район = |Высота над уровнем моря = 434 |Длина = 77,8 |Ширина = 5,2 |Площадь = 223 |Объём = |Длина береговой линии = |Наибольшая глубина = 325 |Средняя глубина = 174 |Тип минерализации = æдзæхх |Солёность = |Прозрачность = |Площадь водосбора = 19500 |Впадающие реки = Чулышман |Вытекающие реки = Бия |Позиционная карта = |Позиционная карта 1 = }} '''Теле́цкое''' кæнæ '''Телецы цад'''<ref>Дзагуырты Тембол. Географийы терминон дзырдуат уырыссаг æмæ ирон æвзæгтыл. Цæгат Ирыстоны АССР-ы паддзахадон рауагъдад — Орджоникидзе, 1941.</ref> ({{lang-ru|Телецкое}}, {{lang-alt|Алтын Кӧл}}) у цад [[Уæрæсе]]йы [[Алтайы Республикæ]]йы. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-географи}} [[Категори:Цæдтæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Алтайы Республикæйы цæдтæ]] 9n16wfqbm5sse5nzh98kl3rzurpgrfh 0 80629 586333 2025-06-15T05:32:44Z VolnyiLev 18101 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Цад |Название = Онегæйы цад |Национальное название = ru/Онежское озеро/vep/Änine/krl/Oniegu/fi/Ääninen, Äänisjärvi |Изображение = 2 июля 2011. Отдых на Янигубе. - panoramio (2).jpg |Подпись изображения = |Координаты = 61.6428/35.5189 |CoordScale = |...» 586333 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Онегæйы цад |Национальное название = ru/Онежское озеро/vep/Änine/krl/Oniegu/fi/Ääninen, Äänisjärvi |Изображение = 2 июля 2011. Отдых на Янигубе. - panoramio (2).jpg |Подпись изображения = |Координаты = 61.6428/35.5189 |CoordScale = |Страна = Уæрæсе |Регион = Карели |Район = |Высота над уровнем моря = 33,3 |Длина = 248 |Ширина = 96 |Площадь = 9720 |Объём = |Длина береговой линии = |Наибольшая глубина = 120 |Средняя глубина = 30 |Тип минерализации = |Солёность = |Прозрачность = |Площадь водосбора = |Впадающие реки = |Вытекающие реки = |Позиционная карта = |Позиционная карта 1 = }} '''Онегæйы цад''' ({{lang-ru|Онежское озеро}}, {{lang-vep|Änine}}, {{lang-krl|Oniegu}}, {{lang-fi|Ääninen, Äänisjärvi}}) у цад [[Уæрæсе]]йы [[Карели]]йы. {{къæртт-географи}} [[Категори:Цæдтæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]] 2jwfmo6lki9fsr9qkgtg24u1blvd7kp 586334 586333 2025-06-15T05:34:27Z VolnyiLev 18101 586334 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Онегæйы цад |Национальное название = ru/Онежское озеро/vep/Änine/krl/Oniegu/fi/Ääninen, Äänisjärvi |Изображение = 2 июля 2011. Отдых на Янигубе. - panoramio (2).jpg |Подпись изображения = |Координаты = 61.6428/35.5189 |CoordScale = |Страна = Уæрæсе |Регион = Карелийы Республикæ/Ленинграды облæст/Вологдæйы облæст |Район = |Высота над уровнем моря = 33,3 |Длина = 248 |Ширина = 96 |Площадь = 9720 |Объём = |Длина береговой линии = |Наибольшая глубина = 120 |Средняя глубина = 30 |Тип минерализации = |Солёность = |Прозрачность = |Площадь водосбора = |Впадающие реки = |Вытекающие реки = |Позиционная карта = |Позиционная карта 1 = }} '''Онегæйы цад''' ({{lang-ru|Онежское озеро}}, {{lang-vep|Änine}}, {{lang-krl|Oniegu}}, {{lang-fi|Ääninen, Äänisjärvi}}) у цад [[Уæрæсе]]йы [[Карелийы Республикæ]]ы. {{къæртт-географи}} [[Категори:Цæдтæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]] hi9gvm4exredpeamxa26fsfv0usfgae 586335 586334 2025-06-15T05:34:50Z VolnyiLev 18101 586335 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Онегæйы цад |Национальное название = ru/Онежское озеро/vep/Änine/krl/Oniegu/fi/Ääninen, Äänisjärvi |Изображение = 2 июля 2011. Отдых на Янигубе. - panoramio (2).jpg |Подпись изображения = |Координаты = 61.6428/35.5189 |CoordScale = |Страна = Уæрæсе |Регион = Карелийы Республикæ/Ленинграды облæст/Вологдæйы облæст |Район = |Высота над уровнем моря = 33,3 |Длина = 248 |Ширина = 96 |Площадь = 9720 |Объём = |Длина береговой линии = |Наибольшая глубина = 120 |Средняя глубина = 30 |Тип минерализации = |Солёность = |Прозрачность = |Площадь водосбора = |Впадающие реки = |Вытекающие реки = |Позиционная карта = Уæрæсе Карелийы Республикæ |Позиционная карта 1 = }} '''Онегæйы цад''' ({{lang-ru|Онежское озеро}}, {{lang-vep|Änine}}, {{lang-krl|Oniegu}}, {{lang-fi|Ääninen, Äänisjärvi}}) у цад [[Уæрæсе]]йы [[Карелийы Республикæ]]ы. {{къæртт-географи}} [[Категори:Цæдтæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]] ncgzgs8sbbcrlg96vuivfsjdvu2p9mu 586345 586335 2025-06-15T09:00:21Z Taamu 795 586345 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Онегæйы цад |Национальное название = ru/Онежское озеро/vep/Änine/krl/Oniegu/fi/Ääninen, Äänisjärvi |Изображение = 2 июля 2011. Отдых на Янигубе. - panoramio (2).jpg |Подпись изображения = |Координаты = 61.6428/35.5189 |CoordScale = |Страна = Уæрæсе |Регион = Карелийы Республикæ/Ленинграды облæст/Вологдæйы облæст |Район = |Высота над уровнем моря = 33,3 |Длина = 248 |Ширина = 96 |Площадь = 9720 |Объём = |Длина береговой линии = |Наибольшая глубина = 120 |Средняя глубина = 30 |Тип минерализации = |Солёность = |Прозрачность = |Площадь водосбора = |Впадающие реки = |Вытекающие реки = |Позиционная карта = Уæрæсе Карелийы Республикæ |Позиционная карта 1 = }} '''Онегæйы цад''' ({{lang-ru|Онежское озеро}}, {{lang-vep|Änine}}, {{lang-krl|Oniegu}}, {{lang-fi|Ääninen, Äänisjärvi}}) у цад [[Уæрæсе]]йы [[Карелийы Республикæ]]ы. {{къæртт-географи}} [[Категори:Цæдтæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Карелийы цæдтæ]] [[Категори:Ленинграды облæсты цæдтæ]] [[Категори:Вологдæйы облæсты цæдтæ]] ewy3qrw96w6e4cnhlu1n1zx75vbwrt7 586350 586345 2025-06-15T09:06:22Z Taamu 795 586350 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Онегæйы цад |Национальное название = ru/Онежское озеро/vep/Änine/krl/Oniegu/fi/Ääninen, Äänisjärvi |Изображение = 2 июля 2011. Отдых на Янигубе. - panoramio (2).jpg |Подпись изображения = |Координаты = 61.6428/35.5189 |CoordScale = |Страна = Уæрæсе |Регион = Карелийы Республикæ/Ленинграды облæст/Вологдæйы облæст |Район = |Высота над уровнем моря = 33,3 |Длина = 248 |Ширина = 96 |Площадь = 9720 |Объём = |Длина береговой линии = |Наибольшая глубина = 120 |Средняя глубина = 30 |Тип минерализации = |Солёность = |Прозрачность = |Площадь водосбора = |Впадающие реки = |Вытекающие реки = |Позиционная карта = Уæрæсе Карелийы Республикæ |Позиционная карта 1 = }} '''Онегæйы цад'''<ref>Дзагуырты Тембол. Географийы терминон дзырдуат уырыссаг æмæ ирон æвзæгтыл. Цæгат Ирыстоны АССР-ы паддзахадон рауагъдад — Орджоникидзе, 1941.</ref> ({{lang-ru|Онежское озеро}}, {{lang-vep|Änine}}, {{lang-krl|Oniegu}}, {{lang-fi|Ääninen, Äänisjärvi}}) у цад [[Уæрæсе]]йы [[Карелийы Республикæ]]ы. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-географи}} [[Категори:Цæдтæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Карелийы цæдтæ]] [[Категори:Ленинграды облæсты цæдтæ]] [[Категори:Вологдæйы облæсты цæдтæ]] krl45mz8loerazylji7hdwi1z3iisnp 586352 586350 2025-06-15T09:07:59Z Taamu 795 586352 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Онегæйы цад |Национальное название = ru/Онежское озеро/vep/Änine/krl/Oniegu/fi/Ääninen, Äänisjärvi |Изображение = 2 июля 2011. Отдых на Янигубе. - panoramio (2).jpg |Подпись изображения = |Координаты = 61.6428/35.5189 |CoordScale = |Страна = Уæрæсе |Регион = Карелийы Республикæ/Ленинграды облæст/Вологдæйы облæст |Район = |Высота над уровнем моря = 33,3 |Длина = 248 |Ширина = 96 |Площадь = 9720 |Объём = |Длина береговой линии = |Наибольшая глубина = 120 |Средняя глубина = 30 |Тип минерализации = |Солёность = |Прозрачность = |Площадь водосбора = |Впадающие реки = |Вытекающие реки = |Позиционная карта = Уæрæсе Карелийы Республикæ |Позиционная карта 1 = }} '''Оне́гæйы цад'''<ref>Дзагуырты Тембол. Географийы терминон дзырдуат уырыссаг æмæ ирон æвзæгтыл. Цæгат Ирыстоны АССР-ы паддзахадон рауагъдад — Орджоникидзе, 1941.</ref> ({{lang-ru|Онежское озеро}}, {{lang-vep|Änine}}, {{lang-krl|Oniegu}}, {{lang-fi|Ääninen, Äänisjärvi}}) у цад [[Уæрæсе]]йы [[Карелийы Республикæ]]ы. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-географи}} [[Категори:Цæдтæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Карелийы цæдтæ]] [[Категори:Ленинграды облæсты цæдтæ]] [[Категори:Вологдæйы облæсты цæдтæ]] nnfotfdtt0uhzhdwjvmoxk89ay3ibn2 586353 586352 2025-06-15T09:08:20Z Taamu 795 586353 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Онегæйы цад |Национальное название = ru/Онежское озеро/vep/Änine/krl/Oniegu/fi/Ääninen, Äänisjärvi |Изображение = 2 июля 2011. Отдых на Янигубе. - panoramio (2).jpg |Подпись изображения = |Координаты = 61.6428/35.5189 |CoordScale = |Страна = Уæрæсе |Регион = Карелийы Республикæ/Ленинграды облæст/Вологдæйы облæст |Район = |Высота над уровнем моря = 33,3 |Длина = 248 |Ширина = 96 |Площадь = 9720 |Объём = |Длина береговой линии = |Наибольшая глубина = 120 |Средняя глубина = 30 |Тип минерализации = æдзæхх |Солёность = |Прозрачность = |Площадь водосбора = |Впадающие реки = |Вытекающие реки = |Позиционная карта = Уæрæсе Карелийы Республикæ |Позиционная карта 1 = }} '''Оне́гæйы цад'''<ref>Дзагуырты Тембол. Географийы терминон дзырдуат уырыссаг æмæ ирон æвзæгтыл. Цæгат Ирыстоны АССР-ы паддзахадон рауагъдад — Орджоникидзе, 1941.</ref> ({{lang-ru|Онежское озеро}}, {{lang-vep|Änine}}, {{lang-krl|Oniegu}}, {{lang-fi|Ääninen, Äänisjärvi}}) у цад [[Уæрæсе]]йы [[Карелийы Республикæ]]ы. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-географи}} [[Категори:Цæдтæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Карелийы цæдтæ]] [[Категори:Ленинграды облæсты цæдтæ]] [[Категори:Вологдæйы облæсты цæдтæ]] 78kq7kks7s9ms8fml2i62l0mijn9gz5 586354 586353 2025-06-15T09:09:36Z Taamu 795 586354 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Онегæйы цад |Национальное название = ru/Онежское озеро/vep/Änine/krl/Oniegu/fi/Ääninen, Äänisjärvi |Изображение = 2 июля 2011. Отдых на Янигубе. - panoramio (2).jpg |Подпись изображения = |Координаты = 61.6428/35.5189 |CoordScale = |Страна = Уæрæсе |Регион = Карелийы Республикæ/Ленинграды облæст/Вологдæйы облæст |Район = |Высота над уровнем моря = 33,3 |Длина = 248 |Ширина = 96 |Площадь = 9720 |Объём = |Длина береговой линии = |Наибольшая глубина = 120 |Средняя глубина = 30 |Тип минерализации = æдзæхх |Солёность = |Прозрачность = |Площадь водосбора = 53100 |Впадающие реки = Вытегра (цæугæдон)/Суна (цæугæдон, Онегæйы цад)/Андома/Водла/Шуя (цæугæдон, Логмозеро) |Вытекающие реки = Свирь |Позиционная карта = Уæрæсе Карелийы Республикæ |Позиционная карта 1 = }} '''Оне́гæйы цад'''<ref>Дзагуырты Тембол. Географийы терминон дзырдуат уырыссаг æмæ ирон æвзæгтыл. Цæгат Ирыстоны АССР-ы паддзахадон рауагъдад — Орджоникидзе, 1941.</ref> ({{lang-ru|Онежское озеро}}, {{lang-vep|Änine}}, {{lang-krl|Oniegu}}, {{lang-fi|Ääninen, Äänisjärvi}}) у цад [[Уæрæсе]]йы [[Карелийы Республикæ]]ы. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-географи}} [[Категори:Цæдтæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Карелийы цæдтæ]] [[Категори:Ленинграды облæсты цæдтæ]] [[Категори:Вологдæйы облæсты цæдтæ]] 1yz2xzwndijzhqa75jg1vg9xsowksgx 586355 586354 2025-06-15T09:15:40Z Taamu 795 586355 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Онегæйы цад |Национальное название = ru/Онежское озеро/vep/Änine/krl/Oniegu/fi/Ääninen, Äänisjärvi |Изображение = 2 июля 2011. Отдых на Янигубе. - panoramio (2).jpg |Подпись изображения = |Координаты = 61.6428/35.5189 |CoordScale = |Страна = Уæрæсе |Регион = Карелийы Республикæ/Ленинграды облæст/Вологдæйы облæст |Район = |Высота над уровнем моря = 33,3 |Длина = 248 |Ширина = 96 |Площадь = 9720 |Объём = |Длина береговой линии = |Наибольшая глубина = 120 |Средняя глубина = 30 |Тип минерализации = æдзæхх |Солёность = 0,01 ‰ |Прозрачность = 1,5—8,0 |Площадь водосбора = 53100 |Впадающие реки = Вытегра (цæугæдон)/Суна (цæугæдон, Онегæйы цад)/Андома/Водла/Шуя (цæугæдон, Логмозеро) |Вытекающие реки = Свирь |Позиционная карта = Уæрæсе Карелийы Республикæ |Позиционная карта 1 = }} '''Оне́гæйы цад'''<ref>Дзагуырты Тембол. Географийы терминон дзырдуат уырыссаг æмæ ирон æвзæгтыл. Цæгат Ирыстоны АССР-ы паддзахадон рауагъдад — Орджоникидзе, 1941.</ref> ({{lang-ru|Онежское озеро}}, {{lang-vep|Änine}}, {{lang-krl|Oniegu}}, {{lang-fi|Ääninen, Äänisjärvi}}) у цад [[Уæрæсе]]йы [[Карелийы Республикæ]]ы. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-географи}} [[Категори:Цæдтæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Карелийы цæдтæ]] [[Категори:Ленинграды облæсты цæдтæ]] [[Категори:Вологдæйы облæсты цæдтæ]] lpge2u9moocdpt7poo18n7cwnnruzba 586372 586355 2025-06-15T10:11:46Z Taamu 795 586372 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Онегæйы цад |Национальное название = ru/Онежское озеро/vep/Änine/krl/Oniegu/fi/Ääninen, Äänisjärvi |Изображение = 2 июля 2011. Отдых на Янигубе. - panoramio (2).jpg |Подпись изображения = |Координаты = 61.6428/35.5189 |CoordScale = |Страна = Уæрæсе |Регион = Карелийы Республикæ/Ленинграды облæст/Вологдæйы облæст |Район = |Высота над уровнем моря = 33,3 |Длина = 248 |Ширина = 96 |Площадь = 9720 |Объём = |Длина береговой линии = |Наибольшая глубина = 120 |Средняя глубина = 30 |Тип минерализации = æдзæхх |Солёность = 0,01 ‰ |Прозрачность = 1,5—8,0 |Площадь водосбора = 53100 |Впадающие реки = Вытегра (цæугæдон)/Суна (цæугæдон, Онегæйы цад)/Андома/Водла/Шуя (цæугæдон, Логмозеро) |Вытекающие реки = Свирь |Позиционная карта = Уæрæсе Карелийы Республикæ |Позиционная карта 1 = }} '''Оне́гæйы цад'''<ref>Дзагуырты Тембол. Географийы терминон дзырдуат уырыссаг æмæ ирон æвзæгтыл. Цæгат Ирыстоны АССР-ы паддзахадон рауагъдад — Орджоникидзе, 1941.</ref> ({{lang-ru|Онежское озеро}}, {{lang-vep|Änine}}, {{lang-krl|Oniegu}}, {{lang-fi|Ääninen, Äänisjärvi}}) у цад [[Уæрæсе]]йы [[Карелийы Республикæ]]йы. == Фиппаинæгтæ == {{фиппаинæгтæ}} {{къæртт-географи}} [[Категори:Цæдтæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Карелийы цæдтæ]] [[Категори:Ленинграды облæсты цæдтæ]] [[Категори:Вологдæйы облæсты цæдтæ]] lpv22z94rud6xdjhm3w2gmfzw1nq8wv 14 80630 586341 2025-06-15T08:56:50Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Commonscat}} [[Категори:Новосибирсчы облæсты географи|Цæдтæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]]» 586341 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Новосибирсчы облæсты географи|Цæдтæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]] 2do90xqg97n9bj2txcga1ffg35kzayv 14 80631 586342 2025-06-15T08:57:26Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Commonscat}} [[Категори:Ленинграды облæсты географи|Цæдтæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]]» 586342 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Ленинграды облæсты географи|Цæдтæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]] 7sq5hjujvomsyxb4nw8larj9wj77mpd 14 80632 586343 2025-06-15T08:58:22Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Commonscat}} [[Категори:Новосибирсчы облæст|Географи]] [[Категори:Уæрæсейы географи]]» 586343 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Новосибирсчы облæст|Географи]] [[Категори:Уæрæсейы географи]] ibzfj6qctxyclkp3ofcyfnjdxwgs88r 14 80633 586344 2025-06-15T08:59:07Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Commonscat}} [[Категори:Ленинграды облæст|Географи]] [[Категори:Уæрæсейы географи]]» 586344 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Ленинграды облæст|Географи]] [[Категори:Уæрæсейы географи]] 3oew61lkhu5my2d5811y9yzkgoz23yr 14 80634 586346 2025-06-15T09:00:46Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Commonscat}} [[Категори:Вологдæйы облæсты географи|Цæдтæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]]» 586346 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Вологдæйы облæсты географи|Цæдтæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]] n4a29fd8mnvtvenezr92p7lzj10s2mp 14 80635 586347 2025-06-15T09:01:47Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Commonscat}} [[Категори:Вологдæйы облæст|Географи]] [[Категори:Уæрæсейы географи]]» 586347 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Вологдæйы облæст|Географи]] [[Категори:Уæрæсейы географи]] oja9ej265ex3se8ud25tlpge435qdrb 14 80636 586348 2025-06-15T09:02:54Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Commonscat}} [[Категори:Карелийы географи|Цæдтæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]]» 586348 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Карелийы географи|Цæдтæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]] t2t4ix2g1292u5f67lk8c35g7qu50mo 14 80637 586349 2025-06-15T09:03:36Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Commonscat}} [[Категори:Карели|Географи]] [[Категори:Уæрæсейы географи]]» 586349 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Карели|Географи]] [[Категори:Уæрæсейы географи]] fj5t5934llsnwi1qz8uoywzy9q4r8su 14 80638 586357 2025-06-15T09:18:39Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Commonscat}} [[Категори:Алтайы Республикæйы географи|Цæдтæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]]» 586357 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Алтайы Республикæйы географи|Цæдтæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]] sczerzqxld3298ukkc1q1ntjam2s09t 14 80639 586358 2025-06-15T09:19:32Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Commonscat}} [[Категори:Алтайы Республикæ|Географи]] [[Категори:Уæрæсейы географи]]» 586358 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Алтайы Республикæ|Географи]] [[Категори:Уæрæсейы географи]] 7ciqoo83gg2yojyebpmk7dvc57fnes5 0 80640 586359 2025-06-15T09:34:45Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Цад |Название = |Национальное название = ce/Къоьзана Ӏам, Эйзен Ӏам/ani/Алхар |Координаты = 42.7772/46.1531 |Страна = Уæрæсе |CoordScale = 50000 |Изображение = Кезеной-ам.jpg |Подпись изображения = |Регион = Цæцæн/...» 586359 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = |Национальное название = ce/Къоьзана Ӏам, Эйзен Ӏам/ani/Алхар |Координаты = 42.7772/46.1531 |Страна = Уæрæсе |CoordScale = 50000 |Изображение = Кезеной-ам.jpg |Подпись изображения = |Регион = Цæцæн/Дагъистан |Район = Веденойы район/Ботлихы район |Высота над уровнем моря = 1854<ref name="karta_ggc" /> |Площадь = 1,7<ref name="limno" /><ref name="efremov" />(2,3<ref name="gvr" />) |Объём = 0,062<ref name="efremov" /> |Длина береговой линии = 10<ref name="efremov" /> |Наибольшая глубина = 72<ref name="limno" /><ref name="efremov" /> |Средняя глубина = |Тип минерализации = пресное<ref name="efremov" /> |Солёность = |Прозрачность = |Площадь водосбора = 38,8<ref name="gvr" /> |Впадающие реки = Харсум/Кауха |Вытекающие реки = |Длина = 2,7<ref name="efremov" /> |Ширина = <0,735<ref name="efremov" /> |Позиционная карта = Уæрæсе Цæцæн |Позиционная карта 1 = Уæрæсе Дагъистан |Вставка = }} tlilmi2tk1j8feuw2ko3x7nyxoo24f0 586361 586359 2025-06-15T09:35:53Z Taamu 795 586361 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = |Национальное название = ce/Къоьзана Ӏам, Эйзен Ӏам/ani/Алхар |Координаты = 42.7772/46.1531 |Страна = Уæрæсе |CoordScale = 50000 |Изображение = Кезеной-ам.jpg |Подпись изображения = |Регион = Цæцæн/Дагъистан |Район = Веденойы район/Ботлихы район |Высота над уровнем моря = 1854<ref name="karta_ggc" /> |Площадь = 1,7<ref name="limno" /><ref name="efremov" />(2,3<ref name="gvr" />) |Объём = 0,062<ref name="efremov" /> |Длина береговой линии = 10<ref name="efremov" /> |Наибольшая глубина = 72<ref name="limno" /><ref name="efremov" /> |Средняя глубина = |Тип минерализации = æдзæхх |Солёность = |Прозрачность = |Площадь водосбора = 38,8<ref name="gvr" /> |Впадающие реки = Харсум/Кауха |Вытекающие реки = |Длина = 2,7<ref name="efremov" /> |Ширина = <0,735<ref name="efremov" /> |Позиционная карта = Уæрæсе Цæцæн |Позиционная карта 1 = Уæрæсе Дагъистан |Вставка = }} g6phyjy0gqxwcmw6hltcbrgknvy6m6w 586365 586361 2025-06-15T10:04:27Z Taamu 795 586365 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = |Национальное название = ce/Къоьзана Ӏам, Эйзен Ӏам/ani/Алхар |Координаты = 42.7772/46.1531 |Страна = Уæрæсе |CoordScale = 50000 |Изображение = Кезеной-ам.jpg |Подпись изображения = |Регион = Цæцæн/Дагъистан |Район = Веденойы район/Ботлихы район |Высота над уровнем моря = 1854 |Площадь = 1,7 |Объём = 0,062 |Длина береговой линии = 10 |Наибольшая глубина = 72 |Средняя глубина = |Тип минерализации = æдзæхх |Солёность = |Прозрачность = |Площадь водосбора = 38,8 |Впадающие реки = Харсум/Кауха |Вытекающие реки = |Длина = 2,7 |Ширина = <0,735 |Позиционная карта = Уæрæсе Цæцæн |Позиционная карта 1 = Уæрæсе Дагъистан |Вставка = }} 59ye1ttw2tzbse9v6ym08in5mh8spg0 586368 586365 2025-06-15T10:08:32Z Taamu 795 586368 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = |Национальное название = ce/Къоьзана Ӏам, Эйзен Ӏам/ani/Алхар |Координаты = 42.7772/46.1531 |Страна = Уæрæсе |CoordScale = 50000 |Изображение = Кезеной-ам.jpg |Подпись изображения = |Регион = Цæцæн/Дагъистан |Район = Веденойы район/Ботлихы район |Высота над уровнем моря = 1854 |Площадь = 1,7 |Объём = 0,062 |Длина береговой линии = 10 |Наибольшая глубина = 72 |Средняя глубина = |Тип минерализации = æдзæхх |Солёность = |Прозрачность = |Площадь водосбора = 38,8 |Впадающие реки = Харсум/Кауха |Вытекающие реки = |Длина = 2,7 |Ширина = <0,735 |Позиционная карта = Уæрæсе Цæцæн |Позиционная карта 1 = Уæрæсе Дагъистан |Вставка = }} [[Категори:Цæцæны цæдтæ]] [[Категори:Дагъистаны цæдтæ]] fxj2ynbquzoa4nus95ap1y1eefchryb 586402 586368 2025-06-15T11:16:33Z Taamu 795 586402 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = |Национальное название = ce/Къоьзана Ӏам, Эйзен Ӏам/ani/Алхар |Координаты = 42.7772/46.1531 |Страна = Уæрæсе |CoordScale = 50000 |Изображение = Кезеной-ам.jpg |Подпись изображения = |Регион = Цæцæн/Дагъистан |Район = Веденойы район/Ботлихы район |Высота над уровнем моря = 1854 |Площадь = 1,7 |Объём = 0,062 |Длина береговой линии = 10 |Наибольшая глубина = 72 |Средняя глубина = |Тип минерализации = æдзæхх |Солёность = |Прозрачность = |Площадь водосбора = 38,8 |Впадающие реки = Харсум/Кауха |Вытекающие реки = |Длина = 2,7 |Ширина = <0,735 |Позиционная карта = Уæрæсе Цæцæн |Позиционная карта 1 = Уæрæсе Дагъистан |Вставка = }} '''Кезенойам''' ({{lang-ce|Къоьзана Ӏам, Эйзен Ӏам}}, {{Lang-ani|Алхар}}) у [[Цæцæн]]ы æмæ [[Дагъистан]]ы лæсæны цад. {{къæртт-географи}} [[Категори:Цæцæны цæдтæ]] [[Категори:Дагъистаны цæдтæ]] rxxxwn89w7mtczokpl3hjxhlxbfzuoj 0 80641 586370 2025-06-15T10:10:56Z Taamu 795 Фарс æрвыст æрцыд [[Телецкое|Телецкоемæ]] 586370 wikitext text/x-wiki #REDIRECT[[Телецкое]] m3qwia3b0mj24kdm450sahsr0aatbnq 14 80642 586379 2025-06-15T10:19:28Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Commonscat}} [[Категори:Уæрæсейы цæугæдæттæ]] [[Категори:Омсчы облæсты географи|Цæугæдæттæ]]» 586379 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Уæрæсейы цæугæдæттæ]] [[Категори:Омсчы облæсты географи|Цæугæдæттæ]] 2r7g9plx81jd7hbjaaekf29niawrpzk 14 80643 586380 2025-06-15T10:20:26Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Commonscat}} [[Категори:Омсчы облæст|Географи]] [[Категори:Уæрæсейы географи]]» 586380 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Омсчы облæст|Географи]] [[Категори:Уæрæсейы географи]] tf6yf6ta7k5cxax9u195uosphn16c1a 0 80644 586381 2025-06-15T10:29:52Z VolnyiLev 18101 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Цад |Название = Ильмень |Национальное название = ru/Ильмень |Изображение = Ilmen Lake.JPG |Подпись изображения = |Координаты = 58.2667/31.2833 |CoordScale = |Страна = Уæрæсе |Регион = Новгороды облæст |Район...» 586381 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Ильмень |Национальное название = ru/Ильмень |Изображение = Ilmen Lake.JPG |Подпись изображения = |Координаты = 58.2667/31.2833 |CoordScale = |Страна = Уæрæсе |Регион = Новгороды облæст |Район = |Высота над уровнем моря = 18,1 |Длина = 45 |Ширина = 35 |Площадь = 982 |Объём = |Длина береговой линии = |Наибольшая глубина = 10 |Средняя глубина = 3—4 |Тип минерализации = |Солёность = |Прозрачность = |Площадь водосбора = |Впадающие реки = |Вытекающие реки = |Позиционная карта = |Позиционная карта 1 = }} '''Ильмень''' ({{lang-ru|Ильмень}}) у цад [[Уæрæсе]]йы [[Новгороды облæст]]ы. {{къæртт-географи}} [[Категори:Цæдтæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Новгороды облæсты цæдтæ]] bh4d3f4nt5cg2p7u34j1p59rtgrjfl0 586401 586381 2025-06-15T11:12:31Z Taamu 795 586401 wikitext text/x-wiki {{Цад |Название = Ильмень |Национальное название = ru/Ильмень |Изображение = Ilmen Lake.JPG |Подпись изображения = |Координаты = 58.2667/31.2833 |CoordScale = |Страна = Уæрæсе |Регион = Новгороды облæст |Район = |Высота над уровнем моря = 18,1 |Длина = 45 |Ширина = 35 |Площадь = 982 |Объём = |Длина береговой линии = |Наибольшая глубина = 10 |Средняя глубина = 3—4 |Тип минерализации = |Солёность = |Прозрачность = |Площадь водосбора = 67200 |Впадающие реки = Мста/Пола/Ловать/Шелонь |Вытекающие реки = Волхов |Позиционная карта = |Позиционная карта 1 = }} '''И́льмень''' ({{lang-ru|Ильмень}}) у цад [[Уæрæсе]]йы [[Новгороды облæст]]ы. {{къæртт-географи}} [[Категори:Цæдтæ алфавитмæ гæсгæ]] [[Категори:Новгороды облæсты цæдтæ]] g75ijtmznmwjd3c7qmfm18pna1c0x7m 14 80645 586383 2025-06-15T10:42:18Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Commonscat}} [[Категори:Дагъистаны географи|Цæдтæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]]» 586383 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Дагъистаны географи|Цæдтæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]] e4gyv0u1n88fdtunq6tuyklc3m90nyp 14 80646 586384 2025-06-15T10:42:26Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Commonscat}} [[Категори:Цæцæны географи|Цæдтæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]]» 586384 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Цæцæны географи|Цæдтæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]] cya99p72x9e4ggha5okcb0z8igg4lnd 14 80647 586385 2025-06-15T10:43:23Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «[[Категори:Ирыстоны географи|Цæдтæ]]» 586385 wikitext text/x-wiki [[Категори:Ирыстоны географи|Цæдтæ]] mb3ex6ar27mn3ad2xwu8an0kcnz7xch 14 80648 586398 2025-06-15T10:58:23Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Commonscat}} [[Категори:Новгороды облæсты географи|Цæдтæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]]» 586398 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Новгороды облæсты географи|Цæдтæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]] nkpi7anc38w85m3630l2304l59krr8v 14 80649 586400 2025-06-15T11:02:02Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Commonscat}} [[Категори:Новгороды облæст|Географи]] [[Категори:Уæрæсейы географи]]» 586400 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Новгороды облæст|Географи]] [[Категори:Уæрæсейы географи]] p7ev30xprns8kozoqr16w78u11g1cp5 0 80650 586403 2025-06-15T11:17:26Z Taamu 795 Фарс æрвыст æрцыд [[Кезенойам|Кезенойаммæ]] 586403 wikitext text/x-wiki #REDIRECT[[Кезенойам]] i00fi9uvlbhosd059avzyuw2jq5oimf 14 80651 586408 2025-06-15T11:27:45Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Commonscat}} [[Категори:Псковы облæсты географи|Цæдтæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]]» 586408 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Псковы облæсты географи|Цæдтæ]] [[Категори:Уæрæсейы цæдтæ]] d0l8y2gmphks2v02u5rj79gh4871c9f 14 80652 586409 2025-06-15T11:28:13Z Taamu 795 Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «{{Commonscat}} [[Категори:Псковы облæст|Географи]] [[Категори:Уæрæсейы географи]]» 586409 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Категори:Псковы облæст|Географи]] [[Категори:Уæрæсейы географи]] 31eau9m54k78b355c55yr1pskdanq8g