ਵਿਕੀਸਰੋਤ pawikisource https://pa.wikisource.org/wiki/%E0%A8%AE%E0%A9%81%E0%A9%B1%E0%A8%96_%E0%A8%B8%E0%A8%AB%E0%A8%BC%E0%A8%BE MediaWiki 1.45.0-wmf.6 first-letter ਮੀਡੀਆ ਖ਼ਾਸ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਵਿਕੀਸਰੋਤ ਵਿਕੀਸਰੋਤ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਤਸਵੀਰ ਤਸਵੀਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਮੀਡੀਆਵਿਕੀ ਮੀਡੀਆਵਿਕੀ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਫਰਮਾ ਫਰਮਾ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਮਦਦ ਮਦਦ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਲੇਖਕ ਲੇਖਕ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਪੋਰਟਲ ਪੋਰਟਲ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਲਿਖਤ ਲਿਖਤ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਆਡੀਓਬੁਕ ਆਡੀਓਬੁਕ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਅਨੁਵਾਦ ਅਨੁਵਾਦ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਪੰਨਾ ਪੰਨਾ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਇੰਡੈਕਸ ਇੰਡੈਕਸ ਗੱਲ-ਬਾਤ TimedText TimedText talk ਮੌਡਿਊਲ ਮੌਡਿਊਲ ਗੱਲ-ਬਾਤ 250 6667 196284 196228 2025-06-20T22:41:21Z Taranpreet Goswami 2106 196284 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Taranpreet Goswami" /></noinclude>ਅਸੀਂ ਜੱਟ ਹਾਂ ਮਤਲਬੀ ਯਾਰ ਪੂਰੇ, ਦਾਓ ਢੰਗ ਕਰਕੇ ਵੇਲਾ ਕੱਢਨੇ ਹਾਂ। ਇਕ ਗੱਲ ਤੋਂ ਜਾਨ ਕੁਰਬਾਨ ਕਰਨੀ, ਪਰ ਦਿਲੇ ਦਾ ਹੱਠ ਨਾ ਛੱਡਨੇ ਹਾਂ। ਪੱਤਾਂ ਹੋਨ ਇਕੀ ਜਿਸ ਜੱਟ ਹੈ ਭਾਈਆਂ ਦਾ। ਜੱਟ ਕਰੇ ਸੁੱਟੀਏ ਪੁੱਤ, ਕਸਾਈਆਂ ਦਾ [ਰਾਂਝਾ ਤਾਈਂ, ਸੋਈ ਅਸਲ ਭਰਾ ਅਪਰਾਧ ਤੇ ਫੜੇ ਕੋਈ, ਮਾਰ [ਵਾਰਸ ਮਿੱਤ੍ਰ, ਭਾਈ ਬਨੇ ਹਰ ਕੌਮ ਜੱਟ ਗਰਜ਼ ਦੇ ਵਾਸਤੇ ਬਨੇ ਤੇ ਨਾਈਆਂ ਦਾ। ਕਲਾ ਕਾਰ ਤੇ ਝਾਗੜੂ ਜੱਟ ਵੱਡੇ, ਖੋਂਹਦੇ ਮਾਲ ਨੀ ਜਾਂਦਿਆ ਰਾਹੀਆਂ ਦਾ [ ਵਾਰਸ ਘੋਲ ਪੱਤੀਓਂ ਯਾਰ ਦੇ ਨਾਮ ਉਦੋਂ, ਜੋਗੀ ਮੁੱਖ ਸਮਾਲ ਹੱਤਿਆਰਿਆ ਵੇ | ਮਾਉਂ ਸੁਨਦਿਆਂ ਪੁਨੇ ਤੂੰ ਯਾਰ ਮੇਰਾ, ਏਡਾ: ਕੈਹਰ ਕੀਤੋ ਲੋੜੇ ਮਾਰਿਆ ਵੇ॥ | ਸਿਹਤ ਏਹ ਮਿਸਲ ਮਸ਼ਹੂਰ ਜਹਾਨ ਅੰਦਰ, ਜੱਟੀ ਚਾਰੇ ਈ ਥੋਕ ੧ २ ਸਵਾਰਦੀਏ। ਉਂਨ ਤੁੰਬਦੀ ਮੱਮੇ ਤੇ ਬਾਲ ਲੇੜੇ, ਚਿੜੀਆਂ ਹਾਕਰੇ, ਲੇਲੜੇ, ਚਾਰਦੀਏ। ਜਦੋਂ ਆਉਂਦੀ ਝਗੜੇ ਦੀ 8 ਗੱਲ ਉਤੇ ਥੋੜੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਖਲਾਰਦੀਏ। {ਵਾਰਸ ਸਾਰੇ ਕਿੱਸੇ ਵਿਚ ਥਾਂ ਥਾਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਹਾਲ ਦਾ ਨਕਸ਼ ਹੈ, ਯਾਰੀ ਲਾਨਾ ਕਵਾਰੀਆਂ ਲਈ ਇਕ ਮਾਮੂਲੀ ਗੱਲ ਸੀ, ਅਚ ਮਾਪੇ ਵੀ ਇਸਨੂੰ ਕੁਝ ਢੇਰ ਬੁਰਾ ਨਹੀਂ ਜਾਨਦੇ ਸਨ, ਜਿਸ ਲੇ ਹੋਣਾ ਕੰਮ ਕੱਢ ਲੈਨਾ, ਅਕਚਾਰੋਂ ਫਿਰਨਾ, ਡਾਕੇ ਚੋਰੀ ਨੂੰ ਐਬ ਨਾ -੧੮੧-<noinclude></noinclude> ti9pojgtr7hlfokprp3t9pzjk1qhlhc 196285 196284 2025-06-20T22:43:43Z Taranpreet Goswami 2106 196285 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Taranpreet Goswami" /></noinclude>ਅਸੀਂ ਜੱਟ ਹਾਂ ਮਤਲਬੀ ਯਾਰ ਪੂਰੇ, ਦਾਓ ਢੰਗ ਕਰਕੇ ਵੇਲਾ ਕੱਢਨੇ ਹਾਂ। ਇਕ ਗੱਲ ਤੋਂ ਜਾਨ ਕੁਰਬਾਨ ਕਰਨੀ, ਪਰ ਦਿਲੇ ਦਾ ਹੱਠ ਨਾ ਛੱਡਨੇ ਹਾਂ। {{rh|||[ਰਾਂਝਾ}} ਪੱਤਾਂ ਹੋਨ ਇਕੀ ਜਿਸ ਜੱਟ ਤਾਈਂ, ਸੋਈ ਅਸਲ ਭਰਾ ਹੈ ਭਾਈਆਂ ਦਾ। ਜੱਟ ਕਰੇ ਅਪਰਾਧ ਤੇ ਫੜੇ ਕੋਈ, ਮਾਰ ਸੁੱਟੀਏ ਪੁੱਤ, ਕਸਾਈਆਂ ਦਾ॥ {{rh|||[ਵਾਰਸ}} ੩੪ ੩੪ ਮਿੱਤ੍ਰ, ਭਾਈ ਬਨੇ ਹਰ ਕੌਮ ਜੱਟ ਗਰਜ਼ ਦੇ ਵਾਸਤੇ ਬਨੇ ਤੇ ਨਾਈਆਂ ਦਾ। ਕਲਾ ਕਾਰ ਤੇ ਝਾਗੜੂ ਜੱਟ ਵੱਡੇ, ਖੋਂਹਦੇ ਮਾਲ ਨੀ ਜਾਂਦਿਆ ਰਾਹੀਆਂ ਦਾ [ ਵਾਰਸ ਘੋਲ ਪੱਤੀਓਂ ਯਾਰ ਦੇ ਨਾਮ ਉਦੋਂ, ਜੋਗੀ ਮੁੱਖ ਸਮਾਲ ਹੱਤਿਆਰਿਆ ਵੇ | ਮਾਉਂ ਸੁਨਦਿਆਂ ਪੁਨੇ ਤੂੰ ਯਾਰ ਮੇਰਾ, ਏਡਾ: ਕੈਹਰ ਕੀਤੋ ਲੋੜੇ ਮਾਰਿਆ ਵੇ॥ | ਸਿਹਤ ਏਹ ਮਿਸਲ ਮਸ਼ਹੂਰ ਜਹਾਨ ਅੰਦਰ, ਜੱਟੀ ਚਾਰੇ ਈ ਥੋਕ ੧ २ ਸਵਾਰਦੀਏ। ਉਂਨ ਤੁੰਬਦੀ ਮੱਮੇ ਤੇ ਬਾਲ ਲੇੜੇ, ਚਿੜੀਆਂ ਹਾਕਰੇ, ਲੇਲੜੇ, ਚਾਰਦੀਏ। ਜਦੋਂ ਆਉਂਦੀ ਝਗੜੇ ਦੀ 8 ਗੱਲ ਉਤੇ ਥੋੜੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਖਲਾਰਦੀਏ। {ਵਾਰਸ ਸਾਰੇ ਕਿੱਸੇ ਵਿਚ ਥਾਂ ਥਾਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਹਾਲ ਦਾ ਨਕਸ਼ ਹੈ, ਯਾਰੀ ਲਾਨਾ ਕਵਾਰੀਆਂ ਲਈ ਇਕ ਮਾਮੂਲੀ ਗੱਲ ਸੀ, ਅਚ ਮਾਪੇ ਵੀ ਇਸਨੂੰ ਕੁਝ ਢੇਰ ਬੁਰਾ ਨਹੀਂ ਜਾਨਦੇ ਸਨ, ਜਿਸ ਲੇ ਹੋਣਾ ਕੰਮ ਕੱਢ ਲੈਨਾ, ਅਕਚਾਰੋਂ ਫਿਰਨਾ, ਡਾਕੇ ਚੋਰੀ ਨੂੰ ਐਬ ਨਾ -੧੮੧-<noinclude></noinclude> scxkwq93k2l8zagpoioh056gft1o5zc 196286 196285 2025-06-20T22:53:30Z Taranpreet Goswami 2106 196286 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Taranpreet Goswami" /></noinclude>{{Block center|<poem>ਅਸੀਂ ਜੱਟ ਹਾਂ ਮਤਲਬੀ ਯਾਰ ਪੂਰੇ, ਦਾਓ ਢੰਗ ਕਰਕੇ ਵੇਲਾ ਕੱਢਨੇ ਹਾਂ। ਇਕ ਗੱਲ ਤੋਂ ਜਾਨ ਕੁਰਬਾਨ ਕਰਨੀ, ਪਰ ਦਿਲੇ ਦਾ ਹੱਠ ਨਾ ਛੱਡਨੇ ਹਾਂ। {{rh|||[ਰਾਂਝਾ}} ਪੱਤਾਂ ਹੋਨ ਇਕੀ ਜਿਸ ਜੱਟ ਤਾਈਂ, ਸੋਈ ਅਸਲ ਭਰਾ ਹੈ ਭਾਈਆਂ ਦਾ। ਜੱਟ ਕਰੇ ਅਪਰਾਧ ਤੇ ਫੜੇ ਕੋਈ, ਮਾਰ ਸੁੱਟੀਏ ਪੁੱਤ, ਕਸਾਈਆਂ ਦਾ॥ {{rh|||[ਵਾਰਸ}} ਜੱਟ ਗਰਜ਼ ਦੇ ਵਾਸਤੇ ਬਨੇ ਮਿੱਤ੍ਰ, ਭਾਈ ਬਨੇ ਹਰ ਕੌਮ ਤੇ ਨਾਈਆਂ ਦਾ। ਕਲਾ ਕਾਰ ਤੇ ਝਾਗੜੂ ਜੱਟ ਵੱਡੇ, ਖੋਂਹਦੇ ਮਾਲ ਨੀ ਜਾਂਦਿਆ ਰਾਹੀਆਂ ਦਾ॥ {{rh|||[ਵਾਰਸ}} ਘੋਲ ਪੱਤੀਓਂ ਯਾਰ ਦੇ ਨਾਮ ਉਦੋਂ, ਜੋਗੀ ਮੁੱਖ ਸਮਾਲ ਹੱਤਿਆਰਿਆ ਵੇ। ਮਾਉਂ ਸੁਨਦਿਆਂ ਪੁਨੇ ਤੂੰ ਯਾਰ ਮੇਰਾ, ਏਡਾ: ਕੈਹਰ ਕੀਤੋ ਲੋੜੇ ਮਾਰਿਆ ਵੇ॥ {{rh|||[ਸਿਹਤ}} ਏਹ ਮਿਸਲ ਮਸ਼ਹੂਰ ਜਹਾਨ ਅੰਦਰ, ਜੱਟੀ ਚਾਰੇ ਈ ਥੋਕ {{rh|੧||੨}} ਸਵਾਰਦੀਏ। ਉਂਨ ਤੁੰਬਦੀ ਮੱਮੇ ਤੇ ਬਾਲ ਲੇੜੇ, ਚਿੜੀਆਂ {{rh|੩||}} ਹਾਕਰੇ, ਲੇਲੜੇ, ਚਾਰਦੀਏ। ਜਦੋਂ ਆਉਂਦੀ ਝਗੜੇ ਦੀ {{rh|||੪}} ਗੱਲ ਉਤੇ ਥੋੜੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਖਲਾਰਦੀਏ। {{rh|||[ਸਿਹਤ}} </poem>}} {{gap}}੩੧ਸਾਰੇ ਕਿੱਸੇ ਵਿਚ ਥਾਂ ਥਾਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਹਾਲ ਦਾ ਨਕਸ਼ ਹੈ, ਯਾਰੀ ਲਾਨਾ ਕਵਾਰੀਆਂ ਲਈ ਇਕ ਮਾਮੂਲੀ ਗੱਲ ਸੀ, ਅਚ ਮਾਪੇ ਵੀ ਇਸਨੂੰ ਕੁਝ ਢੇਰ ਬੁਰਾ ਨਹੀਂ ਜਾਨਦੇ ਸਨ, ਜਿਸ ਲੇ ਹੋਣਾ ਕੰਮ ਕੱਢ ਲੈਨਾ, ਅਕਚਾਰੋਂ ਫਿਰਨਾ, ਡਾਕੇ ਚੋਰੀ ਨੂੰ ਐਬ ਨਾ<noinclude>{{center|-੧੮੧-}}</noinclude> ktod0ll4kovajgrc26n86vkimb4kxih 250 6668 196287 196229 2025-06-20T22:58:56Z Taranpreet Goswami 2106 196287 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Taranpreet Goswami" /></noinclude>ਜਾਣਨਾ, ਏਹ ਜੱਟਾਂ ਦੇ ਸੁਭਾਓ ਹੀ ਸਨ, ਏਹਨਾਂ ਸਭਾਵਾਂ ਦੀ ਲੀਕ ਅਜੇ ਤਕ ਵੀ ਜੱਟਾਂ ਦੇ ਕਰਤੱਬਾਂ ਵਿਚ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। {{gap}}ਜੋਗੀਆਂ, ਠਾਕਰਾਂ, ਮੁੱਲਾਂ,ਮਲਵਾਨਿਆਂ ਦੇ ਪੋਲ ਵੀ ਵਾਰਸ ਨੇ ਚੰਗੇ ਖੋਲੇ ਕਿਧਰੇ ੨ ਬੇਹਯਾਈ ਦੇ ਦਰਜੇ ਤੋਂ ਵੀ੩੧ਟੱਪ ਨਿਕਲੇ। ਕਾਜ਼ੀਆਂ ਸ਼ੇਖਾਂ ਦੀ ਖਬਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ- {{Block center|<poem>ਦਾੜ੍ਹੀ ਸ਼ੇਖ ਦੀ ਅਮਲ ਸ਼ੈਤਾਨ ਵਾਲੇ, ਕੇਹਾ ਫਾਂਦੇ ਓ ਜਾਂਦਿਆਂ ਰਾਹੀਆਂ ਨੂੰ। ਅੱਗੇ ਕੱਢ ਕੁਰਾਨ ਤੇ ਬੈਹ ਅੰਬਰ ਕੇਹਾ ਅੱਡਿਆ ਮਕਰ ਦੀਆਂ ਫਾਹੀਆਂ ਨੂੰ। ਜੇੜ੍ਹਾ ਰੂਪ ਮੱਥ ਦਾ ਮੈਹਰਾਬ ਮੀਆਂ, ਤੰਤੇ ਆਖਨਾ ਏਂ ਜਾਂਦਿਆਂ ਰਾਹੀਆਂ ਨੂੰ। ਲਈ ਰਿਸ਼ਵਤਾਂ ਰੱਬ ਤੋਂ ਡਰੇਂ ਨਾਹੀਂ, ਅੱਗੇ ਅਜ਼ਲ ਦੇ ਕਰੇ ਅਕੜਾਈਆਂ ਨੂੰ। ਖਾਂਏਂ ਵੱਢੀਆਂ ਝੂਠ ਹਰਾਮ ਬੋਲੇਂ ਤੈਨੂੰ ਨਬੀ ਦੀ ਮਾਰ ਹੈ ਕਾਜ਼ੀਆ ਵੇ॥</poem>}} ਜੋਗੀਆਂ ਦੀ ਕਹਾਨੀ, ਸਨੋਂ ਵਾਰਸ ਦੀ ਜ਼ੁਬਾਨੀ: {{Block center|<poem>ਦਿਨੇਂ ਬਣਨ ਅਵਧੂਤ ਗੁਰਦੇਵ ਜੋਗੀ, ਕਰਨ ਰਾਤ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਖਾਣੀਆਂ ਨੀ।ਵੇਖ ਸੋਹਨੜਾ ਰੰਗ ਜਟੇਟੜੇ ਦਾ, ਜੋਗ ਦੇਨ ਦੀਆਂ ਕਰਨ ਤਿਆਰੀਆਂ ਨੀ।</poem>}} ਪੁਰਾਣੇ ਜੋਗੀਆਂ ਦੇ ਕੀ ਕਰਤਬ ਸਨ: {{gap}}ਬੁੱਢੀ ਮਾਂ ਬਾਬਰ ਜਾਨਨੀਏ, ਅਤੇ ਭੈਣ ਬਾਬਰ ਛੋਟੜੀ ਨੂੰ ਤੇ ਹਨ ਦੇ: {{Block center|ਅਸੀਂ ਬੁੱਢੀ ਨੂੰ ਮਾਈ ਜਾਨਨੇ ਹਾਂ, ਅਤੇ ਰੰਨ ਬਾਬਰ ਛੋਟੜੀ ਨੂੰ॥}}<noinclude>{{center|-੧੮੧-}}</noinclude> sc0641dbzzntpy5xoa2gaanumrgzoap 250 6669 196288 196230 2025-06-20T23:03:52Z Taranpreet Goswami 2106 196288 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Taranpreet Goswami" /></noinclude>{{Block center|ਤੇਰੀ ਗੱਲਾਂ ਤੇ ਦੰਦਾਂ ਦੇ ਦਾਗ਼ ਦਿੱਸਣ, ਅੱਜ ਸੱਦੀਆਂ ਠਾਕਰਾਂ ਤੇ ਚੋਲੀਆਂ ਨੀ॥}} {{gap}}ਠਾਕਰਾਂ ਤੇ ਚੋਟ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਕਿ ਚੇਲਿਆਂ ਨਾਲ ਕੀ ਕਰਦੇ ਸਨ3:- {{gap}}ਹੋਰ ਤਵਾਰੀਖੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਵਾਕਿਆਤ ਵੱਲ ਕਿਧਰੇ ੨ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜੀਕਨ ਅਪਨੇ ਸਮੇਂ ਦਾ ਹਾਲ ਲਿਖਦੇ ਹੋਇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਦਸਾਂਦੇ ਹਨ: {{Block center|<poem>ਜਦੋਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਜੱਟ ਤਿਆਰ ਹੋਏ, ਘਰੋ ਘਰੀ ਜਾਂ ਨਵੀਂ ਸਰਕਾਰ ਹੋਈ। ਅਸ਼ਰਾਫ਼ ਖਰਾਬ ਕੌਮੀਨ ਜ਼ਾਤਾਂ, ਜ਼ਿਮੀਦਾਰ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਬਹਾਰ ਹੋਈ। ਚੋਰ ਚੌਧਰੀ ਯਾਰ ਨਾ ਪਾਕ ਦਾਮਨ, ਭੂਤ ਮੰਡਲੀ ਇਕ ਦੂੰ ਚਾਰ ਹੋਈ।</poem>}} {{gap}}ਏਹ ਨਾਦਰ ਸ਼ਾਹ ਦੋ ਹਮਲੇ ਦੇ ਵੇਲੇ ਦਾ ਹਾਲ ਦਸਦਾ ਹੈ ਹੈ। ਜਦ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਵੀ ਸਿਰ ਉਠਾਇਆ ਸੀ ਅਰ ਮਾਰ ਲੁੱਟ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ॥ {{Block center|ਸਾਰੇ ਮੁਲਕ ਪੰਜਾਬ ਖਰਾਬ ਵਿੱਚੋਂ, ਮੈਨੂੰ ਵੱਡਾ ਅਫਸੋਸ ਕਸੂਰਦਾ ਏ॥}} {{gap}}ਏਹ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਵੀ ਜੀ ਨੂੰ ਕਿਸ ਗੱਲ ਦਾ ਅਫਸੋਸ ਹੋਇਆ। ਕਸੂਰ ਓਹ ਸ਼ੈਹਰ ਸੀ ਜਿਥੇ ਏਹ ਪੜ੍ਹੇ ਸਨ। ਭਾਵੇਂ ਉਸ ਦੋ ਲੁੱਟੇ ਜਾਨ ਦਾ ਅਫ਼ਸੋਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। {{Block center|<poem>ਨਾਦਰ ਸ਼ਾਹ ਤੋਂ ਹਿੰਦ ਪੰਜਾਬ ਧੜਕੇ, ਮੇਰੇ ਬਾਪ ਦਾ ਤੁਧ ਭੌਚਾਲ ਕੀਤੋ। ਸਿੰਘਾਂ ਜੇਡ ਨਾ ਫਤੇ ਦਾ ਹੁਕਮ ਕਿਸਤੇ, ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਮਕਾਮ ਲਾਹੌਰ ਜੇਹਾ।</poem>}} {{gap}}ਕਿਧਰੇ ਲਿਖਦੇ ੨ ਰਿਸ਼ਵਤਾਂ ਜਾਂ ਵੱਡੀਆਂ ਖਾਕੇ ਹਾਕਮਾਂ ਦ<noinclude>{{center|-੧੮੩-}}</noinclude> 746womxhfp1umv5rj43e4ajss1xma8z 250 6670 196289 196231 2025-06-20T23:05:12Z Taranpreet Goswami 2106 196289 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Taranpreet Goswami" /></noinclude>ਬੇਇਨਸਾਫੀ ਕਰਨੀ ਤੇ ਕਿਧਰੇ ਨੌਕਰੀ ਨੂੰ ਨਿੰਦ ਵਿਖਾਇਆ:- {{Block center|<poem>ਬੁਰਾ ਕਸਬ ਨਾ ਨੌਕਰੀ ਜੇਡ ਕੋਈ, ਯਾਦ ਹੱਕ ਦੀ ਜੋਡ ਅਕਾਬਰੀ ਵੇ। ਮਝਾਂ ਜੋਡ ਨਾ ਕਿਸੇ ਦੇ ਹਨ ਜੇਰੇ, ਰਾਜ ਹਿੰਦ ਪੰਜਾਬ ਨਾਂ ਬ੍ਰਾਬਰੀ ਵੇ।</poem>}} {{gap}}ਕਵੀ ਜੀ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਇਕ ਵਡੀ ਖੂਬੀ (ਗੁਨ) ਏਹ ਹੈ ਕਿ ਏਹਨਾਂ ਨੇ ਅੰਤਲੀ ਕਲੀ ਵਿਚ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਕੁਝ ਨਾ ਕੁਝ ਸਚਾਈ ਭਰ ਰਖੀ ਹੈ, ਸਾਰੇ ਬੰਦ ਦਾ ਨਚੋੜ ਜਾਂ ਅਤਰ ਖਿਚ ਕੇ ਅੰਤ ਵਿਚ ਰਖ ਦਿਤਾ ਹੈ। ਢੇਰ ਸਾਰੀਆਂ ਕਲੀਆਂ ਤਾਂ ਹਨ, ਵੰਨਗੀ ਲਈ ਵੇਖਵਾਰਸ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਦਤਾਂ ਭੈੜੀਆਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਖਾਨ ਈ ਨੀ, ਸਭ ਖਲਕਤਾਂ ॥ ਉਸ ਤੋਂ ਨਸਦੀਆਂ ਨੀ। ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਏ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਚੰਦ ਦੇਵਰ, ਡੁੱਬ ਮੋਈਆਂ ਉਹ ਭਰਜਾਈਆਂ ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਇਸ ਜਗ ਤੋਂ ਉਠ ਜਾਨਾ, ਹੰਕਾਰ ਨੂੰ ਮਾਰੀਏ ਜੀ॥ ਵਾਰਸ ਰੱਬ ਨੇ ਕੰਮ || ਦਿਲੋਂ ਕਿਬਰ ਬਨਾ ਦਿੱਤਾ, ਪਰ ਉਮਰ ਹੈ ਨਕਸ਼ ਪਤਾਸੜੇ ਤੇ ਹੱਠ ਰੰਨ ਦੇ ਜੇਡ ਨਾ ਮਰਦ ਕਰਦਾ, ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਖਬਰ ਇਸ ਹਾਲ ਦੀ ਏ ਦੌਲਤ ਦੀਨ ਤੇ ਧਰਮ ਈਮਾਨ ਸੱਭੇ, ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਹੈ ਨਾਲ ਕਮਾਈਆਂ ਦੇ॥ ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਜੋ ਐਬ ਨਾ ਭੱਜਦਾਏ, ਰੱਬ ਉਸਦਾ ਨਹੀਂ ਛਪਾਉਂਦਾ ਓਏ॥ ਸੂਰਜ ਸਵਾ ਨੇਜ਼ੇ ਉਤੇ ਆਨ ਨੇਹਰੇ, ਰਾਹ ਰੈਹਨਗੇ ਗਾਹ ਸਭਗ੍ਰਹਨਗੇ ਨੀ॥ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਮੀਆਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲਾਈਆਂ ਨੀ, ਸੋਈ ਜਾਨਦੇ ਯਾਰੀਆਂ ਵਾਰੀਆਂ ਨੂੰ॥ ਜੇਹਾ ਬੀਜੀਏ ਵਾਰਸਾ ਵੱਢ ਲਈਏ, ਹਰਫ ਵਿਚ ਹਦੀਸ ਦੇ ਆਇਆ ਈ। ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਮੀਆਂ ਜਿਨੂੰ ਇਸ਼ਕ ਲੱਗਾ, ਦੀਨ ਦੁਨੀ ਦੇ ਕੰਮ ਥੀਂ ਜਾ ਰਿਹਾ। ਵਾਰਸ -੧੮੪-<noinclude></noinclude> a7lvcze8evngu6lpfkymniof8rq45fi 196290 196289 2025-06-20T23:28:48Z Taranpreet Goswami 2106 196290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Taranpreet Goswami" /></noinclude>ਬੇਇਨਸਾਫੀ ਕਰਨੀ ਤੇ ਕਿਧਰੇ ਨੌਕਰੀ ਨੂੰ ਨਿੰਦ ਵਿਖਾਇਆ:- {{Block center|<poem>ਬੁਰਾ ਕਸਬ ਨਾ ਨੌਕਰੀ ਜੇਡ ਕੋਈ, ਯਾਦ ਹੱਕ ਦੀ ਜੋਡ ਅਕਾਬਰੀ ਵੇ। ਮਝਾਂ ਜੋਡ ਨਾ ਕਿਸੇ ਦੇ ਹਨ ਜੇਰੇ, ਰਾਜ ਹਿੰਦ ਪੰਜਾਬ ਨਾਂ ਬ੍ਰਾਬਰੀ ਵੇ।</poem>}} {{gap}}ਕਵੀ ਜੀ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਇਕ ਵਡੀ ਖੂਬੀ (ਗੁਨ) ਏਹ ਹੈ ਕਿ ਏਹਨਾਂ ਨੇ ਅੰਤਲੀ ਕਲੀ ਵਿਚ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਕੁਝ ਨਾ ਕੁਝ ਸਚਾਈ ਭਰ ਰਖੀ ਹੈ, ਸਾਰੇ ਬੰਦ ਦਾ ਨਚੋੜ ਜਾਂ ਅਤਰ ਖਿਚ ਕੇ ਅੰਤ ਵਿਚ ਰਖ ਦਿਤਾ ਹੈ। ਢੇਰ ਸਾਰੀਆਂ ਕਲੀਆਂ ਤਾਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਖਾਨ ਈ ਹਨ, ਵੰਨਗੀ ਲਈ ਵੇਖ:- {{Block center|<poem>ਵਾਰਸ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਦਤਾਂ ਭੈੜੀਆਂ ਨੀ, ਸਭ ਖਲਕਤਾਂ ਉਸ ਤੋਂ ਨਸਦੀਆਂ ਨੀ। ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਏ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਚੰਦ ਦੇਵਰ, ਡੁੱਬ ਮੋਈਆਂ ਉਹ ਭਰਜਾਈਆਂ ਨੀ॥</poem>}} {{Block center|<poem>ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਇਸ ਜਗ ਤੋਂ ਉਠ ਜਾਨਾ, ਦਿਲੋਂ ਕਿਬਰ ਹੰਕਾਰ ਨੂੰ ਮਾਰੀਏ ਜੀ॥ ਵਾਰਸ ਰੱਬ ਨੇ ਕੰਮ ਬਨਾ ਦਿੱਤਾ, ਪਰ ਉਮਰ ਹੈ ਨਕਸ਼ ਪਤਾਸੜੇ ਤੇ ਹੱਠ ਰੰਨ ਦੇ ਜੇਡ ਨਾ ਮਰਦ ਕਰਦਾ, ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਖਬਰ ਇਸ ਹਾਲ ਦੀ ਏ ਦੌਲਤ ਦੀਨ ਤੇ ਧਰਮ ਈਮਾਨ ਸੱਭੇ, ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਹੈ ਨਾਲ ਕਮਾਈਆਂ ਦੇ॥ ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਜੋ ਐਬ ਨਾ ਭੱਜਦਾਏ, ਰੱਬ ਉਸਦਾ ਨਹੀਂ ਛਪਾਉਂਦਾ ਓਏ॥ ਸੂਰਜ ਸਵਾ ਨੇਜ਼ੇ ਉਤੇ ਆਨ ਨੇਹਰੇ, ਰਾਹ ਰੈਹਨਗੇ ਗਾਹ ਸਭਗ੍ਰਹਨਗੇ ਨੀ॥ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਮੀਆਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲਾਈਆਂ ਨੀ, ਸੋਈ ਜਾਨਦੇ ਯਾਰੀਆਂ ਵਾਰੀਆਂ ਨੂੰ॥ ਜੇਹਾ ਬੀਜੀਏ ਵਾਰਸਾ ਵੱਢ ਲਈਏ, ਹਰਫ ਵਿਚ ਹਦੀਸ ਦੇ ਆਇਆ ਈ। ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਮੀਆਂ ਜਿਨੂੰ ਇਸ਼ਕ ਲੱਗਾ, ਦੀਨ ਦੁਨੀ ਦੇ ਕੰਮ ਥੀਂ ਜਾ ਰਿਹਾ। ਵਾਰਸ</poem>}}<noinclude>{{center|-੧੮੪-}}</noinclude> mick0pvm79775y3qa28lwghzebv1bo0 250 6671 196291 196232 2025-06-20T23:32:07Z Taranpreet Goswami 2106 196291 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Taranpreet Goswami" /></noinclude>{{Block center|ਯਾਰ ਦਾ ਤਦੋਂ ਦੀਦਾਰ ਪਾਈਏ, ਜਦੋਂ ਆਪਨਾ ਆਪ ਗਵਾਈਏ ਜੀ।}} {{gap}}ਵਾਰਸ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਨਮੂਨਾ ਤੇ ਬਤੇਰਾ ਆ ਗਿਆ, ਪਰ ਵਾਰਸ ਹੋਰਾਂ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਕਵਿਤਾ ਦੇ ਅਨੇਕ ਰੰਗ ਭਰੇ ਪਏ ਹਨ। ਕਿਧਰੇ ਤਸ਼ਬੀਹਾਂ ਨਵੀਆਂ ਕਿਧਰੇ ਖਿਆਲ ਦੀ ਬਾਰੀਕ ਖਿੱਚ, ਥਾਂ ਥਾਂ ਇਕ ਬੜਾ ਸੋਹਣਾ ਤਮਾਸ਼ਾ ਵਖਾਂਦੀ ਹੈ। ਵੰਨਗੀ ਲਈ ਕੁਝ ਬੈਂਤ ਲਿਖਦੇ ਹਾਂ; {{gap}}ਛਾਤੀ ਠਾਠ ਦੀ ਉੱਭਰੀ ਪੱਟ ਖੇਨੂੰ, ਸੇਉ ਬਲਖ ਦੇ ਚੁਨੇ ਅਨਾਰ ਵਿੱਚੋਂ। ਬਾਹਾਂ ਵੇਲਨੇ ਵੇਲੀਆਂ ਗੁੱਲੂ ਮੱਖਨ, ਛਾਤੀ ਸੰਗ ਮਰ ਮਰ ਗੰਗ ਦੀ ਧਾਰ ਵਿਚੋਂ। {{Block center|<poem>ਤੁਸਾਂ ਜੇਹੇ ਮਾਸ਼ੂਕ ਜੋ ਹੋਨ ਰਾਜ਼ੀ, ਮੰਗੂ ਨੈਨਾਂ ਦੀ ਧਾਰ ਵਿਚ ਚਾਰੀਏ ਨੀ। ਬਦਨ ਹੋ ਗਿਆ ਸੁੱਕਕੇ ਕੁਰੰਗ ਤੇਰਾ ਹੜਬਾਂ ਕੰਗਰੂੜ ਦੇ ਹੱਡ ਵਡੇ। ਜੱਮੀ ਸਿਕਰੀ ਹੋਠਾਂ ਤੇਰਿਆਂ ਤੇ, ਲੋਹੂ ਫੁਟਦਾ ਤੇ ਪੈਂਦੀ ਜਾਨ ਫੰਡੇ। ਮੂੰਹੋਂ ਖੁਲ੍ਹ ਕੇ ਗੱਲ ਨਾ ਕਰਨੀਏਂ ਤੂੰ, ਚੁਪ ਕੀਤੜਾ ਵਾਂਗ ਸੁਭਾ ਜੰਡੇ॥</poem>}} {{gap}}ਹਿਜਰ ਦੇ ਬਿਰਹੋਂ ਦੀ ਮਾਰੀ ਹੀਰ ਦੀ ਕੇਹੀ, ਸੋਹਣੀ ਤਸਵੀਰ ਖਿੱਚੀ ਹੈ। {{Block center|ਸੁਚਖੀ ਹੋਠਾਂ ਦੀ ਲੋੜ੍ਹ ਦੰਦਾਸੜ ਦਾ, ਖੋਜਾ ਖੱਤਰੀ ਕਲ ਬਜ਼ਾਰ ਵਿਚੋਂ॥}} {{gap}}ਏਸ ਬੈਂਤ ਦੀ ਤਸ਼ਬੀਹ ਦਸਦੀ ਹੈ, ਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਖੋਜੇ ਤੇ ਖੱੜੀ ਦਾ ਮਾਰ ਦੇਨਾ ਜੱਟਾਂ ਲਈ ਇਕ ਮਾਮੂਲੀ ਗੱਲ ਸੀ। ਦੋਵੇਂ ਜਾਤਾਂ ਬਿਆਜ ਖੋਰ ਹਨ ਤੇ ਅੱਜ ਕੱਲ ਵੀ ਢੇਰ ਏਹੀ ਵਢੀਂਦੇ ਹਨ, ਭਾਗ!<noinclude>{{center|-੧੮੫-}}</noinclude> pug3ib7o04ov5weq0v3gshayqfz0fdg 250 6672 196292 196233 2025-06-20T23:34:40Z Taranpreet Goswami 2106 196292 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Taranpreet Goswami" /></noinclude>{{Block center|<poem>ਜੇਹੜੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਪੈਨ ਤੇ ਰੋਹਨ ਨਾਹੀਂ, ਸਿਰ ਭਾਏ ਤੇ ਸਿਰੜ ਨਾ ਜਾਇ॥ ਮੀਆਂ॥ ਨੱਢੀ ਆਪਸਨ ਝਗੜਦੀ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ, ਏਸ ਭੰਬੜੇ ਸੋਹਣੇ ਯਾਰ ਉਤੋਂ। ਜਿਦਾਂ ਸੋਂਹਦੀਆਂ ਛੈਲ ਉਸ ਜੋਗੀੜੇ ਨੂੰ, ਜਿਵੇਂ ਚੰਦ ਦੁਆਲੇ ਘਟਾਂ</poem>}} ੧{{gap}}੨ {{gap}}੩ {{gap}} ੪ {{gap}} ੫ {{Block center|<poem>ਛਾਈਆਂ ਨੀ॥ ਬਿੱਲੀ, ਰੰਨ, ਫਕੀਰ ਤੇ ਅੱਗ, ਬਾਂਦੀ ਤਿਨ੍ਹਾਂ ਫਿਰਨ ਘਰੋਂ ਘਰੀ ਕਾਰ ਹੋਵੇ। ਨਾਠ ਜੋੜਕੇ ਬੱਦਲਾਂ ਘਟਾ ਬਧੀ, ਵੇਖਾਂ ਕੋਹੜਾ ਦੇਸ਼ ਨਿਹਾਲ ਹੋਵੇ।</poem>}} {{Block center|<poem>ਚਮਕੇ ਨੂਰ ਖੁਦਾਇਦਾ ਮੁਖ ਸੁਰਖੀ ਜਿਸ ਤੇ ਪਵੇਗੀ ਨਜ਼ਰ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਹੋਵੇ॥</poem>}} {{center|ਏਹ ਹੀਰ ਦੇ ਆਉਣ ਦਾ ਨਕਸ਼ਾ ਹੈ।}} {{gap}}ਕਵੀ ਜੀ ਨੇ ਅਪਨੇ ਕਿੱਸੇ ਵਿਚ ਏਹ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪੁਰਾਨੇ ਸਮਿਆਂ ਵਿਚ ਵਿਆਹ ਦੇ ਵੇਲੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਵੀ ਨਕਾਹ ਤੋਂ ਛੁੱਟ ਹੋਰ ਸਭ ਦਸਮਾਂ ਹਿੰਦੂਆਂ ਵਾਲੀਆਂ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਹੀ ਗਾਨਾ ਬੰਨ੍ਹਨਾ, ਉਹੀ ਖੇਡ ਖੇਡੁੱਕਲੇ ਖਡਾਨੇ। ਹੁਨ ਵੀ ਸ਼ੇਖਾਂ ਵਿਚ ਏਹ ਰਸਮਾਂ ਜਾਰੀ ਹਨ। ਪੁਰਾਨੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਰੀਹਨੇ ਕੱਪੜੇ, ਦਾਜ ਦਾਤ, ਜੰਞ ਦੀ ਆਓ ਭੁਗਤ, ਵਾਜੇ ਗਾਜੇ, ਆਤਸ਼ਬਾਜ਼ੀ ਏਹਨਾਂ ਸਭਨਾਂ ਦਾ ਹਾਲ ਦੱਸਿਆ ਜਿਸ ਤੋਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਜੰਗਾਂ ਵਿਚ ਜੋ ਰੌਣਕ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਦਸੀ ਹੈ। ਘੋੜਦੌੜੜੇ ਨੇੜੇ ਬਾਜ਼ੀ, ਸ਼ਿਕਾਰ ਆਦਿ ਏਹ ਸਭ ਗੱਲਾਂਇਕ ਜਾਂਞੀਆਂ ਦੇ ਜੀ ਸੁਖਾਵੇ ਕੰਮ ਸਨ। ਇਕ ਕਰਤਬ ਦਖਾਨੇ, ਦੂਜਾ ਜੀ ਪਰਚਾਨੇ ਬਹਾਦਰੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਸਨ, ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਬੰਦਸ਼ ਨਾਂ ਸੀ। ਜੂਹਾਂ, ਬਾਰਾਂ ਤੇ ਬੇਲਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਜੰਵਾਂ ਨੇ ਲੰਘਣਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਹਥਿਆਰ ਨਾ ਹੁੰਦੇ ਤਾਂ ਜਾਂਗਲੀ ਜਨੌਰ, ਸ਼ੇਰ ਬਾਘ ਆਦਿ ਈ: ਮਾਰ ਮੁਕਾਂਦੇ ਜੇ ਧਾੜਵੀ ਆ ਪੈਂਦੇ ਤਾਂ ਲੁਟ ਲੁਟਾ ਜੰਞ ਦਾ ਸਫਾਇਆ ਕਰ ਜਾਂਦੇ।<noinclude>{{center|-੧੮੬-}}</noinclude> 4r5jm08icz1kqvh6uohfh45elylsvce 196293 196292 2025-06-20T23:35:03Z Taranpreet Goswami 2106 196293 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Taranpreet Goswami" /></noinclude>{{Block center|<poem>ਜੇਹੜੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਪੈਨ ਤੇ ਰੋਹਨ ਨਾਹੀਂ, ਸਿਰ ਭਾਏ ਤੇ ਸਿਰੜ ਨਾ ਜਾਇ॥ ਮੀਆਂ॥ ਨੱਢੀ ਆਪਸਨ ਝਗੜਦੀ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ, ਏਸ ਭੰਬੜੇ ਸੋਹਣੇ ਯਾਰ ਉਤੋਂ। ਜਿਦਾਂ ਸੋਂਹਦੀਆਂ ਛੈਲ ਉਸ ਜੋਗੀੜੇ ਨੂੰ, ਜਿਵੇਂ ਚੰਦ ਦੁਆਲੇ ਘਟਾਂ</poem>}} {{center|੧{{gap}}੨ {{gap}}੩ {{gap}} ੪ {{gap}} ੫}} {{Block center|<poem>ਛਾਈਆਂ ਨੀ॥ ਬਿੱਲੀ, ਰੰਨ, ਫਕੀਰ ਤੇ ਅੱਗ, ਬਾਂਦੀ ਤਿਨ੍ਹਾਂ ਫਿਰਨ ਘਰੋਂ ਘਰੀ ਕਾਰ ਹੋਵੇ। ਨਾਠ ਜੋੜਕੇ ਬੱਦਲਾਂ ਘਟਾ ਬਧੀ, ਵੇਖਾਂ ਕੋਹੜਾ ਦੇਸ਼ ਨਿਹਾਲ ਹੋਵੇ।</poem>}} {{Block center|<poem>ਚਮਕੇ ਨੂਰ ਖੁਦਾਇਦਾ ਮੁਖ ਸੁਰਖੀ ਜਿਸ ਤੇ ਪਵੇਗੀ ਨਜ਼ਰ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਹੋਵੇ॥</poem>}} {{center|ਏਹ ਹੀਰ ਦੇ ਆਉਣ ਦਾ ਨਕਸ਼ਾ ਹੈ।}} {{gap}}ਕਵੀ ਜੀ ਨੇ ਅਪਨੇ ਕਿੱਸੇ ਵਿਚ ਏਹ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪੁਰਾਨੇ ਸਮਿਆਂ ਵਿਚ ਵਿਆਹ ਦੇ ਵੇਲੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਵੀ ਨਕਾਹ ਤੋਂ ਛੁੱਟ ਹੋਰ ਸਭ ਦਸਮਾਂ ਹਿੰਦੂਆਂ ਵਾਲੀਆਂ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਹੀ ਗਾਨਾ ਬੰਨ੍ਹਨਾ, ਉਹੀ ਖੇਡ ਖੇਡੁੱਕਲੇ ਖਡਾਨੇ। ਹੁਨ ਵੀ ਸ਼ੇਖਾਂ ਵਿਚ ਏਹ ਰਸਮਾਂ ਜਾਰੀ ਹਨ। ਪੁਰਾਨੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਰੀਹਨੇ ਕੱਪੜੇ, ਦਾਜ ਦਾਤ, ਜੰਞ ਦੀ ਆਓ ਭੁਗਤ, ਵਾਜੇ ਗਾਜੇ, ਆਤਸ਼ਬਾਜ਼ੀ ਏਹਨਾਂ ਸਭਨਾਂ ਦਾ ਹਾਲ ਦੱਸਿਆ ਜਿਸ ਤੋਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਜੰਗਾਂ ਵਿਚ ਜੋ ਰੌਣਕ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਦਸੀ ਹੈ। ਘੋੜਦੌੜੜੇ ਨੇੜੇ ਬਾਜ਼ੀ, ਸ਼ਿਕਾਰ ਆਦਿ ਏਹ ਸਭ ਗੱਲਾਂਇਕ ਜਾਂਞੀਆਂ ਦੇ ਜੀ ਸੁਖਾਵੇ ਕੰਮ ਸਨ। ਇਕ ਕਰਤਬ ਦਖਾਨੇ, ਦੂਜਾ ਜੀ ਪਰਚਾਨੇ ਬਹਾਦਰੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਸਨ, ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਬੰਦਸ਼ ਨਾਂ ਸੀ। ਜੂਹਾਂ, ਬਾਰਾਂ ਤੇ ਬੇਲਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਜੰਵਾਂ ਨੇ ਲੰਘਣਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਹਥਿਆਰ ਨਾ ਹੁੰਦੇ ਤਾਂ ਜਾਂਗਲੀ ਜਨੌਰ, ਸ਼ੇਰ ਬਾਘ ਆਦਿ ਈ: ਮਾਰ ਮੁਕਾਂਦੇ ਜੇ ਧਾੜਵੀ ਆ ਪੈਂਦੇ ਤਾਂ ਲੁਟ ਲੁਟਾ ਜੰਞ ਦਾ ਸਫਾਇਆ ਕਰ ਜਾਂਦੇ।<noinclude>{{center|-੧੮੬-}}</noinclude> fgqjjncfnms0vo1c9krqr0sgeps5iim 250 6673 196294 196234 2025-06-20T23:39:01Z Taranpreet Goswami 2106 196294 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Taranpreet Goswami" /></noinclude>{{gap}}ਕਵੀ ਜੀ ਨੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸਵਾਦਲਾ ਬਨਾਨ ਤੇ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਰਸ ਦਾ ਰੰਗ ਦਵਾਨ ਲਈ ਕਿਨ੍ਹੀਂ ਥਾਣੀਂ ਅਜੇਹੇ ਬਚਨ ਵੀ ਲਿਖ ਦਿਤੇ ਹਨ ਜੇਹੜੇ ਸ਼ਰਮ ਤੇ ਹੱਯਾ ਤੋਂ ਡਿੱਗੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਥਾਂਵੀਂ ਅਪਨੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਆਪੇ ਕਟ ਗ਼ਏ। ਕਿਧਰੇ ਹੀਰ ਨੂੰ ਕਾਮ ਦੀ ਭਰੀ ਦੱਸਿਆ, ਤੇ ਏਹ ਦਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਰਾਂਝਾ ਤੇ ਹੀਰ ਬੇਲੇ ਵਿਚ ਚਰੋਕਨੀਆਂ ਮੌਜਾਂ ਮਾਨ ਚੁੱਕੇ। ਕਿਧਰੇ ਜਾਕੇ (ਜੀਕਨ ਹੀਰ ਦਾ ਖਤ ਭਰਜਾਈਆਂ ਨੂੰ) ਹੀਰ ਅਪਨੇ ਆਪ ਨੂੰ ਅਨਛੂਤ ਦਸਦੀ ਹੈ ਤੇ ਕਿਧਰੇ ਰਾਂਝੇ ਨੂੰ ਕਾਮ ਭਰੀ ਵਾਸ਼ਨਾ ਨਾਲ ਸਦਦੀ ਹੈ; {{gap}}ਅੱਗੇ ਚੂੰਡੀਆਂ ਨਾਲ ਹੰਡਾਇਓਈ; ਜ਼ੁਲਫ ਕੁੰਡਲਾਂ ਦੇ ਹੁਣ ਦੇਖ ਮੀਆਂ॥ {{gap}}ਜੇ ਰਾਂਝਾ ਕਾਮੀ ਸੀ, ਉਸ ਨੂੰ ਹੀਰ ਦੇ ਉਧਾਲ ਕੇ ਲੈ ਜਾਨ ਵਿਚ ਕੀ ਡਰ ਸੀ। ਜਦ ਲੈ ਨਿਕਲਿਆ ਸੀ ਫੇਰ ਝੰਗ ਜਾਨ ਦੀ ਕੀ ਲੋੜ ਸੀ? ਕਵੀ ਜੀ ਨੂੰ ਆਪ ਈ ਯਕੀਨ ਨਹੀਂ ਕਿ ਕੀ ਲਿਖਿਆ, ਕਰਾਂਦੇ ਜਾਂ ਹੀਰ ਦੇ ਮੁਖੋਂ ਕਾਮ ਭਰੇ ਬਚਨ ਹੀਰ ਤੇ ਰਾਂਝੇ ਦੇ ਆਚਰਨ ਨੂੰ ਬੜਾ ਉਚਾ ਮਨ ਇਸ਼ਕ ਤੇ ਕਾਮ ਵਿਚ ਰੱਤਾ ਸੀ,ਜੇ ਬੇਲੇ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ਾਲ ਨਾਂ ਨਾ ਅਖਾਂਦੇ ਤਾਂ ਕਵੀ ਜੀ ਦਸਾਂਦੇ। ਪਰ ਕਵੀ ਜੀ ਦਾ ਉਹੀ ਕਿੱਸੇ ਵਿਚ ਫੋਟੋ ਉਤਰ ਆਇਆ॥ {{gap}}ਫੇਰ ਕਿਧਰੇ ਤੇ ਸੈਹਤੀ ਦੇ ਮੂੰਹੋਂ ਅਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ “ਵੇਹੜੇ ਵੜੀਂ ਤਾਂ ਜੁੰਡੀਆਂ ਖੋਹ ਸਟੂੰ '। ਪਰ ਆਪ ਈ ਰਾਂਝੇ ਨੂੰ ਘੋਨ ਮੋਨ ਮੁਨਾਇਆ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਕਿਧਰੇ ਨਚਘੰਟੂ ਨੂੰ ਵੈਦਕ ਦੀ ਕਤਾਬ ਦੱਸਿਆ ਹੈ, ਵਾਰਸ ਵਾਰਸ ਨੇ ਅਦਲੀ ਰਾਜੇ ਦਾ ਸਵਾਂਗ ਐਵੇਂ ਬਨਾਇਆ ਹੈ, ਭਲਾ ਉਸ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਰਾਜੇ ਕਿੱਥੇ? ਅਰ ਓਹ ਵੀ ਝੰਗ ' ਤੇ ਮਜ਼ੱਫਰ ਗੜ੍ਹ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿਚ, ਫੇਰ ਜੋਦ ਹੀਰ ਨੂੰ ਰਾਂਝਾ ਲੈ ਕੇ ਮੁੜਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਪਹਾੜੀ ਤ੍ਰੀਮਤਾਂ<noinclude>{{center|-੧੮੭-}}</noinclude> 46cr33088o71tzucrkiuiuxq9qqnhr9 250 6674 196295 196235 2025-06-20T23:40:16Z Taranpreet Goswami 2106 196295 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Taranpreet Goswami" /></noinclude>ਉਸ ਨੂੰ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਹਾੜੀ ਬੋਲੀ ਦੀ ਵੰਨਗੀ ਵਾਰਸ ਨੇ ਅਪਨੇ ਬੈਂਤਾਂ ਵਿਚ ਬਧੀ ਹੈ।ਏਹ ਬੋਲੀ ਜੰਮੂ ਦੇ ਪਹਾੜਾਂ ਦੀ ਹੈ, ਅਰ ਰਾਂਝੇ ਨੇ ਏਹਨਾਂ ਪਹਾੜਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀ ਕਰਨ ਜਾਨਾ ਸੀ। ਜੇ ਮੰਨੀਏ ਕਿ ਕਿਰਾਨੇ ਤੇ ਚਨਿਓਟ ਦੀਆਂ ਪਹਾੜੀਆਂ ਦੀ ਬੋਲੀ ਹੈ ਤਾਂ ਏਹ ਵੀ ਠੀਕ ਨਹੀਂ। ਉਸ ਸਾਰੇ ਇਲਾਕੇ ਦੀ ਬੋਲੀ ਇਕ ਹੈ ਜੇ ਏਹ ਮੰਨੀਏ ਕਿ ਰਾਂਝਾ ਹੀਰ ਨੂੰ ਕਢ ਜੰਮੂ ਦੇ ਪਹਾੜਾਂ ਵਿਚ ਨੱਠ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਰ, ਉੱਥੇ ਈ ਰਾਜੇ ਕੋਲ ਉਸ ਦਾ ਇਨਸਾਫ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਅਪਣੀ ਮੰਨਨ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਬੜਾ ਖਿੱਚਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਕਿਥੇ ਰੰਗ ਪੂਰ ਤੇ ਕਿੱਥੋਂ ਜੰਮੂ ਰਿਆਸਤ ਦੇ ਪਹਾੜ। ਬਿਨ ਸਾਮਾਨ ਉਥੇ ਕੀਕਨ ਪੁੱਜਾ ਅਰ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਉਹ ਝੰਗ ਜਾਂ ਅਪਨੇ ਇਲਾਕੇ ਤਖਤ ਹਜ਼ਾਰੇ ਈ ਕਿਉਂ ਨਾ ਰੈਹ ਪਿਆ? ਜਿਥੇ ਉਸ ਦੇ ਜਾਤ ਭਰਾ ਰਾਂਝੇ ਉਸ ਦੀ ਮਦਦ ਵੀ ਕਰਦੇ ਫੇਰ ਏਹ ਗੱਲ ਅਨਹੋਨੀ ਵੀ ਹੈ ਕਿਉਂ ਜੋ ਰਾਤੀਂ ਨੱਠਾ ਸੀ ਸਵੇਰ ਵਾਹਰ ਉਸ ਦੇ ਪਿਛੇ ਦੌੜੀ, ਛੇ ਸੱਤ ਘੰਟੇ ਦਾ ਫਰਕ ਸੀ, ਉਹ ਜ਼ਰੂਰ ਦਰਿਆਓਂ ਉਰੇ ੨ ਈ ਪਕੜਿਆ ਗਿਆ ਹੋਨਾ ਏ।ਏਹ ਕਵੀ ਨੇ ਐਵੇਂ ਖਿੱਚ ਕਰਕੇ ਲਿਖਿਆ, ਮੁਕਬਲ ਨੇ ਨਹੀਂ ਲਿਖਿਆ, ਹਾਂ ਅਦਲੀ ਰਾਜੇ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਹੈ। ਖਬਰੇ ਅਦਲੀ ਰਾਜੇ ਦਾ ਅਰਥ ਹਿੰਦੂ ਜਜ ਦਾ ਹੋਵੇ। ਕਾਜ਼ੀ ਤਾਂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਸਦਾਉਂਦੇ ਹੋਨਗੇ ਅਰ ਹਿੰਦੂ ਜੱਜ ਅਦਲੀ ਰਾਜਾ ਜਾਂ ਇਨਸਾਫ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹਾਕਮ॥ {{gap}}ਵਾਰਸ ਨੇ ਰਾਇਬਾਂ ਸਾਇਬਾਂ ਨੂੰ ਐਵੇਂ ਕਿੱਸੇ ਵਿਚ ਘੁਸੇੜਿਆ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਨਾ ਹੀ ਮੁਕਬਲ ਨੇ ਇਹਨਾਂ ਸੀ ਨੂੰ ਲਿਆਂਦਾ ਹੈ ਅਰ ਏਹ ਛੋਕਰੀਆਂ ਹੀਰ ਨਾਲ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੇਹਯਾਈ ਦੀਆਂ ਝੱਲਾਂ ਕਦਾਚਿਤ ਨਾ ਕਰਦੀਆਂ, ਸੋਹੜੀ ਇਕ<noinclude>{{center|-੧੮੮-}}</noinclude> 839efuvhlxutgrodsu1utoiokitjefa 250 6675 196296 196236 2025-06-20T23:41:36Z Taranpreet Goswami 2106 196296 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Taranpreet Goswami" /></noinclude>ਕਾਫ਼ੀ ਸੀ। ਹੀਰ ਚੰਗਿਆਂ ਦੀ ਨੂੰਹ ਸੀ, ਘਰ ਘਰ ਦੀ ਛਿੱਟ ਥੋੜੀ ਸੀ। {{gap}}ਏਸ ਕਿੱਸੇ ਦੀ ਪਲਾਟ ਦਰਿਆ ਝਨਾਂ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਤੇ ਈ ਹੈ ਅਰਸਮਾਂ ਬਾਬਰ ਤੋਂ ਪੈਹਲੇ ਜਾਂ ਕੋਲ ੨ ਦਾ। ਕੋਈ ਬੈਹਲੇ ਦੇ ਰਾਜ ਦੀ ਕਹਾਨੀ ਦਸਦੇ ਹਨ। ਰਾਂਝਾ ਤਖਤ ਹਜ਼ਾਰੇ ਦਾ ਜੋ ਪਿੰਡ ਰਾਂਝਿਆਂ ਦੇ ਕੋਲ ਹੈ, ਅਰ ਹੀਰ ਝੰਗ ਸਿਆਲਾਂ ਦੀ। ੮੦ ਮੀਲ ਦਾ ਫਾਸਲਾ, ਵਿਆਹੀ ਰੰਗ ਪੁਰ, ਜੋ ਅਜ ਕਲ ਮੁਜ਼ਫ਼ਰ ਗੜ੍ਹ ਦੇ ਜ਼ਿਲੇ ਵਿਚ, ਝੰਗ ਤੋਂ ੭੦ ਮੀਲ ਦੱਖਨ ਪੱਛਮ ਦੀ ਗੁੱਠ ਹੈ। ਰਾਂਝੇ ਨੇ ਜੋਗੀਆਂ ਦੇ ਟਿੱਲੇ ਤੋਂ ਗੋਰਖ ਦਾਟਿੱਲਾ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ, ਅਰ ਜਿੱਥੇ ਇਕ ਪੱਥਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੇ ਆਖਦੇ ਹਨ ਰਾਂਝੇ ਦੇ ਕੰਨ ਪਾੜੇ ਸਨ, ਜਾਕੇ ਜੋਗ ਲੀਤਾ। ਜਦ ਖੇੜੇ ਹੀਰ ਨੂੰ ਰੰਗਪੁਰ ਲੈ ਗਏ ਏਹ ਉਦਾਸ ਹੋ ਹਜ਼ਾਰੇ ਨੂੰ ਮੁੜਿਆ, ਪਰ ਦਿਲ ਵਿਚ ਭਾਬੀਆਂ ਦੇ ਤਾਨੇ ਯਾਦ ਆਏ। ਬਿਨਾਂ ਹੀਰ ਮੁੜਨਾ ਇਕ ਦਾਗ ਜਾਤਾ। ਕੁਝ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਸਤਾਇਆ, ਕੁਝ ਖੇੜਿਆਂ ਦੇ ਹੀਰ ਲੈ ਜਾਨ ਤੋਂ ਭੁੰਨਿਆ ਤੇ ਨਿਰਾਸ ਹੋਇਆ ੨ ਟਿੱਲੇ ਜਾ ਕੰਨ ਪੜਾਏ ਅਰ ਏਹ ਅਖਾਨ ਕਿ, “ਇਸ਼ਕੋਂ ਫਿੱਟਾ ਜੋਗੀ ਜਾ ਬਨਦਾ ਹੈ” ਸੱਚ ਕਰ ਦਖਾਇਆ। ਜੋਗੀ ਹਿੰਦੂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਦੋਵੇਂ ਜਾਤਾਂ ਅਕਸਰ ਬਨਦੇ ਮਨ, ਦਿਨ ਵੀ ਮੁਸਲਮਾਨ ਤੇ ਹਿੰਦੂ ਜੋਗੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਚੂੜੇ ਵੀ ਜੋਗੀ ਹਨ ਅਰ ਫ਼ਕੀਰਾਂ ਦਾ ਏਹ ਫਿਰਕਾ ਬੜਾ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਤੇ ਨਸ਼ੰਗ । ਏਸੇ ਭੇਖ ਵਿਚ ਰਾਂਝੇ ਦਾ ਕੰਮ ਸੌਰਨਾ ਸੀ।ਉਸ ਵੇਲ਼ੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਫਕੀਰਾਂ ਦੇ ਢੇਰ ਫਿਰਕੇ ਹਿੰਦ ਵਿਚ ਜਾਰੀ ਨਾ ਸਨ, ਸੂਫੀ ਫਕੀਰਾਂ ਦੇ ਫਿਰਕੇ ਸਨ, ਪਰ ਉਹ ਸਨ ਹੋਰ ਰੰਗ ਦੇ, ਰਾਂਝਾ ਸੀ। ਹੋਰ ਰੰਙਨ ਵਿਚ ਛੱੜਾ ਤੇ ਮੁੱਲਾਂ ਮੁਲਵਾਨੇ ਬਨਨ ਨਾਲ ਵੀ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਸੀ ਬਨਦਾ। ਉਸ ਜ਼ਮਾਨੇ ਵਿਚ ਜੋਗੀਆਂ ਦੀ ਕਦਰ ਸੀ। ਵੇਖੋ ਜਦ ਰਾਂਝਾ ਜੋਗੀ ਬਨ ਰੰਗ ਪੂਰ ਗਿਆ ਤਾਂ<noinclude>{{center|-੧੮੮-}}</noinclude> b49dylfkhm9xd1f7gdnwgtyvqk21dqp 196297 196296 2025-06-20T23:42:14Z Taranpreet Goswami 2106 196297 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Taranpreet Goswami" /></noinclude>ਕਾਫ਼ੀ ਸੀ। ਹੀਰ ਚੰਗਿਆਂ ਦੀ ਨੂੰਹ ਸੀ, ਘਰ ਘਰ ਦੀ ਛਿੱਟ ਥੋੜੀ ਸੀ। {{gap}}ਏਸ ਕਿੱਸੇ ਦੀ ਪਲਾਟ ਦਰਿਆ ਝਨਾਂ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਤੇ ਈ ਹੈ ਅਰਸਮਾਂ ਬਾਬਰ ਤੋਂ ਪੈਹਲੇ ਜਾਂ ਕੋਲ ੨ ਦਾ। ਕੋਈ ਬੈਹਲੇ ਦੇ ਰਾਜ ਦੀ ਕਹਾਨੀ ਦਸਦੇ ਹਨ। ਰਾਂਝਾ ਤਖਤ ਹਜ਼ਾਰੇ ਦਾ ਜੋ ਪਿੰਡ ਰਾਂਝਿਆਂ ਦੇ ਕੋਲ ਹੈ, ਅਰ ਹੀਰ ਝੰਗ ਸਿਆਲਾਂ ਦੀ। ੮੦ ਮੀਲ ਦਾ ਫਾਸਲਾ, ਵਿਆਹੀ ਰੰਗ ਪੁਰ, ਜੋ ਅਜ ਕਲ ਮੁਜ਼ਫ਼ਰ ਗੜ੍ਹ ਦੇ ਜ਼ਿਲੇ ਵਿਚ, ਝੰਗ ਤੋਂ ੭੦ ਮੀਲ ਦੱਖਨ ਪੱਛਮ ਦੀ ਗੁੱਠ ਹੈ। ਰਾਂਝੇ ਨੇ ਜੋਗੀਆਂ ਦੇ ਟਿੱਲੇ ਤੋਂ ਗੋਰਖ ਦਾਟਿੱਲਾ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ, ਅਰ ਜਿੱਥੇ ਇਕ ਪੱਥਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੇ ਆਖਦੇ ਹਨ ਰਾਂਝੇ ਦੇ ਕੰਨ ਪਾੜੇ ਸਨ, ਜਾਕੇ ਜੋਗ ਲੀਤਾ। ਜਦ ਖੇੜੇ ਹੀਰ ਨੂੰ ਰੰਗਪੁਰ ਲੈ ਗਏ ਏਹ ਉਦਾਸ ਹੋ ਹਜ਼ਾਰੇ ਨੂੰ ਮੁੜਿਆ, ਪਰ ਦਿਲ ਵਿਚ ਭਾਬੀਆਂ ਦੇ ਤਾਨੇ ਯਾਦ ਆਏ। ਬਿਨਾਂ ਹੀਰ ਮੁੜਨਾ ਇਕ ਦਾਗ ਜਾਤਾ। ਕੁਝ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਸਤਾਇਆ, ਕੁਝ ਖੇੜਿਆਂ ਦੇ ਹੀਰ ਲੈ ਜਾਨ ਤੋਂ ਭੁੰਨਿਆ ਤੇ ਨਿਰਾਸ ਹੋਇਆ ੨ ਟਿੱਲੇ ਜਾ ਕੰਨ ਪੜਾਏ ਅਰ ਏਹ ਅਖਾਨ ਕਿ, “ਇਸ਼ਕੋਂ ਫਿੱਟਾ ਜੋਗੀ ਜਾ ਬਨਦਾ ਹੈ” ਸੱਚ ਕਰ ਦਖਾਇਆ। ਜੋਗੀ ਹਿੰਦੂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਦੋਵੇਂ ਜਾਤਾਂ ਅਕਸਰ ਬਨਦੇ ਮਨ, ਦਿਨ ਵੀ ਮੁਸਲਮਾਨ ਤੇ ਹਿੰਦੂ ਜੋਗੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਚੂੜੇ ਵੀ ਜੋਗੀ ਹਨ ਅਰ ਫ਼ਕੀਰਾਂ ਦਾ ਏਹ ਫਿਰਕਾ ਬੜਾ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਤੇ ਨਸ਼ੰਗ । ਏਸੇ ਭੇਖ ਵਿਚ ਰਾਂਝੇ ਦਾ ਕੰਮ ਸੌਰਨਾ ਸੀ।ਉਸ ਵੇਲ਼ੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਫਕੀਰਾਂ ਦੇ ਢੇਰ ਫਿਰਕੇ ਹਿੰਦ ਵਿਚ ਜਾਰੀ ਨਾ ਸਨ, ਸੂਫੀ ਫਕੀਰਾਂ ਦੇ ਫਿਰਕੇ ਸਨ, ਪਰ ਉਹ ਸਨ ਹੋਰ ਰੰਗ ਦੇ, ਰਾਂਝਾ ਸੀ। ਹੋਰ ਰੰਙਨ ਵਿਚ ਛੱੜਾ ਤੇ ਮੁੱਲਾਂ ਮੁਲਵਾਨੇ ਬਨਨ ਨਾਲ ਵੀ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਸੀ ਬਨਦਾ। ਉਸ ਜ਼ਮਾਨੇ ਵਿਚ ਜੋਗੀਆਂ ਦੀ ਕਦਰ ਸੀ। ਵੇਖੋ ਜਦ ਰਾਂਝਾ ਜੋਗੀ ਬਨ ਰੰਗ ਪੂਰ ਗਿਆ ਤਾਂ<noinclude>{{center|-੧੮੯-}}</noinclude> sni1sjwpz55zw5bq8f6viwfdwf2qwv6 250 6676 196298 196237 2025-06-20T23:44:03Z Taranpreet Goswami 2106 196298 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Taranpreet Goswami" /></noinclude>ਛੋਟੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਉਸਦੇ ਦਵਾਲੇ ਆ ਹੋਈਆਂ। ਕੋਈ ਕੁਝ ਪੁੱਛੇ ਕੋਈ ਕੁਝ। ਕੋਈ ਪੁੱਤ ਦੀ ਆਸ ਕਰੇ, ਕੋਈ ਧਨ ਤੇ ਸੁਖਦਾ ਸੁਆਸ ਭਰੇ, ਕੋਈ ਪਤੀ ਵਸ ਕਰਨ ਦਾ ਮੰੜ ਪੁੱਛੇ, ਕੋਈ ਯਾਰ ਮਨਾਨ ਦਾ ਜੰਤੂ। ਜਦ ਸੈਹੜੀ ਜੋਗੀ ਨਾਲ ਲੜੀ ਤਾਂ ਵੀ ਸਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਆਨ ਮੱਤ ਦਿਤੀ। {{Block center|<poem>ਮੰਗ ਖਾਇਕੇ ਸਦਾ ਏਹ ਦੇਸ ਤਿਆਗਨ, ਤੰਬੂ ਵੈਰ ਦੇ ਨਾ ਏਹ ਤਾਨਦੇ ਨੀ।ਸਦਾ ਰੋਹਨ ਉਦਾਸ ਨਰਾਸ ਨੰਗੇ, ਬ੍ਰਿਛ ਫੂਕਕੇ ਸਿਆਲ ਗੁਜਰਾਨ ਦੇ ਨੀ॥</poem>}} {{gap}}ਹਨ ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਦੀ ਹੀਰ ਦੀਆਂ ਕਿੰਨੀਆਂ (Editions) ਵਖ ਵਖ ਪੋਥੀਆਂ ਹਨ, ਇਕ ਤੇ ਪੁਰਾਨੀ ਹੀਰ ਜੇਹੜੀ ਵਿਸਥਾ ਵਿਚ ਘਟ ਹੈ, ਫੇਰ ਹਦਾਇਤ ਉੱਲ੍ਹਾ ਦੀ ਸੋਧੀ ਹੋਈ, ਮੁਕਬਲ ਹੀਰ, ਤੇ ਕੋਈ ੧੦ ਕੁ ਵਰਿਹਾਂ ਥੀਂ ਪੀਰਾਂ ਦਿਤਾ ਦੀ ਵਡੀ ਹੀਰ! ਜਿਸ ਵਿਚ ੮੦੦ ਤੋਂ ਵਧੀਕ ਬੈਂਤ ਅਸਲ ਹੀਰ ਨਾਲੋਂ ਵਧੀਕ ਹਨ, ਅਦ, ਛਾਪਨ ਵਾਲੇ ਏਹ ਲਿਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਇਕ “ਕਲਮੀ ਨੁਸਖਾ ਲਭਾ ਤੇ ਉਸਤੋਂ ਏਹ ਹੀਰ ਛਾਪੀ। ਪਰ ਜਦ ਬੈਂਤਾਂ ਵਲ ਤਕਨੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਢੇਰ ਸਾਰੇ ਬੈਂਤ ਪਿਛੋਂ ਪਾਏ ਹਨ। ਹਦਾਇਤ ਉੱਲਾ ਹੋਰਾਂ ਨੇ ਤੇ ਵਧੀਕ ਬੈਂਤ ਜੇਹੜੇ ਪਾਏ ਸਨ ਉਹਨਾਂ ਤੇ ਨਸ਼ਾਨ ਕਰ ਦਿਤਾ ਸੀ, ਪਰ ਸਾਰੀ ਵਡੀ ਹੀਰ ਵਾਰਸਸ਼ਾਹ ਦੀ ਬਨਾਈ ਦਸੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਇਕ ਕਲਮੀ ਹੀਰ ਸਿਖਾਂ ਦੇ ਵੇਲੇ ਦੀ ਲਿਖੀ ਹੈ, ਉਸ ਨਾਲੋਂ ਵਡੀ ਹੀਰ ਵਿਚ ਕਿੰਨੇ ਈ ਬੈਂਤ ਤੇ ਬੰਦ ਵਾਧੂ ਹਨ। ਹਨ ਇਕ ਵਡੀ ਹੀਰ ਈ ਨਹੀਂ ਐਪਰ ਦੋ ਕੁ ਵਰਹੇ ਹੋਏ ਇਕ ਦੋ ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਦੀ ਸੋਹਨੀ ਛਪੀ, ਤੇ ਕੱਲ ਨੂੰ ਵਾਰਸ ਦੀ ਸੱਸੀ ਤੇ ਜ਼ੁਲੈਖਾਂ ਦੀ ਤਾਂਘ ਰੱਖਨੀ ਪਵੇਗੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਪੁਰਾਨੀ ਲਿਟ੍ਰੇਚਰ ਨੂੰ ਸੁਧ ਰਖਨ ਤੇ ਅਜ ਕਲ ਮਲਾਵਟ ਤੋਂ ਬਚਾਨ ਦਾ<noinclude>{{center|-੧੯੦-}}</noinclude> 8yrz19ylywwe79i3lx3r9fnocxlw6ka 250 6677 196299 196238 2025-06-20T23:47:20Z Taranpreet Goswami 2106 196299 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Taranpreet Goswami" /></noinclude>ਕੋਈ ਕਾਨੂੰਨ ਤੇ ਰਾਹ ਨਹੀਂ ਤੇ ਨਾਈਂ ਕੋਈ ਕਮੇਟੀ ਸੁਸੈਟੀ ਅਜੇਹੀ ਹੈ, ਜੇਹੜੀ ਅਜੇਹੀਆਂ ਝੂਠੀਆਂ ਪੁਸਤਕਾਂ ਦੇ ਛਾਪਨ ਨੂੰ ਡੱਕ ਪਾਏ, ਤੇ ਨਾ ਈ ਆਮ ਖਾਸ ਨੂੰ ਏਹਨਾਂ ਗੱਲਾਂ ਵਿਚ ਕੁਝ ਰਸ ਹੈ। {{gap}}ਵੱਡੀ ਹੀਰ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਬੜੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ ਕਿਉਂ ਜੋ ਜਿਸ ਨੇ ਵਧੀਕ ਬੈਂਤ ਲਿਖਕੇ ਵਿਚ ਮਿਲਾਏ ਹਨ, ਉਸਦੀ ਲਿਆਕਤ ਦਾ ਸ਼ਾਬਾਸ਼ੇ ਕਿ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਦਿਤੇ ਹਨ। ਫਰਕ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ, ਹਾਂ ਕਿਧਰੇ ੨ ਅਜੇਹੇ ਪਦ ਵਰਤੇ ਹਨ ਜੋ ਵਾਰਸ ਵੇਲੇ ਪ੍ਰਚਲਤ ਨਾ ਸਨ ਅਰ ਕਿਧਰੇ ਇਕੋ ਗਲ ਨੂੰ ਦੋਬਾਰਾ ਆਖ ਸੁਨਾਇਆ ਹੈ:— {{Block center|ਇਸ਼ਕ ਬਾਦਸ਼ਾਹੀ ਅਗੇ ਸ਼ਰੂ ਹੋਈ, ਥਾਨਾ ਕੋਤਵਾਲੀ ਜਿਉਂ ਤੈਹਸੀਲ ਯਾਰੋ।}} {{gap}}ਏਹ ਬੈਂਤ ਪੁਰਾਨੀ ਹੀਰ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਏਹ ਬੰਦ ਹੈ, ਥਾਨਾ ਤੇਹਸੀਲ ਨਵੇਂ ਪਦ ਹਨ ਪੈਹਲੇ ਤੇ ਹਸੀਲ ਨੂੰ ਪਰਗਨਾ ਆਖਦੇ ਸਨ ਅਰ ਥਾਨੇ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੁੰਦੇ, ਹਾਂ ਵੱਡੇ ਵੱਡੇ ਸ਼ੈਹਰਾਂ ਵਿਚ ਕੋਤਵਾਲੀ ਜਰੂਰ ਸੀ, ਵਾਰਸ ਹੋਰਾਂ ਏਹ ਪਦ ਕਾਨੂੰ ਵਰਤਨੇ ਸਨ, ਫੇਰ ਇਕ ਥਾਂ ਲਿਖਿਆ ਹੈ- {{Block center|ਸਦੀ ਤੇਰ੍ਹਵੀ ਵਾਂਗ ਨਾ ਯਕੜੀ ਹਾਂ, ਹੁਕਮ ਨਾਲ ਰਸੂਲ ਅਲਾਹ ਦੇ ਨੀ।}} {{gap}}ਵਾਰਸ ਬਾਰ੍ਹਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਸਦੀ ਤੇਰ੍ਹਵੀਂ ਦੀ ਬੁਰਿਆਈ, ਤੇਰ੍ਹਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿਚ ਸ਼ਾਇਰਾਂ ਨੇ ਕੁਰਾਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ, ਪੈਹਲੇ ਈ ਅਗਲੇ ਆਨ ਵਾਲ਼ੇ ਸਮੇਂ ਦਾ ਕੋਈ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਕੇ ਤਸ਼ਬੀਹ ਨਹੀਂ ਦੇਂਦਾ ਤੇ ਪੁਰਾਨੀ ਹੀਰ ਵਿਚ ਵੀ ਏਹ ਬੈਂਤ ਨਹੀਂ। ਹੋਰ ਵੇਖੋ ਇਕੋ ਗਲ ਨੂੰ ਦੋਬਾਰਾ ਲਿਖਿਆ ਹੈ:- {{Block center|ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਪਰ ਅਸਾਂ ਮਲੂਮਕੀਤਾ, ਜੱਟੀ ਜੋਗੀ ਦੋਵੇਂ ਇਕੋ}}<noinclude>{{center|-੧੯੧-}}</noinclude> sz7lf2nieythshqcxysxa6luguf52dj 250 6678 196300 196239 2025-06-20T23:49:15Z Taranpreet Goswami 2106 196300 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Taranpreet Goswami" /></noinclude>{{Block center|<poem>ਹਾਨ ਦੇ ਨੀ। ਵਾਰ ਮਸ਼ਾਹ ਮਨ੍ਹੇ ਕੀਤੇ ਰੋਹਨ ਨਾਹੀਂ ਜੱਟੀ ਜੋਗੀ ਦੋਵੇਂ ਇਕ ਹਾਨ ਦੇ ਨੀ।</poem>}} {{gap}}ਏਸ ਗੱਲ ਦਾ ਨਿਰਨਾਂ ਕਰਨਾ ਕਿ ਕੇਹੜੇ ਬੈਂਤ ਨਵੇਂ ਹਨ ਤੇ ਕੇਹੜੇ ਪੁਰਾਨੇ ਢੇਰ ਔਖਾਂ ਹੈ। ਪਰ ਏਨਿਆਂ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਪਿਛੋਂ ਇਕ ਨੁਸਖੇ ਦਾ ਲੱਭਨਾ ਜਿਸ ਵਿਚ ਵਿਚ ੮੦੦ ਬੈਂਤ ਵਧੀਕ ਹੇਠ ਅਸ ਚਰਜ ਹੈ। ਸ਼ੇਰ ਖਾਨ ਦਾ ਜੰਡਿਆਲਾ ਸਭ ਜਾਨਦੇ ਸਨ। ਕੋਈ ਲੁਕੀ ਛਿਪੀ ਥਾਂ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਥੋਂ ਜਾਕੇ ਏਹ ਨੁਸਖਾ ਹਰ ਕੋਈ ਲਿਆ ਸਕਦਾ ਸੀ, ਅਚ ਜਦ ਮੁਕੰਮਲ ਹੀਰ ਛਪੀ ਜੋ ਮੀਆਂ ਹਦਾਇਤ ਉੱਲਾ ਨੇ ਸੋਧੀ ਤਾਂ ਵੀ ਏਸ ਕਲਮੀ ਨੁਸਖੇ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਹੋਈ, ਖਵਰੇ ਸੱਚ ਕੀ ਹੈ ਲਿਖਨ ਵਾਲੇ ਜਾਨਨ। ਪਰ ਮੀਆਂ ਪੀਰਾਂ ਦਿੱਤਾ ਦੀ ਲਿਖੀ ਹੋਈ ਜ਼ੁਲੈਖਾਂ ਨੂੰ ਵੇਖਨੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਚੰਗੇ ਬੈਂਤ ਲਿਖ ਕੇ ਵਿਚ ਪਾ ਸੱਕਨ ਯੋਗ ਹਨ, ਪਰ ਅੱਜ ਕੱਲ ਵਾਕਫ ਕਾਰ ਇਸ ਵੱਡੀ ਹੀਰ ਨੂੰ ਨਿਰੋਲ ਵਾਰਸ ਦੀ ਕ੍ਰਿਤ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦੇ (ਵੇਖੋ ਦੀਬਾਚਾ ਕਿੱਸਾ ਹੀਰ ਰਾਂਝਾ, ਕ੍ਰਿਤ ‘ਕੁਸ਼ਤਾ’] ਅਰ ਲੇਖਕਦੀ ਵੀ ਏਹੀ ਰਾਏ ਹੈ, ਕਿ ਵੱਡੀ ਹੀਰ ਵਿਚ ਢੇਰ ਮਿਲਾਵਟ ਹੈ, ਹਰ ਬੰਦ ਵਿਚ ਬੈਂਡ ਵਧਾਏ ਗਏ ਹਨ। {{gap}}ਸੋਹਣੀ ਵਾਰਸ-ਏਹ ਕਿੱਸਾ ਨਵਾਂ ਛਪਿਆ, ਹਕੀਮ ਮਿਰਜ਼ਾ ਅਬਦੁੱਲ ਹਮੀਦ ਦਾ ‘ ਤਾਲੀਫ’ਕੀਤਾ ਹੈ, ਪਰ ਅਸਲ ਵਿਚ ਵਾਰਸ ਦਾ ਬਨਾਇਆ ਕਿੱਸਾ ਨਹੀਂ। ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਲਈ ਕਈ ਦਲੀਲਾਂ ਹਨ:-(੧) ਦੋ ਸੌ ਵਰੇ ਤੋਂ ਵਧੀਕ ਕਿੱਸੇ ਨੂੰ ਵਾਰਸ ਦੀ ਸੋਹਣੀ ਦਾ ਪਤਾ ਨਾਂ ਲੱਗਾ ਤੇ ਹੁਣ ਏਹ ਕਿੱਥੋਂ ਲੱਭੀ, ਏਸ ਗੱਲ ਦਾ ਪਤਾ ਛਾਪਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ। ਹੀਰ ਦੇ ਬੈਂਤ ਬੱਚੇ ਨੱਢੇ ਵੱਡੇ ਸਭ ਨੂੰ ਯਾਦ ਸਨ। ਦੋ ਸੌ ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋ ਚੁਕੇ ਹੀਰ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੀ,ਕਦੀ ਏਹ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਓਸੇ ਕਵੀ ਦੀ ਰਚਨਾ ਸੋਹਣੀ ਦਾ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੀ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਕੀ ਵਾਰਸ<noinclude>{{center|-੧੯੨-}}</noinclude> d5qc2m0qf19hy1ww6dw0ogyzdw7jwex 250 14018 196266 196001 2025-06-20T14:11:11Z Ashwinder sangrur 2332 /* ਸੋਧਣਾ */ 196266 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" /></noinclude>________________ {{center|ਸਤਿਗੁਰੂ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥}} {{center|ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥}} {{xx-larger|{{center|ਸਾਖੀ ਸ੍ਰੀ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਜੀ ਕੀ}}}} ਸ੍ਰੀ ਸਤਿਗੁਰੂ ਜੀ ਜਗਤੁ ਨਿਸਤਾਰਣ ਕੁ ਆਇਆ ਕਲਜੁਗ ਵਿਚ | ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਹੋਇ ਜਨਮਿਆ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਕਾ ਨਿਜ ਭਗਤੁ ॥ ॥ {{center|ਸਤਿਗੁਰਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥ | )}} {{center|੧, ਅਵਤਾਰ, ਬਾਲਪਨ}}{{xx-larger|}} {{gap}}ਸੰਮਤ ੧੫੨੬ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕੁ ਜਨਮਿਆ, ਵੈਸਾਖ ਮਾਹਿ ਤ੍ਰਿਤੀਆ, ਚਾਨਣੀ ਰਾਤਿ, ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵੇਲਾ, ਪਹਰ ਰਾਤ ਰਹਿੰਦੀ ਕੁ ਜਨਮਿਆ | ਅਨਹਦ ਸਬਦ ਪਰਮੇਸਰ ਕੇ ਦਰਬਾਰ ਵਾਜੇ। ਤੇਤੀਸ ਕਰੋੜੀ ਦੇਵਤਿਆਂ ਨਮਸਕਾਰ ਕੀਆ, ਚਉਸਠ ਜੋਗਣੀ, ਬਵੰਜਾਹ ਬੀਰ,ਛਿਆਂ ਜੜੀਆਂ,ਚੌਰਾਸੀਆਂ ਸਿੱਧਾਂ, ਨਵਾਂ ਨਾਥਾਂ ਨਮਸਕਾਰ ਕੀਆ, ਜੋ ਵਡਾ ਭਗਤ ਜਗਤ ਨਿਸਤਾਰਣ ਕਉ ਆਇਆ : ਇਸ ਕਉ ਨਮਸਕਾਰ ਕੀਜੀਐ ਜੀ "। {{gap}}ਤਬ ਕਾਲੂ ਖੱੜੀ ਜਾਤ ਵੇਦੀ ਤਲਵੰਡੀ ਰਾਇ ਭੋਂਇ ਭੱਟੀ ਕੀ ਵਸਦੀ ਵਿਚ ਵਸਦਾ ਆਹਾ, ਓਥੈ ਜਨਮੁ ਪਾਯਾ। ਵਡਾ ਹੋਆ ਤਾਂ ਲਗਾ ਬਾਲਕਾਂ ਨਾਲ ਖੇਡਣ ਪਰ ਬਾਲਕਾਂ ਤੇ ਇਸਕੀ ਦ੍ਰਿਸਟ ਅਉਰ ਆਵੇ, ਆਤਮੇ ਅਭਿਆਸੁ ਪਰਮੇਸਰ, ਕਾ ਕਰੇ । ਜਬ ਬਾਬਾ ਬਰਸਾਂ ਪੰਜਾਂ ਕਾ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਲਗਾ ਬਾਤਾਂ ਅਗਮ ਨਿਗਮ ਕੀਆਂ ਕਰਨ, ਜੋ ਕਿਛ ਬਾਤ ਕਰੇ ਸੋ ਸਮਝਿ ਕਰੇ ਤਿਸਤੇ ਸਭਸੁ ਕਿਸੇ ਦੀ ਨਿਸਾ ਹੋਇ ਆਵੇ । ਹਿੰਦੁ ਕਹਨਿ ਜੋ ਕੋਈ ਦੇਵਤਾ ਸਰੂਪ ਪੈਦਾ ਹੋਯਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਕਹਨਿ ਜੋ ਕੋਈ ਖੁਦਾਇ ਕਾ ਸਾਦਿਕੁ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ॥ {{center|੨. ਪਟੀ, ਪਾਂਧਾ}}{{x-larger|}} . {{gap}}ਜਬ ਬਾਬਾ ਬਰਸਾਂ ਸੱਤਾਂ ਕੀ ਹੋਇਆ ਤਬ ਕਾਲੂ ਕਹਿਆ : 'ਨਾਨਕ ! ਤੂੰ ਪੜ੍ਹ' ਤਬ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਕਉ ਪਾਂਧੇ ਪਾਸ ਲੈ ਗਇਆ ਕਾਲੂ ਕਹਿਆ 'ਪਾਂਧੇ ! ਇਸ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਇ । ਤਬ ਪਾਂਧੇ ਪੱਟੀ ਲਿਖ ਦਿੱਤੀ, ਅੱਖਰਾਂ ਪੈਤੀਸ ਕੀ ਮੁਹਾਰਣੀ, ਤਬ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਲਗਾ ਪੜ੍ਹਨ।ਰਾਗ ਆਸਾ ਵਿਚ ਪਟੀ ਮ:੧ਆਦਿ ਬਾਣੀ ਹੋਈ:-<noinclude></noinclude> teg7hr3jtosbyph3xtizkkl2g3xubi9 250 14052 196265 61068 2025-06-20T13:38:42Z Ashwinder sangrur 2332 /* ਸੋਧਣਾ */ 196265 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" />{{rh||(੯)|}}</noinclude>ਰਾਇਬੁਲਾਰ ਆਖਿਆ, 'ਯਾਰੋ! ਕਲ ਵਾਲੀ<ref>ਹਾ: ਬੀ: ਨੁਸਖੇ ਵਿਚ ਪਾਠ 'ਅਗਲੀ ਗਲ' ਹੈ।</ref> ਭੀ ਗਲਿ ਡਿਠੀ ਹੈ, ਅਰੁ ਏਹ ਭੀ ਦੇਖਹੁ, ਏਹੁ ਖਾਲੀ ਨਾਹੀਂ'। ਤਬਿ ਰਾਇਬੁਲਾਰ ਭੱਟੀ ਘਰਿ ਆਇਆ। ਆਇ ਕਰਿ ਕਾਲੂ ਨੂੰ ਸਦਾਇਓਸੁ, ਅਰੁ ਆਖਿਓਸੁ: 'ਕਾਲੂ! ਮਤੁ ਇਸੁ ਪੁਤ੍ਰ ਨੋ ਫਿਟੁ ਮਰੁ ਦੇਂਦਾ ਹੋਵੇ, ਏਹੁ ਮਹਾਪੁਰਖੁ ਹੈ, ਇਸ ਦਾ ਸਦਕਾ ਮੇਰਾ ਸਹਰੁ ਵਸਦਾ ਹੈ। ਕਾਲੂ ਤੂੰ ਭੀ ਨਿਹਾਲੁ ਹੋਆ<ref>ਇਸ ਥਾਵੇਂ ਹਾ: ਬਾ: ਨੁਸਖੇ ਵਿਚ ਏਹ ਅਖਰ:-ਜੋ ਤੇਰਾ ਪਿਤ੍ਰ ਹੈ-ਹੋਰ ਬੀ ਵਾਧੂ ਹੈਨ।</ref>, ਅਤੇ ਮੈ ਭੀ ਨਿਹਾਲੁ ਹਾਂ, ਜਿਸ ਦੇ ਸਹਰ ਵਿਚਿ ਇਹੁ ਪੈਦਾ ਹੋਆ ਹੈ'। ਤਬਿ ਕਾਲੂ ਆਖਿਆ, 'ਜੀ ਖੁਦਾਇ ਦੀਆਂ ਖੁਦਾਇ ਹੀ ਜਾਣੈ'। ਕਾਲੂ ਘਰਿ ਆਇਆ। {{c|{{xx-larger|੬. ਖੇਤੀ, ਵਣਜ, ਸਉਦਾਗਰੀ, ਚਾਕਰੀ.}}}} {{gap}}ਤਬ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਫਕੀਰਾਂ ਨਾਲ ਮਜਲਸਿ ਕਰੈ। ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਨਾਲਿ ਗਲ ਕਰੈ ਨਾਹੀ। ਤਬ ਸਭੁ ਪਰਵਾਰੁ ਦੁਖਿਆ। ਆਖਨਿ, 'ਜੋ ਏਹੁ ਕਮਲਾ ਹੋਆ ਹੈ'। ਤਬਿ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੀ ਕੀ ਮਾਤਾ ਆਈ, ਉਸ ਆਖਿਆ, 'ਬੇਟਾ! ਤੁਧੁ ਫਕੀਰਾਂ ਨਾਲ ਬੈਠਿਆਂ ਸਰਦੀ ਨਾਹੀ, ਤੈਨੋ ਘਰੁ ਬਾਰੁ ਹੋਇਆ, ਧੀਆਂ ਪੁਤ੍ਰ ਹੋਏ, ਰੁਜਗਾਰੁ ਭੀ ਕਰਿ। ਨਿਤ ਨਿਤ ਭਲੇਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਛਡਿ ਅਸਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕ ਹਸਦੇ ਹੈਨਿ, ਜੋ ਕਾਲੂ ਦਾ ਪੁਤ੍ਰ ਮਾਖੁਟੂ ਹੋਆ ਹੈ'। ਜਾਂ ਏਹੁ ਗੱਲਾਂ ਮਾਤਾ ਆਖੀਆਂ, ਪਰੁ ਗੁਰੁ ਨਾਨਕ ਦੇ ਦਿਲਿ ਕਾਈ ਲਗੀਆ ਨਾਹੀ। ਫਿਕਰਵਾਨੁ ਹੋਇ ਕਰਿ ਪੈ ਰਹਿਆ। ਜਿਉਂ ਪਇਆ, ਤਿਉਂ ਦਿਹਾਰੇ ਚਾਰਿ ਗੁਜਰ ਗਏ। ਜਾ ਮਲਿ ਚੁਕੀ, ਤਾਂ ਬਾਬੇ ਦੀ ਇਸਤ੍ਰੀ ਸਸੁ ਪਾਸਿ ਆਈ। ਉਨਿ ਆਖਿਆ 'ਸਸੁ! ਤੂ ਕਿਆ ਬੈਠੀ ਹੈਂ? ਜਿਸ ਦਾ ਪੁਤ੍ਰ ਪਇਆ ਹੈ ਚਉਥਾ ਦਿਹਾੜਾ ਹੋਆ ਹੈ। ਖਾਂਦਾ ਪੀਂਦਾ ਕਿਛੁ ਨਾਹੀ'। ਤਬਿ ਮਾਤਾ ਆਈ, ਉਨਿ ਆਖਿਆ, "ਬੇਟਾ! ਤੁਧ ਪਇਆਂ ਬਣਦੀ ਨਾਹੀਂ, ਕੁਛ ਖਾਂਹਿ, ਪੀਉ, ਖੇਤੀ ਪਤੀ ਦੀ ਖਬਰਿ ਸਾਰਿ ਲਹੁ,ਕਿਛੁ ਰੁਜਗਾਰ ਦੀ ਖਬਰਿ ਲਹੁ, ਤੇਰਾ ਸਭ ਕੁਟੰਬ ਦਿਲਗੀਰ ਹੈ, ਅਤੇ ਬੇਟਾ ਜੋ ਤੁਧੁ ਨਾਹੀ ਭਾਵਦਾ, ਸੁ ਨਾ ਕਰਿ, ਅਸੀ ਤੈਨੋ ਕਿਛੁ ਨਹੀ ਆਖਦੇ,ਤੂੰ ਫਿਕਰਵਾਨੁ ਕਿਉਂ ਹੈ? ਤਬਿ ਕਾਲੁ ਨੂੰ ਖਬਰ ਹੋਈ, ਤਾਂ ਕਾਲੁ ਆਇਆ, ਆਖਿਆ, "ਬਚਾ! ਅਸੀ ਤੈਨੂੰ ਕਿ ਆਖਦੇ ਹਾਂ? ਪਰੁ ਰੁਜਗਾਰ ਕੀਤਾ ਭਲਾ ਹੈ। ਜਿ ਖੱੜੀਆਂ ਦਿਆਂ ਪੜਾਂ ਪਾਸਿ ਪੰਜੀਹੇ ਹੋਂਦੇ ਹੈਨ ਤਾਂ ਰੁਜਰੂ ਕਰਦੇ ਹੈਨਿ। ਰੁਜਗਾਰੁ ਕੀਤਾ ਭਲਾ ਹੈ, ਬੇਟਾ! ਅਸਾਡੀ ਖੇਤੀ ਬਾਹਰਿ ਪਕੀ ਖੜੀ ਹੈ, ਅਰੁ ਤੁ ਓਜਾੜ ਨਾ, ਕਿਉ ਜਿ ਵਿਚਿ ਖਲਾ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਆਖਨਿ, ਜੋ ਕਾਲੁ ਦਾ ਪੜੁ ਭਲਾ ਹੋਆ ਹੈ। ਬੇਟਾ! ਖੇਤੀ ਖਸਮਾ ਸੇਤੀ’। ਤਾਂ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਹਾ: ਬਾ: ਨੁਸਖੇ ਦਾ ਪਾਠ ਹੈ:-ਜੋ ਖੜੀਆਂ ਦਿਆਂ ਪਤ ਪਾਸ ਪੰਜੀਹੇ ਹੋਂਦ ਹੈਨ ਤਾਂ ਰੋਜਗਾਰ ਕਰਦੇ ਨਾਹੀ?<noinclude></noinclude> qshns2o3nsg60icashaldla92kmzmse 250 14055 196267 44604 2025-06-20T14:52:55Z Ashwinder sangrur 2332 196267 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" /></noinclude>________________ {{center|*ਰਾਗ ਆਸਾ ਮਹਲਾ ੧ ॥}}{{x-larger|}} ( ੧੨ ) ਕਿਨੈ ਨ ਪਾਈ | ਕਰਮਿ ਮਿਲੈ ਨਾਹੀ ਠਾਕਿ ਰਹਾਈਆ ॥੩॥ ਆਖਣ ਵਾਲਾ ਕਿਆ ਬੇਚਾਰਾ ॥ ਸਿਫਤੀ ਭਰੇ ਤੇਰੇ ਭੰਡਾਰਾ॥ ਜਿਸੁ ਤੂੰ ਦੇਹਿ ਤਿਸੇ ਕਿਆ ਚਾਰਾ ॥ ਨਾਨਕ ਸਚੁ ਸਵਾਰਣ ਹਾਰਾ ॥੪॥੧॥ {{gap}}ਤਬ ਫਿਰਿ ਕਾਲੂ ਕਹਿਆ, “ਇਹ ਗਲਾਂ ਛਡਿ, ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮਾਰਗੁ ਪਕੜੁ॥ ਕਿਰਤਿ ਬਿਨਾ ਜੀਵਣੁ ਥੋੜਾ ਹੈ । ਤਬਿ ਫਿਰਿ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕੁ ਚੁਪ ਕਰਿ ਰਹਿਆ, ਕਲ ਉਠਿ ਗਇਆ, ਜਾਇ ਕਿਰਤਿ ਲਗਾ | ਆਖਿਓ ਸੁ, “ਏਹੁ ਅਸਾਡੇ ਕੰਮਹੁ ਕਾ ਜੋ ਗਇਆ | ਪਰੁ ਬਾਹਰੋ ਖੇਤੀ ਉਜੜੇ ਨਾਂਹੀਂ । | {{gap}}ਤਬਿ ਮਾਤਾ ਆਈ । ਆਇ ਕਰਿ ਲਗੀ ਉਪਦੇਸਨਿ। ਆਖਿਓਸੁ, 'ਬੇਟਾ! 3 ਚਾਰਿ ਦਿਨਿ ਨਾਮੁ ਵਿਸਾਰਿ ਦੇਹ, ਅਤੇ ਉਠ ਖੜਾ ਹੋਹੁ | ਕਪੜੇ ਲਾਏ ਗਲੀ ਕਚੈ ਫਿਰਿ, ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਵਿਸਾਹੁ ਹੋਵੈ, ਸਭ ਕੋਈ ਆਖੇ ਜੋ ਕਾਲੁ ਦਾ ਪੁਤ੍ਰ ਚੰਗਾ ਨੂੰ ਹੋਆ । ਤਬਿ ਬਾਬਾ ਬੋਲਿਆ, ਸਬਦੁ- ਆਖਾ ਜੀਵਾ ਵਿਸਰੈ ਮਰਿ ਜਾਉ ॥ ਆਖਣਿ ਅਉਖਾ ਸਾਚਾ ਨਾਉ ॥ ਸਾਚ ਨਾਮ ਕੀ ਲਾਗੈ ਭੂਖ ॥ ਤਿਤੁ ਭੂਖੈ ਖਾਇ ਚਲੀਅਹਿ ਦੂਖ ॥੧॥ ਸੋ ਕਉ ਵਿਸਰੈ ਮੇਰੀ ਮਾਇ ॥ ਸਾਚਾ ਸਾਹਿਬੁ ਸਾਚੈ ਨਾਇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥ ਸਾਚੇ ਨਾਮ ਕੀ ਤਿਲੁ ਵਡਿਆਈ ॥ ਆਖਿ ਥਕੇ ਕੀਮਤਿ ਨਹੀ ਪਾਈ ॥ ਜੇ ਸਭ ਮਿਲਿਕੇ ਆਖਣ ਪਾਹਿ ॥ ਵਡਾ ਨ ਹੋਵੈ ਘਾਟਿ ਨ ਜਾਇ ॥੨॥ ਨਾ ਓਹ ਮਰੈ ਨ ਹੋਵੈ ਸੋਗੁ॥ ਦੇਦਾ ਰਹੈ ਨ ਚੂਕੈ ਭੋਗੁ॥ ਗੁਣੁ ਏਹੋ ਹੋਰੁ ਨਾਹੀ ਕੋਇ॥ ਨਾ ਕੋ ਹੋਆ ਨਾ ਕੋ ਹੋਇ ॥ ੩ ॥ ਜੇਵਡੁ ਆਪਿ ਤੇਵਡ ਤੇਰੀ ਦਾਤਿ॥ਜਿਨਿ ਦਿਨੁ ਕਰਿਕੇ ਕੀਤੀ ਰਾਤਿ ॥ ਖਸਮੁ ਬਿਸਾਰਹਿ ਤੇ ਕਮਜਾਤਿ ॥ ਨਾਨਕ ਨਾਵੈ ਬਾਝੁ ਸਨਾਤਿ ॥੪॥੨॥ ਤਬਿ ਮਾਤਾ ਉਠਿ ਗਈ, ਜਾਇ ਖਰਿ ਕੀਤੀ ਪਰਵਾਰ ਵਿਚ । ਤਬ ਸਾਰਾ ਪਰਵਾਰੁ, ਸਭੁ ਕੁਟੰਬੁ ਵੇਦੀਆਂ ਕਾ ਲਾਗਾ ਝੂਰਣਿ ਆਖਣ ਲਗੇ, ਜੋ 'ਵਡਾ ਹੈਫ ਹੋਆ, ਜੋ ਕਾਲੂ ਦਾ ਪੁਤ੍ਰ ਦਿਵਾਨਾ ਹੋਆ' {{center|੭.ਵੈਦ}}{{xx-larger|}} ॥ ॥ ਤਬਿ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕੁ ਮਹੀਨੇ ਤਿੰਨ ਤਾਈ ਖਾਵੇ ਪੀਵੈ ਕਿਛੁ ਨਾਹੀ। ਅੰਦਰ \ ਚੁਪ ਕਰ ਪੈ ਰਿਹਾ ਸਾਰਾ ਪਰਵਾਰੁ ਵੇਦੀਆਂ ਕਾ ਓਦਰਿਆ ਸਭੇ ਲਗੇ ਆਖਿਣਿ, 2: “ਕਾਲੂ ਤੂ ਕਿਆ ਬੈਠਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਪੁਤ੍ਰ ਪਇਆ ਹੈ, ਤੂ ਕੋਈ ਵੇਦੁ ਸਦਿ ਲੈ, .. * *ਰਾਗ ਆਸਾ ਵਿਚ ਮਹਲਾ ੧ ਇਤਨੇ ਅੱਖਰ ਹਾਫਜ਼ਾਬਾਦ ਵਾਲੇ ਉਤਾਰੇ ਵਿਚ ਹਨ ਤੇ ਵਲੈਤ ਵਾਲੀ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਅੰਦਰ ਚੁਪ ਕਰ ਪੈ ਰਿਹਾ ਏ ਪਦ ਹਾਬਾ: ਪੋਥੀ ਦੇ ਹਨ Digitized by Panjab Digital Library / www.panjabdigilib.org<noinclude></noinclude> ggq1a2wa3tol91221hgj1wjmdv69q09 196268 196267 2025-06-20T14:55:13Z Ashwinder sangrur 2332 /* ਸੋਧਣਾ */ 196268 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" /></noinclude>________________ {{center|*ਰਾਗ ਆਸਾ ਮਹਲਾ ੧ ॥}}{{x-larger|}} ( ੧੨ ) ਕਿਨੈ ਨ ਪਾਈ | ਕਰਮਿ ਮਿਲੈ ਨਾਹੀ ਠਾਕਿ ਰਹਾਈਆ ॥੩॥ ਆਖਣ ਵਾਲਾ ਕਿਆ ਬੇਚਾਰਾ ॥ ਸਿਫਤੀ ਭਰੇ ਤੇਰੇ ਭੰਡਾਰਾ॥ ਜਿਸੁ ਤੂੰ ਦੇਹਿ ਤਿਸੇ ਕਿਆ ਚਾਰਾ ॥ ਨਾਨਕ ਸਚੁ ਸਵਾਰਣ ਹਾਰਾ ॥੪॥੧॥ {{gap}}ਤਬ ਫਿਰਿ ਕਾਲੂ ਕਹਿਆ, “ਇਹ ਗਲਾਂ ਛਡਿ, ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮਾਰਗੁ ਪਕੜੁ॥ ਕਿਰਤਿ ਬਿਨਾ ਜੀਵਣੁ ਥੋੜਾ ਹੈ । ਤਬਿ ਫਿਰਿ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕੁ ਚੁਪ ਕਰਿ ਰਹਿਆ, ਕਲ ਉਠਿ ਗਇਆ, ਜਾਇ ਕਿਰਤਿ ਲਗਾ | ਆਖਿਓ ਸੁ, “ਏਹੁ ਅਸਾਡੇ ਕੰਮਹੁ ਕਾ ਜੋ ਗਇਆ | ਪਰੁ ਬਾਹਰੋ ਖੇਤੀ ਉਜੜੇ ਨਾਂਹੀਂ । | {{gap}}ਤਬਿ ਮਾਤਾ ਆਈ । ਆਇ ਕਰਿ ਲਗੀ ਉਪਦੇਸਨਿ। ਆਖਿਓਸੁ, 'ਬੇਟਾ! 3 ਚਾਰਿ ਦਿਨਿ ਨਾਮੁ ਵਿਸਾਰਿ ਦੇਹ, ਅਤੇ ਉਠ ਖੜਾ ਹੋਹੁ | ਕਪੜੇ ਲਾਏ ਗਲੀ ਕਚੈ ਫਿਰਿ, ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਵਿਸਾਹੁ ਹੋਵੈ, ਸਭ ਕੋਈ ਆਖੇ ਜੋ ਕਾਲੁ ਦਾ ਪੁਤ੍ਰ ਚੰਗਾ ਨੂੰ ਹੋਆ । ਤਬਿ ਬਾਬਾ ਬੋਲਿਆ, ਸਬਦੁ- ਆਖਾ ਜੀਵਾ ਵਿਸਰੈ ਮਰਿ ਜਾਉ ॥ ਆਖਣਿ ਅਉਖਾ ਸਾਚਾ ਨਾਉ ॥ ਸਾਚ ਨਾਮ ਕੀ ਲਾਗੈ ਭੂਖ ॥ ਤਿਤੁ ਭੂਖੈ ਖਾਇ ਚਲੀਅਹਿ ਦੂਖ ॥੧॥ ਸੋ ਕਉ ਵਿਸਰੈ ਮੇਰੀ ਮਾਇ ॥ ਸਾਚਾ ਸਾਹਿਬੁ ਸਾਚੈ ਨਾਇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥ ਸਾਚੇ ਨਾਮ ਕੀ ਤਿਲੁ ਵਡਿਆਈ ॥ ਆਖਿ ਥਕੇ ਕੀਮਤਿ ਨਹੀ ਪਾਈ ॥ ਜੇ ਸਭ ਮਿਲਿਕੇ ਆਖਣ ਪਾਹਿ ॥ ਵਡਾ ਨ ਹੋਵੈ ਘਾਟਿ ਨ ਜਾਇ ॥੨॥ ਨਾ ਓਹ ਮਰੈ ਨ ਹੋਵੈ ਸੋਗੁ॥ ਦੇਦਾ ਰਹੈ ਨ ਚੂਕੈ ਭੋਗੁ॥ ਗੁਣੁ ਏਹੋ ਹੋਰੁ ਨਾਹੀ ਕੋਇ॥ ਨਾ ਕੋ ਹੋਆ ਨਾ ਕੋ ਹੋਇ ॥ ੩ ॥ ਜੇਵਡੁ ਆਪਿ ਤੇਵਡ ਤੇਰੀ ਦਾਤਿ॥ਜਿਨਿ ਦਿਨੁ ਕਰਿਕੇ ਕੀਤੀ ਰਾਤਿ ॥ ਖਸਮੁ ਬਿਸਾਰਹਿ ਤੇ ਕਮਜਾਤਿ ॥ ਨਾਨਕ ਨਾਵੈ ਬਾਝੁ ਸਨਾਤਿ ॥੪॥੨॥ ਤਬਿ ਮਾਤਾ ਉਠਿ ਗਈ, ਜਾਇ ਖਰਿ ਕੀਤੀ ਪਰਵਾਰ ਵਿਚ । ਤਬ ਸਾਰਾ ਪਰਵਾਰੁ, ਸਭੁ ਕੁਟੰਬੁ ਵੇਦੀਆਂ ਕਾ ਲਾਗਾ ਝੂਰਣਿ ਆਖਣ ਲਗੇ, ਜੋ 'ਵਡਾ ਹੈਫ ਹੋਆ, ਜੋ ਕਾਲੂ ਦਾ ਪੁਤ੍ਰ ਦਿਵਾਨਾ ਹੋਆ' {{center|੭.ਵੈਦ}}{{xx-larger|}} ॥ ॥ ਤਬਿ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕੁ ਮਹੀਨੇ ਤਿੰਨ ਤਾਈ ਖਾਵੇ ਪੀਵੈ ਕਿਛੁ ਨਾਹੀ। ਅੰਦਰ \ ਚੁਪ ਕਰ ਪੈ ਰਿਹਾ ਸਾਰਾ ਪਰਵਾਰੁ ਵੇਦੀਆਂ ਕਾ ਓਦਰਿਆ ਸਭੇ ਲਗੇ ਆਖਿਣਿ, 2: “ਕਾਲੂ ਤੂ ਕਿਆ ਬੈਠਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਪੁਤ੍ਰ ਪਇਆ ਹੈ, ਤੂ ਕੋਈ ਵੇਦੁ ਸਦਿ ਲੈ, .. * *ਰਾਗ ਆਸਾ ਵਿਚ ਮਹਲਾ ੧ ਇਤਨੇ ਅੱਖਰ ਹਾਫਜ਼ਾਬਾਦ ਵਾਲੇ ਉਤਾਰੇ ਵਿਚ ਹਨ ਤੇ ਵਲੈਤ ਵਾਲੀ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਅੰਦਰ ਚੁਪ ਕਰ ਪੈ ਰਿਹਾ ਏ ਪਦ ਹਾਬਾ: ਪੋਥੀ ਦੇ ਹਨ Digitized by Panjab Digital Library / www.panjabdigilib.org<noinclude></noinclude> exgfweepu8lvoaoitu3k2y950a2etqz 250 14056 196269 44605 2025-06-20T15:16:56Z Ashwinder sangrur 2332 196269 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" /></noinclude>_{{center (੧੩)}} ਕਿਛੁ ਦਾਰੂ ਕਰਿ । ਕਿਆ ਜਾਪੇ ਕੁਖੇ ਦੇ ਓਲੈ ਲਖੁ ਹੈ।ਤੇਰਾ ਪੁਤ ਚੰਗਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਤਾਂ ਪੰਜੀਹੇ ਕਿਤਨੇ ਹੀ ‍ ਹੋਵਨਗੇ । ਤਬ ਕਾਲੁ ਉਠ ਖੜਾ ਹੋਆ, ਜਾਇ ਕਰੁ ਵੇਦੁ ਸਦਿ ਘਿਨਿ ਆਇਆ, ਤਬਿ ਵੈਦੁ ਆਇ ਖੜਾ ਹੋਇਆ, ਤਬਿ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੀ ਬਾਹ ਪਕੜਿ ਲਗਾ ਨਾਟਕਾ ਦੇਖਣਿ, ਤਬ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਬਾਹੁ ਖਿੰਚਿ ਘਿਧੀ, ਪਗ ਛਿਕਿ ਕਰਿ ਉਠਿ ਬੈਠਾ ਆਖਣਿ ਲਗਾ, ਰੇ ਵੈਦ ! ਤੂੰ ਕਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈ ? ਤਬਿ ਵੈਦ ਕਹਿਆ, “ਜੋ ਕਿਛੁ ਤੇਰੇ ਆਤਮੈ ਰੋਗੁ ਹੋਵੈ, ਸੋ ਵੇਖਦਾ ਹਾਂ । ਤਬ ਬਾਬਾ ਹਸਿਆ, ਸਲੋਕੁ ਦਿਤੋਸੁ :- {{gap}}*ਵੇਦੁ ਬੁਲਾਇਆ ਵੈਦਗੀ ਪਕੜਿ ਢੰਢੋਲੇ ਬਾਂਹ॥ ਭੋਲਾ ਵੈਦੁ ਨ ਜਾਣਈ ਕਰਕ ਕਲੇਜੇ ਮਾਹਿ ॥੧॥ {{gap}}ਜਾਹਿ ਵੈਦਾ ਘਰਿ ਆਪਣੈ ਮੇਰੀ ਆਹਿ ਨਾ ਲੇਹਿ ॥ ਹਮਿ ਰਤੇ ਸਹਿ ਆਪਣੇ ਤੂ ਕਿਸੁ ਦਾਰੂ ਦੇਹਿ ॥ {{gap}}+ਵੈਦਾ ਵੈਦੁ ਸੁ ਵੈਦੁ ਤੂ ਪਹਿਲਾ ਰੋਗੁ ਪਛਾਣੁ ॥ ਐਸਾ ਦਾਰੂ ਲੋੜਿ ਲਹੁ ਜਿਤੁ ਵੰਝੈ ਰੋਗਾ ਘਾਣਿ ॥ {{gap}}ਦੁਖੁ ਲਾਗੇ ਦਾਰੁ ਘਣਾ ਵੈਦੁ ਖੜੋਆ ਆਇ ॥ਕਾਇਆ ਰੋਵੈ ਹੰਸ ਪੁਕਾਰੈ' ਵੈਦਿ ਨ ਦਾਰੁ ਲਾਇ ॥ ਜਾਹਿ ਵੈਦਾ ਘਰਿ ਆਪਣੈ ਜਾਣੇ ਕੋਇ ਮਕੋਇ ॥ ਜਿਨਿ ਕਰਤੇ ਦੁਖੁ ਲਾਇਆ ਨਾਨਕ ਲਾਹੈ ਸੋਇ ॥੧॥ {{gap}}ਤਬ ਗੁਰੂ ਬਾਬੇ ਫਿਰਿ ਵੈਦ ਕੇ ਅਰਥਾਇ ਏਕੁ ਸਬਦੁ ਕੀਤਾ | ਰਾਗ ਮਲਾਰ ਵਿਚਿ ਸਬਦੁ ਮ: ੧:- {{center|ਮਲਾਰ ਮਹਲਾ ੧ ॥}} {{gap}} ਦੁਖ ਵਿਛੋੜਾ ਇਕੁ ਦੁਖੁ ਭੂਖ ॥ ਇਕੁ ਦੁਖੁ ਸਕਤਵਾਰ ਜਮਦੂਤ ॥ ਇਕ ਦੁਖ ਰੋਗ ਲਗੈ ਤਨਿ ਧਾਇ ॥ ਵੇਦ ਨ ਭੋਲੇ ਦਾਰੁ ਲਾਇ ॥੧॥ ਵੈਦ ਨ ਭੋਲੇ ਦਾਰੂ ਲਾਇ ॥ ਦਰਦੁ ਹੋਵੈ ਦੁਖੁ ਰਹੈ ਸਰੀਰ ॥ ਐਸਾ ਦਾਰੂ ਲਗੈ ਨ ਬੀਰ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥ ਖਸਮੁ ਵਿਸਾਰਿ ਕੀਏ ਰਸ ਭੋਗ ॥ ਤਾਂ ਤਨਿ ਉਠਿ ਖਲੋਏ ਰੋਗ ॥ ਮਨ ਅੰਧੇ ਕਉ ਮਿਲੈ ਸਜਾਇ ॥ ਵੇਦ ਨ ਭੋਲੇ ਦਾਰੁ ਲਾਇ ॥੨॥ਚੰਦਨ ਕਾ ਫਲੁ ਚੰਦਨ ਵਾਸੁ ॥ ਮਾਣਸ ਕਾ ਫਲੁ ਘਟ ਮਹਿ ਸਾਸੁ ॥ ਸਾਸਿ ਗਇਐ ਕਾਇਆ ਢਲਿ ਪਾਇ ॥ ਤਾਕੋ {{underline|ਪਾਛੈ ਕੋਇ ਨ ਖਾਇ॥੩॥}} *ਇਹ ਸਲੋਕ ਮਲਾਰ ਕੀ ਵਾਰ ਵਿਚ ਮ: ੧ ਦਾ ਹੈ । {{gap}}ਇਹ ਗੁਰਬਾਣੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਾਠ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੁ ਗ੍ਰੰਥ ਜੀ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹੈ । {{gap}}+ਏਹ ਸਲੋਕ ਮਹਲੇ ਦੂਸਰੇ ਦਾ ਹੈ । ਕਿਸੇ ਉਤਾਰੇ ਵਾਲੇ ਨੇ ਭੁਲ ਨਾਲ ਮਹਲੁ ਇਕ ਵਿਚ ਏਥੇ ਪਾਇਆ ਹੈ । {{gap}}ਇਹ ਪਾਠ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹੈ । Digitized by Panjab Digital Library / www.panjabdigilib.org<noinclude></noinclude> f05ss8ihewgps5nm0mr8vwtxevru4be 196270 196269 2025-06-20T15:23:01Z Ashwinder sangrur 2332 196270 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" /></noinclude> {{center|(੧੩)}} {{gap}}ਕਿਛੁ ਦਾਰੂ ਕਰਿ । ਕਿਆ ਜਾਪੇ ਕੁਖੇ ਦੇ ਓਲੈ ਲਖੁ ਹੈ।ਤੇਰਾ ਪੁਤ ਚੰਗਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਤਾਂ ਪੰਜੀਹੇ ਕਿਤਨੇ ਹੀ ‍ ਹੋਵਨਗੇ । ਤਬ ਕਾਲੁ ਉਠ ਖੜਾ ਹੋਆ, ਜਾਇ ਕਰੁ ਵੇਦੁ ਸਦਿ ਘਿਨਿ ਆਇਆ, ਤਬਿ ਵੈਦੁ ਆਇ ਖੜਾ ਹੋਇਆ, ਤਬਿ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੀ ਬਾਹ ਪਕੜਿ ਲਗਾ ਨਾਟਕਾ ਦੇਖਣਿ, ਤਬ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਬਾਹੁ ਖਿੰਚਿ ਘਿਧੀ, ਪਗ ਛਿਕਿ ਕਰਿ ਉਠਿ ਬੈਠਾ ਆਖਣਿ ਲਗਾ, ਰੇ ਵੈਦ ! ਤੂੰ ਕਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈ ? ਤਬਿ ਵੈਦ ਕਹਿਆ, “ਜੋ ਕਿਛੁ ਤੇਰੇ ਆਤਮੈ ਰੋਗੁ ਹੋਵੈ, ਸੋ ਵੇਖਦਾ ਹਾਂ । ਤਬ ਬਾਬਾ ਹਸਿਆ, ਸਲੋਕੁ ਦਿਤੋਸੁ :- {{gap}}*ਵੇਦੁ ਬੁਲਾਇਆ ਵੈਦਗੀ ਪਕੜਿ ਢੰਢੋਲੇ ਬਾਂਹ॥ ਭੋਲਾ ਵੈਦੁ ਨ ਜਾਣਈ ਕਰਕ ਕਲੇਜੇ ਮਾਹਿ ॥੧॥ {{gap}}ਜਾਹਿ ਵੈਦਾ ਘਰਿ ਆਪਣੈ ਮੇਰੀ ਆਹਿ ਨਾ ਲੇਹਿ ॥ ਹਮਿ ਰਤੇ ਸਹਿ ਆਪਣੇ ਤੂ ਕਿਸੁ ਦਾਰੂ ਦੇਹਿ ॥ {{gap}}+ਵੈਦਾ ਵੈਦੁ ਸੁ ਵੈਦੁ ਤੂ ਪਹਿਲਾ ਰੋਗੁ ਪਛਾਣੁ ॥ ਐਸਾ ਦਾਰੂ ਲੋੜਿ ਲਹੁ ਜਿਤੁ ਵੰਝੈ ਰੋਗਾ ਘਾਣਿ ॥ {{gap}}ਦੁਖੁ ਲਾਗੇ ਦਾਰੁ ਘਣਾ ਵੈਦੁ ਖੜੋਆ ਆਇ ॥ਕਾਇਆ ਰੋਵੈ ਹੰਸ ਪੁਕਾਰੈ' ਵੈਦਿ ਨ ਦਾਰੁ ਲਾਇ ॥ ਜਾਹਿ ਵੈਦਾ ਘਰਿ ਆਪਣੈ ਜਾਣੇ ਕੋਇ ਮਕੋਇ ॥ ਜਿਨਿ ਕਰਤੇ ਦੁਖੁ ਲਾਇਆ ਨਾਨਕ ਲਾਹੈ ਸੋਇ ॥੧॥ {{gap}}ਤਬ ਗੁਰੂ ਬਾਬੇ ਫਿਰਿ ਵੈਦ ਕੇ ਅਰਥਾਇ ਏਕੁ ਸਬਦੁ ਕੀਤਾ | ਰਾਗ ਮਲਾਰ ਵਿਚਿ ਸਬਦੁ ਮ: ੧:- {{center|ਮਲਾਰ ਮਹਲਾ ੧ ॥}} {{gap}} ਦੁਖ ਵਿਛੋੜਾ ਇਕੁ ਦੁਖੁ ਭੂਖ ॥ ਇਕੁ ਦੁਖੁ ਸਕਤਵਾਰ ਜਮਦੂਤ ॥ ਇਕ ਦੁਖ ਰੋਗ ਲਗੈ ਤਨਿ ਧਾਇ ॥ ਵੇਦ ਨ ਭੋਲੇ ਦਾਰੁ ਲਾਇ ॥੧॥ ਵੈਦ ਨ ਭੋਲੇ ਦਾਰੂ ਲਾਇ ॥ ਦਰਦੁ ਹੋਵੈ ਦੁਖੁ ਰਹੈ ਸਰੀਰ ॥ ਐਸਾ ਦਾਰੂ ਲਗੈ ਨ ਬੀਰ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥ ਖਸਮੁ ਵਿਸਾਰਿ ਕੀਏ ਰਸ ਭੋਗ ॥ ਤਾਂ ਤਨਿ ਉਠਿ ਖਲੋਏ ਰੋਗ ॥ ਮਨ ਅੰਧੇ ਕਉ ਮਿਲੈ ਸਜਾਇ ॥ ਵੇਦ ਨ ਭੋਲੇ ਦਾਰੁ ਲਾਇ ॥੨॥ਚੰਦਨ ਕਾ ਫਲੁ ਚੰਦਨ ਵਾਸੁ ॥ ਮਾਣਸ ਕਾ ਫਲੁ ਘਟ ਮਹਿ ਸਾਸੁ ॥ ਸਾਸਿ ਗਇਐ ਕਾਇਆ ਢਲਿ ਪਾਇ ॥ ਤਾਕੋ {{underline|ਪਾਛੈ ਕੋਇ ਨ ਖਾਇ॥੩॥}} *ਇਹ ਸਲੋਕ ਮਲਾਰ ਕੀ ਵਾਰ ਵਿਚ ਮ: ੧ ਦਾ ਹੈ । {{gap}}ਇਹ ਗੁਰਬਾਣੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਾਠ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੁ ਗ੍ਰੰਥ ਜੀ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹੈ । {{gap}}+ਏਹ ਸਲੋਕ ਮਹਲੇ ਦੂਸਰੇ ਦਾ ਹੈ । ਕਿਸੇ ਉਤਾਰੇ ਵਾਲੇ ਨੇ ਭੁਲ ਨਾਲ ਮਹਲੁ ਇਕ ਵਿਚ ਏਥੇ ਪਾਇਆ ਹੈ । {{gap}}ਇਹ ਪਾਠ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹੈ । Digitized by Panjab Digital Library / www.panjabdigilib.org<noinclude></noinclude> q0h5ebhwg22sg23gdpbebi0y2ugdegx 196271 196270 2025-06-20T15:23:58Z Ashwinder sangrur 2332 /* ਸੋਧਣਾ */ 196271 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" /></noinclude> {{center|(੧੩)}} {{gap}}ਕਿਛੁ ਦਾਰੂ ਕਰਿ । ਕਿਆ ਜਾਪੇ ਕੁਖੇ ਦੇ ਓਲੈ ਲਖੁ ਹੈ।ਤੇਰਾ ਪੁਤ ਚੰਗਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਤਾਂ ਪੰਜੀਹੇ ਕਿਤਨੇ ਹੀ ‍ ਹੋਵਨਗੇ । ਤਬ ਕਾਲੁ ਉਠ ਖੜਾ ਹੋਆ, ਜਾਇ ਕਰੁ ਵੇਦੁ ਸਦਿ ਘਿਨਿ ਆਇਆ, ਤਬਿ ਵੈਦੁ ਆਇ ਖੜਾ ਹੋਇਆ, ਤਬਿ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੀ ਬਾਹ ਪਕੜਿ ਲਗਾ ਨਾਟਕਾ ਦੇਖਣਿ, ਤਬ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਬਾਹੁ ਖਿੰਚਿ ਘਿਧੀ, ਪਗ ਛਿਕਿ ਕਰਿ ਉਠਿ ਬੈਠਾ ਆਖਣਿ ਲਗਾ, ਰੇ ਵੈਦ ! ਤੂੰ ਕਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈ ? ਤਬਿ ਵੈਦ ਕਹਿਆ, “ਜੋ ਕਿਛੁ ਤੇਰੇ ਆਤਮੈ ਰੋਗੁ ਹੋਵੈ, ਸੋ ਵੇਖਦਾ ਹਾਂ । ਤਬ ਬਾਬਾ ਹਸਿਆ, ਸਲੋਕੁ ਦਿਤੋਸੁ :- {{gap}}*ਵੇਦੁ ਬੁਲਾਇਆ ਵੈਦਗੀ ਪਕੜਿ ਢੰਢੋਲੇ ਬਾਂਹ॥ ਭੋਲਾ ਵੈਦੁ ਨ ਜਾਣਈ ਕਰਕ ਕਲੇਜੇ ਮਾਹਿ ॥੧॥ {{gap}}ਜਾਹਿ ਵੈਦਾ ਘਰਿ ਆਪਣੈ ਮੇਰੀ ਆਹਿ ਨਾ ਲੇਹਿ ॥ ਹਮਿ ਰਤੇ ਸਹਿ ਆਪਣੇ ਤੂ ਕਿਸੁ ਦਾਰੂ ਦੇਹਿ ॥ {{gap}}+ਵੈਦਾ ਵੈਦੁ ਸੁ ਵੈਦੁ ਤੂ ਪਹਿਲਾ ਰੋਗੁ ਪਛਾਣੁ ॥ ਐਸਾ ਦਾਰੂ ਲੋੜਿ ਲਹੁ ਜਿਤੁ ਵੰਝੈ ਰੋਗਾ ਘਾਣਿ ॥ {{gap}}ਦੁਖੁ ਲਾਗੇ ਦਾਰੁ ਘਣਾ ਵੈਦੁ ਖੜੋਆ ਆਇ ॥ਕਾਇਆ ਰੋਵੈ ਹੰਸ ਪੁਕਾਰੈ' ਵੈਦਿ ਨ ਦਾਰੁ ਲਾਇ ॥ ਜਾਹਿ ਵੈਦਾ ਘਰਿ ਆਪਣੈ ਜਾਣੇ ਕੋਇ ਮਕੋਇ ॥ ਜਿਨਿ ਕਰਤੇ ਦੁਖੁ ਲਾਇਆ ਨਾਨਕ ਲਾਹੈ ਸੋਇ ॥੧॥ {{gap}}ਤਬ ਗੁਰੂ ਬਾਬੇ ਫਿਰਿ ਵੈਦ ਕੇ ਅਰਥਾਇ ਏਕੁ ਸਬਦੁ ਕੀਤਾ | ਰਾਗ ਮਲਾਰ ਵਿਚਿ ਸਬਦੁ ਮ: ੧:- {{center|ਮਲਾਰ ਮਹਲਾ ੧ ॥}} {{gap}} ਦੁਖ ਵਿਛੋੜਾ ਇਕੁ ਦੁਖੁ ਭੂਖ ॥ ਇਕੁ ਦੁਖੁ ਸਕਤਵਾਰ ਜਮਦੂਤ ॥ ਇਕ ਦੁਖ ਰੋਗ ਲਗੈ ਤਨਿ ਧਾਇ ॥ ਵੇਦ ਨ ਭੋਲੇ ਦਾਰੁ ਲਾਇ ॥੧॥ ਵੈਦ ਨ ਭੋਲੇ ਦਾਰੂ ਲਾਇ ॥ ਦਰਦੁ ਹੋਵੈ ਦੁਖੁ ਰਹੈ ਸਰੀਰ ॥ ਐਸਾ ਦਾਰੂ ਲਗੈ ਨ ਬੀਰ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥ ਖਸਮੁ ਵਿਸਾਰਿ ਕੀਏ ਰਸ ਭੋਗ ॥ ਤਾਂ ਤਨਿ ਉਠਿ ਖਲੋਏ ਰੋਗ ॥ ਮਨ ਅੰਧੇ ਕਉ ਮਿਲੈ ਸਜਾਇ ॥ ਵੇਦ ਨ ਭੋਲੇ ਦਾਰੁ ਲਾਇ ॥੨॥ਚੰਦਨ ਕਾ ਫਲੁ ਚੰਦਨ ਵਾਸੁ ॥ ਮਾਣਸ ਕਾ ਫਲੁ ਘਟ ਮਹਿ ਸਾਸੁ ॥ ਸਾਸਿ ਗਇਐ ਕਾਇਆ ਢਲਿ ਪਾਇ ॥ ਤਾਕੋ {{underline|ਪਾਛੈ ਕੋਇ ਨ ਖਾਇ॥੩॥}} *ਇਹ ਸਲੋਕ ਮਲਾਰ ਕੀ ਵਾਰ ਵਿਚ ਮ: ੧ ਦਾ ਹੈ । {{gap}}ਇਹ ਗੁਰਬਾਣੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਾਠ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੁ ਗ੍ਰੰਥ ਜੀ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹੈ । {{gap}}+ਏਹ ਸਲੋਕ ਮਹਲੇ ਦੂਸਰੇ ਦਾ ਹੈ । ਕਿਸੇ ਉਤਾਰੇ ਵਾਲੇ ਨੇ ਭੁਲ ਨਾਲ ਮਹਲੁ ਇਕ ਵਿਚ ਏਥੇ ਪਾਇਆ ਹੈ । {{gap}}ਇਹ ਪਾਠ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹੈ । Digitized by Panjab Digital Library / www.panjabdigilib.org<noinclude></noinclude> rc096k8begjd24ss2uik0dk1v3hhyb8 250 14057 196273 44606 2025-06-20T15:50:55Z Ashwinder sangrur 2332 /* ਸੋਧਣਾ */ 196273 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" /></noinclude>________________ ` - 1ਝ ਦ. 6202` ਦੋ 23 . ( ੧੪ ) ਕੰਚਨ ਕਾਇਆ ਨਿਰਮਲ ਹੰਸੁ ! ਜਿਸੁ ਮਹਿ ਨਾਮੁ ਨਿਰੰਜਨ ਅੰਸੁ॥ ਦੂਖ ਰੋਗ ਸਭਿ ਗਇਆ ਗਵਾਇ॥ਨਾਨਕ ਛੂਟਸਿ ਸਾਚੈ ਨਾਇ ॥੪॥੨॥੭ll. · *ਮਲਾਰ ਮਹਲਾ ੧ ॥ । ਦੁਖ ਮਹੁਰਾ ਮਾਰਣ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ॥ ਸਿਲਾ ਸੰਤੋਖ ਪੀਸਣੁ ਹਥਿ ਦਾਨੁ ll ਨਿਤ ਨਿਤ ਲੇਹੁ ਨ ਛੀਜੈ ਦੇਹਿ ॥ ਅੰਤਕਾਲ ਜਮੁ ਮਾਰੇ ਠੇਹ ॥੧॥ ਐਸਾ ਦਾਰੂ ਖਾਹਿ ਗਵਾਰ ॥ ਜਿਤ ਖਧੈ ਤੇਰੇ ਜਾਹਿ ਵਿਕਾਰ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥ ਰਾਜੁ ਮਾਲੁ ਜੋਬਨੁ ਸਭੁ ਛੀਵ ॥ ਰਥਿ ਫਿਰੰਦੈ ਦੀਸਹਿ ਥਾਵ ॥ ਦੇਹ ਨ ਨਾਉ ਨ ਹੋਵੈ ਜਾਤਿ ॥ ਓਥੇ ਦਿਹੁ ਐਥੇ ਸਭ ਰਾਤਿ ॥੨॥ ਸਾਦ ਕਰ ਸਮਧਾਂ ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਘਿਉ ਤੇਲੁ ॥ ਕਾਮੁ ਕ੍ਰੋਧੁ ਅਗਨੀ ਸਿਉ ਮੇਲੁ ॥ ਹੋਮ ਜਗ ' ਅਰੁ ਪਾਠ ਪੁਰਾਣ ॥ ਜੋ ਤਿਸੁ ਭਾਵੈ ਸੋ ਪਰਵਾਣ ॥੩॥ ਤਪ ਗਦ ਤੇਰਾ ਨਾਮੁ ਨੀਸਾਨੁ ॥ ਜਿਨਕਉ ਲਿਖਿਆ ਏਹੁ ਨਿਧਾਨੁ ॥ ਸੇ ਧਨਵੰਤ ਦਿਸਹਿ ਘਰਿ ਜਾਇ ॥ ਨਾਨਕ ਜਨਨੀ ਧੰਨੀ ਮਾਇ ॥੪॥੩॥੮॥ ਤਬਿ ਵੈਦੁ ਡਰਿ ਹਟ ਖੜਾ ਹੋਆ, ਆਖਿਓਸੁ : ਭਾਈ ਵੇ ! ਤੁਸੀਂ ਚਿੰਤਾ ਕਿਛੁ ਨਾ ਕਰੋ, ਏਹੁ ਪਰਿਦੁਖੁ ਭੰਜਨਹਾਰੁ ਹੈ । ਤਬਿ ਬਾਬੇ ਸਬਦੁ ਉਠਾਇਆ । ਰਾਗੁ ਗਉੜੀ ਵਿਚ ਮਃ ੧: ਕਤਕ ਮਾਈ ਬਾਪੁ ਕਤ ਕੇਰਾਕਿਦੁਥਾਵਹੁ ਹਮ ਆਏ॥ ਅਗਨਿ ਬਿੰਬ ਜਲ ਭੀਤਰਿ ਨਿਪਜੇ ਕਾਹੇ ਕੰਮਿ ਉਪਾਏ॥੧॥ ਮੇਰੇ ਸਾਹਿਬਾ ਕਉਣੁ ਜਾਣੈ ਗੁਣ ਤੇਰੇ ॥ ਕਹੇ ਨ ਜਾਨੀ ਅਉਗਣ ਮੇਰੇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥ ਕੇਤੇ ਰੁਖ ਬਿਰਖ ਹਮ ਚੀਨੇ ਕੇਤੇ ਪਸੁ ਉਪਾਏ॥ਕੇਤੇ ਨਾਗ ਕੁਲੀ ਮਹਿ ਆਏ ਕੇਤੇ ਪੰਖ ਉਡਾਏ॥੨॥ ਹਟਪਟਣ ਬਿਜ ਮੰਦਰ ਭੰਨੈ ਕਰਿ ਚੋਰੀ ਘਰਿ ਆਵੈ॥ਅਗਹੁ ਦੇਖੈ ਪਿਛਹੁ ਦੇਖੈ ਤੁਝਤੇ ਕਹਾ ਛਪਾਵੇ ॥੩॥ ਤਟ ਤੀਰਥ ਹਮ ਨਵਖੰਡ ਦੇਖੇ ਹਟ ਪਟਣ ਬਾਜਾਰਾjਲੈਕੇ ਤਕੜੀ ਤੋਲਣਿ ਲਾਗਾ ਘਟ ਹੀ ਮਹਿ ਵਣਜਾਰਾ॥ ੪॥ ; ਜੇਤਾ ਸਮੁੰਦੁ ਸਾਗਰੁ ਨੀਰਿ ਭਰਿਆ ਤੇਤੇ ਅਉਗਣ ਹਮਾਰੇ ॥ ਦਇਆ ਕਰਹੁ ਕਿਛ ਮਿਹਰ ਉਪਾਵਹੁ ਡੁਬਦੇ ਪਥਰ ਤਾਰੇ ॥੫॥ ਜੀਅੜਾ ਅਗਨ ਬਰਾਬਰਿ ਤਪੈ ਭੀਤਰਿ ਵਗੈ ਕਾਤੀ ॥ ਪ੍ਰਣਵਤਿ ਨਾਨਕ ਹੁਕਮੁ ਪਛਾਣੇ ਸੁਖੁ ਹੋਵੈ ਦਿਨੁ ਰਾਤੀ ॥੬॥੫॥੧੭॥ .: ੮. ਸੁਲਤਾਨ ਪੁਰ ਨੂੰ ਤਿਆਰੀ. {{gap}}ਤਬ ਆਗਿਆ ਪਰਮੇਸਰ ਨ ਹੋਈ, ਜੋ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਬਾਹਰ ਆਇਆ, ਤਾਂ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਦਾ ਬਹਣੋਯਾ ਜੈਰਾਮ ਥਾ, ਸੋ ਨਬਾਬ ਦਉਲਤ ਖਾਨ ਦਾ ਮੋਦੀ ' ਸਾ, ਜੈਮ ਸਣਿਆਂ, ਜੋ ਨਾਨਕ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਕੰਮ ਕਾਜ ਕਿਛੁ ਨਹੀਂ *ਇਹ ਸਬਦ ਹਾਂ: ਬਾ: ਨੁ: ਵਿਚ ਹੈ ਪਰ ਵਲੈਤ ਵਾਲੇ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹੈ । Digitized by Panjab Digital Library / www.panjabdigilib.org<noinclude></noinclude> 5a2rblwtxn7c8c8ctpe50as74wugmm1 250 14058 196274 163534 2025-06-20T16:16:48Z Ashwinder sangrur 2332 /* ਸੋਧਣਾ */ 196274 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" />{{center|(੧੫)}}</noinclude>ਕਰਦਾ, ਤਬਿ ਓਨਿ ਕਿਤਾਬਤ ਲਿਖੀ, ਜੋ ਨਾਨਕ ਤੂੰ ਅਸਾਂ ਜੋਗੁ ਮਿਲ। ਤਬਿ ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਪੜੀ ਤਾਂ ਆਖਿਰ ਮੁ, ' ਹੋਵੇ ਤਾ ਜੈਰਾਮ ਜੋਗ ਮਿਲਹਾਂ॥ ਤਬਿ ਘਰਿ ਦਿਆਂ ਆਦਮੀਆਂ, ਆਖਿਆ, “ਜੋ ਇਹੁ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਭਲਾ ਹੋਵੇ, ਮਤ ਇਸਦਾ ਮਨੁ ਉਹੁ ਟਿਕੇ। ਤਬਿ ਗੁਰੁ ਨਾਨਕ ਸੁ: ਤਾਨ ਪੁਰ ਕਉ ਲਗਾ ਪਹੁੰਚਣ। ਤਬ ਬਾਬਾ ਜੀ ਉਠਿ ਚਲਿਆ, ਤਬਿ ਬਾਬੇ ਦੀ ਇਸ ਲਗੀ ਬੈਰਾਗ ਕਰਣੈ। ਆਖਿਓਸੁ, “ਜੀ ਤੂੰ ਅਸਾ ਜੋਗੁ ਅਗੈ ਨਾਹਿ ਸੀ ਮੁਹਿ ਲਾਇਦਾ, ਪਰਦੇਸ਼ ਗਇਆ ਕਿਉਂ ਕਰਿ ਆਵਹਿਗਾ। ਤਬਿ ਬਾਬੇ ਆਖਿਆ, 'ਭੋਲੀਏ! ਅਸੀ ਇਥੇ ਕਿਆ ਕਰਦੇ ਆਹੇ? ਅਰੁ ਓਥੇ ਕਿਆ ਕਰਹਗੇ? ਅਸੀ ਤੁਸਾਡੇ ਕਿਤੇ ਕੰਮਿ ਨਾਹੀਂ। ਤਬਿ ਓਨਿ ਫਿਰਿ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀਆਸ, ਜੋ ਜੀ ਤੁਸੀ ਘਰਿ ਬੈਠੇ ਹੋਦੇ ਆਹੇ, ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਭਾਣੇ ਸਾਰੇ ਜਹਾਨ ਦੀ ਪਤਿਸਾਹੀ ਹੋਂਦੀ ਆਹੀ, ਜੀ ਏਹ ਸੰਸਾਰੁ ਮੇਰੇ ਕਿਤੇ ਕਾਂਮ ਨਾਹੀਂ। ਤਬਿ ਗੁਰੁ ਮਿਹਰਵਾਨੁ ਹੋਆ | ਆਖਿਓਸੁ, ਤੁ ਚਿੰਤਾ ਕਿਛੁ ਨਾ ਕਰੋ |ਦਿਨ ਦਿਨ ਤੇਰੀ ਪਤਿਸਾਹੀ ਹੋਵੇਗੀ।ਤਬਿ ਓਨਿ ਕਹਿਆ, ਜੀ ਮੈ ਪਿਛੈ ਰਹਦੀ ਨਾਹੀ,ਮੈਨੂੰ ਨਾਲੇ ਲੇ ਚਲੁ। ਤਬਿ ਬਾਬੇ ਆਖਿਆ,“ਪਰਮੇਸਰ ਕੀਏ! ਹੁਣ ਤਾਂ*ਮੈ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ, ਜੇ ਮੇਰੇ ਰੁਜਗਾਰ ਦੀ ਕਾਈ ਬਣਸੀ ਤਾ ਮੈ ਸਦਾਇ ਲੈਸਾਂ। ਤੂੰ ਆਗਿਆ ਮਨਿ ਲੇ। ਤਬਿ ਓਹੁ ਚੁਪ ਕਰਿ ਰਹੀ। ਤਬਿ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਭਾਈਆ ਬੰਧਾਂ ਪਾਸੁ ਬਿਦਾ ਕੀਤਾ ਸੁਲਤਾਨਪੁਰ ਕਉ ਚਲਿਆ | ਬੋਲਹੁ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ੴ {{center|੯. ਮੋਦੀਖਾਨਾ ਸੰਭਾਲਿਆ}}.. ਜਾ ਭਾਣਾ ਤਾਂ ਸੁ ਤਾਨਪੁਰ ਕਉ ਗਇਆ। ਤਬ ਜੈਰਾਮ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ, ਜੈਰਾਮ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ੀ ਹੋਆ | ਆਖਿਓਸੁ, “ਭਾਈ ਵੇ! ਨਾਨਕ ਚੰਗਾ ਭਲਾ ਹੈ? ਜੈਰਾਮੁ ਦਰਬਾਰਿ ਗਇਆ, ਜਾਇ ਕਰ ਦਉਲਤਖਾਨ ਜੋਰੀ ਅਰਜੁ ਕੀਤੋਸ਼, ਆਖਿਓਸੁ, “ਨਬਾਖੁ ਸਲਾਮਤ! ਮੇਰਾ ਇਕ ਸਾਲ ਪਿਛੋਂ ਆਇਆ ਹੈ, ਨਬਾਬ ਜੋਗ ਮਿਲਿਆ ਚਾਂਹਦਾ ਹੈ। ਤਬਿ ਦਉਲਤਖਾਨ ਕਹਿਆ,"ਜਾਇ ਘਿ ਨਿ ਆਣੁ॥ ਤਬਿ ਜੈਰਾਮੁ ਆਇ ਕਰਿ ਗੁਰੁ ਨਾਨਕ ਜੋਗ ਘਿਨਿ ਲੇ ਗਇਆ।ਕਿਛੁ ਪੋਸ ਕੇਸੀ ਆਗੈ ਰਖ ਕਰਿ ਮਿਲਿਆ। ਖਾਨੁ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ੀ ਹੋਇਆ,ਖਾਨ ਕਹਿਆ,ਇਸਕਾਂ ਨਾਉ ਕਿਆ ਹੈ? ਤਬਿ ਜੈਰਾਮ ਅਰਜ ਕੀਤੀ, ਜੀ ਇਸਕਾ ਨਾਉ ਨਾਨਕ ਹੈ। ਤਬਿ ਖਾਨ ਕਹਿਆ, ਏਹ ਭਲਾ ਦਿਆਨਤਦਾਰੁ ਨਦਰਿ ਆਵਦਾ ਹੈ, ਮੇਰਾ ਕੰਮ ਇਸਕੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰਹੁ। ਤਬਿ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਖੁਸੀ ਹੋਇ ਕਰ ਮੁਸਕਾਇਆ, {{rule}}<noinclude>*ਏ ਹੁਣ ਤਾਂ ਹਾਬਾ: ਨੁਸਖੇ ਦੇ ਅੱਖਰ ਹਨ। ਕੀ -ਦੀ ਥਾਂ | ਪਾਠਾਂਤ-ਹੋਇਆ-ਬੀ ਹੈ। +ਭਾਣਾ ਤਾਂ ਏ ਅਖਰ ਹਾ:ਬਾ: ਨੁਸਖੇ ਦੇ ਹਨ। Aਏਥੇ ਹਾ:ਬਾ: ਨੁਸਖੇ ਵਿਚ ਪਾਠ ਹੈ-ਬਹੁਤ ਖੁਬ ਪੜਿਆ ਹੈ।</noinclude> bu029wca6ytrspsfjuxhenoiro22938 250 14059 196275 163535 2025-06-20T16:31:34Z Ashwinder sangrur 2332 196275 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />{{center|(੧੬)}}</noinclude>ਖਾਨਿ ਸਿਰੋਪਾਉ ਦਿੱਤਾ। ਤਬਿ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਤੇ ਜੈਰਾਮੁ ਘਰਿ ਆਏ। ਲਗੇ ਕੰਮ ਕਰਣਿ। ਐਸਾ ਕੰਮੁ ਕਰਿ, ਜੋ ਸਭੁ ਕੋਈ ਖੁਸੀ ਹੋਵੇ, ਸਭ ਲੋਕ ਆਖਨਿ ਜੋ 'ਵਾਹੁ ਵਾਹੁ ਕੋਈ ਭਲਾ ਹੈ'। ਸਭ ਕੋ ਖਾਨ ਆਗੈ ਸੁਪਾਰਸ ਕਰੇ | ਖਾਨੁ ਬਹੁਤੁ ਖੁਸੀ ਹੋਆ | ਅਰੁ ਜੋ ਕਿਛੁ ਅਲੂਫਾ* ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੋਗੁ ਮਿਲੇ, ਖਾਵੇ, ਸੋ ਖਾਵੈ, ਹੋਰੁ ਪਰਮੇਸਰ ਕੇ ਅਰਥਿ ਦੇਵੇ। ਅਤੇ ਨਿਤਾਪ੍ਰਤਿ ਰਾਤਿ ਕਉ ਕੀਰਤਨੁ ਹੋਵੈ। ਪਿਛੋਂ ਮਰਦਾਨਾ ਡੂਮੁ ਆਇਆ। ਤਲਵੰਡੀਓਂ ਆਇ ਬਾਬੇ ਨਾਲਿ ਟਿਕਿਆ! ਅਰੁ ਜੋ ਹੋਰੁ ਪਿਛੋਂ ਆਵਨਿ, ਤਿਨਾ ਜੋਗੁ ਖਾਨ ਤਾਈ ਮਿਲਾਇ ਕਰ ਅਲੂਫਾ ਕਰਾਇ ਦੇਵੈ, ਸਭਿ ਰੋਟੀਆਂ ਖਾਵਨਿ। ਗੁਰੁ ਨਾਨਕ ਕੇ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਸਭਿ ਖੁਸੀ ਹੋਏ। ਅਰ ਜਾਂ ਬਾਬੇ ਦੀ ਰਸੋਈ ਹੋਵੈ, ਸਭ ਆਇ ਬਹਿਨਿ ਅਤੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਨਿਤਾਪ੍ਰਤਿ ਕੀਰਤਨੁ ਹੋਵੇ। ਅਰੁ ਜਿਥੇ ਪਹਰੁ ਰਾਤਿ ਰਹੈ ਤਿਥੈ ਬਾਬਾ ਦਰੀਆਇ ਜਾਵੇ ਇਸ-ਨਾਨੁ ਕਰਣਿ। ਅਰੁ ਜਾਂ ਪ੍ਰਭਾਤਿ ਹੋਵੇ, ਤਾ ਕਪੜੇ ਲਾਇਕੇ ਤਿਲਕੁ ਚੜਾਇ ਕਰਿ ਦਰਬਾਰਿ ਦਫਤਰ ਮਨਾ ਘਿੰਨਿ ਲਿਖਣ ਬਹੈ। . {{center|੧੦. ਵੇਈਂ ਪ੍ਰਵੇਸ਼,}} {{xx-larger|}} ਇਕ ਦਿਨਿ ਆਗਿਆ ਪਰਮੇਸਰ ਕੀ ਹੋਈ, ਜੋ ਨਿਤਾਪ੍ਰਤਿ ਦਰੀਆਉ ਵੈਦਾ ਆਹਾ, ਸੁ ਇਕਿ ਦਿਨਿ ਇਕੁ ਖਿਜਮਤਿਦਾਰੁ ਲੈਕਰਿ ਗਇਆ, ਕਪੜੇ ਲਾਹਿ ਖਿਜਮਤਿਦਾਰ ਕੇ ਹਵਾਲੇ ਕੀਤੈ,ਆਪਿ ਨਾਵਣਿ ਪਇਆ। ਜਿਉ ਪਇਆਂ ਤਿਉਂ ਆਗਿਆ ਪਰਮੇਸਰ ਕੀ ਨਾਲਿ, ਸੇਵਕ ਲੈ ਗਏ ਦਰਗਾਹ ਪਰਮੇਸਰ ਕੀ। ਸੇਵਕਾਂ ਜਾਇ ਅਰਜ਼ ਕੀਤੀ ‘ਜੀ ਨਾਨਕ ਹਾਜਰੁ ਹੈ। ਤਬਿ ਸਚੀ ਦਰਗਾਹੁ ਦਰਸਨ ਹੋਆ, ਸਾਹਿਬੁ ਮਿਹਰਵਾਨੁ ਹੋਆ। ਤਬਿ ਓਹੁ ਖਿਜਮਤਦਾਰ ਕਪੜਿਆਂ ਉਤੇ ਖੜਾ ਆਹਾ, ਸੋ ਖੜਾ ਖੜਾ ਹੁਟਿ ਗਇਆ। ਓਨਿ ਆਖਿਆ, ਜੋ ਨਾਨਕੁ ਦਰੀਆਉ ਵਿਚ ਪਇਆ ਆਹਾ ਸੋ ਨਿਕਲਿਓ ਨਾਹੀਂ'। ਓਸਿ ਆਇ ਖਾਨ ਪਾਸਿ ਅਰਜੁ ਕੀਤੋਸੁ, “ਖਾਨ ਸਲਾਮਤਿ ਨਾਨਕੁ ਦਰੀਆਉ ਵਿਚਿ ਪਇਆ ਆਹਾ ਸੋ ਨਿਕਲਓ ਨਾਹੀਂ। ਤਬਿ ਖਾਨੁ ਅਸਵਾਰੁ ਹੋਇਆ, ਬਾਹਰਿ ਆਇਆ। ਦਰੀਆਉ ਉਪਰਿ ਆਇਆ, ਮਲਾਹ ਬੁਲਾਏ, ਅਰੁ ਜਾਲਬੰਧਿ ਪਵਾਏ। ਤਬਿ ਮਲਾਹ ਸੋਧਿ ਥਕੈ, ਪਰੁ ਲਧੋ ਨਾਹੀਂ। ਤਬਿ ਖਾਨੁ ਬਹੁਤੁ ਦਲਗੀਰੁ ਹੋਆ। ਫਿਰਿ ਅਸਵਾਰੁ ਹੋਆ, ਆਖਿਓਸੁ, 'ਨਾਨਕੁ ਭਲਾ ਵਜੀਰੁ ਥਾ’ | ਖਾਨੁ ਘਰਿ ਆਇਆ | ਆਗਿਆ ਪਰਮੇਸਰ ਕੇ ਹੋਈ, ਜੋ ਨਾਨਕੁ ਭਗਤੁ ਹਾਜਰੁ ਹੋਆ, ਤਾਂ {{rule}}<noinclude>*ਤਨਖਾਹ ਤੋਂ ਵੱਖਰੀ ਜੋ ਰਸਦ ਖਾਣੇ ਲਈ ਮਿਲੇ ਸੋ ਅਲੁਫਾ। ਦਰਬਾਰਿ ਦਫਤਰ ਮਨਾਨ ਦੀ ਥਾਂ ਹਾ:ਬਾ: ਨੁਸਖੇ ਵਿਚ ਪਾਠ ਹੈ। ਦਰਬਾਰ ਫਰਮਾਣ ਲੇਕਰ।</noinclude> lq4qcf3psv26h33rclvfdxq6effszda 196276 196275 2025-06-20T16:32:34Z Ashwinder sangrur 2332 /* ਸੋਧਣਾ */ 196276 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" />{{center|(੧੬)}}</noinclude>ਖਾਨਿ ਸਿਰੋਪਾਉ ਦਿੱਤਾ। ਤਬਿ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਤੇ ਜੈਰਾਮੁ ਘਰਿ ਆਏ। ਲਗੇ ਕੰਮ ਕਰਣਿ। ਐਸਾ ਕੰਮੁ ਕਰਿ, ਜੋ ਸਭੁ ਕੋਈ ਖੁਸੀ ਹੋਵੇ, ਸਭ ਲੋਕ ਆਖਨਿ ਜੋ 'ਵਾਹੁ ਵਾਹੁ ਕੋਈ ਭਲਾ ਹੈ'। ਸਭ ਕੋ ਖਾਨ ਆਗੈ ਸੁਪਾਰਸ ਕਰੇ | ਖਾਨੁ ਬਹੁਤੁ ਖੁਸੀ ਹੋਆ | ਅਰੁ ਜੋ ਕਿਛੁ ਅਲੂਫਾ* ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੋਗੁ ਮਿਲੇ, ਖਾਵੇ, ਸੋ ਖਾਵੈ, ਹੋਰੁ ਪਰਮੇਸਰ ਕੇ ਅਰਥਿ ਦੇਵੇ। ਅਤੇ ਨਿਤਾਪ੍ਰਤਿ ਰਾਤਿ ਕਉ ਕੀਰਤਨੁ ਹੋਵੈ। ਪਿਛੋਂ ਮਰਦਾਨਾ ਡੂਮੁ ਆਇਆ। ਤਲਵੰਡੀਓਂ ਆਇ ਬਾਬੇ ਨਾਲਿ ਟਿਕਿਆ! ਅਰੁ ਜੋ ਹੋਰੁ ਪਿਛੋਂ ਆਵਨਿ, ਤਿਨਾ ਜੋਗੁ ਖਾਨ ਤਾਈ ਮਿਲਾਇ ਕਰ ਅਲੂਫਾ ਕਰਾਇ ਦੇਵੈ, ਸਭਿ ਰੋਟੀਆਂ ਖਾਵਨਿ। ਗੁਰੁ ਨਾਨਕ ਕੇ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਸਭਿ ਖੁਸੀ ਹੋਏ। ਅਰ ਜਾਂ ਬਾਬੇ ਦੀ ਰਸੋਈ ਹੋਵੈ, ਸਭ ਆਇ ਬਹਿਨਿ ਅਤੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਨਿਤਾਪ੍ਰਤਿ ਕੀਰਤਨੁ ਹੋਵੇ। ਅਰੁ ਜਿਥੇ ਪਹਰੁ ਰਾਤਿ ਰਹੈ ਤਿਥੈ ਬਾਬਾ ਦਰੀਆਇ ਜਾਵੇ ਇਸ-ਨਾਨੁ ਕਰਣਿ। ਅਰੁ ਜਾਂ ਪ੍ਰਭਾਤਿ ਹੋਵੇ, ਤਾ ਕਪੜੇ ਲਾਇਕੇ ਤਿਲਕੁ ਚੜਾਇ ਕਰਿ ਦਰਬਾਰਿ ਦਫਤਰ ਮਨਾ ਘਿੰਨਿ ਲਿਖਣ ਬਹੈ। . {{center|੧੦. ਵੇਈਂ ਪ੍ਰਵੇਸ਼,}} {{xx-larger|}} ਇਕ ਦਿਨਿ ਆਗਿਆ ਪਰਮੇਸਰ ਕੀ ਹੋਈ, ਜੋ ਨਿਤਾਪ੍ਰਤਿ ਦਰੀਆਉ ਵੈਦਾ ਆਹਾ, ਸੁ ਇਕਿ ਦਿਨਿ ਇਕੁ ਖਿਜਮਤਿਦਾਰੁ ਲੈਕਰਿ ਗਇਆ, ਕਪੜੇ ਲਾਹਿ ਖਿਜਮਤਿਦਾਰ ਕੇ ਹਵਾਲੇ ਕੀਤੈ,ਆਪਿ ਨਾਵਣਿ ਪਇਆ। ਜਿਉ ਪਇਆਂ ਤਿਉਂ ਆਗਿਆ ਪਰਮੇਸਰ ਕੀ ਨਾਲਿ, ਸੇਵਕ ਲੈ ਗਏ ਦਰਗਾਹ ਪਰਮੇਸਰ ਕੀ। ਸੇਵਕਾਂ ਜਾਇ ਅਰਜ਼ ਕੀਤੀ ‘ਜੀ ਨਾਨਕ ਹਾਜਰੁ ਹੈ। ਤਬਿ ਸਚੀ ਦਰਗਾਹੁ ਦਰਸਨ ਹੋਆ, ਸਾਹਿਬੁ ਮਿਹਰਵਾਨੁ ਹੋਆ। ਤਬਿ ਓਹੁ ਖਿਜਮਤਦਾਰ ਕਪੜਿਆਂ ਉਤੇ ਖੜਾ ਆਹਾ, ਸੋ ਖੜਾ ਖੜਾ ਹੁਟਿ ਗਇਆ। ਓਨਿ ਆਖਿਆ, ਜੋ ਨਾਨਕੁ ਦਰੀਆਉ ਵਿਚ ਪਇਆ ਆਹਾ ਸੋ ਨਿਕਲਿਓ ਨਾਹੀਂ'। ਓਸਿ ਆਇ ਖਾਨ ਪਾਸਿ ਅਰਜੁ ਕੀਤੋਸੁ, “ਖਾਨ ਸਲਾਮਤਿ ਨਾਨਕੁ ਦਰੀਆਉ ਵਿਚਿ ਪਇਆ ਆਹਾ ਸੋ ਨਿਕਲਓ ਨਾਹੀਂ। ਤਬਿ ਖਾਨੁ ਅਸਵਾਰੁ ਹੋਇਆ, ਬਾਹਰਿ ਆਇਆ। ਦਰੀਆਉ ਉਪਰਿ ਆਇਆ, ਮਲਾਹ ਬੁਲਾਏ, ਅਰੁ ਜਾਲਬੰਧਿ ਪਵਾਏ। ਤਬਿ ਮਲਾਹ ਸੋਧਿ ਥਕੈ, ਪਰੁ ਲਧੋ ਨਾਹੀਂ। ਤਬਿ ਖਾਨੁ ਬਹੁਤੁ ਦਲਗੀਰੁ ਹੋਆ। ਫਿਰਿ ਅਸਵਾਰੁ ਹੋਆ, ਆਖਿਓਸੁ, 'ਨਾਨਕੁ ਭਲਾ ਵਜੀਰੁ ਥਾ’ | ਖਾਨੁ ਘਰਿ ਆਇਆ | ਆਗਿਆ ਪਰਮੇਸਰ ਕੇ ਹੋਈ, ਜੋ ਨਾਨਕੁ ਭਗਤੁ ਹਾਜਰੁ ਹੋਆ, ਤਾਂ {{rule}}<noinclude>*ਤਨਖਾਹ ਤੋਂ ਵੱਖਰੀ ਜੋ ਰਸਦ ਖਾਣੇ ਲਈ ਮਿਲੇ ਸੋ ਅਲੁਫਾ। ਦਰਬਾਰਿ ਦਫਤਰ ਮਨਾਨ ਦੀ ਥਾਂ ਹਾ:ਬਾ: ਨੁਸਖੇ ਵਿਚ ਪਾਠ ਹੈ। ਦਰਬਾਰ ਫਰਮਾਣ ਲੇਕਰ।</noinclude> a9rkzu0mt9spdh7d0aob24pr3683lle 250 14060 196301 163552 2025-06-21T04:50:16Z Ashwinder sangrur 2332 /* ਸੋਧਣਾ */ 196301 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" />{{center|(੧੭)}}{{center|}}</noinclude>ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਦਾ ਕਟੋਰਾ ਭਰਿ ਕਰਿ। ਆਗਿਆ ਨਾਲਿ ਮਿਲਿਆ। ਹੁਕਮੁ ਹੋਆ, '.. “ਨਾਨਕ! ਇਹੁ ਅੰਤੁ ਮੇਰੇ ਨਾਮ ਕਾ ਪਿਆਲਾ ਹੈ,ਤੂ ਪੀਉ। ਤਬਿ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਤਸਲੀਮ ਕੀਤੀ, ਪਿਆਲਾ ਪੀਤਾ, ਸਾਹਿਬੁ ਮਿਹਰਵਾਨੁ ਹੋਆ, “ਨਾਨਕੁ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਨਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਤਾਈਂ ਨਿਹਾਲੁ ਕੀਆ ਹੈ, ਅਰੁ ਜੋ ਤੇਰਾ ਨਾਉ ਲੇਵੈ ਸੋ ਸਭ ਮੈਂ ਨਿਹਾਲੁ ਕੀਤੇ ਹੈਨਿ। ਤੁ ਜਾਇ ਕਰਿ ਮੇਰਾ ਨਾਮੁ ਜਪਿ, ਅਰੁ ਲੋਕਾ ਥੀਂ ਭੀ ਜਪਾਇ। ਅਰੁ ਸੰਸਾਰ ਥੀਂ ਨਿਰਲੇਪੁ ਰਹੁ, ਨਾਮੁ, ਦਾਨ, ਇਸ਼ਨਾਨ, ਸੇਵਾ, ਸਿਮਰਨ ਵਿਚ ਰਹੁ। ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਤਾਈਂ ਆਪਣਾ ਨਾਮੁ ਦੀਆ ਹੈ। ਤੂ ਏਹਾ ਕਿਰਤਿ ਕਰਿ। ਤਬਿ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਲਾਮ ਕੀਤਾ, ਖੜਾ ਹੋਆ, ਤਬਿ ਹੁਕਮੁ ਆਇਆ, ਆਗਿਆ ਹੋਈ, “ਨਾਨਕ ਮੇਰੇ ਨਾਮ ਦੀ ਵਡਿਆਈ ਕੈਸੀ ਹੈ? ਕਹੁ। ਤਬ ਬਾਬਾ ਬੋਲਿਆ, ਧੁਨਿ ਅਨਹਦੁ ਉਠੀ: ਸਿਰੀ ਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੧॥ ਕੋਟਿ ਕੋਟੀ ਮੇਰੀ ਆਰਜਾ ਪਵਣੁ ਪੀਅਣੁ ਅਪਿਆਉ॥ ਚੰਦੁ ਸੂਰਜੁ ਦੁਇ ਗੁਫੈ ਨ ਦੇਖਾ ਸੁਪਨੈ ਸਉਣ ਨ ਥਾਉ॥ ਭੀ ਤੇਰੀ ਕੀਮਤਿ ਨਾ ਪਵੈ ਹਉ ਕੇਵਡੁ ਆਖਾ ਨਾਉ॥੧॥ ਸਾਚਾ ਨਿਰੰਕਾਰੁ ਨਿਜ ਥਾਇ॥ ਸੁਣਿ ਸੁਣਿ ਆਖਣੁ ਆਖਣਾ ਜੇ ਭਾਵੇਂ ਕਰੇ ਤਮਾਇ॥੧॥ ਰਹਾਉ॥ ਕੂਸਾ ਕੁਟੀਆ ਵਾਰ ਵਾਰ ਪੀਸਣਿ ਪੀਸਾ ਪਾਇ॥ ਅਗੀ ਸੇਤੀ ਜਾਲੀਆ ਭਸਮ ਸੇਤੀ ਰਲਿ ਜਾਉ॥ ਭੀ ਤੇਰੀ ਕੀਮਤਿ ਨਾ ਪਵੈ ਹਉ ਕੇਵਡੁ ਆਖਾ ਨਾਉ॥੨॥ ਪੰਖੀ ਹੋਇ ਕੈ ਜੇ ਭਵਾ ਸੈ ਅਸਮਾਨੀ ਜਾਉ॥ ਨਦਰੀ ਕਿਸੈ ਨ ਆਵਉ ਨਾ ਕਿਛੁ ਪੀਆ ਨ ਖਾਉ॥ ਭੀ ਤੇਰੀ ਕੀਮਤਿ ਨਾ ਪਵੈ ਹਉ ਕੇਵਡੁ ਆਖਾ ਨਾਉ॥੩॥ ਨਾਨਕ ਕਾਗਦ ਲਖ ਮਣਾ ਪੜਿ ਪੜਿ ਕੀਚੈ ਭਾਉ॥ ਮਸੂ ਤੋਟਿ ਨ ਆਵਈ ਲੇਖਣਿ ਪਉਣੁ ਚਲਾਉ॥ ਭੀ ਤੇਰੀ ਕੀਮਤਿ ਨਾ ਪਵੈ ਹਉ ਕੇਵਡੁ ਆਖਾ ਨਾਉ॥੪॥੨॥ ਤਬ ਫਿਰਿ ਅਵਾਜ ਹੋਆ, “ਨਾਨਕ ਮੇਰਾ ਹੁਕਮੁ ਤੇਰੀ ਨਦਰੀ ਆਇਆ ਹੈ ਤੂੰ ਮੇਰੇ ਹੁਕਮ ਕੀ ਸਿਫਤਿ ਕਰ। ਜੋ ਕਿਸੀ ਕਿਆ ਕਿਆ ਹੋਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਦਰਿ ਵਿਚ ਕਿਆ ਕਿਆ ਸੁਣਿਆ ਬਜੰਤ੍ਰ ਗਾਵਨ ਹਾਰੇ। ਤਬਿ ਬਾਬਾ ਬੋਲਿਆ ਪੁਨਿ ਉਠੀ:- {{gap}}ਰਾਗ ਆਸਾ ਜਪ ਮਃ ੧ ਸਲੋਕ॥* {{rule}}<noinclude>*ਹਾਫ਼ਜ਼ਾਬਾਦ ਵਾਲੇ ਨਸਖੇ ਦੇ ਉਤਾਰੇ ਵਿਚ ਜੋ ਕਿਸੀ...ਤੋਂ.ਸਲੋਕ’ ਦੀ ਥਾਂ ਪਾਠ ਇਹ ਹੈ:- ਅਜੀ ਜੀਉ ਕਾ ਆਖਿਆ ਹੋਆ ਕਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਨਦਰ ਵਿਚ ਕਿਆਂ ਆਖਿਆ ਸੁਣਿਆ ਜਾਵੇ? ਅਤੇ ਜੰਤ ਤੇਰੇ ਹੁਕਮ ਨਾਲ ਗਾਵਣ ਹਾਰੇ ਹੈ'। ਤਬ ਬਾਬਾ ਬੋਲਿਆ ਰਾਗ ਆਸਾ ਵਿਚ ਜਪੁ ਕੀਤਾ; ਮਹਲਾ ੧ ਸਲੋਕ:</noinclude> osm74xfwpkp06ipfjsj5do94g4704gh 250 14061 196302 163554 2025-06-21T05:02:54Z Ashwinder sangrur 2332 /* ਸੋਧਣਾ */ 196302 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" />{{center|(੧੮)}}</noinclude>ਆਦਿ ਸਚੁ ਜੁਗਾਦਿ ਸਚੁ॥ ਹੈਭੀ ਸਚੁ ਨਾਨਕ ਹੋਸੀ ਭੀ ਸਚੁ॥੧॥* {{center|ਜਪੁ ਸੰਪੂਰਨੁ ਕੀਤਾ।।}} {{gap}}ਤਬਿ ਫਿਰਿ ਆਗਿਆ ਆਈ, ਹੁਕਮੁ ਹੋਆ “ਨਾਨਕ ਜਿਸੁ ਉਪਰਿ ਤੇਰੀ ਨਦਰਿ, ਤਿਸੁ ਉਪਰਿ ਮੇਰੀ ਨਦਰਿ।ਜਿਸੁ ਉਪਰਿ ਤੇਰਾ ਕਰਮੁ, ਤਿਸ ਉਪਰਿ ਮੇਰਾ ਕਰਮੁ। ਮੇਰਾ ਨਾਉ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਪਰਮੇਸਰੁ, ਅਰੁ ਤੇਰਾ ਨਾਉਂ ਗੁਰੂ ਪਰਮੇਸਰੁ'॥ ਤਬ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਪੈਰੀ ਪਇਆ ਸਿਰਪਾਉ ਦਰਗਾਹੋਂ ਬਾਬੇ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਸਬਦੁ ਧੁਨਿ ਉਠੀ ਰਾਗੁ ਧਨਾਸਰੀ ਹੋਆ ਮਹਲਾ ੧* ਆਰਤੀ:- {{gap}} ( ਗਗਨ ਮੈ ਥਾਲੁ ਰਵਿਚੰਦੁ ਦੀਪਕ ਬਨੇ ਤਾਰਿਕਾ ਮੰਡਲ ਜਨਕ ਮੋਤੀ॥ ਧੂਪੁ ਮਲਆਨਲੋ ਪਵਣੁ ਚਵਰੋ ਕਰੇ ਸਗਲ ਬਨਰਾਇ ਫੂਲੰਤ ਜੋਤੀ॥ ੧॥ ਕੈਸੀ ਆਰਤੀ ਹੋਇ ਭਵਖੰਡਨਾ ਤੇਰੀ ਆਰਤੀ॥ ਅਨਹਤਾ ਸਬਦ ਵਾਜੰਤ ਭੇਰੀ॥੧॥ਰਹਾਉ॥ਸਹਸ ਤਵ ਨੈਨ ਨਨ ਨੈਨ ਹੈ ਤੋਹਿ ਕਉ ਸਹਸ ਮੂਰਤਿ ਨਨਾ ਏਕ ਤੋਹੀ॥ ਸਹਸ ਪਦ ਬਿਮਲ ਨਨ ਏਕ ਪਦ ਗੰਧ ਬਿਨੁ ਸਹਸ ਤਵ ਗੰਧ ਇਵ ਚਲਤ ਮੋਹੀ॥੨॥ ਸਭ ਮਹਿ ਜੋਤਿ ਜੋਤਿ ਹੈ ਸੋਇ॥ ਤਿਸਕੈ ਚਾਨਣਿ ਸਭ ਮਹਿ ਚਾਨਣੁ ਹੋਇ॥ ਗੁਰ ਸਾਖੀ ਜੋਤਿ ਪਰਗਟੁ ਹੋਇ॥ਜੋ ਤਿਸੁ ਭਾਵੈ ਸੁ ਆਰਤੀ ਹੋਇ॥ ੩॥ ਹਰਿ ਚਰਣ ਕਮਲ ਮਕਰੰਦ ਲੋਭਿਤ ਮਨੋ ਅਨਦਿਨੋ ਮੋਹਿ ਆਹੀ ਪਿਆਸਾ॥ ਕ੍ਰਿਪਾ ਜਲੁ ਦੇਹਿ ਨਾਨਕ ਸਾਰਿੰਗ ਕਉ ਹੋਇ ਜਾਤੇ ਤੇਰੈ ਨਾਮਿ ਵਾਸਾ॥੪॥੧॥੭॥੯॥ ਤਬਿ ਆਗਿਆ ਉਨਾਂ ਸੇਵਕਾਂ ਨੋ ਹੋਈ, ਜੋ “ਨਾਨਕ ਕਉ ਉਸੀ ਘਟਿ ਪਹੁਚਾਇ ਆਵਹੁ।ਤਬਿ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਕੇ ਤਾਈਂ ਤੀਸਰੇ ਦਿਨਿ ਉਸੀ ਘਟਿ ਆਣਿ ਨਿਕਾਲਿਆ। ਦਰੀਆਉ ਵਿਚੁ ਨਿਕਲਿਆ ਤਬ ਲੋਕਾਂ ਡਿਠਾ। ਲੋਕਾਂ ਕਹਿਆ, ਯਾਰੋ, ਇਹ ਤਾਂ ਦਰੀਆਇ ਵਿਚਿ ਪਇਆ ਆਹਾ, ਏਹੁ ਕਿਥੂ ਪੈਦਾ ਹੋਆ? ਤਬਿ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕੁ ਡੇਰੈ ਆਇ ਕਰਿ ਵੜਿਆ। ਡੇਰਾ ਸਭੁ ਲੁਟਾਇ ਦੂਰਿ ਕੀਤੋਸੁ॥; ਲੋਕ ਬਹੁਤ ਜੁੜਿ ਗਏ, ਖਾਨੁ ਭੀ ਆਇ ਗਇਆ,ਆਖਿਓਸੁ, “ਨਾਨਕ ਤੇਰੇ ਤਾਈ ਕਿਆ ਹੋਆ ਹੈ। ਤਬਿ ਲੋਕਾ ਕਹਿਆ, “ਜੀ ਏਹੁ ਦਰੀਆਉ ਵਿਚਿ ਪਇਆ {{rule}}<noinclude>*ਇਸ ਤੋਂ ਅਗੇ ਹਾਫਜ਼ਾਬਾਦ ਵਾਲੀ ਪੋਥੀ ਵਿਚ-ਸੋਚੈ ਸੋਚਿ ਨ ਹੋਵਈ ਜੇ ਸੋਚੀ ਲਖਵਾਰ॥ ਚੁਪੈ ਚੁਪ ਨ ਹੋਵਈ ਜੇ ਲਾਇ ਰਹਾ ਲਿਵਤਾਰ॥ ਭੁਖਿਆ ਭੁਖ ਨ ਉਤਰੀ ਜੇ ਬੰਨਾ ਪੁਰੀਆ ਭਾਰ॥ ਸਹਸ ਸਿਆਣਪਾ ਲਖ ਹੋਹਿ ਤ ਇਕ ਨ ਚਲੈ ਨਾਲਿ॥ ਕਿਵ ਸਚਿਆਰਾ ਹੋਈਐ ਕਿਵ ਕੂੜੈ ਤੁਟੈ ਪਾਲਿ॥ ਹੁਕਮਿ ਰਜਾਈ ਚਲਣਾ ਨਾਨਕ ਲਿਖਿਆ ਨਾਲਿ॥੧॥ ਪਾਠ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਦਰਗਾਹੋਂ ਬਾਬੇ ਨੂੰ ਹਾਫ਼ਜ਼ਾਬਾਦ ਵਾਲੀ ਪੋਥੀ ਦਾ ਪਾਠ ਹੈ। #ਮਹਲਾ ੧ ਹਾ:ਬਾ ਵਾਲੇ ਨੁਸਖੇ ਵਿਚੋਂ ਹੈ।</noinclude> emelkt2f6de723040r40v2g5iceg0kz 250 14063 196303 163560 2025-06-21T05:19:11Z Ashwinder sangrur 2332 /* ਸੋਧਣਾ */ 196303 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" />{{center|(੧੯)}}</noinclude>ਆਹਾ, ਦਰੀਆਉ ਵਿਚੋ ਚੋਟਿ ਖਾਧੀ। ਤਬਿ ਖਾਨ ਕਹਿਆ, “ਯਾਰੋ ਵਡਾ ਹੈਫੁ ਹੋਆ। ਖਾਨੁ ਦਲਗੀਰ ਹੋਇ ਕਰਿ ਉਠਿ ਗਇਆ। ਤਬਿ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਕੇ ਤੇੜੇ ਇਕਾ ਲੰਗੋਟੀ ਰਹੀ; ਹੋਰੁ ਰਖਿਓਸੁ ਕਿਛੁ ਨਾਹੀ। ਫ਼ਕੀਰਾਂ ਨਾਲ ਜਾਇ ਬੈਠਾ। . ਨਾਲੇ ਮਰਦਾਨਾ ਡੂਮੁ ਜਾਇ ਬੈਠਾ। {{center|'''੧੧. ਕਾਜੀ ਚਰਚਾ, ਨਿਮਾਜ, ਮੋਦੀ ਦੀ ਕਾਰ ਤਿਆਗੀ.'''}} ਤਬਿ ਗੁਰੁ ਨਾਨਕ ਚੁਪ ਕਰਿ ਰਹਿਆ॥ | ਤਬਿ ਇਕੁ ਦਿਨ ਗੁਜਰ ਗਇਆ। ਤਬਿ ਅਗਲੇ ਦਿਨਿ ਬਕਿ* ਖਲਾ ਹੋਇਆ, ਜੋ ਨਾ ਕੋਈ ਹਿੰਦੂ ਹੈ, ਨਾ ਕੋ ਮੁਸਲਮਾਨੁ ਹੈ। ਜਬ ਬੋਲੈ, ਤਾਂ ਇਹੋ ਅਵਾਜ ਕਰੈ। ਤਬਿ ਲੋਕਾ ਜਾਇ ਕਰਿ ਖਾਨ ਜੋਗੁ ਕਹਿਆ, ਜੋ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕੁ ਆਖਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਨਾ ਕੋ ਹਿੰਦੁ ਹੈ, ਨਾ ਕੋ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੈ। ਤਬ ਖਾਨ ਕਹਿਆ, ਇਸਕੇ ਖਿਆਲ ਨਾਹੀ ਪਉਣਾ, ਇਹੁ ਫਕੀਰੁ ਹੈ। ਤਬਿ ਇਕੁ ਨੇੜੈ ਕਾਜੀ ਬੈਠਾ ਥਾ,ਉਨਿ ਕਾਜੀ ਕਹਿਆ, “ਖਾਨ ਜੀ! ਅਜਬੁ ਹੈ, ਕਿਉਂ ਜੋ ਆਖਦਾ ਹੈ?-ਨਾ ਕੋ ਹਿੰਦੂ ਹੈ, ਨਾ ਕੋ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੈ-। ਤਬਿ ਖਾਨਿ ਕਹਿਆ ਆਦਮੀ ਤਾਈ, ਜੋ ਬੁਲਾਇ ਆਣਿ। ਤਬ ਆਦਮੀ ਆਇਕੇ ਕਹਿਣ ਲਗੇ, “ਨਾਨਕ! ਤੇਰੇ ਤਾਈ ਖਾਨ ਬੁਲਾਇੰਦਾ ਹੈ। ਤਬਿ ਗੁਰੁ ਨਾਨਕ ਕਹਿਆ, “ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਖਾਨ ਦੀ ਕਿਆ ਪਰਵਾਹਿ ਪੜੀ ਹੈ? ਤਬਿ ਲੋਕਾਂ ਕਹਿਆ, “ਇਹੁ ਕਮਲਾ ਦਿਵਾਨਾ ਹੋਆ ਹੈ। ਤਬਿ ਗੁਰੁ ਨਾਨਕ ਕਹਿਆ, “ਮਰਦਾਨਿਆ! ਰਬਾਬ ਵਜਾਇ। ਤਾਂ ਮਰਦਾਨੇ ਰਬਾਬ ਵਜਾਇਆ; ਰਾਗੁ ਮਾਰੂ ਕੀਤਾ, ਬਾਬੇ ਸਬਦ ਉਠਾਇਆ: ਮਾਰੂ ਮਹਲਾ ੧॥ ਕੋਈ ਆਖੈ ਭੂਤਨਾ ਕੋ ਕਹੈ ਬੇਤਾਲਾ॥ ਕੋਈ ਆਖੈ ਆਦਮੀ ਨਾਨਕੁ ਵੇਚਾਰਾ॥ ਭਇਆ ਦਿਵਾਨਾ ਸਾਹਕਾ ਨਾਨਕੁ ਬਉਰਾਨਾ॥ ਹਉ ਹਰਿ ਬਿਨੁ ਅਵਰੁ ਨ ਜਾਨਾ॥੧॥ ਰਹਾਉ॥ ਤਉ ਦੇਵਾਨਾ ਜਾਣੀਐ ਜਾ ਕੇ ਦੇਵਾਨਾ ਹੋਇ॥ ਏਕੀ ਸਾਹਿਬ ਬਾਹਰਾ ਦੂਜਾ ਅਵਰੁ ਨ ਜਾਣੈ ਕੋਇ॥੨॥ ਤਉ ਦੇਵਾਨਾ ਜਾਣੀਐ ਜਾ ਏਕਾ ਕਾਰ ਕਮਾਇ॥ ਹੁਕਮੁ ਪਛਾਣੈ ਖਸਮ ਕਾ ਦੂਜੀ ਅਵਰ ਸਿਆਣਪ ਕਾਇ॥ ੩॥ ਤਉ ਦੇਵਾਨਾ ਜਾਣੀਐ ਜਾ ਸਾਹਿਬ ਧਰੇ ਪਿਆਰੁ॥ਮੰਦਾ ਜਾਣੈਆਪ ਕਉ ਅਵਰੁ ਭਲਾ ਸੰਸਾਰੁ॥੪॥੭॥ ਤਬਿ ਫਿਰਿ ਬਾਬਾ ਚੁਪ ਕਰਿ ਰਹਿਆ। ਜਾ ਕੁਛ ਬੋਲੈ ਤਾਂ ਏਹੀ ਵਚਨ {{rule}}<noinclude>*ਬਕਨਾ’ਦੇ ਪੁਰਾਤਨ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਕੇਵਲ ਬੋਲਣਾ ਅਰਥ ਹੁੰਦੇ ਸਨ। tਜਬ..ਤੋਂ.ਕਰੇ’ ਤਕ ਦਾ ਪਾਠ ਹਾਫਜ਼ਾਬਾਦੀ ਉਤਾਰੇ ਵਿਚੋਂ ਹੈ । ਤਬ ਆਦਮੀ ਆਇਕੇ ਕਹਿਣ ਲਗੇ ਪਾਠ ਹਾ:ਬਾ: ਨੁਸਖੇ ਦਾ ਹੈ।</noinclude> esn7q83d7znn1hf792ezcwdpvvyr47a 250 14065 196305 163572 2025-06-21T09:20:53Z Ashwinder sangrur 2332 /* ਸੋਧਣਾ */ 196305 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" />{{center|(੨੦)}}</noinclude>ਕਹੈ, ਜੋ “ਨਾ ਕੋ ਹਿੰਦੂ ਹੈ, ਨਾ ਕੋ ਮੁਸਲਮਾਨੁ ਹੈ। ਤਬਿ ਕਾਜੀ ਕਹਿਆ, “ਖਾਨ | ਜੀ ਇਹੁ ਭਾਲਾ ਹੈ,ਜੋ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ-ਨਾ ਕੋ ਹਿੰਦੂ ਹੈ,ਨਾ ਕੋ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੈ-। ਤਬਿ 1 . ਖਾਨਿ ਕਹਿਆ, “ਜਾਇ ਕਰਿ ਨਾਨਕ ਫਕੀਰ ਤਾਂਈਂ* ਲੈ ਆਵਹੁ। ਤਾਂ ਪਿਆਦੇ ? ਗਏ। ਓਨਿ ਕਹਿਆ, “ਜੀ ਖਾਨ ਬੁਲਾਇੰਦਾ ਹੈ | ਖਾਨੁ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ,-ਅਜ਼ ਬਰਾ ., ਖੁਦਾਇਕੇ ਤਾਂਈ ਦੀਦਾਰੁ ਦੇਹਿ। ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਦੀਦਾਰ ਨੂੰ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ। ਤਬਿ | ਗੁਰੁ ਨਾਨਕੁ ਉਠਿ ਚਲਿਆ, ਆਖਿਓਸੁ, “ਅਬਿ ਮੇਰੇ ਸਾਹਿਬ ਕਾ ਸੱਦਾ ਆਇਆ ਹੈ, ਮੈਂ ਜਾਵਾਂਗਾ। ਤਬਿ ਮੁਕਾ ਗਲਿ ਵਿਚ ਪਾਇ ਗਇਆ, ਆਇ ਕਰ, ਖਾਨ ਜੋਗੁ ਮਿਲਿਆ। ਤਬਿ ਖਾਨਿ ਕਹਿਆ, “ਨਾਨਕ! ਦੋਸਤੀ ਖੁਦਾਇ ਕੀ, ਗਲੋਂ ਮੁਤਕਾ ਲਾਹਿ, ਕਮਰ ਬੰਧੁ ਤੁ ਭਲਾ ਫਕੀਰ ਹੈਂ!। ਤਬਿ ਗੁਰੁ ਨਾਨਕ ਗਲੋਂ ਮਤਕਾ ਲਾਹਿਆ, ਕਮਰ ਬੰਧੀ। ਤਬਿ ਖਾਨਿ ਕਹਿਆ, “ਨਾਨਕ ਮੇਰੀ ਕੰਮਖਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਤੁਹਿ ਜੇਹਾ ਵਜੀਰੁ ਫਕੀਰੁ ਹੋਵੇ। ਤਬਿ ਖਾਨਿ ਗੁਰੁ ਨਾਨਕ ਕਉ ਆਪਣੇ ਪਾਸਿ ਬਹਾਲਿਆ, ਅਰੁ ਕਹਿਓਸੁ, “ਰੇ ਕਾਜੀ! ਕਾਈ ਬਾਤ ਪੂਛਤਾ ਹੈ ਤਾਂ ਪਛ, ਨਾਹੀਂ ਤਾਂ ਏਹੁ ਬਹੁ ਸੁਖਨੁ ਕਰੇਗਾ ਨਾਹੀਂ। ਤਬਿ ਕਾਜੀ ਦਲਗੀਰੁ ਹੋਇ ਕਰਿ ਹਸਿਆ। ਤਬ ਕਾਜੀ ਕਹਿਆ, “ਨਾਨਕ! ਤੂ ਜੋ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ,-ਨਾ ਕੋ ਹਿੰਦੂ ਹੈ, ਨਾ ਕੋ ਮੁਸਲਮਾਨੁ ਹੈ ਸੋ ਤੂੰ ਕਿਆ ਪਾਇਆ ਹੈ? ਤਬਿ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਕਹਿਆ ਸਲੋਕ, ਰਾਗੁ ਮਾਝ ਵਿਚਿ:- ਸਲੋਕ ਮਃ ੧॥ ਮੁਸਲਮਾਣੁ ਕਹਾਵਣੁ ਮੁਸਕਲੁ ਜਾ ਹੋਇ ਤਾ ਮੁਸਲਮਾਣੁ ਕਹਾਵੈ॥ਅਵਲਿ jਅਉਲਿ ਦੀਨੁ ਕਰਿ ਮਿਠਾ ਮੁਸਲਮਾਨਾ ਮਾਲੁ ਮੁਸਾਵੈ॥ਹੋਇ ਮੁਸਲਿਮ ਦੀਨ ਮੁਹਾਣੈ ਮਰਣ ਜੀਵਣ ਕਾ ਭਰਮੁ ਚੁਕਾਵੈ॥ ਰਬ ਕੀ ਰਜਾਇ ਮੰਨੇ T:, ਸਿਰ ਉਪਰਿ ਕਰਤਾ ਮੰ ਨੇ ਆਪੁ ਗਵਾਵੈ॥ ਤਉ ਨਾਨਕ ਸਰਬ ਜੀਆ ਮਿਹਰੰਮਤਿ ਹੋਇ ਤ ਮੁਸਲਮਾਣੁ ਕਹਾਵੈ॥੧॥ ਸਲੋਕੁ ਮਃ ੧॥ ਮਿਹਰ ਮਸੀਤਿ ਸਿਦਕੁ ਮੁਸਲਾ ਹਕੁ ਹਲਾਲੁ ਕੁਰਾਣੁ॥ ਸਰਮ ਸੁੰਨਤਿ ਸੀਲੁ ਰੋਜਾ ਹੋਹੁ ਮੁਸਲਮਾਣੁ॥ ਕਰਣੀ ਕਾਬਾ ਸਚੁ ਪੀਰੁ ਕਲਮਾ ਕਰਮ ਨਿਵਾਜ਼॥ਤਸਬੀ ਸਾ ਤਿਸੁ ਭਾਵਸੀ ਨਾਨਕ ਰਖੈ ਲਾਜ॥੧॥ ਮਃ ੧॥ ਹਕੁ ਪਰਾਇਆ ਨਾਨਕਾ ਉਸੁ ਸੂਅਰ ਉਸੁ ਗਾਇ॥ ਗੁਰੁ ਪੀਰੁ ਹਾਮਾ ਤਾਂ ' ਭਰੇ ਜਾ ਮੁਰਦਾਰੁ ਨ ਖਾਇ॥ਗਲੀ ਭਿਸਤਿ ਨ ਜਾਈਐ ਛੁਟੈ ਸਚੁ ਕਮਾਇ॥ ਮਾਰਣ ਪਾਹਿ ਹਰਾਮ ਮਹਿ ਹੋਇ ਹਲਾਲੁ ਨ ਜਾਇ॥ ਨਾਨਕ ਗਲੀ {{rule}}<noinclude>*ਪਾਠਾਂ 'ਨਾਨਕ ਫਕੀਰ ਤਾਂਈਂ ਹਾਫਜ਼ਾਬਾਦ ਵਾਲੀ ਪੋਥੀ ਦੇ ਉਤਾਰੇ ਵਿਚੋਂ ਹੈ।* *ਅਜ਼...ਤੋਂ...ਦੇਹਿ ਤਕ ਦੀ ਥਾਂ ਹਾਬਾ: ਵਾਲੇ ਨੁਸਖੇ ਦੇ ਉਤਾਰੇ ਵਿਚ ਪਾਠ ਹੈ-ਅਜ਼ ਬਰਾਹ ਖਦਾ ਏਕ ਬਾਰ ਦੀਦਾਰ ਦੇਹ। #ਪਾਂਠਾਂ-'ਆਇਕ ਹੈ।</noinclude> 10ra9t4k6e8f6zezqxw9t1y8s2jxwp7 250 14067 196306 163584 2025-06-21T09:34:43Z Ashwinder sangrur 2332 /* ਸੋਧਣਾ */ 196306 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" />{{Center|(੨੧)}}</noinclude>ਕੂੜੀਈ ਕੂੜੋ ਪਲੈ ਪਾਇ ॥ ੨ ॥ ਮਃ ੧॥ ਪੰਜਿ ਨਿਵਾਜਾ ਵਖਤ ਪੰਜਿ ਪੰਜਾ ਪੰਜੇ ਨਾਉ॥ਪਹਿਲਾ ਸਚੁ ਹਲਾਲ ਦੁਇ ਤੀਜਾ ਖੈਰ ਖੁਦਾਇ॥ ਚਉਥੀ ਨੀਅਤਿ ਰਾਸਿ ਮਨੁ ਪੰਜਵੀ ਸਿਫਤਿ ਸਨਾਇ ॥ ਕਰਣੀ ਕਲਮਾ ਆਖਿਕੈ ਤਾ ਮੁਸਲਮਾਣੁ ਸਦਾਇ ॥ ਨਾਨਕ ਜੇਤੇ ਕੂੜਿਆਰ ਕੂੜੈ ਕੂੜੀ ਪਾਇ ॥੩॥ {{gap}}ਜਬ ਇਹੁ ਸਲੋਕੁ ਬਾਬੇ ਦਿਤਾ,ਤਬਿ ਕਾਜੀ ਹੈਰਾਨੁ ਹੋਇ ਰਹਿਆ।ਤਬ ਖਾਨਿ ਕਹਿਆ,“ਕਾਜੀ,ਇਸ ਕਉ ਪੁਛਣ ਕੀ ਤਕਸੀਰ ਰਹੀ ਨਾਹੀਂ*'ਤਬ ਪੇਸੀ ਕੀ ਨਿਮਾਜ ਕਾ ਵਖਤੁ ਹੋਇਆ,ਸਭ ੳਠਿ ਕਰਿ ਨਿਵਾਜ ਗੁਜਾਰਣ ਗਏ,ਅਰੁ ਬਾਬਾ ਭੀ ਨਾਲ ਗਇਆ।ਤਬਿ ਕਾਜੀ ਸਭਨਾ ਤੇ ਅਗੈ ਖੜਾ ਹੋਆ,ਨਿਵਾਜ ਲਗਾ ਕਰਣੈ।ਤਬਿ ਬਾਬਾ ਕਾਜੀ ਕੀ ਤਰਫ ਦੇਖਿ ਕਰਿ ਹਸਿਆ।ਤਬਿ ਕਾਜੀ ਡਿਠਾ ਜੋ ਨਾਨਕੁ ਹਸਦਾ ਹੈ,ਤਬ ਨਿਮਾਜ ਕਰਿ ਆਏ।ਤਬਿ ਕਾਜੀ ਕਹਿਆ,'ਖਾਨ ਜੀ ਸਲਾਮਤਿ,ਡਿਠੋ ਕਿਉਂ ਜੋ ਮੁਸਲਮਾਨਾ ਕੀ ਤਰਫ(ਧਿਰ)+ਹਿੰਦੂ ਦੇਖਿ ਦੇਖਿ ਹਸਦਾ ਹੈ,ਤੂੰ ਜੋ ਆਖਦਾ ਹੈ ਜੋ ਨਾਨਕੁ ਭਲਾ ਹੈ'।ਤਬ ਖਾਨਿ ਕਹਿਆ,'ਨਾਨਕ!ਕਾਜੀ ਕਿਆ ਕਹਂਦਾ ਹੈ?'ਤਬਿ ਬਾਬੇ ਕਹਿਆ ਖਾਨ ਜੀ!ਮੈਂ ਕਾਜੀ ਕੀ ਕਿਅਾ ਪਰਵਾਹ ਪਰੀ ਹੈ,ਪਰੁ ਕਾਜੀ ਕੀ ਨਿਵਾਜ ਕਬੂਲੁ ਨਾਹੀ ਪਈ,ਮੈ ਇਤਿ ਵਾਸਤੇ ਹਸਿਆ ਥਾ'।ਤਬਿ ਕਾਜੀ ਕਹਿਆ,“ਖਾਨ ਜੀ!ਇਨ ਕਾਈ ਪਾਈ ਹੈ ਤਾਂ ਮੇਰੀ ਤਕਸੀਰ ਜਾਹਰ ਕਰਉA।ਤਬਿ ਬਾਬੇ ਕਹਿਆ,'ਖਾਨ ਜੀ!ਜਬ ਏਹੁ ਨਿਵਾਜ ਉਪਰਿ ਖੜਾ ਥਾ ਤਬਿ ਇਨ ਕਾ ਮਨ ਨਉੜ ਨਾ ਥਾ B,ਇਨ ਕੀC ਘੋੜੀ ਸੂਈ ਥੀ;ਵਛੇਰੀ ਜਮੀ ਥੀ,ਅਰੁ ਵਛੇਰੀ ਛਡਿ ਕਰਿ ਆਇਆ ਬਾ|ਅਰੁ ਵੇੜੇ ਵਿਚਿ ਖੁਹੀ ਥੀ।ਅਰੁ ਇਨਿ ਕਹਿਆ,ਮਤੁ ਵਛੇਰੀ ਖੂਹੀ ਵਿਚ ਪਉਂਦੀ ਹੋਵੇ।ਇਨਕਾ ਮਨੁ ਊਹਾਂ ਗਇਆ ਆਹਾ,ਇਸਕੀ ਨਿਮਾਜ ਕਬੂਲ ਨਹੀਂ ਪੜੀD'।ਤਬਿ ਕਾਜੀ ਆਇ ਪੈਰੀ ਪਇਆ| ਆਖਿਓਸੁ,'ਵਾਹੁ ਵਾਹੁ!ਇਸ ਕਉ ਖੁਦਾਇ ਕੀ ਨਿਵਾਜਸ ਹੋਈ ਹੈ'।ਤਬਿ ਕਾਜੀ ਪਤੀਣਾ । ਤਬ ਬਾਬੇ ਸਲੋਕੁ ਦਿੱਤਾ:- ਮੁਸਲਮਾਨੁ ਮੁਸਾਵੈ ਆਪੁ॥ਸਿਦਕੁ ਸਬੂਰੀ ਕਲਮਾ ਪਾਕ॥ਖੜੀ ਨ ਛੇੜੈ {{rule}}<noinclude>*ਪਾਠਾਂ ਹੈ-'ਜੀ ਇਸ ਨੂੰ ਪਛਣ ਕੀ ਤਕਸੀਰ ਹੈ। ਵਲੈਤ ਵਾਲੇ ਨੁਸਖੇ ਵਿਚ ਇਸ ਥਾਵੇਂ ਚਰਖੜੀ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਦੇ ਕੇ ਹਾਸ਼ੀਏ ਦੇ ਬਾਹਰ ਲਿਖਿਆ ਹੈ-ਤਬ ਪੇਸੀ ਕੀ ਨਿਮਾਜ ਕਾ। +ਇਹ () ਨਿਸ਼ਾਨ ਅਸਾਂ ਲਾਇਆ ਹੈ, ਤਰਫ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ-ਧਰ। Aਪਾਠਾਂ ਹੈ-ਕਰੇ । Bਪਾਠਾਂਤ-ਇਸਕਾ ਈਮਾਨ ਠਉੜ ਨਾ ਥਾ ਬੀ ਹੈ । Cਪਾਠਾਂਤ-ਇਸਕੀ ਹੈ । Dਇਸਕੀ...ਤੋਂ...ਪੜੀ ਤਕ ਦਾ ਪਾਠ ਹਾਬਾ: ਨੁਸਖੇ ਵਿਚ ਵੱਧ ਹੈ।</noinclude> 8djaz80oab25je2ms6s3g9f1vlmpzjp 250 14069 196307 163585 2025-06-21T09:50:33Z Ashwinder sangrur 2332 196307 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />{{center|(੨੨)}}</noinclude>ਪੜੀ ਨ ਖਾਇ ॥ ਨਾਨਕ ਸੋ ਮੁਸਲਮਾਨ ਭਿਸਤ ਕਉ ਜਾਇ% ॥ ਜਾਂ ਬਾਬੇ ਏਹੁ ਸਲੋਕੁ ਬੋਲਿਆ, ਤਾਂ ਸਅਦ, ਸੇਖਜਾਦੇ,ਕਾਜੀ,ਮੁਫਤੀ, ਖਾਨ, ਖਨੀਨ, ਮਹਰ, ਮੁਕਦਮ ਹੈਰਾਨ ਹੋਇ ਰਹੈ । ਖਾਨ ਬੋਲਿਆ, 'ਕਾਜੀ ! ਨਾਨਕੁ ਹਕੁ ਨੂੰ ਪਹੁਤਾ ਹੈ, ਅਵਰੁ ਪੁਛਣ ਕੀ ਤਕਸੀਰ ਰਹੀ । ਜਿਤੁ ਵਲਿ ਬਾਬਾ ਨਦਰਿ ਕਰੇ, ਤਿਤੁ ਵਲਿ ਸਭ ਕੋਈ ਸਲਾਮੁ ਕਰੇ । ਤਬਿ ਬਾਬਾ ਬੋਲਿਆ ਸਬਦੁ : {{xx-larger|{{center|ਸਿਰੀ ਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੧ ਘਰੁ ੩ ॥}}}} ਅਮਲੁ ਕਰਿ ਧਰਤੀ ਬੀਜੁ ਸਬਦੋ ਕਰਿ ਸਚ ਕੀ ਆਬ ਨਿਤ ਦੇਹਿ ਪਾਣੀ॥ ਹੋਇ ਕਿਰਸਾਣੁ ਈਮਾਨੁ ਜੰਮਾਇਲੈ ਭਿਸਤੁ ਦੋਜਕੁ ਮੂੜੇ ਏਵ ਜਾਣੀ ॥੧॥ ਮਤੁ ਜਾਣਸਹਿ ਗਲੀ ਪਾਇਆ ॥ ਮਾਲ ਕੈ ਮਾਣੈ ਰੂਪ ਕੀ ਸੋਭਾ ਇਤੁ ਬਿਧੀ ਜਨਮੁ ਗਵਾਇਆ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥ ਐਬ ਤਨਿ ਚਿਕੜੋ ਇਹੁ ਮਨ ਮੀਡਕੋ ਕਮਲ ਕੀ ਸਾਰ ਨਹੀ ਮੂਲਿ ਪਾਈ ॥ ਭਉਰੁ ਉਸਤਾਦੁ ਨਿਤ ਭਾਖਿਆ ਬੋਲੇ ਕਿਉ ਬੂਝੈ ਜਾਨਹ ਬੁਝਾਈ ॥ ੨ ॥ ਆਖਣੁ ਸੁਨਣਾ ਪਉਣ ਕੀ ਬਾਣੀ ਇਹੁ ਮਨੁ ਰਤਾ ਮਾਇਆਖਸਮ ਕੀ ਨਦਰਿ ਦਿਲਹਿ ਪਸਿੰਦੇ · ਜਿਨੀ ਕਰਿ ਏਕੁ ਧਿਆਇਆ॥ ੩ ॥ ਤੀਹ ਕਰਿ ਰਖੇ ਪੰਜ ਕਰਿ ਸਾਥੀ ਨਾਉ ਸੈਤਾਨੁ ਮਤੁ ਕਟਿ ਜਾਈ ॥ ਨਾਨਕੁ ਆਖੈ ਰਾਹਿ ਪੈ ਚਲਣਾ ਮਾਲ ਧਨੁ ਕਿਤਕੁ ਸੰਜਿਆਈ ॥੪॥੨੭॥ ਜਾਂ ਬਾਬੇ ਏਹੁ ਸਬਦੁ ਬੋਲਿਆ, ਤਬਿ ਖਾਨੁ ਆਇ ਪੈਰੀ ਪਇਆ। ਤਬਿ ਲੋਕਿ ਹਿੰਦੂ ਮੁਸਲਮਾਨੁ ਆਇ ਲਗੈ ਖਾਨ ਨੂੰ ਕਹਿਣ, ਜੋ ਨਾਨਕ ਵਿਚਿ ਖੁਦਾਇ ਬੋਲਦਾ ਹੈ । ਤਬਿ ਖਾਨਿ ਕਹਿਆ, “ਨਾਨਕ ! ਰਾਜੁ ਮਾਲੁ ਹੁਕਮੁ ਹਾਸਲੁ ਸਭਿ ਤੇਰਾ ਹੈ।ਤਬਿ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਕਹਿਆ, ਖ਼ੁਦਾਇ ਤੇਰਾ ਭਲਾ ਕਰੇਗਾ, ਹੁਣਿ ਟਿਕਣ ਕੀ ਬਾਤਿ ਰਹੀ, ਰਾਜੂ, ਮਾਲ, ਘਰ ਬਾਰ ਤੇਰੇ ਹੈਨਿ, ਅਸੀਂ ਤਿਆਗਿ ਚਲੇ । ਜਾਇ ਫਕੀਰਾਂ ਵਿਚ ਬੈਠਾ, ਤਬਿ ਫਕੀਰ ਉਠਿ ਹਥ ਬੰਨਿ ਖੜੇ ਹੋਇ ਲਾਗੇ ਸਿਫਤਿ ਕਰਣਿ । ਆਖਨਿ ਜੋ ਨਾਨਕੁ ਸਚਿ ਰੋਜੀ+ ਥੀਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਚਿ ਕੀ ਰੰਗਣਿ ਵਿਚਿ ਰਤਾ ਹੈ ਤਾਂ ਬਾਬਾ ਬੋਲਿਆ, “ਮਰਦਾਨਿਆਂ ਰਬਾਬ ਵਜਾਇ। ਤਬਿ ਮਰਦਾਨੇ ਰਬਾਬ ਵਜਾਇਆ,ਰਾਗੁ ਤਿਲੰਗੁ ਕੀਤਾ,ਬਾਬੇ ਸਬਦੁ ਉਠਾਇਆ {{xx-larger|ਤਿਲੰਗ ਮਹਲਾ ੧ ਘਰੁ ੩ ॥}} ਇਹੁ ਤਨੁ ਮਾਇਆ ਪਾਹਿਆ ਪਿਆਰੇ ਲੀਤੜਾ ਲਬਿ ਰੰਗਾਏ ॥ ਮੇਰੈ ਕੰਤ ਨ ਭਾਵੈ ਚੋਲੜਾ ਪਿਆਰੇ ਕਿਉ ਧਨ ਸੇਜੈ ਜਾਏ ॥੧॥ ਹੰਉ ਕੁਰਬਾਨੈ {{rule}}<noinclude>*ਇਹ ਪਾਠ ਸੀ ਗੁਰੁ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਬਾਹਰ ਦਾ ਹੈ । ਮਲੂਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ “ਮਸਕਲਮਾਨਾ ਮਾਲੁ ਮੁਸਾਵੇਂ ਵਾਲਾ ਪਿਛੇ ਆ ਚੁਕਾ ਸਲੋਕ ਫੇਰ ਏਥੇ ਹੈਸੀ । fਪਾਠਾਂ-ਤਕਸੀਰ ਰਹੀ ਨਾਹੀਂ ਬੀ ਹੈ । ਪਾ: “ਰੋਚੀ।</noinclude> fst51yd1a2osdup8v91hv5xe7u5566b 196308 196307 2025-06-21T09:59:01Z Ashwinder sangrur 2332 /* ਸੋਧਣਾ */ 196308 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" />{{center|(੨੨)}}</noinclude>ਪੜੀ ਨ ਖਾਇ ॥ ਨਾਨਕ ਸੋ ਮੁਸਲਮਾਨ ਭਿਸਤ ਕਉ ਜਾਇ% ॥ ਜਾਂ ਬਾਬੇ ਏਹੁ ਸਲੋਕੁ ਬੋਲਿਆ, ਤਾਂ ਸਅਦ, ਸੇਖਜਾਦੇ,ਕਾਜੀ,ਮੁਫਤੀ, ਖਾਨ, ਖਨੀਨ, ਮਹਰ, ਮੁਕਦਮ ਹੈਰਾਨ ਹੋਇ ਰਹੈ । ਖਾਨ ਬੋਲਿਆ, 'ਕਾਜੀ ! ਨਾਨਕੁ ਹਕੁ ਨੂੰ ਪਹੁਤਾ ਹੈ, ਅਵਰੁ ਪੁਛਣ ਕੀ ਤਕਸੀਰ ਰਹੀ । ਜਿਤੁ ਵਲਿ ਬਾਬਾ ਨਦਰਿ ਕਰੇ, ਤਿਤੁ ਵਲਿ ਸਭ ਕੋਈ ਸਲਾਮੁ ਕਰੇ । ਤਬਿ ਬਾਬਾ ਬੋਲਿਆ ਸਬਦੁ : {{xx-larger|{{center|ਸਿਰੀ ਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੧ ਘਰੁ ੩ ॥}}}} ਅਮਲੁ ਕਰਿ ਧਰਤੀ ਬੀਜੁ ਸਬਦੋ ਕਰਿ ਸਚ ਕੀ ਆਬ ਨਿਤ ਦੇਹਿ ਪਾਣੀ॥ ਹੋਇ ਕਿਰਸਾਣੁ ਈਮਾਨੁ ਜੰਮਾਇਲੈ ਭਿਸਤੁ ਦੋਜਕੁ ਮੂੜੇ ਏਵ ਜਾਣੀ ॥੧॥ ਮਤੁ ਜਾਣਸਹਿ ਗਲੀ ਪਾਇਆ ॥ ਮਾਲ ਕੈ ਮਾਣੈ ਰੂਪ ਕੀ ਸੋਭਾ ਇਤੁ ਬਿਧੀ ਜਨਮੁ ਗਵਾਇਆ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥ ਐਬ ਤਨਿ ਚਿਕੜੋ ਇਹੁ ਮਨ ਮੀਡਕੋ ਕਮਲ ਕੀ ਸਾਰ ਨਹੀ ਮੂਲਿ ਪਾਈ ॥ ਭਉਰੁ ਉਸਤਾਦੁ ਨਿਤ ਭਾਖਿਆ ਬੋਲੇ ਕਿਉ ਬੂਝੈ ਜਾਨਹ ਬੁਝਾਈ ॥ ੨ ॥ ਆਖਣੁ ਸੁਨਣਾ ਪਉਣ ਕੀ ਬਾਣੀ ਇਹੁ ਮਨੁ ਰਤਾ ਮਾਇਆਖਸਮ ਕੀ ਨਦਰਿ ਦਿਲਹਿ ਪਸਿੰਦੇ · ਜਿਨੀ ਕਰਿ ਏਕੁ ਧਿਆਇਆ॥ ੩ ॥ ਤੀਹ ਕਰਿ ਰਖੇ ਪੰਜ ਕਰਿ ਸਾਥੀ ਨਾਉ ਸੈਤਾਨੁ ਮਤੁ ਕਟਿ ਜਾਈ ॥ ਨਾਨਕੁ ਆਖੈ ਰਾਹਿ ਪੈ ਚਲਣਾ ਮਾਲ ਧਨੁ ਕਿਤਕੁ ਸੰਜਿਆਈ ॥੪॥੨੭॥ ਜਾਂ ਬਾਬੇ ਏਹੁ ਸਬਦੁ ਬੋਲਿਆ, ਤਬਿ ਖਾਨੁ ਆਇ ਪੈਰੀ ਪਇਆ। ਤਬਿ ਲੋਕਿ ਹਿੰਦੂ ਮੁਸਲਮਾਨੁ ਆਇ ਲਗੈ ਖਾਨ ਨੂੰ ਕਹਿਣ, ਜੋ ਨਾਨਕ ਵਿਚਿ ਖੁਦਾਇ ਬੋਲਦਾ ਹੈ । ਤਬਿ ਖਾਨਿ ਕਹਿਆ, “ਨਾਨਕ ! ਰਾਜੁ ਮਾਲੁ ਹੁਕਮੁ ਹਾਸਲੁ ਸਭਿ ਤੇਰਾ ਹੈ।ਤਬਿ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਕਹਿਆ, ਖ਼ੁਦਾਇ ਤੇਰਾ ਭਲਾ ਕਰੇਗਾ, ਹੁਣਿ ਟਿਕਣ ਕੀ ਬਾਤਿ ਰਹੀ, ਰਾਜੂ, ਮਾਲ, ਘਰ ਬਾਰ ਤੇਰੇ ਹੈਨਿ, ਅਸੀਂ ਤਿਆਗਿ ਚਲੇ । ਜਾਇ ਫਕੀਰਾਂ ਵਿਚ ਬੈਠਾ, ਤਬਿ ਫਕੀਰ ਉਠਿ ਹਥ ਬੰਨਿ ਖੜੇ ਹੋਇ ਲਾਗੇ ਸਿਫਤਿ ਕਰਣਿ । ਆਖਨਿ ਜੋ ਨਾਨਕੁ ਸਚਿ ਰੋਜੀ+ ਥੀਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਚਿ ਕੀ ਰੰਗਣਿ ਵਿਚਿ ਰਤਾ ਹੈ ਤਾਂ ਬਾਬਾ ਬੋਲਿਆ, “ਮਰਦਾਨਿਆਂ ਰਬਾਬ ਵਜਾਇ। ਤਬਿ ਮਰਦਾਨੇ ਰਬਾਬ ਵਜਾਇਆ,ਰਾਗੁ ਤਿਲੰਗੁ ਕੀਤਾ,ਬਾਬੇ ਸਬਦੁ ਉਠਾਇਆ {{xx-larger|ਤਿਲੰਗ ਮਹਲਾ ੧ ਘਰੁ ੩ ॥}} ਇਹੁ ਤਨੁ ਮਾਇਆ ਪਾਹਿਆ ਪਿਆਰੇ ਲੀਤੜਾ ਲਬਿ ਰੰਗਾਏ ॥ ਮੇਰੈ ਕੰਤ ਨ ਭਾਵੈ ਚੋਲੜਾ ਪਿਆਰੇ ਕਿਉ ਧਨ ਸੇਜੈ ਜਾਏ ॥੧॥ ਹੰਉ ਕੁਰਬਾਨੈ {{rule}}<noinclude>*ਇਹ ਪਾਠ ਸੀ ਗੁਰੁ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਬਾਹਰ ਦਾ ਹੈ । ਮਲੂਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ “ਮਸਕਲਮਾਨਾ ਮਾਲੁ ਮੁਸਾਵੇਂ ਵਾਲਾ ਪਿਛੇ ਆ ਚੁਕਾ ਸਲੋਕ ਫੇਰ ਏਥੇ ਹੈਸੀ । fਪਾਠਾਂ-ਤਕਸੀਰ ਰਹੀ ਨਾਹੀਂ ਬੀ ਹੈ । ਪਾ: “ਰੋਚੀ।</noinclude> mbozltowmc5e1gb8jyhrenfih12qhz8 196309 196308 2025-06-21T10:02:39Z Ashwinder sangrur 2332 196309 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" />{{center|(੨੨)}}</noinclude>ਪੜੀ ਨ ਖਾਇ ॥ ਨਾਨਕ ਸੋ ਮੁਸਲਮਾਨ ਭਿਸਤ ਕਉ ਜਾਇ ॥ ਜਾਂ ਬਾਬੇ ਏਹੁ ਸਲੋਕੁ ਬੋਲਿਆ, ਤਾਂ ਸਅਦ, ਸੇਖਜਾਦੇ,ਕਾਜੀ,ਮੁਫਤੀ, ਖਾਨ, ਖਨੀਨ, ਮਹਰ, ਮੁਕਦਮ ਹੈਰਾਨ ਹੋਇ ਰਹੈ । ਖਾਨ ਬੋਲਿਆ, 'ਕਾਜੀ ! ਨਾਨਕੁ ਹਕੁ ਨੂੰ ਪਹੁਤਾ ਹੈ, ਅਵਰੁ ਪੁਛਣ ਕੀ ਤਕਸੀਰ ਰਹੀ । ਜਿਤੁ ਵਲਿ ਬਾਬਾ ਨਦਰਿ ਕਰੇ, ਤਿਤੁ ਵਲਿ ਸਭ ਕੋਈ ਸਲਾਮੁ ਕਰੇ । ਤਬਿ ਬਾਬਾ ਬੋਲਿਆ ਸਬਦੁ : {{xx-larger|{{center|ਸਿਰੀ ਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੧ ਘਰੁ ੩ ॥}}}} ਅਮਲੁ ਕਰਿ ਧਰਤੀ ਬੀਜੁ ਸਬਦੋ ਕਰਿ ਸਚ ਕੀ ਆਬ ਨਿਤ ਦੇਹਿ ਪਾਣੀ॥ ਹੋਇ ਕਿਰਸਾਣੁ ਈਮਾਨੁ ਜੰਮਾਇਲੈ ਭਿਸਤੁ ਦੋਜਕੁ ਮੂੜੇ ਏਵ ਜਾਣੀ ॥੧॥ ਮਤੁ ਜਾਣਸਹਿ ਗਲੀ ਪਾਇਆ ॥ ਮਾਲ ਕੈ ਮਾਣੈ ਰੂਪ ਕੀ ਸੋਭਾ ਇਤੁ ਬਿਧੀ ਜਨਮੁ ਗਵਾਇਆ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥ ਐਬ ਤਨਿ ਚਿਕੜੋ ਇਹੁ ਮਨ ਮੀਡਕੋ ਕਮਲ ਕੀ ਸਾਰ ਨਹੀ ਮੂਲਿ ਪਾਈ ॥ ਭਉਰੁ ਉਸਤਾਦੁ ਨਿਤ ਭਾਖਿਆ ਬੋਲੇ ਕਿਉ ਬੂਝੈ ਜਾਨਹ ਬੁਝਾਈ ॥ ੨ ॥ ਆਖਣੁ ਸੁਨਣਾ ਪਉਣ ਕੀ ਬਾਣੀ ਇਹੁ ਮਨੁ ਰਤਾ ਮਾਇਆਖਸਮ ਕੀ ਨਦਰਿ ਦਿਲਹਿ ਪਸਿੰਦੇ · ਜਿਨੀ ਕਰਿ ਏਕੁ ਧਿਆਇਆ॥ ੩ ॥ ਤੀਹ ਕਰਿ ਰਖੇ ਪੰਜ ਕਰਿ ਸਾਥੀ ਨਾਉ ਸੈਤਾਨੁ ਮਤੁ ਕਟਿ ਜਾਈ ॥ ਨਾਨਕੁ ਆਖੈ ਰਾਹਿ ਪੈ ਚਲਣਾ ਮਾਲ ਧਨੁ ਕਿਤਕੁ ਸੰਜਿਆਈ ॥੪॥੨੭॥ ਜਾਂ ਬਾਬੇ ਏਹੁ ਸਬਦੁ ਬੋਲਿਆ, ਤਬਿ ਖਾਨੁ ਆਇ ਪੈਰੀ ਪਇਆ। ਤਬਿ ਲੋਕਿ ਹਿੰਦੂ ਮੁਸਲਮਾਨੁ ਆਇ ਲਗੈ ਖਾਨ ਨੂੰ ਕਹਿਣ, ਜੋ ਨਾਨਕ ਵਿਚਿ ਖੁਦਾਇ ਬੋਲਦਾ ਹੈ । ਤਬਿ ਖਾਨਿ ਕਹਿਆ, “ਨਾਨਕ ! ਰਾਜੁ ਮਾਲੁ ਹੁਕਮੁ ਹਾਸਲੁ ਸਭਿ ਤੇਰਾ ਹੈ।ਤਬਿ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਕਹਿਆ, ਖ਼ੁਦਾਇ ਤੇਰਾ ਭਲਾ ਕਰੇਗਾ, ਹੁਣਿ ਟਿਕਣ ਕੀ ਬਾਤਿ ਰਹੀ, ਰਾਜੂ, ਮਾਲ, ਘਰ ਬਾਰ ਤੇਰੇ ਹੈਨਿ, ਅਸੀਂ ਤਿਆਗਿ ਚਲੇ । {{gap}}ਜਾਇ ਫਕੀਰਾਂ ਵਿਚ ਬੈਠਾ, ਤਬਿ ਫਕੀਰ ਉਠਿ ਹਥ ਬੰਨਿ ਖੜੇ ਹੋਇ ਲਾਗੇ ਸਿਫਤਿ ਕਰਣਿ । ਆਖਨਿ ਜੋ ਨਾਨਕੁ ਸਚਿ ਰੋਜੀ+ ਥੀਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਚਿ ਕੀ ਰੰਗਣਿ ਵਿਚਿ ਰਤਾ ਹੈ ਤਾਂ ਬਾਬਾ ਬੋਲਿਆ, “ਮਰਦਾਨਿਆਂ ਰਬਾਬ ਵਜਾਇ। ਤਬਿ ਮਰਦਾਨੇ ਰਬਾਬ ਵਜਾਇਆ,ਰਾਗੁ ਤਿਲੰਗੁ ਕੀਤਾ,ਬਾਬੇ ਸਬਦੁ ਉਠਾਇਆ {{xx-larger|ਤਿਲੰਗ ਮਹਲਾ ੧ ਘਰੁ ੩ ॥}} ਇਹੁ ਤਨੁ ਮਾਇਆ ਪਾਹਿਆ ਪਿਆਰੇ ਲੀਤੜਾ ਲਬਿ ਰੰਗਾਏ ॥ ਮੇਰੈ ਕੰਤ ਨ ਭਾਵੈ ਚੋਲੜਾ ਪਿਆਰੇ ਕਿਉ ਧਨ ਸੇਜੈ ਜਾਏ ॥੧॥ ਹੰਉ ਕੁਰਬਾਨੈ {{rule}}<noinclude>*ਇਹ ਪਾਠ ਸੀ ਗੁਰੁ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਬਾਹਰ ਦਾ ਹੈ । ਮਲੂਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ “ਮਸਕਲਮਾਨਾ ਮਾਲੁ ਮੁਸਾਵੇਂ ਵਾਲਾ ਪਿਛੇ ਆ ਚੁਕਾ ਸਲੋਕ ਫੇਰ ਏਥੇ ਹੈਸੀ । fਪਾਠਾਂ-ਤਕਸੀਰ ਰਹੀ ਨਾਹੀਂ ਬੀ ਹੈ । ਪਾ: “ਰੋਚੀ।</noinclude> rh50tyeh9tnzrr8yt0h6nqql1vzvn6d 250 14071 196311 163598 2025-06-21T10:27:20Z Ashwinder sangrur 2332 /* ਸੋਧਣਾ */ 196311 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" />{{center|(੨੩)}}</noinclude>ਜਾਉ ਮਿਹਰਵਾਨਾ ਹੰਉ ਕੁਰਬਾਨੈ ਜਾਉ॥ ਹੰਉ ਕੁਰਬਾਨੈ ਜਾਉ ਤਿਨਾਕੇ ਲੈਨ ਜੋ ਤੇਰਾ ਨਾਉ॥ ਲੈਨਿ ਜੋ ਤੇਰਾ ਨਾਉ ਤਿਨਾਕੇ ਹੱਉ ਸਦ ਕੁਰਬਾਨੀ ਜਾਉ॥੧॥ ਰਹਾਉ॥ਕਾਇਆ ਰੰਙਣਿ ਜੇਥੀਐ ਪਿਆਰੇ ਪਾਈਐ ਨਾਉ ਮਜੀਠ ਰੰਝਣ ਵਾਲਾ ਜੇ ਰੰਙ ਸਾਹਿਬੁ ਐਸਾ ਰੰਗੁ ਨ ਡੀਠ॥੨॥ ਜਿਨ ਕੇ ਚੋਲੇ ਰਤੜੇ ਪਿਆਰੇ ਕੰਤੁ ਤਿਨਾਕੈ ਪਾਸਿ॥ ਧੂੜਿ ਤਿਨਾਕੀ ਜੇ ਮਿਲੈ ਜੀ ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਕੀ ਅਰਦਾਸਿ॥੩॥ ਆਪੇ ਸਾਜੇ ਆਪੇ ਰੰਗੇ ਆਪੇ ਨਦਰਿ ਕਰੇਇ॥ ਨਾਨਕ ਕਾਮਣਿ ਕੰਤੈ ਭਾਵੈ ਆਪੇ ਹੀ ਰਾਵੇਇ॥੪॥੧॥੩॥ | {{gap}}ਤਬਿ ਫਕੀਰਾਂ ਆਇ ਪੈਰੁ ਚੁਮੈ, ਦਸਤ ਪੰਜਾ ਲੀਆ | ਬਾਬੇ ਦੀ ਬਹੁਤ* ਖਸੀ ਹੋਈ ਫਕੀਰਾਂ ਉਪਰਿ,ਬਹੁਤੁ ਮਿਹਰਵਾਨ ਹੋਇਆਖਾਨੁ ਭੀ ਆਇ ਗਇਆ। ਲੋਕ ਹਿਦੂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਜ ਕੋਈ ਸਾ ਸਭ ਸਲਾਮ ਕਰਿ ਖੜਾ ਹੋਆ। ਤਬਿ ਗੁਰੂ ਪਾਸੋਂ ਵਿਦਾ ਹੋਏਖਾਨ ਘਰਿ ਆਇਆ, ਆਇ ਕਰਿ ਦੇਖੋ ਤਾਂ ਕੋਠੜੀਆ ਖਜਾਨੇ ਕੀਆਂ ਭਰੀਆਂ ਪਈਆ ਹੈਨਿ। ਤਬ ਬਾਬੇ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਹੋਈ, ਮਰਦਾਨੇ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੋਕਰਿ ਚਲਦਾ ਰਹਿਆ॥ {{center|'''੧੨. ਮਰਦਾਨੇ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਾਈ.'''}} ਤਬਿ ਬਾਬਾ ਜੀ ਉਜੜ ਕਉ ਚਲੇ। ਤਬ ਕਿਤੇ ਵਸਦੀ ਵੜੇ ਨਾਹੀ।ਕਿਤੇ ਜੰਗਲਿ ਕਿਤੇ ਦਰੀਆਇ,ਕਿਥਈ ਟਿਕੇ ਨਾਹੀ। ਕਦੇ ਜੇ ਮਰਦਾਨੇ ਨੂੰ ਭੁਖ ਲਗੈ, ਤਾਂ ਬਾਬਾ ਆਖੇ, ਮਰਦਾਨਿਆ ਭੁਖਿ ਲਾਗੀ ਹੀ?' ਤਾ ਮਰਦਾਨਾ ਆਖੇ, “ਜੀ, ਤੁ ਸਭ ਕਿਛੁ ਜਾਣਦਾ ਹੈ। ਤਬਿ ਬਾਬੇ ਆਖਿਆ, “ਮਰਦਾਨਿਆ, ਸਿਰੋਂ ਹੀ ਵਸਦੀ ਜਾਇ ਖਲੋਉ, ਆਗੈ ਉਪਲ ਖੜੀ ਹੈਨਿ, ਤਿਸਦੇ ਘਰਿ ਜਾਇ ਖੜੋਉ, ਚੁਪਾਤੋ, ਓਥੈ ਓਇ ਖਵਾਇੰਦੇ ਹਿਨਿਗੇ | ਮਰਦਾਨਿਆਂ! ਤੇਨੂੰ ਜਾਂਦੇ ਹੀ ਨਾਲਿ ਕੋਈ ਹਿੰਦੂ ਕੋਈ. ਮੁਸਲਮਾਨੁ, ਜੋ ਕੋਈ ਆਇ ਮੁਹਿ ਲਗੇਗਾ, ਸੋਈ ਆਇ ਪੈਰੀ ਪਵੇਗਾ। ਛੜੀਹ ਅੰਮਿੱA ਆਣਿ ਆਗੇ ਰਖਨਿਗੇ। ਕੋਈ ਰੁਪਯੇ ਪਏB ਆਣਿ ਰਖਨਿਗ, ਕੋਈ ਆਣਿ ਪਰਕਾਲੇ ਰਖਨਿਗੇ,ਕੋਈ ਪੁਛਆ ਭੀ ਨਾਹੀਂ, ਜੋ ਤੁ ਕਿਥੋਂ ਆਇਆ ਹੈਂ? ਕਿਸਦਾ ਆਦਮੀ ਹੈ? ਜੋ ਕੋਈ ਆਇ ਮੁਹਿ ਲਾਗੋਗਾ ਸੋਈ ਆਖੈਗ,-ਜੋ ਮੈਂ ਆਪਣਾ ਸਰਵਸੁ ਆਣਿ ਅਗੈ ਰਖ-ਆਖਨਿਗੇ, {{rule}}<noinclude>*ਬਹੁਤ ਪਦ ਹਾ: ਵਾ: ਨੁਸਖੇ ਵਿਚੋਂ ਲਿਆ ਹੈ। ਤਬ..ਤੋਂ ਚਲੇ ਪਾਠ :ਬਾ: ਨੁਸਖੇ ਦੇ ਉਤਾਰੇ ਦਾ ਹੈ । ਪਾਠਾਂਤ-ਹੈ ?? ਬੀ ਹੈ। ਸੈਮੁਰਾਦ "ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਤੋਂ ਹੈ। Bਵਲੈਤ ਪੁਜੇ ਨੁਸਖੇ ਵਿਚ ਏਥੇ ਪਯੀਏ ਪਾਠ ਰੁਪਯੇ ਦੇ ਨਾਲ ਹੈ, ਇਸ ਪਦ ਦੀ ਮੁਰਾਦ ਗਾਲਬਨ “ਪਜੀਹੇ' ਤੋਂ ਹੈ ਜੋ ਰੁਪਯੇ ਦਾ ਹੀ ਨਾਮ ਹੈ ।</noinclude> knq3os989oirlb42riz92fpwh9bto4l 250 19487 196304 188548 2025-06-21T06:24:16Z Parmjit kaur rao 477 196304 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Gagandeep singh Rao" />{{rh||2|}} {{border/s|3=double|4=3px}}</noinclude>ਜਿੱਥੇ ਇਕ ਗੁਫਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਥੋਂ ਸੁਖ ਦਾ ਥਾਂ ਪਾਕੇ ਲੰਮਾ ਪਿਆ, ਅਰ ਸੋਂ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਸੁੱਤਿਆਂ ਹੋਇਆਂ ਇਕ ਸੁਪਨਾਂ ਡਿੱਠਾ, ਅਤੇ ਕੀ ਵੇਖਦਾ ਹਾਂ, ਜੋ ਇਕ ਜਣਾਂ ਲੀਰਾਂ ਪਹਿਨੇ ਹੋਏ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵੱਲ ਪਿੱਠ ਕੀਤੀ, ਮੋਢੇ ਉਤੇ ਵਡਾ ਭਾਰ ਚੁੱਕੀ ਅਤੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਇਕ ਪੋਥੀ ਫੜੀ ਖਲੋਤਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਘੜੀ ਮੁੜੀ ਉਸ ਪੋਥੀ ਨੂੰ ਖੋਹਲ ਕੇ ਪੜਦਾ, ਅਰ ਭੁਬਾਂ ਮਾਰ ਮਾਰ ਕੇ ਰੋਂਦਾ, ਅਤੇ ਕੰਬਦਾ, ਅਤੇ ਕੁਰਲਾ ਕੁਰਲਾ ਕੇ ਆਖਦਾ ਸੀ, ਹਾਏ ਮੈਂ ਕੀ ਕਰਾਂ, ਅਤੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਕੋ੍ਪ ਤੇ ਮੈਂ ਕਿਕੁਰ ਬਚਾਂ।। {{gap}}ਇਸੇ ਹਾਲ ਵਿਚ ਓਹ ਆਪਣੇ ਘਰ ਨੂੰ ਚਲਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕਈ ਦਿਹਾੜੀਆਂ ਤੋੜੀ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੁਛ ਨਾਂ ਆਖਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਮਾਲਿਆ, ਭਈ ਕਿਤੇ ਮੇਰੇ ਘਰ ਦੇ ਲੋਕ ਮੇਰੇ ਮਨ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਨਾ ਜਾਨਣ, ਪਰ ਮਨ ਦੀ ਘਬਰਾਹਟ ਦੇ ਕਾਰਨ ਓਹ ਐਡਾ ਦੁਖੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਜੋ ਚੁੱਪ ਨਾ ਰਹਿ ਸਕਿਆ। ਉਪਰੰਦ ਇਕ ਦਿਨ<noinclude></noinclude> nnhj3i0o0uo9yco2urb6oh6oxepfv92 250 23474 196310 195681 2025-06-21T10:26:55Z Kaur.gurmel 192 196310 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />{{center|( ੬੧)}}</noinclude>{{gap}}(ਸੇਠ) ਬੀਬੀ ਅਜੇ ਥੋਡੀ ਡੇਰ ਹੈ। ਡੂੰ ਇਧਰ ਆਖਾਂ। ਕੀਹ ਕਰਨੀ ਹੈਂ ਪਈ॥ {{gap}}(ਰੁਕੋ) ਮੈਂ ਤਾਂ ਜੀ ਅੱਜ ਸਵੇਰੇ ਉਠੀ ਸਾਂ ਤੇ ਫੇਰ ਉਸੇ ਵੇਲੇ ਨਿਤ ਨਈਮ ਕਰਕੇ ਅਪਨੀ ਪੁਸਤਕ ਸਾਰੀ ਮੁੰਡੋ ਲੈਕੇ ਪੜ੍ਹੀ ਹੈ॥ {{gap}}(ਸੇਠ) ਰੁਕੋ ਤੂੰ ਕੀਹ ਕੀਹ ਬਨਾਨਾ ਸਿੱਖੀ ਹੈਂ ਮਾਈ ਨੇ ਕਸੀਦਾ ਤਾਂ ਤੈਂਨੂੰ ਸਾਰਾਹੀ ਸਿਖਾ ਦਿੱਤਾ ਹੋਵੇਗਾ॥ {{gap}}(ਰੁਕੋ) ਜੀ ਮੈਂ ਤਾਂ ਸਿਖੀ ਹੋਈ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਚੀਜਾ ਹਾਂ! ਪਰ ਪੜਹਨੇ ਕਰਕੇ ਅਜੇ ਹੋਰ ਨਾਂ ਵਲ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ। ਜੁਲਾਬਾਂ ਬੁਨੈਣਾ ਟੋਪੀਆਂ ਦਸਤਾਨੇ ਤੇ ਗਲੂਬੰਦ ਉਣ ਲੈਨੀ ਹਾਂ ਤੇ ਕਿਸੇ ਤਰਹਾਂ ਦਾ ਕਪੜਾ ਸੀਵਨਾ ਕੱਟਨਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਉਹ ਭੀ ਕਰ ਲੈਨੀ ਹਾਂ ਹੋਰ ਕਸੀਦਾ ਜਿਸ ਤਰਹਾਂ ਕੋਈ ਦਖਾਵੇ ਕਢ ਲੈਨੀ ਹਾਂ॥ {{gap}}(ਸੇਠ) ਫੇਰ ਹੁਣ ਤੇਰਾ ਵਿਵਾਹ ਕਰ ਦੇਈਏ॥ {{gap}}(ਰੁਕੋ)ਮੈਂਨੂੰ ਖਬਰੇ ਵਿਹਾ ਕੀਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ॥ {{gap}}(ਸੇਠ) ਬੀਬੀ ਤੈਂਨੂੰ ਹੁਣ ਗਰਿਸਤ ਵਿਚ ਪੈਰ ਰਖਨਾ ਹੈ ਸੋ ਤੈਨੂੰ ਇਸ ਕਰਕੇ ਪੁਛਿਆ ਹੈ ਕੇ ਕੱਲ ਨੂੰ ਤੇਰੀ ਮਾਂ ਤੈਂਨੂੰ ਕਿਧਰੇ ਅਨਪੜ੍ਹ ਕੰਗਲੇ ਪਿੰਡੋਚੀ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਬਗੈਰ ਪੁਛੇ ਵਿਵਾਹ ਦੇਵੇ ਤਾਂ ਫੇਰ ਸਾਨੂੰ ਸਾਰੀ ਉਮਰਨਾਂ ਨਾ ਪਈ ਬਦ ਅਸੀਸਾਂ ਦੇਵੇ॥<noinclude></noinclude> olumnyjw51z9ff5wrppsswwy5j6jike 196312 196310 2025-06-21T10:27:30Z Kaur.gurmel 192 /* ਸੋਧਣਾ */ 196312 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Kaur.gurmel" />{{center|( ੬੧)}}</noinclude>{{gap}}(ਸੇਠ) ਬੀਬੀ ਅਜੇ ਥੋਡੀ ਡੇਰ ਹੈ। ਡੂੰ ਇਧਰ ਆਖਾਂ। ਕੀਹ ਕਰਨੀ ਹੈਂ ਪਈ॥ {{gap}}(ਰੁਕੋ) ਮੈਂ ਤਾਂ ਜੀ ਅੱਜ ਸਵੇਰੇ ਉਠੀ ਸਾਂ ਤੇ ਫੇਰ ਉਸੇ ਵੇਲੇ ਨਿਤ ਨਈਮ ਕਰਕੇ ਅਪਨੀ ਪੁਸਤਕ ਸਾਰੀ ਮੁੰਡੋ ਲੈਕੇ ਪੜ੍ਹੀ ਹੈ॥ {{gap}}(ਸੇਠ) ਰੁਕੋ ਤੂੰ ਕੀਹ ਕੀਹ ਬਨਾਨਾ ਸਿੱਖੀ ਹੈਂ ਮਾਈ ਨੇ ਕਸੀਦਾ ਤਾਂ ਤੈਂਨੂੰ ਸਾਰਾਹੀ ਸਿਖਾ ਦਿੱਤਾ ਹੋਵੇਗਾ॥ {{gap}}(ਰੁਕੋ) ਜੀ ਮੈਂ ਤਾਂ ਸਿਖੀ ਹੋਈ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਚੀਜਾ ਹਾਂ! ਪਰ ਪੜਹਨੇ ਕਰਕੇ ਅਜੇ ਹੋਰ ਨਾਂ ਵਲ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ। ਜੁਲਾਬਾਂ ਬੁਨੈਣਾ ਟੋਪੀਆਂ ਦਸਤਾਨੇ ਤੇ ਗਲੂਬੰਦ ਉਣ ਲੈਨੀ ਹਾਂ ਤੇ ਕਿਸੇ ਤਰਹਾਂ ਦਾ ਕਪੜਾ ਸੀਵਨਾ ਕੱਟਨਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਉਹ ਭੀ ਕਰ ਲੈਨੀ ਹਾਂ ਹੋਰ ਕਸੀਦਾ ਜਿਸ ਤਰਹਾਂ ਕੋਈ ਦਖਾਵੇ ਕਢ ਲੈਨੀ ਹਾਂ॥ {{gap}}(ਸੇਠ) ਫੇਰ ਹੁਣ ਤੇਰਾ ਵਿਵਾਹ ਕਰ ਦੇਈਏ॥ {{gap}}(ਰੁਕੋ)ਮੈਂਨੂੰ ਖਬਰੇ ਵਿਹਾ ਕੀਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ॥ {{gap}}(ਸੇਠ) ਬੀਬੀ ਤੈਂਨੂੰ ਹੁਣ ਗਰਿਸਤ ਵਿਚ ਪੈਰ ਰਖਨਾ ਹੈ ਸੋ ਤੈਨੂੰ ਇਸ ਕਰਕੇ ਪੁਛਿਆ ਹੈ ਕੇ ਕੱਲ ਨੂੰ ਤੇਰੀ ਮਾਂ ਤੈਂਨੂੰ ਕਿਧਰੇ ਅਨਪੜ੍ਹ ਕੰਗਲੇ ਪਿੰਡੋਚੀ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਬਗੈਰ ਪੁਛੇ ਵਿਵਾਹ ਦੇਵੇ ਤਾਂ ਫੇਰ ਸਾਨੂੰ ਸਾਰੀ ਉਮਰਨਾਂ ਨਾ ਪਈ ਬਦ ਅਸੀਸਾਂ ਦੇਵੇ॥<noinclude></noinclude> 60jvyxn3h38knw827eqamdjbqq88j4z 250 23478 196313 195726 2025-06-21T10:36:16Z Kaur.gurmel 192 196313 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />62</noinclude> ( ਛੰਦ ) (ਰੁਕੋ) ਸੇਠ ਜੀ ਮੈਂਨੂੰ ਤੁਹਾਡੇ ਸਾਮਨੇ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਸ਼ਰਮ ਆਉਂਦੀ ਹੈ । ਪਰ ਮੈਂ ਇਸ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਏਸ ਗਲ ਦੀ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਰਮ ਤੇ ਪਿੱਛੋਂ ਬੇਸ਼ਰਮੀ ਕਰਦਿਆਂ ਦੇਖ ਕੇ ਬੜੀ ਹੈਰਾਨ ਹੋਨੀ ਹਾਂ ਤੇ ਵਿਚਾਰਨੀ ਹਾਂ ਕੇ ਜੇ ਮੇਂ ਭੀ ਅਪਣੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਵਾਨ ਬੇਸ਼ਰਮ ਨਾਂ ਬਨਣਾਂ ਚਾਹਿਆ ਤਾਂ ਫੇਰ ,ਏਹ ਵੇਲਾ ਹੱਥ ਨਹੀਂ ਆਵਨਾ । ਨਾਲੇ ਜਿਨਾਂ ਤੁਸੀਂ ਮੈਂਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਹੈ ਉਸ ਦੇ ਵਿਚ ਬ੍ਰਹਮ ਵਿਵਾਹ ਤਾਂ ਵਰ ਪੁਰਖ ਕੇ ਕਰਨ ਦਾ ਹੀ ਨਾ ਆਇਆ ਹੈ। ਸੋ ਅੱਗੋਂ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣ ਦੇ ਹੋ । ਜੇ ਹੁਣ ਲੋਕ ਮੇਰੇ ਕੁਆਰ ਪਨ ਦੀ ਵਿਚਾਰ ਕਰਦੇ ਹੈਨ ਯਾ ਮੇਰੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਭਾਈ ਹੁਣ ਇਸ ਗੱਲ ਤੇ ਰਾਜੀ ਨੇ ਤੇ ਨਾਲੇ ਜੇਕਰ ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਮੈਂਨੂੰ ਵਿਵਾਹੀ ਜਾਨੇ ਦੇ ਲਾਇਕ ਸਮਝ ਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਬੇਸ਼ਕ ਤੁਸੀਂ ਮਾਲਕ ਹੋ। ਅਕਸਰ ਇੱਕ ਨਾ ਇਕ ਦਿਨ ਮੈਂਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵਿਵਾਹਨਾ ਹੀ ਹੈਨਾ ।ਸੋ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਅਪਨੀ ਹੱਥੀ ਤੇ ਅਪਨੇ ਮਨ ਭਾਉਂਦਾ ਕਮ ਕਰੋ ਤਾਂ ਮੈਂ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਅਸੀਸਾਂ ਦੇਵਾਂਗੀ॥ {{gap}}(ਸੇਠ) ਬੀਬੀ ਭੈਣ ਰੁਕੋ ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਗੱਲ ਸੁਨ ਕੇ ਬੜਾ ਪਰਸਨ ਹੋਇਆ ਹਾਂ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਵਾਸਤੇ ਐਸਾ ਵਰ ਢੂੰਡਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜੋ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚ ਹੀ ਪਸੰਦ ਹੈ। ਪਰ ਪਿਆਰੀ ਭੈਣ ਜਿਸ ਤਰਹਾਂ ਤੂੰ ਹੁਣਮੇਰੇ ਨਾਲ ਬਗੈਰਸ਼ਰਮ ਦੇ ਗੱਲਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਨੇ ਇਸੇ ਤਰਹਾਂ ਉਸ ਮੁੰਡੇ ਨਾਲ ਜਿਸ<noinclude></noinclude> 6ohdqnhwxw7jh9hksm5naervd8oi0f4 196314 196313 2025-06-21T10:40:10Z Kaur.gurmel 192 /* ਸੋਧਣਾ */ 196314 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Kaur.gurmel" />{{center|62}}</noinclude> ( ਛੰਦ ) (ਰੁਕੋ) ਸੇਠ ਜੀ ਮੈਂਨੂੰ ਤੁਹਾਡੇ ਸਾਮਨੇ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਸ਼ਰਮ ਆਉਂਦੀ ਹੈ । ਪਰ ਮੈਂ ਇਸ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਏਸ ਗਲ ਦੀ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਰਮ ਤੇ ਪਿੱਛੋਂ ਬੇਸ਼ਰਮੀ ਕਰਦਿਆਂ ਦੇਖ ਕੇ ਬੜੀ ਹੈਰਾਨ ਹੋਨੀ ਹਾਂ ਤੇ ਵਿਚਾਰਨੀ ਹਾਂ ਕੇ ਜੇ ਮੇਂ ਭੀ ਅਪਣੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਵਾਨ ਬੇਸ਼ਰਮ ਨਾਂ ਬਨਣਾਂ ਚਾਹਿਆ ਤਾਂ ਫੇਰ ,ਏਹ ਵੇਲਾ ਹੱਥ ਨਹੀਂ ਆਵਨਾ । ਨਾਲੇ ਜਿਨਾਂ ਤੁਸੀਂ ਮੈਂਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਹੈ ਉਸ ਦੇ ਵਿਚ ਬ੍ਰਹਮ ਵਿਵਾਹ ਤਾਂ ਵਰ ਪੁਰਖ ਕੇ ਕਰਨ ਦਾ ਹੀ ਨਾ ਆਇਆ ਹੈ। ਸੋ ਅੱਗੋਂ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣ ਦੇ ਹੋ । ਜੇ ਹੁਣ ਲੋਕ ਮੇਰੇ ਕੁਆਰ ਪਨ ਦੀ ਵਿਚਾਰ ਕਰਦੇ ਹੈਨ ਯਾ ਮੇਰੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਭਾਈ ਹੁਣ ਇਸ ਗੱਲ ਤੇ ਰਾਜੀ ਨੇ ਤੇ ਨਾਲੇ ਜੇਕਰ ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਮੈਂਨੂੰ ਵਿਵਾਹੀ ਜਾਨੇ ਦੇ ਲਾਇਕ ਸਮਝ ਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਬੇਸ਼ਕ ਤੁਸੀਂ ਮਾਲਕ ਹੋ। ਅਕਸਰ ਇੱਕ ਨਾ ਇਕ ਦਿਨ ਮੈਂਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵਿਵਾਹਨਾ ਹੀ ਹੈਨਾ ।ਸੋ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਅਪਨੀ ਹੱਥੀ ਤੇ ਅਪਨੇ ਮਨ ਭਾਉਂਦਾ ਕਮ ਕਰੋ ਤਾਂ ਮੈਂ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਅਸੀਸਾਂ ਦੇਵਾਂਗੀ॥ {{gap}}(ਸੇਠ) ਬੀਬੀ ਭੈਣ ਰੁਕੋ ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਗੱਲ ਸੁਨ ਕੇ ਬੜਾ ਪਰਸਨ ਹੋਇਆ ਹਾਂ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਵਾਸਤੇ ਐਸਾ ਵਰ ਢੂੰਡਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜੋ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚ ਹੀ ਪਸੰਦ ਹੈ। ਪਰ ਪਿਆਰੀ ਭੈਣ ਜਿਸ ਤਰਹਾਂ ਤੂੰ ਹੁਣਮੇਰੇ ਨਾਲ ਬਗੈਰਸ਼ਰਮ ਦੇ ਗੱਲਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਨੇ ਇਸੇ ਤਰਹਾਂ ਉਸ ਮੁੰਡੇ ਨਾਲ ਜਿਸ<noinclude></noinclude> 3y2nmllxb0qawu9y86yaz58g2m2hzfj 250 23482 196315 195748 2025-06-21T10:55:13Z Kaur.gurmel 192 196315 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />{{center|(੬੨)}}</noinclude> ਨੂੰ ਮੈਂ ਸੇਠਨੀ ਦੀ ਨਬਜ਼ ਦੇਖਨ ਵਾਸਤੇ ਭੇਜਾਂਗਾ ਅੱਜ ਲੌਡੇ ਵੇਲੇ ਤੂੰ ਅਪਣੀ ਦਾਨਾਈ ਤੇ ਸਮਝ ਨਾਲ ਗੱਲਾਂ ਅੱਛੀ ਤਰਹਾਂ ਕਰੇਗੀ ਤਾਂ ਫੇਰ ਤੇਰੀ ਮੰਗਣੀ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ਪਿਆਰੀ ਸੋਭਾਵੰਤੀ ਤੂੰ ਭੀ ਸੁਨ ਲੀਤਾ ਹੈ ਨਾਂ । ਜਿਸ ਵੇਲੇ ਮਦਨ ਗੋਪਾਲ ਜੀ ਤੇਰੀ ਨਬਜ਼ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਆਵਣ ਤਾਂ ਰੁਕੋ ਨੂੰ ਉਸ ਵੇਲੇ ਕੋਲ ਸੱਦ ਲੈਣਾ । ਜੇਕਰ ਕੁਛ ਪੁਛੇ ਤਾਂ ਜੁਆਬ ਦੇਨਾ ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਸੁਆਮਨ ਜੀ ਆਪ ਤੁਸੀਂ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਆਵੋਗੇ ॥ {{gap}}( ਸੇਠ ) ਪਿਆਰੀ ਮੈਂ ਫੇਰ ਬਾਰ ਬਾਰ ਆਕੇ ਕੀਹ ਕਰਨਾ ਹੈ ਮਦਨਗੋਪਾਲ ਐਸਾ ਧਰਮਾਤਮਾਂ ਪੁਰਸ਼ ਹੈ ਜੋ ਕਿਧਰੇ ਵਿਰਲਾ ਹੀ ਮਿਲੇਗਾ ॥ (ਸੋਠਨੀ) ਤੇ ਉਨਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਟੈਹਲ ਖਿਦਮਤ ਭੀ ਤਾਂ ਕਰਨੀ ਹੋਵੇਗੀ ॥ {{gap}}(ਸੇਠ) ਮਢਨਗੋਪਾਲ ਕਿਸੇ ਦੀ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਅੰਗੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ । ਫੇਰ ਉਸਦੀ ਟੈਹਲ ਖਿਜਮਤ ਪੁਛ ਨਾ ਅਕਾਰਥ ਹੈ ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਤੇ ਅਕਾਰਥ ਕਿਸ ਤਰਹਾਂ ਹੋਈ । ਸੁਆਮਨ ਜਦ ਓਹ ਬਗੈਰ ਕਿਸੇ ਲਾਲਚ ਦੇ ਸਾਡੇ ਘਰ ਆਵੇਗਾ ਤਾਂ ਅਸਾਂਨੂੰ ਉਸਦਾ ਕਿਤਨਾ ਭਾਰ ਉਠਾਨਾ ਪਵੇ । ਨਾਲੇ ਸਿਆਣੇ ਆਖ ਦੇਨੇ ਕੇ ਜਦ ਤਕ ਹਕੀਮ ਦਾ ਕਦਰ ਨਾ<noinclude></noinclude> n8pm87hjc3xx04df7v7na4n8qe7aifv 196316 196315 2025-06-21T10:56:38Z Kaur.gurmel 192 /* ਸੋਧਣਾ */ 196316 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Kaur.gurmel" />{{center|(੬੨)}}</noinclude> ਨੂੰ ਮੈਂ ਸੇਠਨੀ ਦੀ ਨਬਜ਼ ਦੇਖਨ ਵਾਸਤੇ ਭੇਜਾਂਗਾ ਅੱਜ ਲੌਡੇ ਵੇਲੇ ਤੂੰ ਅਪਣੀ ਦਾਨਾਈ ਤੇ ਸਮਝ ਨਾਲ ਗੱਲਾਂ ਅੱਛੀ ਤਰਹਾਂ ਕਰੇਗੀ ਤਾਂ ਫੇਰ ਤੇਰੀ ਮੰਗਣੀ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ਪਿਆਰੀ ਸੋਭਾਵੰਤੀ ਤੂੰ ਭੀ ਸੁਨ ਲੀਤਾ ਹੈ ਨਾਂ । ਜਿਸ ਵੇਲੇ ਮਦਨ ਗੋਪਾਲ ਜੀ ਤੇਰੀ ਨਬਜ਼ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਆਵਣ ਤਾਂ ਰੁਕੋ ਨੂੰ ਉਸ ਵੇਲੇ ਕੋਲ ਸੱਦ ਲੈਣਾ । ਜੇਕਰ ਕੁਛ ਪੁਛੇ ਤਾਂ ਜੁਆਬ ਦੇਨਾ ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਸੁਆਮਨ ਜੀ ਆਪ ਤੁਸੀਂ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਆਵੋਗੇ ॥ {{gap}}( ਸੇਠ ) ਪਿਆਰੀ ਮੈਂ ਫੇਰ ਬਾਰ ਬਾਰ ਆਕੇ ਕੀਹ ਕਰਨਾ ਹੈ ਮਦਨਗੋਪਾਲ ਐਸਾ ਧਰਮਾਤਮਾਂ ਪੁਰਸ਼ ਹੈ ਜੋ ਕਿਧਰੇ ਵਿਰਲਾ ਹੀ ਮਿਲੇਗਾ ॥ (ਸੋਠਨੀ) ਤੇ ਉਨਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਟੈਹਲ ਖਿਦਮਤ ਭੀ ਤਾਂ ਕਰਨੀ ਹੋਵੇਗੀ ॥ {{gap}}(ਸੇਠ) ਮਢਨਗੋਪਾਲ ਕਿਸੇ ਦੀ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਅੰਗੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ । ਫੇਰ ਉਸਦੀ ਟੈਹਲ ਖਿਜਮਤ ਪੁਛ ਨਾ ਅਕਾਰਥ ਹੈ ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਤੇ ਅਕਾਰਥ ਕਿਸ ਤਰਹਾਂ ਹੋਈ । ਸੁਆਮਨ ਜਦ ਓਹ ਬਗੈਰ ਕਿਸੇ ਲਾਲਚ ਦੇ ਸਾਡੇ ਘਰ ਆਵੇਗਾ ਤਾਂ ਅਸਾਂਨੂੰ ਉਸਦਾ ਕਿਤਨਾ ਭਾਰ ਉਠਾਨਾ ਪਵੇ । ਨਾਲੇ ਸਿਆਣੇ ਆਖ ਦੇਨੇ ਕੇ ਜਦ ਤਕ ਹਕੀਮ ਦਾ ਕਦਰ ਨਾ<noinclude></noinclude> i6at1k6u5oifog06l4eebjn6mqacmd7 250 23486 196317 56112 2025-06-21T11:04:24Z Kaur.gurmel 192 196317 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />{{center|( ੬੪)}}</noinclude> ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਦ ਤਕ ਓਹਦੀ ਦਵਾ ਦੱਸੀ ਹੋਈ ਕੋਈ ਫੈਦਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ ॥ {{gap}}(ਸੇਠ) ਪਿਆਰੀ ਇਸ ਮਦਨ ਗੋਪਾਲ ਨੇ ਢੰਡੋਰਾ ਫਿਰਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜੋ ਮੈਂ ਇੱਕ ਵਰਹੇ ਤਕ ਕੋਈ ਫੀਸ ਨਹੀਂ ਲੈਵਾਂਗਾਂ ਤੇ ਜਦ ਬਰਸ ਹੋਜਾਵੇਗਾ ਤੇ ਮੈਂ ਭੀ ਤਜਰ ਬੇਕਾਰ ਹਾਂ । ਪੱਕਾ ਹਕੀਮ ਹੋ ਜਾਵਾਂਗਾ ਤਾਂ ਫੇਰ ਜਿਸ ਤਰਾਂ ਮੇਰੀ ਦਲੀਲ ਹੋਵੇਗੀ ਕਰਾਂਗਾ1 ਸੋ ਹੁਣ ਪਿਆਰੀ ਦਿਨ ਤੇ ਰਾਤ ਵਿਚ ਜੋ ਕੋਈ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇ ਝੱਟ ਚਲ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਲੈਂਦਾ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਦਵਾਈ ਲਿਖ ਦੇਂਦਾ ਹੈ । ਸਾਰੇ ਸ਼ੈਹਰ ਵਿਚ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ ਕੇ ਬੜਾ ਚੰਗਾ ਹੈ॥ {{gap}}(ਸੇਰਨੀ) ਮਾਂ ਪਿਉ ਅੱਛੇ ਰਾਜੀ ਹੋਵਨਗੇ ਸੁ । ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਹੋਰ ਕਮਾਈ ਕੀਹ ਸੁ ॥ ,, ਸੋ (ਸੋਠ) ਉਸ ਦਾ ਬਾਬਾ ਹੁਕਮਚੰਦ ਕੋਈ ਸਮਾਂ ਹੈ ਉਸ ਦਾ ਕੀਮੀ ਕਰ ਗਿਆ ਹੈ ਤੇ ਉਸ ਦੀ ਦੌਲਤ ਅਜੇ ਸਤ ਪੀ ਜਬਤ ਪੀਝੀਆਂ ਖਾਵਣੇ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਹੈ ਕਿਥੇ ਕਿਥੋਂ ਸੌ ਸੌ ਕੋਹਾਂ ਤੋਂ ਦਵਾਈ ਵਾਸਤੇ ਆਦਮੀ ਉਸ ਕੋਲ ਆਉਂਦੇ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਤੇ ਰਾਜੀ ਹੋਕੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ । ਉਸ ਨੇ ਅਪਨੇ ਤਿਨਾਂ ਪਤਰਾਂਨਾਲ ਬੜਾ ਮੱਥਾ ਮਾਰਿਆ ਕੋ ਕੋਈ ਹਕੀਮ ਬਨ ਜਾਵੇ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਕਨਾ ਸਿਖਿਆ ਫੇਰ ਉਸਨੇ ਇਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਪੱਕਾ ਚਿਬਚਾ ਜਮੀਨ ਬਿਚ ਬਨਵਾ ਕੇ ਤੇ ਕਤਾਬਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਕੇ ਤੇ ਕੁੰਜੀ ਅਪਨੀ ਵਡੀ ਨੂੰਹ ਨੂੰ ਦੇ ਛੱਡੀ ਸਾ ਸੂ ' ਤੇ ਨੂੰ<noinclude></noinclude> ccgo343tulymmzbo3ub7ae4udnk8vq4 196318 196317 2025-06-21T11:06:28Z Kaur.gurmel 192 196318 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />{{center|( ੬੪)}}</noinclude> ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਦ ਤਕ ਓਹਦੀ ਦਵਾ ਦੱਸੀ ਹੋਈ ਕੋਈ ਫੈਦਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ ॥ {{gap}}(ਸੇਠ) ਪਿਆਰੀ ਇਸ ਮਦਨ ਗੋਪਾਲ ਨੇ ਢੰਡੋਰਾ ਫਿਰਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜੋ ਮੈਂ ਇੱਕ ਵਰਹੇ ਤਕ ਕੋਈ ਫੀਸ ਨਹੀਂ ਲੈਵਾਂਗਾਂ ਤੇ ਜਦ ਬਰਸ ਹੋਜਾਵੇਗਾ ਤੇ ਮੈਂ ਭੀ ਤਜਰ ਬੇਕਾਰ ਹਾਂ । ਪੱਕਾ ਹਕੀਮ ਹੋ ਜਾਵਾਂਗਾ ਤਾਂ ਫੇਰ ਜਿਸ ਤਰਾਂ ਮੇਰੀ ਦਲੀਲ ਹੋਵੇਗੀ ਕਰਾਂਗਾ1 ਸੋ ਹੁਣ ਪਿਆਰੀ ਦਿਨ ਤੇ ਰਾਤ ਵਿਚ ਜੋ ਕੋਈ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇ ਝੱਟ ਚਲ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਲੈਂਦਾ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਦਵਾਈ ਲਿਖ ਦੇਂਦਾ ਹੈ । ਸਾਰੇ ਸ਼ੈਹਰ ਵਿਚ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ ਕੇ ਬੜਾ ਚੰਗਾ ਹੈ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਮਾਂ ਪਿਉ ਅੱਛੇ ਰਾਜੀ ਹੋਵਨਗੇ ਸੂ। ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਹੋਰ ਕਮਾਈ ਕੀਹ ਸੁ ॥ (ਸੋਠ) ਉਸ ਦਾ ਬਾਬਾ ਹੁਕਮਚੰਦ ਕੋਈ ਸਮਾਂ ਹੈ ਉਸ ਦਾ ਕੀਮੀ ਕਰ ਗਿਆ ਹੈ ਤੇ ਉਸ ਦੀ ਦੌਲਤ ਅਜੇ ਸਤ ਪੀ ਜਬਤ ਪੀਝੀਆਂ ਖਾਵਣੇ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਹੈ ਕਿਥੇ ਕਿਥੋਂ ਸੌ ਸੌ ਕੋਹਾਂ ਤੋਂ ਦਵਾਈ ਵਾਸਤੇ ਆਦਮੀ ਉਸ ਕੋਲ ਆਉਂਦੇ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਤੇ ਰਾਜੀ ਹੋਕੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ । ਉਸ ਨੇ ਅਪਨੇ ਤਿਨਾਂ ਪਤਰਾਂਨਾਲ ਬੜਾ ਮੱਥਾ ਮਾਰਿਆ ਕੋ ਕੋਈ ਹਕੀਮ ਬਨ ਜਾਵੇ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਕਨਾ ਸਿਖਿਆ ਫੇਰ ਉਸਨੇ ਇਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਪੱਕਾ ਚਿਬਚਾ ਜਮੀਨ ਬਿਚ ਬਨਵਾ ਕੇ ਤੇ ਕਤਾਬਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਕੇ ਤੇ ਕੁੰਜੀ ਅਪਨੀ ਵਡੀ ਨੂੰਹ ਨੂੰ ਦੇ ਛੱਡੀ ਸਾ ਸੂ ' ਤੇ ਨੂੰ<noinclude></noinclude> rn6809lgfvk3o6ft5yh6thejbursk9y 196319 196318 2025-06-21T11:27:13Z Kaur.gurmel 192 196319 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />{{center|( ੬੪)}}</noinclude> ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਦ ਤਕ ਓਹਦੀ ਦਵਾ ਦੱਸੀ ਹੋਈ ਕੋਈ ਫੈਦਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ ॥ {{gap}}(ਸੇਠ) ਪਿਆਰੀ ਇਸ ਮਦਨ ਗੋਪਾਲ ਨੇ ਢੰਡੋਰਾ ਫਿਰਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜੋ ਮੈਂ ਇੱਕ ਵਰਹੇ ਤਕ ਕੋਈ ਫੀਸ ਨਹੀਂ ਲੈਵਾਂਗਾਂ ਤੇ ਜਦ ਬਰਸ ਹੋਜਾਵੇਗਾ ਤੇ ਮੈਂ ਭੀ ਤਜਰ ਬੇਕਾਰ ਹਾਂ । ਪੱਕਾ ਹਕੀਮ ਹੋ ਜਾਵਾਂਗਾ ਤਾਂ ਫੇਰ ਜਿਸ ਤਰਾਂ ਮੇਰੀ ਦਲੀਲ ਹੋਵੇਗੀ ਕਰਾਂਗਾ1 ਸੋ ਹੁਣ ਪਿਆਰੀ ਦਿਨ ਤੇ ਰਾਤ ਵਿਚ ਜੋ ਕੋਈ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇ ਝੱਟ ਚਲ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਲੈਂਦਾ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਦਵਾਈ ਲਿਖ ਦੇਂਦਾ ਹੈ । ਸਾਰੇ ਸ਼ੈਹਰ ਵਿਚ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ ਕੇ ਬੜਾ ਚੰਗਾ ਹੈ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਮਾਂ ਪਿਉ ਅੱਛੇ ਰਾਜੀ ਹੋਵਨਗੇ ਸੂ। ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਹੋਰ ਕਮਾਈ ਕੀਹ ਸੂ॥ {{gap}}(ਸੇਠ) ਉਸ ਦਾ ਬਾਬਾ ਹੁਕਮਚੰਦ ਕੋਈ ਸਮਾਂ ਹੈ ਉਸ ਦਾ ਕੀਮੀ ਕਰ ਗਿਆ ਹੈ ਤੇ ਉਸ ਦੀ ਦੌਲਤ ਅਜੇ ਸਤ ਪੀ ਜਬਤ ਪੀਝੀਆਂ ਖਾਵਣੇ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਹੈ ਕਿਥੇ ਕਿਥੋਂ ਸੌ ਸੌ ਕੋਹਾਂ ਤੋਂ ਦਵਾਈ ਵਾਸਤੇ ਆਦਮੀ ਉਸ ਕੋਲ ਆਉਂਦੇ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਤੇ ਰਾਜੀ ਹੋਕੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ । ਉਸ ਨੇ ਅਪਨੇ ਤਿਨਾਂ ਪਤਰਾਂਨਾਲ ਬੜਾ ਮੱਥਾ ਮਾਰਿਆ ਕੋ ਕੋਈ ਹਕੀਮ ਬਨ ਜਾਵੇ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਕਨਾ ਸਿਖਿਆ ਫੇਰ ਉਸਨੇ ਇਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਪੱਕਾ ਚਿਬਚਾ ਜਮੀਨ ਬਿਚ ਬਨਵਾ ਕੇ ਤੇ ਕਤਾਬਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਕੇ ਤੇ ਕੁੰਜੀ ਅਪਨੀ ਵਡੀ ਨੂੰਹ ਨੂੰ ਦੇ ਛੱਡੀ ਸਾ ਸੂ ' ਤੇ ਨੂੰ<noinclude></noinclude> szlt36k1cfve8r5c8k74e0rak8tdulu 196320 196319 2025-06-21T11:31:38Z Kaur.gurmel 192 196320 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />{{center|( ੬੪)}}</noinclude> ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਦ ਤਕ ਓਹਦੀ ਦਵਾ ਦੱਸੀ ਹੋਈ ਕੋਈ ਫੈਦਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ ॥ {{gap}}(ਸੇਠ) ਪਿਆਰੀ ਇਸ ਮਦਨ ਗੋਪਾਲ ਨੇ ਢੰਡੋਰਾ ਫਿਰਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜੋ ਮੈਂ ਇੱਕ ਵਰਹੇ ਤਕ ਕੋਈ ਫੀਸ ਨਹੀਂ ਲੈਵਾਂਗਾਂ ਤੇ ਜਦ ਬਰਸ ਹੋਜਾਵੇਗਾ ਤੇ ਮੈਂ ਭੀ ਤਜਰ ਬੇਕਾਰ ਹਾਂ । ਪੱਕਾ ਹਕੀਮ ਹੋ ਜਾਵਾਂਗਾ ਤਾਂ ਫੇਰ ਜਿਸ ਤਰਾਂ ਮੇਰੀ ਦਲੀਲ ਹੋਵੇਗੀ ਕਰਾਂਗਾ1 ਸੋ ਹੁਣ ਪਿਆਰੀ ਦਿਨ ਤੇ ਰਾਤ ਵਿਚ ਜੋ ਕੋਈ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇ ਝੱਟ ਚਲ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਲੈਂਦਾ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਦਵਾਈ ਲਿਖ ਦੇਂਦਾ ਹੈ । ਸਾਰੇ ਸ਼ੈਹਰ ਵਿਚ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ ਕੇ ਬੜਾ ਚੰਗਾ ਹੈ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਮਾਂ ਪਿਉ ਅੱਛੇ ਰਾਜੀ ਹੋਵਨਗੇ ਸੂ। ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਹੋਰ ਕਮਾਈ ਕੀਹ ਸੂ॥ {{gap}}(ਸੇਠ) ਉਸ ਦਾ ਬਾਬਾ ਹੁਕਮਚੰਦ ਕੋਈ ਸਮਾਂ ਹਕੀਮੀ ਕਰ ਗਿਆ ਹੈ ਤੇ ਉਸ ਦੀ ਦੌਲਤ ਅਜੇ ਸਤ ਪੀਡੀਆਂ ਖਾਵਣੇ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਹੈ ਕਿਥੇ ਕਿਥੋਂ ਸੌ ਸੌ ਕੋਹਾਂ ਤੋਂ ਦਵਾਈ ਵਾਸਤੇ ਆਦਮੀ ਉਸ ਕੋਲ ਆਉਂਦੇ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਤੇ ਰਾਜੀ ਹੋਕੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ । ਉਸ ਨੇ ਅਪਨੇ ਤਿਨਾਂ ਪਤਰਾਂਨਾਲ ਬੜਾ ਮੱਥਾ ਮਾਰਿਆ ਕੋ ਕੋਈ ਹਕੀਮ ਬਨ ਜਾਵੇ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਕਨਾ ਸਿਖਿਆ ਫੇਰ ਉਸਨੇ ਇਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਪੱਕਾ ਚਿਬਚਾ ਜਮੀਨ ਬਿਚ ਬਨਵਾ ਕੇ ਤੇ ਕਤਾਬਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਕੇ ਤੇ ਕੁੰਜੀ ਅਪਨੀ ਵਡੀ ਨੂੰਹ ਨੂੰ ਦੇ ਛੱਡੀ ਸਾ ਸੂ ' ਤੇ ਨੂੰ<noinclude></noinclude> praq0h79ofh8zwj48n7nvgjs4yy6a42 250 59674 196272 165272 2025-06-20T15:42:31Z Sifatjot Kaur 2337 /* ਸੋਧਣਾ */ 196272 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Sifatjot Kaur" />{{center|(੧੨੦)}}</noinclude>ਜਵਾਨੀ। ਦੇਖੇ ਦੁਨੀਆਂ ਕਹੇ ਦੀਵਾਨੀ। ਕੇਹੜਾ ਸਾਜਣ ਵਿਛੜਿਆ ਜਾਂਨੀ। ਕੀਉਂ ਲਾਗੀਂ ਦਰ ਦਰ ਭੌਨ ਕੁੜੇ ਨੀ ਤੂੰ ਕੌਨ। ਲਾਹੀਆਂ ਸ਼ਰਮਾਂ ਤਾਰੀ ਕੁਲ ਕੁਲ। ਹਾਲ ਗਵਾਇਆ ਰਲੀਆਂ ਰੁਲ ਰੁਲ। ਗਲ ਬਾਝੋ ਬੋਲੇ ਜੀਉਂ ਬੁਲ ਬੁਲ। ਕੀਉਂ ਲਾਗੀ ਸ਼ੋਰ ਮਚਉਂਣ ਕੁੜੇ ਨੀਂ ਤੂੰ। ਫਾੜੇ ਕੱਪੜੇ ਦੇਕੇ ਲੰਗਾਰੇ, ਨੈਂਨੀ ਚਲਦੇ ਨੀਰ ਫ਼ੁਹਾਰੇ ਰੋ ਰੋ ਉਚੜੇ ਨਾਹਰੇ ਮਾਰੇ, ਕੀਉਂ ਲਾਗੀ ਲੋਗ ਜਗਾਉਣ ਕੁੜੇ ਨੀ। ਸੰਤ ਜਿਨਾਂ ਥੀਂ ਪੁਛ ਪੁਛਾਲੈ ਸੰਗ ਪਾਰਸ ਤਨ ਲੋਹਾ ਲਾਲੈ ਅਪਨਾ ਆਪ ਸੋਨਾ ਬਣਾ ਲੈ, ਕਿਉਂ ਜਾਵੇ ਆਵਾ ਗੌਨ ਕੁੜੇ ਨੀਂ ਤੂੰ ਕੌਨ। ਮੋਹ ਲੋਭ ਹੰਕਾਰ ਕੋ ਮਾਰੇ, ਉਠਦੀ ਬੈਹਿਦੀ ਰਾਮ ਪੁਕਾਰੇ,ਆਪ ਤਰੇ ਸਾਤੋਂ ਕੁਲ ਤਾਰੇ,ਮਿਟ ਜਾਏ ਆਵਣ ਜਾਨ ਕੁੜੇ ਨੀਂ ਤੂੰ ਕੌਨ|ਲਾਹੌਰੀ ਸਾਜਨ ਉਨ ਘਰ, ਆਵੇ, ਮਿਠਾ ਬੋਲੇ ਜੋ ਸੇਵ ਕਮਾਵੇ ਸੀਨੇ ਲਾਵੇ ਜਲਨ ਬੁਜਾਵੇ ਜੋ ਉਸਦੇ ਦੇ ਗੁਨ ਗਾਉਣ ਕੁੜੇ ਨੀ। {{center|ਮਰਫ਼ਤ ਯਜ਼ਦਾਨੀ}} ਸੱਚੇ ਯਾਰ ਦਾ ਯਾਦ ਅਸਥਾਨ ਆਇਆ ਝੂਠਾਝੂਠ ਦਸਿਆ ਝੂਨਾਘਰਮੇਂ ਨੂੰ ਪਾਈ ਕੀਮੀਆਂ ਯਾਰ ਦੇ ਨਾਮ ਵਾਲੀ ਕੂੜੀ ਕੂੜ ਦਿੱਸੀ ਸੱਭਾ ਜ਼ਰ ਮੈਂਨੂੰ ਜਦੋਂ ਦਿਲੋਂ ਚਾ ਦੂਜ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਹਰ ਹਰ ਅੰਦਰ ਜਾਪੇ ਹਰ ਮੈਂਨੂੰ ਦਿਲ ਹਿਦਾਯਤ ਟੁੱਟ ਸ਼ੀਸ਼ਾ ਜੋੜਨ ਵਾਲੇ ਲਾਹੌਰੀ ਖ਼ੂਬ ਮਿਲੇ ਕਾਰ ਗਿਦ ਮੈਂਨੂੰ {{center|ਸੰਪੂਰਨ}} {{gap}}ਸਾਂਡੇ ਪਸ ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਧਾਰਮਕ ਤੇ ਸਕੂਲ ਦੀਆਂ ਪੁਸਤਕਾਂ ਹਰ ਵੇਲੇ ਸਾਡੇ ਪਾਸੋਂ ਮਿਲ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਵਪਰੀਆਂ ਨੂੰ ਖਾਸ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦਿਤ ਜਾਂਦਾ ਹੈ॥ {{right|ਪਤਾ ਯਾਦ ਰਖੋ</br> ਭਾਈ ਗੁਰਦਿਆਲ ਸਿੰਘ ਐਂਡ ਸ਼ਨਜ਼</br> ਪੁਸਤਕਾਂ ਵਾਲੇ ਲੁਹਾਰੀ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਲਾਹੌਰ}}<noinclude></noinclude> ovqgl0pwipghnhdk5varf095bnj0rzs 250 66527 196277 196130 2025-06-20T21:09:31Z Sonia Atwal 2031 /* ਸੋਧਣਾ */ 196277 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Sonia Atwal" /></noinclude>ਪਬੰਦੀ ਲੱਗੀ ਹੈ, ਉਸਨੇ ਊਠ ਦੀ ਲੱਤ ਦੀ ਹੇਠਲੀ ਹੱਡੀ (ਜਿਸਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿਚ ਫੀਸੁਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ) ਤੋਂ ਇਹ ਸਮਾਨ ਬਨਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮੇਰੇ ਲਈ ਊਠ ਦੀ ਲੱਤ ਦੀ ਹੱਡੀ ਨੂੰ ਹਾਥੀ ਦੰਦ ਦੇ ਨਾਲ ਇਕਸੁਰਤਾ ਦੇਣੀ ਬੜੀ ਅਜੀਬ ਲੱਗੀ। ਅੱਜ ਵੀ ਇਹ ਮੇਰੇ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਨਵੀਂ ਗੱਲ ਵਾਂਗੂ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਜਦ ਵੀ ਸੜ੍ਹਕ ਤੇ ਹੱਡੀਆਂ ਦੇ ਭਰੇ ਟਰੱਕ ਲੰਘਦੇ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਜੱਬਲ ਦੇ ਹਾਥੀ ਦੰਦ ਦਿਖਾਈ ਦੇਂਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਇਹ ਮੇਰੀ ਉਸ ਨਾਲ ਪਹਿਲੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ ਸੀ। {{gap}}ਵੈਸੇ ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਮੇਲੇ ਤੇ ਹੋਏ ਮੇਲ ਨੂੰ ਵੀ ਪਹਿਲੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ‘ਮੇਲੇ ਵਾਲੇ’ ਕਿਸੇ ਹਾਸਰਸ ਵਾਲੇ ਕਲਾਕਾਰ ਨੂੰ ਇਨਾਮ ਦੇਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸੀ। ਇਸ ਇਨਾਮ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਖੁਦ ਹੀ ਦੇਣਾ ਸੀ। ਕੁਝ ਪੈਸੇ ਦੇਣ ਲਈ ਮੇਲਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਨੂੰ ਮੈਂ ਮਨਾ ਲਿਆ ਕਿ, ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਹਕੀਕਤ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਤਾਂ ਇਹ ਹੀ ਦੋਵੇਂ ਕਲਾਕਾਰ ਹਨ। ਬਾਕੀ ਤਾਂ ਲੁੱਟੀ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਇਹ ਹਮਾਤੜ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਹਾਸੇ ਵੀ ਲੁਟਾਈ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਖੈਰ ਮੇਰੀ ਗੱਲ ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਨੂੰ ਕੀਲ ਕਰ ਗਈ। ਇੱਕੋ ਸੱਦੇ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਹਾਂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ, ਮੇਲੇ ਵਿਚ ਢਿੱਡੀਂ ਪੀੜਾਂ ਵੀ ਪਾਈਆਂ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈਰਾਨੀ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇਨਾਮ ਵਿਚ ਪੈਸੇ ਦੇਖ ਕਿ ਹੋਈ। ‘ਆਹ ਤਾਂ ਯਾਰ ਚੰਗਾ ਹੋਇਆ, ਆਪਣਾ ਕਿਰਾਇਆ ਬਚ ਗਿਆ।' {{gap}}ਫੋਨ ਤੇ ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਸੱਦਾ ਪੱਤਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਲੁਧਿਆਣੇ ਆ ਜਾਵੋ, ਕੁਝ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਉਲੀਕਣੇ ਹਨ। ਉਸਨੇ ਝੱਟ ਆਉਣ ਦੀ ਹਾਮੀ ਭਰ ਦਿੱਤੀ। ਉਹ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਸੀ। ਮਿੱਥੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲੋਂ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਰੋਟੀ ਖਾਂਦਿਆਂ ਉਸ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅੰਬਰਸਰ ਹੁਣ ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ਇਕ ਵੱਡੀ ਕਲਾ ਇਮਾਰਤ (ਸ਼ਾਇਦ ਵਿਰਸਾ ਵਿਹਾਰ) ਆ ਗਈ ਤੇ ਮੇਰੀ ਉਹ ਉਥੇ ਨੁਮਾਇਸ਼ ਲਗਾਉਣਗੇ, ਨਾਲੇ ਨਵੇਂ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦਾ ਡਰਾਮਾ ਵੀ ਲੈਕੇ ਆਓ। ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਉਸ ਹੋਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਗੱਲਾਂ ਕੀਤੀਆਂ। ਪਰ ਕੀ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲੋਂ ਹੀ ਉਸਦੇ ‘ਅਲਵਿਦਾ’ ਦੀ ਖਬਰ ਆ ਜਾਣੀ ਹੈ। {{gap}}ਐਨੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦਸ ਦਿੱਤੀਆਂ ਪਰ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਮੈਨੂੰ ਉਸ ਅਛੋਪਲੇ ਜਿਹੇ, ਸਹਿਜੇ ਜਿਹੇ, ਕਿਸੇ ਸ਼ਾਮ, ਸਵੇਰ ਜਾਂ ਦੁਪਹਿਰ ਦੀ ਯਾਦ<noinclude>{{rh||ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-79|}}</noinclude> q8wknna8mvuoq8kh01wg3h11cg2umaj 250 66528 196278 195163 2025-06-20T21:10:39Z Sonia Atwal 2031 196278 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>ਨਹੀਂ ਆਈ ਜਦੋਂ ਇਸ ਸਟੇਜੀ ਅਮੀਰ ਪੰਜਾਬੀ ਪੁੱਤਰ ਨੇ ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪੌੜੀ ਚੜ੍ਹੀ ਹੋਵੇ। ਹੋ ਸਕਦਾ ਕਦੇ ਯਾਦ ਆ ਜਾਵੇ ਪਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮੁਹੱਬਤ ਦਾ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾ ਰਾਗ ਵੀ ਯਾਦ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ। ਫੇਰ ਇਕ ਪੂਰੇ ਦਾ ਪੂਰਾ ਮਨ ਦੀਆਂ ਤੈਹਾਂ 'ਚ ਉੱਤਰ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਇਹ ਸਮੁੰਦਰ ਜੇਡਾ ਹਾਸਿਆਂ ਦਾ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਮੈਨੂੰ ਕਦੋਂ ਕਿਹੜੇ ਬੋਲ ਦੇ ਰਾਗ ਨਾਲ ਕੀਲ ਗਿਆ। ਮੈਨੂੰ ਭਲਾ ਕਿਵੇਂ ਯਾਦ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਸੀ। *** ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-80<noinclude></noinclude> g0g52p85xj2b6ouq9a7u8w0w7usey2y 196279 196278 2025-06-20T21:12:24Z Sonia Atwal 2031 196279 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>ਨਹੀਂ ਆਈ ਜਦੋਂ ਇਸ ਸਟੇਜੀ ਅਮੀਰ ਪੰਜਾਬੀ ਪੁੱਤਰ ਨੇ ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪੌੜੀ ਚੜ੍ਹੀ ਹੋਵੇ। ਹੋ ਸਕਦਾ ਕਦੇ ਯਾਦ ਆ ਜਾਵੇ ਪਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮੁਹੱਬਤ ਦਾ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾ ਰਾਗ ਵੀ ਯਾਦ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ। ਫੇਰ ਇਕ ਪੂਰੇ ਦਾ ਪੂਰਾ ਮਨ ਦੀਆਂ ਤੈਹਾਂ 'ਚ ਉੱਤਰ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਇਹ ਸਮੁੰਦਰ ਜੇਡਾ ਹਾਸਿਆਂ ਦਾ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਮੈਨੂੰ ਕਦੋਂ ਕਿਹੜੇ ਬੋਲ ਦੇ ਰਾਗ ਨਾਲ ਕੀਲ ਗਿਆ। ਮੈਨੂੰ ਭਲਾ ਕਿਵੇਂ ਯਾਦ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਸੀ। {{center|'''***'''}}<noinclude>{{rh||ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-80|}}</noinclude> 9y8hvo8pjltphybhryqak3osejl2kim 250 66546 196280 195434 2025-06-20T21:13:47Z Sonia Atwal 2031 196280 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>ਮੂਹਰਲੀ ਸੀਟ ਜਿਥੇ ਵੀ ਸੀਟਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ, ਮੂਹਰਲੀ ਤੇ ਮਗਰਲੀ ਸੀਟ ਜ਼ਰੂਰ ਹੋਵੇਗੀ। ਜਿਥੇ ਸੀਟਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਣਗੀਆਂ ਉਥੇ ਕਈ ਮੂਹਰਲੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਇਹ ਕੋਈ ਆਲੋਕਾਰੀ ਗਲ ਨਹੀਂ। ਪਰ ਇਹ ਸੀਟ ਹੁੰਦੀ ਬੜੀ ਅਜਬ ਸ਼ੈਅ ਹੈ। ਮੂਹਰਲੀ ਸੀਟ ਦੀ ਇਕ ਖਾਸ ਖਿੱਚ, ਇਕ ਖਾਸ ਕਸ਼ਸ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਇਕ ਖਾਸ ਮਹੱਤਵ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਝੁਨਝੁਣੀ ਜਿਹੀ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਮੂਹਰਲੀ ਸੀਟ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਕ ਮਸਲਾ ਬਣੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਦੇ ਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਈ ਲੋਕ (ਜਿਹਨਾਂ ਵਿਚ ਲੇਖਕ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ) ਅਕਸਰ ਦਾਅ ਜਿਹਾ ਲਾਕੇ ਮੂਹਰਲੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਕ ਮਲੱਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਹਾਲ ਵਿਚ ਲੋਕ ਬੈਠਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਪਹੁੰਚ ਰਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਅੱਖ ਖਾਲੀ ਪਈ ਜਾਂ ਖਾਲੀ ਰੱਖੀ ਗਈ ਮੂਹਰਲੀ ਸੀਟ ਤੇ ਲੱਗੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਛੋਹਲੇ ਕਦਮ, ਕੁਝ ਦੂਸਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ‘ਮਾਫ ਕਰਨਾ’ ਕਹਿ ਇਹ ਜਾ ਮੱਲਦੇ ਹਨ ਮੂਹਰਲੀ ਸੀਟ। ਬਸ ਫੇਰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਚਿਰ ਸਮਾਗਮ ਚਲੋਗਾ ਇਹ, ਲਖ ਤਕਲੀਫ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਉੱਠਣਗੇ ਨਹੀਂ। ਇਹ ਲੋਕ ਤਾਂ ਘੜੀ ਮੁੜੀ ਪਿਛੋਂ ਮੁੜ ਮੁੜ ਕਿ ਵੇਖਣਗੇ ਤਾਂ ਕਿ ਪਿਛਲਿਆਂ ਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੁੰਦਾ ਰਹੇ ਕਿ ਉਹ ਮੂਹਰਲੀ ਸੀਟ ਦੇ ਵਾਸੀ ਹਨ। ਮੂਹਰਲੀ ਸੀਟ ਜਿਥੇ ਇਕ ਮਾਨਸਿਕ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਦੇਂਦੀ ਹੈ ਇਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ, ਉਥੇ ਇਕ ਦੁਬਿਧਾ ਵਿਚ ਵੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਪਾਈ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਖਾਂਦੇ-ਪੀਂਦੇ, ਸੌਂਦੇ-ਉਠਦੇ, ਕੰਮ-ਕਾਰ ਕਰਦੇ ਜਾਂ ਤੁਰੇ-ਫਿਰਦੇ ਇਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮੂਹਰਲੀ ਕੁਰਸੀ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਕਿਥੇ, ਕਦੋਂ ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ ਮੂਹਰਲੀ ਸੀਟ ਲੱਭਣੀ ਹੈ ਇਹ ਭਾਲ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚਲਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰੀ ਮੂਹਰਲੀ ਸੀਟ ਇਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤੋਂ ਦਾਅਵੇਦਾਰ 2 ਜਾਂ ਵੱਧ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਤਕੜੇ ਕੁੱਤੇ ਦੇ ਅੱਗੇ ਮਾੜੇ ਕੁੱਤੇ ਪੂਛ ਦੱਬਾ ਕਿ ਪਿਛੇ ਹਟ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਬਿਲਕੁਲ ਇਵੇ ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-81<noinclude></noinclude> 1ojpeifau00z4gen5i6yceuf64dehew 196281 196280 2025-06-20T21:15:44Z Sonia Atwal 2031 196281 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>ਮੂਹਰਲੀ ਸੀਟ {{gap}}ਜਿਥੇ ਵੀ ਸੀਟਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ, ਮੂਹਰਲੀ ਤੇ ਮਗਰਲੀ ਸੀਟ ਜ਼ਰੂਰ ਹੋਵੇਗੀ। ਜਿਥੇ ਸੀਟਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਣਗੀਆਂ ਉਥੇ ਕਈ ਮੂਹਰਲੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਇਹ ਕੋਈ ਆਲੋਕਾਰੀ ਗਲ ਨਹੀਂ। ਪਰ ਇਹ ਸੀਟ ਹੁੰਦੀ ਬੜੀ ਅਜਬ ਸ਼ੈਅ ਹੈ। ਮੂਹਰਲੀ ਸੀਟ ਦੀ ਇਕ ਖਾਸ ਖਿੱਚ, ਇਕ ਖਾਸ ਕਸ਼ਸ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਇਕ ਖਾਸ ਮਹੱਤਵ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਝੁਨਝੁਣੀ ਜਿਹੀ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਮੂਹਰਲੀ ਸੀਟ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਕ ਮਸਲਾ ਬਣੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਦੇ ਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਈ ਲੋਕ (ਜਿਹਨਾਂ ਵਿਚ ਲੇਖਕ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ) ਅਕਸਰ ਦਾਅ ਜਿਹਾ ਲਾਕੇ ਮੂਹਰਲੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਕ ਮਲੱਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਹਾਲ ਵਿਚ ਲੋਕ ਬੈਠਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਪਹੁੰਚ ਰਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਅੱਖ ਖਾਲੀ ਪਈ ਜਾਂ ਖਾਲੀ ਰੱਖੀ ਗਈ ਮੂਹਰਲੀ ਸੀਟ ਤੇ ਲੱਗੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਛੋਹਲੇ ਕਦਮ, ਕੁਝ ਦੂਸਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ‘ਮਾਫ ਕਰਨਾ’ ਕਹਿ ਇਹ ਜਾ ਮੱਲਦੇ ਹਨ ਮੂਹਰਲੀ ਸੀਟ। ਬਸ ਫੇਰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਚਿਰ ਸਮਾਗਮ ਚਲੋਗਾ ਇਹ, ਲਖ ਤਕਲੀਫ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਉੱਠਣਗੇ ਨਹੀਂ। ਇਹ ਲੋਕ ਤਾਂ ਘੜੀ ਮੁੜੀ ਪਿਛੋਂ ਮੁੜ ਮੁੜ ਕਿ ਵੇਖਣਗੇ ਤਾਂ ਕਿ ਪਿਛਲਿਆਂ ਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੁੰਦਾ ਰਹੇ ਕਿ ਉਹ ਮੂਹਰਲੀ ਸੀਟ ਦੇ ਵਾਸੀ ਹਨ। {{gap}}ਮੂਹਰਲੀ ਸੀਟ ਜਿਥੇ ਇਕ ਮਾਨਸਿਕ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਦੇਂਦੀ ਹੈ ਇਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ, ਉਥੇ ਇਕ ਦੁਬਿਧਾ ਵਿਚ ਵੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਪਾਈ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਖਾਂਦੇ-ਪੀਂਦੇ, ਸੌਂਦੇ-ਉਠਦੇ, ਕੰਮ-ਕਾਰ ਕਰਦੇ ਜਾਂ ਤੁਰੇ-ਫਿਰਦੇ ਇਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮੂਹਰਲੀ ਕੁਰਸੀ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਕਿਥੇ, ਕਦੋਂ ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ ਮੂਹਰਲੀ ਸੀਟ ਲੱਭਣੀ ਹੈ ਇਹ ਭਾਲ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚਲਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰੀ ਮੂਹਰਲੀ ਸੀਟ ਇਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤੋਂ ਦਾਅਵੇਦਾਰ 2 ਜਾਂ ਵੱਧ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਤਕੜੇ ਕੁੱਤੇ ਦੇ ਅੱਗੇ ਮਾੜੇ ਕੁੱਤੇ ਪੂਛ ਦੱਬਾ ਕਿ ਪਿਛੇ ਹਟ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਬਿਲਕੁਲ ਇਵੇ<noinclude>{{rh||ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-81|}}</noinclude> 31q0iwkyobzvqg4u15p4mszfzoo1k2q 250 66547 196282 195435 2025-06-20T21:17:15Z Sonia Atwal 2031 196282 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>ਹੀ ਇਹਨਾਂ ਦੋ ਤਕੜੇ ਦਾਅਵੇਦਾਰ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ, ‘ਹੀ ਹੀ ਕਰਕੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਜਾਦਾ ਹੈ ਤੇ ਜਾਂ ਫੇਰ, ‘ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਡੇ ਪਿਛੇ ਬੈਠਦੇ ਹਾਂ, ਸਮਾਗਮ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਦੇਖਾਂਗੇ, ਪਿਛਿਓਂ ਹਰ ਕੋਈ ਦਿਖਦਾ ਹੈ” ਕਹਿ ਕਿ ਛਿੱਪੇ ਜਿਹੇ ਪਿਛੇ ਸੀਟ ਭਾਲਣ ਲਗ ਜਾਣਗੇ ਤੇ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਮਾੜਾ ਬੰਦਾ ਜਾਂ ਛੋਟੀ ਹੈਸੀਅਤ ਵਾਲਾ ਨੇੜੇ ਹੀ ਲਭ ਪਵੇ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਆਖਣਗੇ ਇਹ ਸੀਟ ਮਹਿਮਾਨਾ ਲਈ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਤੁਸੀਂ ਪਿਛੇ ਚਲੇ ਜਾਵੋ ਤੇ ਆਪ ਸੀਟ ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲੈਣਗੇ। ਕਈ ਵਾਰੀ ਟੱਕਰ ਇਕੋ ਜਿਹੇ ‘ਮੂਹਰਲੀ ਸੀਟ ਭਲਵਾਨਾਂ ਦੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਫੇਰ ਕਿ ਬਸ ਛੋਟੇ ਛੋਟੇ ਟੋਟਕੇ ਛੱਡਣਗੇ, ਦਿਖਾਵਾ ਸ਼ਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ਪਰ ਜ਼ੁਬਾਨ ਵਿਚ ਤੋ ਨਜ਼ਰਾਂ ਵਿਚ ਹੋਣਗੀਆਂ ਅਣਦੇਖੀਆਂ ਛੁਰੀਆਂ। ਥੋੜਾ ਜਿਹਾ ਧੱਕਾ ਤੇ ਸੀਟ ’ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ। ਮੂਹਰਲੀ ਸੀਟ ਤੇ ਬੈਠਾ ਬੰਦਾ ਅਕਸਰ ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਨਾਲ ਅੱਖ ਮਿਲਾਉਂਦਾ ਰਹੇਗਾ ਤੇ ਮੌਕਾ ਮਿਲਦੇ ਹੀ ਦੋਵੇਂ ਹੱਥ ਜੋੜ ਫਤਿਹ ਬੁਲਾਏਗਾ, ਜਦੋਂ ਫੋਟੋ ਵਾਲਾ ਭਾਈ ਫੋਟੋ ਖਿਚਣ ਲਗੇਗਾ ਤਾਂ ਇੰਜ ਪੋਜ਼ ਬਣਾਵਣਗੇ ਜਿਵੇਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੀਰੀਅਸ ਸਰੋਤਾ ਹੋਵੇ, ਜਾਂ ਫਿਰ ਹਥ ਤੇ ਉਂਗਲੀ ਖੜੀ ਕਰ ਸੁਆਲ ਕਰਨ ਦੀ ਮੁਦਰਾ ਵਿਚ ਫੋਟੋ ਖਿਚਵਾਉਣਗੇ I ਸਮਾਗਮ ਕੀ ਹੈ ਜਾਂ ਕੀ ਨਹੀਂ ਇਹਨਾਂ ਮੂਹਰਲੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਦੇ ਇੱਛੁਕਾਂ ਲਈ ਕੋਈ ਮਾਅਨਾ ਨਹੀਂ ਰਖਦਾ। ਬਸ ਸੀਟ ਮਿਲ ਜਾਵੇ, ਲੋਕ ਦੇਖ ਲੈਣ ਜਾਂ ਖਬਰ ਜੋਗੇ ਹੋ ਜਾਣ, ਇਹੋ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਹੈ। ਮੂਹਰਲੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਮੂਹਰੇ ਇਕ ਸੀਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਡਰਾਇਵਰ ਸੀਟ, ਕਦੇ ਇਥੋਂ ਪਹੁੰਚਣਾ ਇਨਾਂ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਤਾਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਪਰ ਕਾਬਲੀਅਤ ਨਹੀਂ। ਖੈਰ ਇਸ ਸੀਟ ਦੀ ਗਲਬਾਤ ਫੇਰ ਕਦੇ ਕਰਾਂਗੇ -ਆਮੀਨ- ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-82 ^{ਉਤਲੀ ਲਿਖਤ}<noinclude></noinclude> a3grnt0fjtgr1h66cq7fqxwh03wueup 196283 196282 2025-06-20T21:18:10Z Sonia Atwal 2031 196283 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>ਹੀ ਇਹਨਾਂ ਦੋ ਤਕੜੇ ਦਾਅਵੇਦਾਰ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ, ‘ਹੀ ਹੀ ਕਰਕੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਜਾਦਾ ਹੈ ਤੇ ਜਾਂ ਫੇਰ, ‘ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਡੇ ਪਿਛੇ ਬੈਠਦੇ ਹਾਂ, ਸਮਾਗਮ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਦੇਖਾਂਗੇ, ਪਿਛਿਓਂ ਹਰ ਕੋਈ ਦਿਖਦਾ ਹੈ” ਕਹਿ ਕਿ ਛਿੱਪੇ ਜਿਹੇ ਪਿਛੇ ਸੀਟ ਭਾਲਣ ਲਗ ਜਾਣਗੇ ਤੇ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਮਾੜਾ ਬੰਦਾ ਜਾਂ ਛੋਟੀ ਹੈਸੀਅਤ ਵਾਲਾ ਨੇੜੇ ਹੀ ਲਭ ਪਵੇ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਆਖਣਗੇ ਇਹ ਸੀਟ ਮਹਿਮਾਨਾ ਲਈ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਤੁਸੀਂ ਪਿਛੇ ਚਲੇ ਜਾਵੋ ਤੇ ਆਪ ਸੀਟ ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲੈਣਗੇ। ਕਈ ਵਾਰੀ ਟੱਕਰ ਇਕੋ ਜਿਹੇ ‘ਮੂਹਰਲੀ ਸੀਟ ਭਲਵਾਨਾਂ ਦੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਫੇਰ ਕਿ ਬਸ ਛੋਟੇ ਛੋਟੇ ਟੋਟਕੇ ਛੱਡਣਗੇ, ਦਿਖਾਵਾ ਸ਼ਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ਪਰ ਜ਼ੁਬਾਨ ਵਿਚ ਤੋ ਨਜ਼ਰਾਂ ਵਿਚ ਹੋਣਗੀਆਂ ਅਣਦੇਖੀਆਂ ਛੁਰੀਆਂ। ਥੋੜਾ ਜਿਹਾ ਧੱਕਾ ਤੇ ਸੀਟ ’ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ। ਮੂਹਰਲੀ ਸੀਟ ਤੇ ਬੈਠਾ ਬੰਦਾ ਅਕਸਰ ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਨਾਲ ਅੱਖ ਮਿਲਾਉਂਦਾ ਰਹੇਗਾ ਤੇ ਮੌਕਾ ਮਿਲਦੇ ਹੀ ਦੋਵੇਂ ਹੱਥ ਜੋੜ ਫਤਿਹ ਬੁਲਾਏਗਾ, ਜਦੋਂ ਫੋਟੋ ਵਾਲਾ ਭਾਈ ਫੋਟੋ ਖਿਚਣ ਲਗੇਗਾ ਤਾਂ ਇੰਜ ਪੋਜ਼ ਬਣਾਵਣਗੇ ਜਿਵੇਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੀਰੀਅਸ ਸਰੋਤਾ ਹੋਵੇ, ਜਾਂ ਫਿਰ ਹਥ ਤੇ ਉਂਗਲੀ ਖੜੀ ਕਰ ਸੁਆਲ ਕਰਨ ਦੀ ਮੁਦਰਾ ਵਿਚ ਫੋਟੋ ਖਿਚਵਾਉਣਗੇ ਸਮਾਗਮ ਕੀ ਹੈ ਜਾਂ ਕੀ ਨਹੀਂ ਇਹਨਾਂ ਮੂਹਰਲੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਦੇ ਇੱਛੁਕਾਂ ਲਈ ਕੋਈ ਮਾਅਨਾ ਨਹੀਂ ਰਖਦਾ। ਬਸ ਸੀਟ ਮਿਲ ਜਾਵੇ, ਲੋਕ ਦੇਖ ਲੈਣ ਜਾਂ ਖਬਰ ਜੋਗੇ ਹੋ ਜਾਣ, ਇਹੋ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਹੈ। ਮੂਹਰਲੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਮੂਹਰੇ ਇਕ ਸੀਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਡਰਾਇਵਰ ਸੀਟ, ਕਦੇ ਇਥੋਂ ਪਹੁੰਚਣਾ ਇਨਾਂ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਤਾਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਪਰ ਕਾਬਲੀਅਤ ਨਹੀਂ। ਖੈਰ ਇਸ ਸੀਟ ਦੀ ਗਲਬਾਤ ਫੇਰ ਕਦੇ ਕਰਾਂਗੇ -ਆਮੀਨ- ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-82<noinclude></noinclude> ekn3onpbeyczyisbybzvb3d96eew37i