ਵਿਕੀਸਰੋਤ pawikisource https://pa.wikisource.org/wiki/%E0%A8%AE%E0%A9%81%E0%A9%B1%E0%A8%96_%E0%A8%B8%E0%A8%AB%E0%A8%BC%E0%A8%BE MediaWiki 1.45.0-wmf.7 first-letter ਮੀਡੀਆ ਖ਼ਾਸ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਵਿਕੀਸਰੋਤ ਵਿਕੀਸਰੋਤ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਤਸਵੀਰ ਤਸਵੀਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਮੀਡੀਆਵਿਕੀ ਮੀਡੀਆਵਿਕੀ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਫਰਮਾ ਫਰਮਾ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਮਦਦ ਮਦਦ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਲੇਖਕ ਲੇਖਕ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਪੋਰਟਲ ਪੋਰਟਲ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਲਿਖਤ ਲਿਖਤ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਆਡੀਓਬੁਕ ਆਡੀਓਬੁਕ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਅਨੁਵਾਦ ਅਨੁਵਾਦ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਪੰਨਾ ਪੰਨਾ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਇੰਡੈਕਸ ਇੰਡੈਕਸ ਗੱਲ-ਬਾਤ TimedText TimedText talk ਮੌਡਿਊਲ ਮੌਡਿਊਲ ਗੱਲ-ਬਾਤ 250 14216 196647 164360 2025-06-26T15:18:12Z Ashwinder sangrur 2332 /* ਸੋਧਣਾ */ 196647 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" />{{center|(੭੯)}}</noinclude>ਕਰਿ ਤਾਂ ਦਰਗਹਿ ਪਵਹਿ ਕਾਬੂਲੁ॥੧॥ | {{gap}} ਤਾ ਬਾਬੇ ਆਖਿਆ, 'ਸੇਖ ਮਿਠਾ! ਉਸ ਦਰ ਦੁਇ ਦੀ ਠਉੜ ਨਾਹੀਂ, ਜੋ ਕੋਈ ਰਹੰਦਾ ਹੈ, ਸੋ ਹਿਕੋ ਹੋਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।ਤਾਂ ਸੇਖਿ ਮਿਠੈ ਆਖਿਆਜੋ ਨਾਨਕ! ਬਿਨੁ ਤੇਲੁ ਦੀਵਾ ਜਲਦਾ ਹੈ? ਸਲੋਕ॥ {{gap}}ਸਿਰੀ ਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੧ ਘਰੁ ੫॥ ਅਛਲ ਛਲਾਈ ਨਹ ਛਲੈ ਨ ਇਸ ਨਹਿ ਘਾਉ ਕਟਾਰਾ ਕਰਿ ਸਕੈ॥ ਜਿਉ ਸਾਹਿਬੁ ਰਾਖੈ ਤਿਉ ਰਹੈ ਇਸੁ ਲੋਭੀ ਕਾ ਜੀਉ ਟਲਪਲੈ॥੧॥ ਬਿਨੁ ਤੇਲ ਦੀਵਾ ਕਿਉ ਜਲੈ॥੧॥ ਰਹਾਉ॥ ਤਬ ਬਾਬੇ ਜਬਾਬੁ ਦਿਤਾ ਸਲੋਕ: {{gap}}ਪੋਥੀ ਪੁਰਾਣ ਕਮਾਈਐ॥ ਭਉਵਟੀ ਇਤੁ ਤਨਿ ਪਾਈਐ॥ ਸਚੁ ਬੁਝਣੁ ਆਣਿ ਜਲਾਈਐ॥੨॥ ਇਹੁ ਤੇਲੁ ਦੀਵਾ ਇਉ ਜਲੈ॥ ਕਰਿ ਚਾਨਣੁ ਸਾਹਿਬ ਤਉ ਮਿਲੈ॥ ੧॥ ਰਹਾਉ॥ ਇਤੁ ਤਨਿ ਲਾਗੈ ਬਾਣੀਆ॥ ਸੁਖੁ ਹੋਵੈ ਸੇਵ ਕਮਾਣੀਆ॥ ਸਭ ਦੁਨੀਆ ਆਵਣ ਜਾਣੀਆ॥ ੩॥ ਵਿਚ ਦੁਨੀਆ ਸੇਵ ਕਮਾਈਐ॥ ਤਾ ਦਰਗਹ ਬੈਸਣੁ ਪਾਈਐ॥ ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਬਾਹ ਲੁਡਾਈਐ॥੪॥੩੩॥ {{gap}}ਤਾਂ ਸੇਖਿ ਮਿਲੈ ਅਰਜੁ ਕੀਤਾ ਆਖਿਓਸੁ'ਜੀ ਓਹੁ ਕਵਨੁ ਕੁਰਾਨੁ ਹੈ ਜਿਤੁ ਪੜੈ ਕਬੂਲੁ ਪਵੈ? ਅਤੇ ਜੀ ਓਹੁ ਕਵਨ ਕਤੇਬ ਹੈ,ਜਿਤੁ ਕਾਮਾਏ ਤੇ ਸਹੀ ਥੀਵੈ?ਅਤੇ ਉਹ ਕਵਨ ਦਰਵੇਸੀਹੈ,ਜਿਤੁ ਦਰ ਕੀ ਲਾਇਕ ਥੀਵੈ?ਅਤੇਉਹ ਕਵਨ ਰੋਜਾਹੈ,ਜਿਤੁ ਦਿਲ ਰਹੈ,ਜਾਇ ਨਾਹੀ+,ਅਤੈ ਓਹੁ ਕਵਨੁ ਨਿਵਾਜ ਹੈ,ਜਾ ਕੇ ਗੁਜ਼ਾਰੇ ਤੇ ਨਜਰਿ ਗੁਜਰੇ'। ਤਬ ਬਾਬੈ ਜਬਾਬੁ ਦੇਤਾ,ਆਖਿਓਸੁ ,“ਮਰਦਾਨਿਆਂ! ਰਬਾਬ ਵਜਾਇ'ਤਾ ਮਰਦਾਨੈ ਰਬਾਬੁ ਵਜਾਇਆ,ਬਾਬੈ ਸਬਦੁ ਕੀਤਾ ਰਾਗੁ ਮਾਰੂ ਵਿਚ ਮਨ-ਮਾਰੂ ਮਹਲਾਪ {{rule}}<noinclude>*ਇਹ ਬੀ ਗੁਰਬਾਣੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੁ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿਚ (ਮਾਝ ਦੀ ਵਾਰ ਵਿਚ) ਐਂਉ ਪਾਠ ਹੈ:—ਨਾਨਕ ਨਾਉ ਖੁਦਾਇ ਕਾ ਦਿਲ ਹਛੇ ਮੁਖਿ ਲੇਹ॥ ਅਵਰਿ ਦਿਵਾਜੇ ਦੁਨੀ ਕੇ ਝੂਠੇ ਅਮਲ ਕਰੇਹੁ॥ {{gap}}ਇਹ ਪੂਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਤੁਕਾਂ ਮੀਏ ਮਿਠੇ ਦੀਆਂ ਰਚਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਜੋ ਪੂਸ਼ਨ ਹੈ ਸੋ ਭੀ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਆਪ ਸ਼ਬਦ ਵਿਚ ਆਖਿਆ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਅਕਸਰ ਗੋਸ਼ਟ ਦੇ ਬਾਦ ਸਵਾਲ ਜਾਬ ਆਪ ਸਬਦ ਵਿਚ ਰਚ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਲਿਖਿਆ ਕਰਦੇ ਸੇ॥ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਿਧ ਗੋਸ਼ਟ ਤੋਂ ਸਾਫ ਪ੍ਰਗਟ ਹੈ। +{{gap}}ਅਤੇ..‘ਤੋਂ"..ਜਾਇ ਨਾਹੀਂ ਤਕ ਪਾਠ ਹਾ: ਵਾ: ਨੁ: ਵਿਚ ਹੈ ਨਹੀਂ। Aਇਹ ਸਬਦ ਪੰਚਮ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਜੀ ਦਾ ਹੈ, ਲਿਖਾਰੀ ਦੀ ਭੁੱਲ ਹੈ। ਜੋ ਅਸਲ ਪੋਥੀ ਵਿਚ ਮਹਲਾ ੧ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਮਾਲੂਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸਲ ਪੋਥੀ {{center|[ਬਾਕੀ ਟੂਕ ਦੇਖੋ ਪੰਨਾ ੮੦ ਦੇ ਹੇਠ]}}</noinclude> 7t1h719hhw0dsduifpq7z6ol41y6qk0 196648 196647 2025-06-26T15:21:28Z Ashwinder sangrur 2332 196648 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" />{{center|(੭੯)}}</noinclude>ਕਰਿ ਤਾਂ ਦਰਗਹਿ ਪਵਹਿ ਕਾਬੂਲੁ॥੧॥ | {{gap}} ਤਾ ਬਾਬੇ ਆਖਿਆ, 'ਸੇਖ ਮਿਠਾ! ਉਸ ਦਰ ਦੁਇ ਦੀ ਠਉੜ ਨਾਹੀਂ, ਜੋ ਕੋਈ ਰਹੰਦਾ ਹੈ, ਸੋ ਹਿਕੋ ਹੋਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।ਤਾਂ ਸੇਖਿ ਮਿਠੈ ਆਖਿਆਜੋ ਨਾਨਕ! ਬਿਨੁ ਤੇਲੁ ਦੀਵਾ ਜਲਦਾ ਹੈ? ਸਲੋਕ॥ {{gap} }ਸਿਰੀ ਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੧ ਘਰੁ ੫॥ ਅਛਲ ਛਲਾਈ ਨਹ ਛਲੈ ਨ ਇਸ ਨਹਿ ਘਾਉ ਕਟਾਰਾ ਕਰਿ ਸਕੈ॥ ਜਿਉ ਸਾਹਿਬੁ ਰਾਖੈ ਤਿਉ ਰਹੈ ਇਸੁ ਲੋਭੀ ਕਾ ਜੀਉ ਟਲਪਲੈ॥੧॥ ਬਿਨੁ ਤੇਲ ਦੀਵਾ ਕਿਉ ਜਲੈ॥੧॥ ਰਹਾਉ॥ ਤਬ ਬਾਬੇ ਜਬਾਬੁ ਦਿਤਾ ਸਲੋਕ: {{gap}} ਪੋਥੀ ਪੁਰਾਣ ਕਮਾਈਐ॥ ਭਉਵਟੀ ਇਤੁ ਤਨਿ ਪਾਈਐ॥ ਸਚੁ ਬੁਝਣੁ ਆਣਿ ਜਲਾਈਐ॥੨॥ ਇਹੁ ਤੇਲੁ ਦੀਵਾ ਇਉ ਜਲੈ॥ ਕਰਿ ਚਾਨਣੁ ਸਾਹਿਬ ਤਉ ਮਿਲੈ॥ ੧॥ ਰਹਾਉ॥ ਇਤੁ ਤਨਿ ਲਾਗੈ ਬਾਣੀਆ॥ ਸੁਖੁ ਹੋਵੈ ਸੇਵ ਕਮਾਣੀਆ॥ ਸਭ ਦੁਨੀਆ ਆਵਣ ਜਾਣੀਆ॥ ੩॥ ਵਿਚ ਦੁਨੀਆ ਸੇਵ ਕਮਾਈਐ॥ ਤਾ ਦਰਗਹ ਬੈਸਣੁ ਪਾਈਐ॥ ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਬਾਹ ਲੁਡਾਈਐ॥੪॥੩੩॥ {{gap}}ਤਾਂ ਸੇਖਿ ਮਿਲੈ ਅਰਜੁ ਕੀਤਾ ਆਖਿਓਸੁ'ਜੀ ਓਹੁ ਕਵਨੁ ਕੁਰਾਨੁ ਹੈ ਜਿਤੁ ਪੜੈ ਕਬੂਲੁ ਪਵੈ? ਅਤੇ ਜੀ ਓਹੁ ਕਵਨ ਕਤੇਬ ਹੈ,ਜਿਤੁ ਕਾਮਾਏ ਤੇ ਸਹੀ ਥੀਵੈ?ਅਤੇ ਉਹ ਕਵਨ ਦਰਵੇਸੀਹੈ,ਜਿਤੁ ਦਰ ਕੀ ਲਾਇਕ ਥੀਵੈ?ਅਤੇਉਹ ਕਵਨ ਰੋਜਾਹੈ,ਜਿਤੁ ਦਿਲ ਰਹੈ,ਜਾਇ ਨਾਹੀ+,ਅਤੈ ਓਹੁ ਕਵਨੁ ਨਿਵਾਜ ਹੈ,ਜਾ ਕੇ ਗੁਜ਼ਾਰੇ ਤੇ ਨਜਰਿ ਗੁਜਰੇ'। ਤਬ ਬਾਬੈ ਜਬਾਬੁ ਦੇਤਾ,ਆਖਿਓਸੁ ,“ਮਰਦਾਨਿਆਂ! ਰਬਾਬ ਵਜਾਇ'ਤਾ ਮਰਦਾਨੈ ਰਬਾਬੁ ਵਜਾਇਆ,ਬਾਬੈ ਸਬਦੁ ਕੀਤਾ ਰਾਗੁ ਮਾਰੂ ਵਿਚ ਮਨ-ਮਾਰੂ ਮਹਲਾਪ {{rule}}<noinclude>*ਇਹ ਬੀ ਗੁਰਬਾਣੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੁ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿਚ (ਮਾਝ ਦੀ ਵਾਰ ਵਿਚ) ਐਂਉ ਪਾਠ ਹੈ:—ਨਾਨਕ ਨਾਉ ਖੁਦਾਇ ਕਾ ਦਿਲ ਹਛੇ ਮੁਖਿ ਲੇਹ॥ ਅਵਰਿ ਦਿਵਾਜੇ ਦੁਨੀ ਕੇ ਝੂਠੇ ਅਮਲ ਕਰੇਹੁ॥ {{gap}}ਇਹ ਪੂਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਤੁਕਾਂ ਮੀਏ ਮਿਠੇ ਦੀਆਂ ਰਚਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਜੋ ਪੂਸ਼ਨ ਹੈ ਸੋ ਭੀ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਆਪ ਸ਼ਬਦ ਵਿਚ ਆਖਿਆ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਅਕਸਰ ਗੋਸ਼ਟ ਦੇ ਬਾਦ ਸਵਾਲ ਜਾਬ ਆਪ ਸਬਦ ਵਿਚ ਰਚ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਲਿਖਿਆ ਕਰਦੇ ਸੇ॥ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਿਧ ਗੋਸ਼ਟ ਤੋਂ ਸਾਫ ਪ੍ਰਗਟ ਹੈ। +{{gap}}ਅਤੇ..‘ਤੋਂ"..ਜਾਇ ਨਾਹੀਂ ਤਕ ਪਾਠ ਹਾ: ਵਾ: ਨੁ: ਵਿਚ ਹੈ ਨਹੀਂ। Aਇਹ ਸਬਦ ਪੰਚਮ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਜੀ ਦਾ ਹੈ, ਲਿਖਾਰੀ ਦੀ ਭੁੱਲ ਹੈ। ਜੋ ਅਸਲ ਪੋਥੀ ਵਿਚ ਮਹਲਾ ੧ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਮਾਲੂਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸਲ ਪੋਥੀ {{center|[ਬਾਕੀ ਟੂਕ ਦੇਖੋ ਪੰਨਾ ੮੦ ਦੇ ਹੇਠ]}}</noinclude> 7ps4gc4tb44qk1jx4ap76jlwh108f12 196649 196648 2025-06-26T15:22:45Z Ashwinder sangrur 2332 196649 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" />{{center|(੭੯)}}</noinclude>ਕਰਿ ਤਾਂ ਦਰਗਹਿ ਪਵਹਿ ਕਾਬੂਲੁ॥੧॥ | {{gap}} ਤਾ ਬਾਬੇ ਆਖਿਆ, 'ਸੇਖ ਮਿਠਾ! ਉਸ ਦਰ ਦੁਇ ਦੀ ਠਉੜ ਨਾਹੀਂ, ਜੋ ਕੋਈ ਰਹੰਦਾ ਹੈ, ਸੋ ਹਿਕੋ ਹੋਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।ਤਾਂ ਸੇਖਿ ਮਿਠੈ ਆਖਿਆਜੋ ਨਾਨਕ! ਬਿਨੁ ਤੇਲੁ ਦੀਵਾ ਜਲਦਾ ਹੈ? ਸਲੋਕ॥ {{gap} }ਸਿਰੀ ਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੧ ਘਰੁ ੫॥ ਅਛਲ ਛਲਾਈ ਨਹ ਛਲੈ ਨ ਇਸ ਨਹਿ ਘਾਉ ਕਟਾਰਾ ਕਰਿ ਸਕੈ॥ ਜਿਉ ਸਾਹਿਬੁ ਰਾਖੈ ਤਿਉ ਰਹੈ ਇਸੁ ਲੋਭੀ ਕਾ ਜੀਉ ਟਲਪਲੈ॥੧॥ ਬਿਨੁ ਤੇਲ ਦੀਵਾ ਕਿਉ ਜਲੈ॥੧॥ ਰਹਾਉ॥ ਤਬ ਬਾਬੇ ਜਬਾਬੁ ਦਿਤਾ ਸਲੋਕ: {{gap}}ਪੋਥੀ ਪੁਰਾਣ ਕਮਾਈਐ॥ ਭਉਵਟੀ ਇਤੁ ਤਨਿ ਪਾਈਐ॥ ਸਚੁ ਬੁਝਣੁ ਆਣਿ ਜਲਾਈਐ॥੨॥ ਇਹੁ ਤੇਲੁ ਦੀਵਾ ਇਉ ਜਲੈ॥ ਕਰਿ ਚਾਨਣੁ ਸਾਹਿਬ ਤਉ ਮਿਲੈ॥ ੧॥ ਰਹਾਉ॥ ਇਤੁ ਤਨਿ ਲਾਗੈ ਬਾਣੀਆ॥ ਸੁਖੁ ਹੋਵੈ ਸੇਵ ਕਮਾਣੀਆ॥ ਸਭ ਦੁਨੀਆ ਆਵਣ ਜਾਣੀਆ॥ ੩॥ ਵਿਚ ਦੁਨੀਆ ਸੇਵ ਕਮਾਈਐ॥ ਤਾ ਦਰਗਹ ਬੈਸਣੁ ਪਾਈਐ॥ ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਬਾਹ ਲੁਡਾਈਐ॥੪॥੩੩॥ {{gap}}ਤਾਂ ਸੇਖਿ ਮਿਲੈ ਅਰਜੁ ਕੀਤਾ ਆਖਿਓਸੁ'ਜੀ ਓਹੁ ਕਵਨੁ ਕੁਰਾਨੁ ਹੈ ਜਿਤੁ ਪੜੈ ਕਬੂਲੁ ਪਵੈ? ਅਤੇ ਜੀ ਓਹੁ ਕਵਨ ਕਤੇਬ ਹੈ,ਜਿਤੁ ਕਾਮਾਏ ਤੇ ਸਹੀ ਥੀਵੈ?ਅਤੇ ਉਹ ਕਵਨ ਦਰਵੇਸੀਹੈ,ਜਿਤੁ ਦਰ ਕੀ ਲਾਇਕ ਥੀਵੈ?ਅਤੇਉਹ ਕਵਨ ਰੋਜਾਹੈ,ਜਿਤੁ ਦਿਲ ਰਹੈ,ਜਾਇ ਨਾਹੀ+,ਅਤੈ ਓਹੁ ਕਵਨੁ ਨਿਵਾਜ ਹੈ,ਜਾ ਕੇ ਗੁਜ਼ਾਰੇ ਤੇ ਨਜਰਿ ਗੁਜਰੇ'। ਤਬ ਬਾਬੈ ਜਬਾਬੁ ਦੇਤਾ,ਆਖਿਓਸੁ ,“ਮਰਦਾਨਿਆਂ! ਰਬਾਬ ਵਜਾਇ'ਤਾ ਮਰਦਾਨੈ ਰਬਾਬੁ ਵਜਾਇਆ,ਬਾਬੈ ਸਬਦੁ ਕੀਤਾ ਰਾਗੁ ਮਾਰੂ ਵਿਚ ਮਨ-ਮਾਰੂ ਮਹਲਾਪ {{rule}}<noinclude>*ਇਹ ਬੀ ਗੁਰਬਾਣੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੁ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿਚ (ਮਾਝ ਦੀ ਵਾਰ ਵਿਚ) ਐਂਉ ਪਾਠ ਹੈ:—ਨਾਨਕ ਨਾਉ ਖੁਦਾਇ ਕਾ ਦਿਲ ਹਛੇ ਮੁਖਿ ਲੇਹ॥ ਅਵਰਿ ਦਿਵਾਜੇ ਦੁਨੀ ਕੇ ਝੂਠੇ ਅਮਲ ਕਰੇਹੁ॥ {{gap}}ਇਹ ਪੂਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਤੁਕਾਂ ਮੀਏ ਮਿਠੇ ਦੀਆਂ ਰਚਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਜੋ ਪੂਸ਼ਨ ਹੈ ਸੋ ਭੀ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਆਪ ਸ਼ਬਦ ਵਿਚ ਆਖਿਆ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਅਕਸਰ ਗੋਸ਼ਟ ਦੇ ਬਾਦ ਸਵਾਲ ਜਾਬ ਆਪ ਸਬਦ ਵਿਚ ਰਚ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਲਿਖਿਆ ਕਰਦੇ ਸੇ॥ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਿਧ ਗੋਸ਼ਟ ਤੋਂ ਸਾਫ ਪ੍ਰਗਟ ਹੈ। +{{gap}}ਅਤੇ..‘ਤੋਂ"..ਜਾਇ ਨਾਹੀਂ ਤਕ ਪਾਠ ਹਾ: ਵਾ: ਨੁ: ਵਿਚ ਹੈ ਨਹੀਂ। Aਇਹ ਸਬਦ ਪੰਚਮ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਜੀ ਦਾ ਹੈ, ਲਿਖਾਰੀ ਦੀ ਭੁੱਲ ਹੈ। ਜੋ ਅਸਲ ਪੋਥੀ ਵਿਚ ਮਹਲਾ ੧ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਮਾਲੂਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸਲ ਪੋਥੀ {{center|[ਬਾਕੀ ਟੂਕ ਦੇਖੋ ਪੰਨਾ ੮੦ ਦੇ ਹੇਠ]}}</noinclude> 7d598emi5cf1br686rbrfm4y8a5iffa 196651 196649 2025-06-26T15:26:45Z Ashwinder sangrur 2332 196651 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" />{{center|(੭੯)}}</noinclude>ਕਰਿ ਤਾਂ ਦਰਗਹਿ ਪਵਹਿ ਕਾਬੂਲੁ॥੧॥ | {{gap}} ਤਾ ਬਾਬੇ ਆਖਿਆ, 'ਸੇਖ ਮਿਠਾ! ਉਸ ਦਰ ਦੁਇ ਦੀ ਠਉੜ ਨਾਹੀਂ, ਜੋ ਕੋਈ ਰਹੰਦਾ ਹੈ, ਸੋ ਹਿਕੋ ਹੋਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।ਤਾਂ ਸੇਖਿ ਮਿਠੈ ਆਖਿਆਜੋ ਨਾਨਕ! ਬਿਨੁ ਤੇਲੁ ਦੀਵਾ ਜਲਦਾ ਹੈ? ਸਲੋਕ॥ {{gap} }ਸਿਰੀ ਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੧ ਘਰੁ ੫॥ ਅਛਲ ਛਲਾਈ ਨਹ ਛਲੈ ਨ ਇਸ ਨਹਿ ਘਾਉ ਕਟਾਰਾ ਕਰਿ ਸਕੈ॥ ਜਿਉ ਸਾਹਿਬੁ ਰਾਖੈ ਤਿਉ ਰਹੈ ਇਸੁ ਲੋਭੀ ਕਾ ਜੀਉ ਟਲਪਲੈ॥੧॥ ਬਿਨੁ ਤੇਲ ਦੀਵਾ ਕਿਉ ਜਲੈ॥੧॥ ਰਹਾਉ॥ ਤਬ ਬਾਬੇ ਜਬਾਬੁ ਦਿਤਾ ਸਲੋਕ: {{gap}}ਪੋਥੀ ਪੁਰਾਣ ਕਮਾਈਐ॥ ਭਉਵਟੀ ਇਤੁ ਤਨਿ ਪਾਈਐ॥ ਸਚੁ ਬੁਝਣੁ ਆਣਿ ਜਲਾਈਐ॥੨॥ ਇਹੁ ਤੇਲੁ ਦੀਵਾ ਇਉ ਜਲੈ॥ ਕਰਿ ਚਾਨਣੁ ਸਾਹਿਬ ਤਉ ਮਿਲੈ॥ ੧॥ ਰਹਾਉ॥ ਇਤੁ ਤਨਿ ਲਾਗੈ ਬਾਣੀਆ॥ ਸੁਖੁ ਹੋਵੈ ਸੇਵ ਕਮਾਣੀਆ॥ ਸਭ ਦੁਨੀਆ ਆਵਣ ਜਾਣੀਆ॥ ੩॥ ਵਿਚ ਦੁਨੀਆ ਸੇਵ ਕਮਾਈਐ॥ ਤਾ ਦਰਗਹ ਬੈਸਣੁ ਪਾਈਐ॥ ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਬਾਹ ਲੁਡਾਈਐ॥੪॥੩੩॥ {{gap}}ਤਾਂ ਸੇਖਿ ਮਿਠੇ ਅਰਜੁ ਕੀਤਾ ਆਖਿਓਸੁ'ਜੀ ਓਹੁ ਕਵਨੁ ਕੁਰਾਨੁ ਹੈ ਜਿਤੁ ਪੜੈ ਕਬੂਲੁ ਪਵੈ? ਅਤੇ ਜੀ ਓਹੁ ਕਵਨ ਕਤੇਬ ਹੈ,ਜਿਤੁ ਕਾਮਾਏ ਤੇ ਸਹੀ ਥੀਵੈ?ਅਤੇ ਉਹ ਕਵਨ ਦਰਵੇਸੀਹੈ,ਜਿਤੁ ਦਰ ਕੀ ਲਾਇਕ ਥੀਵੈ?ਅਤੇਉਹ ਕਵਨ ਰੋਜਾਹੈ,ਜਿਤੁ ਦਿਲ ਰਹੈ,ਜਾਇ ਨਾਹੀ+,ਅਤੈ ਓਹੁ ਕਵਨੁ ਨਿਵਾਜ ਹੈ,ਜਾ ਕੇ ਗੁਜ਼ਾਰੇ ਤੇ ਨਜਰਿ ਗੁਜਰੇ'। ਤਬ ਬਾਬੈ ਜਬਾਬੁ ਦੇਤਾ,ਆਖਿਓਸੁ ,“ਮਰਦਾਨਿਆਂ! ਰਬਾਬ ਵਜਾਇ'ਤਾ ਮਰਦਾਨੈ ਰਬਾਬੁ ਵਜਾਇਆ,ਬਾਬੈ ਸਬਦੁ ਕੀਤਾ ਰਾਗੁ ਮਾਰੂ ਵਿਚ ਮਨ-ਮਾਰੂ ਮਹਲਾਪ {{rule}}<noinclude>*ਇਹ ਬੀ ਗੁਰਬਾਣੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੁ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿਚ (ਮਾਝ ਦੀ ਵਾਰ ਵਿਚ) ਐਂਉ ਪਾਠ ਹੈ:—ਨਾਨਕ ਨਾਉ ਖੁਦਾਇ ਕਾ ਦਿਲ ਹਛੇ ਮੁਖਿ ਲੇਹ॥ ਅਵਰਿ ਦਿਵਾਜੇ ਦੁਨੀ ਕੇ ਝੂਠੇ ਅਮਲ ਕਰੇਹੁ॥ {{gap}}ਇਹ ਪੂਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਤੁਕਾਂ ਮੀਏ ਮਿਠੇ ਦੀਆਂ ਰਚਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਜੋ ਪੂਸ਼ਨ ਹੈ ਸੋ ਭੀ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਆਪ ਸ਼ਬਦ ਵਿਚ ਆਖਿਆ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਅਕਸਰ ਗੋਸ਼ਟ ਦੇ ਬਾਦ ਸਵਾਲ ਜਾਬ ਆਪ ਸਬਦ ਵਿਚ ਰਚ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਲਿਖਿਆ ਕਰਦੇ ਸੇ॥ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਿਧ ਗੋਸ਼ਟ ਤੋਂ ਸਾਫ ਪ੍ਰਗਟ ਹੈ। +{{gap}}ਅਤੇ..‘ਤੋਂ"..ਜਾਇ ਨਾਹੀਂ ਤਕ ਪਾਠ ਹਾ: ਵਾ: ਨੁ: ਵਿਚ ਹੈ ਨਹੀਂ। Aਇਹ ਸਬਦ ਪੰਚਮ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਜੀ ਦਾ ਹੈ, ਲਿਖਾਰੀ ਦੀ ਭੁੱਲ ਹੈ। ਜੋ ਅਸਲ ਪੋਥੀ ਵਿਚ ਮਹਲਾ ੧ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਮਾਲੂਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸਲ ਪੋਥੀ {{center|[ਬਾਕੀ ਟੂਕ ਦੇਖੋ ਪੰਨਾ ੮੦ ਦੇ ਹੇਠ]}}</noinclude> 399d7zmbmu8r03hviuw5ehkdi7o03s9 196652 196651 2025-06-26T15:27:15Z Ashwinder sangrur 2332 196652 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" />{{center|(੭੯)}}</noinclude>ਕਰਿ ਤਾਂ ਦਰਗਹਿ ਪਵਹਿ ਕਾਬੂਲੁ॥੧॥ | {{gap}} ਤਾ ਬਾਬੈ ਆਖਿਆ, 'ਸੇਖ ਮਿਠਾ! ਉਸ ਦਰ ਦੁਇ ਦੀ ਠਉੜ ਨਾਹੀਂ, ਜੋ ਕੋਈ ਰਹੰਦਾ ਹੈ, ਸੋ ਹਿਕੋ ਹੋਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।ਤਾਂ ਸੇਖਿ ਮਿਠੈ ਆਖਿਆਜੋ ਨਾਨਕ! ਬਿਨੁ ਤੇਲੁ ਦੀਵਾ ਜਲਦਾ ਹੈ? ਸਲੋਕ॥ {{gap} }ਸਿਰੀ ਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੧ ਘਰੁ ੫॥ ਅਛਲ ਛਲਾਈ ਨਹ ਛਲੈ ਨ ਇਸ ਨਹਿ ਘਾਉ ਕਟਾਰਾ ਕਰਿ ਸਕੈ॥ ਜਿਉ ਸਾਹਿਬੁ ਰਾਖੈ ਤਿਉ ਰਹੈ ਇਸੁ ਲੋਭੀ ਕਾ ਜੀਉ ਟਲਪਲੈ॥੧॥ ਬਿਨੁ ਤੇਲ ਦੀਵਾ ਕਿਉ ਜਲੈ॥੧॥ ਰਹਾਉ॥ ਤਬ ਬਾਬੇ ਜਬਾਬੁ ਦਿਤਾ ਸਲੋਕ: {{gap}}ਪੋਥੀ ਪੁਰਾਣ ਕਮਾਈਐ॥ ਭਉਵਟੀ ਇਤੁ ਤਨਿ ਪਾਈਐ॥ ਸਚੁ ਬੁਝਣੁ ਆਣਿ ਜਲਾਈਐ॥੨॥ ਇਹੁ ਤੇਲੁ ਦੀਵਾ ਇਉ ਜਲੈ॥ ਕਰਿ ਚਾਨਣੁ ਸਾਹਿਬ ਤਉ ਮਿਲੈ॥ ੧॥ ਰਹਾਉ॥ ਇਤੁ ਤਨਿ ਲਾਗੈ ਬਾਣੀਆ॥ ਸੁਖੁ ਹੋਵੈ ਸੇਵ ਕਮਾਣੀਆ॥ ਸਭ ਦੁਨੀਆ ਆਵਣ ਜਾਣੀਆ॥ ੩॥ ਵਿਚ ਦੁਨੀਆ ਸੇਵ ਕਮਾਈਐ॥ ਤਾ ਦਰਗਹ ਬੈਸਣੁ ਪਾਈਐ॥ ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਬਾਹ ਲੁਡਾਈਐ॥੪॥੩੩॥ {{gap}}ਤਾਂ ਸੇਖਿ ਮਿਠੇ ਅਰਜੁ ਕੀਤਾ ਆਖਿਓਸੁ'ਜੀ ਓਹੁ ਕਵਨੁ ਕੁਰਾਨੁ ਹੈ ਜਿਤੁ ਪੜੈ ਕਬੂਲੁ ਪਵੈ? ਅਤੇ ਜੀ ਓਹੁ ਕਵਨ ਕਤੇਬ ਹੈ,ਜਿਤੁ ਕਾਮਾਏ ਤੇ ਸਹੀ ਥੀਵੈ?ਅਤੇ ਉਹ ਕਵਨ ਦਰਵੇਸੀਹੈ,ਜਿਤੁ ਦਰ ਕੀ ਲਾਇਕ ਥੀਵੈ?ਅਤੇਉਹ ਕਵਨ ਰੋਜਾਹੈ,ਜਿਤੁ ਦਿਲ ਰਹੈ,ਜਾਇ ਨਾਹੀ+,ਅਤੈ ਓਹੁ ਕਵਨੁ ਨਿਵਾਜ ਹੈ,ਜਾ ਕੇ ਗੁਜ਼ਾਰੇ ਤੇ ਨਜਰਿ ਗੁਜਰੇ'। ਤਬ ਬਾਬੈ ਜਬਾਬੁ ਦੇਤਾ,ਆਖਿਓਸੁ ,“ਮਰਦਾਨਿਆਂ! ਰਬਾਬ ਵਜਾਇ'ਤਾ ਮਰਦਾਨੈ ਰਬਾਬੁ ਵਜਾਇਆ,ਬਾਬੈ ਸਬਦੁ ਕੀਤਾ ਰਾਗੁ ਮਾਰੂ ਵਿਚ ਮਨ-ਮਾਰੂ ਮਹਲਾਪ {{rule}}<noinclude>*ਇਹ ਬੀ ਗੁਰਬਾਣੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੁ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿਚ (ਮਾਝ ਦੀ ਵਾਰ ਵਿਚ) ਐਂਉ ਪਾਠ ਹੈ:—ਨਾਨਕ ਨਾਉ ਖੁਦਾਇ ਕਾ ਦਿਲ ਹਛੇ ਮੁਖਿ ਲੇਹ॥ ਅਵਰਿ ਦਿਵਾਜੇ ਦੁਨੀ ਕੇ ਝੂਠੇ ਅਮਲ ਕਰੇਹੁ॥ {{gap}}ਇਹ ਪੂਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਤੁਕਾਂ ਮੀਏ ਮਿਠੇ ਦੀਆਂ ਰਚਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਜੋ ਪੂਸ਼ਨ ਹੈ ਸੋ ਭੀ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਆਪ ਸ਼ਬਦ ਵਿਚ ਆਖਿਆ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਅਕਸਰ ਗੋਸ਼ਟ ਦੇ ਬਾਦ ਸਵਾਲ ਜਾਬ ਆਪ ਸਬਦ ਵਿਚ ਰਚ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਲਿਖਿਆ ਕਰਦੇ ਸੇ॥ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਿਧ ਗੋਸ਼ਟ ਤੋਂ ਸਾਫ ਪ੍ਰਗਟ ਹੈ। +{{gap}}ਅਤੇ..‘ਤੋਂ"..ਜਾਇ ਨਾਹੀਂ ਤਕ ਪਾਠ ਹਾ: ਵਾ: ਨੁ: ਵਿਚ ਹੈ ਨਹੀਂ। Aਇਹ ਸਬਦ ਪੰਚਮ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਜੀ ਦਾ ਹੈ, ਲਿਖਾਰੀ ਦੀ ਭੁੱਲ ਹੈ। ਜੋ ਅਸਲ ਪੋਥੀ ਵਿਚ ਮਹਲਾ ੧ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਮਾਲੂਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸਲ ਪੋਥੀ {{center|[ਬਾਕੀ ਟੂਕ ਦੇਖੋ ਪੰਨਾ ੮੦ ਦੇ ਹੇਠ]}}</noinclude> 3bkrihkjcwb579ufqyad3ou1j81sahd 250 14218 196654 164364 2025-06-26T15:35:03Z Ashwinder sangrur 2332 196654 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />{{center|(੮੦)}}</noinclude>ਅਲਹ ਅਗਮ ਖੁਦਾਈ ਬੰਦੇ ॥ ਛੋਡਿ ਖਿਆਲ ਦੁਨੀਆ ਕੇ ਧੰਧੇ ॥ ਹੋਇ ਪੈਖਾਕ ਫਕੀਰ ਮੁਸਾਫਰੁ ਇਹੁ ਦਰਵੇਸੁ ਕਬੂਲੁ ਦਰਾ॥੧॥ ਸਚੁ ਨਿਵਾਜ ਯਕੀਨ ਮੁਸਲਾ ॥ ਮਨਸਾ ਮਾਰਿ ਨਿਵਾਰਿਹੁ ਆਸਾ ।। ਦੇਹ ਮਸੀਤਿ ਮਨੁ ਮਉਲਾਣਾ ਕਲਮ ਖੁਦਾਈ ਪਾਕੁ ਖਰਾ ॥੨॥ ਸਰਾਂ ਸਰੀਅਤਿ ਲੇ ਕੰਮਾਵਹੁ ॥ ਤਰੀਕਤਿ ਤਰਕ ਖੋਜਿ ਟੋਲਾਵਹੁ ॥ ਮਾਰਫਤਿ ਮਨੁ ਮਾਰਹੁ ਅਬਦਾਲਾ ਮਿਲਹੁ ਹਕੀਕਤਿ ਜਿਤੁ ਫਿਰਿ ਨ ਮਰਾ ॥੩॥ ਕੁਰਾਣੁ ਕਤੇਬ ਦਿਲ ਮਾਹਿ ਕਮਾਹੀ ॥ ਦਸ ਅਉਰਾਤ ਰਖਹੁ ਬਦਰਾਹੀ ॥ ਪੰਚ ਮਰਦ ਸਿਦਕਿ ਲੇ ਬਾਧਹੁ ਖੈਰਿ ਸਬੂਰੀ ਕਬੂਲ ਪਰ॥੪॥ਮੁਕਾਮਿ ਹਰ ਰੋਜਾ ਪੈਖਾਕਾ॥ ਭਿਸਤੁ ਪੀਰ ਲਫਜ ਕਮਾਇ ਅੰਦਾਜਾ ॥ ਹੁਰ ਨੂਰ ਮੁਸਕੁ ਖੁਦਾਇਆ ਬੰਦਗੀ ਅਲਹ ਆਲਾ ਹੁਜਰਾ॥੫॥ ਸਚੁ ਕਮਾਵੈ ਸੋਈ ਕਾਜੀ ॥ ਜੋ ਦਿਲ ਸੋਧੈ ਸੋਈ ਹਾਜੀ। ਸੋ ਮੁਲਾ ਮਲਊਨ ਨਿਵਾਰੈ ਸੋ ਦਰਵੇਸੁ ਜਿਸੁ ਸਿਫਤਿ ਧਰਾ॥ ੬॥ ਸਭੇ ਵਖਤ ਸਭੇ ਕਰਿ ਵੇਲਾ॥ਖਾਲਕੁ ਯਾਦਿ ਦਿਲੈ ਮਹਿ ਮਉਲਾ ॥ ਤਸਬੀ ਯਾਦਿ ਕਰਹੁ ਦਸ ਮਰਦਨੁ ਸੁੰਨਤਿ ਸੀਲੁ ਬੰਧਾਨਿ ਬਰਾ॥੭ ਦਿਲ ਮਹਿ ਜਾਨਹੁ ਸਭ ਫਿਲਹਾਲਾ ॥ ਖਿਲਖਾਨਾ ਬਿਰਾਦਰ ਹਮੂ ਜੰਜਾਲਾ॥ ਮੀਰ ਮਲਕ ਉਮਰੇ ਫਾਨਾਇਆ ਏਕ ਮੁਕਾਮ ਖੁਦਾਇ ਦਰਾ॥੮॥ ਅਵਲਿ ਸਿਫਤਿ ਦੂਜੀ ਸਾਬੂਰੀ ॥ ਤੀਜੈ ਹਲੇਮੀ ਚਉਥੈ ਖੈਰੀ।। {{Block center|}}ਪੰਜਵੈ ਪੰਜੇ ਇਕਤੁ {{rule}}<noinclude>{{center|[ਸਫ਼ਾ ੭੯ ਦੀ ਬਾਕੀ ਟੂਕ]}} ਵਿਚ ਇਥੇ ਮਾਝ ਦੀ ਵਾਰ ਦਾ ਸਲੋਕ ਹੋਣਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਪਾਠ ਇਹ ਹੈ:ਸਲੋਮ੧ ਮਿਹਰ ਮਸੀਤਿ ਸਿਦਕੁ ਮੁਸਲਾ ਹਕੁ ਹਲਾਲੁ ਕੁਰਾਣੁ ॥ਸਰਮ ਸੁੰਨਤਿ ਸੀਲ ਰੋਜਾ ਹੋਹੁ ਮੁਸਲਮਾਣੁ ॥ ਕਰਣੀ ਕਾਬਾ ਸਚੁ ਪੀਰੁ ਕਲਮਾ ਕਰਮ ਨਿਵਾਜ ॥ ਤਸਬੀ ਸਾ ਤਿਸੁ ਭਾਵਸੀ ਨਾਨਕ ਰਖੇ ਲਾਜ ॥੧॥ ਮਃ ੧॥ ਹਕੁ ਪਰਾਇਆ ਨਾਨਕਾ ਉਸੁ ਸੂਅਰ ਉਸੁ ਗਾਇ ॥ ਗੁਰੁ ਪੀਰੁ ਹਾਮਾ ਤਾ ਭਰੇ ਜਾ ਮੁਰਦਾਰੁ ਨ ਖਾਇ ॥ ਗਲੀ ਭਿਸਤਿ ਨ ਜਾਈਐ ਛੁਟੈ ਸਚੁ ਕਮਾਇ ॥ ਮਾਰਣ ਪਾਹਿ' ਹਰਾਮ ਮਹਿ ਹੋਇ ਹਲਾਲੁ ਨ ਜਾਇ ॥ ਨਾਨਕ ਗਲੀ ਕੂੜੀਈ ਕੂੜੋ ਪਲੈ ਪਾਇ ॥੨॥ ਮਃ ੧॥ ਪੰਜਿ ਨਿਵਾਜਾ ਵਖਤ ਪੰਜਿ ਪੰਜਾ ਪੰਜੇ ਨਾਉ॥ਪਹਿਲਾ ਸਚੁ ਹਲਾਲ ਦੁਇ ਤੀਜਾ ਖੈਰ ਖੁਦਾਇ ॥ ਚਉਥੀ ਨੀਅਤਿ ਰਾਸਿ ਮਨੁ ਪੰਜਵੀ ਸਿਫਤਿ ਸਨਾਇ ॥ ਕਰਣੀ ਕਲਮਾ ਆਖਿਕੈ ਤਾ ਮੁਸਲਮਾਣੁ ਸਦਾਇ॥ਨਾਨਕ ਜੇਤੇ ਕੂੜਿਆਰੁ ਕੂੜੈ ਕੂੜੀ ਪਾਇ ॥੩॥ ਕਿਸੇ ਉਤਾਰੇ ਵੇਲੇ ਪੰਜਵੀਂ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀ ਦਾ ਸ਼ਬਦ ਵਧੇਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਵਾਲਾ ਕੰਠੋ ਕਿਸੇ ਲਿਖ ਦਿਤਾ, ਇਹ ਸਹੀ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾ ਕਿ ਇਹ ਮਹਲਾ ੧ ਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਿਛੇ ਸੁਲਤਾਨ ਪੁਰੇ ਦੇ ਪ੍ਰਸੰਗ ਵਿਚ ਬੀ ਇਹ ਸਬਦ ਆ ਚੁਕੇ ਹਨ।</noinclude> 7ubvlye7laulyh9cg2ggqapl5fknbbe 196655 196654 2025-06-26T15:44:35Z Ashwinder sangrur 2332 196655 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />{{center|(੮੦)}}</noinclude>ਅਲਹ ਅਗਮ ਖੁਦਾਈ ਬੰਦੇ ॥ ਛੋਡਿ ਖਿਆਲ ਦੁਨੀਆ ਕੇ ਧੰਧੇ ॥ ਹੋਇ ਪੈਖਾਕ ਫਕੀਰ ਮੁਸਾਫਰੁ ਇਹੁ ਦਰਵੇਸੁ ਕਬੂਲੁ ਦਰਾ॥੧॥ ਸਚੁ ਨਿਵਾਜ ਯਕੀਨ ਮੁਸਲਾ ॥ ਮਨਸਾ ਮਾਰਿ ਨਿਵਾਰਿਹੁ ਆਸਾ ।। ਦੇਹ ਮਸੀਤਿ ਮਨੁ ਮਉਲਾਣਾ ਕਲਮ ਖੁਦਾਈ ਪਾਕੁ ਖਰਾ ॥੨॥ ਸਰਾਂ ਸਰੀਅਤਿ ਲੇ ਕੰਮਾਵਹੁ ॥ ਤਰੀਕਤਿ ਤਰਕ ਖੋਜਿ ਟੋਲਾਵਹੁ ॥ ਮਾਰਫਤਿ ਮਨੁ ਮਾਰਹੁ ਅਬਦਾਲਾ ਮਿਲਹੁ ਹਕੀਕਤਿ ਜਿਤੁ ਫਿਰਿ ਨ ਮਰਾ ॥੩॥ ਕੁਰਾਣੁ ਕਤੇਬ ਦਿਲ ਮਾਹਿ ਕਮਾਹੀ ॥ ਦਸ ਅਉਰਾਤ ਰਖਹੁ ਬਦਰਾਹੀ ॥ ਪੰਚ ਮਰਦ ਸਿਦਕਿ ਲੇ ਬਾਧਹੁ ਖੈਰਿ ਸਬੂਰੀ ਕਬੂਲ ਪਰਾ॥੪॥ਮੁਕਾਮਿ ਹਰ ਰੋਜਾ ਪੈਖਾਕਾ॥ ਭਿਸਤੁ ਪੀਰ ਲਫਜ ਕਮਾਇ ਅੰਦਾਜਾ ॥ ਹੂਰ ਨੂਰ ਮੁਸਕੁ ਖੁਦਾਇਆ ਬੰਦਗੀ ਅਲਹ ਆਲਾ ਹੁਜਰਾ॥੫॥ ਸਚੁ ਕਮਾਵੈ ਸੋਈ ਕਾਜੀ ॥ ਜੋ ਦਿਲ ਸੋਧੈ ਸੋਈ ਹਾਜੀ। ਸੋ ਮੁਲਾ ਮਲਊਨ ਨਿਵਾਰੈ ਸੋ ਦਰਵੇਸੁ ਜਿਸੁ ਸਿਫਤਿ ਧਰਾ॥ ੬॥ ਸਭੇ ਵਖਤ ਸਭੇ ਕਰਿ ਵੇਲਾ॥ਖਾਲਕੁ ਯਾਦਿ ਦਿਲੈ ਮਹਿ ਮਉਲਾ ॥ ਤਸਬੀ ਯਾਦਿ ਕਰਹੁ ਦਸ ਮਰਦਨੁ ਸੁੰਨਤਿ ਸੀਲੁ ਬੰਧਾਨਿ ਬਰਾ॥੭ ਦਿਲ ਮਹਿ ਜਾਨਹੁ ਸਭ ਫਿਲਹਾਲਾ ॥ ਖਿਲਖਾਨਾ ਬਿਰਾਦਰ ਹਮੂ ਜੰਜਾਲਾ॥ ਮੀਰ ਮਲਕ ਉਮਰੇ ਫਾਨਾਇਆ ਏਕ ਮੁਕਾਮ ਖੁਦਾਇ ਦਰਾ॥੮॥ ਅਵਲਿ ਸਿਫਤਿ ਦੂਜੀ ਸਾਬੂਰੀ ॥ ਤੀਜੈ ਹਲੇਮੀ ਚਉਥੈ ਖੈਰੀ।। {{Block center|}}ਪੰਜਵੈ ਪੰਜੇ ਇਕਤੁ {{rule}}<noinclude>{{center|[ਸਫ਼ਾ ੭੯ ਦੀ ਬਾਕੀ ਟੂਕ]}} ਵਿਚ ਇਥੇ ਮਾਝ ਦੀ ਵਾਰ ਦਾ ਸਲੋਕ ਹੋਣਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਪਾਠ ਇਹ ਹੈ:ਸਲੋਕਮ:੧ ਮਿਹਰ ਮਸੀਤਿ ਸਿਦਕੁ ਮੁਸਲਾ ਹਕੁ ਹਲਾਲੁ ਕੁਰਾਣੁ ॥ਸਰਮ ਸੁੰਨਤਿ ਸੀਲ ਰੋਜਾ ਹੋਹੁ ਮੁਸਲਮਾਣੁ ॥ ਕਰਣੀ ਕਾਬਾ ਸਚੁ ਪੀਰੁ ਕਲਮਾ ਕਰਮ ਨਿਵਾਜ ॥ ਤਸਬੀ ਸਾ ਤਿਸੁ ਭਾਵਸੀ ਨਾਨਕ ਰਖੇ ਲਾਜ ॥੧॥ ਮਃ ੧॥ ਹਕੁ ਪਰਾਇਆ ਨਾਨਕਾ ਉਸੁ ਸੂਅਰ ਉਸੁ ਗਾਇ ॥ ਗੁਰੁ ਪੀਰੁ ਹਾਮਾ ਤਾ ਭਰੇ ਜਾ ਮੁਰਦਾਰੁ ਨ ਖਾਇ ॥ ਗਲੀ ਭਿਸਤਿ ਨ ਜਾਈਐ ਛੁਟੈ ਸਚੁ ਕਮਾਇ ॥ ਮਾਰਣ ਪਾਹਿ' ਹਰਾਮ ਮਹਿ ਹੋਇ ਹਲਾਲੁ ਨ ਜਾਇ ॥ ਨਾਨਕ ਗਲੀ ਕੂੜੀਈ ਕੂੜੋ ਪਲੈ ਪਾਇ ॥੨॥ ਮਃ ੧॥ ਪੰਜਿ ਨਿਵਾਜਾ ਵਖਤ ਪੰਜਿ ਪੰਜਾ ਪੰਜੇ ਨਾਉ॥ਪਹਿਲਾ ਸਚੁ ਹਲਾਲ ਦੁਇ ਤੀਜਾ ਖੈਰ ਖੁਦਾਇ ॥ ਚਉਥੀ ਨੀਅਤਿ ਰਾਸਿ ਮਨੁ ਪੰਜਵੀ ਸਿਫਤਿ ਸਨਾਇ ॥ ਕਰਣੀ ਕਲਮਾ ਆਖਿਕੈ ਤਾ ਮੁਸਲਮਾਣੁ ਸਦਾਇ॥ਨਾਨਕ ਜੇਤੇ ਕੂੜਿਆਰੁ ਕੂੜੈ ਕੂੜੀ ਪਾਇ ॥੩॥ ਕਿਸੇ ਉਤਾਰੇ ਵੇਲੇ ਪੰਜਵੀਂ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀ ਦਾ ਸ਼ਬਦ ਵਧੇਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਵਾਲਾ ਕੰਠੋ ਕਿਸੇ ਲਿਖ ਦਿਤਾ, ਇਹ ਸਹੀ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾ ਕਿ ਇਹ ਮਹਲਾ ੧ ਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਿਛੇ ਸੁਲਤਾਨ ਪੁਰੇ ਦੇ ਪ੍ਰਸੰਗ ਵਿਚ ਬੀ ਇਹ ਸਬਦ ਆ ਚੁਕੇ ਹਨ।</noinclude> h1gbiskra77pouhwmudfg1d53p4fsmc 196656 196655 2025-06-26T15:45:14Z Ashwinder sangrur 2332 /* ਸੋਧਣਾ */ 196656 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" />{{center|(੮੦)}}</noinclude>ਅਲਹ ਅਗਮ ਖੁਦਾਈ ਬੰਦੇ ॥ ਛੋਡਿ ਖਿਆਲ ਦੁਨੀਆ ਕੇ ਧੰਧੇ ॥ ਹੋਇ ਪੈਖਾਕ ਫਕੀਰ ਮੁਸਾਫਰੁ ਇਹੁ ਦਰਵੇਸੁ ਕਬੂਲੁ ਦਰਾ॥੧॥ ਸਚੁ ਨਿਵਾਜ ਯਕੀਨ ਮੁਸਲਾ ॥ ਮਨਸਾ ਮਾਰਿ ਨਿਵਾਰਿਹੁ ਆਸਾ ।। ਦੇਹ ਮਸੀਤਿ ਮਨੁ ਮਉਲਾਣਾ ਕਲਮ ਖੁਦਾਈ ਪਾਕੁ ਖਰਾ ॥੨॥ ਸਰਾਂ ਸਰੀਅਤਿ ਲੇ ਕੰਮਾਵਹੁ ॥ ਤਰੀਕਤਿ ਤਰਕ ਖੋਜਿ ਟੋਲਾਵਹੁ ॥ ਮਾਰਫਤਿ ਮਨੁ ਮਾਰਹੁ ਅਬਦਾਲਾ ਮਿਲਹੁ ਹਕੀਕਤਿ ਜਿਤੁ ਫਿਰਿ ਨ ਮਰਾ ॥੩॥ ਕੁਰਾਣੁ ਕਤੇਬ ਦਿਲ ਮਾਹਿ ਕਮਾਹੀ ॥ ਦਸ ਅਉਰਾਤ ਰਖਹੁ ਬਦਰਾਹੀ ॥ ਪੰਚ ਮਰਦ ਸਿਦਕਿ ਲੇ ਬਾਧਹੁ ਖੈਰਿ ਸਬੂਰੀ ਕਬੂਲ ਪਰਾ॥੪॥ਮੁਕਾਮਿ ਹਰ ਰੋਜਾ ਪੈਖਾਕਾ॥ ਭਿਸਤੁ ਪੀਰ ਲਫਜ ਕਮਾਇ ਅੰਦਾਜਾ ॥ ਹੂਰ ਨੂਰ ਮੁਸਕੁ ਖੁਦਾਇਆ ਬੰਦਗੀ ਅਲਹ ਆਲਾ ਹੁਜਰਾ॥੫॥ ਸਚੁ ਕਮਾਵੈ ਸੋਈ ਕਾਜੀ ॥ ਜੋ ਦਿਲ ਸੋਧੈ ਸੋਈ ਹਾਜੀ। ਸੋ ਮੁਲਾ ਮਲਊਨ ਨਿਵਾਰੈ ਸੋ ਦਰਵੇਸੁ ਜਿਸੁ ਸਿਫਤਿ ਧਰਾ॥ ੬॥ ਸਭੇ ਵਖਤ ਸਭੇ ਕਰਿ ਵੇਲਾ॥ਖਾਲਕੁ ਯਾਦਿ ਦਿਲੈ ਮਹਿ ਮਉਲਾ ॥ ਤਸਬੀ ਯਾਦਿ ਕਰਹੁ ਦਸ ਮਰਦਨੁ ਸੁੰਨਤਿ ਸੀਲੁ ਬੰਧਾਨਿ ਬਰਾ॥੭ ਦਿਲ ਮਹਿ ਜਾਨਹੁ ਸਭ ਫਿਲਹਾਲਾ ॥ ਖਿਲਖਾਨਾ ਬਿਰਾਦਰ ਹਮੂ ਜੰਜਾਲਾ॥ ਮੀਰ ਮਲਕ ਉਮਰੇ ਫਾਨਾਇਆ ਏਕ ਮੁਕਾਮ ਖੁਦਾਇ ਦਰਾ॥੮॥ ਅਵਲਿ ਸਿਫਤਿ ਦੂਜੀ ਸਾਬੂਰੀ ॥ ਤੀਜੈ ਹਲੇਮੀ ਚਉਥੈ ਖੈਰੀ।। {{Block center|}}ਪੰਜਵੈ ਪੰਜੇ ਇਕਤੁ {{rule}}<noinclude>{{center|[ਸਫ਼ਾ ੭੯ ਦੀ ਬਾਕੀ ਟੂਕ]}} ਵਿਚ ਇਥੇ ਮਾਝ ਦੀ ਵਾਰ ਦਾ ਸਲੋਕ ਹੋਣਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਪਾਠ ਇਹ ਹੈ:ਸਲੋਕਮ:੧ ਮਿਹਰ ਮਸੀਤਿ ਸਿਦਕੁ ਮੁਸਲਾ ਹਕੁ ਹਲਾਲੁ ਕੁਰਾਣੁ ॥ਸਰਮ ਸੁੰਨਤਿ ਸੀਲ ਰੋਜਾ ਹੋਹੁ ਮੁਸਲਮਾਣੁ ॥ ਕਰਣੀ ਕਾਬਾ ਸਚੁ ਪੀਰੁ ਕਲਮਾ ਕਰਮ ਨਿਵਾਜ ॥ ਤਸਬੀ ਸਾ ਤਿਸੁ ਭਾਵਸੀ ਨਾਨਕ ਰਖੇ ਲਾਜ ॥੧॥ ਮਃ ੧॥ ਹਕੁ ਪਰਾਇਆ ਨਾਨਕਾ ਉਸੁ ਸੂਅਰ ਉਸੁ ਗਾਇ ॥ ਗੁਰੁ ਪੀਰੁ ਹਾਮਾ ਤਾ ਭਰੇ ਜਾ ਮੁਰਦਾਰੁ ਨ ਖਾਇ ॥ ਗਲੀ ਭਿਸਤਿ ਨ ਜਾਈਐ ਛੁਟੈ ਸਚੁ ਕਮਾਇ ॥ ਮਾਰਣ ਪਾਹਿ' ਹਰਾਮ ਮਹਿ ਹੋਇ ਹਲਾਲੁ ਨ ਜਾਇ ॥ ਨਾਨਕ ਗਲੀ ਕੂੜੀਈ ਕੂੜੋ ਪਲੈ ਪਾਇ ॥੨॥ ਮਃ ੧॥ ਪੰਜਿ ਨਿਵਾਜਾ ਵਖਤ ਪੰਜਿ ਪੰਜਾ ਪੰਜੇ ਨਾਉ॥ਪਹਿਲਾ ਸਚੁ ਹਲਾਲ ਦੁਇ ਤੀਜਾ ਖੈਰ ਖੁਦਾਇ ॥ ਚਉਥੀ ਨੀਅਤਿ ਰਾਸਿ ਮਨੁ ਪੰਜਵੀ ਸਿਫਤਿ ਸਨਾਇ ॥ ਕਰਣੀ ਕਲਮਾ ਆਖਿਕੈ ਤਾ ਮੁਸਲਮਾਣੁ ਸਦਾਇ॥ਨਾਨਕ ਜੇਤੇ ਕੂੜਿਆਰੁ ਕੂੜੈ ਕੂੜੀ ਪਾਇ ॥੩॥ ਕਿਸੇ ਉਤਾਰੇ ਵੇਲੇ ਪੰਜਵੀਂ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀ ਦਾ ਸ਼ਬਦ ਵਧੇਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਵਾਲਾ ਕੰਠੋ ਕਿਸੇ ਲਿਖ ਦਿਤਾ, ਇਹ ਸਹੀ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾ ਕਿ ਇਹ ਮਹਲਾ ੧ ਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਿਛੇ ਸੁਲਤਾਨ ਪੁਰੇ ਦੇ ਪ੍ਰਸੰਗ ਵਿਚ ਬੀ ਇਹ ਸਬਦ ਆ ਚੁਕੇ ਹਨ।</noinclude> l0fb6h7wnppaksr5uj3l0pzrtgi1suz 250 14221 196658 164367 2025-06-26T15:53:56Z Ashwinder sangrur 2332 196658 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />{{center|(੮੧)}}</noinclude>{{Block center|<poem>ਮੁਕਾਮੈ ਏਹਿ ਪੰਜਿ ਵਖਤ ਤੇਰੇ ਅਪਰ ਪਰਾ॥ ੯ ॥ ਸਗਲੀ ਜਾਨਿ ਕਰਹੁ ਮਉਦੀਫਾ ॥ ਬਦਅਮਲ ਛੋਡਿ ਕਰਹੁ ਹਥਿ ਕੂਜਾ॥ ਖੁਦਾਇ ਏਕੁ ਬੁਝਿ ਦੇਵਹੁ ਬਾਂਗਾਂ ਬੁਰਗੂ ਬਰਖੁਰਦਾਰ ਖਰਾ॥੧੦॥ ਹਕੁ ਹਲਾਲੁ ਬਖੋਰਹੁ ਖਾਣਾ ॥ ਦਿਲ ਦਰੀਆਉ ਧੋਵਹੁ ਮੈਲਾਣਾ॥ ਪੀਰੁ ਪਛਾਣੈ ਭਿਸਤੀ ਸੋਈ ਅਜਰਾਈਲੁ ਨ ਦੋਜ ਠਰਾ॥੧੧॥ਕਾਇਆ ਕਿਰਦਾਰਾ ਅਉਰਤ ਯਕੀਨਾ॥ ਰੰਗ ਤਮਾਸੇ ਮਾਣਿਹ ਕੀਨਾ॥ ਨਾਪਾ ਨਾਪਾਕ ਕਰਿ ਹਦੂਰਿ ਹਦੀਸਾ ਸਾਬਤ ਸੂਰਤਿ ਦਸਤਾਰ ਸਿਰਾ ॥੧੨॥ ਮੁਸਲਮਾਣੁ ਮੋਮ ਦਿਲਿ ਹੋਵੈ॥ ਅੰਤਰ ਕੀ ਮਲੁ ਦਿਲ ਤੇ ਧੋਵੈ॥ ਦੁਨੀਆ ਰੰਗ ਨ ਆਵੈ ਨੇੜੈ ਜਿਉ ਕੁਸਮ ਪਾਟੁ ਘਿਉ ਪਾਕੁ ਹਰਾ ॥ ੧੩ ॥ ਜਾਕਉ ਮਿਹਰ ਮਿਹਰ ਮਿਹਰਵਾਨਾ ॥ ਸੋਈ ਮਰਦੁ ਮਰਦੁ ਮਰਦਾਨਾ॥ਸੋਈ ਸੇਖੁ ਮਸਾਇਕੁ ਹਾਜੀ ਸੋ ਬੰਦਾ ਜਿਸੁ ਨਜਰਿ ਨਰਾ॥ ॥੧੪॥ਕੁਦਰਤਿ ਕਾਦਰ ਕਰਣ ਕਰੀਮਾ ਸਿਫਤਿ ਮੁਹਬਤਿ ਅਥਾਹ ਰਹੀਮਾ ॥ਹਕੁ ਹੁਕਮੁ ਸਚੁ ਖੁਦਾਇਆ ਬੁਝਿ ਨਾਨਕ ਬੰਦਿ ਖਲਾਸੁ ਤਰਾ॥੧੫॥੩॥੧੨॥</poem>}} {{gap}}ਤਬ ਸੇਖ ਮਿਠੈ ਆਖਿਆ “ਜੀ! ਤੁਸਾਂ ਜੋ ਹਿਕ ਨਾਵੈ ਦੀ ਸਿਫਿਤਿ ਕੀਤੀ, ਸੋ ਹਿਕੁ ਨਾਮੁ ਕੈਸਾ ਹੈ ?” ਤਬ ਬਾਬੇ ਆਖਿਆ “ਸੇਖ ਮਿਠਾ ! ਹਿਕ ਨਾਵੈ ਦੀ ਕੀਮਤਿ ਕਿਸ ਨਉ ਆਈ ਹੈ ?'। ਤਾਂ ਸੇਖਿ ਮਿਠੇ ਆਖਿਆ, “ਜੀ ਮਿਹਰ ਕਰਿ ਦਸਿ । ਤਬ ਗੁਰੂ ਬਾਬੈ ਸੇਖ ਮਿਠੇ ਕੀ ਬਾਂਹ ਪਕੜੀ, ਗੋਸੈ ਲੈ ਗਇਆ। ਤਬ ਬਾਬੇ ਆਖਿਆ ਸੇਖ ਮਿਠਿਆ ! *ਇਕੁ ਨਾਮੁ ਖੁਦਾਇਕਾ ਸੁਣੁਬਾ' । ਤਾਂ ਬਾਬਾ ਬੋਲਿਆ “ਅਲਹ” ਆਖਣਿ ਨਾਲਿ ਦੂਸਰਾ ਭਸਮ ਹੋਇ ਗਇਆ। ਤਬ ਸੇਖ ਮਿਠਾ ਦੇਖਿ ਕਰਿ ਹੈਰਾਣੁ ਹੋਆ। ਜਾਂ ਦੇਖੈ ਤਾਂ ਇਕੁ ਮੁਠੀ ਭਸਮ ਕੀ ਹੈ। ਤਬਿ ਫਿਰਿ ਅਵਾਜ ਆਇਆ, ਹੈ ‘ਅਲਾਹ। ਇਤਨਿ ਕਹਣੈ ਨਾਲਿ ਉਠੀ ਖੜਾ ਹੋਆ, ਤਬ ਸੇਖ ਮਿਠੈ ਆਇ ਪੈਰ ਚੁਮੈ । ਤਬ ਬਾਬਾ ਬਿਸਮਾਦ ਕੇ ਘਰ ਵਿਚ ਬੋਲਿਆ। ਤਬ ਬਾਬੈ ਮੀਆ ਮਿਠਾ ਵਿਦਾ ਕੀਤਾ¢। ਗੁਰੂ ਬਾਬਾ ਓਬਹੁਂ ਰਵਦਾ ਰਹਿਆ। ਬੋਲੁਹੁ ਵਾਹਿਗੁਰੂ। {{center|'''੩੭. ਦੁਨੀ ਚੰਦ ਨਿਸਤਾਰਾ.'''}} {{gap}}ਤਬ ਰਾਵੀ ਨਦੀ ਦੇ ਕਿਨਾਰੈ ਕਿਨਾਰੈ ਲਹੋਰਿ ਆਇ ਨਿਕਲਿਆ। ਤਬ {{rule}}<noinclude>*ਹਾ: ਬਾ: ਨੁ: ਵਿਚ “ਏਕ'''ਤੋਂ''ਹੋਇ ਗਇਆ? ਤਕ ਦਾ ਪਾਠ ਐਉਂ ਹੈ:- ਏਕ ਨਾਮ ਖੁਦਾਇ ਕਾ ਸੁਣਤਾ ਹੈ? ਆਖਣ ਨਾਲ ਦੂਸਰਾ ਭਸਮ ਹੋਇ ਗਇਆ। ਏਥੋਂ ਅਗੇ ਹਾਜਰਨਾਮਾ ਹੈ, ਦੇਖੋ ਅੰਤਕਾ ੨ ਇਸੇ ਪੋਥੀ ਦੇ ਅਖੀਰ, ਇਹ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਸ ਕਰਕੇ ਗੁਰਬਾਣੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। +“ਤਬ'ਤੋਂ‘ਕੀਤਾ? ਤਕ ਦੀ ਥਾਂ ਹਾ; ਬਾ: ਨੂ: ਵਿਚ ਪਾਠ ਹੈ-ਤਬ ਮੀਆਂ ਮਿਠਾ ਵਿਦਿਆ ਹੋਇਆ।</noinclude> 9oqimk9u8e21xvu1ac01ua67nfpxq2c 196659 196658 2025-06-26T15:55:09Z Ashwinder sangrur 2332 /* ਸੋਧਣਾ */ 196659 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" />{{center|(੮੧)}}</noinclude>{{Block center|<poem>ਮੁਕਾਮੈ ਏਹਿ ਪੰਜਿ ਵਖਤ ਤੇਰੇ ਅਪਰ ਪਰਾ॥ ੯ ॥ ਸਗਲੀ ਜਾਨਿ ਕਰਹੁ ਮਉਦੀਫਾ ॥ ਬਦਅਮਲ ਛੋਡਿ ਕਰਹੁ ਹਥਿ ਕੂਜਾ॥ ਖੁਦਾਇ ਏਕੁ ਬੁਝਿ ਦੇਵਹੁ ਬਾਂਗਾਂ ਬੁਰਗੂ ਬਰਖੁਰਦਾਰ ਖਰਾ॥੧੦॥ ਹਕੁ ਹਲਾਲੁ ਬਖੋਰਹੁ ਖਾਣਾ ॥ ਦਿਲ ਦਰੀਆਉ ਧੋਵਹੁ ਮੈਲਾਣਾ॥ ਪੀਰੁ ਪਛਾਣੈ ਭਿਸਤੀ ਸੋਈ ਅਜਰਾਈਲੁ ਨ ਦੋਜ ਠਰਾ॥੧੧॥ਕਾਇਆ ਕਿਰਦਾਰਾ ਅਉਰਤ ਯਕੀਨਾ॥ ਰੰਗ ਤਮਾਸੇ ਮਾਣਿਹ ਕੀਨਾ॥ ਨਾਪਾ ਨਾਪਾਕ ਕਰਿ ਹਦੂਰਿ ਹਦੀਸਾ ਸਾਬਤ ਸੂਰਤਿ ਦਸਤਾਰ ਸਿਰਾ ॥੧੨॥ ਮੁਸਲਮਾਣੁ ਮੋਮ ਦਿਲਿ ਹੋਵੈ॥ ਅੰਤਰ ਕੀ ਮਲੁ ਦਿਲ ਤੇ ਧੋਵੈ॥ ਦੁਨੀਆ ਰੰਗ ਨ ਆਵੈ ਨੇੜੈ ਜਿਉ ਕੁਸਮ ਪਾਟੁ ਘਿਉ ਪਾਕੁ ਹਰਾ ॥ ੧੩ ॥ ਜਾਕਉ ਮਿਹਰ ਮਿਹਰ ਮਿਹਰਵਾਨਾ ॥ ਸੋਈ ਮਰਦੁ ਮਰਦੁ ਮਰਦਾਨਾ॥ਸੋਈ ਸੇਖੁ ਮਸਾਇਕੁ ਹਾਜੀ ਸੋ ਬੰਦਾ ਜਿਸੁ ਨਜਰਿ ਨਰਾ॥ ॥੧੪॥ਕੁਦਰਤਿ ਕਾਦਰ ਕਰਣ ਕਰੀਮਾ ਸਿਫਤਿ ਮੁਹਬਤਿ ਅਥਾਹ ਰਹੀਮਾ ॥ਹਕੁ ਹੁਕਮੁ ਸਚੁ ਖੁਦਾਇਆ ਬੁਝਿ ਨਾਨਕ ਬੰਦਿ ਖਲਾਸੁ ਤਰਾ॥੧੫॥੩॥੧੨॥</poem>}} {{gap}}ਤਬ ਸੇਖ ਮਿਠੈ ਆਖਿਆ “ਜੀ! ਤੁਸਾਂ ਜੋ ਹਿਕ ਨਾਵੈ ਦੀ ਸਿਫਿਤਿ ਕੀਤੀ, ਸੋ ਹਿਕੁ ਨਾਮੁ ਕੈਸਾ ਹੈ ?” ਤਬ ਬਾਬੇ ਆਖਿਆ “ਸੇਖ ਮਿਠਾ ! ਹਿਕ ਨਾਵੈ ਦੀ ਕੀਮਤਿ ਕਿਸ ਨਉ ਆਈ ਹੈ ?'। ਤਾਂ ਸੇਖਿ ਮਿਠੇ ਆਖਿਆ, “ਜੀ ਮਿਹਰ ਕਰਿ ਦਸਿ । ਤਬ ਗੁਰੂ ਬਾਬੈ ਸੇਖ ਮਿਠੇ ਕੀ ਬਾਂਹ ਪਕੜੀ, ਗੋਸੈ ਲੈ ਗਇਆ। ਤਬ ਬਾਬੇ ਆਖਿਆ ਸੇਖ ਮਿਠਿਆ ! *ਇਕੁ ਨਾਮੁ ਖੁਦਾਇਕਾ ਸੁਣੁਬਾ' । ਤਾਂ ਬਾਬਾ ਬੋਲਿਆ “ਅਲਹ” ਆਖਣਿ ਨਾਲਿ ਦੂਸਰਾ ਭਸਮ ਹੋਇ ਗਇਆ। ਤਬ ਸੇਖ ਮਿਠਾ ਦੇਖਿ ਕਰਿ ਹੈਰਾਣੁ ਹੋਆ। ਜਾਂ ਦੇਖੈ ਤਾਂ ਇਕੁ ਮੁਠੀ ਭਸਮ ਕੀ ਹੈ। ਤਬਿ ਫਿਰਿ ਅਵਾਜ ਆਇਆ, ਹੈ ‘ਅਲਾਹ। ਇਤਨਿ ਕਹਣੈ ਨਾਲਿ ਉਠੀ ਖੜਾ ਹੋਆ, ਤਬ ਸੇਖ ਮਿਠੈ ਆਇ ਪੈਰ ਚੁਮੈ । ਤਬ ਬਾਬਾ ਬਿਸਮਾਦ ਕੇ ਘਰ ਵਿਚ ਬੋਲਿਆ। ਤਬ ਬਾਬੈ ਮੀਆ ਮਿਠਾ ਵਿਦਾ ਕੀਤਾ¢। ਗੁਰੂ ਬਾਬਾ ਓਬਹੁਂ ਰਵਦਾ ਰਹਿਆ। ਬੋਲੁਹੁ ਵਾਹਿਗੁਰੂ। {{center|'''੩੭. ਦੁਨੀ ਚੰਦ ਨਿਸਤਾਰਾ.'''}} {{gap}}ਤਬ ਰਾਵੀ ਨਦੀ ਦੇ ਕਿਨਾਰੈ ਕਿਨਾਰੈ ਲਹੋਰਿ ਆਇ ਨਿਕਲਿਆ। ਤਬ {{rule}}<noinclude>*ਹਾ: ਬਾ: ਨੁ: ਵਿਚ “ਏਕ'''ਤੋਂ''ਹੋਇ ਗਇਆ? ਤਕ ਦਾ ਪਾਠ ਐਉਂ ਹੈ:- ਏਕ ਨਾਮ ਖੁਦਾਇ ਕਾ ਸੁਣਤਾ ਹੈ? ਆਖਣ ਨਾਲ ਦੂਸਰਾ ਭਸਮ ਹੋਇ ਗਇਆ। ਏਥੋਂ ਅਗੇ ਹਾਜਰਨਾਮਾ ਹੈ, ਦੇਖੋ ਅੰਤਕਾ ੨ ਇਸੇ ਪੋਥੀ ਦੇ ਅਖੀਰ, ਇਹ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਸ ਕਰਕੇ ਗੁਰਬਾਣੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। +“ਤਬ'ਤੋਂ‘ਕੀਤਾ? ਤਕ ਦੀ ਥਾਂ ਹਾ; ਬਾ: ਨੂ: ਵਿਚ ਪਾਠ ਹੈ-ਤਬ ਮੀਆਂ ਮਿਠਾ ਵਿਦਿਆ ਹੋਇਆ।</noinclude> ibpt9mss19yyrproladmze2ugicv050 250 14223 196661 44811 2025-06-26T16:19:28Z Ashwinder sangrur 2332 /* ਸੋਧਣਾ */ 196661 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" /></noinclude>________________ (੮੨) ਲਹੋਰ ਦੇ ਪਰਗਣੇ ਦਾ ਕਰੋੜੀ ਦੁਨੀ ਚੰਦੁ ਧੁਪੁੜ ਖੱਤ੍ਰੀ ਥਾ; ਤਿਸਕੇ ਪਿਤਾ ਕਾ ਸਰਾਧੁ ਥਾ, ਉਸ ਸੁਣਿਆਂ ਜੋ ਨਾਨਕੁ ਤਪਾ ਆਇਆ ਹੈ । ਤਬ ਓਹੁ ਆਇ ਕਰਿ ਬਾਬੇ ਜੀ ਕਉ ਭਾਉ ਕਰਿਕੇ ਲੈ ਗਇਆ। ਤਬ ਗੁਰੁ ਜਾਇ ਬੈਠਾ,ਤਬ ਓਸ ਬਸਤ ਬਾਹ ਰੀਤ* ਅਣਾਈ, ਫੁਰਮਾਇਸਿ ਕੀਤੀ, ਦੁਧੁ ਦਹੀ, ਲਕੜੀਆਂ । ਤਾਂ ਅੰਨ ਤਈਆਰ ਹੋਆ, ਬ੍ਰਮਣ ਜੇਵੇ । ਤਬ ਬਾਬੇ ਜੀ ਕਉ ਭੀ ਬੁਲਵਣਿ ਆਇਆ ॥ ਤਦ ਗੁਰੂ ਜੀ ਪੁਛਿਆ ਤੇਰੈ ਕਿਆ ਹੋਆ ਹੈ ?” ਤਬ ਉਸ ਕਹਿਆ 'ਜੀ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਕਾ ਸਰਾਧੁ ਹੈ । ਤਿਸ ਕੇ ਨਾਉਂ ਕੇ ਬ੍ਰਮਣ ਜਿਵਾਇ ਹੈਨਿ' । ਤਬ ਬਾਬਾ ਬੋਲਿਆ ਤੇਰੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਅਜੁ ਤੀਸਰਾ ਦਿਨੁ ਹੋਆ ਹੈ, ਕਿਛੁ ਨਾਹੀ ਖਾਧਾ ਅਤੇ ਤੂ ਆਖਦਾ ਹੈ ਜੋ ਮੈਂ ਸਉ ਮਨੁਖੁ+ ਜਿਵਾਇਆ ਹੈ?ਤਬ ਦੁਨੀ ਚੰਦੁ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਆਖਿਓਸ 'ਜੀ ਓਹ ਕਿਥੇ ਹੈ?' ਤਬ ਬਾਬੇ ਆਖਿਆ “ਓਹ ਇਕ ਮਾਲ ਵਿਚ ਹੈ ਪਇਆ ਹੋਆ, ਕੋਹਾਂ ਪੰਜਾਂ ਉਪਰਿ ਬਘਿਆੜਾ ਕਾ ਜਨਮੁ ਹੈ ਪਰੁ ਤੂੰ ਜਾਇ ਪਰਸਾਦੁ ਲੇਕਰਿ, ਪਰੁ ਡਰਣਾ ਨਾਹੀ, ਤੇਰੇ ਜਾਣੈ ਨਾਲਿ ਉਸ ਕੀ ਬੁਧਿ ਮਾਨੁਖ ਕੀ ਹੋਇ ਆਵੈਗੀ । ਪਰਸਾਦੁ ਖਾਵੇਗਾ, ਅਰ ਬਾਤਾਂ ਭੀ ਕਰੈਗਾ । ਤਬ ਦੁਨੀਚੰਦ ਪਰਸਾਦੁ ਲੈ ਗਇਆ, ਜਾਇ ਪੈਰੀ ਪਉਣਾ ਕਹਿਓਸੁ। ਪਰਸਾਦੁ ਆਗੈ ਰਖਿਓਸੁ, ਤਬ ਇਸ ਪੁਛਿਆ, ਆਖਿਆ 'ਪਿਤਾ ਜੀ ! ਤੂੰ ਇਤੁ ਜਨਮਿ ਕਿਉ ਆਇਆ?' ਤਬ ਇਸਿ ਆਖਿਆ'ਗੁਰੂ ਪੂਰੇ ਬਿਨਾ ਇਤੁ ਜਨਮਿ ਆਇਅTA,ਮੈਂਏਕ ਅਚਾਰੀB ਕਾ ਸਿਖੁ ਥਾ, ਓਸ ਮੇਰੇ ਪਾਸਹੁ ਸਗਉਤੀ ਮਛੀ ਛਡਾਈ ਥੀ, ਜਬ ਮੇਰੇ ਕਾਲ ਕਾਂ ਸਮਾਂ ਹੋਆ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਦੁਖੀ ਹੋਆ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਪਾਸਿ ਸਗਉਤੀ ਰਿੰਨਦੇ ਸੇ, ਮੈਨੂੰ ਵਾਸ਼ਨਾ ਆਈ, ਮੇਰੀ ਮਨਸਾ ਊਹਾਂ ਗਈ, ਤਿਸਕਾ ਸਦਕਾ ਏਤੁ ਜਨਮਿ ਆਇਆ। ਤਬ ਉਹ ਉਠਿ ਚਲਿਆ, ਅਤੈ ਉਹ ਭਜਿ ਗਇਆ । ਤਦਹ ਦੁਨੀ ਚੰਦ ਆਇ ਪੈਰੀ ਪਇਆ । ਤਬ ਗੁਰੁ ਬਾਬੇ ਜੀ ਕਉ ਘਰਿ ਲੇ ਗਇਆ, ਉਸਕੇ ਦਰ ਉਪਰਿ ਸਤ ਧਜਾ ਬੰਧੀਆ ਥੀਆ, ਲਾਖ ਲਾਖ ਕੀ ਇਕ ਧਜ ਥੀ । ਤਬ ਬਾਬੈ ਪੁਛਿਆ 'ਏਹ ਧਜਾ ਕਿਸ ਕੀਆਂ ਹੈਨਿ ? ਤਬ ਦੁਨੀ ਚੰਦ ਆਖਿਆ, “ਜੀ ਇਹ ਧੁਜਾਂ ਮੇਰੀਆਂ,ਹੈਨਿ'। ਤਦਹੁ ਬਾਬੈ ਇਕ ਸੂਈ ਦਿਤੀ, ਆਖਿਓਸੁ, ਜੋ ਅਸਾਡੀ ਅਮਾਨ ਰਾਖੁ, ਅਸੀਂ ਆਗੈ ਮੰਗਿ ਲੈਹਿਂਗੇ'। ਤਬ ਦੁਨੀ ਚੰਦੁ ਸੂਈ ੜੀਮਤਿ ਪਾਸਿ ਲੈ ਗਇਆ। ਆਖਿਓਸੁ, ਇਹ ਸੂਈ ਰਖੁ, ਗੁਰੂ ਦਿਤੀ ਹੈ,ਅਤੇ ਆਖਿਆ ਹੈ,ਜੁ ਅਗੈ ਮੰਗਿ *ਹਾ: ਬਾ:ਨੁ: ਵਿਚ 'ਬਾਹ ਰੀਤ' ਦੀ ਥਾਂ ਹੈ 'ਬਾਹਰ ਤੇ'। ਅੰਨੁ ਦੀ ' ਥਾਂ ਹਾ: ਵਾ: ਨੁ: ਵਿਚ 'ਸਭ ਵਸਤ' ਪਾਠ ਹੈ । ਮਨੁਖ ਦੀ ਥਾਂ ਹਾ: ਵਾ: ਨੁ: ' ਵਿਚ 'ਬਾਮਣ' ਹੈ । A*ਗੁਰਤੋਂ ਆਇਆ ਪਾਠ ਹਾ: ਬਾ: ਨਸਖੇ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹੈ । Bਬ੍ਹਹਮਚਾਰੀ ਤੋਂ ਮੁਰਾਦ ਜਾਪਦੀ ਹੈ। ਹਾ: ਬਾ: ਨੁਸਖੇ ਵਿਚ ਪਾਠ ਇਹ ਹੈ-ਮੈਂ ਏਕ ਅਚਾਰੀ ਥਾ।' Digitized by Panjab Digital Library / www.panjabdigilib.org<noinclude></noinclude> qgylho3ihgcm2wuev6hh0jag3dr5mnb 250 14225 196662 164381 2025-06-26T16:32:21Z Ashwinder sangrur 2332 196662 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />{{center|(੮੩)}}</noinclude>ਲੈਹਿਂਗੇ'। ਤਦਹੁ ਤ੍ਰੀਮਤਿ ਆਖਿਆ, ਏ ਪਰਮੇਸਰ ਕੇ! ਇਹ ਸੂਈ ਤੇਰੈ ਸਾਥਿ ਚਲੈਗੀ ਆਗੈ? ਤਾਂ ਦੁਨੀ ਚੰਦ ਆਖਿਆ, 'ਕਿਆ ਕਰੀਐ? ਤ੍ਰੀਮਤ ਆਖਿਆ 'ਜਾਹਿ ਦੇ ਆਉ'। ਤਬ ਦੁਨੀ ਚੰਦ ਸੂਈ ਫੇਰਿ ਲੈ ਆਇਆ ਬਾਬੇ ਪਾਸਿ। ਆਇ ਆਖਿਓਸੁ, 'ਇਹ ਸੂਈ ਮੇਰੇ ਪਾਸਿ ਅਗੈ ਚਲਣੈ ਕੀ ਨਾਹੀ, ਫੇਰਿ ਲੇਵਹੁ'। ਤਬ ਗੁਰੂ ਬਾਬੇ ਆਖਿਆ ਇਹ ਧਜਾ ਕਿਉਂ ਕਰਿ ਪਹੁੰਚਾਵਹਿੰਗਾ, ਜੋ ਸੂਈ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਾਇ ਸਕਦਾ?? ਤਬ ਦੁਨੀ ਚੰਦ ਉਠਿ ਆਇ ਮੱਥਾ ਟੇਕਿਆ, ਆਖਿਓਸੁ, ‘ਜੀ ਓਹ ਬਾਤ ਕਰਿ ਜਿਤੁ ਆਗੈ ਪਹੁਂਚੈ। ਤਦਹੁ ਗੁਰੂ ਆਖਿਆ, “ਪਰਮੇਸਰ ਕੇ ਨਾਮ ਤੂੰ ਦੇਹਿ। ਅਤੀਤਾ, ਅਭਿਆਗਤ ਦੈ ਮੁਹਿ ਪਾਇ, ਇਉਂ ਸਾਥਿ ਪਹੁੰਚੈਗੀ। ਤਬ ਦੁਨੀ ਚੰਦ ਸਤ ਲਖ ਕੀਆ ਧਜਾ ਲੁਟਾਇ ਦੂਰਿ ਕੀਤੀਓ ਸੁ। ਹੁਕਮੁ ਮੰਨਿਆ। ਹਕਮ ਗੁਰ ਕਾ ਐਸਾ ਹੈ, ਜੋ ਕੋਈ ਮੰਨੇਗਾ ਤਿਸਕੀ ਗਤਿ ਹੋਵੇਗੀ। ਤਦਹਂ ਦੁਨੀ. ਚੰਦ ਨਾਉਂ ਧਰੀਕੁ ਸਿਖ* ਹੋਆ, ਗੁਰੁ ਗੁਰੁ ਲਗਾ ਜਪਣਿ। ਬੋਲਹੁ ਵਾਹਿਗਰ ਤਬ ਬਾਬੇ ਆਖਿਆ, 'ਮਰਦਾਨਿਆਂ! ਰਬਾਬ ਵਜਾਇ'। ਤਾਂ ਮਰਦਾਨਿ ਰਬਾਬੂ ਵਜਾਇਆ | ਰਾਗੁ ਆਸਾ ਕੀ ਵਾਰ ਕੀਤੀ,ਪਉੜੀਆਂ ੧੫ ਪਰਥਾਇ ਦੁਨੀਚੰਦ ਕੇ ਕੀਤੀਆਂ। {{center|'''੩੮. ਬਾਹਮਣ ਦੀ ਸੁਚ ਰਸੋਈ.'''}} {{gap}}ਤਬ ਬਾਬਾ ਜੀ ਘਰਿ ਆਇਆ, ਤਲਵੰਡੀ ਵਿਚ ਕੋਈ ਦਿਨੁ ਰਹੈ। ਇਕ ਦਿਨ ਇਕ ਬ੍ਰਾਮਣੁ ਅਚਾਰੀ ਆਇਆ ਖੁਧਿਆਰਥੁ, ਤਾਂ ਆਇ ਅਸੀਲ ਬਚਨ ਕੀਤੋਸ। ਬਾਬਾ ਜੀ ਪਰਸਾਦ ਵਿਚ ਬੈਠਾ ਥਾ। ਤਬ ਗੁਰੂ ਆਖਿਆ, “ਆਵਹ ਮਿਸਰ ਜੀ! ਪਰਸਾਦੁ ਤਈਆਰ ਹੈ। ਤਾਂ ਪੰਡਿਤ ਕਹਿਆ, “ਮੈਂ ਇਹ ਪਰਸਾਦ ਨਾਹੀਂ ਖਾਂਦਾ, ਮੈਂ ਆਪਣੈ ਕਰਿ ਖਾਵਾਂਗਾ, ਜਬ ਹਥੁ ਭਰਿ ਧਰਤੀ ਉਖਣਾਂਗਾ, ਅਤੇ ਚਉਂਕਾ ਦੇਵਾਂਗਾ, ਅਤੇ ਜਾਇਕੇ ਗਿਠ ਭਰਿ ਧਰਤੀ ਉਖਣਾਂਗਾ ਤਾਂ ਚੁੱਲਾ ਕਰਾਂਗਾ। ਲਕੜੀਆ ਧੋਇ ਕਰਿ ਚਾੜਾਂਗਾ। ਏਹ ਰਸੋਈ ਕੀ ਧਰਤੀ ਕੈਸੀ ਹੈ? ਤਾਂ ਮੈਂ ਨਾਹੀ ਖਾਂਦਾ। ਤਬ ਬਾਬੇ ਆਖਿਆ, 'ਇਸ ਪੰਡਿਤ ਕਉ ਰਸੋਈ ਕੋਰੀ ਦੇਵਹੁਂ। ਤਬ ਕੋਰੀ ਰਸੋਈ ਮਿਲੀ। ਪੰਡਤੁ ਬਾਹਰਿ ਲੈ ਗਇਆ, ਜਾਇ ਲਗਾ ਚੌਂਉਕਾ ਬਣਾਵਣਿ,ਧਰਤੀ ਖੋਦਣ, ਜਿਥੇ ਧਰਤੀ ਖੋਦੈ,ਓਥੇ ਹਡੀਆਂ ਨਿਕਲਿਨਿ। ਤਬ ਚਾਰਿ ਪਹਿਰ ਖੋਦਦਾ ਫਿਰਿਆ। ਜਾਂ ਭੁਖਾ ਆਜਜੁ ਹੋਆ, ਤਾਂ ਆਖਿਓਸੁ, {{rule}}<noinclude>*ਸਿਖ ਪਾਠ ਹਾ:ਬਾ: ਨੁਸਖੇ ਦਾ ਹੈ। ਹਾ:ਬਾ:ਨੁ:ਵਿਚ“ਬੋਲਹੁ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਨਹੀਂ ਹੈ। #ਹਾ:ਬਾ:ਨੁਸਖੇ ਵਿਚ ਕੂੜ ਰਾਜਾ ਕੂੜ ਪਰਜਾਤੋਂਮਤ ਥੋੜੀ ਸੇਵ ਗਵਾਈਐ ਤਕ ਲਿਖ ਕਰ ਕੇ ਅਗੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ-ਅਗੋ ਵਾਰ ਪੂਰਣ ਲਿਖਣੀ ਹੈ, ਬੋਲਹੁ ਵਾਹਿਗੁਰੂ।</noinclude> iroo0zh1fyevr4i3la8t11p7gyvny1t 196663 196662 2025-06-26T16:33:11Z Ashwinder sangrur 2332 /* ਸੋਧਣਾ */ 196663 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" />{{center|(੮੩)}}</noinclude>ਲੈਹਿਂਗੇ'। ਤਦਹੁ ਤ੍ਰੀਮਤਿ ਆਖਿਆ, ਏ ਪਰਮੇਸਰ ਕੇ! ਇਹ ਸੂਈ ਤੇਰੈ ਸਾਥਿ ਚਲੈਗੀ ਆਗੈ? ਤਾਂ ਦੁਨੀ ਚੰਦ ਆਖਿਆ, 'ਕਿਆ ਕਰੀਐ? ਤ੍ਰੀਮਤ ਆਖਿਆ 'ਜਾਹਿ ਦੇ ਆਉ'। ਤਬ ਦੁਨੀ ਚੰਦ ਸੂਈ ਫੇਰਿ ਲੈ ਆਇਆ ਬਾਬੇ ਪਾਸਿ। ਆਇ ਆਖਿਓਸੁ, 'ਇਹ ਸੂਈ ਮੇਰੇ ਪਾਸਿ ਅਗੈ ਚਲਣੈ ਕੀ ਨਾਹੀ, ਫੇਰਿ ਲੇਵਹੁ'। ਤਬ ਗੁਰੂ ਬਾਬੇ ਆਖਿਆ ਇਹ ਧਜਾ ਕਿਉਂ ਕਰਿ ਪਹੁੰਚਾਵਹਿੰਗਾ, ਜੋ ਸੂਈ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਾਇ ਸਕਦਾ?? ਤਬ ਦੁਨੀ ਚੰਦ ਉਠਿ ਆਇ ਮੱਥਾ ਟੇਕਿਆ, ਆਖਿਓਸੁ, ‘ਜੀ ਓਹ ਬਾਤ ਕਰਿ ਜਿਤੁ ਆਗੈ ਪਹੁਂਚੈ। ਤਦਹੁ ਗੁਰੂ ਆਖਿਆ, “ਪਰਮੇਸਰ ਕੇ ਨਾਮ ਤੂੰ ਦੇਹਿ। ਅਤੀਤਾ, ਅਭਿਆਗਤ ਦੈ ਮੁਹਿ ਪਾਇ, ਇਉਂ ਸਾਥਿ ਪਹੁੰਚੈਗੀ। ਤਬ ਦੁਨੀ ਚੰਦ ਸਤ ਲਖ ਕੀਆ ਧਜਾ ਲੁਟਾਇ ਦੂਰਿ ਕੀਤੀਓ ਸੁ। ਹੁਕਮੁ ਮੰਨਿਆ। ਹਕਮ ਗੁਰ ਕਾ ਐਸਾ ਹੈ, ਜੋ ਕੋਈ ਮੰਨੇਗਾ ਤਿਸਕੀ ਗਤਿ ਹੋਵੇਗੀ। ਤਦਹਂ ਦੁਨੀ. ਚੰਦ ਨਾਉਂ ਧਰੀਕੁ ਸਿਖ* ਹੋਆ, ਗੁਰੁ ਗੁਰੁ ਲਗਾ ਜਪਣਿ। ਬੋਲਹੁ ਵਾਹਿਗਰ ਤਬ ਬਾਬੇ ਆਖਿਆ, 'ਮਰਦਾਨਿਆਂ! ਰਬਾਬ ਵਜਾਇ'। ਤਾਂ ਮਰਦਾਨਿ ਰਬਾਬੂ ਵਜਾਇਆ | ਰਾਗੁ ਆਸਾ ਕੀ ਵਾਰ ਕੀਤੀ,ਪਉੜੀਆਂ ੧੫ ਪਰਥਾਇ ਦੁਨੀਚੰਦ ਕੇ ਕੀਤੀਆਂ। {{center|'''੩੮. ਬਾਹਮਣ ਦੀ ਸੁਚ ਰਸੋਈ.'''}} {{gap}}ਤਬ ਬਾਬਾ ਜੀ ਘਰਿ ਆਇਆ, ਤਲਵੰਡੀ ਵਿਚ ਕੋਈ ਦਿਨੁ ਰਹੈ। ਇਕ ਦਿਨ ਇਕ ਬ੍ਰਾਮਣੁ ਅਚਾਰੀ ਆਇਆ ਖੁਧਿਆਰਥੁ, ਤਾਂ ਆਇ ਅਸੀਲ ਬਚਨ ਕੀਤੋਸ। ਬਾਬਾ ਜੀ ਪਰਸਾਦ ਵਿਚ ਬੈਠਾ ਥਾ। ਤਬ ਗੁਰੂ ਆਖਿਆ, “ਆਵਹ ਮਿਸਰ ਜੀ! ਪਰਸਾਦੁ ਤਈਆਰ ਹੈ। ਤਾਂ ਪੰਡਿਤ ਕਹਿਆ, “ਮੈਂ ਇਹ ਪਰਸਾਦ ਨਾਹੀਂ ਖਾਂਦਾ, ਮੈਂ ਆਪਣੈ ਕਰਿ ਖਾਵਾਂਗਾ, ਜਬ ਹਥੁ ਭਰਿ ਧਰਤੀ ਉਖਣਾਂਗਾ, ਅਤੇ ਚਉਂਕਾ ਦੇਵਾਂਗਾ, ਅਤੇ ਜਾਇਕੇ ਗਿਠ ਭਰਿ ਧਰਤੀ ਉਖਣਾਂਗਾ ਤਾਂ ਚੁੱਲਾ ਕਰਾਂਗਾ। ਲਕੜੀਆ ਧੋਇ ਕਰਿ ਚਾੜਾਂਗਾ। ਏਹ ਰਸੋਈ ਕੀ ਧਰਤੀ ਕੈਸੀ ਹੈ? ਤਾਂ ਮੈਂ ਨਾਹੀ ਖਾਂਦਾ। ਤਬ ਬਾਬੇ ਆਖਿਆ, 'ਇਸ ਪੰਡਿਤ ਕਉ ਰਸੋਈ ਕੋਰੀ ਦੇਵਹੁਂ। ਤਬ ਕੋਰੀ ਰਸੋਈ ਮਿਲੀ। ਪੰਡਤੁ ਬਾਹਰਿ ਲੈ ਗਇਆ, ਜਾਇ ਲਗਾ ਚੌਂਉਕਾ ਬਣਾਵਣਿ,ਧਰਤੀ ਖੋਦਣ, ਜਿਥੇ ਧਰਤੀ ਖੋਦੈ,ਓਥੇ ਹਡੀਆਂ ਨਿਕਲਿਨਿ। ਤਬ ਚਾਰਿ ਪਹਿਰ ਖੋਦਦਾ ਫਿਰਿਆ। ਜਾਂ ਭੁਖਾ ਆਜਜੁ ਹੋਆ, ਤਾਂ ਆਖਿਓਸੁ, {{rule}}<noinclude>*ਸਿਖ ਪਾਠ ਹਾ:ਬਾ: ਨੁਸਖੇ ਦਾ ਹੈ। ਹਾ:ਬਾ:ਨੁ:ਵਿਚ“ਬੋਲਹੁ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਨਹੀਂ ਹੈ। #ਹਾ:ਬਾ:ਨੁਸਖੇ ਵਿਚ ਕੂੜ ਰਾਜਾ ਕੂੜ ਪਰਜਾਤੋਂਮਤ ਥੋੜੀ ਸੇਵ ਗਵਾਈਐ ਤਕ ਲਿਖ ਕਰ ਕੇ ਅਗੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ-ਅਗੋ ਵਾਰ ਪੂਰਣ ਲਿਖਣੀ ਹੈ, ਬੋਲਹੁ ਵਾਹਿਗੁਰੂ।</noinclude> 9ar2jkenhszpaaefmf47oydxwakowxs 250 14227 196664 164388 2025-06-26T16:43:57Z Ashwinder sangrur 2332 196664 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />{{center|(੮੪)}}</noinclude>'ਬਾਬੇ ਤੇ ਜਾਵਾਂ। ਤਾਂ ਆਇ ਪੈਰੀ ਪਇਆ, ਆਖਿਓਸੁ, ਜੀ ਓਹ ਪਰਸਾਦ ਮੈਨੂੰ ਮਲੇ, ਮੈਂ ਭੁੱਖਾ ਮੁਆ ਹਾਂ। ਤਦਹੀ ਗੁਰੂ ਆਖਿਆ, “ਸੁਆਮੀ! ਓਹ ਵਖਤ ਗਇਆ ਪਰਸਾਦ ਕਾ, ਪਰੁ ਜਾਹਿ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਕਰਕੇ ਧਰਤੀ ਖੋਦੁ, ਰਸੋਈ ਕਰ ਖਾਹਿ'। ਤਬ ਬਾਬਾ ਬੋਲਿਆ ਸਬਦੁ ਰਾਗੁ ਬਸੰਤ ਵਿਚ ਮਃ ੧॥ {{gap}}ਸੁਇਨੇ ਕਾ ਚਉਕਾ ਕੰਚਨ ਕੁਆਰ॥ ਰੁਪੇ ਕੀਆ ਕਾਰਾ ਬਹੁਤੁ ਬਿਸਥਾਰੁ॥ ਗੰਗਾ ਕਾ ਉਦਕ ਕਰੰਤੇ ਕੀ ਆਗਿ॥ ਗਰੁੜਖਾਣਾ ਦੁਧ ਸਿਉਗਾਡਿ॥੧॥ ਰੇਮਨ ਲੇਖੇ ਕਬਹੁ ਨ ਪਾਇ॥ ਜਾਮਿ ਨ ਭੀਜੈ ਸਾਚ ਨਾਇ॥੧॥ ਰਹਾਉ॥ ਦਸ ਅਠ ਲਿਖੇ ਹੋਵਹਿ ਪਾਸਿ॥ ਚਾਰੇ ਬੇਦ ਮੁਖਾਗਰ ਪਾਠਿ।।ਪੁਰਬੀ ਨਾਵੈ ਵਰਨਾਂ ਕੀ ਦਾਤਿ॥ ਵਰਤ ਨੇਮ ਕਰੇ ਦਿਨ ਰਾਤਿ॥੨॥ ਕਾਜ਼ੀ ਮਲਾਂ ਹੋਵਹਿ ਸੇਖ॥ ਜੋਗੀ ਜੰਗਮ ਭਗਵੇ ਭੇਖ ਕੋ ਗਿਰਹੀ ਕਰਮਾਂ ਕੀ ਸੰਧਿ॥ ਬਿਨ ਬੂਝੇ ਸਭ ਖੜੀਅਸਿ ਬੰਧਿ॥ ਜੇਤੇ ਜੀਅ ਲਿਖੀ ਸਿਰਿਕਾਰ॥ ਕਰਣੀ ਉਪਰਿ ਹੋਵਗਿ ਸਾਰ॥ ਹੁਕਮੁ ਕਰਹਿ ਮੂਰਖ ਗਾਵਾਰ॥ ਨਾਨਕ ਸਾਚੇ ਕੇ ਸਿਫਤਿ ਭੰਡਾਰ॥੪॥੩॥ {{center|'''੩੯. ਇਕ ਵੈਰਾਗੀ ਬਾਲਕ.'''}} {{gap}}ਤਬ ਏਕ ਦਿਨਿ ਗੁਰੁ ਕੀ ਆਗਿਆ ਹੋਈ, ਜੋ ਪਿਛਲੈ ਪਹਰਿ ਰਾਤਿ ਕਉ ਕੀਰਤਨ ਹੋਵੈ ਤਾਂ ਇਕ ਲੜਕੀ ਬਰਸਾ ਸਤਾਂ ਕਾ ਘਰ ਤੇ ਉਠਿ ਆਵੈ, ਆਇ ਗਰ ਜੀ ਕੇ ਪਿਛੇ ਖੜਾ ਹੋਵੈ। ਜਬ ਆਰਤੀ ਕੀਰਤਿ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਉਠਿਜਾਵੇ। ਤਬ ਬਾਬੇ ਇਕ ਦਿਨਿ ਕਹਿਆ ਅਜ ਏਹ ਲੜਕਾ ਪਕੜਿ ਰਖਣਾ। ਜਬ ਮਥਾ ਟੇਕ ਕਰਿ ਚਾਲਿਆ, ਤਾਂ ਸੰਗਤਿ ਪਕੜਿ ਰਖਿਆ, ਆਣਿ ਹਾਜਰੂ ਕੀਤਾ।ਤਬ ਬਾਬੇ ਪੁਛਿਆ, ਆਖਿਆ ਏ ਲੜਕੇ! ਤੂੰ ਜੋ ਇਤੁ ਵਖਤੇ ਉਠਿ ਅਵਦਾ ਹੈ, ਸੋ ਕਿਉ ਆਂਵਦਾ ਹੈ'?ਅਜੇ ਤੇਰਾ ਵਖਤੁ ਖਾਵਣ ਖੇਡਣ ਸਉਣ ਦਾ ਹੈ।ਤਦਹੁ ਉਸ ਲੜਕੇ ਆਖਿਆ, ‘ਜੀ! ਇਕ ਦਿਨਿ ਮੇਰੀ ਮਾਤਾ ਕਹਿਆ ਜੋ ਬੇਟਾ-ਤੂ ਅਗਿ ਬਾਲੁ-ਤਾਂ ਮੈਂ ਆਗਿ ਲਗਾ ਬਾਲਣਿ। ਜਾ ਲਕੜੀਆਂ ਪਾਈਆਂ ਤਾਂ ਪਹਿਲੇ ਨਿਕੜੀਆਂ ਕਉ ਲਗੀ, ਤਾਂ ਪਿਛਹੁ ਵਡੀਆਂ ਕਉ ਲਾਗੀ। ਤਦਹੁ ਮੈਂ ਭਉ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਮਤਾਂ ਅਸੀਂ ਨਿਕੜੇ ਚਲਿ ਜਾਹਿਂ, ਵਡੇਰੇ ਹੋਣਿ ਮਿਲਹਿ ਕਿ ਨ ਮਿਲਹਿ ਲਕੜੀਆਂ ਕੀ ਨਿਆਈ। ਤਾ ਮੈਂ ਆਖਿਆ,ਜੋ ਗੁਰੁ ਜਪਿ ਲੇਹ'। ਤਦਿ ਸੰਗਤਿ ਹੈਰਾਨੁ ਹੋਇ ਰਹੀ ਸੁਣਿਕੈ। ਤਬ ਬਾਬੇ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਹੋਈ, ਲੜਕਾ ਪੈਰੀ ਪਇਆ। ਤਾਂ ਗੁਰੂ ਬਾਬੇ ਤਿਤੁ ਮਹਿਲ ਸਬਦੁ ਬੋਲਿਆ ਸਿਰੀ ਰਾਗ ਵਿਚ ਮਃ ੧:- ਸਿਰੀ ਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੫॥ ਘੜੀ ਮੁਹਤ ਕਾ ਪਾਹਣਾ ਕਾਜ ਸਵਾਰਣਹਾਰੁ॥ ਮਾਇਆ ਕਾਮਿ {{rule}}<noinclude> *-ਤਾਂ ਆਖਿਓਸੁ 'ਬਾਬੇ ਜਾਵਾਂ'- ਏਹ ਹਾ:ਬਾ:ਨ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹੈ । ਇਹ ਸਬਦ ਪੰਚਮ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਜੀ ਦਾ ਹੈ ਮਃ ੧ ਲਿਖਣਾ ਭੁੱਲ ਹੈ ।</noinclude> 0jk7hyfwppc5o6epbyo4vcubktg5ppg 196665 196664 2025-06-26T16:44:28Z Ashwinder sangrur 2332 /* ਸੋਧਣਾ */ 196665 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" />{{center|(੮੪)}}</noinclude>'ਬਾਬੇ ਤੇ ਜਾਵਾਂ। ਤਾਂ ਆਇ ਪੈਰੀ ਪਇਆ, ਆਖਿਓਸੁ, ਜੀ ਓਹ ਪਰਸਾਦ ਮੈਨੂੰ ਮਲੇ, ਮੈਂ ਭੁੱਖਾ ਮੁਆ ਹਾਂ। ਤਦਹੀ ਗੁਰੂ ਆਖਿਆ, “ਸੁਆਮੀ! ਓਹ ਵਖਤ ਗਇਆ ਪਰਸਾਦ ਕਾ, ਪਰੁ ਜਾਹਿ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਕਰਕੇ ਧਰਤੀ ਖੋਦੁ, ਰਸੋਈ ਕਰ ਖਾਹਿ'। ਤਬ ਬਾਬਾ ਬੋਲਿਆ ਸਬਦੁ ਰਾਗੁ ਬਸੰਤ ਵਿਚ ਮਃ ੧॥ {{gap}}ਸੁਇਨੇ ਕਾ ਚਉਕਾ ਕੰਚਨ ਕੁਆਰ॥ ਰੁਪੇ ਕੀਆ ਕਾਰਾ ਬਹੁਤੁ ਬਿਸਥਾਰੁ॥ ਗੰਗਾ ਕਾ ਉਦਕ ਕਰੰਤੇ ਕੀ ਆਗਿ॥ ਗਰੁੜਖਾਣਾ ਦੁਧ ਸਿਉਗਾਡਿ॥੧॥ ਰੇਮਨ ਲੇਖੇ ਕਬਹੁ ਨ ਪਾਇ॥ ਜਾਮਿ ਨ ਭੀਜੈ ਸਾਚ ਨਾਇ॥੧॥ ਰਹਾਉ॥ ਦਸ ਅਠ ਲਿਖੇ ਹੋਵਹਿ ਪਾਸਿ॥ ਚਾਰੇ ਬੇਦ ਮੁਖਾਗਰ ਪਾਠਿ।।ਪੁਰਬੀ ਨਾਵੈ ਵਰਨਾਂ ਕੀ ਦਾਤਿ॥ ਵਰਤ ਨੇਮ ਕਰੇ ਦਿਨ ਰਾਤਿ॥੨॥ ਕਾਜ਼ੀ ਮਲਾਂ ਹੋਵਹਿ ਸੇਖ॥ ਜੋਗੀ ਜੰਗਮ ਭਗਵੇ ਭੇਖ ਕੋ ਗਿਰਹੀ ਕਰਮਾਂ ਕੀ ਸੰਧਿ॥ ਬਿਨ ਬੂਝੇ ਸਭ ਖੜੀਅਸਿ ਬੰਧਿ॥ ਜੇਤੇ ਜੀਅ ਲਿਖੀ ਸਿਰਿਕਾਰ॥ ਕਰਣੀ ਉਪਰਿ ਹੋਵਗਿ ਸਾਰ॥ ਹੁਕਮੁ ਕਰਹਿ ਮੂਰਖ ਗਾਵਾਰ॥ ਨਾਨਕ ਸਾਚੇ ਕੇ ਸਿਫਤਿ ਭੰਡਾਰ॥੪॥੩॥ {{center|'''੩੯. ਇਕ ਵੈਰਾਗੀ ਬਾਲਕ.'''}} {{gap}}ਤਬ ਏਕ ਦਿਨਿ ਗੁਰੁ ਕੀ ਆਗਿਆ ਹੋਈ, ਜੋ ਪਿਛਲੈ ਪਹਰਿ ਰਾਤਿ ਕਉ ਕੀਰਤਨ ਹੋਵੈ ਤਾਂ ਇਕ ਲੜਕੀ ਬਰਸਾ ਸਤਾਂ ਕਾ ਘਰ ਤੇ ਉਠਿ ਆਵੈ, ਆਇ ਗਰ ਜੀ ਕੇ ਪਿਛੇ ਖੜਾ ਹੋਵੈ। ਜਬ ਆਰਤੀ ਕੀਰਤਿ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਉਠਿਜਾਵੇ। ਤਬ ਬਾਬੇ ਇਕ ਦਿਨਿ ਕਹਿਆ ਅਜ ਏਹ ਲੜਕਾ ਪਕੜਿ ਰਖਣਾ। ਜਬ ਮਥਾ ਟੇਕ ਕਰਿ ਚਾਲਿਆ, ਤਾਂ ਸੰਗਤਿ ਪਕੜਿ ਰਖਿਆ, ਆਣਿ ਹਾਜਰੂ ਕੀਤਾ।ਤਬ ਬਾਬੇ ਪੁਛਿਆ, ਆਖਿਆ ਏ ਲੜਕੇ! ਤੂੰ ਜੋ ਇਤੁ ਵਖਤੇ ਉਠਿ ਅਵਦਾ ਹੈ, ਸੋ ਕਿਉ ਆਂਵਦਾ ਹੈ'?ਅਜੇ ਤੇਰਾ ਵਖਤੁ ਖਾਵਣ ਖੇਡਣ ਸਉਣ ਦਾ ਹੈ।ਤਦਹੁ ਉਸ ਲੜਕੇ ਆਖਿਆ, ‘ਜੀ! ਇਕ ਦਿਨਿ ਮੇਰੀ ਮਾਤਾ ਕਹਿਆ ਜੋ ਬੇਟਾ-ਤੂ ਅਗਿ ਬਾਲੁ-ਤਾਂ ਮੈਂ ਆਗਿ ਲਗਾ ਬਾਲਣਿ। ਜਾ ਲਕੜੀਆਂ ਪਾਈਆਂ ਤਾਂ ਪਹਿਲੇ ਨਿਕੜੀਆਂ ਕਉ ਲਗੀ, ਤਾਂ ਪਿਛਹੁ ਵਡੀਆਂ ਕਉ ਲਾਗੀ। ਤਦਹੁ ਮੈਂ ਭਉ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਮਤਾਂ ਅਸੀਂ ਨਿਕੜੇ ਚਲਿ ਜਾਹਿਂ, ਵਡੇਰੇ ਹੋਣਿ ਮਿਲਹਿ ਕਿ ਨ ਮਿਲਹਿ ਲਕੜੀਆਂ ਕੀ ਨਿਆਈ। ਤਾ ਮੈਂ ਆਖਿਆ,ਜੋ ਗੁਰੁ ਜਪਿ ਲੇਹ'। ਤਦਿ ਸੰਗਤਿ ਹੈਰਾਨੁ ਹੋਇ ਰਹੀ ਸੁਣਿਕੈ। ਤਬ ਬਾਬੇ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਹੋਈ, ਲੜਕਾ ਪੈਰੀ ਪਇਆ। ਤਾਂ ਗੁਰੂ ਬਾਬੇ ਤਿਤੁ ਮਹਿਲ ਸਬਦੁ ਬੋਲਿਆ ਸਿਰੀ ਰਾਗ ਵਿਚ ਮਃ ੧:- ਸਿਰੀ ਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੫॥ ਘੜੀ ਮੁਹਤ ਕਾ ਪਾਹਣਾ ਕਾਜ ਸਵਾਰਣਹਾਰੁ॥ ਮਾਇਆ ਕਾਮਿ {{rule}}<noinclude> *-ਤਾਂ ਆਖਿਓਸੁ 'ਬਾਬੇ ਜਾਵਾਂ'- ਏਹ ਹਾ:ਬਾ:ਨ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹੈ । ਇਹ ਸਬਦ ਪੰਚਮ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਜੀ ਦਾ ਹੈ ਮਃ ੧ ਲਿਖਣਾ ਭੁੱਲ ਹੈ ।</noinclude> mkzca0ekiuruxff01sot0nzwjzo4iog 250 14229 196666 164394 2025-06-26T16:56:03Z Ashwinder sangrur 2332 196666 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />{{center|(੮੫)}}</noinclude>ਵਿਆਪਿਆ ਸਮਝੈ ਨਾਹੀ ਗਾਵਾਰੁ॥ ਉਠਿ ਚਲਿਆ ਪਛੁਤਾਇਆ ਪਰਿਆ ਵਸਿ ਜੰਦਾਰ॥੧॥ ਅੰਧੇ ਤੂੰ ਬੈਠਾ ਕੰਧੀ ਪਾਇ॥ਜੇ ਹੋਵੀ ਪੂਰਬ ਲਿਖਿਆ ਤਾ ਗੁਰ ਕਾ ਬਚਨੁ ਕਮਾਹਿ॥੧॥ ਰਹਾਉ॥ ਹਰੀ ਨਾਹੀ ਨਹ ਡਡੁਰੀ ਪਕੀ ਵਢਣ ਹਾਰ।। ਲੈ ਲੈ ਦਾਤ ਪਹੁਤਿਆ ਲਾਵੇ ਕਰਿ ਤਈਆਰੁ॥ ਜਾ ਹੋਆ ਹੁਕਮੁ ਕਿਰਸਾਣ ਦਾ ਤਾ ਲੁਣਿ ਮਿਣਿਆ ਖੇਤਾਰੁ॥੨॥ ਪਹਿਲਾਂ ਪਹਰੁ ਧੰਧੈ ਗਇਆ ਦੂਜੈ ਭਰਿ ਸੋਇ॥ ਤੀਜੈ ਝਾਖ ਝਖਾਇਆ ਚਉਥੈ ਭੋਰੁ ਭਇਆ॥ ਕਦਹੀ ਚਿਤਿ ਨ ਆਇਓ ਜਿਨਿ ਜੀਉ ਪਿੰਡੁ ਦੀਆ॥੩॥ ਸਾਧ ਸੰਗਤਿ ਕਉ ਵਾਰਿਆ ਜੀਉ ਕੀਆ ਕੁਰਬਾਣੁ॥ ਜਿਸਤੇ ਸੋਝੀ ਮਨਿ ਪਈ ਮਿਲਿਆ ਪੁਰਖੁ ਸੁਜਾਣੁ॥ ਨਾਨਕ ਡਿਠਾ ਸਦਾ ਨਾਲਿ ਹਰਿ ਅੰਤਰਜਾਮੀ ਜਾਣੁ॥ ੪॥੪॥੭੪॥ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਾਬਾ ਰਵਦਾ ਰਹਿਆ ਘਰ ਤੇ। {{center|'''੪੦. ਕਰੋੜੀਆ.'''}} {{gap}}*ਤਬ ਬਾਬਾ ਦਰੀਆਉ ਉਪਰ ਬਹਿ ਗਇਆ,ਤਲਵੰਡੀ ਕੇ ਨਜੀਕ ਇਕ ਥਾਉ ਉਥੇ ਬਹੁਤ ਗਊਗਾ ਚਲਿਆ। ਜੋ ਕੋਈ ਸੁਨੈ, ਸੋ ਸਭ ਆਵੈ। ਲੋਕ ਆਖਣ ਜੋ 'ਕੋਈ ਖੁਦਾਇ ਦਾ ਫਕੀਰ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਨਾਨਕ ਨਾਉਂ ਹੈਸੁ, ਆਪਣੇ ਖੁਦਾਇ ਨਾਲ ਰੱਤਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਬਹੁਤ ਜੁੜਿਆ, ਮੁਰੀਦ ਭੀ ਹੋਵਨ। ਜੋ ਆਵੈ, ਸੋ ਪਰਚਾ ਜਾਵੇ। ਜੋ ਬਾਬਾ ਸਲੋਕ ਕਰਦਾ ਥਾ; ਸੋ ਪਰਗਟ ਹੋਏ। ਇਹ ਸਲੋਕ ਕੀਤੇ ਸੇ, ਫਕੀਰ ਕਾਨਿਆ ਨਾਲ ਗਾਉਂਦੇ ਸੇ:| {{center|ਕੂੜ ਨਿਖੁਟੇ ਨਾਨਕਾ ਓੜਕਿ ਸਚ ਰਹੀ॥}} {{gap}}ਤਬ ਨਾਨਕ ਕੇ ਘਰ 'ਏਕੋ ਨਾਮੁ ਵਖਾਣੀਐ'।ਬਹੁਤ ਉਸਤਤ ਹੋਵਨ ਲਗੀ, ਖਰਾ ਬਹੁਤ ਗਉਗਾ ਹੋਇਆ। ਜੋ ਕੋਈ ਹਿੰਦੂ, ਮੁਸਲਮਾਨ, ਜੋਗੀ, ਸੰਨਿਆਸੀ, ਬ੍ਰਹਮਚਾਰੀ, ਤਪੀਏ, ਤਪੀਸਰ, ਦਿਗੰਬਰ, ਬੈਸਨੋ, ਉਦਾਸੀ, ਗ੍ਰਸਤੀ; ਬੈਰਾਗੀ, ਖਾਨ, ਖਨੀਨ, ਉਮਰੇ, ਉਮਰਾਉ, ਕਰੋੜੀਏ, ਜਿਮੀਦਾਰ, ਭੂੰਮੀਏ, ਜੋ ਕੋ ਆਵੈ, ਸੋ ਪਰਚਾ ਜਾਵੈ। ਸਭ ਲੋਕ ਉਸਤਤਿ ਕਰਨ। ,{{gap}} ਤਬ ਜਿਥੇ ਬਾਬਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ਉਸ ਗਿਰਾਉਂ ਪਾਸ ਇਕ ਕਰੋੜੀਆ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਓਨ ਕਹਿਆ, 'ਏਹ ਕਉਣ ਹੈ'? ਜੋ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਸੋ ਸਭ ਇਸਕਾ ਨਾਉ ਲੇਤੇ ਹੈਨ। ਹਿੰਦੁ ਤਾਂ ਖਰਾਬ ਕੀਏ ਥੇ, ਪਰ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਕਾ ਭੀ ਇਮਾਨ ਖੋਇਆ। ਕਿਆ ਈਮਾਨ ਮੁਸਲਮਾਨ ਕਾ ਜੋ ਹਿੰਦੂ ਉਪਰ ਈਮਾਨ ਕਰਤੇ। ਹੈਂਨ? ਪਰ ਚਲਹੁ ਅਸੀਂ ਬੰਨ ਲੈ ਆਵਹਿਂ। ਜਾਂ ਚੜਿਆ ਘੋੜੇ ਉਪਰ,ਤਾਂ ਘੋੜਾ<noinclude>*ਇਹ ਸਾਰੀ ਸਾਖੀ ਹਾ;ਵਾ:ਨੁ:ਵਿਚੋਂ ਪਾਈ ਹੈ; ਵਲੈਤ ਵਾਲੀ ਵਿਚ ਹੈ ਨਹੀਂ'। ਉਦਾਸੀ, ਗ੍ਰਸਤੀ = ਮੁਰਾਦ ਹੈ ਤਯਾਗੀ ਲੋਕ ਤੇ ਘਰਾਂ ਬਾਰਾਂ ਵਾਲੇ ਦੋਵੇਂ।</noinclude> lhf94424usmohhxnw6iks652tf0hut0 196667 196666 2025-06-26T16:57:42Z Ashwinder sangrur 2332 /* ਸੋਧਣਾ */ 196667 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" />{{center|(੮੫)}}</noinclude>ਵਿਆਪਿਆ ਸਮਝੈ ਨਾਹੀ ਗਾਵਾਰੁ॥ ਉਠਿ ਚਲਿਆ ਪਛੁਤਾਇਆ ਪਰਿਆ ਵਸਿ ਜੰਦਾਰ॥੧॥ ਅੰਧੇ ਤੂੰ ਬੈਠਾ ਕੰਧੀ ਪਾਇ॥ਜੇ ਹੋਵੀ ਪੂਰਬ ਲਿਖਿਆ ਤਾ ਗੁਰ ਕਾ ਬਚਨੁ ਕਮਾਹਿ॥੧॥ ਰਹਾਉ॥ ਹਰੀ ਨਾਹੀ ਨਹ ਡਡੁਰੀ ਪਕੀ ਵਢਣ ਹਾਰ।। ਲੈ ਲੈ ਦਾਤ ਪਹੁਤਿਆ ਲਾਵੇ ਕਰਿ ਤਈਆਰੁ॥ ਜਾ ਹੋਆ ਹੁਕਮੁ ਕਿਰਸਾਣ ਦਾ ਤਾ ਲੁਣਿ ਮਿਣਿਆ ਖੇਤਾਰੁ॥੨॥ ਪਹਿਲਾਂ ਪਹਰੁ ਧੰਧੈ ਗਇਆ ਦੂਜੈ ਭਰਿ ਸੋਇ॥ ਤੀਜੈ ਝਾਖ ਝਖਾਇਆ ਚਉਥੈ ਭੋਰੁ ਭਇਆ॥ ਕਦਹੀ ਚਿਤਿ ਨ ਆਇਓ ਜਿਨਿ ਜੀਉ ਪਿੰਡੁ ਦੀਆ॥੩॥ ਸਾਧ ਸੰਗਤਿ ਕਉ ਵਾਰਿਆ ਜੀਉ ਕੀਆ ਕੁਰਬਾਣੁ॥ ਜਿਸਤੇ ਸੋਝੀ ਮਨਿ ਪਈ ਮਿਲਿਆ ਪੁਰਖੁ ਸੁਜਾਣੁ॥ ਨਾਨਕ ਡਿਠਾ ਸਦਾ ਨਾਲਿ ਹਰਿ ਅੰਤਰਜਾਮੀ ਜਾਣੁ॥ ੪॥੪॥੭੪॥ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਾਬਾ ਰਵਦਾ ਰਹਿਆ ਘਰ ਤੇ। {{center|'''੪੦. ਕਰੋੜੀਆ.'''}} {{gap}}*ਤਬ ਬਾਬਾ ਦਰੀਆਉ ਉਪਰ ਬਹਿ ਗਇਆ,ਤਲਵੰਡੀ ਕੇ ਨਜੀਕ ਇਕ ਥਾਉ ਉਥੇ ਬਹੁਤ ਗਊਗਾ ਚਲਿਆ। ਜੋ ਕੋਈ ਸੁਨੈ, ਸੋ ਸਭ ਆਵੈ। ਲੋਕ ਆਖਣ ਜੋ 'ਕੋਈ ਖੁਦਾਇ ਦਾ ਫਕੀਰ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਨਾਨਕ ਨਾਉਂ ਹੈਸੁ, ਆਪਣੇ ਖੁਦਾਇ ਨਾਲ ਰੱਤਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਬਹੁਤ ਜੁੜਿਆ, ਮੁਰੀਦ ਭੀ ਹੋਵਨ। ਜੋ ਆਵੈ, ਸੋ ਪਰਚਾ ਜਾਵੇ। ਜੋ ਬਾਬਾ ਸਲੋਕ ਕਰਦਾ ਥਾ; ਸੋ ਪਰਗਟ ਹੋਏ। ਇਹ ਸਲੋਕ ਕੀਤੇ ਸੇ, ਫਕੀਰ ਕਾਨਿਆ ਨਾਲ ਗਾਉਂਦੇ ਸੇ:| {{center|ਕੂੜ ਨਿਖੁਟੇ ਨਾਨਕਾ ਓੜਕਿ ਸਚ ਰਹੀ॥}} {{gap}}ਤਬ ਨਾਨਕ ਕੇ ਘਰ 'ਏਕੋ ਨਾਮੁ ਵਖਾਣੀਐ'।ਬਹੁਤ ਉਸਤਤ ਹੋਵਨ ਲਗੀ, ਖਰਾ ਬਹੁਤ ਗਉਗਾ ਹੋਇਆ। ਜੋ ਕੋਈ ਹਿੰਦੂ, ਮੁਸਲਮਾਨ, ਜੋਗੀ, ਸੰਨਿਆਸੀ, ਬ੍ਰਹਮਚਾਰੀ, ਤਪੀਏ, ਤਪੀਸਰ, ਦਿਗੰਬਰ, ਬੈਸਨੋ, ਉਦਾਸੀ, ਗ੍ਰਸਤੀ; ਬੈਰਾਗੀ, ਖਾਨ, ਖਨੀਨ, ਉਮਰੇ, ਉਮਰਾਉ, ਕਰੋੜੀਏ, ਜਿਮੀਦਾਰ, ਭੂੰਮੀਏ, ਜੋ ਕੋ ਆਵੈ, ਸੋ ਪਰਚਾ ਜਾਵੈ। ਸਭ ਲੋਕ ਉਸਤਤਿ ਕਰਨ। ,{{gap}} ਤਬ ਜਿਥੇ ਬਾਬਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ਉਸ ਗਿਰਾਉਂ ਪਾਸ ਇਕ ਕਰੋੜੀਆ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਓਨ ਕਹਿਆ, 'ਏਹ ਕਉਣ ਹੈ'? ਜੋ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਸੋ ਸਭ ਇਸਕਾ ਨਾਉ ਲੇਤੇ ਹੈਨ। ਹਿੰਦੁ ਤਾਂ ਖਰਾਬ ਕੀਏ ਥੇ, ਪਰ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਕਾ ਭੀ ਇਮਾਨ ਖੋਇਆ। ਕਿਆ ਈਮਾਨ ਮੁਸਲਮਾਨ ਕਾ ਜੋ ਹਿੰਦੂ ਉਪਰ ਈਮਾਨ ਕਰਤੇ। ਹੈਂਨ? ਪਰ ਚਲਹੁ ਅਸੀਂ ਬੰਨ ਲੈ ਆਵਹਿਂ। ਜਾਂ ਚੜਿਆ ਘੋੜੇ ਉਪਰ,ਤਾਂ ਘੋੜਾ<noinclude>{{gap}}*ਇਹ ਸਾਰੀ ਸਾਖੀ ਹਾ;ਵਾ:ਨੁ:ਵਿਚੋਂ ਪਾਈ ਹੈ; ਵਲੈਤ ਵਾਲੀ ਵਿਚ ਹੈ ਨਹੀਂ'। ਉਦਾਸੀ, ਗ੍ਰਸਤੀ = ਮੁਰਾਦ ਹੈ ਤਯਾਗੀ ਲੋਕ ਤੇ ਘਰਾਂ ਬਾਰਾਂ ਵਾਲੇ ਦੋਵੇਂ।</noinclude> 5k1ajfx49ugcyord2fsa04y9uinaqul 250 14231 196668 44819 2025-06-26T17:08:14Z Ashwinder sangrur 2332 196668 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" /></noinclude>________________ (੮੬ ) . ਫਰਕ ਪਇਆ । ਫਿਰ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਚੜਿਆ, ਤਾਂ ਆਂਵਦਾ ਆਂਵਦਾ ਰਾਹ ਵਿਚ ਅੰਧਾ ਹੋਇ ਗਇਆ, ਸੁਝਸ ਕਿਛ ਨਾਂਹੀ, ਤਾਂ ਬਹਿ ਗਇਆ | ਲੋਕਾਂ ਕਹਿਆ, ਜੀ ਅਸੀਂ ਡਰਦੇ ਆਖ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ, ਪਰ ਨਾਨਕ ਵਡਾ ਪੀਰ ਹੈ । ਤੁਸੀਂ ਉਸਕੀ ਬੰਦਗੀ ਸਿਮਰਣ ਕਰਹੁ । ਤਾਂ ਕਰੋੜੀਆ ਸਿਫਤ ਲਗਾ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਦੀ ਕਰਣ । ਅਤੇ ਪਾਸ ਲੋਕ ਭੀ ਲੱਗੇ ਬਾਬੇ ਵਲ ਸਿਜਦਾ ਕਰਣ । ਤਾਂ ਕਰੋੜੀਆ ਅਸਵਾਰ ਹੋਇਆ, ਤਾਂ ਪੱਟ ਘੋੜੇ ਉਪਰਹੁਂ ਢਹਿ ਪਇਆ, ਦਿਸੈ ਕਿਛੁ ਨਾਂਹੀ । ਤਬ ਲੋਕਾਂ ਕਹਿਆ, ਦੀਵਾਨ ਜੀ ! ਤੂੰ ਭੁਲਦਾ ਹੈ ਜੋ ਘੋੜੇ ਚੜਦਾ ਹੈ, ਨਾਨਕ ਵਡਾ ਪੀਰ ਹੈ, ਤੂੰ ਪਿਆਦਾ ਹੋਇ ਕਰ ਚਲ, ਜੋ ਤੂੰ ਬਖਸੀਐ' । ਤਾਂ ਕਰੋੜੀ ਪਿਆਦਾ ਹੋਇ ਚਲਿਆ । ਜਿਥੇ ਬਾਬੇ ਦੀ ਦਰਗਾਹ ਦਿਸ ਆਈ, ਤਾਂ ਤਿਥੈ ਖੜਾ ਹੋਇ ਕਰ ਲਗਾ ਸਲਾਮ ਕਰਣ । ਨੇੜੇ ਆਇਆ ਤਾਂ ਇਹ ਪੈਰੀ ਪਇਆ | ਬਾਬੇ ਬਹੁਤ ਖੁਸੀ , ਕੀਤੀ । ਬਾਬੇ ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਰਖਿਆ, ਬਾਬਾ ਬਹੁਤ ਖੁਸੀ ਹੋਆ । ਤਾਂ ਕਰੋੜੀ ਅਰਜ ਕੀਤੀ, 'ਬਾਬਾ ਜੀ ! ਤੇਰਾ ਹੁਕਮ ਹੋਵੈ, ਤਾਂ ਇਕ ਚਕ ਬਨਾਵਾਂ ਤੇਰੇ ਨਾਂਵ ਕਾ, ਕਰਤਾਰ ਪੁਰ ਨਾਉਂ ਰਖੀਐ ਧਰਮਸਾਲਾ ਪਾਈਐ' । ਤਾਂ ਕਰੋੜੀਆਂ ਵਿਦਿਆ ਹੋਇਆ । ਬੋਲੋ ਵਾਹਿਗੁਰੂ । {{center|{{xx-larger|੪੧. ਭਾਗੀਰਥ, ਮਨਸੁਖ ਤੇ ਸ਼ਿਵਨਾਭ.}}}} {{gap}}*ਤਾਂ ਪਿਛਹੁ ਕਾ ਅਪਣੇ ਆਦਮੀ ਸਭ ਲੈਕਰ ਬਾਬੇ ਪਾਸ ਆਇਆ। ਬਾਬਾ ਟਿਕਿਆ । ਸੰਗਤ ਸਿਖ ਲੱਗੇ ਹੋਂਦੇ ਜਾਣ । ਬਾਬੇ ਉਹ ਭੇਖ ਉਤਾਰਿਆ। |ਇਕ ਚਾਦਰ ਤੇੜ ਇਕ ਚਾਦਰ ਉਪਰ, ਇਕ ਪਟਕਾ ਸਿਰ, ਨਿਰੰਜਨ ਨਿਰੰਕਾਰ ਕਾ ਸਰੂਪ ਧਰਿਆ ਜਗਤ ਨਿਸਤਾਰਣ ਕੇ ਤਾਂਈ।ਜਗਤ ਵਿਚ ਡੋਰੀ ਉਭਰ ਗਈ,ਜੋ ਵਾਹੁ ਵਾਹੁ ! ਨਾਨਕ ਜੀ ਵਾਹੁ ਵਾਹੁ ਵੱਡਾ ਭਗਤ ਪੈਦਾ ਹੋਆ ਹੈ '। {{gap}}ਤਬ ਇਕ ਖੱਤਰੀ ਥਾ, ਖਰਾ ਗਰੀਬ ਯਤੀਮ ਸੀ । ਉਸ ਕੇ ਘਰ ਇਕ ਕੁੜੀ ਸੀ; ਘਰਹੁਂ ਖਰਾ ਆਜਜ਼ ਸੀ; ਸਰ ਕਿਛ ਨਾ ਸੀ ਆਂਵਦਾ। ਉਨ ਬਾਬੇ ਪਾਸ ਆਇ ਅਰਦਾਸ ਕੀਤੀ 'ਅਜੀ ਗਰੀਬ ਨਿਵਾਜ ! ਮੇਰੇ ਤੇ ਸਰ ਕਿਛ ਨਾਹੀ ਆਂਵਦੀ, ਬੇਟੀ ਕੁਆਰੀ ਹੈ ਕਿਛੁ ਪਰਮੇਸਰ ਕੇ ਨਾਇ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕਰ,ਖਸਮਾਨਾ ਹੋਵੈ' । ਤਾਂ ਬਾਬੇ ਹੁਕਮ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿਛੁ ਵਸਤੁ ਤੈਨੂੰ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ,ਸੋ ਤੂੰ ਲਿਖਾਇ ਲੈ ਆਉ, ਅਸੀਂ ਅਣਾਇ ਦੇਹਾਂਗੇ । ਉਨ ਖੱਤਰੀ ਵੀਵਾਹ ਦੀ ਵਸਤ ਸਭ ਲਿਖ {{gap}}*ਇਹ ਸਾਖੀ ਭੀ ਸਾਰੀ ਹਾਫਜ਼ਾਬਾਦ ਵਾਲੇ ਨੁਸਖੇ ਵਿਚੋਂ ਪਾਈ ਹੈ, ਵਲੈਤ , ਪਹੁੰਚੀ ਸਾਖੀ ਵਿਚ ਹੈ ਨਹੀਂ । ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅੱਜ ਕਲ ਕਹੀਦਾ ਹੈ-ਅੰਗ ਪਾਲ, ਉਹ ਮੁਰਾਦ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੀ ਗਰੀਬੀ ਤੱਕ ਕੇ ਆਪਣੀ ਮਿਹਰ ਦਾ ਅੰਗ ਪਾਲ | ਭਾਵ ਕੁਛ ਦਾਜ ਦੌਣ ਵਾਸਤੇ ਦਿਓ । Digitized by Panjab Digital Library / www.panjabdigilib.org<noinclude></noinclude> luvb4lbiqsrygmjxzmp0lckuizkcri2 196680 196668 2025-06-27T01:19:02Z Ashwinder sangrur 2332 /* ਸੋਧਣਾ */ 196680 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" /></noinclude>________________ (੮੬ ) . ਫਰਕ ਪਇਆ । ਫਿਰ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਚੜਿਆ, ਤਾਂ ਆਂਵਦਾ ਆਂਵਦਾ ਰਾਹ ਵਿਚ ਅੰਧਾ ਹੋਇ ਗਇਆ, ਸੁਝਸ ਕਿਛ ਨਾਂਹੀ, ਤਾਂ ਬਹਿ ਗਇਆ | ਲੋਕਾਂ ਕਹਿਆ, ਜੀ ਅਸੀਂ ਡਰਦੇ ਆਖ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ, ਪਰ ਨਾਨਕ ਵਡਾ ਪੀਰ ਹੈ । ਤੁਸੀਂ ਉਸਕੀ ਬੰਦਗੀ ਸਿਮਰਣ ਕਰਹੁ । ਤਾਂ ਕਰੋੜੀਆ ਸਿਫਤ ਲਗਾ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਦੀ ਕਰਣ । ਅਤੇ ਪਾਸ ਲੋਕ ਭੀ ਲੱਗੇ ਬਾਬੇ ਵਲ ਸਿਜਦਾ ਕਰਣ । ਤਾਂ ਕਰੋੜੀਆ ਅਸਵਾਰ ਹੋਇਆ, ਤਾਂ ਪੱਟ ਘੋੜੇ ਉਪਰਹੁਂ ਢਹਿ ਪਇਆ, ਦਿਸੈ ਕਿਛੁ ਨਾਂਹੀ । ਤਬ ਲੋਕਾਂ ਕਹਿਆ, ਦੀਵਾਨ ਜੀ ! ਤੂੰ ਭੁਲਦਾ ਹੈ ਜੋ ਘੋੜੇ ਚੜਦਾ ਹੈ, ਨਾਨਕ ਵਡਾ ਪੀਰ ਹੈ, ਤੂੰ ਪਿਆਦਾ ਹੋਇ ਕਰ ਚਲ, ਜੋ ਤੂੰ ਬਖਸੀਐ' । ਤਾਂ ਕਰੋੜੀ ਪਿਆਦਾ ਹੋਇ ਚਲਿਆ । ਜਿਥੇ ਬਾਬੇ ਦੀ ਦਰਗਾਹ ਦਿਸ ਆਈ, ਤਾਂ ਤਿਥੈ ਖੜਾ ਹੋਇ ਕਰ ਲਗਾ ਸਲਾਮ ਕਰਣ । ਨੇੜੇ ਆਇਆ ਤਾਂ ਇਹ ਪੈਰੀ ਪਇਆ | ਬਾਬੇ ਬਹੁਤ ਖੁਸੀ , ਕੀਤੀ । ਬਾਬੇ ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਰਖਿਆ, ਬਾਬਾ ਬਹੁਤ ਖੁਸੀ ਹੋਆ । ਤਾਂ ਕਰੋੜੀ ਅਰਜ ਕੀਤੀ, 'ਬਾਬਾ ਜੀ ! ਤੇਰਾ ਹੁਕਮ ਹੋਵੈ, ਤਾਂ ਇਕ ਚਕ ਬਨਾਵਾਂ ਤੇਰੇ ਨਾਂਵ ਕਾ, ਕਰਤਾਰ ਪੁਰ ਨਾਉਂ ਰਖੀਐ ਧਰਮਸਾਲਾ ਪਾਈਐ' । ਤਾਂ ਕਰੋੜੀਆਂ ਵਿਦਿਆ ਹੋਇਆ । ਬੋਲੋ ਵਾਹਿਗੁਰੂ । {{center|{{xx-larger|੪੧. ਭਾਗੀਰਥ, ਮਨਸੁਖ ਤੇ ਸ਼ਿਵਨਾਭ.}}}} {{gap}}*ਤਾਂ ਪਿਛਹੁ ਕਾ ਅਪਣੇ ਆਦਮੀ ਸਭ ਲੈਕਰ ਬਾਬੇ ਪਾਸ ਆਇਆ। ਬਾਬਾ ਟਿਕਿਆ । ਸੰਗਤ ਸਿਖ ਲੱਗੇ ਹੋਂਦੇ ਜਾਣ । ਬਾਬੇ ਉਹ ਭੇਖ ਉਤਾਰਿਆ। |ਇਕ ਚਾਦਰ ਤੇੜ ਇਕ ਚਾਦਰ ਉਪਰ, ਇਕ ਪਟਕਾ ਸਿਰ, ਨਿਰੰਜਨ ਨਿਰੰਕਾਰ ਕਾ ਸਰੂਪ ਧਰਿਆ ਜਗਤ ਨਿਸਤਾਰਣ ਕੇ ਤਾਂਈ।ਜਗਤ ਵਿਚ ਡੋਰੀ ਉਭਰ ਗਈ,ਜੋ ਵਾਹੁ ਵਾਹੁ ! ਨਾਨਕ ਜੀ ਵਾਹੁ ਵਾਹੁ ਵੱਡਾ ਭਗਤ ਪੈਦਾ ਹੋਆ ਹੈ '। {{gap}}ਤਬ ਇਕ ਖੱਤਰੀ ਥਾ, ਖਰਾ ਗਰੀਬ ਯਤੀਮ ਸੀ । ਉਸ ਕੇ ਘਰ ਇਕ ਕੁੜੀ ਸੀ; ਘਰਹੁਂ ਖਰਾ ਆਜਜ਼ ਸੀ; ਸਰ ਕਿਛ ਨਾ ਸੀ ਆਂਵਦਾ। ਉਨ ਬਾਬੇ ਪਾਸ ਆਇ ਅਰਦਾਸ ਕੀਤੀ 'ਅਜੀ ਗਰੀਬ ਨਿਵਾਜ ! ਮੇਰੇ ਤੇ ਸਰ ਕਿਛ ਨਾਹੀ ਆਂਵਦੀ, ਬੇਟੀ ਕੁਆਰੀ ਹੈ ਕਿਛੁ ਪਰਮੇਸਰ ਕੇ ਨਾਇ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕਰ,ਖਸਮਾਨਾ ਹੋਵੈ' । ਤਾਂ ਬਾਬੇ ਹੁਕਮ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿਛੁ ਵਸਤੁ ਤੈਨੂੰ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ,ਸੋ ਤੂੰ ਲਿਖਾਇ ਲੈ ਆਉ, ਅਸੀਂ ਅਣਾਇ ਦੇਹਾਂਗੇ । ਉਨ ਖੱਤਰੀ ਵੀਵਾਹ ਦੀ ਵਸਤ ਸਭ ਲਿਖ {{gap}}*ਇਹ ਸਾਖੀ ਭੀ ਸਾਰੀ ਹਾਫਜ਼ਾਬਾਦ ਵਾਲੇ ਨੁਸਖੇ ਵਿਚੋਂ ਪਾਈ ਹੈ, ਵਲੈਤ , ਪਹੁੰਚੀ ਸਾਖੀ ਵਿਚ ਹੈ ਨਹੀਂ । ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅੱਜ ਕਲ ਕਹੀਦਾ ਹੈ-ਅੰਗ ਪਾਲ, ਉਹ ਮੁਰਾਦ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੀ ਗਰੀਬੀ ਤੱਕ ਕੇ ਆਪਣੀ ਮਿਹਰ ਦਾ ਅੰਗ ਪਾਲ | ਭਾਵ ਕੁਛ ਦਾਜ ਦੌਣ ਵਾਸਤੇ ਦਿਓ । Digitized by Panjab Digital Library / www.panjabdigilib.org<noinclude></noinclude> eoz8v8tb0j9ko9r0agnxcv9v71q92f7 250 14277 196698 44871 2025-06-27T07:25:26Z Ashwinder sangrur 2332 /* ਸੋਧਣਾ */ 196698 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" /></noinclude>________________ (੮੭) ਆਂਦੀ; ਜਿਤਨੀ ਲੋੜੀਦੀ ਸੀ । ਤਾਂ ਬਾਬੇ ਹੁਕਮ ਕੀਤਾ, 'ਭਾਗੀਰਥ ! ਆਣ ਦਿਨੋ। ਭਾਈ ਭਾਗੀਰਥਾ, ਤੂੰ ਲਾਹੌਰ ਜਾਇ, ਜਿਤਨੀਆਂ ਵਸਤੁ ਲੋੜੀਦੀਆਂ ਹੈਨ ਅਤੇ ਲਿਖੀਆਂ ਹੈਨ, ਸੋ ਸਭਿ ਲੈ ਕੇ ਤੁਧ ਆਵਣੀਆਂ । ਜੇ ਭਲਕੇ ਰਹਿਓ ਤਾਂ ਜਨਮ ਵਿਗੜੀਗਾ ।ਉਹ ਭੈਮਾਨ ਹੋਕਰ ਉਠ ਉੜਿਆ, ਲਾਹੌਰ ਆਇਆ । ਇਕ ਸ਼ਾਹ ਬਾਣੀਏ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ, ਆਖਿਓਸ, ਮੈਨੂੰ ਇਤਨੀਆਂ ਵਸਤੁ ਲੋੜੀਦੀਆਂ ਹੈਨ, ਮੈਨੂੰ ਆਣ ਦੇਹਿ । ਤਬ ਉਨ ਬਾਣੀਏ ਕਹਿਆ “ਅੱਜ ਰਹੁ ਭਲਕੇ ਨੂੰ ਸਭ ਵਸਤੁ ਹੋਇ ਆਵਣਗਆਂ । ਤਾਂ ਭਾਗੀਰਥ ਆਖਿਆ, 'ਮੈ ਜਾਣਾ ਹੈ, ਰਹਿੰਦਾ ਨਾ । ਤਾਂ ਉਨ ਬਾਣੀਏ ਆਖਿਆ, “ਜੋ ਵਸਤੁ ਸਭ ਹੋਵਣਗੀਆਂ, ਪਰ ਇਕ ਚੁੜਾ ਨਾ ਹੋਸੀਆ, ਚੁੜੇ ਚੀਰੀਆਂ ਰੰਗੀਆਂ ਰਾਤ ਪਵੇਗੀ । ਅੱਜ ਤੂੰ ਰਹੁ ਭਾਗੀਰਥਾ! : ਭਾਗੀਰਥ ਆਖਿਆ, “ਮੈਂ ਈਕਾਲ ਰਹਾਂ ਨਾਹੀਂ । ਬਾਣੀਏ ਆਖਿਆ, “ਅੱਜ ਰਹੇ ਬਾਝ ਕੰਮ ਹੋਂਦਾ ਨਹੀਂ । ਤਬ ਉਨ ਬਾਣੀਏ ਆਖਿਆ : ਤੂੰ ਸਾਮ ਸ਼ਾਮ ਰਹੁ ਜੇ ਕੰਮ ਚੁੜੇ ਦਾ ਤੋਂ ਕਰਣਾ ਹੈ । ਤਾਂ ਭਾਗੀਰਥ ਕਹਿਆ, ਜੋ ਅੱਜ ਕੰਮ ਨਾਹੀਂ ਸਉਰਦਾ, ਅਤੇ ਹੁਕਮ ਸਿਰ ਨਾ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਮੇਰਾ ਜਨਮ ਵਿਗੜੇਗਾ । ਤਾਂ ਉਨ ਬਾਣੀਏ ਆਖਿਆ, “ਭਾਈ ਕਿਸੀ ਕਾ ਸਾਹਿਬ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ਕਰੜਾ ਤਾਂ ਉਹ ਚਾਕਰ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜੋ-ਮੇਰਾ ਸਾਹਿਬ ਖਿਝੇਗਾ, ਮੇਰਾ ਵਜਹੁ ਕਟੈਗਾ-ਤੂੰ ਜੋ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ,-ਜੋ ਹੁਕਮ ਸਿਰ ਨਾ ਜਾਵੈ, ਤਾਂ ਮੇਰਾ ਜਨਮ ਵਿਗੜੇਗਾ। ਸੋ ਤੇਰਾ ਸਾਹਿਬ ਕੈਸਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕੇ ਕੋਪ ਤੇ ਤੇਰਾ ਜਨਮ ਵਿਗੜੇਗਾ ? ਤਾਂ ਭਾਗੀਰਥ ਕਹਿਆ, 'ਮੇਰਾ ਸਾਹਿਬ ਗੁਰੂ ਹੈ । ਜੇ ਹਉਂ ਉਸ ਦੇ ਹੁਕਮ ਸਿਰ ਨਾ ਜਾਵਾਂ ਤਾਂ ਮੇਰਾ ਜਨਮ ਵਿਗੜੇ' । ਤਾਂ ਉਨ ਬਾਣੀਏ ਕਹਿਆ, “ਭਾਈ ਅੱਜ ਕਲੀਕਾਲ ਕੇ ਗੁਰੂ ਕਿਆ ਹੈਨ, ਜਿਨਕੇ ਕਹੇ ਤੇਰਾ ਜਨਮ ਵਿਗੜੇ ? ਤਾਂ ਭਾਗੀਰਥ ਆਖਿਆ, ਜੋ ਮੇਰਾ ਸਾਹਿਬ ਗੁਰੁ ਮਹਾਂਪੁਰਖ ਹੈ। ਤਾਂ ਉਨ ਬਾਣੀਏ ਕਹਿਆ ਜੋਰੇ ਘਰ ਬੂਡੇ ! ਕਲੀਕਾਲ ਮਹਿ ਮਹਾਂ ਪੁਰਖ ਕਹਾਂ ਹੈ ? ਤਬ ਆਖਿਆ, “ਨਾਂ ਜੀ, ਮੇਰਾ ਗੁਰੂ ਮਹਾ ਪੁਰਖ ਪੂਰਨ ਹੈ, ਮਹਾਂ ਪੁਰਖ ਹੈ, ਨਿਰੰਜਨ ਰੂਪ ਹੈ । ਤਬ ਉਨ ਬਾਣੀਏ ਕਹਿਆ, “ਚਲ ਹਉਂ ਤੇਰੇ ਸਾਥ ਚਲਦਾ ਹਾਂ । ਇਕ ਚੂੜਾ ਹੈ ਮੇਰੇ ਘਰ ਰੰਗਿਆ ਹੋਆ, ਤੂੰ ਆਪਣੇ ਪਾਸ ਹ ਬੰਧ ਰੱਖ | ਜਉ ਤੇਰਾ ਗੁਰੂ ਮਹਾਂ ਪੁਰਖ ਹੋਇਗਾ, ਤਾਂ ਤੇਰਾ ਭੀ ਗੁਰੂ ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਭੀ ਗੁਰੂ, ਅਰ ਜੇ ਮਹਾਂਪੁਰਖ ਨਾ ਹੋਆ, ਤਾਂ ਵਸਤੂ ਦੇਵਾਂਗਾ ਅਰ ਮੁਲ ਲੇਵਾਂਗਾ ? ਤਾਂ ਭਾਗੀਰਥ ਅਰ ਬਾਣੀਆਂ ਦੋਨੋਂ ਚਲੇ, ਗੁਰੂ ਬਾਬੇ ਕੋਲ ਆਏ । ਤਾਂ ਬਾਬੇ ਅਗੋਂ ਕਹਿਆ ‘ਭਾਗੀਰਥਾ ! ਜਿੱਧਰ ਜਾਹਿ, ਤਿੱਧਰ ਬਹਿ ਰਹੈਂ, ਜਬਾਬ ਨਾ ਲੈ ਆਵਹਿ | ਅਜੇ ਉਹ ਆਂਵਦੇ ਸੇ ਰਾਹ ਵਿਚ, ਉਨ ਵਾਕ ਸੁਣ ਪਾਇਆ ਤਾਂ ਉਸ ਬਾਣੀਏ ਕੇ ਕਪਾਟ ਖੁਲ ਗਏ, ਜੋ ਏਹ ਮਹਾਂਪੁਰਖ ਅੰਤਰਜਾਮੀ ਹੈ। ਆਇ ਪੈਰੀਂ ਪਏ।ਤਬ ਉਸ ਬਾਣੀਏ ਕੀ ਨਿਸਾ ਭਈ ਦਰਸ਼ਨ ਦੇਖਣੇ ਨਾਲ,ਪੈਰੀਂ ਪਉਂਦੇ Digitized by Panjab Digital Library / www.panjabdigilib.org<noinclude></noinclude> 16xzzshhznvjp8ovvdwu6a01zwyxp86 250 14279 196701 44873 2025-06-27T08:01:17Z Ashwinder sangrur 2332 196701 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" /></noinclude>________________ (੮੮ ) । ਨਿਹਾਲ ਹੋਇ ਗਇਆ । ਤੀਨ. ਬਰਸ ਬਾਬੇ ਕੋਲ ਰਹਿਆ, ਫੇਰ ਬਾਬੇ ਵਿਦਿਆ : ਕੀਤਾ। ਗੁਰੂ ਬਾਬੇ ਦੀ ਬਾਣੀ ਬਹੁਤ ਸਿਖੀਆਸੁ, ਪੋਥੀਆਂ ਸਿਖ* ਲੀਤੀਓਸੁ ॥ ਗੁਰੂ ਪਾਸਹੁੰ ਵਿਦਿਆ ਹੋਆ, ਵਿਦਿਆ ਹੋਇ ਘਰ ਆਇਆ ਲਹੌਰ ਵਿਚ । ਓਨ ਵਪਾਰੀ ਸਾਹ ਲੋਕ ਬੁਲਾਏ, ਹੱਟ ਦੀ ਵਸਤੁ ਸਭੁ ਸਉਪੀ, ਆਪ ਸਮੁੰਦਰ ਜਹਾਜ ਕਰ ਚਲਿਆ | ਜਹਾਂ ਰਾਜਾ ਸ਼ਿਵਨਾਭਿ ਰਹਿੰਦਾ ਥਾ ਉਸ ਨਗਰੀ ਜਾਹਿ ਰਹਿਆ | ਵਾਪਾਰ ਲੱਗਾ ਕਰਣ, ਵੱਡੀ ਰਾਤ ਤਾਈਂ ਕੀਰਤਨ ਕਰੈ । ਜਿਥੇ ਪਹਿਰ ਰਾਤ ਰਹੈ, ਤਿਥੈ ਉਠ ਕਰ ਠੰਢੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਨਾਵੇਗੁਰੁਬਾਬੇ ਦੀ ਆਗਿਆ ਹੈਜੋ ਠੰਢੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਨਾਵੈਗਾ ਪਹਿਰ ਰਾਤ ਰਹਿੰਦੀ,ਅਤੈਗਰੁ ਕਾ ਨਾਉਂਜਪਹਿਗੇ ਉਨ ਕਉ ਪਰਮੇਸ਼ਰ ਕੇ ਦਰ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਪੀਐਗਾ, ਅਜੂਨੀ ਸੰਭੂ ਸੰਗ ਸਮਾਵੈਗਾ ॥ ਜਹਾਂ ਗੁਰੂ ਬਾਬੇ ਕਾ ਨਿਵਾਸ ਹੈ,ਤਹਾਂ ਉਹ ਰੱਖੀਅਹਿਗੇ | ਅਰ ਬੇਦ ਕਹਿਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਪਹਿਰ ਰਾਤ ਸਿਉਂ ਨਾਵੈਗਾ| ਤਿਸ ਕਉ ਸਵਾ ਮਣ ਸੋਨੇ ਕਾ ਪੁੰਨ ਹੋਵੇ। ਜੋ ਚਉ ਘੜੀਆਂ ਰਾਤ ਨੂੰ ਨਾਵੈਗਾ ਤਿਸਨੂੰ ਸਵਾ ਮਣ ਪਾਣੀ ਕਾ ਪੁੰਨ ਹੋਵੇਗਾ । | ਜੋ ਦਿਨ ਚੜੇ ਨਾਵੈ, ਤਿਸ ਨੂੰ ਪੁੰਨ ਨਾ ਪਾਪ । ਏਹ ਤਾਂ ਬੇਦਾ ਕਹਿਤਾ ਹੈ, ਬਾਬੇ ਦੀ ਆਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਮੇਰਾ ਸਿਖ ਪ੍ਰਾਤਕਾਲ ਨਾਵੈਗਾ, ਸਿਰ ਪਾਣੀ ਠੰਢਾ ਪਾਵੇਗਾ,ਤਿਸਕੀ ਪਰਮ ਗਤ ਹੋਵੇਗੀ।ਜੀਵਦਾ ਭੀ ਮੁਕਤਾ ਅਰ ਮੁਆ ਭੀ ਮੁਕਤਾ+ ਅਰ ਓਹ ਬਾਣੀਆਂ ਪਹਿਰ ਰਾਤ ਰਹਿੰਦੀ ਨਾਵੈ ਪਾਣੀ ਠੰਢੇ ਨਾਲ । ਨਾਇਕਰ ਜਪ ਪੜੇ, ਅਰ ਪੋਥੀ ਸਬਦ ਪੜਕੇ ਪਾਤਾਕਾਲ ਹੋਂਦੇ ਨੂੰ ਪਰਸਾਦ ਜੇਵਕੈ ਜਾਇ ਸੰਸਾਰ ਕੀ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਤਿ ਕਰੇ । ਰਾਤੀਂ ਆਵੈ ਤਾਂ ਗੁਰੂ ਕਾ ਸਬਦ ਗਾਵੈ॥ ਅਰ ਉਸ ਵਲ ਕੇ ਲੋਕ ਦਿਨ ਚੜੇ ਇਸਨਾਨ ਕਰਹਿ ਸੋ ਦੁਆਦਸ ਟਿਕੇ ਚੜਾਵਹਿ, ਅਰ ਆਇਤਵਾਰ ਅਮਾਵਸ,ਇਕਾਦਸੀ ਬਰਤ ਕਰਹਿ ਦੇਹੁਰੇ ਕੀ ਪੂਜਾ ਕਰਹਿ, ਠਾਕਰ ਦੁਆਰੇ ਭੀ ਜਾਂਹਿ । ਓਹ ਬਾਣੀਆਂ ਨਾ ਵਰਤ, ਨਾ ਪੁਜਾ, ਨਾਂ ਅਮਾਵਸ, ਨਾ ਆਇਤਵਾਰ ਉਨਕੀ ਕਾਈ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਤ ਨ ਕਰੇ । ਇਸ ਵੱਲ ਕੇ ਜੇ ਹਿੰਦੂ ਜਾਂਹਿ, ਤਿਸਕੋ ਓਹ ਭ੍ਰਸਟ ਕਰ ਘੱਤਨ । ਤਬ ਲੋਕਉ ਉਸ ਬਾਣੀਏ ਕੀ ਚਰਚਾ ਚਲਾਈ । ਤਬ ਚਲੀ ਚਲੀ ਬਾਤ ਰਾਜੈ ਸਿਵਨਾਭਿ ਪਾਸ ਚਲ ਪਈ, ਜੋ ਜੀ ਇਕ ਜੋ ਬਾਣੀਆ ਹੈ, ਹਿੰਦੂ ਕਹਾਂਵਦਾ ਹੈ, ਅਰ ਕਰਮ ਭ੍ਰਸ਼ਟ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਤਬ ਰਾਜੇ ਕਹਿਆ, ਜੋ ਰੇ, ਉਸ ਬਾਣੀਏ ਕਉ ਬੁਲਾਇ ਲੇ ਆਵਹੁ, ਮੈਂ ਉਸ ਕਉ ਪੂਛਹਂ । ਜੋ, ਰੇ ਉਹ ਕਿਉ ਐਸੀ ਬਾਤ ਕਰਤਾ ਹੈ ਹਿੰਦੂ ਜਨਮ ਹੋਇਕੈ ? ਤਬ ਰਾਜੇ ਕੇ {{gap}}*ਇਹ ਲਿਖਾਰੀ ਦੀ ਭੁਲ ਹੈ, ਪਾਠ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ-'ਲਿਖ ਲੀਤੀਓਸ।'ਬੇਦ ਤੋਂ ਲੇਖਕ ਦੀ ਮੁਰਾਦ ਵੇਦ ਨਹੀਂ, ਪਰ ਕੋਈ ਹੋਰ ਸ਼ਾਸਤ੍ਰ #ਉਪਰ ਆ ਚੁਕਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵੇਲੇ ਨਾਕੇ ਨਾਮ ਜਪਹਿੰਗੇ ਉਨ ਕੋ ਅੰਮਤ ਪੀਐਗਾ । ਇਥੇ ਬੀ ਉਹੋ ਨਾਮ ਜਪਣ ਨਾਲ ਮੁਰਾਦ ਹੈ। Digitized by Panjab Digital Library / www.panjabdigilib.org<noinclude></noinclude> 5hnzwm2k3fvqr2dsluzhvqf15lydncq 196704 196701 2025-06-27T08:26:14Z Ashwinder sangrur 2332 196704 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" /></noinclude>________________ (੮੮ ) । ਨਿਹਾਲ ਹੋਇ ਗਇਆ । ਤੀਨ. ਬਰਸ ਬਾਬੇ ਕੋਲ ਰਹਿਆ, ਫੇਰ ਬਾਬੇ ਵਿਦਿਆ : ਕੀਤਾ। ਗੁਰੂ ਬਾਬੇ ਦੀ ਬਾਣੀ ਬਹੁਤ ਸਿਖੀਆਸੁ, ਪੋਥੀਆਂ ਸਿਖ* ਲੀਤੀਓਸੁ ॥ ਗੁਰੂ ਪਾਸਹੁੰ ਵਿਦਿਆ ਹੋਆ, ਵਿਦਿਆ ਹੋਇ ਘਰ ਆਇਆ ਲਹੌਰ ਵਿਚ । ਓਨ ਵਪਾਰੀ ਸਾਹ ਲੋਕ ਬੁਲਾਏ, ਹੱਟ ਦੀ ਵਸਤੁ ਸਭੁ ਸਉਪੀ, ਆਪ ਸਮੁੰਦਰ ਜਹਾਜ ਕਰ ਚਲਿਆ | ਜਹਾਂ ਰਾਜਾ ਸ਼ਿਵਨਾਭਿ ਰਹਿੰਦਾ ਥਾ ਉਸ ਨਗਰੀ ਜਾਹਿ ਰਹਿਆ | ਵਾਪਾਰ ਲੱਗਾ ਕਰਣ, ਵੱਡੀ ਰਾਤ ਤਾਈਂ ਕੀਰਤਨ ਕਰੈ । ਜਿਥੇ ਪਹਿਰ ਰਾਤ ਰਹੈ, ਤਿਥੈ ਉਠ ਕਰ ਠੰਢੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਨਾਵੇਗੁਰੁਬਾਬੇ ਦੀ ਆਗਿਆ ਹੈਜੋ ਠੰਢੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਨਾਵੈਗਾ ਪਹਿਰ ਰਾਤ ਰਹਿੰਦੀ,ਅਤੈਗਰੁ ਕਾ ਨਾਉਂਜਪਹਿਗੇ ਉਨ ਕਉ ਪਰਮੇਸ਼ਰ ਕੇ ਦਰ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਪੀਐਗਾ, ਅਜੂਨੀ ਸੰਭੂ ਸੰਗ ਸਮਾਵੈਗਾ ॥ ਜਹਾਂ ਗੁਰੂ ਬਾਬੇ ਕਾ ਨਿਵਾਸ ਹੈ,ਤਹਾਂ ਉਹ ਰੱਖੀਅਹਿਗੇ | ਅਰ ਬੇਦ ਕਹਿਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਪਹਿਰ ਰਾਤ ਸਿਉਂ ਨਾਵੈਗਾ| ਤਿਸ ਕਉ ਸਵਾ ਮਣ ਸੋਨੇ ਕਾ ਪੁੰਨ ਹੋਵੇ। ਜੋ ਚਉ ਘੜੀਆਂ ਰਾਤ ਨੂੰ ਨਾਵੈਗਾ ਤਿਸਨੂੰ ਸਵਾ ਮਣ ਪਾਣੀ ਕਾ ਪੁੰਨ ਹੋਵੇਗਾ । | ਜੋ ਦਿਨ ਚੜੇ ਨਾਵੈ, ਤਿਸ ਨੂੰ ਪੁੰਨ ਨਾ ਪਾਪ । ਏਹ ਤਾਂ ਬੇਦਾ ਕਹਿਤਾ ਹੈ, ਬਾਬੇ ਦੀ ਆਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਮੇਰਾ ਸਿਖ ਪ੍ਰਾਤਕਾਲ ਨਾਵੈਗਾ, ਸਿਰ ਪਾਣੀ ਠੰਢਾ ਪਾਵੇਗਾ,ਤਿਸਕੀ ਪਰਮ ਗਤ ਹੋਵੇਗੀ।ਜੀਵਦਾ ਭੀ ਮੁਕਤਾ ਅਰ ਮੁਆ ਭੀ ਮੁਕਤਾ+ ਅਰ ਓਹ ਬਾਣੀਆਂ ਪਹਿਰ ਰਾਤ ਰਹਿੰਦੀ ਨਾਵੈ ਪਾਣੀ ਠੰਢੇ ਨਾਲ । ਨਾਇਕਰ ਜਪ ਪੜੇ, ਅਰ ਪੋਥੀ ਸਬਦ ਪੜਕੇ ਪ੍ਰਾਤਾਕਾਲ ਹੋਂਦੇ ਨੂੰ ਪਰਸਾਦ ਜੇਵਕੈ ਜਾਇ ਸੰਸਾਰ ਕੀ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਤਿ ਕਰੇ । ਰਾਤੀਂ ਆਵੈ ਤਾਂ ਗੁਰੂ ਕਾ ਸਬਦ ਗਾਵੈ॥ ਅਰ ਉਸ ਵਲ ਕੇ ਲੋਕ ਦਿਨ ਚੜੇ ਇਸਨਾਨ ਕਰਹਿ ਸੋ ਦੁਆਦਸ ਟਿਕੇ ਚੜਾਵਹਿ, ਅਰ ਆਇਤਵਾਰ ਅਮਾਵਸ,ਇਕਾਦਸੀ ਬਰਤ ਕਰਹਿ ਦੇਹੁਰੇ ਕੀ ਪੂਜਾ ਕਰਹਿਂ, ਠਾਕਰ ਦੁਆਰੇ ਭੀ ਜਾਂਹਿ । ਓਹ ਬਾਣੀਆਂ ਨਾ ਵਰਤ, ਨਾ ਪੂਜਾ, ਨਾਂ ਅਮਾਵਸ, ਨਾ ਆਇਤਵਾਰ ਉਨਕੀ ਕਾਈ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਤ ਨ ਕਰੇ । ਇਸ ਵੱਲ ਕੇ ਜੇ ਹਿੰਦੂ ਜਾਂਹਿ, ਤਿਸਕੋ ਓਹ ਭ੍ਰਸਟ ਕਰ ਘੱਤਨ । ਤਬ ਲੋਕਉ ਉਸ ਬਾਣੀਏ ਕੀ ਚਰਚਾ ਚਲਾਈ । ਤਬ ਚਲੀ ਚਲੀ ਬਾਤ ਰਾਜੈ ਸਿਵਨਾਭਿ ਪਾਸ ਚਲ ਪਈ, ਜੋ 'ਜੀ ਇਕ ਜੋ ਬਾਣੀਆ ਹੈ, ਹਿੰਦੂ ਕਹਾਂਵਦਾ ਹੈ, ਅਰ ਕਰਮ ਭ੍ਰਸ਼ਟ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਤਬ ਰਾਜੇ ਕਹਿਆ, ਜੋ ਰੇ, ਉਸ ਬਾਣੀਏ ਕਉ ਬੁਲਾਇ ਲੇ ਆਵਹੁ, ਮੈਂ ਉਸ ਕਉ ਪੂਛਹਂ । ਜੋ, ਰੇ ਉਹ ਕਿਉਂ ਐਸੀ ਬਾਤ ਕਰਤਾ ਹੈ ਹਿੰਦੂ ਜਨਮ ਹੋਇਕੈ ? ਤਬ ਰਾਜੇ ਕੇ {{gap}}*ਇਹ ਲਿਖਾਰੀ ਦੀ ਭੁਲ ਹੈ, ਪਾਠ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ-'ਲਿਖ ਲੀਤੀਓਸ।'ਬੇਦ ਤੋਂ ਲੇਖਕ ਦੀ ਮੁਰਾਦ ਵੇਦ ਨਹੀਂ, ਪਰ ਕੋਈ ਹੋਰ ਸ਼ਾਸਤ੍ਰ {{gap}}#ਉਪਰ ਆ ਚੁਕਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵੇਲੇ ਨਾਕੇ ਨਾਮ ਜਪਹਿੰਗੇ ਉਨ ਕੋ ਅੰਮਤ ਪੀਐਗਾ । ਇਥੇ ਬੀ ਉਹੋ ਨਾਮ ਜਪਣ ਨਾਲ ਮੁਰਾਦ ਹੈ। Digitized by Panjab Digital Library / www.panjabdigilib.org<noinclude></noinclude> cljmtiej5qi9wokrmrzyrqtkkpl02wv 196705 196704 2025-06-27T08:27:09Z Ashwinder sangrur 2332 /* ਸੋਧਣਾ */ 196705 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" /></noinclude>________________ (੮੮ ) । ਨਿਹਾਲ ਹੋਇ ਗਇਆ । ਤੀਨ. ਬਰਸ ਬਾਬੇ ਕੋਲ ਰਹਿਆ, ਫੇਰ ਬਾਬੇ ਵਿਦਿਆ : ਕੀਤਾ। ਗੁਰੂ ਬਾਬੇ ਦੀ ਬਾਣੀ ਬਹੁਤ ਸਿਖੀਆਸੁ, ਪੋਥੀਆਂ ਸਿਖ* ਲੀਤੀਓਸੁ ॥ ਗੁਰੂ ਪਾਸਹੁੰ ਵਿਦਿਆ ਹੋਆ, ਵਿਦਿਆ ਹੋਇ ਘਰ ਆਇਆ ਲਹੌਰ ਵਿਚ । ਓਨ ਵਪਾਰੀ ਸਾਹ ਲੋਕ ਬੁਲਾਏ, ਹੱਟ ਦੀ ਵਸਤੁ ਸਭੁ ਸਉਪੀ, ਆਪ ਸਮੁੰਦਰ ਜਹਾਜ ਕਰ ਚਲਿਆ | ਜਹਾਂ ਰਾਜਾ ਸ਼ਿਵਨਾਭਿ ਰਹਿੰਦਾ ਥਾ ਉਸ ਨਗਰੀ ਜਾਹਿ ਰਹਿਆ | ਵਾਪਾਰ ਲੱਗਾ ਕਰਣ, ਵੱਡੀ ਰਾਤ ਤਾਈਂ ਕੀਰਤਨ ਕਰੈ । ਜਿਥੇ ਪਹਿਰ ਰਾਤ ਰਹੈ, ਤਿਥੈ ਉਠ ਕਰ ਠੰਢੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਨਾਵੇਗੁਰੁਬਾਬੇ ਦੀ ਆਗਿਆ ਹੈਜੋ ਠੰਢੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਨਾਵੈਗਾ ਪਹਿਰ ਰਾਤ ਰਹਿੰਦੀ,ਅਤੈਗਰੁ ਕਾ ਨਾਉਂਜਪਹਿਗੇ ਉਨ ਕਉ ਪਰਮੇਸ਼ਰ ਕੇ ਦਰ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਪੀਐਗਾ, ਅਜੂਨੀ ਸੰਭੂ ਸੰਗ ਸਮਾਵੈਗਾ ॥ ਜਹਾਂ ਗੁਰੂ ਬਾਬੇ ਕਾ ਨਿਵਾਸ ਹੈ,ਤਹਾਂ ਉਹ ਰੱਖੀਅਹਿਗੇ | ਅਰ ਬੇਦ ਕਹਿਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਪਹਿਰ ਰਾਤ ਸਿਉਂ ਨਾਵੈਗਾ| ਤਿਸ ਕਉ ਸਵਾ ਮਣ ਸੋਨੇ ਕਾ ਪੁੰਨ ਹੋਵੇ। ਜੋ ਚਉ ਘੜੀਆਂ ਰਾਤ ਨੂੰ ਨਾਵੈਗਾ ਤਿਸਨੂੰ ਸਵਾ ਮਣ ਪਾਣੀ ਕਾ ਪੁੰਨ ਹੋਵੇਗਾ । | ਜੋ ਦਿਨ ਚੜੇ ਨਾਵੈ, ਤਿਸ ਨੂੰ ਪੁੰਨ ਨਾ ਪਾਪ । ਏਹ ਤਾਂ ਬੇਦਾ ਕਹਿਤਾ ਹੈ, ਬਾਬੇ ਦੀ ਆਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਮੇਰਾ ਸਿਖ ਪ੍ਰਾਤਕਾਲ ਨਾਵੈਗਾ, ਸਿਰ ਪਾਣੀ ਠੰਢਾ ਪਾਵੇਗਾ,ਤਿਸਕੀ ਪਰਮ ਗਤ ਹੋਵੇਗੀ।ਜੀਵਦਾ ਭੀ ਮੁਕਤਾ ਅਰ ਮੁਆ ਭੀ ਮੁਕਤਾ+ ਅਰ ਓਹ ਬਾਣੀਆਂ ਪਹਿਰ ਰਾਤ ਰਹਿੰਦੀ ਨਾਵੈ ਪਾਣੀ ਠੰਢੇ ਨਾਲ । ਨਾਇਕਰ ਜਪ ਪੜੇ, ਅਰ ਪੋਥੀ ਸਬਦ ਪੜਕੇ ਪ੍ਰਾਤਾਕਾਲ ਹੋਂਦੇ ਨੂੰ ਪਰਸਾਦ ਜੇਵਕੈ ਜਾਇ ਸੰਸਾਰ ਕੀ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਤਿ ਕਰੇ । ਰਾਤੀਂ ਆਵੈ ਤਾਂ ਗੁਰੂ ਕਾ ਸਬਦ ਗਾਵੈ॥ ਅਰ ਉਸ ਵਲ ਕੇ ਲੋਕ ਦਿਨ ਚੜੇ ਇਸਨਾਨ ਕਰਹਿ ਸੋ ਦੁਆਦਸ ਟਿਕੇ ਚੜਾਵਹਿ, ਅਰ ਆਇਤਵਾਰ ਅਮਾਵਸ,ਇਕਾਦਸੀ ਬਰਤ ਕਰਹਿ ਦੇਹੁਰੇ ਕੀ ਪੂਜਾ ਕਰਹਿਂ, ਠਾਕਰ ਦੁਆਰੇ ਭੀ ਜਾਂਹਿ । ਓਹ ਬਾਣੀਆਂ ਨਾ ਵਰਤ, ਨਾ ਪੂਜਾ, ਨਾਂ ਅਮਾਵਸ, ਨਾ ਆਇਤਵਾਰ ਉਨਕੀ ਕਾਈ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਤ ਨ ਕਰੇ । ਇਸ ਵੱਲ ਕੇ ਜੇ ਹਿੰਦੂ ਜਾਂਹਿ, ਤਿਸਕੋ ਓਹ ਭ੍ਰਸਟ ਕਰ ਘੱਤਨ । ਤਬ ਲੋਕਉ ਉਸ ਬਾਣੀਏ ਕੀ ਚਰਚਾ ਚਲਾਈ । ਤਬ ਚਲੀ ਚਲੀ ਬਾਤ ਰਾਜੈ ਸਿਵਨਾਭਿ ਪਾਸ ਚਲ ਪਈ, ਜੋ 'ਜੀ ਇਕ ਜੋ ਬਾਣੀਆ ਹੈ, ਹਿੰਦੂ ਕਹਾਂਵਦਾ ਹੈ, ਅਰ ਕਰਮ ਭ੍ਰਸ਼ਟ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਤਬ ਰਾਜੇ ਕਹਿਆ, ਜੋ ਰੇ, ਉਸ ਬਾਣੀਏ ਕਉ ਬੁਲਾਇ ਲੇ ਆਵਹੁ, ਮੈਂ ਉਸ ਕਉ ਪੂਛਹਂ । ਜੋ, ਰੇ ਉਹ ਕਿਉਂ ਐਸੀ ਬਾਤ ਕਰਤਾ ਹੈ ਹਿੰਦੂ ਜਨਮ ਹੋਇਕੈ ? ਤਬ ਰਾਜੇ ਕੇ {{gap}}*ਇਹ ਲਿਖਾਰੀ ਦੀ ਭੁਲ ਹੈ, ਪਾਠ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ-'ਲਿਖ ਲੀਤੀਓਸ।'ਬੇਦ ਤੋਂ ਲੇਖਕ ਦੀ ਮੁਰਾਦ ਵੇਦ ਨਹੀਂ, ਪਰ ਕੋਈ ਹੋਰ ਸ਼ਾਸਤ੍ਰ {{gap}}#ਉਪਰ ਆ ਚੁਕਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵੇਲੇ ਨਾਕੇ ਨਾਮ ਜਪਹਿੰਗੇ ਉਨ ਕੋ ਅੰਮਤ ਪੀਐਗਾ । ਇਥੇ ਬੀ ਉਹੋ ਨਾਮ ਜਪਣ ਨਾਲ ਮੁਰਾਦ ਹੈ। Digitized by Panjab Digital Library / www.panjabdigilib.org<noinclude></noinclude> cbixp0lzzxoxgujnub9e3hfgzvlcqh5 250 14281 196713 44875 2025-06-27T08:43:32Z Ashwinder sangrur 2332 196713 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" /></noinclude>________________ (੮੯). ਦੁਤ ਉਸ ਬਾਣੀਏ ਕਉ ਬੁਲਾਇ ਲੈ ਆਏ। ਤਬ ਓਹ ਬਾਣੀਆਂ ਰਾਮ ਰਾਮ ਕਰਕੇ ਸਿਰ ਨਿਵਾਇ ਕਰ ਨਲੀਏਰ ਦੇ ਮਿਲਿਆ।ਤਬ ਰਾਜੇ ਪੁੱਛਿਆ, ਜੋ ਰੇ ਬਾਣੀਏ! ਤੂੰ ਹਿੰਦੂ ਜਨਮ ਹੈਂ, ਤੂੰ ਬਰਤ ਨੇਮ ਪੂਜਾ ਨਹੀਂ ਕਰਤਾ,ਸੋ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਕਰਤਾ ?? *ਜੋ, 'ਜੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਣ ਤੁਮ ਬਰਤਨੇਮ ਸੰਜਮ ਕਰਤੇ ਹੋ, ਸੋ ਵਸਤ ਮੈਂ ਪਾਈ ਹੈ । ਕਿਆ ਵਰਤ ਨੇਮ ਕਰਉ ? ਤਬ ਰਾਜੇ ਪੁੱਛਿਆ 'ਕਉਣ ਵਸਤ ਤੈਂ ਪਾਈ ਹੈ ? ਜਿਸ ਤੇ ਤੇਰਾ ਸੰਤੋਖ ਹੂਆ ਹੈ | ਕਹੇ, 'ਜੀ ਮੈਂ ਮਹਾਂਪੁਰਖ ਕਾ ਦਰਸ਼ਨ ਕੀਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ਮੁਕਤਿ ਪਾਈ ਹੈ'। । ਤਬ ਰਾਜੇ ਕਹਿਆ, 'ਤੇਰੀ ਨਿਸ਼ਾ ਹੋਈ ਹੈ ਉਸਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ? ਤਬ ਬਾਣੀਏ ਕਹਿਆ, “ਜੀ ਪਰਮੇਸਰ ਮਿਲਿਆ, ਤਾਂ ਨਿਸਾ ਦੀ ਕਿਆ ਚੱਲੀ ਹੈ ?' । ਤਬ ਰਾਜੇ ਕਹਿਆ, “ਰੇ ਬਾਣੀਏ ! ਕਲਜੁਗ ਮੈਂ ਐਸਾ ਕਉਣ ਹੈ ਮਹਾਂ ਪੁਰਖ ਜਿਸਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ਮੁਕਤਿ ਪਾਈਐ ?' ਕਹੈ, ਜੀ ਐਸਾ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਹੈ, ਜਿਸਕੇ ਨਾਮ ਲੀਐ ਮੁਕਤਿ ਪਾਈਤੀ ਹੈ'। ਤਬ ਉਨ ਬਾਣੀਐ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਜੀ ਕੀ ਬਾਣੀ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰੀ । ਤਬ ਰਾਜੇ ਸਿਵਨਾਭਿ ਬਾਣੀ ਸੁਣੀ, ਸੁਣਿਕੈ ਤ੍ਰਿਪਤ ਹੋਇ ਗਇਆ ( ਰੋਮ ਰੋਮ ਮਗਨ ਹੋਇ ਗਇਆ । ਗੁਰੂ ਬਾਬੇ ਦੀ ਬਾਣੀ ਜੋ ਸੁਣੀ ਰਾਜੇ ਸਮਝੀ । “ਰੇ ਬਾਣੀਐ ! ਤੂੰ ਮੇਰੇ ਤਾਂਈ ਅਪਨੇ ਨਾਲ ਲੈ ਚੱਲ ਜਹਾਂ ਗੁਰੂ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਹੈ, ਮੈਂ ਦਰਸਨ ਦੇਖਉਂ' । ਤੂਬ ਉਨ ਬਾਣੀਐ ਕਹਿਆ, 'ਜੀ ਇਉਂ ਤੂੰ ਚਲੈ, ਤਾਂ ਕਿਆ ਜਾਪੈ ਤੂੰ ਪਹੁੰਚ ਸਕਹਿਂ ਕਿ ਨਾ ਸਕਹਿਂ ? ਪਰ ਤੂੰ ਜੀਅ ਵਿਚ ਅਰਾਧ, ਤੇਰੇ ਤਾਈਂ ਈਹਾਂ ਹੀ ਮਿਲੇਗਾ । ਤਬ ਰਾਜੇ ਸਿਵਨਾਭਿ ਕਹਿਆ, 'ਜਿਸ ਧਰਤੀ ਗੁਰੂ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਰਹਿਤ ਹੈ, ਸੋ ਧਰਤੀ ਤੂੰ ਕਹੁ '। {{gap}}ਕਹੈ, ਜੀ ਲਾਹੌਰ ਤੇ ਕੋਸ ਪੰਦਰਾਂ ਕਰਤਾਰ ਪਰ ਬੰਨਿਆ ਹੈ ਪੰਜਾਬ ਕੀ ਧਰਤੀ ਮਾਂਹਿ, ਊਹਾਂ ਗੁਰੂ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਰਹਿਤਾ ਹੈ । ਸਥਾਨ ਤਲਵੰਡੀ ਰਾਇ ਭੋਇ ਭੱਟੀ ਕੀ, ਰਾਵੀ ਕੇ ਪਾਰ, ਨਾਮ ਸੁਥਾਨ ਰਾਵੀ ਦੇ ਉਰਾਰ ਕਰਤਾਰ ਪੁਰ ਬੰਨਿਆਂ ਹੈ, ਊਹਾਂ ਮਹਾਂਪੁਰਖ ਰਹਿਤਾ ਹੈ । ਸਭਨੀ ਥਾਂਈ ਹੈ, ਜਹਾਂ ਜਹਾਂ ਅਰਾਧੀਐ, ਤਹਾਂ ਤਹਾਂ ਹਾਜਰ ਹੈ । ਤਬ ਰਾਜੇ ਕਹਿਆ, 'ਤਉ ਚਲੋ ਲਾਹੌਰ ! ਕਉ, ਜੋ ਜਾਇਕਰ ਦਰਸਨ ਕਰਉ'। ਤਬ ਉਨ ਬਾਣੀਐ ਕਹਿਆ, ਜੋ 'ਜੀ ਮਹਾਂ ਪੁਰਖ ਕਾ ਸੁਭਾਉ ਹੈ,ਚੱਲ ਕੇ ਕੋਈ ਨਾਂਹੀ ਅੱਪੜਿਆ'। ਕਹੈ,' ਜੀ ਤੂੰ ਆਪਣੇ ਆਤਮੇ ਅੰਦਰ ਅਰਾਧ, ਗੁਰੂ ਬਾਬਾ ਅੰਤਰਜਾਮੀ ਹੈ,ਤੁਝ ਕਉ ਈਹਾਂ ਹੀ ਮਿਲੈਗਾ'। ਤਬ ਰਾਜੇ ਸਿਵਨਾਭਿ ਏਹੁ ਬਾਤ ਮੰਨ ਲੀਤੀ । ਤਬ ਉਹ ਬਾਣੀਆਂ ਵਿਦਾ ਹੋਇਆ | ਉਨ ਬਾਣੀਐ ਚਲਤੀ ਵੇਰੀ ਕਹਿਆ, 'ਜਿ ਰਾਜਾ ਜੀ, ਤੂੰ ਧੰਨ ਹੈ, ਗੁਰੂ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਤੈਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ, ਪਰ ਤੂੰ ਲਖ ਸਕਹਿੰਗਾ ਨਾਹੀਂ। ਕਿਆ ਜਾਪੇ ਕਿਤ ਰੂਪ *ਇਹ ਬਾਣੀਏ ਦਾ ਉਤ੍ਰ ਹੈ । Digitized by Panjab Digital Library / www.panjabdigilib.org<noinclude></noinclude> tq6ddldkuc3vosxh0nji6e5vq2x81zz 196714 196713 2025-06-27T08:46:34Z Ashwinder sangrur 2332 196714 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" /></noinclude>________________ (੮੯). ਦੂਤ ਉਸ ਬਾਣੀਏ ਕਉ ਬੁਲਾਇ ਲੈ ਆਏ। ਤਬ ਓਹ ਬਾਣੀਆਂ ਰਾਮ ਰਾਮ ਕਰਕੇ ਸਿਰ ਨਿਵਾਇ ਕਰ ਨਲੀਏਰ ਦੇ ਮਿਲਿਆ।ਤਬ ਰਾਜੇ ਪੁੱਛਿਆ, ਜੋ 'ਰੇ ਬਾਣੀਏ! ਤੂੰ ਹਿੰਦੂ ਜਨਮ ਹੈਂ, ਤੂੰ ਬਰਤ ਨੇਮ ਪੂਜਾ ਨਹੀਂ ਕਰਤਾ,ਸੋ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਕਰਤਾ ?' *ਜੋ, 'ਜੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਣ ਤੁਮ ਬਰਤਨੇਮ ਸੰਜਮ ਕਰਤੇ ਹੋ, ਸੋ ਵਸਤ ਮੈਂ ਪਾਈ ਹੈ । ਕਿਆ ਵਰਤ ਨੇਮ ਕਰਉ ? ਤਬ ਰਾਜੇ ਪੁੱਛਿਆ 'ਕਉਣ ਵਸਤ ਤੈਂ ਪਾਈ ਹੈ?ਜਿਸ ਤੇ ਤੇਰਾ ਸੰਤੋਖ ਹੂਆ ਹੈ | ਕਹੇ, 'ਜੀ ਮੈਂ ਮਹਾਂਪੁਰਖ ਕਾ ਦਰਸ਼ਨ ਕੀਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ਮੁਕਤਿ ਪਾਈ ਹੈ'। । ਤਬ ਰਾਜੇ ਕਹਿਆ, 'ਤੇਰੀ ਨਿਸ਼ਾ ਹੋਈ ਹੈ ਉਸਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ?' ਤਬ ਬਾਣੀਏ ਕਹਿਆ, “ਜੀ ਪਰਮੇਸਰ ਮਿਲਿਆ, ਤਾਂ ਨਿਸਾ ਦੀ ਕਿਆ ਚੱਲੀ ਹੈ ?' । ਤਬ ਰਾਜੇ ਕਹਿਆ, “ਰੇ ਬਾਣੀਏ ! ਕਲਜੁਗ ਮੈਂ ਐਸਾ ਕਉਣ ਹੈ ਮਹਾਂ ਪੁਰਖ ਜਿਸਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ਮੁਕਤਿ ਪਾਈਐ ?' ਕਹੈ, ਜੀ ਐਸਾ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਹੈ, ਜਿਸਕੇ ਨਾਮ ਲੀਐ ਮੁਕਤਿ ਪਾਈਤੀ ਹੈ'। ਤਬ ਉਨ ਬਾਣੀਐ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਜੀ ਕੀ ਬਾਣੀ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰੀ । ਤਬ ਰਾਜੇ ਸਿਵਨਾਭਿ ਬਾਣੀ ਸੁਣੀ, ਸੁਣਿਕੈ ਤ੍ਰਿਪਤ ਹੋਇ ਗਇਆ ( ਰੋਮ ਰੋਮ ਮਗਨ ਹੋਇ ਗਇਆ । ਗੁਰੂ ਬਾਬੇ ਦੀ ਬਾਣੀ ਜੋ ਸੁਣੀ ਰਾਜੇ ਸਮਝੀ । “ਰੇ ਬਾਣੀਐ ! ਤੂੰ ਮੇਰੇ ਤਾਂਈ ਅਪਨੇ ਨਾਲ ਲੈ ਚੱਲ ਜਹਾਂ ਗੁਰੂ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਹੈ, ਮੈਂ ਦਰਸਨ ਦੇਖਉਂ' । ਤੂਬ ਉਨ ਬਾਣੀਐ ਕਹਿਆ, 'ਜੀ ਇਉਂ ਤੂੰ ਚਲੈ, ਤਾਂ ਕਿਆ ਜਾਪੈ ਤੂੰ ਪਹੁੰਚ ਸਕਹਿਂ ਕਿ ਨਾ ਸਕਹਿਂ ? ਪਰ ਤੂੰ ਜੀਅ ਵਿਚ ਅਰਾਧ, ਤੇਰੇ ਤਾਈਂ ਈਹਾਂ ਹੀ ਮਿਲੇਗਾ । ਤਬ ਰਾਜੇ ਸਿਵਨਾਭਿ ਕਹਿਆ, 'ਜਿਸ ਧਰਤੀ ਗੁਰੂ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਰਹਿਤ ਹੈ, ਸੋ ਧਰਤੀ ਤੂੰ ਕਹੁ '। {{gap}}ਕਹੈ, ਜੀ ਲਾਹੌਰ ਤੇ ਕੋਸ ਪੰਦਰਾਂ ਕਰਤਾਰ ਪਰ ਬੰਨਿਆ ਹੈ ਪੰਜਾਬ ਕੀ ਧਰਤੀ ਮਾਂਹਿ, ਊਹਾਂ ਗੁਰੂ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਰਹਿਤਾ ਹੈ । ਸਥਾਨ ਤਲਵੰਡੀ ਰਾਇ ਭੋਇ ਭੱਟੀ ਕੀ, ਰਾਵੀ ਕੇ ਪਾਰ, ਨਾਮ ਸੁਥਾਨ ਰਾਵੀ ਦੇ ਉਰਾਰ ਕਰਤਾਰ ਪੁਰ ਬੰਨਿਆਂ ਹੈ, ਊਹਾਂ ਮਹਾਂਪੁਰਖ ਰਹਿਤਾ ਹੈ । ਸਭਨੀ ਥਾਂਈ ਹੈ, ਜਹਾਂ ਜਹਾਂ ਅਰਾਧੀਐ, ਤਹਾਂ ਤਹਾਂ ਹਾਜਰ ਹੈ । ਤਬ ਰਾਜੇ ਕਹਿਆ, 'ਤਉ ਚਲੋ ਲਾਹੌਰ ! ਕਉ, ਜੋ ਜਾਇਕਰ ਦਰਸਨ ਕਰਉ'। ਤਬ ਉਨ ਬਾਣੀਐ ਕਹਿਆ, ਜੋ 'ਜੀ ਮਹਾਂ ਪੁਰਖ ਕਾ ਸੁਭਾਉ ਹੈ,ਚੱਲ ਕੇ ਕੋਈ ਨਾਂਹੀ ਅੱਪੜਿਆ'। ਕਹੈ,' ਜੀ ਤੂੰ ਆਪਣੇ ਆਤਮੇ ਅੰਦਰ ਅਰਾਧ, ਗੁਰੂ ਬਾਬਾ ਅੰਤਰਜਾਮੀ ਹੈ,ਤੁਝ ਕਉ ਈਹਾਂ ਹੀ ਮਿਲੈਗਾ'। ਤਬ ਰਾਜੇ ਸਿਵਨਾਭਿ ਏਹੁ ਬਾਤ ਮੰਨ ਲੀਤੀ । ਤਬ ਉਹ ਬਾਣੀਆਂ ਵਿਦਾ ਹੋਇਆ | ਉਨ ਬਾਣੀਐ ਚਲਤੀ ਵੇਰੀ ਕਹਿਆ, 'ਜਿ ਰਾਜਾ ਜੀ, ਤੂੰ ਧੰਨ ਹੈ, ਗੁਰੂ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਤੈਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ, ਪਰ ਤੂੰ ਲਖ ਸਕਹਿੰਗਾ ਨਾਹੀਂ। ਕਿਆ ਜਾਪੇ ਕਿਤ ਰੂਪ *ਇਹ ਬਾਣੀਏ ਦਾ ਉਤ੍ਰ ਹੈ । Digitized by Panjab Digital Library / www.panjabdigilib.org<noinclude></noinclude> 2hl2db8h2dn0gzq81dnrq44pfhexrxn 196715 196714 2025-06-27T08:46:55Z Ashwinder sangrur 2332 /* ਸੋਧਣਾ */ 196715 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Ashwinder sangrur" /></noinclude>________________ (੮੯). ਦੂਤ ਉਸ ਬਾਣੀਏ ਕਉ ਬੁਲਾਇ ਲੈ ਆਏ। ਤਬ ਓਹ ਬਾਣੀਆਂ ਰਾਮ ਰਾਮ ਕਰਕੇ ਸਿਰ ਨਿਵਾਇ ਕਰ ਨਲੀਏਰ ਦੇ ਮਿਲਿਆ।ਤਬ ਰਾਜੇ ਪੁੱਛਿਆ, ਜੋ 'ਰੇ ਬਾਣੀਏ! ਤੂੰ ਹਿੰਦੂ ਜਨਮ ਹੈਂ, ਤੂੰ ਬਰਤ ਨੇਮ ਪੂਜਾ ਨਹੀਂ ਕਰਤਾ,ਸੋ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਕਰਤਾ ?' *ਜੋ, 'ਜੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਣ ਤੁਮ ਬਰਤਨੇਮ ਸੰਜਮ ਕਰਤੇ ਹੋ, ਸੋ ਵਸਤ ਮੈਂ ਪਾਈ ਹੈ । ਕਿਆ ਵਰਤ ਨੇਮ ਕਰਉ ? ਤਬ ਰਾਜੇ ਪੁੱਛਿਆ 'ਕਉਣ ਵਸਤ ਤੈਂ ਪਾਈ ਹੈ?ਜਿਸ ਤੇ ਤੇਰਾ ਸੰਤੋਖ ਹੂਆ ਹੈ | ਕਹੇ, 'ਜੀ ਮੈਂ ਮਹਾਂਪੁਰਖ ਕਾ ਦਰਸ਼ਨ ਕੀਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ਮੁਕਤਿ ਪਾਈ ਹੈ'। । ਤਬ ਰਾਜੇ ਕਹਿਆ, 'ਤੇਰੀ ਨਿਸ਼ਾ ਹੋਈ ਹੈ ਉਸਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ?' ਤਬ ਬਾਣੀਏ ਕਹਿਆ, “ਜੀ ਪਰਮੇਸਰ ਮਿਲਿਆ, ਤਾਂ ਨਿਸਾ ਦੀ ਕਿਆ ਚੱਲੀ ਹੈ ?' । ਤਬ ਰਾਜੇ ਕਹਿਆ, “ਰੇ ਬਾਣੀਏ ! ਕਲਜੁਗ ਮੈਂ ਐਸਾ ਕਉਣ ਹੈ ਮਹਾਂ ਪੁਰਖ ਜਿਸਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ਮੁਕਤਿ ਪਾਈਐ ?' ਕਹੈ, ਜੀ ਐਸਾ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਹੈ, ਜਿਸਕੇ ਨਾਮ ਲੀਐ ਮੁਕਤਿ ਪਾਈਤੀ ਹੈ'। ਤਬ ਉਨ ਬਾਣੀਐ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਜੀ ਕੀ ਬਾਣੀ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰੀ । ਤਬ ਰਾਜੇ ਸਿਵਨਾਭਿ ਬਾਣੀ ਸੁਣੀ, ਸੁਣਿਕੈ ਤ੍ਰਿਪਤ ਹੋਇ ਗਇਆ ( ਰੋਮ ਰੋਮ ਮਗਨ ਹੋਇ ਗਇਆ । ਗੁਰੂ ਬਾਬੇ ਦੀ ਬਾਣੀ ਜੋ ਸੁਣੀ ਰਾਜੇ ਸਮਝੀ । “ਰੇ ਬਾਣੀਐ ! ਤੂੰ ਮੇਰੇ ਤਾਂਈ ਅਪਨੇ ਨਾਲ ਲੈ ਚੱਲ ਜਹਾਂ ਗੁਰੂ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਹੈ, ਮੈਂ ਦਰਸਨ ਦੇਖਉਂ' । ਤੂਬ ਉਨ ਬਾਣੀਐ ਕਹਿਆ, 'ਜੀ ਇਉਂ ਤੂੰ ਚਲੈ, ਤਾਂ ਕਿਆ ਜਾਪੈ ਤੂੰ ਪਹੁੰਚ ਸਕਹਿਂ ਕਿ ਨਾ ਸਕਹਿਂ ? ਪਰ ਤੂੰ ਜੀਅ ਵਿਚ ਅਰਾਧ, ਤੇਰੇ ਤਾਈਂ ਈਹਾਂ ਹੀ ਮਿਲੇਗਾ । ਤਬ ਰਾਜੇ ਸਿਵਨਾਭਿ ਕਹਿਆ, 'ਜਿਸ ਧਰਤੀ ਗੁਰੂ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਰਹਿਤ ਹੈ, ਸੋ ਧਰਤੀ ਤੂੰ ਕਹੁ '। {{gap}}ਕਹੈ, ਜੀ ਲਾਹੌਰ ਤੇ ਕੋਸ ਪੰਦਰਾਂ ਕਰਤਾਰ ਪਰ ਬੰਨਿਆ ਹੈ ਪੰਜਾਬ ਕੀ ਧਰਤੀ ਮਾਂਹਿ, ਊਹਾਂ ਗੁਰੂ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਰਹਿਤਾ ਹੈ । ਸਥਾਨ ਤਲਵੰਡੀ ਰਾਇ ਭੋਇ ਭੱਟੀ ਕੀ, ਰਾਵੀ ਕੇ ਪਾਰ, ਨਾਮ ਸੁਥਾਨ ਰਾਵੀ ਦੇ ਉਰਾਰ ਕਰਤਾਰ ਪੁਰ ਬੰਨਿਆਂ ਹੈ, ਊਹਾਂ ਮਹਾਂਪੁਰਖ ਰਹਿਤਾ ਹੈ । ਸਭਨੀ ਥਾਂਈ ਹੈ, ਜਹਾਂ ਜਹਾਂ ਅਰਾਧੀਐ, ਤਹਾਂ ਤਹਾਂ ਹਾਜਰ ਹੈ । ਤਬ ਰਾਜੇ ਕਹਿਆ, 'ਤਉ ਚਲੋ ਲਾਹੌਰ ! ਕਉ, ਜੋ ਜਾਇਕਰ ਦਰਸਨ ਕਰਉ'। ਤਬ ਉਨ ਬਾਣੀਐ ਕਹਿਆ, ਜੋ 'ਜੀ ਮਹਾਂ ਪੁਰਖ ਕਾ ਸੁਭਾਉ ਹੈ,ਚੱਲ ਕੇ ਕੋਈ ਨਾਂਹੀ ਅੱਪੜਿਆ'। ਕਹੈ,' ਜੀ ਤੂੰ ਆਪਣੇ ਆਤਮੇ ਅੰਦਰ ਅਰਾਧ, ਗੁਰੂ ਬਾਬਾ ਅੰਤਰਜਾਮੀ ਹੈ,ਤੁਝ ਕਉ ਈਹਾਂ ਹੀ ਮਿਲੈਗਾ'। ਤਬ ਰਾਜੇ ਸਿਵਨਾਭਿ ਏਹੁ ਬਾਤ ਮੰਨ ਲੀਤੀ । ਤਬ ਉਹ ਬਾਣੀਆਂ ਵਿਦਾ ਹੋਇਆ | ਉਨ ਬਾਣੀਐ ਚਲਤੀ ਵੇਰੀ ਕਹਿਆ, 'ਜਿ ਰਾਜਾ ਜੀ, ਤੂੰ ਧੰਨ ਹੈ, ਗੁਰੂ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਤੈਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ, ਪਰ ਤੂੰ ਲਖ ਸਕਹਿੰਗਾ ਨਾਹੀਂ। ਕਿਆ ਜਾਪੇ ਕਿਤ ਰੂਪ *ਇਹ ਬਾਣੀਏ ਦਾ ਉਤ੍ਰ ਹੈ । Digitized by Panjab Digital Library / www.panjabdigilib.org<noinclude></noinclude> 0uixedesulh3xp2h28q80cflcafrhub 250 14903 196650 45510 2025-06-26T15:25:34Z Prabhjot Kaur Gill 765 /* ਸੋਧਣਾ */ 196650 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Prabhjot Kaur Gill" /></noinclude>________________ ਮੱਦੇ-ਨਜ਼ਰ ਥੀ। ਬੋਲੇ ਕਿ ਬੜੀ ਤਕਦੀਰ ਵਾਲੇ ਹੋ। ਮੁਝੇ ਆਜ ਹੀ ਏਕ ਸ਼ਖ਼ਸ਼ ਏਕ ਸੌ ਏਕ ਰੁਪੈਯਾ ਨਜ਼ਰ ਦੇ ਗਿਆ ਹੈ। ਮੈਂ ਕਲ ਏਕ ਸੋ ਏਕਦਫ਼ਾ ਨ੍ਹਾਊਗਾ*ਔਰ ਪੋਥੀ ਸਾਹਿਬ ਕੋ ਖੋਲ ਕਰ ਉਸਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਵਾਂਉਂਗਾ ਆਪ ਲੋਗ ਭੀ ਸਾਥ ਹੀ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਲੇਨਾ। ਅਲੱਗ ਨਜ਼ਰਾਨਾ ਦੇਨੇ ਕੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਭੀ ਨਾ ਪੜੇਗੀ।’ ਦੁਸਰੇ ਦਿਨ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਨ੍ਹਾਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਯਾ। ਏਕ ਸੋ ਏਕ ਦਫ਼ਹ ਨ੍ਹਾਨਾ, ਕੋਨਸਾ, ਆਸਾਨ ਕਮ ਹੈ। ਨ੍ਹਾਤੇ ਨ੍ਹਾਤੇ ਘੰਟੇ ਗੁਜ਼ਰ ਗਏ। ਤਬ ਗੁਰੁ ਇਸ ਕਾਬਿਲ ਹੂਏ ਕਿ ਇਸ ਪਵਿਤ੍ਰ ਕਿਤਾਬ ਕੇ ਹਾਥ ਲਗਾਏਂ। {{gap}}ਵੁਹ ਕਿਤਾਬ ਜਬ ਲਾਈ ਗਈ ਤੋ ਉਸ ਪਰ ਭੀ ਚਲਾ ਸਾਹਿਬ ਕੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੈਂਕੜੋਂ ਬੇਸ਼ਕੀਮਤ ਰੂਮਾਲ ਚੜ੍ਹੇ ਹੂਏ ਥੇ। ਜਬ ਯਕੇ ਬਾਅਦ ਦੀਗਰੋ ਵੁਹ ਰੂਮਾਲ ਹਟੇ ਤੋ 'ਪੋਥੀ ਸਾਹਿਬ` ਨਜ਼ਰ ਆਈ। ਖੋਲਾ ਤੋਂ ਹਮਾਰੇ ਦੋਸਤ ਯਹ ਦੇਖ ਕਰ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਗਏ ਕਿ ਵਹ ਕੁਰਾਨ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਥਾ, “ਬਿਸਮਿਲਾ', ਔਰ ‘ਸੂਰਹ-ਏ-ਫਾਤਿਹਾ' ਸੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਕੇ “ਵ ਅਲਨਾਸ ਤਕ ਪੂਰਾ ਮੁਕੱਮਲ ਕੁਰਾਨ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਬਾ। ਹਮਾਇਲ ਕਾ ਸਾਈਜ ਥਾ, ਕਲਮੀ ਥਾ, ਔਰ ਹਰ ਸਫ਼ਾ ਪਰ ਇਰਦ ਗਿਰਦ ਸੁਨਹਿਰੀ ਲਕੀਰੇਂ ਪੜੀ ਹੁਈ ਥੀਂ'। ਗੁਰੂ ਜੀ ਬੋਲੇ ਕਿ ਜੋ ਬਾਣੀ (ਜ਼ਬਾਨ) ਇਸ ਮੈਂ ਲਿਖੀ ਹੂਈ ਹੈ, ਉਸੇ ਹਮ ਨਹੀਂ ਸਮਝ ਸਕਤੇ। ਯਿਹ ਕੋਈ ਆਸਮਾਨੀ ਬਾਣੀ (ਜ਼ੁਬਾਨ) ਹੈ, ਜਿਸੇ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਹੀ ਸਮਝਤੇ ਥੇ।' ਔਰ ਯਿਹ ਉਨ੍ਹੇ ਨੇ ਸਚ ਕਹਾ। ਮੋਜੂਦਾ ਗੁਰੂ ਜੀ ਬਿਚਾਰੇ ਅਰਬੀ ਜ਼ਬਾਨ ਕਹਾਂ ਸਮਝ ਸਕਤੇ ਥੇ। ਉਨ੍ਹੇ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਯਿਹ “ਪੋਥੀ ਸਾਹਿਬ' ਕੁਰਾਨ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਹੈ, ਤੋ ਵੁਹ ਮੁਸਲਮਾਨੋਂ ਕੀ ਏਕ ਮਹੱਕਕ ਜਮਾਤ ਕੋ ਉਸ ਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ਹੀ ਕਿਉਂ ਕਰਵਾਤੇ। ਯਿਹ ੪ ਅਪਰੈਲ ਸੰਨ ੧੯੦੮, ਸ਼ੰਬਾ ਕਾ ਦਿਨ ਥਾ, ਜਿਸ ਰੋਜ 'ਪੋਥੀ ਸਾਹਿਬ' ਕਾ ਦਰਸ਼ਨ ਕੀਆ ਗਿਆ। ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨੇ ਕੇ ਬਾਅਦ ਹਮਾਰੇ ਦੋਸਤ ਆਪਨਾ ਈਮਾਨ ਤਾਜ਼ਹ ਕਰ ਕੇ ਅਲੱਹ ਤਆਲਾ ਕਾ ਸ਼ੁਕਰ ਕਰਤੇ ਔਰ ਦਰੂਦ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਪੜ੍ਹਤੇ ਵਾਪਸ ਹੂਏ। ਹਜ਼ਰਤੇ ਅਕਦਸ<noinclude>*ਪੋਥੀ ਗ੍ਰੰਥ ਜਾਂ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਚੋਲੇ ਆਦਿ ਨੂੰ ਲੁਕਾਕੇ ਰਖਣ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਦਿਖਾਉਣ ਵਿਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਰੋਕਾਂ, ਕਈ ਥਾਈਂ ਖੜੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਥੇ ਵੀ ਏਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੁਕਾਨ ਦੇ ਜਤਨ ਕੀਤੇ ਜਾਨ, ਤੁਸੀਂ ਸਮਝ ਲੌ ਕਿ ਸਾਂਭਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਚੌਰੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਕੁਝ ਚੀਜ਼ ਲੁਕਾਨ ਵਾਲੀ ਹੈ। {{center|ਮੋਟੇ ਅੱਖਰਾਂ ਦੀ ਇਬਾਰਤ ਮੇਰੇ ਵਲੋਂ ਹੈ।}} {{center|- ੧੬ -}}</noinclude> r9iz3z6k1sm48v3c4bqt9s0ht76pw0a 196653 196650 2025-06-26T15:27:17Z Prabhjot Kaur Gill 765 196653 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Prabhjot Kaur Gill" /></noinclude> ਮੱਦੇ-ਨਜ਼ਰ ਥੀ। ਬੋਲੇ ਕਿ ਬੜੀ ਤਕਦੀਰ ਵਾਲੇ ਹੋ। ਮੁਝੇ ਆਜ ਹੀ ਏਕ ਸ਼ਖ਼ਸ਼ ਏਕ ਸੌ ਏਕ ਰੁਪੈਯਾ ਨਜ਼ਰ ਦੇ ਗਿਆ ਹੈ। ਮੈਂ ਕਲ ਏਕ ਸੋ ਏਕਦਫ਼ਾ ਨ੍ਹਾਊਗਾ*ਔਰ ਪੋਥੀ ਸਾਹਿਬ ਕੋ ਖੋਲ ਕਰ ਉਸਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਵਾਂਉਂਗਾ ਆਪ ਲੋਗ ਭੀ ਸਾਥ ਹੀ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਲੇਨਾ। ਅਲੱਗ ਨਜ਼ਰਾਨਾ ਦੇਨੇ ਕੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਭੀ ਨਾ ਪੜੇਗੀ।’ ਦੁਸਰੇ ਦਿਨ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਨ੍ਹਾਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਯਾ। ਏਕ ਸੋ ਏਕ ਦਫ਼ਹ ਨ੍ਹਾਨਾ, ਕੋਨਸਾ, ਆਸਾਨ ਕਮ ਹੈ। ਨ੍ਹਾਤੇ ਨ੍ਹਾਤੇ ਘੰਟੇ ਗੁਜ਼ਰ ਗਏ। ਤਬ ਗੁਰੁ ਇਸ ਕਾਬਿਲ ਹੂਏ ਕਿ ਇਸ ਪਵਿਤ੍ਰ ਕਿਤਾਬ ਕੇ ਹਾਥ ਲਗਾਏਂ। {{gap}}ਵੁਹ ਕਿਤਾਬ ਜਬ ਲਾਈ ਗਈ ਤੋ ਉਸ ਪਰ ਭੀ ਚਲਾ ਸਾਹਿਬ ਕੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੈਂਕੜੋਂ ਬੇਸ਼ਕੀਮਤ ਰੂਮਾਲ ਚੜ੍ਹੇ ਹੂਏ ਥੇ। ਜਬ ਯਕੇ ਬਾਅਦ ਦੀਗਰੋ ਵੁਹ ਰੂਮਾਲ ਹਟੇ ਤੋ 'ਪੋਥੀ ਸਾਹਿਬ` ਨਜ਼ਰ ਆਈ। ਖੋਲਾ ਤੋਂ ਹਮਾਰੇ ਦੋਸਤ ਯਹ ਦੇਖ ਕਰ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਗਏ ਕਿ ਵਹ ਕੁਰਾਨ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਥਾ, “ਬਿਸਮਿਲਾ', ਔਰ ‘ਸੂਰਹ-ਏ-ਫਾਤਿਹਾ' ਸੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਕੇ “ਵ ਅਲਨਾਸ ਤਕ ਪੂਰਾ ਮੁਕੱਮਲ ਕੁਰਾਨ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਬਾ। ਹਮਾਇਲ ਕਾ ਸਾਈਜ ਥਾ, ਕਲਮੀ ਥਾ, ਔਰ ਹਰ ਸਫ਼ਾ ਪਰ ਇਰਦ ਗਿਰਦ ਸੁਨਹਿਰੀ ਲਕੀਰੇਂ ਪੜੀ ਹੁਈ ਥੀਂ'। ਗੁਰੂ ਜੀ ਬੋਲੇ ਕਿ ਜੋ ਬਾਣੀ (ਜ਼ਬਾਨ) ਇਸ ਮੈਂ ਲਿਖੀ ਹੂਈ ਹੈ, ਉਸੇ ਹਮ ਨਹੀਂ ਸਮਝ ਸਕਤੇ। ਯਿਹ ਕੋਈ ਆਸਮਾਨੀ ਬਾਣੀ (ਜ਼ੁਬਾਨ) ਹੈ, ਜਿਸੇ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਹੀ ਸਮਝਤੇ ਥੇ।' ਔਰ ਯਿਹ ਉਨ੍ਹੇ ਨੇ ਸਚ ਕਹਾ। ਮੋਜੂਦਾ ਗੁਰੂ ਜੀ ਬਿਚਾਰੇ ਅਰਬੀ ਜ਼ਬਾਨ ਕਹਾਂ ਸਮਝ ਸਕਤੇ ਥੇ। ਉਨ੍ਹੇ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਯਿਹ “ਪੋਥੀ ਸਾਹਿਬ' ਕੁਰਾਨ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਹੈ, ਤੋ ਵੁਹ ਮੁਸਲਮਾਨੋਂ ਕੀ ਏਕ ਮਹੱਕਕ ਜਮਾਤ ਕੋ ਉਸ ਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ਹੀ ਕਿਉਂ ਕਰਵਾਤੇ। ਯਿਹ ੪ ਅਪਰੈਲ ਸੰਨ ੧੯੦੮, ਸ਼ੰਬਾ ਕਾ ਦਿਨ ਥਾ, ਜਿਸ ਰੋਜ 'ਪੋਥੀ ਸਾਹਿਬ' ਕਾ ਦਰਸ਼ਨ ਕੀਆ ਗਿਆ। ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨੇ ਕੇ ਬਾਅਦ ਹਮਾਰੇ ਦੋਸਤ ਆਪਨਾ ਈਮਾਨ ਤਾਜ਼ਹ ਕਰ ਕੇ ਅਲੱਹ ਤਆਲਾ ਕਾ ਸ਼ੁਕਰ ਕਰਤੇ ਔਰ ਦਰੂਦ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਪੜ੍ਹਤੇ ਵਾਪਸ ਹੂਏ। ਹਜ਼ਰਤੇ ਅਕਦਸ<noinclude>*ਪੋਥੀ ਗ੍ਰੰਥ ਜਾਂ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਚੋਲੇ ਆਦਿ ਨੂੰ ਲੁਕਾਕੇ ਰਖਣ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਦਿਖਾਉਣ ਵਿਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਰੋਕਾਂ, ਕਈ ਥਾਈਂ ਖੜੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਥੇ ਵੀ ਏਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੁਕਾਨ ਦੇ ਜਤਨ ਕੀਤੇ ਜਾਨ, ਤੁਸੀਂ ਸਮਝ ਲੌ ਕਿ ਸਾਂਭਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਚੌਰੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਕੁਝ ਚੀਜ਼ ਲੁਕਾਨ ਵਾਲੀ ਹੈ। {{center|ਮੋਟੇ ਅੱਖਰਾਂ ਦੀ ਇਬਾਰਤ ਮੇਰੇ ਵਲੋਂ ਹੈ।}} {{center|- ੧੬ -}}</noinclude> ltqmiqjvcfxgj06ahdce3k190oq9d6d 250 14908 196657 45515 2025-06-26T15:52:31Z Prabhjot Kaur Gill 765 /* ਸੋਧਣਾ */ 196657 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Prabhjot Kaur Gill" /></noinclude> {{Block center|ਕੀ ਖ਼ਿਦਮਤ ਮੇਂ ਆ ਕਹ ਤਮਾਮ ਮਾਜਰਾ ਅਰਜ਼ ਕੀਯਾ, ਤੋ ਹਜ਼ਰਤ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਸੇ ਫੂਲ ਕੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਿਲ ਗਏ। ਔਰ ਫ਼ਰਮਾਯਾ ਕਿ ਬਸ ਯਿਹ ਸ਼ਹਾਦਤ ਜੋ ਸਭ ਕੇ ਆਖਿਰ ਮੇਂ ਹਮੇਂ ਮਿਲੀ ਹੈ, ਉਸ ਨੇ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਕੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੋਨੇ ਪਰ ਮੁਹਰ ਲਗਾ ਦੀ। ਚੁਨਾਂਚਿ ਬੜੀ ਆਬੇ ਤਾਬ ਸੇ ਇਸ ਤਹਕੀਕਾਤ ਕੋ ਆਪਨੀ ਕਿਤਾਬ ‘ਚਸ਼ਮ-ਏ-ਮਾਅਰਫ਼ਤ' . ਮੇਂ ਦਰਜ ਫ਼ਰਮਾਯਾ। ਅਬ ਕੋਈ ਮਾਨੇ ਯਾ ਨਾ ਨੇ ਯਿਹ ਉ। ਕਾ ਅਖ਼ਤਿਆਰ ਹੈ। ਮਗਰ ਇਸ ਮੇਂ ਕੁਛ ਸ਼ਕ ਨਹੀਂ ਕਿ ਹਜ਼ਰਤੇ ਅਕਦਸ ਨੇ ਸਿਖੋਂ ਪਰ ਹੁਜੱਤ ਜ਼ਰੂਰ ਤਮਾਮ ਕਰਦੀ।'}} {{gap}}ਉਪਰਲਾ ਲੰਮਾਂ ਲੇਖ ਮੈਂ ‘ਚਸ਼ਮਹ-ਏ-ਮੁਅਰਫ਼ਤ’ ਵਿਚੋਂ ਨਕਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ, ਸਗੋਂ ਕਿਤਾਬ ‘ਮੁਜਦੱਦੇ ਆਜ਼ਮ (The great Reformer) ਹਿੱਸਾ ਅੱਵਲ ਵਿਚੋਂ ਲਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਿ ਉਪਰ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਅਹਮਦੀਆਂ ਦੀ ਲਾਹੌਰੀ ਜਮਾਤ ਨੇ, ਜੋ ਮਿਰਜ਼ਾ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਨਬੀ ਜਾਂ ਪੈਗ਼ੰਬਰ: ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਚੌਧਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ 'ਮੁਜਦੱਦ` ਜਾਂ ਸੁਧਾਰਕ ਮਨਦੇ ਹਨ, ਦਸੰਬਰ ਸੰਨ ੧੯੩੯ ਵਿਚ (ਮੁਤਾਬਿਕ ਮਹੀਨਾ ਜ਼ੀਕਾਦ ਸੰਨ ੧੩੫੮ ਹਿਜਰੀ) ਛਪਵਾਈ ਸੀ। . ਏਸ ਦੇ ਕਰਤਾ, ਡਾਕਟਰ ਬੁਸ਼ਾਰਤ ਅਹਿਮਦ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿਚ ਮਿਰਜ਼ਾ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਜੂਨ ਸੰਨ ੧੯੦੦ ਤਕ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਦਿਤੇ ਹਨ। ਮੌਲਵੀ ਮੁਹੰਮਦ ਅਲੀ ਸਾਹਿਬ ਐਮ. ਏ. ਐਲਐਲ. ਬੀ. ਲਾਹੌਰੀ ਜਮਾਤ ਦੇ 'ਅਮੀਰੇ ਮਿਲੱਤ' ਜਾਂ ਸਰਕਰਦਾ ਹਨ। ਛੱਤੀ ਵਰ੍ਹੇ ਹੋਏ ਇਹ ਵਫ਼ਦ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਹਰਸਹਾਇ ਗਏ ਸਨ। ਮਾਡਲ ਟਾਊਨ ਤੋਂ ਨੇੜੇ ਹੀ 'ਮੁਸਲਮ ਟਾਊਨ' ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਸੋ ਮੈਂ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜਾ ਕੇ ਮਿਲਿਆ, ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਤੋਂ ਇਸ ਤਹਿਕੀਕਾਤ ਦਾ ਸਾਰਾ ਕਿੱਸਾ ਜ਼ਬਾਨੀ ਸੁਣਿਆ। ਮੌਲਵੀ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਉਪਰ ਦਿਤੇ ਸਾਰੇ ਬਿਆਨ ਦੀ ਪੂਰੀ ਤਸਦੀਕ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਫ਼ਦ ਜਾਂ ਡੇਪੂਟੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਪੁਰ ਕੋਈ ਬੜਾ <references/>ਦਬਾਓ* ਪਾਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ<noinclude>* ਉਪਰ ਕੁਝ ਇਬਾਰਤ ਮੈਂ ਮੋਟ ਅਖਰਾਂ ਵਿਚ ਦਿਤੀ ਹੈ, ਉਹ ਏਥੇ ਫੇਰ ਪੜ੍ਹ ਲੈ। ਉਹ ਦਬਾਉ ਕਾਫ਼ੀ ਸੀ, ਬੜੇ ਆਕੜ ਖਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸਿਧਾ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ। ਇਹ ਵਾਧੂ ਗਲਾਂ ਮੌਲਵੀ ਸਾਹਬ ਨੇ ਮੇਰੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿਚ ਕਹੀਆਂ ਸਨ। {{center|- ੧੭ -}}</noinclude> ntu5k1ljy8tms2zkvoi7a2np0117x1i 250 14913 196660 45520 2025-06-26T16:04:03Z Prabhjot Kaur Gill 765 /* ਸੋਧਣਾ */ 196660 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Prabhjot Kaur Gill" /></noinclude> ਨਹੀਂ ਪਈ, ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਿ ਆਮ ਖ਼ਿਆਲ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਹ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਅਖੀਂ ਇਹ “ਪੋਥੀ` ਦੇਖੀ, ਉਹ ਕੁਰਾਨ ਦੀ ਹਮਾਯਿਲ ਸ਼੍ਰੀਫ' ਸੀ, ਕੋਈ ਸੱਤ ਇੰਚ ਲੰਬੀ ਅਤੇ ਸਾਢੇ ਪੰਜ ਇੰਚ ਚੌੜੀ। ਲਿਖਾਈ ਬੜੀ ਸੁੰਦਰ ਅਤੇ ਨਫ਼ੀਸ ਚਮਕੀਲੀ ਸਿਆਹੀ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਹਰਫਾਂ ਪੁਰ <references/>ਅਹਿਰਾਬ ਨਹੀਂ ਸਨ ਦਿਤੇ। ਮੌਲਵੀ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਜ਼ਰਾ ਭੀ ਸ਼ਕ ਨਹੀਂ ਕਿ “ਪੋਥੀ ਸਾਹਿਬ’ ਪੂਰਾ ਪੂਰਾ ਕੁਰਾਨ॥ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਹ ਹੋਰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਅਤੇ ਨਾ ਉਸ ਵਿਚ ਕੁਰਾਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰੋਂ ਕੁਝ ਹੋਰ ਸੀ। ਵਫ਼ਦ ਦੇ ਸਾਰੇ ਮੈਂਬਰ ਪੜੇ ਲਿਖੇ ਸਨ, ਕੁਰਾਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜ਼ਬਾਨ ਦੀ ਨੋਕ ਤੇ ਸੀ। “ਪੋਥੀ ਸਾਹਿਬ’ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕੁਰਾਨ ਕਹਿਣ ਵਿਚ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਮੁਗਾਲਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਾ | {{gap}}ਆਮ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਭੀ ਮਾਲੂਮ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ, ਕਿ ਇਹ ‘ਗੁਰੂ ਹਰ ਸਹਾਇ’ ਵਾਲੇ ਸੋਢੀ ਹੈਨ ਕੌਣ। ਪੁਰਾ ਹਾਲ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ “ਸਿਖਾਂ ਦੀ ਤਵਾਰੀਖ਼ ਵਿਚ ਦਿਆਂਗੇ, ਏਸ ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਲਈ ਇਤਨਾ ਕਹਿਣਾ ਹੀ ਕਾਫ਼ੀ ਹੋਵੇਗਾ, ਕਿ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਜੀ ਦੇ ਤਿੰਨ ਪੁਤ੍ਰ ਸਨ -ਮਹਾਦੇਵ, ਪ੍ਰਿਥੀ ਚੰਦ ਤੇ ਅਰਜਨ ਮਲ। ਅਰਜਨ ਮਲ ਭਾਵੇਂ ਉਮਰ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਸਨ, ਪਰ ਗੁਣਾਂ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਵਡੇ ਸਨ। ਚੂੰਕਿ ਗੁਰੂ-ਗਦੀ ਸੋਢੀਆਂ ਦੇ ਏਸੇ ਘਰ ਵਿਚ ਰਹਿਣੀ ਸੀ, ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਪੁਤ੍ਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਿਛੋਂ ਗੁਰੂ ਗੱਦੀ ਦੇਣ ਲਈ ਚੁਣ ਰਖਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਇਹ ਗਲ ਵਡੇ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮਾਲੂਮ ਸੀ। ਮਹਾਂਦਿਉ ਤਾਂ ਬਿਲਕੁਲ ਭੋਲੇ ਹੀ ਸਨ, ਪਰ ਪ੍ਰਿਥੀ ਚੰਦ ਇਕ ਹੁਸ਼ਿਆਰ, ਈਰਖਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ, ਲਾਲਚੀ, ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਮਤਲਬ ਦੇ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਚੰਗੇ ਮੰਦੇ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨਾ ਗਿਣਨ ਵਾਲਾ ਬੰਦਾ<noinclude>* ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਇਬਾਰਤ ਨੂੰ ਜੇ ਪੁਠਾ ਕਰ ਕੇ, ਖਬਿਓਂ ਸਜੇ ਵਲ ਵਰਕੇ ਉਥੱਲ ਕੇ ਵਿਖਾਇਆ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਖ਼ਾਲੀ ਗੁਰਮੁਖੀ ਸ਼ਾਸਤ੍ਰੀ ਪੜ੍ਹਿਆਂ ਨੇ ਕੀ ਜਾਣਨਾਂ ਹੋਇਆ! {{center|- ੧੮ -}}</noinclude> ejb9uvsgzrhqh8muhszpyhxyx5iqwa4 250 15349 196681 45967 2025-06-27T02:18:50Z Marde Sehajpreet kaur 1774 /* ਸੋਧਣਾ */ 196681 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Marde Sehajpreet kaur" />{{center|(੪੨)}}</noinclude>ਦੀ ਪੁਤਲੀ ਅਤੇ ਕਿ੍ਪਾ ਦੀ ਸਮੁੰਦਰ, ਚੰਦ੍ਮਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਮਾਉਣ ਵਾਲੀ, ਪਯਾਰੀ ਰਣਜੀਤ ! ਉੱਠ ਆਪਣੇ ਦਾਸ ਦੇ ਹੱਥ ਖੋਲ੍ਹ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਕਲੇਜੇ ਚੀਰਨ ਵਾਲੀ ਜ਼ੁਬਾਨ ਨਾਲ ਏਸ ਗ਼ੁਲਾਮ ਨੂੰ ਏਸ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਭੁੱਲਾਂ ਦੀ ਮੁਆਫਾ ਖਖਸ਼।' {{gap}}ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ ਨੂੰ ਹੁਣ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਓਸਦੇ ਸਾਮ੍ਹਣੇ ਨੌਕਰਾਂ ਵਾਂਗ ਹੱਥ ਬੰਨ੍ਹਕੇ ਖਲੋਤਾ ਹੋਯਾ ਆਦਮੀ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦਾ ਅਲੀ ਗੋਹਰ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਅੱਖਾਂ ਉੱਚੀਆਂ ਕਰਕੇ ਵਡੀ ਤੇਜ ਨਜ਼ਰ ਨਾਲ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੇ ਨੂੰ ਸਿਰ ਤੋਂ ਪੈਰਾਂ ਤਕ ਵੇਖਿਆ। ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦਾ ਉਸਦੀ ਏਸ ਤਿੱਖੀ ਨਜ਼ਰ ਨੂੰ ਸਹਾਰਨ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨਾਂ ਰਖਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਉਸੇ ਤਰਾਂ ਹੱਥ ਬੱਧੀ ਉਸ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਤੇ ਡਿਗ ਪਿਆ,ਪਰ ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ ਨੇ ਉਸੇ ਵੇਲੇ ਪੈਰ ਪਰੇ ਕਰ ਲਏ ਅਤੇ ਸੱਜੇ ਪੈਰ ਦੇ ਇੱਕ ਧੱਕੇ ਨਾਲ ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਦੋ ਗਜ ਪਰੇ ਧੱਕ ਦਿੱਤਾ। {{gap}}ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਦਾ ਧੱਕਾ ਵੱਜਣ ਦੀ ਢਿੱਲ ਸੀ ਕਿ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੇ ਦਾ ਰੰਗ ਇੱਕ ਦਮ ਪਲਟ ਗਿਆ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਮ ਦੇ ਕੁੱਠਾ ਪਲ ਅਣਖੀ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦਾ ਲੋਹਾ ਲਾਖਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਜਿਸ ਵੇਲੇ ਸਾਮ੍ਹਣੇ ਖਲੋ ਕੇ ਉਸ ਨੇ ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ ਵਲ ਤੱਕਿਆ ਤਾਂ ਉਸਦੀਆਂ ਅੱਖੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਚੰਗਿਆੜੀਆਂ ਨਿਕਲ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਉਸ ਦਾ ਸਾਰਾ ਸਰੀਰ ਗੁੱਸੇ ਨਾਲ ਕੰਬ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਸੱਜਾ ਹੱਥ ਉਸੇ ਵੇਲੇ ਤਲਵਾਰ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕੰਬਦੇ ਬੁਲਾਂ ਵਿਚੋਂ<noinclude></noinclude> hlpfv20gm2acscgkxy9w57l6nbuufz0 250 31213 196693 196477 2025-06-27T07:12:18Z Ashwinder sangrur 2332 196693 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Harshaan Ghuman" />{{rh||( ੧੪ )|}}</noinclude> ਮੁਸੀਬਤ ਵਾਲੇ ਵੇਲੇ ਪਰਭੀ ਇਸ ਆਖਨ ਪਰ ਕਿ ਐ ਮੁਸਲਮਾਨੋਂ,'ਬੇਸ਼ਕ ਬਸ ਅਬ ਸਿਖਬਣਨੇ ਲਈਯਾਰ ਰਹੋ"''ਟੇਢੀ ਲਿਖਤ'' ਹਜ਼ਾਰ ਧੰਨਵਾਦਹੈ ਪਰਤੂੰਤੇਰੇਜੇਹੇ ਅਤੇਇਨਾ ਅਜ ਕਲ ਦੇ ਗਪੌੜੂ ਸਿਖਾ ਪਰ ਜੋ ਉਸ ਦਸਮ ਗੁਰੂਦੀਬਰਕਤ ਨਾਲ ਕਮੀਨ ਖਾਨ ਦਾਨ ਭੀ ਸਰਦਾਰ ਨਾਮ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਕੇ ਵਡੇ ੨ ਸੁਖ ਪਾਇ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਦੇ ਸਿਖ ਬਣਨੇ ਪਰ ਅਧ ਮਰੇ ਸਪ ਵਾਂਗ ਵਿਸ ਘੋਲਦੇ ਹਨ ਹਜ਼ਾਰ੨ ਸ਼ੌਕਹੈ ਪਰ ਇਸਉਪਰਲੇ ਲੇਖਤੇਤੈਂਇਹ ਤਾਂ ਸਮਝ ਲਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਜੋ ਜਿਸ ਪਰਕਾਰ ਮੁਸਲ- ਮਾਨਾ ਦੇ ਡਰਨਾਲ ਹਿੰਦੂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੋਨਾ ਸਮਝਦੇ ਸੇ ਇਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸਿਖਾਦੇ ਡਰਤੇ ਸਾਰੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਭੀ ਇਹ ਜਾਨਦੇ ਸੇ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਅਪਨਾ ਦੀਨ ਛਡਕੇ ਜਰੂਰ ਖਾਲਸਾ ਧਰਮ ਕਬੂਲ ਕਰਨਾ ਪਏਗਾ ਅਤੇ ਇਸੀ ਪਰਕਾਰ ਸਿਖ ਭੀ ਏਹੋ ਚਾਹੁਦੇਸੇ ਕਿ ਇਹ ਸਾਰੇ ਖਾ-ਲਸਾ ਕੀਤੇ ਜਾਨ ਅਰ ਦਸਮ ਗੁਰੂ ਦੇ ਪੰਜ ਕਕਯਾਂ ਵਾਲੇ ਦੇ ਸਿੰਘ ਹੀ ਹਿੰਦੁਸਤਾਂਨ ਨਹੀ ਬਲਕੇ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆ ਪਰ ਨਜਰ ਆਉਨ ॥ ਦੂਸਰਾ ਤੈ ਇਹ ਭੀ ਦੇਖਲੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਬੰਦੇ ਨੇ ਉਨਾਂ ਝੋਪੜੀ ਵਾਲੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦਾ ਦਿਤਾ ਹੋਇਆ ਭੋਜਨ ਵਡੇ ਪ੍ਰੇਮ ਨਾਲ ਛਕਲੀਤਾ ਸੀ ਹੁਣ ਤੂੰ ਦਸ ਜੋ ਇਸਤੇ ਵਧ ਕੇ ਹੋਰ ਕਿਆ ਸੁਨਣਾਚਾਹੁੰਦਾਹੈਂ । {{center|Digitized by Panjab Digital Library! www.panjaboigilib.org}}<noinclude></noinclude> to7n0q45vertban5n61c9kshu9tcx6k 196695 196693 2025-06-27T07:13:30Z Ashwinder sangrur 2332 196695 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Harshaan Ghuman" />{{rh||( ੧੪ )|}}</noinclude> ਮੁਸੀਬਤ ਵਾਲੇ ਵੇਲੇ ਪਰਭੀ ਇਸ ਆਖਨ ਪਰ ਕਿ ਐ ਮੁਸਲਮਾਨੋਂ,'ਬੇਸ਼ਕ ਬਸ ਅਬ ਸਿਖਬਣਨੇ ਲਈਤਯਾਰ ਰਹੋ"''ਟੇਢੀ ਲਿਖਤ'' ਹਜ਼ਾਰ ਧੰਨਵਾਦਹੈ ਪਰਤੂੰਤੇਰੇਜੇਹੇ ਅਤੇਇਨਾ ਅਜ ਕਲ ਦੇ ਗਪੌੜੂ ਸਿਖਾ ਪਰ ਜੋ ਉਸ ਦਸਮ ਗੁਰੂਦੀਬਰਕਤ ਨਾਲ ਕਮੀਨ ਖਾਨ ਦਾਨ ਭੀ ਸਰਦਾਰ ਨਾਮ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਕੇ ਵਡੇ ੨ ਸੁਖ ਪਾਇ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਦੇ ਸਿਖ ਬਣਨੇ ਪਰ ਅਧ ਮਰੇ ਸਪ ਵਾਂਗ ਵਿਸ ਘੋਲਦੇ ਹਨ ਹਜ਼ਾਰ੨ ਸ਼ੌਕਹੈ ਪਰ ਇਸਉਪਰਲੇ ਲੇਖਤੇਤੈਂਇਹ ਤਾਂ ਸਮਝ ਲਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਜੋ ਜਿਸ ਪਰਕਾਰ ਮੁਸਲ- ਮਾਨਾ ਦੇ ਡਰਨਾਲ ਹਿੰਦੂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੋਨਾ ਸਮਝਦੇ ਸੇ ਇਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸਿਖਾਦੇ ਡਰਤੇ ਸਾਰੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਭੀ ਇਹ ਜਾਨਦੇ ਸੇ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਅਪਨਾ ਦੀਨ ਛਡਕੇ ਜਰੂਰ ਖਾਲਸਾ ਧਰਮ ਕਬੂਲ ਕਰਨਾ ਪਏਗਾ ਅਤੇ ਇਸੀ ਪਰਕਾਰ ਸਿਖ ਭੀ ਏਹੋ ਚਾਹੁਦੇਸੇ ਕਿ ਇਹ ਸਾਰੇ ਖਾ-ਲਸਾ ਕੀਤੇ ਜਾਨ ਅਰ ਦਸਮ ਗੁਰੂ ਦੇ ਪੰਜ ਕਕਯਾਂ ਵਾਲੇ ਦੇ ਸਿੰਘ ਹੀ ਹਿੰਦੁਸਤਾਂਨ ਨਹੀ ਬਲਕੇ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆ ਪਰ ਨਜਰ ਆਉਨ ॥ ਦੂਸਰਾ ਤੈ ਇਹ ਭੀ ਦੇਖਲੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਬੰਦੇ ਨੇ ਉਨਾਂ ਝੋਪੜੀ ਵਾਲੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦਾ ਦਿਤਾ ਹੋਇਆ ਭੋਜਨ ਵਡੇ ਪ੍ਰੇਮ ਨਾਲ ਛਕਲੀਤਾ ਸੀ ਹੁਣ ਤੂੰ ਦਸ ਜੋ ਇਸਤੇ ਵਧ ਕੇ ਹੋਰ ਕਿਆ ਸੁਨਣਾਚਾਹੁੰਦਾਹੈਂ । {{center|Digitized by Panjab Digital Library! www.panjaboigilib.org}}<noinclude></noinclude> kkly8h4z12i2vvdw11pbcpa0miqib4x 196696 196695 2025-06-27T07:14:48Z Ashwinder sangrur 2332 196696 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Harshaan Ghuman" />{{rh||( ੧੪ )|}}</noinclude> ਮੁਸੀਬਤ ਵਾਲੇ ਵੇਲੇ ਪਰਭੀ ਇਸ ਆਖਨ ਪਰ ਕਿ ਐ ਮੁਸਲਮਾਨੋਂ,'ਬੇਸ਼ਕ ਬਸ ਅਬ ਸਿਖਬਣਨੇ ਲਈਤਯਾਰ ਰਹੋ"''ਟੇਢੀ ਲਿਖਤ'' ਹਜ਼ਾਰ ਧੰਨਵਾਦਹੈ ਪਰਤੂੰਤੇਰੇਜੇਹੇ ਅਤੇਇਨਾ ਅਜ ਕਲ ਦੇ ਗਪੌੜੂ ਸਿਖਾ ਪਰ ਜੋ ਉਸ ਦਸਮ ਗੁਰੂਦੀਬਰਕਤ ਨਾਲ ਕਮੀਨ ਖਾਨ ਦਾਨ ਭੀ ਸਰਦਾਰ ਨਾਮ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਕੇ ਵਡੇ ੨ ਸੁਖ ਪਾਇ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਦੇ ਸਿਖ ਬਣਨੇ ਪਰ ਅਧ ਮਰੇ ਸਪ ਵਾਂਗ ਵਿਸ ਘੋਲਦੇ ਹਨ ਹਜ਼ਾਰ੨ ਸ਼ੌਕਹੈ ਪਰ ਇਸਉਪਰਲੇ ਲੇਖਤੇਤੈਂਇਹ ਤਾਂ ਸਮਝ ਲਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਜੋ ਜਿਸ ਪਰਕਾਰ ਮੁਸਲ- ਮਾਨਾ ਦੇ ਡਰਨਾਲ ਹਿੰਦੂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੋਨਾ ਸਮਝਦੇ ਸੇ ਇਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸਿਖਾਦੇ ਡਰਤੇ ਸਾਰੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਭੀ ਇਹ ਜਾਨਦੇ ਸੇ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਅਪਨਾ ਦੀਨ ਛਡਕੇ ਜਰੂਰ ਖਾਲਸਾ ਧਰਮ ਕਬੂਲ ਕਰਨਾ ਪਏਗਾ ਅਤੇ ਇਸੀ ਪਰਕਾਰ ਸਿਖ ਭੀ ਏਹੋ ਚਾਹੁਦੇਸੇ ਕਿ ਇਹ ਸਾਰੇ ਖਾ-ਲਸਾ ਕੀਤੇ ਜਾਨ ਅਰ ਦਸਮ ਗੁਰੂ ਦੇ ਪੰਜ ਕਕਯਾਂ ਵਾਲੇ ਦੇ ਸਿੰਘ ਹੀ ਹਿੰਦੁਸਤਾਂਨ ਨਹੀ ਬਲਕੇ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆ ਪਰ ਨਜਰ ਆਉਨ ॥ ਦੂਸਰਾ ਤੈ ਇਹ ਭੀ ਦੇਖਲੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਬੰਦੇ ਨੇ ਉਨਾਂ ਝੋਪੜੀ ਵਾਲੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦਾ ਦਿਤਾ ਹੋਇਆ ਭੋਜਨ ਵਡੇ ਪ੍ਰੇਮ ਨਾਲ ਛਕਲੀਤਾ ਸੀ ਹੁਣ ਤੂੰ ਦਸ ਜੋ ਇਸਤੇ ਵਧ ਕੇ ਹੋਰ ਕਿਆ ਸੁਨਣਾਚਾਹੁੰਦਾਹੈਂ । {{center|Digitized by Panjab Digital Library! www.panjaboigilib.org}} <!-- {}} --><noinclude></noinclude> nwhwv5r428wbuw3dlnjwrw7sn7rea6d 250 59642 196646 165240 2025-06-26T14:12:58Z Sifatjot Kaur 2337 /* ਸੋਧਣਾ */ 196646 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Sifatjot Kaur" />{{center|(੯੯)}}</noinclude>ਏਹ ਤਕਦੀਰ ਹਰਇਕ ਤੇ ਵਰਤਣੀਏਂ ਘੜਿਆ ਭੱਂਜਸੀ ਜੋ ਜਹਾਂਨ ਹੈ ਵੇ ਲਾਹੌਰਾ ਸਿੰਘ ਤਕਦੀਰ ਦੇ ਨਾਮ ਉਤੋਂ ਕੰਬ ਰਹੇ ਜ਼ਮੀਨ ਅਸਮਾਨ ਹੈ ਵੇ {{center|ਜਵਾਬ ਜੋਗੀ}} ਰੰਨੇ ਮੂਰਖੇ ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਨਿੰਦ ਨਾਹੀਂ ਏਸ ਮਿਟੀ ਦੇ ਜੇਡ ਨ ਕਾਈਏ ਨੀ ਜੀਉਂਦੀ ਜਾਨ ਲਤਾੜੀਏ ਹੇਠ ਪੈਰਾਂ ਮਰ ਜਾਈਏ ਹੇਠ ਸਮਾਈਏ ਨੀ ਪਾਣੀ ਮਿੱਟੀਓਂ ਰੱਬ ਨੇ ਸਾਜ਼ ਦੁਨੀਆਂ ਏਹ ਗੁਲਜ਼ਾਰ ਰੰਗਾ ਰੰਗ ਲਾਈਏਨੀ ਕੀਤੇ ਮਿੱਟੀਓਂ ਰੱਬ ਅਨੇਕ ਮੈਵੇ ਫ਼ਲ ਖਾਚੀਏ ਕਾਠ ਜਲਾਈਏ ਨੀ ਏਸ ਮਿੱਟੀਓਂ ਹੋਣ ਅਨਾਜ ਸੱਭੇ ਏਸ ਮਿੱਟੀਓਂ ਬਣੇ ਮਠੀਆਈਏ ਨੀ ਗਾਈਂ ਮੇਹੀਂ ਲਵੇਗੇਆਂ ਘਾ ਖਾਵਣ ਏਸ ਮਿੱਟੀਓਂ ਦੁੱਧ ਮਲਾਈਏ ਨੀ ਏਸ ਮਿੱਟੀਓਂ ਮੈਹਲ ਤੇ ਮਾੜੀਆਂ ਨੇ ਏਸ ਮਿੱਟੀਓਂ ੫ਲੰਪ ਤੁਲਾਈਏ ਨੀ ਮੋਇਆਂ ਜੀਉਂ ਦਿਆਂ ਦਾ ਪੜਦਾ ਕੱਜਣੇ ਨੂੰ ਮਿੱਟੀ ਕੱਨੋਂ ਕੁਪਾਹਉ ਗਾਈਏ ਨੀ ਏਸ ਕਾਸੇ ਦੀ ਕੀਮਤਨ ਹੋਵੇ ਪੂਰੀ ਤੇਰਾ ਨਗਰ ਘਰ ਘਾਟ ਵਿਕਾਈਏ ਨੀ ਸਰਬ ਜੀਆਂ ਦਾ ਏਸ ਸੰਸਾਰ ਉੱਤੇ ਪਾਣੀ ਪੀਊ ਤੇ ਮਿੱਟੜੀ ਮਾਈਏ ਨੀ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਹੀਰੇ ਪੰਨੇ ਲਾਲ ਮਾਣਕ ਮਿਟੀ ਛਾਣ ਸੋਨਾ ਚਾਂਦੀ ਪਾਈਏ ਨੀ ਆਵੇ ਚੀਜ਼ ਜੋ ਨਜ਼ਰ ਜਹਾਂਨ ਉੱਤੇ ਲਾਹੌਰੀ ਮਿੱਟੀਓਂ ਸਬ ਬਣਾਈਏ ਨੀ {{center|ਸਹਿਤੀ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਵਾਲੇ ਜਨਾਨੀਆਂ ਦਾ ਝੁਰਮਟ}} ਰੰਨਾ ਕੱਠ ਕੀਤਾ ਗਿਰਦ ਜੋਗਿੜੇ ਦੇ ਜੋਰੀ ਕਹੇ ਕਾਸਾ ਟੁੱਟਾ ਜੋੜ ਦੇ ਨੀ ਖੱਪਰ ਸ਼ਿਵਾਂ ਦੇ ਹੱਥ ਦਾ ਗੁਰੂ ਦਿਤਾ ਐਸਾ ਮਿਲੇ ਨ ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਦੇ ਨੀ ਰੰਨਾਂ ਆਖਿਆ ਸਹਿਤੀਏ ਮੰਗ ਮਾਫ਼ੀ ਅੱਗੇ ਨਾਬ ਦੇ ਤੂੰ ਹੱਬ ਜੋੜ ਦੇ ਨੀ ਨੀਵੀਂ ਹੋ ਫ਼ਕੀਰ ਦੇ ਪੈਰ ਫੜਲੈ ਲਾਹੌਰੀ ਕੁਲਾਂ ਨਹੀਂ ਨਰਕ ਨੂੰ ਰੋਹੜ ਦੇ ਨੀ {{center|ਜੋਗੀ ਦਾ ਤ੍ਰੀਮਤਾਂ ਅਗੇ ਰੋਣਾ ਪਿਟਣਾ}} ਵੱਡਾ ਕੈਹਰ ਹੋਇਆ ਲੋਕੋ ਨਾਲ ਮੇਰੇ ਦੁੱਧ ਪੁੱਤ ਫ਼ਲੀ ਗਲੀ ਵੱਸਦੀ ਏ ਕਾਸਾ ਜਾਣਕੇ ਭੰਨਿੱਆ ਖੋਤੜੀ ਨੇ ਹੁਣ ਹੋਟ ਘੁਮਿਆਰ ਦੀ ਦੱਸਦੀ ਏ ਆਵੇ ਤਰਸ ਨ ਜਰਾ ਗੰਵਾਰਣੀ ਨੂੰ ਰੋਵਾਂ ਮੈਂ ਏਹ ਦੇਖਕੇ ਹੱਸਦੀ ਏ<noinclude></noinclude> sn3133d4sqk7fbnzbyb980onvj59brx 250 65853 196716 192312 2025-06-27T11:58:17Z Gill jassu 619 /* ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ */ 196716 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Gill jassu" /></noinclude>{{Block center|<poem>{{overfloat left|ਦੀਵਾ ਜਾਨ ਦਾ ਰਖਕੇ ਤਲੀ ਉਤੇ,}} {{overfloat right|ਰਾਤੀਂ ਲਭਦੇ ਚੋਰ ਚਕਾਰ ਰੋਟੀ।}} {{overfloat left|ਚੱਕਰ ਵਰਤੀ, ਇਹ ਲੱਖਾਂ ਨੂੰ ਪਾਏ ਚਕਰ,}} {{overfloat right|ਖੜਦੀ ਖਿਚ ਸਮੁੰਦਰੋਂ ਪਾਰ ਰੋਟੀ।}} {{overfloat left|ਰੋਟੀ ਸ਼ੇਰਾਂ ਦੇ ਨੱਕ ਨੂੰ ਨੱਥਦੀ ਏ,}} {{overfloat right|ਪੰਛੀ ਉਡਦੇ ਕਰੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਰੋਟੀ।}} {{overfloat left|ਤਾਜ ਵਾਲੇ ਭੀ ਹੈਨ ਮੁਥਾਜ ਇਹਦੇ,}} {{overfloat right|ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਈ ਅਚਰਜ ਸਰਕਾਰ ਰੋਟੀ।}} {{overfloat left|ਸੁਲੇਮਾਨ ਜਿਹੇ ਝੋਕਦੇ ਭੱਠ ਜਾ ਕੇ,}} {{overfloat right|ਜਦੋਂ ਕਰਦੀ ਏ ਬਹੁਤ ਲਾਚਾਰ ਰੋਟੀ।}} {{overfloat left|ਇਹਦੇ ਵਲਾਂ ਵਿਚ ਵਲੀ ਬੀ ਵਲੇ ਹੋਏ ਨੇ,}} {{overfloat right|ਕੀਤੀ ਕਾਠ ਦੀ <ref>ਬਾਬਾ ਫਰੀਦ ਜੀ ਗੰਜ ਸ਼ਕਰ ਫਰੀਦ।</ref>ਕਈਆਂ ਤਿਆਰ ਰੋਟੀ।}} {{overfloat left|ਛਡ ਮੂਸਾ ਦੀ ਕੌਮ ਨੇ <ref>ਇਕ ਕਿਸਮ ਦਾ ਖਾਣਾ ਸੀ, ਜਿਹੜਾ ਕੁਦਰਤੀ ਹਜ਼ਰਤ ਮੂਸਾ ਦੀ ਕੌਮ ਤੇ ਅਰਸ਼ੋ ਉਤਰਿਆ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਦੁਨਿਆਵੀ ਰੋਟੀ ਮੰਗੀ।</ref>‘ਮੱਨਸਲਵਾ'}} {{overfloat right|ਮੰਗੀ ਰੱਬ ਕੋਲੋਂ ਬਾਰ ਬਾਰ ਰੋਟੀ।}} {{overfloat left|ਕਾਹਨੂੰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਚੋਪੜੀ ਵੇਖ ਤਰਸੋ,}} {{overfloat right|ਸੁਕੀ ਜਾਣ ਅਪਣੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਧਾਰ ਰੋਟੀ।}}</poem>}}<noinclude>{{rule}}<references/> {{rh|੧੪੪.||}}</noinclude> ccgz5vwup59tvyvnuixxzezlodx25dv 250 66510 196691 195180 2025-06-27T06:51:40Z Sonia Atwal 2031 196691 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Sonia Atwal" /></noinclude>{{center|{{x-larger|'''ਤਖਾਣ ਦਾ ਕੁੱਤਾ'''}}}} {{gap}}ਤਖਾਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਤਖਾਣ ਦੇ ਤੇਸੇ, ਤਖਾਣ ਦੀ ਆਰੀ ਜਾਂ ਤਖਾਣ ਦੇ ਅੱਡੇ ਨਾਲ ਕਰਨੀ ਬਣਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਤਖਾਣ ਦੇ ਕੁੱਤੇ ਨਾਲ ਗੱਲ ਜ਼ਰਾ ਅਜੀਬ ਲੱਗੇਗੀ, ਇਸ ਦੇ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿਚ ਜਾਕੇ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਅਟੁੱਟ ਰਿਸ਼ਤੇ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਧਰਤੀ ਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਾਤ-ਪਾਤ ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਉੱਚਾ ਜਾਂ ਨੀਵਾਂ ਦਿਖਾਉਣਾ ਸਜ਼ਾ ਯੋਗ ਜ਼ੁਰਮ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਸਭ ਕਾਸੇ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਖਲਕਤ ਜਾਤਾਂ ਨਾਲ ਧੁਰ ਅੰਦਰ ਤੱਕ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਕੋਈ ਜ਼ਾਤ ਦਿਖਾ ਕੇ ਆਪਣਾ ਨੀਵਾਂ ਪਨ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਕੋਈ ਆਪਣੀ ਜਾਤ ਲੁਕੋ ਕਿ ਨੀਵੀਂ ਸੋਚ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਸੱਚ ਨਾ ਬੋਲਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਹਾਂ। ਲੋਕ ਵਿਖਾਵੇ ਜਾਂ ਕਲਪਨਿਕ ਚੌਧਰ ਖਾਤਰ ਅਸੀਂ, ਜਾਤਾਂ ਦੇ ਮਾਣ-ਸਨਮਾਨ ਲਈ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਲੜਦੇ ਝਗੜਦੇ ਹਾਂ। ਜਾਤਾਂ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਕਿੱਤਿਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜੋੜ ਕੇ ਰੱਖਦੇ ਹਾਂ, ਜਾਂ ਇਓ ਕਹਿ ਲਵੋ ਕਿ ਕਿੱਤਿਆਂ ਦੇ ਪਲਾਟ ਅਸੀਂ ਜਾਤਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਕੀਤੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਕ ਮਰਹੂਮ ਕਵੀ ਹਮਰਾਹੀ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਬਾਰੇ ਲਿਖਦਾ ਹੈ ਕਿ, "ਭਾਵੇਂ ਮੈਂ ਤਖਾਣ ਹਾਂ, ਪਰ ਮੈਂ ਕਿੱਲ ਸਿੱਧੀ ਨਹੀਂ ਠੋਕ ਸਕਦਾ, ਲੇਕਿਨ ਬੰਦਾ ਸਿੱਧਾ ਗੱਡ ਸਕਦਾ ਹਾਂ।" ਅਸਲ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਕਰ ਹੀ ਇਹ ਕੰਮ ਰਹੇ ਹਾਂ ਅਸੀਂ ਬੰਦੇ ਹੀ ਤਾਂ ਕਿੱਲਾਂ ਵਾਂਗ ਠੋਕ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਤਰੀਕਾ ਆਪੋ ਆਪਣਾ ਹੈ। ਆਮ ਧਾਰਨਾ ਹੈ ਕਿ ਤਖਾਣ ਵਧੀਆ ਕਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਵਿਚ ਲੈਅ ਸੁਰ ਬੱਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਕਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਜਾਂ ਕਿਹੜੇ ਯੁੱਗ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਗੱਲ ਹੈ ਇਸ ਬਾਰੇ ਤਾਂ ਮੈਂ ਗਰੰਟੀ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦਾ ਪਰ ਇੰਨਾਂ ਜਰੂਰ ਜਾਣਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਡੇ ਸਮਿਆਂ ਵਿਚ ਇਹ ਸੱਚ ਵਰਗਾ ਹੀ ਸੱਚ ਹੈ। ਦੂਸਰੇ ਪਾਸੇ ਜੇ ਜੱਟਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਉਹ ਚੰਗੇ ਕਥਾਕਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸ਼ਾਇਦ ਖੇਤਾਂ ਵਿਚ ਹਲ ਵਾਹੁੰਦੇ ਲੰਮੇ ਲੰਮੇ ਨਾ ਮੁੱਕਣ ਵਾਲੇ ਸਿਆੜਾਂ ਵਾਂਗ, ਉਹ ਵੀ ਲੰਮੀ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦੇ ਆਦੀ ਹੋ ਗਏ ਹੋਣ। ਇਹ ਵੀ ਇਕ ਧਾਰਨਾ ਹੀ ਹੈ ਕਿ ਜੱਟ ਗੁੱਸੇ ਖੋਰ ਤੇ ਸ਼ਰੀਕੇਬਾਜ ਰੱਜ ਕਿ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਗੁਣ ਉਸ ਵਿੱਚ ਕਿੱਥੋਂ ਆ ਗਏ, ਇਸ ਲਈ ਖੋਜ ਵਾਸਤੇ ਸ਼ਾਇਦ ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਲੋੜ<noinclude>{{rh||ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-62|}}</noinclude> qvdxiimmtbmhou2jb89dy6nz70laihd 250 66511 196692 195181 2025-06-27T07:00:20Z Sonia Atwal 2031 196692 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Sonia Atwal" /></noinclude>ਪਵੇ। ਜੱਟ ਦੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਆਦਤ ਹੈ। ਉਹ ਦੂਸਰੀਆਂ ਜਾਤਾਂ ਕੋਲੋਂ ਕੰਮ ਕਰਵਾਏਗਾ ਮਚਲਾ ਹੋਕੇ ਤੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇਖ ਕਿ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਜਾਤ ਉਤੇ ਟਕੋਰ ਵੀ ਲਾਏਗਾ। ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਸਾਰੇ ਜੱਟ ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਨਾ ਹੋਣ। ਪਰ ਮੈਂ ਜਿੰਨਿਆਂ ਕੁ ਨੂੰ ਜਾਣਦਾ ਹਾਂ ਉਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਬਹੁਤੇ ਇੰਝ ਹੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵਾਲੇ ਹੀ ਏਦਾਂ ਦੇ ਹੋਣ ਤੇ ਬਾਕੀ ਸਾਰੇ ਠੀਕ ਹੀ ਹੋਣ। ਜੱਟ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪਸੰਦੀਦਾ ਜਾਤਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕੁੱਤਾ ਵੀ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। {{gap}}ਸਮਾਂ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਸਾਰੋਕਾਰ ਵੀ ਬਦਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਭ ਲੋਕ (ਹਰ ਜਾਤ ਦੇ) ਸੁਚੇਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਨਾ ਕੋਈ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਊਣਾ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਆਪਣੀ ਸਮਰਥਾ ਨੂੰ ਢਾਹ ਲੱਗਣ ਦੇਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਟਕਰਾਅ ਉਭਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਦੀਆਂ ਦੇ ਹੈਂਕੜ ਤੇ ਅਧੀਨਗੀ, ਮੁਕਾਬਲੇ ਤੇ ਆਣ ਖੜ੍ਹੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦਾ ਖੁੰਭਾਂ ਵਾਂਗ ਉੱਗਣਾ ਤੇ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦਾ ਹੋਂਦ ਵਿਚ ਆਉਣਾ, ਨਵੇਂ ਸਮੀਕਰਣ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਰ ਜਾਤ ਦੇ ਲੋਕ ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਆਕੇ ਚੌਧਰ ਲੈਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹੀ ਕਾਰਣ ਹੈ, ਸ਼ਬਦੀ ਜੰਗ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ। ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਥਕੰਡੇ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜਾਤ-ਪਾਤ ਦਾ ਪੱਤਾ ਖੇਡਣਾ ਆਮ ਗੱਲ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਕ ਸੰਸਥਾ ਵਿੱਚ ਮੈਨੂੰ ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਤੱਖ ਰੂਪ ਦਿਖਿਆ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਹੈਂਕੜਬਾਜ਼, ਦੂਸਰੀ ਜਾਤ ਦੇ ਚੌਧਰੀ ਬਨਣ ਜਾ ਰਿਹੇ ਬੰਦੇ ਦੇ ਨਾਲ ਵਾਰ ਵਾਰ ਕੁੱਤਾ ਸ਼ਬਦ ਜੋੜ ਕਿ ਉਸਦੀ ਜਾਤ ਨੂੰ ਨੀਵਾਂ ਦਿਖਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਸਬੱਬ ਹੀ ਉਹ ਚੌਧਰੀ ਬਣ ਗਿਆ ਤੇ ਹੈਂਕੜਬਾਜ਼ ਛੋਟਾ ਚੌਧਰੀ। ਜਦੋਂ ਮੀਟਿੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਤਾਂ ਛੋਟਾ ਚੌਧਰੀ, ਵੱਡੇ ਚੌਧਰੀ ਦੀਆਂ ਸਿਫਤਾਂ ਦੇ ਪੁੱਲ ਬੰਨ੍ਹਣ ਲੱਗ ਪਿਆ। ਉਸਦੀ ਹਰ ਹਾਂ 'ਚ ਹਾਂ ਮਿਲਾਉਣ ਲੱਗ ਪਿਆ। ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਹੀ ਗੁੱਟ ਦਾ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਲਗ ਪਿਆ। ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਦੇ ਇਕ ਸਾਥੀ ਨੇ ਮੇਰੇ ਕੰਨ ਕੋਲ ਹੋਕੇ ਕਿਹਾ,' “ਦੇਖ ਯਾਰ ਪਹਿਲੋਂ ਬਾਹਰ ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਜਾਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੁੱਤਾ ਕਹਿੰਦਾ ਸੀ ਤੇ ਹੁਣ ਕਿਵੇਂ ਇਹ ਇਸੇ ਦਾ ਕੁੱਤਾ ਬਣ ਕਿ ਦਿਖਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।” ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਲਈ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ ਸੀ।<noinclude>{{rh||ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-63|}}</noinclude> sgdzm9op22sa6dwsdtm2dunby8okkln 250 66513 196694 195185 2025-06-27T07:13:21Z Sonia Atwal 2031 196694 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Sonia Atwal" /></noinclude>{{center|{{x-larger|'''ਆਪੋ ਆਪਣਾ ਟੁੱਲ'''}}}} {{gap}}ਬਹੁਤ ਸਾਲ ਪਹਿਲੋਂ ਜਦੋਂ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਸੁਣਿਆ ਸੀ ਤਾਂ ਉਦੋਂ ਮੈਂ ਹਾਲੇ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਨਵਾਂ ਨਵਾਂ ਦਾਖਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਮੇਰੇ ਇੱਕ ਜਮਾਤੀ ਨੇ ਦੂਸਰੇ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ, 'ਕਿਉਂ ਐਵੇਂ ਟੁੱਲ ਲਾਈ ਜਾਨਾ'। ਮੈਨੂੰ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਕੋਈ ਮੁੰਡਾ ‘ਗੁੱਲੀ ਡੰਡਾ’ ਖੇਲਦਾ ਨਜ਼ਰੀ ਨਹੀਂ ਪਿਆ ਸੀ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਸ ਜਮਾਤੀ ਕੋਲ ‘ਡੰਡਾ ਜਾਂ ਗੁੱਲੀ' ਸੀ। {{gap}}ਜਿਸ ਦਿਨ ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਗੱਲ ਸਮਝ ਲੱਗੀ, ਉਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਦੇ ਬਹੁ ਪਰਤੀ ਮਤਲਬ ਰੋਜ਼ ਹੀ ਸਮਝ ਆਉਂਦੇ ਗਏ। ਥਾਂ ਥਾਂ ਲੱਗਦੇ ‘ਟੁੱਲ' ਦਿਸਣ ਲੱਗ ਪਏ ਤੇ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ‘ਟੁੱਲਾਂ' ਦੀਆਂ ਸੱਟਾਂ ਰਿਸਦੀਆਂ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਈਆਂ। ਕਈ ਵਾਰੀ ਕਿਸੇ ਦਾ ਲੱਗਾ ‘ਟੁੱਲ' ਉਸਨੂੰ ਫਰਸ਼ੋਂ, ਅਰਸ਼ ਤੇ ਪਹੁੰਚਾ ਦੇਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਫੇਰ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇ ‘ਟੁੱਲ' ਨਾਲ ਉਹ ਕਿਸੇ ਥਾਂ ਜੋਗਾ ਨਾ ਰਹਿੰਦਾ। ਕਈ ਵਾਰੀ ਕਈ ਲੋਕ ਵੱਗਦੀ ਗੰਗਾ ਵਿੱਚੋਂ ਵੀ ‘ਟੁੱਲ’ ਲਾ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਲੜਾਈ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਸਮਝੌਤੇ ਦੀ ਆੜ ਹੇਠ ਮਾਂਜਾ ਦੋਨਾਂ ਧਿਰਾਂ ਨੂੰ ਫੇਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਸਾਡੇ ਇੱਕ ਜਾਣਕਾਰ ਦੇ ਨਿਪਾਲੀ ਡਰਾਈਵਰ ਦੀ ਹਾਦਸੇ ਵਿਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਉਸਨੇ ਇਨਸਾਨੀਅਤ ਦੇ ਨਾਤੇ 7 ਲੱਖ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਦੇਣ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਬਣਾ ਲਿਆ। ਪਰ ਵਿਚੇ ਹੀ ਘੜਮ ਚੌਧਰੀ ਆ ਵੜੇ, ‘ਅਖੇ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰੋ'। ਉਹ ਡਰ ਗਿਆ, ਪਰ ਫੇਰ ਵੀ ਵਫਾਦਾਰ ਕਿਰਤੀ ਖਾਤਰ ਮੰਨ ਗਿਆ ਤੇ ਸਮਝੌਤੇ ਲਈ ਰਾਜ਼ੀ ਹੋ ਗਿਆ। ਘੜਮ ਚੌਧਰੀਆਂ ਨੇ 2 ਲੱਖ ਦੀ ਮੰਗ ਰੱਖ ਦਿੱਤੀ। ਜਾਣਕਾਰ ਬੜਾ ਹੈਰਾਨ ਹੋਇਆ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਸਸਕਾਰ 'ਤੇ ਹੋਰ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਲਈ ਉਹ ਕਿਰਤੀ ਦੀ ਪਤਨੀ ਤੋਂ ਲੱਖ ਰੁਪਿਆ ਤਾਂ ਉਦੋਂ ਹੀ ਲੈ ਗਏ। ਬਾਕੀ ਪੈਸੇ ਵੀ ਉਸ ਔਰਤ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਕਿ ਨਹੀਂ, ਇਹ ਤਾਂ ‘ਟੁੱਲ' ਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਹੀ ਜਾਨਣ। ਕਈ ਲੋਕ ਤਾਂ ‘ਟੁੱਲ' ਲਾਉਣ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਮੌਕੇ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਸਮਾਜਿਕ ਉੱਥਲ ਪੁੱਥਲ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਲਾਟਰੀ ਸ਼ਾਟਰੀ ਨਿਕਲ ਆਵੇ, ਇਹ ਮੌਕੇ ਦੇ ਰੰਗ ਅਨੁਸਾਰ ਪਰਨੇ ਪਾਕੇ ਕਿਤੇ ਨਾ ਕਿਤੇ ‘ਟੁੱਲ' ਲਾ ਹੀ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।<noinclude>{{rh||ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-65|}}</noinclude> 3irszjprydc67f5f3xzmfsixlg8cji4 250 66514 196697 195248 2025-06-27T07:18:12Z Sonia Atwal 2031 196697 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Sonia Atwal" /></noinclude>{{gap}}ਜਿਵੇਂ ਅੱਜਕਲ੍ਹ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ। ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਮੌਕੇ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ‘ਟੁੱਲ' ਲਗਾਉਣੇ ਅਨੁਕੂਲ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਪੇਡ ਖਬਰਾਂ ਇਸੇ 'ਟੁੱਲ' ਦਾ ਭਾਗ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਦਿਨੀਂ ਇੱਕ ਮਾਲਕੀ ਵਾਲੀ ਅਖਬਾਰ ਦੇ ਇੱਕ ਸਫੇ 'ਤੇ ਇੱਕੋ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਦੇ ਦੋ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਉੱਤੇ ਥੱਲੇ ਖਬਰ ਵੀ ਇੱਕੋ ਜਿਹੀ ਛਪੀ ਕਿ 'ਬਾਜ਼ੀ ਜਿੱਤ ਲਈ'। ਹੁਣ ਦੱਸੋ ਦੋ ਜਣਿਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪੱਤਰਕਾਰ, ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਇੱਕੋ ਥਾਂ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਜਿਤਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬਸ ਇੱਕੋ ਗੱਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਉਸਦਾ ਦੋਵੇਂ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ’ਤੇ ‘ਟੁੱਲ' ਲਗ ਗਿਆ ਹੋਣਾ। ਸ਼ਾਇਦ ਇਸੇ ਲਈ ‘ਪੀਲੀ ਪੱਤਰਕਾਰੀ' ਹੁਣ ‘ਟੁੱਲ ਪੱਤਰਕਾਰੀ' ਦਾ ਨਾਮ ਲੈ ਲਵੇ। ਹੋਰ ਤਾਂ ਹੋਰ ਇੱਕ ਸੰਤ ਜੋ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰੇਮੀ ਅਖਵਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਆਪਣਾ ਹੀ ‘ਟੁੱਲ' ਲਾਈ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ‘ਅਖੇ ਸਾਰੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਸੌਂਹਾਂ ਖਾਣ'। ਉਸਨੂੰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਇਹ ਝੂਠੀਆਂ ਸੌਹਾਂ ਖਾਣ ਦੇ ਆਦੀ ਸਿਆਸੀ ਲੋਕ ਸਿਰਫ ਇਸੇ ਲਈ ਫੋਟੋ ਖਿਚਵਾਉਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕਿ ਬਾਬੇ ਦੇ ਬਹਾਨੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਫੋਟੋ ਅਖਬਾਰ ਵਿਚ ਛਪਣ ਦਾ ‘ਟੁੱਲ’ ਲਗ ਜਾਵੇ। ਜੇ ਗੱਲ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਤੋਰਨਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਸੈਂਕੜੇ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰਾ ਏਨਾ ਕੁ ‘ਟੁੱਲ’ ਹੀ ਕਾਫੀ ਹੈ। {{center|'''***'''}}<noinclude>{{rh||ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-66|}}</noinclude> 8t2f152x5g8kponr0fjigl2qqbqytrl 250 66515 196699 195565 2025-06-27T07:29:06Z Sonia Atwal 2031 196699 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Sonia Atwal" /></noinclude>{{center|{{x-larger|'''ਆਫਟਰ ਇਫੈਕਟਸ'''}}}} {{gap}}ਅੱਜ ਤੱਕ ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਲੱਗ ਸਕਿਆ ਜਾਂ ਇਉਂ ਕਹਿ ਲਵੋ ਕਿ ਮੈਂ ਪਤਾ ਕਰਨ ਦੀ ਖਾਸ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਕਿ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਪਿਛਲੀ ਸਲਾਹਕਾਰ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਮੈਨੂੰ ਕਿਉਂ ਤੇ ਕਿਸਨੇ ਮੈਂਬਰ ਬਣਾਇਆ। ਇਨਾਮ ਲੈਣੇ ਤੇ ਦੇਣੇ ਮੇਰੇ ਸੁਭਾਅ ਦਾ ਕੋਈ ਅਨਿੱਖੜਵਾਂ ਅੰਗ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਾਂ ਸੀ। ਫੇਰ ਵੀ 6 ਸਾਲ ਦੇ ਇਨਾਮਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਨੇ ਬੜੇ ਹੀ ਹੁਸੀਨ ਤੇ ਸਿਖਿਆਦਾਇਕ ਤਜ਼ਰਬੇ ਦਿੱਤੇ। ਇਨਾਮਾਂ ਦੇ ਚਾਹਵਾਨ ਤੇ ਇਨਾਮਾਂ ਤੋਂ ਭੱਜਦੇ ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੇ ਲੋਕਾਂ/ਲੇਖਕਾਂ ਨਾਲ ਖੱਟੇ ਮਿੱਠੇ ਅਹਿਸਾਸ ਸਾਂਝੇ ਹੋਏ। ਕਈਆਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਮਿਹਰਬਾਨ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਮੇਰੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਦਾ ਲੰਮਾ ਚਿੱਠਾ ਸੁਣਾ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਦਸ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਮੈਂ ਕੋਈ ‘ਚੀਜ਼’ ਹਾਂ। ਕਈਆਂ ਨੇ ਮੇਰੇ ਯਾਰਾਂ/ਦੋਸਤਾਂ/ਵਾਕਫਕਾਰਾਂ ਦੇ ਮਨ ਤੇ ਬੋਝ ਪਾਕੇ ਮੇਰੇ ‘ਅਹਿਸਾਨਮੰਦ ਹੋਵਾਂਗੇ' ਦਾ ਲੇਬਲ ਲਗਾ ਦਿੱਤਾ। ਲੈ ਦੇ ਕੇ 6 ਵਾਰੀ ਦੇ ਇਨਾਮਾਂ ਨੇ ਮੇਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਇਨਾਮ ਕੌਣ ਲੈ ਗਿਆ ਤੇ ਕੌਣ ਰਹਿ ਗਿਆ, ਇਹ ਇਕ ਵੱਖਰਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ, ਤੇ ਇਸ ਵਿਚ ‘ਕਿਉਂ' ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕਰਨਾ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਖੈਰ ਸਮਾਂ ਬੀਤਣ ਨਾਲ ਸੁੱਖੀ ਸਾਂਦੀ ਮੈਂ ਫਾਰਗ ਹੋ ਗਿਆ। ਕਿਸੇ ਵੱਡੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਤੋਂ ਮੇਰਾ ਬਚਾਅ ਹੋ ਗਿਆ। ਮੈਂ ਫੇਰ ਆਮ ਮਨੁੱਖ ਬਣ ਗਿਆ। ‘ਚੀਜ਼' ਹੋਣ ਦਾ ਲੇਬਲ ਰੱਫੂ ਚੱਕਰ ਹੋ ਗਿਆ। {{gap}}ਇੱਕ ਦਿਨ ਮੇਰੇ ਇੱਕ ਦੋਸਤ ਦਾ ਜਲੰਧਰੋਂ ਫੋਨ ਆਇਆ। ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਸੁਆਲ ਪੁੱਛਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਜਾਹਿਰ ਕੀਤੀ। ਮੈਂ ਕਿਹੜਾ ਕੋਈ ਮੰਤਰੀ ਸੀ ਕਿ ਮੇਰੇ ਕੋਲੋਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਔਖਾ ਸੁਆਲ ਪੁੱਛਣ ਤੇ ਪੁਲੀਸ ਦੀ ਕਰੋਪੀ ਸਹਿਣੀ ਪਵੇ ਸੋ ਆਖਿਆ ‘ਪੁੱਛੋ'। ਉਸਦਾ ਸੁਆਲ ਸੀ, “ਬਾਈ ਇਹ ਦਸ, ਸਾਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਫਲਾਣੇ ਭੱਦਰ ਪੁਰਸ਼ ਦਾ ‘ਇਨਾਮ ਕਮੇਟੀ' 'ਚ ਕਿਹਨ੍ਹੇ ਕਿਹਨ੍ਹੇ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ?" {{gap}}ਮੈਂ ਯਾਦ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਿਆ ਤੇ ਪੁੱਛਿਆ, ‘ਕੀ ਗੱਲ ਹੋਈ'।<noinclude>{{rh||ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-67|}}</noinclude> ghpv1ky8s93xgl51izg4tuwwx73p220 250 66516 196700 195559 2025-06-27T07:50:41Z Sonia Atwal 2031 /* ਸੋਧਣਾ */ 196700 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Sonia Atwal" /></noinclude>{{gap}}'ਹੋਣਾ ਕੀ ਵਿਚਾਰਾ ਬੜਾ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਹੈ। ਕਹਿੰਦਾ, 'ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕਦੇ ਮਾੜਾ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ, ਕਿਸੇ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਨਹੀਂ ਲਿਖਿਆ, ਕਿਸੇ ਗੁੱਟ ਦਾ ਪੱਖ ਨਹੀਂ ਪੂਰਿਆ, ਫੇਰ ਵੀ ਮੇਰੀ ਸਲਾਹਕਾਰ ਕਮੇਟੀ 'ਚ ਏਨੀ ਵਿਰੋਧਤਾ ਕਿਉਂ ਹੋਈ? ਉਹ ਬੜਾ ਹੀ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਹੈ। ਉਸਨੂੰ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਲਗ ਰਹੀ ਕਿ ਇਹਨਾਂ 31 ਬੰਦਿਆਂ ’ਚੋਂ ਉਹਦੇ ਕਿਹੜੇ ਵਿਰੋਧੀ ਹੋਣ ਦਾ ਸ਼ੌਂਕ ਪਾਲ ਰਹੇ ਹਨ।" {{gap}}ਮੈਨੂੰ ਜਦ ਤੱਕ ਯਾਦ ਆ ਗਿਆ ਤੇ ਉਸਨੂੰ ਕਿਹਾ, 'ਯਾਰ ਵਿਰੋਧਤਾ ਤਾਂ ਹੁੰਦੀ ਜੇ ਉਸਦਾ ਨਾਮ ਕਿਸੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੋਵੇ?' {{gap}}ਮੇਰਾ ਦੋਸਤ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਗਿਆ। 'ਨਾਂ ਹੀ ਨਹੀਂ ਪੇਸ਼ ਹੋਇਆ?' {{gap}}‘ਹਾਂ ਹਾਂ ਭਦਰ ਪੁਰਸ਼ ਦਾ ਤਾਂ ਨਾਮ ਹੀ ਨਹੀਂ ਕਿਸੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ, ਵਿਰੋਧਤਾ ਕਿੱਥੋਂ ਹੋਈ ਸੀ?' {{gap}}ਮੇਰਾ ਦੋਸਤ ਕੁਝ ਰਾਹਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਖੈਰ ਗੱਲ ਆਈ ਗਈ ਹੋ ਗਈ। {{gap}}ਥੋੜ੍ਹੇ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਸੰਗਰੂਰ ਦੇ ਇਕ ਗਰੀਬੜੇ ਲੇਖਕ ਦਾ ਫੋਨ ਆਇਆ, 'ਕਿਉਂ ਬਾਈ ਠੀਕ ਐਂ?’ ‘ਹਾਂ ਜੀ ਹਾਂ ਜੀ, ਬਿਲਕੁਲ’। {{gap}}‘ਮੈਂ ਤਾਂ ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਹਾਂ'। {{gap}}‘ਕਿਉਂ ਕੀ ਹੋਇਆ?' {{gap}}‘ਮੈਨੂੰ ਤਾਂ ਅੱਜ ਸੁੱਤੇ ਨੂੰ 10 ਦਿਨ ਹੋ ਗਏ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦੀ ਕੀ ਕਰਾਂ।' {{gap}}ਮੈਂਨੂੰ ਲੱਗਿਆ, ਸ਼ਾਇਦ ਸ਼ੂਗਰ, ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਜਾਂ ਹੋਰ ਕੋਈ ਛੋਟੀ ਮੋਟੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਹੋਵੇਗਾ ਜਾਂ ਫੇਰ ਘਰੇ ਲੜਾਈ ਝਗੜਾ ਜਾਂ ਤਕਰਾਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੋਵੇਗਾ। {{gap}}‘ਤੂੰ ਮੇਰੀ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀ ਦੂਰ ਕਰ'। {{gap}}ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਾ ਕਿਤੇ ਇਹ ਮੈਨੂੰ ਡਾਕਟਰ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਸਮਝ ਰਿਹਾ, ਜਾਂ ਫੇਰ ਕਿਸੇ ਹਸਪਤਾਲ ਜਾਂ ਡਾਕਟਰ ਦਾ ਪਤਾ ਪੁੱਛੂ। ਮੈਂ ਡਰਦੇ ਡਰਦੇ ਕਿਹਾ, ‘ਹਾਂ ਜੀ ਦੱਸੋ, ਮੈਂ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦਾਂ?' {{gap}}‘ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਦੱਸੋ ਕਿ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ‘ਇਨਾਮੀ ਸਲਾਹਕਾਰ ਬੋਰਡ' ਵਿਚ ਮੇਰੀ ਵਿਰੋਧਤਾ ਕਿਸ ਕਿਸ ਨੇ ਕੀਤੀ ਤੇ ਕਿਉਂ ਹੋਈ ਏਨੀ ਜ਼ਿਆਦਾ<noinclude>{{rh||ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-68|}}</noinclude> fmb1x92s36wl0ix81tj3f75z2dzf9zv 250 66517 196702 195561 2025-06-27T08:02:17Z Sonia Atwal 2031 /* ਸੋਧਣਾ */ 196702 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Sonia Atwal" /></noinclude>ਵਿਰੋਧਤਾ? {{gap}}‘ਤੁਹਾਡੀ ਵਿਰੋਧਤਾ? ‘ਮੇਰਾ ਤਾਂ ਨੀ ਖਿਆਲ ਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਨਾਮ ਵੀ ਵਿਚਾਰਿਆ ਗਿਆ ਹੋਵੇ, ਜੇ ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ ਤਾਂ।' {{gap}}‘ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਸਕਦਾ? ਮੇਰੇ ਖਾਸ ਬੰਦੇ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਮੇਰਾ ਨਾਮ ਲਿਆ, ਕਈ ਜਣਿਆਂ ਨੇ ਕੱਠੇ ਹੋ ਮੇਰੀ ਸਖਤ ਵਿਰੋਧਤਾ ਕੀਤੀ।' {{gap}}'ਇਹੋ ਜਿਹੀ ਤਾਂ ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਉੱਥੇ, ਮੈਂ ਹੁਣ ਤਾਂ ਪੱਕੇ ਤੌਰ ਤੇ ਕਹਿ ਸਕਦਾ ਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਨਾਮ ਲਿਸਟ ਤੇ ਨਹੀਂ ਸੀ। {{gap}}'ਅੱਛਾ ਅਜੀਬ ਗੱਲ ਹੈ, ਪਰ ਜਿਸ ਦੱਸਿਆ, ਉਹ ਤਾਂ ਬੜਾ ਦਾਨਾ ਪੁਰਸ਼ ਹੈ, ਵੱਡਾ ਲੇਖਕ ਹੈ, ਮੇਰਾ ਬੋਲੀ ਹੈ। ਚਲੋ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਹ ਮੇਰੇ ਲਈ ਸੁੱਖਦ ਗੱਲ ਹੈ।' {{gap}}'ਇਹ ਕਿਹੜਾ ਦਾਨਾ ਪੁਰਸ਼ ਹੈ?' ਤੇ ਉਸਨੇ ਜਦੋਂ ਉਸ ਪੁਰਸ਼ ਦਾ ਨਾਮ ਲਿਆ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਕਪਾਟ ਖੁੱਲ ਗਏ। ਫੋਨ ਤੇ ਜਦੋਂ ਜਲੰਧਰੋਂ ਵੀ ਉਸੇ ਨਾਮ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋ ਗਈ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫੀ ਤੇ ਫਿਲਮਸਾਜ਼ੀ ਵਿਚ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਾਫਟਵੇਅਰ 'ਆਫਟਰ ਇਫੈਕਟਸ' ਦੀ ਯਾਦ ਆ ਗਈ। ਜਿਸ ਵਿਚ ਫੋਟੋ ਖਿੱਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਾਂ ਫਿਲਮਾਂ ਬਣਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੈਬ ਵਿਚ ਚਿੱਤਰਾਂ ਦੀ ਸੋਧ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਨਵੇਂ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਪੁਰਾਣਾ ਤੇ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਨੀਲਾ ਜਾਂ ਪੀਲਾ ਬਦਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਰਦੇ ਤੇ ਜਦੋਂ ਫਿਲਮ ਚਲਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਲੋਕ ਬੜੇ ਅਨੰਦ ਨਾਲ ਦੇਖਦੇ ਹਨ। ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਾ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਇਨਾਮਾਂ ਨਾਲ ਲੱਗੇ ਇਹ 'ਆਫਟਰ ਇਫੈਕਟ' ਨੇ ਮੇਰੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਵਿਚ ਚੋਖਾ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅਸਲ ਗੱਲ ਪਤਾ ਲਗੀ ਕੇ ਉਸ ਦਾਨੇ ਨੇ ਕਈਆਂ ਨਾਲ ਇਨਾਮ ਦਵਾਉਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਕਮੇਟੀ ਵਿਚ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਾ ਸਕਿਆ, ਸੋ ਇਹ ਵਿਰੋਧਤਾ ਦਾ ਫਾਰਮੂਲਾ ਵਰਤ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਮੇਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਕਰਨ ਲਈ ਮੈਂ ਉਸ ਦਾਨੇ ਪੁਰਸ਼ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦੀ ਹਾਂ।<noinclude>{{rh||ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-69|}}</noinclude> s2lm7cpcnwkxasa8gq8yjxl6er36820 250 66519 196703 195934 2025-06-27T08:16:04Z Sonia Atwal 2031 196703 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Sonia Atwal" /></noinclude>{{center|{{x-larger|'''ਰੱਬ ਦੀ ਬਖਸ਼ਿਸ਼'''}}}} {{gap}}ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਰੌਚਿਕਤਾ ਦਾ ਮੂਲ ਅੰਸ਼ ਇਸ ਗੱਲ ਵਿੱਚ ਪਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਇੱਕੋ ਹੀ ਪ੍ਰਾਣੀਜਾਤੀ ਵਿੱਚ ਵੱਖ ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਜਾਂ ਸੁਭਾਅ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸੁਭਾਅ ਵੀ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਮੱਝਾਂ ਗਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਗੁਣ-ਔਗੁਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਾਲ ਕੁ ਪੁਰਾਣੀ ਗੱਲ ਹੈ। ਮੈਂ ਤੇ ਮੇਰਾ ਇੱਕ ਦੋਸਤ, ਸਰਦੀਆਂ ਦੀ ਸਵੇਰੇ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕਾਰ ਵਿੱਚ ਕਿਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਆਪਣਾ ਰਸਤਾ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਦੀ ਚੁਣਿਆ ਤਾਂ ਕਿ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫੀ ਵੀ ਕਰ ਸਕੀਏ ਤੇ ਕੁਝ ਵਿਚਾਰ-ਵਟਾਂਦਰਾ ਵੀ ਮੁੱਖ ਸੜਕ ਦੀ ਤੜਕ-ਭੜਕ ਤੋਂ ਬਚ ਕੇ ਹੀ ਹੋ ਸਕੇਗਾ। ਅਸੀਂ ਕਈ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਛੱਪੜਾਂ ਤੋਂ ਉਠਦੀ ਭਾਫ ਨੂੰ ਮਾਣਿਆ। ਚੜ੍ਹਦੇ ਸੂਰਜ ਦੀ ਬਦਲਦੀ ਲਾਲੀ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਸੂਰਜ ਦੀ ਵਿਸ਼ਾਲਤਾ ਅੱਗੇ ਚੰਨ ਦੀ ਨਿਮਰਤਾ ਦੀ ਵਡਿਆਈ ਕੀਤੀ। ਕਣਕਾਂ ਨੂੰ ਢੱਕੀ ਹੋਈ ਤਰੇਲ ਦੇ ਲੋਪ ਹੋਣ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਕੀਤੀ। ਠੰਡ ਵਿੱਚ ਕੁੰਗੜੇ ਬੈਠੇ ਪੰਛੀਆਂ ਬਾਰੇ ਸੋਚਿਆ ਤੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਉੱਡੇ ਫਿਰਦੇ 'ਚਿੜੀ ਮਾਰ' ਨੂੰ ਫੜਫੜਾਉਂਦੇ ਦੇਖਿਆ। ਇੰਝ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕੁਦਰਤ ਅਣਲਿਖੇ ਅਸੂਲਾਂ ਨੂੰ ਕਾਰਜ ਸ਼ੈਲੀ ਦੇ ਰਹੀ ਹੋਵੇ। {{gap}}‘ਬਾਈ ਜੀ ਇਹ ਦੱਸੋ, ਆਹ ਜਿਹੜੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਕਈ ਬੰਦੇ ਆ, ਇਹ ਕਿਹੋ ਜਿਹੇ ਹਨ? ਜਦੋਂ ਵੀ ਕੋਈ ਬਾਹਰੋਂ ਲੀਡਰ ਜਾਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਬੰਦਾ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਮੂਹਰੇ ਹੋ ਹੋ ਕੇ ਫੋਟੋਆਂ ਖਿਚਵਾਉਂਦੇ ਆ। ਫੇਰ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਦੀ ਚਮਚੀ ਮਾਰ ਕੇ ਖਬਰ ਛਪਵਾਉਂਦੇ ਆ। ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਕਾਹਤੋਂ ਕਰਦੇ ਆ ਤੇ ਕੀ ਮਿਲਦਾ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ? {{gap}}ਮੇਰੇ ਮਿੱਤਰ ਨੇ ਕਾਰ ਚਲਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਸਵਾਲ ਕੱਢ ਮਾਰਿਆ। {{gap}}"ਵੀਰ ਇਹ ਤਾਂ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਰੱਬ ਦੀ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ ਆ" {{gap}}'ਉਹ ਕਿਵੇਂ- ਮੇਰਾ ਦੋਸਤ ਹੈਰਾਨ ਹੋ ਕੇ ਪੁੱਛਣ ਲੱਗਾ। {{gap}}‘ਦੇਖ ਆਪਾਂ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਦੀ ਆਏ ਆਂ। ਜਦ ਵੀ ਆਪਣੀ ਕਾਰ ਕਿਸੇ ਰੂੜੀ ਆਦਿ ਕੋਲੋਂ ਲੰਘੀ। ਪਿੰਡ ਦੇ ਕੁੱਤੇ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਦੌੜ ਪੈਂਦੇ ਸਨ। ਕੋਈ<noinclude>{{rh||ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-71|}}</noinclude> 153polzknuvlmlx4v1y5burvvl6o1mb 250 66521 196706 196418 2025-06-27T08:30:52Z Sonia Atwal 2031 /* ਸੋਧਣਾ */ 196706 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Sonia Atwal" /></noinclude>{{center|{{x-larger|'''ਭੁੱਖੇ ਮਾਰਤੇ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ'''}}}} {{gap}}ਚੋਣਾਂ ਦੀ ਉਡੀਕ ਹਰ ਇੱਕ ਨੂੰ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। 65 ਸਾਲ ਤੋਂ ਸਿਆਸੀ ਲੋਕ ਤੇ ਆਮ ਲੋਕ ਉਡੀਕਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਦ ਚੋਣਾਂ ਹੋਣ? ਭਲਾ ਇਹ ਕਿਉਂ ਉਡੀਕਦੇ ਹਨ? ਸਿਆਸੀ ਲੋਕ ਤਾਂ ਇਸ ਲਈ ਉਡੀਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਿੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਠਿੱਬੀ ਲਾਕੇ ਭੁੰਜੇ ਸੁੱਟੀਏ ਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਚੰਮ ਦੀਆਂ ਚਲਾਈਏ। ਜਾਂ ਫੇਰ ਨਵੀਂ ਚੋਣ ਜਿੱਤ ਕਿ ਆਪਣਾ ਮੁੱਲ ਵਧਾਈਏ। ਸੰਤਰੀ ਤੋਂ ਮੰਤਰੀ ਤੱਕ ਦਾ ਸਫਰ ਮੁਕਾਈਏ। ਇਹ ਤਾਂ ਹੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੇ ਚੋਣਾਂ ਛੇਤੀ ਹੋਣ। ਖਾਸ ਕਰ ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਇਹ ਖਾਹਿਸ਼ ਜਿਆਦਾ ਪ੍ਰਬਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਰਾਜ ਸੱਤਾ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋਣ। {{gap}}ਜਦੋਂ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਲੋਕ ਭਲਵਾਨਾਂ ਵਾਂਗੂ ਪੈਸਿਆਂ ਦੇ ਲੰਗੋਟੇ ਕੱਸ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਕੀ ਰਿਕਸ਼ਾ ਵਾਲੇ, ਕੀ ਲੇਟੀ ਵਾਲੇ, ਕੀ ਢੋਲ ਵਾਲੇ, ਕੀ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰਾਂ ਵਾਲੇ, ਕੀ ਲਾਊਡ ਸਪੀਕਰਾਂ ਵਾਲੇ, ਕੀ ਸਟਿੱਕਰਾਂ ਵਾਲੇ, ਕੀ ਟੈਂਟਾਂ ਵਾਲੇ, ਕੀ ਪਰਚਿਆਂ ਵਾਲੇ, ਕੀ ਚਾਹਾਂ ਵਾਲੇ, ਕੀ ਸ਼ਰਾਬ ਵੇਚਣ ਵਾਲੇ, ਕੀ ਭੁੱਕੀ ਵੇਚਣ ਵਾਲੇ, ਕੀ ਅਫੀਮ ਵੇਚਣ ਵਾਲੇ, ਕੀ ਝੰਡੀਆਂ ਵਾਲੇ, ਕੀ ਤੇਲ ਪੰਪਾਂ ਵਾਲੇ, ਕੀ ਬੰਦੇ ਢੋਣ ਵਾਲੇ, ਕੀ ਲੰਗਰ ਵਾਲੇ, ਕੀ ਟੈਕਸੀਆਂ ਵਾਲੇ ਤੇ ਕੀ ਐਵੇਂ ਮੁੱਛ ਖੜੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ, ਸਭ ਆਸਵੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮਹੀਨਾ ਭਰ ਬੁੱਕਾਂ ਭਰ ਕਿ ਮਾਇਆ ਮਿਲੂ, ਮੂੰਹ ਮੰਗੀ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਮਿਲੂ। 65 ਸਾਲ ਤੋਂ ਇਹ ਲੋਕ ਸਾਲ ਭਰ ਦੀਆਂ ਰੋਟੀਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਇੱਕ ਚੋਣ ਤੋਂ ਇੰਤਜ਼ਾਮ ਕਰਦੇ ਆਏ ਹਨ। ਇਸੇ ਲਈ ਇਹ ਲੋਕ ਸਿਆਸੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਤੱਤੀਆਂ, ਠੰਡੀਆਂ ਸਭ ਜਰਦੇ ਆਏ ਹਨ। ਚਾਰ ਦਿਨ ਲੀਡਰਾਂ ਤੋਂ ਖਾ ਪੀ ਕੇ, 5 ਸਾਲ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਲਈ ਜੁੱਤੀਆਂ ਘਸਾਉਂਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਖਾਧੇ ਪੀਤੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖਰਚ ਕਰ ਦੇਂਦੇ ਹਨ। ਲਏ ਹੋਏ ਲਾਭ ਦੁਗਣੇ- ਤਿਗੁਣੇ ਹੋਏ ਵਾਪਸ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। {{gap}}ਪਰ ਆਹ ਕੀ ਹੋਇਆ? ਅਚਾਨਕ ਇਸ ਵਾਰੀ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਰੰਗ ਢੰਗ ਹੀ ਬਦਲ ਗਿਆ। ਕਾਨੂੰਨ ਹੀ ਨਵੇਂ ਬਣ ਗਏ। ਲੀਡਰਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖਰੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਨਕੇਲ ਪਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ ਐਨੀ ਸਖਤੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਪੈਸੇ ਖਰਚਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਖਰਚੇ ਦਾ ਹਿਸਾਬ ਸਿਰਫ ਰੱਖਣਾ<noinclude>{{rh||ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-73|}}</noinclude> s7cdw475fj3a3i0l5tv0de4b78y1t2b 250 66522 196707 196421 2025-06-27T08:34:47Z Sonia Atwal 2031 /* ਸੋਧਣਾ */ 196707 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Sonia Atwal" /></noinclude>ਹੀ ਨਹੀਂ, ਲਗਾਤਾਰ ਚੈਕ ਵੀ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਿਆ। ਜਲਸੇ ਜਲੂਸ ਲੱਗਭਗ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤੇ। ਇਸ ਸਭ ਕਾਸੇ ਨੇ ਉਪਰੋਕਤ ਕਿੱਤਿਆਂ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀਆਂ ਆਸਾਂ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਫੇਰ ਦਿੱਤਾ। ਥੋੜ ਚਿਰ ਵਿਚ ਹੀ ਚੋਖੀ ਆਮਦਨ ਕਰ ਲੈਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਹੀ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਲੋਕ ਆਪਣੈ ਆਪ ਨੂੰ ਠੱਗੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹੋਣ ਪਰ ਆਖਿਰ ਭਲਾ ਤਾਂ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਹੀ ਹੋਣਾ ਹੈ। ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਵੱਲੋਂ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਰਖਵਾਈ ਭੁੱਖ, ਮਿਹਨਤਕਸ਼ੀ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇਵੇਗੀ ਤੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਅਜ਼ਾਦੀ। {{center|'''***'''}}<noinclude>{{rh||ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ–74|}}</noinclude> onqofloquk5ly8us59ufrgqr5xrh55g 250 66746 196708 196640 2025-06-27T08:35:54Z Sonia Atwal 2031 196708 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>ਚੰਗਾ ਹੋਇਆ ਉਹ ਮਰ ਗਿਆ ਸਵੇਰੇ ਸਵੇਰੇ ਫੋਨ ਆਇਆ ਤੇ ਇਕ ਦੋਸਤ ਨੇ ਦਸਿਆ ਕਿ ਫਲਾਣਾ ਬੰਦਾ ਪੂਰਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਅਜ ਗਿਆਰਾਂ ਵਜੇ ਨਹਿਰ ਵਾਲੇ ਸ਼ਮਸਾਨ ਘਾਟ ਵਿਖੇ ਸਸਕਾਰ ਹੈ, ਤੁਸੀਂ ਜ਼ਰੂਰ ਪਹੁੰਚਣਾ ਹੈ। ਸੁਣ ਕਿ ਮਨ ਨੂੰ ਅਫਸੋਸ ਜਿਹਾ ਹੋਇਆ। ਚੰਗਾ ਭਲਾ ਬੰਦਾ ਸੀ। ਵਪਾਰੀ ਵੀ ਸੀ, ਇਕ ਕਾਰਖਾਨਾ ਵੀ ਚਲਦਾ ਸੀ। ਕਾਰਾਂ ਦੀ ਖਰੀਦੋ ਫਰੋਖਤ ਵੀ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਤੇ ਪੱਗ ਦਾ ਰੰਗ ਵੀ ਸਮੇਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਅਨੁਸਾਰ ਬਦਲ ਲੈਂਦਾ ਸੀ। ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਦੁਨੀਆਵੀ ਜੀਵ ਦਾ ਤੁਰ ਜਾਣਾ, ਵਿਹਾਰੀ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਘਾਟੇ ਦਾ ਸੌਦਾ ਸੀ। ਛੋਟੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਤਾਂ ਉਹ ਮੁਫ਼ਤ ਹੀ ਕਰਵਾ ਦੇ ਦਾ ਸੀ ਤੇ ਵੱਡੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਕਿਵੇਂ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਸੀ, ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਗਲ ਦਾ ਇਲਮ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਵੈਸੇ, ਮੈਨੂੰ ਕਦੇ ਉਸ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਈ। ਹਾਂ ਪਰ ਉਹ ਮਿਲਦਾ ਬਹੁਤ ਤਪਾਕ ਕਿ ਸੀ ਤੇ ਹਰ ਵਾਰ ਉਲਾਂਭਾ ਦੇਂਦਾ ਸੀ, ‘ਆਪਣੇ ਬਾਈ ਨੂੰ ਕਦੇ ਅਜ਼ਮਾ ਕਿ ਤਾਂ ਵੇਖੋ ਇਹ ਅਕਸਰ ਉਸਦਾ ਵਾਕ ਹੁੰਦਾ। ਮੈਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸਦੇ ਸਸਕਾਰ ਤੇ ਜ਼ਰੂਰ ਪਹੁੰਚਾਂ ਤੇ ਉਸਦੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀ ਭੀੜ ਦੇਖਾਂ, ਪਰ ਮਜ਼ਬੂਰੀ ਵਸ ਸਮਾਂ ਬੜਾ ਥੋੜਾ ਸੀ। ਮੇਰਾ ਦੂਸਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਪਹੁੰਚਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਸੀ। ਆਪਣੇ ਮਨ ਨਾਲ ਇਕ ਬਹਾਨੇ ਦਾ ਸੌਦਾ ਕਰ ਮੈਂ ਦੂਸਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਤੁਰ ਗਿਆ। ਦੂਸਰੇ ਦਿਨ ਸਵੇਰੇ ਅਖਬਾਰਾਂ ਵਿਚ ਉਸਦੇ ਸਸਕਾਰ ਦੀ ਵੀ ਖਬਰ ਸੀ। ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਉਥੇ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਵੀ ਸੀ। ਇਕ ਆਪੂ ਬਣੋ ਚੌਧਰੀ ਨੇ ਸਟੇਜ ਸਕੱਤਰੀ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਲੱਗਦਾ ਸੀ। ਵੱਖ ਵੱਖ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਉਸ ਤੁਰ ਗਏ ਲਈ ਉਸਤਤੀ ਭਰੇ ਬਿਆਨ ਸਨ। ਮਨ ਨੂੰ ਦੂਹਰਾ ਅਫਸੋਸ ਹੋਇਆ। ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਉਥੇ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ। ਐਡੀ ਕੀ ਗਲ ਸੀ, ਕੰਮ ਤਾਂ ਥੋੜੇ ਤਰੱਦਦ ਨਾਲ ਅਗੇ ਵੀ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ ਕੁਝ ਸ਼ਬਦ ਉਸ ਜੀਵ ਦੀ ਨੇਕ ਦਿਲੀ ਬਾਰੇ ਕਹਿੰਦਾ। ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕੋਸਦੇ ਨੇ ਦਿਨ ਲੰਘਾ ਦਿਤਾ। ਦੋ ਕੁ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਸਭ ਕੁਲ ਬੁਲਾ ਗਿਆ। ਲਾਗਲੇ ਪਿੰਡ ਦਾ ਸਰਪੰਚ ਸ਼ਹਿਰ ਆਉਂਦਾ ਹੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-86<noinclude></noinclude> 0xigfzm5y29sfao4uotbf1yy79h1ont 250 66747 196709 196641 2025-06-27T08:36:36Z Sonia Atwal 2031 196709 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>ਇਕ ਜੋਟੀਦਾਰ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਤੇ ਅਕਸਰ ਮਿਲ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਅਜ ਉਹ ਮਿਲ ਪਿਆ ਤਾਂ ਯਾਦ ਆਇਆ ਕਿ ਇਸਦਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਵਧੀਆ ਬਿਆਨ ਉਸ ਤੁਰ ਗਏ ਬੰਦੇ ਦੇ ਸਸਕਾਰ ਮੌਕੇ ਹੋਈ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿਚ ਸੀ ਤੇ ਅਖਬਾਰ ਵਿਚ ਛਪਿਆ ਵੀ ਸੀ। ਦਿਲ ਕਰ ਆਇਆ ਕਿ ਚਲੋ ਇਸੇ ਕੋਲ ਹੀ ਅਫਸੋਸ ਕਰ ਦੇਵਾਂ। ਮੈਂ ਹੌਲੀ ਜਿਹੀ ਬੋਲਿਆ, “ਤੁਸੀਂ ਬਹੁਤ ਅੱਛੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਹੀਆਂ ਉਸ ਦਿਨ ‘ਕਿਸ ਦਿਨ?’ ਉਸ ਪੁਛਿਆ “ਫਲਾਣੇ ਦੇ ਸਸਕਾਰ ਮੌਕੇ, ਤੁਹਾਡਾ ਅਖਬਾਰ ਵਿਚ ਬਿਆਨ ਸੀ।” ਮੈਂ ਦਸਿਆ। ‘ਓੁਹ ਮਰ ਗਿਆ? ਚੰਗਾ ਹੋਇਆ, ਬਹੁਤ ਖਰਾਬ ਬੰਦਾ ਸੀ ਉਸ ਆਪਣੀ ਅਗਿਆਨਤਾ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕੀਤੀ। ਹੁਣ ਮੇਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਇਕ ਚਿਖਾ ਸੁੰਨਸਾਨ ਜਗਹਾ ਤੇ ਜਲ ਰਹੀ ਸੀ, ਤੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਇਕ ਬੰਦਾ ਟੇਬਲ ਤੇ ਬੈਠਾ ਕਾਗਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕਾਲੇ ਕਰੀ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤੇ ਕਾਗਜ਼ ਭਾਸ਼ਨ ਕਰੀ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ ਅਖਬਾਰਾਂ ਵਲ ਨੂੰ ਮੂੰਹ ਕਰਕੇ। ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-87<noinclude></noinclude> 16qbmym4gzzrxojc75xc2c92zyw3g4i 250 66748 196710 196642 2025-06-27T08:37:29Z Sonia Atwal 2031 196710 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਮੰਡਲ ਸਮਾਗਮ ਕਾਹਦਾ ਰੱਖ ਬੈਠੇ, ਪੰਗਾ ਹੀ ਲੈ ਲਿਆ। ਇਕ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਮਿੱਤਰ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਜਦ ਦੇਸ਼ ਆਵਾਂ ਤਾਂ ਉਸਦਾ ਬਣਦਾ ਸਰਦਾ ਸਨਮਾਨ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਕਵਿਤਾ, ਕਹਾਣੀ ਆਦਿ ਨੂੰ ਉਹ ਮੂੰਹ ਮਾਰ ਲੈਂਦਾ ਸੀ। ਅਖਬਾਰ ਨੂੰ ਸਿਫ਼ਤਾਂ ਭਰੀ ਚਿੱਠੀ ਲਿਖਣੀ ਉਸਦਾ ਸ਼ੌਕ ਸੀ ਤੇ ਉਤੋਂ ਇਕ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਰਸਾਲੇ ਦਾ ਮੂੰਹ ਬੋਲਿਆ ਭਰਾ (ਸਲਾਹਕਾਰ) ਵੀ ਸੀ। ਮੈਨੂੰ ਪਹਿਲੋਂ ਖ਼ਤ ਆਇਆ, ਫੇਰ ਫੋਨ ਦੀ ਘੰਟੀ ਵਜੀ, ‘ਬਾਈ ਜੀ ਐਂਤਕੀ ਫੇਰ ਕਰਿਓ ਕੁਝ, ਬਾਕੀ ਸਮਝ ਲਾਂਗੋ ਉਸਦੀ ਗਲ ਵਿਚ ਦਮ ਲਗਾ। ਪੈਸੇ ਅਗਲੇ ਨੇ ਖਰਚਣੇ, ਸਨਮਾਨ ਆਪਾਂ ਮੁਤੋਂ ਮੁਫਤੀ ਕਰ ਦੇਣਾ, ਖਬਰਾਂ ਅਖਬਾਰਾਂ ਵਾਲਿਆਂ ਲਾ ਦੇਣੀਆਂ। ਆਪਣਾ ਕੀ ਜਾਂਦਾ। ਚਲੋ ਚਾਰ ਦਿਨ ਬੱਲੇ-ਬੱਲੇ ਹੀ ਕਰਵਾਈਏ। ਇਕ ਦੋ ਮਿਤਰਾਂ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕੀਤੀ, ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮਿੱਤਰ ਦੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾ ਪ੍ਰਤੀ ਵਫਾਦਾਰੀਆਂ ਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਦੇ ਪੁੱਲ ਬੰਨੇ, ਖਰਚੇ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੁਆਇਆ, ਬਸ ਸਮਾਗਮ ਰਖ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ ਮੁਫ਼ਤਲੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੀ ਭਿਣਕ ਛੇਤੀ ਹੀ ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਪੈ ਗਈ। ਤਿਆਰੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਤਲਾਸ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਉਸ ਸਵਰਗਵਾਸੀ ਚਾਨਣਮੁਨਾਰੇ ਦੀ ਜਿਸਦੇ ਨਾਮ ' ਸਨਮਾਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣਾ ਸੀ। ‘ਇਨਾਮ ਦੀ ਰਾਸ਼ੀ ਮੈਂ ਦੋ ਦਊਂ ਜੇਕਰ ਇਨਾਮ ਸਾਡੇ ਬਾਬੇ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਰਖ ਲਓ।” ਇਕ ਸਾਹਿਤਕ ਪੋਤੇ ਨੂੰ ਬਾਬੇ ਦਾ ਮੋਹ ਜਾਗ ਪਿਆ। ‘ਨਾ ਕੀ ਕਰਦਾ ਸੀ ਤੇਰਾ ਬਾਬਾ? ਇਕ ਕਮੇਟੀ ਮੈਂਬਰ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ। ‘ਬਹੁਤ ਵਡੀ ਦੁਕਾਨ ਸੀ ਕਪੜੇ ਸਿਉਂਣ ਦੀ, ਲੇਖਕਾਂ ਦੇ ਕਪੜੇ ਮੁਫ਼ਤ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਸਸਤੋ ਜ਼ਰੂਰ ਸਿਉਂਦਾ ਹੋਊ। ‘ਗਲ ਤਾਂ ਠੀਕ ਆ ਵਿਚਾਰ ਕਰਦੇ, ‘ਪਰ ਇਕ ਗਲ ਦਾ ਖਿਆਲ ਰਖਿਓ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਮੰਡਲ ਵਿਚ ਮੈਨੂੰ ਬਿਠਾਣਾ ਜ਼ਰੂਰ ਆ” ਇੱਛਾ ਧਾਰੀ ਪੋਤਰੇ ਨੇ ਹੁਕਮ ਸੁਣਾਇਆ। ਇੰਜ ਤਾਂ ਫੇਰ ਮੇਰਾ ਮਾਮਾ ਵੀ ਬੜਾ ਦਾਨੀ ਸੀ, ਕਈ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੀ ਉਹ, ਜੇ ਉਹਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਸਨਮਾਨ ਦੇਂਦੇ ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-88<noinclude></noinclude> 3yfft64k479rimfgi1o6qdfpy0nzzj9 250 66749 196711 196643 2025-06-27T08:38:06Z Sonia Atwal 2031 196711 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>ਹੋ ਤਾਂ ਮੈਂ ਦੇਨਾ ਰਾਸ਼ੀ ਇਕ ਹੋਰ ਭਾਣਜੇ ਨੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਨਿੱਤਰ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ‘ਲੈ ਫੇਰ ਸਾਡੀ ਬੇਬੇ ਵੀ ਕਮਾਲ ਸੀ, ਆਂਢ-ਗੁਆਂਢ ਕੋਈ ਕੰਮ ਹੋਵੇ, ਝੱਟ ਤੁਰ ਪੈਂਦੀ ਸੀ। ਦਾਈ ਨੂੰ ਸੱਦਣ ਤੋਂ ਲੈਕੇ ਰੋਣ ਪਿੱਟਣ ਤਕ ਦੇ ਸਾਰੇ ਕੰਮ ਜਾਣਦੀ, ਲੋਕ ਸੇਵਾ ਉਸਦੇ ਵਿਚ ਕੁੱਟ ਕੁੱਟ ਕੇ ਭਰੀ ਸੀ। ਤਾਹੀਓ ਕਈ ਲੋਕ ਕਹਿੰਦੇ ਸੀ, ‘ਨੂੰਹ ਨਾਲ ਬਣੀ ਨੀ, ਗੁਆਂਢ ਨਾਲ ਲੜੀ ਨੀ।' ਕਰੋ ਤਾਂ ਉਹਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਸਨਮਾਨ ਦਾ ਐਲਾਨ, ਅਸੀਂ ਪੰਜੇ ਭਰਾ ਪਾਵਾਂਗੋ ਹਿਸਾ। ਓਦਰੇ ਪੁੱਤ ਨੂੰ ਵੀ ਮਾਂ ਦਾ ਖਿਆਲ ਆ ਗਿਆ ਤੇ ਉਸਨੂੰ ਕਹਿਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪਈ ਕਿ ਉਹ ਵੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਮੰਡਲ ਵਿਚ ਬੈਠਣ ਦਾ ਚਾਹਵਾਨ ਹੈ। ਆਖਰ ਇਕ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਹੋਣਾ ਹੈ, ਕਿਸੇ ਲੋਕਲ ਲੇਖਕ ਦਾ ਨਹੀਂ। “ਕੋਈ ਪੜ੍ਹਿਆ ਲਿਖਿਆ ਵੀ ਰੱਖ ਲਵੋ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਮੰਡਲ ਵਿਚ', ਕਿਸੇ ਨੇ ਹਲਕੀ ਜਿਹੀ ਚੋਭ ਲਾਈ। “ਆਪਣਾ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹੈਗਾ? ‘ਉਹਨੇ ਤਾਂ ਆਪੇ ਆ ਬਹਿਣ ਸਟੇਜ ਤੇ ਚੜ੍ਹਕੇ “ਫੋਰ ਅਕਾਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਜੇਤੂ ਲੇਖਕ ਸੱਦ ਲੈਂਨੇ ਆ! ‘ਉਹਨੂੰ ਤਾਂ ਮੁਢਲੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਲਈ ਸਦਾਂਗੇ, ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਮੰਡਲ 'ਚ ਤਾਂ ਬੈਠੂਗਾ ਹੀ। ‘ਅੱਛਾ ਉਸ ਰਾਜਨੀਤਕ ਲੀਡਰ ਨੂੰ ਸੱਦ ਲੈਂਦੇ ਆ, ਉਹ ਵੀ ਬੜੇ ਮੇਲੇ ਮੂਲੇ ਲਾਉਂਦਾ। ਸੁਣਕੇ, ‘ਉਹਨੇ ਤਾਂ ਆਪੇ ਆ ਜਾਣਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦਾ ਨਾਮ ਉਹ ਬਾਹਰ ਠਹਿਰ ਕਿ ਆਇਆ ਇਹਦੇ ਕੋਲ ਇਕ ਦੋ ਵਾਰ, ਆਇਆ ਤਾਂ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਮੰਡਲ 'ਚ ਬਠਾਵਾਂਗੇ ਹੀ ‘ਉਹਨੂੰ-------- -?' -ਆਪੇ ਆਉ- -ਆਊ ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-89<noinclude></noinclude> esovpylz3q5zkeuc1122htwp7dho6c0 250 66750 196712 196644 2025-06-27T08:38:39Z Sonia Atwal 2031 196712 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>-ਆਊ ਆਉ -ਆਊ ‘ਇੰਜ ਤਾਂ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਮੰਡਲ ਹੀ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਪਰ ਹੁਣ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਛੱਡ ਵੀ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ। ਪਰ ਸਰੋਤੇ ਕੌਣ ਕੱਠੇ ਕਰੂ “ਉਹ ਤੂੰ ਫਿਕਰ ਨਾ ਕਰ ਆਪੇ ਅਖਬਾਰਾਂ 'ਚੋਂ ਖਬਰਾਂ ਪੜ੍ਹ ਕਿ ਆ ਜਾਣਗੇ। ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-90<noinclude></noinclude> gildadtgcgcjne7iaqflcxasa1wiy78 250 66751 196669 2025-06-26T17:47:33Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਬਦਾਮ ਛੁਆਰੇ ਅਤੇ ਗਰੀ ਦਾ ਗੋਲਾ ਦੇਕੇ ਮਾਂ ਅਤੇ ਦਾਦੀ ਆਖਿ ਆ ਜਾਹ ਪੁੱਤਰ ਇਹ ਪੜ੍ਹੀ ਆਪਣੀ ਵਹੁਟੀ ਦੇ ਪੱਲੇ ਪਾਕੇ ਉਸ ਨਾਲ਼ ਗੱਲਾਂ ਬਾਤਾਂ ਕਰੀਂ। ਅਜੁ ਪੜੀ ਪਾਉਣੇ ਦਾਸਗੁਨ ਹੁੰਦਾ ਨੇ। {{gap}}ਜਾਂ ਜੁਆਹਰ ਪੁੜੀ ਲੈਕੇ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196669 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੩੯)}}</noinclude>ਬਦਾਮ ਛੁਆਰੇ ਅਤੇ ਗਰੀ ਦਾ ਗੋਲਾ ਦੇਕੇ ਮਾਂ ਅਤੇ ਦਾਦੀ ਆਖਿ ਆ ਜਾਹ ਪੁੱਤਰ ਇਹ ਪੜ੍ਹੀ ਆਪਣੀ ਵਹੁਟੀ ਦੇ ਪੱਲੇ ਪਾਕੇ ਉਸ ਨਾਲ਼ ਗੱਲਾਂ ਬਾਤਾਂ ਕਰੀਂ। ਅਜੁ ਪੜੀ ਪਾਉਣੇ ਦਾਸਗੁਨ ਹੁੰਦਾ ਨੇ। {{gap}}ਜਾਂ ਜੁਆਹਰ ਪੁੜੀ ਲੈਕੇ ਅੰਦਰ ਗਿਆ ਤਾਂ ਵਹੁਟੀ ਕੱਲੀ ਹੀ ਪਲੰਘ ਪਰ ਸੁੱਤੀ ਹੋਈ ਵੇਖਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਜਾ ਜਗਾਇਆ। ਅਤੇ ਉਹ ਪੁੜੀ ਦੀਆਂ ਸਭ ਚੀਜਾਂ ਉਸ ਦੀ ਝੋਲੀ ਪਾ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਵਹੁਟੀ ਆਪਣੀਆਂ ਸਹੇਲੀਆਂ ਕੋਲੋਂ ਪੜੀ ਪਾਉਨੇ ਦਾ ਅਰਥ ਜੋ ਪਹਿਲਾ ਤੇ ਹੀ ਸਿੱਖੀ ਹੋਈ ਸੀ ਇੱਕ ਦੇ ਵਾਰ ਊਂਆਂ ਕਰਕੇ ਫੇਰ ਆਪਣੇ ਗੱਭਰੂ ਨਾਲ਼ ਹੱਸਣ ਲੱਗ ਪਈ॥ {{gap}}ਦੂਜੇ ਦਿਹਾੜੇ ਓਹ ਪੌੜੀ ਦੀਆਂ ਚੀਜਾਂ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਭਾਈ ਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਵੰਡਕੇ ਏਹ ਗੱਲ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਰਾਤੀਂ ਅਸਾਡੇ ਮੁੰਡੇ ਆਪਣੀ ਵਹੁਣੀ ਦੀ ਝੋਲੀ ਪੁੜੀ ਪਾਈ ਜੇ {{gap}}ਜਾਂ ਬਹੁਤ ਚਿਰ ਬੀਛਿਆ ਤਾਂ ਵਹੁਟੀ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਆਪਣੀ ਕੁੜੀ ਨੂੰ ਬੁਲਾ ਲਿਆ ਅਤੇ ਫੇਰ ਜੁਆਹਰ ਨੂੰ ਬੀ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਹੀ ਘਰ ਜੁਆਈ ਰੱਖਕੇ ਪੱਟੀ ਪੁਆ ਦਿਤੀ। ਜੁਆਹਰ ਹੁਣ ਵਟਾਲੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲਗਾ ਤੇ ਆੜਤ ਦੀ ਹੱਠੀ ਖੋਲ ਲਈ। ਭਾਵੇਂ ਤਰਨ ਤਾਰਨ ਵੈਰੋਵਾਲ ਫਭਿਆਵਾਦ ਮਾਂਝੇ ਪੱਟੀ ਨੁਸੈਹਰਾ ਇਨਾਂ ਸਾਰੇ ਮਾਂਝੇ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਉਸ ਦੀ ਹੱਥੀਂ ਸੌਦਾ ਸੂਡ ਲੈਕੇ ਆਉਂਦੇ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਮਾਂਝੇ ਦੀ ਬੋਲੀ ਬੋਲਦੇ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਪਰ ਇਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਲਹੌਰ ਦੀ ਬੋਲੀ ਨਾ ਛੱਡੀ ਸਦਾ ਇਸੀ ਢਬ ਬੋਲਦਾ ਹੁੰਦਾ ਸਾ ਜਿਹਾਕ ( ਰੋਟੀ ਨੂੰ ਟੱਕਰ ਅਤੇ ਤੁਹਾ ਨੂੰ ਦੀ ਜਾਗਾਂ ਤੁਆ ਨੂੰ ਅਰ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਵੇਖਨੇ ਹਾਂ ਖੜੋਆਂ ਦੀ ਜਾਗਾ ਖਲੋਖਾਂ ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਜਾਗਾ ਪੱਕੜ) ਉਸ ਦੀ ਇਹ ਬੇਲੀ ਸੁਣਕੇ ਵਟਾਲੇ ਦੇ ਲੋਕੀਂ ਉਸਦਾ ਨਾਮ ਪੱਤਰ ਜੁਆਹਰ ਰੱਖ ਲਿਆ) ਇੱਕ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਬੋਲੀ ਹੀ ਅਲ ਬਲਲੀ ਜੇਹੀ ਸੀ ਦੂਜਾ ਉਸ ਨੂੰ<noinclude></noinclude> tj22cqarvbijq5pkzx2eyzpo0fcrq4g 250 66752 196670 2025-06-26T17:49:13Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਵਲੇ ਦਾ ਜੁਆਚਾ ਸਮਝਕੇ ਠੱਠੇ ਨਾਲ ਸਭ ਲੋਕ ਪੁੱਤਰ ਜੁਆਹਰ ਸੱਦਣ ਲੱਗ ਪਏ) ਅਤੇ ਜਿਸ ਗਲੀ ਜਾਂਦਾ ਲੋਕੀਂ ਠਠੇ ਨਾਲ ਆਖਦੇ ਪੁੱਤਰ ਜੀ ਰਾਮਰਾਮ॥ {{gap}}ਇੱਕ ਦਿਨ ਜੁਆਹਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤਸਾਰੇ ਲੋਕ ਮਿਲਕੇ ਤਰਨ ਭਾਰਨ ਦੇ ਮੇਲੇ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196670 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੪੦)}}</noinclude>ਵਲੇ ਦਾ ਜੁਆਚਾ ਸਮਝਕੇ ਠੱਠੇ ਨਾਲ ਸਭ ਲੋਕ ਪੁੱਤਰ ਜੁਆਹਰ ਸੱਦਣ ਲੱਗ ਪਏ) ਅਤੇ ਜਿਸ ਗਲੀ ਜਾਂਦਾ ਲੋਕੀਂ ਠਠੇ ਨਾਲ ਆਖਦੇ ਪੁੱਤਰ ਜੀ ਰਾਮਰਾਮ॥ {{gap}}ਇੱਕ ਦਿਨ ਜੁਆਹਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤਸਾਰੇ ਲੋਕ ਮਿਲਕੇ ਤਰਨ ਭਾਰਨ ਦੇ ਮੇਲੇ ਗਏ। ਉਸ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਜੋ ਮਾਂਝੇ ਦੇ ਜੱਟ ਅਤੇ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਗੁਆਰ ਬਹੁਤ ਆਉਂਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹੈਨ ਇਨਾਂ ਸਭ ਤੇ ਕਨਾਰੇ ਇੱਕ ਵਖ ਪੁਰ ਡੇਰਾ ਕਰ ਲਿਆ। ਜਾਂ ਮੇਲਾ ਵੇਖਣ ਨਿੱਕਲੇ ਤਾਂ ਇਨੀਂ ਤੇ ਸੈਹਰੀ ਵਾਂਙੂ ਸੂਹੀਆਂ ਪੱਗਾਂ ਅਤੇ ਛਿਟੀਆਂਦਾਰ ਚੀਤੇ ਸਿਰੀਂ ਬੱਧੇ ਅਤੇ ਗਲ਼ ਵਿੱਚ ਚੁਸਤ ਕੁੜਤੇ ਪਾਏ ਅਤੇ ਜੋ ਹੋਰ ਗੁਆਰ ਅਰ ਜੱਟ ਮੇਲਾ ਵੇਖਦੇ ਕੇ ਕਿਸੇ ਦੇ ਸਿਰ ਪਰ ਕਿਰਮਚੀ ਰੰਗਿਆ ਹੋਇਆ ਸਾਰਾ ਹੀ ਮਲਮਲ ਦਾ ਥਾਨ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਦੇ ਗਲ਼ ਵਿੱਚ ਕਾਲੀ ਦਰੇਸ ਦਾ ਖੁਲਾ ਕੁੜਤਾ ਪਹਿਦਾ ਹੋਇਆ ਵੇਖਕੇ ਜੁਆਹਰ ਇੱਕ ਜੱਟ ਦੇ ਮੁੰਡੇ ਥੀਂ ਪੁਛਿਆ, ਸੁਣਖਾਂ ਗਭਰੂਆ ਤੈਂ ਜੋ ਇਹ ਸਬੂਤ ਥਾਨ ਲਾਲ ਮਲਮਲ ਦਾ ਸਿਰ ਪਰ ਬੱਧਾ ਈ ਇਸ ਤੇ ਤੈਂ ਨੂੰ ਮੁੜਕਾ ਨਹੀਓਂ ਆਂਦਾ? {{gap}}ਉਸ ਮੁੰਡੇ ਆਖਿਆ ਵੇਹਖਾਂ ਕਿਰਾੜ ਨੂੰ ਗੱਲਾਂ ਕੇਡੀਆਂ ਆ ਉਂਦੀਆਂ ਈ ਅਸਾਨੂੰ ਮੁੜਕਾ ਦੱਸਦਾ ਏ ਤੇ ਆਪ ਸਾਰਾ ਦਿਹੁੰ ਦਾਣਾ ਦਲਵੇ ਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੋਣਾ ਈ। ਵੇਖ ਓਏ ਬਘੇਲਿਆ ਕਿਸੇ ਮੁਲਖਦਾ ਵਿਲਿਆ ਹੋਇਆ ਖੱਤਰੀ ਅਸਾ ਨੂੰ ਠੱਠੇ ਕਰਦਾ ਈ॥ {{gap}}ਬਘੇਲੇ ਆਖਿਆ ਹੋਊ ਭਾਈਆ ਭਾਵੇਂ ਕੋਈ ਠੱਠੇ ਹੀ ਕਰੇ ਪਰ ਅਸਾਂ ਤੇ ਗੁਰੂ ਸੁੱਖ ਰੱਖੇ ਤਾਂ ਅਗਲੇ ਵਰਹੇ ਨੂੰ ਦੇ ਥਾਨ ਸਿਰ ਪਰ ਵਲੇਟਕੇ ਹੈਨ। ਇੱਕ ਤੇ ਅਸਾਂ ਸੂਹਾ ਕਰਾਮਾਂਗੇ ਤੇ ਇੱਕ ਖੱਟਾ ਦੋਨੋਂ ਬਨਕੇ ਅਗਲਾ ਮੇਲਾ ਵੇਖਣਾ ਈ। ਇਨਾਂ ਕਿਰਾੜਾਂ ਬਹੁਤ ਮੁੜਕਾ ਆਉਂਦਾ ਈ ਅਸਾਂ ਤੇ ਵੇਖ ਲੈ ਦੋ ਕੁੜਤੇ ਤੇ ਅੰਦਰ ਦੇਂ<noinclude></noinclude> koksxwz3f93plbkkfxa64fji5i8jk9a 250 66753 196671 2025-06-26T17:51:23Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਪਾਛੜੇ ਹੈਂਨ ਅਤੇ ਦੋ ਉਪਰਦੇ ਅਤੇ ਸਿਰ ਪਰ ਢੂਂਢ ਥਾਨ ਦੀ ਸੂਹੀ ਪੱਗ ਬੰਨੀ ਹੋਈ ਜੇ ਠੀਕ ਦੁਪੈਹਰ ਦੀ ਧੁੱਪ ਵਿਚ ਭੰਨੇ ਫਿਰ ਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਬੀ ਮੁੜਕੇ ਦਾ ਵਾਸਤਾ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਇਕ ਵਾਰ ਜਾਂ ਮੁੜਕਾ ਆਇਆ ਬੀ ਸਾ ਉਸ ਅਜੇਹੇ ਠੰ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196671 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੪੧)}}</noinclude>ਪਾਛੜੇ ਹੈਂਨ ਅਤੇ ਦੋ ਉਪਰਦੇ ਅਤੇ ਸਿਰ ਪਰ ਢੂਂਢ ਥਾਨ ਦੀ ਸੂਹੀ ਪੱਗ ਬੰਨੀ ਹੋਈ ਜੇ ਠੀਕ ਦੁਪੈਹਰ ਦੀ ਧੁੱਪ ਵਿਚ ਭੰਨੇ ਫਿਰ ਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਬੀ ਮੁੜਕੇ ਦਾ ਵਾਸਤਾ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਇਕ ਵਾਰ ਜਾਂ ਮੁੜਕਾ ਆਇਆ ਬੀ ਸਾ ਉਸ ਅਜੇਹੇ ਠੰਢੇ ਬਣਾ ਛੱਡੇ ਹਾਂ ਕਿ ਕੀ ਪੁੱਛਣਾ ਈ। {{gap}}ਬਘੇਲ(ਸੰਘ ਤੇ ਚੜਤ ਸਿੰਘ ਦੋਵੇਂ ਖੜੋਤੇ ਏਹ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਐਂਤਨੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਜੱਟ ਆਕੇ ਆਖਿਆ ਚਲੋ ਓਏ ਗੱਭਰੂਓ ਹੈ ਥੇ ਖੜੋਤੇ ਕੀ ਕਰਦੇਓ ਔਹੁ ਸਾਮਣੇ ਲੋਕ ਸੌਂਚੀ ਪੱਕੀ ਖੇਡਦੇ ਹਨ ਤੁਸਾਂ ਬੀ ਚਲਕੇ ਹਥ ਵਿਖਾਲੇਖਾਂ। ਇਹ ਸੁਣਕੇ ਦੇਏ ਭੰਨੇ ਗਏ ਤੇ ਛਲਾਂਘ ਮਾਰਕੇ ਪਿੜ ਵਿਚ ਜਾ ਖੜੋਤੇ। ਅਤੇ ਆਖਿਆ ਭਾਈਆ ਅਸਾਨੂੰ ਬੀ ਖਡਾ ਲਓ॥ {{gap}}ਉਹੋ ਜੇਹੇ ਦੇ ਗੱਭਰੂ ਸਾਹਮਣਿਓਂ ਉਠਕੇ ਪਿੜ ਵਿਚ ਖੜੇ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਇਨਾਂ ਦੋਹਾਂ ਬੀ ਭੇਡਾਂ ਦੇ ਸਾਫੇ ਕਸ ਲਏ। ਜਾਂ ਦੋਹਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਹੱਥਾਂ ਦੀਆਂ ਤਲੀਆਂ ਵਜਣ ਲਗੀਆਂ ਤਾਂ ਕਦੀ ਬਘੇਲਸਿੰਘ ਤੇ ਚੜ ਸਿੰਘ ਉਨਾਂ ਦੇਹਾਂ ਨੂੰ ਪਾੜਾ ਟਪਾ ਦਿੰਦੇ ਅਤੇ ਕਦੀ ਓ ਦੋਨੋਂ ਇਨਾਂ ਦੋਹਾਂ ਥੀਂ ਪਿੜ ਛੁਡਾ ਲੈਂਦੇ ਸਨ। ਜਨ ਵੇਖ ਵੇਖ ਅਜੇਹੇ ਰਾਜੀ ਹੁੰਦੇ ਸੇ ਕਿ ਕੁਝ ਨਾ ਪੁੱਛ॥ {{gap}}ਐਂਤਨੇ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਜੱਟਾਂ ਦੇ ਮੁੰਡੇ ਇੱਕ ਮੁਧਕਰ ਚਾ ਲਿਆਂਦਾ। ਅਤੇ ਪਿੜ ਦੇ ਵਿੱਚ ਸੁਟਕੇ ਬੇਲਿਆ ਭਈ ਗੱਭਰੂਓ ਇਸ ਨੂੰ ਚੁੱਕ ਕੇ ਵਿਖਾਲੋਂ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡਾ ਗਭਰੇਡਾ ਵੇਖਿਯੇ। ਲੋਕੀਂ ਆਖਿਆ ਭਾਈ ਆ ਏਹ ਤਾ ਲੋਹੇ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੱਤਾਂ ਅੱਠਾਂ ਮਣਾਂ ਦਾ ਜਾਪਦਾ ਜੇ ਫੇਰ ਇਸ ਨੂੰ ਬਘੇਲਸਿੰਘ ਅਤੇ ਚੜਤ ਸਿੰਘ ਚੁਕਣ ਤਾ ਚੁੱਕਣ ਹੋਰਸ ਦੀ ਕੀ ਪਾਇਆਂ ਏ॥ {{gap}}ਪਿੜ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਗੰਭਰੂ ਨਿਕਕੇ ਆਖਿਆ ਕਿੰਉ ਓਏ ਸਿੱਖਾ ਬਘੇਲਸਿੰਘ ਹੋਰਾਂ ਥੀਂ ਬਿਨਾ ਤੇਰੀ ਨਜ਼ਰ ਵਿਚ ਹੋਰ ਸੱਭੋ ਲੋਕ H<noinclude></noinclude> aowwvfkahv1p4g3v9myngs675gd5rie 250 66754 196672 2025-06-26T17:52:31Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "( ੪੨ ) ਮੁਰਦੇ ਹੀ ਖੜੋਤੇ ਹੈਨ ਛੱਡਖਾਂ ਵਾਹ ਗੁਰੂ ਆਖਕੇ ਅਸਾਂ ਚੁੱਕਨੇ ਹਾਂ। ਉਸ ਗੱਭਰੂ ਉਹ ਸੱਤਾਂ ਮਣਾਂ ਦਾ ਮੁਧਕਰ ਅਜੇਹਾ ਫੇਰਿਆ ਕਿ ਸੱਭੋ ਲੋਕ ਪਿੜ ਵਿੱਚ ਖੜੋਤੇ ਦੰਗ ਰਹਿ ਗਏ। {{gap}}ਅਜੋਂ ਪਿੜ ਲੱਗਾ ਈ ਹੋਇਆ ਖੜੋਤਾ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196672 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੪੨)}}</noinclude>( ੪੨ ) ਮੁਰਦੇ ਹੀ ਖੜੋਤੇ ਹੈਨ ਛੱਡਖਾਂ ਵਾਹ ਗੁਰੂ ਆਖਕੇ ਅਸਾਂ ਚੁੱਕਨੇ ਹਾਂ। ਉਸ ਗੱਭਰੂ ਉਹ ਸੱਤਾਂ ਮਣਾਂ ਦਾ ਮੁਧਕਰ ਅਜੇਹਾ ਫੇਰਿਆ ਕਿ ਸੱਭੋ ਲੋਕ ਪਿੜ ਵਿੱਚ ਖੜੋਤੇ ਦੰਗ ਰਹਿ ਗਏ। {{gap}}ਅਜੋਂ ਪਿੜ ਲੱਗਾ ਈ ਹੋਇਆ ਖੜੋਤਾ ਸਾ ਕਿ ਦਸ ਵੀਹ ਗੱਭਰੂ ਨਗੋਜੇ ਵਜਾਂਦੇ ਅਤੇ ਬੋਲੀਆਂ ਪਾਂਦੇ ਹੋਏ ਪਿੜ ਵਿੱਚ ਆਣ ਧਸੇ। ਉਨਾਂ ਦਾ ਨੱਚਣ ਟੱਪਣਾ ਅਤੇ ਗਾਉਣਾ ਸੁਣਕੇ ਸਾਰਾ ਮੇਲਾ ਉਨਾਂ ਦੇ ਹੀ ਮੁੱਢ ਕੱਠਾ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਸੌਂਚੀਪੱਕੀ ਵਲ ਕਿਸੇ ਦਾ ਧਿਆਨ ਨਾ ਰਿਹਾ। ਉਨਾਂ ਅਹੀਆਂ ਜੇਹੀਆਂ ਕਈ ਬੋਲੀਆਂ ਪਾਈਆਂ ਜਿਹਾਕੂ ( ਕੋਠੇ ਉੱਪਰ ਕੋਠੜੀ ਭਈ ਕੋਠੇ ਉੱਪਰ ਕੋਠੜੀ ਭਈ ਖੜੀ ਸੁਕਾਮਾਂ ਕੇਸ ) ਯਾਰ ਵਿਖਾਲੀ ਦੇ ਗਿਆ ਮੈਂ ਨੂੰ ਕਰ ਜੋਗੀ ਦਾ ਭੇਸ। ਨੀ ਮੈਂ ਚੁਗ ਚੁਗ ਛੇਜ ਵਿਛਾਮਾਂ ਅੱਜ ਆਉਣਾ ਰੇਲੂ ਚੌਧਰੀ {{gap}}ਫੇਰ ਸਾਰੀ ਧੁੰਬਲੀ ਉਨਾਂ ਨਗੋਜਿਆਂਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅਜੇਹੀ ਜਾਗਾ ਆ ਖੜੋਤੀ ਕਿ ਜਿੱਥੇ ਪੰਜ ਸੱਤ ਮੁਟਿਆਰਾਂ ਜੇਹੀਆਂ ਜੱਟੀਆਂ ਬੈਠੀਆਂ ਸਨ। ਉਨੀਂ ਨਗੋਜਿਆਂਵਾਲਿਆਂ ਨੈ ਉਥੇ ਆਕੇ ਐਹਾ ਖੌਰੂ ਪਾਇਆ ਕਿ ਧਰਤ ਪੱਟਣੀ ਲਈ ਅਤੇ ਬੋਲੀਆਂ ਅਜੇਹੀਆਂ ਗੰਦੀਆਂ ਅਤੇ ਬੇਸਰਮ ਪਾਈਆਂ ਕਿ ਕੀ ਅਖਿਯੇ {{gap}}ਉਥੇ ਖੜੋਕੇ ਸਭਨਾਂ ਦੀ ਮੱਤ ਮਾਰ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਬੁੱਢੇ ਬੁੱਢੇ ਬੀ ਟੋਟੇ ਹੋ ਹੋ ਨੱਚਣ ਤੇ ਉਰੂਦ ਵਕਣ ਲੱਗ ਗਏ। ਧੰਨ ਸਨ ਓਹ ਰੰਨਾਂ ਕਿ ਉਨਾਂ ਦੇ ਉਰੂਦ ਵਕਚੇ ਤੇ ਗੁੱਸੇ ਤਾ ਕੀ ਹੋਣਾ ਸੀ ਸੱਗੋਂ ਉਨਾਂ ਦੀ ਕੰਨੀ ਫਕੜਕੇ ਆਖਦੀਆਂ ਸਨ ਹੋਰਸ ਜਾਗਾ ਜਾਕੇ ਤੁਸਾਂ ਕੀ ਲੈਣਾ ਜੇ ਐਥੇ ਈ ਖੋਜ ਵਿਖਾਲੇ। ਇਹ ਗੱਲ ਸੁਣਕੇ ਮੁੰਡੇ ਹੋਰ ਬੀ ਚੂਹੇ ਚੜ ਗਏ। ਪਹਿਲੇ ਤਾ ਨਿਰੇ ਨੱਚਦੇ ਟੱਪਦੇ ਹੀ ਸਨ ਪਰ ਫੇਰ ਉਨਾਂ ਉਤੇ ਕਈਆਂ ਕੁਝ ਹਥਬਲਾਸਾ ਮਤਾਂ<noinclude></noinclude> 6jrrwueyb8kjyofhpete19vv92d3576 250 66755 196673 2025-06-26T17:54:14Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਬੀ ਚਾ ਕੀਤਾ। ਜਾਂ ਇੱਕ ਦੂੰਹ ਤ੍ਰੀਮਤਾਂ ਦੀਆਂ ਚਾਦਰਾਂ ਅਤੇ ਕੁੜਤੀਆਂ ਜੱਟਾਂ ਦੇ ਮੁੰਡਿਆਂ ਪਾੜ ਪੱਤੀਆਂ ਤਾਂ ਉਨਾਂ ਤ੍ਰੀਮਤਾਂ ਦਿਆਂ ਘਰ ਦਿਆਂ ਆਣ ਨਾਰਾ ਮਾਰਿਆ ਖਦੋਖਾਂ ਸਾਲਿਓ ਭੁਲੇ ਮਾਣਸਾਂ ਦੀਆਂ ਨੂੰਹਾਂ ਧੀਆ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196673 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੪੩)}}</noinclude>ਬੀ ਚਾ ਕੀਤਾ। ਜਾਂ ਇੱਕ ਦੂੰਹ ਤ੍ਰੀਮਤਾਂ ਦੀਆਂ ਚਾਦਰਾਂ ਅਤੇ ਕੁੜਤੀਆਂ ਜੱਟਾਂ ਦੇ ਮੁੰਡਿਆਂ ਪਾੜ ਪੱਤੀਆਂ ਤਾਂ ਉਨਾਂ ਤ੍ਰੀਮਤਾਂ ਦਿਆਂ ਘਰ ਦਿਆਂ ਆਣ ਨਾਰਾ ਮਾਰਿਆ ਖਦੋਖਾਂ ਸਾਲਿਓ ਭੁਲੇ ਮਾਣਸਾਂ ਦੀਆਂ ਨੂੰਹਾਂ ਧੀਆਂ ਨੂੰ ਠੱਠੇ ਕਰਦੇ ਓ ਅਤੇ ਤੁਸਾਂ ਇਨਾਂ ਤ੍ਰੀਮਤਾਂ ਦੀ ਆਬ ਉਡਾਰੀਏ ਵੇਖੋਖਾਂ ਹੁਣ ਤੁਹਾ ਨੂੰ ਕੇਹਾਰੁ ਸੁਆਦ ਵਿਖਾਲਦੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਆਖਕੇ ਡਾਂਗੀਂ ਢਹਿ ਪਏ ਅਤੇ ਜੋ ਹੱਥ ਲਗਾ ਉਸ ਨੂੰ ਡਾਂਗਾਂ ਨਾਲ਼ ਵਿਛਾ ਦਿੱਤਾ। ਜਾਂ ਕਈਆਂ ਦੇ ਘਾਣ ਉਭਰੇ ਅਤੇ ਰੜ ਚੱਲਣ ਲਗੀ ਤਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਤੇ ਪੁਲਸ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀ ਭੰਨੇ ਆਏ ਅਤੇ ਹੱਥੋਂ ਹੱਥੀ ਸਭਨਾਂ ਨੂੰ ਫ਼ੜ ਲਿਆ। ਕਿਸੇ ਆਖਿਆ ਨਾ ਜੀ ਮੈਂ ਤੇ ਨਹੀਂ। ਕੋਈ ਬੋਲਿਆ ਸਹੁੰ ਗੁਰੂ ਕੀ ਮੈਂ ਤੇ ਆਪਣੇ ਰਾਹ ਲਗਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਕਿਨੇ ਕਿਹਾ ਮੀਆਂ ਜੀ ਮੈਂ ਨੂੰ ਡੇ ਤੁਸਾਂ ਧਿਗਾਣੇ ਫੜਦੇ ਹੋਂ ਲੜਨਵਾਲੇ ਤੇ ਹੋਰ ਹੈਨ। ਕੋਈ ਬੇਲਿਆਜਮਾਦਾਰ ਜੀ ਅਸਾ ਨੂੰ ਤਾਂ ਤੁਸਾਂ ਸੁਗੰਦ ਦੇ ਲਵੋ ਜੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕਹੂੰ ਕੂਏ ਹਾਂ॥ {{gap}}ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਆਖਿਆ ਤੁਹਾਡੀ ਖਚਰਿਆਂ ਦੀ ਕੀ ਤੁਸਾਂ ਅੰਗਰੇਜਾਂ ਦਾ ਰਾਜ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਸਾਓ। ਵੇਖੋਖਾ ਹੁਣ ਕੇਹਾ ਲੱਜਤ ਵਿਖਾਲਦੇ ਹਾਂ ਚਲੋ ਥਾਣੇਦਾਰ ਸਾਹਬ ਬੁਲਾਉਂਦੇ ਜੇ॥ {{gap}}ਜਾਂ ਥਾਣੇਦਾਰ ਦੇ ਪਾਹ ਗਏ ਤਾਂ ਥਾਣੇਦਾਰ ਆਖਿਆ ( ਕਿਉ ਬੇ ਬਦਮਾਸੋ ਤੁਮ ਨੇ ਇਸ ਕਦਰ ਫੌਜਦਾਰੀ ਕਿੰਉ ਕੀਈ ? ) ਜੱਟ ਬੋਲੇ ਹਜੂਰ ਅਸਾਂ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਨਗੋਜ਼ੇ ਵਜਾਂਦੇ ਫਿਰਦੇ ਸਾਂ ਇਨਾਂ ਆਕੇ ਅਸਾਡੇ ਚਾਣਚਕ ਡਾਂਗਾਂ ਚਾ ਮਾਰੀਆਂ ਕੋਈ ਖਸਮ ਗੁਸਾਈਂ ਨਹੀਓਂ ਜੋ ਇਨਾਂ ਨੂੰ ਧਨੇਸਤੀ ਦੇਵੇ। ਥਾਣੇਦਾਰ ਉਨਾਂ ਮਾਰਨ- ਵਾਲਿਆਂ ਥੀਂ ਪੁੱਛਿਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਖਿਆ ਗਰੀਬਨੁਆਜ ਤੁਸਾਂ ਇਹ ਤਾ ਸੋਚੋ ਕਦੀ ਕੋਈ ਧਿਗਾਹੇ ਕਿਸੀ ਨਾਲ਼ ਲੜਾਈ ਆਣ ਕਰਦਾ ਏ? ਇਨਾਂ ਲੁੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਸੁਹਦਿਆਂ ਕਠੇ ਹੋਕੇ<noinclude></noinclude> n11vp1dlc462d05aqqhytg67xpi6wy3 250 66756 196674 2025-06-26T17:55:54Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "((88) ਅਸਾਡੀਆਂ ਬੁੱਢੀਆਂ ਦੀ ਅਬਰੇ ਲਾਹੀ ਤਾਂ ਅਸਾਂ ਇਨਾਂ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਕੀਤੀ। ਤੁਸਾਂ ਤਾਂ ਸਿਆਣੇ ਅਤੇ ਨਿਰੰਕਾਰ ਤੁਹਾ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਉਤੇ ਵਹਾਲਿਆ ਈ ਭਲਾ ਵੇਖੋਖਾਂ ਮੇਲਾ ਭਾਸਾਰੀ ਲੁਕਾਈ ਵੇਖਦੀ ਫਿਰਦੀ ਸੀ ਅਸਾਂ ਹੋਰ ਕ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196674 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੪੪)}}</noinclude>((88) ਅਸਾਡੀਆਂ ਬੁੱਢੀਆਂ ਦੀ ਅਬਰੇ ਲਾਹੀ ਤਾਂ ਅਸਾਂ ਇਨਾਂ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਕੀਤੀ। ਤੁਸਾਂ ਤਾਂ ਸਿਆਣੇ ਅਤੇ ਨਿਰੰਕਾਰ ਤੁਹਾ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਉਤੇ ਵਹਾਲਿਆ ਈ ਭਲਾ ਵੇਖੋਖਾਂ ਮੇਲਾ ਭਾਸਾਰੀ ਲੁਕਾਈ ਵੇਖਦੀ ਫਿਰਦੀ ਸੀ ਅਸਾਂ ਹੋਰ ਕਿਸੀ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਕਿਉ ਨਾ ਜਾ ਕੀਤੀ। ਇਨਾਂ ਗੁੰਡਿਆਂ ਇਹ ਨਾ ਖਿਆਲ ਕੀਤਾ ਭੈਣਾਂਵਾਲਾ ਜੇ ਫੇਰ ਅਸਾਂ ਬੁੱਢੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਜੋ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਐਡੀ ਅੱਡ ਚੁੱਕੀ ਕਿ ਸਾਰਾ ਜਹਾਨ ਮਾਂਵਾਂ ਵਲ ਕਿਉਂ ਝਾਕਦੇ ਹਾਂ। ਸਾਈ ਕੀ ਨਮੇ ਏਹੀ ਗਭਰੂ ਉਠੇ ਹੈਨ ? {{gap}}ਥਾਣੇਦਾਰ ਇਨਾਂ ਦੀਆਂ ਗਲਾਂ ਥੀਂ ਜਾਣ ਲਿਆ ਕਿ ਏਹ ਜਰੂਰ ਸੱਚ ਆਖਦੇ ਹੈਨ ਪਰ ਮੇਲੇ ਦਾ ਇਹੀ ਸੁਭਾਉ ਹੁੰਦਾ ਹਈ। ਸੋ ਜੇ ਇਨਾਂ ਦਾ ਅੱਗੇ ਚਲਾਣ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਐਮੇਂ ਏਹ ਮੁੰਡੇ ਪੰਜ ਪੰਜ ਸੱਤ ਸੱਭ ਰੁਪੈਯੇ ਜੁਰਮਾਨਾ ਭਰ ਆਪਣੀਗੇ। ਇਹ ਗੱਲ ਸੋਚਕੇ ਆਖਿਆ ( ਅਬੇਓ ਲੌਂਡੇ ਤੁਮ मे ਕਸੂਰ ਤੋਂ ਦਰ ਹਕੀਕਤ ਬੜਾ ਭਾਰੀ ਹੂਆ ਲੇਕਿਨ ਅੱਛਾ ਹਮ ਦਰਗੁਜ਼ਰ ਕਰਤੇ ਹੈਂ ਸੋ ਅਬ ਤੁਮ ਇਸ ਭਲੇਮਾਨਸੋਂ ਕੋ ਕਿਸੀ ਭਰੇ ਰਜਾਮੰਦ ਕਰਕੇ ਮਾਫੀ ਮਾਂਗ ਲੋ।) {{gap}}ਉਨਾਂ ਮੁੰਡਿਆਂ ਆਖਿਆ ਜੀ ਫੇਰ ਅਸਾਂ ਕੀ ਆਖਿਆ ਹੈ ਹੱਛਾ ਅਸਾਡੇ ਹੀ ਵਧੀਕੀ ਹੋ ਗਈ ਸਹੀ। ਏਹ ਸਿਆਣੇ ਹੈਨ ਅਸਾਡੇ ਕਸੂਰ ਮਾਫ ਕਰ ਦੇਣੁ॥ {{gap}}ਇਹ ਸੁਣਕੇ ਥਾਣੇਦਾਰ ਆਖਿਆ ( ਲੋ ਬੇ ਜਾਣੋ ਅਬ ਤੋ ਯੇ ਅਪਨਾ ਕਸੂਰ ਮਾਨਕੇ ਤੁਮ ਸੇ ਮਾਫੀ ਕੀ ਦਰਖਾਸਤ ਕਰਤੇ ਹੈਂ ਅਬ ਤੁਮ ਕੋ ਭੀ ਲਾਜਿਮ ਹੈ ਕਿ ਮਾਫ ਕਰ ਦੋ ਯੇ ਨਾਦਾਨ ਥੇ ਕਿ ਇਨੋਂ ਨੇ ਤੁਮ੍ਹਾਰੀ ਔਰਾਡ ਕੋ ਕੁਛ ਕਹਾ ) {{gap}}ਜੱਟੀ ਆਖਿਆ ਮਹਾਰਾਜ ਤੁਸੀਂ ਹਾਕਮ ਹੋ ਭਾਵੇਂ ਕੁਛ ਕਰ ਦੇਓ ਪਰ ਅਸਾਂ ਤਾਂ ਇਨਾਂ ਥੀਂ ਆਪਣੀ ਇੱਜਤ ਦਾ ਮੁੱਲ ਲੈਣਾ<noinclude></noinclude> tb7lxojzqwq4z7adphnp02gp3kmx0vy 250 66757 196675 2025-06-26T17:57:24Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਈ। ਇਨਾਂ ਭੜੂਆਂ ਇਹ ਬੀ ਨਾ ਜਾਤਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਖਸਮ ਮੇਲੇ ਦੇ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਹੋਂ ਜੇ ਕੋਈ ਫਰਿਆਦੀ ਦਰਿਆਦੀ ਜਾ ਹੋਊ ਤਾਂ ਕੀ ਗੱਲ ਹੋਊਗੁ। ਹੱਛਾ ਤੁਸੀਂ ਜਾਗੋ ਭਾਵੇਂ ਛੱਡ ਦੇਵੋਂ ਭਾਵੇਂ ਕਿਤੀ ਅੱਗੇ ਪਜਾਓ ਅਸਾਡਾ ਤੇ ਜ਼ੋਰ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196675 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੪੫)}}</noinclude>ਈ। ਇਨਾਂ ਭੜੂਆਂ ਇਹ ਬੀ ਨਾ ਜਾਤਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਖਸਮ ਮੇਲੇ ਦੇ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਹੋਂ ਜੇ ਕੋਈ ਫਰਿਆਦੀ ਦਰਿਆਦੀ ਜਾ ਹੋਊ ਤਾਂ ਕੀ ਗੱਲ ਹੋਊਗੁ। ਹੱਛਾ ਤੁਸੀਂ ਜਾਗੋ ਭਾਵੇਂ ਛੱਡ ਦੇਵੋਂ ਭਾਵੇਂ ਕਿਤੀ ਅੱਗੇ ਪਜਾਓ ਅਸਾਡਾ ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਤੁਸਾਂ ਮੁੰਢ ਹੀ ਸਾ॥ {{gap}}ਥਾਨੇਦਾਰ ਆਖਿਆ ( ਨਹੀਂ ਯਹ ਤੁਮਾਰੀ ਮਰਦੀ ਪਰ ਮੁਨ- ਹੱਸਰ ਹੈ ਅਗਰ ਤੁਮ ਮਾਫ ਕਰੋ ਤੋ ਬਿਹਤਰ ਵਚਨਾ ਹਮ ਤੋਂ ਜਰੂਰ ਇਨ ਕਾ ਚਾਲਾਨ ਕਰ ਦੇਂਗੇ ( ) {{gap}}ਉਸ ਵੇਲੇ ਜੋ ਦੋ ਚਾਰ ਸਿੱਖ ਥਾਣੇਦਾਰ ਦੇ ਪਾਸ ਭਲੇਮਾਣਸ ਬੈਠੇ ਹੋਏ ਸਨ ਉਨੀਂ ਕੋਲੋਂ ਆਖਿਆ ਸੁਣੋ ਓਏ ਭਲਿਓ ਮਾਣਸੋ ਬਹੁਤ ਹਠ ਨਹੀਓ ਕਰੀਦਾ ਵੇਖੋ ਤੁਹਾ ਨੂੰ ਹਾਕਮ ਆਖਦਾ ਜੇ ਹੁਣ ਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਪਲੇ ਜੇਤ ਰਹਿੰਦੀ ਏ ਅੱਗੇ ਜਾਕੇ ਨੇ ਜਾਣਿਯੇ ਗੁਰੂ ਦੀ ਕੀ ਮਰਜੀ ਹੋਵੇ। ਨਾਲੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਬੀ ਸੋਚਣਾ ਚਾਹਿਯੇ ਕਿ ਜੇ ਐਡੀ ਹੀ ਅਬਰੌਵਾਲੇ ਸਾਓ ਤੇ ਬੁਢੀਆਂ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈਕੇ ਮੇਲੇ ਵਿਚ ਕਿੰਉ ਆਏ ਸਾਓ। ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਕਿ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਕੀ ਕੀ ਕੁਰਾਫਾਤਾਂ ਗੱਭਰੂ ਬੋਲਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹੈਨ। ਜਾਓ ਚੁੱਪ ਕਰਕੇ ਬੈਠੋ। ਜੇ ਇਨਾਂ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਅੱਗੇ ਚਲਾਨ ਕਰਾਓਂਗੇ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਏਹ ਬੁੱਢੀਆਂ ਅਗੇਤੀਆਂ ਕਚੈਹਰੀ ਚੜਨਗੀਆਂ ਕਿ ਜਿਨਾਂ ਦੇ ਤੁਸਾਂ ਹਮੈਤੀ ਉਠੇ ਸਾਓ ॥ {{gap}}ਉਨਾਂ ਜੱਟਾਂ ਨੇ ਜਾਂ ਏਹ ਗੱਲਾਂ ਸੁਣੀਆਂ ਤਾਂ ਆਪਸ ਵਿਚੀਂ ਤੱਕਕੇ ਬੋਲੇ ਅੜਿਆ ਆਖਦੇ ਤਾਂ ਸੱਚ ਹੇਠ ਕਚੈਹਰੀ ਚੜਨਾ ਹੱਛਾ ਨਹੀਂ। ਝੱਟ ਥਾਣੇਦਾਰ ਨੂੰ ਸਲਾਮ ਅਤੇ ਉਨਾਂ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਫਤੇ ਬੁਲਾਕੇ ਆਪਣੇ ਰਾਹ ਲੱਗੇ। ਫੇਰ ਇੱਕ ਜਗਾ ਉਨਾਂ ਤ੍ਰੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਬਹਾਲਕੇ ਸਮਝੌਤੀਆਂ ਦੇਣ ਲੱਗੇ ਸੁਣੋਖਾਂ ਨੀ ਤੁਸਾਂ ਜੋ ਉਨਾਂ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੂੰ ਫੜ ਫੜ ਖੜੋਦੀਆਂ ਸਾਓ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਖੋਤੇ ਖੜਨ ਐਸੋ ਕਰਕੇ ਮੇਲਾ ਵੇਖਣ ਆਈਆਂ ਸਾਓ? ਇੱਕ<noinclude></noinclude> ldhb58qrq9u62nadu8f51powkdjrf2t 250 66758 196676 2025-06-26T17:58:38Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਮਤ ਆਖਿਆ ਵਡਨਾਮਿਆ ਮੈਂ ਤੇ ਇਨਾਂ ਨੂੰ ਵਥੇਰਾ ਉਠਾਲ ਚੁਕੀ ਪਰ ਇਹ ਉਥੋਂ ਨਾ ਉਠੀਆਂ॥ {{gap}}ਸੱਭੇ ਉਸ ਮਤ ਨੂੰ ਕੜਕਕੇ ਪਈਆਂ ਬੱਸ ਨੀ ਬੱਸ ਚਾਚੀ ਝੂਠ ਕਿਉ ਬਕਨੀ ਏ ਤੈਂ ਕਦੋਂ ਅਸਾਨੂੰ ਉਠਾਲਿਆ ਸਾਈ। ਫੇਰ ਇੱਕ ਬੋਲੀ ਕਿਉ ਕੁ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196676 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੪੬)}}</noinclude>ਮਤ ਆਖਿਆ ਵਡਨਾਮਿਆ ਮੈਂ ਤੇ ਇਨਾਂ ਨੂੰ ਵਥੇਰਾ ਉਠਾਲ ਚੁਕੀ ਪਰ ਇਹ ਉਥੋਂ ਨਾ ਉਠੀਆਂ॥ {{gap}}ਸੱਭੇ ਉਸ ਮਤ ਨੂੰ ਕੜਕਕੇ ਪਈਆਂ ਬੱਸ ਨੀ ਬੱਸ ਚਾਚੀ ਝੂਠ ਕਿਉ ਬਕਨੀ ਏ ਤੈਂ ਕਦੋਂ ਅਸਾਨੂੰ ਉਠਾਲਿਆ ਸਾਈ। ਫੇਰ ਇੱਕ ਬੋਲੀ ਕਿਉ ਕੁੜੇ ਮਾਨੋ ਮੈਂ ਤੈ ਨੂੰ ਕੀ ਆਖਦੀ ਸਾਂ ਮਾਨੋ ਅਖਿਆ ਮੈਂ ਤੇ ਚਿਰੋਕਣੀ ਉਠਦੀ ਸਾਂ ਪਰ ਕੋੜੀ ਆਖਦੀ ਸਾਈ ਅਭਿਯੇ ਇੱਕ ਬੋਲੀ ਹੋਰ ਸੁਣ ਲੈਣ ਦੇਵੋ। ਕੋੜੀ ਆਖਿਆ ਹਾਂ ਨੀ ਹਾਂ (ਆਪ ਕੁਚੱਜੀ ਤੇ ਵੇਹੜੇ ਨੂੰ ਦੇਸ।) ਤੁਮ੍ਹੇਂ ਤੇ ਆਖਦੀ ਸੀ ਮੈਂ ਨੂੰ ਨਥਾਸਿੰਹ ਤੇ ਰੇਲੂ ਦੇ ਗੀਤ ਹੱਛੇ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਮਾਨੋਂ ਆਖਿਆ ਚੱਲ ਨੀ ਘਰਦਿਆਂ ਪਿੱਟੀਏ ਹੁਣ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਤੁਹਮਤਾਂ ਨਾ ਲਾਉ ਮੇਰੇ ਤੇ ਛਿੱਤਰ ਨੂੰ ਬੀ ਮਲੂਮ ਨਹੀਂ ਕਿ ਨੱਥਾਸਿੰਹ ਅਤੇ ਰੇਲੂ ਦੇ ਗੀਤ ਕੀ ਹੁੰਦੇ ਹੈਨ। ਉਨਾਂ ਸਭਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਕ ਜੱਠੀ ਆਖਿਆ ਨੀ ਤੁਸਾਂ ਮੁੱਕਰਨੇ ਉਤੇ ਲੋਕ ਕਿਉਂ ਬੰਨ ਖੜੇੜੀਆਂ ਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੋਈ ਫਾਹੇ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਦੇਂਦਾ। ਲਵੋ ਅਸਾਂ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰੇ ਫੜਾ ਦੇਓ ਤੁਸਾਂ ਕੋਈ ਬੀ ਨਹੀਂ ਸੁਣਦੀਆਂ ਸੁਣਦੀ ਸੀ। ਅਡੀਓ ਅਸਾਂ ਤੇ ਮੁੱਕਰਨਾ ਆਕੇ ਕੋਈ ਕੰਨ ਤੇ ਅੱਖੀ ਨਹੀਂ ਬੰਨ ਬਹਿੰਦਾ ਕੀ ਡਰ ਜੇ। ਡਰ ਤਾ ਹੋਰਨਾਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਜੇ ॥ ਸਾਓ ਮੈਂ ਏ ਕੱਲੀ ਨਹੀਓਂ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਸੁਣਨੇ ਵੇਖਣੇ ਦਾ {{gap}}ਇਹ ਦੀਆਂ ਨਿਡਰ ਗੱਲਾਂ ਸੁਣਕੇ ਮਰਦ ਸਭ ਹੱਕੇ ਬਕੇ ਰਹਿ ਗਏ ਅਤੇ ਆਪਸ ਵਿੱਚੋਂ ਆਖਣ ਲੱਗੇ ਭਾਈਆ ਸਮਾਂ ਬੁਰਾ ਬੀਤਦਾ ਈ ਹੁਣ ਕਿਸੇ ਦੀ ਮੱਡ ਦਿੱਤੀ ਹੋਈ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਸੇਲਾ ਵਜਦਾ ਜੇ ( ਵੇਖਿਆ ਕੁਮਸਿੰਘ ਦੀ ਨੂੰਹ ਕੇਹੀ ਨਿੱਡਰ ਹੋਕੇ ਬੋਲੀ ਦੇ ਸਹੁਰੀ ਆਖਦੀ ਜੇ ਮੈਂ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰੇ ਫੜਾ ਵੇਖੋ ) ਭਾਈਆ ਅਜੇਹੀਆਂ ਰੰਨਾਂ ਹੀ ਮਹਾਰਾਜੇ ਰਣਜੀਤਸਿੰਹ ਦਾ ਰਾਜ ਵਿਗਾੜ ਦਿੱਤਾ ਦੀ ਨਾ॥<noinclude></noinclude> izm7o4b4tkaiowjplo09xup8otl72n7 250 66759 196677 2025-06-26T18:00:45Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "{{gap}} ਇੱਕ ਮੁੰਡੇ ਮੁੱਢੋਂ ਆਖਿਆ ਬਾਪੂ ਇਹ ਵੱਡੀ ਪੁਕਾਰ ਅਤੇ ਸਭਨੀਂ ਗੱਲੀਂ ਸੁਚੇਤ ਜੇ ਇਸ ਤੇ ਐਹੋ ਜਿਹੀਆਂ ਮੱਤਾਂ ਦੇਕੇ ਕਈ ਆਂ ਤ੍ਰੀਮਤਾਂ ਦਾ ਮਨ ਦਲੇਰ ਕਰ ਛੱਡਿਆਈ॥ {{gap}}ਪਿਉ ਆਖਿਆ ਫੇਰ ਇਸ ਗਦੂਤ ਨੂੰ ਨਾਲ਼ ਕਿਉ ਖੜਿ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196677 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੪੭)}}</noinclude>{{gap}} ਇੱਕ ਮੁੰਡੇ ਮੁੱਢੋਂ ਆਖਿਆ ਬਾਪੂ ਇਹ ਵੱਡੀ ਪੁਕਾਰ ਅਤੇ ਸਭਨੀਂ ਗੱਲੀਂ ਸੁਚੇਤ ਜੇ ਇਸ ਤੇ ਐਹੋ ਜਿਹੀਆਂ ਮੱਤਾਂ ਦੇਕੇ ਕਈ ਆਂ ਤ੍ਰੀਮਤਾਂ ਦਾ ਮਨ ਦਲੇਰ ਕਰ ਛੱਡਿਆਈ॥ {{gap}}ਪਿਉ ਆਖਿਆ ਫੇਰ ਇਸ ਗਦੂਤ ਨੂੰ ਨਾਲ਼ ਕਿਉ ਖੜਿਆਸਾਈ। ਇਹ ਤਾ ਹੁਣੇ ਅਸਾ ਨੂੰ ਕੈਦ ਪਵਾਉਂਦੀ ਜੇ। ਇਹ ਗੱਲਾਂ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਪਿੱਪਲ ਦੀ ਛਾਵੇਂ ਜਾ ਬੈਠੇ ਅਤੇ ਉਥੇ ਪੰਜ ਸਭ ਬੁਢੇ ਜੱਟ ਇਨਾਂ ਦੇ ਪਾਸ ਆਏ ਅਤੇ ਵਾਹਗੁਰੂ ਜੀ ਕੀ ਫਤੇ ਭਈ ਚੌਧਰੀਓ ਆਖਕੇ ਇਨਾਂ ਦੇ ਮੁੱਢ ਬੈਠ ਗਏ। ਇਨਾਂ ਪੁੱਛਿਆ ਭਈ ਚੌਧਰੀਓ ਤੁਸਾਂ ਕਿਹੜੇ ਪਿੰਡ ਤੇ ਹੋਂ। ਉਨਾਂ ਆਖਿਆ ਸਿਰੀ ਹਰ ਗੁਵਿੰਦ ਪੁਰ ਦੇ ਇਲਾਕਿਓਂ। ਇਨਾਂ ਪੁਛਿਆ ਦੇਓ ਖਬਰਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਬੰਨੀ ਮੀਂਹ ਪਾਣੀ ਕੇਹੇਕੁ ਨੀ ਅਤੇ ਸਮੇ ਦਾ ਰੰਗ ਕੇਹਾਕੁ ਜਾਪਦਾ ਜੇ ? ਉਨ੍ਹੀਂ ਆਖਿਆ ਮੀਹੁੰ ਪਾਣੀ ਤੇ ਹੋਛੇ ਅਤੇ ਸਮਾ ਬੀ ਕਰ ਤਾਰ ਹੱਛਾ ਹੀ ਕਰ ਛੱਡਿਆ ਈ ਪਰ ਅਸਾਡੀ ਵਲ ਮਾਮਲਾ ਬਹੁਤ ਕਰੜਾ ਜੇ॥ {{gap}}ਇਨਾਂ ਆਖਿਆਭਾਈਆ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਨਾ ਪੁੱਛ ਅਸਾਡੀ ਵਲ ਬੀ ਅਜੇਹੇ ਕਈ ਪਿੰਡ ਨੇ ਕਿ ਜਿੱਥੇ ਫਿਰੰਗੀਆਂ ਮਾਮਲਾ ਬਹੁਤ ਕਰੜਾ ਲਾ ਛੱਡਿਆਈ ॥ {{gap}}ਉਨੀਂ ਆਖਿਆ ਨਾ ਓਏ ਭਿਰਾਓ ਫਿਰੰਗੀਆਂ ਦਾ ਕੁੱਝ ਦੇਸ ਨਹੀਓ। ਇਹ ਤਾ ਮੁਣਸੀਆਂ ਮੁਸੱਦੀਆਂ ਦਾ ਹੀ ਕੰਮ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨਾਂ ਪਾਉਲੋ ਪਾਉਲੇ ਦੀ ਖਾਤਰ ਜਿਮੀਂਦਾਰਾਂ ਦੇ ਲਹੂ ਨਾਭਾ ਈ। ਕਿਉਂ ਜੋ ਉਨਾਂ ਬੇਈਮਾਨਾਂ ਬੰਦੋਬਸਤ ਦੇ ਵੇਲੇ ਅਜਿਹਾ ਪਾਪ ਕੀਤਾ ਕਿ ਜਿਸ ਪਿੰਡ ਦੇ ਨੰਬਰਦਾਰਾਂ ਕੁਝ ਵੱਢੀ ਚੱਢੀ ਦੇ ਪੱਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਤੇ ਮਾਮਲਾ ਥੋੜਾ ਲਾਇਆ ਅਤੇ ਜਿਨਾਂ ਕੁਝ ਦਿੱਤਾ ਨਹੀਂ ਉਨਾਂ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਮੁਣਸੀਆਂ ਰੱਜਕੇ ਮਾਮਲਾ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਭਿਰਾਓ ਅਸਾਂ ਤਾਂ ਇਹ ਹੱਥ ਜੋੜਨੇ ਹਾਂ ਕਿ ਵਾਹਗੁਰੂ<noinclude></noinclude> 3loehqpf3sl65b9hblnk0i5bjixha25 250 66760 196678 2025-06-26T18:02:53Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਅਗਲੇ ਬੰਦੋਬਸਤ ਵਿੱਚ ਅਸਾਂ ਜੀਮੀਦਾਰਾਂ ਪਰ ਅਜੇਹੀ ਕਿਰਪਾ ਕਰੇ ਕਿ ਇਨਾਂ ਮੁਣਸੀਆਂ ਅਤੇ ਮੁਸੱਦੀਆਂ ਦੇ ਵੱਸ ਨਾ ਪਾਵੇ ਕੋਈ ਬੰਦੋਬਸਤ ਕਰਨ ਆਪ ਗੋਰਾ ਲੋਕ ਆਵੇ॥ {{gap}}ਉਨੀਂ ਆਖਿਆ ਸੱਚ ਏ ਭਾਈਆ ਇਹ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਸੱਚ ਆ ਖਿ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196678 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੪੮)}}</noinclude>ਅਗਲੇ ਬੰਦੋਬਸਤ ਵਿੱਚ ਅਸਾਂ ਜੀਮੀਦਾਰਾਂ ਪਰ ਅਜੇਹੀ ਕਿਰਪਾ ਕਰੇ ਕਿ ਇਨਾਂ ਮੁਣਸੀਆਂ ਅਤੇ ਮੁਸੱਦੀਆਂ ਦੇ ਵੱਸ ਨਾ ਪਾਵੇ ਕੋਈ ਬੰਦੋਬਸਤ ਕਰਨ ਆਪ ਗੋਰਾ ਲੋਕ ਆਵੇ॥ {{gap}}ਉਨੀਂ ਆਖਿਆ ਸੱਚ ਏ ਭਾਈਆ ਇਹ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਸੱਚ ਆ ਖਿਆਇਹ ਜਿਤਨਾ ਕਸੂਰ ਈ ਅਸਾਂ ਕਾਲ਼ਿਆਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਜੇ ਇਹ ਫਰੰਗੀ ਤੇ ਬੇਨਿਆਂਈ ਕਦੀ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਦੁਖ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ। ਇਨਾਂ ਫਿਰੰਗੀਆਂ ਦੀ ਤੇ ਇਹ ਚਾਲ ਜੋ ਕਿ ਜਿਥੋਂ ਤਾਈਂ ਹੋ ਸੱਕੇ ਰਈਅਤ ਨੂੰ ਸੁਖੀ ਰੱਖਣਾ। ਵੇਖੋਖਾਂ ਇਨਾਂ ਰਈਅਤ ਦੇ ਸੁਖ ਵਾਸਤੇ ਕੀ ਕੀ ਸੁਹਣੀਆਂ ਸੜਕਾਂ ਅਤੇ ਨਹਿਰਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਅਤੇ ਪਿੰਡ ਪਿੰਡ ਮਦਰਸੇ ਅਤੇ ਹਕੀਮ ਦਾ ਬਹਾਲੇ ਨੇ। ਫੇਡ ਹੋਰ ਕੋਈ ਗੱਲ ਜੋ ਕਿ ਰੇਲਗੱਡੀ ਉੱਪਰ ਵਹਾਲਕੇ ਜਿਥੇ ਚਾਹੇ ਸੈਲ ਕਰਾ ਦਵੇਨੀ {{gap}}ਇੱਕ ਬੁੱਢਾ ਬੋਲਿਆ ਚੌਧਰੀਓ ਤੁਸਾਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਕੇਹੜੀ ਆਂ ਕੇਹੜੀਆਂ ਗਿਣੋਂਗੇ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਪਲਟਣ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰ ਸਾਂ ਕਈ ਵਾਰ ਅਸਾਡੇ ਸਾਹਬ ਤਾਰ ਵਿੱਚ ਖਬਰ ਭੇਜਕੇ ਕਲਕੱਤੇ ਬੈਠਿਆਂ ਲਹੌਰ ਦੀ ਖਬਰ ਇੱਕ ਪਲ ਵਿੱਚ ਮੰਗਾ ਲੀਤੀ ਸਾਈ। ਅਸਾਂ ਪਹਿਲੇ ਤੋਂ ਹੱਕੇਵਕੇ ਰਹਿੰਦੇ ਅਤੇ ਸੱਚ ਨਹੀਓਂ ਮੰਨਦੇ ਸਾਂ ਪਰ ਫੇਰ ਜਾਂ ਇੱਕ ਵਾਰੀ ਅਸਾਂ ਆਪ ਆਪਣੇ ਭਿਰਾ ਦੀ ਖਬਰ ਮੰਗਾਈ ਤਾ ਅਮੀਨਾ ਕੀਤਾ {{gap}}ਇੱਕ ਮੁੰਡੇ ਪੁਛਿਆ ਬਾਪੂ ਸੱਚੀਂ ਭਾਰ ਵਿਚ ਜਰੂਚ ਖਬਰ ਆ ਜਾਂਦੀ ਏ ? ਸਹੁੰ ਖਾਹ ਖਾਂ॥ {{gap}}ਉਸ ਦੇ ਬਾਪੂ ਆਖਿਆ ਫਿੱਟ ਭੜੂਆ ਅਸਾਂ ਝੂਠ ਬੋਲਕੇ ਤੇ ਥੋਂ ਧਾਰਾਂ ਜੋ ਲੈਣੀਆਂ ਸਨ। ਸਹੁੰ ਗੁਰੂ ਦੀ ਤਾਰ ਵਿੱਚ ਤੇ ਜਰੂਰ ਖਬਰ ਮੰਗਾ ਲਈਦੀ ਏ। ਪਾਸੋਂ ਇੱਕ ਹੋਰ ਜ਼ਿਮੀਂਦਾਰ ਬੋਲਿਆ ਆਹੋ ਓਏ ਕੇਹ ਨੂੰ ਚਾਰਦਾ ਈ ਅਸਾਂ ਸਭੋ ਕੁੰਹ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਖਬਰ<noinclude></noinclude> 8v4ra509erzpdkefxogdehft0tlqe77 250 66761 196679 2025-06-26T18:04:35Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਨਾ ਮੰਗਾ ਲਈਦੀ ਏ ਮੁੰਨਾ ਮੁੰਗਾ ਲਈਦਾ ਜੇ ਸਿੱਖਾ ਝੂਠ ਨਹੀਂ ਬੇਲੀਦਾ। ਧੌਲ਼ੀ ਦਾਹੜੀ ਮੂੰਹ ਆਈ ਏ॥ {{gap}}ਉਸ ਆਖਿਆ ਵੇਖੋ ਓਏ ਇਹ ਤੇ ਓਹੀ ਹੋਈ ਜੇਹਾਰੁ ਕਿਨੇ ਆਖਿਆਸਾ ( ਘਰੋਂ ਆਮਾਂ ਮੈਂ ਤੇ ਸੁਨੇਹੇਂ ਦੇਖੇਂ ਤੂੰ) ਭਲਾ ਵ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196679 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੪੯)}}</noinclude>ਨਾ ਮੰਗਾ ਲਈਦੀ ਏ ਮੁੰਨਾ ਮੁੰਗਾ ਲਈਦਾ ਜੇ ਸਿੱਖਾ ਝੂਠ ਨਹੀਂ ਬੇਲੀਦਾ। ਧੌਲ਼ੀ ਦਾਹੜੀ ਮੂੰਹ ਆਈ ਏ॥ {{gap}}ਉਸ ਆਖਿਆ ਵੇਖੋ ਓਏ ਇਹ ਤੇ ਓਹੀ ਹੋਈ ਜੇਹਾਰੁ ਕਿਨੇ ਆਖਿਆਸਾ ( ਘਰੋਂ ਆਮਾਂ ਮੈਂ ਤੇ ਸੁਨੇਹੇਂ ਦੇਖੇਂ ਤੂੰ) ਭਲਾ ਵੇਖੋ ਖਾਂ ਇਹ ਕਦੀ ਘਰੋਂ ਬਾਹਰ ਤਾ ਨਿਕਲਿਆ ਹੀ ਨਹੀਂ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਜੋ ਸਾਰੀ ਉਮਰਾ ਪਰਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਗਾਲੀ ਅਤੇ ਫਿਰੰਗੀ ਦੀ ਪੜਤਲ ਵਿੱਚ ਵੀਹ ਵਰਹੇ ਨੌਕਰੀ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਅਸਾ ਨੂੰ ਝੂਠੇ ਬਣਾਉਂਦਾ ਤੇ ਆਪ ਚਤੁਰਾ ਬਣਦਾ ਜੇ॥ ਤੇ {{gap}}ਉਸ ਜਿਮੀਦਾਰ ਆਖਿਆ ਭਾਈਆ ਅਸਾਂ ਹੋਰ ਤੇ ਭਾਵੇਂ ਕੁੰਹ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਪਰ ਇਹ ਤਾਂ ਅੰਨਿਆਂ ਨੂੰ ਬੀ ਦਿੱਸਦਾ ਈ ਕਿ ਤਾਰ ਵਿੱਚ ਖਬਰ ਕਦੀ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ ਹੋਣੀ। ਭਲਾ ਐਡਨਾ ਤਾ ਵੇਖੋ ਕਿ ਖਬਰ ਕੀਕਣ ਆਉਂਦੀ ਹੋਊ। ਪਹਿਲੇ ਪਹਿਲ ਅਸਾਂ ਸੁਣਦੇ ਹੁੰਦੇ ਸਾਂ ਕਿ ਇਸ ਪੁਰ ਪੁਤਲੀ ਦੌੜੇਗੀ ਸੋ ਓਹ ਅੱਜ ਤੀਕ ਕਿਤੇ ਨਾ ਵੇਖੀ ਫੇਰ ਇਹ ਅਸਾਂ ਕੀਕਣ ਮੰਨ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਤਾਰ ਵਿਚ ਖਬਰ ਆਉਂਦੀ ਜੇ। ਭਾਈਆ ਫਿਰੰਗੀ ਅਬਜੁ ਖਿਆਲੀ ਜੇ ਇਹ ਕੌਣ ਜਾਣਦਾ ਈ ਕਿ ਉਸ ਵਲਿਆਂ ਉਤੇ ਭਾਰ ਕਿਸ ਮੁਤਾਲਬ ਖਾਤਰ ਤਾਣ ਛੱਡੀ ਜੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਉਹੋ ਜਾਵੇ॥ ਲੀ ਜੇ ਇਹ ਕੇ ? {{gap}}ਉਸ ਬੁੱਢੇ ਆਖਿਆ ਭਲਾ ਭਾਈਆ ਤੁਮ੍ਹੇਂ ਸੱਚਾ ਸਹੀ ਅਸਾਂ ਮੂੰਹੋਂ ਮੂੰਹ ਆਖਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸੁਗੰਦਾਂ ਖਾਨੇ ਹਾਂ ਫੇਰ ਤੂੰ ਤਦ ਬੀ ਖਬਰ ਆਉਂਦੀ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦਾ ਅਸਾਂ ਮਨਾਕੇ ਤੇ ਥਾਂ ਪਿੰਨੀਆਂ ਲੈਣੀਆਂ ਈ? ਅਹੀਹੀ ਮਰਾਵੇ ਭਾਰ ਅਤੇ ਤੈਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਕੀ ਆਖਿਯੇ। ਅਸਾਂ ਤੇ ਮੂਰਖ ਸਾਂ ਜੋ ਤੇਰੇ ਨਾਲ ਮੱਥਾ ਮਾਰਿਆ ਤੇ ਹੋਰ ਸਿੱਖਾ ਜਿਸ ਕਿਸੇ ਦੂਜੇ ਦੀ ਮੰਨਣੀ ਹੀ ਨਾ ਠਹਿਗੇ ਉਸ महत्ते ਨੂੰ ਕੀ ਆਖਣਾ॥<noinclude></noinclude> jzproltf8ybo0l7j4ybg8xmq8xdc2cy 250 66762 196682 2025-06-27T02:24:15Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "{{gap}}ਇਹ ਗੱਲਾਂ ਸੁਣਕੇ ਪਾਸ ਬੈਂਠਣਵਾਲੇ ਬੋਲੇ ਚਾਚਾ ਹੋਰ ਗੱਲਾਂ ਕਰੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਾਰ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਵਿੱਚਦੋਂ ਅਸੀਂ ਜਿਮੀਦਾਰਾਂ ਕੀ ਕੱਢਨ ਈ ਇਨਾਂ ਗੱਲਾਂ ਦੀ ਸਾਰ ਤੇ ਓਈ ਜਾਨਣ ਜੋ ਇਨਾਂ ਕੰਮਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196682 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੪੦)}}</noinclude>{{gap}}ਇਹ ਗੱਲਾਂ ਸੁਣਕੇ ਪਾਸ ਬੈਂਠਣਵਾਲੇ ਬੋਲੇ ਚਾਚਾ ਹੋਰ ਗੱਲਾਂ ਕਰੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਾਰ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਵਿੱਚਦੋਂ ਅਸੀਂ ਜਿਮੀਦਾਰਾਂ ਕੀ ਕੱਢਨ ਈ ਇਨਾਂ ਗੱਲਾਂ ਦੀ ਸਾਰ ਤੇ ਓਈ ਜਾਨਣ ਜੋ ਇਨਾਂ ਕੰਮਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜਿਹਾਕੁ ਕਹਾਉਤ ਬੀ ਹੈ ( ਕਿ ਰਿੱਛਾਂ ਦੇ ਘੋਲ ਕਲੰਦਰ ਜਾਗੋ ! ) ਫੇਰ ਸਭੋ ਜਹੇ ਬੋਲੇ ਸਿੱਖੋ ਚਲੋਂ ਫਿਰਕੇ ਮੇਲਾ ਵੇਖਿਯੇ ਐਥੋਂ ਬੈਠੇ ਹੀ ਦਿਹਾੜਾ ਬੀਤ ਜਾਊ ਤੇ ਘਰਾਂ ਥੋਂ ਆਉਣੇ ਦਾ ਕੀ ਨਫਾ ਹੋਇਆ ਇਹ ਆਖਕੇ ਕੋਈ ਕਿਧਰੇ ਤੇ ਕੋਈ ਕਿਧਰੇ ਡਿਤਰ ਬਿਤਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਜਾਂ ਮੇਲਾ ਹੋ ਮੁੱਕਾ ਤੇ ਸਭੋ ਲੋਕ ਆਪੋ ਆਪਣੇ ਘਰੀਂ ਗਏ {{gap}}ਇੱਕ ਜੱਟ ਦਾ ਘਰ ਜੋ ਅੰਸਰ ਦੀ ਸੜਕ ਪਰ ਸਾਜਾਂ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਮੁੱਢ ਆਇਆ ਤਾਂ ਕੀ ਵੇਖਦਾ ਏ ਕਿ ਕੋਈ ਗੋਰਿਆਂ ਦੀ ਪੜਤਲ ਪੜਾਉ ਪਰ ਉਤਰੀ ਹੋਈ ਏ। ਜਾਂ ਬੁਹਤਾਜੇਹਾ ਹੋਰ ਅੱਗੇ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਇੱਕ ਮੇਮ ਸਾਹਬ ਦਾ ਹੱਥ ਫੜੀ ਆਉਂਦੇ ਇੱਕ ਸਾਹਬ ਲੋਕ ਨੂੰ ਵੇਖਕੇ ਸਲਾਮ ਆਖਿਆ ਉਸ ਸਾਹਬ ਸਲਾਮ ਦਾ ਜੁਵਾਬ ਦੇਕੇ ਪੁੱਛਿਆ ਸੁਨੋ ਤੁਮ ਕੋ ਹ ਔਰ ਕਹਾਂ ਰਹਿਤਾ ਹੈ ? {{gap}}ਉਸ ਜਿਮੀਦਾਰ ਆਖਿਆ ਜੀ ਹਜੂਰ ਮੈਂ ਜਿਮੀਦਾਰ ਅਤੇ ਐਸ ਸਾਹਮਣੇ ਪਿੰਡ ਦਾ ਲੰਬੜ ਹਾਂ ॥ {{gap}}ਸਾਹਬ ਪੁੱਛਿਆ ਲੰਬੜ ਕਿਆ ਚੀਜ ਹੈ ? {{gap}}ਜੱਟ ਆਖਿਆ ਹਜੂਰ ਲੰਬੜ ਪਿੰਡ ਦਾ ਚੌਧਰੀ ਹੁੰਦਾ ਜੇ॥ {{gap}}ਸਾਹਬ ਆਖਿਆ ਚੌਧਰੀ ਹਮ ਨਹੀਂ ਸਮਝਤਾ ਅੱਛੀ ਤਰੇ ਬਤਾਓ {{gap}}ਜੱਟ ਨੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਆਖਿਆ ਅਸਾਂ ਕਿਸ ਬਲਾਈ ਨੇ ਪੈਰ ਲਏ ਧਿਗਾਣੇ ਸਲਾਮ ਕੀਤਾ। ਫੇਰ ਆਖਿਆ ਜੀ ਚੌਧਰੀ ਉਹ<noinclude></noinclude> 8g7rgbotignb8nv81hnicfywmfp1244 250 66763 196683 2025-06-27T02:30:37Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ " ਹੁੰਦਾ ਜੇ ਜੋ ਪਿੰਡ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਉਗਰਾਹਕੇ ਸਰਕਾਰੇ ਦੇ ਦਾ ਏ ਵੇਖੋਖਾਂ ਮੇਰੇ ਹੱਥ ਮੋਹਰ ਜੋ ਹੈ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਲਓ ਖਾਂ॥ ਸਾਹਬ ਜੋ ਕੁਛ ਫਾਰਸੀ ਦੇ ਹਰਫ ਜਾਣਦਾ ਅਤੇ ਥੁਹੜੀ ਜੇਹੀ ਉਰਦੂ ਬੋਲੀ ਬੀ ਜਾਣਦਾ ਸੀ ਉਸ ਦੀ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196683 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" /></noinclude> ਹੁੰਦਾ ਜੇ ਜੋ ਪਿੰਡ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਉਗਰਾਹਕੇ ਸਰਕਾਰੇ ਦੇ ਦਾ ਏ ਵੇਖੋਖਾਂ ਮੇਰੇ ਹੱਥ ਮੋਹਰ ਜੋ ਹੈ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਲਓ ਖਾਂ॥ ਸਾਹਬ ਜੋ ਕੁਛ ਫਾਰਸੀ ਦੇ ਹਰਫ ਜਾਣਦਾ ਅਤੇ ਥੁਹੜੀ ਜੇਹੀ ਉਰਦੂ ਬੋਲੀ ਬੀ ਜਾਣਦਾ ਸੀ ਉਸ ਦੀ ਛਾਪ ਲੈਕੇ ਪੜੀ ਤਾ ਇਹ ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਵੇਖਿਆ ( ਬਘੇਲਸਿੰਘ ਲੰਬਰਦਾਰ ਮੋਜ਼ੇ ਛੋਵਾਲ॥ ਫੇਰ ਸਾਹਬ ਪੱਛਿਆ ਹਮ ਜਾਨਤਾ ਹੈ ਤੁਮ ਲੰਬਰਦਾਰ ਹੈ ਅਬ ਹਮ ਯਿਹ ਪੁਛਨਾ ਮਾਂਗਤਾ ਹੈ ਇਸ ਗਾਮ ਮੇਂ ਕੋਨ ਲੋਗ ਰਹਿਤੇ ਹੈਂ ? ਬਘੇਲਸਿੰਘ ਮਨ ਵਿਚ ਭਾ ਬਹੁਤ ਔਖਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸਾ ਪਰ ਉਪਰਲੇ ਮਨੋਂ ਜੁਵਾਬ ਦਿਤਾ ਜੀ ਹਜੂਰ ਜਿਮੀਦਾਰ ਲੋਕ ਅਸਾਡੇ ਭਾਈ ਭਿਰਾ ਹੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵਾਹੀ ਕਰਕੇ ਗੁਜਰਾਨ ਤੋਂ ਰ ਦੇ ਹਨ ॥ । ਸਾਹਬ ਪੁੱਛਿਆ ਵਾਹੀ ਹਮ ਨਹੀਂ ਸਮਤਾ॥ ਜੱਟ ਆਖਿਆ ਸਾਹਬ ਅਸਾਂ ਪੈਲੀ ਨੂੰ ਵਾਹੀ ਸਦਦੇ ਹਾਂ॥ ਸਾਹਬ ਆਖਿਆਪੈਲੀ ਕਿਆ ਚੀਜ ਹੋਈ ਹੈ ? ਜੱਟ ਮਨ ਵਿੱਚ ਆਖਿਆ ਕੀ ਦੱਸਿਏ ਤੂੰ ਤੇ ਕੁਝ ਬੀ ਨਹੀਂ ਜਾ ਰੇਗਾ ਅਸਾਂ ਤੈਂ ਨੂੰ ਕਿਥੇ ਤਾਈਂ ਪੜਾਵਾਂਗੇ? ਪਰ ਫੇਰ ਆਖਿ ਆਜੀ ਪੈਲੀ ਖੇਤੀ ਨੂੰ ਆਖੀਦਾ ਈ ਸਾਹਬ ਪੁੱਛਿਆ। ਤੁਮਾਰੇ ਗਾਮ ਮੇਂ ਕਯਾ ਕਯਾ ਖੇਤੀ ਹੋਤੀ ਹੈ ? ਜੱਟ ਆਖਿਆ ਜੀ ਇੱਖ ਮੱਕੀ ਜੁਆਰ ਕਣਕ ਛੋਲੇ ਮਾਂਹ ਮੋਠ ਕੁਪਾਹ ਸਭੋ ਕੁੰਹ ਹੁੰਦਾ ਜੇ ਸਾਹਬ ਆਖਿਆ ਪਾਨੀ ਕਾ ਕਯਾ ਹਾਲ ਹੈ ਕਯਾ ਬਾਰਿਸ ਸੇ ਮਿਲਤਾ ਯਾ ਤੁਮ ਲੋਕ ਕੂਏ ਖੋਦ ਛੋੜਤਾ ਹੈ । ਜੱਟ ਆਖਿਆ ਜੀ ਕਿਤੇ ਤਾ ਹੰਸਲੀ ਅਤੇ ਕਿਨੀਂ ਪਿੰਡੀ ਵਰ੍ਹੇ<noinclude></noinclude> b2nl3chz58b9dc5kh0s5j19002ej8g4 250 66764 196684 2025-06-27T02:34:01Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਇਹ ਗੱਲਾਂ ਸੁਣਕੇ ਪਾਸ ਬੈਠਣਵਾਲੇ ਬੇਲੇ ਚਾਚਾ ਹੋਰ ਗੱਲਾਂ ਕਰੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਭਾਰ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਵਿੱਚਦੋਂ ਅਸੀਂ ਜਿਮੀਦਾਰਾਂ ਕੀ ਕੱਢਣਾ ਈ ਇਨਾਂ ਗੱਲਾਂ ਦੀ ਸਾਰ ਤੇ ਓਈ ਜਾਨਣ ਜੋ ਇਨਾਂ ਕੰਮਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹੈਨ ਜਿਹ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196684 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੫੨)}}</noinclude>ਇਹ ਗੱਲਾਂ ਸੁਣਕੇ ਪਾਸ ਬੈਠਣਵਾਲੇ ਬੇਲੇ ਚਾਚਾ ਹੋਰ ਗੱਲਾਂ ਕਰੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਭਾਰ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਵਿੱਚਦੋਂ ਅਸੀਂ ਜਿਮੀਦਾਰਾਂ ਕੀ ਕੱਢਣਾ ਈ ਇਨਾਂ ਗੱਲਾਂ ਦੀ ਸਾਰ ਤੇ ਓਈ ਜਾਨਣ ਜੋ ਇਨਾਂ ਕੰਮਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹੈਨ ਜਿਹਾਕੁ ਕਹਾਉਤ ਬੀ ਹੈ ( ਕਿ ਰਿੱਛਾਂ ਦੇ ਘੋਲ ਕਲੰਦਰ ਜਾਵੇ । ) ਫੇਰ ਸਭੋ ਜਹੇ ਬੋਲੇ ਸਿੱਖੋਂ ਚਲੋ ਫਿਰਕੇ ਮੇਲਾ ਵੇਖਿਯੇ ਐਥੋਂ ਬੈਠੇ ਹੀ ਦਿਹਾੜਾ ਬੀਤ ਜਾਊ ਤੇ ਘਰਾਂ ਥੋਂ ਆਉਣੇ ਦਾ ਕੀ ਨਫਾ ਹੋਇਆ ਇਹ ਆਖਕੇ ਕੋਈ ਕਿਧਰੇ ਤੇ ਕੋਈ ਕਿਧਰੇ ਛਿਤਰ ਬਿਤਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਜਾਂ ਮੇਲਾ ਹੋ ਮੁੱਕਾ ਤੇ ਸਭੋ ਲੋਕ ਆਪੋ ਆਪਣੇ ਘਰੀਂ ਗਏ। ਕ {{gap}}ਇੱਕ ਜੱਟ ਦਾ ਘਰ ਜੋ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੀ ਸੜਕ ਪਰ ਸਾਜਾਂ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਮੁੱਢ ਆਇਆ ਤਾਂ ਕੀ ਵੇਖਦਾ ਏ ਕਿ ਕੋਈ ਗੋਰਿਆਂ ਦੀ ਪੜਤਲ ਪੜਾਉ ਪਰ ਉਤਰੀ ਹੋਈ ਏ। ਜਾਂ ਬਹੜਾ ਜੇਹਾ ਹੋਰ ਅੱਗੇ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਇੱਕ ਮੇਮ ਸਾਹਬ ਦਾ ਹੱਥ ਫੜੀ ਆਉਂਦੇ ਇੱਕ ਸਾਹਬ ਲੋਕ ਨੂੰ ਵੇਖਕੇ ਸਲਾਮ ਆਖਿਆ। ਉਸ ਸਾਹਬ ਸਲਾਮ ਦਾ ਜੁਵਾਬ ਦੇਕੇ ਪੁੱਛਿਆ ਸੁਨੋ ਤੁਮ ਕੋ ਵ ਔਰ ਕਹਾਂ ਰਹਿਤਾ ਹੈ ? {{gap}}ਉਸ ਜਿਮੀਦਾਰ ਆਖਿਆ ਜਾਂ ਹਜੂਰ ਮੈਂ ਜਿਮੀਦਾਰ ਅਤੇ ਐਸ ਸਾਹਮਣੇ ਪਿੰਡ ਦਾ ਲੰਬੜ ਹਾਂ ॥ {{gap}}ਸਾਹਬ ਪੁੱਛਿਆ ਲੰਬੜ ਕਿਆ ਚੀਜ ਹੈ ? {{gap}}ਜੱਟ ਆਖਿਆ ਹਜੂਰ ਲੰਬੜ ਪਿੰਡ ਦਾ ਚੌਧਰੀ ਹੁੰਦਾ ਜੇ॥ ਸਾਹਬ ਆਖਿਆ ਚੌਧਰੀ ਹਮ ਨਹੀਂ ਸਮਝਤਾ ਅੱਛੀ ਤਰੇ ਬਣਾਓ {{gap}}ਜੱਟ ਨੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਆਖਿਆ ਅਸਾਂ ਕਿਸ ਬਲਾਈ ਨੇ ਘੇਰ ਲਏ ਧਿਗਾਣੇ ਸਲਾਮ ਕੀਤਾ। ਫੇਰ ਆਖਿਆ ਜੀ ਚੌਧਰੀ ਉਹ<noinclude></noinclude> 9y5tp55zkm3hkgntlmhuaafn4zm2ekn 196685 196684 2025-06-27T02:35:25Z Charan Gill 36 196685 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੫੨)}}</noinclude>ਇਹ ਗੱਲਾਂ ਸੁਣਕੇ ਪਾਸ ਬੈਠਣਵਾਲੇ ਬੇਲੇ ਚਾਚਾ ਹੋਰ ਗੱਲਾਂ ਕਰੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਭਾਰ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਵਿੱਚਦੋਂ ਅਸੀਂ ਜਿਮੀਦਾਰਾਂ ਕੀ ਕੱਢਣਾ ਈ ਇਨਾਂ ਗੱਲਾਂ ਦੀ ਸਾਰ ਤੇ ਓਈ ਜਾਨਣ ਜੋ ਇਨਾਂ ਕੰਮਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹੈਨ ਜਿਹਾਕੁ ਕਹਾਉਤ ਬੀ ਹੈ ( ਕਿ ਰਿੱਛਾਂ ਦੇ ਘੋਲ ਕਲੰਦਰ ਜਾਵੇ।) {{gap}}ਫੇਰ ਸਭੋ ਜਹੇ ਬੋਲੇ ਸਿੱਖੋਂ ਚਲੋ ਫਿਰਕੇ ਮੇਲਾ ਵੇਖਿਯੇ ਐਥੋਂ ਬੈਠੇ ਹੀ ਦਿਹਾੜਾ ਬੀਤ ਜਾਊ ਤੇ ਘਰਾਂ ਥੋਂ ਆਉਣੇ ਦਾ ਕੀ ਨਫਾ ਹੋਇਆ ਇਹ ਆਖਕੇ ਕੋਈ ਕਿਧਰੇ ਤੇ ਕੋਈ ਕਿਧਰੇ ਛਿਤਰ ਬਿਤਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਜਾਂ ਮੇਲਾ ਹੋ ਮੁੱਕਾ ਤੇ ਸਭੋ ਲੋਕ ਆਪੋ ਆਪਣੇ ਘਰੀਂ ਗਏ। ਕ {{gap}}ਇੱਕ ਜੱਟ ਦਾ ਘਰ ਜੋ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੀ ਸੜਕ ਪਰ ਸਾਜਾਂ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਮੁੱਢ ਆਇਆ ਤਾਂ ਕੀ ਵੇਖਦਾ ਏ ਕਿ ਕੋਈ ਗੋਰਿਆਂ ਦੀ ਪੜਤਲ ਪੜਾਉ ਪਰ ਉਤਰੀ ਹੋਈ ਏ। ਜਾਂ ਬਹੜਾ ਜੇਹਾ ਹੋਰ ਅੱਗੇ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਇੱਕ ਮੇਮ ਸਾਹਬ ਦਾ ਹੱਥ ਫੜੀ ਆਉਂਦੇ ਇੱਕ ਸਾਹਬ ਲੋਕ ਨੂੰ ਵੇਖਕੇ ਸਲਾਮ ਆਖਿਆ। ਉਸ ਸਾਹਬ ਸਲਾਮ ਦਾ ਜੁਵਾਬ ਦੇਕੇ ਪੁੱਛਿਆ ਸੁਨੋ ਤੁਮ ਕੋ ਵ ਔਰ ਕਹਾਂ ਰਹਿਤਾ ਹੈ? {{gap}}ਉਸ ਜਿਮੀਦਾਰ ਆਖਿਆ ਜਾਂ ਹਜੂਰ ਮੈਂ ਜਿਮੀਦਾਰ ਅਤੇ ਐਸ ਸਾਹਮਣੇ ਪਿੰਡ ਦਾ ਲੰਬੜ ਹਾਂ॥ {{gap}}ਸਾਹਬ ਪੁੱਛਿਆ ਲੰਬੜ ਕਿਆ ਚੀਜ ਹੈ? {{gap}}ਜੱਟ ਆਖਿਆ ਹਜੂਰ ਲੰਬੜ ਪਿੰਡ ਦਾ ਚੌਧਰੀ ਹੁੰਦਾ ਜੇ॥ ਸਾਹਬ ਆਖਿਆ ਚੌਧਰੀ ਹਮ ਨਹੀਂ ਸਮਝਤਾ ਅੱਛੀ ਤਰੇ ਬਣਾਓ {{gap}}ਜੱਟ ਨੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਆਖਿਆ ਅਸਾਂ ਕਿਸ ਬਲਾਈ ਨੇ ਘੇਰ ਲਏ ਧਿਗਾਣੇ ਸਲਾਮ ਕੀਤਾ। ਫੇਰ ਆਖਿਆ ਜੀ ਚੌਧਰੀ ਉਹ<noinclude></noinclude> 7bg1ba9qdouvf9u1edjlfdx4jhfierv 250 66765 196686 2025-06-27T02:38:27Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਹੁੰਦਾ ਜੇ ਜੋ ਪਿੰਡ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਉਗਰਾਹਕੇ ਸਰਕਾਰੇ ਦੇ ਦਾ ਏ ਵੇਖੋਖਾਂ ਮੇਰੇ ਹੱਥ ਮੋਹਰ ਜੋ ਹੈ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਪੜ ਲਓਖਾਂ॥ {{gap}}ਸਾਹਬ ਜੋ ਕੁਛ ਫਾਰਸੀ ਦੇ ਹਰਫ ਜਾਣਦਾ ਅਤੇ ਥੁਹੜੀ ਜੇਹੀ ਉਰਦੂ ਬੋਲੀ ਬੀ ਜਾਣਦਾ ਸੀ ਉਸ ਦੀ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196686 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੫੧)}}</noinclude>ਹੁੰਦਾ ਜੇ ਜੋ ਪਿੰਡ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਉਗਰਾਹਕੇ ਸਰਕਾਰੇ ਦੇ ਦਾ ਏ ਵੇਖੋਖਾਂ ਮੇਰੇ ਹੱਥ ਮੋਹਰ ਜੋ ਹੈ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਪੜ ਲਓਖਾਂ॥ {{gap}}ਸਾਹਬ ਜੋ ਕੁਛ ਫਾਰਸੀ ਦੇ ਹਰਫ ਜਾਣਦਾ ਅਤੇ ਥੁਹੜੀ ਜੇਹੀ ਉਰਦੂ ਬੋਲੀ ਬੀ ਜਾਣਦਾ ਸੀ ਉਸ ਦੀ ਛਾਪ ਲੈਕੇ ਪੜੀ ਤਾ ਇਹ ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਵੇਖਿਆ ( ਬਘੇਲਸਿੰਘ ਲੰਬਰਦਾਰ ਮੌਜੇ ਛੋਵਾਲ॥ {{gap}}ਫੇਰ ਸਾਹਬ ਪੁੱਛਿਆ ਹਮ ਜਾਨਤਾ ਹੈ ਤੁਮ ਲੰਬਰਦਾਰ ਹੈ ਅਬ ਹਮ ਯਿਹ ਪੂਛਨਾ ਮਾਂਗਤਾ ਹੈ ਇਸ ਗਾਮ ਮੇਂ ਕੋਨ ਲੋਗ ਰਹਿਤ ਹੈਂ ? {{gap}}ਬਘੇਲਸਿੰਘ ਮਨ ਵਿੱਚ ਤਾ ਬਹੁਤ ਔਖਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ ਪਰ ਉਪਰਲੇ ਮਨੋਂ ਜੁਵਾਬ ਦਿਤਾ ਜੀ ਹਜੂਰ ਜਿਮੀਦਾਰ ਲੋਕ ਅਸਾਡੇ ਭਾਈ ਭਿਰਾ ਹੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵਾਹੀ ਕਰਕੇ ਗੁਜਰਾਨ ਤੋਂ ਰ ਦੇ ਹਨ ॥ {{gap}} ਸਾਹਿਬ ਪੁੱਛਿਆ ਵਾਹੀ ਹਮ ਨਹੀਂ ਸਮਤਾ॥ {{gap}}ਜੱਟ ਆਖਿਆ ਸਾਹਬ ਅਸਾਂ ਪੈਲੀ ਨੂੰ ਵਾਹੀ ਸਦਦੇ ਹਾਂ॥ {{gap}}ਸਾਹਬ ਆਖਿਆ ਪੈਲੀ ਕਿਆ ਚੀਜ ਹੋਤੀ ਹੈ ? {{gap}}ਜੱਟ ਮਨ ਵਿੱਚ ਆਖਿਆ ਕੀ ਦੱਸਿਏ ਤੂੰ ਤੇ ਕੁਝ ਬੀ ਨਹੀਂ ਜਾ ਦੇਗਾ ਅਸਾਂ ਤੈਂ ਨੂੰ ਕਿੱਥੋਂ ਤਾਈਂ ਪੜਾਵਾਂਗੇ। ਪਰ ਫੇਰ ਆਖਿ ਆਜੀ ਪੈਲੀ ਖੇਤੀ ਨੂੰ ਆਖੀਦਾ ਈ॥ {{gap}}ਸਾਹਬ ਪੁੱਛਿਆ। ਤੁਮਾਰੇ ਗਾਮ ਮੇਂ ਕਯਾ ਕਯਾ ਖੇਤੀ ਹੋਤੀ ਹੈ ? ਜੱਟ ਆਖਿਆ ਜੀ ਇੱਖ ਮੱਕੀ ਜੁਆਰ ਕਣਕ ਛੋਲੇ ਮਾਂਹ ਮੋਠ ਕਪਾਹ ਸਭੋ ਕੁੰਹ ਹੁੰਦਾ ਜੇ {{gap}}ਸਾਹਬ ਆਖਿਆ। ਪਾਨੀ ਕਾ ਕਯਾ ਹਾਲ ਹੈ ਕਯਾ ਬਾਰਿਸ ਸੇਂ ਮਿਲਤਾ ਯਾ ਤੁਮ ਲੋਕ ਕੂਏ ਖੋਂਦ ਛੋੜਤਾ ਹੈ {{gap}}ਜੱਟ ਆਖਿਆ ਜੀ ਕਿਤੇ ਤਾ ਹੰਸਲੀ ਅਤੇ ਕਿਨੀਂ ਪਿੰਡੀ ਖਰ੍ਹੇ<noinclude></noinclude> tfyaz9kxvjl24sd6fj0cvig07mwme32 250 66766 196687 2025-06-27T02:41:09Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ " ਚਲਦੇ ਅਤੇ ਕਿਤੇ ਕਿਤੇ ਹਲਣ ਅਤੇ ਕੋਈ ਲੋਕ ਜਿੱਥੇ ਪਾਣੀ ਨੇੜੇ ਅਤੇ ਬੇਠ ਦੀ ਧਰਤੀ ਹੋਈ ਢੀਂਗੁਲੀਆਂ ਨਾਲ਼ ਪੈਲੀ ਸਿੰਜ ਲੈਂਦੇ ਹੈਨ॥ {{gap}}ਸਾਹਬ ਪੁੱਛਿਆ ਢੀਂਗੁਲੀ ਕਯਾ {{gap}}ਜੱਟ ਆਖਿਆ ਜੀ ਇੱਕ ਵਿੰਗੀ ਜੇਹੀ ਲੱਕੜ ਜੋ ਪ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196687 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੫੨)}}</noinclude> ਚਲਦੇ ਅਤੇ ਕਿਤੇ ਕਿਤੇ ਹਲਣ ਅਤੇ ਕੋਈ ਲੋਕ ਜਿੱਥੇ ਪਾਣੀ ਨੇੜੇ ਅਤੇ ਬੇਠ ਦੀ ਧਰਤੀ ਹੋਈ ਢੀਂਗੁਲੀਆਂ ਨਾਲ਼ ਪੈਲੀ ਸਿੰਜ ਲੈਂਦੇ ਹੈਨ॥ {{gap}}ਸਾਹਬ ਪੁੱਛਿਆ ਢੀਂਗੁਲੀ ਕਯਾ {{gap}}ਜੱਟ ਆਖਿਆ ਜੀ ਇੱਕ ਵਿੰਗੀ ਜੇਹੀ ਲੱਕੜ ਜੋ ਪਿੱਛੇ ਤੇ ਕਾਸੇ ਵਿੱਚ ਗਡੀ ਹੋਈ ਹੁੰਦੀ ਜੇ ਅਤੇ ਮੁਹਰੇ ਉਸ ਦੇ ਕੋਈ ਬੇਕਾ ਯਾ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਪਿੰਡ ਬੰਨਕੇ ਖੂਹੇ ਥੀਂ ਪਾਣੀ ਖਿੰਜ ਲਈਦਾ ਹੈ ਉਸ ਦਾ ਨਾਮ ਢੀਂਗੁਲੀ ਆਖੀਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਬੱਸ ਹਜੂਰ ਹੁਣ ਮੈਂ ਨੂੰ ਅਵੇਰਾ ਹੁੰਦਾ ਜਾਂਦਾ ਏ ਪਰਵਾਨਗੀ ਦਿਹੋਂ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਘਰ ਨੂੰ ਜਾਮਾਂ॥ {{gap}}ਸਾਹਬ ਆਖਿਆ ਹਮ ਕੋ ਤੁਮਾਰੇ ਮਿਲਨੇ ਸੇ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦਾ ਹੋਤਾ ਹੈ ਕਿਸ ਵਾਸਤੇ ਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਜੁਬਾਨ ਕੇ ਕਈ ਲਫਜ਼ ਹਾਸਲ ਹੋ ਗਏ ਹਮ ਚਾਹਤਾ ਹੈ ਥੋੜੀ ਦੇਰ ਔਰ ਠਹਿਰੋ॥ {{gap}}ਜੱਟ ਆਪਣੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਆਖਿਆ ਓਹੇ ਬੁਰਿਆਂ ਦੀ ਇਹ ਤਾ ਕੋਈ ਬੁਰਾ ਉਡਦਾ ਛਾਪਾ ਮਗਰ ਪਿਆ ਏ ਮਨਾ ਇਸ ਥੀਂ ਕਿੱਕਣ ਪਿੱਛਾ ਛੁਡਾਵਾਂਗੇ ? ਅਹੀ ਤਹੀ ਕਰਾਈ ਇਸ ਦੀਆਂ ਗੋਲਾਂ ਨੇ ਅਸਾਂ ਤੇ ਧਿਗਾਨੇ ਇਸ ਬਲਾ ਨੂੰ ਛੇੜ ਬੈਠੇ। ਇਹ ਡਾ ਅਗਲਾ ਸੱਚਾ ਠਹਿਰਿਆ ਰੰਗ ਦਾ ਹੱਥ ਫੜੀ ਸੁਖਾਲਾ ਜੈਲ ਕਰਦਾ ਫਿਰਦਾ ਏ ਅਸਾਂ ਤੇ ਭੜੂਆਂ ਕਈ ਦਿਹਾੜਿਆਂ ਪਿੱਛੋਂ ਘਰ ਵੜਨਾ ਠਹਿਰਿਆਨਾ ਕੀ ਜਾਣਿਏ ਘਰ ਬਾਲ ਬੱਚੇ ਦਾ ਕੀ ਹਾਲ ਜੋ ਅਤੇ ਡੰਗਰ ਪਸੂ ਕੀਙਣ ਨੀ । ਇਸ ਦਾ ਕੀ ਜਾਣਾ ਈ ਵਿਹਲਾ ਗੱਲਾਂ ਪਿਆਮੜਾਕਦਾ ਅਤੇ ਮੁਖਤ ਦੀ ਨੁਮ ਤੁਮ ਲਾ ਛੱਡੀ ਗਈ। ਅੜਿਆ ਅਸਾਂ ਤੇ ਹੁਣ ਇੱਕ ਬਿੰਦ ਨਹੀਂਓ ਠਹਿਰਨਾ। ਪਹਿਲੇ ਡਾ ਮਨ ਵਿੱਚ ਆਈ ਕਿ ਕੁਝ ਬੁੱਤਾ ਮਾਰਕੇ ਅਤੇ ਪੰਜ ਬਚਾਕੇ ਭੱਜ ਚੱਲਾਂ ਪਰ ਫੇਰ ਸੋਚਿਆ ਨਾ ਓਏ ਅੜਿਆ ਭੱਜਣਾ ਕਿਉ<noinclude></noinclude> sc8ehmfpdg23fipp36qv51r862w4tnd 250 66767 196688 2025-06-27T02:43:58Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "( 43 ) ਏ ਇਸ ਦੀ ਮਰਜੀ ਨਾਲ਼ ਜਾਣਾ ਈ ਹੱਛਾ ਜੇ। ਇਹ ਗੱਲ ਸੋਚਕੇ ਆਖਿਆ ਹੱਛਾ ਸਾਹਬ ਜੀ ਖੜੋਤੇ ਹਾਂ ਪਿੱਛੇ ਹੋਰ ਕੀ ਪੁੱਛਦੇ ਹੋਂ। {{gap}}ਸਾਹਬ ਆਖਿਆ (ਹਮ ਯਹ ਪੂਛਨਾ ਮਾਂਗਤਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਮਾਰੇ ਮੁਲਕ ਕੋ ਮਾਂਝਾ ਕਿਸ ਵਾਸਤੇ ਬੇਲ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196688 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੫੩)}}</noinclude>( 43 ) ਏ ਇਸ ਦੀ ਮਰਜੀ ਨਾਲ਼ ਜਾਣਾ ਈ ਹੱਛਾ ਜੇ। ਇਹ ਗੱਲ ਸੋਚਕੇ ਆਖਿਆ ਹੱਛਾ ਸਾਹਬ ਜੀ ਖੜੋਤੇ ਹਾਂ ਪਿੱਛੇ ਹੋਰ ਕੀ ਪੁੱਛਦੇ ਹੋਂ। {{gap}}ਸਾਹਬ ਆਖਿਆ (ਹਮ ਯਹ ਪੂਛਨਾ ਮਾਂਗਤਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਮਾਰੇ ਮੁਲਕ ਕੋ ਮਾਂਝਾ ਕਿਸ ਵਾਸਤੇ ਬੇਲਤੇ ਹੈਂ ?) {{gap}}ਜਟ ਆਖਿਆ ਜੀ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਤੇ ਅਸਾ ਨੂੰ ਕੁੰਹ ਖਬਰ ਨਹੀਂ ਪਰ ਅਸਾਂ ਸਿਆਣਿਆਂ ਥੀਂ ਇਤਨਾ ਸੁਣਿਆਂ ਹੋਇਆ ਈ ਕਿ ਵਿਆਸਾ ਅਤੇ ਰਾਵੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦੇ ਦੇਸ ਨੂੰ ਮਾਂਝਾ ਆਖਦੇ ਹਨ॥ {{gap}}ਸਾਹਬ ਆਖਿਆ ਸੱਚ ਹੈ ਪਰ ਅਬ ਤੁਮ ਯਹ ਬਣਾਓ ਕਿ ਕਯਾ ਸਾਰੇ ਮਾਂਝੇ ਮੇਂ ਬੇਲੀ ਸਭ ਜਗਾ ਏਕ ਹੀ ਬੋਲੀ ਜਾਤੀ ਯਾ ਅਲੈਹਿਦਾ ਅਲੈਹਿਦਾ ? {{gap}}ਜੱਟ ਆਖਿਆਨਾ ਹਜੂਰ ਬੇਲੀ ਤੇ ਸਭ ਵਖੋ ਵੱਖ ਬੇਲਦੇ ਹਨ ਜਿਹਾਙ ਪਿੰਡਾਂ ਦੀ ਬੋਲੀ ਹੋਰ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੀ ਹੋਰ ਜੇ ਅਸਾਂ ਇਹ ਬੀ ਸਿਆਣਿਆਂ ਥੀਂ ਸੁਣਦੇ ਆਉਂਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਬੋਲੀ ਬਾਰਾਂ ਕੋਹਾਂ ਉਤੇ ਬਦਲ ਜਾਂਦੀ ਏ। ਭਾਵੇਂ ਤ੍ਰੀਮਤਾਂ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਗੁਆਰਾਂ ਇੱਕ ਗੱਲ ਜਰੂਰ ਹੈ ਕਿ ਅਤੇ ਸਰਾਫਾਂ ਹਿੰਦੂਆਂ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੀ ਕਿਸੇ ਕਿਸੇ ਬਾਤ ਵਿੱਚ ਵੇਰਵਾ ਹੈ ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਵੇਰਵਾ ਨਹੀਂ ਕਿ ਕਿਸੇ ਦੀ ਗੱਲ ਬਾਤ ਕੋਈ ਸਮਝ ਨਾ ਸੱਕੇ {{gap}}ਸਾਹਬ ਪੁੱਛਿਆ ਭਲਾ ਯਹ ਬਤਾਓ ਕਿ ਮਰਨੇ ਔਰ ਪੈਂਦਾ ਹੋਨੇ ਔਰ ਸਾਦੀ ਗਮੀ ਕੀ ਰੀਤ ਰਸਮ ਮੇਂ ਕੁਛ ਫਰਕ ਹੈ ਯਾ ਨਹੀਂ ? {{gap}}ਜਟ ਬੇਲਿਆ ਨਾ ਜੀ ਕੁਛ ਵਡਾ ਵੇਰਵਾ ਨਹੀਂ ਸਗਮਾ ਏਹ ਗੱਲਾਂ ਤੇ ਦੁਆਬੇ ਅਰ ਮਾਂਝੇ ਦੀਆਂ ਬੀ ਇੱਕੋ ਹੈਨ। ਹਾਂ ਕਿਸੀ ਨਾਮੀ ਨਾਮੀ ਰੀਡ ਵਿੱਚ ਕੁੰਹ ਗੁਆਰੁ ਸਚਾਫੀ ਚਾਲ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਹੋ ਵੇ ਤਾਂ ਕਰਤਾਰ ਜਾਣੇ। ਪਰ ਹੋਰ ਕੋਈ ਐਡਾ ਵੇਰਵਾ ਵਿਖਾਲੀ ਨਹੀਂ ਦੇਂਦਾ ਕਿ ਜੋ ਆਖਣ ਵਿੱਚ ਆਵੇ ॥ ਮਤੁ ਦਾ ਉਤਾ<noinclude></noinclude> susc27ga78pwi7opgv7xnw05n23kmnz 250 66768 196689 2025-06-27T02:47:48Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "{{gap}}ਸਾਹਬ ਆਖਿਆ ( ਬਹੁਤ ਅੱਛਾ ਹਮ ਤੁਮ ਸੇ ਬਹੁਤ ਖੁਸ ਹੂਆ ਅੱਛਾ ਸਲਾਮ) {{gap}}ਜੱਟ ਮਨ ਵਿਚ ਸ਼ੁਕਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸਲਾਮ ਆਖਕੇ ਟੁਰ ਪਿਆ ਅਰ ਮਨ ਵਿਚ ਆਖਣ ਲੱਗਾ ਭਲੀ ਖੁੱਭਣ ਵਿੱਚ ਫਾਥੇ ਸਾਂ॥ {{gap}}ਜਾਂ ਬਘੇਲਸਿੰਘ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਦ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196689 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੫੪)}}</noinclude>{{gap}}ਸਾਹਬ ਆਖਿਆ ( ਬਹੁਤ ਅੱਛਾ ਹਮ ਤੁਮ ਸੇ ਬਹੁਤ ਖੁਸ ਹੂਆ ਅੱਛਾ ਸਲਾਮ) {{gap}}ਜੱਟ ਮਨ ਵਿਚ ਸ਼ੁਕਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸਲਾਮ ਆਖਕੇ ਟੁਰ ਪਿਆ ਅਰ ਮਨ ਵਿਚ ਆਖਣ ਲੱਗਾ ਭਲੀ ਖੁੱਭਣ ਵਿੱਚ ਫਾਥੇ ਸਾਂ॥ {{gap}}ਜਾਂ ਬਘੇਲਸਿੰਘ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਗੋਇਰੇ ਪਹੁੰਤਾ ਤਾਂ ਪੰਜਾਂ ਸੱਤਾਂ ਜਿਮੀਦਾਰਾਂ ਜੋ ਪਿੰਡ ਦੇ ਬੂਹੇ ਬੈਠੇ ਸਨ ਆਪਸ ਵਿੱਚੋਂ ਆਖਣ ਲੱਗੇ ਲਓ ਓਏ ਇਹ ਤਾ ਲੰਬਰਦਾਰ ਲਗਾ ਆਉਂਦਾ ਈ। ਉਸ ਪਾਸ ਜਾਕੇ ਆਖਿਆ ਬੋਲ ਵਾਹਗੁਰੂ ਜੀ ਕਾ ਖਾਲਸਾ ਸਿਰੀ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਕੀ ਫਤੇ {{gap}}ਲੋਕੀਂ ਫੜੇ ਦਾ ਜੁਵਾਬ ਦੇਕੇ ਆਖਿਆ ਆਓ ਜੀ ਆਇਆਂ ਨੂੰ ਤੁਸਾਂ ਤੇ ਪਿੰਡ ਦੀਆਂ ਅੱਖੀਂ ਪਕਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਭਲਾ ਦੱਸੋ ਤਾਂ ਸਹੀ ਤੁਸਾਂ ਰਾਜੂ ਵਾਜੂ ਆਏ। ਦੇ ਹੋ ਖਬਰਾਂ ਮੇਲੇ ਦੀਆਂ ਐਤਕੀ ਮੇਲਾ ਕੇਡਾਕੁ ਹੋਇਆ। ਬਘੇਲਸਿੰਘ ਆਖਿਆ ਕੁਝ ਨਾ ਪੁੱਛੋ ਮੇਲੇ ਦੀ ਕੋਈ ਓੜ ਨਹੀਂ ਰਹੀ? ਓਹ ਤੇ ਗੁਰੂ ਮਹਾਰਾਜ ਦਾ ਸੱਚਾ ਖੰਡ ਜੇ ਉੱਥੇ ਮੇਲੇ ਅਤੇ ਸੰਗਤਾਂ ਦੀ ਕੀ ਨੋਟ? {{gap}}ਲੋਕੀਂ ਆਖਿਆ ਚੌਧਰੀ ਕੋਈ ਨਮੀ ਅਤੇ ਦੇਖੀ ਸਾਈ ਬਗਲ ਬਾ {{gap}}ਬਘੇਲਸਿੰਹ ਆਖਿਆ ਬਹੁਤ ਗੱਲਾਂ ਆਖੀਆਂ ਸਨ ਹੁਣ ਤੇ ਘਰ ਬੰਨੀ ਲਗੇਂ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ ਮੁੜਕੇ ਆਵਾਂਗੇ ਤਾਂ ਸੁਣਾਵਾਂਗੇ॥ {{gap}}ਜਾਂ ਘਰ ਦੇ ਬੂਹੇ ਪਰ ਪਹੁੰਤਾ ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਅਯਾਣੇ ਦੂਰ ਹੀ ਤੇ ਵੇਖ ਕੇ ਬਾਹਰ ਨੂੰ ਭੰਨੇ। ਕਿਨੇ ਆਖਿਆ ਇਹ ਬਾਪੂ ਆਇਆ। ਕਿਨੇ ਕਿਹਾ ਇਹ ਤਾਇਆ ਲਗਾ ਆਉਂਦਾ ਈ। ਕਿਸੇ ਕੁੜੀ ਆਖਿਆ ਨੀ ਬੇਬੇ ਵੇਖਖਾਂ ਅਹੁ ਮੇਰਾ ਪਿਉ ਲਗਾ ਆਉਂਦਾਈ ਕੇ ਕੋਈ ਹੋਰ ਜੇ? ਤੋਰ ਤੇ ਓਹੋ ਜਾਪਦੀ ਏ ਅਤੇ ਡਾਂਗ ਬੀ ਹੱਥ ਵਿਚ ਉਸੇ ਦੀ ਵੇਖਾਲੀ ਦੇਂਦੀ ਏ। ਜਾਂ ਬਘੇਲਸਿੰਘ ਮੁੱਢ ਗਿਆ<noinclude></noinclude> 828i0npw2d0ix2i8vwbcvd7bwy0ezet 250 66769 196690 2025-06-27T02:52:19Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਤੇ ਕਿਨੇ ਆਖਿਆ ਬਾਪੂ ਪੈਰੀ ਪੈ ਅਤੇ ਕੋਈ ਬੇਲਿਆ ਭਾਇਆ ਪੈਰੀ ਪੈਨਾਂ ਈ। ਕਿਸੇ ਕੁੜੀ ਆਖਿਆ ਬਾਪੂ ਰਾਮਸੱਤ ਰਾਜੀ ਆਇਓ ਈ ਅਸਾਂ ਤੇ ਉਡੀਕ ਉਡੀਕ ਕਮਲੇ ਬੀ ਹੋ ਗਏ ਸਾਂ। ਤੇ ਹੁਣੇ ਔਂਸੀ ਪਾਉਂਦੀ ਸਾਂ ਕਿ ਕਿਤੇ ਮੇਰਾ ਬਾਪੂ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196690 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|੫੫}}</noinclude>ਤੇ ਕਿਨੇ ਆਖਿਆ ਬਾਪੂ ਪੈਰੀ ਪੈ ਅਤੇ ਕੋਈ ਬੇਲਿਆ ਭਾਇਆ ਪੈਰੀ ਪੈਨਾਂ ਈ। ਕਿਸੇ ਕੁੜੀ ਆਖਿਆ ਬਾਪੂ ਰਾਮਸੱਤ ਰਾਜੀ ਆਇਓ ਈ ਅਸਾਂ ਤੇ ਉਡੀਕ ਉਡੀਕ ਕਮਲੇ ਬੀ ਹੋ ਗਏ ਸਾਂ। ਤੇ ਹੁਣੇ ਔਂਸੀ ਪਾਉਂਦੀ ਸਾਂ ਕਿ ਕਿਤੇ ਮੇਰਾ ਬਾਪੂ ਆਉਂਦਾ ਹੋਵੇ। ਅੜਿਆ ਔਂਸੀ ਮਾਤਾ ਵੱਡੀ ਸੱਚੀ ਜੇ ਉਸ ਨੇ ਕੱਲ ਤੇ ਮੈਂ ਨੂੰ ਰਾਹ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਸਾਈ ਪਰ ਅੱਜ ਰਾਹੁ ਦਿੱਤਾ ਸੋ ਤਦੇ ਤੂੰ ਅੱਜ ਆ ਨਿਕਲਿਓ॥ {{gap}}ਜਾਂ ਬਘੇਲਸਿੰਘ ਆਪਣੀ ਮਤ ਮੁੰਢ ਪਹੁੰਤਾ ਤਾਂ ਉਸ ਮੂੰਹੋਂ ਤਾ ਕੁਝ ਨਾ ਕੋਇਆ ਪਰ ਪੀਹੜੇ ਤੇ ਉਤਰਕੇ ਹੇਠ ਹੋ ਬੈਠੀ। ਤੇ ਬਘੇਲਸਿੰਘ ਦੀ ਮਾਂ ਅਤੇ ਦਾਦੀ ਤੇ ਜੀਉਂਦੀਆਂ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਨ ਕਿ ਤ੍ਰੀਮਤ ਨਾਲ਼ ਗੱਲੀਂ ਨਾ ਛਿੜਦਾ ਓੜਕ ਉਸੇ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਪਰਤਾਪੇ ਦੀ ਮਾਂ ਰਾਜੂ ਤੇ ਰਹੀ ਏਂ? {{gap}}ਉਸ ਆਖਿਆ ਆਹੋ ਜੀ ਆਪ ਤੇ ਜਾਕੇ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਪਰਚ ਰਿਹੋਂ ਤੇ ਅਸਾ ਨੂੰ ਰਾਜੀ ਬਾਜੀ ਪੁੱਛਦਾ ਏਂ। ਸਭੋ ਲੁਕਾਈ ਚਰੋਕਣੀ ਘਰੀਂ ਆ ਪਹੁੰਤੀ ਭਲਾ ਮੈਂ ਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦੀ ਜਾਂ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਿੱਕਿਆਂ ਵਲ ਤੇ ਵੇਖਣਾ ਸਾ ਭਈ ਕੇ ਹੇਕੁ ਹੇਰਵਾ ਲੈਂਦੇ ਹੋਣਗੇ। ਸਾਨੂੰ ਤੇ ਇਨਾਂ ਸਾਹੁ ਨਹੀਂ ਲੈਣ ਦਿਤਾ। ਬੇਬੇ ਬਾਪੂ ਕਦੋਂ ਆਊ ਬੇਬੇ ਬਾਪੂ ਕਦੋਂ ਆਊ ਅੰਗੂ ਆਖ ਆਖਕੇ ਅਸਾਡੀ ਰੱਤ ਪੀ ਛੱਡੀ ਸੂ। ਗੋਲਾ ਤੂੰ ਜਾਣ ਜੇ ਅੰਗੂ ਕਈ ਦਿਹਾੜੇ ਬਾਹਰ ਉਜੜੇ ਰਹਿਣਾ ਹੋਇਆ ਕਰੇ ਤੇ ਇਸ ਢੀਂਗਰ ਪੋਟ ਨੂੰ ਨਾਲ਼ ਲੈਕੇ ਕਿਧਰੇ ਜਾਇਆ ਕਰ॥ {{gap}}ਬਘੇਲ ਸਿੰਘ ਹੱਸਕੇ ਆਖਿਆ ਹੱਛਾ ਸ{{gap}}ਰਕਾਰ ਅੱਜ ਤੇ ਗੁਨਾਹ ਮਾਫ ਕਰੋ ਫੇਰ ਕਦੀ ਨਾ ਜਾਇਆ ਕਰਾਂਗੇ। ਉੱਠੋ ਕੋਈ ਪਰਸਾਦੀ ਹਈ ਤੇ ਲਿਆਓ॥ {{gap}}ਬਘੇਲਸਿੰਘ ਦੀ ਮਤ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਨਾਮ ਸੁਣਕੇ ਹੱਸ ਪਈ<noinclude></noinclude> pop6vlewzyejumk4j8lbvqn1422nwcc