ਵਿਕੀਸਰੋਤ pawikisource https://pa.wikisource.org/wiki/%E0%A8%AE%E0%A9%81%E0%A9%B1%E0%A8%96_%E0%A8%B8%E0%A8%AB%E0%A8%BC%E0%A8%BE MediaWiki 1.45.0-wmf.7 first-letter ਮੀਡੀਆ ਖ਼ਾਸ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਵਿਕੀਸਰੋਤ ਵਿਕੀਸਰੋਤ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਤਸਵੀਰ ਤਸਵੀਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਮੀਡੀਆਵਿਕੀ ਮੀਡੀਆਵਿਕੀ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਫਰਮਾ ਫਰਮਾ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਮਦਦ ਮਦਦ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਲੇਖਕ ਲੇਖਕ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਪੋਰਟਲ ਪੋਰਟਲ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਲਿਖਤ ਲਿਖਤ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਆਡੀਓਬੁਕ ਆਡੀਓਬੁਕ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਅਨੁਵਾਦ ਅਨੁਵਾਦ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਪੰਨਾ ਪੰਨਾ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਇੰਡੈਕਸ ਇੰਡੈਕਸ ਗੱਲ-ਬਾਤ TimedText TimedText talk ਮੌਡਿਊਲ ਮੌਡਿਊਲ ਗੱਲ-ਬਾਤ 250 6543 196846 196845 2025-06-29T12:12:45Z Taranpreet Goswami 2106 /* ਸੋਧਣਾ */ 196846 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Taranpreet Goswami" /></noinclude>{{center|ਨਾਨਕ ਉਠੀ ਚਲਿਆ ਸਭ ਕੂੜੇ ਤੁਟੈ ਨੇਹੁ॥}} '''ਅਧਭੁਤ ਰਸ''' ਜਾਂ ਅਚਰਜ ਕਰ ਦੇਨ ਵਾਲ਼ਾ ਰਸ:- ਏਹ ਰਸ ਵੀ ਬੜੇ ਉੱਚੇ ਦਰਜੇ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਆਮ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਨਹੀਂ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਕਵਿਤਾ ਦਵਾਰਾ ਮਨ ਤੇ ਅਜੇਹਾ ਅਸਰ ਕਰਨਾ ਕਿ ਮਨ ਅਚਰਜਤਾ ਦੇ ਦਰਜੇ ਤੇ ਪੁੱਜ ਜਾਏ, ਹਰਾਨੀ ਛਾ ਜਾਏ। ਜੀਵਨ ਪ੍ਰੇਮੀ ਜਨਾਂ ਨੇ ਅਪਨੀ ਰੂਹਾਨੀਆਤ ਵਿਚ ਸੁਰਤ ਦੀਆਂ ਡੂੰਘੀਆਂ ਚੁੱਭੀਆਂ ਮਾਰਨ ਦੇ ਸਮੇਂ ਕਈ ਵਾਰੀ ਇਸ ਅਦਭੁਤ ਰਸ ਨੂੰ ਚਖਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਯਾ ਇਕ ਹਬਸ਼ੀ ਨੂੰ ਅਫਰੀਕਾ ਦੇ ਜੰਗਲਾਂ ਤੋਂ ਫੜਕੇ ਪੈਰਸ ਜੇਹੀ ਜਗਾ ਦੇ ਸ਼ੀਸ਼ ਮਹਲਾਂ ਵਿਚ ਲੈ ਜਾਇਆ ਜਾਏ, ਤਾਂ ਉਸ ਤੇ ਜੋ ਦਿਸ਼ਾ ਇਕ ਵਾਰਗੀ ਹੈਰਾਨਗੀ ਦੀ ਆਵੇਗੀ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਉਸ ਦੀ ਬਾਣੀ ਬੰਦ, ਅੱਖਾਂ ਖੁਲ੍ਹੀਆਂ, ਮਨ ਚਕ੍ਰਿਤ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ, ਐਸੀ ਦਿਸ਼ਾ ਦਾ ਰੂਪਣ ਕਰਨਾ, ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਅਦਭੁਤ ਰਸ ਅਖਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਨਗੀ ਇਸ ਦੀ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਥੋੜੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਅਰ ਇਸ ਰਸ ਦਾ ਵਾਕਾਂ ਵਿਚ ਦੱਸਨਾ ਵੀ ਔਖਾ ਹੈ, ਵਨਗੀ: {{Block center|<poem>ਗਿਆਨ ਖੰਡ ਮਹਿ ਗਿਆਨੁ ਪ੍ਰਚੰਡੁ॥ ਤਿਥੈ ਨਾਦ ਬਿਨੋਦ ਕੋਡ ਅਨੰਦੁ॥ ਸਰਮ ਖੰਡ ਕੀ ਬਾਣੀ ਰੂਪੁ॥ ਤਿਥੈ ਘਾੜਤ ਘੜੀਐ ਬਹੁਤੁ ਅਨੂਪੁ॥ ਤਾ ਕੀਆ ਗਲਾ ਕਥੀਆ ਨਾ ਜਾਹਿ॥ ਜੇ ਕੋ ਕਹੈ ਪਿਛੈ ਪਛੁਤਾਇ॥ ਤਿਥੈ ਘੜੀਐ ਸੁਰਤ ਮਤ ਮਨਿ ਬੁਧਿ॥ ਤਿਥੈ ਘੜੀਐ ਸੁਰਾ ਸਿਧਾ ਕੀ ਸੁਧਿ॥੩੬॥</poem>}} {{right|(ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ}} ਕੁੱਝ ਉਡਨ ਦੇ ਬਾਦ ਆਇਆ ਲੋਕ ਸੀ। {{center|-੫੫-}}<noinclude></noinclude> o5v1ee8dcvdl7v97sm2tkhlmam5mumv 250 23568 196850 196604 2025-06-29T18:09:48Z Kaur.gurmel 192 196850 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" /></noinclude>________________ ਹਮਾਤੜਾਂ ਅਨਪੜ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭੇੜੇ ਕੰਮ ਕੀਤੇ ਤਾਂ ਏਸ ਹਾਲਨੂੰ ਪਹੁੰਚੋ ਹਾਂ ਨਾ,ਅੱਛਾ ਹੁਨ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੀ ਰੁਕੋ ਨੂੰ ਤਾਂ ਜਰੂਰ ਅਪਨੇ ਜਿਹਾ ਹੀ ਹੋਵਨ ਦੀ ਮਤ ਦੇਨੀ।ਲੌ ਹੁਣ ਮੈਂ ਰੋਟੀ ਪਕਾਨੀ ਹਾਂ ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਬੀਬੀ ਰੁਕੋ ਭੈਨ ਰੁਕੋ ਤੂੰ ਕੀਹ ਪਈ ਕਰਨੀ ਹੈਂ ॥ {{gap}}(ਰੁਕੋ) ਬੇਬੇ ਜੀ ਕਰਦੀ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਐਵੇਂ ਅੰਦਰ ਆ ਬੈਠੀ ਸਾਂ ॥ {{gap}}(ਸਠਨੀ) ਐਵੇਂ ਅੰਦਰ ਕੀਹ ਭਲਾ, ਤੂੰ ਤਾਂ ਕਦੀ ਵੇਹਲੀ ਰੈਹਨ ਵਾਲੀ ਨਹੀਂ ਕੋਈ ਪੋਥੀ ਕੱਡ ਬੈਠੀ ਹੋਵੇਂਗੀ ॥ ਰੁਕੋ) ਨਹੀਂ ਜੀ ਪੋਥੀ ਤੇ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਕੱਡੀ, ਤੇ ਦੋਹਲੀ ਭੀ ਨਹੀਂ ਬੈਠੀ ਹੋਈ ਸਾਂ ਏਹ ਈਸ਼ਰ ਅਗੇ ਹੱਥ ਮੋਦੀ ਸਾਂ ਕੇ ਮੇਰੀ ਭੈੜੀ ਦੀ ਵੀ ਏਹ ਬੇਨਤੀ ਕਬੂਲ ਕਰੀ ॥ ਨੂੰ ਸੇਠ) ਕੇਹੜੀ ਬੇਨਤੀ ਤੇਰੀ ਹੈ । ਚੰਗਾ ਖਾਂਨ ਨੂੰ ਉਹੀਂ ਹੁੰਤਾਨ ਨੂੰ ਪੁਸਤਕ ਪੜ੍ਹਨ ਨੂੰ ਤੈਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਹੋਏ ਸੂ, ਹੋਰ ਕੀ ਬੇਨਤੀ ਤੇਰੀ ਕਬੂਲ ਕਰੇ । ਜੇ ਕਿਸੇ ਚੀਜ ਦੀ ਤੋਂ ਹਈ ਤਾ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸ ਖਾਂ,ਮੈਨੂੰ ਹੀ ਤੇਰਾ ਕਰਜਦਾਰ ਬੀਬੀ ਬਨਾਇਆ ਹੋਇਆ ॥ (ਕ) ਅੱਖੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਬਤ ਦੇ ਆਂਸੁ ਅਥਵਾ ਅੱਬਰੂ ਕ ਤੇ ਦੋਵੇਂ ਹੱਥ ਬੰਨ ਕੇ ਮੇਰੀ ਮਾਤਾ ਨਾਲੋਂ ਪਿਆਰੀ<noinclude></noinclude> kotzwclkq80qfe6fipwnu6fdfq0o7lr 196851 196850 2025-06-29T18:13:01Z Kaur.gurmel 192 196851 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" /></noinclude>________________ ਹਮਾਤੜਾਂ ਅਨਪੜ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭੇੜੇ ਕੰਮ ਕੀਤੇ ਤਾਂ ਏਸ ਹਾਲਨੂੰ ਪਹੁੰਚੋ ਹਾਂ ਨਾ,ਅੱਛਾ ਹੁਨ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੀ ਰੁਕੋ ਨੂੰ ਤਾਂ ਜਰੂਰ ਅਪਨੇ ਜਿਹਾ ਹੀ ਹੋਵਨ ਦੀ ਮਤ ਦੇਨੀ।ਲੌ ਹੁਣ ਮੈਂ ਰੋਟੀ ਪਕਾਨੀ ਹਾਂ ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਬੀਬੀ ਰੁਕੋ ਭੈਨ ਰੁਕੋ ਤੂੰ ਕੀਹ ਪਈ ਕਰਨੀ ਹੈਂ ॥ {{gap}}(ਰੁਕੋ) ਬੇਬੇ ਜੀ ਕਰਦੀ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਐਵੇਂ ਅੰਦਰ ਆ ਬੈਠੀ ਸਾਂ ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਐਵੇਂ ਅੰਦਰ ਕੀਹ ਭਲਾ, ਤੂੰ ਤਾਂ ਕਦੀ ਵੇਹਲੀ ਰੈਹਨ ਵਾਲੀ ਨਹੀਂ ਕੋਈ ਪੋਥੀ ਕੱਡ ਬੈਠੀ ਹੋਵੇਂਗੀ ॥ {{gap}}(ਰੁਕੋ) ਨਹੀਂ ਜੀ ਪੋਥੀ ਤੇ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਕੱਡੀ, ਤੇ ਵੇਹਲੀ ਭੀ ਨਹੀਂ ਬੈਠੀ ਹੋਈ ਸਾਂ ਏਹ ਈਸ਼ਰ ਅਗੇ ਹੱਥ ਜੋੜਦੀ ਸਾਂ ਕੇ ਮੇਰੀ ਭੈੜੀ ਦੀ ਵੀ ਏਹ ਬੇਨਤੀ ਕਬੂਲ ਕਰੀਂ ॥ ਨੂੰ ਸੇਠ) ਕੇਹੜੀ ਬੇਨਤੀ ਤੇਰੀ ਹੈ । ਚੰਗਾ ਖਾਂਨ ਨੂੰ ਉਹੀਂ ਹੁੰਤਾਨ ਨੂੰ ਪੁਸਤਕ ਪੜ੍ਹਨ ਨੂੰ ਤੈਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਹੋਏ ਸੂ, ਹੋਰ ਕੀ ਬੇਨਤੀ ਤੇਰੀ ਕਬੂਲ ਕਰੇ । ਜੇ ਕਿਸੇ ਚੀਜ ਦੀ ਤੋਂ ਹਈ ਤਾ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸ ਖਾਂ,ਮੈਨੂੰ ਹੀ ਤੇਰਾ ਕਰਜਦਾਰ ਬੀਬੀ ਬਨਾਇਆ ਹੋਇਆ ॥ (ਕ) ਅੱਖੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਬਤ ਦੇ ਆਂਸੁ ਅਥਵਾ ਅੱਬਰੂ ਕ ਤੇ ਦੋਵੇਂ ਹੱਥ ਬੰਨ ਕੇ ਮੇਰੀ ਮਾਤਾ ਨਾਲੋਂ ਪਿਆਰੀ<noinclude></noinclude> m0qagomln6z6s5ef42hy4c15424wj87 196853 196851 2025-06-29T18:35:12Z Kaur.gurmel 192 196853 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" /></noinclude>________________ ਹਮਾਤੜਾਂ ਅਨਪੜ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭੇੜੇ ਕੰਮ ਕੀਤੇ ਤਾਂ ਏਸ ਹਾਲਨੂੰ ਪਹੁੰਚੋ ਹਾਂ ਨਾ,ਅੱਛਾ ਹੁਨ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੀ ਰੁਕੋ ਨੂੰ ਤਾਂ ਜਰੂਰ ਅਪਨੇ ਜਿਹਾ ਹੀ ਹੋਵਨ ਦੀ ਮਤ ਦੇਨੀ।ਲੌ ਹੁਣ ਮੈਂ ਰੋਟੀ ਪਕਾਨੀ ਹਾਂ ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਬੀਬੀ ਰੁਕੋ ਭੈਨ ਰੁਕੋ ਤੂੰ ਕੀਹ ਪਈ ਕਰਨੀ ਹੈਂ ॥ {{gap}}(ਰੁਕੋ) ਬੇਬੇ ਜੀ ਕਰਦੀ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਐਵੇਂ ਅੰਦਰ ਆ ਬੈਠੀ ਸਾਂ ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਐਵੇਂ ਅੰਦਰ ਕੀਹ ਭਲਾ, ਤੂੰ ਤਾਂ ਕਦੀ ਵੇਹਲੀ ਰੈਹਨ ਵਾਲੀ ਨਹੀਂ ਕੋਈ ਪੋਥੀ ਕੱਡ ਬੈਠੀ ਹੋਵੇਂਗੀ ॥ {{gap}}(ਰੁਕੋ) ਨਹੀਂ ਜੀ ਪੋਥੀ ਤੇ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਕੱਡੀ, ਤੇ ਵੇਹਲੀ ਭੀ ਨਹੀਂ ਬੈਠੀ ਹੋਈ ਸਾਂ ਏਹ ਇਸ਼ੁਰ ਅਗੇ ਹੱਥ ਜੋੜਦੀ ਸਾਂ ਕੇ ਮੇਰੀ ਭੈੜੀ ਦੀ ਵੀ ਏਹ ਬੇਨਤੀ ਕਬੂਲ ਕਰੀਂ ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਕੇਹੜੀ ਬੇਨਤੀ ਤੇਰੀ ਹੈ । ਚੰਗਾ ਖਾਂਨ ਨੂੰ ਉਹੀਂ ਹੰਡਾਨ ਨੂੰ ਪੁਸਤਕ ਪੜ੍ਹਨ ਨੂੰ ਤੈਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਹੋਏ ਸੂ, ਹੋਰ ਕੀ ਬੇਨਤੀ ਤੇਰੀ ਕਬੂਲ ਕਰੇ । ਜੇ ਕਿਸੇ ਚੀਜ ਦੀ ਤੋਂ ਹਈ ਤਾ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸ ਖਾਂ,ਮੈਨੂੰ ਹੀ ਤੇਰਾ ਕਰਜਦਾਰ ਬੀਬੀ ਬਨਾਇਆ ਹੋਇਆ ॥ (ਕ) ਅੱਖੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਬਤ ਦੇ ਆਂਸੁ ਅਥਵਾ ਅੱਬਰੂ ਕ ਤੇ ਦੋਵੇਂ ਹੱਥ ਬੰਨ ਕੇ ਮੇਰੀ ਮਾਤਾ ਨਾਲੋਂ ਪਿਆਰੀ<noinclude></noinclude> nw19puz2wf8abao2iwnzl9bdnt4h73n 196856 196853 2025-06-29T18:41:14Z Kaur.gurmel 192 196856 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" /></noinclude>________________ ਹਮਾਤੜਾਂ ਅਨਪੜ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭੇੜੇ ਕੰਮ ਕੀਤੇ ਤਾਂ ਏਸ ਹਾਲਨੂੰ ਪਹੁੰਚੋ ਹਾਂ ਨਾ,ਅੱਛਾ ਹੁਨ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੀ ਰੁਕੋ ਨੂੰ ਤਾਂ ਜਰੂਰ ਅਪਨੇ ਜਿਹਾ ਹੀ ਹੋਵਨ ਦੀ ਮਤ ਦੇਨੀ।ਲੌ ਹੁਣ ਮੈਂ ਰੋਟੀ ਪਕਾਨੀ ਹਾਂ ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਬੀਬੀ ਰੁਕੋ ਭੈਨ ਰੁਕੋ ਤੂੰ ਕੀਹ ਪਈ ਕਰਨੀ ਹੈਂ ॥ {{gap}}(ਰੁਕੋ) ਬੇਬੇ ਜੀ ਕਰਦੀ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਐਵੇਂ ਅੰਦਰ ਆ ਬੈਠੀ ਸਾਂ ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਐਵੇਂ ਅੰਦਰ ਕੀਹ ਭਲਾ, ਤੂੰ ਤਾਂ ਕਦੀ ਵੇਹਲੀ ਰੈਹਨ ਵਾਲੀ ਨਹੀਂ ਕੋਈ ਪੋਥੀ ਕੱਡ ਬੈਠੀ ਹੋਵੇਂਗੀ ॥ {{gap}}(ਰੁਕੋ) ਨਹੀਂ ਜੀ ਪੋਥੀ ਤੇ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਕੱਡੀ, ਤੇ ਵੇਹਲੀ ਭੀ ਨਹੀਂ ਬੈਠੀ ਹੋਈ ਸਾਂ ਏਹ ਇਸ਼ੁਰ ਅਗੇ ਹੱਥ ਜੋੜਦੀ ਸਾਂ ਕੇ ਮੇਰੀ ਭੈੜੀ ਦੀ ਵੀ ਏਹ ਬੇਨਤੀ ਕਬੂਲ ਕਰੀਂ ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਕੇਹੜੀ ਬੇਨਤੀ ਤੇਰੀ ਹੈ । ਚੰਗਾ ਖਾਂਨ ਨੂੰ ਉਹੀਂ ਹੰਡਾਨ ਨੂੰ ਪੁਸਤਕ ਪੜਹਨ ਨੂੰ ਤੈਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਹੋਏ ਸੂ, ਹੋਰ ਕੀ ਬੇਨਤੀ ਤੇਰੀ ਕਬੂਲ ਕਰੇ । ਜੇ ਕਿਸੇ ਚੀਜ ਦੀ ਲੋੜ ਹਈ ਤਾ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸ ਖਾਂ,ਮੈਨੂੰ ਹੀ ਤੇਰਾ ਕਰਜਦਾਰ ਬੀਬੀ ਬਨਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੂ॥ {{gap}}(ਰੁਕੋ) ਅੱਖੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਬਤ ਦੇ ਆਂਸੁ ਅਥਵਾ ਅੱਬਰੂ ਭਰਕੇ ਤੇ ਦੋਵੇਂ ਹੱਥ ਬੰਨ ਕੇ ਮੇਰੀ ਮਾਤਾ ਨਾਲੋਂ ਪਿਆਰੀ<noinclude></noinclude> g4ozaqci045dswdmcxqpucxtint2mq6 196857 196856 2025-06-29T18:43:06Z Kaur.gurmel 192 /* ਸੋਧਣਾ */ 196857 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Kaur.gurmel" /></noinclude>________________ ਹਮਾਤੜਾਂ ਅਨਪੜ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭੇੜੇ ਕੰਮ ਕੀਤੇ ਤਾਂ ਏਸ ਹਾਲਨੂੰ ਪਹੁੰਚੋ ਹਾਂ ਨਾ,ਅੱਛਾ ਹੁਨ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੀ ਰੁਕੋ ਨੂੰ ਤਾਂ ਜਰੂਰ ਅਪਨੇ ਜਿਹਾ ਹੀ ਹੋਵਨ ਦੀ ਮਤ ਦੇਨੀ।ਲੌ ਹੁਣ ਮੈਂ ਰੋਟੀ ਪਕਾਨੀ ਹਾਂ ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਬੀਬੀ ਰੁਕੋ ਭੈਨ ਰੁਕੋ ਤੂੰ ਕੀਹ ਪਈ ਕਰਨੀ ਹੈਂ ॥ {{gap}}(ਰੁਕੋ) ਬੇਬੇ ਜੀ ਕਰਦੀ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਐਵੇਂ ਅੰਦਰ ਆ ਬੈਠੀ ਸਾਂ ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਐਵੇਂ ਅੰਦਰ ਕੀਹ ਭਲਾ, ਤੂੰ ਤਾਂ ਕਦੀ ਵੇਹਲੀ ਰੈਹਨ ਵਾਲੀ ਨਹੀਂ ਕੋਈ ਪੋਥੀ ਕੱਡ ਬੈਠੀ ਹੋਵੇਂਗੀ ॥ {{gap}}(ਰੁਕੋ) ਨਹੀਂ ਜੀ ਪੋਥੀ ਤੇ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਕੱਡੀ, ਤੇ ਵੇਹਲੀ ਭੀ ਨਹੀਂ ਬੈਠੀ ਹੋਈ ਸਾਂ ਏਹ ਇਸ਼ੁਰ ਅਗੇ ਹੱਥ ਜੋੜਦੀ ਸਾਂ ਕੇ ਮੇਰੀ ਭੈੜੀ ਦੀ ਵੀ ਏਹ ਬੇਨਤੀ ਕਬੂਲ ਕਰੀਂ ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਕੇਹੜੀ ਬੇਨਤੀ ਤੇਰੀ ਹੈ । ਚੰਗਾ ਖਾਂਨ ਨੂੰ ਉਹੀਂ ਹੰਡਾਨ ਨੂੰ ਪੁਸਤਕ ਪੜਹਨ ਨੂੰ ਤੈਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਹੋਏ ਸੂ, ਹੋਰ ਕੀ ਬੇਨਤੀ ਤੇਰੀ ਕਬੂਲ ਕਰੇ । ਜੇ ਕਿਸੇ ਚੀਜ ਦੀ ਲੋੜ ਹਈ ਤਾ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸ ਖਾਂ,ਮੈਨੂੰ ਹੀ ਤੇਰਾ ਕਰਜਦਾਰ ਬੀਬੀ ਬਨਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੂ॥ {{gap}}(ਰੁਕੋ) ਅੱਖੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਬਤ ਦੇ ਆਂਸੁ ਅਥਵਾ ਅੱਬਰੂ ਭਰਕੇ ਤੇ ਦੋਵੇਂ ਹੱਥ ਬੰਨ ਕੇ ਮੇਰੀ ਮਾਤਾ ਨਾਲੋਂ ਪਿਆਰੀ<noinclude></noinclude> 8yh5dkhxxw4rcnewicw8r6s6ds3935o 196866 196857 2025-06-29T19:08:04Z Kaur.gurmel 192 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ 196866 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Kaur.gurmel" /></noinclude>________________ ਹਮਾਤੜਾਂ ਅਨਪੜ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭੇੜੇ ਕੰਮ ਕੀਤੇ ਤਾਂ ਏਸ ਹਾਲਨੂੰ ਪਹੁੰਚੋ ਹਾਂ ਨਾ,ਅੱਛਾ ਹੁਨ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੀ ਰੁਕੋ ਨੂੰ ਤਾਂ ਜਰੂਰ ਅਪਨੇ ਜਿਹਾ ਹੀ ਹੋਵਨ ਦੀ ਮਤ ਦੇਨੀ।ਲੌ ਹੁਣ ਮੈਂ ਰੋਟੀ ਪਕਾਨੀ ਹਾਂ ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਬੀਬੀ ਰੁਕੋ ਭੈਨ ਰੁਕੋ ਤੂੰ ਕੀਹ ਪਈ ਕਰਨੀ ਹੈਂ ॥ {{gap}}(ਰੁਕੋ) ਬੇਬੇ ਜੀ ਕਰਦੀ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਐਵੇਂ ਅੰਦਰ ਆ ਬੈਠੀ ਸਾਂ ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਐਵੇਂ ਅੰਦਰ ਕੀਹ ਭਲਾ, ਤੂੰ ਤਾਂ ਕਦੀ ਵੇਹਲੀ ਰੈਹਨ ਵਾਲੀ ਨਹੀਂ ਕੋਈ ਪੋਥੀ ਕੱਡ ਬੈਠੀ ਹੋਵੇਂਗੀ ॥ {{gap}}(ਰੁਕੋ) ਨਹੀਂ ਜੀ ਪੋਥੀ ਤੇ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਕੱਡੀ, ਤੇ ਵੇਹਲੀ ਭੀ ਨਹੀਂ ਬੈਠੀ ਹੋਈ ਸਾਂ ਏਹ ਇਸ਼ੁਰ ਅਗੇ ਹੱਥ ਜੋੜਦੀ ਸਾਂ ਕੇ ਮੇਰੀ ਭੈੜੀ ਦੀ ਵੀ ਏਹ ਬੇਨਤੀ ਕਬੂਲ ਕਰੀਂ ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਕੇਹੜੀ ਬੇਨਤੀ ਤੇਰੀ ਹੈ । ਚੰਗਾ ਖਾਂਨ ਨੂੰ ਉਹੀਂ ਹੰਡਾਨ ਨੂੰ ਪੁਸਤਕ ਪੜਹਨ ਨੂੰ ਤੈਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਹੋਏ ਸੂ, ਹੋਰ ਕੀ ਬੇਨਤੀ ਤੇਰੀ ਕਬੂਲ ਕਰੇ । ਜੇ ਕਿਸੇ ਚੀਜ ਦੀ ਲੋੜ ਹਈ ਤਾ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸ ਖਾਂ,ਮੈਨੂੰ ਹੀ ਤੇਰਾ ਕਰਜਦਾਰ ਬੀਬੀ ਬਨਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੂ॥ {{gap}}(ਰੁਕੋ) ਅੱਖੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਬਤ ਦੇ ਆਂਸੁ ਅਥਵਾ ਅੱਬਰੂ ਭਰਕੇ ਤੇ ਦੋਵੇਂ ਹੱਥ ਬੰਨ ਕੇ ਮੇਰੀ ਮਾਤਾ ਨਾਲੋਂ ਪਿਆਰੀ<noinclude></noinclude> otu5o3vxl6uhr6axfmft8dekwat95t8 196867 196866 2025-06-29T19:12:02Z Kaur.gurmel 192 196867 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Kaur.gurmel" /></noinclude>ਹਮਾਤੜਾਂ ਅਨਪੜ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭੇੜੇ ਕੰਮ ਕੀਤੇ ਤਾਂ ਏਸ ਹਾਲਨੂੰ ਪਹੁੰਚੋ ਹਾਂ ਨਾ,ਅੱਛਾ ਹੁਨ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੀ ਰੁਕੋ ਨੂੰ ਤਾਂ ਜਰੂਰ ਅਪਨੇ ਜਿਹਾ ਹੀ ਹੋਵਨ ਦੀ ਮਤ ਦੇਨੀ।ਲੌ ਹੁਣ ਮੈਂ ਰੋਟੀ ਪਕਾਨੀ ਹਾਂ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਬੀਬੀ ਰੁਕੋ ਭੈਨ ਰੁਕੋ ਤੂੰ ਕੀਹ ਪਈ ਕਰਨੀ ਹੈਂ॥ {{gap}}(ਰੁਕੋ) ਬੇਬੇ ਜੀ ਕਰਦੀ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਐਵੇਂ ਅੰਦਰ ਆ ਬੈਠੀ ਸਾਂ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਐਵੇਂ ਅੰਦਰ ਕੀਹ ਭਲਾ, ਤੂੰ ਤਾਂ ਕਦੀ ਵੇਹਲੀ ਰੈਹਨ ਵਾਲੀ ਨਹੀਂ ਕੋਈ ਪੋਥੀ ਕੱਡ ਬੈਠੀ ਹੋਵੇਂਗੀ॥ {{gap}}(ਰੁਕੋ) ਨਹੀਂ ਜੀ ਪੋਥੀ ਤੇ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਕੱਡੀ, ਤੇ ਵੇਹਲੀ ਭੀ ਨਹੀਂ ਬੈਠੀ ਹੋਈ ਸਾਂ ਏਹ ਇਸ਼ੁਰ ਅਗੇ ਹੱਥ ਜੋੜਦੀ ਸਾਂ ਕੇ ਮੇਰੀ ਭੈੜੀ ਦੀ ਵੀ ਏਹ ਬੇਨਤੀ ਕਬੂਲ ਕਰੀਂ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਕੇਹੜੀ ਬੇਨਤੀ ਤੇਰੀ ਹੈ । ਚੰਗਾ ਖਾਂਨ ਨੂੰ ਉਹੀਂ ਹੰਡਾਨ ਨੂੰ ਪੁਸਤਕ ਪੜਹਨ ਨੂੰ ਤੈਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਹੋਏ ਸੂ, ਹੋਰ ਕੀ ਬੇਨਤੀ ਤੇਰੀ ਕਬੂਲ ਕਰੇ । ਜੇ ਕਿਸੇ ਚੀਜ ਦੀ ਲੋੜ ਹਈ ਤਾ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸ ਖਾਂ,ਮੈਨੂੰ ਹੀ ਤੇਰਾ ਕਰਜਦਾਰ ਬੀਬੀ ਬਨਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੂ॥ {{gap}}(ਰੁਕੋ) ਅੱਖੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਬਤ ਦੇ ਆਂਸੁ ਅਥਵਾ ਅੱਬਰੂ ਭਰਕੇ ਤੇ ਦੋਵੇਂ ਹੱਥ ਬੰਨ ਕੇ ਮੇਰੀ ਮਾਤਾ ਨਾਲੋਂ ਪਿਆਰੀ<noinclude></noinclude> njzcyvb1n996tpkepx4qnlsx8qn5d60 250 23573 196859 56203 2025-06-29T18:49:47Z Kaur.gurmel 192 196859 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />84</noinclude>________________ ਬੇਬੇ ਜੀ ਮੈਂ ਕੀਹ ਗੁਨ ਤੁਹਾਡੇ ਵਰਨਨ ਕਰਾਂ। ਤੇ ਕਿੱਥੋਂ ਐਸਾ ਮੁੰਹ ਲਿਆਵਾਂ। ਮੇਰੇ ਰੋਮ ਰੋਮ ਨੂੰ ਪੁਛ ਕੇ ਦੇਖੋ ਕੀਹ ਕੈਹਿੰਦੇ ਨੇ। ਬੇਬੇ ਜੀ ਮੈਂ ਜਿਨਾਂ ਆਖਾਂ ਥੋੜਾ ਹੈ,ਜੋ ਜੋ ਧਰਮ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਕਰਦੇ ਹੋ ਉਸਦਾ ਬਦਲਾ ਸਿਵਾਏ ਪਰਮਤਮਾ ਸਰਬ ਵਿਆਪੀਦੇ ਕੌਨ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਮੈਂ ਤਾਂ ਮਾਈ ਜੀ ਨੂੰ ਮੇਰੇ ਵਰ ਦੀ ਗਲ ਕਰਦਿਆਂ ਸੁਨਕੇ ਅੰਦਰ ਟੁਰ ਗਈ ਸਾਂ! ਇਸ ਗਲ ਤੋਂ ਡਰਦੀ ਕੇ ਮੈਂਨੂੰ ਤੁਸਾਂ ਯਾ ਓਹਨਾਂ ਕੁਛ ਪੁਛਿਆ ਤਾਂ ਭਾਵੇਂ ਕਿਹਾ ਜੁਆਬ ਦੇਨਾਂ ਪਇਆ ਸ਼ਰਮ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ ।ਤੇ ਜਦ ਮੈਂ ਏਹ ਜਾਂਨ ਚੁੱਕੀ ਹਾਂ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਤੇ ਸੇਠ ਹੋਰੀ ਮੇਰੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਭੀ ਮੇਰੇ ਭਲੇ ਦੀ ਸੋਚ ਕੇ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਮੈਂ ਫੇਰ ਬੇਸ਼ਰਮ ਬਨ ਕੇ ਕੀਹ ਲੈਨਾ ਹੈ । {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਰੁਕੋ ਤੂੰ ਅੰਦਰ ਜਾਕੇ ਕਛ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਈ ਹੋਵੇਗੀ । ਤੈਨੂੰ ਜੁਆਬ ਤਾਂ ਬਾਬੂ ਹੋਰੀ ਪੂਰੀ ਪੂਰੇ ਸਮਝੋਤੀਆਂ ਨਾਲ ਹੋ ਗਏ ਨੇ।ਰੁਕੋ ਬਗੈਰ ਹੱਥਾਂ ਹਲ" ਇਆਂ ਤੇ ਯਤਨ ਅਥਵਾ ਉਪਾਉ ਕੀਤੀਆਂ ਦੇ ਕੋਈ ਚੀ ਨਹੀਂ ਬਨ ਸਕਦੀ। ਕਿਉਂ ਜੋ ਹੱਥ ਪੈਰ ਕੰਨ ਨਕ ਅੱਖੀ ਦੌਲਤ ਤੇ ਔਸ਼ਦੀਆਂ ਇਸੇ ਸਖ ਵਾਸਤੇ ਬਨੀਆਂ ਨੇ । ਮੈਂ ਆਦਮੀ ਉਸ ਸੁਖ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਪਰਾਪਤ ਕਰ ਪਾਪ ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਹੋਵੇ । ਜਦ ਆਦਮੀ ਦੁਖੀ ਹੈ ਤਾਂ ਸੁਖ ਦੇਨੇ ਵਾਲੀ ਔਸ਼ਦੀ ਨੂੰ ਠੰਡੇ ਤੇ ਯਤਨ ਕਰ ° ਸੁਖ ਪਾਵੈ ॥<noinclude></noinclude> kpk2pkyfuzxi5ilczsfi3fsdagxiu8d 196860 196859 2025-06-29T18:53:33Z Kaur.gurmel 192 196860 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />84</noinclude>________________ ਬੇਬੇ ਜੀ ਮੈਂ ਕੀਹ ਗੁਨ ਤੁਹਾਡੇ ਵਰਨਨ ਕਰਾਂ। ਤੇ ਕਿੱਥੋਂ ਐਸਾ ਮੁੰਹ ਲਿਆਵਾਂ। ਮੇਰੇ ਰੋਮ ਰੋਮ ਨੂੰ ਪੁਛ ਕੇ ਦੇਖੋ ਕੀਹ ਕੈਹਿੰਦੇ ਨੇ। ਬੇਬੇ ਜੀ ਮੈਂ ਜਿਨਾਂ ਆਖਾਂ ਥੋੜਾ ਹੈ,ਜੋ ਜੋ ਧਰਮ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਕਰਦੇ ਹੋ ਉਸਦਾ ਬਦਲਾ ਸਿਵਾਏ ਪਰਮਤਮਾ ਸਰਬ ਵਿਆਪੀਦੇ ਕੌਨ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਮੈਂ ਤਾਂ ਮਾਈ ਜੀ ਨੂੰ ਮੇਰੇ ਵਰ ਦੀ ਗਲ ਕਰਦਿਆਂ ਸੁਨਕੇ ਅੰਦਰ ਟੁਰ ਗਈ ਸਾਂ! ਇਸ ਗਲ ਤੋਂ ਡਰਦੀ ਕੇ ਮੈਂਨੂੰ ਤੁਸਾਂ ਯਾ ਓਹਨਾਂ ਕੁਛ ਪੁਛਿਆ ਤਾਂ ਭਾਵੇਂ ਕਿਹਾ ਜੁਆਬ ਦੇਨਾਂ ਪਇਆ ਸ਼ਰਮ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ ।ਤੇ ਜਦ ਮੈਂ ਏਹ ਜਾਂਨ ਚੁੱਕੀ ਹਾਂ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਤੇ ਸੇਠ ਹੋਰੀ ਮੇਰੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਭੀ ਮੇਰੇ ਭਲੇ ਦੀ ਸੋਚ ਕੇ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਮੈਂ ਫੇਰ ਬੇਸ਼ਰਮ ਬਨ ਕੇ ਕੀਹ ਲੈਨਾ ਹੈ । {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਰੁਕੋ ਤੂੰ ਅੰਦਰ ਜਾਕੇ ਕਛ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਈ ਹੋਵੇਗੀ । ਤੈਨੂੰ ਜੁਆਬ ਤਾਂ ਬਾਬੂ ਹੋਰੀ ਪੂਰੇ ਪੂਰੇ ਸਮਝੋਤੀਆਂ ਨਾਲ ਹੋ ਗਏ ਨੇ।ਰੁਕੋ ਬਗੈਰ ਹੱਥਾਂ ਹਲਾਇਆਂ ਤੇ ਯਤਨ ਅਥਵਾ ਉਪਾਉ ਕੀਤੀਆਂ ਦੇ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਬਨ ਸਕਦੀ। ਕਿਉਂ ਜੋ ਹੱਥ ਪੈਰ ਕੰਨ ਨਕ ਅੱਖੀਆਂ ਦੌਲਤ ਤੇ ਔਸ਼ਦੀਆਂ ਇਸੇ ਸੁਖ ਵਾਸਤੇ ਬਨੀਆਂ ਨੇ । ਮੈਂ ਆਦਮੀ ਉਸ ਸੁਖ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਪਰਾਪਤ ਕਰ ਪਾਪ ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਹੋਵੇ । ਜਦ ਆਦਮੀ ਦੁਖੀ ਹੈ ਤਾਂ ਸੁਖ ਦੇਨੇ ਵਾਲੀ ਔਸ਼ਦੀ ਨੂੰ ਠੰਡੇ ਤੇ ਯਤਨ ਕਰ ° ਸੁਖ ਪਾਵੈ ॥<noinclude></noinclude> ozsqynum4g2kflodn6khvx8ewvz3trk 196862 196860 2025-06-29T18:59:07Z Kaur.gurmel 192 196862 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />84</noinclude>________________ ਬੇਬੇ ਜੀ ਮੈਂ ਕੀਹ ਗੁਨ ਤੁਹਾਡੇ ਵਰਨਨ ਕਰਾਂ। ਤੇ ਕਿੱਥੋਂ ਐਸਾ ਮੁੰਹ ਲਿਆਵਾਂ। ਮੇਰੇ ਰੋਮ ਰੋਮ ਨੂੰ ਪੁਛ ਕੇ ਦੇਖੋ ਕੀਹ ਕੈਹਿੰਦੇ ਨੇ। ਬੇਬੇ ਜੀ ਮੈਂ ਜਿਨਾਂ ਆਖਾਂ ਥੋੜਾ ਹੈ,ਜੋ ਜੋ ਧਰਮ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਕਰਦੇ ਹੋ ਉਸਦਾ ਬਦਲਾ ਸਿਵਾਏ ਪਰਮਤਮਾ ਸਰਬ ਵਿਆਪੀਦੇ ਕੌਨ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਮੈਂ ਤਾਂ ਮਾਈ ਜੀ ਨੂੰ ਮੇਰੇ ਵਰ ਦੀ ਗਲ ਕਰਦਿਆਂ ਸੁਨਕੇ ਅੰਦਰ ਟੁਰ ਗਈ ਸਾਂ! ਇਸ ਗਲ ਤੋਂ ਡਰਦੀ ਕੇ ਮੈਂਨੂੰ ਤੁਸਾਂ ਯਾ ਓਹਨਾਂ ਕੁਛ ਪੁਛਿਆ ਤਾਂ ਭਾਵੇਂ ਕਿਹਾ ਜੁਆਬ ਦੇਨਾਂ ਪਇਆ ਸ਼ਰਮ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ ।ਤੇ ਜਦ ਮੈਂ ਏਹ ਜਾਂਨ ਚੁੱਕੀ ਹਾਂ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਤੇ ਸੇਠ ਹੋਰੀ ਮੇਰੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਭੀ ਮੇਰੇ ਭਲੇ ਦੀ ਸੋਚ ਕੇ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਮੈਂ ਫੇਰ ਬੇਸ਼ਰਮ ਬਨ ਕੇ ਕੀਹ ਲੈਨਾ ਹੈ । {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਰੁਕੋ ਤੂੰ ਅੰਦਰ ਜਾਕੇ ਕਛ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਈ ਹੋਵੇਗੀ । ਤੈਨੂੰ ਜੁਆਬ ਤਾਂ ਬਾਬੂ ਹੋਰੀ ਪੂਰੇ ਪੂਰੇ ਸਮਝੋਤੀਆਂ ਨਾਲ ਹੋ ਗਏ ਨੇ।ਰੁਕੋ ਬਗੈਰ ਹੱਥਾਂ ਹਲਾਇਆਂ ਤੇ ਯਤਨ ਅਥਵਾ ਉਪਾਉ ਕੀਤੀਆਂ ਦੇ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਬਨ ਸਕਦੀ। ਕਿਉਂ ਜੋ ਹੱਥ ਪੈਰ ਕੰਨ ਨਕ ਅੱਖੀਆਂ ਦੌਲਤ ਤੇ ਔਸ਼ਦੀਆਂ ਇਸੇ ਸੁਖ ਵਾਸਤੇ ਬਨੀਆਂ ਨੇ । ਸੋ ਆਦਮੀ ਉਸ ਸੁਖ ਨੂੰ ਇਨਾ ਨਾਲ ਪਰਾਪਤ ਕਰੇ ਜੋ ਪਾਪ ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਹੋਵੇ । ਜਦ ਆਦਮੀ ਦੁਖੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਸੁਖ ਦੇਨੇ ਵਾਲੀ ਔਸ਼ਦੀ ਨੂੰ ਢੂੰਡੇ ਤੇ ਯਤਨ ਕਰਕੇ ਸੁਖ ਪਾਵੈ ॥<noinclude></noinclude> iu2udtarn4amufg25hdesmoatdb8wre 196863 196862 2025-06-29T19:03:14Z Kaur.gurmel 192 /* ਸੋਧਣਾ */ 196863 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Kaur.gurmel" />84</noinclude>________________ ਬੇਬੇ ਜੀ ਮੈਂ ਕੀਹ ਗੁਨ ਤੁਹਾਡੇ ਵਰਨਨ ਕਰਾਂ। ਤੇ ਕਿੱਥੋਂ ਐਸਾ ਮੁੰਹ ਲਿਆਵਾਂ। ਮੇਰੇ ਰੋਮ ਰੋਮ ਨੂੰ ਪੁਛ ਕੇ ਦੇਖੋ ਕੀਹ ਕੈਹਿੰਦੇ ਨੇ। ਬੇਬੇ ਜੀ ਮੈਂ ਜਿਨਾਂ ਆਖਾਂ ਥੋੜਾ ਹੈ,ਜੋ ਜੋ ਧਰਮ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਕਰਦੇ ਹੋ ਉਸਦਾ ਬਦਲਾ ਸਿਵਾਏ ਪਰਮਤਮਾ ਸਰਬ ਵਿਆਪੀਦੇ ਕੌਨ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਮੈਂ ਤਾਂ ਮਾਈ ਜੀ ਨੂੰ ਮੇਰੇ ਵਰ ਦੀ ਗਲ ਕਰਦਿਆਂ ਸੁਨਕੇ ਅੰਦਰ ਟੁਰ ਗਈ ਸਾਂ! ਇਸ ਗਲ ਤੋਂ ਡਰਦੀ ਕੇ ਮੈਂਨੂੰ ਤੁਸਾਂ ਯਾ ਓਹਨਾਂ ਕੁਛ ਪੁਛਿਆ ਤਾਂ ਭਾਵੇਂ ਕਿਹਾ ਜੁਆਬ ਦੇਨਾਂ ਪਇਆ ਸ਼ਰਮ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ ।ਤੇ ਜਦ ਮੈਂ ਏਹ ਜਾਂਨ ਚੁੱਕੀ ਹਾਂ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਤੇ ਸੇਠ ਹੋਰੀ ਮੇਰੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਭੀ ਮੇਰੇ ਭਲੇ ਦੀ ਸੋਚ ਕੇ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਮੈਂ ਫੇਰ ਬੇਸ਼ਰਮ ਬਨ ਕੇ ਕੀਹ ਲੈਨਾ ਹੈ । {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਰੁਕੋ ਤੂੰ ਅੰਦਰ ਜਾਕੇ ਕਛ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਈ ਹੋਵੇਗੀ । ਤੈਨੂੰ ਜੁਆਬ ਤਾਂ ਬਾਬੂ ਹੋਰੀ ਪੂਰੇ ਪੂਰੇ ਸਮਝੋਤੀਆਂ ਨਾਲ ਹੋ ਗਏ ਨੇ।ਰੁਕੋ ਬਗੈਰ ਹੱਥਾਂ ਹਲਾਇਆਂ ਤੇ ਯਤਨ ਅਥਵਾ ਉਪਾਉ ਕੀਤੀਆਂ ਦੇ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਬਨ ਸਕਦੀ। ਕਿਉਂ ਜੋ ਹੱਥ ਪੈਰ ਕੰਨ ਨਕ ਅੱਖੀਆਂ ਦੌਲਤ ਤੇ ਔਸ਼ਦੀਆਂ ਇਸੇ ਸੁਖ ਵਾਸਤੇ ਬਨੀਆਂ ਨੇ । ਸੋ ਆਦਮੀ ਉਸ ਸੁਖ ਨੂੰ ਇਨਾ ਨਾਲ ਪਰਾਪਤ ਕਰੇ ਜੋ ਪਾਪ ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਹੋਵੇ । ਜਦ ਆਦਮੀ ਦੁਖੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਸੁਖ ਦੇਨੇ ਵਾਲੀ ਔਸ਼ਦੀ ਨੂੰ ਢੂੰਡ੍ਹੇ ਤੇ ਯਤਨ ਕਰਕੇ ਸੁਖ ਪਾਵੈ ॥<noinclude></noinclude> ovr0w276j7pk15r1tdmfqatx5r9lybk 196865 196863 2025-06-29T19:06:40Z Kaur.gurmel 192 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ 196865 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Kaur.gurmel" />84</noinclude>________________ ਬੇਬੇ ਜੀ ਮੈਂ ਕੀਹ ਗੁਨ ਤੁਹਾਡੇ ਵਰਨਨ ਕਰਾਂ। ਤੇ ਕਿੱਥੋਂ ਐਸਾ ਮੁੰਹ ਲਿਆਵਾਂ। ਮੇਰੇ ਰੋਮ ਰੋਮ ਨੂੰ ਪੁਛ ਕੇ ਦੇਖੋ ਕੀਹ ਕੈਹਿੰਦੇ ਨੇ। ਬੇਬੇ ਜੀ ਮੈਂ ਜਿਨਾਂ ਆਖਾਂ ਥੋੜਾ ਹੈ,ਜੋ ਜੋ ਧਰਮ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਕਰਦੇ ਹੋ ਉਸਦਾ ਬਦਲਾ ਸਿਵਾਏ ਪਰਮਤਮਾ ਸਰਬ ਵਿਆਪੀਦੇ ਕੌਨ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਤਾਂ ਮਾਈ ਜੀ ਨੂੰ ਮੇਰੇ ਵਰ ਦੀ ਗਲ ਕਰਦਿਆਂ ਸੁਨਕੇ ਅੰਦਰ ਟੁਰ ਗਈ ਸਾਂ ਇਸ ਗਲ ਤੋਂ ਡਰਦੀ ਕੇ ਮੈਂਨੂੰ ਤੁਸਾਂ ਯਾ ਓਹਨਾਂ ਕੁਛ ਪੁਛਿਆ ਤਾਂ ਭਾਵੇਂ ਕਿਹਾ ਜੁਆਬ ਦੇਨਾਂ ਪਇਆ ਸ਼ਰਮ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ ਤੇ ਜਦ ਮੈਂ ਏਹ ਜਾਂਨ ਚੁੱਕੀ ਹਾਂ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਤੇ ਸੇਠ ਹੋਰੀ ਮੇਰੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਭੀ ਮੇਰੇ ਭਲੇ ਦੀ ਸੋਚ ਕੇ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਮੈਂ ਫੇਰ ਬੇਸ਼ਰਮ ਬਨ ਕੇ ਕੀਹ ਲੈਨਾ ਹੈ । {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਰੁਕੋ ਤੂੰ ਅੰਦਰ ਜਾਕੇ ਕਛ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਈ ਹੋਵੇਗੀ । ਤੈਨੂੰ ਜੁਆਬ ਤਾਂ ਬਾਬੂ ਹੋਰੀ ਪੂਰੇ ਪੂਰੇ ਸਮਝੋਤੀਆਂ ਨਾਲ ਹੋ ਗਏ ਨੇ।ਰੁਕੋ ਬਗੈਰ ਹੱਥਾਂ ਹਲਾਇਆਂ ਤੇ ਯਤਨ ਅਥਵਾ ਉਪਾਉ ਕੀਤੀਆਂ ਦੇ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਬਨ ਸਕਦੀ। ਕਿਉਂ ਜੋ ਹੱਥ ਪੈਰ ਕੰਨ ਨਕ ਅੱਖੀਆਂ ਦੌਲਤ ਤੇ ਔਸ਼ਦੀਆਂ ਇਸੇ ਸੁਖ ਵਾਸਤੇ ਬਨੀਆਂ ਨੇ । ਸੋ ਆਦਮੀ ਉਸ ਸੁਖ ਨੂੰ ਇਨਾ ਨਾਲ ਪਰਾਪਤ ਕਰੇ ਜੋ ਪਾਪ ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਹੋਵੇ । ਜਦ ਆਦਮੀ ਦੁਖੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਸੁਖ ਦੇਨੇ ਵਾਲੀ ਔਸ਼ਦੀ ਨੂੰ ਢੂੰਡ੍ਹੇ ਤੇ ਯਤਨ ਕਰਕੇ ਸੁਖ ਪਾਵੈ ॥<noinclude></noinclude> 6xvf1bnsrb1jmnrsokdoiohdhad2tva 250 66806 196847 196790 2025-06-29T17:01:51Z Charan Gill 36 /* ਸੋਧਣਾ */ 196847 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Charan Gill" />{{center|(੯੨)}}</noinclude>{{gap}}ਭਾਈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਓਹ ਆਟੇ ਦੀਆਂ ਪਿੜੀਆਂ ਨਹੀਂ ਚੌਂਕ ਪੂਰਿਆ ਹੋਣਾ ਹੈ। ਅਰ ਮੰਤਰ ਪੜਕੇ ਨੌਆਂ ਗ੍ਰੈੈਹਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਕੇ ਪੈਸੇ ਬੀ ਜਰੂਰ ਧਰਾਏ ਹੋਣੇ ਹਨ। ਅਰ ਜਿਸ ਨੂੰ ਤੂੰ ਕੜਾਹੁ ਪੂਰੀਆਂ ਸਮਝੀ ਉਹ ਕੋਈ ਫਲੋਹਾਰ ਹੋਣੀ ਹੈ ਕਿੰੰਉਂ ਜੋ ਕਾਦਸੀ ਦੇ ਦਿਨ ਕੋਈ ਅੰਨ ਦੀ ਚੀਜ ਬਾਹਮਣਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਖੁਲਾਈਦੀ॥ {{gap}}ਫੇਰ ਆਖਿਆ ਸੁਣੇ ਨਾ ਬੀਬੀ ਹੁਣ ਪੱਟੇ ਜਾਣੇ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੇ ਸਾਡੇ ਬੂਹੇ ਅੱਗੇ ਕੈਂ ਕੈਂ ਲਾਈ ਹੋਈ ਹੈ ਕੁਛ ਸੁਣਨ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ ਕਦੀ ਫੇਰ ਮੈਂ ਤੈਂ ਨੂੰ ਕਾਦਸੀ ਦੇ ਬਰਤ ਦੀ ਸਾਰੀ ਗੱਲ ਸੁਣਾਊਂਗੀ ਹਾਲ ਜਾਹ ਤੂੰ ਬੀ ਬਾਹਰ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੂੰ ਖੇਲਦੇ ਜਾਕੇ ਦੇਖ॥ {{gap}}ਜਾਂ ਕੁੜੀ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲੀ ਤਾਂ ਕੀ ਦੇਖਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸੱਚੀਂ ਹੀ ਮੁੰਡੀਰਬਾੱੱਧਾ ਕੱਠਾ ਹੋਇਆ ਹੋਇਆ ਮਹੱਲੇ ਵਿੱਚ ਖਰੂਦ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬੋਲਿਆ ਓਏ ਸਾਲਿਓ ਐਮੇਂ ਕਿੰੰਉ ਖੌਰੂ ਪਾਉਨੇ ਹੋਂ ਆਓ ਕੁਛ ਖੇਲ ਖੇਡਿਯੇ। ਸਭਨੀਂ ਕੱਠੇ ਹੋਕੇ ਕਿਹਾ ਆਓ ਡੀਕਡੀਕੋ ਫੀਟਫੀਨੋ ਖੇਡਿਯੇ। ਕੋਈ ਬੋਲਿਆ ਨਾ ਭਈ ਅਸੀਂ ਤਾ ਘੋੜੀਟਾਪਾ ਖੇਡਣਾ ਹੈ। ਕਿਨੇ ਕਿਹਾ ਏਹ ਘੋੜੀਟਾਪੇ ਦਾ ਸਾਲਾ ਪਰੇ ਆਉ ਹੀ ਚੋਪਟੜਾ ਖੇਡਿਯੇ। ਕੋਈ ਬੋਲਿਆ ਭਾਈ ਅਸੀਂ ਤਾ ਕੋਈ ਬੈਠਮੀ ਖੇਲ ਖੇਡਾਂਗੇ। ਇਹ ਗੱਲ ਸੁਣਕੇ ਸਭ ਰਾਜੀ ਹੋਏ ਅਰ ਠੀਕਰੀਆਂ ਨਾਲ ਇੱਤੁਗਿੱਤ ਖੇਡਣ ਲੱਗੇ ਕਿ ਜਿਸ ਨੂੰ ਖੁੱਤੀਪਤਾਣ ਬੀ ਆਖੀਦਾ ਹੈ। ਜਾਂ ਖੁੱਤੀਪਤਾਣ ਖੇਡਦਿਆਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਚਿਰ ਹੋ ਗਿਆ ਤਾਂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਮੁੰਡੇ ਚਿੱਤੜ ਝਾੜਕੇ ਉਠ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਏ ਅਰ ਬੋਲੇ ਸਾਲਿਓ ਬੈਠੇ ਬੈਠੇ ਤਾ ਥੱਕ ਬੀ ਗਏ ਆਓ ਹੁਣ ਕੋਈ ਹੋਰ ਖੇਲ ਖੇਡਿਯੇ ਕਿ ਜਿਸ ਵਿਚ ਟੰਗਾਂ ਬਾਹਾਂ ਸਿੱਧੀਆਂ ਹੋਣ। ਇੱਕ ਬੇਲਿਆ ਅੱਛਾ ਮੈਂ ਘਰੋਂ ਪਾਂਡੂ ਲਿਆਉਨਾ ਹਾਂ ਫੇਰ ਬਿੱਲੀ ਬਿੱਲੀ ਘੁਆਂਗੜੇਂਂ ਖੇਡਾਂਗੇ। ਜਾਂ ਉਹ ਮੁੰਡਾ ਘਰੋਂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਡਲ਼ੇ ਗੋਲ਼ੂ ਦੇ ਲੈ<noinclude></noinclude> bev4b8omc6j9j96fk16knpcczjvi7h0 250 66807 196848 196791 2025-06-29T17:54:05Z Charan Gill 36 /* ਸੋਧਣਾ */ 196848 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Charan Gill" />{{center|(੯੩)}}</noinclude>ਆਇਆ ਤਾਂ ਭੰਨਕੇ ਇੱਕ ਇੱਕ ਡਲ਼ੀ ਸਭਨਾਂ ਨੇ ਫੜ ਲਈ ਅਰ ਦੇ ਧਿਰਾਂ ਬਣਕੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਘਰੀਂ ਜਾ ਬੜੇ। ਕਿਨੇ ਤਾਂ ਕਿਸੀ ਦੀ ਖੁਰਲੀ ਅਰ ਕਿਨੇ ਕਿਸੇ ਦੇ ਆਲ਼ੇ ਅਰ ਕਿਨੇ ਕਿਸੇ ਦੀਆਂ ਪੌੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਛੋਟੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਲਕੀਰਾਂ ਕਢ ਦਿੱਤੀਆਂ ਕਿ ਜਿਸ ਨੂੰ ਘੁਆਂਗੜੇ ਆਖੀਦਾ ਹੈ। ਜਾਂ ਸਭ ਘੁਆਂਗੜੇ ਕੱਢ ਚੁੱਕੇ ਤਾਂ ਇੱਕ ਧਿਰ ਨੇ ਆਕੇ ਉਚੀ ਅਵਾਜ ਨਾਲ਼ ਕਿਹਾ (ਬਿੱਲੀਬਿੱਲੀ ਘੁਆਂਗੜੇ ਹੁਣ ਦੇ ਕੱਢੇ ਬਿੱਦਣੇ ਨਹੀਂ) ਇਹ ਸੁਣਕੇ ਸਭ ਕਢਣੇ ਤੇ ਬੰਦ ਹੋ ਗਏ ਅਰ ਇਕ ਧਿਰ ਦੂਜੀ ਧਿਰ ਦੇ ਮੇਟਣੇ ਲਈ ਉਧਰ ਤੇ ਨਿੱਕਲ਼ ਕੇ ਉਧਰ ਜਾ ਬੜੀ। ਜਾਂ ਘੜੀਕੁ ਬੀਤੀ ਤਾਂ ਫੇਰ ਇੱਕ ਧਿਰ ਨੇ ਨਿਕਲ਼ ਕੇ ਉਚੀ ਤੇ ਕਿਹਾ (ਬਿੱਲੀਬਿੱਲੀ ਘੁਆਂਗੜੇ ਹੁਣ ਦੇ ਮੇਟੇ ਬਿੱਦਣੇ ਨਹੀਂ) ਹੁਣ ਸਭ ਕੱਠੇ ਹੋਕੇ ਪੜਤਾਲ ਕਰਨ ਲਗੇ ਜਿਨਾਂ ਦੇ ਘੁਆਂਗੜੇ ਮੇਟਾਉਣੇ ਵਿੱਚ ਬਚ ਰਹੇ ਓਹ ਜਿੱਤ ਗਏ॥ {{gap}}ਉਸ ਵੇਲੇ ਤਾ ਸਭ ਖੇਲ ਮਲ੍ਹ ਕੇ ਘਰੀਂ ਜਾ ਬੜੇ ਪਰ ਜਦ ਤਕਾਲ਼ਾਂ ਦਾ ਵੇਲਾ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਇੱਕ ਦੇਹੁੰ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੇ ਆਕੇ ਮਹੱਲੇ ਵਿਚ ਉੱਚੀ ਤੇ ਕਿਹਾ (ਪਟੀਹਲੋ ਪਟੀਹਲੋ ਪਹਾੜਿਓ) ਇਹ ਸੁਣਕੇ ਕਈ ਮੁੰਡੇ ਬਾਹਰ ਨਿੱਕਲ਼ਿ ਆਏ ਅਰ ਬੋਲੇ ਆਓ ਭਈ ਟਿਲਵਾ ਟਿਲਵੀ ਖੇਡਿਯੇ। ਉਸੇ ਵੇਲੇ ਦੋ ਧਿਰਾਂ ਬਣ ਗਈਆਂ ਅਰ ਇੱਕ ਧਿਰ ਨੂੰ ਦੂਜੀ ਧਿਰ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਇੱਕ ਦੇ ਘਰ ਦੋ ਟਿਲ ਵੇ ਲੰਡ ਬਲੰਡੇ ਭਾਂਡੇ ਫੁੱਟੇ ਛੀਂਬਿਆਂ ਦੇ ਚੌਂਕ ਦਸੋ ਭਈ ਕੌਣ ਹੈ? ਦੂਜੀ ਧਿਰ ਦੇ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਛਿੱਟਾਂ ਕੇਹੜੀ ਗਲ਼ੀ ਬੜੀਆਂ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਭਈ ਛਿੱਟਾਂ ਤਖਾਣਾਂ ਦੀ ਗਲ਼ੀ ਬੜੀਆਂ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੁੱਝ ਲਿਆ ਭਈ ਨਿਕੇ ਛੀਂਬੇ ਦੇ ਘਰ ਦੋ ਪੁੱਤ ਹਨ। {{gap}}ਫੇਰ ਦੂਜੀ ਧਿਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਅੱਛਾ ਸਾਡੀ ਬੁੱਝੋ ਇੱਕ ਦੇ ਘਰ ਦੋ ਟਿਲ ਵੇ ਦੋ ਟਿਲਵੀਆਂ ਭਾਂਡੇ ਫੁੱਟੇ ਬਾਹਮਣਾਂ ਦੇ ਮਹੱਲੇ ਅਰ<noinclude></noinclude> hzr9dyce4foso5tg0i08zt82xqga62x 250 66808 196849 196792 2025-06-29T18:06:44Z Charan Gill 36 /* ਸੋਧਣਾ */ 196849 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Charan Gill" />{{center|(੯੪)}}</noinclude>ਛਿੱਟਾਂ ਗਈਆਂ ਭਾਬੜਿਆਂ ਦੀ ਗਲ਼ੀ ਬੁੱਝੋ ਕੌਣ ਹੈ? ਉਨਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੁੰਬੀਰ ਭਾਬੜੇ ਦੇ ਘਰ ਦੋ ਟਿਲਵੇ ਅਰ ਟਿਲਵੀਆਂ ਹਨ। {{gap}}ਜਾਂ ਦੂਜੀ ਧਿਰ ਦੇ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਭਲਾ ਭਈ ਇਹ ਦੱਸੋ ਤਾ ਇੱਕ ਦੇ ਘਰ ਇੱਕ ਟਿੱਲਵੀ ਲੰਡ ਬਲੰਡੀ ਭਾਂਡੇ ਫੁੱਟੇ ਕਾਨੂੰਗੋਆਂ ਦੇ ਮਹੱਲੇ ਅਰ ਛਿੱਟਾਂ ਬੀ ਓਥੇ ਹੀ ਰਹੀਆਂ। ਇਹ ਸੁਣਕੇ ਆਪਸ ਵਿਚੀਂ ਸੋਚਣ ਲੱਗੇ ਭਈ ਸਾਲਿਓ ਉਸ ਮਹੱਲੇ ਇੱਕ ਟਿੱਲਵੀ ਤਾ ਕਈਆਂ ਦੇ ਘਰ ਹੈ ਕੇਹ ਦਾ ਨਾਉਂ ਲਇਯੇ। ਜਾਂ ਇੱਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਬੁੜਾਮੱਲ ਦੇ ਘਰ ਤਾਂ ਦੂਜੀ ਧਿਰ ਦੇ ਮੁੰਡੇ ਕਹਿਣ ਲਗੇ ਨਹੀਂ ਨਹੀਂ। ਆਓ ਤਾਂ ਸਾਲਿਓ ਹੁਣ ਤਾ ਜਾਰਾਂ ਨੂੰ ਢਾਸੀਆਂ ਦੇਓ। ਝੱਟ ਉਨਾਂ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੂੰ ਜੋ ਹਾਰ ਗਏ ਸੇ ਘੋੜੀਆਂ ਬਣਾਕੇ ਏਹ ਸਭੇ ਆੜੀ ਉਪਰ ਚੜ੍ਹ ਬੈਠੇ ਅਰ ਉਸ ਘਰ ਦੇ ਬੂਹੇ ਲੈ ਗਏ ਕਿ ਜਿਸ ਘਰ ਦੀ ਟਿਲਵੀ ਪੁੱਛੀ ਸੀ। ਇੱਕ ਮੁੰਡਾ ਅੰਦਰ ਜਾਕੇ ਬੋਲਿਆ ਘਰਵਾਲ਼ਿਓ ਹੇਠਲੇ ਉੱਪਰ ਕਿ ਉਪਰਲੇ ਉੱਪਰ? ਘਰਵਾਲ਼ੇ ਲੋਕ ਅੱਗੇ ਜਾਣਦੇ ਹੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇ ਉੱਪਰਲੇ ਉੱਪਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਓਹ ਹੇਠਵਾਲ਼ੇ ਫੇਰ ਦਬਾਏ ਹੋਏ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੋੜਕੇ ਖੇਲ ਦੀ ਜਾਗਾ ਤਕ ਲਜਾਣਗੇ ਅਰ ਔਖੇ ਹੋਣਗੇ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹੀਂ ਅੰਦਰੋਂ ਕਿਹਾ ਭਈ ਹੇਠਲੇ ਉਪਰ। ਝੱਟ ਹੇਠ ਵਾਲ਼ੇ ਉਪਰ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਉਸੀ ਜਗਾ ਲੈ ਆਏ ਕਿ ਜਿੱਥੇ ਬੈਠੇ ਖੇਡਦੇ ਸੇ॥ {{gap}}ਇਕ ਮੁੰਡਾ ਜੋ ਓਪਰਾ ਕਿਤੇ ਦੂਰ ਦਾ ਉਥੇ ਖੜਾ ਦੇਖਦਾ ਸਾ ਉਸ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਭਈ ਸਾਡੇ ਸੈਂਹਰ ਤਾ ਇਹ ਖੇਲ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ ਤੁਸੀਂ ਟਿਲਵਾ ਟਿਲਵੀ ਅਰ ਲੰਡ ਬਲੰਡੀ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋ? {{gap}}ਮੁੰਡੇ ਬੋਲੇ ਟਿਲਵੇ ਟਿਲਵੀਆਂ ਹੋਏ ਮੁੰਡੇ ਕੁੜੀਆਂ ਅਤੇ ਲੰਡ ਬਲੰਡੇ ਓਹ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਹੋਰ ਕੋਈ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਜਿਹਾਕੁ ਇੱਕ ਟਿਲਵਾ ਲੰਡ ਬਲੰਡਾ ਕਹਿਯੇ ਤਾਂ ਕੱਲਾ ਮੁੰਡਾ ਹੀ ਸਮਝੀਦਾ ਹੈ ਉਸ ਦੇ ਕੋਈ ਭੈਣ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ।<noinclude></noinclude> rdta6hcjtnr1jucv5sx0yslbmcvh6pe 250 66809 196852 196793 2025-06-29T18:21:19Z Charan Gill 36 /* ਸੋਧਣਾ */ 196852 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Charan Gill" />{{center|(੯੫)}}</noinclude>{{gap}}ਉਸ ਪਰਦੇਸੀ ਮੁੰਡੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਭਾਂਡੇ ਫੁੱਟੇ ਅਰ ਛਿੱਟਾਂ ਕੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ? {{gap}}ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਇਹ ਬੁੱਝਣੇ ਵਾਲ਼ੇ ਨੂੰ ਪਤਾ ਦੇਈਦਾ ਹੈ ਭਈ ਸਾਰੇ ਸੈਹਰ ਨਾ ਢੂੰਡਣ ਲੱਗ ਜਾਵੇ ਜਿਸ ਮਹੱਲੇ ਭਾਂਡੇ ਫੁੱਟਣ ਅਰ ਜਿਸ ਗਲੀ ਛਿੱਟਾਂ ਜਾਣ ਉਸੀ ਮਹਲੇ ਅਰ ਗਲ਼ੀ ਵਿਚ ਧਿਆਨ ਦੁੜਾਵੇ॥ {{gap}}ਓਪਰਾ ਮੁੰਡਾ ਬੋਲਿਆ ਆਸ਼ਕੇ ਓਏ ਇਹ ਤਾ ਤੁਸੀਂ ਖਰੀ ਖੇਲ ਕੱਢੀ ਹੈ। {{gap}}ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੋਰ ਤੁਹਾਡੇ ਮਾਂਗੁਰ ਤਾ ਨਹੀਂ ਅਸੀਂ ਤਾ ਏਸ ਤੇ ਬੀ ਅੱਛੀਆਂ ਖੇਲਾਂ ਜਾਣਦੇ ਹੈਂ ਝੋਕਿਆ ਤੂੰ ਕੀ ਜਾਣੇ? {{gap}}ਓਪਰੇ ਮੁੰਡੇ ਨੇ ਹੂਰਾ ਉਗਰ ਕੇ ਆਖਿਆ ਕਿੰਉ ਓਏ ਸਾਲ਼ਿਆ ਝੋਕਾ ਕਿਹ ਨੂੰ ਕਹੀਦਾ ਹੈ ਫੇਰ ਕਹੁ ਤਾ ਜੇ ਗੱਡ ਨਾ ਦੇਮਾਂ! {{gap}}ਉਹ ਮੁੰਡਾ ਬੋਲਿਆ ਮਾਰ ਤਾ ਹੂਰਾ ਜੇ ਸਾਲ਼ੇ ਦੇ ਸੀਰਮੇ ਨਾ ਪੀ ਸਿੱਟਾਂ। ਕਿੱਡਾ ਸਾਹਨ ਆਇਆ ਹੈ ਓਪਰਾ ਬੋਲਿਆ ਭਲਾ ਬੱਚਾ ਐਥੇ ਤਾ ਤੂੰ ਆਪਣੇ ਮਹੱਲੇ ਦਾ ਗੁਮਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈਂ ਕਿਤੇ ਬਜਾਰ ਮਿਲ਼ੀਂ ਤਦ ਤੇਰੇ ਦੰਦ ਭੰਨਾਂਗਾ॥ {{gap}}ਉਹ ਮੁੰਡਾ ਬੋਲਿਆ ਆਹੋ ਓਏ ਆਹੋ ਬਥੇਰੇ ਦੰਦ ਭੰਨਦੇ ਫਿਰਦੇ ਹਨ ਜਾਹ ਸੁੱਖ ਚਾਹਨਾ ਹੈਂ ਤਾਂ ਚੁੱਪ ਕਰਕੇ ਚਲਿਆ ਜਾਹ ਨਹੀਂ ਤਾ ਪਟੇ ਪਟਾ ਕੇ ਨਾ ਜਾਈਂ॥ {{gap}}ਓਪਰਾ ਮੁੰਡਾ ਬੋਲਿਆ ਆਉ ਲਾਉ ਤਾ ਪਟਿਆਂ ਨੂੰ ਹੱਥ ਜੇ ਸੁਆਦ ਦੇਖਣਾ ਹੈ ਸਾਲ਼ੇ ਨੂੰ ਭੋਂ ਨਾਲ਼ ਨਾ ਮਾਰਾਂ? ਇਹ ਕਹਿਕੇ ਇੱਕ ਤੁਮਾਚਾ ਗੱਲਾਂ ਪਰ ਮਾਰ ਦਿਤਾ। ਜਾਂ ਤੁਮਾਚਾ ਲਗਿਆ ਤਾਂ ਉਹ ਮੁੰਡਾ ਉਸੀ ਬੇਲੇ ਰੋਣ ਲੱਗ ਗਿਆ। ਆਂਆਂ ਆਂਆਂ ਮਾਰ ਤਾਂ ਸਾਲ਼ਿਆ। ਚੱਲ ਤਾ ਤੈਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਚਾਚੇ ਤੇ ਕੇਹੀਕੁ ਧਨੇਸੜੀ ਦੁਆਉਂਦਾ ਹਾਂ। ਜਾਂ ਉਸ ਮੁੰਡੇ ਨੂੰ ਰੋਂਦਾ ਸੁਣਿਆਂ<noinclude></noinclude> p9ezgkl9baq76z2bu3lsmpgvvbm8a4s 250 66810 196854 196794 2025-06-29T18:35:23Z Charan Gill 36 /* ਸੋਧਣਾ */ 196854 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Charan Gill" />{{center|(੯੬)}}</noinclude>ਉਹ ਝੱਟ ਲੜ ਛੁਡਾ ਕੇ ਨੱਠ ਗਿਆ ਅਰ ਓਹ ਸਭ ਮੁੰਡੇ ਉਸ ਦੇ ਮਗਰ ਐਉਂ ਕਹਿਕੇ ਭਾਉੜੀ ਲਾਉਣ ਲੱਗ ਗਏ। (ਕੇ! ਇਤਨੇਕ ਮੁੰਡੇ ਤੇ ਹਾਰਕੇ ਨੱਠ ਗਿਆ ਈ ਓਏ॥) {{gap}}ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁੰਡਿਆਂ ਤੇ ਡਰਦਾ ਜਾਂ ਉਹ ਖਰੀ ਕਰੀ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਤਾਂ ਅੱਗੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸਿਆਣਿਆਂ ਮੁੰਡਿਆਂ ਦੀ ਇਕ ਢਾਣੀ ਖੇਡਦੀ ਮਿਲੀ। ਉਨ੍ਹੀਂ ਪੁੱਛਿਆ ਭਈ ਤੂੰ ਨੱਠਾ ਕਿੰਉ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਆਉ ਕੁਛ ਖੇਡਿਯੇ? ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਜਾਰ ਤੁਹਾਡੇ ਸੈਹਰ ਦੇ ਮੁੰਡੇ ਬਡੇ ਸਤਾਨ ਹਨ ਮੈਂ ਔਥੇ ਇੱਕ ਮੁੰਡੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਗੱਲ ਪੁੱਛੀ ਸਾਲ਼ਾ ਗਾਲਾਂ ਕਢਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਸੋ ਅਸੀਂ ਨਹੀਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ਼ ਖੇਡਦੇ॥ {{gap}}ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਫੇਰ ਤੂੰ ਐਂਡਾ ਬੁੱਢ ਬਲੇਦ ਹੋਕੇ ਉਸ ਚੀਂਗੁਰ ਪੋਟ ਵਿੱਚ ਕਿਉਂ ਜਾ ਖੜਾ ਹੋਇਆ ਸਾ ਆਉ ਤਾ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚ ਖੇਡ। {{gap}}ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਸਭ ਰਲ਼ ਕੇ ਕੁਵੱਡੀ ਖੇਡਦੇ ਰਹੇ ਪਰ ਫੇਰ ਪਰੇ ਤੇ ਜਾਂ ਬੈਂਤਾਂ ਦੀ ਅਵਾਜ ਆਈ ਤਾਂ ਬੋਲੇ ਆਓ ਓਏ ਝੋਕਿਓ ਐਥੋਂ ਖੜੇ ਕੀ ਕਰਦੇ ਹੋਂ ਚਲੇ ਬਜਾਰ ਚੱਲਕੇ ਬੈਂਤੀ ਜਿਦਦੇ ਦੇਖਿਯੇ। ਇੱਕ ਬੋਲਿਆ ਅਹੋ ਹੋਏ ਬੈਂਤਾਂ ਦਾ ਕੀ ਸੁਣਨਾ ਕੋਈ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਮੁੰਡਾ ਸੱਸੀ ਪੁੰਨੂੰ ਦੀਆਂ ਬੈਂਤਾਂ ਗਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਦੇ ਨਾਲ਼ੋਂ ਚੰਗੀਆਂ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਆਪ ਹੀ ਗਾਉਂ ਲੈਂਦੇ ਹੈ। ਏਹ ਆਖਕੇ ਕੋਈ ਹੀਰ ਰਾਂਝੇ ਅਰ ਕੋਈ ਸੋਹਣੀ ਮੇਹੀਵਾਲ਼ ਦੀਆਂ ਅਰ ਕੋਈ ਗੋਪੀ ਚੰਦ ਅਤੇ ਪੂਰਣ ਭਗਤ ਦੀਆਂ ਬੈਂਤਾਂ ਗਾਉਣ ਲੱਗ ਪਿਆ। ਜਾਂ ਰਾਤ ਬਡੀ ਚਲੀ ਗਈ ਤਾਂ ਸਭ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਚਲੇ ਗਏ॥ {{gap}}ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਕਈ ਮੁੰਡੇ ਰਲ਼ ਕੇ ਦੇਵੀਤਾਲ ਨਾਉਣ ਗਏ ਉਥੇ ਜਾਕੇ ਕੀ ਦੇਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਦੇ ਤਿੰਨ ਮੁੰਡੇ ਨੂਰਮਹਿਲਿਯੇ ਅਤੇ ਰਾਹੋਂਵਾਲਿਯੇ ਜੇ ਜਲੰਧਰ ਸੌਦੇਪੱਤੇ ਆਏ ਹੋਏ ਸੇ ਬੈਠੇ ਪੰਜਾ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ ਇਨ੍ਹੀਂ ਜਲੰਧਰੀਆਂ ਥੀ ਜਾ ਬਾਂਹ ਅੜਾਈ। ਇੱਕ ਦੇਹੁੰ ਨੇ ਜਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪੰਜਾ ਮਾਰ ਲਿਆ ਤਾਂ ਹੂਰਾਮੁੱਕੀ ਹੋ ਪਏ॥<noinclude></noinclude> jdq0gqon19bxotgni5ww56pn7ueb7n9 196855 196854 2025-06-29T18:36:21Z Charan Gill 36 196855 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Charan Gill" />{{center|(੯੬)}}</noinclude>ਉਹ ਝੱਟ ਲੜ ਛੁਡਾ ਕੇ ਨੱਠ ਗਿਆ ਅਰ ਓਹ ਸਭ ਮੁੰਡੇ ਉਸ ਦੇ ਮਗਰ ਐਉਂ ਕਹਿਕੇ ਭਾਉੜੀ ਲਾਉਣ ਲੱਗ ਗਏ। (ਕੇ! ਇਤਨੇਕ ਮੁੰਡੇ ਤੇ ਹਾਰਕੇ ਨੱਠ ਗਿਆ ਈ ਓਏ॥) {{gap}}ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁੰਡਿਆਂ ਤੇ ਡਰਦਾ ਜਾਂ ਉਹ ਖਰੀ ਕਰੀ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਤਾਂ ਅੱਗੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸਿਆਣਿਆਂ ਮੁੰਡਿਆਂ ਦੀ ਇਕ ਢਾਣੀ ਖੇਡਦੀ ਮਿਲੀ। ਉਨ੍ਹੀਂ ਪੁੱਛਿਆ ਭਈ ਤੂੰ ਨੱਠਾ ਕਿੰਉ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਆਉ ਕੁਛ ਖੇਡਿਯੇ? ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਜਾਰ ਤੁਹਾਡੇ ਸੈਹਰ ਦੇ ਮੁੰਡੇ ਬਡੇ ਸਤਾਨ ਹਨ ਮੈਂ ਔਥੇ ਇੱਕ ਮੁੰਡੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਗੱਲ ਪੁੱਛੀ ਸਾਲ਼ਾ ਗਾਲ਼ਾਂ ਕਢਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਸੋ ਅਸੀਂ ਨਹੀਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ਼ ਖੇਡਦੇ॥ {{gap}}ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਫੇਰ ਤੂੰ ਐਂਡਾ ਬੁੱਢ ਬਲੇਦ ਹੋਕੇ ਉਸ ਚੀਂਗੁਰ ਪੋਟ ਵਿੱਚ ਕਿਉਂ ਜਾ ਖੜਾ ਹੋਇਆ ਸਾ ਆਉ ਤਾ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚ ਖੇਡ। {{gap}}ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਸਭ ਰਲ਼ ਕੇ ਕੁਵੱਡੀ ਖੇਡਦੇ ਰਹੇ ਪਰ ਫੇਰ ਪਰੇ ਤੇ ਜਾਂ ਬੈਂਤਾਂ ਦੀ ਅਵਾਜ ਆਈ ਤਾਂ ਬੋਲੇ ਆਓ ਓਏ ਝੋਕਿਓ ਐਥੋਂ ਖੜੇ ਕੀ ਕਰਦੇ ਹੋਂ ਚਲੇ ਬਜਾਰ ਚੱਲਕੇ ਬੈਂਤੀ ਜਿਦਦੇ ਦੇਖਿਯੇ। ਇੱਕ ਬੋਲਿਆ ਅਹੋ ਹੋਏ ਬੈਂਤਾਂ ਦਾ ਕੀ ਸੁਣਨਾ ਕੋਈ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਮੁੰਡਾ ਸੱਸੀ ਪੁੰਨੂੰ ਦੀਆਂ ਬੈਂਤਾਂ ਗਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਦੇ ਨਾਲ਼ੋਂ ਚੰਗੀਆਂ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਆਪ ਹੀ ਗਾਉਂ ਲੈਂਦੇ ਹੈ। ਏਹ ਆਖਕੇ ਕੋਈ ਹੀਰ ਰਾਂਝੇ ਅਰ ਕੋਈ ਸੋਹਣੀ ਮੇਹੀਵਾਲ਼ ਦੀਆਂ ਅਰ ਕੋਈ ਗੋਪੀ ਚੰਦ ਅਤੇ ਪੂਰਣ ਭਗਤ ਦੀਆਂ ਬੈਂਤਾਂ ਗਾਉਣ ਲੱਗ ਪਿਆ। ਜਾਂ ਰਾਤ ਬਡੀ ਚਲੀ ਗਈ ਤਾਂ ਸਭ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਚਲੇ ਗਏ॥ {{gap}}ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਕਈ ਮੁੰਡੇ ਰਲ਼ ਕੇ ਦੇਵੀਤਾਲ ਨਾਉਣ ਗਏ ਉਥੇ ਜਾਕੇ ਕੀ ਦੇਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਦੇ ਤਿੰਨ ਮੁੰਡੇ ਨੂਰਮਹਿਲਿਯੇ ਅਤੇ ਰਾਹੋਂਵਾਲਿਯੇ ਜੇ ਜਲੰਧਰ ਸੌਦੇਪੱਤੇ ਆਏ ਹੋਏ ਸੇ ਬੈਠੇ ਪੰਜਾ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ ਇਨ੍ਹੀਂ ਜਲੰਧਰੀਆਂ ਥੀ ਜਾ ਬਾਂਹ ਅੜਾਈ। ਇੱਕ ਦੇਹੁੰ ਨੇ ਜਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪੰਜਾ ਮਾਰ ਲਿਆ ਤਾਂ ਹੂਰਾਮੁੱਕੀ ਹੋ ਪਏ॥<noinclude></noinclude> ht1yd5q0h23o4uc5jvk87vd4vvtwit0 250 66811 196858 196795 2025-06-29T18:47:11Z Charan Gill 36 /* ਸੋਧਣਾ */ 196858 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Charan Gill" />{{center|(੯੭)}}</noinclude>{{gap}}ਪਾਸੋਂ ਇਕ ਬੁੱਢੇ ਜੇਹੇ ਖੱਤਰੀ ਨੇ ਜੋ ਬੈਠਾ ਨ੍ਹਾ ਕੇ ਪਾਠ ਕਰਦਾ ਸਾ ਆਕੇ ਕਿਹਾ ਓਏ ਬਿੜਚੋਦੋ ਤੁਸੀਂ ਹੱਸਦੇ ਹੱਸਦੇ ਲੜਨ ਕਿਉਂ ਲਗ ਪਏ ਭੜੂਓ ਰਾਜ ਨਹੀਂ ਸੁਝਦਾ? {{gap}}ਕਿਨੇ ਪਾਸੋਂ ਕਿਹਾ ਲਾਲਾ ਜੀ ਤੁਸੀਂ ਕਹਾਉਤ ਨਹੀਂ ਸੁਨੀ ਭਈ (ਰੋਗ ਦਾ ਮੂਲ ਖਾਂਸੀ ਅਰ ਲੜਾਈ ਦਾ ਮੂਲ਼ ਹਾਂਸੀ) ਇਹ ਹੁਬਾਨ ਉਮਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਆਪੇ ਝਖ ਮਾਰਕੇ ਹਟ ਜਾਣਗੇ। {{gap}}ਜਲੰਧਰੀਆਂ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਤਾਇਆ ਜੀ ਹਟ ਤਾ ਜਰੂਰ ਜਾਮਾਂਗੇ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਲ਼ਿਆਂ ਨੂਰਮਹਿਲੀਆਂ ਨੇ ਐਮੇਂ ਝੂਠ ਹੀ ਕਿੰਉ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਭਈ ਅਸੀਂ ਜਲੰਧਰੀਆਂ ਦਾ ਪੰਜਾ ਮਾਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਜਾਂ ਤਾਂ ਹੁਣ ਏਹ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਇੱਕੋਮਿੱਕੀ ਹੋ ਲੈਣ ਅਰ ਜਾਂ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਪੰਜਾ ਫੇਰ ਲੈ ਲੈਣ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਜਿਹੜੀ ਹੋਉ ਸੋ ਹੋਊ। ਚਲੋ ਜੀ ਕਯਾ ਡਰ ਹੈ ਬੜੀ ਦੌੜ ਮਹੀਨਾ ਭਰ ਜੇਲਖਾਨਾ ਭੋਗ ਆਮਾਂਗੇ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਲ਼ਿਆ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਮਾਂ ਦੇ ਮੁੰਮੇ ਪਾਕੇ ਛੱਡਣਾ ਹੈ। ਏਹ ਕੀ ਜਾਨਣਗੇ ਕਿ ਕਿਸੀ ਜਲੰਧਰੀਏ ਨਾਲ ਪੰਜਾ ਲਿਆ ਸਾ? . {{gap}}ਉਸ ਬੁੱਢੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਬੱਚਾ ਜਾਣ ਦਿਓ ਹੋਊ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਹੇ ਜਲੰਧਰੀਏ ਕੁਛ ਹਰੂਣ ਨਹੀਂ ਹੋ ਚਲੇ ਏਥੇ ਕਈ ਆਏ ਅਰ ਕਈ ਚਲੇ ਗਏ ਏਹ ਕੇਹਦੇ ਪਾਣੀਹਾਰ! {{gap}}ਮੁੰਡੇ ਬੋਲੇ ਤਾਇਆ ਜੀ ਅੱਛਾ ਸਾ ਨੂੰ ਤੁਹਾਡਾ ਕਿਹਾ ਮੋੜਨਾ ਭਾਰੀ ਹੈ ਪਰ ਅੱਛਾ ਇਨਾਂ ਨੇ ਬਜਾਰ ਤਾ ਸਾਡੇ ਚੱਲਣਾ ਹੈ ਜੇ ਅਸੀਂ ਭਰੇ ਬਜਾਰ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨੱਕ ਨਾ ਭੰਨਿਆ ਤਾਂ ਸਾ ਨੂੰ ਦੁੜੂ ਕਹਿਣਾ। ਐਉਂ ਕਹਿਕੇ ਤਾਲ ਵਿੱਚ ਕੁੱਦ ਪਏ । ਇੱਕ ਬੇਲਿਆ ਦੇਖ ਓਇ ਗੋਕਲਾ ਐਥੇ ਪਾਣੀ ਕੇਡਾ ਹੈ! ਕੋਈ ਬੋਲਿਆ ਦੇਖ ਓਇ ਭਾਨ ਐਥੇ ਪੈਰ ਬੀ ਨਹੀਂ ਲਗਦੇ! ਕਿਸੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਭਈ ਜੇਹੜਾ ਇੱਕ ਵਾਰ ਪਾਰਲੇ ਕੰਢੇ ਹੱਥ ਲਾਕੇ ਨਾ<noinclude>{{center|M}}</noinclude> 97vazzphemct5w0eo8ryx1vzo3fu3df 250 66812 196861 196796 2025-06-29T18:55:01Z Charan Gill 36 /* ਸੋਧਣਾ */ 196861 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Charan Gill" />{{center|(੯੮)}}</noinclude>ਆਵੇ ਸੋ ਲੰਡੀ ਦਾ। ਕੋਈ ਬੋਲਿਆ ਜੇਹੜਾ ਤਾਲ ਦੇ ਥੱਲੇ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਨਾ ਲਿਆਊ ਸੋ ਬੁੱਚੀ ਦਾ। ਕੋਈ ਪੁੱਠੀ ਡਾਰੀ ਅਰ ਕੋਈ ਕੁੱਤੇ ਤਾਰੀ ਭਰਨ ਲੱਗ ਪਿਆ। ਕਿਨੇ ਆਖਿਆ ਦੇਖੋ ਅਸੀਂ ਚੌਂਕੜੀ ਮਾਰਕੇ ਤਰਦੇ ਹੈਂ॥ {{gap}}ਏਹ ਇਸ ਭਰੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਖੌਰੂ ਪਾ ਰਹੇ ਸੇ ਕਿ ਇਤਨੇ ਨੂੰ ਕੰਢੇ ਉਪਰੋਂ ਇੱਕ ਮੁੰਡਾ ਬੋਲਿਆ ਭਈ ਅਸੀਂ ਇਹ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦੇ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਮਾਂਪਿਉ ਦਾ ਰੱਜ ਕੇ ਦੁੱਧ ਪੀਤਾ ਹੈ ਤਾਂ ਪਾਣੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਸਿੱਧੇ ਖੜੇ ਹੋਕੇ ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਜੋਰ ਪਾਰ ਜਾਇ ਆਓ ਪਰ ਹੱਥ ਉਪਰ ਨੂੰ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰ ਛੱਡੋ ਜੇ ਹੱਥ ਹਿਲਾਓਂਗੇ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਨਹੀਂ ਬਿਦਦੇ॥ {{gap}}ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਭਈ ਇਹ ਤਾ ਕਦੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸੱਕਦੀ ਭਈ ਹੱਥ ਹਿਲਾਏ ਬਿਨਾ ਕੋਈ ਤਰ ਸਕੇ। ਭਲਾ ਜੇ ਐਡਾ ਹੀ ਹੈਂ ਤਾਂ ਤੂੰ ਹੀ ਤਰਕੇ ਦਿਖਾਲ ਤਾਂ॥ {{gap}}ਉਸ ਮੁੰਡੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਬੱਚਾ ਅਸੀਂ ਦਰਿਆ ਦੇ ਕੰਢੇ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਹੈਂ ਡਰਕੇ ਜਰੂਰ ਦਿਖਾਲ਼ ਦੇਮਾਂਗੇ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਭਈ ਮਿੱਤਰਾ ਤੇਰੇ ਘਰ ਕਿਥੇ ਹਨ ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਫੁਲੌਰ॥ {{gap}}ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾਨਾ ਓਏ ਏਹ ਫੁਲੌਰਿਯੇ ਤਾਂ ਦਰਿਆ ਦੀਆਂ ਮੱਛੀਆਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਇਸ ਨਾਲ਼ ਸਰਤ ਨਾ ਲਾਓ। ਫੇਰ ਸਭਨਾਂ ਨੇ ਪਿਆਰ ਨਾਲ਼ ਕਿਹਾ ਭਈ ਮਿੱਤਰਾ ਸਰਤਾਂ ਲਾਉਣੀਆਂ ਤਾਂ ਲੁੱਚਿਆਂ ਦਾ ਕੰਮ ਹੈ ਅਸੀਂ ਖੱਤਰੀ ਬਾਹਮਣਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤ ਸਰਤਾਂ ਦੀ ਸਾਰ ਕੀ ਜਾਣਿਯੇ। ਪਰ ਜੇ ਤੂੰ ਸਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਤਰਕੇ ਦਿਖਾਲ਼ੇਂ ਤਾਂ ਤੇਰਾ ਅਸਾਨ ਮੰਨਾਂਗੇ॥ {{gap}}ਫਲੌਰੀਆ ਲੰਗੋਟ ਕੱਸਦਾ ਹੀ ਤਾਲ ਵਿੱਚ ਕੁੱਦ ਪਿਆ। ਅਰ ਹੱਥ ਉੱਪਰ ਨੂੰ ਚੱਕ ਕੇ ਪੈਰਾਂ ਨਾਲ ਐਹਾ ਤਰਿਆ ਕਿ ਓਹ ਹੱਕੇ ਬੱਕੇ ਰਹਿ ਗਏ। ਜਾਂ ਉਹ ਪਾਸ ਆਇਆ ਤਾਂ ਬੋਲੇ ਆਸਕੇ ਭਈ ਆਸਕੇ ਫੁਲੌਰੀਆਂ ਨੂੰ ਜੇਹੇ ਸੁਣਦੇ ਸੇ ਤੇਹੇ ਹੀ ਦੇਖੇ॥<noinclude></noinclude> ru1lelnkabf6jj560ynavx1fman2947 250 66813 196864 196797 2025-06-29T19:05:51Z Charan Gill 36 /* ਸੋਧਣਾ */ 196864 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Charan Gill" />{{center|(੯੯)}}</noinclude>{{gap}}ਇਕ ਮੁੰਡਾ ਬੋਲਿਆ ਸਾਲ਼ਿਓ ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਦੀਆਂ ਬਡਿਆਈਆਂ ਕਰਨ ਕਿਉ ਡਹੇ ਹੋ ਕੀ ਹੋ ਗਿਆ ਜੋ ਤਾਲ ਵਿੱਚ ਤਰਿ ਆਇਆ। ਬਹਾਦਰੀ ਤਾਂ ਤਦ ਹੈਨਾ ਕਿ ਜੇ ਸਾਡੇ ਜਿਤਨਾ ਭਾਰ ਚੁਕ ਕੇ ਦਿਖਾਲੇ। ਜੇਹੜੀ ਅਸੀਂ ਅੱਜ ਕੁੱਪੀ ਤੇਲ ਦੀ ਚੱਕ ਕੇ ਲਿਆਏ ਹੈਂ ਇਹ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇ ਕੋਹ ਬੀ ਚੁੱਕੇ ਤਾਂ ਜਾਣੀਏ ਨਾਂ॥ {{gap}}ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਆਸ਼ਕੇ ਭਈ ਆਸ਼ਕੇ ਆਦਮਪੁਰੀਏ ਕਿਥੋਂ ਗੁੱਝੇ ਰਹਿਣ ਇਨਾਂ ਦਾ ਬਹੁਤਾ ਗਭਰੇਡਾ ਭਾਰ ਚੁੱਕਣੇ ਉਤੇ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਦੇਖੋ ਤਾਂ ਸਾਲ਼ੇ ਦੇ ਮੌਰਾਂ ਉਪਰ ਬਲ਼ਧ ਵਾਙੂੰ ਪੁੜੇ ਪਏ ਹੋਏ ਨਹੀਂ ਦਿੱਸਦੇ। ਉਹ ਮੁੰਡਾ ਇਹ ਸੁਣਕੇ ਛਿੱਥਾ ਜੇਹਾ ਤਾ ਹੋ ਗਿਆ ਪਰ ਕਹਿਣ ਲੱਗਾ ਭਈ ਠੀਕ ਹੈ ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਕਿਰਤੀ ਲੋਕ ਹੈਂ ਫੇਰੇ ਫਿਰ ਕੇ ਅਰ ਕੁੱਪੀ ਚੱਕ ਕੇ ਗੁਜਾਰਾ ਤੋਰਦੇ ਹੈਂ। ਤੁਹਾਡੇ ਮਾਂਗੁਰ ਸਾਡੇ ਇਹ ਤਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸੱਕਦਾ ਭਈ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਪਤੰਗ ਉਡਾਉਂਦੇ ਅਰ ਬੁਲਬੁਲਾਂ ਸੁਰਖ ਲੜਾਉਂਦੇ ਬਜਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਫਿਰਦੇ ਰਹਿਯੇ। ਲਓ ਤੁਸੀਂ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੰਜਿਆਂ ਨਾਲ਼ ਬਾਂਹਾਂ ਭਨਾਉਂਦੇ ਰਹੇ ਅਰ ਫੇਰ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਤਰਦਿਆਂ ਨੇ ਬਿਤਾ ਦਿੱਤਾ ਭਈ ਅਸੀਂ ਤਾ ਐਤਨੇ ਚਿਰ ਵਿੱਚ ਟਕੇ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਨਾ ਕਰ ਲਇਯੇ ਤਾ ਸਾ ਨੂੰ ਅਰਾਮ ਨਾ ਆਵੇ। ਬੁਰਾ ਨਾ ਮੰਨਿਓ ਭਾਈ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਐਹੇ ਜੇਹੇ ਹੋਂ ਤਦੇ ਹੀ ਅੰਤ ਨੂੰ ਸੁਥਰੇ ਹੋਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈਨਾ॥ {{gap}}ਐਉਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦੇ ਕਰਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਆ ਬੜੇ ਅਰ ਇੱਕ ਹੱਟੀ ਵਿਚ ਸੁਹਣੇ ਸੁਹਣੇ ਪਤੰਗ ਦੇਖਕੇ ਬੋਲੇ ਆਹ ਆ ਕਯਾ ਖਰੇ ਪਤੰਤ ਬਿਕਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਨਾ ਓਏ ਇਨਾਂ ਦੀਆਂ ਕਮਾਣੀਆਂ ਭਾਰੀਆਂ ਹਨ ਇਸ ਕਰਕੇ ਉਚੇ ਨਹੀਂ ਚੜ੍ਹਦੇ। ਨਾਲ਼ੇ ਠੇਡੇ ਅੱਛੇ ਬਾਂਸ ਦੇ ਨਹੀਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ਼ੋਂ ਚੰਗੇ ਤਾ ਅਸੀਂ ਆਪ ਹੀ ਬਣਾ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ ਭਲਕੇ ਤੁਹਾ ਨੂੰ ਦਿਖਾਲ਼ਾਂਗੇ ਸਾਡੇ ਬਣਾਏ ਹੋਏ ਪਤੰਗ ਕੇਹੇਕੁ ਚੜ੍ਹਦੇ ਹਨ॥<noinclude></noinclude> 902l5lmxf20039x603ttg07ygdeo9q0 250 66814 196868 196798 2025-06-30T02:51:01Z Charan Gill 36 /* ਸੋਧਣਾ */ 196868 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Charan Gill" />{{center|(੧੦੦)}}</noinclude>ਉਸ ਵੇਲੇ ਤਾਂ ਸਾਰੇ ਹੀ ਮੁੰਡੇ ਆਪੋ ਆਪਣੀ ਘਰੀਂ ਜਾ ਬੜੇ ਪਰ ਦੁਪੈਹਰ ਦੇ ਬੇਲੇ ਬਜਾਰ ਆਕੇ ਕੋਈ ਚੌਂਪੜ ਬਛਾ ਬੈਠਾ ਅਰ ਕਿਨੇ ਗੰਜਫਾ ਅਰ ਤਾਸ ਦੇ ਪੱਤੇ ਕੱਢ ਲਏ। ਕੋਈ ਬੋਲਿਆ ਭਈ ਸਾ ਨੂੰ ਚੌਂਪੜ ਗੰਜਫਾ ਤਾ ਆਉਂਦੀ ਨਹੀਂ ਪਰ ਜੇ ਤੁਹਾ ਨੂੰ ਆਉਂਦੀ ਹੋਵੇ ਤਾ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਸੁਆਬਾਹੀ ਦੀ ਖੇਲ ਖੇਡ ਲਵੋ। ਕਿਨੇ ਕਿਹਾ ਖੇਮਿਆ ਮੈਂ ਪਾਂਧੇ ਦੇ ਤੁਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਬੱਚਾ ਤੈ ਨੂੰ ਸੁਆਬਾਹੀ ਵਿੱਚ ਬੀ ਹਦੀਸ ਮਨਾਕੇ ਜਾਂਦਾ॥ {{gap}}ਖੇਮੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਓਏ ਫਿੱਟ ਝੋਕਾ ਦੇਖੋ ਤਾ ਕੇਡਾ ਪੜਾਕੁੜ ਬਿਚਲ਼ਿਆ ਹੈ। ਚੰਦਰੀ ਦਿਆ ਐਹੇ ਜਿਹੇ ਦੁਪੈਹਰੇ ਪਾਂਧੇ ਦੇ ਜਾਕੇ ਮਰਨਾ ਹੈ! ਪਰੇ ਢਲ਼ੇ ਦਿਨ ਤੇ ਜਾਮੀਂ ਆਓ ਦੇ ਘੜੀ ਮਨ ਪਰਚਾਇਯੇ॥ {{gap}}ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਆਹੋ ਓਏ ਆਹੋ ਕਿਨੇ ਪਾਂਧੇ ਤੇ ਮਾਰ ਖਾਣੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਤੇਰੇ ਕਹੇ ਲੱਗੇ ਨਾ। ਬੱਚਾ ਐਥੇ ਤਾ ਸਾਡਾ ਲਾਲਾ ਹੀ ਹੁਣ ਆ ਨਿੱਕਲਦਾ ਹੈ। ਪਾਂਧਾ ਤਾ ਖਬਰ ਨਹੀਂ ਕੁਛ ਕਹੇ ਕੇ ਨਾ ਬੀ ਕਹੇ ਪਰ ਮੇਰਾ ਲਾਲਾ ਤਾ ਹੁਣੇ ਕੰਨ ਫੜਾ ਦੇਣ ਵਾਲ਼ਾ ਹੈ॥ {{gap}}ਖੇਮੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਫੇਰ ਜਾਹ ਕੰਜਰ ਦੀਏ ਮਾਰੇ ਐਥੇ ਕਿੰੰਉਂ ਆਇਆ ਹੈ। {{gap}}ਉਸ ਮੁੰਡੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਬੱਸ ਓਏ ਮੁੰਨੀ ਦਿਆ ਗਾਲਾਂ ਨਾ ਕੱਢਦਾ ਜਾਹ ਜਿਤਨਾ ਚਿਰ ਮੈਂ ਮੂੰਹ ਵਲ ਹੀ ਦੇਖਦਾ ਰਿਹਾ। ਜਾਂ ਉਹ ਮੁੰਡਾ ਪਾਂਧੇ ਦੇ ਗਿਆ ਤਾਂ ਪਾਂਧੇ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿਉ ਓਏ ਨਬੂ ਐਡੀ ਡੇਰ ਕਿੱਥੇ ਲਾਈ ਤੇਰੇ ਨਾਲ ਦੇ ਹੋਰ ਸੱਭੇ ਮੁੰਡੇ ਦੁਹੁੰ ਘੜੀਆਂ ਦੇ ਆਏ ਹੋਏ ਹਨ ਉਠ ਕੰਨ ਫੜ॥ {{gap}}ਨੱਬੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਨਾ ਜੀ ਨਾ ਜੀ ਮੈਂ ਭੁੱਲ ਗਿਆ ਫੇਰ ਨਹੀਂ ਡੇਰ ਲਾਉਂਦਾ। ਦੇਵੀ ਦੀ ਸਹੁੰ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਮੈਂ ਨੂੰ ਘਰ ਬਠਾਲਕੇ ਸਰੀਕਾਂ ਦੇ ਘਰ ਸਿਆਪੇ ਚਲੀ ਗਈ ਸੀ। ਪਾਂਧਾ ਜੀ ਮੈਂ ਭੁੱਲ ਗਿਆ<noinclude></noinclude> f0rxcamed65bc2fs0pdtl6eu2h2f1h0 250 66823 196869 2025-06-30T03:00:56Z Charan Gill 36 /* ਸੋਧਣਾ */ 196869 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Charan Gill" />{{center|(੧੦੧)}}</noinclude>ਹਾਹੜੋਂ ਹਾਹੜੇ ਅੱਜੁ ਮੈਂ ਨੂੰ ਬਸਕੋ ਭਗਵਤੀ ਦੀ ਸਹੁੰ ਫੇਰ ਸਭਨਾਂ ਤੇ ਅੱਗੋਂ ਆ ਜਾਇਆ ਕਰਾਂਗਾ। ਪਾਂਧਾ ਜੀ ਤੁਸੀਂ ਸੱਚ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦੇ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਮੁੰਡੇ ਨੂੰ ਸਾਡੇ ਘਰ ਘੱਲਕੇ ਪੱਛ ਮੁੰਗਾਓ ਭਈ ਨੱਥੂ ਘਰ ਬੈਠਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕੇ ਨਹੀਂ॥ {{gap}}ਪਾਸੋਂ ਹੋਰ ਮੁੰਡੇ ਬੋਲੇ ਪਾਂਧਾ ਜੀ ਇਹ ਝੂਠ ਬੋਲਦਾ ਹੈ ਜੀ, ਅਸੀਂ ਬਜਾਰ ਵਿੱਚ ਬਜਾਜਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤ ਖੇਮੇ ਨਾਲ਼ ਲੜਦਾ ਦੇਖਕੇ ਆਏ ਹੈਂ ਜੀ॥ {{gap}}ਨੱਥੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਆਹੋਂ ਓਏ ਆਹੋ ਲੜਦਾ ਨਾ ਲੜਦਾ! ਤੁਸੀਂ ਤਾ ਆਪਣੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦੱਸਦੇ ਹੋਂ ਅਸੀਂ ਕਦੀ ਨਹੀਂ ਕਿਸੇ ਨਾਲ਼ ਲੜਨ ਵਾਲ਼ੇ ਖਾਓ ਤਾ ਸੌਂਹ ਤੁਸੀਂ ਕਦ ਮੈਂ ਨੂੰ ਲੜਦੇ ਦੇਖਿਆ ਸਾ॥ {{gap}}ਕੋਈ ਬੋਲਿਆ ਸਾਨੂੰ ਵਿੱਦਿਆ ਦੀ ਸੌਂਹੁ ਅਸੀਂ ਤੈਂ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਕਿਨੇ ਕਿਹਾ ਮੈਂ ਨੂੰ ਪੇ ਦੀ ਸੁਗੰਦ ਤੂੰ ਜਰੂਰ ਥੇਮੇ ਨਾਲ਼ ਲੜਦਾ ਸਾ। ਕੋਈ ਬੇਲਿਆ ਮਾਤਾਰਾਣੀ ਦੀ ਸੌਂਹ ਤੂੰ ਲੜਦਾ ਜਰੂਰ ਸੀ। ਕਿਨੇ ਕਿਹਾ ਮੈਂ ਨੂੰ ਤਾ ਪਾਂਧੇ ਦੀ ਹੀ ਸੌਂਹ ਲੱਗੇ ਜੇ ਤੂੰ ਲੜਦਾ ਨਹੀਂ ਸਾ॥ {{gap}}ਨੱਥੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਬੱਸ ਓਏ ਬੱਸ ਬਹੁਤੀਆਂ ਝੂਠੀਆਂ ਸੁਗੰਦਾਂ ਨਹੀਂ ਖਾਈਦੀਆਂ। ਜਾਓ ਫੇਰ ਲੜਦਾ ਹੀ ਸਹੀ ਤੁਸੀਂ ਮਾਰ ਕੁਟਾ ਲਓ। ਅਛਾ ਕੀ ਹੋਇਆ ਰੱਬ ਸੁੱਖ ਰੱਖੇ ਬਚਾ ਤੁਸੀਂ ਬੀ ਕਈ ਵਾਰ ਜਾਰਾਂ ਦੇ ਅੜਿੱਕੇ ਆਓਗੇ। ਸਾ ਨੂੰ ਬੀ ਸੌਂਹ ਹੈ ਜਿੱਦਣ ਕਦੀ ਤੁਸੀਂ ਡਾਣੇ ਚਢ਼ੇ ਸਭਨਾਂ ਤੇ ਬਦਲਾ ਲਮਾਂਗੇ। {{gap}}ਜਾਂ ਪਾਂਧੇ ਦੇ ਕੋਲੋਂ ਛੁੱਟੀ ਲੈਕੇ ਮੁੰਡੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੇ ਤਾਂ ਇਕ ਜਗਾ ਇੱਕ ਮੁੰਡਾ ਕੁੜੀਆਂ ਦੀ ਧੁੰਬਲੀ ਵਿੱਚ ਖੜਾ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿ ਜਿੱਥੇ ਓਹ ਬੈਠੀਆਂ ਖੇਡ ਰਹੀਆਂ ਸੀਆਂ। ਕੁੜੀਆਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨੇ ਲਈ ਕਿਹਾ (ਕੁੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੁੜੱਕੜਾ, ਮੁੰਡੀ ਬੱਢਾ ਬੱਕਰਾ) ਇਹ ਸੁਣਕੇ ਮੁੰਡਾ ਆਪਣੇ ਰਾਹ ਚਲਿਆ ਗਿਆ।{{nop}}<noinclude></noinclude> himtowc14zq2dkylkqug52ogxy6tgs7 250 66824 196870 2025-06-30T03:10:34Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਜਾਂ ਦੂਜਾ ਦਿਨ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਪੰਜ ਸੱਤ ਛੋਟੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਮਹੱਲੇ ਵਿੱਚ ਖੇਲਣ ਆ ਲੱਗੀਆਂ। ਉਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਉੱਠਕੇ ਕਿਸੇ ਦੂਜੀ ਕੁੜੀ ਦੇ ਮੋਹਰੇ ਖੜੀ ਹੋ ਗਈ। ਦਿਨ ਜੋ ਸਿਆਲ ਦੇ ਸੇ ਧੁੱਪ ਰੋਕ ਲੈਣੇ ਦੇ ਸ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196870 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੧੦੨)}}</noinclude>ਜਾਂ ਦੂਜਾ ਦਿਨ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਪੰਜ ਸੱਤ ਛੋਟੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਮਹੱਲੇ ਵਿੱਚ ਖੇਲਣ ਆ ਲੱਗੀਆਂ। ਉਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਉੱਠਕੇ ਕਿਸੇ ਦੂਜੀ ਕੁੜੀ ਦੇ ਮੋਹਰੇ ਖੜੀ ਹੋ ਗਈ। ਦਿਨ ਜੋ ਸਿਆਲ ਦੇ ਸੇ ਧੁੱਪ ਰੋਕ ਲੈਣੇ ਦੇ ਸਬੱਬ ਉਸ ਕੁੜੀ ਦੀ ਛਾਉਂ ਪਰ ਹੱਥ ਮਾਰਕੇ ਉਸ ਦੂਜੀ ਕੁੜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ (ਛਾਉਂ ਛਾਉਂ ਲੋੜੀ ਮਾਂ ਪੇਉ ਕੋਹੜੀ) ਐਨੇ ਚਿਰ ਨੂੰ ਇਕ ਹੋਰ ਕੁੜੀ ਨੇ ਉਸ ਛਾਉਂ ਕਰਨੇ ਵਾਲ਼ੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ (ਅੱਧੀ ਛਾਉਂ ਬੱਢਾਂਗੇ ਬਢ ਕੜਾਹੇ ਪਾਵਾਂਗੇ। ਕਾਲ਼ੇ ਕੁੱਤੇ ਨੂੰ ਖੁਲ਼ਾਮਾਂਗੇ) ਇਹ ਸੁਣਕੇ ਉਹ ਕੁੜੀ ਛਾਉਂ ਛਡਕੇ ਪਰੇ ਜਾ ਖੜੀ ਹੋਈ॥ {{gap}}ਫੇਰ ਸਭ ਮਿਲਕੇ ਬਾਲੀ ਖੇਲਣ ਲੱਗੀਆਂ। ਕੋਈ ਬੇਲੀ ਆਓ ਕੁੜੀਓ ਬਾਰਗੁਠਾ ਖੇਡਿਯੇ ਕਿਨੇ ਕਿਹਾ ਨਾ ਭੈਣੇ ਅਸੀਂ ਤਾਬੂਆ ਰਾਈ ਖੇਡਾਂਗੇ। ਕਿਨੇ ਕਿਹਾ ਅਸੀਂ ਨਹੀਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ਼ ਖੇਡਣਾ ਤੁਸੀਂ ਰੋਲ ਕਰਦੀਆਂ ਹੋ। ਇੱਕ ਉਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬੇਲੀ ਰੋਲਣ ਦਾ ਪੇਉ ਮਾਂ ਮਰ ਜਾਵੇ ਅਸੀਂ ਤਾ ਕਦੀ ਰੋਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਬਹੁਤੀ ਰੋਲਣ ਤਾ ਪਾਧਿਆਂ ਦੀ ਧੀ ਕੌੜੀ ਹੈ। ਕੌੜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੁਣ ਨੀ ਜਣਦਿਆਂ ਨੂੰ ਖਾਣੀਏਂ ਮੇਰਾ ਨਾਉਂ ਲਏਂਗੀ ਤਾਂ ਦੁਆ ਹਾਲ ਕਰਕੇ ਛੱਡੂੰ! ਰੋਲ ਕਰਦੀ ਹੈ ਨਾਈਆਂ ਦੀ ਅੱਕੀ ਤਾ ਨਾਉਂ ਮੇਰਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। ਅੱਕੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੁਣ ਨੀ ਕੌੜੀਏ ਪਕੌੜੀਏ ਆਂਹਾਂ ਮੇਰਾ ਨਾਉਂ ਲਏਂਗੀ ਤਾਂ ਜਾਣਦੀ ਰਹੇਂਗੀ ਪੁੱਛ ਲਈਂ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਖੁੱਥੀ ਨੂੰ ਜਿਹ ਦੀ ਹੁਮੈਤ ਲਈ ਫਿਰਦੀ ਹੈ। ਕੌੜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਅੱਕੀਏ ਪੱਟਕੀਏ ਬਡੀ ਚਾਉੜ ਨਾ ਕਰੀਂ ਮੈਂ ਤਾ ਹੁਣੇ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਸੱਦਕੇ ਗੁੱਤ ਪਟਾਕੇ ਹੱਥ ਦੇਆਂਗੀ ਭਲਾ ਬਡਾ ਲਾਡ ਨਾ ਚਾਂਬਲ਼ਦੀ ਜਾਮੀ? {{gap}}ਇੱਧਰ ਇਉਂ ਜਿਦ ਹੀ ਰਹੀਆਂ ਸੀਆਂ ਕਿ ਇਤਨੇ ਨੂੰ ਪੰਜ ਸੱਤ ਕੁੜੀਆਂ ਘਰਾਂ ਤੇ ਹੋਰ ਨਿੱਕਲ ਆਈਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇ<noinclude></noinclude> d54u9cqgsmxko41a58wgsbtp336516r 196871 196870 2025-06-30T03:12:12Z Charan Gill 36 /* ਸੋਧਣਾ */ 196871 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Charan Gill" />{{center|(੧੦੨)}}</noinclude>ਜਾਂ ਦੂਜਾ ਦਿਨ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਪੰਜ ਸੱਤ ਛੋਟੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਮਹੱਲੇ ਵਿੱਚ ਖੇਲਣ ਆ ਲੱਗੀਆਂ। ਉਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਉੱਠਕੇ ਕਿਸੇ ਦੂਜੀ ਕੁੜੀ ਦੇ ਮੋਹਰੇ ਖੜੀ ਹੋ ਗਈ। ਦਿਨ ਜੋ ਸਿਆਲ਼ ਦੇ ਸੇ ਧੁੱਪ ਰੋਕ ਲੈਣੇ ਦੇ ਸਬੱਬ ਉਸ ਕੁੜੀ ਦੀ ਛਾਉਂ ਪਰ ਹੱਥ ਮਾਰਕੇ ਉਸ ਦੂਜੀ ਕੁੜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ (ਛਾਉਂ ਛਾਉਂ ਲੋੜੀ ਮਾਂ ਪੇਉ ਕੋਹੜੀ) ਐਨੇ ਚਿਰ ਨੂੰ ਇਕ ਹੋਰ ਕੁੜੀ ਨੇ ਉਸ ਛਾਉਂ ਕਰਨੇ ਵਾਲ਼ੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ (ਅੱਧੀ ਛਾਉਂ ਬੱਢਾਂਗੇ ਬਢ ਕੜਾਹੇ ਪਾਵਾਂਗੇ। ਕਾਲ਼ੇ ਕੁੱਤੇ ਨੂੰ ਖੁਲ਼ਾਮਾਂਗੇ) ਇਹ ਸੁਣਕੇ ਉਹ ਕੁੜੀ ਛਾਉਂ ਛਡਕੇ ਪਰੇ ਜਾ ਖੜੀ ਹੋਈ॥ {{gap}}ਫੇਰ ਸਭ ਮਿਲਕੇ ਬਾਲੀ ਖੇਲਣ ਲੱਗੀਆਂ। ਕੋਈ ਬੇਲੀ ਆਓ ਕੁੜੀਓ ਬਾਰਗੁਠਾ ਖੇਡਿਯੇ ਕਿਨੇ ਕਿਹਾ ਨਾ ਭੈਣੇ ਅਸੀਂ ਤਾਬੂਆ ਰਾਈ ਖੇਡਾਂਗੇ। ਕਿਨੇ ਕਿਹਾ ਅਸੀਂ ਨਹੀਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ਼ ਖੇਡਣਾ ਤੁਸੀਂ ਰੋਲ ਕਰਦੀਆਂ ਹੋ। ਇੱਕ ਉਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬੇਲੀ ਰੋਲਣ ਦਾ ਪੇਉ ਮਾਂ ਮਰ ਜਾਵੇ ਅਸੀਂ ਤਾ ਕਦੀ ਰੋਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਬਹੁਤੀ ਰੋਲਣ ਤਾ ਪਾਧਿਆਂ ਦੀ ਧੀ ਕੌੜੀ ਹੈ। ਕੌੜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੁਣ ਨੀ ਜਣਦਿਆਂ ਨੂੰ ਖਾਣੀਏਂ ਮੇਰਾ ਨਾਉਂ ਲਏਂਗੀ ਤਾਂ ਦੁਆ ਹਾਲ ਕਰਕੇ ਛੱਡੂੰ! ਰੋਲ ਕਰਦੀ ਹੈ ਨਾਈਆਂ ਦੀ ਅੱਕੀ ਤਾ ਨਾਉਂ ਮੇਰਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। ਅੱਕੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੁਣ ਨੀ ਕੌੜੀਏ ਪਕੌੜੀਏ ਆਂਹਾਂ ਮੇਰਾ ਨਾਉਂ ਲਏਂਗੀ ਤਾਂ ਜਾਣਦੀ ਰਹੇਂਗੀ ਪੁੱਛ ਲਈਂ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਖੁੱਥੀ ਨੂੰ ਜਿਹ ਦੀ ਹੁਮੈਤ ਲਈ ਫਿਰਦੀ ਹੈ। ਕੌੜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਅੱਕੀਏ ਪੱਟਕੀਏ ਬਡੀ ਚਾਉੜ ਨਾ ਕਰੀਂ ਮੈਂ ਤਾ ਹੁਣੇ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਸੱਦਕੇ ਗੁੱਤ ਪਟਾਕੇ ਹੱਥ ਦੇਆਂਗੀ ਭਲਾ ਬਡਾ ਲਾਡ ਨਾ ਚਾਂਬਲ਼ਦੀ ਜਾਮੀ? {{gap}}ਇੱਧਰ ਇਉਂ ਜਿਦ ਹੀ ਰਹੀਆਂ ਸੀਆਂ ਕਿ ਇਤਨੇ ਨੂੰ ਪੰਜ ਸੱਤ ਕੁੜੀਆਂ ਘਰਾਂ ਤੇ ਹੋਰ ਨਿੱਕਲ ਆਈਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇ<noinclude></noinclude> aeg6qet669a2ivdxhie0v96jej921yv 250 66825 196872 2025-06-30T04:53:55Z Charan Gill 36 /* ਸੋਧਣਾ */ 196872 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Charan Gill" />{{center|(੧੦੩)}}</noinclude>ਦੇਖਕੇ ਹਾਕ ਮਾਰੀ ਅਰ ਕਿਹਾ ਨੀ ਕੁੜੀਓ ਆ ਜਾਓ ਧੁੱਪੇ ਖੇਡਿਯੇ। ਜਾਂ ਓਹ ਸੱਭੇ ਉਥੇ ਆਣ ਕੱਠੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਤਾਂ ਕੋਈ ਗਾਉਣ ਲੱਗ ਪਈ ਅਰ ਕੋਈ ਕੁਛ ਖੇਡਣ ਬੈਠ ਗਈ। ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜੇਹੇ ਮੁੰਡੇ ਨੇ ਕਿਸੀ ਕੁੜੀ ਦੀ ਚੁੰਨੀ ਲਾਹ ਲਈ ਤਾਂ ਉਹ ਕੁੜੀ ਰੋਕੇ ਕਹਿਣ ਲੱਗੀ ਆਂ ਆਂ ਪੱਟਿਆ ਜਾਣਾ ਤੇਰਾ ਪੇਉ ਮਰ ਜਾਵੇ ਸਾਡੀ ਚੁੰਨੀ ਦੇਹ ਤਾ ਫੇਰ! {{gap}}ਉਸ ਮੁੰਡੇ ਦੀ ਭੈਣ ਜੋ ਖੜੀ ਸੁਣਦੀ ਸੀ ਉਨ ਕਿਹਾ ਸੁਣ ਨੀ ਗੰਗੀਏ ਪਟੰਗੀਏ ਤੂੰ ਜੋ ਮੇਰੇ ਭਰਾ ਨੂੰ ਗਾਲ਼ਾਂ ਦਿੰਦੀ ਹੈਂ ਤੇਰਾ ਨਾ ਪੇਉ ਮਰ ਜਾਵੇ! {{gap}}ਗੰਗੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਫੇਰ ਰੰਡੀ ਛੱਡਣਾ ਉੱਖੜਿਆਂ ਦਾ ਮੇਰੀ ਚੁੰਨੀ ਕਿੰਉਂ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਛੇੜਦੇ ਹੈਂ? {{gap}}ਉਹ ਕੁੜੀ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਨੂੰ ਬੇਲੀ ਦੇਦੇ ਬੇ ਕਿਰਪਿਆ ਇਹਦੀ ਚੁੰਨੀ ਤੈਂ ਕਿਉਂ ਲਈ ਹੈ? {{gap}}ਕਿਰਪੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਤੈ ਨੂੰ ਕੀ ਫੇਰ ਜਾਹ ਅਸੀਂ ਨਹੀਂ ਦੇਣੀ ਚੁੰਨੀ ਦੇ ਦੇ ਚੁੰਨੀ ਦੇ ਦੇ ਕੇਡੀ ਹੁਮਰਾਹ ਆਈ ਹੈ॥ {{gap}}ਉਸ ਕੁੜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਹੈ ਬੇ ਜਾਂਦੂ ਤੈਂ ਉਸ ਤੇ ਗਾਲ਼ਾਂ ਖਾਣੀਆਂ ਹਨ॥ {{gap}}ਕਿਰਪਾ ਬੋਲਿਆ ਆਹੋ ਫੇਰ ਖਾਣੀਆਂ ਹਨ ਜਾਹ ਤੈ ਨੂੰ ਕੀ? {{gap}}ਓਹ ਦੋਨੋ ਭੈਣ ਭਰਾਉ ਤਾ ਚੁੱਪ ਹੋ ਗਏ ਪਰ ਇਕ ਹੋਰ ਕੁੜੀ ਕਿਰਪੇ ਦੀ ਭੈਣ ਨੂੰ ਬੋਲੀ ਕੁੜੇ ਕਿਰਪੋ ਅਸੀਂ ਅੱਜ ਭਡਾਰ ਜੋੜਨਾ ਹੈ ਤੂੰ ਬੀ ਚਰਖਾ ਦੇਮੇਂਗੀ? {{gap}}ਕਿਰਪੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਭੈਣੇ ਦੇਮਾਂ ਤਾ ਸਹੀ ਪਰ ਸਾਡੇ ਘਰ ਪੂਣੀਆਂ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਕਦੀ ਫੇਰ ਭਡਾਰ ਜੋੜੋਂਗੀ ਤਾਂ ਦੇਊਂਗੀ॥ {{gap}}ਉਨ ਆਖਿਆ ਅੱਛਾ ਅਸੀਂ ਪਰਸੋਂ ਨੂੰ ਫੇਰ ਗੁਜਰਾਤਾ ਲੈਣਾ ਹੈ ਤਦ ਤਾਈਂ ਪੂਣੀਆਂ ਤਿਆਰ ਕਰਾ ਛੱਡੀ॥<noinclude></noinclude> 9ozkbtkao9ptt3sjui4h1dt9lu3fzfs 250 66826 196873 2025-06-30T04:54:51Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਕਿਰਪੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੁਣ ਤਾਂ ਨੀ ਤੂੰ ਐਂਡੀ ਸਾਰੀ ਨਿਆਣੀ ਹੈਂ? ਹੋਰ ਸਭ ਲੋਕ ਜਗਰਾਤਾ ਸੱਦਦੇ ਹਨ ਅਰ ਤੂੰ ਗੁਜਰਾਤਾ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ? ਉਨ ਕਿਹਾ ਭੈਰੇ ਸਾਨੂੰ ਜਗਰਾਤਾ ਜਗਰੂਤਾ ਨਹੀਂ ਕਹਿਣਾ ਆਉਂਦਾ ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਸਿੱਧਾ ਗੁਜਰਾਤ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196873 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੧੦੪)}}</noinclude>ਕਿਰਪੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੁਣ ਤਾਂ ਨੀ ਤੂੰ ਐਂਡੀ ਸਾਰੀ ਨਿਆਣੀ ਹੈਂ? ਹੋਰ ਸਭ ਲੋਕ ਜਗਰਾਤਾ ਸੱਦਦੇ ਹਨ ਅਰ ਤੂੰ ਗੁਜਰਾਤਾ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ? ਉਨ ਕਿਹਾ ਭੈਰੇ ਸਾਨੂੰ ਜਗਰਾਤਾ ਜਗਰੂਤਾ ਨਹੀਂ ਕਹਿਣਾ ਆਉਂਦਾ ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਸਿੱਧਾ ਗੁਜਰਾਤਾ ਕਹਿਣ ਜਾਣਦੇ ਹੈਂ। ਜਿਕਰ ਸਾਡੀ ਬੇਬੇ ਕਹਿੰਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ॥ ਕਿਰਪੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਡੁੱਬੀ ਤੇਰੀ ਬੇਬੇ ਜੇਹੜੀ ਜਗਰਾਤੇ ਨੂੰ ਗੁਜਰਾਤਾ ਸੱਦਦੀ ਹੈ॥ ਉਨ ਕਿਹਾ ਨੀ ਹੋਉ ਭੈਣੇ ਕੁਛ ਹੋਇਆ ਤੂੰ ਸਿੱਧੀ ਇਹ ਦੱਸ ਭਈ ਆਮੰਗੀ ਕੇ ਨਹੀਂ ਕਿਰਪੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਭੈ ਕੇ ਅੱਜ ਮਾਂ ਆਮਾਂਗੀ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਬੁੰਗੇ ਨੂੰ ਖਾਓ ਤੇਰਾ ਕੋਲੋਂ ਮਾਰ ਨਹੀਂ ਨਾ ਖਾਣੀ! ਨੂੰ ਪੁੱਛੇਗੀ ਜੇ ਉਹ ਕਹੂਗੀ ਤਾਂ ਜਗਰਾਤਾ ਅਸੀਂ ਘਰ ਦਿਆਂ ਗੁਜਰਾਤੇਵਾਲੇ ਦਿਨ ਕਈਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨੇ ਆਪੋ ਆਪਣੇ ਚਰਖੇ ਦਿੱਤੇ। ਕੋਈ ਬੇਲੀ ਭੈੜੇ ਮੈਂ ਡਾ ਜੀਬੀ ਨਾਲ ਰੀਸ ਲੈਣੀ ਹੈ ਕਿਸੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਅਸੀਂ ਤਾ ਛੱਜ ਵਿੱਚ ਪਿੜ ਪਾਉਣਾ ਹੈ ਕਿਨੇ ਕਿਹਾ ਅਸੀਂ ਸਾਰੀ ਰਾਤ ਤਾ ਉਣੀਂਦੇ ਮਰਨਾ ਨਹੀਂ ਹੁਣ ਪਿੜ ਪਾ ਛਡਦੇ ਹਾਂ ਤੜਕੇ ਉਠਕੇ ਕੱਤਾਂਗੇ? ਐਤਨੇ ਚਿਰ ਨੂੰ ਜੋ ਕੋਈ ਕੁੜੀ ਚਰਖਿਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਦੋ ਲੰਘੀ ਉਸ ਦੀ ਚੁੰਨੀ ਨਾਲ ਇੱਕ ਦਾ ਤੱਕਲਾ ਬਿੰਗਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਤੱਕਲ ਵਾਲੀ ਕੁੜੀ ਨੇ ਉਸੇ ਵੇਲੇ ਉਸ ਦਾ ਕੱਪੜਾ ਫੜਕੇ ਕਿਹਾ ਭੈਈਆਂ ਪਿਯੇ ਮੇਰਾ ਤੱਕਲਾ ਸਿੱਧਾ ਕਰਕੇ ਜਾਹ। ਕਿਨੇ ਪਾਸੋਂ ਕਿਹਾ ਨੀ ਇਸ ਰੰਡੀ ਨੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਮੇਰੇ ਚਰਖੇ ਦੀ ਕੱਸਣ ਤੋੜ ਸਿੱਟੀ ਸੀ ਨਾਲੇ ਪਾਲੀ ਦਾ ਦਮਕੜਾ ਲਾਹਕੇ ਤੋੜ ਸਿੱਟਿਆ ਸਾ॥ ਉਸ ਕੁੜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿਉ ਫੇਰ ਪਾਲੀ ਨੇ ਮੇਰੀ ਚਰਮੁਖ ਨਾਸੋ ਤੋਂੜ ਸਿੱਟੀ, ਨਾਲੇ ਮੇਰੇ ਚਰਖੇ ਦੀ ਮਾਹਲ ਨਹੀਂ ਤੋੜ ਸਿੱਟੀ ਸੀ?<noinclude></noinclude> 0g5k1invwihaec8kq0ckmwn7ecxjlb6 196874 196873 2025-06-30T05:29:58Z Charan Gill 36 196874 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੧੦੪)}}</noinclude>{{gap}}ਕਿਰਪੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੁਣ ਤਾਂ ਨੀ ਤੂੰ ਐਂਡੀ ਸਾਰੀ ਨਿਆਣੀ ਹੈਂ? ਹੋਰ ਸਭ ਲੋਕ ਜਗਰਾਤਾ ਸੱਦਦੇ ਹਨ ਅਰ ਤੂੰ ਗੁਜਰਾਤਾ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈਂ? {{gap}}ਉਨ ਕਿਹਾ ਭੈਣੇ ਸਾਨੂੰ ਜਗਰਾਤਾ ਜਗਰੂਤਾ ਨਹੀਂ ਕਹਿਣਾ ਆਉਂਦਾ ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਸਿੱਧਾ ਗੁਜਰਾਤਾ ਕਹਿਣ ਜਾਣਦੇ ਹੈਂ। ਜਿੱਕੁਰ ਸਾਡੀ ਬੇਬੇ ਕਹਿੰਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ॥ {{gap}}ਕਿਰਪੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਡੁੱਬੀ ਤੇਰੀ ਬੋਬੋ ਜੇਹੜੀ ਜਗਰਾਤੇ ਨੂੰ ਗੁਜਰਾਤਾ ਸੱਦਦੀ ਹੈ॥ {{gap}}ਉਨ ਕਿਹਾ ਨੀ ਹੋਉ ਭੈਣੇ ਕੁਛ ਹੋਇਆ ਤੂੰ ਸਿੱਧੀ ਇਹ ਦੱਸ ਭਈ ਆਮੇਂਗੀ ਕੇ ਨਹੀਂ? {{gap}}ਕਿਰਪੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਭੈਣੇ ਅੱਜ ਮਾਂ ਆਮਾਂਗੀ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਬੁੰਗੇ ਨੂੰ ਖਾਓ ਤੇਰਾ ਕੋਲੋਂ ਮਾਰ ਨਹੀਂ ਨਾ ਖਾਣੀ! ਨੂੰ ਪੁੱਛੇਗੀ ਜੇ ਉਹ ਕਹੂਗੀ ਤਾਂ ਜਗਰਾਤਾ ਅਸੀਂ ਘਰ ਦਿਆਂ {{gap}}ਗੁਜਰਾਤੇਵਾਲੇ ਦਿਨ ਕਈਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨੇ ਆਪੋ ਆਪਣੇ ਚਰਖੇ ਦਿੱਤੇ। ਕੋਈ ਬੇਲੀ ਭੈੜੇ ਮੈਂ ਡਾ ਜੀਬੀ ਨਾਲ ਰੀਸ ਲੈਣੀ ਹੈ ਕਿਸੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਅਸੀਂ ਤਾ ਛੱਜ ਵਿੱਚ ਪਿੜ ਪਾਉਣਾ ਹੈ ਕਿਨੇ ਕਿਹਾ ਅਸੀਂ ਸਾਰੀ ਰਾਤ ਤਾ ਉਣੀਂਦੇ ਮਰਨਾ ਨਹੀਂ ਹੁਣ ਪਿੜ ਪਾ ਛਡਦੇ ਹਾਂ ਤੜਕੇ ਉਠਕੇ ਕੱਤਾਂਗੇ? {{gap}}ਐਤਨੇ ਚਿਰ ਨੂੰ ਜੋ ਕੋਈ ਕੁੜੀ ਚਰਖਿਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਦੋ ਲੰਘੀ ਉਸ ਦੀ ਚੁੰਨੀ ਨਾਲ ਇੱਕ ਦਾ ਤੱਕਲਾ ਬਿੰਗਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਤੱਕਲ ਵਾਲੀ ਕੁੜੀ ਨੇ ਉਸੇ ਵੇਲੇ ਉਸ ਦਾ ਕੱਪੜਾ ਫੜਕੇ ਕਿਹਾ ਭੈਈਆਂ ਪਿਯੇ ਮੇਰਾ ਤੱਕਲਾ ਸਿੱਧਾ ਕਰਕੇ ਜਾਹ। ਕਿਨੇ ਪਾਸੋਂ ਕਿਹਾ ਨੀ ਇਸ ਰੰਡੀ ਨੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਮੇਰੇ ਚਰਖੇ ਦੀ ਕੱਸਣ ਤੋੜ ਸਿੱਟੀ ਸੀ ਨਾਲੇ ਪਾਲੀ ਦਾ ਦਮਕੜਾ ਲਾਹਕੇ ਤੋੜ ਸਿੱਟਿਆ ਸਾ॥ {{gap}}ਉਸ ਕੁੜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿਉ ਫੇਰ ਪਾਲੀ ਨੇ ਮੇਰੀ ਚਰਮੁਖ ਨਾਸੋ ਤੋਂੜ ਸਿੱਟੀ, ਨਾਲੇ ਮੇਰੇ ਚਰਖੇ ਦੀ ਮਾਹਲ ਨਹੀਂ ਤੋੜ ਸਿੱਟੀ ਸੀ?<noinclude></noinclude> gdx1aez4zl1i8f8nr48numt5ycqezj9 196875 196874 2025-06-30T06:21:06Z Charan Gill 36 /* ਸੋਧਣਾ */ 196875 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Charan Gill" />{{center|(੧੦੪)}}</noinclude>{{gap}}ਕਿਰਪੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੁਣ ਤਾਂ ਨੀ ਤੂੰ ਐਂਡੀ ਸਾਰੀ ਨਿਆਣੀ ਹੈਂ? ਹੋਰ ਸਭ ਲੋਕ ਜਗਰਾਤਾ ਸੱਦਦੇ ਹਨ ਅਰ ਤੂੰ ਗੁਜਰਾਤਾ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈਂ? {{gap}}ਉਨ ਕਿਹਾ ਭੈਣੇ ਸਾਨੂੰ ਜਗਰਾਤਾ ਜਗਰੂਤਾ ਨਹੀਂ ਕਹਿਣਾ ਆਉਂਦਾ ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਸਿੱਧਾ ਗੁਜਰਾਤਾ ਕਹਿਣ ਜਾਣਦੇ ਹੈਂ। ਜਿੱਕੁਰ ਸਾਡੀ ਬੋਬੋ ਕਹਿੰਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ॥ {{gap}}ਕਿਰਪੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਡੁੱਬੀ ਤੇਰੀ ਬੋਬੋ ਜੇਹੜੀ ਜਗਰਾਤੇ ਨੂੰ ਗੁਜਰਾਤਾ ਸੱਦਦੀ ਹੈ॥ {{gap}}ਉਨ ਕਿਹਾ ਨੀ ਹੋਉ ਭੈਣੇ ਕੁਛ ਹੋਇਆ ਤੂੰ ਸਿੱਧੀ ਇਹ ਦੱਸ ਭਈ ਆਮੇਂਗੀ ਕੇ ਨਹੀਂ? {{gap}}ਕਿਰਪੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਭੈਣੇ ਅੱਜ ਮਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛੇਗੀ ਜੇ ਉਹ ਕਹੂਗੀ ਤਾਂ ਆਮਾਂਗੀ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਝੁੰਗੇ ਨੂੰ ਖਾਓ ਤੇਰਾ ਜਗਰਾਤਾ ਅਸੀਂ ਘਰ ਦਿਆਂ ਕੋਲ਼ੇਂ ਮਾਰ ਨਹੀਂ ਨਾ ਖਾਣੀ! {{gap}}ਗੁਜਰਾਤੇ ਵਾਲ਼ੇ ਦਿਨ ਕਈਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨੇ ਆਪੋ ਆਪਣੇ ਚਰਖੇ ਦਿੱਤੇ। ਕੋਈ ਬੋਲੀ ਭੈੜੇ ਮੈਂ ਤਾ ਜੀਬੀ ਨਾਲ਼ ਰੀਸ ਲੈਣੀ ਹੈ ਕਿਸੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਅਸੀਂ ਤਾ ਛੱਜ ਵਿੱਚ ਪਿੜ ਪਾਉਣਾ ਹੈ ਕਿਨੇ ਕਿਹਾ ਅਸੀਂ ਸਾਰੀ ਰਾਤ ਤਾ ਉਣੀਂਦੇ ਮਰਨਾ ਨਹੀਂ ਹੁਣ ਪਿੜ ਪਾ ਛੱਡਦੇ ਹਾਂ ਤੜਕੇ ਉੱਠਕੇ ਕੱਤਾਂਗੇ? {{gap}}ਐਤਨੇ ਚਿਰ ਨੂੰ ਜੋ ਕੋਈ ਕੁੜੀ ਚਰਖਿਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਦੋਂ ਲੰਘੀ ਉਸ ਦੀ ਚੁੰਨੀ ਨਾਲ਼ ਇੱਕ ਦਾ ਤੱਕਲ਼ਾ ਬਿੰਗਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਤੱਕਲ਼ੇ ਵਾਲੀ ਕੁੜੀ ਨੇ ਉਸੇ ਵੇਲੇ ਉਸ ਦਾ ਕੱਪੜਾ ਫੜਕੇ ਕਿਹਾ ਭੈਈਆਂ ਪਿਟਿਯੇ ਮੇਰਾ ਤੱਕਲ਼ਾ ਸਿੱਧਾ ਕਰਕੇ ਜਾਹ। ਕਿਨੇ ਪਾਸੋਂ ਕਿਹਾ ਨੀ ਇਸ ਰੰਡੀ ਨੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਮੇਰੇ ਚਰਖੇ ਦੀ ਕੱਸਣ ਤੋੜ ਸਿੱਟੀ ਸੀ ਨਾਲ਼ੇ ਪਾਲੀ ਦਾ ਦਮਕੜਾ ਲਾਹਕੇ ਤੋੜ ਸਿੱਟਿਆ ਸਾ॥ {{gap}}ਉਸ ਕੁੜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿੰਉ ਫੇਰ ਪਾਲੀ ਨੇ ਮੇਰੀ ਚਰਮੁਖ ਨਾਸੋ ਤੋੜ ਸਿੱਟੀ, ਨਾਲ਼ੇ ਮੇਰੇ ਚਰਖੇ ਦੀ ਮਾਹਲ ਨਹੀਂ ਤੋੜ ਸਿੱਟੀ ਸੀ?<noinclude></noinclude> eojkcy1xc198db7epuldiji7qi6wgq3 250 66827 196876 2025-06-30T06:32:54Z Charan Gill 36 /* ਸੋਧਣਾ */ 196876 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Charan Gill" />{{center|(੧੦੫)}}</noinclude>ਘਰ ਦੀਆਂ ਪਿੱਟੀਆਂ ਕਿੱਡੀਆਂ ਊਜਾਂ ਲਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਲਓ ਅਸੀਂ ਆਪਣਾ ਚਰਖਾ ਚੱਕ ਲਜਾਂਦੇ ਹੈਂ ਸਾਡੇ ਜਾਣੀਦਾ ਥਾਉਂ ਹੈ ਨਹੀਂ? {{gap}}ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਜਾਹ ਫੇਰ ਚੁੱਕ ਲਜਾਹ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਅਸਾਨ ਤਾ ਨਹੀਂ ਜਿਹ ਨੂੰ ਗੌਂ ਹੋਵੇ ਏਥੇ ਕੱਤੇ ਲੋਕਾਂ ਤੇ ਤੇ ਸਾਨੀ ਆਪਣੇ ਤਕਲ਼ੇ ਨਹੀਂ ਤੁੜਾਉਣੇ! {{gap}}ਜਾਂ ਉਹ ਚਰਖਾ ਚੁੱਕਣ ਲੱਗੀ ਤਾਂ ਇੱਕ ਨੇ ਉੱਠਕੇ ਕਿਹਾ ਫਿਟ ਨੀ ਤੁਹਾਡੀ ਅਕਲ ਜੋ ਇਹ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਕੱਤਣ ਨਹੀਂ ਸਾ ਦੇਣਾ ਤਾਂ ਇਹ ਦਾ ਚਰਖਾ ਕਿੰਉਂ ਲਿਆਂਦਾ ਸੀ। ਚਲੋ ਅੜੀਓ ਇਹ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਚੰਗੀ। ਜੇ ਇਹ ਚਲੀ ਜਾਊਗੀ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਬੀ ਚਲੇ ਜਾਮਾਂਗੇ॥ {{gap}}ਇਹ ਸੁਣਕੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਬੇਲੀ ਨੀ ਹੋਊ ਨੀ ਚੰਦਰੀਓ ਤੁਸੀਂ ਤਾ ਲੜਾਈ ਕਰਨ ਬਹਿ ਗਈਆਂ ਪਰੇ ਆਓ ਕੋਈ ਗੀਤ ਗਾਮੀਏ ਜਿਸ ਨਾਲ਼ ਮਨ ਬੀ ਲੱਗੇ ਨਾਲ਼ੇ ਘੁੰ ਘੂੰ ਕੱਤਦੀਆਂ ਰਹਿਯੇ {{gap}}ਇੱਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਭੈਣੇ ਸਾਡੇ ਤਾ ਹੱਥ ਤੇ ਅੱਜੁ ਚਰਖੇ ਦੀ ਲੱਠ ਛੁੱਟ ਛੁੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਖਬਰ ਨਹੀਂ ਭਲ਼ਕੇ ਸਾਡੇ ਘਰ ਕੋਈ ਪਰਾਹੁਣਾ ਆਉਣਾ ਹੈ? ਹਾੜੇ ਭੈਣੋ ਪ੍ਰਾਹੁਣਾ ਤਾ ਕੋਈ ਨਾ ਆਵੇ। ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦੁਖਦੀਆਂ ਹਨ ਪਕਾਕੇ ਕੋਣ ਖੁਲਾਊ? {{gap}}ਇੱਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਆਹੋ ਨੀ ਆਹੋ ਅਸੀਂ ਕਈ ਵਾਰ ਪਰਤਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਾਂ ਲੱਠ ਛੁੱਟ ਛੁੱਟ ਜਾਵੇ ਤਾ ਕੋਈ ਸੱਚੀਂ ਹੀ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਪ੍ਰਾਹੁਣਾ ਆਉਂਦਾ ਹੁੰਦਾ! {{gap}}ਪਾਸੋਂ ਹੋਰ ਕੁੜੀ ਬੋਲੀ ਨਾ ਭੈਣੇ ਹੀਰੋ ਜਿੱਦਣ ਲੱਠ ਛੁੱਟੇ ਅਰ ਕਾਉਂ ਬੇਲੇ ਉੱਦਣ ਪਰਾਹੁਣਾ ਤਾ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਆਪਟਾ ਆਉਂਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਸੀਂ ਸੌ ਵਾਰ ਪਰਤਾਇਆ ਹੈ। {{gap}}ਹੁਣ ਸੱਭੇ ਮਿਲ਼ਕੇ ਗਾਉਣ ਲਗੀਆਂ ਕਿਨੇ ਇਹ ਗੀਤ ਗਾਮਿਆ<noinclude>{{center|N}}</noinclude> 4bmpbq808v99cwi67m4leynxmxb1xof 250 66828 196877 2025-06-30T09:20:07Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਕਿ (ਅੰਬਾਂ ਦੇ ਹੇਠ ਖੜੋਤੀਏ, ਝੜ ਝੜ ਪੈਂਦਾ ਅੰਬਾਂ ਬੂਰ ਹੈ। ਅੰਬ ਪੱਕੇ ਰਸ ਚੋ ਪਿਆ ਚੂਪਣਵਾਲਾ ਪਿਆਰਾ ਦੂਰ ਹੈ।) {{gap}}ਕਿਨੇ ਕਿਹਾ ਭੈਣੇ ਆਓ ਝੰਜੋਟੀਆਂ ਗਾਈਯੇ। ਇਹ ਸੁਣਕੇ ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਨੇ ਇਹ ਝੰਜੋਟੀ ਗਾਮੀ ਕਿ ( ਖੂਹੇ ਪ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196877 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੧੦੬)}}</noinclude>ਕਿ (ਅੰਬਾਂ ਦੇ ਹੇਠ ਖੜੋਤੀਏ, ਝੜ ਝੜ ਪੈਂਦਾ ਅੰਬਾਂ ਬੂਰ ਹੈ। ਅੰਬ ਪੱਕੇ ਰਸ ਚੋ ਪਿਆ ਚੂਪਣਵਾਲਾ ਪਿਆਰਾ ਦੂਰ ਹੈ।) {{gap}}ਕਿਨੇ ਕਿਹਾ ਭੈਣੇ ਆਓ ਝੰਜੋਟੀਆਂ ਗਾਈਯੇ। ਇਹ ਸੁਣਕੇ ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਨੇ ਇਹ ਝੰਜੋਟੀ ਗਾਮੀ ਕਿ ( ਖੂਹੇ ਪਾਣੀ ਭਰੇਂਦੀਏ ਸੁਣ ਨੀ ਗੇਂਦੋਂ ਇੱਕ ਘੁੱਟ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪਲਾਉ ਹੈ। ਆਪਣਾ ਭਰਿਆ ਬੇ ਮੈਂ ਨਾ ਦੇਮਾਂ ਸੁਣ ਵੇ ਛੈਲਾ ਭਰ ਪੀਓ ਜੇਕਰ ਚਾਉ ਹੈ॥) {{gap}}ਇਕ ਕੁੜੀ ਬੋਲੀ ਭੈਣੋ ਮੇਰੀ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ਼ ਹੇਕ ਨਹੀਂ ਰਲਦੀ ਨਾਲੇ ਜੇਹੜੇ ਗੀਤ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੀਆਂ ਤੋਂ ਓਹ ਸਾਨੂੰ ਆਉਂਦੇ ਨਹੀਂ। {{gap}}ਹੋਰਨਾਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਅੱਛਾ ਜੇਹੜਾ ਤੂੰ ਜਾਣਦੀ ਹੈ ਉਹਦਾ ਮੁੱਢ ਫੜ ਅਸੀਂ ਆਪੇ ਡੇਰੇ ਨਾਲ਼ ਰਲ਼ ਜਾਮਾਂਗੀਆਂ। {{gap}}ਉਸ ਨੇ ਨੰਦੜੇ ਨਦਾਨ ਦਾ ਬਾਰਾਂਮਾਹਾਂ ਗਾਮਿਆ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੁਣਕੇ ਸਭੇ ਕੁੜੀਆਂ ਰਾਜੀ ਹੋਈਆਂ॥ {{gap}}ਫੇਰ ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਨੇ ਮੂਲਸਿੰਘ ਦਾ ਅਰ ਦਿਆਲਸਿੰਘ ਦਾ ਬਾਰਾਂਮਾਹਾਂ ਗਾਮਿਆ ਅਰ ਇੱਕ ਨੇ ਕਾਨਗੁਜਰੀ ਦਾ ਝੇੜਾ ਗਾਕੇ ਸੁਣਾਇਆ। {{gap}}ਜਾਂ ਕੁੜੀਆਂ ਸੁਵੇਰ ਹੋਈ ਤੇ ਆਪੋਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਗਈਆਂ ਤਾਂ ਉਸ ਘਰਵਾਲੀ ਕੁੜੀ ਦੀ ਬਡੀ ਭੈਣ ਨੂੰ ਕੋਈ ਮੁਟਿਆਰ ਜੇਹੀ ਕੁੜੀ ਮਿਲ਼ਕੇ ਬੋਲੀ ਕੁੜੇ ਠਾਕੁਰੀਏ ਸੁਣਿਆ ਹੈ ਰਾਤੀਂ ਤੁਹਾਡੇ ਘਰ ਜਗਰਾਤਾ ਜੁੜਿਆ ਸਾ ਚੰਦਰਿਯੇ ਸਾਡਾ ਚਰਖਾ ਕਿਉ ਨਾ ਲੈ ਗਈ? {{gap}}ਠਾਕੁਰੀ ਬੋਲੀ ਭੈਣ ਤਾਬਿਯੇ ਮੈਂ ਤਾ ਨਹੀਂ ਸਾਡੀ ਮੁੰਨੀ ਨੇ ਜੋੜਿਆ ਸੀ। ਭਲਾ ਇਹ ਤਾ ਸੋਚ ਜੇ ਮੈਂ ਜੋੜਦੀ ਤਾ ਤੈਂ ਨੂੰ ਸੱਦੇ ਬਿਨਾ ਰਹਿੰਦੀ? {{gap}}ਭਾਬੀ ਬੋਲੀ ਅੱਛਾ ਫੇਰ ਉਸ ਛੁਕਰੀਟ ਵਾਧੇ ਵਿੱਚ ਸਾਡਾ ਮੁਟਿਆਰਾਂ ਜਹਾਨਾਂ ਦਾ ਕੀ ਕੰਮ ਸਾ ਜਦ ਕਦੀ ਤੂੰ ਜੋੜੇਂਗੀ ਤਾਂ ਆਮਾਂਗੇ॥ {{gap}}ਠਾਕੁਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਜੇ ਤੈਂ ਨੂੰ ਚਾਉ ਹੈ ਤਾਂ ਅੱਜੋ ਸਹੀ ਮੈਂ ਹੋਰਨਾਂ<noinclude></noinclude> 83cbnyw7lvqrafhrm5k0ebs59ehzkbe 250 66829 196878 2025-06-30T09:25:22Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਚਰਖੇ ਅੱਜ ਦੁਪੈਹਰੇ ਕੱਠੇ ਕਰ ਲਮਾਂਗੀ। ਅਰ ਸਾਰਾ ਦੁਪੈਹਰਾ ਕੱਤਦੀਆਂ ਰਹਾਂਗੀਆਂ। {{gap}}ਠਾਕੁਰੀ ਨੇ ਕਈਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਚਰਖੇ ਲਿਆਕੇ ਆਪਣੀ ਡੇ ਉਢੀ ਵਿੱਚ ਭਡਾਰ ਜੋੜਿਆ ਅਰ ਭਾਬੀ ਦਾ ਚਰਖਾ ਬੀ ਲੈ ਆਂ ਦਾ।..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196878 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੧੦੭)}}</noinclude>ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਚਰਖੇ ਅੱਜ ਦੁਪੈਹਰੇ ਕੱਠੇ ਕਰ ਲਮਾਂਗੀ। ਅਰ ਸਾਰਾ ਦੁਪੈਹਰਾ ਕੱਤਦੀਆਂ ਰਹਾਂਗੀਆਂ। {{gap}}ਠਾਕੁਰੀ ਨੇ ਕਈਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਚਰਖੇ ਲਿਆਕੇ ਆਪਣੀ ਡੇ ਉਢੀ ਵਿੱਚ ਭਡਾਰ ਜੋੜਿਆ ਅਰ ਭਾਬੀ ਦਾ ਚਰਖਾ ਬੀ ਲੈ ਆਂ ਦਾ। ਪੰਜ ਸੱਤ ਕੁੜੀਆਂ ਠਾਕੁਰੀ ਨੂੰ ਬੋਲੀਆਂ ਭੈਣੇ ਤੂੰ ਤਾਂ ਭਾਵੇਂ ਸਾ ਨੂੰ ਕਿਤੇ ਸੱਦ ਲਮੈਂ ਪਰ ਇਹ ਜੇਹੜੀ ਭਾਬੀ ਕੁੜੀ ਹੈ ਇਸ ਦੇ ਪਾਹ ਸਾ ਨੂੰ ਚਰਖਾ ਡਾਹੁਣਾ ਅੱਛਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ। ਕਿਉਂ ਜੋ ਇਹ ਠਹਿਰੀ ਅਗਲੀ ਖੁਲ੍ਹੀ ਡੁਲ੍ਹੀ ਨਾਲ਼ੇ ਇਸ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਆਪਣੇ ਪਰਾਏ ਦੀ ਸੰਗ ਨਹੀਂ। ਭੈਣੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਸੁਨਿਆਰੀ ਦੇ ਬੇਹੜੇ ਭਡਾਰ ਜੋੜਿਆ ਸਾ ਉੱਥੇ ਇਹ ਦਾ ਚਰਖਾ ਬੀ ਕੁੜੀਆਂ ਚੁੱਕ ਲਿਆਈਆਂ। ਨੀ ਇਸ ਚੰਦਰੀ ਨੂੰ ਕੁਛ ਕਿਸੇ ਦੀ ਲੱਜ ਕੇ ਦੀਦੀ ਕਿਸੇ ਦਾ ਹਿਆਉ। ਆਂਹਾਂ ਸੁਰਮਾ ਕੰਘੀ ਕਰਕੇ ਦਦਾਸਾ ਮਲ਼ਕੇ ਸਾਡੇ ਵਿਚ ਆ ਬੈਠੀ। ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਉ ਪਾਉ ਸਬਜ਼ੇ ਅਰ ਗੁੱਛੀਆਂ ਪਾਈਆਂ ਹੋਈਆਂ ਅਰ ਮੱਥੇ ਬਿੰਦੀ। ਨੀ ਅਸੀਂ ਦੇਖਕੇ ਸ਼ਰਮ ਨਾਲ਼ ਮਰਦੀਆਂ ਜਾਇਯੇ ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਲੱਜ ਨਾ ਆਈ। ਭੈਵੇਂ ਜੁਆਨੀ ਤਾਂ ਸਭਨਾਂ ਪਰ ਆਈ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਹੇਠ। ਇਸ ਨੇ ਉਸ ਦਿਨ ਉੱਚੀ ਹੇਕ ਨਾਲ ਐਹੇ ਗੀਤ ਗਾਮੇਂ ਕਿ ਤੈ ਨੂੰ ਕੀ ਦੱਸਿਯੇ। ਸਹੁੰ ਭਰਾ ਦੀ ਜਿਨ ਜਿਨ ਇਸ ਨੂੰ ਉੱਦਣ ਦੇਖਿਆ ਹੋਊ ਜਰੂਰ ਕੰਜਰੀ ਸਮਝਿਆ ਹੋਊ। ਨੀ ਇਹ ਤਾ ਫੁਲੋਰਵਾਲ਼ੇ ਭੰਡਾਰੀਆਂ ਦੀ ਨਿਹਾਲੀ ਤੇ ਬੀ ਨੰਘ ਗਈ ਕਿ ਜਿਨ ਹਰਾਮ ਦਾ ਮੁੰਡਾ ਸਰੀਕਾਂ ਦੀ ਛਾਤੀ ਪਰ ਖੇਡਾਇਆ ਸਾ॥ {{gap}}ਠਾਕੁਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੋਊ ਭੈਣੋ ਅਜੁ ਤਾ ਮੈਂ ਸੱਦ ਚੁੱਕੀ ਹੈਂ ਗੁਨਾਹ ਮਾਫ ਕਰੋ ਫੇਰ ਐਹੀ ਜੇਹੀ ਗੁੰਡੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਤਿਞਣ ਵਿੱਚ ਕਾਹ ਨੂੰ ਬੁਲਾਉਣਾ ਹੈ। ਭੈਣੇ ਸਿਆਣਿਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਬੁਰਿਆਂ ਦੇ ਸੰਗ ਬੈਠਕੇ ਭਲਿਆਂ ਦੀ ਪਤ ਜਾਇ।)<noinclude></noinclude> beoc85kxt7zigcqw8mzqrfjpdb6po5k 250 66830 196879 2025-06-30T09:30:52Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਹੁਣ ਏਹ ਸੱਭੇ ਮੁਟਿਆਰਾਂ ਜੋਬਨ ਦੀਆਂ ਮੰਡੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਭਡਾਰ ਵਿੱਚ ਬੈਠਕੇ ਜੋ ਜੋ ਕੁਰਾਫਾਤਾਂ ਬੋਲਣ ਲੱਗੀਆਂ ਸੋ ਲਿਖਕੇ ਤੇ ਬਾਹਰ ਹਨ। {{gap}}ਕਿਨੇ ਕੰਜਰੀਆਂਵਾਲੇ ਗੀਤ ਗਾਮੀਂ। ਅਰ ਕਈਆਂ ਨੇ ਹੋਰ ਇਕ ਮੁਸ਼ਕ ਦੀਆਂ ਗੱਲ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196879 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੧੦੮)}}</noinclude>ਹੁਣ ਏਹ ਸੱਭੇ ਮੁਟਿਆਰਾਂ ਜੋਬਨ ਦੀਆਂ ਮੰਡੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਭਡਾਰ ਵਿੱਚ ਬੈਠਕੇ ਜੋ ਜੋ ਕੁਰਾਫਾਤਾਂ ਬੋਲਣ ਲੱਗੀਆਂ ਸੋ ਲਿਖਕੇ ਤੇ ਬਾਹਰ ਹਨ। {{gap}}ਕਿਨੇ ਕੰਜਰੀਆਂਵਾਲੇ ਗੀਤ ਗਾਮੀਂ। ਅਰ ਕਈਆਂ ਨੇ ਹੋਰ ਇਕ ਮੁਸ਼ਕ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਗਾਮੀਆਂ (ਜਿਹਾਕੂ ਮੇਰਾ ਕੰਤ ਗਿਆ ਪਰਦੇਸ। ਫਿਰਾਂ ਬਰਾਗਣ ਖਲੇ ਕੇਸ। ਮੇਰਾ ਜੋਬਨ ਠਾਠਾਂ ਮਾਰੇ। ਨੀ ਮੈਂ ਰੋਮਾਂ ਗਿਣ ਗਿਣ ਤਾਰੇ)॥ {{gap}}(ਬਿਰਹੋਂ ਨੇ ਮਾਰ ਸੁਕਾਈ। ਮੇਰੀ ਨਿੱਜ ਜਦੋਂ ਦੀ ਮਾਈ। ਮੈਂ ਨੂੰ ਰਾਭ ਕਹਿਰ ਦੀ ਆਈ ਹੁਣ ਮੈਂ ਕੀ ਕਰਾਂ?) ( ਸੁਫਨਿਆਂ ਤੂੰ ਸੁਲਤਾਨ ਹੈਂ ਉੱਤਮ ਤੇਰੀ ਜਾਤ। ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਬਿੱਛੜੇ ਆਣ ਮਿਲਾਏ ਰਾਤ)॥ ( ਔਸੀਆਂ ਪਾਮਾਂ ਕਾਗ ਉਡਾਮਾਂ ਅੱਜੇ ਨਾ ਸਜਣੁ ਆਇਆ। ਨੀ ਉਹ ਦੇ ਚੀਰੇ ਨੇ ਮੈਂ ਘਾਇਲ ਕੀਤੀ ਖੰਨੀ ਪੇਚ ਜਮਾਇਆ)। ਫੇਰ ਆਪਸ ਵਿੱਚੀਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਲੱਗੀਆਂ। ਕੋਈ ਬੋਲੀ ਭੈਣੇ ਬਸੰਤੀਯੇ ਜੇ ਮੇਰੀ ਜਾਨ ਹੈਂ ਤਾਂ ਕੇਡਾਕ ਸੁਖ ਅਰ ਬਿੱਛੁੜਨੇ ਦਾ ਦੱਸ ਭਾਗਭਰੂ ਦੇ ਮਿਲਕੇ ਦਾ ਕੇਡਾਕ ਦੁੱਖ ਹੁੰਦਾ ਹੈ? {{gap}}ਬਸੰਤੀ ਨੇ ਹਾਹੁਕਾ ਭਰਕੇ ਕਿਹਾ ਭੈਣੇ ਨਾ ਪੁੱਛ! ਇਹ ਦੁੱਖ ਰੱਬ ਵੈਰੀ ਨੂੰ ਨ ਦਿਖਾਲੇ। ਪਿਆਰਿਯੇ ਜਿੱਦਣ ਤੇ ਉਹ ਘਰੋਂ ਗਿਆ ਹੈ ਸੌ ਸੌ ਬਰਹੇ ਦੀ ਰਾਤ ਬੀਤਦੀ ਹੈ॥ {{gap}}ਕੋਈ ਬੋਲੀ ਭੈਣੇ ਨੀ ਭਾਵੇਂ ਤੁਸੀਂ ਸਾਨੂੰ ਕੁਛ ਆਖ ਛੱਡਿਓ ਪਰ ਦਿਲ ਪਰ ਆਈ ਰੱਖਣੀ ਨਹੀਂ। ਜਾਂ ਤਾਂ ਰੱਬ ਸਾ ਨੂੰ ਮੁਟਿਆਰ ਨਾ ਕਰਦਾ ਅਜੇ ਹੁਣ ਮੁਟਿਆਰ ਕੀਤੀ ਸੀ ਤਾਂ ਮਾਪਿਆਂ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਮੁਕਲਾਵਾ ਦੇਠੇ ਦੀ ਸਲਾਹ ਪਾ ਦੇਵੇ। ਭੈਣੇ ਜਾਂ ਕੋਈ ਪਹਿਧਾਰੁੱਧਾ ਹੋਇਆ—ਅਰ ਬਣਿਆ ਤਣਿਆ ਹੋਇਆ ਗੱਭਰੂ ਮਹੱਲੇ ਵਿਚੀਂ ਲੰਘਦਾ ਨਜਰ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਅੱਖਾਂ<noinclude></noinclude> 6o9ku46ea8ruh9n6scv1r2bchza3inb 250 66831 196880 2025-06-30T09:40:23Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਵੱਡੀਆਂ ਹੀ ਰਹਿ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਅੱਛਾ ਭੈਣੋ ਤੁਹਾਡੇ ਇਕੋ ਜੇਡੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਾਸ ਦਾ ਲੁਕੋ ਹੈ (ਜਿਸ ਤਨ ਲੱਗੀ ਸੋਈ ਤ ਜਾਣੇ ਹੋਰ ਕੀ ਜਾਣੇ ਪੀੜ ਪਰਾਈ॥) {{gap}}ਐਹੋ ਜੇਹੀਆਂ ਗਲਾਂ ਕਰਕੇ ਹੱਸਦੀਆਂ ਖੇਡਦੀਆਂ ਅਰ ਮਨ ਪਰਚਾਉਂਦ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196880 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੧੦੯)}}</noinclude>ਵੱਡੀਆਂ ਹੀ ਰਹਿ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਅੱਛਾ ਭੈਣੋ ਤੁਹਾਡੇ ਇਕੋ ਜੇਡੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਾਸ ਦਾ ਲੁਕੋ ਹੈ (ਜਿਸ ਤਨ ਲੱਗੀ ਸੋਈ ਤ ਜਾਣੇ ਹੋਰ ਕੀ ਜਾਣੇ ਪੀੜ ਪਰਾਈ॥) {{gap}}ਐਹੋ ਜੇਹੀਆਂ ਗਲਾਂ ਕਰਕੇ ਹੱਸਦੀਆਂ ਖੇਡਦੀਆਂ ਅਰ ਮਨ ਪਰਚਾਉਂਦੀਆਂ ਸੀਆਂ ਕਿ ਇਤਨੇ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਛਿੱਕੂ ਵਿੱਚ ਪਾਕੇ ਟਕੇ ਦੀਆਂ ਤੇ ਰੇਉੜੀਆਂ ਅਰ ਕਿਸੇ ਨੇ ਅਧ ਸੇਰ ਕੁ ਖਸਖਸਵਾਲੀਆਂ ਕਣਕ ਦੀਆਂ ਬੱਕਲੀਆਂ ਅਰ ਕਿਨੇ ਭੁੱਜੇ ਹੋਏ ਦਾਣੇ ਅਰ ਕਿਸੇ ਨੇ ਛਮਕੇ ਹੋਏ ਛੋਲੇ ਭੇਜੇ। ਅਰ ਇਨਾਂ ਸਭਨਾਂ ਨੇ ਆਪਸ ਵਿਚੋਂ ਬੰਡ ਚੁੰਡ ਕੇ ਖਾਧੇ॥ {{gap}}ਹੁਣ ਕਿਸੇ ਦਾ ਮੁਕਲਾਵਾ ਅਰ ਕਿਸੇ ਦਾ ਭਰਾਉਜਾ ਆ ਗਿਆ। ਕੋਈ ਤਾ ਨੂਰਮਹਿਲ ਅਰ ਕੋਈ ਨਕੋਦਰ ਅਰ ਕੋਈ ਰਾਹੋਂ ਨਮੇਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਤੁਰ ਗਈ। ਕਿਸੇ ਦੇ ਸਾਹੁਰੇ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸੇ ਉਹ ਉਥੋਂ ਨੂੰ ਚਲੀ ਗਈ। ਅਰ ਕਿਸੇ ਦਾ ਗੱਭਰੂ ਆਕੇ ਅਲਾਲਪੁਰ ਨੂੰ ਲੈ ਗਿਆ {{gap}}ਜੇਹੜੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਗਈਆਂ ਉਨਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰਨਾਂ ਗੱਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਬਧੀਕ ਤੀਆਂ ਖੇਡਣੇ ਦਾ ਬਹੁਤ ਸੁਖ ਲੱਭਾ। ਤੀਆਂ ਤਾਂ ਚਾਹੇ ਸਾਰੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਕੁੜੀਆਂ ਖੇਡਦੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਰਾਹੋਂ ਦੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਅਰ ਬਹੁਟੀਆਂ ਨੂੰ ਤੀਆਂ ਦੇ ਦਿਨੀਂ ਜਿਤਨੀ ਕੁ ਖੁਲ੍ਹ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਜਿਹਾਕ ਜਾਂ ਤੀਆਂ ਦਾ ਦਿਨ ਆਇਆ ਤਾਂ ਗਹਿਣੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾ ਲਾਕੇ ਸਭ ਕੁੜੀਆਂ ਖੇਡਣੇ ਮਲਣੇ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਕਈਆਂ ਨੇ ਤਾ ਕੱਠੀਆਂ ਹੋਕੇ ਆਪਣੇ ਹੀ ਮਹਲੇ ਗਿੱਧਾ ਪਾਇਆ ਅਰ ਕਈ ਨੀਹਲ਼ਲੇ ਪਾਸੇ ਤੇ ਉਚੀ ਰਾਹੋਂ ਵਲ ਜਾ ਕੱਠੀਆਂ ਹੋਈਆਂ। ਦੇਹੁੰ ਤਿਹੁੰ ਨੇ ਤਾ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਬਜਾਉਣੇ ਲਈ ਕਟੋਰੇ ਫੜ ਲਏ ਅਰ ਪੰਜ ਸੱਤ ਪਿਡ ਮੱਲਕੇ ਨੱਚਣ ਟੱਪਣ ਲੱਗ ਪਈਆਂ। ਕਿਨੇ ਇਹ ਬੇਲੀ<noinclude></noinclude> gq68bl9qkuft3i5ykb0dygz12jsh0a9 250 66832 196881 2025-06-30T09:47:33Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਪਾਈ। ਕਿ (ਮੈਂ ਮੂਈ ਮੁਕਲਾਵੇ ਤੋਰ ਦੇ ਨੀ ਮੈਂ ਮੂਈ ਮੁਕਲਾਵੇ ਤੋਰ ਦੇ) ਕਿਨੇ ਇਹ ਬੋਲੀ ਛੇੜੀ ਕਿ (ਬਿਰਹੋਂ ਦੀ ਚਾਲ ਨਿਆਰੀ ਨੀ ਬਿਰਹੋਂ ਦੀ ਚਾਲ ਨਿਆਰੀ) ਕੋਈ ਬੋਲੀ ਭੈਣੇ ਅਸੀਂ ਨਹੀਂ ਇਹ ਚੰਦਰੇ ਢਿੱਲੇ ਢਿੱਲੇ ਗੀਤ ਗਾਉ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196881 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />(੧੧੦)</noinclude>ਪਾਈ। ਕਿ (ਮੈਂ ਮੂਈ ਮੁਕਲਾਵੇ ਤੋਰ ਦੇ ਨੀ ਮੈਂ ਮੂਈ ਮੁਕਲਾਵੇ ਤੋਰ ਦੇ) ਕਿਨੇ ਇਹ ਬੋਲੀ ਛੇੜੀ ਕਿ (ਬਿਰਹੋਂ ਦੀ ਚਾਲ ਨਿਆਰੀ ਨੀ ਬਿਰਹੋਂ ਦੀ ਚਾਲ ਨਿਆਰੀ) ਕੋਈ ਬੋਲੀ ਭੈਣੇ ਅਸੀਂ ਨਹੀਂ ਇਹ ਚੰਦਰੇ ਢਿੱਲੇ ਢਿੱਲੇ ਗੀਤ ਗਾਉਦੇ ਕੋਈ ਐਹੀਆਂ ਜਿਹੀਆਂ ਬੋਲੀਆਂ ਪਾਓ ਕਿ ਜਿਹੀਆਂ ਮੁੰਡੇ ਮੇਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾਉਂਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕਿਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈਹੈ ਨਾ ਤੈਂ ਨੂੰ ਨਿੱਘਰ ਸਿਘਰੀ ਆ ਜਾਏ ਉਨਾਂ ਬੋਲੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਣਕੇ ਸਾਨੂੰ ਲੁਕਾਈ ਕੀ ਆਖੂਗੀ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਫੋਟ ਨੀ ਫੋਟ ਖਾਣੀ ਜਣਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਚੰਦਰੀਯੇ ਤੀਆਂ ਦੇ ਦਿਨੀਂ ਤਾਂ ਭਾਵੇਂ ਕੁਛ ਗਾਮਿਯੇ ਕੋਈ ਮੋਹਣਾ ਨਹੀਂ। ਕੀ ਤੂੰ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੀ ਕਿ ਹੋਰੀ ਦਾ ਭੜੂਆ ਅਰ ਦੁਬਾਲੀ ਦਾ ਜੁਹਾਰੀਆ ਜਿੱਕੁਰ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਸੱਚੀਂ ਭੜੂਆ ਅਰ ਜੁਹਾਰੀਆ ਨਹੀਂ ਗਿਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਉਕਰ ਤੀਮੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਬੀ ਤੀਆਂ ਦੇ ਦਿਨੀਂ ਲੁੱਚੀਆਂ ਨਹੀਂ ਗਿਣੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ। {{gap}}ਇੱਕ ਪਾਸੋਂ ਬੋਲੀ ਹਾਂ ਭੇਦੋਂ ਸੱਚੇ ਹੈਨਾ ਇਹ ਤਾਂ ਮੁੱਢ ਕਦੀਮ ਤੇ ਹੁੰਦੀ ਆਈ ਹੈ। ਜਾਂ ਆਪ ਕਿਸਨ ਭਗਵਾਨ ਹੋਰੀ ਤੀਆਂ ਖੇਡੇ ਹਨ ਤਾਂ ਸਾ ਨੂੰ ਕੀ ਡਰ ਹੈ? ਇਹ ਸੁਣਕੇ ਸਭੋ ਭੂਹੇ ਚੜ੍ਹ ਗਈਆਂ। ਜਿਹਾਂ ਈ ਢੋਲ ਬੱਜਿਆ ਅਰ ਜਿਹੀ ਹੀ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਗਿੱਧੇ ਅਰ ਕਟੋਰੇ ਦੀ ਅਬਾਜ ਅਰ ਜਿਹੀ ਹੀ ਅੱਡੀ ਦੀ ਧਮਕ ਉਸ ਵੇਲੇ ਐਹਾ ਊਧਮ ਲੱਗਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ਕਿ ਕੀ ਕਹਿਣ ਦੀ ਬਾਤ ਹੈ। ਜਿੱਧਰ ਦੇ ਮੈਂ ਡਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਡਾਰਾਂ ਕੁੜੀਆਂ ਦੀਆਂ ਖੜੀਆਂ ਅਰ ਗੋਟਾ ਕਨਾਰੀ ਚਮਕਦਾ ਸੀ। ਸੂਹਾ ਬੋਸਨੀ ਗੁਲਾਨਾਰੀ ਕਿਰਮਚੀ ਸੁਨਹਿਰੀ ਗੁਲਾਬੀ ਪਿਆਜੀ ਨਾਫਰਮਾਨੀ ਨਿਰੰਜੀ ਜੰਗਾਲੀ ਜਮਰੂਤੀ ਊਦਾ ਕਾਸਨੀ ਹੀ ਚੌਹੀਂ ਪਾਸੀਂ ਨਜਰ ਆਉਂਦਾ ਸਾ। ਕੋਈ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਅਬਰਕਾਂ ਦੀ ਪੱਖੀ ਲੈਕੇ ਨੱਚਦੀ ਅਰ ਕੋਈ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਛਿਟੀ ਫੜਕੇ ਨਾਚ ਦਿਖਾਲ਼ਦੀ ਸੀ। ਕੋਈ ਕਾਨ<noinclude></noinclude> 8bkcq9lnmrl3rlmj0kjduc0qlirk5zl 196882 196881 2025-06-30T09:48:17Z Charan Gill 36 196882 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੧੧੦)}}</noinclude>ਪਾਈ। ਕਿ (ਮੈਂ ਮੂਈ ਮੁਕਲਾਵੇ ਤੋਰ ਦੇ ਨੀ ਮੈਂ ਮੂਈ ਮੁਕਲਾਵੇ ਤੋਰ ਦੇ) ਕਿਨੇ ਇਹ ਬੋਲੀ ਛੇੜੀ ਕਿ (ਬਿਰਹੋਂ ਦੀ ਚਾਲ ਨਿਆਰੀ ਨੀ ਬਿਰਹੋਂ ਦੀ ਚਾਲ ਨਿਆਰੀ) ਕੋਈ ਬੋਲੀ ਭੈਣੇ ਅਸੀਂ ਨਹੀਂ ਇਹ ਚੰਦਰੇ ਢਿੱਲੇ ਢਿੱਲੇ ਗੀਤ ਗਾਉਦੇ ਕੋਈ ਐਹੀਆਂ ਜਿਹੀਆਂ ਬੋਲੀਆਂ ਪਾਓ ਕਿ ਜਿਹੀਆਂ ਮੁੰਡੇ ਮੇਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾਉਂਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕਿਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈਹੈ ਨਾ ਤੈਂ ਨੂੰ ਨਿੱਘਰ ਸਿਘਰੀ ਆ ਜਾਏ ਉਨਾਂ ਬੋਲੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਣਕੇ ਸਾਨੂੰ ਲੁਕਾਈ ਕੀ ਆਖੂਗੀ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਫੋਟ ਨੀ ਫੋਟ ਖਾਣੀ ਜਣਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਚੰਦਰੀਯੇ ਤੀਆਂ ਦੇ ਦਿਨੀਂ ਤਾਂ ਭਾਵੇਂ ਕੁਛ ਗਾਮਿਯੇ ਕੋਈ ਮੋਹਣਾ ਨਹੀਂ। ਕੀ ਤੂੰ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੀ ਕਿ ਹੋਰੀ ਦਾ ਭੜੂਆ ਅਰ ਦੁਬਾਲੀ ਦਾ ਜੁਹਾਰੀਆ ਜਿੱਕੁਰ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਸੱਚੀਂ ਭੜੂਆ ਅਰ ਜੁਹਾਰੀਆ ਨਹੀਂ ਗਿਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਉਕਰ ਤੀਮੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਬੀ ਤੀਆਂ ਦੇ ਦਿਨੀਂ ਲੁੱਚੀਆਂ ਨਹੀਂ ਗਿਣੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ। {{gap}}ਇੱਕ ਪਾਸੋਂ ਬੋਲੀ ਹਾਂ ਭੇਦੋਂ ਸੱਚੇ ਹੈਨਾ ਇਹ ਤਾਂ ਮੁੱਢ ਕਦੀਮ ਤੇ ਹੁੰਦੀ ਆਈ ਹੈ। ਜਾਂ ਆਪ ਕਿਸਨ ਭਗਵਾਨ ਹੋਰੀ ਤੀਆਂ ਖੇਡੇ ਹਨ ਤਾਂ ਸਾ ਨੂੰ ਕੀ ਡਰ ਹੈ? ਇਹ ਸੁਣਕੇ ਸਭੋ ਭੂਹੇ ਚੜ੍ਹ ਗਈਆਂ। ਜਿਹਾਂ ਈ ਢੋਲ ਬੱਜਿਆ ਅਰ ਜਿਹੀ ਹੀ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਗਿੱਧੇ ਅਰ ਕਟੋਰੇ ਦੀ ਅਬਾਜ ਅਰ ਜਿਹੀ ਹੀ ਅੱਡੀ ਦੀ ਧਮਕ ਉਸ ਵੇਲੇ ਐਹਾ ਊਧਮ ਲੱਗਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ਕਿ ਕੀ ਕਹਿਣ ਦੀ ਬਾਤ ਹੈ। ਜਿੱਧਰ ਦੇ ਮੈਂ ਡਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਡਾਰਾਂ ਕੁੜੀਆਂ ਦੀਆਂ ਖੜੀਆਂ ਅਰ ਗੋਟਾ ਕਨਾਰੀ ਚਮਕਦਾ ਸੀ। ਸੂਹਾ ਬੋਸਨੀ ਗੁਲਾਨਾਰੀ ਕਿਰਮਚੀ ਸੁਨਹਿਰੀ ਗੁਲਾਬੀ ਪਿਆਜੀ ਨਾਫਰਮਾਨੀ ਨਿਰੰਜੀ ਜੰਗਾਲੀ ਜਮਰੂਤੀ ਊਦਾ ਕਾਸਨੀ ਹੀ ਚੌਹੀਂ ਪਾਸੀਂ ਨਜਰ ਆਉਂਦਾ ਸਾ। ਕੋਈ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਅਬਰਕਾਂ ਦੀ ਪੱਖੀ ਲੈਕੇ ਨੱਚਦੀ ਅਰ ਕੋਈ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਛਿਟੀ ਫੜਕੇ ਨਾਚ ਦਿਖਾਲ਼ਦੀ ਸੀ। ਕੋਈ ਕਾਨ<noinclude></noinclude> ttzgc2lvn781hqigeyu9pucnnio89dl 250 66833 196883 2025-06-30T09:56:47Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਗੁਜਰੀ ਦਾ ਸਾਂਗ ਬਣਕੇ ਆਈ ਘਰ ਕੋਈ ਕੰਜਰੀਆਂ ਵਰਗਾ ਫਰਾਬਾ ਪਹਿਨਕੇ ਕਈ ਭਾਂਤ ਦੇ ਨਖਰੇ ਲਿਆਈ॥ {{gap}}ਇੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬੋਲੀ ਚਲੋ ਨੀ ਕੁੜੀਓ ਪਿਪਲ਼ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਬੇਹੜੇ ਉਨਾਂ ਦਾ ਜੁਆਈ ਆਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਉਸ ਨਾਲ ਠੱਠੇ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196883 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੧੧੦)}}</noinclude>ਗੁਜਰੀ ਦਾ ਸਾਂਗ ਬਣਕੇ ਆਈ ਘਰ ਕੋਈ ਕੰਜਰੀਆਂ ਵਰਗਾ ਫਰਾਬਾ ਪਹਿਨਕੇ ਕਈ ਭਾਂਤ ਦੇ ਨਖਰੇ ਲਿਆਈ॥ {{gap}}ਇੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬੋਲੀ ਚਲੋ ਨੀ ਕੁੜੀਓ ਪਿਪਲ਼ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਬੇਹੜੇ ਉਨਾਂ ਦਾ ਜੁਆਈ ਆਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਉਸ ਨਾਲ ਠੱਠੇ ਕਰਿਯੇ। ਕੋਈ ਬੋਲੀ ਨਾਨੀ ਭੈਣੇ ਉਹ ਪੱਟਿਆ ਜਾਣਾ ਕੁੜੀਆਂ ਦੀਆਂ ਛਾਤੀਆਂ ਫੜਨ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਸੋ ਚਲੋ ਕਾਨੂੰਗੋਆਂ ਦੇ ਬੇਹੜੇ ਥੰਮ੍ਹ ਝੂਟਿਯੇ। ਇੱਕ ਬੇਲੀ ਨੀ ਹੋਂਹ ਕੇਡੀ ਸੀ ਲਾਵੰਤੀ ਆਈ ਹੈ (ਨੇ ਸੌ ਚੂਹਾ ਖਾਕੇ ਬਿੱਲੀ ਹੱਜ ਨੂੰ ਚੱਲੀ) ਜੇ ਛਾਤੀ ਫੜ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕੀ ਅਲੋਕਾਰੀ ਹੋਈ ਭਲਾ ਦੱਸੋ ਤਾ ਅਗੇ ਜੀਜੇ ਸਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਕੀ ਕੀ ਨਹੀਂ ਕਹਿੰਦੇ? {{gap}}ਇੱਕ ਉਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਬੋਲੀ ਨੀ ਫਿੱਟ ਨੀ ਫਿੱਟ ਕਮਲੀਏ ਕੋਈ ਐਹੀਆਂ ਜਿਹੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਬੀ ਕਰਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ? {{gap}}ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੋਊ ਅੜਿਯੇ ਸਾ ਨੂੰ ਤਾ ਲੁਕੋ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ ਨਾਲੇ ਇਕੋ ਜੇਹੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੀ ਪੜਦਾ ਹੈ? {{gap}}ਇਕ ਬੋਲੀ ਭਲਾ ਵੱਢੀਯੇ ਮੈਂ ਅੱਜ ਤੇਰੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਦਸੂੰਗੀ ਨਾ ਭਈ ਤਾਈ ਤੇਰੀ ਪੂਰਨਦੇਈ ਏਹੋ ਜੇਹੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਪੂਰਨਦੇਈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਜਾਹ ਦੱਸ ਦੇਹ ਫੇਰ॥ {{gap}}ਇਹ ਸੁਣਕੇ ਉਹ ਕੁੜੀ ਡਰੀ ਅਰ ਹਥ ਜੋੜਕੇ ਕਹਿਣ ਲੱਗੀ ਨੀ ਪੂਰਨਦੇਇਯੇ ਹਾਹੜੇ ਹਾਹੜੇ ਭੈਣ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਪੈਰੀਂ ਪੈਂਦੀ ਹਾਂ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਦੱਸੀਂ ਅੜਿਯੇ ਮੈਂ ਤਾਂ ਤੈਂ ਨੂੰ ਸਹੇਲੀ ਜਾਣਕੇ ਤੇਰੇ ਨਾਲ ਬਾਤਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ ਭਲਾ ਜੇ ਤੂੰ ਮੈਂ ਨੂੰ ਮਾਂ ਤੇ ਬੁਰੇ ਬਾਬ ਕਰ ਲਵੇਂਗੀ ਤਾਂ ਕੀ ਹਥ ਆ ਜਾਊ? {{gap}}ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਨੇ ਪਾਸੋਂ ਕਿਹਾ ਨੀ ਚੰਦਰਿਯੇ ਐਨਾ ਕਿੰਉਂ ਡਰਦੀ ਹੈਂ ਕਮਲਿਯੋਂ ਕੀ ਇਹ ਸੱਚੀਂ ਤੇਰੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਣ ਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗੀ। ਇਹ ਤਾ ਤੈਂ ਨੂੰ ਹੱਸਦੀ ਅਰ ਖਿਝਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਮੂਰਖੇ ਤੂੰ ਲੇਹ<noinclude></noinclude> 8zc1sykfd1cuxrfqog0p4w3q7r83jnh 196885 196883 2025-06-30T09:58:26Z Charan Gill 36 196885 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੧੧੧)}}</noinclude>ਗੁਜਰੀ ਦਾ ਸਾਂਗ ਬਣਕੇ ਆਈ ਘਰ ਕੋਈ ਕੰਜਰੀਆਂ ਵਰਗਾ ਫਰਾਬਾ ਪਹਿਨਕੇ ਕਈ ਭਾਂਤ ਦੇ ਨਖਰੇ ਲਿਆਈ॥ {{gap}}ਇੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬੋਲੀ ਚਲੋ ਨੀ ਕੁੜੀਓ ਪਿਪਲ਼ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਬੇਹੜੇ ਉਨਾਂ ਦਾ ਜੁਆਈ ਆਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਉਸ ਨਾਲ ਠੱਠੇ ਕਰਿਯੇ। ਕੋਈ ਬੋਲੀ ਨਾਨੀ ਭੈਣੇ ਉਹ ਪੱਟਿਆ ਜਾਣਾ ਕੁੜੀਆਂ ਦੀਆਂ ਛਾਤੀਆਂ ਫੜਨ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਸੋ ਚਲੋ ਕਾਨੂੰਗੋਆਂ ਦੇ ਬੇਹੜੇ ਥੰਮ੍ਹ ਝੂਟਿਯੇ। ਇੱਕ ਬੇਲੀ ਨੀ ਹੋਂਹ ਕੇਡੀ ਸੀ ਲਾਵੰਤੀ ਆਈ ਹੈ (ਨੇ ਸੌ ਚੂਹਾ ਖਾਕੇ ਬਿੱਲੀ ਹੱਜ ਨੂੰ ਚੱਲੀ) ਜੇ ਛਾਤੀ ਫੜ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕੀ ਅਲੋਕਾਰੀ ਹੋਈ ਭਲਾ ਦੱਸੋ ਤਾ ਅਗੇ ਜੀਜੇ ਸਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਕੀ ਕੀ ਨਹੀਂ ਕਹਿੰਦੇ? {{gap}}ਇੱਕ ਉਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਬੋਲੀ ਨੀ ਫਿੱਟ ਨੀ ਫਿੱਟ ਕਮਲੀਏ ਕੋਈ ਐਹੀਆਂ ਜਿਹੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਬੀ ਕਰਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ? {{gap}}ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੋਊ ਅੜਿਯੇ ਸਾ ਨੂੰ ਤਾ ਲੁਕੋ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ ਨਾਲੇ ਇਕੋ ਜੇਹੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੀ ਪੜਦਾ ਹੈ? {{gap}}ਇਕ ਬੋਲੀ ਭਲਾ ਵੱਢੀਯੇ ਮੈਂ ਅੱਜ ਤੇਰੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਦਸੂੰਗੀ ਨਾ ਭਈ ਤਾਈ ਤੇਰੀ ਪੂਰਨਦੇਈ ਏਹੋ ਜੇਹੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਪੂਰਨਦੇਈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਜਾਹ ਦੱਸ ਦੇਹ ਫੇਰ॥ {{gap}}ਇਹ ਸੁਣਕੇ ਉਹ ਕੁੜੀ ਡਰੀ ਅਰ ਹਥ ਜੋੜਕੇ ਕਹਿਣ ਲੱਗੀ ਨੀ ਪੂਰਨਦੇਇਯੇ ਹਾਹੜੇ ਹਾਹੜੇ ਭੈਣ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਪੈਰੀਂ ਪੈਂਦੀ ਹਾਂ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਦੱਸੀਂ ਅੜਿਯੇ ਮੈਂ ਤਾਂ ਤੈਂ ਨੂੰ ਸਹੇਲੀ ਜਾਣਕੇ ਤੇਰੇ ਨਾਲ ਬਾਤਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ ਭਲਾ ਜੇ ਤੂੰ ਮੈਂ ਨੂੰ ਮਾਂ ਤੇ ਬੁਰੇ ਬਾਬ ਕਰ ਲਵੇਂਗੀ ਤਾਂ ਕੀ ਹਥ ਆ ਜਾਊ? {{gap}}ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਨੇ ਪਾਸੋਂ ਕਿਹਾ ਨੀ ਚੰਦਰਿਯੇ ਐਨਾ ਕਿੰਉਂ ਡਰਦੀ ਹੈਂ ਕਮਲਿਯੋਂ ਕੀ ਇਹ ਸੱਚੀਂ ਤੇਰੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਣ ਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗੀ। ਇਹ ਤਾ ਤੈਂ ਨੂੰ ਹੱਸਦੀ ਅਰ ਖਿਝਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਮੂਰਖੇ ਤੂੰ ਲੇਹ<noinclude></noinclude> 97oihyb6eh80qcpadeel95jec9taqqj 250 66834 196884 2025-06-30T09:57:54Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਲੜੀਆਂ ਕੱਢ ਕੱਢ ਕਿੰਉ ਫਾਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ? ਫੇਰ ਕਿਹਾ ਚਲ ਨੀ ਪ੍ਰਨਦੇਇਯੇ ਆਡਿਯੇ ਐਨਾ ਨਹੀਂ ਖਿਝਾਈਦਾ ਇਕੋਂ ਜਿਹੀਆਂ ਦੀ ਸੌ ਗਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਤੂੰ ਕੇਹੀ ਬੁਰੀ ਹੈਂ ਜੋ ਤੇਰੇ ਢਿੱਡ ਵਿਚ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਪਚਦੀ। ਤੈਂ ਨੂੰ ਕੀ ਇ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196884 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />(੧੧੨)</noinclude>ਲੜੀਆਂ ਕੱਢ ਕੱਢ ਕਿੰਉ ਫਾਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ? ਫੇਰ ਕਿਹਾ ਚਲ ਨੀ ਪ੍ਰਨਦੇਇਯੇ ਆਡਿਯੇ ਐਨਾ ਨਹੀਂ ਖਿਝਾਈਦਾ ਇਕੋਂ ਜਿਹੀਆਂ ਦੀ ਸੌ ਗਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਤੂੰ ਕੇਹੀ ਬੁਰੀ ਹੈਂ ਜੋ ਤੇਰੇ ਢਿੱਡ ਵਿਚ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਪਚਦੀ। ਤੈਂ ਨੂੰ ਕੀ ਇਨਾਂ ਗੱਲਾਂ ਨਾਲ਼ ਤੂੰ ਤਾਂ ਐਥੇ ਦੀ ਦੇਹਡੀ ਠਹਿਰੀ ਸਗੋਂ ਤੈਂ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਐਥੇ ਦੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨਾਲ ਅੱਤ ਪਿਆਰ ਪਾਕੇ ਜਾਮੇਂ ਤੂੰ ਚੰਦਰੀਯੇ ਬੈਂਡ ਖਰੀਦਣ ਲਗੀ ਹੈਂ। ਭੈਣੇ ਫਗਵਾੜੇ ਦੀਆਂ ਧੀਆਂ ਤੇ ਬੁਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਨਾਨਕੀ ਆਕੇ ਬੀ ਚੜਨੇ ਲੜਾਉਣ ਤੇ ਨਹੀਂ ਟਲਦੀ ਆਂ। ਕਿਨੇ ਸੱਚੋ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ( ਬਹੂ ਆਈ ਫਗਵਾੜੇ ਦੀ ਤਾਂ ਢੂਹੀ ਭੰਨੇ ਲਾੜੇ ਦੀ)॥ ਪੂਰਨਦੇਈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਚਲ ਨੀ ਚਲ ਤੂੰ ਕੇਹੜੀ ਭਈ ਇੱਥੇ ਦੀ ਧੀ ਹੈਂ ਤੂੰ ਬੀ ਤਾ ਦੋਹਤੀ ਹੀ ਹੈ। ਜਾਹ ਤਾ ਤੂੰ ਬੀ ਆਪਣੇ ਨਕੋ ਦਰ ਜਾਕੇ ਗੁਮਾਨ ਕਰ ਕੇ ਡੇ ਕਹਾਣੇ ਪਾਉਂਣ ਸਿੱਖੀ ਹੈ! ਕੀ ਸਾ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਐਹੇ ਜਿਹੇ ਪਾਉਣੇ ਆਉਂਦੇ? ਜੇ ਤੂੰ ਸਾ ਨੂੰ ਫਗਵਾੜੇਂ ਦਾ ਮੇਹਣਾ ਮਾਰੇਂਗੀ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਬੀ ਡੇਰੇ ਨਕੋਦਰ ਦਾ ਕਹਾਣਾ ਜਾਣਦੇ ਹੈਂ ਭਈ ( ਬਹੂ ਆਈ ਨਕੋਦਰ ਦੀ ਤਾਂ ਖਾਂਦੀ ਪੀਂਦੀ ਓਦਰ ਦੀ ਇਹ ਸੁਣਕੇ ਸਭੋ ਕੁੜੀਆਂ ਹੱਸ ਪਈਆਂ ਅਰ ਬੋਲੀਆਂ ਲਓ ਭੈਰੋ ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਦੋਨੋ ਬਰੋਬਰ ਹੋ ਗਈਆਂ ਸੋ ਚਲੋ ਹੁਣ ਚੱਲਕੇ ਕਿਤੇ ਪੀਂਘ ਝੂਣਿਯੇ॥ ਇੱਕ ਬੇਲੀ ਨੀ ਆਓ ਸਾਡੀ ਗਲੀ ਪੀਂਘ ਪਈ ਹੋਈ ਹੈ ਉੱਥੇ ਝੂਟਾਂਗੇ। ਪਾਸੋਂ ਇਕ ਤੀਮੀ ਬੋਲੀ ਨਾਨੀ ਬੱਜੀਓ ਉਥੋਂ ਠਾਣਾ ਨੇੜੇ ਅਰ ਸੁਪਾਹੀ ਕੋਲ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਪੀਂਘ ਝੂਟਣੀ ਹੈ ਤਾਂ ਚੋਪੜਿਆਂ ਦੇ ਮਹੱਲੇ ਜਾਓ ਉਥੇ ਬੜੀ ਲੰਮੀ ਪੀਂਘ ਪਈ ਹੋਈ ਹੈ। ਨਾਲੇ ਉਥੋਂ ਬਜਾਰ ਬਡੀ ਦੂਰ ਹੈ ਮਨ ਭਾਉਂਦੇ ਸੋਹਲੇ ਗਾਮਿਓ।<noinclude></noinclude> fzoezgiwcwth3nojhb8qfnxxz2miejf 196886 196884 2025-06-30T10:04:24Z Charan Gill 36 196886 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੧੧੨)}}</noinclude>ਲੜੀਆਂ ਕੱਢ ਕੱਢ ਕਿੰਉ ਫਾਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ? ਫੇਰ ਕਿਹਾ ਚਲ ਨੀ ਪੂਰਨਦੇਇਯੇ ਆੜਿਯੇ ਐਨਾ ਨਹੀਂ ਖਿਝਾਈਦਾ ਇਕੋਂ ਜਿਹੀਆਂ ਦੀ ਸੌ ਗਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਤੂੰ ਕੇਹੀ ਬੁਰੀ ਹੈਂ ਜੋ ਤੇਰੇ ਢਿੱਡ ਵਿਚ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਪਚਦੀ। ਤੈਂ ਨੂੰ ਕੀ ਇਨਾਂ ਗੱਲਾਂ ਨਾਲ਼ ਤੂੰ ਤਾਂ ਐਥੇ ਦੀ ਦੋਹਤੀ ਠਹਿਰੀ ਸਗੋਂ ਤੈਂ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਐਥੇ ਦੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨਾਲ ਅੱਤ ਪਿਆਰ ਪਾਕੇ ਜਾਮੇਂ ਤੂੰ ਚੰਦਰੀਯੇ ਬੈਰ ਖਰੀਦਣ ਲਗੀ ਹੈਂ। ਭੈਣੇ ਫਗਵਾੜੇ ਦੀਆਂ ਧੀਆਂ ਤੇ ਬੁਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਨਾਨਕੀ ਆਕੇ ਬੀ ਲੜਨੇ ਲੜਾਉਣ ਤੇ ਨਹੀਂ ਟਲਦੀਆਂ। ਕਿਨੇ ਸੱਚੋ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ (ਬਹੂ ਆਈ ਫਗਵਾੜੇ ਦੀ ਤਾਂ ਢੂਹੀ ਭੰਨੇ ਲਾੜੇ ਦੀ)॥ {{gap}}ਪੂਰਨਦੇਈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਚਲ ਨੀ ਚਲ ਤੂੰ ਕੇਹੜੀ ਭਈ ਇੱਥੇ ਦੀ ਧੀ ਹੈਂ ਤੂੰ ਬੀ ਤਾ ਦੋਹਤੀ ਹੀ ਹੈ। ਜਾਹ ਤਾ ਤੂੰ ਬੀ ਆਪਣੇ ਨਕੋਦਰ ਜਾਕੇ ਗੁਮਾਨ ਕਰ। ਕੇਡੇ ਕਹਾਣੇ ਪਾਉਂਣ ਸਿੱਖੀ ਹੈ! ਕੀ ਸਾ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਐਹੇ ਜਿਹੇ ਪਾਉਣੇ ਆਉਂਦੇ? ਜੇ ਤੂੰ ਸਾ ਨੂੰ ਫਗਵਾੜੇਂ ਦਾ ਮੇਹਣਾ ਮਾਰੇਂਗੀ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਬੀ ਤੇਰੇ ਨਕੋਦਰ ਦਾ ਕਹਾਣਾ ਜਾਣਦੇ ਹੈਂ ਭਈ (ਬਹੂ ਆਈ ਨਕੋਦਰ ਦੀ ਤਾਂ ਖਾਂਦੀ ਪੀਂਦੀ ਓਦਰ ਦੀ) ਇਹ ਸੁਣਕੇ ਸਭੋ ਕੁੜੀਆਂ ਹੱਸ ਪਈਆਂ ਅਰ ਬੋਲੀਆਂ ਲਓ ਭੈਣੋੋ ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਦੋਨੋ ਬਰੋਬਰ ਹੋ ਗਈਆਂ ਸੋ ਚਲੋ ਹੁਣ ਚੱਲਕੇ ਕਿਤੇ ਪੀਂਘ ਝੂਟਿਯੇ॥ {{gap}}ਇੱਕ ਬੇਲੀ ਨੀ ਆਓ ਸਾਡੀ ਗਲੀ ਪੀਂਘ ਪਈ ਹੋਈ ਹੈ ਉੱਥੇ ਝੂਟਾਂਗੇ। ਪਾਸੋਂ ਇਕ ਤੀਮੀ ਬੋਲੀ ਨਾ ਨੀ ਬਾੱੱਜੀਓ ਉਥੋਂ ਠਾਣਾ ਨੇੜੇ ਅਰ ਸੁਪਾਹੀ ਕੋਲ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਪੀਂਘ ਝੂਟਣੀ ਹੈ ਤਾਂ ਚੋਪੜਿਆਂ ਦੇ ਮਹੱਲੇ ਜਾਓ ਉਥੇ ਬੜੀ ਲੰਮੀ ਪੀਂਘ ਪਈ ਹੋਈ ਹੈ। ਨਾਲੇ ਉਥੋਂ ਬਜਾਰ ਬਡੀ ਦੂਰ ਹੈ ਮਨ ਭਾਉਂਦੇ ਸੋਹਲੇ ਗਾਮਿਓ।<noinclude></noinclude> p38ubiwm5mqhexijnghpmiqpfhwb0qc 250 66835 196887 2025-06-30T10:13:18Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਜਾਂ ਕੁੜੀਆਂ ਚੋਪੜਿਆਂ ਦੇ ਮਹੱਲੇ ਨੂੰ ਤੁਰੀਆਂ ਤਾਂ ਅੱਗੋਂ ਇੱਕ ਜੱਟਾਂ ਦੀ ਧੁਮੀੜ ਆਉਂਦੀ ਦੇਖਕੇ ਇੱਕ ਕੰਧ ਨਾਲ਼ ਬਗਲ ਖੜੀਆਂ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਨੇ ਉਨਾਂ ਜੱਟਾਂ ਤੇ ਪੁੱਛਿਆ ਬੇ ਭਾਈ ਤੁਸੀਂ ਕੱਠੇ ਹੋਕੇ ਕਿਥੇ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196887 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੧੧੩)}}</noinclude>ਜਾਂ ਕੁੜੀਆਂ ਚੋਪੜਿਆਂ ਦੇ ਮਹੱਲੇ ਨੂੰ ਤੁਰੀਆਂ ਤਾਂ ਅੱਗੋਂ ਇੱਕ ਜੱਟਾਂ ਦੀ ਧੁਮੀੜ ਆਉਂਦੀ ਦੇਖਕੇ ਇੱਕ ਕੰਧ ਨਾਲ਼ ਬਗਲ ਖੜੀਆਂ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਨੇ ਉਨਾਂ ਜੱਟਾਂ ਤੇ ਪੁੱਛਿਆ ਬੇ ਭਾਈ ਤੁਸੀਂ ਕੱਠੇ ਹੋਕੇ ਕਿਥੇ ਚਲੇ ਹੋਂ? {{gap}}ਉਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬੁਢਾ ਜੇਹਾ ਬੇਲਿਆ ਬੇਬੇ ਤੈਂ ਨੂੰ ਕੀ ਦੱਸਿਯੇ ਹਾਕਮਾਂ ਨੇ ਚਿੱਤੜੀਂ ਡਾਂਗ ਦਿੱਤੀ ਉਠ ਤੁਰੇ ਕੁੰਹ ਆਖਣੇ ਦੀ ਗੱਲ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਆਖਿਯੇ ਨਾ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਓਪਰਾ ਜੇਹਾ ਜੱਟ ਬਜਾਰ ਵਿੱਚ ਖੜਾ ਸੌਦਾ ਲੈਂਦਾ ਸਾ ਉਨ ਉਸ ਬੁੱਢੇ ਨੂੰ ਆਖਿਆ ਸਿੱਖਾ ਬੁਰਿਓਂ ਔਖਾ ਬੇਲਦਾ ਹੈਂ ਤਾਂ ਬੀ ਸੁਣਾਉ ਤਾਂ ਸਹੀ ਤੁਹਾ ਨੂੰ ਕੀ ਬਿਪਤਾ ਬਣੀ ਅਰ ਤੁਹਾਡੇ ਘਰ ਕੇਹੜੇ ਪਿੰਡ ਹਨ? {{gap}}ਉਨੀਂ ਜਟੀਂਂ ਇੱਕੋ ਵਾਰ ਆਖਿਆ ਭਰਾਵਾ ਨਾ ਪੁੱਛ ਕੱਲ ਪਰਸੋਂ ਤੇ ਸਾਡੇ ਪਿੰਡ ਇੱਕ ਫਰੰਗੜਾ ਜੇਹਾ ਆਣ ਉੱਤਰਿਆ ਹੈ ਓਨ ਪਿੰਡ ਐਹਾ ਜਿਚ ਕਰ ਛੱਡਿਆ ਹੈ ਕਿ ਨਾ ਪੁੱਛ। ਅਹਾਂ ਅੱਜੁ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵੇਲੇ ਓਨ ਇੱਕ ਮੋਰ ਨੂੰ ਬਦੂਕ ਮਾਰਕੇ ਮਾਰ ਸਿੱਟਿਆ ਸਾ। ਐਸ ਮੁੰਡੇ ਦੇ ਮੂੰਹੋਂ ਨਿੱਕਲਿਆ ਭਈ ਹਜੂਰ ਤੁਸੀਂ ਏਹ ਮੋਰ ਕਿੱਦਾਂ ਮਾਰ ਸਿੱਟਿਆ ਏਹ ਤਾਂ ਸਾਡਾ ਰੱਖਿਆ ਹੋਇਆ ਸਾ ਉਸ ਫਰੰਗੀ ਨੇ ਭਾਈ ਏਸ ਮੁੰਡੇ ਨੂੰ ਲੈਂਦਿਆਂ ਹੀ ਘੜ ਕੱਢਿਆ ਅਰ ਫੇਰ ਸੱਚਾ ਹੋਣ ਨੂੰ ਅੱਗਲ਼ਬਾਂਢੀ ਠਾਣੇ ਲਿਖ ਭੇਜਿਆ ਕਿ ਮੈਹਰਮ ਪੂਰੇ ਦਿਆਂ ਜੱਟਾਂ ਨੇ ਸਾਡੀ ਅਬਰੋ ਲਾਹੀ ਹੈ। ਭਾਈਆ ਅੱਜੁ ਛਾਹ ਵੇਲੇ ਸੁਪਾਹੀ ਜਾਕੇ ਸਾ ਨੂੰ ਘੇਰ ਲਿਆਇਆ ਹੈ ਹੁਣ ਠਾਣੇ ਨੂੰ ਚਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ॥ {{gap}}ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਭਈ ਏਹੁ ਕਿੱਦਾਂ ਮੰਨ ਲਇਯੇ ਤੁਹਾਡੇ ਮੁੰਡੇ ਨੇ ਕੁੰਹ ਵਧੀਕੀ ਜ਼ਰੂਰ ਕੀਤੀ ਹੋਣੀ ਹੈ ਨਹੀਂ ਤਾ ਰੀਣਕੁ ਗੱਲ ਪਿੱਛੇ ਉਹ ਠਾਣੇ ਨਾ ਲਿਖਦਾ॥ {{gap}}ਜਟੀਂਂ ਕਿਹਾ ਭਈਆ ਤੂੰ ਜੱਟ ਭਿਰਾਉ ਦਿਸਦਾ ਹੈਂ ਤੈਥੋਂ ਕੀ<noinclude>{{center|o}}</noinclude> 4glh8jw89dpy73006peh4vewaw5v0o8 250 66836 196888 2025-06-30T10:21:56Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਲੁਕੋ ਹੈ ਇਹ ਮੁੰਡਾ ਬਡੀ ਗਦੂਤ ਹੈ ਸੁਣਦੇ ਹੈਂ ਭਈ ਸਹੁਰੇ ਦਾ ਉਸ ਸਾਹਬ ਦੇ ਚੱਡਿਆਂ ਨੂੰ ਜਾ ਪਿਆ ਅਰ ਭੁਇ ਪਰ ਸਿੱਟਕੇ ਕੋਈ ਘੜੀ ਸਾਰੀ ਉਸ ਨੂੰ ਬਾਹਣ ਵਿੱਚ ਗੋਥਲ਼ਦਾ ਰਿਹਾ। ਭਈਆ ਕੀ ਜਾਣਿਯੇ ਹੁਣ ਕੀ ਪੇਸ਼ ਆਊ? {{gap}}ਉਸ ਜ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196888 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੧੧੪)}}</noinclude>ਲੁਕੋ ਹੈ ਇਹ ਮੁੰਡਾ ਬਡੀ ਗਦੂਤ ਹੈ ਸੁਣਦੇ ਹੈਂ ਭਈ ਸਹੁਰੇ ਦਾ ਉਸ ਸਾਹਬ ਦੇ ਚੱਡਿਆਂ ਨੂੰ ਜਾ ਪਿਆ ਅਰ ਭੁਇ ਪਰ ਸਿੱਟਕੇ ਕੋਈ ਘੜੀ ਸਾਰੀ ਉਸ ਨੂੰ ਬਾਹਣ ਵਿੱਚ ਗੋਥਲ਼ਦਾ ਰਿਹਾ। ਭਈਆ ਕੀ ਜਾਣਿਯੇ ਹੁਣ ਕੀ ਪੇਸ਼ ਆਊ? {{gap}}ਉਸ ਜੱਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹਾਂ ਹੋਰ ਐਮੈਂ ਕਿਦਾਂ ਤੁਸੀਂ ਸੱਭੋ ਪਕੜੇ ਜਾਂਦੇ? ਫੇਰ ਆਖਿਆ ਤੁਸੀਂ ਮੈਂ ਨੂੰ ਇਹ ਲੜੀ ਤਾ ਫੜਾਬੋ ਭਈ ਓਹ ਕੋਈ ਕਰਾਨੀ ਸਾ ਕੇ ਕੋਈ ਸਾਹਬ ਲੋਕ ਸਾ? {{gap}}ਜੱਟੀਂ ਕਿਹਾ ਭਈ ਦਿੱਸਦਾ ਤਾ ਕੋਈ ਕਰਾਨੀ ਜੇਹਾ ਹੀ ਹੈ ਪਰ ਹੂਤ ਹੂਤ ਬਡੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਖਦੇ ਹੈਨ ਕਿ ਕੋਈ ਫਲੌਰ ਦੇ ਰੇਲ ਘਰ ਵਿੱਚੋਂ ਹੈ। ਓਏ ਸਿੱਖਾ ਭਾਮਾਂ ਕੋਈ ਹੋਵੇ ਪਰ ਸਾ ਨੂੰ ਤਾ ਸਹੁਰੇ ਨੇ ਹਾਲ ਖਸਮਾਂ ਦੇ ਬੁਲਾ ਭੇਜਿਆ ਨਾ! {{gap}}ਉਸ ਜੱਟ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਫੇਰ ਹੁਣ ਤੁਹਾਡੀ ਕਿੱਦਾਂ ਸਲਾਹ ਹੈ? {{gap}}ਜੱਟੀਂ ਕਿਹਾ ਚੌਧਰੀ ਕਿੱਕੂ ਦੱਸਿਯੇ ਜੇਹੜੀ ਬਾਹਗੁਰੂ ਕਰੇ। ਹੱਛਾ ਜਾਨੇ ਹਾਂ ਜਿੱਦਾਂ ਹੋਊ ਦੇਖ ਲਵਾਂਗੇ। ਸੁਣਦੇ ਹਾਂ ਭਈ ਠਾਣੇਦਾਰ ਭਲਾਮਾਣਸ ਅਰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਉਬਰੋਂ ਤੀਕ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ ਕੁੰਹ ਪੈਸਾ ਪਾਉਲਾ ਮੂੰਹ ਮਲ਼ਕੇ ਦੇਖਾਂਗੇ ਹੋਰ ਕੀ ਵੱਸ ਹੈ ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਭਰਾਵਾ ਬਾਬੇ ਜੁਆਹਰ ਸਿੰਘ ਦਾ ਸਵਾ ਰੁਪੈਯੇ ਦਾ ਕੜਾਹ ਪ੍ਰਸਾਦ ਬੀ ਸੁੱਖਿਆ ਹੈ। ਨਾਲੇ ਲੱਖਾਂ ਦੇ ਦਾਤੇ ਦੀ ਛਿੰਝ ਭੀ ਘੁਲਾਉਣੀ ਮੰਨੀ ਹੈ ਸੋ ਕੋਈ ਤਾ ਬਹੁੜੇ ਹੀਗਾ॥ {{gap}}ਉਸ ਜਿਮੀਦਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸਿੱਖੋਂ ਬਾਹੜੂ ਤਾ ਜਰੂਰ ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਜੇਹੜੀਆਂ ਥਾਂ ਥਾਂ ਟੰਗਾਂ ਅੜਾਉਂਦੇ ਹੋ ਇਹ ਗੱਲ ਹੱਛੀ ਨਹੀਂ। ਤੁਸੀਂ ਮੈਂ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਕੇ ਸਿੱਖ ਦਿਖਾਲੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋ ਫੇਰ ਸਿੱਖ ਹੋਕੇ ਲੱਖਾਂ ਦੇ ਦਾਤੇ ਭੜੂਏ ਨੂੰ ਵਿੱਚ ਘਸੋੜਨਾ ਤਾ ਹੱਛਾ ਨਹੀਂ ਨਾ। ਤੁਹਾ ਨੂੰ ਤਾ ਏਕ ਨਰੰਕਾਰ ਪਰ ਭਰੋਸਾ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹਿਯੇ॥ {{gap}}ਜੱਟੀਂ ਆਖਿਆਓ ਭਈ ਚੌਧਰੀ ਹੈ ਤਾ ਸਚੁ ਪਰ ਦੇਖੇਂ ਨਾ<noinclude></noinclude> ojvzv5b60e1qsay7vq3xi5zsxwnbpks 250 66837 196889 2025-06-30T10:29:37Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਅਸੀਂ ਦੁਨੀਆਂਦਾਰਾਂ ਤੇ ਇੱਕ ਗੱਲ ਪਰ ਬੈਹਿ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇੱਥੇ ਏਹ ਗੱਲਾਂ ਹੋ ਹੀ ਰਹੀਆਂ ਸੀਆਂ ਕਿ ਅੱਗੇ ਤੇ ਦੋ ਮਨੁੱਖ ਇਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਦੇ ਆਕੇ ਆਖਣ ਲੱਗੇ ਚੱਲੋ ਡਾਇਆਮੁੜ ਚਲੋ ਗੁਰੂ ਭਲੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਠਾਣੇਦਾਰ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196889 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੧੧੫)}}</noinclude>ਅਸੀਂ ਦੁਨੀਆਂਦਾਰਾਂ ਤੇ ਇੱਕ ਗੱਲ ਪਰ ਬੈਹਿ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇੱਥੇ ਏਹ ਗੱਲਾਂ ਹੋ ਹੀ ਰਹੀਆਂ ਸੀਆਂ ਕਿ ਅੱਗੇ ਤੇ ਦੋ ਮਨੁੱਖ ਇਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਦੇ ਆਕੇ ਆਖਣ ਲੱਗੇ ਚੱਲੋ ਡਾਇਆਮੁੜ ਚਲੋ ਗੁਰੂ ਭਲੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਠਾਣੇਦਾਰ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਪੱਚੀ ਰੁਪੈਯੇ' ਦੇ ਕੇ ਗੱਲ ਰਫੂੰ ਦਫੂੰ ਕਰਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਚਲੋ ਹੁਣ ਕੁੰਹ ਖਤਰਾ ਨਹੀਂ। ਇਹ ਸੁਣਕੇ ਸਭ ਰਾਜੂ ਹੋਏ ਅਰ ਬੋਲੇ ਛਿਆਬਸੇ ਓਏ ਮੁੰਡਿਓ ਤੁਸੀਂ ਤਾ ਰੱਖ ਦਿਖਾਲ਼ੀ ਹੈ ਭਈਆ ਸਾਡਾ ਸਾਹੁ ਸੁੱਕਦਾ ਜਾਂਦਾ ਸਾ। ਹੋਊ ਪੱਚੀ ਰੁਪੈਯੇ ਸਹੁਰੇ ਕੀ ਝਾਂਠ ਦਾ ਬਾਲ਼ ਹਨ ਲੱਖ ਗਨੀਮਤ ਐਸ ਗੱਲ ਦੀ ਸਮਝੋ ਜੋ ਕੁਛ ਜਰੀਮਾਨਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਾ। ਭਈਆ ਜੇ ਇੱਕ ਰੁਪੈਯਾ ਬੀ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਤਾਂ ਸਾਰੀ ਉਮਰਾ ਨੂੰ ਦਾਗੀ ਹੋ ਜਾਂਦੇ। {{gap}}ਹੁਣ ਇਕ ਮੁੰਡੇ ਨੇ ਘਰ ਆਕੇ ਆਪਣੇ ਪੇਉ ਨੂੰ ਆਖਿਆ ਬਾਪੂ ਆਲਾਸਿੰਘ ਦੇ ਮੁਕੱਦਮੇ ਵਿੱਚ ਜੋ ਗੁਰੂ ਜੁਆਹਰ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕੜਾਹ ਪਰਸਾਦ ਤੁਸੀਂ ਸੁਖਿਆ ਸੀ ਉਹ ਕੌਣ ਦਿਨ ਹੋਏ ਤੁਸਾਂ ਦਿੱਤਾ ਨਹੀਂ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮੁੰਡੇ ਸਾਡੇ ਪਿੰਡ ਤਿਆਰ ਹੋਏ ਹਨ ਜੇ ਆਖੋਂ ਤਾਂ ਮੈਂ ਬੀ ਜਾ ਆਵਾਂ ਨਾਲ਼ੇ ਸੁੱਖ ਉਤਾਰ ਆਊਂਗਾ॥ {{gap}}ਬਾਪੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਆਂਹਦਾ ਤਾ ਸੱਚ ਹੈ ਲੈ ਸਵਾ ਰੁਪੈਯੇ ਦਾ ਕੜਾਹ ਕਰਾਕੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਛਕਾ ਦੇਖੀਂ। ਹੁਣ ਮੇਹਰ ਸਿੰਘ ਕਈਆਂ ਗਭਰੂਆਂ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਖਟਕੜਾਂ ਦੇ ਮੇਲੇ ਗਿਆ। ਮੇਲੇ ਵਿਚ ਵੜਦਿਆਂ ਹੀ ਜੱਟਾਂ ਦੇ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੂੰ ਭੂਤਨਾ ਚੜ੍ਹ ਗਿਆ। ਜਿੱਥੇ ਚਾਰ ਜੱਟੀਆਂ ਦੇਖਦੇ ਖੌਰੂ ਪਾਉਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੇ। ਕੋਈ ਕੱਛ ਵਿੱਚ ਤੰਦਵਾਲਾ ਤੂੰਬਾ ਲੈਕੇ ਬਜਾਉਣ ਡਿਹਾ ਅਰ ਕਿਨੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਢੱਡ ਅਰ ਖੰਜਰੀ ਲੈਕੇ ਲਗੋਜਿਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲਾਈ ਕੋਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਬੋਲੀਆਂ ਪਾਉਣ ਲੱਗ ਪਿਆ। ਜਿਉਂ ਜਿਉਂ ਜੋ ਉਨਾਂ ਨੂੰ ਗਾਉਂਦੇ ਬਜਾਉਂਦੇ ਡਿੱਠਾ ਤਿਉਂ ਤਿਉਂ ਟੋਟੇ ਹੋਣ ਲਗੇ॥ {{gap}}ਜਾਂ ਘੁੰਮ ਘੁੰਮਕੇ ਥੱਕ ਗਏ ਤਾਂ ਉਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪੰਜ ਸੱਤ ਬੁੱਢੇ ਇੱਕ<noinclude></noinclude> 4omvzoappqeseglk495qyik9d8hahjw 250 66838 196890 2025-06-30T10:35:19Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਰੁੱਖ ਦੇ ਹੇਠ ਬੈਠਕੇ ਆਪਣੇ ਬਰਤਵਾਰੇ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਲੱਗੇ। ਇੱਕ ਉਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਬੋਲਿਆ ਭਈ ਚੌਧਰੀ ਤੇਰਾ ਨਾਉਂ ਕੀ ਹੈ ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਜੀ ਚੜਤੂ? {{gap}}ਉਹ ਬੁੱਢਾ ਬੋਲਿਆ ਕਿ ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਉਂ ਦੇਵਾ ਸਿੰਘ ਸਾ ਭਈ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196890 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੧੧੬)}}</noinclude>ਰੁੱਖ ਦੇ ਹੇਠ ਬੈਠਕੇ ਆਪਣੇ ਬਰਤਵਾਰੇ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਲੱਗੇ। ਇੱਕ ਉਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਬੋਲਿਆ ਭਈ ਚੌਧਰੀ ਤੇਰਾ ਨਾਉਂ ਕੀ ਹੈ ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਜੀ ਚੜਤੂ? {{gap}}ਉਹ ਬੁੱਢਾ ਬੋਲਿਆ ਕਿ ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਉਂ ਦੇਵਾ ਸਿੰਘ ਸਾ ਭਈ ਮੈਂ ਤਾਂ ਤੈਂ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਕਾ ਸਿੱਖ ਸਮਝਦਾ ਸਾ ਪਰ ਤੇਰਾ ਨਾਉਂ ਭਾ ਮੋਨਿਆਂ ਵਰਗਾ ਨਿਕਲਿਆ! {{gap}}ਚੜਤੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸਾਡੇ ਪਿੰਡ ਗੁਰੂ ਗੁਰੂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ ਸਭ ਲੋਕ ਸੁਲਤਾਨੀਏ ਸਿੱਖ ਹਨ॥ {{gap}}ਦੇਵਾਸਿੰਘ ਨੇ ਹਾਹੁਕਾ ਭਰਕੇ ਕਿਹਾ ਵਾਹਗੁਰੂ। ਅੜਿਆ ਫੇਰ ਤੁਸੀਂ ਬ੍ਰਹਮਣਾਂ ਅਰ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਥਾਂ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਭਰਾਈਆਂ ਨੂੰ ਪਰਸ਼ਾਦ ਛਕਾਉਂਦੇ ਹੋਮੋਂਗੇ? {{gap}}ਚੜਤੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਫੇਰ ਹੋਰ ਕੀ ਅਸੀਂ ਉਨਾਂ ਦੇ ਸੇਉਕ ਜੋ ਠਹਿਰੇ! {{gap}}ਦੇਵਾਸਿੰਘ ਬੋਲਿਆ ਮਰੈ ਓਏ ਸਾਲਿਓ ਤਾਂ ਤਾ ਤੁਸੀਂ ਛੁਰੀ ਦਾ ਬੱਢਿਆ ਹੋਇਆ ਬੱਕਰਾ ਬੀ ਖਾ ਲੈਂਦੇ ਹੋਮੋਂਗੇ ਕਿ ਜਿਹਦੀ ਹਿੰਦੂਆਂ ਨੂੰ ਆਣ ਹੈ? {{gap}}ਚੜਤੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਫੇਰ ਤੁਸੀਂ ਕੇਹਾ ਜੇਹਾ ਖਾਂਦੇ ਹੋ? ਦੇਵਾ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਖਿਆ ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਮੁਹੰਮਦ ਦੇ ਕਲਮੇ ਨਾਲ ਹਲਾਲ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਬੱਕਰਾ ਖਾਣੇ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪਕੇ ਤੁਰਕ ਸਮਝਦੇ ਹੈਂ।ਅਸੀਂ ਠਹਿਰੇ ਗੁਰੂ ਕੇ ਸਿਖ ਖੰਡੇ ਦਾ ਝੱਟਕਾ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਮਹਾਂ ਪਰਸ਼ਾਦ ਛਕਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹੈਂ। ਹਾਇ ਲੋਹੜਾ ਤੁਸੀਂ ਤਾ ਬਡੇ ਮਨਮੁਖ ਹੋ ਜੇਹੜੇ ਹਿੰਦੂ ਹੋਕੇ ਛੁਰੀ ਦਾ ਕੁੱਠਿਆ ਹੋਇਆ ਮਾਂਸ ਛਕ ਲੈਂਦੇ ਹੋਂ ਨਾ ਭਈਆ ਤੁਹਾਡਾ ਤਾਂ ਮੂੰਹ ਦੇਖਣਾ ਬੀ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਇਹ ਕਹਿਕੇ ਬੁੱਢਾ ਉਥੋਂ ਉੱਠ ਖੜਾ ਹੋਇਆ॥ {{gap}}ਹੁਣ ਮੋਹਰਸਿੰਘ ਨੇ ਸਵਾ ਰੁਪੈਯੇ ਦਾ ਕੜਾਹ ਕਰਾਕੇ ਝੰਡੇ ਜੀ ਦੇ<noinclude></noinclude> 54xcdpucr71ajiryb7jp0j40sbmv89x 250 66839 196891 2025-06-30T10:43:14Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਥੜੇ ਉੱਤੇ ਆਣ ਰਖਿਆ ਅਰ ਉੱਥੇ ਦੇ ਮਸੰਦਾਂ ਨੂੰ ਆਖਿਆ ਜੀ ਮਸੰਦ ਜੀ ਅਰਦਾਸ ਕਰੋ। {{gap}}ਇੱਕ ਮਸੰਦ ਨੇ ਆਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾ ਐਉਂ ਆਖਕੇ ਅਰਦਾਸ ਪੜ੍ਹੀ ਕਿ (ਬੋਲੋਜੀ ਵਾਹਗੁਰੂ ਬੋਲੋਜੀ ਵਾਹਗੁਰੂ ਸਿੱਖ ਕੜਾਹ ਪਰਸ਼ਾਦ ਦੀ ਅਰਦਾ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196891 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੧੧੭)}}</noinclude>ਥੜੇ ਉੱਤੇ ਆਣ ਰਖਿਆ ਅਰ ਉੱਥੇ ਦੇ ਮਸੰਦਾਂ ਨੂੰ ਆਖਿਆ ਜੀ ਮਸੰਦ ਜੀ ਅਰਦਾਸ ਕਰੋ। {{gap}}ਇੱਕ ਮਸੰਦ ਨੇ ਆਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾ ਐਉਂ ਆਖਕੇ ਅਰਦਾਸ ਪੜ੍ਹੀ ਕਿ (ਬੋਲੋਜੀ ਵਾਹਗੁਰੂ ਬੋਲੋਜੀ ਵਾਹਗੁਰੂ ਸਿੱਖ ਕੜਾਹ ਪਰਸ਼ਾਦ ਦੀ ਅਰਦਾਸ ਕਰਾਉਂਦਾ ਹੈ ਲੇਖੇ ਲਾਮੀਂ ਭਾਉਣੀਆਂ ਪੂਰੀ ਆਂ ਕਰੀਂ) ਫੇਰ ਅੱਧਾ ਕੜਾਹ ਆਪ ਕੱਢਕੇ ਬਾਕੀ ਦਾ ਮੋੜਕੇ ਕਿਹਾ ਜਾਹ ਓਏ ਸਿੱਖਾ ਬਰਤਾ ਦਿਹ॥ {{gap}}ਇੱਕ ਜੱਟ ਦੇ ਮੁੰਡੇ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੇਉ ਨੂੰ ਆਖਿਆ ਬਾਪ ਅਰਦਾਸ ਤਾ ਏਥੇ ਬੀ ਓਦਾਂ ਹੀ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਅੰਬਰਸਰ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ॥ {{gap}}ਉਸ ਦੇ ਪੇਊ ਨੇ ਕਿਹਾ ਆਹੋ ਅਰਦਾਸ ਸਭਨੀਂ ਗੁਰਦੁਆਰੀਂ ਇੱਕੋ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕੂੰਹ ਬੇਰਵਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ॥ {{gap}}ਹੁਣ ਪੰਜ ਸੱਤ ਮੁੰਡੇ ਥਿਆਏ ਹੋਕੇ ਮੇਲੇ ਤੇ ਬਾਹਰ ਇੱਕ ਚਲਦੇ ਖੂਹੇ ਉੱਤੇ ਆਣ ਖੜੇ ਹੋਏ। ਜਾਂ ਪਾਣੀ ਪੀ ਚੁੱਕੇ ਤਾਂ ਖੂਹ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਜੱਟਾਂ ਨੇ ਆਖਿਆ ਭਈ ਗਭਰੂਓ ਆਓ ਦੇ ਚਾਰ ਬਾਰੇ ਤਾ ਲੁਆ ਜਾਓ॥ {{gap}}ਇਹ ਸੁਣਕੇ ਸਭ ਜੁੜ ਪਏ ਕੋਈ ਮੋਢੀ ਅਰ ਕੋਈ ਖਾਂਭੀ ਅਰ ਕੋਈ ਨਾਕੀ ਬਣ ਖੜਾ ਹੋਇਆ। ਆਣਕੇ ਜੋ ਮੋਢੀ ਨੇ ਪੰਜ ਸੱਤ ਬਾਰੇ ਲਾਏ ਹਨ ਉਸ ਦੀਆਂ ਬੋਲੀਆਂ ਸੁਣਕੇ ਸਭ ਦੰਗ ਹੋ ਗਏ। ਕਦੀ ਚੜਸ ਫੜਨ ਲੱਗਾ ਉਹ ਉਚੀ ਹੇਕ ਨਾਲ ਇਹ ਬੋਲੀ ਲਾਉਂਦਾ ਸਾ। ਬਾਰਾ ਆ ਗਿਆ ਓਏ ਬੀਰਾ ਬੇਲੀਰਾਮ ਓ ਬੂ) ਕਦੀ ਕਹਿੰਦਾ (ਜੋੜੀ ਤੇਰੀ ਬੰਨੇ ਓਏ ਖਾਂਭੀ ਰਾਮ) ਕਦੀ ਕਹਿੰਦਾ (ਬੈਲਾਂ ਵਾਲਿਆ ਕੀਲੀ ਛੱਡਦੇ ਓਏ ਬੇਲੀ ਰਾਮ ਬੂ)। {{gap}}ਖੂਹਵਾਲੇ ਜੱਟ ਆਪਸ ਵਿੱਚੋਂ ਆਖਣ ਲੱਗੇ ਆਛਕੇ ਓਏ ਛੇਰੋ ਅਸੀਂ ਕੌਣ ਜੁੰਨ ਦੇ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਸੇ ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਪਲ ਵਿਚ<noinclude></noinclude> 783zqmynvudxnwc5v5ik9hg36tv9wam 250 66840 196892 2025-06-30T10:49:58Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਦੋ ਕਿਆਰੇ ਸਿੰਜ ਦਿੜੇ। ਭਈਆ ਕਿੰਉ ਨਾ ਹੋਵੇ ਗਭਰੂਆਂ ਦੀ ਦੂਰ ਬਲਾਈਂ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਗਭਰੂ ਹੁੰਦੇ ਸੇ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਬੀ ਹੱਥ ਦਿਖਾਲ਼ ਬਹਿੰਦੇ ਸੇ॥ {{gap}}ਇੱਕ ਜੱਟ ਨੇ ਪਾਸੋਂ ਕਿਹਾ ਭਈਆ ਗਰੇਡਾ ਏਸੇ ਦਾ ਨਾਮ ਹੈ ਜੁਰਾਣਾ ਮਨ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196892 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੧੧੮)}}</noinclude>ਦੋ ਕਿਆਰੇ ਸਿੰਜ ਦਿੜੇ। ਭਈਆ ਕਿੰਉ ਨਾ ਹੋਵੇ ਗਭਰੂਆਂ ਦੀ ਦੂਰ ਬਲਾਈਂ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਗਭਰੂ ਹੁੰਦੇ ਸੇ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਬੀ ਹੱਥ ਦਿਖਾਲ਼ ਬਹਿੰਦੇ ਸੇ॥ {{gap}}ਇੱਕ ਜੱਟ ਨੇ ਪਾਸੋਂ ਕਿਹਾ ਭਈਆ ਗਰੇਡਾ ਏਸੇ ਦਾ ਨਾਮ ਹੈ ਜੁਰਾਣਾ ਮਨੁੱਖ ਜੋ ਚਾਹੇ ਸੋ ਕਰੇ ਜੋਰ ਬਡਾ ਬਸ਼ਰਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਤੁਹਾ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸੁਣਾਉਂਦੇ ਹੈਂ। ਇੱਕ ਬਾਰ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਸਾਹੁਰੀ ਗਿਆ ਤਾਂ ਓਥੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਗੋਇਰੇ ਜਿਮੀਦਾਰ ਖੂਹ ਚਲਾਉਂਦੇ ਥੇ। ਦੂਰੋਂ ਹੀ ਮੈਂ ਨੂੰ ਦੇਖਕੇ ਆਖਣ ਲਗੇ ਲੈ ਭਈ ਆਹ ਗਭਰੂ ਜੁਰਾਣਾ ਦਿਸਦਾ ਹੈ ਦੇਖਿਯੇ ਕੈਂ ਚੜਸ ਫਕੜਕੇ ਦਿਖਾਲੇ। ਲੈ ਬੀਰਾ ਉਨਾਂ ਦਾ ਐਉਂ ਆਖਣਾ ਅਰ ਮੈਂ ਨੂੰ ਰੋਹ ਚੜ੍ਹਨਾ। ਚੜਸ ਬੀ ਅਜੇ ਨਮਾਂ ਹੀ ਸੀ। ਅਰ ਰੱਬ ਝੂਠ ਨਾ ਬੁਲਾਵੇ ਪੂਰਾ ਨੋਆਂ ਮੁੱਠਾਂ ਦਾ ਬਾਰਾਂ ਮਣ ਪਾਣੀ ਪੈਣ ਵਾਲਾ ਹੋਊ। ਆਣਕੇ ਜੋ ਮੈਂ ਬਾਰੇ ਲਾਉਣ ਲੱਗਾ ਹਾਂ ਇੱਕ ਘੜੀ ਵਿੱਚ ਸਾਰਾ ਖੂਹ ਕੁੰਲ਼ਜ ਸਿੱਟਿਆ। ਭਈ ਗਭਰੂਓ ਹੋਰ ਤਾ ਬਡੀ ਬਾਹਵਾ ਬਾਹਵਾ ਹੋਈ ਪਰ ਜਾਂ ਓੜਕ ਦਾ ਬਾਰਾ ਮੈਂ ਲੈਣ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਮੇਰਾ ਲੰਗੋਟਾ ਖੁਲ੍ਹ ਗਿਆ। ਮੈਂ ਮਨ ਵਿੱਚ ਆਖਿਆ ਜਾਹ ਜਾਂਦੀ ਏ ਹੁਣ ਕੀ ਕਰਾਂ! ਭਈਆ ਕਰਤਾਰ ਨੇ ਉਸ ਵੇਲੇ ਮੈਂ ਥੋਂ ਅਹੀ ਸਰਾਈ ਕਿ ਇੱਕ ਹੱਥ ਨਾਲ਼ ਤਾ ਲੰਗੋਟਾ ਸੁਮ੍ਹਾਲਿਆ ਅਰ ਇੱਕ ਨਾਲ ਚੜਸ ਖਿਚਿਆ। ਸਹੁੰ ਗੁਰੂ ਦੀ ਉਸ ਵੇਲੇ ਜੇਹੜੀ ਛਿਆਬਸੀ ਬੀ ਮਿਲੀ ਹੈ, ਨਾ ਹੀ ਪੁੱਛ॥ {{gap}}ਫੇਰ ਇੱਕ ਅਧਖੜ ਜੇਹਾ ਬੁੱਢਾ ਬੋਲਿਆ ਚਾਚਾ ਨੋਧ ਸਿੰਹਾ ਤੂੰ ਤਾ ਓਤ ਵੇਲੇ ਗਭਰੂ ਜੁਆਨ ਹੋਮੇਂਗਾ ਅਸੀਂ ਤੈਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਹੁਣ ਦੀ ਗੱਲ ਸੁਣਾਉਂਦੇ ਹਾਂ ਜੇ ਗੁਰੂ ਕਾ ਲੋਕ ਹੈਂ ਤਾ ਸੱਚੋ ਸੱਚ ਕਰਕੇ ਜਾਣੀਂ {{gap}}ਨੋਧ ਸਿੰਹ ਨੇ ਕਿਹਾ ਨਹੀਂ ਓਏ ਗਭਰੂ ਜੁਆਨ ਕੀ ਹੋਣਾ ਸਾ ਆਂਹਾਂ ਅਹੁ ਜੇਹੜਾ ਨੀਂਗਰ ਖੜਾ ਹੈ ਓਸ ਸਾਨ ਅਜੇ ਲੈਰਾ ਹੀ ਸਾ<noinclude></noinclude> f2zt5ppv34s4rgx16twtaw17lqrz5h8 250 66841 196893 2025-06-30T10:59:09Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਬਡੀ ਦੌੜ ਮੁਛ ਭੇਉਂ ਜੇਹਾ ਹੋਊਂਗਾ। ਭਲਾ ਤੂੰ ਆਪਣੀ ਸੁਣਾਉ ਤੂੰ ਕੀ ਆਖਣ ਲੱਗਾ ਸਾ? {{gap}}ਉਸ ਨੇ ਆਖਿਆ ਚਾਚਾ ਪਰੂੰ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਮੈਂ ਕਮਾਦਾਂ ਦੇ ਦਿਨੀਂ ਮੰਜੁਕੀ ਦੇ ਜੰਡਿਆਲੇ ਆਪਣੀ ਨਾਨਕੀਂ ਗਿਆ। ਉਦਣ ਮੇਰੇ ਮਾਮੇ ਦਾ ਫ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196893 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੧੧੯)}}</noinclude>ਬਡੀ ਦੌੜ ਮੁਛ ਭੇਉਂ ਜੇਹਾ ਹੋਊਂਗਾ। ਭਲਾ ਤੂੰ ਆਪਣੀ ਸੁਣਾਉ ਤੂੰ ਕੀ ਆਖਣ ਲੱਗਾ ਸਾ? {{gap}}ਉਸ ਨੇ ਆਖਿਆ ਚਾਚਾ ਪਰੂੰ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਮੈਂ ਕਮਾਦਾਂ ਦੇ ਦਿਨੀਂ ਮੰਜੁਕੀ ਦੇ ਜੰਡਿਆਲੇ ਆਪਣੀ ਨਾਨਕੀਂ ਗਿਆ। ਉਦਣ ਮੇਰੇ ਮਾਮੇ ਦਾ ਫੇਰ ਸਾ। ਜਾਂ ਮੈਂ ਬੇਲਣੇ ਗਿਆ ਤਾਂ ਮੈਂ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਭਾਈ ਭਾਈ ਕਰਕੇ ਬੇਲਣੇ ਦਾ ਧਰੋਈ ਬਠਾਲ਼ ਦਿੱਤਾ। ਭਈ ਚਾਚਾ ਸਾ ਤਾ ਫਸੋਹੜਾ ਬੀ ਬਹੁਤ ਹੀ ਜੁੱਸੇਵਾਲਾ ਪਰ ਮੈਂ ਚਾਂਬਲਕੇ ਐਹੇ ਹੱਥ ਦਿਖਾਲੇ ਕਿ ਓਹ ਫਸੋਹੜਾ ਅਰ ਸਾਹਮਣਾ ਮੋੜਾ ਅਰ ਗਾਂਧੀਆਂਵਾਲੇ ਬਲੇਦੀ ਅਰ ਗੁਡਾਈ ਅਰ ਝੋਕਾ ਗੱਲ ਕਾਹਦੀ ਛੇਲਿਆਂ ਸਮੇਤ ਬਾਰਾਂ ਹੀ ਬੇਲਣਿਆਂ ਦੇ ਕਾਮੇਂ ਦੇਖ ਸੁਣਕੇ ਹੱਕੇ ਬੱਕੇ ਰਹਿ ਗਏ। ਚਾਚਾ ਤੂੰ ਰਾਮ ਦਾ ਲੋਕ ਹੈਂ ਤਾਂ ਸੱਚ ਜਾਵੇਗਾ ਮੈਂ ਉੱਦਣ ਦੋਹੁਂ ਪਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਪੰਦਰਾਂ ਘਾਣ ਲਾਏ ਹੋਣਗੇ॥ {{gap}}ਹੁਣ ਓਹ ਖੂਹੇਵਾਲੇ ਬੇਲੇ ਭਈ ਗਭਰੂਓ ਤੁਹਾਡੇ ਘਰ ਕਿੱਥੇ ਕਿਥੇ ਹਨ? {{gap}}ਮੋਢੀ ਬੋਲਿਆ। ਮੈਂ ਅਰ ਖਾਂਭੀ ਤਾਂ ਫੁਲੌਰ ਦੇ ਮੁੰਢੋਂ ਬਕਾਪਰ ਤੇ ਹੈਂ ਅਰ ਅਹੁ ਜੇਹੜਾ ਨਕੇ ਛੱਡਣ ਗਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਉਹ ਸਾਡਾ ਸਾਕ ਰੁੜਕੇ ਤੇ ਹੈ॥ {{gap}}ਖੂਹੇਵਾਲੇ ਬੋਲੇ ਭਲਾ ਭਈ ਛੇਰੋ ਜੀਉਂਦੇ ਰਹੋ ਸਾਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਸਦਾ ਚੇਤੇ ਰਿਹਾ ਕਰੋਂਗੇ॥ {{gap}}ਓਹ ਮੁੰਡੇ ਖੂਹ ਛੱਡਕੇ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਆਏ ਤਾਂ ਸੁਣਿਆ ਭਈ ਚੂਹੜਸਿੰਘ ਨੂੰ ਇਕ ਸੁਪਾਹੀ ਠਾਣੇਦਾਰ ਪਾਹ ਫੜਕੇ ਲੈ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਗੱਲ ਸੁਣਕੇ ਆਖਣ ਲੱਗੇ ਚਲੋ ਓਏ ਸਾਲਿਓ ਦੇਖਿਯੇ ਤਾਂ ਸਹੀ ਭਈ ਚੂਹੜਸਿੰਘ 'ਤੇ ਕੇਹੜੀ ਖੋਤੀ ਨੂੰ ਹੱਥ ਲੱਗ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਨਾ ਓਏ ਓਥੇ ਨਹੀਂ ਚੱਲਣਾ ਉਹ ਸਾਲਾ ਸਤਾਨ ਦੀ ਮਾਰ ਹੈ ਕਿਸੀ ਜੱਟੀ ਜੁੱਟੀ ਨੂੰ ਕੁੰਹ ਆਖ ਬੈਠਾ ਹੋਣਾ ਹੈ ਨਹੀਂ ਤਾ 1<noinclude></noinclude> ftb0aj9omjnnyr20hlcq6ig77j4gzt1 250 66842 196894 2025-06-30T11:07:51Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਸੁਪਾਹੀਆਂ ਦੀ ਪਾਊਂ ਸੀ ਜੋ ਉਹ ਨੂੰ ਫੜ ਲੈਜਾਂਦੇ। ਸਾਲਿਓ ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਓਥੇ ਕੀ ਟੰਗਾਂ ਡਾਹੋਂਗੇ। ਖਸਮਾਂ ਦਿਆਂ ਆਦਮੀਆਂ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਦੀ ਕੁੰਹ ਬਣੀਦੀ ਹੈ? {{gap}}ਇੱਕ ਬੁੱਢਾ ਜਿਹਾ ਪਾਸੋਂ ਬੋਲਿਆ ਦੁੜੂ ਹੈ ਤੁਹਾਡੀ ਮੱਤ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196894 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੧੨੦)}}</noinclude>ਸੁਪਾਹੀਆਂ ਦੀ ਪਾਊਂ ਸੀ ਜੋ ਉਹ ਨੂੰ ਫੜ ਲੈਜਾਂਦੇ। ਸਾਲਿਓ ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਓਥੇ ਕੀ ਟੰਗਾਂ ਡਾਹੋਂਗੇ। ਖਸਮਾਂ ਦਿਆਂ ਆਦਮੀਆਂ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਦੀ ਕੁੰਹ ਬਣੀਦੀ ਹੈ? {{gap}}ਇੱਕ ਬੁੱਢਾ ਜਿਹਾ ਪਾਸੋਂ ਬੋਲਿਆ ਦੁੜੂ ਹੈ ਤੁਹਾਡੀ ਮੱਤ ਨੂੰ ਸਹੁਰੀ ਦਿਓ ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਚੂਹੜ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਕ੍ਯਾ ਐਥੇ ਛੱਡ ਜਾਮੋਂਗੇ? ਕਮਲਿਓ ਉਹ ਦੇ ਮਾਪੇ ਤੁਹਾ ਨੂੰ ਕੀ ਆਖਣਗੇ ਜਿਨਾਂ ਤੁਹਾਡਿਆਂ ਲਗਦਿਆਂ ਨੇ ਮੁੰਡੇ ਨੂੰ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਤੋਰਿਆ ਸਾ? ਐਹਮਕੋ ਐਉਂ ਨਹੀਂ ਕਰੀਦਾ ਸਿਆਣਿਆਂ ਨੇ ਆਖਿਆ ਹੈ ਭਈ ਜੇ ਲਾਇਯੇ ਤਾਂ ਓੜ ਨਿਭਾਇਯੇ॥ {{gap}}ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਤਾਇਆ ਫੇਰ ਅਸੀਂ ਕੀ ਆਖਿਆ ਹੈ ਚੱਲਗਾਂ ਜੇ ਤੂੰ ਸਿਆਣਾ ਨਾਲ਼ ਹੋਮੇਂ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਡਰੀ ਮਾਰੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ? {{gap}}ਬੁੱਢੇ ਨੇ ਆਖਿਆ ਦੇਖੋ ਤਾਂ ਸਹੁਰਿਆਂ ਦੇ ਕੇਡੇ ਓਦਰੇ ਹਨ ਸਾਲਿਓ ਠਾਣੇਦਾਰ ਹੀ ਹੈ ਤਾ ਕੋਈ ਸੀਹੁੰ ਸੱਪ ਤਾ ਨਹੀਂ ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਡੰਗ ਮਾਰੂ ਸਾਲਿਓ ਜੰਮਣੇ ਨੂੰ ਕਿੰਉ ਮਰੇ ਸੇ। ਗਾਹਾਂ ਸਿੱਧੇ ਹੋਕੇ ਤੁਰੋ ਪਰੇ ਜਿੱਦਾਂ ਕਿਦਾਂ ਮੁੰਡੇ ਨੂੰ ਛੁਡਾ ਲਿਆਇਯੇ। ਭਾਈਆ ਓਏ ਮੁੰਡੇ ਨੂੰ ਛੱਡਕੇ ਨਹੀਂ ਜਾਣਾ ਜੇ ਛੱਡਕੇ ਜਾਮਾਂਗੇ ਤਾਂ ਬੇਬੇ ਕੋਲੋਂ ਪਿੰਡ ਕਿੱਦਾਂ ਬੜਾਂਗੇ॥ {{gap}}ਏਹ ਸੁਣਕੇ ਬੁੱਢੇ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਸਭ ਮਿਲ਼ਕੇ ਠਾਣੇਦਾਰ ਪਾਹ ਗਏ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਚੂਹੜ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਦੇਖਕੇ ਉਰਿਓਂ ਹੀ ਬੋਲੇ ਕਿਉਂ ਓਏ ਕਸੂਤ ਦੀ ਮਾਰੇ ਦੇਖਿਆ ਹੋਰ ਛੇੜ ਆਪਣੀਆਂ ਮਤੇਈਆਂ ਜੱਟੀਆਂ ਨੂੰ। ਸਾਲਾ ਪਹਾੜ ਬੰਨ੍ਹਕੇ ਐਉਂ ਐਉਂ ਮੋਢੇ ਮਾਰਦਾ ਫਿਰਦਾ ਸਾ ਚੈਨ ਆਈ। ਕਿੰਉ ਹੁਣ ਦੱਸ ਠਾਣੇਦਾਰ ਪਤੰਦਰ ਨੂੰ ਕੀ ਆਖਕੇ ਛੁਟੇਂਂਗਾ? ਫੇਰ ਠਾਣੇਦਾਰ ਦੇ ਕੋਲ ਜਾਕੇ ਉਸ ਬੁੱਢੇ ਨੇ ਝੁਕਕੇ ਸਲਾਮ ਆਖੀ॥<noinclude></noinclude> mwseeigzf63nc2ke32usy48qm9fhtzn 250 66843 196895 2025-06-30T11:15:52Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਇੱਕ ਸੁਪਾਹੀ ਨੇ ਕੋਲੋਂ ਆਖਿਆ ਅਨ੍ਹਾ ਹੈਂ ਓਏ ਬੁੱਢਿਆ ਠਾਣੇ ਦਾਰ ਸਾਹਬ ਤਾ ਹਿੰਦੂ ਨਾਲ਼ੇ ਗੁਰੂ ਕਾ ਸਿੱਖ ਹੈ ਤੂੰ ਸਲਾਮ ਕਿਦਾਂ ਆਖਦਾ ਹੈ? {{gap}}ਬੁੱਢੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਭਲਾ ਜਮਾਦਾਰ ਜੀ ਮੈਂ ਪੁਛਾਤੇ ਨਹੀਂ ਤਖਸੀਰ ਮਾਫ ਕਰੈ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196895 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{center|(੧੨੧)}}</noinclude>ਇੱਕ ਸੁਪਾਹੀ ਨੇ ਕੋਲੋਂ ਆਖਿਆ ਅਨ੍ਹਾ ਹੈਂ ਓਏ ਬੁੱਢਿਆ ਠਾਣੇ ਦਾਰ ਸਾਹਬ ਤਾ ਹਿੰਦੂ ਨਾਲ਼ੇ ਗੁਰੂ ਕਾ ਸਿੱਖ ਹੈ ਤੂੰ ਸਲਾਮ ਕਿਦਾਂ ਆਖਦਾ ਹੈ? {{gap}}ਬੁੱਢੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਭਲਾ ਜਮਾਦਾਰ ਜੀ ਮੈਂ ਪੁਛਾਤੇ ਨਹੀਂ ਤਖਸੀਰ ਮਾਫ ਕਰੈ ਸਗੋਂ ਏਹੁ ਤਾ ਬਡੀ ਚੰਗੀ ਹੋਈ ਜੋ ਠਾਣੇਦਾਰ ਗੁਰੂ ਕਾ ਸਿੱਖ ਹੈ ਕੁਛ ਤਾ ਸਾਡੀ ਭਰਾਮਾਂ ਦੀ ਸੁਣੂੰ ਹੀ। ਸਿਆਣੇ ਆਖ ਗਏ ਹਨ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਪਿਰਥਮੇ ਤਾ ਆਪਣਾ ਮਾਰੂ ਨਾ। ਅਰ ਜੋ ਮਾਰੂ ਬੀ ਤਾ ਮਾਰਕੇ ਧੁੱਪੇ ਨਾ ਬਠਾਲੁ॥ {{gap}}ਠਾਣੇਦਾਰ ਬੀ ਜੋ ਇਨਾਂ ਹੀ ਪਿੰਡਾਂ ਦਾ ਜਿਮੀਦਾਰ ਹੀ ਸਾ ਬੋਲਿਆ ਬੁੱਢਿਆ ਕਯਾ ਆਖਦਾ ਹੈ? {{gap}}ਬੁੱਢੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸਰਦਾਰ ਜੀ ਹੋਰ ਕਯਾ ਆਖਣਾ ਸਾ ਐਸ ਮੁੰਡੇ ਦੀ ਖਾਤਰ ਆਏ ਹੈਂ ਭਈ ਤੁਸੀਂ ਛਡ ਦੇਓ॥ {{gap}}ਠਾਣੇਦਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਇਹ ਮੁੰਡਾ ਬਡਾ ਹਰਾਮਜਾਦਾ ਹੈ ਇਸ ਨੇ ਇੱਕ ਜੱਟਾਂ ਦਾ ਹੱਥ ਮਰੋੜ ਦਿਤਾ {{gap}}ਬੁੱਢੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਜੀ ਫੇਰ ਤੁਸੀਂ ਭਲਿਆਂ ਦੇ ਪੁੱਤ ਪੋਤੇ ਹੈਂ ਆਪ ਦਰਾਫਤ ਕਰੋ ਸਮੇਂ ਕੇਹੜੀ ਬੀਤਦੀ ਹੈ। ਜੀ ਸਰਦਾਰ ਜੀ ਅਸੀਂ ਤਾਇਨਾਂ ਸਹੁਰੀ ਦਿਆਂ ਨੂੰ ਬਥੇਰਾ ਮੱਝਾਂ ਦੇ ਚੁੱਕੇ ਮਖਾਂ ਆਓ ਸਮਝ ਜਾਓ ਅਹਿਮਕੋਂ ਕਿਸੀ ਦੀ ਧੀ ਨੂੰਹ ਨੂੰ ਨਾ ਛੇੜ ਬੈਠਿਓ ਪਰ ਜੀ ਇਨਾਂ ਨੂੰ ਐਤ ਵੇਲੇ ਗਭਰੇਡੇ ਦੀ ਗਮਰੁਚੀ ਅਰ ਖੁਮਾਰੀ ਚੜੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਸਰਦਾਰ ਜੀ ਏਹ ਤਾ ਅਗਲੇ ਕੌਣ ਖੁਦਾ ਬਣੇ ਫਿਰਦੇ ਠਹਿਰੇ ਅਸੀਂ ਭੜੂਏ ਕਿੱਥੇ ਤੋੜੀ ਸਮਝਾਇਯੇ? ਅੱਛਾ ਜੀ ਸਰਦਾਰ ਜੀ ਹੁਣ ਇੱਕ ਵਾਰ ਤੁਸੀਂ ਬੀ ਆਪਣੀ ਮਿਹਰਬਾਨਗੀ ਨਾਲ ਛੱਡ ਦਿਓ ਫੇਰ ਅੱਗੇ ਨੂੰ ਕਦੀ ਕੁਬਲੇ ਕੰਮ ਨਾ ਕਰੂ। ਫੇਰ ਚੂਹੜਸਿੰਘ ਵਲ ਧਿਆਨ ਕਰਕੇ ਆਖਿਆ ਸੁਣ ਓਏ ਧੀ ਕਿਆ ਬਾਪਾ ਹੁਣ ਤਾ ਠਾਣੇਦਾਰ ਹੋਰੀਂ ਤੇਰੀ ਤਖਸੀਰ ਮਾਫ ਕੀਤੀ ਜੇ ਫੇਰ ਕਦੀ<noinclude>{{center|P}}</noinclude> d75zlwvldcbll6r6r4ywbzfqqeselva 250 66844 196896 2025-06-30T11:19:06Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "{{Css image crop |Image = ਗੁਰੁਛੰਦ_ਦਿਵਾਕਰ.pdf |Page = 2 |bSize = 351 |cWidth = 101 |cHeight = 179 |oTop = 218 |oLeft = 131 |Location = center |Description = }}" ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 196896 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" /></noinclude>{{Css image crop |Image = ਗੁਰੁਛੰਦ_ਦਿਵਾਕਰ.pdf |Page = 2 |bSize = 351 |cWidth = 101 |cHeight = 179 |oTop = 218 |oLeft = 131 |Location = center |Description = }}<noinclude></noinclude> 5dxp7r8xtojhj4gx75805x0jxbt4fvf 196897 196896 2025-06-30T11:19:49Z Charan Gill 36 /* ਸੋਧਣਾ */ 196897 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Charan Gill" /></noinclude>{{dhr|12em}} {{Css image crop |Image = ਗੁਰੁਛੰਦ_ਦਿਵਾਕਰ.pdf |Page = 2 |bSize = 351 |cWidth = 101 |cHeight = 179 |oTop = 218 |oLeft = 131 |Location = center |Description = }}<noinclude></noinclude> 4xz2oywly1fimbtccfdkk7cot08qpor