ਵਿਕੀਸਰੋਤ pawikisource https://pa.wikisource.org/wiki/%E0%A8%AE%E0%A9%81%E0%A9%B1%E0%A8%96_%E0%A8%B8%E0%A8%AB%E0%A8%BC%E0%A8%BE MediaWiki 1.45.0-wmf.9 first-letter ਮੀਡੀਆ ਖ਼ਾਸ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਵਿਕੀਸਰੋਤ ਵਿਕੀਸਰੋਤ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਤਸਵੀਰ ਤਸਵੀਰ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਮੀਡੀਆਵਿਕੀ ਮੀਡੀਆਵਿਕੀ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਫਰਮਾ ਫਰਮਾ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਮਦਦ ਮਦਦ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਲੇਖਕ ਲੇਖਕ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਪੋਰਟਲ ਪੋਰਟਲ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਲਿਖਤ ਲਿਖਤ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਆਡੀਓਬੁਕ ਆਡੀਓਬੁਕ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਅਨੁਵਾਦ ਅਨੁਵਾਦ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਪੰਨਾ ਪੰਨਾ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਇੰਡੈਕਸ ਇੰਡੈਕਸ ਗੱਲ-ਬਾਤ TimedText TimedText talk ਮੌਡਿਊਲ ਮੌਡਿਊਲ ਗੱਲ-ਬਾਤ 250 13341 197389 197385 2025-07-09T12:08:12Z Charan Gill 36 /* ਸੋਧਣਾ */ 197389 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Charan Gill" /></noinclude> ਨਾ ਸੰਗਾਵੈ ਜੀ॥ ਔਖ ਦਾ ਬਨਾਵੈ ਜੋ ਅਨੇਕ ਹੀ ਰਿਝਾਵਨੇ ਨੂੰ ਕਿਮੇ ਸਾਈ ਸਚਾ ਆਸ਼ ਮਨ ਦੀ ਪੁਜਾਵੈ ਜੀ॥ ਰਬ ਦੀ ਰਜਾਇ ਨੂੰ ਖੁਦਾਇ ਨੂੰ ਖਦਾਇ ਬਿਨ ਕੌਨ ਜਾਣੈ ਆਪਦਾ ਓਹ ਭੇਦ ਨਹੀ ਹੁਵੰਦਾ ਹੈ ਓਹਦੇ ਤੀਕ ਭੋਗ ਦੇ ਸੰਜੋਗ ਨਹੀ ਪਾਵੈਜੀ॥੧੧॥ ਦਿਲ ਮੇ ਦਲੀਲ ਜਟ ਕਰਦਾ ਜਲੀਲ ਹੋ ਕੇ ਕੇਹੜੀ ੜਤਬੀਰ ਕੋਲ ਜਟੀ ਦੇ ਹੀ ਜਾਈਏ॥ ਇਕਵਾਰ ਗੋਇਕੇ ਤੇ ਅਰਜ ਗੁਜਾਰ ਲਈਏ ਮਿਤ੍ਰਾ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾ ਕੇ ਬੇਨਤੀ ਸੁਨਾਈਏ॥ ਮੰਨੇ ਜੇ ਅਰਜ ਬੇੜਾ ਲੰਘਦਾ ਦਰੀਆਊ ਵਿਚੋ ਘਰ ਬਾਹਰ ਪਟਕੇ ਪ੍ਰਤੀਕਿ ਮੇਂ ਲਾਈਏ॥ ਜਾਤੀ ਸੰਗ ਖੋਇਕੇ ਮੈ ਆਪ ਹੀ ਅਰਜ ਕਰਾ ਅਕੇ ਕਿਸ਼ੇ ਨਾਰ ਨੂੰ ਵਕੀਲ ਹਾਰ ਪਾਈਏ॥੧੨॥ਅਰਜ ਕਰਨਾ ਜਟ ਕਾ॥{{gap}}ਕਬਿਤ॥{{gap}} ਹਥ ਬੰਨ ਬੇਨਤੀ ਗੁਜਾਰੇ ਸਰਮ ਖੋਇਕੇ ਤਾਂ ਰੋਇਕੇ ਤੇ ਕਹੈ ਹੁਣ ਕਰੋ ਮੇਹਰਬਾਨੀਆ॥ ਕੁਬਾਬ ਵਾਂਗ ਭੁਜਦਾ ਨ ਸੁਝਦਾ ਹੈ ਕੁਝ ਮੈਨੂੰ ਮਾਰੀਆ ਇਸਕ ਨੇ ਪ੍ਰੇਮ ਦੀ ਕਾਨੀਆ॥ ਤੰਦੂਰ ਮਚੇ ਕਾਲਜੇ ਦੇ ਵਿਚ ਮੇਰੇ ਓਸ ਵੇਲੇ ਨਿਕਲੇ ਤੂੰ ਜਦੋ ਗਲ ਹਥ ਬੰਨ ਗਾਨੀਆ॥ ਵਾਸਤੇ ਗੁਰੂ ਦੇ ਸਰੂ ਕਰ ਦੇ ਤੂ ਆਸਕੀ ਨੂੰ ਏਹੋ ਜਗ ਵਿਚ ਰੰਣੇ ਰਹਿਣਗੀਆ ਨਸਾਨੀਆਂ॥੧੩॥{{gap}}॥ ਕਹਣਾ ਰਬੀਸਰ ਦਾ॥{{gap}}॥ਸਕਰਖੋਰੇ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਸਕਰ ਹਥ ਆਈ ਅਜ ਭੁਖਿਆ ਜੇ ਬਾਜਾ ਤਾਈ ਮਿਲਗੂਆਂ ਮਾਸ ਜੇ॥ ਮਮੋਲਿਆਂ ਨੂੰ ਕੰਗਨੀ ਹੈ ਰਬ ਨੇ ਹੀ ਭੇਜ ਦਿਤੀ ਗਊ ਰਾਮ ਚੌਣੇ ਦੀ ਨੂੰ ਹਥ ਆਯਾ ਹਰਾ ਘਾਸ ਜੇ॥ ਮਨ ਕੀ ਮੁਰਾਦ ਸਾਈ ਸਭ ਦੀ ਪੁਜਾਵਦਾ ਹੈ ਚਿਤ ਵਿਚ ਕਹੈ ਆਇ ਯਾਕਖ ਹੁਣ ਰਾਸ ਜੇ॥ ਸਕਾਰ ਹਥ ਆਯਾ ਕੁਤਿਆ ਚਾਣਕ ਗੋਕਲਚੰਦਾ ਰਬਾ ਧਨਭਾਗ ਮੇਰੀ ਪੂਰੀ ਹੋਈ ਆਸ ਜੀ॥<noinclude></noinclude> o3xra9266gac1874cmhgc9owid98yxc 197391 197389 2025-07-09T12:13:01Z Charan Gill 36 /* ਸਮੱਸਿਆਤਮਕ */ 197391 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="2" user="Charan Gill" /></noinclude> ਨਾ ਸੰਗਾਵੈ ਜੀ॥ ਔਖ ਦਾ ਬਨਾਵੈ ਜੋ ਅਨੇਕ ਹੀ ਰਿਝਾਵਨੇ ਨੂੰ ਕਿਮੇ ਸਾਈ ਸਚਾ ਆਸ਼ ਮਨ ਦੀ ਪੁਜਾਵੈ ਜੀ॥ ਰਬ ਦੀ ਰਜਾਇ ਨੂੰ ਖੁਦਾਇ ਨੂੰ ਖਦਾਇ ਬਿਨ ਕੌਨ ਜਾਣੈ ਆਪਦਾ ਓਹ ਭੇਦ ਨਹੀ ਹੁਵੰਦਾ ਹੈ ਓਹਦੇ ਤੀਕ ਭੋਗ ਦੇ ਸੰਜੋਗ ਨਹੀ ਪਾਵੈਜੀ॥੧੧॥ ਦਿਲ ਮੇ ਦਲੀਲ ਜਟ ਕਰਦਾ ਜਲੀਲ ਹੋ ਕੇ ਕੇਹੜੀ ੜਤਬੀਰ ਕੋਲ ਜਟੀ ਦੇ ਹੀ ਜਾਈਏ॥ ਇਕਵਾਰ ਗੋਇਕੇ ਤੇ ਅਰਜ ਗੁਜਾਰ ਲਈਏ ਮਿਤ੍ਰਾ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾ ਕੇ ਬੇਨਤੀ ਸੁਨਾਈਏ॥ ਮੰਨੇ ਜੇ ਅਰਜ ਬੇੜਾ ਲੰਘਦਾ ਦਰੀਆਊ ਵਿਚੋ ਘਰ ਬਾਹਰ ਪਟਕੇ ਪ੍ਰਤੀਕਿ ਮੇਂ ਲਾਈਏ॥ ਜਾਤੀ ਸੰਗ ਖੋਇਕੇ ਮੈ ਆਪ ਹੀ ਅਰਜ ਕਰਾ ਅਕੇ ਕਿਸ਼ੇ ਨਾਰ ਨੂੰ ਵਕੀਲ ਹਾਰ ਪਾਈਏ॥੧੨॥ਅਰਜ ਕਰਨਾ ਜਟ ਕਾ॥{{gap}}ਕਬਿਤ॥{{gap}} ਹਥ ਬੰਨ ਬੇਨਤੀ ਗੁਜਾਰੇ ਸਰਮ ਖੋਇਕੇ ਤਾਂ ਰੋਇਕੇ ਤੇ ਕਹੈ ਹੁਣ ਕਰੋ ਮੇਹਰਬਾਨੀਆ॥ ਕੁਬਾਬ ਵਾਂਗ ਭੁਜਦਾ ਨ ਸੁਝਦਾ ਹੈ ਕੁਝ ਮੈਨੂੰ ਮਾਰੀਆ ਇਸਕ ਨੇ ਪ੍ਰੇਮ ਦੀ ਕਾਨੀਆ॥ ਤੰਦੂਰ ਮਚੇ ਕਾਲਜੇ ਦੇ ਵਿਚ ਮੇਰੇ ਓਸ ਵੇਲੇ ਨਿਕਲੇ ਤੂੰ ਜਦੋ ਗਲ ਹਥ ਬੰਨ ਗਾਨੀਆ॥ ਵਾਸਤੇ ਗੁਰੂ ਦੇ ਸਰੂ ਕਰ ਦੇ ਤੂ ਆਸਕੀ ਨੂੰ ਏਹੋ ਜਗ ਵਿਚ ਰੰਣੇ ਰਹਿਣਗੀਆ ਨਸਾਨੀਆਂ॥੧੩॥{{gap}}॥ ਕਹਣਾ ਰਬੀਸਰ ਦਾ॥{{gap}}॥ਸਕਰਖੋਰੇ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਸਕਰ ਹਥ ਆਈ ਅਜ ਭੁਖਿਆ ਜੇ ਬਾਜਾ ਤਾਈ ਮਿਲਗੂਆਂ ਮਾਸ ਜੇ॥ ਮਮੋਲਿਆਂ ਨੂੰ ਕੰਗਨੀ ਹੈ ਰਬ ਨੇ ਹੀ ਭੇਜ ਦਿਤੀ ਗਊ ਰਾਮ ਚੌਣੇ ਦੀ ਨੂੰ ਹਥ ਆਯਾ ਹਰਾ ਘਾਸ ਜੇ॥ ਮਨ ਕੀ ਮੁਰਾਦ ਸਾਈ ਸਭ ਦੀ ਪੁਜਾਵਦਾ ਹੈ ਚਿਤ ਵਿਚ ਕਹੈ ਆਇ ਯਾਕਖ ਹੁਣ ਰਾਸ ਜੇ॥ ਸਕਾਰ ਹਥ ਆਯਾ ਕੁਤਿਆ ਚਾਣਕ ਗੋਕਲਚੰਦਾ ਰਬਾ ਧਨਭਾਗ ਮੇਰੀ ਪੂਰੀ ਹੋਈ ਆਸ ਜੀ॥<noinclude></noinclude> lye9j4r4sq7g0lua34a19ynpgrvnm6i 250 23658 197418 197369 2025-07-09T20:17:35Z 82.18.8.239 197418 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />{{center|( ੧੦੧)}}</noinclude> ਅੰਤ ਨਹੀਂ ਪਾ ਸੱਕਦਾ । ਜੇ ਤੂੰ ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਮੈਨੂੰ ਬਾਬੂ ਮਦਨਗੋਪਾਲ ਦੀ ਪਤਨੀ ਗਰਹਿਤ ਦੇ ਨਿਰਬਾਹ ਵਾਸਤੇ ਉਸ ਮਹਾਤਮਾ ਦੀ ਪਰਾਰਥਨਾ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਕਰ ਕੇ ਉਸਦੀ ਟੈਹਲ ਸੇਵਾਵਿਚ ਲਗਾ ਕੇ ਖੁਸ਼ ਹੋਵੇਂ ਤਾਂ ਮੈਂ ਦਾ ਹਜਾਰ ਹਜਾਰ ਧੰਨਵਾਦ ਕਰਾਂਗੀ ॥ {{center|ਹਸਤਾਖਰ ਰੁਕੋ ਕੰਨਯਾ}} {{center|ਫੱਗਨੋ ੨੭ ਸੰਮਤ ੧੯੧੧}} -------------------------- {{gap}}ਤੇ ਫੇਰ ਸੇਠਲੀ ਜੀ ਨੂੰ ਦੇ ਕੇ ਤੇ ਕਹਿਆ ਲੋਂ ਬੇਬੇ ਜੀ ਹੋਰ ਹੁਨ ਕੀਹ ਲਿਖਨਾ ਹੈ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਰੁਕੋ ਬੱਸ ਏਹੀ ਠੀਕ ਹੈ,ਹੋਰ ਕੀਹ ਲਿਖਨਾਈ ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਦੋਵੇਂ ਕਾਬੂ ਆਗਏ ਹੋ, ਲੈ ਹੁਨ ਤੂੰ ਸੌ ਰਹੋ॥ {{gap}}ਤੇ ਮੈਂ ਜਾਨੀ ਹਾਂ, ਏਹ ਕੈਹ ਕੇ ਸੇਠਨੀ ਜੀ ਅਪਨੇ ਅੰਦਰ ਆ ਗਈ ਤੇ ਰੁਕੋ ਅਪਨੇ ਅੰਦਰ ਜਾਕੇ ਸੌਂ ਰਹੀ॥ {{gap}}ਦੂਸਰੇ ਦਿਨ ਮਦਨਗੋਪਾਲ ਜਿਸ ਵੇਲੇ ਦੁਕਾਨ ਉਤੇ ਸੇਠ ਹੋਰਾਂ ਪਾਸ ਆਇਆ ਉਹਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਓਹ ਕਾਗਤ ਰੁਕੋ ਦਾ ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਉਸਨੂੰ ਦੇਕੇ ਕੈਹਾ ਲੌ ਬਾਬੂ ਜੀ ਹੁਣ ਤੁਸੀ ਸਮਝੋ ਕੇ ਤੁਹਾਡਾ ਤੇ ਰੁਕੋ ਦਾ ਸੰਜੋਗ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ, ਅਗੇ ਜੋ ਈਸ਼ੁਰ ਦੀ ਮਰਜੀ । ਮੈਂ ਪੰਡਤ ਜੀ ਨੂੰ ਲੋਕਕ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰ ਕੇ ਦਿਨ ਥਿੱਤ ਵਾਰ ਸਭ ਪੁਛ ਛੱਡਾਂਗਾ। ਫੇਰ ਤੁਹਾਡੇ ਘਰ ਸਗਨ ਭੇਜ ਦਿਆਂਗਾ॥ {{gap}}ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਪਸ ਵਿਚ ਥੋੜਾਕੁ ਚਿਰ ਗਲਾਂ ਕਰਕੇ<noinclude></noinclude> ing9khib5hsi4aextt4l4sdddy5oj0z 197419 197418 2025-07-09T20:21:05Z Kaur.gurmel 192 197419 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />{{center|( ੧੦੧)}}</noinclude> ਅੰਤ ਨਹੀਂ ਪਾ ਸੱਕਦਾ । ਜੇ ਤੂੰ ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਮੈਨੂੰ ਬਾਬੂ ਮਦਨਗੋਪਾਲ ਦੀ ਪਤਨੀ ਗਰਹਿਤ ਦੇ ਨਿਰਬਾਹ ਵਾਸਤੇ ਉਸ ਮਹਾਤਮਾ ਦੀ ਪਰਾਰਥਨਾ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਕਰ ਕੇ ਉਸਦੀ ਟੈਹਲ ਸੇਵਾਵਿਚ ਲਗਾ ਕੇ ਖੁਸ਼ ਹੋਵੇਂ ਤਾਂ ਮੈਂ ਦਾ ਹਜਾਰ ਹਜਾਰ ਧੰਨਵਾਦ ਕਰਾਂਗੀ ॥ {{center|ਹਸਤਾਖਰ ਰੁਕੋ ਕੰਨਯਾ}} {{center|ਫੱਗਨੋ ੨੭ ਸੰਮਤ ੧੯੧੧}} -------------------------- {{gap}}ਤੇ ਫੇਰ ਸੇਠਲੀ ਜੀ ਨੂੰ ਦੇ ਕੇ ਤੇ ,ਕਹਿਆ ਲੋਂ ਬੇਬੇ ਜੀ ਹੋਰ ਹੁਨ ਕੀਹ ਲਿਖਨਾ ਹੈ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਰੁਕੋ ਬੱਸ ਏਹੀ ਠੀਕ ਹੈ,ਹੋਰ ਕੀਹ ਲਿਖਨਾਈ ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਦੋਵੇਂ ਕਾਬੂ ਆਗਏ ਹੋ, ਲੈ ਹੁਨ ਤੂੰ ਸੌ ਰਹੋ॥ {{gap}}ਤੇ ਮੈਂ ਜਾਨੀ ਹਾਂ, ਏਹ ਕੈਹ ਕੇ ਸੇਠਨੀ ਜੀ ਅਪਨੇ ਅੰਦਰ ਆ ਗਈ ਤੇ ਰੁਕੋ ਅਪਨੇ ਅੰਦਰ ਜਾਕੇ ਸੌਂ ਰਹੀ॥ {{gap}}ਦੂਸਰੇ ਦਿਨ ਮਦਨਗੋਪਾਲ ਜਿਸ ਵੇਲੇ ਦੁਕਾਨ ਉਤੇ ਸੇਠ ਹੋਰਾਂ ਪਾਸ ਆਇਆ ਉਹਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਓਹ ਕਾਗਤ ਰੁਕੋ ਦਾ ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਉਸਨੂੰ ਦੇਕੇ ਕੈਹਾ ਲੌ ਬਾਬੂ ਜੀ ਹੁਣ ਤੁਸੀ ਸਮਝੋ ਕੇ ਤੁਹਾਡਾ ਤੇ ਰੁਕੋ ਦਾ ਸੰਜੋਗ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ, ਅਗੇ ਜੋ ਈਸ਼ੁਰ ਦੀ ਮਰਜੀ । ਮੈਂ ਪੰਡਤ ਜੀ ਨੂੰ ਲੋਕਕ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰ ਕੇ ਦਿਨ ਥਿੱਤ ਵਾਰ ਸਭ ਪੁਛ ਛੱਡਾਂਗਾ। ਫੇਰ ਤੁਹਾਡੇ ਘਰ ਸਗਨ ਭੇਜ ਦਿਆਂਗਾ॥ {{gap}}ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਪਸ ਵਿਚ ਥੋੜਾਕੁ ਚਿਰ ਗਲਾਂ ਕਰਕੇ<noinclude></noinclude> s4u4e8unv2h5vv08yakp7wtfq75syo6 197420 197419 2025-07-09T20:23:51Z Kaur.gurmel 192 197420 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />{{center|( ੧੦੧)}}</noinclude> ਅੰਤ ਨਹੀਂ ਪਾ ਸੱਕਦਾ । ਜੇ ਤੂੰ ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਮੈਨੂੰ ਬਾਬੂ ਮਦਨਗੋਪਾਲ ਦੀ ਪਤਨੀ ਗਰਹਿਤ ਦੇ ਨਿਰਬਾਹ ਵਾਸਤੇ ਉਸ ਮਹਾਤਮਾ ਦੀ ਪਰਾਰਥਨਾ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਕਰ ਕੇ ਉਸਦੀ ਟੈਹਲ ਸੇਵਾਵਿਚ ਲਗਾ ਕੇ ਖੁਸ਼ ਹੋਵੇਂ ਤਾਂ ਮੈਂ ਦਾ ਹਜਾਰ ਹਜਾਰ ਧੰਨਵਾਦ ਕਰਾਂਗੀ ॥ {{center|ਹਸਤਾਖਰ ਰੁਕੋ ਕੰਨਯਾ}} {{center|ਫੱਗਨੋ ੨੭ ਸੰਮਤ ੧੯੧੧}} -------------------------- {{gap}}ਤੇ ਫੇਰ ਸੇਠਲੀ ਜੀ ਨੂੰ ਦੇ ਕੇ ਤੇ ,ਕਹਿਆ ਲੋਂ ਬੇਬੇ ਜੀ ਹੋਰ ਹੁਨ ਕੀਹ ਲਿਖਨਾ ਹੈ॥ {{gap}}(ਸੇਠਨੀ) ਰੁਕੋ ਬੱਸ ਏਹੀ ਠੀਕ ਹੈ,ਹੋਰ ਕੀਹ ਲਿਖਨਾਈ ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਦੋਵੇਂ ਕਾਬੂ ਆਗਏ ਹੋ, ਲੈ ਹੁਨ ਤੂੰ ਸੌ ਰਹੋ॥ {{gap}}ਤੇ ਮੈਂ ਜਾਨੀ ਹਾਂ ਏਹ ਕੈਹ ਕੇ ਸੇਠਨੀ ਜੀ ਅਪਨੇ ਅੰਦਰ ਆ ਗਈ ਤੇ ਰੁਕੋ ਅਪਨੇ ਅੰਦਰ ਜਾਕੇ ਸੌਂ ਰਹੀ॥ {{gap}}ਦੂਸਰੇ ਦਿਨ ਮਦਨਗੋਪਾਲ ਜਿਸ ਵੇਲੇ ਦੁਕਾਨ ਉਤੇ ਸੇਠ ਹੋਰਾਂ ਪਾਸ ਆਇਆ ਉਹਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਓਹ ਕਾਗਤ ਰੁਕੋ ਦਾ ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਉਸਨੂੰ ਦੇਕੇ ਕੈਹਾ ਲੌ ਬਾਬੂ ਜੀ ਹੁਣ ਤੁਸੀ ਸਮਝੋ ਕੇ ਤੁਹਾਡਾ ਤੇ ਰੁਕੋ ਦਾ ਸੰਜੋਗ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ, ਅਗੇ ਜੋ ਈਸ਼ੁਰ ਦੀ ਮਰਜੀ । ਮੈਂ ਪੰਡਤ ਜੀ ਨੂੰ ਲੋਕਕ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰ ਕੇ ਦਿਨ ਥਿੱਤ ਵਾਰ ਸਭ ਪੁਛ ਛੱਡਾਂਗਾ। ਫੇਰ ਤੁਹਾਡੇ ਘਰ ਸਗਨ ਭੇਜ ਦਿਆਂਗਾ॥ {{gap}}ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਪਸ ਵਿਚ ਥੋੜਾਕੁ ਚਿਰ ਗਲਾਂ ਕਰਕੇ<noinclude></noinclude> ij4qwxbk3wuc6j2vyk6v09yi82ppa82 250 23663 197421 56294 2025-07-09T20:29:16Z Kaur.gurmel 192 197421 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" /></noinclude>________________ ( ੧੦੨ ) ਤੇ ਮਦਨਗੋਪਾਲ ਅਪਨੇ ਘਰ ਓਹ ਕਾਂਗਤ ਲੈਕੇ ਚਲਾ ਗਿਆ ਤੇ ਸੇਠ ਹੋਰੀ ਅਪਨੇ ਕੰਮ ਧੰਦੇ ਵਿਚ ਲਗ ਗਏ। {{gap}}(ਰੁਕੋ) ਬੱਚਾ ਇਧਰ ਤਾਂ ਮੇਰੀ ਕੁੜਮਾਈ ਬਾਬੂ ਮਦਨਗੋਪਾਲ ਨਾਲ ਹੋਗਈਸੀ, ਉਧਰ ਦੇਖ ਪਰਮੇਸਵਰ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਨਾਲ ਕਿਸਤਰਾਂ ਕੀਤੀ। ਜਿਸ ਦਿਨ ਪਿਤਾ ਮੇਰਾ ਮੈਂਨੂੰ ਤੇ ਮੇਰੀ ਮਾਤਾ ਨੂੰ ਸਰਾਂ ਵਿਚ ਸੁਤਿਆਂ ਛਡ ਗਿਆ ਸੀ। ਓਹ ਉੱਥੋਂ ਟੁਰਕੇ ਤੇ ਇਕ ਹੱਛੇ ਰੌਨਕ ਵਾਲੇ ਸ਼ੈਹਰ ਵਿਚ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਓਥੋਂ ਜਾਕੇਤੇ ਮੇਹਨਤ ਮਜੂਰੀ ਕਰਨ ਲਗਪਿਆ ਦੋ ਭਰੈ ਮਹੀਨੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰਦਾ ਰਹਿਆ ਤੇ ਜਦ ਕੁਛ ਪੰਜ ਦਸ ਰੁਪੈ ਪੱਲੇ ਹੋਗਿਉ ਸੂ ਫੇਰ ਉਸਨੇ ਸਬਜੀ ਦੀ ਹੱਟੀ ਪਾ ਲੀਤੀਸੀ॥ਵਰੇਹ ਦਿਨ ਵਿਚ ਉਸਦਾ ਕੱਮ ਹੱਛਾ ਬਨਗਿਆਂ ਰੁਪੈ ਦੋ ਚਾਰ ਸੈ ਪਾਸ ਹੋਗਿਆ ਸੂ ॥ ਫੇਰ ਉਸਨੇ ਇਕ ਦਿਨ ਦਿਲ ਵਿਚ ਖਿਆਲ ਕੀਤਾ ਜੋ ਹੁਨ ਮੈਂ ਪੰਜ ਦਸੇ ਦਿਨ ਲਾਕੇ ਤੇ ਕਿਦਰੋਂ ਅਪਨੀ ਜਨਾਨੀ ਤੇ ਧੀ ਨੂੰ ਟੋਲ ਲਿਆਵਾਂ। ਏਹ ਸਲਾਹ ਦਿਲ ਨਾਲ ਕਰਕੇ ਤੇ ਓਹ ਇਕੇ ਦਿਨ ਓਥੋਂ ਟੁਰਪਿਆ ਤੇ ਆਕੇ ਓਸੇ ਸਰਾਂ ਵਿਕ ਦੇਖਨ ਲਗੀ ਬਥੇਰਾ ਏਧਰ ਓਧਰ ਪੁਛਿਆ ਗਿਆ ਪਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਪਤਾ ਸੀ ਕੇ ਅਸੀਂ ਕਿਥੇ ਸਾਂ। ਫੇਰ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਪਤਾ ਨਾ ਮਿਲੇ ਤਾਂ ਉਸਪਿੰਡ ਜਿਥੋਂ ਅਸੀਂ ਨਿਕਲੇ ਸਾਂ ਗਿਆ । ਉਸਥਾਂ ਦਿਆਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬਥੇਰਾ ਕਿਹਾ ਕੇ ਹੁਨ ਏਥੇ ਰੈਹ ਵੋ ਪਰ ਨਾਂ ਰਹਿਆ ਫੇਰ ਮੇਰੇ ਨਾਨਕੇ: ਗਿਆਂ, । ਏਥੋਂ ਤਰ੍ਹਾਂ<noinclude></noinclude> 2axgn5fjtoxgva48wktwb6eu76vtspy 197422 197421 2025-07-09T20:33:52Z Kaur.gurmel 192 197422 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" /></noinclude>________________ ( ੧੦੨ ) ਤੇ ਮਦਨਗੋਪਾਲ ਅਪਨੇ ਘਰ ਓਹ ਕਾਂਗਤ ਲੈਕੇ ਚਲਾ ਗਿਆ ਤੇ ਸੇਠ ਹੋਰੀ ਅਪਨੇ ਕੰਮ ਧੰਦੇ ਵਿਚ ਲਗ ਗਏ। {{gap}}(ਰੁਕੋ) ਬੱਚਾ ਇਧਰ ਤਾਂ ਮੇਰੀ ਕੁੜਮਾਈ ਬਾਬੂ ਮਦਨਗੋਪਾਲ ਨਾਲ ਹੋਗਈਸੀ, ਉਧਰ ਦੇਖ ਪਰਮੇਸਵਰ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਨਾਲ ਕਿਸਤਰਾਂ ਕੀਤੀ। ਜਿਸ ਦਿਨ ਪਿਤਾ ਮੇਰਾ ਮੈਂਨੂੰ ਤੇ ਮੇਰੀ ਮਾਤਾ ਨੂੰ ਸਰਾਂ ਵਿਚ ਸੁਤਿਆਂ ਛਡ ਗਿਆ ਸੀ। ਓਹ ਉੱਥੋਂ ਟੁਰਕੇ ਤੇ ਇਕ ਹੱਛੇ ਰੌਨਕ ਵਾਲੇ ਸ਼ੈਹਰ ਵਿਚ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਓਥੋਂ ਜਾਕੇਤੇ ਮੇਹਨਤ ਮਜੂਰੀ ਕਰਨ ਲਗਪਿਆ ਦੋ ਭਰੈ ਮਹੀਨੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰਦਾ ਰਹਿਆ ਤੇ ਜਦ ਕੁਛ ਪੰਜ ਦਸ ਰੁਪੈ ਪੱਲੇ ਹੋਗਿਉ ਸੂ ਫੇਰ ਉਸਨੇ ਸਬਜੀ ਦੀ ਹੱਟੀ ਪਾ ਲੀਤੀਸੀ॥ਵਰੇਹ ਦਿਨ ਵਿਚ ਉਸਦਾ ਕੱਮ ਹੱਛਾ ਬਨਗਿਆਂ ਰੁਪੈ ਦੋ ਚਾਰ ਸੈ ਪਾਸ ਹੋਗਿਆ ਸੂ ॥ ਫੇਰ ਉਸਨੇ ਇਕ ਦਿਨ ਦਿਲ ਵਿਚ ਖਿਆਲ ਕੀਤਾ ਜੋ ਹੁਨ ਮੈਂ ਪੰਜ ਦਸੇ ਦਿਨ ਲਾਕੇ ਤੇ ਕਿਦਰੋਂ ਅਪਨੀ ਜਨਾਨੀ ਤੇ ਧੀ ਨੂੰ ਟੋਲ ਲਿਆਵਾਂ। ਏਹ ਸਲਾਹ ਦਿਲ ਨਾਲ ਕਰਕੇ ਤੇ ਓਹ ਇਕ ਦਿਨ ਓਥੋਂ ਟੁਰਪਿਆ ਤੇ ਆਕੇ ਓਸੇ ਸਰਾਂ ਵਿਕ ਦੇਖਨ ਲਗਾ ਬਥੇਰਾ ਏਧਰ ਓਧਰ ਪੁਛਿਆ ਗਿਆ ਪਰ ਕਿਸ ਨੂੰ ਪਤਾ ਸੀ ਕੇ ਅਸੀਂ ਕਿਥੇ ਸਾਂ। ਫੇਰ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਪਤਾ ਨਾ ਮਿਲੇ ਤਾਂ ਉਸੇਪਿੰਡ ਜਿਥੋਂ ਅਸੀਂ ਨਿਕਲੇ ਸਾਂ ਗਿਆ । ਉਸਥਾਂ ਦਿਆਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬਥੇਰਾ ਕਿਹਾ ਕੇ ਹੁਨ ਏਥੇ ਰੈਹ ਪਵੋ ਪਰ ਨਾਂ ਰਹਿਆ ਫੇਰ ਮੇਰੇ ਨਾਨਕੇ ਗਿਆਂ। ਏਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ<noinclude></noinclude> 6brwfnznb5ajusuy7ahb7z40pdrag0p 197423 197422 2025-07-09T20:36:21Z Kaur.gurmel 192 197423 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />{{center|( ੧੦੨ )}}</noinclude> ਤੇ ਮਦਨਗੋਪਾਲ ਅਪਨੇ ਘਰ ਓਹ ਕਾਂਗਤ ਲੈਕੇ ਚਲਾ ਗਿਆ ਤੇ ਸੇਠ ਹੋਰੀ ਅਪਨੇ ਕੰਮ ਧੰਦੇ ਵਿਚ ਲਗ ਗਏ। {{gap}}(ਰੁਕੋ) ਬੱਚਾ ਇਧਰ ਤਾਂ ਮੇਰੀ ਕੁੜਮਾਈ ਬਾਬੂ ਮਦਨਗੋਪਾਲ ਨਾਲ ਹੋਗਈਸੀ, ਉਧਰ ਦੇਖ ਪਰਮੇਸਵਰ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਨਾਲ ਕਿਸਤਰਾਂ ਕੀਤੀ। ਜਿਸ ਦਿਨ ਪਿਤਾ ਮੇਰਾ ਮੈਂਨੂੰ ਤੇ ਮੇਰੀ ਮਾਤਾ ਨੂੰ ਸਰਾਂ ਵਿਚ ਸੁਤਿਆਂ ਛਡ ਗਿਆ ਸੀ। ਓਹ ਉੱਥੋਂ ਟੁਰਕੇ ਤੇ ਇਕ ਹੱਛੇ ਰੌਨਕ ਵਾਲੇ ਸ਼ੈਹਰ ਵਿਚ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਓਥੋਂ ਜਾਕੇਤੇ ਮੇਹਨਤ ਮਜੂਰੀ ਕਰਨ ਲਗਪਿਆ ਦੋ ਭਰੈ ਮਹੀਨੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰਦਾ ਰਹਿਆ ਤੇ ਜਦ ਕੁਛ ਪੰਜ ਦਸ ਰੁਪੈ ਪੱਲੇ ਹੋਗਿਉ ਸੂ ਫੇਰ ਉਸਨੇ ਸਬਜੀ ਦੀ ਹੱਟੀ ਪਾ ਲੀਤੀਸੀ॥ਵਰੇਹ ਦਿਨ ਵਿਚ ਉਸਦਾ ਕੱਮ ਹੱਛਾ ਬਨਗਿਆਂ ਰੁਪੈ ਦੋ ਚਾਰ ਸੈ ਪਾਸ ਹੋਗਿਆ ਸੂ ॥ ਫੇਰ ਉਸਨੇ ਇਕ ਦਿਨ ਦਿਲ ਵਿਚ ਖਿਆਲ ਕੀਤਾ ਜੋ ਹੁਨ ਮੈਂ ਪੰਜ ਦਸੇ ਦਿਨ ਲਾਕੇ ਤੇ ਕਿਦਰੋਂ ਅਪਨੀ ਜਨਾਨੀ ਤੇ ਧੀ ਨੂੰ ਟੋਲ ਲਿਆਵਾਂ। ਏਹ ਸਲਾਹ ਦਿਲ ਨਾਲ ਕਰਕੇ ਤੇ ਓਹ ਇਕ ਦਿਨ ਓਥੋਂ ਟੁਰਪਿਆ ਤੇ ਆਕੇ ਓਸੇ ਸਰਾਂ ਵਿਕ ਦੇਖਨ ਲਗਾ ਬਥੇਰਾ ਏਧਰ ਓਧਰ ਪੁਛਿਆ ਗਿਆ ਪਰ ਕਿਸ ਨੂੰ ਪਤਾ ਸੀ ਕੇ ਅਸੀਂ ਕਿਥੇ ਸਾਂ। ਫੇਰ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਪਤਾ ਨਾ ਮਿਲੇ ਤਾਂ ਉਸੇਪਿੰਡ ਜਿਥੋਂ ਅਸੀਂ ਨਿਕਲੇ ਸਾਂ ਗਿਆ । ਉਸਥਾਂ ਦਿਆਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬਥੇਰਾ ਕਿਹਾ ਕੇ ਹੁਨ ਏਥੇ ਰੈਹ ਪਵੋ ਪਰ ਨਾਂ ਰਹਿਆ ਫੇਰ ਮੇਰੇ ਨਾਨਕੇ ਗਿਆਂ। ਏਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ<noinclude></noinclude> t9lcrnbxlvhedsux7p027ccngsu9k98 250 23668 197424 56299 2025-07-09T21:10:15Z Kaur.gurmel 192 197424 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />{{center|( ੧੦੩ )}}</noinclude> ਜਿਥੇ ਜਿਥੇ ਸਾਡੇ ਸਾਕ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਫਿਰਿਆ, ਜਦ ਕਿਧਰੇ ਨਾ ਪਤਾ ਮਿਲਿਆ ਤਾਂ ਏਹ ਸਮਝਕੇ, ਕੇ ਕਿਧਰੇ ਚਲੀਆਂ ਈਆਂ ਹੋਵਨ ਗੀਆਂ ਯਾ ਕਿਧਰੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੋਈ ਮਾਂ ਹੋਵਨ ਗੀਆਂ । ਫੇਰ ਮੁੜਕੇ ਅਪਨੇ ਓਸੇ ਸ਼ੈਹਰ ਵਿਚ ਜਾ ਰਹਿਆ ਤੇ ਸਬਜੀ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਛੱਡ ਕੇ ਤੇ ਹਲਵਾਈ ਦੀ ਹੱਟੀ ਕਰਨੇਲਗ ਪਿਆ। ਚਾਰ ਵਰੇ ਕਮ ਹਛਾ ਚਲਿਆ ਤੇ ਰੁਪੈ ੫o00 ਹਜਾਰ ਦਾ ਮਾਲਕ ਹੋ ਗਿਆ ਫੇਰ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਏਹ ਬੜਾ ਖਿਆਲ ਹੋਗਿਆ ਕੇ ਮੈਂ ਹਨ ਕੋਈ ਜ਼ਨਾਨੀ ਕਰਾਂ । ਬਹੁਤ ਢੰਡ ਢਾਂਡ ਕੀਤੀਓ ਸੁ । ਪਰ ਕੋਈ ਮਿਲਦੀ ਜਾਤ ਦਾ ਸਾਕ ਹਥ ਨਾਂ ਆਇਆ । ਰੈਹ ਰਹਾ ਕੇ ਉਸਨੇ ਇਕ ਨਵੀਂ ਜਾਤ ਦੀ ਜ਼ਨਾਨੀ ਅਪਨੇ ਘਰ ਵਸਾ ਲਈ । ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੈਹ ਦਿਤਾ ਕੇ ਮੇਰੀ ਜਨਾਨੀ ਲਭ ਅਈ ਹੈ । ਇਸੇ ਤਰਾਂ ਰੇਂਹਦਿਆਂ ਰੇਂਹਦਿਆਂ ਉਸ ਦੇ ਪਰ ਉਸ ਜਨਾਨੀ ਵਿਚੋਂ ਏਹ ਮੁੰਡਾ ਜੋੜਾ ਸਾਮਨੇ ਬੈਠਾ ਹੋਇਆ ਦੇ ਜੰਮਿਆ । ਏਹ ਬੋਲਾ ਤੇ ਝੱਲਾ ਹੈ । ਇਸ ਦਾ ਹਾਲ ਨੂੰ ਮਿਲਨ ਦਾ ਕੈਂਨੂੰ ਪਤਾ ਲਗ ਜਾਵੇਗਾ । ਹੁੰਦਿਆਂ ਦਿਆਂ ਮੇਰੇ ਪਿਉਦਾ ਕੱਮ ਵਧਗਿਆ।ਤੇ ਵਡਿਆਂ ਵਡਿਆਂ ਸ਼ਾਹੂਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਆਨ ਹੱਥ ਜੋੜਨ ਲਗਾ ਇਕ ਵੇਰੀ ਹੋਨੀ ਨੂੰ ਐਸਾ ਚੱਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕੇ ਫੇਰ ਅਗੇ ਨਾਲੋਂ ਭੀ ਰੈਹਗਿਆ ਕਸਤਰਾਂ ਜੋ ਸ਼ਾਹੂਕਾਰ ਨਾਲ ਮਿਲਕੇ ਉਸਨੇ ਛੋਲੇ ਅੱਸੀ ਮੋਰ ਦੇ ਖਰੀਦੇ । ਛੋਲੇ ਭਾ ਵਿਚ ਟੁਟ ਗਏ।ਰਕਮ੩੦<noinclude></noinclude> 7f2v911sezu2jfsst8a5q84qqq7yngt 197425 197424 2025-07-09T21:14:28Z Kaur.gurmel 192 197425 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />{{center|( ੧੦੩ )}}</noinclude> ਜਿਥੇ ਜਿਥੇ ਸਾਡੇ ਸਾਕ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਫਿਰਿਆ, ਜਦ ਕਿਧਰੇ ਨਾ ਪਤਾ ਮਿਲਿਆ ਤਾਂ ਏਹ ਸਮਝਕੇ, ਕੇ ਕਿਧਰੇ ਚਲੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹੋਵਨ ਗੀਆਂ ਯਾਂ ਕਿਧਰੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੋਗਈਆਂ ਹੋਵਨ ਗੀਆਂ । ਫੇਰ ਮੁੜਕੇ ਅਪਨੇ ਓਸੇ ਸ਼ੈਹਰ ਵਿਚ ਜਾ ਰਹਿਆ ਤੇ ਸਬਜੀ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਛੱਡ ਕੇ ਤੇ ਹਲਵਾਈ ਦੀ ਹੱਟੀ ਕਰਨੇ ਲਗ ਪਿਆ। ਚਾਰ ਵਰ੍ਹੇ ਕਮ ਹਛਾ ਚਲਿਆ ਤੇ ਰੁਪੈ ੫o00 ਹਜਾਰ ਦਾ ਮਾਲਕ ਹੋ ਗਿਆ ਫੇਰ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਏਹ ਬੜਾ ਖਿਆਲ ਹੋਗਿਆ ਕੇ ਮੈਂ ਹੁਨ ਕੋਈ ਜ਼ਨਾਨੀ ਕਰਾਂ। ਬਹੁਤ ਢੂੰਡ ਢਾਂਡ ਕੀਤੀਓ ਸੁ । ਪਰ ਕੋਈ ਮਿਲਦੀ ਜਾਤ ਦਾ ਸਾਕ ਹਥ ਨਾਂ ਆਇਆ। ਰੈਹ ਰਹਾ ਕੇ ਉਸਨੇ ਇਕ ਨਵੀਂ ਜਾਤ ਦੀ ਜ਼ਨਾਨੀ ਅਪਨੇ ਘਰ ਵਸਾ ਲਈ । ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੈਹ ਦਿਤਾ ਕੇ ਮੇਰੀ ਜਨਾਨੀ ਲਭ ਅਈ ਹੈ । ਇਸੇ ਤਰਾਂ ਰੇਂਹਦਿਆਂ ਰੇਂਹਦਿਆਂ ਉਸ ਦੇ ਪਰ ਉਸ ਜਨਾਨੀ ਵਿਚੋਂ ਏਹ ਮੁੰਡਾ ਜੋੜਾ ਸਾਮਨੇ ਬੈਠਾ ਹੋਇਆ ਦੇ ਜੰਮਿਆ । ਏਹ ਬੋਲਾ ਤੇ ਝੱਲਾ ਹੈ । ਇਸ ਦਾ ਹਾਲ ਨੂੰ ਮਿਲਨ ਦਾ ਕੈਂਨੂੰ ਪਤਾ ਲਗ ਜਾਵੇਗਾ । ਹੁੰਦਿਆਂ ਦਿਆਂ ਮੇਰੇ ਪਿਉਦਾ ਕੱਮ ਵਧਗਿਆ।ਤੇ ਵਡਿਆਂ ਵਡਿਆਂ ਸ਼ਾਹੂਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਆਨ ਹੱਥ ਜੋੜਨ ਲਗਾ ਇਕ ਵੇਰੀ ਹੋਨੀ ਨੂੰ ਐਸਾ ਚੱਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕੇ ਫੇਰ ਅਗੇ ਨਾਲੋਂ ਭੀ ਰੈਹਗਿਆ ਕਸਤਰਾਂ ਜੋ ਸ਼ਾਹੂਕਾਰ ਨਾਲ ਮਿਲਕੇ ਉਸਨੇ ਛੋਲੇ ਅੱਸੀ ਮੋਰ ਦੇ ਖਰੀਦੇ । ਛੋਲੇ ਭਾ ਵਿਚ ਟੁਟ ਗਏ।ਰਕਮ੩੦<noinclude></noinclude> iaj5ut20328rrfx4f3v5fxs3tkrwg9r 197426 197425 2025-07-09T21:21:47Z Kaur.gurmel 192 197426 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />{{center|( ੧੦੩ )}}</noinclude> ਜਿਥੇ ਜਿਥੇ ਸਾਡੇ ਸਾਕ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਫਿਰਿਆ, ਜਦ ਕਿਧਰੇ ਨਾ ਪਤਾ ਮਿਲਿਆ ਤਾਂ ਏਹ ਸਮਝਕੇ, ਕੇ ਕਿਧਰੇ ਚਲੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹੋਵਨ ਗੀਆਂ ਯਾਂ ਕਿਧਰੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੋਗਈਆਂ ਹੋਵਨ ਗੀਆਂ । ਫੇਰ ਮੁੜਕੇ ਅਪਨੇ ਓਸੇ ਸ਼ੈਹਰ ਵਿਚ ਜਾ ਰਹਿਆ ਤੇ ਸਬਜੀ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਛੱਡ ਕੇ ਤੇ ਹਲਵਾਈ ਦੀ ਹੱਟੀ ਕਰਨੇ ਲਗ ਪਿਆ। ਚਾਰ ਵਰ੍ਹੇ ਕਮ ਹਛਾ ਚਲਿਆ ਤੇ ਰੁਪੈ ੫o00 ਹਜਾਰ ਦਾ ਮਾਲਕ ਹੋ ਗਿਆ ਫੇਰ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਏਹ ਬੜਾ ਖਿਆਲ ਹੋਗਿਆ ਕੇ ਮੈਂ ਹੁਨ ਕੋਈ ਜ਼ਨਾਨੀ ਕਰਾਂ। ਬਹੁਤ ਢੂੰਡ ਢਾਂਡ ਕੀਤੀਓ ਸੁ । ਪਰ ਕੋਈ ਮਿਲਦੀ ਜਾਤ ਦਾ ਸਾਕ ਹਥ ਨਾਂ ਆਇਆ। ਰੈਹ ਰਹਾ ਕੇ ਉਸਨੇ ਇਕ ਨੀਵੀਂ ਜਾਤ ਦੀ ਜ਼ਨਾਨੀ ਅਪਨੇ ਘਰ ਵਸਾ ਲਈ। ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੈਹ ਦਿਤਾ ਕੇ ਮੇਰੀ ਜਨਾਨੀ ਲਭ ਪਈ ਹੈ । ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੈਂਹਦਿਆਂ ਰੈਂਹਦਿਆਂ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਉਸ ਜਨਾਨੀ ਵਿਚੋਂ ਏਹ ਮੁੰਡਾ ਜੇੜ੍ਹਾ ਸਾਮਨੇ ਬੈਠਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜੰਮਿਆ। ਏਹ ਬੋਲਾ ਤੇ ਝੱਲਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਹਾਲ ਮੈਂਨੂੰ ਮਿਲਨ ਦਾ ਤੈਂਨੂੰ ਪਤਾ ਲਗ ਜਾਵੇਗਾ । ਹੁੰਦਿਆਂ ਹੁੰਦਿਆਂ ਮੇਰੇ ਪਿਉਦਾ ਕੱਮ ਵਧਗਿਆ।ਤੇ ਵਡਿਆਂ ਵਡਿਆਂ ਸ਼ਾਹੂਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਆਨ ਹੱਥ ਜੋੜਨ ਲਗਾ ਇਕ ਵੇਰੀ ਹੋਨੀ ਨੇ ਐਸਾ ਚੱਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕੇ ਫੇਰ ਅਗੇ ਨਾਲੋਂ ਭੀ ਰੈਹਗਿਆ ਕਸਤਰਾਂ ਜੋ ਸ਼ਾਹੂਕਾਰ ਨਾਲ ਮਿਲਕੇ ਉਸਨੇ ਛੋਲੇ ਅੱਸੀ ਮੋਰ ਦੇ ਖਰੀਦੇ । ਛੋਲੇ ਭਾ ਵਿਚ ਟੁਟ ਗਏ।ਰਕਮ੩੦<noinclude></noinclude> mcf7ivdjcvlp8rudfahegcl365hv23m 197427 197426 2025-07-09T21:24:06Z Kaur.gurmel 192 197427 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />{{center|( ੧੦੩ )}}</noinclude> ਜਿਥੇ ਜਿਥੇ ਸਾਡੇ ਸਾਕ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਫਿਰਿਆ, ਜਦ ਕਿਧਰੇ ਨਾ ਪਤਾ ਮਿਲਿਆ ਤਾਂ ਏਹ ਸਮਝਕੇ, ਕੇ ਕਿਧਰੇ ਚਲੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹੋਵਨ ਗੀਆਂ ਯਾਂ ਕਿਧਰੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੋਗਈਆਂ ਹੋਵਨ ਗੀਆਂ। ਫੇਰ ਮੁੜਕੇ ਅਪਨੇ ਓਸੇ ਸ਼ੈਹਰ ਵਿਚ ਜਾ ਰਹਿਆ ਤੇ ਸਬਜੀ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਛੱਡ ਕੇ ਤੇ ਹਲਵਾਈ ਦੀ ਹੱਟੀ ਕਰਨੇ ਲਗ ਪਿਆ। ਚਾਰ ਵਰ੍ਹੇ ਕਮ ਹਛਾ ਚਲਿਆ ਤੇ ਰੁਪੈ ੫o00 ਹਜਾਰ ਦਾ ਮਾਲਕ ਹੋ ਗਿਆ ਫੇਰ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਏਹ ਬੜਾ ਖਿਆਲ ਹੋਗਿਆ ਕੇ ਮੈਂ ਹੁਨ ਕੋਈ ਜ਼ਨਾਨੀ ਕਰਾਂ। ਬਹੁਤ ਢੂੰਡ ਢਾਂਡ ਕੀਤੀਓ ਸੁ। ਪਰ ਕੋਈ ਮਿਲਦੀ ਜਾਤ ਦਾ ਸਾਕ ਹਥ ਨਾਂ ਆਇਆ। ਰੈਹ ਰਹਾ ਕੇ ਉਸਨੇ ਇਕ ਨੀਵੀਂ ਜਾਤ ਦੀ ਜ਼ਨਾਨੀ ਅਪਨੇ ਘਰ ਵਸਾ ਲਈ। ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੈਹ ਦਿਤਾ ਕੇ ਮੇਰੀ ਜਨਾਨੀ ਲਭ ਪਈ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੈਂਹਦਿਆਂ ਰੈਂਹਦਿਆਂ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਉਸ ਜਨਾਨੀ ਵਿਚੋਂ ਏਹ ਮੁੰਡਾ ਜੇੜ੍ਹਾ ਸਾਮਨੇ ਬੈਠਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜੰਮਿਆ। ਏਹ ਬੋਲਾ ਤੇ ਝੱਲਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਹਾਲ ਮੈਂਨੂੰ ਮਿਲਨ ਦਾ ਤੈਂਨੂੰ ਪਤਾ ਲਗ ਜਾਵੇਗਾ। ਹੁੰਦਿਆਂ ਹੁੰਦਿਆਂ ਮੇਰੇ ਪਿਉਦਾ ਕੱਮ ਵਧਗਿਆ।ਤੇ ਵਡਿਆਂ ਵਡਿਆਂ ਸ਼ਾਹੂਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਆਨ ਹੱਥ ਜੋੜਨ ਲਗਾ ਇਕ ਵੇਰੀ ਹੋਨੀ ਨੇ ਐਸਾ ਚੱਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕੇ ਫੇਰ ਅਗੇ ਨਾਲੋਂ ਭੀ ਰੈਹਗਿਆ ਕਿਸਤਰ੍ਹਾਂ ਜੋ ਸ਼ਾਹੂਕਾਰ ਨਾਲ ਮਿਲਕੇ ਉਸਨੇ ਛੋਲੇ ਅੱਸੀ ਹਜਾਰ ਦੇ ਖਰੀਦੇ । ਛੋਲੇ ਭਾ ਵਿਚ ਟੁਟ ਗਏ।ਰਕਮ੩੦<noinclude></noinclude> fnjtts72wkgr0c4ppmgd4sy21zyn49f 250 23673 197428 56304 2025-07-09T21:25:46Z Kaur.gurmel 192 197428 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />{{center|( ੧੦੪)}}</noinclude> ( ੧੦੪) ਹਜ਼ਾਰ ਦਾ ਘਾਟਾ ਪਿਆ । ਫੇਰ ਸਾਹੁ ਕਾਰ ਤਾਂ ਸਾਕਾਂ ਅੰਗਾਂ ਵਾਲੇ ਸਨ ਨਾਲੇ ਪੁਰਾਨੇ ਸਾਹੁਕਾਰ ਸਨ,ਓਹਤਾਂ ਭਰ ਗੁਜਰੇ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਭ ਕੁਛ ਵਿਕ ਵਿਕਾ ਕੇ ਭੀ ਰਕਮ ਘਟਦੀ ਪੂਰੀ ਨਾਂ ਹੋਈ । ਬਾਕੀ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੇਰੇ ਪਿਉ ਨੂੰ੮ ਰੁਪੈ ਮੈਹੀਨੇ ਦਾ ਨੌਕਰ ਹੱਟੀ ਤੇ ਹੁੱਕਾਂ ਪਾਨੀ ਪਿਆਂਨਤੇ ਆਏ ਗਏ ਦੀ ਟੈਹਲ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਰਖ ਲੀਤਾ । ਸਮਾ ਮਹਿੰਗਾ ਸੀ ਓਹ ਜਨਾਨੀ ਇਸ ਮੁੰਡੇ ਦੀ ਮਾਂ ਤਾਂ ਇਸੇ ਗਮ ਵਿਚ ਮਰਗਈ ਸੀ ਫੇਰ ਏਹ ਨੂੰ ਪਾਲਨਾ ਹੋਰ ਕਿਸ ਨੇ ਸੀ ਸੋ ਇਸਦਾ ਹਾਲ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭੈੜਾ ਤੇ ਖਰਾਬ ਹੋਗਿਆਂ ਭੈੜੀ ਤਰਾਂ ਪਲਨ ਵਿਚ ਹੀ ਝੱਲਾਂ ਤੇ ਬੋਲਾ ਹੋ ਗਿਆ ਪਰ ਖੈਰ ਕੰਮ ਧੰਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈਂਹਦਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ । ਜਦ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਰੁਪਈਆ ਪੂਰਾ ਹੋ ਗਿਆ ਫੇਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੇਰੇ ਪਿਉ ਨੂੰ ਜੁਆਬ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। ਓਹ ਫੇਰ ਓਥੋਂ ਟੁਰ ਕੇ ਤੇ ਓਸੇ ਸੈਹਰ ਵਿੱਚ ਆ ਰਹਿਆ ਜਿਥੇ ਅਸੀਂ ਮਾਂ ਤੇ ਧੀ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਸਾਂ, ਤੇ ਇਕ ਲਕੜੀਆਂ ਵੇਚਨ ਵਾਲੇ ਕੋਲਨੌਕਰ ਆਂਨ ਰਹਿਆ ਓਹ ਉਸ ਕੋਲੋਂ ਆਪਨਾ ਕੰਮ ਭੀ ਸਾਰਾ ਕਰਵਾਂਦਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਤੇ ਜਿਥੇ ਕਿਥੇ ਕੋਈ ਹੋਰ ਲਕੜੀ ਖਰੀਦਨ ਵਾਲਾ ਲਕੜੀਆਂ ਸੁਟਾਨਾਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੁੰਦਾਸੀ ਓਥੇ ਭੀ ਭੇਜਦੇਂਦਾ ਹੁੰਦਾਸੀ ਤੇ ਏਹ ਮੁੰਡਾ ਤਦੋਂ ਨਾਲ ਹੀ ਸਾਸ। ਸ਼ੈਹਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੀਹ ਪਤਾ ਲਗਨਾ ਸੀ । ਏਸੇ ਤਰਾਂ ਰੇਂਹਦਾ ਰਿਹਾ, ਇਕ ਦਿਨ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਅਨੂੰਏਂ ਨੇ ਡੰਗ ਮਾਰਿਆ ਤੇ ਬੇ<noinclude></noinclude> etsw35nms5q5lzg4q7oh8mizo4ejabh 197429 197428 2025-07-09T21:33:15Z Kaur.gurmel 192 197429 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />{{center|( ੧੦੪)}}</noinclude> ਹਜ਼ਾਰ ਦਾ ਘਾਟਾ ਪਿਆ । ਫੇਰ ਸਾਹੂ ਕਾਰ ਤਾਂ ਸਾਕਾਂ ਅੰਗਾਂ ਵਾਲੇ ਸਨ ਨਾਲੇ ਪੁਰਾਨੇ ਸਾਹੁਕਾਰ ਸਨ,ਓਹਤਾਂ ਭਰ ਗੁਜਰੇ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਭ ਕੁਛ ਵਿਕ ਵਿਕਾ ਕੇ ਭੀ ਰਕਮ ਘਟਦੀ ਪੂਰੀ ਨਾਂ ਹੋਈ। ਬਾਕੀ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੇਰੇ ਪਿਉ ਨੂੰ੮ ਰੁਪੈ ਮੈਹੀਨੇ ਦਾ ਨੌਕਰ ਹੱਟੀ ਤੇ ਹੁੱਕਾਂ ਪਾਨੀ ਪਿਆਂਨਤੇ ਆਏ ਗਏ ਦੀ ਟੈਹਲ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਰਖ ਲੀਤਾ। ਸਮਾ ਮਹਿੰਗਾ ਸੀ ਓਹ ਜਨਾਨੀ ਇਸ ਮੁੰਡੇ ਦੀ ਮਾਂ ਤਾਂ ਇਸੇ ਗਮ ਵਿਚ ਮਰਗਈ ਸੀ ਫੇਰ ਏਹ ਨੂੰ ਪਾਲਨਾ ਹੋਰ ਕਿਸ ਨੇ ਸੀ ਸੋ ਇਸਦਾ ਹਾਲ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭੈੜਾ ਤੇ ਖਰਾਬ ਹੋਗਿਆਂ ਭੈੜੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਲਨ ਵਿਚ ਹੀ ਝੱਲਾ ਤੇ ਬੋਲਾ ਹੋ ਗਿਆ ਪਰ ਖੈਰ ਕੰਮ ਧੰਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈਂਹਦਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ । ਜਦ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਰੁਪਈਆ ਪੂਰਾ ਹੋ ਗਿਆ ਫੇਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੇਰੇ ਪਿਉ ਨੂੰ ਜੁਆਬ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। ਓਹ ਫੇਰ ਓਥੋਂ ਟੁਰ ਕੇ ਤੇ ਓਸੇ ਸੈਹਰ ਵਿੱਚ ਆ ਰਹਿਆ ਜਿਥੇ ਅਸੀਂ ਮਾਂ ਤੇ ਧੀ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਸਾਂ, ਤੇ ਇਕ ਲਕੜੀਆਂ ਵੇਚਨ ਵਾਲੇ ਕੋਲਨੌਕਰ ਆਂਨ ਰਹਿਆ ਓਹ ਉਸ ਕੋਲੋਂ ਆਪਨਾ ਕੰਮ ਭੀ ਸਾਰਾ ਕਰਵਾਂਦਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਤੇ ਜਿਥੇ ਕਿਥੇ ਕੋਈ ਹੋਰ ਲਕੜੀ ਖਰੀਦਨ ਵਾਲਾ ਲਕੜੀਆਂ ਸੁਟਾਨਾਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੁੰਦਾਸੀ ਓਥੇ ਭੀ ਭੇਜਦੇਂਦਾ ਹੁੰਦਾਸੀ ਤੇ ਏਹ ਮੁੰਡਾ ਤਦੋਂ ਨਾਲ ਹੀ ਸਾਸੂ। ਸ਼ੈਹਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੀਹ ਪਤਾ ਲਗਨਾ ਸੀ। ਏਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੈਂਹਦਾ ਰਿਹਾ, ਇਕ ਦਿਨ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਅਠੂੰਏਂ ਨੇ ਡੰਗ ਮਾਰਿਆ ਤੇ ਬੇ-<noinclude></noinclude> banjkyx5gb8mp56o99aunl1j1b4gflt 197431 197429 2025-07-09T23:36:57Z Charan Gill 36 197431 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Karamjit Singh Gathwala" />{{center|( ੧੦੪)}}</noinclude>ਹਜ਼ਾਰ ਦਾ ਘਾਟਾ ਪਿਆ। ਫੇਰ ਸਾਹੂ ਕਾਰ ਤਾਂ ਸਾਕਾਂ ਅੰਗਾਂ ਵਾਲੇ ਸਨ ਨਾਲੇ ਪੁਰਾਨੇ ਸਾਹੁਕਾਰ ਸਨ,ਓਹਤਾਂ ਭਰ ਗੁਜਰੇ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਭ ਕੁਛ ਵਿਕ ਵਿਕਾ ਕੇ ਭੀ ਰਕਮ ਘਟਦੀ ਪੂਰੀ ਨਾਂ ਹੋਈ। ਬਾਕੀ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੇਰੇ ਪਿਉ ਨੂੰ੮ ਰੁਪੈ ਮੈਹੀਨੇ ਦਾ ਨੌਕਰ ਹੱਟੀ ਤੇ ਹੁੱਕਾਂ ਪਾਨੀ ਪਿਆਂਨਤੇ ਆਏ ਗਏ ਦੀ ਟੈਹਲ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਰਖ ਲੀਤਾ। ਸਮਾ ਮਹਿੰਗਾ ਸੀ ਓਹ ਜਨਾਨੀ ਇਸ ਮੁੰਡੇ ਦੀ ਮਾਂ ਤਾਂ ਇਸੇ ਗਮ ਵਿਚ ਮਰਗਈ ਸੀ ਫੇਰ ਏਹ ਨੂੰ ਪਾਲਨਾ ਹੋਰ ਕਿਸ ਨੇ ਸੀ ਸੋ ਇਸਦਾ ਹਾਲ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭੈੜਾ ਤੇ ਖਰਾਬ ਹੋਗਿਆਂ ਭੈੜੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਲਨ ਵਿਚ ਹੀ ਝੱਲਾ ਤੇ ਬੋਲਾ ਹੋ ਗਿਆ ਪਰ ਖੈਰ ਕੰਮ ਧੰਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈਂਹਦਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਜਦ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਰੁਪਈਆ ਪੂਰਾ ਹੋ ਗਿਆ ਫੇਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੇਰੇ ਪਿਉ ਨੂੰ ਜੁਆਬ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। ਓਹ ਫੇਰ ਓਥੋਂ ਟੁਰ ਕੇ ਤੇ ਓਸੇ ਸੈਹਰ ਵਿੱਚ ਆ ਰਹਿਆ ਜਿਥੇ ਅਸੀਂ ਮਾਂ ਤੇ ਧੀ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਸਾਂ, ਤੇ ਇਕ ਲਕੜੀਆਂ ਵੇਚਨ ਵਾਲੇ ਕੋਲਨੌਕਰ ਆਂਨ ਰਹਿਆ ਓਹ ਉਸ ਕੋਲੋਂ ਆਪਨਾ ਕੰਮ ਭੀ ਸਾਰਾ ਕਰਵਾਂਦਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਤੇ ਜਿਥੇ ਕਿਥੇ ਕੋਈ ਹੋਰ ਲਕੜੀ ਖਰੀਦਨ ਵਾਲਾ ਲਕੜੀਆਂ ਸੁਟਾਨਾਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੁੰਦਾਸੀ ਓਥੇ ਭੀ ਭੇਜਦੇਂਦਾ ਹੁੰਦਾਸੀ ਤੇ ਏਹ ਮੁੰਡਾ ਤਦੋਂ ਨਾਲ ਹੀ ਸਾਸੂ। ਸ਼ੈਹਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੀਹ ਪਤਾ ਲਗਨਾ ਸੀ। ਏਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੈਂਹਦਾ ਰਿਹਾ, ਇਕ ਦਿਨ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਅਠੂੰਏਂ ਨੇ ਡੰਗ ਮਾਰਿਆ ਤੇ ਬੇ-<noinclude></noinclude> 5e3i4l5ce84rvfkq4jo3ju77l95hczd 2 32508 197417 196992 2025-07-09T19:44:03Z ListeriaBot 947 Wikidata list updated [V2] 197417 wikitext text/x-wiki {{Wikidata list|sparql= SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P31 wd:Q5 . # all humans [] schema:about ?item; schema:isPartOf <https://pa.wikisource.org/>; schema:name ?ws . # who have author pages in P Wikisource } |columns=item:Wikidata item,label:name,p21,p18}} {| class='wikitable sortable' ! Wikidata item ! name ! ਲਿੰਗ ! ਤਸਵੀਰ |- | [[:d:Q124145821|Q124145821]] | [[ਲੇਖਕ:ਸੁਖਪਾਲ ਸਿੰਘ ਬਠਿੰਡਾ|ਸੁਖਪਾਲ ਸਿੰਘ ਬਠਿੰਡਾ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q12706|Q12706]] | [[ਲੇਖਕ:ਮੈਕਸਿਮ ਗੋਰਕੀ|ਮੈਕਸਿਮ ਗੋਰਕੀ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Maxim Gorky LOC Restored edit1.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q13139853|Q13139853]] | [[ਲੇਖਕ:ਮੌਲਾ ਬਖ਼ਸ਼ ਕੁਸ਼ਤਾ|ਮੌਲਾ ਬਖ਼ਸ਼ ਕੁਸ਼ਤਾ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q140303|Q140303]] | [[ਲੇਖਕ:ਧਨੀ ਰਾਮ ਚਾਤ੍ਰਿਕ|ਲਾਲਾ ਧਨੀ ਰਾਮ ਚਾਤ੍ਰਿਕ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Dhani Ram Chatrik.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q1403|Q1403]] | [[ਲੇਖਕ:ਲੁਇਗੀ ਪਿਰਾਂਡੇਲੋ|ਲੁਈਗੀ ਪਿਰਾਂਦੋਲੋ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Luigi Pirandello 1932.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q111991252|Q111991252]] | [[ਲੇਖਕ:ਰਿਸ਼ੀ ਹਿਰਦੇਪਾਲ|ਰਿਸ਼ੀ ਹਿਰਦੇਪਾਲ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q112029965|Q112029965]] | [[ਲੇਖਕ:ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਕਾਲੇਕੇ|ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਕਾਲੇਕੇ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q112031529|Q112031529]] | [[ਲੇਖਕ:ਹਰਨਾਮ ਸਿੰਘ 'ਹਰਲਾਜ'|ਹਰਨਾਮ ਸਿੰਘ 'ਹਰਲਾਜ']] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Harnam singh harlaaj.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q112072863|Q112072863]] | [[ਲੇਖਕ:ਡਾ. ਦੇਵੀ ਦਾਸ ਜੀ 'ਹਿੰਦੀ'|ਦੇਵੀ ਦਾਸ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q87408045|Q87408045]] | [[ਲੇਖਕ:ਬਲਵੰਤ ਚੌਹਾਨ|ਬਲਵੰਤ ਚੌਹਾਨ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q112727019|Q112727019]] | [[ਲੇਖਕ:ਬਾਵਾ ਬਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ|ਬਾਵਾ ਬਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q156501|Q156501]] | [[ਲੇਖਕ:ਸਆਦਤ ਹਸਨ ਮੰਟੋ|ਸਆਦਤ ਹਸਨ ਮੰਟੋ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q16867|Q16867]] | [[ਲੇਖਕ:ਐਡਗਰ ਐਲਨ ਪੋ|ਐਡਗਰ ਐਲਨ ਪੋ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Edgar Allan Poe, circa 1849, restored, squared off.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q172788|Q172788]] | [[ਲੇਖਕ:ਓ ਹੈਨਰੀ|ਓ ਹੈਨਰੀ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:William Sydney Porter by doubleday.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q174152|Q174152]] | [[ਲੇਖਕ:ਪ੍ਰੇਮਚੰਦ|ਪ੍ਰੇਮਚੰਦ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Prem chand.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q18031683|Q18031683]] | [[ਲੇਖਕ:ਈਸ਼ਵਰ ਚੰਦਰ ਨੰਦਾ|ਈਸ਼ਵਰ ਚੰਦਰ ਨੰਦਾ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q192302|Q192302]] | [[ਲੇਖਕ:ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ|ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Bhai Gurdas scribing Adi Granth.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q2019145|Q2019145]] | [[ਲੇਖਕ:ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ|ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Guru teg bahadur.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q20605168|Q20605168]] | [[ਲੇਖਕ:ਅਮਰਜੀਤ ਚੰਦਨ|ਅਮਰਜੀਤ ਚੰਦਨ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Amarjit Chandan.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q20605976|Q20605976]] | [[ਲੇਖਕ:ਕਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਆਰਿਫ਼|ਕਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਆਰਿਫ਼]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q20606660|Q20606660]] | [[ਲੇਖਕ:ਗੁਰਬਖ਼ਸ਼ ਸਿੰਘ ਫ਼ਰੈਂਕ|ਗੁਰਬਖ਼ਸ਼ ਸਿੰਘ ਫ਼ਰੈਂਕ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Gurbax Singh Frank at Amritsar in 2018 02.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q20606675|Q20606675]] | [[ਲੇਖਕ:ਗੁਰਭਜਨ ਗਿੱਲ|ਗੁਰਭਜਨ ਗਿੱਲ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Gurbhajan GIll Portrait.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q20606826|Q20606826]] | [[ਲੇਖਕ:ਚਰਨ ਸਿੰਘ ਸ਼ਹੀਦ|ਚਰਨ ਸਿੰਘ ਸ਼ਹੀਦ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q20608152|Q20608152]] | [[ਲੇਖਕ:ਨਜਾਬਤ|ਨਜਾਬਤ]] | | |- | [[:d:Q20606273|Q20606273]] | [[ਲੇਖਕ:ਪੀਰ ਗ਼ੁਲਾਮ ਜੀਲਾਨੀ|ਗ਼ੁਲਾਮ ਜੀਲਾਨੀ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q20608659|Q20608659]] | [[ਲੇਖਕ:ਫ਼ਿਰੋਜ਼ ਦੀਨ ਸ਼ਰਫ਼|ਫ਼ਿਰੋਜ਼ ਦੀਨ ਸ਼ਰਫ਼]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q20608768|Q20608768]] | [[ਲੇਖਕ:ਬਲਰਾਮ|ਬਲਰਾਮ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Balram Playwright.JPG|center|128px]] |- | [[:d:Q20608841|Q20608841]] | [[ਲੇਖਕ:ਬਾਵਾ ਬੁੱਧ ਸਿੰਘ|ਬਾਵਾ ਬੁੱਧ ਸਿੰਘ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q20608916|Q20608916]] | [[ਲੇਖਕ:ਭਗਵੰਤ ਰਸੂਲਪੁਰੀ|ਭਗਵੰਤ ਰਸੂਲਪੁਰੀ]] | | |- | [[:d:Q20609264|Q20609264]] | [[ਲੇਖਕ:ਗ਼ੁਲਾਮ ਰਸੂਲ ਆਲਮਪੁਰੀ|ਗ਼ੁਲਾਮ ਰਸੂਲ ਆਲਮਪੁਰੀ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q20609258|Q20609258]] | [[ਲੇਖਕ:ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਵੈਦ|ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਵੈਦ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q20609760|Q20609760]] | [[ਲੇਖਕ:ਸੁਖਦੇਵ ਮਾਦਪੁਰੀ|ਸੁਖਦੇਵ ਮਾਦਪੁਰੀ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Sukhdev Madpuri.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q20609798|Q20609798]] | [[ਲੇਖਕ:ਸੁਖਵੰਤ ਹੁੰਦਲ|ਸੁਖਵੰਤ ਹੁੰਦਲ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q20610051|Q20610051]] | [[ਲੇਖਕ:ਹਰਦਿਲਬਾਗ਼ ਸਿੰਘ ਗਿੱਲ|ਹਰਦਿਲਬਾਗ ਸਿੰਘ ਗਿੱਲ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q20610081|Q20610081]] | [[ਲੇਖਕ:ਹਰਨਾਮ ਸਿੰਘ ਨਰੂਲਾ|ਹਰਨਾਮ ਸਿੰਘ ਨਰੂਲਾ]] | | |- | [[:d:Q20610183|Q20610183]] | [[ਲੇਖਕ:ਹਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਰੂਪ|ਹਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਰੂਪ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q1001|Q1001]] | [[ਲੇਖਕ:ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ|ਮੋਹਨਦਾਸ ਕਰਮਚੰਦ ਗਾਂਧੀ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Mahatma-Gandhi, studio, 1931.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q107013029|Q107013029]] | [[ਲੇਖਕ:ਇਕਬਾਲ ਸਿੰਘ|ਇਕਬਾਲ ਸਿੰਘ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q107000|Q107000]] | [[ਲੇਖਕ:ਮਿਰਜ਼ਾ ਗ਼ਾਲਿਬ|ਮਿਰਜ਼ਾ ਗ਼ਾਲਿਬ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Mirza Ghalib photograph 3.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q20609773|Q20609773]] | [[ਲੇਖਕ:ਸੁਖਪਾਲ|ਸੁਖਪਾਲਵੀਰ ਸਿੰਘ ਹਸਰਤ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q230476|Q230476]] | [[ਲੇਖਕ:ਕੇਟ ਸ਼ੋਪਨ|ਕੇਟ ਸ਼ੋਪਨ]] | ''[[:d:Q6581072|ਨਾਰੀ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Kate Chopin.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q23114|Q23114]] | [[ਲੇਖਕ:ਲੂ ਸ਼ੁਨ|ਲੂ ਸ਼ੁਨ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:LuXun1930.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q23434|Q23434]] | [[ਲੇਖਕ:ਅਰਨੈਸਟ ਹੈਮਿੰਗਵੇ|ਅਰਨੈਸਟ ਹੈਮਿੰਗਵੇ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:ErnestHemingway.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q123847379|Q123847379]] | [[ਲੇਖਕ:ਫ਼ਰਦ ਫ਼ਕੀਰ|ਫਰਦ ਫ਼ਕੀਰ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q270632|Q270632]] | [[ਲੇਖਕ:ਕੈਥਰੀਨ ਮੈਂਸਫੀਲਡ|ਕੈਥਰੀਨ ਮੈਂਸਫੀਲਡ]] | ''[[:d:Q6581072|ਨਾਰੀ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Katherine Mansfield (no signature).jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q27950153|Q27950153]] | [[ਲੇਖਕ:ਚਰਨ ਪੁਆਧੀ|ਚਰਨ ਪੁਆਧੀ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Charan Puadhi Puadhi dialect of Punjabi Language poet 05.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q30875|Q30875]] | [[ਲੇਖਕ:ਔਸਕਰ ਵਾਈਲਡ|ਔਸਕਰ ਵਾਈਲਡ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Oscar Wilde by Napoleon Sarony. Three-quarter-length photograph, seated.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q311526|Q311526]] | [[ਲੇਖਕ:ਸਾਕੀ|ਸਾਕੀ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Héctor Hugh Munro.png|center|128px]] |- | [[:d:Q312551|Q312551]] | [[ਲੇਖਕ:ਭਗਤ ਕਬੀਰ|ਭਗਤ ਕਬੀਰ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Kabir.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q312967|Q312967]] | [[ਲੇਖਕ:ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ|ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Guru Gobind Singh.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q31789116|Q31789116]] | [[ਲੇਖਕ:ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ|ਬਲਵੀਰ ਸਿੰਘ]] | | |- | [[:d:Q3244622|Q3244622]] | [[ਲੇਖਕ:ਬਾਬਾ ਸ਼ੇਖ ਫਰੀਦ|ਬਾਬਾ ਫਰੀਦ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Detail of Baba Farid from a Guler painting showing an imaginary meeting of Sufi saints.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q335353|Q335353]] | [[ਲੇਖਕ:ਗੁਰੂ ਰਾਮ ਦਾਸ ਜੀ|ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Guru Ram Das.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q3351571|Q3351571]] | [[ਲੇਖਕ:ਬੁੱਲ੍ਹੇ ਸ਼ਾਹ|ਬੁੱਲ੍ਹੇ ਸ਼ਾਹ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Bulleh Shah's grave.JPG|center|128px]] |- | [[:d:Q34787|Q34787]] | [[ਲੇਖਕ:ਫਰੈਡਰਿਕ ਏਂਗਲਜ਼|ਫਰੈਡਰਿਕ ਏਂਗਲਜ਼]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Engels painting2.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q35900|Q35900]] | [[ਲੇਖਕ:ਉਮਰ ਖ਼ਯਾਮ|ਉਮਰ ਖ਼ਯਾਮ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Omar Khayyam2.JPG|center|128px]] |- | [[:d:Q3631340|Q3631340]] | [[ਲੇਖਕ:ਭਾਈ ਵੀਰ ਸਿੰਘ|ਭਾਈ ਵੀਰ ਸਿੰਘ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Vir Singh 1972 stamp of India.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q3631344|Q3631344]] | [[ਲੇਖਕ:ਵਾਰਿਸ ਸ਼ਾਹ|ਵਾਰਿਸ ਸ਼ਾਹ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Trilok singh Artist Waris Shah.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q369920|Q369920]] | [[ਲੇਖਕ:ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ|ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Guru Arjan.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q370204|Q370204]] | [[ਲੇਖਕ:ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਦੇਵ ਜੀ|ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Guru Angad.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q377881|Q377881]] | [[ਲੇਖਕ:ਬੰਕਿਮਚੰਦਰ ਚੱਟੋਪਾਧਿਆਏ|ਬੰਕਿਮਚੰਦਰ ਚੱਟੋਪਾਧਿਆਏ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Bankimchandra Chattapadhay.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q377808|Q377808]] | [[ਲੇਖਕ:ਭਗਤ ਸਿੰਘ|ਭਗਤ ਸਿੰਘ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Bhagat Singh 1929.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q380728|Q380728]] | [[ਲੇਖਕ:ਫਿਓਦਰ ਸੋਲੋਗਬ|ਫਿਓਦਰ ਸੋਲੋਗਬ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Sologub-1909.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q3811239|Q3811239]] | [[ਲੇਖਕ:ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਤੇਜਾ ਸਿੰਘ|ਤੇਜਾ ਸਿੰਘ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Teja Singh LCCN2014680975 (cropped).jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q3812755|Q3812755]] | [[ਲੇਖਕ:ਰਾਮ ਸਰੂਪ ਅਣਖੀ|ਰਾਮ ਸਰੂਪ ਅਣਖੀ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q404622|Q404622]] | [[ਲੇਖਕ:ਸ਼ਰਤਚੰਦਰ|ਸਰਤ ਚੰਦਰ ਚਟੋਪਾਧਿਆਏ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Sarat Chandra Chattopadhyay portrait.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q42831|Q42831]] | [[ਲੇਖਕ:ਇਵਾਨ ਤੁਰਗਨੇਵ|ਇਵਾਨ ਤੁਰਗਨੇਵ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Turgenev by Repin.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q43423|Q43423]] | [[ਲੇਖਕ:ਈਸਪ|ਈਸਪ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Aesop pushkin01.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q454703|Q454703]] | [[ਲੇਖਕ:ਗੁਰੂ ਅਮਰ ਦਾਸ ਜੀ|ਗੁਰੂ ਅਮਰਦਾਸ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Amardas-Goindwal.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q45765|Q45765]] | [[ਲੇਖਕ:ਜੈਕ ਲੰਡਨ|ਜੈਕ ਲੰਡਨ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Jack London young.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q4724829|Q4724829]] | [[ਲੇਖਕ:ਅਲੀ ਹੈਦਰ ਮੁਲਤਾਨੀ|ਅਲੀ ਹੈਦਰ ਮੁਲਤਾਨੀ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q47737|Q47737]] | [[ਲੇਖਕ:ਖ਼ਲੀਲ ਜਿਬਰਾਨ|ਖ਼ਲੀਲ ਜਿਬਰਾਨ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Kahlil Gibran 1913.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q48545174|Q48545174]] | [[ਲੇਖਕ:ਫ੍ਰੈਂਕ ਲੁਗਾਰਡ ਬ੍ਰੇਨ|ਫ੍ਰੈਂਕ ਲੁਗਾਰਡ ਬ੍ਰੇਨ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q488539|Q488539]] | [[ਲੇਖਕ:ਸੁਲਤਾਨ ਬਾਹੂ|ਸੁਲਤਾਨ ਬਾਹੂ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q535|Q535]] | [[ਲੇਖਕ:ਵਿਕਟਰ ਹਿਊਗੋ|ਵਿਕਟਰ ਹਿਊਗੋ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Victor Hugo by Étienne Carjat 1876 - full.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q5673|Q5673]] | [[ਲੇਖਕ:ਹਾਂਸ ਕ੍ਰਿਸਚਨ ਆਂਡਰਸਨ|ਹਾਂਸ ਕ੍ਰਿਸਚੀਅਨ ਐਂਡਰਸਨ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:HCA by Thora Hallager 1869.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q5678981|Q5678981]] | [[ਲੇਖਕ:ਹਾਸ਼ਮ ਸ਼ਾਹ|ਹਾਸ਼ਮ ਸ਼ਾਹ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q5685|Q5685]] | [[ਲੇਖਕ:ਐਂਤਨ ਚੈਖਵ|ਐਂਤਨ ਚੈਖਵ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Anton Chekhov with bow-tie sepia image.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q584501|Q584501]] | [[ਲੇਖਕ:ਸ਼ਾਹ ਮੁਹੰਮਦ|ਸ਼ਾਹ ਮੁਹੰਮਦ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:ShahMuhammad.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q60803|Q60803]] | [[ਲੇਖਕ:ਖ਼ਵਾਜਾ ਗ਼ੁਲਾਮ ਫ਼ਰੀਦ|ਖਵਾਜਾ ਗ਼ੁਲਾਮ ਫ਼ਰੀਦ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Khawaja Ghulam Farid tomb at Kot Mithan.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q61119073|Q61119073]] | [[ਲੇਖਕ:ਹਦਾਇਤੁੱਲਾ|ਹਦਾਇਤੁੱਲਾ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q6347061|Q6347061]] | [[ਲੇਖਕ:ਕਾਨ੍ਹ ਸਿੰਘ ਨਾਭਾ|ਕਾਨ੍ਹ ਸਿੰਘ ਨਾਭਾ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Photograph of Kahn Singh of Nabha.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q6368245|Q6368245]] | [[ਲੇਖਕ:ਕਰਮ ਸਿੰਘ|ਕਰਮ ਸਿੰਘ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q65396609|Q65396609]] | [[ਲੇਖਕ:ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਗੰਗਾ ਸਿੰਘ|ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਗੰਗਾ ਸਿੰਘ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q6792411|Q6792411]] | [[ਲੇਖਕ:ਸਾਈਂ ਮੌਲਾ ਸ਼ਾਹ|ਮੌਲਾ ਸ਼ਾਹ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Sain Maula Shah.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q692|Q692]] | [[ਲੇਖਕ:ਵਿਲੀਅਮ ਸ਼ੇਕਸਪੀਅਰ|ਵਿਲੀਅਮ ਸ਼ੇਕਸਪੀਅਰ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Shakespeare.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q7200|Q7200]] | [[ਲੇਖਕ:ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਪੁਸ਼ਕਿਨ|ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਪੁਸ਼ਕਿਨ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Orest Kiprensky - Портрет поэта А.С.Пушкина - Google Art Project.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q7241|Q7241]] | [[ਲੇਖਕ:ਰਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ|ਰਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Rabindranath Tagore in 1909.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q7243|Q7243]] | [[ਲੇਖਕ:ਲਿਉ ਤਾਲਸਤਾਏ|ਲਿਉ ਤਾਲਸਤਾਏ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:L.N.Tolstoy Prokudin-Gorsky.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q7245|Q7245]] | [[ਲੇਖਕ:ਮਾਰਕ ਟਵੇਨ|ਮਾਰਕ ਟਵੇਨ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:MarkTwain.LOC.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q7260822|Q7260822]] | [[ਲੇਖਕ:ਪੂਰਨ ਸਿੰਘ|ਪੂਰਨ ਸਿੰਘ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Pooran Singh.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q7265733|Q7265733]] | [[ਲੇਖਕ:ਕਾਦਰਯਾਰ|ਕਾਦਰਯਾਰ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q732446|Q732446]] | [[ਲੇਖਕ:ਸਚਲ ਸਰਮਸਤ|ਸਚਲ ਸਰਮਸਤ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Hazrat Sachal Sarmast.JPG|center|128px]] |- | [[:d:Q81059995|Q81059995]] | [[ਲੇਖਕ:ਪੰਡਤ ਨਰੈਣ ਸਿੰਘ|ਪੰਡਤ ਨਰੈਣ ਸਿੰਘ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q81265976|Q81265976]] | [[ਲੇਖਕ:ਬਰਕਤ ਸਿੰਘ ਅਨੰਦ|ਬਰਕਤ ਸਿੰਘ ਅਨੰਦ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q81576|Q81576]] | [[ਲੇਖਕ:ਰਸ਼ੀਦ ਜਹਾਂ|ਰਸ਼ੀਦ ਜਹਾਂ]] | ''[[:d:Q6581072|ਨਾਰੀ]]'' | |- | [[:d:Q83322|Q83322]] | [[ਲੇਖਕ:ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ|ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Mural painting of Guru Nanak from Gurdwara Baba Atal Rai.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q87346367|Q87346367]] | [[ਲੇਖਕ:ਬਾਬੂ ਤੇਜਾ ਸਿੰਘ|ਬਾਬੂ ਤੇਜਾ ਸਿੰਘ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q905|Q905]] | [[ਲੇਖਕ:ਫ਼ਰਾਂਜ਼ ਕਾਫ਼ਕਾ|ਫ਼ਰਾਂਜ਼ ਕਾਫ਼ਕਾ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Franz Kafka, 1923.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q9061|Q9061]] | [[ਲੇਖਕ:ਕਾਰਲ ਮਾਰਕਸ|ਕਾਰਲ ਮਾਰਕਸ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Karl Marx 001 restored.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q930489|Q930489]] | [[ਲੇਖਕ:ਯੋਸ਼ੀਕੀ ਹਯਾਮਾ|ਯੋਸ਼ੀਕੀ ਹਯਾਮਾ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Yoshiki Hayama.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q9327|Q9327]] | [[ਲੇਖਕ:ਮੋਪਾਸਾਂ|ਮੋਪਾਂਸਾ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Maupassant par Nadar.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q96141534|Q96141534]] | [[ਲੇਖਕ:ਪਿਆਰਾ ਸਿੰਘ ਭੌਰ|ਪਿਆਰਾ ਸਿੰਘ ਭੌਰ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q113726602|Q113726602]] | [[ਲੇਖਕ:ਰਘਬੀਰ ਸਿੰਘ ਬੀਰ|ਰਘਬੀਰ ਸਿੰਘ ਬੀਰ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q132130150|Q132130150]] | [[ਲੇਖਕ:ਭਾਈ ਇੰਦਰ ਸਿੰਘ|ਭਾਈ ਇੰਦਰ ਸਿੰਘ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q132130017|Q132130017]] | [[ਲੇਖਕ:ਲਾਲਾ ਬਿਹਾਰੀਲਾਲ|ਲਾਲਾ ਬਿਹਾਰੀਲਾਲ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q87408047|Q87408047]] | [[ਲੇਖਕ:ਕਰਤਾਰ ਸਿੰਘ ਸਾਹਣੀ|ਕਰਤਾਰ ਸਿੰਘ ਸਾਹਣੀ]] | | |- | [[:d:Q132131245|Q132131245]] | [[ਲੇਖਕ:ਪਰਮਜੀਤ ਮਾਨ|ਪਰਮਜੀਤ ਮਾਨ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q31787730|Q31787730]] | [[ਲੇਖਕ:ਅਮਾਮ ਬਖ਼ਸ਼|ਅਮਾਮ ਬਖ਼ਸ਼]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q128792617|Q128792617]] | [[ਲੇਖਕ:ਸਤਦੀਪ ਗਿੱਲ|ਸਤਦੀਪ ਗਿੱਲ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Gill, Satdeep Jan 2020.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q134004281|Q134004281]] | [[ਲੇਖਕ:ਤਰਸੇਮ ਬਸ਼ਰ|ਤਰਸੇਮ ਬਸ਼ਰ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q20607074|Q20607074]] | [[ਲੇਖਕ:ਜਨਮੇਜਾ ਸਿੰਘ ਜੋਹਲ|ਜਨਮੇਜਾ ਸਿੰਘ ਜੌਹਲ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | [[ਤਸਵੀਰ:Janmeja Singh Johl.jpg|center|128px]] |- | [[:d:Q87408093|Q87408093]] | [[ਲੇਖਕ:ਬਲਬੀਰ ਢਿੱਲੋਂ|ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਢਿੱਲੋਂ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q134867400|Q134867400]] | [[ਲੇਖਕ:ਗੁਰਸ਼ਰਨ ਕੌਰ|ਗੁਰਸ਼ਰਨ ਕੌਰ]] | ''[[:d:Q6581072|ਨਾਰੀ]]'' | |- | [[:d:Q134870191|Q134870191]] | [[ਲੇਖਕ:ਸੰਤ ਸਿੰਘ 'ਅਮਰ'|ਸੰਤ ਸਿੰਘ ਅਮਰ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |- | [[:d:Q5284740|Q5284740]] | [[ਲੇਖਕ:ਡਾਕਟਰ ਦੀਵਾਨ ਸਿੰਘ ਕਾਲੇਪਾਣੀ|ਡਾ. ਦੀਵਾਨ ਸਿੰਘ]] | ''[[:d:Q6581097|ਮਰਦ]]'' | |} {{Wikidata list end}} 8ofpiuthdw7owwen0vmtlluwhc1aqdu 252 45937 197395 119710 2025-07-09T13:21:16Z Satdeep Gill 13 197395 proofread-index text/x-wiki {{:MediaWiki:Proofreadpage_index_template |Type=book |Title=ਕੁਰਆਨ ਮਜੀਦ |Language=pa |Volume= |Author= |Translator=ਮੁਹੰਮਦ ਜਮੀਲ |Editor= |Illustrator= |School= |Publisher=ਨੰਦਨ ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨਜ |Address=ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ |Year=2017 |Key= |ISBN= |OCLC= |LCCN= |BNF_ARK= |ARC= |DOI= |Source=pdf |Image=1 |Progress=X |Transclusion=no |Validation_date= |Pages=<pagelist /> |Volumes= |Remarks= |Width= |Header={{c|{{{pagenum}}}}} |Footer= |tmplver= }} j67ns3qo7qqqfsp7cjqktt3vau0j175 197396 197395 2025-07-09T13:21:42Z Satdeep Gill 13 197396 proofread-index text/x-wiki {{:MediaWiki:Proofreadpage_index_template |Type=book |Title=ਕੁਰਆਨ ਮਜੀਦ |Language=pa |Volume= |Author= |Translator=ਮੁਹੰਮਦ ਜਮੀਲ |Editor= |Illustrator= |School= |Publisher=ਨੰਦਨ ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨਜ |Address=ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ |Year=2017 |Key= |ISBN= |OCLC= |LCCN= |BNF_ARK= |ARC= |DOI= |Source=pdf |Image=1 |Progress=X |Transclusion=no |Validation_date= |Pages=<pagelist /> |Volumes= |Remarks= |Width= |Header={{c|({{{pagenum}}})}} |Footer= |tmplver= }} pyci4z80s5hyqdhtusy4cfqpxdc6p77 197397 197396 2025-07-09T13:24:20Z Satdeep Gill 13 197397 proofread-index text/x-wiki {{:MediaWiki:Proofreadpage_index_template |Type=book |Title=ਕੁਰਆਨ ਮਜੀਦ |Language=pa |Volume= |Author= |Translator=ਮੁਹੰਮਦ ਜਮੀਲ |Editor= |Illustrator= |School= |Publisher=ਨੰਦਨ ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨਜ |Address=ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ |Year=2017 |Key= |ISBN= |OCLC= |LCCN= |BNF_ARK= |ARC= |DOI= |Source=pdf |Image=1 |Progress=L |Transclusion=no |Validation_date= |Pages=<pagelist /> |Volumes= |Remarks= |Width= |Header={{c|({{{pagenum}}})}} |Footer= |tmplver= }} 8acdzxhrtmg1n129590yy41ye1zkrct 250 51087 197399 134219 2025-07-09T13:47:48Z Charan Gill 36 /* ਸੋਧਣਾ */ 197399 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Charan Gill" />{{center|(11)}}</noinclude>{{gap}}'''ਮਦੀਨੇ ਲਈ ਹਿਜਰਤ'''</br> {{gap}}ਇਸ ਬੈਅਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਦੀਨਾ ਵਿਖੇ ਇਸਲਾਮ ਹੋਰ ਫੈਲ ਗਿਆ। ਮੁਸ਼ਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਤਕਲੀਫ਼ ਹੋਈ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੁੱਖ ਦੇਣ ਲੱਗੇ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਕੰਮ ਹੱਦੋਂ ਵੱਧ ਗਿਆ ਤਾਂ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਜਿਹਾਦ ਦੀ ਆਇਤ ਨਾਜ਼ਿਲ ਫ਼ਰਮਾਈ (ਲੜਾਈ ਕਰੋ ਤੁਸੀਂ ਇਹਨਾਂ ਨਾਲ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿ ਕੋਈ ਹੋਰ ਫ਼ਿਤਨਾ ਪੈਦਾ ਹੋਵੇ, ਸਾਰਾ ਦੀਨ ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪਿੱਛੋਂ ਹਜ਼ੂਰ ਨੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਲਈ ਮੱਕੇ ਤੋਂ ਮਦੀਨੇ ਹਿਜਰਤ ਕਰਨ ਲਈ ਆਖਿਆ। ਸਿਰਕੱਢ ਸਹਾਬੀ ਵੀਹ ਸਵਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮਦੀਨਾ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋ ਗਏ। ਹਜ਼ਰਤ ਅਬੂ ਬਕਰ ਸਿੱਦੀਕ ਨੇ ਹਿਜਰਤ ਲਈ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਆਪ ਨੇ ਮਨਾ ਫ਼ਰਮਾ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਹਿਜਰਤ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਇੱਕ ਕਰਕੇ ਸਾਰੇ ਸ਼ਹਾਬੀ ਮੱਕਾ ਤੋਂ ਚਲੇ ਗਏ ਸਿਰਫ਼ ਹਜ਼ੂਰ (ਸ.) ਦੇ ਨਾਲ ਹਜ਼ਰਤ ਅਬੂ ਬਕਰ ਸਿੱਦੀਕ ਅਤੇ ਹਜ਼ਰਤ ਅਲੀ ਹੀ ਰਹਿ ਗਏ ਸਨ। {{gap}}'''ਕੁਰੈਸ਼ ਦਾ ਮਸ਼ਵਰਾ'''</br> {{gap}}ਜਦੋਂ ਕੁਰੈਸ਼ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੇ ਮਦੀਨਾ ਜਾਣ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮ ਫੈਲਣ ਨੂੰ ਸਮਝ ਲਿਆ ਤਾਂ ‘ਦਾਰੁੱਨਦਵਾ’ ਦੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਮਸ਼ਵਰਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਹਜ਼ਰਤ ਮੁਹੰਮਦ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚਲੇ ਜਾਣਗੇ ਕਿੰਨਾ ਚੰਗਾ ਹੋਵੇ ਕਿ ਮੁਹੰਮਦ ਨੂੰ ਕੈਦ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਵੇ ਜਾਂ ਦੇਸ਼ ਨਿਕਾਲਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ। ਅਬੂ ਜਹਿਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹਰੇਕ ਕਬੀਲੇ ਦਾ ਇੱਕ ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਮਿਲ ਕੇ ਮੁਹੰਮਦ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦੇਈਏ, ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਇਸ ਰਾਏ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕੀਤਾ। ਰਾਤ ਨੂੰ ਆਪ ਦੇ ਘਰ ਦੀ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਉਸੇ ਰਾਤ ਆਪ ਨੂੰ ਰੱਬ ਵੱਲੋਂ ਸੰਕੇਤ ਮਿਲ ਗਿਆ ਅਤੇ ਹਜ਼ਰਤ ਅਲੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬਿਸਤਰ 'ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆ ਅਮਾਨਤਾਂ ਸਪੁਰਦ ਕਰਕੇ ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ ਆਉਣ ਲਈ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ। ਆਪ ਅਤੇ ਅਬੂ ਬਕਰ ਸਿੱਦੀਕ (ਰਜ਼ੀ.) ਸੂਰਤ ਯਾਸੀਨ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਘਰੋਂ ਨਿੱਕਲੇ। ਅਬਦੁੱਲਾਹ ਬਿਨ ਅਰੀਕਤ ਨੂੰ ਉਜਰਤ ਦੇ ਕੇ ਮਦੀਨੇ ਦਾ ਰਾਹਬਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰਕੇ ਚਾਲੇ ਪਾਏ। {{gap}}'''ਸੌਰ ਦੀ ਗੁਫਾ'''</br> {{gap}}ਮੱਕਾ ਨਿਕਲ ਕੇ ਆਪ ਨੇ ਸੌਰ ਗੁਫਾ ਵਿੱਚ ਪਨਾਹ ਲਈ। ਮੱਕਾ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਪਤਾ ਚੱਲਿਆ ਤਾਂ ਹਜ਼ਰਤ ਮੁਹੰਮਦ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਸੌ ਊਠ ਇਨਾਮ ਵਜੋਂ ਦੇਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਜਦੋਂ ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਲੰਘ ਗਏ ਸ਼ੋਰ ਸ਼ਰਾਬਾ ਕੁੱਝ ਘੱਟ ਗਿਆ ਤਾਂ ਅਬਦੁੱਲਾਹ ਨੇ ਇੱਕ ਊਠਣੀ ਇਹਨਾਂ ਲਈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਆਪਣੇ ਲਈ ਲਿਆ ਕੇ ਸਫ਼ਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਹਜ਼ੂਰ ਇੱਕ ਉਠਣੀ 'ਤੇ ਸਵਾਰ ਹੋਏ ਅਤੇ ਅਬਦੁੱਲਾਹ ਬਿਨ ਅਰੀਕਤ ਦੂਜੀ 'ਤੇ ਬੈਠ ਗਏ ਅਤੇ ਸ਼ਾਹ ਰਾਹ ਛੱਡ ਕੇ ਦੂਜੇ ਰਾਹ 'ਤੇ ਮਦੀਨੇ ਲਈ ਵਹੀਰਾਂ ਘੱਤ ਲਈਆਂ। ਪਹਿਲੀ ਰਾਤ ਅਤੇ ਅਗਲੀ ਦੁਪਹਿਰ ਤੱਕ ਸਫ਼ਰ ਕਰਦੇ ਰਹੇ। ਜਦੋਂ ਦੁਪਹਿਰ ਨੂੰ ਕੁੱਝ ਚਿਰ ਲਈ ਰੁਕੇ ਤਾਂ ਸੁਰਾਕਾ ਬਿਨ ਮਾਲਿਕ ਨੇ ਸੌ ਊਠਾਂ ਦੇ ਲਾਲਚ ਵਿੱਚ ਆਪ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕੀਤਾ। ਆਪ ਨੇ ਸਰਾਕਾ ਲਈ ਬਦ ਦੁਆ ਫ਼ਰਮਾਈ ਤਾਂ ਘੋੜੇ ਦੇ ਚਾਰੋਂ ਪੈਰ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿੱਚ ਧਸ ਗਏ। ਸੁਰਾਕਾ ਨੇ ਹਜ਼ੂਰ ਤੋਂ ਮੁਆਫ਼ੀ ਮੰਗੀ, ਹਜ਼ੂਰ ਨੇ ਮੁਆਫ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਸੁਰਾਕਾ ਮੱਕਾ ਪਰਤ ਗਿਆ ਅਤੇ ਆਪ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਨਾਲ ਮੋੜ ਕੇ ਲੈ ਗਿਆ। {{gap}}'''ਹਜ਼ੂਰ ਦੀ ਮਦੀਨਾ ਵਿਖੇ ਆਮਦ'''</br> {{gap}}ਸਵੇਰੇ ਸਵੇਰੇ ਹਜ਼ੂਰ ਮਦੀਨਾ ਵਿਖੇ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਲਿਆਏ। ਮਦੀਨੇ ਦੇ ਲੋਕ ਮੁਸਲਮਾਨ ਅਤੇ ਗੈਰ ਮੁਸਲਿਮ ਆਪ ਦੀ ਜ਼ਿਆਰਤ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ। ਹਰ ਉਸ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਠਹਿਰੇ ਜਿੱਥੇ ਅੱਜ ਕਲ ਮh, ਦਰਵਾਜਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਆਪ ਨੇ ਮੁਹਾਜਿਰੀਨ ਅਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਚਕਾਰ ਭਾਈਬੰਦੀ ਕਰਵਾਈ। ਇਸ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਗਵਾਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋਈ ਭਾਈਬੰਦੀ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ। {{gap}}'''ਜ਼ਕਾਤ ਅਤੇ ਅਜ਼ਾਨ'''</br> {{gap}}ਵੇਲੇ ਮਦੀਨਾ ਵਿਖੇ ਇਕ ਟਕਾਅ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਆਪ ਕੋਲ ਮੁਹਾਜਿਰੀਨ ਅਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਈਮਾਨ ਵਿੱਚ ਪਕਿਆਈ ਆ ਗਈ ਉਸ ਵੇਲੇ ਜ਼ਕਾਤ ਅਤੇ ਨਮਾਜ਼ ਫ਼ਰਜ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਅਬਦੁੱਲਾਹ ਬਿਨ ਸਲਾਮ ਜੋ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੇ ਧਰਮ ਗਿਆਨੀ ਸਨ ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋ ਗਏ। ਦਸ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ 19 ਜੰਗਾਂ ਹੋਈਆਂ। ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਆਪ ਦੀ ਵਫ਼ਾਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਰਾ ਅਰਬ ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਦਾਖਿਲ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।<noinclude></noinclude> gav0gn6snvw25fktyyop3z2c7ho5b45 250 58891 197392 164310 2025-07-09T13:16:03Z Parleen kaur kalsi 2348 /* ਸੋਧਣਾ */ 197392 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Parleen kaur kalsi" /></noinclude> ੴ ਸਤਿਗੁਰਪ੍ਰਸਾਦਿ {{center|{{larger|ਸ੍ਰੀ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀਕੀਫਤਹ}}}} {{center|{{larger|ਜਾਪੁ॥ ਸ੍ਰੀ ਮੁਖਵਾਕ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀ ੧੦}}}} ਛਪੈਛੰਦ॥ ਤ੍ਵਪ੍ਰਸਾਦਿ॥ ਚਕ੍ਰਚਿਹਨਅਰੁਬਰਨਜਾਤੋੋੋੋੋੋੋੋੋੋੋੋੋੋੋੋੋੋਆਰੁਪਾਤਨਹਿਨ ਜਿਹ॥ ਰੂਪਰੰਗਅਰੁਰੇਖਭੇਖਕੋਊਕਹਿਨਸਕਤਕਿਹ॥ ਅਚਲਮੂਰਤਿਅਨਭਵਪ੍ਰਕਾਸਅਮਿਤੋਜਕਹਿਜੈ॥ ਕੋਟਿਇੰਦ੍ਰਇੰਦ੍ਰਾਣਸਾਹਸਾਹਾਣਿਗਣਿ ਜੈ॥ਤ੍ਰਿਭਵਣਮਹੀਪਸੁਰਨਰਅਸੁਰਨੇਤਿਬਨਤ੍ਰਿਣਕਹਤ॥ ਤ੍ਵਸਰਬਨਾਮਕਥੈਕਵਨਕਰਮਨਾਬਰਨਤ੍ਣਤਸੁਮਤ॥੧॥ ਭੁਜੰਗ੍ਪ੍ਰਯਾਤਛੰਦ॥ ਨਮਸਤ੍ਵੰਅਕਾਲੇ॥ ਨਮਸਤ੍ਕ੍ਰਿਪਾਲੇ॥ ਨਮਸਤ੍ਵੰਅਰੂਪੇ॥ ਨਮਸਤ੍ਵੰਅਨੂਪੇ॥੨॥ ਨਮਸਤੰਅਭੇਖੇ॥ ਨਮਸਤੰਅਲੇਖੇ॥ ਨਮਸਤੰਅਕਾਏ॥ ਨਮਸਤੰਅਜਾਏ॥੩॥ ਨਮਸਤੰਅਗੰਜੇ॥ ਨਮਸਤੰਅਭੰਜੇ॥ ਨਮਸਤੰਅਨਾਮੇ॥ ਨਮਸਤੰਅਠਾਮੇ॥੪॥ ਨਮਸਤੰਅਕਰਮੰ॥ ਨਮਸਤੰਅਧਰਮੰ॥ ਨਮਸਤੰਅਨਾਮੰ॥ ਨਮਸਤੰਅਧਾਮੰ॥੫॥ ਨਮਸਤੰਅਜੀਤੇ॥ ਨਮਸਤੰਅਭੀਤੇ॥ ਨਮਸਤੰਅਬਾਹੇ॥ ਨਮਸਤੰਅਢਾਹੇ॥੬॥ ਨਮਸਤੰਅਨੀਲੇ॥ ਨਮਸਤੰਅਨਾਦੇ॥ ਨਮਸਤੰਅਛੇਦੇ॥ ਨਮਸਤੰਅਗਾਧੇ॥੭॥ ਨਮਸਤੰਅਗੰਜੇ॥ ਨਮਸਤੰਅਭੰਜੇ॥ ਨਮਸਤੰਉਦਾਰੇ॥ ਨਮਸਤੰਅਪਾਰੇ॥੮॥ ਨਮਸਤੰਸੁਏਕੈ॥ ਨਮਸਤੰਅਨੇਕੈ॥ ਨਮਸਤੰਅਭੂਤੇ॥ ਨਮਸਤੰਅਜੂਪੇ॥੯॥ ਨਮਸਤੰਨ੍ਰਿਕਰਮੇ॥ ਨਮਸਤੰਨ੍ਰਿਭਰਮੇ॥ ਨਮਸਤੰਨ੍ਰਿਦੇਸੇ॥ ਨਮਸਤੰਨ੍ਰਿਭੇਸੇ॥੧੦॥ ਨਮਸਤੰਨ੍ਰਿਨਾਮੇ॥ ਨਮਸਤੰਨ੍ਰਿਕਾਮੇ॥ ਨਮਸਤੰਨ੍ਰਿਧਾਤੇ॥ ਨਮਸਤੰਨ੍ਰਿਘਾਤੇ॥੧੧॥ ਨਮਸਤੰਨ੍ਰਿਧੂਤੇ॥ ਨਮਸਤੰਅ<noinclude></noinclude> 2n8tqwpgi1o691polfqe4b2pa9bqzeu 250 59102 197404 164695 2025-07-09T15:55:23Z Parleen kaur kalsi 2348 /* ਸੋਧਣਾ */ 197404 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Parleen kaur kalsi" /></noinclude>________________ ( ੧ ) ਭੂਤੇ ॥ ਨਮਸਤੰਅਲੋਕੇ ॥ ਨਮਸਤੰਅਸੋਕੇ ॥੧੨ ॥ ਨਮਸਤੰਨਿਰ ਤਾਪੇ ॥ ਨਮਸਤੰਅਥਾਪੇ ॥ ਨਮਸਤੰਤ੍ਰਿਮਾਨੇ ॥ ਨਮਸਤੰਨਿਧਾਨੇ॥ ੧੩॥ ਨਮਸਤੰਅਗਾਹੇ ॥ ਨਮਸਤੰਅਬਾਹੇ ॥ ਨਮਸਤੰਤ੍ਰਿਬਰਗੇ ॥ ਨਮਸਤੰਅਸਰਗੇ ॥੧੪ ॥ ਨਮਸਤੰਪ੍ਰਭੋਗੇ ॥ ਨਮਸਤੰਸੁਜੋਗੇ ॥ ਨਮ ਸਤੰਅਰੰਗੇ ॥ ਨਮਸਤੰਅਭੰਗੇ॥ ੧੫ ॥ ਨਮਸਤੰਅਗੰਮੇ॥ ਨਮਸ ਸੱਤਰੰਮੇ ॥ ਨਮਸਤੰਜਲਾਸਰੇ ॥ ਨਮਸਤੰਨਿਰਾਸਰੇ ॥ ੧੬॥ ਨਮ ਸਤੰਅਜਾਤੇ ॥ ਨਮਸਤੰਅਪਾਤੇ ॥ ਨਮਸਤੰਅਮਜਬੇ ॥ ਨਮਸਤੱਸ ਅਜਬੇ ॥੧੭॥ ਅਦੇਸੰਅਦੇਸੇ ॥ ਨਮਸਤੰਅਭੇਸੇ ॥ ਨਮਸਤੰਨ੍ਰਿ ਧਾਮੇ॥ ਨਮਸਤੰਨ੍ਰਿਬਾਮੇ ॥੧੮॥ ਨਮੋਸਰਬਕਾਲੇ ॥ ਨਮੋਸਰਬ ਦਿਆਲੇ ॥ ਨਮੋਸਰਬਰੂਪੇ ॥ ਨਮੋਸਰਬਭੂਪੇ ॥੯॥ ਨਮੋਸਰਬ ਖਾਪੇ ॥ ਨਮੋਸਰਬਥਾਪੇ ॥ ਨਮੋਸਰਬਕਾਲੇ ॥ ਨਮੋਸਰਬਪਾਲੇ ॥੨੦ ॥ ਨਮਸਤੱਸਤਦੇਵੈ ॥ ਨਮਸਤੰਅਭੇਵੈ ॥ ਨਮਸਤੰਅਜਨਮੇ ॥ ਨਮ ਭੰਸੁਬਨਮੇ ॥ ੨ ॥ ਨਮੋਂਸਰਬਗਉਨੇ ॥ ਨਮੋਸਰਬਭਉਨੇ ॥ ਨਮੋ ਸਰਬਰੰਗੇ ॥ ਨਮੋਸਰਬਭੰਗੇ ॥ ੨੨ ॥ ਨਮੋਕਾਲਕਾਲੇ ॥ ਨਮਸਤ ਸਭਦਿਆਲੇ ॥ ਨਮਸਤੰਅਬਰਨੇ ॥ ਨਮਸਤੰਅਮਰਨੇ ॥੨੩॥ਨ ਮਸਤੰਜਰਾਰੰ ॥ ਨਮਸਤੰਕ੍ਰਿਤਾਰੰ ॥ ਨਮੋ ਸਰਬਧੰਧੇ ॥ ਨਮੋਸਤਅਬੰ ਧੇ ॥੨੪ ॥ ਨਮਸਤੰਨ੍ਰਿਸਾਕੇ ॥ ਨਮਸਤੰਨ੍ਰਿਬਾਕੇ ॥ ਨਮਸਤੰਰ ਹੀਮੇ ॥ ਨਮਸਤੰਕਰੀਮੇ ॥੨੫॥ ਨਮਸਤੰਅਨੰਤੇ ॥ ਨਮਸਤੰਮਹੰਤੇ ॥ ਨਮਸਤਸੱਤਰਾਗੇ ॥ ਨਮਸਤੰਸੁਹਾਗੇ ॥੨੬ ॥ ਨਮੋਸਰਬਸੋਖੰ ॥ ਨਮੋਸਰਬਪੋਖੰ ॥ ਨਮੋਸਰਬਕਰਤਾ ॥ ਨਮੋਸਰਬਹਰਤਾ ॥੨੭॥ ਨਮੋਜੋਂਗਜੋਗੇ ॥ ਨਮੋਭੋਗਭੋਗੇ ॥ ਨਮੋਸਰਬਦਿਆਲੇ ॥ ਨਮੋਸਰਬ ਪਾਲੇ ॥੨੮॥ ਚਾਚਰੀਛੰਦ ॥ ਤ੍ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥ ਅਰੂਪਹੈਂ ॥ ਅਨੂਪ ਹੈਂ॥ ਅਜੂਹੈਂ ॥ ਅਭੂਹੈਂ॥੨੯॥ ਅਲੇਖਹੈਂ॥ ਅਭਖਹੈਂ ॥ ਅਨਾਮ ਹੈਂ ॥ ਅਕਾਮਹੈਂ ॥੩੦ । ਅਧੇਹੈਂ ॥ ਅਭੇਹੈਂ ॥ ਅਜੀਤਹੈਂ ॥ ਅਭੀਤ ਹੈਂ ॥ ੩੧ ॥ ਤ੍ਰਿਮਾਨਹੈਂ ॥ ਨਿਧਾਨਹੈਂ॥ ਤ੍ਰਿਬਰਗਹੈਂ॥ ਅਸਰਗ ਹੈਂ॥੩੨॥ ਅਨੀਲਹੈਂ ॥ ਅਨਾਦਹੈਂ ॥ ਅਜੈਹੈਂ ॥ ਅਜਾਦਿਹੈਂ ॥ ੩੩ ॥ ਅਜਨਮਹੈਂ ॥ ਅਬਰਨਹੈ॥ ਅਭੂਤਹੈ। ਅਭਰਨਹੈਂ॥ ੩੪ ਅਗੰਜਹੈਂ ॥ ਅਭੰਜਹੈ।ਅਝੂਝਹੈਂ।।ਅਝੰਹੈਂ॥੩੫॥ਅਮੀਕਹੈਂ॥ਰਫੀ ਕਹੈਂ । ਅਧੰਧਹੈਂ ॥ ਅਬੰਧਹੈਂ ॥੩੬॥ ਨਿਬੂਝਹੈਂ ॥ ਅਸੂਝਹੈਂ॥ ਅਕਾਲਹੈਂ ॥ ਅਜਾਲਹੈਂ ॥੩੭ ॥ ਅਲਾਹਹੈ । ਅਜਾਹਹੈਂ ॥ ਅਨੰ Digitized by Panjab Digital Library | www.panjabdigilib.org<noinclude></noinclude> f0rrhkr2konak87m0u60eejacy65n48 250 60988 197432 168656 2025-07-10T04:04:05Z Heavenpreet Singh 02 2349 197432 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{c|51}}</noinclude>(49) ਓਹਦੀ ਭੈਣ ਸੁਹਾਵੀ ਬੀ ਮਗਰ ੨ ਗਈ,ਜਾਂ ਓਹ ਲਾਗਦੀ ਧਰਮਸਾਲਾ ਦੇ ਬੂਹੇ ਅੱਗੇ ਆਏ ਉੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਜ਼ਿਮ ਅਤੇ ਕਾਸਮ ਨੂੰ ਖਲੋਤੇ ਦੇਖ ਭੁਲ ਭੁਲੌੜੀ ਵਿੱਚ ਪੈ ਓਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਨੇ ਹੀ ਜਾਤਾ॥ {{gap}}ਇਸ ਭੁਲੌੜੇ ਨਾਲ ਆਜ਼ਿਮ ਰੂਮੀ ਦੀ ਸੁਰਤ ਤਾਂ ਪਹਿਲੋਂ ਹੀ ਮਾਰੀ ਗਈ ਸੀ, ਸੁਨਿਆਰੇ ਦੀ ਦਿੱਤੀ ਹੋਈ ਸੰਗਲੀ ਉਸਦੇ ਗਲ ਸੀ ਸੁਨਿਆਰਾ ਉਸਨੂੰ ਕਾਰ ਰਿਹਾ ਸਾਂ, ਕਿ ਦੇਖ ਤੋਂ ਸੰਗਲੀ ਲੀਤੀ ਅਤੇ ਮਗਰੋਂ ਮੁੱਕਰ ਪਿਆ, ਅਤੇ ਮੁੱਲ ਦੇਣੋਂ ਨਾਂਹ ਕੀਤੀ । ਆਜ਼ਮ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਸਾ ਕਿ ਤੂੰ ਮੈਨੂੰ ਧਿੰਗੋਜ਼ੋਰੀ ਦੇਗਿਆ ਸਾਢੇਰ ਮੁੜ ਮੈਂ ਤੇਰਾ ਮੂੰਹ ਨਹੀਂ ਡਿੱਠਾ, ਮੁੱਕਰਣ ਦੀ ਤਾਂ ਕੀ ਗੱਲ ॥ {{gap}}ਐਨੇ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰਾਂ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲਈ ਨੂਰ ਭਰੀ ਉੱਥੇ ਆ ਨਿਕਲੀ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣਾ ਸੁਦਾਈ ਗਭਰੂ ਪਹਿਰੇ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲ ਭਜਿਆ ਹੋਇਆ ਕੈਹ ਉਸਦੇ ਫੜਨ ਦੀ ਆਯਾ ਦਿੱਤੀ। ਉਸਦੇ ਨੌਕਰ ਚਾਕਰ ਜੇ ਨਾਲ ਆਏਸ਼ਨ ਲੱਗੇ ਆਜ਼ਿਮ ਅਤੇ ਕਾਸਮ ਨੂੰ ਫੜਨ, ਇਨ੍ਹਾਂਦੇ ਲੱਛਨ ਦੇਖ ਓਹ ਦੋਵੇਂ ਧਰਮਸਾਲਾ ਦੇ ਅੰਦਰ<noinclude></noinclude> sx91nttp8i1zd15aync6bo2pnw3208e 250 62776 197433 183904 2025-07-10T05:05:50Z Gurtej Chauhan 712 /* ਸੋਧਣਾ */ 197433 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Gurtej Chauhan" />{{rh|२४२|ਪਾਰਾ ੧੧|ਸੂਰਤ ਹੂਦ ੧੧}} {{rule}}</noinclude>(ਵਿਪਤੀ) ਆ ਪਹੁੰਚੀ ਤਾਂ ਅਸਾਂ ਆਪਣੀ ਮਿਹਰਬਾਨੀ ਸਾਥ ਸ਼ੁਐਬ ਨੂੰ ਅਰ ਓਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜੋ ਉਸਦੇ ਸਾਥ ਭਰੋਸਾ ਕਰ ਬੈਠੇ ਸਨ ਬਚਾ ਲੀਤਾ ਅਰ ਜੋ ਲੋਗ ਨਾ ਫਰਮਾਨੀ ਕਰਿਆ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਅਵਾਜ਼ (ਦੇ ਕਸ਼ਟ) ਨੇ ਆਨ ਘੇਰਿਆ ਤਾਂ (ਜੈਸੇ) ਆਪਣਿਆਂ ਘਰਾਂ ਵਿਚ (ਬੈਠੇ ਸਨ ਉਹ ਵੈਸੇ ਬੇਠੇ ਦੇ) ਬੈਠੇ ਹੀ ਰਹਿ ਗਏ॥੯੪॥(ਅਰ ਐਸੇ ਨਾਸ ਹੋਏ ਕਿ) ਮਾਨੋ (ਕਦੀ) ਓਹਨਾਂ ਵਿਚ ਵਸੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਨ (ਲੋਗੋ!) ਯਾਦ ਰਖੋ ਕਿ ਜਿਸ ਤਰਹਾਂ ਸਮੂਦ ਖੁਦਾ ਦੀ ਦਰਗਾਹੋਂ ਧਤਕਾਰੇ ਗਏ ਸਨ ਮਦੀਅਨ ਦੇ (ਵਾਸੀ) ਭੀ ਧਿਕਾਰੇ ਗਏ॥੬੫॥ ਰੁਕੂਹ ੮॥ {{gap}}ਅਰ ਅਸਾਂ ਮੂਸਾ ਨੂੰ ਫਿਰਓਨ ਅਰ ਉਸ ਦੇ ਦਰਬਾਰੀਆਂ ਦੀ ਤਰਫ ਆਪਣੀਆਂ ਨਿਸ਼ਾਨੀਆਂ ਅਰ ਅਕਾਰਯ ਕੋਟੀਆਂ ਦੇ ਸਾਥ (ਪਯੰਬਰ ਬਣਾਕੇ) ਭੇਜਿਆ॥੯੬॥ ਤਾਂ ਲੋਗ ਫਿਰਓਨ ਦੇ ਕਹਿਣੇ ਪਰ ਤੁਰੇ ਅਰ ਫਿਰਓਨ ਦੀ ਬਾਤ ਕੋਈ ਰਾਹ ਦੀ (ਬਾਤ) ਤਾਂ ਹੈ ਨਹੀਂ ਸੀ ॥੯੭॥ ਪ੍ਰਲੈ ਦੇ ਦਿਨ ਉਹ ਆਪਣੀ ਜਾਤੀ ਦੇ ਅਗੇ ੨ ਹੋਵੇਗਾ ਅਰ ਓਹਨਾਂ ਨੂੰ ਨਰਕਾਂ ਵਿਚ ਜਾ ਘੁਸੇੜੇਗਾ ਅਰ (ਬਹੁਤ ਹੀ) ਨਿਖਿਧ ਘਾਟ ਹੈ ਜਿਸ ਪਰ (ਏਹ ਲੋਗ) ਜਾ ਉਤਰੇ॥ ੯੮॥ ਇਸ (ਸੰਸਾਰ) ਵਿਚ ਭੀ ਲਾਨਤ ਓਹਨਾਂ ਦੇ ਪਿਛੇ ਲਗਾ ਦਿਤੀ ਗਈ ਅਰ ਪ੍ਰਲੇ ਦੇ ਦਿਨ ਭੀ (ਬਹੁਤ ਹੀ) ਬੁਰਾ ਇਨਾਮ ਹੈ ਜੋ (ਓਹਨਾਂ ਨੂੰ) ਦਿਤਾ ਗਿਆ ॥੯੯॥ (ਹੇ ਪੈਯੰਬਰ)। ਇਹ (ਕਿੰਚਤ ਮਾਤੀ) ਨਗਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਖਬਰਾਂ ਹਨ ਜੋ ਅਸੀਂ ਤੇਰੇ ਅਗੇ ਵਰਣਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ (ਕਈਕੁ ਤਾਂ ਵਰਤਮਾਨ ਸਮੇਂ ਤਕ) ਵਿਦਮਾਨ ਹਨ ਅਰ (ਕਈਕੂ) ਉੱਜੜ ਪੁਜੜ (ਗਈਆਂ)॥ ੧੦੦॥ ਅਰ ਅਸਾਂ ਏਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਪਰ (ਕੋਈ) ਜ਼ੁਲਮ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਕਿੰਤੂ ਓਹਨਾਂ ਨੇ (ਸਾਡੀ ਆਗਿਆ ਉਲੰਘਣ ਕਰਕੇ) ਆਪਣੇ ਪਰ ਆਪ ਜ਼ੁਲਮ ਕੀਤਾ ਤਾਂ (ਹੇ ਪੈਯੰਬਰ !) ਜਦੋਂ ਤੇਰੇ ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ ਦੀ ਆਗਿਆ (ਕਸ਼ਟ) ਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਖੁਦਾ ਤੋਂ ਸਿਵਾ (ਵਿਪਤੀ ਦੇ ਵੇਲੇ) ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਮਾਬੂਦਾਂ ਨੂੰ ਉਹ ਲੋਗ ਪੁਕਾਰਿਆ ਕਰਦੇ ਸਨ (ਹੁਣ) ਉਹ ਓਹਨਾਂ ਦੇ ਕਿਸੇ ਕੰਮ ਵੀ ਨਾ ਆਏ ਪ੍ਰਭਯੁਤ (ਉਲਟੇ) ਹੋਰ ਏਹਨਾਂ ਦੇ ਉਜਾੜਨ ਦਾ ਕਾਰਣ ਹੋਏ (ਭਾਵ ਏਹਨਾਂ ਦੀ ਹੀ ਪੂਜਾ ਦੇ ਸਬਝੋਂ ਏਹਨਾਂ ਪਰ ਕਸ਼ਟ ਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ)॥੧੦੧॥ ਅਰ(ਹੇ ਪੈਯੰ ਬਰ) ਜਦੋਂ ਵਸਤੀਆਂ ਦੇ ਲੋਗ ਹੂੜ ਮਾਰੀ ਕਰਨ ਲਗ ਪੈਂਦੇ ਹਨ ਅਰ ਤੁਹਾਡਾ ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ ਓਹਨਾਂ ਨੂੰ (ਕਸ਼ਟ ਵਿਚ) ਆ ਪਕੜਦਾ ਅਰ ਓਸ ਦੀ ਪਕੜ ਐਸੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਨਿਰਸੰਦੇਹ ਓਸ ਦੀ ਪਕੜ (ਬੜੀ)<noinclude></noinclude> n19ylm2zgle5p9k6d7rimea8pxm70ao 250 62777 197434 183905 2025-07-10T05:15:11Z Gurtej Chauhan 712 /* ਸੋਧਣਾ */ 197434 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Gurtej Chauhan" />{{rh|ਪਾਰਾ ੧੨|ਸੂਰਤ ਹੂਦ ੧੧|੨੪੩}} {{rule}}</noinclude> ਦਰਦਨਾਕ (ਅਰ ਬੜੀ ) ਸਖਤ ਹੈ ॥ ੧੦੨ ॥ ਇਹਨਾਂ (ਪ੍ਰਸੰਗਾਂ ) ਵਿਚ ਓਸ ਆਦਮੀ ਵਾਸਤੇ ਜੋ ਅੰਤ ਦੇ ਦੁਖ ਤੋਂ ਡਰੇ ਇਕ ਸਿਖਿਆ ਹੈ ਅੰਤ ਦਾ ਦਿਨ ਓਹ ਦਿਨ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਜਦੋਂ (ਸਾਰੇ ) ਲੋਗ ਇਕਤ੍ਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ ਅਰ ਅੰਤ ਦਾ ਦਿਨ ਓਹ ਦਿਨ ਹੋਵੇਗਾ ਜਦੋਂ ਕਿ (ਸਾਰੇ ਹੀ ਸਾਡੇ ਸਨਮੁਖ ) ਇਕਤ੍ਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ ॥੧੦੩॥ ਅਰ ਅਸੀਂ ਕੇਵਲ ਥੋੜੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਉਸ ਮਯਾਦ ਨੂੰ (ਕਿਸੇ ਕਾਰਣ ਪਰ) ਢਿਲ ਦੇ ਬੈਠੇ ਹਾਂ ॥ ੧੦੪ ॥ ਜਦੋਂ ਉਹ ਸਮਾਂ ਆਵੇਗਾ ਤਾਂ (ਡਰ ਦੇ ਮਾਰੇ ) ਖੁਦਾ ਦੇ ਹੁਕਮ ਤੋਂ ਸਿਵਾ ਕੋਈ ਆਦਮੀ ਬਾਤ (ਤਕ ਬੀ ) ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇਗਾ ਅਤਏਵ (ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੋ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲੋਗ ਹੋਣਗੇ ) ਕਈ ਕੁਕਰਮੀ ਅਰ ਕਈਕੁ ਸੁਕਰਮੀ ॥੧੦੫॥ ਤਾਂ ਜੋ ਕੁਕਰਮੀ ਹਨ ਉਹ ਨਰਕਾਂ ਵਿਚ ਹੋਣਗੇ ਉਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚਿਚਲਾਣਾ ਅਰ ਧਾਹੀਂ ਮਾਰਨੀਆਂ (ਲਗੀਆਂ ) ਹੋਣਗੀਆਂ॥ ੧੦੬ ॥ (ਅਰ ) ਯਾਵਤਕਾਲ ਆਗਾਸ ਧਰਤ (ਕਾਇਮ ) ਹੈ ਨਿਤਰਾਂ (ਨਿਤਰਾਂ ) ਉਸੇ ਵਿਚ ਹੀ ਰਹਿਣਗੇ ਪਰੰਚ (ਹੇ ਪੈਯੰਬਰ ) ਜਿਸ ਨੂੰ ਤੁਹਾਡਾ ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ (ਮੁਕਤਿ ਦੇਣੀ ) ਚਾਹੇ ਨਿਰਸੰਸੇ ਤੁਹਾਡਾ ਪਰਵਦਿਗਾਰ ਜੋ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ॥੧੦੭॥ ਅਰ ਜੋ ਲੋਗ ਸੁਕਰਮੀ ਹਨ ਤਾਂ (ਉਹ ) ਸਵਰਗ ਵਿਚ ਹੋਣਗੇ (ਅਰ ) ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਧਰਤ ਆਗਾਸ (ਕਾਇਮ) ਹੈ ਬਰਾਬਰ ਉਸੇ ਵਿਚ ਹੀ ਰਹਿਣਗੇ ਪਰੰਤੂ ਜਿਸ ਨੂੰ ਖੁਦਾ ਚਾਹੇ (ਸਜਾ ਦੇ ਕੇ ਦੇਰੀ ਸਾਥ ਸਵਰਗ ਵਿਚ ਪਰਾਪਤਿ ਕਰੇ ਅਰ ਇਹ ਸਵਰਗ ਖੁਦਾ ਦੀ) ਦਾਤ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਕਦੇ ਭੀ ਅੰਤ ਹੀ ਨਹੀਂ ॥ ੧੦੮ ॥ ਤਾਂ (ਹੇ ਪੈਯੰਬਰ ) ਏਹ (ਮੁਸ਼ਿਰਿਕੀਨ ) ਜੋ (ਬੁਤਾਂ ਦੀ ) ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਓਸ ਦੇ ਪ੍ਰਸੰਗ ਵਿਚ ਤੁਸਾਂ ਕਿਸੀ ਤਰਹਾਂ ਦੇ ਭ੍ਰਮ ਵਿਚ ਨਾ ਪੜ ਜਾਣਾ ਜੈਸੀ ਪੂਜਾ (ਬਿਨਾ ਬਿਚਾਰੇ ਏਹਨਾਂ ਥੀਂ ) ਪਹਿਲਾਂ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਪਿਤਾਮਹ ਕਰਦੇ ਆਏ ਹਨ ਵੈਸੀ ਹੀ ਪੂਜਾ (ਬਿਨਾ ਬਿਚਾਰੇ )ਏਹ ਲੋਗ ਭੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਰ ਅਸੀਂ(ਲੈ ਦੇ ਦਿਨ ਕਸ਼ਟ ਵਿਚੋਂ ) ਏਹਨਾਂ ਦਾ ਵਿਭਾਗ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਨਯੂਨਾਧਿਕ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਪੂਰਾ ੨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਦੇਵਾਂਗੇ॥ ੧੦੯॥ਰਕੂਹ ੯ ॥ {{gap}}ਅਰ ਅਸਾਂ ਮੂਸਾ ਨੂੰ (ਤੌਰਾਤ ) ਪੁਸਤਕ ਦਿਤੀ ਸੀ ਤਾਂ ਲਗੇ ਲੋਗ ਓਸ ਦੇ ਵਿਚ ਘਾਟੇ ਵਾਧੇ ਕਰਨ ਅਰ (ਹੇ ਪੈਯੰਬਰ ) ਯਦੀ ਤੁਹਾਡੇ ਪਰ ਵਰਦਿਗਾਰ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਇਕ ਬਾਰਤਾ ਨਾਂ ਦਸ ਦਿਤੀ ਹੁੰਦੀ (ਕਿ ਨੂੰ ਹੀ ਸਰਵ ਫੈਸਲਾ ਹੋਵੇਗਾ ) ਤਾਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ (ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਾਟੇ ਵਾਧੇ ਦਾ ਕਦੇ ਦਾ ) ਫੈਸਲਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੁੰਦਾ ਅਰ ਇਹ ਲੋਗ (ਅਰ-<noinclude></noinclude> 8n29uxpzsd6wxt5s3brsbhmamfainkc 250 62778 197435 183906 2025-07-10T05:23:41Z Gurtej Chauhan 712 /* ਸੋਧਣਾ */ 197435 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Gurtej Chauhan" />{{rh|२੪੪|ਪਾਰਾ ੧੧|ਸੂਰਤ ਹੂਦ ੧੧}} {{rule}}</noinclude>ਥਾਤ ਮੱਕੇ ਦੇ ਕਾਫਰ ਭੀ) ਕੁਰਾਨ ਦੀ ਤਰਫੋਂ ਐਸੇ ਭਰਮ ਵਿਚ (ਪਏ ਹੋਏ) ਹਨ ਜਿਸ ਨੇ (ਏਹਨਾਂ ਨੂੰ) ਹਕਿਆਂ ਬਕਿਆਂ ਕਰ ਛਡਿਆ ਹੈ ॥ ੧੧੦॥ ਅਰ ਤੁਹਾਡਾ ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ ਏਹਨਾਂ (ਸਭਨਾਂ) ਨੂੰ ਏਹਨਾਂ ਦੇ ਕਰਮਾਂ ਦਾ ਫਲ ਪੂਰਾ ਪੂਰਾ ਅਵਸ਼ ਹੀ ਦੇ ਕੇ ਰਹੇਗਾ ਕਿਉਂ ਕਿ ਜੈਸੇ ੨ ਕਰਮ ਏਹ ਲੋਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਉਸ ਨੂੰ (ਸਾਰੀ) ਖਬਰ ਹੈ॥੧੧੧॥ ਤਾਂ (ਹੇ ਪੈਯੰਬਰ) ਜੈਸੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਗਿਆ ਦਿਤੀ ਗਈ ਹੈ ਤੁਸੀਂ ਅਰ ਜੋ ਲੋਗ (ਸ਼ਿਰਕ ਤਥਾ ਕੁਫਰ ਥੀਂ) ਤੋਬਾ ਕਰਕੇ ਤੁਹਾਡੇ ਸਾਥ (ਹੋ ਗਏ) ਹਨ (ਓਹ ਸਾਰੇ ਹੀ ਦੀਨ ਇਸਲਾਮ ਪਰ) ਪੱਕੇ ਥਿਤੇ ਰਹੋ ਅਰ ਸੀਮਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਉਲੰਘਣ ਕਰੋ ਨਿਰਸੰਦੇਹ ਜੋ ਕੁਛ ਭੀ ਤੁਸੀਂ ਲੋਗ ਕਰਦੇ ਹੋ ਖੁਦਾ ਦੇਖਦਾ ਹੈ॥੧੧੨॥ ਅਰ (ਮੁਸਲਮਾਨੋ!) ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਗਾਂ ਨੇ (ਸਾਡੀ) ਨਾ ਫਰਮਾਨੀ ਕੀਤੀ ਉਨਹਾਂ ਦੀ ਤਰਫ ਨਾ ਝੁਕਣਾ ਨਹੀਂ ਤਾਂ (ਨਰਕਾਗਨੀ) ਤੁਹਾਨੂੰ ਆ ਲਗੇਗੀ। ਅਰ ਖੁਦਾ ਤੋਂ ਸਿਵਾ ਤੁਹਾਡਾ ਕੋਈ ਮਦਦਗਾਰ ਤਾਂ ਹੈ ਨਹੀਂ ਤਾਂ (ਆਗਿਆ ਭੰਗੀ ਪੁਰਖਾਂ ਦੀ ਤਰਫ ਫਿਰਨ ਦੀ ਸੂਰਤ ਵਿਚ ਉਸ ਦੀ ਤਰਫੋਂ ਭੀ) ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗੀ॥ ੧੧੩॥ ਅਰ (ਹੇ ਪੈਯੰਬਰ) ਦਿਨ ਦੇ ਦੋਨੇਂ ਸਿਰੇ (ਅਰਥਾਤ ਸਾਯੰ ਪ੍ਰਾਂਤ) ਅਰ ਰਾਤ੍ਰੀ ਦੇ ਆਦ ਵਿਚ ਨਿਮਾਜ ਪੜ੍ਹਿਆ ਕਰੋ ਕਿਉਂਕਿ ਭਲਾਈ ਬੁਰਾਈ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰ ਦੇਂਦੀਆਂ ਹੈਂ ਜੋ ਲੋਗ (ਪਰਮੇਸੁਰ ਦਾ) ਭਜਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਨ ਓਹਨਾਂ ਵਾਸਤੇ (ਇਹ ਸਾਡੀ ਆਗਿਆ ਇਕ ਤਰਹਾਂ ਦੀ) ਚਿਤਾਵਨੀ ਹੈ॥੧੧੪॥ ਅਰ (ਹੇ ਪੈਯੰਬਰ ਬੰਦਗੀ ਦੀ ਖੇਚਲ ਖਿਜਾਲਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾਈ ਸਾਥ) ਝਲਿਆ ਕਰੋ ਕਿਉਂਕਿ ਅੱਲਾ ਸੁਧਰਮੀ ਪੁਰਖਾਂ ਦੇ ਪਰਯਤਨ ਨੂੰ ਵਿਅਰਥ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦੇਂਦਾ॥੧੧੫॥ ਤਾਂ ਜੋ ਉਮਤਾਂ ਤੁਸਾਂ ਥੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋ ਚੁਕੀਆਂ ਹਨ ਓਹਨਾਂ ਵਿਚ (ਸੰਸਾਰ ਦੀ) ਭਲਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਭੀ ਕਿਉਂ ਨਾ ਹੋਏ ਕਿ (ਲੋਗਾਂ ਨੂੰ) ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਫਸਾਦ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਦੇ (ਸੋ ਐਸੇ ਲੋਗ ਹੈਸਨ ਤਾਂ ਸਹੀ) ਪਰੰਚ ਨਿਊਨ (ਇਹ ਵਹੀ ਲੋਗ ਸਨ) ਜਿਨਹਾਂ ਨੂੰ ਅਸਾਂ (ਕਸ਼ਟ ਤੋਂ) ਬਚਾ ਲੀਤਾ ਅਰ ਜਿਨਹਾਂ ਲੋਗਾਂ ਨੇ ਆਗਿਆ ਉਲੰਘਣ ਕੀਤੀ ਸੀ ਉਹ ਤਾਂ (ਓਹਨਾਂ ਹੀ ਸੰਸਾਰਿਕ ਸ੍ਵਾਦਾਂ) ਦੇ ਪਿਛੇ ਪੜੇ ਰਹੇ ਜੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਿਤੇ ਗਏ ਸਨ ਅਰ ਇਹ ਲੋਗ ਕੁਛ ਹੈਸਨ ਭੀ ਬਦਕਿਰਦਾਰ॥੧੧੬॥ ਅਰ (ਹੇ ਪੈਯੰਬਰ) ਤੁਹਾਡਾ ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ ਕੁਛ ਐਸਾ (ਬੇ ਇਨਸਾਫ ਨਹੀਂ) ਕਿ ਨਗਰਾਂ ਨੂੰ ਐਸੇ ਹੀ ਰਿਵਾਣ ਕੇ ਮਾਰ ਸਿਟੇ ਅਰ ਓਥੋਂ ਦੇ ਲੋਗ ਸੁਕਰਮੀ ਹੋਣ ॥੧੧੭॥ ਅਰ ਯਦੀ ਤੁਹਾਡਾ ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ ਚਾਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ<noinclude></noinclude> 3fl3uneqpkazp5p1588s7m1rguwie0l 250 62779 197436 183907 2025-07-10T05:30:55Z Gurtej Chauhan 712 /* ਸੋਧਣਾ */ 197436 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Gurtej Chauhan" />{{rh|ਪਾਰਾ ੧੨|ਸੂਰਤ ਯੂਸਫ ੧੨|੨੪੫}} {{rule}}</noinclude> ਇਕ ਮਤ ਦੇ ਹੀ ਕਰ ਦੇਂਦਾ ਪਰੰਤੂ ਲੋਗ ਸਦੈਵ (ਆਪਸ ਵਿਚ) ਵਿਭੇਦ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਗੇ॥ ੧੧੮॥ ਪਰੰਚ ਜਿਸ ਪਰ ਤੁਹਾਡਾ ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ ਕਿਰਪਾ ਕਰੇ ਅਰ ਇਸੇ ਵਾਸਤੇ ਹੀ ਤਾਂ ਓਹਨਾਂ ਨੂੰ ਉਤਪਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਰ (ਇਸੇ ਵਿਭੇਦ ਕਰਕੇ ਹੀ) ਤੁਹਾਡੇ ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ ਦੀ ਆਗਿਆ ਪੂਰੀ ਹੋ ਕੇ ਰਹੇਗੀ ਕਿ ਅਸੀਂ ਜਿਨਹਾਂ ਅਰ ਬਨੀ ਆਦਮ ਸਾਰਿਆਂ ਨਾਲ ਨਰਕ ਭਰ ਦੇਵਾਂਗੇ॥ ੧੧੯॥ ਅਰ (ਹੇ ਪੈਯੰਬਰ ਦੂਸਰਿਆਂ) ਪੈਯੰਬਰਾਂ ਦੇ ਜਿਤਨੇ ਪਰਸੰਗ ਅਸੀਂ ਤੇਰੇ ਅਗੇ ਵਰਣਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਓਹਨਾਂ ਦੇ ਸਬਤੋਂ ਅਸੀਂ ਤੇਰੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਧਰਵਾਸ ਦੇਂਦੇ ਹਾਂ ਅਰ ਏਹਨਾਂ (ਪਰਸੰਗਾਂ ਦੇ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ) ਵਿਚ (ਇਕ ਤਾਂ ਜੋ) ਸੱਚੀ ਬਾਤ (ਸੀ ਓਹ) ਤੁਹਾਡੇ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚੀ ਅਰ (ਇਸ ਥੀਂ ਵਧਕੇ ਏਹਨਾਂ ਵਿਚ) ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਵਾਸਤੇ ਸਿਖ ਅਰ ਉਪਦੇਸ਼ (ਭੀ ਹੈ)॥੧੨੦॥ ਅਰ (ਹੇ ਪੈਯੰਬਰ) ਜੋ ਲੋਗ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਓਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਹਿ ਦਿਓ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਜਗ੍ਹਾ ਕਰਮ ਕਰੋ ਅਰ ਅਸੀਂ (ਮੁਸਲਮਾਨ ਆਪਣੀ ਜਗ੍ਹਾ) ਕਰਮ ਕਰਦੇ ਹਾਂ॥੧੨੧॥ ਅਰ ਤੁਸੀਂ ਭੀ (ਖ਼ੁਦਾ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦੇ) ਪ੍ਰਤੀਤਵਾਨ ਰਹੋ ਅਸੀਂ (ਮੁਸਲਮਾਨ) ਭੀ ਪ੍ਰਤੀਤਵਾਨ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ॥੧੨੨॥ ਅਰ ਧਰਤ ਅਗਾਸ ਵਿਚ ਜੋ ਗੁਪਤ ਬਾਤਾਂ ਹਨ ਓਹਨਾਂ ਦਾ ਗਿਆਨ ਅੱਲਾ ਨੂੰ ਹੀ ਹੈ ਅਰ ਸਾਰੀਆਂ ਬਾਤਾਂ ਦਾ (ਉਪਾਦਾਦ ਕਾਰਣ ਅਰ ਨਮਿਤ ਕਾਰਣ ਆਖਰ ਕਾਰ ਖੁਦਾ ਹੀ ਹੈ ਤਾਂ (ਹੇ ਪੈਯੰਬਰ) ਉਸ ਦੀ ਬੰਦਗੀ ਕਰੋ ਅਰ ਓਸੇ ਪਰ ਭਰੋਸਾ ਰਖੋ ਅਰ ਜੋ ਕੁਛ ਤੁਸੀਂ ਲੋਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਤੁਹਾਡਾ ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ ਉਸ (ਬਾਤ) ਥੀਂ ਗਾਫਿਲ ਨਹੀਂ॥੧੨੩॥ ਰੁਕੂਹ ੧੦॥ {{xxx-larger|'''ਸੂਰਤ ਯੂਸਫ਼ ਮੱਕੇ ਵਿਚ ਉਤਰੀ ਏਸ ਦੀਆਂ ਇਕ </br>ਸੌ ਗਿਆਰਾਂ ਆਯਤਾਂ ਅਰ ਬਾਰਾਂ ਰੁਕੂਹ ਹਨ।'''}} {{gap}}(ਪ੍ਰਾਰੰਭ) ਅੱਲਾ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ (ਜੋ) ਅਤੀ ਦਿਆਲੂ (ਅਰ) ਕਿਰ ਪਾਲੂ (ਹੈ) ਅਲਫ ਲਾਮ ਰ੍ਵਾ॥ (ਏਹ) (ਸੂਰਤ) ਪਰਗਟ ਪੁਸਤਕ (ਅਰਥਾਤ ਕੁਰਾਨ) ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਆਇਤਾਂ ਹਨ॥ ੧॥ ਅਸਾਂ ਏਸ ਕੁਰਾਨ ਨੂੰ ਅਰਬੀ ਬੋਲੀ ਵਿਚ (ਏਸੇ ਵਾਸਤੇ) ਉਤਾਰਿਆ ਹੈ ਤਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ (ਅਰਬ ਦੇ ਲੋਗ ਦੇਸ਼ ਬੋਲੀ ਹੋਣ ਦੇ ਸਬਬ ਏਸ ਨੂੰ ਭਲੀ ਤਰਹਾਂ) ਸਮਝ ਲਵੋ (ਅਰ ਤੁਹਾਡੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਦੂਸਰੇ ਆਦਮੀ ਸਮਝ ਲੈਣ)॥ ੨॥ (ਹੇ ਪੈਯੰਬਰ) ਅਸੀਂ ਤੇਰੀ ਤਰਫ ਵਹੀ ਦੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਇਹ ਸੂਰਤ ਭੇਜ ਕੇ ਤੇਰੇ ਅਗੇ ਉਤਮੋਤਮ ਇਕ ਕਥਾ ਵਰਣਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਗ ਤੁਸੀਂ ਏਸ<noinclude></noinclude> 4n9vvga69ig0az1rd16z90xj5aiyea6 197437 197436 2025-07-10T05:32:14Z Gurtej Chauhan 712 197437 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Gurtej Chauhan" />{{rh|ਪਾਰਾ ੧੨|ਸੂਰਤ ਯੂਸਫ ੧੨|੨੪੫}} {{rule}}</noinclude> ਇਕ ਮਤ ਦੇ ਹੀ ਕਰ ਦੇਂਦਾ ਪਰੰਤੂ ਲੋਗ ਸਦੈਵ (ਆਪਸ ਵਿਚ) ਵਿਭੇਦ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਗੇ॥ ੧੧੮॥ ਪਰੰਚ ਜਿਸ ਪਰ ਤੁਹਾਡਾ ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ ਕਿਰਪਾ ਕਰੇ ਅਰ ਇਸੇ ਵਾਸਤੇ ਹੀ ਤਾਂ ਓਹਨਾਂ ਨੂੰ ਉਤਪਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਰ (ਇਸੇ ਵਿਭੇਦ ਕਰਕੇ ਹੀ) ਤੁਹਾਡੇ ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ ਦੀ ਆਗਿਆ ਪੂਰੀ ਹੋ ਕੇ ਰਹੇਗੀ ਕਿ ਅਸੀਂ ਜਿਨਹਾਂ ਅਰ ਬਨੀ ਆਦਮ ਸਾਰਿਆਂ ਨਾਲ ਨਰਕ ਭਰ ਦੇਵਾਂਗੇ॥ ੧੧੯॥ ਅਰ (ਹੇ ਪੈਯੰਬਰ ਦੂਸਰਿਆਂ) ਪੈਯੰਬਰਾਂ ਦੇ ਜਿਤਨੇ ਪਰਸੰਗ ਅਸੀਂ ਤੇਰੇ ਅਗੇ ਵਰਣਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਓਹਨਾਂ ਦੇ ਸਬਤੋਂ ਅਸੀਂ ਤੇਰੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਧਰਵਾਸ ਦੇਂਦੇ ਹਾਂ ਅਰ ਏਹਨਾਂ (ਪਰਸੰਗਾਂ ਦੇ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ) ਵਿਚ (ਇਕ ਤਾਂ ਜੋ) ਸੱਚੀ ਬਾਤ (ਸੀ ਓਹ) ਤੁਹਾਡੇ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚੀ ਅਰ (ਇਸ ਥੀਂ ਵਧਕੇ ਏਹਨਾਂ ਵਿਚ) ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਵਾਸਤੇ ਸਿਖ ਅਰ ਉਪਦੇਸ਼ (ਭੀ ਹੈ)॥੧੨੦॥ ਅਰ (ਹੇ ਪੈਯੰਬਰ) ਜੋ ਲੋਗ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਓਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਹਿ ਦਿਓ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਜਗ੍ਹਾ ਕਰਮ ਕਰੋ ਅਰ ਅਸੀਂ (ਮੁਸਲਮਾਨ ਆਪਣੀ ਜਗ੍ਹਾ) ਕਰਮ ਕਰਦੇ ਹਾਂ॥੧੨੧॥ ਅਰ ਤੁਸੀਂ ਭੀ (ਖ਼ੁਦਾ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦੇ) ਪ੍ਰਤੀਤਵਾਨ ਰਹੋ ਅਸੀਂ (ਮੁਸਲਮਾਨ) ਭੀ ਪ੍ਰਤੀਤਵਾਨ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ॥੧੨੨॥ ਅਰ ਧਰਤ ਅਗਾਸ ਵਿਚ ਜੋ ਗੁਪਤ ਬਾਤਾਂ ਹਨ ਓਹਨਾਂ ਦਾ ਗਿਆਨ ਅੱਲਾ ਨੂੰ ਹੀ ਹੈ ਅਰ ਸਾਰੀਆਂ ਬਾਤਾਂ ਦਾ (ਉਪਾਦਾਦ ਕਾਰਣ ਅਰ ਨਮਿਤ ਕਾਰਣ ਆਖਰ ਕਾਰ ਖੁਦਾ ਹੀ ਹੈ ਤਾਂ (ਹੇ ਪੈਯੰਬਰ) ਉਸ ਦੀ ਬੰਦਗੀ ਕਰੋ ਅਰ ਓਸੇ ਪਰ ਭਰੋਸਾ ਰਖੋ ਅਰ ਜੋ ਕੁਛ ਤੁਸੀਂ ਲੋਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਤੁਹਾਡਾ ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ ਉਸ (ਬਾਤ) ਥੀਂ ਗਾਫਿਲ ਨਹੀਂ॥੧੨੩॥ ਰੁਕੂਹ ੧੦॥ {{xx-larger|'''ਸੂਰਤ ਯੂਸਫ਼ ਮੱਕੇ ਵਿਚ ਉਤਰੀ ਏਸ ਦੀਆਂ ਇਕ'''</br> '''ਸੌ ਗਿਆਰਾਂ ਆਯਤਾਂ ਅਰ ਬਾਰਾਂ ਰੁਕੂਹ ਹਨ।'''}} {{gap}}(ਪ੍ਰਾਰੰਭ) ਅੱਲਾ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ (ਜੋ) ਅਤੀ ਦਿਆਲੂ (ਅਰ) ਕਿਰ ਪਾਲੂ (ਹੈ) ਅਲਫ ਲਾਮ ਰ੍ਵਾ॥ (ਏਹ) (ਸੂਰਤ) ਪਰਗਟ ਪੁਸਤਕ (ਅਰਥਾਤ ਕੁਰਾਨ) ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਆਇਤਾਂ ਹਨ॥ ੧॥ ਅਸਾਂ ਏਸ ਕੁਰਾਨ ਨੂੰ ਅਰਬੀ ਬੋਲੀ ਵਿਚ (ਏਸੇ ਵਾਸਤੇ) ਉਤਾਰਿਆ ਹੈ ਤਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ (ਅਰਬ ਦੇ ਲੋਗ ਦੇਸ਼ ਬੋਲੀ ਹੋਣ ਦੇ ਸਬਬ ਏਸ ਨੂੰ ਭਲੀ ਤਰਹਾਂ) ਸਮਝ ਲਵੋ (ਅਰ ਤੁਹਾਡੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਦੂਸਰੇ ਆਦਮੀ ਸਮਝ ਲੈਣ)॥ ੨॥ (ਹੇ ਪੈਯੰਬਰ) ਅਸੀਂ ਤੇਰੀ ਤਰਫ ਵਹੀ ਦੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਇਹ ਸੂਰਤ ਭੇਜ ਕੇ ਤੇਰੇ ਅਗੇ ਉਤਮੋਤਮ ਇਕ ਕਥਾ ਵਰਣਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਗ ਤੁਸੀਂ ਏਸ<noinclude></noinclude> 2oeecsue2e3jz6yar479npmemam7v4p 197438 197437 2025-07-10T05:32:40Z Gurtej Chauhan 712 197438 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Gurtej Chauhan" />{{rh|ਪਾਰਾ ੧੨|ਸੂਰਤ ਯੂਸਫ ੧੨|੨੪੫}} {{rule}}</noinclude> ਇਕ ਮਤ ਦੇ ਹੀ ਕਰ ਦੇਂਦਾ ਪਰੰਤੂ ਲੋਗ ਸਦੈਵ (ਆਪਸ ਵਿਚ) ਵਿਭੇਦ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਗੇ॥ ੧੧੮॥ ਪਰੰਚ ਜਿਸ ਪਰ ਤੁਹਾਡਾ ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ ਕਿਰਪਾ ਕਰੇ ਅਰ ਇਸੇ ਵਾਸਤੇ ਹੀ ਤਾਂ ਓਹਨਾਂ ਨੂੰ ਉਤਪਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਰ (ਇਸੇ ਵਿਭੇਦ ਕਰਕੇ ਹੀ) ਤੁਹਾਡੇ ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ ਦੀ ਆਗਿਆ ਪੂਰੀ ਹੋ ਕੇ ਰਹੇਗੀ ਕਿ ਅਸੀਂ ਜਿਨਹਾਂ ਅਰ ਬਨੀ ਆਦਮ ਸਾਰਿਆਂ ਨਾਲ ਨਰਕ ਭਰ ਦੇਵਾਂਗੇ॥ ੧੧੯॥ ਅਰ (ਹੇ ਪੈਯੰਬਰ ਦੂਸਰਿਆਂ) ਪੈਯੰਬਰਾਂ ਦੇ ਜਿਤਨੇ ਪਰਸੰਗ ਅਸੀਂ ਤੇਰੇ ਅਗੇ ਵਰਣਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਓਹਨਾਂ ਦੇ ਸਬਤੋਂ ਅਸੀਂ ਤੇਰੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਧਰਵਾਸ ਦੇਂਦੇ ਹਾਂ ਅਰ ਏਹਨਾਂ (ਪਰਸੰਗਾਂ ਦੇ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ) ਵਿਚ (ਇਕ ਤਾਂ ਜੋ) ਸੱਚੀ ਬਾਤ (ਸੀ ਓਹ) ਤੁਹਾਡੇ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚੀ ਅਰ (ਇਸ ਥੀਂ ਵਧਕੇ ਏਹਨਾਂ ਵਿਚ) ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਵਾਸਤੇ ਸਿਖ ਅਰ ਉਪਦੇਸ਼ (ਭੀ ਹੈ)॥੧੨੦॥ ਅਰ (ਹੇ ਪੈਯੰਬਰ) ਜੋ ਲੋਗ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਓਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਹਿ ਦਿਓ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਜਗ੍ਹਾ ਕਰਮ ਕਰੋ ਅਰ ਅਸੀਂ (ਮੁਸਲਮਾਨ ਆਪਣੀ ਜਗ੍ਹਾ) ਕਰਮ ਕਰਦੇ ਹਾਂ॥੧੨੧॥ ਅਰ ਤੁਸੀਂ ਭੀ (ਖ਼ੁਦਾ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦੇ) ਪ੍ਰਤੀਤਵਾਨ ਰਹੋ ਅਸੀਂ (ਮੁਸਲਮਾਨ) ਭੀ ਪ੍ਰਤੀਤਵਾਨ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ॥੧੨੨॥ ਅਰ ਧਰਤ ਅਗਾਸ ਵਿਚ ਜੋ ਗੁਪਤ ਬਾਤਾਂ ਹਨ ਓਹਨਾਂ ਦਾ ਗਿਆਨ ਅੱਲਾ ਨੂੰ ਹੀ ਹੈ ਅਰ ਸਾਰੀਆਂ ਬਾਤਾਂ ਦਾ (ਉਪਾਦਾਦ ਕਾਰਣ ਅਰ ਨਮਿਤ ਕਾਰਣ ਆਖਰ ਕਾਰ ਖੁਦਾ ਹੀ ਹੈ ਤਾਂ (ਹੇ ਪੈਯੰਬਰ) ਉਸ ਦੀ ਬੰਦਗੀ ਕਰੋ ਅਰ ਓਸੇ ਪਰ ਭਰੋਸਾ ਰਖੋ ਅਰ ਜੋ ਕੁਛ ਤੁਸੀਂ ਲੋਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਤੁਹਾਡਾ ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ ਉਸ (ਬਾਤ) ਥੀਂ ਗਾਫਿਲ ਨਹੀਂ॥੧੨੩॥ ਰੁਕੂਹ ੧੦॥ {{xx-larger|'''ਸੂਰਤ ਯੂਸਫ਼ ਮੱਕੇ ਵਿਚ ਉਤਰੀ ਏਸ ਦੀਆਂ ਇਕ'''</br> {{gap}}'''ਸੌ ਗਿਆਰਾਂ ਆਯਤਾਂ ਅਰ ਬਾਰਾਂ ਰੁਕੂਹ ਹਨ।'''}} {{gap}}(ਪ੍ਰਾਰੰਭ) ਅੱਲਾ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ (ਜੋ) ਅਤੀ ਦਿਆਲੂ (ਅਰ) ਕਿਰ ਪਾਲੂ (ਹੈ) ਅਲਫ ਲਾਮ ਰ੍ਵਾ॥ (ਏਹ) (ਸੂਰਤ) ਪਰਗਟ ਪੁਸਤਕ (ਅਰਥਾਤ ਕੁਰਾਨ) ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਆਇਤਾਂ ਹਨ॥ ੧॥ ਅਸਾਂ ਏਸ ਕੁਰਾਨ ਨੂੰ ਅਰਬੀ ਬੋਲੀ ਵਿਚ (ਏਸੇ ਵਾਸਤੇ) ਉਤਾਰਿਆ ਹੈ ਤਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ (ਅਰਬ ਦੇ ਲੋਗ ਦੇਸ਼ ਬੋਲੀ ਹੋਣ ਦੇ ਸਬਬ ਏਸ ਨੂੰ ਭਲੀ ਤਰਹਾਂ) ਸਮਝ ਲਵੋ (ਅਰ ਤੁਹਾਡੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਦੂਸਰੇ ਆਦਮੀ ਸਮਝ ਲੈਣ)॥ ੨॥ (ਹੇ ਪੈਯੰਬਰ) ਅਸੀਂ ਤੇਰੀ ਤਰਫ ਵਹੀ ਦੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਇਹ ਸੂਰਤ ਭੇਜ ਕੇ ਤੇਰੇ ਅਗੇ ਉਤਮੋਤਮ ਇਕ ਕਥਾ ਵਰਣਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਗ ਤੁਸੀਂ ਏਸ<noinclude></noinclude> adh27sbxtorjlob35y8ykjbpa2dsbgb 250 62780 197441 183908 2025-07-10T08:13:58Z Gurjit Chauhan 1821 /* ਸੋਧਣਾ */ 197441 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Gurjit Chauhan" />{{rh|੨੪੬|ਪਾਰਾ ੧੨|ਸੂਰਤ ਯੂਸਫ ੧੨}}</noinclude>{{rule}} (ਸੂਰਤ ਦੇ ਉਤਰਨ) ਥੀਂ ਪਹਿਲਾਂ (ਏਹਨਾਂ ਬਾਤਾਂ ਥੀਂ) ਨਿਸਚੇ ਬੇ ਖਬਰ ਸੀ ॥੩॥ ਇਕ ਸਮਾਂ ਸੀ ਕਿ ਯੂਸਫ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ (ਯਾਕੂਬ) ਨੂੰ ਕਹਿਆ ਕਿ ਹੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ! ਮੈਂ ਗਿਆਰਾਂ ਨਛਤ੍ਰਾਂ ਨੂੰ ਅਰ ਚੰਦ ਸੂਰਜ ਨੂੰ (ਸੁਪਨੇ ਵਿਚ ਕੀ) ਦੇਖਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਸਾਰੇ ਮੈਨੂੰ ਮੱਥਾ ਟੇਕ ਰਹੇ ਹਨ ॥੪॥(ਯਾਕੂਬ ਨੇ) ਕਹਿਆ ਹੇ ਪੁਤ੍ਰ ਕਿਤੇ ਆਪਣੇ ਸੁਪਨੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਭਰਾਵਾਂ ਅਗੇ ਨਾ ਕਹਿ ਬੈਠਣਾਂ ਕਿ (ਉਹ ਸੁਣ ਲੈਣਗੇ ਤਾਂ) ਤੈਨੂੰ (ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਵਿਪਤਿ ਵਿਚ) ਫਸਾ ਦੇਣ ਦੀਆਂ ਤਦਬੀਰਾਂ ਕਰਨ ਲਗਣਗੇ ਇਸ ਵਿਚ ਸੰਦੇਹ ਨਹੀਂ ਕਿ ਸ਼ੈਤਾਨ ਆਦਮੀ ਦਾ ਖੁਲਮਖੁਲਾ ਵੈਰੀ ਹੈ ॥੫॥ ਅਰ (ਉਹ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬਹਿਕਾਯਾਂ ਥੀਂ ਬਿਨਾਂ ਨਹੀਂ ਛਡੇਗਾ) ਅਰ (ਜੈਸਾ ਤੂੰ ਸੁਪਨਾ ਦੇਖਿਆ ਹੈ) ਐਸੇ ਹੀ (ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ) ਤੇਰਾ ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ ਤੈਨੂੰ (ਮੇਰੀ ਵੰਸ਼ ਵਿਚ) ਉੱਤਮ ਕਰੇਗਾ ਅਰ ਤੈਨੂੰ (ਸੁਫਨੇ ਦੇ) ਬਾਰਤਾ ਕਹਿਣ ਦੀ ਵਿਦਯਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗਾ ਅਰ ਜਿਸ ਤਰਹਾਂ ਖੁਦਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਨਿਆਮਤ ਪਹਿਲੇ ਤੇਰੇ ਦਾਦੇ ਅਪਰਦਾਦੇ ਇਸ- ਹਾਕ ਅਰ ਇਬਰਾਹੀਮ ਪਰ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ ਉਸੀ ਤਰਹਾਂ ਤੇਰੇ ਪਰ ਅਰ ਯਾਕੂਬ ਦੀ ਵੰਸ (ਅਰਥਾਤ ਮੇਰੀ) ਨਸਲ ਪਰ ਪੂਰੀ ਕਰੇਗਾ ਨਿਰਸੰਦੇਹ ਤੇਰਾ ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ (ਸਾਰਿਆਂ ਦੇ ਹਾਲ ਦਾ ) ਗਿਯਾਤਾ (ਅਰ ) ਹਿਕਮਤ ਵਾਲਾ ਹੈ ॥੬॥ ਰੁਕੂਹ ੧॥ {{gap}}(ਹੇ ਪੈਯੰਬਰ ਯਹੂਦ ) ਜੋ (ਤੇਰੇ ਸਾਥ ਪ੍ਰੀਖਯਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਬਨੀ ਅਸ ਰਾਈਲ ਦੇ ਮਿਸਰ ਵਿਚ ਆਬਾਦ ਹੋਣ ਦੇ ਸਬਬੋਂ ) ਪੁਛਦੇ ਹਨ ਓਹਨਾਂ ਵਾਸਤੇ ਯੂਸਫ ਅਰ ਉਸ ਦੇ ਭਿਰਾਵਾਂ (ਦੇ ਬਿਰਤਾਂਤਾਂ ) ਵਿਚ (ਖੁਦਾ ਦੀ ਕੁਦਰਤ ਦੀਆਂ) ਨਿਰਸੰਦੇਹ (ਬਹੁਤ ) ਨਿਸ਼ਾਨੀਆਂ ਹਨ ॥੭॥ ਕਿ ਜਦੋਂ (ਯੂਸਫ ਦੇ (ਮਾਤਰ ) ਭਿਰਾਵਾਂ ਨੇ (ਆਪਸ ਵਿਚ ) ਕਹਿਆ ਯਦਯਪਿ ਅਸਾਂ (ਸਹੋਦਰ ) ਭਿਰਾਵਾਂ ਦਾ ਯੂਥ ਭਾਰਾ ਹੈ ਤਥਾਪਿ ਯੂਸਫ ਅਰ ਓਸ ਦਾ (ਸਹੋਦਰ ) ਭਿਰਾ (ਬਿਨਯਾਮੀਨ ) ਸਾਡੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਸਾਡੇ ਨਾਲੋਂ ਨਿਰਸੰਦੇਹ ਅਧਿਕਤਰ ਅਧਿਕ ਹੀ ਪ੍ਯਾਰੇ ਹਨ ਕੋਈ ਸੰਸਾ ਨਹੀਂ ਕਿ ਪਿਤਾ ਜੀ ਪਰਤੱਛ ਭੁਲ ਪਰ ਹਨ ॥੮॥ (ਤਾਂ ਯਾਂ ) ਯੂਸਫ ਨੂੰ ਮਾਰ ਸਿਟੋ ਅਥਵਾ ਓਸ ਨੂੰ ਕਿਸੇ (ਹੋਰ) ਜਹਾਂ ਸਿਟ ਆਓ ਤਾਂ ਪਿਤਾ ਜੀ ਦਾ ਧਿਆਨ ਸਿਰਫ ਤੁਹਾਡੀ ਤਰਫ ਹੀ ਰਹੇਗਾ ਅਰ ਉਸਦੇ ਪਿਛੋਂ ਤੁਹਾਡੇ (ਸਾਰੇ) ਹੀ ਕੰਮ ਰਾਸ ਹੋ ਜਾਣਗੇ ॥੯॥ ਉਨਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਬੋਲਣ ਵਾਲਾ ਬੋਲ ਉਠਿਆ ਯੂਸਫ ਨੂੰ ਜਾਨੋ ਤਾਂ ਨਾ ਮਾਰੋ ਹਾਂ ਜੇ ਤੁਹਾਡਾ (ਐਸਾ ਹੀ ) ਸੰਕ-<noinclude></noinclude> 0kuau0xg8hob7trnjdbm6xw0xptvu5n 250 62781 197443 183909 2025-07-10T08:26:04Z Gurjit Chauhan 1821 /* ਸੋਧਣਾ */ 197443 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Gurjit Chauhan" />{{rh|ਪਾਰਾ ੧੨|ਸੂਰਤ ਯੂਸਫ ੧੨|੨੪੭}}</noinclude>{{rule}} ਲਪ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ (ਲਿਜਾਕੇ ਕਿਸੇ) ਅੰਨ੍ਹੇ ਖੂਹ ਵਿਚ ਸੁਟ ਛਡੋ ਕਿ ਕੋਈ ਮਾਰਗੀ ਉਸ ਨੂੰ ਨਿਕਾਸ ਕੇ ਲੈ ਜਾਵੇਗਾ ॥੧੦॥ ਤਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ (ਯਾਕੂਬ ਨੂੰ ) ਕਹਿਆ ਕਿ ਹੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ! ਇਸਦਾ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਆਪ ਯੂਸਫ ਦੀ ਤਰਫੋਂ ਸਾਡਾ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹਾਲਾਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ (ਦਿਲੀ) ਸਹਾਇਕ ਹਾਂ ॥੧੧॥ (ਤਾਂ) ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਡੇ ਸਾਥ ਕਲ ਨੂੰ ਭੇਜ ਦੀਜੀਏ ਕਿ (ਬਨ ਦੇ ਫੁਲ ਫੁਲਵਾੜੀ ) ਖਾਏ ਅਰ (ਤਨੀਸਾ) ਖੇਡੇ (ਮੱਲੇ) ਅਰ ਅਸੀਂ ਉਸ ਦੀ ਰਾਖੀ ਦੇ ਜਿੰਮੇ- ਵਾਰ ਹਾਂ ॥੧੨॥ (ਯਾਕੂਬ ਨੇ) ਕਹਿਆ ਤੁਹਾਡਾ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਜਾਣਾ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਵਾਸਤੇ ਔਖਾ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਰ ਮੈਂ ਏਸ ਬਾਤ ਥੀਂ ਭੀ ਡਰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ (ਐਸਾ ਨਾ ਹੋਵੇ ) ਕਿਤੇ ਏਸ ਦੀ ਤਰਫੋਂ ਤੁਸੀਂ ਵੇਸਲੇ ਹੋ ਜਾਓ ਅਰ ਏਸ ਨੂੰ ਬਘਿਆੜ ਖਾ ਜਾਏ ॥੧੩॥ ਉਹ ਲਗੇ ਕਹਿਣ ਕਿ ਯਦੀ ਏਸ ਨੂੰ ਬੱਘਿਆੜ ਖਾ ਜਾਏ ਅਰ ਅਸੀਂ ਏਨੇ ਬਾਹਲੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਏਸ ਬਾਤ ਥੀਂ ਅਸੀਂ (ਨਿਪੁਟ ) ਨਿਕੰਮੇ ਹੀ ਇਸਥਿਤ ਹੋਏ ॥੧੪॥ ਅੰਤ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਇਹ ਲੋਗ (ਯਾਕੂਬ ਦੀ ਆਗਿਆ ਸਾਬ) ਯੂਸਫ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲੈ ਗਏ ਅਰ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਇਸ ਬਾਤ ਪਰ ਏਕਾ ਕਰ ਲੀਤਾ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਅੰਧੇ ਖੂਹ ਵਿਚ ਸਿਟ ਛਡੀਏ (ਤਾਂ ਜੈਸਾ ਸੰਕਲਪ ਸੀ ਵੈਸਾ ਹੀ ਕੀਤਾ) ਅਰ (ਉਸ ਸਮੇਂ ) ਅਸਾਂ ਯੂਸਫ ਦੀ ਤਰਫ ਵਹੀ ਭੇਜੀ (ਕਿ (ਚਿੰਤਾਤ੍ਰ ਨਾ ਹੋਣਾ ਕਿ ਇਕ ਦਿਨ ਆਵੇਗਾ ਕਿ ) ਤੁਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਏਸ ਕੁਕਰਮ ਥੀਂ ਖਬਰਦਾਰ ਕਰੋਗੇ ਅਰ ਉਹ ਤੈਨੂੰ ਜਾਨਣ (ਪਹਿਚਾਨਣ ) ਗੇ ਭੀ ਨਹੀਂ ॥੧੫॥ ਅਤਏਵ ਇਹ ਲੋਗ (ਯੂਸਫ ਨੂੰ ਖੂਹ ਵਿਚ ਸਿਟਕੇ) ਥੋੜੀ ਰਾਤ੍ਰੀ ਗਏ ਰੋਂਦੇ (ਪਿਟਦੇ ) ਪਿਤਾ ਪਾਸ ਆਏ ॥੧੬॥ (ਅਰ ) ਲਗੇ ਕਹਿਣ ਕਿ ਹੇ ਪਿਤਾ ਅਸੀਂ ਜਾ ਕੇ (ਇਕ ਤਰਹਾਂ ਦੀ ) ਕਬੱਡੀ ਖੇਡਣ ਲਗ ਪਏ ਅਰ ਯੂਸਫ ਨੂੰ ਅਸਾਂ ਆਪਣੇ ਅਸਬਾਬ ਪਾਸ ਛੱਡ ਦਿਤਾ ਇਤਨੇ ਵਿਚ ਹੀ ਬਘਿਆੜ (ਆ ਕੇ ) ਉਸ ਨੂੰ ਖਾ ਗਇਆ ਯਦਯਪਿ ਅਸੀਂ ਸਚ ਹੀ (ਕਿਉਂ ਨਾ ) ਕਹੀਏ ਤਥਾਪਿ ਆਪ ਨੂੰ ਤਾਂ ਸਾਡੀ ਬਾਤ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਆਉਣਾ ਨਹੀਂ ॥੧੭॥ {{gap}}ਅਰ ਯੂਸਫ ਦੇ ਕੁੜਤੇ ਪਰ ਝੂਠੋ ਮੂਠ ਲਹੂ (ਭੀ ਲਗਾ) ਲੀਤਾ ਯਾਕੂਬ ਨੇ (ਏਹਨਾਂ ਦੀ ਬਾਤ ਸੁਣ ਕੇ ਅਰ ਲਹੂਓ ਲੁਹਾਣ ਕੁਰਤਾ ਦੇਖਕੇ ) ਕਹਿਆ (ਕਿ ਯੂਸਫ ਨੂੰ ਬਘਿਆੜ ਨੇ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਖਾਧਾ ਕਿੰਤੂ ਤੁਸਾਂ ਆਪ (ਸੁਰਖਰੂ ਹੋਣ ) ਵਾਸਤੇ ਆਪਣੇ ਮਨੋ ਹੀ ਇਕ ਬਾਤ ਬਨਾ ਲੀਤੀ<noinclude></noinclude> gcz07tmg6c57v3iigruvbiq3ymcy7gr 250 66929 197439 197279 2025-07-10T07:30:58Z Sonia Atwal 2031 197439 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>ਕੀਤੀ। ਕਮਾਲ ਹੈ। ਕਿਤਾਬ ਮੂਧੀ ਮਾਰ ਕਿ ਸੋਚਣ ਲਗ ਪਿਆ ਹਾਂ ਤੇ ਇਹ ਖਿਆਲ ਹੀ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਕਿ ਮੁੱਖ ਬੰਦ ਅਗੇ ਪੜ੍ਹਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪੜ੍ਹੋ ਤਾਂ ਸਹੀ, ਕੀ ਪਤਾ ਲੇਖਕ ਨੇ ਕੁਝ ਦਸਿਆ ਹੀ ਹੋਵੇ ਉਹ ਲਿਖਦਾ ਹੈ, “ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਜੀ (ਸਹੁਰਾ ਸਾਹਿਬ) ਇਕ ਮਿਸਤਰੀ ਸਨ। ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਟਾਈਪ। ਕੰਮ ਕਿਵੇਂ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸਦਾ ਹਰ ਤਰੀਕਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਉਂਦਾ ਸੀ। ਭਲੇ ਵੇਲੇ ਸਨ। ਸਦੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਅੱਧ ਤੋਂ ਕਾਫੀ ਪਹਿਲਾਂ ਦਾ ਸਮਾਂ ਸੀ। ਵਿਦੇ ਸ਼ੀ ਰਾਜ ਸੀ। ਕੰਮ ਵਾਲੇ ਬੰਦੇ ਦੀ ਕਦਰ ਵੀ ਸੀ। ਘਰੋਂ ਦੂਰ ਨੇੜੇ ਜਾਣਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ। ਬਾਹਰ ਰਹਿਣਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ। ਉਥੇ, ਜਾਂ ਕੰਮ ਸੀ, ਜਾਂ ਇਕੱਲਤਾ। ਨਸ਼ਿਆਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਸਨ। ਇਸੇ ਲਈ ਉਹ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖ ਲੈਂਦੇ ਸਨ। ਕਾਫੀ ਵੇਹਲਾ ਟਾਈਮ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਕਾਫੀਆਂ, ਰਦੀਫ਼ ਸਮੇਂ ਨਾਲ ਬਣ ਹੀ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਸਾਨੂੰ ਉਹ ਚਿੱਠੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਹੀ ਲਿਖਦੇ ਸਨ ਤੇ ਅਸੀਂ ਵੀ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਜੁਆਬ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਹੀ ਦੇਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਦਾ ਸਾਰਾ ਮੈਟਰ ਉਨਾਂ ਚਿੱਠੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੀ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਿਤਾਬ ਫੇਰ ਮੂਧੀ ਕਰ ਦਿਤੀ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਾਂ ਇਹ ਆਪਣੇ ਦੋ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਰਹਿੰਦੇ ਜੁਆਈਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਚਿੱਠੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਹੀ ਲਿਖਣ ਲਗ ਪਏ ਹੋਣਗੇ। ਹੁਣ ਮੈਨੂੰ ਦੋ ਹੋਰ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰਨੀ ਬਾਕੀ ਹੈ ਤੇ ਇਕ ਨਵੀਂ ਪ੍ਰਥਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੋ ਗਈ ਹੈ- ਪਿਤਾ ਪੁਰਖੀ ਨਹੀਂ ਸਹੁਰਾ-ਪੁਰਖੀ। ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-104<noinclude></noinclude> rbddrs3y5v0mt595ebicetzq2z4td6w 197440 197439 2025-07-10T08:12:54Z Sonia Atwal 2031 /* ਸੋਧਣਾ */ 197440 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Sonia Atwal" /></noinclude>ਕੀਤੀ। {{gap}}ਕਮਾਲ ਹੈ। ਕਿਤਾਬ ਮੂਧੀ ਮਾਰ ਕਿ ਸੋਚਣ ਲਗ ਪਿਆ ਹਾਂ ਤੇ ਇਹ ਖਿਆਲ ਹੀ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਕਿ ਮੁੱਖ ਬੰਦ ਅਗੇ ਪੜ੍ਹਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪੜ੍ਹੋ ਤਾਂ ਸਹੀ, ਕੀ ਪਤਾ ਲੇਖਕ ਨੇ ਕੁਝ ਦਸਿਆ ਹੀ ਹੋਵੇ। {{gap}}ਉਹ ਲਿਖਦਾ ਹੈ, 'ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਜੀ (ਸਹੁਰਾ ਸਾਹਿਬ) ਇਕ ਮਿਸਤਰੀ ਸਨ। ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਟਾਈਪ। ਕੰਮ ਕਿਵੇਂ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸਦਾ ਹਰ ਤਰੀਕਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਉਂਦਾ ਸੀ। ਭਲੇ ਵੇਲੇ ਸਨ। ਸਦੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਅੱਧ ਤੋਂ ਕਾਫੀ ਪਹਿਲਾਂ ਦਾ ਸਮਾਂ ਸੀ। ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਰਾਜ ਸੀ। ਕੰਮ ਵਾਲੇ ਬੰਦੇ ਦੀ ਕਦਰ ਵੀ ਸੀ। ਘਰੋਂ ਦੂਰ ਨੇੜੇ ਜਾਣਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ। ਬਾਹਰ ਰਹਿਣਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ। ਉਥੇ, ਜਾਂ ਕੰਮ ਸੀ, ਜਾਂ ਇਕੱਲਤਾ। ਨਸ਼ਿਆਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਸਨ। ਇਸੇ ਲਈ ਉਹ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖ ਲੈਂਦੇ ਸਨ। ਕਾਫੀ ਵੇਹਲਾ ਟਾਈਮ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਕਾਫੀਆਂ, ਰਦੀਫ਼ ਸਮੇਂ ਨਾਲ ਬਣ ਹੀ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। {{gap}}ਸਾਨੂੰ ਉਹ ਚਿੱਠੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਹੀ ਲਿਖਦੇ ਸਨ ਤੇ ਅਸੀਂ ਵੀ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਜੁਆਬ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਹੀ ਦੇਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਦਾ ਸਾਰਾ ਮੈਟਰ ਉਨਾਂ ਚਿੱਠੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੀ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। {{gap}}ਕਿਤਾਬ ਫੇਰ ਮੂਧੀ ਕਰ ਦਿਤੀ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਾਂ ਇਹ ਆਪਣੇ ਦੋ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਰਹਿੰਦੇ ਜੁਆਈਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਚਿੱਠੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਹੀ ਲਿਖਣ ਲਗ ਪਏ ਹੋਣਗੇ। ਹੁਣ ਮੈਨੂੰ ਦੋ ਹੋਰ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰਨੀ ਬਾਕੀ ਹੈ ਤੇ ਇਕ ਨਵੀਂ ਪ੍ਰਥਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੋ ਗਈ ਹੈ- ਪਿਤਾ ਪੁਰਖੀ ਨਹੀਂ ਸਹੁਰਾ-ਪੁਰਖੀ।<noinclude>{{rh||ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-104|}}</noinclude> nenhury7kheqjjvvs4qduhbb6lz3w7s 250 66930 197442 197280 2025-07-10T08:14:53Z Sonia Atwal 2031 197442 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>ਪੇਂਡੂ-ਮੇਲ ਦਾ ਰੂਟ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰੀ ਭਾਵੇਂ ਦੂਰ ਦੀ ਸੀ, ਪਰ ਮੂੰਹ-ਤੂੰਹ ਲੱਗਦੇ ਬੰਦੇ ਸਨ। ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦਿਆਂ, ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਰੱਖਣੇ ਪੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਗਲ ਬਜ਼ੁਰਗ ਕਈ ਵਾਰੀ ਕਹਿਗਏ ਸਨ। ਚੜ੍ਹੇ ਸਾਲ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪੋਤੇ ਦੀ ਲੋਹੜੀ ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ੋਰ ਪਾ ਕੇ ਗਏ ਸਨ, ਪਰ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀਆਂ ਮਜ਼ਬੂਰੀਆਂ ਨੇ ਨਿਕਲਣ ਨਾ ਦਿੱਤਾ। ਹੁਣ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਛੋਟੀ ਤੇ ਆਖਰੀ ਲੜਕੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਸੀ। ਇਸ ਵਾਰੀ ਸੱਦਾ ਪੱਤਰ ਦੇ ਨਾਂਲ ਉਲਾਂਭਾ ਵੀ ਸੀ, ਸੋ ਜਾਣਾ ਪਿਆ। ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਬਸ ਕੋਈ ਸਿੱਧੀ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਾਂਦੀ। ਮੰਡੀ ਤਕ ਬਸ ਵਿਚ ਬੜੇ ਹੀ ਅਰਾਮ ਨਾਲ ਬੈਠੇ ਗਏ। ਮੰਡੀ ਤੋਂ ਪਿੰਡ ਕੋਈ 18 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਸੀ। ਬਸ ਅੱਡੇ ਉੱਤਰ ਕਿ ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਕਦੋਂ ’ਤੇ ਕਿਹੜੀ ਬਸ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਜਾਊ, ‘ਐਥੇ ਹੀ ਆਊਗੀ ਲਾਲ ਜਿਹੀ ਏਅਰ ਕੰਡੀਸ਼ਨ ਬਸ, ਅਰਾਮ ਨਾਲ ਬੈਠ ਜਾਵੋ। ਜਵਾਬ ਸਾਡੇ ਵਰਗੇ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਸੀ। ਮੱਠੀ ਮੱਠੀ ਧੁੱਪ ਵਿਚ ਕਦੋਂ ਅੱਖ ਲਗ ਗਈ ਪਤਾ ਹੀ ਨਾ ਲੱਗਾ। ‘ਚਲੋ ਚਲੋ ਬੈਠੋ, ਰਾਹ ਦੀ ਸਵਾਰੀ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਟਿਕਟ ਕਟਾ ਕਿ ਚੜਿਓ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਸੀਟ ਨਹੀਂ ਮਿਲਣੋਂ ਕੰਡਕਟਰ ਨਾਲੇ ਤਰਲੇ ਪਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤੇ ਨਾਲੇ ਦਬਕੇ ਮਾਰੀ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਹ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਵਪਾਰ ਹੈ ਬਸ ਕੰਡਕਟਰੀ ਦਾ। ਆਪਣਾ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਬੈਗ ਚੁੱਕ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਅਰਕੰਡੀਸ਼ਨ ਬਸ ਲੱਭਣ ਲਗ ਪਿਆ। ‘ਕਿਥੇ ਜਾਣਾ?” ਪਿੰਡ', “ਫੋਰ ਜਲਦੀ ਚੜ੍ਹ ਜੋ, ਘੰਟੇ ਦਾ ਮੈਂ ਅੜਾਟ ਅੱਡਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ"। ਸਾਹਮਣੇ ਖੜੀ ਸੀ ਇਕ ਬਸ ਜਿਸਦੇ ਕਿਸੇ ਕਿਸੇ ਤਾਕੀ ਨੂੰ ਲੱਗੇ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਇਸਨੂੰ ਏਅਰ ਕੰਡੀਸ਼ਨ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦੇ ਰਹੇ ਸਨ। ਬਸ ਦੀ ਪਿਛਲੀ ਸੀਟ ਦੇ ਐਨ ਅੱਧ ਵਿਚਕਾਰ ਮਿਲੀ ਸੀ ਜਗਹ। ਅੱਧੇ ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਬਸ ਤੁਰ ਪਈ। ਇਕ ਦਮ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਇਕ ਵਾਵਰੋਲਾ ਬਸ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਮੂੰਹ, ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-105<noinclude></noinclude> jealk7e2kpfgqsti7y02iw28kmu9dzq 197444 197442 2025-07-10T09:09:42Z Sonia Atwal 2031 /* ਸੋਧਣਾ */ 197444 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Sonia Atwal" /></noinclude>{{center|{{x-larger|'''ਪੇਂਡੂ-ਮੇਲ ਦਾ ਰੂਟ'''}}}} {{gap}}ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰੀ ਭਾਵੇਂ ਦੂਰ ਦੀ ਸੀ, ਪਰ ਮੂੰਹ-ਤੂੰਹ ਲੱਗਦੇ ਬੰਦੇ ਸਨ। ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦਿਆਂ, ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਰੱਖਣੇ ਪੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਗਲ ਬਜ਼ੁਰਗ ਕਈ ਵਾਰੀ ਕਹਿਗਏ ਸਨ। ਚੜ੍ਹੇ ਸਾਲ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪੋਤੇ ਦੀ ਲੋਹੜੀ ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ੋਰ ਪਾ ਕੇ ਗਏ ਸਨ, ਪਰ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀਆਂ ਮਜ਼ਬੂਰੀਆਂ ਨੇ ਨਿਕਲਣ ਨਾ ਦਿੱਤਾ। ਹੁਣ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਛੋਟੀ ਤੇ ਆਖਰੀ ਲੜਕੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਸੀ। ਇਸ ਵਾਰੀ ਸੱਦਾ ਪੱਤਰ ਦੇ ਨਾਂਲ ਉਲਾਂਭਾ ਵੀ ਸੀ, ਸੋ ਜਾਣਾ ਪਿਆ। {{gap}}ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਬਸ ਕੋਈ ਸਿੱਧੀ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਾਂਦੀ। ਮੰਡੀ ਤਕ ਬਸ ਵਿਚ ਬੜੇ ਹੀ ਅਰਾਮ ਨਾਲ ਬੈਠੇ ਗਏ। ਮੰਡੀ ਤੋਂ ਪਿੰਡ ਕੋਈ 18 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਸੀ। ਬਸ ਅੱਡੇ ਉੱਤਰ ਕਿ ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਕਦੋਂ ’ਤੇ ਕਿਹੜੀ ਬਸ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਜਾਊ, ‘ਐਥੇ ਹੀ ਆਊਗੀ ਲਾਲ ਜਿਹੀ ਏਅਰ ਕੰਡੀਸ਼ਨ ਬਸ, ਅਰਾਮ ਨਾਲ ਬੈਠ ਜਾਵੋ'। ਜਵਾਬ ਸਾਡੇ ਵਰਗੇ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਸੀ। ਮੱਠੀ ਮੱਠੀ ਧੁੱਪ ਵਿਚ ਕਦੋਂ ਅੱਖ ਲਗ ਗਈ ਪਤਾ ਹੀ ਨਾ ਲੱਗਾ। {{gap}}'ਚਲੋ ਚਲੋ ਬੈਠੋ, ਰਾਹ ਦੀ ਸਵਾਰੀ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਟਿਕਟ ਕਟਾ ਕਿ ਚੜਿਓ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਸੀਟ ਨਹੀਂ ਮਿਲਣ' ਕੰਡਕਟਰ ਨਾਲੇ ਤਰਲੇ ਪਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤੇ ਨਾਲੇ ਦਬਕੇ ਮਾਰੀ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਹ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਵਪਾਰ ਹੈ ਬਸ ਕੰਡਕਟਰੀ ਦਾ। {{gap}}ਆਪਣਾ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਬੈਗ ਚੁੱਕ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਏ ਅਰਕੰਡੀਸ਼ਨ ਬਸ ਲੱਭਣ ਲਗ ਪਿਆ। ‘ਕਿਥੇ ਜਾਣਾ?' '......ਪਿੰਡ', 'ਫੇਰ ਜਲਦੀ ਚੜ੍ਹ ਜੋ, ਘੰਟੇ ਦਾ ਮੈਂ ਅੜਾਟ ਅੱਡਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ'। ਸਾਹਮਣੇ ਖੜੀ ਸੀ ਇਕ ਬਸ ਜਿਸਦੇ ਕਿਸੇ ਕਿਸੇ ਤਾਕੀ ਨੂੰ ਲੱਗੇ ਸ਼ੀਸ਼ੇ, ਇਸਨੂੰ ਏਅਰ ਕੰਡੀਸ਼ਨ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦੇ ਰਹੇ ਸਨ। ਬਸ ਦੀ ਪਿਛਲੀ ਸੀਟ ਦੇ ਐਨ ਅੱਧ ਵਿਚਕਾਰ ਮਿਲੀ ਸੀ ਜਗਹ। ਅੱਧੇ ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਬਸ ਤੁਰ ਪਈ। {{gap}}ਇਕ ਦਮ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਇਕ ਵਾਵਰੋਲਾ ਬਸ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਮੂੰਹ,<noinclude>{{rh||ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-105|}}</noinclude> 0awpi9e7ay8x9xszifzayng5c7bp8vh 250 66937 197445 197330 2025-07-10T09:11:47Z Sonia Atwal 2031 197445 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>ਅੱਖਾਂ ਤੇ ਪਾਊਡਰ ਵਾਂਗ ਚੜ੍ਹ ਗਿਆ। ਇੰਜ ਲਗਾ ਕਿ ਭੂਚਾਲ ਆ ਗਿਆ ਹੋਵੇ। ਥੋੜੀ ਦੋਰ ਬਾਅਦ ਪਤਾ ਲਗਾ ਕਿ ਬਸ ਦੋ ਫਰਸ਼ ਵਿਚੋਂ ਥੱਲੇ ਚਲਦੀ ਸੜਕ ਦੇ ਸਾਫ਼ ਦਰਸ਼ਨ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਤੇ ਇਹ ਏਅਰਕੰਡੀਸ਼ਨ ਬਸ ਨੂੰ ਹਵਾ ਦਾ ਵਹਾਅ ਬਨਾਉਣ ਵਿਚ ਸਹਾਈ ਹੁੰਦੇ ਮਘੋਰੇ ਸਨ। ਚੀਂ ਚੀਂ ਚੀਂ ਤੇ ਬਸ ਰੁਕ ਗਈ। ਸ਼ਾਇਦ ਮੇਰਾ ਅੱਡਾ ਆ ਗਿਆ ਹੋਵੇ। ਨਾਨ ਸਟਾਪ ਬਸ ਸੀ, ਇਹ ਵੀ ਕੁਝ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਪਤਾ ਲਗਾ, ਕਿ ਇਹ ਤਾਂ ਹਰ ਸਟਾਪ ਤੇ ਅੱਡਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਨਾਂ, ਬਸ ਬਿੰਨ੍ਹਾ ਹੱਥ ਦਿੱਤਿਆਂ ਹੀ ਰੁਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਤੁਰ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਮਾਊਂ ਜਿਹਾ ਬਣਿਆ ਕੰਡਕਟਰ, ਚੁੱਪ ਚਾਪ ਟਿਕਟਾਂ ਕੱਟੀ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਖੜ ਘੜ ਖੜ ਤੇ ਬਸ ਫੇਰ ਰੁਕ ਗਈ। ਤੇ ਡਰਾਇਵਰ ਨੇ ਇਕ ਪੀਪੀ ਚੁੱਕੀ ਤੇ ਸਾਹਮਣੇ ਚਲਦੇ ਟਿਊਬਵੈੱਲ ਤੋਂ ਪਾਣੀ ਭਰ ਕਿ ਬਸ ਵਿਚ ਪਾਕੇ ਇੰਜਣ ਠੰਡਾ ਕੀਤਾ। ‘ਇਹ ਤਾਂ ਸਰਕਾਰੀ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਆਂਗੂੰ ਠੰਡਾ ਕੀਤਿਆਂ ਹੀ ਚਲਦੀ ਆ।” ਇਕ ਸਵਾਰੀ ਨੇ ਵਿਅੰਗ ਜਿਹਾ ਕਸਿਆ ਪਰ ਇੰਨੀ ਕੁ ਹੌਲੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿਚ ਕਿ ਡਰਾਇਵਰ 'ਤੇ ਕੰਡਕਟਰ ਦੇ ਕੰਨ ਨਾ ਸੁਣ ਸਕਣ। ‘ਇਹ ਪੁਲ ਤਾਂ ਰਾਤੀਂ ਟੁੱਟਿਆ, ਪਿਛਲੀ ਸੜਕ ਤੋਂ ਮੁੜ ਕਿ ਘੁੰਮ ਕਿ ਆਉਣਾ ਪਊ ਸੋਟੀ ਸਹਾਰੇ ਖੜੇ ਇਕ ਬਾਪੂ ਨੇ ਡਰਾਇਵਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਨੇਕ ਸਲਾਹ ਦਿਤੀ। ਤੇ ਇੰਜ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ 12 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦਾ ਵਾਧੂ ਝੂਟਾ, ਬਿੰਨ੍ਹਾਂ ਕੋਈ ਵਾਧੂ ਟਿਕਟ ਕਟਾਇਆ। ਚਲਦੇ ਚਲਾਉਂਦੇ ਆਖਰ ਪਿੰਡ ਦਾ ਅੱਡਾ ਆ ਗਿਆ। ਕਪੜੇ ਝਾੜ ਪੂੰਝ ਕਿ ਜਦ ਵਿਆਹ ਵਾਲੇ ਘਰ ਪਹੁੰਚੇ ਤਾਂ ਅੱਧੀ ਕੁ ਸ਼ਰਾਬੀ ਹੋ ਬਰਾੜ ਵਾਪਸੀ ਲਈ ਕਾਰਾਂ ਵਿਚ ਬੈਠ ਚੁੱਕੀ ਸੀ ਤੇ ਘਰ ਦੇ ਕੁੜੀ ਨੂੰ ਕਲਾਵੇ 'ਚ ਲਈ ਤੋਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਸਨ। ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਮੌਕੇ ਵਿਆਹ ਤੇ ਏਅਰਕੰਡੀਸ਼ਨ ਪੇਂਡੂ-ਮੇਲ ਬਸ ਰਾਹੀਂ ਪਹੁੰਚੇ ਮਹਿਮਾਨ ਨੂੰ ਪੁੱਛਣ ਗਿੱਛਣ ਲਈ ਵਕਤ ਹੀ ਕਿਸੇ ਕੋਲ ਕਿਥੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਵਾਪਸ ਕਿਵੇ ਜਾਣਾ ਹੈ ਇਹੋ ਸੋਚ ਸੋਚ ਕਿ ਮਨ ਬੇਚੈਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਦਿਲ ਕਰਦਾ ਸੀ ਕਿਸੇ ਕਾਰ ਵਾਲੇ ਬਰਾਤੀ ਨੂੰ ਪੁੱਛਾਂ, ‘ਸਾਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਤਾ ਨੀਂ ਜਾਣਾ?” ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-106<noinclude></noinclude> 5nb8hm87jtfg5bnilwnrs54winp1rqk 197446 197445 2025-07-10T09:15:09Z Sonia Atwal 2031 197446 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>ਅੱਖਾਂ ਤੇ ਪਾਊਡਰ ਵਾਂਗ ਚੜ੍ਹ ਗਿਆ। ਇੰਜ ਲਗਾ ਕਿ ਭੂਚਾਲ ਆ ਗਿਆ ਹੋਵੇ। ਥੋੜੀ ਦੋਰ ਬਾਅਦ ਪਤਾ ਲਗਾ ਕਿ ਬਸ ਦੋ ਫਰਸ਼ ਵਿਚੋਂ ਥੱਲੇ ਚਲਦੀ ਸੜਕ ਦੇ ਸਾਫ਼ ਦਰਸ਼ਨ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਤੇ ਇਹ ਏਅਰਕੰਡੀਸ਼ਨ ਬਸ ਨੂੰ ਹਵਾ ਦਾ ਵਹਾਅ ਬਨਾਉਣ ਵਿਚ ਸਹਾਈ ਹੁੰਦੇ ਮਘੋਰੇ ਸਨ। {{gap}}ਚੀਂ ਚੀਂ ਚੀਂ ਤੇ ਬਸ ਰੁਕ ਗਈ। ਸ਼ਾਇਦ ਮੇਰਾ ਅੱਡਾ ਆ ਗਿਆ ਹੋਵੇ। ਨਾਨ ਸਟਾਪ ਬਸ ਸੀ, ਇਹ ਵੀ ਕੁਝ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਪਤਾ ਲਗਾ, ਕਿ ਇਹ ਤਾਂ ਹਰ ਸਟਾਪ ਤੇ ਅੱਡਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਨਾਂ, ਬਸ ਬਿੰਨ੍ਹਾ ਹੱਥ ਦਿੱਤਿਆਂ ਹੀ ਰੁਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਤੁਰ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਮਾਊਂ ਜਿਹਾ ਬਣਿਆ ਕੰਡਕਟਰ, ਚੁੱਪ ਚਾਪ ਟਿਕਟਾਂ ਕੱਟੀ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। {{gap}}ਖੜ ਘੜ ਖੜ ਤੇ ਬਸ ਫੇਰ ਰੁਕ ਗਈ। ਤੇ ਡਰਾਇਵਰ ਨੇ ਇਕ ਪੀਪੀ ਚੁੱਕੀ ਤੇ ਸਾਹਮਣੇ ਚਲਦੇ ਟਿਊਬਵੈੱਲ ਤੋਂ ਪਾਣੀ ਭਰ ਕਿ ਬਸ ਵਿਚ ਪਾਕੇ ਇੰਜਣ ਠੰਡਾ ਕੀਤਾ। ‘ਇਹ ਤਾਂ ਸਰਕਾਰੀ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਆਂਗੂੰ ਠੰਡਾ ਕੀਤਿਆਂ ਹੀ ਚਲਦੀ ਆ।” ਇਕ ਸਵਾਰੀ ਨੇ ਵਿਅੰਗ ਜਿਹਾ ਕਸਿਆ ਪਰ ਇੰਨੀ ਕੁ ਹੌਲੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿਚ ਕਿ ਡਰਾਇਵਰ 'ਤੇ ਕੰਡਕਟਰ ਦੇ ਕੰਨ ਨਾ ਸੁਣ ਸਕਣ। {{gap}}‘ਇਹ ਪੁਲ ਤਾਂ ਰਾਤੀਂ ਟੁੱਟਿਆ, ਪਿਛਲੀ ਸੜਕ ਤੋਂ ਮੁੜ ਕਿ ਘੁੰਮ ਕਿ ਆਉਣਾ ਪਊ ਸੋਟੀ ਸਹਾਰੇ ਖੜੇ ਇਕ ਬਾਪੂ ਨੇ ਡਰਾਇਵਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਨੇਕ ਸਲਾਹ ਦਿਤੀ। ਤੇ ਇੰਜ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ 12 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦਾ ਵਾਧੂ ਝੂਟਾ, ਬਿੰਨ੍ਹਾਂ ਕੋਈ ਵਾਧੂ ਟਿਕਟ ਕਟਾਇਆ। {{gap}}ਚਲਦੇ ਚਲਾਉਂਦੇ ਆਖਰ ਪਿੰਡ ਦਾ ਅੱਡਾ ਆ ਗਿਆ। ਕਪੜੇ ਝਾੜ ਪੂੰਝ ਕਿ ਜਦ ਵਿਆਹ ਵਾਲੇ ਘਰ ਪਹੁੰਚੇ ਤਾਂ ਅੱਧੀ ਕੁ ਸ਼ਰਾਬੀ ਹੋ ਬਰਾੜ ਵਾਪਸੀ ਲਈ ਕਾਰਾਂ ਵਿਚ ਬੈਠ ਚੁੱਕੀ ਸੀ ਤੇ ਘਰ ਦੇ ਕੁੜੀ ਨੂੰ ਕਲਾਵੇ 'ਚ ਲਈ ਤੋਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਸਨ। ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਮੌਕੇ ਵਿਆਹ ਤੇ ਏਅਰਕੰਡੀਸ਼ਨ ਪੇਂਡੂ-ਮੇਲ ਬਸ ਰਾਹੀਂ ਪਹੁੰਚੇ ਮਹਿਮਾਨ ਨੂੰ ਪੁੱਛਣ ਗਿੱਛਣ ਲਈ ਵਕਤ ਹੀ ਕਿਸੇ ਕੋਲ ਕਿਥੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਵਾਪਸ ਕਿਵੇ ਜਾਣਾ ਹੈ ਇਹੋ ਸੋਚ ਸੋਚ ਕਿ ਮਨ ਬੇਚੈਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਦਿਲ ਕਰਦਾ ਸੀ ਕਿਸੇ ਕਾਰ ਵਾਲੇ ਬਰਾਤੀ ਨੂੰ ਪੁੱਛਾਂ, ‘ਸਾਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਤਾ ਨੀਂ ਜਾਣਾ?”<noinclude>{{rh||ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-106|}}</noinclude> 32et112hgt04e5pbmo88zzipwyof01i 250 66938 197447 197331 2025-07-10T09:16:58Z Sonia Atwal 2031 197447 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>ਵਿਚਾਰੀ ਸਾਹਿੱਤ ਸਭਾ ਜਦੋਂ ਮੁਲਕ ਨੂੰ ਅਜ਼ਾਦੀ ਮਿਲੀ, ਉਹਨਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਹੀ ਇਕ ਕਿਸੇ ਦਿਨ ਉਸਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਹੋਵੇਗਾ ਭਾਵੇਂ ਮੈਨੂੰ ਪੱਕਾ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਪਰ ਉਸਦਾ ਅਸਲੀ ਨਾਮ ਜਾਨਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੇ ਉਸਦੀ ਚਿੱਟੀ ਹੋ ਰਹੀ ਕਰੜ-ਬਰੜੀ ਦਾੜੀ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਉਮਰ ਦਾ ਇਹੀ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਦੋ ਅੱਖਰੇ ਨਾਮ ਹਾਲੇ ਉਹਨਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਹੀ ਰਖੋ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਕਾਵਿਕ ਜਿਹੇ ਜਾਂ ਨਰਮ ਜਿਹੇ ਨਾਵਾਂ ਦਾ ਰਿਵਾਜ਼ ਸ਼ਾਇਦ ਚਲਿਆ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਪੜ੍ਹਾਈ ਤੇ ਨੌਕਰੀ ਲੈਣ ਵੇਲੇ ਤਕ ਇਹ ਦੋ ਅੱਖਰਾ ਨਾਮ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਰਿਹਾ। ਵੱਡੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਦਿਆਲੇ ਵਿਚ ਆਕੇ ਸਭ ਕੁਝ ਬਦਲ ਗਿਆ। ਇਕ ਪ੍ਰਗਤੀਵਾਦੀ ਕਵੀ ਨਾਲ ਉਸਦੀ ਸ਼ਾਮ ਦੀ ਦੋਸਤੀ ਹੋ ਗਈ। ਵਿਚਾਰਧਾਰਕ ਬਹਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਗੱਲਾਂ ਕੱਢ ਕੇ ਉਸ ਵਾਰਤਕ ਲਿਖਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਤੋ ਖੁਦ ਇਧਰ ਉਧਰ ਛੱਪਣ ਲਗ ਪਿਆ। ਇਕ ਵਪਾਰੀ ਜੋ ਬਸ ਅੱਡੇ ਤੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੇ ਠੇਕੇ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਨੇ ਉਸਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਨਾਵਲ ਬਣਾ ਕੇ ਵੇਚ ਵੱਟ ਲਿਆ। ਤੇ ਇੰਜ ਉਸਦਾ ਸਾਹਿੱਤਕ ਸਫ਼ਰ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ। ਵਿਲੱਖਣ ਵਿਧੀ ਦਾ ਇਹ ਲੇਖਕ, ਲੇਖਣੀ ਦੋ ਸਭ ਵਿਧੀ ਵਿਧਾਨਾਂ ਤੋਂ ਸ਼ਰੇਆਮ ਮੁਨਕਰ ਹੋਣ ਲਗ ਪਿਆ। ਕੁਝ ਨੌਕਰੀ ਦੇ ਪੈਸੇ, ਕੁਝ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੀ ਦੋਸਤੀ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਤੇ ਉਤੋਂ ਪਰਿਵਾਰਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ, ਕਿਉਂ ਨਾ ਉਸਨੂੰ ਇਕ ਸਥਾਪਤ ਲੇਖਕ ਬਣਾਉਂਦੇ। ਇਕ ਦਿਨ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਭਵਨ ਮਿਲ ਪਿਆ। ਬੜਾ ਚਾਅ ਕਿ ਮਿਲਿਆ। ‘ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਹੀ ਲੱਭਦਾ ‘ਸੁੱਖ ਹੈ?’ ਮੈਂ ਪੁੱਛਿਆ “ਆਹ ਨਹਿਰ ਲਾਗਲੇ ਪਿੰਡ ਆਲਿਆਂ ਮੈਨੂੰ ਇਨਾਮ ਦੇਣਾ, ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕਹਿ ਕੇ ਖਬਰ ਖੂਬਰ ਹੀ ਲਗਵਾ ਦੇ, ਉਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੇ ਸਵਾਲ ਦੋਨੋਂ ਇਕੱਠੇ ਇਕੋ ਸਾਹੇ ਕਹਿ ਗਿਆ। ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-107<noinclude></noinclude> ku1nn4a6a85raawsx52v61on6jy1hzj 250 66939 197448 197332 2025-07-10T09:18:15Z Sonia Atwal 2031 197448 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>ਕੁਦਰਤੀ ਲਾਗੇ ਇਕ ਪੱਤਰਕਾਰ ਖੜ੍ਹਾ ਸੀ,‘ਕਿੰਨ੍ਹਾਂ ਇਨਾਮ ਹੈ?” ਉਸ ਪੁੱਛਿਆ ਬਸ ਆਹੀ ਕੋਈ 501 ਰੁਪਏ, ਨਾਲ ਸ਼ਾਲ ਸ਼ੂਲ ਦੇ ਦੇਣਗੇ ਬੜਾ ਥੋੜਾ ਇਨਾਮ ਹੈ ਇਸ ਨਾਲ ਤਾਂ ਖਬਰ ਨਹੀਂ ਬਨਣੀ, ਪੱਤਰਕਾਰ ਖੁਸ਼ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੋਇਆ ਲਗਦਾ। ਥੋੜਾ ਵਧਾ ਕੇ ਲਿਖ ਦਿਓ ਕਦੋਂ ਤੋ ਕਿਥੇ ਖ਼ਬਰ ਛਪੀ, ਮੇਰੇ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਨਾ ਰਿਹਾ। ਬਸ ਇਕ ਦਿਨ ਉਹ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਦਿਆਲੇ ਵਿਚ ਫੇਰ ਮਿਲ ਗਿਆ। ‘ਤੇਰਾ ਬਾਈ ਬਹੁਤ ਧੰਨਵਾਦ, ਖਬਰ ਲਗ ਗਈ ਸੀ। “ਫੇਰ ਤਾਂ 501 ਵੀ ਮਿਲ ਗਿਆ ਹੋਊ?” “ਲੈ ਉਹ ਤਾਂ ਅਗਲਿਆਂ ਨੂੰ 3000 ਰੁਪਿਆ ਦੇਣਾ ਪਿਆ “ਕਿਉਂ ‘ਖਬਰ 'ਚ 5001 ਛਪ ਗਿਆ ਸੀ, ਇੰਨੇ ਉਹਨਾਂ ਤੋਂ ਕੱਠੇ ਨਾ ਹੋਏ, ਫੇਰ ਵੀ 3000 ਉਹਨਾਂ ਕੱਠੇ ਕਰ ਲਏ; ਉਹ ਉਹਨਾਂ ਮੈਨੂੰ ਦੇ ਦਿਤੋਂ, ਹਾਂ ਸ਼ਾਲ ਜਰਾ ਹਲਕੀ ਦਿੱਤੀ ਇਸੇ ਕਰਕੇ। ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-108<noinclude></noinclude> 9vyzwhorq2q713ed8xk5d5rt0ni48i9 250 66940 197449 197333 2025-07-10T09:19:12Z Sonia Atwal 2031 197449 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>ਲੇਖਕ ਏਕਤਾ-ਜ਼ਿੰਦਾਬਾਦ ‘ਆਹ ਕਿਤਾਬ ਰੀਲੀਜ਼ ਦਾ ਨਵਾਂ ਯੱਬ ਹੋ ਗਿਆ। ਨਹੀਂ ਕੰਮ ਤਾਂ ਸੌਖਾ ਹੀ ਆ ‘ਪਰ ਖਰਚਾ ਤਾਂ ਕਾਫ਼ੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ?” ਕਿਤਾਬ ਤੇ ਵੀ ਤਾਂ ਖਰਚਾ ਕੀਤਾ ਪੂਰਾ 26 ਹਜ਼ਾਰ “ਕਿੰਨ੍ਹਾਂ?” ‘ਛੱਬੀ ਹਜ਼ਾਰ ‘ਰੀਲੀਜ਼ ਤੋ ਵੀ ਆ ਗਿਆ ਹੋਊ ਕੋਈ ਪੰਜ ਸਤ ਹਜ਼ਾਰ ਤਾਂ?” ‘ਤਾਂ ਕੀ ਹੋਇਆ?’ ‘ਹੋਇਆ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ, ਪਹਿਲੇ ਕੋਲੋਂ ਛੱਬੀ ਹਜ਼ਾਰ ਲਾਕੇ ਕਿਤਾਬ ਛਪਵਾਓ ਫੇਰ ਸਤ ਹਜ਼ਾਰ ਲਾਕੇ ਰੀਲੀਜ਼ ਕਰਾਓ, ਕੀ ਏਦਾਂ ਲੇਖਕ ਬਣੀਂਦਾ? ‘ਲੇਖਕ ਬਨਣ ਲਈ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਇਹ ਕੋਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਇਹ ਤਾਂ ਆਪੋ ਆਪਣੀ ਮਰਜੀ ਆ ‘ਮਰਜ਼ੀ ਤਾਂ ਠੀਕ ਆ, ਪਰ ਇੰਜ ਹਰ ਰੀਲੀਜ਼ ਤੇ ਇਕ ਕੁੱਤੇ ਝਾਕ ਜਿਹੀ ਤਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਆ ਬਈ ਹੁਣ ਚੰਗੀ ਰੋਟੀ ਮਿਲ ਜਾਂ ਦਾਰੂ' “ਗੱਲ ਤਾਂ ਠੀਕ ਆ ਤੇਰੀ, ਪਰ ਜਿਹੜੇ ਸਰਦੇ ਪੁੱਜਦੇ ਆ ਉਹ ਤਾਂ ਇੰਜ ਹੀ ਲੇਖਕ ਬਨਣਗੇ।” ‘ਤੁਸੀਂ ਦੋਨੋ ਰਹਿਣ ਵੀ ਦਿਓ ਆਪਣੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ, ਇਹ ਵੀ ਹਰੇਕ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ ਦਾਰੂ', ਸਮਾਗਮ ਖਤਮ ਹੁਦੇ ਹੀ ਪਹਿਲੋਂ ਤਾਂ ਪ੍ਰਬੰਧਕ (ਪੈਸੇ ਵਾਲੇ) ਉਡੀਕਦੇ ਆ ਕਿ ਆਮ ਜਨਤਾ ਖਿਸਕ ਜਾਵੇ, ਤੇ ਫੇਰ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਘੁਸਰ-ਮੁਸਰ ਕਰ ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਹੋਟਲ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦੇ ਦੇ ਦੇ ‘ਦੇਖੋ ਜੀ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਹੋਟਲ ਦਾ ਵੀ ਸਦਾ ਨਹੀਂ ਦੇਂਦੇ। ਛੋਟੇ ਮੋਟੇ ਲੇਖਕਾਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਉਹ ਸੌ-ਦੋ-ਸੌਂ ਨਕਦ ਹੀ ਦੇ ਦੇਂਦੇ ਆ ਬਈ ਜਿਥੇ ਰੂਹ ਕਰਦੀ, ਬਹਿ ਕਿ ਪੀ ਲੋ, ਭਾਵੇਂ ਬਾਅਦ 'ਚ ਦੋ ਸੌ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਹੋਰ ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ-109<noinclude></noinclude> tb0ldj2wkyglxeetgd3pzxkav7ihyx2 250 66941 197450 197334 2025-07-10T09:20:01Z Sonia Atwal 2031 197450 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>ਕੋਲੋਂ ਲਗਜੇ।” “ਪਰ ਹੋਟਲਾਂ ਵਿਚ ਤਾਂ ਸਿਰਫ ‘ਦਰਬਾਰ” ਵਾਲੇ ਹੀ ਸਦੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕਿ ਚੰਗੇ ਰੀਵੀਊ ਛਪਣ, ਚੰਗੀ ਫੋਟੋ ਲੱਗੇ ਤੇ ਕਿਸੇ ਇਨਾਮ- ਸ਼ਨਾਮ ਦੀ ਲਾਇਨ ਵਿਚ ਨੰਬਰ ਲੱਗ ਜੇ।. ਓਏ ਕੀ ਖੜੇ ਜੱਬਲੀਆਂ ਮਾਰੀ ਜਾਂਦੇ ਓ, ਔਹ ਚਲੇ ਆ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਾਰਾਂ ਸਟਾਰਟ ਕਰਕੇ, ਫੇਰ ਕਿਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਪਿਛਲੀ ਵਾਰ ਵਾਂਗ ਹੋਵੇ, ਜਾਓ ਜਾਕੇ ਫੜਲੋ। “ਤੂੰ ਫਿਕਰ ਨਾ ਕਰ, ਐਤਕੀ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਹੱਕਾਂ ਤੋਂ ਸੁਚੇਤ ਆ, ਜੇ ਹੁਣ ਪਿਛਲੀ ਵਾਰੀ ਆਂਗੂ ਹੋਈ ਤਾਂ, ਅਗਲੀ ਵਾਰੀ ਹਾਲ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਕੁਰਸੀਆਂ ਵੀ ਖਾਲੀ ਰਹਿਣਗੀਆਂ ‘ਚਲੋ ‘ਚਲੋ ‘ਚਲੋ ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ–110<noinclude></noinclude> bdh2z3lhk6yzjyogy1nc7dtdwnl4dhb 250 66952 197388 2025-07-09T12:00:49Z Gurdeep Qafir 2272 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "{{center|154}} ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਨਿਯਮ ਆਦਿ। <ref>ਸੰਵਿਧਾਨ (ਬਿਆਲਵੀਂ ਸੋਧ) ਐਕਟ, 1976 ਦੀ ਧਾਰਾ 25 ਦੁਆਰਾ (01.02.1977 ਦੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵੀ) ਅੰਤਰਸਥਾਪਤ।</ref> 144ੳ. [ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੀ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਜਾਇਜ਼ਤਾ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਨਿਪਟਾਰੇ ਬਾਬਤ ਵਿਸ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 197388 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Gurdeep Qafir" /></noinclude>{{center|154}} ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਨਿਯਮ ਆਦਿ। <ref>ਸੰਵਿਧਾਨ (ਬਿਆਲਵੀਂ ਸੋਧ) ਐਕਟ, 1976 ਦੀ ਧਾਰਾ 25 ਦੁਆਰਾ (01.02.1977 ਦੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵੀ) ਅੰਤਰਸਥਾਪਤ।</ref> 144ੳ. [ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੀ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਜਾਇਜ਼ਤਾ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਨਿਪਟਾਰੇ ਬਾਬਤ ਵਿਸ਼ੇਸ ਉਪਬੰਧ] ਸੰਵਿਧਾਨ (ਤਰਤਾਲਵੀਂ ਸੋਧ) ਐਕਟ, 1977 ਦੀ ਧਾਰਾ 5 ਦੁਆਰਾ (13.04.1978 ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵੀ) ਨਿਰਸਤ। 145. (1) ਸੰਸਦ ਦੇ ਬਣਾਏ ਕਿਸੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਉਪਬੰਧਾਂ ਦੇ ਤਾਬੇ, ਸਰਵ-ਉੱਚ ਅਦਾਲਤ, ਸਮੇਂ ਸਮੇਂ ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਪਰਵਾਨਗੀ ਨਾਲ ਅਦਾਲਤ ਦੀ ਕਾਰਜ-ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਅਤੇ ਜ਼ਾਬਤੇ ਦੇ ਸਧਾਰਨ ਤੌਰਸ, ਵਿਨਿਯਮਨ ਲਈ ਨਿਯਮ ਬਣਾ ਸਕੇਗੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ- (ੳ) ਉਸ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੈਕਟਿਸ ਕਰਦੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਬਾਬਤ ਨਿਯਮ; (ਅ) ਅਪੀਲਾਂ ਸੁਣਨ ਲਈ ਜ਼ਾਬਤੇ ਬਾਬਤ ਅਤੇ ਅਪੀਲਾਂ ਸੰਬੰਧੀ ਹੋਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਬਾਬਤ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸਮਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਕੀਤੀਆਂ ਹੈ ਜਿਸ ਅੰਦਰ ਅਪੀਲ ਜਾਣੀਆਂ ਹਨ, ਨਿਯਮ; (ੲ) ਭਾਗ III ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਦੇ ਨਾਫ਼ਜ਼ ਕਰਾਉਣ ਲਈ ਉਸ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਬਾਬਤ ਨਿਯਮ; <ref>78 ਸੰਵਿਧਾਨ (ਬਿਆਲਵੀ ਸੋਧ) ਐਕਟ, 1976 ਦੀ ਧਾਰਾ 26 ਦੁਆਰਾ (01.02.1977 ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵੀ) ਅੰਤਰਸਥਾਪਤ</ref>[(ੲੲ) <ref>79 ਸੰਵਿਧਾਨ (ਤਰਤਾਲਵੀਂ ਸੋਧ) ਐਕਟ, 1977 ਦੀ ਧਾਰਾ 6 ਦੁਆਰਾ (13.04.1978 ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵੀ) “ਅਨੁਛੇਦ 1313 ਅਤੇ ਅਨੁਛੇਦ 1393 ਦੀ ਥਾਵੇਂ ਰੱਖੇ।</ref>[ਅਨੁਛੇਦ 139 ੳ] ਦੇ ਅਧੀਨ ਉਸ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਨਿਯਮ। (ਸ) ਅਨੁਛੇਦ 134 ਤੇ ਖੰਡ (1) ਦੇ ਉਪ-ਖੰਡ (ੲ) ਦੇ {{center|154}}<noinclude></noinclude> k6rpzvbi2ffeesf8gxltzqvxux6kc0q 250 66953 197390 2025-07-09T12:09:21Z Gurdeep Qafir 2272 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "{{center|155}} ਅਧੀਨ ਅਪੀਲਾਂ ਦੇ ਲਏ ਜਾਣ ਬਾਬਤ ਨਿਯਮ (ਹ) ਉਸ ਅਦਾਲਤ ਦੁਆਰਾ ਸੁਣਾਇਆ ਗਿਆ ਕੋਈ ਨਿਰਣਾ ਜਾਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੁਕਮ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਦੇ ਤਾਬੇ ਨਜ਼ਰਸਾਨੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇਗਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਬਤ ਅਤੇ ਅਜਿਹੀ ਨਜ਼ਰਸਾਨੀ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 197390 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Gurdeep Qafir" /></noinclude>{{center|155}} ਅਧੀਨ ਅਪੀਲਾਂ ਦੇ ਲਏ ਜਾਣ ਬਾਬਤ ਨਿਯਮ (ਹ) ਉਸ ਅਦਾਲਤ ਦੁਆਰਾ ਸੁਣਾਇਆ ਗਿਆ ਕੋਈ ਨਿਰਣਾ ਜਾਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੁਕਮ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਦੇ ਤਾਬੇ ਨਜ਼ਰਸਾਨੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇਗਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਬਤ ਅਤੇ ਅਜਿਹੀ ਨਜ਼ਰਸਾਨੀ ਲਈ ਜ਼ਾਬਤੇ ਬਾਬਤ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸਮਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਜਿਹੀ ਨਜ਼ਰਸਾਨੀ ਲਈ ਦਰਖਾਸਤਾਂ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣੀਆਂ ਹਨ ਨਿਯਮ (ਕ) ਉਸ ਅਦਾਲਤ ਵਿਚਲੀਆਂ ਕਿਸੇ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਦੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸੰਗਕ ਖ਼ਰਚਿਆਂ ਬਾਬਤ ਅਤੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਬਾਰੇ ਚਾਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਫ਼ੀਸਾਂ ਬਾਬਤ ਨਿਯਮ (ਖ) ਜ਼ਮਾਨਤ ਲੈਣ ਬਾਬਤ ਨਿਯਮ; (ਗ) ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਰੋਕਣ ਬਾਬਤ ਨਿਯਮ; (ਘ) ਅਜਿਹੀ ਅਪੀਲ ਜੋ ਉਸ ਅਦਾਲਤ ਨੂੰ ਤੁੱਛ ਜਾਂ ਤੰਗ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਜਾਂ ਦੇਰੀ ਕਰਨ ਦੇ ਪ੍ਰਯੋਜਨ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੋਵੇ ਉਸ ਦੇ ਸਰਸਰੀ ਮੁਕਾਓ ਲਈ ਉਪਬੰਧ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨਿਯਮ; (ਙ) ਅਨੁਛੇਦ 317 ਕੇ ਖੰਡ (1) ਵਿੱਚ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਚਾਂ ਲਈ ਜ਼ਾਬਤੇ ਬਾਬਤ ਨਿਯਮ; ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। {{center|155}}<noinclude></noinclude> 9e81injtmsjyshm7t5noh5nxb29ejmk 250 66954 197393 2025-07-09T13:17:06Z Charan Gill 36 /* ਸੋਧਣਾ */ 197393 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Charan Gill" /></noinclude>{{gap}}'''ਹਜ਼ੂਰ (ਸ.) ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਖ਼ਤ''' {{gap}}ਉਮਰਾ ਤੁਲ ਹੁਦੈਬੀਆ ਅਤੇ ਵਫ਼ਾਤ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਆਪ ਨੇ ਕਈ ਸਹਾਬੀਆਂ ਨੂੰ ਜਿਵੇਂ ਸਲਾਤ (ਰਜ਼ੀ.) ਨੂੰ ਯਮਾਮਾ ਵੱਲ ਅਤੇ ਅਲਾ (ਰ.) ਨੂੰ ਬਹਿਰੀਨ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਕੋਲ, ਅਮਰ (ਰ.) ਨੂੰ ਅਮਾਨ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਕੋਲ, ਹਾਤਿਬ ਨੂੰ ਮਕੂਕਸ਼ ਸਿਕੰਦਰੀਆ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਕੋਲ, ਵਹਯਾ (ਰਜ਼ੀ.) ਨੂੰ ਦਮਿਸ਼ਕ ਵੱਲ ਅਤੇ ਅਮਰ ਬਿਨ ਉਮੱਯਾ ਨੂੰ ਨਿਜਾਸ਼ੀ ਵੱਲ ਹੱਕ ਸੱਚ ਦਾ ਪੈਗ਼ਾਮ ਦੇ ਕੇ ਭੇਜਿਆ। ਕਿੰਨੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਖ਼ਤ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰਿਆ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨਿਆ। ਵਹਯਾ ਕਲਬੀ (ਰਜ਼ੀ.) ਜਿਹੜੇ ਕੈਂਸਰ ਵੱਲ ਰਵਾਨਾ ਹੋਏ ਸਨ ਪਹਿਲਾਂ ਬਸਰਾ ਦੇ ਹਾਕਮ ਕੋਲ ਗਏ। ਫਿਰ ਰੂਮ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਪਹੁੰਚੇ, ਨਮੂਨੇ ਵਜੋਂ ਉਸ ਖ਼ਤ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੈ। {{gap}}ਸ਼ੁਰੂ ਰੱਬ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜੋ ਬੇਹੱਦ ਮਿਹਰਬਾਨ ਅਤੇ ਰਹਿਮ ਫ਼ਰਮਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। {{gap}}ਇਹ ਖ਼ਤ ਮੈਨੂੰ ਹਜ਼ਰਤ ਮੁਹੰਮਦ ਦੀ ਤਰਫ਼ੋਂ ਜਿਹੜਾ ਰੱਬ ਦਾ ਪੈਗ਼ੰਬਰ ਹੈ ਨੇ ਹਿਰਕਲ ਜਿਹੜਾ ਰੂਮ ਦਾ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਹੈ ਵੱਲ ਭੇਜਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਲੋਕ ਸਲਾਮਤ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਰੱਬ ਦੀ ਹਿਦਾਇਤ ਦੀ ਪੈਰਵੀ ਕਰਨ ਇਸ ਪਿੱਛੋਂ (ਮੇਰਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਹੈ) ਕਿ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸਲਾਮ ਵੱਲ ਬੁਲਾਉਂਦਾ ਹਾਂ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੋ ਗਏ ਤਾਂ (ਦੁਨੀਆ ਅਤੇ ਆਖ਼ਿਰਤ ਦੀਆਂ ਮੁਸੀਬਤਾਂ) ਤੋਂ ਸਲਾਮਤ ਰਹੋਗੇ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਰੱਬ ਦੋਹਰਾ ਬਦਲਾ ਦੇਵੇਗਾ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਜਨਤਾ ਦਾ ਪਾਪ ਵੀ ਤੁਹਾਡੇ ਜ਼ਿੰਮੇ ਹੋਵੇਗਾ। ਐ ਅਸਮਾਨੀ ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਮੰਨਣ ਵਾਲਿਓ! ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਗੱਲ ਵੱਲ ਪਰਤ ਆਉ ਜਿਸ ਦੇ ਬਾਬਤ ਰੱਬ (ਵੱਲੋਂ) ਸਾਡੇ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਇੱਕ ਹੀ ਹੁਕਮ ਹੈ ਉਹ ਇਹ ਕਿ ਰੱਬ ਤੋਂ ਬਗ਼ੈਰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਇਬਾਦਤ ਨਾ ਕਰੀਏ ਨਾ ਉਸ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸਾਂਝੀਵਾਲ ਬਣਾਈਏ ਅਤੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਨੂੰ ਰੱਬ ਜਾਣੀਏ ਅਤੇ ਨਾ ਆਪਣਾ ਮਦਦਗਾਰ ਬਣਾਈਏ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੀਆਂ ਇਹਨਾਂ ਗੱਲਾਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰੋਗੇ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਗਵਾਹ ਰਹਿਣਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਹਨਾਂ ਗੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਰੱਬ ਦੀ ਪੈਰਵੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਾਂ। ਹਿਰਕਲ ਨੇ ਇਸ ਖ਼ਤ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਸਿਰ ਅੱਖਾਂ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਫਿਰ ਅਬੂ ਸੁਫ਼ਿਆਨ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ ਅਤੇ ਹਜ਼ੂਰ (ਸ.) ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਪੁੱਛੇ। ਭਾਵੇਂ ਅਬੂ ਸੁਫ਼ਿਆਨ ਹਾਲੀਂ ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਿਲ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਕੈਸਰ ਨੇ ਅਬੂ ਸੁਫ਼ਿਆਨ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ 'ਤੇ ਰੱਬ ਦੀ ਮਾਰ ਹੋਵੇ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕੋਈ ਝੂਠੀ ਗੱਲ ਆਖੋ। ਕੈਸਰ (ਰੂਮ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ) ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਬਣਿਆ ਹੈ, ਉਸ ਆਦਮੀ ਨੇ ਕਦੀਂ ਸੰਸਾਰਿਕ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਝੂਠ ਬੋਲਿਆ ਹੈ, ਕਿਹਾ ਨਹੀਂ। ਕੈਸਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਰੱਬ ਦੀ ਸਹੁੰ! ਜਿਹੜਾ ਬੰਦਾ ਦੁਨੀਆ ਲਈ ਝੂਠ ਨਾ ਬੋਲਦਾ ਹੋਵੇ ਕਿ ਰੱਬ 'ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਝੂਠ ਮੜ੍ਹ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕੈਸਰ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਉਸ 'ਤੇ ਅਮੀਰ ਲੋਕ ਈਮਾਨ ਲਿਆਉਂਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਗ਼ਰੀਬ। ਕਿਹਾ ਗ਼ਰੀਬ। ਕੈਸਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਪੈਗ਼ੰਬਰਾਂ ਦਾ ਸਦਾ ਇਹੋ ਹਾਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਪੁੱਛਿਆ ਜਿਵੇਂ ਉਸ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬਣਦੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਕੀ ਸ਼ੇਖ਼ੀਆਂ ਮਾਰਦਾ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਨਿਮਰਤਾ ਅਤੇ ਫ਼ਕੀਰੀ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਪੁੱਛਿਆ ਉਸ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਕਦੀ ਉਸ ਦੇ ਦੀਨ ਤੋਂ ਫਿਰ ਵੀ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕਿਹਾ, ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਵਧਦੇ ਹੀ ਹਨ। ਫਿਰ ਕੈਸਰ ਨੇ ਕਿ ਰੱਬ ਦੀ ਸਹੁੰ ! ਉਸ ਦਾ ਧਰਮ ਇੱਥੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚੇਗਾ। {{gap}}'''ਆਖ਼ਰੀ ਹੱਜ''' {{gap}}ਸਮਾਂ ਬੀਤਦਾ ਗਿਆ ਅੰਤ ਜ਼ੀਕਅਦ (ਅਰਬੀ ਮਹੀਨਾ) ਆ ਗਿਆ। ਜਦੋਂ ਇਸ ਦੀਆਂ ਪੰਜ ਰਾਤਾਂ ਰਹਿ ਗਈਆਂ ਤਾਂ ਆਪ ਹੱਜ ਦੇ ਇਰਾਦੇ ਨਾਲ ਮਦੀਨੇ ਤੋਂ ਮੱਕੇ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋ ਗਏ। ਆਪ ਦੇ ਨਾਲ ਮੁਹਾਜਿਰੀਨ, ਅਨਸਾਰ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਅਰਬ ਦੇ ਸਿਰਕੱਢ ਲੋਕ ਸੌ ਉਠਾਂ ਸਮੇਤ ਸਨ। ਸੋਮਵਾਰ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਜਦੋਂ ਜ਼ਿਲ ਹਿੱਜ ਦੇ ਚਾਰ ਦਿਨ ਲੰਘ ਚੁੱਕੇ ਸਨ ਦਾਖ਼ਿਲ ਹੋਏ। ਅਲੀ ਬਿਨ ਅਬੀ ਤਾਲਿਬ ਜਿਹੜੇ ਨਜਰਾਨ ਵਿਖੇ ਸਦਕਾਤ ਆਦਿ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਲਈ ਗਏ ਹੋਏ ਸਨ, ਆਪ ਨੂੰ ਮੱਕਾ ਵਿਖੇ ਮਿਲੇ ਅਤੇ ਹੱਜ ਕੀਤਾ।<noinclude></noinclude> b9cui949kz6eee9n4xxhkgq7uswwwy7 197394 197393 2025-07-09T13:18:02Z Charan Gill 36 197394 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Charan Gill" /></noinclude>{{gap}}'''ਹਜ਼ੂਰ (ਸ.) ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਖ਼ਤ'''</br> {{gap}}ਉਮਰਾ ਤੁਲ ਹੁਦੈਬੀਆ ਅਤੇ ਵਫ਼ਾਤ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਆਪ ਨੇ ਕਈ ਸਹਾਬੀਆਂ ਨੂੰ ਜਿਵੇਂ ਸਲਾਤ (ਰਜ਼ੀ.) ਨੂੰ ਯਮਾਮਾ ਵੱਲ ਅਤੇ ਅਲਾ (ਰ.) ਨੂੰ ਬਹਿਰੀਨ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਕੋਲ, ਅਮਰ (ਰ.) ਨੂੰ ਅਮਾਨ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਕੋਲ, ਹਾਤਿਬ ਨੂੰ ਮਕੂਕਸ਼ ਸਿਕੰਦਰੀਆ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਕੋਲ, ਵਹਯਾ (ਰਜ਼ੀ.) ਨੂੰ ਦਮਿਸ਼ਕ ਵੱਲ ਅਤੇ ਅਮਰ ਬਿਨ ਉਮੱਯਾ ਨੂੰ ਨਿਜਾਸ਼ੀ ਵੱਲ ਹੱਕ ਸੱਚ ਦਾ ਪੈਗ਼ਾਮ ਦੇ ਕੇ ਭੇਜਿਆ। ਕਿੰਨੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਖ਼ਤ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰਿਆ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨਿਆ। ਵਹਯਾ ਕਲਬੀ (ਰਜ਼ੀ.) ਜਿਹੜੇ ਕੈਂਸਰ ਵੱਲ ਰਵਾਨਾ ਹੋਏ ਸਨ ਪਹਿਲਾਂ ਬਸਰਾ ਦੇ ਹਾਕਮ ਕੋਲ ਗਏ। ਫਿਰ ਰੂਮ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਪਹੁੰਚੇ, ਨਮੂਨੇ ਵਜੋਂ ਉਸ ਖ਼ਤ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੈ। {{gap}}ਸ਼ੁਰੂ ਰੱਬ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜੋ ਬੇਹੱਦ ਮਿਹਰਬਾਨ ਅਤੇ ਰਹਿਮ ਫ਼ਰਮਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। {{gap}}ਇਹ ਖ਼ਤ ਮੈਨੂੰ ਹਜ਼ਰਤ ਮੁਹੰਮਦ ਦੀ ਤਰਫ਼ੋਂ ਜਿਹੜਾ ਰੱਬ ਦਾ ਪੈਗ਼ੰਬਰ ਹੈ ਨੇ ਹਿਰਕਲ ਜਿਹੜਾ ਰੂਮ ਦਾ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਹੈ ਵੱਲ ਭੇਜਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਲੋਕ ਸਲਾਮਤ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਰੱਬ ਦੀ ਹਿਦਾਇਤ ਦੀ ਪੈਰਵੀ ਕਰਨ ਇਸ ਪਿੱਛੋਂ (ਮੇਰਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਹੈ) ਕਿ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸਲਾਮ ਵੱਲ ਬੁਲਾਉਂਦਾ ਹਾਂ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੋ ਗਏ ਤਾਂ (ਦੁਨੀਆ ਅਤੇ ਆਖ਼ਿਰਤ ਦੀਆਂ ਮੁਸੀਬਤਾਂ) ਤੋਂ ਸਲਾਮਤ ਰਹੋਗੇ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਰੱਬ ਦੋਹਰਾ ਬਦਲਾ ਦੇਵੇਗਾ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਜਨਤਾ ਦਾ ਪਾਪ ਵੀ ਤੁਹਾਡੇ ਜ਼ਿੰਮੇ ਹੋਵੇਗਾ। ਐ ਅਸਮਾਨੀ ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਮੰਨਣ ਵਾਲਿਓ! ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਗੱਲ ਵੱਲ ਪਰਤ ਆਉ ਜਿਸ ਦੇ ਬਾਬਤ ਰੱਬ (ਵੱਲੋਂ) ਸਾਡੇ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਇੱਕ ਹੀ ਹੁਕਮ ਹੈ ਉਹ ਇਹ ਕਿ ਰੱਬ ਤੋਂ ਬਗ਼ੈਰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਇਬਾਦਤ ਨਾ ਕਰੀਏ ਨਾ ਉਸ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸਾਂਝੀਵਾਲ ਬਣਾਈਏ ਅਤੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਨੂੰ ਰੱਬ ਜਾਣੀਏ ਅਤੇ ਨਾ ਆਪਣਾ ਮਦਦਗਾਰ ਬਣਾਈਏ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੀਆਂ ਇਹਨਾਂ ਗੱਲਾਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰੋਗੇ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਗਵਾਹ ਰਹਿਣਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਹਨਾਂ ਗੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਰੱਬ ਦੀ ਪੈਰਵੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਾਂ। ਹਿਰਕਲ ਨੇ ਇਸ ਖ਼ਤ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਸਿਰ ਅੱਖਾਂ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਫਿਰ ਅਬੂ ਸੁਫ਼ਿਆਨ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ ਅਤੇ ਹਜ਼ੂਰ (ਸ.) ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਪੁੱਛੇ। ਭਾਵੇਂ ਅਬੂ ਸੁਫ਼ਿਆਨ ਹਾਲੀਂ ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਿਲ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਕੈਸਰ ਨੇ ਅਬੂ ਸੁਫ਼ਿਆਨ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ 'ਤੇ ਰੱਬ ਦੀ ਮਾਰ ਹੋਵੇ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕੋਈ ਝੂਠੀ ਗੱਲ ਆਖੋ। ਕੈਸਰ (ਰੂਮ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ) ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਬਣਿਆ ਹੈ, ਉਸ ਆਦਮੀ ਨੇ ਕਦੀਂ ਸੰਸਾਰਿਕ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਝੂਠ ਬੋਲਿਆ ਹੈ, ਕਿਹਾ ਨਹੀਂ। ਕੈਸਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਰੱਬ ਦੀ ਸਹੁੰ! ਜਿਹੜਾ ਬੰਦਾ ਦੁਨੀਆ ਲਈ ਝੂਠ ਨਾ ਬੋਲਦਾ ਹੋਵੇ ਕਿ ਰੱਬ 'ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਝੂਠ ਮੜ੍ਹ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕੈਸਰ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਉਸ 'ਤੇ ਅਮੀਰ ਲੋਕ ਈਮਾਨ ਲਿਆਉਂਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਗ਼ਰੀਬ। ਕਿਹਾ ਗ਼ਰੀਬ। ਕੈਸਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਪੈਗ਼ੰਬਰਾਂ ਦਾ ਸਦਾ ਇਹੋ ਹਾਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਪੁੱਛਿਆ ਜਿਵੇਂ ਉਸ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬਣਦੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਕੀ ਸ਼ੇਖ਼ੀਆਂ ਮਾਰਦਾ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਨਿਮਰਤਾ ਅਤੇ ਫ਼ਕੀਰੀ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਪੁੱਛਿਆ ਉਸ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਕਦੀ ਉਸ ਦੇ ਦੀਨ ਤੋਂ ਫਿਰ ਵੀ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕਿਹਾ, ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਵਧਦੇ ਹੀ ਹਨ। ਫਿਰ ਕੈਸਰ ਨੇ ਕਿ ਰੱਬ ਦੀ ਸਹੁੰ ! ਉਸ ਦਾ ਧਰਮ ਇੱਥੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚੇਗਾ। {{gap}}'''ਆਖ਼ਰੀ ਹੱਜ'''</br> {{gap}}ਸਮਾਂ ਬੀਤਦਾ ਗਿਆ ਅੰਤ ਜ਼ੀਕਅਦ (ਅਰਬੀ ਮਹੀਨਾ) ਆ ਗਿਆ। ਜਦੋਂ ਇਸ ਦੀਆਂ ਪੰਜ ਰਾਤਾਂ ਰਹਿ ਗਈਆਂ ਤਾਂ ਆਪ ਹੱਜ ਦੇ ਇਰਾਦੇ ਨਾਲ ਮਦੀਨੇ ਤੋਂ ਮੱਕੇ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋ ਗਏ। ਆਪ ਦੇ ਨਾਲ ਮੁਹਾਜਿਰੀਨ, ਅਨਸਾਰ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਅਰਬ ਦੇ ਸਿਰਕੱਢ ਲੋਕ ਸੌ ਉਠਾਂ ਸਮੇਤ ਸਨ। ਸੋਮਵਾਰ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਜਦੋਂ ਜ਼ਿਲ ਹਿੱਜ ਦੇ ਚਾਰ ਦਿਨ ਲੰਘ ਚੁੱਕੇ ਸਨ ਦਾਖ਼ਿਲ ਹੋਏ। ਅਲੀ ਬਿਨ ਅਬੀ ਤਾਲਿਬ ਜਿਹੜੇ ਨਜਰਾਨ ਵਿਖੇ ਸਦਕਾਤ ਆਦਿ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਲਈ ਗਏ ਹੋਏ ਸਨ, ਆਪ ਨੂੰ ਮੱਕਾ ਵਿਖੇ ਮਿਲੇ ਅਤੇ ਹੱਜ ਕੀਤਾ।<noinclude></noinclude> m4egsrhds7b5sobkdbwif799rcda1ox 250 66955 197398 2025-07-09T13:30:40Z Charan Gill 36 /* ਸੋਧਣਾ */ 197398 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Charan Gill" />{{c|(13)}}</noinclude>{{gap}}'''ਹਜ਼ੂਰ (ਸ.) ਦਾ ਬਿਮਾਰ ਹੋਣਾ'''</br> {{gap}}ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਜ਼ੂਰ (ਸ.) ਦੀ ਵਫ਼ਾਤ ਦਾ ਹਾਲ ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਦੀ ਸੂਰਤ 'ਇਜ਼ਾ ਜਾਆ' ਤੋਂ ਅੰਤ ਤੱਕ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗ ਗਿਆ ਸੀ।ਇਸ ਪਿੱਛੋਂ ਸਫ਼ਰ ਸੰਨ 11 ਹਿਜ. ਅਤੇ ਸੰਨ 632 ਈ. ਦੀਆਂ ਦੋ ਰਾਤਾਂ ਬਾਕੀ ਸਨ। ਆਪ ਨੂੰ ਦਰਦ ਹੋਣ ਲੱਗਿਆ। ਹਜ਼ਰਤ ਅਬੂ ਬਕਰ (ਰਜ਼ੀ.) ਕੋਲ ਬੈਠੇ ਰੋ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਕਹਿ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਹਜ਼ੂਰ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀਆ ਜਾਨਾਂ ਅਤੇ ਔਲਾਦ ਦਾ ਬਦਲਾ ਦੇ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਪਿੱਛੋਂ ਆਪ ਨੇ ਸਹਾਬੀਆਂ ਨੂੰ ਜਮ੍ਹਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਲਈ ਦੁਆ ਫ਼ਰਮਾਉਂਦੇ ਰਹੇ। ਆਪ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਫ਼ਰਮਾਇਆ ਕਿ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਰੱਬ ਤੋਂ ਡਰਨ ਦੀ ਨਸੀਹਤ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਰੱਬ ਤੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਰਹਿਮ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਹਿਫ਼ਾਜ਼ਤ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਛੱਡਦਾ ਹਾਂ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਸਪੁਰਦ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।ਐ ਲੋਕੋ! ਤੁਹਾਨੂੰ ਡਰ ਅਤੇ ਖ਼ੁਸ਼ਖ਼ਬਰੀ ਸੁਣਾਉਂਦਾ ਹਾਂ, ਤੁਸੀਂ ਰੱਬ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ, ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਮਖ਼ਲੂਕ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਤੀ ਨਾ ਕਰਨਾ ਕਿਉਂਕਿ ਰੱਬ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹੋ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਆਖ਼ਿਰਤ ਦਾ ਘਰ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਮੁਕਾਮ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਮਾਲਕ ਸਿਰਫ਼ ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਵਾਂਗਾ ਜਿਹੜੇ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਨਾਫ਼ਰਮਾਨੀ ਅਤੇ ਦੰਗੇ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ। ਉਹ ਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਪਾਕ ਸਾਫ਼ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਨਿਵਾਸ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਇਸ ਪਿੱਛੋਂ ਆਪ ਨੇ ਮਸਜਿਦ ਦੇ ਜਿੰਨੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਸਨ, ਹਜ਼ਰਤ ਅਬੂ ਬਕਰ ਵਾਲਾ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਛੱਡ ਕੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਫ਼ਰਮਾਇਆ ਕਿ ਹਜ਼ਰਤ ਅਬੂ ਬਕਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੇਰਾ ਕੋਈ ਦੋਸਤ ਨਹੀਂ। {{gap}}'''ਵਫ਼ਾਤ'''</br> {{gap}}ਇਸ ਪਿੱਛੋਂ ਸਰੀਰਕ ਦਰਦ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਫੜ ਲਿਆ, ਆਪ ਬੇਹੋਸ਼ ਗਏ। ਆਪ ਦੀਆਂ ਸੁਪਤਨੀਆਂ ਅਤੇ ਸਪੁੱਤਰੀ ਫ਼ਾਤਿਮਾ (ਰਜ਼ੀ.), ਅੱਬਾਸ (ਰਜ਼ੀ.) ਅਤੇ ਅਲੀ (ਰਜ਼ੀ.) ਆਪ ਕੋਲ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋ ਗਏ, ਦਰਦ ਵਿੱਚ ਕੁੱਝ ਕਮੀ ਹੋਈ ਬੇਹੋਸ਼ੀ ਜਾਂਦੀ ਰਹੀ ਪਰੰਤੂ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਕਰਕੇ ਉੱਠ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਹਜ਼ਰਤ ਅਬੂ ਬਕਰ (ਰਜ਼ੀ.) ਨੂੰ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਅਬੂ ਬਕਰ (ਰਜ਼ੀ.) ਨੇ ਆਪ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਤੇਰ੍ਹਾਂ ਨਮਾਜ਼ਾਂ ਪੜ੍ਹਾਈਆਂ। ਸੋਮਵਾਰ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਸਿਰ 'ਤੇ ਪੱਟੀ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਬਾਹਰ ਤਸ਼ਰੀਫ਼ ਲਿਆਏ। ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੋਕੋ! ਅੱਗ ਭੜਕੇਗੀ, ਫ਼ਿਤਨੇ ਆਉਣਗੇ ਪਰੰਤੂ ਤੁਸੀਂ ਕੁਰਆਨ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਤਰੀਕੇ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨਾਲ ਫੜੀ ਰੱਖਣਾ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਛੁਟਕਾਰਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੁਨੀਆ ਤੋਂ ਪਰਦਾ ਫ਼ਰਮਾ ਗਏ। ਆਪ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਭ ਦੀ ਰਾਇ ਨਾਲ ਹਜ਼ਰਤ ਅਬੂ ਬਕਰ (ਰਜ਼ੀ.) ਨੂੰ ਖ਼ਲੀਫ਼ਾ ਮੁਕੱਰਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਹਨਾਂ ਖ਼ਲੀਫ਼ਿਆਂ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮ ਪੂਰਬ ਤੋਂ ਪੱਛਮ ਤੱਕ ਫੈਲ ਗਿਆ।<noinclude></noinclude> bh0y36b5cvd142hcxenf2qxqaxtvazi 250 66956 197400 2025-07-09T14:49:21Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "{{center|{{larger|'''ਇਸਲਾਮ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਪਿਛੋਕੜ'''}}}} {{gap}}ਇਸਲਾਮ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਰਬ ਵਿੱਚ ਵਿਭਿੰਨ ਧਰਮ, ਵੱਖ ਵੱਖ ਅਕੀਦਿਆਂ (ਵਿਸ਼ਵਾਸ) ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਵਾਲੇ, ਬੁੱਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਜਣ ਵਾਲੇ, ਕਈ ਅਧਰਮੀ, ਕਈ ਈਸਾਈ ਅਤੇ ਯਹੂਦੀ ਸਨ।ਬੁੱਤ-ਪ੍..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 197400 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{c|(7)}}</noinclude>{{center|{{larger|'''ਇਸਲਾਮ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਪਿਛੋਕੜ'''}}}} {{gap}}ਇਸਲਾਮ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਰਬ ਵਿੱਚ ਵਿਭਿੰਨ ਧਰਮ, ਵੱਖ ਵੱਖ ਅਕੀਦਿਆਂ (ਵਿਸ਼ਵਾਸ) ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਵਾਲੇ, ਬੁੱਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਜਣ ਵਾਲੇ, ਕਈ ਅਧਰਮੀ, ਕਈ ਈਸਾਈ ਅਤੇ ਯਹੂਦੀ ਸਨ।ਬੁੱਤ-ਪ੍ਰਸਤੀ ਅਰਬ ਵਾਸੀਆਂ ਵਿੱਚ ਘਰ ਬਣ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਉਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕ ਆਦ, ਸਮੂਦ, ਜਦੀਸ, ਜਰਹਮ, ਅਮਲੀਕ ਆਦਿ ਬੁੱਤਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਿਆ ਕਰਦੇ ਸਨ।ਅਰਬ ਆਰਬਾ ਅਤੇ ਅਰਬ ਮਸਤੂਬਾ ਦੋ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਬੁੱਤ ਸਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫ਼ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਅਤੇ ਰੂਹਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਰੱਖਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤਾਂ ਨਾਲ ਜਿਹਨਾਂ ਆਪਣੇ ਨਿਵੇਕਲੇ ਕੰਮਾਂ ਕਰਕੇ ਨਾਮਣਾ ਖੱਟਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪੂਜਦੇ ਨਹੀਂ ਸਨ ਬਲਕਿ ਇਹ ਗੁਮਾਨ ਕਰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਇਹ ਲੋਕ ਰੱਬ ਦੇ ਹਜ਼ੂਰ ਸਾਡੇ ਗੁਨਾਹ ਮੁਆਫ਼ ਕਰਵਾ ਦੇਣਗੇ। ਇਹਨਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਹ ਬੁੱਤ ਜਿਹਨਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਸਾਰਾ ਅਰਬ ਕਰਦਾ ਸੀ ਉਹ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸਨ ਹੁਬਲ, ਵਦ, ਸਵਾਅ, ਯਗੂਸ, ਯਊਕ, ਨਸਰ, ਉੱਜ਼ਾ, ਲਾਤ, ਮਨਾਤ ਆਦਿ। ਦਵਾਰ ਅਤੇ ਅਸਾਫ਼ ਬੁੱਤ ਸਫ਼ਾ ਪਹਾੜ 'ਤੇ ਸਨ ਅਤੇ ਨਾਇਲਾ ਪਹਾੜ 'ਤੇ ਸੀ। ਇਹਨਾਂ ਬੁੱਤਾਂ 'ਤੇ ਭੇਟਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ। ਅਬ ਅਬ ਬੁੱਤ 'ਤੇ ਊਠ ਦੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਕਾਅਬੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹਜ਼ਰਤ ਇਬਰਾਹੀਮ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਸੀ ਜਿਹਨਾਂ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਤੀਰ ਸਨ ਜਿਹੜੇ ਅਜ਼ਲਾਮ ਅਖਵਾਉਂਦੇ ਸਨ। ਇੱਕ ਭੇਡ ਦਾ ਬੱਚਾ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਖੜ੍ਹਾ ਸੀ। ਹਜ਼ਰਤ ਇਸਮਾਈਲ ਦੀ ਫ਼ੋਟੋ ਖ਼ਾਨਾ-ਏ-ਕਾਅਬਾ ਵਿੱਚ ਰੱਖੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਹਜ਼ਰਤ ਮਰੀਯਮ ਅਤੇ ਹਜ਼ਰਤ ਈਸਾ (ਅਲੈ.) ਦੀਆਂ ਵੀ ਫ਼ੋਟੋਆਂ ਖ਼ਾਨਾ-ਏ-ਕਾਅਬਾ ਵਿੱਚ ਰੱਖੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਵਦ, ਯਗੂਸ, ਲਊਕ ਅਤੇ ਨਸਰ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਪੱਥਰਾਂ 'ਤੇ ਬਣਾ ਕੇ ਅਨਪੜ੍ਹਤਾ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ।ਕਾਫ਼ੀ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਲੋਕ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪੂਜਨੀਕ ਮੰਨ ਕੇ ਪੂਜਦੇ ਰਹੇ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਕੁੱਝ ਲੋਕ ਰੱਬ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਵਾਲੇ ਸਨ ਪਰੰਤੂ ਆਖ਼ਿਰਤ, ਨਿਜਾਤ, ਹਿਸਾਬ ਕਿਤਾਬ, ਨੇਕੀ ਬੁਰਾਈ ਦੇ ਬਦਲੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦੇ ਸਨ।ਸਾਇਬੀ ਧਰਮ ਵਾਲੇ ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਸਾਡਾ ਇਲਹਾਮੀ ਧਰਮ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਹਜ਼ਰਤ ਸੀਸ ਅਤੇ ਹਜ਼ਰਤ ਇਦਰੀਸ (ਅਲੈ.) ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਹਾਂ।ਉਸ ਵੇਲੇ ਸੱਤ ਸਮੇਂ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਅਤੇ ਇੱਕ ਚੰਨ ਮਹੀਨੇ ਦਾ ਰੋਜ਼ਾ ਸੀ, ਜਨਾਜ਼ੇ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਦੇ ਸਨ। ਇਹਨਾਂ ਗੱਲਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਯਕੀਨ ਸਹੀ ਸੀ ਪਰੰਤੂ ਸਬਾ ਤਾਰੇ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਿਆ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਖ਼ਾਨਾ ਕਾਅਬਾ ਦੀ ਅਜ਼ਮਤ ਦਿਲੋਂ ਕਰਦੇ ਸਨ।ਹਜ਼ੂਰ (ਸ.) ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਰਬ ਦੇ ਲੋਕ ਅਕਸਰ ਨਜੂਮੀ ਅਤੇ ਜਾਦੂਗਰ ਸਨ।ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਪੂਰੇ ਅਰਬ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗੱਲ ਫੈਲਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਬਹੁਤ ਛੇਤੀ ਇੱਕ ਪੈਗ਼ੰਬਰ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਦੀਨ ਹੋਰ ਸਾਰੇ ਧਰਮਾਂ 'ਤੇ ਭਾਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। {{gap}}{{gap}}'''ਪੈਦਾਇਸ਼'''</br> {{gap}}ਅਬਦੁੱਲਾਹ ਬਿਨ ਅਬਦੁਲ ਮੁਤਲਿਬ ਦੀ ਵਫ਼ਾਤ ਹੋਣ ਦੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਬਾਰ੍ਹਾਂ ਰਬੀ-ਉਲ-ਅੱਵਲ, ਆਮ-ਉਲ-ਫ਼ੀਲ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸਾਲ (ਭਾਵ ਅਬਰਹਾ ਦੀ ਮੱਕੇ ਦੀ ਚੜ੍ਹਾਈ ਦੇ ਪਚਵੰਜਾ ਦਿਨਾਂ) ਤੋਂ ਬਾਅਦ 570 ਈ. ਨੂੰ ਹਜ਼ਰਤ ਮੁਹੰਮਦ (ਸ.) ਮੱਕਾ ਵਿਖੇ ਪੈਦਾ ਹੋਏ। ਅਰਬ ਦੇ ਦਸਤੂਰ ਅਨੁਸਾਰ ਬੱਚੇ ਵਿੱਚ ਜ਼ੁਬਾਨ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਅਤੇ ਪਾਕੀਜ਼ਗੀ ਲਿਆਉਣ ਵਾਸਤੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਪਿਲਾਉਣ ਵਾਲੀ ਔਰਤ ਦਾ ਬੰਦੋਬਸਤ ਕਰਕੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਖ਼ੁਸ਼ ਨਸੀਬੀ ਸਅਦ ਕਬੀਲੇ ਨੂੰ ਨਸੀਬ ਹੋਈ। ਹਜ਼ਰਤ ਹਲੀਮਾ ਨੇ ਦੁੱਧ ਪਿਲਾਇਆ। ਜਦੋਂ ਆਪ (ਸ.) ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਹੋਏ ਤਾਂ ਆਪ (ਸ.) ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦੁੱਧ ਪੀਂਦੇ ਭਾਈਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਬੱਕਰੀਆਂ ਚਰਾਉਣ ਲਈ ਭੇਜ ਦਿੰਦੇ ਸਨ ਤਾਂ ਫ਼ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੇ ਆਪ ਦੇ ਮੁਬਾਰਕ ਢਿੱਡ ਨੂੰ ਚੀਰਿਆ ਅਤੇ ਦਿਲ ਚੋਂ ਕਾਲਾ ਧੱਬਾ ਵੱਖ ਕਰਕੇ ਦਿਲ ਅਤੇ ਆਂਤੜੀਆਂ ਨੂੰ ਧੋਇਆ। ਜਦੋਂ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਪਤਾ ਹਜ਼ਰਤ ਹਲੀਮਾ ਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਤਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿ ਮੰਦਭਾਗੀ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰੇ ਆਪ ਨੂੰ ਆਪ ਜੀ ਦੀ ਮਾਤਾ ਹਜ਼ਰਤ ਆਮਨਾ ਦੇ ਕੋਲ ਲੈ ਗਈ।ਹਜ਼ਰਤ ਆਮਨਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇੱਥੇ ਦਾ ਪੌਣ ਪਾਣੀ ਇਸ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਨਹੀਂ ਇਸ ਲਈ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਉੱਥੇ ਹੀ ਲੈ ਜਾਉ। ਜਦੋਂ ਆਪ ਦੀ ਉਮਰ ਛੇ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਹੋਈ ਤਾਂ ਆਪ ਦੀ ਅੰਮੀ ਆਪ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾਉਣ ਲਈ ਮਦੀਨਾ ਲੈ ਗਈ। ਵਾਪਸੀ 'ਤੇ ਅਥਵਾ<noinclude></noinclude> tg57fem1mkyftk4uxsnpibvri6nw2y7 250 66957 197401 2025-07-09T15:03:23Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "{{center|{{larger|'''ਕੁਰਆਨ ਮਜੀਦ 'ਤੇ ਇੱਕ ਝਾਤ'''}}}} {{gap}}ਕੁਰਆਨ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਅਸਮਾਨੀ ਸਹੀਫ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਉਹ ਆਖ਼ਰੀ ਸਹੀਫ਼ਾ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਅੰਤਲੇ ਨਬੀ ਹਜ਼ਰਤ ਮੁਹੰਮਦ (ਸ.) (570 ਈ. ਤੋਂ 632 ਈ.) 'ਤੇ 'ਵਹੀ' ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਇਆ।ਲਫ਼..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 197401 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{c|(14)}}</noinclude>{{center|{{larger|'''ਕੁਰਆਨ ਮਜੀਦ 'ਤੇ ਇੱਕ ਝਾਤ'''}}}} {{gap}}ਕੁਰਆਨ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਅਸਮਾਨੀ ਸਹੀਫ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਉਹ ਆਖ਼ਰੀ ਸਹੀਫ਼ਾ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਅੰਤਲੇ ਨਬੀ ਹਜ਼ਰਤ ਮੁਹੰਮਦ (ਸ.) (570 ਈ. ਤੋਂ 632 ਈ.) 'ਤੇ 'ਵਹੀ' ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਇਆ।ਲਫ਼ਜ਼ ਕੁਰਆਨ ਅਰਬੀ ਜ਼ੁਬਾਨ ਵਿੱਚ ਕਿਰਿਆ ਵੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਅਰਥ 'ਪੜ੍ਹਨ' ਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਲਫ਼ਜ਼ ਅਸਲ ਆਰਾਮੀ ਜ਼ੁਬਾਨ ਵਿੱਚੋਂ ਆਇਆ।ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਇਹ ਲਫ਼ਜ਼ ਸੂਰਤ ਮੁੱਜ਼ੀਮਿਲ (73-4) ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਜਿਹੜੀ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਣ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਤੀਸਰੀ ਸੂਰਤ ਹੈ। ਲਫ਼ਜ਼ 'ਕੁਰਆਨ' ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ 66 ਵਾਰੀ ਆਇਆ ਹੈ। ਕੁਰਆਨ ਕਰੀਮ ਦੇ ਨਾਂ ਕੁੱਝ ਹੋਰ ਵੀ ਹਨ ਜਿਵੇਂ 'ਅਲ-ਫ਼ਰਕਾਨ' (25-1) 'ਅਲਕਿਤਾਬ'(2-1) 'ਅੱਜ਼-ਜ਼ਿਕਰ' (43-44) ਆਦਿ। ਕਈ ਆਲਿਮਾਂ ਨੇ ਕੁਰਆਨ ਕਰੀਮ ਦੇ ਨੱਬੇ (90) ਨਾਂ ਦੱਸੇ ਹਨ। {{gap}}ਕੁਰਆਨ ਦੀ ਅਸਲ ਨੀਂਹ ਇਲਾਹੀ ਵਹੀ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ ਜੋ ਸਰਵ-ਉੱਚ ਫ਼ਰਿਸ਼ਤੇ ਹਜ਼ਰਤ ਜਿਬਰਾਈਲ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਹਜ਼ਰਤ ਮੁਹੰਮਦ (ਸ.) 'ਤੇ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੁੰਦੀ ਰਹੀ।'ਵਹੀ' ਕੀ ਹੈ? ਅਤੇ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਈ।ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਇਸਲਾਮੀ ਚਿੰਤਕਾਂ ਨੇ ਜਿਵੇਂ ਸ਼ਾਹ ਵਲੀ-ਉੱਲਾਹ ਦੇਹਲਵੀ 'ਹੁੱਜਤੁਲ ਬਾਲਿਗਾ' 'ਚ ਅਤੇ ਡਾ. ਹਮੀਦ ਉੱਲਾਹ ਨੇ 'ਮੁਹੰਮਦ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ' ਦੇ (ਅਧਿਆਇ:10, ਪੈਰਾ 272) ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਕੁੱਝ ਲਿਖਿਆ ਹੈ। {{gap}}ਪਹਿਲੀ 'ਵਹੀ' ਸੂਰਤ 'ਅਲਕ' ਦੀਆਂ ਆਇਤਾਂ 'ਇਕਰਾ ਬਿਸਮੀ ਰੱਬੀ ਕੱਲਾਜ਼ੀ ਖ਼ਲਕ' (96:15) ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਈ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਹਜ਼ਰਤ ਮੁਹੰਮਦ (ਸ.) ਦੀ ਉਮਰ ਚੰਨ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ 40 ਸਾਲ ਸੱਤ ਮਹੀਨੇ ਅਤੇ ਸੂਰਜ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ 39 ਸਾਲ 3 ਮਹੀਨੇ ਅਤੇ 16 ਦਿਨ ਸੀ। {{gap}}ਜਿਬਰਾਈਲ ਅਮੀਨ ਨੇ 'ਇਕਰਾ' ਕਿਹਾ ਤਾਂ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਰਸੂਲ ਨੇ ਫ਼ਰਮਾਇਆ 'ਮਾ ਅਨਾ ਬਿਕਾਰੀ' (ਬੁਖ਼ਾਰੀ ਸ਼ਰੀਫ਼) ਤੋਂ ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਹਜ਼ਰਤ ਜਿਬਰਾਈਲ ਕੁਰਆਨ ਕਰੀਮ ਨੂੰ 'ਲੌਹ' (ਤਖ਼ਤੀ) ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਂਦੇ ਸਨ। {{gap}}ਜਦੋਂ ਹਜ਼ੂਰ (ਸ.) ਨੇ ਪੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥਾ ਪ੍ਰਗਟਾਈ ਤਾਂ ਜਿਬਰਾਈਲ ਨੇ ਕੁਰਆਨ ਦੇ ਇਹ ਬੋਲ ਤਾਂ ਦੇ ਜ਼ੁਬਾਨੀ ਯਾਦ ਕਰਵਾਏ ਅਤੇ ਆਪ ਦਾ ਸੀਨਾ ਮੁਬਾਰਕ ਇਲਮ-ਏ-ਲੁਦੁੱਨੀ ਲਈ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਆਪ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਇਹ ਅਲਫ਼ਾਜ਼ ਪੜ੍ਹ ਲਏ।ਇਸ ਰਵਾਇਤ ਤੋਂ ਆਪ ਦਾ ਕਿਸੇ ਸੰਸਾਰਿਕ ਉਸਤਾਦ ਤੋਂ ਨਾ ਪੜ੍ਹਿਆ ਹੋਣਾ ਸਾਬਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।ਪਹਿਲੀ 'ਵਹੀ' ਆਉਣ ਨਾਲ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਪੰਨਾ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਜ਼ੀਮ ਇਨਕਲਾਬ ਦਾ ਆਗ਼ਾਜ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਜੇਕਰ ਸਰਸਰੀ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ ਕਰਵਾਈ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਪੰਨੇ ਲਿਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।ਇੱਥੋਂ ਹੀ ਇਸਲਾਮ ਦਾ ਮੁੱਢ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਅਸਰਾਤ ਇੱਕ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਤਿੰਨੋਂ ਮਹਾਂ-ਦੀਪਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਏ।ਇਹ ਪਹਿਲੀ 'ਵਹੀ' 17 ਰਮਜ਼ਾਨ ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ।ਜਿਹੜੀ ਨਬੀ ਦੇ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਤੋਂ 41 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਅਤੇ ਈ. ਸਨ ਦਾ 609 ਵਾਂ ਸਾਲ ਸੀ।ਪਹਿਲੀ ਅਤੇ ਦੂਜੀ 'ਵਹੀ' ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕਾਫ਼ੀ ਫ਼ਾਸਲਾ ਰਿਹਾ। ਕਈ ਆਲਿਮਾਂ ਨੇ ਢਾਈ ਸਾਲ ਦੀ ਮੁੱਦਤ ਮੰਨਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਫ਼-ਤ-ਰਾ ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਦੂਜੀ 'ਵਹੀ' ਸੂਰਤ ਮੁੱਦੱਸਿਰ (74:1-2) ਇਸ ਪਿੱਛੋਂ 12 ਸਾਲ 5 ਮਹੀਨੇ ਅਤੇ 13 ਦਿਨ ਤੱਕ (ਭਾਵ ਪਹਿਲੀ ਰਬੀ-ਉਲ-ਅੱਵਲ ਨਬੀ ਦਾ 54ਵਾਂ ਸਾਲ ਸੀ) 'ਵਹੀ' ਮੱਕਾ ਮੁਕੱਰਮਾ ਤੱਕ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੁੰਦੀ ਰਹੀ।'ਵਹੀ' ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਿਨ ਵੇਲੇ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੁੰਦੀ ਸੀ।ਕੁੱਝ ਸੂਰਤਾਂ ਜਿਵੇਂ ਅਲ-ਅਨਆਮ, ਅਲ-ਫ਼ਲਕ, ਅੰਨਾਸ ਰਾਤ ਵੇਲੇ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਈਆਂ।ਅੱਲਾਮਾ ਸੁਯੂਤੀ ਨੇ 'ਅਲ-ਇੱਤਕਾਨ' ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਆਇਤਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਵੀ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਿਹੜੀਆਂ ਗਰਮੀ ਜਾਂ ਸਰਦੀ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। {{gap}}ਇਸ ਤਾਰੀਖ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 9 ਜ਼ਿਲ ਹਿੱਸਾ ਹਜ਼ੂਰ ਦੀ 63 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ 'ਵਹੀ' ਮਦੀਨਾ ਨਿਵਾਸ ਸਥਾਨ ਵਿਖੇ ਉੱਤਰਦੀ ਰਹੀ।ਅਕਸਰ ਆਲਿਮਾਂ ਨੇ 'ਅਲਯੌਮਾ ਅਕਮਲਤੂ' ਤੋਂ 'ਨਿਅਮਤੀ' (5:3) ਤੱਕ ਆਖ਼ਿਰੀ ‘ਵਹੀ' ਆਖਿਆ ਹੈ। ਕਈਆਂ ਨੇ ਆਖ਼ਰੀ ਸੂਰਤ 'ਇਜ਼ਾ ਜਾਆ ਨਸਰੁੱਲ੍ਹਾ' (110:1) ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਹੈ の<noinclude></noinclude> 1xkg4m9phv3ydsdkttu9b4kzl2orel4 250 66958 197402 2025-07-09T15:05:29Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "{{gap}}ਹਜ਼ਰਤ ਅਬਦੁੱਲਾਹ ਬਿਨ ਅੱਬਾਸ (ਰਜ਼ੀ.) ਤੋਂ ਰਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਸੂਰਤ ਅਲ ਬਕਰ ਦੀ (ਆਇਤ 81) 'ਵੱਤਾਕੂ ਯੌਮਨ ਤੁਰਜਾਊਨ' ਤੋਂ 'ਲਾ ਯੁਜ਼ਲਾਮੂਨ' (2:281) ਹਜ਼ੂਰ ਦੀ ਵਫ਼ਾਤ ਤੋਂ 7 ਦਿਨ ਜਾਂ 9 ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਈ ਸੀ {{gap}}ਕੁਰਆ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 197402 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{c|(15)}}</noinclude>{{gap}}ਹਜ਼ਰਤ ਅਬਦੁੱਲਾਹ ਬਿਨ ਅੱਬਾਸ (ਰਜ਼ੀ.) ਤੋਂ ਰਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਸੂਰਤ ਅਲ ਬਕਰ ਦੀ (ਆਇਤ 81) 'ਵੱਤਾਕੂ ਯੌਮਨ ਤੁਰਜਾਊਨ' ਤੋਂ 'ਲਾ ਯੁਜ਼ਲਾਮੂਨ' (2:281) ਹਜ਼ੂਰ ਦੀ ਵਫ਼ਾਤ ਤੋਂ 7 ਦਿਨ ਜਾਂ 9 ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਈ ਸੀ {{gap}}ਕੁਰਆਨ ਕਰੀਮ ਦੇ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਣ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਤੋਂ ਹੀ ਹਿਫ਼ਜ਼ (ਜ਼ੁਬਾਨੀ ਯਾਦ ਕਰਨਾ) ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਲਿਖਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਿਆ।ਇਸ ਨੂੰ 'ਜ਼ਾਲਿਕਲ ਕਿਤਾਬੂ ਲਾ ਰੈਬਾ ਫ਼ੀਹੀ' (1:1) ਕਿਹਾ ਹੈ, ਕਿਤਾਬ ਲਈ ਲਿਖਿਆ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।ਕੁਰਆਨ ਵਿੱਚ 'ਲਾਯਾ ਮੁੱਸੁਹੂ ਇੱਲਲ ਮੁਤਾਹਰੂਨ' (ਇਸ ਨੂੰ ਪਾਕੀ ਦੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੱਥ ਲਾਇਆ ਜਾਵੇ) ਤੋਂ ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹੱਥ ਲਾਉਣ ਲਈ ਵੀ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ 'ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਵੀ ਸ਼ਹਾਦਤਾਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ।ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਇਹ ਸੋਚਣਾ ਗ਼ਲਤ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਹਜ਼ੂਰ ਦੇ ਜ਼ਮਾਨੇ ਵਿੱਚ ਕੁਰਆਨ ਕਰੀਮ ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਸੀ।ਬੁਖ਼ਾਰੀ ਦੀ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਥਾਂ ਅਤੇ ਜਿਲਦ ਸਮੇਤ ਮੌਜੂਦ ਸੀ। ਹਜ਼ੂਰ (ਸ.) ਹਰ ਸਾਲ ਕੁਰਆਨ ਕਰੀਮ ਸੁਣਿਆ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਆਖ਼ਰੀ ਰਮਜ਼ਾਨ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਆਪ ਨੇ ਦੋ ਵਾਰੀ ਸੁਣਿਆ ਸੀ।(ਸ਼ਾਤਬੀ) {{gap}}ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਣ ਪੱਖੋਂ ਕੁਰਆਨ ਕਰੀਮ ਨੂੰ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ (1) ਮੱਕੀ (2) ਮਦਨੀ।ਮੱਕੀ 86 ਸੂਰਤਾਂ ਹਨ ਜਿਹੜੀਆਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ ਹਨ ਜਿਹਨਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਤੌਹੀਦ, ਇਬਾਦਤਾਂ, ਮਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਮਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਆਖ਼ਿਰਤ, ਕਿਆਮਤ, ਇਨਾਮ ਅਤੇ ਸਜ਼ਾ, ਜੰਨਤ ਅਤੇ ਦੋਜ਼ਖ਼, ਚੰਗਾ ਸਲੂਕ ਅਤੇ ਚੰਗੀਆ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਆਮ ਇਨਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।ਮਦਨੀ ਸੂਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਰਆਨ ਦਾ 30/11 ਹਿੱਸਾ ਅਤੇ 28 ਸੂਰਤਾਂ ਹਨ ਜਿਹੜੀਆਂ ਕੁੱਝ ਲੰਬੀਆਂ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਐ ਈਮਾਨ ਵਾਲਿਓ! ਨਾਲ ਖ਼ਿਤਾਬ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ਰ੍ਹਾ ਦੇ ਹੁਕਮ ਬਿਆਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। {{gap}}ਮੱਕੀ 35 ਸੂਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਆਇਤਾਂ ਮਦਨੀ ਅਤੇ ਮਦਨੀ 8 ਸੂਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਆਇਤਾਂ ਮੱਕੀ ਵੀ ਹਨ।ਕਈ ਆਇਤਾਂ ਨਾ ਮੁੱਕਾ ਅਤੇ ਨਾ ਮਦੀਨਾ ਵਿਖੇ ਬਲਕਿ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਈਆਂ।ਆਲਿਮਾਂ ਨੇ ਸਹੂਲਤ ਦੇ ਲਈ ਹਿਜਰਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਸੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮੱਕੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਮਦਨੀ ਮੰਨਿਆ ਹੈ।ਸੂਰਤ ਹੈ। ਸੂਰਤ ਤੋਬਾ ਦੀਆਂ 107 ਤੋਂ 110 ਆਇਤਾਂ ਗ਼ਜ਼ਬਾ-ਏ-ਤਬੂਕ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਸਮੇਂ ਜਦੋਂ ਹਜ਼ੂਰ ਊਠਣੀ ਦੀ ਪਿੱਠ 'ਤੇ ਸਵਾਰ ਸਨ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਈਆਂ। {{gap}}ਕੁਰਆਨ ਕਰੀਮ ਨੂੰ ਸੱਤ ਮੰਜ਼ਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।ਕਈ ਰਵਾਇਤਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਵੀ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹਜ਼ੂਰ (ਸ.) ਨੇ ਸੱਤ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਰਆਨ ਕਰੀਮ ਖ਼ਤਮ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹਨਾਂ ਮੰਜ਼ਿਲਾਂ ਨੂੰ 'ਆਲਿ ਫ਼ਮੀ ਬੀਸ਼ੌਕ' ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ।ਭਾਵ ਫ਼ੇ ਤੋਂ ਫ਼ਾਤਿਹਾ, ਮੀਮ ਤੋਂ ਮਾਇਦਾ, ਈਏ ਤੋਂ ਯੂਨੁਸ, ਬੇ ਤੋਂ ਬਨੀ ਇਸਰਾਈਲ, ਸ਼ੀਨ ਤੋਂ ਸ਼ੋਅਰਾ ਵਾ ਤੋਂ ਵ ਸਾਫ਼ਾਤ, ਕਾਫ਼ ਤੋਂ ਕਾਫ਼।ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ 3, ਦੂਜੇ ਦਿਨ 5, ਤੀਸਰੇ ਦਿਨ 7, ਚੌਥੇ ਦਿਨ 9, ਪੰਜਵੇਂ ਦਿਨ 11, ਛੇਵੇਂ ਦਿਨ 13, ਸੱਤਵੇਂ ਦਿਨ 65 ਸੂਰਤਾਂ, ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ 30 ਪਾਰੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ। {{gap}}ਕੁਰਆਨ ਕਰੀਮ ਦੀਆਂ ਕੁੱਲ 114 ਸੂਰਤਾਂ ਹਨ।ਆਇਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਮੱਤਭੇਦ ਹੈ ਕਿਸੇ ਨੇ ਵਸਲ ਨੂੰ ਮੰਨਿਆ ਹੈ ਤਾਂ 6218 ਆਇਤਾਂ ਬਣਦੀਆ ਹਨ, ਕਿਸੇ ਨੇ ਵਸਲ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਤਾਂ 6666 ਆਇਤਾਂ ਬਣਦੀਆ ਹਨ। ਆਇਤਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਵਾਅਦੇ ਦੀਆਂ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਆਇਤਾਂ, ਚੇਤਾਵਨੀ ਦੀਆਂ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਆਇਤਾਂ, ਮਨਾਹੀ ਦੀਆਂ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਅਇਤਾਂ, ਹੁਕਮ ਦੀਆਂ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਆਇਤਾਂ, ਹਲਾਲ ਜਾਂ ਜਾਇਜ਼ ਦੀਆਂ 250 ਆਇਤਾਂ, ਹਰਾਮ ਸਬੰਧੀ 250 ਆਇਤਾਂ, ਉਦਾਹਰਨਾਂ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਆਇਤਾਂ, ਨਬੀਆਂ ਦੇ ਕਿੱਸਿਆਂ ਸਬੰਧੀ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਆਇਤਾਂ, ਸਿਫ਼ਤ ਸਲਾਹ ਦੀਆਂ 100 ਆਇਤਾਂ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਪੱਖੋਂ ਕਈ ਸੂਰਤਾਂ 'ਤਵਾਲ' (ਵੱਡੀਆਂ) ਹਨ, ਕਈਆਂ ਨੂੰ 'ਅਲਮੌਊਨ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 100 ਆਇਤਾਂ ਹੁੰਦੀਆ ਹਨ।ਸੂਰਤ 'ਯਾਸੀਨ' ਤੋਂ ਸੂਰਤ 'ਕਾਫ਼' ਤੱਕ 'ਮਸਾਨੀ' ਅਖਵਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁਕਮ ਅਤੇ ਮਿਸਾਲਾਂ ਨੂੰ ਵਾਰੋ ਵਾਰੀ ਦੁਹਰਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਛੋਟੀਆਂ ਜਿਹੜੀਆਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਮਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆ ਹਨ ਨੂੰ 'ਅਲ-<noinclude></noinclude> qjo5ckgzxvwtuvx08k9eum5ki293t5s 250 66959 197403 2025-07-09T15:07:36Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "ਮੁਫ਼ਸਲ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਰਆਨ ਕਰੀਮ ਵਿੱਚ 29 ਸੂਰਤਾਂ ਵਿੱਚ 14 ਹਰੂਫ਼-ਏ-ਮੁਕੱਤਆਤ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ 'ਕਾਫ-ਹਾ-ਯਾ-ਐਨ-ਸਾਦ' 'ਅਲਿਫ਼-ਲਾਮ-ਰਾ' ਆਦਿ।15 ਆਇਤਾਂ ਉਹ ਹਨ ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਜਦਾ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। {{gap}}ਕੁਰ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 197403 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{c|(16)}}</noinclude>ਮੁਫ਼ਸਲ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਰਆਨ ਕਰੀਮ ਵਿੱਚ 29 ਸੂਰਤਾਂ ਵਿੱਚ 14 ਹਰੂਫ਼-ਏ-ਮੁਕੱਤਆਤ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ 'ਕਾਫ-ਹਾ-ਯਾ-ਐਨ-ਸਾਦ' 'ਅਲਿਫ਼-ਲਾਮ-ਰਾ' ਆਦਿ।15 ਆਇਤਾਂ ਉਹ ਹਨ ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਜਦਾ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। {{gap}}ਕੁਰਆਨ ਕਰੀਮ ਦੀ ਲਿਖਾਈ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਤੇ ਅਜੀਬ ਹੈ।ਉਸ ਰਸਮ-ਏ-ਖ਼ਤ ਵਿੱਚ ਹੀ ਲਿਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ 'ਅਲ ਕਿਤਾਬ, 'ਅੱਜ਼ਾਲਿਮੀਨ' ਆਦਿ।ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਹੀ ਅਲਫ਼ਾਜ਼ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਅਤੇ ਗਰਾਮਰ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਰੱਖਦਿਆਂ ਪੜ੍ਹਨਾ ਇੱਕ ਫ਼ਨ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਗੱਲਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਪੜ੍ਹਨ ਵਾਲੇ ਨੂੰ 'ਕਾਰੀ' ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਦੇ ਪੂਰਾ ਕੁਰਆਨ ਕਰੀਮ ਯਾਦ ਹੋਵੇ ਉਸ ਨੂੰ 'ਹਾਫ਼ਿਜ਼' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਕੁਰਆਨ ਨੂੰ ਦੇ ਅਰਥਾਂ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨੂੰ 'ਮੁਫ਼ਸਰ' ਅਤੇ ਇਨਾਮ, ਸਜ਼ਾ ਅਤੇ ਜਾਇਜ਼ ਅਤੇ ਨਾਜਾਇਜ਼ ਦੱਸਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ 'ਫ਼ਕੀਹ' ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ।ਕੁਰਆਨ ਨੂੰ ਸੱਤ ਢੰਗਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਪੜ੍ਹਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜੋਕੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਜਿਹੜਾ ਕੁਰਆਨ ਪੜ੍ਹਨ ਦਾ ਢੰਗ ਅਪਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉਹ ਹਫ਼ਸ ਬਿਨ ਸੁਲੇਮਾਨ ਕੂਫ਼ੀ (709- 796) ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹੈ। {{gap}}ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਹਰ ਕਿਤਾਬ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਇਸ ਦੀ ਹਿਫ਼ਾਜ਼ਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਕਰੋੜਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਹਰ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਜ਼ੁਬਾਨੀ ਯਾਦ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਕਰੋੜਾਂ ਹਾਫ਼ਿਜ਼ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਹੁਣ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਮਸਜਿਦਾਂ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਵਾਰੀ ਨਮਾਜ਼ ਰਾਹੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਹੀ ਰਿਵਾਇਤ ਤੋਂ ਸਿੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁਰਆਨ ਕਰੀਮ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਪੜ੍ਹਨਾ (ਨਾਜ਼ਿਰਾ) ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਵਾਬ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। (ਸਯੂਤੀ: ਅਲ ਇੱਤਕਾਨ 1/108) {{gap}}ਕੁਰਆਨ ਕਰੀਮ ਦੀ ਹਿਫ਼ਾਜ਼ਤ ਅਤੇ ਕਿਤਾਬਤ (ਲਿਖਾਈ) ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਤੋਂ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਕੁਰਆਨ ਦੇ ਲਿਖੇ ਜਾਣ ਦੀਆਂ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸ਼ਹਾਦਤਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਸਿੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ 'ਅਲਕਿਤਾਬ' ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਹੜੀ ਚੀਜ਼ ਲਿਖੀ ਨਾ ਗਈ ਹੋਵੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਤਾਬ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਸੂਰਤ ਨੰ: 52 ਵਿੱਚ ਹੈ 'ਵੱਤਰੀ ਵ ਕਿਤਾਬਿਮ ਮਸਤੂਰਿਨ ਫ਼ੀ ਰੱਕਮ ਮਨਜ਼ੂਰਿਨ' ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਬਰੀਕ ਝਿੱਲੀ 'ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਹੋਣਾ ਸਾਬਤ ਹੈ। {{gap}}ਹਜ਼ੂਰ ਦੇ ਕਈ ਸਾਥੀਆਂ ਨੇ ਕੁਰਆਨ ਦੀਆਂ ਆਇਤਾਂ ਨੂੰ ਖਜੂਰ ਦੇ ਛਿਲਕੇ, ਹੱਡੀਆਂ ਅਤੇ ਤਖ਼ਤੀਆਂ 'ਤੇ ਲਿਖ ਲਿਆ ਸੀ। ਹਜ਼ਰਤ ਅਬਦੁੱਲਾਹ ਬਿਨ ਮਸਊਦ (ਰ. ਵਫ਼ਾਤ 329 ਹਿਜ) ਨੇ 70 ਸੂਰਤਾਂ ਲਿਖ ਕੇ ਹਜ਼ੂਰ ਨੂੰ ਸੁਣਾਈਆਂ ਸਨ।ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਜ਼ਰਤ ਜ਼ੈਦ ਬਿਨੁ ਸਾਬਿਤ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣਾ ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਕੁਰਆਨ ਆਪ ਨੂੰ ਸੁਣਾਇਆ ਸੀ।ਹਜ਼ਰਤ ਜ਼ੈਦ ਕਾਦਸੀਆ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ (16 ਹਿਜ) ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਏ। ਹਜ਼ਰਤ ਮਜਮਾ ਬਿਨ ਹਾਰਸਾ (ਰਜ਼ੀ.) ਨੇ ਦੋ ਤਿੰਨ ਸੂਰਤਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਾਰਾ ਕੁਰਆਨ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਹਜ਼ੂਰ (ਸ.) ਨੂੰ ਸੁਣਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। (ਇਬਨ-ਏ-ਸਾਅਦ 2/355-372) {{gap}}ਹਜ਼ਰਤ ਮੁਹੰਮਦ (ਸ.) ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੇ ਖ਼ਲੀਫ਼ਾ ਹਜ਼ਰਤ ਅਬੂ ਬਕਰ ਸਿੱਦੀਕ (ਰਜ਼ੀ.) ਵਫ਼ਾਤ 634 ਈ. -13 ਹਿਜ.), ਇਹਨਾਂ ਪਿੱਛੋਂ ਦੂਸਰੇ ਖ਼ਲੀਫ਼ਾ ਹਜ਼ਰਤ ਉਮਰ ਬਿਨ ਅਲ ਖ਼ੱਤਾਬ (ਰਜ਼ੀ.) ਵਫ਼ਾਤ 644 ਈ. 23 ਹਿਜ.) ਨੇ ਇੱਕਠਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸੰਪਾਦਨਾ ਦਾ ਕੰਮ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ।ਤੀਸਰੇ ਖ਼ਲੀਫ਼ਾ ਹਜ਼ਰਤ ਉਸਮਾਨ (ਰਜ਼ੀ.) ਵਫ਼ਾਤ 656 ਈ. 35 ਹਿਜ) ਦਾ ਜ਼ਮਾਨਾ ਆਇਆ।ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਬੋਰਡ ਕਾਇਮ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਹਜ਼ਰਤ ਜ਼ੈਦ ਬਿਨੁ ਸਾਬਿਤ (ਵਫ਼ਾਤ 45 ਹਿਜ) ਹਜ਼ਰਤ ਅਬਦੁੱਲਾਹ ਬਿਨ ਜ਼ੁਬੈਰ, ਹਜ਼ਰਤ ਸਈਦ ਬਿਨ ਅਲ ਆਸ, ਹਜ਼ਰਤ ਅਬਦੁਰ ਰਹਿਮਾਨ ਬਿਨ ਅਲ ਹਾਰਿਸ ਬਿਨ ਹਸ਼ਾਨ (ਰਜ਼ੀ) ਸਨ। {{gap}}ਹਰ ਆਇਤ ਲਈ ਦੋ ਗਵਾਹੀਆਂ ਲਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ।ਸੂਰਤ 'ਅਹਜ਼ਾਬ' ਅਤੇ ਸੂਰਤ 'ਤੋਬਾ ਦੀਆਂ ਆਖ਼ਰੀ ਆਇਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਹਜ਼ਰਤ ਅਬੂ ਖ਼ਰੀਮਾ ਬਿਨ ਸਾਬਿਤ (ਰ. ਵਫ਼ਾਤ 37 ਹਿਜ,) ਦੇ ਕੋਲ ਲਿਖੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ।(ਸਹੀ ਹਦੀਸ ਹਜ਼ਰਤ ਅਨਸ ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ)। ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਹਜ਼ੂਰ (ਸ.) ਨੇ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਦੋ ਸ਼ਹਾਦਤਾਂ ਵਾਲਾ ਕਿਹਾ ਸੀ।(ਇਬਨ-ਏ-ਸਅਦ 4/378) ਇਸ ਲਈ ਸਿਰਫ਼ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਗਵਾਹੀ ਕਬੂਲ ਕਰਕੇ ਸੂਰਤ ਤੋਬਾ ਨੂੰ ਸੂਰਤ 'ਅਨਫ਼ਾਲ' ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਇਸ ਕਰਕੇ ਸੂਰਤ 'ਤੋਬਾ' ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਇਸ ਨਾਲ ਮਿਲਦਾ ਜੁਲਦਾ ਹੈ।ਇਹੋ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸੂਰਤ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ 'ਬਿਸਮਿੱਲਾਹ' ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕਈ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹਰ ਸੂਰਤ ਦੇ ਨਾਲ 'ਬਿਸਮਿੱਲਾਹ' ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਈ ਸੀ ਪਰੰਤੂ<noinclude></noinclude> nnchul2sldwb4d7ruyp7pxz7ve56rfn 250 66960 197405 2025-07-09T16:41:46Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "{{gap}}ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਅੱਲਾਮਾ ਸਯੂਤੀ ਦਾ ਬਿਆਨ ਹੈ ਕਿ ਹਜ਼ਰਤ ਉਸਮਾਨ (ਰਜ਼ੀ.) ਪੂਰਾ ਕੁਰਆਨ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਉੱਮਤ ਨੂੰ ਕੁਰਆਨ ਲਿਖਣ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹਨ ਦਾ ਢੰਗ ਬਖ਼ਸ਼ਿਆ। ਹਜ਼ੂਰ (ਸ.) ਦੀ ਪਾਕ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ 'ਵ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 197405 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{c|(17)}}</noinclude>{{gap}}ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਅੱਲਾਮਾ ਸਯੂਤੀ ਦਾ ਬਿਆਨ ਹੈ ਕਿ ਹਜ਼ਰਤ ਉਸਮਾਨ (ਰਜ਼ੀ.) ਪੂਰਾ ਕੁਰਆਨ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਉੱਮਤ ਨੂੰ ਕੁਰਆਨ ਲਿਖਣ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹਨ ਦਾ ਢੰਗ ਬਖ਼ਸ਼ਿਆ। ਹਜ਼ੂਰ (ਸ.) ਦੀ ਪਾਕ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ 'ਵਹੀ' ਦੀ ਲਿਖਾਈ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ 40 ਮੋਹਤਬਰ ਸਹਾਬੀਆਂ ਨੇ ਨਿਭਾਈ। ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹਨ, ਹਜ਼ਰਤ ਉਸਮਾਨ ਬਿਨ ਅੱਫ਼ਾਨ, ਹਜ਼ਰਤ ਅਲੀ ਬਿਨ ਅਬੀ ਤਾਲਿਬ, ਹਜ਼ਰਤ ਜ਼ੈਦ ਬਿਨੁ ਸਾਬਿਤ, ਹਜ਼ਰਤ ਖ਼ਾਲਿਦ ਬਿਨ ਅਲ ਵਲੀਦ, ਹਜ਼ਰਤ ਅਬਦੁੱਲਾਹ ਬਿਨ ਰਵਾਹਾ, ਹਜ਼ਰਤ ਮੁਆਵੀਆ ਬਿਨ ਅਬੀ ਸੂਫ਼ਯਾਨ (ਰਜ਼ੀ.) ਸਾਹਿਬਾਨ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ।ਹਜ਼ਰਤ ਉਸਮਾਨ (.) ਦੇ ਦੌਰ ਤੱਕ ਕੁਰਆਨ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨੁਸਖ਼ੇ ਲਿਖੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਸਨ ਪਰੰਤੂ ਕਿਸੇ ਵਿੱਚ 114 ਸੂਰਤਾਂ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਸਨ। {{gap}}'ਵਹੀ' ਦੇ ਲਿਖਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਵਾਹੀ ਖ਼ੁਦ ਕੁਰਆਨ ਨੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ 'ਖ਼ਬਰਦਾਰ! ਇਹ ਨਸੀਹਤ ਜਿਹੜਾ ਚਾਹੇ ਇਸ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰੇ, ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮੁਕੱਦਸ ਸਹੀਫ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੈ ਜਿਹੜੇ ਉੱਚੇ ਰੁਤਬੇ ਅਤੇ ਪਵਿੱਤਰ ਹਨ, ਨੇਕ ਅਤੇ ਪਾਕ-ਸਾਫ਼ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ।' (ਸੂਰਤ 80 ਆਇਤ 11-16) ਦੀ ਅਲ ਤਿਬਰੀ ਦਾ ਬਿਆਨ ਹੈ (ਜਿਲਦ 3/173) ਕਿ ਹਜ਼ੂਰ (ਸ.) ਦੇ ਦਸ ਸਹਾਬੀ ਉਹ ਸਨ ਜਿਹੜੇ ਆਪ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਤਹਿਤ ਕੁਰਆਨ ਲਿਖਿਆ ਕਰਦੇ ਸਨ।ਆਪ ਦੇ ਖ਼ਲੀਫ਼ਿਆਂ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿੱ ਕੁਰਆਨ ਕਰੀਮ ਦੀ ਵੇਚ ਖ਼ਰੀਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।ਇਸ ਬਾਰੇ ਕਿਸੇ ਨੇ ਹਜ਼ਰਤ ਅਬਦੁੱਲਾਹ ਬਿਨ ਅੱਬਾਸ ਤੋਂ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਪੁੱਛਿਆ ਤਾਂ ਆਪ ਨੇ 'ਲਾ ਬਅਸਾ ਬਿਹੀ' (ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਹਰਜ ਨਹੀਂ) ਫ਼ਰਮਾਇਆ। ਹਜ਼ਰਤ ਉਮਰ (ਰਜ਼ੀ.) ਦੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਕੁਰਆਨ ਦੇ ਇੱਕ ਲੱਖ ਨੁਸਖ਼ੇ ਮੌਜੂਦ ਸਨ।ਕੁਰਆਨ ਦੇ ਮੁਕੰਮਲ ਹੋਣ ਨੂੰ 22 ਸਾਲ 5 ਮਹੀਨੇ ਅਤੇ 14 ਦਿਨ ਲੱਗੇ।ਕੁਰਆਨ ਵਿੱਚ ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਨਾਂ 2584 ਵਾਰੀ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਰਆਨ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ 103 ਜ਼ੁਬਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਛੱਪ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਕੁਰਆਨ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਮਸਜਿਦਾਂ (ਮਸਜਿਦਉਲ-ਹਰਾਮ, ਮਸਜਿਦ-ਏ-ਜ਼ਰਾਰ, ਮਸਜਿਦ-ਏ-ਨਬਵੀ, ਮਸਜਿਦ-ਏ-ਅਕਸਾ) ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।ਕੁਰਆਨ ਵਿੱਚ 30 ਸਿਪਾਰੇ, 7 ਮੰਜ਼ਿਲਾਂ, 114 ਸੂਰਤਾਂ (86 ਮੱਕੀ ਅਤੇ 28 ਮਦਨੀ), 540 ਰੁਕੂਅ, 77433 ਸ਼ਬਦ,323760 ਅੱਖਰ, 8804 ਪੇਸ਼ਾਂ, 1771 ਮੱਦ, 1243 ਤਸ਼ਾਹੂਦ, 105681 ਨੁਕਤੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਸੰਨ 11ਹਿਜ ਵਿੱਚ ਜੰਗ-ਏ-ਯਮਾਮਾ ਹੋਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 700 ਹਾਫ਼ਿਜ਼ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਏ, ਹਜ਼ਰਤ ਉਮਰ (ਰਜ਼ੀ.) ਨੂੰ ਫ਼ਿਕਰ ਹੋਈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਹਾਫ਼ਿਜ਼ ਸ਼ਹੀਦ ਹੁੰਦੇ ਰਹੇ ਤਾਂ ਕੁਰਆਨ ਦਾ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਹਿੱਸਾ ਅਜਾਈਂ ਨਾ ਚਲਿਆ ਜਾਵੇ। ਇਸ ਲਈ ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਅਬੂ ਬਕਰ (ਰਜ਼ੀ.) ਨੂੰ ਕੁਰਆਨ ਕਰੀ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਨ ਦਾ ਮਸ਼ਵਰਾ ਦਿੱਤਾ। ਹਜ਼ਰਤ ਉਮਰ (ਰਜ਼ੀ.) ਨੇ ਆਪਣੇ ਰਾਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਐਲਾਨ ਕਰਵਾਇਆ ਕਿ ਜਿਸ ਦੇ ਕੋਲ ਜਿੰਨਾ ਹਿੱਸਾ ਕੁਰਆਨ ਮਜੀਦ ਦਾ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਉਹ ਸਰਕਾਰੀ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਾ ਦੇਵੇ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਰਾ ਕੁਰਆਨ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋ ਗਿਆ ਜਿਸ ਦੀ ਹਿਦਾਇਤ ਹਜ਼ੂਰ (ਸ.) ਨੇ ਆਪ ਫ਼ਰਮਾਈ {{gap}}ਹਜ਼ਰਤ ਉਸਮਾਨ ਬਿਨ ਅੱਫ਼ਾਨ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮ ਅਰਬ ਟਾਪੂ 'ਚੋਂ ਨਿੱਕਲ ਕੇ ਅਜਮ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਅਜਮੀਆਂ ਦੀ ਮਾਤਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਅਰਬੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਇਹਨਾਂ ਤੋਂ ਏਰਾਬ (ਮਾਤਰਾਵਾਂ) ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਗ਼ਲਤੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਫ਼ਰਕ ਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਹਜ਼ਰਤ ਉਸਮਾਨ (ਰਜ਼ੀ.) ਨੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਟੈਕਸਟ (ਮਤਨ) ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰ ਬੋਰਡ ਰਾਹੀਂ ਤਿਆਰ ਕਰਕੇ ਪੂਰੀ ਇਸਲਾਮੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਭੇਜਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਮਝਿਆ।ਇਸ ਦੀਆਂ ਸੱਤ ਨਕਲਾਂ ਤਿਆਰ ਕਰਕੇ ਸਾਰੇ ਸੂਬਾਈ ਕੇਂਦਰਾਂ (ਕੂਫ਼ਾ, ਬਸਰਾ, ਦਮਿਸ਼ਕ, ਮੱਕਾ, ਯਮਨ ਅਤੇ ਬਹਿਰੀਨ ਆਦਿ) ਨੂੰ ਭੇਜ ਦਿੱਤੀਆਂ। {{gap}}ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੈਲਾਨੀ ਇਬਨ-ਏ-ਬਤੂਤਾ (ਵਫ਼ਾਤ 1368 ਈ.) ਨੇ ਇਹੋ ਨੁਸਖ਼ਾ ਦਮਿਸ਼ਕ ਦੀ ਜਾਮਾ ਮਸਜਿਦ ਵਿੱਚ ਵੇਖਿਆ ਜਿਹੜਾ ਕੂਫ਼ੀ ਨਸਖ਼ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜਿਸ ਦਾ 1869 ਈ. ਤਾਸ਼ਕੰਦ (ਰੂਸ) ਦੇ ਮਦਰਸਾ ਦੀਵਾਨ ਬੇਗੀ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੋਣਾ ਸਾਬਤ ਹੈ।ਕੁਰਆਨ ਕਰੀਮ ਦੀ ਲਿਖਾਈ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖ਼ਤ-ਏ-ਕੈਰਮੂਜ਼ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਫਿਰ ਖ਼ਤ-ਏ-ਹੈਰੀ ਵਿੱਚ ਹੋਈ।ਉਸਮਾਨੀ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਇਹ ਖ਼ਤ-ਏ-ਕੂਫ਼ੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ। ਖ਼ਾਲਿਦ ਬਿਨ ਅਬੀ ਅਲ ਹਿਯਾਜ ਨੂੰ ਕੁਰਆਨ ਕਰੀਮ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਖ਼ੱਤਾਤ (ਹੱਥ ਨਾਲ ਲਿਖਣ ਵਾਲਾ) ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਜ਼ਰਤ ਉਮਰ ਬਿਨ ਅਬਦੁਲ ਅਜ਼ੀਜ਼ ਨੇ ਵੀ ਇਹਨਾਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਖ਼ੂਬਸੂਰਤ ਨੁਸਖ਼ਾ ਲਿਖਵਾਇਆ ਸੀ।<noinclude></noinclude> 71abk26b9f2wfd4wg5zlg6p6dqhjy0c 250 66961 197406 2025-07-09T16:44:57Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "{{center|{{larger|'''ਜ਼ਰੂਰੀ ਗੁਜ਼ਾਰਿਸ਼'''}}}} {{gap}}ਕੁਰਆਨ ਮਜੀਦ ਬੇਨਜ਼ੀਰ ਰੱਬੀ ਕਲਾਮ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਮਨੁੱਖ ਮਾਤਰ ਲਈ ਸਰਾਸਰ ਹਿਦਾਇਤ ਹੈ। ਇਨਸਾਨ ਨੂੰ ਅਕਲ ਸਮਝ ਅਤੇ ਦਾਨਿਸ਼ਮੰਦੀ ਨਾਲ ਨਵਾਜ਼ਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਖਰੇ ਖੋਟੇ, ਦਿਨ ਰਾਤ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 197406 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{c|(18)}}</noinclude>{{center|{{larger|'''ਜ਼ਰੂਰੀ ਗੁਜ਼ਾਰਿਸ਼'''}}}} {{gap}}ਕੁਰਆਨ ਮਜੀਦ ਬੇਨਜ਼ੀਰ ਰੱਬੀ ਕਲਾਮ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਮਨੁੱਖ ਮਾਤਰ ਲਈ ਸਰਾਸਰ ਹਿਦਾਇਤ ਹੈ। ਇਨਸਾਨ ਨੂੰ ਅਕਲ ਸਮਝ ਅਤੇ ਦਾਨਿਸ਼ਮੰਦੀ ਨਾਲ ਨਵਾਜ਼ਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਖਰੇ ਖੋਟੇ, ਦਿਨ ਰਾਤ ਅਤੇ ਸੱਚ ਝੂਠ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰ ਸਕੇ। ਰੱਬ ਦੇ ਸੱਚੇ ਰਸਤੇ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਕਰੇ। ਰੱਬ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰੇ ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਹੈ। ਕੁਰਆਨ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਰੱਬ ਨੇ ਅਪਣੇ ਪੈਗ਼ੰਬਰ ਹਜ਼ਰਤ ਮੁਹੰਮਦ (ਸ.) 'ਤੇ ਵਹੀ ਰਾਹੀਂ ਨਾਜ਼ਿਲ ਫ਼ਰਮਾਇਆ। {{gap}}ਕੁਰਆਨ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਲਗਭਗ 103 ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਜ਼ੁਬਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਜ਼ੁਬਾਨ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਨ ਦਾ ਮਕਸਦ ਰੱਬ ਦੇ ਪੈਗ਼ਾਮ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਪੰਜਾਬੀ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ ਹੈ ਜਿਹੜੇ ਉਰਦੂ ਜਾਂ ਹੋਰ ਜ਼ੁਬਾਨਾਂ ਤੋਂ ਵਾਕਿਫ਼ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਤੱਕ ਇਸ ਸੱਚੇ ਸੁਨੇਹੇ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਮੌਲਾਨਾ ਫ਼ਤਹਿ ਮੁਹੰਮਦ ਖ਼ਾਨ ਜਲੰਧਰੀ (ਰ.) ਦੇ ਉਰਦੂ ਅਨੁਵਾਦ ਨੂੰ ਆਧਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਬਹੁਤ ਆਸਾਨ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਨੁਮਾ ਅਨੁਵਾਦ ਹੈ। ਹਵਾਸ਼ੀ (ਫੁਟ ਨੋਟ) ਸ਼ਾਹ ਅਬਦੁਲ ਕਾਦਿਰ ਮੁਹੱਦਿਸ ਦੇਹਲਵੀ (.) ਦੇ ਹਨ। ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਲਫ਼ਜ਼ਾਂ ਦੇ ਆਸਾਨ ਜ਼ੁਬਾਨ ਵਿੱਚ ਅਰਥ ਦਰਸਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਸੇਖ਼-ਉਲ-ਹਿੰਦ ਮੌਲਾਨਾ ਮਹਿਮੂਦ ਹਸਨ (ਰ.) ਮੌਲਾਨਾ ਅਸ਼ਰਫ਼ ਅਲੀ ਥਾਨਵੀ, ਸ਼ਾਹ ਅਬਦੁਲ ਕਾਦਿਰ (ਰ.) ਆਦਿ ਦੇ ਉਰਦੂ ਅਨੁਵਾਦਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਮੁੱਖ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਅਨੁਵਾਦ ਹਾਫ਼ਿਜ਼ ਮੁਹੰਮਦ ਲਖੋਕੇ (ਰ.) ਅਤੇ ਮੌਲਾਨਾ ਹਿਦਾਇਤ ਅਲੀ (.) ਦੇ ਅਨੁਵਾਦ ਦੀ ਵੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਗਈ ਹੈ। {{gap}}ਕੁਰਆਨ ਮਜੀਦ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਦਿਆਂ ਕਦੀ ਅਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਵੇਖਦਾ ਕਦੀ ਕੁਰਆਨ ਮਜੀਦ ਦੀ ਅਜ਼ਮਤ ਬਜ਼ੁਰਗੀ ਨੂੰ ਵੇਖਦਾ। ਅਮਲਾਂ ਬਾਝੋਂ ਕੋਰੇ ਇਸ ਨਿਮਾਣੇ ਅਤੇ ਨਿਤਾਣੇ ਇਨਸਾਨ ਨੇ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ ਅਤੇ ਰੱਬ ਦੇ ਫ਼ਜ਼ਲਾਂ ਨਾਲ ਇਹ ਕੰਮ ਨੇਪੜੇ ਚੜ੍ਹ ਗਿਆ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਜਦੋਂ ਸੋਚਦਾ ਹਾਂ ਤਾਂ ਮੇਰਾ ਸਿਰ ਸ਼ੁਕਰਾਨੇ ਵਜੋਂ ਰੱਬ ਅੱਗੇ ਝੁਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਮੀਦ ਹੈ ਰੱਬ ਇਸ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਅਤੇ ਮਿਹਨਤ ਨੂੰ ਅਜਾਈਂ ਨਹੀਂ ਜਾਣ ਦੇਵੇਗਾ। {{gap}}ਕੁਰਆਨ-ਏ-ਪਾਕ ਦੀ ਸ਼ਾਨ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਰੱਖਦਿਆਂ ਅਨੁਵਾਦ, ਹਵਾਸ਼ੀ, ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਲਫ਼ਜ਼ਾਂ ਦੇ ਅਰਥ, ਕੰਪੋਜ਼ਿੰਗ ਅਤੇ ਛਪਾਈ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਛਪਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਹਰਫ਼-ਏ-ਆਖ਼ਿਰ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਕਰਦੀ। ਅਪਣੇ ਵਲੋਂ ਪੂਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਜ਼ਰੂਰ ਕਮੀਆਂ ਖ਼ਾਮੀਆਂ ਰਹਿ ਗਈਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਅੱਲਾਹ ਤੋਂ ਦੁਆ ਗੋ ਹਾਂ ਕਿ ਰੱਬ ਹੋਈਆਂ ਭੁੱਲਾਂ ਨੂੰ ਮੁਆਫ਼ ਫ਼ਰਮਾਵੇ। ਇਸ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨੂੰ ਕਬੂਲ ਫ਼ਰਮਾ ਕੇ ਪੂਰੀ ਇਨਸਾਨੀਅਤ ਲਈ ਹਿਦਾਇਤ ਦਾ ਜ਼ਰੀਆ ਬਣਾਏ। ਮੈਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਨੰਦਨ ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨਜ਼ ਦਾ ਇਹ ਉਪਰਾਲਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਜ਼ਰੂਰ ਕਬੂਲ {{gap}}ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਮੈਂ ਉਹਨਾਂ ਸਾਰੇ ਨੇਕ ਬੰਦਿਆਂ, ਯਾਰਾਂ ਦੋਸਤਾਂ, ਸਾਥੀਆਂ ਦਾ ਸ਼ੁਕਰ ਗੁਜ਼ਾਰ ਹਾਂ ਜਿਹਨਾਂ ਨੇ ਕਦਮ ਕਦਮ ਤੇ ਮੇਰੀ ਰਹਿਨੁਮਾਈ ਅਤੇ ਹੌਸਲਾ ਅਫ਼ਜ਼ਾਈ ਫ਼ਰਮਾਈ ਅਤੇ ਇਸ ਕੰਮ ਸਬੰਧੀ ਆਪਣੀਆਂ ਦੁਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨਕਾਰੇ ਨੂੰ ਯਾਦ ਫ਼ਰਮਾਇਆ। ਰੱਬ ਇਸ ਮਿਹਨਤ ਨੂੰ ਕਬੂਲ ਫ਼ਰਮਾਵੇ ਅਤੇ ਸਮੂਹ ਇਨਸਾਨੀਅਤ ਲਈ ਨਿਜਾਤ ਦਾ ਜ਼ਰੀਆ ਬਣਾਏ। ਆਮੀਨ ।। ਮਾਲੇਰ ਕੋਟਲਾ{{right|ਮੁਹੰਮਦ ਜਮੀਲ}}</br> ਜੁਲਾਈ 2013<noinclude></noinclude> nso6p7m6mhkahvv9be6uwfz6tfeouvj 197407 197406 2025-07-09T16:47:31Z Charan Gill 36 197407 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{c|(18)}}</noinclude>{{center|{{larger|'''ਜ਼ਰੂਰੀ ਗੁਜ਼ਾਰਿਸ਼'''}}}} {{gap}}ਕੁਰਆਨ ਮਜੀਦ ਬੇਨਜ਼ੀਰ ਰੱਬੀ ਕਲਾਮ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਮਨੁੱਖ ਮਾਤਰ ਲਈ ਸਰਾਸਰ ਹਿਦਾਇਤ ਹੈ। ਇਨਸਾਨ ਨੂੰ ਅਕਲ ਸਮਝ ਅਤੇ ਦਾਨਿਸ਼ਮੰਦੀ ਨਾਲ ਨਵਾਜ਼ਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਖਰੇ ਖੋਟੇ, ਦਿਨ ਰਾਤ ਅਤੇ ਸੱਚ ਝੂਠ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰ ਸਕੇ। ਰੱਬ ਦੇ ਸੱਚੇ ਰਸਤੇ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਕਰੇ। ਰੱਬ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰੇ ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਹੈ। ਕੁਰਆਨ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਰੱਬ ਨੇ ਅਪਣੇ ਪੈਗ਼ੰਬਰ ਹਜ਼ਰਤ ਮੁਹੰਮਦ (ਸ.) 'ਤੇ ਵਹੀ ਰਾਹੀਂ ਨਾਜ਼ਿਲ ਫ਼ਰਮਾਇਆ। {{gap}}ਕੁਰਆਨ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਲਗਭਗ 103 ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਜ਼ੁਬਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਜ਼ੁਬਾਨ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਨ ਦਾ ਮਕਸਦ ਰੱਬ ਦੇ ਪੈਗ਼ਾਮ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਪੰਜਾਬੀ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ ਹੈ ਜਿਹੜੇ ਉਰਦੂ ਜਾਂ ਹੋਰ ਜ਼ੁਬਾਨਾਂ ਤੋਂ ਵਾਕਿਫ਼ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਤੱਕ ਇਸ ਸੱਚੇ ਸੁਨੇਹੇ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਮੌਲਾਨਾ ਫ਼ਤਹਿ ਮੁਹੰਮਦ ਖ਼ਾਨ ਜਲੰਧਰੀ (ਰ.) ਦੇ ਉਰਦੂ ਅਨੁਵਾਦ ਨੂੰ ਆਧਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਬਹੁਤ ਆਸਾਨ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਨੁਮਾ ਅਨੁਵਾਦ ਹੈ। ਹਵਾਸ਼ੀ (ਫੁਟ ਨੋਟ) ਸ਼ਾਹ ਅਬਦੁਲ ਕਾਦਿਰ ਮੁਹੱਦਿਸ ਦੇਹਲਵੀ (.) ਦੇ ਹਨ। ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਲਫ਼ਜ਼ਾਂ ਦੇ ਆਸਾਨ ਜ਼ੁਬਾਨ ਵਿੱਚ ਅਰਥ ਦਰਸਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਸੇਖ਼-ਉਲ-ਹਿੰਦ ਮੌਲਾਨਾ ਮਹਿਮੂਦ ਹਸਨ (ਰ.) ਮੌਲਾਨਾ ਅਸ਼ਰਫ਼ ਅਲੀ ਥਾਨਵੀ, ਸ਼ਾਹ ਅਬਦੁਲ ਕਾਦਿਰ (ਰ.) ਆਦਿ ਦੇ ਉਰਦੂ ਅਨੁਵਾਦਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਮੁੱਖ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਅਨੁਵਾਦ ਹਾਫ਼ਿਜ਼ ਮੁਹੰਮਦ ਲਖੋਕੇ (ਰ.) ਅਤੇ ਮੌਲਾਨਾ ਹਿਦਾਇਤ ਅਲੀ (.) ਦੇ ਅਨੁਵਾਦ ਦੀ ਵੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਗਈ ਹੈ। {{gap}}ਕੁਰਆਨ ਮਜੀਦ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਦਿਆਂ ਕਦੀ ਅਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਵੇਖਦਾ ਕਦੀ ਕੁਰਆਨ ਮਜੀਦ ਦੀ ਅਜ਼ਮਤ ਬਜ਼ੁਰਗੀ ਨੂੰ ਵੇਖਦਾ। ਅਮਲਾਂ ਬਾਝੋਂ ਕੋਰੇ ਇਸ ਨਿਮਾਣੇ ਅਤੇ ਨਿਤਾਣੇ ਇਨਸਾਨ ਨੇ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ ਅਤੇ ਰੱਬ ਦੇ ਫ਼ਜ਼ਲਾਂ ਨਾਲ ਇਹ ਕੰਮ ਨੇਪੜੇ ਚੜ੍ਹ ਗਿਆ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਜਦੋਂ ਸੋਚਦਾ ਹਾਂ ਤਾਂ ਮੇਰਾ ਸਿਰ ਸ਼ੁਕਰਾਨੇ ਵਜੋਂ ਰੱਬ ਅੱਗੇ ਝੁਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਮੀਦ ਹੈ ਰੱਬ ਇਸ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਅਤੇ ਮਿਹਨਤ ਨੂੰ ਅਜਾਈਂ ਨਹੀਂ ਜਾਣ ਦੇਵੇਗਾ। {{gap}}ਕੁਰਆਨ-ਏ-ਪਾਕ ਦੀ ਸ਼ਾਨ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਰੱਖਦਿਆਂ ਅਨੁਵਾਦ, ਹਵਾਸ਼ੀ, ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਲਫ਼ਜ਼ਾਂ ਦੇ ਅਰਥ, ਕੰਪੋਜ਼ਿੰਗ ਅਤੇ ਛਪਾਈ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਛਪਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਹਰਫ਼-ਏ-ਆਖ਼ਿਰ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਕਰਦੀ। ਅਪਣੇ ਵਲੋਂ ਪੂਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਜ਼ਰੂਰ ਕਮੀਆਂ ਖ਼ਾਮੀਆਂ ਰਹਿ ਗਈਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਅੱਲਾਹ ਤੋਂ ਦੁਆ ਗੋ ਹਾਂ ਕਿ ਰੱਬ ਹੋਈਆਂ ਭੁੱਲਾਂ ਨੂੰ ਮੁਆਫ਼ ਫ਼ਰਮਾਵੇ। ਇਸ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨੂੰ ਕਬੂਲ ਫ਼ਰਮਾ ਕੇ ਪੂਰੀ ਇਨਸਾਨੀਅਤ ਲਈ ਹਿਦਾਇਤ ਦਾ ਜ਼ਰੀਆ ਬਣਾਏ। ਮੈਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਨੰਦਨ ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨਜ਼ ਦਾ ਇਹ ਉਪਰਾਲਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਜ਼ਰੂਰ ਕਬੂਲ {{gap}}ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਮੈਂ ਉਹਨਾਂ ਸਾਰੇ ਨੇਕ ਬੰਦਿਆਂ, ਯਾਰਾਂ ਦੋਸਤਾਂ, ਸਾਥੀਆਂ ਦਾ ਸ਼ੁਕਰ ਗੁਜ਼ਾਰ ਹਾਂ ਜਿਹਨਾਂ ਨੇ ਕਦਮ ਕਦਮ ਤੇ ਮੇਰੀ ਰਹਿਨੁਮਾਈ ਅਤੇ ਹੌਸਲਾ ਅਫ਼ਜ਼ਾਈ ਫ਼ਰਮਾਈ ਅਤੇ ਇਸ ਕੰਮ ਸਬੰਧੀ ਆਪਣੀਆਂ ਦੁਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨਕਾਰੇ ਨੂੰ ਯਾਦ ਫ਼ਰਮਾਇਆ। ਰੱਬ ਇਸ ਮਿਹਨਤ ਨੂੰ ਕਬੂਲ ਫ਼ਰਮਾਵੇ ਅਤੇ ਸਮੂਹ ਇਨਸਾਨੀਅਤ ਲਈ ਨਿਜਾਤ ਦਾ ਜ਼ਰੀਆ ਬਣਾਏ। ਆਮੀਨ ।। {{rh|ਮਾਲੇਰ ਕੋਟਲਾ||ਮੁਹੰਮਦ ਜਮੀਲ}} ਜੁਲਾਈ 2013<noinclude></noinclude> htueyb2fclkw64oe3ryojh2s3m36103 250 66962 197408 2025-07-09T16:51:53Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "{{center|{{larger|ਸੰਕੇਤਕ ਸ਼ਬਦ}}}} {{gap}}ਕੁਰਆਨ ਮਜੀਦ ਵਿੱਚ (ਸ.) ਤੋਂ ਭਾਵ “ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸਲਮ” ਹਨ ਜਿਸ ਦੇ ਅਰਥ ਆਪ ’ਤੇ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਰਹਿਮਤ ਅਤੇ ਸਲਾਮਤੀ ਹੋਵੇ। ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਹਜ਼ਰਤ ਮੁਹੰਮਦ (ਸ.) ਦਾ ਨਾਂ ਲੈਣ, ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਸੁਣ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 197408 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{c|(19)}}</noinclude>{{center|{{larger|ਸੰਕੇਤਕ ਸ਼ਬਦ}}}} {{gap}}ਕੁਰਆਨ ਮਜੀਦ ਵਿੱਚ (ਸ.) ਤੋਂ ਭਾਵ “ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸਲਮ” ਹਨ ਜਿਸ ਦੇ ਅਰਥ ਆਪ ’ਤੇ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਰਹਿਮਤ ਅਤੇ ਸਲਾਮਤੀ ਹੋਵੇ। ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਹਜ਼ਰਤ ਮੁਹੰਮਦ (ਸ.) ਦਾ ਨਾਂ ਲੈਣ, ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਸੁਣਨ ਵੇਲੇ ਕਹੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। {{gap}}(ਅਲੈ.) ਤੋਂ ਭਾਵ ਅਲੈਹਿੱਸਲਾਮ ਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਦੇ ਅਰਥ 'ਉਹਨਾਂ 'ਤੇ ਸਲਾਮਤੀ ਹੋਵੇ'। ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਨਬੀਆਂ ਪੈਗ਼ੰਬਰਾਂ ਅਤੇ ਫ਼ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦਾ ਨਾਂ ਲੈਣ ਉਪਰੰਤ ਦੂਆ ਵਜੋਂ ਆਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। {{gap}}(ਰਜ਼ੀ.) ਤੋਂ ਭਾਵ 'ਰਜ਼ੀ ਅੱਲਾਹੂ ਅਨਹੁ' ਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ਅੱਲਾਹ ਉਹਨਾਂ ਤੋਂ ਰਾਜ਼ੀ ਰਹੇ ਜਾਂ ਹੋਵੇ। ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਹਜ਼ਰਤ ਮੁਹੰਮਦ (ਸ.) ਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਦਾ ਨਾਂ ਲੈਣ ਜਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਉਪਰੰਤ ਕਹੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। {{gap}}(ਰ.) ਤੋਂ ਭਾਵ 'ਰਹਿਮਤੁੱਲਾਹ ਅਲੈਹਿ' ਹਨ ਜਿਸ ਦੇ ਅਰਥ ਉਹਨਾਂ 'ਤੇ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਰਹਿਮਤ ਹੋਵੇ। ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਇਸਲਾਮ ਧਰਮ ਦੇ ਵਿਦਵਾਨਾਂ, ਚਿੰਤਕਾਂ, ਸੂਫ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦਾ ਨਾਂ ਲੈਣ ਜਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਉਪਰੰਤ ਕਹੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। {{gap}}ਕੁਰਆਨ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਅਦਬ ਨਾਲ ਗੁਜ਼ਾਰਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਲੱਗਿਆਂ ਤਨ ਮਨ ਨੂੰ ਪਾਕ-ਸਾਫ਼ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ।1, 2, 3, ਨੰਬਰਾਂ ਤੋਂ ਭਾਵ ਆਇਤ ਨੰਬਰ ਹਨ।ਅਨੁਵਾਦ ਵਿਚ ਬੋਲਡ ਕੀਤੇ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਰਥ ਵੀ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। {{gap}}ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਅਰਬੀ ਅਤੇ ਉਰਦੂ ਅਲਫ਼ਾਜ਼ ਦੀ ਬਣਤਰ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਰੱਖਣ ਦਾ ਯਤਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੇ ਅਲਫ਼ਾਜ਼ ਨੂੰ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਢਾਲਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼, ਦਾਖ਼ਿਲ, ਸ਼ਾਮਿਲ, ਹਿਦਾਇਤ ਆਦਿ।ਪੰਜਾਬੀ ਜ਼ੁਬਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਚੱਲਤ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਵੀ ਲਿਹਾਜ਼ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। {{gap}}ਅਰਬੀ ਤੋਂ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਦਿਆਂ ਕਈ ਥਾਵਾਂ ਤੇ ਅਨੁਵਾਦਕ ਨੇ ਵਾਕਾਂ ਨੂੰ ਮੁਕੰਮਲ ਕਰਨ ਲਈ ਵਾਧੂ ਸ਼ਬਦ ਬਰੈਕਟਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਪਾਠਕਾਂ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਦੇ ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀ ਨਾ ਆਵੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਈ ਥਾਵਾਂ ’ਤੇ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਰਥਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਬਰੈਕਟਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।<noinclude></noinclude> o1tnzo49h9vpm6fp4lpqgmgal4ka9qs 250 66963 197409 2025-07-09T17:42:58Z Charan Gill 36 /* ਸੋਧਣਾ */ 197409 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Charan Gill" />{{c|(20)}}</noinclude>{{Css image crop |Image = ਕੁਰਆਨ_ਮਜੀਦ_–_ਪੰਜਾਬੀ_ਅਨੁਵਾਦ_ਮੁਹੰਮਦ_ਜਮੀਲ.pdf |Page = 20 |bSize = 432 |cWidth = 390 |cHeight = 572 |oTop = 18 |oLeft = 20 |Location = center |Description = }}<noinclude></noinclude> a6uk6xkcron1b6xk216yyqx1yriujy1 250 66964 197410 2025-07-09T17:45:00Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "{{Css image crop |Image = ਕੁਰਆਨ_ਮਜੀਦ_–_ਪੰਜਾਬੀ_ਅਨੁਵਾਦ_ਮੁਹੰਮਦ_ਜਮੀਲ.pdf |Page = 21 |bSize = 432 |cWidth = 155 |cHeight = 231 |oTop = 71 |oLeft = 222 |Location = center |Description = }} 1. ਸੂਰਤ ਅਲ-ਫ਼ਾਤਿਹਾ 1. ਸੂਰਤ ਅਲ-ਫ਼ਾਤਿਹਾ (ਮੱਕਾ ਵਿਖੇ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਈ) ਇਸ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ 7 ਆਇਤਾਂ, 1..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 197410 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{c|(21)}}</noinclude>{{Css image crop |Image = ਕੁਰਆਨ_ਮਜੀਦ_–_ਪੰਜਾਬੀ_ਅਨੁਵਾਦ_ਮੁਹੰਮਦ_ਜਮੀਲ.pdf |Page = 21 |bSize = 432 |cWidth = 155 |cHeight = 231 |oTop = 71 |oLeft = 222 |Location = center |Description = }} 1. ਸੂਰਤ ਅਲ-ਫ਼ਾਤਿਹਾ 1. ਸੂਰਤ ਅਲ-ਫ਼ਾਤਿਹਾ (ਮੱਕਾ ਵਿਖੇ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਈ) ਇਸ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ 7 ਆਇਤਾਂ, 1 ਰੁਕੂਅ, ਅਰਬੀ ਦੇ 25 ਸ਼ਬਦ, ਅਤੇ 123 21 ਪਾਰਾ 1 الفاتحة ਅੱਖਰ ਹਨ। ਜੋ ਸ਼ੁਰੂ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜੋ ਬੇਹੱਦ ਮਿਹਰਬਾਨ, ਨਿਹਾਇਤ ਰਹਿਮ ਫ਼ਰਮਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਅੱਲਾਹ ਲਈ ਹੀ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਰੇ ਜਹਾਨਾਂ ਦਾ ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ ਹੈ। (1) ਬੇਹੱਦ ਮਿਹਰਬਾਨ, ਅਤਿਅੰਤ ਰਹਿਮ ਵਾਲਾ ਹੈ। (2) ਇਨਸਾਫ਼ ਦੇ ਦਿਨ ਦਾ ਮਾਲਿਕ ਹੈ। (3) (ਐ ਅੱਲਾਹ!) ਅਸੀਂ ਤੇਰੀ ਹੀ ਇਬਾਦਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਤੇਰੇ ਕੋਲੋਂ ਹੀ ਮਦਦ ਮੰਗਦੇ ਹਾਂ। (4) ਸਾਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਚਲਾ। (5) ਉਹਨਾਂ سورة الفاتحة ماية بسم الله الرحم الحَمدُ لِلْوَرَتِ العَلَمينَ الرَّحْمنِ الحاملِكِ يَوْمِ الدِّينِ : انا اد نَعْبُدُ وَإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ صِرَاط نَا الصِّرَاطَ السُتَقِيمَ لذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَدِ البَمَغْضُوبِ عَلَيْهِدُوَلَا الضَّالِينَة ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਜਿਹਨਾਂ ਉੱਤੇ ਤੂੰ ਆਪਣਾ ਫ਼ਜ਼ਲ ਅਤੇ ਕਰਮ ਫ਼ਰਮਾਉਂਦਾ ਰਿਹਾ। (6) ਨਾ ਕਿ ਉਹਨਾਂ (ਲੋਕਾਂ) ਦੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਜਿਹਨਾਂ 'ਤੇ ਤੇਰਾ ਗ਼ਜ਼ਬ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਨਾ ਗੁੰਮਰਾਹਾਂ ਦੇ।(7) ਛਲੱਦਾਅੱਲੀਨ (1): ਇਸ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ ਰੱਬ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੰਦਿਆਂ ਦੇ ਮੂੰਹੋਂ ਅਖਵਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਰੋ | ਤਾਰੀਫ਼-ਵਡਿਆਈ, ਬਜ਼ੁਰਗੀ, ਉਸਤਤ।ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ-ਪਾਲਣਹਾਰ, ਰੱਬ।ਇਬਾਦਤ-ਬੰਦਗੀ। ਫ਼ਜ਼ਲ-ਮਿਹਰ, ਅਨਾਇਤ। ਗ਼ਜ਼ਬ-ਗ਼ੁੱਸਾ, ਕਹਿਰ, ਅਜ਼ਾਬ।<noinclude></noinclude> 7k1kx1i29px16u4wh22987lxz9waqbh 197411 197410 2025-07-09T17:46:06Z Charan Gill 36 197411 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{c|(21)}}</noinclude>{{Css image crop |Image = ਕੁਰਆਨ_ਮਜੀਦ_–_ਪੰਜਾਬੀ_ਅਨੁਵਾਦ_ਮੁਹੰਮਦ_ਜਮੀਲ.pdf |Page = 21 |bSize = 432 |cWidth = 155 |cHeight = 231 |oTop = 71 |oLeft = 222 |Location = right |Description = }} 1. ਸੂਰਤ ਅਲ-ਫ਼ਾਤਿਹਾ 1. ਸੂਰਤ ਅਲ-ਫ਼ਾਤਿਹਾ (ਮੱਕਾ ਵਿਖੇ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਈ) ਇਸ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ 7 ਆਇਤਾਂ, 1 ਰੁਕੂਅ, ਅਰਬੀ ਦੇ 25 ਸ਼ਬਦ, ਅਤੇ 123 21 ਪਾਰਾ 1 الفاتحة ਅੱਖਰ ਹਨ। ਜੋ ਸ਼ੁਰੂ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜੋ ਬੇਹੱਦ ਮਿਹਰਬਾਨ, ਨਿਹਾਇਤ ਰਹਿਮ ਫ਼ਰਮਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਅੱਲਾਹ ਲਈ ਹੀ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਰੇ ਜਹਾਨਾਂ ਦਾ ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ ਹੈ। (1) ਬੇਹੱਦ ਮਿਹਰਬਾਨ, ਅਤਿਅੰਤ ਰਹਿਮ ਵਾਲਾ ਹੈ। (2) ਇਨਸਾਫ਼ ਦੇ ਦਿਨ ਦਾ ਮਾਲਿਕ ਹੈ। (3) (ਐ ਅੱਲਾਹ!) ਅਸੀਂ ਤੇਰੀ ਹੀ ਇਬਾਦਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਤੇਰੇ ਕੋਲੋਂ ਹੀ ਮਦਦ ਮੰਗਦੇ ਹਾਂ। (4) ਸਾਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਚਲਾ। (5) ਉਹਨਾਂ سورة الفاتحة ماية بسم الله الرحم الحَمدُ لِلْوَرَتِ العَلَمينَ الرَّحْمنِ الحاملِكِ يَوْمِ الدِّينِ : انا اد نَعْبُدُ وَإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ صِرَاط نَا الصِّرَاطَ السُتَقِيمَ لذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَدِ البَمَغْضُوبِ عَلَيْهِدُوَلَا الضَّالِينَة ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਜਿਹਨਾਂ ਉੱਤੇ ਤੂੰ ਆਪਣਾ ਫ਼ਜ਼ਲ ਅਤੇ ਕਰਮ ਫ਼ਰਮਾਉਂਦਾ ਰਿਹਾ। (6) ਨਾ ਕਿ ਉਹਨਾਂ (ਲੋਕਾਂ) ਦੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਜਿਹਨਾਂ 'ਤੇ ਤੇਰਾ ਗ਼ਜ਼ਬ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਨਾ ਗੁੰਮਰਾਹਾਂ ਦੇ।(7) ਛਲੱਦਾਅੱਲੀਨ (1): ਇਸ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ ਰੱਬ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੰਦਿਆਂ ਦੇ ਮੂੰਹੋਂ ਅਖਵਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਰੋ | ਤਾਰੀਫ਼-ਵਡਿਆਈ, ਬਜ਼ੁਰਗੀ, ਉਸਤਤ।ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ-ਪਾਲਣਹਾਰ, ਰੱਬ।ਇਬਾਦਤ-ਬੰਦਗੀ। ਫ਼ਜ਼ਲ-ਮਿਹਰ, ਅਨਾਇਤ। ਗ਼ਜ਼ਬ-ਗ਼ੁੱਸਾ, ਕਹਿਰ, ਅਜ਼ਾਬ।<noinclude></noinclude> pfh0utba8ghss0z6thuoyi3o20tbiu1 197412 197411 2025-07-09T17:57:51Z Charan Gill 36 /* ਸੋਧਣਾ */ 197412 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Charan Gill" />{{c|(21)}}</noinclude>{{Css image crop |Image = ਕੁਰਆਨ_ਮਜੀਦ_–_ਪੰਜਾਬੀ_ਅਨੁਵਾਦ_ਮੁਹੰਮਦ_ਜਮੀਲ.pdf |Page = 21 |bSize = 432 |cWidth = 155 |cHeight = 231 |oTop = 71 |oLeft = 222 |Location = right |Description = }} 1. ਸੂਰਤ ਅਲ-ਫ਼ਾਤਿਹਾ {{gap|3em}}(ਮੱਕਾ ਵਿਖੇ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਈ) {{gap}}ਇਸ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ 7 ਆਇਤਾਂ, 1 ਰੁਕੂਅ, ਅਰਬੀ ਦੇ 25 ਸ਼ਬਦ, ਅਤੇ 123 ਅੱਖਰ ਹਨ। {{gap}}ਸ਼ੁਰੂ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜੋ ਬੇਹੱਦ ਮਿਹਰਬਾਨ, ਨਿਹਾਇਤ ਰਹਿਮ ਫ਼ਰਮਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। {{gap}}ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਅੱਲਾਹ ਲਈ ਹੀ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਰੇ ਜਹਾਨਾਂ ਦਾ ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ ਹੈ। (1) ਬੇਹੱਦ ਮਿਹਰਬਾਨ, ਅਤਿਅੰਤ ਰਹਿਮ ਵਾਲਾ ਹੈ। (2) ਇਨਸਾਫ਼ ਦੇ ਦਿਨ ਦਾ ਮਾਲਿਕ ਹੈ। (3) (ਐ ਅੱਲਾਹ!) ਅਸੀਂ ਤੇਰੀ ਹੀ ਇਬਾਦਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਤੇਰੇ ਕੋਲੋਂ ਹੀ ਮਦਦ ਮੰਗਦੇ ਹਾਂ। (4) ਸਾਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਚਲਾ। (5) ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਜਿਹਨਾਂ ਉੱਤੇ ਤੂੰ ਆਪਣਾ ਫ਼ਜ਼ਲ ਅਤੇ ਕਰਮ ਫ਼ਰਮਾਉਂਦਾ ਰਿਹਾ। (6) ਨਾ ਕਿ ਉਹਨਾਂ (ਲੋਕਾਂ) ਦੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਜਿਹਨਾਂ 'ਤੇ ਤੇਰਾ ਗ਼ਜ਼ਬ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਨਾ ਗੁੰਮਰਾਹਾਂ ਦੇ।(7) {{rule}} ਛਲੱਦਾਅੱਲੀਨ (1): ਇਸ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ ਰੱਬ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੰਦਿਆਂ ਦੇ ਮੂੰਹੋਂ ਅਖਵਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਰੋ। {{right|----------------}} ਤਾਰੀਫ਼-ਵਡਿਆਈ, ਬਜ਼ੁਰਗੀ, ਉਸਤਤ। ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ-ਪਾਲਣਹਾਰ, ਰੱਬ। ਇਬਾਦਤ-ਬੰਦਗੀ। ਫ਼ਜ਼ਲ-ਮਿਹਰ, ਅਨਾਇਤ। ਗ਼ਜ਼ਬ-ਗ਼ੁੱਸਾ, ਕਹਿਰ, ਅਜ਼ਾਬ।<noinclude></noinclude> 9bkbf3f2jemm2xnpkigq7ewkl9rhwm6 197413 197412 2025-07-09T17:59:51Z Charan Gill 36 197413 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Charan Gill" />{{c|(21)}}</noinclude>{{Css image crop |Image = ਕੁਰਆਨ_ਮਜੀਦ_–_ਪੰਜਾਬੀ_ਅਨੁਵਾਦ_ਮੁਹੰਮਦ_ਜਮੀਲ.pdf |Page = 21 |bSize = 432 |cWidth = 155 |cHeight = 231 |oTop = 71 |oLeft = 222 |Location = right |Description = }} 1. ਸੂਰਤ ਅਲ-ਫ਼ਾਤਿਹਾ {{gap|3em}}(ਮੱਕਾ ਵਿਖੇ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਈ) {{gap}}ਇਸ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ 7 ਆਇਤਾਂ, 1 ਰੁਕੂਅ, ਅਰਬੀ ਦੇ 25 ਸ਼ਬਦ, ਅਤੇ 123 ਅੱਖਰ ਹਨ। {{gap}}ਸ਼ੁਰੂ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜੋ ਬੇਹੱਦ ਮਿਹਰਬਾਨ, ਨਿਹਾਇਤ ਰਹਿਮ ਫ਼ਰਮਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। {{gap}}ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਅੱਲਾਹ ਲਈ ਹੀ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਰੇ ਜਹਾਨਾਂ ਦਾ ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ ਹੈ। (1) ਬੇਹੱਦ ਮਿਹਰਬਾਨ, ਅਤਿਅੰਤ ਰਹਿਮ ਵਾਲਾ ਹੈ। (2) ਇਨਸਾਫ਼ ਦੇ ਦਿਨ ਦਾ ਮਾਲਿਕ ਹੈ। (3) (ਐ ਅੱਲਾਹ!) ਅਸੀਂ ਤੇਰੀ ਹੀ ਇਬਾਦਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਤੇਰੇ ਕੋਲੋਂ ਹੀ ਮਦਦ ਮੰਗਦੇ ਹਾਂ। (4) ਸਾਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਚਲਾ। (5) ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਜਿਹਨਾਂ ਉੱਤੇ ਤੂੰ ਆਪਣਾ ਫ਼ਜ਼ਲ ਅਤੇ ਕਰਮ ਫ਼ਰਮਾਉਂਦਾ ਰਿਹਾ। (6) ਨਾ ਕਿ ਉਹਨਾਂ (ਲੋਕਾਂ) ਦੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਜਿਹਨਾਂ 'ਤੇ ਤੇਰਾ ਗ਼ਜ਼ਬ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਨਾ ਗੁੰਮਰਾਹਾਂ ਦੇ।(7) {{rule}} ਛਲੱਦਾਅੱਲੀਨ (1): ਇਸ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ ਰੱਬ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੰਦਿਆਂ ਦੇ ਮੂੰਹੋਂ ਅਖਵਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਰੋ। {{left|-----------}} ਤਾਰੀਫ਼-ਵਡਿਆਈ, ਬਜ਼ੁਰਗੀ, ਉਸਤਤ। ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ-ਪਾਲਣਹਾਰ, ਰੱਬ। ਇਬਾਦਤ-ਬੰਦਗੀ। ਫ਼ਜ਼ਲ-ਮਿਹਰ, ਅਨਾਇਤ। ਗ਼ਜ਼ਬ-ਗ਼ੁੱਸਾ, ਕਹਿਰ, ਅਜ਼ਾਬ।<noinclude></noinclude> nxm3awfw7tskxjkeoo4asucbawhak0r 197414 197413 2025-07-09T18:01:58Z Charan Gill 36 197414 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Charan Gill" />{{c|(21)}}</noinclude>{{Css image crop |Image = ਕੁਰਆਨ_ਮਜੀਦ_–_ਪੰਜਾਬੀ_ਅਨੁਵਾਦ_ਮੁਹੰਮਦ_ਜਮੀਲ.pdf |Page = 21 |bSize = 432 |cWidth = 155 |cHeight = 231 |oTop = 71 |oLeft = 222 |Location = right |Description = }} 1. ਸੂਰਤ ਅਲ-ਫ਼ਾਤਿਹਾ {{gap|3em}}(ਮੱਕਾ ਵਿਖੇ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਈ) {{gap}}ਇਸ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ 7 ਆਇਤਾਂ, 1 ਰੁਕੂਅ, ਅਰਬੀ ਦੇ 25 ਸ਼ਬਦ, ਅਤੇ 123 ਅੱਖਰ ਹਨ। {{gap}}ਸ਼ੁਰੂ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜੋ ਬੇਹੱਦ ਮਿਹਰਬਾਨ, ਨਿਹਾਇਤ ਰਹਿਮ ਫ਼ਰਮਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। {{gap}}ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਅੱਲਾਹ ਲਈ ਹੀ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਰੇ ਜਹਾਨਾਂ ਦਾ ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ ਹੈ। (1) ਬੇਹੱਦ ਮਿਹਰਬਾਨ, ਅਤਿਅੰਤ ਰਹਿਮ ਵਾਲਾ ਹੈ। (2) ਇਨਸਾਫ਼ ਦੇ ਦਿਨ ਦਾ ਮਾਲਿਕ ਹੈ। (3) (ਐ ਅੱਲਾਹ!) ਅਸੀਂ ਤੇਰੀ ਹੀ ਇਬਾਦਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਤੇਰੇ ਕੋਲੋਂ ਹੀ ਮਦਦ ਮੰਗਦੇ ਹਾਂ। (4) ਸਾਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਚਲਾ। (5) ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਜਿਹਨਾਂ ਉੱਤੇ ਤੂੰ ਆਪਣਾ ਫ਼ਜ਼ਲ ਅਤੇ ਕਰਮ ਫ਼ਰਮਾਉਂਦਾ ਰਿਹਾ। (6) ਨਾ ਕਿ ਉਹਨਾਂ (ਲੋਕਾਂ) ਦੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਜਿਹਨਾਂ 'ਤੇ ਤੇਰਾ ਗ਼ਜ਼ਬ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਨਾ ਗੁੰਮਰਾਹਾਂ ਦੇ।(7) {{rule}} ਛਲੱਦਾਅੱਲੀਨ (1): ਇਸ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ ਰੱਬ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੰਦਿਆਂ ਦੇ ਮੂੰਹੋਂ ਅਖਵਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਰੋ। {{left|----------------}} ਤਾਰੀਫ਼-ਵਡਿਆਈ, ਬਜ਼ੁਰਗੀ, ਉਸਤਤ। ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ-ਪਾਲਣਹਾਰ, ਰੱਬ। ਇਬਾਦਤ-ਬੰਦਗੀ। ਫ਼ਜ਼ਲ-ਮਿਹਰ, ਅਨਾਇਤ। ਗ਼ਜ਼ਬ-ਗ਼ੁੱਸਾ, ਕਹਿਰ, ਅਜ਼ਾਬ।<noinclude></noinclude> 2zjou377uqhs70008na7aq19g1257e2 197415 197414 2025-07-09T18:03:40Z Charan Gill 36 197415 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Charan Gill" />{{c|(21)}}</noinclude>{{Css image crop |Image = ਕੁਰਆਨ_ਮਜੀਦ_–_ਪੰਜਾਬੀ_ਅਨੁਵਾਦ_ਮੁਹੰਮਦ_ਜਮੀਲ.pdf |Page = 21 |bSize = 432 |cWidth = 155 |cHeight = 231 |oTop = 71 |oLeft = 222 |Location = right |Description = }} 1. ਸੂਰਤ ਅਲ-ਫ਼ਾਤਿਹਾ {{gap|6em}}(ਮੱਕਾ ਵਿਖੇ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਈ) {{gap}}ਇਸ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ 7 ਆਇਤਾਂ, 1 ਰੁਕੂਅ, ਅਰਬੀ ਦੇ 25 ਸ਼ਬਦ, ਅਤੇ 123 ਅੱਖਰ ਹਨ। {{gap}}ਸ਼ੁਰੂ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜੋ ਬੇਹੱਦ ਮਿਹਰਬਾਨ, ਨਿਹਾਇਤ ਰਹਿਮ ਫ਼ਰਮਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। {{gap}}ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਅੱਲਾਹ ਲਈ ਹੀ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਰੇ ਜਹਾਨਾਂ ਦਾ ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ ਹੈ। (1) ਬੇਹੱਦ ਮਿਹਰਬਾਨ, ਅਤਿਅੰਤ ਰਹਿਮ ਵਾਲਾ ਹੈ। (2) ਇਨਸਾਫ਼ ਦੇ ਦਿਨ ਦਾ ਮਾਲਿਕ ਹੈ। (3) (ਐ ਅੱਲਾਹ!) ਅਸੀਂ ਤੇਰੀ ਹੀ ਇਬਾਦਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਤੇਰੇ ਕੋਲੋਂ ਹੀ ਮਦਦ ਮੰਗਦੇ ਹਾਂ। (4) ਸਾਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਚਲਾ। (5) ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਜਿਹਨਾਂ ਉੱਤੇ ਤੂੰ ਆਪਣਾ ਫ਼ਜ਼ਲ ਅਤੇ ਕਰਮ ਫ਼ਰਮਾਉਂਦਾ ਰਿਹਾ। (6) ਨਾ ਕਿ ਉਹਨਾਂ (ਲੋਕਾਂ) ਦੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਜਿਹਨਾਂ 'ਤੇ ਤੇਰਾ ਗ਼ਜ਼ਬ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਨਾ ਗੁੰਮਰਾਹਾਂ ਦੇ।(7) {{rule}} ਛਲੱਦਾਅੱਲੀਨ (1): ਇਸ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ ਰੱਬ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੰਦਿਆਂ ਦੇ ਮੂੰਹੋਂ ਅਖਵਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਰੋ। {{left|----------------}} ਤਾਰੀਫ਼-ਵਡਿਆਈ, ਬਜ਼ੁਰਗੀ, ਉਸਤਤ। ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ-ਪਾਲਣਹਾਰ, ਰੱਬ। ਇਬਾਦਤ-ਬੰਦਗੀ। ਫ਼ਜ਼ਲ-ਮਿਹਰ, ਅਨਾਇਤ। ਗ਼ਜ਼ਬ-ਗ਼ੁੱਸਾ, ਕਹਿਰ, ਅਜ਼ਾਬ।<noinclude></noinclude> lo18gmqtvcog0m4hrkatk2749cxr01e 197416 197415 2025-07-09T18:04:51Z Charan Gill 36 197416 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Charan Gill" />{{c|(21)}}</noinclude>{{Css image crop |Image = ਕੁਰਆਨ_ਮਜੀਦ_–_ਪੰਜਾਬੀ_ਅਨੁਵਾਦ_ਮੁਹੰਮਦ_ਜਮੀਲ.pdf |Page = 21 |bSize = 432 |cWidth = 155 |cHeight = 231 |oTop = 71 |oLeft = 222 |Location = right |Description = }} 1. ਸੂਰਤ ਅਲ-ਫ਼ਾਤਿਹਾ {{gap|4em}}(ਮੱਕਾ ਵਿਖੇ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਈ) {{gap}}ਇਸ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ 7 ਆਇਤਾਂ, 1 ਰੁਕੂਅ, ਅਰਬੀ ਦੇ 25 ਸ਼ਬਦ, ਅਤੇ 123 ਅੱਖਰ ਹਨ। {{gap}}ਸ਼ੁਰੂ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜੋ ਬੇਹੱਦ ਮਿਹਰਬਾਨ, ਨਿਹਾਇਤ ਰਹਿਮ ਫ਼ਰਮਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। {{gap}}ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਅੱਲਾਹ ਲਈ ਹੀ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਰੇ ਜਹਾਨਾਂ ਦਾ ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ ਹੈ। (1) ਬੇਹੱਦ ਮਿਹਰਬਾਨ, ਅਤਿਅੰਤ ਰਹਿਮ ਵਾਲਾ ਹੈ। (2) ਇਨਸਾਫ਼ ਦੇ ਦਿਨ ਦਾ ਮਾਲਿਕ ਹੈ। (3) (ਐ ਅੱਲਾਹ!) ਅਸੀਂ ਤੇਰੀ ਹੀ ਇਬਾਦਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਤੇਰੇ ਕੋਲੋਂ ਹੀ ਮਦਦ ਮੰਗਦੇ ਹਾਂ। (4) ਸਾਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਚਲਾ। (5) ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਜਿਹਨਾਂ ਉੱਤੇ ਤੂੰ ਆਪਣਾ ਫ਼ਜ਼ਲ ਅਤੇ ਕਰਮ ਫ਼ਰਮਾਉਂਦਾ ਰਿਹਾ। (6) ਨਾ ਕਿ ਉਹਨਾਂ (ਲੋਕਾਂ) ਦੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਜਿਹਨਾਂ 'ਤੇ ਤੇਰਾ ਗ਼ਜ਼ਬ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਨਾ ਗੁੰਮਰਾਹਾਂ ਦੇ।(7) {{rule}} ਛਲੱਦਾਅੱਲੀਨ (1): ਇਸ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ ਰੱਬ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੰਦਿਆਂ ਦੇ ਮੂੰਹੋਂ ਅਖਵਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਰੋ। {{left|----------------}} ਤਾਰੀਫ਼-ਵਡਿਆਈ, ਬਜ਼ੁਰਗੀ, ਉਸਤਤ। ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ-ਪਾਲਣਹਾਰ, ਰੱਬ। ਇਬਾਦਤ-ਬੰਦਗੀ। ਫ਼ਜ਼ਲ-ਮਿਹਰ, ਅਨਾਇਤ। ਗ਼ਜ਼ਬ-ਗ਼ੁੱਸਾ, ਕਹਿਰ, ਅਜ਼ਾਬ।<noinclude></noinclude> jxiknwltan6fwkssz674t5afwx59e9b 250 66965 197430 2025-07-09T23:26:05Z Charan Gill 36 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "{{Css image crop |Image = ਕੁਰਆਨ_ਮਜੀਦ_–_ਪੰਜਾਬੀ_ਅਨੁਵਾਦ_ਮੁਹੰਮਦ_ਜਮੀਲ.pdf |Page = 22 |bSize = 432 |cWidth = 162 |cHeight = 242 |oTop = 53 |oLeft = 212 |Location = right |Description = }} 2. ਸੂਰਤ ਅਲ-ਬਕਰ {{gap}}(ਮਦੀਨਾ ਵਿਖੇ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਈ) {{gap}}(ਇਸ ਸੂਰਤ ਵਿਚ 286 ਆਇਤਾਂ, 40 ਰੁਕੂਅ, ਅਰਬੀ ਦੇ 602..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 197430 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Charan Gill" />{{c|(22)}}</noinclude>{{Css image crop |Image = ਕੁਰਆਨ_ਮਜੀਦ_–_ਪੰਜਾਬੀ_ਅਨੁਵਾਦ_ਮੁਹੰਮਦ_ਜਮੀਲ.pdf |Page = 22 |bSize = 432 |cWidth = 162 |cHeight = 242 |oTop = 53 |oLeft = 212 |Location = right |Description = }} 2. ਸੂਰਤ ਅਲ-ਬਕਰ {{gap}}(ਮਦੀਨਾ ਵਿਖੇ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਈ) {{gap}}(ਇਸ ਸੂਰਤ ਵਿਚ 286 ਆਇਤਾਂ, 40 ਰੁਕੂਅ, ਅਰਬੀ ਦੇ 6021 ਸ਼ਬਦ ਅਤੇ 20,000 ਅੱਖਰ ਹਨ) {{gap}}ਸ਼ੁਰੂ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜੋ ਬੇਹੱਦ ਮਿਹਰਬਾਨ, ਨਿਹਾਇਤ ਰਹਿਮ ਫ਼ਰਮਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਅਲਿਫ਼-ਲਾਮ-ਮੀਮ ਇਹ (ਉਹ) ਕਿਤਾਬ (ਕੁਰਆਨ ਮਜੀਦ) ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ (ਕਿ ਇਹ) ਰੱਬੀ ਕਲਾਮ ਹੈ (1) ਰੱਬ ਤੋਂ ਡਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਲਈ ਰਾਹ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। (2) ਜਿਹੜੇ ਗ਼ਾਇਬ 'ਤੇ ਈਮਾਨ ਲਿਆਉਂਦੇ ਅਤੇ ਅਦਬ ਦੇ ਨਾਲ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹਨ ਤੇ ਜੋ ਕੁੱਝ ਅਸੀਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬਖ਼ਸ਼ਿਆ ਹੈ, ਉਸ ਵਿੱਚੋਂ (ਜਾਇਜ਼) ਖ਼ਰਚ ਕਰਦੇ ਹਨ।(3) ਅਤੇ (ਐ ਮੁਹੰਮਦ) ਜਿਹੜੀ ਕਿਤਾਬ ਤੁਹਾਡੇ 'ਤੇ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਈ ਤੇ ਜਿਹੜੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਤੁਹਾਥੋਂ ਪਹਿਲਾਂ (ਪੈਗ਼ੰਬਰਾਂ 'ਤੇ) ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਈਆਂ, ਸਭਨਾਂ 'ਤੇ ਈਮਾਨ ਲਿਆਉਂਦੇ ਅਤੇ ਆਖ਼ਿਰਤ 'ਤੇ ਯਕੀਨ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।(4) {{rule}} ਮਜੀਦ-ਅਜ਼ਮਤ ਵਾਲਾ, ਬਜ਼ੁਰਗੀ ਵਾਲਾ।ਗ਼ਾਇਬ-ਪਰੋਖ ਜਾਂ ਜੋ ਸਾਹਮਣੇ ਵਿਖਾਈ ਨਾ ਦੇਵੇ।ਈਮਾਨ ਲੈ ਆਉਣਾ- ਯਕੀਨ ਕਰਨਾ, ਭਰੋਸਾ ਕਰਨਾ।ਜਾਇਜ਼-ਸਹੀ, ਸ਼ਰ੍ਹਾ ਅਨੁਸਾਰ।ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਈ-ਉਤਰੀ। ਕਿਤਾਬਾਂ-ਪਹਿਲੇ ਪੈਗ਼ੰਬਰਾਂ 'ਤੇ ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋਈਆਂ ਧਾਰਮਿਕ ਕਿਤਾਬਾਂ। ਆਖ਼ਿਰਤ-ਇਸ ਦੁਨੀਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਕ ਹੋਰ ਦੁਨੀਆ ਕਾਇਮ ਹੋਵੇਗੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਿਸਾਬ-ਕਿਤਾਬ ਹੋਵੇਗਾ।<noinclude></noinclude> qfvxmb692ijvkl5dp9tgpqj8mb592ds 250 66966 197451 2025-07-10T09:20:40Z Sonia Atwal 2031 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "________________ ਆਮ ਲੇਖਕ ਦੀ ਅਰਜੋਈ ਹੇ ਮੇਰੀ ਸਭਾ ਦੇ ਸਭ ਨਵੇਂ ਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਜੀਓ, ਵੱਡੀ ਅਕਾਡਮੀ ਦੇ ਕਰਤਾ ਧਰਤਾ ਜੀਓ, ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਰਬਾਰ ਦੇ ਮੇਹਰਬਾਨ ਅਲੋਚਕ ਜੀਓ, ਸਾਹਿਤ ਤੋਂ ਪੱਤਰਕਾਰਤਾ ਵਿਚ ਆਏ ਵੀਰੋ ਤੇ ਭੈਣੋ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 197451 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>________________ ਆਮ ਲੇਖਕ ਦੀ ਅਰਜੋਈ ਹੇ ਮੇਰੀ ਸਭਾ ਦੇ ਸਭ ਨਵੇਂ ਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਜੀਓ, ਵੱਡੀ ਅਕਾਡਮੀ ਦੇ ਕਰਤਾ ਧਰਤਾ ਜੀਓ, ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਰਬਾਰ ਦੇ ਮੇਹਰਬਾਨ ਅਲੋਚਕ ਜੀਓ, ਸਾਹਿਤ ਤੋਂ ਪੱਤਰਕਾਰਤਾ ਵਿਚ ਆਏ ਵੀਰੋ ਤੇ ਭੈਣੋਂ, ਨਿੱਕੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਸਭ ਸਾਹਿੱਤਕ ਅੰਕ ਕੱਢਦੀਆਂ ਅਖਬਾਰਾਂ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਜੀਓ, ਮੈਂ ਅਜ ਫੇਰ ਤੁਹਾਡੇ ਸਨਮੁੱਖ ਹੋਣ ਲਗਾ ਹਾਂ ਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਕਚਿਹਰੀ ਵਿਚ ਹਾਜ਼ਰ ਹਾਂ। ਤੁਹਾਡੇ ਵਲੋਂ ਮਿਲੇ ਪਿਛਲੀ ਵਾਰੀ ਦੇ ਹੁੰਗਾਰੇ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਫੇਰ ਹੌਸਲਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਤੇ ਐਤਕਾਂ ਮੈਂ ਕੁਝ ਪੈਸੇ ਫਿਰ ਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਬੀਵੀ ਤੋਂ ਚੋਰੀ, ਕੁਝ ਗੈਰਰਸਮੀ ਟਿਊਸ਼ਨਾਂ ਕਰਕੇ, ਕੁਝ ਏਧਰੋਂ ਉਧਰੋਂ ਪਊਏ, ਅਧੀਏ 'ਚੋਂ ਬਚਾ ਕਿ ਜਾਂ ਫੇਰ ਦੋਸਤਾਂ ਦੀ ਭੀੜ ਵਿਚ ਕੰਜੂਸੀ ਵਾਲੀ ਚੁੱਪੀ ਵੱਟ ਕਿ। ਇਹ ਨਾ ਸਮਝਣਾ ਕਿ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੈਸੇ ਦੇਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਨ ਲੱਗਿਆ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਤਾਂ ਜਨਾਬ ਜੀ ਤੁਹਾਡੇ ਸਿਰਫ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਾ ਹੀ ਭੁੱਖਾ ਹਾਂ। ਅਜ ਤੁਹਾਡਾ ਸਹਿੰਦਾ ਸਹਿੰਦਾ ਸਹਿਯੋਗ ਮੈਨੂੰ ਲੋੜੀਂਦਾ ਹੈ। ਪੈਸੇ ਤਾਂ ਜੋ ਮੈਂ ਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਹਨ ਉਹ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਦੂਸਰੀ ਕਿਤਾਬ ਛਪਵਾਉਣ ਲਈ ਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇੰਨੇ ਕੁ ਪੈਸਿਆਂ ਨਾਲ ਜੇ ਕਰ ਕਿਸੇ ਛਾਪਕ ਦਾ ਸਰ ਜਾਵੇ ਤੇ ਮੇਰੀ ਕਿਤਾਬ ਛਾਪ ਦੇਵੇ ਤਾਂ ਮੈਂ ਗਨੀਮਤ ਸਮਝਾਂਗਾ। ਛਾਪਕ ਵਿਚਾਰਾ ਵੀ ਕੀ ਕਰੋ, ਮੈਂ ਵੀ ਲਿਖਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਹਾਂ ਤੇ ਕਾਲੇ ਅੱਖਰੀ ਆਪਣੀ ਰਚਨਾ ਨੂੰ ਛਪਿਆ ਦੇਖਣ ਦਾ ਚਾਹਵਾਨ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਵਾਅਦਾ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਜੋ 100-200 ਕਿਤਾਬ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਦੇਵੇਗਾ ਉਹ ਸਭ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਦਰ ਸਹਿਤ ਭੇਂਟ ਕਰਾਂਗਾ। ਹੇ ਮੇਰੀ ਸਾਹਿਤ ਸਿਰਜਣਾ ਦੇ ਸਿਰੇ ਦੀ ਗੰਢ ਪ੍ਰਧਾਨ ਜੀਓ ਤੁਸੀਂ ਕਿਰਪਾ ਕਰਨੀ, ਮੇਰੀ ਕਿਤਾਬ ਚੰਗੇ ਜਿਹੇ ਮਹਿਮਾਨ ਨੂੰ ਸਦ ਕਿ ਰੀਲੀਜ਼ ਕਰਵਾ ਦੇਣੀ ਭਾਵੇਂ ਤੁਸੀਂ ਮੁੱਖ-ਮਹਿਮਾਨ ਕੋਲੋਂ ਤਿੰਨ ਜਾਂ ਚਾਰ ਹਜ਼ਾਰ ਉਤੇ ਸੋ ਰੁਪਿਆ ਸਭਾ ਵਾਸਤੇ ਸਹਾਇਤਾ ਲੈ ਲੈਣੀ, ਮੈਂ ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਦੀ ਸਾਹਿੱਤ ਦੀ ਸੂਝ ਦੇ ਖ਼ੁਦ ਪੁਲ ਬੰਨਾਂਗਾ, ਭਾਵੇਂ ਮੈਨੂੰ ਉਸਦੀ ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ - 11 1<noinclude></noinclude> a2az8i60fh0zmg5g8964s4fz9xg3ajd 250 66967 197452 2025-07-10T09:21:20Z Sonia Atwal 2031 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "________________ ਛਪੀ ਹੋਈ ਕਿਸੇ ਰਚਨਾ ਦਾ ਕੁਝ ਵੀ ਯਾਦ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਹੋ ਮੇਰੇ ਸਾਹਿੱਤੋਂ ਪਰਤੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਜੀਓ, ਸਮਾਗਮ ਦਾ ਸੰਚਾਲਨ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਹੀ ਕਰਨਾ ਹੈ ਤੇ ਖ਼ਬਰ ਆਪਣੇ ਬਾਕੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਕਹਿ ਕਿ ਲਗਵਾਉਣ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਮ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 197452 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>________________ ਛਪੀ ਹੋਈ ਕਿਸੇ ਰਚਨਾ ਦਾ ਕੁਝ ਵੀ ਯਾਦ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਹੋ ਮੇਰੇ ਸਾਹਿੱਤੋਂ ਪਰਤੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਜੀਓ, ਸਮਾਗਮ ਦਾ ਸੰਚਾਲਨ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਹੀ ਕਰਨਾ ਹੈ ਤੇ ਖ਼ਬਰ ਆਪਣੇ ਬਾਕੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਕਹਿ ਕਿ ਲਗਵਾਉਣ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਮ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਹੀ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਜਿੰਨੀਆਂ ਆਖੋ ਫੋਟੋਆਂ ਦੀਆਂ ਰੰਗਦਾਰ ਕਾਪੀਆਂ (ਜਿਸ ਵਿਚ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਹੋਵੋ) ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਸੇ ਦਿਨ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਦੇਵਾਂਗਾ। ਹੇ ਮੇਰੇ ਅਤਿ ਸਤਕਾਰਿਤ ਛੋਟੇ ਤੇ ਵੱਡੇ ਵੀਰ ਸੰਪਾਦਕ ਜੀਓ, ਇਹ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੀ ਹੀ ਮਿਹਰਬਾਨੀ ਹੋਵੇਗੀ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਰੰਗਦਾਰ ਪੰਨੇ ਤੇ ਮੇਰੀ ਨਿਮਾਣੀ ਜਿਹੀ ਕਿਤਾਬ ਰੀਲੀਜ਼ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਦੀ ਫੋਟੋ ਛਪੇਗੀ। ਇਹ ਤੁਹਾਡੀ ਕਿਰਪਾ ਹੀ ਹੋਵੇਗੀ, ਜਿਸ ਸਦਕਾ ਸੂਬੇ ਦੀ ਜਾਂ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਿਚ ਇਨਾਮਾਂ ਦੀਆਂ ਲਿਸਟਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਬੈਠੇ ਸੱਜਣਾਂ ਕੋਲ ਮੇਰੇ ਬਾਰੇ ਆਵਾਜ਼ ਪਹੁੰਚੇਗੀ। ਦਰਬਾਰੀ ਆਲੋਚਕ ਵੀਰ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਆਪਣੇ ਹਨ। ਉਹ ਤਾਂ ਉਂਜ ਵੀ ਆਮ ਲੇਖਕ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਬਸ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਤਾਂ ਪ੍ਰਤੀਬੱਧ ਲੇਖਕਾਂ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਹੀ ਕਰਨੀ ਹੈ ਤੇ ਮੈਂ ਉਹਨਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਪੂਰਾ ਪ੍ਰਤੀਬਧ ਹਾਂ। ਹੇ ਮੇਰੇ ਸਾਹਿੱਤਕ ਪ੍ਰਿਯਤਮਾਓ ਤੁਹਾਡੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਰਹੀ ਤਾਂ ਮੇਰੀ ਇਹ ਦੂਜੀ ਕਿਤਾਬ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰੇਗੀ। ਅੰਤ ਵਿਚ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਯਕੀਨ ਦੁਆਂਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਅਗਰ ਤੁਸੀਂ ਮਿਹਰ ਕਰਕੇ ਮੇਰਾ ਇਹ ਕਾਰਜ ਸਿਰੇ ਚਾੜ੍ਹਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਮੈਂ ਤੀਜੀ ਕਿਤਾਬ ਜ਼ਰੂਰ ਪਾਠਕਾਂ ਲਈ ਲਿਖਾਂਗਾ। ਅਮੀਨ ਆਮ ਲੇਖਕ ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ - 112<noinclude></noinclude> j0et71v6dwcnz7qanznwwj9zr1n3j13 250 66968 197453 2025-07-10T09:22:03Z Sonia Atwal 2031 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "________________ ਸ਼ਾਇਰ ਦੇ ਘਰ ਚੋਰੀ ਕੁਝ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਤਕ ਲੋਕ ਘਰਾਂ ਦੇ ਵਿਹੜਿਆਂ ਜਾਂ ਕੋਠਿਆਂ ਉਤੇ ਮੰਜੇ ਡਾਹ ਕਿ ਸੌਂਦੇ ਸਨ। ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਤਾਲੇ ਲਾਕੇ ਨਿਸਚਿੰਤ ਹੋਕੇ ਘੁਰਾੜ ਮਾਰਦੇ ਸਨ। ਘਰ ਦਾ ਮੁੱਖੀ ਵਿਹੜੇ ਦੇ ਬਾਹਰਲ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 197453 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>________________ ਸ਼ਾਇਰ ਦੇ ਘਰ ਚੋਰੀ ਕੁਝ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਤਕ ਲੋਕ ਘਰਾਂ ਦੇ ਵਿਹੜਿਆਂ ਜਾਂ ਕੋਠਿਆਂ ਉਤੇ ਮੰਜੇ ਡਾਹ ਕਿ ਸੌਂਦੇ ਸਨ। ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਤਾਲੇ ਲਾਕੇ ਨਿਸਚਿੰਤ ਹੋਕੇ ਘੁਰਾੜ ਮਾਰਦੇ ਸਨ। ਘਰ ਦਾ ਮੁੱਖੀ ਵਿਹੜੇ ਦੇ ਬਾਹਰਲੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਮੂਹਰੇ ਮੰਜਾ ਡਾਹ ਲੈਂਦਾ ਸੀ ਤੇ ਘਰ ਦੀ ਇਕ ਬਜ਼ੁਰਗ ਔਰਤ ਅਕਸਰ ਤਾਲੇ ਵਾਲੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਦੇ ਮੂਹਰੋਂ ਸੌਂਦੀ ਸੀ। ਬਾਕੀ ਟੱਬਰ ਵਿਚ ਵਿਚਾਲੇ ਮੰਜਿਆਂ ਦੀ ਪਾਲ ਲਗਾ ਲੈਂਦੇ ਸਨ। ਇੰਜ ਘਰ ਪੇਂਡੂ ਚੋਰਾਂ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਸੇ ਲਈ ਚੰਗੇ ਚੋਰ ਘਰ ਦੇ ਪਿਛਾੜਿਓਂ ਸੰਨ੍ਹ ਲਗਾ ਕਿ ਚੋਰੀ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਬਹੁਤੀ ਵਾਰੀ ਇਸ ਕਾਰਜ ਦਾ ਸਵੇਰੇ ਤੜਕੇ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਜਾਂ ਫੇਰ ਪਿੰਡ ਦਾ ਕੋਈ ਹਾਲੀ ਜਦ ਪਛਾੜਿਓਂ ਲੰਘਦਾ ਜਾਂ ਕੋਈ ਜੰਗਲਪਾਣੀ ਨੂੰ ਕਾਹਲਾ ਬੰਦਾ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸੂਚਿਤ ਕਰਦਾ ਤਾਂ ਦੌੜ ਭਜ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ। ਘਰ ਦੇ ਇਸ ਨਾਲ ਮਾਸੋਸੋ ਜਿਹੇ ਜਾਂਦੇ । ਘਰ ਦੇ ਮੁੱਖੀ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੁੱਖ ਪਹੁੰਚਦਾ ਤੇ ਕਈ ਵਾਰੀ ਨਾਮੋਸ਼ੀ ਦਾ ਮਾਰਿਆ ਪਿੰਡ ਦੀ ਸੱਥ ਵਿਚ ਕਈ ਕਈ ਦਿਨ ਨਾ ਵੜਦਾ। ਪਰ ਹੁਣ ਘਰਾਂ ਦੇ ਮਾਲਕ ਸੁਚੇਤ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਤੇ ਚੋਰਾਂ ਦਾ ਸਟੈਂਡਰਡ ਵੀ ਚੱਕਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਚੋਰ ਵੀ ਛੋਟੀ ਮੋਟੀ ਚੀਜ਼ ਚੋਰੀ ਕਰਨਾ ਆਪਣੀ ਹੱਤਕ ਸਮਝਦੇ ਹਨ। ਅਜ ਕੱਲ੍ਹ ਦੇ ਸਮਿਆਂ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਚੋਰੀ ਘਰ ਦੇ ਮਾਲਕ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕਿ ਹੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਇਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਲੇਖਕ ਨਾਲ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਲੇਖਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਉਪਜਾਊ ਹੈ ਰੋਜ਼ ਹੀ ਇਕ ਦੋ ਸ਼ੇਅਰ ਲਿਖ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਹਰ ਹਫ਼ਤੇ ਇਕ ਅੱਧੀ ਗ਼ਜ਼ਲ ਪੂਰੀ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਨਵੇਂ ਸਿਖਾਂਦਰੂ ਇਸਦੇ ਮਗਰ ਫਿਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿਚ ਕੁਝ ਬੀਬੀਆਂ ਵੀ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਦੋ ਬੀਬੀਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਅਕਸਰ ਆਪਣਾ ਇਕ ਅੱਧ ਕਲਾਮ ਕਦੇ ਕਦੇ ਦੇ ਦਿਆ ਕਰਦਾ ਸੀ ਜਿਹਨਾਂ ਦਾ ਮਿਜ਼ਾਜ਼ ਜਰਾ ਆਸ਼ਕਾਨਾ ਹੁੰਦਾ। ਇਹਨਾਂ ਬੀਬੀਆਂ ਦੀ ਦੋਸਤੀ ਸ਼ਾਇਰ ਦੀ ਘਰ ਵਾਲੀ ਨਾਲ ਹੋਣੀ ਸੁਭਾਵਿਕ ਹੀ ਸੀ। ਅੰਦਰੋ ਅੰਦਰੀ ਇਹ ਸ਼ਾਇਰ ਖੁਸ਼ ਵੀ ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਸਭਾ, ਮੁਸ਼ਾਇਰੇ ਵਿਚ ਇਹਨਾਂ ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ - 11<noinclude></noinclude> lmb5as90ztg2t6wlblza4dmi8c8nczn 250 66969 197454 2025-07-10T09:22:31Z Sonia Atwal 2031 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "________________ ਵਰਤਾਏ ਹੋਏ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਨੂੰ ਦਾਦ ਮਿਲਦੀ ਤਾਂ ਸ਼ਾਇਰ ਦੀਆਂ ਚਿੜੇ ਵਰਗੀਆਂ ਮੁੱਛਾਂ ਆਕੜ ਜਾਂਦੀਆਂ। ਇਕ ਦਿਨ ਇਹ ਸ਼ਾਇਰ ਬੜਾ ਉਖੜਿਆ ਜਿਹਾ ਫਿਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਅਜ ਇੱਕ ਸਭਾ ਦਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸੀ ਤੇ ਉਥੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 197454 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>________________ ਵਰਤਾਏ ਹੋਏ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਨੂੰ ਦਾਦ ਮਿਲਦੀ ਤਾਂ ਸ਼ਾਇਰ ਦੀਆਂ ਚਿੜੇ ਵਰਗੀਆਂ ਮੁੱਛਾਂ ਆਕੜ ਜਾਂਦੀਆਂ। ਇਕ ਦਿਨ ਇਹ ਸ਼ਾਇਰ ਬੜਾ ਉਖੜਿਆ ਜਿਹਾ ਫਿਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਅਜ ਇੱਕ ਸਭਾ ਦਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸੀ ਤੇ ਉਥੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਕਲਾਮ ਪੜ੍ਹਨਾ ਸੀ। ਉਥੇ ਹੀ ਇਹਨਾਂ ਦੋ ਬੀਬੀਆਂ ਨੇ ਵੀ ਸਟੇਜ ਤੇ ਪਹੁੰਚਣਾ ਸੀ। ਸ਼ਾਇਰ ਨੂੰ ਚਾਹ ਪਿਲਾ ਕਿ ਉਸਤੋਂ ਘਬਰਾਹਟ ਦਾ ਕਾਰਣ ਪੁੱਛਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਦੱਸਿਆ, ‘ਗਲ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਭਰੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਗਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਬਰੇਲੀ ਤੇ ਅੱਜ ਘੰਟਾ ਕੁ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪਹੁੰਚਿਆ। ਘਰੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਇਕ ਬੀਬੀ ਸਵੇਰੇ ਆਈ ਤੇ ਇਕ ਦੁਪਿਹਰੇ। ਦੋਹਾਂ ਨੇ ਹੀ ਮੇਰੀ ਡਾਇਰੀ ’ਚੋਂ ਕੁਝ ਨਜ਼ਮਾਂ ਕਾਪੀ ਕਰ ਲਈਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਤਾਂ ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਹੀਂ, ਪਰ ਮੁਸ਼ਕਲ ਤਾਂ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕਿਤੇ ਅਸੀਂ ਇਥੇ ਅਜ ਸਟੇਜ ਤੇ ਤਿੰਨੋ ਆਪਸ ਵਿਚ ਟਕਰਾਅ ਨਾ ਜਾਈਏ। ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਾ ਕਿ ਸ਼ਾਇਰ ਦੇ ਘਰ ਸੰਨ੍ਹ ਲਗ ਗਈ ਤੇ ਸ਼ਾਇਰ ਘਰ ਦੇ ਬੂਹੇ ਮੂਹਰੇ ਸੁੱਤਾ ਰਿਹਾ ਤੇ ਹੁਣ ਸੱਥ ਵਿਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਘਬਰਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ - 114<noinclude></noinclude> 654iyrh7xl5hafr03qh34ykmcy28qvc 250 66970 197455 2025-07-10T09:23:04Z Sonia Atwal 2031 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "________________ ਫਟੋਚੀਏ ਕਿਹੜਾ ਬੰਦਾ ਹੈ? ਜੋ ਇਹ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਕਿ ਉਸਦੀ ਫੋਟੋ ਸੁੰਦਰ ਆਵੇ। ਹਰ ਬੰਦਾ ਚਾਹੇ ਉਹ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਬਾਣਾ ਪਾਈ ਫਿਰਦਾ ਹੋਵੇ, ਭਗਵਾਂ ਜਾਂ ਠਗਵਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਇਹ ਚਾਹੇਗਾ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮੁਸਕਰਾਂਦੇ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 197455 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>________________ ਫਟੋਚੀਏ ਕਿਹੜਾ ਬੰਦਾ ਹੈ? ਜੋ ਇਹ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਕਿ ਉਸਦੀ ਫੋਟੋ ਸੁੰਦਰ ਆਵੇ। ਹਰ ਬੰਦਾ ਚਾਹੇ ਉਹ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਬਾਣਾ ਪਾਈ ਫਿਰਦਾ ਹੋਵੇ, ਭਗਵਾਂ ਜਾਂ ਠਗਵਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਇਹ ਚਾਹੇਗਾ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮੁਸਕਰਾਂਦੇ ਦੀ ਫੋਟੋ ਆਵੇ। ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫਰ ਦਾ ਇਸ਼ਾਰਾ ਮਿਲੇ ਸਹੀ, ਝੱਟ ਕੰਘੀ ਕਿਤੋਂ ਨਾ ਕਿਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਦਾਹੜੇ ਤੇ ਹਥ ਜ਼ਰੂਰ ਫਿਰ ਜਾਵੇਗਾ, ਮੁੱਛਾਂ ਨੂੰ ਤਾਅ ਦਿਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਤੇ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਬੀਬੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਝੱਟ ਪਰਸ ਦੀ ਫਰੋਲਾ-ਫਰਾਲੀ 'ਚੋਂ ਸੁਰਖੀ ਬਿੰਦੀ ਤੇ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਸ਼ੀਸ਼ਾ ਨਿਕਲ ਕਿ ਹੱਥਾਂ ਵਿਚ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਦੁਬਿਧਾਵਾਂ ਤਾਂ ਆਮ ਬੰਦਿਆਂ ਦੀਆਂ ਹੀ ਹਨ ਕਿ ਫੋਟੋ ਖਿਚਵਾਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਣ ਮੌਕੇ ਉਹ ਤਿਆਰ ਹੋਣ ਲਗ ਪੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਕਈ ਵਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਤਿਆਰੀ ਹਾਲੇ ਹੋਈ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਤੇ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫਰ ਪੱਤਰਾ ਵਾਚ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਤਰਾ ਵਾਚਣ ਵਾਲੇ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫਰਾਂ ਵਿਚ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫਰਾਂ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਿਸਮ ਨਾਲ ਸਿਝਣਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਔਖਾ ਕੰਮ ਹੈ। ਨਾ ਇਹ ਅਟਕਦੇ ਹਨ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਪਰਵਾਹ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੌਣ ਕੌਣ ਫੋਟੋ ਖਿਚਵਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬਸ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਮੂਹਰੇ ਅਖਬਾਰੀ ਐਕਸ਼ਨ ਹੁੰਦਾ ਹੋਇਆ ਹੀ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਤੁਰੰਤਤਾ 'ਚੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਹੈ ਨਵੀਂ ਕਲਾਸ ਫਟੋਚੀਏ। ਇਹ ਘਰੋਂ ਪੂਰੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਕਿ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਪੈਂਟ, ਕੋਟ, ਪੱਗ, ਟੋਪੀ ਦਾ ਰੰਗ ਜ਼ਰਾ ਤਿਲਕਵਾਂ ਰੱਖਣਗੇ। ਬੂਟ ਉੱਚੀ ਅੱਡੀ ਦੇ ਪਾਉਣਗੇ ਅਤੇ ਜੇਬ ਨਾਲ ਪੈੱਨ, ਹਥ 'ਚ ਛੋਟਾ ਬੈਗ ਜਾਂ ਕਾਪੀ, ਕਾਲਰ ਤੇ ਕਿਸੇ ਕਲੱਬ ਦਾ ਬੈਜ ਤੇ ਸਮਾਗਮ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋ ਗੋਟ ਕੋਲ ਮੰਡਲਾਉਣਗੇ । ਸਮਾਗਮ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੇ ਹੀ ਬਦੋ ਬਦੀ ਸਟੇਜ ਸਕੱਤਰ ਨਾਲ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਕੰਮ ਕਰਵਾਉਣਗੇ, ਜੇ ਹੋਰ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਕੰਨਟੀਨ ਵਾਲੇ ਮੁੰਡੇ ਨੂੰ ਫੜ ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦੇ ਗਿਲਾਸ ਫੜਾਈ ਜਾਣਗੇ। ਮੰਜ਼ਲ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਮੁੱਖ ਰਸਮ, ਜਦੋਂ ਸਮਾਗਮ ਦੀ ਮੁੱਖ ਰਸਮ ਹੋਵੇਗੀ ਤਾਂ ਝੱਟ ਆਪਣੀਆਂ ਸਿਰੀਆਂ ਕੱਢ ਕਿ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਦੀ ਡਾਰ ਵਿਚ ਜਾ ਖੜੇ ਹੋਣਗੇ ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ - 115<noinclude></noinclude> pptgjsf7idzmbtzp3ul87ukuqe4obyx 250 66971 197456 2025-07-10T09:23:43Z Sonia Atwal 2031 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "________________ । ਲੱਖ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਲਵੋ ਇਹ ਐਸੀ ਥਾਂ ਖੜਨਗੇ ਕਿ ਸੰਪਾਦਕ ਦੀ ਕੈਂਚੀ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕੱਟ ਨਹੀਂ ਸਕੇਗੀ। ਕੱਦ ਕਾਠ, ਸਰੀਰ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਕਿ ਕਈ ਬਾਰੀ ਮਾੜੇ ਮੋਟੇ ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਵ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 197456 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>________________ । ਲੱਖ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਲਵੋ ਇਹ ਐਸੀ ਥਾਂ ਖੜਨਗੇ ਕਿ ਸੰਪਾਦਕ ਦੀ ਕੈਂਚੀ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕੱਟ ਨਹੀਂ ਸਕੇਗੀ। ਕੱਦ ਕਾਠ, ਸਰੀਰ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਕਿ ਕਈ ਬਾਰੀ ਮਾੜੇ ਮੋਟੇ ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਵੀ ਮੱਧਮ ਪੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਅਕਸਰ ਹੀ ਆਪਣੀਆਂ ਇਹਨਾਂ ਚੁਤਰਾਈਆਂ ਕਰਕੇ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਦੇ ਪੰਨਿਆਂ ਦੀ ਸ਼ਾਨ ਬਣਦੇ ਹਨ, ਭਾਵੇਂ ਲੱਭਦਾ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇੰਜ ਵੀ ਕੁਝ ਨਹੀਂ। ਛਪੀ ਹੋਈ ਫੋਟੋ ਦਾ ਇਹ ਕੀ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਫੇਰ ਸਹੀ। ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ - 116<noinclude></noinclude> bcv73r7x8k827e96dogjksxwm8iiwyi 250 66972 197457 2025-07-10T09:24:21Z Sonia Atwal 2031 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "________________ ਮੂੰਹ ਨੂੰ ਮੋਕ ‘ਜਨਮੇਜੇ ਉਰੋ ਆ ਤੈਨੂੰ ਕੁਝ ਦਿਖਾਵਾਂ' ਪਰਵਾਸੀ ਹੋ ਰਹੇ ਇਕ ਨਾਵਲਿਸਟ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਆਵਾਜ਼ ਮਾਰ ਕਿ ਸੱਦਿਆ। “ਤੂੰ ਕਦੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਮੋਕ ਲੱਗੀ ਦੇਖੀ ਆ? ਉਸਦਾ ਸੁਆਲ ਸੀ। ‘ਮੋਕ ਤਾਂ ਮੈਂ ਬਹੁ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 197457 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>________________ ਮੂੰਹ ਨੂੰ ਮੋਕ ‘ਜਨਮੇਜੇ ਉਰੋ ਆ ਤੈਨੂੰ ਕੁਝ ਦਿਖਾਵਾਂ' ਪਰਵਾਸੀ ਹੋ ਰਹੇ ਇਕ ਨਾਵਲਿਸਟ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਆਵਾਜ਼ ਮਾਰ ਕਿ ਸੱਦਿਆ। “ਤੂੰ ਕਦੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਮੋਕ ਲੱਗੀ ਦੇਖੀ ਆ? ਉਸਦਾ ਸੁਆਲ ਸੀ। ‘ਮੋਕ ਤਾਂ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਲੱਗੀ ਦੇਖੀਆ। ਇਹ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿਚ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੀ ਆਮ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਖੋੜਾਂ ਵਿਚ ਚਰਦੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਲੱਗਦੀ, ਪਰ ਖੁਰਲੀ ਤੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ। ਕੁਦਰਤ ਖੁਲ੍ਹੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿਚ ਜਿਥੇ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਜੜੀਆਂ ਬੂਟੀਆਂ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਉਥੇ ਉਹ ਇਸਦੇ ਇਲਾਜ ਵਾਲੀ ਬੂਟੀ ਵੀ ਲਾਗੇ ਸ਼ਾਗੇ ਹੀ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਖੁਲ੍ਹੇ ਖੇ ਤਾਂ ਵਿਚ ਚਰਦੇ ਪਸ਼ੂ ਇੰਜ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਬਰਾਬਰਤਾ ਕਰਕੇ ਬਚੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਜੋ ਖੁਰਲੀ ਤੇ ਹਰੇ ਪੱਠੇ ਖਾਣੇ ਗਿੱਝ ਜਾਣ, ਜਦੋਂ ਗਲਤੀ ਨਾਲ ਆਈ ਕਿਸੇ ਕੌੜੀ ਬੂਟੀ ਨੂੰ ਖਾ ਬੈਠਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਮੋਕ ਵਰਗੀ ਬਿਮਾਰੀ ਲਗਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਮੋਕ ਲੱਗਣ ਦਾ ਸਿਰਫ ਇਹੀ ਕਾਰਣ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ‘ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਸਿਰਫ ਮੋਕ ਲੱਗੀ ਦੇਖਣ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ ਸੀ ਤੂੰ ਪੂਰਾ ਲੈਕਚਰ ਝਾੜ ਤਾ ਕਿਸੇ ਡੰਗਰ ਡਾਕਟਰ ਵਾਂਗ।” ਨਾਵਲਿਸਟ ਨੇ ਗਿਲਾ ਕੀਤਾ। ‘ਭਰਾਵਾ ਮੇਰੇ ਵਾਂਗ ਹਿੰਦੋਸਤਾਨ ਵਿਚ ਤਾਂ ਹਰ ਕੋਈ ਡਾਕਟਰ ਹੈ। ਜ਼ਰਾ ਬਿਮਾਰ ਹੋਵੋ ਸਹੀ, ਇਲਾਜਾਂ ਦੀ ਝੜੀ ਲਾ ਦੇਣਗੇ। ਜੇ ਸਭ ਦੇ ਇਲਾਜ ਮੰਨ ਲਏ ਜਾਣ ਤਾਂ ਬੰਦਾ ਨੀ ਬਚਦਾ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਸਹੀ ਪਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ‘ਮੈਂ ਤਾਂ ਤੈਨੂੰ ਮੂੰਹ ਦੀ ਮੋਕ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਤੂੰ ਗੱਲ ਬੰਦਿਆਂ ਤੋਂ ਡੰਗਰਾਂ ਤੇ ਲੈ ਗਿਆ। ਲੱਗਦਾ ਤੇਰਾ ਜੱਟਵਾਦ ਹਾਲੇ ਮੱਠਾ ਨੀ ਪਿਆ? ‘ਗਲ ਦਸ ਕੀ ਆ?’ ਮੈਂ ਜ਼ਰਾ ਪਿਆਰ ਭਰਿਆ ਔਖਾ ਹੋਇਆ। ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ - 117<noinclude></noinclude> 9m2m1mw44nyd4hfzcw94kjscrqbkkx6 250 66973 197458 2025-07-10T09:24:57Z Sonia Atwal 2031 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "________________ ‘ਓਹ ਦਿਖਦਾ ਬੰਦਾ? ਇਹਦੇ ਮੂੰਹ ਨੂੰ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਪਿਛਲੇ 2 ਘੰਟੇ ਤੋਂ ਮੋਕ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਕਦੇ ਇਹ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਲੈਕਚਰ ਝਾੜਦਾ ਹੈ ਤੇ ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ। ਹੋਲੀ ਹੋਲੀ ਲੋਕ ਖਿਸਕੀ ਜਾਂਦੇ ਆ। ਇਹ ਵੀ ਢਾਣੀਆਂ ਬਦਲੀ ਜ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 197458 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>________________ ‘ਓਹ ਦਿਖਦਾ ਬੰਦਾ? ਇਹਦੇ ਮੂੰਹ ਨੂੰ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਪਿਛਲੇ 2 ਘੰਟੇ ਤੋਂ ਮੋਕ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਕਦੇ ਇਹ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਲੈਕਚਰ ਝਾੜਦਾ ਹੈ ਤੇ ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ। ਹੋਲੀ ਹੋਲੀ ਲੋਕ ਖਿਸਕੀ ਜਾਂਦੇ ਆ। ਇਹ ਵੀ ਢਾਣੀਆਂ ਬਦਲੀ ਜਾਂਦਾ, ਹੁਣ ਤਾਂ ਪਿੱਪਲ ਦੀ ਛਾਂ ਥੱਲੋ ਬੈਠੇ ਵੀ ਲੋਕ ਧੁੱਪ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਲਗ ਪਏ ਆ।” ‘ਅਛਾ ਆ ਬੰਦਾ, ਭਰਾਵਾ ਇਹ ਵੀ ਤਾਂ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਖੁਰਲੀ ਬੱਝਾ ਬਲਦ ਹੀ ਰਿਹਾ। ਤਨਖਾਹ ਰੂਪੀ ਹਰਾ ਚਾਰਾ ਮਿਲਦਾ ਰਿਹਾ ਸਣੇ ਕੌੜ ਬੂਟੀ। ਇਹ ਤਾਂ ਉਦੋਂ ਦੀ ਲਗੀ ਮੋੜ ਆ। ਇਹਦੇ ਵਿਚ ਇਹਦਾ ਕੀ ਕਸੂਰ। ਪਹਿਲੋਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸਹੀ ਗਏ, ਹੁਣ ਲੇਖਕ ਵਸ ਗਏ ਆ। ਕੋਈ ਅਹੁੜ-ਪਹੁੜ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਕਰੀਦਾ ਕਿ ਕਿਤੇ ਸਿੰਗ ਨਾ ਮਾਰੋ। ‘ਪਰ ਫੇਰ ਵੀ?” ‘ਘਬਰਾ ਨਾ, ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਲੇਖਕ ਪੂਰਾ ਨਹੀਂ, ਹੈ ਤਾਂ ਫੇਰ ਵੀ ਆਪਣਾ, ਆਸ ਰਖ ਕਦੇ ਤਾਂ ਪਾਥੀਆਂ ਜੋਗਾ ਗੋਹਾ ਕਰੂ। ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ - 118<noinclude></noinclude> 0t0pkx67kw9ruv773v5ebor62grnwot 250 66974 197459 2025-07-10T09:25:31Z Sonia Atwal 2031 /* ਗਲਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਲਾਈਆਂ */ "________________ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਮੋਹਰੀ ‘ਪੰਜਾਬੀ ਪਿਆਰਿਓ, ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਡੇ ਪਿਆਰ ਤੇ ਸਤਿਕਾਰ ਵਿਚ ਬੱਝੇ, ਇਹ ਸੁਗਾਤ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਲੈਕੇ ਆਏ ਹਾਂ। ਸਾਡਾ ਵਾਅਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਉੱਚ ਕੋਟੀ ਦੇ ਸਭਿਆਚਾਰ, ਵਿਰਸੇ, ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ 197459 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Sonia Atwal" /></noinclude>________________ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਮੋਹਰੀ ‘ਪੰਜਾਬੀ ਪਿਆਰਿਓ, ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਡੇ ਪਿਆਰ ਤੇ ਸਤਿਕਾਰ ਵਿਚ ਬੱਝੇ, ਇਹ ਸੁਗਾਤ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਲੈਕੇ ਆਏ ਹਾਂ। ਸਾਡਾ ਵਾਅਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਉੱਚ ਕੋਟੀ ਦੇ ਸਭਿਆਚਾਰ, ਵਿਰਸੇ, ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਤੇ ਵਕਾਰ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਢਾਅ ਨਹੀਂ ਲਗਣ ਦੇਵਾਂਗੇ। ਅਸੀਂ ਪੰਜਾਬੀ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਸ਼ੁਧ ਤੇ ਸਾਫ਼ ਰੂਪ ਵਿਚ ਤੁਹਾਡੇ ਸਨਮੁੱਖ ਕਰਾਂਗੇ। ਅਜ ਤੁਸੀਂ ਮਾਣੋਗੇ ਇਕ ਅਨੋਖਾ ਅਨੰਦ। ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਨਵੀਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਬੰਬਈਆ ਕੈਸਿਟ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਮਾਲਿਕ ਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀਆਂ ਦੋ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸੰਸਥਾਵਾਂ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਾਹਿੱਤਕ ਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਮੋਹਰੀ ਕਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਦੇ ਆਹੁਦੇਦਾਰ ਦੀ ਹਾਜ਼ਰੀ ਵਿਚ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਹੀ ਕਾਗਜ਼ੀ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਹੋ ਰਹੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਕਹੇ। ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਹੀ ਆਪੂੰ ਬਣੇ ਚੌਧਰੀਆਂ ਨੇ ਵੀ ਬੜੇ ਹੀ ਦਮਗਜੇ ਨਾਲ ਇਹੀ ਵਾਅਦਾ ਦੁਹਰਾਇਆ ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਤਾੜੀਆਂ ਦੋ ਹਕਦਾਰ ਬਣੋ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਯਕੀਨ ਸੀ ਕਿ ਅਸੀਂ ਲੋਕ ਹਿੱਤਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਕੇ ਜੰਗ ਜਿੱਤ ਲਈ। ਲੋਕ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਅਨੁਸਾਰ ਬੇਵਕੂਟ ਬਣ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਰੰਗ ਬਰੰਗੀਆਂ ਰੋਸ਼ਨੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਮਧੁਰ ਜਿਹੀਆਂ ਕਲਾਸੀਕਲ ਧੁਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ। ਆਪਣੇ ਹੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਦੋ ਗੈਰ ਪੰਜਾਬੀ ਭਰਾਵਾਂ ਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਦਾ ਗੀਤ ਗਾਕੇ, ਸੰਗੀਤ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਨੂੰ ਆਨੰਦ ਮਈ ਕਰ ਦਿਤਾ। ਅਲ੍ਹੜ ਸਰੋਤੇ ਜ਼ਰੂਰ ਕੁਝ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਨਜ਼ਰ ਆਏ। ਫੇਰ ਵਾਰੀ ਆਈ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਆਏ ਇਕ ਸੰਗੀਤ ਵਿਚ ਗੁੰਨੇ ਨੌਜਵਾਨ ਦੀ। ਟਰੈਕ ਸੂਟ ਵਾਲੀ ਪੈਂਟ ਨਾਲ, ਖੁਲੀ ਡੁੱਲੀ ਬਨੈਣ ਪਾਈ ਇਸ ਗਾਇਕ ਨੇ ਰੰਗਦਾਰ ਰੋਸ਼ਨੀਆਂ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਨਾਚ ਵਿਚ, ਹਰਮੋਨੀਅਮ ਆ ਦੋ ਬਟਾ ਇਕ - 119<noinclude></noinclude> ol36ur4p4z2u65l5kpm3ocinjbvyptf