ويکيپېډيا
pswiki
https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D9%88%D9%85%DA%93%DB%8C_%D9%85%D8%AE
MediaWiki 1.45.0-wmf.6
first-letter
رسنۍ
ځانگړی
خبرې اترې
کارن
د کارن خبرې اترې
ويکيپېډيا
د ويکيپېډيا خبرې اترې
دوتنه
د دوتنې خبرې اترې
ميډياويکي
د ميډياويکي خبرې اترې
کينډۍ
د کينډۍ خبرې اترې
لارښود
د لارښود خبرې اترې
وېشنيزه
د وېشنيزې خبرې اترې
تانبه
د تانبې خبرې اترې
TimedText
TimedText talk
Module
Module talk
د افغان پوځ رتبې
0
9842
352813
191344
2025-06-23T12:05:15Z
Soheil rahimi7
32710
Soheil rahimi7 د [[د افغان پوځ رتبې]] مخ [[د افغانستان پوځ رتبې]] ته ولېږداوه
191344
wikitext
text/x-wiki
افغان ملي پوځ (په انگرېزي ژبه : Afghan National Army ) د افغانستان د خلکو ، د نظام ساتنې ملي گډ دفاعي وسلوال غونډال و چې د ملي پوځ په نوم ياد شوی . د افغان ملي پوځ د امير شېر علي خان په پېر کې رامنځته شوی او پخواني ملي نومونپوهنې په لاندې ډول دي .
{| align="Center" border="1" cellspacing="0" cellpadding="3" style="margin: 0 0 0 0.5em; background: #FFFFFF; border-collapse: collapse; border-color: #C0C090;"
|پښتو
|انگلیسی
|-
|سرتېری
|Private
|-
|
|Private First Class
|-
|
|Corporal
|-
|
|Sergeant First Class
|-
| [[ډلگی مشر]]
|Sergeant
|-
|
|Master Sergeant
|-
|
|Sergeant Major
|-
|[[دویم بریدمن]]
|2nd Lieutenant
|-
|[[لومړی بریدمن]]
|1st Lieutenant
|-
|[[تورن]]
|Captain
|-
|[[جگړن]]
|Major
|-
|[[ډگرمن]]
|Lieutenant Colonel
|-
|[[ډگروال]]
|Colonel
|-
|[[بريد جنرال]]
|Brigadier General
|-
|[[تورن جنرال]]
|Major General
|-
|[[ډگر جنرال]]
|Lieutenant General
|-
|[[ستر جنرال]]
|Four Star) General)
|-
|[[لوی درستیز]]
|Chief of Staff
|-
|[[اعلی سرقومندان]]
|Commander-in-Chief
|-
|[[سرام زټولمشر]]
|Field Marshal
|-
|}
== اړونده موضوعگانې ==
* [[پخوانۍ پوځي رتبې]]
[[وېشنيزه:د افغانستان پوځ]]
h2uww1iu16o5sm6wc6o5vkwf83skmu1
352824
352813
2025-06-23T23:36:56Z
Af420
12804
Af420 د [[د افغانستان پوځ رتبې]] مخ [[د افغان پوځ رتبې]] ته د مخ گرځونې له لارې ولېږداوه.: تېروتنه یې کړې وه…
191344
wikitext
text/x-wiki
افغان ملي پوځ (په انگرېزي ژبه : Afghan National Army ) د افغانستان د خلکو ، د نظام ساتنې ملي گډ دفاعي وسلوال غونډال و چې د ملي پوځ په نوم ياد شوی . د افغان ملي پوځ د امير شېر علي خان په پېر کې رامنځته شوی او پخواني ملي نومونپوهنې په لاندې ډول دي .
{| align="Center" border="1" cellspacing="0" cellpadding="3" style="margin: 0 0 0 0.5em; background: #FFFFFF; border-collapse: collapse; border-color: #C0C090;"
|پښتو
|انگلیسی
|-
|سرتېری
|Private
|-
|
|Private First Class
|-
|
|Corporal
|-
|
|Sergeant First Class
|-
| [[ډلگی مشر]]
|Sergeant
|-
|
|Master Sergeant
|-
|
|Sergeant Major
|-
|[[دویم بریدمن]]
|2nd Lieutenant
|-
|[[لومړی بریدمن]]
|1st Lieutenant
|-
|[[تورن]]
|Captain
|-
|[[جگړن]]
|Major
|-
|[[ډگرمن]]
|Lieutenant Colonel
|-
|[[ډگروال]]
|Colonel
|-
|[[بريد جنرال]]
|Brigadier General
|-
|[[تورن جنرال]]
|Major General
|-
|[[ډگر جنرال]]
|Lieutenant General
|-
|[[ستر جنرال]]
|Four Star) General)
|-
|[[لوی درستیز]]
|Chief of Staff
|-
|[[اعلی سرقومندان]]
|Commander-in-Chief
|-
|[[سرام زټولمشر]]
|Field Marshal
|-
|}
== اړونده موضوعگانې ==
* [[پخوانۍ پوځي رتبې]]
[[وېشنيزه:د افغانستان پوځ]]
h2uww1iu16o5sm6wc6o5vkwf83skmu1
.tr
0
36837
352823
212907
2025-06-23T22:27:35Z
200.24.154.85
/* حوالې */
352823
wikitext
text/x-wiki
'''.tr'''د انټرنیټ هیواد-کوډ د لوړې سطحې ډومین دی (Cctld) لپاره [[تورکيه]].
==حوالې==
{{Stub}}
[[category:تورکيه]]
cl9ml07ppkm0uf7cak14wqnkq3sg187
په چاپیریال باندی د ځنګل داور اغیزې
0
40893
352822
225868
2025-06-23T21:48:15Z
200.24.154.85
/* اقلیم اغېزمنوي */
352822
wikitext
text/x-wiki
راټولوونکی او پورته کوونکی فیض الرحمن احمدي لغمان پوهنتون کرنې پوهنځی چاپيریال ساتنې او ځنګلونوڅانګه
==په چاپيريال باندې دځنګل داور اغيزې==
[[File:The Rim Fire in the Stanislaus National Forest near in California began on Aug. 17, 2013-0004.jpg|thumb|left|upright=1.6|The [[Rim Fire]] burned more than {{convert|250,000|acres|km2}} of [[forest]] near [[Yosemite National Park]], in 2013]]
ځنګلي اورونه په هغه اقليمونو کې زيات دي چيرته چې د کافي رطوبت له امله نباتات وده کوي مګر غزيدلې ګرمه او وچه موده هم لري. داډول سيمې داستراليا او جنوب ختيځې اسيا، د جنوبي افريقا ورشوګانو، د جنوبي افريقا د
[[File:Burning mountains Thailand.JPG|thumb|upright=1.2|Aerial view of deliberate wildfires on the [[Khun Tan Range]], [[Thailand]]]]
لويديځ Fynbos سيمه، د امريکا د متحده ايالاتو او کاناډا ځنګلي سيمې او مديترانې له حوزې څخه عبارت دي. دا اورونه په ځانګړې توګه دقوي بادونو، وچکالۍ او د اوړي د ګرمو مياشتو په ورځو کې ډير پياوړي وي.
د ځمکې د کرې د تودوخې لوړيدل (Global warming) ښايي په زياتره سيمو کې دوچکالۍ او واقع کيدنې (تکرار) شدت زياتوي چې په پايله کې يې ډير شديد او تکراري اورونه منځته راځي.
==دځنګل داور علت==
{{multiple image
| align = left
| direction = vertical
| image1 = Forecasting South American Fires.ogv
| width1 = 300
| alt1 =
| caption1 = Forecasting South American fires.
| image2 = UC Irvine scientist James Randerson discusses new research linking ocean temperatures and fire seasons severity.ogv
| width2 = 300
| alt2 =
| caption2 = UC Irvine scientist James Randerson discusses new research linking ocean temperatures and fire-season severity.
}}
که څه هم ځينې ايکوسيستمونه دودې د تنظيم لپاره طبيعي پيښيدونکواورونو ته اړتيالري. ځينې ايکوسيستمونه ډير زيات اورونه زغمي دبيلګې په ډول دجنوبي کليفورنيا د Chaparral سيمه او د امريکا دجنوب لويديځودښتوکمه ارتفاع لرونکې سيمې. په نوموړوسيموکې چې په کمه اندازه په اورمتکي دي داورزيات تکرار طبيعي سائيکلونه په بل مخ اړولي، دبومي نباتاتو ټولنې يې له منځه وړي اوداورپه وړاندې حسا سو نباتاتواوغيربومي هرزه ګياو ودې سره يي مرسته کړې. په هغه سيموکې چې داورله امله زيانمنې شوې وي، يرغل کوونکي انواع لکه Bromus tectorum او Lygodium microphyllum په چټکۍ سره وده کوي. څرنګه چې داډول نباتات په زياته اندازه اور کوي په همدې اساس په راتلونکي کې د اورخطر لوړولى شي او په پايله کې بومي نباتاتوته د لا زيان سبب جوړيدلى شي.
د امازون په باراني ځنګلونو کې و چکالي، قطع، د حيواناتودڅرولوعمليات اودکرنې لپاره دځمکې برابرولوپه موخه دونو سوځونه داورپه وړاندې مقاوم ځنګلونه زيانمنوي او دداسې بوټو ودې ته لار هواروي کوم چې په اسانۍ سره سوځيږي په همدي اساس د اورونودډيروالي سره هم مرسته کوي. په باراني ځنګلونوکې اورنه دګڼو انواعو ټولګه تهديدوي او په زياته پيمانه CO2 توليدوى همدارنګه په ياد شوو ځنګلونو کې اورونه چې وچکالي او انساني مداخلې هم ورسره مل وي تر٢٠٣٠م کاله پورې دامازون دباراني ځنګلونو له نميايي څخه زياته برخه زيانمنولى شي. ځنګلي اورونه ايره توليدوي، عضوي مواد له مينځه وړي اوداوبوRun off زياتوي کوم چې غذايي مواد له ځانه سره وړي او ويجاړونکوسيلابونوته لارهواروي. په ٢٠٠٣م کال کې دانګلستان په شمالي يارکشاير کې ځنګلي اوردنباتاتو ٢،٥ کيلومترمربع (٢٤٧هکتاره) ساحه او دځمکي لاندې عضوي طبقه ويجاړه کړه ورپسې دباد پواسطه تخريب نوموړې ايره اولوڅه شوې خاوره راولاړه کړه اوداسې لرغونې بقاياوې يې په ډاګه کړې چې تر ١٠٠٠ق م پورې قدامت يې درلود.
==اقلیم اغېزمنوي==
[[File:Wildfire-near-Cedar-Fort,-Utah.jpg|thumb|left|upright=1.1|alt=Flat-expanse-of-brown-grasses-and-some-green-trees-with-black-and-some-gray-smoke-and-visible-flames-in-the-distance.|A-surface-fire-in-the-western-desert-of-[[Utah]],-U.S.A.]]
[[File:Forest fire aftermath.jpg|thumb|left|upright=1.1|alt=Mountainous region with blackened soil and trees due to a recent fire.|Charred landscape following a crown fire in the [[Cascade Range|North Cascades]], U.S.A.]]
ځنګلي اورونه په اقليمي تغيراتوهم اغيزه کوي. نوموړي اورونه په اتموسفيرکې د CO2اندازه لوړوي اودنباتاتودودې مخه نيسي کوم چې په مجموع کې دنباتاتوپواسطه د CO2جذب اغيزمنوي.
په ټنډراکې دسوځيدنې وړموادوتجمع اوځنګلي اورکوم چې دځمکې اونباتاتوپه طبعيت پورې اړه لري، يوطبيعي طرزوجودلري. په Alaska کې څيړنوپه ډاګه کړې چې داوردپيښې دراستنيدوموده (Fire Event Return Interval) عموماًد١٥٠څخه تر٢٠٠کلونوپورې توپيرکوي اوله مخې يې ټيټې وچې سيمې دلوړومرطوبوسيموپه پرتله په زياته اندازه سوځي.
==دځنګل داورمخنيوی==
دځنګل داورمخنيوى داوردخطرراکمونکودفاعي ميتودونواوهمدارنګه دهغې دشدت اوخپريدوراکمولود عمليوڅخه عبارت دى. داوردمخنيوي پاليسي بايدهغه رول حتمي په پام کې ونيسي چې انسانان يې دځنګل په اورکې لري دبيلګې په ډول دFAO ديوراپورپه اساس په اروپاکې دځنګل٩٥سلنه اورونه دانساني لاس وهنوسره تړاولري. دانسان پواسطه رامنځته شوي اور په سرچينوکې ښايي اوراچونه(Arson)، ناڅاپي اوراخيستنه اويادځمکې دپاکولواوکرنې په منظورد اورناسم کنترول شامل دى.
په ١٩مه ميلادي پيړۍ کې HMS Beagle سياحانوداسترالياپخواني اوسيدونکي وليدل چې دځمکې دپاکولو، ښکاراوFire-stick farming (په ښکارکې داسانتيااوپه يوه ساحه کې دحيواني اونباتي ترکيب دبدلون په منظورپه منظمه توګه دنباتاتودسوځونې په موخه داورڅخه استفاده)لپاره داورڅخه استفاده کوله. داورداډول محتاط استعمال دپيړيولپاره دژونديوموجوداتودښه والي په موخه دKakadu په ملي پارک کې په لاره اچول شوى. په ١٩٣٧م کال کې دامريکادمتحده ايالاتودهغه وخت جمهورريئس Franklin D Roosevelt داوردمخنيوي په موخه يوملي کمپاين پيل کړچې دځنګل په اورونوکې يې دانسانانوبې پرواهي په ګوته کوله.
ځنګلي اورونه په يولړطبيعي فکتورونولکه توپوګرافي، دسوځيدنې وړموادواوموسم ديوځاي کيدوله امله رامنځته کيږي. دانساني تيريودکمولوپرته يواځې دسوځيدنې وړموادوبدلون ښايي په راتلونکي کې داورويره اوروش اغيزمن کړي. په نړۍ کې دځنګلي اوردمخنيوي په پروګرامونوکې يولړتخنيکونه په کاراچول کيږي لکه تجويزشوى ياکنترول شوى اورکوم چې داړونده دولتي چارواکو لخوادموسم په داسې شرايطوکې اچول کيږي چې دومره دخطروړنه وي. همدارنګه Wideland اورونه چې په طبيعي ډول منځته راځي څارنه يې کيږي مګرسوځيدوته يې اجازه ورکول کيږي.
نباتات ښايي دبيلابيلوانواعودساتنې په موخه په نوبتي شکل وسوځول شي. دځنګل په سطحه کې دسوځيدنې وړموادومکرره سوځونه دهغوي دتجمع مخه نيسي اوله همدې لارې دتاج دبرخې داورونو ويره راکميږي.دونوستراتيژيکه قطع اوداوروژنې دفني ډلې(Crew) لخواهم ښايي دځنګل دپاک اوصاف ساتلوپه موخه دسوځيدووړموادوليرې کول هم دهغوي دزياتيدومخه نيسي اوځنګلي سيموته لاس رسى زياتوي. په ځمکه باندې دپرتو موادو (Ladderfuels) دکوچني اوميده کولواوپه ملچ باندې بدلولولپاره ښايي له برقي اروڅخه کارواخيستل شي. په راتلونکي کې داوردخطردکمولولپاره اکثره دسوځيدنې وړ موادو څو ډوله معالجې ته اړتياده چې دهر يو ډول ګټې بايددځنګلي اوردنمونوڅخه په استفادې سره پرتله شي اوله مخې يې په راتلونکي کې وړاندوينه وشي.
خوبياهم دYellowstone Field Stationدبيالوجست Jan Van Wagtendonk دراپورسره سم کنترول شوې سوځيدنه ديواوردخپريدوداندازې، داورشدت، دلمبې طول اوپه في واحدساحه کې دتودوخې دکمولولپاره ترټولوغوره معالجه ده. ددې پرته که څه هم دسوځيدووړموادومعالجه عموماًپه کوچنيوساحوپورې محدودشوې وي په لويوساحوکې دسوځيدووړموادواداره کولوپه منظورداورموثر منجمنټ ته اړتياده ترڅوپه راتلونکي کې داوراندازه اوشدت راکم شي.
داوردخطرسره مخ ځنګلونوکې عموماًداسې جوړښتونوته اړتياليدل کيږي کوم چې دسوځيدنې په وړاندې مقاومو موادو څخه جوړشوي وي همدارنګه دنوموړوجوړوشووساختمانوشاوخواڅخه بايدتريوې ټاکلې فاصلې پورې دسوځيدووړموادليرې شي ترڅودومره تشه وساتل شي چې اورورڅخه تيريدى نشي. په فلپاين کې ټولنې دخپلوکليواوځنګلونوترمنځ د٥-١٠متره په پراخوالي سره داورکرښې جوړوي اوپه وچ موسم يااوړي کې ورباندې ګزمې کوي. دسوځيدونکوموادوډيرښت دويجاړونکواو زيانمنونکواورونوسبب جوړيدى شي کوم چې نوي جوړشوي کورونه، څړځايونه اوځنګلي سيموته نږدې نورجوړشوي تسهيلات له منځه وړي.
داورايکولوجيکي فوايداکثره دانساني ژونداومحافظوي ساختمانونودساتلواواقتصادي ګټولخواترپښو لاندې کيږي دبيلګې په ډول دسوځيدووړموادومعالجه دتاج دبرخې اورونوويره راکموي نوموړي تخنيکونه دنباتاتواوحيواناتودبيلابيلوهستوګنځايونه ويجاړوي.
==دځنګل داورپه کنترول کې دټولنې ونډه==
داورتنظيم نيغ په نيغه په ګټه اخيستنه پورې اړه لري. په هغه صورت کې چې محلي ټولنې پدې قانع شي چې دځنګلونوساتنه دوي ته ګټه لري دځنګلونوداورپه مخنيوي کې به له هرې ممکنې لارې کارواخلي.
په ټوله نړۍ کې څيړنوداپه ډاګه کړې چې محلي ټولنې ترهغه وخته دځنګل په تنظيم کې مستقيمه ونډه نه اخلي ترڅوچې په ځنګل کې سهم ونلري. دبيلګې په ډول په چين کې ديوکلي په ځنګل کې په تيرو ٣٥کلونوکې داورکومه پيښه رامنځته نشوه دا وروسته له هغې چې دنوموړي کلي خلکوته دځنګلونو څخه دګټې اوعايداخيستنې پاليسي منظورشوه.
په هندکې يوې مطالعې داجوته کړې چې په شاوخواځنګلونوباندې دکليوالي ټولنوداتکاءسطحه په مستقيم ډول دځنګل دمنجمنټ سره تړاولري.
په ګمبياکې په ځنګلدارۍ کې دټولنې ونډه اخيستنې پرکتسونودزيانمنونکواونامطلوبه اورونوپه کموالي کې مرسته کړې په نوموړوسيموکې دځنګل څخه استفاده اودځنګل ملکيت ته لاس رسي ددې زمينه مساعده کړې ترڅوخلک رامنځته شوي اورونه په ډيره اغيزمنه توګه کنترول او ووژني.
دامريکاپه متحده ايالاتوکې دټولنې په سطحه داوردمخنيوي فعاليتونه ډير بريالي وچې زياتره يې دپوهاوي په اړه و.
په ځينې هيوادونوکې که څه هم دهغه رسمي قيوداتوسره سره چې ټولنې دځنګل په تنظيم کې مسؤلې ګڼي، دولتونه لاتراوسه په دې بريالي شوي نه دي ترڅوهغه ټولنې چيرته چې کليوالي خلک په پلان جوړولواوتصميم نيولوکې دومره اغيزه نلري دځنګل تنظيم ته ژمن کړي. خوبياهم محلي ټولنې په يواځې توګه ددې وړتيانلري ترڅوشديداوپراخه اورونه تنظيم کړي چې په داډول حالاتوکې بيادولايتي ياملي ادارومداخلي ته اړتياليدل کيږي. په ځينې هيوادونوکې داوراچونکوپروړاندې دموثروقوانينو تطبيق ددې ستونزې دحل يوه برخه ده همدارنګه داوردکنترول اومخنيوي په اړه پوهاوى بايدزيات شي. داپه ځانګړې توګه په هغه ښاري سيموکې چيرته چې کورونه ځنګلي سيموته نژدې جوړيږي. په داډول سيموکې بايدپرمختللې څارنه ترسره اوپه وخت سره بايددرامنځته شوواورونوراپور اړونده مراجعوته ورکړل شي.
==دځنګل داور تجربوي ==
[[File:2011-08-04 20 00 00 Susie Fire in the Adobe Range west of Elko Nevada.jpg|thumb|Lightning-sparked wildfires are frequent occurrences during the dry summer season in [[Nevada]].]]
[[File:Incendio en Caracas (4515878847).jpg|thumb|A wildfire in [[Venezuela]] during a drought]]
==دځنګل داورپه مخنيوي کې دټولنې ونډه اخيستنه په لاندې ټکو راڅرخي:==
- دسوځيدو وړموادوپه تنظيم اوکموالي کې مرسته
- داورکرښوجوړول
- په هغه ورځوکې چې موسمي شرايط داورلګيدنې لپاره مساعدوي په جوړوشووکرښوباندې ګزمې ترسره کول.
- داورلګيدنې په صورت کې اړونده مرجع ته خبرورکول
- دقصدي اوراچونکومخه نيول
- دځنګل څخه دګټې اخيستنې اوښکارپه وخت کې له احتياط څخه کاراخيستل.
==دځنګل داور اغیزې په انسانانو ==
[[File:Diaphragmatic breathing.gif|thumb|Animation of diaphragmatic breathing with the diaphragm shown in green]]
[[File:Wildfire in Yellowstone NP produces Pyrocumulus cloud.jpg|leftکې|upright=1.1|alt=A paved road with trees and grasses on the side with a large, white and dark gray smoke cloud rising in the distance.|A [[Pyrocumulus cloud]] produced by a wildfire in [[Yellowstone National Park]]|thumb]]
==دځنګل د اوروژنه==
دځنګلي اوروژنه په هغه ساحه کې په موجوده تکنالوژۍ پورې اړه لري چيرته چې نوموړى اوررامنځته کيږي. په کموپرمختللوهيوادونوکې داتخنيکونه ډيرساده چې داور سره مستقيم تماس دلاس په واسطه وي چې په کې په اورباندې دشګوواړول، دډانګ اوياهم دخرما دپاڼو پواسطه داوروهل اوهمدارنګه دسوځيدونکو ساحو شاوخوا د خندقونواواورماتونکو مونعو جوړول اوداور وژل داور په واسطه ياBy counter firing شامل دي.
په غيری مستقيم تماس سره پرمختللوهيوادونوکې دلوړتکنالوژيکي ظرفيت له امله داوروژنې ميتودونه هم فرق کوي. دواورې داورښت دهڅولوپه موخه سلورايودايداستعماليږي همدارنګه دبې پيلوټه الوتکو، هيلي کاپټرواونورو هوايي وسايلوڅخه په اورونوباندې اوبه اوداورمخه نيونکي کيمياوي مواد(Fire retardants) غورځول کيږي. لکه
۱- Bentonite :داهغه ماده ده چې داورغورځونکو ايرو څخه جوړه شوی وي
۲- Viscous water: سريښناکې اوبه دي ۳- Calcium alginate تيزابي مالګه
۴- Diammonium phosphate ۵-Mono ammonium phosphate
۶-Ammonium sulphate
که څه هم داوربشپړه وژنه ډيره ستونزمنه ده مګراکثره ځنګلي اورونه مخکې تردې چې دکنترول څخه ووځي وژل کيږي. پداسې حال کې چې دځنګلي اورونودوروستيو١٠٠٠٠پيښوله ډلې څخه ٩٩سلنه يې ترکنترول لاندې راوستل شوي بياهم له قابوڅخه وتلي ځنګلي اورونه پراخه زيانونه اړولى شي.
ځنګلي اورونه په کلني حساب په ټوله نړۍ کې په بيليونويوروزيان اړوي. په کاناډا اوامريکاکې ځنګلي اورونه په کال کې په منځني ډول ٥٤٥٠٠ کيلومتر مربع (٥٢٦١١٠٠ هکتاره) ځنګلي ساحه سوځوي.
ددې ټولوترڅنګ دځنګلي اورونوسره مبارزه ښايي وژونکې وي. ځنګلي اورونه ښايي خپلې مخې لورې ته په ناڅاپي توګه بدلون ورکړي اوياهم داورماتونکوڅخه ټوپ ووهي. شديده تودوخه اولوګى لورى اودځنګلي اوردلوري سنجونه دلاسه وباسي کوم چې دنوموړې اورخطرلازياتوي. دبيلګې په ډول يه ١٩٤٩م کال کې دامريکا د Montanaايالت په Mann Gulch Fireکې ١٣تنه Smokejumpers هغه وخت ژوندله لاسه ورکړکله چې دهغوي سره اړيکې له منځه ولاړې، لورى يې له لاسه ورکړاوداورلمبوواخيستل.
5ot6ow9atgs3dajs7c8538f8232mot2
پولينډي ژبه
0
65026
352831
342898
2025-06-24T08:37:08Z
Amherst99
18658
352831
wikitext
text/x-wiki
{{هراړخيز مالوماتبکس}}
'''پولينډي يا język polski ([[انګلیسي|انګريزي]]:Polish)''' د [[پولنډ|پولينډ]] [[رسمي ژبه|رسمي ژبه ده]] . دا ژبه [[اندو-اروپايي ژبې|د اندو-اروپايي ژبو]] یوه ډله او [[سلاوي ژبې|د سلاویکي ژبو فرعي څانګه ده]] .
پولينډي د لوېدیځ سلاویک ژبو له څانګې يوه ژبه ده. <ref>{{وېب سرچينه|url=http://student.britannica.com/comptons/article-208119/Slavic-languages|title=بریتانیکا|accessdate=۲ آوریل ۲۰۰۸|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080409113840/http://student.britannica.com/comptons/article-208119/Slavic-languages|archivedate=۹ آوریل ۲۰۰۸|dead-url=yes}}</ref> د دې ژبې د ویونکو شمېر په [[پولنډ|پولينډ]] کې له ۳۸.۵ ميلیونو څخه ډېر او په نړۍ کې ۵۵,۰۰۰,۰۰۰ وګړي دي. <ref>[[:en:Polish_language|صفحهٔ ویکیپدیای انگلیسیِ زبان لَهِستانی]]</ref>
== د لغتونو بېلګه ==
=== موسمونه ===
{| class="wikitable" border="1"
|اصلي ليکدود
|تلفظ په پښتو ليکدود
|پښتو مانا
|-
|wiosna
|وایسنا
| [[پسرلی]]
|-
|lato
| لاتو
|[[دوبی|اوړی]]
|-
|jesień
|يشين
|[[منی]]
|-
|zima
| زیما
| [[ژمی]]
|}
=== ځایونه ===
{| class="wikitable" border="1"
|dom
| [[کور]]
|-
|lotnisko
| [[هوايي ډګر]]
|-
|dworzec kolejowy
| د اورګاډي تم ځای
|-
|dworzec autobusowy
| د [[بس تمځای]]
|-
|sklep
| هټۍ
|-
|zamek
|کلا
|-
|plaża
| د سمندر غاړې، د سمندر غاړه
|-
|miasto
| ښار
|-
|wieś
|[[کلی]]
|-
|kino
| [[سینما]]
|-
|kościół
| [[کلیسا (عیسوي کلیسا)|کلیسا]]
|-
|rynek
|بازار منځ
|-
|więzienie
| [[زندان]]
|-
|poczta
| [[پوستي دفتر]]
|-
|szkoła
| [[ښوونځی]]، روزنځی
|-
|cmentarz
|[[هديره]]
|-
|ulica
| [[سړک]]
|}
== فونولوژي ==
=== وينګ ===
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
! rowspan="2" |
! rowspan="2" |شونډو په سر
! rowspan="2" |غاښونو په سر
! colspan="2" | Psaleo
! rowspan="2" |تالو کې ويل کيږي
! colspan="2" | نرموالی
|-
! <small>نرم</small>
! <small>بشپړتیا</small>
! <small>نرم</small>
! <small>بشپړتیا</small>
|-
! <small>خشومی</small>
| {{نغا|m}}
| {{نغا|n}}
|
|
| {{نغا|ɲ}}
|
|
|-
!انسدادي
| {{نغا|p}}{{Break}}<br /><br /><br /> {{نغا|b}}
| {{نغا|t}}{{Break}}<br /><br /><br /> {{نغا|d}}
|
|
|
| {{نغا|k}}{{Break}}<br /><br /><br /> {{نغا|ɡ}}
| {{نغا|kʲ}}{{Break}}<br /><br /><br /> {{نغا|ɡʲ}}
|-
!انسايشي
|
| {{نغا|ts}}{{Break}}<br /><br /><br /> {{نغا|dz}}
| {{نغا|tʂ}}{{Break}}<br /><br /><br /> {{نغا|dʐ}}
| {{نغا|tɕ}}{{Break}}<br /><br /><br /> {{نغا|dʑ}}
|
|
|
|-
! <small>خارښت لرونکی غږ</small>
| {{نغا|f}}{{Break}}<br /><br /><br /> {{نغا|v}}
| {{نغا|s}}{{Break}}<br /><br /><br /> {{نغا|z}}
| {{نغا|ʂ}}{{Break}}<br /><br /><br /> {{نغا|ʐ}}
| {{نغا|ɕ}}{{Break}}<br /><br /><br /> {{نغا|ʑ}}
|
| {{نغا|x}}{{Break}}<br /><br /><br /> ( {{نغا|ɣ}} )
| {{نغا|xʲ}}{{Break}}<br /><br /><br /> ( {{نغا|ɣʲ}} )
|-
!ناسوده
|
| {{نغا|l}}
|
|
| {{نغا|j}}
| {{نغا|w}}
|
|-
!لړزې سره ويل کيږي
|
| {{نغا|r}}
|
|
|
|
|
|}
=== غږونه( مرستندوی توري) ===
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
!
! مخکینی
! مرکزي
! بیرته
|-
! style="text-align: left;" | تړل شوي
| style="font-size:120%" | {{نغا|i}}
| style="font-size:120%" | {{نغا|ɨ}}
| style="font-size:120%" | {{نغا|u}}
|-
! style="text-align: left;" | منځني
| style="font-size:120%" | {{نغا|ɛ̝|ɛ}}
|
| style="font-size:120%" | {{نغا|ɔ̝|ɔ}}
|-
! style="text-align: left;" |پرانيستي
|
| style="font-size:120%" | {{نغا|ä|a}}
|
|}
== اړوندې پوښتنې ==
* پولنډي الفبا
* [[پوليش|پولينډي وګړي]]
* د پولنډي لاسلیک ژبه
* سلسیا ژبه
* لاکي ژبې
* پولنډي ويکيپېډيا
== سرچینې ==
{{لړسرچينې|۲}}
[[وېشنيزه:ژبې]]
[[وېشنيزه:د لويديځ سلاوي ژبې]]
[[وېشنيزه:سلاويکي ژبې]]
[[وېشنيزه:پولينډ]]
[[وېشنيزه:پولنډ]]
[[وېشنيزه:پوليش]]
bbrqeiwace9713u0ssowaecbt451yde
د کارن خبرې اترې:Purin475
3
68778
352832
295942
2025-06-24T10:13:24Z
Kızıl
35342
Kızıl د [[د کارن خبرې اترې:Purin128AL]] مخ [[د کارن خبرې اترې:Purin475]] ته ولېږداوه: Automatically moved page while renaming the user "[[Special:CentralAuth/Purin128AL|Purin128AL]]" to "[[Special:CentralAuth/Purin475|Purin475]]"
295942
wikitext
text/x-wiki
{{ښه راغلئ|realName=|name=Purin128AL}}
-- <span style="font-family: MCS Quds SU normal; font-size: 15px; text-shadow: silver 0.2em 0.2em 0.1em;"> '''[[کارن:Af420|<font color="black">'''Af420''']]''' </span> <sup><font face="MCS Quds SU normal" size="3">'''[[د کارن خبرې اترې:Af420|<font color="#69 69 69">'''اړیکه''']] '''</font></sup> ۱۳:۴۲, ۲۷ اپرېل ۲۰۲۳ ([[همغږي نړیوال وخت|'''نړیوال وخت''']])
o9x7yugedip7bxn0ialb7vc96x0krue
ميډياويکي:GrowthExperimentsSuggestedEdits.json
8
77867
352816
328138
2025-06-23T16:44:42Z
Maintenance script
10089
Adding version data
352816
json
application/json
{
"$version": "1.0.0",
"GEInfoboxTemplates": [],
"copyedit": {
"disabled": false,
"templates": [],
"excludedTemplates": [],
"excludedCategories": [],
"learnmore": ""
},
"expand": {
"disabled": false,
"templates": [
"نابشپړ"
],
"excludedTemplates": [],
"excludedCategories": [],
"learnmore": ""
},
"image_recommendation": {
"disabled": false,
"excludedTemplates": [],
"excludedCategories": [],
"learnmore": "",
"maxTasksPerDay": 25,
"templates": []
},
"link_recommendation": {
"disabled": false,
"excludedTemplates": [],
"excludedCategories": [],
"learnmore": "",
"maximumLinksToShowPerTask": 3,
"excludedSections": [
"external links",
"references",
"بهرنۍ اړیکې",
"بهرنۍ تړنې",
"دا هم وګورئ",
"دا هم وگورئ",
"دا هم وگورۍ",
"داهم وګورئ",
"سرچينه",
"سرچينې",
"سرچينې او ياداښتونه",
"سرچینه",
"سرچیني",
"سرچینۍ",
"سرچینې",
"لیکنې",
"هم وګوره",
"يادښتونه",
"کتابونه",
"یادونه",
"یادښتونه",
"یادښتونه او سرچینې"
],
"maxTasksPerDay": 25,
"underlinkedWeight": 0.5,
"minimumLinkScore": 0.6,
"maximumEditsTaskIsAvailable": "no"
},
"links": {
"disabled": false,
"templates": [
"ويکيسازنه"
],
"excludedTemplates": [],
"excludedCategories": [],
"learnmore": "mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User_guide#Editing_links"
},
"references": {
"disabled": false,
"templates": [
"ناسرچينه",
"Unreferenced section"
],
"excludedTemplates": [],
"excludedCategories": [],
"learnmore": "ويکيپېډيا:Verifiability"
},
"section_image_recommendation": {
"disabled": false,
"excludedTemplates": [],
"excludedCategories": [],
"learnmore": "",
"maxTasksPerDay": 25
},
"update": {
"disabled": false,
"templates": [],
"excludedTemplates": [],
"excludedCategories": [],
"learnmore": ""
}
}
s7vwp93l9qvemy15g5g7qbccf24m7po
352817
352816
2025-06-23T17:09:45Z
Maintenance script
10089
Migrating data to new format
352817
json
application/json
{
"$version": "2.0.0",
"GEInfoboxTemplates": [],
"copyedit": {
"disabled": false,
"templates": [],
"excludedTemplates": [],
"excludedCategories": [],
"learnmore": ""
},
"expand": {
"disabled": false,
"templates": [
"نابشپړ"
],
"excludedTemplates": [],
"excludedCategories": [],
"learnmore": ""
},
"image_recommendation": {
"disabled": false,
"excludedTemplates": [],
"excludedCategories": [],
"learnmore": "",
"maxTasksPerDay": 25,
"templates": []
},
"link_recommendation": {
"disabled": false,
"excludedTemplates": [],
"excludedCategories": [],
"learnmore": "",
"maximumLinksToShowPerTask": 3,
"excludedSections": [
"external links",
"references",
"بهرنۍ اړیکې",
"بهرنۍ تړنې",
"دا هم وګورئ",
"دا هم وگورئ",
"دا هم وگورۍ",
"داهم وګورئ",
"سرچينه",
"سرچينې",
"سرچينې او ياداښتونه",
"سرچینه",
"سرچیني",
"سرچینۍ",
"سرچینې",
"لیکنې",
"هم وګوره",
"يادښتونه",
"کتابونه",
"یادونه",
"یادښتونه",
"یادښتونه او سرچینې"
],
"maxTasksPerDay": 25,
"underlinkedWeight": 0.5,
"minimumLinkScore": 0.6,
"maximumEditsTaskIsAvailable": "no"
},
"links": {
"disabled": false,
"templates": [
"ويکيسازنه"
],
"excludedTemplates": [],
"excludedCategories": [],
"learnmore": "mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User_guide#Editing_links"
},
"references": {
"disabled": false,
"templates": [
"ناسرچينه",
"Unreferenced section"
],
"excludedTemplates": [],
"excludedCategories": [],
"learnmore": "ويکيپېډيا:Verifiability"
},
"section_image_recommendation": {
"disabled": false,
"excludedTemplates": [],
"excludedCategories": [],
"learnmore": "",
"maxTasksPerDay": 25
},
"update": {
"disabled": false,
"templates": [],
"excludedTemplates": [],
"excludedCategories": [],
"learnmore": ""
}
}
stzu2cky41yyktuwapyo476fm4i19xz
د کارن خبرې اترې:Divinations
3
80083
352829
341610
2025-06-24T05:14:25Z
AramilFeraxa
24596
AramilFeraxa د [[د کارن خبرې اترې:Jet Pilot]] مخ [[د کارن خبرې اترې:Divinations]] ته ولېږداوه: Automatically moved page while renaming the user "[[Special:CentralAuth/Jet Pilot|Jet Pilot]]" to "[[Special:CentralAuth/Divinations|Divinations]]"
339924
wikitext
text/x-wiki
{{ښه راغلئ|realName=|name=Tres Libras}}
-- <span style="font-family: MCS Quds SU normal; font-size: 15px; text-shadow: silver 0.2em 0.2em 0.1em;"> '''[[کارن:Af420|<font color="black">'''Af420''']]''' </span> <sup><font face="MCS Quds SU normal" size="3">'''[[د کارن خبرې اترې:Af420|<font color="#69 69 69">'''اړیکه''']] '''</font></sup> ۲۲:۵۳, ۷ نومبر ۲۰۲۴ ([[همغږي نړیوال وخت|'''نړیوال وخت''']])
njylhbepbyeytwkpqpjdkmhf74v5gzh
د کارن خبرې اترې:Shamsullah achakzai
3
83772
352815
2025-06-23T12:09:53Z
ښه راغلاست پیغام ورکوونکی
11444
د يوه نوي کارن د خبرواترو مخ کې د [[ښه راغلئ|ښه راغلاست پيغام]] ورگډوي
352815
wikitext
text/x-wiki
{{ښه راغلئ|realName=|name=Shamsullah achakzai}}
-- <span style="font-family: MCS Quds SU normal; font-size: 15px; text-shadow: silver 0.2em 0.2em 0.1em;"> '''[[کارن:Af420|<font color="black">'''Af420''']]''' </span> <sup><font face="MCS Quds SU normal" size="3">'''[[د کارن خبرې اترې:Af420|<font color="#69 69 69">'''اړیکه''']] '''</font></sup> ۱۲:۰۹, ۲۳ جون ۲۰۲۵ ([[همغږي نړیوال وخت|'''نړۍوال وخت''']])
fx81npawv3kcu37v3en8voj4g7iddob
د کارن خبرې اترې:Yk537
3
83773
352818
2025-06-23T17:56:43Z
ښه راغلاست پیغام ورکوونکی
11444
د يوه نوي کارن د خبرواترو مخ کې د [[ښه راغلئ|ښه راغلاست پيغام]] ورگډوي
352818
wikitext
text/x-wiki
{{ښه راغلئ|realName=|name=Yk537}}
-- <span style="font-family: MCS Quds SU normal; font-size: 15px; text-shadow: silver 0.2em 0.2em 0.1em;"> '''[[کارن:Af420|<font color="black">'''Af420''']]''' </span> <sup><font face="MCS Quds SU normal" size="3">'''[[د کارن خبرې اترې:Af420|<font color="#69 69 69">'''اړیکه''']] '''</font></sup> ۱۷:۵۶, ۲۳ جون ۲۰۲۵ ([[همغږي نړیوال وخت|'''نړۍوال وخت''']])
gwqe87jepg4dcvmb5as82efvzp2bwon
د کارن خبرې اترې:JayCubby
3
83774
352819
2025-06-23T19:26:41Z
ښه راغلاست پیغام ورکوونکی
11444
د يوه نوي کارن د خبرواترو مخ کې د [[ښه راغلئ|ښه راغلاست پيغام]] ورگډوي
352819
wikitext
text/x-wiki
{{ښه راغلئ|realName=|name=JayCubby}}
-- <span style="font-family: MCS Quds SU normal; font-size: 15px; text-shadow: silver 0.2em 0.2em 0.1em;"> '''[[کارن:Af420|<font color="black">'''Af420''']]''' </span> <sup><font face="MCS Quds SU normal" size="3">'''[[د کارن خبرې اترې:Af420|<font color="#69 69 69">'''اړیکه''']] '''</font></sup> ۱۹:۲۶, ۲۳ جون ۲۰۲۵ ([[همغږي نړیوال وخت|'''نړۍوال وخت''']])
410mz2h2bv46s5b2vufucvru8tpef0k
د کارن خبرې اترې:J.A vvicth
3
83775
352820
2025-06-23T19:55:55Z
ښه راغلاست پیغام ورکوونکی
11444
د يوه نوي کارن د خبرواترو مخ کې د [[ښه راغلئ|ښه راغلاست پيغام]] ورگډوي
352820
wikitext
text/x-wiki
{{ښه راغلئ|realName=|name=J.A vvicth}}
-- <span style="font-family: MCS Quds SU normal; font-size: 15px; text-shadow: silver 0.2em 0.2em 0.1em;"> '''[[کارن:Af420|<font color="black">'''Af420''']]''' </span> <sup><font face="MCS Quds SU normal" size="3">'''[[د کارن خبرې اترې:Af420|<font color="#69 69 69">'''اړیکه''']] '''</font></sup> ۱۹:۵۵, ۲۳ جون ۲۰۲۵ ([[همغږي نړیوال وخت|'''نړۍوال وخت''']])
i9lrk5fnymf0mupl9jq1tjflp98i47s
د کارن خبرې اترې:دوقلة
3
83776
352821
2025-06-23T21:07:14Z
ښه راغلاست پیغام ورکوونکی
11444
د يوه نوي کارن د خبرواترو مخ کې د [[ښه راغلئ|ښه راغلاست پيغام]] ورگډوي
352821
wikitext
text/x-wiki
{{ښه راغلئ|realName=|name=دوقلة}}
-- <span style="font-family: MCS Quds SU normal; font-size: 15px; text-shadow: silver 0.2em 0.2em 0.1em;"> '''[[کارن:Af420|<font color="black">'''Af420''']]''' </span> <sup><font face="MCS Quds SU normal" size="3">'''[[د کارن خبرې اترې:Af420|<font color="#69 69 69">'''اړیکه''']] '''</font></sup> ۲۱:۰۷, ۲۳ جون ۲۰۲۵ ([[همغږي نړیوال وخت|'''نړۍوال وخت''']])
itdb6i8q9x5qkehe9u7y0p63vjwlhc7
د افغانستان پوځ رتبې
0
83777
352825
2025-06-23T23:36:56Z
Af420
12804
Af420 د [[د افغانستان پوځ رتبې]] مخ [[د افغان پوځ رتبې]] ته د مخ گرځونې له لارې ولېږداوه.: تېروتنه یې کړې وه…
352825
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[د افغان پوځ رتبې]]
mm8mh5cfj3n5nnxlsg69hi6275e7fbf
د کارن خبرې اترې:UpsidedownWynk
3
83778
352826
2025-06-24T00:07:51Z
ښه راغلاست پیغام ورکوونکی
11444
د يوه نوي کارن د خبرواترو مخ کې د [[ښه راغلئ|ښه راغلاست پيغام]] ورگډوي
352826
wikitext
text/x-wiki
{{ښه راغلئ|realName=|name=UpsidedownWynk}}
-- <span style="font-family: MCS Quds SU normal; font-size: 15px; text-shadow: silver 0.2em 0.2em 0.1em;"> '''[[کارن:Af420|<font color="black">'''Af420''']]''' </span> <sup><font face="MCS Quds SU normal" size="3">'''[[د کارن خبرې اترې:Af420|<font color="#69 69 69">'''اړیکه''']] '''</font></sup> ۰۰:۰۷, ۲۴ جون ۲۰۲۵ ([[همغږي نړیوال وخت|'''نړۍوال وخت''']])
kyvcja9035rvl4q8742zptp7i4m9yx6
د کارن خبرې اترې:Anderson198369
3
83779
352827
2025-06-24T02:06:14Z
ښه راغلاست پیغام ورکوونکی
11444
د يوه نوي کارن د خبرواترو مخ کې د [[ښه راغلئ|ښه راغلاست پيغام]] ورگډوي
352827
wikitext
text/x-wiki
{{ښه راغلئ|realName=|name=Anderson198369}}
-- <span style="font-family: MCS Quds SU normal; font-size: 15px; text-shadow: silver 0.2em 0.2em 0.1em;"> '''[[کارن:Af420|<font color="black">'''Af420''']]''' </span> <sup><font face="MCS Quds SU normal" size="3">'''[[د کارن خبرې اترې:Af420|<font color="#69 69 69">'''اړیکه''']] '''</font></sup> ۰۲:۰۶, ۲۴ جون ۲۰۲۵ ([[همغږي نړیوال وخت|'''نړۍوال وخت''']])
1ra9pdc7vtcs0e0y1583o2al25t9p21
د کارن خبرې اترې:Epitome of Creativity
3
83780
352828
2025-06-24T02:14:42Z
ښه راغلاست پیغام ورکوونکی
11444
د يوه نوي کارن د خبرواترو مخ کې د [[ښه راغلئ|ښه راغلاست پيغام]] ورگډوي
352828
wikitext
text/x-wiki
{{ښه راغلئ|realName=|name=Epitome of Creativity}}
-- <span style="font-family: MCS Quds SU normal; font-size: 15px; text-shadow: silver 0.2em 0.2em 0.1em;"> '''[[کارن:Af420|<font color="black">'''Af420''']]''' </span> <sup><font face="MCS Quds SU normal" size="3">'''[[د کارن خبرې اترې:Af420|<font color="#69 69 69">'''اړیکه''']] '''</font></sup> ۰۲:۱۴, ۲۴ جون ۲۰۲۵ ([[همغږي نړیوال وخت|'''نړۍوال وخت''']])
aukhlgn20r026hn2c7ei8kdxd85ptnn
د کارن خبرې اترې:Jet Pilot
3
83781
352830
2025-06-24T05:14:25Z
AramilFeraxa
24596
AramilFeraxa د [[د کارن خبرې اترې:Jet Pilot]] مخ [[د کارن خبرې اترې:Divinations]] ته ولېږداوه: Automatically moved page while renaming the user "[[Special:CentralAuth/Jet Pilot|Jet Pilot]]" to "[[Special:CentralAuth/Divinations|Divinations]]"
352830
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[د کارن خبرې اترې:Divinations]]
mmazx8k2imhhh2py6caurfbguu6frmi
د کارن خبرې اترې:Purin128AL
3
83782
352833
2025-06-24T10:13:24Z
Kızıl
35342
Kızıl د [[د کارن خبرې اترې:Purin128AL]] مخ [[د کارن خبرې اترې:Purin475]] ته ولېږداوه: Automatically moved page while renaming the user "[[Special:CentralAuth/Purin128AL|Purin128AL]]" to "[[Special:CentralAuth/Purin475|Purin475]]"
352833
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[د کارن خبرې اترې:Purin475]]
pi45zrplzrgzlyocoi0bbiabfc76nar