Википедия rskwiki https://rsk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%B8_%D0%B1%D0%BE%D0%BA MediaWiki 1.45.0-wmf.6 first-letter Медий Окреме Розгварка Хаснователь Розгварка зоз хасновательом Википедия Розгварка о Википедиї Файл Розгварка о файлу МедияВики Розгварка о МедияВикию Шаблон Розгварка о шаблону Помоц Розгварка о помоци Катеґория Розгварка о катеґориї TimedText TimedText talk Модул Разговор о модулу 0 1425 10593 10569 2025-06-25T08:48:24Z Sveletanka 20 додата катеґория и фотоґрафия 10593 wikitext text/x-wiki [[File:Svjascenjik sluzi Sluzbu Bozu IMG-2979f8ae8ecd37eb67e1e2930d268fef-V.jpg|thumb|Священїк служи Службу Божу|333x333п]] [[File:Svjascenjik 15.6.2025. - Persa Pricasc - afm (2).jpg|356x356px|мини|Священїк чита Євангелию (Перша причасц у [[Руски Керестур|Руским Керестуре)]]]] '''Священїк''' муши буц дружтвени, любитель правди. Муши мац наглашену любов ґу церковному животу, богослужебней пракси, служеню людзом. Кажди священїк (паноцец) ма свойо священїческе поволанє од самого Исуса Христа. Тото поволанє ше витворює з дїйством Святого Духа, котри тоту поволанку на рижни способи усадзує до души поволаного. Нєпоштредне пририхтованє за священїка може почац у рижних возростох кандидата. На пририхтованє може пойсц после законченя основней (звичайно по законченю шестей класи), може после закончених осем класох (по малей матури), мож после штреднєй школи (звичайно по матури у ґимназиї), а мож и познейше, односно на запожнєте поволанє у познєйших рокох. Мале семенище то завод дзе биваю, костираю ше, окончую постшколске ученє (после основней школи) кандидати за священїкох у своїм штредньошколским образованю. Завод ма свой персонал, а то ректор, духовнїк и префект. Ректор управя зоз заводом, духовнїк окончує вирско-моралне воспитанє, а префект надпатра и помага у ученю. Мале семенище може мац и свою власну штредню школу. У таким случаю мали семинаристи ходза до тей школи. Кед же мале семенище нє ма свою власну школу, вец семинаристи ходза до цивилней або церковней ґимназиї места у хторим ше находзи мале семенище. Вельке семенище то установа за биванє, костиранє, духовне виховйованє и ученє студентох, богословия. У тей установи тиж єст ректор, духовнїк и други помоцни особи. Барз важна служба духовнїка, бо вон розвива вирско-духовни свойства будуцих священїкох, бо без доброго духовного оформеня священїческих кандидатох нєт анї добрих священїкох. Висши и високи богословски школи, факултети, академиї и институти то окремни церковни установи за здобуванє богословского знаня. У тих установох ше, студентом богословиї, лєм додава богословске знанє на уж здобуте знанє у семенищох. На богословни училїща ше (теорийно) може уписац кажда особа хтора ма закончену одредзену штредню школу. Хто успишно положи шицки испити, зроби и одбранї дипломску роботу, постава дипломовани теолоґ, и кед виполнює и други потребни условия, може свойому епархови (владикови) поднєсц молбу же би бул пошвецени за священїка. Пошвецени священїк муши достац и посланє (декрет) зоз хторим ше го вяже за одредзену парохию и дава му ше юрисдикцию за окончованє священїческей служби. На одредзених училїщох ше зоз предлужованьом студийох може здобуц и одредзени наукови ґрадус, наприклад: Маґистер теолоґиї – то найнїзши наукови ґрадус. Зоз уписованьом одредзеного числа семестрох, кед ше их вислуха, поклада ше испити, потим ше пише на одредзену тему маґистерску роботу хтору ше бранї. Зоз успишним успихом ше постава маґистер теолоґиї. Доктор теолоґиї – висши наукови ґрадус од маґистра теолоґиї. Процес здобуваня того ґрадуса подобни як и за маґистра, алє є вельо строгши. Габилитант – наукови ґрадус хтори вимага найозбильнєйше студийне пририхтованє. Габилитант мужи указац смисел за наукове виглєдованє и вельку способносц у науковей роботи. Тиж так, муши написац и видац кнїжку наукового змисту. И у висшим священству єст ступнї по рижних насловох: З наслову рукоположеня єст два ступнї: презвитер (паноцец) и епископ (владика). З наслову юрисдикциї (власци) єст тоти ступнї: папа, епарх, протопрезвитер, презвитер. З наслову одликованя: протонамеснїк, протоєрей, протоєрей ставрофор, митрофорни протоєрей. Окрем тих насловох, на першенство при богослуженю у [[святи храм|церкви]] и урядових зашеданьох ма уплїв старосц по пошвецаню, старосц по рокох, та у даєдних церквох и досцигнутосц на полю ученосци: чи є дипломовани теолоґ чи нє, чи дахто маґистер теолоґиї, доктор теолоґиї, габилитант чи нє. Таки шор ше почитує, окреме при святим богослуженю. Литература Дзвони, християнски часопис, число 11 – 12, новембер – децембер 2002, „Упознай свой обряд”, протоєрей ставрофор Йоаким Холошняй [[Катеґория:Релиґия]] [[Катеґория:Священїки]] 5zfpao58nd6nr1t4re2x0gdezu6zlak 10594 10593 2025-06-25T10:14:32Z Olirk55 19 10594 wikitext text/x-wiki [[File:Svjascenjik sluzi Sluzbu Bozu IMG-2979f8ae8ecd37eb67e1e2930d268fef-V.jpg|thumb|Священїк служи Службу Божу|333x333п]] [[File:Svjascenjik 15.6.2025. - Persa Pricasc - afm (2).jpg|356x356px|мини|Священїк чита Євангелию (Перша причасц у [[Руски Керестур|Руским Керестуре)]]]] '''Священїк''' муши буц дружтвени, любитель правди. Муши мац наглашену любов ґу церковному животу, богослужебней пракси, служеню людзом. Кажди священїк (паноцец) ма свойо священїческе поволанє од самого Исуса Христа. Тото поволанє ше витворює з дїйством Святого Духа, котри тоту поволанку на рижни способи усадзує до души поволаного. Нєпоштредне пририхтованє за священїка може почац у рижних возростох кандидата. На пририхтованє може пойсц после законченя основней (звичайно по законченю шестей класи), може после закончених осем класох (по малей матури), мож после штреднєй школи (звичайно по матури у ґимназиї), а мож и познейше, односно на запожнєте поволанє у познєйших рокох. Мале семенище то завод дзе биваю, костираю ше, окончую постшколске ученє (после основней школи) кандидати за священїкох у своїм штредньошколским образованю. Завод ма свой персонал, а то ректор, духовнїк и префект. Ректор управя зоз заводом, духовнїк окончує вирско-моралне воспитанє, а префект надпатра и помага у ученю. Мале семенище може мац и свою власну штредню школу. У таким случаю мали семинаристи ходза до тей школи. Кед же мале семенище нє ма свою власну школу, вец семинаристи ходза до цивилней або церковней ґимназиї места у хторим ше находзи мале семенище. Вельке семенище то установа за биванє, костиранє, духовне виховйованє и ученє студентох, богословия. У тей установи тиж єст ректор, духовнїк и други помоцни особи. Барз важна служба духовнїка, бо вон розвива вирско-духовни свойства будуцих священїкох, бо без доброго духовного оформеня священїческих кандидатох нєт анї добрих священїкох. Висши и високи богословски школи, факултети, академиї и институти то окремни церковни установи за здобуванє богословского знаня. У тих установох ше, студентом богословиї, лєм додава богословске знанє на уж здобуте знанє у семенищох. На богословни училїща ше (теорийно) може уписац кажда особа хтора ма закончену одредзену штредню школу. Хто успишно положи шицки испити, зроби и одбранї дипломску роботу, постава дипломовани теолоґ, и кед виполнює и други потребни условия, може свойому епархови (владикови) поднєсц молбу же би бул пошвецени за священїка. Пошвецени священїк муши достац и посланє (декрет) зоз хторим ше го вяже за одредзену парохию и дава му ше юрисдикцию за окончованє священїческей служби. На одредзених училїщох ше зоз предлужованьом студийох може здобуц и одредзени наукови ґрадус, наприклад: Маґистер теолоґиї – то найнїзши наукови ґрадус. Зоз уписованьом одредзеного числа семестрох, кед ше их вислуха, поклада ше испити, потим ше пише на одредзену тему маґистерску роботу хтору ше бранї. Зоз успишним успихом ше постава маґистер теолоґиї. Доктор теолоґиї – висши наукови ґрадус од маґистра теолоґиї. Процес здобуваня того ґрадуса подобни як и за маґистра, алє є вельо строгши. Габилитант – наукови ґрадус хтори вимага найозбильнєйше студийне пририхтованє. Габилитант мужи указац смисел за наукове виглєдованє и вельку способносц у науковей роботи. Тиж так, муши написац и видац кнїжку наукового змисту. И у висшим священству єст ступнї по рижних насловох: З наслову рукоположеня єст два ступнї: презвитер (паноцец) и епископ (владика). З наслову юрисдикциї (власци) єст тоти ступнї: папа, епарх, протопрезвитер, презвитер. З наслову одликованя: протонамеснїк, протоєрей, протоєрей ставрофор, митрофорни протоєрей. Окрем тих насловох, на першенство при богослуженю у [[святи храм|церкви]] и урядових зашеданьох ма уплїв старосц по пошвецаню, старосц по рокох, та у даєдних церквох и досцигнутосц на полю ученосци: чи є дипломовани теолоґ чи нє, чи дахто маґистер теолоґиї, доктор теолоґиї, габилитант чи нє. Таки шор ше почитує, окреме при святим богослуженю. == Литература == * Дзвони, християнски часопис, число 11 – 12, новембер – децембер 2002, „Упознай свой обряд”, протоєрей ставрофор Йоаким Холошняй [[Катеґория:Релиґия]] [[Катеґория:Священїки]] 02onj14lotc57zl1m2qge2ziah1u4mq 0 1434 10598 10586 2025-06-25T11:57:31Z Olirk55 19 10598 wikitext text/x-wiki {{Инфорамик | headerstyle = background: #ccf; | header1 =<big>Янко Сабадош</big> | label2 = | data2 = Ту будзе Фотка.jpg | label3 = Назвиско | data3 = Ганц | label4 = Датум народзеня | data4 =19. юния 1928. | label5 = Датум упокоєня | data5 =16. децембра 2015 (88) | label6 = Державянство | data6 = югославянске, сербске | label7 = Язик творох | data7 = руски, сербски | label8 = Школа | data8 = Ґимназия, Зомбор, Нови Сад | label9 = Универзитет | data9 = Правни факултет, Беоґрад | label10 = Наукови ступень | data10 =Докторат, Факултет политичних наукох, Беоґрад, 1990. | label11 = Период твореня | data11 =1951-1995 | label12 = Жанри | data12 = история, публицистика, дружтвени анґажман | label13 = Поховани | data13 = На теметове у Беоґрадзе. | label14 = Припознаня | data14 = }} Янко Сабадош (*19. юний 1928 - †16. децембер 2015), науковец, дружтвени и културни роботнїк. == Биоґрафия == Янко Сабадош народзени 19. юния 1928. року у [[Руски Керестур|Руским Керестуре]]. Оцец Василь и мац Мария родз. Паплацко мали три дзивки, Веруну, Леону и Марию и сина Янка. Янко Сабадош роснул у, за тедишнї условия, маєтнєйшей польопривредней фамилиї. У тим нашим валалє закончел и основну школу. До ґимназиї почал ходзиц у Зомборе и там закончел перши два класи, а вец предлужел у Новим Садзе, дзе 1948. року и матуровал. Под час аґрарней реформи охабене його фамилиї лєм 5 гольти жеми (бо оценєне же Янков оцец нє землєдїлец, бо мал совласнїцку учасц у єдней фабрики, хтора тиж була национализована!), а у фамилиї их було штверо одроснути дзеци, векшина уж були и попристановяни, алє и даєдним з нїх було потребне помагац. Прето Янко у досц чежких материялних обставинох предлужел здобувац високе образованє на Правним факултету у Беоґрадзе, дзе дипломовал 1957. року. После дипломованя жадал робиц у своїм валалє, алє тедишнї валалски власци го иґноровали як „кулацкого” сина, гоч за тото нє було причини. Прето вон мушел роботу глєдац вонка зоз свойого валалу. По кратшей роботи у привреди, у [[Вербас|Вербаше]], прияти є на роботу у Заводу за явну управу АП [[Войводина|Войводини]] у Новим Садзе, вец предлужел робиц у Ради Союзу синдикатох Сербиї и Югославиї, а потим у Союзней конференциї ССРНЮ на виглєдовацких и аналитичних роботох, одкаль 1989. року пошол до пензиї. Под час роботи предлужел и последипломски студиї и 1974. року маґистровал зоз тему Вплїв оддвоєного третированя рускей од українскей народносци у СФР Югославиї на єй културни и политични живот на Факултету политичних наукох у Беоґрадзе. Под час пририхтованя маґистерскей роботи Янко Сабадош за потреби Института дружтвених наукох у Беоґрадзе пририхтал и єдну студию з насловом Русини (Концепция, политика владаюцих кругох у державох у хторих жили, конституованє до єдинственей [[Нация|нациї]]; вибор литератури, библиоґрафия). Докторску дисертацию пририхтал под насловом Револуцийни и националноошлєбодительни рухи українского народу концом 19. и на початку 20. вику и одбранєл ю тиж на Факултету политичних наукох у Беоґрадзе 1990. року. Tеми вязани за историю Руснацох вон обявйовал у руских периодичних публикацийох и на наукових конференцийох у Новим Садзе, Беоґрадзе, Києве, Вуковаре и Руским Керестуре. Понеже Янко Сабадош векшину свойого роботного вику препровадзел оддалєни од стредкох културних збуваньох рускей и українскей националней заєднїци, ширша руска явносц релативно мало позна творче дїло културного дїяча. Гоч нє бул професийно вязани за дїялносц руских културних институцийох, вон вше интензивно провадзел процес нашого културного живота и скоро вше ше активно уключовал до наукових розправох кед бул розпатрани наш национални идентитет або питаня з обласци дальшого розвою нашей националней култури и образованя. Вон ше трудзел з науковима арґументами зоз историї Руснацох ошвициц їх национални идентитет и дилеми хтори ше у науковей явносци у вязи з тим зявйовали и зявюю аж по нєшкайши днї. Мож повесц же скоро цали його творчи опус пошвецени праве тому проблему, гоч його дружтвена и културна активносц вельо ширша. == Допринос рускей литератури == У рускей културней явносци ше зявел ище як студент 1951. року зоз приповедку под насловом Дуня (зоз НОБ), обявену у „Руским слове”, потим зоз приповедку Врацаю ше нашо (зоз рабства), вец 1952. року у часопису Шветлосц зоз рецензию (ШВ ч.3, боки 225–235), под насловом О велїх нєобявених темох прешлосци и єдней обробеней (приповедки Евґения Планчака Михалова дїдовщина), потим драму Огень в ноци (ШВ ч.4, боки 292–315) 1952. року. Уж у першим чишлє спомнутого часопису у 1953. року (на бокох 14–19) обявює виривок зоз ширшого литературного твору з насловом Нєщесце Кирила ,Натеґача. У истим чишлє (на бокох 49–68) обявює и статю з насловом Даскельо слова о нашей драмскей литератури. Очековало ше же у Янкови Сабадошови достанєме доброго писателя и литературного критичара, алє ше обставини пременєли. Янко ше у рокох цо шлїдзели перше цалком пошвецел студийом, а вец го баржей прицаговала мало позната история нашого народу. == Инициятор снованя Союзу Руснацох и Українцох Югославиї == У другей половки шейдзешатих рокох прешлого вику активовал ше на указованю на проблеми културного розвою припаднїкох рускей народносци у Югославиї пре нєришени його кадрови и материялни обставини. Гоч и нє вше мал обєктивни погляди у оценьованю причинох таких обставинох, його активносц наишла на розуменє єдного числа руских културних дїячох и резултовала зоз формованьом єдней инициятивней ґрупи з єденац членох зоз [[Шид|Шиду]], [[Коцур|Коцура]], Петровцох, Нового Саду, Вуковару, Руского Керестура, Липовлянох, Баня Луки, Беоґраду, Нового Саду и Прнявора, хтора 1967. року виробела єден писани реферат на тему Проблематика културного розвою при югославянских Русинох–Українцох (стан, проблеми, дальши розвой). Уж 1968. року Янко Сабадош публиковал статю з насловом Проблематика културного розвитку Русинох–Українцох у СФРЮ у часопису Шветлосц (ч. 1, б. 61–65), а 1970. року участвовал на науковим совитованю у Новим Садзе зоз тему Проблеми на линиї опредзельованя Русин–Українєц при тей народносци у СФРЮ (Традицийна култура югославянских Русинох, „Руске слово” Н. Сад и Етноґрафски институт САНУ Беоґрад, 1971, б. 239–287). Дзешец роки познєйше участвовал на Першим науковим совитованю Русинох и Українцох Горватскей, отриманим у другей половки юния 1980. року, у рамикох Петровского дзвона, зоз тему Зоз историї роботнїцкого и селянского руху Русинох медзи Першу и Другу шветову войну (Зборнїк роботох, Вуковар, 1981, б. 153–165, видал Союз Русинох и Українцох Горватскей). Под час 1987. и 1988. року у часопису „Нова думка” обявел серию статьох под заєднїцким насловом Русини и Українци Югославиї медзи двома шветовима войнами у седем обсяжних предлуженьох (числа 61, 62 и 63 од 1987. и 64, 65, 66 и 67 од 1988. року). Остатнї його виступ бул на медзинародней науковей конференциї на тему Приселєне и живот Руснацох у [[Бачка|Бачкей]], Сриме и Славониї 1745–1995 отриманей у Новим Садзе 27–28 септембра 1995. року у рамикох означованя 250–рочнїци живота Руснацох на тих просторох. Його тема глашела: Дружтвени и културно процеси медзи Русинами у южней Угорскей у другей половки ХХ вику (Зборнїк роботох „Руснаци–Русини”, Завод за учебнїки и наставни средства Беоґрад и Филозофски факултет, Катедра за руски язик и литературу Нови Сад, 1996, боки 255–280). У спатраню цалосней културно–науковей дїялносци Янка Сабадоша нє мож заобисц и факт же вон як дружтвени дїяч мал барз значну учасц у снованю Союзу Руснацох и Українцох Югославиї и Сербско–українского дружтва у Беоґрадзе, хторому бул велї роки на чолє. Янко Сабадош, вєдно зоз Симеоном Сакачом, єден з перших иницияторох ище зоз шейдзешатих рокох прешлого вику снованя єдней єдинственей орґанизациї за шицких Руснацох и Українцох Югославиї за ришованє заєднїцких проблемох у Сербиї, [[Горватска|Горватскей]] и Босни и Герцеґовини. У октобре 1967. року Янко Сабадош написал материял под назву Проблеми културного розвою при югославянских Русинох-Українцох, хтори, як резултат велїх скорейших стретнуцох и догваркох у мено ґрупи ентузиястох у хторей були: [[Владимир Бесерминї]] теди зоз Шиду, [[Янко Фейса]] зоз Коцура, Штефан Гудак зоз Петровцох, [[Микола М. Кочиш]] зоз Нового Саду, Владимир Костелник з Вуковару, Дюра Латяк з Руского Керестура, о.[Роман Миз з Липовлянох, Иван Пецюх з Баня Луки, Янко Сабадош з Беоґраду, Симеон Сакач з Нового Саду и Иван Сваток з Прнявора придати до Покраїнского комитету СКС за Войводину на розпатранє и ришованє. У тим материялу ше, медзи иншим, глєдало и снованє орґанизациї-установи за шицких Русинох и Українцох у Югославиї. Теди согласаносц за снованє такей орґанизациї нє достата. Медзитим, политични фактори у СР Горватскей потримали снованє Союзу Русино-Українцох за територию Горватскей, хтори на початку 1968. року у Вуковаре, дзекуюци велькому закладаню Влади Костелника и помоци Янка Сабадоша, и основани. Аж 1988. року, после познатих дружтвених пременкох у тедишнєй Социялистичней Федеративней Републики Югославиї указала ше можлївосц за єй снованє. Теди формована нова инициятивна ґрупа за снованє и пририхтованє Сновательней схадзки будуцого Союзу Руснацох и Українцох Югославиї, хтору творели: Янко Сабадош, Владимир Хромиш, Симеон Сакач, др Юлиян Тамаш, Євген Кулеба, Гавриїл Такач и Борис Гралюк. Янко Сабадош, у сотруднїцтве зоз спомнутима членами Инициятивней ґрупи написал нови материял под назву: Проблеми и чежкосци у витворйованю уставних правох русинскей и українскей народносци у СФР Югославиї, а Владимир Хромиш – материял под назву Уставноправне положенє русинскей-українскей народносци у Югославиї. На основи тих материялох порушана акция у Союзней конференциї ССРНЮ (дзе теди бул професийно заняти Янко Сабадош) и єй Одбор за медзинационални одношеня розпатрел тоти материяли. После тей схадзки Янко Сабадош написал другу верзию материялу, хтора була на явней розправи. У першей половки 1989. року отримани схадзки републичних конференцийох ССРН Горватскей, тиж и Босни и Герцеґовини и Покраїнскей конференциї ССРН Войводини, на хторих розпатрани проблеми наведзени у спомнутих материялох и потримани намаганя за їх розришованє, а 11. юлия 1989. року отримана схадзка Координацийного одбору за медзинационални одношеня Союзней конференциї ССРНЮ ма хторей принєшени заключеня под назву Актуални питаня унапредзованя положеня Руснацох и Українцох у Югославиї. У тих заключеньох, медзи иншим, потримане снованє Союзу Руснацох и Українцох Югославиї. Янко Сабадош цалого свойого живота у своїх обявених написох и зоз своїм дружтвеним анґажованьом стал на становиску же Руснаци лєм окремна часц українского народу, а нє самостойного карпато-русинского народу. Мож го тримац за єдного з идеолоґох проукраїнского односно українофилского руху на подручох бувшей Югославиї. Др Янко Сабадош умар 16. децембра 2015. року (88) у Беоґрадзе дзе є и поховани. После його шмерци, 2021. року, фамелия подаровала його библиотеку Филолоґийному факултету у Беоґрадзе, ґрупи за українистику при Катедри за славистику, дзе була и фасцикла зоз рукописами на руским язику. Тоти рукописи пририхтал за друкованє Михал Рамач, а потим Сабадошову кнїжку Розваляни салаш обявела НВУ Руске слово. == Литература == * Др Янко Сабадош (1928-2015), Руски християнски календар 2017, НВУ Руске слово и Християнски часопис Дзвони, б. 200. == Вонкашнї вязи == * [https://nar.org.rs/rue/%d0%b4%d1%80-%d1%8f%d0%bd%d0%ba%d0%be-%d1%81%d0%b0%d0%b1%d0%b0%d0%b4%d0%be%d1%88/ Янко Сабадош], вебсайт НАР, Руски вертикали, 25. новембер 2023. [[Катеґория:Науковци]] [[Катеґория:Руснаци у Сербиї]] [[Катеґория:Руснаци]] [[Катеґория:Народзени 1925]] [[Катеґория:Умарли 2015]] [[Катеґория:Дїяч у култури]] 9nb92b4nry2ksv06q18ru76cmndbrfa 0 1445 10590 2025-06-24T14:39:19Z Ruskinja2022 22 Нова страница: Батог – прибор за гонєнє статку (сер. бич, поль. batog, ст. чес. batoh, всл. batuh, batoha, укр. батiг, рсй. батог; то праславянске слово виведзене од праслав. batъ, т.є. од bat-ogъ – „палїца, колїк“. У сербским зачуване праславянске бат и батати: бат „маљ“, батати „дуркац, лупк… 10590 wikitext text/x-wiki Батог – прибор за гонєнє статку (сер. бич, поль. batog, ст. чес. batoh, всл. batuh, batoha, укр. батiг, рсй. батог; то праславянске слово виведзене од праслав. batъ, т.є. од bat-ogъ – „палїца, колїк“. У сербским зачуване праславянске бат и батати: бат „маљ“, батати „дуркац, лупкац“, батина „палїца, колїк“, а тото од дїєслова батати „биц“. Єст два файти батогох: 1. краварски и 2. батог на конї. Часци краварского батога тоти: пориско, урвацка, шаланґи, карички, споднїк, штранґ, чапов, ошторгель. Краваре з батогом пукали так же ше даскельо раз брацали коло своєй осовини, махали до круга з батогом, а вец нараз пукли. Батог зоз хторим ше гонєло конї ма длугше пориско на хторе притвердзена ценка скоряна пантлїчка. На тей скоряней пантлїчки могли буц попривязовани китайки з баволни (кед конї були парадни), або лєм навязани ґузли. Фразеолоґия На концу батог пука – на концу ше увидзи правда, хто мал право. Литература Словнїк руского народного язика I, A – Н, Нови Сад 2017, б. 50 Вонкашнї вязи https://sr.wiktionary.org/wiki/kamd%C5%BEija Камџија, Викиречник на српском језику, sr.wiktionary.org i60tlz9yd4qb54diswlzhrcbbcrlq6a 10597 10590 2025-06-25T10:33:38Z Olirk55 19 10597 wikitext text/x-wiki Батог – прибор за гонєнє статку (сер. бич, поль. batog, ст. чес. batoh, всл. batuh, batoha, укр. батiг, рсй. батог; то праславянске слово виведзене од праслав. batъ, т.є. од bat-ogъ – „палїца, колїк“. У сербским зачуване праславянске бат и батати: бат „маљ“, батати „дуркац, лупкац“, батина „палїца, колїк“, а тото од дїєслова батати „биц“. Єст два файти батогох: 1. краварски и 2. батог на конї. Часци краварского батога тоти: пориско, урвацка, шаланґи, карички, споднїк, штранґ, чапов, ошторгель. Краваре з батогом пукали так же ше даскельо раз брацали коло своєй осовини, махали до круга з батогом, а вец нараз пукли. Батог зоз хторим ше гонєло конї ма длугше пориско на хторе притвердзена ценка скоряна пантлїчка. На тей скоряней пантлїчки могли буц попривязовани китайки з баволни (кед конї були парадни), або лєм навязани ґузли. == Фразеолоґия == На концу батог пука – на концу ше увидзи правда, хто мал право. == Литература == * Словнїк руского народного язика I, A – Н, Нови Сад 2017, б. 50 == Вонкашнї вязи == * [https://sr.wiktionary.org/wiki/kamd%C5%BEija Камџија.] Викиречник на српском језику, sr.wiktionary.org lblqt0qrunoajbshq9jwg3q112an8lk 0 1446 10591 2025-06-24T14:45:05Z Ruskinja2022 22 Нова страница: File:Thimble.jpg '''Наперсток''' – (серб. напрстак, укр. напе́рсток, поль. naparstek, рсй. напёрсток) - метална шапочка, щитнїк, хтори ше кладзе на штреднї палєц при шицу. Кед материял грубши або кед игла през нього чежше преходзи, з пальцом на хторим наперсток дриля ше иглу… 10591 wikitext text/x-wiki File:Thimble.jpg '''Наперсток''' – (серб. напрстак, укр. напе́рсток, поль. naparstek, рсй. напёрсток) - метална шапочка, щитнїк, хтори ше кладзе на штреднї палєц при шицу. Кед материял грубши або кед игла през нього чежше преходзи, з пальцом на хторим наперсток дриля ше иглу през материял так же ше прициска зоз задню часцу игли. История – найстариши познати наперсток пренайдзени у розвалянїскох Помпейох у Италиї. Направени є з бронзи, а датирує з 1. вику. Трима ше же ше наперстки почало масовно хасновац у 14. вику. Голандски продукователь наперсткох Джон Лофтинґ 1693. року почал продуковац наперстки так же як порушуюцу моц хасновал воду. Правел два милиони наперстки рочнє. Материяли – Наперсток ше нєшка прави зоз желєза або з пластики, алє ше го през историю правело з рижних металох (бронза, челїк, стрибло), зоз скори, ґуми, мрамору, та аж и зоз скла и полцору. Тиж ше их правело и зоз китових и слонових косцох, рогох и под. File:Fingerb%C3%B8l.jpg Интересантносци – Найдрагши наперстки правени у Майсену, у Нємецкей, зоз полцору хтори бул омальовани ручно. Нєшка таки наперстки на аукцийох досцигую барз високи цени. Наперсток ше хасновало по 18. вик лєм за шице, алє ше познєйше зявели ище даяки применьованя. Єден час ше наперсток хасновало як меру за чечносци (насампредз алкоголу). Проститутки го хасновали за дурканє на облак потенциялним муштерийом. У Анґлиї викториянски професоре з наперстком дуркали глави и так карали нєпослухних школярох. По 18. вик ше вонкашнї точки за хтори ше заквачи иглу кед ше ю прициска през материял правело ручно, так же ше их вибивало зоз шидлом и млатком, алє после и тоту роботу превжали машину. Єст колекционерох цо збераю наперстки хтори правени у окремним виданю за важни подїї – ювилейни наперстки. Тоти колекционере ше волаю диґитабулисти. Наперстку дзвигнути и памятнїк високи 9 стопи у Торонту, Канада. У Першей шветовей войни британска влада зберала наперстки як добродзечне доприношенє од тих „цо нє маю нїч дац“. З предаваньом наперсткох ше куповало гирурґийни инструменти. Вонкашнї вязи https://sr.wikipedia.org/sr-ec/%D0%9D%D0%B0%D0%BF%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BA Напрстак, Википедја на српском језику, sr.wikipedia.org fbrt9ux1d6283clrygzttvdwni0fnvn 10596 10591 2025-06-25T10:29:43Z Olirk55 19 10596 wikitext text/x-wiki [[File:Thimble.jpg|right|thumb|300px|Наперсток]]'''Наперсток''' – (серб. напрстак, укр. напе́рсток, поль. naparstek, рсй. напёрсток) - метална шапочка, щитнїк, хтори ше кладзе на штреднї палєц при шицу. Кед материял грубши або кед игла през нього чежше преходзи, з пальцом на хторим наперсток дриля ше иглу през материял так же ше прициска зоз задню часцу игли. История – найстариши познати наперсток пренайдзени у розвалянїскох Помпейох у Италиї. Направени є з бронзи, а датирує з 1. вику. Трима ше же ше наперстки почало масовно хасновац у 14. вику. Голандски продукователь наперсткох Джон Лофтинґ 1693. року почал продуковац наперстки так же як порушуюцу моц хасновал воду. Правел два милиони наперстки рочнє. Материяли – Наперсток ше нєшка прави зоз желєза або з пластики, алє ше го през историю правело з рижних металох (бронза, челїк, стрибло), зоз скори, ґуми, мрамору, та аж и зоз скла и полцору. Тиж ше их правело и зоз китових и слонових косцох, рогох и под. [[File:Fingerb%C3%B8l.jpg|right|thumb|300px|]] Интересантносци – Найдрагши наперстки правени у Майсену, у Нємецкей, зоз полцору хтори бул омальовани ручно. Нєшка таки наперстки на аукцийох досцигую барз високи цени. Наперсток ше хасновало по 18. вик лєм за шице, алє ше познєйше зявели ище даяки применьованя. Єден час ше наперсток хасновало як меру за чечносци (насампредз алкоголу). Проститутки го хасновали за дурканє на облак потенциялним муштерийом. У Анґлиї викториянски професоре з наперстком дуркали глави и так карали нєпослухних школярох. По 18. вик ше вонкашнї точки за хтори ше заквачи иглу кед ше ю прициска през материял правело ручно, так же ше их вибивало зоз шидлом и млатком, алє после и тоту роботу превжали машину. Єст колекционерох цо збераю наперстки хтори правени у окремним виданю за важни подїї – ювилейни наперстки. Тоти колекционере ше волаю диґитабулисти. Наперстку дзвигнути и памятнїк високи 9 стопи у Торонту, Канада. У Першей шветовей войни британска влада зберала наперстки як добродзечне доприношенє од тих „цо нє маю нїч дац“. З предаваньом наперсткох ше куповало гирурґийни инструменти. == Вонкашнї вязи == * [https://sr.wikipedia.org/sr-ec/%D0%9D%D0%B0%D0%BF%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BA Напрстак.] Википедја на српском језику, sr.wikipedia.org [[Катеґория:История]] [[Катеґория:Традиция]] 8kd6x5olox8kbnzzr00gfxgu14vaw5x 0 1447 10592 2025-06-24T14:47:33Z Ruskinja2022 22 Нова страница: Присташ (серб. домазет, горв. domazet, слц. dosiahnuteľný, рсй. достижимый, укр. доступний чес. dosažitelný) – чловек хтори по женїдби зоз жену жиє у доме єй родичох. Присташство наставало кед у обисцу нє було вецей хлопских нашлїднїкох, або пре даяки иншаки причини, напр.… 10592 wikitext text/x-wiki Присташ (серб. домазет, горв. domazet, слц. dosiahnuteľný, рсй. достижимый, укр. доступний чес. dosažitelný) – чловек хтори по женїдби зоз жену жиє у доме єй родичох. Присташство наставало кед у обисцу нє було вецей хлопских нашлїднїкох, або пре даяки иншаки причини, напр. кед ше синове нє могли оженїц и жиц у родительским обисцу бо им маєток бул барз мали же би витримовали свойо фамелиї. За присташа одходзел и син кед пре нєскладанє напущел дом, алє и кед ше фамелия нє складала з фамелию будуцей нєвести та анї нє пристала на женїдбу свойого сина. Присташ бул и хлоп цо пошол до обисца кед ше одавала ґдовица з малима дзецми итд. Присташство ше при руских парастох нє барз примало, анї ше на ньго нє патрело позитивно. Приженєти хлоп мал шицки права як и други хлопи. Гоч могол затримац свойо презвиско, у прешлосци и вон и дзеци преберали женїно презвиско. У даєдних фамелийох положенє присташа у обисцу було подредзене – покус бул аж и омаловажовани. Кед пришол до женїного дому, присташ прилапйовал обичаї фамелиї до хторей пришол, а тоти зоз своєйого дому напущовал або лєм дакус отримовал. По шмерци женїних родичох доставал дакус векши права. У нашим язику слово присташ ма ище єдно застарене значенє – прихильнїк (Присташе того руху були звичайно маєтни и углядни людзе.) Литература Dr Petar Vlahović, univ. prof. Filozofskog fakuleta u Beogradu u Enciklopediji Jugoslavije JLZ Zagreb 1984. tom 3 str. 520. Цитиранє domazet. Hrvatska enciklopedija, mrežno izdanje. Leksikografski zavod Miroslav Krleža, 2013. – 2024. Вонкашнї вязи https://enciklopedija.hr/clanak/domazet Domazet https://sr.wikipedia.org/sr-el/%D0%94%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%82 Domazet, Vikipedija na srpskom jeziku, sr.wikipedia.org gxkjlg0a0kjxm4gg8zo37ub3wr9rypi 10595 10592 2025-06-25T10:18:54Z Olirk55 19 10595 wikitext text/x-wiki Присташ (серб. домазет, горв. domazet, слц. dosiahnuteľný, рсй. достижимый, укр. доступний чес. dosažitelný) – чловек хтори по женїдби зоз жену жиє у доме єй родичох. Присташство наставало кед у обисцу нє було вецей хлопских нашлїднїкох, або пре даяки иншаки причини, напр. кед ше синове нє могли оженїц и жиц у родительским обисцу бо им маєток бул барз мали же би витримовали свойо фамелиї. За присташа одходзел и син кед пре нєскладанє напущел дом, алє и кед ше фамелия нє складала з фамелию будуцей нєвести та анї нє пристала на женїдбу свойого сина. Присташ бул и хлоп цо пошол до обисца кед ше одавала ґдовица з малима дзецми итд. Присташство ше при руских парастох нє барз примало, анї ше на ньго нє патрело позитивно. Приженєти хлоп мал шицки права як и други хлопи. Гоч могол затримац свойо презвиско, у прешлосци и вон и дзеци преберали женїно презвиско. У даєдних фамелийох положенє присташа у обисцу було подредзене – покус бул аж и омаловажовани. Кед пришол до женїного дому, присташ прилапйовал обичаї фамелиї до хторей пришол, а тоти зоз своєйого дому напущовал або лєм дакус отримовал. По шмерци женїних родичох доставал дакус векши права. У нашим язику слово присташ ма ище єдно застарене значенє – прихильнїк (Присташе того руху були звичайно маєтни и углядни людзе.) == Литература == * Dr Petar Vlahović, univ. prof. Filozofskog fakuleta u Beogradu u Enciklopediji Jugoslavije JLZ Zagreb 1984. tom 3 str. 520. Цитиранє domazet. Hrvatska enciklopedija, mrežno izdanje. Leksikografski zavod Miroslav Krleža, 2013. – 2024. == Вонкашнї вязи == * [https://enciklopedija.hr/clanak/domazet Domazet] * [https://sr.wikipedia.org/sr-el/%D0%94%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%82 Domazet.] Vikipedija na srpskom jeziku, sr.wikipedia.org rgfsu9cfvhne7fp78qc9jrmiz3jw1z3