Википедия
rskwiki
https://rsk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%B8_%D0%B1%D0%BE%D0%BA
MediaWiki 1.45.0-wmf.9
first-letter
Медий
Окреме
Розгварка
Хаснователь
Розгварка зоз хасновательом
Википедия
Розгварка о Википедиї
Файл
Розгварка о файлу
МедияВики
Розгварка о МедияВикию
Шаблон
Розгварка о шаблону
Помоц
Розгварка о помоци
Катеґория
Розгварка о катеґориї
TimedText
TimedText talk
Модул
Разговор о модулу
Event
Event talk
Ярослав Сисак
0
1481
10697
2025-07-11T02:05:56Z
Keresturec
18
Нова страница: {{Инфорамик | headerstyle = background: #ccf; | header1 =<big>Ярослав Сисак</big> | label2 = | data2 = Ту будзе Фотка.jpg | label3 = Назвиско | data3 = | label4 = Датум народзеня | data4 =28. мая 1939. | label5 = Датум упокоєня | data5 =27. юния 2025 (89) | label6 = Державянство | data6 = словацке | label7 = Язик творох | data7 = русински, сло…
10697
wikitext
text/x-wiki
{{Инфорамик
| headerstyle = background: #ccf;
| header1 =<big>Ярослав Сисак</big>
| label2 = | data2 = Ту будзе Фотка.jpg
| label3 = Назвиско | data3 =
| label4 = Датум народзеня | data4 =28. мая 1939.
| label5 = Датум упокоєня | data5 =27. юния 2025 (89)
| label6 = Державянство | data6 = словацке
| label7 = Язик творох | data7 = русински, словацки, українски
| label8 = Школа | data8 = Педаґоґийна школа, Прешов
| label9 = Универзитет | data9 = Театрални институт Карпенко-Кари, Києв
| label10 = Наукови ступень | data10 =
| label11 = Период твореня | data11 =1957-1998.
| label12 = Жанри | data12 = ґлума, режия, прекладательство, предняк у култури
| label13 = Поховани | data13 = у Прешове
| label14 = Припознаня | data14 =
}}
'''Ярослав Сисак''' (*28. май 1939-†27. юний 2025), ґлумец, режисер, длугорочни директор Театру Александра Духновича, прекладатель театралних текстох на русински язик и дружтвени дїяч медзи Русинами у Словацкей
Биоґрафия
Ярослав Сисак ше народзел 28. мая 1939. року у валалє Пихня, округ Снїна. Штредню школу закончел у Педаґоґийней школи у Прешове, та 1957. року ступел до колективу тедишнього Українского народного театра (УНТ) у Прешове. Сисак бул єден з перших хтори студирал на Театралним институту Карпенко-Кари у Києве дзе, познєйше, студирала цала ґенерация ґлумцох хтори у 1980-их рокох превжали театер до своїх рукох. После студийох ґлуми Ярослав Сисак прешол на студиї режиї и по дипломованю ше 1971. року врацел до УНТ на длужносци режисера. Од 1978. до 1982. бул уметнїцки руководитель драмского колектива УНТ, а вец до 1998. року бул на длужносци директора театра.
У своєй ґлумецкей и режисерскей кариєри витворел вецей дзешатки значни театрални продукциї, медзи иншим бул и коавтор премиєри Краля Лира на сцени УНТ, цо було перше виводзенє Шекспирового дїла у театре у Словацкей.
Мож повесц же у велїм бул преламни уж 1985. рок кед до тедишньогу Українского народного театру у Прешове на длужносц драматурґа пришол Василь Турок Гетеш. Вон мал подполну потримовку директора театра Ярослава Сисака и удало ше му витвориц тот цо велї з Русинох у Прешовщини жадали. У фебруаре 1988. року у театре була премиєра театралного фалата Сенс Нонсенс, була то експериментална постановка за хтору як драматурґ стал Василь Турок-Гетеш а режию зробел познати словацки режисер Благо Углар. Окрем факту експерименталносци у тим фалаце ше Турокови и Угларови удало увесц нову димензию, а то тото же же у фалаце бешедовало "на диялекту", односно так як звичайно ґлумци бешедовали медзи собу - по русински. Истого того року, алє у предлуженю сезони, у децембре 1988. року на сцену поставена нова премиєра фалата на русинским язику. А то бул, тераз знаме, початок русинского театра.
После политичних пременкох у Чехословацкей 1989. року под Сисковим водством дотедишнї Українски народни театер, у октобре 1990. року постал Русински театер ''Александра Духновича'', у хторим виводзени представи на українским и русинским язику. Зоз функциї директора Театра Александра Духновича пошол 1998. року, алє и надалєй ше давали представи хтори подписовал як режисер и драматурґ. Окрем того вон бул и автор прекладох драмох на русински язик хтори обявени у кнїжки: Театер Александра Духновича у прекладох Ярослава Сисака, хтору пририхтали Валерий Падяк и Михал Павлич, у хторей обявени и драми Дюри Папгаргая.
Дїяч русинского руху
У цеку 1989. року у тедишнєй Чехословацкей ше збули значни политични пременки дзекуюци хторим почал и процес русинского препородзеня. Ярослав Сисак тот рух потримовал од самого початку. Вон бул єден зоз сновательох Русинскей оброди у Словацкей после 1989. року, а єден час бул и предсидатель тей орґанзациї. Останє запаметани и по тим же 27. януара на шветочносци у Братислави пречитал текст преглашеня кодификациї русинского язика у Словацкей.
Русини у Словацкей нє могли велї роки урядово хасновац свой мацерински язик, розвивац го и привесц го на таки уровень же би ше на нїм могли дзеци учиц у школох, же би на нїм могли буц видавани новини, часописи и кнїжки, же би ше на нїм могло слухац и патриц радио и ТВ емисиї, же би ше на нїм бавело театрални фалати итд. Найвекша часц Русинох нє прияла административно надрилєни українски язик як свой мацерински.
Ярослав Сисак з власну инициятиву дал пар просториї у будинку Театра Александра Духновича же би у нїх робели теди новоформовани редакциї часописа Русин и Народних новинкох.
Контакти з войводянскима Руснацами
Ярослав Сисак мал медзи Руснацами тедишнєй Югославиї а нєшкайшей Сербиї велїх приятельох зоз хторима отримовал тварди контакти. Дзекуюци тим вязом Ярослав Сисак за Руски народни театер „Петро Ризнич Дядя” на сцену поставел два представи: Агафия, старого попа дзивка Дюри Папгаргая, 1992. року и На дну Максима Горкого, 2002. року.
Ярослав Сисак ше упокоєл 27. юния 2025. року у 89. року старосци. Пред одходом до вичносци Ярослав Сисак поручел шицким приятельом и познатим ''Нє плачце же сом пошол, радуйце ше же сом бул''.
Поховани є у Прешове.
Литература
Маґочій, Павло Роберт: Сисак Ярослав //Енциклопедія історії та культури карпатських русинів. Укладачі Маґочій П. Р., Поп І. — Ужгород: Вид-во В. Падяка, 2010. — 856 c.+ХХХІІ с. ISBN 978-966-387-044-1 укр. Стор. 688.
Вонкашнї вязи
Медвідь, Петро: https://www.lem.fm/vmer-yaroslav-sisak-vyznachna-osobnost-rusinskoho-teatru-i-vozrodnoho-rukhu/ Вмер Ярослав Сисак. Вызначна особность русиньского театру і возродного руху, lem.fm, 28. юния 2025.
https://www.ruskeslovo.com/upokojel-se-jaroslav-sisak-1939-2025/ Упокоєл ше Ярослав Сисак (1939–2025), В. Вуячич, Рутенпрес, ruskeslovo.com, 1. юлий 2025.
5hga5txg0c5387qburtzifzl65x07ie