ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ satwiki https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A2%E1%B1%A9%E1%B1%AC%E1%B1%A9%E1%B1%9B_%E1%B1%A5%E1%B1%9F%E1%B1%A6%E1%B1%B4%E1%B1%9F MediaWiki 1.45.0-wmf.6 first-letter ᱢᱤᱰᱤᱭᱟ ᱟᱥᱚᱠᱟᱭ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱚᱲ ᱨᱮᱫ ᱨᱮᱫ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱢᱤᱰᱤᱭᱟᱣᱤᱠᱤ ᱢᱤᱰᱤᱭᱟᱣᱤᱠᱤ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱪᱷᱟᱸᱪ ᱪᱷᱟᱸᱪ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱜᱚᱸᱲᱚᱸ ᱜᱚᱸᱲᱚᱸ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱛᱷᱚᱠ ᱛᱷᱚᱠ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ TimedText TimedText talk ᱢᱳᱰᱩᱞ ᱢᱳᱰᱩᱞ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱩᱞ 0 1154 175594 168920 2025-06-18T12:14:05Z 2401:4900:75A7:6FFD:2C03:C725:8A34:6C32 ᱚᱞᱠᱚ ᱩᱪᱟᱹᱲ ᱮᱱᱟ ᱾ 175594 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable floatright" | align="center" colspan="2" style="border-top: 3px solid green;<!-- --> border-right: 1px solid green; border-bottom: 3px solid green;<!-- --> border-left: 1px solid green;" | <h1 style="font-size:3vw">ᱩᱞ</h1> |- | align="center" colspan="2"|[[ᱨᱮᱫ:Mango BNC.jpg|800px|200px]] ᱩᱞ |- ! ᱥᱟᱭᱮᱬᱥᱤᱭᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ | ''{{#property:P225}}'' |} '''ᱩᱞ''' ({{Audio-nohelp|ᱩᱞ.ogg|ᱨᱟᱹᱲ}}{{spoken}} ) ᱫᱚ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱡᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="Morton">{{cite book |last=Morton|first=Julia Frances|date=1987 |title=Mango. In: Fruits of Warm Climates |publisher=NewCROP, New Crop Resource Online Program, Center for New Crops & Plant Products, Purdue University |pages=221–239 |url=https://www.hort.purdue.edu/newcrop/morton/mango_ars.html|isbn=978-0-9610184-1-2}}</ref> ᱱᱚᱶᱟ ᱡᱚ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱚ ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱩᱯᱟᱹᱲᱤ ᱫᱚᱲᱚᱢ ᱟᱨ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱥᱟᱡᱟᱣ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱩᱞ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱵᱚ ᱥᱟᱨᱱᱟ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱦᱚᱲ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱹᱦᱩ ᱜᱟᱹᱰᱤ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱡᱷᱚᱜ ᱩᱞ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱛᱮᱠᱚ ᱥᱟᱡᱟᱣᱟ, ᱥᱮᱸᱫᱽᱨᱟ ᱫᱟᱱ ᱡᱚᱠᱷᱮᱡ ᱡᱟᱶᱟᱭ ᱠᱚᱲᱟ ᱵᱟᱹᱦᱩ ᱩᱞ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱛᱮ ᱫᱟᱜᱼᱮ ᱛᱤᱨᱯᱤ ᱟᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱡᱚ ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱜᱮ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱡᱚ ᱵᱮᱨᱮᱞ ᱨᱮᱫᱚ ᱯᱨᱭ ᱡᱚᱡᱚ ᱜᱮᱭᱟ ᱟᱨ ᱵᱤᱞᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱫᱚ ᱦᱮᱲᱮᱢ ᱵᱩᱡᱷᱟᱹᱣ ᱟ ᱾ == ᱱᱟᱜᱟᱢ == ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱛᱮ ᱩᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱢᱮᱝᱜᱚ (Mango) ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱟ {{notetag| ᱤᱝᱨᱮᱡᱤ ᱛᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ''Mangifera indica'' ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱟ}} ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱫᱚ ᱯᱚᱨᱛᱩᱜᱤᱡᱽ ᱧᱩᱛᱩᱢ "ᱢᱟᱝᱜᱚ" ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱮᱝᱜᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱢᱟᱞᱚᱭᱟᱞᱚᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱯᱚᱨᱛᱩᱜᱤᱡᱽ ᱠᱚ ᱢᱮᱝᱜᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ [[ᱤᱭᱩᱨᱚᱯ]] ᱨᱮᱠᱚ ᱯᱚᱨᱪᱟᱨ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱮᱝᱜᱚ ᱫᱚ ᱵᱤᱫᱮᱥ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱪᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱫᱚ ᱢᱚᱬᱮ ᱜᱮᱞ ᱥᱟᱭᱟᱝ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱚᱨᱛᱩᱜᱤᱡᱽ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱢᱩᱨᱟᱹᱭ ᱨᱮ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ == ᱯᱚᱨᱠᱟᱨ == ᱱᱚᱶᱟ [[ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ]] ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱭ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱤᱥᱛᱤ ᱯᱚᱨᱠᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱠᱟᱨ, ᱨᱚᱝ, ᱥᱚ, ᱥᱤᱵᱤᱞ ᱫᱚ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱟᱹᱰᱤ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱜ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱠᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ - [[ᱟᱞᱯᱷᱚᱱᱥᱚ]], [[ᱵᱮᱸᱜᱟᱲᱯᱟᱹᱞᱤ]], [[ᱛᱚᱴᱟᱯᱟᱹᱞᱤ]], [[ᱱᱤᱞᱚᱢ]], [[ᱫᱩᱥᱨᱤ]], [[ᱞᱮᱸᱜᱽᱲᱟ]], [[ᱜᱚᱯᱟᱞᱵᱷᱚᱜᱽ]] ᱮᱢᱟᱱ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱚᱨᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱞᱯᱷᱚᱱᱥᱚ ᱠᱤᱥᱚᱢ ᱜᱮ ᱥᱚᱨᱮᱥᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱸᱫᱷᱟᱲ ᱥᱚ, ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱥᱤᱵᱤᱞ, ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱨᱟᱥᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱦᱚᱲ ᱥᱟᱶ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱶᱟ ᱡᱚ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱚ ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ == ᱩᱞ ᱫᱟᱨᱮ == ᱩᱞ ᱫᱟᱨᱮ ᱫᱚ ᱵᱟᱦᱟᱭ ᱮᱢᱟ, ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱮᱱᱡᱤᱭᱚᱥᱯᱟᱹᱨᱢ{{notetag|ᱤᱸᱜᱨᱟᱡᱤ ᱛᱮ ᱪᱚ Angiosperm, ᱮᱱᱡᱤᱭᱚᱥᱯᱟᱨᱢ ᱛᱮ ᱩᱱᱠᱩ ᱫᱚᱨᱮ ᱠᱚ ᱥᱮᱛ ᱠᱚᱟ ᱚᱠᱚᱭ ᱫᱚ ᱵᱟᱦᱟ ᱠᱚ ᱮᱢᱟ}} ᱛᱷᱚᱠ ᱛᱮ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ <gallery> Mango tree Kerala in full bloom.jpg|ᱠᱮᱨᱚᱲ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱞ ᱫᱟᱨᱮ ᱵᱟᱦᱟ ᱾ Mango flower blossom.jpg|ᱩᱞ ᱵᱟᱦᱟ MangoImmatureFruits.JPG|[[ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱞ ᱫᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱵᱟᱦᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ </gallery> [[File:Mangos_-_single_and_halved.jpg|thumb|ᱩᱞ ᱡᱚ ᱼᱢᱤᱫ ᱟᱨ ᱟᱫᱷᱟ ᱦᱤᱸᱥ ᱾]] ᱩᱞ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱨᱟᱱᱛᱤᱭᱚ ᱫᱟᱨᱮ ''[[ᱩᱞ|ᱢᱮᱝᱜᱤᱯᱮᱨᱟ ᱤᱱᱰᱤᱠᱟ]]'' ᱫᱟᱨᱟᱭ ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱟᱱᱟᱜ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱷᱚᱞᱩ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱩᱛᱛᱚᱨᱼᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱢᱟᱭᱟᱱᱢᱟᱨ, ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱟᱨ ᱩᱛᱛᱚᱨᱼᱯᱩᱨᱵᱚ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱟᱨᱮᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚᱠᱷᱤᱱ ᱟᱨ ᱫᱚᱠᱷᱤᱱᱼᱯᱩᱨᱵᱚ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮ ''ᱮᱢ ᱤᱱᱰᱤᱠᱟ'' ᱪᱟᱥ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱱᱟᱦᱟᱜ ᱩᱞ ᱪᱟᱥ ᱦᱳᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ, "ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱞᱮᱠᱟᱱ" ᱟᱨ "ᱫᱚᱠᱷᱤᱱᱼᱯᱚᱨᱚ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ" ᱾ ᱢᱮᱝᱜᱤᱯᱮᱨᱟ ᱡᱚᱱᱚᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱴᱟᱜ ᱮᱴᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛ ᱦᱚᱸ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱟᱱᱟᱜ ᱯᱷᱚᱞᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣᱼᱟ ᱡᱟᱦᱟᱫᱚ "ᱩᱞ" ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱦᱤᱸᱥ ᱜᱮ ᱢᱟᱞᱮᱭᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱠᱳᱨᱤᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱨᱮ, ᱩᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱮᱥ ᱥᱟᱭ ᱜᱟᱱ ᱪᱟᱥ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱪᱟᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱴᱮᱦᱟᱴ ᱠᱟᱛᱮ ᱩᱞ ᱡᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱚᱨᱤᱢᱟᱱ, ᱜᱚᱲᱦᱚᱱ, ᱢᱚᱫᱽᱫᱷᱟᱹᱨ, ᱪᱚᱞᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱚᱝ ᱟᱨ ᱢᱚᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱚᱝ ᱨᱮ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱯᱷᱮᱞᱮ ᱤᱭᱚᱞᱳ, ᱥᱳᱱᱟ, ᱜᱨᱤᱵ ᱥᱮ ᱠᱚᱢᱞᱟ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱩᱞᱡᱚ ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ,[[ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ]] ᱟᱨ ᱯᱷᱤᱞᱤᱯᱤᱱᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱡᱚᱵᱮ.ᱞᱮ. ᱟᱨ ᱩᱞᱫᱟᱨᱮ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱫᱟᱨᱮ ᱾ === ᱩᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱩᱱ === ᱩᱞ ᱫᱟᱨᱮ{{efn|ᱢᱮᱰᱤᱠᱟᱞ ᱵᱚᱦᱤ ᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ}} [[ᱨᱟᱱ]] ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱠᱚᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱡᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱱᱤᱣᱴᱨᱤᱮᱱᱴᱥ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱟᱨ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱵᱮᱥ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱩᱞ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱒᱕᱐ ᱠᱤᱞᱚ (᱖᱐ Kcal) ᱜᱟᱱ{{notetag|ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱛᱮ ᱫᱚ energy in kilo joule ᱠᱚ ᱠᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ Kcal ᱫᱚ kilocalorie ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ}} ᱛᱟᱠᱚᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜᱟ ᱚᱠᱟ ᱫᱚ ᱥᱮᱣ (Apple) ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱠᱟ.ᱛᱤᱡ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱜᱮᱭᱟᱭ ᱾ ᱩᱞ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱱᱩᱴᱨᱤᱮᱱᱴᱥ (nutrients) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱚᱱᱟ ᱨᱮ Vitamin C ᱟᱨ folate ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱩᱵᱤ ᱞᱟᱵᱠᱟᱨᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ==== ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱩᱱ ==== ᱩᱞ ᱫᱚ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱨᱤᱛᱩ ᱨᱮ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ, ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱜᱟᱱ ᱩᱞ ᱫᱟᱨᱮ ᱫᱚ ᱱᱚᱠᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱚᱠᱟ ᱡᱷᱚᱛᱚ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱡᱚ ᱮᱢᱟᱭ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱟᱨᱮ ᱥᱟᱦᱟᱱ ᱞᱮᱠᱷᱟ{{notetag|Timber}} ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱟᱹᱜᱩᱭᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱩᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱚ ᱟᱭᱩᱨᱵᱮᱫᱽ ᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮ ᱟᱹᱜᱩᱭ ᱜᱮᱭᱟ ᱠᱚ ᱾ === ᱩᱞ ᱪᱟᱥ === ᱩᱞ ᱪᱟᱥ ᱫᱚ ᱯᱩᱨᱟᱹ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱠᱚ ᱪᱟᱥᱟ ᱾{{notetag|Andhra Pradesh, West Bengal, Karnataka, Kerala, Bihar, Uttar Pradesh, Uttara Khand, Punjab and Haryana, Maharashtra etc.}} == ᱪᱤᱛᱟ.ᱨ ᱠᱚ == <gallery> ᱨᱮᱫ:Flora Sinensis - Mango.JPG|ᱢᱟᱭᱠᱚᱞ ᱵᱚᱭᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱚᱦᱤ (flora sinensis) ᱨᱮ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱮᱢ ᱠᱟᱱ ᱩᱞ ᱾ ᱨᱮᱫ:Mango Maya.jpg|ᱤᱥᱨᱟᱭᱮᱞ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱞ ᱾ ᱨᱮᱫ:Mango round about.JPG|ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱᱤ ᱩᱞ ᱾ ᱨᱮᱫ:Guntur Mango.jpg|ᱜᱩᱱᱛᱩᱨ, ᱟᱱᱫᱽᱨᱟ ᱯᱨᱚᱫᱤᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱞ ᱵᱟᱜᱚᱱᱯᱟᱞᱤ (Banganpalli) ᱩᱞ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱨᱮᱫ:Mangoes in Paris farmer's market.JPG|ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ, ᱯᱮᱨᱤᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱞ ᱾ </gallery> [[ᱨᱮᱫ:IMhfkmnf.jpg|thumb|ᱢᱟᱞᱰᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱞ]] == ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ == *[[ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱫᱟᱨᱮ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ]] == ᱠᱷᱟᱴᱚ ᱚᱞ == {{notefoot}} {{notelist}} == ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱢᱮ == * Litz, Richard E. (ed. 2009). ''The Mango: Botany, Production and Uses'' (2nd edition). CABI. {{ISBN|978-1-84593-489-7}} == ᱟᱸᱴ ᱟᱹᱲᱟᱹ == {{ᱣᱤᱠ|ᱩᱞ|ᱪᱟᱥ|ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ|ᱴᱮᱠᱥᱚᱱᱚᱢᱤ|ᱡᱟᱹᱛ}} == ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ == {{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}} [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱫᱟᱨᱮ]] [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱚ]] [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱨᱮ]] [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱣᱤᱠᱤᱢᱩᱨᱟᱹᱭ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱡᱩᱲᱟᱹᱣ ᱠᱟᱱ ᱥᱟᱦᱴᱟ]] 8vdxalq4inpnejf3mdo1h5s6hg379q4 ᱟᱣᱨᱟᱝᱜᱟᱵᱟᱫᱽ, ᱵᱤᱦᱟᱨ 0 6599 175604 128740 2025-06-19T11:25:02Z Andre Engels 5052 merge 175604 wikitext text/x-wiki {{merge|ᱚᱣᱨᱚᱝᱜᱟᱵᱟᱫᱽ, ᱵᱤᱦᱟᱨ}} {{Infobox settlement | name = ᱚᱣᱨᱚᱝᱜᱟᱵᱟᱫᱽ | native_name = <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. --> | native_name_lang = | other_name = | nickname = | settlement_type = ᱵᱟᱡᱟᱨ [[File:India Bihar location map.svg|ᱚᱣᱨᱚᱝᱜᱟᱵᱟᱫᱽ|thumb]] | coordinates = {{coord|24.75|N|84.37|E|display=inline,title}} | subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ | subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] | subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]] | subdivision_name1 = [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] | subdivision_type2 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]] | subdivision_name2 = [[ᱚᱣᱨᱚᱝᱜᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱵᱤᱦᱟᱨ|ᱚᱣᱨᱚᱝᱜᱟᱵᱟᱫᱽ]] | established_title = <!-- ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ --> | established_date = ᱒᱖-ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ-᱑᱙᱗᱓ | founder = | named_for = | government_type = | governing_body = | unit_pref = Metric | area_footnotes = | area_rank = | area_total_km2 = 1419.7 | elevation_footnotes = | elevation_m = 108 | population_total = 102,244 | population_as_of = 2011 | population_rank = | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_footnotes = <ref name="Census 2011">{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/pca/SearchDetails.aspx?Id=286989|title=2011 census data|author=|date=|publisher=|accessdate=8 July 2019}}</ref> | demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ | demographics1_title1 = common | demographics1_info1 = [[ᱢᱚᱜᱚᱫᱷᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱚᱜᱚᱦᱤ]], [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱟᱨ [[ᱵᱷᱳᱡᱽᱯᱩᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱷᱚᱡᱽᱯᱩᱨᱤ]] | timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐ | postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]] | postal_code = ᱘᱒᱔᱑᱐᱑ | area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱳᱰ | area_code = 06186 | registration_plate = BR-26 | blank1_name_sec1 = [[Human sex ratio|ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ]] | blank1_info_sec1 = 1000:910 [[male|♂]]/[[female|♀]] | website = {{URL|http://aurangabad.bih.nic.in/}} | iso_code = [[ISO 3166-2:IN|IN-BR]] | footnotes = }} '''ᱚᱣᱨᱚᱝᱜᱟᱵᱟᱫᱽ''' (Aurangabad) [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱣᱨᱚᱝᱜᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹᱥᱟᱲᱟ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱢᱚᱜᱚᱦᱤ ᱟᱨ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱟ ᱾ ᱚᱣᱨᱚᱝᱜᱟᱵᱟᱫᱽ ᱫᱚ ᱫᱮᱵᱽ ᱥᱩᱨᱭᱟ ᱢᱤᱫᱽᱨᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱷᱟᱹᱜᱤ ᱩᱯᱨᱩᱢ ᱮ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾ <ref>"[https://books.google.com/books?id=dSZ987-0Fb8C Bihar Tourism: Retrospect and Prospect]," Udai Prakash Sinha and Swargesh Kumar, Concept Publishing Company, 2012, ISBN 9788180697999</ref><ref>"[https://books.google.com/books?id=MMmNVZ4mP98C Revenue Administration in India: A Case Study of Bihar]," G. P. Singh, Mittal Publications, 1993, ISBN 9788170993810</ref> == ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱛᱷᱤᱛᱤ == ᱚᱣᱨᱚᱝᱜᱟᱵᱟᱫᱽ ᱫᱚ ᱒᱔.᱗᱕᱓᱙ ᱩᱛᱚᱨ ᱟᱠᱷᱭᱟᱝᱥᱚ ᱟᱨ ᱘᱔.᱓᱗᱑᱔ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱫᱽᱨᱟᱜᱷᱤᱢᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱓᱕᱔ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱩᱥᱩᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾<ref name=coor>{{cite web|title=Directory of Cities, Towns, and Regions in India|url=http://www.fallingrain.com/world/IN/34/Aurangabad.html|accessdate=27 September 2015}}</ref> == ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ == ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱚᱣᱨᱚᱝᱜᱟᱵᱟᱫᱽ ᱨᱤᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱛᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ᱫᱚ ᱗᱙᱓᱕᱑ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾<ref name=sens>{{cite web|title=way back machine - ᱥᱮᱱᱥᱚᱥ ᱳᱯᱷ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ|url=http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|accessdate=24 September 2015|archive-date=16 June 2004|archive-url=https://web.archive.org/web/20040616075334/http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|url-status=dead}}</ref> ᱩᱱᱠᱩ ᱠᱚ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱕᱓.᱗᱑% ᱫᱚ ᱠᱚᱲᱟ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱠᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱵᱮᱲᱟᱨᱮ ᱔᱖.᱗᱑% ᱦᱚᱲ ᱠᱩᱲᱤ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱚᱣᱨᱚᱝᱜᱟᱵᱟᱫᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱖᱙.᱘᱖% ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱫᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱕.᱐᱒% ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱔᱐.᱕᱒% ᱠᱚᱲᱟ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱟᱨ ᱒᱙.᱓᱔% ᱫᱚ ᱠᱩᱲᱤ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱚᱸᱰᱮᱱ ᱠᱚ ᱑᱕.᱔᱐% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱵᱚᱭᱚᱥ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱚᱣᱨᱚᱝᱜᱟᱵᱟᱫᱽ ᱨᱤᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱛᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ᱫᱚ ᱑᱐᱒,᱒᱔᱔ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ == ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ == [[ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱚᱣᱨᱚᱝᱜᱟᱵᱟᱫᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱚ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ == ᱥᱟᱱᱟᱜᱟᱲ == ᱚᱣᱨᱚᱝᱜᱟᱵᱟᱫᱽ ᱫᱚ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱟᱨ ᱨᱮᱞ ᱠᱚ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱡᱩᱲᱟᱹᱭ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱚᱱᱩᱜᱽᱨᱚᱦᱚ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱬᱚ ᱨᱳᱰ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱑᱑ ᱠᱤᱞᱚ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱚᱣᱨᱚᱝᱜᱟᱵᱟᱫᱽ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱦᱚᱨ ᱠᱚᱫᱚ ᱮᱱ.ᱮᱪ-᱒ ᱟᱨ ᱮᱱ.ᱮᱪ.᱑᱓᱙ ᱾ ᱮᱱ.ᱮᱪ-᱒ ᱫᱚ ᱥᱤᱫᱷᱟ. ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱟᱨ ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱥᱟᱶ ᱡᱩᱲᱟᱹᱭ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱟᱨ ᱮᱱ.ᱮᱪ.-᱑᱓᱙ ᱫᱚ ᱫᱟᱣᱫᱽᱱᱚᱜᱚᱨ ᱵᱷᱟᱭᱟ ᱠᱟᱛᱮ [[ᱯᱟᱴᱱᱟ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱩᱲᱟᱹᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾[[ᱫᱤᱞᱞᱤ]], [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]], [[ᱵᱚᱢᱵᱮ]], [[ᱞᱚᱠᱷᱱᱚᱣ]], [[ᱵᱷᱩᱵᱽᱱᱮᱥᱚᱨ]], [[ᱚᱦᱢᱚᱫᱟᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ]], [[ᱡᱚᱭᱥᱟᱞᱢᱟᱨ]], [[ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ]], [[ᱚᱣᱨᱚᱝᱜᱟᱵᱟᱫᱽ]] (ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ), [[ᱡᱚᱢᱢᱩ]], [[ᱦᱚᱨᱤᱫᱽᱣᱟᱨ]], [[ᱯᱩᱱᱮ]], ᱯᱨᱚᱭᱚᱜᱽᱨᱟᱡᱽ, (ᱟᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽ), [[ᱵᱟᱨᱟᱬᱚᱥᱤ]] ᱟᱨ [[ᱯᱟᱴᱱᱟ]] ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱫᱚ ᱨᱮᱞ ᱜᱟᱹᱰᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱫᱷᱟᱹ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱜᱚᱭᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱟᱰᱟ ᱫᱚ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱟᱰᱟ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱛᱟᱞᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱘᱐ ᱠᱤᱞᱚ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱥᱩᱯᱚᱨ ᱯᱷᱟᱥᱴ ᱨᱮᱞ ᱠᱚᱫᱚ ᱚᱱᱩᱜᱽᱨᱚᱦ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱬ ᱨᱳᱰ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮᱭ ᱛᱤᱸᱜᱩᱭᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱺ- * ᱯᱩᱨᱩᱥᱚᱛᱚᱢ ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ * ᱯᱩᱨᱵᱚ ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ * ᱢᱚᱦᱟᱵᱚᱫᱷᱤ ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ * ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ * ᱜᱚᱭᱟ ᱜᱚᱨᱤᱵᱽᱨᱚᱛᱷ ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ * ᱫᱤᱠᱥᱟᱵᱷᱩᱢᱤ ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ * ᱡᱚᱭᱥᱚᱞᱢᱟᱨ ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ * ᱥᱤᱯᱨᱟ ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ == ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱦᱚᱲ == * ᱚᱱᱩᱨᱟᱜᱽ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱬ ᱥᱤᱝ, ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱸᱥᱴᱤᱪᱩᱣᱮᱴ ᱟᱥᱮᱢᱵᱽᱞᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱰᱮᱯᱣᱩᱴᱤ ᱪᱤᱯᱷ ᱢᱤᱱᱤᱥᱴᱚᱨ ᱾<ref>{{cite web|url=http://amcollegegya.org/bihbibhuti.htm|title=Anugrah Memorial College History|accessdate=15 October 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304080125/http://amcollegegya.org/bihbibhuti.htm|archivedate=4 March 2016|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite web|url=http://amcollegegya.org|title=Welcome To Anugrah Memorial College Gaya|accessdate=15 October 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131015075341/http://amcollegegya.org/|archivedate=15 October 2013|df=dmy-all}}</ref> * ᱥᱚᱛᱭᱮᱱᱫᱽᱨᱚ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱬ ᱥᱤᱱᱦᱟ, ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱯᱟᱨᱞᱤᱭᱟᱢᱮᱴ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱟᱨ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱟᱭᱟᱨ ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ * ᱥᱩᱥᱤᱞ ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱥᱤᱝ (ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ), ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱨᱞᱤᱭᱟᱢᱮᱴ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱛ * ᱱᱤᱠᱷᱤᱞ ᱠᱩᱢᱟᱨ, ᱟᱭᱟᱨ ᱯᱟᱨᱞᱤᱭᱟᱢᱮᱴ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱟᱨ ᱠᱮᱨᱞᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱟᱭᱟᱨ ᱨᱟᱡᱽᱡᱚᱯᱟᱲ * == ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ == {{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}} 6oozbfn6jc2ydees3zylwatw04u33uv ᱟᱨᱭᱟ ᱟᱢᱵᱮᱠᱚᱨ 0 26887 175603 158186 2025-06-19T10:13:09Z Ziv 8921 Copyvio removed 175603 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ᱟᱨᱭᱟ ᱟᱢᱵᱮᱠᱚᱨ | image = | alt = | caption = | birth_name = | birth_date = | birth_place = [[ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ]], [[ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] | other_names = | nationality = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ | occupation = {{hlist|ᱥᱮᱨᱮᱨᱤᱭᱟᱹ|ᱮᱱᱮᱡᱤᱭᱟᱹ}} | years_active = ᱒᱐᱐᱘ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱤᱛ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ | website = | known_for = {{plainlist| *''[[ᱥᱟ ᱨᱮ ᱜᱟ ᱢᱟ ᱯᱟ ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱤ ᱞᱤᱞ ᱪᱟᱢᱯᱥ]]'' *''[[ᱛᱤ ᱥᱟᱫᱷᱭᱟ ᱠᱟᱭ ᱠᱟᱨᱛᱮ]]'' }} | spouse = | module = {{infobox musical artist | embed = ᱦᱚᱭ | instrument = ᱨᱟᱦᱟ | label = ᱡᱮᱜᱮᱛᱟᱹᱨᱤ ᱢᱤᱣᱡᱤᱠ ᱥᱤᱧᱚᱛ | genre = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱠᱞᱟᱥᱤᱠᱟᱞ ᱥᱮᱨᱮᱧ }} }} '''ᱟᱨᱭᱟ ᱟᱢᱵᱮᱠᱚᱨ''' ᱫᱚ [[ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱯᱩᱱᱮ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱤᱫ [[ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱤ]] ᱯᱞᱮᱵᱮᱠ ᱥᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨ ᱮᱱᱮᱡᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱤ ᱟᱨ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱟᱨ ᱮᱞᱵᱚᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱠᱚᱭ ᱨᱮᱠᱚᱨᱰ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱟᱨ [[ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱨᱚᱵᱽ ᱟᱢᱤᱨᱟᱛ]], ᱡᱩᱢᱤᱫᱽ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱚᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱠᱚᱭ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱟᱨᱭᱟ ᱫᱚ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱯᱷᱮᱭᱟᱨ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹᱭ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱐᱘ ᱟᱨ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱐᱙ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱡᱤ ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱤ ᱪᱮᱱᱟᱞ ᱨᱮ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱ ᱟᱠᱟᱱ ''ᱥᱟ ᱨᱮ ᱜᱟ ᱢᱟ ᱯᱟ ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱤ ᱞᱤᱞ ᱪᱟᱢᱯᱥ''<ref name="ZEE News - Acting debut and background">{{cite web |url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/music/Aarya-Ambekar-to-make-her-debut-in-acting/articleshow/48422755.cms |title=Aarya Ambekar to make her debut in acting |website=[[The Times of India]] |date=10 August 2015 |access-date=8 May 2018}}</ref> ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱮᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱯᱷᱟᱭᱱᱟᱞ ᱨᱮ ᱥᱮᱱ ᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱨᱭᱟ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱨᱮ ᱯᱷᱤᱞᱢ ''ᱛᱤ ᱥᱟᱫᱷᱭᱟ ᱠᱮ ᱠᱟᱨᱛᱮ'' ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱟᱴ ᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱼᱟ ᱾<ref name="ZEE News - Acting debut and background" /><ref>{{cite news |url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/4th-jio-filmfare-awards-marathi-2018-aarya-ambekar-roots-for-herself-at-the-do/articleshow/65983344.cms |title=4th Jio Filmfare Awards Marathi 2018: Aarya Ambekar roots for herself at the do |date=27 September 2018 |work=[[The Times of India]]}}</ref> ==ᱱᱤᱡᱮᱨᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ== ᱟᱨᱭᱟ ᱫᱚ ᱥᱚᱢᱤᱨ ᱟᱢᱵᱮᱠᱚᱨ ᱟᱨ ᱥᱨᱩᱛᱤ ᱟᱢᱵᱮᱠᱚᱨ ᱛᱤᱠᱤᱱᱤᱡ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱮᱨᱟ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱥᱨᱩᱛᱤ ᱟᱢᱵᱮᱠᱚᱨ ᱫᱚ [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ]] ᱜᱷᱟᱨᱟᱱᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱥᱱᱚᱜ ᱥᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱥᱚᱢᱤᱨ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱰᱚᱠᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱨᱭᱟ ᱫᱚ ᱮᱠᱚᱱᱚᱢᱚᱥᱴᱨᱤᱠᱥ ᱨᱮ ᱵᱮᱪᱞᱚᱨ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟᱨᱴᱥ ᱨᱮ ᱵᱮᱪᱞᱚᱨ, ᱵᱤ.ᱮ. ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱵᱮᱪᱞᱚᱨ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱯᱷᱚᱨᱜᱩᱥᱚᱱ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱨᱮ ᱢᱟᱥᱴᱟᱨ ᱚᱯᱷ ᱟᱨᱴᱥ, ᱮᱢ.ᱮ. ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱮ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱮᱢ.ᱮ. ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱨᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱴᱷᱟᱶ ᱮ ᱟᱢᱮᱴ ᱞᱮᱫᱼᱟ ᱟᱨ ᱥᱚᱱᱟ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱮ ᱟᱢᱮᱴ ᱞᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱟᱣᱩᱱᱰ ᱤᱱᱡᱤᱱᱤᱭᱟᱨᱤᱝ ᱨᱮ ᱥᱟᱨᱴᱤᱯᱷᱤᱠᱮᱴ ᱠᱚᱨᱥ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾<ref>{{cite web |url=https://kalabrand.com/pages/aarya-ambekar |title=Aarya Ambekar Bio |access-date=14 July 2021}}</ref> ==ᱚᱱᱚᱝ== ᱟᱨᱭᱟ ᱟᱜ ᱜᱚᱲᱚᱢ ᱵᱩᱰᱷᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱠᱞᱟᱥᱤᱠᱟᱞ ᱥᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱟᱨᱭᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱨ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮᱜᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱴᱮᱞᱮᱱᱴ ᱮ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱟᱨᱭᱟ ᱫᱚ ᱟᱡᱤᱡ ᱜᱩᱨᱩ ᱟᱨ ᱟᱭᱳ ᱥᱨᱩᱛᱤ ᱟᱢᱵᱮᱠᱚᱨ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮ, ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱥᱛᱟᱱᱰᱟᱨᱰ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱟᱨᱭᱟ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱮᱱᱮᱡ ᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱼᱟ ᱾<ref name="lokmat times article">[http://epaper.lokmat.com/lokmattimes/newsview.aspx?eddate=04/09/2013&pageno=2&edition=113&prntid=&bxid=undefined&pgno=2 "Spotting Talent" – Article on Aarya in Lokmat Times paper] {{webarchive|url=https://archive.today/20130629175805/http://epaper.lokmat.com/lokmattimes/newsview.aspx?eddate=04/09/2013&pageno=2&edition=113&prntid=&bxid=undefined&pgno=2 |date=29 June 2013 }}{{dead link|date=June 2021|reason=neither this archive nor Archive.org has usable snapshot}}</ref> ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱒᱐᱐᱘ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱨᱤᱭᱟᱞᱤᱴᱤ ᱴᱤᱵᱷᱤ ᱢᱤᱣᱡᱤᱠ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ, ᱥᱟᱨᱮᱜᱟᱢᱟᱯᱟ ᱞᱤᱴᱞ ᱪᱟᱢᱯᱥ ᱨᱮ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱯᱷᱟᱭᱤᱱᱞᱤᱥᱴ ᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟᱭ ᱾ ==ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱡᱤᱭᱚᱱ== ===''ᱥᱟ ᱨᱮ ᱜᱟᱢᱟ ᱯᱟ ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱤ ᱞᱤᱴᱤᱞ ᱪᱟᱢᱯᱥ''=== ᱒᱐᱐᱘ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, ᱡᱤ ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱤ ᱴᱮᱞᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱪᱮᱱᱟᱞ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱦᱮᱯᱨᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱨᱤᱭᱟᱞᱤᱴᱤ ᱥᱳ, ''ᱥᱟ ᱨᱟᱭ ᱜᱟᱢᱟ ᱯᱟ ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱤ ᱞᱤᱴᱤᱞ ᱪᱟᱢᱯᱥ'' ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱥᱤᱡᱚᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱨᱭᱟ ᱟᱜ ᱚᱰᱤᱥᱚᱱ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱨᱮ ᱘ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱔ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱦᱟᱡᱟᱨ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ ᱕᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱑᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫᱤᱭᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱥᱳ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱟᱨᱭᱟ ᱫᱚ "ᱯᱨᱤᱴᱤ ᱭᱟᱝ ᱜᱟᱨᱞ" ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱭ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ [[File:Aarya in Sa Re Ga Ma Pa L'il Champs.jpg|thumb|ᱴᱤᱵᱷᱤ ᱥᱤᱨᱤᱡᱽ ''ᱥᱟ ᱨᱮ ᱜᱟ ᱢᱟ ᱯᱟ ᱞᱤᱞ ᱪᱟᱢᱯᱥ'' ᱨᱮ ᱟᱨᱭᱟ]] ᱦᱮᱯᱨᱟᱣ ᱨᱮ ᱟᱨᱭᱟ ᱫᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱠᱚᱭ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱫᱷᱟᱣ ᱵᱤᱪᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱚᱝᱠᱚᱨ ᱧᱟᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱠᱳᱨᱰ ᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱟᱨᱭᱟ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱥᱮᱨᱮᱧ "ᱯᱟᱱ ᱠᱷᱟᱭᱮ ᱥᱟᱭᱭᱟᱱ ᱦᱟᱢᱟᱨᱳ" ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ''ᱣᱟᱨᱱᱟ ᱪᱤ'' (᱒᱐᱐% ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱢᱟᱱ) ᱧᱟᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱨᱤᱠᱚᱨᱰ ᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱮᱫᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ''ᱥᱟ ᱨᱮ ᱜᱟ ᱢᱟ ᱯᱟ'' ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱙ ᱥᱮᱰᱭᱩᱞ ᱟᱨ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱦᱚᱸ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱹ ᱥᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ''ᱥᱟ ᱜᱟ ᱢᱟ ᱯᱟ'' ᱥᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱨᱤᱦᱚᱨᱚᱱ ᱫᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱮᱯᱤᱥᱚᱰ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱵᱤᱪᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱨᱭᱟ ᱫᱚ ᱢᱚᱦᱟᱞᱚᱠᱥᱢᱤ ᱭᱮᱭᱟᱨ, ᱥᱨᱟᱭᱟ ᱜᱷᱳᱥᱟᱞ, ᱦᱚᱨᱤᱦᱚᱨᱚᱱ ᱮᱢᱟᱱ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱤᱠᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱮᱯᱤᱥᱚᱰ ᱨᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟᱠᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱦᱚᱸᱭ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ ᱾ ᱟᱨᱭᱟ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱠᱚᱭ ᱥᱮᱨᱮᱧᱟ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱠᱞᱟᱥᱤᱠᱟᱞ ᱥᱮᱨᱮᱧ, ᱱᱟᱴᱭᱚᱜᱤᱛ, ᱵᱷᱚᱵᱽᱜᱤᱛ, ᱵᱷᱚᱠᱛᱤᱜᱤᱛ ᱠᱷᱚᱱ [[ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱤ]] ᱪᱤᱛᱨᱚᱯᱚᱛ ᱥᱮᱨᱮᱧ, ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱥᱮᱨᱮᱧ, ᱯᱷᱳᱞᱠ ᱥᱮᱨᱮᱧ, ᱞᱚᱵᱷᱟᱱᱤ ᱦᱚᱸᱭ ᱥᱮᱨᱮᱧᱟ ᱾<ref>{{cite news |url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/music/singing-over-acting-says-aarya-ambekar/articleshow/66015348.cms |title=Singing over acting says Aarya Ambekar |date=30 September 2018 |work=[[The Times of India]]}}</ref> ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱒᱖ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱐᱘ ᱨᱮ ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱜᱷᱚᱴᱚᱱ ᱨᱮ ᱜᱩᱨ ᱟᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱵᱟᱛᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ "ᱮᱭᱮ ᱢᱟᱨᱮ ᱵᱚᱛᱚᱱ ᱠᱮ ᱞᱳᱜᱳ" ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱮ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱥᱚᱦᱤᱫᱽ ᱠᱚ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱟᱠᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱯᱚᱨᱚᱵᱽ ᱨᱮ ᱫᱟᱫᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱵᱟᱡᱤ ᱯᱟᱨᱠ ᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱮ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱞᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱷᱚᱴᱚᱱ ᱨᱮ ᱟᱹᱭᱫᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱮ ᱮᱢ ᱞᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱫᱚ ᱑᱙᱖᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛ-ᱪᱤᱱ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱞᱚᱛᱟ ᱢᱚᱝᱜᱮᱥᱠᱚᱨ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱟᱨᱭᱟ ᱫᱚ ᱢᱟᱱᱤᱠ ᱵᱚᱨᱢᱟ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱦᱚᱸᱭ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱟᱠᱟᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ===''ᱥᱟ ᱨᱮ ᱜᱟ ᱢᱟ ᱯᱟ ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱤ ᱞᱤᱞ ᱪᱟᱢᱯᱥ ᱥᱤᱡᱚᱱ ᱓''=== ᱟᱨᱭᱟ ᱫᱚ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱨᱤᱛᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱴᱟᱜ ᱯᱷᱟᱭᱤᱱᱞᱤᱥᱴ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱥᱳ ᱨᱮ ᱵᱤᱪᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱨᱤᱛᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱑᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱨᱤᱭᱟᱞᱤᱴᱤ ᱥᱳ ᱨᱮ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱮᱱᱟᱭ ᱾<ref>{{cite web |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/rohit-raut-aarya-ambekar-kartiki-gaikwad-mugdha-vaishampayan-and-prathamesh-laghate-to-join-sa-re-ga-ma-pa-lil-champs-jury/articleshow/83599928.cms |title=Rohit Raut, Aarya Ambekar, Kartiki Gaikwad, Mugdha Vaishampayan, and Prathamesh Laghate to join Sa Re Ga Ma Pa Li'l Champs' jury |website=[[The Times of India]] |date=17 June 2021 |access-date=14 July 2021}}</ref> ===ᱥᱮᱨᱮᱧ=== [[File:Aarya Ambekar January 2017.jpg|thumb|ᱯᱷᱤᱞᱢ ''ᱛᱤ ᱥᱟᱫᱷᱭᱟ ᱠᱟᱭ ᱠᱟᱨᱛᱮ'' ᱯᱨᱤᱢᱤᱭᱚᱨ ᱤᱵᱷᱮᱱᱴ ᱨᱮ ᱟᱨᱭᱟ ᱟᱢᱵᱮᱠᱚᱨ]] ==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ== {{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}} ==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ== * [https://www.facebook.com/Aaryaambekarofficialpage ᱟᱨᱭᱟ ᱟᱜ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱷᱮᱥᱵᱩᱠ ᱥᱟᱦᱴᱟ] * [https://www.youtube.com/channel/UCOgBAzMJE2zBPs-rKKxixcw ᱟᱨᱭᱟ ᱟᱜ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱭᱩᱴᱭᱩᱵᱽ ᱪᱮᱱᱟᱞ] * [http://www.saregama.com/portal/pages/artist?mode=get_details_by_name&artistName=AARYA%20AMBEKAR ᱥᱟᱨᱮᱜᱟᱢᱟ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱟᱨᱭᱟ ᱯᱨᱚᱯᱷᱟᱭᱤᱞ] * {{IMDb name|᱔᱗᱒᱘᱕᱙᱖}} {{DEFAULTSORT:ᱟᱢᱵᱮᱠᱚᱨ, ᱟᱨᱭᱟ}} [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱤᱣᱤᱫ ᱦᱚᱲ]] [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱤ ᱯᱞᱮᱵᱮᱠ ᱥᱮᱨᱮᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ]] [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱨᱤᱱ ᱥᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ]] [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱢᱟᱨᱟᱴᱷᱤ-ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱥᱮᱨᱮᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ]] [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ]] ce6fqt4fz24rnpe2p81spmlvauo8f8x ᱵᱚᱠᱟᱨᱚ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ 0 27487 175597 156991 2025-06-18T20:21:11Z 2409:40F2:30C:D1A9:8000:0:0:0 175597 wikitext text/x-wiki == ᱱᱟᱜᱟᱢ == ᱱᱚᱶᱟ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱫᱚ ᱑᱙᱖᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱨᱮ ᱥᱴᱤᱞ ᱚᱛᱷᱚᱨᱤᱴᱤ ᱚᱯᱷ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ ᱞᱤᱢᱤᱴᱮᱰ (Steel Authority of India Limited) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱒᱐᱑᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱯᱨᱟᱭᱵᱷᱮᱴ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱒᱐᱑᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ, ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱨᱟᱡᱽ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱨᱚᱜᱷᱩᱵᱚᱨ ᱫᱟᱥ ᱱᱚᱶᱟ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱵᱮᱯᱟᱨᱤ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱢᱤᱫ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱥᱴᱤᱞ ᱠᱚᱢᱯᱟᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱴᱩᱨᱤᱥᱢ ᱯᱨᱳᱢᱳᱴ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱒᱐᱑᱘ ᱨᱮ ᱮᱭᱟᱨᱯᱳᱨᱴ ᱚᱛᱷᱚᱨᱤᱴᱤ ᱚᱯᱷ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ (AAI) ᱥᱟᱶ ᱢᱤᱫ ᱢᱮᱢᱚᱨᱮᱱᱰᱚᱢ ᱚᱯᱷ ᱟᱱᱰᱮᱥᱴᱮᱱᱰᱤᱝ (MoU) ᱨᱮ ᱥᱟᱭᱤᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=https://www.dailypioneer.com/2018/state-editions/bokaro-soon-to-land-on-aviation-map-of-country.html|title=Bokaro soon to land on aviation map of country|access-date=2023-12-05|website=www.dailypioneer.com}}</ref> ᱱᱚᱶᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ, ᱯᱨᱚᱱ, ᱴᱮᱠᱥᱤᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱤᱯᱷᱟᱥᱴᱤᱝ ᱟᱨ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱨᱮᱰᱤᱝ, ᱴᱟᱨᱢᱤᱱᱟᱞ ᱵᱤᱞᱰᱤᱝ, ᱮᱭᱟᱨ ᱴᱨᱟᱯᱷᱤᱠ ᱠᱚᱱᱴᱨᱚᱞ ᱴᱟᱣᱟᱨ, ᱤᱥᱟᱥ ᱵᱤᱞᱰᱤᱝ, ᱣᱟᱪ ᱴᱟᱣᱟᱨ, ᱯᱟᱯᱤ, ᱧᱤᱫᱟᱹ ᱛᱮ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ == ᱤᱱᱯᱨᱟᱥᱴᱨᱚᱠᱪᱚᱨ == ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱵᱷᱤᱲ ᱟᱨ ᱯᱮᱨᱤᱢᱮᱴᱚᱨ ᱰᱟᱦᱟᱨ, ᱴᱟᱨᱢᱤᱱᱟᱞ ᱵᱤᱞᱰᱤᱝ ᱟᱨ ᱯᱟᱥᱮᱱᱡᱚᱨ ᱩᱪᱟᱹᱲ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮ ᱖᱐᱐᱐ ᱜᱟᱱ ᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱱ ᱠᱚ ᱮᱢ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱘ ᱠᱳᱴᱤ ᱴᱟᱠᱟ ᱤᱱᱵᱷᱮᱥᱴᱢᱮᱱᱴ ᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱭᱟᱨ ᱴᱨᱟᱯᱷᱤᱠ ᱠᱚᱱᱴᱨᱚᱞ ᱴᱟᱣᱟᱨ ᱫᱚ ᱮᱭᱟᱨᱯᱳᱨᱴ ᱚᱴᱚᱨᱤᱴᱤ ᱚᱯᱷ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱴᱟᱣᱟᱨ ᱫᱚ ᱢᱚᱵᱟᱤᱞ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱥᱩᱨ ᱛᱮ ᱥᱮᱱ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ == ᱩᱰᱟᱱ == ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱓ ᱨᱮ, ᱩᱰᱟᱱ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟᱠᱤᱭᱟᱹ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱡᱚᱡᱚᱱᱟ ᱨᱮ ᱵᱳᱠᱟᱨᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱟᱨ ᱯᱟᱴᱱᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱞᱟᱭᱮᱱᱥ ᱮᱭᱟᱨ ᱟᱨ ᱯᱷᱞᱟᱭᱤᱵᱤᱜ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref>{{Cite web|title=Jharkhand Flights Start From Bokaro Airport From February 28 Civil Aviation Ministry Has Fixed The Date|url=https://www.prabhatkhabar.com/state/jharkhand/bokaro/jharkhand-flights-start-from-bokaro-airport-from-february-28-civil-aviation-ministry-has-fixed-the-date-ttv|access-date=2023-12-05|website=Prabhat Khabar}}</ref> == ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ == {{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}} == ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ == [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱵᱚᱠᱟᱨᱚ ᱨᱮ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]] [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱵᱚᱠᱟᱨᱚ ᱨᱮ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱠᱚ]] [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱠᱚ]] 0p876lsbyrmz5d72uhnmg0teq6v9o3n ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ 0 32201 175598 175521 2025-06-19T02:53:57Z Rocky 734 571 ᱚᱞ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱦᱩᱭᱮᱱᱟ 175598 wikitext text/x-wiki ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ '''ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ''' ᱠᱟᱱᱟ ᱾ {{Static row numbers}} {| class="wikitable sortable" ! ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ! ᱥᱟᱬᱮᱥᱤᱭᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ! ᱥᱟᱰᱮ ! ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ |- | ᱢᱟᱨᱟᱜ | Pavo cristatus | [[File:Indian peafowl call recorded in August 1999 at Sagareshwar Sanctuary, Sangli.wav|Indian_peafowl_call_recorded_in_August_1999_at_Sagareshwar_Sanctuary,_Sangli]] | [[ᱨᱮᱫ:Indian Peacock courtship display at Pench national park (April, 2024) 08, edited.jpg|thumb|ᱢᱟᱨᱟᱜ]] |- | ᱯᱚᱛᱟᱢ | Columba livia | [[File:Columba livia - Rock Dove XC539061.mp3|Columba_livia_-_Rock_Dove_XC539061]] | [[ᱨᱮᱫ:Rock Pigeon Columba livia.jpg|thumb|ᱯᱚᱛᱟᱢ]] |- | ᱜᱮᱰᱮ | Anas Platyrhynchos | [[File:Mallard (Anas platyrhynchos) (W1CDR0001518 BD17).ogg|Mallard_(Anas_platyrhynchos)_(W1CDR0001518_BD17)]] | [[ᱨᱮᱫ:Male mallard duck 2.jpg|thumb|ᱜᱮᱰᱮ]] |- | ᱢᱤᱨᱩ | parrot | | |- | ᱥᱤᱢ | hen | | |- | ᱥᱤᱢ ᱥᱟᱹᱱᱰᱤ | cock | | |- | ᱠᱟᱹᱦᱩ | crow | | |- | ᱠᱚᱠᱚᱨ | owl | | |- | ᱫᱩᱱᱫᱩ | eagle owl | | |- | ᱜᱤᱫᱤ | vulture | | |- | ᱠᱤᱠᱤᱨ | kingfisher | | |- | ᱯᱟᱡᱷᱟᱲ | eagle | | |- | ᱠᱩᱲᱤᱫ | kite | | |- | ᱛᱤᱨᱩᱢᱩᱴᱤ | hawk | | |- | ᱯᱳᱶᱨᱟ | pigeon | | |- | ᱪᱤᱬᱮ ᱠᱤᱥᱱᱤ | pied myna | | |- | ᱜᱩᱱᱰᱨᱩ | quail | | |- | ᱠᱚᱸᱜ | crane | | |- | ᱠᱚᱭᱮᱞ/ᱠᱚᱦᱟᱹᱞ | cuckoo | | |- | ᱰᱷᱟᱹᱠ | white brested waterhen | | |- | ᱴᱤᱡᱴᱚᱲᱚᱜ | nightingale | | |- | ᱜᱷᱟᱶᱨᱟ/ᱜᱷᱟᱶᱲᱟ | sparrow | | |- | ᱠᱤᱥᱱᱤ | common mayna | | |- | ᱰᱷᱤᱯᱪᱩᱭ | black drongo | | |- | ᱛᱩᱲ | green barbet | | |- | ᱦᱤᱥᱤ | weaver bird | | |- | ᱢᱟᱹᱠᱷᱟᱹᱞ | greater coucal | | |- | ᱡᱤᱦᱩ | jungle babbler | | |- | ᱥᱩᱩᱪ | purple sunbird | | |- | ᱠᱮᱨᱠᱮᱴᱟ | brown shrike | | |- | ᱥᱮᱨᱟᱞᱤ | whistle duck | | |- | ᱛᱤᱨᱚᱢ/ᱴᱤᱨᱟᱹᱢ | green bee eater | | |- | ᱵᱚᱨᱚᱞᱤᱧᱪᱷ/ᱵᱚᱲᱚᱞᱤᱧ | rofous treepie | | |- | ᱦᱩᱛᱤ ᱦᱩᱲᱤᱪ | oriental magpie robin | | |- | ᱫᱟᱜ ᱫᱟᱨᱟᱢ | jacobin cuckoo | | |- | ᱫᱟᱨᱮ ᱡᱟᱯᱟᱜ | woodpecker | | |- | ᱴᱤᱴᱤ ᱛᱮᱝᱜᱚᱭ/ᱴᱤᱴᱤ ᱴᱮᱸᱜᱚᱡ | red wattled lapwing | | |- | ᱥᱩᱝᱠᱟᱹᱞ | openbill stork | | |- | ᱰᱟᱹᱵᱞᱟᱹ ᱠᱩᱴᱟᱹᱢ | hoopoe | | |- | ᱦᱩᱦᱟᱹᱲ | green pigeon | | |} == ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ == * [[ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱡᱟᱱᱣᱟ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ]] * [[ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱩᱫ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ]] * [[ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ]] * [[ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱟᱲᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ]] * [[ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱛᱤᱡᱩ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ]] m37lpkb2f5v3eg3orw7y0c3aj825t3j 175599 175598 2025-06-19T02:54:59Z Rocky 734 571 ᱱᱟᱥᱮ 175599 wikitext text/x-wiki ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ '''ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ''' ᱠᱟᱱᱟ ᱾ {{Static row numbers}} {| class="wikitable sortable static-row-numbers" ! ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ! ᱥᱟᱬᱮᱥᱤᱭᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ! ᱥᱟᱰᱮ ! ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ |- | ᱢᱟᱨᱟᱜ | Pavo cristatus | [[File:Indian peafowl call recorded in August 1999 at Sagareshwar Sanctuary, Sangli.wav|Indian_peafowl_call_recorded_in_August_1999_at_Sagareshwar_Sanctuary,_Sangli]] | [[ᱨᱮᱫ:Indian Peacock courtship display at Pench national park (April, 2024) 08, edited.jpg|thumb|ᱢᱟᱨᱟᱜ]] |- | ᱯᱚᱛᱟᱢ | Columba livia | [[File:Columba livia - Rock Dove XC539061.mp3|Columba_livia_-_Rock_Dove_XC539061]] | [[ᱨᱮᱫ:Rock Pigeon Columba livia.jpg|thumb|ᱯᱚᱛᱟᱢ]] |- | ᱜᱮᱰᱮ | Anas Platyrhynchos | [[File:Mallard (Anas platyrhynchos) (W1CDR0001518 BD17).ogg|Mallard_(Anas_platyrhynchos)_(W1CDR0001518_BD17)]] | [[ᱨᱮᱫ:Male mallard duck 2.jpg|thumb|ᱜᱮᱰᱮ]] |- | ᱢᱤᱨᱩ | parrot | | |- | ᱥᱤᱢ | hen | | |- | ᱥᱤᱢ ᱥᱟᱹᱱᱰᱤ | cock | | |- | ᱠᱟᱹᱦᱩ | crow | | |- | ᱠᱚᱠᱚᱨ | owl | | |- | ᱫᱩᱱᱫᱩ | eagle owl | | |- | ᱜᱤᱫᱤ | vulture | | |- | ᱠᱤᱠᱤᱨ | kingfisher | | |- | ᱯᱟᱡᱷᱟᱲ | eagle | | |- | ᱠᱩᱲᱤᱫ | kite | | |- | ᱛᱤᱨᱩᱢᱩᱴᱤ | hawk | | |- | ᱯᱳᱶᱨᱟ | pigeon | | |- | ᱪᱤᱬᱮ ᱠᱤᱥᱱᱤ | pied myna | | |- | ᱜᱩᱱᱰᱨᱩ | quail | | |- | ᱠᱚᱸᱜ | crane | | |- | ᱠᱚᱭᱮᱞ/ᱠᱚᱦᱟᱹᱞ | cuckoo | | |- | ᱰᱷᱟᱹᱠ | white brested waterhen | | |- | ᱴᱤᱡᱴᱚᱲᱚᱜ | nightingale | | |- | ᱜᱷᱟᱶᱨᱟ/ᱜᱷᱟᱶᱲᱟ | sparrow | | |- | ᱠᱤᱥᱱᱤ | common mayna | | |- | ᱰᱷᱤᱯᱪᱩᱭ | black drongo | | |- | ᱛᱩᱲ | green barbet | | |- | ᱦᱤᱥᱤ | weaver bird | | |- | ᱢᱟᱹᱠᱷᱟᱹᱞ | greater coucal | | |- | ᱡᱤᱦᱩ | jungle babbler | | |- | ᱥᱩᱩᱪ | purple sunbird | | |- | ᱠᱮᱨᱠᱮᱴᱟ | brown shrike | | |- | ᱥᱮᱨᱟᱞᱤ | whistle duck | | |- | ᱛᱤᱨᱚᱢ/ᱴᱤᱨᱟᱹᱢ | green bee eater | | |- | ᱵᱚᱨᱚᱞᱤᱧᱪᱷ/ᱵᱚᱲᱚᱞᱤᱧ | rofous treepie | | |- | ᱦᱩᱛᱤ ᱦᱩᱲᱤᱪ | oriental magpie robin | | |- | ᱫᱟᱜ ᱫᱟᱨᱟᱢ | jacobin cuckoo | | |- | ᱫᱟᱨᱮ ᱡᱟᱯᱟᱜ | woodpecker | | |- | ᱴᱤᱴᱤ ᱛᱮᱝᱜᱚᱭ/ᱴᱤᱴᱤ ᱴᱮᱸᱜᱚᱡ | red wattled lapwing | | |- | ᱥᱩᱝᱠᱟᱹᱞ | openbill stork | | |- | ᱰᱟᱹᱵᱞᱟᱹ ᱠᱩᱴᱟᱹᱢ | hoopoe | | |- | ᱦᱩᱦᱟᱹᱲ | green pigeon | | |} == ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ == * [[ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱡᱟᱱᱣᱟ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ]] * [[ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱩᱫ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ]] * [[ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ]] * [[ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱟᱲᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ]] * [[ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱛᱤᱡᱩ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ]] p8ymu70uvxpd3t95vsrxqk1jp8d9u2w 175600 175599 2025-06-19T08:57:10Z Rocky 734 571 ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱚᱞ ᱦᱩᱭᱮᱱᱟ ᱾ 175600 wikitext text/x-wiki ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ '''ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ''' ᱠᱟᱱᱟ ᱾ {{Static row numbers}} {| class="wikitable sortable static-row-numbers" ! ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ! ᱥᱟᱬᱮᱥᱤᱭᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ! ᱥᱟᱰᱮ ! ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ |- | ᱢᱟᱨᱟᱜ | Pavo cristatus | [[File:Indian peafowl call recorded in August 1999 at Sagareshwar Sanctuary, Sangli.wav|Indian_peafowl_call_recorded_in_August_1999_at_Sagareshwar_Sanctuary,_Sangli]] | [[ᱨᱮᱫ:Indian Peacock courtship display at Pench national park (April, 2024) 08, edited.jpg|thumb|ᱢᱟᱨᱟᱜ]] |- | ᱯᱚᱛᱟᱢ | Columba livia | [[File:Columba livia - Rock Dove XC539061.mp3|Columba_livia_-_Rock_Dove_XC539061]] | [[ᱨᱮᱫ:Rock Pigeon Columba livia.jpg|thumb|ᱯᱚᱛᱟᱢ]] |- | ᱜᱮᱰᱮ | Anas Platyrhynchos | [[File:Mallard (Anas platyrhynchos) (W1CDR0001518 BD17).ogg|Mallard_(Anas_platyrhynchos)_(W1CDR0001518_BD17)]] | [[ᱨᱮᱫ:Male mallard duck 2.jpg|thumb|ᱜᱮᱰᱮ]] |- | ᱢᱤᱨᱩ (ᱦᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹᱲ) | Psittacara holochlorus | [[File:Talking Parrot (Psittacula krameri).ogg|Talking_Parrot_(Psittacula_krameri)]] | [[File:Periquito-verde - Brotogeris tirica.jpg|thumb]] |- | ᱥᱤᱢ | Gallus Gallus | [[File:Chickens demanding food.ogg|thumb|Chickens demanding food]] | [[File:Gallus gallus female - Kaeng Krachan.jpg|thumb]] |- | ᱥᱤᱢ ᱥᱟᱹᱱᱰᱤ | Gallus domesticus | [[File:Rooster crowing.oga|thumb|Rooster crowing]] | [[File:Phasianidae Gallus gallus 3.2.jpg|thumb]] |- | ᱠᱟᱹᱦᱩ | Corvus corone | [[File:Corvus corone - Carrion Crow XC533764.mp3|Corvus_corone_-_Carrion_Crow_XC533764]] | [[File:Corvus corone Georges Valbon 2022 03 18 01.jpg|thumb]] |- | ᱠᱚᱠᱚᱨ | Tyto alba | [[File:Tyto alba - Western Barn Owl XC436948.mp3|Tyto_alba_-_Western_Barn_Owl_XC436948]] | [[File:American Barn Owl (Tyto furcata guatemalae), Orange Walk.jpg|thumb]] |- | ᱫᱩᱱᱫᱩ | Bubo bubo | [[File:Bubo bubo - Eurasian Eagle-Owl XC461330.mp3|Bubo_bubo_-_Eurasian_Eagle-Owl_XC461330]] | [[File:Eurasian eagle-owl (44078).jpg|thumb]] |- | ᱜᱤᱫᱤ | Aegypius monachus | | [[File:2014 Extremadura Monniksgier ,Aegypius monachus.jpg|thumb]] |- | ᱠᱤᱠᱤᱨ | Alcedo atthis | [[File:Common kingfisher call recorded in December 2015 at Anjarle, Ratnagiri.wav|Common_kingfisher_call_recorded_in_December_2015_at_Anjarle,_Ratnagiri]] | [[File:Alcedo atthis - Riserve naturali e aree contigue della fascia fluviale del Po.jpg|thumb]] |- | ᱯᱟᱡᱷᱟᱲ | Aquila chrysaetos | [[File:Golden Eagle (Aquila chrysaetos) (W1CDR0001387 BD6).ogg|Golden_Eagle_(Aquila_chrysaetos)_(W1CDR0001387_BD6)]] | [[File:Aquila chrysaetos Flickr.jpg|thumb]] |- | ᱠᱩᱲᱤᱫ | Milvus migrans | [[File:Black kite song recorded in March 2022 at Pune.wav|Black_kite_song_recorded_in_March_2022_at_Pune]] | [[File:Milvus migrans 01.jpg|thumb]] |- | ᱛᱤᱨᱩᱢᱩᱴᱤ | Buteo buteo | [[File:Buteo lineatus.ogg|Buteo_lineatus]] | [[File:Steppe buzzard (Buteo buteo vulpinus).jpg|thumb]] |- | ᱯᱳᱶᱨᱟ | Columba livia | [[File:Columba livia - Rock Dove XC539061.mp3|Columba_livia_-_Rock_Dove_XC539061]] | [[File:Rock dove - natures pics.jpg|thumb]] |- | ᱪᱤᱬᱮ ᱠᱤᱥᱱᱤ | Gracupica contra | [[File:Gracupica contra - Pied Myna XC129320.ogg|Gracupica_contra_-_Pied_Myna_XC129320]] | [[File:Asian Pied Starling I IMG 5520.jpg|thumb]] |- | ᱜᱩᱱᱰᱨᱩ | Coturnix coturnix | [[File:Common Quail (Coturnix coturnix) (W1CDR0001390 BD1).ogg|Common_Quail_(Coturnix_coturnix)_(W1CDR0001390_BD1)]] | [[File:Coturnix ypsilophora - Sydney Olympic Park.jpg|thumb]] |- | ᱠᱚᱸᱜ | Grus grus | [[File:Grus grus.ogg|Grus_grus]] | [[File:Sarus crane (Grus antigone).jpg|thumb]] |- | ᱠᱚᱭᱮᱞ/ᱠᱚᱦᱟᱹᱞ | Cuculus canorus | [[File:Cuculus canorus - Common Cuckoo XC457076.mp3|Cuculus_canorus_-_Common_Cuckoo_XC457076]] | [[File:Cuculus canorus vogelartinfo chris romeiks CHR0431 (cropped).jpg|thumb]] |- | ᱰᱷᱟᱹᱠ | Amaurornis phoenicurus | [[File:White-breasted Waterhen,call.wav|thumb|White-breasted Waterhen,call from koottanad Palakkad Kerala India]] | [[File:White breasted Waterhen I4-Bhopal IMG 0515.jpg|thumb]] |- | ᱴᱤᱡᱴᱚᱲᱚᱜ | Luscinia megarhynchos | [[File:Nightingale (Luscinia megarhynchos).ogg|Nightingale_(Luscinia_megarhynchos)]] | [[File:Luscinia megarhynchos vogelartinfo chris romeiks CHR4443.jpg|thumb]] |- | ᱜᱷᱟᱶᱨᱟ/ᱜᱷᱟᱶᱲᱟ | Passer domesticus | [[File:Passer domesticus - House Sparrow XC543237.mp3|Passer_domesticus_-_House_Sparrow_XC543237]] | [[File:House Sparrow, England - May 09.jpg|thumb]] |- | ᱠᱤᱥᱱᱤ | Acridotheres tristis | [[File:Acridotheres tristis - Common Myna XC446210.mp3|Acridotheres_tristis_-_Common_Myna_XC446210]] | [[File:Acridotheres tristis @ Kuala Lumpur 2.jpg|thumb]] |- | ᱰᱷᱤᱯᱪᱩᱭ | Dicrurus macrocercus | [[File:Dicrurus macrocercus - Black Drongo XC152449.mp3|Dicrurus_macrocercus_-_Black_Drongo_XC152449]] | [[File:Black drongo (Dicrurus macrocercus) Photograph by Shantanu Kuveskar.jpg|thumb]] |- | ᱛᱩᱲ | Megalaima zeylanica | [[File:Brown-headed Barbet communication.ogg|Brown-headed_Barbet_communication]] | [[File:Brown-headed barbet (Psilopogon zeylanicus zeylanicus).jpg|thumb]] |- | ᱦᱤᱥᱤ | Ploceus philippinus | [[File:Baya weaver song recorded in May 2014 at Sangli.wav|Baya_weaver_song_recorded_in_May_2014_at_Sangli]] | [[File:Baya Weaver (Ploceus philippinus)- Male W2 IMG 0709.jpg|thumb]] |- | ᱢᱟᱹᱠᱷᱟᱹᱞ | Centropus sinensis | [[File:Greater Coucal (Centropus sinensis) from Ezhimala ML155333411.wav|Greater_Coucal_(Centropus_sinensis)_from_Ezhimala_ML155333411]] | [[File:Greater Coucal in Pune.jpg|thumb]] |- | ᱡᱤᱦᱩ | Turdoides striata | [[File:Jungle Babbler (Turdoides striata) from Ezhimala ML154388691.wav|Jungle_Babbler_(Turdoides_striata)_from_Ezhimala_ML154388691]] | [[File:Jungle Babbler Turdoides striata by Dr. Raju Kasambe DSCN7472 (10).jpg|thumb]] |- | ᱥᱩᱩᱪ | Cinnyris asiaticus | [[File:2017-08-13 Male purple sunbird eclipse plumage.ogg|2017-08-13_Male_purple_sunbird_eclipse_plumage]] | [[File:Cinnyris asiaticus 233584300.jpg|thumb]] |- | ᱠᱮᱨᱠᱮᱴᱟ | Lanius cristatus | [[File:Brown shrike call recorded in October 2022 at Haripur, Sangli.wav|Brown_shrike_call_recorded_in_October_2022_at_Haripur,_Sangli]] | [[File:Brown Shrike (Lanius cristatus)- Immature in Kolkata I IMG 0147.jpg|thumb]] |- | ᱥᱮᱨᱟᱞᱤ | Dendrocygna autumnalis | [[File:Dendrocygna autumnalis - Black-bellied Whistling Duck XC541688.mp3|Dendrocygna_autumnalis_-_Black-bellied_Whistling_Duck_XC541688]] | [[File:Whistling duck flight02 - natures pics-edit1.jpg|thumb]] |- | ᱛᱤᱨᱚᱢ/ᱴᱤᱨᱟᱹᱢ | Merops orientalis | [[File:Asian green bee-eater call recorded in August 2014 at Sangli.wav|Asian_green_bee-eater_call_recorded_in_August_2014_at_Sangli]] | [[File:Green bee-eater (Merops orientalis ceylonicus) 2.jpg|thumb]] |- | ᱵᱚᱨᱚᱞᱤᱧᱪᱷ/ᱵᱚᱲᱚᱞᱤᱧ | Dendrocitta vagabunda | [[File:Dendrocitta vagabunda.ogg|Dendrocitta_vagabunda]] | [[File:Rufous treepie (Dendrocitta vagabunda vagabunda) Jahalana 5.jpg|thumb]] |- | ᱦᱩᱛᱤ ᱦᱩᱲᱤᱪ | Copsychus saularis | [[File:Oriental magpie-robin call and song recorded in April 2023 at Haripur, Sangli.wav|Oriental_magpie-robin_call_and_song_recorded_in_April_2023_at_Haripur,_Sangli]] | [[File:Oriental magpie-robin (Copsychus saularis ceylonensis) male.jpg|thumb]] |- | ᱫᱟᱜ ᱫᱟᱨᱟᱢ | Clamator jacobinus | [[File:Jacobin cuckoo song recorded in July 1998 at Sagareshwar Sanctuary, Sangli.wav|Jacobin_cuckoo_song_recorded_in_July_1998_at_Sagareshwar_Sanctuary,_Sangli]] | [[File:Day 59 Jacobin Cuckoo (Clamator jacobinus) (53337722014).jpg|thumb]] |- | ᱫᱟᱨᱮ ᱡᱟᱯᱟᱜ | Dendrocopos major | [[File:Dendrocopos major - Great Spotted Woodpecker XC560953.mp3|Dendrocopos_major_-_Great_Spotted_Woodpecker_XC560953]] | [[File:Dendrocopos major EM1B2679 (35219263071).jpg|thumb]] |- | ᱴᱤᱴᱤ ᱛᱮᱝᱜᱚᱭ/ᱴᱤᱴᱤ ᱴᱮᱸᱜᱚᱡ | Vanellus indicus | [[File:Redwattled Lapwing.ogg|Redwattled_Lapwing]] | [[File:Red-wattled Lapwing denoised.jpg|thumb]] |- | ᱥᱩᱝᱠᱟᱹᱞ | Anastomus oscitans | | [[File:Asian openbill stork (Anastomus oscitans).jpg|thumb]] |- | ᱰᱟᱹᱵᱞᱟᱹ ᱠᱩᱴᱟᱹᱢ | Upupa epops | [[File:Upupa epops · XC135728.ogg|Upupa_epops_·_XC135728]] | [[File:Smrdokavra1.jpg|thumb]] |- | ᱦᱩᱦᱟᱹᱲ | Treron phoenicopterus | [[File:Yellow-footed green pigeon song recorded in January 2015 at Chandoli National Park, Sangli.wav|Yellow-footed_green_pigeon_song_recorded_in_January_2015_at_Chandoli_National_Park,_Sangli]] | [[File:African Green Pigeon (Treron calvus), Kruger NP (109583880).jpg|thumb]] |} == ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ == * [[ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱡᱟᱱᱣᱟ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ]] * [[ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱩᱫ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ]] * [[ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ]] * [[ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱟᱲᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ]] * [[ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱛᱤᱡᱩ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ]] qfv0mrfrvqs72s3rgvjo3jkjy7eexq7 175601 175600 2025-06-19T09:01:50Z Rocky 734 571 ᱤᱴᱟᱞᱤᱠ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱦᱩᱭᱮᱱᱟ ᱾ 175601 wikitext text/x-wiki ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ '''ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ''' ᱠᱟᱱᱟ ᱾ {{Static row numbers}} {| class="wikitable sortable static-row-numbers" ! ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ! ᱥᱟᱬᱮᱥᱤᱭᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ! ᱥᱟᱰᱮ ! ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ |- | ᱢᱟᱨᱟᱜ | ''Pavo cristatus'' | [[File:Indian peafowl call recorded in August 1999 at Sagareshwar Sanctuary, Sangli.wav|Indian_peafowl_call_recorded_in_August_1999_at_Sagareshwar_Sanctuary,_Sangli]] | [[ᱨᱮᱫ:Indian Peacock courtship display at Pench national park (April, 2024) 08, edited.jpg|thumb|ᱢᱟᱨᱟᱜ]] |- | ᱯᱚᱛᱟᱢ | ''Columba livia'' | [[File:Columba livia - Rock Dove XC539061.mp3|Columba_livia_-_Rock_Dove_XC539061]] | [[ᱨᱮᱫ:Rock Pigeon Columba livia.jpg|thumb|ᱯᱚᱛᱟᱢ]] |- | ᱜᱮᱰᱮ | ''Anas Platyrhynchos'' | [[File:Mallard (Anas platyrhynchos) (W1CDR0001518 BD17).ogg|Mallard_(Anas_platyrhynchos)_(W1CDR0001518_BD17)]] | [[ᱨᱮᱫ:Male mallard duck 2.jpg|thumb|ᱜᱮᱰᱮ]] |- | ᱢᱤᱨᱩ (ᱦᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹᱲ) | ''Psittacara holochlorus'' | [[File:Talking Parrot (Psittacula krameri).ogg|Talking_Parrot_(Psittacula_krameri)]] | [[File:Periquito-verde - Brotogeris tirica.jpg|thumb]] |- | ᱥᱤᱢ | ''Gallus Gallus'' | [[File:Chickens demanding food.ogg|thumb|Chickens demanding food]] | [[File:Gallus gallus female - Kaeng Krachan.jpg|thumb]] |- | ᱥᱤᱢ ᱥᱟᱹᱱᱰᱤ | ''Gallus domesticus'' | [[File:Rooster crowing.oga|thumb|Rooster crowing]] | [[File:Phasianidae Gallus gallus 3.2.jpg|thumb]] |- | ᱠᱟᱹᱦᱩ | ''Corvus corone'' | [[File:Corvus corone - Carrion Crow XC533764.mp3|Corvus_corone_-_Carrion_Crow_XC533764]] | [[File:Corvus corone Georges Valbon 2022 03 18 01.jpg|thumb]] |- | ᱠᱚᱠᱚᱨ | ''Tyto alba'' | [[File:Tyto alba - Western Barn Owl XC436948.mp3|Tyto_alba_-_Western_Barn_Owl_XC436948]] | [[File:American Barn Owl (Tyto furcata guatemalae), Orange Walk.jpg|thumb]] |- | ᱫᱩᱱᱫᱩ | ''Bubo bubo'' | [[File:Bubo bubo - Eurasian Eagle-Owl XC461330.mp3|Bubo_bubo_-_Eurasian_Eagle-Owl_XC461330]] | [[File:Eurasian eagle-owl (44078).jpg|thumb]] |- | ᱜᱤᱫᱤ | ''Aegypius monachus'' | | [[File:2014 Extremadura Monniksgier ,Aegypius monachus.jpg|thumb]] |- | ᱠᱤᱠᱤᱨ | ''Alcedo atthis'' | [[File:Common kingfisher call recorded in December 2015 at Anjarle, Ratnagiri.wav|Common_kingfisher_call_recorded_in_December_2015_at_Anjarle,_Ratnagiri]] | [[File:Alcedo atthis - Riserve naturali e aree contigue della fascia fluviale del Po.jpg|thumb]] |- | ᱯᱟᱡᱷᱟᱲ | ''Aquila chrysaetos'' | [[File:Golden Eagle (Aquila chrysaetos) (W1CDR0001387 BD6).ogg|Golden_Eagle_(Aquila_chrysaetos)_(W1CDR0001387_BD6)]] | [[File:Aquila chrysaetos Flickr.jpg|thumb]] |- | ᱠᱩᱲᱤᱫ | ''Milvus migrans'' | [[File:Black kite song recorded in March 2022 at Pune.wav|Black_kite_song_recorded_in_March_2022_at_Pune]] | [[File:Milvus migrans 01.jpg|thumb]] |- | ᱛᱤᱨᱩᱢᱩᱴᱤ | ''Buteo buteo'' | [[File:Buteo lineatus.ogg|Buteo_lineatus]] | [[File:Steppe buzzard (Buteo buteo vulpinus).jpg|thumb]] |- | ᱯᱳᱶᱨᱟ | ''Columba livia'' | [[File:Columba livia - Rock Dove XC539061.mp3|Columba_livia_-_Rock_Dove_XC539061]] | [[File:Rock dove - natures pics.jpg|thumb]] |- | ᱪᱤᱬᱮ ᱠᱤᱥᱱᱤ | ''Gracupica contra'' | [[File:Gracupica contra - Pied Myna XC129320.ogg|Gracupica_contra_-_Pied_Myna_XC129320]] | [[File:Asian Pied Starling I IMG 5520.jpg|thumb]] |- | ᱜᱩᱱᱰᱨᱩ | ''Coturnix coturnix'' | [[File:Common Quail (Coturnix coturnix) (W1CDR0001390 BD1).ogg|Common_Quail_(Coturnix_coturnix)_(W1CDR0001390_BD1)]] | [[File:Coturnix ypsilophora - Sydney Olympic Park.jpg|thumb]] |- | ᱠᱚᱸᱜ | ''Grus grus'' | [[File:Grus grus.ogg|Grus_grus]] | [[File:Sarus crane (Grus antigone).jpg|thumb]] |- | ᱠᱚᱭᱮᱞ/ᱠᱚᱦᱟᱹᱞ | ''Cuculus canorus'' | [[File:Cuculus canorus - Common Cuckoo XC457076.mp3|Cuculus_canorus_-_Common_Cuckoo_XC457076]] | [[File:Cuculus canorus vogelartinfo chris romeiks CHR0431 (cropped).jpg|thumb]] |- | ᱰᱷᱟᱹᱠ | ''Amaurornis phoenicurus'' | [[File:White-breasted Waterhen,call.wav|thumb|White-breasted Waterhen,call from koottanad Palakkad Kerala India]] | [[File:White breasted Waterhen I4-Bhopal IMG 0515.jpg|thumb]] |- | ᱴᱤᱡᱴᱚᱲᱚᱜ | ''Luscinia megarhynchos'' | [[File:Nightingale (Luscinia megarhynchos).ogg|Nightingale_(Luscinia_megarhynchos)]] | [[File:Luscinia megarhynchos vogelartinfo chris romeiks CHR4443.jpg|thumb]] |- | ᱜᱷᱟᱶᱨᱟ/ᱜᱷᱟᱶᱲᱟ | ''Passer domesticus'' | [[File:Passer domesticus - House Sparrow XC543237.mp3|Passer_domesticus_-_House_Sparrow_XC543237]] | [[File:House Sparrow, England - May 09.jpg|thumb]] |- | ᱠᱤᱥᱱᱤ | ''Acridotheres tristis'' | [[File:Acridotheres tristis - Common Myna XC446210.mp3|Acridotheres_tristis_-_Common_Myna_XC446210]] | [[File:Acridotheres tristis @ Kuala Lumpur 2.jpg|thumb]] |- | ᱰᱷᱤᱯᱪᱩᱭ | ''Dicrurus macrocercus'' | [[File:Dicrurus macrocercus - Black Drongo XC152449.mp3|Dicrurus_macrocercus_-_Black_Drongo_XC152449]] | [[File:Black drongo (Dicrurus macrocercus) Photograph by Shantanu Kuveskar.jpg|thumb]] |- | ᱛᱩᱲ | ''Megalaima zeylanica'' | [[File:Brown-headed Barbet communication.ogg|Brown-headed_Barbet_communication]] | [[File:Brown-headed barbet (Psilopogon zeylanicus zeylanicus).jpg|thumb]] |- | ᱦᱤᱥᱤ | ''Ploceus philippinus'' | [[File:Baya weaver song recorded in May 2014 at Sangli.wav|Baya_weaver_song_recorded_in_May_2014_at_Sangli]] | [[File:Baya Weaver (Ploceus philippinus)- Male W2 IMG 0709.jpg|thumb]] |- | ᱢᱟᱹᱠᱷᱟᱹᱞ | ''Centropus sinensis'' | [[File:Greater Coucal (Centropus sinensis) from Ezhimala ML155333411.wav|Greater_Coucal_(Centropus_sinensis)_from_Ezhimala_ML155333411]] | [[File:Greater Coucal in Pune.jpg|thumb]] |- | ᱡᱤᱦᱩ | ''Turdoides striata'' | [[File:Jungle Babbler (Turdoides striata) from Ezhimala ML154388691.wav|Jungle_Babbler_(Turdoides_striata)_from_Ezhimala_ML154388691]] | [[File:Jungle Babbler Turdoides striata by Dr. Raju Kasambe DSCN7472 (10).jpg|thumb]] |- | ᱥᱩᱩᱪ | ''Cinnyris asiaticus'' | [[File:2017-08-13 Male purple sunbird eclipse plumage.ogg|2017-08-13_Male_purple_sunbird_eclipse_plumage]] | [[File:Cinnyris asiaticus 233584300.jpg|thumb]] |- | ᱠᱮᱨᱠᱮᱴᱟ | ''Lanius cristatus'' | [[File:Brown shrike call recorded in October 2022 at Haripur, Sangli.wav|Brown_shrike_call_recorded_in_October_2022_at_Haripur,_Sangli]] | [[File:Brown Shrike (Lanius cristatus)- Immature in Kolkata I IMG 0147.jpg|thumb]] |- | ᱥᱮᱨᱟᱞᱤ | ''Dendrocygna autumnalis'' | [[File:Dendrocygna autumnalis - Black-bellied Whistling Duck XC541688.mp3|Dendrocygna_autumnalis_-_Black-bellied_Whistling_Duck_XC541688]] | [[File:Whistling duck flight02 - natures pics-edit1.jpg|thumb]] |- | ᱛᱤᱨᱚᱢ/ᱴᱤᱨᱟᱹᱢ | ''Merops orientalis'' | [[File:Asian green bee-eater call recorded in August 2014 at Sangli.wav|Asian_green_bee-eater_call_recorded_in_August_2014_at_Sangli]] | [[File:Green bee-eater (Merops orientalis ceylonicus) 2.jpg|thumb]] |- | ᱵᱚᱨᱚᱞᱤᱧᱪᱷ/ᱵᱚᱲᱚᱞᱤᱧ | ''Dendrocitta vagabunda'' | [[File:Dendrocitta vagabunda.ogg|Dendrocitta_vagabunda]] | [[File:Rufous treepie (Dendrocitta vagabunda vagabunda) Jahalana 5.jpg|thumb]] |- | ᱦᱩᱛᱤ ᱦᱩᱲᱤᱪ | ''Copsychus saularis'' | [[File:Oriental magpie-robin call and song recorded in April 2023 at Haripur, Sangli.wav|Oriental_magpie-robin_call_and_song_recorded_in_April_2023_at_Haripur,_Sangli]] | [[File:Oriental magpie-robin (Copsychus saularis ceylonensis) male.jpg|thumb]] |- | ᱫᱟᱜ ᱫᱟᱨᱟᱢ | ''Clamator jacobinus'' | [[File:Jacobin cuckoo song recorded in July 1998 at Sagareshwar Sanctuary, Sangli.wav|Jacobin_cuckoo_song_recorded_in_July_1998_at_Sagareshwar_Sanctuary,_Sangli]] | [[File:Day 59 Jacobin Cuckoo (Clamator jacobinus) (53337722014).jpg|thumb]] |- | ᱫᱟᱨᱮ ᱡᱟᱯᱟᱜ | ''Dendrocopos major'' | [[File:Dendrocopos major - Great Spotted Woodpecker XC560953.mp3|Dendrocopos_major_-_Great_Spotted_Woodpecker_XC560953]] | [[File:Dendrocopos major EM1B2679 (35219263071).jpg|thumb]] |- | ᱴᱤᱴᱤ ᱛᱮᱝᱜᱚᱭ/ᱴᱤᱴᱤ ᱴᱮᱸᱜᱚᱡ | ''Vanellus indicus'' | [[File:Redwattled Lapwing.ogg|Redwattled_Lapwing]] | [[File:Red-wattled Lapwing denoised.jpg|thumb]] |- | ᱥᱩᱝᱠᱟᱹᱞ | ''Anastomus oscitans'' | | [[File:Asian openbill stork (Anastomus oscitans).jpg|thumb]] |- | ᱰᱟᱹᱵᱞᱟᱹ ᱠᱩᱴᱟᱹᱢ | ''Upupa epops'' | [[File:Upupa epops · XC135728.ogg|Upupa_epops_·_XC135728]] | [[File:Smrdokavra1.jpg|thumb]] |- | ᱦᱩᱦᱟᱹᱲ | ''Treron phoenicopterus'' | [[File:Yellow-footed green pigeon song recorded in January 2015 at Chandoli National Park, Sangli.wav|Yellow-footed_green_pigeon_song_recorded_in_January_2015_at_Chandoli_National_Park,_Sangli]] | [[File:African Green Pigeon (Treron calvus), Kruger NP (109583880).jpg|thumb]] |} == ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ == * [[ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱡᱟᱱᱣᱟ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ]] * [[ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱩᱫ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ]] * [[ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ]] * [[ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱟᱲᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ]] * [[ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱛᱤᱡᱩ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ]] dgkxmy3zsd4tzx1v5db4alu3ob9wn0z 175602 175601 2025-06-19T09:04:21Z Rocky 734 571 /* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */ ᱚᱞ 175602 wikitext text/x-wiki ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ '''ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ''' ᱠᱟᱱᱟ ᱾ {{Static row numbers}} {| class="wikitable sortable static-row-numbers" ! ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ! ᱥᱟᱬᱮᱥᱤᱭᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ! ᱥᱟᱰᱮ ! ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ |- | ᱢᱟᱨᱟᱜ | ''Pavo cristatus'' | [[File:Indian peafowl call recorded in August 1999 at Sagareshwar Sanctuary, Sangli.wav|Indian_peafowl_call_recorded_in_August_1999_at_Sagareshwar_Sanctuary,_Sangli]] | [[ᱨᱮᱫ:Indian Peacock courtship display at Pench national park (April, 2024) 08, edited.jpg|thumb|ᱢᱟᱨᱟᱜ]] |- | ᱯᱚᱛᱟᱢ | ''Columba livia'' | [[File:Columba livia - Rock Dove XC539061.mp3|Columba_livia_-_Rock_Dove_XC539061]] | [[ᱨᱮᱫ:Rock Pigeon Columba livia.jpg|thumb|ᱯᱚᱛᱟᱢ]] |- | ᱜᱮᱰᱮ | ''Anas Platyrhynchos'' | [[File:Mallard (Anas platyrhynchos) (W1CDR0001518 BD17).ogg|Mallard_(Anas_platyrhynchos)_(W1CDR0001518_BD17)]] | [[ᱨᱮᱫ:Male mallard duck 2.jpg|thumb|ᱜᱮᱰᱮ]] |- | ᱢᱤᱨᱩ (ᱦᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹᱲ) | ''Psittacara holochlorus'' | [[File:Talking Parrot (Psittacula krameri).ogg|Talking_Parrot_(Psittacula_krameri)]] | [[File:Periquito-verde - Brotogeris tirica.jpg|thumb]] |- | ᱥᱤᱢ | ''Gallus Gallus'' | [[File:Chickens demanding food.ogg|thumb|Chickens demanding food]] | [[File:Gallus gallus female - Kaeng Krachan.jpg|thumb]] |- | ᱥᱤᱢ ᱥᱟᱹᱱᱰᱤ | ''Gallus domesticus'' | [[File:Rooster crowing.oga|thumb|Rooster crowing]] | [[File:Phasianidae Gallus gallus 3.2.jpg|thumb]] |- | ᱠᱟᱹᱦᱩ | ''Corvus corone'' | [[File:Corvus corone - Carrion Crow XC533764.mp3|Corvus_corone_-_Carrion_Crow_XC533764]] | [[File:Corvus corone Georges Valbon 2022 03 18 01.jpg|thumb]] |- | ᱠᱚᱠᱚᱨ | ''Tyto alba'' | [[File:Tyto alba - Western Barn Owl XC436948.mp3|Tyto_alba_-_Western_Barn_Owl_XC436948]] | [[File:American Barn Owl (Tyto furcata guatemalae), Orange Walk.jpg|thumb]] |- | ᱫᱩᱱᱫᱩ | ''Bubo bubo'' | [[File:Bubo bubo - Eurasian Eagle-Owl XC461330.mp3|Bubo_bubo_-_Eurasian_Eagle-Owl_XC461330]] | [[File:Eurasian eagle-owl (44078).jpg|thumb]] |- | ᱜᱤᱫᱤ | ''Aegypius monachus'' | | [[File:2014 Extremadura Monniksgier ,Aegypius monachus.jpg|thumb]] |- | ᱠᱤᱠᱤᱨ | ''Alcedo atthis'' | [[File:Common kingfisher call recorded in December 2015 at Anjarle, Ratnagiri.wav|Common_kingfisher_call_recorded_in_December_2015_at_Anjarle,_Ratnagiri]] | [[File:Alcedo atthis - Riserve naturali e aree contigue della fascia fluviale del Po.jpg|thumb]] |- | ᱯᱟᱡᱷᱟᱲ | ''Aquila chrysaetos'' | [[File:Golden Eagle (Aquila chrysaetos) (W1CDR0001387 BD6).ogg|Golden_Eagle_(Aquila_chrysaetos)_(W1CDR0001387_BD6)]] | [[File:Aquila chrysaetos Flickr.jpg|thumb]] |- | ᱠᱩᱲᱤᱫ | ''Milvus migrans'' | [[File:Black kite song recorded in March 2022 at Pune.wav|Black_kite_song_recorded_in_March_2022_at_Pune]] | [[File:Milvus migrans 01.jpg|thumb]] |- | ᱛᱤᱨᱩᱢᱩᱴᱤ | ''Buteo buteo'' | [[File:Buteo lineatus.ogg|Buteo_lineatus]] | [[File:Steppe buzzard (Buteo buteo vulpinus).jpg|thumb]] |- | ᱯᱳᱶᱨᱟ | ''Columba livia'' | [[File:Columba livia - Rock Dove XC539061.mp3|Columba_livia_-_Rock_Dove_XC539061]] | [[File:Rock dove - natures pics.jpg|thumb]] |- | ᱪᱤᱬᱮ ᱠᱤᱥᱱᱤ | ''Gracupica contra'' | [[File:Gracupica contra - Pied Myna XC129320.ogg|Gracupica_contra_-_Pied_Myna_XC129320]] | [[File:Asian Pied Starling I IMG 5520.jpg|thumb]] |- | ᱜᱩᱱᱰᱨᱩ | ''Coturnix coturnix'' | [[File:Common Quail (Coturnix coturnix) (W1CDR0001390 BD1).ogg|Common_Quail_(Coturnix_coturnix)_(W1CDR0001390_BD1)]] | [[File:Coturnix ypsilophora - Sydney Olympic Park.jpg|thumb]] |- | ᱠᱚᱸᱜ | ''Grus grus'' | [[File:Grus grus.ogg|Grus_grus]] | [[File:Sarus crane (Grus antigone).jpg|thumb]] |- | ᱠᱚᱭᱮᱞ/ᱠᱚᱦᱟᱹᱞ | ''Cuculus canorus'' | [[File:Cuculus canorus - Common Cuckoo XC457076.mp3|Cuculus_canorus_-_Common_Cuckoo_XC457076]] | [[File:Cuculus canorus vogelartinfo chris romeiks CHR0431 (cropped).jpg|thumb]] |- | ᱰᱷᱟᱹᱠ | ''Amaurornis phoenicurus'' | [[File:White-breasted Waterhen,call.wav|thumb|White-breasted Waterhen,call from koottanad Palakkad Kerala India]] | [[File:White breasted Waterhen I4-Bhopal IMG 0515.jpg|thumb]] |- | ᱴᱤᱡᱴᱚᱲᱚᱜ | ''Luscinia megarhynchos'' | [[File:Nightingale (Luscinia megarhynchos).ogg|Nightingale_(Luscinia_megarhynchos)]] | [[File:Luscinia megarhynchos vogelartinfo chris romeiks CHR4443.jpg|thumb]] |- | ᱜᱷᱟᱶᱨᱟ/ᱜᱷᱟᱶᱲᱟ | ''Passer domesticus'' | [[File:Passer domesticus - House Sparrow XC543237.mp3|Passer_domesticus_-_House_Sparrow_XC543237]] | [[File:House Sparrow, England - May 09.jpg|thumb]] |- | ᱠᱤᱥᱱᱤ | ''Acridotheres tristis'' | [[File:Acridotheres tristis - Common Myna XC446210.mp3|Acridotheres_tristis_-_Common_Myna_XC446210]] | [[File:Acridotheres tristis @ Kuala Lumpur 2.jpg|thumb]] |- | ᱰᱷᱤᱯᱪᱩᱭ | ''Dicrurus macrocercus'' | [[File:Dicrurus macrocercus - Black Drongo XC152449.mp3|Dicrurus_macrocercus_-_Black_Drongo_XC152449]] | [[File:Black drongo (Dicrurus macrocercus) Photograph by Shantanu Kuveskar.jpg|thumb]] |- | ᱛᱩᱲ | ''Megalaima zeylanica'' | [[File:Brown-headed Barbet communication.ogg|Brown-headed_Barbet_communication]] | [[File:Brown-headed barbet (Psilopogon zeylanicus zeylanicus).jpg|thumb]] |- | ᱦᱤᱥᱤ | ''Ploceus philippinus'' | [[File:Baya weaver song recorded in May 2014 at Sangli.wav|Baya_weaver_song_recorded_in_May_2014_at_Sangli]] | [[File:Baya Weaver (Ploceus philippinus)- Male W2 IMG 0709.jpg|thumb]] |- | ᱢᱟᱹᱠᱷᱟᱹᱞ | ''Centropus sinensis'' | [[File:Greater Coucal (Centropus sinensis) from Ezhimala ML155333411.wav|Greater_Coucal_(Centropus_sinensis)_from_Ezhimala_ML155333411]] | [[File:Greater Coucal in Pune.jpg|thumb]] |- | ᱡᱤᱦᱩ | ''Turdoides striata'' | [[File:Jungle Babbler (Turdoides striata) from Ezhimala ML154388691.wav|Jungle_Babbler_(Turdoides_striata)_from_Ezhimala_ML154388691]] | [[File:Jungle Babbler Turdoides striata by Dr. Raju Kasambe DSCN7472 (10).jpg|thumb]] |- | ᱥᱩᱩᱪ | ''Cinnyris asiaticus'' | [[File:2017-08-13 Male purple sunbird eclipse plumage.ogg|2017-08-13_Male_purple_sunbird_eclipse_plumage]] | [[File:Cinnyris asiaticus 233584300.jpg|thumb]] |- | ᱠᱮᱨᱠᱮᱴᱟ | ''Lanius cristatus'' | [[File:Brown shrike call recorded in October 2022 at Haripur, Sangli.wav|Brown_shrike_call_recorded_in_October_2022_at_Haripur,_Sangli]] | [[File:Brown Shrike (Lanius cristatus)- Immature in Kolkata I IMG 0147.jpg|thumb]] |- | ᱥᱮᱨᱟᱞᱤ | ''Dendrocygna autumnalis'' | [[File:Dendrocygna autumnalis - Black-bellied Whistling Duck XC541688.mp3|Dendrocygna_autumnalis_-_Black-bellied_Whistling_Duck_XC541688]] | [[File:Whistling duck flight02 - natures pics-edit1.jpg|thumb]] |- | ᱛᱤᱨᱚᱢ/ᱴᱤᱨᱟᱹᱢ | ''Merops orientalis'' | [[File:Asian green bee-eater call recorded in August 2014 at Sangli.wav|Asian_green_bee-eater_call_recorded_in_August_2014_at_Sangli]] | [[File:Green bee-eater (Merops orientalis ceylonicus) 2.jpg|thumb]] |- | ᱵᱚᱨᱚᱞᱤᱧᱪᱷ/ᱵᱚᱲᱚᱞᱤᱧ | ''Dendrocitta vagabunda'' | [[File:Dendrocitta vagabunda.ogg|Dendrocitta_vagabunda]] | [[File:Rufous treepie (Dendrocitta vagabunda vagabunda) Jahalana 5.jpg|thumb]] |- | ᱦᱩᱛᱤ ᱦᱩᱲᱤᱪ | ''Copsychus saularis'' | [[File:Oriental magpie-robin call and song recorded in April 2023 at Haripur, Sangli.wav|Oriental_magpie-robin_call_and_song_recorded_in_April_2023_at_Haripur,_Sangli]] | [[File:Oriental magpie-robin (Copsychus saularis ceylonensis) male.jpg|thumb]] |- | ᱫᱟᱜ ᱫᱟᱨᱟᱢ | ''Clamator jacobinus'' | [[File:Jacobin cuckoo song recorded in July 1998 at Sagareshwar Sanctuary, Sangli.wav|Jacobin_cuckoo_song_recorded_in_July_1998_at_Sagareshwar_Sanctuary,_Sangli]] | [[File:Day 59 Jacobin Cuckoo (Clamator jacobinus) (53337722014).jpg|thumb]] |- | ᱫᱟᱨᱮ ᱡᱟᱯᱟᱜ | ''Dendrocopos major'' | [[File:Dendrocopos major - Great Spotted Woodpecker XC560953.mp3|Dendrocopos_major_-_Great_Spotted_Woodpecker_XC560953]] | [[File:Dendrocopos major EM1B2679 (35219263071).jpg|thumb]] |- | ᱴᱤᱴᱤ ᱛᱮᱝᱜᱚᱭ/ᱴᱤᱴᱤ ᱴᱮᱸᱜᱚᱡ | ''Vanellus indicus'' | [[File:Redwattled Lapwing.ogg|Redwattled_Lapwing]] | [[File:Red-wattled Lapwing denoised.jpg|thumb]] |- | ᱥᱩᱝᱠᱟᱹᱞ | ''Anastomus oscitans'' | | [[File:Asian openbill stork (Anastomus oscitans).jpg|thumb]] |- | ᱰᱟᱹᱵᱞᱟᱹ ᱠᱩᱴᱟᱹᱢ | ''Upupa epops'' | [[File:Upupa epops · XC135728.ogg|Upupa_epops_·_XC135728]] | [[File:Smrdokavra1.jpg|thumb]] |- | ᱦᱩᱦᱟᱹᱲ | ''Treron phoenicopterus'' | [[File:Yellow-footed green pigeon song recorded in January 2015 at Chandoli National Park, Sangli.wav|Yellow-footed_green_pigeon_song_recorded_in_January_2015_at_Chandoli_National_Park,_Sangli]] | [[File:African Green Pigeon (Treron calvus), Kruger NP (109583880).jpg|thumb]] |} == ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ == == ᱮᱴᱟᱜ ᱚᱱᱚᱞ ᱠᱚ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ == * [[ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱡᱟᱱᱣᱟ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ]] * [[ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱩᱫ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ]] * [[ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ]] * [[ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱟᱲᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ]] * [[ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱬ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱛᱤᱡᱩ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ]] 1yw4f8p9v1dw6wse8inp7s6xveam8i0 ᱡᱮᱞᱥᱟᱱ ᱢᱮᱱᱰᱮᱥ 0 32214 175595 2025-06-18T17:50:06Z Bijendra Hansda Purudhul 346 "{{Infobox person | name = ᱡᱮᱞᱥᱟᱱ ᱢᱮᱱᱰᱮᱥ | image = Jailson Mendes.jpg | caption = ᱡᱮᱞᱥᱚᱱ ᱢᱮᱱᱰᱮᱥᱟᱜ ᱩᱫᱩᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱨᱮ ᱤᱱᱴᱟᱹᱨᱱᱮᱴ ᱢᱤᱢ ᱨᱮᱭ ᱧᱮᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ | other_names = ᱯᱟᱭ ᱰᱮ ᱯᱷᱮᱢᱤᱞᱟ | birth_name = ᱡᱚᱥᱤᱭᱟᱱ ᱢᱮ..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ 175595 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ᱡᱮᱞᱥᱟᱱ ᱢᱮᱱᱰᱮᱥ | image = Jailson Mendes.jpg | caption = ᱡᱮᱞᱥᱚᱱ ᱢᱮᱱᱰᱮᱥᱟᱜ ᱩᱫᱩᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱨᱮ ᱤᱱᱴᱟᱹᱨᱱᱮᱴ ᱢᱤᱢ ᱨᱮᱭ ᱧᱮᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ | other_names = ᱯᱟᱭ ᱰᱮ ᱯᱷᱮᱢᱤᱞᱟ | birth_name = ᱡᱚᱥᱤᱭᱟᱱ ᱢᱮᱰᱚᱠᱟ | birth_date = {{birth date|df=yes|1970|2|19}} | birth_place = [[Iati, Pernambuco|ᱤᱴᱞᱤ]], ᱵᱽᱨᱟᱡᱤᱞ | death_date = {{death date and age|df=yes|2018|6|29|1970|2|19}} | death_place = [[ᱥᱟᱣ ᱯᱟᱣᱞᱳ]], Brazil | occupation = ᱯᱳᱨᱱ ᱯᱟᱯᱟᱴᱤᱭᱟᱹ, [[ᱭᱩᱴᱭᱩᱵᱟᱨ]] }} '''ᱡᱚᱠᱤᱭᱚᱱ ᱢᱮᱱᱰᱚᱱᱠᱟ''' (᱑᱙ ᱯᱷᱟᱨᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱗᱐-᱒᱙ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱑᱘), ᱚᱠᱚᱭ ᱫᱚ ᱡᱮᱞᱥᱟᱱ ᱢᱮᱱᱰᱮᱥ ᱟᱨ ᱚᱠᱟ ᱫᱚ ᱯᱮ ᱰᱮ ᱯᱷᱟᱢᱤᱞᱤᱭᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮᱦᱚᱸᱭ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱢᱤᱫ ᱵᱽᱨᱟᱡᱤᱞᱤᱭᱟᱱ ᱯᱳᱨᱱ ᱯᱟᱯᱟᱴᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨ ᱭᱩᱴᱭᱩᱵᱟᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱯᱳᱨᱱᱳᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤᱠ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱨᱮ ᱟᱡᱼᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱤᱱᱴᱟᱨᱴᱮᱱᱢᱮᱱᱴ ᱢᱮᱢ ᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ, ᱚᱠᱟ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ "ᱮ ᱠᱭᱩ ᱰᱮᱞᱤᱥᱤᱭᱟ ᱠᱟᱨᱟ" ("ᱚᱦ, ᱣᱷᱟᱴ ᱮ ᱰᱤᱞᱟᱭᱤᱴ, ᱢᱮᱱ") ᱟᱹᱭᱟᱹᱛᱮ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱫᱟ᱾ s590d6guwef4rgjffvqls77xctk4anl 175596 175595 2025-06-18T20:05:57Z Bijendra Hansda Purudhul 346 175596 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ᱡᱮᱞᱥᱟᱱ ᱢᱮᱱᱰᱮᱥ | image = Jailson Mendes.jpg | caption = ᱡᱮᱞᱥᱚᱱ ᱢᱮᱱᱰᱮᱥᱟᱜ ᱩᱫᱩᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱨᱮ ᱤᱱᱴᱟᱹᱨᱱᱮᱴ ᱢᱤᱢ ᱨᱮᱭ ᱧᱮᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ | other_names = ᱯᱟᱭ ᱰᱮ ᱯᱷᱮᱢᱤᱞᱟ | birth_name = ᱡᱚᱥᱤᱭᱟᱱ ᱢᱮᱰᱚᱠᱟ | birth_date = {{birth date|df=yes|1970|2|19}} | birth_place = [[Iati, Pernambuco|ᱤᱴᱞᱤ]], ᱵᱽᱨᱟᱡᱤᱞ | death_date = {{death date and age|df=yes|2018|6|29|1970|2|19}} | death_place = [[ᱥᱟᱣ ᱯᱟᱣᱞᱳ]], Brazil | occupation = ᱯᱳᱨᱱ ᱯᱟᱯᱟᱴᱤᱭᱟᱹ, [[ᱭᱩᱴᱭᱩᱵᱟᱨ]] }} '''ᱡᱚᱠᱤᱭᱚᱱ ᱢᱮᱱᱰᱚᱱᱠᱟ''' (᱑᱙ ᱯᱷᱟᱨᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱗᱐-᱒᱙ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱑᱘), ᱚᱠᱚᱭ ᱫᱚ ᱡᱮᱞᱥᱟᱱ ᱢᱮᱱᱰᱮᱥ ᱟᱨ ᱚᱠᱟ ᱫᱚ ᱯᱮ ᱰᱮ ᱯᱷᱟᱢᱤᱞᱤᱭᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮᱦᱚᱸᱭ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱢᱤᱫ ᱵᱽᱨᱟᱡᱤᱞᱤᱭᱟᱱ ᱯᱳᱨᱱ ᱯᱟᱯᱟᱴᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨ ᱭᱩᱴᱭᱩᱵᱟᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱯᱳᱨᱱᱳᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤᱠ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱨᱮ ᱟᱡᱼᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱤᱱᱴᱟᱨᱴᱮᱱᱢᱮᱱᱴ ᱢᱮᱢ ᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ, ᱚᱠᱟ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ "ᱮ ᱠᱭᱩ ᱰᱮᱞᱤᱥᱤᱭᱟ ᱠᱟᱨᱟ" ("ᱚᱦ, ᱣᱷᱟᱴ ᱮ ᱰᱤᱞᱟᱭᱤᱴ, ᱢᱮᱱ") ᱟᱹᱭᱟᱹᱛᱮ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱢᱮᱱᱰᱚᱠᱟᱣᱟᱜ ᱜᱩᱨ ᱫᱚ ᱒᱙ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱑᱘ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱦᱟᱨᱴ ᱮᱴᱮᱠ ᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱫᱮᱭᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱽᱨᱟᱡᱤᱞᱤᱭᱟᱱ ᱨᱮᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱮᱢᱚ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱟᱨ ᱵᱽᱨᱟᱡᱤᱞᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱭ ᱯᱳᱨᱱᱳᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤᱠ ᱨᱮᱱ ᱥᱤᱢᱵᱳᱞ ᱨᱮᱱᱮ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱠᱟᱨᱭᱟᱠᱨᱟᱢᱠᱚ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱰᱚᱠᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱩᱨᱤᱛ ᱛᱳᱨ ᱨᱮᱭ ᱵᱮᱣᱦᱟᱨ ᱠᱮᱫᱟ᱾ == ᱡᱤᱣᱱᱤ == == ᱟᱯᱱᱟᱨᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ == ᱡᱚᱥᱤᱭᱚᱱ ᱢᱮᱱᱰᱚᱠᱟᱣᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱑᱙ ᱯᱷᱟᱨᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱗᱐ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱤᱛᱤ ᱨᱮᱭ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱢᱚᱬᱮ ᱪᱟᱱᱟᱪ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡᱼᱮ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱑᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱟᱣᱚ ᱯᱟᱹᱣᱞᱳ ᱛᱮᱭ ᱥᱮᱱ ᱮᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱯᱨᱚᱰᱟᱠᱥᱟᱱ ᱟᱥᱤᱥᱴᱮᱱᱥ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ == ᱯᱳᱨᱱ ᱯᱷᱤᱞᱢᱠᱳ == ᱒᱐᱐᱕ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱰᱚᱱᱠᱟ ᱫᱚ ᱥᱟᱣᱚᱠᱟ ᱯᱟᱹᱣᱞᱳ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱪᱳᱠ ᱨᱮᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫ ᱡᱚᱲᱟ ᱩᱱᱤ ᱥᱟᱶ ᱦᱮᱡ ᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱯᱳᱨᱱ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮᱠᱳ ᱱᱮᱶᱛᱟ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ᱾ == ᱡᱟᱹᱥᱛᱤᱠᱳ ᱵᱟᱰᱟᱭᱮᱠᱟᱱ == ᱒᱐᱑᱔ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱨᱮ, ᱢᱮᱱᱰᱚᱠᱟ ᱫᱚ ᱫᱟᱠᱟ ᱤᱥᱤᱱ ᱵᱟᱵᱚᱛ ᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱭᱩᱴᱭᱩᱵᱟᱨ ᱪᱮᱭᱱᱟᱞᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱮᱫᱟ, ᱚᱠᱟ ᱫᱚ ᱰᱟᱵᱟᱞ - ᱮᱱᱴᱮᱰᱟᱨ ᱪᱩᱴᱠᱩᱞᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱠᱟ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱖ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱛᱟᱜᱢᱮ ᱒᱐᱐,᱐᱐᱐ ᱜᱟᱹᱦᱠᱤ ᱟᱨ ᱯᱩᱱ ᱢᱤᱞᱤᱭᱟᱱ ᱵᱷᱭᱩᱡᱽ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ == ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ == d0dvhigv2zp5fn69iugrxjnfmjg4uct