ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ
satwiki
https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A2%E1%B1%A9%E1%B1%AC%E1%B1%A9%E1%B1%9B_%E1%B1%A5%E1%B1%9F%E1%B1%A6%E1%B1%B4%E1%B1%9F
MediaWiki 1.45.0-wmf.8
first-letter
ᱢᱤᱰᱤᱭᱟ
ᱟᱥᱚᱠᱟᱭ
ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ
ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ
ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱚᱲ
ᱨᱮᱫ
ᱨᱮᱫ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱢᱤᱰᱤᱭᱟᱣᱤᱠᱤ
ᱢᱤᱰᱤᱭᱟᱣᱤᱠᱤ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱪᱷᱟᱸᱪ
ᱪᱷᱟᱸᱪ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱜᱚᱸᱲᱚᱸ
ᱜᱚᱸᱲᱚᱸ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱛᱷᱚᱠ
ᱛᱷᱚᱠ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
TimedText
TimedText talk
ᱢᱳᱰᱩᱞ
ᱢᱳᱰᱩᱞ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
Event
Event talk
ᱮᱰᱚᱞᱯᱷ ᱦᱤᱴᱞᱟᱨ
0
1209
176033
139654
2025-07-06T07:57:42Z
2A0C:5A80:F300:8500:CE59:AEBB:A243:EB25
176033
wikitext
text/x-wiki
Y se agotó mientras que le aspiraban la Y se agotó mientras que le aspiraban la saliva en el dentista a Idina Menzel y el se quedó agotado dentro de la boca de Idina Menzel
== Esto es para Idina Menzel==
También ocurrió lo mismo con Gisela
== Uf que agotamiento no quiero de estar dentro de la boca de Idina Menzel ==
== Esto es para Idina Menzel==
También ocurrió lo mismo con Gisela
== Uf que agotamiento no quiero de estar dentro de la boca de Lena Raine ==
Y se agotó mientras que le aspiraban la saliva en el dentista a Lena Raine y el se quedó agotado dentro de la boca de Lena Raine
== Esto es para Lena Raine==
También ocurrió lo mismo con C118
== Uf que agotamiento no quiero de estar dentro de la boca de Lena Raine ==
El bicho siente un orgasmo muy largo dentro de la boca de Lena Raine y el otro dentro de la boca de Idioma Menzel hasta que el tubo de aspiración dental deja de aspirar
Así es como fue
CHUS CHUS CHUS(El tercero con muchas u)
En el [_]
[[File:Hitler portrait crop.jpg|thumb|ᱦᱤᱴᱞᱟᱨ ᱮᱰᱚᱞᱯᱷ]]
'''ᱮᱰᱚᱞᱯᱷ ᱦᱤᱴᱞᱟᱨ''' (᱒᱐ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱑᱘᱘᱙ - ᱓᱐ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱑᱙᱔᱕) ᱢᱤᱫ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱ ᱨᱟᱡᱽᱱᱮᱛᱟ ᱟᱨ ᱰᱤᱠᱴᱮᱴᱚᱨ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ "National Socialist German workers party " (Nationalsozialistische deutsche Arbeiterpartei, NSDAP) ᱨᱮᱱᱤᱡ ᱱᱮᱛᱟᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱫᱚ ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ "ᱱᱟᱡᱤ ᱯᱟᱨᱴᱤ" ᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱑᱙᱓᱓ ᱥᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱙᱔᱕ ᱫᱷᱟ.ᱵᱤᱡ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤ ᱨᱤᱱᱦᱤᱡ ᱨᱩᱞᱚᱨ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱤᱴᱞᱟᱨ ᱜᱮ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱞᱟ.ᱲᱦᱟ.ᱭ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱫᱩᱥᱤ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱮᱭᱟ ᱾ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱞᱟ.ᱲᱦᱟ.ᱭ ᱩᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱛᱤᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱵᱷᱮᱡᱟᱛᱮ ᱱᱟᱛᱥᱤ ᱥᱮᱱᱟ ᱫᱚ ᱯᱳᱞᱟᱸᱰ ᱠᱚ ᱡᱟᱨᱯᱟ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ]] ᱟᱨ ᱵᱨᱤᱴᱮᱱ ᱫᱚ ᱯᱳᱞᱟᱸᱰ ᱫᱩᱜ ᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱤᱨᱤᱭᱟ.ᱭ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱫ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱱᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱱᱟᱡᱤ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤ ᱵᱤᱨᱩᱫᱷ ᱨᱮ ᱞᱟ.ᱰᱷᱟ.ᱭ ᱠᱤᱱ ᱴᱷᱟ.ᱣᱠᱟ. ᱜᱚᱫ ᱠᱟᱫᱼᱟ ᱾
==ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱪᱩᱨᱤᱛ==
ᱮᱰᱚᱞᱯᱷ ᱦᱤᱴᱞᱟᱨ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱚ [[ᱚᱥᱴᱨᱮᱞᱤᱭᱟ]]. ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱱ [[ᱧᱩᱛᱩᱢ]] ᱴᱷᱟᱶᱨᱮ ᱒᱐ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱑᱘᱘᱙ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ ᱞᱤᱸᱡᱽ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱵᱟᱵᱟᱦᱟᱜ ᱜᱩᱨ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱑᱗ ᱵᱚᱨᱥᱚ ᱵᱚᱭᱚᱥ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱤᱭᱱᱟᱭ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ᱟᱥᱲᱟᱨᱮ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱵᱟᱭ ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱫ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱩᱱᱤ ᱯᱚᱥᱴᱠᱟᱨᱰ ᱨᱮ ᱪᱤᱛᱟ.ᱨ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱟ.ᱢᱤᱭ ᱯᱩᱨᱟ.ᱣ ᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱚᱠᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱠᱚᱢᱭᱩᱱᱤᱥᱴ ᱟᱨ ᱡᱤᱣᱥ ᱫᱚ ᱦᱤᱨᱠᱟ. ᱟᱠᱚᱭ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱛᱤᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱞᱟ.ᱰᱷᱟ.ᱭ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱮᱱᱟ ᱩᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱟᱭᱠᱚ ᱨᱮᱭ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ ᱨᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱞᱟ.ᱰᱷᱟ.ᱭ ᱨᱮ ᱫᱟᱣ ᱮ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱑᱙᱑᱘ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱞᱟ.ᱰᱷᱟ.ᱭ ᱨᱮᱭ ᱜᱷᱟ.ᱞ ᱮᱱ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱩᱱᱤ ᱰᱟᱠᱛᱚᱨ ᱠᱷᱟᱱᱟ ᱨᱮᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱭᱟᱜ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱧᱮᱞᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱟ.ᱰᱤ ᱫᱩᱠ ᱮ ᱵᱩᱡᱷᱟ.ᱣ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾
᱑᱙᱑᱘ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱱᱟᱡᱤ ᱯᱟᱨᱴᱤᱭ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱩᱫᱤᱥ ᱫᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚᱢᱭᱩᱱᱤᱥᱴᱥ ᱟᱨ ᱡᱤᱣᱥ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱚᱫᱷᱤᱠᱟᱨ ᱨᱮᱡ ᱪᱟᱵᱟ ᱠᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱤᱱ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱠᱚ ᱴᱷᱮᱱ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱫᱩᱞᱟ.ᱲ ᱴᱩᱥᱟ.ᱣ ᱟᱛᱮ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱫᱚ ᱡᱤᱣᱥ ᱠᱚᱜᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱞᱟ.ᱰᱷᱟ.ᱭ ᱫᱚᱠᱚ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚ ᱫᱳᱥ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱠᱟ.ᱣᱰᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱟᱞᱚᱛ ᱵᱟ.ᱲᱤᱡ ᱮᱱ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱛᱤᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱱᱟᱡᱤ ᱫᱚᱞ ᱱᱮᱛᱟ ᱦᱤᱴᱞᱟᱨ ᱟᱡᱟᱜ ᱢᱟ.ᱱ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱨᱮ ᱚᱱᱟ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱨᱩᱣᱟ.ᱲ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱸᱥ ᱮ ᱮᱢᱟᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱩᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱟ.ᱰᱤᱜᱟᱱ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚᱞ ᱨᱤᱱ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱦᱤᱴᱞᱚᱨ ᱫᱚ ᱚᱛ ᱥᱩᱥᱟ.ᱨ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ, ᱵᱷᱟᱨᱥᱟᱭᱞᱤᱥ ᱥᱚᱱᱫᱷᱤ ᱢᱩᱪᱟ.ᱫᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ, ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱯᱲᱟᱜ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱ ᱥᱟᱢᱨᱟᱡᱽ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱥ ᱦᱚᱲ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱭ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱩᱥᱤ ᱨᱮᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱝᱠᱟᱛᱮ ᱑᱙᱒᱒ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱦᱤᱴᱞᱟᱨ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱵᱤᱨ ᱵᱷᱟᱱᱴᱟ ᱜᱮᱭ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱥᱣᱟᱥᱴᱤᱠ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱤᱱᱦᱟ.ᱭ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱦᱤᱱᱫᱩ]] ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱟ.ᱜᱩᱱ ᱪᱤᱱᱦᱟ. ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱵᱮᱣᱨᱟ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱦᱤᱴᱞᱟᱨ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱴᱷᱟ.ᱣᱠᱟ.ᱱ ᱦᱚᱲ ᱴᱷᱮᱱ ᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱑᱙᱒᱔ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱦᱤᱴᱞᱟᱨ ᱫᱚ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱛᱩᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱪᱟᱯᱟᱫ ᱜᱤᱰᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱵᱟᱭ ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ ᱞᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱦᱟ.ᱲᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱡᱤᱦᱚᱞ ᱠᱷᱟᱱᱟ ᱨᱮᱠᱚ ᱥᱟᱸᱵᱟᱣ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱚᱸᱰᱮ ᱜᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ mein kampf (my conflict) ᱧᱩᱜᱩᱢᱟᱱ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟᱭ ᱚᱞ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾
==ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
[https://en.m.wikipedia.org/wiki/F%C3%BChrermuseum Führermuseum - Wikipedia]
[https://en.m.wikipedia.org/wiki/List_of_Adolf_Hitler%27s_personal_staff List of Adolf Hitler's personal staff - Wikipedia]
[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Hitler_and_Mannerheim_recording Hitler and Mannerheim recording - Wikipedia]
[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Julius_Schaub Julius Schaub - Wikipedia]
[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Karl_Mayr Karl Mayr - Wikipedia]
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15825245 Adolf Hitler's medical care]
[http://www.leics.gov.uk/the_nazi_master_plan.pdf Leicestershire County Council | Serving the people of Leicestershire]
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Internet_Archive Internet Archive - Wikipedia]
[https://archive.org/details/Hitler-OSS-CIA Adolf Hitler OSS-CIA]
[https://www.imdb.com/name/nm0386944/ Adolf Hitler]
[http://vault.fbi.gov/adolf-hitler Adolf Hitler]
[https://web.archive.org/web/20051126074323/http://www.ww2incolor.com/gallery/movies/hitler_color World War 2 Pictures In Color :: WWII Movies in Color :: Hitler and his officers]
[http://www.bbc.co.uk/programmes/p00546wh BBC Radio 4 - In Our Time, Hitler in History]
[[Category:!Main category]]
l7djgmzx7p6yh58qlqg9xwnad0dakck
176038
176033
2025-07-06T08:08:39Z
Như Gây Mê
7640
Reverted 1 edit by [[Special:Contributions/2A0C:5A80:F300:8500:CE59:AEBB:A243:EB25|2A0C:5A80:F300:8500:CE59:AEBB:A243:EB25]] ([[User talk:2A0C:5A80:F300:8500:CE59:AEBB:A243:EB25|talk]]): Rvv cross-wiki vandalism (TwinkleGlobal)
176038
wikitext
text/x-wiki
[[File:Hitler portrait crop.jpg|thumb|ᱦᱤᱴᱞᱟᱨ ᱮᱰᱚᱞᱯᱷ]]
'''ᱮᱰᱚᱞᱯᱷ ᱦᱤᱴᱞᱟᱨ''' (᱒᱐ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱑᱘᱘᱙ - ᱓᱐ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱑᱙᱔᱕) ᱢᱤᱫ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱ ᱨᱟᱡᱽᱱᱮᱛᱟ ᱟᱨ ᱰᱤᱠᱴᱮᱴᱚᱨ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ "National Socialist German workers party " (Nationalsozialistische deutsche Arbeiterpartei, NSDAP) ᱨᱮᱱᱤᱡ ᱱᱮᱛᱟᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱫᱚ ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ "ᱱᱟᱡᱤ ᱯᱟᱨᱴᱤ" ᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱑᱙᱓᱓ ᱥᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱙᱔᱕ ᱫᱷᱟ.ᱵᱤᱡ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤ ᱨᱤᱱᱦᱤᱡ ᱨᱩᱞᱚᱨ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱤᱴᱞᱟᱨ ᱜᱮ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱞᱟ.ᱲᱦᱟ.ᱭ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱫᱩᱥᱤ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱮᱭᱟ ᱾ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱞᱟ.ᱲᱦᱟ.ᱭ ᱩᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱛᱤᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱵᱷᱮᱡᱟᱛᱮ ᱱᱟᱛᱥᱤ ᱥᱮᱱᱟ ᱫᱚ ᱯᱳᱞᱟᱸᱰ ᱠᱚ ᱡᱟᱨᱯᱟ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ]] ᱟᱨ ᱵᱨᱤᱴᱮᱱ ᱫᱚ ᱯᱳᱞᱟᱸᱰ ᱫᱩᱜ ᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱤᱨᱤᱭᱟ.ᱭ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱫ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱱᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱱᱟᱡᱤ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤ ᱵᱤᱨᱩᱫᱷ ᱨᱮ ᱞᱟ.ᱰᱷᱟ.ᱭ ᱠᱤᱱ ᱴᱷᱟ.ᱣᱠᱟ. ᱜᱚᱫ ᱠᱟᱫᱼᱟ ᱾
==ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱪᱩᱨᱤᱛ==
ᱮᱰᱚᱞᱯᱷ ᱦᱤᱴᱞᱟᱨ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱚ [[ᱚᱥᱴᱨᱮᱞᱤᱭᱟ]]. ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱱ [[ᱧᱩᱛᱩᱢ]] ᱴᱷᱟᱶᱨᱮ ᱒᱐ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱑᱘᱘᱙ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ ᱞᱤᱸᱡᱽ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱵᱟᱵᱟᱦᱟᱜ ᱜᱩᱨ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱑᱗ ᱵᱚᱨᱥᱚ ᱵᱚᱭᱚᱥ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱤᱭᱱᱟᱭ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ᱟᱥᱲᱟᱨᱮ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱵᱟᱭ ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱫ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱩᱱᱤ ᱯᱚᱥᱴᱠᱟᱨᱰ ᱨᱮ ᱪᱤᱛᱟ.ᱨ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱟ.ᱢᱤᱭ ᱯᱩᱨᱟ.ᱣ ᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱤᱱᱟ. ᱚᱠᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱠᱚᱢᱭᱩᱱᱤᱥᱴ ᱟᱨ ᱡᱤᱣᱥ ᱫᱚ ᱦᱤᱨᱠᱟ. ᱟᱠᱚᱭ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱛᱤᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱞᱟ.ᱰᱷᱟ.ᱭ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱮᱱᱟ ᱩᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱟᱭᱠᱚ ᱨᱮᱭ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ ᱨᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱞᱟ.ᱰᱷᱟ.ᱭ ᱨᱮ ᱫᱟᱣ ᱮ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱑᱙᱑᱘ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱞᱟ.ᱰᱷᱟ.ᱭ ᱨᱮᱭ ᱜᱷᱟ.ᱞ ᱮᱱ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱩᱱᱤ ᱰᱟᱠᱛᱚᱨ ᱠᱷᱟᱱᱟ ᱨᱮᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱᱤᱭᱟᱜ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱧᱮᱞᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱟ.ᱰᱤ ᱫᱩᱠ ᱮ ᱵᱩᱡᱷᱟ.ᱣ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾
᱑᱙᱑᱘ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱱᱟᱡᱤ ᱯᱟᱨᱴᱤᱭ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱩᱫᱤᱥ ᱫᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚᱢᱭᱩᱱᱤᱥᱴᱥ ᱟᱨ ᱡᱤᱣᱥ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱚᱫᱷᱤᱠᱟᱨ ᱨᱮᱡ ᱪᱟᱵᱟ ᱠᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱤᱱ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱠᱚ ᱴᱷᱮᱱ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱫᱩᱞᱟ.ᱲ ᱴᱩᱥᱟ.ᱣ ᱟᱛᱮ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱫᱚ ᱡᱤᱣᱥ ᱠᱚᱜᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱞᱟ.ᱰᱷᱟ.ᱭ ᱫᱚᱠᱚ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚ ᱫᱳᱥ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱠᱟ.ᱣᱰᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱟᱞᱚᱛ ᱵᱟ.ᱲᱤᱡ ᱮᱱ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱛᱤᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱱᱟᱡᱤ ᱫᱚᱞ ᱱᱮᱛᱟ ᱦᱤᱴᱞᱟᱨ ᱟᱡᱟᱜ ᱢᱟ.ᱱ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱨᱮ ᱚᱱᱟ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱨᱩᱣᱟ.ᱲ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱸᱥ ᱮ ᱮᱢᱟᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱩᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱟ.ᱰᱤᱜᱟᱱ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚᱞ ᱨᱤᱱ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱦᱤᱴᱞᱚᱨ ᱫᱚ ᱚᱛ ᱥᱩᱥᱟ.ᱨ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ, ᱵᱷᱟᱨᱥᱟᱭᱞᱤᱥ ᱥᱚᱱᱫᱷᱤ ᱢᱩᱪᱟ.ᱫᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ, ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱯᱲᱟᱜ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱ ᱥᱟᱢᱨᱟᱡᱽ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱥ ᱦᱚᱲ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱭ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱩᱥᱤ ᱨᱮᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱝᱠᱟᱛᱮ ᱑᱙᱒᱒ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱦᱤᱴᱞᱟᱨ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱵᱤᱨ ᱵᱷᱟᱱᱴᱟ ᱜᱮᱭ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱥᱣᱟᱥᱴᱤᱠ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱤᱱᱦᱟ.ᱭ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱦᱤᱱᱫᱩ]] ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱟ.ᱜᱩᱱ ᱪᱤᱱᱦᱟ. ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱵᱮᱣᱨᱟ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱦᱤᱴᱞᱟᱨ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱴᱷᱟ.ᱣᱠᱟ.ᱱ ᱦᱚᱲ ᱴᱷᱮᱱ ᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱑᱙᱒᱔ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱦᱤᱴᱞᱟᱨ ᱫᱚ ᱡᱚᱨᱢᱟᱱ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱛᱩᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱪᱟᱯᱟᱫ ᱜᱤᱰᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱵᱟᱭ ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ ᱞᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱦᱟ.ᱲᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱡᱤᱦᱚᱞ ᱠᱷᱟᱱᱟ ᱨᱮᱠᱚ ᱥᱟᱸᱵᱟᱣ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱚᱸᱰᱮ ᱜᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ mein kampf (my conflict) ᱧᱩᱜᱩᱢᱟᱱ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟᱭ ᱚᱞ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱾
==ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
[https://en.m.wikipedia.org/wiki/F%C3%BChrermuseum Führermuseum - Wikipedia]
[https://en.m.wikipedia.org/wiki/List_of_Adolf_Hitler%27s_personal_staff List of Adolf Hitler's personal staff - Wikipedia]
[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Hitler_and_Mannerheim_recording Hitler and Mannerheim recording - Wikipedia]
[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Julius_Schaub Julius Schaub - Wikipedia]
[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Karl_Mayr Karl Mayr - Wikipedia]
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15825245 Adolf Hitler's medical care]
[http://www.leics.gov.uk/the_nazi_master_plan.pdf Leicestershire County Council | Serving the people of Leicestershire]
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Internet_Archive Internet Archive - Wikipedia]
[https://archive.org/details/Hitler-OSS-CIA Adolf Hitler OSS-CIA]
[https://www.imdb.com/name/nm0386944/ Adolf Hitler]
[http://vault.fbi.gov/adolf-hitler Adolf Hitler]
[https://web.archive.org/web/20051126074323/http://www.ww2incolor.com/gallery/movies/hitler_color World War 2 Pictures In Color :: WWII Movies in Color :: Hitler and his officers]
[http://www.bbc.co.uk/programmes/p00546wh BBC Radio 4 - In Our Time, Hitler in History]
[[Category:!Main category]]
ewhpmgvpzhgufnuzov2o4f6nycvaqea
ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱟᱠᱷᱲᱟ
4
1351
176035
161794
2025-07-06T07:58:49Z
2A0C:5A80:F300:8500:CE59:AEBB:A243:EB25
176035
wikitext
text/x-wiki
Magnusota
==ᱛᱷᱚᱠ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱵᱟᱭ ᱜᱟᱱᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ==
[[ᱛᱷᱚᱠᱺᱯᱚᱱᱚᱛ]]
[[ᱛᱷᱚᱠᱺᱚᱛᱱᱚ]]
ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱚᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱚᱱᱟ ᱴᱷᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱡᱟᱜᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱭ ᱫᱚᱲᱚᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱪᱮᱫᱟᱜ ? ᱫᱟᱹᱭᱠᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ [[ᱟᱥᱟᱢ]] ᱚᱱᱚᱞ ᱵᱚ ᱧᱮᱞ ᱢᱟ ᱾ ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 11:35, 2 ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
::[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ᱜᱚᱢᱠᱮ, '''ᱛᱷᱚᱠ''' ᱟᱨ '''ᱯᱚᱱᱚᱛ''' ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ (symbol) ᱵᱤᱱ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ, ᱚᱱᱟᱫᱚ '''ᱢᱩᱼᱜᱟᱹᱦᱞᱟᱹ''' ᱴᱩᱰᱟᱹᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱵᱟᱭ ᱜᱟᱱᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱤᱝᱜᱽᱞᱤᱥ ᱠᱤᱵᱚᱨᱰ ᱛᱮ ᱥᱮᱢᱤᱠᱚᱞᱚᱱ (semicolon) ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱟᱫᱮᱨᱮ ᱵᱤᱱ ᱜᱟᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 16:00, 2 ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
:: ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱞᱟᱹᱭ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱞᱟᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 07:26, 3 ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
== ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱟᱹᱨᱩ ==
ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱠᱚ !
ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮ ᱢᱚᱡᱽ ᱥᱟᱺᱦᱤᱡ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱦᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱨ ᱠᱚ ᱥᱟᱡᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ [[ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱥᱟᱦᱴᱟ]] ᱟᱹᱨᱩ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱟᱹᱨᱩᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱮᱞᱵᱤᱰᱟᱹᱣ (Preview) ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱮᱢ ᱠᱮᱫ ᱟᱹᱧ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱧᱮᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱯᱮᱭᱟᱜ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟᱨ ᱡᱟᱦᱟᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱷᱟᱱ ᱞᱟᱹᱭ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ ᱹᱹᱹᱹ ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱹᱹᱹᱹ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 17:13, 9 ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
-@[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ᱟ.ᱰᱤ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱜᱮ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ..[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 01:56, 10 ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
:[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱠᱥᱟ ᱢᱚᱡᱽᱜᱮ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱟᱠᱥᱟ ᱣᱤᱠᱤ ᱨᱮ ᱟᱯᱰᱮᱴ ᱠᱟᱜ ᱢᱮ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 05:35, 11 ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
:: {{Ping|Manik Soren}} & {{Ping|R Ashwani Banjan Murmu}} ᱜᱚᱢᱠᱮ, ᱟᱭᱢᱟ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱟᱹᱵᱤᱱᱟᱜ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ, ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱟᱹᱜᱮ ᱜᱮ ᱤᱧ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱱᱟᱶᱟ ᱨᱩᱯᱛᱤᱧ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 06:16, 11 ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱧᱮᱞ ᱵᱤᱰᱟᱹᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu/sandbox/ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱥᱟᱦᱴᱟ|ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱞᱤᱱ ᱢᱮ]]
== add social link ==
<center>
ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟᱸᱡᱟᱭ ᱢᱮ: [[File:F icon.svg|40px|baseline|link=https://www.facebook.com/satwikipedia]] {{P|1='''[https://www.facebook.com/satwikipedia ᱯᱷᱮᱥᱵᱩᱠ]'''}}, [[File:Twitter_icon.svg|40px|baseline|link=https://twitter.com/satwikipedia]] {{P|1='''[https://twitter.com/satwikipedia ᱴᱩᱭᱴᱚᱨ]'''}} ᱟᱨ [[File:Instagram simple icon.svg|40px|baseline|link=http://instagram.com/satwikipedia]] {{P|1='''[https://instagram.com/satwikipedia ᱤᱱᱥᱴᱟᱜᱽᱨᱟᱢ]'''}}
</center>
ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱠᱚ, ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱟᱲᱮ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱡᱚᱱᱚᱲ ( social link i.e. fb, insta,twitter) ᱵᱚᱱ ᱫᱚᱦᱚᱭᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱤᱧᱟᱜ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱫᱚ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱠᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱠᱚ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱠᱚ ᱧᱮᱞ ᱮᱫᱟ ᱩᱱᱠᱩ ᱟᱵᱚ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱥᱩᱵᱤᱫᱷᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱟᱯᱮᱭᱟᱜ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ Support/oppose ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱚᱞ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ ᱿ ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱿ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 08:12, 28 ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
#Support - ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 11:42, 4 ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
#Support - ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 07:28, 14 ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
#
#support -ᱟ.ᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ ᱾[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Shibu Murmu|Shibu Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Shibu Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 12:51, 14 ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
#support ᱢᱚᱡᱽ ᱜᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ | [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Joy sagar Murmu|Joy sagar Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Joy sagar Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 22:25, 15 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
#support ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ | [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rameshmurmu257|Ramesh Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramesh Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 08:15, 16 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
== ᱥᱟᱢᱮᱞᱟᱭ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ (Editathon) ᱵᱟᱵᱚᱛ ᱛᱮ ==
[[ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ]] ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱨᱮ [[Wikipedia:ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱮᱥᱤᱭᱳ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱒᱐᱑᱘|ᱮᱥᱤᱭᱳ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱥᱟᱯᱟᱲᱟᱣ ᱒᱐᱑᱘]] ᱦᱩᱭᱮᱱ ᱞᱮᱠᱟ ᱟᱵᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱥᱟᱢᱮᱞᱟᱭ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱚ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱜᱟᱱᱚᱜ-ᱟ ᱥᱮ ᱵᱟᱝ ᱟ ? [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 12:36, 8 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
::ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 12:10, 9 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
== Need to convert digits (0-9) in to Santali ==
ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱚᱜᱮ,<br>
ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱧᱤᱛ ᱦᱚᱸ ᱮᱞ (Digit) ᱠᱚ ᱤᱝᱨᱮᱡᱤ ᱛᱮ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸ ᱮᱞ ᱠᱚ Automatic ᱛᱮᱭᱟᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟᱠᱚ ᱫᱚ ᱤᱝᱨᱮᱡᱤ ᱛᱮᱜᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱞᱫᱟ ᱮᱞ ᱠᱚ ᱦᱚᱸ ᱡᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱚᱱᱟ ᱵᱟᱝ ᱵᱚ ᱩᱫᱩᱜ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱛ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱤᱧ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣᱤᱧ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱟᱫᱚ ᱟᱥᱚᱸ ᱠᱟᱹᱱᱟᱹᱧ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱹᱜᱛᱤ ᱤᱧ ᱞᱮᱠᱟ ᱟᱯᱮ ᱠᱚ ᱦᱚᱸ ᱯᱮ ᱦᱩᱫᱤᱥᱮᱛ ᱜᱮᱭᱟ᱾ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱞ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱜᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱥᱮ ᱵᱟᱝ ᱚᱱᱟ ᱟᱯᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱤᱧᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱚᱞ ᱞᱟᱛᱟᱨᱨᱮ Support/oppose ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱚᱞ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 08:01, 6 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
# ᱵᱷᱤᱨ ᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱡᱟ.ᱱᱤᱡ ᱢᱚᱵᱟᱭᱤᱞ ᱛᱮ ᱚᱱᱚᱞ ᱠᱚ ᱵᱚᱱ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ, ᱩᱥᱟ.ᱨᱟ ᱚᱞ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱚᱠᱚᱭ ᱠᱚ ᱪᱚ ᱚᱠᱟ ᱚᱠᱟ ᱠᱤᱵᱚᱨᱰ ᱵᱚᱱ ᱪᱟᱲᱪᱟᱲᱮᱫ ? ᱟᱵᱚ ᱢᱚᱱᱮ ᱠᱷᱩᱥᱤᱭᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱤᱵᱚᱨᱰ ᱠᱚᱨᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱞᱤ ᱮᱞ ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱮ ᱨᱚᱢᱟᱱ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱞᱟᱲᱪᱟᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟ.ᱱᱤᱡ | [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Joy sagar Murmu|Joy sagar Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Joy sagar Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 08:24, 6 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
# Support [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 13:18, 6 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
# Support [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 02:43, 7 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
# Support ᱱᱚᱶᱟ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭᱚᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 06:19, 11 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
# Support ᱤᱧ ᱮᱢ ᱠᱮᱫᱟ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Sohagini Hasdak|Sohagini Hasdak]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Sohagini Hasdak|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 08:11, 11 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
#support [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Shibu Murmu|Shibu Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Shibu Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 14:23, 18 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
== Request for changing the 'Wikipedia' and 'Wikipedia_Talk' namespace in Santali ==
ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱡᱚᱛᱚᱠᱚᱜᱮ, <br>
ᱟᱵᱳᱣᱟᱜ ᱣᱤᱠᱤ ᱨᱮ 'Wikipedia' and 'Wikipedia_Talk' namespace ᱫᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱛᱮ ᱵᱟᱝ ᱠᱟᱛᱮ ᱤᱝᱨᱮᱡᱤ ᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱤᱧᱤᱧ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱫᱟ ᱯᱟᱞᱮ ᱱᱚᱣᱟᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱛᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱞᱮᱱᱷᱟᱱ ᱱᱟᱯᱟᱭᱚᱜᱼᱟ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱟᱯᱮ ᱠᱳᱣᱟᱜ ᱢᱚᱛᱟᱢᱚᱛ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱞᱟᱹᱜᱛᱤᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱫᱟᱭᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱤᱧᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱚᱞ ᱞᱟᱛᱟᱨᱨᱮ Support/oppose ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱚᱞ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ᱾ <br>
ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱤᱧᱜᱮ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 06:11, 11 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
# Support ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱤᱱ ᱨᱟᱠᱷᱟᱧᱩᱢ (namespace) ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱᱟ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱣᱤᱠᱤ ᱨᱮᱜᱮ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 06:37, 11 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
# Support ᱤᱧ ᱮᱢ ᱠᱮᱫᱟ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Sohagini Hasdak|Sohagini Hasdak]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Sohagini Hasdak|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 08:13, 11 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
# Support, ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱛᱮ ᱚᱞ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 17:03, 15 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
#support[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Shibu Murmu|Shibu Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Shibu Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 14:24, 18 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
== ᱯᱷᱟᱹᱜᱩᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱚᱱᱚᱞ ==
@[[User:Fagu Baskey|ᱯᱷᱟᱹᱜᱩ ᱵᱟᱥᱠᱮ]] ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱦᱟᱞᱮ ᱜᱮ ᱟᱹᱵᱤᱱ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱦᱟᱠᱟᱫ ( [[ᱯᱷᱟᱹᱜᱩᱱ (ᱵᱮᱣᱨᱟ ᱥᱟᱠᱟᱢ)]] )ᱥᱟᱦᱟᱴᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱜᱮ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱦᱴᱟ ( [[ᱯᱷᱟᱹᱜᱩᱱᱼ ᱵᱮᱣᱨᱟ ᱥᱟᱠᱟᱢ]] ) ᱞᱟᱦᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱩᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱜᱮ ᱟᱹᱵᱤᱱᱟᱜ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱵᱷᱟᱹᱜᱤᱼᱟ ᱯᱟᱞᱮᱱ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 01:47, 25 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
::ᱢᱤᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱚᱱᱚᱞ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱢᱮᱥᱟ (merge) ᱜᱟᱱᱚᱜᱼᱟ, '''<nowiki>{{merge|ᱚᱱᱚᱞ ᱧᱩᱛᱩᱢ}}</nowiki>''' ᱪᱷᱟᱸᱪ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱠᱟᱛᱮ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 13:30, 25 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
== ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ==
ᱵᱳᱭᱦᱟ ᱢᱤᱥᱤᱠᱚ, ᱛᱮᱦᱮᱧ ᱣᱤᱠᱤᱯᱮᱰᱤᱟᱨᱮ ᱮᱠᱟᱩᱱᱴᱤᱧ ᱠᱦᱩᱞᱟ ᱠᱮᱫ ᱟ | ᱡᱟᱦᱟᱱ ᱠᱦᱚᱵᱚᱨ ᱮᱢᱟᱱ ᱱᱚᱟ ᱥᱟᱤᱴ ᱠᱦᱚᱱ ᱷᱚᱞᱤᱧ ᱵᱟᱰᱟᱭᱠᱮᱢᱟ | ᱚᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱢᱟ ᱨᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜᱛᱟᱢᱟ ᱫᱦᱚᱨᱚᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱢᱟ ᱟᱢᱦᱚ ᱢᱮᱱᱟᱢ | ᱚᱞᱮᱢ ᱟᱫᱞᱮᱨᱮ ᱨᱚᱲᱮᱢ ᱟᱫᱞᱮ ᱫᱦᱚᱨᱚᱢ ᱮᱢ ᱟᱫᱞᱮᱨᱮ ᱟᱢᱦᱚᱢ ᱟᱫᱚᱜ | ᱡᱚᱛᱚᱠᱚᱜᱮ ᱪᱤᱨᱜᱟᱞ | ᱣᱤᱠᱤᱯᱮᱰᱤᱟ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱨᱚᱞ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱠᱚᱞᱟᱠᱚ ᱟᱰᱤ ᱟᱰᱤ ᱥᱟᱨᱦᱟᱚ |ᱡᱚᱦᱟᱨ |[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Karunakar Marndi|Karunakar Marndi]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Karunakar Marndi|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱑:᱐᱔, ᱓ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
== personal sandbox ==
ᱡᱳᱦᱟᱨ,
ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤ ᱨᱮ, ᱥᱮᱱᱲᱵᱚᱠᱥ ᱞᱟᱜᱤᱫ ᱰᱤᱰᱤᱠᱮᱛᱮᱰ ᱞᱤᱧᱸᱠ ᱵᱟᱱᱩᱟᱟ᱾ ᱚᱱᱟᱠᱦᱟᱤᱨ ᱰᱮᱵᱷᱟᱨᱭᱟ.ᱺRocky 734/sandbox ᱛᱮᱟᱨ ᱠᱮᱟᱟ ...
ᱱᱚᱠᱟ ᱛᱮ ᱛᱮᱟᱨ ᱛᱦᱤᱠᱟᱟ ᱥᱮ ᱵᱟᱝᱟᱟ ᱟᱨ, ᱪᱮᱫ problem ᱦᱟᱡᱩᱟᱟ ᱥᱮ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rocky 734|Rocky 734]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Rocky 734|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱓:᱐᱐, ᱑᱙ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
::{{Ping|Rocky 734}} ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ problem ᱵᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟᱢᱟᱜ user page ᱨᱮ ᱟᱢᱟᱜ sendbox ᱵᱩᱛᱟᱹᱢ ᱥᱟᱢᱵᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟᱹᱧ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱞᱤᱱ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱞᱜᱟ ᱛᱮᱢ ᱵᱚᱞᱚ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱐:᱒᱓, ᱑᱙ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
:::ᱵᱷᱱᱭᱟᱵᱟᱫ {{ping|Ramjit Tudu}} --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rocky 734|Rocky 734]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Rocky 734|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱓:᱑᱙, ᱑᱙ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
== ᱟᱨᱴᱤᱠᱞ ᱚᱠᱟᱞᱠᱟᱴᱮ ᱠᱚ ᱰᱤᱞᱤᱴ ᱟᱟ, ᱟᱯᱱᱟᱨ sandbox ᱨᱮ ? ==
ᱟᱨᱴᱤᱠᱞ ᱚᱠᱟᱞᱠᱟᱴᱮ ᱠᱚ ᱰᱤᱞᱤᱴ ᱟᱟ, ᱟᱯᱱᱟᱨ sandbox ᱨᱮ ? --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rocky 734|Rocky 734]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Rocky 734|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱑᱕, ᱒᱑ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
::{{Ping|Rocky 734}} ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱥᱟᱦᱴᱟ delete ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱟᱱᱟᱢ ᱚᱸᱰᱮ '''<nowiki>{{Delete| Reason}}</nowiki>''' ᱚᱞ ᱢᱮ ᱾ '''Reason''' ᱨᱮ ᱫᱚ ᱪᱮᱫ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ delete ᱥᱟᱱᱟᱭᱮᱫ ᱢᱮᱭᱟ ᱚᱱᱟ ᱚᱞ ᱢᱮ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱰᱢᱤᱱᱤᱥᱴᱨᱮᱴᱚᱨ ᱠᱚ ᱜᱮᱫ ᱜᱤᱰᱤᱭᱟ ᱱᱷᱟᱜ .... --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱘:᱑᱖, ᱒᱒ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
== ᱨᱚᱱᱚᱲᱟᱱ ᱦᱩᱲᱟᱹᱜ ᱵᱟᱵᱚᱛ ᱛᱮ (Regarding grammatical mistake) ==
ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱫᱤᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱪᱚ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱜᱟᱱ ᱚᱱᱚᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ (heading) ᱦᱩᱲᱟᱹᱜ ᱜᱮ ᱚᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱚᱱᱚᱞ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱦᱩᱲᱟᱹᱜ ᱜᱮ ᱚᱞ ᱠᱚᱜ ᱠᱷᱟᱱ ᱚᱱᱟ ᱚᱱᱚᱞ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱣ ᱠᱚᱢᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱠᱟᱨᱚᱱ "ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮᱜᱮ ᱦᱩᱲᱟᱹᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱨ ᱪᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱚᱜ-ᱟ ?" ᱱᱚᱝᱠᱟᱱ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱧᱮᱧᱮᱞᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱢᱚᱱᱮ ᱨᱮ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱮ ᱟᱯᱮ ᱥᱟᱱᱢᱟᱢ ᱠᱚᱴᱷᱮᱱ ᱱᱮᱦᱚᱸᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮ ᱧᱩᱛᱩᱢᱱ ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱹᱜᱤ ᱥᱟᱹᱦᱤᱡ ᱚᱞ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ ᱾
ᱟᱥᱟᱹᱧ ᱫᱚᱦᱚᱭᱟ ᱡᱚᱛᱚ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱟᱜᱟᱢ ᱫᱤᱱ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱵᱚᱛ ᱥᱚᱱᱛᱚᱨ ᱯᱮ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱑:᱑᱔, ᱗ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
== Bengali translation required ==
{{ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:ᱜᱩᱣᱟᱦᱟᱴᱤ}}
== Participating TTT2019 (Ramjit Tudu) ==
ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱠᱚ, ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱧ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱚᱪᱚᱭᱮᱫ ᱯᱮᱭᱟ ᱪᱤ, ᱫᱟᱨᱟᱭᱠᱟᱱ [https://meta.wikimedia.org/wiki/CIS-A2K/Events/Train_the_Trainer_Program/2019 TTT2019_Program] ᱨᱮ ᱤᱧ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱥᱟᱹᱱᱟᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱨ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱥᱮᱬᱟ ᱟᱹᱜᱩᱭ ᱛᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱞᱤᱥᱴᱤ ᱠᱮᱫᱼᱟᱹᱧ -ᱺ
*ᱯᱷᱚᱴᱚ/ᱢᱮᱰᱤᱭᱟ ᱞᱟᱭᱥᱮᱸᱥ ᱟᱹᱨᱩ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱣᱤᱠᱤᱠᱚᱢᱚᱱᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱭᱨᱤᱛ
*ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱦᱚᱨᱟ
*ᱱᱟᱶᱟ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱚᱪᱚ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱥᱟᱹ
ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱪᱮᱫᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱱᱮᱧ ᱢᱩᱠᱨᱩᱲ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱯᱮᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱᱟ ᱹᱹᱹ ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱹᱹᱹ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱔:᱓᱘, ᱖ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
# Support ᱤᱧ ᱮᱢ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ Event ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱭᱢᱟ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱠᱚᱢ ᱪᱤᱫᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮᱧ ᱨᱤᱠᱟᱹᱭ ᱫᱟ᱾ ᱟᱢᱟᱜ ᱥᱮᱞᱮᱫᱽ ᱥᱟᱨ ᱠᱚᱜ ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱠᱚᱜ ᱢᱟ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱐᱔, ᱖ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
# Support ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱛᱷᱩᱢ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱴᱟ, ᱟ.ᱰᱤ ᱰᱷᱮᱨ ᱪᱮᱫ ᱦᱟ.ᱡᱩᱜ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱢᱮ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Maina Tudu|Maina Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱙:᱓᱓, ᱗ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
== Participating TTT2019 (Fagu Baskey) ==
ᱥᱟᱱᱟᱢᱠᱚ ᱡᱚᱦᱟᱨ, ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱧ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱚᱪᱚᱭᱮᱫ ᱯᱮᱭᱟ ᱪᱤ, ᱫᱟᱨᱟᱭᱠᱟᱱ [https://meta.wikimedia.org/wiki/CIS-A2K/Events/Train_the_Trainer_Program/2019 TTT2019_Program] ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱥᱟᱱᱟᱹᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱟᱛᱷᱟᱠᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱬᱟ ᱟᱹᱜᱩ ᱥᱟᱹᱱᱟᱹᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟᱠᱚ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱮᱢ ᱮᱱᱟ ᱺ
*ᱯᱷᱚᱴᱚ/ᱢᱮᱰᱤᱭᱟ ᱞᱟᱭᱥᱮᱱᱥ ᱟᱹᱨᱩ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱣᱤᱠᱤᱠᱚᱢᱚᱱᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱭᱨᱤᱛ
*ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱦᱚᱨᱟ
*ᱱᱟᱶᱟ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱚᱪᱚ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱥᱟᱹ
ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱪᱮᱫᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱱᱮᱧ ᱢᱩᱠᱨᱩᱲ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱯᱮᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱤᱧ ᱠᱷᱚᱡᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱦᱟᱨ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱗:᱑᱕, ᱗ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
# Support ᱜᱮ ᱯᱷᱟ.ᱜᱩ ᱵᱟ.ᱵᱩ, ᱥᱟ.ᱜᱩᱱ ᱫᱟᱨᱟᱢ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Maina Tudu|Maina Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱙:᱓᱗, ᱗ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
#Support ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮ ᱟᱹᱵᱤᱱᱟᱜ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱜᱚᱱᱚᱝᱟᱱᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮᱧ ᱢᱚᱱᱮᱭᱮᱫᱼᱟ ᱾ -- [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱒᱖, ᱗ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
#Support ᱤᱧ ᱮᱢ ᱠᱮᱫᱟ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱑᱒, ᱑᱐ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
# Support ᱤᱧ ᱪᱟᱞ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱟᱯᱮ TTT ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹ ᱯᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱦᱟᱹᱡᱩᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱔᱑, ᱑᱑ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
== Participating TTT2019 (Rocky 734) ==
ᱥᱟᱱᱟᱢᱠᱚ ᱡᱚᱦᱟᱨ, ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱧ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱚᱪᱚᱭᱮᱫ ᱯᱮᱭᱟ ᱪᱤ, ᱫᱟᱨᱟᱭᱠᱟᱱ [https://meta.wikimedia.org/wiki/CIS-A2K/Events/Train_the_Trainer_Program/2019 TTT2019_Program] ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱥᱟᱱᱟᱹᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱟᱛᱷᱟᱠᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱬᱟ ᱟᱹᱜᱩ ᱥᱟᱹᱱᱟᱹᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟᱠᱚ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱮᱢ ᱮᱱᱟ ᱺ
*ᱯᱷᱚᱴᱚ/ᱢᱮᱰᱤᱭᱟ ᱞᱟᱭᱥᱮᱱᱥ ᱟᱹᱨᱩ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱣᱤᱠᱤᱠᱚᱢᱚᱱᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱭᱨᱤᱛ
*ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱦᱚᱨᱟ
*ᱱᱟᱶᱟ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱚᱪᱚ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱥᱟᱹ
ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱪᱮᱫᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱱᱮᱧ ᱢᱩᱠᱨᱩᱲ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱯᱮᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱤᱧ ᱠᱷᱚᱡᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rocky 734|Rocky 734]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Rocky 734|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱑:᱓᱙, ᱗ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
#Support ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮ ᱟᱹᱵᱤᱱᱟᱜ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱜᱚᱱᱚᱝᱟᱱᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮᱧ ᱢᱚᱱᱮᱭᱮᱫᱼᱟ ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱘:᱑᱖, ᱗ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
#Support ᱤᱧ ᱮᱢ ᱠᱮᱫᱟ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱑᱒, ᱑᱐ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
# Support ᱤᱧ ᱪᱟᱞ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱟᱯᱮ TTT ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹ ᱯᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱦᱟᱹᱡᱩᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱔᱒, ᱑᱑ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
== Participating TTT2019 (Maina Tudu) ==
ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱚᱜᱮ ᱡᱚᱦᱟᱨ, ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱧ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱚᱪᱚ ᱮᱫ ᱵᱚᱱᱟ ᱪᱤ ᱫᱟᱨᱟᱭ ᱠᱟᱱ
[https://meta.wikimedia.org/wiki/CIS-A2K/Events/Train_the_Trainer_Program/2019 TTT2019_Program] ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱥᱟᱱᱟᱹᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱛᱤᱱᱟ.ᱝ ᱜᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱬᱟ ᱟᱹᱜᱩ ᱥᱟᱹᱱᱟᱹᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟᱠᱚ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱮᱢ ᱮᱱᱟ ᱺ
*ᱯᱷᱚᱴᱚ/ᱢᱮᱰᱤᱭᱟ ᱞᱟᱭᱥᱮᱱᱥ ᱟᱹᱨᱩ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱣᱤᱠᱤᱠᱚᱢᱚᱱᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱭᱨᱤᱛ
*ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱦᱚᱨᱟ
*ᱱᱟᱶᱟ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱚᱪᱚ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱥᱟᱹ
ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱪᱮᱫᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱱᱮᱧ ᱢᱩᱠᱨᱩᱲ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱯᱮᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱤᱧ ᱠᱷᱚᱡᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Maina Tudu|Maina Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱗:᱕᱗, ᱗ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
#Support ᱱᱚᱶᱟv ᱨᱮ ᱟᱹᱵᱤᱱᱟᱜ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱜᱚᱱᱚᱝᱟᱱᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮᱧ ᱢᱚᱱᱮᱭᱮᱫᱼᱟ ᱾ -- [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱘:᱐᱔, ᱗ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
#Support ᱤᱧ ᱮᱢ ᱠᱮᱫᱟ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱑᱒, ᱑᱐ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
#Support ᱤᱧ ᱪᱟᱞ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱟᱯᱮ TTT ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹ ᱯᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱦᱟᱹᱡᱩᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱯᱮ ᱟᱬᱛᱤ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱦᱟᱠᱚᱣᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮᱫ ᱟᱥᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱭᱮᱱᱟ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱖:᱑᱒, ᱑᱑ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
== TTT2019 ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫ ᱛᱤᱱᱟᱹᱝ ᱜᱟᱱ ᱥᱮᱪᱮᱫ ==
TTT2019 ᱯᱨᱚᱜᱨᱟᱢ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱤᱱᱟᱹᱝ ᱜᱟᱱ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱤᱧ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱫᱼᱟ, ᱚᱱᱟ ᱜᱮ ᱟᱵᱚ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱴᱷᱮᱱ ᱱᱟᱥᱮᱧ ᱟᱹᱬᱛᱤ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱮᱫᱼᱟ᱾ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱨᱚᱜᱨᱟᱢ ᱞᱟᱦᱟᱨᱮ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤᱥᱟᱲᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱫᱟᱣ ᱵᱟᱹᱧ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱫ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱞᱮᱵᱷᱮᱞ ᱯᱨᱚᱜᱨᱟᱢ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱤᱧ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚᱣᱟᱜ ᱜᱮ ᱱᱟᱣᱟ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱚᱸᱰᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱭ ᱦᱤᱥᱤᱫ ᱥᱟᱶ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱝᱠᱟᱹᱧ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣ ᱠᱮᱫᱼᱟ, ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱟᱠᱟᱱ ᱡᱮᱛᱮ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱤᱱ ᱣᱤᱠᱤᱯᱮᱰᱤᱭᱟᱱ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱤᱧᱟᱜ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱮ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ᱾ ᱛᱤᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱩᱱᱠᱩ ᱠᱚ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱠᱮᱫᱼᱟ, ᱤᱧ ᱫᱚ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱠᱞᱟ ᱜᱮᱧ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱟᱨ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱜᱟᱺᱦᱤᱨ ᱞᱮᱱᱟ ᱤᱧ ᱛᱩᱞᱩᱡ᱾ᱯᱩᱱ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱯᱨᱚᱜᱨᱟᱢ ᱛᱤᱥ ᱨᱮ ᱪᱟᱵᱟ ᱮᱱᱟ ᱴᱷᱤᱠᱟᱹ ᱜᱮ ᱵᱟᱝᱼᱟ ᱟᱨ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱢᱟ ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱦᱟᱜ ᱜᱮ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱱᱟ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ᱾ ᱩᱱᱠᱩ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱱᱟᱣᱟ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱩᱠᱱᱩ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱪᱩᱰᱟᱹᱨᱚᱜ ᱜᱮ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱱᱟ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ᱾
ᱚᱱᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱱᱟᱣᱟ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱪᱮᱫᱚᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱣ ᱤᱧ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱫᱼᱟ᱾ Wikidata, Wikisource, Wikimania, Wikimedia, Wiki commons, Wikiproject, ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱜᱮ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱤᱧ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱟᱣᱟ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱠᱚ ᱪᱟᱞ ᱟᱫ ᱞᱮᱭᱟ᱾ ᱤᱧ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ ᱱᱟᱣᱟ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱟᱺᱦᱤᱨ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮᱠᱷᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱠᱟᱹᱣᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱚᱠᱛᱚ ᱚᱰᱚᱠ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ Wikipedia Tour ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮᱜᱮ ᱵᱤᱥᱟᱠᱷᱟᱯᱟᱴᱱᱟᱢ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱥᱟᱠᱷᱟ ᱢᱤᱣᱡᱤᱭᱚᱢ ᱦᱚᱸᱞᱮ ᱦᱤᱨᱤ ᱞᱮᱫᱼᱟ᱾ ᱟᱹᱰᱤ ᱦᱚᱲ ᱴᱷᱮᱱ ᱰᱤᱡᱤᱴᱟᱞ ᱠᱟᱢᱮᱨᱟ ᱦᱚᱸ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱢᱤᱣᱡᱤᱭᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱞᱮ ᱛᱩᱞᱟᱹᱣ ᱞᱮᱫᱼᱟ᱾ ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱚᱠᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱠᱳᱯᱤ ᱨᱟᱭᱤᱴ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱟᱨ ᱚᱠᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱠᱳᱯᱤ ᱨᱟᱭᱤᱴ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱵᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱛᱩᱞᱟᱹᱡᱚᱠᱷᱟ ᱨᱚᱯᱚᱲ ᱢᱤᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱳᱯᱤ ᱨᱟᱭᱤᱴ ᱵᱟᱝ ᱟᱜ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱠᱚᱫᱚ ᱣᱤᱠᱤ ᱠᱚᱢᱚᱱᱥ ᱨᱮ ᱞᱟᱫᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱭ ᱜᱚᱴᱟ ᱠᱮᱫᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱜᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱪᱮᱫᱚᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱢᱮᱴ ᱡᱚᱝ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱜᱮ ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ Online ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱵᱚᱱ ᱧᱟᱢᱮᱫᱼᱟ, Offline ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱟᱠ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱱᱟᱥᱮᱧ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱮᱱ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱶ ᱛᱮ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱚᱰᱚᱠ ᱠᱟᱛᱮ ᱮᱴᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱚᱠᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱥᱩᱞᱩᱠ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱡᱚᱲᱟᱣ, ᱨᱚᱲ ᱨᱚᱯᱚᱲ ᱨᱮ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱥᱚᱫᱚᱨ, Acceptance and Patience ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫᱚᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱣ ᱧᱟᱢᱮᱱᱟ᱾
ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱨᱮ ᱟᱵᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱤᱱᱟᱹᱜ ᱤᱧ ᱢᱮᱱᱟ, ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱵᱟᱨ/ᱯᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤᱥᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱ ᱫᱚᱦᱚᱭ ᱢᱟ ᱟᱨ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹᱜ ᱠᱟᱱ ᱡᱮᱛᱮ ᱦᱚᱲ ᱚᱱᱟᱨᱮ ᱫᱟᱣ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱞᱟᱹᱯᱟᱹᱭ ᱪᱮᱯᱮᱫ ᱟᱵᱚᱱ, ᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱟᱵᱚ ᱠᱚ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤᱜ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱩᱞᱩᱠ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱫᱚᱲᱦᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ᱾ ᱼᱼ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Maina Tudu|Maina Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱖:᱕᱗, ᱗ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
::ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ {{Ping|Maina Tudu}} ᱫᱟᱹᱭ, TTT2019 ᱨᱮ ᱟᱢᱟᱜ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣᱮᱱ ᱟᱭᱢᱟ ᱠᱛᱷᱟᱢ ᱥᱮᱬᱟ ᱟᱹᱜᱩ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱟᱨ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ, ᱜᱩᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱟᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱮᱢ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮ, ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱠᱟᱛᱮ ᱮᱴᱟᱜ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱩᱫᱽᱜᱟᱹᱣ ᱠᱚ ᱧᱟᱢᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱤᱧᱟᱜ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱣ ᱹᱹᱹ ᱡᱚᱦᱟᱨᱹᱹᱹ --ℝ𝕒𝕞𝕛𝕚𝕥 𝕋𝕦𝕕𝕦 ᱑᱗:᱒᱔, ᱗ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
== ᱴᱩᱞᱥ ᱡᱩᱲᱟᱹᱣ ᱺ Cite, Short_URL, sandbox ==
ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱮᱰᱵᱷᱟᱱᱥ ᱴᱩᱞᱥ (ᱦᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱨ) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱩᱲᱟᱹᱣ ᱟᱵᱚᱱ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱴᱩᱞᱥ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱺ-
*Cite (ᱛᱩᱢᱟᱹᱞ)- ᱛᱩᱢᱟᱹᱞ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱛᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱱᱚᱲ ᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱟ ᱾
* Short_URL - URL ᱠᱚ ᱠᱷᱟᱴᱚ ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱭ ᱾
* Sandbox - ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱚᱱᱚᱞ ᱠᱚ ᱵᱤᱰᱟᱹᱣ ᱵᱟᱠᱷᱨᱟ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱠᱥᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱴᱩᱞᱥ ᱡᱩᱲᱟᱹᱣ ᱵᱟᱠᱷᱨᱟ ᱟᱯᱮᱭᱟᱜ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱯᱮ, ᱥᱟᱶᱛᱮ sandbox ᱫᱚ ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱛᱮ ᱪᱮ ᱪᱤᱠᱤ ᱛᱮ "ᱥᱮᱸᱰᱵᱚᱠᱥ" ᱪᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱛᱮ ᱪᱮᱫ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱵᱚᱱ ᱚᱞ ᱮᱫᱟ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ ᱹᱹᱹ ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱹᱹᱹ ℝ𝕒𝕞𝕛𝕚𝕥 𝕋𝕦𝕕𝕦 ᱑᱔:᱐᱑, ᱒ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
:: ᱡᱚᱷᱟᱨ {{ping|Ramjit Tudu}}, ᱟᱵᱤᱱ ᱡᱟᱷᱟ ᱴᱩᱞ ᱠᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱚ ᱵᱤᱱ ᱮᱢ ᱠᱮᱫᱟ, ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱤᱸᱜᱨᱟᱡᱤ ᱣᱤᱠᱤ ᱨᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱥᱚᱢᱚᱭ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱽᱟ ᱾ ᱤᱧᱟᱜ ᱮᱠᱥᱯᱤᱨᱤᱮᱱᱥ ᱨᱮ ᱱᱚᱟ ᱠᱚ ᱴᱩᱢᱟ.ᱞ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤ ᱨᱮ ᱦᱮᱡ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱫᱚ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱞᱟᱜᱮ ᱫᱷᱟᱨᱟ ᱜᱮ ᱪᱟᱵᱟᱜ ᱟᱟ, ᱟᱨ ᱟᱨᱴᱤᱠᱞ ᱚᱞ ᱨᱮ ᱡᱟᱥᱛᱤ ᱵᱚᱱ ᱫᱷᱭᱟᱱ ᱮᱢ ᱫᱟᱰᱮᱟᱜᱽᱟ ᱵᱚᱱ ᱾ Cite ᱟᱨ short ᱫᱚ ᱟᱰᱤ ᱞᱟᱠᱛᱤ ᱟᱠᱟᱱᱟ , ᱟᱨ Sandbox ᱫᱚ ᱤᱧᱟᱜ ᱦᱤᱥᱟᱵ ᱛᱮ ᱤᱸᱜᱨᱟᱡᱤ ᱛᱮ ᱜᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮ ᱵᱩᱡᱷᱟᱣ ᱮᱟᱤᱧ ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rocky 734|Rocky 734]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Rocky 734|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱒:᱔᱙, ᱓ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
==ᱣᱤᱠᱤᱠᱳᱱᱯᱷᱳᱨᱮᱱᱥ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ ᱒᱐᱒᱐ ᱦᱟᱭᱫᱨᱟᱵᱟᱫᱽ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱯᱨᱚᱥᱛᱟᱵᱽ==
ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱡᱚᱦᱟᱨ , ᱤᱧ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱮᱣᱨᱟ ᱟᱱᱫᱷᱨᱟᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱟᱨ ᱛᱮᱞᱮᱸᱜᱟᱱᱟ ᱨᱤᱱ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟᱱ ᱵᱤᱫᱟᱹᱞ ᱛᱮ ᱱᱚᱰᱮᱧ ᱯᱳᱥᱴᱮᱫᱟ ᱾ ᱩᱱᱠᱩ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱫᱚᱵᱚᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱚᱣᱟ , ᱩᱱᱠᱩ ᱒᱐᱒᱐ ᱨᱮ ᱦᱟᱭᱫᱨᱟᱵᱟᱫᱽᱨᱮ ᱣᱤᱠᱤᱠᱚᱱᱯᱷᱚᱨᱮᱱᱥ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ ᱒᱐᱒᱐ ᱦᱟᱭᱫᱨᱟᱵᱟᱫᱽ ᱨᱮ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ᱢᱤᱫ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱱᱯᱷᱚᱨᱮᱱᱥ ᱮᱴᱟᱜ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ, ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ, ᱱᱟᱣᱟ ᱦᱩᱫᱤᱥ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱣᱤᱠᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱥᱟᱶ ᱥᱩᱯᱩᱨᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱚᱲᱚᱭ ᱮᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱠᱚᱱᱯᱷᱚᱨᱮᱱᱥ ᱒᱐᱑᱖ ᱨᱮ ᱥᱟᱹᱛ ᱞᱮᱱᱟ, ᱟᱨ ᱪᱟᱞᱟᱣᱮᱱ ᱯᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱪᱮᱫ ᱜᱮ ᱵᱟᱝ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱚᱸᱠᱟᱱᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱵ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱭ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱦᱟᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱟᱨ ᱜᱚᱴᱟᱞ ᱛᱮ ᱧᱮᱞ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱵᱟᱭ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱱᱤᱛᱚᱜᱼᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱟᱹᱜᱮ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱠᱚᱱᱯᱷᱚᱨᱱᱮ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱡᱟᱹᱨᱩᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱯᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱚᱠᱚᱭ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱠᱚ ᱩᱰᱩᱠ ᱞᱮᱱᱟ, ᱟᱨ ᱦᱟᱭᱫᱨᱟᱵᱟᱫᱽ ᱥᱟᱶ ᱜᱚᱴᱟᱯᱟᱲᱟ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ , ᱤᱧ ᱤᱧ ᱵᱷᱟᱹᱵᱤᱛ ᱮᱫᱟ ᱟᱠᱚ ᱜᱚᱲᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱷᱟᱹᱜᱤ ᱚᱠᱛᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱟᱠᱚ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱨᱮ ᱞᱟᱦᱟᱜ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱣ ᱟᱨ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱮᱠᱞᱟ ᱦᱚᱲᱼᱟ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱵᱤᱫᱟᱹᱞ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱠᱚ ᱠᱷᱚᱡᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱱᱤᱚᱣᱟ ᱵᱷᱟ,ᱜᱤᱼᱟ ᱡᱮ ᱟᱵᱚ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱨᱚᱯᱚᱲ ᱨᱮᱵᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱠᱟᱛᱮᱫ ᱟᱠᱚᱣᱟ ᱜ ᱠᱚᱱᱯᱷᱚᱨᱮᱱᱥ ᱵᱚ ᱥᱚᱦᱚᱫᱼᱟ ᱾
ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱢᱮᱴᱟᱼ ᱣᱤᱠᱤ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱱᱟᱥᱮ [[m:WikiConference India 2020: Initial conversations|ᱱᱚᱰᱮ ᱵᱚᱱ ᱧᱮᱞ ᱫᱟᱲᱮ ᱭᱟᱜᱼᱟ]] ᱾ ᱮᱴᱟᱜ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱱᱚᱰᱮ ᱵᱚᱱ ᱧᱮᱞ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ [[m:WikiConference_India_2020:_Initial_conversations#Community_endorsements|ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱦᱴᱟ]] ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ ᱟᱨ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱮᱢ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ, ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱟᱵᱚ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱶ ᱵᱚᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱷᱟᱹᱜᱤᱼᱟ ᱡᱩᱫᱤ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱟᱜᱮ ᱵᱚᱱ ᱥᱟᱹᱛᱼᱟ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱟᱱᱫᱷᱨᱟᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱤᱱ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱦᱟᱱᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱤᱫᱤᱭᱟ, ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱑᱘ ᱚᱠᱴᱳᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ ᱛᱮ ᱥᱟᱹᱛ ᱦᱩᱭ ᱟᱵᱚᱱᱟ ᱾ᱱᱚᱣᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱨᱮ ᱰᱮᱥᱮᱢᱵᱚᱚᱨ ᱛᱮ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱜᱨᱟᱱᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱛᱚᱸᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱱᱟ , ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱜᱨᱟᱱᱴ ᱯᱨᱚᱥᱛᱟᱵ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱮᱱᱜᱮᱡᱽᱢᱮᱱᱴ ᱥᱚᱨᱵᱷᱮ ᱦᱚᱱᱷᱟᱜ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱼᱟ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱔:᱕᱑, ᱖ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
===ᱥᱚᱦᱚᱫ===
# {{ss}} ᱱᱚᱝᱠᱟᱱ ᱥᱮᱱᱮᱞᱮᱫ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱟᱨᱟᱭ ᱛᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱣᱤᱠᱤᱢᱤᱰᱤᱭᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱦᱟᱹᱯᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱨ ᱪᱮᱯᱮᱫ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱩᱫᱽᱜᱟᱹᱣ ᱠᱚ ᱧᱟᱢᱟ ᱾ --ℝ𝕒𝕞𝕛𝕚𝕥 𝕋𝕦𝕕𝕦 ᱐᱘:᱔᱙, ᱗ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
# {{ss}} ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱣᱤᱠᱤᱢᱮᱰᱤᱭᱟᱱ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ, ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱛᱟᱠ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱮᱱᱮᱞᱮᱫ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱤᱧᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱤᱧ ᱮᱢᱮᱜ-ᱟ ᱾[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱖:᱒᱗, ᱑᱐ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
# {{ss}} ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱷᱟᱹᱜᱤ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱠᱟᱱᱟ , ᱴᱷᱟᱶ ᱦᱚᱸ ᱜᱚᱴᱟᱯᱟᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱴᱮᱨᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ, ᱥᱮᱪᱮᱫᱚᱜ ᱟᱨ ᱧᱟᱯᱟᱢᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱮᱬᱟ ᱫᱟᱣ ᱠᱟᱱᱟ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱐:᱔᱓, ᱑᱓ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
#{{ss}} ᱟ.ᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱩᱭᱦᱟ.ᱨ ᱠᱟᱱᱟ,ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱱᱯᱷᱟᱨᱮᱱᱥ ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱣᱤᱠᱤ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮᱱ ᱨᱟ.ᱥᱤᱭᱟ. ᱠᱚ ᱢᱤᱫ ᱮᱴᱟᱜᱤᱡ ᱛᱩᱞᱩᱡ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱵᱩᱫᱽ ᱟ.ᱠᱤᱞ, ᱦᱩᱫᱤᱥ-ᱵᱩᱱᱫᱤᱥ ᱵᱚᱱ ᱮᱯᱮᱢ ᱪᱟᱯᱟᱞ ᱦᱟᱯᱟᱴᱤᱧ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ, ᱱᱤᱭᱟ. ᱥᱮᱢᱞᱮᱫ ᱨᱮ ᱤᱧᱟᱜ ᱜᱚᱲᱚ ᱥᱚᱯᱚᱦᱚᱫ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ।[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Joy sagar Murmu|Joy sagar Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Joy sagar Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]])
#{{ss}} ᱟ.ᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱩᱭᱦᱟ.ᱨ ᱥᱟᱶ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱥᱟᱶ ᱱᱚᱶᱟ ᱣᱤᱠᱤ ᱠᱚᱱᱯᱷᱮᱨᱱᱥ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱫᱚᱨᱠᱟᱨᱟ, ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱜᱚᱲᱚ-ᱜᱚᱯᱚᱲᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱜᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱥᱮᱬᱟ ᱠᱚ ᱮᱢ ᱟᱨ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱠᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ᱾ ᱤᱧ ᱦᱚᱸ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱨᱤᱧ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ {{ss}} --ᱵᱤᱡᱮᱱᱫᱨᱟ ᱦᱟᱺᱥᱫᱟ ᱯᱩᱨᱩᱫᱷᱩᱞ ᱑᱖:᱕᱖, ᱑᱗ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
#{{ss}} ᱟᱹᱰᱤ ᱫᱟᱢᱟᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ, ᱥᱟᱨ ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱠᱚᱜ ᱢᱟ ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Maina Tudu|Maina Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱒:᱒᱐, ᱑᱔ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
#{{ss}} --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱖:᱐᱒, ᱑᱗ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
===ᱜᱟᱞᱚᱪ===
I on behalf of Wikimedians of Santali Language User Group translate and summarize the above comments:The major and leading contributors of santali wikipedian have unanimously given strong support to the upcoming WikiConference India 2020 to be hosted by the Wikipedian of Andhrapradesh and Telengana. The santali wikipedian appreciates such initiative by the Wikipedian of Andhrapradesh and Telengana. Santali Wikipedian believs that this event will bring together the all the Indic Wikipedian more closer and create an environment for sharing of knowledge and experience. Thus our community endorses the event wholeheartedly. [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱗:᱐᱐, ᱑᱔ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
==᱓᱒ ᱟᱱᱟᱝ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱦᱮᱞᱢᱮᱞ ᱵᱷᱩᱵᱚᱱᱮᱥᱣᱚᱨ ᱨᱮ ᱥᱴᱚᱞ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ CIS-A2K ᱴᱷᱮᱫ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱨᱡᱤ==
ᱫᱟᱨᱟᱭ ᱠᱟᱱ ᱒᱓/᱑᱑/᱒᱐᱑᱙ ᱟᱨ ᱒᱔/᱑᱑/᱒᱐᱑᱙ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱦᱟᱜ ᱦᱮᱞᱮᱢᱮᱞ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱵᱷᱩᱵᱚᱱᱮᱥᱣᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱚᱵᱤᱱᱫᱨᱚ ᱢᱚᱱᱰᱚᱯ ᱨᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱟᱵᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟᱦᱟᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫ ᱥᱴᱚᱞ ᱵᱟᱹᱭᱥᱟᱹᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱢᱚᱱᱮ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱴᱚᱞ ᱨᱮ ᱯᱮ ᱦᱚᱲ ᱫᱩᱲᱩᱵ ᱢᱚᱱᱮ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱚᱞᱪᱤᱠᱤᱼᱴᱮᱠ ᱛᱩᱞᱩᱡ ᱢᱳᱵᱟᱭᱤᱞ ᱨᱮ ᱚᱞᱪᱤᱠᱤ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱤᱫᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱪᱤᱨᱜᱟᱹᱞ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱦᱚᱸ ᱛᱩᱞᱟᱹᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱜ ᱠᱟᱱ ᱠᱷᱚᱨᱚᱪ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱮᱢ ᱮᱱᱟ ᱾
{| class="wikitable" border="1
! No !! Item Details !! Nos !! Cost (in {{INR}}) !! Description
|-
| 1 || Stall Charges|| 1 || 700||
|-
| 2 || Leaflet || 2000 || 3,000 ||2000pieces each piece having 4 pages will be printed
|-
| 3 || Food || 3 ||1,000|| Lunch, tea & snacks for 2 days for three persons
|-
| 4 || Banners || 3 || 900 || per banner 300
|-
| 5 || T-Shirts || 3 || 1,200 || 3 T-Shirts for three persons
|-
| 5 || Travel|| 1 ||700|| Bus fare for one person from Bangriposi of Mayurbhanj to Bhubaneswar
|-
| || ||Total || 7,500 ||
|}
ᱱᱚᱰᱮ ᱞᱟᱹᱭᱛᱟᱨᱟ ᱜᱟᱱᱚᱜᱼᱟ ᱪᱤ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱲᱚ ᱯᱤᱪᱷᱤ ᱵᱟᱹᱨᱥᱤᱧ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱓᱐᱐ ᱴᱟᱠᱟ ᱟᱛᱮᱫ ᱡᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱟᱠᱟᱱ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱟᱨ ᱑᱐᱐ ᱴᱟᱠᱟ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱟᱹᱨᱡᱤ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱡᱚᱢ ᱧᱩ ᱨᱮ ᱪᱮᱫ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱷᱚᱨᱚᱪ ᱜᱟᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱸ ᱞᱟᱹᱭ ᱛᱟᱨᱟ ᱜᱟᱱᱚᱜᱼᱟ ᱪᱤ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱫᱚ ᱦᱟᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱷᱚᱨᱚᱪ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱓᱐ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱠᱷᱚᱨᱚᱪ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱞ ᱵᱷᱮᱡᱟ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱵᱤᱞ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵ ᱛᱮ ᱵᱚᱡᱮᱴ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱠᱚ ᱮᱢ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱫᱽ ᱟᱨ ᱚᱠᱚᱭ ᱠᱚ ᱪᱮᱫ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱟᱱ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱵᱚᱱ ᱮᱢ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱟ ᱨᱤᱱ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮᱫ ᱥᱩᱦᱤ ᱮᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱮᱦᱚᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱭᱮᱱᱟ ᱾[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱖:᱔᱑, ᱑᱖ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
===ᱥᱚᱦᱚᱫ===
#{{ss}} --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱖:᱐᱒, ᱑᱗ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
#{{ss}} ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱟᱭᱢᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲᱤᱭᱟᱹ ᱪᱤᱠᱤ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲᱤᱭᱟᱹ ᱴᱷᱮᱱᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱱᱟᱶᱟ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱸᱥ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱤᱧ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱤᱧ ᱪᱟᱞ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|ℝ𝕒𝕞𝕛𝕚𝕥 𝕋𝕦𝕕𝕦]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱖:᱐᱗, ᱑᱗ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
#{{ss}} ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱾ ᱤᱧᱟᱜ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱮ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱟ ᱦᱮᱞᱢᱮᱞ ᱜᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱱᱚᱝᱠᱟᱱ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱨᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱚᱞ ᱪᱤᱠᱤ ᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱠᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱱᱤᱦᱟᱹᱛᱤ ᱜᱮ ᱟᱨ ᱛᱤᱱᱟᱹᱝ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱮᱞᱟᱝᱠᱤ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱚᱪᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱚᱱ ᱧᱟᱢ ᱡᱚᱴᱟᱣ ᱠᱚᱣᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱤᱧᱟᱜ ᱜᱟᱺᱦᱤᱨ ᱟᱸᱥ ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Maina Tudu|Maina Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱙:᱑᱕, ᱑᱗ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
#{{Ss}} ᱟ.ᱰᱤ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱦᱩᱫᱤᱥ ᱡᱚᱝᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ,ᱱᱤᱭᱟ. ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱨ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱫᱩᱜ-ᱞᱟ.ᱲᱤᱭᱟ ᱵᱚᱱ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱠᱚ ᱠᱷᱟᱱ,ᱟ.ᱵᱚᱣᱟᱜ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱯ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱥᱮᱡ ᱞᱟᱦᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱡᱚᱦᱟᱨ[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Joy sagar Murmu|Joy sagar Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Joy sagar Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]])
#{{Ss}} ᱤᱧᱟᱜ ᱢᱮᱱ ᱦᱚᱸ ᱚᱱᱠᱟ ᱜᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱚᱱᱚᱞ ᱠᱚ ᱚᱞ ᱥᱟᱱᱟᱭᱮᱫ ᱠᱚ ᱠᱷᱟᱱ ᱚᱱᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱵᱚᱱ ᱯᱟᱱᱛᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱚ ᱢᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮ ᱚᱞ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱮᱱᱮᱢ ᱠᱚ ᱞᱟᱦᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱟᱨ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱛᱮ ᱜᱚᱲᱚ ᱮᱢ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱫᱤᱱᱟᱢ ᱜᱮ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱛᱟᱵᱚᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱵᱚ ᱮᱢ ᱥᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱠᱚ ᱯᱟᱸᱡᱟ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱠᱚ ᱧᱟᱢᱟ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Bijendra Hansda Purudhul|Bijendra Hansda Purudhul]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Bijendra Hansda Purudhul|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱙:᱒᱕, ᱒᱖ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
==ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱵᱟᱠᱷᱨᱟ ᱥᱚᱦᱚᱫ==
ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱵᱚᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭᱟᱜ ᱤᱧᱟᱜ Adminship ᱪᱟᱵᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱤᱧᱟᱜ ᱵᱷᱟᱹᱵᱤᱛ ᱛᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱩᱠᱢᱩ ᱧᱮᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱜᱟᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱜᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ᱱᱚᱣᱟᱨᱮ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱢᱩᱲᱩᱛ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱥᱟᱶ ᱪᱷᱟᱨᱟᱣ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱟᱹᱣᱨᱤ ᱥᱟᱹᱛᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱟᱶ ᱪᱮᱫᱚᱜ ᱟᱥ ᱥᱮᱪᱮᱫᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱥᱟᱲᱟ, ᱠᱷᱟᱴᱚ ᱫᱩᱯᱩᱲᱩᱵ ᱠᱚ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱱᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱿ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱠᱟᱛᱮᱫ ᱟᱯᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱥᱟᱶ ᱥᱚᱦᱚᱫᱤᱧ ᱱᱮᱦᱚᱨ ᱠᱮᱫ ᱯᱮᱭᱟ ᱾
=== ᱜᱟᱞᱚᱪ===
ᱟᱢ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱮᱰᱢᱤᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱮᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ।ᱯᱟᱨᱚᱢᱮᱱ ᱚᱠᱛᱮ ᱛᱮ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱮᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱟᱢᱟᱜ ᱮᱱᱮᱢ ᱫᱚ ᱟᱥᱟᱢᱵᱷᱤᱲ ᱜᱮᱭᱟ।ᱟᱸᱥᱚᱜ ᱟᱹᱧ ᱫᱟᱨᱟᱭ ᱠᱟᱱ ᱱᱟᱝ ᱨᱮᱸ ᱦᱚᱸ ᱟᱢᱟᱜ ᱫᱤᱲᱦᱚ ᱢᱚᱱᱮ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱫᱚ ᱞᱮᱛᱟᱲ ᱜᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱱᱟ। ᱡᱚᱦᱟᱨ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Joy sagar Murmu|Joy sagar Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Joy sagar Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱓:᱕᱘, ᱑᱕ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
ᱵᱟᱰᱟᱭᱟᱹᱧ ᱟᱢ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟ᱾ ᱯᱟᱨᱚᱢᱮᱱ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱟᱢᱟᱜ ᱚᱞ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱮᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟ ᱠᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱜᱚᱲᱚ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱮᱢ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱟᱨ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱠᱚᱢ ᱞᱟᱹᱭ ᱪᱟᱞ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱫᱟᱨᱟᱭ ᱱᱟᱝ ᱠᱚᱨᱮ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱜᱮ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱢᱟ ᱡᱚᱦᱟᱨ🙏 ᱤᱧ ᱜᱮ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Bijendra Hansda Purudhul|Bijendra Hansda Purudhul]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Bijendra Hansda Purudhul|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱙:᱑᱒, ᱒᱖ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
=== ᱥᱚᱦᱚᱫ===
#{{ss}}[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Joy sagar Murmu|Joy sagar Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Joy sagar Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱓:᱕᱐, ᱑᱕ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
#{{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Bijendra Hansda Purudhul|Bijendra Hansda Purudhul]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Bijendra Hansda Purudhul|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱓:᱕᱗, ᱑᱕ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
#{{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rocky 734|Rocky 734]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Rocky 734|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱕:᱐᱘, ᱑᱕ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
#{{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Maina Tudu|Maina Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱘:᱕᱔, ᱑᱘ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
#{{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Durga Soren|Durg Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱖:᱒᱕, ᱒᱕ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
=== ᱵᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱫ===
==[[:meta:Wikimedians of Santali Language User Group|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]]==
ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱡᱚᱦᱟᱨ, ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ ᱱᱤᱛ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱨᱚᱲ ᱨᱮᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ, ᱣᱤᱠᱤᱢᱤᱰᱤᱭᱟ ᱯᱷᱟᱶᱰᱮᱥᱚᱱᱼᱟ ᱨᱟᱭ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱫᱮᱞ(User Group) ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ ᱚᱞ ᱟᱛᱮᱫ ᱛᱤᱸᱜᱩ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱩᱱᱟᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮ ᱚᱠᱛᱚ ᱮᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱱᱮᱦᱚᱨᱤᱧ ᱪᱟᱞ ᱮᱫᱟ ᱾ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱮᱢ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱨᱮ ᱟᱯᱮᱭᱟ ᱥᱩᱦᱤ ᱮᱢ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ, ''ᱚᱞ ᱟᱨ ᱮᱱᱮᱢ ᱨᱮ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ'' ᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱞᱮᱠᱟ ᱤᱧ ᱥᱩᱦᱤᱧ ᱮᱢ ᱠᱮᱫᱟ ᱚᱱᱠᱟ ᱜᱮ ᱤᱧᱟᱜ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱨᱮ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲ ᱥᱩᱦᱤ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮᱫ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱮ ᱚᱞ ᱢᱟ ᱾ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲ ᱚᱱᱠᱟ ᱜᱮ ᱛᱚᱸᱜᱮ ᱢᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱒:᱐᱗, ᱒᱕ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
===ᱚᱞ ᱟᱨ ᱮᱱᱮᱢ ᱨᱮ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ===
[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱒:᱐᱗, ᱒᱕ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
* ᱢᱤᱫ ᱚᱱᱚᱞ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱷᱟᱴᱚ ᱛᱮ ᱒᱐᱐ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
* ᱚᱱᱚᱞ ᱨᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ᱟᱨ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱞ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ
* ᱢᱤᱫ ᱚᱱᱚᱞ ᱨᱮ ᱢᱩᱲ ᱚᱱᱚᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱑/᱔ ᱵᱷᱟᱜ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱟᱛᱮ ᱥᱟᱯᱲᱟ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱚᱱᱚᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱨᱮ ᱚᱡᱮ ᱚᱞ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
* ᱡᱟᱦᱟᱸᱭᱼᱟ ᱚᱱᱚᱞ ᱠᱚᱜ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱚᱞ ᱨᱮ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱟᱹᱭᱟᱹᱛ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱨᱚᱱᱚᱲ ᱥᱚᱡᱷᱮ ᱫᱚ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱦᱟᱜ ᱟᱺᱜᱤᱵᱷᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
====ᱜᱟᱞᱚᱪ====
===ᱥᱟᱹᱜᱟᱭ ᱟᱨ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ===
====ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ====
==== ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱢᱩᱫ ᱨᱮ ᱮᱴᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱤ ᱨᱤᱱ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ====
==== ᱱᱟᱣᱟ ᱜᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱹᱜᱹᱟᱭ====
==== ᱠᱩᱲᱤ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ====
=====ᱜᱟᱞᱚᱪ=====
=== ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ===
====ᱜᱟᱞᱚᱪ====
=== ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ===
== Santali Wikipedian Community Engagement Survey - For Annual Conference ==
Hii friends, inorder to take your opinion on how to process our annual conference and decide what will be the our goal and objectives of the conference find the questionnaire below and give your valuable thought thereon. Requested all the contributors of santali wikipedia are join this form. For any queries all you can text to [[User:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] [[User:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] and [[User:Manik Soren|Manik Soren]]. The output of the discussion is equally important to streamline the event as well as to avail the Grant from the WMF.
ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹᱠᱚ ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱠᱟᱱ ᱥᱮᱨᱢᱟᱠᱤᱭᱟᱹ ᱦᱮᱞᱢᱮᱞ ᱨᱮ ᱟᱵᱚᱣᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱪᱟᱞᱟᱣᱼᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟᱨᱮ ᱪᱮᱫ ᱠᱚ ᱡᱚᱥ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱤᱫᱤᱭᱟᱛᱮ ᱟᱯᱮ ᱠᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱜᱟᱱ ᱠᱩᱠᱩᱞᱤ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱛᱟᱦᱮᱸᱭᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟᱨᱟ ᱟᱯᱮ ᱟᱯᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱢᱟᱱ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱯᱮ ᱮᱢᱼᱟ ᱾ ᱪᱮᱫ ᱠᱚ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱠᱷᱟᱱ [[User:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] [[User:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ᱟᱨ[[User:Manik Soren|Manik Soren]] ᱴᱷᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱚᱲᱚ ᱤᱫᱤ ᱯᱮ ᱾ ᱥᱩᱥᱟᱹᱨ ᱫᱷᱟᱨᱟ ᱦᱮᱞᱢᱮᱞ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱥᱟᱶ WMF ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱧᱟᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱮᱠᱟᱞ ᱜᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟ ᱾
===1. Are there important topics that your community needs to discuss in person? ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱠᱚ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ?===
=== 2. Are there projects that your community needs to work on in-person? For each project you name, please share tasks that are difficult to do online which should be done in-person. * ᱯᱨᱳᱡᱮᱠᱴ ᱠᱚ ᱱᱝᱠᱟᱱᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱥᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱦᱚᱲ ᱤᱫᱤᱭᱟᱛᱮ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟ?ᱡᱟᱦᱟᱱ ᱯᱨᱳᱡᱮᱠᱴ ᱜᱮ ᱟᱢ ᱮᱢ ᱧᱩᱢᱼᱟ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱱᱼᱞᱟᱭᱤᱱ ᱟᱱᱟᱴ ᱞᱟᱹᱭ ᱢᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱦᱚᱲ ᱤᱫᱤᱭᱟᱛᱮ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟ ᱾ ===
=== 3.What is the most important goal, problem, or obstacle you think this community should focus on in the next 12 months?ᱚᱠᱟᱫᱚ ᱡᱷᱛᱚᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱬᱟ ᱡᱚᱥ, ᱟᱱᱟᱴ ᱟᱨ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱵᱟᱵᱚᱫᱛᱮ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱫᱟᱨᱟ ᱠᱟᱱ ᱑᱒ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱵᱤᱪᱟᱹᱨ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ===
*Translation task should be done at a faster rate, we should compete with other wiki groups those who are having articles numbers close to our one. Target should be 10,000 articles in next year.(Goals)
*Reach in top 100 wiki among 307 within one year.(Goals)
*People may be unware that such Language Wikipedia exist so, Promotion is important, we should promote this wikipedia version in many ways to make people aware, like in twitter, Fb. Making our own videos about editing. If possible contacting famous Celebrity in our community to promote this Language Wikipedia via youtube or other ways.(problems with solution)
*Make a interactive guidelines for learning ol chiki in this Wikipedia.(problem with solutions)
*Create a embassy for foreigners who want to translate their articles in Santali Language.like https://ja.m.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:%E5%A4%A7%E4%BD%BF%E9%A4%A8- from japanese Wiki embassy (Goals)
*Making very good user experience, so that if a user don't know his script then he can be guided easily to learn Ol chiki here. He shouldn't feel uncomfortable.(Improvement)
*Making automatic welcome message bot so that whoever comes visits he will be welcomed with all important link.(Additional)
=== 4. Why is this goal, problem or obstacle most important? ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱚᱥ, ᱟᱱᱟᱴ ᱟᱨ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱵᱤᱪᱟᱹᱨ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟ ᱪᱮᱫᱟᱜ?===
=== 5. What does your community need to do at an in-person gathering to achieve that goal? * ᱚᱱᱟ ᱡᱚᱥ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱦᱚᱲ ᱤᱫᱤᱭᱟᱛᱮ ᱪᱮᱫ ᱠᱚ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ? ===
=== 6. Are there skills that you think are important for you or your community to learn that would help you achieve this goal? * ᱚᱱᱟ ᱡᱚᱥ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱪᱮᱫ ᱠᱟᱭᱫᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱟᱢ ᱟᱨ ᱟᱢᱟᱜ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ ? ===
=== 7. What social activities or sessions do you think are important to include at in-person events? ᱦᱚᱲ ᱤᱫᱤᱭᱟᱛᱮᱫ ᱤᱵᱷᱮᱱᱴ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟᱨᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱟᱠᱷᱲᱟ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ? Rank among the following ===
a) Project presentations or panel discussions, b) Thematic or birds of a feather (similar) meetups,c) Editathons,d) group tours or social eventsᱹ
=== 8. How would you prioritize the time we spend together at the conference? *ᱥᱮᱱᱮᱞᱮᱫ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱡᱟᱹᱱᱤ ᱚᱠᱟ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱠᱚᱢ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱢᱟᱬᱟᱝᱟ? Rank among the following. ===
[Strategic conversations: discussing issues affecting your community that need to be resolved],[Working groups: working on projects that are difficult to plan online],[Capacity building: learning skills that will help your community achieve its goals],[Community building: meeting people, learning about new projects, sharing your talents, and having fun]
== Participating TTT2020 (Joy Sagar Murmu) ==
ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱠᱚ, ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱧ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱚᱪᱚᱭᱮᱫ ᱯᱮᱭᱟ ᱪᱤ, ᱫᱟᱨᱟᱭᱠᱟᱱ [https://meta.wikimedia.org/wiki/CIS-A2K/Events/Train_the_Trainer_Program/2020 CIS-A2K/Events/Train the Trainer Program/2020] ᱨᱮ ᱤᱧ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱥᱟᱹᱱᱟᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱨ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱥᱮᱬᱟ ᱟᱹᱜᱩᱭ ᱛᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱞᱤᱥᱴᱤ ᱠᱮᱫᱼᱟᱹᱧ -ᱺ
*ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱨᱤᱱ ᱨᱤᱱ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱟᱨ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ
*ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱜᱩᱴ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱣᱩᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱦᱩᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱩᱱ
*ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱦᱚᱨᱟ
*ᱱᱟᱶᱟ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱚᱪᱚ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱥᱟᱹ
ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱪᱮᱫᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱱᱮᱧ ᱢᱩᱠᱨᱩᱲ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱯᱮᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱᱟ ᱹᱹᱹ ᱡᱚᱦᱟᱨ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Joy sagar Murmu|Joy sagar Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Joy sagar Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱐:᱕᱖, ᱒᱘ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# {{ss}}[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱐:᱕᱙, ᱒᱘ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# {{ss}}[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟ.: Durga Soren|Durga Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) , ᱒᱘ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
#{{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Albetudu|Albetudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Albetudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱑:᱔᱓, ᱒᱘ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# {{ss}} --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|ℝ𝕒𝕞𝕛𝕚𝕥 𝕋𝕦𝕕𝕦]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱒:᱑᱐, ᱒᱘ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# {{ss}} --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱕:᱒᱖, ᱒᱙ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# {{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Anuradha sharen|Anuradha sharen]]
# {{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rocky 734|Rocky 734]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Rocky 734|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱘:᱔᱐, ᱒᱙ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# {{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Bijendra Hansda Purudhul|Bijendra Hansda Purudhul]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Bijendra Hansda Purudhul|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱑:᱕᱖, ᱒᱙ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# {{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Maina Tudu|Maina Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱐:᱓᱔, ᱗ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
#{{ss}} --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Shibu Murmu|Shibu Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Shibu Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱓:᱓᱔, ᱒᱘ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
== Participating TTT2020 (Fagu Baskey) ==
ᱥᱟᱱᱟᱢᱠᱚ ᱡᱚᱦᱟᱨ, ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱧ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱚᱪᱚᱭᱮᱫ ᱯᱮᱭᱟ ᱪᱤ, ᱫᱟᱨᱟᱭᱠᱟᱱ [https://meta.wikimedia.org/wiki/CIS-A2K/Events/Train_the_Trainer_Program/2020 TTT2020_Program] ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱥᱟᱱᱟᱹᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱟᱛᱷᱟᱠᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱬᱟ ᱟᱹᱜᱩ ᱥᱟᱹᱱᱟᱹᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟᱠᱚ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱮᱢ ᱮᱱᱟ ᱺ
*ᱯᱷᱚᱴᱚ/ᱢᱮᱰᱤᱭᱟ ᱞᱟᱭᱥᱮᱱᱥ ᱟᱹᱨᱩ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱣᱤᱠᱤᱠᱚᱢᱚᱱᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱭᱨᱤᱛ
*ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱦᱚᱨᱟ
*ᱱᱟᱶᱟ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱚᱪᱚ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱥᱟᱹ
ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱪᱮᱫᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱱᱮᱧ ᱢᱩᱠᱨᱩᱲ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱯᱮᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱤᱧ ᱠᱷᱚᱡᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱦᱟᱨ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱓:᱑᱔, ᱕ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# {{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱓:᱒᱑, ᱕ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
#{{ss}}[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Joy sagar Murmu|Joy sagar Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Joy sagar Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱓:᱓᱐, ᱕ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
#{{ss}}[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Albetudu|Albetudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Albetudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱓:᱓᱙, ᱕ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
#{{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Bijendra Hansda Purudhul|𝓑𝓲𝓳𝓮𝓷𝓭𝓻𝓪 𝓗𝓪𝓷𝓼𝓭𝓪 𝓟𝓾𝓻𝓾𝓭𝓱𝓾𝓵]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Bijendra Hansda Purudhul|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱓:᱕᱒, ᱕ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# {{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ: Durga Soren|Durga Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Durga Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱔:᱐᱕, ᱕ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# {{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|ℝ𝕒𝕞𝕛𝕚𝕥 𝕋𝕦𝕕𝕦]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱖:᱓᱑, ᱕ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# {{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Maina Tudu|Maina Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱐:᱓᱕, ᱗ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# {{ss}} --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱔:᱑᱖, ᱑᱑ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# {{ss}} --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Shibu Murmu|Shibu Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Shibu Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱓:᱓᱒, ᱒᱘ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
== ᱥᱟᱱᱟᱢᱯᱟᱲᱟ ᱨᱮ ᱟᱪᱟᱨ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ (Universal Code of Conduct) ==
ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱡᱚᱦᱟᱨ,
ᱣᱤᱠᱤ ᱢᱤᱰᱤᱭᱟ ᱯᱷᱟᱶᱱᱰᱮᱥᱚᱱ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱤᱫ ᱜᱚᱢᱠᱮᱭᱟᱱᱤ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Chinmayee (WMF)|ᱪᱤᱱᱢᱚᱭᱤ ᱢᱤᱥᱨᱚ]] ᱭᱩᱱᱤᱵᱷᱚᱨᱥᱟᱞ ᱠᱳᱰ ᱚᱯᱷ ᱠᱚᱱᱰᱚᱠᱴ ᱵᱟᱨᱮᱛᱮ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱢᱩᱲᱩᱛ ᱥᱟᱦᱟᱴᱟ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ-ᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ᱟᱡᱟᱜ ᱚᱞ ᱜᱮ ᱱᱚᱰᱮ ᱤᱧ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱛᱤᱧ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱯᱨᱳᱡᱮᱠᱴ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱟᱨ ᱜᱷᱚᱴᱚᱱ ᱵᱤᱪᱟᱹᱨ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱣᱤᱠᱤᱢᱤᱰᱤᱭᱟ ᱯᱷᱟᱣᱱᱰᱮᱥᱚᱱ ᱵᱳᱨᱰ ᱚᱯᱷ ᱴᱨᱚᱥᱴᱤ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱠᱚᱣᱟᱜ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱠᱚ ᱥᱟᱢᱴᱟᱣ ᱟᱨ ᱥᱩᱥᱟᱹᱨ ᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱢᱤᱫ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱟᱪᱟᱨ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱥᱟᱹ ᱩᱫᱩᱜ ᱥᱟᱯᱲᱟ ᱮ ᱢᱚᱱᱮ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ , ᱱᱤᱡ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ, ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ, ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱤᱭᱟᱹ, ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱶ ᱜᱚᱴᱟ ᱣᱤᱠᱤ ᱦᱩᱞ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱜᱩ-ᱟ ᱾ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱴᱨᱚᱥᱴ ᱟᱨ ᱱᱤᱨᱟᱯᱚᱫᱽ ᱫᱚᱲ ᱡᱚᱛᱚ ᱜᱩᱴ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱛᱮᱫ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱟᱠᱟᱨᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ, ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱦᱩᱫᱤᱥ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱨᱤᱵᱮᱥ ᱵᱚᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ-ᱟ ᱚᱱᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱮ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱮᱫᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱨᱮᱛᱮ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱤᱧ ᱜᱩᱴ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱛᱮ ᱤᱧᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱩᱭᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱜᱩᱴ ᱨᱤᱱ ᱨᱟᱹᱥᱤᱭᱟ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱡᱚᱲᱟᱣ , ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱹᱟᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱨᱮ ᱟᱯᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱤᱥ ᱦᱩᱫᱤᱥ ᱟᱨ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱮᱠᱟᱞ ᱜᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱤᱧᱟᱜ ᱱᱮᱦᱚᱨ [[meta:सार्वभौमिक आचार संहिता (यूनिवर्सल कोड ऑफ कंडक्ट)|ᱭᱩᱱᱤᱵᱷᱚᱨᱥᱟᱞ ᱠᱳᱰ ᱚᱯᱷᱷ ᱠᱚᱱᱰᱚᱠᱴ]] ᱵᱟᱨᱮᱛᱮ ᱟᱯᱮᱭᱟᱜ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱮᱢ ᱯᱮ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱯᱮ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱱᱤᱨᱵᱷᱚᱨᱟᱭ ᱟᱯᱮ ᱥᱟᱶ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱫᱚᱦᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱨᱮᱛᱮ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱥᱟᱱᱟ ᱠᱷᱟᱱ ᱞᱟᱹᱭ ᱟᱹᱧ ᱯᱮ , ᱱᱚᱣᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟ ( ᱥᱚᱨᱵᱷᱮ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱟᱠᱷᱲᱟ) ᱚᱱᱟᱧ ᱠᱚᱨᱟᱣ-ᱟ ᱟᱨ ᱚᱠᱚᱭ ᱠᱚ ᱤᱧ ᱥᱟᱶ ᱥᱚᱡᱷᱮ ᱨᱚᱯᱚᱲ ᱥᱟᱱᱟᱭᱫ ᱯᱮᱭᱟ ᱩᱱᱠᱩ ᱡᱚᱸ ᱤᱧ ᱥᱟᱶ cmishra-ctr@wikimedia.org ᱨᱮ ᱥᱚᱡᱷᱮ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱯᱮ ᱡᱡᱚᱲᱟᱣ ᱫᱟᱲᱮ ᱭᱟᱜ-ᱟ ᱾[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱔:᱓᱘, ᱗ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
=== UCoC ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ===
UCoC ᱫᱚ ᱥᱚᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤ ᱨᱮ ᱪᱮᱫᱟ ᱫᱚᱨᱠᱟᱨ ᱵᱩᱱ ᱠᱟᱱᱟ ?[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Shibu Murmu|Shibu Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Shibu Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱓:᱓᱒, ᱘ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)<br>
{{ping|Shibu Murmu}} ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢᱟ ᱠᱚ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ , ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱵᱟᱛᱟᱣ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱥᱟᱶ ᱥᱩᱥᱟᱹᱨ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ UCoC ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱐:᱓᱐, ᱑᱐ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
== ᱥᱟᱠᱨᱟᱛ ᱨᱮ ᱵᱮᱡᱷᱟ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱠᱚ ᱛᱩᱧᱟ? ==
ᱥᱟᱠᱨᱟᱛ ᱨᱮ ᱵᱮᱡᱷᱟ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱠᱚ ᱛᱩᱧᱟ
== [https://meta.wikimedia.org/wiki/Strategy/Wikimedia_movement/2018-20/Recommendations ᱣᱤᱠᱤᱢᱤᱫᱤᱭᱟ ᱢᱩᱵᱷᱢᱮᱱᱴ /᱒᱐᱑᱘-᱒᱐᱒᱐/ ᱨᱮᱠᱚᱢᱮᱱᱰᱮᱥᱚᱱ ᱤᱫᱤᱭᱟᱛᱮ ᱟᱵᱚ ᱜᱩᱴ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱟᱠᱷᱲᱟ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ] ==
ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱸᱠ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱵᱚᱱ ᱯᱟᱸᱡᱟᱭ ᱢᱟ , ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱑᱐ ᱵᱟᱝ ᱠᱷᱟᱱ ᱑᱑ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱟᱵᱚᱱᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱚᱠᱟ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱵᱚᱱ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ-ᱟ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱟᱯᱮᱭᱟᱜ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱥᱩᱦᱤ ᱥᱟᱶ ᱮᱢ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱔᱖, ᱕ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# ᱤᱧ ᱢᱟ.ᱦᱤᱛ ᱑᱑ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱨᱮᱵᱮᱱ ᱢᱤᱱᱟ.ᱧᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Bijendra Hansda Purudhul|Bijendra Hansda Purudhul]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Bijendra Hansda Purudhul|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱑:᱒᱘, ᱖ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
#᱑᱑ ᱨᱮ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮ ᱜᱟᱱ ᱠᱚᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rocky 734|Rocky 734]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Rocky 734|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱑:᱓᱔, ᱖ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
#ᱫᱟᱨᱟᱭᱠᱟᱱ ᱑᱑ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱨᱮᱜᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱢᱟ ᱾[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Sagun7|Sagun7]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Sagun7|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱒:᱑᱖, ᱖ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# ᱤᱧ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱑᱑ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱢᱤᱱᱟᱹᱧᱟ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Premchand murmu thakur|Premchand murmu thakur]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Premchand murmu thakur|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱔:᱐᱒, ᱖ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# ᱑᱑ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱱᱟᱯᱟᱭᱚᱜ-ᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Maina Tudu|Maina Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱗:᱐᱖, ᱖ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# ᱑᱑ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱜᱮ ᱵᱮᱥ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Joy sagar Murmu|Joy sagar Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Joy sagar Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱘:᱐᱔, ᱖ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# ᱤᱧᱟᱜ ᱢᱮᱱ ᱦᱚᱸ ᱑᱑ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱢᱟ.ᱦᱤᱛ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱥᱟᱨ ᱥᱟ.ᱜᱩᱱᱚᱜ ᱛᱟᱵᱚᱱᱟ |[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Durga Soren|Durga Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Durga Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱓:᱑᱖, ᱖ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
== WMWM 2021 Newsletter #1 ==
Namaskar,
You are receiving this notification as you are one of the subscriber of [[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Newsletter|Wikimedia Wikimeet India 2021 Newsletter]]. We are sharing with you the first newsletter featuring news, updates and plans related to the event. You can find our first issue '''[[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Newsletter/2020-12-01|here]]'''. If you do not want to receive this kind of notification further, you can remove yourself from [[:m:Global message delivery/Targets/Wikimedia Wikimeet India 2021|here]].
Sent through [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:MediaWiki message delivery|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱗:᱕᱗, ᱑ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
<!-- Message sent by User:Bodhisattwa@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Wikimeet_India_2021&oldid=20717190 -->
== Wikimedia Wikimeet India 2021 Newsletter #2 ==
<div style="border:4px red ridge; background:#fcf8de; padding:8px;>
Hello,<br>
The second edition of Wikimedia Wikimeet India 2021 newsletter has been published. We have started a logistics assessment. The objective of the survey is to collect relevant information about the logistics of the Indian Wikimedia community members who are willing to participate in the event. Please spend a few minutes to fill [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdkSwR3UHRZnD_XYIsJhgGK2d6tJpb8dMC4UgJKAxyjZKA2IA/viewform this form].
There are other stories. Please read the '''[[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Newsletter/2020-12-16|full newsletter here]]'''.
To subscribe or unsubscribe the newsletter, please visit [[:m:Global message delivery/Targets/Wikimedia Wikimeet India 2021|this page]]. --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:MediaWiki message delivery|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱑:᱔᱐, ᱑᱗ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
</div>
<!-- Message sent by User:Titodutta@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Wikimeet_India_2021&oldid=20756436 -->
== Submission Open for Wikimedia Wikimeet India 2021 ==
''Sorry for writing this message in English - feel free to help us translating it''
Hello,
We are excited to announce that submission for session proposals has been opened for Wikimedia Wikimeet India 2021, the upcoming online wiki-event which is to be conducted from 19 – 21 February 2021 during the occasion of International Mother Language Day. The submission will remain open until 24 January 2021.
'''You can submit your session proposals here -'''<br/>
https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Wikimeet_India_2021/Submissions<br/>
{{Clickable button 2|Click here to Submit Your session proposals|class=mw-ui-progressive|url=https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Wikimeet_India_2021/Submissions}}
A program team has been formed recently from highly experienced Wikimedia volunteers within and outside India. It is currently under the process of expansion to include more diversity in the team. The team will evaluate the submissions, accept, modify or reject them, design and finalise the program schedule by the end of January 2021. Details about the team will come soon.
We are sure that you will share some of your most inspiring stories and conduct some really exciting sessions during the event. Best of luck for your submissions!
Regards,<br/>
Jayanta<br/>
On behalf of WMWM India 2021
<!-- Message sent by User:Jayantanth@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Wikimeet_India_2021&oldid=20756436 -->
== Wikimedia Wikimeet India 2021 Newsletter #3 ==
<div style="border:4px red ridge; background:#fcf8de; padding:8px;>
Hello,<br>
Happy New Year! The third edition of Wikimedia Wikimeet India 2021 newsletter has been published. We have opened proposals for session submissions. If you want to conduct a session during the event, you can propose it [[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Submissions|here]] before 24 Jamuary 2021.
There are other stories. Please read the '''[[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Newsletter/2021-01-01|full newsletter here]]'''.
To subscribe or unsubscribe the newsletter, please visit [[:m:Global message delivery/Targets/Wikimedia Wikimeet India 2021|this page]]. -- [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:MediaWiki message delivery|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱘:᱕᱖, ᱑ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
</div>
<!-- Message sent by User:Titodutta@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Wikimeet_India_2021&oldid=20756436 -->
<!-- Message sent by User:Bodhisattwa@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Wikimeet_India_2021&oldid=20915971 -->
== Wikipedia 20th anniversary celebration edit-a-thon ==
<div style=" border-left:12px red ridge; padding-left:18px;box-shadow: 10px 10px;box-radius:40px;>[[File:WP20Symbols CAKE1.svg|thumb|80px|right]]
Dear all,
We hope you are doing well. As you know, CIS-A2K is running a series of mini edit-a-thons. Two mini edit-a-thons has been completed successfully with your participation. On 15 January 2021, Wikipedia has its 20th birthday and we are celebrating this occasion by creating or developing articles regarding encyclopedias including Wikipedia. It has started today (9 January 2021) and will run till tomorrow (10 January 2021). We are requesting you to take part in it and provide some of your time. For more information, you can visit [[:m: Wikipedia 20th anniversary celebration edit-a-thon|here]]. Happy editing. Thank you [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 07:54, 9 January 2021 (UTC)
</div>
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_(CIS-A2K)/Wikipedia/VPs&oldid=20942767 -->
== Wikimedia Wikimeet India 2021 Newsletter #4 ==
<div style="border:1px #808080 ridge; background:Azure; padding:8px;>
Hello,<br>
Happy New Year! The fourth edition of Wikimedia Wikimeet India 2021 newsletter has been published. We have opened the registration for participation for this event. If you want to participate in the event, you can register yourself [[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Registration|here]] before 16 February 2021.
There are other stories. Please read the '''[[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Newsletter/2021-16-01|full newsletter here]]'''.
To subscribe or unsubscribe the newsletter, please visit [[:m:Global message delivery/Targets/Wikimedia Wikimeet India 2021|this page]].[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:MediaWiki message delivery|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱖:᱑᱒, ᱑᱗ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
</div>
<!-- Message sent by User:Jayantanth@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Wikimeet_India_2021&oldid=20977965 -->
== Don’t forget to claim your money ==
Not joking. [[User:R Ashwani Banjan Murmu]] & [[User:Ramjit Tudu]]: Did you know that User:Marajozkee took money for conducting [[:meta:Santali Movement Strategy Call]], he also took money for translating. And [https://bn.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%AE%E0%A7%8B%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%87%E0%A6%B2_%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A5%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%AF/4832721&type=revision per his own word], you two translated [https://docs.google.com/presentation/d/1E0YddwQhbjn1wjbMCrfelIXs3wfKPtiekIqQHuohw-c/edit?usp=sharing%7C this slide]. You both should get 50 dollar each. Ask him to give you money. If not, rise your voice [[:meta:Grants talk:Project/Rapid/Marajozkee/South Asia Regional Virtual Prioritization Workshops|here]]. [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:আফতাবুজ্জামান|আফতাবুজ্জামান]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:আফতাবুজ্জামান|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱐:᱒᱓, ᱒᱓ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
:@[[User:R Ashwani Banjan Murmu]], As co-organiser of Santali Movement Strategy Call & Follow up Call, you should get following:
:* 40x2 dollar as facilitator
:* 40x2 dollar for documentation
:* 10 dollar for internet data
:If you don't get it from User:Marajozkee, rise you voice on [[:meta:Grants talk:Project/Rapid/Marajozkee/South Asia Regional Virtual Prioritization Workshops]]. And no, im not kidding. User:Marajozkee took all of those money without informing wiki community & we're having a big conversation on [[:bn:উইকিপিডিয়া:আলোচনাসভা#ব্যবহারকারী:Marajozkee (রাজীব দত্ত)-এর বিরুদ্ধে অভিযোগ]] (use google translator to get some idea). Thanks. [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:আফতাবুজ্জামান|আফতাবুজ্জামান]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:আফতাবুজ্জামান|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱐:᱔᱒, ᱒᱓ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
== Please confirm that you got your 213 dollar ==
{{ping|R Ashwani Banjan Murmu|Ramjit Tudu|Joy sagar Murmu|ARYAN MURMU}} Per '''[[:meta:Wikicite/e-scholarship/Marajozkee|this e-scholarship]]''', All of you should receive 213 dollar each. Did all of you received it from User:Marajozkee aka Rajeeb? Please confirm here. Thanks. --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:আফতাবুজ্জামান|আফতাবুজ্জামান]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:আফতাবুজ্জামান|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱖:᱓᱗, ᱒᱓ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
== Wikimedia Wikimeet India 2021 Newsletter #5 ==
<div style="border:1px #808080 ridge; background:Azure; padding:8px;>
Hello,<br>
Greetings!! The fifth edition of Wikimedia Wikimeet India 2021 newsletter has been published. We have opened the registration for participation for this event. If you want to participate in the event, you can register yourself [[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Registration|here]] before '''16 February 2021'''.
There are other stories. Please read the '''[[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Newsletter/2021-02-01|full newsletter here]]'''.
To subscribe or unsubscribe the newsletter, please visit [[:m:Global message delivery/Targets/Wikimedia Wikimeet India 2021|this page]].<br>[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:MediaWiki message delivery|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱗:᱔᱙, ᱓ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
</div>
<!-- Message sent by User:Jayantanth@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Wikimeet_India_2021&oldid=21052845 -->
== Wikimedia Wikimeet India 2021 Newsletter #5 ==
<div style="border:1px #808080 ridge; background:Azure; padding:8px;>
Hello,<br>
Greetings!! The fifth edition of Wikimedia Wikimeet India 2021 newsletter has been published. We have opened the registration for participation for this event. If you want to participate in the event, you can register yourself [[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Registration|here]] before '''16 February 2021'''.
There are other stories. Please read the '''[[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Newsletter/2021-02-01|full newsletter here]]'''.
To subscribe or unsubscribe the newsletter, please visit [[:m:Global message delivery/Targets/Wikimedia Wikimeet India 2021|this page]].<br>[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:MediaWiki message delivery|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱗:᱕᱓, ᱓ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
</div>
<!-- Message sent by User:Jayantanth@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Wikimeet_India_2021&oldid=21052845 -->
== Phase 2 Universal Code of Conduct ᱤᱫᱤᱭᱟᱛᱮ ᱜᱟᱞᱚᱪ ==
[[https://sat.wikipedia.org/wiki/ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱠᱷᱩᱴ_ᱵᱚᱞᱚᱱ_ᱦᱚᱨ#ᱥᱟᱱᱟᱢᱯᱟᱲᱟ_ᱨᱮ_ᱟᱪᱟᱨ_ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ_ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ_(Universal_Code_of_Conduct)_ᱨᱮᱱᱟᱜ_ᱫᱚᱥᱟᱨ_ᱛᱷᱚᱠ| ᱱᱚᱰᱮ ᱞᱤᱱ ᱠᱟᱛᱮᱫ ᱵᱤᱯᱞᱚᱵ ᱟᱱᱚᱱᱫᱼᱟ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱤᱫᱤᱭᱟᱛᱮ ᱱᱮᱦᱚᱨ ᱵᱚᱱ ᱧᱮᱞ ᱢᱟ ᱾]] <br>
ᱱᱚᱣᱟ ᱞᱟᱦᱟ ᱨᱮ ᱟᱵᱚ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮᱫ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱫ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱸᱠ ᱱᱚᱰᱮ ᱮᱢ ᱮᱱᱟ https://meta.wikimedia.org/wiki/Universal_Code_of_Conduct/Initial_2020_Consultations/Santali
ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱵᱚᱱ ᱞᱟᱹᱜᱩ ᱭᱟ ᱾ ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱵᱚᱱ ᱮᱢᱼᱢᱟ ᱾
Universal Code of Conduct ᱤᱫᱤᱭᱟᱛᱮ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱺhttps://meta.wikimedia.org/wiki/Universal_Code_of_Conduct
===ᱢᱚᱱᱚᱛ===
'''English'''<br>
Google Meet was held among the contributors of the Santali Wikimedian on 08/02/2021 and 09/02/2021 on 2nd phase of Universal Code of Conduct. Though during the 1st phase of recommendation of Universal code of Conduct Santali community had put its clear view on the implementation of the universal code of conduct still during the google meet we had tried to make it more specific and precise. <br>
'''Co-ordinator:''' [[User:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]]
'''Note Taker:''' [[User:ARYAN MURMU|Aryan Murmu]]<br>
'''The key notes of the discussion are as follows:
# Following the recommendation of the 1st phase, further it is decided that there must well organised team at different level of the hierarchy of the foundation to monitor the behaviour of the contributor , user and every executives.
# The behaviour may be dealt at four different level:<br>
* General Behaviour
Any behaviour not included in the critical behaviour and behaviour with female.
* Critical Behaviour
Critical behaviour are the behaviour which involves discrimination on the basis of race,colour , religion, caste, language, ethnicity, sex,gender, occupation, geographical area etc. and sexual harassment, racial remarks etc.
* Behaviour with female
Whenever in any process any female member involves it is to be dealt under Behaviour with female.
*Behaviour for skill Development and Leadership
** This is the collective behaviour of the community , user group , project team and WMF which persistently put efforts for the skill development of its contributors and stakeholders.
** A user of any community should be blocked globally only after appropriate counseling and guidance. A local admin of the user may be consulted before initiating such action. Users who are blocked because of their behaviour on the platform should be given online tutorials on the code of conduct. Their accounts should be unblocked only after they have secured a stipulated score in the tutorials.
====Monitoring of the Behaviour====
* At every level of the WMF i.e from the community level to executives of the WMF there must be a team/cell/desk to monitor the behaviour. In the community level or in any project member of the team or project may be nominated by its active registered user. This team shouldn't be bigger than the 4-5 members and one of the member must be female member . Community which has only one Admin , the admin will be by default member of the such team. Additionally when the behaviours, issues and grievances pertain to a female another one female may be added to the monitoring team. The issues must be addressed by nominated female member.
* A good degree of criteria may be set off to become the member of such team.
* This team will co-ordinate in dealing with the inter community issues.
'''ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ'''<br>
ᱭᱩᱱᱤᱵᱷᱚᱨᱥᱟᱞ ᱠᱳᱰᱽ ᱚᱯᱷ ᱠᱚᱱᱰᱚᱠᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱤᱫᱤᱭᱟᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱤᱱ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱜᱩᱜᱩᱞ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱐᱘/᱐᱒/᱒᱐᱒᱑ ᱟᱨ ᱐᱙/᱐᱒/᱒᱐᱒᱑ ᱦᱤᱛ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ᱯᱩᱞᱩ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱭᱩᱱᱤᱵᱷᱚᱨᱥᱟᱞ ᱠᱳᱰᱽ ᱚᱯᱷ ᱠᱚᱱᱰᱚᱠᱴ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱯᱩᱥᱴᱟᱹᱣ ᱥᱟᱹᱦᱤᱧ ᱟᱨᱫᱟᱥ ᱮ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱫ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱱᱤᱭᱟᱹᱫᱷᱟᱣ ᱜᱩᱜᱩᱞ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱨᱮ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱱᱤᱥᱴᱟᱹ ᱫᱷᱟᱨᱟ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱚᱱᱟ ᱟᱨᱫᱟᱥ ᱠᱚ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱜᱩᱼᱟ ᱚᱱᱟ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱞᱮᱱᱟ ᱾<br>
'''ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ:''' [[User:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]]
'''ᱚᱞ ᱫᱚᱦᱚᱭᱤᱡ:''' [[User:ARYAN MURMU|Aryan Murmu]]<br>
<br>
ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟᱜᱚᱴᱟ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱮᱱᱟ ᱺ
᱑• ᱜᱩᱜᱩᱞ ᱢᱤᱴ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱜᱟᱯᱟᱞ ᱢᱟᱨᱟᱣ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱜᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱞᱮᱱᱟ ᱡᱮ, "ᱯᱷᱟᱶᱰᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮᱱ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟ., ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟ. ᱥᱮᱵᱟᱝ ᱮᱠᱡᱤᱠᱭᱩᱴᱤᱵᱽ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱠᱟ.ᱢᱤ,ᱪᱟ.ᱭ ᱪᱚᱞᱚᱱ, ᱟᱪᱟᱨ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱱᱚᱡᱚᱨ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱢᱤᱫ ᱴᱤᱢ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱞᱟ.ᱠᱛᱤ ᱭᱟᱱᱟ ᱾"
᱒• ᱪᱟᱹᱭ ᱪᱚᱞᱚᱱ ᱫᱚ ᱯᱩᱱ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱛᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧᱚᱜ-ᱟ:<br>
* ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱪᱟᱹᱭ ᱪᱚᱞᱚᱱ
ᱟᱸᱴ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱥᱟᱝ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱵᱟᱫᱽ ᱟᱛᱮᱭᱟᱜ ᱾
* ᱟᱸᱴ ᱪᱟᱹᱭ ᱪᱚᱞᱚᱱ
ᱟᱸᱴ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱛᱤ, ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ, ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ, ᱴᱚᱴᱷᱟ, ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱚᱝ, ᱠᱚᱲᱟ ᱥᱮ ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱪᱮᱫ ᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱮᱠᱥᱩᱣᱞ ᱦᱟᱨᱟᱥᱢᱮᱸᱴ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ ᱮᱢᱟᱱᱛᱮᱭᱟᱜ ᱟᱪᱵᱤᱪ ᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
* ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱪᱟᱹᱭ ᱪᱚᱞᱚᱱ
ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹᱜᱮ, ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱵᱤᱭᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱦᱟᱱ ᱠᱟ.ᱢᱤᱨᱮ ᱠᱚ ᱥᱟᱵᱚᱜ-ᱟ, ᱚᱱᱟᱠᱚ ᱫᱚ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱞᱮᱠᱷᱟᱜ-ᱟ ᱾
* ᱥᱠᱤᱞ ᱰᱮᱵᱷᱞᱚᱯᱢᱮᱸᱴ(skill Development) ᱟᱨ ᱞᱤᱰᱚᱨᱥᱤᱯ(Leadership) ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱟᱹᱭ ᱪᱚᱞᱚᱱ
** ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱠᱚᱢᱭᱩᱱᱤᱴᱤ, ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟ, ᱯᱨᱳᱡᱮᱠᱴ ᱴᱤᱢ, WMF ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱟᱢᱩᱦᱤᱠ(collective) ᱪᱟᱹᱭ ᱪᱚᱞᱚᱱ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱟᱡᱨᱤᱱ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨ ᱥᱴᱮᱠ ᱦᱳᱞᱰᱟᱨ(contributors and stakeholders) ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱠᱤᱞ ᱰᱮᱵᱷᱞᱚᱯᱢᱮᱸᱴ ᱵᱟᱲᱮᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟ ᱾
** ᱢᱤᱫ ᱵᱮᱵᱜᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱯᱨᱚᱡᱮᱠᱴ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱞᱚᱠ ᱞᱟᱦᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ, ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱦᱟᱜ ᱢᱩᱲᱩᱛ ᱠᱚᱢᱭᱩᱱᱤᱴᱤ ᱨᱤᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱶ ᱚᱱᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱞᱟᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱠᱩ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱫᱷᱟᱨᱟ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱵᱤᱰᱟᱹᱣ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱵᱷᱟᱹᱜᱤ ᱮᱞ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱮᱫ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱵᱞᱚᱠ ᱚᱪᱚᱜ ᱦᱚᱸ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
====ᱪᱟᱹᱭ ᱪᱚᱞᱚᱱ ᱠᱚ ᱧᱮᱞ====
* WMF ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ ᱛᱟᱦ ᱨᱮ, ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ; ᱠᱚᱢᱭᱩᱱᱤᱴᱤ ᱛᱟᱦ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱟ.ᱢᱤᱭᱟ. ᱛᱷᱚᱠ ᱦᱟ.ᱵᱤᱡ ᱛᱮ ᱪᱟᱹᱭ ᱪᱚᱞᱚᱱ ᱧᱮᱞ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ team/cell/desk ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱢᱟ ᱾ ᱠᱚᱢᱭᱩᱱᱤᱴᱤ ᱛᱟᱦᱨᱮ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱡᱟᱦᱟᱱ ᱯᱨᱳᱡᱮᱠᱴ ᱫᱚᱞ ᱥᱮ ᱫᱚᱞ ᱨᱮᱱ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱠᱚᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟᱨᱤᱱ ᱪᱩᱦᱩᱞ ᱨᱮᱡᱤᱥᱴᱟᱨ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟ. ᱠᱚ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱨᱟᱠᱟᱵ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟᱨᱮ ᱫᱚ ᱔-᱕ ᱦᱚᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱤᱥᱛᱤ ᱵᱟᱠᱚ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱᱚᱜ ᱢᱟ, ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱡᱟ.ᱨᱩᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱱ ᱠᱚᱢᱭᱩᱱᱤᱴᱤ ᱠᱟᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱟᱰᱢᱤᱱ ᱜᱮᱭᱟᱭ, ᱩᱱᱤᱦᱚᱸ ᱱᱚᱶᱟ ᱴᱤᱢ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟᱭ ᱛᱟᱦᱮ ᱫᱟᱜᱲᱮᱭᱟ ᱾ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ, ᱪᱟ.ᱭ ᱪᱚᱞᱚᱱ ᱞᱮᱠᱟᱱᱜ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱠᱚ ᱩᱱᱤ ᱛᱤᱨᱞᱟ. ᱤᱫᱤᱭᱟᱛᱮ ᱧᱮᱞᱧᱟᱢ ᱤᱫᱤᱜ ᱠᱷᱟᱱ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱟᱫᱮᱞᱨᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱥᱟ ᱫᱟᱜᱲᱮᱭᱟ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱫᱚ ᱢᱩᱬᱛᱮ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱤᱨᱞᱟ.ᱜᱮᱭ ᱧᱮᱞ ᱴᱷᱤᱠ ᱠᱟᱜ ᱢᱟᱭ ᱾
* ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱚᱱᱤᱴᱚᱨᱤᱝ ᱫᱚᱞ ᱨᱮᱱ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱚᱠᱚᱡ ᱠᱟ.ᱱᱩᱱ(good degree of criteria) ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱞᱟ.ᱠᱛᱤᱭᱟ ᱾
* ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ ᱧᱮᱧᱮᱞᱤᱭᱟ. ᱫᱚᱞ ᱫᱚ ᱠᱚᱢᱭᱩᱱᱤᱴᱤ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱥᱚᱡᱷᱮᱭᱟ ᱾
==='''Endorsement/ᱨᱮᱵᱮᱱ''':===
ᱜᱩᱜᱩᱞ ᱢᱤᱴ ᱨᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱞᱮᱱ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱠᱚ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ , ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱨᱮᱵᱮᱱ ᱩᱱᱠᱩ {{}} ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ '''ᱨᱮᱵᱮᱱ''' ᱟᱨ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱠᱚ ᱵᱟᱠᱚ ᱨᱮᱵᱮᱱ {{}} ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱩᱱᱠᱩ '''ᱵᱟᱝ ᱨᱮᱵᱮᱱ''' ᱪᱤᱱᱷᱟᱹ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱢᱟ᱾ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟᱨ ᱪᱮᱫ ᱠᱚ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱟᱱ ᱚᱱᱟ ᱦᱚᱸ ᱚᱞ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱠᱟᱛᱮ ᱯᱩᱱᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞᱟ (~) ᱪᱤᱱᱷᱟᱹ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱩᱦᱤ ᱢᱟ᱾
#{{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱒᱒, ᱒᱕ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
#{{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} -[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|ℝ𝕒𝕞𝕛𝕚𝕥 𝕋𝕦𝕕𝕦]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱙:᱔᱕, ᱒᱕ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
#{{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} - [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Joy sagar Murmu|Joy sagar Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Joy sagar Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱒᱒:᱓᱒, ᱒᱕ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
#{{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} - [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ: Premchand murmu thakur|Premchand murmu thakur]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ: Premchand murmu thakur|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱖:᱕᱕, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
#{{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} - [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗|ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱑:᱒᱘, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
#{{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} - [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Bijendra Hansda Purudhul|Bijendra Hansda Purudhul]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Bijendra Hansda Purudhul|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱑:᱓᱒, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
#{{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} - [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Maina Tudu|Maina Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱑:᱕᱕, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
# {{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Albetudu|Albetudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Albetudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱑:᱕᱖, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
#{{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Surukuni Murmu|Surukuni Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Surukuni Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱒:᱐᱔, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
#{{ᱨᱮᱵᱮᱱ}}[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rankini Hansda|Rankini Hansda]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Rankini Hansda|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱒:᱑᱖, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
#{{ᱨᱮᱵᱮᱱ}}[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:ARYAN MURMU|ARYAN MURMU]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:ARYAN MURMU|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱔:᱑᱓, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
#{{ᱨᱮᱵᱮᱱ}}--[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱔:᱓᱐, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
#{{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Sohagini Hasdak|Sohagini Hasdak]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Sohagini Hasdak|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱔:᱓᱓, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
# {{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Durga Soren|Durga Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Durga Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱘:᱑᱓, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
# {{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Shibu Murmu|Shibu Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Shibu Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱘:᱔᱔, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
# {{ᱨᱮᱵᱮᱱ}}-- [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱔:᱕᱓, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
# {{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:SubasMurmu|SubasMurmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:SubasMurmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱖:᱑᱖, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
# {{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rocky 734|Rocky 734]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Rocky 734|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱔:᱓᱘, ᱒᱘ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
== Phase 2 Universal Code of Conduct ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱞᱟᱜᱚᱴᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟ ==
ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱥᱟᱯᱲᱮᱫ ᱟᱨ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹᱠᱩᱧ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱚᱪᱚᱭᱮᱫ ᱯᱮᱭᱟ ᱡᱮ ᱟᱵᱚ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱛᱮ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ [[User:BAnand (WMF)|ᱵᱤᱯᱞᱚᱵᱽ ᱟᱱᱚᱱᱫᱽ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱜᱟᱞᱚᱪ Phase 2 Universal Code of Conduct ᱵᱟᱵᱚᱫ ᱛᱮᱵᱚᱱ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱞᱮᱫᱼᱟ ᱟᱨ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱵᱚᱱ ᱮᱢ ᱞᱮᱫᱼᱟ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱞᱟᱜᱚᱴᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱑᱔ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱒᱐᱒᱑ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱣᱤᱠᱤ ᱢᱮᱴᱟ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱯᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱚᱱᱟ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱞᱤᱸᱠ ᱨᱮᱯᱮ ᱧᱮᱞ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱯᱮ ᱮᱢ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾<br>
* https://meta.wikimedia.org/wiki/Universal_Code_of_Conduct/2021_consultations/Enforcement/Santali_community
:Thank you very much for your support and participation everyone. The Santali consultation summary is live now on [[:m:Universal_Code_of_Conduct/2021_consultations/Enforcement/Santali_community|meta]]. Please feel free to cast your thoughts right here or at metawiki consultation talk page. The summary page will be translated soon into the Santali language. Thank you--[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:BAnand (WMF)|BAnand (WMF)]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:BAnand (WMF)|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱒:᱔᱒, ᱑᱘ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
== Internet Support for Wikimedians in India 2021 ==
<div style=" border-left:12px blue ridge; padding-left:18px;box-shadow: 10px 10px;box-radius:40px;>[[File:Internet support for Indian Wikimedians.svg|thumb|110px|right]]
Dear Wikimedians,
A2K has started an internet support program for the Wikimedians in India from 1 June 2021. This will continue till 31 August 2021. It is a part of Project Tiger, this time we started with the internet support, writing contest and other things that will follow afterwards. Currently, in this first phase applications for the Internet are being accepted.
For applying for the support, please visit the [[:m:Internet support for Wikimedians in India|link]].
After the committee's response, support will be provided. For more information please visit the event page (linked above). Before applying please read the criteria and the application procedure carefully.
Stay safe, stay connected. [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 14:09, 22 June 2021 (UTC)
</div>
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_(CIS-A2K)/Wikipedia/VPs&oldid=20942767 -->
== ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱒᱐᱒᱑ ᱣᱤᱠᱤᱢᱮᱰᱤᱭᱟ ᱯᱷᱟᱶᱰᱮᱥᱚᱱ ᱵᱳᱨᱰᱽ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱚᱯᱚᱲ ==
ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱡᱚᱦᱟᱨ, <br>
᱒᱐᱒᱑ ᱣᱤᱠᱤᱢᱮᱰᱤᱭᱟ ᱯᱷᱟᱶᱰᱮᱥᱚᱱ ᱵᱳᱨᱰᱽ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱦᱟᱞᱮᱜᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱡᱩᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟᱨᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱤᱫᱤᱭᱟᱴᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟ ᱚᱯᱰᱮᱴᱥ ᱠᱚ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱥᱟᱶ ᱡᱟᱦᱟᱱ ᱠᱚᱠᱩᱞᱤ ᱠᱚ ᱮᱢ ᱜᱟᱱᱚᱜ-ᱟ ᱾<br>
[[File:Info icon 002.svg|20px]] ᱚᱠᱚᱭ ᱠᱚ ᱵᱷᱳᱴ ᱯᱮ ᱮᱢ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ ᱚᱱᱟ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱞᱤᱸᱠ ᱯᱟᱱᱡᱟᱭ ᱢᱮ ᱾<br>
'''ᱞᱤᱸᱠ:[[ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:᱒᱐᱒᱑ ᱣᱤᱠᱤᱢᱮᱰᱤᱭᱟ ᱯᱷᱟᱶᱰᱮᱥᱚᱱ ᱵᱳᱨᱰᱽ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]'''<br>
[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱕:᱔᱙, ᱒᱘ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
== I want translation help ==
Dear Admin, please help cleaning and translating the Santali WikiPedia page [https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%AB%E1%B1%A9%E1%B1%A8%E1%B1%B6%E1%B1%AE%E1%B1%A5%E1%B1%A6_%E1%B1%AD%E1%B1%9F%E1%B1%AB%E1%B1%9F%E1%B1%B6|ᱫᱩᱨᱶᱮᱥᱦ ᱭᱟᱫᱟᱶ]. [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:DBplus|DBplus]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:DBplus|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱗:᱕᱖, ᱑᱖ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱒᱐᱒᱒ (UTC)
== ᱣᱤᱠᱤᱢᱤᱴ ᱟᱨ ᱪᱮᱢᱮᱫ ᱟᱠᱷᱲᱟ ᱘ ᱟᱨ ᱙ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱒᱐᱒᱓, ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ (In-person meet & training program on 8th & 9th April, Jamshedpur) ==
ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱜᱟᱯᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ CIS A2K ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱒ ᱢᱟᱦᱟᱸᱨᱤ ᱣᱤᱠᱤᱢᱤᱴ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱪᱮᱢᱮᱫ ᱟᱠᱷᱲᱟ ᱦᱩᱭ ᱚᱪᱚᱭ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱜᱚᱲᱚᱭ ᱮᱢᱟᱵᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱠᱚ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫ ᱜᱩᱜᱚᱞ ᱯᱷᱚᱨᱢ ([https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSc9BU5DJ3LIrL1au_pdF_UxaahY3rZUeaCd-7xWWZKiJg3Cyg/viewform form link]) ᱠᱚ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ, ᱚᱱᱟ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱠᱷᱚᱡᱽ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱱᱮᱦᱚᱸᱨ ᱡᱚᱛᱚᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱵᱚᱱ ᱯᱮᱨᱮᱡᱽ ᱢᱟ᱾
ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱪᱮᱫ ᱪᱮᱫ ᱟᱵᱚ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱞᱟᱵᱷ ᱵᱟᱝᱢᱟ ᱵᱷᱟᱹᱞᱟᱹᱭ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ, ᱚᱱᱟᱠᱚ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮᱹᱧ ᱚᱞ ᱠᱮᱫᱼᱟ᱾
*ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱢᱤᱰᱤᱭᱟᱱ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱷᱟᱣ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱵᱚᱱ ᱧᱟᱯᱟᱢᱟ᱾
*ᱣᱤᱠᱤᱢᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱟᱱᱟᱜ ᱯᱨᱚᱡᱮᱠᱴ ᱠᱚ ᱦᱟᱨᱟᱵᱩᱨᱩᱭ ᱨᱟᱱᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱚ ᱵᱚᱱ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ᱾
*ᱴᱨᱮᱱᱤᱱᱤᱝ ᱯᱨᱚᱜᱽᱨᱟᱢ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱟᱵᱚ ᱱᱟᱶᱟ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱠᱚ ᱵᱚᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ᱾
*ᱟᱵᱚ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱞᱦᱮ ᱵᱟᱵᱚᱫᱽ ᱜᱟᱞᱚᱪ᱾
*ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱟᱨ ᱫᱚᱲᱦᱟ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱞᱮᱠᱟ ᱡᱤᱭᱟᱹᱲ (Active) ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱾
ᱱᱚᱶᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱟᱭᱢᱟ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱨᱚᱜᱽᱨᱟᱢ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱵᱚᱱ ᱧᱟᱢᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱤᱧᱟᱜ ᱟᱥᱟ ᱾ ᱢᱟ ᱛᱚᱵᱮ ᱟᱯᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱨᱚᱜᱽᱨᱟᱢ ᱵᱟᱵᱚᱫᱽ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱯᱮ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣ ᱮᱫᱟ ᱡᱚᱛᱚ ᱜᱮ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱞᱟᱹᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ᱾ -[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|ℝ𝕒𝕞𝕛𝕚𝕥 𝕋𝕦𝕕𝕦]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱗:᱑᱕, ᱖ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
# ᱤᱧ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹ ᱤᱧ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣ ᱮᱫᱟ, ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱡᱮ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱟᱣ ᱫᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱧᱟᱯᱟᱢᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ, ᱱᱟᱶᱟ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱥᱮᱬᱟᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱦᱟᱨᱟ ᱵᱩᱨᱩᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱦᱚᱨᱟ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱠᱚᱢᱩᱭᱩᱱᱤᱴᱤ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱠᱚ ᱥᱚᱞᱦᱮ ᱵᱟᱵᱚᱫ ᱵᱚᱱ ᱧᱟᱢᱚᱜᱟ-ᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱟᱣ ᱫᱚ ᱟᱵᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱠᱚᱢᱩᱭᱩᱱᱤᱴᱤ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱱ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Premchand murmu thakur|Premchand murmu thakur]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Premchand murmu thakur|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱗:᱒᱑, ᱗ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
# ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱵᱚ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱠᱚ ᱧᱮᱞ ᱥᱟᱢᱴᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱥᱚᱞᱦᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱚ ᱨᱤᱠᱟᱹᱭ ᱢᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱣᱤᱠᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱠᱚᱵᱚ ᱞᱟᱦᱟ ᱤᱫᱤᱭᱟ ᱚᱱᱟ ᱫᱤᱥᱼᱦᱩᱫᱤᱥ ᱠᱚ ᱪᱮᱢᱮᱫ ᱟᱠᱷᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱮ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱢᱟ ᱛᱚᱵᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱴᱷᱮᱱ ᱤᱧ ᱱᱮᱦᱚᱨᱟ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱣᱤᱠᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱵᱚ ᱞᱟᱦᱟ ᱤᱫᱤᱭ ᱢᱟ᱾ ᱡᱚᱦᱟᱨ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗|ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱐:᱒᱘, ᱙ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
#ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱯᱨᱚᱜᱽᱨᱟᱢ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱯᱨᱚᱜᱽᱨᱟᱢ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱞᱤ ᱣᱤᱠᱤ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲ ᱞᱮ ᱧᱮᱯᱮᱞ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ᱾[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Joy sagar Murmu|Joy sagar Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Joy sagar Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱐᱕, ᱙ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
# ᱟᱹᱰᱤ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹ ᱵᱩᱡᱷᱟᱹᱣᱜᱼᱟ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱨᱮ ᱟᱵᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱨᱚᱜᱽᱨᱟᱢ ᱨᱮ ᱜᱚᱲᱚᱭ ᱮᱢᱟᱵᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ, ᱯᱨᱚᱜᱽᱨᱟᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱚᱝᱠᱟᱱ ᱫᱟᱣ ᱨᱮ ᱤᱧ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟᱱ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱟᱯᱟᱱ ᱟᱹᱯᱤᱱ ᱡᱟᱦᱟᱸᱱ ᱮᱱᱮᱢ ᱮᱢᱟᱱ ᱥᱟᱶ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱨᱮ ᱠᱩᱠᱞᱤ ᱵᱚᱱ ᱫᱚᱦᱚᱭᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱝᱠᱟᱱ ᱜᱚᱲᱚ ᱧᱟᱢ ᱮᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱦᱚᱸ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱚᱴᱤᱵᱷᱮᱴ (ᱩᱫᱽᱜᱟᱣ) ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱵᱩᱡᱷᱟᱹᱣ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱴᱷᱮᱱ ᱵᱚᱱ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱥᱮ ᱵᱚᱱ ᱢᱚᱴᱤᱵᱷᱮᱴ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱠᱚᱣᱟ ᱟᱨ ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱦᱩᱭ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱵᱚᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱜᱮ ᱮᱢᱟᱱ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱜᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱚᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱦᱚᱨᱟ ᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱵᱚᱱ ᱞᱟᱦᱟ ᱤᱫᱤᱭᱟ ᱾ ᱢᱟ ᱛᱚᱵᱮ ᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱟᱨᱫᱟᱥ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ, ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱟᱯᱟᱱ ᱟᱹᱯᱤᱱ ᱯᱷᱤᱰᱵᱮᱠ ᱵᱚᱱ ᱮᱢᱟ ᱟᱨ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱵᱚᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱢᱟ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱠᱩᱢᱩᱴ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱧᱮᱞ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ᱾ ᱢᱟ ᱛᱚᱵᱮ ᱠᱷᱟᱱ '''ᱡᱚᱦᱟᱨ''' ᱟᱵᱚ ᱨᱤᱱ ᱮᱠᱴᱤᱵᱷ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟᱱ ᱤᱧ ᱜᱮ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Bijendra Hansda Purudhul|Bijendra Hansda Purudhul]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Bijendra Hansda Purudhul|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱒᱔, ᱙ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
# ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱷᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲ ᱵᱚ ᱧᱟᱯᱟᱢᱟ, ᱱᱟᱶᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱵᱚ ᱪᱮᱫᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱤᱧ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱓᱗, ᱙ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
# ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱷᱟᱣ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱨᱚᱜᱽᱨᱟᱢ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭᱚᱜ-ᱟ ᱾ -[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Surukuni Murmu|Surukuni Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Surukuni Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱕:᱔᱕, ᱑᱐ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
# ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱛᱚ ᱜᱮᱵᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱢᱟ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱵᱚᱱ ᱥᱟᱨ ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱢᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Maina Tudu|Maina Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱒:᱓᱑, ᱑᱐ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
#CIS A2K ᱟᱜ ᱜᱚᱸᱲᱚᱸ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ, ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱵᱚᱱ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱫᱟᱲᱮᱞᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱹᱰᱤᱜᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱠᱚᱜᱼᱟ᱾ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱡᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱤᱛ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱟᱵᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱮᱭᱟ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱱᱟᱥᱟᱢᱱᱤ ᱛᱤᱥ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱵᱚ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱠᱳᱨᱳᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱵᱳᱣᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚ ᱦᱚᱸ ᱰᱦᱤᱞᱟᱹᱣ ᱪᱟᱵᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟᱱ ᱠᱚ ᱵᱚᱱ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱫᱟᱲᱮ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱟᱹᱰᱤᱜᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭᱚᱜᱼᱟ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱕:᱑᱙, ᱑᱔ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
== Santali Language ==
Mother tongue is the backbone of people, therefore, Santali language is also the mother tongue of Santali community. [[ᱟᱥᱚᱠᱟᱭ:Contributions/2409:4088:8316:5B9D:0:0:A33:A8A4|2409:4088:8316:5B9D:0:0:A33:A8A4]] ᱑᱕:᱕᱖, ᱙ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
== Wikidata online Workshop. ==
*ᱪᱟᱞᱟᱣᱮᱱ ᱯᱮᱼᱯᱩᱱ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ in-person event ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱤᱪᱟᱹᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱜᱟᱱ ᱟᱱᱟᱴ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱛᱷᱩᱠᱩᱢ ᱦᱟᱱᱛᱟᱲ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱ ᱚᱱᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱜᱩᱜᱚᱞ ᱯᱷᱳᱨᱢ ᱨᱮ "ᱣᱤᱠᱤᱰᱮᱴᱟ" ᱪᱮᱫᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱮᱦᱚᱸᱨ ᱵᱚᱱ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱞᱮᱫᱼᱟ, ᱚᱱᱟᱠᱚ ᱧᱮᱞ ᱠᱟᱛᱮ CIS A2k ᱟᱜ ᱜᱚᱲᱚ ᱛᱮ ᱣᱤᱠᱤᱰᱮᱴᱟ ᱚᱱᱞᱟᱭᱤᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤᱥᱟᱲᱟ (online workshop) ᱦᱩᱭ ᱚᱪᱚᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱱ ᱴᱷᱟᱹᱣᱠᱟ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾
*ᱪᱟᱞᱟᱣᱮᱱ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱜᱩᱜᱩᱞ ᱢᱤᱴ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ, ᱚᱱᱠᱟᱛᱮ ᱫᱟᱨᱟᱭ ᱠᱟᱱ 18th June 2023 ᱛᱟᱨᱟᱥᱤᱧ ᱵᱮᱲᱟ ᱾ ᱠᱟᱹᱢᱤᱥᱟᱲᱟ ᱫᱚ ᱚᱱᱞᱟᱭᱤᱱ ᱜᱩᱜᱩᱞ ᱢᱤᱴ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾
*ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱟᱵᱚᱫᱽ ᱟᱯᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱦᱟᱸᱱ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱵᱟᱝᱢᱟ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱟᱨ ᱚᱠᱛᱚ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ, ᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱞᱟᱹᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ ᱾ ---[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|ℝ𝕒𝕞𝕛𝕚𝕥 𝕋𝕦𝕕𝕦]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱔:᱐᱒, ᱘ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
*:{{support}} -- ᱴᱷᱤᱠ ᱜᱭᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rocky 734|Rocky 734]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Rocky 734|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱖:᱑᱓, ᱑᱕ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
*:{{support}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱗:᱓᱑, ᱑᱖ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
*:{{support}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Bijendra Hansda Purudhul|Bijendra Hansda Purudhul]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Bijendra Hansda Purudhul|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱘:᱓᱑, ᱑᱖ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
*:{{support}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱓:᱑᱘, ᱑᱗ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
*: {{support}}[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Shibu Murmu|Shibu Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Shibu Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]])
*: {{support}}[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗|ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱖:᱐᱐, ᱑᱗ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
*: {{support}}[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:MT731|MT731]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:MT731|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱐:᱑᱘, ᱑᱗ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
*:{{support}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Maina Tudu|Maina Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱐:᱒᱙, ᱑᱗ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
*:{{support}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Surukuni Murmu|Surukuni Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Surukuni Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱒:᱓᱘, ᱑᱗ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rankini Hansda|Rankini Hansda]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Rankini Hansda|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱔:᱐᱗, ᱑᱘ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
== Capacity Building Programme on ocassion of 5th Anniversery of Santali Wikipedia. ==
ᱡᱚᱦᱟᱨ, ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱜᱟᱯᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱫᱷᱟᱣ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱦᱮᱞᱢᱮᱞ ᱵᱟᱝ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱟᱨᱫᱚᱲᱦᱟ ᱦᱩᱭ ᱚᱪᱚᱭ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱚᱱ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱨᱚᱜᱽᱨᱟᱢ ᱨᱮ ᱪᱮᱫ ᱠᱚ ᱵᱟᱵᱚᱫᱽ ᱵᱚᱱ ᱪᱟᱨᱪᱟᱭᱟ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱜᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱛᱮ ᱵᱚᱱ ᱜᱚᱴᱟ ᱢᱤᱫᱟ ᱾ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱜᱟᱱ ᱚᱞ ᱠᱮᱫ ᱟᱹᱧ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜᱟᱜ ᱡᱟᱦᱟᱸᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱥᱟᱱᱟ ᱵᱚᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱛᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱚᱞ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ ᱺ
*ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱞᱦᱮ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱟᱨ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱾
*ᱱᱟᱶᱟ ᱯᱨᱚᱡᱮᱠᱴ (Wikitionary, wikidata, wikisource) ᱵᱟᱵᱚᱫᱽ ᱛᱮ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱾
*ᱱᱟᱶᱟ ᱟᱹᱭᱩᱨᱤᱭᱟᱹ (leader) ᱠᱚ ᱥᱤᱨᱡᱟᱹᱣ ᱠᱚ ᱾
*ᱱᱟᱶᱟ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱟᱹᱜᱩ ᱟᱨ ᱩᱱᱠᱩ ᱪᱮᱢᱮᱫ ᱠᱚ ᱾
*ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱮᱰᱵᱷᱟᱱᱥ ᱴᱮᱠᱱᱤᱠᱟᱞ ᱴᱨᱮᱱᱤᱝ ᱾
*ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱵᱩᱯᱩᱡᱷᱟᱹᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱾
ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱫᱟᱹᱭᱠᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱮᱢ ᱮᱱᱟ ᱟᱨᱡᱟᱦᱟᱸᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱵᱚᱱ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨᱮᱫ ᱠᱷᱟᱱ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱚᱞ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ ᱾ -- [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|ℝ𝕒𝕞𝕛𝕚𝕥 𝕋𝕦𝕕𝕦]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱒:᱑᱕, ᱓᱐ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
:ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱜᱮ,
:ᱤᱧᱟᱜ ᱢᱚᱱᱮ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱦᱟᱹᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
:# Santali Wiktionary ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ training
:# wikisource ᱨᱮ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱡᱟᱣᱨᱟ ᱾
:# ᱯᱚᱛᱚᱵ OCR (Optical character recognition) ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱ latest tesseract (4.0, 5.0) ᱨᱮᱭᱟᱜ support ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱱᱤᱛ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱵᱟᱭ ᱦᱩᱭ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
:[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rocky 734|Rocky 734]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Rocky 734|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱓᱒, ᱓᱐ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
:ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱫ ᱮᱢ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱫᱟᱹᱭᱠᱟᱹ ᱜᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
:ᱮᱱᱛᱮᱨᱮᱦᱚᱸ ᱱᱟᱶᱟ ᱯᱨᱳᱡᱮᱠᱴ ᱟᱨ ᱱᱟᱶᱟ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱫᱷᱮᱭᱟᱱ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ᱾
:ᱡᱚᱦᱟᱨ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗|ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱓:᱕᱗, ᱑ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
ᱤᱧᱟᱜ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ
* ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱣᱤᱠᱤᱥᱟᱱᱟᱨᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱵᱟᱵᱚᱫ ᱱᱟᱶᱟ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱠᱚ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱮᱢ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
* ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱰᱤᱡᱟᱭᱱᱤᱝ, ᱤᱱᱯᱷᱚᱵᱚᱠᱥ ᱟᱨ ᱥᱮ ᱴᱮᱢᱯᱞᱮᱴ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱴᱨᱮᱭᱱᱤᱝ ᱮᱢ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
* ᱡᱩᱫᱤ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭᱟᱜ ᱚᱞᱟᱜ ᱚᱱᱚᱞ ᱵᱟᱨ - ᱵᱟᱨ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮ ᱨᱤᱠᱟᱹ ᱮᱫᱟ ᱚᱱᱠᱟᱱ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱥᱮ ᱟᱭᱤᱯᱤ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟᱱᱟᱜ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱟᱹᱨᱤ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
* ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱦᱚᱸ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱚᱱᱚᱞ ᱠᱚ ᱨᱮ ᱯᱨᱟᱭᱵᱷᱮᱥᱤ ᱯᱚᱞᱤᱥᱤ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
* ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱱᱟᱶᱟ ᱚᱱᱚᱞ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ ᱟᱠᱟᱱ ᱜᱩᱜᱟᱞ ᱨᱮ ᱯᱟᱸᱡᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱩᱥᱟᱹᱨᱟ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱧᱟᱢ ᱜᱚᱫᱚᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
* ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱟᱹᱲᱟᱹ, ᱟᱹᱭᱟᱹᱛ, ᱛᱚᱨᱡᱚᱢᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱱᱟᱶᱟ ᱯᱨᱚᱡᱮᱠᱴ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ, ᱱᱟᱶᱟ ᱚᱱᱚᱞ ᱟᱨ ᱱᱟᱶᱟ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱫᱷᱮᱭᱟᱱ ᱮᱢ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
* ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱩᱱᱠᱩ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱚᱪᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱣᱟᱨᱠᱥᱚᱯ ᱥᱮ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ-ᱯᱟᱨᱥᱟᱨ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱠᱷᱟᱱ ᱞᱟᱦᱟ ᱥᱮᱫ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱤᱫᱤ ᱨᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱦᱩᱭ ᱠᱚᱜᱼᱟ᱾
:ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱤᱧ ᱜᱮ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Bijendra Hansda Purudhul|Bijendra Hansda Purudhul]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Bijendra Hansda Purudhul|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱒:᱐᱙, ᱑ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
== ᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱠᱷᱲᱟ ==
᱐᱒/᱐᱘/᱒᱐᱒᱓ ᱦᱤᱛ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱟᱵᱚ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱯᱩᱨᱩᱱᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱤᱥᱟᱹ ᱠᱟᱛᱮ '''ᱢᱤᱫ ᱚᱱᱞᱟᱭᱤᱱ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟᱹ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱠᱷᱲᱟ''' ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫᱤᱧ ᱢᱚᱱᱮ ᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱠᱷᱲᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ [https://docs.google.com/document/d/1pC7PcTucTBbU6IMDVJQHIysOBuFFY0G9h7GNNJyYNV4/edit?usp=sharing ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱩᱜᱩᱞ] ᱰᱚᱠᱩᱢᱮᱱᱴ ᱛᱟᱞᱟᱛᱮ ᱟᱯᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢᱠᱩᱧ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱯᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱚᱱᱞᱟᱭᱤᱱ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱠᱷᱲᱟ ᱯᱮ (᱓) ᱢᱟᱦᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱨᱤᱠᱟᱹ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱭᱚ ᱦᱚᱲ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱟᱨ ᱪᱮᱫ ᱠᱚ ᱚᱫᱚᱞ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱟᱱ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱥᱟᱶ ᱛᱮᱞᱟ ᱮᱢ ᱯᱮ ᱾ ᱚᱠᱛᱚ ᱠᱚ ᱢᱟᱦᱨᱚᱜ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱚᱱ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱟᱠᱷᱲᱟ ᱵᱟᱝ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱐᱔, ᱓᱐ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
:{{Strong support}} ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱠᱟᱛᱷᱟ, ᱟᱸᱥ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱶᱟ ᱚᱱᱞᱟᱭᱤᱱ ᱣᱟᱨᱠᱥᱚᱯ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱱᱟᱶᱟ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱵᱚᱱ ᱧᱟᱢ ᱫᱟᱲᱮ ᱟᱠᱚᱣᱟ ᱾- [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|ℝ𝕒𝕞𝕛𝕚𝕥 𝕋𝕦𝕕𝕦]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱕᱐, ᱓᱐ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
== Santali Community strategic meet September 2024 ==
As discussed, several times in our WhatsApp group we are planning to conduct a Santali Community strategic meet in September 2024.
The future of the Santali community within the Wikimedia ecosystem lies in fostering a vibrant, active, and sustainable group of contributors who are dedicated to creating, curating, and promoting content in the Santali language. By doing so, we aim to make Santali one of the well-represented languages on Wikimedia platforms, ensuring that the rich cultural and linguistic heritage of the Santali community is preserved and accessible to all.
With this purpose, we have applied rapid grant with WMF for support.
The budget of the event is in the link [https://docs.google.com/spreadsheets/d/1N5yVaUAZ3GxJ8LrvxArkyZI1bXzGPppOocs3YK1c33Q/edit?usp=sharing followed]
We are looking for the endorsement from all the community members for the above event. [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱑:᱓᱙, ᱒ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱔ (UTC)
:{{ss}} ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ, ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱢᱤᱰᱤᱭᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱲ ᱡᱩᱲᱟᱹᱣ ᱟᱨ ᱣᱤᱠᱤ ᱦᱟᱨᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱟᱶᱟ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹᱭ ᱥᱟᱜᱮᱱᱟ ᱢᱮᱛᱮ ᱤᱧᱟᱜ ᱟᱸᱥ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|ℝ𝕒𝕞𝕛𝕚𝕥 𝕋𝕦𝕕𝕦]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱓:᱓᱘, ᱘ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱔ (UTC)
== ᱣᱤᱠᱤᱯᱮᱰᱤᱭᱟ ᱮᱥᱤᱭᱳ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱒᱐᱒᱔ ==
ᱣᱤᱠᱤᱯᱮᱰᱤᱭᱟ ᱮᱥᱤᱭᱳ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱨᱢᱟᱠᱤᱭᱟᱹ ᱣᱤᱠᱤᱯᱮᱰᱤᱭᱟ ᱚᱱᱚᱞ ᱦᱮᱯᱨᱟᱣ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱚᱱᱚᱞ ᱠᱚᱭ ᱯᱨᱚᱢᱚᱴᱼᱟ ᱾ ᱟᱭᱢᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱱ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱦᱟᱸᱵᱤᱡ ᱮᱱᱮᱢ ᱠᱚ ᱮᱢᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱟᱢᱮᱞᱟᱭ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱨᱮᱫᱚ ᱱᱟᱶᱟ ᱚᱱᱚᱞ ᱠᱚ ᱛᱮᱭᱟᱨᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ ᱢᱟᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱱᱚᱞ ᱠᱚ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱟᱢᱮᱞᱟᱭ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱨᱮᱫᱚ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱕ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱜᱮ ᱱᱟᱶᱟ ᱚᱱᱚᱞ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱮ ᱚᱱᱚᱞ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱪᱟᱞᱟᱣᱮᱱ ᱮᱭᱟᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱖᱔ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ, ᱕᱔᱐᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱕᱖,᱒᱖᱕ ᱦᱟᱭ ᱠᱣᱟᱞᱤᱴᱤ ᱚᱱᱚᱞ ᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
ᱜᱟᱛᱮ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱮᱯᱮᱢ ᱪᱟᱯᱟᱞ ᱟᱨ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱤᱸᱥ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱣᱤᱠᱤᱯᱮᱰᱤᱭᱟ ᱮᱥᱤᱭᱳ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱯᱩᱱᱤᱭᱟᱹ ᱚᱱᱚᱞ ᱢᱤᱫ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹᱭ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱠᱷᱟᱥ ᱣᱤᱠᱤᱯᱮᱰᱤᱭᱟ ᱯᱚᱥᱴᱠᱟᱨᱰ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱮ ᱧᱟᱢᱟ ᱾
ᱡᱚᱛᱚ ᱣᱤᱠᱤᱯᱮᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱜᱮ ᱡᱷᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱚᱱᱚᱞ ᱮ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱫ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱫᱚ "ᱣᱤᱠᱤᱯᱮᱰᱤᱭᱟ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱟᱢᱵᱟᱥᱟᱰᱚᱨ" ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱹᱱ ᱮ ᱧᱟᱢᱟ ᱾
ᱱᱚᱶᱟ ᱮᱰᱤᱴ ᱮ ᱛᱷᱚᱱ ᱨᱮ ᱥᱟᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱠᱤᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Bijendra Hansda Purudhul|ᱵᱤᱡᱮᱱᱫᱽᱨᱚ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ]] ᱟᱨ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Durga Soren|ᱫᱩᱨᱜᱟᱹ ᱥᱚᱨᱮᱱ]] ᱛᱤᱠᱤᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱤᱧ ᱯᱨᱚᱥᱛᱟᱵᱽ ᱮᱫᱟ ᱾ ᱟᱯᱮᱭᱟᱜ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱯᱮ ᱾
[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱖:᱒᱒, ᱒᱙ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱔ (UTC)
* {{support}} ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ, ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱜᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱤᱱ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱢᱟ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗|ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱗:᱒᱒, ᱒᱙ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱔ (UTC)
* {{support}} ᱠᱤᱱᱟᱹᱧ ᱵᱟᱱᱟᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱾ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱱᱟᱭ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱫᱷᱟᱣᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱠᱤᱱ ᱜᱮᱞᱮ ᱵᱤᱞᱤ ᱢᱟ ᱾ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ, [[User:ᱯᱨᱚᱯᱷᱮᱥᱥᱚᱨ|ᱯᱨᱚᱯᱷᱮᱥᱥᱚᱨ]] | [[User talk:ᱯᱨᱚᱯᱷᱮᱥᱥᱚᱨ|⌨️]] | ᱑᱗:᱔᱗, ᱒᱙ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱔ (UTC)
* {{ss|ᱜᱟᱸᱦᱤᱨ ᱥᱚᱦᱚᱫ}}ᱱᱟᱭ ᱛᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱠᱤᱱ ᱥᱟᱹᱛ ᱢᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]])
*{{support}} ᱤᱧ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱦᱚᱭ ᱜᱮ, ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱤᱱ ᱥᱟᱹᱛᱼᱟ ᱾[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:ᱤᱧ ᱢᱟᱛᱟᱞ|ᱤᱧ ᱢᱟᱛᱟᱞ]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:ᱤᱧ ᱢᱟᱛᱟᱞ|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱒:᱐᱗, ᱓᱐ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱔ (UTC)
*{{support}} ᱦᱳᱭ,ᱤᱧ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱦᱮᱸ ᱥᱟᱹᱨᱤ ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮᱠᱤᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱢᱟ ᱵᱟᱲᱮ![[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Suku Murmu (Konka)|Suku Murmu (Konka)]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Suku Murmu (Konka)|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱔:᱓᱓, ᱓᱐ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱔ (UTC)
*{{ss}} ᱱᱟᱯᱟᱭᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ, ᱞᱟᱦᱟ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱯᱟᱲᱟᱣ ᱠᱚᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱮᱱᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱹᱠᱤᱱᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|ℝ𝕒𝕞𝕛𝕚𝕥 𝕋𝕦𝕕𝕦]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱗:᱕᱙, ᱓᱐ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱔ (UTC)
* {{support}} ᱦᱚᱭ, ᱤᱧ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱱᱟ ᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱠᱤᱱ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱢᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:MT731|MT731]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:MT731|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱐:᱒᱖, ᱓᱑ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱔ (UTC)
* {{support}}[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Nacharhopon|Nacharhopon]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Nacharhopon|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱗:᱓᱑, ᱓᱑ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱔ (UTC) ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱭ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱦᱚᱲ ᱛᱮ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱠᱤᱱ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣᱟ ᱢᱟ᱾
== Invitation to Participate in the Wikimedia SAARC Conference Community Engagement Survey ==
Dear Community Members,
I hope this message finds you well. Please excuse the use of English; we encourage translations into your local languages to ensure inclusivity.
We are conducting a Community Engagement Survey to assess the sentiments, needs, and interests of South Asian Wikimedia communities in organizing the inaugural Wikimedia SAARC Regional Conference, proposed to be held in Kathmandu, Nepal.
This initiative aims to bring together participants from eight nations to collaborate towards shared goals. Your insights will play a vital role in shaping the event's focus, identifying priorities, and guiding the strategic planning for this landmark conference.
Survey Link: https://forms.gle/en8qSuCvaSxQVD7K6
We kindly request you to dedicate a few moments to complete the survey. Your feedback will significantly contribute to ensuring this conference addresses the community's needs and aspirations.
Deadline to Submit the Survey: 20 January 2025
Your participation is crucial in shaping the future of the Wikimedia SAARC community and fostering regional collaboration. Thank you for your time and valuable input.
Warm regards,<br>
[[:m:User:Biplab Anand|Biplab Anand]]
<!-- Message sent by User:Biplab Anand@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Biplab_Anand/lists&oldid=28074658 -->
j20x95k0x3enjvfyfu8xtixum3mlrnn
176036
176035
2025-07-06T08:08:16Z
Như Gây Mê
7640
Reverted 1 edit by [[Special:Contributions/2A0C:5A80:F300:8500:CE59:AEBB:A243:EB25|2A0C:5A80:F300:8500:CE59:AEBB:A243:EB25]] ([[User talk:2A0C:5A80:F300:8500:CE59:AEBB:A243:EB25|talk]]): Rvv cross-wiki vandalism (TwinkleGlobal)
176036
wikitext
text/x-wiki
ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸᱱ ᱟᱱᱟᱴ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱚ ᱠᱩᱞᱤ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱩᱛᱟᱹᱢ ᱞᱤᱱ ᱠᱟᱛᱮᱢ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾
*ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱮᱦᱚᱵ ᱨᱮ ᱥᱟᱛᱟᱢ (Subject) ᱠᱷᱚᱸᱡᱟᱭ ᱢᱮ ᱾ (ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱵᱟᱵᱚᱫᱽᱛᱮ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱥᱟᱱᱟᱭᱮᱫ ᱢᱮᱭᱟ)
* ᱠᱩᱠᱞᱤ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱨᱮ '''<nowiki>~ ~ ~ ~</nowiki>''' ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱩᱦᱤ ᱮᱢ ᱟᱞᱚᱢ ᱦᱤᱲᱤᱧᱟ ᱾
{{ᱱᱟᱶᱟ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱵᱩᱛᱟᱹᱢ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱩᱠᱞᱤ ᱟᱠᱷᱲᱟ]]
==ᱛᱷᱚᱠ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱵᱟᱭ ᱜᱟᱱᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ==
[[ᱛᱷᱚᱠᱺᱯᱚᱱᱚᱛ]]
[[ᱛᱷᱚᱠᱺᱚᱛᱱᱚ]]
ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱚᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱚᱱᱟ ᱴᱷᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱡᱟᱜᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱭ ᱫᱚᱲᱚᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱪᱮᱫᱟᱜ ? ᱫᱟᱹᱭᱠᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ [[ᱟᱥᱟᱢ]] ᱚᱱᱚᱞ ᱵᱚ ᱧᱮᱞ ᱢᱟ ᱾ ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 11:35, 2 ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
::[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ᱜᱚᱢᱠᱮ, '''ᱛᱷᱚᱠ''' ᱟᱨ '''ᱯᱚᱱᱚᱛ''' ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ (symbol) ᱵᱤᱱ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ, ᱚᱱᱟᱫᱚ '''ᱢᱩᱼᱜᱟᱹᱦᱞᱟᱹ''' ᱴᱩᱰᱟᱹᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱵᱟᱭ ᱜᱟᱱᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱤᱝᱜᱽᱞᱤᱥ ᱠᱤᱵᱚᱨᱰ ᱛᱮ ᱥᱮᱢᱤᱠᱚᱞᱚᱱ (semicolon) ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱟᱫᱮᱨᱮ ᱵᱤᱱ ᱜᱟᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 16:00, 2 ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
:: ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱞᱟᱹᱭ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱞᱟᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 07:26, 3 ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
== ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱟᱹᱨᱩ ==
ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱠᱚ !
ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮ ᱢᱚᱡᱽ ᱥᱟᱺᱦᱤᱡ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱦᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱨ ᱠᱚ ᱥᱟᱡᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ [[ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱥᱟᱦᱴᱟ]] ᱟᱹᱨᱩ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱟᱹᱨᱩᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱮᱞᱵᱤᱰᱟᱹᱣ (Preview) ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱮᱢ ᱠᱮᱫ ᱟᱹᱧ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱧᱮᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱯᱮᱭᱟᱜ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟᱨ ᱡᱟᱦᱟᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱷᱟᱱ ᱞᱟᱹᱭ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ ᱹᱹᱹᱹ ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱹᱹᱹᱹ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 17:13, 9 ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
-@[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ᱟ.ᱰᱤ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱜᱮ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ..[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 01:56, 10 ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
:[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱠᱥᱟ ᱢᱚᱡᱽᱜᱮ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱟᱠᱥᱟ ᱣᱤᱠᱤ ᱨᱮ ᱟᱯᱰᱮᱴ ᱠᱟᱜ ᱢᱮ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 05:35, 11 ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
:: {{Ping|Manik Soren}} & {{Ping|R Ashwani Banjan Murmu}} ᱜᱚᱢᱠᱮ, ᱟᱭᱢᱟ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱟᱹᱵᱤᱱᱟᱜ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ, ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱟᱹᱜᱮ ᱜᱮ ᱤᱧ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱱᱟᱶᱟ ᱨᱩᱯᱛᱤᱧ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 06:16, 11 ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱧᱮᱞ ᱵᱤᱰᱟᱹᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu/sandbox/ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱥᱟᱦᱴᱟ|ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱞᱤᱱ ᱢᱮ]]
== add social link ==
<center>
ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟᱸᱡᱟᱭ ᱢᱮ: [[File:F icon.svg|40px|baseline|link=https://www.facebook.com/satwikipedia]] {{P|1='''[https://www.facebook.com/satwikipedia ᱯᱷᱮᱥᱵᱩᱠ]'''}}, [[File:Twitter_icon.svg|40px|baseline|link=https://twitter.com/satwikipedia]] {{P|1='''[https://twitter.com/satwikipedia ᱴᱩᱭᱴᱚᱨ]'''}} ᱟᱨ [[File:Instagram simple icon.svg|40px|baseline|link=http://instagram.com/satwikipedia]] {{P|1='''[https://instagram.com/satwikipedia ᱤᱱᱥᱴᱟᱜᱽᱨᱟᱢ]'''}}
</center>
ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱠᱚ, ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱟᱲᱮ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱡᱚᱱᱚᱲ ( social link i.e. fb, insta,twitter) ᱵᱚᱱ ᱫᱚᱦᱚᱭᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱤᱧᱟᱜ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱫᱚ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱠᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱠᱚ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱠᱚ ᱧᱮᱞ ᱮᱫᱟ ᱩᱱᱠᱩ ᱟᱵᱚ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱥᱩᱵᱤᱫᱷᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱟᱯᱮᱭᱟᱜ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ Support/oppose ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱚᱞ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ ᱿ ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱿ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 08:12, 28 ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
#Support - ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 11:42, 4 ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
#Support - ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 07:28, 14 ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
#
#support -ᱟ.ᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ ᱾[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Shibu Murmu|Shibu Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Shibu Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 12:51, 14 ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
#support ᱢᱚᱡᱽ ᱜᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ | [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Joy sagar Murmu|Joy sagar Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Joy sagar Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 22:25, 15 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
#support ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ | [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rameshmurmu257|Ramesh Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramesh Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 08:15, 16 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
== ᱥᱟᱢᱮᱞᱟᱭ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ (Editathon) ᱵᱟᱵᱚᱛ ᱛᱮ ==
[[ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ]] ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱨᱮ [[Wikipedia:ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱮᱥᱤᱭᱳ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱒᱐᱑᱘|ᱮᱥᱤᱭᱳ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱥᱟᱯᱟᱲᱟᱣ ᱒᱐᱑᱘]] ᱦᱩᱭᱮᱱ ᱞᱮᱠᱟ ᱟᱵᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱥᱟᱢᱮᱞᱟᱭ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱚ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱜᱟᱱᱚᱜ-ᱟ ᱥᱮ ᱵᱟᱝ ᱟ ? [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 12:36, 8 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
::ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 12:10, 9 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
== Need to convert digits (0-9) in to Santali ==
ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱚᱜᱮ,<br>
ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱧᱤᱛ ᱦᱚᱸ ᱮᱞ (Digit) ᱠᱚ ᱤᱝᱨᱮᱡᱤ ᱛᱮ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸ ᱮᱞ ᱠᱚ Automatic ᱛᱮᱭᱟᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟᱠᱚ ᱫᱚ ᱤᱝᱨᱮᱡᱤ ᱛᱮᱜᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱞᱫᱟ ᱮᱞ ᱠᱚ ᱦᱚᱸ ᱡᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱚᱱᱟ ᱵᱟᱝ ᱵᱚ ᱩᱫᱩᱜ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱛ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱤᱧ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣᱤᱧ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱟᱫᱚ ᱟᱥᱚᱸ ᱠᱟᱹᱱᱟᱹᱧ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱹᱜᱛᱤ ᱤᱧ ᱞᱮᱠᱟ ᱟᱯᱮ ᱠᱚ ᱦᱚᱸ ᱯᱮ ᱦᱩᱫᱤᱥᱮᱛ ᱜᱮᱭᱟ᱾ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱞ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱜᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱥᱮ ᱵᱟᱝ ᱚᱱᱟ ᱟᱯᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱤᱧᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱚᱞ ᱞᱟᱛᱟᱨᱨᱮ Support/oppose ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱚᱞ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 08:01, 6 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
# ᱵᱷᱤᱨ ᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱡᱟ.ᱱᱤᱡ ᱢᱚᱵᱟᱭᱤᱞ ᱛᱮ ᱚᱱᱚᱞ ᱠᱚ ᱵᱚᱱ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ, ᱩᱥᱟ.ᱨᱟ ᱚᱞ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱚᱠᱚᱭ ᱠᱚ ᱪᱚ ᱚᱠᱟ ᱚᱠᱟ ᱠᱤᱵᱚᱨᱰ ᱵᱚᱱ ᱪᱟᱲᱪᱟᱲᱮᱫ ? ᱟᱵᱚ ᱢᱚᱱᱮ ᱠᱷᱩᱥᱤᱭᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱤᱵᱚᱨᱰ ᱠᱚᱨᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱞᱤ ᱮᱞ ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱮ ᱨᱚᱢᱟᱱ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱞᱟᱲᱪᱟᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟ.ᱱᱤᱡ | [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Joy sagar Murmu|Joy sagar Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Joy sagar Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 08:24, 6 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
# Support [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 13:18, 6 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
# Support [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 02:43, 7 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
# Support ᱱᱚᱶᱟ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭᱚᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 06:19, 11 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
# Support ᱤᱧ ᱮᱢ ᱠᱮᱫᱟ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Sohagini Hasdak|Sohagini Hasdak]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Sohagini Hasdak|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 08:11, 11 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
#support [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Shibu Murmu|Shibu Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Shibu Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 14:23, 18 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
== Request for changing the 'Wikipedia' and 'Wikipedia_Talk' namespace in Santali ==
ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱡᱚᱛᱚᱠᱚᱜᱮ, <br>
ᱟᱵᱳᱣᱟᱜ ᱣᱤᱠᱤ ᱨᱮ 'Wikipedia' and 'Wikipedia_Talk' namespace ᱫᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱛᱮ ᱵᱟᱝ ᱠᱟᱛᱮ ᱤᱝᱨᱮᱡᱤ ᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱤᱧᱤᱧ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱫᱟ ᱯᱟᱞᱮ ᱱᱚᱣᱟᱠᱤᱱ ᱫᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱛᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱞᱮᱱᱷᱟᱱ ᱱᱟᱯᱟᱭᱚᱜᱼᱟ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱟᱯᱮ ᱠᱳᱣᱟᱜ ᱢᱚᱛᱟᱢᱚᱛ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱞᱟᱹᱜᱛᱤᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱫᱟᱭᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱤᱧᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱚᱞ ᱞᱟᱛᱟᱨᱨᱮ Support/oppose ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱚᱞ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ᱾ <br>
ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱤᱧᱜᱮ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 06:11, 11 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
# Support ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱤᱱ ᱨᱟᱠᱷᱟᱧᱩᱢ (namespace) ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱᱟ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱣᱤᱠᱤ ᱨᱮᱜᱮ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 06:37, 11 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
# Support ᱤᱧ ᱮᱢ ᱠᱮᱫᱟ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Sohagini Hasdak|Sohagini Hasdak]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Sohagini Hasdak|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 08:13, 11 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
# Support, ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱛᱮ ᱚᱞ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 17:03, 15 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
#support[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Shibu Murmu|Shibu Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Shibu Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 14:24, 18 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
== ᱯᱷᱟᱹᱜᱩᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱚᱱᱚᱞ ==
@[[User:Fagu Baskey|ᱯᱷᱟᱹᱜᱩ ᱵᱟᱥᱠᱮ]] ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱦᱟᱞᱮ ᱜᱮ ᱟᱹᱵᱤᱱ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱦᱟᱠᱟᱫ ( [[ᱯᱷᱟᱹᱜᱩᱱ (ᱵᱮᱣᱨᱟ ᱥᱟᱠᱟᱢ)]] )ᱥᱟᱦᱟᱴᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱜᱮ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱦᱴᱟ ( [[ᱯᱷᱟᱹᱜᱩᱱᱼ ᱵᱮᱣᱨᱟ ᱥᱟᱠᱟᱢ]] ) ᱞᱟᱦᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱩᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱜᱮ ᱟᱹᱵᱤᱱᱟᱜ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱵᱷᱟᱹᱜᱤᱼᱟ ᱯᱟᱞᱮᱱ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 01:47, 25 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
::ᱢᱤᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱚᱱᱚᱞ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱢᱮᱥᱟ (merge) ᱜᱟᱱᱚᱜᱼᱟ, '''<nowiki>{{merge|ᱚᱱᱚᱞ ᱧᱩᱛᱩᱢ}}</nowiki>''' ᱪᱷᱟᱸᱪ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱠᱟᱛᱮ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) 13:30, 25 ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ 2018 (UTC)
== ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ==
ᱵᱳᱭᱦᱟ ᱢᱤᱥᱤᱠᱚ, ᱛᱮᱦᱮᱧ ᱣᱤᱠᱤᱯᱮᱰᱤᱟᱨᱮ ᱮᱠᱟᱩᱱᱴᱤᱧ ᱠᱦᱩᱞᱟ ᱠᱮᱫ ᱟ | ᱡᱟᱦᱟᱱ ᱠᱦᱚᱵᱚᱨ ᱮᱢᱟᱱ ᱱᱚᱟ ᱥᱟᱤᱴ ᱠᱦᱚᱱ ᱷᱚᱞᱤᱧ ᱵᱟᱰᱟᱭᱠᱮᱢᱟ | ᱚᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱢᱟ ᱨᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜᱛᱟᱢᱟ ᱫᱦᱚᱨᱚᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱢᱟ ᱟᱢᱦᱚ ᱢᱮᱱᱟᱢ | ᱚᱞᱮᱢ ᱟᱫᱞᱮᱨᱮ ᱨᱚᱲᱮᱢ ᱟᱫᱞᱮ ᱫᱦᱚᱨᱚᱢ ᱮᱢ ᱟᱫᱞᱮᱨᱮ ᱟᱢᱦᱚᱢ ᱟᱫᱚᱜ | ᱡᱚᱛᱚᱠᱚᱜᱮ ᱪᱤᱨᱜᱟᱞ | ᱣᱤᱠᱤᱯᱮᱰᱤᱟ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱨᱚᱞ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱠᱚᱞᱟᱠᱚ ᱟᱰᱤ ᱟᱰᱤ ᱥᱟᱨᱦᱟᱚ |ᱡᱚᱦᱟᱨ |[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Karunakar Marndi|Karunakar Marndi]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Karunakar Marndi|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱑:᱐᱔, ᱓ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
== personal sandbox ==
ᱡᱳᱦᱟᱨ,
ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤ ᱨᱮ, ᱥᱮᱱᱲᱵᱚᱠᱥ ᱞᱟᱜᱤᱫ ᱰᱤᱰᱤᱠᱮᱛᱮᱰ ᱞᱤᱧᱸᱠ ᱵᱟᱱᱩᱟᱟ᱾ ᱚᱱᱟᱠᱦᱟᱤᱨ ᱰᱮᱵᱷᱟᱨᱭᱟ.ᱺRocky 734/sandbox ᱛᱮᱟᱨ ᱠᱮᱟᱟ ...
ᱱᱚᱠᱟ ᱛᱮ ᱛᱮᱟᱨ ᱛᱦᱤᱠᱟᱟ ᱥᱮ ᱵᱟᱝᱟᱟ ᱟᱨ, ᱪᱮᱫ problem ᱦᱟᱡᱩᱟᱟ ᱥᱮ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rocky 734|Rocky 734]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Rocky 734|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱓:᱐᱐, ᱑᱙ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
::{{Ping|Rocky 734}} ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ problem ᱵᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟᱢᱟᱜ user page ᱨᱮ ᱟᱢᱟᱜ sendbox ᱵᱩᱛᱟᱹᱢ ᱥᱟᱢᱵᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟᱹᱧ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱞᱤᱱ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱞᱜᱟ ᱛᱮᱢ ᱵᱚᱞᱚ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱐:᱒᱓, ᱑᱙ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
:::ᱵᱷᱱᱭᱟᱵᱟᱫ {{ping|Ramjit Tudu}} --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rocky 734|Rocky 734]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Rocky 734|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱓:᱑᱙, ᱑᱙ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
== ᱟᱨᱴᱤᱠᱞ ᱚᱠᱟᱞᱠᱟᱴᱮ ᱠᱚ ᱰᱤᱞᱤᱴ ᱟᱟ, ᱟᱯᱱᱟᱨ sandbox ᱨᱮ ? ==
ᱟᱨᱴᱤᱠᱞ ᱚᱠᱟᱞᱠᱟᱴᱮ ᱠᱚ ᱰᱤᱞᱤᱴ ᱟᱟ, ᱟᱯᱱᱟᱨ sandbox ᱨᱮ ? --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rocky 734|Rocky 734]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Rocky 734|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱑᱕, ᱒᱑ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
::{{Ping|Rocky 734}} ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱥᱟᱦᱴᱟ delete ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱟᱱᱟᱢ ᱚᱸᱰᱮ '''<nowiki>{{Delete| Reason}}</nowiki>''' ᱚᱞ ᱢᱮ ᱾ '''Reason''' ᱨᱮ ᱫᱚ ᱪᱮᱫ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ delete ᱥᱟᱱᱟᱭᱮᱫ ᱢᱮᱭᱟ ᱚᱱᱟ ᱚᱞ ᱢᱮ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱰᱢᱤᱱᱤᱥᱴᱨᱮᱴᱚᱨ ᱠᱚ ᱜᱮᱫ ᱜᱤᱰᱤᱭᱟ ᱱᱷᱟᱜ .... --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱘:᱑᱖, ᱒᱒ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
== ᱨᱚᱱᱚᱲᱟᱱ ᱦᱩᱲᱟᱹᱜ ᱵᱟᱵᱚᱛ ᱛᱮ (Regarding grammatical mistake) ==
ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱫᱤᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱪᱚ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱜᱟᱱ ᱚᱱᱚᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ (heading) ᱦᱩᱲᱟᱹᱜ ᱜᱮ ᱚᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱚᱱᱚᱞ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱦᱩᱲᱟᱹᱜ ᱜᱮ ᱚᱞ ᱠᱚᱜ ᱠᱷᱟᱱ ᱚᱱᱟ ᱚᱱᱚᱞ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱣ ᱠᱚᱢᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱠᱟᱨᱚᱱ "ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮᱜᱮ ᱦᱩᱲᱟᱹᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱨ ᱪᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱚᱜ-ᱟ ?" ᱱᱚᱝᱠᱟᱱ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱧᱮᱧᱮᱞᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱢᱚᱱᱮ ᱨᱮ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱮ ᱟᱯᱮ ᱥᱟᱱᱢᱟᱢ ᱠᱚᱴᱷᱮᱱ ᱱᱮᱦᱚᱸᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮ ᱧᱩᱛᱩᱢᱱ ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱹᱜᱤ ᱥᱟᱹᱦᱤᱡ ᱚᱞ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ ᱾
ᱟᱥᱟᱹᱧ ᱫᱚᱦᱚᱭᱟ ᱡᱚᱛᱚ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱟᱜᱟᱢ ᱫᱤᱱ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱵᱚᱛ ᱥᱚᱱᱛᱚᱨ ᱯᱮ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱑:᱑᱔, ᱗ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
== Bengali translation required ==
{{ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:ᱜᱩᱣᱟᱦᱟᱴᱤ}}
== Participating TTT2019 (Ramjit Tudu) ==
ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱠᱚ, ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱧ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱚᱪᱚᱭᱮᱫ ᱯᱮᱭᱟ ᱪᱤ, ᱫᱟᱨᱟᱭᱠᱟᱱ [https://meta.wikimedia.org/wiki/CIS-A2K/Events/Train_the_Trainer_Program/2019 TTT2019_Program] ᱨᱮ ᱤᱧ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱥᱟᱹᱱᱟᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱨ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱥᱮᱬᱟ ᱟᱹᱜᱩᱭ ᱛᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱞᱤᱥᱴᱤ ᱠᱮᱫᱼᱟᱹᱧ -ᱺ
*ᱯᱷᱚᱴᱚ/ᱢᱮᱰᱤᱭᱟ ᱞᱟᱭᱥᱮᱸᱥ ᱟᱹᱨᱩ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱣᱤᱠᱤᱠᱚᱢᱚᱱᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱭᱨᱤᱛ
*ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱦᱚᱨᱟ
*ᱱᱟᱶᱟ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱚᱪᱚ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱥᱟᱹ
ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱪᱮᱫᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱱᱮᱧ ᱢᱩᱠᱨᱩᱲ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱯᱮᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱᱟ ᱹᱹᱹ ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱹᱹᱹ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱔:᱓᱘, ᱖ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
# Support ᱤᱧ ᱮᱢ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ Event ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱟᱭᱢᱟ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱠᱚᱢ ᱪᱤᱫᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮᱧ ᱨᱤᱠᱟᱹᱭ ᱫᱟ᱾ ᱟᱢᱟᱜ ᱥᱮᱞᱮᱫᱽ ᱥᱟᱨ ᱠᱚᱜ ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱠᱚᱜ ᱢᱟ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱐᱔, ᱖ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
# Support ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱛᱷᱩᱢ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱴᱟ, ᱟ.ᱰᱤ ᱰᱷᱮᱨ ᱪᱮᱫ ᱦᱟ.ᱡᱩᱜ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱢᱮ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Maina Tudu|Maina Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱙:᱓᱓, ᱗ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
== Participating TTT2019 (Fagu Baskey) ==
ᱥᱟᱱᱟᱢᱠᱚ ᱡᱚᱦᱟᱨ, ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱧ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱚᱪᱚᱭᱮᱫ ᱯᱮᱭᱟ ᱪᱤ, ᱫᱟᱨᱟᱭᱠᱟᱱ [https://meta.wikimedia.org/wiki/CIS-A2K/Events/Train_the_Trainer_Program/2019 TTT2019_Program] ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱥᱟᱱᱟᱹᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱟᱛᱷᱟᱠᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱬᱟ ᱟᱹᱜᱩ ᱥᱟᱹᱱᱟᱹᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟᱠᱚ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱮᱢ ᱮᱱᱟ ᱺ
*ᱯᱷᱚᱴᱚ/ᱢᱮᱰᱤᱭᱟ ᱞᱟᱭᱥᱮᱱᱥ ᱟᱹᱨᱩ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱣᱤᱠᱤᱠᱚᱢᱚᱱᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱭᱨᱤᱛ
*ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱦᱚᱨᱟ
*ᱱᱟᱶᱟ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱚᱪᱚ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱥᱟᱹ
ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱪᱮᱫᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱱᱮᱧ ᱢᱩᱠᱨᱩᱲ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱯᱮᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱤᱧ ᱠᱷᱚᱡᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱦᱟᱨ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱗:᱑᱕, ᱗ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
# Support ᱜᱮ ᱯᱷᱟ.ᱜᱩ ᱵᱟ.ᱵᱩ, ᱥᱟ.ᱜᱩᱱ ᱫᱟᱨᱟᱢ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Maina Tudu|Maina Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱙:᱓᱗, ᱗ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
#Support ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮ ᱟᱹᱵᱤᱱᱟᱜ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱜᱚᱱᱚᱝᱟᱱᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮᱧ ᱢᱚᱱᱮᱭᱮᱫᱼᱟ ᱾ -- [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱒᱖, ᱗ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
#Support ᱤᱧ ᱮᱢ ᱠᱮᱫᱟ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱑᱒, ᱑᱐ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
# Support ᱤᱧ ᱪᱟᱞ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱟᱯᱮ TTT ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹ ᱯᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱦᱟᱹᱡᱩᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱔᱑, ᱑᱑ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
== Participating TTT2019 (Rocky 734) ==
ᱥᱟᱱᱟᱢᱠᱚ ᱡᱚᱦᱟᱨ, ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱧ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱚᱪᱚᱭᱮᱫ ᱯᱮᱭᱟ ᱪᱤ, ᱫᱟᱨᱟᱭᱠᱟᱱ [https://meta.wikimedia.org/wiki/CIS-A2K/Events/Train_the_Trainer_Program/2019 TTT2019_Program] ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱥᱟᱱᱟᱹᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱟᱛᱷᱟᱠᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱬᱟ ᱟᱹᱜᱩ ᱥᱟᱹᱱᱟᱹᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟᱠᱚ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱮᱢ ᱮᱱᱟ ᱺ
*ᱯᱷᱚᱴᱚ/ᱢᱮᱰᱤᱭᱟ ᱞᱟᱭᱥᱮᱱᱥ ᱟᱹᱨᱩ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱣᱤᱠᱤᱠᱚᱢᱚᱱᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱭᱨᱤᱛ
*ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱦᱚᱨᱟ
*ᱱᱟᱶᱟ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱚᱪᱚ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱥᱟᱹ
ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱪᱮᱫᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱱᱮᱧ ᱢᱩᱠᱨᱩᱲ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱯᱮᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱤᱧ ᱠᱷᱚᱡᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rocky 734|Rocky 734]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Rocky 734|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱑:᱓᱙, ᱗ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
#Support ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮ ᱟᱹᱵᱤᱱᱟᱜ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱜᱚᱱᱚᱝᱟᱱᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮᱧ ᱢᱚᱱᱮᱭᱮᱫᱼᱟ ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱘:᱑᱖, ᱗ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
#Support ᱤᱧ ᱮᱢ ᱠᱮᱫᱟ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱑᱒, ᱑᱐ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
# Support ᱤᱧ ᱪᱟᱞ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱟᱯᱮ TTT ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹ ᱯᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱦᱟᱹᱡᱩᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱔᱒, ᱑᱑ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
== Participating TTT2019 (Maina Tudu) ==
ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱚᱜᱮ ᱡᱚᱦᱟᱨ, ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱧ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱚᱪᱚ ᱮᱫ ᱵᱚᱱᱟ ᱪᱤ ᱫᱟᱨᱟᱭ ᱠᱟᱱ
[https://meta.wikimedia.org/wiki/CIS-A2K/Events/Train_the_Trainer_Program/2019 TTT2019_Program] ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱥᱟᱱᱟᱹᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱛᱤᱱᱟ.ᱝ ᱜᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱬᱟ ᱟᱹᱜᱩ ᱥᱟᱹᱱᱟᱹᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟᱠᱚ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱮᱢ ᱮᱱᱟ ᱺ
*ᱯᱷᱚᱴᱚ/ᱢᱮᱰᱤᱭᱟ ᱞᱟᱭᱥᱮᱱᱥ ᱟᱹᱨᱩ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱣᱤᱠᱤᱠᱚᱢᱚᱱᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱭᱨᱤᱛ
*ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱦᱚᱨᱟ
*ᱱᱟᱶᱟ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱚᱪᱚ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱥᱟᱹ
ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱪᱮᱫᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱱᱮᱧ ᱢᱩᱠᱨᱩᱲ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱯᱮᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱤᱧ ᱠᱷᱚᱡᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Maina Tudu|Maina Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱗:᱕᱗, ᱗ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
#Support ᱱᱚᱶᱟv ᱨᱮ ᱟᱹᱵᱤᱱᱟᱜ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱜᱚᱱᱚᱝᱟᱱᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮᱧ ᱢᱚᱱᱮᱭᱮᱫᱼᱟ ᱾ -- [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱘:᱐᱔, ᱗ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
#Support ᱤᱧ ᱮᱢ ᱠᱮᱫᱟ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱑᱒, ᱑᱐ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
#Support ᱤᱧ ᱪᱟᱞ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱟᱯᱮ TTT ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹ ᱯᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱦᱟᱹᱡᱩᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱯᱮ ᱟᱬᱛᱤ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱦᱟᱠᱚᱣᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮᱫ ᱟᱥᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱭᱮᱱᱟ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱖:᱑᱒, ᱑᱑ ᱢᱮ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
== TTT2019 ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫ ᱛᱤᱱᱟᱹᱝ ᱜᱟᱱ ᱥᱮᱪᱮᱫ ==
TTT2019 ᱯᱨᱚᱜᱨᱟᱢ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱤᱱᱟᱹᱝ ᱜᱟᱱ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱤᱧ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱫᱼᱟ, ᱚᱱᱟ ᱜᱮ ᱟᱵᱚ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱴᱷᱮᱱ ᱱᱟᱥᱮᱧ ᱟᱹᱬᱛᱤ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱮᱫᱼᱟ᱾ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱨᱚᱜᱨᱟᱢ ᱞᱟᱦᱟᱨᱮ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤᱥᱟᱲᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱫᱟᱣ ᱵᱟᱹᱧ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱫ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱞᱮᱵᱷᱮᱞ ᱯᱨᱚᱜᱨᱟᱢ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱤᱧ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚᱣᱟᱜ ᱜᱮ ᱱᱟᱣᱟ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱚᱸᱰᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱭ ᱦᱤᱥᱤᱫ ᱥᱟᱶ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱝᱠᱟᱹᱧ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣ ᱠᱮᱫᱼᱟ, ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱟᱠᱟᱱ ᱡᱮᱛᱮ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱤᱱ ᱣᱤᱠᱤᱯᱮᱰᱤᱭᱟᱱ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱤᱧᱟᱜ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱮ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ᱾ ᱛᱤᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱩᱱᱠᱩ ᱠᱚ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱠᱮᱫᱼᱟ, ᱤᱧ ᱫᱚ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱠᱞᱟ ᱜᱮᱧ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱟᱨ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱜᱟᱺᱦᱤᱨ ᱞᱮᱱᱟ ᱤᱧ ᱛᱩᱞᱩᱡ᱾ᱯᱩᱱ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱯᱨᱚᱜᱨᱟᱢ ᱛᱤᱥ ᱨᱮ ᱪᱟᱵᱟ ᱮᱱᱟ ᱴᱷᱤᱠᱟᱹ ᱜᱮ ᱵᱟᱝᱼᱟ ᱟᱨ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱢᱟ ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱦᱟᱜ ᱜᱮ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱱᱟ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ᱾ ᱩᱱᱠᱩ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱱᱟᱣᱟ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱩᱠᱱᱩ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱪᱩᱰᱟᱹᱨᱚᱜ ᱜᱮ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱱᱟ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ᱾
ᱚᱱᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱱᱟᱣᱟ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱪᱮᱫᱚᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱣ ᱤᱧ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱫᱼᱟ᱾ Wikidata, Wikisource, Wikimania, Wikimedia, Wiki commons, Wikiproject, ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱜᱮ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱤᱧ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱟᱣᱟ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱠᱚ ᱪᱟᱞ ᱟᱫ ᱞᱮᱭᱟ᱾ ᱤᱧ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ ᱱᱟᱣᱟ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱟᱺᱦᱤᱨ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮᱠᱷᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱠᱟᱹᱣᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱚᱠᱛᱚ ᱚᱰᱚᱠ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ Wikipedia Tour ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮᱜᱮ ᱵᱤᱥᱟᱠᱷᱟᱯᱟᱴᱱᱟᱢ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱥᱟᱠᱷᱟ ᱢᱤᱣᱡᱤᱭᱚᱢ ᱦᱚᱸᱞᱮ ᱦᱤᱨᱤ ᱞᱮᱫᱼᱟ᱾ ᱟᱹᱰᱤ ᱦᱚᱲ ᱴᱷᱮᱱ ᱰᱤᱡᱤᱴᱟᱞ ᱠᱟᱢᱮᱨᱟ ᱦᱚᱸ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱢᱤᱣᱡᱤᱭᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱞᱮ ᱛᱩᱞᱟᱹᱣ ᱞᱮᱫᱼᱟ᱾ ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱚᱠᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱠᱳᱯᱤ ᱨᱟᱭᱤᱴ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱟᱨ ᱚᱠᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱠᱳᱯᱤ ᱨᱟᱭᱤᱴ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱵᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱛᱩᱞᱟᱹᱡᱚᱠᱷᱟ ᱨᱚᱯᱚᱲ ᱢᱤᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱳᱯᱤ ᱨᱟᱭᱤᱴ ᱵᱟᱝ ᱟᱜ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱠᱚᱫᱚ ᱣᱤᱠᱤ ᱠᱚᱢᱚᱱᱥ ᱨᱮ ᱞᱟᱫᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱭ ᱜᱚᱴᱟ ᱠᱮᱫᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱜᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱪᱮᱫᱚᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱢᱮᱴ ᱡᱚᱝ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱜᱮ ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ Online ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱵᱚᱱ ᱧᱟᱢᱮᱫᱼᱟ, Offline ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱟᱠ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱱᱟᱥᱮᱧ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱮᱱ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱶ ᱛᱮ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱚᱰᱚᱠ ᱠᱟᱛᱮ ᱮᱴᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱚᱠᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱥᱩᱞᱩᱠ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱡᱚᱲᱟᱣ, ᱨᱚᱲ ᱨᱚᱯᱚᱲ ᱨᱮ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱥᱚᱫᱚᱨ, Acceptance and Patience ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫᱚᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱣ ᱧᱟᱢᱮᱱᱟ᱾
ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱨᱮ ᱟᱵᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱤᱱᱟᱹᱜ ᱤᱧ ᱢᱮᱱᱟ, ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱵᱟᱨ/ᱯᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤᱥᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱ ᱫᱚᱦᱚᱭ ᱢᱟ ᱟᱨ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹᱜ ᱠᱟᱱ ᱡᱮᱛᱮ ᱦᱚᱲ ᱚᱱᱟᱨᱮ ᱫᱟᱣ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱞᱟᱹᱯᱟᱹᱭ ᱪᱮᱯᱮᱫ ᱟᱵᱚᱱ, ᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱟᱵᱚ ᱠᱚ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤᱜ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱩᱞᱩᱠ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱫᱚᱲᱦᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ᱾ ᱼᱼ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Maina Tudu|Maina Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱖:᱕᱗, ᱗ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
::ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ {{Ping|Maina Tudu}} ᱫᱟᱹᱭ, TTT2019 ᱨᱮ ᱟᱢᱟᱜ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣᱮᱱ ᱟᱭᱢᱟ ᱠᱛᱷᱟᱢ ᱥᱮᱬᱟ ᱟᱹᱜᱩ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱟᱨ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ, ᱜᱩᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱟᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱮᱢ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮ, ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱠᱟᱛᱮ ᱮᱴᱟᱜ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱩᱫᱽᱜᱟᱹᱣ ᱠᱚ ᱧᱟᱢᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱤᱧᱟᱜ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱣ ᱹᱹᱹ ᱡᱚᱦᱟᱨᱹᱹᱹ --ℝ𝕒𝕞𝕛𝕚𝕥 𝕋𝕦𝕕𝕦 ᱑᱗:᱒᱔, ᱗ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
== ᱴᱩᱞᱥ ᱡᱩᱲᱟᱹᱣ ᱺ Cite, Short_URL, sandbox ==
ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱮᱰᱵᱷᱟᱱᱥ ᱴᱩᱞᱥ (ᱦᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱨ) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱩᱲᱟᱹᱣ ᱟᱵᱚᱱ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱴᱩᱞᱥ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱺ-
*Cite (ᱛᱩᱢᱟᱹᱞ)- ᱛᱩᱢᱟᱹᱞ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱛᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱱᱚᱲ ᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱟ ᱾
* Short_URL - URL ᱠᱚ ᱠᱷᱟᱴᱚ ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱭ ᱾
* Sandbox - ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱚᱱᱚᱞ ᱠᱚ ᱵᱤᱰᱟᱹᱣ ᱵᱟᱠᱷᱨᱟ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱠᱥᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱴᱩᱞᱥ ᱡᱩᱲᱟᱹᱣ ᱵᱟᱠᱷᱨᱟ ᱟᱯᱮᱭᱟᱜ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱯᱮ, ᱥᱟᱶᱛᱮ sandbox ᱫᱚ ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱛᱮ ᱪᱮ ᱪᱤᱠᱤ ᱛᱮ "ᱥᱮᱸᱰᱵᱚᱠᱥ" ᱪᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱛᱮ ᱪᱮᱫ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱵᱚᱱ ᱚᱞ ᱮᱫᱟ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ ᱹᱹᱹ ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱹᱹᱹ ℝ𝕒𝕞𝕛𝕚𝕥 𝕋𝕦𝕕𝕦 ᱑᱔:᱐᱑, ᱒ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
:: ᱡᱚᱷᱟᱨ {{ping|Ramjit Tudu}}, ᱟᱵᱤᱱ ᱡᱟᱷᱟ ᱴᱩᱞ ᱠᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱚ ᱵᱤᱱ ᱮᱢ ᱠᱮᱫᱟ, ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱤᱸᱜᱨᱟᱡᱤ ᱣᱤᱠᱤ ᱨᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱥᱚᱢᱚᱭ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱽᱟ ᱾ ᱤᱧᱟᱜ ᱮᱠᱥᱯᱤᱨᱤᱮᱱᱥ ᱨᱮ ᱱᱚᱟ ᱠᱚ ᱴᱩᱢᱟ.ᱞ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤ ᱨᱮ ᱦᱮᱡ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱫᱚ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱞᱟᱜᱮ ᱫᱷᱟᱨᱟ ᱜᱮ ᱪᱟᱵᱟᱜ ᱟᱟ, ᱟᱨ ᱟᱨᱴᱤᱠᱞ ᱚᱞ ᱨᱮ ᱡᱟᱥᱛᱤ ᱵᱚᱱ ᱫᱷᱭᱟᱱ ᱮᱢ ᱫᱟᱰᱮᱟᱜᱽᱟ ᱵᱚᱱ ᱾ Cite ᱟᱨ short ᱫᱚ ᱟᱰᱤ ᱞᱟᱠᱛᱤ ᱟᱠᱟᱱᱟ , ᱟᱨ Sandbox ᱫᱚ ᱤᱧᱟᱜ ᱦᱤᱥᱟᱵ ᱛᱮ ᱤᱸᱜᱨᱟᱡᱤ ᱛᱮ ᱜᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮ ᱵᱩᱡᱷᱟᱣ ᱮᱟᱤᱧ ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rocky 734|Rocky 734]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Rocky 734|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱒:᱔᱙, ᱓ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
==ᱣᱤᱠᱤᱠᱳᱱᱯᱷᱳᱨᱮᱱᱥ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ ᱒᱐᱒᱐ ᱦᱟᱭᱫᱨᱟᱵᱟᱫᱽ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱯᱨᱚᱥᱛᱟᱵᱽ==
ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱡᱚᱦᱟᱨ , ᱤᱧ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱮᱣᱨᱟ ᱟᱱᱫᱷᱨᱟᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱟᱨ ᱛᱮᱞᱮᱸᱜᱟᱱᱟ ᱨᱤᱱ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟᱱ ᱵᱤᱫᱟᱹᱞ ᱛᱮ ᱱᱚᱰᱮᱧ ᱯᱳᱥᱴᱮᱫᱟ ᱾ ᱩᱱᱠᱩ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱫᱚᱵᱚᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱚᱣᱟ , ᱩᱱᱠᱩ ᱒᱐᱒᱐ ᱨᱮ ᱦᱟᱭᱫᱨᱟᱵᱟᱫᱽᱨᱮ ᱣᱤᱠᱤᱠᱚᱱᱯᱷᱚᱨᱮᱱᱥ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ ᱒᱐᱒᱐ ᱦᱟᱭᱫᱨᱟᱵᱟᱫᱽ ᱨᱮ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ᱢᱤᱫ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱱᱯᱷᱚᱨᱮᱱᱥ ᱮᱴᱟᱜ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ, ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ, ᱱᱟᱣᱟ ᱦᱩᱫᱤᱥ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱣᱤᱠᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱥᱟᱶ ᱥᱩᱯᱩᱨᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱚᱲᱚᱭ ᱮᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱠᱚᱱᱯᱷᱚᱨᱮᱱᱥ ᱒᱐᱑᱖ ᱨᱮ ᱥᱟᱹᱛ ᱞᱮᱱᱟ, ᱟᱨ ᱪᱟᱞᱟᱣᱮᱱ ᱯᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱪᱮᱫ ᱜᱮ ᱵᱟᱝ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱚᱸᱠᱟᱱᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱵ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱭ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱦᱟᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱟᱨ ᱜᱚᱴᱟᱞ ᱛᱮ ᱧᱮᱞ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱵᱟᱭ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱱᱤᱛᱚᱜᱼᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱟᱹᱜᱮ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱠᱚᱱᱯᱷᱚᱨᱱᱮ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱡᱟᱹᱨᱩᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱯᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱚᱠᱚᱭ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱠᱚ ᱩᱰᱩᱠ ᱞᱮᱱᱟ, ᱟᱨ ᱦᱟᱭᱫᱨᱟᱵᱟᱫᱽ ᱥᱟᱶ ᱜᱚᱴᱟᱯᱟᱲᱟ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ , ᱤᱧ ᱤᱧ ᱵᱷᱟᱹᱵᱤᱛ ᱮᱫᱟ ᱟᱠᱚ ᱜᱚᱲᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱷᱟᱹᱜᱤ ᱚᱠᱛᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱟᱠᱚ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱨᱮ ᱞᱟᱦᱟᱜ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱣ ᱟᱨ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱮᱠᱞᱟ ᱦᱚᱲᱼᱟ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱵᱤᱫᱟᱹᱞ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱠᱚ ᱠᱷᱚᱡᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱱᱤᱚᱣᱟ ᱵᱷᱟ,ᱜᱤᱼᱟ ᱡᱮ ᱟᱵᱚ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱨᱚᱯᱚᱲ ᱨᱮᱵᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱠᱟᱛᱮᱫ ᱟᱠᱚᱣᱟ ᱜ ᱠᱚᱱᱯᱷᱚᱨᱮᱱᱥ ᱵᱚ ᱥᱚᱦᱚᱫᱼᱟ ᱾
ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱢᱮᱴᱟᱼ ᱣᱤᱠᱤ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱱᱟᱥᱮ [[m:WikiConference India 2020: Initial conversations|ᱱᱚᱰᱮ ᱵᱚᱱ ᱧᱮᱞ ᱫᱟᱲᱮ ᱭᱟᱜᱼᱟ]] ᱾ ᱮᱴᱟᱜ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱱᱚᱰᱮ ᱵᱚᱱ ᱧᱮᱞ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ [[m:WikiConference_India_2020:_Initial_conversations#Community_endorsements|ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱦᱴᱟ]] ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ ᱟᱨ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱮᱢ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ, ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱟᱵᱚ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱶ ᱵᱚᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱷᱟᱹᱜᱤᱼᱟ ᱡᱩᱫᱤ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱟᱜᱮ ᱵᱚᱱ ᱥᱟᱹᱛᱼᱟ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱟᱱᱫᱷᱨᱟᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱤᱱ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱦᱟᱱᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱤᱫᱤᱭᱟ, ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱑᱘ ᱚᱠᱴᱳᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ ᱛᱮ ᱥᱟᱹᱛ ᱦᱩᱭ ᱟᱵᱚᱱᱟ ᱾ᱱᱚᱣᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱨᱮ ᱰᱮᱥᱮᱢᱵᱚᱚᱨ ᱛᱮ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱜᱨᱟᱱᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱛᱚᱸᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱱᱟ , ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱜᱨᱟᱱᱴ ᱯᱨᱚᱥᱛᱟᱵ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱮᱱᱜᱮᱡᱽᱢᱮᱱᱴ ᱥᱚᱨᱵᱷᱮ ᱦᱚᱱᱷᱟᱜ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱼᱟ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱔:᱕᱑, ᱖ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
===ᱥᱚᱦᱚᱫ===
# {{ss}} ᱱᱚᱝᱠᱟᱱ ᱥᱮᱱᱮᱞᱮᱫ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱟᱨᱟᱭ ᱛᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱣᱤᱠᱤᱢᱤᱰᱤᱭᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱦᱟᱹᱯᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱨ ᱪᱮᱯᱮᱫ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱩᱫᱽᱜᱟᱹᱣ ᱠᱚ ᱧᱟᱢᱟ ᱾ --ℝ𝕒𝕞𝕛𝕚𝕥 𝕋𝕦𝕕𝕦 ᱐᱘:᱔᱙, ᱗ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
# {{ss}} ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱣᱤᱠᱤᱢᱮᱰᱤᱭᱟᱱ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ, ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱛᱟᱠ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱮᱱᱮᱞᱮᱫ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱤᱧᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱤᱧ ᱮᱢᱮᱜ-ᱟ ᱾[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱖:᱒᱗, ᱑᱐ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
# {{ss}} ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱷᱟᱹᱜᱤ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱠᱟᱱᱟ , ᱴᱷᱟᱶ ᱦᱚᱸ ᱜᱚᱴᱟᱯᱟᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱴᱮᱨᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ, ᱥᱮᱪᱮᱫᱚᱜ ᱟᱨ ᱧᱟᱯᱟᱢᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱮᱬᱟ ᱫᱟᱣ ᱠᱟᱱᱟ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱐:᱔᱓, ᱑᱓ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
#{{ss}} ᱟ.ᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱩᱭᱦᱟ.ᱨ ᱠᱟᱱᱟ,ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱱᱯᱷᱟᱨᱮᱱᱥ ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱣᱤᱠᱤ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮᱱ ᱨᱟ.ᱥᱤᱭᱟ. ᱠᱚ ᱢᱤᱫ ᱮᱴᱟᱜᱤᱡ ᱛᱩᱞᱩᱡ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱵᱩᱫᱽ ᱟ.ᱠᱤᱞ, ᱦᱩᱫᱤᱥ-ᱵᱩᱱᱫᱤᱥ ᱵᱚᱱ ᱮᱯᱮᱢ ᱪᱟᱯᱟᱞ ᱦᱟᱯᱟᱴᱤᱧ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ, ᱱᱤᱭᱟ. ᱥᱮᱢᱞᱮᱫ ᱨᱮ ᱤᱧᱟᱜ ᱜᱚᱲᱚ ᱥᱚᱯᱚᱦᱚᱫ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ।[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Joy sagar Murmu|Joy sagar Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Joy sagar Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]])
#{{ss}} ᱟ.ᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱩᱭᱦᱟ.ᱨ ᱥᱟᱶ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱥᱟᱶ ᱱᱚᱶᱟ ᱣᱤᱠᱤ ᱠᱚᱱᱯᱷᱮᱨᱱᱥ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱫᱚᱨᱠᱟᱨᱟ, ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱜᱚᱲᱚ-ᱜᱚᱯᱚᱲᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱜᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱥᱮᱬᱟ ᱠᱚ ᱮᱢ ᱟᱨ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱠᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ᱾ ᱤᱧ ᱦᱚᱸ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱨᱤᱧ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ {{ss}} --ᱵᱤᱡᱮᱱᱫᱨᱟ ᱦᱟᱺᱥᱫᱟ ᱯᱩᱨᱩᱫᱷᱩᱞ ᱑᱖:᱕᱖, ᱑᱗ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
#{{ss}} ᱟᱹᱰᱤ ᱫᱟᱢᱟᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ, ᱥᱟᱨ ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱠᱚᱜ ᱢᱟ ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Maina Tudu|Maina Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱒:᱒᱐, ᱑᱔ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
#{{ss}} --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱖:᱐᱒, ᱑᱗ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
===ᱜᱟᱞᱚᱪ===
I on behalf of Wikimedians of Santali Language User Group translate and summarize the above comments:The major and leading contributors of santali wikipedian have unanimously given strong support to the upcoming WikiConference India 2020 to be hosted by the Wikipedian of Andhrapradesh and Telengana. The santali wikipedian appreciates such initiative by the Wikipedian of Andhrapradesh and Telengana. Santali Wikipedian believs that this event will bring together the all the Indic Wikipedian more closer and create an environment for sharing of knowledge and experience. Thus our community endorses the event wholeheartedly. [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱗:᱐᱐, ᱑᱔ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
==᱓᱒ ᱟᱱᱟᱝ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱦᱮᱞᱢᱮᱞ ᱵᱷᱩᱵᱚᱱᱮᱥᱣᱚᱨ ᱨᱮ ᱥᱴᱚᱞ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ CIS-A2K ᱴᱷᱮᱫ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱨᱡᱤ==
ᱫᱟᱨᱟᱭ ᱠᱟᱱ ᱒᱓/᱑᱑/᱒᱐᱑᱙ ᱟᱨ ᱒᱔/᱑᱑/᱒᱐᱑᱙ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱦᱟᱜ ᱦᱮᱞᱮᱢᱮᱞ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱵᱷᱩᱵᱚᱱᱮᱥᱣᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱚᱵᱤᱱᱫᱨᱚ ᱢᱚᱱᱰᱚᱯ ᱨᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱟᱵᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟᱦᱟᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫ ᱥᱴᱚᱞ ᱵᱟᱹᱭᱥᱟᱹᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱢᱚᱱᱮ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱴᱚᱞ ᱨᱮ ᱯᱮ ᱦᱚᱲ ᱫᱩᱲᱩᱵ ᱢᱚᱱᱮ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱚᱞᱪᱤᱠᱤᱼᱴᱮᱠ ᱛᱩᱞᱩᱡ ᱢᱳᱵᱟᱭᱤᱞ ᱨᱮ ᱚᱞᱪᱤᱠᱤ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱤᱫᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱪᱤᱨᱜᱟᱹᱞ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱦᱚᱸ ᱛᱩᱞᱟᱹᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱜ ᱠᱟᱱ ᱠᱷᱚᱨᱚᱪ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱮᱢ ᱮᱱᱟ ᱾
{| class="wikitable" border="1
! No !! Item Details !! Nos !! Cost (in {{INR}}) !! Description
|-
| 1 || Stall Charges|| 1 || 700||
|-
| 2 || Leaflet || 2000 || 3,000 ||2000pieces each piece having 4 pages will be printed
|-
| 3 || Food || 3 ||1,000|| Lunch, tea & snacks for 2 days for three persons
|-
| 4 || Banners || 3 || 900 || per banner 300
|-
| 5 || T-Shirts || 3 || 1,200 || 3 T-Shirts for three persons
|-
| 5 || Travel|| 1 ||700|| Bus fare for one person from Bangriposi of Mayurbhanj to Bhubaneswar
|-
| || ||Total || 7,500 ||
|}
ᱱᱚᱰᱮ ᱞᱟᱹᱭᱛᱟᱨᱟ ᱜᱟᱱᱚᱜᱼᱟ ᱪᱤ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱲᱚ ᱯᱤᱪᱷᱤ ᱵᱟᱹᱨᱥᱤᱧ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱓᱐᱐ ᱴᱟᱠᱟ ᱟᱛᱮᱫ ᱡᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱟᱠᱟᱱ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱟᱨ ᱑᱐᱐ ᱴᱟᱠᱟ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱟᱹᱨᱡᱤ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱡᱚᱢ ᱧᱩ ᱨᱮ ᱪᱮᱫ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱷᱚᱨᱚᱪ ᱜᱟᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱸ ᱞᱟᱹᱭ ᱛᱟᱨᱟ ᱜᱟᱱᱚᱜᱼᱟ ᱪᱤ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱫᱚ ᱦᱟᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱷᱚᱨᱚᱪ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱓᱐ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱠᱷᱚᱨᱚᱪ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱞ ᱵᱷᱮᱡᱟ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱵᱤᱞ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵ ᱛᱮ ᱵᱚᱡᱮᱴ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱠᱚ ᱮᱢ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱫᱽ ᱟᱨ ᱚᱠᱚᱭ ᱠᱚ ᱪᱮᱫ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱟᱱ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱵᱚᱱ ᱮᱢ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱟ ᱨᱤᱱ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮᱫ ᱥᱩᱦᱤ ᱮᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱮᱦᱚᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱭᱮᱱᱟ ᱾[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱖:᱔᱑, ᱑᱖ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
===ᱥᱚᱦᱚᱫ===
#{{ss}} --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱖:᱐᱒, ᱑᱗ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
#{{ss}} ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱟᱭᱢᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲᱤᱭᱟᱹ ᱪᱤᱠᱤ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲᱤᱭᱟᱹ ᱴᱷᱮᱱᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱱᱟᱶᱟ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱸᱥ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱤᱧ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱤᱧ ᱪᱟᱞ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|ℝ𝕒𝕞𝕛𝕚𝕥 𝕋𝕦𝕕𝕦]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱖:᱐᱗, ᱑᱗ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
#{{ss}} ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱾ ᱤᱧᱟᱜ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱮ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱟ ᱦᱮᱞᱢᱮᱞ ᱜᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱱᱚᱝᱠᱟᱱ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱨᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱚᱞ ᱪᱤᱠᱤ ᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱠᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱱᱤᱦᱟᱹᱛᱤ ᱜᱮ ᱟᱨ ᱛᱤᱱᱟᱹᱝ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱮᱞᱟᱝᱠᱤ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱚᱪᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱚᱱ ᱧᱟᱢ ᱡᱚᱴᱟᱣ ᱠᱚᱣᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱤᱧᱟᱜ ᱜᱟᱺᱦᱤᱨ ᱟᱸᱥ ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Maina Tudu|Maina Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱙:᱑᱕, ᱑᱗ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱙ (UTC)
#{{Ss}} ᱟ.ᱰᱤ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱦᱩᱫᱤᱥ ᱡᱚᱝᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ,ᱱᱤᱭᱟ. ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱨ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱫᱩᱜ-ᱞᱟ.ᱲᱤᱭᱟ ᱵᱚᱱ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱠᱚ ᱠᱷᱟᱱ,ᱟ.ᱵᱚᱣᱟᱜ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱯ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱥᱮᱡ ᱞᱟᱦᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱡᱚᱦᱟᱨ[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Joy sagar Murmu|Joy sagar Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Joy sagar Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]])
#{{Ss}} ᱤᱧᱟᱜ ᱢᱮᱱ ᱦᱚᱸ ᱚᱱᱠᱟ ᱜᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱚᱱᱚᱞ ᱠᱚ ᱚᱞ ᱥᱟᱱᱟᱭᱮᱫ ᱠᱚ ᱠᱷᱟᱱ ᱚᱱᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱵᱚᱱ ᱯᱟᱱᱛᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱚ ᱢᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮ ᱚᱞ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱮᱱᱮᱢ ᱠᱚ ᱞᱟᱦᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱟᱨ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱛᱮ ᱜᱚᱲᱚ ᱮᱢ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱫᱤᱱᱟᱢ ᱜᱮ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱛᱟᱵᱚᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱵᱚ ᱮᱢ ᱥᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱠᱚ ᱯᱟᱸᱡᱟ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱠᱚ ᱧᱟᱢᱟ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Bijendra Hansda Purudhul|Bijendra Hansda Purudhul]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Bijendra Hansda Purudhul|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱙:᱒᱕, ᱒᱖ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
==ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱵᱟᱠᱷᱨᱟ ᱥᱚᱦᱚᱫ==
ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱵᱚᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭᱟᱜ ᱤᱧᱟᱜ Adminship ᱪᱟᱵᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱤᱧᱟᱜ ᱵᱷᱟᱹᱵᱤᱛ ᱛᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱩᱠᱢᱩ ᱧᱮᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱜᱟᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱜᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ᱱᱚᱣᱟᱨᱮ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱢᱩᱲᱩᱛ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱥᱟᱶ ᱪᱷᱟᱨᱟᱣ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱟᱹᱣᱨᱤ ᱥᱟᱹᱛᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱟᱶ ᱪᱮᱫᱚᱜ ᱟᱥ ᱥᱮᱪᱮᱫᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱥᱟᱲᱟ, ᱠᱷᱟᱴᱚ ᱫᱩᱯᱩᱲᱩᱵ ᱠᱚ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱱᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱿ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱠᱟᱛᱮᱫ ᱟᱯᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱥᱟᱶ ᱥᱚᱦᱚᱫᱤᱧ ᱱᱮᱦᱚᱨ ᱠᱮᱫ ᱯᱮᱭᱟ ᱾
=== ᱜᱟᱞᱚᱪ===
ᱟᱢ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱮᱰᱢᱤᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱮᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ।ᱯᱟᱨᱚᱢᱮᱱ ᱚᱠᱛᱮ ᱛᱮ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱮᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱟᱢᱟᱜ ᱮᱱᱮᱢ ᱫᱚ ᱟᱥᱟᱢᱵᱷᱤᱲ ᱜᱮᱭᱟ।ᱟᱸᱥᱚᱜ ᱟᱹᱧ ᱫᱟᱨᱟᱭ ᱠᱟᱱ ᱱᱟᱝ ᱨᱮᱸ ᱦᱚᱸ ᱟᱢᱟᱜ ᱫᱤᱲᱦᱚ ᱢᱚᱱᱮ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱫᱚ ᱞᱮᱛᱟᱲ ᱜᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱱᱟ। ᱡᱚᱦᱟᱨ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Joy sagar Murmu|Joy sagar Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Joy sagar Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱓:᱕᱘, ᱑᱕ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
ᱵᱟᱰᱟᱭᱟᱹᱧ ᱟᱢ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟ᱾ ᱯᱟᱨᱚᱢᱮᱱ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱟᱢᱟᱜ ᱚᱞ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱮᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟ ᱠᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱜᱚᱲᱚ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱮᱢ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱟᱨ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱠᱚᱢ ᱞᱟᱹᱭ ᱪᱟᱞ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱫᱟᱨᱟᱭ ᱱᱟᱝ ᱠᱚᱨᱮ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱜᱮ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱢᱟ ᱡᱚᱦᱟᱨ🙏 ᱤᱧ ᱜᱮ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Bijendra Hansda Purudhul|Bijendra Hansda Purudhul]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Bijendra Hansda Purudhul|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱙:᱑᱒, ᱒᱖ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
=== ᱥᱚᱦᱚᱫ===
#{{ss}}[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Joy sagar Murmu|Joy sagar Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Joy sagar Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱓:᱕᱐, ᱑᱕ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
#{{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Bijendra Hansda Purudhul|Bijendra Hansda Purudhul]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Bijendra Hansda Purudhul|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱓:᱕᱗, ᱑᱕ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
#{{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rocky 734|Rocky 734]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Rocky 734|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱕:᱐᱘, ᱑᱕ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
#{{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Maina Tudu|Maina Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱘:᱕᱔, ᱑᱘ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
#{{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Durga Soren|Durg Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱖:᱒᱕, ᱒᱕ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
=== ᱵᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱫ===
==[[:meta:Wikimedians of Santali Language User Group|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]]==
ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱡᱚᱦᱟᱨ, ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ ᱱᱤᱛ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱨᱚᱲ ᱨᱮᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ, ᱣᱤᱠᱤᱢᱤᱰᱤᱭᱟ ᱯᱷᱟᱶᱰᱮᱥᱚᱱᱼᱟ ᱨᱟᱭ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱫᱮᱞ(User Group) ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ ᱚᱞ ᱟᱛᱮᱫ ᱛᱤᱸᱜᱩ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱩᱱᱟᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮ ᱚᱠᱛᱚ ᱮᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱱᱮᱦᱚᱨᱤᱧ ᱪᱟᱞ ᱮᱫᱟ ᱾ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱮᱢ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱨᱮ ᱟᱯᱮᱭᱟ ᱥᱩᱦᱤ ᱮᱢ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ, ''ᱚᱞ ᱟᱨ ᱮᱱᱮᱢ ᱨᱮ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ'' ᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱞᱮᱠᱟ ᱤᱧ ᱥᱩᱦᱤᱧ ᱮᱢ ᱠᱮᱫᱟ ᱚᱱᱠᱟ ᱜᱮ ᱤᱧᱟᱜ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱨᱮ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲ ᱥᱩᱦᱤ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮᱫ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱮ ᱚᱞ ᱢᱟ ᱾ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲ ᱚᱱᱠᱟ ᱜᱮ ᱛᱚᱸᱜᱮ ᱢᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱒:᱐᱗, ᱒᱕ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
===ᱚᱞ ᱟᱨ ᱮᱱᱮᱢ ᱨᱮ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ===
[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱒:᱐᱗, ᱒᱕ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
* ᱢᱤᱫ ᱚᱱᱚᱞ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱷᱟᱴᱚ ᱛᱮ ᱒᱐᱐ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
* ᱚᱱᱚᱞ ᱨᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ᱟᱨ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱞ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ
* ᱢᱤᱫ ᱚᱱᱚᱞ ᱨᱮ ᱢᱩᱲ ᱚᱱᱚᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱑/᱔ ᱵᱷᱟᱜ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱟᱛᱮ ᱥᱟᱯᱲᱟ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱚᱱᱚᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱨᱮ ᱚᱡᱮ ᱚᱞ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
* ᱡᱟᱦᱟᱸᱭᱼᱟ ᱚᱱᱚᱞ ᱠᱚᱜ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱚᱞ ᱨᱮ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱟᱹᱭᱟᱹᱛ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱨᱚᱱᱚᱲ ᱥᱚᱡᱷᱮ ᱫᱚ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱦᱟᱜ ᱟᱺᱜᱤᱵᱷᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
====ᱜᱟᱞᱚᱪ====
===ᱥᱟᱹᱜᱟᱭ ᱟᱨ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ===
====ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ====
==== ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱢᱩᱫ ᱨᱮ ᱮᱴᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱤ ᱨᱤᱱ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ====
==== ᱱᱟᱣᱟ ᱜᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱹᱜᱹᱟᱭ====
==== ᱠᱩᱲᱤ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ====
=====ᱜᱟᱞᱚᱪ=====
=== ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ===
====ᱜᱟᱞᱚᱪ====
=== ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ===
== Santali Wikipedian Community Engagement Survey - For Annual Conference ==
Hii friends, inorder to take your opinion on how to process our annual conference and decide what will be the our goal and objectives of the conference find the questionnaire below and give your valuable thought thereon. Requested all the contributors of santali wikipedia are join this form. For any queries all you can text to [[User:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] [[User:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] and [[User:Manik Soren|Manik Soren]]. The output of the discussion is equally important to streamline the event as well as to avail the Grant from the WMF.
ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹᱠᱚ ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱠᱟᱱ ᱥᱮᱨᱢᱟᱠᱤᱭᱟᱹ ᱦᱮᱞᱢᱮᱞ ᱨᱮ ᱟᱵᱚᱣᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱪᱟᱞᱟᱣᱼᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟᱨᱮ ᱪᱮᱫ ᱠᱚ ᱡᱚᱥ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱤᱫᱤᱭᱟᱛᱮ ᱟᱯᱮ ᱠᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱜᱟᱱ ᱠᱩᱠᱩᱞᱤ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱛᱟᱦᱮᱸᱭᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟᱨᱟ ᱟᱯᱮ ᱟᱯᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱢᱟᱱ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱯᱮ ᱮᱢᱼᱟ ᱾ ᱪᱮᱫ ᱠᱚ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱠᱷᱟᱱ [[User:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] [[User:Ramjit Tudu|Ramjit Tudu]] ᱟᱨ[[User:Manik Soren|Manik Soren]] ᱴᱷᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱚᱲᱚ ᱤᱫᱤ ᱯᱮ ᱾ ᱥᱩᱥᱟᱹᱨ ᱫᱷᱟᱨᱟ ᱦᱮᱞᱢᱮᱞ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱥᱟᱶ WMF ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱧᱟᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱮᱠᱟᱞ ᱜᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟ ᱾
===1. Are there important topics that your community needs to discuss in person? ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱠᱚ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ?===
=== 2. Are there projects that your community needs to work on in-person? For each project you name, please share tasks that are difficult to do online which should be done in-person. * ᱯᱨᱳᱡᱮᱠᱴ ᱠᱚ ᱱᱝᱠᱟᱱᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱥᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱦᱚᱲ ᱤᱫᱤᱭᱟᱛᱮ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟ?ᱡᱟᱦᱟᱱ ᱯᱨᱳᱡᱮᱠᱴ ᱜᱮ ᱟᱢ ᱮᱢ ᱧᱩᱢᱼᱟ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱱᱼᱞᱟᱭᱤᱱ ᱟᱱᱟᱴ ᱞᱟᱹᱭ ᱢᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱦᱚᱲ ᱤᱫᱤᱭᱟᱛᱮ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟ ᱾ ===
=== 3.What is the most important goal, problem, or obstacle you think this community should focus on in the next 12 months?ᱚᱠᱟᱫᱚ ᱡᱷᱛᱚᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱬᱟ ᱡᱚᱥ, ᱟᱱᱟᱴ ᱟᱨ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱵᱟᱵᱚᱫᱛᱮ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱫᱟᱨᱟ ᱠᱟᱱ ᱑᱒ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱵᱤᱪᱟᱹᱨ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ===
*Translation task should be done at a faster rate, we should compete with other wiki groups those who are having articles numbers close to our one. Target should be 10,000 articles in next year.(Goals)
*Reach in top 100 wiki among 307 within one year.(Goals)
*People may be unware that such Language Wikipedia exist so, Promotion is important, we should promote this wikipedia version in many ways to make people aware, like in twitter, Fb. Making our own videos about editing. If possible contacting famous Celebrity in our community to promote this Language Wikipedia via youtube or other ways.(problems with solution)
*Make a interactive guidelines for learning ol chiki in this Wikipedia.(problem with solutions)
*Create a embassy for foreigners who want to translate their articles in Santali Language.like https://ja.m.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:%E5%A4%A7%E4%BD%BF%E9%A4%A8- from japanese Wiki embassy (Goals)
*Making very good user experience, so that if a user don't know his script then he can be guided easily to learn Ol chiki here. He shouldn't feel uncomfortable.(Improvement)
*Making automatic welcome message bot so that whoever comes visits he will be welcomed with all important link.(Additional)
=== 4. Why is this goal, problem or obstacle most important? ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱚᱥ, ᱟᱱᱟᱴ ᱟᱨ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱵᱤᱪᱟᱹᱨ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟ ᱪᱮᱫᱟᱜ?===
=== 5. What does your community need to do at an in-person gathering to achieve that goal? * ᱚᱱᱟ ᱡᱚᱥ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱦᱚᱲ ᱤᱫᱤᱭᱟᱛᱮ ᱪᱮᱫ ᱠᱚ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ? ===
=== 6. Are there skills that you think are important for you or your community to learn that would help you achieve this goal? * ᱚᱱᱟ ᱡᱚᱥ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱪᱮᱫ ᱠᱟᱭᱫᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱟᱢ ᱟᱨ ᱟᱢᱟᱜ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ ? ===
=== 7. What social activities or sessions do you think are important to include at in-person events? ᱦᱚᱲ ᱤᱫᱤᱭᱟᱛᱮᱫ ᱤᱵᱷᱮᱱᱴ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟᱨᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱟᱠᱷᱲᱟ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ? Rank among the following ===
a) Project presentations or panel discussions, b) Thematic or birds of a feather (similar) meetups,c) Editathons,d) group tours or social eventsᱹ
=== 8. How would you prioritize the time we spend together at the conference? *ᱥᱮᱱᱮᱞᱮᱫ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱡᱟᱹᱱᱤ ᱚᱠᱟ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱠᱚᱢ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱢᱟᱬᱟᱝᱟ? Rank among the following. ===
[Strategic conversations: discussing issues affecting your community that need to be resolved],[Working groups: working on projects that are difficult to plan online],[Capacity building: learning skills that will help your community achieve its goals],[Community building: meeting people, learning about new projects, sharing your talents, and having fun]
== Participating TTT2020 (Joy Sagar Murmu) ==
ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱠᱚ, ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱧ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱚᱪᱚᱭᱮᱫ ᱯᱮᱭᱟ ᱪᱤ, ᱫᱟᱨᱟᱭᱠᱟᱱ [https://meta.wikimedia.org/wiki/CIS-A2K/Events/Train_the_Trainer_Program/2020 CIS-A2K/Events/Train the Trainer Program/2020] ᱨᱮ ᱤᱧ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱥᱟᱹᱱᱟᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱨ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱥᱮᱬᱟ ᱟᱹᱜᱩᱭ ᱛᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱞᱤᱥᱴᱤ ᱠᱮᱫᱼᱟᱹᱧ -ᱺ
*ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱨᱤᱱ ᱨᱤᱱ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱟᱨ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ
*ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱜᱩᱴ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱣᱩᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱦᱩᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱩᱱ
*ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱦᱚᱨᱟ
*ᱱᱟᱶᱟ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱚᱪᱚ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱥᱟᱹ
ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱪᱮᱫᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱱᱮᱧ ᱢᱩᱠᱨᱩᱲ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱯᱮᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱᱟ ᱹᱹᱹ ᱡᱚᱦᱟᱨ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Joy sagar Murmu|Joy sagar Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Joy sagar Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱐:᱕᱖, ᱒᱘ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# {{ss}}[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱐:᱕᱙, ᱒᱘ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# {{ss}}[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟ.: Durga Soren|Durga Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) , ᱒᱘ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
#{{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Albetudu|Albetudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Albetudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱑:᱔᱓, ᱒᱘ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# {{ss}} --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|ℝ𝕒𝕞𝕛𝕚𝕥 𝕋𝕦𝕕𝕦]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱒:᱑᱐, ᱒᱘ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# {{ss}} --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱕:᱒᱖, ᱒᱙ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# {{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Anuradha sharen|Anuradha sharen]]
# {{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rocky 734|Rocky 734]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Rocky 734|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱘:᱔᱐, ᱒᱙ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# {{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Bijendra Hansda Purudhul|Bijendra Hansda Purudhul]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Bijendra Hansda Purudhul|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱑:᱕᱖, ᱒᱙ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# {{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Maina Tudu|Maina Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱐:᱓᱔, ᱗ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
#{{ss}} --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Shibu Murmu|Shibu Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Shibu Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱓:᱓᱔, ᱒᱘ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
== Participating TTT2020 (Fagu Baskey) ==
ᱥᱟᱱᱟᱢᱠᱚ ᱡᱚᱦᱟᱨ, ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱧ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱚᱪᱚᱭᱮᱫ ᱯᱮᱭᱟ ᱪᱤ, ᱫᱟᱨᱟᱭᱠᱟᱱ [https://meta.wikimedia.org/wiki/CIS-A2K/Events/Train_the_Trainer_Program/2020 TTT2020_Program] ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱥᱟᱱᱟᱹᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱟᱛᱷᱟᱠᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱬᱟ ᱟᱹᱜᱩ ᱥᱟᱹᱱᱟᱹᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟᱠᱚ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱮᱢ ᱮᱱᱟ ᱺ
*ᱯᱷᱚᱴᱚ/ᱢᱮᱰᱤᱭᱟ ᱞᱟᱭᱥᱮᱱᱥ ᱟᱹᱨᱩ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱣᱤᱠᱤᱠᱚᱢᱚᱱᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱭᱨᱤᱛ
*ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱦᱚᱨᱟ
*ᱱᱟᱶᱟ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱚᱪᱚ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱥᱟᱹ
ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱪᱮᱫᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱱᱮᱧ ᱢᱩᱠᱨᱩᱲ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ, ᱱᱚᱶᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱯᱮᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱫ ᱤᱧ ᱠᱷᱚᱡᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱦᱟᱨ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱓:᱑᱔, ᱕ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# {{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱓:᱒᱑, ᱕ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
#{{ss}}[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Joy sagar Murmu|Joy sagar Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Joy sagar Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱓:᱓᱐, ᱕ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
#{{ss}}[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Albetudu|Albetudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Albetudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱓:᱓᱙, ᱕ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
#{{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Bijendra Hansda Purudhul|𝓑𝓲𝓳𝓮𝓷𝓭𝓻𝓪 𝓗𝓪𝓷𝓼𝓭𝓪 𝓟𝓾𝓻𝓾𝓭𝓱𝓾𝓵]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Bijendra Hansda Purudhul|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱓:᱕᱒, ᱕ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# {{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ: Durga Soren|Durga Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Durga Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱔:᱐᱕, ᱕ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# {{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|ℝ𝕒𝕞𝕛𝕚𝕥 𝕋𝕦𝕕𝕦]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱖:᱓᱑, ᱕ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# {{ss}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Maina Tudu|Maina Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱐:᱓᱕, ᱗ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# {{ss}} --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱔:᱑᱖, ᱑᱑ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# {{ss}} --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Shibu Murmu|Shibu Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Shibu Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱓:᱓᱒, ᱒᱘ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
== ᱥᱟᱱᱟᱢᱯᱟᱲᱟ ᱨᱮ ᱟᱪᱟᱨ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ (Universal Code of Conduct) ==
ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱡᱚᱦᱟᱨ,
ᱣᱤᱠᱤ ᱢᱤᱰᱤᱭᱟ ᱯᱷᱟᱶᱱᱰᱮᱥᱚᱱ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱤᱫ ᱜᱚᱢᱠᱮᱭᱟᱱᱤ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Chinmayee (WMF)|ᱪᱤᱱᱢᱚᱭᱤ ᱢᱤᱥᱨᱚ]] ᱭᱩᱱᱤᱵᱷᱚᱨᱥᱟᱞ ᱠᱳᱰ ᱚᱯᱷ ᱠᱚᱱᱰᱚᱠᱴ ᱵᱟᱨᱮᱛᱮ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱢᱩᱲᱩᱛ ᱥᱟᱦᱟᱴᱟ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ-ᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ᱟᱡᱟᱜ ᱚᱞ ᱜᱮ ᱱᱚᱰᱮ ᱤᱧ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱛᱤᱧ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱯᱨᱳᱡᱮᱠᱴ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱟᱨ ᱜᱷᱚᱴᱚᱱ ᱵᱤᱪᱟᱹᱨ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱣᱤᱠᱤᱢᱤᱰᱤᱭᱟ ᱯᱷᱟᱣᱱᱰᱮᱥᱚᱱ ᱵᱳᱨᱰ ᱚᱯᱷ ᱴᱨᱚᱥᱴᱤ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱠᱚᱣᱟᱜ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱠᱚ ᱥᱟᱢᱴᱟᱣ ᱟᱨ ᱥᱩᱥᱟᱹᱨ ᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱢᱤᱫ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱟᱪᱟᱨ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱥᱟᱹ ᱩᱫᱩᱜ ᱥᱟᱯᱲᱟ ᱮ ᱢᱚᱱᱮ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ , ᱱᱤᱡ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ, ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ, ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱤᱭᱟᱹ, ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱶ ᱜᱚᱴᱟ ᱣᱤᱠᱤ ᱦᱩᱞ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱜᱩ-ᱟ ᱾ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱴᱨᱚᱥᱴ ᱟᱨ ᱱᱤᱨᱟᱯᱚᱫᱽ ᱫᱚᱲ ᱡᱚᱛᱚ ᱜᱩᱴ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱛᱮᱫ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱟᱠᱟᱨᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ, ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱦᱩᱫᱤᱥ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱨᱤᱵᱮᱥ ᱵᱚᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ-ᱟ ᱚᱱᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱮ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱮᱫᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱨᱮᱛᱮ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱤᱧ ᱜᱩᱴ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱛᱮ ᱤᱧᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱩᱭᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱜᱩᱴ ᱨᱤᱱ ᱨᱟᱹᱥᱤᱭᱟ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱡᱚᱲᱟᱣ , ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱹᱟᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱨᱮ ᱟᱯᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱤᱥ ᱦᱩᱫᱤᱥ ᱟᱨ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱮᱠᱟᱞ ᱜᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱤᱧᱟᱜ ᱱᱮᱦᱚᱨ [[meta:सार्वभौमिक आचार संहिता (यूनिवर्सल कोड ऑफ कंडक्ट)|ᱭᱩᱱᱤᱵᱷᱚᱨᱥᱟᱞ ᱠᱳᱰ ᱚᱯᱷᱷ ᱠᱚᱱᱰᱚᱠᱴ]] ᱵᱟᱨᱮᱛᱮ ᱟᱯᱮᱭᱟᱜ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱮᱢ ᱯᱮ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱯᱮ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱱᱤᱨᱵᱷᱚᱨᱟᱭ ᱟᱯᱮ ᱥᱟᱶ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱫᱚᱦᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱨᱮᱛᱮ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱥᱟᱱᱟ ᱠᱷᱟᱱ ᱞᱟᱹᱭ ᱟᱹᱧ ᱯᱮ , ᱱᱚᱣᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟ ( ᱥᱚᱨᱵᱷᱮ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱟᱠᱷᱲᱟ) ᱚᱱᱟᱧ ᱠᱚᱨᱟᱣ-ᱟ ᱟᱨ ᱚᱠᱚᱭ ᱠᱚ ᱤᱧ ᱥᱟᱶ ᱥᱚᱡᱷᱮ ᱨᱚᱯᱚᱲ ᱥᱟᱱᱟᱭᱫ ᱯᱮᱭᱟ ᱩᱱᱠᱩ ᱡᱚᱸ ᱤᱧ ᱥᱟᱶ cmishra-ctr@wikimedia.org ᱨᱮ ᱥᱚᱡᱷᱮ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱯᱮ ᱡᱡᱚᱲᱟᱣ ᱫᱟᱲᱮ ᱭᱟᱜ-ᱟ ᱾[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱔:᱓᱘, ᱗ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
=== UCoC ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ===
UCoC ᱫᱚ ᱥᱚᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤ ᱨᱮ ᱪᱮᱫᱟ ᱫᱚᱨᱠᱟᱨ ᱵᱩᱱ ᱠᱟᱱᱟ ?[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Shibu Murmu|Shibu Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Shibu Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱓:᱓᱒, ᱘ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)<br>
{{ping|Shibu Murmu}} ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢᱟ ᱠᱚ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ , ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱵᱟᱛᱟᱣ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱥᱟᱶ ᱥᱩᱥᱟᱹᱨ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ UCoC ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱐:᱓᱐, ᱑᱐ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
== ᱥᱟᱠᱨᱟᱛ ᱨᱮ ᱵᱮᱡᱷᱟ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱠᱚ ᱛᱩᱧᱟ? ==
ᱥᱟᱠᱨᱟᱛ ᱨᱮ ᱵᱮᱡᱷᱟ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱠᱚ ᱛᱩᱧᱟ
== [https://meta.wikimedia.org/wiki/Strategy/Wikimedia_movement/2018-20/Recommendations ᱣᱤᱠᱤᱢᱤᱫᱤᱭᱟ ᱢᱩᱵᱷᱢᱮᱱᱴ /᱒᱐᱑᱘-᱒᱐᱒᱐/ ᱨᱮᱠᱚᱢᱮᱱᱰᱮᱥᱚᱱ ᱤᱫᱤᱭᱟᱛᱮ ᱟᱵᱚ ᱜᱩᱴ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱟᱠᱷᱲᱟ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ] ==
ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱸᱠ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚᱵᱚᱱ ᱯᱟᱸᱡᱟᱭ ᱢᱟ , ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱑᱐ ᱵᱟᱝ ᱠᱷᱟᱱ ᱑᱑ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱟᱵᱚᱱᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱚᱠᱟ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱵᱚᱱ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ-ᱟ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱟᱯᱮᱭᱟᱜ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱥᱩᱦᱤ ᱥᱟᱶ ᱮᱢ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱔᱖, ᱕ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# ᱤᱧ ᱢᱟ.ᱦᱤᱛ ᱑᱑ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱨᱮᱵᱮᱱ ᱢᱤᱱᱟ.ᱧᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Bijendra Hansda Purudhul|Bijendra Hansda Purudhul]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Bijendra Hansda Purudhul|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱑:᱒᱘, ᱖ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
#᱑᱑ ᱨᱮ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮ ᱜᱟᱱ ᱠᱚᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rocky 734|Rocky 734]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Rocky 734|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱑:᱓᱔, ᱖ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
#ᱫᱟᱨᱟᱭᱠᱟᱱ ᱑᱑ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱨᱮᱜᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱢᱟ ᱾[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Sagun7|Sagun7]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Sagun7|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱒:᱑᱖, ᱖ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# ᱤᱧ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱑᱑ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱢᱤᱱᱟᱹᱧᱟ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Premchand murmu thakur|Premchand murmu thakur]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Premchand murmu thakur|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱔:᱐᱒, ᱖ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# ᱑᱑ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱱᱟᱯᱟᱭᱚᱜ-ᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Maina Tudu|Maina Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱗:᱐᱖, ᱖ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# ᱑᱑ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱜᱮ ᱵᱮᱥ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Joy sagar Murmu|Joy sagar Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Joy sagar Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱘:᱐᱔, ᱖ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
# ᱤᱧᱟᱜ ᱢᱮᱱ ᱦᱚᱸ ᱑᱑ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱢᱟ.ᱦᱤᱛ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱥᱟᱨ ᱥᱟ.ᱜᱩᱱᱚᱜ ᱛᱟᱵᱚᱱᱟ |[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Durga Soren|Durga Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Durga Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱓:᱑᱖, ᱖ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
== WMWM 2021 Newsletter #1 ==
Namaskar,
You are receiving this notification as you are one of the subscriber of [[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Newsletter|Wikimedia Wikimeet India 2021 Newsletter]]. We are sharing with you the first newsletter featuring news, updates and plans related to the event. You can find our first issue '''[[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Newsletter/2020-12-01|here]]'''. If you do not want to receive this kind of notification further, you can remove yourself from [[:m:Global message delivery/Targets/Wikimedia Wikimeet India 2021|here]].
Sent through [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:MediaWiki message delivery|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱗:᱕᱗, ᱑ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
<!-- Message sent by User:Bodhisattwa@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Wikimeet_India_2021&oldid=20717190 -->
== Wikimedia Wikimeet India 2021 Newsletter #2 ==
<div style="border:4px red ridge; background:#fcf8de; padding:8px;>
Hello,<br>
The second edition of Wikimedia Wikimeet India 2021 newsletter has been published. We have started a logistics assessment. The objective of the survey is to collect relevant information about the logistics of the Indian Wikimedia community members who are willing to participate in the event. Please spend a few minutes to fill [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdkSwR3UHRZnD_XYIsJhgGK2d6tJpb8dMC4UgJKAxyjZKA2IA/viewform this form].
There are other stories. Please read the '''[[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Newsletter/2020-12-16|full newsletter here]]'''.
To subscribe or unsubscribe the newsletter, please visit [[:m:Global message delivery/Targets/Wikimedia Wikimeet India 2021|this page]]. --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:MediaWiki message delivery|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱑:᱔᱐, ᱑᱗ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱐ (UTC)
</div>
<!-- Message sent by User:Titodutta@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Wikimeet_India_2021&oldid=20756436 -->
== Submission Open for Wikimedia Wikimeet India 2021 ==
''Sorry for writing this message in English - feel free to help us translating it''
Hello,
We are excited to announce that submission for session proposals has been opened for Wikimedia Wikimeet India 2021, the upcoming online wiki-event which is to be conducted from 19 – 21 February 2021 during the occasion of International Mother Language Day. The submission will remain open until 24 January 2021.
'''You can submit your session proposals here -'''<br/>
https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Wikimeet_India_2021/Submissions<br/>
{{Clickable button 2|Click here to Submit Your session proposals|class=mw-ui-progressive|url=https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Wikimeet_India_2021/Submissions}}
A program team has been formed recently from highly experienced Wikimedia volunteers within and outside India. It is currently under the process of expansion to include more diversity in the team. The team will evaluate the submissions, accept, modify or reject them, design and finalise the program schedule by the end of January 2021. Details about the team will come soon.
We are sure that you will share some of your most inspiring stories and conduct some really exciting sessions during the event. Best of luck for your submissions!
Regards,<br/>
Jayanta<br/>
On behalf of WMWM India 2021
<!-- Message sent by User:Jayantanth@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Wikimeet_India_2021&oldid=20756436 -->
== Wikimedia Wikimeet India 2021 Newsletter #3 ==
<div style="border:4px red ridge; background:#fcf8de; padding:8px;>
Hello,<br>
Happy New Year! The third edition of Wikimedia Wikimeet India 2021 newsletter has been published. We have opened proposals for session submissions. If you want to conduct a session during the event, you can propose it [[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Submissions|here]] before 24 Jamuary 2021.
There are other stories. Please read the '''[[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Newsletter/2021-01-01|full newsletter here]]'''.
To subscribe or unsubscribe the newsletter, please visit [[:m:Global message delivery/Targets/Wikimedia Wikimeet India 2021|this page]]. -- [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:MediaWiki message delivery|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱘:᱕᱖, ᱑ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
</div>
<!-- Message sent by User:Titodutta@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Wikimeet_India_2021&oldid=20756436 -->
<!-- Message sent by User:Bodhisattwa@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Wikimeet_India_2021&oldid=20915971 -->
== Wikipedia 20th anniversary celebration edit-a-thon ==
<div style=" border-left:12px red ridge; padding-left:18px;box-shadow: 10px 10px;box-radius:40px;>[[File:WP20Symbols CAKE1.svg|thumb|80px|right]]
Dear all,
We hope you are doing well. As you know, CIS-A2K is running a series of mini edit-a-thons. Two mini edit-a-thons has been completed successfully with your participation. On 15 January 2021, Wikipedia has its 20th birthday and we are celebrating this occasion by creating or developing articles regarding encyclopedias including Wikipedia. It has started today (9 January 2021) and will run till tomorrow (10 January 2021). We are requesting you to take part in it and provide some of your time. For more information, you can visit [[:m: Wikipedia 20th anniversary celebration edit-a-thon|here]]. Happy editing. Thank you [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 07:54, 9 January 2021 (UTC)
</div>
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_(CIS-A2K)/Wikipedia/VPs&oldid=20942767 -->
== Wikimedia Wikimeet India 2021 Newsletter #4 ==
<div style="border:1px #808080 ridge; background:Azure; padding:8px;>
Hello,<br>
Happy New Year! The fourth edition of Wikimedia Wikimeet India 2021 newsletter has been published. We have opened the registration for participation for this event. If you want to participate in the event, you can register yourself [[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Registration|here]] before 16 February 2021.
There are other stories. Please read the '''[[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Newsletter/2021-16-01|full newsletter here]]'''.
To subscribe or unsubscribe the newsletter, please visit [[:m:Global message delivery/Targets/Wikimedia Wikimeet India 2021|this page]].[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:MediaWiki message delivery|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱖:᱑᱒, ᱑᱗ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
</div>
<!-- Message sent by User:Jayantanth@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Wikimeet_India_2021&oldid=20977965 -->
== Don’t forget to claim your money ==
Not joking. [[User:R Ashwani Banjan Murmu]] & [[User:Ramjit Tudu]]: Did you know that User:Marajozkee took money for conducting [[:meta:Santali Movement Strategy Call]], he also took money for translating. And [https://bn.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%AE%E0%A7%8B%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%87%E0%A6%B2_%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A5%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%AF/4832721&type=revision per his own word], you two translated [https://docs.google.com/presentation/d/1E0YddwQhbjn1wjbMCrfelIXs3wfKPtiekIqQHuohw-c/edit?usp=sharing%7C this slide]. You both should get 50 dollar each. Ask him to give you money. If not, rise your voice [[:meta:Grants talk:Project/Rapid/Marajozkee/South Asia Regional Virtual Prioritization Workshops|here]]. [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:আফতাবুজ্জামান|আফতাবুজ্জামান]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:আফতাবুজ্জামান|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱐:᱒᱓, ᱒᱓ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
:@[[User:R Ashwani Banjan Murmu]], As co-organiser of Santali Movement Strategy Call & Follow up Call, you should get following:
:* 40x2 dollar as facilitator
:* 40x2 dollar for documentation
:* 10 dollar for internet data
:If you don't get it from User:Marajozkee, rise you voice on [[:meta:Grants talk:Project/Rapid/Marajozkee/South Asia Regional Virtual Prioritization Workshops]]. And no, im not kidding. User:Marajozkee took all of those money without informing wiki community & we're having a big conversation on [[:bn:উইকিপিডিয়া:আলোচনাসভা#ব্যবহারকারী:Marajozkee (রাজীব দত্ত)-এর বিরুদ্ধে অভিযোগ]] (use google translator to get some idea). Thanks. [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:আফতাবুজ্জামান|আফতাবুজ্জামান]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:আফতাবুজ্জামান|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱐:᱔᱒, ᱒᱓ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
== Please confirm that you got your 213 dollar ==
{{ping|R Ashwani Banjan Murmu|Ramjit Tudu|Joy sagar Murmu|ARYAN MURMU}} Per '''[[:meta:Wikicite/e-scholarship/Marajozkee|this e-scholarship]]''', All of you should receive 213 dollar each. Did all of you received it from User:Marajozkee aka Rajeeb? Please confirm here. Thanks. --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:আফতাবুজ্জামান|আফতাবুজ্জামান]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:আফতাবুজ্জামান|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱖:᱓᱗, ᱒᱓ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
== Wikimedia Wikimeet India 2021 Newsletter #5 ==
<div style="border:1px #808080 ridge; background:Azure; padding:8px;>
Hello,<br>
Greetings!! The fifth edition of Wikimedia Wikimeet India 2021 newsletter has been published. We have opened the registration for participation for this event. If you want to participate in the event, you can register yourself [[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Registration|here]] before '''16 February 2021'''.
There are other stories. Please read the '''[[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Newsletter/2021-02-01|full newsletter here]]'''.
To subscribe or unsubscribe the newsletter, please visit [[:m:Global message delivery/Targets/Wikimedia Wikimeet India 2021|this page]].<br>[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:MediaWiki message delivery|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱗:᱔᱙, ᱓ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
</div>
<!-- Message sent by User:Jayantanth@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Wikimeet_India_2021&oldid=21052845 -->
== Wikimedia Wikimeet India 2021 Newsletter #5 ==
<div style="border:1px #808080 ridge; background:Azure; padding:8px;>
Hello,<br>
Greetings!! The fifth edition of Wikimedia Wikimeet India 2021 newsletter has been published. We have opened the registration for participation for this event. If you want to participate in the event, you can register yourself [[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Registration|here]] before '''16 February 2021'''.
There are other stories. Please read the '''[[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Newsletter/2021-02-01|full newsletter here]]'''.
To subscribe or unsubscribe the newsletter, please visit [[:m:Global message delivery/Targets/Wikimedia Wikimeet India 2021|this page]].<br>[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:MediaWiki message delivery|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱗:᱕᱓, ᱓ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
</div>
<!-- Message sent by User:Jayantanth@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Wikimeet_India_2021&oldid=21052845 -->
== Phase 2 Universal Code of Conduct ᱤᱫᱤᱭᱟᱛᱮ ᱜᱟᱞᱚᱪ ==
[[https://sat.wikipedia.org/wiki/ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:ᱠᱷᱩᱴ_ᱵᱚᱞᱚᱱ_ᱦᱚᱨ#ᱥᱟᱱᱟᱢᱯᱟᱲᱟ_ᱨᱮ_ᱟᱪᱟᱨ_ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ_ᱟᱹᱱᱟᱹᱨᱤ_(Universal_Code_of_Conduct)_ᱨᱮᱱᱟᱜ_ᱫᱚᱥᱟᱨ_ᱛᱷᱚᱠ| ᱱᱚᱰᱮ ᱞᱤᱱ ᱠᱟᱛᱮᱫ ᱵᱤᱯᱞᱚᱵ ᱟᱱᱚᱱᱫᱼᱟ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱤᱫᱤᱭᱟᱛᱮ ᱱᱮᱦᱚᱨ ᱵᱚᱱ ᱧᱮᱞ ᱢᱟ ᱾]] <br>
ᱱᱚᱣᱟ ᱞᱟᱦᱟ ᱨᱮ ᱟᱵᱚ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮᱫ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱫ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱤᱸᱠ ᱱᱚᱰᱮ ᱮᱢ ᱮᱱᱟ https://meta.wikimedia.org/wiki/Universal_Code_of_Conduct/Initial_2020_Consultations/Santali
ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱵᱚᱱ ᱞᱟᱹᱜᱩ ᱭᱟ ᱾ ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱵᱚᱱ ᱮᱢᱼᱢᱟ ᱾
Universal Code of Conduct ᱤᱫᱤᱭᱟᱛᱮ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱺhttps://meta.wikimedia.org/wiki/Universal_Code_of_Conduct
===ᱢᱚᱱᱚᱛ===
'''English'''<br>
Google Meet was held among the contributors of the Santali Wikimedian on 08/02/2021 and 09/02/2021 on 2nd phase of Universal Code of Conduct. Though during the 1st phase of recommendation of Universal code of Conduct Santali community had put its clear view on the implementation of the universal code of conduct still during the google meet we had tried to make it more specific and precise. <br>
'''Co-ordinator:''' [[User:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]]
'''Note Taker:''' [[User:ARYAN MURMU|Aryan Murmu]]<br>
'''The key notes of the discussion are as follows:
# Following the recommendation of the 1st phase, further it is decided that there must well organised team at different level of the hierarchy of the foundation to monitor the behaviour of the contributor , user and every executives.
# The behaviour may be dealt at four different level:<br>
* General Behaviour
Any behaviour not included in the critical behaviour and behaviour with female.
* Critical Behaviour
Critical behaviour are the behaviour which involves discrimination on the basis of race,colour , religion, caste, language, ethnicity, sex,gender, occupation, geographical area etc. and sexual harassment, racial remarks etc.
* Behaviour with female
Whenever in any process any female member involves it is to be dealt under Behaviour with female.
*Behaviour for skill Development and Leadership
** This is the collective behaviour of the community , user group , project team and WMF which persistently put efforts for the skill development of its contributors and stakeholders.
** A user of any community should be blocked globally only after appropriate counseling and guidance. A local admin of the user may be consulted before initiating such action. Users who are blocked because of their behaviour on the platform should be given online tutorials on the code of conduct. Their accounts should be unblocked only after they have secured a stipulated score in the tutorials.
====Monitoring of the Behaviour====
* At every level of the WMF i.e from the community level to executives of the WMF there must be a team/cell/desk to monitor the behaviour. In the community level or in any project member of the team or project may be nominated by its active registered user. This team shouldn't be bigger than the 4-5 members and one of the member must be female member . Community which has only one Admin , the admin will be by default member of the such team. Additionally when the behaviours, issues and grievances pertain to a female another one female may be added to the monitoring team. The issues must be addressed by nominated female member.
* A good degree of criteria may be set off to become the member of such team.
* This team will co-ordinate in dealing with the inter community issues.
'''ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ'''<br>
ᱭᱩᱱᱤᱵᱷᱚᱨᱥᱟᱞ ᱠᱳᱰᱽ ᱚᱯᱷ ᱠᱚᱱᱰᱚᱠᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱤᱫᱤᱭᱟᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱤᱱ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱜᱩᱜᱩᱞ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱐᱘/᱐᱒/᱒᱐᱒᱑ ᱟᱨ ᱐᱙/᱐᱒/᱒᱐᱒᱑ ᱦᱤᱛ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ᱯᱩᱞᱩ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱭᱩᱱᱤᱵᱷᱚᱨᱥᱟᱞ ᱠᱳᱰᱽ ᱚᱯᱷ ᱠᱚᱱᱰᱚᱠᱴ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱯᱩᱥᱴᱟᱹᱣ ᱥᱟᱹᱦᱤᱧ ᱟᱨᱫᱟᱥ ᱮ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱫ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱱᱤᱭᱟᱹᱫᱷᱟᱣ ᱜᱩᱜᱩᱞ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱨᱮ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱱᱤᱥᱴᱟᱹ ᱫᱷᱟᱨᱟ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱚᱱᱟ ᱟᱨᱫᱟᱥ ᱠᱚ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱜᱩᱼᱟ ᱚᱱᱟ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱞᱮᱱᱟ ᱾<br>
'''ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ:''' [[User:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]]
'''ᱚᱞ ᱫᱚᱦᱚᱭᱤᱡ:''' [[User:ARYAN MURMU|Aryan Murmu]]<br>
<br>
ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟᱜᱚᱴᱟ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱮᱱᱟ ᱺ
᱑• ᱜᱩᱜᱩᱞ ᱢᱤᱴ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱜᱟᱯᱟᱞ ᱢᱟᱨᱟᱣ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱜᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱞᱮᱱᱟ ᱡᱮ, "ᱯᱷᱟᱶᱰᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮᱱ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟ., ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟ. ᱥᱮᱵᱟᱝ ᱮᱠᱡᱤᱠᱭᱩᱴᱤᱵᱽ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱠᱟ.ᱢᱤ,ᱪᱟ.ᱭ ᱪᱚᱞᱚᱱ, ᱟᱪᱟᱨ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱱᱚᱡᱚᱨ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱢᱤᱫ ᱴᱤᱢ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱞᱟ.ᱠᱛᱤ ᱭᱟᱱᱟ ᱾"
᱒• ᱪᱟᱹᱭ ᱪᱚᱞᱚᱱ ᱫᱚ ᱯᱩᱱ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱛᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧᱚᱜ-ᱟ:<br>
* ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱪᱟᱹᱭ ᱪᱚᱞᱚᱱ
ᱟᱸᱴ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱥᱟᱝ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱵᱟᱫᱽ ᱟᱛᱮᱭᱟᱜ ᱾
* ᱟᱸᱴ ᱪᱟᱹᱭ ᱪᱚᱞᱚᱱ
ᱟᱸᱴ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱛᱤ, ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ, ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ, ᱴᱚᱴᱷᱟ, ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱚᱝ, ᱠᱚᱲᱟ ᱥᱮ ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱪᱮᱫ ᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱮᱠᱥᱩᱣᱞ ᱦᱟᱨᱟᱥᱢᱮᱸᱴ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ ᱮᱢᱟᱱᱛᱮᱭᱟᱜ ᱟᱪᱵᱤᱪ ᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
* ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱪᱟᱹᱭ ᱪᱚᱞᱚᱱ
ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹᱜᱮ, ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱵᱤᱭᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱦᱟᱱ ᱠᱟ.ᱢᱤᱨᱮ ᱠᱚ ᱥᱟᱵᱚᱜ-ᱟ, ᱚᱱᱟᱠᱚ ᱫᱚ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱞᱮᱠᱷᱟᱜ-ᱟ ᱾
* ᱥᱠᱤᱞ ᱰᱮᱵᱷᱞᱚᱯᱢᱮᱸᱴ(skill Development) ᱟᱨ ᱞᱤᱰᱚᱨᱥᱤᱯ(Leadership) ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱟᱹᱭ ᱪᱚᱞᱚᱱ
** ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱠᱚᱢᱭᱩᱱᱤᱴᱤ, ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟ, ᱯᱨᱳᱡᱮᱠᱴ ᱴᱤᱢ, WMF ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱟᱢᱩᱦᱤᱠ(collective) ᱪᱟᱹᱭ ᱪᱚᱞᱚᱱ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱟᱡᱨᱤᱱ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨ ᱥᱴᱮᱠ ᱦᱳᱞᱰᱟᱨ(contributors and stakeholders) ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱠᱤᱞ ᱰᱮᱵᱷᱞᱚᱯᱢᱮᱸᱴ ᱵᱟᱲᱮᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟ ᱾
** ᱢᱤᱫ ᱵᱮᱵᱜᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱯᱨᱚᱡᱮᱠᱴ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱞᱚᱠ ᱞᱟᱦᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ, ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱦᱟᱜ ᱢᱩᱲᱩᱛ ᱠᱚᱢᱭᱩᱱᱤᱴᱤ ᱨᱤᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱶ ᱚᱱᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱞᱟᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱠᱩ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱫᱷᱟᱨᱟ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱵᱤᱰᱟᱹᱣ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱵᱷᱟᱹᱜᱤ ᱮᱞ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱮᱫ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱵᱞᱚᱠ ᱚᱪᱚᱜ ᱦᱚᱸ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
====ᱪᱟᱹᱭ ᱪᱚᱞᱚᱱ ᱠᱚ ᱧᱮᱞ====
* WMF ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ ᱛᱟᱦ ᱨᱮ, ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ; ᱠᱚᱢᱭᱩᱱᱤᱴᱤ ᱛᱟᱦ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱟ.ᱢᱤᱭᱟ. ᱛᱷᱚᱠ ᱦᱟ.ᱵᱤᱡ ᱛᱮ ᱪᱟᱹᱭ ᱪᱚᱞᱚᱱ ᱧᱮᱞ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ team/cell/desk ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱢᱟ ᱾ ᱠᱚᱢᱭᱩᱱᱤᱴᱤ ᱛᱟᱦᱨᱮ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱡᱟᱦᱟᱱ ᱯᱨᱳᱡᱮᱠᱴ ᱫᱚᱞ ᱥᱮ ᱫᱚᱞ ᱨᱮᱱ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱠᱚᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟᱨᱤᱱ ᱪᱩᱦᱩᱞ ᱨᱮᱡᱤᱥᱴᱟᱨ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟ. ᱠᱚ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱨᱟᱠᱟᱵ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟᱨᱮ ᱫᱚ ᱔-᱕ ᱦᱚᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱤᱥᱛᱤ ᱵᱟᱠᱚ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱᱚᱜ ᱢᱟ, ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱡᱟ.ᱨᱩᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱱ ᱠᱚᱢᱭᱩᱱᱤᱴᱤ ᱠᱟᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱟᱰᱢᱤᱱ ᱜᱮᱭᱟᱭ, ᱩᱱᱤᱦᱚᱸ ᱱᱚᱶᱟ ᱴᱤᱢ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟᱭ ᱛᱟᱦᱮ ᱫᱟᱜᱲᱮᱭᱟ ᱾ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ, ᱪᱟ.ᱭ ᱪᱚᱞᱚᱱ ᱞᱮᱠᱟᱱᱜ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱠᱚ ᱩᱱᱤ ᱛᱤᱨᱞᱟ. ᱤᱫᱤᱭᱟᱛᱮ ᱧᱮᱞᱧᱟᱢ ᱤᱫᱤᱜ ᱠᱷᱟᱱ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱟᱫᱮᱞᱨᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱥᱟ ᱫᱟᱜᱲᱮᱭᱟ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱫᱚ ᱢᱩᱬᱛᱮ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱤᱨᱞᱟ.ᱜᱮᱭ ᱧᱮᱞ ᱴᱷᱤᱠ ᱠᱟᱜ ᱢᱟᱭ ᱾
* ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱚᱱᱤᱴᱚᱨᱤᱝ ᱫᱚᱞ ᱨᱮᱱ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱚᱠᱚᱡ ᱠᱟ.ᱱᱩᱱ(good degree of criteria) ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱞᱟ.ᱠᱛᱤᱭᱟ ᱾
* ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ ᱧᱮᱧᱮᱞᱤᱭᱟ. ᱫᱚᱞ ᱫᱚ ᱠᱚᱢᱭᱩᱱᱤᱴᱤ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱥᱚᱡᱷᱮᱭᱟ ᱾
==='''Endorsement/ᱨᱮᱵᱮᱱ''':===
ᱜᱩᱜᱩᱞ ᱢᱤᱴ ᱨᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱞᱮᱱ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱠᱚ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ , ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱨᱮᱵᱮᱱ ᱩᱱᱠᱩ {{}} ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ '''ᱨᱮᱵᱮᱱ''' ᱟᱨ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱠᱚ ᱵᱟᱠᱚ ᱨᱮᱵᱮᱱ {{}} ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱩᱱᱠᱩ '''ᱵᱟᱝ ᱨᱮᱵᱮᱱ''' ᱪᱤᱱᱷᱟᱹ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱢᱟ᱾ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟᱨ ᱪᱮᱫ ᱠᱚ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱟᱱ ᱚᱱᱟ ᱦᱚᱸ ᱚᱞ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱠᱟᱛᱮ ᱯᱩᱱᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞᱟ (~) ᱪᱤᱱᱷᱟᱹ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱩᱦᱤ ᱢᱟ᱾
#{{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱒᱒, ᱒᱕ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
#{{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} -[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|ℝ𝕒𝕞𝕛𝕚𝕥 𝕋𝕦𝕕𝕦]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱙:᱔᱕, ᱒᱕ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
#{{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} - [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Joy sagar Murmu|Joy sagar Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Joy sagar Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱒᱒:᱓᱒, ᱒᱕ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
#{{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} - [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ: Premchand murmu thakur|Premchand murmu thakur]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ: Premchand murmu thakur|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱖:᱕᱕, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
#{{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} - [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗|ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱑:᱒᱘, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
#{{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} - [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Bijendra Hansda Purudhul|Bijendra Hansda Purudhul]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Bijendra Hansda Purudhul|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱑:᱓᱒, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
#{{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} - [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Maina Tudu|Maina Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱑:᱕᱕, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
# {{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Albetudu|Albetudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Albetudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱑:᱕᱖, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
#{{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Surukuni Murmu|Surukuni Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Surukuni Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱒:᱐᱔, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
#{{ᱨᱮᱵᱮᱱ}}[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rankini Hansda|Rankini Hansda]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Rankini Hansda|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱒:᱑᱖, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
#{{ᱨᱮᱵᱮᱱ}}[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:ARYAN MURMU|ARYAN MURMU]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:ARYAN MURMU|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱔:᱑᱓, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
#{{ᱨᱮᱵᱮᱱ}}--[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱔:᱓᱐, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
#{{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Sohagini Hasdak|Sohagini Hasdak]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Sohagini Hasdak|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱔:᱓᱓, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
# {{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Durga Soren|Durga Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Durga Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱘:᱑᱓, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
# {{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Shibu Murmu|Shibu Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Shibu Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱘:᱔᱔, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
# {{ᱨᱮᱵᱮᱱ}}-- [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱔:᱕᱓, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
# {{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:SubasMurmu|SubasMurmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:SubasMurmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱖:᱑᱖, ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
# {{ᱨᱮᱵᱮᱱ}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rocky 734|Rocky 734]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Rocky 734|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱔:᱓᱘, ᱒᱘ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
== Phase 2 Universal Code of Conduct ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱞᱟᱜᱚᱴᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟ ==
ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱥᱟᱯᱲᱮᱫ ᱟᱨ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹᱠᱩᱧ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱚᱪᱚᱭᱮᱫ ᱯᱮᱭᱟ ᱡᱮ ᱟᱵᱚ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱛᱮ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱤᱭᱟᱹ [[User:BAnand (WMF)|ᱵᱤᱯᱞᱚᱵᱽ ᱟᱱᱚᱱᱫᱽ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱜᱟᱞᱚᱪ Phase 2 Universal Code of Conduct ᱵᱟᱵᱚᱫ ᱛᱮᱵᱚᱱ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱞᱮᱫᱼᱟ ᱟᱨ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱵᱚᱱ ᱮᱢ ᱞᱮᱫᱼᱟ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱞᱟᱜᱚᱴᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱑᱔ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱒᱐᱒᱑ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱣᱤᱠᱤ ᱢᱮᱴᱟ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱯᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱚᱱᱟ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱞᱤᱸᱠ ᱨᱮᱯᱮ ᱧᱮᱞ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱯᱮ ᱮᱢ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾<br>
* https://meta.wikimedia.org/wiki/Universal_Code_of_Conduct/2021_consultations/Enforcement/Santali_community
:Thank you very much for your support and participation everyone. The Santali consultation summary is live now on [[:m:Universal_Code_of_Conduct/2021_consultations/Enforcement/Santali_community|meta]]. Please feel free to cast your thoughts right here or at metawiki consultation talk page. The summary page will be translated soon into the Santali language. Thank you--[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:BAnand (WMF)|BAnand (WMF)]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:BAnand (WMF)|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱒:᱔᱒, ᱑᱘ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
== Internet Support for Wikimedians in India 2021 ==
<div style=" border-left:12px blue ridge; padding-left:18px;box-shadow: 10px 10px;box-radius:40px;>[[File:Internet support for Indian Wikimedians.svg|thumb|110px|right]]
Dear Wikimedians,
A2K has started an internet support program for the Wikimedians in India from 1 June 2021. This will continue till 31 August 2021. It is a part of Project Tiger, this time we started with the internet support, writing contest and other things that will follow afterwards. Currently, in this first phase applications for the Internet are being accepted.
For applying for the support, please visit the [[:m:Internet support for Wikimedians in India|link]].
After the committee's response, support will be provided. For more information please visit the event page (linked above). Before applying please read the criteria and the application procedure carefully.
Stay safe, stay connected. [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 14:09, 22 June 2021 (UTC)
</div>
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_(CIS-A2K)/Wikipedia/VPs&oldid=20942767 -->
== ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱒᱐᱒᱑ ᱣᱤᱠᱤᱢᱮᱰᱤᱭᱟ ᱯᱷᱟᱶᱰᱮᱥᱚᱱ ᱵᱳᱨᱰᱽ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱚᱯᱚᱲ ==
ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱡᱚᱦᱟᱨ, <br>
᱒᱐᱒᱑ ᱣᱤᱠᱤᱢᱮᱰᱤᱭᱟ ᱯᱷᱟᱶᱰᱮᱥᱚᱱ ᱵᱳᱨᱰᱽ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱦᱟᱞᱮᱜᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱡᱩᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟᱨᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱤᱫᱤᱭᱟᱴᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟ ᱚᱯᱰᱮᱴᱥ ᱠᱚ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱥᱟᱶ ᱡᱟᱦᱟᱱ ᱠᱚᱠᱩᱞᱤ ᱠᱚ ᱮᱢ ᱜᱟᱱᱚᱜ-ᱟ ᱾<br>
[[File:Info icon 002.svg|20px]] ᱚᱠᱚᱭ ᱠᱚ ᱵᱷᱳᱴ ᱯᱮ ᱮᱢ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ ᱚᱱᱟ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱞᱤᱸᱠ ᱯᱟᱱᱡᱟᱭ ᱢᱮ ᱾<br>
'''ᱞᱤᱸᱠ:[[ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ:᱒᱐᱒᱑ ᱣᱤᱠᱤᱢᱮᱰᱤᱭᱟ ᱯᱷᱟᱶᱰᱮᱥᱚᱱ ᱵᱳᱨᱰᱽ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]'''<br>
[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱕:᱔᱙, ᱒᱘ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱑ (UTC)
== I want translation help ==
Dear Admin, please help cleaning and translating the Santali WikiPedia page [https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%AB%E1%B1%A9%E1%B1%A8%E1%B1%B6%E1%B1%AE%E1%B1%A5%E1%B1%A6_%E1%B1%AD%E1%B1%9F%E1%B1%AB%E1%B1%9F%E1%B1%B6|ᱫᱩᱨᱶᱮᱥᱦ ᱭᱟᱫᱟᱶ]. [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:DBplus|DBplus]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:DBplus|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱗:᱕᱖, ᱑᱖ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱒᱐᱒᱒ (UTC)
== ᱣᱤᱠᱤᱢᱤᱴ ᱟᱨ ᱪᱮᱢᱮᱫ ᱟᱠᱷᱲᱟ ᱘ ᱟᱨ ᱙ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱒᱐᱒᱓, ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ (In-person meet & training program on 8th & 9th April, Jamshedpur) ==
ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱜᱟᱯᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ CIS A2K ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱒ ᱢᱟᱦᱟᱸᱨᱤ ᱣᱤᱠᱤᱢᱤᱴ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱪᱮᱢᱮᱫ ᱟᱠᱷᱲᱟ ᱦᱩᱭ ᱚᱪᱚᱭ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱜᱚᱲᱚᱭ ᱮᱢᱟᱵᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱠᱚ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫ ᱜᱩᱜᱚᱞ ᱯᱷᱚᱨᱢ ([https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSc9BU5DJ3LIrL1au_pdF_UxaahY3rZUeaCd-7xWWZKiJg3Cyg/viewform form link]) ᱠᱚ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ, ᱚᱱᱟ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱠᱷᱚᱡᱽ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱱᱮᱦᱚᱸᱨ ᱡᱚᱛᱚᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱵᱚᱱ ᱯᱮᱨᱮᱡᱽ ᱢᱟ᱾
ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱪᱮᱫ ᱪᱮᱫ ᱟᱵᱚ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱞᱟᱵᱷ ᱵᱟᱝᱢᱟ ᱵᱷᱟᱹᱞᱟᱹᱭ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ, ᱚᱱᱟᱠᱚ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮᱹᱧ ᱚᱞ ᱠᱮᱫᱼᱟ᱾
*ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱢᱤᱰᱤᱭᱟᱱ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱷᱟᱣ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱵᱚᱱ ᱧᱟᱯᱟᱢᱟ᱾
*ᱣᱤᱠᱤᱢᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱟᱱᱟᱜ ᱯᱨᱚᱡᱮᱠᱴ ᱠᱚ ᱦᱟᱨᱟᱵᱩᱨᱩᱭ ᱨᱟᱱᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱚ ᱵᱚᱱ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ᱾
*ᱴᱨᱮᱱᱤᱱᱤᱝ ᱯᱨᱚᱜᱽᱨᱟᱢ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱟᱵᱚ ᱱᱟᱶᱟ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱠᱚ ᱵᱚᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ᱾
*ᱟᱵᱚ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱞᱦᱮ ᱵᱟᱵᱚᱫᱽ ᱜᱟᱞᱚᱪ᱾
*ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱟᱨ ᱫᱚᱲᱦᱟ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱞᱮᱠᱟ ᱡᱤᱭᱟᱹᱲ (Active) ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱾
ᱱᱚᱶᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱟᱭᱢᱟ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱨᱚᱜᱽᱨᱟᱢ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱵᱚᱱ ᱧᱟᱢᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱤᱧᱟᱜ ᱟᱥᱟ ᱾ ᱢᱟ ᱛᱚᱵᱮ ᱟᱯᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱨᱚᱜᱽᱨᱟᱢ ᱵᱟᱵᱚᱫᱽ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱯᱮ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣ ᱮᱫᱟ ᱡᱚᱛᱚ ᱜᱮ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱞᱟᱹᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ᱾ -[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|ℝ𝕒𝕞𝕛𝕚𝕥 𝕋𝕦𝕕𝕦]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱗:᱑᱕, ᱖ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
# ᱤᱧ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹ ᱤᱧ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣ ᱮᱫᱟ, ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱡᱮ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱟᱣ ᱫᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱧᱟᱯᱟᱢᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ, ᱱᱟᱶᱟ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱥᱮᱬᱟᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱦᱟᱨᱟ ᱵᱩᱨᱩᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱦᱚᱨᱟ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱠᱚᱢᱩᱭᱩᱱᱤᱴᱤ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱠᱚ ᱥᱚᱞᱦᱮ ᱵᱟᱵᱚᱫ ᱵᱚᱱ ᱧᱟᱢᱚᱜᱟ-ᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱟᱣ ᱫᱚ ᱟᱵᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱠᱚᱢᱩᱭᱩᱱᱤᱴᱤ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱱ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Premchand murmu thakur|Premchand murmu thakur]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Premchand murmu thakur|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱗:᱒᱑, ᱗ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
# ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱵᱚ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱠᱚ ᱧᱮᱞ ᱥᱟᱢᱴᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱥᱚᱞᱦᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱚ ᱨᱤᱠᱟᱹᱭ ᱢᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱣᱤᱠᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱠᱚᱵᱚ ᱞᱟᱦᱟ ᱤᱫᱤᱭᱟ ᱚᱱᱟ ᱫᱤᱥᱼᱦᱩᱫᱤᱥ ᱠᱚ ᱪᱮᱢᱮᱫ ᱟᱠᱷᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱮ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱢᱟ ᱛᱚᱵᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱴᱷᱮᱱ ᱤᱧ ᱱᱮᱦᱚᱨᱟ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱣᱤᱠᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱵᱚ ᱞᱟᱦᱟ ᱤᱫᱤᱭ ᱢᱟ᱾ ᱡᱚᱦᱟᱨ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗|ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱐:᱒᱘, ᱙ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
#ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱯᱨᱚᱜᱽᱨᱟᱢ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱯᱨᱚᱜᱽᱨᱟᱢ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱞᱤ ᱣᱤᱠᱤ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲ ᱞᱮ ᱧᱮᱯᱮᱞ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ᱾[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Joy sagar Murmu|Joy sagar Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Joy sagar Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱐᱕, ᱙ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
# ᱟᱹᱰᱤ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹ ᱵᱩᱡᱷᱟᱹᱣᱜᱼᱟ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱨᱮ ᱟᱵᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱨᱚᱜᱽᱨᱟᱢ ᱨᱮ ᱜᱚᱲᱚᱭ ᱮᱢᱟᱵᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ, ᱯᱨᱚᱜᱽᱨᱟᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱚᱝᱠᱟᱱ ᱫᱟᱣ ᱨᱮ ᱤᱧ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟᱱ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱟᱯᱟᱱ ᱟᱹᱯᱤᱱ ᱡᱟᱦᱟᱸᱱ ᱮᱱᱮᱢ ᱮᱢᱟᱱ ᱥᱟᱶ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱨᱮ ᱠᱩᱠᱞᱤ ᱵᱚᱱ ᱫᱚᱦᱚᱭᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱝᱠᱟᱱ ᱜᱚᱲᱚ ᱧᱟᱢ ᱮᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱦᱚᱸ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱚᱴᱤᱵᱷᱮᱴ (ᱩᱫᱽᱜᱟᱣ) ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱵᱩᱡᱷᱟᱹᱣ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱴᱷᱮᱱ ᱵᱚᱱ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱥᱮ ᱵᱚᱱ ᱢᱚᱴᱤᱵᱷᱮᱴ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱠᱚᱣᱟ ᱟᱨ ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱦᱩᱭ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱵᱚᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱜᱮ ᱮᱢᱟᱱ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱜᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱚᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱦᱚᱨᱟ ᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱵᱚᱱ ᱞᱟᱦᱟ ᱤᱫᱤᱭᱟ ᱾ ᱢᱟ ᱛᱚᱵᱮ ᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱟᱨᱫᱟᱥ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ, ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱟᱯᱟᱱ ᱟᱹᱯᱤᱱ ᱯᱷᱤᱰᱵᱮᱠ ᱵᱚᱱ ᱮᱢᱟ ᱟᱨ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱵᱚᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱢᱟ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱠᱩᱢᱩᱴ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱧᱮᱞ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ᱾ ᱢᱟ ᱛᱚᱵᱮ ᱠᱷᱟᱱ '''ᱡᱚᱦᱟᱨ''' ᱟᱵᱚ ᱨᱤᱱ ᱮᱠᱴᱤᱵᱷ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟᱱ ᱤᱧ ᱜᱮ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Bijendra Hansda Purudhul|Bijendra Hansda Purudhul]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Bijendra Hansda Purudhul|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱒᱔, ᱙ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
# ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱷᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲ ᱵᱚ ᱧᱟᱯᱟᱢᱟ, ᱱᱟᱶᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱵᱚ ᱪᱮᱫᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱤᱧ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱓᱗, ᱙ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
# ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱷᱟᱣ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱴᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱨᱚᱜᱽᱨᱟᱢ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭᱚᱜ-ᱟ ᱾ -[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Surukuni Murmu|Surukuni Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Surukuni Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱕:᱔᱕, ᱑᱐ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
# ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱛᱚ ᱜᱮᱵᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱢᱟ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱵᱚᱱ ᱥᱟᱨ ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱢᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Maina Tudu|Maina Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱒:᱓᱑, ᱑᱐ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
#CIS A2K ᱟᱜ ᱜᱚᱸᱲᱚᱸ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ, ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱵᱚᱱ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱫᱟᱲᱮᱞᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱹᱰᱤᱜᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱠᱚᱜᱼᱟ᱾ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱡᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱤᱛ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱟᱵᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱮᱭᱟ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱱᱟᱥᱟᱢᱱᱤ ᱛᱤᱥ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱵᱚ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱠᱳᱨᱳᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱵᱳᱣᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚ ᱦᱚᱸ ᱰᱦᱤᱞᱟᱹᱣ ᱪᱟᱵᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟᱱ ᱠᱚ ᱵᱚᱱ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱫᱟᱲᱮ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱟᱹᱰᱤᱜᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭᱚᱜᱼᱟ᱾ --[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Manik Soren|Manik Soren]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Manik Soren|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱕:᱑᱙, ᱑᱔ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
== Santali Language ==
Mother tongue is the backbone of people, therefore, Santali language is also the mother tongue of Santali community. [[ᱟᱥᱚᱠᱟᱭ:Contributions/2409:4088:8316:5B9D:0:0:A33:A8A4|2409:4088:8316:5B9D:0:0:A33:A8A4]] ᱑᱕:᱕᱖, ᱙ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
== Wikidata online Workshop. ==
*ᱪᱟᱞᱟᱣᱮᱱ ᱯᱮᱼᱯᱩᱱ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ in-person event ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱤᱪᱟᱹᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱜᱟᱱ ᱟᱱᱟᱴ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱛᱷᱩᱠᱩᱢ ᱦᱟᱱᱛᱟᱲ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱ ᱚᱱᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱜᱩᱜᱚᱞ ᱯᱷᱳᱨᱢ ᱨᱮ "ᱣᱤᱠᱤᱰᱮᱴᱟ" ᱪᱮᱫᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱮᱦᱚᱸᱨ ᱵᱚᱱ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱞᱮᱫᱼᱟ, ᱚᱱᱟᱠᱚ ᱧᱮᱞ ᱠᱟᱛᱮ CIS A2k ᱟᱜ ᱜᱚᱲᱚ ᱛᱮ ᱣᱤᱠᱤᱰᱮᱴᱟ ᱚᱱᱞᱟᱭᱤᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤᱥᱟᱲᱟ (online workshop) ᱦᱩᱭ ᱚᱪᱚᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱱ ᱴᱷᱟᱹᱣᱠᱟ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾
*ᱪᱟᱞᱟᱣᱮᱱ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱜᱩᱜᱩᱞ ᱢᱤᱴ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ, ᱚᱱᱠᱟᱛᱮ ᱫᱟᱨᱟᱭ ᱠᱟᱱ 18th June 2023 ᱛᱟᱨᱟᱥᱤᱧ ᱵᱮᱲᱟ ᱾ ᱠᱟᱹᱢᱤᱥᱟᱲᱟ ᱫᱚ ᱚᱱᱞᱟᱭᱤᱱ ᱜᱩᱜᱩᱞ ᱢᱤᱴ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾
*ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱟᱵᱚᱫᱽ ᱟᱯᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱦᱟᱸᱱ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱵᱟᱝᱢᱟ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱟᱨ ᱚᱠᱛᱚ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ, ᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱞᱟᱹᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ ᱾ ---[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|ℝ𝕒𝕞𝕛𝕚𝕥 𝕋𝕦𝕕𝕦]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱔:᱐᱒, ᱘ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
*:{{support}} -- ᱴᱷᱤᱠ ᱜᱭᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rocky 734|Rocky 734]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Rocky 734|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱖:᱑᱓, ᱑᱕ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
*:{{support}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱗:᱓᱑, ᱑᱖ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
*:{{support}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Bijendra Hansda Purudhul|Bijendra Hansda Purudhul]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Bijendra Hansda Purudhul|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱘:᱓᱑, ᱑᱖ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
*:{{support}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱓:᱑᱘, ᱑᱗ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
*: {{support}}[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Shibu Murmu|Shibu Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Shibu Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]])
*: {{support}}[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗|ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱖:᱐᱐, ᱑᱗ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
*: {{support}}[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:MT731|MT731]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:MT731|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱐:᱑᱘, ᱑᱗ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
*:{{support}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Maina Tudu|Maina Tudu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Maina Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱐:᱒᱙, ᱑᱗ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
*:{{support}} [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Surukuni Murmu|Surukuni Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Surukuni Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱒:᱓᱘, ᱑᱗ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rankini Hansda|Rankini Hansda]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Rankini Hansda|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱔:᱐᱗, ᱑᱘ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
== Capacity Building Programme on ocassion of 5th Anniversery of Santali Wikipedia. ==
ᱡᱚᱦᱟᱨ, ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱜᱟᱯᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱫᱷᱟᱣ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱦᱮᱞᱢᱮᱞ ᱵᱟᱝ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱟᱨᱫᱚᱲᱦᱟ ᱦᱩᱭ ᱚᱪᱚᱭ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱚᱱ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱨᱚᱜᱽᱨᱟᱢ ᱨᱮ ᱪᱮᱫ ᱠᱚ ᱵᱟᱵᱚᱫᱽ ᱵᱚᱱ ᱪᱟᱨᱪᱟᱭᱟ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱜᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱛᱮ ᱵᱚᱱ ᱜᱚᱴᱟ ᱢᱤᱫᱟ ᱾ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱜᱟᱱ ᱚᱞ ᱠᱮᱫ ᱟᱹᱧ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜᱟᱜ ᱡᱟᱦᱟᱸᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱥᱟᱱᱟ ᱵᱚᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱛᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱚᱞ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ ᱺ
*ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱞᱦᱮ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱟᱨ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱾
*ᱱᱟᱶᱟ ᱯᱨᱚᱡᱮᱠᱴ (Wikitionary, wikidata, wikisource) ᱵᱟᱵᱚᱫᱽ ᱛᱮ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱾
*ᱱᱟᱶᱟ ᱟᱹᱭᱩᱨᱤᱭᱟᱹ (leader) ᱠᱚ ᱥᱤᱨᱡᱟᱹᱣ ᱠᱚ ᱾
*ᱱᱟᱶᱟ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱟᱹᱜᱩ ᱟᱨ ᱩᱱᱠᱩ ᱪᱮᱢᱮᱫ ᱠᱚ ᱾
*ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱮᱰᱵᱷᱟᱱᱥ ᱴᱮᱠᱱᱤᱠᱟᱞ ᱴᱨᱮᱱᱤᱝ ᱾
*ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱵᱩᱯᱩᱡᱷᱟᱹᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱾
ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱫᱟᱹᱭᱠᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱮᱢ ᱮᱱᱟ ᱟᱨᱡᱟᱦᱟᱸᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱵᱚᱱ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨᱮᱫ ᱠᱷᱟᱱ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱚᱞ ᱛᱟᱵᱚᱱ ᱯᱮ ᱾ -- [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|ℝ𝕒𝕞𝕛𝕚𝕥 𝕋𝕦𝕕𝕦]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱒:᱑᱕, ᱓᱐ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
:ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱜᱮ,
:ᱤᱧᱟᱜ ᱢᱚᱱᱮ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱦᱟᱹᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
:# Santali Wiktionary ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ training
:# wikisource ᱨᱮ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱡᱟᱣᱨᱟ ᱾
:# ᱯᱚᱛᱚᱵ OCR (Optical character recognition) ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱ latest tesseract (4.0, 5.0) ᱨᱮᱭᱟᱜ support ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱱᱤᱛ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱵᱟᱭ ᱦᱩᱭ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
:[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Rocky 734|Rocky 734]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Rocky 734|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱓᱒, ᱓᱐ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
:ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱫ ᱮᱢ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱫᱟᱹᱭᱠᱟᱹ ᱜᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
:ᱮᱱᱛᱮᱨᱮᱦᱚᱸ ᱱᱟᱶᱟ ᱯᱨᱳᱡᱮᱠᱴ ᱟᱨ ᱱᱟᱶᱟ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱫᱷᱮᱭᱟᱱ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ᱾
:ᱡᱚᱦᱟᱨ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗|ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱓:᱕᱗, ᱑ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
ᱤᱧᱟᱜ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ
* ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱣᱤᱠᱤᱥᱟᱱᱟᱨᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱵᱟᱵᱚᱫ ᱱᱟᱶᱟ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱠᱚ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱮᱢ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
* ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱰᱤᱡᱟᱭᱱᱤᱝ, ᱤᱱᱯᱷᱚᱵᱚᱠᱥ ᱟᱨ ᱥᱮ ᱴᱮᱢᱯᱞᱮᱴ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱴᱨᱮᱭᱱᱤᱝ ᱮᱢ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
* ᱡᱩᱫᱤ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭᱟᱜ ᱚᱞᱟᱜ ᱚᱱᱚᱞ ᱵᱟᱨ - ᱵᱟᱨ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮ ᱨᱤᱠᱟᱹ ᱮᱫᱟ ᱚᱱᱠᱟᱱ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱥᱮ ᱟᱭᱤᱯᱤ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟᱱᱟᱜ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱟᱹᱨᱤ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
* ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱦᱚᱸ ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱚᱱᱚᱞ ᱠᱚ ᱨᱮ ᱯᱨᱟᱭᱵᱷᱮᱥᱤ ᱯᱚᱞᱤᱥᱤ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
* ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱱᱟᱶᱟ ᱚᱱᱚᱞ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ ᱟᱠᱟᱱ ᱜᱩᱜᱟᱞ ᱨᱮ ᱯᱟᱸᱡᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱩᱥᱟᱹᱨᱟ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱧᱟᱢ ᱜᱚᱫᱚᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
* ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱟᱹᱲᱟᱹ, ᱟᱹᱭᱟᱹᱛ, ᱛᱚᱨᱡᱚᱢᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱱᱟᱶᱟ ᱯᱨᱚᱡᱮᱠᱴ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ, ᱱᱟᱶᱟ ᱚᱱᱚᱞ ᱟᱨ ᱱᱟᱶᱟ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱫᱷᱮᱭᱟᱱ ᱮᱢ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
* ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱩᱱᱠᱩ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱚᱪᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱣᱟᱨᱠᱥᱚᱯ ᱥᱮ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ-ᱯᱟᱨᱥᱟᱨ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱠᱷᱟᱱ ᱞᱟᱦᱟ ᱥᱮᱫ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱤᱫᱤ ᱨᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱦᱩᱭ ᱠᱚᱜᱼᱟ᱾
:ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱤᱧ ᱜᱮ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Bijendra Hansda Purudhul|Bijendra Hansda Purudhul]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Bijendra Hansda Purudhul|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱒:᱐᱙, ᱑ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
== ᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱠᱷᱲᱟ ==
᱐᱒/᱐᱘/᱒᱐᱒᱓ ᱦᱤᱛ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱟᱵᱚ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱯᱩᱨᱩᱱᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱤᱥᱟᱹ ᱠᱟᱛᱮ '''ᱢᱤᱫ ᱚᱱᱞᱟᱭᱤᱱ ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟᱹ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱠᱷᱲᱟ''' ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫᱤᱧ ᱢᱚᱱᱮ ᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱠᱷᱲᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ [https://docs.google.com/document/d/1pC7PcTucTBbU6IMDVJQHIysOBuFFY0G9h7GNNJyYNV4/edit?usp=sharing ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱩᱜᱩᱞ] ᱰᱚᱠᱩᱢᱮᱱᱴ ᱛᱟᱞᱟᱛᱮ ᱟᱯᱮ ᱥᱟᱱᱟᱢᱠᱩᱧ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱯᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱚᱱᱞᱟᱭᱤᱱ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱠᱷᱲᱟ ᱯᱮ (᱓) ᱢᱟᱦᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱨᱤᱠᱟᱹ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱭᱚ ᱦᱚᱲ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱟᱨ ᱪᱮᱫ ᱠᱚ ᱚᱫᱚᱞ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱟᱱ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱥᱟᱶ ᱛᱮᱞᱟ ᱮᱢ ᱯᱮ ᱾ ᱚᱠᱛᱚ ᱠᱚ ᱢᱟᱦᱨᱚᱜ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱚᱱ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱟᱠᱷᱲᱟ ᱵᱟᱝ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱐᱔, ᱓᱐ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
:{{Strong support}} ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱠᱟᱛᱷᱟ, ᱟᱸᱥ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱶᱟ ᱚᱱᱞᱟᱭᱤᱱ ᱣᱟᱨᱠᱥᱚᱯ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱱᱟᱶᱟ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱵᱚᱱ ᱧᱟᱢ ᱫᱟᱲᱮ ᱟᱠᱚᱣᱟ ᱾- [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|ℝ𝕒𝕞𝕛𝕚𝕥 𝕋𝕦𝕕𝕦]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱕:᱕᱐, ᱓᱐ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱒᱓ (UTC)
== Santali Community strategic meet September 2024 ==
As discussed, several times in our WhatsApp group we are planning to conduct a Santali Community strategic meet in September 2024.
The future of the Santali community within the Wikimedia ecosystem lies in fostering a vibrant, active, and sustainable group of contributors who are dedicated to creating, curating, and promoting content in the Santali language. By doing so, we aim to make Santali one of the well-represented languages on Wikimedia platforms, ensuring that the rich cultural and linguistic heritage of the Santali community is preserved and accessible to all.
With this purpose, we have applied rapid grant with WMF for support.
The budget of the event is in the link [https://docs.google.com/spreadsheets/d/1N5yVaUAZ3GxJ8LrvxArkyZI1bXzGPppOocs3YK1c33Q/edit?usp=sharing followed]
We are looking for the endorsement from all the community members for the above event. [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱑:᱓᱙, ᱒ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱔ (UTC)
:{{ss}} ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ, ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱣᱤᱠᱤᱢᱤᱰᱤᱭᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱲ ᱡᱩᱲᱟᱹᱣ ᱟᱨ ᱣᱤᱠᱤ ᱦᱟᱨᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱟᱶᱟ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹᱭ ᱥᱟᱜᱮᱱᱟ ᱢᱮᱛᱮ ᱤᱧᱟᱜ ᱟᱸᱥ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|ℝ𝕒𝕞𝕛𝕚𝕥 𝕋𝕦𝕕𝕦]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱓:᱓᱘, ᱘ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱔ (UTC)
== ᱣᱤᱠᱤᱯᱮᱰᱤᱭᱟ ᱮᱥᱤᱭᱳ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱒᱐᱒᱔ ==
ᱣᱤᱠᱤᱯᱮᱰᱤᱭᱟ ᱮᱥᱤᱭᱳ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱨᱢᱟᱠᱤᱭᱟᱹ ᱣᱤᱠᱤᱯᱮᱰᱤᱭᱟ ᱚᱱᱚᱞ ᱦᱮᱯᱨᱟᱣ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱚᱱᱚᱞ ᱠᱚᱭ ᱯᱨᱚᱢᱚᱴᱼᱟ ᱾ ᱟᱭᱢᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱱ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱦᱟᱸᱵᱤᱡ ᱮᱱᱮᱢ ᱠᱚ ᱮᱢᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱟᱢᱮᱞᱟᱭ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱨᱮᱫᱚ ᱱᱟᱶᱟ ᱚᱱᱚᱞ ᱠᱚ ᱛᱮᱭᱟᱨᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ ᱢᱟᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱱᱚᱞ ᱠᱚ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱟᱢᱮᱞᱟᱭ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱨᱮᱫᱚ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱸᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱕ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱜᱮ ᱱᱟᱶᱟ ᱚᱱᱚᱞ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱮ ᱚᱱᱚᱞ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱪᱟᱞᱟᱣᱮᱱ ᱮᱭᱟᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱖᱔ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ, ᱕᱔᱐᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱕᱖,᱒᱖᱕ ᱦᱟᱭ ᱠᱣᱟᱞᱤᱴᱤ ᱚᱱᱚᱞ ᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
ᱜᱟᱛᱮ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱮᱯᱮᱢ ᱪᱟᱯᱟᱞ ᱟᱨ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱤᱸᱥ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱣᱤᱠᱤᱯᱮᱰᱤᱭᱟ ᱮᱥᱤᱭᱳ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱯᱩᱱᱤᱭᱟᱹ ᱚᱱᱚᱞ ᱢᱤᱫ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹᱭ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱠᱷᱟᱥ ᱣᱤᱠᱤᱯᱮᱰᱤᱭᱟ ᱯᱚᱥᱴᱠᱟᱨᱰ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱮ ᱧᱟᱢᱟ ᱾
ᱡᱚᱛᱚ ᱣᱤᱠᱤᱯᱮᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱜᱮ ᱡᱷᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱚᱱᱚᱞ ᱮ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱫ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱫᱚ "ᱣᱤᱠᱤᱯᱮᱰᱤᱭᱟ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱟᱢᱵᱟᱥᱟᱰᱚᱨ" ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱹᱱ ᱮ ᱧᱟᱢᱟ ᱾
ᱱᱚᱶᱟ ᱮᱰᱤᱴ ᱮ ᱛᱷᱚᱱ ᱨᱮ ᱥᱟᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱠᱤᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Bijendra Hansda Purudhul|ᱵᱤᱡᱮᱱᱫᱽᱨᱚ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ]] ᱟᱨ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Durga Soren|ᱫᱩᱨᱜᱟᱹ ᱥᱚᱨᱮᱱ]] ᱛᱤᱠᱤᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱤᱧ ᱯᱨᱚᱥᱛᱟᱵᱽ ᱮᱫᱟ ᱾ ᱟᱯᱮᱭᱟᱜ ᱢᱚᱱᱚᱛ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱯᱮ ᱾
[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fagu Baskey|Fagu Baskey]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Fagu Baskey|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱖:᱒᱒, ᱒᱙ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱔ (UTC)
* {{support}} ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ, ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱮᱱᱮᱢᱤᱭᱟᱹ ᱜᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱤᱱ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱢᱟ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗|ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱗:᱒᱒, ᱒᱙ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱔ (UTC)
* {{support}} ᱠᱤᱱᱟᱹᱧ ᱵᱟᱱᱟᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱾ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱱᱟᱭ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱫᱷᱟᱣᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱠᱤᱱ ᱜᱮᱞᱮ ᱵᱤᱞᱤ ᱢᱟ ᱾ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ, [[User:ᱯᱨᱚᱯᱷᱮᱥᱥᱚᱨ|ᱯᱨᱚᱯᱷᱮᱥᱥᱚᱨ]] | [[User talk:ᱯᱨᱚᱯᱷᱮᱥᱥᱚᱨ|⌨️]] | ᱑᱗:᱔᱗, ᱒᱙ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱔ (UTC)
* {{ss|ᱜᱟᱸᱦᱤᱨ ᱥᱚᱦᱚᱫ}}ᱱᱟᱭ ᱛᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱠᱤᱱ ᱥᱟᱹᱛ ᱢᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:R Ashwani Banjan Murmu|R Ashwani Banjan Murmu]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:R Ashwani Banjan Murmu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]])
*{{support}} ᱤᱧ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱦᱚᱭ ᱜᱮ, ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱤᱱ ᱥᱟᱹᱛᱼᱟ ᱾[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:ᱤᱧ ᱢᱟᱛᱟᱞ|ᱤᱧ ᱢᱟᱛᱟᱞ]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:ᱤᱧ ᱢᱟᱛᱟᱞ|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱒:᱐᱗, ᱓᱐ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱔ (UTC)
*{{support}} ᱦᱳᱭ,ᱤᱧ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱦᱮᱸ ᱥᱟᱹᱨᱤ ᱱᱩᱠᱤᱱ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮᱠᱤᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱢᱟ ᱵᱟᱲᱮ![[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Suku Murmu (Konka)|Suku Murmu (Konka)]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Suku Murmu (Konka)|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱔:᱓᱓, ᱓᱐ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱔ (UTC)
*{{ss}} ᱱᱟᱯᱟᱭᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ, ᱞᱟᱦᱟ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱯᱟᱲᱟᱣ ᱠᱚᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱮᱱᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱹᱠᱤᱱᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu|ℝ𝕒𝕞𝕛𝕚𝕥 𝕋𝕦𝕕𝕦]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Ramjit Tudu|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱑᱗:᱕᱙, ᱓᱐ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱔ (UTC)
* {{support}} ᱦᱚᱭ, ᱤᱧ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱱᱟ ᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱠᱤᱱ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱢᱟ ᱾ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:MT731|MT731]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:MT731|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱐:᱒᱖, ᱓᱑ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱔ (UTC)
* {{support}}[[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Nacharhopon|Nacharhopon]] ([[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:Nacharhopon|ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ]]) ᱐᱗:᱓᱑, ᱓᱑ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱒᱔ (UTC) ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱭ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱦᱚᱲ ᱛᱮ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱠᱤᱱ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣᱟ ᱢᱟ᱾
== Invitation to Participate in the Wikimedia SAARC Conference Community Engagement Survey ==
Dear Community Members,
I hope this message finds you well. Please excuse the use of English; we encourage translations into your local languages to ensure inclusivity.
We are conducting a Community Engagement Survey to assess the sentiments, needs, and interests of South Asian Wikimedia communities in organizing the inaugural Wikimedia SAARC Regional Conference, proposed to be held in Kathmandu, Nepal.
This initiative aims to bring together participants from eight nations to collaborate towards shared goals. Your insights will play a vital role in shaping the event's focus, identifying priorities, and guiding the strategic planning for this landmark conference.
Survey Link: https://forms.gle/en8qSuCvaSxQVD7K6
We kindly request you to dedicate a few moments to complete the survey. Your feedback will significantly contribute to ensuring this conference addresses the community's needs and aspirations.
Deadline to Submit the Survey: 20 January 2025
Your participation is crucial in shaping the future of the Wikimedia SAARC community and fostering regional collaboration. Thank you for your time and valuable input.
Warm regards,<br>
[[:m:User:Biplab Anand|Biplab Anand]]
<!-- Message sent by User:Biplab Anand@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Biplab_Anand/lists&oldid=28074658 -->
flufzr255rukpootq0fvmodcj0dqhhb
ᱠᱩᱡᱟᱨᱟᱱᱤ ᱫᱮᱵᱤ
0
2837
176003
175936
2025-07-05T17:07:09Z
InternetArchiveBot
3665
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5
176003
wikitext
text/x-wiki
'''ᱠᱩᱸᱡᱚᱨᱟ.ᱱᱤ ᱫᱮᱵᱤ''' ᱯᱩᱨᱟ. ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ '''ᱱᱚᱢᱚᱭᱨᱚᱠᱯᱚᱢ ᱠᱩᱸᱡᱚᱨᱟ.ᱱᱤ ᱫᱮᱵᱤ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ : ᱑ ᱢᱟᱨᱪ ᱑᱙᱖᱘) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱟ. ᱛᱤᱨᱞᱟ. ᱦᱟᱢᱟᱞ ᱛᱩᱞ ᱦᱮᱯᱨᱟᱣ ᱠᱷᱮᱞᱚᱸᱰᱤᱭᱟ. ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾
==ᱦᱟᱨᱟᱵᱳᱨᱳ==
ᱠᱩᱸᱡᱚᱨᱟ.ᱱᱤ ᱫᱮᱵᱤ ᱫᱚ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱢᱟᱨᱪ ᱜᱮᱞ ᱟᱨᱮ ᱥᱟᱭ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱜᱮᱞ ᱤᱨᱟ.ᱞ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ(1st March 1968) ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱢᱚᱬᱤᱯᱩᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱤᱢᱯᱷᱟᱞ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱥᱩᱨ ᱠᱟ.ᱭᱨᱟᱝ ᱢᱟᱭᱟᱭᱤ ᱞᱮᱭᱠᱟᱭᱤ ᱟ.ᱛᱩᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱚᱞᱚᱜ ᱯᱚᱲᱦᱚᱱ ᱥᱮᱪᱮᱫᱚᱜ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱤᱢᱯᱷᱟᱞ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱥᱤᱱᱰᱟᱢ ᱥᱤᱱᱥᱟᱝ ᱛᱟᱱᱟᱞᱟ ᱤᱛᱩᱱ ᱟᱥᱲᱟ ᱨᱮᱠᱚ ᱵᱷᱩᱨᱛᱤ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱜᱮᱞ ᱟᱨᱮ ᱥᱟᱭ ᱮᱭᱟᱭᱜᱮᱞ ᱤᱨᱟ.ᱞ (1978) ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱤᱛᱩᱱ ᱟᱥᱲᱟ ᱫᱚ ᱢᱟᱺᱭ ᱠᱚ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱛᱮᱫᱚ ᱵᱟᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱥᱩᱵᱤᱫᱷᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱠᱩᱸᱡᱚᱨᱟ.ᱱᱤ ᱫᱮᱵᱤ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫᱚᱜ ᱾ ᱛᱟᱱᱟᱞᱟ ᱥᱮᱪᱮᱫᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱩᱞᱩᱡ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱠᱷᱤᱞᱚᱸᱰ ᱦᱮᱯᱮᱨᱟᱣ ᱠᱚᱨᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱨᱟ.ᱥᱠᱟ. ᱥᱟᱛᱞᱟᱜᱼᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱾ ᱤᱢᱯᱷᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱡᱟ ᱵᱩᱫᱷᱚ ᱪᱚᱱᱫᱽᱨᱚ ᱥᱚᱱᱮᱨ ᱵᱤᱨᱫᱟ. ᱜᱟᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱚᱱᱮᱨ ᱮ ᱥᱟ.ᱛ ᱛᱮᱫᱚ ᱦᱟᱢᱟᱞ ᱛᱩᱞ ᱦᱮᱯᱮᱨᱟᱣ ᱠᱷᱤᱞᱚᱸᱰ ᱜᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱫᱼᱟᱭ ᱾
ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱥᱟ.ᱛ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱮᱱᱴᱨᱟᱞ ᱨᱤᱡᱟᱨᱵ ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱯᱷᱳᱨᱥ (CRPF) ᱨᱮ ᱪᱟ.ᱠᱨᱤ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫᱚᱜ ᱾ ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱯᱷᱳᱨᱥ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱟᱢᱟᱞ ᱛᱩᱞ ᱦᱮᱯᱮᱨᱟᱣ ᱠᱷᱤᱞᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱟ.ᱰᱤ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣᱱᱟᱣ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱛᱟᱠᱚᱛ ᱟᱨ ᱨᱟ.ᱥᱠᱟ. ᱧᱮᱞᱛᱮ ᱑᱙᱙᱖ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱙᱙᱘ (1996-98) ᱫᱷᱟ.ᱵᱤᱡ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱯᱷᱳᱨᱥ ᱦᱟᱢᱟᱞ ᱛᱩᱞ ᱴᱤᱢ ᱟ.ᱜᱩᱣᱟ.ᱱ ᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾
==ᱠᱷᱮᱞ ᱦᱮᱯᱨᱟᱣ ᱱᱟᱜᱟᱢ==
᱑᱙᱘᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱡᱟ.ᱛᱤᱭᱟ.ᱨᱤ ᱦᱟᱢᱟᱞ ᱛᱩᱞ ᱦᱮᱯᱨᱟᱣ ᱨᱮ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ.ᱭ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱴᱷᱟᱶ (Gold Medal) ᱜᱮ ᱵᱤᱥᱛᱤ ᱫᱚ ᱔᱔kg,᱔᱖kg ᱟᱨ ᱔᱘ kg ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱔᱘kg ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱫᱚ ᱦᱟᱢᱟᱞ ᱛᱩᱞ ᱦᱮᱯᱮᱨᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟ.ᱫ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱑᱙᱘᱗ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱴᱨᱤᱵᱮᱱᱫᱨᱚᱢ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱦᱟᱢᱟᱞ ᱛᱩᱞ ᱦᱮᱯᱨᱟᱣ ᱨᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱡᱟ.ᱛᱤᱭᱟ.ᱨᱤ ᱨᱮᱠᱚᱨᱰ ᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱔᱔kg ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱔᱖kg ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱑᱙᱙᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱯᱩᱱᱮ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱦᱟᱢᱟᱞ ᱛᱩᱞ ᱦᱮᱯᱨᱟᱣ ᱨᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ.(Gold Medal) ᱮ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱯᱩᱱ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱢᱚᱬᱤᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱ ᱔᱘ kg ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱮᱱ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱯᱩᱱᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. ᱫᱚᱠᱚ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ.(Silver Medal) ᱠᱮᱫᱼᱛᱟᱭᱟ ᱾
᱑᱙᱘᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱤᱸᱜᱞᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱱᱪᱮᱥᱴᱮᱨ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛᱟ.ᱨᱤ ᱠᱩᱲᱤ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱦᱟᱢᱟᱞ ᱛᱩᱞ ᱦᱮᱯᱨᱟᱣ ᱨᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱷᱟᱣ ᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱮᱜᱮᱛᱟ.ᱨᱤ ᱦᱮᱯᱨᱟᱣ ᱨᱮᱜᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ.ᱭ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾ ᱯᱩᱭᱠᱩ ᱛᱮ ᱡᱮᱜᱮᱛᱟ.ᱨᱤ ᱦᱟᱢᱟᱞ ᱛᱩᱞ ᱦᱮᱯᱨᱟᱣ ᱨᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. ᱧᱟᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱠᱩᱥᱤ ᱮᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱡᱤᱣᱤ ᱦᱚᱸᱭ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱠᱮᱜᱼᱟ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. ᱧᱟᱢ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱾ ᱚᱲᱟᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱱ ᱯᱟᱱᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱮᱭᱟᱭ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱡᱮᱜᱮᱛᱟ.ᱨᱤ ᱠᱩᱲᱤ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱦᱟᱢᱟᱞ ᱛᱩᱞ ᱦᱮᱯᱨᱟᱣ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱡᱚᱛᱚ ᱫᱷᱟᱣ ᱜᱮ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ.ᱭ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱚᱠᱟ ᱫᱷᱟᱣ ᱦᱚᱸ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. (Gold medal ) ᱫᱚ ᱵᱟᱭ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱤᱥᱛᱤ ᱫᱚ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ.(Silver Medal) ᱜᱮ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱜᱼᱟ ᱾
᱑᱙᱙᱐ ᱨᱮ ᱵᱮᱤᱡᱤᱸ ᱟᱨ ᱑᱙᱙᱔ ᱨᱮ ᱦᱤᱨᱳᱥᱤᱢᱟ ᱮᱥᱤᱟᱱ ᱠᱩᱲᱤ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱦᱟᱢᱟᱞ ᱛᱩᱞ ᱦᱮᱯᱨᱟᱣ ᱨᱮ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ.(Bronze Medal) ᱜᱮ ᱧᱟᱢ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱫᱼᱟ ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱑᱙᱙᱘ ᱥᱟᱞ ᱵᱮᱸᱠᱚᱠ ᱮᱥᱤᱟᱱ ᱦᱟᱢᱟᱞ ᱛᱩᱞ ᱦᱮᱯᱨᱟᱣ ᱨᱮᱫᱚ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. ᱵᱟᱭ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱾
==ᱥᱮᱬᱟ ᱚᱨᱡᱚ==
{|class = "wikitable" style="text-align:center;"
! rowspan=2 width=40|ᱥᱮᱨᱢᱟ
! rowspan=2 width=250|ᱡᱟᱭᱜᱟ
! rowspan=2 width=60|ᱦᱟᱢᱟᱞ
!colspan=4| Snatch (kg)
!colspan=4| Clean & Jerk (kg)
!rowspan=2 width=40| Total
!rowspan=2 width=40| Rank
|-
! width=40|1!! width=40|2!! width=40|3!! width=40|Rank!! width=40|1!! width=40|2!! width=40|3!! width=40|Rank
|-
! colspan=13|[[World Weightlifting Championships|World Championships]]
|-
|[[2005 World Weightlifting Championships|᱒᱐᱐᱕]] || align=left|{{flagicon|ᱠᱟᱛ}} [[ᱫᱳᱦᱟ]], [[ᱠᱟᱛᱟᱨ]]|| [[2005 World Weightlifting Championships – Women's 48 kg|᱔᱘ ᱠᱤᱞᱳ]] ||᱗᱕||'''᱗᱘'''||<s> 79||᱗||95||98||'''100'''||᱗||'''178.0'''||7
|-
|[[2003 World Weightlifting Championships|᱒᱐᱐᱓]] || align=left|{{flagicon|ᱠᱟᱱᱟᱰᱟ}} [[ᱵᱟᱸᱠᱚᱣᱵᱚᱨ]], [[ᱠᱟᱱᱟᱰᱟ]] || [[2003 World Weightlifting Championships – Women's 48 kg|᱔᱘ ᱠᱤᱞᱳ]] ||᱗᱕||᱗᱗.᱕||'''᱘᱐'''||᱖||97.5||'''102.5'''||<s>105||4||'''182.5'''||5
|-
|[[1999 World Weightlifting Championships|᱑᱙᱙᱙]] || align=left|{{flagicon|ᱜᱨᱤᱥ}} [[ᱱᱯᱤᱨᱟᱣᱚᱥ]], [[ᱜᱨᱤᱥ]] || [[᱑᱙᱙᱙ World Weightlifting Championships – Women's 48 kg|᱔᱘ ᱠᱤᱞᱳ]] ||'''᱗᱕'''||<s>80||<s>80||᱑᱐||95||100||'''105'''||{{sica}}||'''180'''||5
|}
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
https://www.webcitation.org/6U68ulwpb?url=http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151231171650/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-12-31 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151231171650/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-12-31 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171019215108/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-10-19 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171117004138/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-11-17 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171117004138/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-11-17 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171117004138/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2017-11-17 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf |date=2015-10-15 }}
http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
http://www.athens2004.com/en/ParticipantsAthletes/newParticipants?pid=9003801
https://web.archive.org/web/20071028023001/http://sportal.nic.in/legenddetails.asp?sno=722&moduleid=&maincatid=48&subid=0&comid=55
http://www.mapsofindia.com/who-is-who/sports/n-kunjarani-devi.html
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱣᱤᱠᱤ ᱞᱚᱵᱽᱥ ᱳᱢᱮᱱ ᱒᱐᱑᱙]]
lozutp67fnln89sabqwzsaawfv44lqw
ᱜᱚᱸᱲᱚᱸ:ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱛᱮ ᱪᱮᱠᱟᱢ ᱠᱚᱴᱟᱵᱟ
12
3088
176034
21260
2025-07-06T07:58:18Z
2A0C:5A80:F300:8500:CE59:AEBB:A243:EB25
Replaced content with "Magnusota"
176034
wikitext
text/x-wiki
Magnusota
jqfasu8x5n73oe1x5qs93s0z9nb1uq0
176037
176034
2025-07-06T08:08:28Z
Như Gây Mê
7640
Reverted 1 edit by [[Special:Contributions/2A0C:5A80:F300:8500:CE59:AEBB:A243:EB25|2A0C:5A80:F300:8500:CE59:AEBB:A243:EB25]] ([[User talk:2A0C:5A80:F300:8500:CE59:AEBB:A243:EB25|talk]]): Rvv cross-wiki vandalism (TwinkleGlobal)
176037
wikitext
text/x-wiki
{{᱑}} <u><big>'''ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱛᱮ ᱪᱮᱠᱟᱢ ᱠᱚᱴᱟᱵᱟ?'''</big></u>
[[File:Santali keyboard selection.png|left|300px|link=]]
{{ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu/ᱴᱤᱰᱟᱹᱜ}} ᱡᱚᱡᱚᱢ ᱯᱟᱴᱷᱟ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱸᱫᱽᱨᱟ ᱵᱟᱠᱥᱟ ᱞᱤᱱ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ [[File:WMF-Agora-Input settings-000000.svg|30px|link=]] ᱟᱭᱠᱚᱱ ᱦᱤᱡᱩᱜᱼᱟ
{{ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu/ᱴᱤᱰᱟᱹᱜ}} ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ '''Sarjom baha''' ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱞᱤᱱ ᱢᱮ ᱾
{{ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu/ᱴᱤᱰᱟᱹᱜ}} ᱱᱤᱛᱮᱢ ᱠᱚᱴᱟᱵ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱛᱮ ᱚᱞ ᱦᱤᱡᱩᱜᱼᱟ ᱾
{{clear}}
----
{{᱒}} <u><big>'''ᱪᱤᱠᱤ ᱡᱚᱱᱚᱲ ᱠᱤᱵᱚᱨᱰ ᱨᱮ'''</big></u>
{{ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu/ᱴᱤᱰᱟᱹᱜ}} '''ᱥᱟᱨᱡᱚᱢ ᱵᱟᱦᱟ''' ᱠᱤᱵᱚᱨᱰ ᱱᱚᱠᱥᱟ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱟᱞᱜᱟ ᱜᱮᱭᱟ, ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱤᱠᱤ ᱡᱚᱱᱚᱲ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱚᱞ ᱮᱱᱟ
[[File:Sarjom_baha_input_method.svg|center|600px]]
{| style="color: white; background-color: #43C6DB; width: 100%; font-family: sans-serif;"
| colspan="2" | <center><big>'''Numerals'''</big></center>
|-
| style="width: 10%; background-color: #f9ed09;"|
<center>'''Output'''</center>
| style="background-color: #020202;"|
<center>'''᱑'''</center>
| style="background-color: #0c0c0b;"|
<center>'''᱒'''</center>
| style="background-color: #161515;"|
<center>'''᱓'''</center>
| style="background-color: #201f1f;"|
<center>'''᱔'''</center>
| style="background-color: #2a2928;"|
<center>'''᱕'''</center>
| style="background-color: #343232;"|
<center>'''᱖'''</center>
| style="background-color: #3e3c3c;"|
<center>'''᱗'''</center>
| style="background-color: #484645;"|
<center>'''᱘'''</center>
| style="background-color: #52504f;"|
<center>'''᱙'''</center>
| style="background-color: #5c5958;"|
<center>'''᱐'''</center>
|-
| style="width: 10%; background-color: #7a7675;"|
<center>'''Input'''</center>
| style="background-color: #020202;"|
<center>'''1'''</center>
| style="background-color: #0c0c0b;"|
<center>'''2'''</center>
| style="background-color: #161515;"|
<center>'''3'''</center>
| style="background-color: #201f1f;"|
<center>'''4'''</center>
| style="background-color: #2a2928;"|
<center>'''5'''</center>
| style="background-color: #343232;"|
<center>'''6'''</center>
| style="background-color: #3e3c3c;"|
<center>'''7'''</center>
| style="background-color: #484645;"|
<center>'''8'''</center>
| style="background-color: #52504f;"|
<center>'''9'''</center>
| style="background-color: #5c5958;"|
<center>'''0'''</center>
|-
| colspan="2" | <center><big>'''Letters'''</big></center>
|-
| style="width: 10%; background-color: #558000;"|
<center>'''Output'''</center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>'''ᱻ''' (ᱨᱮᱞᱟ)<br/>'''ᱧ''' </center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>ᱣ </center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>'''ᱮ''' </center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>'''ᱨ''' </center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>'''ᱛ''' <br/>'''ᱴ''' </center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>'''ᱭ''' </center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>'''ᱩ''' </center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>'''᱾''' (''ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ'')<br/>'''ᱤ''' </center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>'''ᱳ''' <br/>'''ᱚ''' </center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>'''ᱯ''' </center>
|-
| style="width: 10%; background-color: #7a7675;"|
<center>'''Input'''</center>
| style="background-color: #020202;"|
<center>'''Q'''(<small>''caps''</small>)<br/>'''q''' (<small>''small''</small>)</center>
| style="background-color: #0c0c0b;"|
<center>'''w'''</center>
| style="background-color: #161515;"|
<center>'''e'''</center>
| style="background-color: #201f1f;"|
<center>'''R'''</center>
| style="background-color: #2a2928;"|
<center>'''T''' (<small>''caps''</small>)<br/>'''t''' (<small>''small''</small>)</center>
| style="background-color: #343232;"|
<center>'''y'''</center>
| style="background-color: #3e3c3c;"|
<center>'''u'''</center>
| style="background-color: #484645;"|
<center>'''I''' (<small>''caps''</small>)<br/>'''i''' (<small>''small''</small>)</center>
| style="background-color: #52504f;"|
<center>'''O''' (<small>''caps''</small>)<br/>'''o''' (<small>''small''</small>)</center>
| style="background-color: #5c5958;"|
<center>'''p'''</center>
|-
| style="width: 10%; background-color: #558000;"|
<center>'''Output'''</center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>'''ᱟ''' </center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>'''ᱥ''' </center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>'''ᱫ''' <br/>'''ᱰ''' </center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>'''ᱝ''' </center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>'''ᱜ''' </center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>'''ᱷ''' <br/>'''ᱦ''' </center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>'''ᱡ''' </center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>'''ᱠ''' </center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>'''᱿''' (''ᱵᱟᱨ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ'')<br/>'''ᱞ''' </center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>'''ᱺ''' (<small>''ᱢᱩ-ᱜᱟᱹᱦᱞᱟᱹ''</small>)</center>
|-
| style="width: 10%; width: 10%; background-color: #7a7675;"|
<center>'''Input'''</center>
| style="background-color: #020202;"|
<center>'''a'''</center>
| style="background-color: #0c0c0b;"|
<center>'''s'''</center>
| style="background-color: #161515;"|
<center>'''D''' (<small>''caps''</small>)<br/>'''d''' (<small>''small''</small>)</center>
| style="background-color: #201f1f;"|
<center>'''f'''</center>
| style="background-color: #2a2928;"|
<center>'''g'''</center>
| style="background-color: #343232;"|
<center>'''H''' (<small>''caps''</small>)<br/>'''h''' (<small>''small''</small>)</center>
| style="background-color: #3e3c3c;"|
<center>'''j'''</center>
| style="background-color: #484645;"|
<center>'''k'''</center>
| style="background-color: #52504f;"|
<center>'''L''' (<small>''caps''</small>)<br/>'''l''' (<small>''small''</small>)</center>
| style="background-color: #5c5958;"|
<center>'''ᱺ''' (<small>''colon''</small>)</center>
|-
| style="width: 10%; background-color: #558000;"|
<center>'''Output'''</center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>'''ᱼ''' (''ᱯᱷᱟᱨᱠᱟ'')<br/>'''ᱲ''' </center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>'''ᱽ''' </center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>'''ᱪ''' <br/>ᱪ </center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>'''ᱶ''' </center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>'''ᱵ''' </center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>'''ᱸ''' (''ᱢᱩ ᱴᱩᱰᱟᱹᱜ'')<br/>'''ᱱ''' </center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>'''ᱬ''' <br/>'''ᱢ''' </center>
| style="background-color: #558000;"|
<center>'''ᱹ''' (<small>''ᱜᱟᱹᱦᱞᱟᱹ ᱴᱩᱰᱟᱹᱜ''</small>)</center>
|-
| style="width: 10%; background-color: #7a7675;"|
<center>'''Input'''</center>
| style="background-color: #020202;"|
<center>'''Z''' (<small>''caps''</small>)<br/>'''z''' (<small>''small''</small>)</center>
| style="background-color: #0c0c0b;"|
<center>'''x'''</center>
| style="background-color: #161515;"|
<center>'''C''' (<small>''caps''</small>)<br/>'''c''' (<small>''small''</small>)</center>
| style="background-color: #201f1f;"|
<center>'''v'''</center>
| style="background-color: #2a2928;"|
<center>'''b'''</center>
| style="background-color: #343232;"|
<center>'''N''' (<small>''caps''</small>)<br/>'''n''' (<small>''small''</small>)</center>
| style="background-color: #3e3c3c;"|
<center>'''M''' (<small>''caps''</small>)<br/>'''m''' (<small>''small''</small>)</center>
| style="background-color: #484645;"|
<center>'''.''' (<small>''dot/fullstop''</small>)</center>
|}
{{clear}}
-------
{{᱒}} <u><big>'''ᱴᱩᱰᱟᱹᱜ ᱪᱤᱠᱤ ᱠᱚ'''</big></u>
{{ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Ramjit Tudu/ᱴᱤᱰᱟᱹᱜ}} ᱴᱩᱰᱟᱹᱜ ᱪᱤᱠᱤ ᱠᱚᱴᱟᱵ ᱫᱚ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱠᱥᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱾
{| class="wikitable"
! style="background-color:#ffe41c;" | ᱚᱞ ᱪᱤᱠᱤ (output)
! Input
! style="background-color:#24f918;" |ᱤᱝᱞᱤᱥ (desciption)
|-
| style="background-color:#38fff8;" | '''ᱸ''' (ᱢᱩ ᱴᱩᱰᱟᱹᱜ)
| N
| N (caps N)
|-
| style="background-color:#38fff8;" | '''ᱹ''' (ᱜᱟᱹᱦᱞᱟᱹ ᱴᱩᱰᱟᱹᱜ)
| .
| . (ful stop)
|-
| style="background-color:#38fff8;" | '''ᱺ''' (ᱢᱩ-ᱜᱟᱹᱦᱞᱟᱹ)
| :
| : (colon)
|-
| style="background-color:#38fff8;" | '''ᱻ''' (ᱨᱮᱞᱟ)
| Q
| Q (caps Q)
|-
| style="background-color:#38fff8;" | '''ᱼ''' (ᱯᱷᱟᱨᱠᱟ)
| Z
| Z (caps Z)
|-
| style="background-color:#38fff8;" | '''ᱽ''' (ᱚᱦᱚᱫ)
| x, X
| x, X
|-
| style="background-color:#38fff8;" | '''᱾''' (ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ)
| I
| I (caps I)
|-
| style="background-color:#38fff8;" | '''᱿''' (ᱵᱟᱨ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ)
| L
| L (caps L)
|}
4lil2pzqnrxaniihysmej6onvbmcpn6
ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ
0
4580
176028
83345
2025-07-06T01:01:13Z
MT731
2184
176028
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ
| native_name = ᱯᱚᱨᱟᱦᱟᱴ
| settlement_type = ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_skyline = {{Photomontage
| photo1a = Durga Puja Celebrations.jpg
| photo2a = River sanjay.jpg
| photo2b = Nakti Dam.jpg
| photo3a = Bank of sanjay river.jpg
| photo4a = River sanjay.jpg
}}
| image_alt = ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ
| image_caption = ᱫᱩᱨᱜᱟ ᱯᱩᱡᱟ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ, ᱥᱚᱝᱡᱚᱭ ᱜᱟᱰᱟ, ᱱᱚᱠᱴᱤ ᱰᱮᱢ ᱟᱨ ᱥᱚᱝᱡᱚᱭ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱷᱟᱨᱮ
| nickname = ᱥᱤ.ᱠᱮ.ᱯᱤ. (CKP)
| pushpin_map = India Jharkhand#India
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ
| coordinates = {{coord|22.7|N|85.63|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_type2 = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name1 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_name2 = [[ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ]]
| established_title = ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ
| established_date = ᱑᱘᱙᱐
| founder = ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ
| named_for =
| government_type =
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_total_km2 =
| area_rank =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_total = 197,953
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱒
| population_footnotes =
| population_density_km2 = auto|population_rank
| population_demonym =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱥᱟᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱘᱓᱓᱑᱐᱒
| area_code = ᱙᱑᱖᱕᱘᱗
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱳᱰ
| registration_plate = [[List of RTO districts in India#JH.E2.80.94Jharkhand|JH]]-06
| blank1_name_sec1 = ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ
| blank1_info_sec1 = ᱑᱐᱐᱐:᱙᱙᱘ [[ᱠᱚᱲᱟ|♂]]/[[ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ|♀]]
| website =
| footnotes =
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱜᱽᱞᱤᱥ]]
| official_name =
}}
'''ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ (CKP) ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱᱟᱞ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱒᱒᱗ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱗᱕᱔ ᱯᱷᱤᱴ) ᱩᱥᱩᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱨᱮ [[ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ]] (ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ) ᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱑᱐ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱨᱮ [[ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ]] (ᱳᱰᱤᱥᱟ) ᱛᱮ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱠᱚᱸᱭᱮ ᱨᱮ [[ᱨᱟᱺᱪᱤ]] (ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ) ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ ᱪᱟᱺᱭᱵᱟᱥᱟ ([[ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱯᱩᱲᱥᱤ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱟᱨ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ {{Coord|22.7|N|85.63|E|}}<ref>{{cite web|url=http://www.fallingrain.com/world/IN/38/Chakradharpur.html|title=Maps, Weather, and Airports for Chakradharpur, India|website=www.fallingrain.com}}</ref> ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱫᱚ ᱒᱒᱗ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱗᱔᱕ ᱯᱷᱤᱴ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱛᱮᱫ (majority) ᱵᱤᱨ ᱛᱮ ᱥᱟᱡᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱥᱚᱸᱡᱚᱭ ᱜᱟᱰᱟ ᱮᱛᱚᱢᱼᱯᱟᱪᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱞᱤᱸᱜᱤᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱟᱠᱚ ᱡᱮ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱑᱙᱐᱐ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱞ ᱥᱟᱞ ᱚᱠᱛᱚ (Decade) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟᱢᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱞᱮᱠᱟ (quasi) ᱵᱩᱨᱩ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ {{Citation needed|ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ=ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱐}}
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱯᱚᱨᱤᱥᱟᱫᱽ ᱨᱤᱱ ᱜᱩᱴ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱕᱖,᱕᱓᱑ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱘,᱙᱓᱒ ᱠᱚᱲᱟ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱒᱗,᱕᱙᱙ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱖ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱢᱚᱨ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱖,᱔᱖᱗ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱜᱩᱴ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱔᱒,᱙᱔᱐ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱗᱕.᱙% ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱘᱑.,᱐% ᱠᱚᱲᱟ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱗᱐.᱗% ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱗+ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱘᱕.᱘% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱙᱑.᱖% ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱗᱙.᱖% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱜᱮᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱟᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ: ᱕,᱙᱗᱒ ᱟᱨ ᱘,᱖᱔᱘ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱑᱑,᱔᱗᱒ ᱚᱲᱟᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="Census2011Gov">{{cite web |title=Census of India: Chakradharpur |url=http://censusindia.gov.in/pca/SearchDetails.aspx?Id=423098 |website=www.censusindia.gov.in |accessdate=11 January 2020}}</ref>
===ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ===
[[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱫᱚ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱛᱮᱫ ᱦᱚᱲ ᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]], [[ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱳᱰᱤᱭᱟ]], [[ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]], [[ᱦᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱚ]], [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]], [[ᱵᱷᱳᱡᱽᱯᱩᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱷᱚᱡᱽᱯᱩᱨᱤ]] ᱟᱨ [[ᱢᱩᱱᱰᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱩᱸᱰᱟᱹ]] ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web |title=C-16 Population By Mother Tongue - Town level |url=https://censusindia.gov.in/2011census/C-16T/DDW-C16-TOWN-STMT-MDDS-2000.XLSX |website=census.gov.in |accessdate=30 August 2020}}</ref>
==ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ==
===ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱰᱟᱦᱟᱨ===
ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱟᱨ ᱨᱮᱞ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱛᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱨᱟᱺᱪᱤ, ᱪᱟᱸᱭᱵᱟᱥᱟ, ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱟᱨ ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ ᱟᱨ ᱡᱚᱛᱚ ᱯᱩᱲᱥᱤ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱟᱹᱛᱩ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
===ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ===
ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱱᱭᱟ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱨᱮᱞ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱒᱒ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱘᱙ᱼ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱗᱒.᱒᱕ ᱢᱤᱞ (᱑᱑᱖.᱒᱘ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ) ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹᱼᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱵᱟᱹᱭᱥᱟᱹᱣ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱡᱷᱤᱦ ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜᱟᱦ ᱢᱩᱬ ᱴᱨᱟᱝᱠ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱑᱘ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱘᱙᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱜᱚᱭᱮᱞᱠᱮᱨᱟᱼᱡᱷᱟᱨᱥᱩᱜᱩᱰᱟ ᱥᱮᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮ ᱡᱷᱤᱦ ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱮᱠᱥᱚᱱ ᱡᱷᱤᱦ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ (ᱵᱤᱮᱱᱟᱨ) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱓ ᱢᱟᱨᱪ ᱑᱘᱙᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱣᱟᱭᱤᱥᱨᱚᱭ ᱞᱳᱨᱰ ᱞᱮᱸᱥᱰᱟᱣᱩᱱ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ ᱨᱮ [[ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ]] ᱠᱷᱚᱱ [[ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ]] ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱫ ᱩᱰᱷᱟᱹᱣ ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱟᱵᱽᱲᱟᱼᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨᱼᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨᱼᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱫᱚ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱟᱨ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮᱱᱨᱟᱞ ᱟᱨ ᱤᱱᱰᱟᱥᱴᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱤᱥᱟᱹᱬ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ, ᱥᱟᱹᱨᱟᱹᱭᱠᱮᱞᱟᱼᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ, ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱟᱨ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱷᱟᱨᱥᱩᱜᱩᱰᱟ, ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ, ᱥᱩᱱᱫᱚᱨᱜᱚᱲ ᱟᱨ ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱟᱴᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵ'ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱮ ᱴᱷᱟᱶ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱟᱞ ᱰᱷᱩᱞᱟᱭ ᱟᱨ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱜᱟᱹᱰᱤ ᱭᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱚ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱤᱫᱟᱹᱭ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱱᱛᱟᱨᱟ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱟᱜ ᱵᱮᱝᱜᱚᱞᱼᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱨᱮᱞ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱑᱘᱙᱐ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱱᱛᱟᱨᱟ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱗᱔᱑.᱗᱐᱕ ᱨᱩᱴᱼᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱫᱷᱟᱵᱤᱡ ᱟᱴᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱓᱓᱕.᱗᱙᱘ ᱨᱩᱴᱼᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱔᱐᱕.᱙᱐᱗ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱾ ᱦᱟᱯᱟᱴᱤᱧ ᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱟᱞᱜᱟᱡᱷᱟᱨᱤᱼᱡᱷᱟᱨᱥᱩᱜᱩᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱟᱴᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱒᱗᱐.᱓᱘ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[https://web.archive.org/web/20131130084251/http://www.ser.indianrailways.gov.in/view_section.jsp?lang=0&id=0%2C6%2C400 ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ, ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ]
{{ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱚ]]
i2yxtw0fwdbqpny1krx6t8t561wgn1r
176029
176028
2025-07-06T01:02:59Z
MT731
2184
/* ᱚᱛᱱᱚᱜ */
176029
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ
| native_name = ᱯᱚᱨᱟᱦᱟᱴ
| settlement_type = ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_skyline = {{Photomontage
| photo1a = Durga Puja Celebrations.jpg
| photo2a = River sanjay.jpg
| photo2b = Nakti Dam.jpg
| photo3a = Bank of sanjay river.jpg
| photo4a = River sanjay.jpg
}}
| image_alt = ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ
| image_caption = ᱫᱩᱨᱜᱟ ᱯᱩᱡᱟ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ, ᱥᱚᱝᱡᱚᱭ ᱜᱟᱰᱟ, ᱱᱚᱠᱴᱤ ᱰᱮᱢ ᱟᱨ ᱥᱚᱝᱡᱚᱭ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱷᱟᱨᱮ
| nickname = ᱥᱤ.ᱠᱮ.ᱯᱤ. (CKP)
| pushpin_map = India Jharkhand#India
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ
| coordinates = {{coord|22.7|N|85.63|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_type2 = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name1 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_name2 = [[ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ]]
| established_title = ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ
| established_date = ᱑᱘᱙᱐
| founder = ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ
| named_for =
| government_type =
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_total_km2 =
| area_rank =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_total = 197,953
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱒
| population_footnotes =
| population_density_km2 = auto|population_rank
| population_demonym =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱥᱟᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱘᱓᱓᱑᱐᱒
| area_code = ᱙᱑᱖᱕᱘᱗
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱳᱰ
| registration_plate = [[List of RTO districts in India#JH.E2.80.94Jharkhand|JH]]-06
| blank1_name_sec1 = ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ
| blank1_info_sec1 = ᱑᱐᱐᱐:᱙᱙᱘ [[ᱠᱚᱲᱟ|♂]]/[[ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ|♀]]
| website =
| footnotes =
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱜᱽᱞᱤᱥ]]
| official_name =
}}
'''ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ (CKP) ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱᱟᱞ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱒᱒᱗ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱗᱕᱔ ᱯᱷᱤᱴ) ᱩᱥᱩᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱨᱮ [[ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ]] (ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ) ᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱑᱐ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱨᱮ [[ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ]] (ᱳᱰᱤᱥᱟ) ᱛᱮ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱠᱚᱸᱭᱮ ᱨᱮ [[ᱨᱟᱺᱪᱤ]] (ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ) ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ ᱪᱟᱺᱭᱵᱟᱥᱟ ([[ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱯᱩᱲᱥᱤ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱟᱨ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱫᱚ {{Coord|22.7|N|85.63|E|}}<ref>{{cite web|url=http://www.fallingrain.com/world/IN/38/Chakradharpur.html|title=Maps, Weather, and Airports for Chakradharpur, India|website=www.fallingrain.com}}</ref> ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱫᱚ ᱒᱒᱗ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱗᱔᱕ ᱯᱷᱤᱴ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱛᱮᱫ (majority) ᱵᱤᱨ ᱛᱮ ᱥᱟᱡᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱥᱚᱸᱡᱚᱭ ᱜᱟᱰᱟ ᱮᱛᱚᱢᱼᱯᱟᱪᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱞᱤᱸᱜᱤᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱟᱠᱚ ᱡᱮ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱑᱙᱐᱐ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱞ ᱥᱟᱞ ᱚᱠᱛᱚ (Decade) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟᱢᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱞᱮᱠᱟ (quasi) ᱵᱩᱨᱩ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ {{Citation needed|ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ=ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱐}}
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱯᱚᱨᱤᱥᱟᱫᱽ ᱨᱤᱱ ᱜᱩᱴ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱕᱖,᱕᱓᱑ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱘,᱙᱓᱒ ᱠᱚᱲᱟ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱒᱗,᱕᱙᱙ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱖ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱢᱚᱨ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱖,᱔᱖᱗ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱜᱩᱴ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱔᱒,᱙᱔᱐ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱗᱕.᱙% ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱘᱑.,᱐% ᱠᱚᱲᱟ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱗᱐.᱗% ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱗+ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱘᱕.᱘% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱙᱑.᱖% ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱗᱙.᱖% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱜᱮᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱟᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ: ᱕,᱙᱗᱒ ᱟᱨ ᱘,᱖᱔᱘ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱑᱑,᱔᱗᱒ ᱚᱲᱟᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="Census2011Gov">{{cite web |title=Census of India: Chakradharpur |url=http://censusindia.gov.in/pca/SearchDetails.aspx?Id=423098 |website=www.censusindia.gov.in |accessdate=11 January 2020}}</ref>
===ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ===
[[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱫᱚ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱛᱮᱫ ᱦᱚᱲ ᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]], [[ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱳᱰᱤᱭᱟ]], [[ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]], [[ᱦᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱚ]], [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]], [[ᱵᱷᱳᱡᱽᱯᱩᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱷᱚᱡᱽᱯᱩᱨᱤ]] ᱟᱨ [[ᱢᱩᱱᱰᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱩᱸᱰᱟᱹ]] ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web |title=C-16 Population By Mother Tongue - Town level |url=https://censusindia.gov.in/2011census/C-16T/DDW-C16-TOWN-STMT-MDDS-2000.XLSX |website=census.gov.in |accessdate=30 August 2020}}</ref>
==ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ==
===ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱰᱟᱦᱟᱨ===
ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱟᱨ ᱨᱮᱞ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱛᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱨᱟᱺᱪᱤ, ᱪᱟᱸᱭᱵᱟᱥᱟ, ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱟᱨ ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ ᱟᱨ ᱡᱚᱛᱚ ᱯᱩᱲᱥᱤ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱟᱹᱛᱩ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
===ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ===
ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱱᱭᱟ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱨᱮᱞ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱒᱒ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱘᱙ᱼ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱗᱒.᱒᱕ ᱢᱤᱞ (᱑᱑᱖.᱒᱘ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ) ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹᱼᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱵᱟᱹᱭᱥᱟᱹᱣ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱡᱷᱤᱦ ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜᱟᱦ ᱢᱩᱬ ᱴᱨᱟᱝᱠ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱑᱘ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱘᱙᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱜᱚᱭᱮᱞᱠᱮᱨᱟᱼᱡᱷᱟᱨᱥᱩᱜᱩᱰᱟ ᱥᱮᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮ ᱡᱷᱤᱦ ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱮᱠᱥᱚᱱ ᱡᱷᱤᱦ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ (ᱵᱤᱮᱱᱟᱨ) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱓ ᱢᱟᱨᱪ ᱑᱘᱙᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱣᱟᱭᱤᱥᱨᱚᱭ ᱞᱳᱨᱰ ᱞᱮᱸᱥᱰᱟᱣᱩᱱ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ ᱨᱮ [[ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ]] ᱠᱷᱚᱱ [[ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ]] ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱫ ᱩᱰᱷᱟᱹᱣ ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱟᱵᱽᱲᱟᱼᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨᱼᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨᱼᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱫᱚ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱟᱨ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮᱱᱨᱟᱞ ᱟᱨ ᱤᱱᱰᱟᱥᱴᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱤᱥᱟᱹᱬ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ, ᱥᱟᱹᱨᱟᱹᱭᱠᱮᱞᱟᱼᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ, ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱟᱨ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱷᱟᱨᱥᱩᱜᱩᱰᱟ, ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ, ᱥᱩᱱᱫᱚᱨᱜᱚᱲ ᱟᱨ ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱟᱴᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵ'ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱮ ᱴᱷᱟᱶ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱟᱞ ᱰᱷᱩᱞᱟᱭ ᱟᱨ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱜᱟᱹᱰᱤ ᱭᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱚ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱤᱫᱟᱹᱭ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱱᱛᱟᱨᱟ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱟᱜ ᱵᱮᱝᱜᱚᱞᱼᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱨᱮᱞ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱑᱘᱙᱐ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱱᱛᱟᱨᱟ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱗᱔᱑.᱗᱐᱕ ᱨᱩᱴᱼᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱫᱷᱟᱵᱤᱡ ᱟᱴᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱓᱓᱕.᱗᱙᱘ ᱨᱩᱴᱼᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱔᱐᱕.᱙᱐᱗ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱾ ᱦᱟᱯᱟᱴᱤᱧ ᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱟᱞᱜᱟᱡᱷᱟᱨᱤᱼᱡᱷᱟᱨᱥᱩᱜᱩᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱟᱴᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱒᱗᱐.᱓᱘ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[https://web.archive.org/web/20131130084251/http://www.ser.indianrailways.gov.in/view_section.jsp?lang=0&id=0%2C6%2C400 ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ, ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ]
{{ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱚ]]
k37gn6sb568uwrpe61r9oa637nz20q7
176030
176029
2025-07-06T01:03:30Z
MT731
2184
/* ᱦᱚᱲ ᱮᱞ */
176030
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ
| native_name = ᱯᱚᱨᱟᱦᱟᱴ
| settlement_type = ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_skyline = {{Photomontage
| photo1a = Durga Puja Celebrations.jpg
| photo2a = River sanjay.jpg
| photo2b = Nakti Dam.jpg
| photo3a = Bank of sanjay river.jpg
| photo4a = River sanjay.jpg
}}
| image_alt = ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ
| image_caption = ᱫᱩᱨᱜᱟ ᱯᱩᱡᱟ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ, ᱥᱚᱝᱡᱚᱭ ᱜᱟᱰᱟ, ᱱᱚᱠᱴᱤ ᱰᱮᱢ ᱟᱨ ᱥᱚᱝᱡᱚᱭ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱷᱟᱨᱮ
| nickname = ᱥᱤ.ᱠᱮ.ᱯᱤ. (CKP)
| pushpin_map = India Jharkhand#India
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ
| coordinates = {{coord|22.7|N|85.63|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_type2 = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name1 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_name2 = [[ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ]]
| established_title = ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ
| established_date = ᱑᱘᱙᱐
| founder = ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ
| named_for =
| government_type =
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_total_km2 =
| area_rank =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_total = 197,953
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱒
| population_footnotes =
| population_density_km2 = auto|population_rank
| population_demonym =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱥᱟᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱘᱓᱓᱑᱐᱒
| area_code = ᱙᱑᱖᱕᱘᱗
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱳᱰ
| registration_plate = [[List of RTO districts in India#JH.E2.80.94Jharkhand|JH]]-06
| blank1_name_sec1 = ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ
| blank1_info_sec1 = ᱑᱐᱐᱐:᱙᱙᱘ [[ᱠᱚᱲᱟ|♂]]/[[ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ|♀]]
| website =
| footnotes =
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱜᱽᱞᱤᱥ]]
| official_name =
}}
'''ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ (CKP) ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱᱟᱞ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱒᱒᱗ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱗᱕᱔ ᱯᱷᱤᱴ) ᱩᱥᱩᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱨᱮ [[ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ]] (ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ) ᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱑᱐ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱨᱮ [[ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ]] (ᱳᱰᱤᱥᱟ) ᱛᱮ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱠᱚᱸᱭᱮ ᱨᱮ [[ᱨᱟᱺᱪᱤ]] (ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ) ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ ᱪᱟᱺᱭᱵᱟᱥᱟ ([[ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱯᱩᱲᱥᱤ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱟᱨ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱫᱚ {{Coord|22.7|N|85.63|E|}}<ref>{{cite web|url=http://www.fallingrain.com/world/IN/38/Chakradharpur.html|title=Maps, Weather, and Airports for Chakradharpur, India|website=www.fallingrain.com}}</ref> ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱫᱚ ᱒᱒᱗ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱗᱔᱕ ᱯᱷᱤᱴ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱛᱮᱫ (majority) ᱵᱤᱨ ᱛᱮ ᱥᱟᱡᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱥᱚᱸᱡᱚᱭ ᱜᱟᱰᱟ ᱮᱛᱚᱢᱼᱯᱟᱪᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱞᱤᱸᱜᱤᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱟᱠᱚ ᱡᱮ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱑᱙᱐᱐ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱞ ᱥᱟᱞ ᱚᱠᱛᱚ (Decade) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟᱢᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱞᱮᱠᱟ (quasi) ᱵᱩᱨᱩ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ {{Citation needed|ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ=ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱐}}
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱯᱚᱨᱤᱥᱟᱫᱽ ᱨᱤᱱ ᱜᱩᱴ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱕᱖,᱕᱓᱑ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱘,᱙᱓᱒ ᱠᱚᱲᱟ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱒᱗,᱕᱙᱙ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱖ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱢᱚᱨ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱖,᱔᱖᱗ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱜᱩᱴ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱔᱒,᱙᱔᱐ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱗᱕.᱙% ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱘᱑.,᱐% ᱠᱚᱲᱟ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱗᱐.᱗% ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱗+ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱘᱕.᱘% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱙᱑.᱖% ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱗᱙.᱖% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱜᱮᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱟᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ: ᱕,᱙᱗᱒ ᱟᱨ ᱘,᱖᱔᱘ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱑᱑,᱔᱗᱒ ᱚᱲᱟᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="Census2011Gov">{{cite web |title=Census of India: Chakradharpur |url=http://censusindia.gov.in/pca/SearchDetails.aspx?Id=423098 |website=www.censusindia.gov.in |accessdate=11 January 2020}}</ref>
===ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ===
[[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱫᱚ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱛᱮᱫ ᱦᱚᱲ ᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]], [[ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱳᱰᱤᱭᱟ]], [[ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]], [[ᱦᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱚ]], [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]], [[ᱵᱷᱳᱡᱽᱯᱩᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱷᱚᱡᱽᱯᱩᱨᱤ]] ᱟᱨ [[ᱢᱩᱱᱰᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱩᱸᱰᱟᱹ]] ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web |title=C-16 Population By Mother Tongue - Town level |url=https://censusindia.gov.in/2011census/C-16T/DDW-C16-TOWN-STMT-MDDS-2000.XLSX |website=census.gov.in |accessdate=30 August 2020}}</ref>
==ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ==
===ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱰᱟᱦᱟᱨ===
ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱟᱨ ᱨᱮᱞ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱛᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱨᱟᱺᱪᱤ, ᱪᱟᱸᱭᱵᱟᱥᱟ, ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱟᱨ ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ ᱟᱨ ᱡᱚᱛᱚ ᱯᱩᱲᱥᱤ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱟᱹᱛᱩ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
===ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ===
ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱱᱭᱟ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱨᱮᱞ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱒᱒ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱘᱙ᱼ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱗᱒.᱒᱕ ᱢᱤᱞ (᱑᱑᱖.᱒᱘ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ) ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹᱼᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱵᱟᱹᱭᱥᱟᱹᱣ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱡᱷᱤᱦ ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜᱟᱦ ᱢᱩᱬ ᱴᱨᱟᱝᱠ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱑᱘ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱘᱙᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱜᱚᱭᱮᱞᱠᱮᱨᱟᱼᱡᱷᱟᱨᱥᱩᱜᱩᱰᱟ ᱥᱮᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮ ᱡᱷᱤᱦ ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱮᱠᱥᱚᱱ ᱡᱷᱤᱦ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ (ᱵᱤᱮᱱᱟᱨ) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱓ ᱢᱟᱨᱪ ᱑᱘᱙᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱣᱟᱭᱤᱥᱨᱚᱭ ᱞᱳᱨᱰ ᱞᱮᱸᱥᱰᱟᱣᱩᱱ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ ᱨᱮ [[ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ]] ᱠᱷᱚᱱ [[ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ]] ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱫ ᱩᱰᱷᱟᱹᱣ ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱟᱵᱽᱲᱟᱼᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨᱼᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨᱼᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱫᱚ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱟᱨ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮᱱᱨᱟᱞ ᱟᱨ ᱤᱱᱰᱟᱥᱴᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱤᱥᱟᱹᱬ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ, ᱥᱟᱹᱨᱟᱹᱭᱠᱮᱞᱟᱼᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ, ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱟᱨ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱷᱟᱨᱥᱩᱜᱩᱰᱟ, ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ, ᱥᱩᱱᱫᱚᱨᱜᱚᱲ ᱟᱨ ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱟᱴᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵ'ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱮ ᱴᱷᱟᱶ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱟᱞ ᱰᱷᱩᱞᱟᱭ ᱟᱨ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱜᱟᱹᱰᱤ ᱭᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱚ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱤᱫᱟᱹᱭ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱱᱛᱟᱨᱟ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱟᱜ ᱵᱮᱝᱜᱚᱞᱼᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱨᱮᱞ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱑᱘᱙᱐ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱱᱛᱟᱨᱟ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱗᱔᱑.᱗᱐᱕ ᱨᱩᱴᱼᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱫᱷᱟᱵᱤᱡ ᱟᱴᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱓᱓᱕.᱗᱙᱘ ᱨᱩᱴᱼᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱔᱐᱕.᱙᱐᱗ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱾ ᱦᱟᱯᱟᱴᱤᱧ ᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱟᱞᱜᱟᱡᱷᱟᱨᱤᱼᱡᱷᱟᱨᱥᱩᱜᱩᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱟᱴᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱒᱗᱐.᱓᱘ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[https://web.archive.org/web/20131130084251/http://www.ser.indianrailways.gov.in/view_section.jsp?lang=0&id=0%2C6%2C400 ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ, ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ]
{{ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱚ]]
qnl7vgv38nk9xupku2qzbbc38rlje7j
176031
176030
2025-07-06T01:07:49Z
MT731
2184
/* ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ */
176031
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ
| native_name = ᱯᱚᱨᱟᱦᱟᱴ
| settlement_type = ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_skyline = {{Photomontage
| photo1a = Durga Puja Celebrations.jpg
| photo2a = River sanjay.jpg
| photo2b = Nakti Dam.jpg
| photo3a = Bank of sanjay river.jpg
| photo4a = River sanjay.jpg
}}
| image_alt = ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ
| image_caption = ᱫᱩᱨᱜᱟ ᱯᱩᱡᱟ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ, ᱥᱚᱝᱡᱚᱭ ᱜᱟᱰᱟ, ᱱᱚᱠᱴᱤ ᱰᱮᱢ ᱟᱨ ᱥᱚᱝᱡᱚᱭ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱷᱟᱨᱮ
| nickname = ᱥᱤ.ᱠᱮ.ᱯᱤ. (CKP)
| pushpin_map = India Jharkhand#India
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ
| coordinates = {{coord|22.7|N|85.63|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_type2 = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name1 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_name2 = [[ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ]]
| established_title = ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ
| established_date = ᱑᱘᱙᱐
| founder = ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ
| named_for =
| government_type =
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_total_km2 =
| area_rank =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_total = 197,953
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱒
| population_footnotes =
| population_density_km2 = auto|population_rank
| population_demonym =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱥᱟᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱘᱓᱓᱑᱐᱒
| area_code = ᱙᱑᱖᱕᱘᱗
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱳᱰ
| registration_plate = [[List of RTO districts in India#JH.E2.80.94Jharkhand|JH]]-06
| blank1_name_sec1 = ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ
| blank1_info_sec1 = ᱑᱐᱐᱐:᱙᱙᱘ [[ᱠᱚᱲᱟ|♂]]/[[ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ|♀]]
| website =
| footnotes =
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱜᱽᱞᱤᱥ]]
| official_name =
}}
'''ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ (CKP) ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱᱟᱞ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱒᱒᱗ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱗᱕᱔ ᱯᱷᱤᱴ) ᱩᱥᱩᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱨᱮ [[ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ]] (ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ) ᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱑᱐ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱨᱮ [[ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ]] (ᱳᱰᱤᱥᱟ) ᱛᱮ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱠᱚᱸᱭᱮ ᱨᱮ [[ᱨᱟᱺᱪᱤ]] (ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ) ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ ᱪᱟᱺᱭᱵᱟᱥᱟ ([[ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱯᱩᱲᱥᱤ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱟᱨ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱫᱚ {{Coord|22.7|N|85.63|E|}}<ref>{{cite web|url=http://www.fallingrain.com/world/IN/38/Chakradharpur.html|title=Maps, Weather, and Airports for Chakradharpur, India|website=www.fallingrain.com}}</ref> ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱫᱚ ᱒᱒᱗ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱗᱔᱕ ᱯᱷᱤᱴ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱛᱮᱫ (majority) ᱵᱤᱨ ᱛᱮ ᱥᱟᱡᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱥᱚᱸᱡᱚᱭ ᱜᱟᱰᱟ ᱮᱛᱚᱢᱼᱯᱟᱪᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱞᱤᱸᱜᱤᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱟᱠᱚ ᱡᱮ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱑᱙᱐᱐ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱞ ᱥᱟᱞ ᱚᱠᱛᱚ (Decade) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟᱢᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱞᱮᱠᱟ (quasi) ᱵᱩᱨᱩ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ {{Citation needed|ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ=ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱐}}
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱯᱚᱨᱤᱥᱟᱫᱽ ᱨᱤᱱ ᱜᱩᱴ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱕᱖,᱕᱓᱑ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱘,᱙᱓᱒ ᱠᱚᱲᱟ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱒᱗,᱕᱙᱙ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱖ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱢᱚᱨ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱖,᱔᱖᱗ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱜᱩᱴ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱔᱒,᱙᱔᱐ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱗᱕.᱙% ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱘᱑.,᱐% ᱠᱚᱲᱟ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱗᱐.᱗% ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱗+ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱘᱕.᱘% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱙᱑.᱖% ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱗᱙.᱖% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱜᱮᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱟᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ: ᱕,᱙᱗᱒ ᱟᱨ ᱘,᱖᱔᱘ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱑᱑,᱔᱗᱒ ᱚᱲᱟᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="Census2011Gov">{{cite web |title=Census of India: Chakradharpur |url=http://censusindia.gov.in/pca/SearchDetails.aspx?Id=423098 |website=www.censusindia.gov.in |accessdate=11 January 2020}}</ref>
===ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ===
[[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱫᱚ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱛᱮᱫ ᱦᱚᱲ ᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]], [[ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱳᱰᱤᱭᱟ]], [[ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]], [[ᱦᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱚ]], [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]], [[ᱵᱷᱳᱡᱽᱯᱩᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱷᱚᱡᱽᱯᱩᱨᱤ]] ᱟᱨ [[ᱢᱩᱱᱰᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱩᱸᱰᱟᱹ]] ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web |title=C-16 Population By Mother Tongue - Town level |url=https://censusindia.gov.in/2011census/C-16T/DDW-C16-TOWN-STMT-MDDS-2000.XLSX |website=census.gov.in |accessdate=30 August 2020}}</ref>
==ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ==
===ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱰᱟᱦᱟᱨ===
ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱟᱨ ᱨᱮᱞ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱛᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱨᱟᱺᱪᱤ, ᱪᱟᱸᱭᱵᱟᱥᱟ, ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱟᱨ ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ ᱟᱨ ᱡᱚᱛᱚ ᱯᱩᱲᱥᱤ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱟᱹᱛᱩ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
===ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ===
ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱱᱭᱟᱹ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱨᱮᱞ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱫᱚ ᱒᱒ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱘᱙᱐ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱗᱒.᱒᱕ ᱢᱤᱞ (᱑᱑᱖.᱒᱘ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ) ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹᱼᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱵᱟᱹᱭᱥᱟᱹᱣ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱡᱷᱤᱡ ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜᱟᱦ ᱢᱩᱬ ᱴᱨᱟᱝᱠ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱑᱘ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱘᱙᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱜᱚᱭᱮᱞᱠᱮᱨᱟᱼᱡᱷᱟᱨᱥᱩᱜᱩᱰᱟ ᱥᱮᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮ ᱡᱷᱤᱦ ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱮᱠᱥᱚᱱ ᱡᱷᱤᱦ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ (ᱵᱤᱮᱱᱟᱨ) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱓ ᱢᱟᱨᱪ ᱑᱘᱙᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱣᱟᱭᱤᱥᱨᱚᱭ ᱞᱳᱨᱰ ᱞᱮᱸᱥᱰᱟᱣᱩᱱ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ ᱨᱮ [[ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ]] ᱠᱷᱚᱱ [[ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ]] ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱫ ᱩᱰᱷᱟᱹᱣ ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱟᱣᱲᱟ-ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ-ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨᱼᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱫᱚ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱟᱨ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮᱱᱨᱟᱞ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱨᱜᱟᱲ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱤᱥᱟᱹᱬ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ, ᱥᱟᱹᱨᱟᱹᱭᱠᱮᱞᱟ-ᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ, ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱟᱨ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱷᱟᱨᱥᱩᱜᱩᱰᱟ, ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ, ᱥᱩᱱᱫᱚᱨᱜᱚᱲ ᱟᱨ ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱟᱴᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱮ ᱴᱷᱟᱶ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱟᱞ ᱰᱷᱩᱞᱟᱹᱭ ᱟᱨ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱜᱟᱹᱰᱤ ᱭᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱚ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱤᱫᱟᱹᱭ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱱᱛᱟᱨᱟ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱟᱜ ᱵᱮᱝᱜᱚᱞᱼᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱨᱮᱞ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱫᱚ ᱑᱘᱙᱐ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱱᱛᱟᱨᱟ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱫᱚ ᱗᱔᱑.᱗᱐᱕ ᱨᱩᱴᱼᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱟᱴᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱓᱓᱕.᱗᱙᱘ ᱨᱩᱴᱼᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱔᱐᱕.᱙᱐᱗ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱾ ᱦᱟᱯᱟᱴᱤᱧ ᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱟᱞᱜᱟᱡᱷᱟᱨᱤᱼᱡᱷᱟᱨᱥᱩᱜᱩᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱟᱴᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱒᱗᱐.᱓᱘ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[https://web.archive.org/web/20131130084251/http://www.ser.indianrailways.gov.in/view_section.jsp?lang=0&id=0%2C6%2C400 ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ, ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ]
{{ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱚ]]
7tx2s6defslrtye0z8d7qhps200y6vj
ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ
0
4879
176017
159513
2025-07-06T00:44:41Z
MT731
2184
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
176017
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ
| other_name =
| settlement_type = ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_skyline = Simdeg Collage.jpg
| image_caption = Clockwise - Kelaghagh Dam, Hilly Terrain, District Administration Office
| nickname = Nursery of Sports<ref>{{Cite web|url =http://simdega.nic.in/profile.html}}</ref>
| pushpin_map = India Jharkhand#India
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ
| coordinates = {{coord|22.62|N|84.52|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_type2 = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name1 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_name2 = [[ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ]]
| established_date = ᱑᱕ ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱑᱕
| founder = ᱵᱤᱨᱩᱜᱟᱲ ᱠᱤᱝᱰᱚᱢ
| named_for =
| government_type = ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱵᱟᱹᱭᱥᱤ
| governing_body = ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱵᱟᱹᱭᱥᱤ
| leader_title = ᱢᱮᱭᱚᱨ
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_total_km2 =
| area_rank =
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 418
| population_total = 599,813
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_footnotes =
| population_density_km2 = auto
| population_rank = 22
| population_demonym =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱘᱓᱕᱒᱒᱓
| area_code = +᱙᱑-᱖᱕᱒᱕
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱳᱰ
| registration_plate = JH 20
| website = {{URL|http://simdega.nic.in/}}
| footnotes =
| native_name_Lang =
| image_size = 200px
| demographics1_info1 = [[ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨᱤ]], [[ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱳᱰᱤᱭᱟ]]
| highway = ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱒᱓ (National Highway NH 23)
}}
'''ᱥᱤᱢᱵᱮᱜᱟ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱟᱴᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ
᱔᱑᱘ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑᱓᱗᱑ ᱯᱷᱤᱴ) ᱩᱥᱩᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ {{cvt|3,750|sqkm}} ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱚᱸᱧᱮ ᱨᱮ [[ᱜᱩᱢᱞᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱜᱩᱢᱞᱟ]], ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ [[ᱨᱟᱺᱪᱤ]] ᱟᱨ [[ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ]], ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ [[ᱡᱚᱥᱯᱩᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ]], [[ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱰ]] ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ [[ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ]], [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{Cite web|url = http://simdega.nic.in/profile.html|title = District Profile|date = 4 October 2015|accessdate = 4 October 2015|website = |publisher = District Administration, Simdega|last = |first = }}</ref>
ᱜᱨᱮᱴᱟᱨ ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱓᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱸᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ]] ᱟᱨ [[ᱨᱟᱺᱪᱤ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ (NH143) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱛᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱫᱟᱨᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱠᱚ ᱾ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱞ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ ᱨᱮᱞ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
== ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ==
[[File:St Anne Cathedral Simdega.jpg|thumb|ᱥᱮᱸᱴ ᱮᱭᱱᱤᱡᱽ ᱠᱮᱛᱷᱮᱰᱨᱟᱞ, ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ]]
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱕᱙᱙,᱘᱑᱓ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱚᱲᱟ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱕᱒% ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱔᱘% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱩᱞᱟ ᱨᱮ ᱘᱕.᱔᱖% ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱜᱮᱭᱟ, ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱘᱙.᱒᱓% ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱚ ᱘᱑.᱕᱔% ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱦᱚᱨ ᱰᱟᱦᱟᱨ==
ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰᱼᱳᱰᱤᱥᱟᱼᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱰ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱠᱨᱚᱥᱤᱝ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱵᱟᱥ ᱴᱟᱨᱢᱤᱱᱟᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱢᱩᱬ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱵᱟᱥ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱴᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱨᱟᱺᱪᱤ ᱟᱨ ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱟᱨ ᱰᱤᱞᱟᱠᱥ ᱮᱭᱟᱨᱼᱠᱚᱱᱰᱤᱥᱚᱱᱮᱰ ᱵᱟᱥ ᱛᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱟᱲᱟᱝ ᱯᱤᱪᱷᱤ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾
;ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ
ᱨᱟᱺᱪᱤ, ᱜᱩᱢᱞᱟ, ᱞᱚᱦᱟᱨᱫᱟᱜᱟ, [[ᱥᱟᱥᱟᱨᱟᱢ]] ᱥᱟᱢᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱟᱨ ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ (ᱳᱰᱤᱥᱟ) ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱟᱥᱮᱱᱡᱚᱨ ᱵᱟᱥ ᱟᱨ ᱱᱳᱱ ᱥᱴᱚᱯ ᱵᱟᱥ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾
# ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱟᱺᱪᱤ ᱼ ᱑᱕᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
# ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ ([[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]) - ᱗᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
# ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱩᱢᱞᱟ ᱗᱗ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
# ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ [[ᱜᱟᱭᱟ]] ([[ᱵᱤᱦᱟᱨ]])ᱼ ᱓᱒᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
# ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱢᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ([[ᱳᱰᱤᱥᱟ]])ᱼ ᱑᱕᱘ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
;ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱦᱟᱨ
[[ᱨᱟᱹᱣᱩᱞᱠᱮᱞᱟ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ]] <ref>{{Cite news|url=http://odishatv.in/odisha/body-slider/aai-clears-air-on-flight-services-from-rourkela-236595/|title=AAI clears air on flight services from Rourkela {{!}} Odisha Television Limited|date=2017-09-04|work=Odisha Television Limited|access-date=2017-09-04|language=en-US}}</ref> ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱵᱤᱨᱥᱟᱹ ᱢᱩᱸᱰᱟᱹ ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ|ᱨᱟᱺᱪᱤ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ]] ᱟᱨ [[ᱡᱷᱟᱨᱥᱩᱜᱩᱰᱟ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ]] ᱮᱢᱟᱱ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
=== ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ===
[[ᱵᱟᱱᱚ ᱟᱨ ᱨᱟᱹᱣᱩᱞᱠᱮᱞᱟ ᱨᱮᱞ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ]] ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱨᱟᱺᱪᱤ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱫᱷᱟᱵᱤᱡ [[ᱞᱚᱦᱟᱨᱫᱟᱜᱟ]] ᱟᱨ [[ᱜᱩᱢᱞᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱱᱟᱣᱟ ᱴᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ[[File:Circuit House, Simdega.jpg|alt=Circuit House, Simdega|thumb|396x396px|ᱥᱟᱨᱠᱤᱴ ᱦᱟᱣᱩᱥ, ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ]]
==ᱧᱮᱧᱮᱞ ᱴᱷᱟᱶ==
ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱨᱮ ᱧᱮᱧᱮᱞ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱥᱵᱤᱞᱤᱴᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱰᱮᱢᱚᱥᱴᱤᱠ ᱟᱨ ᱵᱤᱫᱮᱥᱤ ᱧᱮᱧᱮᱞ ᱴᱷᱟᱶ ᱫᱚ ᱟᱴᱨᱮᱠᱴ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟ ᱟᱠᱚ ᱾
'''ᱯᱟᱞᱠᱚᱴ ᱵᱤᱨ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱨᱟᱠᱷᱟᱵᱤᱨ'''
ᱯᱟᱞᱠᱚᱴ ᱵᱤᱨ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱨᱟᱠᱷᱟᱵᱤᱨ ᱜᱩᱢᱞᱟ ᱟᱨ ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱷᱤᱛᱟᱹᱨ ᱨᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱩᱢᱞᱟ, ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱟᱨ ᱨᱟᱭᱰᱤᱦ ᱵᱞᱚᱠ ᱟᱨ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱒᱓ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱨᱮ ᱧᱩᱨᱩᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱨᱟᱠᱷᱟᱵᱤᱨ ᱫᱚ ᱵᱟᱨ ᱵᱷᱟᱜᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟᱢᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱦᱟᱴᱤᱧᱚᱜᱼᱟ ᱾
[http://www.jharwildlife.in/2014-10-09-13-56-25/2014-10-10-15-05-38/palkot.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170316143934/http://www.jharwildlife.in/2014-10-09-13-56-25/2014-10-10-15-05-38/palkot.html |date=2017-03-16 }} ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱟᱠᱷᱟᱵᱤᱨ ᱨᱮ ᱥᱟᱨᱡᱚᱢ, ᱟᱥᱟᱱ, ᱜᱟᱢᱟᱨ, ᱥᱟᱞᱟᱭ, ᱯᱤᱨ, ᱢᱮᱨᱟᱞ, ᱢᱟᱛᱠᱚᱢ, ᱠᱩᱥᱩᱢ ᱟᱨ ᱩᱞ ᱫᱟᱨᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱚ ᱵᱤᱨ ᱥᱤᱢ, ᱠᱩᱭᱞᱤ, ᱢᱤᱨᱩ, ᱠᱚᱠᱚᱨ ᱟᱨ ᱯᱷᱤᱥᱟᱱᱴᱥ ᱮᱢᱟᱱ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱪᱷᱚᱴᱟᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱵᱩᱨᱩ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱰᱮᱠᱠᱟᱱ ᱯᱨᱟᱭᱟᱫᱤᱯ ᱡᱤᱣᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱴᱷᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱚᱡᱽ ᱯᱨᱟᱡᱟᱹᱛᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱥᱩᱥᱛᱤ ᱵᱟᱱᱟ, ᱵᱚᱰᱟ ᱵᱤᱧ, ᱯᱮᱸᱜᱚᱞᱤᱱ, ᱦᱮᱸᱫᱮ ᱦᱚᱴᱚᱜ ᱜᱤᱦ ᱠᱨᱮᱱ ᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ
[[File:Palkot Wildlife Sanctuary.jpg|alt=Palkot Wildlife Sanctuary|thumb|ᱯᱟᱞᱠᱚᱴ ᱵᱤᱨ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱨᱟᱠᱷᱟᱵᱤᱨ]]
=== ᱠᱮᱞᱟᱜᱷᱟᱜᱷ ᱰᱮᱢ ===
ᱠᱮᱞᱟᱜᱷᱟᱜᱷ ᱰᱮᱢ ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱨᱮ ᱪᱷᱤᱸᱫᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱰᱮᱢ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱰᱮᱢ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱧᱮᱧᱮᱞ ᱴᱷᱟᱶ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱡᱟᱴᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱚᱴᱚᱨᱼᱵᱚᱴᱥ ᱟᱨ ᱡᱟᱸᱜᱟᱼᱥᱮᱞᱤᱧ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟᱢᱟᱞᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱸᱠᱟ ᱣᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱩᱵᱷᱤᱫᱷᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱮᱞᱟᱜᱷᱟᱜᱷ ᱰᱮᱢ ᱨᱮ ᱧᱮᱧᱮᱞ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱤᱸᱜᱩᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮᱥᱴ ᱦᱟᱣᱩᱥ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
[[File:Kelaghagh_Dam.jpg|right|frameless|300x300px|ᱠᱮᱞᱟᱜᱷᱟᱜᱷ ᱰᱮᱢ, ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ]]
=== ᱨᱟᱢ ᱨᱮᱠᱷᱟ ᱫᱷᱟᱢ ===
ᱨᱟᱢ ᱨᱮᱠᱷᱟ ᱫᱷᱟᱢ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱷᱚᱛᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱧᱮᱧᱮᱞ ᱴᱷᱟᱶ ᱴᱷᱚᱛᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱤᱫ ᱵᱩᱨᱩ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱞ ᱠᱮ ᱥᱟᱞ ᱥᱟᱱ ᱠᱩᱱᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱛᱟ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱠᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟ, ᱡᱮ ᱵᱷᱟᱜᱽᱣᱟᱱ ᱨᱟᱢ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱥᱤᱛᱟᱹ ᱟᱨ ᱵᱚᱦᱟ ᱞᱚᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱷᱟᱶ ᱫᱟᱬᱟ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱟᱨ ᱚᱸᱰᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱪᱷᱟᱯ (ᱯᱷᱩᱰ ᱯᱨᱤᱸᱴ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱠᱮᱫ ᱟᱨᱪᱚᱣᱞᱚᱡᱤᱠᱟᱞ (Archaeological) ᱥᱟᱝᱨᱪᱟᱱᱟᱭ (structures) ᱞᱮᱠᱟ ᱟᱜᱽᱱᱤ ᱠᱩᱸᱰ, ᱪᱚᱨᱚᱱ ᱯᱟᱫᱩᱠᱟ, ᱥᱤᱛᱟᱹ ᱪᱩᱞᱦᱮ,ᱜᱩᱯᱴ ᱜᱟᱝ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚ ᱟ ᱡᱮ ᱵᱟᱱᱣᱟᱥ ᱯᱮᱨᱤᱭᱚᱰ ᱟᱜ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱛᱮ ᱯᱟᱞᱟᱱ (Pursuance) ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱠᱮᱥᱚᱞᱯᱩᱨᱼ ᱵᱤᱨᱩᱜᱟᱲ ᱥᱟᱦᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾
[[File:Ramrekhadham.jpg|border|right|400x400px|ᱨᱟᱢ ᱨᱮᱠᱷᱟ ᱰᱮᱢ ᱫᱚ ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ]]
=== ᱰᱟᱸᱜᱽᱲᱤ ===
ᱰᱟᱸᱜᱽᱲᱤ ᱵᱞᱚᱠ ᱵᱚᱞᱵᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱤᱫ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ ᱵᱷᱤᱥᱤᱴᱚᱨ (visitors) ᱫᱚ ᱡᱟᱴᱟᱜ ᱜᱚᱣ ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱤᱠᱱᱤᱠ ᱥᱯᱚᱨᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱩᱯ ᱨᱮ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱔᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱟᱨ ᱠᱮᱨᱥᱟᱭ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱸᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
=== ᱠᱮᱛᱩᱧᱜᱟ ᱫᱷᱟᱢ ===
ᱵᱟᱱᱚ, ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱠᱮ ᱠᱮᱛᱩᱧᱜᱟ ᱫᱷᱟᱢ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱟᱠᱛᱤ ᱭᱟᱱ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱴᱷᱟᱵ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨᱪᱚᱣᱞᱚᱡᱤᱠᱟᱞ ᱥᱟᱨᱣᱮᱭ (ᱮ.ᱮᱥ.ᱟᱭᱤ.) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱷᱟᱶ ᱵᱩᱫᱷᱫ ᱡᱩᱜᱽ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱮᱛᱩᱧᱜᱟ ᱫᱷᱟᱢ ᱨᱮ ᱵᱩᱫᱷᱫ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱢᱩᱨᱛᱤ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱠᱚ ᱾ ᱥᱟᱢᱨᱟᱴ [[ᱟᱥᱚᱠ]] ᱫᱚ ᱠᱟᱞᱤᱝ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱛᱟᱭᱚᱢ [[ᱯᱟᱴᱞᱤᱯᱩᱛᱨᱟ]] ᱨᱮ ᱨᱩᱣᱟᱲ ᱚᱠᱛᱚ ᱱᱩᱠᱩ ᱢᱩᱨᱛᱤ ᱫᱚ ᱴᱷᱟᱯᱚᱱ ᱠᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
=== ᱨᱟᱡᱟᱰᱮᱨᱟ ===
ᱨᱟᱡᱟᱰᱮᱨᱟ ᱛᱷᱟᱛᱷᱮᱛᱟᱸᱜᱮᱨ, ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱪᱷᱤᱸᱫᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱯᱷᱮᱢᱚᱥ ᱯᱤᱠᱱᱤᱠ ᱴᱷᱟᱶ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
=== ᱵᱷᱟᱭᱨᱚ ᱵᱟᱵᱟ ᱯᱟᱦᱟᱲᱤ ===
ᱵᱷᱟᱭᱨᱚ ᱵᱟᱵᱟ ᱯᱟᱦᱟᱲᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱩᱞᱣᱟᱴᱟᱸᱜᱚᱨ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱜᱩᱯᱷᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱧᱮᱧᱮᱞ ᱴᱷᱟᱶ ᱡᱟᱴᱟᱜ ᱜᱚᱣ ᱟ ᱪᱮᱫᱟᱪᱮ ᱜᱩᱯᱷᱟ ᱢᱤᱫ ᱤᱸᱥᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱞ ᱡᱩᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
{{ᱮᱛᱚᱢ ᱪᱷᱚᱴᱟᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ}}
{{Authority control}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱧᱮᱞᱡᱚᱝ ᱴᱷᱟᱶ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱚ]]
7u91t8hcueu64wtz8m4z1k0sprf7fdj
ᱠᱩᱣᱟᱞᱟ ᱞᱟᱢᱯᱩᱨ
0
7887
176004
128991
2025-07-05T17:08:03Z
InternetArchiveBot
3665
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5
176004
wikitext
text/x-wiki
'''ᱠᱤᱣᱟᱞᱟ ᱞᱟᱢᱯᱩᱨ''' ᱡᱟᱦᱟᱫᱚ ᱠᱮᱮᱞ ᱦᱚᱠᱩ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱱᱩᱭᱟ ᱫᱚ [[ᱢᱟᱞᱮᱥᱤᱭᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱟᱦᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱒᱔᱓ ᱟᱨ 2 ᱠᱤᱢᱤ ᱨᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱱᱚᱭᱟ ᱥᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮ ᱑᱐᱑᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱑᱗ ᱞᱟᱠᱷ ᱦᱚᱲ ᱱᱚᱭᱟ ᱥᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ᱿ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱠᱩᱭᱟᱞᱟ ᱞᱟᱢᱯᱩᱨ ᱡᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱠᱞᱟᱝ ᱵᱷᱮᱞᱤ ᱦᱚᱠᱩ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱚᱱᱟ ᱟᱲᱮ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱦᱟᱨ ᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱠᱟᱛᱮᱡᱽ ᱱᱩᱭᱟ ᱥᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮ ᱗᱒ ᱞᱟᱠᱷ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱭᱟ᱿
{{EngvarB|date=November 2015}}
{{Use dmy dates|date=December 2018}}
{{short description|Capital of Malaysia}}
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱩᱣᱟᱞᱟ ᱞᱟᱢᱯᱩᱨ
| settlement_type = [[Federal Territories (Malaysia)|Federal Territory]] and [[List of cities in Malaysia|City]]
| official_name = {{plainlist|
* {{lang|ms|ᱣᱟᱤᱞᱟᱭᱟᱦᱚ ᱯᱮᱨᱮᱥᱮᱠᱩᱟᱱ ᱠᱩᱟᱠᱟ ᱞᱟᱢᱯᱩᱨ}}
* Federal Territory of Kuala Lumpur
}}
| translit_lang1 = Other
| translit_lang1_type1 = ᱡᱟᱣᱤ
| translit_lang1_info1 = کوالا لومڤور
| translit_lang1_type2 = ᱪᱟᱭᱱᱤᱥ
| translit_lang1_info2 = 吉隆坡
| translit_lang1_type3 = ᱛᱟᱢᱤᱞ
| translit_lang1_info3 = கோலாலம்பூர்
| image_skyline = KL Composite2.jpg
| image_caption = '''ᱜᱷᱩᱲᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱮᱜᱟ ᱥᱮᱫ''': ᱯᱮᱴᱨᱚᱱᱟᱥ ᱴᱟᱣᱟᱨ, ᱯᱮᱛᱟᱞᱤᱝ ᱴᱟᱦᱟᱨ, ᱡᱟᱢᱮᱞ ᱢᱚᱥᱡᱤᱛ ᱟᱨ ᱜᱳᱢᱵᱟᱠ/ᱠᱞᱟᱝ ᱜᱟᱰᱟ, [[National Monument (Malaysia)|National Monument]], ᱛᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱢᱳᱥᱡᱤᱛ, ᱠᱩᱣᱟᱞᱟ ᱞᱟᱢᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱵᱤᱞᱰᱤᱝ ᱠᱚ, '''ᱛᱟᱞᱟ''': [[ᱠᱩᱣᱟ ᱞᱟᱢᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱟᱣᱟᱨ]]
| image_flag = Flag of Kuala Lumpur Malaysia.svg
| image_seal = Seal of Kuala Lumpur.svg
| nickname = KL, Garden City of Lights
| motto = ᱵᱟᱨᱥᱮᱫᱤᱭᱟ ᱢᱮᱱᱤᱭᱩᱱᱵᱟᱜ ᱵᱟᱫᱟᱨᱟᱭᱟ ᱥᱮᱢᱮᱨᱞᱟᱝ
| image_map = Kuala Lumpur in Malaysia (zoom).svg
| map_caption = [[ᱢᱟᱞᱮᱥᱤᱭᱟ]] ᱨᱮ '''ᱠᱩᱣᱟᱞᱟ ᱞᱟᱢᱯᱩᱨ'''
| latd = 3
| latm = 8
| latNS = N
| longd = 101
| longm = 41
| longEW = E
| coordinates_display = inline,title
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ
| subdivision_name = [[ᱢᱟᱞᱮᱥᱤᱭᱟ]]
| subdivision_type1 = Administrative Areas
| subdivision_name1 = {{Collapsible list
| title = List
| frame_style = border:none; padding: 0;
| title_style =
| list_style = text-align:left;display:none;
| 1 = Damansara
| 2 = Seputeh
| 3 = Segambut
| 4 = Kepong
| 5 = Kuala Lumpur City Centre
| 6 = Setiawangsa
| 7 = Bandar Tun Razak
| 8 = Sungai Besi
}}
| established_title = Establishment
| established_date = ᱑᱘᱕᱙<ref>{{cite web|url=http://www.britishpathe.com/video/malaya-celebrates|title=Malaya Celebrates, 1959|publisher=British Pathé|accessdate=2 August 2013}}</ref>
| established_title2 = Granted city status
| established_date2 = ᱑ ᱯᱷᱮᱵᱩᱭᱟᱨᱤ ᱑᱙᱗᱒
| established_title3 = Granted Federal Territory
| established_date3 = ᱑ ᱯᱷᱮᱵᱩᱭᱟᱨᱤ ᱑᱙᱗᱔
| leader_title = [[ᱠᱩᱣᱟᱞᱟ ᱞᱟᱢᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱭᱚᱨ|ᱢᱮᱭᱚᱨ]]
| leader_name = ᱱᱳᱨ ᱦᱤᱥᱦᱟᱢ ᱟᱦᱚᱢᱮᱫ ᱫᱟᱦᱞᱟᱱ
| area_footnotes =
| area_magnitude = 1 E8
| area_total_km2 = 243
| area_total_sq_mi =
| area_metro_km2 = 2,243.27
| elevation_footnotes = <ref>{{cite web|url=http://www.floodmap.net/elevation/ElevationMap/?gi=1735161|title=Malaysia Elevation Map (Elevation of Kuala Lumpur)|publisher=Flood Map : Water Level Elevation Map|accessdate=22 August 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150822163039/http://www.floodmap.net/elevation/ElevationMap/?gi=1735161|archivedate=22 August 2015}}</ref>
| elevation_m = 66
| population_total = 1,790,000 ([[List of urban areas in Malaysia by population|1st]])
| population_as_of = 2017 est.
| population_footnotes = <ref>{{cite web |url=https://www.dosm.gov.my/v1/index.php?r=column/cone&menu_id=bjRlZXVGdnBueDJKY1BPWEFPRlhIdz09 |title=Federal Territory of Kuala Lumpur |work=Department of Statistics, Malaysia |access-date=13 January 2020 |archive-date=21 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210821084911/https://www.dosm.gov.my/v1/index.php?r=column%2Fcone&menu_id=bjRlZXVGdnBueDJKY1BPWEFPRlhIdz09 |url-status=dead }}</ref>
| population_density_km2 = 6,891
| population_density_sq_mi = 17,310
| population_urban =
| population_metro = 7,200,000<ref>{{cite web|url=http://focusmalaysia.my/Assets/KL%20on%20track%20to%20megacity%20status|title=KL on track to megacity status|publisher=Focus Malaysia|accessdate=30 April 2015|archive-date=19 December 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20141219134216/http://focusmalaysia.my/Assets/KL%20on%20track%20to%20megacity%20status|url-status=dead}}</ref>
| population_density_metro_km2 = 6,581
| population_blank1_title = [[List of adjectivals and demonyms for cities|Demonym]]
| population_blank1 = [[KLites|KL-ite]] / Kuala Lumpurian
| postal_code_type = [[List of postal codes in Malaysia|Postal code]]
| postal_code = 50000 to 60000
| website = {{Official website}}
| imagesize = 275px
| demographics1_info1 = 0.857 (<span style="color:#090;">very high</span>) ([[List of Malaysian states by Human Development Index|1st]])
| timezone = [[Malaysian Standard Time|MST]]
| utc_offset = +8
| blank_name = [[Mean solar time]]
| blank_info = UTC + 06:46:46
| blank1_name = [[Telephone numbers in Malaysia|Area code(s)]] <!-- refer to Warsaw -->
| blank1_info = 03
| blank2_name = [[Vehicle registration plates of Malaysia|Vehicle registration]]
| blank2_info = V and W <small> (for all vehicles except taxis) </small><br />HW <small> (for taxis only) </small>
| blank3_name = [[ISO 3166-2]]
| blank3_info = MY-14
| demographics_type1 = [[Human Development Index]]
| demographics1_title1 = HDI (2017)
}}
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
==ᱦᱮᱡᱥᱮᱱ==
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ]]
17jm8pnluwcvcnsz45h7sucea3vaqyx
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ
10
9494
176001
175965
2025-07-05T14:24:58Z
MT731
2184
176001
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ
|title = [[ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|group1 = ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
|list1 =
* [[ᱵᱚᱰᱥᱟᱦᱤ]]
* [[ᱵᱟᱝᱜᱽᱨᱤᱯᱚᱥᱤ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱵᱟᱝᱜᱽᱨᱤᱯᱚᱥᱤ]]
* [[ᱵᱟᱨᱤᱯᱚᱫᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱵᱟᱨᱤᱯᱚᱫᱟ]]
* [[ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ]]
* [[ᱠᱚᱨᱚᱧᱡᱤᱭᱟᱹ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱠᱚᱨᱚᱧᱡᱤᱭᱟᱹ]]
* [[ᱢᱚᱬᱫᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱢᱚᱬᱫᱟ]]
* [[ᱨᱟᱭᱨᱚᱝᱯᱩᱨ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱨᱟᱭᱨᱚᱝᱯᱩᱨ]]
* [[ᱥᱟᱨᱚᱥᱠᱚᱬᱟ]]
* [[ᱩᱫᱚᱲᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱩᱫᱚᱲᱟ]]
|group2 = ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱟᱨ ᱟᱹᱛᱩ
|list2 =
* [[ᱵᱚᱦᱚᱲᱫᱟ]]
* [[ᱯᱟᱛᱨᱚᱢᱚᱦᱩᱞᱯᱟᱱᱤ]]
* [[ᱵᱟᱝᱜᱽᱨᱤᱯᱚᱥᱤ]]
* [[ᱵᱟᱨᱤᱯᱚᱫᱟ]]
* [[ᱵᱮᱛᱱᱚᱴᱤ]]
* [[ᱠᱚᱨᱚᱧᱡᱤᱭᱟᱹ]]
* [[ᱨᱟᱭᱨᱚᱝᱯᱩᱨ]]
* [[ᱡᱟᱢᱫᱟ, ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ|ᱡᱟᱢᱫᱟ]]
* [[ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ]]
* [[ᱡᱷᱟᱨᱯᱩᱠᱷᱩᱨᱤᱭᱟᱹ]]
* [[ᱴᱷᱟᱠᱩᱨᱢᱩᱸᱰᱟᱹ]]
* [[ᱩᱫᱚᱲᱟ]]
|below = [[ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱤᱞᱞᱟᱹ ᱠᱚ|ᱮᱢᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
}}<noinclude>
{{collapsible option}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱪᱷᱟᱸᱪ]]
</noinclude>
lh69vsq7m0t5ez8f07ccsohvrirq8jd
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ/meta/shortname
10
9816
175981
51407
2025-07-05T12:14:24Z
MT731
2184
MT731 ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱡ [[ᱪᱷᱟᱸᱪ:Biju Janata Dal/meta/shortname]] ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱫᱚ [[ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ/meta/shortname]] ᱧᱤᱛᱩᱢᱨᱮ ᱩᱪᱟᱹᱲ ᱠᱮᱫᱼᱟᱭ
51406
wikitext
text/x-wiki
BJD<noinclude>
[[Category:India political party shortname templates|{{PAGENAME}}]]
</noinclude>
pxyfb5mb3z5qx54gzaehubur75j93i7
175983
175981
2025-07-05T12:15:02Z
MT731
2184
175983
wikitext
text/x-wiki
ᱵᱤᱡᱮᱰᱤ<noinclude>
[[Category:India political party shortname templates|{{PAGENAME}}]]
</noinclude>
a78nd0k6s18v2powrfn5a0llzfcsspa
ᱢᱳᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ
0
11418
176006
159525
2025-07-05T21:15:56Z
InternetArchiveBot
3665
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5
176006
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
<!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions -->| name = ᱢᱳᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ
| official_name =
| native_name = တွဵုရးဍုၚ်မန် မွန်ပြည်နယ်
| native_name_lang = my<!-- ISO 639-2 code e.g. "fr" for French. -->
| settlement_type = [[ᱢᱤᱭᱟᱱᱢᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| translit_lang1 = Other
| image_skyline =
| image_seal = Seal of Mon State Government.gif
| image_alt =
| image_caption =
| image_flag = Flag of Mon State (2018).svg
| flag_alt =
| nickname =
| motto =
| image_map = Mon State in Myanmar.svg
| mapsize = 200px
| map_alt =
| map_caption = ᱢᱤᱭᱟᱱᱢᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱳᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ
| pushpin_map = <!-- Myanmar -->
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption =
| coor_pinpoint =
| coordinates_footnotes =
| subdivision_type = [[ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ|ᱫᱤᱥᱚᱢ]]
| subdivision_name = [[File:Flag of Myanmar.svg|22x20px]] [[ᱢᱤᱭᱟᱱᱢᱟᱨ]]
| subdivision_type1 = ᱴᱚᱴᱷᱟ
| subdivision_name1 = ᱠᱚᱧᱮ
| established_title =
| established_date =
| seat_type = ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ
| seat = [[ᱢᱟᱣᱞᱟᱢᱭᱤᱱ]] (ᱢᱳᱱ: ᱢᱟᱛᱢᱟᱞᱳᱢ)
| government_footnotes =
| leader_party = [[:en:National League for Democracy|ᱮᱢᱮᱞᱰᱤ]]
| leader_title = Chief Minister
| leader_name = ᱥᱩᱨ ᱡᱟᱱ
| leader_title1 = Cabinet
| leader_name1 = ᱢᱳᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ
| leader_title2 = Legislature
| leader_name2 = Mon State Hluttaw
| leader_title3 = Judiciary
| leader_name3 = Mon State High Court
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 12296.6
| area_rank = [[List of administrative divisions of Burma by area|12th]]
| area_note =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_total = 2,054,393
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱔
| population_footnotes = <ref name="census-2014">{{cite book|title=Census Report|publisher=Ministry of Immigration and Population|location=Naypyitaw|date=May 2015|series=The 2014 Myanmar Population and Housing Census|volume=2|pages=17|url=https://drive.google.com/file/d/0B067GBtstE5TeUlIVjRjSjVzWlk/view}}</ref>
| population_density_km2 = auto
| population_rank = [[List of administrative divisions of Burma by population|9th]]
| population_demonym =
| population_note =
| demographics_type1 = Demographics
| demographics1_footnotes = <!-- for references: use <ref> tags -->
| demographics1_title1 = Ethnicities
| timezone1 = [[Myanmar Standard Time|MMT]]
| utc_offset1 = +06:30
| postal_code_type =
| postal_code =
| area_code =
| area_code_type =
| iso_code =
| website = {{url|www.monstate.gov.mm}}
| footnotes =
| translit_lang1_type1 = [[ᱵᱚᱨᱢᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱨᱢᱤᱥ]]
| translit_lang1_info1 = {{lang|my-Latn|mwan pranynai}}
| translit_lang1_type2 = [[ᱢᱳᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱳᱱ]]
| translit_lang1_info2 = {{lang|mn|တွဵုရးဍုၚ်မန်၊ ရာမညဒေသ}}
| coordinates =
| unemployment_rate =
| demographics1_info1 = [[ᱢᱳᱱ ᱦᱚᱲ|ᱢᱳᱱ]], ᱵᱚᱨᱢᱤ, ᱮᱝᱞᱳ-ᱵᱚᱨᱢᱤ, ᱪᱤᱱ, ᱠᱟᱪᱤᱱ, ᱠᱟᱭᱤᱱ, ᱨᱟᱠᱷᱟᱤᱱ, [[ᱥᱟᱱ ᱦᱚᱲ|ᱥᱟᱱ]], ᱵᱟᱨᱢᱤ-ᱛᱷᱟᱭ, ᱯᱟᱼᱳ ᱾
| demographics1_title2 = ᱪᱷᱚᱨᱚᱢ
| demographics1_info2 = [[ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ]], [[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]]
| blank_name_sec2 = [[Human Development Index|HDI]] (2017)
| blank_info_sec2 = 0.584<ref name="GlobalDataLab">{{Cite web|url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|website=hdi.globaldatalab.org|language=en|access-date=2018-09-13}}</ref><br/>{{color|#FFA500|medium}} · [[List of administrative divisions of Myanmar by Human Development Index|4th]]
}}
'''ᱢᱳᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ''' ([[ᱵᱚᱨᱢᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱚᱨᱢᱤᱥ]] ᱺ မွန်ပြည်နယ်, [[ᱢᱳᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱳᱱ]] ᱺ တွဵုရးဍုၚ်မန်၊ ရာမညဒေသ) [[ᱢᱤᱭᱟᱱᱢᱟᱨ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱫ [[ᱠᱟᱭᱤᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ]], ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ [[ᱟᱱᱫᱟᱢᱟᱱ ᱫᱚᱨᱭᱟ]], ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ [[ᱵᱟᱜᱳ ᱴᱚᱴᱷᱟ]] ᱟᱨ ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱮᱫ [[ᱛᱟᱱᱤᱱᱛᱷᱟᱭᱨᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ]] ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱥᱟᱢᱟᱝᱼᱠᱚᱧᱮ ᱥᱮᱫ [[ᱛᱷᱟᱭᱞᱮᱱᱰ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱠᱟᱱᱪᱟᱱᱟᱵᱩᱲᱤ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱱᱟᱥᱮ ᱜᱟᱱ ᱥᱤᱢᱟᱹᱱᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱳᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱑᱒,᱑᱕᱕ ᱪᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱠᱤᱢᱤ ᱛᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱳᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱕᱖᱖ ᱠᱤᱢᱤ (᱓᱕᱒ ᱢᱟᱭᱤᱞ) ᱞᱤᱡᱤᱝ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡᱽ ᱫᱤᱯ ᱠᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱺ ᱠᱟᱞᱮᱜᱟᱭᱩᱠ, ᱣᱟ ᱠᱮᱩᱱ ᱟᱨ ᱠᱮᱭᱩᱱᱜᱤ ᱫᱤᱯ ᱾ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ [[ᱢᱟᱣᱞᱟᱢᱭᱤᱱ]] ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ==
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
{{Historical populations
|footnote =
|source = ᱒᱐᱑᱔ ᱢᱤᱭᱟᱱᱢᱟᱨ ᱦᱚᱲᱮᱞ ᱥᱚᱝ<ref name="census-2014"/>
|᱑᱙᱗᱓ |1314224
|᱑᱙᱘᱓ |1680157
|᱒᱐᱑᱔ |2054393
}}
{{Pie chart
|thumb = right
|caption = ᱢᱳᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱪᱷᱚᱨᱚᱢ (᱒᱐᱑᱔)<ref name="TUR">{{cite book | url=https://drive.google.com/open?id=0B067GBtstE5TSl9FNElRRGtvMUk | title=The 2014 Myanmar Population and Housing Census Census Report Volume 2-C | publisher=Department of Population Ministry of Labour, Immigration and Population MYANMAR | author=Department of Population Ministry of Labour, Immigration and Population MYANMAR | year=July 2016 | pages=12–15}}</ref>
|title =
|label1 = ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ
|value1 = 92.6
|color1 = Yellow
|label2 = ᱤᱥᱞᱟᱢ
|value2 = 5.8
|color2 = Green
|label3 = ᱦᱤᱱᱫᱩ
|value3 = 1.0
|color3 = Orange
|label4 = ᱤᱥᱟᱹᱭ
|value4 = 0.5
|color4 = DodgerBlue
|label5 = ᱮᱴᱟᱜ ᱪᱷᱚᱨᱚᱢ
|value5 = 0.1
|color5 = DeepPink
}}
᱒᱐᱑᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱒,᱐᱕᱔,᱓᱙᱓ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱢᱳᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱟᱱ ᱵᱚᱨᱢᱤᱥ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱧᱡᱽ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶ ᱠᱟᱭᱤᱱ, ᱯᱟᱼᱳ ᱟᱨ ᱮᱝᱞᱳ-ᱵᱚᱨᱢᱤ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱧᱡᱽ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱦᱚᱸ ᱛᱷᱚᱨᱟ ᱜᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱟᱱ ᱜᱮ ᱮᱴᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱠᱚ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱠᱷᱟᱱ [[ᱵᱚᱨᱢᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱚᱨᱢᱤᱥ]] ᱵᱟᱝᱠᱚ ᱨᱚᱲ ᱟᱨ ᱵᱩᱡᱷᱟᱹᱶ ᱫᱟᱨᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱭᱟᱤᱠᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮ ᱛᱷᱚᱨᱟ ᱛᱷᱟᱭ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ [[ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ]] ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱵᱟᱛᱟᱣ ᱥᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱛᱷᱚᱨᱟ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ [[ᱤᱥᱞᱟᱢ]], [[ᱦᱤᱱᱫᱩ]] ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱮᱢᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱠᱚ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
[[Image:MonStateMudon.jpg|thumb|250px|Limestone landscape near Mudon, south of Mawlamyaing.]]
ᱢᱳᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱑᱔°᱕᱒' ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱗°᱓᱒' ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱨ ᱙᱖°᱕᱑' ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱠᱷᱚᱱ ᱙᱘°᱑᱓' ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
===ᱦᱚᱭᱦᱤᱥᱤᱫ===
ᱢᱳᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱠᱨᱟᱱᱛᱤᱭᱚ (ᱴᱨᱚᱯᱤᱠᱟᱞ) ᱦᱚᱭᱦᱤᱥᱤᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱭᱦᱤᱥᱤᱫ ᱱᱟᱥᱮ ᱜᱮ ᱵᱚᱫᱚᱞᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱟᱣᱞᱟᱢᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱵᱷᱟᱨᱮᱡᱽ ᱞᱚᱞᱚ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱨᱮ ᱗᱘° ᱯᱷᱟᱨᱮᱱᱦᱟᱭᱤᱴ (᱒᱖° ᱥᱮᱞᱥᱤᱟᱹᱥ) ᱟᱨᱮ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱨᱮ᱘᱕° ᱯᱷᱟᱨᱮᱱᱦᱟᱭᱤᱴ (᱒᱙° ᱥᱮᱞᱥᱤᱟᱹᱥ) ᱾ ᱢᱟᱣᱞᱟᱢᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱫᱟᱜᱼᱡᱟᱹᱨᱤ ᱑᱙᱐ ᱤᱱᱪᱤ (᱔.᱘ ᱢᱤᱴᱟᱨ) ᱟᱨ [[ᱛᱷᱟᱴᱳᱱ]] ᱨᱮ ᱒᱑᱗ ᱤᱱᱪᱤ (᱕.᱕ ᱢᱤᱴᱟᱨ) ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱜᱚᱴᱥ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱟᱭᱢᱟ ᱫᱟᱜᱼᱡᱟᱹᱨᱤ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱟᱹᱨᱤ==
ᱢᱳᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱔,᱕᱐᱐,᱐᱐᱐ ᱮᱠᱚᱨ (᱑,᱘᱐᱐,᱐᱐᱐ ᱦᱮᱠᱴᱚᱨ) ᱡᱟᱜᱟ ᱛᱮ ᱦᱳᱲᱳ ᱪᱟᱥ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱨᱟᱵᱟᱨ, ᱫᱟᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱠᱚ ᱪᱟᱥᱟ ᱾ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱠᱩ ᱥᱟᱵᱽ ᱥᱟᱶ ᱦᱚᱸ ᱟᱭᱢᱟ ᱦᱚᱲ ᱡᱚᱯᱨᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
==ᱦᱮᱡᱽᱥᱮᱱ==
ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱺ
*ᱭᱮ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ
*ᱢᱟᱣᱞᱟᱢᱭᱤᱱ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ
==ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱴᱚᱴᱷᱟ==
[[File:Mon State Government Office.jpg|thumb|239x239px|ᱢᱳᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱚᱯᱷᱤᱥ]]
ᱢᱳᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱢᱟᱣᱞᱟᱢᱭᱤᱱ ᱢᱤᱭᱟᱱᱢᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱱᱟᱜ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱞᱟᱦᱟ ᱑᱙᱘᱐ ᱦᱟᱹᱵᱤᱫ ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱨᱟᱡᱽ ᱨᱮ ᱢᱳᱭᱩᱞᱢᱮᱤᱱ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ ᱾ ᱢᱟᱣᱞᱟᱢᱭᱤᱱ ᱨᱮᱜᱮ ᱢᱤᱭᱟᱱᱢᱟᱨ ᱟᱨᱢᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝᱼᱠᱚᱧᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚᱢᱟᱱᱰ ᱟᱨ ᱢᱟᱣᱞᱟᱢᱭᱤᱱ ᱱᱮᱵᱷᱤ ᱠᱚᱢᱟᱱᱰ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱟᱨᱮ ᱥᱮᱠᱩᱨᱤᱴᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟᱠᱤᱭᱟᱹ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱢᱳᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮᱡᱽ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱺ
*ᱢᱟᱣᱞᱟᱢᱭᱤᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ
*ᱛᱷᱟᱱᱴᱚᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ
===ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱟᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱟᱹᱛᱩ===
{| class="wikitable"
|-
! ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱥᱟᱶ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱠᱚ
! ᱥᱚᱦᱚᱨ
! ᱟᱹᱛᱩ
|-
| [[Mawlamyine]]
| [[Mudon]]
| Kawt-bane
|-
| [[Thaton]]
| [[Paung]]
| [[Kamawak]]
|-
| [[Thanbyuzayat]]
| [[Bilin, Mon State|Bilin]]
| Pha-auk
|-
| [[Ye, Mon State|Ye]]
| [[Mottama]]
| Pa-nga
|-
| [[Kyaikmaraw]]
|[[Kyaik-kami]]
| Jain-gyike
|-
| [[Kyaikhto]]
| Sit-taung
| Thein-sake
|-
| [[Bakwai]]
| Lamine
| [[Mawkanin]]
|-
| [[Chaungzon]]
| Kamarwatt
| Ywar Lut
|}
{| class="wikitable"
|-
! ᱫᱤᱯ ᱠᱚ
|-
| Belu-kyun
|-
| Kalar-goke island
|}
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
᱒᱐᱐᱒ᱼ᱒᱐᱐᱓ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱜᱟ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱧᱮᱞ<ref name=cso-edu>{{cite web | url=http://www.etrademyanmar.com/STATS/s1701.htm | title=Education statistics by level and by State and Division | accessdate=2009-04-10 | publisher=Myanmar Central Statistical Organization| archiveurl=https://web.archive.org/web/20110710204307/http://www.etrademyanmar.com/STATS/s1701.htm | archivedate=2011-07-10 }}</ref>
{| class="wikitable" border="1"
|-
!width="100"|AY ᱒᱐᱐᱒-᱒᱐᱐᱓
!width="100"|ᱯᱨᱟᱭᱢᱟᱨᱤ
!width="100"|ᱛᱟᱞᱟ
!width="100"|ᱩᱥᱩᱞ
|-
| ᱟᱥᱲᱟ
| ᱑᱒᱑᱐
| ᱘᱗
| ᱕᱖
|-
| ᱢᱟᱪᱮᱫ
| ᱖᱒᱐᱐
| ᱓᱒᱐᱐
| ᱙᱐᱐
|-
| ᱯᱟᱹᱴᱷᱹᱣᱟᱹ
| ᱒᱒᱒,000
| ᱘᱑,000
| ᱒᱖,000
|}
ᱥᱟᱢᱟᱱ ᱜᱟᱱ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱜᱮ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱢᱟᱣᱞᱟᱢᱭᱤᱱ ᱨᱮᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱢᱟᱣᱞᱟᱢᱭᱤᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱟᱨ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱧᱮᱞ ᱡᱚᱝ ᱡᱟᱭᱜᱟ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [https://web.archive.org/web/20071024230216/http://www.kaowao.org/News.81.php#6 Kaowao News Group]
* [http://www.mawlamyine.com Mawlamyaing culture] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150402093344/http://www.mawlamyine.com/ |date=2015-04-02 }}
* [https://web.archive.org/web/20080501223108/http://www.monzel.be/ Monzel.be] (ᱵᱚᱨᱢᱤᱥ ᱛᱮ)
{{Geographic location
|Centre = ᱢᱳᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ
|North = [[ᱵᱟᱜᱳ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
|Northeast =
|East = [[ᱠᱟᱭᱤᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
|Southeast = [[ᱠᱟᱱᱪᱟᱱᱟᱵᱩᱲᱤ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]], [[File:Flag of Thailand.svg|22x20px]] [[ᱢᱤᱭᱟᱱᱢᱟᱨ]] [[ᱛᱷᱟᱭᱞᱮᱱᱰ]]
|South = [[ᱛᱟᱱᱤᱱᱛᱷᱟᱭᱨᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
|Southwest =
|West = ''[[ᱵᱚᱝᱜᱚ ᱫᱚᱨᱭᱟ]]''
|Northwest =
}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:AWB]]
6rwa1areogfq6pgiv9nv3ofrv0rnxat
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ
10
12917
176018
114306
2025-07-06T00:48:02Z
MT731
2184
MT731 ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱡ [[ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱱᱚᱛ]] ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱫᱚ [[ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]] ᱧᱤᱛᱩᱢᱨᱮ ᱩᱪᱟᱹᱲ ᱠᱮᱫᱼᱟᱭ
114306
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱱᱚᱛ
|title = [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱱᱚᱛ
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|group1= ᱵᱚᱱᱚᱛ
|list1 =
* [[ᱯᱷᱟᱛᱮᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱯᱷᱟᱛᱮᱦᱯᱩᱨ]]
* [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ]]
* [[ᱠᱟᱨᱢᱟᱴᱟᱸᱲ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱟᱨᱢᱟᱴᱟᱸᱲ]]
* [[ᱠᱩᱸᱰᱷᱤᱛ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱩᱸᱰᱷᱤᱛ]]
* [[ᱱᱟᱞᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱱᱟᱞᱟ]]
* [[ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱯᱩᱨ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱯᱩᱨ]]
}}<noinclude>
{{collapsible option}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ|ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
</noinclude>
bnjn41qw6txzonaio8rkvqez6toh10r
176021
176018
2025-07-06T00:51:41Z
MT731
2184
176021
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ
|title = [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|group1= ᱵᱚᱱᱚᱛ
|list1 =
* [[ᱯᱷᱟᱛᱮᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱯᱷᱟᱛᱮᱦᱯᱩᱨ]]
* [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ]]
* [[ᱠᱟᱨᱢᱟᱴᱟᱸᱲ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱟᱨᱢᱟᱴᱟᱸᱲ]]
* [[ᱠᱩᱸᱰᱷᱤᱛ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱩᱸᱰᱷᱤᱛ]]
* [[ᱱᱟᱞᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱱᱟᱞᱟ]]
* [[ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱯᱩᱨ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱯᱩᱨ]]
}}<noinclude>
{{collapsible option}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ|ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
</noinclude>
c2xbrakwchld00c7rgmo3w3w3fna2d9
ᱮᱱᱟᱥ
0
16475
176032
175897
2025-07-06T06:05:18Z
200.24.154.85
176032
wikitext
text/x-wiki
[[Image:Male human anus close-up.jpg|right|thumb|200px|ᱠᱚᱲᱟ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱮᱱᱟᱥ]]
[[Image:Vulva_and_anus_with_raphe_perinealis.jpg|right|thumb|300px|᱒᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱜᱩᱰᱷᱤ; ᱨᱟᱯᱷᱮ ᱯᱩᱥᱴᱟᱹᱣ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾]]
[[Image:Anorectum int.gif|right|thumb|300px|ᱢᱟᱞᱟᱥᱟᱭ ᱟᱨ ᱮᱱᱟᱥ]]
[[Image:Cow Manure01.JPG|300px|thumb|left|ᱥᱟᱸᱬ ᱟᱜ ᱮᱱᱟᱥ]]
ᱡᱤᱭᱟᱞᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱯᱟᱪᱟᱣ ᱢᱚᱥᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱪᱷᱟᱨ ᱦᱚᱨ (ᱵᱷᱩᱜ) ᱟᱱᱟᱜ ᱮᱱᱟᱥ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱫᱚ ᱯᱟᱪᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱢᱟᱞ ᱠᱚ ᱚᱰᱚᱠ ᱮᱫᱟᱭ ᱾<ref name="ChinEtal1998KingSizeCoprolite">{{cite journal |date=1998-06-18 |title=A king-sized theropod coprolite |journal=[[Nature (journal)|Nature]] |volume=393 |pages=680 |author=Chin, K. |author2=Erickson, G.M. |doi=10.1038/31461 |issue=6686 |s2cid=4343329 |url=https://zenodo.org/record/3943146 |display-authors=etal }} Summary at {{cite journal |author=Monastersky, R. |title=Getting the scoop from the poop of ''T. rex'' |journal=Science News |volume=153 |issue=25 |date=1998-06-20 |pages=391 |url=http://www.sciencenews.org/pages/sn_arc98/6_20_98/fob2.htm |doi=10.2307/4010364 |publisher=Society for Science & |jstor=4010364 |access-date=2021-06-11 |archive-date=2013-05-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130511121022/http://www.sciencenews.org/pages/sn_arc98/6_20_98/fob2.htm |url-status=dead }}</ref>
== ᱵᱟᱰᱟᱭ ==
ᱮᱱᱟᱥ ᱫᱚ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱪᱥᱭᱯᱟᱨᱚᱢ ᱱᱟᱞᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱢᱤᱫ ᱥᱮ ᱰᱮᱲᱷ ᱤᱧᱪ ᱡᱮᱞᱮᱝ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱣᱚᱦᱤ ᱵᱷᱩᱜ (external orifice) ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱚᱰᱚᱠᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱱᱟᱞᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱫᱚ ᱥᱟᱨᱮᱡ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱢᱮᱱᱫᱚ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱥᱞᱮᱥᱢᱤᱠ ᱞᱮᱵᱚᱞ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱥᱟᱨᱠᱤᱞ ᱟᱨ ᱚᱱᱩᱫᱷᱮᱨᱭᱚ ᱢᱟᱸᱥᱩᱛᱨᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱮᱵᱚᱞ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱥᱤᱵᱤᱞ ᱥᱤᱣᱤᱭ ᱠᱚᱞᱟ ᱾ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱥᱮᱫ ᱵᱷᱩᱜ ᱨᱮ ᱥᱞᱮᱥᱢᱚᱞ ᱠᱚᱞᱟ ᱟᱨ ᱡᱤᱞ ᱨᱮ ᱥᱚᱝᱜᱚᱢ (mucocutaneous junction) ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱝᱜᱚᱢ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱱᱩᱵᱽᱨᱤᱛ ᱢᱟᱸᱥᱩᱛᱨᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱞ ᱠᱚ ᱨᱮ ᱵᱤᱥᱮᱥ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱦᱨᱮ external spincter ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱝᱠᱚᱪ ᱠᱷᱚᱱ. ᱜᱩᱫᱟᱪᱷᱤᱫᱽᱨᱚ ᱵᱚᱸᱫᱽ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱪᱮᱛᱟᱱᱨᱮ ᱱᱟᱞᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱢᱤᱫ ᱚᱱᱠᱟᱱ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱟᱶᱟᱨᱟᱱᱤᱭᱚ ᱯᱮᱥᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱥᱟᱹᱨᱤ ᱛᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱟᱶᱟᱨᱟᱱᱤᱭᱚ ᱯᱮᱥᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱨᱤᱭᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱛᱟᱞᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱫᱷᱤᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
256k09uy08em4z3rdn57it45h7yq66c
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ/meta/color
10
18044
175979
85941
2025-07-05T12:13:20Z
MT731
2184
MT731 ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱡ [[ᱪᱷᱟᱸᱪ:Biju Janata Dal/meta/color]] ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱫᱚ [[ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ/meta/color]] ᱧᱤᱛᱩᱢᱨᱮ ᱩᱪᱟᱹᱲ ᱠᱮᱫᱼᱟᱭ
85941
wikitext
text/x-wiki
<nowiki>#</nowiki>006400<noinclude>
gct8ehnkr3upmx726fx267e97niox25
ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ
0
21087
176039
170796
2025-07-06T10:51:08Z
MT731
2184
176039
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox station
| name = ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ
| type = [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞ]] ᱡᱚᱝᱡᱚᱱ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ
| style = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞ
| image =
| image_caption =
| address = ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ, ᱥᱟᱹᱨᱟᱹᱭᱠᱮᱞᱟ ᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ
| country = ᱥᱤᱧᱚᱛ
| coordinates = {{Coord|22.9554|86.0705|type:railwaystation_region:IN|format=dms|display=inline,title}}
| elevation = {{convert|246|m|ft}}
| line = [[ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ–ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ–ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱞᱟᱭᱤᱱ]], ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ–ᱵᱟᱨᱠᱟᱠᱟᱱᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ
| other =
| structure = ᱚᱛ ᱨᱮ
| platform = ᱔
| tracks =
| parking = ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ
| opened = ᱑᱘᱙᱐
| closed =
| rebuilt =
| electrified = ᱑᱙᱖᱑–᱖᱒
| ADA =
| code = {{Indian railway code
| code = CNI
| zone = [[ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ]]
| division = ᱟᱫᱽᱨᱟ
}}
| owned =
| operator =
| status =
| former = [[ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ]]
| passengers =
| pass_year =
| pass_percent =
| pass_system =
| map_type = India Jharkhand#India
| map_dot_label = ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ
| map_caption = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ##ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ
| services = {{Adjacent stations|system=Indian Railways
|line=ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱡᱚᱱ|left=ᱢᱟᱱᱤᱠᱩᱞ|right=ᱱᱤᱢᱰᱤᱦ|type=[[ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ–ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ–ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱞᱟᱭᱤᱱ]]
|line2=ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱡᱚᱱ|left2=|right2=ᱜᱩᱱᱰᱟ ᱵᱤᱦᱟᱨ|type2=ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ–ᱵᱟᱨᱠᱟᱠᱟᱱᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ}}
}}
{{ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ–ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ–ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱞᱟᱭᱤᱱ|collapse=yes}}
'''ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ''' ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱥᱟᱹᱨᱟᱹᱭᱠᱮᱞᱟ ᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮ [[ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮ ᱥᱮᱵᱟᱭᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
[[ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱫᱚ ᱑᱘᱘᱗ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ [[ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ ᱨᱮᱞᱣᱮ]] ᱫᱚ ᱟᱯᱜᱨᱮᱰ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ [[ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ, ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ|ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ]] ᱠᱷᱚᱱ [[ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ|ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ]] ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ ᱵᱟᱲᱦᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱯᱩᱨᱯᱚᱥ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱚᱱᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱟᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱫᱚ ᱦᱟᱣᱲᱟ-ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱵᱟᱨᱟᱵᱟᱹᱨᱤ ᱠᱷᱟᱱᱮᱢ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱦᱟᱵᱽᱲᱟᱼᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱫᱟᱲᱮᱜᱚᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web| url = http://railwaysofraj.blogspot.in/2011/08/number-1-down-mail.html |title = Number 1 Down Mail|last= |first= | publisher= Railways of the Raj| accessdate = 2012-11-10 }}</ref> ᱦᱟᱣᱲᱟ-ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱫᱚ ᱑ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱘᱙᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱢᱟᱞ ᱤᱫᱤ ᱟᱜᱩ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱡᱷᱤᱡ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name=ser>{{cite web|url=http://www.ser.indianrailways.gov.in/view_section.jsp?lang=0&id=0,1 |title=Major Events in the Formation of S.E. Railway |publisher=South Eastern Railway |accessdate=2012-11-10 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130401151628/http://www.ser.indianrailways.gov.in/view_section.jsp?lang=0&id=0%2C1 |archivedate= 1 April 2013 |df=dmy }}</ref>
᱑᱙᱒᱗ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ–ᱵᱟᱨᱠᱟᱠᱟᱱᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱫᱚ ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱡᱷᱤᱡ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name=ser/>
==ᱵᱤᱡᱽᱞᱤ ᱞᱟᱜᱟᱣ==
᱑᱙᱖᱑ᱼ᱖᱒ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ–ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ, ᱠᱟᱱᱰᱨᱟ-ᱜᱟᱹᱢᱦᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ, ᱥᱤᱱᱤ-ᱟᱫᱤᱛᱭᱚᱯᱩᱨ, ᱟᱫᱤᱛᱭᱚᱯᱩᱨ-ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ, ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ-ᱢᱚᱱᱳᱦᱚᱨᱯᱩᱨ ᱟᱨ ᱢᱟᱱᱚᱦᱟᱨᱯᱩᱨ-ᱨᱟᱣᱩᱨᱠᱮᱞᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱡᱽᱞᱤ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾<ref name=electric>{{cite web| url = http://irfca.org/docs/electrification-history.html|title = History of Electrification| publisher= IRFCA| access-date = 2012-11-10 }}</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[http://indiarailinfo.com/arrivals/chandil-junction-cni/1534 ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ ᱨᱮ ᱴᱨᱮᱱ ᱠᱚ]
{{ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱚ}}
{{ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱠᱚ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱹᱨᱟᱹᱭᱠᱮᱞᱟ ᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱚ]]
s000r2ruzsqifidl843djkklo1ibq3s
176044
176039
2025-07-06T11:16:56Z
MT731
2184
176044
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox station
| name = ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ
| type = [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞ]] ᱡᱚᱝᱡᱚᱱ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ
| style = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞ
| image =
| image_caption =
| address = ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ, ᱥᱟᱹᱨᱟᱹᱭᱠᱮᱞᱟ ᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ
| country = ᱥᱤᱧᱚᱛ
| coordinates = {{Coord|22.9554|86.0705|type:railwaystation_region:IN|format=dms|display=inline,title}}
| elevation = {{convert|246|m|ft}}
| line = [[ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ–ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ–ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱞᱟᱭᱤᱱ]], ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ–ᱵᱟᱨᱠᱟᱠᱟᱱᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ
| other =
| structure = ᱚᱛ ᱨᱮ
| platform = ᱔
| tracks =
| parking = ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ
| opened = ᱑᱘᱙᱐
| closed =
| rebuilt =
| electrified = ᱑᱙᱖᱑–᱖᱒
| ADA =
| code = {{Indian railway code
| code = CNI
| zone = [[ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ]]
| division = ᱟᱫᱽᱨᱟ
}}
| owned =
| operator =
| status =
| former = [[ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ]]
| passengers =
| pass_year =
| pass_percent =
| pass_system =
| map_type = India Jharkhand#India
| map_dot_label = ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ
| map_caption = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ##ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ
| services = {{Adjacent stations|system=Indian Railways
|line=ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱡᱚᱱ|left=ᱢᱟᱱᱤᱠᱩᱞ|right=ᱱᱤᱢᱰᱤᱦ|type=[[ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ–ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ–ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱞᱟᱭᱤᱱ]]
|line2=ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱡᱚᱱ|left2=|right2=ᱜᱩᱱᱰᱟ ᱵᱤᱦᱟᱨ|type2=ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ–ᱵᱟᱨᱠᱟᱠᱟᱱᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ}}
}}
{{ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ–ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ–ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱞᱟᱭᱤᱱ|collapse=yes}}
'''ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ''' ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱥᱟᱹᱨᱟᱹᱭᱠᱮᱞᱟ ᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮ [[ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮ ᱥᱮᱵᱟᱭᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
[[ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱫᱚ ᱑᱘᱘᱗ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ [[ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ ᱨᱮᱞᱣᱮ]] ᱫᱚ ᱟᱯᱜᱨᱮᱰ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ [[ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ, ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ|ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ]] ᱠᱷᱚᱱ [[ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ|ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ]] ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ ᱵᱟᱲᱦᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱯᱩᱨᱯᱚᱥ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱚᱱᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱟᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱫᱚ ᱦᱟᱣᱲᱟ-ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱵᱟᱨᱟᱵᱟᱹᱨᱤ ᱠᱷᱟᱱᱮᱢ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱦᱟᱣᱲᱟ-ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱫᱟᱲᱮᱜᱚᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web| url = http://railwaysofraj.blogspot.in/2011/08/number-1-down-mail.html |title = Number 1 Down Mail|last= |first= | publisher= Railways of the Raj| accessdate = 2012-11-10 }}</ref> ᱦᱟᱣᱲᱟ-ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱫᱚ ᱑ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱘᱙᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱢᱟᱞ ᱤᱫᱤ ᱟᱜᱩ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱡᱷᱤᱡ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name=ser>{{cite web|url=http://www.ser.indianrailways.gov.in/view_section.jsp?lang=0&id=0,1 |title=Major Events in the Formation of S.E. Railway |publisher=South Eastern Railway |accessdate=2012-11-10 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130401151628/http://www.ser.indianrailways.gov.in/view_section.jsp?lang=0&id=0%2C1 |archivedate= 1 April 2013 |df=dmy }}</ref>
᱑᱙᱒᱗ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ–ᱵᱟᱨᱠᱟᱠᱟᱱᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱫᱚ ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱡᱷᱤᱡ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name=ser/>
==ᱵᱤᱡᱽᱞᱤ ᱞᱟᱜᱟᱣ==
᱑᱙᱖᱑ᱼ᱖᱒ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ–ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ, ᱠᱟᱱᱰᱨᱟ-ᱜᱟᱹᱢᱦᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ, ᱥᱤᱱᱤ-ᱟᱫᱤᱛᱭᱚᱯᱩᱨ, ᱟᱫᱤᱛᱭᱚᱯᱩᱨ-ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ, ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ-ᱢᱚᱱᱳᱦᱚᱨᱯᱩᱨ ᱟᱨ ᱢᱟᱱᱚᱦᱟᱨᱯᱩᱨ-ᱨᱟᱣᱩᱨᱠᱮᱞᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱡᱽᱞᱤ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾<ref name=electric>{{cite web| url = http://irfca.org/docs/electrification-history.html|title = History of Electrification| publisher= IRFCA| access-date = 2012-11-10 }}</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[http://indiarailinfo.com/arrivals/chandil-junction-cni/1534 ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ ᱨᱮ ᱴᱨᱮᱱ ᱠᱚ]
{{ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱚ}}
{{ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱠᱚ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱹᱨᱟᱹᱭᱠᱮᱞᱟ ᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱚ]]
n7dsomxlw1wnst7ccvbzhfbd6np7j9p
176045
176044
2025-07-06T11:26:00Z
MT731
2184
/* ᱱᱟᱜᱟᱢ */
176045
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox station
| name = ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ
| type = [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞ]] ᱡᱚᱝᱡᱚᱱ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ
| style = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞ
| image =
| image_caption =
| address = ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ, ᱥᱟᱹᱨᱟᱹᱭᱠᱮᱞᱟ ᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ
| country = ᱥᱤᱧᱚᱛ
| coordinates = {{Coord|22.9554|86.0705|type:railwaystation_region:IN|format=dms|display=inline,title}}
| elevation = {{convert|246|m|ft}}
| line = [[ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ–ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ–ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱞᱟᱭᱤᱱ]], ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ–ᱵᱟᱨᱠᱟᱠᱟᱱᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ
| other =
| structure = ᱚᱛ ᱨᱮ
| platform = ᱔
| tracks =
| parking = ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ
| opened = ᱑᱘᱙᱐
| closed =
| rebuilt =
| electrified = ᱑᱙᱖᱑–᱖᱒
| ADA =
| code = {{Indian railway code
| code = CNI
| zone = [[ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ]]
| division = ᱟᱫᱽᱨᱟ
}}
| owned =
| operator =
| status =
| former = [[ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ]]
| passengers =
| pass_year =
| pass_percent =
| pass_system =
| map_type = India Jharkhand#India
| map_dot_label = ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ
| map_caption = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ##ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ
| services = {{Adjacent stations|system=Indian Railways
|line=ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱡᱚᱱ|left=ᱢᱟᱱᱤᱠᱩᱞ|right=ᱱᱤᱢᱰᱤᱦ|type=[[ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ–ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ–ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱞᱟᱭᱤᱱ]]
|line2=ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱡᱚᱱ|left2=|right2=ᱜᱩᱱᱰᱟ ᱵᱤᱦᱟᱨ|type2=ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ–ᱵᱟᱨᱠᱟᱠᱟᱱᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ}}
}}
{{ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ–ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ–ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱞᱟᱭᱤᱱ|collapse=yes}}
'''ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ''' ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱥᱟᱹᱨᱟᱹᱭᱠᱮᱞᱟ ᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮ [[ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮ ᱥᱮᱵᱟᱭᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
[[ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱫᱚ ᱑᱘᱘᱗ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ [[ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ ᱨᱮᱞᱣᱮ]] ᱫᱚ ᱟᱺᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ [[ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ, ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ|ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ]] ᱠᱷᱚᱱ [[ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ|ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ]] ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ ᱵᱟᱲᱦᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ, ᱚᱱᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱟᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱫᱚ ᱦᱟᱣᱲᱟ-ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱜᱟᱹᱰᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱦᱟᱣᱲᱟ-ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱫᱟᱲᱮᱜᱚᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web| url = http://railwaysofraj.blogspot.in/2011/08/number-1-down-mail.html |title = Number 1 Down Mail|last= |first= | publisher= Railways of the Raj| accessdate = 2012-11-10 }}</ref> ᱦᱟᱣᱲᱟ-ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱫᱚ ᱑ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱘᱙᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱢᱟᱞ ᱤᱫᱤ ᱟᱹᱜᱩ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱡᱷᱤᱡ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name=ser>{{cite web|url=http://www.ser.indianrailways.gov.in/view_section.jsp?lang=0&id=0,1 |title=Major Events in the Formation of S.E. Railway |publisher=South Eastern Railway |accessdate=2012-11-10 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130401151628/http://www.ser.indianrailways.gov.in/view_section.jsp?lang=0&id=0%2C1 |archivedate= 1 April 2013 |df=dmy }}</ref>
᱑᱙᱒᱗ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ–ᱵᱟᱨᱠᱟᱠᱟᱱᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱫᱚ ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱡᱷᱤᱡ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name=ser/>
==ᱵᱤᱡᱽᱞᱤ ᱞᱟᱜᱟᱣ==
᱑᱙᱖᱑ᱼ᱖᱒ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ–ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ, ᱠᱟᱱᱰᱨᱟ-ᱜᱟᱹᱢᱦᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ, ᱥᱤᱱᱤ-ᱟᱫᱤᱛᱭᱚᱯᱩᱨ, ᱟᱫᱤᱛᱭᱚᱯᱩᱨ-ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ, ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ-ᱢᱚᱱᱳᱦᱚᱨᱯᱩᱨ ᱟᱨ ᱢᱟᱱᱚᱦᱟᱨᱯᱩᱨ-ᱨᱟᱣᱩᱨᱠᱮᱞᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱡᱽᱞᱤ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾<ref name=electric>{{cite web| url = http://irfca.org/docs/electrification-history.html|title = History of Electrification| publisher= IRFCA| access-date = 2012-11-10 }}</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[http://indiarailinfo.com/arrivals/chandil-junction-cni/1534 ᱪᱟᱱᱰᱤᱞ ᱨᱮ ᱴᱨᱮᱱ ᱠᱚ]
{{ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱚ}}
{{ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱠᱚ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱹᱨᱟᱹᱭᱠᱮᱞᱟ ᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱚ]]
aqudx7g4si6oqkfw7kaheqtt1lcpw09
ᱨᱟᱡᱽᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ
0
21098
176041
104982
2025-07-06T11:01:10Z
MT731
2184
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
176041
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox station
| name = ᱨᱟᱡᱽᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ
| type = ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ ᱴᱨᱮᱱ ᱟᱨ ᱯᱟᱥᱮᱱᱡᱚᱨ ᱴᱨᱮᱱ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ
| style = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞᱣᱮ
| image =
| image_size =
| image_caption =
| address = ᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱨᱚᱰ, [[ᱥᱟᱹᱨᱟᱹᱭᱠᱮᱞᱟ ᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| country = ᱥᱤᱧᱚᱛ
| coordinates = {{coord|22.7120683|85.7887237|type:railwaystation_region:IN|display=inline}}
| map_type = India#India Jharkhand
| elevation =
| line = [[ᱦᱟᱵᱽᱲᱟ-ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ-ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱞᱟᱭᱤᱱ]]<br>
ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ–ᱪᱟᱸᱭᱵᱟᱥᱟ–ᱜᱩᱣᱟ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ
| other =
| structure = Standard (on-ground station)
| platform = ᱔
| tracks =
| entrances =
| parking =
| opened =
| closed =
| rebuilt =
| electrified = ᱦᱚᱭ
| ADA =
| code = {{Indian railway code
| code = RKSN
| zone = [[ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
| division = {{rwd|ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ}}
}}
| owned = [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞ]]
| operator = ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ
| status = Functioning
| former = [[ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ]]
| passengers =
| pass_year =
| pass_percent =
| pass_system =
| map_locator =
| services =
}}
'''ᱨᱟᱡᱽᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ''' ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱦᱟᱵᱽᱲᱟ-ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ-ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱞᱟᱭᱤᱱ]] ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web |title=Rajkharsawan Railway Station Map/Atlas SER/South Eastern Zone – Railway Enquiry |url=https://indiarailinfo.com/station/map/rajkharsawan-junction-rksn/2041 |website=India Rail Info |accessdate=18 April 2020}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱥᱟᱹᱨᱟᱹᱭᱠᱮᱞᱟ ᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ|ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱔᱒ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱒᱖ ᱢᱤᱞ) ᱟᱨ [[ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱒᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑᱒ ᱢᱤᱞ) ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>Trains at a Glance – South Eastern Railway</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱹᱨᱟᱹᱭᱠᱮᱞᱟ ᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ]]
b13oi8468y3av5xo19fpzvvugayyi44
176042
176041
2025-07-06T11:02:30Z
MT731
2184
176042
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox station
| name = ᱨᱟᱡᱽᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ
| type = ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ ᱴᱨᱮᱱ ᱟᱨ ᱯᱟᱥᱮᱱᱡᱚᱨ ᱴᱨᱮᱱ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ
| style = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞᱣᱮ
| image =
| image_size =
| image_caption =
| address = ᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱨᱚᱰ, [[ᱥᱟᱹᱨᱟᱹᱭᱠᱮᱞᱟ ᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| country = ᱥᱤᱧᱚᱛ
| coordinates = {{coord|22.7120683|85.7887237|type:railwaystation_region:IN|display=inline}}
| map_type = India#India Jharkhand
| elevation =
| line = [[ᱦᱟᱣᱲᱟ-ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ-ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱞᱟᱭᱤᱱ]]<br>
ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ–ᱪᱟᱸᱭᱵᱟᱥᱟ–ᱜᱩᱣᱟ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ
| other =
| structure = ᱢᱟᱱᱚᱠ (ᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ)
| platform = ᱔
| tracks =
| entrances =
| parking =
| opened =
| closed =
| rebuilt =
| electrified = ᱦᱚᱭ
| ADA =
| code = {{Indian railway code
| code = RKSN
| zone = [[ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
| division = {{rwd|ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ}}
}}
| owned = [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞ]]
| operator = ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ
| status = ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ
| former = [[ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ]]
| passengers =
| pass_year =
| pass_percent =
| pass_system =
| map_locator =
| services =
}}
'''ᱨᱟᱡᱽᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ''' ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱦᱟᱣᱲᱟ-ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ-ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱞᱟᱭᱤᱱ]] ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web |title=Rajkharsawan Railway Station Map/Atlas SER/South Eastern Zone – Railway Enquiry |url=https://indiarailinfo.com/station/map/rajkharsawan-junction-rksn/2041 |website=India Rail Info |accessdate=18 April 2020}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱥᱟᱹᱨᱟᱹᱭᱠᱮᱞᱟ ᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ|ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱔᱒ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱒᱖ ᱢᱤᱞ) ᱟᱨ [[ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱒᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑᱒ ᱢᱤᱞ) ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>Trains at a Glance – South Eastern Railway</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱹᱨᱟᱹᱭᱠᱮᱞᱟ ᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ]]
rnp8bau5np0u7oyjb6295ghbia2dly0
176043
176042
2025-07-06T11:04:29Z
MT731
2184
176043
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox station
| name = ᱨᱟᱡᱽᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ
| type = ᱮᱠᱥᱯᱨᱮᱥ ᱴᱨᱮᱱ ᱟᱨ ᱯᱟᱥᱮᱱᱡᱚᱨ ᱴᱨᱮᱱ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ
| style = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞᱣᱮ
| image =
| image_size =
| image_caption =
| address = ᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱨᱚᱰ, [[ᱥᱟᱹᱨᱟᱹᱭᱠᱮᱞᱟ ᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| country = ᱥᱤᱧᱚᱛ
| coordinates = {{coord|22.7120683|85.7887237|type:railwaystation_region:IN|display=inline}}
| map_type = India#India Jharkhand
| elevation =
| line = [[ᱦᱟᱣᱲᱟ–ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ–ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱞᱟᱭᱤᱱ|ᱦᱟᱣᱲᱟ-ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ-ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱞᱟᱭᱤᱱ]]<br>
ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ–ᱪᱟᱸᱭᱵᱟᱥᱟ–ᱜᱩᱣᱟ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ
| other =
| structure = ᱢᱟᱱᱚᱠ (ᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ)
| platform = ᱔
| tracks =
| entrances =
| parking =
| opened =
| closed =
| rebuilt =
| electrified = ᱦᱚᱭ
| ADA =
| code = {{Indian railway code
| code = RKSN
| zone = [[ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
| division = {{rwd|ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ}}
}}
| owned = [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞ]]
| operator = ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ
| status = ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ
| former = [[ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ]]
| passengers =
| pass_year =
| pass_percent =
| pass_system =
| map_locator =
| services =
}}
'''ᱨᱟᱡᱽᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ''' ᱫᱚ [[ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱦᱟᱣᱲᱟ–ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ–ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱞᱟᱭᱤᱱ|ᱦᱟᱣᱲᱟ-ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ-ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱞᱟᱭᱤᱱ]] ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web |title=Rajkharsawan Railway Station Map/Atlas SER/South Eastern Zone – Railway Enquiry |url=https://indiarailinfo.com/station/map/rajkharsawan-junction-rksn/2041 |website=India Rail Info |accessdate=18 April 2020}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱥᱟᱹᱨᱟᱹᱭᱠᱮᱞᱟ ᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ|ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱔᱒ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱒᱖ ᱢᱤᱞ) ᱟᱨ [[ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱒᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑᱒ ᱢᱤᱞ) ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>Trains at a Glance – South Eastern Railway</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱹᱨᱟᱹᱭᱠᱮᱞᱟ ᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ]]
t78nngawma0ha74cbt1b2zyvb5hikm8
ᱟᱫᱽᱨᱟ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ
0
21105
176051
105049
2025-07-06T11:49:22Z
MT731
2184
/* ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
176051
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox station
| name = ᱟᱫᱽᱨᱟ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ
| native_name =
| type = [[File:Indian_Railways_Suburban_Railway_Logo.svg|30px]] [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞ|ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞᱣᱮ]] [[ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ]]
| image = Adra Junction station.jpg
| image_caption = ᱟᱫᱽᱨᱟ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱵᱤᱞᱰᱤᱝ
| style = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞᱣᱮ
| address = ᱟᱫᱽᱨᱟ ᱱᱚᱜᱚᱨ, ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱨᱚᱰ, ᱨᱚᱜᱷᱩᱱᱟᱛᱷᱯᱩᱨ ᱟᱨ ᱠᱟᱥᱤᱯᱩᱨ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱴᱚᱴᱷᱟ, ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ
| country = ᱥᱤᱧᱚᱛ
| coordinates = {{Coord|23.496|86.674|type:railwaystation_region:IN|format=dms|display=inline,title}}
| elevation = {{convert|185|m|ft}}
| line = [[ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ–ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ–ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱞᱟᱭᱤᱱ]], [[ᱟᱫᱽᱨᱟ–ᱜᱚᱢᱚᱦ ᱞᱟᱭᱤᱱ]], [[ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ–ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ–ᱟᱫᱽᱨᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ]]
| other =
| structure = At ground
| platform = ᱔
| tracks = ᱘ (excluding Yard)
| parking = Available
| opened = ᱑᱘᱘᱗
| closed =
| rebuilt = 1᱙᱐᱔
| electrified = ᱑᱙᱖᱑–᱖᱒ [First electrified functional line in Adra division]
| ADA =
| code = {{ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱠᱳᱰ
| code = ADRA
| zone = [[ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ]]
| division = {{rwd|ᱟᱫᱽᱨᱟ}}
}}
| owned =
| operator = ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ
| status = Functional
| former = [[ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ]]
| passengers =
| pass_year = More than 2.5 million
| pass_percent =
| pass_system =
| map_type = India West Bengal#India
| map_dot_label =
| map_size = 260
| map_caption = ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ##ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ
}}
'''ᱟᱫᱽᱨᱟ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ''' ᱫᱚ '''[[ᱟᱫᱽᱨᱟ, ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ|ᱟᱫᱽᱨᱟ]] ᱵᱟᱡᱟᱨ''' ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟ, ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱨᱮ [[ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱨᱚᱜᱷᱩᱱᱟᱛᱷᱯᱩᱨ, ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ|ᱨᱚᱜᱷᱩᱱᱟᱛᱷᱯᱩᱨ]] ᱟᱨ [[ᱠᱟᱥᱤᱯᱩᱨ, ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ|ᱠᱟᱥᱤᱯᱩᱨ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱨᱜᱟᱲ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱᱟᱜ ᱧᱮᱞᱡᱚᱝ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱫᱩᱣᱟᱹᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱫᱽᱨᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟ ᱾
ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱯᱩᱱᱭᱟᱹ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨᱼᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱨᱮᱠ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱯᱩᱨᱟᱹ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱤᱡᱤ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱱ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱰᱷᱮᱨ ᱯᱟᱥᱮᱱᱡᱚᱨ ᱟᱨ ᱢᱟᱞᱜᱟᱰᱤ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱮ ᱥᱟᱢᱵᱨᱟᱣᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ==
<gallery mode="packed" heights="140px">
File:Adra railway station.JPG|ᱟᱫᱽᱨᱟ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ
File:Adra station.jpg
</gallery>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[http://indiarailinfo.com/arrivals/adra-junction-adra/956 Trains at Adra]
{{ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱚ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱟᱫᱽᱨᱟ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ]]
jf4xp0ygxf4a6ca6mx6ammw2srt9p8b
176052
176051
2025-07-06T11:49:46Z
MT731
2184
/* ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
176052
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox station
| name = ᱟᱫᱽᱨᱟ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ
| native_name =
| type = [[File:Indian_Railways_Suburban_Railway_Logo.svg|30px]] [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞ|ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞᱣᱮ]] [[ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ]]
| image = Adra Junction station.jpg
| image_caption = ᱟᱫᱽᱨᱟ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱵᱤᱞᱰᱤᱝ
| style = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞᱣᱮ
| address = ᱟᱫᱽᱨᱟ ᱱᱚᱜᱚᱨ, ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱨᱚᱰ, ᱨᱚᱜᱷᱩᱱᱟᱛᱷᱯᱩᱨ ᱟᱨ ᱠᱟᱥᱤᱯᱩᱨ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱴᱚᱴᱷᱟ, ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ
| country = ᱥᱤᱧᱚᱛ
| coordinates = {{Coord|23.496|86.674|type:railwaystation_region:IN|format=dms|display=inline,title}}
| elevation = {{convert|185|m|ft}}
| line = [[ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ–ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ–ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱞᱟᱭᱤᱱ]], [[ᱟᱫᱽᱨᱟ–ᱜᱚᱢᱚᱦ ᱞᱟᱭᱤᱱ]], [[ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ–ᱵᱟᱸᱠᱩᱲᱟ–ᱟᱫᱽᱨᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ]]
| other =
| structure = At ground
| platform = ᱔
| tracks = ᱘ (excluding Yard)
| parking = Available
| opened = ᱑᱘᱘᱗
| closed =
| rebuilt = 1᱙᱐᱔
| electrified = ᱑᱙᱖᱑–᱖᱒ [First electrified functional line in Adra division]
| ADA =
| code = {{ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱠᱳᱰ
| code = ADRA
| zone = [[ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ]]
| division = {{rwd|ᱟᱫᱽᱨᱟ}}
}}
| owned =
| operator = ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ
| status = Functional
| former = [[ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ]]
| passengers =
| pass_year = More than 2.5 million
| pass_percent =
| pass_system =
| map_type = India West Bengal#India
| map_dot_label =
| map_size = 260
| map_caption = ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ##ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ
}}
'''ᱟᱫᱽᱨᱟ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ''' ᱫᱚ '''[[ᱟᱫᱽᱨᱟ, ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ|ᱟᱫᱽᱨᱟ]] ᱵᱟᱡᱟᱨ''' ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟ, ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱨᱮ [[ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱨᱚᱜᱷᱩᱱᱟᱛᱷᱯᱩᱨ, ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ|ᱨᱚᱜᱷᱩᱱᱟᱛᱷᱯᱩᱨ]] ᱟᱨ [[ᱠᱟᱥᱤᱯᱩᱨ, ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ|ᱠᱟᱥᱤᱯᱩᱨ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱨᱜᱟᱲ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱᱟᱜ ᱧᱮᱞᱡᱚᱝ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱫᱩᱣᱟᱹᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱫᱽᱨᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟ ᱾
ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱯᱩᱱᱭᱟᱹ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨᱼᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱨᱮᱠ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱯᱩᱨᱟᱹ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱤᱡᱤ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱫᱤᱱ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱰᱷᱮᱨ ᱯᱟᱥᱮᱱᱡᱚᱨ ᱟᱨ ᱢᱟᱞᱜᱟᱰᱤ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱮ ᱥᱟᱢᱵᱨᱟᱣᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ==
<gallery mode="packed" heights="140px">
File:Adra railway station.JPG|ᱟᱫᱽᱨᱟ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ
File:Adra station.jpg
</gallery>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[http://indiarailinfo.com/arrivals/adra-junction-adra/956 ᱟᱫᱽᱨᱟ ᱨᱮ ᱨᱮᱞᱜᱟᱹᱰᱤ ᱠᱚ]
{{ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱚ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱟᱫᱽᱨᱟ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ]]
eul3bkk74g5gsjep0s87g4v3e2s3ws0
ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ (ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ)
0
21192
176027
160468
2025-07-06T00:58:04Z
MT731
2184
176027
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ
| native_name_lang =
| other_name =
| nickname =
| settlement_type = ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ
| image_skyline = File:ESAF Bamboo product making unit in Dumka, Jharkhand.jpg
| image_alt =
| image_caption = ᱢᱟᱫ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱵᱮᱱᱟᱣ
| pushpin_map = India Jharkhand#India
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ
| coordinates = {{coord|24|16|54|N|87|15|55|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_type2 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type = [[:en:Federalism in India|ᱥᱮᱱᱮᱞᱮᱫ ᱫᱤᱥᱣᱟᱹᱨᱤ]]
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 = 375.45
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 137
| population_total = ᱑,᱖᱓,᱒᱐᱑
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ
| demographics1_info1 = [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]], [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]]
| demographics_type2 = ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ (᱒᱐᱑᱑)
| demographics2_title2 = ᱜᱩᱴ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ
| demographics2_info2 = ᱙᱖,᱗᱑᱙ (᱗᱐.᱐᱘%)
| timezone1 = [[Indian Standard Time|ᱟᱭ.ᱮᱥ.ᱴᱤ]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[:en:Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱘᱑᱔᱑᱐᱑ (ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ)
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ/ᱮᱥ.ᱴᱤ.ᱰᱤ ᱠᱳᱰ
| area_code = ᱐᱖᱔᱓᱔
| registration_plate = JH ᱐᱔
| blank1_name_sec1 = [[ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ
| blank1_info_sec1 = [[ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ]]
| blank2_name_sec1 = [[ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ
| blank2_info_sec1 = [[ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ]]
| website = {{URL|dumka.nic.in/}}
| footnotes =
}}
'''ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ [[ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱞᱚᱠ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ {{coord|24|16|54|N|87|15|55|E}}᱾<ref>{{cite web| url = http://wikimapia.org/11008140/Dumka-Block | title= Dumka Block (Dumka) | work= Jharkhand| publisher= Wikimapia | access-date = 26 December 2015}}</ref>
ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱰᱷᱤᱯᱟᱹ ᱚᱛᱮᱛ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱯᱩᱱᱭᱟᱹ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱫᱩᱢᱠᱟᱹᱼᱜᱳᱰᱰᱟ ᱩᱥᱩᱞ ᱚᱛᱮᱛ ᱨᱮᱫᱚ ᱥᱚᱨᱟᱭᱟᱦᱟᱴ, ᱡᱟᱨᱢᱩᱱᱰᱤ, ᱡᱟᱢᱟ, ᱨᱟᱹᱱᱤᱥᱚᱞ, ᱥᱤᱠᱟᱨᱤᱯᱟᱲᱟ ᱟᱨ ᱨᱟᱢᱜᱚᱲ, ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱟᱨ ᱥᱤᱠᱟᱨᱤᱯᱟᱲᱟ ᱥᱤ.ᱰᱤ. ᱵᱞᱚᱠ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱤᱸᱥ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱩᱥᱩᱞ ᱚᱛᱮᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱫᱚᱢ ᱟᱫᱚᱢ ᱴᱷᱮᱱ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱵᱩᱨᱩ ᱟᱨ ᱰᱩᱝᱨᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱜᱚᱴᱟ ᱯᱟᱲᱟ ᱜᱮ ᱵᱤᱨ ᱜᱟᱡᱟᱨ ᱛᱮ ᱫᱟᱞᱚᱵ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ ᱟᱴᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱒᱗᱔ ᱠᱷᱚᱱ ᱗᱕᱓ ᱢᱤᱴᱟᱨ (᱘᱙᱙ ᱠᱷᱚᱱ ᱒,᱔᱗᱐ ᱯᱷᱩᱴ)᱾ ᱫᱮᱣᱜᱷᱚᱨ ᱩᱥᱩᱞ ᱚᱛᱮᱛ ᱨᱮᱫᱚ ᱠᱷᱟᱹᱞᱤ ᱢᱟᱥᱟᱞᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱞᱚᱠ ᱜᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱵᱩᱨᱩ ᱟᱨ ᱵᱤᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ ᱵᱩᱨᱩ ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱫᱚ ᱨᱟᱢᱜᱚᱲ, ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ, ᱠᱟᱛᱷᱤᱠᱩᱱᱰ ᱟᱨ [[ᱜᱳᱯᱤᱠᱟᱱᱫᱟᱨ]] ᱥᱤ.ᱰᱤ ᱵᱞᱚᱠ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱥᱮᱫ ᱯᱟᱠᱩᱲ ᱩᱥᱩᱞ ᱚᱛᱮᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ ᱟᱴᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱓᱑ ᱢᱤᱴᱟᱨ (᱑᱐᱒ ᱯᱷᱩᱴ) ᱩᱥᱩᱞᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮᱫᱚ ᱜᱳᱯᱤᱠᱟᱱᱫᱟᱨ ᱟᱨ ᱠᱟᱛᱷᱤᱠᱩᱱᱰ ᱥᱤ.ᱰᱤ ᱵᱞᱚᱠ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref>{{cite web| url = https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_A/20/2017_PART_A_DCHB_DUMKA.pdf|title = District Census Handbook, Dumka, Series 21, Part XII A| work= Page 8: Physical aspects, 2011 census |publisher= Directorate of Census Operations Jharkhand | access-date = 25 October 2020}}</ref>
ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱞᱚᱠ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ [[ᱨᱟᱢᱜᱚᱲ, ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ|ᱨᱟᱢᱜᱚᱲ]] ᱥᱤ.ᱰᱤ. ᱵᱞᱚᱠ, ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱫ [[ᱠᱟᱛᱷᱤᱠᱩᱱᱰ]] ᱟᱨ [[ᱥᱤᱠᱟᱨᱤᱯᱟᱲᱟ]] ᱥᱤ.ᱰᱤ ᱵᱞᱚᱠ, ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱮᱫ [[ᱨᱟᱱᱤᱥᱣᱚᱨ]] ᱟᱨ [[ᱢᱟᱥᱟᱞᱤᱭᱟᱹ, ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ|ᱢᱟᱥᱟᱞᱤᱭᱟᱹ]] ᱥᱤ.ᱰᱤ ᱵᱞᱚᱠ ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ [[ᱡᱟᱢᱟ, ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ|ᱡᱟᱢᱟ]] ᱥᱤ.ᱰᱤ ᱵᱞᱚᱠ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref>{{cite web | url = https://www.mapsofindia.com/maps/jharkhand/tehsil/dumka.html | title = Dumka CD block/ tehsil map |publisher = Maps of India | access-date = 25 October 2020}}</ref>
ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱞᱚᱠ ᱫᱚ ᱓᱗᱕.᱔᱕ ᱪᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱠᱤᱢᱤ ᱛᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref name=census2011>{{cite web| url = https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/2017_PART_B_DCHB_DUMKA.pdf |title = District Census Handbook, Dumka, Series 21, Part XII B| work= Page 25: District primary census abstract, 2011 census |publisher= Directorate of Census Operations Jharkhand | access-date = 25 October 2020}}</ref> ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱢᱩᱯᱷᱟᱥᱤᱞ ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱱᱚᱸᱰᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web| url = https://jhpolice.gov.in/dumka| title = District Police Profile - Dumka| publisher = Jharkhand Police| access-date = 25 October 2020| archive-date = 30 October 2020| archive-url = https://web.archive.org/web/20201030042217/https://www.jhpolice.gov.in/dumka| url-status = dead}}</ref> ᱟᱨ ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱞᱚᱠ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱮᱴᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web| url = https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/2017_PART_B_DCHB_DUMKA.pdf |title = District Census Handbook, Dumka, Series 21, Part XII B| work= Map of Dumka on the third page|publisher= Directorate of Census Operations Jharkhand | access-date = 25 October 2020}}</ref>
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
===ᱦᱚᱲ ᱮᱞ===
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱞᱚᱠ ᱨᱮ ᱜᱩᱴ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑,᱖᱓,᱒᱐᱑, ᱚᱱᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱑,᱓᱗,᱗᱓᱐ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱟᱹᱛᱩ ᱴᱚᱞᱟ ᱨᱮ ᱟᱨ ᱒᱕,᱔᱗᱑ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱘᱒,᱕᱘᱕ (᱕᱑%) ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱘᱐,᱖᱑᱖ (᱔᱙%) ᱠᱩᱲᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮᱱ ᱫᱚ ᱒᱕,᱑᱙᱗ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾<ref name=census2011/>
ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱞᱚᱠ ᱨᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ (᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ) ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱫᱚ [[ᱨᱟᱥᱤᱠᱯᱩᱨ]] (᱘,᱓᱒᱐), [[ᱫᱩᱫᱷᱟᱹᱱᱤ, ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ|ᱫᱩᱫᱷᱟᱹᱱᱤ]] (᱗,᱑᱑᱗) ᱟᱨ [[ᱢᱟᱨᱮ ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ]] (᱑᱐,᱐᱓᱔)᱾
===ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ===
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱞᱚᱠ ᱨᱮ ᱙᱖,᱗᱑᱙ (ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱷᱮᱨ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱗᱐.᱐᱘%) ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱕᱕,᱘᱓᱙ (᱕᱘%) ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱔᱙,᱘᱘᱐ (᱔᱒%) ᱠᱩᱲᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾
ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ [[ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ ᱫᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
{{ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱞᱚᱠ ᱠᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ|collapsible=y}}
===ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ===
᱒᱐᱐᱑ ᱨᱮ, ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱫᱚ ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱ ᱖,᱖᱐,᱒᱓᱓ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱟᱭᱳ ᱟᱲᱟᱝ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱨᱮᱱ ᱔᱑.᱑᱗%᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱫᱚ ᱖,᱑᱕,᱖᱖᱗ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱲᱟᱜ (᱓᱘.᱔᱔%) ᱟᱨ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱫᱚ ᱓,᱒᱗,᱗᱑᱔ (᱒᱐.᱔᱔%) ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱟᱭᱳ ᱟᱲᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name=censushandbook>{{cite web| url = https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_A/20/2017_PART_A_DCHB_DUMKA.pdf|title = District Census Handbook, Dumka, Series 21, Part XII A| work= Page 20: Note on Mother-tongue, 2011 census |publisher= Directorate of Census Operations Jharkhand | access-date = 25 October 2020}}</ref>
ᱮᱴᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱚᱲ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱚ ᱠᱚᱢ ᱜᱮᱭᱟ᱾
ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱫᱚ ᱡᱷᱟᱲᱠᱷᱚᱸᱰ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱫᱚ ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱱᱚᱛ ᱮᱢ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name="langoff">{{cite web|url=https://dumka.nic.in/sat/ |title=ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱣᱮᱵᱽᱥᱟᱭᱤᱴ (ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱛᱮ) |pages= |publisher= |access-date=9 October 2022 |url-status= |archive-url=}}</ref>
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱮᱞ ᱑᱐,᱔᱔,᱗᱒᱖ (᱗᱙.᱖᱐%), [[ᱤᱥᱞᱟᱢ]] ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱮᱞ ᱑,᱐᱖,᱘᱖᱕ (᱘.᱐᱙%), [[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ]] ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱮᱞ ᱘᱖,᱔᱐᱔ (᱖.᱕᱔%) ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱮᱞ ᱘᱓,᱔᱔᱗ (᱖.᱓᱑%)᱾<ref name=censushandbook/>
==ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱟᱞᱚᱛ==
᱒᱐᱐᱕ᱴ᱔ᱼ᱒᱐᱐᱕ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱽ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱖᱐ᱼ᱗᱐% ᱦᱚᱲ [[ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱜᱟᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱟᱛᱟᱨ]] ᱨᱮᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ, ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱦᱤᱸᱥ ᱓᱙.᱑% ᱨᱮ ᱠᱚᱢ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web | url = https://mpra.ub.uni-muenchen.de/45258/1/MPRA_paper_45258.pdf | title = Rural Poverty in Jharkhad, India| work = Table I: Spatial Distribution of Poverty in Jharkhand | publisher = Munich Personal RePEc Archive | access-date = 25 October 2020}}</ref><ref>{{cite web | url = https://niti.gov.in/writereaddata/files/Jharkhand%20presentation.pdf | title = Eliminating poverty | publisher = Jharkhand government | access-date = 25 October 2020}}</ref>
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ==
==ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ==
==ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱶᱟᱨ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
qu1vuclwaxaqrqbzr1059eanb8avvd3
ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ
14
21353
175990
111980
2025-07-05T12:46:26Z
MT731
2184
175990
wikitext
text/x-wiki
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ|ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ|ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱠᱚ]]
blu45f6kdgbii2tqkduwtyd1ije7ujn
ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ
0
21437
176015
160696
2025-07-06T00:39:45Z
MT731
2184
176015
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ
| native_name_lang =
| other_name = Littipara
| nickname =
| settlement_type = ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India Jharkhand
| pushpin_label_position = left
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱥᱤᱧᱚᱛ, ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ
| coordinates = {{coord|24|41|41.9|N|87|37|1|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_type2 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱯᱟᱠᱩᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱯᱟᱠᱩᱲ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type = [[:en:Federalism in India|ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱫᱤᱥᱣᱟᱹᱨᱤ]]
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 = 412.95
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 30
| population_total = ᱑,᱐᱖,᱗᱐᱑
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ
| demographics1_title1 = ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]]
| demographics1_title2 = ᱴᱚᱴᱷᱟᱠᱤᱭᱟᱹ
| demographics1_info2 = [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]], [[ᱢᱟᱞᱛᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱟᱞᱛᱳ]]
| demographics_type2 = ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ (᱒᱐᱑᱑)
| demographics2_title2 = ᱜᱩᱴ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ
| demographics2_info2 = ᱓᱔,᱐᱙᱙ (᱔᱐.᱗᱐%)
| timezone1 = [[Indian Standard Time|ᱟᱭ.ᱮᱥ.ᱴᱤ]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱘᱑᱖᱑᱐᱒
| area_code_type = Telephone/STD code
| area_code = ᱐᱖᱔᱓᱕
| registration_plate = JH-᱑᱖
| blank1_name_sec1 = [[ᱠᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank1_info_sec1 = [[ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ ᱠᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱛᱟᱞᱢᱟ|ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ]]
| blank2_name_sec1 = [[ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank2_info_sec1 = [[ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱛᱟᱞᱢᱟ|ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ]]
| website = {{URL|pakur.nic.in/}}
| footnotes =
}}
'''ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ''' ᱫᱚ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱯᱟᱠᱩᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱠᱩᱲ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ [[ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱫᱚ {{coord|24|41|41.9|N|87|37|1|E}} ᱾
ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ [[ᱯᱟᱠᱩᱲ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱘ ᱠᱤᱢᱤ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱠᱟᱭᱛᱮ ᱵᱩᱨᱩ ᱴᱚᱴᱷᱟᱠᱤᱭᱟᱹ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱟᱱ ᱨᱮᱦᱚᱸ, ᱯᱟᱠᱩᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱫᱚᱢ ᱟᱫᱚᱢ ᱴᱷᱮᱱ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱚᱛ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ᱾
ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ [[ᱯᱷᱟᱨᱟᱠᱠᱟ ᱯᱷᱤᱰᱟᱨ ᱠᱮᱱᱮᱞ]] ᱟᱨ [[ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱞᱩᱯ]] ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱱᱟᱱᱦᱟ ᱟᱹᱰᱤ ᱟᱨᱡᱟᱣᱟᱱ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ [[ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ]] ᱟᱨ [[ᱟᱢᱲᱟᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱟᱢᱲᱟᱯᱟᱲᱟ]] ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱠᱟᱭᱛᱮ ᱵᱩᱨᱩ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱢᱤᱫ ᱚᱠᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱱᱚᱸᱰᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱨ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱧᱩᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ, ᱱᱤᱛ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱡᱷᱚᱛᱚ ᱪᱟᱵᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱵᱩᱨᱩ ᱪᱚᱴ ᱠᱚᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱜᱮᱭᱟ᱾<ref>{{cite web | url = https://jsac.jharkhand.gov.in/Report_PDF/New_Soil_Report/Final-Soil-Report-Pakur-District-ADCC.pdf | title = Report of Soil Resorce Map | publisher = ADCC Infocad Private Limited | access-date = 20 November 2020 | archive-date = 27 July 2022 | archive-url = https://web.archive.org/web/20220727113048/http://jsac.jharkhand.gov.in/Report_PDF/New_Soil_Report/Final-Soil-Report-Pakur-District-ADCC.pdf | url-status = dead }}</ref><ref>{{cite web| url =https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_A/20/2008_PART_A_DCHB_PAKUR.pdf |title = District Census Handbook, Pakur, Series 21, Part XII A| work= Page 9, PhysicalAspects |publisher= Directorate of Census Operations Jharkhand | access-date = 20 November 2020}}</ref>
ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮ [[ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱮᱫ [[ᱵᱟᱨᱦᱟᱭᱮᱛ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱟᱨᱦᱟᱭᱮᱛ]] [[ᱯᱟᱴᱷᱱᱟ]] ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱫ [[ᱦᱤᱨᱚᱱᱯᱩᱨ ᱵᱚᱱᱚᱛ]], ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ [[ᱟᱢᱲᱟᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ ᱜᱳᱰᱰᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱥᱩᱱᱫᱚᱨᱯᱟᱦᱟᱨᱤ ᱵᱚᱱᱚᱛ]] ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref>{{cite web | url = https://www.mapsofindia.com/maps/jharkhand/tehsil/pakur.html | title = CD block/ tehsil map of Pakur | publisher = Maps of India | accessdate = 20 November 2020}}</ref><ref>{{cite web | url = https://www.mapsofindia.com/maps/jharkhand/tehsil/sahibganj.html | title = CD block/ tehsil map of Sahibganj | publisher = Maps of India | accessdate = 20 November 2020}}</ref><ref>{{cite web | url = https://www.mapsofindia.com/maps/jharkhand/tehsil/godda.html | title = CD block/ tehsil map of Godda | publisher = Maps of India | accessdate = 20 November 2020}}</ref>
ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱔᱑᱒.᱙᱕ ᱪᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱠᱤᱢᱤ ᱛᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref name=census2011>{{cite web| url = https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/2008_PART_B_DCHB_PAKUR.pdf | title = District Census Handbook, Pakur, Series 21, Part XII B| work= Page 25: District primary census abstract, 2011 census |publisher= Directorate of Census Operations Jharkhand | accessdate = 21 November 2020}}</ref> [[ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ]] ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱤᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱮᱵᱟᱭ ᱮᱢ ᱮᱫᱟ᱾<ref>{{cite web| url = https://jhpolice.gov.in/pakur| title = District Police Profile - Pakur| publisher = Jharkhand Police| accessdate = 21 November 2020}}{{Dead link|date=October 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱫᱚ [[ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ]] ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref>{{cite web| url = https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_A/20/2008_PART_A_DCHB_PAKUR.pdf |title = District Census Handbook, Pakur, Series 21, Part XII A| work= Map of Pakur on the third page |publisher= Directorate of Census Operations Jharkhand | accessdate = 21 November 2020}}</ref>
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
===ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ===
᱒᱐᱑᱒ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱜᱩᱴ ᱑,᱐᱖,᱗᱐᱑ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱡᱷᱚᱛᱚ ᱜᱮ ᱟᱹᱛᱩ ᱴᱚᱞᱟ ᱨᱮᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱕᱒,᱘᱕᱐ (᱕᱐%) ᱫᱚ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱕᱒,᱘᱕᱑ (᱕᱐%) ᱫᱚ ᱠᱩᱲᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱐ - ᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮᱱ ᱫᱚ ᱒᱑,᱙᱑᱙ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱫᱚ ᱗᱖,᱓᱕᱒ (᱗᱒.᱒᱓%) ᱜᱚᱴᱟᱱ᱾<ref name=census2011/>
===ᱥᱮᱪᱮᱫ===
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱓᱔,᱐᱙᱙ (᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱷᱮᱨ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱔᱐.᱗᱐%) ᱜᱟᱱ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱒᱑,᱒᱔᱗ (᱖᱒%) ᱫᱚ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱑᱒,᱘᱕᱒ (᱓᱘%) ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱫᱚ ᱠᱩᱲᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾
{{ᱯᱟᱠᱩᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ ᱫᱚᱨ}}
===ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ===
{{bar box
|title=ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ (᱒᱐᱑᱑)<ref name="Religion">{{cite web |title=Table C-01 Population By Religion - Jharkhand|url=https://censusindia.gov.in/nada/index.php/catalog/11377/download/14490/DDW20C-01%20MDDS.XLS|website=census.gov.in|publisher=[[Registrar General and Census Commissioner of India]]}}</ref>
|titlebar=#Fcd116
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
|float=left
|bars=
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|darkorange|52.13}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]]|dodgerblue|24.66}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ]]|green|11.58}}
{{bar percent|ᱥᱟᱨᱱᱟ|maroon|11.17}}
{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜ ᱥᱮ ᱵᱟᱝ ᱮᱦᱚᱵᱟᱜ|black|0.46}}
|caption=
}}
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱔᱗.᱗᱙% ᱦᱤᱱᱫᱩ, ᱑᱔.᱙᱐% ᱤᱥᱟᱹᱭ, ᱑᱐.᱙᱘% ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱟᱨ ᱑᱑.᱑᱗% [[ᱥᱟᱨᱱᱟ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ]] ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾
ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱗᱑.᱖᱘% ᱟᱨ ᱜᱚᱴᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱮᱠᱷᱟᱱ ᱔᱔.᱕᱙%᱾ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱘᱕% ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ, ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱫᱚ ᱠᱤᱱ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ [[ᱢᱟᱞ ᱢᱟᱦᱟᱲᱤᱭᱟ]] ᱟᱨ [[ᱥᱳᱣᱨᱤᱭᱟ ᱯᱟᱦᱟᱲᱤᱭᱟ]]᱾<ref name=admin>{{cite web|url=http://pakur.nic.in/Pkr_Dev_Report_PDF/chapter%201.pdf |title=Table 1.3: Select indicators of the administrative blocks, 2001 |work=District Human Development Report, Pakur |publisher=Pakur District Administration |accessdate=21 November 2020 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160128185306/http://pakur.nic.in/Pkr_Dev_Report_PDF/chapter%201.pdf |archivedate=28 January 2016 }}</ref>
[[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱫᱚ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]] ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱷᱮᱨ ᱨᱚᱲᱚᱜᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾
{{Pie chart
|caption = ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ (᱒᱐᱑᱑)<ref name="language"/>
|label1 = [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]] |value1 = 50.34 |color1 = mediumblue
|label2 = [[ᱢᱟᱞᱛᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱟᱞᱛᱳ]] |value2 = 21.47 |color2 = darkviolet
|label3 = [[ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ]] |value3 = 14.54 |color3 = red
|label4 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]] |value4 = 6.78 |color4 = gold
|label5 = [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]] |value5 = 3.57 |color5 = green
|label6 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] |value6 = 1.26 |color6 = orange
|label7 = ᱮᱴᱟᱜ |value7 = 2.04 |color7 = grey
}}
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱚᱠᱛᱮ ᱨᱮ, ᱕᱐.᱓᱔% ᱦᱚᱲ [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]], ᱒᱑.᱔᱗% ᱦᱚᱲ [[ᱢᱟᱞᱛᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱟᱞᱛᱳ]], ᱑᱔.᱕᱔% [[ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ]], ᱖.᱗᱘% [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]], ᱓.᱕᱗% [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]] ᱟᱨ ᱑.᱒᱖% ᱦᱚᱲ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱟᱭᱳ ᱟᱲᱟᱝ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱟ᱾<ref name="language">{{Cite web |url=https://censusindia.gov.in/nada/index.php/catalog/10207/download/13319/DDW-C16-STMT-MDDS-2000.XLSX|title=Table C-16 Population by Mother Tongue: Jharkhand|website=censusindia.gov.in|publisher=[[Registrar General and Census Commissioner of India]]}}</ref>
==ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱟᱞᱚᱛ==
᱒᱐᱐᱔-᱒᱐᱐᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱯᱟᱠᱩᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱ ᱕᱐-᱖᱐% ᱦᱚᱲ [[ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱜᱟᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱟᱛᱟᱨ]] (ᱵᱤ.ᱯᱤ.ᱮᱞ) ᱨᱮᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ, ᱫᱮᱣᱜᱷᱚᱨ ᱟᱨ ᱜᱟᱲᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱜᱮ ᱦᱟᱞᱚᱛ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web | url = https://mpra.ub.uni-muenchen.de/45258/1/MPRA_paper_45258.pdf | title = Rural Poverty in Jharkhand, India| work = Table I: Spatial Distribution of Poverty in Jharkhand | publisher = Munich Personal RePEc Archive | accessdate = 21 November 2020}}</ref> ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱚᱨ ᱑᱙᱙᱓-᱙᱔ ᱨᱮ ᱖᱖% ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱐᱔-᱒᱐᱐᱕ ᱨᱮ ᱔᱖% ᱠᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱒᱐᱐᱑ ᱨᱮᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚᱨ ᱓᱙.᱑% ᱨᱮ ᱦᱮᱡ ᱟᱬᱜᱳ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web | url = https://niti.gov.in/writereaddata/files/Jharkhand%20presentation.pdf | title = Eliminating poverty | publisher = Jharkhand government | accessdate = 21 November 2020}}</ref>
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ==
===ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱠᱷᱟᱸᱰᱟᱣ===
{{Pie chart
|caption= '''ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ<br/>ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱠᱷᱟᱸᱰᱟᱣ<br/>ᱦᱚᱨᱟ'''
|value1 = 38.56
|label1 = ᱪᱟᱹᱥᱤ
|value2 = 47.90
|label2 = ᱪᱟᱥ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱹ
|value3 = 3.35
|label3 = ᱚᱲᱟᱜ ᱠᱟᱹᱨᱤᱜᱚᱞ
|value4 = 10.20
|label4 = ᱮᱴᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ}}
===ᱯᱚᱨᱤᱠᱟᱴᱷᱟᱢᱳ===
===ᱠᱩᱭᱞᱟᱹ ᱠᱷᱟᱫᱟᱱ===
===ᱪᱟᱥ ᱠᱟᱹᱢᱤ===
===ᱞᱤᱪᱟᱹᱲ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱚᱲᱚ ᱥᱚᱯᱚᱦᱚᱫ===
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱒᱖ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱯᱨᱤᱼᱯᱨᱟᱭᱢᱟᱨᱤ ᱟᱥᱲᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱑᱗᱒ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱥᱲᱟ (ᱯᱨᱟᱭᱢᱟᱨᱤ), ᱕᱐ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱥᱲᱟ, ᱒ ᱭᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱥᱮᱠᱮᱱᱰᱟᱨᱤ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱥᱲᱟ, ᱒ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱥᱤᱱᱤᱭᱚᱨ ᱥᱮᱠᱮᱱᱰᱟᱨᱤ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱥᱲᱟ ᱟᱨ ᱑᱐᱐ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱫᱚ ᱪᱮᱫ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱥᱲᱟ ᱜᱮ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜᱼᱟ᱾
*ᱥᱤᱱᱤᱭᱚᱨ ᱥᱮᱠᱮᱱᱰᱟᱨᱤ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱥᱲᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱤᱱᱴᱟᱨ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮᱦᱚᱸ ᱵᱟᱲᱟᱭᱚᱜᱼᱟ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱟᱠᱩᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
lrkkpg4ejl02lrly58hkykob8z8ihnz
176016
176015
2025-07-06T00:41:19Z
MT731
2184
176016
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ
| native_name_lang =
| other_name = Littipara
| nickname =
| settlement_type = ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India Jharkhand
| pushpin_label_position = left
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱥᱤᱧᱚᱛ, ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ
| coordinates = {{coord|24|41|41.9|N|87|37|1|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_type2 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱯᱟᱠᱩᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱯᱟᱠᱩᱲ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type = [[:en:Federalism in India|ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱫᱤᱥᱣᱟᱹᱨᱤ]]
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 = 412.95
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 30
| population_total = ᱑,᱐᱖,᱗᱐᱑
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ
| demographics1_title1 = ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]]
| demographics1_title2 = ᱴᱚᱴᱷᱟᱠᱤᱭᱟᱹ
| demographics1_info2 = [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]], [[ᱢᱟᱞᱛᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱟᱞᱛᱳ]]
| demographics_type2 = ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ (᱒᱐᱑᱑)
| demographics2_title2 = ᱜᱩᱴ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ
| demographics2_info2 = ᱓᱔,᱐᱙᱙ (᱔᱐.᱗᱐%)
| timezone1 = [[Indian Standard Time|ᱟᱭ.ᱮᱥ.ᱴᱤ]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱘᱑᱖᱑᱐᱒
| area_code_type = ᱴᱚᱴᱷᱟ/ᱮᱥ.ᱴᱤ.ᱰᱤ ᱠᱳᱰ
| area_code = ᱐᱖᱔᱓᱕
| registration_plate = JH-᱑᱖
| blank1_name_sec1 = [[ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ
| blank1_info_sec1 = [[ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ]]
| blank2_name_sec1 = [[ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ
| blank2_info_sec1 = [[ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ]]
| website = {{URL|pakur.nic.in/}}
| footnotes =
}}
'''ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ''' ᱫᱚ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱯᱟᱠᱩᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱠᱩᱲ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ [[ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱫᱚ {{coord|24|41|41.9|N|87|37|1|E}} ᱾
ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ [[ᱯᱟᱠᱩᱲ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱘ ᱠᱤᱢᱤ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱠᱟᱭᱛᱮ ᱵᱩᱨᱩ ᱴᱚᱴᱷᱟᱠᱤᱭᱟᱹ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱟᱱ ᱨᱮᱦᱚᱸ, ᱯᱟᱠᱩᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱫᱚᱢ ᱟᱫᱚᱢ ᱴᱷᱮᱱ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱚᱛ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ᱾
ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ [[ᱯᱷᱟᱨᱟᱠᱠᱟ ᱯᱷᱤᱰᱟᱨ ᱠᱮᱱᱮᱞ]] ᱟᱨ [[ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱞᱩᱯ]] ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱱᱟᱱᱦᱟ ᱟᱹᱰᱤ ᱟᱨᱡᱟᱣᱟᱱ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ [[ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ]] ᱟᱨ [[ᱟᱢᱲᱟᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱟᱢᱲᱟᱯᱟᱲᱟ]] ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱠᱟᱭᱛᱮ ᱵᱩᱨᱩ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱢᱤᱫ ᱚᱠᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱱᱚᱸᱰᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱨ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱧᱩᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ, ᱱᱤᱛ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱡᱷᱚᱛᱚ ᱪᱟᱵᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱵᱩᱨᱩ ᱪᱚᱴ ᱠᱚᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱜᱮᱭᱟ᱾<ref>{{cite web | url = https://jsac.jharkhand.gov.in/Report_PDF/New_Soil_Report/Final-Soil-Report-Pakur-District-ADCC.pdf | title = Report of Soil Resorce Map | publisher = ADCC Infocad Private Limited | access-date = 20 November 2020 | archive-date = 27 July 2022 | archive-url = https://web.archive.org/web/20220727113048/http://jsac.jharkhand.gov.in/Report_PDF/New_Soil_Report/Final-Soil-Report-Pakur-District-ADCC.pdf | url-status = dead }}</ref><ref>{{cite web| url =https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_A/20/2008_PART_A_DCHB_PAKUR.pdf |title = District Census Handbook, Pakur, Series 21, Part XII A| work= Page 9, PhysicalAspects |publisher= Directorate of Census Operations Jharkhand | access-date = 20 November 2020}}</ref>
ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮ [[ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱮᱫ [[ᱵᱟᱨᱦᱟᱭᱮᱛ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱟᱨᱦᱟᱭᱮᱛ]] [[ᱯᱟᱴᱷᱱᱟ]] ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱫ [[ᱦᱤᱨᱚᱱᱯᱩᱨ ᱵᱚᱱᱚᱛ]], ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ [[ᱟᱢᱲᱟᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ ᱜᱳᱰᱰᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱥᱩᱱᱫᱚᱨᱯᱟᱦᱟᱨᱤ ᱵᱚᱱᱚᱛ]] ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref>{{cite web | url = https://www.mapsofindia.com/maps/jharkhand/tehsil/pakur.html | title = CD block/ tehsil map of Pakur | publisher = Maps of India | accessdate = 20 November 2020}}</ref><ref>{{cite web | url = https://www.mapsofindia.com/maps/jharkhand/tehsil/sahibganj.html | title = CD block/ tehsil map of Sahibganj | publisher = Maps of India | accessdate = 20 November 2020}}</ref><ref>{{cite web | url = https://www.mapsofindia.com/maps/jharkhand/tehsil/godda.html | title = CD block/ tehsil map of Godda | publisher = Maps of India | accessdate = 20 November 2020}}</ref>
ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱔᱑᱒.᱙᱕ ᱪᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱠᱤᱢᱤ ᱛᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref name=census2011>{{cite web| url = https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/2008_PART_B_DCHB_PAKUR.pdf | title = District Census Handbook, Pakur, Series 21, Part XII B| work= Page 25: District primary census abstract, 2011 census |publisher= Directorate of Census Operations Jharkhand | accessdate = 21 November 2020}}</ref> [[ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ]] ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱤᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱮᱵᱟᱭ ᱮᱢ ᱮᱫᱟ᱾<ref>{{cite web| url = https://jhpolice.gov.in/pakur| title = District Police Profile - Pakur| publisher = Jharkhand Police| accessdate = 21 November 2020}}{{Dead link|date=October 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱫᱚ [[ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ]] ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref>{{cite web| url = https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_A/20/2008_PART_A_DCHB_PAKUR.pdf |title = District Census Handbook, Pakur, Series 21, Part XII A| work= Map of Pakur on the third page |publisher= Directorate of Census Operations Jharkhand | accessdate = 21 November 2020}}</ref>
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
===ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ===
᱒᱐᱑᱒ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱜᱩᱴ ᱑,᱐᱖,᱗᱐᱑ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱡᱷᱚᱛᱚ ᱜᱮ ᱟᱹᱛᱩ ᱴᱚᱞᱟ ᱨᱮᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱕᱒,᱘᱕᱐ (᱕᱐%) ᱫᱚ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱕᱒,᱘᱕᱑ (᱕᱐%) ᱫᱚ ᱠᱩᱲᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱐ - ᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮᱱ ᱫᱚ ᱒᱑,᱙᱑᱙ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱫᱚ ᱗᱖,᱓᱕᱒ (᱗᱒.᱒᱓%) ᱜᱚᱴᱟᱱ᱾<ref name=census2011/>
===ᱥᱮᱪᱮᱫ===
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱓᱔,᱐᱙᱙ (᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱷᱮᱨ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱔᱐.᱗᱐%) ᱜᱟᱱ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱒᱑,᱒᱔᱗ (᱖᱒%) ᱫᱚ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱑᱒,᱘᱕᱒ (᱓᱘%) ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱫᱚ ᱠᱩᱲᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾
{{ᱯᱟᱠᱩᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ ᱫᱚᱨ}}
===ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ===
{{bar box
|title=ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ (᱒᱐᱑᱑)<ref name="Religion">{{cite web |title=Table C-01 Population By Religion - Jharkhand|url=https://censusindia.gov.in/nada/index.php/catalog/11377/download/14490/DDW20C-01%20MDDS.XLS|website=census.gov.in|publisher=[[Registrar General and Census Commissioner of India]]}}</ref>
|titlebar=#Fcd116
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
|float=left
|bars=
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|darkorange|52.13}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]]|dodgerblue|24.66}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ]]|green|11.58}}
{{bar percent|ᱥᱟᱨᱱᱟ|maroon|11.17}}
{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜ ᱥᱮ ᱵᱟᱝ ᱮᱦᱚᱵᱟᱜ|black|0.46}}
|caption=
}}
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱔᱗.᱗᱙% ᱦᱤᱱᱫᱩ, ᱑᱔.᱙᱐% ᱤᱥᱟᱹᱭ, ᱑᱐.᱙᱘% ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱟᱨ ᱑᱑.᱑᱗% [[ᱥᱟᱨᱱᱟ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ]] ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾
ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱗᱑.᱖᱘% ᱟᱨ ᱜᱚᱴᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱮᱠᱷᱟᱱ ᱔᱔.᱕᱙%᱾ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱠᱚ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱘᱕% ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ, ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱫᱚ ᱠᱤᱱ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ [[ᱢᱟᱞ ᱢᱟᱦᱟᱲᱤᱭᱟ]] ᱟᱨ [[ᱥᱳᱣᱨᱤᱭᱟ ᱯᱟᱦᱟᱲᱤᱭᱟ]]᱾<ref name=admin>{{cite web|url=http://pakur.nic.in/Pkr_Dev_Report_PDF/chapter%201.pdf |title=Table 1.3: Select indicators of the administrative blocks, 2001 |work=District Human Development Report, Pakur |publisher=Pakur District Administration |accessdate=21 November 2020 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160128185306/http://pakur.nic.in/Pkr_Dev_Report_PDF/chapter%201.pdf |archivedate=28 January 2016 }}</ref>
[[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱫᱚ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]] ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱷᱮᱨ ᱨᱚᱲᱚᱜᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾
{{Pie chart
|caption = ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ (᱒᱐᱑᱑)<ref name="language"/>
|label1 = [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]] |value1 = 50.34 |color1 = mediumblue
|label2 = [[ᱢᱟᱞᱛᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱟᱞᱛᱳ]] |value2 = 21.47 |color2 = darkviolet
|label3 = [[ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ]] |value3 = 14.54 |color3 = red
|label4 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]] |value4 = 6.78 |color4 = gold
|label5 = [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]] |value5 = 3.57 |color5 = green
|label6 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] |value6 = 1.26 |color6 = orange
|label7 = ᱮᱴᱟᱜ |value7 = 2.04 |color7 = grey
}}
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱚᱠᱛᱮ ᱨᱮ, ᱕᱐.᱓᱔% ᱦᱚᱲ [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]], ᱒᱑.᱔᱗% ᱦᱚᱲ [[ᱢᱟᱞᱛᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱟᱞᱛᱳ]], ᱑᱔.᱕᱔% [[ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ]], ᱖.᱗᱘% [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]], ᱓.᱕᱗% [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]] ᱟᱨ ᱑.᱒᱖% ᱦᱚᱲ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱟᱭᱳ ᱟᱲᱟᱝ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱟ᱾<ref name="language">{{Cite web |url=https://censusindia.gov.in/nada/index.php/catalog/10207/download/13319/DDW-C16-STMT-MDDS-2000.XLSX|title=Table C-16 Population by Mother Tongue: Jharkhand|website=censusindia.gov.in|publisher=[[Registrar General and Census Commissioner of India]]}}</ref>
==ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱟᱞᱚᱛ==
᱒᱐᱐᱔-᱒᱐᱐᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱯᱟᱠᱩᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱ ᱕᱐-᱖᱐% ᱦᱚᱲ [[ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱜᱟᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱟᱛᱟᱨ]] (ᱵᱤ.ᱯᱤ.ᱮᱞ) ᱨᱮᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ, ᱫᱮᱣᱜᱷᱚᱨ ᱟᱨ ᱜᱟᱲᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱜᱮ ᱦᱟᱞᱚᱛ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web | url = https://mpra.ub.uni-muenchen.de/45258/1/MPRA_paper_45258.pdf | title = Rural Poverty in Jharkhand, India| work = Table I: Spatial Distribution of Poverty in Jharkhand | publisher = Munich Personal RePEc Archive | accessdate = 21 November 2020}}</ref> ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱚᱨ ᱑᱙᱙᱓-᱙᱔ ᱨᱮ ᱖᱖% ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱐᱔-᱒᱐᱐᱕ ᱨᱮ ᱔᱖% ᱠᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱒᱐᱐᱑ ᱨᱮᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚᱨ ᱓᱙.᱑% ᱨᱮ ᱦᱮᱡ ᱟᱬᱜᱳ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web | url = https://niti.gov.in/writereaddata/files/Jharkhand%20presentation.pdf | title = Eliminating poverty | publisher = Jharkhand government | accessdate = 21 November 2020}}</ref>
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ==
===ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱠᱷᱟᱸᱰᱟᱣ===
{{Pie chart
|caption= '''ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ<br/>ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱠᱷᱟᱸᱰᱟᱣ<br/>ᱦᱚᱨᱟ'''
|value1 = 38.56
|label1 = ᱪᱟᱹᱥᱤ
|value2 = 47.90
|label2 = ᱪᱟᱥ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱹ
|value3 = 3.35
|label3 = ᱚᱲᱟᱜ ᱠᱟᱹᱨᱤᱜᱚᱞ
|value4 = 10.20
|label4 = ᱮᱴᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ}}
===ᱯᱚᱨᱤᱠᱟᱴᱷᱟᱢᱳ===
===ᱠᱩᱭᱞᱟᱹ ᱠᱷᱟᱫᱟᱱ===
===ᱪᱟᱥ ᱠᱟᱹᱢᱤ===
===ᱞᱤᱪᱟᱹᱲ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱚᱲᱚ ᱥᱚᱯᱚᱦᱚᱫ===
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱞᱤᱴᱤᱯᱟᱲᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱒᱖ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱯᱨᱤᱼᱯᱨᱟᱭᱢᱟᱨᱤ ᱟᱥᱲᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱑᱗᱒ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱥᱲᱟ (ᱯᱨᱟᱭᱢᱟᱨᱤ), ᱕᱐ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱥᱲᱟ, ᱒ ᱭᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱥᱮᱠᱮᱱᱰᱟᱨᱤ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱥᱲᱟ, ᱒ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱥᱤᱱᱤᱭᱚᱨ ᱥᱮᱠᱮᱱᱰᱟᱨᱤ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱥᱲᱟ ᱟᱨ ᱑᱐᱐ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱫᱚ ᱪᱮᱫ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱥᱲᱟ ᱜᱮ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜᱼᱟ᱾
*ᱥᱤᱱᱤᱭᱚᱨ ᱥᱮᱠᱮᱱᱰᱟᱨᱤ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱥᱲᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱤᱱᱴᱟᱨ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮᱦᱚᱸ ᱵᱟᱲᱟᱭᱚᱜᱼᱟ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱟᱠᱩᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
2qe1nfcoxj3zkx0t9mbqvjmtbmvdkla
ᱵᱟᱨᱦᱟᱨᱣᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ
0
21630
176012
157933
2025-07-06T00:32:17Z
MT731
2184
176012
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱵᱟᱨᱦᱟᱨᱣᱟ
| native_name_lang =
| other_name = Barharwa
| nickname =
| settlement_type = ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India Jharkhand
| pushpin_label_position = left
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱥᱤᱧᱚᱛ, ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ
| coordinates = {{coord|24|51|28|N|87|46|27|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_type2 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type = [[:en:Federalism in India|ᱡᱩᱢᱤᱫᱽ ᱫᱤᱥᱣᱟᱹᱨᱤ]]
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 = 171.39
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 38
| population_total = ᱑᱘᱐,᱗᱗᱐
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ
| demographics1_title1 = ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]]
| demographics_type2 = ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ (᱒᱐᱑᱑)
| demographics2_title2 = ᱜᱩᱴ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ
| demographics2_info2 = ᱘᱕,᱒᱘᱑ (᱕᱘.᱕᱔%)
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱘᱑᱖᱑᱐᱙ (ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ)
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ/ᱮᱥ.ᱴᱤ.ᱰᱤ
| area_code = ᱐᱖᱔᱓᱖
| registration_plate = JH ᱑᱘
| blank1_name_sec1 = [[ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank1_info_sec1 = [[ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱛᱟᱞᱢᱟ|ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ]]
| blank2_name_sec1 = [[ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank2_info_sec1 = [[ᱯᱟᱠᱩᱲ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱛᱟᱞᱢᱟ|ᱯᱟᱠᱩᱲ]]
| website = {{URL|sahibganj.nic.in/}}
| footnotes =
}}
'''ᱵᱟᱨᱦᱟᱨᱣᱟ''' ᱫᱚ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ [[ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱵᱟᱨᱦᱟᱨᱣᱟ]] ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱵᱟᱨᱦᱟᱨᱣᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ {{coord|25|51|28|N|87|46|27|E}}<ref>{{cite web| url = http://wikimapia.org/14009470/Barharwa-Junction-Rail-Station-ER | title= Barharwa Junction Rail Station (ER) | work= Jharkhand| publisher= Wikimapia | access-date = 12 January 2016}}</ref>
ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱯᱮᱭᱟ ᱱᱟᱪᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱼ (᱑) ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ ᱜᱟᱝᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱨᱮ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱵᱩᱨᱩ ᱴᱚᱴᱷᱟ, (᱒) ᱩᱥᱩᱞ, ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱟᱨ (᱓) ᱵᱩᱨᱩ ᱟᱨ ᱜᱟᱝᱜᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱱᱦᱟ ᱟᱨᱡᱟᱣᱟᱱ ᱟᱞᱩᱵᱷᱤᱭᱟᱞ ᱠᱷᱚᱸᱰ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱞᱩᱯ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱜᱟᱰᱟ - ᱜᱟᱝᱜᱟ, ᱜᱩᱢᱟᱱᱤ ᱟᱨ ᱵᱟᱸᱥᱞᱳᱭ ᱞᱤᱸᱜᱤ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱩᱫᱷᱣᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱩᱫᱷᱣᱟ]] ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱫ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱢᱩᱨᱥᱤᱫᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱯᱷᱟᱨᱟᱠᱠᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱯᱷᱟᱨᱟᱠᱠᱟ]] ᱟᱨ [[ᱥᱟᱢᱥᱮᱨᱜᱚᱸᱡᱽ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱟᱢᱥᱮᱨᱜᱚᱸᱡᱽ]] ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱥᱮᱫ [[ᱯᱟᱠᱩᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱯᱟᱠᱩᱲ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱯᱟᱠᱩᱲ]] ᱟᱨ [[ᱦᱤᱨᱚᱱᱯᱩᱨ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱦᱤᱨᱚᱱᱯᱩᱨ]] ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ [[ᱯᱟᱴᱷᱱᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱯᱟᱴᱷᱱᱟ]] ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref>{{cite web | url = https://www.mapsofindia.com/maps/jharkhand/tehsil/sahibganj.html | title = CD block/ tehsil map of Sahibganj | publisher = Maps of India | access-date = 14 November 2020}}</ref><ref>{{cite web | url = https://www.mapsofindia.com/maps/westbengal/tehsil/murshidabad.html | title = CD block/ tehsil map of Murshidabad | publisher = Maps of India | access-date = 14 November 2020}}</ref><ref>{{cite web | url = https://www.mapsofindia.com/maps/jharkhand/tehsil/pakur.html | title = CD block/ tehsil map of Pakur | access-date = 14 November 2020}}</ref>
ᱵᱟᱨᱦᱟᱨᱣᱟ ᱫᱚ ᱑᱗᱑.᱓᱙ ᱪᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱠᱤᱢᱤ ᱛᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref name=census2011>{{cite web| url = https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/2007_PART_B_DCHB_SAHIBGANJ.pdf |title = District Census Handbook, Sahibganj, Series 21, Part XII B| work= Page 25: District primary census abstract, 2011 census |publisher= Directorate of Census Operations Jharkhand | access-date = 14 November 2020}}</ref> [[ᱵᱟᱨᱦᱟᱨᱣᱟ]] ᱟᱨ [[ᱠᱳᱴᱟᱞᱯᱳᱠᱷᱟᱨ]] ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱤᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱮᱵᱟᱭ ᱮᱢ ᱮᱫᱟ᱾<ref>{{cite web| url = https://jhpolice.gov.in/sahibganj| title = District Police Profile - Sahibganj| publisher = Jharkhand Police| access-date = 14 November 2020| archive-date = 24 November 2020| archive-url = https://web.archive.org/web/20201124041957/https://jhpolice.gov.in/sahibganj| url-status = dead}}</ref><ref>{{cite web | url = https://sahibganj.nic.in/police/ | title = Police | publisher = Government of Jharkhand | access-date = 14 November 2020}}</ref>
== ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ ==
=== ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ===
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱵᱚᱨᱦᱟᱨᱣᱟ ᱥᱤ.ᱰᱤ. ᱵᱞᱚᱠ ᱨᱮ ᱑᱘᱐,᱗᱗᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱚᱱᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱖᱘,᱑᱕᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱫᱚ ᱟᱹᱛᱩ ᱟᱨ ᱑᱒,᱖᱑᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱫᱚ ᱱᱟᱜᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱙᱒,᱒᱒᱘ (᱕᱑%) ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱘᱘,᱕᱔᱒ (᱔᱙%) ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱐ᱼ᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱓᱕,᱑᱒ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱩᱪᱚᱱᱟ ᱟᱠᱟᱱ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱒᱐,᱖᱔᱕ (᱑᱑.᱔᱒%) ᱟᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱑᱕,᱑᱙᱑ (᱘.᱔᱐%)᱾<ref name=census2011/>
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ [[ᱵᱟᱨᱦᱟᱨᱣᱟ]] ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱒᱒,᱖᱑᱗ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name=census2>{{cite web| url = http://censusindia.gov.in/pca/cdb_pca_census/Houselisting-housing-JK.html |title = 2011 Census C.D. Block Wise Primary Census Abstract Data(PCA) | work= Jharkhand – District-wise CD Blocks|publisher= Registrar General and Census Commissioner, India | access-date = 12 January 2016}}</ref>
=== ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ ===
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱵᱚᱨᱦᱟᱨᱣᱟ ᱥᱤ.ᱰᱤ. ᱵᱞᱚᱠ ᱨᱮ ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱜᱩᱴ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱫᱚ ᱘᱕,᱒᱘᱑ (᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱕᱘.᱕᱔%) ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱔᱘,᱖᱗᱙ (᱕᱗%) ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱓᱖,᱖᱐᱒ (᱔᱓%) ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱜᱟᱲ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ( ᱠᱩᱲᱤ ᱟᱨ ᱠᱚᱲᱟ ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ) ᱫᱚ ᱑᱔% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name=census2/>
=== ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ===
{{bar box
|title=ᱵᱟᱨᱦᱟᱨᱣᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ (᱒᱐᱑᱑)<ref name="Religion"/>
|titlebar=#Fcd116
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
|float=left
|bars=
{{bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ|ᱢᱩᱥᱞᱟᱹ]]|green|52.35}}
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|darkorange|45.33}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]]|dodgerblue|1.10}}
{{bar percent|[[ᱥᱟᱨᱱᱟ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱥᱟᱨᱱᱟ]]|maroon|1.09}}
{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜ|black|0.13}}
}}
ᱢᱩᱥᱞᱟᱹ (ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱠᱟᱭᱛᱮ ᱵᱟᱝᱜᱟᱞᱤ ᱢᱩᱥᱞᱟᱹ) ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ, ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱠᱚᱦᱚᱸ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱟᱨ ᱥᱟᱨᱱᱟ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱞᱮᱠᱷᱟᱥᱤᱫ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾<ref name="Religion">{{cite web |title=Table C-01 Population By Religion - Jharkhand|url=https://censusindia.gov.in/nada/index.php/catalog/11377/download/14490/DDW20C-01%20MDDS.XLS|website=census.gov.in|publisher=[[Registrar General and Census Commissioner of India]]}}</ref>
{{Pie chart
|caption = ᱵᱟᱨᱦᱟᱨᱣᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ (᱒᱐᱑᱑)<ref name="language"/>
|label1 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]] |value1 = 61.05 |color1 = gold
|label2 = [[ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ]] |value2 = 14.78 |color2 = red
|label3 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] |value3 = 9.47 |color3 = orange
|label4 = [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]] |value4 = 6.56 |color4 = mediumblue
|label5 = [[ᱵᱷᱳᱡᱽᱯᱩᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱷᱳᱡᱽᱯᱩᱨᱤ]] |value5 = 3.73 |color5 = lightsalmon
|label6 = [[ᱠᱩᱨᱩᱠᱷ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱩᱨᱩᱠᱷ]] |value6 = 1.39 |color6 = orchid
|label7 = [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]] |value7 = 1.33 |color7 = green
|labe8 = ᱮᱴᱟᱜ |value8 = 1.69 |color8 = grey
}}
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱚᱠᱛᱚ, ᱖᱑.᱐᱕% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]], ᱑᱔.᱗᱘% [[ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ]], ᱙.᱔᱗% [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], ᱖.᱕᱖% [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]], ᱓.᱗᱓% [[ᱵᱷᱳᱡᱽᱯᱩᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱷᱳᱡᱽᱯᱩᱨᱤ]], ᱑.᱓᱙% [[ᱠᱩᱨᱩᱠᱷ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱩᱨᱩᱠᱷ]] ᱟᱨ ᱑.᱓᱓% [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]] ᱫᱚ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱟ᱾<ref name="language">{{Cite web |url=https://censusindia.gov.in/nada/index.php/catalog/10207/download/13319/DDW-C16-STMT-MDDS-2000.XLSX|title=Table C-16 Population by Mother Tongue: Jharkhand|website=censusindia.gov.in|publisher=[[Registrar General and Census Commissioner of India]]}}</ref>
== ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱟᱞᱚᱛ ==
᱒᱐᱐᱔ᱼ᱒᱐᱐᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱦᱤᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱕᱐ᱼ᱖᱐% ᱦᱚᱲ ᱵᱤ.ᱯᱤ.ᱮᱞ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱯᱟᱠᱩᱨ, ᱫᱮᱣᱜᱷᱚᱨ ᱟᱨ ᱜᱚᱨᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱦᱚᱸ ᱚᱱᱠᱟ ᱦᱟᱞᱚᱛ ᱨᱮᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾<ref>{{cite web | url = https://mpra.ub.uni-muenchen.de/45258/1/MPRA_paper_45258.pdf | title = Rural Poverty in Jharkhad, India| work = Table I: Spatial Distribution of Poverty in Jharkhand | publisher = Munich Personal RePEc Archive | access-date = 1 November 2020}}</ref>
ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱟᱹᱛᱩ ᱴᱚᱞᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱟᱞᱚᱛ ᱫᱚ ᱑᱙᱙᱓ ᱨᱮ ᱖᱖% ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱐᱔ ᱨᱮ ᱔᱖% ᱨᱮ ᱠᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱓᱙.᱑% ᱨᱮ ᱟᱬᱜᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
ib5hfpioycrdlcsasqc1b3mju2425dn
ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ
0
21644
176009
157935
2025-07-06T00:28:47Z
MT731
2184
176009
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ
| native_name_lang =
| other_name =
| nickname =
| settlement_type = ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India Jharkhand#India
| pushpin_label_position = left
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ
| coordinates = {{coord|25|1|33|N|87|50|52|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_type2 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type = [[:en:Federalism in India|ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱫᱤᱥᱣᱟᱹᱨᱤ]]
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 = 140.76
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 30
| population_total = ᱑᱔᱕,᱘᱙᱙
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ
| demographics1_title1 = ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]]
| demographics_type2 = ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ (᱒᱐᱑᱑)
| demographics2_title2 = ᱜᱩᱴ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ
| demographics2_info2 = ᱕᱙,᱔᱘᱖ (᱕᱑.᱒᱘%)
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱘᱑᱖᱑᱐᱘ (ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ)<br/>᱘᱑᱖᱑᱑᱖ (ᱛᱤᱱ ᱯᱟᱦᱟᱨ)
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ/ᱮᱥ.ᱴᱤ.ᱰᱤ ᱠᱳᱰ
| area_code = ᱐᱖᱔᱒᱖
| registration_plate = JH ᱑᱘
| blank1_name_sec1 = [[ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank1_info_sec1 = [[ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱛᱟᱞᱢᱟ|ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ]]
| blank2_name_sec1 = [[ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank2_info_sec1 = [[ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ]]
| website = {{URL|sahibganj.nic.in/}}
| footnotes =
}}
'''ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ''' ᱫᱚ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ [[ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
[[ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ]] ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱫᱚ {{coord|25|1|33|N|87|50|52|E}}᱾<ref>{{cite web| url = http://wikimapia.org/8008568/RAJMAHAL-BLOCK-by-Sandip-kumar-BDO | title= Rajmahal Block by Sanjiv Kumar, BDO | work= Jharkhand| publisher= Wikimapia | accessdate = 12 January 2016}}</ref>
ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ [[ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱓᱒ ᱠᱤᱢᱤ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾{{citation needed|date=August 2021}}
ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱯᱮᱭᱟ ᱱᱟᱪᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱼ (᱑) ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ ᱜᱟᱝᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱨᱮ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱵᱩᱨᱩ ᱴᱚᱴᱷᱟ, (᱒) ᱩᱥᱩᱞ, ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱟᱨ (᱓) ᱵᱩᱨᱩ ᱟᱨ ᱜᱟᱝᱜᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱱᱦᱟ ᱟᱨᱡᱟᱣᱟᱱ ᱟᱞᱩᱵᱷᱤᱭᱟᱞ ᱠᱷᱚᱸᱰ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱞᱩᱯ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web| url = https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_A/20/2007_PART_A_DCHB_SAHIBGANJ.pdf|title = District Census Handbook, Sahibganj, Series 21, Part XII A| work= Page 13: Physical aspects, 2011 census |publisher= Directorate of Census Operations Jharkhand | accessdate = 14 November 2020}}</ref> ᱱᱚᱶᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱜᱟᱰᱟ - ᱜᱟᱝᱜᱟ, ᱜᱩᱢᱟᱱᱤ ᱟᱨ ᱵᱟᱸᱥᱞᱳᱭ ᱞᱤᱸᱜᱤ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name=geography2>{{cite web | url = http://sahibganj.nic.in/en/profile.html | title = District Profile – Physical Aspects | work = Jharkhand | publisher = Sahibganj district administration | accessdate = 14 November 2020 | url-status = dead | archiveurl =https://web.archive.org/web/20160304095412/http://sahibganj.nic.in/en/profile.html | archivedate = 4 March 2016 }}</ref>
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
===ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ===
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱟᱞ ᱥᱤ.ᱰᱤ. ᱵᱞᱚᱠ ᱨᱮ ᱑᱔᱕,᱘᱙᱙ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱚᱱᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱔᱐,᱕᱖᱓ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱟᱹᱛᱩ ᱟᱨ ᱕,᱓᱓᱖ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱗᱕,᱑᱕᱓ (᱕᱒%) ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱗᱐,᱗᱔᱖ (᱔᱘%) ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱐-᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱒᱙,᱘᱙᱗ ᱦᱚᱲ᱾ ᱥᱩᱪᱚᱱᱟ ᱟᱠᱟᱱ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱖,᱒᱓᱔ (᱔.᱒᱗%) ᱟᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱘,᱗᱙᱙ (᱖.᱐᱓%)᱾<ref name=census2011/>
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱛᱤᱱ ᱯᱟᱦᱟᱨ]] ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱕,᱓᱓᱖ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾<ref name=census2>{{cite web| url = http://censusindia.gov.in/pca/cdb_pca_census/Houselisting-housing-JK.html |title = 2011 Census C.D. Block Wise Primary Census Abstract Data(PCA) | work= Jharkhand – District-wise CD Blocks|publisher= Registrar General and Census Commissioner, India | accessdate = 12 January 2016}}</ref>
===ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ===
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱟᱞ ᱥᱤ.ᱰᱤ. ᱵᱽᱞᱚᱠ ᱨᱮ ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱜᱩᱴ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱫᱚ ᱕᱙,᱔᱘᱖ (᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱕᱑.᱒᱘%) ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱓᱕,᱖᱔᱑ (᱖᱐%) ᱫᱚ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱒᱓,᱘᱔᱕ (᱔᱐%) ᱫᱚ ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ (ᱠᱩᱲᱤ ᱟᱨ ᱠᱚᱲᱟ ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ) ᱫᱚ ᱒᱐% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
===ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ===
{{bar box
|title=ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ (᱒᱐᱑᱑)<ref name="Religion"/>
|titlebar=#Fcd116
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
|float=left
|bars=
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|darkorange|51.23}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱞᱟᱢ]]|green|45.57}}
{{bar percent|[[ᱥᱟᱨᱱᱟ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱥᱟᱨᱱᱟ]]|maroon|2.10}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]]|dodgerblue|1.02}}
{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜ|black|0.08}}
}}
ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ ᱠᱚ (ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱛᱮ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ ᱠᱚ) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱦᱚᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ, ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱟᱨ ᱥᱟᱨᱱᱟ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱠᱚᱢ ᱜᱮᱭᱟ᱾<ref name="Religion">{{cite web |title=Table C-01 Population By Religion - Jharkhand|url=https://censusindia.gov.in/nada/index.php/catalog/11377/download/14490/DDW20C-01%20MDDS.XLS|website=census.gov.in|publisher=[[Registrar General and Census Commissioner of India]]}}</ref>
{{Pie chart
|caption = ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ (᱒᱐᱑᱑)<ref name="language"/>
|label1 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]] |value1 = 38.88 |color1 = gold
|label2 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] |value2 = 32.40 |color2 = orange
|label3 = [[ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ]] |value3 = 12.21 |color3 = red
|label4 = [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]] |value4 = 5.61 |color4 = mediumblue
|label5 = [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]] |value5 = 4.63 |color5 = green
|label6 = [[ᱵᱷᱳᱡᱽᱯᱩᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱷᱳᱡᱽᱯᱩᱨᱤ]] |value6 = 2.96 |color6 = lightsalmon
|label7 = [[ᱠᱩᱨᱩᱠᱷ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱩᱨᱩᱠᱷ]] |value7 = 1.70 |color7 = orchid
|label8 = ᱮᱴᱟᱜ |value8 = 1.61 |color8 = grey
}}
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ, ᱓᱘.᱘᱘% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]], ᱓᱒.᱔᱐% [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], ᱑᱒.᱒᱑% [[ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ]], ᱕.᱖᱑% [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]], ᱔.᱖᱓% [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]], ᱒.᱙᱖% [[ᱵᱷᱳᱡᱽᱯᱩᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱷᱳᱡᱽᱯᱩᱨᱤ]] ᱟᱨ ᱑.᱗᱐% [[ᱠᱩᱨᱩᱠᱷ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱩᱨᱩᱠᱷ]] ᱫᱚ ᱟᱠᱚᱣᱥᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱟ ᱾
==ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱟᱞᱚᱛ==
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ==
==ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ==
[[ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱞᱩᱯ ᱞᱟᱭᱤᱱ|ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱞᱩᱯ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱟᱱᱟ ᱡᱚᱝᱥᱚᱱ-ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ ᱥᱮᱠᱥᱚᱱ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱑᱘᱕᱙ ᱨᱮ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱞᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱴᱨᱮᱱ ᱦᱟᱣᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱷᱟᱱᱟ ᱛᱮ ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ ᱥᱮᱫ ᱛᱮ ᱔ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱑᱘᱖᱐ ᱨᱮ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ᱾<ref>{{cite book| page=[https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.506696/page/n42 28]| title=History of the East Indian Railway| url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.506696| author=George Huddleston| author-link=George Huddleston| year=1906}}</ref><ref name=r2>{{cite book| author=Rao, M.A.| year=1988| title=Indian Railways| location=New Delhi| publisher=National Book Trust| page=19}}</ref>
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
==ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱶᱛᱟ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
czqno4iw9blfx16ca6nc5u0aowie0w5
ᱯᱟᱛᱷᱱᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ
0
21649
176013
157936
2025-07-06T00:34:23Z
MT731
2184
176013
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱯᱟᱛᱷᱱᱟ
| native_name_lang =
| other_name = Pathna
| nickname =
| settlement_type = ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India Jharkhand#India
| pushpin_label_position = left
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ
| coordinates = {{coord|24|50|30.7|N|87|45|21.5|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_type2 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type = [[:en:Federalism in India|ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱫᱤᱥᱣᱟᱹᱨᱤ]]
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 = 171.39
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 38
| population_total = ᱘᱐,᱙᱔᱐
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ
| demographics1_title1 = ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]]
| demographics_type2 = ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ (᱒᱐᱑᱑)
| demographics2_title2 = ᱜᱩᱴ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ
| demographics2_info2 = ᱓᱑,᱕᱒᱗ (᱔᱗.᱗᱑%)
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱘᱑᱖᱑᱑᱐ (ᱯᱟᱴᱷᱱᱟ)
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ/ᱮᱥ.ᱴᱤ.ᱰᱤ
| area_code = ᱐᱖᱔᱒᱔
| registration_plate = JH ᱑᱘
| blank1_name_sec1 = [[ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank1_info_sec1 = [[ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱛᱟᱞᱢᱟ|ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ]]
| blank2_name_sec1 = [[ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank2_info_sec1 = [[ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ]]
| website = {{URL|sahibganj.nic.in/}}
| footnotes =
}}
'''ᱯᱟᱛᱷᱱᱟ''' ᱫᱚ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ [[ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱯᱟᱴᱷᱱᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱯᱟᱴᱷᱱᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱫᱚ {{coord|24|50|30.7|N|87|45|21.5|E}}᱾
ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ [[ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱕᱔ ᱠᱤᱢᱤ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱯᱮᱭᱟ ᱱᱟᱪᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱼ (᱑) ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ ᱜᱟᱝᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱨᱮ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱵᱩᱨᱩ ᱴᱚᱴᱷᱟ, (᱒) ᱩᱥᱩᱞ, ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱟᱨ (᱓) ᱵᱩᱨᱩ ᱟᱨ ᱜᱟᱝᱜᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱱᱦᱟ ᱟᱨᱡᱟᱣᱟᱱ ᱟᱞᱩᱵᱷᱤᱭᱟᱞ ᱠᱷᱚᱸᱰ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱞᱩᱯ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name=geography1>{{cite web| url = https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_A/20/2007_PART_A_DCHB_SAHIBGANJ.pdf|title = District Census Handbook, Sahibganj, Series 21, Part XII A| work= Page 13: Physical aspects, 2011 census |publisher= Directorate of Census Operations Jharkhand | access-date = 14 November 2020}}</ref> ᱱᱚᱶᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱜᱟᱰᱟ - ᱜᱟᱝᱜᱟ, ᱜᱩᱢᱟᱱᱤ ᱟᱨ ᱵᱟᱸᱥᱞᱳᱭ ᱞᱤᱸᱜᱤ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name=geography2>{{cite web | url = http://sahibganj.nic.in/en/profile.html | title = District Profile – Physical Aspects | work = Jharkhand | publisher = Sahibganj district administration | access-date = 14 November 2020 | url-status = dead | archive-url =https://web.archive.org/web/20160304095412/http://sahibganj.nic.in/en/profile.html | archive-date = 4 March 2016 }}</ref>
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
===ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ===
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱯᱟᱴᱷᱱᱟ ᱥᱤ.ᱰᱤ. ᱵᱞᱚᱠ ᱨᱮ ᱘᱑,᱙᱔᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱚᱫᱚ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱟᱹᱛᱩ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱔᱑,᱑᱓᱖ (᱕᱐%) ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱔᱐,᱘᱐᱔ (᱕᱐%) ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱐᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮ ᱑᱕,᱘᱕᱓ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱥᱩᱪᱚᱱᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱫᱚ ᱕᱐᱘᱑ (᱖.᱒᱐%) ᱟᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱫᱚ ᱔᱖,᱘᱘᱔ (᱕᱗.᱒᱒%)᱾<ref name=census2011/>
===ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ===
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱯᱟᱛᱷᱱᱟ ᱥᱤ.ᱰᱤ. ᱵᱽᱞᱚᱠ ᱨᱮ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱜᱩᱴ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱫᱚ ᱓᱑,᱕᱒᱗ (᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱔᱗.᱗᱑%) ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱘,᱙᱔᱗ (᱖᱐%) ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱑᱒,᱕᱘᱐ (᱔᱐%) ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ (ᱠᱩᱲᱤ ᱟᱨ ᱠᱚᱲᱟ ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ) ᱫᱚ ᱒᱐% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name=census2>{{cite web| url = http://censusindia.gov.in/pca/cdb_pca_census/Houselisting-housing-JK.html |title = 2011 Census C.D. Block Wise Primary Census Abstract Data(PCA) | work= Jharkhand – District-wise CD Blocks|publisher= Registrar General and Census Commissioner, India | access-date = 12 January 2016}}</ref>
===ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ===
{{bar box
|title=ᱯᱟᱴᱷᱱᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ (᱒᱐᱑᱑)<ref name="Religion"/>
|titlebar=#Fcd116
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
|float=left
|bars=
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|darkorange|53.89}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]]|dodgerblue|19.91}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱞᱟᱢ]]|green|15.47}}
{{bar percent|[[ᱥᱟᱨᱱᱟ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱥᱟᱨᱱᱟ]]|maroon|10.39}}
{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜ|black|0.34}}
}}
ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ, ᱤᱠᱷᱟᱹᱱ ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱫᱚ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱞᱮᱠᱷᱟᱥᱤᱫ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱟᱨ [[ᱥᱟᱨᱱᱟ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ]] ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱦᱚᱸ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱜᱮ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾<ref name="Religion">{{cite web |title=Table C-01 Population By Religion - Jharkhand|url=https://censusindia.gov.in/nada/index.php/catalog/11377/download/14490/DDW20C-01%20MDDS.XLS|website=census.gov.in|publisher=[[Registrar General and Census Commissioner of India]]}}</ref>
{{Pie chart
|caption = ᱯᱟᱴᱷᱱᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ (᱒᱐᱑᱑)<ref name="language"/>
|label1 = [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]] |value1 = 51.70 |color1 = mediumblue
|label2 = [[ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ]] |value2 = 20.72 |color2 = red
|label3 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]] |value3 = 11.45 |color3 = gold
|label4 = [[ᱢᱟᱞᱛᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱟᱞᱛᱳ]] |value4 = 9.01 |color4 = darkviolet
|label5 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] |value5 = 4.45 |color5 = orange
|label6 = [[ᱵᱷᱳᱡᱽᱯᱩᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱷᱳᱡᱽᱯᱩᱨᱤ]] |value6 = 0.98 |color6 = lightsalmon
|label7 = ᱮᱴᱟᱜ |value7 = 1.69 |color7 = grey
}}
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ, ᱕᱑.᱗᱐% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]], ᱒᱐.᱗᱒% [[ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ]], ᱑᱑.᱔᱕% [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]], ᱙.᱐᱑% [[ᱢᱟᱞᱛᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱟᱞᱛᱳ]], ᱔.᱔᱕% [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱟᱨ ᱐.᱙᱘% [[ᱵᱷᱳᱡᱽᱯᱩᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱷᱳᱡᱽᱯᱩᱨᱤ]] ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱯᱳᱭᱞᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ᱾<ref name="language">{{Cite web |url=https://censusindia.gov.in/nada/index.php/catalog/10207/download/13319/DDW-C16-STMT-MDDS-2000.XLSX|title=Table C-16 Population by Mother Tongue: Jharkhand|website=censusindia.gov.in|publisher=[[Registrar General and Census Commissioner of India]]}}</ref>
==ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱟᱞᱚᱛ==
᱒᱐᱐᱔-᱒᱐᱐᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱦᱤᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱕᱐-᱖᱐% ᱦᱚᱲ ᱵᱤ.ᱯᱤ.ᱮᱞ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱯᱟᱠᱩᱨ, ᱫᱮᱣᱜᱷᱚᱨ ᱟᱨ ᱜᱚᱨᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱦᱚᱸ ᱚᱱᱠᱟ ᱦᱟᱞᱚᱛ ᱨᱮᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾<ref>{{cite web | url = https://mpra.ub.uni-muenchen.de/45258/1/MPRA_paper_45258.pdf | title = Rural Poverty in Jharkhad, India| work = Table I: Spatial Distribution of Poverty in Jharkhand | publisher = Munich Personal RePEc Archive | access-date = 1 November 2020}}</ref>
ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱟᱹᱛᱩ ᱴᱚᱞᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱟᱞᱚᱛ ᱫᱚ ᱑᱙᱙᱓ ᱨᱮ ᱖᱖% ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱐᱔ ᱨᱮ ᱔᱖% ᱨᱮ ᱠᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱓᱙.᱑% ᱨᱮ ᱟᱬᱜᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ।
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
==ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱶᱟᱨ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
duo9u0gyqidk3l6hnnro2f552yqi970
ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ
0
21651
176008
159127
2025-07-06T00:26:29Z
MT731
2184
176008
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ
| native_name_lang =
| other_name = Sahibganj
| nickname =
| settlement_type = ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India Jharkhand#India
| pushpin_label_position = left
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱥᱤᱧᱚᱛ, ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ
| coordinates = {{coord|25|14|25|N|87|38|4|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_type2 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type = [[:en:Federalism in India|ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱫᱤᱥᱣᱟᱹᱨᱤ]]
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 = 168.16
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 38
| population_total = ᱑᱖᱒,᱑᱒᱐
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ
| demographics1_title1 = ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]]
| demographics_type2 = ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ (᱒᱐᱑᱑)
| demographics2_title2 = ᱜᱩᱴ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ
| demographics2_info2 = ᱓᱒,᱓᱗᱙ (᱕᱖.᱐᱗%)
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱘᱑᱖᱑᱐᱙ (ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ)
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ/ᱮᱥ.ᱴᱤ.ᱰᱤ ᱠᱳᱰ
| area_code = ᱐᱖᱔᱓᱖
| registration_plate = JH ᱑᱘
| blank1_name_sec1 = [[ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank1_info_sec1 = [[ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱛᱟᱞᱢᱟ|ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ]]
| blank2_name_sec1 = [[ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank2_info_sec1 = [[ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ]]
| website = {{URL|sahibganj.nic.in/}}
| footnotes =
}}
'''ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ''' ᱫᱚ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ [[ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱫᱚ [[ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ]] ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱫᱚ {{coord|25|14|25|N|87|38|4|E}}᱾<ref>{{cite web| url = http://wikimapia.org/8996931/Sahibganj-Rail-Station-ER | title= Sahibganj Rail Station| work= Jharkhand| publisher= Wikimapia | accessdate = 12 January 2016}}</ref>
ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱯᱮᱭᱟ ᱱᱟᱪᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱼ (᱑) ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ ᱜᱟᱝᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱨᱮ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ|ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱵᱩᱨᱩ ᱴᱚᱴᱷᱟ, (᱒) ᱩᱥᱩᱞ, ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱟᱨ (᱓) ᱵᱩᱨᱩ ᱟᱨ ᱜᱟᱝᱜᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱱᱦᱟ ᱟᱨᱡᱟᱣᱟᱱ ᱟᱞᱩᱵᱷᱤᱭᱟᱞ ᱠᱷᱚᱸᱰ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱞᱩᱯ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name=geography1>{{cite web| url = https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_A/20/2007_PART_A_DCHB_SAHIBGANJ.pdf|title = District Census Handbook, Sahibganj, Series 21, Part XII A| work= Page 13: Physical aspects, 2011 census |publisher= Directorate of Census Operations Jharkhand | access-date = 14 November 2020}}</ref> ᱱᱚᱶᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱜᱟᱰᱟ - ᱜᱟᱝᱜᱟ, ᱜᱩᱢᱟᱱᱤ ᱟᱨ ᱵᱟᱸᱥᱞᱳᱭ ᱞᱤᱸᱜᱤ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name=geography2>{{cite web | url = http://sahibganj.nic.in/en/profile.html | title = District Profile – Physical Aspects | work = Jharkhand | publisher = Sahibganj district administration | access-date = 14 November 2020 | url-status = dead | archive-url =https://web.archive.org/web/20160304095412/http://sahibganj.nic.in/en/profile.html | archive-date = 4 March 2016 }}</ref>
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
===ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ===
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱥᱟᱦᱤᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱥᱤ.ᱰᱤ. ᱵᱞᱚᱠ ᱨᱮ ᱑᱖᱒,᱑᱒᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱚᱱᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱗᱓,᱙᱐᱖ (᱔᱕.᱕᱙%) ᱫᱚ ᱟᱹᱛᱩ ᱟᱨ ᱘᱘,᱒᱑᱔ (᱕᱔.᱔᱑%) ᱫᱚ ᱥᱚᱦᱚᱨᱤᱭᱟ. ᱘᱕,᱗᱒᱔ (᱕᱒.᱘᱘%) ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱗᱖,᱓᱙᱖ (᱔᱗.᱑᱒%) ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱐-᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱒᱘,᱔᱑᱖ ᱡᱚᱱᱟ᱾ ᱥᱩᱪᱚᱱᱟ ᱟᱠᱟᱱ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱠᱚ ᱑᱖,᱔᱒᱖ (᱑᱐.᱑᱓%) ᱟᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱑᱔,᱐᱕᱘ (᱘.᱖᱗%)᱾<ref name=census2011/>
ᱥᱟᱦᱤᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱥᱤ.ᱰᱤ. ᱵᱞᱚᱠ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱟᱱ ᱟᱹᱛᱩ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ (᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱹᱦᱤᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱨᱮ): ᱥᱚᱠᱨᱤᱜᱟᱲᱤ ᱜᱟᱰᱟ ᱵᱞᱚᱠ (᱓,᱗᱓᱓), ᱜᱟᱝᱜᱟ ᱯᱟᱨᱥᱮᱫ (᱒᱘,᱘᱔᱔), ᱢᱟᱠᱷᱢᱟᱞᱯᱩᱨ (᱑᱐,᱕᱑᱗), [[ᱦᱟᱡᱤᱯᱩᱨ]] (᱙,᱐᱒᱓) ᱟᱨ ᱦᱚᱨᱯᱟᱨᱥᱮᱫ ᱚᱜᱚᱨᱤᱭᱟ (᱔,᱖᱗᱖)᱾<ref name=census2>{{cite web| url = http://censusindia.gov.in/pca/cdb_pca_census/Houselisting-housing-JK.html |title = 2011 Census C.D. Block Wise Primary Census Abstract Data(PCA) | work= Jharkhand – District-wise CD Blocks|publisher= Registrar General and Census Commissioner, India | accessdate = 12 January 2016}}</ref>
===ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ===
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱦᱤᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱥᱤᱰᱤ ᱵᱽᱞᱚᱠ ᱨᱮ ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱜᱩᱴ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱫᱚ ᱓᱒,᱓᱗᱙ (᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱕᱖.᱐᱗%) ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱙,᱙᱘᱑ (᱖᱒%) ᱫᱚ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱑᱒,᱓᱙᱘ (᱓᱘%) ᱫᱚ ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ (ᱠᱩᱲᱤ ᱟᱨ ᱠᱚᱲᱟ ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ) ᱫᱚ ᱒᱔% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name=census2/>
===ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ===
{{bar box
|title=ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ (᱒᱐᱑᱑)<ref name="Religion"/>
|titlebar=#Fcd116
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
|float=left
|bars=
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|darkorange|75.01}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱞᱟᱢ]]|green|23.90}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]]|dodgerblue|0.66}}
{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜ|grey|0.43}}
}}
ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾ [[ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱢᱩᱥᱞᱟᱹ]] ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱞᱮᱠᱷᱟᱥᱤᱫ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ᱾
{{Pie chart
|caption = ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ (᱒᱐᱑᱑)<ref name="language"/>
|label1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] |value1 = 30.87 |color1 = orange
|label2 = [[ᱵᱷᱳᱡᱽᱯᱩᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱷᱳᱡᱽᱯᱩᱨᱤ]] |value2 = 23.00 |color2 = lightsalmon
|label3 = 'ᱮᱴᱟᱜ' ᱦᱤᱱᱫᱤ |value3 = 17.25 |color3 = deeppink
|label4 = [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]] |value4 = 17.04 |color4 = green
|label5 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]] |value5 = 5.46 |color5 = gold
|label6 = [[ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ]] |value6 = 3.02 |color6 = red
|label7 = ᱮᱴᱟᱜ ᱠᱚ |value7 = 3.36 |color7 = grey
}}
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱓᱐.᱘᱗% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], ᱒᱓.᱐᱐% [[ᱵᱷᱳᱡᱽᱯᱩᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱷᱳᱡᱽᱯᱩᱨᱤ]], ᱑᱗.᱐᱔% [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]], ᱕.᱔᱖% [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱟᱨ ᱓.᱐᱒% [[ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ]] ᱫᱚ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱯᱳᱭᱞᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ ᱾ ᱑᱗.᱒᱕% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ 'ᱮᱴᱟᱜ' ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱞᱮᱠᱷᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱟ᱾ ᱴᱚᱴᱷᱟᱠᱤᱭᱟᱹ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ [[ᱚᱝᱜᱤᱠᱟ]] ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱟᱞᱚᱛ==
᱒᱐᱐᱔-᱒᱐᱐᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱦᱤᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱕᱐-᱖᱐% ᱦᱚᱲ ᱵᱤ.ᱯᱤ.ᱮᱞ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱯᱟᱠᱩᱨ, ᱫᱮᱣᱜᱷᱚᱨ ᱟᱨ ᱜᱚᱨᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱦᱚᱸ ᱚᱱᱠᱟ ᱦᱟᱞᱚᱛ ᱨᱮᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾<ref>{{cite web | url = https://mpra.ub.uni-muenchen.de/45258/1/MPRA_paper_45258.pdf | title = Rural Poverty in Jharkhad, India| work = Table I: Spatial Distribution of Poverty in Jharkhand | publisher = Munich Personal RePEc Archive | access-date = 1 November 2020}}</ref>
ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱟᱹᱛᱩ ᱴᱚᱞᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱟᱞᱚᱛ ᱫᱚ ᱑᱙᱙᱓ ᱨᱮ ᱖᱖% ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱐᱔ ᱨᱮ ᱔᱖% ᱨᱮ ᱠᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱓᱙.᱑% ᱨᱮ ᱟᱬᱜᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ।
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ==
==ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ==
[[ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱞᱩᱯ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱟᱱᱟ ᱡᱚᱝᱥᱚᱱ-ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ ᱥᱮᱠᱥᱚᱱ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱑᱘᱕᱙ ᱨᱮ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱞᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱯᱳᱭᱞᱳ ᱴᱨᱮᱱ ᱦᱟᱣᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱷᱟᱱᱟ ᱥᱮᱫᱛᱮ ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ ᱛᱮ ᱔ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱑᱘᱖᱐ ᱨᱮ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ᱾<ref>{{cite book| page=[https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.506696/page/n42 28]| title=History of the East Indian Railway| url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.506696| author=George Huddleston| author-link=George Huddleston| year=1906}}</ref><ref name=r2>{{cite book| author=Rao, M.A.| year=1988| title=Indian Railways| location=New Delhi| publisher=National Book Trust| page=19}}</ref>
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
==ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱶᱟᱨ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
i23359sgtq97ssk8xrwjlf5xrtfxxh2
ᱛᱟᱞᱡᱷᱟᱨᱤ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ
0
21654
176011
111470
2025-07-06T00:31:31Z
MT731
2184
176011
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱛᱟᱞᱡᱷᱟᱨᱤ
| native_name_lang =
| other_name = Taljhari
| nickname =
| settlement_type = [[ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ]]
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India Jharkhand#India
| pushpin_label_position = left
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ
| coordinates = {{coord|25|4|37|N|87|44|29|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_type2 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type = [[:en:Federalism in India|ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱫᱤᱥᱣᱟᱹᱨᱤ]]
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 = 273.03
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 32
| population_total = ᱗᱖,᱓᱓᱐
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ
| demographics1_title1 = ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]]
| demographics_type2 = ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ (᱒᱐᱑᱑)
| demographics2_title2 = ᱜᱩᱴ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ
| demographics2_info2 = ᱒᱙,᱕᱔᱖ (᱔᱗.᱗᱕%)
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱘᱑᱖᱑᱒᱙ (ᱛᱟᱞᱡᱷᱟᱨᱤ)
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ/ᱮᱥ.ᱴᱤ.ᱰᱤ ᱠᱳᱰ
| area_code = ᱐᱖᱔᱒᱖
| registration_plate = JH ᱑᱘
| blank1_name_sec1 = [[ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank1_info_sec1 = [[ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱛᱟᱞᱢᱟ|ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ]]
| blank2_name_sec1 = [[ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank2_info_sec1 = [[ᱵᱳᱨᱤᱭᱳ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱛᱟᱞᱢᱟ|ᱵᱳᱨᱤᱭᱳ]]
| website = {{URL|sahibganj.nic.in/}}
| footnotes =
}}
'''ᱛᱟᱞᱡᱷᱟᱨᱤ''' ᱫᱚ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ [[ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱛᱟᱞᱡᱷᱟᱨᱤ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱛᱟᱞᱡᱷᱟᱨᱤ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱫᱚ {{coord|25|4|37|N|87|44|29|E}}᱾<ref>{{cite web| url = http://wikimapia.org/4205450/Basic-School-Taljhari | title= Basic School, Taljhari | work= Jharkhand| publisher= Wikimapia | accessdate = 12 January 2016}}</ref>
ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ [[ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱓ ᱠᱤᱢᱤ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱯᱮᱭᱟ ᱱᱟᱪᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱼ (᱑) ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ ᱜᱟᱝᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱨᱮ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱵᱩᱨᱩ ᱴᱚᱴᱷᱟ, (᱒) ᱩᱥᱩᱞ, ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱟᱨ (᱓) ᱵᱩᱨᱩ ᱟᱨ ᱜᱟᱝᱜᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱱᱦᱟ ᱟᱨᱡᱟᱣᱟᱱ ᱟᱞᱩᱵᱷᱤᱭᱟᱞ ᱠᱷᱚᱸᱰ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱞᱩᱯ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name=geography1>{{cite web| url = https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_A/20/2007_PART_A_DCHB_SAHIBGANJ.pdf|title = District Census Handbook, Sahibganj, Series 21, Part XII A| work= Page 13: Physical aspects, 2011 census |publisher= Directorate of Census Operations Jharkhand | access-date = 14 November 2020}}</ref> ᱱᱚᱶᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱜᱟᱰᱟ - ᱜᱟᱝᱜᱟ, ᱜᱩᱢᱟᱱᱤ ᱟᱨ ᱵᱟᱸᱥᱞᱳᱭ ᱞᱤᱸᱜᱤ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name=geography2>{{cite web | url = http://sahibganj.nic.in/en/profile.html | title = District Profile – Physical Aspects | work = Jharkhand | publisher = Sahibganj district administration | access-date = 14 November 2020 | url-status = dead | archive-url =https://web.archive.org/web/20160304095412/http://sahibganj.nic.in/en/profile.html | archive-date = 4 March 2016 }}</ref>
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
===ᱦᱚᱲ ᱮᱞ===
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱛᱟᱞᱡᱷᱟᱲᱤ ᱥᱤ.ᱰᱤ. ᱵᱽᱞᱚᱠ ᱨᱮ ᱗᱖,᱓᱓᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱚᱫᱚ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱫᱚ ᱟᱹᱛᱩ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱓᱘,᱖᱕᱙ (᱕᱑%) ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱓᱗,᱖᱗᱑ (᱔᱙%) ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱐᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱑᱔,᱔᱓᱕ ᱦᱚᱲ᱾ ᱥᱩᱪᱚᱱᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱕,᱐᱖᱗ (᱖.᱖᱔%) ᱟᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱔᱒,᱓᱔᱘ (᱕᱕.᱔᱘%)᱾<ref name=census2011/>
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱨᱮ, ᱛᱟᱞᱡᱷᱟᱨᱤ ᱨᱮ ᱑,᱓᱗᱗ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name=census2011/>
===ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ===
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱛᱟᱞᱡᱷᱟᱲᱤ ᱥᱤ.ᱰᱤ. ᱵᱽᱞᱚᱠ ᱨᱮ ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱜᱩᱴ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱒᱙,᱕᱔᱖ (᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱔᱗.᱗᱔%) ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱘,᱑᱕᱓ (᱖᱑%) ᱫᱚ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱑᱑,᱓᱙᱓ (᱓᱙%) ᱫᱚ ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ (ᱠᱩᱲᱤ ᱟᱨ ᱠᱚᱲᱟ ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ) ᱫᱚ ᱒᱒% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name=census2011/>
===ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ===
{{bar box
|title=ᱛᱟᱞᱡᱷᱟᱨᱤ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ (᱒᱐᱑᱑)<ref name="Religion"/>
|titlebar=#Fcd116
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
|float=left
|bars=
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|darkorange|61.69}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]]|dodgerblue|20.92}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱞᱟᱢ]]|green|9.89}}
{{bar percent|[[ᱥᱟᱨᱱᱟ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱥᱟᱨᱱᱟ]]|maroon|7.05}}
{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜ|black|0.45}}
}}
ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾ [[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]] ᱫᱚ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ, [[ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱞᱟᱢ]] ᱟᱨ [[ᱥᱟᱨᱱᱟ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱥᱟᱨᱱᱟ]] ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱦᱚᱸ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾<ref name="Religion">{{cite web |title=Table C-01 Population By Religion - Jharkhand|url=https://censusindia.gov.in/nada/index.php/catalog/11377/download/14490/DDW20C-01%20MDDS.XLS|website=census.gov.in|publisher=[[Registrar General and Census Commissioner of India]]}}</ref>
{{Pie chart
|caption = ᱛᱟᱞᱡᱷᱟᱨᱤ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ (᱒᱐᱑᱑)<ref name="language"/>
|label1 = [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]] |value1 = 38.85 |color1 = mediumblue
|label2 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] |value2 = 22.90 |color2 = orange
|label3 = [[ᱢᱟᱞᱛᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱟᱞᱛᱳ]] |value3 = 13.64 |color3 = darkviolet
|label4 = [[ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ]] |value4 = 11.18 |color4 = red
|label5 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]] |value5 = 4.12 |color5 = gold
|label6 = 'ᱮᱴᱟᱜ' ᱦᱤᱱᱫᱤ |value6 = 3.16 |color6 = deeppink
|label7 = [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]] |value7 = 2.49 |color7 = green
|label8 = [[ᱠᱩᱨᱩᱠᱷ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱩᱨᱩᱠᱷ]] |value8 = 1.85 |color8 = orchid
|label9 = [[ᱵᱷᱳᱡᱽᱯᱩᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱷᱳᱡᱽᱯᱩᱨᱤ]] |value9 = 1.50 |color9 = lightsalmon
|label10 = ᱮᱴᱟᱜ |value10 = 0.31 |color10 = grey
}}
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ, ᱓᱘.᱘᱕% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]], ᱒᱒.᱙᱐% [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], ᱑᱓.᱖᱔% [[ᱢᱟᱞᱛᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱟᱞᱛᱳ]], ᱑᱑.᱑᱘% [[ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ]], ᱔.᱑᱒% [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]], ᱒.᱑᱓% [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]], ᱑.᱘᱕% [[ᱠᱩᱨᱩᱠᱷ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱩᱨᱩᱠᱷ]] ᱟᱨ ᱑.᱕᱐% [[ᱵᱷᱳᱡᱽᱯᱩᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱷᱳᱡᱽᱯᱩᱨᱤ]] ᱫᱚ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱯᱳᱭᱞᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱟ᱾ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱩᱢᱩᱞ ᱨᱮ 'ᱮᱴᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ' ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱞᱮᱠᱷᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱚᱲ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱓.᱑᱖% ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name="language">{{Cite web |url=https://censusindia.gov.in/nada/index.php/catalog/10207/download/13319/DDW-C16-STMT-MDDS-2000.XLSX|title=Table C-16 Population by Mother Tongue: Jharkhand|website=censusindia.gov.in|publisher=[[Registrar General and Census Commissioner of India]]}}</ref>
==ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱟᱞᱚᱛ==
᱒᱐᱐᱔-᱒᱐᱐᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱦᱤᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱕᱐-᱖᱐% ᱦᱚᱲ ᱵᱤ.ᱯᱤ.ᱮᱞ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱯᱟᱠᱩᱨ, ᱫᱮᱣᱜᱷᱚᱨ ᱟᱨ ᱜᱚᱨᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱦᱚᱸ ᱚᱱᱠᱟ ᱦᱟᱞᱚᱛ ᱨᱮᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾<ref>{{cite web | url = https://mpra.ub.uni-muenchen.de/45258/1/MPRA_paper_45258.pdf | title = Rural Poverty in Jharkhad, India| work = Table I: Spatial Distribution of Poverty in Jharkhand | publisher = Munich Personal RePEc Archive | access-date = 1 November 2020}}</ref>
ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱟᱹᱛᱩ ᱴᱚᱞᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱟᱞᱚᱛ ᱫᱚ ᱑᱙᱙᱓ ᱨᱮ ᱖᱖% ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱐᱔ ᱨᱮ ᱔᱖% ᱨᱮ ᱠᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱓᱙.᱑% ᱨᱮ ᱟᱬᱜᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ।
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ==
==ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ==
[[ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱞᱩᱯ]] ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱥᱮᱫ ᱛᱮ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ [[ᱛᱟᱞᱡᱷᱟᱨᱤ ᱨᱮᱞ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ]] ᱫᱚ ᱛᱟᱞᱡᱷᱟᱨᱤ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
==ᱧᱮᱞ ᱡᱚᱝ ᱴᱷᱟᱶ==
[[ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ ᱵᱩᱨᱩ]] ᱨᱮ [[ᱢᱳᱛᱤ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ]] ᱫᱚ ᱱᱚᱸᱰᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱧᱮᱞ ᱡᱚᱝ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web| url = https://archive.org/details/dli.csl.3120/page/n1/mode/2up |title = Bihar District Gazetteers: Santhal Parganas| first= P.C.|last=Roychoudhury | work= Page 11|publisher= Secretariat Press, Patna, 1965 | accessdate = 26 November 2020}}</ref>
==ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱶᱟᱨ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
80tnvn5zqdo697wi29kkr2zgtyg67p7
ᱩᱫᱷᱣᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ
0
21666
176010
113440
2025-07-06T00:30:17Z
MT731
2184
176010
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱩᱫᱷᱣᱟ
| native_name_lang =
| other_name = Udhwa
| nickname =
| settlement_type = ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India Jharkhand
| pushpin_label_position = left
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ
| coordinates = {{coord|24|58|13|N|87|50|43|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_type2 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type = [[:en:Federalism in India|ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱫᱤᱥᱣᱟᱹᱨᱤ]]
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 = 214.83
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_total = ᱑᱗᱗,᱒᱖᱓
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ
| demographics1_title1 = ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]]
| demographics_type2 = ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ (᱒᱐᱑᱑)
| demographics2_title2 = ᱜᱩᱴ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ
| demographics2_info2 = ᱖᱕,᱗᱙᱗ (᱔᱗.᱗᱑%)
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱘᱑᱖᱑᱐᱘ (ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ)
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ/ᱮᱥ.ᱴᱤ.ᱰᱤ
| area_code = ᱐᱖᱔᱒᱖
| registration_plate = JH ᱑᱘
| blank1_name_sec1 = [[ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank1_info_sec1 = [[ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱛᱟᱞᱢᱟ|ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ]]
| blank2_name_sec1 = [[ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank2_info_sec1 = [[ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ]]
| website = {{URL|sahibganj.nic.in/}}
| footnotes =
}}
'''ᱩᱫᱷᱣᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ [[ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱩᱫᱷᱣᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ [[ᱩᱫᱷᱣᱟ]] ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱫᱚ {{coord|24|58|13|N|87|50|43|E}}᱾<ref>{{cite web| url = http://wikimapia.org/30132386/UDHWA-POLICE-STATION-BY-HAFIJUR-RAHMAN | title= Udhwa Police Station by Hafizur Rahman | work= Jharkhand| publisher= Wikimapia | access-date = 12 January 2016}}</ref>
ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱯᱮᱭᱟ ᱱᱟᱪᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱼ (᱑) ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ ᱜᱟᱝᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱨᱮ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱵᱩᱨᱩ ᱴᱚᱴᱷᱟ, (᱒) ᱩᱥᱩᱞ, ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱟᱨ (᱓) ᱵᱩᱨᱩ ᱟᱨ ᱜᱟᱝᱜᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱱᱦᱟ ᱟᱨᱡᱟᱣᱟᱱ ᱟᱞᱩᱵᱷᱤᱭᱟᱞ ᱠᱷᱚᱸᱰ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱞᱩᱯ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱜᱟᱰᱟ - ᱜᱟᱝᱜᱟ, ᱜᱩᱢᱟᱱᱤ ᱟᱨ ᱵᱟᱸᱥᱞᱳᱭ ᱞᱤᱸᱜᱤ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
===ᱦᱚᱲ ᱮᱞ===
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱫᱷᱣᱟ ᱥᱤ.ᱰᱤ. ᱵᱞᱚᱠ ᱨᱮ ᱑᱗᱗,᱒᱖᱓ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱚᱱᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱖᱗,᱗᱒᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱫᱚ ᱟᱹᱛᱩ ᱟᱨ ᱙,᱕᱓᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱫᱚ ᱱᱟᱜᱟᱨᱤᱭᱟ. ᱙᱐,᱙᱖᱗ (᱕᱑%) ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱘᱖,᱒᱙᱖ (᱔᱙%) ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱐᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱓᱕,᱕᱐᱕ ᱦᱚᱲ᱾ ᱥᱩᱪᱚᱱᱟ ᱟᱠᱟᱱ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱖,᱒᱖᱙ (᱓.᱕᱔%) ᱟᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱙,᱗᱔᱑ (᱕.᱕᱐%)᱾<ref name=census2011/>
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱨᱮ, ᱩᱫᱷᱣᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱯᱟᱛᱨᱟ]] ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮ ᱙,᱕᱓᱖ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name=census2>{{cite web| url = http://censusindia.gov.in/pca/cdb_pca_census/Houselisting-housing-JK.html |title = 2011 Census C.D. Block Wise Primary Census Abstract Data(PCA) | work= Jharkhand – District-wise CD Blocks|publisher= Registrar General and Census Commissioner, India | access-date = 12 January 2016}}</ref>
ᱩᱫᱷᱣᱟ ᱥᱤ.ᱰᱤ. ᱵᱞᱚᱠ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱟᱹᱛᱩ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ (᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ): ᱵᱮᱜᱟᱢᱜᱚᱸᱡᱽ (᱑᱑,᱓᱑᱖), ᱨᱟᱫᱷᱟᱱᱚᱜᱚᱨ (᱖,᱓᱐), ᱩᱫᱷᱩᱣᱟ (᱑᱑,᱕᱓᱑), ᱯᱟᱞᱟᱥᱜᱟᱪᱷᱤ (᱑᱘,᱓᱒᱘), ᱯᱤᱭᱟᱨᱯᱩᱨ (᱑᱓,᱓᱔᱐), ᱟᱢᱟᱱᱚᱛ (᱗,᱔᱘᱗), ᱯᱨᱟᱱᱯᱩᱨ (᱘,᱓᱐᱐) ᱟᱨ ᱥᱨᱤᱜᱷᱚᱨ (᱕,᱗᱑᱒)᱾<ref name=census2/>
===ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ===
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱫᱷᱣᱟ ᱥᱤᱰᱤ ᱵᱽᱞᱚᱠ ᱨᱮ ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱜᱩᱴ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱫᱚ ᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱖᱕,᱗᱙᱗ (᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱔᱗.᱗᱑%) ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱓᱘,᱓᱔᱓ (᱕᱘%) ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱒᱗,᱔᱕᱔ (᱔᱒%) ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ( ᱠᱩᱲᱤ ᱟᱨ ᱠᱚᱲᱟ ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ) ᱫᱚ ᱑᱖% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name=census2/>
===ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ===
{{bar box
|title=ᱩᱫᱷᱣᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ (᱒᱐᱑᱑)<ref name="Religion"/>
|titlebar=#Fcd116
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
|float=left
|bars=
{{bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱞᱟᱢ]]|green|63.73}}
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|darkorange|34.62}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]]|dodgerblue|1.46}}
{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜ|black|0.19}}
}}
ᱤᱥᱞᱟᱢ (ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱵᱟᱝᱜᱟᱞᱤ ᱤᱥᱞᱟᱢ) ᱫᱚ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ, ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱞᱮᱠᱷᱟᱥᱤᱫ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱚᱢ ᱜᱮᱭᱟ᱾
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱗᱐.᱑᱑% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]], ᱑᱖.᱗᱕% [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], ᱕.᱒᱑% [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]], ᱓.᱘᱑% [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]] ᱟᱨ ᱓.᱓᱘% [[ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱷᱳᱨᱴᱷᱟ]] ᱫᱚ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱯᱳᱭᱞᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱟ᱾
==ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱟᱞᱚᱛ==
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
==ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱶᱟᱨ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱦᱮᱵᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
5cgv2yuvr30llui22cltr94yiu4m1r7
ᱯᱷᱟᱛᱮᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ
0
21938
176022
130377
2025-07-06T00:53:12Z
MT731
2184
176022
wikitext
text/x-wiki
'''ᱯᱷᱟᱛᱮᱯᱩᱨ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ [[ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱗ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱯᱷᱟᱛᱮᱦᱯᱩᱨ {{coord|24|6|56|N|86|59|51|E}} ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ<ref>{{cite web| url = http://wikimapia.org/17564465/HIGH-SCHOOL-FATEHPUR-JAMTARA | title= High School Fatehpur (Jamtara) | work= Jharkhand| publisher= Wikimapia | access-date = 26 December 2015}}</ref>᱾
[[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱯᱟᱨᱜᱟᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱯᱟᱨᱜᱟᱱᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱩᱥᱩᱞ ᱵᱩᱨᱩ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾ [[ᱵᱚᱨᱟᱠᱟᱨ ᱜᱟᱰᱟ]] ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ [[ᱪᱳᱴᱟ ᱱᱟᱝᱜᱽᱯᱩᱨ ᱯᱞᱮᱴᱚ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱮ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ [[ᱚᱡᱚᱭ ᱜᱟᱰᱟ|ᱚᱡᱚᱭ]] ᱫᱚ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ [[ᱫᱮᱣᱜᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱤᱸᱜᱤᱱ ᱠᱟᱱᱟ, ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱜ ᱮ ᱮᱢᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱟᱨ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱵᱮᱱᱟᱣᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱫ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨᱚᱜᱼᱟ᱾<ref>{{cite web| url = https://archive.org/details/dli.csl.3120/page/n1/mode/2up |title = Bihar District Gazetteers: Santhal Parganas| first= P.C.|last=Roychoudhury | work= Chaoter I: General |publisher= Secretariat Press, Patna, 1965 | access-date = 21 October 2020}}</ref>
ᱯᱷᱟᱛᱮᱦᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱫᱮᱣᱜᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱥᱟᱨᱚᱴᱷ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱟᱨᱚᱴᱷ]] ᱟᱨ [[ᱯᱟᱞᱳᱡᱳᱨᱤ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ ᱫᱩᱢᱠᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱢᱟᱥᱟᱞᱤᱭᱟᱹ, ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ|ᱢᱟᱥᱟᱞᱤᱭᱟᱹ]] ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱨᱮ [[ᱠᱩᱸᱰᱷᱤᱛ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱩᱸᱰᱷᱤᱛ]], ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮ [[ᱱᱟᱞᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱨᱮ [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ]] ᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web | url = https://www.mapsofindia.com/maps/jharkhand/tehsil/jamtara-tehsil-map.jpg | title = Jamtara CD block/ tehsil map|publisher = Maps of India | access-date = 22 October 2020}}</ref><ref>{{cite web | url = https://www.mapsofindia.com/maps/jharkhand/tehsil/deogarh.html | title = Deoghar CD block/ tehsil map |publisher = Maps of India | access-date = 22 October 2020}}</ref><ref>{{cite web | url = https://www.mapsofindia.com/maps/jharkhand/tehsil/dumka.html | title = Dumka CD block/ tehsil map |publisher = Maps of India | access-date = 22 October 2020}}</ref>
ᱯᱷᱟᱛᱮᱦᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱒᱘᱐.᱔᱔ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱵᱟᱨᱟᱵᱟᱨ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref name=census2011>{{cite web| url = https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/2018_PART_B_DCHB_JAMTARA.pdf |title = District Census Handbook, Jamtara, Series 21, Part XII B| work= Page 55: Rural PCA – CD block wise village primary census abstract, 2011 census |publisher= Directorate of Census Operations Jharkhand | access-date = 22 October 2020}}</ref> ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ [[ᱯᱷᱟᱛᱮᱯᱩᱨ]] ᱟᱨ [[ᱵᱤᱸᱫᱟᱯᱟᱛᱚᱨ]] ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref>{{cite web| url = https://jhpolice.gov.in/jamtara| title = District Police Profile - Jamtara| publisher = Jharkhand Police| access-date = 22 October 2020| archive-date = 12 November 2020| archive-url = https://web.archive.org/web/20201112201126/https://www.jhpolice.gov.in/jamtara| url-status = dead}}</ref> ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱯᱷᱟᱛᱮᱯᱩᱨ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref>{{cite web| url = https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/2018_PART_B_DCHB_JAMTARA.pdf |title = District Census Handbook, Jamtara, Series 21, Part XII B| work= Map of Jamtara on the third page|publisher= Directorate of Census Operations Jharkhand | access-date = 22 October 2020}}</ref>
ᱯᱷᱟᱛᱮᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱑᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱚᱧᱪᱟᱪᱚᱛ ᱟᱨ ᱑᱗᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱹᱛᱩ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref name=admin>{{cite web | url= http://jamtara.nic.in/blk_panchayat.html | title= Jamtara district of Jharkhand | work= Blocks and Panchayats | publisher= Jamtara district administration | access-date= 26 December 2015 | archive-url= https://web.archive.org/web/20151227014358/http://jamtara.nic.in/blk_panchayat.html | archive-date= 27 December 2015 | url-status= dead }}</ref>
ᱯᱷᱟᱛᱮᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱧᱪᱟᱭᱚᱛ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ: ᱟᱜᱟᱭᱚᱥᱚᱨᱢᱩᱱᱰᱤ, ᱟᱥᱟᱱᱵᱮᱨᱤᱭᱟ, ᱵᱟᱢᱟᱱᱰᱤᱦᱟ, ᱵᱟᱱᱫᱚᱨᱱᱟᱪᱟ, ᱵᱟᱱᱩᱰᱤᱦ, ᱵᱤᱸᱫᱟᱯᱟᱛᱚᱨ, ᱪᱟᱯᱩᱨᱤᱭᱟ, ᱫᱟᱥᱟᱱᱤᱭᱟ, ᱫᱩᱢᱟᱨᱤᱭᱟ, ᱯᱷᱟᱛᱮᱯᱩᱨ, ᱡᱟᱢᱡᱳᱨᱤ, ᱠᱷᱚᱢᱟᱨᱵᱟᱫᱽ, ᱯᱟᱞᱚᱡᱳᱨᱤ, ᱥᱤᱢᱟᱞᱫᱩᱵᱤ ᱟᱨ ᱥᱤᱢᱞᱟᱫᱟᱝᱜᱚᱞ᱾<ref name=admin/>
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
===ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ===
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱯᱷᱟᱛᱮᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱘᱙,᱖᱔᱕ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱚᱫᱚ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱟᱹᱛᱩ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱔᱕,᱕᱔᱖ (᱕᱑%) ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱔᱔,᱐᱙᱙ (᱔᱙%) ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱑᱔,᱐᱐᱘ ᱦᱚᱲ᱾ ᱮᱥ.ᱥᱤ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱠᱚ ᱖,᱙᱒᱐ (᱗.᱗᱒%) ᱟᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱠᱚ ᱔᱒,᱐᱙᱐ (᱔᱖.᱙᱕%)᱾<ref name=census2011/>
ᱯᱷᱟᱛᱮᱦᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱟᱹᱛᱩ (᱔,᱐᱐᱐+ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ) ᱫᱚ (᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ): ᱯᱷᱟᱛᱮᱯᱩᱨ (᱔,᱑᱐᱗)᱾<ref name=census2011/>
===ᱥᱮᱪᱮᱫ===
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱯᱷᱟᱛᱮᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱔᱙,᱖᱖᱑ (᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱖᱕.᱖᱖%) ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱓᱐,᱓᱘᱑ (᱖᱑%) ᱫᱚ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱑᱙,᱒᱘᱐ (᱓᱙%) ᱫᱚ ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ (ᱠᱩᱲᱤ ᱟᱨ ᱠᱚᱲᱟ ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ) ᱫᱚ ᱒᱒% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name=census2011/>
{{ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ}}
===ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ===
᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ, ᱱᱤᱛᱚᱜᱟᱜ ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱤᱸᱥ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱖᱖᱐,᱒᱓᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]] ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱔᱑.᱑᱗% ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱖᱑᱕,᱖᱖᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ (᱓᱘.᱓᱙%) ᱥᱟᱶᱛᱮ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱟᱨ ᱓᱒᱗,᱗᱑᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ (᱒᱐.᱔᱔%) ᱥᱟᱶᱛᱮ [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱟᱞᱚᱛ==
᱒᱐᱐᱔-᱒᱐᱐᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱖᱐-᱗᱐% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱵᱤ.ᱯᱤ.ᱮᱞ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱨᱟᱺᱪᱤ ᱟᱨ ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱟᱞᱚᱛ ᱫᱚ ᱑᱙᱙᱓ ᱨᱮ ᱖᱖% ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱐᱔ ᱨᱮ ᱔᱖% ᱨᱮ ᱠᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱓᱙.᱑% ᱦᱟ.ᱨᱮ ᱟᱬᱜᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ।<ref>{{cite web | url = https://niti.gov.in/writereaddata/files/Jharkhand%20presentation.pdf | title = Eliminating poverty | publisher = Jharkhand government | access-date = 22 October 2020}}</ref>
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ==
==ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
==ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱶᱟᱨ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
gako62pbbemkgxwwmag7idqiij6yi8f
176023
176022
2025-07-06T00:53:40Z
MT731
2184
176023
wikitext
text/x-wiki
'''ᱯᱷᱟᱛᱮᱯᱩᱨ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ [[ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱗ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱯᱷᱟᱛᱮᱦᱯᱩᱨ {{coord|24|6|56|N|86|59|51|E}} ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ<ref>{{cite web| url = http://wikimapia.org/17564465/HIGH-SCHOOL-FATEHPUR-JAMTARA | title= High School Fatehpur (Jamtara) | work= Jharkhand| publisher= Wikimapia | access-date = 26 December 2015}}</ref>᱾
[[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱯᱟᱨᱜᱟᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱯᱟᱨᱜᱟᱱᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱩᱥᱩᱞ ᱵᱩᱨᱩ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾ [[ᱵᱚᱨᱟᱠᱟᱨ ᱜᱟᱰᱟ]] ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ [[ᱪᱳᱴᱟ ᱱᱟᱝᱜᱽᱯᱩᱨ ᱯᱞᱮᱴᱚ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱮ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ [[ᱚᱡᱚᱭ ᱜᱟᱰᱟ|ᱚᱡᱚᱭ]] ᱫᱚ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ [[ᱫᱮᱣᱜᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱤᱸᱜᱤᱱ ᱠᱟᱱᱟ, ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱜ ᱮ ᱮᱢᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱟᱨ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱵᱮᱱᱟᱣᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱫ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨᱚᱜᱼᱟ᱾<ref>{{cite web| url = https://archive.org/details/dli.csl.3120/page/n1/mode/2up |title = Bihar District Gazetteers: Santhal Parganas| first= P.C.|last=Roychoudhury | work= Chaoter I: General |publisher= Secretariat Press, Patna, 1965 | access-date = 21 October 2020}}</ref>
ᱯᱷᱟᱛᱮᱦᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱫᱮᱣᱜᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱥᱟᱨᱚᱴᱷ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱟᱨᱚᱴᱷ]] ᱟᱨ [[ᱯᱟᱞᱳᱡᱳᱨᱤ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ ᱫᱩᱢᱠᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱢᱟᱥᱟᱞᱤᱭᱟᱹ, ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ|ᱢᱟᱥᱟᱞᱤᱭᱟᱹ]] ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱨᱮ [[ᱠᱩᱸᱰᱷᱤᱛ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱩᱸᱰᱷᱤᱛ]], ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮ [[ᱱᱟᱞᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ]] ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱨᱮ [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ]] ᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web | url = https://www.mapsofindia.com/maps/jharkhand/tehsil/jamtara-tehsil-map.jpg | title = Jamtara CD block/ tehsil map|publisher = Maps of India | access-date = 22 October 2020}}</ref><ref>{{cite web | url = https://www.mapsofindia.com/maps/jharkhand/tehsil/deogarh.html | title = Deoghar CD block/ tehsil map |publisher = Maps of India | access-date = 22 October 2020}}</ref><ref>{{cite web | url = https://www.mapsofindia.com/maps/jharkhand/tehsil/dumka.html | title = Dumka CD block/ tehsil map |publisher = Maps of India | access-date = 22 October 2020}}</ref>
ᱯᱷᱟᱛᱮᱦᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱒᱘᱐.᱔᱔ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱵᱟᱨᱟᱵᱟᱨ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref name=census2011>{{cite web| url = https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/2018_PART_B_DCHB_JAMTARA.pdf |title = District Census Handbook, Jamtara, Series 21, Part XII B| work= Page 55: Rural PCA – CD block wise village primary census abstract, 2011 census |publisher= Directorate of Census Operations Jharkhand | access-date = 22 October 2020}}</ref> ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ [[ᱯᱷᱟᱛᱮᱯᱩᱨ]] ᱟᱨ [[ᱵᱤᱸᱫᱟᱯᱟᱛᱚᱨ]] ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref>{{cite web| url = https://jhpolice.gov.in/jamtara| title = District Police Profile - Jamtara| publisher = Jharkhand Police| access-date = 22 October 2020| archive-date = 12 November 2020| archive-url = https://web.archive.org/web/20201112201126/https://www.jhpolice.gov.in/jamtara| url-status = dead}}</ref> ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱯᱷᱟᱛᱮᱯᱩᱨ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref>{{cite web| url = https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/2018_PART_B_DCHB_JAMTARA.pdf |title = District Census Handbook, Jamtara, Series 21, Part XII B| work= Map of Jamtara on the third page|publisher= Directorate of Census Operations Jharkhand | access-date = 22 October 2020}}</ref>
ᱯᱷᱟᱛᱮᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱑᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱚᱧᱪᱟᱪᱚᱛ ᱟᱨ ᱑᱗᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱹᱛᱩ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref name=admin>{{cite web | url= http://jamtara.nic.in/blk_panchayat.html | title= Jamtara district of Jharkhand | work= Blocks and Panchayats | publisher= Jamtara district administration | access-date= 26 December 2015 | archive-url= https://web.archive.org/web/20151227014358/http://jamtara.nic.in/blk_panchayat.html | archive-date= 27 December 2015 | url-status= dead }}</ref>
ᱯᱷᱟᱛᱮᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱧᱪᱟᱭᱚᱛ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ: ᱟᱜᱟᱭᱚᱥᱚᱨᱢᱩᱱᱰᱤ, ᱟᱥᱟᱱᱵᱮᱨᱤᱭᱟ, ᱵᱟᱢᱟᱱᱰᱤᱦᱟ, ᱵᱟᱱᱫᱚᱨᱱᱟᱪᱟ, ᱵᱟᱱᱩᱰᱤᱦ, ᱵᱤᱸᱫᱟᱯᱟᱛᱚᱨ, ᱪᱟᱯᱩᱨᱤᱭᱟ, ᱫᱟᱥᱟᱱᱤᱭᱟ, ᱫᱩᱢᱟᱨᱤᱭᱟ, ᱯᱷᱟᱛᱮᱯᱩᱨ, ᱡᱟᱢᱡᱳᱨᱤ, ᱠᱷᱚᱢᱟᱨᱵᱟᱫᱽ, ᱯᱟᱞᱚᱡᱳᱨᱤ, ᱥᱤᱢᱟᱞᱫᱩᱵᱤ ᱟᱨ ᱥᱤᱢᱞᱟᱫᱟᱝᱜᱚᱞ᱾<ref name=admin/>
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
===ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ===
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱯᱷᱟᱛᱮᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱘᱙,᱖᱔᱕ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱚᱫᱚ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱟᱹᱛᱩ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱔᱕,᱕᱔᱖ (᱕᱑%) ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱔᱔,᱐᱙᱙ (᱔᱙%) ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱑᱔,᱐᱐᱘ ᱦᱚᱲ᱾ ᱮᱥ.ᱥᱤ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱠᱚ ᱖,᱙᱒᱐ (᱗.᱗᱒%) ᱟᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱠᱚ ᱔᱒,᱐᱙᱐ (᱔᱖.᱙᱕%)᱾<ref name=census2011/>
ᱯᱷᱟᱛᱮᱦᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱟᱹᱛᱩ (᱔,᱐᱐᱐+ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ) ᱫᱚ (᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ): ᱯᱷᱟᱛᱮᱯᱩᱨ (᱔,᱑᱐᱗)᱾<ref name=census2011/>
===ᱥᱮᱪᱮᱫ===
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱯᱷᱟᱛᱮᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱔᱙,᱖᱖᱑ (᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱖᱕.᱖᱖%) ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱓᱐,᱓᱘᱑ (᱖᱑%) ᱫᱚ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱑᱙,᱒᱘᱐ (᱓᱙%) ᱫᱚ ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ (ᱠᱩᱲᱤ ᱟᱨ ᱠᱚᱲᱟ ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ) ᱫᱚ ᱒᱒% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name=census2011/>
{{ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ}}
===ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ===
᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ, ᱱᱤᱛᱚᱜᱟᱜ ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱤᱸᱥ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱖᱖᱐,᱒᱓᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]] ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱔᱑.᱑᱗% ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱖᱑᱕,᱖᱖᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ (᱓᱘.᱓᱙%) ᱥᱟᱶᱛᱮ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱟᱨ ᱓᱒᱗,᱗᱑᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ (᱒᱐.᱔᱔%) ᱥᱟᱶᱛᱮ [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱟᱞᱚᱛ==
᱒᱐᱐᱔-᱒᱐᱐᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱖᱐-᱗᱐% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱵᱤ.ᱯᱤ.ᱮᱞ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱨᱟᱺᱪᱤ ᱟᱨ ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱟᱞᱚᱛ ᱫᱚ ᱑᱙᱙᱓ ᱨᱮ ᱖᱖% ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱐᱔ ᱨᱮ ᱔᱖% ᱨᱮ ᱠᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱓᱙.᱑% ᱦᱟ.ᱨᱮ ᱟᱬᱜᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ।<ref>{{cite web | url = https://niti.gov.in/writereaddata/files/Jharkhand%20presentation.pdf | title = Eliminating poverty | publisher = Jharkhand government | access-date = 22 October 2020}}</ref>
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ==
==ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
==ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱶᱟᱨ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
8yjhoaly2ik9v7h0dc7yyqtp1wtf06h
ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ
0
21949
176020
159747
2025-07-06T00:51:05Z
MT731
2184
176020
wikitext
text/x-wiki
'''ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱫᱚ {{coord|23|57|48|N|86|48|5|E}}<ref>{{cite web| url = http://wikimapia.org/4841257/Jamtara | title= Jamtara| work= Jharkhand| publisher= Wikimapia | access-date = 26 December 2015}}</ref> ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
[[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱯᱟᱨᱜᱟᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱯᱟᱨᱜᱟᱱᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱩᱥᱩᱞ ᱵᱩᱨᱩ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾ [[ᱵᱚᱨᱟᱠᱟᱨ ᱜᱟᱰᱟ]] ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ [[ᱪᱳᱴᱟ ᱱᱟᱝᱜᱽᱯᱩᱨ ᱯᱞᱮᱴᱚ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱮ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ [[ᱚᱡᱚᱭ ᱜᱟᱰᱟ|ᱚᱡᱚᱭ]] ᱫᱚ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ [[ᱫᱮᱣᱜᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱤᱸᱜᱤᱱ ᱠᱟᱱᱟ, ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱜ ᱮ ᱮᱢᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱟᱨ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ|ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]] ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱵᱮᱱᱟᱣᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱫ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨᱚᱜᱼᱟ᱾<ref>{{cite web| url = https://archive.org/details/dli.csl.3120/page/n1/mode/2up |title = Bihar District Gazetteers: Santhal Parganas| first= P.C.|last=Roychoudhury | work= Chaoter I: General |publisher= Secretariat Press, Patna, 1965 | access-date = 21 October 2020}}</ref>
ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ [[ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱯᱩᱨ]] ᱟᱨ [[ᱠᱟᱨᱢᱟᱸᱲ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱟᱨᱢᱴᱟᱸᱲ]], ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ [[ᱯᱷᱟᱛᱮᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱯᱷᱟᱛᱮᱯᱩᱨ]] ᱟᱨ [[ᱱᱟᱞᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱱᱟᱞᱟ]], ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮ ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱵᱚᱨᱫᱷᱚᱢᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ [[ᱥᱟᱞᱟᱱᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱟᱞᱟᱱᱯᱩᱨ]] ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱨᱮ ᱫᱷᱟᱱᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ [[ᱱᱤᱨᱥᱚ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱱᱤᱨᱥᱚ]] ᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
===ᱦᱚᱲ ᱮᱞ===
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱑᱓᱒,᱖᱐᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱠᱚᱫᱚ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱜᱮ ᱟᱹᱛᱩ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱖᱗,᱓᱘᱙ (᱕᱑%) ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱖᱕,᱒᱑᱑ (᱔᱙%) ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱒,᱔᱙᱗ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱞᱮᱠᱷᱟᱥᱤᱫ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱙,᱑᱘᱒ (᱖.᱙᱒%) ᱟᱨ ᱞᱮᱠᱷᱟᱥᱤᱫ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ (ᱮᱥ.ᱴᱤ) ᱖᱐᱐᱘ (᱔᱕.᱒᱕%)᱾<ref name=census2011/>
===ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ===
{{ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ}}
===ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ===
==ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱟᱞᱚᱛ==
᱒᱐᱐᱔-᱒᱐᱐᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱖᱐-᱗᱐% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱵᱤ.ᱯᱤ.ᱮᱞ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱨᱟᱺᱪᱤ ᱟᱨ [[ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱚ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱟᱞᱚᱛ ᱫᱚ ᱑᱙᱙᱓ ᱨᱮ ᱖᱖% ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱐᱔ ᱨᱮ ᱔᱖% ᱨᱮ ᱠᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱓᱙.᱑% ᱦᱟ.ᱨᱮ ᱟᱬᱜᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ।<ref>{{cite web | url = https://niti.gov.in/writereaddata/files/Jharkhand%20presentation.pdf | title = Eliminating poverty | publisher = Jharkhand government | access-date = 22 October 2020}}</ref>
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ==
==ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ==
==ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱶᱟᱨ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
290m66edkd54p7n11lflm714t7gtp1x
ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱯᱩᱨ ᱵᱚᱱᱚᱛ
0
21954
176024
159307
2025-07-06T00:54:13Z
MT731
2184
176024
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱯᱩᱨ ᱵᱚᱱᱚᱛ
| native_name =
| native_name_lang =
| other_name =
| nickname =
| settlement_type = ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India Jharkhand#India
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ
| coordinates = {{coord|24|2|34|N|86|37|4|E|display=inline,title}}
| subdivision_type =
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_type2 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ]]
| established_title = <!-- ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type = ᱯᱷᱮᱰᱮᱨᱟᱞ ᱰᱮᱢᱚᱠᱨᱟᱥᱤ
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 = 282.80
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 250
| population_total = 163,993
| population_as_of = 2011
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]]
| demographics_type2 = ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ (᱒᱐᱑᱑)
| demographics2_title2 = ᱜᱩᱴ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ
| demographics2_info2 = ᱗᱒,᱗᱒᱕ (᱕᱕.᱗᱒%)
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱘᱑᱕᱓᱕᱒ (ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱯᱩᱨ)
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ/STD ᱠᱳᱰ
| area_code = ᱐᱖᱔᱓᱓
| registration_plate = ᱡᱷ-᱒᱑
| blank1_name_sec1 = [[ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ
| blank1_info_sec1 = [[ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ]]
| blank2_name_sec1 = [[ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ
| blank2_info_sec1 = [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ]]
| website = {{URL|jamtara.nic.in/}}
| footnotes =
}}
'''ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱯᱩᱨ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱠᱷᱚᱸᱰᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱒᱔ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱯᱩᱨ {{coord|24|2|34|N|86|37|4|E}} ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web| url = http://wikimapia.org/19361829/Narayanpur-jamtara-District |title= Narayanpur (Jamtara district) | work= Jharkhand| publisher= Wikimapia | access-date = 26 December 2015}}</ref>
[[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱯᱟᱨᱜᱟᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱯᱟᱨᱜᱟᱱᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ-ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱩᱥᱩᱞ ᱵᱳᱨᱳ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱵᱚᱨᱟᱠᱟᱨ ᱜᱟᱰᱟ|ᱵᱚᱨᱟᱠᱟᱨ]] ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱪᱷᱚᱴᱟᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱰᱷᱤᱯᱟᱹ ᱚᱛᱮᱛ ᱠᱷᱚᱱᱮ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨᱟ ᱟᱨ [[ᱚᱡᱚᱭ ᱜᱟᱰᱟ|ᱚᱡᱚᱭ]], ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ [[ᱫᱮᱣᱜᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱤᱸᱜᱤᱱ ᱠᱟᱱᱟ, ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱜ ᱮ ᱮᱢᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱠᱟᱹᱡ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱫᱚ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱟᱨ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱫᱚ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮ ᱞᱤᱸᱜᱤᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web| url = https://archive.org/details/dli.csl.3120/page/n1/mode/2up |title = Bihar District Gazetteers: Santhal Parganas| first= P.C.|last=Roychoudhury | work= Chaoter I: General |publisher= Secretariat Press, Patna, 1965 | access-date = 21 October 2020}}</ref>
ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮ ᱫᱮᱣᱜᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱨᱜᱚᱢᱩᱸᱰᱟᱹ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ [[ᱠᱟᱨᱢᱟᱴᱟᱸᱲ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱟᱨᱢᱟᱴᱟᱸᱲ]] ᱟᱨ [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ]] ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ ᱫᱷᱟᱱᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱴᱩᱸᱰᱤ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱴᱩᱸᱰᱤ]] ᱟᱨ [[ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱴᱩᱸᱰᱤ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱴᱩᱸᱰᱤ]] ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ ᱜᱟᱸᱰᱮᱭ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web | url = https://www.mapsofindia.com/maps/jharkhand/tehsil/jamtara-tehsil-map.jpg | title = Jamtara CD block/ tehsil map|publisher = Maps of India | access-date = 22 October 2020}}</ref><ref>{{cite web | url = https://www.mapsofindia.com/maps/jharkhand/tehsil/deogarh.html | title = Deoghar CD block/ tehsil map |publisher = Maps of India | access-date = 22 October 2020}}</ref><ref>{{cite web | url = https://www.mapsofindia.com/maps/jharkhand/tehsil/giridh.html | title = Giridih CD block/ tehsil block | publisher = Maps of India | access-date = 22 October 2020}}</ref><ref>{{cite web | url = https://www.mapsofindia.com/maps/jharkhand/tehsil/dhanbad.html | title = Dhanbad CD block/ tehsil map | publisher = Maps of India | access-date = 22 October 2020}}</ref>
ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱥᱟᱨ ᱵᱤᱥᱟᱹᱨ ᱫᱚ ᱒᱘᱒.᱘᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ<sup>᱒</sup> ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name=census2011>{{cite web| url = https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/2018_PART_B_DCHB_JAMTARA.pdf |title = District Census Handbook, Jamtara, Series 21, Part XII B| work= Page 55: Rural PCA – CD block wise village primary census abstract, 2011 census |publisher= Directorate of Census Operations Jharkhand | access-date = 22 October 2020}}</ref> [[ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱯᱩᱨ, ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ|ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱯᱩᱨ]] ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟ ᱾<ref>{{cite web| url = https://jhpolice.gov.in/jamtara| title = District Police Profile - Jamtara| publisher = Jharkhand Police| access-date = 22 October 2020| archive-date = 12 November 2020| archive-url = https://web.archive.org/web/20201112201126/https://www.jhpolice.gov.in/jamtara| url-status = dead}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱫᱚ [[ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱯᱩᱨ, ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ|ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱯᱩᱨ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web| url = https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/2018_PART_B_DCHB_JAMTARA.pdf |title = District Census Handbook, Jamtara, Series 21, Part XII B| work= Map of Jamtara on the third page|publisher= Directorate of Census Operations Jharkhand | access-date = 22 October 2020}}</ref>
ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱒᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱟᱸᱪᱟᱭᱟᱛ ᱟᱨ ᱒᱖᱒ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱹᱛᱩ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name=admin>{{cite web | url= http://jamtara.nic.in/blk_panchayat.html | title= Jamtara district of Jharkhand | work= Blocks and Panchayats | publisher= Jamtara district administration | access-date= 26 December 2015 | archive-url= https://web.archive.org/web/20151227014358/http://jamtara.nic.in/blk_panchayat.html | archive-date= 27 December 2015 | url-status= dead }}</ref>
ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱸᱪᱟᱭᱟᱛ ᱠᱚᱫᱚ: ᱵᱚᱸᱫᱚᱨᱪᱩᱶᱟ, ᱵᱟᱸᱠᱩᱰᱤᱦ, ᱵᱚᱨᱣᱟ, ᱵᱩᱫᱷᱩᱰᱤᱦ, ᱵᱩᱴᱵᱮᱨᱤᱭᱟᱹ, ᱪᱚᱲᱟᱰᱤᱦ ᱞᱚᱠᱷᱚᱱᱯᱩᱨ, ᱪᱟᱢᱯᱟᱯᱩᱨ, ᱫᱚᱵᱟᱠᱮᱸᱫᱽᱨᱮ, ᱫᱮᱵᱚᱞᱵᱟᱲᱤ, ᱫᱤᱜᱷᱟᱨᱤ, ᱡᱷᱤᱞᱩᱣᱟᱹ, ᱠᱚᱨᱚᱰᱚᱦ-᱑, ᱠᱩᱨᱛᱟ, ᱢᱚᱫᱽᱱᱟᱰᱤᱦ, ᱢᱟᱸᱡᱷᱚᱞᱰᱤᱦ, ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱯᱩᱨ, ᱱᱚᱨᱚᱰᱤᱦ, ᱱᱟᱣᱟᱰᱤᱦ, ᱱᱟᱭᱟᱰᱤᱦ, ᱯᱚᱵᱤᱭᱟ, ᱯᱚᱥᱛᱟ, ᱨᱩᱯᱰᱤᱦ, ᱥᱚᱵᱚᱱᱯᱩᱨ, ᱥᱚᱦᱟᱨᱯᱩᱨ ᱟᱨ ᱛᱚᱯᱛᱟᱨ ᱾
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱡᱚᱯᱚᱲᱟᱣ==
===ᱦᱚᱲ ᱮᱞ===
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱜᱩᱴ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱑᱖᱓,᱙᱖᱖ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱘᱓,᱙᱗᱗ (᱕᱑%) ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱗᱐,᱙᱘᱙ (᱔᱙%) ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱖ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱩᱢᱚᱨ ᱠᱚᱣᱟᱣ ᱠᱚᱫᱚ ᱓᱓,᱔᱘᱒ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱜᱮᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱫᱚ ᱙,᱕᱐᱑ (᱕.᱗᱙%) ᱟᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱫᱚ ᱓᱘,᱔᱘᱕ (᱒᱓.᱔᱗%) ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾<ref name=census2011/>
===ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ===
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱜᱩᱴ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱗᱒,᱗᱒᱕ (᱕᱕.᱗᱒%) ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱔᱕,᱖᱙᱔ (᱖᱓%) ᱠᱚᱲᱟ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱒᱗,᱐᱓᱑ (᱓᱗%) ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ (ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱨ ᱠᱚᱲᱟ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ ᱫᱚᱨ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ) ᱫᱚ ᱒᱖% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name=census2011/>
{{ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ|collapsible=y}}
===ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ===
᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ [[ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱴᱷᱟᱶ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱖᱖᱐,᱒᱓᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]] ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱔᱑.᱑᱗% ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱖᱑᱕,᱖᱖᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ (᱓᱘.᱓᱙%) ᱥᱟᱶᱛᱮ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱟᱨ ᱓᱒᱗,᱗᱑᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ (᱒᱐.᱔᱔%) ᱥᱟᱶᱛᱮ [[ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name=censushandbook>{{cite web| url = https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_A/20/2018_PART_A_DCHB_JAMTARA.pdf |title = District Census Handbook, Jamtara, Series 21, Part XII A| work= Page 24: Note on Mother-tongue, 2011 census |publisher= Directorate of Census Operations Jharkhand | access-date = 21 October 2020}}</ref>
[[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱫᱚ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]] ᱫᱚ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱨᱟᱡᱽᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="langoff">{{cite web|url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |title=Report of the Commissioner for linguistic minorities: 50th report (July 2012 to June 2013) |pages= 35 |publisher=Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India |access-date=3 October 2017 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160708012438/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |archive-date= 8 July 2016 }}</ref>
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱫᱚ ᱕᱕᱐,᱕᱖᱐ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱖᱙.᱖᱐% ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱑᱖᱔,᱔᱐᱖ ᱦᱚᱲ (᱒᱐.᱗᱘%) ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ ᱟᱨ ᱔,᱔᱑᱙ ᱦᱚᱲ (0.᱙᱖%) ᱥᱟᱶᱛᱮ [[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]] ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name=censushandbook/>
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
==ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱶᱟᱨ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
7yauuonlo7e2xfd0vary12qum3wjz81
ᱠᱟᱨᱢᱟᱴᱟᱸᱲ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ
0
21982
176026
159125
2025-07-06T00:55:27Z
MT731
2184
176026
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱟᱨᱢᱟᱴᱟᱸᱲ
| native_name =
| native_name_lang =
| other_name = Karmatanr
| nickname =
| settlement_type = ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India Jharkhand#India
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱥᱤᱧᱚᱛ, ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ, 24°5'2"N 86°42'8"E
| coordinates = {{coord|24|5|2|N|86|42|8|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_type2 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type = [[:en:Federalism in India|ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱫᱤᱥᱣᱟᱹᱨᱤ]]
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 = 175.00
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 201
| population_total = ᱑᱑᱕,᱒᱖᱖
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ
| demographics1_title1 = ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]], [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]]
| demographics_type2 = ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ (᱒᱐᱑᱑)
| demographics2_title2 = ᱜᱩᱴ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ
| demographics2_info2 = ᱕᱓,᱘᱔᱔ (᱕᱘.᱑᱖%)
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱘᱑᱕᱓᱕᱒ (ᱠᱟᱨᱢᱟᱴᱟᱸᱲ)
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ/ᱮᱥ.ᱴᱤ.ᱰᱤ ᱠᱳᱰ
| area_code = ᱐᱖᱔᱓᱓
| registration_plate = JH-᱒᱑
| blank1_name_sec1 = [[ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank1_info_sec1 = [[ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱛᱟᱞᱢᱟ|ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ]]
| blank2_name_sec1 = [[ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank2_info_sec1 = [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱛᱟᱞᱢᱟ|ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ]] ᱟᱨ [[ᱥᱟᱨᱟᱴᱷ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱛᱟᱞᱢᱟ|ᱥᱟᱨᱟᱴᱷ]]
| website = {{URL|jamtara.nic.in/}}
| footnotes =
}}
'''ᱠᱟᱨᱢᱟᱴᱟᱸᱲ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
[[:en:Bengali Renaissance|ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱟᱣᱟ ᱮᱵᱷᱮᱱ]] ᱚᱠᱛᱮ ᱨᱮᱱ ᱢᱩᱬᱩᱛ [[ᱤᱥᱥᱚᱨ ᱪᱚᱱᱫᱨᱚ ᱵᱤᱫᱫᱟᱥᱟᱜᱚᱨ]] ᱑᱘᱗᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱠᱟᱨᱢᱟᱴᱟᱸᱲ ᱨᱮᱭ ᱦᱮᱡ ᱞᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱑᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟᱭ ᱠᱷᱮᱢᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾<ref>{{cite web| url = http://www.telegraphindia.com/1030826/asp/jharkhand/story_2298943.asp | archive-url = https://web.archive.org/web/20030908203854/http://www.telegraphindia.com/1030826/asp/jharkhand/story_2298943.asp | url-status = dead | archive-date = 8 September 2003 |title= Vidyasagar legacy lost in sands of time | publisher= The Telegraph, 26 August 2003 | access-date = 26 December 2015}}</ref> ᱑᱙᱗᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ, ᱠᱟᱨᱢᱟᱴᱟᱸᱲ ᱨᱮᱞ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱵᱤᱫᱫᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱧᱩᱢ ᱟᱹᱛᱩ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite book| url = https://books.google.com/books?id=H3g9BAAAQBAJ&q=karmatar+renamed+Vidyasagar&pg=PR16 |title= Vidyasagar:The Life and After-life of an Eminent Indian| first= Brian A.|last= Hatcher| work= Introduction|date= 7 August 2014| isbn= 978-0-415-73630-5 | publisher= Routledge, Taylor and Francis Group, 912 Tolstoy House, 15-17 Tolstoy Marg, Connaught Place, New Delhi- 110 001| access-date = 26 December 2015}}</ref>
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱠᱟᱨᱢᱟᱴᱟᱸᱲ ᱫᱚ {{coord|24|5|2|N|86|42|8|E}} ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref>{{cite web| url = http://wikimapia.org/2120452/Karmatar | title= Karmatar (Karmatar) | work= Jharkhand| publisher= Wikimapia | access-date = 26 December 2015}}</ref>
[[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱯᱟᱨᱜᱟᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱯᱟᱨᱜᱟᱱᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱩᱥᱩᱞ ᱵᱩᱨᱩ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾ [[ᱵᱚᱨᱟᱠᱟᱨ ᱜᱟᱰᱟ]] ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ [[ᱪᱳᱴᱟ ᱱᱟᱝᱜᱽᱯᱩᱨ ᱯᱞᱮᱴᱚ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱮ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ [[ᱚᱡᱚᱭ ᱜᱟᱰᱟ|ᱚᱡᱚᱭ]] ᱫᱚ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ [[ᱫᱮᱣᱜᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱤᱸᱜᱤᱱ ᱠᱟᱱᱟ, ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱜ ᱮ ᱮᱢᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱟᱨ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ|ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]] ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱵᱮᱱᱟᱣᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱫ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨᱚᱜᱼᱟ᱾<ref>{{cite web| url = https://archive.org/details/dli.csl.3120/page/n1/mode/2up |title = Bihar District Gazetteers: Santhal Parganas| first= P.C.|last=Roychoudhury | work= Chaoter I: General |publisher= Secretariat Press, Patna, 1965 | access-date = 21 October 2020}}</ref>
ᱠᱟᱨᱢᱟᱴᱟᱸᱲ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ ᱫᱮᱣᱜᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱢᱟᱨᱜᱳᱢᱩᱱᱰᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱢᱟᱨᱜᱳᱢᱩᱱᱰᱟ]], [[ᱠᱟᱨᱚᱱ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱟᱨᱚᱱ]] ᱟᱨ [[ᱥᱟᱨᱟᱴᱷ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱟᱨᱟᱴᱷ]], ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ]] ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱨᱮ [[ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱᱯᱩᱨ]] ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱠᱟᱨᱢᱟᱴᱟᱸᱲ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱑᱗᱕.᱐᱐ ᱪᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ᱾ ᱠᱟᱨᱢᱟᱴᱟᱸᱲ ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱮᱵᱟᱭ ᱮᱢᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱫᱚ ᱠᱟᱨᱢᱟᱴᱟᱸᱲ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref>{{cite web| url = https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/2018_PART_B_DCHB_JAMTARA.pdf |title = District Census Handbook, Jamtara, Series 21, Part XII B| work= Map of Jamtara on the third page|publisher= Directorate of Census Operations Jharkhand | access-date = 22 October 2020}}</ref>
ᱠᱟᱨᱢᱟᱴᱟᱨ ᱥᱤ.ᱰᱤ. ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱑᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱚᱧᱪᱟᱪᱚᱛ ᱟᱨ ᱑᱕᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱹᱛᱩ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref name=admin>{{cite web | url= http://jamtara.nic.in/blk_panchayat.html | title= Jamtara district of Jharkhand | work= Blocks and Panchayats | publisher= Jamtara district administration | access-date= 26 December 2015 | archive-url= https://web.archive.org/web/20151227014358/http://jamtara.nic.in/blk_panchayat.html | archive-date= 27 December 2015 | url-status= dead }}</ref>
ᱠᱟᱨᱢᱟᱴᱟᱸᱲ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱧᱪᱟᱭᱚᱛ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ: ᱟᱞᱟᱜᱪᱩᱣᱟᱱ, ᱵᱟᱜᱽᱵᱮᱨ, ᱵᱚᱨᱚᱫᱚᱦᱟ, ᱵᱟᱨᱢᱩᱱᱫᱤ, ᱵᱤᱨᱟᱡᱽᱯᱩᱨ, ᱫᱩᱢᱟᱨᱤᱭᱟ, ᱠᱟᱨᱢᱟᱴᱟᱸᱲ, ᱠᱩᱨᱩᱣᱟ, ᱢᱟᱛᱛᱟᱸᱲ, ᱢᱳᱦᱚᱱᱯᱩᱨ, ᱱᱟᱣᱟᱰᱤᱦ, ᱯᱷᱳᱯᱱᱟᱰ, ᱥᱤᱠᱟᱨᱯᱳᱥᱱᱤ, ᱥᱤᱛᱟᱠᱟᱛᱟ, ᱥᱩᱵᱽᱫᱤᱦ, ᱛᱟᱨᱟᱵᱟᱦᱟᱞ, ᱛᱟᱨᱠᱳᱡᱳᱨᱤ ᱟᱨ ᱴᱮᱴᱩᱞᱵᱚᱸᱫᱷᱟ᱾<ref name=admin/>
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
===ᱦᱚᱲ ᱮᱞ===
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱨᱢᱟᱴᱟᱸᱲ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱑᱑᱕,᱒᱖᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱚᱱᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱐᱙,᱓᱙᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱫᱚ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱟᱨ ᱕,᱘᱖᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱫᱚ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱕᱘,᱙᱓᱗ (᱕᱑%) ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱕᱖,᱓᱒᱙ (᱔᱙%) ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱒᱒,᱖᱙᱓᱾ ᱞᱮᱠᱷᱟᱥᱤᱫ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱗,᱗᱓᱗ (᱖.᱗᱑%) ᱟᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱒᱑,᱗᱖᱗ (᱑᱘.᱘᱘%)᱾<ref name=census2011/>
===ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ===
{{ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ}}
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱠᱟᱨᱢᱟᱴᱟᱸᱲ ᱵᱤᱫᱽᱭᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱜᱩᱴ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱫᱚ ᱕᱓,᱘᱔᱔ (᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱕᱘.᱑᱖%) ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱨᱮ ᱓᱓,᱗᱙᱘ (᱖᱓%) ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱒᱐,᱐᱔᱖ (᱓᱗%) ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ( ᱠᱩᱲᱤ ᱟᱨ ᱠᱚᱲᱟ ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ) ᱫᱚ ᱒᱖% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name=census2011/>
===ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ===
᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ, ᱱᱤᱛᱚᱜᱟᱜ ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱤᱸᱥ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱖᱖᱐,᱒᱓᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱔᱑.᱑᱗% ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱖᱑᱕,᱖᱖᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ (᱓᱘.᱓᱙%) ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱟᱨ ᱓᱒᱗,᱗᱑᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ (᱒.᱔᱔%) ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱨᱚᱲ ᱠᱟᱱᱟ᱾ (ᱥᱮᱱᱥᱟᱥ ᱦᱮᱱᱰᱵᱩᱠ ᱨᱮ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱰᱮᱴᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱱᱟᱣᱟ ᱛᱮ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ)᱾
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ, [[ᱦᱤᱱᱫᱩ]] ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱕,᱕᱐,᱕᱖᱐ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱖᱙.᱖᱐% ᱚᱱᱟ ᱜᱮ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱑,᱖᱔,᱔᱐᱖ (᱒᱐.᱗᱘%) ᱟᱨ [[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]] ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱔,᱔᱑᱙ (᱐.᱙᱖%) ᱦᱚᱲ᱾<ref name=censushandbook/>
==ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱟᱞᱚᱛ==
᱒᱐᱐᱔-᱒᱐᱐᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱖᱐-᱗᱐% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱵᱤ.ᱯᱤ.ᱮᱞ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱨᱟᱺᱪᱤ ᱟᱨ ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱟᱞᱚᱛ ᱫᱚ ᱑᱙᱙᱓ ᱨᱮ ᱖᱖% ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱐᱔ ᱨᱮ ᱔᱖% ᱨᱮ ᱠᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱓᱙.᱑% ᱦᱟ.ᱨᱮ ᱟᱬᱜᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ।<ref>{{cite web | url = https://niti.gov.in/writereaddata/files/Jharkhand%20presentation.pdf | title = Eliminating poverty | publisher = Jharkhand government | access-date = 22 October 2020}}</ref>
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ==
===ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱠᱷᱟᱸᱰᱟᱣ===
{{Pie chart
|caption= '''ᱠᱟᱨᱢᱟᱴᱟᱸᱲ<br/>ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱠᱷᱟᱸᱰᱟᱣ ᱦᱚᱨᱟ'''
|value1 = 29.62
|label1 = ᱪᱟᱹᱥᱤ
|value2 = 51.33
|label2 = ᱪᱟᱥ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱹ
|value3 = 1.79
|label3 = ᱚᱲᱟᱜ ᱥᱤᱞᱯᱚ
|value4 = 17.26
|label4 = ᱮᱴᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱹ}}
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ ᱠᱟᱨᱢᱟᱴᱟᱸᱲ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ, ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱑᱓,᱗᱒᱗ (᱒᱙.᱖᱒%) ᱪᱟᱹᱥᱤ, ᱒᱓,᱗᱘᱗ (᱕᱑.᱓᱓%) ᱪᱟᱥ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱹ (ᱞᱮᱵᱟᱨ), ᱘᱒᱘ (᱑.᱗᱙%) ᱚᱲᱟᱜ ᱥᱤᱞᱯᱚ ᱨᱮᱠᱚ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱜᱩᱴ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱔᱘,᱐᱙᱘ (᱔᱑.᱗᱓%)᱾ ᱵᱮᱼᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱖᱗,᱑᱖᱘ (᱕᱘.᱒᱗%)᱾<ref>{{cite web | url = https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_A/20/2018_PART_A_DCHB_JAMTARA.pdf| title = District Census Handbook, Jamtara | work = Tables 34, 30 Series 21, Part XII A, 2011 census| publisher = Directorate of Census Operations, Jharkhand | access-date = 22 October 2020 }}</ref>
===ᱯᱚᱨᱤᱠᱟᱴᱷᱟᱢᱳ===
===ᱵᱮᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱜᱚᱲᱚ ᱯᱷᱟᱱᱰ===
==ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ==
ᱦᱟᱣᱲᱟ-ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱱᱤᱜᱚᱸᱡᱽ-ᱠᱤᱭᱩᱞ ᱥᱮᱠᱥᱚᱱ ᱑᱘᱗᱑ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱥᱟᱹᱛ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱠᱟᱨᱢᱟᱴᱟᱸᱲ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱨᱮᱞ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱮ ᱮᱢ ᱮᱫᱟ᱾<ref>{{cite web| url = http://www.irfca.org/faq/faq-history2.html |title= IR History: Early days II | work= Chronology of Railways in India, Part 2, 1870-1899 | publisher= IRFCA | access-date = 26 December 2015}}</ref>
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱠᱟᱨᱢᱟᱴᱟᱸᱲ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵᱼᱯᱨᱟᱭᱢᱟᱨᱤ ᱟᱥᱲᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱒᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ, ᱯᱨᱟᱭᱢᱟᱨᱤ ᱟᱥᱲᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱑᱙᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ, ᱢᱤᱰᱤᱞ ᱟᱥᱲᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱕᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ, ᱥᱮᱠᱮᱱᱰᱟᱨᱤ ᱟᱥᱲᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ, ᱥᱤᱱᱤᱭᱚᱨ ᱥᱮᱠᱮᱱᱰᱟᱨᱤ ᱟᱥᱲᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱟᱨ ᱒᱔ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱪᱮᱫ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱜᱮ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜᱼᱟ᱾<ref name=directory/>
*ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱥᱤᱱᱤᱭᱚᱨ ᱥᱮᱠᱮᱱᱰᱟᱨᱤ ᱟᱥᱲᱟ ᱫᱚ ᱤᱱᱴᱚᱨ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱶᱟᱨ==
ᱠᱟᱨᱢᱟᱴᱟᱸᱲ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱒ ᱭᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱯᱨᱟᱭᱢᱟᱨᱤ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱶᱟᱨ ᱛᱟᱢᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱯᱨᱟᱭᱢᱟᱨᱤ ᱥᱟᱵᱽ ᱥᱮᱱᱴᱟᱨ ᱫᱚ ᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱢᱮᱴᱚᱨᱱᱮᱴᱤ ᱟᱨ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱵᱷᱟᱹᱞᱟᱹᱭ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱫᱚ ᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱣᱮᱴᱚᱨᱱᱮᱴᱟᱨᱤ ᱦᱟᱥᱯᱟᱛᱟᱞ ᱫᱚ ᱑ ᱴᱟᱝ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱵᱷᱟᱹᱞᱟᱹᱭ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱫᱚ ᱒ ᱭᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ 16 ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱨᱟᱱ ᱫᱩᱠᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref name=directory/>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
n0r93bxxgug8v0gorjkkpe8hbm8adx0
ᱠᱩᱸᱰᱷᱤᱛ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ
0
21983
176025
160760
2025-07-06T00:55:01Z
MT731
2184
176025
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱠᱩᱸᱰᱷᱤᱛ
| native_name_lang =
| other_name = Kundhit
| nickname =
| settlement_type = ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India Jharkhand#India
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱥᱤᱧᱚᱛ, ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ
| coordinates = {{coord|23|58|6|N|87|9|52|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_type2 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type = [[:en:Federalism in India|ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱫᱤᱥᱣᱟᱹᱨᱤ]]
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 = 295..63
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 201
| population_total = ᱘᱔,᱙᱐᱗
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ
| demographics1_title1 = ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ]]
| demographics_type2 = ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ (᱒᱐᱑᱑)
| demographics2_title2 = ᱜᱩᱴ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ
| demographics2_info2 = ᱕᱐,᱖᱒᱗ (᱖᱔.᱖᱔%)
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code =
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ/ᱮᱥ.ᱴᱤ.ᱰᱤ ᱠᱳᱰ
| area_code =
| registration_plate = JH-᱒᱑
| blank1_name_sec1 = [[ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank1_info_sec1 = [[ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱛᱟᱞᱢᱟ|ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ]]
| blank2_name_sec1 = [[ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank2_info_sec1 = [[ᱱᱟᱞᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱛᱟᱞᱢᱟ|ᱱᱟᱞᱟ]]
| website = {{URL|jamtara.nic.in/}}
| footnotes =
}}
'''ᱠᱩᱸᱰᱷᱤᱛ''' (ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱠᱩᱸᱰᱟᱦᱤᱛ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ, [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ [[ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱔᱒ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱠᱩᱸᱰᱷᱤᱛ ᱫᱚ ᱫᱚ ᱠᱩᱸᱰᱷᱤᱛ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ {{coord|23|58|6|N|87|9|52|E}} ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref>{{cite web| url = http://wikimapia.org/17832201/Girls-High-School-Kundahit | title= Girls High School Kundahit (Kundahit) | work= Jharkhand| publisher= Wikimapia | access-date = 26 December 2015}}</ref>
[[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱯᱟᱨᱜᱟᱱᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱯᱟᱨᱜᱟᱱᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱩᱥᱩᱞ ᱵᱩᱨᱩ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾ [[ᱵᱚᱨᱟᱠᱟᱨ ᱜᱟᱰᱟ]] ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ [[ᱪᱳᱴᱟ ᱱᱟᱝᱜᱽᱯᱩᱨ ᱯᱞᱮᱴᱚ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱮ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ [[ᱚᱡᱚᱭ ᱜᱟᱰᱟ|ᱚᱡᱚᱭ]] ᱫᱚ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ [[ᱫᱮᱣᱜᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱤᱸᱜᱤᱱ ᱠᱟᱱᱟ, ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱜ ᱮ ᱮᱢᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱟᱨ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ|ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]] ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱵᱮᱱᱟᱣᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱫ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨᱚᱜᱼᱟ᱾<ref>{{cite web| url = https://archive.org/details/dli.csl.3120/page/n1/mode/2up |title = Bihar District Gazetteers: Santhal Parganas| first= P.C.|last=Roychoudhury | work= Chaoter I: General |publisher= Secretariat Press, Patna, 1965 | access-date = 21 October 2020}}</ref>
ᱠᱩᱸᱰᱷᱤᱛ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ ᱫᱚ ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱢᱟᱥᱟᱞᱤᱭᱟᱹ, ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ|ᱢᱟᱥᱟᱞᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ]], ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱥᱮᱫ ᱫᱚ [[ᱵᱤᱨᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱠᱷᱚᱭᱨᱚᱥᱚᱞ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱷᱚᱭᱨᱟᱥᱚᱞ]] ᱟᱨ [[ᱨᱟᱡᱽᱱᱚᱜᱚᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱨᱟᱡᱽᱱᱚᱜᱚᱨ]], ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ ᱫᱚ ᱠᱷᱚᱭᱨᱟᱥᱚᱞ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱥᱮᱫ ᱫᱚ [[ᱱᱟᱞᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱱᱟᱞᱟ]] ᱟᱨ [[ᱯᱷᱟᱛᱮᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱯᱷᱟᱛᱮᱯᱩᱨ]] ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref>{{cite web | url = https://www.mapsofindia.com/maps/jharkhand/tehsil/jamtara-tehsil-map.jpg | title = Jamtara CD block/ tehsil map|publisher = Maps of India | access-date = 22 October 2020}}</ref><ref>{{cite web | url = https://www.mapsofindia.com/maps/jharkhand/tehsil/dumka.html | title = Dumka CD block/ tehsil map |publisher = Maps of India | access-date = 22 October 2020}}</ref><ref>{{cite web | url = https://www.mapsofindia.com/maps/westbengal/tehsil/birbhum.html | title = Birbhum CD block/ tehsil map | publisher = Maps of India | access-date = 22 October 2020}}</ref>
ᱠᱩᱸᱰᱷᱤᱛ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱒᱙᱕.᱖᱓ ᱪᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱨ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱠᱩᱸᱰᱟᱦᱤᱛ ᱟᱨ ᱵᱟᱜᱽᱫᱟᱦᱟᱨᱤ ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref>{{cite web| url = https://jhpolice.gov.in/jamtara| title = District Police Profile - Jamtara| publisher = Jharkhand Police| access-date = 22 October 2020| archive-date = 12 November 2020| archive-url = https://web.archive.org/web/20201112201126/https://www.jhpolice.gov.in/jamtara| url-status = dead}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱫᱚ ᱠᱩᱸᱰᱷᱤᱛ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref name=census2011>{{cite web| url = https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/2018_PART_B_DCHB_JAMTARA.pdf |title = District Census Handbook, Jamtara, Series 21, Part XII B| work= Page 55: Rural PCA – CD block wise village primary census abstract, 2011 census |publisher= Directorate of Census Operations Jharkhand | access-date = 22 October 2020}}</ref>
ᱠᱩᱸᱫᱷᱤᱛ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱑᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱚᱧᱪᱟᱭᱮᱛ ᱟᱨ ᱑᱗᱒ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱹᱛᱩ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref name=admin>{{cite web | url= http://jamtara.nic.in/blk_panchayat.html | title= Jamtara district of Jharkhand | work= Blocks and Panchayats | publisher= Jamtara district administration | access-date= 26 December 2015 | archive-url= https://web.archive.org/web/20151227014358/http://jamtara.nic.in/blk_panchayat.html | archive-date= 27 December 2015 | url-status= dead }}</ref>
ᱠᱩᱸᱰᱷᱤᱛ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱚᱧᱪᱟᱭᱮᱛ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ: ᱟᱢᱵᱟ, ᱟᱢᱞᱟᱫᱮᱦᱤ, ᱵᱟᱵᱩᱯᱩᱨ, ᱵᱟᱜᱽᱫᱮᱦᱨᱤ, ᱵᱚᱝᱠᱚᱛᱤ, ᱵᱷᱟᱭᱞᱩᱣᱟ, ᱵᱤᱠᱨᱟᱢᱯᱩᱨ, ᱜᱟᱭᱯᱟᱛᱷᱟᱨ, ᱜᱟᱨᱡᱳᱨᱤ, ᱠᱷᱟᱡᱩᱨᱤ, ᱠᱩᱸᱰᱷᱤᱛ, ᱢᱩᱨᱟᱵᱮᱨᱤᱭᱟ, ᱱᱟᱜᱽᱨᱤ, ᱯᱟᱞᱟᱡᱳᱨᱤ ᱟᱨ ᱥᱩᱫᱽᱨᱮᱠᱥᱤᱯᱩᱨ᱾<ref name=admin/>
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
===ᱦᱚᱲ ᱮᱞ===
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱠᱩᱸᱰᱷᱤᱛ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱘᱔,᱙᱐᱗ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱚᱫᱚ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱫᱚ ᱟᱹᱛᱩ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱔᱓,᱔᱓᱗ (᱕᱑%) ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱔᱑,᱔᱗᱐ (᱔᱙%) ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱫᱚ ᱑᱑,᱕᱘᱑᱾ ᱞᱮᱠᱷᱟᱥᱤᱫ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱫᱚ ᱑᱓,᱐᱐᱒ (᱑᱕.᱓᱑%) ᱟᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱫᱚ ᱒᱕,᱓᱐᱙ (᱒᱙.᱘᱑%)᱾<ref name=census2011/>
===ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ===
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱠᱩᱸᱰᱷᱤᱛ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱫᱚ ᱕᱐,᱖᱒᱗ (᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱖᱔.᱖᱔%) ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱙,᱔᱘᱓ (᱕᱙%) ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱒,᱗᱘᱔ (᱔᱑%) ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ (ᱠᱩᱲᱤ ᱟᱨ ᱠᱚᱲᱟ ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ) ᱫᱚ ᱑᱘% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name=census2011/>
{{ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ}}
===ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ===
᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ, ᱱᱤᱛᱚᱜᱟᱜ ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱤᱸᱥ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱖᱖᱐,᱒᱓᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱔᱑.᱑᱗% ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱖᱑᱕,᱖᱖᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ (᱓᱘.᱓᱙%) ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱟᱨ ᱓᱒᱗,᱗᱑᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ (᱒.᱔᱔%) ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱨᱚᱲ ᱠᱟᱱᱟ᱾ (ᱥᱮᱱᱥᱟᱥ ᱦᱮᱱᱰᱵᱩᱠ ᱨᱮ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱰᱮᱴᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ ᱱᱟᱣᱟ ᱛᱮ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ)᱾
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ, ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱕,᱕᱐,᱕᱖᱐ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱖᱙.᱖᱐% ᱚᱱᱟ ᱜᱮ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱑,᱖᱔,᱔᱐᱖ (᱒᱐.᱗᱘%) ᱟᱨ [[ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱤᱥᱟᱹᱭ]] ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱔,᱔᱑᱙ (᱐.᱙᱖%) ᱦᱚᱲ᱾<ref name=censushandbook/>
==ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱟᱞᱚᱛ==
᱒᱐᱐᱔-᱒᱐᱐᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱖᱐-᱗᱐% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱵᱤ.ᱯᱤ.ᱮᱞ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱨᱟᱺᱪᱤ ᱟᱨ ᱫᱩᱢᱠᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱟᱞᱚᱛ ᱫᱚ ᱑᱙᱙᱓ ᱨᱮ ᱖᱖% ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱐᱔ ᱨᱮ ᱔᱖% ᱨᱮ ᱠᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱓᱙.᱑% ᱦᱟ.ᱨᱮ ᱟᱬᱜᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ।<ref>{{cite web | url = https://niti.gov.in/writereaddata/files/Jharkhand%20presentation.pdf | title = Eliminating poverty | publisher = Jharkhand government | access-date = 22 October 2020}}</ref>
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
[[ᱥᱤᱫᱚ ᱠᱟᱹᱱᱦᱩ ᱢᱩᱨᱢᱩ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱩᱲᱟᱹᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱵᱷᱚᱜᱚᱛ ᱡᱷᱟ ᱟᱡᱟᱫᱽ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱩᱸᱰᱷᱤᱛ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web | url = http://www.skmu.ac.in/affiliated-colleges | title = Our Affiliated Colleges | publisher = Sido Kanhu Murmu University | access-date = 22 October 2020}}</ref>
==ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱶᱟᱨ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
oeegf8zi3xinn0e350ez7v7lkuinuks
ᱜᱚᱰᱰᱟ ᱵᱚᱱᱚᱛ
0
22565
176014
128539
2025-07-06T00:38:19Z
MT731
2184
176014
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱜᱚᱰᱰᱟ
| other_name =
| nickname =
| settlement_type = [[ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ]]
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India Jharkhand
| pushpin_label_position = left
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ
| coordinates = {{coord|24|49|42|N|87|12|15|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_type2 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱜᱚᱰᱰᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱜᱚᱰᱰᱟ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type = [[:en:Federalism in India|ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱫᱤᱥᱩᱣᱟᱹᱨᱤ]]
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 = 353.76
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 145
| population_total = ᱒,᱒᱑,᱗᱗᱕
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ
| demographics1_title1 = ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ
| demographics_type2 = ᱥᱮᱪᱮᱫ (᱒᱐᱑᱑)
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱘᱑᱔᱑᱓᱓ (ᱜᱚᱰᱰᱟ)
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ/ᱮᱥ.ᱴᱤ.ᱰᱤ ᱠᱳᱰ
| area_code = ᱐᱖᱔᱒᱒
| registration_plate = JH ᱑᱗
| blank1_name_sec1 = [[ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱛᱟᱞᱢᱟ
| blank1_info_sec1 = [[ᱜᱚᱰᱰᱟ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱜᱚᱰᱰᱟ]]
| website = {{URL|godda.nic.in/}}
| footnotes =
}}
'''ᱜᱚᱰᱰᱟ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ [[ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱠᱟᱱᱟ, [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱜᱚᱰᱰᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱜᱚᱰᱰᱟ]] ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱜᱚᱰᱰᱟ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱚᱛᱱᱚᱜ ==
ᱜᱳᱰᱰᱟ, ᱚᱠᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ CD ᱵᱞᱚᱠ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ, ᱫᱚ 87°12′15′′E / 24.82833°N 87.20417°E/ 24.82833; 87.0417 ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref>{{Cite web |title=Magistrate Colony-Block Campus-Godda |url=http://wikimapia.org/24498917/Magistrate-Colony-Block-Campus-Godda |access-date=24 January 2016 |website=Jharkhand |publisher=Wikimapia}}</ref>
ᱜᱳᱰᱰᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱯᱞᱮᱴᱚ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱟᱫᱚᱢ ᱟᱫᱚᱢ ᱴᱷᱮᱱ ᱩᱥᱩᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ [[ᱨᱟᱡᱽᱢᱚᱦᱚᱞ ᱵᱩᱨᱩ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱪᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱥᱮᱫ ᱛᱮ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱞᱟᱦᱟ ᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱰᱷᱮᱨ ᱵᱤᱨ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱚ ᱨᱮ ᱱᱤᱛ ᱦᱚᱸ ᱵᱤᱨ ᱫᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ᱾ ᱠᱟᱡᱤᱭᱟ, ᱥᱩᱱᱫᱚᱨ ᱟᱨ ᱥᱟᱠᱨᱤ ᱜᱟᱰᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱛᱮ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱞᱤᱸᱜᱤᱱ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{Cite web |title=Godda district |url=https://agri.jharkhand.gov.in/resources/Soil_Inventory/Godda_Soil_Analysis.pdf |access-date=16 November 2020 |publisher=National Bureau of Soil Survey and Land Use Planning |archive-date=27 November 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201127015707/https://agri.jharkhand.gov.in/resources/Soil_Inventory/Godda_Soil_Analysis.pdf |url-status=dead }}</ref>
ᱜᱳᱰᱰᱟ ᱥᱤᱰᱤ ᱵᱞᱚᱠ ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ [[ᱯᱟᱛᱷᱟᱨᱜᱟᱢᱟ|ᱯᱟᱛᱚᱨᱜᱟᱢᱟ]], ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱨᱮ ᱥᱩᱱᱫᱚᱨᱯᱟᱦᱟᱨᱤ, ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮ ᱫᱳᱨᱟᱭᱚᱦᱟᱴ ᱟᱨ ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱨᱮ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱝᱠᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱷᱩᱨᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱨᱟᱦᱟᱴ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{Cite web |title=CD block/ tehsil map of Godda |url=https://www.mapsofindia.com/maps/jharkhand/tehsil/godda.html |access-date=17 November 2020 |publisher=Maps of India}}</ref><ref>{{Cite web |title=CD block/ tehsil map of Banka |url=https://www.mapsofindia.com/maps/bihar/tehsil/banka.html |access-date=17 November 2020 |publisher=Maps of India}}</ref>
ᱜᱳᱰᱰᱟ ᱥᱤᱰᱤ ᱵᱞᱚᱠ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱫᱚ ᱓᱕᱓.᱗᱖ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱛᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name="census2011">{{Cite web |title=District Census Handbook, godda, Series 21, Part XII B |url=https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/2006_PART_B_DCHB_GODDA.pdf |access-date=14 November 2020 |website=Page 25: District primary census abstract, 2011 census |publisher=Directorate of Census Operations Jharkhand}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱞᱚᱠ ᱨᱮ ᱜᱳᱰᱰᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱜᱚᱰᱚ ᱢᱩᱯᱷᱟᱥᱤᱞ ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{Cite web |title=District Police Profile - Godda |url=https://jhpolice.gov.in/godda |access-date=17 November 2020 |publisher=Jharkhand Police |archive-date=20 November 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201120085643/https://www.jhpolice.gov.in/godda |url-status=dead }}</ref><ref>{{Cite web |title=Police |url=https://godda.nic.in/police/# |access-date=17 November 2020 |publisher=Government of Jharkhand}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱫᱚ ᱜᱳᱰᱰᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{Cite web |title=District Census Handbook, Godda, Series 21, Part XII A |url=https://censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_A/20/2006_PART_A_DCHB_GODDA.pdf |access-date=17 November 2020 |website=Map of Godda on the third page |publisher=Directorate of Census Operations Jharkhand}}</ref>
== ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ ==
=== ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ===
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱜᱳᱰᱰᱟ ᱥᱤᱰᱤ ᱵᱞᱚᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑᱒᱑,᱗᱗᱕ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱟ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱓᱑᱖,᱘᱐᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱹᱛᱩ ᱟᱨ ᱔,᱙᱗᱐ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱑᱑᱔,᱙᱑᱐ (᱕᱒%) ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱟᱨ ᱐᱖,᱘᱖᱔ (᱔᱘%) ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱐᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱓᱙,᱐᱓᱐ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱠᱚ ᱫᱚ 20,418 (9.21%) ᱟᱨ ᱡᱚᱡᱚᱱᱟ ᱠᱚᱫᱚ 28,617 (12.90%) ᱾<ref name="census2011"/>
=== ᱥᱮᱪᱮᱫ ===
{{Literacy in CD Blocks of Godda district|collapsible=y}}
=== ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ===
== ᱟᱛᱳ ᱨᱮ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱟᱞᱚᱛ ==
== ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ==
=== ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱠᱷᱟᱸᱰᱟᱣ ===
{{Pie chart|caption='''Livelihood<br/>in Godda CD block'''|value1=25.12|label1=Cultivators|value2=58.47|label2=Agricultural labourers|value3=2.03|label3=Household industries|value4=14.38|label4=Other Workers}}
=== ᱯᱚᱨᱤᱠᱟᱴᱷᱟᱢᱳ ===
=== ᱪᱟᱥ ===
=== ᱯᱟᱣᱟᱨ ᱯᱞᱮᱱᱴ ===
=== ᱵᱮᱼᱞᱟᱦᱟᱱᱛᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱜᱚᱲᱚ ᱯᱷᱟᱱᱰ ===
== ᱥᱮᱪᱮᱫ ==
== ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱶᱟᱨ ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱜᱚᱰᱰᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
ljj5rld4igv23eqdeg9b9wmv8pgeze1
ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ–ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ–ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱞᱟᱭᱤᱱ
0
22585
176049
117933
2025-07-06T11:44:57Z
MT731
2184
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
176049
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox rail line
| box_width = 28em
| name = [[File:Indian_Railways_Suburban_Railway_Logo.svg|50px]] ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ–ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ–ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱞᱟᱭᱤᱱ<br/> {{small|(ᱟᱫᱽᱨᱟ–ᱵᱚᱠᱟᱨᱚ ᱥᱴᱤᱞ ᱥᱤᱴᱤ, ᱟᱫᱽᱨᱟ-ᱜᱚᱢᱚᱦ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ, ᱟᱫᱽᱨᱟ-ᱫᱷᱟᱱᱵᱟᱫᱽ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ, ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ–ᱠᱚᱴᱥᱤᱞᱟᱹ ᱟᱨ ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ–ᱵᱟᱫᱟᱢᱯᱟᱦᱟᱲ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱥᱟᱶᱛᱮ)}}
| color = 800000
| logo =
| logo_width =
| image = Adra asansol MEMU.JPG
| image_width = 350px
| caption = [[ᱫᱟᱢᱚᱫᱚᱨ ᱜᱟᱰᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱞ ᱨᱮ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱢᱮᱢᱩ ᱴᱨᱮᱱ
| type = ᱨᱮᱞ ᱞᱟᱭᱤᱱ
| system =
| status = ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ
| locale = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]], [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| start = {{stnlnk|ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ||ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ}}
| end = [[ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ|ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ]]
| stations =
| routes =
| daily_ridership =
| open = 1891 onwards
| close =
| owner = [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞ|ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞᱣᱮ]]
| operator = [[ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ]]
| character =
| depot =
| stock =
| linelength =
| tracklength =
| tracks =
| gauge = {{Track gauge|5ft6in|lk=on}} ᱵᱨᱚᱰ ᱜᱮᱡᱽ
| old_gauge =
| minradius =
| racksystem =
| electrification = 1961–63 with 25 kV AC overhead line
| speed =
| elevation =
| website =
| map = {{ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ–ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ–ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱞᱟᱭᱤᱱ|inline=1}}
| map_state = collapsed
}}
'''ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ–ᱟᱫᱽᱨᱟ–ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ–ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱞᱟᱭᱤᱱ''' ᱫᱚ ᱦᱟᱵᱽᱲᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱚ [[ᱪᱷᱚᱛᱨᱚᱯᱚᱛᱤ ᱥᱤᱵᱟᱡᱤ ᱴᱟᱨᱢᱤᱱᱟᱥ|ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ]] ᱟᱨ [[ᱪᱮᱱᱱᱟᱭ ᱥᱮᱱᱴᱨᱟᱞ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ|ᱪᱮᱱᱱᱟᱭ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱮᱬᱦᱮᱫ, ᱠᱚᱭᱞᱟ ᱟᱨ ᱢᱮᱬᱦᱮᱫ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱ ᱟᱜ ᱤᱫᱤ ᱟᱹᱜᱩ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱢᱩᱬ ᱯᱷᱨᱮᱴ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮ ᱟᱫᱽᱨᱟ-ᱵᱚᱠᱟᱨᱚ ᱥᱴᱤᱞ ᱥᱤᱴᱤ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ, ᱟᱫᱽᱨᱟ-ᱜᱚᱢᱚᱦ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ, ᱟᱫᱽᱨᱟ-ᱫᱷᱟᱱᱵᱟᱫᱽ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱟᱨ ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ-ᱵᱟᱫᱟᱢᱯᱟᱦᱟᱲ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱦᱟᱵᱽᱲᱟ-ᱤᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽ-ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱫᱚ ᱜᱨᱮᱴ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱯᱮᱱᱤᱱᱥᱩᱞᱟ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱟᱨ ᱤᱥᱴ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱠᱚᱢᱯᱟᱹᱱᱤ ᱭᱟᱜ ᱥᱮᱯᱮᱞᱮᱫ ᱪᱮᱥᱴᱟ ᱛᱮ ᱑᱘᱗᱐ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web | url = http://www.irfca.org/faq/faq-history2.html | title = IR History: Early Days – II| work = Chronology of railways in India, Part 2 (1870–1899)| access-date = 27 October 2012}}</ref> ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱫᱚ ᱑᱘᱘᱗ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱫᱚ ᱟᱯᱜᱨᱮᱰ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱨ ᱫᱚᱦᱲᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱲᱦᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱚᱵᱽᱡᱮᱠᱴᱤᱵᱽ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ, ᱤᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱦᱟᱵᱽᱲᱟ-ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱾<ref>{{cite web| url = http://railwaysofraj.blogspot.in/2011/08/number-1-down-mail.html |title = Number 1 Down Mail| publisher= Railways of the Raj| access-date = 19 February 2012}}</ref> ᱦᱟᱵᱽᱲᱟ-ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱫᱚ ᱑ ᱯᱷᱮᱵᱨᱩᱟᱨᱤ ᱑᱘᱙᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱢᱟᱞ ᱤᱫᱤ ᱟᱹᱜᱩ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱡᱷᱤᱡ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name=ser>{{cite web|url=http://www.ser.indianrailways.gov.in/view_section.jsp?lang=0&id=0,1 |title=Major Events in the Formation of S.E. Railway |publisher=South Eastern Railway |access-date=19 February 2012 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130401151628/http://www.ser.indianrailways.gov.in/view_section.jsp?lang=0&id=0%2C1 |archive-date= 1 April 2013 |df=dmy }}</ref> ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱯᱟᱪᱮ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱑᱙᱐᱐ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱦᱟᱵᱽᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name=timeline>{{cite web|last=R. P. Saxena|title=Indian Railway History Time line|url=http://irse.bravehost.com/IRHTML.htm|work=Irse.bravehost.com|access-date=4 January 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20120229092028/http://irse.bravehost.com/IRHTML.htm|archive-date=29 February 2012|url-status=dead}}</ref>
᱑᱙᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱢᱩᱬ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱬᱦᱮᱫ ᱤᱫᱤ ᱟᱹᱜᱩ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱚᱨᱩᱢᱟᱦᱤᱥᱟᱱᱤ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ ᱔᱐ ᱢᱤᱞ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱫᱚ ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱡᱷᱤᱡ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name=ser/>
ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ-ᱨᱟᱺᱪᱤ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱫᱚ ᱑᱙᱐᱗ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ BNR ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱮᱨᱳ-ᱜᱮᱡᱽ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱷᱤᱡ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref>{{cite web| url = http://www.irfca.org/faq/faq-history3.html|title = IR History: Part - III (1900 - 1947) | publisher=IRFCA | access-date = 12 November 2012}}</ref>
==ᱥᱴᱤᱞ ᱯᱞᱟᱱᱴ ᱟᱨ ᱢᱟᱞ ᱰᱷᱩᱞᱟᱭ==
[[ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ]] ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱯᱩᱨᱟᱹ ᱥᱴᱤᱞ ᱯᱞᱟᱱᱴ, ᱴᱟᱴᱟ ᱥᱴᱤᱞ ᱯᱞᱟᱱᱴ, ᱑᱙᱐᱘ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱪᱟᱹᱞᱩ ᱮᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web | url = http://www.tatasteel.com/about-us/heritage/century-of-trust.asp | title = A Century of Trust | publisher = Tata Steel | access-date = 10 November 2012 | archive-url = https://web.archive.org/web/20121025180732/http://www.tatasteel.com/about-us/heritage/century-of-trust.asp | archive-date = 25 October 2012 | url-status = dead }}</ref> ᱤᱥᱠᱚ ᱥᱴᱤᱞ ᱯᱞᱟᱱᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱫᱚ ᱑᱙᱑᱘ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱵᱚᱨᱱᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.sail.co.in/pnu.php?tag=iisco |title=IISCO Steel Plant |publisher=Steel Authority of India Limited |access-date=10 November 2012 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121107224109/http://www.sail.co.in/pnu.php?tag=iisco |archive-date= 7 November 2012 }}</ref> ᱥᱴᱤᱞ ᱚᱴᱚᱨᱤᱴᱤ ᱚᱯᱷ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ ᱟᱜ [[ᱫᱩᱨᱜᱟᱯᱩᱨ]] ᱥᱴᱤᱞ ᱯᱞᱟᱱᱴ ᱫᱚ ᱑᱙᱕᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.sail.co.in/pnu.php?tag=durgapur |title=Durgapur Steel Plant |publisher=Steel Authority of India Limited |access-date=10 November 2012 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121107223624/http://www.sail.co.in/pnu.php?tag=durgapur |archive-date= 7 November 2012 }}</ref> ᱟᱨ ᱵᱚᱠᱟᱨᱚ ᱥᱴᱤᱞ ᱯᱞᱟᱱᱴ ᱫᱚ ᱑᱙᱖᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.sail.co.in/pnu.php?tag=bokaro |title=Bokaro Steel Plant |publisher=Steel Authority of India Limited |access-date=10 November 2012 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121107223600/http://www.sail.co.in/pnu.php?tag=bokaro |archive-date= 7 November 2012 }}</ref>
==ᱤᱞᱮᱠᱴᱨᱤᱯᱷᱤᱠᱮᱥᱚᱱ==
᱑᱙᱖᱑-᱖᱒ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ-ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ, ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ-ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ, ᱠᱟᱱᱰᱨᱟ-ᱜᱟᱺᱵᱷᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨ ᱥᱤᱱᱤ-ᱟᱫᱤᱛᱯᱩᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱤᱞᱮᱠᱴᱨᱤᱯᱷᱤᱠᱮᱥᱚᱱ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱑᱙᱖᱒-᱖᱓ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ-ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱤᱞᱮᱠᱴᱨᱤᱯᱷᱤᱠᱮᱥᱚᱱ ᱮᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web|url= http://irfca.org/docs/electrification-history.html| title= History of Electrification | publisher= IRFCA| access-date = 24 April 2013}}</ref> ᱒᱐᱒᱐-᱒᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ-ᱜᱚᱨᱩᱢᱟᱦᱤᱥᱟᱱᱤ-ᱚᱱᱞᱟᱡᱚᱨᱤ-ᱵᱟᱫᱟᱢᱯᱟᱦᱟᱲ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ-ᱜᱚᱨᱩᱢᱟᱦᱤᱥᱟᱱᱤ-ᱚᱱᱞᱟᱡᱚᱨᱤ-ᱵᱟᱫᱟᱢᱯᱟᱦᱟᱲ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱤᱞᱮᱠᱴᱨᱤᱯᱷᱤᱠᱮᱥᱚᱱ ᱮᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web|url= http://www.uniindia.com/electrification-work-in-full-swing-in-tatanagar-badampahar-section/east/news/2333106.html}}</ref>
==ᱯᱟᱥᱮᱱᱡᱚᱨ ᱞᱟᱲᱟᱣᱱᱟ==
ᱱᱚᱣᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮ {{stnlnk|ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ||ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ}}, {{stnlnk|ᱟᱫᱽᱨᱟ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ||ᱟᱫᱽᱨᱟ}}, {{stnlnk|ᱫᱷᱟᱱᱵᱟᱫᱽ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ||ᱫᱷᱟᱱᱵᱟᱫᱽ}}, {{stnlnk|ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ||ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ}} ᱟᱨ {{stnlnk|ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ||ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ}} ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱚᱯ ᱑᱐᱐ ᱵᱩᱠᱤᱝ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.indianrail.gov.in/7days_Avl.html |title=Indian Railways Passenger Reservation Enquiry |work=Availability in trains for Top 100 Booking Stations of Indian Railways |publisher=IRFCA |access-date=30 December 2012 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140510115649/http://www.indianrail.gov.in/7days_Avl.html |archive-date=10 May 2014 |df=dmy }}</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
{{ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ}}
{{DEFAULTSORT:ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ - ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ - ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱞᱟᱭᱤᱱ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱟᱫᱽᱨᱟ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ|*]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ|*]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ|*]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ ᱨᱮ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱫᱷᱟᱱᱵᱟᱫᱽ ᱨᱮ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
rwbfd7wrecdaay7h7rawfcgpne3cqwk
176050
176049
2025-07-06T11:47:30Z
MT731
2184
176050
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox rail line
| box_width = 28em
| name = [[File:Indian_Railways_Suburban_Railway_Logo.svg|50px]] ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ–ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ–ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱞᱟᱭᱤᱱ<br/> {{small|(ᱟᱫᱽᱨᱟ–ᱵᱚᱠᱟᱨᱚ ᱥᱴᱤᱞ ᱥᱤᱴᱤ, ᱟᱫᱽᱨᱟ-ᱜᱚᱢᱚᱦ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ, ᱟᱫᱽᱨᱟ-ᱫᱷᱟᱱᱵᱟᱫᱽ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ, ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ–ᱠᱚᱴᱥᱤᱞᱟᱹ ᱟᱨ ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ–ᱵᱟᱫᱟᱢᱯᱟᱦᱟᱲ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱥᱟᱶᱛᱮ)}}
| color = 800000
| logo =
| logo_width =
| image = Adra asansol MEMU.JPG
| image_width = 350px
| caption = [[ᱫᱟᱢᱚᱫᱚᱨ ᱜᱟᱰᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱞ ᱨᱮ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱢᱮᱢᱩ ᱴᱨᱮᱱ
| type = ᱨᱮᱞ ᱞᱟᱭᱤᱱ
| system =
| status = ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ
| locale = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]], [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| start = {{stnlnk|ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ||ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ}}
| end = [[ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ|ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ]]
| stations =
| routes =
| daily_ridership =
| open = 1891 onwards
| close =
| owner = [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞ|ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞᱣᱮ]]
| operator = [[ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ]]
| character =
| depot =
| stock =
| linelength =
| tracklength =
| tracks =
| gauge = {{Track gauge|5ft6in|lk=on}} ᱵᱨᱚᱰ ᱜᱮᱡᱽ
| old_gauge =
| minradius =
| racksystem =
| electrification = 1961–63 with 25 kV AC overhead line
| speed =
| elevation =
| website =
| map = {{ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ–ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ–ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱞᱟᱭᱤᱱ|inline=1}}
| map_state = collapsed
}}
'''ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ–ᱟᱫᱽᱨᱟ–ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ–ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱞᱟᱭᱤᱱ''' ᱫᱚ ᱦᱟᱣᱲᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱚ [[ᱪᱷᱚᱛᱨᱚᱯᱚᱛᱤ ᱥᱤᱵᱟᱡᱤ ᱴᱟᱨᱢᱤᱱᱟᱥ|ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ]] ᱟᱨ [[ᱪᱮᱱᱱᱟᱭ ᱥᱮᱱᱴᱨᱟᱞ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ|ᱪᱮᱱᱱᱟᱭ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱮᱬᱦᱮᱫ, ᱠᱚᱭᱞᱟ ᱟᱨ ᱢᱮᱬᱦᱮᱫ ᱥᱤᱨᱡᱚᱱ ᱟᱜ ᱤᱫᱤ ᱟᱹᱜᱩ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱢᱩᱬ ᱯᱷᱨᱮᱴ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮ ᱟᱫᱽᱨᱟ-ᱵᱚᱠᱟᱨᱚ ᱥᱴᱤᱞ ᱥᱤᱴᱤ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ, ᱟᱫᱽᱨᱟ-ᱜᱚᱢᱚᱦ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ, ᱟᱫᱽᱨᱟ-ᱫᱷᱟᱱᱵᱟᱫᱽ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱟᱨ ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ-ᱵᱟᱫᱟᱢᱯᱟᱦᱟᱲ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱦᱟᱣᱲᱟ-ᱤᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽ-ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱫᱚ ᱜᱨᱮᱴ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱯᱮᱱᱤᱱᱥᱩᱞᱟ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱟᱨ ᱤᱥᱴ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱠᱚᱢᱯᱟᱹᱱᱤ ᱭᱟᱜ ᱥᱮᱯᱮᱞᱮᱫ ᱪᱮᱥᱴᱟ ᱛᱮ ᱑᱘᱗᱐ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web | url = http://www.irfca.org/faq/faq-history2.html | title = IR History: Early Days – II| work = Chronology of railways in India, Part 2 (1870–1899)| access-date = 27 October 2012}}</ref> ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱫᱚ ᱑᱘᱘᱗ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱫᱚ ᱟᱯᱜᱨᱮᱰ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱨ ᱫᱚᱦᱲᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱲᱦᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱚᱵᱽᱡᱮᱠᱴᱤᱵᱽ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ, ᱤᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱦᱟᱣᱲᱟ-ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱾<ref>{{cite web| url = http://railwaysofraj.blogspot.in/2011/08/number-1-down-mail.html |title = Number 1 Down Mail| publisher= Railways of the Raj| access-date = 19 February 2012}}</ref> ᱦᱟᱵᱽᱲᱟ-ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱫᱚ ᱑ ᱯᱷᱮᱵᱨᱩᱟᱨᱤ ᱑᱘᱙᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱢᱟᱞ ᱤᱫᱤ ᱟᱹᱜᱩ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱡᱷᱤᱡ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name=ser>{{cite web|url=http://www.ser.indianrailways.gov.in/view_section.jsp?lang=0&id=0,1 |title=Major Events in the Formation of S.E. Railway |publisher=South Eastern Railway |access-date=19 February 2012 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130401151628/http://www.ser.indianrailways.gov.in/view_section.jsp?lang=0&id=0%2C1 |archive-date= 1 April 2013 |df=dmy }}</ref> ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱯᱟᱪᱮ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱑᱙᱐᱐ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱦᱟᱣᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name=timeline>{{cite web|last=R. P. Saxena|title=Indian Railway History Time line|url=http://irse.bravehost.com/IRHTML.htm|work=Irse.bravehost.com|access-date=4 January 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20120229092028/http://irse.bravehost.com/IRHTML.htm|archive-date=29 February 2012|url-status=dead}}</ref>
᱑᱙᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱢᱩᱬ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱬᱦᱮᱫ ᱤᱫᱤ ᱟᱹᱜᱩ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱚᱨᱩᱢᱟᱦᱤᱥᱟᱱᱤ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ ᱔᱐ ᱢᱤᱞ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱫᱚ ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱡᱷᱤᱡ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name=ser/>
ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ-ᱨᱟᱺᱪᱤ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱫᱚ ᱑᱙᱐᱗ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ BNR ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱮᱨᱳ-ᱜᱮᱡᱽ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱷᱤᱡ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref>{{cite web| url = http://www.irfca.org/faq/faq-history3.html|title = IR History: Part - III (1900 - 1947) | publisher=IRFCA | access-date = 12 November 2012}}</ref>
==ᱥᱴᱤᱞ ᱯᱞᱟᱱᱴ ᱟᱨ ᱢᱟᱞ ᱰᱷᱩᱞᱟᱭ==
[[ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ]] ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱯᱩᱨᱟᱹ ᱥᱴᱤᱞ ᱯᱞᱟᱱᱴ, ᱴᱟᱴᱟ ᱥᱴᱤᱞ ᱯᱞᱟᱱᱴ, ᱑᱙᱐᱘ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱪᱟᱹᱞᱩ ᱮᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web | url = http://www.tatasteel.com/about-us/heritage/century-of-trust.asp | title = A Century of Trust | publisher = Tata Steel | access-date = 10 November 2012 | archive-url = https://web.archive.org/web/20121025180732/http://www.tatasteel.com/about-us/heritage/century-of-trust.asp | archive-date = 25 October 2012 | url-status = dead }}</ref> ᱤᱥᱠᱚ ᱥᱴᱤᱞ ᱯᱞᱟᱱᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱫᱚ ᱑᱙᱑᱘ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱵᱚᱨᱱᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.sail.co.in/pnu.php?tag=iisco |title=IISCO Steel Plant |publisher=Steel Authority of India Limited |access-date=10 November 2012 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121107224109/http://www.sail.co.in/pnu.php?tag=iisco |archive-date= 7 November 2012 }}</ref> ᱥᱴᱤᱞ ᱚᱴᱚᱨᱤᱴᱤ ᱚᱯᱷ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ ᱟᱜ [[ᱫᱩᱨᱜᱟᱯᱩᱨ]] ᱥᱴᱤᱞ ᱯᱞᱟᱱᱴ ᱫᱚ ᱑᱙᱕᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.sail.co.in/pnu.php?tag=durgapur |title=Durgapur Steel Plant |publisher=Steel Authority of India Limited |access-date=10 November 2012 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121107223624/http://www.sail.co.in/pnu.php?tag=durgapur |archive-date= 7 November 2012 }}</ref> ᱟᱨ ᱵᱚᱠᱟᱨᱚ ᱥᱴᱤᱞ ᱯᱞᱟᱱᱴ ᱫᱚ ᱑᱙᱖᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.sail.co.in/pnu.php?tag=bokaro |title=Bokaro Steel Plant |publisher=Steel Authority of India Limited |access-date=10 November 2012 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121107223600/http://www.sail.co.in/pnu.php?tag=bokaro |archive-date= 7 November 2012 }}</ref>
==ᱤᱞᱮᱠᱴᱨᱤᱯᱷᱤᱠᱮᱥᱚᱱ==
᱑᱙᱖᱑-᱖᱒ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ-ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ, ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ-ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ, ᱠᱟᱱᱰᱨᱟ-ᱜᱟᱹᱢᱦᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨ ᱥᱤᱱᱤ-ᱟᱫᱤᱛᱭᱚᱯᱩᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱤᱞᱮᱠᱴᱨᱤᱯᱷᱤᱠᱮᱥᱚᱱ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱑᱙᱖᱒-᱖᱓ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ-ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱤᱞᱮᱠᱴᱨᱤᱯᱷᱤᱠᱮᱥᱚᱱ ᱮᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web|url= http://irfca.org/docs/electrification-history.html| title= History of Electrification | publisher= IRFCA| access-date = 24 April 2013}}</ref> ᱒᱐᱒᱐-᱒᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ-ᱜᱚᱨᱩᱢᱟᱦᱤᱥᱟᱱᱤ-ᱚᱱᱞᱟᱡᱚᱨᱤ-ᱵᱟᱫᱟᱢᱯᱟᱦᱟᱲ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ-ᱜᱚᱨᱩᱢᱟᱦᱤᱥᱟᱱᱤ-ᱚᱱᱞᱟᱡᱚᱨᱤ-ᱵᱟᱫᱟᱢᱯᱟᱦᱟᱲ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱤᱞᱮᱠᱴᱨᱤᱯᱷᱤᱠᱮᱥᱚᱱ ᱮᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web|url= http://www.uniindia.com/electrification-work-in-full-swing-in-tatanagar-badampahar-section/east/news/2333106.html}}</ref>
==ᱯᱟᱥᱮᱱᱡᱚᱨ ᱞᱟᱲᱟᱣᱱᱟ==
ᱱᱚᱣᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮ {{stnlnk|ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ||ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ}}, {{stnlnk|ᱟᱫᱽᱨᱟ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ||ᱟᱫᱽᱨᱟ}}, {{stnlnk|ᱫᱷᱟᱱᱵᱟᱫᱽ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ||ᱫᱷᱟᱱᱵᱟᱫᱽ}}, {{stnlnk|ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ||ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ}} ᱟᱨ {{stnlnk|ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ||ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ}} ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱚᱯ ᱑᱐᱐ ᱵᱩᱠᱤᱝ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.indianrail.gov.in/7days_Avl.html |title=Indian Railways Passenger Reservation Enquiry |work=Availability in trains for Top 100 Booking Stations of Indian Railways |publisher=IRFCA |access-date=30 December 2012 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140510115649/http://www.indianrail.gov.in/7days_Avl.html |archive-date=10 May 2014 |df=dmy }}</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
{{ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ}}
{{DEFAULTSORT:ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ - ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ - ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱞᱟᱭᱤᱱ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱟᱫᱽᱨᱟ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ|*]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ|*]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ|*]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ ᱨᱮ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱫᱷᱟᱱᱵᱟᱫᱽ ᱨᱮ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
hkocy9wh465530muzwlw3gz3xgxn6he
ᱯᱤᱴᱟᱨ ᱱᱚᱨᱴᱷ (ᱯᱟᱯᱟᱴᱤᱭᱟᱹ)
0
23079
176002
156770
2025-07-05T14:32:41Z
Andre Engels
5052
Redirected page to [[ᱯᱤᱴᱟᱨ ᱱᱚᱨᱛᱷ (ᱯᱟᱯᱟᱴᱤᱭᱟᱹ)]]
176002
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[ᱯᱤᱴᱟᱨ ᱱᱚᱨᱛᱷ (ᱯᱟᱯᱟᱴᱤᱭᱟᱹ)]]
o4r6eulp3mkr9phia055zm61rxlcazt
ᱣᱤᱰᱚᱣ ᱵᱽᱞᱩ!
0
24472
176007
175791
2025-07-05T21:21:09Z
InternetArchiveBot
3665
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5
176007
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film|image=SexPsychoSomethingWeird.png|caption=VHS released by [[Something Weird Video]]}}
ᱣᱤᱰᱚᱣ ᱵᱽᱞᱩ! ('''''ᱥᱤᱠᱮᱥ ᱥᱟᱭᱠᱳ''''' ᱟᱨ ᱫᱟ ᱰᱮᱢᱚᱱ ᱤᱱ '''''ᱢᱤᱥ ᱡᱩᱱᱥ''''' ᱧᱩᱛᱩᱢᱛᱮ ᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ) ᱫᱚ ᱑᱙᱗᱐ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱯᱚᱨᱱᱳᱜᱨᱟᱯᱷᱤᱠ ᱦᱚᱨᱚᱨ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱣᱚᱞᱴ ᱰᱮᱵᱤᱥ (Walt Davis) ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱚᱞ ᱟᱨ ᱰᱤᱨᱮᱠᱥᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱞᱮᱠᱥ ᱮᱞᱤᱭᱳᱴ (Alex Elliot), ᱣᱚᱞᱴ ᱰᱮᱵᱤᱥ (Walt Davis), ᱪᱟᱨᱞᱥ ᱞᱤᱥ (Charles Lish), ᱨᱤᱠ ᱠᱮᱥᱤᱰᱤ (Rick Cassidy), ᱡᱚᱱ ᱦᱳᱢᱥ (John Holmes), ᱟᱱᱰᱤ ᱵᱮᱞᱞᱟᱢᱤ (Andy Bellamy), ᱥᱩᱡᱟᱱ ᱣᱮᱥᱠᱚᱴ (Susan Wescott), ᱟᱨ ᱥᱟᱱᱰᱤ ᱰᱮᱢᱯᱥᱮᱭ (Sandy Dempsey) ᱮᱱᱮᱡ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
== ᱯᱞᱚᱴ ==
ᱤᱵᱷᱟ ᱵᱞᱩ ᱟᱡᱟᱜ ᱞᱤᱭᱤᱝ ᱨᱩᱢ ᱨᱮ ᱢᱳᱭᱟᱡᱚᱱᱟ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱳᱯᱷᱮ ᱨᱮ ᱥᱩᱲᱤ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱮᱞᱤᱡᱽ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱨᱮᱱ ᱵᱟᱹᱦᱩ ᱱᱤᱠ ᱥᱟᱶ ᱵᱮᱰ ᱨᱮ ᱩᱫᱩᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱥᱟᱶ ᱡᱳᱜᱳᱜ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱞᱟᱹᱭ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮ ᱨᱤᱠᱟᱹ ᱞᱮᱫᱟ ᱾ ᱱᱤᱠ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱟᱭᱳᱣᱟᱜ ᱜᱚᱲᱦᱚᱱ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱧᱮᱞ ᱧᱟᱢᱟ (ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱫᱷᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ) ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱨᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫᱚᱜ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱨᱮ ᱟᱡ ᱟᱭᱳᱣᱟᱜ ᱧᱮᱞ ᱡᱚᱝ, ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱤᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤ, ᱟᱨ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱩᱠᱞᱤ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚᱭ ᱞᱟᱹᱭ ᱟᱭᱟ ᱾ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟᱦᱟᱜ ᱜᱚᱡ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱱᱤᱠ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱤᱵᱟ ᱵᱽᱞᱩ ᱟᱜ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱧᱤᱫᱟᱹ ᱡᱚᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚᱭ ᱵᱚᱞᱚ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮᱭ ᱢᱮᱱ ᱟᱭᱟ ᱾ ᱮᱞᱤᱥᱤ ᱟᱡᱤᱡ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱮᱨᱟ ᱫᱚᱭ ᱵᱚᱞᱚᱭᱮᱱᱟ, ᱟᱨ ᱱᱤᱠ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱦᱟᱨᱰᱣᱟᱨᱰ ᱥᱴᱳᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱢᱮᱥ ᱠᱞᱤᱵᱟᱨ ᱮᱢ ᱠᱮᱫᱟ᱾
ᱵᱽᱞᱩ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱤᱵᱷᱟ ᱨᱮᱱ ᱵᱟᱯᱞᱟᱤᱡ ᱡᱮᱨᱤ ᱟᱡ ᱨᱮᱱ ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱢᱮᱥᱟᱞ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱡᱳᱜᱳᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱫᱚ ᱱᱤᱠ ᱟᱨ ᱤᱵᱷᱟ ᱫᱚ ᱵᱮᱹᱥᱱᱤᱪ ᱠᱟᱛᱮ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱦᱮᱡ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱤᱠ ᱫᱚ ᱤᱵᱷᱟᱭᱟᱜ ᱢᱳᱶᱛᱟᱨᱮ ᱠᱞᱤᱵᱷᱟᱨᱼᱞᱤᱴᱮᱨ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱟᱹᱛᱨᱮ ᱡᱮᱨᱤ ᱫᱚ ᱦᱤᱠᱮᱞ ᱠᱮᱫᱟ ᱾ ᱤᱵᱷᱟ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱨᱮᱱ ᱵᱟᱹᱦᱩᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚᱯᱷᱤᱱ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱵᱷᱮᱡᱟ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱝᱼᱠᱩᱥᱤ ᱱᱤᱠ ᱫᱚ ᱡᱮᱨᱤᱭᱟᱜ ᱜᱷᱟᱹᱞ ᱟᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱛᱮ ᱵᱮᱰ ᱨᱮ ᱡᱳᱜᱳᱜ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱮᱫᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱚᱠᱛᱮ ᱤᱵᱷᱟ ᱱᱤᱠ ᱨᱮ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱚᱠᱛᱚ ᱠᱚ ᱜᱷᱟᱹᱞ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱫᱚ ᱠᱟᱥᱠᱮᱴ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱦᱮᱡ ᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱡᱮᱨᱤᱭᱟᱜ ᱜᱚᱡ ᱜᱚᱡ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱛᱟᱭᱚᱢ , ᱱᱤᱠ ᱤᱵᱷᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱥᱟᱶ ᱡᱳᱜᱟᱡᱳᱜ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱫᱟᱲᱮᱹᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱯᱮᱭᱟ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱠᱟᱯᱷᱤᱱ ᱠᱚ ᱪᱟᱞᱟᱣᱟ , ᱤᱵᱷᱟ ᱟᱨ ᱡᱮᱨᱤ ᱨᱮᱱ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱥᱩᱭᱤᱝᱜᱟᱨ ᱜᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱵᱟᱝ ᱧᱮᱞ ᱟᱠᱟᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱰᱟᱣᱩᱱᱞᱳᱰ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱨᱮ ᱡᱳᱜᱟᱹᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱡᱳᱨ ᱠᱚ ᱮᱢ ᱞᱮᱫᱟ ᱾ ᱟᱨᱡᱤᱼᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱟᱨ ᱡᱩᱨᱤᱯᱮᱞ ᱫᱚ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱮᱞᱤᱡᱽ (ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱱᱤᱠ ᱟᱨ ᱤᱵᱷᱟ ᱠᱚ ᱜᱚᱡ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨᱟ) ᱫᱚ ᱰᱤᱱᱟᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱤᱵᱷᱟ ᱟᱡ ᱨᱮᱱ ᱜᱷᱟᱹᱞ ᱟᱭᱳ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱞ ᱧᱟᱢ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱞᱟᱹᱞᱤᱥ ᱮ ᱞᱟᱹᱭ ᱞᱮᱫᱟ ᱟᱨ ᱪᱟᱞᱟᱣᱚᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮ ᱩᱫᱩᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱫᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱫᱚ ᱱᱤᱠ ᱮᱞᱤᱡᱽ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱵᱮᱰᱮᱢ ᱨᱮ ᱡᱳᱜᱳᱜ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ ᱾ ᱮᱞᱤᱡᱽ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱱᱤᱠᱮ ᱤᱵᱷᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱳᱣᱟᱨᱮᱞ ᱥᱮᱠᱥᱮ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱩᱱᱫᱚ ᱩᱱᱠᱩ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱠᱩ ᱫᱚ ᱠᱞᱤᱵᱷᱟᱨ ᱮᱞᱤᱡᱽ ᱫᱟᱨᱟᱭ ᱛᱮ ᱮᱞᱤᱡᱽ ᱠᱚ ᱜᱚᱡ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱩᱱᱠᱚ ᱫᱚ ᱧᱮᱞ ᱞᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱤᱠ ᱟᱜ ᱠᱚᱲᱟ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱫᱚ ᱠᱚᱴᱤ ᱞᱮᱫᱟ ᱾ ᱮᱞᱤᱡᱽ ᱱᱤᱠ ᱟᱜ ᱠᱟᱴᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱡᱳᱜᱱᱟᱛᱤᱨᱮ ᱜᱷᱟᱹᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱚᱡ ᱞᱮᱱᱨᱮ , ᱤᱵᱷᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱦᱤᱥᱴᱮᱨᱤᱠ ᱨᱮ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱪᱤᱨ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱫᱟᱹᱲ ᱞᱮᱫᱟ ᱾
ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱤᱵᱷᱟ ᱫᱚ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱥᱳᱯᱷᱟᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢᱚᱜ ᱩᱫᱩᱜ ᱟᱠᱟᱱᱟ , ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱡᱮ , ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱷᱚᱴᱱᱟᱠᱚ ᱫᱚ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱱᱚᱠᱼᱯᱷᱩᱭᱮᱞ ᱥᱳᱯᱨᱟᱢ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱤᱵᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱰᱤᱱᱟᱨ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ , ᱩᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱢᱤᱥ ᱠᱞᱤᱵᱷᱟᱨ ᱫᱚ ᱢᱮᱞᱟᱱ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱞᱤᱥ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱩᱫᱩᱜ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱯᱟᱴ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ==
* ᱞᱤᱥᱟ ᱪᱩᱨᱤᱛ ᱨᱮ ᱮᱱᱰᱤ ᱵᱮᱞᱟᱢᱤ
* ᱮᱞᱤᱡᱽ ᱨᱮᱱ ᱜᱟᱛᱮ ᱪᱩᱨᱤᱛ ᱨᱮ [[ᱨᱤᱠ ᱠᱮᱥᱤᱰᱤ]] ᱾
* ᱡᱮᱨᱤ ᱵᱞᱩ ᱪᱩᱨᱤᱛ ᱨᱮ ᱳᱣᱟᱞᱴ ᱰᱮᱵᱷᱤᱥ
* ᱮᱞᱤᱡᱽ ᱪᱩᱨᱤᱛ ᱨᱮ ᱥᱮᱱᱰᱤ ᱰᱮᱢᱯᱥᱤ
* ᱱᱤᱠ ᱟᱜ ᱪᱩᱨᱤᱛ ᱨᱮ ᱮᱞᱮᱠᱥ ᱮᱞᱤᱴ ᱾
* ᱨᱳᱱ ᱪᱩᱨᱤᱛ ᱨᱮ [[ᱡᱚᱦᱱ ᱠᱟᱨᱴᱤᱥ ᱦᱚᱞᱢᱮᱥ|ᱡᱚᱱ ᱦᱳᱞᱚᱢᱥ ᱾]]
* ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱪᱩᱨᱤᱛ ᱨᱮ ᱪᱟᱨᱞᱥ ᱞᱤᱥ
* ᱥᱩᱡᱟᱱ ᱳᱭᱮᱥᱠᱳᱴ ᱤᱵᱷᱟ ᱵᱞᱩ ᱪᱩᱨᱤᱛ ᱨᱮ ᱯᱟᱴᱷ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾
== ᱨᱤᱞᱤᱡᱽ ==
''ᱩᱭᱰᱳ'' ᱵᱽᱞᱩ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱜᱮ ᱛᱷᱮᱛᱷᱚᱨᱟ ᱨᱮ ᱪᱷᱟᱹᱲ ᱮ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫᱟ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱚᱠᱛᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱟᱱᱟᱴ ᱟᱱᱟᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ , ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱡᱟᱦᱟᱱ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧᱤᱭᱟᱹ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱠᱚ ᱮᱥᱮᱨᱼᱟ ᱾ ᱳᱵᱽᱵᱤ ᱫᱚ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣ ᱥᱮᱹᱠᱥ ᱥᱟᱭᱠᱳ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱹᱠᱥ ᱥᱟᱭᱠᱤᱭᱳ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱷᱮᱹᱪ ᱮᱭᱤᱰᱤᱣ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱚᱢ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱚᱡᱮ ᱫᱚ ᱮᱥ ᱳᱭᱮᱵᱷᱤ ᱪᱚᱞᱚᱛ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮ ᱯᱳᱨᱱᱳᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤᱠ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱥᱟᱨᱯᱤᱝ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮ ᱫᱟᱨᱤ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱟᱨ 1995 ᱥᱟᱹᱦᱤᱛ ᱨᱮ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱪᱚᱞᱚᱛ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱢᱤᱫ ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱠᱳᱢᱯᱟᱱᱤ ᱫᱚ ᱰᱤᱢᱚᱱ ᱤᱱ ''ᱢᱤᱥ ᱡᱩᱱᱥ'' ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱰᱤᱵᱷᱤᱰᱤᱼᱨᱮ ᱪᱚᱞᱚᱛ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ ᱟᱨᱮᱜᱮ ᱩᱫᱩᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱫᱟ ᱾ 2014 ᱥᱟᱹᱦᱤᱛ ᱨᱮ , ᱪᱚᱞᱚᱛ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱨᱤᱢᱟᱥᱴᱟᱨ ᱠᱟᱴ ᱨᱮᱵᱷᱥᱚᱱ , ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱷᱟᱣ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱲᱩᱫ ᱧᱩᱛᱩᱢ ''ᱩᱭᱰᱳ'' ᱵᱞᱩᱼᱰᱤᱼᱰᱤᱼᱤᱼᱤᱼᱰᱤᱼ ᱟᱭᱵᱷᱤᱞ ᱠᱚᱢᱮᱵᱷᱤᱞ ᱜᱳ ᱟᱨ ᱳᱦᱤᱭᱤᱭᱩ ᱵᱤᱭᱩᱴᱤᱯᱷᱤᱞ ᱰᱚᱞ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱴᱨᱤᱯᱚᱞ ᱯᱷᱤᱪᱟᱨ ᱨᱮ ᱵᱷᱤᱱᱟᱜᱟᱨ ᱥᱤᱱᱰᱨᱳᱢ ᱫᱟᱨᱟᱭ ᱛᱮ ᱥᱟᱰᱟᱨᱰ ᱰᱤᱼᱰᱤᱼ ᱨᱮ ᱪᱷᱟᱹᱲ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ ᱾
== ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱷᱲᱟ ==
ᱠᱨᱤᱴᱤᱠᱮᱞ ᱠᱚᱱᱰᱤᱥᱚᱱ ᱼ ᱨᱮᱱ ᱯᱷᱨᱮᱰ ᱮᱰᱮᱞᱢᱮᱱ ''ᱩᱭᱫᱳ'' ᱵᱽᱞᱩᱼ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟᱭ , ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱚᱞ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱡᱮ, " ᱰᱮᱵᱷᱤᱥ (ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱡᱮᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱧᱮᱞ ᱞᱮᱱᱟ) ᱟᱡᱟᱜ ᱧᱮᱞᱟᱱ ᱠᱚ ᱜᱚᱫᱚᱠ ᱥᱤᱠᱮᱥ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱥᱚᱠ ᱵᱷᱚᱞᱩ ᱮᱢ ᱮ ᱠᱷᱚᱡ ᱞᱮᱫᱟ , ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱩᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱛᱚᱭᱟᱨᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱭᱟᱜ ᱚᱠᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱟᱦᱟ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱰᱮᱵᱷᱤᱥ ᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱪᱚᱞᱚᱛᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ ᱛᱮᱦᱮᱧ ᱫᱚᱲᱦᱟ ᱛᱮ ᱵᱤᱰᱟᱹᱣ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱛᱟᱢᱟ ᱾<ref>{{Cite web |last=Adelman |first=Fred |date= |title=Porno Horror |url=http://www.critcononline.com/porno%20horror.htm#Sex_Psycho |access-date=11 May 2013 |website=critcononline.com |publisher=Critical Condition |archive-date=22 February 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140222002137/http://www.critcononline.com/porno%20horror.htm#Sex_Psycho |url-status=dead }}</ref> ᱰᱮᱞᱤ ᱜᱨᱤᱱᱰᱦᱳᱥ ᱨᱮᱱ ᱯᱳᱞ ᱯᱷᱨᱤᱴᱟᱜᱼᱯᱷᱮ ''ᱩᱭᱰᱳ'' ᱵᱽᱞᱩ ᱥᱯᱤᱨᱟᱞ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱵᱮᱼᱵᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱮᱥᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱞᱟᱹᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱮᱢᱚᱱ ᱪᱮᱫ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱳᱨᱠ ᱡᱳᱱᱟᱨᱤ ᱯᱷᱮᱱ ᱠᱚ ᱵᱞᱟᱥ ᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ " ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱫᱚ ᱠᱷᱮᱹᱞ ᱟᱱᱟᱜ ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱧᱮᱞᱟᱱ ᱦᱳᱭᱳᱜᱼᱟ ᱡᱩᱫᱤ ᱱᱚᱶᱟ ᱰᱮᱵᱷᱤᱥ ᱟᱜ ᱨᱩᱛᱚᱱᱚᱥᱚ ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ " , ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱡᱮ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱦᱳᱭᱳᱜᱼᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱡᱳᱭᱚᱱ ᱳᱭᱟᱴᱟᱨᱥ ᱞᱮᱠᱟ ᱥᱟᱡᱚᱥ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱢᱚᱱᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱷᱤᱫᱟᱨᱠᱚ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{Cite web |last=Fey |first=Paul |date=5 January 2014 |title=DVD Review - The Films of Walt Davis |url=http://dailygrindhouse.com/thewire/dvd-review-films-walt-davis/ |access-date=28 January 2014 |website=dailygrindhouse.com |publisher=Daily Grindhouse}}</ref>
ᱩᱭᱰᱤᱣᱳ ᱵᱞᱩ ᱫᱚ " ᱢᱩᱱᱰᱳ ᱰᱤᱡᱮᱴᱮᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱟᱛᱷᱟᱱᱤᱮᱞ ᱴᱚᱢᱯᱥᱚᱱ ᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱤᱱᱤᱡ ᱜᱳᱨ ᱜᱳᱨ ᱯᱷᱤᱞᱢ " ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱚᱨᱱᱚᱱ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ , ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱢᱮᱱ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱡᱮ , ᱪᱚᱞᱚᱛ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ ᱡᱟᱦᱟᱸᱦᱚᱸ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱥᱳᱨ ᱨᱮ ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ " , ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱜᱮ 1970 ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱮᱞᱟᱝ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱚᱞᱚᱛ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱥᱮᱫ ᱠᱚ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱷᱚᱡᱟ , ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱜᱚᱴᱟᱜᱮ ᱩᱱᱠᱩᱣᱟᱜ ᱢᱮᱪ ᱠᱚ ᱦᱟᱢᱮᱴᱼᱟ ᱾<ref>{{Cite web |last=Thompson |first=Nathaniel |date=29 December 2013 |title=The Walt Davis Collection |url=http://mondo-digital.com/evilcome.html |access-date=28 January 2014 |website=mondo-digital.com |publisher=Mondo Digital}}</ref> ᱨᱚᱠ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱵᱤᱰᱟᱹᱣ ᱨᱮ ᱾ ᱥᱚᱠᱼᱚᱥᱚᱠ ᱾ ᱯᱤᱯᱚᱭᱟᱱ ᱟᱭᱟᱱ ᱡᱮᱱ ᱢᱮᱱ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱡᱮ , ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱯᱟᱴᱷᱚᱠᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱛᱟᱸᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱞᱚᱜᱚᱱ ᱟᱨ ᱚᱵᱷᱤᱠ ᱪᱚᱞᱚᱛ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱛᱟᱢᱼᱵᱮᱹᱞᱮᱹᱧ ᱥᱮᱨᱮᱧᱼᱯᱮᱹᱞᱮᱹᱞᱮᱹᱜᱮ ᱜᱳᱨᱮ ᱟᱨ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱜᱚᱱᱚᱝ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱵᱷᱟᱵᱽ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ " ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱚᱰᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱴᱨᱟᱥ ᱯᱷᱤᱞᱢ " ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾<ref>{{Cite web |last=Jane |first=Ian |date=3 January 2014 |title=''Evil Come, Evil Go/Widow Blue/Oh, You Beautiful Doll!'' |url=http://www.rockshockpop.com/forums/content.php?3441-Evil-Come-Evil-Go-Widow-Blue-Oh-You-Beautiful-Doll! |access-date=28 January 2014 |website=rockshockpop.com |publisher=Rock! Shock! Pop! |archive-date=9 February 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140209223822/http://www.rockshockpop.com/forums/content.php?3441-Evil-Come-Evil-Go-Widow-Blue-Oh-You-Beautiful-Doll! |url-status=dead }}</ref>
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
<references group="" responsive="1"></references>
[[ᱛᱷᱚᱠ:᱑᱙᱗᱐ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟᱱ ᱯᱷᱤᱞᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱵᱟᱭᱥᱮᱠᱥᱩᱣᱟᱞ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟᱱ ᱯᱚᱨᱱᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤᱠ ᱯᱷᱤᱞᱢ]]
2r9l5b1icsl9qsoh22x1swjz5ayvrlq
ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ-ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ
0
24672
176046
151340
2025-07-06T11:40:59Z
MT731
2184
176046
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox rail line
| box_width = 28em
| name = ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ–ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ
| color = ᱘᱐᱐᱐᱐᱐
| logo =
| logo_width =
| image = Jharsuguda Railway Station, Odisha 1.JPG
| image_width =
| caption = ᱡᱷᱟᱨᱥᱩᱜᱩᱰᱟ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ-ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ
| type =
| system = ᱤᱞᱮᱠᱴᱨᱤᱯᱷᱤᱞᱰ
| status = ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ
| locale = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]], [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]], [[ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ]]
| start = [[ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ|ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ]]
| end = [[ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ|ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ]]
| stations =
| routes =
| open =
| close =
| owner = [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞ]]
| operator = [[ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ]], [[ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱨᱮᱞᱣᱮ]], [[ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ]]
| character =
| depot =
| stock =
| linelength =
| tracklength = ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ: {{convert|468|km|mi|0|abbr=on}}<br/> ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱠᱚ:<br/>ᱪᱟᱢᱯᱟ–ᱜᱮᱵᱽᱨᱟ ᱨᱳᱰ: {{convert|50|km|mi|0|abbr=on}}<br/> ᱵᱳᱱᱰᱟᱢᱩᱰᱟ–ᱵᱟᱨᱥᱩᱣᱟᱱ: {{convert|70|km|mi|0|abbr=on}}<br/>ᱨᱟᱡᱽᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ–ᱜᱩᱣᱟ: {{convert|106|km|mi|0|abbr=on}}<br/> ᱯᱟᱰᱟᱯᱟᱦᱟᱲ–ᱡᱟᱠᱷᱟᱯᱟᱲᱟ: {{convert|224|km|mi|0|abbr=on}}
| gauge = {{Track gauge|5ft6in|lk=on}} ᱵᱨᱚᱰ ᱜᱮᱡᱽ
| minradius =
| racksystem =
| speed =
| elevation =
| website =
| map = {{ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ–ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ}}
| map_state = collapsed
}}
'''ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ-ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ''' ᱫᱚ ᱦᱟᱣᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ|ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ]] ᱟᱨ [[ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱰ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ|ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬ ᱴᱨᱟᱸᱠ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱤᱫ ᱤᱱᱰᱟᱥᱴᱨᱤᱭᱟᱞ ᱢᱟᱭᱱᱤᱝ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱠᱟᱨᱜᱚᱰ, ᱵᱤᱥᱮᱥ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚᱞ ᱟᱨ ᱤᱨᱟᱹᱞ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱼᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
[[ᱦᱟᱣᱲᱟ-ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ-ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱞᱟᱭᱤᱱ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ-ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱮᱛᱚᱢ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱷᱳᱴᱟ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱯᱞᱟᱴᱚ ᱨᱮ [[ᱥᱟᱨᱚᱱᱰᱟ ᱵᱤᱨ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱤᱯ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱠᱚᱧᱮ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱟᱨ ᱠᱚᱧᱮ ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱚᱯᱚᱜᱨᱟᱯᱷᱤ ᱪᱷᱳᱴᱟ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱯᱞᱟᱴᱚ ᱞᱮᱠᱟ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱜᱨᱮᱴ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱯᱮᱱᱤᱱᱥᱩᱞᱟ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱟᱨ ᱤᱥᱴ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱠᱚᱢᱯᱟᱱᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱡᱚᱸᱠᱦᱟᱨ ᱑᱘᱗᱐ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱦᱟᱣᱲᱟᱼᱚᱞᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽᱼᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱵᱟᱝᱜᱟᱞ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱫᱚ ᱑᱘᱘᱗ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱴᱷᱟ.ᱣ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱰ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱛᱮ ᱵᱷᱮᱡᱟᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱴᱷᱟ.ᱣ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱞᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱟᱣᱨᱟ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱾ ᱵᱚᱝᱜᱚᱞ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ, ᱦᱟᱣᱲᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮ, ᱑ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱘᱙᱑ ᱨᱮ ᱢᱩᱬ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
ᱥᱟᱨᱟᱱᱫᱟ ᱴᱩᱱᱮᱞ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱫᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱦᱚᱨ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱑ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱑᱘᱙᱒ ᱨᱮ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱴᱚᱱᱮᱞ ᱫᱚ ᱥᱩᱵᱚᱨᱱᱚᱨᱮᱠᱷᱚ ᱟᱨ ᱵᱨᱟᱦᱢᱟᱱᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱢᱟᱹᱱᱟ ᱦᱟᱴᱤᱧ ᱛᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜᱼᱟ ᱾<ref>https://web.archive.org/web/20110713104524/http://www.jharkhandforest.com/files/Chaibasa_Introduction.pdf</ref>
᱕᱐.᱗᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱓᱒ ᱢᱟᱭᱤᱞ) ᱕ ᱯᱷᱩᱴ ᱖ ᱤᱸᱪ (᱑,᱖᱗᱖ ᱢᱤᱞᱤᱢᱤᱴᱚᱨ) ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱪᱟᱢᱯᱟ ᱼ ᱠᱚᱨᱵᱟ ᱼ ᱜᱮᱵᱽᱨᱟ ᱨᱳᱰ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱫᱚ ᱑᱙᱕᱓ ᱟᱨ ᱑᱙᱕᱖ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
==ᱯᱟᱥᱮᱡᱟᱨ ᱥᱮᱵᱟ==
ᱱᱚᱶᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮ ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ, ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ ᱟᱨ ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱑᱐᱐ ᱵᱩᱠᱤᱝ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>https://web.archive.org/web/20140510115649/http://www.indianrail.gov.in/7days_Avl.html</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{DEFAULTSORT:ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ - ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ|*]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ|*]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱷᱩᱨᱫᱟ ᱨᱳᱰ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ|*]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ, ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ ᱨᱮ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
ew96ountrlsi5sw70ogltc2ezcxm8hm
176047
176046
2025-07-06T11:41:39Z
MT731
2184
/* ᱚᱛᱱᱚᱜ */
176047
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox rail line
| box_width = 28em
| name = ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ–ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ
| color = ᱘᱐᱐᱐᱐᱐
| logo =
| logo_width =
| image = Jharsuguda Railway Station, Odisha 1.JPG
| image_width =
| caption = ᱡᱷᱟᱨᱥᱩᱜᱩᱰᱟ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ-ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ
| type =
| system = ᱤᱞᱮᱠᱴᱨᱤᱯᱷᱤᱞᱰ
| status = ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ
| locale = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]], [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]], [[ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ]]
| start = [[ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ|ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ]]
| end = [[ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ|ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ]]
| stations =
| routes =
| open =
| close =
| owner = [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞ]]
| operator = [[ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ]], [[ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱨᱮᱞᱣᱮ]], [[ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ]]
| character =
| depot =
| stock =
| linelength =
| tracklength = ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ: {{convert|468|km|mi|0|abbr=on}}<br/> ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱠᱚ:<br/>ᱪᱟᱢᱯᱟ–ᱜᱮᱵᱽᱨᱟ ᱨᱳᱰ: {{convert|50|km|mi|0|abbr=on}}<br/> ᱵᱳᱱᱰᱟᱢᱩᱰᱟ–ᱵᱟᱨᱥᱩᱣᱟᱱ: {{convert|70|km|mi|0|abbr=on}}<br/>ᱨᱟᱡᱽᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ–ᱜᱩᱣᱟ: {{convert|106|km|mi|0|abbr=on}}<br/> ᱯᱟᱰᱟᱯᱟᱦᱟᱲ–ᱡᱟᱠᱷᱟᱯᱟᱲᱟ: {{convert|224|km|mi|0|abbr=on}}
| gauge = {{Track gauge|5ft6in|lk=on}} ᱵᱨᱚᱰ ᱜᱮᱡᱽ
| minradius =
| racksystem =
| speed =
| elevation =
| website =
| map = {{ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ–ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ}}
| map_state = collapsed
}}
'''ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ-ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ''' ᱫᱚ ᱦᱟᱣᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ|ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ]] ᱟᱨ [[ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱰ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ|ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬ ᱴᱨᱟᱸᱠ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱤᱫ ᱤᱱᱰᱟᱥᱴᱨᱤᱭᱟᱞ ᱢᱟᱭᱱᱤᱝ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱠᱟᱨᱜᱚᱰ, ᱵᱤᱥᱮᱥ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚᱞ ᱟᱨ ᱤᱨᱟᱹᱞ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣᱼᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
[[ᱦᱟᱣᱲᱟ–ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ–ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱞᱟᱭᱤᱱ|ᱦᱟᱣᱲᱟ-ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ-ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱞᱟᱭᱤᱱ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ-ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱮᱛᱚᱢ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱷᱳᱴᱟ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱯᱞᱟᱴᱚ ᱨᱮ [[ᱥᱟᱨᱚᱱᱰᱟ ᱵᱤᱨ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱤᱯ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱠᱚᱧᱮ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱟᱨ ᱠᱚᱧᱮ ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱚᱯᱚᱜᱨᱟᱯᱷᱤ ᱪᱷᱳᱴᱟ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱯᱞᱟᱴᱚ ᱞᱮᱠᱟ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱜᱨᱮᱴ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱯᱮᱱᱤᱱᱥᱩᱞᱟ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱟᱨ ᱤᱥᱴ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱠᱚᱢᱯᱟᱱᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱡᱚᱸᱠᱦᱟᱨ ᱑᱘᱗᱐ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱦᱟᱣᱲᱟᱼᱚᱞᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽᱼᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱵᱟᱝᱜᱟᱞ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱫᱚ ᱑᱘᱘᱗ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱴᱷᱟ.ᱣ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱰ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱛᱮ ᱵᱷᱮᱡᱟᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱴᱷᱟ.ᱣ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱞᱞᱟᱦᱟᱵᱟᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱟᱣᱨᱟ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱾ ᱵᱚᱝᱜᱚᱞ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ, ᱦᱟᱣᱲᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱢᱩᱬ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮ, ᱑ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱘᱙᱑ ᱨᱮ ᱢᱩᱬ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
ᱥᱟᱨᱟᱱᱫᱟ ᱴᱩᱱᱮᱞ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱫᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱦᱚᱨ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱑ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱑᱘᱙᱒ ᱨᱮ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱴᱚᱱᱮᱞ ᱫᱚ ᱥᱩᱵᱚᱨᱱᱚᱨᱮᱠᱷᱚ ᱟᱨ ᱵᱨᱟᱦᱢᱟᱱᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱢᱟᱹᱱᱟ ᱦᱟᱴᱤᱧ ᱛᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜᱼᱟ ᱾<ref>https://web.archive.org/web/20110713104524/http://www.jharkhandforest.com/files/Chaibasa_Introduction.pdf</ref>
᱕᱐.᱗᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱓᱒ ᱢᱟᱭᱤᱞ) ᱕ ᱯᱷᱩᱴ ᱖ ᱤᱸᱪ (᱑,᱖᱗᱖ ᱢᱤᱞᱤᱢᱤᱴᱚᱨ) ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱪᱟᱢᱯᱟ ᱼ ᱠᱚᱨᱵᱟ ᱼ ᱜᱮᱵᱽᱨᱟ ᱨᱳᱰ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱫᱚ ᱑᱙᱕᱓ ᱟᱨ ᱑᱙᱕᱖ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
==ᱯᱟᱥᱮᱡᱟᱨ ᱥᱮᱵᱟ==
ᱱᱚᱶᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮ ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ, ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ ᱟᱨ ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱑᱐᱐ ᱵᱩᱠᱤᱝ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>https://web.archive.org/web/20140510115649/http://www.indianrail.gov.in/7days_Avl.html</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{DEFAULTSORT:ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ - ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ|*]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ|*]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱷᱩᱨᱫᱟ ᱨᱳᱰ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ|*]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ, ᱪᱷᱚᱛᱛᱤᱥᱜᱚᱲ ᱨᱮ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
28k33pjpo0rd3000zj1809kwmt4ub2l
ᱦᱟᱴᱤᱭᱟ-ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ
0
27783
176053
151565
2025-07-06T11:52:25Z
MT731
2184
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
176053
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox rail line
| box_width = 28em
| name = ᱦᱟᱴᱤᱭᱟ-ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ
| color = 800000
| logo =
| logo_width =
| image = Rourkela railway station.jpg
| image_width =
| caption = ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱦᱟᱴᱤᱭᱟ-ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ
| type = ᱨᱮᱞ ᱞᱟᱭᱤᱱ
| system =
| status = ᱠᱟᱹᱢᱤᱦᱚᱨᱟ
| locale = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]], [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
| start = {{stnlnk|ᱦᱟᱴᱤᱭᱟ}}
| end = {{stnlnk|ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ||ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ}}
| stations = ᱒᱕
| routes = ᱑
| daily_ridership =
| open = 1965 onwards
| close =
| owner = [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞ]]
| operator = [[ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ]]
| character =
| depot =
| stock =
| linelength =
| tracklength = ᱑᱖᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
| tracks =
| gauge = {{RailGauge|5ft6in|lk=on}} ᱵᱨᱚᱰ ᱜᱮᱡᱽ
| old_gauge =
| minradius =
| racksystem =
| electrification = ᱒᱐᱐᱑-᱐᱒ ᱒᱕ ᱠᱤᱞᱚᱵᱚᱞᱴ ᱮᱥ.ᱮᱪ. ᱚᱵᱷᱮᱨᱞᱟᱭᱤᱱ ᱥᱟᱶ
| speed =
| elevation =
| website =
| map = {{ᱦᱟᱴᱤᱭᱟ-ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ|inline=1}}
| map_state = collapsed
}}
'''ᱦᱟᱴᱤᱭᱟ-ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮ [[ᱱᱮᱛᱟᱡᱤ ᱮᱥ.ᱥᱤ.ᱵᱳᱥ ᱜᱳᱢᱳᱦ-ᱦᱟᱴᱤᱭᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ]] ᱨᱮ {{stnlnk|ᱦᱟᱴᱤᱭᱟ}} ᱫᱚ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮ [[ᱴᱟᱴᱟᱱᱚᱜᱚᱨ-ᱵᱤᱞᱟᱥᱯᱩᱨ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ]] ᱨᱮ [[ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ|ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱑᱖᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑᱐᱓ ᱢᱟᱭᱤᱞ) ᱴᱨᱮᱠ ᱫᱚ [[ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
᱑᱙᱐᱗ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ {{stnlnk|ᱟᱫᱽᱨᱟ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ||ᱟᱫᱽᱨᱟ}} ᱫᱚ [[ᱱᱮᱛᱟᱡᱤ ᱥᱩᱵᱷᱟᱥ ᱪᱚᱸᱫᱽᱨᱚ ᱵᱳᱥ ᱜᱳᱢᱳᱦ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ|ᱜᱳᱢᱳ]] ᱨᱮ ᱜᱨᱮᱱᱰ ᱠᱚᱨᱰ ᱥᱟᱶ ᱑,᱖᱗᱖ ᱢᱤᱞᱤᱢᱤᱴᱚᱨ (᱕ ᱯᱷᱩᱴ ᱖ ᱤᱸᱪ) ᱟᱨ ᱕ ᱯᱷᱩᱴ ᱖ ᱤᱸᱪ (᱑,᱖᱗᱖ ᱢᱤᱞᱤᱢᱤᱴᱚᱨ) ᱵᱨᱚᱰ ᱜᱮᱡᱽ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱛᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref>R. P. Saxena, Indian Railway Time Table.</ref> ᱑᱔᱓ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱘᱙ ᱢᱟᱭᱤᱞ) ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱵᱨᱚᱰ-ᱜᱮᱡᱽ ᱪᱚᱸᱫᱽᱨᱚᱯᱩᱨᱟ-ᱢᱩᱨᱤ-ᱨᱟᱺᱪᱤ-ᱦᱟᱴᱤᱭᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱫᱚ ᱑᱙᱕᱗ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱟᱨ ᱑᱙᱖᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱨᱮ ᱱᱮᱨᱳ-ᱜᱮᱡᱽ ᱠᱳᱴᱥᱤᱞᱟᱹ-ᱨᱟᱺᱪᱤ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱨᱚᱰ-ᱜᱮᱡᱽ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱨᱟᱺᱪᱤ-ᱦᱟᱴᱤᱭᱟ-ᱵᱚᱱᱰᱟᱢᱩᱱᱰᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱫᱚ ᱑᱙᱖᱕ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱞᱮᱱᱟ ᱾<ref name=ianmanning>{{cite web| url = http://www.irfca.org/articles/manning/ranchi.html |title =From Bengal towards Nagpur: Ranchi|last= Manning|first=Ian | publisher=IRFCA | access-date = 15 May 2014}}</ref><ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=v21-4YYgocUC&q=Muri-Chandrapura+line&pg=PA60|title=Transport Geography of India: Commodity Flow and the Regional Structure of Indian Economy|last=Moonis Raza & Yash Aggarwal|page=60|year=1986|publisher=Concept Publishing Company, A-15/16 Commercial Block, Mohan Garden, New Delhi – 110059|access-date=15 May 2014|isbn=81-7022-089-0}}</ref>
==ᱤᱞᱮᱠᱴᱨᱤᱠᱮᱥᱚᱱ==
ᱵᱚᱱᱰᱟᱢᱩᱱᱰᱟ ᱭᱟᱨᱰ-ᱰᱩᱢᱮᱴᱨᱟ-ᱵᱟᱱᱜᱩᱨᱠᱮᱞᱟ ᱞᱤᱸᱠ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱫᱚ ᱑᱙᱙᱘-᱑᱙᱙᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱤᱞᱮᱠᱴᱨᱤᱯᱷᱤᱞᱰ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱵᱚᱱᱰᱟᱢᱩᱱᱰᱟ-ᱚᱨᱜᱟ, ᱚᱨᱜᱟ-ᱛᱟᱛᱤ ᱟᱨ ᱛᱟᱛᱤ-ᱦᱟᱴᱤᱭᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱚᱫᱚ ᱒᱐᱐᱑-᱐᱒ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱤᱞᱮᱠᱴᱨᱤᱯᱷᱤᱞᱰ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web |last=Kumar |first=Nilesh |date=10 September 2023 |title=History of Electrification |url=https://www.prabhatkhabar.com/state/jharkhand/ranchi/hatia-bandamunda-railway-line-doubling-work-will-completed-by-february-2023-south-eastern-railway-gm-gave-information-jbj |access-date=24 April 2013 |publisher=IRFCA}}</ref>
==ᱰᱚᱵᱚᱞ ᱠᱟᱹᱢᱤ==
ᱦᱟᱴᱤᱭᱟ-ᱵᱚᱱᱰᱟᱢᱩᱱᱰᱟ ᱨᱮᱞ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱵᱟᱨᱟᱵᱟᱨᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱫᱚ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱚᱛᱚ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱒᱐᱒᱔ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ ᱛᱮ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣᱜᱼᱟ ᱾ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱡᱮᱱᱮᱨᱟᱞ ᱢᱟᱱᱮᱡᱚᱨ ᱟᱱᱤᱞ ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱢᱤᱥᱨᱟ ᱫᱚ ᱧᱩᱦᱩᱢ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱫᱚ ᱨᱮᱞ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ᱮᱢ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟᱭ ᱞᱟᱹᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱜᱼᱟᱭ ᱡᱮ ᱱᱮᱠᱥᱞᱤ ᱦᱩᱞᱥᱟᱹᱭ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ, ᱦᱟᱴᱤᱭᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱟᱠᱨᱟ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱫᱷᱟᱹᱨᱤᱡ ᱖᱘ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱨᱮᱞ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱰᱚᱵᱚᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱯᱩᱨᱟᱹᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
{{DEFAULTSORT:ᱦᱟᱴᱤᱭᱟ-ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ ᱞᱟᱭᱤᱱ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱟᱫᱽᱨᱟ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ|*]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ|*]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ|*]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ ᱨᱮ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
5onw3x8y9dh69uv77bya25748xgwwsn
ᱢᱮᱦᱚᱠ ᱟᱞᱤ
0
31358
176005
174243
2025-07-05T20:59:40Z
InternetArchiveBot
3665
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5
176005
wikitext
text/x-wiki
'''ᱢᱮᱦᱚᱠ ᱟᱞᱤ''' (ᱩᱨᱫᱩ: مہک علی, ᱡᱟᱱᱟᱢ: ᱒᱔ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱙᱒) ᱫᱚ ᱱᱟᱱᱠᱟᱱᱟ ᱥᱟᱦᱤᱵᱽ, ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱᱤ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱚᱞᱤᱡ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱗ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱥᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱵᱟᱟᱵ ᱮ ᱨᱮᱦᱢᱟᱛ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱟᱶ ᱵᱚᱞᱤᱣᱩᱰ ᱨᱮ ᱰᱮᱵᱩ ᱠᱮᱫᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱑᱐ ᱟᱱᱟᱜ ᱢᱤᱨᱪᱤ ᱢᱭᱩᱡᱤᱠ ᱟᱣᱟᱨᱰ ᱨᱮ ᱟᱯᱠᱟᱢᱤᱝ ᱯᱷᱤᱢᱮᱞ ᱵᱷᱳᱠᱟᱞᱤᱥᱴ ᱚᱯᱷ ᱫᱟ ᱤᱭᱟᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱳᱢᱤᱱᱮᱴ ᱮᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱳᱢᱤᱱᱮᱴ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱᱤ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱚᱞᱤᱡ ᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ᱾<ref>[http://www.mirchimusicawards.com/category/hindi-2017/nominations-hindi-2017/film-upcoming-female-vocalist-of-the-year-2-nominations-hindi-2017/ Music Mirchi Awards]</ref>
==ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱒᱔ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱙᱙᱒ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱱᱟᱱᱠᱟᱱᱟ ᱥᱟᱦᱤᱵᱽ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱵᱤ.ᱮ. ᱮ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱒᱐᱑᱓ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱥᱟᱶ ᱞᱟᱦᱚᱨ ᱮ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱮᱱᱟ᱾<ref name=":6">{{cite web |title=Exclusive Interview Of Mehak Ali on MuzEnt |website=Music & Entertainment - MuzEnt |date=2016-01-24 |url=https://www.muzent.com/exclusive-interview-of-mehak-ali-on-muzent/ |access-date=2020-12-21 |archive-date=2022-07-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220701164749/https://www.muzent.com/exclusive-interview-of-mehak-ali-on-muzent/ |url-status=dead }}</ref><ref name=":1">{{cite web | title=Mehak the popular voice behind Lahore Teray Tey | website=[[The Nation (Pakistani newspaper)|The Nation]] | date=2018-08-27 | url=https://nation.com.pk/28-Aug-2018/mehak-the-popular-voice-behind-lahore-teray-tey | access-date=2020-12-20}}</ref><ref name=":2">{{cite web |title=Mehak Ali rocks Lahore! |website=The Orange Wall |date=2017-01-10 |url=https://theorangewall.com/2017/01/10/mehak-ali-rocks-lahore/ |access-date=2020-12-20}}</ref> ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱴᱚᱴᱷᱟᱠᱤᱭᱟᱹ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱦᱮᱯᱨᱟᱣ ᱥᱟᱶ ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱒᱐᱑᱒ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱᱤ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱦᱮᱯᱨᱟᱣ ᱢᱭᱩᱡᱤᱠ ᱴᱮᱞᱮᱱᱴ ᱦᱟᱱᱴ ᱮ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱞᱮᱱᱟ᱾<ref>{{cite web |title=Details announced for star-studded show - Desi Rockstars |website=Asian Image |date=2017-09-02 |url=https://www.asianimage.co.uk/news/15511260.details-announced-for-star-studded-show-desi-rockstars/ |access-date=2020-12-21}}</ref>
ᱟᱡᱟᱜ ᱰᱮᱵᱩ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱫᱚ "ᱵᱟᱟᱱᱰᱤ" ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱᱤ ᱢᱭᱩᱡᱤᱠ ᱴᱮᱞᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱥᱤᱨᱤᱡᱽ<ref name=":0">{{cite web |url=https://pakmediarevolution.pk/2018/01/mehak-ali-gets-nominated-for-mirchi-music-award/ |title=Mehak Ali gets nominated for Mirchi Music Award |access-date=2025-03-20 |archive-date=2020-02-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200223122734/http://pakmediarevolution.pk/2018/01/mehak-ali-gets-nominated-for-mirchi-music-award/ |url-status=dead }}</ref> ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱔ ᱟᱱᱟᱜ ᱥᱤᱡᱚᱱ ᱱᱮᱥᱠᱮᱯᱷᱮ ᱵᱮᱥᱢᱮᱱᱴ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱮᱨᱮᱧ "ᱠᱟᱢᱤᱡ ᱛᱮᱨᱤ ᱠᱟᱞᱤ" ᱥᱟᱶ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱞᱮᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱧᱟᱢ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
aeai7wkd8ea3pcf7x7gg5ngd9nqxvx7
ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Olitun
2
32149
175997
175528
2025-07-05T13:22:25Z
Civvì
4066
Civvì ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱡ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fiona Romeo]] ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱫᱚ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Olitun]] ᱧᱤᱛᱩᱢᱨᱮ ᱩᱪᱟᱹᱲ ᱠᱮᱫᱼᱟᱭ: Automatically moved page while renaming the user "[[Special:CentralAuth/Fiona Romeo|Fiona Romeo]]" to "[[Special:CentralAuth/Olitun|Olitun]]"
175381
wikitext
text/x-wiki
phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1
ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ
0
32261
175977
175976
2025-07-05T12:03:36Z
MT731
2184
/* ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱚᱨᱡᱚ ᱠᱚ */
175977
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Indian constituency
| name = ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ
| state = [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
| constituency_no = ᱒᱖
| type = SLA
| map_image =
| map_caption =
| map_alt =
| division = ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ
| district = [[ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ]]
| loksabha_cons = [[ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ]]
| established = ᱑᱙᱕᱗
| reservation = ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ
| incumbent_image = Ganesh Ram Singh Khuntia.jpg
| mla = [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱱᱴᱤᱭᱟ]]
| party = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]]
| latest_election_year = [[᱒᱐᱒᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱒᱔]]
| electors = ᱒,᱑᱙,᱐᱓᱑{{efn|as on 2024}}{{efn|as data published by election commission}}
}}
'''ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ''' ᱫᱚ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ|ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web |url= http://www.empoweringindia.org/new/constituency.aspx?eid=283&cid=26 |title= Orissa Assembly Election 2009 |work= empoweringindia.org |quote= Constituency: Jashipur (26) District : Mayurbhanj |accessdate= 9 February 2014 |archive-date= 21 February 2014 |archive-url= https://web.archive.org/web/20140221145953/http://www.empoweringindia.org/new/constituency.aspx?eid=283&cid=26 |url-status= usurped }}</ref>
ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱨᱩᱨᱩᱣᱟᱱ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱥᱩᱠᱨᱚᱣᱞᱤ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱠᱩᱥᱩᱢᱤ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱚᱧᱪᱟᱭᱚᱛ (ᱵᱚᱫᱷᱟᱛᱚᱱᱵᱮᱲᱟ, ᱪᱩᱣᱟᱯᱟᱹᱱᱤ, ᱫᱷᱟᱝᱰᱤᱢᱩᱛᱟ, ᱦᱟᱴᱵᱚᱫᱽᱨᱟ, ᱡᱟᱨᱟᱫᱟ, ᱡᱷᱤᱯᱟᱵᱟᱸᱫᱷ, ᱛᱟᱞᱟᱯᱚᱛᱤ, ᱴᱚᱞᱚᱠᱯᱳᱠᱷᱨᱤ ᱟᱨ ᱩᱯᱚᱨᱵᱮᱲᱟ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>[http://eci.nic.in/delim/Final_Publications/Orissa/orissa.pdf Assembly Constituencies and their Extent]</ref><ref>[http://eci.nic.in/delim/paper1to7/Orissa.xls Seats of Odisha]</ref> ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ ᱠᱟᱸᱡᱤᱯᱤᱭᱟ, ᱠᱮᱱᱡᱷᱟᱨ ᱮᱢᱟᱱ ᱾
==ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱚᱨᱡᱚ ᱠᱚ==
{{bar box
|float=right
|title= ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱥᱟᱭ ᱠᱟᱲᱟ{{cn|date=June 2022}}
|titlebar=#ddd
|width=300px
|barwidth=275px
|bars=
{{bar percent|᱒᱐᱒᱔|{{party color|Bharatiya Janata Party}}|50.25}}
{{bar percent|᱒᱐᱑᱙|{{party color|Bharatiya Janata Party}}|36.67}}
{{bar percent|᱒᱐᱑᱔|{{party color|Biju Janata Dal}}|25.78}}
{{bar percent|᱒᱐᱐᱙|{{party color|Biju Janata Dal}}|29.97}}
{{bar percent|᱒᱐᱐᱔|{{party color|Socialist Unity Centre of India (Communist)}}|25.92}}
{{bar percent|᱒᱐᱐᱐|{{party color|Bharatiya Janata Party}}|29.86}}
{{bar percent|᱑᱙᱙᱕|{{party color|Socialist Unity Centre of India (Communist)}}|25.11}}
{{bar percent|᱑᱙᱙᱐|{{party color|Janata Dal}}|40.88}}
{{bar percent|᱑᱙᱘᱕|{{party color|Socialist Unity Centre of India (Communist)}}|25.89}}
{{bar percent|᱑᱙᱘᱐|{{party color|Indian National Congress (I)}}|41.16}}
{{bar percent|᱑᱙᱗᱗|{{party color|Janata Party}}|54.97}}
}}
᱑᱙᱕᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱑᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ:<ref>{{cite web|url=http://orissa.gov.in/e-magazine/orissaannualreference/ORA-2011/pdf/453-501.pdf |title=List of members of Odisha Legislative Assembly (1951–2004) |accessdate=2014-02-20 |url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131217121136/http://orissa.gov.in/e-magazine/orissaannualreference/ORA-2011/pdf/453-501.pdf |archivedate=2013-12-17 }}</ref>
{|class="wikitable sortable"
!ᱥᱮᱨᱢᱟ
!ᱥᱚᱦᱮᱫ
!colspan=2|ᱯᱟᱨᱴᱤ
|-
|[[᱒᱐᱒᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱒᱔]]<ref name=":0">{{Cite web |title=Jashipur Assembly Election Results 2024: Jashipur Election Candidates List, Election Date, Vote Share - IndiaToday |url=https://www.indiatoday.in/elections/assembly/odisha/jashipur-constituency-result-18026 |access-date=2025-06-19 |website=India Today |language=en}}</ref>
|rowspan=2|[[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱱᱴᱤᱭᱟ]]
|{{full party name with color|rowspan=2|Bharatiya Janata Party}}
|-
|[[᱒᱐᱑᱙ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱑᱙]]<ref name=":1">{{Cite web |title=Jashipur Assembly Constituency Election Result - Legislative Assembly Constituency |url=https://resultuniversity.com/election/jashipur-odisha-assembly-constituency#2019 |access-date=2025-06-19 |website=resultuniversity.com}}</ref>
|-
|[[᱒᱐᱑᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱑᱔]]<ref name=":2">{{Cite web |title=Jashipur Assembly Constituency Election Result - Legislative Assembly Constituency |url=https://resultuniversity.com/election/jashipur-odisha-assembly-constituency#2014 |access-date=2025-06-19 |website=resultuniversity.com}}</ref>
|ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱫᱤ
|{{full party name with color|rowspan=2|Biju Janata Dal}}
|-
|[[᱒᱐᱐᱙ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱐᱙]]<ref name=election2009>{{cite web |url=https://old.eci.gov.in/files/file/3630-orissa-2009/ |title=Statistical Report on General Election, 2009 to the Legislative Assembly of Orissa |publisher=[[Election Commission of India]] |access-date= 6 October 2021}}</ref><ref name=":3" />
|ᱠᱚᱢᱚᱞᱟ ᱠᱟᱱᱴᱟ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|-
|[[᱒᱐᱐᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱐᱔]]
|[[ᱥᱟᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|{{full party name with color|Socialist Unity Centre of India (Communist)|dab=yes}}
|-
|[[᱒᱐᱐᱐ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱐᱐]]
|ᱵᱷᱟᱱᱩ ᱪᱚᱨᱚᱱ ᱱᱟᱭᱮᱠ
|{{full party name with color|Bharatiya Janata Party}}
|-
|[[᱑᱙᱙᱕ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱙᱕]]
|[[ᱥᱟᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|{{full party name with color|Socialist Unity Centre of India (Communist)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱙᱐ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱙᱐]]
|ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱫᱤ
|{{full party name with color|Janata Dal}}
|-
|[[᱑᱙᱘᱕ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱘᱕]]
|[[ᱥᱟᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|{{full party name with color|Socialist Unity Centre of India (Communist)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱘᱐ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱘᱐]]
|ᱥᱩᱱᱫᱚᱨ ᱢᱳᱦᱚᱱ ᱢᱟᱹᱡᱷᱤ
|{{full party name with color|Indian National Congress (I)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱗᱗ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱗᱗]]
|ᱠᱟᱹᱱᱦᱩᱨᱟᱢ ᱦᱮᱢᱵᱽᱨᱚᱢ
|{{full party name with color|Janata Party}}
|-
|[[᱑᱙᱗᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱗᱔]]
|ᱜᱷᱟᱱᱥᱭᱟᱢ ᱦᱮᱢᱵᱽᱨᱚᱢ
|{{full party name with color|Jharkhand Party}}
|-
|[[᱑᱙᱗᱑ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱗᱑]]
|ᱞᱟᱞ ᱢᱳᱦᱚᱱ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|{{full party name with color|Indian National Congress (R)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱖᱗ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱖᱗]]
|ᱫᱩᱨᱜᱟᱹ ᱪᱚᱨᱚᱱ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|{{full party name with color|Swatantra Party}}
|-
|[[᱑᱙᱖᱑ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱖᱑]]
|rowspan=2|ᱢᱳᱪᱤᱨᱟᱢ ᱛᱤᱨᱤᱭᱟ
|{{full party name with color|Indian National Congress}}
|-
|[[᱑᱙᱕᱗ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱕᱗]]
|{{full party name with color|Ganatantra Parishad}}
|}
==ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱚᱨᱡᱚ ᱠᱚ==
===᱒᱐᱒᱔===
ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱱᱭᱟᱹ ᱛᱷᱚᱠ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱗ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱑ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱔ ᱨᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱔ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱔ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾<ref>{{Cite web |title=General Election to Legislative Assembly of Odisha 2024 |url=https://elections24.eci.gov.in/election-details-odisa.html |website=[[Election Commission of India|ECI]]}}</ref> ᱒᱐᱒᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]] ᱫᱚ [[ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ ᱓᱔,᱖᱖᱗ ᱵᱷᱚᱴ ᱛᱮᱭ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾<ref name=":0" />
{{Election box begin|
|title = [[᱒᱐᱒᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]: ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ}}
{{Election box winning candidate with party link|
|party = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|candidate = [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]]
|votes = ᱘᱕,᱓᱘᱔
|percentage = ᱕᱐.᱒᱕
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|candidate = ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ
|votes = ᱕᱐,᱗᱑᱗
|percentage = ᱒᱙.᱘᱕
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ
|candidate = ᱥᱣᱮᱛᱟ ᱪᱟᱛᱛᱟᱨ
|votes = ᱑᱘,᱑᱕᱑
|percentage = ᱑᱐.᱖᱘
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|candidate = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|votes = ᱓,᱕᱕᱕
|percentage = ᱒.᱐᱙
|change =
}}
{{Election box majority|
|votes = ᱓᱔,᱖᱖᱗
|percentage = ᱒᱐.᱔᱐
|change =
}}
{{Election box turnout|
|votes = ᱑,᱖᱙,᱙᱑᱓
|percentage = ᱗᱗.᱕᱗
|change =
}}
{{Election box hold with party link no swing|
|winner = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
}}
{{Election box end}}
===᱒᱐᱑᱙===
᱒᱐᱑᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]] ᱫᱚ [[ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ ᱜᱳᱞᱚᱠᱵᱤᱦᱟᱨᱤ ᱱᱟᱭᱮᱠ ᱘,᱕᱕᱒ ᱵᱷᱚᱴ ᱛᱮᱭ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾<ref name=":1" />
{{Election box begin|
|title = [[᱒᱐᱑᱙ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]: ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ<ref name="FP Ass Cand">{{cite web |title=List of Contesting Candidates(Phase-IV) (AC) |url=http://www.ceoorissa.nic.in/docs/Election/2019/Form7A/Phase4/List%20of%20Contesting%20Candidates%20%284th%20Phase-AC%20Wise%29.pdf|website=ceoorissa.nic.in |publisher=Office of the Chief Electoral Officer, Odisha |accessdate=21 April 2019}}</ref>}}
{{Election box winning candidate with party link|
|party = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|candidate = [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]]
|votes = ᱕᱘,᱗᱐᱘
|percentage = ᱓᱖.᱖᱗
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|candidate = ᱜᱳᱞᱚᱠᱵᱤᱦᱟᱨᱤ ᱱᱟᱭᱮᱠ
|votes = ᱕᱐,᱑᱕᱖
|percentage = ᱓᱑.᱓᱒
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = Socialist Unity Centre of India (Communist)
|candidate = [[ᱥᱟᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|votes = ᱓᱒,᱙᱓᱗
|percentage = ᱒᱐.᱕᱗
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ
|candidate = ᱢᱚᱦᱮᱱᱫᱨᱚ ᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ
|votes = ᱙,᱐᱓᱙
|percentage = ᱕.᱖᱕
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|candidate = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|votes = ᱒᱐᱔᱔
|percentage = ᱑.᱔᱘
|change =
}}
{{Election box majority|
|votes = ᱘,᱕᱕᱒
|percentage = ᱕.᱓᱕
|change =
}}
{{Election box turnout|
|votes = ᱑,᱖᱐,᱑᱑᱘
|percentage = ᱗᱖.᱒᱔
|change =
}}
{{Election box gain with party link no swing|
|winner = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|loser = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
}}
{{Election box end}}
51bmtbpynu1a07ex3t3m6lehr1l3lcj
175978
175977
2025-07-05T12:12:13Z
MT731
2184
/* ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱚᱨᱡᱚ ᱠᱚ */
175978
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Indian constituency
| name = ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ
| state = [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
| constituency_no = ᱒᱖
| type = SLA
| map_image =
| map_caption =
| map_alt =
| division = ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ
| district = [[ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ]]
| loksabha_cons = [[ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ]]
| established = ᱑᱙᱕᱗
| reservation = ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ
| incumbent_image = Ganesh Ram Singh Khuntia.jpg
| mla = [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱱᱴᱤᱭᱟ]]
| party = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]]
| latest_election_year = [[᱒᱐᱒᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱒᱔]]
| electors = ᱒,᱑᱙,᱐᱓᱑{{efn|as on 2024}}{{efn|as data published by election commission}}
}}
'''ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ''' ᱫᱚ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ|ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web |url= http://www.empoweringindia.org/new/constituency.aspx?eid=283&cid=26 |title= Orissa Assembly Election 2009 |work= empoweringindia.org |quote= Constituency: Jashipur (26) District : Mayurbhanj |accessdate= 9 February 2014 |archive-date= 21 February 2014 |archive-url= https://web.archive.org/web/20140221145953/http://www.empoweringindia.org/new/constituency.aspx?eid=283&cid=26 |url-status= usurped }}</ref>
ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱨᱩᱨᱩᱣᱟᱱ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱥᱩᱠᱨᱚᱣᱞᱤ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱠᱩᱥᱩᱢᱤ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱚᱧᱪᱟᱭᱚᱛ (ᱵᱚᱫᱷᱟᱛᱚᱱᱵᱮᱲᱟ, ᱪᱩᱣᱟᱯᱟᱹᱱᱤ, ᱫᱷᱟᱝᱰᱤᱢᱩᱛᱟ, ᱦᱟᱴᱵᱚᱫᱽᱨᱟ, ᱡᱟᱨᱟᱫᱟ, ᱡᱷᱤᱯᱟᱵᱟᱸᱫᱷ, ᱛᱟᱞᱟᱯᱚᱛᱤ, ᱴᱚᱞᱚᱠᱯᱳᱠᱷᱨᱤ ᱟᱨ ᱩᱯᱚᱨᱵᱮᱲᱟ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>[http://eci.nic.in/delim/Final_Publications/Orissa/orissa.pdf Assembly Constituencies and their Extent]</ref><ref>[http://eci.nic.in/delim/paper1to7/Orissa.xls Seats of Odisha]</ref> ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ ᱠᱟᱸᱡᱤᱯᱤᱭᱟ, ᱠᱮᱱᱡᱷᱟᱨ ᱮᱢᱟᱱ ᱾
==ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱚᱨᱡᱚ ᱠᱚ==
{{bar box
|float=right
|title= ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱥᱟᱭ ᱠᱟᱲᱟ{{cn|date=June 2022}}
|titlebar=#ddd
|width=300px
|barwidth=275px
|bars=
{{bar percent|᱒᱐᱒᱔|{{party color|Bharatiya Janata Party}}|50.25}}
{{bar percent|᱒᱐᱑᱙|{{party color|Bharatiya Janata Party}}|36.67}}
{{bar percent|᱒᱐᱑᱔|{{party color|Biju Janata Dal}}|25.78}}
{{bar percent|᱒᱐᱐᱙|{{party color|Biju Janata Dal}}|29.97}}
{{bar percent|᱒᱐᱐᱔|{{party color|Socialist Unity Centre of India (Communist)}}|25.92}}
{{bar percent|᱒᱐᱐᱐|{{party color|Bharatiya Janata Party}}|29.86}}
{{bar percent|᱑᱙᱙᱕|{{party color|Socialist Unity Centre of India (Communist)}}|25.11}}
{{bar percent|᱑᱙᱙᱐|{{party color|Janata Dal}}|40.88}}
{{bar percent|᱑᱙᱘᱕|{{party color|Socialist Unity Centre of India (Communist)}}|25.89}}
{{bar percent|᱑᱙᱘᱐|{{party color|Indian National Congress (I)}}|41.16}}
{{bar percent|᱑᱙᱗᱗|{{party color|Janata Party}}|54.97}}
}}
᱑᱙᱕᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱑᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ:<ref>{{cite web|url=http://orissa.gov.in/e-magazine/orissaannualreference/ORA-2011/pdf/453-501.pdf |title=List of members of Odisha Legislative Assembly (1951–2004) |accessdate=2014-02-20 |url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131217121136/http://orissa.gov.in/e-magazine/orissaannualreference/ORA-2011/pdf/453-501.pdf |archivedate=2013-12-17 }}</ref>
{|class="wikitable sortable"
!ᱥᱮᱨᱢᱟ
!ᱥᱚᱦᱮᱫ
!colspan=2|ᱯᱟᱨᱴᱤ
|-
|[[᱒᱐᱒᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱒᱔]]<ref name=":0">{{Cite web |title=Jashipur Assembly Election Results 2024: Jashipur Election Candidates List, Election Date, Vote Share - IndiaToday |url=https://www.indiatoday.in/elections/assembly/odisha/jashipur-constituency-result-18026 |access-date=2025-06-19 |website=India Today |language=en}}</ref>
|rowspan=2|[[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱱᱴᱤᱭᱟ]]
|{{full party name with color|rowspan=2|Bharatiya Janata Party}}
|-
|[[᱒᱐᱑᱙ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱑᱙]]<ref name=":1">{{Cite web |title=Jashipur Assembly Constituency Election Result - Legislative Assembly Constituency |url=https://resultuniversity.com/election/jashipur-odisha-assembly-constituency#2019 |access-date=2025-06-19 |website=resultuniversity.com}}</ref>
|-
|[[᱒᱐᱑᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱑᱔]]<ref name=":2">{{Cite web |title=Jashipur Assembly Constituency Election Result - Legislative Assembly Constituency |url=https://resultuniversity.com/election/jashipur-odisha-assembly-constituency#2014 |access-date=2025-06-19 |website=resultuniversity.com}}</ref>
|ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱫᱤ
|{{full party name with color|rowspan=2|Biju Janata Dal}}
|-
|[[᱒᱐᱐᱙ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱐᱙]]<ref name=election2009>{{cite web |url=https://old.eci.gov.in/files/file/3630-orissa-2009/ |title=Statistical Report on General Election, 2009 to the Legislative Assembly of Orissa |publisher=[[Election Commission of India]] |access-date= 6 October 2021}}</ref><ref name=":3" />
|ᱠᱚᱢᱚᱞᱟ ᱠᱟᱱᱴᱟ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|-
|[[᱒᱐᱐᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱐᱔]]
|[[ᱥᱟᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|{{full party name with color|Socialist Unity Centre of India (Communist)|dab=yes}}
|-
|[[᱒᱐᱐᱐ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱐᱐]]
|ᱵᱷᱟᱱᱩ ᱪᱚᱨᱚᱱ ᱱᱟᱭᱮᱠ
|{{full party name with color|Bharatiya Janata Party}}
|-
|[[᱑᱙᱙᱕ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱙᱕]]
|[[ᱥᱟᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|{{full party name with color|Socialist Unity Centre of India (Communist)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱙᱐ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱙᱐]]
|ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱫᱤ
|{{full party name with color|Janata Dal}}
|-
|[[᱑᱙᱘᱕ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱘᱕]]
|[[ᱥᱟᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|{{full party name with color|Socialist Unity Centre of India (Communist)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱘᱐ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱘᱐]]
|ᱥᱩᱱᱫᱚᱨ ᱢᱳᱦᱚᱱ ᱢᱟᱹᱡᱷᱤ
|{{full party name with color|Indian National Congress (I)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱗᱗ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱗᱗]]
|ᱠᱟᱹᱱᱦᱩᱨᱟᱢ ᱦᱮᱢᱵᱽᱨᱚᱢ
|{{full party name with color|Janata Party}}
|-
|[[᱑᱙᱗᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱗᱔]]
|ᱜᱷᱟᱱᱥᱭᱟᱢ ᱦᱮᱢᱵᱽᱨᱚᱢ
|{{full party name with color|Jharkhand Party}}
|-
|[[᱑᱙᱗᱑ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱗᱑]]
|ᱞᱟᱞ ᱢᱳᱦᱚᱱ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|{{full party name with color|Indian National Congress (R)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱖᱗ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱖᱗]]
|ᱫᱩᱨᱜᱟᱹ ᱪᱚᱨᱚᱱ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|{{full party name with color|Swatantra Party}}
|-
|[[᱑᱙᱖᱑ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱖᱑]]
|rowspan=2|ᱢᱳᱪᱤᱨᱟᱢ ᱛᱤᱨᱤᱭᱟ
|{{full party name with color|Indian National Congress}}
|-
|[[᱑᱙᱕᱗ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱕᱗]]
|{{full party name with color|Ganatantra Parishad}}
|}
==ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱚᱨᱡᱚ ᱠᱚ==
===᱒᱐᱒᱔===
ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱱᱭᱟᱹ ᱛᱷᱚᱠ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱗ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱑ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱔ ᱨᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱔ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱔ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾<ref>{{Cite web |title=General Election to Legislative Assembly of Odisha 2024 |url=https://elections24.eci.gov.in/election-details-odisa.html |website=[[Election Commission of India|ECI]]}}</ref> ᱒᱐᱒᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]] ᱫᱚ [[ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ ᱓᱔,᱖᱖᱗ ᱵᱷᱚᱴ ᱛᱮᱭ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾<ref name=":0" />
{{Election box begin|
|title = [[᱒᱐᱒᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]: ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ}}
{{Election box winning candidate with party link|
|party = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|candidate = [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]]
|votes = ᱘᱕,᱓᱘᱔
|percentage = ᱕᱐.᱒᱕
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|candidate = ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ
|votes = ᱕᱐,᱗᱑᱗
|percentage = ᱒᱙.᱘᱕
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ
|candidate = ᱥᱣᱮᱛᱟ ᱪᱟᱛᱛᱟᱨ
|votes = ᱑᱘,᱑᱕᱑
|percentage = ᱑᱐.᱖᱘
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|candidate = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|votes = ᱓,᱕᱕᱕
|percentage = ᱒.᱐᱙
|change =
}}
{{Election box majority|
|votes = ᱓᱔,᱖᱖᱗
|percentage = ᱒᱐.᱔᱐
|change =
}}
{{Election box turnout|
|votes = ᱑,᱖᱙,᱙᱑᱓
|percentage = ᱗᱗.᱕᱗
|change =
}}
{{Election box hold with party link no swing|
|winner = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
}}
{{Election box end}}
===᱒᱐᱑᱙===
᱒᱐᱑᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]] ᱫᱚ [[ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ ᱜᱳᱞᱚᱠᱵᱤᱦᱟᱨᱤ ᱱᱟᱭᱮᱠ ᱘,᱕᱕᱒ ᱵᱷᱚᱴ ᱛᱮᱭ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾<ref name=":1" />
{{Election box begin|
|title = [[᱒᱐᱑᱙ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]: ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ<ref name="FP Ass Cand">{{cite web |title=List of Contesting Candidates(Phase-IV) (AC) |url=http://www.ceoorissa.nic.in/docs/Election/2019/Form7A/Phase4/List%20of%20Contesting%20Candidates%20%284th%20Phase-AC%20Wise%29.pdf|website=ceoorissa.nic.in |publisher=Office of the Chief Electoral Officer, Odisha |accessdate=21 April 2019}}</ref>}}
{{Election box winning candidate with party link|
|party = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|candidate = [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]]
|votes = ᱕᱘,᱗᱐᱘
|percentage = ᱓᱖.᱖᱗
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|candidate = ᱜᱳᱞᱚᱠᱵᱤᱦᱟᱨᱤ ᱱᱟᱭᱮᱠ
|votes = ᱕᱐,᱑᱕᱖
|percentage = ᱓᱑.᱓᱒
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = Socialist Unity Centre of India (Communist)
|candidate = [[ᱥᱟᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|votes = ᱓᱒,᱙᱓᱗
|percentage = ᱒᱐.᱕᱗
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ
|candidate = ᱢᱚᱦᱮᱱᱫᱨᱚ ᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ
|votes = ᱙,᱐᱓᱙
|percentage = ᱕.᱖᱕
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|candidate = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|votes = ᱒᱐᱔᱔
|percentage = ᱑.᱔᱘
|change =
}}
{{Election box majority|
|votes = ᱘,᱕᱕᱒
|percentage = ᱕.᱓᱕
|change =
}}
{{Election box turnout|
|votes = ᱑,᱖᱐,᱑᱑᱘
|percentage = ᱗᱖.᱒᱔
|change =
}}
{{Election box gain with party link no swing|
|winner = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|loser = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
}}
{{Election box end}}
===᱒᱐᱑᱔===
᱒᱐᱑᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ [[ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣᱤᱭᱟᱹ [[ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱫᱤ]] ᱫᱚ ᱥᱳᱥᱤᱭᱟᱞᱤᱥᱴ ᱭᱩᱱᱤᱴᱤ ᱥᱮᱱᱴᱚᱨ ᱚᱯᱷ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ (ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱥᱴ) ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ ᱕,᱗᱙᱔ ᱵᱷᱚᱴ ᱛᱮᱭ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name=":2" />
{{Election box begin |
|title = [[᱒᱐᱑᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]: ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ}}
{{Election box winning candidate with party link|
|party = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|candidate = ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱫᱤ
|votes = ᱓᱙,᱔᱔᱐
|percentage = ᱒᱕.᱗᱘
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = Socialist Unity Centre of India (Communist)
|candidate = [[ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|votes = ᱓᱓,᱖᱔᱖
|percentage = ᱒᱑.᱙᱙
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱢᱩᱠᱛᱤ ᱢᱚᱨᱪᱟ
|candidate = ᱢᱚᱦᱮᱥ ᱪᱚᱸᱫᱽᱨᱚ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ
|votes = ᱒᱕,᱐᱗᱗
|percentage = ᱑᱖.᱓᱙
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|candidate = ᱨᱚᱜᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ
|votes = ᱒᱔,᱓᱑᱙
|percentage = ᱑᱕.᱘᱙
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ
|candidate = ᱢᱤᱱᱟᱛᱤ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|votes = ᱙,᱕᱑᱘
|percentage = ᱖.᱒᱓
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|candidate = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|votes = ᱑,᱖᱖᱐
|percentage = ᱑.᱐᱘
|change =
}}
{{Election box majority|
|votes = ᱕,᱗᱙᱔
|percentage = ᱓.᱗᱙
|change =
}}
{{Election box turnout|
|votes = ᱑,᱕᱓,᱐᱐᱓
|percentage = ᱘᱐.᱐᱗
|change =
}}
{{Election box hold with party link no swing|
|winner = Biju Janata Dal
}}
{{Election box end}}
e7flsvnpuwcu8wj4yj54ghagigtgk7e
175984
175978
2025-07-05T12:15:55Z
MT731
2184
175984
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Indian constituency
| name = ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ
| state = [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
| constituency_no = ᱒᱖
| type = SLA
| map_image =
| map_caption =
| map_alt =
| division = ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ
| district = [[ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ]]
| loksabha_cons = [[ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ]]
| established = ᱑᱙᱕᱗
| reservation = ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ
| incumbent_image = Ganesh Ram Singh Khuntia.jpg
| mla = [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱱᱴᱤᱭᱟ]]
| party = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]]
| latest_election_year = [[᱒᱐᱒᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱒᱔]]
| electors = ᱒,᱑᱙,᱐᱓᱑{{efn|as on 2024}}{{efn|as data published by election commission}}
}}
'''ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ''' ᱫᱚ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ|ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web |url= http://www.empoweringindia.org/new/constituency.aspx?eid=283&cid=26 |title= Orissa Assembly Election 2009 |work= empoweringindia.org |quote= Constituency: Jashipur (26) District : Mayurbhanj |accessdate= 9 February 2014 |archive-date= 21 February 2014 |archive-url= https://web.archive.org/web/20140221145953/http://www.empoweringindia.org/new/constituency.aspx?eid=283&cid=26 |url-status= usurped }}</ref>
ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱨᱩᱨᱩᱣᱟᱱ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱥᱩᱠᱨᱚᱣᱞᱤ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱠᱩᱥᱩᱢᱤ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱚᱧᱪᱟᱭᱚᱛ (ᱵᱚᱫᱷᱟᱛᱚᱱᱵᱮᱲᱟ, ᱪᱩᱣᱟᱯᱟᱹᱱᱤ, ᱫᱷᱟᱝᱰᱤᱢᱩᱛᱟ, ᱦᱟᱴᱵᱚᱫᱽᱨᱟ, ᱡᱟᱨᱟᱫᱟ, ᱡᱷᱤᱯᱟᱵᱟᱸᱫᱷ, ᱛᱟᱞᱟᱯᱚᱛᱤ, ᱴᱚᱞᱚᱠᱯᱳᱠᱷᱨᱤ ᱟᱨ ᱩᱯᱚᱨᱵᱮᱲᱟ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>[http://eci.nic.in/delim/Final_Publications/Orissa/orissa.pdf Assembly Constituencies and their Extent]</ref><ref>[http://eci.nic.in/delim/paper1to7/Orissa.xls Seats of Odisha]</ref> ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ ᱠᱟᱸᱡᱤᱯᱤᱭᱟ, ᱠᱮᱱᱡᱷᱟᱨ ᱮᱢᱟᱱ ᱾
==ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱚᱨᱡᱚ ᱠᱚ==
{{bar box
|float=right
|title= ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱥᱟᱭ ᱠᱟᱲᱟ{{cn|date=June 2022}}
|titlebar=#ddd
|width=300px
|barwidth=275px
|bars=
{{bar percent|᱒᱐᱒᱔|{{party color|Bharatiya Janata Party}}|50.25}}
{{bar percent|᱒᱐᱑᱙|{{party color|Bharatiya Janata Party}}|36.67}}
{{bar percent|᱒᱐᱑᱔|{{party color|Biju Janata Dal}}|25.78}}
{{bar percent|᱒᱐᱐᱙|{{party color|Biju Janata Dal}}|29.97}}
{{bar percent|᱒᱐᱐᱔|{{party color|Socialist Unity Centre of India (Communist)}}|25.92}}
{{bar percent|᱒᱐᱐᱐|{{party color|Bharatiya Janata Party}}|29.86}}
{{bar percent|᱑᱙᱙᱕|{{party color|Socialist Unity Centre of India (Communist)}}|25.11}}
{{bar percent|᱑᱙᱙᱐|{{party color|Janata Dal}}|40.88}}
{{bar percent|᱑᱙᱘᱕|{{party color|Socialist Unity Centre of India (Communist)}}|25.89}}
{{bar percent|᱑᱙᱘᱐|{{party color|Indian National Congress (I)}}|41.16}}
{{bar percent|᱑᱙᱗᱗|{{party color|Janata Party}}|54.97}}
}}
᱑᱙᱕᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱑᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ:<ref>{{cite web|url=http://orissa.gov.in/e-magazine/orissaannualreference/ORA-2011/pdf/453-501.pdf |title=List of members of Odisha Legislative Assembly (1951–2004) |accessdate=2014-02-20 |url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131217121136/http://orissa.gov.in/e-magazine/orissaannualreference/ORA-2011/pdf/453-501.pdf |archivedate=2013-12-17 }}</ref>
{|class="wikitable sortable"
!ᱥᱮᱨᱢᱟ
!ᱥᱚᱦᱮᱫ
!colspan=2|ᱯᱟᱨᱴᱤ
|-
|[[᱒᱐᱒᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱒᱔]]<ref name=":0">{{Cite web |title=Jashipur Assembly Election Results 2024: Jashipur Election Candidates List, Election Date, Vote Share - IndiaToday |url=https://www.indiatoday.in/elections/assembly/odisha/jashipur-constituency-result-18026 |access-date=2025-06-19 |website=India Today |language=en}}</ref>
|rowspan=2|[[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱱᱴᱤᱭᱟ]]
|{{full party name with color|rowspan=2|Bharatiya Janata Party}}
|-
|[[᱒᱐᱑᱙ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱑᱙]]<ref name=":1">{{Cite web |title=Jashipur Assembly Constituency Election Result - Legislative Assembly Constituency |url=https://resultuniversity.com/election/jashipur-odisha-assembly-constituency#2019 |access-date=2025-06-19 |website=resultuniversity.com}}</ref>
|-
|[[᱒᱐᱑᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱑᱔]]<ref name=":2">{{Cite web |title=Jashipur Assembly Constituency Election Result - Legislative Assembly Constituency |url=https://resultuniversity.com/election/jashipur-odisha-assembly-constituency#2014 |access-date=2025-06-19 |website=resultuniversity.com}}</ref>
|ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱫᱤ
|{{full party name with color|rowspan=2|Biju Janata Dal}}
|-
|[[᱒᱐᱐᱙ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱐᱙]]<ref name=election2009>{{cite web |url=https://old.eci.gov.in/files/file/3630-orissa-2009/ |title=Statistical Report on General Election, 2009 to the Legislative Assembly of Orissa |publisher=[[Election Commission of India]] |access-date= 6 October 2021}}</ref><ref name=":3" />
|ᱠᱚᱢᱚᱞᱟ ᱠᱟᱱᱴᱟ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|-
|[[᱒᱐᱐᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱐᱔]]
|[[ᱥᱟᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|{{full party name with color|Socialist Unity Centre of India (Communist)|dab=yes}}
|-
|[[᱒᱐᱐᱐ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱐᱐]]
|ᱵᱷᱟᱱᱩ ᱪᱚᱨᱚᱱ ᱱᱟᱭᱮᱠ
|{{full party name with color|Bharatiya Janata Party}}
|-
|[[᱑᱙᱙᱕ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱙᱕]]
|[[ᱥᱟᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|{{full party name with color|Socialist Unity Centre of India (Communist)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱙᱐ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱙᱐]]
|ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱫᱤ
|{{full party name with color|Janata Dal}}
|-
|[[᱑᱙᱘᱕ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱘᱕]]
|[[ᱥᱟᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|{{full party name with color|Socialist Unity Centre of India (Communist)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱘᱐ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱘᱐]]
|ᱥᱩᱱᱫᱚᱨ ᱢᱳᱦᱚᱱ ᱢᱟᱹᱡᱷᱤ
|{{full party name with color|Indian National Congress (I)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱗᱗ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱗᱗]]
|ᱠᱟᱹᱱᱦᱩᱨᱟᱢ ᱦᱮᱢᱵᱽᱨᱚᱢ
|{{full party name with color|Janata Party}}
|-
|[[᱑᱙᱗᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱗᱔]]
|ᱜᱷᱟᱱᱥᱭᱟᱢ ᱦᱮᱢᱵᱽᱨᱚᱢ
|{{full party name with color|Jharkhand Party}}
|-
|[[᱑᱙᱗᱑ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱗᱑]]
|ᱞᱟᱞ ᱢᱳᱦᱚᱱ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|{{full party name with color|Indian National Congress (R)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱖᱗ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱖᱗]]
|ᱫᱩᱨᱜᱟᱹ ᱪᱚᱨᱚᱱ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|{{full party name with color|Swatantra Party}}
|-
|[[᱑᱙᱖᱑ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱖᱑]]
|rowspan=2|ᱢᱳᱪᱤᱨᱟᱢ ᱛᱤᱨᱤᱭᱟ
|{{full party name with color|Indian National Congress}}
|-
|[[᱑᱙᱕᱗ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱕᱗]]
|{{full party name with color|Ganatantra Parishad}}
|}
==ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱚᱨᱡᱚ ᱠᱚ==
===᱒᱐᱒᱔===
ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱱᱭᱟᱹ ᱛᱷᱚᱠ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱗ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱑ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱔ ᱨᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱔ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱔ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾<ref>{{Cite web |title=General Election to Legislative Assembly of Odisha 2024 |url=https://elections24.eci.gov.in/election-details-odisa.html |website=[[Election Commission of India|ECI]]}}</ref> ᱒᱐᱒᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]] ᱫᱚ [[ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ ᱓᱔,᱖᱖᱗ ᱵᱷᱚᱴ ᱛᱮᱭ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾<ref name=":0" />
{{Election box begin|
|title = [[᱒᱐᱒᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]: ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ}}
{{Election box winning candidate with party link|
|party = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|candidate = [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]]
|votes = ᱘᱕,᱓᱘᱔
|percentage = ᱕᱐.᱒᱕
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|candidate = ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ
|votes = ᱕᱐,᱗᱑᱗
|percentage = ᱒᱙.᱘᱕
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ
|candidate = ᱥᱣᱮᱛᱟ ᱪᱟᱛᱛᱟᱨ
|votes = ᱑᱘,᱑᱕᱑
|percentage = ᱑᱐.᱖᱘
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|candidate = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|votes = ᱓,᱕᱕᱕
|percentage = ᱒.᱐᱙
|change =
}}
{{Election box majority|
|votes = ᱓᱔,᱖᱖᱗
|percentage = ᱒᱐.᱔᱐
|change =
}}
{{Election box turnout|
|votes = ᱑,᱖᱙,᱙᱑᱓
|percentage = ᱗᱗.᱕᱗
|change =
}}
{{Election box hold with party link no swing|
|winner = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
}}
{{Election box end}}
===᱒᱐᱑᱙===
᱒᱐᱑᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]] ᱫᱚ [[ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ ᱜᱳᱞᱚᱠᱵᱤᱦᱟᱨᱤ ᱱᱟᱭᱮᱠ ᱘,᱕᱕᱒ ᱵᱷᱚᱴ ᱛᱮᱭ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾<ref name=":1" />
{{Election box begin|
|title = [[᱒᱐᱑᱙ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]: ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ<ref name="FP Ass Cand">{{cite web |title=List of Contesting Candidates(Phase-IV) (AC) |url=http://www.ceoorissa.nic.in/docs/Election/2019/Form7A/Phase4/List%20of%20Contesting%20Candidates%20%284th%20Phase-AC%20Wise%29.pdf|website=ceoorissa.nic.in |publisher=Office of the Chief Electoral Officer, Odisha |accessdate=21 April 2019}}</ref>}}
{{Election box winning candidate with party link|
|party = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|candidate = [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]]
|votes = ᱕᱘,᱗᱐᱘
|percentage = ᱓᱖.᱖᱗
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|candidate = ᱜᱳᱞᱚᱠᱵᱤᱦᱟᱨᱤ ᱱᱟᱭᱮᱠ
|votes = ᱕᱐,᱑᱕᱖
|percentage = ᱓᱑.᱓᱒
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = Socialist Unity Centre of India (Communist)
|candidate = [[ᱥᱟᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|votes = ᱓᱒,᱙᱓᱗
|percentage = ᱒᱐.᱕᱗
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ
|candidate = ᱢᱚᱦᱮᱱᱫᱨᱚ ᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ
|votes = ᱙,᱐᱓᱙
|percentage = ᱕.᱖᱕
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|candidate = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|votes = ᱒᱐᱔᱔
|percentage = ᱑.᱔᱘
|change =
}}
{{Election box majority|
|votes = ᱘,᱕᱕᱒
|percentage = ᱕.᱓᱕
|change =
}}
{{Election box turnout|
|votes = ᱑,᱖᱐,᱑᱑᱘
|percentage = ᱗᱖.᱒᱔
|change =
}}
{{Election box gain with party link no swing|
|winner = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|loser = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
}}
{{Election box end}}
===᱒᱐᱑᱔===
᱒᱐᱑᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ [[ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣᱤᱭᱟᱹ [[ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱫᱤ]] ᱫᱚ ᱥᱳᱥᱤᱭᱟᱞᱤᱥᱴ ᱭᱩᱱᱤᱴᱤ ᱥᱮᱱᱴᱚᱨ ᱚᱯᱷ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ (ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱥᱴ) ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ ᱕,᱗᱙᱔ ᱵᱷᱚᱴ ᱛᱮᱭ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name=":2" />
{{Election box begin |
|title = [[᱒᱐᱑᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]: ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ}}
{{Election box winning candidate with party link|
|party = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|candidate = ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱫᱤ
|votes = ᱓᱙,᱔᱔᱐
|percentage = ᱒᱕.᱗᱘
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = Socialist Unity Centre of India (Communist)
|candidate = [[ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|votes = ᱓᱓,᱖᱔᱖
|percentage = ᱒᱑.᱙᱙
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱢᱩᱠᱛᱤ ᱢᱚᱨᱪᱟ
|candidate = ᱢᱚᱦᱮᱥ ᱪᱚᱸᱫᱽᱨᱚ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ
|votes = ᱒᱕,᱐᱗᱗
|percentage = ᱑᱖.᱓᱙
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|candidate = ᱨᱚᱜᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ
|votes = ᱒᱔,᱓᱑᱙
|percentage = ᱑᱕.᱘᱙
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ
|candidate = ᱢᱤᱱᱟᱛᱤ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|votes = ᱙,᱕᱑᱘
|percentage = ᱖.᱒᱓
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|candidate = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|votes = ᱑,᱖᱖᱐
|percentage = ᱑.᱐᱘
|change =
}}
{{Election box majority|
|votes = ᱕,᱗᱙᱔
|percentage = ᱓.᱗᱙
|change =
}}
{{Election box turnout|
|votes = ᱑,᱕᱓,᱐᱐᱓
|percentage = ᱘᱐.᱐᱗
|change =
}}
{{Election box hold with party link no swing|
|winner = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
}}
{{Election box end}}
mz6m97u4mlc8vm50ddp97bkkoc8brgq
175985
175984
2025-07-05T12:26:00Z
MT731
2184
175985
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Indian constituency
| name = ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ
| state = [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
| constituency_no = ᱒᱖
| type = SLA
| map_image =
| map_caption =
| map_alt =
| division = ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ
| district = [[ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ]]
| loksabha_cons = [[ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ]]
| established = ᱑᱙᱕᱗
| reservation = ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ
| incumbent_image = Ganesh Ram Singh Khuntia.jpg
| mla = [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱱᱴᱤᱭᱟ]]
| party = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]]
| latest_election_year = [[᱒᱐᱒᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱒᱔]]
| electors = ᱒,᱑᱙,᱐᱓᱑{{efn|as on 2024}}{{efn|as data published by election commission}}
}}
'''ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ''' ᱫᱚ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ|ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web |url= http://www.empoweringindia.org/new/constituency.aspx?eid=283&cid=26 |title= Orissa Assembly Election 2009 |work= empoweringindia.org |quote= Constituency: Jashipur (26) District : Mayurbhanj |accessdate= 9 February 2014 |archive-date= 21 February 2014 |archive-url= https://web.archive.org/web/20140221145953/http://www.empoweringindia.org/new/constituency.aspx?eid=283&cid=26 |url-status= usurped }}</ref>
ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱨᱩᱨᱩᱣᱟᱱ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱥᱩᱠᱨᱚᱣᱞᱤ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱠᱩᱥᱩᱢᱤ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱚᱧᱪᱟᱭᱚᱛ (ᱵᱚᱫᱷᱟᱛᱚᱱᱵᱮᱲᱟ, ᱪᱩᱣᱟᱯᱟᱹᱱᱤ, ᱫᱷᱟᱝᱰᱤᱢᱩᱛᱟ, ᱦᱟᱴᱵᱚᱫᱽᱨᱟ, ᱡᱟᱨᱟᱫᱟ, ᱡᱷᱤᱯᱟᱵᱟᱸᱫᱷ, ᱛᱟᱞᱟᱯᱚᱛᱤ, ᱴᱚᱞᱚᱠᱯᱳᱠᱷᱨᱤ ᱟᱨ ᱩᱯᱚᱨᱵᱮᱲᱟ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>[http://eci.nic.in/delim/Final_Publications/Orissa/orissa.pdf Assembly Constituencies and their Extent]</ref><ref>[http://eci.nic.in/delim/paper1to7/Orissa.xls Seats of Odisha]</ref> ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ ᱠᱟᱸᱡᱤᱯᱤᱭᱟ, ᱠᱮᱱᱡᱷᱟᱨ ᱮᱢᱟᱱ ᱾
==ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱚᱨᱡᱚ ᱠᱚ==
{{bar box
|float=right
|title= ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱥᱟᱭ ᱠᱟᱲᱟ{{cn|date=June 2022}}
|titlebar=#ddd
|width=300px
|barwidth=275px
|bars=
{{bar percent|᱒᱐᱒᱔|{{party color|Bharatiya Janata Party}}|50.25}}
{{bar percent|᱒᱐᱑᱙|{{party color|Bharatiya Janata Party}}|36.67}}
{{bar percent|᱒᱐᱑᱔|{{party color|Biju Janata Dal}}|25.78}}
{{bar percent|᱒᱐᱐᱙|{{party color|Biju Janata Dal}}|29.97}}
{{bar percent|᱒᱐᱐᱔|{{party color|Socialist Unity Centre of India (Communist)}}|25.92}}
{{bar percent|᱒᱐᱐᱐|{{party color|Bharatiya Janata Party}}|29.86}}
{{bar percent|᱑᱙᱙᱕|{{party color|Socialist Unity Centre of India (Communist)}}|25.11}}
{{bar percent|᱑᱙᱙᱐|{{party color|Janata Dal}}|40.88}}
{{bar percent|᱑᱙᱘᱕|{{party color|Socialist Unity Centre of India (Communist)}}|25.89}}
{{bar percent|᱑᱙᱘᱐|{{party color|Indian National Congress (I)}}|41.16}}
{{bar percent|᱑᱙᱗᱗|{{party color|Janata Party}}|54.97}}
}}
᱑᱙᱕᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱑᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ:<ref>{{cite web|url=http://orissa.gov.in/e-magazine/orissaannualreference/ORA-2011/pdf/453-501.pdf |title=List of members of Odisha Legislative Assembly (1951–2004) |accessdate=2014-02-20 |url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131217121136/http://orissa.gov.in/e-magazine/orissaannualreference/ORA-2011/pdf/453-501.pdf |archivedate=2013-12-17 }}</ref>
{|class="wikitable sortable"
!ᱥᱮᱨᱢᱟ
!ᱥᱚᱦᱮᱫ
!colspan=2|ᱯᱟᱨᱴᱤ
|-
|[[᱒᱐᱒᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱒᱔]]<ref name=":0">{{Cite web |title=Jashipur Assembly Election Results 2024: Jashipur Election Candidates List, Election Date, Vote Share - IndiaToday |url=https://www.indiatoday.in/elections/assembly/odisha/jashipur-constituency-result-18026 |access-date=2025-06-19 |website=India Today |language=en}}</ref>
|rowspan=2|[[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱱᱴᱤᱭᱟ]]
|{{full party name with color|rowspan=2|Bharatiya Janata Party}}
|-
|[[᱒᱐᱑᱙ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱑᱙]]<ref name=":1">{{Cite web |title=Jashipur Assembly Constituency Election Result - Legislative Assembly Constituency |url=https://resultuniversity.com/election/jashipur-odisha-assembly-constituency#2019 |access-date=2025-06-19 |website=resultuniversity.com}}</ref>
|-
|[[᱒᱐᱑᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱑᱔]]<ref name=":2">{{Cite web |title=Jashipur Assembly Constituency Election Result - Legislative Assembly Constituency |url=https://resultuniversity.com/election/jashipur-odisha-assembly-constituency#2014 |access-date=2025-06-19 |website=resultuniversity.com}}</ref>
|ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱫᱤ
|{{full party name with color|rowspan=2|Biju Janata Dal}}
|-
|[[᱒᱐᱐᱙ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱐᱙]]<ref name=election2009>{{cite web |url=https://old.eci.gov.in/files/file/3630-orissa-2009/ |title=Statistical Report on General Election, 2009 to the Legislative Assembly of Orissa |publisher=[[Election Commission of India]] |access-date= 6 October 2021}}</ref><ref name=":3" />
|ᱠᱚᱢᱚᱞᱟ ᱠᱟᱱᱴᱟ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|-
|[[᱒᱐᱐᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱐᱔]]
|[[ᱥᱟᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|{{full party name with color|Socialist Unity Centre of India (Communist)|dab=yes}}
|-
|[[᱒᱐᱐᱐ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱐᱐]]
|ᱵᱷᱟᱱᱩ ᱪᱚᱨᱚᱱ ᱱᱟᱭᱮᱠ
|{{full party name with color|Bharatiya Janata Party}}
|-
|[[᱑᱙᱙᱕ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱙᱕]]
|[[ᱥᱟᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|{{full party name with color|Socialist Unity Centre of India (Communist)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱙᱐ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱙᱐]]
|ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱫᱤ
|{{full party name with color|Janata Dal}}
|-
|[[᱑᱙᱘᱕ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱘᱕]]
|[[ᱥᱟᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|{{full party name with color|Socialist Unity Centre of India (Communist)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱘᱐ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱘᱐]]
|ᱥᱩᱱᱫᱚᱨ ᱢᱳᱦᱚᱱ ᱢᱟᱹᱡᱷᱤ
|{{full party name with color|Indian National Congress (I)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱗᱗ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱗᱗]]
|ᱠᱟᱹᱱᱦᱩᱨᱟᱢ ᱦᱮᱢᱵᱽᱨᱚᱢ
|{{full party name with color|Janata Party}}
|-
|[[᱑᱙᱗᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱗᱔]]
|ᱜᱷᱟᱱᱥᱭᱟᱢ ᱦᱮᱢᱵᱽᱨᱚᱢ
|{{full party name with color|Jharkhand Party}}
|-
|[[᱑᱙᱗᱑ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱗᱑]]
|ᱞᱟᱞ ᱢᱳᱦᱚᱱ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|{{full party name with color|Indian National Congress (R)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱖᱗ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱖᱗]]
|ᱫᱩᱨᱜᱟᱹ ᱪᱚᱨᱚᱱ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|{{full party name with color|Swatantra Party}}
|-
|[[᱑᱙᱖᱑ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱖᱑]]
|rowspan=2|ᱢᱳᱪᱤᱨᱟᱢ ᱛᱤᱨᱤᱭᱟ
|{{full party name with color|Indian National Congress}}
|-
|[[᱑᱙᱕᱗ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱕᱗]]
|{{full party name with color|Ganatantra Parishad}}
|}
==ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱚᱨᱡᱚ ᱠᱚ==
===᱒᱐᱒᱔===
ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱱᱭᱟᱹ ᱛᱷᱚᱠ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱗ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱑ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱔ ᱨᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱔ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱔ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾<ref>{{Cite web |title=General Election to Legislative Assembly of Odisha 2024 |url=https://elections24.eci.gov.in/election-details-odisa.html |website=[[Election Commission of India|ECI]]}}</ref> ᱒᱐᱒᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]] ᱫᱚ [[ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ ᱓᱔,᱖᱖᱗ ᱵᱷᱚᱴ ᱛᱮᱭ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾<ref name=":0" />
{{Election box begin|
|title = [[᱒᱐᱒᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]: ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ}}
{{Election box winning candidate with party link|
|party = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|candidate = [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]]
|votes = ᱘᱕,᱓᱘᱔
|percentage = ᱕᱐.᱒᱕
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|candidate = ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ
|votes = ᱕᱐,᱗᱑᱗
|percentage = ᱒᱙.᱘᱕
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ
|candidate = ᱥᱣᱮᱛᱟ ᱪᱟᱛᱛᱟᱨ
|votes = ᱑᱘,᱑᱕᱑
|percentage = ᱑᱐.᱖᱘
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|candidate = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|votes = ᱓,᱕᱕᱕
|percentage = ᱒.᱐᱙
|change =
}}
{{Election box majority|
|votes = ᱓᱔,᱖᱖᱗
|percentage = ᱒᱐.᱔᱐
|change =
}}
{{Election box turnout|
|votes = ᱑,᱖᱙,᱙᱑᱓
|percentage = ᱗᱗.᱕᱗
|change =
}}
{{Election box hold with party link no swing|
|winner = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
}}
{{Election box end}}
===᱒᱐᱑᱙===
᱒᱐᱑᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]] ᱫᱚ [[ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ ᱜᱳᱞᱚᱠᱵᱤᱦᱟᱨᱤ ᱱᱟᱭᱮᱠ ᱘,᱕᱕᱒ ᱵᱷᱚᱴ ᱛᱮᱭ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾<ref name=":1" />
{{Election box begin|
|title = [[᱒᱐᱑᱙ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]: ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ<ref name="FP Ass Cand">{{cite web |title=List of Contesting Candidates(Phase-IV) (AC) |url=http://www.ceoorissa.nic.in/docs/Election/2019/Form7A/Phase4/List%20of%20Contesting%20Candidates%20%284th%20Phase-AC%20Wise%29.pdf|website=ceoorissa.nic.in |publisher=Office of the Chief Electoral Officer, Odisha |accessdate=21 April 2019}}</ref>}}
{{Election box winning candidate with party link|
|party = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|candidate = [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]]
|votes = ᱕᱘,᱗᱐᱘
|percentage = ᱓᱖.᱖᱗
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|candidate = ᱜᱳᱞᱚᱠᱵᱤᱦᱟᱨᱤ ᱱᱟᱭᱮᱠ
|votes = ᱕᱐,᱑᱕᱖
|percentage = ᱓᱑.᱓᱒
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = Socialist Unity Centre of India (Communist)
|candidate = [[ᱥᱟᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|votes = ᱓᱒,᱙᱓᱗
|percentage = ᱒᱐.᱕᱗
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ
|candidate = ᱢᱚᱦᱮᱱᱫᱨᱚ ᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ
|votes = ᱙,᱐᱓᱙
|percentage = ᱕.᱖᱕
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|candidate = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|votes = ᱒᱐᱔᱔
|percentage = ᱑.᱔᱘
|change =
}}
{{Election box majority|
|votes = ᱘,᱕᱕᱒
|percentage = ᱕.᱓᱕
|change =
}}
{{Election box turnout|
|votes = ᱑,᱖᱐,᱑᱑᱘
|percentage = ᱗᱖.᱒᱔
|change =
}}
{{Election box gain with party link no swing|
|winner = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|loser = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
}}
{{Election box end}}
===᱒᱐᱑᱔===
᱒᱐᱑᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ [[ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣᱤᱭᱟᱹ [[ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱫᱤ]] ᱫᱚ ᱥᱳᱥᱤᱭᱟᱞᱤᱥᱴ ᱭᱩᱱᱤᱴᱤ ᱥᱮᱱᱴᱚᱨ ᱚᱯᱷ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ (ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱥᱴ) ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ ᱕,᱗᱙᱔ ᱵᱷᱚᱴ ᱛᱮᱭ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name=":2" />
{{Election box begin |
|title = [[᱒᱐᱑᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]: ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ}}
{{Election box winning candidate with party link|
|party = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|candidate = ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱫᱤ
|votes = ᱓᱙,᱔᱔᱐
|percentage = ᱒᱕.᱗᱘
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = Socialist Unity Centre of India (Communist)
|candidate = [[ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|votes = ᱓᱓,᱖᱔᱖
|percentage = ᱒᱑.᱙᱙
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱢᱩᱠᱛᱤ ᱢᱚᱨᱪᱟ
|candidate = ᱢᱚᱦᱮᱥ ᱪᱚᱸᱫᱽᱨᱚ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ
|votes = ᱒᱕,᱐᱗᱗
|percentage = ᱑᱖.᱓᱙
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|candidate = ᱨᱚᱜᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ
|votes = ᱒᱔,᱓᱑᱙
|percentage = ᱑᱕.᱘᱙
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ
|candidate = ᱢᱤᱱᱟᱛᱤ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|votes = ᱙,᱕᱑᱘
|percentage = ᱖.᱒᱓
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|candidate = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|votes = ᱑,᱖᱖᱐
|percentage = ᱑.᱐᱘
|change =
}}
{{Election box majority|
|votes = ᱕,᱗᱙᱔
|percentage = ᱓.᱗᱙
|change =
}}
{{Election box turnout|
|votes = ᱑,᱕᱓,᱐᱐᱓
|percentage = ᱘᱐.᱐᱗
|change =
}}
{{Election box hold with party link no swing|
|winner = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
}}
{{Election box end}}
===᱒᱐᱐᱙===
᱒᱐᱐᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ [[ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ]] ᱠᱟᱱᱰᱤᱰᱮᱴ ᱠᱚᱢᱚᱞᱟ ᱠᱟᱱᱴᱟ ᱱᱟᱭᱮᱠ ᱫᱚ ᱑᱓,᱑᱙᱐ ᱵᱷᱳᱴ ᱛᱮ ᱱᱤᱡᱮᱨᱟᱜ ᱠᱟᱱᱰᱤᱰᱮᱴ ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ ᱮ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name=":3">{{cite web |url=http://leadtech.in/infoelection/index.php/odisha/431-odisha-election-result-2009-votemargin.html |title=Orissa Election Result 2009 With Vote Margin |work=leadtech.in |quote=13190 |accessdate=9 February 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130527163949/http://leadtech.in/infoelection/index.php/odisha/431-odisha-election-result-2009-votemargin.html |archive-date=2013-05-27 |url-status=dead}}</ref>
{{Election box begin|
|title = [[᱒᱐᱐᱙ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]: ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ<ref name=election2009>{{cite web |url=https://old.eci.gov.in/files/file/3630-orissa-2009/ |title=Statistical Report on General Election, 2009 to the Legislative Assembly of Orissa |publisher=[[Election Commission of India]] |access-date= 6 October 2021}}</ref>}}
{{Election box winning candidate with party link|
|party = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|candidate = ᱠᱚᱢᱚᱞᱟ ᱠᱟᱱᱴᱟ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|votes = ᱓᱕,᱕᱖᱙
|percentage = ᱒᱙.᱙᱗
|change = ''-''
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱱᱤᱡᱮᱨᱟᱜ
|candidate = [[ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|votes = ᱒᱒,᱓᱗᱙
|percentage = ᱑᱘.᱘᱖
|change = ''-''
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|candidate = ᱥᱩᱫᱷᱤᱨ ᱱᱟᱭᱮᱠ
|votes = ᱑᱖,᱙᱗᱔
|percentage = ᱑᱔.᱓᱐
|change = ''-''
}}
{{Election box candidate minor party|
|party = ᱱᱤᱡᱮᱨᱟᱜ
|candidate = ᱢᱚᱦᱮᱥ ᱪᱚᱸᱫᱽᱨᱚ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ
|votes = ᱑᱓,᱔᱒᱒
|percentage = ᱑᱑.᱓᱑
|change = ''-''
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ
|candidate = ᱢᱚᱦᱮᱱᱫᱨᱚ ᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|votes = ᱑᱓,᱓᱑᱘
|percentage = ᱑᱑.᱒᱒
|change = ''-''
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱢᱩᱠᱛᱤ ᱢᱚᱨᱪᱟ
|candidate = ᱢᱟᱥᱩᱨᱤ ᱪᱟᱛᱛᱟᱨ
|votes = ᱙,᱓᱙᱑
|percentage = ᱗.᱙᱑
|change = ''-''
}}
{{Election box majority|
|votes = ᱑᱓,᱑᱙᱐
|percentage = ᱑᱑.᱑᱑{{efn|%of total valid votes}}
|change = ''-''
}}
{{Election box turnout|
|votes = ᱑,᱑᱘,᱙᱕᱑
|percentage = ᱖᱙.᱔᱘
|change = ''-''
}}
{{Election box gain with party link no swing|
|winner = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|loser = ᱱᱤᱡᱮᱨᱟᱜ
}}
{{Election box end}}
==ᱱᱳᱴᱥ==
{{notelist}}
c1jq3x33q5wftsclmspv7zwaut2vhyf
175986
175985
2025-07-05T12:26:25Z
MT731
2184
/* ᱒᱐᱑᱙ */
175986
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Indian constituency
| name = ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ
| state = [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
| constituency_no = ᱒᱖
| type = SLA
| map_image =
| map_caption =
| map_alt =
| division = ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ
| district = [[ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ]]
| loksabha_cons = [[ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ]]
| established = ᱑᱙᱕᱗
| reservation = ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ
| incumbent_image = Ganesh Ram Singh Khuntia.jpg
| mla = [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱱᱴᱤᱭᱟ]]
| party = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]]
| latest_election_year = [[᱒᱐᱒᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱒᱔]]
| electors = ᱒,᱑᱙,᱐᱓᱑{{efn|as on 2024}}{{efn|as data published by election commission}}
}}
'''ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ''' ᱫᱚ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ|ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web |url= http://www.empoweringindia.org/new/constituency.aspx?eid=283&cid=26 |title= Orissa Assembly Election 2009 |work= empoweringindia.org |quote= Constituency: Jashipur (26) District : Mayurbhanj |accessdate= 9 February 2014 |archive-date= 21 February 2014 |archive-url= https://web.archive.org/web/20140221145953/http://www.empoweringindia.org/new/constituency.aspx?eid=283&cid=26 |url-status= usurped }}</ref>
ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱨᱩᱨᱩᱣᱟᱱ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱥᱩᱠᱨᱚᱣᱞᱤ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱠᱩᱥᱩᱢᱤ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱚᱧᱪᱟᱭᱚᱛ (ᱵᱚᱫᱷᱟᱛᱚᱱᱵᱮᱲᱟ, ᱪᱩᱣᱟᱯᱟᱹᱱᱤ, ᱫᱷᱟᱝᱰᱤᱢᱩᱛᱟ, ᱦᱟᱴᱵᱚᱫᱽᱨᱟ, ᱡᱟᱨᱟᱫᱟ, ᱡᱷᱤᱯᱟᱵᱟᱸᱫᱷ, ᱛᱟᱞᱟᱯᱚᱛᱤ, ᱴᱚᱞᱚᱠᱯᱳᱠᱷᱨᱤ ᱟᱨ ᱩᱯᱚᱨᱵᱮᱲᱟ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>[http://eci.nic.in/delim/Final_Publications/Orissa/orissa.pdf Assembly Constituencies and their Extent]</ref><ref>[http://eci.nic.in/delim/paper1to7/Orissa.xls Seats of Odisha]</ref> ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ ᱠᱟᱸᱡᱤᱯᱤᱭᱟ, ᱠᱮᱱᱡᱷᱟᱨ ᱮᱢᱟᱱ ᱾
==ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱚᱨᱡᱚ ᱠᱚ==
{{bar box
|float=right
|title= ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱥᱟᱭ ᱠᱟᱲᱟ{{cn|date=June 2022}}
|titlebar=#ddd
|width=300px
|barwidth=275px
|bars=
{{bar percent|᱒᱐᱒᱔|{{party color|Bharatiya Janata Party}}|50.25}}
{{bar percent|᱒᱐᱑᱙|{{party color|Bharatiya Janata Party}}|36.67}}
{{bar percent|᱒᱐᱑᱔|{{party color|Biju Janata Dal}}|25.78}}
{{bar percent|᱒᱐᱐᱙|{{party color|Biju Janata Dal}}|29.97}}
{{bar percent|᱒᱐᱐᱔|{{party color|Socialist Unity Centre of India (Communist)}}|25.92}}
{{bar percent|᱒᱐᱐᱐|{{party color|Bharatiya Janata Party}}|29.86}}
{{bar percent|᱑᱙᱙᱕|{{party color|Socialist Unity Centre of India (Communist)}}|25.11}}
{{bar percent|᱑᱙᱙᱐|{{party color|Janata Dal}}|40.88}}
{{bar percent|᱑᱙᱘᱕|{{party color|Socialist Unity Centre of India (Communist)}}|25.89}}
{{bar percent|᱑᱙᱘᱐|{{party color|Indian National Congress (I)}}|41.16}}
{{bar percent|᱑᱙᱗᱗|{{party color|Janata Party}}|54.97}}
}}
᱑᱙᱕᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱑᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ:<ref>{{cite web|url=http://orissa.gov.in/e-magazine/orissaannualreference/ORA-2011/pdf/453-501.pdf |title=List of members of Odisha Legislative Assembly (1951–2004) |accessdate=2014-02-20 |url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131217121136/http://orissa.gov.in/e-magazine/orissaannualreference/ORA-2011/pdf/453-501.pdf |archivedate=2013-12-17 }}</ref>
{|class="wikitable sortable"
!ᱥᱮᱨᱢᱟ
!ᱥᱚᱦᱮᱫ
!colspan=2|ᱯᱟᱨᱴᱤ
|-
|[[᱒᱐᱒᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱒᱔]]<ref name=":0">{{Cite web |title=Jashipur Assembly Election Results 2024: Jashipur Election Candidates List, Election Date, Vote Share - IndiaToday |url=https://www.indiatoday.in/elections/assembly/odisha/jashipur-constituency-result-18026 |access-date=2025-06-19 |website=India Today |language=en}}</ref>
|rowspan=2|[[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱱᱴᱤᱭᱟ]]
|{{full party name with color|rowspan=2|Bharatiya Janata Party}}
|-
|[[᱒᱐᱑᱙ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱑᱙]]<ref name=":1">{{Cite web |title=Jashipur Assembly Constituency Election Result - Legislative Assembly Constituency |url=https://resultuniversity.com/election/jashipur-odisha-assembly-constituency#2019 |access-date=2025-06-19 |website=resultuniversity.com}}</ref>
|-
|[[᱒᱐᱑᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱑᱔]]<ref name=":2">{{Cite web |title=Jashipur Assembly Constituency Election Result - Legislative Assembly Constituency |url=https://resultuniversity.com/election/jashipur-odisha-assembly-constituency#2014 |access-date=2025-06-19 |website=resultuniversity.com}}</ref>
|ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱫᱤ
|{{full party name with color|rowspan=2|Biju Janata Dal}}
|-
|[[᱒᱐᱐᱙ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱐᱙]]<ref name=election2009>{{cite web |url=https://old.eci.gov.in/files/file/3630-orissa-2009/ |title=Statistical Report on General Election, 2009 to the Legislative Assembly of Orissa |publisher=[[Election Commission of India]] |access-date= 6 October 2021}}</ref><ref name=":3" />
|ᱠᱚᱢᱚᱞᱟ ᱠᱟᱱᱴᱟ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|-
|[[᱒᱐᱐᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱐᱔]]
|[[ᱥᱟᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|{{full party name with color|Socialist Unity Centre of India (Communist)|dab=yes}}
|-
|[[᱒᱐᱐᱐ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱐᱐]]
|ᱵᱷᱟᱱᱩ ᱪᱚᱨᱚᱱ ᱱᱟᱭᱮᱠ
|{{full party name with color|Bharatiya Janata Party}}
|-
|[[᱑᱙᱙᱕ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱙᱕]]
|[[ᱥᱟᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|{{full party name with color|Socialist Unity Centre of India (Communist)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱙᱐ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱙᱐]]
|ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱫᱤ
|{{full party name with color|Janata Dal}}
|-
|[[᱑᱙᱘᱕ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱘᱕]]
|[[ᱥᱟᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|{{full party name with color|Socialist Unity Centre of India (Communist)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱘᱐ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱘᱐]]
|ᱥᱩᱱᱫᱚᱨ ᱢᱳᱦᱚᱱ ᱢᱟᱹᱡᱷᱤ
|{{full party name with color|Indian National Congress (I)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱗᱗ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱗᱗]]
|ᱠᱟᱹᱱᱦᱩᱨᱟᱢ ᱦᱮᱢᱵᱽᱨᱚᱢ
|{{full party name with color|Janata Party}}
|-
|[[᱑᱙᱗᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱗᱔]]
|ᱜᱷᱟᱱᱥᱭᱟᱢ ᱦᱮᱢᱵᱽᱨᱚᱢ
|{{full party name with color|Jharkhand Party}}
|-
|[[᱑᱙᱗᱑ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱗᱑]]
|ᱞᱟᱞ ᱢᱳᱦᱚᱱ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|{{full party name with color|Indian National Congress (R)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱖᱗ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱖᱗]]
|ᱫᱩᱨᱜᱟᱹ ᱪᱚᱨᱚᱱ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|{{full party name with color|Swatantra Party}}
|-
|[[᱑᱙᱖᱑ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱖᱑]]
|rowspan=2|ᱢᱳᱪᱤᱨᱟᱢ ᱛᱤᱨᱤᱭᱟ
|{{full party name with color|Indian National Congress}}
|-
|[[᱑᱙᱕᱗ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱕᱗]]
|{{full party name with color|Ganatantra Parishad}}
|}
==ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱚᱨᱡᱚ ᱠᱚ==
===᱒᱐᱒᱔===
ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱱᱭᱟᱹ ᱛᱷᱚᱠ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱗ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱑ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱔ ᱨᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱔ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱔ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾<ref>{{Cite web |title=General Election to Legislative Assembly of Odisha 2024 |url=https://elections24.eci.gov.in/election-details-odisa.html |website=[[Election Commission of India|ECI]]}}</ref> ᱒᱐᱒᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]] ᱫᱚ [[ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ ᱓᱔,᱖᱖᱗ ᱵᱷᱚᱴ ᱛᱮᱭ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾<ref name=":0" />
{{Election box begin|
|title = [[᱒᱐᱒᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]: ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ}}
{{Election box winning candidate with party link|
|party = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|candidate = [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]]
|votes = ᱘᱕,᱓᱘᱔
|percentage = ᱕᱐.᱒᱕
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|candidate = ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ
|votes = ᱕᱐,᱗᱑᱗
|percentage = ᱒᱙.᱘᱕
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ
|candidate = ᱥᱣᱮᱛᱟ ᱪᱟᱛᱛᱟᱨ
|votes = ᱑᱘,᱑᱕᱑
|percentage = ᱑᱐.᱖᱘
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|candidate = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|votes = ᱓,᱕᱕᱕
|percentage = ᱒.᱐᱙
|change =
}}
{{Election box majority|
|votes = ᱓᱔,᱖᱖᱗
|percentage = ᱒᱐.᱔᱐
|change =
}}
{{Election box turnout|
|votes = ᱑,᱖᱙,᱙᱑᱓
|percentage = ᱗᱗.᱕᱗
|change =
}}
{{Election box hold with party link no swing|
|winner = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
}}
{{Election box end}}
===᱒᱐᱑᱙===
᱒᱐᱑᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]] ᱫᱚ [[ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ ᱜᱳᱞᱚᱠᱵᱤᱦᱟᱨᱤ ᱱᱟᱭᱮᱠ ᱘,᱕᱕᱒ ᱵᱷᱚᱴ ᱛᱮᱭ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾<ref name=":1" />
{{Election box begin|
|title = [[᱒᱐᱑᱙ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]: ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ<ref name="FP Ass Cand">{{cite web |title=List of Contesting Candidates(Phase-IV) (AC) |url=http://www.ceoorissa.nic.in/docs/Election/2019/Form7A/Phase4/List%20of%20Contesting%20Candidates%20%284th%20Phase-AC%20Wise%29.pdf|website=ceoorissa.nic.in |publisher=Office of the Chief Electoral Officer, Odisha |accessdate=21 April 2019}}</ref>}}
{{Election box winning candidate with party link|
|party = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|candidate = [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]]
|votes = ᱕᱘,᱗᱐᱘
|percentage = ᱓᱖.᱖᱗
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|candidate = ᱜᱳᱞᱚᱠᱵᱤᱦᱟᱨᱤ ᱱᱟᱭᱮᱠ
|votes = ᱕᱐,᱑᱕᱖
|percentage = ᱓᱑.᱓᱒
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = Socialist Unity Centre of India (Communist)
|candidate = [[ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|votes = ᱓᱒,᱙᱓᱗
|percentage = ᱒᱐.᱕᱗
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ
|candidate = ᱢᱚᱦᱮᱱᱫᱨᱚ ᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ
|votes = ᱙,᱐᱓᱙
|percentage = ᱕.᱖᱕
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|candidate = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|votes = ᱒᱐᱔᱔
|percentage = ᱑.᱔᱘
|change =
}}
{{Election box majority|
|votes = ᱘,᱕᱕᱒
|percentage = ᱕.᱓᱕
|change =
}}
{{Election box turnout|
|votes = ᱑,᱖᱐,᱑᱑᱘
|percentage = ᱗᱖.᱒᱔
|change =
}}
{{Election box gain with party link no swing|
|winner = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|loser = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
}}
{{Election box end}}
===᱒᱐᱑᱔===
᱒᱐᱑᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ [[ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣᱤᱭᱟᱹ [[ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱫᱤ]] ᱫᱚ ᱥᱳᱥᱤᱭᱟᱞᱤᱥᱴ ᱭᱩᱱᱤᱴᱤ ᱥᱮᱱᱴᱚᱨ ᱚᱯᱷ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ (ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱥᱴ) ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ ᱕,᱗᱙᱔ ᱵᱷᱚᱴ ᱛᱮᱭ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name=":2" />
{{Election box begin |
|title = [[᱒᱐᱑᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]: ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ}}
{{Election box winning candidate with party link|
|party = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|candidate = ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱫᱤ
|votes = ᱓᱙,᱔᱔᱐
|percentage = ᱒᱕.᱗᱘
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = Socialist Unity Centre of India (Communist)
|candidate = [[ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|votes = ᱓᱓,᱖᱔᱖
|percentage = ᱒᱑.᱙᱙
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱢᱩᱠᱛᱤ ᱢᱚᱨᱪᱟ
|candidate = ᱢᱚᱦᱮᱥ ᱪᱚᱸᱫᱽᱨᱚ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ
|votes = ᱒᱕,᱐᱗᱗
|percentage = ᱑᱖.᱓᱙
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|candidate = ᱨᱚᱜᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ
|votes = ᱒᱔,᱓᱑᱙
|percentage = ᱑᱕.᱘᱙
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ
|candidate = ᱢᱤᱱᱟᱛᱤ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|votes = ᱙,᱕᱑᱘
|percentage = ᱖.᱒᱓
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|candidate = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|votes = ᱑,᱖᱖᱐
|percentage = ᱑.᱐᱘
|change =
}}
{{Election box majority|
|votes = ᱕,᱗᱙᱔
|percentage = ᱓.᱗᱙
|change =
}}
{{Election box turnout|
|votes = ᱑,᱕᱓,᱐᱐᱓
|percentage = ᱘᱐.᱐᱗
|change =
}}
{{Election box hold with party link no swing|
|winner = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
}}
{{Election box end}}
===᱒᱐᱐᱙===
᱒᱐᱐᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ [[ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ]] ᱠᱟᱱᱰᱤᱰᱮᱴ ᱠᱚᱢᱚᱞᱟ ᱠᱟᱱᱴᱟ ᱱᱟᱭᱮᱠ ᱫᱚ ᱑᱓,᱑᱙᱐ ᱵᱷᱳᱴ ᱛᱮ ᱱᱤᱡᱮᱨᱟᱜ ᱠᱟᱱᱰᱤᱰᱮᱴ ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ ᱮ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name=":3">{{cite web |url=http://leadtech.in/infoelection/index.php/odisha/431-odisha-election-result-2009-votemargin.html |title=Orissa Election Result 2009 With Vote Margin |work=leadtech.in |quote=13190 |accessdate=9 February 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130527163949/http://leadtech.in/infoelection/index.php/odisha/431-odisha-election-result-2009-votemargin.html |archive-date=2013-05-27 |url-status=dead}}</ref>
{{Election box begin|
|title = [[᱒᱐᱐᱙ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]: ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ<ref name=election2009>{{cite web |url=https://old.eci.gov.in/files/file/3630-orissa-2009/ |title=Statistical Report on General Election, 2009 to the Legislative Assembly of Orissa |publisher=[[Election Commission of India]] |access-date= 6 October 2021}}</ref>}}
{{Election box winning candidate with party link|
|party = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|candidate = ᱠᱚᱢᱚᱞᱟ ᱠᱟᱱᱴᱟ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|votes = ᱓᱕,᱕᱖᱙
|percentage = ᱒᱙.᱙᱗
|change = ''-''
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱱᱤᱡᱮᱨᱟᱜ
|candidate = [[ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|votes = ᱒᱒,᱓᱗᱙
|percentage = ᱑᱘.᱘᱖
|change = ''-''
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|candidate = ᱥᱩᱫᱷᱤᱨ ᱱᱟᱭᱮᱠ
|votes = ᱑᱖,᱙᱗᱔
|percentage = ᱑᱔.᱓᱐
|change = ''-''
}}
{{Election box candidate minor party|
|party = ᱱᱤᱡᱮᱨᱟᱜ
|candidate = ᱢᱚᱦᱮᱥ ᱪᱚᱸᱫᱽᱨᱚ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ
|votes = ᱑᱓,᱔᱒᱒
|percentage = ᱑᱑.᱓᱑
|change = ''-''
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ
|candidate = ᱢᱚᱦᱮᱱᱫᱨᱚ ᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|votes = ᱑᱓,᱓᱑᱘
|percentage = ᱑᱑.᱒᱒
|change = ''-''
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱢᱩᱠᱛᱤ ᱢᱚᱨᱪᱟ
|candidate = ᱢᱟᱥᱩᱨᱤ ᱪᱟᱛᱛᱟᱨ
|votes = ᱙,᱓᱙᱑
|percentage = ᱗.᱙᱑
|change = ''-''
}}
{{Election box majority|
|votes = ᱑᱓,᱑᱙᱐
|percentage = ᱑᱑.᱑᱑{{efn|%of total valid votes}}
|change = ''-''
}}
{{Election box turnout|
|votes = ᱑,᱑᱘,᱙᱕᱑
|percentage = ᱖᱙.᱔᱘
|change = ''-''
}}
{{Election box gain with party link no swing|
|winner = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|loser = ᱱᱤᱡᱮᱨᱟᱜ
}}
{{Election box end}}
==ᱱᱳᱴᱥ==
{{notelist}}
r6auctwl7wacxz4afcu21s9sjc9fcn1
175987
175986
2025-07-05T12:29:15Z
MT731
2184
175987
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Indian constituency
| name = ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ
| state = [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
| constituency_no = ᱒᱖
| type = SLA
| map_image =
| map_caption =
| map_alt =
| division = ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ
| district = [[ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ]]
| loksabha_cons = [[ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ]]
| established = ᱑᱙᱕᱗
| reservation = ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ
| incumbent_image = Ganesh Ram Singh Khuntia.jpg
| mla = [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱱᱴᱤᱭᱟ]]
| party = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]]
| latest_election_year = [[᱒᱐᱒᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱒᱔]]
| electors = ᱒,᱑᱙,᱐᱓᱑{{efn|as on 2024}}{{efn|as data published by election commission}}
}}
'''ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ''' ᱫᱚ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ|ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web |url= http://www.empoweringindia.org/new/constituency.aspx?eid=283&cid=26 |title= Orissa Assembly Election 2009 |work= empoweringindia.org |quote= Constituency: Jashipur (26) District : Mayurbhanj |accessdate= 9 February 2014 |archive-date= 21 February 2014 |archive-url= https://web.archive.org/web/20140221145953/http://www.empoweringindia.org/new/constituency.aspx?eid=283&cid=26 |url-status= usurped }}</ref>
ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱨᱩᱨᱩᱣᱟᱱ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱥᱩᱠᱨᱚᱣᱞᱤ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱠᱩᱥᱩᱢᱤ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱚᱧᱪᱟᱭᱚᱛ (ᱵᱚᱫᱷᱟᱛᱚᱱᱵᱮᱲᱟ, ᱪᱩᱣᱟᱯᱟᱹᱱᱤ, ᱫᱷᱟᱝᱰᱤᱢᱩᱛᱟ, ᱦᱟᱴᱵᱚᱫᱽᱨᱟ, ᱡᱟᱨᱟᱫᱟ, ᱡᱷᱤᱯᱟᱵᱟᱸᱫᱷ, ᱛᱟᱞᱟᱯᱚᱛᱤ, ᱴᱚᱞᱚᱠᱯᱳᱠᱷᱨᱤ ᱟᱨ ᱩᱯᱚᱨᱵᱮᱲᱟ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>[http://eci.nic.in/delim/Final_Publications/Orissa/orissa.pdf Assembly Constituencies and their Extent]</ref><ref>[http://eci.nic.in/delim/paper1to7/Orissa.xls Seats of Odisha]</ref> ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ ᱠᱟᱸᱡᱤᱯᱤᱭᱟ, ᱠᱮᱱᱡᱷᱟᱨ ᱮᱢᱟᱱ ᱾
==ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱚᱨᱡᱚ ᱠᱚ==
{{bar box
|float=right
|title= ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱥᱟᱭ ᱠᱟᱲᱟ{{cn|date=June 2022}}
|titlebar=#ddd
|width=300px
|barwidth=275px
|bars=
{{bar percent|᱒᱐᱒᱔|{{party color|Bharatiya Janata Party}}|50.25}}
{{bar percent|᱒᱐᱑᱙|{{party color|Bharatiya Janata Party}}|36.67}}
{{bar percent|᱒᱐᱑᱔|{{party color|Biju Janata Dal}}|25.78}}
{{bar percent|᱒᱐᱐᱙|{{party color|Biju Janata Dal}}|29.97}}
{{bar percent|᱒᱐᱐᱔|{{party color|Socialist Unity Centre of India (Communist)}}|25.92}}
{{bar percent|᱒᱐᱐᱐|{{party color|Bharatiya Janata Party}}|29.86}}
{{bar percent|᱑᱙᱙᱕|{{party color|Socialist Unity Centre of India (Communist)}}|25.11}}
{{bar percent|᱑᱙᱙᱐|{{party color|Janata Dal}}|40.88}}
{{bar percent|᱑᱙᱘᱕|{{party color|Socialist Unity Centre of India (Communist)}}|25.89}}
{{bar percent|᱑᱙᱘᱐|{{party color|Indian National Congress (I)}}|41.16}}
{{bar percent|᱑᱙᱗᱗|{{party color|Janata Party}}|54.97}}
}}
᱑᱙᱕᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱑᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ:<ref>{{cite web|url=http://orissa.gov.in/e-magazine/orissaannualreference/ORA-2011/pdf/453-501.pdf |title=List of members of Odisha Legislative Assembly (1951–2004) |accessdate=2014-02-20 |url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131217121136/http://orissa.gov.in/e-magazine/orissaannualreference/ORA-2011/pdf/453-501.pdf |archivedate=2013-12-17 }}</ref>
{|class="wikitable sortable"
!ᱥᱮᱨᱢᱟ
!ᱥᱚᱦᱮᱫ
!colspan=2|ᱯᱟᱨᱴᱤ
|-
|[[᱒᱐᱒᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱒᱔]]<ref name=":0">{{Cite web |title=Jashipur Assembly Election Results 2024: Jashipur Election Candidates List, Election Date, Vote Share - IndiaToday |url=https://www.indiatoday.in/elections/assembly/odisha/jashipur-constituency-result-18026 |access-date=2025-06-19 |website=India Today |language=en}}</ref>
|rowspan=2|[[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱱᱴᱤᱭᱟ]]
|{{full party name with color|rowspan=2|Bharatiya Janata Party}}
|-
|[[᱒᱐᱑᱙ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱑᱙]]<ref name=":1">{{Cite web |title=Jashipur Assembly Constituency Election Result - Legislative Assembly Constituency |url=https://resultuniversity.com/election/jashipur-odisha-assembly-constituency#2019 |access-date=2025-06-19 |website=resultuniversity.com}}</ref>
|-
|[[᱒᱐᱑᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱑᱔]]<ref name=":2">{{Cite web |title=Jashipur Assembly Constituency Election Result - Legislative Assembly Constituency |url=https://resultuniversity.com/election/jashipur-odisha-assembly-constituency#2014 |access-date=2025-06-19 |website=resultuniversity.com}}</ref>
|ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱫᱤ
|{{full party name with color|rowspan=2|Biju Janata Dal}}
|-
|[[᱒᱐᱐᱙ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱐᱙]]<ref name=election2009>{{cite web |url=https://old.eci.gov.in/files/file/3630-orissa-2009/ |title=Statistical Report on General Election, 2009 to the Legislative Assembly of Orissa |publisher=[[Election Commission of India]] |access-date= 6 October 2021}}</ref><ref name=":3" />
|ᱠᱚᱢᱚᱞᱟ ᱠᱟᱱᱴᱟ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|-
|[[᱒᱐᱐᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱐᱔]]
|[[ᱥᱟᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|{{full party name with color|Socialist Unity Centre of India (Communist)|dab=yes}}
|-
|[[᱒᱐᱐᱐ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱐᱐]]
|ᱵᱷᱟᱱᱩ ᱪᱚᱨᱚᱱ ᱱᱟᱭᱮᱠ
|{{full party name with color|Bharatiya Janata Party}}
|-
|[[᱑᱙᱙᱕ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱙᱕]]
|[[ᱥᱟᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|{{full party name with color|Socialist Unity Centre of India (Communist)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱙᱐ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱙᱐]]
|ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱫᱤ
|{{full party name with color|Janata Dal}}
|-
|[[᱑᱙᱘᱕ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱘᱕]]
|[[ᱥᱟᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|{{full party name with color|Socialist Unity Centre of India (Communist)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱘᱐ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱘᱐]]
|ᱥᱩᱱᱫᱚᱨ ᱢᱳᱦᱚᱱ ᱢᱟᱹᱡᱷᱤ
|{{full party name with color|Indian National Congress (I)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱗᱗ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱗᱗]]
|ᱠᱟᱹᱱᱦᱩᱨᱟᱢ ᱦᱮᱢᱵᱽᱨᱚᱢ
|{{full party name with color|Janata Party}}
|-
|[[᱑᱙᱗᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱗᱔]]
|ᱜᱷᱟᱱᱥᱭᱟᱢ ᱦᱮᱢᱵᱽᱨᱚᱢ
|{{full party name with color|Jharkhand Party}}
|-
|[[᱑᱙᱗᱑ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱗᱑]]
|ᱞᱟᱞ ᱢᱳᱦᱚᱱ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|{{full party name with color|Indian National Congress (R)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱖᱗ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱖᱗]]
|ᱫᱩᱨᱜᱟᱹ ᱪᱚᱨᱚᱱ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|{{full party name with color|Swatantra Party}}
|-
|[[᱑᱙᱖᱑ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱖᱑]]
|rowspan=2|ᱢᱳᱪᱤᱨᱟᱢ ᱛᱤᱨᱤᱭᱟ
|{{full party name with color|Indian National Congress}}
|-
|[[᱑᱙᱕᱗ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱕᱗]]
|{{full party name with color|Ganatantra Parishad}}
|}
==ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱚᱨᱡᱚ ᱠᱚ==
===᱒᱐᱒᱔===
ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱱᱭᱟᱹ ᱛᱷᱚᱠ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱗ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱑ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱔ ᱨᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱔ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱔ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾<ref>{{Cite web |title=General Election to Legislative Assembly of Odisha 2024 |url=https://elections24.eci.gov.in/election-details-odisa.html |website=[[Election Commission of India|ECI]]}}</ref> ᱒᱐᱒᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]] ᱫᱚ [[ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ ᱓᱔,᱖᱖᱗ ᱵᱷᱚᱴ ᱛᱮᱭ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾<ref name=":0" />
{{Election box begin|
|title = [[᱒᱐᱒᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]: ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ}}
{{Election box winning candidate with party link|
|party = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|candidate = [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]]
|votes = ᱘᱕,᱓᱘᱔
|percentage = ᱕᱐.᱒᱕
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|candidate = ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ
|votes = ᱕᱐,᱗᱑᱗
|percentage = ᱒᱙.᱘᱕
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ
|candidate = ᱥᱣᱮᱛᱟ ᱪᱟᱛᱛᱟᱨ
|votes = ᱑᱘,᱑᱕᱑
|percentage = ᱑᱐.᱖᱘
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|candidate = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|votes = ᱓,᱕᱕᱕
|percentage = ᱒.᱐᱙
|change =
}}
{{Election box majority|
|votes = ᱓᱔,᱖᱖᱗
|percentage = ᱒᱐.᱔᱐
|change =
}}
{{Election box turnout|
|votes = ᱑,᱖᱙,᱙᱑᱓
|percentage = ᱗᱗.᱕᱗
|change =
}}
{{Election box hold with party link no swing|
|winner = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
}}
{{Election box end}}
===᱒᱐᱑᱙===
᱒᱐᱑᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]] ᱫᱚ [[ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ ᱜᱳᱞᱚᱠᱵᱤᱦᱟᱨᱤ ᱱᱟᱭᱮᱠ ᱘,᱕᱕᱒ ᱵᱷᱚᱴ ᱛᱮᱭ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾<ref name=":1" />
{{Election box begin|
|title = [[᱒᱐᱑᱙ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]: ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ<ref name="FP Ass Cand">{{cite web |title=List of Contesting Candidates(Phase-IV) (AC) |url=http://www.ceoorissa.nic.in/docs/Election/2019/Form7A/Phase4/List%20of%20Contesting%20Candidates%20%284th%20Phase-AC%20Wise%29.pdf|website=ceoorissa.nic.in |publisher=Office of the Chief Electoral Officer, Odisha |accessdate=21 April 2019}}</ref>}}
{{Election box winning candidate with party link|
|party = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|candidate = [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]]
|votes = ᱕᱘,᱗᱐᱘
|percentage = ᱓᱖.᱖᱗
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|candidate = ᱜᱳᱞᱚᱠᱵᱤᱦᱟᱨᱤ ᱱᱟᱭᱮᱠ
|votes = ᱕᱐,᱑᱕᱖
|percentage = ᱓᱑.᱓᱒
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = Socialist Unity Centre of India (Communist)
|candidate = [[ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|votes = ᱓᱒,᱙᱓᱗
|percentage = ᱒᱐.᱕᱗
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ
|candidate = ᱢᱚᱦᱮᱱᱫᱨᱚ ᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ
|votes = ᱙,᱐᱓᱙
|percentage = ᱕.᱖᱕
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|candidate = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|votes = ᱒᱐᱔᱔
|percentage = ᱑.᱔᱘
|change =
}}
{{Election box majority|
|votes = ᱘,᱕᱕᱒
|percentage = ᱕.᱓᱕
|change =
}}
{{Election box turnout|
|votes = ᱑,᱖᱐,᱑᱑᱘
|percentage = ᱗᱖.᱒᱔
|change =
}}
{{Election box gain with party link no swing|
|winner = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|loser = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
}}
{{Election box end}}
===᱒᱐᱑᱔===
᱒᱐᱑᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ [[ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣᱤᱭᱟᱹ [[ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱫᱤ]] ᱫᱚ ᱥᱳᱥᱤᱭᱟᱞᱤᱥᱴ ᱭᱩᱱᱤᱴᱤ ᱥᱮᱱᱴᱚᱨ ᱚᱯᱷ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ (ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱥᱴ) ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ ᱕,᱗᱙᱔ ᱵᱷᱚᱴ ᱛᱮᱭ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name=":2" />
{{Election box begin |
|title = [[᱒᱐᱑᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]: ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ}}
{{Election box winning candidate with party link|
|party = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|candidate = ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱫᱤ
|votes = ᱓᱙,᱔᱔᱐
|percentage = ᱒᱕.᱗᱘
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = Socialist Unity Centre of India (Communist)
|candidate = [[ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|votes = ᱓᱓,᱖᱔᱖
|percentage = ᱒᱑.᱙᱙
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱢᱩᱠᱛᱤ ᱢᱚᱨᱪᱟ
|candidate = ᱢᱚᱦᱮᱥ ᱪᱚᱸᱫᱽᱨᱚ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ
|votes = ᱒᱕,᱐᱗᱗
|percentage = ᱑᱖.᱓᱙
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|candidate = ᱨᱚᱜᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ
|votes = ᱒᱔,᱓᱑᱙
|percentage = ᱑᱕.᱘᱙
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ
|candidate = ᱢᱤᱱᱟᱛᱤ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|votes = ᱙,᱕᱑᱘
|percentage = ᱖.᱒᱓
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|candidate = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|votes = ᱑,᱖᱖᱐
|percentage = ᱑.᱐᱘
|change =
}}
{{Election box majority|
|votes = ᱕,᱗᱙᱔
|percentage = ᱓.᱗᱙
|change =
}}
{{Election box turnout|
|votes = ᱑,᱕᱓,᱐᱐᱓
|percentage = ᱘᱐.᱐᱗
|change =
}}
{{Election box hold with party link no swing|
|winner = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
}}
{{Election box end}}
===᱒᱐᱐᱙===
᱒᱐᱐᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ [[ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ]] ᱠᱟᱱᱰᱤᱰᱮᱴ ᱠᱚᱢᱚᱞᱟ ᱠᱟᱱᱴᱟ ᱱᱟᱭᱮᱠ ᱫᱚ ᱑᱓,᱑᱙᱐ ᱵᱷᱳᱴ ᱛᱮ ᱱᱤᱡᱮᱨᱟᱜ ᱠᱟᱱᱰᱤᱰᱮᱴ ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ ᱮ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name=":3">{{cite web |url=http://leadtech.in/infoelection/index.php/odisha/431-odisha-election-result-2009-votemargin.html |title=Orissa Election Result 2009 With Vote Margin |work=leadtech.in |quote=13190 |accessdate=9 February 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130527163949/http://leadtech.in/infoelection/index.php/odisha/431-odisha-election-result-2009-votemargin.html |archive-date=2013-05-27 |url-status=dead}}</ref>
{{Election box begin|
|title = [[᱒᱐᱐᱙ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]: ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ<ref name=election2009>{{cite web |url=https://old.eci.gov.in/files/file/3630-orissa-2009/ |title=Statistical Report on General Election, 2009 to the Legislative Assembly of Orissa |publisher=[[Election Commission of India]] |access-date= 6 October 2021}}</ref>}}
{{Election box winning candidate with party link|
|party = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|candidate = ᱠᱚᱢᱚᱞᱟ ᱠᱟᱱᱴᱟ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|votes = ᱓᱕,᱕᱖᱙
|percentage = ᱒᱙.᱙᱗
|change = ''-''
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱱᱤᱡᱮᱨᱟᱜ
|candidate = [[ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|votes = ᱒᱒,᱓᱗᱙
|percentage = ᱑᱘.᱘᱖
|change = ''-''
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|candidate = ᱥᱩᱫᱷᱤᱨ ᱱᱟᱭᱮᱠ
|votes = ᱑᱖,᱙᱗᱔
|percentage = ᱑᱔.᱓᱐
|change = ''-''
}}
{{Election box candidate minor party|
|party = ᱱᱤᱡᱮᱨᱟᱜ
|candidate = ᱢᱚᱦᱮᱥ ᱪᱚᱸᱫᱽᱨᱚ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ
|votes = ᱑᱓,᱔᱒᱒
|percentage = ᱑᱑.᱓᱑
|change = ''-''
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ
|candidate = ᱢᱚᱦᱮᱱᱫᱨᱚ ᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|votes = ᱑᱓,᱓᱑᱘
|percentage = ᱑᱑.᱒᱒
|change = ''-''
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱢᱩᱠᱛᱤ ᱢᱚᱨᱪᱟ
|candidate = ᱢᱟᱥᱩᱨᱤ ᱪᱟᱛᱛᱟᱨ
|votes = ᱙,᱓᱙᱑
|percentage = ᱗.᱙᱑
|change = ''-''
}}
{{Election box majority|
|votes = ᱑᱓,᱑᱙᱐
|percentage = ᱑᱑.᱑᱑{{efn|%of total valid votes}}
|change = ''-''
}}
{{Election box turnout|
|votes = ᱑,᱑᱘,᱙᱕᱑
|percentage = ᱖᱙.᱔᱘
|change = ''-''
}}
{{Election box gain with party link no swing|
|winner = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|loser = ᱱᱤᱡᱮᱨᱟᱜ
}}
{{Election box end}}
==ᱱᱳᱴᱥ==
{{notelist}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
{{ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
{{coords|21.97|86.08|display=title}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ]]
l9i5zssyl269ifipy9th0iubcol8ju7
176000
175987
2025-07-05T14:23:14Z
MT731
2184
/* ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱚᱨᱡᱚ ᱠᱚ */
176000
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Indian constituency
| name = ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ
| state = [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
| constituency_no = ᱒᱖
| type = SLA
| map_image =
| map_caption =
| map_alt =
| division = ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ
| district = [[ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ]]
| loksabha_cons = [[ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ|ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ]]
| established = ᱑᱙᱕᱗
| reservation = ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ
| incumbent_image = Ganesh Ram Singh Khuntia.jpg
| mla = [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱱᱴᱤᱭᱟ]]
| party = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]]
| latest_election_year = [[᱒᱐᱒᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱒᱔]]
| electors = ᱒,᱑᱙,᱐᱓᱑{{efn|as on 2024}}{{efn|as data published by election commission}}
}}
'''ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ''' ᱫᱚ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ|ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web |url= http://www.empoweringindia.org/new/constituency.aspx?eid=283&cid=26 |title= Orissa Assembly Election 2009 |work= empoweringindia.org |quote= Constituency: Jashipur (26) District : Mayurbhanj |accessdate= 9 February 2014 |archive-date= 21 February 2014 |archive-url= https://web.archive.org/web/20140221145953/http://www.empoweringindia.org/new/constituency.aspx?eid=283&cid=26 |url-status= usurped }}</ref>
ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱨᱩᱨᱩᱣᱟᱱ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱥᱩᱠᱨᱚᱣᱞᱤ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱠᱩᱥᱩᱢᱤ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱚᱧᱪᱟᱭᱚᱛ (ᱵᱚᱫᱷᱟᱛᱚᱱᱵᱮᱲᱟ, ᱪᱩᱣᱟᱯᱟᱹᱱᱤ, ᱫᱷᱟᱝᱰᱤᱢᱩᱛᱟ, ᱦᱟᱴᱵᱚᱫᱽᱨᱟ, ᱡᱟᱨᱟᱫᱟ, ᱡᱷᱤᱯᱟᱵᱟᱸᱫᱷ, ᱛᱟᱞᱟᱯᱚᱛᱤ, ᱴᱚᱞᱚᱠᱯᱳᱠᱷᱨᱤ ᱟᱨ ᱩᱯᱚᱨᱵᱮᱲᱟ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>[http://eci.nic.in/delim/Final_Publications/Orissa/orissa.pdf Assembly Constituencies and their Extent]</ref><ref>[http://eci.nic.in/delim/paper1to7/Orissa.xls Seats of Odisha]</ref> ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱚᱲᱟᱜ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ ᱠᱟᱸᱡᱤᱯᱤᱭᱟ, ᱠᱮᱱᱡᱷᱟᱨ ᱮᱢᱟᱱ ᱾
==ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱚᱨᱡᱚ ᱠᱚ==
{{bar box
|float=right
|title= ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱥᱟᱭ ᱠᱟᱲᱟ{{cn|date=June 2022}}
|titlebar=#ddd
|width=300px
|barwidth=275px
|bars=
{{bar percent|᱒᱐᱒᱔|{{party color|Bharatiya Janata Party}}|50.25}}
{{bar percent|᱒᱐᱑᱙|{{party color|Bharatiya Janata Party}}|36.67}}
{{bar percent|᱒᱐᱑᱔|{{party color|Biju Janata Dal}}|25.78}}
{{bar percent|᱒᱐᱐᱙|{{party color|Biju Janata Dal}}|29.97}}
{{bar percent|᱒᱐᱐᱔|{{party color|Socialist Unity Centre of India (Communist)}}|25.92}}
{{bar percent|᱒᱐᱐᱐|{{party color|Bharatiya Janata Party}}|29.86}}
{{bar percent|᱑᱙᱙᱕|{{party color|Socialist Unity Centre of India (Communist)}}|25.11}}
{{bar percent|᱑᱙᱙᱐|{{party color|Janata Dal}}|40.88}}
{{bar percent|᱑᱙᱘᱕|{{party color|Socialist Unity Centre of India (Communist)}}|25.89}}
{{bar percent|᱑᱙᱘᱐|{{party color|Indian National Congress (I)}}|41.16}}
{{bar percent|᱑᱙᱗᱗|{{party color|Janata Party}}|54.97}}
}}
᱑᱙᱕᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱑᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ:<ref>{{cite web|url=http://orissa.gov.in/e-magazine/orissaannualreference/ORA-2011/pdf/453-501.pdf |title=List of members of Odisha Legislative Assembly (1951–2004) |accessdate=2014-02-20 |url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131217121136/http://orissa.gov.in/e-magazine/orissaannualreference/ORA-2011/pdf/453-501.pdf |archivedate=2013-12-17 }}</ref>
{|class="wikitable sortable"
!ᱥᱮᱨᱢᱟ
!ᱥᱚᱦᱮᱫ
!colspan=2|ᱯᱟᱨᱴᱤ
|-
|[[᱒᱐᱒᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱒᱔]]<ref name=":0">{{Cite web |title=Jashipur Assembly Election Results 2024: Jashipur Election Candidates List, Election Date, Vote Share - IndiaToday |url=https://www.indiatoday.in/elections/assembly/odisha/jashipur-constituency-result-18026 |access-date=2025-06-19 |website=India Today |language=en}}</ref>
|rowspan=2|[[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱱᱴᱤᱭᱟ]]
|{{full party name with color|rowspan=2|Bharatiya Janata Party}}
|-
|[[᱒᱐᱑᱙ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱑᱙]]<ref name=":1">{{Cite web |title=Jashipur Assembly Constituency Election Result - Legislative Assembly Constituency |url=https://resultuniversity.com/election/jashipur-odisha-assembly-constituency#2019 |access-date=2025-06-19 |website=resultuniversity.com}}</ref>
|-
|[[᱒᱐᱑᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱑᱔]]<ref name=":2">{{Cite web |title=Jashipur Assembly Constituency Election Result - Legislative Assembly Constituency |url=https://resultuniversity.com/election/jashipur-odisha-assembly-constituency#2014 |access-date=2025-06-19 |website=resultuniversity.com}}</ref>
|ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱫᱤ
|{{full party name with color|rowspan=2|Biju Janata Dal}}
|-
|[[᱒᱐᱐᱙ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱐᱙]]<ref name=election2009>{{cite web |url=https://old.eci.gov.in/files/file/3630-orissa-2009/ |title=Statistical Report on General Election, 2009 to the Legislative Assembly of Orissa |publisher=[[Election Commission of India]] |access-date= 6 October 2021}}</ref><ref name=":3" />
|ᱠᱚᱢᱚᱞᱟ ᱠᱟᱱᱴᱟ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|-
|[[᱒᱐᱐᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱐᱔]]
|[[ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|{{full party name with color|Socialist Unity Centre of India (Communist)|dab=yes}}
|-
|[[᱒᱐᱐᱐ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱒᱐᱐᱐]]
|ᱵᱷᱟᱱᱩ ᱪᱚᱨᱚᱱ ᱱᱟᱭᱮᱠ
|{{full party name with color|Bharatiya Janata Party}}
|-
|[[᱑᱙᱙᱕ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱙᱕]]
|[[ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|{{full party name with color|Socialist Unity Centre of India (Communist)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱙᱐ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱙᱐]]
|ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱫᱤ
|{{full party name with color|Janata Dal}}
|-
|[[᱑᱙᱘᱕ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱘᱕]]
|[[ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|{{full party name with color|Socialist Unity Centre of India (Communist)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱘᱐ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱘᱐]]
|ᱥᱩᱱᱫᱚᱨ ᱢᱳᱦᱚᱱ ᱢᱟᱹᱡᱷᱤ
|{{full party name with color|Indian National Congress (I)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱗᱗ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱗᱗]]
|ᱠᱟᱹᱱᱦᱩᱨᱟᱢ ᱦᱮᱢᱵᱽᱨᱚᱢ
|{{full party name with color|Janata Party}}
|-
|[[᱑᱙᱗᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱗᱔]]
|ᱜᱷᱟᱱᱥᱭᱟᱢ ᱦᱮᱢᱵᱽᱨᱚᱢ
|{{full party name with color|Jharkhand Party}}
|-
|[[᱑᱙᱗᱑ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱗᱑]]
|ᱞᱟᱞ ᱢᱳᱦᱚᱱ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|{{full party name with color|Indian National Congress (R)|dab=yes}}
|-
|[[᱑᱙᱖᱗ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱖᱗]]
|ᱫᱩᱨᱜᱟᱹ ᱪᱚᱨᱚᱱ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|{{full party name with color|Swatantra Party}}
|-
|[[᱑᱙᱖᱑ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱖᱑]]
|rowspan=2|ᱢᱳᱪᱤᱨᱟᱢ ᱛᱤᱨᱤᱭᱟ
|{{full party name with color|Indian National Congress}}
|-
|[[᱑᱙᱕᱗ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|᱑᱙᱕᱗]]
|{{full party name with color|Ganatantra Parishad}}
|}
==ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱚᱨᱡᱚ ᱠᱚ==
===᱒᱐᱒᱔===
ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱱᱭᱟᱹ ᱛᱷᱚᱠ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱗ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮ ᱑ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱔ ᱨᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱔ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱒᱔ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾<ref>{{Cite web |title=General Election to Legislative Assembly of Odisha 2024 |url=https://elections24.eci.gov.in/election-details-odisa.html |website=[[Election Commission of India|ECI]]}}</ref> ᱒᱐᱒᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]] ᱫᱚ [[ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ ᱓᱔,᱖᱖᱗ ᱵᱷᱚᱴ ᱛᱮᱭ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾<ref name=":0" />
{{Election box begin|
|title = [[᱒᱐᱒᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]: ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ}}
{{Election box winning candidate with party link|
|party = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|candidate = [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]]
|votes = ᱘᱕,᱓᱘᱔
|percentage = ᱕᱐.᱒᱕
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|candidate = ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ
|votes = ᱕᱐,᱗᱑᱗
|percentage = ᱒᱙.᱘᱕
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ
|candidate = ᱥᱣᱮᱛᱟ ᱪᱟᱛᱛᱟᱨ
|votes = ᱑᱘,᱑᱕᱑
|percentage = ᱑᱐.᱖᱘
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|candidate = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|votes = ᱓,᱕᱕᱕
|percentage = ᱒.᱐᱙
|change =
}}
{{Election box majority|
|votes = ᱓᱔,᱖᱖᱗
|percentage = ᱒᱐.᱔᱐
|change =
}}
{{Election box turnout|
|votes = ᱑,᱖᱙,᱙᱑᱓
|percentage = ᱗᱗.᱕᱗
|change =
}}
{{Election box hold with party link no swing|
|winner = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
}}
{{Election box end}}
===᱒᱐᱑᱙===
᱒᱐᱑᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]] ᱫᱚ [[ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱩᱪᱷᱟᱹᱱᱤᱭᱟᱹ ᱜᱳᱞᱚᱠᱵᱤᱦᱟᱨᱤ ᱱᱟᱭᱮᱠ ᱘,᱕᱕᱒ ᱵᱷᱚᱴ ᱛᱮᱭ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾<ref name=":1" />
{{Election box begin|
|title = [[᱒᱐᱑᱙ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]: ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ<ref name="FP Ass Cand">{{cite web |title=List of Contesting Candidates(Phase-IV) (AC) |url=http://www.ceoorissa.nic.in/docs/Election/2019/Form7A/Phase4/List%20of%20Contesting%20Candidates%20%284th%20Phase-AC%20Wise%29.pdf|website=ceoorissa.nic.in |publisher=Office of the Chief Electoral Officer, Odisha |accessdate=21 April 2019}}</ref>}}
{{Election box winning candidate with party link|
|party = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|candidate = [[ᱜᱚᱱᱮᱥ ᱨᱟᱢ ᱥᱤᱝ ᱠᱷᱩᱸᱴᱤᱭᱟ]]
|votes = ᱕᱘,᱗᱐᱘
|percentage = ᱓᱖.᱖᱗
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|candidate = ᱜᱳᱞᱚᱠᱵᱤᱦᱟᱨᱤ ᱱᱟᱭᱮᱠ
|votes = ᱕᱐,᱑᱕᱖
|percentage = ᱓᱑.᱓᱒
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = Socialist Unity Centre of India (Communist)
|candidate = [[ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|votes = ᱓᱒,᱙᱓᱗
|percentage = ᱒᱐.᱕᱗
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ
|candidate = ᱢᱚᱦᱮᱱᱫᱨᱚ ᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ
|votes = ᱙,᱐᱓᱙
|percentage = ᱕.᱖᱕
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|candidate = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|votes = ᱒᱐᱔᱔
|percentage = ᱑.᱔᱘
|change =
}}
{{Election box majority|
|votes = ᱘,᱕᱕᱒
|percentage = ᱕.᱓᱕
|change =
}}
{{Election box turnout|
|votes = ᱑,᱖᱐,᱑᱑᱘
|percentage = ᱗᱖.᱒᱔
|change =
}}
{{Election box gain with party link no swing|
|winner = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|loser = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
}}
{{Election box end}}
===᱒᱐᱑᱔===
᱒᱐᱑᱔ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ [[ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣᱤᱭᱟᱹ [[ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱫᱤ]] ᱫᱚ ᱥᱳᱥᱤᱭᱟᱞᱤᱥᱴ ᱭᱩᱱᱤᱴᱤ ᱥᱮᱱᱴᱚᱨ ᱚᱯᱷ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ (ᱠᱚᱢᱩᱱᱤᱥᱴ) ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ ᱕,᱗᱙᱔ ᱵᱷᱚᱴ ᱛᱮᱭ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name=":2" />
{{Election box begin |
|title = [[᱒᱐᱑᱔ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]: ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ}}
{{Election box winning candidate with party link|
|party = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|candidate = ᱢᱚᱝᱜᱚᱞ ᱥᱤᱝ ᱢᱩᱫᱤ
|votes = ᱓᱙,᱔᱔᱐
|percentage = ᱒᱕.᱗᱘
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = Socialist Unity Centre of India (Communist)
|candidate = [[ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|votes = ᱓᱓,᱖᱔᱖
|percentage = ᱒᱑.᱙᱙
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱢᱩᱠᱛᱤ ᱢᱚᱨᱪᱟ
|candidate = ᱢᱚᱦᱮᱥ ᱪᱚᱸᱫᱽᱨᱚ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ
|votes = ᱒᱕,᱐᱗᱗
|percentage = ᱑᱖.᱓᱙
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|candidate = ᱨᱚᱜᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ
|votes = ᱒᱔,᱓᱑᱙
|percentage = ᱑᱕.᱘᱙
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ
|candidate = ᱢᱤᱱᱟᱛᱤ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|votes = ᱙,᱕᱑᱘
|percentage = ᱖.᱒᱓
|change =
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|candidate = ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱚᱠᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱝ
|votes = ᱑,᱖᱖᱐
|percentage = ᱑.᱐᱘
|change =
}}
{{Election box majority|
|votes = ᱕,᱗᱙᱔
|percentage = ᱓.᱗᱙
|change =
}}
{{Election box turnout|
|votes = ᱑,᱕᱓,᱐᱐᱓
|percentage = ᱘᱐.᱐᱗
|change =
}}
{{Election box hold with party link no swing|
|winner = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
}}
{{Election box end}}
===᱒᱐᱐᱙===
᱒᱐᱐᱙ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ [[ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ]] ᱠᱟᱱᱰᱤᱰᱮᱴ ᱠᱚᱢᱚᱞᱟ ᱠᱟᱱᱴᱟ ᱱᱟᱭᱮᱠ ᱫᱚ ᱑᱓,᱑᱙᱐ ᱵᱷᱳᱴ ᱛᱮ ᱱᱤᱡᱮᱨᱟᱜ ᱠᱟᱱᱰᱤᱰᱮᱴ ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ ᱮ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name=":3">{{cite web |url=http://leadtech.in/infoelection/index.php/odisha/431-odisha-election-result-2009-votemargin.html |title=Orissa Election Result 2009 With Vote Margin |work=leadtech.in |quote=13190 |accessdate=9 February 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130527163949/http://leadtech.in/infoelection/index.php/odisha/431-odisha-election-result-2009-votemargin.html |archive-date=2013-05-27 |url-status=dead}}</ref>
{{Election box begin|
|title = [[᱒᱐᱐᱙ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]: ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ<ref name=election2009>{{cite web |url=https://old.eci.gov.in/files/file/3630-orissa-2009/ |title=Statistical Report on General Election, 2009 to the Legislative Assembly of Orissa |publisher=[[Election Commission of India]] |access-date= 6 October 2021}}</ref>}}
{{Election box winning candidate with party link|
|party = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|candidate = ᱠᱚᱢᱚᱞᱟ ᱠᱟᱱᱴᱟ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|votes = ᱓᱕,᱕᱖᱙
|percentage = ᱒᱙.᱙᱗
|change = ''-''
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱱᱤᱡᱮᱨᱟᱜ
|candidate = [[ᱥᱚᱢᱵᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱮᱠ]]
|votes = ᱒᱒,᱓᱗᱙
|percentage = ᱑᱘.᱘᱖
|change = ''-''
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ
|candidate = ᱥᱩᱫᱷᱤᱨ ᱱᱟᱭᱮᱠ
|votes = ᱑᱖,᱙᱗᱔
|percentage = ᱑᱔.᱓᱐
|change = ''-''
}}
{{Election box candidate minor party|
|party = ᱱᱤᱡᱮᱨᱟᱜ
|candidate = ᱢᱚᱦᱮᱥ ᱪᱚᱸᱫᱽᱨᱚ ᱦᱮᱢᱵᱨᱚᱢ
|votes = ᱑᱓,᱔᱒᱒
|percentage = ᱑᱑.᱓᱑
|change = ''-''
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱝᱜᱽᱨᱮᱥ
|candidate = ᱢᱚᱦᱮᱱᱫᱨᱚ ᱱᱟᱛᱷ ᱱᱟᱭᱟᱠ
|votes = ᱑᱓,᱓᱑᱘
|percentage = ᱑᱑.᱒᱒
|change = ''-''
}}
{{Election box candidate with party link|
|party = ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱢᱩᱠᱛᱤ ᱢᱚᱨᱪᱟ
|candidate = ᱢᱟᱥᱩᱨᱤ ᱪᱟᱛᱛᱟᱨ
|votes = ᱙,᱓᱙᱑
|percentage = ᱗.᱙᱑
|change = ''-''
}}
{{Election box majority|
|votes = ᱑᱓,᱑᱙᱐
|percentage = ᱑᱑.᱑᱑{{efn|%of total valid votes}}
|change = ''-''
}}
{{Election box turnout|
|votes = ᱑,᱑᱘,᱙᱕᱑
|percentage = ᱖᱙.᱔᱘
|change = ''-''
}}
{{Election box gain with party link no swing|
|winner = ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ
|loser = ᱱᱤᱡᱮᱨᱟᱜ
}}
{{Election box end}}
==ᱱᱳᱴᱥ==
{{notelist}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
{{ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
{{coords|21.97|86.08|display=title}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ]]
ga6a1xx1wsjoga5bqp8s2jrtax25obd
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Biju Janata Dal/meta/color
10
32262
175980
2025-07-05T12:13:20Z
MT731
2184
MT731 ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱡ [[ᱪᱷᱟᱸᱪ:Biju Janata Dal/meta/color]] ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱫᱚ [[ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ/meta/color]] ᱧᱤᱛᱩᱢᱨᱮ ᱩᱪᱟᱹᱲ ᱠᱮᱫᱼᱟᱭ
175980
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ/meta/color]]
ddzcy6m8xpc6zc5y2dpvr2d7lt7jkff
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Biju Janata Dal/meta/shortname
10
32263
175982
2025-07-05T12:14:24Z
MT731
2184
MT731 ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱡ [[ᱪᱷᱟᱸᱪ:Biju Janata Dal/meta/shortname]] ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱫᱚ [[ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ/meta/shortname]] ᱧᱤᱛᱩᱢᱨᱮ ᱩᱪᱟᱹᱲ ᱠᱮᱫᱼᱟᱭ
175982
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱵᱤᱡᱩ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱫᱚᱞ/meta/shortname]]
3xs9cypdgbq1zej07sqwmyh17je2foq
ᱛᱷᱚᱠ:ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ
14
32264
175988
2025-07-05T12:37:58Z
MT731
2184
"ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ ᱾ [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ|ᱳ ]] [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱠᱚ]] ᱛᱷᱚᱠ:ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
175988
wikitext
text/x-wiki
ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ ᱾
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ|ᱳ ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ]]
qgegnvxf96d3f5de01gvj8f9cii2ww0
ᱵᱤᱥᱣᱚᱵᱷᱩᱥᱚᱱ ᱦᱚᱨᱤᱪᱚᱱᱫᱚᱱ
0
32265
175989
2025-07-05T12:39:29Z
Maina Tudu
88
"{{Infobox officeholder | name = ᱵᱤᱥᱣᱚᱵᱷᱩᱥᱚᱱ ᱦᱚᱨᱤᱪᱚᱱᱫᱚᱱ | image = The Governor of Andhra Pradesh, Shri Biswabhusan Harichandan.jpg | image_size = | alt = | caption = ᱦᱚᱨᱤᱪᱚᱱᱫᱚᱱ ᱒᱐᱑᱙ ᱨᱮ | office = ᱗-ᱟᱹᱱᱤᱡ Governors of Chhattisgarh|ᱪᱚᱱᱰᱤᱜᱚᱰ ᱨᱤ..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
175989
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox officeholder
| name = ᱵᱤᱥᱣᱚᱵᱷᱩᱥᱚᱱ ᱦᱚᱨᱤᱪᱚᱱᱫᱚᱱ
| image = The Governor of Andhra Pradesh, Shri Biswabhusan Harichandan.jpg
| image_size =
| alt =
| caption = ᱦᱚᱨᱤᱪᱚᱱᱫᱚᱱ ᱒᱐᱑᱙ ᱨᱮ
| office = ᱗-ᱟᱹᱱᱤᱡ [[Governors of Chhattisgarh|ᱪᱚᱱᱰᱤᱜᱚᱰ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ]]
| 1blankname1 = [[Chief Minister of Chhattisgarh|ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ]]
| 1namedata1 = [[ᱵᱷᱩᱯᱮᱥ ᱵᱟᱜᱷᱮᱞ]]<br />[[ᱵᱤᱥᱱᱩ ᱫᱮᱣ ᱥᱟᱭ]]
| predecessor1 = [[ᱚᱱᱩᱥᱩᱭᱟ ᱩᱭᱠᱤ]]
| term_start1 = ᱒᱓ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱓<ref>{{citation |title= Harichandan to swear-in on February 23|url=https://en.lalluram.com/biswabhusan-harichandan-to-take-oath-as-cgrahs-new-governor-on-23rd-feb/ |work=[[ᱞᱟᱞᱩᱨᱟᱢ ᱤᱝᱞᱤᱥ]] |date=19 February 2023 }}</ref>
| termend1 = ᱒᱙ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱒᱔
|successor1 = [[ᱨᱟᱢᱮᱱ ᱫᱮᱠᱟ]]
| office2 = ᱒᱑-ᱟᱹᱱᱤᱡ [[List of governors of Andhra Pradesh|ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ]]
| 2blankname2 = [[Chief Minister of Andhra Pradesh|ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ]]
| 2namedata2 = [[ᱭ. ᱮᱥ. ᱡᱚᱜᱚᱱᱢᱳᱦᱚᱱ ᱨᱮᱰᱰᱤ]]
| predecessor2 = [[ᱤ. ᱮᱥ. ᱮᱞ. ᱱᱚᱨᱚᱥᱤᱢᱦᱚᱱ]]
| successor2 = [[ᱥᱟᱭᱮᱫᱽ ᱚᱵᱽᱫᱩᱞ ᱱᱟᱡᱤᱨ]]
| term_start2 = ᱒᱔ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱙
| term_end2 = ᱒᱒ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱓
| office3 = [[Member of Legislative Assembly (India)|ᱥᱚᱦᱮᱫ]] [[ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱞᱮᱡᱤᱥᱞᱮᱴᱤᱵᱽ ᱟᱥᱮᱢᱵᱽᱞᱤ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ
| constituency3 = [[Bhubaneswar Central (Vidhan Sabha Constituency)|ᱵᱷᱩᱵᱽᱱᱮᱥᱚᱨ ᱥᱮᱱᱴᱨᱟᱞ]]
| term_start3 = ᱑᱙᱙᱗
| term_end3 = ᱒᱐᱐᱙
| constituency4 = [[Chilika (Odisha Vidhan Sabha constituency)|ᱪᱤᱞᱤᱠᱟ]]
| term_start4 = ᱑᱙᱙᱐
| term_end4 = ᱑᱙᱙᱕
| constituency5 = [[Chilika (Odisha Vidhan Sabha constituency)|ᱪᱤᱞᱤᱠᱟ]]
| term_start5 = ᱑᱙᱗᱗
| term_end5 = ᱑᱙᱘᱐
| birth_date = {{birth date and age|df=yes|1934|08|03}}
| birth_place =
| death_date =
| death_place =
| birth_name =
| nationality = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ
| party = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]]
| spouse = ᱥᱩᱯᱨᱚᱵᱷᱟ ᱦᱚᱨᱤᱪᱚᱱᱫᱚᱱ
| children = [[ᱯᱨᱤᱛᱷᱵᱤᱨᱟᱡᱽ ᱦᱚᱨᱤᱪᱚᱱᱫᱚᱱ]] (ᱦᱚᱯᱚᱱ)
| parents =
| residence =
| alma_mater =
| occupation = {{hlist|ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ|ᱩᱠᱤᱞ|ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ}}
| profession =
| cabinet =
| committees =
| office5 = Cabinet Minister of Law, Revenue and Fisheries<br>[[ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ]]
| term5 = ᱒᱐᱐᱔–᱒᱐᱐᱙
| signature =
| signature_alt =
| website =
| footnotes =
| awards = [[ᱠᱚᱲᱤᱝᱜᱚ ᱨᱚᱛᱱᱚ ᱟᱣᱟᱨᱰ]], ᱒᱐᱒᱑
}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
31ucphjrno0vpu6tk59cxhpurh8kyfv
175991
175989
2025-07-05T12:49:47Z
Maina Tudu
88
175991
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox officeholder
| name = ᱵᱤᱥᱣᱚᱵᱷᱩᱥᱚᱱ ᱦᱚᱨᱤᱪᱚᱱᱫᱚᱱ
| image = The Governor of Andhra Pradesh, Shri Biswabhusan Harichandan.jpg
| image_size =
| alt =
| caption = ᱦᱚᱨᱤᱪᱚᱱᱫᱚᱱ ᱒᱐᱑᱙ ᱨᱮ
| office = ᱗-ᱟᱹᱱᱤᱡ [[Governors of Chhattisgarh|ᱪᱚᱱᱰᱤᱜᱚᱰ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ]]
| 1blankname1 = [[Chief Minister of Chhattisgarh|ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ]]
| 1namedata1 = [[ᱵᱷᱩᱯᱮᱥ ᱵᱟᱜᱷᱮᱞ]]<br />[[ᱵᱤᱥᱱᱩ ᱫᱮᱣ ᱥᱟᱭ]]
| predecessor1 = [[ᱚᱱᱩᱥᱩᱭᱟ ᱩᱭᱠᱤ]]
| term_start1 = ᱒᱓ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱓<ref>{{citation |title= Harichandan to swear-in on February 23|url=https://en.lalluram.com/biswabhusan-harichandan-to-take-oath-as-cgrahs-new-governor-on-23rd-feb/ |work=[[ᱞᱟᱞᱩᱨᱟᱢ ᱤᱝᱞᱤᱥ]] |date=19 February 2023 }}</ref>
| termend1 = ᱒᱙ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱒᱔
|successor1 = [[ᱨᱟᱢᱮᱱ ᱫᱮᱠᱟ]]
| office2 = ᱒᱑-ᱟᱹᱱᱤᱡ [[List of governors of Andhra Pradesh|ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ]]
| 2blankname2 = [[Chief Minister of Andhra Pradesh|ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ]]
| 2namedata2 = [[ᱭ. ᱮᱥ. ᱡᱚᱜᱚᱱᱢᱳᱦᱚᱱ ᱨᱮᱰᱰᱤ]]
| predecessor2 = [[ᱤ. ᱮᱥ. ᱮᱞ. ᱱᱚᱨᱚᱥᱤᱢᱦᱚᱱ]]
| successor2 = [[ᱥᱟᱭᱮᱫᱽ ᱚᱵᱽᱫᱩᱞ ᱱᱟᱡᱤᱨ]]
| term_start2 = ᱒᱔ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱙
| term_end2 = ᱒᱒ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱓
| office3 = [[Member of Legislative Assembly (India)|ᱥᱚᱦᱮᱫ]] [[ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱞᱮᱡᱤᱥᱞᱮᱴᱤᱵᱽ ᱟᱥᱮᱢᱵᱽᱞᱤ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ
| constituency3 = [[Bhubaneswar Central (Vidhan Sabha Constituency)|ᱵᱷᱩᱵᱽᱱᱮᱥᱚᱨ ᱥᱮᱱᱴᱨᱟᱞ]]
| term_start3 = ᱑᱙᱙᱗
| term_end3 = ᱒᱐᱐᱙
| constituency4 = [[Chilika (Odisha Vidhan Sabha constituency)|ᱪᱤᱞᱤᱠᱟ]]
| term_start4 = ᱑᱙᱙᱐
| term_end4 = ᱑᱙᱙᱕
| constituency5 = [[Chilika (Odisha Vidhan Sabha constituency)|ᱪᱤᱞᱤᱠᱟ]]
| term_start5 = ᱑᱙᱗᱗
| term_end5 = ᱑᱙᱘᱐
| birth_date = {{birth date and age|df=yes|1934|08|03}}
| birth_place =
| death_date =
| death_place =
| birth_name =
| nationality = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ
| party = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]]
| spouse = ᱥᱩᱯᱨᱚᱵᱷᱟ ᱦᱚᱨᱤᱪᱚᱱᱫᱚᱱ
| children = [[ᱯᱨᱤᱛᱷᱵᱤᱨᱟᱡᱽ ᱦᱚᱨᱤᱪᱚᱱᱫᱚᱱ]] (ᱦᱚᱯᱚᱱ)
| parents =
| residence =
| alma_mater =
| occupation = {{hlist|ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ|ᱩᱠᱤᱞ|ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ}}
| profession =
| cabinet =
| committees =
| office5 = Cabinet Minister of Law, Revenue and Fisheries<br>[[ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ]]
| term5 = ᱒᱐᱐᱔–᱒᱐᱐᱙
| signature =
| signature_alt =
| website =
| footnotes =
| awards = [[ᱠᱚᱲᱤᱝᱜᱚ ᱨᱚᱛᱱᱚ ᱟᱣᱟᱨᱰ]], ᱒᱐᱒᱑
}}
'''ᱵᱤᱥᱣᱚᱵᱷᱩᱥᱚᱱ ᱦᱚᱨᱤᱪᱚᱱᱫᱚᱱ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱓ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱑᱙᱓᱔) <ref>{{cite news |title=BJP veteran Harichandan named Andhra governor |url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/vijayawada/bjp-veteran-harichandan-named-andhra-governor/articleshow/70251551.cms |access-date=17 July 2019 |work=Times of India|date=17 July 2019}}</ref> ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ [[ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱗-ᱟᱹᱣᱤᱡ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ [[ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱟᱭᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱒᱐᱑᱙ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱟᱹᱞᱤ ᱒᱐᱒᱓ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱦᱚᱸᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
om0oeg6clfcru6m3jzra7pty7cvo8x8
175992
175991
2025-07-05T12:52:16Z
Maina Tudu
88
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
175992
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox officeholder
| name = ᱵᱤᱥᱣᱚᱵᱷᱩᱥᱚᱱ ᱦᱚᱨᱤᱪᱚᱱᱫᱚᱱ
| image = The Governor of Andhra Pradesh, Shri Biswabhusan Harichandan.jpg
| image_size =
| alt =
| caption = ᱦᱚᱨᱤᱪᱚᱱᱫᱚᱱ ᱒᱐᱑᱙ ᱨᱮ
| office = ᱗-ᱟᱹᱱᱤᱡ [[Governors of Chhattisgarh|ᱪᱚᱱᱰᱤᱜᱚᱰ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ]]
| 1blankname1 = [[Chief Minister of Chhattisgarh|ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ]]
| 1namedata1 = [[ᱵᱷᱩᱯᱮᱥ ᱵᱟᱜᱷᱮᱞ]]<br />[[ᱵᱤᱥᱱᱩ ᱫᱮᱣ ᱥᱟᱭ]]
| predecessor1 = [[ᱚᱱᱩᱥᱩᱭᱟ ᱩᱭᱠᱤ]]
| term_start1 = ᱒᱓ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱓<ref>{{citation |title= Harichandan to swear-in on February 23|url=https://en.lalluram.com/biswabhusan-harichandan-to-take-oath-as-cgrahs-new-governor-on-23rd-feb/ |work=[[ᱞᱟᱞᱩᱨᱟᱢ ᱤᱝᱞᱤᱥ]] |date=19 February 2023 }}</ref>
| termend1 = ᱒᱙ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱒᱔
|successor1 = [[ᱨᱟᱢᱮᱱ ᱫᱮᱠᱟ]]
| office2 = ᱒᱑-ᱟᱹᱱᱤᱡ [[List of governors of Andhra Pradesh|ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ]]
| 2blankname2 = [[Chief Minister of Andhra Pradesh|ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ]]
| 2namedata2 = [[ᱭ. ᱮᱥ. ᱡᱚᱜᱚᱱᱢᱳᱦᱚᱱ ᱨᱮᱰᱰᱤ]]
| predecessor2 = [[ᱤ. ᱮᱥ. ᱮᱞ. ᱱᱚᱨᱚᱥᱤᱢᱦᱚᱱ]]
| successor2 = [[ᱥᱟᱭᱮᱫᱽ ᱚᱵᱽᱫᱩᱞ ᱱᱟᱡᱤᱨ]]
| term_start2 = ᱒᱔ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱒᱐᱑᱙
| term_end2 = ᱒᱒ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱒᱓
| office3 = [[Member of Legislative Assembly (India)|ᱥᱚᱦᱮᱫ]] [[ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱞᱮᱡᱤᱥᱞᱮᱴᱤᱵᱽ ᱟᱥᱮᱢᱵᱽᱞᱤ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ
| constituency3 = [[Bhubaneswar Central (Vidhan Sabha Constituency)|ᱵᱷᱩᱵᱽᱱᱮᱥᱚᱨ ᱥᱮᱱᱴᱨᱟᱞ]]
| term_start3 = ᱑᱙᱙᱗
| term_end3 = ᱒᱐᱐᱙
| constituency4 = [[Chilika (Odisha Vidhan Sabha constituency)|ᱪᱤᱞᱤᱠᱟ]]
| term_start4 = ᱑᱙᱙᱐
| term_end4 = ᱑᱙᱙᱕
| constituency5 = [[Chilika (Odisha Vidhan Sabha constituency)|ᱪᱤᱞᱤᱠᱟ]]
| term_start5 = ᱑᱙᱗᱗
| term_end5 = ᱑᱙᱘᱐
| birth_date = {{birth date and age|df=yes|1934|08|03}}
| birth_place =
| death_date =
| death_place =
| birth_name =
| nationality = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ
| party = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ]]
| spouse = ᱥᱩᱯᱨᱚᱵᱷᱟ ᱦᱚᱨᱤᱪᱚᱱᱫᱚᱱ
| children = [[ᱯᱨᱤᱛᱷᱵᱤᱨᱟᱡᱽ ᱦᱚᱨᱤᱪᱚᱱᱫᱚᱱ]] (ᱦᱚᱯᱚᱱ)
| parents =
| residence =
| alma_mater =
| occupation = {{hlist|ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ|ᱩᱠᱤᱞ|ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ}}
| profession =
| cabinet =
| committees =
| office5 = Cabinet Minister of Law, Revenue and Fisheries<br>[[ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ]]
| term5 = ᱒᱐᱐᱔–᱒᱐᱐᱙
| signature =
| signature_alt =
| website =
| footnotes =
| awards = [[ᱠᱚᱲᱤᱝᱜᱚ ᱨᱚᱛᱱᱚ ᱟᱣᱟᱨᱰ]], ᱒᱐᱒᱑
}}
'''ᱵᱤᱥᱣᱚᱵᱷᱩᱥᱚᱱ ᱦᱚᱨᱤᱪᱚᱱᱫᱚᱱ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱓ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱑᱙᱓᱔) <ref>{{cite news |title=BJP veteran Harichandan named Andhra governor |url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/vijayawada/bjp-veteran-harichandan-named-andhra-governor/articleshow/70251551.cms |access-date=17 July 2019 |work=Times of India|date=17 July 2019}}</ref> ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ [[ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱗-ᱟᱹᱣᱤᱡ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ [[ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱟᱭᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱒᱐᱑᱙ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱟᱹᱞᱤ ᱒᱐᱒᱓ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱦᱚᱸᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{commons category}}
{{s-start}}
{{s-off}}
{{s-bef|before=[[E. S. L. Narasimhan]]}}
{{s-ttl|title=[[List of Governors of Andhra Pradesh|Governor of Andhra Pradesh]]|years=24 July 2019 – 22 February 2023}}
{{s-aft|after=[[Syed Abdul Nazeer]]}}
|-
{{s-end}}
{{Bharatiya Janata Party}}
kqof0cevh6oqalrnaz5anz08xuot3dm
ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ
14
32266
175993
2025-07-05T13:03:37Z
MT731
2184
"[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ]]" ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
175993
wikitext
text/x-wiki
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ]]
ox8gkjnpyzahma0uoj3jusxu3fv2y6c
ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ
14
32267
175994
2025-07-05T13:08:19Z
MT731
2184
"[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ|ᱥᱤᱧᱚᱛ]] [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱠᱚ|ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱠᱚ]]" ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
175994
wikitext
text/x-wiki
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ|ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱠᱚ|ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱠᱚ]]
tacgoai9l1tdblx61ww1ofzkv073ciz
ᱛᱷᱚᱠ:ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ
14
32268
175995
2025-07-05T13:17:21Z
MT731
2184
"{{container category}} {{commonscat|ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱚ}} [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱠᱚ| ]] [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱚ|*ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱠᱚ]] [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱠᱚ| ]]" ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
175995
wikitext
text/x-wiki
{{container category}}
{{commonscat|ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱚ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱠᱚ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱚ|*ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱠᱚ| ]]
5evihjg660tb85tk1zgw1g6fof6n1co
ᱛᱷᱚᱠ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ
15
32269
175996
2025-07-05T13:19:28Z
MT731
2184
Created blank page
175996
wikitext
text/x-wiki
phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1
ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fiona Romeo
2
32270
175998
2025-07-05T13:22:25Z
Civvì
4066
Civvì ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱡ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Fiona Romeo]] ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱫᱚ [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Olitun]] ᱧᱤᱛᱩᱢᱨᱮ ᱩᱪᱟᱹᱲ ᱠᱮᱫᱼᱟᱭ: Automatically moved page while renaming the user "[[Special:CentralAuth/Fiona Romeo|Fiona Romeo]]" to "[[Special:CentralAuth/Olitun|Olitun]]"
175998
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Olitun]]
meghdtg567ggwb8f04kqc006cskxnmk
ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱠᱚ
14
32271
175999
2025-07-05T13:29:20Z
MT731
2184
"{{Cat main|ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱠᱚ}} {{Commons category}} [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱠᱚ|ᱥᱤᱧᱚᱛ]] [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱠᱚ|ᱥᱤᱧᱚᱛ]] [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ]] ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
175999
wikitext
text/x-wiki
{{Cat main|ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱠᱚ}}
{{Commons category}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱠᱚ|ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱠᱚ|ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱱᱟᱜᱟᱢ]]
peurtsgml4dy6hxthbc6rp13l5v02pq
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱱᱚᱛ
10
32272
176019
2025-07-06T00:48:02Z
MT731
2184
MT731 ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱡ [[ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱱᱚᱛ]] ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱫᱚ [[ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]] ᱧᱤᱛᱩᱢᱨᱮ ᱩᱪᱟᱹᱲ ᱠᱮᱫᱼᱟᱭ
176019
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱡᱟᱢᱛᱟᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
rw7i72evciq7r1hkhy5kr071sesm4sb
ᱛᱷᱚᱠ:ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ
14
32273
176040
2025-07-06T10:56:41Z
MT731
2184
"[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱚ]] [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ]] [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]] [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱩᱱᱫᱚᱨᱜᱚᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱥᱩᱜ..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
176040
wikitext
text/x-wiki
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱩᱱᱫᱚᱨᱜᱚᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱥᱩᱜᱩᱰᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱹᱨᱟᱹᱭᱠᱮᱞᱟ ᱠᱷᱚᱨᱥᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱮᱱᱫᱩᱡᱷᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
t5ahcnzvwrzct6ua9asekcbfqil63vd
ᱛᱷᱚᱠ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ:ᱪᱚᱠᱨᱚᱫᱷᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ
15
32274
176048
2025-07-06T11:43:07Z
MT731
2184
Created blank page
176048
wikitext
text/x-wiki
phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1
ᱛᱷᱚᱠ:ᱟᱫᱽᱨᱟ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ
14
32275
176054
2025-07-06T11:55:32Z
MT731
2184
"[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱚ]] [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ]] [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]] [[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]" ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
176054
wikitext
text/x-wiki
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱥᱟᱜᱟᱲᱚᱢ]]
3iqgemdl17296o0n65lrcz5ur58x3vt