Wikipedia
scwiki
https://sc.wikipedia.org/wiki/P%C3%A0gina_printzipale
MediaWiki 1.45.0-wmf.8
first-letter
Media
Ispetziale
Cuntierra
Usuàriu
Cuntierra usuàriu
Wikipedia
Cuntierra Wikipedia
File
Cuntierra file
MediaWiki
Cuntierra MediaWiki
Template
Cuntierra template
Agiudu
Cuntierra agiudu
Categoria
Cuntierra categoria
TimedText
TimedText talk
Module
Module talk
Event
Event talk
Bachisio Bandinu
0
2073
186791
159118
2025-07-03T10:37:19Z
SamSard
25038
186791
wikitext
text/x-wiki
{{variant|NUG}}
[[File:Bandinu.jpg|thumb|Bachisio Bandinu]]
'''Bachis Bandinu''' ([[Vitzi]] [[1939]] - ) este unu antropologu, giornalista e publitzista sardu.
==Biografia==
Istudiosu de cultura populare dae su [[1972]], animat in manera originale sa kistione supra de s'identidade ponèndesi in sa prospettiva de su diàlogu intre antropologia e iskièntzias sotziales.
In su [[1976]] iscrivet, cun G. Barbiellini Amidi, su sàziu ''Il Re è un feticcio'', ube analizat su rapportu intre su mundu traditzionale de su pastoriu e sa tzivilitade de sos consumos. In su 1980 iscrivet ''Costa Smeralda'', un'àtteru cuntributu a s'anàlisi de su rapportu traditzione/innovatzione. In su [[1993]] binket su prèmiu Funtana Elighes e in su [[1999]] lu fakent direttore de "L'Unione sarda". Est presidente de sa "Fondazione Sardinia".
Unos cantos traballos suos sunt de cussiderare unu contributu mannu pro sa lettura de s'istòria cuntemporànea de [[Sardigna]].
====Unas cantas òperas:====
*''Costa Smeralda. Come nasce una favola turistica'', Rizzoli, [[Milanu]], 1980.
*''Un sardismo da inventare, in Le ragioni dell'utopia. Omaggio a Michelangelo Pira'', pp. 121-139, [[Milanu]], 1984.
*''Narciso in Vacanza'', Am&D, [[Casteddu]], 1994.
*''Il cavallo. Memorie, sogno, storia'', 1995.
*''Lettera a un giovane Sardo'', La Torre, [[Casteddu]], 1996.
*''Gennargentu, la città invisibile'', in [[L'Unione Sarda]] del 18.1.1997.
*''Olbia città multietnica'', (cun G. Murineddu e E. Tognotti), AM&D, [[Casteddu]], 1997.
*''Visiones. I sogni dei pastori'', AM&D, [[Casteddu]], 1998.
*''Ballos'', Frorias, [[Casteddu]], 2000.
*''Mario De Biasi. Viaggio dentro l'isola'', (cun Alfonso Gatto e Giuseppe Dessì), Ilisso, 2002.
*''Il re è un feticcio'', Ilisso, [[Nùgoro]], 2003.
*''Identità, cultura, scuola'', (cun Placido Cherchi e Michele Pinna), Domus de Janas, 2003.
*''La maschera, la donna, lo specchio'', Spirali, 2004.
*''Raffaello Sanzio e Sandro Trotti'', Spirali, 2006.
*''Pastoralismo in Sardegna'', Zonza Editori, 2006.
*''Il quinto moro. Soru e il sorismo'', (cun Salvatore Cubeddu), Domus de Janas, 2007.
*''Lingua sarda e liturgia'', (cun Antonio Pinna e Raimondo Turtas), Domus de Janas, 2008.
*''Pro s'indipendentzia'', il Maestrale, 2010.
{{Controllu de autoridade}}
[[Categoria:Biografias|Bandinu, Bachisio]]
[[Categoria:Sardos|Bandinu, Bachisio]]
[[Categoria:Literadura sarda|Bandinu, Bachisio]]
9shfzc9r3ooori59ngx78a2prkagszq
186792
186791
2025-07-03T10:40:44Z
SamSard
25038
/* Unas cantas òperas: */
186792
wikitext
text/x-wiki
{{variant|NUG}}
[[File:Bandinu.jpg|thumb|Bachisio Bandinu]]
'''Bachis Bandinu''' ([[Vitzi]] [[1939]] - ) este unu antropologu, giornalista e publitzista sardu.
==Biografia==
Istudiosu de cultura populare dae su [[1972]], animat in manera originale sa kistione supra de s'identidade ponèndesi in sa prospettiva de su diàlogu intre antropologia e iskièntzias sotziales.
In su [[1976]] iscrivet, cun G. Barbiellini Amidi, su sàziu ''Il Re è un feticcio'', ube analizat su rapportu intre su mundu traditzionale de su pastoriu e sa tzivilitade de sos consumos. In su 1980 iscrivet ''Costa Smeralda'', un'àtteru cuntributu a s'anàlisi de su rapportu traditzione/innovatzione. In su [[1993]] binket su prèmiu Funtana Elighes e in su [[1999]] lu fakent direttore de "L'Unione sarda". Est presidente de sa "Fondazione Sardinia".
Unos cantos traballos suos sunt de cussiderare unu contributu mannu pro sa lettura de s'istòria cuntemporànea de [[Sardigna]].
====Unas cantas òperas:====
*''Costa Smeralda. Come nasce una favola turistica'', Rizzoli, [[Milanu]], 1980.
*''Un sardismo da inventare, in Le ragioni dell'utopia. Omaggio a Michelangelo Pira'', pp. 121-139, [[Milanu]], 1984.
*''Narciso in Vacanza'', Am&D, [[Casteddu]], 1994.
*''Il cavallo. Memorie, sogno, storia'', 1995.
*''Lettera a un giovane Sardo'', La Torre, [[Casteddu]], 1996.
*''Gennargentu, la città invisibile'', in [[L'Unione Sarda]] del 18.1.1997.
*''Olbia città multietnica'', (cun G. Murineddu e E. Tognotti), AM&D, [[Casteddu]], 1997.
*''Visiones. I sogni dei pastori'', AM&D, [[Casteddu]], 1998.
*''Ballos'', Frorias, [[Casteddu]], 2000.
*''Mario De Biasi. Viaggio dentro l'isola'', (cun Alfonso Gatto e Giuseppe Dessì), Ilisso, 2002.
*''Il re è un feticcio'', Ilisso, [[Nùgoro]], 2003.
*''Identità, cultura, scuola'', (cun Placido Cherchi e Michele Pinna), Domus de Janas, 2003.
*''La maschera, la donna, lo specchio'', Spirali, 2004.
*''Raffaello Sanzio e Sandro Trotti'', Spirali, 2006.
*''Pastoralismo in Sardegna'', Zonza Editori, 2006.
*''Il quinto moro. Soru e il sorismo'', (cun Salvatore Cubeddu), Domus de Janas, 2007.
*''Lingua sarda e liturgia'', (cun Antonio Pinna e Raimondo Turtas), Domus de Janas, 2008.
*''Pro s'indipendentzia'', il Maestrale, 2010.
*Nois No Ischiamus, Nosu No Isciemus, No Sapìami. Limba, Turismu, Indústria, Basis Militaris, Ambiente. collana Libristante, Il Maestrale, 2016, ISBN 9788864291680.
{{Controllu de autoridade}}
[[Categoria:Biografias|Bandinu, Bachisio]]
[[Categoria:Sardos|Bandinu, Bachisio]]
[[Categoria:Literadura sarda|Bandinu, Bachisio]]
cd4vgca36hur0f9dyl7i4052k0gdnxh
Zubin Mehta
0
8371
186795
185325
2025-07-03T10:52:45Z
SamSard
25038
186795
wikitext
text/x-wiki
[[File:Zubin Mehta 2007.jpg|thumb|Zubin Mehta in su 2007]]
{{Variant|LOG}}
{{Bio
|Nòmene = Zubin
|Sambenàdu = Mehta
|Sesso = M
|LoguNascita = Bombay
|LoguNascitaAlt =
|DieMeseNascita = 29 de abrile
|AnnuNascita = [[1936]]
|LoguMorte =
|DieMeseMorte =
|AnnuMorte =
|PreFaìna =
|Faìna = direttore de orchestra
|Epoca =
|Epoca2 =
|Faìna2 = musicista
|Faìna3 =
|FaìnaAltre =
|Natzionalidade = indianu
}}
[[Categoria:Direttores de orchestra|Mehta, Zubin]]
[[Categoria:Musicistas indianos|Mehta, Zubin]]
[[Categoria:Opera|Mehta, Zubin]]
[[Categoria:Zoroastrianos|Mehta, Zubin]]
7gcuqra7p2176rrqhv2vi7ymi4pmpmp
Josef Stalin
0
10902
186797
180060
2025-07-03T11:04:59Z
SamSard
25038
186797
wikitext
text/x-wiki
'''Josef Stalin''', seudònimu de '''Ioseb Jughashvili''' (21 de nadale [[1879]] - 05 de martzu [[1953]]) fiat istadu capu de istadu de s'Unione de sas Repubricas Sotzialistas Sovieticas de su 1924 fintze su 1952, segretàriu zenerale de su Partidu Comunista de S'Unione Sovietiga in sos matessi annus. Fiat de nassionalidade [[Georgia|zeorziana]].
Sa polìtiga sua fiat basada in sos printzìpios de s’ideolozia Marxista-Leninista, is politigas chi at caraterizau su tempus suos e sas detzisiones suas sunt anemonadas de sos istoricos cumente [[Stalinismu]].
In tempus de su rezìmene suo, Stalin e sos cullaboradores suos fiant istados apuntzados de crimines e destrassos chi ant portadu a miliones de mortes, argumentos chi sunt fintze oe chistionadus intra 'e sos istoricos e politicos.
Stalin est cussideradu finas s’architetu printzipale de sa bintòria soviètiga subra de su nazismu e su fascismu in sa [[segunda gherra mundiale]].
[[Categoria:Ditadores]]
hzlhi3yllkjvyqea8aop9i5exa6egsv
Gavinu 'e Ledda
0
11120
186790
134640
2025-07-03T10:32:34Z
SamSard
25038
186790
wikitext
text/x-wiki
{{Variant|LOG}}{{Bio
|Nòmene = Gavinu
|Sambenàdu = 'e Ledda
|Sesso = M
|LoguNascita = Siligo
|LoguNascitaAlt =
|DieMeseNascita = 30 nadale
|AnnuNascita = [[1938]]
|DieMeseMorte =
|AnnuMorte =
|PreFaìna =
|Faìna = iscritore
|Epoca =
|Epoca2 =
|Faìna2 = glottologo
|Faìna3 =
|FaìnaAltre =
|Natzionalidade = sardu
}}
Est s'autore de su [[romanzu]] autobiograficu [[Padre padrone]], bessidu in italianu in su [[1975]]
== Bibliografia ==
*''Bonniers författarlexikon över utländsk litteratur'', 2002
*Ernesto Ferrero, ''Il servo pastore all’Università'', "La Stampa", 6 de làmpadas 1975;
*Tullio De Mauro, ''Due libri all’interno del linguaggio'', «L’Ora», 6 de làmpadas 1975;
*Maria Schäfer: ''Studien zur modernen sardischen Literatur. Die Menschen- und Landschaftsdarstellung bei Grazia Deledda, Salvatore Satta, Giuseppe Dessi und Gavino Ledda''. Dissertation, Universität Saarbrücken 1986.
[[Categoria:Sardos]]
[[Categoria:Iscrittores italianos]]
[[Categoria: Glottologos]]
6gg2id31wrkurns1xp682deq3v6eak4
Elisha Cuthbert
0
16469
186789
186113
2025-07-03T10:31:49Z
SamSard
25038
186789
wikitext
text/x-wiki
[[File:Elisha Cuthbert in 2009.jpg|thumb|240px|right|Cuthbert in 2009]]
{{Bio
|Nòmene = Elisha
|Sambenàdu = Cuthbert
|Sesso = F
|LoguNascita = Calgary
|LoguNascitaAlt = [[Alberta]]
|DieMeseNascita = 30 de nuvembre
|AnnuNascita = [[1982]]
|LoguMorte =
|DieMeseMorte =
|AnnuMorte =
|PreFaìna =
|Faìna = atora
|Epoca =
|Epoca2 =
|Faìna2 =
|Faìna3 =
|FaìnaAltre =
|Natzionalidade = Canadesa
}}
[[Categoria:Attores|Cuthbert, Elisha]]
q3zv3jbigryg1tim061hgjkb3sv0xtt
Saul Bellow
0
17732
186796
160742
2025-07-03T10:54:35Z
SamSard
25038
186796
wikitext
text/x-wiki
{{Bio
|Nòmene = Saul
|Sambenàdu = Bellow
|Sesso = M
|LoguNascita = Lachine
|LoguNascitaAlt =
|DieMeseNascita = 28 de lampadas
|AnnuNascita = [[1915]]
|LoguMorte = Brookline
|DieMeseMorte = 5 de Abrile
|AnnuMorte = [[2005]]
|PreFaìna =
|Faìna = iscrittore
|Epoca =
|Epoca2 =
|FaìnaAltre =
|Natzionalidade = canadesu-americanu
}}
[[File:Saul Bellow.jpg|thumb|Saul Bellow]]
At rezidu su [[premiu Nobel]] pro sa [[literadura]] in su [[1976]].
[[Categoria:Canadesos|Bellow, Saul]]
[[Categoria:Naturalizzados americanos|Bellow, Saul]]
[[Categoria:Iscrittores|Bellow, Saul]]
[[Categoria:Ebreos americanos|Bellow, Saul]]
[[Categoria:Premiados cun su Nobel|Bellow, Saul]]
kozlwc323p147r7ljqp4pfj12krbklc
Gallagher
0
20521
186793
169888
2025-07-03T10:47:40Z
SamSard
25038
186793
wikitext
text/x-wiki
{{s}}
[[File:GallagherRetouched.jpg|thumb|Gallagher in su [[2007]]]]
'''Leo Anthony Gallagher, Jr.''' ([[Fort Bragg]], [[North Carolina]], 24 de [[trìulas]], [[1946]]-11 de [[Santandria]] [[2022]]) est unu [[còmicu]] e [[attore]] [[USA|americanu]].
[[Categoria:Biografias]]
[[Categoria:Attores]]
[[Categoria:Americanos (USA)]]
3lh4s29836f800wjnrfr8a07ydl52kz
186794
186793
2025-07-03T10:47:57Z
SamSard
25038
186794
wikitext
text/x-wiki
{{s}}
[[File:GallagherRetouched.jpg|thumb|Gallagher in su [[2007]]]]
'''Leo Anthony Gallagher, Jr.''' ([[Fort Bragg]], [[North Carolina]], 24 de [[trìulas]], [[1946]]-11 de [[Santandria]] [[2022]]) est istadu unu [[còmicu]] e [[atore]] [[USA|americanu]].
[[Categoria:Biografias]]
[[Categoria:Attores]]
[[Categoria:Americanos (USA)]]
njhijj88id6vdw27ecwo8fhi06s23v5
Iorgia
0
22668
186788
186777
2025-07-02T16:37:31Z
Babbai
27357
186788
wikitext
text/x-wiki
{{NUG}}
Iorgia [i̯oɾˈ ɣia] est sa voltatura sarda dessu lumen femininu latinu "Georgia".
In hoce listra de persones cin su lumen.
== Artes et intratennida ==
* Giorgia (cantante) , cantora italiana, nascida iorgia ''Todrani''
* Giorgia Fumanti, cantora de pop operaticu canadesu-italianu
* Giorgia Gueglio, cantora italiana
* Giorgia Moll, atritia italiana
* Giorgia Palmas, personalidade televisiva italiana
* Giorgia Surina, personalidade televisiva italiana
* Giorgia Whigham, atritia americana
* Giorgia Würth, atritia helvetica-italiana
== Deportistas ==
* Giorgia Apollonio, iocadora dessu carlingu
* [[Giorgia Benecchi]], saltiadora italiana cin 'su bertice
* Giorgia Bronzini, curridora cin 'su viluçipe italiana
* Giorgia Carrossa, patinadora de figura italiana
* Giorgia Motta, fubalista italiana
* Giorgia Villa, zymnasta artistica italiana
== Atera zente ==
* Giorgia Meloni, politica italiana
== Ponpia·ce puru ==
* ''Giorgia'' (moth) , zenia de vola-vola
id2frnk8ddqhzrttpryqmlriygtud81
Kneecap (canta)
0
23012
186787
186111
2025-07-02T13:30:42Z
SamSard
25038
186787
wikitext
text/x-wiki
{{Artista musicale|Background=group_or_band|Name=Kneecap|image=Kneecap band logo, circa 2024.png|image_size=|Origin=[[Belfast]], [[Irlanda de su Norte]]|Genre=[[Hip hop]],[[Rap]], [[Musica Pulitica]]|Years_active=2017– oi|Label=[[Heavenly Recordings]]|Current_members=* Mo Chara (Liam Óg Ó hAnnaidh)
* Móglaí Bap (Naoise Ó Caireallain)
* DJ Próvaí (J.J. Ó Dochartaigh)|website=[https://www.kneecap.ie/ kneecap.ie]}}
'''Kneecap''' funt unu trio hip hop irlandesu de [[Belfast]], in s'[[Irlanda de su Norte]], cumpostu de Mo Chara, Móglaí Bap e DJ Próvaí,<ref>{{Tzita web|url=https://www.dailyedge.ie/who-are-kneecap-everything-you-need-to-know-about-the-irish-rappers-who-got-in-trouble-on-bbc-news-4523426-Mar2019/|tìtulu=Who are KNEECAP? Everything you need to know about the Irish rappers in trouble with both BBC and RTÉ|sambenadu=Earley|nùmene=Kelly|situ=[[The Daily Edge]]|limba=en|atzessu=2020-09-07}}</ref><ref>{{Tzita noas|limba=en-US|nùmene=Una|sambenadu=Mullally|url=https://www.nytimes.com/2022/03/16/arts/music/kneecap-irish-rap-celtic-revival.html|tìtulu=A Celtic Revival, in Hip-Hop and More|publicatzione=[[The New York Times]]|data=2022-03-16|atzessu=2023-12-09}}</ref> is nominis de iscena de Liam Óg Ó hAnnaidh, Naoise Ó Cairealláin e J.J. Ó Dochartaigh, rispetivamente.<ref>{{Tzita noas|limba=en-UK|nùmene=Adam|sambenadu=Kula|url=https://www.newsletter.co.uk/news/people/kneecap-who-are-belfasts-republican-irish-language-rap-trio-and-why-are-they-labelled-controversial-a-breakdown-of-the-groups-background-lyrics-and-antics-4492735|tìtulu=Kneecap: Who are Belfast's republican Irish language rap trio and why are they labelled controversial? A breakdown of the group's background, lyrics and antics|publicatzione=[[News Letter]]|data=2024-01-27|atzessu=2024-11-23}}</ref> Cantant in unu mesculu de [[Limba inglesa|Inglesu]] e irlandesu, e sas lìteras insoru a s'ispissu cuntenint temas repubbricanus irlandesus. Su primu sìngulu insoru "C.E.A.R.T.A". (Irlandesus po is "Derétus") est istadu publicadu in su 2017, sighidu dee su primu album ''3CAG'', in su 2018.<ref>{{Tzita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=VNDAC2NQp_k|tìtulu=3CAG YouTube|sambenadu=|nùmene=|data=|atzessu=}}</ref> Su segundu discu Fine Art est istadu publicadu in su 2024, e una pelicula biogràfica subra de su grupu est istada publicada a pustis de su matessi annu.<ref>{{Tzita noas|limba=en-GB|url=https://www.belfasttelegraph.co.uk/entertainment/film-tv/kneecap-movie-trailer-released-ahead-of-uk-premiere-in-london/a1231706384.html|tìtulu=Kneecap movie trailer released ahead of UK premiere in London|publicatzione=[[Belfast Telegraph]]|data=2024-06-06|atzessu=2024-06-18}}</ref>
rnn09to5lxkknsbj7v4ozoowb34srd1