وڪيپيڊيا sdwiki https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%8F%DA%A9_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%88 MediaWiki 1.45.0-wmf.7 first-letter ذريعات خاص بحث واپرائيندڙ واپرائيندڙ بحث وڪيپيڊيا وڪيپيڊيا بحث فائل فائل بحث ذريعات وڪي ذريعات وڪي بحث سانچو سانچو بحث مدد مدد بحث زمرو زمرو بحث باب باب بحث TimedText TimedText talk ماڊيول ماڊيول بحث Event Event talk 0 2967 320724 293874 2025-06-28T03:02:53Z Ibne maryam 17680 320724 wikitext text/x-wiki {{infobox | bodyclass = vcard | bodystyle = background: #F4F0EC; border: 2px solid #F0F8FF; | abovestyle = background-color:#233632;font-size:100%; | above = <span style="color:#F4F0EC">ابوبڪر</span> | image = [[عڪس:Abu bakr.png|200px|center]] | headerstyle = background-color:#233632; | header2 = <span style="color:#F4F0EC">خلافت راشده</span> <br /> [[عڪس:Abubakr'sreign.png|226px|center|]] | labelstyle = white-space:nowrap; background: transparent; border: none; | header3 = <span style="color:#F4F0EC">خلافت رسول<br /></span> |label4= پورو نالو |data4= ابوبڪر <br /> (أبو بڪر الصديق) |label5= عھد |data5= 8 جون 632ع – 23 آگسٽ 634ع |label6= پيدائش |data6= 573ء <br />[[مڪو|مڪو معظم]]، [[جزيرو نما عرب|عرب]] |label7= مقام پيدائش |data7=[[مڪو|مڪو معظم]]، [[جزيرو نما عرب|عرب]] |label8= وفات |data8= {{death date and age|634|8|23|573|2|1|df=yes}} |label9= مقام وفات |data9= [[مدینو|مدينو منور]]، [[جزيرو نما عرب|عرب]] |label10= جاء تدفين |data10= بجانب قبر رسول {{درود}} [[مسجد نبوي]]، [[مدينو منور]] |label11= پيشرو |data11= - |label12= جانشين |data12= [[عمر ابن الخطاب|عمر بن خطاب]] {{رض مذ}} |label13= والد |data13= [[عثمان ابو قحافه]] |label14= والده |data14= [[سلميٰ ام الخير]] |label15= ڀائر |data15= ۔ معتق<br />۔ عتيق <br />۔ قحافه بن عثمان |label16= ڀينرون |data16= ۔ فردا <br />۔ قريبا <br />۔ ام عامر |label17= شريڪ حيات |data17= ۔ [[قتيله بنت عبد العزٰي]] (مطلقہ)<br />۔ [[ام رومان بنت عامر]]<br />۔ [[اسماء بنت عميس]]<br />۔ [[حبيبه بنت خارجه]] |label18= پُٽَ |data18= ۔ [[عبدالله بن ابي بڪر]]<br />۔ [[عبد الرحمٰن بن ابي بڪر]]<br />۔ [[محمد بن ابي بڪر]] |label19= ڌيئرون |data19= ۔ [[اسماء بنت ابي بڪر]]<br />۔ [[عائشه بنت ابي بڪر]]<br />۔ [[ام ڪلثوم بنت ابي بڪر]] |label20= خلف |data20= [[صديقي]] |label21= ٻيا لَقَب |data21= <small>۔ '''الصدِّيق '''<br />۔ '''رفيق قبر'''<br />۔ '''يارِ غار'''<br />۔ '''شيخ اڪبر'''<br />۔ '''عتيق''' |data22= <div class="hlist" style="font-family:Palatino Linotype; font-weight:bold; font-size: 120%;"> }} {{ابوبڪر}} [[فائل:Rashidun_Caliph_Abu_Bakr_as-Șiddīq_(Abdullah_ibn_Abi_Quhafa)_-_أبو_بكر_الصديق_عبد_الله_بن_عثمان_التيمي_القرشي_أول_الخلفاء_الراشدين.svg|150px|thumb|ابوبڪر]] {{مبسس4}}آفتاب رسالت {{درود}} جي درخشنده ستارن مان سڀ کان روشن نالو يار غار رسالت، پاسدار خلافت، تاجدار امامت، افضل بشر بعد الانبياء حضرت ابوبڪر صديق جو آھي جن کي امت مسلمہ جو سڀ کان افضل امتي چيو ويو آھي. بالغ مردن مان پاڻ سڀ کان پھريان حلقو بگوش اسلام ٿيا. پاڻ جن جي صاحب زادي حضرت عائشہ صديقہ کي رسول الله {{درود}} جي سڀ کان محبوب زوجہ هئڻ جو شرف حاصل ٿيو. اسلام جو پهريون خليفو ۽ [[محمد]] جن جو پهريون جانشين چونڊيو ويو. سڄي عمر محمد جو ساٿي رهيو. سندس اصل نالو عبدالله هو. ابو بڪر سندس ڪنيت هئي. صديق لقب هئس. پاڻ عمر ۾ محمد کان ٻه سال ننڍو هو. پاڻ پنهنجي عهد ۾ ڪيترن ئي فتنن جو خاتمو ڪيو. [[عراق]] ۽ [[شام]] سندن ئي خلافت ۾ فتح ٿيا. سلام- جو پهريون خليفو، مردن مان سڀ کان اڳ -اسلام- قبول ڪندڙ، نبي اڪرم صلي -الله- عليه وسلم جو يارِ غار ۽ سچو ساٿي، حضرت ابوبڪر صديق رضي -الله- تعاليٰ عنه هجرت کان 50 سال اڳ، مڪي شريف ۾ ’بنو -تميم-‘ قبيلي ۾، 572ع ۾ پيدا ٿيو. سندس پيءُ جو نالو عثمان -بن- عامر هو، جيڪو پنهنجي نالي کان وڌيڪ، پنهنجي ڪُنيت ’ابوقحافه‘ سان مشهور هو. سندس والده جو نالو سلميٰ بنت صخر هو ۽ سندس ڪنيت ’اُم الخير‘ ’قريش‘ جي هڪ شاخ هو. عثمان -بن- عامر ’ابوقحافه‘، کي ڪو -ٻار- نه بچندو هو، -ان- ڪري هن -باس- باسي ته هاڻي جيڪو -ٻار- پيدا ٿيندو، تنهن جو نالو ’عبدالڪعبه‘ رکيو ويندو. -ان- کان پوءِ حضرت -ابوبڪر صديق رضه- جي ولادت ٿي ته -باس- موجب سندس نالو ’عبدالڪعبه‘ رکيو ويو. سندس -بچي- وڃڻ ڪري، کيس ’عتيق‘ پڻ سڏيندا هئا. عتيق جي معنيٰ ’بچيل‘، ’آزاد‘، ’سهڻو‘، ۽ ’ڀلو‘ وغيره آهي. پاڻ ننڍي هوندي کان ئي نيڪ ۽ سعادت مند هو. ڪوڙ ڪين ڳالهائيندو هو. جوانيءَ ۾ تجارت شروع ڪيائين. پاڻ قريش جو سردار، مدبر ۽ مشهور مالدار شمار ڪيو ويندو هو. قريشين، پنهنجي قبيلي جي هر شاخ کي هڪ مخصوص شعبو ڏنو هو، بنو تميمه قبيلي کي خون بها ۽ ڏنڊ جون رقمون وصول ڪرڻ جو ڪم سونپيل هو. حضرت ابوبڪر جيڪو به ڏوهه ڏنڊ ڪنهن تي رکندو هو، قريش اهو ڀري ڏيندا هئا، ڪنهن ٻئي جي فيصلي تي عمل نه ڪندا هئا. سندس عدل ۽ انصاف -ان- وقت به مشهور هو. 18 سالن جي عمر ۾ حضرت ابوبڪر، پاڻ سڳورن صلي -الله- عليه وسلم سان گڏ ڪپڙي جي تجارت سانگي شام جو سفر ڪيو. سفر دوران حضور صلي -الله- عليه وسلم -جن- هڪ وڻ هيٺان ويٺا. ابوبڪر رضه ڀرسان هڪ راهب جي مڙهيءَ ۾ لنگهي ويو ۽ کانئس ديني ڳالهيون پڇڻ لڳو. راهب کانئس پڇيو: ’وڻ هيٺان ڪير ويٺل آهي؟‘ ابوبڪر رضه کيس نبي اڪرم صلي -الله- عليه وسلم جي -باري- ۾ ٻڌايو. راهب قسم کڻي چيو ته: ’اهو نبي آهي، ڇو ته عيسيٰ عليه السلام کان پوءِ، اهوئي شخص، انهيءَ وڻ هيٺان ويٺو آهي.‘ اها ڳالهه حضرت -ابوبڪر صديق رضه- جي دل ۾ اهڙيءَ طرح ويهي وئي، جو 38 ورهين جي ڄمار ۾، جڏهن کين نبي اڪرم صلي -الله- عليه وسلم جي رسالت جي خبر پئي ته بنا دير -ان- جي تصديق ڪري، -ايمان- آندائون. -اسلام- قبول ڪرڻ کان پوءِ پاڻ سڳورن سندن نالو ’عبدالڪعبه‘ مان بدلائي، ’عبدالله‘ رکيو. روايتن مطابق مٿن ڪيترائي لقب پيا، جيئن: ’ابوبڪر‘، ’صديق‘، ’عتيق‘، ۽ ’اَواه‘ وغيره، پر ’ابوبڪر‘ لقب گهڻو مشهور ٿيو ۽ سچ ڳالهائو هجڻ ڪري، کين ’صديق‘ پڻ چوندا هئا. ڪن روايتن مطابق، حضرت ابوبڪر رضه، حضور صلي -الله- عليه وسلم -جن- جي هر ڳالهه جي بنا دير تصديق ڪندا هئا، تنهن ڪري مٿن ’صديق‘ جو لقب پيو. -ان- حوالي سان معراج واري واقعي جي سچائيءَ بابت پڻ حضرت ابوبڪر رضه سڀني کان اڳ شاهدي ڏني، تنهنڪري پاڻ سڳورن کين ’صديق‘ جو لقب ڏنو. ظهورِ -اسلام- کان پوءِ، حضرت -ابوبڪر صديق رضه- ئي اهو صحابي ۽ حضور صه -جن- جو سچو ساٿي هو، جنهن -اسلام- جي تبليغ ۾ سڀ کان پهريائين وڏيون وڏيون تڪليفون برداشت ڪيون. جيتوڻيڪ حضرت -ابوبڪر صديق رضه-، قريش جي هڪ مالدار ۽ خوشحال خاندان سان تعلق رکندو هو، پر -ايمان- آڻڻ کان پوءِ، هو قريشين لاءِ هڪ وڏو چئلينج بڻجي ويو. قريش هر حال ۾ سندس جرم (-اسلام- قبول ڪرڻ) معاف ڪرڻ لاءِ تيار نه هئا. هن مجاهد، قريشين جي پرواهه نه ڪندي، -اسلام- جي ترقيءَ ۽ ترويج لاءِ پنهنجون سموريون ڪوششون صرف ڪري ڇڏيون. خوشحال تاجر هجڻ ڪري حضرت -ابوبڪر صديق رضه- پنهنجي مال دولت کي -اسلام- جي ڦهلاءَ لاءِ صرف ڪري ڇڏيو. -اسلام- جي پهرئين -بانگي-، حضرت بلال حبشيءَ کي پڻ حضرت ابوبڪر رضه خريد ڪري، آزاد ڪيو هو. تبليغ -اسلام- جي ڏينهن ۾، حضور ڪريم صلي -الله- عليه وسلم ۽ سندن پيارا ساٿي، ڪافرن جي عتاب جو شڪار ٿي رهيا هئا. اهڙيءَ صورتحال ۾ نبي اڪرم صلي -الله- عليه وسلم ، 622ع ۾ حضرت ابوبڪر صديق سان گڏ، مڪي کان مديني ڏانهن هجرت ڪرڻ جو فيصلو ڪيو. مديني پهچڻ کان پوءِ، حضرت ابوبڪر پنهنجي -اهل- عيال کي پڻ مديني گهرايو. -ان- بعد حضرت ابوبڪر صديق، -جنگ- -بدر-، -جنگ- خندق، جنگِ احد، صلح حديبيه، فتح خيبر ۽ فتح مڪه جي موقعن تي، -اسلام- جي بچاءَ لاءِ قربانيون ڏنيون. مڪي جي فتح وقت حضرت ابوبڪر جي والد عثمان -بن- عامر ’ابوقحافه‘ پڻ -اسلام- قبول ڪيو. 11ھ/632ع ۾ حضور صلي -الله- عليه وسلم جي وفات بعد کين -اسلام- جو پهريون خليفو مقرر ڪيو ويو. سندن عهد خلافت جي واقعن ۾ اسامه -بن- زيد جي لشڪر جي روم روانگي، قرآن مجيد جي تدوين لاءِ ڪاميٽيءَ جي مقرري؛ شام ۽ عراق جي فتحن لاءِ لشڪرن جي روانگي ۽ يمامه، -بصره-، اجنادين ۽ مرج الصفر جون جنگيون قابلِ ذڪر آهن. پاڻ ٻه سال ٽي مهينا ۽ يارهن ڏينهن -اسلام- جا خليفا رهيا. سندن عهدِ خلافت ۾ -اسلام- جي -ترقي- ۽ ترويج ٿي ۽ مسلم دنيا ۾ -اسلام- جو ڦهلاءُ ٿيو. سندن حڪومت ۾ ڪيترائي ملڪ فتح ڪري، اتي -اسلام- نافذ ڪيو ويو. 13ھ/634ع ۾ سندن طبيعت ناساز ٿي پئي، 15 ڏينهن جي علالت بعد، 63 سالن جي عمر ۾، مغرب ۽ عشاءَ جي وچ واري وقت، 22 جمادي الثاني 13ھ/ 634ع تي لاڏاڻو ڪيائون. -اسلام- جي هن مرد مجاهد ۽ پهرئين اسلامي خليفي کي حضور صلي -الله- عليه وسلم جي مقبري جي ڀر ۾ سپرد خاڪ ڪيو ويو. <ref>[http://encyclopediasindhiana.org/article.php?Dflt=%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A8%DA%AA%D8%B1%20%D8%B5%D8%AF%D9%8A%D9%82%20%D8%B1%D8%B6%D9%87 ابوبڪر صديق رضه : (Sindhianaسنڌيانا)<!-- Bot generated title -->]</ref>22 جمادي الثاني جي رات 13ھ 633ع رحلت ڪيائين. ==پڻ ڏسندا== * [[محمد بن عبدالله]] * [[عمر]] * [[عثمان]] * [[علي]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== {{Wikiquote}} [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:عشره مبشره]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] [[زمرو:سابقون الاولون]] [[زمرو:اسلامي شخصيتون]] ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:شخصيتون]] [[زمرو:اسلامي شخصيتون]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] [[زمرو:صحابي]] [[عشره مبشره]] [[زمرو:سابقون الاولون]] [[زمرو:خلفاء راشدين]] * اسلامي: ** [http://quilliampress.com/the-khilafa-of-abu-bakr/ QuilliamPress.com: ابوبڪر] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121025154609/http://quilliampress.com/the-khilafa-of-abu-bakr/ |date=2012-10-25 }} ** [http://www.abubakr.com AbuBakr.com] ** [http://www.sunnah.org/publication/khulafa_rashideen/caliph1.htm ابوبڪر صديق جي زندگي جو تفصيلي تعارف] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180915152554/http://www.sunnah.org/publication/khulafa_rashideen/caliph1.htm |date=2018-09-15 }} ** [http://www.anwary-islam.com/companion/abu_bakr_siddiq.htm حيات ابوبڪر صديق] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060422024023/http://anwary-islam.com/companion/abu_bakr_siddiq.htm |date=2006-04-22 }} ** [http://www.quransunnah.com/modules.php?name=Lectures&d_op=savelink2&lid=812 ابوبڪر جي عظمت] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070928145511/http://www.quransunnah.com/modules.php?name=Lectures&d_op=savelink2&lid=812 |date=2007-09-28}} اردو **[http://www.quransunnah.com/modules.php?name=Lectures&d_op=savelink2&lid=112 ابوبڪر] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060318152950/http://www.quransunnah.com/modules.php?name=Lectures&d_op=savelink2&lid=112 |date=2006-03-18 }} اردو سمعہ ** [http://www.scribd.com/doc/15804089/Did-Umar-Burn-Fatimas-House ابوبڪر جو خليفو منتخب ٿيڻ] ** [http://www.happy-books.co.uk/muhammad-ibn-abdullah-lineage-and-family-tree/family-tree-diagram-of-lineage-and-relatives-of-prophets-and-companions-in-muslim-history.php?id=245 ابوبڪر صديق جو شجرو نسب] {{Webarchive|url=https://archive.is/20130420124152/http://www.happy-books.co.uk/muhammad-ibn-abdullah-lineage-and-family-tree/family-tree-diagram-of-lineage-and-relatives-of-prophets-and-companions-in-muslim-history.php?id=245 |date=2013-04-20 }} * غير مسلم نڪتہ نظر: ** [http://www.brainyquote.com/quotes/quotes/a/abubakr219687.html قول] ** [http://www.ucalgary.ca/applied_history/tutor/islam/caliphate/abuBakr.html ابوبڪر] * شيعہ ** [http://www.abubakr.org ابوبڪر] {{S-start}} {{S-hou|[[بنو تيم]]}} {{S-rel|su}} {{S-new|creation}} {{S-ttl|title=[[خلافت|خليفہ راشد]]|years=632–634}} {{S-aft|after=[[عمر ابن الخطاب|عمر بن خطاب]]}} {{s-end}} {{خلفاء راشدين}} {{صحابي}} {{سانچو:محمد2}} {{عشره مبشره}} pkkp0mf8ic4t816qfklbrh6hj6lbuxu 0 2972 320725 305965 2025-06-28T03:07:36Z Ibne maryam 17680 /* ٻاهريان ڳنڍڻا */ 320725 wikitext text/x-wiki {{infobox | bodyclass = vcard | bodystyle = background: #F4F0EC; border: 2px solid #F0F8FF; | abovestyle = background-color:#233632;font-size:100%; | above = <span style="color:#F4F0EC">عثمان</span> | image = [[فائل:Uthman.png|200px|center]] | headerstyle = background-color:#233632; | header2 = <span style="color:#F4F0EC">عثماني دور ۾ اسلامي سلطنت</span> <br /> [[فائل:Mohammad adil-Rashidun-empire-at-its-peak-close.PNG|226px|center]] | labelstyle = white-space:nowrap; background: transparent; border: none; | header3 = <span style="color:#F4F0EC">غني<br />(الله جي راھ ۾ بي حد خرچ ڪرڻ وارو)</span> |label4= پورو نالو |data4= عثمان بن عفان <br /> (عثمان بن عفان) |label5= عهد |data5= عيسوي سال 11 نومبر 646ع کان 17 جولاءِ 656ع تائين |label6= پیدائش |data6= 576 عيسوي |label7= پيدائش جي جڳھ |data7= [[طائف]]، [[عربي ٻيٽ نما|عرب]] |label8= وفات |data8= عيسوي سال 17 جولاءِ 656ع (عمر 76-77 سال) |label9= وفات جي جڳھ |data9=[[مدينه منوره]]، [[حجاز]]، [[عربي ٻيٽ نما|عرب]] |label10= دفن ٿيڻ جي جڳھ |data10= [[جنت البقيع]]، [[مدينه منوره]] |label11= پيشرو |data11= [[عمر بن خطاب]] |label12= جانشين |data12= [[علي بن ابی طالب]] |label13= والد |data13= [[عفان بن ابو العاص]] |label14= والد |data14= [[ارويٰ بنت ڪريز]] |label15= ڀيڻ |data15= آمنہ |label16= شريڪ حيات |data16= . [[رقيه بنت محمد|رقيه]]<br/> . [[ام ڪلثوم بنت محمد|ام ڪلثوم]]<br/> . [[نائله بنت فرافصه|نائله]]<br/> . [[رمله بنت شيبه]]<br/> . [[فاطمه بنت الوليد]]<br/> . [[فاخته بنت غزوان]]<br/> . [[ام البنين بنت عنيب|ام البنين]]<br/> . [[ام عمرو بنت جندب|ام عمرو]]<br/> |label17= پٽ |data17= . عمرو <br />. عمر <br />. خالد <br />. [[ابان بن عثمان|ابان]] <br />. عبدالله الاصغر<br /> وليد <br />. سعيد<br />. عبدالملڪ <br /> |label18= ڌيئرون |data18= . مريم <br />. ام عثمان<br />. عائشه <br />. ام عمرو <br />. ام ابان الڪبريٰ <br />. اروي <br />. ام خالد <br />. ام ابان الصغريٰ <br /> ام أبان الصغري |label19= آل |data19= غني |label20= لَقَبَ |data20= <small>. '''غني''' ("الله جي راه ۾ بي دريغ خرچ ڪرڻ وارو")<br />. '''ذوالنورين''' ("ٻن نورن وارو")<br /> |data21= <div class="hlist" style="font-family:Palatino Linotype; font-weight:bold; font-size: 120%;"> }} '''عثمان بن عفان اموي قريشي''' (47ق.ھ - 35ھ /576 - 656ع) [[اسلام]] جو ٽيون [[خليفه راشد|خليفو]]، رسول جو ڄاٽو، ۽ جامع القرآن هيو. عثمان غني اڳوڻن [[اسلام]] ۾ شامل ٿيڻ ۽ [[عشره مبشره]] وارن مان هيو، سندن جي ڪنيت ذو النورين آهي ڇو تہ [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جي ٻن صاحبزادين سان نڪاح ٿيو هين، پهريان [[رقيه بنت محمد]] سان ٿيو، پوء ان جي وفات کان پوء [[ام ڪلثوم بنت محمد]] سان نڪاح ٿيو. ==زندگي جو احوال== عثمان غني پهريون [[صحابي]] آهي جنهن [[مملڪت اڪسوم|حبشہ جي سرزمين]] ڏانھن هجرت ڪئي، پوء ٻيا صحابي بہ سندن جي پويان حبشہ پهتا. پوء [[مديني ڏانھن ھجرت|ٻين هجرت]] [[مدينه منوره]] جي طرف ڪئي. رسول اڪرم صلي الله عليه وسلم عثمان غني تي پورو اعتماد ڪندا ھيا، ۽ سندن جي فطري حياء شرافت ۽ جيڪا انهن پنهنجي مال جي ذريعي اهل ايمان جي نصرت ڪئي هئي، ان جي انتهائي قدر ڪندا هئا. رسول الله صلي الله عليه وسلم ٻين صحابن سان گڏ ساڻن کي بن جنت ۽ شهادت جي موت جي خوشخبري ڏني.<br /> سنہ 23ھ (644ع) ۾ [[عمر بن خطاب]] جي شهادت کان پوء مشوري سان سندن کي [[خلافت]] جي ذميداري ڏني، جنهن کي انهن 644ع]] کان 656ع تائين انجام ڏنو.<ref name="موقع الرقية الشرعية">[http://www.mekkaoui.net/MaktabaIslamya/Chagsiyat/AR/autre/03.htm موقع الرقية الشرعية:] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20061023145127/http://www.mekkaoui.net/MaktabaIslamya/Chagsiyat/AR/autre/03.htm |date=2006-10-23 }} عثمان بن عفان</ref> سندن جي خلافت جي عھد ۾ قرآن جو جمع ٿيڻ پورو ٿيو، [[مسجد حرام جو وڌاءُ|مسجد حرام]] ۽ [[مسجد نبوي]] جو وڌاءُ ٿيو، ۽ [[قفقاز]]، [[خراسان]]، [[ڪرمان]]، [[سيستان]]، [[آفريڪا]] ۽ [[قبرس|قبرص]] فتح ٿي اسلامي سلطنت ۾ شامل ٿيا. انهن اسلامي ملڪن جي سامونڊي پٽن کي [[بيزنطين|بيزنطينين]] جي حملن کان محفوظ رکڻ جي لاء پھرين مسلم [[بحري ٻيڙو|بحري فوج]] بہ ٺاهي هئي.<ref name="موقع الرقية الشرعية"/><ref name="الخلافة والخلفاء الراشدون، ص: 222">الخلافة والخلفاء الراشدون، ص: 222</ref> سندن جي خلافت جو زمانو ٻارنهن سالن جي عرصي تي ٻڌل آهي، جنهن ۾ آخري ڇھ سال ڪجهه [[عثمان جو گھيراءُ|اڻوڻندڙ حادثا]] پيش آيا، جيڪي بالآخر سندن جي شهادت تي نتيجي تي پھتا.<ref name="طبقات ابن سعد (1/ 39 - 47)، البدايه و النهايه (7/ 144 - 149) الخلفاء الراشدون از خالدي، ص: 112">طبقات ابن سعد (1/ 39 - 47)، البدايه و النهايه (7/ 144 - 149) الخلفاء الراشدون از خالدي، ص: 112</ref> {{فاصل}}سنہ 35ھ، [[18 ذوالحج]]، جمعي ڏھاڙي ٻياسي سالن جي عمر ۾ سندن کي سندن جي گهر ۾ [[قرآن ڪريم]] جي تلاوت جي دوران شهيد ڪيو ويو، ۽ مديني منور جي قبرستان [[جنت البقيع]] ۾ دفن ڪيا ويا.<ref name="طبري، تاريخ الأمم والملوك ج 2/ص 688، ابن اثير، الڪامل في التاريخ ج 3/ص: 69">طبري، تاريخ الأمم والملوك ج 2/ص 688، ابن اثير، الڪامل في التاريخ ج 3/ص: 69</ref> == شروعاتي زندگي == {{اسلام}} === نسب === عثمان غني جو نسب حسب هي آهي: «عثمان بن عفان بن ابو العاص بن اميه بن [[عبد شمس بن عبد مناف|عبد شمس]] بن [[عبد مناف بن قصي]] بن [[قصي]] بن [[ڪلاب]] بن [[مره بن لعب]] بن [[ڪعب]] بن [[لوي]] بن [[غالب بن فهر]] بن [[فهر بن مالڪ]] بن [[مالک]] بن [[النضر بن ڪنانه]] (انهي جو لقب [[قريش]] هيو) بن [[ڪنانه]] بن [[خزيمه]] بن [[مدرڪه]] بن [[الياس بن مضر|الياس]] بن [[مضر]] بن [[نزار بن معد]] بن [[معد]] بن [[عدنان]]»، عثمان غني جو نسب [[عبد مناف بن قصي]] کان پوء محمد صلي الله عليه وسلم جي نسب سان وڃي ملي ٿو. والده: «[[اروي بنت ڪريز]] بن ربيعه بن حبيهب بن عبد شمس بن عبد مناف بن قصي بن ڪلاب بن [[مره بن ڪعب]] بن [[ڪعب]] بن [[لوي]] بن [[غالب بن فهر]] بن [[فهر بن مالڪ]] بن [[مالک]] بن [[النضر بن ڪنانه]] بن [[ڪنانه]] بن [[خزيمه]] بن [[مدرڪه]] بن [[الياس بن مضر|الياس]] بن [[مضر]] بن [[نزار بن معد]] بن [[معد]] بن [[عدنان]]»، ان جي والده محمد صلي الله عليه وسلم جي پڦاٽ هئي، ۽ ان جي ناني جو نالو بيضا بنت [[عبدالمطلب]] هيو.<ref>مسعوده، مروج الذهب ج 2/ص 340</ref><ref name="طبري، تاريخ الأمم والملوك">طبري، تاريخ الأمم والملوك ج 2/ص: 692</ref><ref>ابن اثير، الڪامل في التاريخ ج 3/ص: 74</ref><ref>تاريخ الإسلام ج 1/ص: 252</ref> === پرورش === عثمان بن عفان جي پيدائش سنہ 576ع ۾ [[عام الفيل]] کان ڇھ سال پوء<ref name="ڪتاب عثمان بن عفان، الفصل الأول «حياة عثمان»">[http://www.al-eman.com/الڪتب/عثمان%20بن%20عفان%20**/الفصل%20الأول:%20حياة%20عثمان%20/i123&d85635&c&p1#s2 نداء الإيمان:] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201124145940/http://www.al-eman.com/%D8%A7%D9%84%DA%AA%D8%AA%D8%A8/%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%20%D8%A8%D9%86%20%D8%B9%D9%81%D8%A7%D9%86%20%2A%2A/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B5%D9%84%20%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%88%D9%84%3A%20%D8%AD%D9%8A%D8%A7%D8%A9%20%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%20/i123%26d85635%26c%26p1#s2 |date=2020-11-24 }} ڪتاب عثمان بن عفان، الفصل الأول «حياة عثمان»، من تأليف: محمد رضا الأديب</ref> [[طائف]] ۾ ٿي،<ref name="ڪتاب عثمان بن عفان، الفصل الأول «حياة عثمان»"/> تاهم هڪ قول [[مڪو|مڪي]] ۾ پيدائش جو بہ آهي. هي [[قريش]] جي هڪ شاخ [[بنو اميه|بنو اميه بن عبد شمس بن عبد مناف]] ۾ پيدا ٿيو، هي قبیلو قريش جي سردارن مان هيو. ان جو والد عفان [[ابو سفيان بن حرب]] جو سوٽ هيو. عثمان غني جي هڪ ڀيڻ هئي جنهن جو نالو آمنہ بنت عفان هيو. عفان جي انتقال کان پوء ان جي والده [[عقبه بن ابي معيط]] سان نڪاح ڪيو، جنهن کان ٽي پٽ ۽ ڌيئرون پيدا ٿيون، [[وليد بن عقبه]]، [[خالد بن عقبه بن ابي معیط|خالد بن عقبه]]، [[عمارة بن عقبه]] ۽ [[ام ڪلثوم بنت عقبه]]، هي عثمان غني جا ماءُ شريڪ ڀاءُ ڀيڻ هيا.<ref name="ڪتاب الطبقات الڪبري">[http://www.al-eman.com/الڪتب/الطبقات%20الڪبري%20**/أروي%20بنت%20ڪريز%20/i54&d58549&c&p1 نداء الإيمان] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201124155252/http://www.al-eman.com/%D8%A7%D9%84%DA%AA%D8%AA%D8%A8/%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%AA%20%D8%A7%D9%84%DA%AA%D8%A8%D8%B1%D9%8A%20%2A%2A/%D8%A3%D8%B1%D9%88%D9%8A%20%D8%A8%D9%86%D8%AA%20%DA%AA%D8%B1%D9%8A%D8%B2%20/i54%26d58549%26c%26p1 |date=2020-11-24 }} الطبقات الڪبري، ذڪر ضرب النساء - أروي بنت ڪريز</ref> عثمان غني جي والده [[اروي بنت ڪريز]] اسلام قبول ڪيو هيو ۽ سندن جي دور خلافت ۾ وفات ڪيائين،<ref name="الخلافة الراشدة والدولة الأموية، د. يحيي اليحيي، ص388">الخلافة الراشدة والدولة الأموية، از ڊاڪٽر يحيي اليحيي، ص388</ref> جڏھن تہ ان جي والد عفان جو انتقال جھالت جي زماني ۾ ئي ٿي ويو هيو. پاڻ پهريان اسلام قبول ڪرڻ وارن ۾ شامل آهن. پاڻ هڪ خدا ترس ۽ غني انسان هيا. پاڻ فياض دلي سان دولت الله جي راھ ۾ خرچ ڪندا هئا. انهي بنياد تي حضور اڪرم {{درود}} جن سندن کي غني جو خطاب ڏنو. == ذوالنورين == ذوالنورين جو مطلب آهي ٻن نورن وارو. پاڻ جن کي ان لاء ذوالنورين چيو ويندو آهي ڇاڪاڻ رسول اڪرم {{درود}} جون ٻہ صاحبزاديون هڪ ٻئي پٺيان سندن جن جي نڪاح ۾ آيو هي اهو واحد اعزاز آهي جيڪو ڪنهن ٻئي کي حاصل نہ ٿي سگهيو. پاڻ جن جو شمار [[عشره مبشره]] ۾ ڪيو ويندو آهي يعني اهي ڏھ صحابہ ڪرام جن کي رسول اڪرم {{درود}} جن پنهنجي حيات مبارڪہ ۾ ئي جنت جي بشارت ڏني هئي. == هجرت == پاڻ جن اسلام جي راھ ۾ ٻہ هجرتون ڪيون، هڪ [[ايٿوپيا|حبشه]] ۽ ٻين [[مدینو|مديني منور]] جي طرف. == خلافت == [[عڪس:First Islamic coins by caliph Uthman.jpg|left|thumb|[[چاندي]] جو [[درهم]] جنهن تي حضرت عثمان {{رض مذ}} جي دور ۾ ''بسم الله'' لکيو ويو. ان جو وزن تقريبا 3 گرام آهي. ان کي حضرت [[عمر بن خطاب|عمر]] {{رض مذ}} جن 5 گرام کان گهٽ ڪري 3 گرام ڪيو هيو.]] [[عمر ابن الخطاب|حضرت عمر فاروق {{رض مذ}}]] جن پنهنجي وفات کان پهريان هڪ ڪميٽي جوڙي ھئي جنهن ۾ ڇھ [[صحابي]] شامل هيا. حضرت عثمان {{رض مذ}}، [[علي ابن ابی طالب|حضرت علي]]، حضرت طلحه، حضرت زبير، حضرت سعد بن ابي وقاص ۽ حضرت عبدالرحمان بن عوف رضوان الله عليهم اجمعين ان ڪميٽي ۾ شامل هيا. ان ڪميٽيَ حضرت عثمان {{رض مذ}} کي خليفو نامزد ڪيو. پاڻ جن ٻارنهن سال خلافت جون زميداريون سرانجام ڏنيون. سندن جي دور خلافت ۾ [[ايران]] ۽ اتر [[آفريڪا]] جو ڳچ علائقو اسلامي سلطنت ۾ شامل ٿيو. == جامع قرآن == حضرت عثمان ذوالنورين رضي الله عنه کي جامع القرآن چيو ويندو آهي.= <ref>(قرآن ڪيئن جمع ٿيو ازمحمد احمد اعظمي مصباحي)</ref> ابن ابي دائود بسند صحيح حضرت سويد بن غفله کان روايت ڪئي آهي تہ انهن فرمايو تہ ''″حضرت علي جو فرمان آهي ته حضرت عثمان جي باري ۾ خير ئي چئو؛ ڇو تہ انهن مصاحف جي باري ۾ جيڪو ڪجهه بہ ڪيو صرف پنهنجي راء سان نہ پر اسانجي هڪ جماعت جي مشوري سان ڪيو″'' <ref>(الاتقان ص 61)</ref> ان ئي کان روايت آهي '' ل″مان خليفو هجان ها تہ مصحف جي باري ۾ اهو ئي ڪيان ها جيڪو حضرت عثمان ڪيو″''. == شهادت == اسلام جي دشمنن خاص ڪري مسلمان سڏرائيندڙ منافقن کي خلافت راشده هڪ نظر بہ وڻندي هئي. هي منافق رسول الله سان بہ دنياوي بادشاهن وانگر توقع رکندا هيا تہ هو بہ پنهنجو ڪوئي [[ولي عهد]] مقرر ڪندا. انھن منافقن جي ناپاڪ خواهش تي ان وقت ڪاري ضرب لڳي جڏھن امتَ حضرت ابوبڪر کي اسلام جو پهريون متفقہ خليفو بڻايو. حضرت ابو بڪر جي خلافت راشده کان پوء ان منافقن کي سيني تي ان وقت نانگ ڏنگ هنيا جڏنهن امتَ ڪامل اتفاق سان حضرت عمر {{رض مذ}} کي خليفو اسلام چونڊيو. حضرت عمر کان پوء حضرت عثمان جن جو گڏيل راءِ سان خليفو ٿيڻ بہ انھن مسلمان سڏرائيندڙ منافقن جي لاء صدمي کان گهٽ نہ هيو. انهن حضرت عثمان جن جي نرم دلي جو ناجائز فائدو کنيو ۽ پاڻ جن کي شهيد ڪرڻ جي ناپاڪ سازش ڪئي ۽ ان وقت ۾ خلافت جو گھيراءُ ڪيو جڏهن اڪثر صحابه ڪرام [[حج]] جي لاء [[مڪو|مڪي]] ويا هيا تہ پاڻ جن پنهنجي جان جي خاطر ڪنهن مسلمان کي مزاحمت ڪرڻ جي اجازت نہ ڏني. ==شهادت جو واقعاتي احوال== حضرت عثمان مسجد ۾ خطاب فرمائي رهيا هيا تہ ماڻهن حضرت عثمان رض کي پٿر هڻڻ شروع ڪيا. ايتري حد تائين جو پاڻ بيهوش ٿي ڦٽيل ۽ زخمي حالت ۾ منبر تان هيٺ ڪري پيا. پوءِ ڪيترن ئي خارجين سندن گهر جو گهيرو ڪري ورتو ۽ چوڻ لڳا هاڻي قتل ڪرڻ کانسواءِ نہ ڇڏينداسين. گهر جي گهيراءَ دوران گهر ڏانهن ڪنهن بہ شيءِ جي اچڻ وڃڻ تي روڪ لڳائي ڇڏي. ايتري حد تائين جو گهر جو پاڻي بہ بند ڪري ڇڏيو ويو. گهر ۾ کائڻ پيئڻ جون سڀ شيون ختم ٿي ويون. پاڻي بند ٿئي بہ ست ڏهاڙا گذري ويا هئا. حضرت عثمان پنهنجي گهر جي دري مان پنهنجو منهن مبارڪ ڪڍي مسلمانن کي آواز ڏنو تہ آهي ڪير جيڪو اڄ عثمان کي پاڻي پياري. ام المومنين ام حبيبہ پاڻي جي هڪ مشق خچر تي کڻي آئي. پر خارجين خچر جي منهن تي برڇيون هڻي ڀڄائي ڇڏيو. بيبي امم حبيبہ ڏاڍي ڏکيائي سان پاڻ کي ڪرڻ کان بچايو. ان کانپوءِ سندس گهر مبارڪ کي باھ ڏئي ڇڏي. حضرت عثمان نماز پڙهي رهيو هو ۽ گهر سڙي رهيو هو. باغي ڀِٽ ٽپي گهر ۾ داخل ٿي ويا. محمد بن ابوبڪرَ حضرت عثمان جي سنهواري مبارڪ هٿن سان جهلي ڇڪڻ لڳو. سواد بن جبران حضرت عثمان کي گُهٽا ڏنا تہ ٻئي هٿ سان سندن منهن مبارڪ تي چماٽون هڻڻ لڳو ۽ پوءِ ان تلوار جو وار ڪيو. حضرت عثمان جي گهرواري بيبي نائلا جي طرفان تلوار جي وار کي روڪڻ جي ڪوشش ۾ سندن هٿ پاڪ جون آڱريون ڪٽجي ويون. تنهن کانپوءِ حضرت عثمان کي لاڳيتو ڀرڇيون هڻي شهيد ڪري ڇڏيو ويو. هڪ روايت ۾ آهي حضرت عثمان جو لاش ٽن ڏيهاڙن تائين بي گور ۽ ڪفن گهر ۾ پيو رهيو. ٽن ڏينهن کان پوءِ جڏهن جنازي لاءِ ڪوشش ڪئي وئي تہ ان ڪوشش دوران بہ ماڻهن حملو ڪري ڏنو. ان کانپوءِ بہ شهيد ڪرڻ وارن حضرت عثمان جي مڙھ مبارڪ کي جنت البقيع ۾ دفن ڪرڻ جي اجازت نہ ڏني. نيٺ لڪ ڇپ ۾ ڏاڍي ڏکيائي سان رات جو کين يهودين جي قبرستان ”حش ڪوڪب“ ۾ دفنايو ويو ۽ خارجين جي شر سبب سندن قبر مبارڪ جو نشان مٽجي ويو. ان ڪري ڪير به پَڪَ سان نٿو چئي سگهي ته حضرت عثمان جي قبر مبارڪ ڪهڙي ۽ ڪٿي آهي.<ref>حافظ ڪريم الله چشتي، روزآني دنيا، آڪٽوبر 1914ع</ref> ==ٻاهريان ڳنڍڻا== * [http://www.witness-pioneer.org/vil/Articles/companion/60_uthman_bin_ghani.htm عثمان تاريخ اسلام ۾] * [http://quilliampress.com/the-khilafa-of-uthman/ عثمان بن عفان] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121025115604/http://quilliampress.com/the-khilafa-of-uthman/ |date=2012-10-25 }} * [http://memri.org/bin/articles.cgi?Page=archives&Area=sd&ID=SP70404 عثمان جي قتل کان پوء اهل تشيع جا نظريا:] * [http://al-islam.org/restatement/58.htm عثمان جو انتخاب بطور خليفو] * [http://www.holynajaf.net/eng/html/nahjulbalaga/030.htm عثمان بن عفان جو قتل] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050411185921/http://www.holynajaf.net/eng/html/nahjulbalaga/030.htm |date=2005-04-11 }} * [http://www.basma.us/site/true_islam/quran/article.quran.graces_of_waki'aah.php عثمان ۽ عبدالله بن مسعود] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080222003638/http://www.basma.us/site/true_islam/quran/article.quran.graces_of_waki%27aah.php |date=2008-02-22 }} {{S-start}} {{s-hou|[[بنو اميه]]| {{سال عيسوي| 580ع}}||17 جولائي| {{سال عيسوي| 656ع}}|[[قريش]]}} {{s-rel|su}} {{s-bef|before=[[عمر بن خطاب]]}} {{s-ttl|title=[[خليفو|خليفه راشد]]|years= {{سال عيسوي|644ع}} – {{سال عيسوي|656ع}}}} {{s-aft|after=[[علي بن ابی طالب]]}} {{s-reg}} {{s-bef|before=[[يزدگرد ٽيون]]}} {{s-ttl|title=شاه فارس|years= {{سال عيسوي|651ع}} – {{سال عيسوي|656ع}}}} {{s-non|reason=عهدو<br />[[خلافت]] ۾ مدغم ٿيو}} {{end}} {{خلفاء راشدين2}} {{خلفاء راشدين}} {{صحابي}} {{محمد2}} [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:عشره مبشره]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] [[زمرو:اسلامي شخصيتون]] ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:شخصيتون]] [[زمرو:خلفاء راشدين]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] [[زمرو:اسلامي شخصيتون]] [[زمرو:576ع جون پيدائشون]] [[زمرو:580ع جون پيدائشون]] [[زمرو:656ع جون وفاتون]] [[زمرو:غزوه خندق ۾ شامل صحابي]] [[زمرو:جنت البقيع ۾ دفن شخصيتون]] abtbhi6c6hpp2j680hjw09bpoxf8odg 320726 320725 2025-06-28T03:08:58Z Ibne maryam 17680 /* ٻاهريان ڳنڍڻا */ 320726 wikitext text/x-wiki {{infobox | bodyclass = vcard | bodystyle = background: #F4F0EC; border: 2px solid #F0F8FF; | abovestyle = background-color:#233632;font-size:100%; | above = <span style="color:#F4F0EC">عثمان</span> | image = [[فائل:Uthman.png|200px|center]] | headerstyle = background-color:#233632; | header2 = <span style="color:#F4F0EC">عثماني دور ۾ اسلامي سلطنت</span> <br /> [[فائل:Mohammad adil-Rashidun-empire-at-its-peak-close.PNG|226px|center]] | labelstyle = white-space:nowrap; background: transparent; border: none; | header3 = <span style="color:#F4F0EC">غني<br />(الله جي راھ ۾ بي حد خرچ ڪرڻ وارو)</span> |label4= پورو نالو |data4= عثمان بن عفان <br /> (عثمان بن عفان) |label5= عهد |data5= عيسوي سال 11 نومبر 646ع کان 17 جولاءِ 656ع تائين |label6= پیدائش |data6= 576 عيسوي |label7= پيدائش جي جڳھ |data7= [[طائف]]، [[عربي ٻيٽ نما|عرب]] |label8= وفات |data8= عيسوي سال 17 جولاءِ 656ع (عمر 76-77 سال) |label9= وفات جي جڳھ |data9=[[مدينه منوره]]، [[حجاز]]، [[عربي ٻيٽ نما|عرب]] |label10= دفن ٿيڻ جي جڳھ |data10= [[جنت البقيع]]، [[مدينه منوره]] |label11= پيشرو |data11= [[عمر بن خطاب]] |label12= جانشين |data12= [[علي بن ابی طالب]] |label13= والد |data13= [[عفان بن ابو العاص]] |label14= والد |data14= [[ارويٰ بنت ڪريز]] |label15= ڀيڻ |data15= آمنہ |label16= شريڪ حيات |data16= . [[رقيه بنت محمد|رقيه]]<br/> . [[ام ڪلثوم بنت محمد|ام ڪلثوم]]<br/> . [[نائله بنت فرافصه|نائله]]<br/> . [[رمله بنت شيبه]]<br/> . [[فاطمه بنت الوليد]]<br/> . [[فاخته بنت غزوان]]<br/> . [[ام البنين بنت عنيب|ام البنين]]<br/> . [[ام عمرو بنت جندب|ام عمرو]]<br/> |label17= پٽ |data17= . عمرو <br />. عمر <br />. خالد <br />. [[ابان بن عثمان|ابان]] <br />. عبدالله الاصغر<br /> وليد <br />. سعيد<br />. عبدالملڪ <br /> |label18= ڌيئرون |data18= . مريم <br />. ام عثمان<br />. عائشه <br />. ام عمرو <br />. ام ابان الڪبريٰ <br />. اروي <br />. ام خالد <br />. ام ابان الصغريٰ <br /> ام أبان الصغري |label19= آل |data19= غني |label20= لَقَبَ |data20= <small>. '''غني''' ("الله جي راه ۾ بي دريغ خرچ ڪرڻ وارو")<br />. '''ذوالنورين''' ("ٻن نورن وارو")<br /> |data21= <div class="hlist" style="font-family:Palatino Linotype; font-weight:bold; font-size: 120%;"> }} '''عثمان بن عفان اموي قريشي''' (47ق.ھ - 35ھ /576 - 656ع) [[اسلام]] جو ٽيون [[خليفه راشد|خليفو]]، رسول جو ڄاٽو، ۽ جامع القرآن هيو. عثمان غني اڳوڻن [[اسلام]] ۾ شامل ٿيڻ ۽ [[عشره مبشره]] وارن مان هيو، سندن جي ڪنيت ذو النورين آهي ڇو تہ [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جي ٻن صاحبزادين سان نڪاح ٿيو هين، پهريان [[رقيه بنت محمد]] سان ٿيو، پوء ان جي وفات کان پوء [[ام ڪلثوم بنت محمد]] سان نڪاح ٿيو. ==زندگي جو احوال== عثمان غني پهريون [[صحابي]] آهي جنهن [[مملڪت اڪسوم|حبشہ جي سرزمين]] ڏانھن هجرت ڪئي، پوء ٻيا صحابي بہ سندن جي پويان حبشہ پهتا. پوء [[مديني ڏانھن ھجرت|ٻين هجرت]] [[مدينه منوره]] جي طرف ڪئي. رسول اڪرم صلي الله عليه وسلم عثمان غني تي پورو اعتماد ڪندا ھيا، ۽ سندن جي فطري حياء شرافت ۽ جيڪا انهن پنهنجي مال جي ذريعي اهل ايمان جي نصرت ڪئي هئي، ان جي انتهائي قدر ڪندا هئا. رسول الله صلي الله عليه وسلم ٻين صحابن سان گڏ ساڻن کي بن جنت ۽ شهادت جي موت جي خوشخبري ڏني.<br /> سنہ 23ھ (644ع) ۾ [[عمر بن خطاب]] جي شهادت کان پوء مشوري سان سندن کي [[خلافت]] جي ذميداري ڏني، جنهن کي انهن 644ع]] کان 656ع تائين انجام ڏنو.<ref name="موقع الرقية الشرعية">[http://www.mekkaoui.net/MaktabaIslamya/Chagsiyat/AR/autre/03.htm موقع الرقية الشرعية:] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20061023145127/http://www.mekkaoui.net/MaktabaIslamya/Chagsiyat/AR/autre/03.htm |date=2006-10-23 }} عثمان بن عفان</ref> سندن جي خلافت جي عھد ۾ قرآن جو جمع ٿيڻ پورو ٿيو، [[مسجد حرام جو وڌاءُ|مسجد حرام]] ۽ [[مسجد نبوي]] جو وڌاءُ ٿيو، ۽ [[قفقاز]]، [[خراسان]]، [[ڪرمان]]، [[سيستان]]، [[آفريڪا]] ۽ [[قبرس|قبرص]] فتح ٿي اسلامي سلطنت ۾ شامل ٿيا. انهن اسلامي ملڪن جي سامونڊي پٽن کي [[بيزنطين|بيزنطينين]] جي حملن کان محفوظ رکڻ جي لاء پھرين مسلم [[بحري ٻيڙو|بحري فوج]] بہ ٺاهي هئي.<ref name="موقع الرقية الشرعية"/><ref name="الخلافة والخلفاء الراشدون، ص: 222">الخلافة والخلفاء الراشدون، ص: 222</ref> سندن جي خلافت جو زمانو ٻارنهن سالن جي عرصي تي ٻڌل آهي، جنهن ۾ آخري ڇھ سال ڪجهه [[عثمان جو گھيراءُ|اڻوڻندڙ حادثا]] پيش آيا، جيڪي بالآخر سندن جي شهادت تي نتيجي تي پھتا.<ref name="طبقات ابن سعد (1/ 39 - 47)، البدايه و النهايه (7/ 144 - 149) الخلفاء الراشدون از خالدي، ص: 112">طبقات ابن سعد (1/ 39 - 47)، البدايه و النهايه (7/ 144 - 149) الخلفاء الراشدون از خالدي، ص: 112</ref> {{فاصل}}سنہ 35ھ، [[18 ذوالحج]]، جمعي ڏھاڙي ٻياسي سالن جي عمر ۾ سندن کي سندن جي گهر ۾ [[قرآن ڪريم]] جي تلاوت جي دوران شهيد ڪيو ويو، ۽ مديني منور جي قبرستان [[جنت البقيع]] ۾ دفن ڪيا ويا.<ref name="طبري، تاريخ الأمم والملوك ج 2/ص 688، ابن اثير، الڪامل في التاريخ ج 3/ص: 69">طبري، تاريخ الأمم والملوك ج 2/ص 688، ابن اثير، الڪامل في التاريخ ج 3/ص: 69</ref> == شروعاتي زندگي == {{اسلام}} === نسب === عثمان غني جو نسب حسب هي آهي: «عثمان بن عفان بن ابو العاص بن اميه بن [[عبد شمس بن عبد مناف|عبد شمس]] بن [[عبد مناف بن قصي]] بن [[قصي]] بن [[ڪلاب]] بن [[مره بن لعب]] بن [[ڪعب]] بن [[لوي]] بن [[غالب بن فهر]] بن [[فهر بن مالڪ]] بن [[مالک]] بن [[النضر بن ڪنانه]] (انهي جو لقب [[قريش]] هيو) بن [[ڪنانه]] بن [[خزيمه]] بن [[مدرڪه]] بن [[الياس بن مضر|الياس]] بن [[مضر]] بن [[نزار بن معد]] بن [[معد]] بن [[عدنان]]»، عثمان غني جو نسب [[عبد مناف بن قصي]] کان پوء محمد صلي الله عليه وسلم جي نسب سان وڃي ملي ٿو. والده: «[[اروي بنت ڪريز]] بن ربيعه بن حبيهب بن عبد شمس بن عبد مناف بن قصي بن ڪلاب بن [[مره بن ڪعب]] بن [[ڪعب]] بن [[لوي]] بن [[غالب بن فهر]] بن [[فهر بن مالڪ]] بن [[مالک]] بن [[النضر بن ڪنانه]] بن [[ڪنانه]] بن [[خزيمه]] بن [[مدرڪه]] بن [[الياس بن مضر|الياس]] بن [[مضر]] بن [[نزار بن معد]] بن [[معد]] بن [[عدنان]]»، ان جي والده محمد صلي الله عليه وسلم جي پڦاٽ هئي، ۽ ان جي ناني جو نالو بيضا بنت [[عبدالمطلب]] هيو.<ref>مسعوده، مروج الذهب ج 2/ص 340</ref><ref name="طبري، تاريخ الأمم والملوك">طبري، تاريخ الأمم والملوك ج 2/ص: 692</ref><ref>ابن اثير، الڪامل في التاريخ ج 3/ص: 74</ref><ref>تاريخ الإسلام ج 1/ص: 252</ref> === پرورش === عثمان بن عفان جي پيدائش سنہ 576ع ۾ [[عام الفيل]] کان ڇھ سال پوء<ref name="ڪتاب عثمان بن عفان، الفصل الأول «حياة عثمان»">[http://www.al-eman.com/الڪتب/عثمان%20بن%20عفان%20**/الفصل%20الأول:%20حياة%20عثمان%20/i123&d85635&c&p1#s2 نداء الإيمان:] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201124145940/http://www.al-eman.com/%D8%A7%D9%84%DA%AA%D8%AA%D8%A8/%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%20%D8%A8%D9%86%20%D8%B9%D9%81%D8%A7%D9%86%20%2A%2A/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B5%D9%84%20%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%88%D9%84%3A%20%D8%AD%D9%8A%D8%A7%D8%A9%20%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%20/i123%26d85635%26c%26p1#s2 |date=2020-11-24 }} ڪتاب عثمان بن عفان، الفصل الأول «حياة عثمان»، من تأليف: محمد رضا الأديب</ref> [[طائف]] ۾ ٿي،<ref name="ڪتاب عثمان بن عفان، الفصل الأول «حياة عثمان»"/> تاهم هڪ قول [[مڪو|مڪي]] ۾ پيدائش جو بہ آهي. هي [[قريش]] جي هڪ شاخ [[بنو اميه|بنو اميه بن عبد شمس بن عبد مناف]] ۾ پيدا ٿيو، هي قبیلو قريش جي سردارن مان هيو. ان جو والد عفان [[ابو سفيان بن حرب]] جو سوٽ هيو. عثمان غني جي هڪ ڀيڻ هئي جنهن جو نالو آمنہ بنت عفان هيو. عفان جي انتقال کان پوء ان جي والده [[عقبه بن ابي معيط]] سان نڪاح ڪيو، جنهن کان ٽي پٽ ۽ ڌيئرون پيدا ٿيون، [[وليد بن عقبه]]، [[خالد بن عقبه بن ابي معیط|خالد بن عقبه]]، [[عمارة بن عقبه]] ۽ [[ام ڪلثوم بنت عقبه]]، هي عثمان غني جا ماءُ شريڪ ڀاءُ ڀيڻ هيا.<ref name="ڪتاب الطبقات الڪبري">[http://www.al-eman.com/الڪتب/الطبقات%20الڪبري%20**/أروي%20بنت%20ڪريز%20/i54&d58549&c&p1 نداء الإيمان] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201124155252/http://www.al-eman.com/%D8%A7%D9%84%DA%AA%D8%AA%D8%A8/%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%AA%20%D8%A7%D9%84%DA%AA%D8%A8%D8%B1%D9%8A%20%2A%2A/%D8%A3%D8%B1%D9%88%D9%8A%20%D8%A8%D9%86%D8%AA%20%DA%AA%D8%B1%D9%8A%D8%B2%20/i54%26d58549%26c%26p1 |date=2020-11-24 }} الطبقات الڪبري، ذڪر ضرب النساء - أروي بنت ڪريز</ref> عثمان غني جي والده [[اروي بنت ڪريز]] اسلام قبول ڪيو هيو ۽ سندن جي دور خلافت ۾ وفات ڪيائين،<ref name="الخلافة الراشدة والدولة الأموية، د. يحيي اليحيي، ص388">الخلافة الراشدة والدولة الأموية، از ڊاڪٽر يحيي اليحيي، ص388</ref> جڏھن تہ ان جي والد عفان جو انتقال جھالت جي زماني ۾ ئي ٿي ويو هيو. پاڻ پهريان اسلام قبول ڪرڻ وارن ۾ شامل آهن. پاڻ هڪ خدا ترس ۽ غني انسان هيا. پاڻ فياض دلي سان دولت الله جي راھ ۾ خرچ ڪندا هئا. انهي بنياد تي حضور اڪرم {{درود}} جن سندن کي غني جو خطاب ڏنو. == ذوالنورين == ذوالنورين جو مطلب آهي ٻن نورن وارو. پاڻ جن کي ان لاء ذوالنورين چيو ويندو آهي ڇاڪاڻ رسول اڪرم {{درود}} جون ٻہ صاحبزاديون هڪ ٻئي پٺيان سندن جن جي نڪاح ۾ آيو هي اهو واحد اعزاز آهي جيڪو ڪنهن ٻئي کي حاصل نہ ٿي سگهيو. پاڻ جن جو شمار [[عشره مبشره]] ۾ ڪيو ويندو آهي يعني اهي ڏھ صحابہ ڪرام جن کي رسول اڪرم {{درود}} جن پنهنجي حيات مبارڪہ ۾ ئي جنت جي بشارت ڏني هئي. == هجرت == پاڻ جن اسلام جي راھ ۾ ٻہ هجرتون ڪيون، هڪ [[ايٿوپيا|حبشه]] ۽ ٻين [[مدینو|مديني منور]] جي طرف. == خلافت == [[عڪس:First Islamic coins by caliph Uthman.jpg|left|thumb|[[چاندي]] جو [[درهم]] جنهن تي حضرت عثمان {{رض مذ}} جي دور ۾ ''بسم الله'' لکيو ويو. ان جو وزن تقريبا 3 گرام آهي. ان کي حضرت [[عمر بن خطاب|عمر]] {{رض مذ}} جن 5 گرام کان گهٽ ڪري 3 گرام ڪيو هيو.]] [[عمر ابن الخطاب|حضرت عمر فاروق {{رض مذ}}]] جن پنهنجي وفات کان پهريان هڪ ڪميٽي جوڙي ھئي جنهن ۾ ڇھ [[صحابي]] شامل هيا. حضرت عثمان {{رض مذ}}، [[علي ابن ابی طالب|حضرت علي]]، حضرت طلحه، حضرت زبير، حضرت سعد بن ابي وقاص ۽ حضرت عبدالرحمان بن عوف رضوان الله عليهم اجمعين ان ڪميٽي ۾ شامل هيا. ان ڪميٽيَ حضرت عثمان {{رض مذ}} کي خليفو نامزد ڪيو. پاڻ جن ٻارنهن سال خلافت جون زميداريون سرانجام ڏنيون. سندن جي دور خلافت ۾ [[ايران]] ۽ اتر [[آفريڪا]] جو ڳچ علائقو اسلامي سلطنت ۾ شامل ٿيو. == جامع قرآن == حضرت عثمان ذوالنورين رضي الله عنه کي جامع القرآن چيو ويندو آهي.= <ref>(قرآن ڪيئن جمع ٿيو ازمحمد احمد اعظمي مصباحي)</ref> ابن ابي دائود بسند صحيح حضرت سويد بن غفله کان روايت ڪئي آهي تہ انهن فرمايو تہ ''″حضرت علي جو فرمان آهي ته حضرت عثمان جي باري ۾ خير ئي چئو؛ ڇو تہ انهن مصاحف جي باري ۾ جيڪو ڪجهه بہ ڪيو صرف پنهنجي راء سان نہ پر اسانجي هڪ جماعت جي مشوري سان ڪيو″'' <ref>(الاتقان ص 61)</ref> ان ئي کان روايت آهي '' ل″مان خليفو هجان ها تہ مصحف جي باري ۾ اهو ئي ڪيان ها جيڪو حضرت عثمان ڪيو″''. == شهادت == اسلام جي دشمنن خاص ڪري مسلمان سڏرائيندڙ منافقن کي خلافت راشده هڪ نظر بہ وڻندي هئي. هي منافق رسول الله سان بہ دنياوي بادشاهن وانگر توقع رکندا هيا تہ هو بہ پنهنجو ڪوئي [[ولي عهد]] مقرر ڪندا. انھن منافقن جي ناپاڪ خواهش تي ان وقت ڪاري ضرب لڳي جڏھن امتَ حضرت ابوبڪر کي اسلام جو پهريون متفقہ خليفو بڻايو. حضرت ابو بڪر جي خلافت راشده کان پوء ان منافقن کي سيني تي ان وقت نانگ ڏنگ هنيا جڏنهن امتَ ڪامل اتفاق سان حضرت عمر {{رض مذ}} کي خليفو اسلام چونڊيو. حضرت عمر کان پوء حضرت عثمان جن جو گڏيل راءِ سان خليفو ٿيڻ بہ انھن مسلمان سڏرائيندڙ منافقن جي لاء صدمي کان گهٽ نہ هيو. انهن حضرت عثمان جن جي نرم دلي جو ناجائز فائدو کنيو ۽ پاڻ جن کي شهيد ڪرڻ جي ناپاڪ سازش ڪئي ۽ ان وقت ۾ خلافت جو گھيراءُ ڪيو جڏهن اڪثر صحابه ڪرام [[حج]] جي لاء [[مڪو|مڪي]] ويا هيا تہ پاڻ جن پنهنجي جان جي خاطر ڪنهن مسلمان کي مزاحمت ڪرڻ جي اجازت نہ ڏني. ==شهادت جو واقعاتي احوال== حضرت عثمان مسجد ۾ خطاب فرمائي رهيا هيا تہ ماڻهن حضرت عثمان رض کي پٿر هڻڻ شروع ڪيا. ايتري حد تائين جو پاڻ بيهوش ٿي ڦٽيل ۽ زخمي حالت ۾ منبر تان هيٺ ڪري پيا. پوءِ ڪيترن ئي خارجين سندن گهر جو گهيرو ڪري ورتو ۽ چوڻ لڳا هاڻي قتل ڪرڻ کانسواءِ نہ ڇڏينداسين. گهر جي گهيراءَ دوران گهر ڏانهن ڪنهن بہ شيءِ جي اچڻ وڃڻ تي روڪ لڳائي ڇڏي. ايتري حد تائين جو گهر جو پاڻي بہ بند ڪري ڇڏيو ويو. گهر ۾ کائڻ پيئڻ جون سڀ شيون ختم ٿي ويون. پاڻي بند ٿئي بہ ست ڏهاڙا گذري ويا هئا. حضرت عثمان پنهنجي گهر جي دري مان پنهنجو منهن مبارڪ ڪڍي مسلمانن کي آواز ڏنو تہ آهي ڪير جيڪو اڄ عثمان کي پاڻي پياري. ام المومنين ام حبيبہ پاڻي جي هڪ مشق خچر تي کڻي آئي. پر خارجين خچر جي منهن تي برڇيون هڻي ڀڄائي ڇڏيو. بيبي امم حبيبہ ڏاڍي ڏکيائي سان پاڻ کي ڪرڻ کان بچايو. ان کانپوءِ سندس گهر مبارڪ کي باھ ڏئي ڇڏي. حضرت عثمان نماز پڙهي رهيو هو ۽ گهر سڙي رهيو هو. باغي ڀِٽ ٽپي گهر ۾ داخل ٿي ويا. محمد بن ابوبڪرَ حضرت عثمان جي سنهواري مبارڪ هٿن سان جهلي ڇڪڻ لڳو. سواد بن جبران حضرت عثمان کي گُهٽا ڏنا تہ ٻئي هٿ سان سندن منهن مبارڪ تي چماٽون هڻڻ لڳو ۽ پوءِ ان تلوار جو وار ڪيو. حضرت عثمان جي گهرواري بيبي نائلا جي طرفان تلوار جي وار کي روڪڻ جي ڪوشش ۾ سندن هٿ پاڪ جون آڱريون ڪٽجي ويون. تنهن کانپوءِ حضرت عثمان کي لاڳيتو ڀرڇيون هڻي شهيد ڪري ڇڏيو ويو. هڪ روايت ۾ آهي حضرت عثمان جو لاش ٽن ڏيهاڙن تائين بي گور ۽ ڪفن گهر ۾ پيو رهيو. ٽن ڏينهن کان پوءِ جڏهن جنازي لاءِ ڪوشش ڪئي وئي تہ ان ڪوشش دوران بہ ماڻهن حملو ڪري ڏنو. ان کانپوءِ بہ شهيد ڪرڻ وارن حضرت عثمان جي مڙھ مبارڪ کي جنت البقيع ۾ دفن ڪرڻ جي اجازت نہ ڏني. نيٺ لڪ ڇپ ۾ ڏاڍي ڏکيائي سان رات جو کين يهودين جي قبرستان ”حش ڪوڪب“ ۾ دفنايو ويو ۽ خارجين جي شر سبب سندن قبر مبارڪ جو نشان مٽجي ويو. ان ڪري ڪير به پَڪَ سان نٿو چئي سگهي ته حضرت عثمان جي قبر مبارڪ ڪهڙي ۽ ڪٿي آهي.<ref>حافظ ڪريم الله چشتي، روزآني دنيا، آڪٽوبر 1914ع</ref> ==ٻاهريان ڳنڍڻا== * [http://www.witness-pioneer.org/vil/Articles/companion/60_uthman_bin_ghani.htm عثمان تاريخ اسلام ۾] * [http://quilliampress.com/the-khilafa-of-uthman/ عثمان بن عفان] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121025115604/http://quilliampress.com/the-khilafa-of-uthman/ |date=2012-10-25 }} * [http://memri.org/bin/articles.cgi?Page=archives&Area=sd&ID=SP70404 عثمان جي قتل کان پوء اهل تشيع جا نظريا:] * [http://al-islam.org/restatement/58.htm عثمان جو انتخاب بطور خليفو] * [http://www.holynajaf.net/eng/html/nahjulbalaga/030.htm عثمان بن عفان جو قتل] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050411185921/http://www.holynajaf.net/eng/html/nahjulbalaga/030.htm |date=2005-04-11 }} * [http://www.basma.us/site/true_islam/quran/article.quran.graces_of_waki'aah.php عثمان ۽ عبدالله بن مسعود] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080222003638/http://www.basma.us/site/true_islam/quran/article.quran.graces_of_waki%27aah.php |date=2008-02-22 }} {{S-start}} {{s-hou|[[بنو اميه]]| {{سال عيسوي| 580ع}}||17 جولائي| {{سال عيسوي| 656ع}}|[[قريش]]}} {{s-rel|su}} {{s-bef|before=[[عمر بن خطاب]]}} {{s-ttl|title=[[خليفو|خليفه راشد]]|years= {{سال عيسوي|644ع}} – {{سال عيسوي|656ع}}}} {{s-aft|after=[[علي بن ابی طالب]]}} {{s-reg}} {{s-bef|before=[[يزدگرد ٽيون]]}} {{s-ttl|title=شاه فارس|years= {{سال عيسوي|651ع}} – {{سال عيسوي|656ع}}}} {{s-non|reason=عهدو<br />[[خلافت]] ۾ مدغم ٿيو}} {{end}} {{خلفاء راشدين2}} {{خلفاء راشدين}} {{صحابي}} {{محمد2}} [[زمرو:محمد]] [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:عشره مبشره]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] [[زمرو:سابقون الاولون]] [[زمرو:اسلامي شخصيتون]] ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:شخصيتون]] [[زمرو:خلفاء راشدين]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] [[زمرو:اسلامي شخصيتون]] [[زمرو:576ع جون پيدائشون]] [[زمرو:580ع جون پيدائشون]] [[زمرو:656ع جون وفاتون]] [[زمرو:غزوه خندق ۾ شامل صحابي]] [[زمرو:جنت البقيع ۾ دفن شخصيتون]] mh3labn7q3434znriked1p3d1g306dc 0 2973 320722 293887 2025-06-28T02:55:10Z Ibne maryam 17680 320722 wikitext text/x-wiki {{Wikify}} {{POV}} {{صندوق معلومات شخص}} '''علی بن ابی طالب''' ([[عربي]]: علی بن أبی طالب؛ پیدائش: 13 رجب، 30 [[عام الفيل]]؛ وفات: 21 رمضان، 40 هجری) مذهب [[شیعہ]] جو پهريون، [[محمد]]، پیغمبر اسلام جو سوٽ ۽ نياڻو.<ref>{{پک|Nasr|2012|ف=ʿAlī|ک=Brit annica|زبان =en}}</ref> پيءُ [[ابو طالب]]، ماءُ [[فاطمه بنت اسد]] ۽ گھر واري [[فاطمه زهرا]]، پٽ [[امام حسن]]، [[امام حسين]]، [[زینب]] ء [[ام ڪلثوم بنت علي|ام ڪلثوم]].<ref>[http://www.mezan.net/mawsouat/ali/awladeh.html أولاد الإمام علي عليه السلام - موقع الميزان<!-- Bot generated title -->]</ref> پاڻ سال 35 تا 40 پنج سال جي گھٽ عرصي تائين خلیفي جي عنوان سان خلافت اسلامی، ([[شام]] کان علاوه) تقريبا پوڻا پنج سال تائين حڪومت ڪيائين.<ref name="archive.org"/> علي کي خلفاء راشدین ۽ [[صحابه|صحابهٔ]] مان ويجھو صحابي ۽ شيعن جو پهريون مڃن ٿا.<ref name="ReferenceA">{{پک|Gleave|2014|ف=ʿAlī b. Abī Ṭālib|ک=EI3|زبان=en}}</ref> ننڍپڻ ۾ والد جي قرضي ٿي وڃڻ ڪري، محمد صلی اللہ علیہ وسلم ان کي پنهنجي سرپرستي ۾ ورتو. محمد جي سرپرستي ۾ اچَڻ وقت، علی جي ڄمار 9 کان 11 سال هئي.<ref name="ReferenceA" /> علي یوم الدار (دعوت ذي عشيره) ۾ محمد صلی اللہ علیہ وسلم جي دعوت قبول ڪري [[فهرست نخستین مسلمانان|اسلام تي سڀ کان پهريان ايمان آڻڻ وارو]] انسان بڻجي ويو.<ref>{{پک|Momen|1985|ک=Introduction to Shi‘i Islam|زبان=en|ص=12}}</ref><ref>{{پک|Tabatabaei|1979|ک=Shi'ite Islam|زبان=en|ص=39}}</ref> ۽ محمد ان کي پنهنجو ڀاءُ ۽ وصي (جانشين) ڪوٺيو.<ref name="ReferenceA" /> چيو وڃي ٿو ته لیلة المبیت [[مديني طرف هجرت]] واري رات ۾ به ان جي مدد ڪيائين<ref name="ReferenceA" /> ۽ محمد جي بستري تي دشمنن جي حملي کان بي خوف ٿي آرامي ٿيا. هجرت کان پوءِ [[مدينو|مدینه]] ويو ۽ ڀائيپاڻي واعدي (اخوت) ۾ علي کي پنهنجو ڀاءُ انتخاب ڪيائين.<ref>{{پک|Meri|2005|ک=Medieval Islamic Civilization|زبان=en|ص=36}}</ref> هو گھڻين‌ ئي جنگين ۾ علمدار اسلام رهيو.<ref name="ReferenceA" /> == مڪي ۾ زندگي== === نالو === تاريخدانن جو بيان آهي تہ عليءَ جو نالو [[ابو طالب]] [[قصي]] جي نالي تي [[قصي|زيد]] رکيو هو. اوهان جي ماءُ [[فاطمه بنت اسد]] اوهان جو نالو پنهجي پيءُ جي نالي اسد تي رکيو هو جڏهن تہ محمد مٿس [[الله]] جو نالو علي رکيو.<ref>[http://archive.org/stream/Seerat-e-Ali-ul-Murtazar.aByShaykhMuhammadNafay/Seerat-e-Ali-ul-Murtazar.aByShaykhMuhammadnafay#page/n33/mode/1up Seerat -e- Ali -ul- Murtaza [r.a&#93; By Shaykh Muhammad Nafay<!-- Bot generated title -->]</ref> === لقب ۽ ڪنيت === علي جي مشهور ڪنيت ابوتراب ۽ ابوالحسن آهي ء مشهور لقب اميرالمومنين، مرتضيٰ، وجه الله، يدالله، عين الله، اسدالله، نفس رسول، ثاقي ڪوثر حيدر گھڻو مشور آهن.<ref name="books.rafed.net"/>.<ref>[http://www.scribd.com/doc/20036942/Najmul-Hassan-14-Sitaray#scribd (Najmul Hassan) - 14 Sitaray | Banu Hashim | Muhammad<!-- Bot generated title -->]</ref>ابو تراب، حضرت علي عليه السّلام جن جو لقب آهي. ٻنهي جهانن جي سردار حضرت محمد مصطفيٰ صلي الله عليه وسلم جن، پرهيزگاريءَ ۽ حليمائيءَ جي لحاظ کان کين انهيءَ لقب سان سڏيو. ابو تراب جي لفظي معنيٰ آهي: ”مٽيءَ جو پيءُ“. لطيف سائينءَ به چيو آهي<ref>[http://encyclopediasindhiana.org/article.php?Dflt=%D8%A7%D8%A8%D9%88%20%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A8 ابو تراب : (Sindhianaسنڌيانا)<!-- Bot generated title -->]</ref> : :سو نہ ڪنھين شيءِ ۾، جيڪي منجهہ ’تراب‘ == پرورش == علي جي پرورش [[محمد]] پاڻ ڪئي جڏهن علي پيدا ٿيو تڏهن اوهان پنهجي ڄڀ علي جي ڄڀ سان ڏني ء پنهجو لعاب دهن سان علي کي سيراب ڪيو.<ref>[http://www.archive.org/stream/Seerat-e-HalbiyaUrduTranslationByShaykhMuhammadAslamQasmi/Seerat-e-Halbiya-Volume2-UrduTranslationByShaykhMuhammadAslamQasmi#page/n202/mode/1up Seerat -e- Halbiya Urdu Translation By Shaykh Muhammad Aslam Qasmi<!-- Bot generated title -->]</ref> == مديني ۾ زندگي == === ولادت کان پيغمبر جي بعثت تائين === علي جمعي ڏينهن 13رجب سن 30 عام الفيل (بعثت کان ڏهہ سال اڳ) ڪعبي منجھ پيدا ٿيو.<ref>{{Citation |title=دارالقران في العتبة الحسينية يشارك في أمسية قرآنية تقيمها العتبة الكاظمية المقدسة {{!}} العتبة الحسينية المقدسة<!-- Bot generated title --> |url=http://imamhussain.org/howseholdd/30vie.html |accessdate=2016-02-03 |archive-date=2016-03-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160322015330/http://imamhussain.org/howseholdd/30vie.html |dead-url=yes }}</ref><ref name="books.rafed.net">http://books.rafed.net/view.php?type=c_fbook&b_id=128</ref> هن نينگر جو عالي قدر والد ابو طالب ابن [[عبدالمطلب]] ابن [[هاشم]] ابن عبد [[مناف]] هو ۽ سندن امڙ [[فاطمہ بنت اسد]] بن [[هاشم]] ابن [[عبدالمناف]] هئي.<ref name="books.rafed.net"/> علي ڇهن سالن جي ڄمار تائين پنهنجي والدين وٽ زندگي گذاريندو رهيو. ان کان پوءِ محمد ابن عبدالله جي درخواست تي محمد وٽ هليو آيو. محمد مصطفي جو اعليٰ ڪردار، بهترين سيرت، عدالت پسندي، انسان دوستي، خدا پرستي عليءَ جي انفرادي ۽ اجتماعي زندگيءَ جي راهہ متعين ڪرڻ لاءِ بهترين نمونو هئي. == علي جي باري ۾ نظريا == === شيعن جو نظريو === شيعه اثناعشري ۽ اسماعيلي شيعه پاڻ کي  الله جو ولي پيغمبر اسلام جو روحاني سياسي جانشين پهريون خليفو ۽ سندن اهل بيت مان مڃين ٿا ۽ا وهان کي معصوم پڻ مڃن ٿا. شيعه اثناعشري ۽ اسماعيلين جو اهو مڃڻ آهي ته پيغمرِ اسلام علي کي پنهنجو سياسي ۽ مذهبي خليفو نامزد فرمايو آھي، پيغمبرِ اسلام جي وفات کان پوءِ جو حق ادا نا ڪيو ويو ۽ خلافت ابن ابوقحافه کي ڏني وئي. شيعه زيدي سنين وانگي اوهان کي صرف پيغمبرِ اسلام جو روحاني جانشين مڃن ٿا يعني مذهبي جانشين ۽ سياسي جانشين کي الڳ مڃن ٿا.  === سنين جو عقيدو === سني مسلمان پاڻ کي، الله جو ولي چوٿون خليفو، خدا جي رسول جو صحابي ۽  عشره مبشرا يعني ڏھ جنت جي بشارت مليل صحابين مان مڃن ٿا. سني اوهان کي بعد از پيغمبرِ اسلام ابوبڪر بن ابوقحافه رضہ، عمر بن خطاب رضه، عثمان بن عفان رضہ کان پوءِ افضل مڃن ٿا. ڪجهه سني اوهان کي بعد از انبياء افضل مڃن ٿا انهن کي تفضيلي سني چئبو آھي، صوفي سني اوهان کي رسول الله جو روحاني خليفو مڃن ٿا. سني پاڻ جي دور ۾ وڙھيل ٽن جنگن ۾ پاڻ کي حق تي ۽ مخالفن مان اهل جمل، اهل صفين کي اجتهادي غلطي ۽ اهل نهروان کي خالص گمراهي تي مڃن ٿا.    === نصيري جو عقيدو === نصيرين جو علي,[[الله]] آهي. {{-ڏسندا-}} * [[محمد بن عبدالله]] * [[ابوبڪر]] * [[عمر]] * [[عثمان]] ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:محمد]] [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:ٻنو هاشم]] [[زمرو:شخصيتون]] [[زمرو:عشره مبشره]] [[زمرو:خلفاء راشدين]] [[زمرو:مسلم جرنيل]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] [[زمرو:سابقون الاولون]] [[زمرو:اسلامي شخصيتون]] maqhi61deb7emouihrhosyuu0ivre7m 0 11728 320727 309671 2025-06-28T03:11:12Z Ibne maryam 17680 /* حوالا */ 320727 wikitext text/x-wiki {{صندوق معلومات شخص}} {{Infobox royalty |name = وھب بن عبدالمناف |title = ابو ڪبشه |image = |succession = |predecessor = |successor = |regent = |reign = |spouses = |issue = بيبي [[آمنہ]]-(نبي پاڪ صہ جي والده) |full name =ابن ابو ڪبشه، وھب بن عبدالمناف |house = بني زھرة، قريش |dynasty = |father = عبدالمناف بن زھرة بن ڪلاب بن مرة |mother = |birth_name = |birth_date = |birth_place = |death_date = |death_place = |date of burial = |place of burial = |religion = }} وهب بن عبد مناف انهن جو شجرو نسب هي آهي '''وهب بن عبد مناف''' بن زهرۃ بن ڪلاب بن مرۃ . سندن جو قبيلو قريش هيو ۽ بني زهره جا سرادار هيا قبل از اسلام. پاڻ جناب سرور ڪونين جا نانا هيا ۽ سندن جو لقب ابو ڪبشه هيو ۽ جناب رسالتمآب جي ظهور کان بعد سندن کي ماڻهو ابن ابو ڪبشه چئي ڪري پڪاريندا هيا. والده ماجده جي طرف کان حضور صلی اللہ علیہ وسلم جو شجرو نسب هي آهي. # حضرت [[محمد]] صلي الله عليه وسلم # بن آمنه # بنت وهب # بن عبد مناف # بن زهره # بن ڪلاب # بن مره حضور عليه الصلوۃ والسلام جي والدين جو نسب نامو ڪلاب بن مره تي ملي وڃي ٿو ۽ اڳتي هلي ڪري ٻئي سلسله هڪ ٿيبوڃن ٿا ، عدنان تائين سندن جو نسب نامو صحيح سندن سان گڏ باتفاق مؤرخين ثابت آهي ان کان بعد نالن ۾ ڪجهه اختلاف آهي ۽ حضور صلی الله عليه وسلم جڏهن به پنهنجو نسب نامو بيان فرمائيندا هيا ته عدنان تائين ذڪر فرمائيندا هيا. ( ڪرماني بحواله حاشيه بخاري جلد اول صفحہ 543 ) پر هن تي تمام مورخين جو اتفاق آهي ته عدنان حضرت اسماعيل عليه السلام جي اولاد مان آهي ۽ حضرت اسماعيل عليه السلام حضرت ابراهيم عليه السلام جو فرزند ارجمند آهي.<ref>[http://www.itdunya.com/t271382/ Expired shajra-e-nasb<!-- Bot generated title -->]{{مئل ڳنڍڻو|date=March 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:محمد]] [[زمرو:قريش]] 9zppw3rdobjdv67wtd5v3dn7163aqm6 0 12156 320723 294030 2025-06-28T02:56:55Z Ibne maryam 17680 /* حوالا */ 320723 wikitext text/x-wiki '''اسامه بن زيد''' (615 - 678ء), ڪنيت ابو محمد, رسول الله صلي الله عليه وسلم جا هڪ صحابي, [[هجرت]] کان ست سال اڳ مڪي ۾ پيدا ٿيو. هن جو والد [[زيد بن حارث]] رسول الله صلي الله عليه وسلم جو غلام ۽ سڪ جو پٽ هو. ابتدائي جنگن ۾ ننڍي عمری جي ڪري شامل نه ٿي سگهيو. بعد ۾ ڪافي غزوات ۾ حصو ورتو. {{صندوق معلومات شخص}} هو زيد بن حارثه، جيڪو رسول الله ﷺ پاران گود ورتو ويو هو ۽ ام ايمن (برڪه)، جيڪا رسول الله ﷺ جي خادمه. جو پٽ هو. [[مڪي جي فتح]] جي ڏينهن رسول الله سان گڏ هڪ ئي اٺ تي سوار هيو. حضرت [[عثمان بن عفان|عثمان]] جي دور خلافت ۾ سياسيات کان ڪناره ڪش ٿي ويو ۽ حضرت [[علي]] ۽ حضرت [[امير معاويہ|امير معاويه]] جي لڙائين ۾ به غير جانبدار رهيو. محمد اسامہ بن زيد کي هڪ مهم جو ڪمانڊر مقرر ڪيو جيڪو بازنطيني سلطنت جي بلقا جي علائقي تي حملو ڪرڻ وارو هو ته جيئن جنگ موته ۾ مسلمانن جي شڪست جو بدلو وٺن، جنهن ۾ اسامه جي پيءُ ۽ محمد جو گود ورتو پٽ زيد بن حارثه، شهيد ٿي ويا هئا. ان مهم کي اسامه بن زيد جي مهم جو نالو ڏنو ويو. اساما جي مهم ڪامياب ٿي ۽ سندس فوج پهرين مسلمان فوج هئي جنهن ڪاميابيءَ سان بازنطيني علائقي تي حملو ڪيو ۽ ان تي حملا ڪيا، اهڙيءَ طرح بعد ۾ مسلمانن جي فتح ۽ مصر جي مسلمانن جي فتح لاءِ رستو هموار ڪيو. پس منظر ۽ شروعاتي زندگي: اساما بن زيد جي حملي: بعد ۾ زندگي: پڻ ڏسو: '''اسامه بن زيد''' (615 - 678ء), ڪنيت ابو محمد, رسول الله صلي الله عليه وسلم جا هڪ صحابي, [[هجرت]] کان ست سال اڳ مڪي ۾ پيدا ٿيو۔ هن جو والد [[زيد بن حارث]] رسول الله صلي الله عليه وسلم جي غلام ۽ سڪ جو پٽ هو۔ ابتدائي جنگن ۾ ننڍي عمری جي ڪري شامل نه ٿي سگهيو۔ بعد ۾ ڪافي غزوات ۾ حصو ورتو۔ [[مڪي جي فتح]] جي ڏينهن رسول الله سان گڏ هڪ ئي اٺ تي سوار هيو۔ حضرت [[عثمان بن عفان|عثمان]] جي دور خلافت ۾ سياسيات کان ڪناره ڪش ٿي ويو ۽ حضرت [[علي]] ۽ حضرت [[معاويه بن ابو سفيان|امير معاويه]] جي لڙائين ۾ به غير جانبدار رهيو۔ ==حوالا== {{حوالو}} [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:مسلم جرنيل]] [[زمرو:اسلامي شخصيتون]] 5nyuceq59v8v13q8jie4w4w4u2yn41g 0 13797 320735 102131 2025-06-28T03:25:52Z Ibne maryam 17680 /* حوالا */ 320735 wikitext text/x-wiki قثم بن عبد المطلب تنيله بنت خباب بن بن کليب نسل ربيعه بن نزار جو [[پٽ]] هيو هي ننڍپڻ ۾ ئي فوت ٿي ويو هيو هي والده جي طرف کان حارث جو ڀاءُ  هيو<ref>رحمة اللعالمین،جلد دوم صفحو 332 قاضي سليمان منصور پوري،مرڪز الحرمين الاسلامي فيصل آباد،2007ء</ref> ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:محمد]] [[زمرو:قريش]] [[زمرو:ٻنو هاشم]] k2krnilyp16v4h6abvql7tctuwlxvmg 0 13798 320739 136030 2025-06-28T03:28:50Z Ibne maryam 17680 320739 wikitext text/x-wiki '''ضرار بن عبد المطلب''' تنيله بنت خباب بن ڪليب نسل ربيعه بن نزار جو [[پٽ]] هيو.<ref>رحمة اللعالمین،جلد دوم صفحو 332 قاضي سليمان منصور پوري، مرڪز الحرمين الاسلامي فيصل آباد، 2007ع</ref> ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:محمد]] [[زمرو:قريش]] [[زمرو:ٻنو هاشم]] [[زمرو:قريش]] 7h7ujva3ibla34igh9x8v8dxdue2hmo 0 13800 320738 101569 2025-06-28T03:27:36Z Ibne maryam 17680 /* حوالا */ 320738 wikitext text/x-wiki جحل بن عبد المطلب ، هالا بنت وهيب بن عبد مناف بن زهره بن ڪلام جو [[پٽ]] هيو ڪن ان جو نالو مغيره لکيو آهي<ref>تفسير روح البيان،مؤلف : إسماعيل حقي بن مصطفي استنبولي الحنفي الخلوتي، دار إحياء التراث العربي</ref><ref>رحمة اللعالمین،جلد دوم صفحو 332 قاضي سليمان منصور پوري،مرڪز الحرمين الاسلامي فيصل آباد،2007ء</ref> ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:محمد]] [[زمرو:قريش]] [[زمرو:ٻنو هاشم]] [[زمرو:قريش]] 4p4ftwc94v0xx1txt3cdgcazr7ibyoy 0 13801 320733 102285 2025-06-28T03:24:10Z Ibne maryam 17680 320733 wikitext text/x-wiki '''مقوم بن عبد المطلب''' ، هالا بنت وهيب بن عبد مناف بن زهره بن ڪلام جو [[پٽ]] هيو ڪن ان جو نالو عبد الڪعبه لکيو آهي. عبد الڪعبه بن عبد المطلب، فاطمه بنت عمروبن عايذ بن عمران بن مخزوم بن يقظه بن مره جو [[پٽ]] هيو ڪن انهيء ئي جو نالو مقوم لکيو آهي <ref>رحمة اللعالمین،جلد دوم صفحو 332 قاضي سليمان منصور پوري،مرڪز الحرمين الاسلامي فيصل آباد،2007ء</ref> == حوالا == {{حوالا}} {{حوالو}} [[زمرو:قريش]] 75wu03hq1k6jxtr3g95z3qf9rjmzl4d 320734 320733 2025-06-28T03:24:58Z Ibne maryam 17680 /* حوالا */ 320734 wikitext text/x-wiki '''مقوم بن عبد المطلب''' ، هالا بنت وهيب بن عبد مناف بن زهره بن ڪلام جو [[پٽ]] هيو ڪن ان جو نالو عبد الڪعبه لکيو آهي. عبد الڪعبه بن عبد المطلب، فاطمه بنت عمروبن عايذ بن عمران بن مخزوم بن يقظه بن مره جو [[پٽ]] هيو ڪن انهيء ئي جو نالو مقوم لکيو آهي <ref>رحمة اللعالمین،جلد دوم صفحو 332 قاضي سليمان منصور پوري،مرڪز الحرمين الاسلامي فيصل آباد،2007ء</ref> ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:محمد]] [[زمرو:قريش]] [[زمرو:ٻنو هاشم]] 42kjm3vqziip0jbom46j49l1j7l3jix 0 13802 320737 102082 2025-06-28T03:26:50Z Ibne maryam 17680 /* حوالا */ 320737 wikitext text/x-wiki غيداق بن عبد المطلب ، منعمه بنت عمروبن مالڪ خزاعيه جو [[پٽ]] هيو ان جو نالو مصعب يا نوفل هيو <ref>تفسير روح البيان،مؤلف : إسماعيل حقي بن مصطفي استنبولي الحنفي الخلوتي، دار إحياء التراث العربي</ref> غيداق جي معني آهي گهڻو پاڻي جيڪو ڪثرت جود و ڪرم سان رکيو ويو<ref>رحمة اللعالمین،جلد دوم صفحو 332 قاضي سليمان منصور پوري،مرڪز الحرمين الاسلامي فيصل آباد،2007ء</ref> ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:محمد]] [[زمرو:قريش]] [[زمرو:ٻنو هاشم]] 19o3ek3t11m0o3utipn55pask29dbdu 0 17519 320729 320225 2025-06-28T03:13:38Z Ibne maryam 17680 /* ٻاهريان ڳنڍڻا */ 320729 wikitext text/x-wiki {{Short description|Chief Leader of the Quraysh and grandfather of Muhammad (c.481–578)}} {{Infobox royalty | name = عبدالمطلب <br>عَبْد ٱلْمُطَّلِب (عربي) | native_lang1_name1 = عَبْد ٱلْمُطَّلِب<br> شَيْبَة بْن هَاشِم | native_lang1 = [[عربي ٻولي|عربي]] | birth_name = شيبه بن هاشم (عربي: شَيْبَة بْن هَاشِم) جي نالي سان، سال 481 عيسوي (اندازو) ۾ [[مدينو|يثرب]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] ({{small|هاڻوڪي [[مدينو|مدينه منوره]]، [[سعودي عرب]] ۾}}) | birth_date = | birth_place = | death_date = سال 578ع، 97 سال جي ڄمار ۾ [[مڪو|مڪه المڪرمه]]، [[حجاز]] ({{small|(هاڻوڪي [[سعودي عرب]]}} ۾) | death_place = | burial_place = جنت المعليٰ، [[مڪو|مڪه المڪرمه]] | succession = قريش جا سردار | reign = 497ع کان 578ع (81 سال) | reign-type = سرداري | predecessor = هاشم ابن عبد مناف | successor = ابو طالب ابن عبدالمطلب | spouse = {{bulleted list|سميرا بنت جندب|لبنيٰ بنت حجر| فاطمه بنت عمرو| هاله بنت وهيب| نطيله بنت جناب|ميمونه بنت عمرو}} | issue-type = Children | issue = '''پٽ:''' {{bulleted list|حارث (سميره سان)|ابو طالب(فاطمه سان)|زبير (فاطمه سان)|عبدالله (فاطمه سان)|عبدالعزيٰ، ابو لھب (لبنيٰ سان)|عباس (نطيله سان)|حمزه (هاله سان) |حجل (هاله سان)| المقوم (هاله سان)<br>'''ڌيئرون:''' |ام حڪيم (فاطمه سان)|بره (فاطمه سان)|ارويٰ (فاطمه سان)|عاتڪه (فاطمه سان)| اميمه (فاطمه سان)|صفيه (هاله سان)}} | father = هاشم بن عبد مناف | mother = سلميٰ بنت عمرو | house = بنو هاشم | house-type = خاندان |image= File:Abd_al-Muttalib.png |alt = |more =شيبه بن هاشم (اصل نالو) |caption=}} '''عبدالمطلب'''، (اصل نالو: شيبه بن هاشم؛ عربي:شَيْبة بْن هاشِم؛ 481ع-578ع)، جيڪا پنهنجي عرفيت، عبدالمطلب سان سڃاڻا ويندا آهن، [[محمد|محمد ﷺ]] جا ڏاڏا ۽ [[مڪو|مڪي]] جي قريشي قبائلي اتحاد جا چوٿا سردار (قصي، عبد مناف ۽ هاشم کانپوء)، سال 481ع (اندازو) ۾ [[مدينو|مديني]] ۾ ڄائيا هئا.<ref>[http://archive.org/stream/TAREEKH-TABAQAAT_E_IBN_E_SAAD_VOL_1_2_3_www.ahlehaq.org/TABAQAAT_E_IBN_E_SAAD_VOL_1_www.ahlehaq.org#page/n94/mode/1up TAREEKH-TABAQAAT_E_IBN_E_SAAD_VOL_1_2_3_www.ahlehaq.org<!-- Bot generated title -->]</ref> ==شروعاتي زندگي== ==بنو هاشم جي سرداري== ==زم زم جي کوهه جي دريافت== ==عام الفيل (هاٿين جو سال)== ==عبدالله جي قرباني== ==خاندان== ==نسب== ==وفات== ==ورثو== ==پڻ ڏسو== * ابراهيم عليه السلام * بي بي هاجره * اسماعيل عليه السلام * قصي بن ڪلاب * امنه بنت وهب ===ڪنيت=== عبدالمطلب جي ڪُنيت (ابو حارث ۽ ابو البطحا) هُئي۔ (؟) ===حليو=== هو تمام خوبصورت، قد جا ڊگها، دانشور ۽ فصاحت و بلاغت ۾ مشهور هُئا۔ ===مذهب=== هُو (دين ابراهيم ع) موجب عبادت ڪندڙ هُئا.(؟)[[رمضان]] جو پورو مهينو (ڪوه حرا) تي گُذاريندا هُئا.(؟) ===اخلاق=== غريبن، مسڪينن، ايستائين جو جهنگلي جانورن ۽ پکين کي خوراڪ کارائيندا هُئا. ===حرام کان پرهيز=== هُو [[شراب]] پيئڻ، مُحرم عورتن سان [[نڪاح]] ڪرڻ، ڇوڪرين کي جيئرو دفن ڪرڻ خلاف هُئا. ===عزت ۽ مقام=== حطيم ۾ سندن ويهڻ لاءِ هڪ غالچو وڇايو ويندو هو۔ جنهن ته ساڻن علاوه ڪير به نه ويهندو هو. ===اولاد=== عبدالمطلب جي ٻاره پُٽن مان پنج پُٽ جن [[اسلام]] ِيا [[ڪُفر]] جي خصوصيتن جي ڪري شهرت ورتا، اها آهن؛ * [[ابو طالب]] ([[علي|علي ڪرم الله وجهه]] جا پئي) * [[عبدالله]] ([[محمد|نبي صلي الله عليه وسلم]] جا پئي) * [[حمزه بن عبد المطلب|سيد الشهداء حمزه رضي الله عنه]] * [[عباس بن عبد المطلب|سيدنا عباس رضي الله عنه]] * [[ابو لهب]] (اصل نالو عبدالعزي، گورو ۽ باهه جهڙي ڳلن جيان چمڪندڙ ۽ چهري وانگر هو اُن ڪري والد کيس اهو نالو ڏنو هو. ٻين پُٽن جا نالا اها ها؛ * الحارث (سڀ کان وڏا، بدر جي جنگ ۾ شهيد ٿيئن واري سوٽ، [[عبيده ابن الحارث]] رضي الله عنه جا پئي) * زُبير * مقوم * حجل * ضرار * قُثم * عبدالڪعبه * عيداق<ref>[http://archive.org/stream/TAREEKH-TABAQAAT_E_IBN_E_SAAD_VOL_1_2_3_www.ahlehaq.org/TABAQAAT_E_IBN_E_SAAD_VOL_1_www.ahlehaq.org#page/n108/mode/1up TAREEKH-TABAQAAT_E_IBN_E_SAAD_VOL_1_2_3_www.ahlehaq.org<!-- Bot generated title -->]</ref> ===آب زم زم جي تلاش=== عبد المطلب، جيئن ته شيبه جي پرورش سندس چاچي مطلب ڪئي اُن ڪري اُن نسبت سان سندس نالو عبدالمطلب (مطلب جو غلام) پئجي ويو. سندن وڏي ۾ وڏو ڪارنامو اهو هو ته [[آب زم زم|زم زم جو کوهه]]، جيڪو هڪ مُدت اڳ پهرئين واري، ۾ دفن ٿي گُم ٿي ويو هو، پاڻ انهن جي کوج ڪئي ۽ کوهه کوٽارائي اُن کي نئي نموني جاري ڪرايو.<ref>[http://archive.org/stream/TAREEKH-TABAQAAT_E_IBN_E_SAAD_VOL_1_2_3_www.ahlehaq.org/TABAQAAT_E_IBN_E_SAAD_VOL_1_www.ahlehaq.org#page/n96/mode/1up TAREEKH-TABAQAAT_E_IBN_E_SAAD_VOL_1_2_3_www.ahlehaq.org<!-- Bot generated title -->]</ref>۔ ===عبدالمطلب جي منت=== عبدالمطلب منت مڃي هُئي ته ڏه پُٽ پنهنجي سامهون جوان ڏسندا ته هڪ پُٽ الله جي راه ۾ قربان ڪري ڇڏيندو۔ اها آرزو پوري ٿي ته ڏه ئي پُٽن کي وٺي ڪعبي ۾ آيا ۽ ڪعبي جي پُڄاري کان قرعه ڪڍايو، اتفاق سان قرعه ۾ عبدالله جو نالو آيو۔ عبدالله جون ڀينرون رُئڻ لڳيون ته سندس بدلي ۾ ڏه اُٺ قربان ڪجن۔ وري ٻيهر قرع اندازي شروع ڪرائي وئي پر وري به عبدالله جو نالو نڪري آيو۔ هاڻ عبدالمطلب ڏه جي بدران ويهه اُٺ قربان ڪرڻ تي تيار ٿي ويو ۽ وري وري قرع اندازي ٿيڻ لڳي ۽ بار بار عبدالله جو نالو قرع ۾ نڪتو ايستائين جو اُٺن جو تعداد سو تي پُهچي ويو۔ پو اُٺن تي قرع ڪڍيو ويو ۽ اهو اُٺن تي نڪري آيو ۽ ائين سو اُٺ قربان ڪرڻ سان عبدالله بچي ويو۔(هي واقدي جي روايت آهي) ابن اسحاق جو بيان آهي ته اُٺن جي بدلي تي تجويز قريش جي رئيس جي تدبير هُئي<ref>[http://archive.org/stream/TAREEKH-TABAQAAT_E_IBN_E_SAAD_VOL_1_2_3_www.ahlehaq.org/TABAQAAT_E_IBN_E_SAAD_VOL_1_www.ahlehaq.org#page/n102/mode/1up TAREEKH-TABAQAAT_E_IBN_E_SAAD_VOL_1_2_3_www.ahlehaq.org<!-- Bot generated title -->]</ref>۔ ===وفات=== سندن وفات جڏهن پيغمبر صلي الله عليه وسلم جي عمر ڇهه سال هئي، 578 عيسوي ([[578ء]] يا [[579ء]]) ۾ ٿي (ساڳئي سال جن ۾ نوشيروان عادل، فارس جي بادشاهه جو انتقال ٿيو هُيو). ==ٻاهريان ڳنڍڻا== * [http://al-islam.org/beacons/3.htm The Holy Prophet of Islam] * [http://www.al-islam.org/peshawar/9.4.html Ninth Session, Friday night, 2nd Sha'ban 1345 A.H.] {{Authority control}} {{DEFAULTSORT:Abd al Muttalib}} [[زمرو:محمد]] [[زمرو:قريش]] [[زمرو:ٻنو هاشم]] [[زمرو:تاريخ اسلام]] [[Category:490s births]] [[Category:578 deaths]] [[Category:5th-century Arab people]] [[Category:6th-century Arab people]] [[Category:Sahabah ancestors]] [[Category:Najjarite people]] [[Category:Ancestors of Muhammad]] [[Category:Burials at Jannat al-Mu'alla]] ==حوالا== {{حوالا}} l43jw4606k2gykn0vm2y8xyf82taape 0 17522 320730 302409 2025-06-28T03:19:16Z Ibne maryam 17680 320730 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = فَاطِمَة ٱلزَّهْرَاء | image = Fatimah Arabic Calligraphy.svg | caption = اسلامي خطاطي ۾ بيبي صاحبه جو نالو | native_name = {{lang|ar|فَاطِمَة بِنْت مُحَمَّد}} | native_name_lang = ar | birth_date =15–5 قبل ھجرت <br/>(605ع–615ع) | birth_place = [[مڪو|مڪه المڪرمه]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] | death_date = 3 [[جمادي الثاني]] هجري سال 11<br/> 11&nbsp;ھ<br/>({{death date|df=yes|632|08|18|615}}) <br/>{{small|(اختلاف واري)}} | resting_place = [[جنت البقيع]]، [[مدينو|مديني شريف]]، [[حجاز]] | title = {{plainlist| *''صديقه'' (سچار عورت) *'' مبارڪه'' (برڪت واري عورت) *''طاھرہ'' (پاڪ عورت ) *''زڪيه'' (پاڪدامن/معصوم عورت) *''رضيه'' (راضپي واري عورت) *''محدثه '' *''بتول'' (پاڪدامن) *''زھرہ'' (روشني واري عورت) *''سيدة النساء في الجنه'' <ref>{{cite web |url=http://www.al-islam.org/kaaba14/3.html |title=The Ka'aba, The House of Allah &#124; Story of the Holy Ka'aba &#124; Books on Islam and Muslims |publisher=Al-Islam.org |date= |accessdate=24 August 2014 }}{{Dead link|date=November 2019 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> (جنت جي عورتن جي سردار)}} *''ٻيا''<ref>{{cite web|url=http://www.iqra.net/names/fatima.html |title=The Blessed Names of Sayyidatinā Fātima Aa-Zahrā’ Rady Allāhu ‘Anhā |publisher=Iqra.net |date= |accessdate=3 December 2013}}</ref> | spouse = [[علي بن ابي طالب]] | children = {{plainlist| * [[حسن ابن علي]] * [[حسين ابن علي]] * [[محسن ابن علي]] * [[زينب|زينب بنت علي]] * [[ام ڪلثوم بنت علي]]}} | parents = {{plainlist| *[[محمد]] {{درود}} (والد) *[[خديجه بنت خويلد|خديجه]] (والده)}} | relatives = {{plainlist| * [[قاسم ابن محمد]] (ڀاء) * [[زينب بنت محمد]] (ڀيڻ) * [[رقيه بنت محمد]] (ڀيڻ) * [[ام ڪلثوم بنت محمد]] (ڀيڻ) * [[ابراھيم ابن محمد]] (ڀاء) }} }} '''سيده فاطمه الزهراء''' (رضي الله تعالي عنها) (605ع–633ع) [[محمد|حضرت محمد]] {{درود}} ۽ بيبي [[خديجة بنت خويلد|خديجه]] جي نياڻي هئي جنھن کي جنت ۾ عورتن جي سردار ھجڻ جو لقب مليل آھي. سندس مڙس جو نالو [[علي بن ابی طالب|علي ابن ابي طالب]] ھيو. پاڻ امام [[حسن ابن علي|حسن بن علي]]، امام [[حسين ابن علي|حسين بن علي]]، [[محسن ابن علي|محسن بن علي]]، [[زینب|زینب بنت علي]] ء [[ام ڪلثوم بنت علي]] جي والده ھئي.<ref>[http://archive.org/stream/Seerat-e-Ali-ul-Murtazar.aByShaykhMuhammadNafay/Seerat-e-Ali-ul-Murtazar.aByShaykhMuhammadnafay#page/n528/mode/1up Seerat -e- Ali -ul- Murtaza [r.a&#93; By Shaykh Muhammad Nafay<!-- Bot generated title -->]</ref> "زهرا"، "بتول" ۽ "سيده النساء“ سندس لقب ھيا، حضرت محمد {{درود}} جي سڀ کان ننڍي نياڻي هئي ۽ نبوت کان هڪ سال پوءِ ڄائي هئي.<ref>ڪتاب: تحفتہ النسوان؛ از: [[مرزا قليچ بيگ]]؛ پھريون ايڊيشن 1958ع، پبلشر: [[سنڌي ادبي بورڊ]]، ڄامشورو. {{cite web|url=http://www.sindhiadabiboard.org/catalogue/Personalties/Book2/Book_page 4.html}}}</ref> شيعن مطابق پنجتن پاڪ ۾ اھا واحد عورت ھئي. سندن خيال مطابق نبي {{درود}} جي عورت گھر ڀاتين يا اھل بيت عورتن ۾ فاطمه واحد معصوم ھئي ۽ پنجن معصومن ۾ شامل ھئي.<ref name="انسائيڪلوپيڊيا آف اسلام"> - Encyclopedia of Islam- Juan E. Campo J. Gordon Melton, Series Editor-: Facts On File, Inc. An imprint of Infobase Publishing 132 West 31st Street New York NY 10001 - pages# 230,231 </ref> سني ليکڪن مطابق بيبي صاحبه جون ٽي سڳيون ۽ وڏيون ڀينرون زينب بنت محمد، ڪلثوم بنت محمد ۽ رقيه بنت محمد ھيون. شيعن مطابق اھي ٽئي سندس ڀينر نہ ھيون بلڪه سندس ماسي ھالا بنت خويلد جون نياڻيون ھيون جن کي ھالا جي وفات بعد محمد {{درود}} ۽ خديجه گود ورتو. == ولادت == [[File:Louis-Nicolas de Lespinasse Mecca La Mecque 1787.png|300px|thumb|پراڻو مڪو شھر]] ويهين [[جمادالثاني]] جمعي جي ڏينهن بعثت جي پنجين سال سندس جنم عربستان جي حجاز جي مڪي شھر ۾ ٿيو<ref>مناقب ابن شهر آشوب، جلد 3 ص 357/ بحارالانوار جلد 43 ص6 / دلائل الامامه ص 10/اصول ڪافي جلد پهريون</ref>.بيبي صاحبه 28 آگسٽ 632ع ۾ پيدا ٿي<ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.al-islam.org/fatima-the-daughter-of-muhammad-a-brief-biography-yasin-al-jibouri|title=Fatima (sa), the Daughter of Muhammad (S), a Brief Biography|publisher=Al-Islam.org|language=en|access-date=2018-09-14}}</ref><ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.al-khoei.us/edara/index.php?id=34|title=مؤسسة الإمام الخوئي الخيرية – مركز الإمام الخوئي في نيويورك / السيدة فاطمة الزهراء عليها السلام|publisher=www.al-khoei.us|access-date=2018-09-14}}</ref><ref name=":3">{{Cite web|url=http://www.aqaed.com/faq/5844/|title="الإجابة على الأسئلة العقائدية "مركز الأبحاث العقائدية|publisher=www.aqaed.com|language=ar-sa|access-date=2018-09-14}}</ref>. سني مؤرخن ۽ محدثن جي روايتن مطابق بيبي صاحبه حضرت محمد {{درود}} جي بيبي خديجه مان چوٿين ۽ آخري نياڻي ھئي پر شيعن مطابق بيبي صاحبه پاڻ سڳورن جي ان مان واحد نياڻي ھئي<ref> [https://www.al-islam.org/articles/fatima-sa-daughter-muhammad-s-brief-biography-yasin-t-al-jibouri] (فاطمه الزهراء- الاسلام.او آر جي)</ref>.سندس ولادت لاء ھڪ روايت آھي تہ نبوت کان پنج سال اڳ پيدا ٿي ھئي جڏھن ڪعبي جي تعمير ٿي رھي ھئي<ref name=parsa>Parsa, 2006, pp. 8–14</ref><ref name=encarta>{{cite web|url=http://encarta.msn.com/encnet/refpages/RefArticle.aspx?refid=761553645|title=MSN Encarta article on Fatimah|publisher=|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070902023031/http://encarta.msn.com/encnet/refpages/RefArticle.aspx?refid=761553645|archivedate=2 September 2007}}</ref><ref name="FENB">{{cite web|url=https://www.britannica.com/biography/Fatimah|title=Encyclopædia Britannica|publisher=}}</ref>. ان روايت کي شيعا اھو چئي نہ ٿا مڃن تہ ان سان بيبي صاحبه جي شادي وقت عمر ارڙھن سالن کان مٿي بيھي ٿي جيڪا عرب روايتن جي ابتڙ آهي. شيعن مطابق نبوت کان ٻہ يا پنج سال بعد پيدا ٿي ھئي. سني عالمن ان روايت کي اھو چئي نہ ٿا مڃن تہ ان ولادت جي تاريخ تي حضرت خديجه جي عمر 52 سال بيھي ٿي. [[طبري]] ۽ [[ابن حجر عسقلاني]] مطابق سندس پيدائش وقت محمد {{درود}} جي عمر 35 سال ھئي<ref>The Minaret, Volume 21, Islamic Center of Southern California, p. 22</ref><ref>{{cite web|url=https://books.google.com/books?id=8nKLr72nxO4C&pg=PA167&lpg=PA167&dq=You,+Fatimah,+were+born+at+the+time+when+the+Quraysh+were+building+the+Ka%27bah;+the+Prophet+was&source=bl&ots=b5iHKEY8_s&sig=ACfU3U2A9-a_ywoChPghKOs_mwSFPMTqBQ&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwi8jI7KjsTkAhWhV3wKHQEjBXEQ6AEwC3oECAgQAQ#v=onepage&q=You%2C%20Fatimah%2C%20were%20born%20at%20the%20time%20when%20the%20Quraysh%20were%20building%20the%20Ka'bah%3B%20the%20Prophet%20was&f=false|title=The History of al-Tabari Vol. 39: Biographies of the Prophet's Companions and Their Successors: al-Tabari's Supplement to His History}}</ref>. ==ننڍپڻ== ولادت بعد عربن جي دائين جي ذريعي سنڀال جي ابتڙ کيس بيبي خديجه پاڻ پنھنجو کير پياري پرورش ڪئي<ref>{{harvnb|Qurashi|2006|p=42}}</ref>. سندس پرورش مڪي ۾ پيءُ جي گھر ۾ ٿي ۽ ننڍپڻ ۾ ھن پنھنجي پيءُ ۽ خاندان سان ٿيندڙ مڪي جي ڪافرن طرفان ڪيل زيادتيون ء سختيون ڏٺيون. روايت مطابق جڏھن [[امر بن ھشام ]]، جنھن کي مسلمان ابوجھل سڏيندا ھئا، سندس والد مٿان ڪعبي ۾ ويامل مادي اٺ جي [[اؤر]] ڦٽي ڪئي ھئي تہ فاطمه ان کي صاف ڪيو ھو. == الله جي رسول جي خدمت == سن 10 بعثت ۾ [[ابو طالب]] ۽ [[بيبي خديجہ]] جي وفات پيغمبر جي روح تي بيحد اثر وڌو. پاڻ ان سال جو نالو ”[[عام الحزن]]“ رکيو. پيغمبر جي انهن ٻنهي مددگارن جي وفات سان دشمنن جا آزار ۽ تڪليفون ويتر وڌي ويون. ڪڏهن ماڻهن پٿر پئي هنيا، ته ڪڏهن ماڻهن سندس چهري مبارڪ تي مٽي ٿي وڌي ۽ ڪي وري اڻ سهائيندڙ زبان استعمال ڪندا هئا. گهڻو ڪري پاڻ نهايت ئي جهريل حالت ۾ گهر موٽندا ها، پر اها سائڻ فاطمه ئي هئي جيڪا پنهنجي ننڍڙن ننڍڙن هٿن سان بابي جي مٿي ۽ منهن تان مٽي صاف ڪندي ھئي. انتهائي اُڪير ۽ پاٻوهه سان پيش ايندي هئي ۽ پيغمبر جي لاءِ آرام ۽ حوصلي جو سبب بڻي. فاطمہ جي پنهنجي پيءُ سان مهر ۽ محبت جي ڪري سندس والد کيس ”امِ ابيها“ جو لقب ڏنو. هجرت کان ڪي ڏينهن پوءِ اٺن سالن جي ڄمار ۾ علي سان مڪي کان مديني آئي ۽ پيءُ سان گڏ رھي. پيءُ سان مشڪلات ۾ ڀاڱي ڀائيوار رهي. جنگ احد ۾ جنگ جي خاتمي بعد مديني کان پيءُ جي خيمي ۾ پھتي ۽ پاڻي سان پيءُ جي منھن تان رت ڌوئي صاف ڪيو ۽ سندس زخمن تي مرھم رکي <ref>حارالانوار، جلد 20 ص 88/الصحيح من سيرة النبي جلد 4 ص 324</ref>. == شادي == بيبي صاحبه جي سڱ لاء [[ابوبڪر]] رضه توڙي [[عمر بن خطاب]] سندس والد آڏو عرض رکيو. پر سندس والد قبول نہ ڪيو ۽ بيبي صاحبه جي شادي سندس سؤٽ [[علي بن ابوطالب]] رضه سان ڪرائي. علي رضه ان وقت 21 سالن جي عمر جو ھو. بيبي صاحبه جي عمر ان وقت 18 سال<ref name="انسائيڪلوپيڊيا آف اسلام" /> ھئي. روايت مطابق علي رضه دوستن جي صلاح سان بيبي صاحبه جي ٻانهن لاءِ حضرت محمد {{درود}} جن کي عرض ڪيو، ۽ پاڻ قبول ڪيائون. پڇيائون ته ”حق مهر لاءِ ڪي اٿئي؟“ چيائين ته ”هڪڙو گهوڙو ۽ هڪ زرهه اٿم، ٻيو ڪي به ڪين اٿم“. فرمايائون ته ”گهوڙي جي توکي ضروت ٿيندي. زرهه وڪڻي آءُ“. حضرت علي اها وڪڻي آيو، انهيءَ جي پئسن مان ٿوري خوشبوءِ وغيره بيبي فاطمہ رضه جي لاءِ گهرايائون. پوءِ، اصحابن کي گڏ ڪري، پاڻ نڪاح پڙهيائون. مهر ”چار سئو مثقال چانديءَ جا“ مقرر ٿيو(يعنيٰ ڏيڍ سئو رپيا ڪلدار)، ۽ کارڪن جو هڪڙو طباق ڀريل ماڻهن ۾ ورهائي ڏنائون. اها شادي، مديني ۾ اچڻ کانپوءِ سن 2ھ ۾ رمضان جي مهيني ۾ ٿي. بيبي صاحبه جي ڏاج ۾ رڳو هڪڙي چادر، هڪڙو وهاڻو کجيءَ جي نرم گلن سان ڀريل، ٻه سانداريون، ۽ هڪڙو جنڊ شامل ھيا<ref name="autogenerated1">{ڪتاب: تحفتہ النسوان؛ از: مرزا قليچ بيگ؛پھريون ايڊيشن 1958، پبلشر: سنڌي ادبي بورڊ ڄامشورو {{cite web|url=http://www.sindhiadabiboard.org/catalogue/Personalties/Book2/Book_page4.html}}}</ref> جيسين تائين بيبي دنيا ۾ سلامت رهي حضرت علي ٻيو نڪاح نه ڪيو<ref name="انسائيڪلوپيڊيا آف اسلام" />. وچولي دؤر يا قرون وسطیٰ جي شيعن جي لکڻين مطابق بيبي صاحبه جي علي رضه سان شادي جو جشن زمين سان گڏ آسمان ۾ پڻ ٿيو ھو<ref name="انسائيڪلوپيڊيا آف اسلام" />. ھڪ روايت مطابق شادي لاء جيڪا زرھ علي وڪي ھئي اھا عثمان بن عفان خريد ڪئي پر سندس شادي بعد اھا علي بن ابو طالب کي شادي جي تعفي طور ڏني ھئي. ==شادي کان پوءِ زندگي== شادي بعد بيبي صاحبه پنھنجي مڙس علي رضه سان سندس گھر ۾ رھڻ شروع ڪيو جيڪو نبي پاڪ {{درود}} جي گھر کان ٿوري فاصلي تي واقع ھيو ۽ اھو گھر حضرت علي کي [[حارث بن نعمان]] ڏنو ھيو. == اولاد == بيبي فاطمہ رضه کي ٽي پٽ ٿيا: حَسن، حُسين ۽ مُحسن، ۽ ٽي نياڻيون، زينب، اُم ڪلثوم ۽ رقيه، جي بيبيءَ جي ٽن ڀيڻن جا نالا هئا. امام حسن رضه ۽ امام حسين رضه ته مشهور شهيد آهن. شيعه روايتن مطابق امام حسن رضه کي معاويه بن ابوسفيان جو چرچ تي سندس زال زهر ڏيئي ماريو، ۽ ٻيو ڪربلا ۾ شهيد ٿيو، محسن ننڍي هوندي ئي وفات ڪئي. اڄ تائين رسول الله ﷺ جن جو اولاد، انهن ٻن امامن مان هليو اچي. <ref name="autogenerated1"/> == بيبي فاطمه سان پيءُ جي محبت == [[File:Fatima zahra.png|200px|thumb|عربي خوش خطاطي ۾ بيبي صاحبه جو نالو]] حضرت محمد ﷺ جو پنهنجي ڌيءُ فاطمه رضه سان تمام گهڻو پيار هو، جڏهن پاڻ سفر تي ويندا هئا، تڏهن سڀ کانپوءِ هن سان ملي ۽ هن کان موڪلائي ويندا هئا، ۽ جڏهن موٽندا هئا، تڏهن سڀني کان اڳي هن سان اچي ملندا هئا. هن کي ٿورو ڏک يا ايذاءُ ٿيندو هو، ته پاڻ بي آرام ٿيندا هئا، ۽ ظاهر ظهور چوندا هئا ته ”جيڪو هن کي ايذاءُ رسائيندو، تنهن ڄڻ ته مون کي ايذاءُ رسايو، جو هيءَ منهنجي جسم جو ٽُڪر آهي، ۽ منهنجي جگر جو پارو آهي.“ انهيءَ مدنظر تي، جيسين هيءَ بيبي جيئري هئي، تيسين حضرت علي رضه ٻي شادي نه ڪئي. جيتوڻيڪ انهيءَ وقت گهڻين شادين ڪرڻ جو عام رواج هو. حضرت رسول الله ﷺ جي جهڙي محبت نياڻيءَ سان هئي، تهڙي حضرت علي رضه ۽ سندس پٽن سان هئي. چوندا هئا ته ”جو منهنجو دوست آهي، سو علي رضه جو دوست آهي ۽ علي دنيا ۽ آخرت ۾ منهنجو ڀاءُ آهي.“ ڏهٽن سان ته ايتريقدر محبت هين، جو ڪلهي تي چاڙهي گهمائيندا هئن، ۽ کين جهوليءَ ۾ ويهاري ڏاڍو خوش ٿيندا هئا. ==بيبي صاحبه والد جي وفات بعد== روايتون آهن تہ بيبي فاطمه حضرت [[محمد]] جي وفات بعد بيبي صاحبہ مصيبتن مان گُذري جو ان جي [[فدڪ|ملڪيت]] ضبط ڪئي وئي کيس خليفي جي دربار وڃڻ پيو جتي سندس پٽن جون شاھديون مسترد ڪيون ويون. ھڪ روايت مطابق سندس گهر کي [[فاطمه زهرا جي گهر تي باه|باه]] لڳڻ جو واقعو پڻ پيش آيو<ref>[http://www.archive.org/stream/AlFarooqByShaykhAllamahShibliNomanir.a#page/n72/mode/1up Al Farooq By Shaykh Allamah Shibli Nomani (r.a)<!-- Bot generated title -->]</ref>.سندس حمل پن ضائع ٿيو ء سندس پٽ محسن فوت ٿيو. مستند روايتن مطابق بيبي صاحبه ابوبڪر رضه سان سندس ڪيل فيصلن جي ڪري ناراض رهي. روايت مطابق علي رضه ابوبڪر رضه جي بيبي صاحبه جي حياتي ۾ بيبي صاحبه جي ابوبڪر سان ناراضگي جي ڪري بعيت ڪانہ ڪئي ۽ سندس وفات بعد بعيت ڪئي ھئي. == بيبي صاحبہ جو ڪردار ۽ درجو == بيبي فاطمہ رضه ڏاڍي حيا ۽ قناعت ۽ صبر واري هئي. هميشه صبر ۽ شڪر ۾ رهندي هئي. سچائي منجهس ايتري هوندي هئي، جو بيبي عائشہ رضه جو چوڻ آهي ته ”رسول الله ﷺ جن کان سواءِ، فاطمه رضه کان وڌيڪ مون ڪنهن کي سچو نه ڏٺو. ۽ حضرت محمد ﷺ جن پاڻ فرمائيندا هئا ته ”خديجہ رضه“ فاطمہ رضه، مريم(حضرت عيسيٰ جي ماءُ) ۽ آسيه (فرعون جي زال) اهي دنيا ۾ سڀ کان بهتر زالون آهن، ۽ بيبي فاطمہ رضه جي نالي چيائون ته ”بهشت جي عورتن جي سردار آهي“. علم واري به گهڻي هئي شعر به چوندي هئي. ننڍي هوندي ئي هن جي طبعيت شريفانه هئي. هن جون ٻيون ڀيڻون راند ڪنديون هيون، پر هن جي راند سان نه پوندي هئي. ٻيون قبيلي جي گهرن ۾ هليون وينديون هيون، هيءَ هميشه پنهنجي ماءُ وٽ رهندي هئي، ۽ ڪيڏانهن به نه ويندي هئي. هن جون اهي خصلتون ڏسي، رسول الله ﷺ جن هن کي ”بتول“ سڏيندو هو. يعنيٰ دنيا کان تارڪ، ۽ محبت ٻين ڀيڻن کان هن سان زياده، هيس، جيتوڻيڪ اهي هن کان زياده خوبصورت ۽ تيز فهم هيون. هوءَ کائڻ ، پيئڻ، اُٿڻ، ويهڻ، ڳالهائڻ ٻولهائڻ، لباس، ۽ ٻين ڳالهين ۾ بلڪل پيءُ جي پيروي ڪندي هئي. بيبي عائشہ رضه چوي ٿي ته ”سڀني ڳالهين ۾، حضرت رسول الله ﷺ جن سان سڀ کان زياده مشابهت فاطمہ رضه جي هئي.“ انهن ڳالهين ڪري، حضرت ﷺ جن هن کي ڏاڍي تعظيم ڏيندا هئا، ايتريقدر جو جڏهن هوءَ وٽن ايندي هئي، تڏهن پاڻ اُٿي بيهندا هئا، ۽ سندس مٿي ۽ اکين تي چميون ڏيندا هئا. جيتوڻيڪ حضرت علي رضه جي بيبي فاطمہ رضه سان ڏاڍي محبت هئي ۽ سندس گهڻي خاطري ڪندو هو، ته به حضرت رسول الله ﷺ جن وقت بوقت تاڪيد پيا ڪندا هئس، ته هن سان چڱيءَ طرح هلجئين، ۽ هوڏي وري پاڻ ڌيءُ کي چوندا هئا، ته مڙس جو سڀ کان وڏو فرض آهي، تنهن ڪري انهيءَ جي فرمانبردار رهجئين.بيبي فاطمہ رضه شعر به چوندي هئي. حضرت علي رضه ته تمام گهڻو شعر چوندڙ هو. سندس ڪلام، نثر توڙي نظم ۾ گهڻو آهي. گهڻن شعرن ۾ بيبي فاطمہ رضه جي تعريف ڪئي اٿس ۽ نصيحتون ڏنيون اٿس، جن جي جواب ۾ بيبي فاطمہ رضه پاڻ به شعر چيا آهن. ٻه _ چار شعر بيبي فاطمہ رضه جا هتي ڏجن ٿا: {{quote| ”اني اعطيه ولا ابالي،<br> واوثر الله علي عيالي،<br>امسوا جياعا و هم اشبالي،<br>اصغر هم يقتل باغتيالي،<br>للقاتل الويل مع الوبالي.“<br> (يعني، آءٌ يتيم کي طعام ڏيان ٿي ۽ فُقر جي پرواهه ڪانه ٿي ڪريان، ڇا لاءِ جو خدا منهنجي عيال تي گهڻي بخشش ڪئي آهي، هو منهنجا شينهن جا ٻچا شام جو بک ۾ رهن ٿا، انهن مان ننڍو اوچتو قتل ڪيو ويندو، انهيءَ جي قاتل لاءِ ويل ۽ وبال آهي.) ||}} {{quote| امرڪ سمع يا عم و طاعت,<br> اطعمہ ولا ابالي الساعت،<br>ارجوُ اذاشبعت ذا المجاعت،<br> ان ادخل الخلد ولي شفاعت،<br> (يعنيٰ، اي منهنجا سئوٽ، تنهنجي حڪم جي آءٌ فرمانبردار آهيان، آءٌ هن (مسافر) کي کاڌو ڏينديس، ۽ ساعت جي تنگيءَ جي پرواهه نه ڪنديس، مون کي اميد آهي ته جڏهن آءٌ بکئي کي ڍئو ڪرائيندس، تڏهن آءٌ بهشت ۾ داخل ٿينديس ۽ منهنجي لاءِ ڇوٽڪارو ٿيندو.<ref name="autogenerated1"/> ||}} بيبي صاحبه سان مسلمانن خاص طور تي شيعن جي تمام وڏي عقيدت آھي. بيبي صاحبه جي لقبن ۾ ''زھرہ''، ''طاھرہ''، ''مبارڪه'' شامل آهن<ref name="انسائيڪلوپيڊيا آف اسلام" />. بيبي صاحبه جو ھڪ لقب ام الآئمہ پڻ آھي جنھن جي معني آهي امامن جي ماء آھي<ref>(المعارف.او آر جي) [http://english.almaaref.org/essaydetails.php?eid=1431&cid=190] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160306061611/http://english.almaaref.org/essaydetails.php?cid=190&eid=1431|date=2016-03-06}}</ref>. ان کي ام الابيھا (پنھنجي بابا جي امان)، ام الحسنين، ان الحسن، ام الحسين بہ چوندا آهن<ref name="Sharif al-Qarashi">Sharif al-Qarashi, Bāqir. The Life of Fatima az-Zahra (sa). Trans. Jāsim al-Rasheed. [[Qom|Qum]], Iran: Ansariyan Publications, n.d. Print. Pgs. 37–41</ref><ref>Al-Istee'ab, vol.2 Pg. 752</ref><ref>Usd al-Ghabah, vol.5 Pg. 520</ref> <ref>{{Citation|last=Muhammad Ali Hashir|title="Um e Abeeha" Ya "Am o Abiha" ki Wazahat aur Reference By Ayatollah Al Uzma Muhammad Hussain Najfi|date=2018-04-04|url=https://www.youtube.com/watch?v=EGuM3QDGaoE&t=7s|access-date=2018-11-10}}</ref>. ==شيعن طرفان عقيدت== وچولي دؤر يا قرون وسطیٰ جي شيعن جي لکڻين مطابق بيبي صاحبه پاڪ ھجڻ جي ڪري کيس عام عورتن وانگر [[ماھواري]] نہ ايندي ھئي<ref name="انسائيڪلوپيڊيا آف اسلام" />، ۽ سندس [[حمل]] (pregnancy) جو مدو 9 ڪلاڪ ھيو<ref name="انسائيڪلوپيڊيا آف اسلام" />. جيئن رومن ڪيٿولڪ عيسائي بيبي مريم کي جنت ۾ داخل ٿيڻ واري پھرين عورت ھجڻ جي دعوا ڪندا آھن بلڪل ايئن شيعن جي دعوا مطابق اھا پھرينن عورت بيبي فاطمه ھوندي<ref name="انسائيڪلوپيڊيا آف اسلام" />. شيعه سندس پٽ جي دردناڪ موت جي ڪري ان جي تشبيھ بيبي مريم سان پڻ ڪندا آهن<ref name="انسائيڪلوپيڊيا آف اسلام" />. قرآن ۾ بيبي صاحبه جو نالي سان ذڪر ناھي ٿيل پر شيعن مطابق قرآن جي سورة الرحمان جي آيت 19 ۾ ٻن سمنڊن جي گڏ ھجڻ وارو ذڪر ۾ سمنڊ بيبي صاحبه ۽ علي بن ابوطالب جي لاء اشاري طور استعمال ٿيل آھن ۽ آيت ٻنھي زال مڙس جي پاڻ ۾ جھيڙي بعد ٺھي وڃڻ طرف اشارو آھي<ref name="انسائيڪلوپيڊيا آف اسلام" />. [[File:Amulet handje van Fatima - Stichting Nationaal Museum van Wereldculturen - TM-4161-20.jpg|280px|thumb]] شيعن ۾ ھڪ کليل ھٿ جي تصوير مقدس ھوندي آھي جنھن لاء سندن خيال آھي ته اھو بيبي صاحبه جو ھٿ آھي. اھا ھٿ جي تصوير شيعن مطابق بري نظر ۽ بدي کان حفاظت ڏيندڙ تعويذ آهي. شيعا اھو ھٿ عاشورن ۾ پڻ ڏيکاريندا آهن<ref name="انسائيڪلوپيڊيا آف اسلام" />. ==وفات== [[File:Janat ul Baqia, Madina Munawara - panoramio (1).jpg|300px|thumb|مدينه ۾ جنت البقيع قبرستان]] بيبيءَ جي پيءُ سان محبت به ايتريقدر هئي، جو سندن وفات کانپوءِ بيمار ٿي پيئي ۽ ڇهن مهينن کان پوءِ پاڻ به، ٻارهين هجري سال (633ع) ۾، وفات ڪري ويئي. عمر فقط 28 يا 29 ٿيس. سندس وصيت موجب، حضرت علي رضه ۽ حضرت عباس رضه ۽ سندس ٻن پٽن، رات جو غسل ڏئي، کيس ”بقيعا“ ۾ دفن ڪيو. سندس وفات ڪري، حضرت علي رضي الله تعاليٰ عنه توڙي ٻنهي پٽن کي ڏاڍو صدمو پهتو<ref name="autogenerated1"/>. بيبي صاحبه حضرت محمد {{درود}} جي وفات کان ھڪ سال پوء وفات ڪري وئي. سندس تدفين واري جاء تي اختلاف آھن<ref name="انسائيڪلوپيڊيا آف اسلام" />.بيبي صاحبه جي وفات 14 جمادالاول 11ھ ۽ 7 آگسٽ 632ع تي وفات ڪئي ۽ کيس جنت البقيع ۾ ڪنھن نامعلوم ھنڌ تي دفن ڪيو ويو<ref> [https://www.al-islam.org/articles/fatima-sa-daughter-muhammad-s-brief-biography-yasin-t-al-jibouri] (فاطمه الزهراء- الاسلام.او آر جي)</ref>. سندس وصيحت مطابق سندس مڙس سندس قبر تي سڃاڻپ لاء ڪوبہ نشان نہ رکيو تنھن ڪري ڪنھن کي خبر ناهي تہ سندس قبر ڪٿي آھي<ref> [https://www.al-islam.org/articles/fatima-sa-daughter-muhammad-s-brief-biography-yasin-t-al-jibouri] (فاطمه الزهراء- الاسلام.او آر جي)</ref>. ھڪڙي روايت مطابق سندس تدفين [[جنت البقيع]] قبرستان ۾ ٿي ۽ ھڪ روايت مطابق کيس مسجد نبوي جي ميدان ۾ دفنايو ويو ھو<ref name="انسائيڪلوپيڊيا آف اسلام" />. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] [[زمرو:محمد]] [[زمرو:قريش]] [[زمرو:ٻنو هاشم]] [[زمرو:صحابيات]] [[زمرو:مسلمان عورتون]] [[زمرو:تاريخ ۾ عورتون]] [[زمرو:مھاجر صحابيات]] [[زمرو:اسلامي شخصيتون]] mm8q6fpt906qun76ws473i5az5co59a 0 17919 320771 295112 2025-06-28T07:52:18Z InternetArchiveBot 13773 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 320771 wikitext text/x-wiki {{Orphan|date=جُولاءِ 2024}} [[عڪس:Amazon_Kindle_3.JPG|thumb|Amazon جي ٻاريندڙ ڪي بورڊ برقي_ پڙهندڙ هڪ برقي ڪتاب نمائش]] هڪ عام اصطلاح، هڪ برقي ڪتاب (مختلف: اي ڪتاب، eBook، اي ڪتاب، ebook، ڊجيٽل ڪتاب يا اي ايڊيشن) يا هڪ ڊجيٽل ڪتاب  آهي هڪ ڪتاب ڊجيٽل يا جديد صورت ۾ ڇپائي، جنهن جو متن  تصويرون، يا ٻئي، ڪمپيوٽرن يا ٻين اليڪٽرانڪ ڊوائيسز تي پڙهڻ<ref>Gardiner, Eileen and Ronald G. Musto.</ref>. جيتوڻيڪ ڪڏهن ڪڏهن ته جيئن "هڪ طباعت ڪتاب جي هڪ برقي نسخو" بيان ڪيو ويو آهي، ڪيترن ئي خواهشن جي ڪتابن تي ڪنهن به طباعت جي برابر کان سواء موجود آهن. وڻج روپ ۽ وڪرو خواهشن جي ڪتابن جا اڪثر وقف تي پڙهيو ويندو ڪرڻ جو ارادو ڪري رهيا آهن اي قارئين . تنهن هوندي به، لڳ ڀڳ ڪنهن به جديد اليڪٽرانڪ اوزار آهي ته سميت هڪ controllable ڏسندي اسڪرين، وچون ڪمپيوٽرن ، لکئي ۽ smartphones به خواهشن جي ڪتابن جو مطالعو ڪرڻ لاء استعمال ڪري سگهجي ٿو. اي ڪتاب (برقي ڪتاب) پڙهڻ جي ۾ آمريڪا  وڌي رهيو آهي ؛ 2014 ع جي بالغ جي 28٪ 2013. ۾، هڪ اي ڪتاب پڙهي پئي 23٪ ڪرڻ جي مقابلي ۾ هن ۾ واڌارو ڪيو آهي، ڇاڪاڻ ته 2014 ع جي آمريڪي بالغ جي 50٪، يا هڪ اي پڙهندڙ يا هڪ گولي، هڪ وقف اوزار پيو 30٪ صنعتن جي ڀيٽ ۾ 2013. جي پڇاڙي جي اهڙي هڪ اوزار جي تمنا == تاريخ == === Readies (1930 ع) === جي خواهشن پڙهندڙ جو خيال سندس پهريون ڀيرو "ڏسڻ کان پوء باب لغاري آيو talkie " (آواز سان فلمن). 1930 ع ۾، هن چيو ته هن خيال تي هڪ ڪتاب لکيو ۽ ان کي سنڌ جي Readies ماهي، ته "talkie" جي خيال بند رهي.  پنهنجي ڪتاب ۾، لغاري چوي ٿو فلمون جي "talkies" ٺاهڻ جي ڪتاب outmaneuvered آهن ۽، هڪ ته جيئن "هڪ اهڙي مشين آهي ته اسان اڄ به موجود پرنٽ جي وڏي مقدار سان مٿي رکو ۽ optically ڪرتوت ٿيڻ جي اجازت ڏيندو": نتيجي ۾، سيني هڪ نئين وچولي سٽ گهرجي. جيتوڻيڪ لغاري جي 1930s ۾ خيال ذهني سان مٿي اچي ويا هوندا، جي شروعات تجارتي اي قارئين سندس ماڊل جي تابعداري نه ڪيو. پر ان جي باوجود، ڪيترن ئي طريقن ۾ لغاري اڳڪٿي اي قارئين بڻجي ها ۽ اهي پڙهڻ جي وچولي کي ڇا مطلب ها ڇا. هڪ مضمون Jennifer Schuessler لکي ٿو ع ۾، "سنڌ جي مشين، لغاري دليل، قارئين، هن قسم جي سائيز جي پورائي ڪاغذن کي تباهيء کان بچڻ ۽ وڻن جي بچاء ڪرڻ جي اجازت ڏئي ها سڀ جڏهن ته جنھن ڏينھن لفظن سگهي ٿي تڪڙو گھرندا 'جي palpitating اسوار تي سڌو سنئون رڪارڊ.'" هن محسوس ڪيو ته اي پڙهندڙ پڙهڻ جي وچولي کي هڪ مڪمل نئين زندگي آڻڻ گهرجي. Schuessler هڪ کي ان بابت ڊي جي طور تي هڪ واقف گيت جي صرف هڪ remix ڪرڻ جي مخالفت هڪ وڏائيء يا هڪ معنى نئون گيت پيدا ڪرڻ پراڻي گيت جي کاتن مانين === اميدوار براءِ پهرين اي-ڪتاب موجد === پهرين اي-ڪتاب جو موجد وڏي پيماني تي اتفاق نه آهي. ڪجهه فعال اميدوارن جي هيٺيان شامل آهن: ==== Roberto Busa (مرحوم 1940s) ==== هن جو پهريون اي ڪتاب انديڪس Thomisticus، جو ڪم لاء ڳرا تفسير اليڪٽرانڪ اشهد ٿي سگهي ٿو توما Aquinas ، جي تيار Roberto Busa 1949 ع ۾ آهستي آهستي ۽ 1970s ۾ مڪمل.  اصل ھڪ ڪمپيوٽر، هڪ distributable ڊي تي محفوظ جيتوڻيڪ -ROM نسخو 1989. ۾ بيٺو تنهن هوندي به، هن ڪم ڪڏهن ڪڏهن ختم ڪيو ويو آهي. مان ڇاڪاڻ ته هن ۾ ڊجيٽل ڪريو متن لکيل حجاج بن زير تعليم ۽ لساني concordances، بلڪه ان جي پنهنجي حق ۾ شايع ٿيل ڇاپي جي حيثيت کان وڌيڪ ترقي ڪرڻ لاء هڪ وسيلو هو. <ref name="thomisticus">{{Cite news|first=Ernesto|last=Priego|work=The Guardian|title=Father Roberto Busa: one academic’s impact on HE and my career|url=http://www.guardian.co.uk/higher-education-network/blog/2011/aug/12/father-roberto-busa-academic-impact|date=12 August 2011|accessdate=30 September 2012|location=London}}</ref> 2005 ع ۾، سنڌ جي انديڪس آن لائين شايع ڪيو ويو آهي<ref><cite class="citation">[http://www.corpusthomisticum.org/it/index.age "Index Thomisticus"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150121040438/http://www.corpusthomisticum.org/it/index.age |date=2015-01-21 }}, ''Corpus Thomisticum''</cite><cite class="citation"></cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fen.wikipedia.org%3AE-book&rft.atitle=Index+Thomisticus&rft.btitle=Corpus+Thomisticum&rft.genre=bookitem&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.corpusthomisticum.org%2Fit%2Findex.age&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook">&nbsp;</span>.</ref> ==== اينجلو Ruiz Robles (1949 ع) ==== 1949 ع ۾، اينجلو Ruiz Robles ، مان هڪ استاد Galicia ، اسپين ، سندس ملڪ ۾ پهرين برقي ڪتاب، لا Enciclopedia Mecánica، يا مشيني انسائيڪلوپيڊيا patented. هن ڊوائيس جي پويان سندس خيال ڪتابن ۾ آهي ته سندس شاگرد کي اسڪول لاء ايندا جي تعداد ۾ ضايع ڪري ويو<ref>{{حوالو ويب|last=Lallanilla|first=Marc|title=Is This 1949 Device the World's First E-Reader?|url=http://www.livescience.com/26728-first-e-reader.html|publisher=Live Science|accessdate=15 May 2014}}</ref> ==== Doug Engelbart ۽ Andries وإن ڊيم (1960s) ==== ٻيو، ڪي مورخ غور برقي ڪتابن جي سان، جي شروعات 1960s ۾ شروع ڪيو NLS منصوبي جي سربراهي ۾ Doug Engelbart تي Stanford ريسرچ انسٽيٽيوٽ (سري)، ۽ Hypertext آڻيندي نظام ۽ FRESS منصوبن جي سربراهي ۾ Andries وإن ڊيم تي برائون يونيورسٽي . <ref name="ML">{{Cite journal|doi=10.1162/109966299751940814|first1=Steven J|last1=DeRose|first2=Andries|last2=van Dam|title=Document Structure and Markup in the FRESS Hypertext System|journal=Markup Languages|volume=1|issue=1|pages=7–32|year=1999}}</ref><ref name="HES"><cite class="citation" id="CITEREFCarmodyGrossNelsonRice1969">Carmody, Steven; Gross, Walter; Nelson, Theodor H; Rice, David; van Dam, Andries (1969), "A Hypertext Editing System for the /360", in Faiman; Nievergelt, ''Pertinent Concepts in Computer Graphics: Proceedings of the Second 17 University of Illinois Conference on Computer Graphics'', University of Illinois Press, pp.&nbsp;291–330</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fen.wikipedia.org%3AE-book&rft.atitle=A+Hypertext+Editing+System+for+the+%2F360&rft.aufirst=Steven&rft.au=Gross%2C+Walter&rft.aulast=Carmody&rft.au=Nelson%2C+Theodor+H&rft.au=Rice%2C+David&rft.au=van+Dam%2C+Andries&rft.btitle=Pertinent+Concepts+in+Computer+Graphics%3A+Proceedings+of+the+Second+17+University+of+Illinois+Conference+on+Computer+Graphics&rft.date=1969&rft.genre=bookitem&rft.pages=291-330&rft.pub=University+of+Illinois+Press&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook">&nbsp;</span>.</ref><ref name="cpub"><cite class="citation" id="CITEREFvan_DamRice1970">van Dam, Andries; Rice, David E (1970), ''Computers and Publishing: Writing, Editing and Printing'', Advances in Computers (10), Academic Press, pp.&nbsp;145–74</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fen.wikipedia.org%3AE-book&rft.aufirst=Andries&rft.aulast=van+Dam&rft.au=Rice%2C+David+E&rft.btitle=Computers+and+Publishing%3A+Writing%2C+Editing+and+Printing&rft.date=1970&rft.genre=book&rft.pages=145-74&rft.pub=Academic+Press&rft.series=Advances+in+Computers&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook">&nbsp;</span>.</ref> Augment، specialized هارڊويئر تي ڀڳو، جڏهن ته FRESS IBM mainframes تي ڀڳو. FRESS دستاويز جوڙجڪ-ايجنڊا بجاء ليڪ-پرور، ۽ مختلف صارفين لاء dynamically فارميٽ ڪيا ويا، ڊسپلي هارڊويئر، دري ڪاٺ جون، ۽ پوء تي، گڏو گڏ خود موڪليل جي ٽيبل پوڻ، indexes، ۽ پوء تي هئا. اهي سڀ نظام پڻ وسيع مهيا hyperlinking ، چٽ، ۽ ٻين صلاحيتون. وإن ڊيم جي عام اصطلاح "برقي ڪتاب"، خزان ڪيو ڪرڻ جو فڪر آهي<ref><cite class="citation" id="CITEREFReilly2003">Reilly, Edwin D (Aug 30, 2003), [https://books.google.com/books?id=JTYPKxug49IC&pg=PA85 ''Milestones in Computer Science and Information Technology''], Greenwood, p.&nbsp;85</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fen.wikipedia.org%3AE-book&rft.aufirst=Edwin+D&rft.aulast=Reilly&rft.btitle=Milestones+in+Computer+Science+and+Information+Technology&rft.date=2003-08-30&rft.genre=book&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DJTYPKxug49IC%26pg%3DPA85&rft.pages=85&rft.pub=Greenwood&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook">&nbsp;</span>.</ref><ref><cite class="citation" id="CITEREFHamm1998">Hamm, Steve (December 14, 1998), [http://www.infotoday.com/searcher/apr00/ardito.htm "Bits & Bytes: Making E-Books Easier on the Eyes"], ''Business Week'', p.&nbsp;134B</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fen.wikipedia.org%3AE-book&rft.atitle=Bits+%26+Bytes%3A+Making+E-Books+Easier+on+the+Eyes&rft.aufirst=Steve&rft.aulast=Hamm&rft.date=1998-12-14&rft.genre=article&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.infotoday.com%2Fsearcher%2Fapr00%2Fardito.htm&rft.jtitle=Business+Week&rft.pages=134B&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal">&nbsp;</span>.</ref> ۽ ان کي ڪافي قائم ڪيو ويو 1985. جي هڪ مضمون جو عنوان ۾ استعمال ڪرڻ لاء FRESS وسيع بنيادي حجاج آن لائن پڙهڻ لاء، گڏو گڏ ڪيترن ئي ڪورس ۾ سمجھاڻي ۽ آن لائن بحث، سميت انگريزي شاعري ۽ Biochemistry لاء استعمال ڪيو ويو آهي. لغاري وائيس چانسلر FRESS جي وسيع استعمال ڪيو. مثال طور هن فلسفي Roderick Chisholm ان کي استعمال ڪري پنهنجي ڪتابن جي ڪيترن ئي پيدا ڪري. اهڙيء طرح شخص جي ديباچي ۽ مفعول (1979 ع) ۾ هن لکيو آهي ته "هن ڪتاب ها ته عهد-بڻائي عڪس Retrieval ۽ آڻيندي نظام کان سواء مڪمل ڪيا ويا آهن نه ..." برقي ڪتاب نظام ڪيترن ئي سالن تائين جاري رهي، سميت ۾ لغاري يونيورسٽي جي ڪم آمريڪي نيوي ؛ اليڪٽرانڪ جي مرمت-manuals لاء بدولت منصوبن <ref name="Feiner">"An experimental system for creating and presenting interactive graphical documents."</ref> ؛ InterMedia طور سڃاتو هڪ وڏي-پيماني تي تقسيم hypermedia نظام  هڪ spinoff ڪمپني اليڪٽرانڪ ڪتاب ٽيڪنالاجي آهي ته تعمير DynaText ، پهرين SGML تي ٻڌل ڪتاب-پڙهندڙ نظام؛ ۽ علمي ٽيڪنالاجي گروپ جي اڃا-پکڙجي تي وسيع ڪم کليل eBook معياري. [[عڪس:Michael_Hart_and_Gregory_Newby_at_HOPE_Conference.jpg|right|thumb|210x210px|انجنيئر Hart (کاٻي) ۽ Gregory Newby (حق) پروجيڪٽ Gutenberg جي، 2006 ع]] ==== انجنيئر ايس Hart (1971 ع) ==== جي وسيع اڳ جي تاريخ، ڪيترن ئي پبليڪيشن رپورٽ باوجود انجنيئر ايس Hart ته اي ڪتاب جو موجد آهي. <ref name="GutenbergMH"><cite class="citation">[[gutenbergwiki:Michael S. Hart|''Michael S. Hart'']], Project Gutenberg</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fen.wikipedia.org%3AE-book&rft.btitle=Michael+S.+Hart&rft.genre=book&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.gutenberg.org%2Fwiki%2FMichael_S._Hart&rft.pub=Project+Gutenberg&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook">&nbsp;</span></ref><ref name="Guardian">{{Cite news|first=Alison|last=Flood|work=The Guardian|title=Michael Hart, inventor of the ebook, dies aged 64|url=http://www.guardian.co.uk/books/2011/sep/08/michael-hart-inventor-ebook-dies|date=8 September 2011|accessdate=8 September 2011|location=London}}</ref><ref name="NYT">{{Cite news|first=William|last=Grimes|work=The New York Times|title=Michael Hart, a Pioneer of E-Books, Dies at 64|url=http://www.nytimes.com/2011/09/09/business/michael-hart-a-pioneer-of-e-books-dies-at-64.html?pagewanted=all|date=8 September 2011|accessdate=8 September 2011}}</ref> 1971 ع ۾، هن تي Xerox اسڪاٽ لينڊ ۾ ٿيل مين فريم جي آپريٽرس مينڌري جي يونيورسٽي Hart وسيع ڏني ڪمپيوٽر جي وقت. هن وسيلن جي هڪ لائق استعمال کي ڳولهڻ، هن جي ٽائپ ڪري سندس پهرين برقي سند پيدا آزاديء جي گڏيل قومن جي اعلان پڌرو متن ۾ هڪ ڪمپيوٽر ۾.  Hart انھن جي لحاظ کان جيترو آسان ڊائون لوڊ ڪرڻ لاء بنائڻ لاء پڌرو جملا استعمال ڪري دستاويز پيدا ڪرڻ جي رٿ رٿي ۽ ڊوائيسز تي نظر. === ابتدائي اي ڪتاب لاڳو ٿيڻ === پوء Hart پهريون ڀيرو هڪ برقي سند ۾ آزاديء جي پڌرنامي طورتي 1971ع ۾، پراجيڪٽ Gutenberg وڌيڪ حجاج جي برقي ڪاپيون پيدا ڪرڻ شروع ڪيو هو -. خاص ڪري ڪتابن هڪ ٻي جي ​​شروعات اي ڪتاب تي عمل هڪ تجويز بڪ ڪمپيوٽر، جي لاء ڊيسڪ ٽاپ prototype هو Dynabook ، تي 1970s ۾ آمريڪي :. هڪ عام-مقصد ايبل ذاتي ڪمپيوٽر پڙهڻ لاء ڪتابن جي نمائش جي قابل<ref>[http://www.newmediareader.com/book_samples/nmr-26-kay.pdf Personal Dynamic Media]&nbsp;– By Alan Kay and Adele Goldberg </ref> [[عڪس:Personal_Electronic_Aid_to_Maintenance_PEAM.jpg|thumb|پهريون ايبل برقي ڪتاب]] 1980 ع ۾ دفاع جي کاتي منصوبي PEAM سڏيو فني سار سنڀال جي معلومات، جي مرمت لاء ايبل اليڪٽرانڪ امداد لاء هڪ ايبل اليڪٽرانڪ پهچائڻ جي ڊوائس لاء تصور جي پيداوار شروع ڪيو. تفصيلي specifications FY 82 ۾ مڪمل ڪيا ويا، ۽ prototype ترقي ته ساڳئي سال جانسن آلات سان شروع ڪيو. لطيف prototypes جي روپ ۾ ۽ جاچ لاء پهچائي 1986. ٽيسٽ ۾ 1987. هن آخري خلاصو رپورٽ 1989 رابرٽ Wisher ۽ اڪرم پطرس Kincaid جي تصنيف ۾ رويي ۽ سوشل سائنس جي لاء آمريڪا جي فوج جي تحقيق اداري جي روپ ۾ ڪيو ويو ع ۾ مڪمل ڪيا ويا هئا.<ref>{{حوالو ويب|url=http://www.dtic.mil/cgi-bin/GetTRDoc?AD=ADA210348|title=Personal Electronic Aid for Maintenance: Final Summary Report|last1=Wisher|first1=Robert A.|last2=Kincaid|first2=J. Peter|date=March 1989|website=[[Defense Technical Information Center]]|format=PDF}}</ref> هڪ کليل لڳائڻ لاء PEAM اوزار <ref>EP0163511 A1</ref> "طريقي ڪار قسم جون هدايتون delivering لاء مشڪن کي" ماهي جانسن آلات جي ذريعي پيش ڪيو ويو ڊسمبر 4، 1985 ع پيش ڪيو ويو ايجاد طور جان نهال Harkins ۽ دفنايو H. Morriss لسٽنگ. 1992 ع ۾، سوني جي شروع ڊيٽا Discman ، هڪ برقي ڪتاب پڙهندڙ ته اي ڪتاب لکيا ته ڊي تي محفوظ ٿيل هئا پڙهي سگهي ٿو. جي برقي پبليڪيشن تي ڊيٽا Discman ادا ٿي سگهي ٿو ته جي هڪ مستقبل جي لائبريريء سڏيو ويندو هو.<ref>[http://www.vam.ac.uk/vastatic/wid/exhibits/bookandbeyond/ The book and beyond: electronic publishing and the art of the book.]</ref> اوائلي اي-ڪتابن جي عام خاص علائقن ۽ هڪ محدود پهتو، رڳو ننڍڙي ۽ مريد دلچسپي گروپن جي پڙهڻ ٿيڻ جو مطلب لاء لکيل هئا. انهن خواهشن جي ڪتابن جي موضوع ڪم جي گنجائش هارڊويئر، صنعت طريقن، ۽ ٻين مضمونن لاء فني manuals شامل آهن. [ citation جي ضرورت آهي ] جي 1990s ۾، هن جي عام دستيابي انٽرنيٽ اليڪٽرانڪ فائلون اي ڪتابن سميت، گهڻو آسان transferring ڪيو. [ citation جي ضرورت آهي ] === اي ڪتاب فارميٽ === [[عڪس:Reading_on_the_bus_train_or_transit.jpg|thumb|267x267px|عوامي سفر تي هڪ اي ڪتاب پڙهڻ]] جيئن ته اي ڪتاب فارميٽ emerged ۽ proliferated، [ citation جي ضرورت آهي ] ڪي جيئن وڏيون سافٽ ويئر ڪمپنين، مان جي حمايت ڪن حد تائين Adobe ان سان ڪر PDF فارميٽ ۽ آزاد ۽ کليل-ذريعو programmers سان معاونت ٻيا. [ citation جي ضرورت آهي ] مختلف خواهشن قارئين مختلف فارميٽ پٺيان ، انھن مان گھڻا رڳو هڪ فارميٽ ۾ specializing، اهڙيء طرح هن اي ڪتاب مارڪيٽ کان به وڌيڪ fragmenting. جي exclusiveness ۽ خواهشن جي ڪتابن جي محدود readerships جي ڪري، آزاد پبلشر ۽ خاص ليکڪ جي fractured مارڪيٽ ۾ پيڪنگ مان ۽ وڪرو اي ڪتابن لاء معياري حوالي سان اتفاق رهڻ. [ citation جي ضرورت آهي ] بهرحال، مرحوم 1990s ۾، هڪ ٺاهيو جي ترقيء لاء ٺهيل کليل eBook ليکڪ ۽ پبلشر هڪ واحد ذريعو-سند جنهن ڪيترن ئي ڪتاب-پڙهڻ سافٽويئر ۽ هارڊويئر پليٽ فارمن تي عمل ڪري سگهي مهيا ڪرڻ لاء هڪ واٽ جي طور تي فارميٽ. جي بيان جي ضرورت subsets طور eBook کليل XHTML ۽ CSS ؛ multimedia فارميٽ جي هڪ سيٽ (ٻين کي استعمال ڪري سگهي ٿو، پر اتي به دعا گهري فارميٽ مان هڪ ۾ هڪ fallback هجي)، ۽ هڪ كل هڪ "پڌرو" لاء schema، هڪ ڏنو اي ڪتاب جي جزا جي فهرست ۾، هڪ ميز جي نشاندهي مواد جي، فن جو پورائو ڪري، ۽ پوء تي. [ citation جي ضرورت آهي ] هن فارميٽ جي کليل فارميٽ ڪرڻ جي سربراهي ۾ EPUB . گوگل ڪتاب ڪيترن ئي تبديل ڪري ڇڏيو آهي عوام ڊومين هن کليل فارميٽ ڪرڻ جي ڪمائي.<ref>[http://support.google.com/books/answer/43726?hl=en-IN&ref_topic=4359341 Where do these books come from?]</ref> 2010 ع ۾، خواهشن جي ڪتابن کي پنهنجي زير زمين مارڪيٽ ۾ حاصل ڪرڻ تائين جاري رهي. [ citation جي ضرورت آهي ] ڪيترائي اي ڪتاب پبلشر ڪتابن ۾ ته ٿي ويا هئا ورڇ شروع عوام ڊومين . [ citation جي ضرورت آهي ، هڪ ئي وقت ۾] ڪتابن سان ليکڪ ته قبول نه ڪيا ويا پوء اهي ٻين جي ڏٺو وڃي ها ۽ پبلشر جي آن لائن سندن ڪمن جي آڇ ڪئي. ڪتابن جي دفاعي (۽ ڪڏهن ڪڏهن غير معياري) catalogs جي ويب تي موجود ٿيو، ۽ خواهشن جي ڪتابن جا مجاور ٿي وھندا سائيٽن جي عوام کي ڪرڻ جي باري ۾ اي ڪتابن جي معلومات disseminating شروع ڪيو. [29] آمريڪا جي صارفين اي ڪتاب شايع ڪرڻ مارڪيٽ مان اٽڪل ٻه ٽھايون آھن، جي ويل "پنج" جي ذريحي ڪنٽرول ٿين. جڏهن ته "بگ پنج" پبلشر شامل آهن: Hachette ، HarperCollins ، Macmillan ، Penguin عليكم بيت ۽ شمعون ۽ Schuster .<ref>{{حوالو ويب|url=http://www.ala.org/transforminglibraries/frequently-asked-questions-e-books-us-libraries|title=Frequently asked questions regarding e-books and U.S. libraries|date=2014-10-03|accessdate=2014-10-09|website=Transforming Libraries|publisher=American Library Association|last=|first=}}</ref> === لائبريريون === آمريڪا ۾ لائبريريون سندن ويب سائيٽون ۽ انهن سان لاڳاپيل خدمتن جي ذريعي 1998 ع ۾ سنڌ جي عوام کي آزاد اي ڪتابن فراهم ڪرڻ لڳو، <ref>Doris Small.</ref>، باقي جي خواهشن جي ڪتابن جي طبيعت ۾، بنيادي علمي فني يا ور هئا، ۽ ڊائون لوڊ نه ٿي سگهي. 2003 ع ۾، لائبريريون جي عوام کي آزاد downloadable مشهور سموري افسانوي ۽ غير افسانوي ادب اي ڪتابن کي آڇي لڳو، هڪ اي ڪتاب عاري ماڊل آهي ته عوام لائبريريون لاء گهڻو وڌيڪ ڪاميابيء سان ڪم شروع. <ref>Genco, Barbara.</ref> اين اي ڪتاب تقسيم ۽ عاري جو تعداد ماڊلس ايندڙ ڪجهه سالن کان وڌي کي جاري رکيو. 2005 ع کان 2008 ع تائين لائبريريون اي ڪتاب ٿري ۾ 60٪ ترقي محسوس ڪئي. <ref name="Saylor124">{{Cite book|title=The Mobile Wave: How Mobile Intelligence Will Change Everything|last=Saylor|first=Michael|authorlink=|coauthors=|year=2012|publisher=Vanguard Press|location=|isbn=1-59315-720-7|page=124|pages=|url=|accessdate=20 September 2012}}</ref> 2010 ع ۾، هڪ پبلڪ لائبريري پئسي ۽ ٽيڪنالاجي رسائي Study <ref>[https://web.archive.org/web/20110116010558/http://www.ala.org/ala/research/initiatives/plftas/2009_2010/index.cfm Libraries Connect Communities: Public Library Funding & Technology Access Study 2009–2010]. ala.org</ref> مليو آهي ته آمريڪا ۾ عوامي لائبريريون جي 66٪، خواهشن جي ڪتابن کي آڇي هئا <ref>{{حوالو ويب|url=http://www.libraries.wright.edu/noshelfrequired/?p=1353|title=66% of Public Libraries in US offering e-Books|publisher=Libraries.wright.edu|date=2010-08-18|accessdate=2011-10-24}}</ref> ۽ لائبريري صنعت ۾ هڪ وڏي تحريڪ سنجيدگي، عاري اي ڪتابن سان لاڳاپيل مسئلن پڙتال وسيع اي ڪتاب جي استعمال جي هڪ tipping نڪتو مؤمن شروع ڪيو. <ref>"At the Tipping Point: Four voices probe the top e-book issues for librarians."</ref> جڏهن ته، ڪجهه پبلشر ۽ ليکڪ جي تصور جي حمايت نه ڪئي آهي اليڪٽرانڪ اشاعت ، مطالبو ڪيو، پائريسي ۽ Proprietary ڊوائيسز سان مسئلن چاهي. <ref>{{Cite news|url=http://www.usatoday.com/life/books/news/2005-06-14-rowling-refuses-ebooks_x.htm|work=USA Today|title=J.K. Rowling refuses e-books for Potter|date=2005-06-14}}</ref> interlibrary قرض librarians جي هڪ سروي ۾ اهو مليو هو ته لائبريريون جي 92٪ سندن ٿري ۾ ebooks منعقد ۽ ته جن لائبريريون جي 27٪ سندن ebooks جي ڪجهه لاء interlibrary قرض جي حقن ٿينديون پئي . هن سروي لاء اي ڪتابن interlibrary قرض ڪرائڻ لاء اهم رڪاوٽون مليو. <ref>[http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/1072303X.2011.585102# Ebooks and Interlibrary Loan.]</ref> مطالبو-کنيو حصول (DDA) عوامي لائبريريون ۾ ٿورن سالن تائين جي آس پاس ڪيو ويو آهي، جنهن جي دلالن ۽ هڪ اين جي چونڊ سان ڀيٽ ڪرڻ جي قرباني ڏيندي سنڌ جي حصول عمل ڪارگر ڪرڻ جي اجازت ڏئي جي فروش جي اي ڪتاب ڳوليو ڪرڻ لاء موجود نه آهي.  جڏهن ته لائبريري جي ست پوء جي سڀني خواهشن جي ڪتابن آهي ته سنڌ سلامت کي شاديء لاء حوالن سان لکڻو آهي. جيتوڻيڪ هن لائبريري ڪري سگهي ٿو جي عنوان خريد ڪرڻ جو فيصلو ڪيو ته <ref name="Becker">Becker, B. W. The e-Book Apocalypse: A Survivor's Guide.</ref> ڪنھن ڪري ڇڏي آهي، سيٽ ۽ خريداري تهه اهڙي وڌ ۾ وڌ قيمت جي طور تي حالتون خريداري پوء ته وقف پئسن جي لائبريري جي بجيٽ مطابق گذاري رهيا آهن.  آمريڪي يونيورسٽي پريسون جي ايسوسيئيشن جي 2012 ع اجلاس ۾ ڪتابن جي سائين-بيوس جي حصول (سفر PDA) تي هڪ پينل ۾ شامل يوسف Esposito، هڪ ڊجيٽل شايع ڪرڻ جو ماهر جن مان هڪ خليفو سان سفر PDA جي امڪانات اڀياس ڪيو آھي جي هڪ مقدمه رپورٽ جي بنياد تي [[سنڌ يونيورسٽي]] پريسون جي روپ ۾ ٻيو ڊبيلو اچ ملون فائونڊيشن .<ref>[http://www.insidehighered.com/news/2012/06/20/research-foresees-demand-driven-book-acquisition-replacing-librarians-discretion#ixzz1ycQKnfeo Affection for PDA] ''Inside Higher Ed'' Steve Kolowich, June 20, 2012</ref> ==== ڏُکيائيون ==== جيتوڻيڪ لائبريريون ۾ اي ڪتاب جي خدمتن لاء هن مطالبو ڪيو ته ڀڙڪي چڪو آهي، سختيء جي eBooks فراهم ڪرڻ کان لائبريريون رکيو. <ref name="thedigitalshift.com">{{حوالو ويب|url=http://www.thedigitalshift.com/2014/08/ebooks/big-five-ebooks-now-available-ebook-vendors-assess-road-ahead/|title=Library Ebook Vendors Assess the Road Ahead|work=The Digital Shift}}</ref> نشر لائبريريون کي اي ڪتابن وڪرو ڪندو، پر اھي رڳو سڀ کان ڪيس ۾ ڪتاب کي هڪ محدود لائسنس آهن. مطلب هي ته لائبريري جي برقي متن پنهنجو نه ڪندو آھي پر اهي يا ته وقت جي هڪ مخصوص دور ۾ يا چيڪ آئوٽ جي هڪ مخصوص رقم لاء اهو گردش ڪري سگهي ٿو، يا ٻئي ته. هڪ لائبريري هڪ اي ڪتاب لائسنس خريداري جڏهن، ان جي قيمت ڇا اهو هڪ ذاتي صارفين جي لاء وڃي ها ٽي دفعا آهي. === Archival اسٽوريج === انٽرنيٽ آرڪائيو ۽ کليل لائبريري 6.000.000 تي پوريء طرح پهچ عوام ڊومين اي ڪتابن مليو آهي. === وقف ڪري هارڊويئر قارئين ۽ موبائل پڙهندڙ سافٽ ويئر === [[عڪس:E-Reader_held_up.JPG|thumb| BEBook برقي پڙهندڙ]] ڪ اي پڙهندڙ ، پڻ هڪ اي ڪتاب پڙهندڙ يا اي ڪتاب اوزار سڏيو، هڪ آهي موبائل برقي اوزار آهي ته بنيادي پڙهڻ جي مقصد لاء ٺهيل آهي اي ڪتابن ۽ ڊجيٽل periodicals. هڪ اي پڙهندڙ صورت ۾ ساڳي آهي، پر هڪ کان وڌيڪ مقصد ۾ وڌيڪ محدود گولي . لکئي کي مقابلي ۾، ڪيترن ئي خواهشن قارئين پڙهڻ لاء لکئي کان ڀلو ڇاڪاڻ ته اهي وڌيڪ ايبل آهن، ڀرواري ۾ ڀلي readability آهن ۽ هاڻي جي بيٽري جي زندگي آهي آھن.<ref>{{حوالو ويب|url=http://news.cnet.com/8301-17938_105-20009738-1/kindle-vs-nook-vs-ipad-which-e-book-reader-should-you-buy/|title=Kindle vs. Nook vs. iPad: Which e-book reader should you buy?|last=Falcone|first=John|date=July 6, 2010|publisher=[[CNet]]|accessdate=January 26, 2013}}</ref> نه وقف هارڊويئر اي قارئين جي ڪيترن ئي جڳ ٿي ويا آهن. هن Rocket eBook <ref name="rocket">[http://wiki.mobileread.com/wiki/Rocket_eBook MobileRead Wiki – Rocket eBook].</ref> ۽ ڪيترن ئي ٻين کي 1998 ع جي آس پاس متعارف ڪرايون ويون هيون، پر وڏي پيماني تي قبول حاصل نه ڪيو. هن جو قيام أي أنك ڪارپوريشن 1997 ع ۾ جي ترقي لاء روانا اليڪٽرانڪ پيپر ، هڪ ٽيڪنالاجي جنهن کي هڪ backlight لاء ضرورت کان سواء عام ڪاغذ وانگر روشني فڪر ڪرڻ جي هڪ ڊسپلي اسڪرين جي اجازت ڏئي ٿو. اليڪٽرانڪ اخبار ۾ پهريون ڀيرو شامل ڪيو ويو سوني Librie آهي ته 2004 ع ۾ آزاد ڪيو ويو ۽ سوني پڙهندڙ کي 2006 ع ۾، هن جي پٺيان Amazon ٻاريندا ، هڪ اوزار جنهن، 2007 ع ۾ ان جو ڇڏڻ تي، پنج ۽ هڪ اڌ ڪلاڪ اندر ٻاهر ايندي. <ref name="Patel">{{حوالو ويب|url=http://www.engadget.com/2007/11/21/kindle-sells-out-in-two-days/|title=Kindle Sells Out in 5.5 Hours|accessdate=November 21, 2007|work=Engadget.com|date=November 21, 2007|first=Nilay|last=Patel|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071123084048/http://www.engadget.com/2007/11/21/kindle-sells-out-in-two-days/|archivedate=November 23, 2007 <!--DASHBot-->|deadurl=no}}</ref> هن ٻاريو. هن تائين رسائي شامل ٻاريندا جي دڪان اي ڪتاب سهڻا ۽ پهچائڻ لاء. 2009 ع جي جيئن ، لاء اي ڪتابن جي نئين مارڪيٽنگ ماڊلس اڀري پئي ويو ۽ پڙهڻ هارڊويئر جي هڪ نئين نسل جي روپ ۾ ڪيو ويو. اي-ڪتابن (جيئن خواهشن قارئين ڪرڻ جي مخالفت) عالمي ورڇ حاصل ڪرڻ لاء موجود آهن. گڏيل قومن ۾، سيپٽمبر 2009 ع جي طور تي، جي Amazon ٿا ٻاريو. ماڊل ۽ سوني صاحب سڪرنڊ-500 جي غالب اي پڙهائي ڊوائيسز هئا. [45] جو قسم مارچ 2010 ع، ڪجهه ٻڌايو ته بارنيس ۽ غالب جا وارثو کان وڌيڪ يونٽ وڪرو ٿي سگھي ٿي آمريڪا ۾ ٻاريو.<ref>Rodney Chan [http://www.digitimes.com/news/a20100426VL204.html Nook outnumbers Kindle in March, says Digitimes Research], DIGITIMES, Taipei, 26 April 2010</ref> 27 جنوري تي 2010 ايپل ايء هڪ گھڻ-فعل جي ڊوائس کي سڏيو شروع iPad [47] ۽ ڇهه وڏي پبلشر [جي پنجن سان معاهدي جو اعلان ڪيو citation جي ضرورت آهي ته ايپل اي ڪتابن distribute ڪرڻ جي اجازت ڏئي ها. <ref>{{حوالو ويب|url=http://www.apple.com/pr/library/2010/01/27ipad.html|title=Apple Launches iPad|publisher=Apple.com|date=2010-01-27|accessdate=2011-10-24}}</ref> هن iPad شامل آهن اي ڪتاب پڙهڻ لاء تعمير ۾ ائپ هڪ سڏيو iBooks ۽ ھو iBookstore مواد مان سهڻا ۽ پهچائڻ لاء. هن iPad، پهرين وڻج منافعي گولي ڪمپيوٽر ، پهرين جي ڇڏڻ جي 2011 ع ۾ پٺيان ويو کي Android -based لکئي سان گڏو گڏ جيئن وارثو، ۽ ٻاريندا جي LCD نسخن؛ گذريل وقف اي قارئين وسنديون، گولي ڪمپيوٽرن، گھڻ-فعل آهي LCD ٽچ اسڪرين ڏيکاري منجهان، ۽، اي ڪتاب فروش اپليڪيشن کي وڌيڪ agnostic ٿي ويا آهن ٻين اي ڪتاب دلالن جي انسٽاليشن لاء رهڻ. عام-مقصد ٽيبليٽ ڪمپيوٽر جي استعمال جي 2010s ۾ برقي ڪتابن جي مقبوليت ۾ وڌيڪ ترقي لاء اجازت ڏني. جولاء 2010 ع ۾، آن لائن bookseller Amazon.com اي ڪتابن جي سيلز ٻڌايو لاء ان جي Proprietary ٿا ٻاريو. هليا جا سهڻا hardcover ڪتابن جو ٻيو دور ۾ پهريون ڀيرو ڪڏهن لاء لڏ 2010 ع جي، جو چوڻ آهي ته اها هر 100 hardcover ڪتابن لاء 140 اي ڪتاب لکيا ايندي، سميت hardcovers جنهن لاء ڪو به نه هو ڊجيٽل ايڊيشن . <ref name="NYT071910">{{Cite news|url=http://www.nytimes.com/2010/07/20/technology/20kindle.html|title=E-Books Top Hardcovers at Amazon|publisher=''[[New York Times]]''|date=2010-07-19|accessdate=2010-07-19}}</ref> جنوري 2011 ع جو قسم، Amazon تي اي ڪتاب سيلز ان ناول سيلز surpassed هئا. <ref>{{حوالو ويب|url=http://phx.corporate-ir.net/phoenix.zhtml?c=176060&p=irol-newsArticle&ID=1521090&highlight&ref=tsm_1_tw_kin_prearn_20110127|title=Amazon Media Room: Press Releases|publisher=Phx.corporate-ir.net|date=|accessdate=2011-10-24}}</ref>  مجموعي طور آمريڪا جي بازار ۾، ناول ڪتاب سيلز اڃا يا hardcover يا خواهشن جي ڀيٽ ۾ تمام وڏو آهي ڪتاب؛ آمريڪي اشاعت ايسوسيئيشن اي ڪتابن کنيو 3٪ هڪ سال اڳ کان، وچ 2010 ع جي طور تي سيلز ٽيڪس جي 8.5٪ ظاھر اندازي.<ref>{{حوالو ويب|url=http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=128789516|title=Conflict Widens In E-Books Publishing|author=Lynn Neary, Don Gonyea|publisher=NPR|accessdate=2010-07-27|date=2010-07-27}}</ref> 2012 ع جي پهرئين ٽه ماهي جي آخر ۾، گڏيل قومن ۾ اي ڪتاب سيلز hardcover surpassed پهريون ڀيرو لاء ڪتاب سيلز.<ref>[http://www.mediabistro.com/galleycat/ebooks-top-hardcover-revenues-in-q1_b53090 eBook Revenues Top Hardcover - GalleyCat].</ref> ع ۾ ڪئناڊا ، هن Sentimentalists جي prestigious قومي جت Giller انعام . هن ناول جي آزاد پبلشر جي ننڍي پيماني جي ڪري روڪيا ويا، هن ڪتاب جي شروعات ۾ طباعت جي صورت ۾ وڏي پيماني تي موجود نه هو، پر اي ڪتاب ڇاپي لاء مٿي-وڪرو عنوان ٿيو Kobo 2010. ۾ ڊوائيسز<ref>[http://www.thestar.com/entertainment/books/article/889818--scarcity-of-giller-winning-sentimentalists-a-boon-to-ebook-sales?bn=1 "Scarcity of Giller-winning 'Sentimentalists' a boon to eBook sales"].</ref>  2013 ع تائين، هڪ اي پڙهندڙ جي استعمال takeoff ۽ آورد دوران هوائي جهاز تي اجازت ڏني وئي نه.<ref>{{Cite news|title=Kindle DX: Must You Turn it Off for Takeoff and Landing?|author=Matt Phillips|url=http://blogs.wsj.com/middleseat/2009/05/07/kindle-dx-must-you-turn-it-off-for-takeoff-and-landing/|newspaper=[[The Wall Street Journal]]|date=2009-05-07|accessdate=2011-07-28}}</ref> نومبر 2013 ع ۾، سنڌ جي محمدخان جو سڀ زماني ۾ هوائي جهاز تي اي قارئين جي استعمال جي اجازت ڏني ته ان کي هوائي اڏي موڊ، جنهن سڀ مطلب ۾ آهي radios بند موٽيو، ۽ يورپ جي ايندڙ مهيني هن ھدايت جي تابعداري. <ref>{{حوالو ويب|url=http://www.independent.co.uk/travel/news-and-advice/cleared-for-takeoff-europe-allows-use-of-ereaders-on-planes-from-gate-to-gate-8993384.html|title=Cleared for take-off: Europe allows use of e-readers on planes from gate to gate|work=The Independent}}</ref> 2014 ع ۾، سنڌ جي دوران New York Times اڳڪٿي آهي ته 2018 جي خواهشن جي ڪتابن جي گڏيل قومن جي ۽ وڏي برطانيه ۾ ڪل صارفين جي اشاعت وڏن جي 50٪ کان مٿي کنيو ڪندو.<ref>[http://www.nytimes.com/2014/11/13/arts/international/in-europe-slower-growth-for-e-books.html In Europe, Slower Growth for e-Books].</ref> ==== اي-پڙهندڙ اپليڪشن ==== هن اهم ڪتاب پرچون ۽ گھڻن ٽئين پارٽي ڊولپر آزاد آڇ (۽ ڪجهه ٽئين پارٽي جي ڪيس ۾، پريميئم ادا) جي ڳوڙهي ۽ پي سي ڪمپيوٽرن لاء اي پڙهندڙ اپليڪشن جي ڪجهه گڏو گڏ کي Android، Blackberry، iPad، فون آئي، ونڊوز فون لاء ۽ دست او ايس ڊوائيسز اي ڪتابن ۽ ٻين دستاويزن وقف اي ڪتاب ڊوائيسز جي آزادي جي سيني جي اجازت ڏيڻ. مثال جي لاء ايپس آهن Amazon ٻاريندا ، بارنيس ۽ غالب جا وارثو ، Kobo eReader ، ۽ سوني پڙهندڙ کي . === مقرر وقت === ==== 1979 ع تان ==== ~ 1949 ع *  اينجلو Ruiz Robles Galicia، اسپين، جي برقي ڪتاب، جي مشيني انسائيڪلوپيڊيا سڏيو جي خيال ۾ * patented. Roberto Busa جي انديڪس Thomisticus رٿابندي ٿيندي آهي.  ~1963 * Doug Engelbart جو ٿئي ٿو NLS (۽ بعد ۾ Augment ) منصوبن. ~1965 * Andries وإن ڊيم جو ٿئي ٿو HES (۽ بعد ۾ FRESS کان مدد سان،) منصوبن ٽيڊ نيلسن ، ترقيء ۽ humanities لاء ۽ pedagogy ۾ اليڪٽرانڪ درسي استعمال ڪرڻ. [12] [13] 1971 * انجنيئر ايس Hart قسمن جي آزاديء جي آمريڪا اعلان هڪ ڪمپيوٽر ۾ ۽ launches پروجيڪٽ Gutenberg کان وڌيڪ ڪتابن جي برقي ڪاپيون ٺاهي.  <ref name="Hart">{{Cite news|author=Alison Flood|url=http://www.guardian.co.uk/books/2011/sep/08/michael-hart-inventor-ebook-dies|title=Michael Hart, inventor of the ebook, dies aged 64|publisher=Guardian|date=2011-09-08|accessdate=2011-10-24|location=London}}</ref> 1978 * Hitchhiker جي ھدايت جي ڪيتري قدر ڪرڻ ريڊيو سيريز launches (پهريون ڀيرو 1979 ع ۾ شايع ناول)، سنڌ جي ڪيتري ۾ سڀ علم تي مشتمل هڪ برقي حوالي ڪتاب خاصيت. انگن اکرن جي هن وڏي رقم، ڪجهه هڪ وڏي ناول ڪتاب جي سائيز ۾ فٽ ٿي سگهي سان تازه کي "سب Etha" تي مليو. [ citation جي ضرورت آهي ] ==== 1980-1999 ==== 1990 * Eastgate نظام جي پهرين publishes hypertext افسانا ، " منجھند جو، هڪ ڪهاڻي ،" جي انجنيئر ويهي ، فلاپي ڊسڪ تي موجود.<ref>Gutermann, Jimmy, 'Hypertext Before the Web,' Chicago Tribune, April 8, 1999</ref>] * اليڪٽرانڪ ڪتاب ٽيڪنالاجي ريليز DynaText ، جيئن جهاز فني manuals جيئن وڏي-پيماني تي ڪتابن delivering لاء پهريون SGML تي ٻڌل نظام. ان کان پوء پيپر manuals لاء متبادل طور هڪ آمريڪي جهاز جو ڪريئر تي ڏبا ڪيو ويو. [ citation جي ضرورت آهي ] 1991 * Voyager ڪمپني develops وسعت ڪتاب ، جنهن تي ڪتاب لکيا آهن سي ڊي روم هڪ ڊجيٽل فارميٽ ۾. <nowiki>https://en.wikipedia.org/wiki/فائل:DD_8_Electronic_Book_Player_1.jpg</nowiki> * ايف Crugnola ۽ علي اڪبر Rigamonti جوڙجڪ ۽ تي هڪ مقالو منصوبي طور، پهرين اي-پڙهندڙ، Incipit سڏيو پيدا ملان جي Polytechnic يونيورسٽي .<ref>{{حوالو ويب|url=http://milano.repubblica.it/cronaca/2011/06/24/foto/franco_l_uomo_che_invento_l_e-book_ma_nel_1993_nessuno_ci_diede_retta-18137331/1/|title=Foto Franco, l'uomo che inventò l'e-book "Ma nel 1993 nessuno ci diede retta" – 1 di 10|publisher=Milano.repubblica.it|date=|accessdate=2011-10-24}}</ref><ref>[http://europaconcorsi.com/projects/185708-INCIPIT-1992 Incipit 1992]{{مئل ڳنڍڻو|date=September 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>] * سوني جي launches ڊيٽا Discman اي پڙهندڙ. * چارلس Stack جي ڪتاب Stacks لا نئين جسماني ڪتابن آن لائن وڪرو ٿيندي آهي. 1993 * بهترين ناول لاء Hugo ايوارڊ وڏ وزارت جي سي ڊي روم تي شايع حجاج بن ٻئي Templeton . [ citation جي ضرورت آهي ] * Bibliobytes، هن تي ڊجيٽل ڪتابن، ٻنهي کي آزاد ڪرڻ لاء ۽ وڪري لاء جي حاصلات لاء هڪ ويب سائيٽ انٽرنيٽ ، launches.<ref>[http://www.theguardian.com/books/2002/jan/03/ebooks.technology Ebook timeline] 3 January 2002.</ref> 1994 * C & M آن لائين Raleigh، اتر کيرو ۾ ٺهرايو ۽ ان جي imprint، ذريعي publishes اي ڪتابن آهي Boson ڪتاب . ليکڪ شامل Fred Chappell ، Kelly چيري ، ليون Katz ، رچرڊ Popkin ، ۽ رابرٽ Rodman . * اشاعت جي خواهشن جي ڪتابن لاء سنڌ جي مشهور فارميٽ کي پڌرو متن کان تبديل HTML . 1995 * 1995 آن لائن شاعر الڪسي Kirke وائرليس انٽرنيٽ جي ضرورت تي بحث ڪري اليڪٽرانڪ ڪاغذ پنهنجي مضمون "سنڌ جي Emuse" ۾ قارئين. <ref>{{Cite news|author=[[Alexis Kirke|Alexis KIRKE]]|title=The Emuse: Symbiosis and the Principles of Hyperpoetry|journal=Brink|publisher=Electronic Poetry Centre, University of Buffalo|year=1995|url=http://wings.buffalo.edu/epc/ezines/brink/brink02/emuse.html|access-date=2016-03-19|archive-date=2016-03-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20160303221837/http://wings.buffalo.edu/epc/ezines/brink/brink02/emuse.html|dead-url=yes|accessdate=2016-03-19|archivedate=2016-03-03|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160303221837/http://wings.buffalo.edu/epc/ezines/brink/brink02/emuse.html}}</ref> 1996 * پروجيڪٽ Gutenberg 1.000 ڳوليو پھچي. هن منصوبي جي مقصد 2000. جي سڀ کان صلاح اي ڪتابن جي 10،000 مهيا ڪرڻ آهي <ref>{{Cite book|author=Day, B. H.; Wortman, W. A.|year=2000|title=Literature in English: A Guide for Librarians in the Digital Age|page=170|publisher=Association of College and Research Libraries|location=Chicago|isbn=0-8389-8081-3}}</ref> 1997 * أي أنك ڪارپوريشن MIT جي 1997 ع ۾ شريڪ ٺهرايو آهي جد Albert، Barrett Comiskey، MIT پروفيسر undergraduates يوسف Jacobson ، Jeremy Rubin ۽ Russ Wilcox. [64] سندن ٽيڪنالاجي ٿوري دير کان پوء هن طرح شين کي ترقيء ڪرڻ لاء استعمال ڪيو ويندو آهي سوني پڙهندڙ کي ، بارنيس ۽ غالب جا وارثو ، ۽ Amazon ٿا ٻاريو . 1998 * NuroMedia جي پهرين handheld اي پڙهندڙ آزاد - Rocket eBook .<ref>[http://www.gutenbergnews.org/20110716/ebooks-1998-the-first-ebook-readers/ eBooks: 1998 – The first ebook readers].</ref> * SoftBook لانچ ڪيو SoftBook پڙهندڙ شروع ڪئي. هي اي-پڙهندڙ مواد مان 00.000 صفحا، متن، گرافڪس ۽ تصويرن سميت لاء محفوظ ٿي سگهي ٿو. * Cybook جي ايندي هئي ۽ پيش رفت ۽ پهريون ڀيرو Cytale (1998-2003) جي ۽ بعد ۾ Bookeen * اهڙي eReader.com ۽ eReads.com طور تي ويب سائيٽون، انگريزي ۾ وڪرو اي ڪتابن شروع ڪيو. [ citation جي ضرورت آهي ] 1999 * ناشر شمعون ۽ Schuster  هڪ نئين imprint پيدا ڪيوجنهنکي  ibooks سڏيو ويو ۽ جهازن اي ڪتاب ۽ پرنٽ فارميٽ ۾ سندن ڳوليو جي ڪجهه شايع ڪرڻ لاء پهرين واپار پبلشر ٿيو. * آڪسفورڊ يونيورسٽي پريس netLibrary جي ذريعي طور تي اي ڪتابن ۾ موجود ان جي ڪتابن مان هڪ جي چونڊ جي آڇ ڪئي. * ناشر Baen ڪتاب جي در Baen ڪانهي لائبريريء جي طور تي آزاد اي ڪتابن موجود Baen ڳوليو ڪرڻ.<ref>{{حوالو ويب|url=http://www.baen.com/library/palaver6.htm|title=Prime Palaver #6|publisher=Baen.com|date=2002-04-15|accessdate=2010-01-28|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100102041103/http://baen.com/library/palaver6.htm|archivedate=2010-01-02|deadurl=no}}</ref> * نمآن Blagg، سندس صحبت ڪتاب OnScreen ذريعي، سميت پرچون جي ذريعي وڪرو ڊي تي multimedia-بهتر اي ڪتابن شروع Amazon ، بارنيس ۽ غالب ۽ حدون ڪتاب .<ref>[https://news.google.com/newspapers?nid=1817&dat=20000629&id=SModAAAAIBAJ&sjid=RKYEAAAAIBAJ&pg=3786,5721296 Tuscaloosa News] June 29, 2000</ref> ==== 2000s ==== 2000 * Microsoft جي جي ريليز جي Microsoft پڙهندڙ سان ClearType سيز ۽ handheld ڊوائيسز تي وڌي readability لاء * Microsoft ۽ Amazon گڏجي ڪم اي ڪتابن جي آن لائن bookstore تي خريد ڪري سگهي ٿي ته ۽ پوء سيز ۽ handhelds کي به ڊائون لوڊ وڪرو ڪرڻ. * اسٽيفن ڪنگ پنهنجو ناول آڇيو ته گولي سوار صرف هڪ ڊجيٽل ڪتاب جي طور تي؛ هن وقت ان کي رڳو هڪ ڪمپيوٽر تي پڙهي ٿي سگهي ٿو.<ref>{{حوالو ويب|url=http://www.planetpdf.com/enterprise/article.asp?ContentID=6358|title=eBooks are Here to Stay|author=De Abrew, Karl|website=Adobe.com|date=April 24, 2000|accessdate=2009-12-15}}</ref> * ڊجيٽل ڪتاب انديڪس آپريشن ٿيندي آهي. DBI ۽ آن لائن ڪتاب صفحي کي ٻنهي واحد، ڳولها indexes ۾ disparate سائيٽن مان برقي ڪتابن کي منظم، ebooks جي وڏي مجازي لائبريريون پيدا ٿي ويا. [ citation جي ضرورت آهي ] 2001 * Todoebook.com جي پهرين ويب سائيٽ ٿيندڙ ۾ اي ڪتابن وڪرو ڪرڻ ٿيندو. [ citation جي ضرورت آهي ] 2002 رينڊم هائوس ۽ HarperCollins انگريزي ۾ سندن لقبن جي ڊجيٽل نسخن وڪرو ڪرڻ شروع. [ citation جي ضرورت آهي ] * 2004 <nowiki>https://sd.wikipedia.org/wiki/فائل:KDX_and_K2.jpg</nowiki> == Formats == ڊاونسائيڊز === اسپين === == پڻ ڏسو == == حوالا == {{Reflist|30em}} lvri3ea70xffo95bxe6u5lkr32ybokw 0 18681 320740 311793 2025-06-28T03:30:38Z Ibne maryam 17680 /* حوالا */ 320740 wikitext text/x-wiki {{صندوق معلومات شخص}} {{Infobox royalty |name = عمرو بن ھشام |title =ابوالحڪم (مسلمانن کيس طنز ۾ ابوجھل جو لقب ڏنو) |image = المدينة.jpg |succession = ابولھب جي غلطفھمي ۾ کيس نبي صہ جو چاچو سمجھيو ويندو آھي درحقيقت ابولھب ۽ ابوجھل ٻن مختلف قبيلن سان تعلق رکندڙ الڳ شخص آھن |predecessor = |successor = |regent = |reign = |spouses = بنت عمير بن معبد بن زرارة |issue = *زرارة بن أبي جهل *تممي بن أبي جهل *صحابي عكرمة بن أبي جهل |full name = عمرو بن هشام بن المغيرة بن عبد الله بن عمر بن مخزوم  |house = قريش جي بنو مخزوم قبيلي مان هو |dynasty = |father = ھشام بن مغيرہ بن عبد الله بن عمر بن مخزوم بن يقظة بن مرة بن كعب بن لؤي بن غالب بنفهر بن مالك بن النضر بن كنانة بن خزيمة بن مدركة بن إلياس بن مضر بن نزار بن معد بن عدنان. |mother = أسماء بنت مخربة بن جندل بن أبير بن نهشل بندارم بن مالك بن حنظلة بن زيد مناة بن تميم بن مر بن إد بن طابخة بن إلياس.  (قريش جي بنو تميم قبيلي جي عورت ھئي) |birth_name = |birth_date = سن 572 عيسوي سن 52 ق.ھ. |birth_place = مڪو |death_date = 2ھ سن 624 عيسوي ۾ بدر جي جنگ دوران |death_place = بدر جو ميدان |date of burial = |place of burial = بدر جي ميدان لڳ اجتماعي قبرن ۾ ٻين ساٿين سميت |religion =بت پرستي وارو }} ابو جهل نسبت ۾ پاڻ سڳورن جو چاچو هو. سندس اصل نالو عمرو -بن- هشام -بن- المغيره ۽ ڪنيت ”ابوالحڪم“ هئي. قريش قبيلي جي مشهور بنو مخزوم خاندان سان تعلق رکندو هو. ==احوال زندگي== سندس والده جو نالو ”ام الجلاس اسما بنت مخربته“ هو. عرب ۾ قريش جو هي قبيلو نهايت ممتاز ليکيو ويندو هو. قصي -بن- ڪلاب کان پهريائين قريش جا اختيار هن قبيلي جي هٿ هيٺ هئا. ابو جهل 570ع ڌاري ڄائو. سندس ماءُ مسلمان ٿي ۽ 14ھ / 635ع کان پوءِ به حيات هئي. هجرت کان ڪجهه عرصو اڳ -ابوجهل-، الوليد -بن- المغيره جي جاءِ تي بنو مخزوم ۽ -ان- جي مددگار قبيلي جو سردار هو. الوليد جي مقابلي ۾ -ابوجهل-، پاڻ سڳورن حضرت محمد صلي -الله- عليه وسلم -جن- جو وڏو دشمن هو، انهيءَ لحاظ کان -اسلام- جي سخت -ترين- دشمنن مان هو ۽ نهايت ئي گمراهيءَ جي راهه تي گامزن هو. اهو ئي سبب هو جو کيس ”-ابوجهل-“ (جهالت، نادانيءَ جو ابو) سڏيو ويو، هي پڇاڙيءَ تائين مسلمان نه ٿيو. هڪ دفعي پاڻ سڳورا صه صفا ۾ موجود هئا. -ابوجهل- به اتي اچي پهتو ۽ رسول خدا صلي -الله- عليه وسلم کي (نعوذ باالله) گهٽ وڌ ڳالهائڻ لڳو. ايتري قدر جو -اسلام- تي وڏي واڪي ٺٺوليون شروع ڪيائين. پاڻ سڳورن کيس جواب ۾ هڪ لفظ به نه چيو. عبدالله -بن- جدمان التميميءَ جي آزاد ڪيل ٻانهيءَ، صفا ۾ پنهنجي جاءِ ۾ ويٺي اهو رنگ ڏٺو. -ابوجهل- ته واپس هليو ويو، -ٿوري- دير بعد پاڻ سڳورن صلي -الله- عليه وسلم -جن- جو چاچو -امير- حمزورضه شڪار -تان- واپس ٿيندي، ڪمان ڪلهي تي رکيو، اتان لانگهائو ٿيو، نهايت دلير، باهمت ۽ طاقتور هو. قريش ۾ سندس وڏو ڌاڪو هو. جڏهن انهيءَ ٻانهيءَ جي گهر وٽ پهتو ته ٻانهيءَ رڙ ڪري چيس ته ”اي ابو عماره! ڪاش! توهان -ٿورو- اڳ اچو ها! ابو الحڪم (ابو جهل) توهان جي ڀائٽي محمد صلي -الله- عليه وسلم سان گستاخي پئي ڪئي، مگر محمد صلي -الله- عليه وسلم اف به نه چيس.“ امير حمزهرضه اهو -ٻڌي- غصي ۾ اچي ويو. پوءِ تڪڙي وک وڌائي، ڪعبة -الله- شريف ۾ داخل ٿيو. جيئن ئي سندس نظر -ابوجهل- تي پئي ته سڌو وٽس پهچي، ڪمان سان مٿي تي زوردار ڌڪ هنيائينس. -ابوجهل- رتوڇاڻ ٿي پيو. پوءِ -ابوجهل- جا موجود ساٿي جهيڙي لاءِ اٿي بيٺا، مگر -ابوجهل- پنهنجو ڏوهه باسيو، تنهن بعد ماٺار ٿي. ابوجهل -بدر جي جنگ- ۾ هڪ نوجوان مسلمان جي هٿان -تاريخ- 2 رمضان المبارڪ سن 2ھ مطابق مارچ 624ع تي مارجي ويو. حضرت بيبي عائشه الصديقه رضه کان روايت آهي ته ”پاڻ سڳورن صلي -الله- عليه وسلم جي ارشاد مطابق مشرڪن (ڪافرن) جي لاشن کي کوهه ۾ ڦٽو ڪيو ويو“. اهڙيءَ طرح ڪافرن جا سرڪرده عتبه -بن- ربيع، شيبه -بن- ربيع، اميه -بن- خلف ۽ -ابوجهل- -بن- هشام کوهه ۾ اڇلايا ويا. حضرت انس -بن- مالڪ کان روايت آهي ته: -اصحاب- سڳورن، پاڻ سڳورن صلي -الله- عليه وسلم -جن- کان آڌيءَ رات اهو آواز ٻڌو ”اي کوهه ۾ اڇلايل! جيڪو وعدو توهان جي رب توهان سان ڪيو هو، اهو توهان پورو ڏٺو. بيشڪ اهو سچو وعدو هو، جيڪو مون سان -الله- تعاليٰ ڪيو هو! -ان- تي -اصحاب- سڳورن کين عرض ڪيو ته يا رسول -الله- صه، توهان اهڙن لاشن سان ڳالهائي رهيا آهيو، جيڪي ڳري سڙي ويا آهن! -ان- تي پاڻ فرمايائون ته ”جيڪو ڪجهه مان چئي رهيو آهيان، اهي توهان کان وڌيڪ چٽو -ٻڌي- رهيا آهن، البته انهن ۾ جواب ڏيڻ جي طاقت باقي نه رهي آهي“. ابوجهل ٻه شاديون ڪيون، ام مجالد مان حضرت عڪرمرضه، پيدا ٿيو ۽ اروي مان ٻه ڌيئر بريهرضه ۽ حنفارضه ٿيون. اهي ٽئي پوءِ مسلمان ٿيا. ابوجهل/عمرو -بن- هشام علمي حوالي سان وڏو ڄاڻو هو، هن جا عربيءَ ۾ قصيدا ملن ٿا، جيڪي گنگارام سمراٽ پنهنجي ڪتاب ۾ ڏنا آهن. پر راهه راست تي نه اچڻ سبب سندس نالو ’-ابوجهل-‘ (جهل جو ابو) -اسلامي تاريخ- ۾ رقم ٿي چڪو آهي.<ref>[http://encyclopediasindhiana.org/article.php?Dflt=%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AC%D9%87%D9%84 ابوجهل : (Sindhianaسنڌيانا)<!-- Bot generated title -->]</ref> ==ڪجهه تاريخي حقيقتون== مڪي شھر ۾ ھڪ ادارو دارالندوہ جي نالي سان قائم ھيو جيڪا مڪي جي بزرگن جي مشاورتي ڪائونسل ھئي جنھن لاء لازم ھيو تہ ڪائونسل جو رڪن پنجاھ سالن جي عمر کان گھٽ نہ ھجي، پر عمرو بن ھشام يا امر بن ھشام کي سندس غير معمولي ذھانت ۽ مشاورتي سنجيدگيءَ جي ڪري پنجويهه سالن جي عمر ۾ رڪنيت ڏني وئي. <ref>{عربي وڪيپيڊيا جو صفحو:أبو جهل:("دار الندوة لا يجتمع فيها إلا حكماء قريش وشيوخها الذين تجاوزوا الخمسين من أعمارهم. ولأن عمرو بن هشام كان حكيما وذا رأي سديد; دخل دار الندوة وهو لا يزال في الخامسة والعشرين من عمره، لذلك سمي أبا الحكم.")}</ref> حديثن ۾ ھڪ متفقہ روايت آھي تہ مڪي واري زندگي دوران جڏهن مسلمانن تي سختيون وڌي ويون ھيون تہ مدد لاءِ پيغمبر صلي الله عليه وسلم جن دعا گھري ھئي تہ عمرو بن ھشام يا عمر بن خطاب مان ڪو ھڪ مسلمان ٿئي. دعا ۾ عمرو بن ھشام جي چونڊ ان جي شخصيت ۽ مڪي ۾ اھميت کي ظاھر ڪري ٿي. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:قريش]] [[زمرو:تاريخ اسلام]] js812ziajrodt4bm4f9srgwauk8ft5v 0 31179 320670 302329 2025-06-27T13:18:39Z Ibne maryam 17680 /* حوالا */ 320670 wikitext text/x-wiki 20 جون 712 عيسوي 712ع ۾ سنڌ تي عربن آخري حملو ڪيو<ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.com/urdu/pakistan-57839679|title=محمد بن قاسم سندھ فتح کرنے کے بعد گئے تو گئے کہاں؟|work=BBC News اردو|access-date=2023-06-23|language=ur}}</ref><ref>{{حوالو_ويب|url=http://www.encyclopediasindhiana.org/article.php?Dflt=سنڌ%20۾%20عرب%20دور%20حڪومت|title=سنڌ ۾ عرب دور حڪومت : (Sindhianaسنڌيانا)|website=www.encyclopediasindhiana.org|language=sd|access-date=2023-06-23}}</ref> جنھن ۾ کين مقامي مخبرن جي سھائتا ملي ھئي<ref>{{حوالو_ويب|url=http://www.sindhiadabiboard.org/catalogue/history/Book7/Book_page6.html|title=Sindhi Adabi Board Online Library (History)|website=www.sindhiadabiboard.org|access-date=2023-06-23}}</ref>. سنڌ تي ھن ڀيري واري حملي جو جواز اھو ڏنو ويندو آھي تہ سامونڊري ڌاڙيل (بحري قزاق) پاران سيلون (سري لنڪا) کان ايندڙ عرب جھاز کي ڦريو ھيو، اُھي سامونڊري ڌاڙيل جيڪي سنڌ بلوچستان جي علائقن ۾ ھوندا ھيا تن کي [[باوارج]] (بوراج) سڏيندا ھيا.<ref>{{حوالو_ويب|url=http://www.wichaar.com/news/209/ARTICLE/10337/2008-12-03.html|title=سنڌ تي ٻاهرين قبضي جو داستان؛ تاريخ جي آئيني ۾ قسط 2|website=www.wichaar.com|access-date=2020-06-15}}</ref> سنڌ تي عربن جو اڳيون ۽ ھي ڪاھ اسلام پکيڙڻ لاءِ نہ پر معاشي ڦرلٽ، مال غنيمت ۽ عرب سامراجيت کي وَڌائڻ جي لاءِ ڪئي وئي ھئي.<ref>{{حوالو_ويب|url=https://urdu.nayadaur.tv/naya-daur-magazine/86560/muhammad-bin-qasim-spread-islam-or-terror-in-sindh/|title=محمد بن قاسم نے سندھ میں اسلام پھیلایا یا دہشت؟|last=نقوی|first=صدیق اکبر|date=2022-05-10|website=نیا دور|language=ur|access-date=2023-06-23}}</ref><ref>{{حوالو_ويب|url=http://www.wichaar.com/news/209/ARTICLE/10322/2008-12-02.html|title=سنڌ تي ٻاهرين قبضي جو داستان؛ تاريخ جي آئيني ۾ قسط 1|website=www.wichaar.com|access-date=2020-06-15}}</ref> محمد بن قاسم سنڌ تي حملي لاءِ سنڌ جي حدن اندر داخل ٿيو تڏهن سڀ کان پهرين محمد بن قاسم ديبل تي حملو ڪرڻ جي تياري ڪئي<ref>{{حوالو_ويب|url=http://www.encyclopediasindhiana.org/article.php?Dflt=صعدي%20بن%20خريمه|title=صعدي بن خريمه : (Sindhianaسنڌيانا)|website=www.encyclopediasindhiana.org|language=sd|access-date=2023-06-23}}</ref>. ==جنگ جو ميدان== راؤڙ / رياتڙو (عرب ۽ ڏاهر جي جنگ جو ميدان) ڪتاب مطابق عربن ۽ سنڌي فوج جي وچ ۾ جنگ اروڙ بدران راؤڙ ۾ لڳي<ref name=":0">{{حوالو_ويب|url=https://books.sindhsalamat.com:443/book.php?book_id=528|title=راؤڙ / رياتڙو (عرب ۽ ڏاهر جي جنگ جو ميدان) (ٺٽوي ڪاتيار) {{!}} سنڌ سلامت ڪتاب گهر|website=books.sindhsalamat.com|language=en|access-date=2020-06-15}}</ref><ref>{{حوالو_ويب|url=https://thetimenews.tv/ڪتاب-سنڌ-ڪماري-ناول-تي-تبصرو/|title=ڪتاب سنڌ ڪماري (ناول) تي تبصرو|last=Moderator|first=The Time News|date=2022-11-27|website=The Time News|language=en-US|access-date=2023-06-23}}</ref>. جيڪو اصل ۾ “رياتڙو” ئي آهي. ان ڪتاب ۾ اهو علائقو ضلعي ٺٽي جي ساڪري واري علائقي يوسي پليجاڻي ۾ ڳوٺ محمد هاشم ڪاتيار جي آس پاس ڄاڻايو ويو آھي.<ref name=":0" /> چچ نامي ۾ ڄاڻايل آهي ته محمد بن قاسم (Muhammad bin Qasim) خدا تعاليٰ جو نالو وٺي حملي ڪرڻ جو حڪم ڏنو. ڪافر پڻ بيهي ويا ۽ ڇتي جنگ لڳي. ترارين جي ٽڪرائجڻ کان هوا ۾ باهه جا شعلا اڏامڻ لڳا. نيزا ۽ حربا هڪٻئي سان ٽڪرائيندا رهيا. نيٺ هٿيار ڀڄي پيا، ۽ جوان هڪٻئي سان ڪشتيءَ ۾ ڳنڍجي ويا. صبح صادق اڀرڻ کان وٺي شام جي گذرڻ تائين ڏاڍا ڪافر قتل ٿيا. راجا ڏاهر، راجڪمارن جي باقي هڪ هزار سوارن سان وڃي بچيو هو ته سج زرد ٿي ويو. ==ڏاهر جي ڪـُـسجڻ جي خبر== هنن ٻوٽن جي باغبانن ۽ هنن قيمتي ذخيرن جي مصنفن، راوين کان هن طرح روايت ڪئي آهي ته: راجا ڏاهر، خميس جي ڏينهن، ڏهين رمضان المبارڪ، سن ٽيانوي ۾، راوڙ جي قلعي وٽ سج لهڻ وقت قتل ٿيو. ابوالحسن روايت ڪئي ابوالليث هنديءَ کان، جنهن پنهنجي پيءُ کان (ٻڌل) ڳالهه ڪئي ته: جڏهن اسلامي لشڪر حملو ڪيو ۽ گهڻا ڪافر قتل ٿي ويا، تڏهن اوچتو کاٻي طرف کان گوڙ ۽ هـُـل بلند ٿيو. ڏاهر انهن کي پنهنجو لشڪر سمجهي (1) نعرو هنيو ”نسي من نسي من“ يعني ته: ”مان هتي آهيان. مون ڏانهن اچو!“(1) ==زالن جا آواز ظاهر ٿيڻ== پوءِ انهن (زالن) چيو ته: ”اي راءِ! اسان اوهان جون زالون آهيون، جيڪي عرب لشڪر هٿان [181] گرفتار ٿي قيد ٿيون آهيون.“ راجا ڏاهر (Raja Dahir) چيو: ”اڃا مان زندهه آهيان. توهان کي ڪنهن گرفتار ڪيو آهي؟“ (اهو حال ڏسي،) ڏاهر اسلامي لشڪر تي هاٿي هڪليو. (هوڏانهن) محمد بن قاسم، نفط اندازن کي چيو ته: ”هاڻي هيءَ وقت توهان جو آهي.“ هڪ سـِـڌي هٿ وارو نفط انداز هو، جنهن ٻولائي نفط جو تير راجا ڏاهر جي پالڪيءَ تي هنيو ۽ پالڪيءَ کي باهه لڳي ويئي. ==ڏاهر جو پوئتي ورڻ== اتي ڏاهر فيلبان کي چيو ته: ”هاٿي موٽاءِ، ڇاڪاڻ ته اڃ لڳي اٿس.“ هوڏانهن پالڪيءَ کي به باهه لڳي چڪي هئي، تنهن ڪري هاٿي فيلبان جي وس ۾ نه آيو ۽ پاڻ کي وڃي پاڻيءَ ۾ سٽيائين. فيلبان گهڻي ڪوشش ڪئي پر ڪجهه به نه ٿي سگهيو، هاٿي ڪين موٽيو، ۽ فيلبان ۽ ڏاهر کي وڃي تار پاڻيءَ ۾ سـَـٽيائين. ڪافرن مان ڪي ساڻس گڏ پاڻيءَ ۾ گهڙي پيا ۽ ڪي پاڻيءَ جي ڪناري تي بيهي رهيا. ايتري ۾ عرب سوار به اچي پهتا، جن کان ڪافر ڀڄي ويا. هاٿي پاڻي پـِـي، موٽي قلعي ۾ وڃڻ گهريو. مسلمان تير اندازن تير کوليا ۽ هوا مان تير مينهن وانگيان وسڻ لڳا. هڪ عرب، جنهن جو هٿ سڌو هو، تنهن تير ڪشي ڏاهر جي دل تي هنيو، جنهن جي لڳڻ کان هو هاٿيءَ جي مٿان پالڪيءَ ۾ منهن ڀر ڪـِـري پيو. هاٿي پاڻيءَ مان نڪري حملو ڪيو. ۽ باقي بچيل ڪافرن کي پيرن هيٺ لتاڙڻ لڳو، جنهن ڪري هو مڙيئي ٽڙي پکڙي ويا. ڏاهر هاٿيءَ تان لهي هڪ عرب سان مقابلو ڪيو. بهادر عرب سندس مٿي تي ترار هڻي، سندس سسي ڪلهن تائين ٻه اڌ ڪري ڇڏي. هوڏانهن اسلامي لشڪر ڪافرن سان [182] جنبي ويو، ۽ کين ماريندا وڃي راوڙ جي قلعي وٽ پهتا. هيڏانهن جيڪي برهمڻ پاڻيءَ ۾ لڪا هئا، تن جڏهن ڏٺو ته جتي ڏاهر کي قتل ڪيو ويو هو، اها جاءِ خالي پيئي آهي، سو پاڻيءَ مان ٻاهر نڪري، ڏاهر کي گپ هيٺان لڪائي ڇڏيائون. ايتري ۾ سفيد هاٿي ڪافرن جي لشڪر ڏانهن منهن ڪيو، ۽ هو اهڙو ته پئي ڀڳا جو سندن ڪو نالو نشان ئي ڪونه رهيو. ڳالهه ٿا ڪن ته قابل بن هاشم (1) ڏاهر لعنتي ۽ ڪافرن جي مارجڻ واري ڏينهن سورهن زخم کاڌا ۽ حملو ڪندو ۽ هي رجز چوندو رهيو: اَلاَ فـَـاصبـَـحـَـانـِـي قـَـبــــــلَ وَقعـَـة دَاهـَـرِ وَ قبل مـَـنـَـايا (2) قـَـــــد غـــــدَونَ بـَـواکـِـرِ وَ قـَـبلَ غـَـدِ يـَـا لـَـهفَ نـَـفسـِـي عليٰ غـَـدِ اِذا مـَـا غـَـدَا صـَـحبـِـي و لـَـــــستُ بـِـبـَـاکـِـرِ دوستو! ڏاهر جي جنگ کان اڳ ڀري ڏيو مونکي جـام، ڏيــو پيالو مـــــوت کـــان اڳ، جــــو ٿـــــو اڄ ڏسجي تـيار، دوســتــو ســڀ مــوجــود هــونـــدا مئي جي محفل ۾ سڀان، پر ڪجو، نــــا ڀـــائــرو! مــــــــــــون لـــئـه سڀاڻي، انتظار. چون ٿا ته جڏهن (ڏاهر) مئو تڏهن ڪافرن سندس بدن تان هٿيار لاهڻ گهريا پر لاهي نه سگهيا، ۽ اتيئي گپ هيٺ دفن ڪيائونس. ==محمد بن قاسم جو پڙهو ڏيارڻ== پوءِ محمد بن قاسم نظر ڪئي ته حـُـبيـَـش بن اخي عامـِـر بن عبدالقيس کي ڏٺائين جو سندس سامهون بيٺو هو. چيائينس ته: ”اي اخي عامر بن عبدالقيس جا پٽ! عامرين کي(1) پڙهو [183] ڏيئي چئو ته راجا ڏاهر غائب آهي، متان ڪنهن ڪنڊ مان نڪري حملو ڪري، (تنهن ڪري) هوشيار رهجو.“ حبيش چيو ته: ”امير! منهنجي دل شاهدي ٿي ڏيئي ته ڏاهر ڪسي ويو.“ محمد بن قاسم فڪر ۾ رهيو، ۽ هر هڪ کان ٿي پڇيائين ته: ”ڏاهر جي ڪا خبر اٿيئي، جو هو گم آهي.“ نيٺ هڪ برهمڻ آيو ۽ امان گهري چيائين ته: ”اي امير عادل! مون کي، منهنجن تابعدارن ۽ فرزندن کي امان ڏي ته مان توکي ڏاهر ڏيکاريان، جو ڪـُـسي ويو آهي.“ (انهيءَ تي) اعتماد جوڳا ساٿي ويا ۽ وڃي هن کي گپ جي هيٺان ڪڍيائون: اڃا تائين منجهائنس عطر ۽ مشڪ جي خوشبوءِ پئي آئي. سندس سسي لاهي، هٿيار بدن کان ڌار ڪري، محمد بن قاسم وٽ آندائون. محمد بن قاسم چيو ته: ”اهڙو ڪو ماڻهو آهي جو هن کي سڃاڻي؟“ نيٺ سندس حڪم تي انهن ٻن ٻانهـِـينِ کي آندائون جيڪي پالڪيءَ ۾ ساڻس گڏ هيون، ۽ گرفتار ٿيون هيون. هنن سر سڃاتو، (جنهن تي) انهيءَ برهمڻ جي وڏن، تابعدارن ۽ لاڳاپيدارن مان ٽي سؤ ماڻهو آزاد ڪيائين. محمد بن قاسم ڏاهر جي سسي ڏسي خدا تعاليٰ عـَـزَاسمـة جي تعريف ڪئي، ۽ شڪرانا بجا آڻڻ خاطر ٻه رڪعتون نفل پڙهيائين. جنگ ۾ جيڪي ماڻهو گرفتار ٿيا هئا، تن سڀنيءَ کي خونخوار ترار جو کاڄ بنائڻ جو حڪم ڏنائين. باقي ڪاريگرن ۽ واپارين جي ٽولي کي امان ڏيئي اصلوڪين جاين تي رهايائين. (روايت:) عـَـمرَو بن مـُـعـِـيرَه ڪـِـلابـِـيءَ کان روايت ڪن ٿا ته: جنهن وقت حـَـجاج جي سامهون لشڪر ٺاهي بيهاريو هئائون، تنهن وقت حجاج بن يوسف صفن اڳيان اچي هر هڪ صف کي ڏڍ ڏيئي رهيو هو. ائين ڪندي اچي عـَـمرَو بن خالد وٽ پهتو. چيائينس: ”اي عـَـمرَو! محمد بن قاسم ۽ (سندس) همراهن جي شاهديءَ سان ٻڌاءِ ته تون ڪافرن سان ڪهڙو ڪم ڪندين؟“ (وڌيڪ) چيائينس: ”توکان ڪو ٺيڪ ڪم به ٿيندو يانه“ (1)؟ [184] پوءِ راوي چيو ته: ”(عـَـمرَو) جنهن ڏينهن ڏاهر سان سامهون ٿيو،(تنهن ڏينهن) محمد بن قاسم کي شاهد ڪري، هاٿيءَ کي ڌڪ هنيائين، ۽ ڏاهر جو سر پڻ هن ئي ٻه اڌ ڪيو.“ هو (عـَـمرَو) جڏهن عراق موٽي ويو، ۽ ڏاهر جي سسي حجاج جي خدمت ۾ پيش ڪيائين، تڏهن چيائين: ”امير عادل شال باقي رهي! سندس حڪومت سدائين غالب رهي! امير محمد بن قاسم کي مون تي گواهه ڪيو هـو“ (حجاج) چيو ته: ”ظاهر ڪر (ڏسان) ته تو ڇا ڪيو هوندو؟“ اتي عـَـمرَو هيءُ شعر چيو: اَلخَيلُ تَشهـَـــــدُ يـُــــــــومَ دَاهـَـــــرَ وَالقـَنـَـا وَ مـُـحـَـمـَـدُ بنُ القـَـاسـِـــــمِ بـــنِ مـُـحـَـــمـَـد. اِني فـَـرجَتُ الجَمعَ غـــــــــــيـــرَ مـَــــــعــــَـرَدِ حـَـتيٰ عـَـلـَـوتُ عـَـظـِـيــمـَــهـُـم بِمـُـهــنـَــد. فـَترَ کقـُـتہ تـَـــــــحــــــتِ العـَـجَاج مـُـجَدَ لا مـُتَعـَـفـِـرَ الـخَديــــــنِ عـَـَّــــــيرَ مـُــوَسـَـد. ]شاهد آ ابن قاسم، گــــهـــوڙا ۽ نـــيـــزا پڻ ڏاهر جي جنگ ۾ مـــــــون ڏيکاري بهادري. بيڌڙڪ ڪافرن کــــي ڪــيو هو مون ڇڙوڇڙ، سرسي ڪري ڪپي هئي مون راجا سندي سري. مون ئي دسي انهيءَ کـــــــــي هــــو ليٽايو ڌوڙ ۾، ويئي هئي منهن مٿي تي انهيءَ جي مٽي وري. ابو محمد هنديءَ کان روايت ٿا ڪن (جو هن چيو) ته، ابو مسهر عابي(1) کان ٻڌم، جنهن هند وارن کان روايت ڪئي ته: جڏهن ڏاهر جي قتل کان پوءِ ڏاهر جي زال لاڏي (2) گرفتار ٿي، تڏهن محمد بن قاسم انهن (جنگي قيدين) مان لاڏيءَ کي خريد ڪرڻ گهريو. هن حقيقت جو خط حجاج ڏانهن لکي کانئس اجازت گهريائين. حجاج هيءَ حقيقت خليفي وليد جي خدمت ۾ عرض ڪري، لاڏيءَ جي خريد ڪرڻ جي فرمان جي خواهش ڏيکاري. دارالخلافت کان لاڏيءَ جي خريد ڪرڻ جو حڪم جاري ٿيو، جنهن کان پوءِ محمد بن قاسم هن کي خريد ڪري پنهنجي زال بنايو.(1) [185] ==ڏاهر جي زال لاڏيءَ جي خبر ٻڌائڻ ته هوءَ ڪيئن گرفتار ٿي== ڳالهه ٿا ڪن ته: عـَـقـِـيل بن عـَـمرَو روايت ڪئي ته: جڏهن لاڏي اُم ولد ٿي(2) تڏهن محمد بن قاسم کانئس پڇيو: تون ڪيئن ڏاهر جي پوئلڳن سان گڏ گرفتار ٿينءَ؟ ۽ ڏاهر کان ڪهڙي سبب ڌار ٿينءَ؟ لاڏيءَ جواب ڏنو ته: جڏهن اسلامي لشڪر راجا ڏاهر جي سامهون ٿيو، تڏهن هن هر هڪ زال جي مٿان سخت نگران ڇڏي چيو ته جيڪڏهن اسلامي لشڪر غالب ٿئي ۽ ڪافر شڪست کائين ته هنن زالن کي ڪهي ڇڏجو، متان مسلمانن جي هٿان گرفتار ٿين. پوءِ انهيءَ (نگران) چوبدار، راڻيءَ لاڏيءَ ڏانهن ڏسي پئي چيو ته ”تنهنجي منهن جو بشرو اهڙو کليل آهي جو (معلوم ٿو ٿئي ته) تنهنجي دل عرب جي بادشاهه ڏانهن مائل آهي، ۽ تون ضرور انهيءَ جي راڻيءَ ٿيندينءَ.“ آخر جڏهن اسلام جي لشڪر حملو ڪيو ۽ مشرڪ ڀڄي ويا، تڏهن هر هڪ نگران سندس حوالي ڪيل راڻيءَ کي ڪـُــٺو. ]اهو حال ڏسي[ مون پاڻ کي اٺ تان هيٺ ڦٽو ڪيو، ۽ وڃي جنگ جي ]ميدان جي[ وچ ۾ پيس. منهنجو نگران منهنجي ڪهڻ جو خيال ڇڏي وٺي ڀڳو. پوءِ مسلمانن اچي مون کي گرفتار ڪيو ۽ امير محمد بن قاسم مون کي خريد ڪري پنهنجي نڪاح ۾ آندو. (آسماني فتح ۽ ڪافرن جي مغلوب ٿيڻ جي خبر:) سنڌ جا مشائخ خبرون ٿا ڪن ته، جڏهن آسماني مدد ۽ خدائي تائيد عربن جي حال جي موافق ٿي، ۽ ڪافر ڀڄي ويا، تڏهن محمد بن قاسم انهيءَ احوال جي فتح جو خط حجاج بن يوسف ڏانهن لکي موڪليو. [186] ==محمد بن قاسم جو حجاج ڏانهن ڏاهر جي ڪسڻ ۽ حڪومت تي قبضي ڪرڻ جو فتحنامو لکڻ== ”محمد بن قاسم بي انداز خدمتن ۽ گهڻن سلامن کان پوءِ عراق ۽ هند جي امير حجاج بن يوسف جي راءِ اڳيان عرض ٿو ڪري ته: بادشاهه (الله) سـُـبحـَـانـَـة وَ تـَـعـَـاليٰ وَتـَـقـَـدسـَـت اَسمـَـائـَــة ( جو پاڪ ۽ سر بلند آهي ۽ سندس نالا پاڪ آهن) پنهنجي عام فضل ۽ سڳوري لطف سان، ٻنهي طرفن کان دلير جنگي جوانن ۽ دلير بهادرن جي پاڻ کي آبدار ترارين تان قربان ڪرڻ کان پوءِ، اسلامي لشڪر ڪافرن کي، جنهن ۾ مست هاٿي ۽ هٿيارن ۾ ٻڏل ڪافر سوار هئا، شڪست کاڌل ۽ ذليل ڪيو. هنن جا هاٿي، گهوڙا، سامان، ڪپڙا، ٻانها ۽ چوپايو مال سمورا اسان جي قبضي ۾ آيا، جن جو پنجون حصو دارالخلافت جي خزاني جي حوالي ڪيو ويو. الله تعاليٰ جي ڪرم مان اها اميد آهي ته جيئن هن ڪم جي ابتدا ٺيڪ ٿي آهي، تيئن هند ۽ سنڌ جا سارا ملڪ اسان جي اقتدار ۽ حڪومت هيٺ ايندا ۽ حوالي ٿيندا. اِنشـاءا للهُ العـَـزِيزُ. ==ڏاهر جو سر عراق ڏانهن موڪلڻ== پوءِ محمد بن قاسم, ڏاهر جو سـِـرُ، صـَـارِم بن اَبـِـي صـَـارِم جي حوالي ڪري، ]ساڻس گڏ[ بني قيس قبيلي مان اَبوقـَـيس مقرر ڪيائين. ]تنهن کان سواءِ[ ذَڪوان بن عـَـلوان البڪري، يزيد بن مـُـجالد(1) هـَـمداني، زياد بن الحـَـوارِي الـعـَـتـِـڪـِـي(2) ۽ ٻيا پڻ هڪٻئي جا ساٿي بنائي روانا ڪيائين [187] (خط ۾) سندن ساراهه کولي بيان ڪيائين، ۽ چيائين ته: ”هي فتح هنن جي قوت، دٻدٻي، امداد ۽ همراهي سان ٿي آهي.“ هند ]يعني سنڌ[ جي جن رئيسن لڙائيءَ ۾ خوشي ڏيکاري هئي، تن جا سر پڻ عراق موڪليا ويا، ۽ خط ۾ ناليوار داخل ڪيا ويا. (1) فارسي ڇاپي جي متن ۾ عبارت هن طرح ڏنل آهي: ”نعره بزد که من منب آئيد، من اينجا ام“ مگر پ: توڙي ن جي عبارتن ۾ ڏاهر جي اصلي لفظن جو اضافو ٿيل آهي. پ: ”نعره بزد، نسي من نسي يعني من اينجا ام“، ن: ”نعره بزد که نسي من نسي من آيند من اينجا ام“. اسان ڏاهر جا پنهنجا لفظ ن مطابق ”نسي من نسي من“ طور ڏنا آهن.(ن-ب) (1) هن نالي جي پڙهڻي پ مطابق آهي. فارسي ڇاپي ۾ ٻين نسخن مطابق ”قابل بن هاشم“ پڙهڻي اختيار ڪئي وئي آهي. مگر عربن ۾ قايل نالو بنسبت قابل جي، وڌيڪ قياس ويجهو آهي. ڀانئجي ٿو ته اصل ۾ صحيح عبارت شايد ”قايل من بني هاشم“ هجي. والله اعلم.(ن-ب) (2) فارسي ڇاپي ۾ ”قبل المنايا“ آهي مگر وزن جي خيال کان ”قبل منايا“ صحيح آهي. (ن-ب) (1) اصل عبارت ”عامريان را“ يعني بنو عامر قبيلي وارن کي، ر، م جي پڙهڻي ”ياران را“ (يعني يارن کي) آهي. (ن-ب) (1) هتي اصل متن جي عبارت ۾ ڏاڍو مونجهارو آهي. اصل فارسي عبارت هن طرح آهي. ”گفت اي عـَـمرو! من قاسم و ياران را گواه ميکنم تا بکفارچه کار خواهي کرد؟ گفت: از تو عمل درست آيد يا نه؟“ اسان جي خيال ۾ ٻيءَ ”گفت“ کان اڳ ”ديگر“ لفظ هئڻ گهرجي جو شايد ڪاتب کان ڇڏجي ويل ٿو ڏسجي. ديگر نه هجڻ ڪري ائين پيو معلوم ٿئي ته اهو پويون ”گفت“ ڄڻ عمرو جو جواب آهي. حالانڪ ائين نه آهي، اهو به حجاج بن يوسف جو قول آهي. (مترجم) (1) پ: تسقر عابي، ن: اي شتعي عابي، ب: شتعي عابي، ر، م تسقر عالي، س: مشتعر عالي، ڪ: مشعفرعابي، ڏنل پڙهڻي فارسي ڇاپي مطابق آهي ۽ محض قياسي آهي. ”عابي“ شايد ”غساني“ جي تصحيف هجي. فلتامل. (ن-ب) (2) اصل پڙهڻي هت توڙي اڳتي هر جڳهه تي ”لادي“ آهي، جنهن کي اسان سنڌي نالي جي اصليت جي لحاظ سان هر جاءِ تي ”لاڏي“ ڪري لکيو آهي. (ن-ب) (1) هيءَ روايت ضعيف آهي. ڏسو آخر ۾ حاشيه ص [185]. (ن-ب) (2) شرعي اصطلاح ۾ ”اُم ولد“ انهيءَ ٻانهيءَ کي چئبو آهي جنهن مان سردار کي ڪو ٻار پيدا ٿئي. هتي ”اُم ولد ٿي“ مان مراد ته ”محمد بن قاسم جي نڪاح ۾ آئي“. (مترجم) (1) پ: ”مخالف“ ٻين جملي نسخن ۾ ”مخالد“ جا پڙهڻي فارسي ڇاپي ۾ به اختيار ڪيل آهي. مگر ”مخالد“ حقيقت ۾ ”مجالد“ جي تصحيف آهي، جنهن ڪري اسان متن ۾ ”مجالد“ لکيو آهي. بشڪريه عبدالعزيز الميمني. (ن - ب) (2) اصل ۾ ”العبدي“، جو غالباً صحيح نه آهي. ڏسو آخر ۾ حاشيه ص [188].(ن-ب) <ref>[http://www.sindhiadabiboard.org/Catalogue/History/Book1/Book_page29.html#محمد_بن_قاسم_جو_حملو_ڪرڻ_ Sindhi Adabi Board Online Library (History)<!-- Bot generated title -->]{{مئل ڳنڍڻو|date=January 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> <ref>ڪتاب: چچ نامون، سنڌي ادبي بورڊ</ref> ==عربن جا دنيا جي ملڪن تي ڪيل حملا== حضرت محمد صلعم جي برقعو مٽڻ سان ئي عربن دنيا تي حملا ڪرڻ شروع ڪري ڏنا هئا. حضرت عمر جي دؤر ( 13 هجري 624ع کان 24ھ 645ع) تائين ايران، سيستان، مصر، شام، اردن، يمن، عراق، افغانستان ۽ مڪران تي قبضو ڪري چڪا هئا. ديبل تي ٻيڙين ذريعي حملو ڪيو ويو، جنگ ۾ '''“مغيره بن ابي العاص”''' قتل ٿي ويو. حضرت عمر سنڌ جي صورتحال ڄاڻڻ کان پوءِ سنڌ تي حملو ڪرڻ کان روڪو ڇو ته جيڪا کيس ڄاڻ ملي انهن مطابق سنڌ ڏکيو محاذ هيو. حضرت عثمان (24 هجري 645ع کان 35 هجري 655ع) کي به اها ڄاڻ ملي ته سنڌ هڪ ڏکيو محاذ آهي ان ڪري هن سنڌ تي حملي کان روڪيو. هن جي دؤر حڪومت ۾ اسڪندريه، آرمينيا، آذر بائيجان، طرابلس، تيونس، قبرص، مراڪش ۽ بلتستان تائين جا علائقا قبضي هيٺ آندا ويا، اسپين تي به حملو ڪيو ويو. حضرت علي ابن ابي طالب (Ali ibn Abi Talib) جي خلافت (35 هجري 656ع کان 40 هجري 661ع) عربن ۾ اندروني ڇڪتاڻ جي ڪري يا سندن پاليسي اهڙي هئي جو ڪٿي به ڪاهه نظر نٿي اچي، شاغر بن ذعر” جيڪو مڪران ۾ هيو انهيءَ پٻ جبل جي علائقي تي حملو ڪيو، پر ڪيڪانان وارن سان مقابلو ڪري نه سگهيو ۽ واپس موٽي ويو. معاويا بن ابو صفيان (Muawiya ibn Sufyan) جي خلافت جي دور (41 هجري 661ع کان 59 هجري 669ع) ۾ بحر روم ۾ ٻن ٻيٽن '''روڊس''' ۽ '''ارڊاد''' تي قبضو ڪيو ويو. معاويه جي دؤر ۾ سنڌ تي ٻن طرفن کان حملا ڪيا ويا. هڪ ڪابل (Kabul) ۽ قنڌار (Kandahar) واري پاسي کان ۽ ٻيو پراڻي رستي سان. خيبر کان پهريون حملو 44ھ ۾ '''مهلب بن ابي صغر''' ڪيو. ڪيڪانان مان ڦرلٽ ڪري واپس موٽي ويو. ٻيو حملو عبدالله بن سوار عبدي ڪيو، ڪيڪانان مان گهوڙا ۽ ٻي ڦرلٽ ڪري معاويه جي خدمت ۾ پيش ڪيائين. ٻيهر هن حملو ڪيو ۽ سنڌين هن کي '''ڪيڪانان''' ۾ قتل ڪيو. پوءِ سنان بن ابي سنان هزلي مڪران تي ٻيهر قبضو ڪيو. هن جي جاءِ تي '''راشد بن عمر ازدي''' مقرر ٿيو. هن '''ڪيڪانان''' تي حملو ڪيو ۽ '''ميد''' قبيلي هٿان مارجي ويو. هن کان پوءِ '''سنان بن سلمه''' مقرر ٿيو، هي '''ٻڌا''' جي علائقي ۾ سنڌين هٿان مارجي ويو. جڏهن '''زياد''' جي پٽ '''عباد''' قنڌار تي قبضو ڪيو ته هن '''قنڌار''' کان '''منذر بن جارود''' کي سنڌ تي حملي لاءِ موڪليو, جنهن ڪيڪانان ۾ ڦرلٽ ڪئي. هي پورالي ندي واري علائقي ۾ بيمار ٿي پيو ۽ مري ويو. هن جي جاءِ تي '''حڪم بن منذر''' کي مقرر ڪيو ويو. '''معاويه''' (Muawiyah) جي دؤر ۾ 55ھ ۾ سمرقند ۽ بخارا تي قبضو ڪيو ويو، اتر آفريڪا جا ڪيئي علائقا قبضي هيٺ آندا ويا، قسطنطنيه تي زوردار حملو ڪيو ويو. '''يزيد ابن معاويا ابي سوفيان''' (Yazid ibn Muawiya ibn Abi Sufyan) جي حڪومت جي دؤر (سنه 60 هجري 680ع کان 64 هجري 683ع) ۾ عربَ اندروني ڇڪتاڻ ۾ رهيا. يزيد، '''امام حسين''' (Imam Hussain) ۽ ان جي ساٿين کي شهيد ڪرايو. مديني تي ڪاهه ڪئي وئي، ٽن ڏينهن تائين مديني ۾ قتل عام ڪيو ويو ۽ ڦرلٽ ڪئي وئي. ان کان پوءِ '''حضرت زبير''' تي مڪي ۾ ڪاهه ڪئي وئي، حضرت زبير حرم ۾ پناهه ورتي، يزيدي لشڪر منجيقن سان ڪعبة الله تي حملو ڪيو ۽ ڪعبة الله کي ڪافي نقصان پهتو. يزيد جي وقت ۾ ترڪمانستان تي حملو ڪيو ويو ۽ 5 ڪروڙ رقم ڦرلٽ ڪئي وئي. يزيد جي وقت ۾ اتر آفريڪا تي ڪاهيو ويو. چچ نامي موجب 61ھ ۾ '''منذر بن جارود''' کي سنڌ تي حملو ڪرڻ لاءِ موڪليو ويو. '''عبدالملڪ بن مروان''' (65 هجري 686ع کان 86 هجري 707ع) جي خلافت جي دور ۾ '''حجاج بن يوسف''' (Al-Hajaj ibn Yusuf) عراق (Iraq) جو گورنر هيو انهيءَ '''ابن زبير''' کي ختم ڪرڻ لاءِ '''ڪعبة الله''' تي ڪاهه ڪرائي وئي. حضرت '''اِبن زبير''' جو لاش ڦاهي تي ٽنگرايو ويو. عبدالملڪ بن مروان (Abd al-Malik bin Marwan) جي ئي دؤر ۾ حجاج بن يوسف '''اسلم ڪلابي''' کي '''مڪران''' تي حملي لاءِ موڪليو، جنهن کي '''عبدالله بن عبدالرحيم''' ۽ '''محمد بن معاويا علافي''' قتل ڪري '''مڪران''' تي قبضو ڪيو. وليد بن عبدالملڪ جو عرب جي اقتدار تي ويهڻ (86 هجري 705ع کان 96 هجري 713ع) کان پوءِ 86ھ ۾ ترڪمانستان تي قبضو ڪيو ويو، 87ھ ۾ بخارا تي ڪاهيائون ۽ 88ھ ۾ قبضو ڪيائون. 91ھ طارق بن زياد اسپين تي قبضو ڪيو. 91ھ ۾ چين تي حملو ڪيو ويو، خاڪانِ چين عربن سان ٺاهه ڪري حڪومت بچائي. انهيءَ زماني ۾ '''حجاج بن يوسف عبدالله''' بن نبهان ديبل تي ڪاهه لاءِ موڪليو، جيڪو مارجي ويو. '''جيسينا''' (Jay Seena) جو ساڻن مقابلو ٿيو، ان وقت '''بديل''' به خشڪي رستي الڳ ڪاهي آيو، '''بديل'''، جيسينا هٿان مارجي ويو ۽ عرب موٽي ويا. ==راجا ڏاهر عربن هٿان نه پر سنڌيءَ هٿان قتل ٿيو== 10 رمضان 93ھ، جنگ جو چوٿون ڏينهن محمد بن قاسم جنگ جي اصولن جي ڀڇڪڙي ڪندي سنڌي فوج مٿان پٺئين پاسي کان اوچتو حملو ڪرايو هو ۽ محمد بن قاسم جو سپهه سالار شجاع حبشي هيو، جيڪو جنگ ۾ راجا ڏاهر هٿان مارجي ويو هو. عرب جي لشڪر ۾ ڀاڄ پئجي وئي هئي، محمد بن قاسم، '''پيارو پاڻي پياريو بدرآن''' '''پاڻي کارايو، پاڻي کارايو چئي'''، پنهنجن سپهه سالارن کي سڏي رهيو هو. عملي طور عربن کي شڪست اچي چڪي هئي، انهيءَ صورتحال ۾ '''سنڌي فوج''' ۾ موجود ڪنهن غدار وطن '''راجا ڏاهر''' کي تير هڻي، قتل ڪيو ٿو محسوس ٿئي، جنهن جي خبر هڪ '''سنڌي غدار''' اچي '''محمد بن قاسم''' کي ٻڌائي ۽ انعام ورتا ۽ پنهنجي مائٽن لاءِ رعايتون ورتيون. جيڪڏهن جنگ دوران ڪنهن عرب هٿان راجا ڏاهر قتل ٿئي ها ته عرب لشڪر فتح جا نعرا بلند ڪري ها ۽ انهيءَ مهل ئي راجا ڏاهر جو سر ڪپي نيزي تي ٽنگيو وڃي ها. ٻيو اِهو ته راجا ڏاهر جي قتل جي حوالي سان چچ نامي جون ٽڪراءَ ۾ آهن، جن مان راجا ڏاهر جي ڪنهن به عرب هٿان شهيد ٿيڻ جي پڪي شاهدي نٿي ملي. پنهنجن غداري ڪري '''محمد بن قاسم''' جو ساٿ به ڏنو، '''راجا ڏاهر''' کي قتل ڪري عربن جي شڪست کي فتح ۾ تبديل ڪيو.<ref>[http://affairnews.com/2015/06/%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D8%A7-%DA%8F%D8%A7%D9%87%D8%B1-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%86-%D9%87%D9%BF%D8%A7%D9%86-%D9%86%D9%87-%D9%BE%D8%B1-%D9%87%DA%AA-%D8%B3%D9%86%DA%8C%D9%8A%D8%A1%D9%8E-%D9%87%D9%BF%D8%A7/ راجا ڏاهر عربن هٿان نه پر هڪ سنڌيءَ هٿان قتل ٿيو!؟ | Affair - افيئر<!-- Bot generated title -->]{{مئل ڳنڍڻو|date=October 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> <ref>مضمون: راجا ڏاهر عربن هٿان نه پر هڪ سنڌيءَ هٿان قتل ٿيو!؟ ليکڪ: علي نواز ٻُٽُ</ref> <ref>تاريخ اسلامي- جلد- 1- 2، (شاهه معين الدين احمد ندوي) چچ نامو (ڊاڪٽر نبي بخش بلوچ) تاريخ سنڌ (اعجاز الحق قدسي</ref> == پڻ ڏسو == * [[سنڌ تي عربن جا حملا]] * [[اموي خلافت]] * [[سنڌ جي تاريخ]] ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:تاريخ]] [[زمرو:تاريخ اسلام]] [[زمرو:اسلامي جنگون]] [[زمرو:سنڌ جي تاريخ]] 2v89eei06clrxi6me8yk53haoigq8fb 0 37360 320671 277881 2025-06-27T13:20:56Z Ibne maryam 17680 /* حوالا */ 320671 wikitext text/x-wiki شيخ محمد اڪرام لکي ٿو ته توڙي جو '''سيد [[احمد شاھ بريلوي]]''' جي تعليم ناظره [[قران]] کان وڌيڪ نه هئي پر سيد احمد, شاهه عبدالقادر جي سلسلي نقشبنديا ۾ خليفو هو. سن 1810ع ۾ سيد احمد ٽونڪ جي والي '''نواب امير خان''' وٽ سوار جي طور ڀرتي ٿي ويو<ref name =" موج ڪوثر " >ڪتاب: موج ڪوثر، از: شيخ محمد اڪرام، صفحو # 10 کان 22 - </ref>. جڏهن سيد احمد بريلوي، رام پور ويو ته اتي ڪيترائي ولائيتي افغان آيا ۽ انهن سيد احمد کي '''پنجاب''' ۾ سکن طرفان مسلمان ڇوڪرين کي زوريءَ کڻڻ ۽ انهن کي سک ڪري پنهنجون زالون ٺاهڻ جا قصا ٻڌايا ۽ کيس درخواست ڪئي ته، ”اَي سيد! اوهان ولي الله آهيو، ڪجهه ڪيو ته جيئن انهن ڪافرن مان آجپو ملي.“ <ref>سوانح احمد، ليکڪ؛ مولوي محمد جعفر، حوالو؛ موج ڪوثر، صفحو 15</ref> يوپي مجاهدن جو لشڪر سيد احمد بريلوي جي قيادت ۾ '''پشاور''' پهتو ۽ 1826ع کان 1831ع تائين سکن جي خلاف جهاد جاري رکيو. پر ان اسلامي لشڪر سکن کان مسلمان ڇوڪريون ڇڏائڻ جي بدران پٺاڻ ڇوڪرين ۽ عورتن سان مجاهدن جا وهانءَ (شاديون) ڪرائڻ شروع ڪري ڇڏيون. ان جي نتيجي ۾ پشاور جي سردارن ۽ پٺاڻ عالمن جو يو پي جي مجاهدن جي خلاف هڪ گڏيل محاذ ٺهي ويو. جن مجاهدن کي ”خارج از اسلام“ ۽ ”واجب القتل“ جا فتوا ڏنا<ref name="موج ڪوثر" />. مَلڪ سمهَ, پشاور جي حاڪم جي راضپي سان فيضلو ڪيو ته جيڪي به مجاهد تعلقي جي عشر ۽ انتظام تي مقرر آهن, انهن کي انهن ئي علائقن ۾ هڪ ئي رات ۾ قتل ڪري ڇڏيو وڃي. مقرر يا طئي ٿيل رات تي عشا جي نماز کان پوءِ هر ڳوٺ ۾ نغارا وڳا ۽ صبح تائين سڀني اسلامي مجاهدن کي رڍن ۽ ٻڪرين وانگر ذبح ڪري انهن جو ڪم پورو ڪري ڇڏيو ويو<ref name="موج ڪوثر" />. سيد احمد سان گڏ باقي جيڪي سندس ساٿي هئا انهن کي '''راجا شير سنگھ''' جي لشڪرين بالاڪوٽ وٽ گهيري ۾ آڻي قتل ڪري ڇڏيو<ref name="موج ڪوثر" />. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:تاريخ اسلام]] [[زمرو:اسلامي جنگون]] i3bu4d137h8xvpjy7bafz4wy3h1zkei 0 37385 320741 294512 2025-06-28T03:31:57Z Ibne maryam 17680 /* حوالا */ 320741 wikitext text/x-wiki '''بنو اميہ''' (عربي ٻولي: بَنُو أُمَيَّةَ) يا اُموي خاندان (عربي ٻولي: الأمويون) قريش قبيلي جو هڪ عرب قبيلو هو، جيڪو 661ع کان 750ع جي وچ ۾ خلافت جو حڪمران خاندان هو ۽ ان کان پوءِ، 750ع کان 1031ع تائين الاندلس ۾. اسلام کان اڳ واري دور ۾، اهي مڪي جي قريش قبيلي جي هڪ ممتاز شاخ هو، جيڪو اميه بن عبدالشمس جي نسل مان هو. اسلامي نبي محمد ﷺ جي سخت مخالفت جي باوجود، اموي سردار سال 630ع ۾ مڪي جي فتح کان اڳ اسلام قبول ڪيو. حضرت عثمان رضي الله عنه جيڪو اموي خاندان مان حضرت محمد صلي الله عليه وآله وسلم جو شروعاتي ساٿي هو، ٽيون خليفي راشدين هو، جنهن 644ع کان 656ع تائين حڪومت ڪئي، جڏهن ته ٻيا ميمبر مختلف گورنرن جا عهدا سنڀاليندا رهيا. انهن گورنرن مان هڪ، شام جي امير معاويه رضي الله عنه، پهرين مسلم گهرو ويڙهه (656 کان 661) ۾ خليفي علي رضي الله عنه جي مخالفت ڪئي ۽ بعد ۾ اموي خلافت جو بنياد دمشق ۾ رکيو. هن اموي خاندان جي شروعات کي نشان لڳايو، اسلام جي تاريخ ۾ پهريون موروثي خاندان، ۽ پنهنجي وقت جي سڄي اسلامي دنيا تي حڪمراني ڪرڻ وارو واحد خاندان. بنو اُميه جي حاڪميت کي ٻي مسلم گهرو ويڙهه ۾ چيلينج ڪيو ويو، جنهن دوران 684ع ۾ معاويه رضي الله عنه جي سفيانين لائين کي مروان بن الحڪم طرفان تبديل ڪيو ويو، جنهن اموي خليفن جي مرواني لائين جو بنياد وڌو، جنهن خلافت تي خاندان جي حڪمراني کي بحال ڪيو. اسلامي سلطنت اموي دور ۾ پنهنجي وڏي جاگرافيائي حد تائين پهچي وئي.<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=D1tmDwAAQBAJ&dq=islamic+empire+largest+extent+umayyad&pg=PA63|title=The Islamic Empire|last1=Nardo|first1=Don|date=12 September 2011|publisher=Greenhaven Publishing LLC|isbn=9781420508024|access-date=12 April 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20231004214610/https://books.google.com/books?id=D1tmDwAAQBAJ&dq=islamic+empire+largest+extent+umayyad&pg=PA63|archive-date=4 October 2023|url-status=live}}</ref> بنو اُميه مسلمانن جي شروعاتي فتوحات ڪئي، المغرب، هسپانيا، وچ ايشيا، سنڌ ۽ چيني ترڪستان جا ڪجهه حصا فتح ڪيا،<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=EkghBQAAQBAJ&dq=qutayba+kabul&pg=PT5|title=Harun al-Rashid: And the World of the Thousand and One Nights|last1=Clot|first1=André|date=February 2014|publisher=Saqi Books|isbn=9780863565588|access-date=2023-04-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20231004214749/https://books.google.com/books?id=EkghBQAAQBAJ&dq=qutayba+kabul&pg=PT5|archive-date=2023-10-04|url-status=live}}</ref> پر مسلسل جنگين رياست جا فوجي وسيلا ختم ڪري ڇڏيا، جڏهن ته علوي ۽ خارجينءَ جي بغاوتن ۽ قبائلي جهيڙن رياست کي اندر کان ڪمزور ڪري ڇڏيو. آخرڪار 750ع ۾ عباسين خليفي مروان ثانی جو تختو اونڌو ڪيو ۽ اڪثر خاندان جو قتل عام ڪيو. بچيلن مان هڪ، عبدالرحمان، خليفي هشام بن عبدالملڪ جو پوٽو، مسلمان اسپين ڏانهن ڀڄي ويو، جتي هن قرطبه جي امارت قائم ڪئي، جنهن کي سندس اولاد، عبدالرحمان سوم 929ع ۾ خلافت ۾ تبديل ڪيو. اموي دور ۾، الاندلس اسلامي گولڊن ايج دوران سائنس، طب، فلسفو ۽ ايجاد جو مرڪز بڻجي ويو.<ref name="Barton20092">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=AeAcBQAAQBAJ&pg=PA44|title=A History of Spain|author=Simon Barton|date=30 June 2009|publisher=Macmillan International Higher Education|isbn=978-1-137-01347-7|pages=44–5}}{{Dead link|date=January 2024|bot=InternetArchiveBot|fix-attempted=yes}}</ref> <ref name="Venable18942">{{cite book|url=https://archive.org/details/ashorthistorych01venagoog|title=A Short History of Chemistry|author=Francis Preston Venable|publisher=Heath|year=1894|page=[https://archive.org/details/ashorthistorych01venagoog/page/n34 21]}}</ref> قرطبه جي خلافت سال 1031ع ۾ ڪيترن ئي آزاد طائفي سلطنتن ۾ ورهائجي وئي، اهڙي طرح اموي خاندان جي سياسي پڄاڻي کي نشانو بڻايو ويو. {{POV}} {{Tone}} اصل ۾ حضرت عثمان رضی اللہ تعالٰی عنہ جي شهادت کان پوِءِ حضرت عثمان رضه جي قصاص جو معاملو زور پڪڙي ويو. امير معاويہ جيڪو حضرت عثمان جو مائٽ هو ۽ شام جو گورنر هو، ان حضرت عثمان رضه جي قاتلن جي گرفتاريءَ جي گُهر حضرت علي رضه کان ڪئي، جيڪو حضرت عثمان جي شهادت کانپوءِ خليفو ٿيو هو. بي بي عاعشه به حضرت عثمان جي قتل جي قصاص جي گُهر ڪئي. حضور صلعم جا صحابه سڳورا به بيبي عاعشه جو ساٿ ڏيڻ لڳا ۽ حضرت علي رضه ۽ بيبي عاعشه جي وچ ۾ جنگ ٿي، جنهن کي جنگ جمل سان ياد ڪيو وڃي ٿو. بيبي عاعشه جڏهن اُٽ تي ويٺي ته ان جون ٽنگون تلوار سان ڪٽي ڇڏيون ويو ۽ بيبي عاعشه جو پاکڙو ڪري پيو، جنهن تي اها ويٺي هئي. بيبي عاعشه کي باندي ڪري يا ڪن روايتن جي مطابق رنجيرن ۾ جڪڙي حضرت علي جي درٻار ۾ پيش ڪيو ويو. حضرت عثمان جا قاتل گرفتار نه ٿيڻ تي امير ماويه بغاوت ڪري ڇڏي ۽ دمشق ۾ پنهنجي خلافت جو اعلان ڪري ڇڏيو. تنهن تي حضرت علي رضه لشڪر وٺي امير معاويه سان جنگ لاءِ روانو ٿيو ۽ امير ماويه ۽ حضرت علي رضه جي وچ ۾ جنگ ٿي، جنهن ۾ روايتن مطابق ٻنهي طرف جا لڳ ڀڳ نوي هزار مسلمان شهيد ٿيا. ان جنگ کي جنگ صفين جي نالي ياد ڪيو وڃي ٿو. مسلمانن جي هڪ ٻئي گورهه، جنهن کي خارجي چيو وڃي ٿو فتوا ڏني ته امير معاويه ۽ حضرت علي رضه ٻئي ڪافر ۽ مرتد آهن ۽ مسلمانن جا قاتل آهن، تنهنڪري ٻئي واجب القتل آهن ۽ ان گروهه طرفان ٻنهي کي قتل ڪرڻ لاءِ جٿا مقرر ڪيا ويا ۽ صبح جي نماز جو وقت مقرر ڪيو ويو. انهن طرفان حضرت علي رضه شهيد ڪري ڇڏيو ويو. ٻئي دمشق ۾ امير معاويه مسيت ۾ نماز لاءِ نه آيو هو، تنهنڪري اهو بچي ويو. حضرت علي جي شهادت کانپوءِ امام حسن اڳيان هلي خلافت جي حق تان هٿ کڻي ويو ۽ امير معاويه بيت المال مان حضرت امام حسن ۽ حسين جو وظيفو مقرر ڪري ڇڏيو، جيڪواهي وٺندو رهيا ۽ حضرت امام حسن ڪيترائي ڀيرا پنهنجو وظيفو وڌائڻ جي گُهر به ڪئي. امير معاويه پنهنجي پُٽ حافظ يزيد کي خلافت جو جانشين مقرر ڪيو ۽ حافظ يزيد، امير معاويه جي لاڏاڻي کان پوءِ خليفو ٿي ويو. جيستائين حضرت امام حسن حيات هو، تيستائين وظيفو وٺندو رهيو. حضرت امان حسن رضه جي رحلت کانپوءِ ڪوفو، جيڪو حضرت علي عليه السلام جي خلافت جي گادي جو هنڌ هئو، اتان جي شهرين خطَ لکي مديني پاڪ ڏانهن حضرت امان حسين عليه السلام کي اُماڻيا. مديني پاڪ جي شهرين حضرت امام حسين کي روڪيو ته ڪوفي وارن تي اعتبار نه ڪري، ڇو جو انهن اوهان جي والد حضرت علي عليه السلام کي به شهيد ڪيو هو. حضرت امام حسين عليه السلام پنهنجي ويڳي ڀاءُ حضرت عقيل رضه کي ڪوفي ڏانهن اُماڻيو ته اهو ڪوفين جو حال ڄاڻي کيس احوال ٻڌائي. حضرت مسلم بن عقيل جي ڪوفي وارن ڏاڍي خدمت چاڪري ڪئي ۽ ان حضرٽ امام حسين کي خط لکيو ته حالتون ٺيڪ آهن، اوهان اچو. ياد رهي ته مديني وارن امام حسين جو صحيح نموني سان ساٿ نه ڏنو هو، ان ڪري حضرت امام حسين مدينو ڇڏي مڪي پاڪ هليو ويو هو. حضرت مسلم بن عقيل جا خط ملڻ کانپوءِ حضرت امام حسين روانو ٿيو ته ڪوفي ۾ اها ڳالهه پکڙجي وئي ته امام عليه السلام اچي رهيو آهي. ان وقت ڪوفي جو گورنر ابن ذياد هو، جيڪو پهريان حضرت علي رضه جي فوج جو ڪمانڊر به رهي چڪو هو. پر هاڻي يزيد جي طرفان ڪوفي جو گورنر هو ته ڪوفي جي شهرين تي سختي شروع ڪئي، تنهنڪري ڪوفي وارا حضرت مسلم بن عقيل کان ڦِري ويا. حضرت مسلم بن عقيل، حضرت امام حسين رضه کي خط لکيو ته ڪوفي وارا اسان کان ڦِري ويا آهن، تنهنڪري اوهان هتي نه اچو، پر حضرت امام حسين عليه السلام اڳ ۾ روانو ٿي چڪو هو. حضرت مسلم بن عقيل هڪ گهر ۾ پناهه ورتي پر ڪوفي وارن ابن زياد کي ان باري ۾ اطلاع ڏئي ڇڏيو ۽ حضرت مسلم بن عقيل کي شهيد ڪري ڇڏيو ويو. حضرت امام حسين رضه کي جڏهن حضرت عقيل جي شهادت جي ڄاڻ ملي ته ڪوفي وڃڻ جي بدران ٻيو رستو ورتو ۽ فرات نديءَ جي هڪ شاخ جي ويجهو هڪ غير آباد ميدان ۾ پنهنجا خيما کوڙي ڇڏيا ۽ رات جو حڪم ڏنو ته جيڪڏهن ڪير واپس وڃڻ چاهي ته ضرور واپس وڃي. جيڪي ماڻهو هئا رات جي اونڌاهه اهي سڀئي هليا ويا ۽ صبح جو رڳو ستر ڄڻا وڃي بچيا. ابن زياد کي ڄاڻ ملي ته حضرت امام حسين درياءِ فرات جي ڪناري تي اچي خيما کوڙيا آهن ته ان پنهنجي لشڪر سان حضرت امام حسين عليه السلام جي خيمن جو گهيراءُ ڪري ورتو. پوءِ ان مقام تي هڪ اهڙو واقعو ٿيو، جنهن کي دنيا ڪرب و بلا يعني ڏک ۽ الم جو نالو ڏنو. جنهن کي دنيا يوم عاشور جي نالي سان ملهائي ٿي. حضرت امام حسين عليه السلام امن ۽ صبر پيڪر هو. هن جنگ ۾ حضرت امام حسين دشمن تي نه ڪو وار ڪيو ۽ نه ئي ان سان وڙهيو. ڪجهه روايتن ۾ اهو به آهي ته پاڻ امن خاطر يزيد سان ملڻ لاءِ چيو ۽ ڪن روايتن ۾ آهي امام عليه السلام، ابن زياد کي چيو ته اهو [[سنڌ]] يا سيوستان وڃڻ ٿو چاهي. امام حسين عليه السلام جي شهادت کانپوءِ به يزيدي نظام هلندو رهيو. اتان کان ئي حقيقت معنا ۾ بنو اميه جي خلافت جي شروعات هئي. حضرت علي عليه السلام کانپوءِ خلافت جون واڳون امير معاويه جي هٿ ۾ آيون. جنهن تحت عرب خليفن جي خاندان 661ع کان 750ع تائين حڪومت ڪئي. معاويه کانپوءِ سندس پٽ يزيد خلافت سنڀالي ۽ حڪومت سنڀاليندي ئي حضرت امام حسين عليه السلام کي سندس عزيزن ۽ دوستن سميت ڪربلا جي ميدان ۾ شهيد ڪرائي، سندن فرزند امام زين العابدين عليه السلام ۽ پاڪ بيبين کي قيد ڪرايائين. يزيد کان پوءِ سندس پٽ معاويه ثاني تخت تي ويٺو. جيڪو رڳو ٽي مهينا خليفو رهيو. ان کانپوءِ عبدالملڪ ايڪيهه سال، وليد ڏهه سال ۽ ان کانپوءِ سليمان بن عبدالملڪ ۽ پوءِ عمر بن عبدالعزيز، پوءِ يزيد ثاني، هاشم بن عبدالملڪ، وليد بن يزيد، يزيد ثالث ۽ ابراهيم بن وليد حڪمران ٿيا. بنو اميه جو آخري خليفو مروان بن محمد ٿيو، جنهن 132ھ (750ع) تائين خلافت ڪئي. اهڙي طرح بنو اميه جي نوي ورهين جي حڪمرانيءَ دؤر ۾ ڪل چوڏهن خليفا ٿي گذريا. بنو اميه جي عهد کانپوءِ 132ھ (750ع)۾ بنو عباس (عباسيه) گهراڻي جو دؤر حڪومت شروع ٿيو. بنو عباس جي گهراڻي 656ھ (1258ع) تائين حڪومت ڪئي.<ref>[http://www.encyclopediasindhiana.org/article.php?Dflt=%D8%A8%D9%86%D9%88%20%D8%A7%D9%85%D9%8A%D9%87 انسائيڪلوپيڊياسنڌيانا] پاران سنڌي لئنگئيج اٿارٽي، حيدرآباد</ref><ref>{{حوالو_ويب|url=http://www.encyclopediasindhiana.org/article.php?Dflt=بنو%20اميه|title=بنو اميه : (Sindhianaسنڌيانا)|website=www.encyclopediasindhiana.org|language=sd|access-date=2019-11-14}}</ref> * <font color="#0000E0">'''[[عثمان بن عفان|وڌيڪ پڙهو حضرت عثمان غني رضه جي باري ۾]]'''</font> ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:قريش]] [[زمرو:سياست]] [[زمرو:تاريخ اسلام]] r35ksi7nx9rd4yah61txt3oz4nwaoor 0 38263 320745 293877 2025-06-28T03:49:39Z Ibne maryam 17680 320745 wikitext text/x-wiki {{صندوق معلومات شخص}} معاويه بن ابي سفيان اموي خلافت جو باني ۽ پهريون خليفو آهي . هو هڪ جليل القدر صحابي ۽ ڪاتب الوحي پڻ هو . سندس والد صاحب جو نالو [[ابوسفيان]] هو , جيڪو اسلام جو سخت مخالف هو , پر فتح مڪه کان بعد سڄي خاندان ۽ قبيلي سميت اسلام قبل ڪيائين . حضرت عمر فاروق رضي الله عنه جي دور ۾ حضرت معاويي کي شام صوبي جو والي مقرر ڪيو ويو , جتي هن ٿوري عرصي ۾ پنهنجون پاڙون مظبوط ڪري ورتون . چوٿين خليفي حضرت علي رضي الله عنه جي خلافت سنڀالڻ شرط پاڻ قتل عثمان رضه جي بهاني بغاوت ڪري ورتي . امير المومنين علي بن ابي طالب رضي الله عنه سان سندس صفين جي ميدان تي تاريخي جنگ لڳي . 19 رمضان 40 هجري ۾ خارجي ٽولي جي ٽن ماڻهن فجر جي وقت ڌاري حضرت علي , حضرت عمرو بن عاص ۽ حضرت معاويه تي هڪ ئي وقت خنجر سان حملو ڪيو , حضرت علي رضي الله عنه ان تي شهيد ٿي ويا , جڏهن ته معاويه ۽ عمرو بچي ويا . حضرت علي رضي الله عنه کان بعد سندس پٽ حضرت حسن رضي الله عنه خليفا ٿيا , پر پاڻ مسلمانن صلح ۽ ٺاھ ڪرائڻ خاطر خلافت تان دستبردار ٿي , معاويه بن ابي سفيان کي خليفهء اسلام مقرر ڪيو . ان کان بعد مسلم گهرو ويڙه جو خاتمو ٿيو . == عهد خلافت == == انتظام == == فتوحات == ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:قريش]] [[زمرو:سياست]] [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:ٻنو اميه]] [[زمرو:تاريخ اسلام]] [[زمرو:اسلامي شخصيتون]] [[زمرو:Articles with short description]] 6jmv41kx2rphyfx82obww6gb1d3zmk6 0 38264 320746 104998 2025-06-28T03:52:05Z Ibne maryam 17680 /* اولاد */ 320746 wikitext text/x-wiki {{صندوق معلومات شخص}} يزيد بن معاويه اموي خلافت جو ٻيو حاڪم هو . هو معاويه بن ابي سفيان جو پٽ هو . سندس دور ۾ هڪ طرف [[ڪربلا]] جي پڙ ۾ رسول الله صلي الله عليه وسلم جي ڏهٽي [[حسين ابن علي|حضرت حسين بن علي]] ۽ سندس خاندان کي وڏيون تڪليفون ڏئي شهيد ڪيو ويو ته ٻئي طرف مديني شريف تي يزيدي فوج ڪاه ڪري ڪيترن ئي صحابي ۽ تابيعين سڳورن جو قتل عام ڪيو . اهڙن بد عملن ڪري اسلامي تاريخ ۾ کيس هميشه ناپسند ڪيو ويو آهي . == تاريخي نقطهء نظر == == مسلمانن ۾ يزيد جو ڪردار == ==اولاد== يزيد بن معاويه جي اولاد مان سندس ٻه پٽ مشهور تاريخ ۾ مشهور ٿيا آهن. انهن مان هڪڙو [[معاويه بن يزيد]] ۽ ٻيو [[خالد بن يزيد اموي]] آهي. معاويه ثاني پنهنجي پيء جي مقابلي ۾ نيڪ ۽ پرهيزگار هو ۽ پنهنجي پيء جي ڪڌن ڪرتوتن کي هميشه ننديندو رهيو. خالد بن يزيد اسلامي دنيا جو پهريون سائنسدان ۽ ڪيميادان ٿي گذريو آهي، هو پهريون شخص هو، جنهن يوناني سائنسي ڪتابن جو عربي ترجمو ڪيو. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:قريش]] [[زمرو:ٻنو اميه]] [[زمرو:تاريخ اسلام]] qaiatwdp9s5e05of3kb5iyble08qkep 320747 320746 2025-06-28T03:53:21Z Ibne maryam 17680 /* حوالا */ 320747 wikitext text/x-wiki {{صندوق معلومات شخص}} يزيد بن معاويه اموي خلافت جو ٻيو حاڪم هو . هو معاويه بن ابي سفيان جو پٽ هو . سندس دور ۾ هڪ طرف [[ڪربلا]] جي پڙ ۾ رسول الله صلي الله عليه وسلم جي ڏهٽي [[حسين ابن علي|حضرت حسين بن علي]] ۽ سندس خاندان کي وڏيون تڪليفون ڏئي شهيد ڪيو ويو ته ٻئي طرف مديني شريف تي يزيدي فوج ڪاه ڪري ڪيترن ئي صحابي ۽ تابيعين سڳورن جو قتل عام ڪيو . اهڙن بد عملن ڪري اسلامي تاريخ ۾ کيس هميشه ناپسند ڪيو ويو آهي . == تاريخي نقطهء نظر == == مسلمانن ۾ يزيد جو ڪردار == ==اولاد== يزيد بن معاويه جي اولاد مان سندس ٻه پٽ مشهور تاريخ ۾ مشهور ٿيا آهن. انهن مان هڪڙو [[معاويه بن يزيد]] ۽ ٻيو [[خالد بن يزيد اموي]] آهي. معاويه ثاني پنهنجي پيء جي مقابلي ۾ نيڪ ۽ پرهيزگار هو ۽ پنهنجي پيء جي ڪڌن ڪرتوتن کي هميشه ننديندو رهيو. خالد بن يزيد اسلامي دنيا جو پهريون سائنسدان ۽ ڪيميادان ٿي گذريو آهي، هو پهريون شخص هو، جنهن يوناني سائنسي ڪتابن جو عربي ترجمو ڪيو. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:قريش]] [[زمرو:بنو اميه]] [[زمرو:تاريخ اسلام]] 0uqaqhk7fgbgs4tvfc8luzx92ccclmj 0 41258 320731 294081 2025-06-28T03:21:42Z Ibne maryam 17680 /* حوالا */ 320731 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = [[ام المومنين]] حضرت خديجہ رضہ | native_name ={{smaller|([[Arabic]]): خديجة}} | image = [[فائل:Khadija al-Kubra.jpg|200px]] | birth_name = خديجہ بنت خويلد | birth_date = 555 CE | birth_place = {{longitem|[[مڪو]]،[[حجاز]]،[[عربستان]]<br/> {{smaller|ھاڻوڪو [[سعودي عرب]]}}}} | death_date =رمضان جي 3 تاريخ ھجرت کان اڳ<ref>{{cite web|url=http://www.al-islam.org/restatement-history-islam-and-muslims-sayyid-ali-ashgar-razwy/birth-muhammad-and-early-years-his|last=Sayyid Ali Ashgar Razwy|title=The Birth of Muhammad and the Early Years of his Life|accessdate=7 November 2017}}</ref><br/> تاريخ 22 نومبر 619 عيسوي {{ جڏھن تہ سندس پيدائش جو سال 555 عيسوي ھيو}} | death_place = {{longitem|مڪو}} | resting_place = [[جنت المعلي]] قبرستان، [[مڪو]] | other_names = خديجہ الڪبري | spouse = پھريون مڙس: [[عتيق ابن عيض المخزومي]]. <br> ٻيو مڙس: [[ابو حالہ مالڪ ابن نباش]].<br> ٽيون مڙس: [[حضرت محمد صہ]] | children = | parents = خويلد بن اسد <br> فاطمہ بن زئيدہ | relatives = [[اسد ابن عبدلعزي]] (ڏاڏو) <br> [[حالا بنت خويلد]] (ڀيڻ)<br> [[ورقہ بن نوفل]](سؤٽ) }} '''حضرت بيبي خديجة الڪبريٰ''' جنهن جو لقب بيبي طاهره هو، خويلد بن اسد جي ڌيءُ هئي. سندن والده جو نالو فاطمہ بنت زائده هو. سندس ڏاڏو اسد جي نالي سان قريش جي بنو اسد قبيلي جي شروعات ٿي.<ref name="Benedikt 2014">{{Cite book|title = Early Islam and the Birth of Capitalism|last = Benedikt|first = Koehler|publisher = Lexington Books|year = 2014|is.bn = |location = |pages = }}</ref> بيبي صاحبه جو والد مڪي جو وڏو واپاري ھيو. ==تفصيلي تعارف== بيبي صاحبہ جن جي ولادت رسول اڪرم صلي الله عليه وآلهِ وسلم جي مديني هجرت ڪرڻ کان 68 سال پهرين ٿي. مڪي وارا کين طاهره جي لقب سان سڏيندا هئا. بهترين طريقئه پرورش عقلمند، دور انديش ۽ پاڪدامنيءَ جي لحاظ کان پنهنجي خاندان ۾ بي مثال حيثيت رکنديون هيون. گهڻيون مالدارهيون، خديجة الڪبريٰ جو تجارتي قافلو سڀني تجارتي قافلن جي برابري ڪندو هو. بيبي صاحبه پاڻ سڳورن جن جي اخلاق، جمال، صورت ۽ ڪمال سيرت کي ڏسي پاڻ ئي ساڻن نڪاح ڪرڻ جي خواهش ظاهر ڪئي ۽ پاڻ سڳورن سندن اها آڇ قبول ڪئي ۽ اشرف قريش جي مجموعي ۾ باقاعدي نڪاح ڪيو. حضرت بيبي خديجه پاڻ سڳورن جي پهرين رفيقه حيات ثابت ٿيون. اهو ئي سبب هو جو، جيستائين بيبي صاحبه حيات هيون، تيستائين پاڻ سڳورن ٻي ڪنهن به عورت سان نڪاح نه ڪيو. پاڻ سڳورن کي بيبي صاحبه سان ايتري محبت هئي جو سندن وفات کان پوءِ بيبي عائشہ رضه کي فرمايائون ته، ”خدا جو قسم! خديجه الڪبريٰ کان بهترين مون کي ڪا به شريڪ حيات نه ملي. جڏهن سڀني مون سان ڪفر ڪيو. انهيءَ وقت هن مون تي ايمان آندو ۽ جڏهن سڀ ماڻهو مون کي ڪوڙو ڪوٺيندا هئا، ان وقت هن منهنجي تصديق ڪئي ۽ جنهن وقت منهنجي ڪير به مدد لاءِ تيار نه هو، ان وقت خديجه منهنجي مدد ڪئي ۽ مون کي پنهنجو سڄو مال ڏيئي ڇڏيو ۽ هن جي ئي بطن مان الله تعاليٰ مون کي اولاد عطا فرمايو.“ وحي نازل ٿيڻ کان پوءِ پاڻ سڳورا بيبي خديجه سان گڏ ڪيترو ئي عرصو خفيه طور نماز پڙهندا رهيا. عفيف ڪندي چون ٿا: ”مان جهالت واري زماني ۾، لباس ۽ عطر خريد ڪرڻ لاءِ مڪي ويس، عباس بن عبدالمطلب سان ملاقات ٿي، ٽپهريءَ جي نماز جو وقت هو، مون ڏٺو ته ڪعبي جي ويجهو هڪ جوان آيو ۽ آسمان تي هڪ نظر وڌي ۽ پوءِ ڪعبي جي سامهون بيهي رهيو، انهيءَ کان پوءِ هڪ عورت آئي ۽ هن جي پويان بيهي رهي، هو جوان رڪوع ۾ ويو ته هوءَ عورت به رڪوع ۾ جهڪي ويئي. تنهن کان پوءِ هڪ ٻيو نوجوان آيو. اهو به ائين ئي ڪرڻ لڳو. رڪوع کان پوءِ بلند ٿي، هو ٽيئي سجدي ۾ هليا ويا. مون عباس کان پڇيو ته آءٌ هڪ عجيب شيءِ ڏسي رهيو آهيان!! عباس چيو: ”عجيب شيءِ آهي! تون هن جوان کي سڃاڻين ٿو؟“ مون چيو ”نه!“ هن چيو: ”هي منهنجو ڀائٽيو محمد بن عبد الله بن عبدالمطلب آهي ۽ هي نوجوان جيڪو بعد ۾ آيو ان کي سڃاڻين ٿو؟“ مون چيو ”نه!“ چيائين: ”هي منهنجو ٻيو ڀائٽيو علي ابن ابي طالب آهي ۽ هن عورت کي سڃاڻين ٿو؟“ مون چيو: ”نه!“ هن ٻڌايو: ”هيءَ منهنجي ڀائٽي جي زال خديجه آهي. محمد جن فرمائن ٿا ته مون کي آسمان ۽ زمين جي خدا هن دين تي رهڻ جو حڪم ڏنو آهي. روءِ زمين تي صرف هنن ٽنهي ماڻهن اهو دين قبول ڪيو آهي.“ عفيف چوي ٿو ته منهنجي دل چاهيو تہ مان بہ انهن ۾ چوٿون ٿي وڃان. رسول صلي الله وسلم جن بيبي خديجه جو دل سان احترام ڪندا هئا. وحي نازل ٿيڻ کان پهرين به پاڻ سڳورن بيبي صاحبه جي مخالفت نہ ڪئي ۽ وفات کان پوءِ به انهن کي ياد ڪري روئندا هئا. بيبي عائشه رضه فرمايو ٿي ته رسول صلي الله وصلم جن جڏهن گهر کان ٻاهر نڪرندا هئا ته خديجه کي ياد ڪندي هن جي تعريف ۽ مدح ڪندا هئا. دستورات اسلام جي اشاعت جي سلسلي ۾ بيبي خديجه رسول الله صہ جن جو ساڄو هٿ هيون. هجرت کان ٽي سال پهرين 65 سالن جي عمر ۾ مڪي ۾ انتقال ڪري ويون. رسول صلم جن پنهنجي هٿن مبارڪن سان بيبي صاحبه کي دفن ڪيو.<ref>{رسالو: سرتيون؛مضمون: حضرت بيبي خديجة الڪبريٰ رضي الله تعاليٰ عنها؛ از:سيد زڪيہ مھدي شاھ؛ مارچ 2005؛ پبلشر:سنڌي ادبي بورڊ ڄام شورو}</ref> ==اولاد== بيبي خديجہ کي هڪ ڌيءُ ۽ هڪ پٽ، پهرئين مڙس مان اڳيئي هئا. حضرت محمد ﷺ جن مان پنجن ورهين کانپوءِ، هڪٻئي پٺيان چار نياڻيون: زينب، رقيہ، اُم ڪلثوم ۽ فاطمه ۽ ٻه پٽ، قاسم ۽ عبدالله ٿيا. اهو سڀ اولاد، حضرت محمد ﷺ جن جي نبوت کان اڳي ٿيو. انهن مان پهرين ٽن نياڻين جي شادي ڪئي ويئي. ننڍي نياڻيءَ فاطمہ بيبي رضه جي شادي، ٻئي هجري سال حضرت علي رضي الله تعاليٰ عنه، سان ٿي، جو حضرت محمد ﷺ جن جو سئوٽ هو. انهن کي امام حسن، امام حسين ۽ ٻيو اولاد ٿيو، ۽ حضرت محمد ﷺ جن جو نسل انهن مان ئي اڄ تائين جاري رهيو، جن کي ”سادات“ چوندا آهن. بيبي فاطمہ رضه، پيءُ جي وفات کان ڇهه مهينا پوءِ وفات ڪئي. حضرت محمد ﷺ جن جا ٻه پٽ ته ننڍي هوندي ئي وفات ڪري ويا. ڪي ورهيه پوءِ، بيبي ”سلمہ ماريہ“ مان کين هڪڙو پٽ ابراهيم نالي ٿيو، پر اُهو به جلد وفات ڪري ويو. <ref>{ڪتاب: تحفتہ النسوان؛ از: مرزا قليچ بيگ؛پھريون ايڊيشن 1958، پبلشر: سنڌي ادبي بورڊ ڄامشورو {{cite web|url=http://www.sindhiadabiboard.org/catalogue/Personalties/Book2/Book_page3.html}}} </ref> ==بيبي صاحبہ جي شاعري== بيبي خديجة الڪبريٰ جا گهڻا شعر آهن، جي خاص حضرت محمد ﷺ جي مدح ۾ آهن. هي ٻہ بيت انهن مان آهن: بذڪر ڪم يطفي الفواد من الوقد،<br> و رويتڪم فيها شفاءِ اعين الرمد،<br> ومن قال ”اني اشتفيٰ من هوا ڪم“<br> فقد ڪذبوا لومت فيہ من الوجد. (يعنيٰ اوهانجي يادگيريءَ سان دل جي باهه اُجهامي ٿي ۽ اوهان جي ديدار ۾ اُٿيل اکين کي شفا حاصل ٿي ٿئي، جنهن چيو ته آءٌ اوهان جي محبت کان ٿڪجي پيس، تنهن بيشڪ ڪوڙ ڳالهايو، جيتوڻيڪ آءٌ محبت جي مستيءَ ۾ مري پوان.)<ref>{ڪتاب: تحفتہ النسوان؛ از: مرزا قليچ بيگ؛پھريون ايڊيشن 1958، پبلشر: سنڌي ادبي بورڊ ڄامشورو {{cite web|url=http://www.sindhiadabiboard.org/catalogue/Personalties/Book2/Book_page3.html}}}</ref> ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:محمد]] [[زمرو:قريش]] [[زمرو:صحابيات]] [[زمرو:ازواج مطھرات]] [[زمرو:مسلمان عورتون]] [[زمرو:اسلامي شخصيتون]] sbbf6fyj1z9lzzu858yw8k10lk5te9g 0 41339 320778 255603 2025-06-28T11:19:47Z Dibyayoti176255 19765 Dibyayoti176255 صفحي [[روشن آرا]] کي [[روشن آرا بیگم]] ڏانھن چوريو: غلط ھجي سان عنوان: Corrected The Title... 255603 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty |name = روشن آرا بيگم |title =مغل شھزادي<br> [[پادشاه بيگم]] يا فرسٽ ليڊي |image = Raushanara.jpg |caption = اورنگزيب جي ڀيڻ روشن آرا جيڪا اورنگزيب جو سچائي سان پاسو کنيو |house =[[تيموري گھراڻو]] |spouse = |father = [[شاھجھان]] |mother =[[ممتاز محل]] |birth_date = 3 سيپٽمبر 1617 |birth_place =[[برھان پور]]،[[انڊيا]] |death_date = {{death date and age|1671|9|11|1617|9|3|df=y}} |death_place =[[دھلي]] |burial_place =روشن آرا باغ ، دھلي |religion = اسلام }} '''روشن آرا بيگم'''{{ٻيا نالا|انگريزي='''Roshanara Begum'''}} (3 سيپٽمبر 1617 – 11 سيپٽمبر 1671)<ref>{{cite book|last=Nath|first=Renuka|title=Notable Mughal and Hindu women in the 16th and 17th centuries A.D.|year=1990|publisher=Inter-India Publ.|isbn=9788121002417|page=145|edition=1. publ. in India}}</ref> ھيء مغل شاھي فيملي جي سڀ کان بدنام عورت ھئي جنھن اورنگزيب کي اقتدار ۾ ڪردار ادا ڪيو. == تفصيلي تعارف == هيءَ بيگم اورنگزيب جي ننڍي ڀيڻ هئي، ۽ طبع ۾ هن سان گهڻي مشابهت رکندي هئي، انهيءَ جي ماءُ ارجمند بانو بيگم هئي، جنهن جو مشهور لقب”ممتاز محل“ هو. انهيءَ جي سنڀال هيٺ، هن ننڍي هوندي کان پرورش پاتي. شاهجهان هن جي تعليم ستي النساء خانم جي حوالي ڪئي، جا مشهور ملڪ الشعراء ”طالب آملي“ جي ڀيڻ هئي ۽ ”نظيرا“ جي زال هئي، جو ٻئي مشهور شاعر ”رڪنا ڪاشيءَ“ جو ڀاءُ هو. ستي النساء خانم ڏاڍي قابل عورت هئي. طب، قرات، ۽ ٻين علمن ۾ ڏاڍي هوشيار هئي. شاعري ته سندس ورثو هو. هوءَ گهڻو وقت ”ممتاز محل“ جي صحبت ۾ رهندي هئي، ۽ هاڻي هوءَ روشن آرا کي باقاعدي تعليم ڏيڻ لڳي، جنهن ڪري سگهوئي هن علم ۽ هنر ۾ ڪماليت حاصل ڪئي. روشن آرا جي وڏي ڀيڻ جهان آرا هئي، جا شاهجهان جي راڄ ۾ سندس حڪومت جو ڄڻ ساهه هئي. انهيءَ جي صلاح کان سواءِ، بادشاهه ڪوبه ڪم نه ڪندو هو. انهن ٻنهي ڀيڻن جي وچ ۾ هميشہ اڻبڻت رهندي هئي. جيسين شاهجهان جو بخت زور ۽ ستارو غالب هو، تيسين جهان آرا جو اقبال روز بروز وڌندڙ هو، ۽ روشن آرا جو حسد به زياده ٿيندو ويو. نيٺ، سنه 1064ههھ (1653ع) ۾، روشن آرا جو نصيب تازو ٿيڻ لڳو، ۽ شاهجهان جي بيماريءَ هن جي پٽن ۾ خانه جنگي پيدا ڪئي. اورنگزيب عالمگير به، دکن مان، ڏاڍي زور سان تختگاهه آگري ڏي روانو ٿيو، رستي ۾ دارا شڪوه جي لشڪر کي شڪست ڏيندو آيو، ارادو ڪيائين ته آگري جو قلعو قبضي ۾ آڻي. انهيءَ وقت پڻس شاهجهان، محبت جو خط لکي، کيس سڏيو. اورنگزيب وڃڻ لاءِ تيار ٿيو. بادشاهه قلعي جي سنڀال لاءِ اندر توڙي ٻاهر پورو بندوبست رکايو هو. قلعي جو هيءُ انتظام ڏسي، روشن آرا لڪ چوريءَ پنهنجي ڀاءُ اورنگزيب کي چوائي موڪليو ته قلعي ۾ متان اچين، نه ته خير ڪونه ٿيندو. هي خبر ٻڌي اورنگزيب پيءُ وٽ وڃڻ جو ارادو رد ڪيو، ۽ روشن آرا جي خير خواهيءَ ڪري سندس گهڻو شڪر گذار ٿيو. انهيءَ وقت کان وٺي، روشن آرا سان هن جي محبت قائم ٿي، تنهن کانپوءِ به هوءَ هميشہ قلعي جي اندر جون خبرون هن کي ڏيندي رهندي هئي.<ref name="sindhiadabiboard.org">{ڪتاب: تحفتہ النسوان؛ از: مرزا قليچ بيگ؛پھريون ايڊيشن 1958، پبلشر: سنڌي ادبي بورڊ ڄامشورو {{cite web|url=http://www.sindhiadabiboard.org/catalogue/Personalties/Book2/Book_page 18 .html}}}</ref> ڀائن جي توڙي پيءُ ۽ پٽن جي وچ ۾ جيڪا خانه جنگي هلي، تنهن جو آخر نتيجو اهو ٿيو ، جو اورنگزيب عالمگير پنهنجي چالاڪيءَ سان قلعو پنهنجي قبضي ۾ آندو، ۽ پاڻ بادشاهه ٿيو. هن جي تخت تي ويهندي ئي، روشن آرا جو ستارو چمڪيو. شاهي خاندان ۾ هاڻي انهيءَ جي عزت سڀ کان زياده ٿيڻ لڳي. ملڪي ڪمن ۾ بادشاهه هن جي صلاح مشورت تي هلڻ لڳو. جهڙيءَ طرح اڳي شاهجهان، جهان آرا جي مشورت تي هلندو هو. هن جي جاگير وڌائي ويئي، ۽ سڀ امير اُمراء هن وٽ نذر پيش ڪندا هئا، ۽ هوءَ انهن کي خلعتون عطا ڪندي هئي.<ref name="sindhiadabiboard.org"/> جهان آرا بيگم وانگي، هوءَ به ڏاڍو شان شوڪت ۽ تجمل رکندي هئي. ”برنيز“ صاحب پنهنجي سفر نامي ۾ لکي ٿو ته ”روشن آرا جي سواريءَ کان زياده تجمل واري سواري، خيال ۾ اچي نه سگهندي. هيءَ بيگم ”پيگوءَ“ جي تمام عمدي ۽ وڏي قد واري هاٿيءَ تي اهڙِ هودي ۾ چڙهي ٿي، جنهن جي سونهري ۽ لاجوردي رنگن جي چمڪاٽ ڏسڻ جي لائق آهي. سندس هاٿيءَ جي پٺيان ڇهه ٻيا هاٿي هلن ٿا، جن تي محل جون معزز زالون ويهن ٿيون، جن جا هودا به گهڻو ڪري اهڙا ئي ٺاهه ٺوهه وارا آهن. شهزاديءَ جا وڏا وڏا ۽ خاص خاص خواجه سرا قيمتي پوشاڪن ۾ گهوڙن تي سوار ٿين ٿا، ۽ هٿن ۾ لڪڻ اٿن. هن جي هاٿيءَ جي چوڌاري ڪشميري ۽ تاتاري زالن جو رسالو هلي ٿو. اهي ڏاڍي سينگار سان، خوبصورت ۽ تکن گهوڙن تي چڙهيل آهن. انهن کان سواءِ ٻيا به ڪيترائي خواجه سرا گهوڙن تي هلن ٿا، جن سان گڏ گهڻائي پيادا نوڪر، وڏيون لٺيون کنيو، شهزاديءَ جي کٻي، سڄي ۽ اڳيان، ماڻهن کي پاسي ڪندا هليا هلن. انهن سٺ _ ستر هاٿين جو آهستي آهستي هلڻ، هودن جو چمڪڻ، خوبصورت ۽ عمديون پوشاڪون، ۽ بيشمار خدمتگارن جو انبوهه، ڏسندڙ جي دل تي شاهي شان ۽ شوڪت جو هڪڙو عجيب اثر ٿو وجهي. جي آءٌ انهن کي عقل جي نظر سان نه ڏسان، ته جيڪو جاهلن وانگر بيشڪ انهن کي ”ديويون، سڏيان. هودن ۾ ويٺل هي حسين بيگمون ائين پيون ڏسجن، جو ڄڻ ته پريون هوا ۾ پيون اُڏامن!“<ref name="sindhiadabiboard.org"/> [[فائل:Tomb of Roshanara Begum, north Delhi.jpg|thumb|روشن آرا بيگم جو مقبرو]] [[فائل:Roshanara's Tomb.jpg|thumb|Tomb of Roshanara in her ''baradhari'' in Phulbangash, north Delhi]] مطلب ته روشن آرا جي عروج، عالمگير جي سلطنت جي شروع ۾ ئي ڪمال ڪيو پر سگهوئي پوءِ انهيءَ کي زوال آيو، انهيءَ جو سبب هيءُ ته عالمگير ستت ئي بيمار ٿي پيو، ۽ حڪومت جو سڀ ڪم ڪار روشن آرا پنهنجي ذمي ڪيو. سڀ حڪم احڪام سندس ئي نالي سان جاري ٿيڻ لڳا، شاهي مهر به سند حوالي ٿي، جا فرمانن تي هوءَ پاڻ هڻندي هئي. اميرن کي هن بادشاهه وٽ اچڻ ۽ هن جي خير عافيت پڇڻ يا هن کي حال احوال ڏيڻ کان روڪيو. بلڪه محلات جون بيمگون به بادشاهه کي پنهنجن اکين سان نٿي ڏسي سگهيون. عالمگير جو علاج به سندس ئي حڪم موجب ٿيندو هو. انهيءَ ڪري سڀ ماڻهو ڪاوڙجڻ ۽ بدگمان ٿيڻ لڳا. عالمگير جي جيڪا تمام پياري هندوراڻي هئي، تنهن کي به اچڻ نه ڏنائين. بلڪ هن کي ڳل تي ڏاڍي چماٽ هنيائين. جڏهن ڪن ڏينهن کانپوءِ عالمگير بهتر ٿيو، تڏهن روشن آرا جون اهي ڳالهيون ٻڌي، هو ڏاڍو ناراض ٿيو بادشاهه جو رنج ڏسي محلات جون سڀ زالون هن جي طرفداري ڇڏي ڏيڻ لڳيون. انهيءَ هوندي به ، بادشاهه هن جي جاگير گهٽائي ڪين، ۽ نه هن کي ڪا زياده تڪليف ڏنائين، ته به روشن آرا بلڪل نااميد ۽ دل شڪستي ٿي، ۽ بادشاهه کان موڪلائڻ لڳي، انهيءَ لاءِ ته وڃي ٻئي هنڌ رهي، پر بادشاهه موڪل نه ڏنيس، ڇالاءِ ته انهن ڏينهن ۾ هوءَ بادشاهه جي ڌيئن کي تعليم ڏيندي هئي، ۽ هن کان بهتر انهن جي سنڀالڻ واري ٻي ڪانه ٿي سجهي. انهيءَ طرح ڪي ڏينهن گذاري هن دهليءَ ۾ ئي وفات ڪئي ۽ دفن به اتي ئي ٿي. روشن آرا جي وفات بابت بادشاهه پنهنجي ڪتاب ”عالمگير نامه“ ۾ گهڻو ئي ڪي لکيو آهي، جنهن مان هن جي گهڻي تعريف معلوم ٿي ٿئي، ٿوري جنسي فارسي عبارت هتي ڏجي ٿي: ”آن ملڪه عصمت بخصايل حميده و شمايل پسنديده و محبت باگرامي برادر انصاف داشت، بادشاهه روشن آرا از مهاجرت چنين محترمہ شفيقہ دل غمگين و ديده نمي شد. ناکام برضاي قادر مختار پرداختہ زاد راحلہ بجا آورد، و خيرات و مثوبات بخوشنوديءَ ارواح پاک نزاد مهيا ساخته، متعلقان مرحوم را از کور اناث بفراوان عنايت و رعايت از لباس تعزيت بيرون آور دند.<ref name="sindhiadabiboard.org"/> == حوالا == {{حوالا}} [[زمرو:1917ع جون پيدائشون]] [[زمرو:1982ع جون وفاتون]] [[زمرو:پاڪستاني فلمي راڳيندڙ]] [[زمرو:پاڪستاني فيميل سنگرز]] [[زمرو:شاھي خاندان]] [[زمرو:مغل شھزادي]] [[زمرو:وصول ڪندڙ تمغو حسن ڪارڪردگي]] [[زمرو:ويهين صدي جون ڀارتي اداڪارائون]] [[زمرو:20 هين صدي جا هندستاني ڳائڻا]] [[زمرو:ويهين صديءَ جون هندستاني ڳائڻيون]] [[زمرو:ويھين صديءَ جون پاڪستاني ڳائڻيون]] [[زمرو:ھندي سنيما ۾ اداڪارائون]] [[زمرو:ڀارتي فلمي اداڪارائون]] [[زمرو:پاڪستاني فلمي اداڪارڻيون]] [[زمرو:پنجابي ٻولي جا راڳي]] m6ffs59iqwrqktqej5uza14r6192jqq 320780 320778 2025-06-28T11:22:03Z Dibyayoti176255 19765 Tidy-Up 320780 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty |name = روشن آرا بيگم |title =مغل شھزادي<br> [[پادشاه بيگم]] يا فرسٽ ليڊي |image = Raushanara.jpg |caption = اورنگزيب جي ڀيڻ روشن آرا جيڪا اورنگزيب جو سچائي سان پاسو کنيو |house =[[تيموري گھراڻو]] |spouse = |father = [[شاھجھان]] |mother =[[ممتاز محل]] |birth_date = 3 سيپٽمبر 1617 |birth_place =[[برھان پور]]،[[انڊيا]] |death_date = {{death date and age|1671|9|11|1617|9|3|df=y}} |death_place =[[دھلي]] |burial_place =روشن آرا باغ ، دھلي |religion = اسلام }} '''روشن آرا بيگم''' (3 سيپٽمبر 1617 – 11 سيپٽمبر 1671)<ref>{{cite book|last=Nath|first=Renuka|title=Notable Mughal and Hindu women in the 16th and 17th centuries A.D.|year=1990|publisher=Inter-India Publ.|isbn=9788121002417|page=145|edition=1. publ. in India}}</ref> ھيء مغل شاھي فيملي جي سڀ کان بدنام عورت ھئي جنھن اورنگزيب کي اقتدار ۾ ڪردار ادا ڪيو. == تفصيلي تعارف == هيءَ بيگم اورنگزيب جي ننڍي ڀيڻ هئي، ۽ طبع ۾ هن سان گهڻي مشابهت رکندي هئي، انهيءَ جي ماءُ ارجمند بانو بيگم هئي، جنهن جو مشهور لقب”ممتاز محل“ هو. انهيءَ جي سنڀال هيٺ، هن ننڍي هوندي کان پرورش پاتي. شاهجهان هن جي تعليم ستي النساء خانم جي حوالي ڪئي، جا مشهور ملڪ الشعراء ”طالب آملي“ جي ڀيڻ هئي ۽ ”نظيرا“ جي زال هئي، جو ٻئي مشهور شاعر ”رڪنا ڪاشيءَ“ جو ڀاءُ هو. ستي النساء خانم ڏاڍي قابل عورت هئي. طب، قرات، ۽ ٻين علمن ۾ ڏاڍي هوشيار هئي. شاعري ته سندس ورثو هو. هوءَ گهڻو وقت ”ممتاز محل“ جي صحبت ۾ رهندي هئي، ۽ هاڻي هوءَ روشن آرا کي باقاعدي تعليم ڏيڻ لڳي، جنهن ڪري سگهوئي هن علم ۽ هنر ۾ ڪماليت حاصل ڪئي. روشن آرا جي وڏي ڀيڻ جهان آرا هئي، جا شاهجهان جي راڄ ۾ سندس حڪومت جو ڄڻ ساهه هئي. انهيءَ جي صلاح کان سواءِ، بادشاهه ڪوبه ڪم نه ڪندو هو. انهن ٻنهي ڀيڻن جي وچ ۾ هميشہ اڻبڻت رهندي هئي. جيسين شاهجهان جو بخت زور ۽ ستارو غالب هو، تيسين جهان آرا جو اقبال روز بروز وڌندڙ هو، ۽ روشن آرا جو حسد به زياده ٿيندو ويو. نيٺ، سنه 1064ههھ (1653ع) ۾، روشن آرا جو نصيب تازو ٿيڻ لڳو، ۽ شاهجهان جي بيماريءَ هن جي پٽن ۾ خانه جنگي پيدا ڪئي. اورنگزيب عالمگير به، دکن مان، ڏاڍي زور سان تختگاهه آگري ڏي روانو ٿيو، رستي ۾ دارا شڪوه جي لشڪر کي شڪست ڏيندو آيو، ارادو ڪيائين ته آگري جو قلعو قبضي ۾ آڻي. انهيءَ وقت پڻس شاهجهان، محبت جو خط لکي، کيس سڏيو. اورنگزيب وڃڻ لاءِ تيار ٿيو. بادشاهه قلعي جي سنڀال لاءِ اندر توڙي ٻاهر پورو بندوبست رکايو هو. قلعي جو هيءُ انتظام ڏسي، روشن آرا لڪ چوريءَ پنهنجي ڀاءُ اورنگزيب کي چوائي موڪليو ته قلعي ۾ متان اچين، نه ته خير ڪونه ٿيندو. هي خبر ٻڌي اورنگزيب پيءُ وٽ وڃڻ جو ارادو رد ڪيو، ۽ روشن آرا جي خير خواهيءَ ڪري سندس گهڻو شڪر گذار ٿيو. انهيءَ وقت کان وٺي، روشن آرا سان هن جي محبت قائم ٿي، تنهن کانپوءِ به هوءَ هميشہ قلعي جي اندر جون خبرون هن کي ڏيندي رهندي هئي.<ref name="sindhiadabiboard.org">{ڪتاب: تحفتہ النسوان؛ از: مرزا قليچ بيگ؛پھريون ايڊيشن 1958، پبلشر: سنڌي ادبي بورڊ ڄامشورو {{cite web|url=http://www.sindhiadabiboard.org/catalogue/Personalties/Book2/Book_page 18 .html}}}</ref> ڀائن جي توڙي پيءُ ۽ پٽن جي وچ ۾ جيڪا خانه جنگي هلي، تنهن جو آخر نتيجو اهو ٿيو ، جو اورنگزيب عالمگير پنهنجي چالاڪيءَ سان قلعو پنهنجي قبضي ۾ آندو، ۽ پاڻ بادشاهه ٿيو. هن جي تخت تي ويهندي ئي، روشن آرا جو ستارو چمڪيو. شاهي خاندان ۾ هاڻي انهيءَ جي عزت سڀ کان زياده ٿيڻ لڳي. ملڪي ڪمن ۾ بادشاهه هن جي صلاح مشورت تي هلڻ لڳو. جهڙيءَ طرح اڳي شاهجهان، جهان آرا جي مشورت تي هلندو هو. هن جي جاگير وڌائي ويئي، ۽ سڀ امير اُمراء هن وٽ نذر پيش ڪندا هئا، ۽ هوءَ انهن کي خلعتون عطا ڪندي هئي.<ref name="sindhiadabiboard.org"/> جهان آرا بيگم وانگي، هوءَ به ڏاڍو شان شوڪت ۽ تجمل رکندي هئي. ”برنيز“ صاحب پنهنجي سفر نامي ۾ لکي ٿو ته ”روشن آرا جي سواريءَ کان زياده تجمل واري سواري، خيال ۾ اچي نه سگهندي. هيءَ بيگم ”پيگوءَ“ جي تمام عمدي ۽ وڏي قد واري هاٿيءَ تي اهڙِ هودي ۾ چڙهي ٿي، جنهن جي سونهري ۽ لاجوردي رنگن جي چمڪاٽ ڏسڻ جي لائق آهي. سندس هاٿيءَ جي پٺيان ڇهه ٻيا هاٿي هلن ٿا، جن تي محل جون معزز زالون ويهن ٿيون، جن جا هودا به گهڻو ڪري اهڙا ئي ٺاهه ٺوهه وارا آهن. شهزاديءَ جا وڏا وڏا ۽ خاص خاص خواجه سرا قيمتي پوشاڪن ۾ گهوڙن تي سوار ٿين ٿا، ۽ هٿن ۾ لڪڻ اٿن. هن جي هاٿيءَ جي چوڌاري ڪشميري ۽ تاتاري زالن جو رسالو هلي ٿو. اهي ڏاڍي سينگار سان، خوبصورت ۽ تکن گهوڙن تي چڙهيل آهن. انهن کان سواءِ ٻيا به ڪيترائي خواجه سرا گهوڙن تي هلن ٿا، جن سان گڏ گهڻائي پيادا نوڪر، وڏيون لٺيون کنيو، شهزاديءَ جي کٻي، سڄي ۽ اڳيان، ماڻهن کي پاسي ڪندا هليا هلن. انهن سٺ _ ستر هاٿين جو آهستي آهستي هلڻ، هودن جو چمڪڻ، خوبصورت ۽ عمديون پوشاڪون، ۽ بيشمار خدمتگارن جو انبوهه، ڏسندڙ جي دل تي شاهي شان ۽ شوڪت جو هڪڙو عجيب اثر ٿو وجهي. جي آءٌ انهن کي عقل جي نظر سان نه ڏسان، ته جيڪو جاهلن وانگر بيشڪ انهن کي ”ديويون، سڏيان. هودن ۾ ويٺل هي حسين بيگمون ائين پيون ڏسجن، جو ڄڻ ته پريون هوا ۾ پيون اُڏامن!“<ref name="sindhiadabiboard.org"/> [[فائل:Tomb of Roshanara Begum, north Delhi.jpg|thumb|روشن آرا بيگم جو مقبرو]] [[فائل:Roshanara's Tomb.jpg|thumb|[[ڀارت]] جي اتر [[دهلي]] ۾ ڦُل بنگش ۾ سندس باره داريءَ ۾ روشن آرا بیگم جو مقبرو]] مطلب ته روشن آرا جي عروج، عالمگير جي سلطنت جي شروع ۾ ئي ڪمال ڪيو پر سگهوئي پوءِ انهيءَ کي زوال آيو، انهيءَ جو سبب هيءُ ته عالمگير ستت ئي بيمار ٿي پيو، ۽ حڪومت جو سڀ ڪم ڪار روشن آرا پنهنجي ذمي ڪيو. سڀ حڪم احڪام سندس ئي نالي سان جاري ٿيڻ لڳا، شاهي مهر به سند حوالي ٿي، جا فرمانن تي هوءَ پاڻ هڻندي هئي. اميرن کي هن بادشاهه وٽ اچڻ ۽ هن جي خير عافيت پڇڻ يا هن کي حال احوال ڏيڻ کان روڪيو. بلڪه محلات جون بيمگون به بادشاهه کي پنهنجن اکين سان نٿي ڏسي سگهيون. عالمگير جو علاج به سندس ئي حڪم موجب ٿيندو هو. انهيءَ ڪري سڀ ماڻهو ڪاوڙجڻ ۽ بدگمان ٿيڻ لڳا. عالمگير جي جيڪا تمام پياري هندوراڻي هئي، تنهن کي به اچڻ نه ڏنائين. بلڪ هن کي ڳل تي ڏاڍي چماٽ هنيائين. جڏهن ڪن ڏينهن کانپوءِ عالمگير بهتر ٿيو، تڏهن روشن آرا جون اهي ڳالهيون ٻڌي، هو ڏاڍو ناراض ٿيو بادشاهه جو رنج ڏسي محلات جون سڀ زالون هن جي طرفداري ڇڏي ڏيڻ لڳيون. انهيءَ هوندي به ، بادشاهه هن جي جاگير گهٽائي ڪين، ۽ نه هن کي ڪا زياده تڪليف ڏنائين، ته به روشن آرا بلڪل نااميد ۽ دل شڪستي ٿي، ۽ بادشاهه کان موڪلائڻ لڳي، انهيءَ لاءِ ته وڃي ٻئي هنڌ رهي، پر بادشاهه موڪل نه ڏنيس، ڇالاءِ ته انهن ڏينهن ۾ هوءَ بادشاهه جي ڌيئن کي تعليم ڏيندي هئي، ۽ هن کان بهتر انهن جي سنڀالڻ واري ٻي ڪانه ٿي سجهي. انهيءَ طرح ڪي ڏينهن گذاري هن دهليءَ ۾ ئي وفات ڪئي ۽ دفن به اتي ئي ٿي. روشن آرا جي وفات بابت بادشاهه پنهنجي ڪتاب ”عالمگير نامه“ ۾ گهڻو ئي ڪي لکيو آهي، جنهن مان هن جي گهڻي تعريف معلوم ٿي ٿئي، ٿوري جنسي فارسي عبارت هتي ڏجي ٿي: ”آن ملڪه عصمت بخصايل حميده و شمايل پسنديده و محبت باگرامي برادر انصاف داشت، بادشاهه روشن آرا از مهاجرت چنين محترمہ شفيقہ دل غمگين و ديده نمي شد. ناکام برضاي قادر مختار پرداختہ زاد راحلہ بجا آورد، و خيرات و مثوبات بخوشنوديءَ ارواح پاک نزاد مهيا ساخته، متعلقان مرحوم را از کور اناث بفراوان عنايت و رعايت از لباس تعزيت بيرون آور دند.<ref name="sindhiadabiboard.org"/> == حوالا == {{حوالا}} [[زمرو:1917ع جون پيدائشون]] [[زمرو:1982ع جون وفاتون]] [[زمرو:پاڪستاني فلمي راڳيندڙ]] [[زمرو:پاڪستاني فيميل سنگرز]] [[زمرو:شاھي خاندان]] [[زمرو:مغل شھزادي]] [[زمرو:وصول ڪندڙ تمغو حسن ڪارڪردگي]] [[زمرو:ويهين صدي جون ڀارتي اداڪارائون]] [[زمرو:20 هين صدي جا هندستاني ڳائڻا]] [[زمرو:ويهين صديءَ جون هندستاني ڳائڻيون]] [[زمرو:ويھين صديءَ جون پاڪستاني ڳائڻيون]] [[زمرو:ھندي سنيما ۾ اداڪارائون]] [[زمرو:ڀارتي فلمي اداڪارائون]] [[زمرو:پاڪستاني فلمي اداڪارڻيون]] [[زمرو:پنجابي ٻولي جا راڳي]] fjhkvdcbotwctzc7l1jmbywrfiioo6m 0 45429 320743 316124 2025-06-28T03:45:39Z Ibne maryam 17680 /* حوالا */ 320743 wikitext text/x-wiki {{Infobox monarch | name =عبدالملڪ بن مروان<br>{{lang|ar |عبدالملك ابن مروان}} | title = خليفه | image =First Umayyad gold dinar, Caliph Abd al-Malik, 695 CE.jpg | caption =695 جو پھريون اموي سون جو دينار جنھن ۾ چيو وڃي ٿو تہ عبدالملڪ بن مروان جي مورت ڏيکاريل هئي. | reign = 12 اپريل 685ع – 8 آڪٽوبر 705ع | full name = عبدالملڪ بن مروان بن الحڪم | succession = اموي خاندان جو خليفو | predecessor = مروان بن الحڪم | successor = وليد بن عبدالملڪ | dynasty = بنو اميہ | father= مروان بن حڪم عرف مروان ٻيون | mother = عائشہ بنت معاويہ بن مغيرہ<ref name="ڊاڪٽر ايلي منيف شھلا " /> | spouse 1 = وليدہ بنت العباس<ref name="ڊاڪٽر ايلي منيف شھلا "> Dr. Eli Munif Shahla, "Al-Ayam al-Akhira fi Hayat al-Kulafa", Dar al-Kitab al-Arabi, 1st ed., 1998, pp 236-238.</ref> | spouse 2 = عتيقہ بنت يزيد | spouse 3 = فاطمہ بنت ھشام | issue =[[وليد بن عبدالملڪ|وليد پھريون]]<br />ھشام بن عبدالملڪ<br />عبدالله بن عبدالملڪ<br/>سليمان بن عبدالملڪ<br />مسلمہ بن عبدالملڪ<br />يزيد بن عبدالملڪ<br />فاطمہ<br />سعيد | birth_date = 646ع | birth_place = [[مدينو|مديني شريف]]، [[جزيرو نما عرب|عربستان]] <ref name= برٽنيڪا >{{cite encyclopedia|last= |first= |authorlink= |editor-first= |editor-last= |editor-link= |encyclopedia=Encyclopædia Britannica|title='Abd al-Malik|edition=15th |year=2010| publisher=Encyclopædia Britannica, Inc.|volume=I: A-Ak - Bayes|location= Chicago, Illinois|isbn=978-1-59339-837-8|pages=14–15}}</ref> | death_date = 8 آڪٽوبر 705ع (59 سال) | death_Place = [[دمشق]] |}} '''عبدالملڪ بن مروان''' (عربي: عبدالملك ابن مروان؛ پيدائش: 646ع، وفات:8 آڪٽوبر 705ع) بنو اميہ گھراڻي جي پنجون نمبر خليفو هو. سندس پيدائش [[حجاز]] جي شھر [[مدينو|مديني]] ۾ ٿي.<ref name = " برٽنيڪا "/> سندس جنم جي سال تي اختلاف آهي ھڪ خيال مطابق 646ع ۾ ۽ ٻئي خيال مطابق 647ع ۾ پيدا ٿيو.<ref name = "برٽنيڪا "/> ھي باقائده پڙھيل لکيل شخص ھيو ۽ کيس سياسي انتظام ھلائڻ جي صلاحيت ھئي. چوڏھين صدي عيسويءَ جي تاريخدان [[ابن خلدون]] سندس صلاحيتن جي وڏي تعريف ڪئي آهي ۽ لکيو آھي تہ عبدالملڪ پنھجي دور م رياستي معاملن ھلائڻ ۾ [[عمر|عمر بن خطاب]] جي پيروي ڪئي.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com.au/books?id=QCZ1NRlVgYkC&pg=PT12&lpg=PT12&dq=Abd+al-Malik+ibn+Marwan+is+one+of+the+greatest+Arab+and+Muslim+Caliphs.+He+followed+in+the+footsteps+of+%5B%5B%60Umar+ibn+al-Khattab%5D%5D,+the+Commander+of+the+Believers,+in+regulating+state+affairs&source=bl&ots=nihKUZJzga&sig=R69IlSW9k6yOALHW6AuuYRbttKw&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjp1qy4i9LPAhUH64MKHaQPAAoQ6AEILTAD#v=onepage&q=Abd%20al-Malik%20ibn%20Marwan%20is%20one%20of%20the%20greatest%20Arab%20and%20Muslim%20Caliphs.%20He%20followed%20in%20the%20footsteps%20of%20%5B%5B%60Umar%20ibn%20al-Khattab%5D%5D,%20the%20Commander%20of%20the%20Believers,%20in%20regulating%20state%20affairs&f=false|title=Titans of the Middle East|last=Montefiore|first=Simon Sebag|date=2012-05-17|publisher=Quercus Publishing|isbn=9781743511237|language=en}}</ref> ھن جي دؤر ۾ ڪيترائي ڪتابن جا عربي ۾ ترجما ٿيا ۽ مسلم دنيا جي لاءِ مخصوص سڪو سوني جو دينار جاري ڪيو ويو جنھن ڪري کيس بازنظيني سلطنت جي جسٽينين ٻيون سان جنگ ڪرڻي پئي. سال 692ع م سباسٽيوپولس واري جنگ (Battle of Sebastopolis) ۾ بازنظيني فوج ليئونٽيوس جي ڪمان ۾ [[اناطوليا|ايشيا مائنر]] ۾ [[خلافت]] جي فوج سان مھاڏو اٽڪايو پر ھارائي وئي. ھار جو ھڪ سبب غلامن جو بازنظيني فوج کي ڇڏي مسلمانن جي پاسي ٿي وڙھڻ بہ ھيو. ھن جي دؤر م [[عربي ٻولي|عربي]] کي سرڪاري ٻولي بڻايو ويو. ھن [[زراعت]]، [[واپار]] ۽ ٽپال جي نظام ۾ سڌارا آندا. ==ذاتي زندگي== ھن زندگيءَ جو ابتدائي دؤر مديني ۾ پيءُ سان گذاريو. ھن شھر جي مذھبي حلقن ۾ پنھنجون جڙون مضبوط ڪيون.ھن [[ اسلامي اصول قانون]] [[دمشق]] جي عالمہ [[ام دردہ صغرہ]] کان حاصل ڪئي <ref>{{cite web|last1=Suleman|first1=Mehrunisha|last2=Rajbee|first2=Afaaf|title=The Lost Female Scholars of Islam|url=http://www.emel.com/article?id&a_id=828|website=Emel magazine|publisher=Emel magazine|accessdate=23 February 2015}}</ref> جڏھن سورھن سالن جو ٿيو تہ [[معاويہ ٻيون |معاويہ ٻئين]] ھن مٿان ذميداريون رکڻ شروع ڪيون. 683 ۾ ھن کي ۽ سندس پيءُ مروان کي مديني وارن شھر مان ڪڍي ڇڏيو ۽ دمشق ويندي ھن شامي فوج کي مديني تي چڙھائي ڪرڻ لاء ويندي ڏٺو.ھن جي ئي ڏنل صلاح سان مديني وارو تڪرار خوش اصلوبي سان حل ٿي ويو.<ref name = " برٽنيڪا "/> 684 ۾ سندس پيءُ مروان خليفو ٿيو پر ھن اتر عربستان ء ڏکڻ عربستان جي قبيلن جي وچ م لڙائي ڪرائي ڇڏي.<ref name = "برٽنيڪا "/> ==سندس خلافت جو دؤر== [[فائل:Dinar of Abd al-Malik, AH 75.jpg|thumb|180px|سونا دينار جيڪي عبدالملڪ بن مروان جي دؤر ۾ دمشق جي ٽڪسال ۾ ٺاھيا ويندا هئا]] ===عراق ۽ حجاز م فوجي ڪاروايون=== 685 م سندس والد [[مروان بن حڪم|مروان ٻيون]] جي وفات کانپوءِ خليفو ٿيو ان وقت ملڪ [[ٻيون فتنو |ٻين خانہ جنگي]] جي ور چڙهيل ھيو. چند سالن ۾ ھن خلافت اندر فوجي مھمن ذريعي ضابطو حاصل ڪيو. [[مسڪن واري جنگ]] ذريعي ھن بصري جي گورنر [[مصعب بن زبير]] کي شڪست ڏئي. عراق م ٽي مختلف ڌريون : [[شيعا]]، [[خارجي]] ۽ [[عبدالله بن زبير]] ۽ سندس حامي پاڻ م وڙھي رھيا ھيا ساڳي وقت اموي اقتدار جي خلاف بہ جنگ م مصروف ھيا. انھن مان عبدالله بن زبير اموي خلافت لاءِ خطرناڪ ٿي چڪو ھو ڇو تہ ھن پاڻ کي مڪي جو خليفو سڏائڻ شروع ڪيو ھو ۽ ٻيا صوبا بہ ھن جو پاسو وٺي رھيا ھئا.<ref name = " برٽنيڪا "/> عبدالملڪ ٽن سالن تائين انھن کان پاسو ڪرڻ جي ڪوشش ڪئي تہ جيئن اھي ٽئين گروھ پان م وڙھي ڪمزور ٿين اھڙي طرح وجھ جي انتظار ۾ ويٺو رھيو.ان عرصي ۾ عبدالله بن زبير جي ڀاء مصعب 687 ۾ شيعن کي شڪست ڏني جنھن بعد ھنن خارجين خلاف وڏو لشڪر تيار ڪيو.ان وچ م عبدالملڪ بن مروان پنھنجي جنرلن ۽ منتظمن مان ھڪ بھترين جي چونڊ ڪئي، جنھن جو نالو [[حجاج بن يوسف]] ھيو جو ان وقت حجاز جو گورنر ھيو، ۽ کيس مڪي ڏانهن عبدالله بن زبير تي چڙھائي لاءِ موڪليو. حجاج شروع م 689 م ناڪام ٿيو جو کيس دمشق م بغاوت کي ڪچلڻ لاءِ واپس موٽڻو پيو. ھڪ دفعو ٻيھر 690 ۾ ناڪام ٿيو. جڏھن 691 ۾ اتر عربستان جي قبيلن ھن آڏو آڻ مڃي تہ پوء حجاج جي ڪاميابي جي شروعات ٿي. حجاج مصعب جي فوجين کي رشوت ڏئي پنھنجي پاسي ڪرڻ شروع ڪيو ۽ انھن ذريعي مصعب کي مارائي ڇڏيو<ref name = " برٽنيڪا "/> ان بعد ھي عبدالله بن زبير ڏي وريو جنھن جو زور مصر ء [[شام]] کان ٻاهر مڪي ۽ مديني سميت سموري خلافت تي ھيو. عبدالله بن زبير پاڻ ھڪ صحابي ھيو جنھن بنو اميہ جي مخالفت ڪئي هئي <ref>(cite web|title=Islamic History, Part 16: the Caliphate of Abd al-Malik (685-705)|url=https://attwiw.com/2014/01/22/islamic-history-part-16-the-caliphate-of-abd-al-malik-685-705/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171214085111/https://attwiw.com/2014/01/22/islamic-history-part-16-the-caliphate-of-abd-al-malik-685-705/ |date=2017-12-14 }})</ref> 692 ۾ حجاج 12000 شامي فوجين سان مڪي جو محاصرو ڪيو ۽ پنھنجي اباڻي شھر [[طائف]] طرف پيشقدمي ڪري بغير مزاحمت جي اتي قبضو ڪيو جتي ھن پنھنجو ٺڪاڻو قائم ڪيو. خليفي حجاج کي ھدايت ڪئي ھئي تہ عبدالله بن زبير سان ڳالھيون ٻولھيون ڪري ۽ کيس يقين ڏياري تہ پيش پوڻ سان کيس سزا نہ ڏني ويندي ۽ جي انڪار ڪري تہ کيس محاصري ذريعي بک ڏئي پيش ٿيڻ لاءِ مجبور ڪيو وڃي ء مڪي م خونخرابي کان پاسو ڪيو وڃي. پر مذاڪرات ناڪام ٿيڻ بعد حجاج صبر نہ ڪري سگھيو ھن عبدالملڪ کي وڌيڪ فوج موڪلڻ ۽ حملي لاء اجازت ڏيڻ جي لاءِ مراسلو موڪليو. فوجي اضافي ۽ حملي جي اجازت ملڻ بعد [[ابوقبيس]] جبل تان [[منجنيق|منجنيقن]]{{ٻيا نالا|انگريزي= Catapult}} ذريعي مڪي مٿان پٿرن جي بمباري ڪئي. پٿرن جو وسڪارو حج جي مھيني ۾ بہ جاري رھيو. محاصرو ست مھينا جاري رھيو جنھن دوران عبدالله بن زبير جي ٻن پٽن سميت ڏھ ھزار ماڻھو وفاداري تبديل ڪري حجاج جي پاسي ٿي چڪا ھئا. جنھن بعد مڪي ۾ آڪٽوبر 692 ۾ ويڙھ شروع ٿي جنھن م عبدالله بن زبير پنھنجي ھڪ ننڍي پٽ ۽ ڪجهه وفادارن سميت مارجي ويو . لڙائي ۾ منجنيقن سان حملن م ڪعبي کي ڪافي نقصان پھتو . بعد م ان جو تعميري ڪم ڪيو ويو. عبدالملڪ بن مروان دمشق م ڪعبي جو غلاف سبرائي ڪعبي تي چاڙھائي ان روايت جو آغاز ڪيو. حجاج جي ڪارڪردگي مان خوش ٿي عبدالملڪ کيس عراق ۽ ان سان لڳو لڳ علائقن جو بااختيار گورنر مقرر ڪيو ۽ کيس ھر ڳالھ جي ڇوٽ ڏئي ڇڏي.حجاج کي ڪوفي ۽ بصري م خارجين جي بغاوتن سان منھن ڏيڻو پيو ۽ ھن انھن کي ڪچلي ڇڏيو.<ref name = " برٽنيڪا "/>697 ۾ خارجين جو زور ختم ٿي ويو.<ref name = " برٽنيڪا "/> ===اتر آفريڪا ۾ فوجي ڪاروايون=== ھن جي دؤر ۾ اموي خلافت جي حدن ۾ اضافو ٿيو.اتر اولھ آفريقا، جنھن کي ان وقت مغرب سڏيندا هئا، ۾ 686 ۾ زھير بن قيس جي ڪمان ۾ خلافت جي فوج بازنظيني ايمپائر کي [[جنگ ممس]] ۾ ۽ [[ڪسيلا]] (ڪاسيليوس) جي ڪمان ۾ وڙھندڙ بربرن کي [[قيروان]] جي ميداني علائقي ۾ شڪست ڏئي افريقہ صوبو ۽ ان جي گاديءَ جي هنڌ قيروان جو قبضو حاصل ڪيو. 695 ۾ [[حسن بن نعمان]] [[بربر نسل جا ماڻھو|بربرن]] جي مدد سان [[ڪارٿيج]] تي قبضو ڪيو.<ref name = " برٽنيڪا"/> ۽ اٽلس جبلن طرف پيشقدمي ڪئي.<ref name = " برٽنيڪا "/> بازنظيني بحري ٻيڙا{{ٻيا نالا|انگريزي=fleet}} ڪارٿيج پھچي قبضو واپس ورتو پر 698 ۾ نعمان واپس موٽي بازنظيني شھنشاھ [[ٽيبريوس ٽيون|ٽيبريوس ٽئين]] کي [[ڪارٿيج واري جنگ]] ۾ شڪست ڏئي جنھن بعد بازنظينين [[سبتہ]] {{ٻيا نالا|انگريزي =Ceuta}} کي ڇڏي باقي سموري آفريقا تان دستبردار ٿي ويو. حسن بن نعمان کي بربرن جي قبيلي زيناٽا جي سردار [[ڪاھنا]] زبردست شڪست ڏئي [[برقا]] تائين پوئتي ڌڪي ڇڏيو. 702 ۾ عبدالملڪ حسن جي فوج ۾ اضافو ڪيو ۽ وڏي فوج سان مقامي ماڻھن جي مدد سان پيشقدمي ڪري انھن کي پوئتي ڌڪي ڇڏيو ۽ ڪارٿيج کان اولھ طرف 85 ميلن جي فاصلي تي [[طبرقا جي جنگ]] ۾ زيناٽا قبيلي کي فيصلہ ڪن شڪست ڏني.ھن [[تيونس]] نالي ھڪ ڳوٺ آباد ڪيو جيڪو تباھ ٿيل ڪارٿيج کان ڏھ ميلن جي فاصلي تي ھيو. جنھن بعد حسن بن نعمان جي جاء تي [[موسي بن نصير]] جي مقرري ٿي. ==تعميراتي ڪم== [[فائل:Exterior of the Dome of the Rock, Jerusalem3.jpg|thumb|[[گنبذ صخرہ]]]] ھن [[بيت المقدس]] ۾ [[گنبذ صخرہ]] تعمير ڪرايو.<ref name = " برٽنيڪا "/> اھن اتي [[مسجد اقصي]] به ٺھرائي.جن جي حڪم سان سونا سڪا رجائي انھن جو رجيل پاڻياٺ گنبذ صخرہ تي ٻاھران چاڙھائي ان کي سونھري بڻايو ويو جنھن سان ان ۾ زبردست چمڪ پيدا ٿي. <ref>Abu-Bakr al-Wasiti, Fada'il Bayt al-Maqdis, pp. 80-81, vol 136.</ref><ref>Nasser Rabbat, The Dome of the Rock Rvisited: Some Remarks on al-Wasiti's Accounts, Muqaranas, Vol. 10, Essays in Honor of Oleg Grabar, pp. 66-75, 1993</ref> ان تعميري ڪم جا انجنيئر [[راجا بن حيوا]] ۽ [[يزيد بن سلام]] ھيا.<ref>Shams al-Din al-Maqdisi, Ahsan al-Taqasim fi Mar'rifat al-Aqalim, 2nd ed. (Leiden, 1967) pp. 159-171.</ref><ref>le Strange, 1890, [https://archive.org/stream/palestineundermo00lestuoft#page/117/mode/1up p.117]</ref> ھن پھريون دفعو خلافت اندر مورت وارا سڪا ٺاهڻ ۽ رائج ڪرڻ جو آغاز ڪيو.<ref>[https://www.britishmuseum.org/explore/highlights/highlight_objects/cm/g/gold_coin_of_abd_al-malik.aspx Gold coin of Abd al-Malik profile, from the British Museum]</ref> ==وفات== ھن جي دؤر جا پويان ٽي سال سڪون سان گذريا. ھن جي پيءُ فيصلو ڪيو ھو تہ عبدالملڪ کان پوء سندس ڀاءُ [[عبدالعزيز بن مروان|عبدالعزيز]] (جنھن جو پٽ [[عمر بن عبدالعزيز|عمر]] بعد ۾ خليفو ٿيو ھو ) خليفو ٿيندو پر ھي چاھي پيو تہ سندس پٽ [[وليد بن عبدالملڪ|وليد]] سندس جانشين ٿئي. پر ھن اھو تڪرار نہ ڪيو. ٿيو ايئن جو عبدالعزيز ھن کان اڳ وفات ڪري ويو جنھن بعد ھن پنھنجو فيصلو مڃرائي ڇڏيو تہ ساڻس بعد [[وليد بن عبدالملڪ|وليد]]۽ ان بعد [[سليمان بن عبدالملڪ|سليمان]] تخت جو وارث ٿيندو.ھن 18 آڪٽوبر 705 ۾ وفات ڪئي. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:قريش]] [[زمرو:بنو اميه]] [[زمرو:تاريخ اسلام]] [[زمرو:عرب شخصيتون]] hpzki792hirwpjo8ejo16sqkcwefe57 4 58008 320736 320375 2025-06-28T03:26:25Z ListeriaBot 10240 Wikidata list updated [V2] 320736 wikitext text/x-wiki {{WikiProject COVID-19 tabs}} {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P509 wd:Q84263196 } |section= |sort=P39/Q15124404/P570 |sort_order=desc |columns=label:مضمون,وضاحت,P27:ڏيھُ,P39/Q15124404/P569:تاريخ پيدائش,P39/Q15124404/P570:تاريخ وفات,P18:فوٽو |thumb=128 |min_section=2 }} {| class='wikitable sortable' ! مضمون ! وضاحت ! ڏيھُ ! تاريخ پيدائش ! تاريخ وفات ! فوٽو |- | ''[[:d:Q134634105|Laura Hermosa]]'' | | [[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q134283271|اشکان منصوری]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q134276406|Jules Houllier]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q134002433|Chaim Mertz]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q133884170|Yasinjan Ghopur]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q133879482|Bengt Sprinzl]]'' | | [[آسٽريا]] | | | |- | ''[[:d:Q133858013|Madhavi Gogate]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q133574003|پرویز اسکندرپور خرمی]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q133457873|Chief Bill G. Follis]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q132733138|Ngọc Đáng]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ويٽنام]] | | | |- | ''[[:d:Q132471275|Bhishma Guhathakurta]]'' | | [[ڀارت]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | |- | ''[[:d:Q132398047|Anton Holič]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q132125661|Ginette Rivière Lubin]]'' | | [[هيٽي]] | | | |- | ''[[:d:Q131794484|ابومحمد عسگرخانی]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q131763189|احمد گل‌محمدی]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q131754455|Bernardo Saavedra Pita]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q131674590|Dana Konya-Petrișor]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]]<br/>[[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q131390242|Min Thein Swe]]'' | | [[ميانمار]] | | | [[فائل:TheinSwe.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q131386787|Pavuluri Sivaramakrishna]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q131369881|Chilakam Ramachandra Reddy]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q131323028|Giorgi Beridze]]'' | | [[جارجيا]] | | | |- | ''[[:d:Q130718411|Deloris Dockrey]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q130480285|Bạch Mai]]'' | | [[ويٽنام]] | | | |- | ''[[:d:Q129693028|Vinesh Kumar Kalra]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Shri Vinesh Kalra, Consul General, Mazar-e-Sharif.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q129176723|ဝိသာရဒ မဟာထေရ်]]'' | | [[ميانمار]] | | | [[فائل:Visarada.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q129167054|Elena B. Muzrukova]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q128382746|Minoo B. Madon]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q127639331|Ronald K. O’Dor]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q127416432|Kenan Akın]]'' | | [[ترڪي]] | | | |- | ''[[:d:Q126712872|Anna Fehér]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | [[فائل:Feher Anna nover 1984 fortepan 124217.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q126465852|Layla El-Iskandaraniyyah]]'' | | ''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[مصر]] | | | |- | ''[[:d:Q125895230|Swami Omkarananda]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q125469336|Frank Olson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q125117241|Laura Weinstein]]'' | | [[ڪولمبيا]] | | | [[فائل:La historia de Laura Weinstein para Sentiido 0-43 screenshot (cropped).png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q124799497|Ezekiel Koren]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q124517966|Ygona Moura]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q124480763|Lorlee Tenenbaum]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q124480612|Arnold Tenenbaum]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q124423502|Alice Mackler]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q124371974|James Geraty Harrison]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q124290122|Tony Metoyer]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q124254912|Leah Bernstein]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q124254829|Valter Gjoni]]'' | | [[البانيا]] | | | |- | ''[[:d:Q124031636|葉明水]]'' | | [[تائيوان]] | | | |- | ''[[:d:Q123987299|Luis de Blas]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q123745963|Neuza Freitas Dias]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q123575621|Jaime Fernandes]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:74001.jpgmaior Jaime Fernandes.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q123562957|Bob Contant]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q122956959|Fereydoun Shayah]]'' | | [[ايران]]<br/>[[سويڊن]] | | | |- | ''[[:d:Q122508425|József Sipos]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | |- | ''[[:d:Q122225804|Paul Coffin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q121798149|Gary Friedkin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q121571277|Guiller]]'' | | [[پيرو]] | | | |- | ''[[:d:Q118522965|Ainslie Leslie]]'' | | [[بيليز]] | | | |- | ''[[:d:Q118454861|Rekha Chattopadhyay]]'' | | [[برطانوي راڄ]] | | | |- | ''[[:d:Q118120596|André Poulidor]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q117845780|Muriel Brown]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q117485502|Roberto Ambrosoli]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q116994772|Pamela Hibbs]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q116971082|Juan Chico]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | |- | ''[[:d:Q116812358|James M. Polachek]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q116452339|Katharine Clare Manning Loeb]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q116182265|Achille Mauri]]'' | | ''[[:d:Q172579|Kingdom of Italy]]''<br/>[[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q116151283|Emilio Locurcio]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q116038836|Ni Hen]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q116038606|Jiang Yingheng]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q116038570|Yu Yuheng]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q116038510|Cheng Qingao]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q116038464|Xu Lanlalan]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q116038416|Hong Mu]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q116038190|Wang Jingguang]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q116038073|Chu Lanlan]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q115943625|Ruggero Boschi]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q115712095|Edwin Bennett Shostak]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q115709280|Anja Kanninen]]'' | | [[فنلينڊ|فن لينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q115696126|Luis Hugo Apolo]]'' | | [[يوراگوائي]] | | | |- | ''[[:d:Q115653493|Joseph M. Masling]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q115322537|Marcus Birks]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q115129933|Chuni Lal]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q115129602|Choudhary Fateh Muhammad]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q115091447|Naseeb Pathan]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q115091407|Jamuna Prasad Bose]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q115091370|SRS Yadav]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q115056059|Bedri Çollaku]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q115056055|Wangkheimayum Brajabidhu Singh]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q114876246|Madhava Chandra]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q114865049|Shakrajit Nayak]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q114865038|Rohit Patel]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q114776280|Noël Bélanger]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q114567435|Hari Narayan Choudhary]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q114554103|Ferdy Nico Yohannes Piay]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q114435953|Jyoti Dutt]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q114435946|Govardhan Dangi]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q114435943|Raja Madangopal Nayak]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q114051142|Abdulsamad al-Ghurairi]]'' | | [[عراق]] | | | |- | ''[[:d:Q113658209|Liu Shunsong]]'' | | [[تائيوان]] | | | |- | ''[[:d:Q113553302|John M. Murrin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q113509780|Marie-Line Lesdéma]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q113509778|Irengbam Ibohalbi Singh]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q113504240|Howard D. Weinbrot]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q113502533|Omar Garmil]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q113501563|Gordon Arinda]]'' | | [[يوگنڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q113501384|Marco Brown]]'' | | [[جميڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q113501104|D.A. Sathya Prabha]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q113485982|Gautam Lal Meena]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q113481015|B. Sathyanarayana]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q113443989|Albert Woodfox]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Angola Three event, Manchester Metropolitan University, November 2016 (07) (cropped).JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q113411338|Sergey Borisovich Lebedev]]'' | | [[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q113323854|Fred Nijs]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q113273570|Nanda Kishore Patnaik]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q113027291|Ramón Ojeda Mestre]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q112972601|Juan José Martel]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q112972599|Adelmo Rivas]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q112800314|James Fisher]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q112742832|Nikolaos Vernezos]]'' | | [[يونان]] | | | |- | ''[[:d:Q112689682|Cecilia Wang]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q112506278|Juris G. Draguns]]'' | | [[ليٽويا]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q112136783|Gui.Giling]]'' | | [[تائيوان]] | | | |- | ''[[:d:Q112134792|David M. Robb]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q112133146|Gideon Badagawa]]'' | | [[يوگنڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q112119460|Richárd Látó]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | |- | ''[[:d:Q112117043|Mohammed Makhlouf]]'' | | [[شام]] | | | |- | ''[[:d:Q112036971|Ivan Gavrilov]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[يوڪرين]] | | | |- | ''[[:d:Q111763387|Jack Dowling]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q111513142|Manuel Machado Alvarez]]'' | | [[ڪيوبا]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Manuel Alvarez CDCR (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q111449480|Ahmet Ceni]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q111448515|رشیدہ عیاں]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q111377122|Aleksandr Suvorov]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q111366741|Carlos Cano Vieira]]'' | | [[پورچوگال|پرتگال]] | | | |- | ''[[:d:Q111335932|Susan Moore]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q111288450|Oliver Crewe]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q111149838|Nurlan Agha]]'' | | [[آذربائيجان]] | | | |- | ''[[:d:Q111128104|Bessie Hendricks]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q111080749|Ananias Koustenis]]'' | | [[يونان]] | | | |- | ''[[:d:Q110975000|Martin Tichý]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q110955245|Hervé Mombo Kinga]]'' | | [[گيبون]] | | | |- | ''[[:d:Q110938790|Jorge Conti]]'' | | [[پيرو]] | | | |- | ''[[:d:Q110901608|Edmur Mesquita]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q110883731|Roberto Scudero]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q110861744|Gareer Mansour]]'' | | ''[[:d:Q3087763|Republic of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[مصر]] | | | |- | ''[[:d:Q110854189|Petipán]]'' | | [[پيرو]] | | | [[فائل:Petipán en 1967.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q110826613|Martin B. Moore]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q110815959|Izidorio Oliveira]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q110778559|Mykola Malkov]]'' | | [[يوڪرين]] | | | |- | ''[[:d:Q110646860|Ankica Lepej]]'' | | [[ڪروشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q110597021|Hana Horká]]'' | | [[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]]<br/>[[چيڪوسلوواڪيا]] | | | |- | ''[[:d:Q110540805|Andrzej Rusek]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q110496140|Umar Zahir]]'' | | | | | [[فائل:Umar Zahir (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q110451924|Stewart Gilray]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q110422948|Joan Vinyals]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q110409615|Baktash Abtin]]'' | | [[ايران]] | | | [[فائل:Baktash Abtin (3).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q110402492|Ibrahim Hegazy]]'' | | ''[[:d:Q3087763|Republic of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[مصر]] | | | |- | ''[[:d:Q110401833|Kenny J]]'' | | [[ٽرينيڊاڊ ۽ ٽوباگو|ٽرنيڊاڊ اينڊ ٽبيگو]] | | | [[فائل:Kenny J at Dimanche Gras 1993.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q110400616|Jan Čermák]]'' | | [[چيڪوسلوواڪيا]]<br/>[[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | |- | ''[[:d:Q110286763|Christos Diamantis]]'' | | [[يونان]] | | | |- | ''[[:d:Q110275982|Damu Roland]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | |- | ''[[:d:Q110271712|Frédéric Sinistra]]'' | | [[بيلجيم]] | | | [[فائل:Frédéric Sinistra dans un match le 24 mars 2012.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q110246082|Adil Xasayev]]'' | | [[آذربائيجان]]<br/>[[سوويت يونين]] | | | |- | ''[[:d:Q110226536|Jenni Crain]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q110221514|Evgenia Hristopoulou]]'' | | [[يونان]] | | | |- | ''[[:d:Q110215649|Tina Rinaldi]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q110191163|Ashok Kumar Amrohi]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q110165407|Boris Zozulya]]'' | | [[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q110150593|Alicja Tysiąc]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Alicja Tysiąc.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q110125587|Josep Maria Castelló i Mateu]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:JM CASTELLO HOMENATGE CASTELL (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q110088289|Fernando Gutierres Reis]]'' | | [[پورچوگال|پرتگال]] | | | |- | ''[[:d:Q110062761|Vangelis Vasileiadis]]'' | | [[يونان]] | | | |- | ''[[:d:Q109941647|Alberto Berardi]]'' | | ''[[:d:Q172579|Kingdom of Italy]]''<br/>[[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q109869417|Ludwig Ladstätter]]'' | | [[آسٽريا]] | | | |- | ''[[:d:Q109852630|Parthena Koutmeridou]]'' | | [[يونان]] | | | |- | ''[[:d:Q109836022|Pius Mujuzi]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q109835297|Vince Lelkes]]'' | | [[چيڪوسلوواڪيا]]<br/>[[سلوواڪيا]] | | | |- | ''[[:d:Q109805144|Steven Milligram]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q109803999|Rehma Watongola]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q109744750|Lars Egil Mogård]]'' | | [[ناروي]] | | | |- | ''[[:d:Q109678864|Ahmad Mohd Nor]]'' | | [[ملائيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q109678716|Fetty Dzul]]'' | | [[ملائيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q109655703|Wallker Wollber Bezerra de Medeiros]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q109649898|Aziz El Fadili]]'' | | [[مراڪش]] | | | |- | ''[[:d:Q109623606|William Breisky]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q109588694|Julie Le Galliard]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q109552845|Bijan Afshar]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q109551692|Akbar Nikzad Afghani]]'' | | [[افغانستان]] | | | |- | ''[[:d:Q109486992|Yuri Evtushenko]]'' | | [[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q109463224|Josip Uhlik]]'' | | [[ڪروشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q109423757|Roberto José Ábalos]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | [[فائل:José Roberto Ábalos.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q109335700|Ḥusayn Asad]]'' | | ''[[:d:Q146885|Second Syrian Republic]]''<br/>''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[شام]] | | | |- | ''[[:d:Q109331719|Lenka Angelová]]'' | | [[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | |- | ''[[:d:Q109280531|Vladimir Sytchanka]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[بيلاروس]] | | | |- | ''[[:d:Q109270014|Adib al-Jarf]]'' | | ''[[:d:Q146885|Second Syrian Republic]]''<br/>''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[شام]] | | | |- | ''[[:d:Q109259050|Mbak You]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q109258978|Dzmitry Liebiadzievich]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[بيلاروس]] | | | |- | ''[[:d:Q109258630|Abdul Jawad Dhanuun]]'' | | [[عراق]] | | | |- | ''[[:d:Q109218129|Jan Hilgen]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q109031824|Manuel de Jesus Tahay Gomes]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q109000898|Svetlana Căpățină]]'' | | [[مالدووا|مولدووا]] | | | |- | ''[[:d:Q108940885|Elnur Ashrafoglu]]'' | | [[آذربائيجان]]<br/>[[سوويت يونين]] | | | |- | ''[[:d:Q108920565|Ugo Falesiedi]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q108916068|Pablo Rodríguez]]'' | | [[ايڪواڊور]] | | | |- | ''[[:d:Q108900259|Muḥammad Aḥmad al-Dālī]]'' | | ''[[:d:Q146885|Second Syrian Republic]]''<br/>''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[شام]] | | | |- | ''[[:d:Q108899282|Claude Mouton]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q108860941|Dimo Stoyanov]]'' | | [[بلگاريا|بلغاريه]] | | | |- | ''[[:d:Q108839344|Reggie Parks]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | [[فائل:WWE - Wembley Arena 140994 (8).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q108817495|Naomi Kori Pomat]]'' | | ''[[:d:Q40285|New Guinea]]'' | | | |- | ''[[:d:Q108800539|Samantha Epasinghe]]'' | | [[سري لنڪا|سريلنڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q108791869|Ramiro Larrea]]'' | | [[ايڪواڊور]] | | | |- | ''[[:d:Q108731108|Massimo Ampola]]'' | | ''[[:d:Q172579|Kingdom of Italy]]''<br/>[[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q108709551|Francesco Mattesini]]'' | | ''[[:d:Q172579|Kingdom of Italy]]''<br/>[[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q108702519|Joachim Hellmich]]'' | | [[جرمني]] | | | |- | ''[[:d:Q108695225|Haru Rajwar]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q108670697|Manuel Román Fernández]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q108664482|Anthony Zane]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q108600909|Laura Hartman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q108541641|Hai Shaulian]]'' | | [[اسرائيل|اسرائيل جي رياست]] | | | |- | ''[[:d:Q108537193|Veronica Wolski]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q108535646|Michael Halkias]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q108532938|Saviana Scalfi]]'' | | ''[[:d:Q172579|Kingdom of Italy]]'' | | | |- | ''[[:d:Q108529212|Bernardino Cano Radil]]'' | | [[پيراگوئي]] | | | |- | ''[[:d:Q108462281|Georgi Vanyan]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q108434832|Dan Montsitsi]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q108410750|Marc Bernier]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q108405918|Enakshi Chattopadhyay]]'' | | [[برطانوي راڄ]]<br/>[[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q108384012|Iván Colás Costa]]'' | | [[ڪيوبا]] | | | |- | ''[[:d:Q108368015|Francisco Monterrosa]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q108320943|Giraldo González]]'' | | [[ڪيوبا]] | | | |- | ''[[:d:Q108284809|Mohamed Saad]]'' | | [[مصر]] | | | |- | ''[[:d:Q108282132|Aris Skiadopoulos]]'' | | [[يونان]] | | | |- | ''[[:d:Q108265582|Alexandre Pagès]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q108110670|Pamela Valenzuela]]'' | | [[بوليويا]] | | | [[فائل:Pamela Geraldine Valenzuela Rengel. Trans Volvimos a nacer 0-55 screenshot (cropped).png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q108083418|Sheham Siddik]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q108083120|Alan Neville Clements]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q108076821|Issa Abdel Hafeez]]'' | | [[لبيا]] | | | |- | ''[[:d:Q108043685|Luis Peláez Campomanes]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q108017856|Saranya Sasi]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q108005947|Dick Farrel]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q107921203|José Alberto Hermógenes]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:José Alberto Hermógenes.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q107877832|María Teresa Marú Mejía]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q107785573|Jean-Claude Kazembe Musonda]]'' | | [[عوامي جمهوريا ڪانگو]] | | | |- | ''[[:d:Q107672808|Ribeiro da Ciclo Ribeiro]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q107645871|Hasip Kalimuddin Syam]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Wagub Jambi Hasip Kalimuddin Syam.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q107630308|Rodolfo Peña Flores]]'' | | [[ڪوسٽا ريڪا|ڪوسٽاريڪا]] | | | [[فائل:Rodolfo-rodrigo-pea-flores 40240716480 o.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q107625371|Atful Hye Shibly]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q107613344|Michael Lejong]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q107613304|Hamadi Ghawar]]'' | | [[تيونس]] | | | |- | ''[[:d:Q107600902|Audrey Marie Ellis]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q107584187|Nurul Almy Hafild]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q107583643|Mohamad Assegaf]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q107583322|Arief Harsono]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Arief Harsono1.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q107581777|Enny Sri Hartati]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q107570435|Arun Chaudhary]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q107569124|John Mukasa]]'' | | [[يوگنڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q107563913|Eliaser Yentji Sunur]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Eliaser Yentji Sunur.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q107550001|Kä Mana]]'' | | [[عوامي جمهوريا ڪانگو]] | | | |- | ''[[:d:Q107545938|Jeremy Silvester]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q107545906|José Maria Batalla]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | |- | ''[[:d:Q107539497|Zhypar Zheksheev]]'' | | [[ڪرغزستان|ڪِرگزِستانُ]] | | | |- | ''[[:d:Q107529490|Vamsi Rajesh Kondaveeti]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q107529447|Shyam Dehati]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q107529386|Venugopal Kosuri]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q107529305|Anil Suri]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q107529220|Kumar Vatti]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q107529167|Sai Balaji]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q107528924|K Balu]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q107528659|Parvesh C. Mehta]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q107528549|Alfredo Fraile]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q107528488|Machchindra More]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q107524326|Ricardo Corrêa]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q107491736|Peter Haritatos]]'' | | [[زمبابوي]] | | | |- | ''[[:d:Q107491716|Luke Masamvu]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q107488620|Eka Supria Atmaja]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Bupati Bekasi Eka Supria Atmaja.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q107487454|Francisco Astorga]]'' | | [[چلي]] | | | [[فائل:Francisco "Pancho" Astorga Foto- © Rodrigo Pardo .jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q107453228|Diratsagae Alfred Kganare]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q107423669|Fazl-e-Khuda]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q107420799|Abel Pienaar]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q107420703|Fridon Aslanyan]]'' | | ''[[:d:Q132856|Armenian Soviet Socialist Republic]]''<br/>[[آرمينيا]] | | | |- | ''[[:d:Q107401977|Shankanada Aravind]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q107401694|Josh Wallwork]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q107400988|Steven Manios Sr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q107400559|Reinaldo Ortega]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q107399870|Toshi Wungtung]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q107399866|Eric Salas González]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q107399863|Edmundo Martinez Zaleta]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q107399637|Wilmer Ato]]'' | | [[پيرو]] | | | |- | ''[[:d:Q107399519|Tony Greer]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q107399425|Charles Gregory Ross]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q107399015|Gianni Colajemma]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q107398923|Robert P. Cohen]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q107387850|Leslie Ponnusamy]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q107387822|Mohammad Karaan]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q107387717|Patrick Bayo Mkhize]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q107387618|Sbusiso Mseleku]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q107387600|Paul Dobson]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q107387591|Moonyeenn Lee]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q107387578|Patrick Jaji]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q107387566|Henry Jansen]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q107387562|Lungile Tom]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q107387549|Nomandla Yako]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q107380310|Goolam Rajah]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q107359033|Hind Chelbi]]'' | | [[تيونس]] | | | |- | ''[[:d:Q107358646|Ahmed Bilal Shah]]'' | | [[پاڪستان]] | | | [[فائل:Ahmed Bilal Shah VOA (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q107343331|Abd al-Nasir Najjar]]'' | | [[فلسطين جي رياست|فلسطين]] | | | |- | ''[[:d:Q107309769|Mehmet Emin Saraç]]'' | | [[ترڪي]] | | | [[فائل:صورة شخصية محمد أمين سراج.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q107300156|Rodrigo Munilla]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | |- | ''[[:d:Q107249689|Maurice Tsalefac]]'' | | [[ڪيمرون]] | | | |- | ''[[:d:Q107207790|Aldo Moltifiori]]'' | | ''[[:d:Q172579|Kingdom of Italy]]''<br/>[[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q107192015|Lin Fang-I]]'' | | [[تائيوان]] | | | |- | ''[[:d:Q107187433|Taha Karaan]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q107128059|Paul Freedman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q107119906|Kiyomoto Yoshijirō]]'' | | [[جاپان]]<br/>''[[:d:Q188712|Empire of Japan]]'' | | | |- | ''[[:d:Q107103451|Yann Gontard]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q107021889|Basant Das]]'' | | [[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]''<br/>[[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q107021764|Ryan Stephen]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q106947545|Qadir Haji Ali]]'' | | [[عراق]]<br/>''[[:d:Q41470|Kurdistan]]'' | | | |- | ''[[:d:Q106906993|Karen Brown]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q106906609|Prashant Mohapatra]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q106885286|Saad Sharar]]'' | | [[ڪويت]] | | | |- | ''[[:d:Q106873455|Anjan Bandyopadhyay]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q106869478|Rajendrasinh Jadeja]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q106837129|Tony Tolbert]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q106835512|Estefano Starepravo]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q106784902|Fathul Allah Ahmad]]'' | | [[عراق]] | | | |- | ''[[:d:Q106784040|Roy Ristie]]'' | | [[سورينام]] | | | [[فائل:Roy Ristie 2017.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q106771906|James Williams]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q106768454|Javier Rondón]]'' | | [[وينيزويلا|وينزويلا]] | | | |- | ''[[:d:Q106764462|Omar Hugo Gómez]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | |- | ''[[:d:Q106734360|Rajendra Kapila]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q106730125|Baldur Beyer]]'' | | [[جرمني]] | | | [[فائل:Baldur Beyer (2021).JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q106727289|Sriprada]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q106714989|Ajay Sharma]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q106707423|Fred Fitz-James]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | |- | ''[[:d:Q106702173|James Purify]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q106691558|Ricardo Alberto Ramírez]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | |- | ''[[:d:Q106690211|Dauji Gupta]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q106690208|Sudhakar Paricharak]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q106690199|Challa Rama Krishna Reddy]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q106689926|Boddu Bhaskara Ramarao]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q106689691|Gilmar de Carvalho]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q106687902|Seturam Gopalrao Neginhal]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Sethuram Gopalrao Neginhal.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q106687272|Williams Santamaría Valdera]]'' | | [[پيرو]] | | | |- | ''[[:d:Q106675731|Kanupriya]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q106675659|Jagdish Lad]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q106659864|Olena Lytovchenko]]'' | | [[يوڪرين]] | | | [[فائل:Письменниця Олена Литовченко з книжкою "Пустоцвіт".jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q106652376|Vasyl Obleschuk]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q106651586|Kom Chuanchuen]]'' | | [[ٿائيلينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q106650087|Chittabbai Kudupudi]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q106648215|Celso Dayrit]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q106648138|Amris]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Wakil Walikota Dumai Amris.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q106637349|Somnath Juwarkar]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q106634443|Jaga Rout]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q106629259|David Núñez]]'' | | [[پيرو]] | | | |- | ''[[:d:Q106626688|Kishore Nandlaskar]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q106618445|Kunti Devi]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q106617169|Zoram Sangliana]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q106613406|Diana S. Rabinovich]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | |- | ''[[:d:Q106613228|Vira Sathidar]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q106611776|Ramesh Diwakar]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q106611774|Kalawati Bhuria]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q106611773|Purnmasi Pankaj]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q106611287|Bishnu Prasad Bhaiya]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q106611282|Sukhdarshan Singh Marar]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q106611278|Kailash Chandra Trivedi]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q106611265|M. AS Subramanian]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q106611259|A Elumalai]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q106611255|Satwant Kaur Sandhu]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q106602515|Bhitali Das]]'' | | [[ڀارت]]<br/>''[[:d:Q2227470|Majgaon]]'' | | | [[فائل:Assamese singer Vitali Das.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q106602162|Thakur Puran Singh]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q106600819|Alípio Freire]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Alípio Freire.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q106595478|Robin Fransman]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | [[فائل:Robin Fransman-1.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q106592198|Lea Dali Lion]]'' | | [[اسٽونيا]]<br/>[[سوويت يونين]] | | | [[فائل:Lea Dali Lion 2014 (1).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q106592192|Johny Lal]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q106588720|Àngel Pla]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q106587775|Teresa Majchrzak]]'' | | ''[[:d:Q211274|Polish People's Republic]]'' | | | |- | ''[[:d:Q106585096|Pang Xiong Sirirathasuk Sikoun]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q106572313|Ludovico Badoy]]'' | | [[فلپائن|فلپائينز]] | | | [[فائل:Director Ludovico D. Badoy (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q106542784|Theodore Lambrinos]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Greek-American baritone Theodore Lambrinos, 1960s.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q106542493|Muṣṭafá Muslim]]'' | | [[شام]] | | | |- | ''[[:d:Q106533280|Dário de Castro]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q106519588|Mahmoud Al-Khalidi]]'' | | ''[[:d:Q193714|Mandatory Palestine]]''<br/>[[فلسطين جي رياست|فلسطين]] | | | |- | ''[[:d:Q106519193|Lois Sasson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q106518107|Ludmila Guzun]]'' | | [[مالدووا|مولدووا]] | | | |- | ''[[:d:Q106515434|Mao Ayuth]]'' | | [[ڪمبوڊيا]] | | | |- | ''[[:d:Q106508488|Aslam Qureshi]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q106484252|László Rákoskerti]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | |- | ''[[:d:Q106477709|Hebert Axel González]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q106474359|Irondi Mantovani Pugliesi]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q106473583|Dugyala Srinivas Rao]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q106473570|Babar Tadvi]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q106472216|François Matheron]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q106466070|Hans Kristian Gaarder]]'' | | [[ناروي]] | | | |- | ''[[:d:Q106463233|Füzuli Javadov]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[آذربائيجان]] | | | |- | ''[[:d:Q106434042|Nestor Torre Jr.]]'' | | [[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q106423215|Jacquiline Chikuta]]'' | | [[ملاوي]] | | | |- | ''[[:d:Q106366913|Yinka Odumakin]]'' | | [[نائيجيريا]] | | | |- | ''[[:d:Q106334361|Nemam Ghafouri]]'' | | [[عراق]]<br/>[[سويڊن]] | | | |- | ''[[:d:Q106317446|Márton Brády]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | |- | ''[[:d:Q106309840|Gurupada Mete]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q106297174|Karel Vávra]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q106272177|Christian Ntshangase]]'' | | [[اسواتيني|سوازي لينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q106269407|Ellen Gwaradzimba]]'' | | [[زمبابوي]] | | | |- | ''[[:d:Q106241908|Kombo James Moyana]]'' | | [[زمبابوي]] | | | |- | ''[[:d:Q106230021|Francis Pelekamoyo]]'' | | [[ملاوي]] | | | |- | ''[[:d:Q106228708|Yousef Ozreil]]'' | | [[فلسطين جي رياست|فلسطين]] | | | |- | ''[[:d:Q106218656|Theresa M. Korn]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q106218592|Rito Jiménez]]'' | | [[وينيزويلا|وينزويلا]] | | | |- | ''[[:d:Q106204763|Abu Asif Barghouti]]'' | | [[فلسطين جي رياست|فلسطين]] | | | |- | ''[[:d:Q106194747|İmran Kılıç]]'' | | [[ترڪي]] | | | |- | ''[[:d:Q106175318|Toabur Rahim]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q106163378|Hanna Lypkivska]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q106122752|Natale Bozzo]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q106112793|Antonio Pérez González]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q106109480|Wojciech Krawczyk]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q106099414|Edson Montenegro]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q106084284|Katyayani Shankar Bajpai]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q106044069|Eyrolles Michel Mvunzi Meya]]'' | | [[عوامي جمهوريا ڪانگو]] | | | |- | ''[[:d:Q106011242|Miloslav Čechura]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q106009916|Jaromír Vytopil]]'' | | | | | [[فائل:Jaromir Vytopil.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q106009696|Edgar García]]'' | | [[ڪولمبيا]] | | | |- | ''[[:d:Q106009569|František Prošek]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q105987426|Jaroslav Střeštík]]'' | | [[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | |- | ''[[:d:Q105978052|Marco Bogarelli]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q105977858|Esteban Gómez Rovira]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q105969816|Malak Ismael]]'' | | ''[[:d:Q124943|Kingdom of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q3087763|Republic of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[مصر]] | | | |- | ''[[:d:Q105954938|Asongo Alalaparu]]'' | | [[سورينام]] | | | [[فائل:Asongo Alalaparu (2020).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q105954720|Algaci Tulio]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:ALGACIT2002.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q105943521|Jiří Engliš]]'' | | [[چيڪوسلوواڪيا]]<br/>[[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | |- | ''[[:d:Q105871502|Daniel Voisin]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q105841567|Peter Matlare]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q105782944|Osvaldo Mércuri]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q105756142|Rachel Cathoud]]'' | | [[سوئيزرلينڊ|سوئيٽزرلينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q105755145|Karima Brown]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q105753833|Kenneth Mthiyane]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q105748342|Diego Gómez]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:Diego Gómez Cabrera.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q105746143|Marta Martin Carrera-Ruiz]]'' | | [[ڪيوبا]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q105737171|Anna Majani]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q105730949|Víctor Espinoza Peña]]'' | | [[پيرو]] | | | |- | ''[[:d:Q105729922|Jorge Marticorena Cuba]]'' | | [[پيرو]] | | | |- | ''[[:d:Q105727602|Erica Watson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q105722839|Mike Bradner]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Mike Bradner.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q105710323|José Manuel Cortizas]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q105696486|Bob Pixel]]'' | | [[گھانا]] | | | |- | ''[[:d:Q105679224|Sofia Zhukova]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q105675497|Élida Rasino]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q105659455|Madeleine Humbertclaude]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q105646427|B. Raghavan]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q105641786|Barbara Ann Rowan]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q105640581|Enrico Obletter]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q105637139|Consuelo Rodríguez]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q105627376|Quoc Anh]]'' | | [[ويٽنام]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q105620263|Pastor Heydra]]'' | | [[وينيزويلا|وينزويلا]] | | | |- | ''[[:d:Q105586692|James Medhurst]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q105581015|Jaleel Smith-Riley]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q105532898|Zaire Rezende]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q105517287|Purificación Atrián Jordán]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q105452765|Javier Neves]]'' | | [[پيرو]] | | | |- | ''[[:d:Q105452340|Zoila Águila Almeida]]'' | | [[ڪيوبا]] | | | [[فائل:Zoila Águila Almeida.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q105426998|Manuel Salinas]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:ManuelSalinas2.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q105424134|Cynthia Turner]]'' | | [[مالٽا]] | | | |- | ''[[:d:Q105421772|Patricia Healey]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q105414316|Robb Webb]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q105404824|László Huszár]]'' | | [[چيڪوسلوواڪيا]]<br/>[[سلوواڪيا]] | | | |- | ''[[:d:Q105399622|Steve Turney]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q105346796|Zezinho Corrêa]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Zezinho Corrêa - 1.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q105337022|Sylvia Lieber]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q105319487|Mathoor Govindan Kutty]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q105297032|Maria Andrea Gaspar]]'' | | [[پورچوگال|پرتگال]] | | | |- | ''[[:d:Q105295115|Vicent Raga]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:RAGA Vicent foto VW.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q105263600|Ismail Kijo]]'' | | [[ملائيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q105229566|Octavian Cojan]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]] | | | |- | ''[[:d:Q105223109|Kwasi Sainti Baffoe-Bonnie]]'' | | [[گھانا]] | | | |- | ''[[:d:Q105222367|John Gibbons]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q105208032|Julio Roberto Gómez]]'' | | [[ڪولمبيا]] | | | |- | ''[[:d:Q105198678|Percy Tucker]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q105184059|Dennis Mileti]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q105183759|Ray Rayburn]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q105120942|Abbas Khan]]'' | | [[پاڪستان]] | | | [[فائل:Nawab Ali Abbas khan (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q105100101|Muspandi]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q105099966|Wahab Adegbenro]]'' | | [[نائيجيريا]] | | | |- | ''[[:d:Q105098482|Paradzai Zimondi]]'' | | [[زمبابوي]] | | | |- | ''[[:d:Q105097673|Anita R. Schiller]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q105085435|Sekou Smith]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q105085298|Georgeta Luchian Tudor]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]] | | | |- | ''[[:d:Q105084390|Marius Swart]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | [[فائل:Marius Swart.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q105083943|Martha Madrigal]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q105078440|Falah Mandkar]]'' | | [[ڪويت]] | | | |- | ''[[:d:Q105076376|Richard West]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q105071475|Joel Matiza]]'' | | [[زمبابوي]] | | | |- | ''[[:d:Q105071466|Suhail Zaheer Lari]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q105069826|Kenneth Z. Altshuler]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q105063128|Bernard Papánek]]'' | | [[چيڪوسلوواڪيا]]<br/>[[اسرائيل|اسرائيل جي رياست]] | | | |- | ''[[:d:Q105061721|Vitaly Maksimov]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q105061229|Jaroslava Janderová]]'' | | [[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | [[فائل:Praha, Magistrát, Jaroslava Janderová (2).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q105047246|Carlos Antunes]]'' | | [[پورچوگال|پرتگال]] | | | |- | ''[[:d:Q105047205|Gordinho do Surdo]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q105043758|Pavel Hanták]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q105037528|Raisuddin Ahmed]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q105027958|Stephen Lungu]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q104989956|Calixto Avena]]'' | | [[ڪولمبيا]] | | | |- | ''[[:d:Q104949139|Krzysztof Łuszczewski]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q104911977|Meghrig Parikian]]'' | | | | | [[فائل:Meghrig-Parikian.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q104906836|Joe Guerra]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Joe Guerra - 1980.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q104905111|Barbara N. Benson]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q104904509|Ivan Metelytsya]]'' | | [[يوڪرين]]<br/>[[سوويت يونين]] | | | |- | ''[[:d:Q104903655|Nombulelo Hermans]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q104870829|King Victor Thulare III]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q104866691|William Z. Good]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q104864449|Ganesh Shankar Vidyarthi]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Ganesh Shankar Vidyarthi.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q104856962|Martin Addison]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q104852520|Bheki Ntuli]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q104848615|Alejandro Galvis Ramírez]]'' | | [[ڪولمبيا]] | | | |- | ''[[:d:Q104843792|Tapan Ghosh]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Tapan ghosh hs.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q104843609|Hijn Bijnen]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | |- | ''[[:d:Q104833709|Jairo Castillo]]'' | | [[ڊومينيڪن ريپبلڪ]] | | | |- | ''[[:d:Q104816462|Ali Saleh Mohammed Ali Jaber]]'' | | [[يمن]]<br/>[[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Syekh Ali Jaber, 00.02.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q104813246|Mizanur Rahman Khan]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q104812380|João Henrique de Souza]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q104807971|John Condrone]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q104787172|Iancu Țucărman]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]] | | | |- | ''[[:d:Q104776005|Oleg Danilov]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q104772253|Abid Hussain]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q104771406|Pradip Ghosh]]'' | | [[برطانوي راڄ]]<br/>[[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q104764599|Theodore Lumpkin Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Theodore Lumpkin - 1940s.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q104764596|Fabrizio Soccorsi]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q104764484|Alan Cairns]]'' | | | | | [[فائل:AlanCairns2005.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q104760616|Valentin Sushko]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q104717282|Julius Schachter]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q104701628|George Whitmore]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:George Whitmore Climber.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q104695839|Jarod Nandin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q104666469|Tawauna Averette]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q104640624|Abdul Hakim Al-Taher]]'' | | [[سوڊان]] | | | |- | ''[[:d:Q104640108|Aylin Özmenek]]'' | | [[ترڪي]] | | | |- | ''[[:d:Q104637633|Veronica Oliver]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q104629341|Paul Etyang]]'' | | [[يوگنڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q104628566|Sead Gološ]]'' | | [[بوسنيا ۽ ھرزگوينيا|بوسينيا ۽ ھرزگوينيہ]] | | | |- | ''[[:d:Q104621154|William T. Beaver]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q104595284|Issaka Assane Karanta]]'' | | [[نائيجر]] | | | |- | ''[[:d:Q104557820|طلال باغر]]'' | | [[سعودي عرب]] | | | |- | ''[[:d:Q104556343|Dudu Duswara]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Dudu Duswara.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q104541175|Jean-Claude Bohain]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q104537223|Arnold D. Gruys]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q104532204|Carlos Levy]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | [[فائل:Carlos Levy 2018.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q104531513|Benedicto Bravo]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q104528447|Susan Moore]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[جميڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q104528006|Krzysztof Pajewski]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q104525399|Ismail al-Shamali]]'' | | [[فلسطين جي رياست|فلسطين]] | | | |- | ''[[:d:Q104522420|Muhammad Al-Saeedi Al-Jardi]]'' | | [[مراڪش]] | | | |- | ''[[:d:Q104522108|Thoriq Husler]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Bupati Luwu Timur Muhammad Thorig Husler.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q104518546|Loyiso Mpumlwana]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q104470971|Marcin Dramiński]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q104464302|Nur Supriyanto]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Nur Suprianto.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q104450555|Dorothy Gill Barnes]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q104442727|Monzur-I-Mowla]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q104439738|Ahmad Toyserkani Ravari]]'' | | | | | [[فائل:احمد تویسرکانی راوری.jpeg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q104439610|Kim Lee]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:02018 0146 KatowicePride-Parade, Kim Lee.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q104438339|Anghel-Adrian Popa]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]] | | | |- | ''[[:d:Q104432992|Humberto Trujillo]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q104414777|Evelyn Alda Seckler]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q104398468|Oleksandr Arkadin-Shkolʹnyk]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[يوڪرين]] | | | [[فائل:Александр Аркадин-Школьник.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q104398451|Jethro]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | [[فائل:Jethro october 2008.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q104389005|Delfino López Aparicio]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q104376876|Jan Błoński]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Jan Kidawa-Błoński.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q104253395|Aitor Etxarte]]'' | | | | | [[فائل:Aitor Etxarte Berezibar.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q104244720|Christina Rodrigues]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q104244526|Bolivia Suárez]]'' | | [[وينيزويلا|وينزويلا]] | | | |- | ''[[:d:Q104205652|D. Vijayamohan]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q104192199|Jerzy Steckiewicz]]'' | | [[بيلاروس]] | | | |- | ''[[:d:Q104178897|Lucio Moderato]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q104176273|Jerrold Post]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q104155741|Dawn Lindberg]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q104150631|Damir Kukuruzović]]'' | | [[ڪروشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q104150471|Lillian Elena Blancas]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q104150437|Brittanya Karma]]'' | | [[جرمني]] | | | |- | ''[[:d:Q104147083|Omar Khashram]]'' | | [[اردن]] | | | |- | ''[[:d:Q104145641|Fazlul Haque Montu]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q104132756|Božidar Milenković]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q104128876|Judit Egerszegi]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | |- | ''[[:d:Q104128390|Divya Bhatnagar]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q104126171|Jean Saliba]]'' | | [[لبنان]] | | | |- | ''[[:d:Q104123083|Pavel Hečko]]'' | | [[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | |- | ''[[:d:Q104094383|Donal Leace]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q104062775|Lise Funck-Brentano]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q104062635|Zbigniew Jurkiewicz]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q104057606|Timoteo Ofrasio]]'' | | | | | [[فائل:OfrasioSJ.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q104049729|Valery Vinakurov]]'' | | [[بيلاروس]] | | | |- | ''[[:d:Q104028901|Leanid Zaika]]'' | | [[بيلاروس]] | | | |- | ''[[:d:Q104005260|Gastón Lemaitre]]'' | | [[ڪولمبيا]] | | | |- | ''[[:d:Q103928233|Luke Letlow]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q103863018|Ramzi Najjar]]'' | | [[لبنان]] | | | |- | ''[[:d:Q103828682|Rafael Pražák]]'' | | [[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]]<br/>[[چيڪوسلوواڪيا]] | | | |- | ''[[:d:Q103820311|Jacek Włodyga]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q103815009|Fadma Abi]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q103766157|Adil Ismayilov]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[آذربائيجان]] | | | [[فائل:Adil Ismayilov in 2020 (cropped).png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q103742338|Raja Mukhopadhyay]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q103574159|Hanna Stadnik]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Hanna Stadnik grób (cropped)1 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q103512342|Hryhoriy Arshynov]]'' | | [[يوڪرين]] | | | |- | ''[[:d:Q103414626|Pavel Čech]]'' | | | | | [[فائل:Pavel Čech, 2018.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q102859580|Eleanor Schano]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q102490912|David Maas]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q102450473|Jan Krawiec]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q102416147|Bharat Bhalke]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q102391013|Jean Lau Chin]]'' | | | | | [[فائل:Dr Jean Lau Chin.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q102378274|Honestie Hodges]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q102361877|Jose Luis Garaioa]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q102357959|Hussein Al-Zuhairi]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q102343281|Rajendrasingh Baghel]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Rajendrasingh Baghel.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q102334622|Reinaldo Teles]]'' | | [[پورچوگال|پرتگال]] | | | |- | ''[[:d:Q102305241|Lay Nam Chang]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q102276262|Cordula Heß]]'' | | [[جرمني]] | | | |- | ''[[:d:Q102192043|Carl Hanson Fitzgerald]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q102189950|Alfonso Gracia-Saz]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q102164680|Charles J. Mode]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q102164597|Barnett Weil Glickfield]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q102158397|Romuald Koliński]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q102146937|Khyson Swong]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q102132780|Bruce Richard Buzby]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q102122799|Raymond Taylor Hoobler]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q102113504|Andrzej Bręczewski]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q102104819|Radamés Salazar Solorio]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | [[فائل:Radamés Salazar Solorio.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q102097529|Mustafa Canlı]]'' | | [[ترڪي]] | | | |- | ''[[:d:Q102078444|Mariano Valdés Chávarri]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q102076923|Anton Filipov]]'' | | [[بلگاريا|بلغاريه]] | | | |- | ''[[:d:Q102047806|Mewalal Chaudhary]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q102047761|Óscar Akira Yasser Noriega]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q102047464|Marek Umiński]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q101873866|Lynn Kellogg]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q101818266|Géza Lajhó]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | |- | ''[[:d:Q101711396|János Gróz]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | |- | ''[[:d:Q101584214|Jacek Polak]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Mr. Pollack.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q101579664|Leandro Resurreccion III]]'' | | [[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q101542315|Willie Salcedo]]'' | | [[ڪولمبيا]] | | | |- | ''[[:d:Q101434569|Notis Lalaitis]]'' | | | | | [[فائل:Notis1.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q101423791|Irving Pressley McPhail]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q101362178|Andrzej Prawda]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q101245795|Mutodi Neshehe]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q101229866|Anatoliy Fedorchuk]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[يوڪرين]] | | | |- | ''[[:d:Q101208374|Aniel Kienno]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | |- | ''[[:d:Q101204530|Bernard Ducruet]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q101204200|Marc Frasez]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q101149176|Moncef Ouannes]]'' | | ''[[:d:Q2017684|French protectorate of Tunisia]]''<br/>[[تيونس]] | | | |- | ''[[:d:Q101120800|David Andahl]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q101116145|Dharsibhai Khanpura]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q101089316|Adi Darma]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Wali Kota Bontang Adi Darma.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q101080038|Pedro Mario Pereyra]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | |- | ''[[:d:Q101069330|H. Tati Santiesteban]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q101054234|Pablo Lozano Martín]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q101022194|Angeline Bernadel]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[هيٽي]] | | | |- | ''[[:d:Q100995846|Abdul Ilah Nabhan]]'' | | ''[[:d:Q146885|Second Syrian Republic]]''<br/>''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[شام]] | | | |- | ''[[:d:Q100975270|Chad Dorrill]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q100941027|Ted Vartelas]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q100890925|Parrerito]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Parrerito.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q100797042|Matt Gras]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q100795028|Joel Molina Ramírez]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q100784502|Christian Gatoux]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q100783678|Jonathan Duck]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q100751723|Kayla Williams]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q100742561|Ayachi Afilal]]'' | | [[مراڪش]] | | | |- | ''[[:d:Q100716099|Gusztáv Adorján]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | |- | ''[[:d:Q100627627|Ilana Rovina]]'' | | [[اسرائيل|اسرائيل جي رياست]] | | | [[فائل:Ilana Rovina (1963).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q100591978|Wojciech Stachurski]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Wojciech Stachurski.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q100591633|Piotr Francuz]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q100580192|Rabbi Osher Yaakov Westheim]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q100548537|Ахметов, Рашит Ракипович]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q100537333|Lambert Kreekels]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | |- | ''[[:d:Q100339816|Yevhen Cherednichenko]]'' | | [[يوڪرين]] | | | [[فائل:Євген Чередніченко (2017).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q100275270|Father Stanislaus Lourduswamy]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Stan Swamy (2010).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q100272881|Rick Todd]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q100146617|Esther Morales]]'' | | [[بوليويا]] | | | [[فائل:Esther Morales.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q100146445|Chanesh Ram Rathiya]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q100146338|Sandy Oldfield]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q100146088|Barbara Ann Davis Prince]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q99911656|Ziad Al-Zaza]]'' | | [[فلسطين جي رياست|فلسطين]] | | | |- | ''[[:d:Q99857265|Andréia de Olicar]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q99851329|Mncedisi Filtane]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q99845647|Datta Ekbote]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q99800397|Mirza Shahi]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q99767788|Brandi Christine Case-Wallace]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q99756227|Tony Tenpenny]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q99574699|Bernard Fils-Aimé]]'' | | [[هيٽي]] | | | [[فائل:2009 Secretary of State's Award for Corporate Excellence (portrait crop).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q99485311|Adeline Fagan]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q99454945|Florent Pereira]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q99439541|Donald Keith Duncan]]'' | | [[جميڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q99438633|Andrés Abt]]'' | | [[يوراگوائي]] | | | [[فائل:Alcalde del Municipio CH Andres Abt - imf8381v1.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q99432805|Margaret Waterchief]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q99421575|Eddie Mosley]]'' | | | | | [[فائل:EddieMosley.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q99409157|Miguel Acundo González]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q99316693|Valery Semanzo]]'' | | ''[[:d:Q133356|Ukrainian Soviet Socialist Republic]]''<br/>[[يوڪرين]] | | | |- | ''[[:d:Q99306278|Juan Carlos Alcoba]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | [[فائل:JUAN CARLOS ALCOBA.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q99300113|Rubén Corimayo]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | |- | ''[[:d:Q99244285|Kendal Royo]]'' | | [[پاناما]] | | | |- | ''[[:d:Q99198811|Yousef Abu-Safieh]]'' | | [[فلسطين جي رياست|فلسطين]] | | | |- | ''[[:d:Q99052066|Luisa Revilla]]'' | | [[پيرو]] | | | [[فائل:Luisa Revilla (cropped).png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q98994281|KS Firoz]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q98971880|Karim Kamalov]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q98931500|Raosaheb Antapurkar]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q98924502|William Neikirk]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:WILLIAM R. NEIKIRK.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q98924391|Kris Heggenhougen]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q98918949|Johny Bakshi]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q98914210|Vimala Sharma]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Vimala Sharma.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q98908359|Ahmed Al-Qadri]]'' | | [[شام]] | | | |- | ''[[:d:Q98889006|Ramón Silva Bahamondes]]'' | | [[چلي]] | | | |- | ''[[:d:Q98844761|Cecilia Romo]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q98761510|Harry Seager]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q98714288|Evelyn Nicol]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q98690717|Paddy Garritty]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]]<br/>[[آسٽريليا]] | | | |- | ''[[:d:Q98637362|Vergillio Rebin]]'' | | [[سورينام]] | | | [[فائل:Vergillio Rebin.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q98600373|John Cooke]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q98596471|Nina Popova]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q98561146|Ahmed Badouj]]'' | | [[مراڪش]] | | | [[فائل:Ahmed Badouj - Argan.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q98545382|Kesar Singh]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q98543285|Tariq Shafi]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q98527646|Umesh Dastane]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q98527416|Jorge Flores Ochoa]]'' | | [[پيرو]] | | | [[فائل:JAFO.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q98518138|Lungile Pepeta]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q98514941|Theodore Corcoran]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q98514406|Raúl Rubio Burgos]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q98459576|Konstantin Markov]]'' | | [[بلگاريا|بلغاريه]] | | | [[فائل:Legendite 2016 06.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q98457692|Jamyang Choegyal Kasho]]'' | | | | | [[فائل:Jamyang Choegyal Kasho.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q98449532|Bernaldina José Pedro]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q98382520|Tjandermatie Soekhai]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | |- | ''[[:d:Q98247997|Pierre Boubarne]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q98240163|M. I. Sambou-Gassama]]'' | | [[گيمبيا]] | | | |- | ''[[:d:Q98149217|Mohamed Adib Slaoui]]'' | | [[مراڪش]] | | | |- | ''[[:d:Q98145736|German (Chesnokov)]]'' | | [[روسي سوويت وفاقي سوشلسٽ جمهوريه]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q98108920|Shyamal Chakraborty]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | |- | ''[[:d:Q98108040|Arun Guhathakurta]]'' | | [[برطانوي راڄ]]<br/>[[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q98106246|Manabendra Bandyopadhyay]]'' | | [[برطانوي راڄ]]<br/>[[ڀارت]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | |- | ''[[:d:Q98092502|Carlos Rosas]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q98083027|Masaru Ezaki]]'' | | [[جاپان]] | | | |- | ''[[:d:Q98072664|Satyanarayan Singh]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Satyanarayn Singh.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q98065792|Mohammad Barkatullah]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q98065588|Alieu Mboge]]'' | | [[گيمبيا]] | | | |- | ''[[:d:Q98041231|Bill Montgomery]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q98036542|O'ktam Barnoyev]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[ازبڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q97940401|Kōichi Yokono]]'' | | [[جاپان]] | | | |- | ''[[:d:Q97930996|Katherine B. Hoffman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97824637|Salko Bukvarević]]'' | | ''[[:d:Q83286|Socialist Federal Republic of Yugoslavia]]''<br/>[[بوسنيا ۽ ھرزگوينيا|بوسينيا ۽ ھرزگوينيہ]] | | | |- | ''[[:d:Q97774567|Pamela Rush]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q97750531|Steve dePyssler]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97704692|James Rudd]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97704644|Homayoun Reza Atardi]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q97671575|Patrick Ellis]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97670845|Lloyd Cafe Cadena]]'' | | [[فلپائن|فلپائينز]] | | | [[فائل:GUILTY or NOT GUILTY! FT. LLOYD CADENA 5s.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q97590799|Bahrum Daido]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Bahrum Daido (2018) (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q97579656|Jorge Villavicencio]]'' | | [[گواتيمالا|گوئٽي مالا]] | | | [[فائل:Ex ministro Villavicencio (Nómada) (cropped).png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q97578686|César Salinas]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q97500756|Norberto Padilla]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | |- | ''[[:d:Q97495832|Angela von Nowakonski]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q97467461|Manoel da Lenha]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q97466640|Яўген Уладзіміравіч Мядзько]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q97440861|Irene Lalji]]'' | | [[سورينام]] | | | [[فائل:Irene Lalji (cropped).png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q97400267|Domingos Mãhörõ]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q97388797|Mohamed Mounir]]'' | | ''[[:d:Q3087763|Republic of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[مصر]] | | | |- | ''[[:d:Q97372585|Hanna Palska]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q97345577|Asberry Stoudemire]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345576|Roger Griggs]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345575|William Griffin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345574|Mary Duggan Philbin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345373|Nancy Halbauer]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345372|Philman Williams]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345371|Brenda Bolden]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345369|Tommie Adams]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345367|Elwyte Gardner]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345364|Charles Miles]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345361|Joseph Carnes]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345359|John Mazzucchelli]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345358|Moses Jones]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345357|Elizabeth Henry]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345356|Martha Singleton]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345355|James Bragiel]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345354|Ronald Landsman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345353|Bernadine Summers]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345351|James Gettings]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345350|Elizabeth Cota]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345348|Safa Suleyman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345347|Jim Schwark]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345345|Kathleen Takash]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345343|Feliks Ogorodnik]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[يوڪرين]] | | | |- | ''[[:d:Q97345341|Albert Williams]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345340|Marvin Mazzucchelli]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345338|Edith Gallo]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345336|Debbie Decker]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345334|William Hollaar]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345333|Larry Harris]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345330|Roselind Barsevick]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345252|Morris Loeb]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345250|Esperanza Ugalde]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345248|George Parrott]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345247|Lillian Nakawatase]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345245|Lambros Karkazis]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345243|Charley Hill]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345241|Crystal Cantrell-Barbee]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345240|Saul Velazquez]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345219|Maria Gomez]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345218|Francisco Gomez]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345217|John Johnson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345216|Richard Moenning]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345215|Hecky Powell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345213|Luigi Pierpaoli]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345212|Mary Christien]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345210|Lela Reed]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345208|Virginia Gray]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345207|John LaPlante]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345205|Mary McKeon]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345204|Steve Hudson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345202|Willie Hall]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345200|Robert Brieske]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345199|Albert Stokes]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345198|Edward Singleton]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345196|Carol DeWitt]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345195|Phillip Cooper]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345194|Nicolasa Estrada]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345192|Gabrail Ismayl]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345191|Raymond Niwa]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345190|Julie Maldonado]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345189|Simon Zamudio]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345188|Patricia Ciametti]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345187|Bridget Bahal]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345186|Gerald Boerman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345184|Dalis Ramonas]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345183|Diane Ramonas]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345182|Ramiro Barcena]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345181|Saul Ben-Zeev]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345180|Kai Wong Sam]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345179|Gregori V. Armstrong]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345178|Diana T. Jun]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345177|Maria Rita Ripa]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345176|Mohammad Riad Hussain Ismat]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345175|Christopher L. Hammond]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345174|Lisette Kohn Gale]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345172|Walter J. Blase]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345170|Johnnie D. Veasley]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345169|Gloria Cervantes Zamudio]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345168|David Buffington Wham]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345167|L. B. Perry]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345166|Nellie B. Stokes]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345165|Michael Aubrey Wiskur]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97345163|Jose Alfredo Moron]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97342569|Mário Calixto Filho]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q97338873|Noh Gil-nam]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97321345|Alfred Mtsi]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97317138|Qainan Al-Zahrani]]'' | | [[سعودي عرب]] | | | |- | ''[[:d:Q97306828|Iwan Dwiprahasto]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q97220091|Sayyad Alizade]]'' | | [[آذربائيجان]] | | | |- | ''[[:d:Q97217357|Fərman Bağırov]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q97217254|Etibar Babayev]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q97194729|Alireza Raheb]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q97183473|Gopal Krishna Saxena]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q97176731|Amadou Salif Kebe]]'' | | [[گني|گائينا]] | | | [[فائل:Me Amadou Salif Kébé en 2019.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q97143554|Mohamed Kouradji]]'' | | [[الجزائر]]<br/>[[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q97138189|Abdullah al Mohsin Chowdhury]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q97137136|Faqir Nabi]]'' | | [[افغانستان]] | | | |- | ''[[:d:Q97129737|Ricardo Mthembu]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97129077|Ghaida Kambash]]'' | | [[عراق]] | | | |- | ''[[:d:Q97119870|Liao Jianjun]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q97119149|Noloyiso Sandile]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97105191|Reyna Marlene de los Ángeles Catzín Cih]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q97101228|Richard di Liberto]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97045148|Charles Johnson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97036815|Gordon Kegakilwe]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97016619|Godwin Achinge]]'' | | [[نائيجيريا]] | | | |- | ''[[:d:Q97016566|Howard Croft]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q97015683|Julio Jimenez Llanque]]'' | | [[بوليويا]] | | | |- | ''[[:d:Q97013788|Aristoteles Atheniense]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Aristoteles Atheniense.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q97013763|Sylvio Capanema]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q97012125|Mahendra Yadav]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q97011316|Mamadou Bamba Ndiaye]]'' | | [[سينيگال]] | | | |- | ''[[:d:Q97011238|Inuwa Abdulkadir]]'' | | [[نائيجيريا]] | | | |- | ''[[:d:Q96989513|John Siffy Mirin]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:John Siffy Mirin Family (cropped face).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q96989495|Ali Taher]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Ali Taher.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q96988673|Gatot Sudjito]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Gatot Sudjito.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q96988315|Jimmy Demianus Ijie]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Jimmy Demianus Ijie.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q96987964|Bambang Suryadi]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Bambang Suryadi, Member of the People's Representative Council.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q96987607|Soepriyatno]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Anggota DPR Soepriyatno.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q96979351|Yupadee Kobkulboonsiri]]'' | | [[ٿائيلينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q96789500|Eurídice Moreira]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q96774796|Syed Al Imran]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q96758970|Mohamed El Milahi]]'' | | [[مراڪش]] | | | |- | ''[[:d:Q96756329|Anthony Obiagboso Enukeme]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q96710071|Haidari Wujodi]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q96695037|Md. Shahjahan Ali Talukder]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q96678709|Marconi Alencar]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q96656030|Manaf Taleb]]'' | | [[عراق]] | | | |- | ''[[:d:Q96624928|Pablo Puente Aparicio]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q96624229|Sergio Jacobo Gutiérrez]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q96606866|Jampel Lodoy]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q96587386|Mary Tiffen]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q96575383|Clarence Mini]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96473280|Mary Wilson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96470807|Lynika Strozier]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Lynika Strozier 2011.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q96464510|Eileen Atkins]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464437|Theodore Nixon]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464436|Mike Forrest]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464435|Richard Aronson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464433|Brian Holcomb]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464432|Eric M. Gore]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464431|Lena Sims]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464430|June McIntyre]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464346|Mary Schneider]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464345|Joe Tunney]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464344|Edward Horowitz]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464343|George Schneider]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464342|Joe Perrott]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464341|Dennis Small Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464340|Jasper Daniels Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464339|Michael R. Walker]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464338|Bernice Teller]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464337|Bob Griffith]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464335|Richard Coppola]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464334|Charles Johnson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464332|Joseph Zingaro]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464331|L. Theodore Lawrence Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464330|Hal Stein]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464329|Barry Gelman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464328|Joseph W. Murray]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464327|Francis Dufner]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464326|Robert Doubet]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:R. Doubet —1946.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q96464325|Kevin Bundy Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464324|William Collins]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464323|Ronald Jamison]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464322|Helen B. Days]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464320|Luka A. Marano Sr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464319|Craig TenBroeck]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464318|Avraham MacConnell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464316|John F. Murray]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464315|Vito A. Cosmo Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464314|Walter Bohn Sr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464313|Rochelle King]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464312|Sarah Nader]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464311|Peggy Crane]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464310|Ramona Thomas]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464309|Karen Kelly]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464308|Paddy McNichol]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464307|Mildred McLean-Terrell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464306|Patti Kelly-Peightal]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464305|Irene Loretta Cassady]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464304|Ruth Rosenstock]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464303|Lysa Dawn Robinson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464302|Rosemary W. Tucker]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464301|Sylvia Millrood]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464300|Kathleen Duffy]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464298|Rosemary Thompson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96464297|Cathy Apothaker]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96463631|José Ramón Ónega]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q96463203|John Treen]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96461719|Leonidas Pelekanakis]]'' | | [[يونان]] | | | |- | ''[[:d:Q96459633|John Charles Diaz]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96459630|Michael McIntyre]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96459628|Lou Pompilio]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96459624|Larry Singer]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96459622|Ying Kao Lee]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q96459620|Edward Magliocco]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96459616|Ross Mordecai]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96436881|Robert Washington]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96405156|Barbara Thompson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96405155|Florencio Cruz]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96405154|Richard Erlichman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96405153|Abraham Brown]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96405152|Marilyn Alston]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96405150|Nola Schwartz]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96405149|Marie A. Turzo]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96391530|Mahmoud Hammoud]]'' | | [[لبنان]] | | | [[فائل:2020-21 Chabab Ghazieh vs Shabab Sahel 02 (Mahmoud Hammoud).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q96370232|Nur Omar Mohamed]]'' | | [[صوماليا|سوماليا]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96357188|Aurelio Desdentado Bonete]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q96324008|David Cohen]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96323819|Abdul Ghafar Atan]]'' | | [[ملائيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q96312941|Nasir Ajanah]]'' | | [[نائيجيريا]] | | | |- | ''[[:d:Q96274278|Aslam Baba]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q96252244|Ali Hadi]]'' | | [[عراق]] | | | |- | ''[[:d:Q96241334|Juan Sanabria]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q96215909|Eva Konrad Hawkins]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q96209239|Christian Bousquet]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q96200463|Adriano Silva]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q96186936|Luis Repetto Málaga]]'' | | [[پيرو]] | | | [[فائل:Los museos son espacios culturales que reafirman nuestra identidad.mp4 snapshot 05.16 (2020.08.04 11.49.56).png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q96180005|Mary J. Wilson]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q96175697|Laura Bernal]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | |- | ''[[:d:Q96172631|Ashok Gasti]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q96169315|Afwerki Abraha]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q96133142|Tom Mulholland]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q96130472|Malcolm Kela Smith]]'' | | [[پاپوا نيو گني]]<br/>[[گڏيل بادشاھت]]<br/>[[آسٽريليا]] | | | [[فائل:Malcolm Smith-Kela (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q96102692|Ismail Gamadiid]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q96102105|Marcos Montero]]'' | | [[بوليويا]] | | | |- | ''[[:d:Q96099070|Luis Tapiru II]]'' | | [[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q96098113|Paul Kuentzmann]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q96096540|Charles Hertel]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | |- | ''[[:d:Q96072211|Fabiana Anastácio]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q96067751|Turhan Kaya]]'' | | [[ترڪي]] | | | |- | ''[[:d:Q96067499|Rafael Leonardo Black]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q96056565|Celine Fariala Mangaza]]'' | | [[عوامي جمهوريا ڪانگو]] | | | |- | ''[[:d:Q96051461|Dominique Boutet]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q96042027|Miss Biá]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q96041028|Wajid Ali Khan]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q96024601|Hu Weifeng]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q95890270|William Hrabnicky]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95890269|Cornelia Ann Hunt]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95890267|Joel I. Sneider]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95890264|Genowefa Kochanek]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q95890257|Thomas A. Williams]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95890256|Marguerite Peyser]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95890255|Roland Henry Lacasse]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95890254|Marilyn Luella Tayse]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95890253|Mary Ann Bregar]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95890252|Michael J. Mchugh]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95890245|Raymond Gayle Burgett]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Raymond Burkett - 1952.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95890214|Margaret MacVeagh Schweers]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95890206|P. Michael Baillargeon]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95890196|Nelson Henry Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95890187|Janice L. McNelly]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Janice L. Nelson 1958.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95890176|Claude Reno Doucette]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95890167|Dale A. Boston]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95890156|Alexandra Louise Polansky]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95890147|Wilman Sánchez Cabrera]]'' | | [[ڪولمبيا]] | | | |- | ''[[:d:Q95890143|Lloyd Cornelius Porter]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889754|Alexander Leon Lloyd]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889747|Terri Lynn Clark]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889746|Richard Lynn Heggen]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889745|Jaimala Singh]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q95889744|Hildur T. Stanton]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889743|Wayne Drye]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889741|Thomas F. McDermott]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889733|Wilma Ruth Montgomery]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889731|Gerald Alton Cook]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Jerry Cook - 1951.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95889730|Geraldine Marie McGovern]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889729|Rosa Luna]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889722|Mary Doyle Hovanec]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889720|Michael Armstrong]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889719|Harrison Solliday]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889718|Frank M. Goewey Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889717|Arthur Charles Lindholm]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889716|Robert William Dietz]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889708|Marjorie P. Tabechian]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889707|Mary Elizabeth Parr]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Mary Elizabeth Gribbin - 1958.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95889706|Myra Janet Headley]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889705|David Bernstein]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889697|Thomas Cotton]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889688|Nicholas Modugno]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889676|Dorothy May Thompson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889663|Floyd Bluntson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889653|Jerome Berrien]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889638|Ijeoma Afuke]]'' | | [[نائيجيريا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889627|Georgianna Glose]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889617|Asela E. Gejo]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889613|Ann Bonville Trombly]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889607|Alexander Webster Cruden Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889602|Daniel James Callahan]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:James Callahan - 1946.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95889598|Leslie Kalmus]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889593|Wayne L. Wolford]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889588|Emmy Falta]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889587|Linda Joy Nassif]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889586|Kenneth James Godwin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Kenneth James Godwin - 1943.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95889585|Lillian Press]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889581|Robert C. Samuels]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889576|Britta Lou Miller]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889575|Louise N. Walsh]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889574|Eve Rudin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889570|Raphael Kaminer]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889565|Edith Richemond]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889564|Luis A. Frias]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889563|Terry G. Thompson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889562|Patricia Rowe]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889561|Rona Iris Gertz]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889560|Latasha Andrews]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889195|Margaret Skaliotis]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889186|Calvin Tompkins Lucy Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889178|Helen Demetoglous]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889166|Oluwayemisi Ogunnubi]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[نائيجيريا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889152|Betty Jean Ringle]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889138|Clyde Addison Reichelderfer]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889127|Anibal Francisco de Brito]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ڪيپ ورڊي]] | | | |- | ''[[:d:Q95889117|William Harrison Goldman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889106|Ed Smrekar]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889100|Gerald Ringdahl]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889099|Lucille Dolores Romer]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889098|Mark Schroeder]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889097|Alma M. Carney]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889087|Robert Adam Burns]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889086|Retha Elizabeth Contri Sharp]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889085|Peter P. DeLuise]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889081|William F. Latimer]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889074|Willie Gene Whitaker]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889073|Suzanne Raynal Gijsbers]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q95889072|Peter Laker]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q95889071|Herb Baum]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889069|Frederick Koerner]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889062|Ron Waxman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889060|Richard Emmett Powers]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889059|Boro Lalich]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[پيرو]] | | | |- | ''[[:d:Q95889058|Joseph M. Kissane]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889055|David Toren]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q95889049|Patricia McGowan]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889048|Norma Jean Knight]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889047|Josephine Tapiru]]'' | | [[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q95889046|Yuet Ming Wong]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>''[[:d:Q1054923|British Hong Kong]]'' | | | |- | ''[[:d:Q95889043|Emma Seifrit Weigley]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Emma Seifrit - 1950.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95889037|Gerry Ellis]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Gerry Norris - 1946.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95889036|Ruthie Jacqueline Stephens Turner]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889035|Joseph J. Angi Sr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889034|Paul J. Foley Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889033|Moses Jones]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889025|Cathryn Wood]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889024|James Merle Weaver]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889023|Lawrence Nokes]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889022|Onielo De Luzio]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889021|Nancy M. Allen]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889014|Benjamin DiGiovanni]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889012|Jerome Michael Zottolo]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889011|Philemon Najieb]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95889010|Saul Moreno]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q95888575|Levie Barkley]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888574|Shidao Wang]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888573|Gwendolyn A. Carmichael]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888565|Tom Ferguson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888564|Edmon C. Carmichael]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888563|Billy Ross]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888562|Larry Jones]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888561|Sherrell Stokes]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888553|Timothy Ross]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888552|Harold Davis Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888551|Maria Garcia-Rodelo]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888550|John Watson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888549|Josephine Posnanski]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888548|Ben Doherty]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888540|Doris Mae Burkhart Kale]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888539|Margaret Laughlin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888538|Irene Gasior]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888537|Peter M. Brown]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888536|Adam Kovacs]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[هنگري|ھنگري]] | | | |- | ''[[:d:Q95888528|Arlola Rawls]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888527|Rosemarie Franzese]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888526|Parker Knoll]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888525|Marie Scanlan Walker]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888524|Rosemarie Amerosi]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888523|Marcus Edward Cooper Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888515|Myles Coker]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888514|Claudia Obermiller]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888513|Mauricio Valdivia]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q95888512|George J. Foerst Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888511|Stuart Cohen]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888503|Ilona Murai Kerman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888502|Chianti Jackson Harpool]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888501|Conrad Duncker]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888499|Myra Helen Robinson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888491|Tommie Adams]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888490|Peter Kafkis]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[يونان]] | | | |- | ''[[:d:Q95888489|Joseph W. Hammond]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888488|Marlon Alston]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888487|Faralyn Havir]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888486|Perry Buchalter]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888478|Joseph F. Kelly]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888477|Hailey Herrera]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888476|Jack Butler]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888475|Beatrice Rubin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888474|William D. Greeke]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888466|James V. Walsh]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888465|Mario Araujo]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888464|Kevin John Cahill]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888463|Harold Reisner]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888034|Marty Derer]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888026|Gerard Rosenberg]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888025|Reuben Gutoff]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888024|Timothy Branscomb]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888023|Allan Joseph Dickson Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888022|Howard Alexander Nelson Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Howard Nelson - 1952.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95888015|Robert Barghaan]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888013|Leo Sreebny]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888012|Lester Eber]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888011|Raymond Copeland]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888010|Kamal Ahmed]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q95888009|June Beverly Hill]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888001|Eugene Lamar Limbrick]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95888000|Rhoda Hatch]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887999|Kyra Michelle Swartz]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887998|Thomas J. Waters]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887996|Ann Youngerman Smoler]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887990|Antonio Nieves]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887988|Julie Butler]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887987|Helen Kafkis]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[يونان]] | | | |- | ''[[:d:Q95887986|Ann Kolb]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887985|Lloyd Paul Leftwich]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887983|Ronald Willenkamp]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887975|Kevin J. Masterson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887974|Albert K. Webster]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Albert K. Webster, Manager of Far East Tour of Harvard Glee Club (13563366944) (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95887973|Don Whan]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887972|Coby Adolph]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887970|Judith Plotkin-Goldberg]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887963|Glenn Daniel Bellitto]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887962|Lucius Hall]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887961|Nancy Ferguson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887960|Azade Kılıç]]'' | | [[ترڪي]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887955|Audrey Malone]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887951|Jesus Roman Melendez]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q95887950|Jennifer Robin Arnold]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887949|Florencio Almazo Morán]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q95887948|Albert Petrocelli]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887947|Antonio Checo]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887945|Daniel Spector]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887935|Roger Eckart]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887926|Sandra Santos-Vizcaino]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ڊومينيڪن ريپبلڪ]] | | | |- | ''[[:d:Q95887899|Clair Dunlap]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887892|Jose Vazquez]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887883|Sandra Lee deBlecourt]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887872|Angelo Piro]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887862|David Reissig]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887854|Joseph Yaggi]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887846|Robert M. Weintraub]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887838|Phillip Thomas]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887837|Herman Boehm]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887473|Joseph Micajah Thomas II]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887472|Minette Goff Cooper]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887471|Julian Anguiano-Maya]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q95887470|Freda Ocran]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[گھانا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887469|Cedric Dixon]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887462|Jéssica Beatriz Cortez]]'' | | [[ايل سيلويڊور]] | | | |- | ''[[:d:Q95887460|Bassey Offiong]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887459|Alice Chavdarian]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887457|Harvey Bayard]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887456|Sherman Pittman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887455|James Quigley]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887447|Andreas Koutsoudakis]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[يونان]] | | | |- | ''[[:d:Q95887446|Mary Virginia McKeon]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887445|Christine McLaurin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887443|Frederick Carl Harris]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887437|Gerald Anthony Morales]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887434|Robert Earl Schaefer]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887432|Joseph Graham]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887431|Theresa Elloie]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887430|Dave Edwards]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887428|Kevin Charles Patz]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887421|Alvin Elton]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887420|Carl Redd]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887419|John Cofrancesco]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887418|Alan Lund]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887417|Michael Mika]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887405|Patricia Frieson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887394|Loretta Mendoza Dionisio]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887384|Sawarrelita Redmond]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887373|Ronaldo Ferrari]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q95887363|Kimarlee Nguyen]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887332|Marion Lucille Kujda]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887321|Jerry Alford]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887314|Margaret Busha]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887308|Ina Shaw Mirviss]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887307|David E. Carman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887306|Jeannette M. Brown]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887305|Viraf Darukhanawalla]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ڀارت]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | |- | ''[[:d:Q95887303|Laurie Appell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887295|Albert H. Irwin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887294|Wee Chu Wong]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887293|Ralph R. Loranger]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887292|Rosemary Ann Hughes]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887291|Robert J. LeBlanc]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887287|John Pope]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887282|Timothy H. Gray]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887281|Grace Nutland]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95887280|Ross L. Saddlemire]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886908|Justin Liuba]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886907|William G. Bennett]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886906|Catherine Drouin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886905|Stanley M. Cohen]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886904|Edna Saikkonen Alve]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886895|Suchendra Singh]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[فجي]] | | | |- | ''[[:d:Q95886894|Davis Begaye]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886893|Michael Albert Shubak]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886892|Barbara Mae Barham]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886891|Scott Melter]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886883|Kerri Ann Kennedy-Tompkins]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886874|Ida Esposito]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886861|Betty Eleanor Fennelly]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Bette Nelson - 1951.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95886852|Sandra Piotrowski]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886831|Quentin Cormell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886822|Eric F. Anderson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Eric Anderson - 1957.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95886813|Charles Constantino]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886801|Shirley Eileen Zimmerman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886791|Susan C. Menoche]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886788|Andrea Ruth Ludgin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886786|Marcia Rushford]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886783|Dennis Alan Bradt]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886781|Jermaine Ferro]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886771|Judy Therrian]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886770|Paul Warech]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q95886769|Rosemary Hoell Rushka]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886767|Linda Benedict]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886766|Clark Osojnicki]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886765|Elizabeth N. Updegrave]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886758|Patricia Yanni]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886756|Jonathan Crachat Carreira Ferreira]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886755|Angeline Michalopulos]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886754|Lucy Yanushefski]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886751|John P. Derrico]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886745|LaKisha Willis White]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886744|Thomas A. Real]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886743|Lillian Kimura]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886740|Edie Morello]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Edith Elizabeth Spanish - 1941.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95886739|Margueritte Martha McCain]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886737|Manda Klancir]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886730|Hilda R. Nagel]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886729|John Schoffstall]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886728|William E. Jackman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886727|Dean Leroy Drake]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886724|Bennie Webb]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886718|Jane Krumrine]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886717|Randolph Warren Whipple]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886716|Nelson Perdomo]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ايل سيلويڊور]] | | | |- | ''[[:d:Q95886714|Betty Jo Barney]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886713|Peter S. Miguel Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886297|Elizabeth Batista]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886282|Jonathan Adewumi]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[نائيجيريا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886273|Leroy Perryman Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886261|Patrick Conran]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886252|John Timothy Barr]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886244|Lawrence W. Stedl]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Larry Stedl - 1969.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95886243|Steven P. St. Laurent]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886242|John A. Bailargeon]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886241|Stanley L. Morse]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886240|Jeffrey Stanley Lin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886232|Luis Juarez]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q95886230|Michael Miller]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886229|Barbara Helen Richardson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886227|Antoinette Meyer]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886226|Robert F. Brady Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886223|Susan Grey Hopp Crofoot]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886217|Raymond Kenny]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886216|Arthur Winthrop Barstow]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886215|Calvin Richardson Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886213|Mary E. Mack]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886206|William Jonathan Glenney]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886205|Johnnie D. Veasley]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886204|Cynthia Jean Falle]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886202|Virginia Alice Rauth]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886201|Julia Maye Alexander]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886200|Ina Macko]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Ina Place - 1941.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95886192|Dorothy V. Indeck]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886191|Charles Dow Long]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886190|Muriel M. Going]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886189|Kathleen Domenick]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886187|Barbara Ann Loreck]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886180|Muriel E. Lundgren]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886179|Joseph Angeline]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886178|Mary T. King]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[جمھوريا آئرلينڊ|ريپبلڪ آف آئرلينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q95886176|Horace Saunders]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886175|Dale E. Thurman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886174|Eva Charlotte Julewitz]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886167|Robert R. Stout]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886165|John Bradford Hubert II]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886164|Rosalie J. Downes Emrich]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886163|Randy G. Addison]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886155|Mildred W. Blough]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886153|Richard M. Cieslak]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886152|Ferdi German]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ڊومينيڪن ريپبلڪ]] | | | |- | ''[[:d:Q95886151|Ron Frangipane]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886150|Edith Gallo]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886142|Edward L. Ghidotti]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Edward Ghidotti - 1950.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95886141|Audrey L. Ercha]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886140|Robert H. Westphal]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95886139|Henry N. Dubois]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885628|Regina Dix-Parsons]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885626|James David Gewirtzman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:James David Gewirtzman - 1966.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95885625|Martha Leroy Wilson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885624|Sheena Renee Comfort Miles]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885622|Malcolm C. Shaw Jr]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885615|Jana Prince]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885612|Dolores Marie DeLaurentis]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Dolores Marie DeLaurentis - 1949.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95885611|Elizabeth Tevenan]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885609|Regina D. Cullen]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885606|Mae T. Roser]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885605|Frances A. Orsini]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885597|Mary Minervini]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885595|Kerry Lehman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885594|Nikima Thompson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885592|Barbara Yazbeck Vethacke]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885590|Florence Cahill Flaherty]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885582|Norman Walker Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885581|Dorothy Murphy]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885579|Cornelius Lawyer]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885577|Paul A. Hamel]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885576|José Díaz-Ayala]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885575|Frankie L. Morris Sr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885566|Randy Wichlacz]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885564|Arthur Rogers]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885563|Louis B. Bernstein]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885561|Paul Ronald Joseph]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885560|James E. Mann Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885551|Kenneth K. Skoog]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885550|Guy A. LaVignera]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885549|Charles Walter Calhoun]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885547|Allen Francis Tinkham]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885546|Anna Marie Lopiccolo]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885536|James C. Whittemore]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885535|Maria Gibbs]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885533|Kenneth A. Rago]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885532|Irene Ann Allen]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885530|Tommie Brown]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885528|Judith Lee Arkerson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885521|Estelle Kestenbaum]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Estelle B. Greenwald.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95885519|Ruth Hunter]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885518|Joan A. Lenhart]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885510|Bobby Lee Barber]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885500|Peter J. Brancazio]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885491|Patricia H. Thatcher]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885483|Clara Louise Bennett]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885472|James Kevin Malloy]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885462|John Larry Sartain]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885454|Arlene M. Horowitz]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Arlene M. Fratkin - 1959.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95885444|Cynthia Whiting]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95885433|Charles Miles]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884987|Loida Cruz Arroyo]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884983|Joseph J. Deren Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884982|Timothy E. Murray]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Timothy E. Murray - high school graduation 1955.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95884981|Michael Lee Jordan]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884980|John Pearson Brucher]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:John Brucher - 1957.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95884976|Jeanette Marie Baldwin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884971|Roy Northway Stephens]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q95884970|Owen Moreland Parks]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884969|Anna M. Gayton]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884968|Melvin Pumphrey]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884967|Jeanne Hammond Byrnes]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884959|Shirley S. D'Stefan]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884958|Elsie Rossitto]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884957|Peter Sakas]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884956|Mary Therese Loughery]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884955|Robert Woodward]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884950|Michael A. Hill]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884946|Alan F. Krupp]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884945|Mary Gilbert]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884944|Jorge F. Casals]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ڪيوبا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884943|Chester Dwulet]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884940|Louvenia Henderson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884933|Arlene Muriel MacIntyre]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884932|Dorothy Cembrano Jay]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884931|Robert M. Sullivan]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884930|Duane G. Vock]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884925|Henry Burk Sullivan]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Henry B. Sullivan - 1963.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95884921|Roger Mckinney-Wagner]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884920|Charles Goodstein]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Charles Goodstein - 1954.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95884919|Paul Nathan Fontenot]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884918|Ellen Spencer]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884910|Nola Kathleen LaBudde]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884897|Rocco Patrick Ursino]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q95884888|Landon Spradlin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884880|Joan M. Hackney]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884861|Deane K. Felter]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884848|Larry Sylvester Hutchinson Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884835|Sidney Siegel]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884824|Sharyn Lynn Vogel]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884811|Theodore Gaffney]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884810|Sean Boynes]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884809|Elaine Menchel Marcus]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Elaine Cheryl Menchel - 1962.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95884808|Nancy Reid]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884807|Mari Jo Davitto]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884805|James O'Brien Johnson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884799|Jimmy Walters]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884797|Edgar Orlando De La Roca]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884796|John Joseph Reed Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884435|Lula Fitzpatrick]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884434|Gerald Cassidy]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884433|Mercedes Santiago]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884432|Lucille Marie Resto]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Lucille Marie Stavola - 1961.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95884426|Vincent G. Frainee]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884423|Carol Carey]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884422|Rachel Walters]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884420|Rosemarie Theresa Torrance]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884418|Harold L. Hayes]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884416|Merle C. Dry]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884407|Bill Mantell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q95884404|Artemis Nazarian]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[شام]] | | | |- | ''[[:d:Q95884402|Bruce P. Biesenbach Sr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Bruce P. Biesenbach, Sr.-(1945 - 2020).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95884400|Emmanuel Demetri]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884392|John Herman Clomax]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884387|Wanda Bailey]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884385|Charles Donald Neal]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884384|Isaias Mendoza]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884382|Thomas Allen Catron]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884380|Patricia Gibbons]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884373|Verla L. Courey]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884362|Merrick Dowson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q95884351|Robert Grant Conner]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884332|Daniel James Parr]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884322|Robert L. Crahen]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884313|Paul R. McQuade]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884301|Israel Sauz]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884292|Rita Paas]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884283|Rodrick Samuels]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884268|Billy Ostland]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884261|Edward J. Bridgeford Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884259|Gloria Allen Moskowitz]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884256|Nita Pippins]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884254|Norma Hoza]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Norma Lenore Bratschi - 1937.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95884246|Myrtha Celifie]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[هيٽي]] | | | |- | ''[[:d:Q95884244|Thomas Tarbell Russell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884242|John F. Von Sternberg Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884241|Mary M. Desole]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Mary Margaret Thomas - 1943.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95884239|Mary Frances Parsels Dennis]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884238|Phil Langley]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884232|Robert Manley Argo Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884229|Bette Allred Weatherly]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884228|Clifford J. Williams]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884227|Bernard David Seckler]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884226|Ronald Jacobus]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Ronald Jacobus - 1956.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95884218|Fritz Wilhelm Reisgies]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884217|John Joseph Christiana Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884216|Jeanette Gilmour]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Jeanette Gilmour - 1960.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95884215|Durlene Clontz Shuffler]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95884214|JoAnne Katherine Walther]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883848|Luther Coleman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883847|Richard Joseph Lenihan Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883846|Carole Kaye]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883838|Helen Boles Days]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883837|Alberto Castro]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q95883836|Maria Tassiopoulos]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[يونان]] | | | |- | ''[[:d:Q95883835|Joseph T. Cappello]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883834|Paul James Nagy]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883829|Deyrold Arteaga]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[هيٽي]] | | | |- | ''[[:d:Q95883820|Londia Viola Mongold Deavers]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883807|Susan McPherson Gottsegen]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883795|Eileen Marie Stanton]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883780|Richard J. Rome]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883769|Denise Camille Buczek]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883754|Irvin Alder]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883744|Carol Sue Rubin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883735|Joseph Colasurdo]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883726|JoAnn Stokes-Smith]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883725|Ellen Marie Pauze]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883724|Salomon S. Podgursky]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883723|Allen Joseph Spinner]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883721|Harry P. Misthos]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883714|John Fusco]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883713|Norman Leslie Jenkins]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883712|Peggy Rakestraw]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883711|Roxana Griswold Foreman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883710|Tracie L. Heverly]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883708|Tony Maldonado]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883701|Michael James Reagan]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883700|Gary Tillery]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883699|Arthur Louis Thibault]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883698|James W. Landis]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883689|Darla Eileen Brown]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883688|Billie Jean Michael Habermehl]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883687|Steven J. Huber]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883686|Elizabeth Harris Tirrell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883685|Jeanne Madden Cibroski]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883682|Robert M. Shaw]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883676|Joan M. Cargill]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883675|Carla Thompson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883674|Monica Maley]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883673|Cheryl E. Petty]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883665|Paul Martinez]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883664|Ronald P. Clark]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883663|Beverly J. Collins]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883662|Gertrude Clemmer]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883661|Sandra McCauley]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883660|Florence Ethel Buenzly]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883659|James Ronald Conley]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Ron Conley - 1969.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95883651|Frank McClellan Worthington]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883253|Michael Angelo Church]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Michael A. Church - 1968.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95883241|Dolores M. Madera]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883231|Frederick Brown Starr]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883222|Fred Walter Gray]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883213|Crystal LaBelle]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883206|Carl A. Philipp]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883202|Patricia Plante]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883200|Martha Eddy O'Brien]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883199|Tonna Lee Pratt]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883196|Leon Martin Beels]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883193|John B. Ahrens]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883189|Richard Alexander Ross Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883188|John B. Lynch]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883187|Carol Freedman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883186|Katherine Ann Birkmaier]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883185|Bob Barnum]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883176|Raymond Paul Janssen]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883175|Francis A. Kennedy]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Francis A. Kennedy - 1950s.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95883174|Stanley Marvin Grossman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883173|Anthony V. Racka]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883169|Craig Franken]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883164|Wesley Richard Fahrbach II]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883163|Carole Montalbano]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883162|Laura Yopp]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883161|Joan Cecile Berngen]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883156|James Lowell Miller Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883152|Helen Silvia]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883151|Merlene Sue Hughes]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883150|Frances M. Pilot]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Frances Macho - 1956.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95883149|Jim J. Wolf Sr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883148|Melita Baker]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883143|James Ventrillo]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883139|Walter M. Eagles Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883138|Douglas H. Diamond]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Douglas H. Diamond - 1955.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95883137|Joraine Sieber Groat]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883136|Barry Kaye]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883132|Maclear Jacoby Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Maclear Jacoby Jr. - 1989.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95883127|Stephen J. Chamberlin Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883126|Alice Coopersmith Furst]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883125|Liudas Karolis Mikalonis]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883124|Marion Klein]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883116|Marie Caronia]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883115|Steve Joltin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883114|Thomas Neal Therrian]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883113|Charles Willis Alston]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883112|Calvin E. Messner]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883111|Carmen Lydia Muniz Rodriguez]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>''[[:d:Q1183|Puerto Rico]]'' | | | |- | ''[[:d:Q95883107|Florence Marks]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883102|John E. Broadly]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95883101|Linda Nute]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882666|Janet M. Brown]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882665|Luke Workoff]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882664|Carl Gunther Reiss]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>''[[:d:Q1206012|German Reich]]'' | | | |- | ''[[:d:Q95882660|Barry G. Fisher]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882655|Stewart Markham Fish]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882654|Raymond W. Wilkinson Sr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882653|Dante Dennis Flagello]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882652|Edward A. Masterson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882645|Ronald Wilfred LePage]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882643|Edith Costanzo]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882642|Michael L. Trombley]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Michael Lee Trombley - 1958.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95882641|Marie A. Detrick]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882640|Nora Malis]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882639|Linda L. Orendorff]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882631|Alice Fraher-Mason]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882630|Brenda Lee Orebaugh]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882629|Marguerite M. Horgus]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Marguerite Wolanski - 1950.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95882628|Dolores A. Vail]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882627|Virginia Bettencourt]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Virginia Navarra - 1945.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95882620|Mary Ann Scata]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882618|Nancy Taylor]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882617|Mary Ann Yazzie]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882616|Nancy A. Richard]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Nancy Nutter - 1952.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95882615|Dorothy Spanos]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882607|Edward Russell Helfrich]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882605|Jose Vitelio Gregorio]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[گواتيمالا|گوئٽي مالا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882604|Robert Charles Bazzell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882603|Ronald Burdette Culp]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882602|Anna Elizabeth Pearson Lugg]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882601|Wilfred Jay Sikkema]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882593|Donald Geoffrey Helliwell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882592|Randolph Maitz]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882591|Howard J. Bender]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882590|Jean D. Tobin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Jean Nilson - 1947.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95882584|John Robert Oglesbee]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882581|Adrienne Eugina Doolin Howard]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882580|Joyce Roberts]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882579|Walter Everett Barton]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882578|Kelly Doyle Oliver]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882577|Russell Aucott]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882576|Richard Daniel Harris]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882567|Jolene Blackburn Robison Wahgren]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882566|Robert C. Blades]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882565|Kenneth R. Going]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882564|Marion Krueger]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882559|William Brett Tracy]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882551|Lynne Sierra]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882542|Rocco Anthony Ward Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882529|Robert Steven Seldin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882522|Torrin Jamal Howard]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882112|Barbara E. Woznicki]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882111|Theodore Robert Zaterka]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882110|Philip A. Scardilli]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882109|Joseph Migliucci]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882104|Maxwell M. Mozell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882100|Janice Preschel]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Janice Preschel - 1977.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95882099|Amelia Scott Dougherty]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Amelia Martha Scott - 1953.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95882098|Bruce W. Sowalski]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882097|Marsha Lee Holiday]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882093|Herbert Nygren]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882088|Bettie London Traxler]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882087|Charlie Hopper]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882085|Zoao Makumbi Sr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882084|Peter Bainum]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882081|Constance M. O'Connor]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882075|Marlene B. Mandle]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882074|Anne Turner Gaillard]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Cornelia Annette Turner - 1962.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95882073|Mike Field]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882072|Fred J. Felella Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882071|Diana G. DeVito Swist]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Diana G. DeVito - 1958.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95882066|Krist Angielen Guzman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q95882062|Gene Zahas]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882061|Melford Henson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882059|Anna Sternik Warren]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882058|Janice Lin Bisley]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882055|Terrence George Driscoll]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882049|Milton Sivels Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882048|Jean Adele Walkins]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882047|John Cassano]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882046|Robert Michael Sedor]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882045|Beverly J. Plessinger]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882040|Clementine E. Jamgochian]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882017|Vera Flint]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95882005|Edward J. Deasy Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881998|John J. Valentine]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881988|Robert Lee Amos]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881982|Gloria Zimmerman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881970|Kenneth L. Jewel]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881962|Gaetano Lombardo]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881954|Thomas A. Adamavich]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881939|Richard L. Houle]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881935|Deloris C. Traver]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881934|Helen Sutton]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881933|Carmen Rodriguez]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>''[[:d:Q1183|Puerto Rico]]'' | | | |- | ''[[:d:Q95881932|Irene S. Allen]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881926|Jean Munson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881923|Carol A. Castle]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881922|Sean Christian Keville]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881921|Michael I. Sumergrad]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881920|Audrey LeMaire Morvant]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881525|Patricia A. Carrigan]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881524|Evelyn Gertrude Brant-Graf]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Evelyn Russell - 1951.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95881523|Marie Virginia Leto]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881522|Yvonne S. Orlando]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881514|Frederick Anthony Palazzo]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881513|Julia Martinez]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881512|Cindy Lou Mack]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881511|Earl Avers]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881510|Mary A. Cole]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881504|Celestino Padilla Sr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881501|Clarence Robert Ellis]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Robert Ellis - 1944.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95881500|Ellen Elizabeth Fabry]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881499|Peter Crisanti]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881497|Ronald Boccacio]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881489|Elaine Jeannette Beaulieu]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881488|Dawn M. Peryer]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881487|William U. Roulette III]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881486|John F. Cannon]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881485|Teresa A. Olbrich]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881479|Douglas Hanby]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881468|John McKeon]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881461|Larry Rathgeb]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881452|Carl J. Hebert Sr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Carl John Hebert - 1963.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95881435|Morris Loeb]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881425|Joseph J. Ingram Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881413|Stanley Moser]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881405|Adelfo Ruiz Calvo]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q95881394|Richard C. Schug]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881385|Pio Mactal Vilar Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q95881377|Luiza Ogorodnik]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[يوڪرين]] | | | |- | ''[[:d:Q95881376|Marjorie L. Goolsby]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881375|Ethel Hamburger]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881373|Arnold Obey]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881368|Joyce Posson Winston]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881365|Veil David DeVillier]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881364|Harley E. Acker]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881363|Doris Brown]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881360|Elaine Cupka]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881359|Vince Woodward]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881352|Rose Mary Infantino]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881351|Thomas E. Anglin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881349|Barbara Stack]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881345|Donald J. Horsfall]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881340|George Freeman Winfield]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881339|Roger Lehne]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881338|Arlene Chesley]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881337|Dorthe J. Flick]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881336|Vinton Timely Mason]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95881335|Thomas I. Atwood]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880971|Samuel Kramer]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880970|Hal Upjohn]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880969|Anthony J. Valdati Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880964|Robert P. Rust]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880958|Alan A. Potanka]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880957|Bette Jones]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Bette Marie McTague - 1955.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95880956|Carl Robert Bentley]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880948|Harold Dixon]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880940|Huguette Dorsey]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880930|John Nakawatase]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880920|Jeanne Stone Rusnak]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880909|Paul Shelden]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880897|Norton A. Kent]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880886|Alice Louise Trout]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Alice Lukens - 1957.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95880874|Jean Marie Hazelwood]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880862|Alice Glazer]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880851|Robert C. Moen Sr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880847|John Francis McClintock]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880846|Paul Edward Herbst]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880845|Robert Bruce Harrell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880844|Juanita Sanchez-Valdez]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880843|Jean M. Winterbottom]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880834|Charles Jernigan]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880833|Antoinette Marie Lutz]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880831|Stephen J. Clinton]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880830|Joan M. Heaney]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880829|John Poleon]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880827|Michael Wrotniak Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880820|Roger Liddell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880819|John Joseph Crowe]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880818|Frank Miszkiewicz]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880817|Richard Kiddle]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880811|Corinne Rhodes]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880808|Pilar Molina Reyes Rodriques]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880807|Edward Ciocca]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880805|Betty Sue Harber Carney]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880804|Conrad Ifill]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ٽرينيڊاڊ ۽ ٽوباگو|ٽرنيڊاڊ اينڊ ٽبيگو]] | | | |- | ''[[:d:Q95880803|Ruth Skapinok]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880800|Lela Reed]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880794|Richard M. Glidden]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880793|Paul Francis Siefert Sr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Paul Seifert - 1961.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95880792|Danny Ray Bierman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880791|Donald Martin Puffer]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880783|Thomas Kevin Milo Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880782|Karen Kay Bentley]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Karen Kugler - 1958.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95880781|Dorothy Alma Ennis D'Ostilio]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880780|John C. West Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880779|Betty M. Bradshaw]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880778|Richard J. Conway III]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880383|Daniel Blume]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880375|Richard Edward Rutledge]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Richard Rutledge - 1950.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95880362|Helen Wall]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880337|Russell Arnold Nielsen]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880325|Scott Douglas Woodard]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880317|Russell D. Green]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Russell Dale Green - 1945.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95880311|Angel Escamilla]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880310|Patricia L. Henry]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880309|Norman Gulamerian]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880308|Daniel S. Pincu]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880307|Patrick C. Parks]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880303|Mary Ellen Houle]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880298|Ronnie Estes]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880297|Grace Lee Hargrave Cradeur]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880296|Jean-Claude Henrion]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880295|Ken Caley]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880292|Delia Regina DiTullio]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q95880286|Vincie Teresa DeRose]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880285|Steven L. Freedman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880284|Gomer Richards Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Gomer Richards Jr. - high school graduation 1954.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95880283|Carol Davis]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880274|Roberta Gulick]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880272|Robert Dugal]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880271|Ruth E. Shinn]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880270|Mattie F. Adams]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880269|Donald Raymond Haws]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880265|Barbara J. Norris]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880260|Timothy J. Liszewski]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880259|Willard John Hoyt]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880258|Pierina D. Borsoi]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880255|Ralph Plaisance]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880248|Philip Braverman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880247|Michael Giangrande Sr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880246|Ethel R. Fonti]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880245|Dalma Holloway Torres]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880244|Marvin L. Thomas]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Marvin Thomas - 1956.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95880243|Antoinette Tosco]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880239|Lawrence Littig]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880234|Thomas William Campbell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880233|David F. Savitt]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880231|Andrew Kowalczyk]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880229|Robert N. Winsor]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880222|Bobby Joseph Hebert]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880221|Kenneth Richard Coombs]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880220|Shirley Crute]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880219|Charles Robert Keal]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880218|Ronald R. Erdman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95880217|Alan Michael Twofoot]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95747603|Flossie Lee Bournes]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95737055|Mário Veríssimo]]'' | | [[پورچوگال|پرتگال]] | | | |- | ''[[:d:Q95727053|Barbara Ossenkopp]]'' | | [[جرمني]] | | | |- | ''[[:d:Q95702276|Zubair Ahmed]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q95701122|Brahm Kanchibhotla]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Brahm Kanchibhotla.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95694247|Yehudah Jacobs]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95692819|David Ford]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95676290|Fakhruddin Syed]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q95670840|Hugo Ryckeboer]]'' | | [[بيلجيم]] | | | |- | ''[[:d:Q95660168|Paul McCurrie]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95650616|Samuel Joseph Lococo]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95645973|James Leach Miller]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95638573|Jeffrey Ronald Henry Muzljakovich]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95629701|Pepe Tapia]]'' | | [[چلي]] | | | |- | ''[[:d:Q95613600|Salvatore Pica]]'' | | ''[[:d:Q172579|Kingdom of Italy]]''<br/>[[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q95579452|Elizabeth Fulop]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[رومانيا|رومانيہ]] | | | |- | ''[[:d:Q95578805|Douglas Linn Hickok]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95577358|Zhang Kangmei]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q95577281|Feng Xiaolin]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q95577004|Wang Bing]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q95573131|Judith Bemis]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95507915|Jose Ayala]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95502391|Santiago Baten-Oxlaj]]'' | | [[گواتيمالا|گوئٽي مالا]] | | | |- | ''[[:d:Q95491073|Fred Westbrook]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95446434|Stephen P. A. Brown]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95434619|Wegene Debele]]'' | | [[ايٿوپيا]] | | | |- | ''[[:d:Q95423359|Kamrun Nahar Putul]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q95416463|Hussain Ahmad Kanjo]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q95399285|Edith Irvine]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95393540|Marie Mudrová]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q95391797|Lydia Baštecká]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q95390382|Sally Rowley]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Sally Rowley - freedom rider arrest 1961 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95381819|Miroslav Jirounek]]'' | | [[چيڪوسلوواڪيا]]<br/>[[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | |- | ''[[:d:Q95381440|Libuše Holečková]]'' | | [[چيڪوسلوواڪيا]] | | | |- | ''[[:d:Q95377523|Daniel Kopál]]'' | | [[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | |- | ''[[:d:Q95345195|Emilio DiPalma]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95250542|Donna M. Morrissey]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95232940|Eugene J. Sayfie]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95216366|Sorin Iftimi]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]] | | | |- | ''[[:d:Q95207707|Charlie Burrell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95190573|Carlos Arturo Garcia]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ڪولمبيا]] | | | |- | ''[[:d:Q95176753|Jiřina Kumstátová]]'' | | [[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | |- | ''[[:d:Q95175836|Vladimír Řehořek]]'' | | [[چيڪوسلوواڪيا]]<br/>[[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | |- | ''[[:d:Q95155945|Jaromír Joo]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q95153930|Keith Wade]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95152882|Trevor Belle]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q95151336|Petr Šmaha]]'' | | [[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | [[فائل:Petr-Šmaha.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95147136|Alyce Chenault Gullattee]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q95128547|Ken Nightingall]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q94998033|Reber Zandi]]'' | | [[سويڊن]]<br/>[[عراق]] | | | |- | ''[[:d:Q94997878|Alberto Tejedor]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q94997852|Hernán Alemán]]'' | | [[وينيزويلا|وينزويلا]] | | | |- | ''[[:d:Q94997568|Rachel Verbaan]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | |- | ''[[:d:Q94995575|Ralphy Campos]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94995489|Rommel Bernarte]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q94994691|Joshua Yasuo Suzuki]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[جاپان]] | | | |- | ''[[:d:Q94994352|Rafael Fragoso]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q94994347|Mário Chermont]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q94994337|Lourdes Catão]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Foto de Lourdes..png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q94994310|João Kabeção]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q94994278|Miquéias Fernandes]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q94987056|Mark Hall]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94981721|Vanessa Mackey]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94973282|William Crain]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94972710|Wilson Roosevelt Jerman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Wilson Roosevelt Jerman (crop).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q94966479|Lenora Garfinkel]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94945959|Hatsy Yasukochi]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94944470|Esteban Yáñez Pazos]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q94941476|Patricia Forster]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94924250|Frankline Ndifor]]'' | | [[ڪيمرون]] | | | |- | ''[[:d:Q94864655|Joey Giambra]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94799520|Donnell Kirchner]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94713622|Peggy Ndubisi]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[نائيجيريا]] | | | |- | ''[[:d:Q94709855|Berisford Anthony Morse]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94700689|Joseph Santaguida]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94700336|Randy Narvaez]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94699977|Tin Aye]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94694236|Georgia Litwack]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94690321|Mojibur Rahman Talukder]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q94657640|James Mahoney]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94648405|Benjamin Smalls]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94643983|unnamed medical worker]]'' | | [[مڊگاسڪر]] | | | |- | ''[[:d:Q94616677|Ernesto Guzman Lara]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94613962|Jim Pruett]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94583822|Hans Bär]]'' | | [[جرمني]] | | | |- | ''[[:d:Q94580968|Tendol Gyalzur]]'' | | [[سوئيزرلينڊ|سوئيٽزرلينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q94579891|Ruth Median]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[آسٽريا]] | | | |- | ''[[:d:Q94579402|Henry Camacho]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94579153|Douglas Roberts]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Douglas Roberts - 1968.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q94575477|Paul Odighizuwa]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[نائيجيريا]] | | | |- | ''[[:d:Q94573130|Bobby McCoskey]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94572548|Alex Ruperto]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94567016|Gloria Jameson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94550864|Nino Cassanello]]'' | | [[ايڪواڊور]] | | | |- | ''[[:d:Q94547938|Mary Santiago]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94531325|Billy Farrell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94530576|Genyte Dirse]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94528806|Hellyn Moore Pawula]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94524203|Marcus Pino]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94523479|John Paul Eberhard]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94511714|Richard Cramer]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94477711|Abdikani Mohamed Wa’ays]]'' | | [[صوماليا|سوماليا]] | | | |- | ''[[:d:Q94477252|Marie Pino]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94440981|Munir Mangal]]'' | | [[افغانستان]] | | | [[فائل:Defense.gov News Photo 100707-F-7552L-006 - Commander of the International Security Assistance Force Gen. David H. Petraeus 3rd from left U.S. Army speaks with Afghan Minister of Security.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q94434142|Edward Crogan]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94412286|Óscar López Acosta]]'' | | [[هونڊورس|هنڊوراس]] | | | |- | ''[[:d:Q94365464|Clayton Snare]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94353812|Maurice Dotson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94349561|Marion Goldetsky Klein]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94311480|Denith Deason]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94249876|Shōbushi Kanji]]'' | | [[جاپان]] | | | [[فائل:Shokiri-1.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q94217572|Magomed Aliomarov]]'' | | [[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q94128948|Motoko Fujishiro Huthwaite]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Monuments Men Honored - Heroes protected art work in WWII-(2015) (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q94096258|Dorothy Pearl Davis]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94087538|Belly Mujinga]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q94073090|Charles Roberts]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94070745|Alan Ortiz]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q94061081|Jack Berg]]'' | | [[سويڊن]] | | | |- | ''[[:d:Q94043719|Anna Mohr]]'' | | [[سويڊن]] | | | |- | ''[[:d:Q94019590|Tom Omaña Luna Jr.]]'' | | [[فلپائن|فلپائينز]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94018988|Tiffany Mofield]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q94016601|James Andres]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93967506|Gérard Cocrelle]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q93962279|Celso Mendoza]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q93957499|Rose Liberto]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93956977|Paul Vasquez]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Paul Bear Vasquez by Gage Skidmore.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q93943796|Joan Neudecker]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93943136|Michael Clegg]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93939001|Hari Vasudevan]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q93929514|Noel Walsh]]'' | | [[جمھوريا آئرلينڊ|ريپبلڪ آف آئرلينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q93903544|Guadalupe Ramos]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93898822|Unique Clay]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93881569|Abdelfattah Abdrabbo]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[فلسطين جي رياست|فلسطين]] | | | |- | ''[[:d:Q93876058|Johannes Beck]]'' | | [[جرمني]] | | | |- | ''[[:d:Q93875993|Sandy Pratt]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93868410|Jesus Chediak]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q93860270|Sue Gargett]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q93838244|Vicente André Gomes]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q93784704|Murat Dilmener]]'' | | [[ترڪي]] | | | |- | ''[[:d:Q93776347|Raymond Geraci]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93774007|Daniel Walters]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93768263|Sushil Kumar]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q93707459|Paul Alloun]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q93705140|Jacques Reymond]]'' | | [[سوئيزرلينڊ|سوئيٽزرلينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q93698550|Abdelmajid Ben Aicha]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q93683887|Tam Mai]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93643731|Antonia Leon]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93641586|Eric Frazier]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93636186|Raymond Mitchell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93633102|Willie Levi]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93630916|Kim Blanchar]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93615558|Nancy Bisschop]]'' | | [[بيلجيم]] | | | |- | ''[[:d:Q93614577|Yoshio]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q93607966|Raymond Scholwinski]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93598095|William Dean Brame]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93593932|Wendy Bishop]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q93587125|Maria Lopez]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q93584226|Jimmy Glenn]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93530184|Eli Klausner]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93525826|Helen Molina]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93521975|Anthony Szczygielski]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93514005|Jorge Ortiz-Garay]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93512807|Aharon Walkin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93512574|Maureen Ciolek]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93506856|Gerson Peres]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Deputado Federal Gerson Peres.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q93498853|Gerald Slater]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93494556|Mohamed Hamud Omar]]'' | | [[صوماليا|سوماليا]] | | | |- | ''[[:d:Q93488824|Gerald Glisson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93473479|Carlos Ernesto Escobar Mejía]]'' | | [[ايل سيلويڊور]] | | | |- | ''[[:d:Q93453945|Conrad Razidlo]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93449034|Barry Webber]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ڪينيڊا|ڪئناڊا]]<br/>[[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q93443209|Raquela Mesa-Acosta]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ڪولمبيا]] | | | |- | ''[[:d:Q93436209|Fryni Arvaniti]]'' | | [[يونان]] | | | |- | ''[[:d:Q93431362|Johnny Copeland]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93431342|Antonio Rodríguez de las Heras]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:RH en Zafra.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q93427505|Pedro Tenorio Matanzo]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:Pedro Tenorio Matanzo 2017.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q93421326|Jack Taylor]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93395406|Roman Stadelmann]]'' | | [[آسٽريا]] | | | |- | ''[[:d:Q93394215|August Pauger]]'' | | [[آسٽريا]] | | | |- | ''[[:d:Q93380491|Clifford Childs]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93377516|Rory Price]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93377076|Suleiman Adamu]]'' | | [[نائيجيريا]] | | | |- | ''[[:d:Q93351605|André Egri]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q93345899|Michael Fleming]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93345895|Bradley James Ghilarducci]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93345570|Rex Damon Begay]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93341845|Stephen Cino]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93340743|Leonard Auerbach]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93338240|Eduardo Robles-Holguin]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q93309744|Mehmet Şah Demirhan]]'' | | [[جرمني]]<br/>[[ترڪي]] | | | |- | ''[[:d:Q93303617|Anita Robinson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93300107|Derik Braswell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93299047|Wayne Edwards]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93298301|Edward Becote]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93297721|Priscilla Carrow]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93296429|Rafael Cargill]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93295914|Gary Washington]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93278657|Joan Cunnane]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93275468|Jesse Willard Hathorne]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93270951|Beverly Wefel]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93270562|Glenn Wefel]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93267085|Preston Olive]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93245406|Cosimo Semeraro]]'' | | ''[[:d:Q172579|Kingdom of Italy]]''<br/>[[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q93244599|Willem Balke]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | |- | ''[[:d:Q93242709|Nyla Moore]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93222035|Daniel Thomas Carr]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93211513|Kareem Haji]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q93171213|Philip Foglia]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93169354|Altamiro Moyses Zimerfogel]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q93160858|Sérgio Bueno de Camargo]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q93146187|Justa Barrios]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93146061|Tadashi Tsufura]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93142529|Lamoyne King]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93130944|Jessie Ancona]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93130940|Mary Hackett]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93129383|Adamu Suleiman]]'' | | [[نائيجيريا]] | | | |- | ''[[:d:Q93122022|Muhammad Ahmad Asha]]'' | | [[نائيجيريا]] | | | |- | ''[[:d:Q93120505|Cornelius Watkins]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93115047|Venko Kanev]]'' | | [[بلگاريا|بلغاريه]] | | | |- | ''[[:d:Q93096025|Jim Kearnan]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93088160|Kyle Brown]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q93076125|Rina Smits]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | |- | ''[[:d:Q93075844|Rien Smits]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | |- | ''[[:d:Q92987708|Dan Spano]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92985221|Irvin Herman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92977116|David Berg]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92974147|Mary Regine Collins]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92974044|Mary Francele Sherburne]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92972473|Bernadette Kelter]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92968758|Annelda Holtkamp]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92967426|Marie June Skender]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92957910|Josephine Seier]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92949314|David Beyl]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92934641|Robert Suit]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92920768|Boualem Benkhelouf]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q92901064|Allah Yar Ansari]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q92896391|Li Yangbo]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q92891982|Ed Schilling]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92878926|Madeline Kripke]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92867489|David Goulette]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92865607|Calvin Harrison]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92864552|Don Osceola]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92861205|Don DiPetrillo]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92849109|Ke Huibing]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q92843284|Yang Chongqi]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q92826239|Samuel Hargress II]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92805303|Randall French]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92801627|Paul Cary]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92800742|B. Narayan. Rao]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q92800215|Alfonso Salazar]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92798976|Miguel Marte]]'' | | [[ڊومينيڪن ريپبلڪ]] | | | |- | ''[[:d:Q92791254|Sylvie Vincent]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q92790696|Bill Gladstone]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92780896|Brittany Bruner-Ringo]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92777833|Matteo De Cosmo]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q92776593|Idris Bey]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92774810|Orlando Moncada]]'' | | [[پيرو]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92774800|José Torres]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92771548|Joseph Feingold]]'' | | [[پولينڊ]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92768893|Ketty Herawati Sultana]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q92768870|Alberto Camacho]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92768859|Dian Phipps]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92766758|Victor Chung]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92751809|Francis Boccabella III]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92750722|Mark Barisonek]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92732453|Daniel Demetrius Newell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92715252|T. Norman Van Cott]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92649435|Gulshan Ewing]]'' | | [[ڀارت]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]''<br/>[[برطانوي راڄ]] | | | |- | ''[[:d:Q92637621|Sławomir Sokół]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q92635842|Jun Maeda]]'' | | [[جاپان]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92624775|Pamela Orlando]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92620791|William Nguyen]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q92611638|Louise Endel]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92606215|Juan Martinez]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92594539|Louise Coles]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q92548855|Antonio Martinez]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92545047|Matthew Stehr]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92542838|Deborah Gatewood]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92541835|Luis Modesto Páez]]'' | | [[ايڪواڊور]] | | | |- | ''[[:d:Q92539116|Daniel S. Paletko]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92518002|Henry Miller]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92495796|Dieter Hofmann]]'' | | ''[[:d:Q16957|German Democratic Republic]]''<br/>[[جرمني]] | | | |- | ''[[:d:Q92480593|Cherie La Pelusa]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92476562|Wayne Haskell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92474565|Barbara Gaines]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92472344|Conrad Buckley]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92464475|Edgar Heidorn]]'' | | [[جرمني]] | | | |- | ''[[:d:Q92455638|Andrea Circle Bear]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92419274|Mary Kepler]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92419043|Wilford Kepler]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92409837|Syahrul]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Syahrul Wali Kota.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q92394499|Joseph M. Assyd]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92391135|Robert E. Proell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92378558|Madhvi Aya]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92359243|Claude Barouch]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q92310023|Janissa Delacruz]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92307070|Francisco Méndez]]'' | | [[ميڪسيڪو]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92304326|Corliss Henry]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92279689|Richard Charles Canazzi]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92264934|Celia Lardizabal Marco]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q92262595|Alicia Cruz]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92219835|Gonzalo Lopez]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92216910|Jacques Fribourg]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q92215337|Zoe Mungin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92212507|Celia Yap-Banago]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q92208184|Édith Arnoult-Brill]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Édith Arnoult-Brill-FIG 2001.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q92206621|Zafar Rasheed Bhatti]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q92205988|Emma Davis]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q92205981|Katy Davis]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q92204901|Jeffrey Pendleton]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92203480|Leslie Pieroni]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92202893|Nicholas Lee]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92199833|Sher Enriquez]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92197171|Jack Lotz]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Jack Lotz.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q92196478|Jonathan Coelho]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92179738|Peter Gill]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q92174131|Fernando Miteff]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ارجنٽائن]] | | | |- | ''[[:d:Q92168119|Martine Crefcoeur]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | [[فائل:Martine Crefcoeur 1961.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q92159374|Mohamed Ben Omar]]'' | | [[نائيجر]] | | | |- | ''[[:d:Q92158826|Robert Francisco]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92157950|Milan Stevanovich]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>''[[:d:Q240592|Socialist Republic of Macedonia]]'' | | | |- | ''[[:d:Q92152403|Princy Xavier]]'' | | [[اٽلي]]<br/>[[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q92110448|Kenneth Roseman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92106989|Thomas Wetzen]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92104585|Joyce Pacubas-Le Blanc]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92079066|Valentina Blackhorse]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92059713|Gunnar Seijbold]]'' | | [[سويڊن]] | | | |- | ''[[:d:Q92054378|Noureddine Zidouni]]'' | | [[الجزائر]] | | | |- | ''[[:d:Q92045123|Clifford Martin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92041406|Marco DiFranco]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92037433|Ronald Newman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92022576|Mark Appelbaum]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q91976809|Kenneth Saunders III]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91976807|Bertha LaForest]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q91976803|Philip Kahn]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91964956|Carole Brookins]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91962972|Burton Rose]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91911557|Mario César Romero]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91893996|Angie Cunningham]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91892839|Melonie Mitchell]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91861707|Julian Perry Robinson]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91840218|Ceybil Jefferies]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91824964|Anthony Tsai Brooks]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91789659|Hannes Schedel]]'' | | [[جرمني]] | | | |- | ''[[:d:Q91783720|Annette Blier]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q91776753|Tom Scully]]'' | | [[جمھوريا آئرلينڊ|ريپبلڪ آف آئرلينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q91769815|Shree Vishna Rasiah]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q91767492|Emeterio Gómez]]'' | | [[وينيزويلا|وينزويلا]] | | | |- | ''[[:d:Q91756983|Jean-Paul Michel]]'' | | [[سوئيزرلينڊ|سوئيٽزرلينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q91756690|Fred the Godson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Fred the Godson, late 2016.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q91719339|Ton van den Heuvel]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | |- | ''[[:d:Q91717351|Éric Loupiac]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q91707058|Danny Delaney]]'' | | [[جمھوريا آئرلينڊ|ريپبلڪ آف آئرلينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q91693470|Donald Reed Herring]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91686786|Sékou Kourouma]]'' | | [[گني|گائينا]] | | | |- | ''[[:d:Q91672457|Mohammad Hassen Hossenbux]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q91672124|Patrick Delalaing]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q91672058|James Hakim]]'' | | [[زمبابوي]] | | | |- | ''[[:d:Q91670963|Jérôme Valette]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q91669146|Khalif Mumin Tohow]]'' | | [[صوماليا|سوماليا]] | | | |- | ''[[:d:Q91665169|Joel Rogosin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91655944|Shahin Shahablou]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q91621670|Belco Bah]]'' | | [[مالي]] | | | |- | ''[[:d:Q91595238|Jean MacVicar]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91595066|Keith MacVicar]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91584337|Sudhir Sharma]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91503406|Ella King Russell Torrey]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91461341|Alain Le Garrec]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q91449519|Rino Clerici]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q91437271|Beryl Bernay]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91428965|Benjamin Levin]]'' | | [[لٿوينيا]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91389053|Serge Bokobza]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q91388450|Guy Pfister]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q91384778|Kabkéo Souvanlasy]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q91383699|Philippe Lerche]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q91381549|Saburō Matsushita]]'' | | [[جاپان]]<br/>''[[:d:Q188712|Empire of Japan]]'' | | | |- | ''[[:d:Q91336641|Gerallt Davies]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91334108|Sami Reda]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q91333451|Ali Djemoui]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q91333378|Jean Pouaha]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q91332579|Pierre Gilet]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q91332046|André Charon]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q91308531|Skylar Herbert]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91290519|Mahen Ramloll]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q91262852|José Marroquín Yerovi]]'' | | [[ايڪواڊور]] | | | |- | ''[[:d:Q91252955|Manjeet Singh Riyat]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91250620|Guri Melleby]]'' | | [[ناروي]] | | | [[فائل:Guri Melleby - Skytterprinsesse (1967) (14495766559).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q91245547|Martin Loveday]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]]<br/>[[زمبابوي]] | | | |- | ''[[:d:Q91231774|Jayne Harvey]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231435|Nick Joseph]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231432|Wilma Banaag]]'' | | [[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q91231430|Rajesh Kalraiya]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231426|Brian Darlington]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231424|Simon Guest]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231420|Brian Mfula]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231416|Ruben Muñoz Jr.]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]]<br/>[[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q91231414|Barry England]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231411|Lourdes Campbell]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231408|Amarante Dias]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231406|Gladys Nyemba]]'' | | [[زمبابوي]] | | | |- | ''[[:d:Q91231403|Kevin Smith]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231399|Charles Kwame Tanor]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]]<br/>[[گھانا]] | | | |- | ''[[:d:Q91231398|Gilbert Barnedo]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]]<br/>[[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q91231394|Oscar King Jr.]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]]<br/>[[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q91231391|Elbert Rico]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]]<br/>[[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q91231386|Amanda Forde]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231384|Joan Grimshaw]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231379|Jenelyn Carter]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]]<br/>[[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q91231375|John Alagos]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231371|Emily Rose Perugia]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231368|Pooja Sharma]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231364|Leilani Medel]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]]<br/>[[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q91231361|Ade Raymond]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231356|Andy Howe]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231354|Amor Padilla Gatinao]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]]<br/>[[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q91231351|Elvira Bucu]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231346|Linnette Cruz]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]]<br/>[[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q91231341|Stephen Pearson]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231338|Donald Suelto]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]]<br/>[[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q91231333|Abdul Gellaledin]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]]<br/>[[سوڊان]] | | | |- | ''[[:d:Q91231330|Donna Campbell]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231325|Barbara Moore]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231321|Michael Allieu]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231319|Andrew Treble]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231316|Thomas Harvey]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231314|Glen Corbin]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231311|Mandy Siddorn]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231306|Liz Shale]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231302|Linda Clarke]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231299|Barbara Sage]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231294|Rahima Bibi Sidhanee]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]]<br/>[[ٽرينيڊاڊ ۽ ٽوباگو|ٽرنيڊاڊ اينڊ ٽبيگو]] | | | |- | ''[[:d:Q91231290|Liz Glanister]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231288|Alfa Saadu]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231284|Eric Labeja-Acellam]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231280|Fayez Ayache]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91231278|Hamza Pacheeri]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91167491|Claude Lafortune]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | [[فائل:Claude Lafortune - 04 (cropped).JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q91159963|Jerry Givens]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91151546|John Percy Leon Lewis]]'' | | [[گيانا]] | | | |- | ''[[:d:Q91146921|Ted Monette]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:FEMA - 40478 - Ted Monette, FEMA's Director of the Office of Federal Coordinati.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q91122861|Lynsay Coventry]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91122088|Areema Nasreen]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91121930|Aimee O'Rourke]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91121613|Syed Zishan Haider]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91121189|Janice Graham]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91120760|Leilani Dayrit]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91120080|Alice Kit Tak Ong]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91118642|Elsie Sazuze]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]]<br/>[[ملاوي]] | | | |- | ''[[:d:Q91116120|Joseph Djivélékian]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q91115657|Louis Jeannin]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q91110677|ATM Alamgir]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q91106049|Edmond Adedeji]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91102468|Gareth Roberts]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91090369|Julie Omar]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91090338|Sara Trollope]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91090318|Yves Latour]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q91090296|Melujean Ballesteros]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]]<br/>[[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q91089696|Josiane Zauma Ebonja Ekoli]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91089388|Cheryl Williams]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91089367|Maureen Ellington]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91089299|Peter Tun]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91088921|René Rosset]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q91088373|Amrik Bamotra]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91088331|Gérard Willocq]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q91087664|Mary Agyeiwaa Agyapong]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91087157|Gladys Mujajati]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91085228|Jane Murphy]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91083307|Krishan Arora]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91080484|Sterling Maddox]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Sterling Ruffin Maddox, Jr. - 1959.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q91079959|Susan Rokus]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91079952|Keith Redding]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91079360|George Valentine]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91079038|Maria Linda Villanueva Sun]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q91077402|Noel Sinkiat]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q91077024|Terrance Burke]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91075109|Eastern Stewart]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91073092|Louis Wilsenach]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91036102|Augusto Itúrburu]]'' | | [[ايڪواڊور]] | | | |- | ''[[:d:Q91033075|Chad Capule]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91027383|Marie-France Chabanel]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q91025695|John-Sebastian Laird-Hammond]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91025565|Gary Holmberg]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Gary Holmberg - 1959.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q91025490|Jerry Manley]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91025303|Sterling Matthews]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91024806|Kenneth J. Moore]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91024446|Dave Roland]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q91024238|Annis Creese]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[سينٽ ونسنٽ ۽ گريناڊائنز]] | | | |- | ''[[:d:Q91024228|James Norvell Flowers Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91023739|Deon M. Crowell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91023351|Brian R. Miller]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q91017527|Gian Carlo Ceruti]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q90963525|Anjanette Miller]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q90961853|Margit Feldman]]'' | | [[هنگري|ھنگري]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q90959889|Alexander Ivan Bedini Guthrie]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q90925826|Rajesh Jayaseelan]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q90909454|Ernesto Gutiérrez Vera]]'' | | [[ايڪواڊور]] | | | |- | ''[[:d:Q90902581|Elio Peretto]]'' | | ''[[:d:Q172579|Kingdom of Italy]]''<br/>[[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q90878164|Julio Andrade Malde]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q90855527|Richard Passman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q90852078|Gil Bailey]]'' | | [[جميڪا]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Gil Bailey.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q90849569|Glider Ushñahua]]'' | | [[پيرو]] | | | |- | ''[[:d:Q90812370|David Méresse]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q90792247|Gabriele Baldassini]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q90732093|Clida Martinez Ellison]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q90723872|Jerzy Eligiusz Główczewski]]'' | | [[پولينڊ]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Witkacy - Jerzy Główczewski - 1931-12.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q90701193|Jorge Sebá]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q90683696|David Katzenstein]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q90642033|John Driscoll]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q90605392|Robby Browne]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q90561312|Tom Moore]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | [[فائل:Tom Moore (soldier) (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q90531405|Gerald O. Glenn]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q90515325|Jacqueline Cruz]]'' | | [[ڊومينيڪن ريپبلڪ]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q90509901|Marylou Armer]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q90482625|Jason Hargrove]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q90479494|Ann Sullivan]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q90478547|Alby Kass]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q90465882|Fevzi Aksoy]]'' | | [[ترڪي]] | | | |- | ''[[:d:Q90463320|Jaime Ruiz Sacristán]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q90457604|J. Ronald Verrier]]'' | | [[هيٽي]] | | | |- | ''[[:d:Q90435726|Maria Krier]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q90433310|Valeria Viveros]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q90424601|Victor Batista Falla]]'' | | [[ڪيوبا]] | | | |- | ''[[:d:Q90419878|Baldiri Alavedra]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q90419272|Lila Fenwick]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q90416143|Zafar Sarfraz]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q90415987|Leilani Jordan]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q90412083|Bas Mulder]]'' | | [[سورينام]]<br/>''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | |- | ''[[:d:Q90409657|Lionel Longueville]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q90405588|Kishen Bholasing]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | [[فائل:Kishen Bholasing 2015 - 3.PNG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q90404814|Eulàlia Amorós Solà]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q90347409|Gustavo Orellana]]'' | | [[ايڪواڊور]] | | | |- | ''[[:d:Q90324987|Habib Zaidi]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q90324982|Fayaz Ayache]]'' | | [[شام]]<br/>[[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q90324980|Azar Ahrabi]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q90314365|Syed Haider]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q90278503|Kapil Deo Kamat]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Kapil Deo Kamat during his term as Panchayati Raj minister (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q90274240|Elio Armas Nahón]]'' | | [[ايڪواڊور]] | | | |- | ''[[:d:Q90251510|Ali Behzad]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q90250643|Hamid Manouchehri]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q90162943|Richard Richardson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q90153083|Abdurakhman Martazanov]]'' | | [[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q90143887|Burt Ballanfant]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q90136425|Frank Gabrin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q90121082|Ho Kam Ming]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q90078508|Gonzalo Dasilva]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q90060899|Santiago Llorente Fernández]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q90046004|L. Douglas James]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q90030093|Edoardo Valli]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q90027431|Hannes Schopf]]'' | | [[آسٽريا]] | | | |- | ''[[:d:Q90025619|Ugo Rozzo]]'' | | ''[[:d:Q172579|Kingdom of Italy]]''<br/>[[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q90025534|TM Giasuddin Ahmed]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q89998424|Ben Hirschmann]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q89986954|Sento Masià]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:SentoMasia.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q89957906|Ronald William Lewis]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q89952002|Leila Benitez-McCollum]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q89939488|Raimondo Balicco]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q89938688|Giorgio Valoti]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q89936212|Kiminobu Okada]]'' | | [[جاپان]] | | | |- | ''[[:d:Q89934267|Ronnie A. Dixon]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q89933671|Lee Bossom]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q89932032|Sam McGhee]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q89924623|Liliane Marchais]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q89919484|Roberto Román Valencia]]'' | | [[ايڪواڊور]] | | | |- | ''[[:d:Q89919363|Ricardo Castaneda]]'' | | [[گواتيمالا|گوئٽي مالا]] | | | |- | ''[[:d:Q89919082|Laneeka Barksdale]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q89918929|Manolo Navarro]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q89918324|Abdul Mabud Chowdhury]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q89912075|Eddy Davis]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Eddy Davis Lisbon 2006.JPEG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q89898390|Alex Layne]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q89888640|Christophe Pras]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q89860442|Marcelino García Pérez]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q89826765|Rebecca Mack]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q89819849|Conrad Buchanan]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q89819791|Joaquim Tosas i Mir]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q89799501|Art Paleczny]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q89795205|Marguerite Lescop]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q89768813|Charlotte Figi]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q89703948|Patrick Jones]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q89703537|Anita Fial]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q89697563|Anton Sebastianpillai]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q89690342|Eli Velder]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q89679283|Vicente Villagrá Blanco]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q89669404|Vincent Lionti]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q89666393|Ruben Burks]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q89656990|Juan Martín Velasco]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q89637292|Dolors Sala Carrió]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q89620524|Michael Yun]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q89599147|Jitendra Rathod]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q89592254|Israel Carrera]]'' | | [[ڪيوبا]] | | | |- | ''[[:d:Q89590162|Ron Rich]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q89589522|Laurent Gruson]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q89588532|Henri Ecochard]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Ecochard.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q89584637|Brian Lambert]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q89584521|Terry Cutmore]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q89584157|Jean-Jacques Siegel]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q89582569|Frida Wattenberg]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q89582564|Reza Neghaban]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q89582558|Plato Sohrabi]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q89582543|Seyed Abdullah Zavieh]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q89582186|Ezzat Khamoshi]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q89580995|Shahriar Sharifi]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q89580754|Jean-Jacques Gressier]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q89580736|Farzad Tazari]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q89580542|Ali Khalafi]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q89579907|Seyed Mohsen Habibi]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q89575597|Hervé de Buyer]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q89573517|Ahmad Tuyserkani]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q89564475|Lee Fierro]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q89562034|Jorge Chica]]'' | | [[ايڪواڊور]] | | | |- | ''[[:d:Q89559728|Wilson Villa]]'' | | [[ايڪواڊور]] | | | |- | ''[[:d:Q89552274|Abhay Bhardwaj]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Abhay Bharadwaj.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q89532539|Patrick Gibson]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Gibson Brothers - 2018082190008 2018-03-23 Radio Regenbogen Award 2018 - Sven - 1D X MK II - 0178 - AK8I9908.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q89526192|Wilhelm Burmann]]'' | | [[جرمني]] | | | |- | ''[[:d:Q89520802|Giovanni Coppiano]]'' | | [[ايڪواڊور]] | | | |- | ''[[:d:Q89514702|Feriha Öz]]'' | | [[ترڪي]] | | | |- | ''[[:d:Q89503586|Mary Roman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q89502662|Kalil Haché]]'' | | [[ڊومينيڪن ريپبلڪ]] | | | |- | ''[[:d:Q89502052|Fuad Nahdi]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q89501894|Ahmad Taheri]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q89500010|Fernando Labra Hidalgo]]'' | | [[چلي]] | | | |- | ''[[:d:Q89499996|Cyril Boulanger]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q89499594|Shona Ferguson]]'' | | [[بوٽسوانا]]<br/>[[ڏکڻ آفريڪا]] | | | [[فائل:Shona Ferguson.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q89499451|Anick Jesdanun]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q89477590|Arlene Stringer-Cuevas]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q89477474|Mel Boyaner]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q89472100|Sa'ad Galadiman Patigi]]'' | | [[نائيجيريا]] | | | |- | ''[[:d:Q89469646|Silvio Devoto]]'' | | [[ايڪواڊور]] | | | |- | ''[[:d:Q89465759|Ito Curata]]'' | | [[فلپائن|فلپائينز]] | | | [[فائل:Ito Curata in his Mansion (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q89455052|Muhammad Sirajul Islam]]'' | | [[بنگلاديش]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>[[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q89452309|Jorge Orlando Semería]]'' | | [[ايڪواڊور]] | | | |- | ''[[:d:Q89445395|Carlos González-Artigas]]'' | | [[ايڪواڊور]] | | | |- | ''[[:d:Q89444493|Yang Jun]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q89417365|Montserrat Sabater Bacigalupi]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q89416505|Ismail Mohamed Abdulwahab]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q89412554|Florindo Corral]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q89392342|Carlo Colombara]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q89388934|Rodrigo Pesántez Rodas]]'' | | [[ايڪواڊور]] | | | |- | ''[[:d:Q89388448|Omar Quintana]]'' | | [[ايڪواڊور]] | | | |- | ''[[:d:Q89358641|Bernard Epin]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q89355538|Avram Goia]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]] | | | |- | ''[[:d:Q89337077|Zhu Heping]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q89336556|Mei Zhongming]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q89336547|Liu Li]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q89328137|Chang Kai]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q89300558|William Wolf]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q89290024|Constantino Juri]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | |- | ''[[:d:Q89284961|Jacques F. Acar]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Jacques-Fouad-Acar.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q89278617|José Luis González Novalín]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q89277337|Miquel Àngel Vaquer]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q89272139|Reggie Bagala]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q89271759|Bob Glanzer]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q89266944|Cemil Taşcıoğlu]]'' | | [[ترڪي]] | | | |- | ''[[:d:Q89251950|Bernardita Catalla]]'' | | [[فلپائن|فلپائينز]] | | | [[فائل:Ambassador Bernardita Catalla (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q89250938|April Dunn]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q89193385|José Antonio Martínez Bayo]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:Jose Antonio Martinez Bayo en Villel de Mesa.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q89190157|John Hartwall]]'' | | [[فنلينڊ|فن لينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q89127551|Antonio Nonato Lima Gomes]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q89126458|Pat Midgley]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q89118435|Rafael Gómez Nieto]]'' | | [[اسپين]]<br/>[[فرانس]] | | | [[فائل:Inauguración del Jardín de los Combatientes de la Nueve en Madrid 14.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q89108362|Ángel Sánchez Mendoza]]'' | | [[ايڪواڊور]] | | | |- | ''[[:d:Q89107781|Tomas Oneborg]]'' | | [[سويڊن]] | | | |- | ''[[:d:Q89090767|Viktar Dashkevich]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[بيلاروس]] | | | [[فائل:Viktar daszkievicz 01.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q89058562|James T. Goodrich]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q89047239|David Hodgkiss]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q89044367|Lorena Borjas]]'' | | [[ميڪسيڪو]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q89043679|Peregrine Broadbent]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q89034303|Manuel Adolfo Varas]]'' | | [[ايڪواڊور]] | | | |- | ''[[:d:Q89018986|Denise Millet]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q88979371|Javier Docampo]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q88978483|Maria Mercader]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q88975447|Adil El Tayar]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q88974861|Amged S. El-Hawrani]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q88963159|Angelo Rottoli]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q88961624|Daniel Davisse]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Daniel Davisse, Journée mémoire Holocauste, Esch-sur-Alzette-103.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q88960423|Chato Galante]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:Chato Galante Premios Goya 2019 - Mejor Película Documental (cropped) (2).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q88948586|Freddy Rodriguez]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q88946519|Romi Cohn]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[چيڪوسلوواڪيا]] | | | |- | ''[[:d:Q88928087|Jacob Plange-Rhule]]'' | | [[گھانا]] | | | |- | ''[[:d:Q88919704|Jörn Kubicki]]'' | | [[جرمني]] | | | |- | ''[[:d:Q88876722|Narciso Arranz Cerezo]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q88866458|Jésus Gayoso Rey]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q88862963|Ruben Melogno]]'' | | [[يوراگوائي]] | | | |- | ''[[:d:Q88799719|Usama Riaz]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q88788580|Alan Finder]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q88720923|Rose Marie Compaoré]]'' | | [[برڪینا فاسو|برڪينا فاسو]] | | | |- | ''[[:d:Q88720437|Kious Kelly]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q88719792|John F. Murray]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q88696349|Vasile Ouatu]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]] | | | |- | ''[[:d:Q88660090|Mohamed Farah]]'' | | [[صوماليا|سوماليا]] | | | |- | ''[[:d:Q88605041|Steven Dick]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q88602759|Giuseppe Berardelli]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q88592566|Jenny Polanco]]'' | | [[ڊومينيڪن ريپبلڪ]] | | | |- | ''[[:d:Q88564303|Lillo Venezia]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q88553411|Floyd Cardoz]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ڀارت]] | | | [[فائل:Floyd Cardoz demonstrating Indian cuisine (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q88552871|Black N Mild]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q88529356|Abraham Levy Bressler]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q88505446|Orlando Staton]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Orlando Staton with the Fabulous Flemtones on February 28, 2020 at Tierney's Tavern in Montclair, New Jersey.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q88471669|Qiu Jun]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q88465891|Lee Green]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q88465409|David Edwards]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q88465219|Dez-Ann Romain]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ٽرينيڊاڊ ۽ ٽوباگو|ٽرنيڊاڊ اينڊ ٽبيگو]] | | | |- | ''[[:d:Q88461558|Maroof Afzal]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q88430796|Borja Domecq Solís]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q88420752|Olivier Schneller]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q88394294|Zororo Makamba]]'' | | [[زمبابوي]] | | | |- | ''[[:d:Q88387896|Peter Myles]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q88387865|Hassan Milani]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q88386281|Nashom Wooden]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q88382284|Calogero Rizzuto]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q88376163|María José Rubio Fuentes]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q88373576|Jean-Marie Boegle]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q88373250|Sylvain Welling]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q88364089|José María Loizaga Viguri]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q88332749|Sérgio Trindade]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q88326495|Jean-Jacques Razafindranazy]]'' | | [[فرانس]]<br/>[[مڊگاسڪر]] | | | |- | ''[[:d:Q88223813|Admir Džubur]]'' | | [[بوسنيا ۽ ھرزگوينيا|بوسينيا ۽ ھرزگوينيہ]] | | | |- | ''[[:d:Q88209709|Larry Edgeworth]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q88206609|Jean Leber]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q88196412|António Vieira Monteiro]]'' | | [[پورچوگال|پرتگال]] | | | |- | ''[[:d:Q88181154|Aileen Baviera]]'' | | [[فلپائن|فلپائينز]] | | | [[فائل:Aileen Baviera.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q88179804|Joan Cuadrench i Aragonès]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q88094808|Antonio Michele Stanca]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q88036515|Ashutosh Mohanta]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q87999700|Hipólito Chaiña]]'' | | [[پيرو]] | | | |- | ''[[:d:Q87976706|Esmail Yazdi]]'' | | [[ايران]] | | | [[فائل:Esmaeil Yazdi 2017-09-04.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q87975990|Reza Mohammadi Langroudi]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q87975501|Narjes Khanalizadeh]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q87967184|Aris Dijksman]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | |- | ''[[:d:Q87849018|Jiang Xueqing]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q87830378|Francesco Saverio Pavone]]'' | | ''[[:d:Q172579|Kingdom of Italy]]''<br/>[[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q87697765|Wen Zengxian]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q87652750|Nasser Shabani]]'' | | [[ايران]] | | | [[فائل:Nasser Shabani.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q87558710|Roberto Stella]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q87511491|Lee Cha-su]]'' | | [[ڏکڻ ڪوريا]] | | | |- | ''[[:d:Q87495680|Ikenwoli Godfrey Emiko]]'' | | [[نائيجيريا]] | | | [[فائل:Olu Ikenwoli I.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q87451176|Benon Magezi]]'' | | [[يوگنڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q87219910|Valerio Moro]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q87205979|Dukha Bhagat]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q87186121|Buchanan Sharp]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q87072653|Gonzalo Cerezo Barredo]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q87066622|Ahmad Songi]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q86709709|Mohammad Ali Ramazani Dastak]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q86550970|Carlos Tapia García]]'' | | [[پيرو]] | | | [[فائل:Carlos Tapia en LaMula.pe 2-38 screenshot.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q86426444|Sami Shousha]]'' | | [[مصر]]<br/>[[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q86206710|Huang Wenjun]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q86206276|Xia Sisi]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q85994920|Tengku Zulkarnain]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Tengku Zulkarnain.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q85991691|Imran]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Anggota DPR Imran.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q85991636|Ibnu Saleh]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Ibnu Saleh.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q85969531|Habibullah Peiravi]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q85967536|Azizur Rahman]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q85881430|Liu Fan]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q85877322|Simão Almeida]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q85873158|José Gentil Rosa]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q85867731|Robert Znajomski]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Robert Znajomski.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q85861427|Grzegorz Guziński]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q85853556|Peng Yinhua]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q85853522|Xiao Jun]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q85853305|Xu Defu]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q85853174|Liu Xiaoxian]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q85770058|Isaac Robinson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q85755827|Roy Edwards]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q85504174|Liu Zhiming]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q85354114|Wang Xianliang]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q85332141|Liu Shouxiang]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q85245727|Liang Wudong]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q85098459|Mohammad-Reza Rahchamani]]'' | | [[ايران]] | | | [[فائل:MohammadReza RahChamani 1397-08-23.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q85005219|Lin Zhengbin]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q84975812|Yoshio Tateishi]]'' | | [[جاپان]]<br/>''[[:d:Q188712|Empire of Japan]]'' | | | |- | ''[[:d:Q84737258|Hong Ling]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q84596019|Michel Rosenblatt]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q84497471|Li Wenliang]]'' | | [[چين]] | | | [[فائل:LiWengliang.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q84174794|Lorna Irungu]]'' | | [[ڪينيا]] | | | |- | ''[[:d:Q84138873|Caterina Emili]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q83630761|Francisco Daniel Rivera Sánchez]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q83618559|Jean-Claude Menand]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q83214686|San'yūtei Takasuke]]'' | | [[جاپان]] | | | |- | ''[[:d:Q83135813|Morris J. Viljoen]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q82925403|Pino Grimaldi]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q82504773|Mohammed Yaseen Mohammed]]'' | | [[عراق]] | | | |- | ''[[:d:Q80505957|Horacio Luis López]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | |- | ''[[:d:Q80308776|Marc Daniëls]]'' | | [[بيلجيم]] | | | [[فائل:Marc daniels-1720510798 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q80253264|Carlos Marincovich]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | [[فائل:Carlos Marincovich 1970s.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q79666066|Kiing Shooter]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q79275451|Ricardo Valderrama Fernández]]'' | | [[پيرو]] | | | |- | ''[[:d:Q78933325|Charles Ehlinger]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q78626233|Ana Magdalena]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q78575739|Bhekizizwe Peterson]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q77353829|Mohamed Melehi]]'' | | [[مراڪش]] | | | [[فائل:Mohamed Melehi, Le360 - May 4, 2019.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q77324578|Geoff Makhubo]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | [[فائل:Geoff Makhubo, Mayor of Johannesburg.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q77254925|Jean-Charles Nègre]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q77058159|Fernando Sandoval]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q76947388|Osvaldo Cochrane Filho]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q76945602|Theo Jubitana]]'' | | [[سورينام]] | | | [[فائل:Theo Jubitana.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q76836042|Mockbul Hossain]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q76814385|AKM Amanul Islam Chowdhury]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q76433189|Farid Ahmed]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q76429596|Kostas Kleftogiannis]]'' | | [[يونان]] | | | |- | ''[[:d:Q76367719|Ostap Lozynsky]]'' | | [[يوڪرين]] | | | |- | ''[[:d:Q76170613|Christopher Sanders]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q76120799|Morgan Rees-Williams, 3rd Baron Ogmore]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q76079057|Andrew Moncreiff]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q76044131|Raja Kollure]]'' | | [[سري لنڪا|سريلنڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q75936458|Melanie Forestier-Walker]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q75904125|Maria-Alice de Marsillac Plunkett]]'' | | [[برازيل]]<br/>[[جمھوريا آئرلينڊ|ريپبلڪ آف آئرلينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q75866189|Sally Yolanda England]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q75661811|Alexander Brunton Badenoch]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q75620301|Clotilda Douglas-Yakimchuk]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q75599416|Michael Conybeare Sender]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q75390661|Lord David Douglas-Hamilton]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q75388941|Princess Diana of Bourbon-Parma]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q75313948|Jocelyn Feilding]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q74751689|René Sylvestre]]'' | | [[هيٽي]] | | | |- | ''[[:d:Q74477144|Meyer Rubin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q71965647|Vassilis Sevastis]]'' | | [[يونان]] | | | [[فائل:Sevastis long-jump.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q70991299|Marcel Meys]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Marcel Meys1943.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q70554553|Amzad Hossain Sarker]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q70278592|William B. Helmreich]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q70250846|Felix Malyarenko]]'' | | [[روس]] | | | [[فائل:Felix Malyarenko (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q69908032|Charles Bukeko]]'' | | [[ڪينيا]] | | | |- | ''[[:d:Q69802933|Ziaur Rahman Khan]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q68797025|Ada Bello]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Ada C. Bello-LSU-1961.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q68696106|Samsuddin Ahmed]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q68213462|Quarto Pianesi]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q67930607|Giovanni Gastel]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Ritratto di Giovanni Gastel .jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q67100745|Myron J. Echenberg]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q66777086|Ma. Bernardita Ramos]]'' | | [[فلپائن|فلپائينز]] | | | [[فائل:HoR Official Portrait (18th Congress) - Bernardita Ramos.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q66765131|Ramesh Tikaram]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q66144602|István Bérczi]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | |- | ''[[:d:Q66124526|Ubong King]]'' | | | | | [[فائل:Ubong King in 2019.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q66087270|Lakhdar Bouregaa]]'' | | [[الجزائر]]<br/>[[فرانس]] | | | [[فائل:لخضر بورڤعة.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q65945406|Miguel Ángel Tábet]]'' | | [[وينيزويلا|وينزويلا]] | | | [[فائل:Miguel Angel Tabet.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q65925031|Karim Salman]]'' | | [[عراق]] | | | |- | ''[[:d:Q65606835|Jean-Marie Zoellé]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Jean-Marie Zoellé 18122010.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q65602566|Fernande Singer]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q65602496|Patrick Simon]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Patrick Simon 1.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q65602099|Claude Schoettel]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q65600672|Muslihan DS]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q65592292|Gérard Marulier]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q65590587|Alain Lescouet]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Hazan Lescouet Quénard Pinon 743 (M Lescouet).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q65587693|François Lantz]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q65587383|Jacques Lajeanne]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q65561109|Satya Deo Singh]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q65548621|Suresh Amonkar]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q65428531|Chavalit Soemprungsuk]]'' | | [[ٿائيلينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q65275379|Zaur Kantemirov]]'' | | [[آذربائيجان]] | | | |- | ''[[:d:Q65199622|Saeid Tashakkori]]'' | | [[ايران]] | | | [[فائل:تشکری.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q65174387|Flaviola]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q65166902|Joselito Falcão de Amorim]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Joselito Falcao de Amorim.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q65038140|Svatopluk Kasalý]]'' | | [[چيڪوسلوواڪيا]]<br/>[[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | [[فائل:Svatopluk Kasalý 28. 3. 2011.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q65030790|Richard Laird]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q64949184|Aminul Islam Mintu]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q64929872|Joseph Ferris]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q64918366|Zdeněk Preclík]]'' | | [[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | |- | ''[[:d:Q64860750|Anish Deb]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Anish Deb - Kolkata 2015-10-10 5402.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q64859158|Gouri Sankar Dutta]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q64855254|Alexandros Isaris]]'' | | [[يونان]] | | | |- | ''[[:d:Q64681381|Rayyān, Aḥmad ʻAlī Ṭāhā]]'' | | ''[[:d:Q124943|Kingdom of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q3087763|Republic of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[مصر]] | | | |- | ''[[:d:Q64399408|Tandi Gloria Mpambo-Sibhukwana]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q64399347|Dorah Dunana Dlamini]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q64399328|Jacqueline Mofokeng]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q64399294|Pumza Patricia Dyantyi]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q64399281|Zamuxolo Joseph Peter]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q64348965|Nitsa Tsitra]]'' | | [[يونان]] | | | |- | ''[[:d:Q64149281|Bernard Grégoire]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q64141250|Balli Durga Prasad Rao]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q64097038|Jos De Man]]'' | | [[بيلجيم]] | | | |- | ''[[:d:Q64095652|Фелікс Уладзіміравіч Шкірманкоў]]'' | | [[بيلاروس]] | | | |- | ''[[:d:Q64019473|Ludwig Wiedenmann]]'' | | [[جرمني]] | | | |- | ''[[:d:Q63999140|Sangram Keshari Jena]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q63457716|Mohammed Oreibi Majid al Khalifa]]'' | | [[عراق]] | | | |- | ''[[:d:Q63381257|Pascal Monkam]]'' | | [[ڪيمرون]] | | | |- | ''[[:d:Q63342260|Miguel Ángel Giubergia]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | [[فائل:Miguel Giubergia.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q63198327|Dora Werzberg]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q63197527|Florence Ridley]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q63004552|Wilberforce Kisamba Mugerwa]]'' | | [[يوگنڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q62713325|Viktor Kelner]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q62691119|Mutko Tsvetkov]]'' | | [[بلگاريا|بلغاريه]] | | | |- | ''[[:d:Q62570988|John Obiero Nyagarama]]'' | | [[ڪينيا]] | | | |- | ''[[:d:Q62381879|Nick Mourouzis]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q62126551|Roberto Rivas Reyes]]'' | | [[نڪاراگوا]] | | | [[فائل:Roberto Rivas 2013.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q62081852|José Daniel Guccione]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | [[فائل:José Guccione.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q62072676|Adebayo Osinowo]]'' | | [[نائيجيريا]] | | | |- | ''[[:d:Q61945598|Marc Pilcher]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q61893591|Ravi Shankar Patnaik]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q61781035|Hans Grotz]]'' | | [[جرمني]] | | | |- | ''[[:d:Q61746483|Pierre Housieaux]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q61707992|Stephen C. de St. Jeor]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q61670448|Leanid Dziejka]]'' | | [[بيلاروس]] | | | [[فائل:Пасведчанне дэпутата Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь 12 склікання на імя Леаніда Дзейкі.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q61625027|Mac Jack]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q61556012|Bikram Keshari Barma]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Bikram Keshari Barma.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q61481724|Luigi Roni]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q61375379|Skariah Thomas]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Scariah Thomas.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q61355370|Godfrey Grima]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q61314646|Kartikeswar Patra]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Kartikeswar Patra.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q61283036|Azmi Mohamed Megahed]]'' | | ''[[:d:Q124943|Kingdom of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q3087763|Republic of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[مصر]] | | | [[فائل:عزمي مجاهد.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q61229497|SM Mohsin]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q61221263|Jean Luc Rosat]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q61161331|Stephen Schwartz]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q61101983|מנחם מנדל]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q61080791|Sheikh Md Abdullah]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q61080701|Abu Hena]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q61029386|Gérard Gire]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q60944987|Roger Maes]]'' | | [[بيلجيم]] | | | |- | ''[[:d:Q60829798|Rebeca Guber]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | |- | ''[[:d:Q60735860|Jack Page]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q60734833|Danny Campbell]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q60734385|Jim Cross]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q60684463|Hussain Ahmed]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:The Minister of State (Independent Charge) for Youth Affairs & Sports, Dr. M.S. Gill felicitated the Indian Football Heroes, who reached the semi - finals of Melbourne Olympics, 1956, in New Delhi on February 23, 2009 (3).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q60682885|Nikolay Petrunin]]'' | | [[روس]] | | | [[فائل:Петрунин Н.Ю.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q60676348|István Turu]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | |- | ''[[:d:Q60676275|Anthony Mwamba]]'' | | [[زيمبيا]] | | | |- | ''[[:d:Q60578644|Khaled Al Amir]]'' | | ''[[:d:Q124943|Kingdom of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q3087763|Republic of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[مصر]] | | | |- | ''[[:d:Q60428775|Ron Wright]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Ron Wright, official portrait, 116th Congress.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q60048453|Carlos Burga]]'' | | [[پيرو]] | | | |- | ''[[:d:Q59822632|David Corrêa]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:David Corrêa na Tradição 2013.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q59594563|Shin So-gol]]'' | | [[ڏکڻ ڪوريا]] | | | [[فائل:신소걸.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q59387154|Dennis G. Peters]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Dennis G. Peters (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q59327278|Raj Mohan Vohra]]'' | | [[ڀارت]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | [[فائل:Raj Mohan Vohra.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q59245275|Silvio Favero]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q59226203|Cabo Almi]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q58175439|Ajay Kumar Tripathi]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Justice Ajay Kumar Tripathi.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q58004322|Ulfat Mustafin]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q57986405|Ndifor Afanwi Franklin]]'' | | [[ڪيمرون]] | | | |- | ''[[:d:Q57973856|Ambrose Mandvulo Dlamini]]'' | | [[اسواتيني|سوازي لينڊ]] | | | [[فائل:10.08 總統接見「史瓦帝尼王國總理戴安伯伉儷」 (48863175906).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q57903860|Elmer Pato]]'' | | [[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q57829968|Faith Alupo]]'' | | [[يوگنڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q57617645|Fernand Turcotte]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q57342370|Nikhil Nandy]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:The Minister of State (Independent Charge) for Youth Affairs & Sports, Dr. M.S. Gill felicitated the Indian Football Heroes, who reached the semi - finals of Melbourne Olympics, 1956, in New Delhi on February 23, 2009 (1).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q57037216|Marcello Brunelli]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Brunelli Marcello.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q56862871|Brian Crowe]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q56841045|Mongameli Bobani]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q56743555|Martha Sánchez Néstor]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q56678450|Dick Hinch]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q56678261|Bernie Juskiewicz]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q56651269|Waqar Ahmed Seth]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q56641288|László Gróf]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | |- | ''[[:d:Q56630743|Vincent Mhlanga]]'' | | [[اسواتيني|سوازي لينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q56600042|Younus Soomro]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q56410339|Camille Bonnet]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:L'équipe du SU Agen finaliste du championnat de France de rugby, en mars 1943 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q56399754|Burhan Abdurahman]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Wali Kota Ternate Burhan Abdurahman.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q56399697|Yopie Latul]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q56393467|Jalaludin Rakhmat]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Jalaludin Rakhmat.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q56299115|Nomvuzo Francisca Shabalala]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q56257287|Fabio Restrepo]]'' | | [[ڪولمبيا]] | | | [[فائل:Fabio Restrepo.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q56248458|Cyril Lawrence]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q56223573|Milan Hurtala]]'' | | [[چيڪوسلوواڪيا]] | | | |- | ''[[:d:Q56195647|Vitor Sapienza]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q56173541|Margarita Lambrinou]]'' | | [[يونان]] | | | |- | ''[[:d:Q56065399|Shaheen Raza]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q56065281|Munira Yamin Satti]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q56000305|Jacqueline Rubellin-Devichi]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q55999120|Antonio García-Moreno]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:AGMoreno2003.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q55998474|Princess María Teresa of Parma]]'' | | [[فرانس]]<br/>[[اسپين]] | | | [[فائل:María Teresa of Bourbon Parma (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q55971501|Adolf Lüchinger]]'' | | [[سوئيزرلينڊ|سوئيٽزرلينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q55943735|Mario Roberto Morales]]'' | | [[گواتيمالا|گوئٽي مالا]] | | | |- | ''[[:d:Q55694715|Mahmud Us Samad Chowdhury]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q55694406|Abdul Matin Khasru]]'' | | [[بنگلاديش]]<br/>[[پاڪستان]] | | | [[فائل:Abdul Matin Khasru.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q55694390|Ziauddin Ahmed Bablu]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | [[فائل:Ziauddin Ahmed Bablu.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q55688673|Manuel Domecq Zurita]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q55641249|Neville Fernando]]'' | | [[سري لنڪا|سريلنڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q55628232|P. Vetrivel]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q55624059|Muhammad Afzal]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q55622382|Massoud Achkar]]'' | | [[لبنان]] | | | |- | ''[[:d:Q55585267|Lefteris Mytilineos]]'' | | [[يونان]] | | | |- | ''[[:d:Q55459951|Alí Humar González]]'' | | [[ڪولمبيا]] | | | |- | ''[[:d:Q55178473|Tauba Katzenstein]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q55020621|François de Gaulle]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q54932411|Sandra Nyaira]]'' | | [[زمبابوي]] | | | |- | ''[[:d:Q54875090|Kamal Ballan]]'' | | [[شام]]<br/>[[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Kamal Ballan in Durova Theater.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q54862182|Fayeq Azab]]'' | | ''[[:d:Q124943|Kingdom of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q3087763|Republic of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[مصر]] | | | |- | ''[[:d:Q54861257|Nizar al-Haraki]]'' | | [[شام]] | | | |- | ''[[:d:Q53544897|Antonio Beneyto]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:Antonio Beneyto.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q53086459|Ugo Tessitore]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q52723219|SK. Md. Nurul Haque]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q52369511|Lorina Kamburova]]'' | | [[بلگاريا|بلغاريه]] | | | [[فائل:Lorina Kamburova in Bulgaria promotional video.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q52315000|Md. Israfil Alam]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q52274178|Dave Nalle]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Davenalle.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q51881137|Katalin Korinthus]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | |- | ''[[:d:Q51670771|Vladimir Kharchenko]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Vladimir Kharchenko.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q51670534|Teimuraz Tsiklauri]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[جارجيا]] | | | |- | ''[[:d:Q51461749|El Príncipe Gitano]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q51336938|Fiona Denison]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q51120523|Christine McHorse]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q51048751|Angela Salazar]]'' | | [[ڪولمبيا]] | | | |- | ''[[:d:Q50828767|Moisés Mamani Colquehuanca]]'' | | [[پيرو]] | | | [[فائل:Moisés Mamani.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q50660601|AKM Jahangir Hossain]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q50396635|Sindisiwe van Zyl]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | [[فائل:Dr Doreen Sindisiwe van Zyl.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q50049590|A. K. M. Mosharraf Hossain]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q49561853|Anwarul Kabir Talukdar]]'' | | [[بنگلاديش]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>[[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q49254213|Adang Sudrajat]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Adang Sudrajat.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q49250207|Muladi]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Menteri Sekretaris Negara Muladi.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q48951979|Viktor Koval]]'' | | [[روس]]<br/>[[سوويت يونين]] | | | [[فائل:2007-01-26 kovalskie 1010450 .jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q48872746|Naomi Munakata]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Naomi Munakata (2011).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q48719857|Ramu]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q48315912|Bernard Stalter]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Bernard Stalter.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q48167728|Indra Mohan Rajbongshi]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q47668952|Duan Zhengcheng]]'' | | [[جمھوريا چين (1912ء–1949ء)]]<br/>[[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q47639046|Antonín Nedbal]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q47544874|Sabbaruddin Chik]]'' | | [[ملائيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q47537495|Amdi Bajram]]'' | | | | | [[فائل:Амди Бајрам.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q47529782|Esteban Bocaranda]]'' | | [[وينيزويلا|وينزويلا]] | | | |- | ''[[:d:Q47529773|Martha Mmola]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q47529646|Priscilla Tozama Mantashe]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q47528906|Carl Tighe]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q47507023|Tamás Böröndi]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | |- | ''[[:d:Q47465350|Shani Mahadevappa]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q47411298|Shaukat Manzoor Cheema]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q47402338|Lea Harpaz]]'' | | [[اسرائيل|اسرائيل جي رياست]] | | | [[فائل:לאה הרפז.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q47392395|Muhammad Adil Siddiqui]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q47389945|Jam Madad Ali Khan]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q47389631|Ghulam Murtaza Baloch]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q47387297|Sardar Dur Muhammad Nasar]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q47357805|Ole Hansen-Løve]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q47030659|Narinder Bragta]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q47011506|Roberto Torres]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q47011474|Asdrubal Bentes]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Asdrubal Bentes 2014.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q46995325|Hans Cohen]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | |- | ''[[:d:Q46644655|Konstantin L. Ivanov]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q46250843|Danial Jahić]]'' | | [[سربيا]] | | | |- | ''[[:d:Q45996744|Kwadwo Owusu Afriyie]]'' | | [[گھانا]] | | | [[فائل:Kwadwo Owusu Afriyie - 2019 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q45843259|Leïla Menchari]]'' | | ''[[:d:Q2017684|French protectorate of Tunisia]]''<br/>[[تيونس]] | | | |- | ''[[:d:Q45781626|Lingson Belekanyama]]'' | | [[ملاوي]] | | | |- | ''[[:d:Q45781379|John Chikalimba]]'' | | [[ملاوي]] | | | |- | ''[[:d:Q45781300|James Kamwambi]]'' | | [[ملاوي]] | | | |- | ''[[:d:Q44522999|Jesús Ruiz Fernández]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q43377246|Joshua Kyeremeh]]'' | | [[گھانا]] | | | [[فائل:Joshua Kyeremeh.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q43274270|Rodela]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Rodela (Luiz Carlos Ribeiro).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q43210860|Farida Mansurova]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[تاجڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q43180489|Sibusiso Moyo]]'' | | [[زمبابوي]] | | | [[فائل:Sibusiso Moyo, Minister of Foreign Affairs and International Trade, Republic of Zimbabwe (28014487638) (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q43106474|Henri-Thomas Lokondo]]'' | | [[عوامي جمهوريا ڪانگو]] | | | |- | ''[[:d:Q42800040|Elizabeth Muyovwe]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q42571276|Gita Ramjee]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q42428973|Jamshed Uddin Kakakhel]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q42389822|Waldemar Silva]]'' | | [[يوراگوائي]] | | | |- | ''[[:d:Q42331566|Hamid Rashid Ma`ala]]'' | | [[عراق]] | | | |- | ''[[:d:Q42303508|Marius van Heerden]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q41791790|Debashis Panigrahi]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Dr. Debasis Panigrahi (Author).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q41596279|Johan van Zyl]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | [[فائل:Johan Van Zyl 1 (Toyota Motors Europe) at Toyota Press Conference IAA 2017 by Nicolas Völcker.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q40331041|Rajan Mishra]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q40232921|Hasna Begum]]'' | | [[بنگلاديش]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>[[پاڪستان]] | | | [[فائل:Hasna Begum 2.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q40038189|Naoteru Nabeshima]]'' | | [[جاپان]]<br/>''[[:d:Q188712|Empire of Japan]]'' | | | |- | ''[[:d:Q39070358|Habib ur Rahman]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q39058126|Anand Mohan Zutshi Gulzar Dehlvi]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | [[فائل:Gulzar dehlvi.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q38583129|N. Appaji Gowda]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q38002088|Cesare Leonardi]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q36657949|R.Y. Anderson]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q36514477|Brian J. Axsmith]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q36489247|Muhammad Jadam Mangrio]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q35342309|Tawfiq al-Yasiri]]'' | | [[عراق]] | | | |- | ''[[:d:Q34970774|Olga Levko]]'' | | ''[[:d:Q2895|Byelorussian Soviet Socialist Republic]]''<br/>[[بيلاروس]] | | | |- | ''[[:d:Q34113948|Giovanni Pretorius]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q33239234|Fábio Hissa Vieira Hazin]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q33236658|Jean-Philippe Ruggieri]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q32362040|Olga Domuladzhanova]]'' | | [[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q32291770|Thomas Kunz]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q31741007|Pearson Jordan]]'' | | [[بارباڊوس]] | | | |- | ''[[:d:Q31724856|Mirza Mazharul Islam]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q31724199|Sadek Bachchu]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q31451910|Mukar Cholponbayev]]'' | | [[ڪرغزستان|ڪِرگزِستانُ]] | | | |- | ''[[:d:Q31296778|Anvar Nahmadov]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q31201089|Subhadra Sen Gupta]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q31199474|Baldo Podić]]'' | | [[ڪروشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q30935116|Herzem Gusmão]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Herzem Gusmão em 23 de julho de 2019 (2).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q30934103|Ibsen Henrique de Castro]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q30930334|Gil Vianna]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q30789633|Huba Rozsnyai]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | |- | ''[[:d:Q30729040|Jean-Marc Manducher]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q30728097|Yves Vander Cruysen]]'' | | [[بيلجيم]] | | | |- | ''[[:d:Q30687834|G. P. Venkidu]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:GPV Gobi.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q30687590|Vijay Kumar Kashyap]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Vijay Kashyap BJP Minister.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q30404445|José Évrard]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Saint-Laurent-Blangy - Congrès fondateur des Patriotes le 18 février 2018 (061).JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q30320385|Walter Robb]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q30252241|Suresh Kumar Shrivastav]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q30231744|Piotr Wowry]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q30081749|Hadi Khosroshahi]]'' | | [[ايران]] | | | [[فائل:هادي خسروشاهي.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q29944026|Richard Mendani]]'' | | [[پاپوا نيو گني]] | | | |- | ''[[:d:Q29887876|Israel Zelitch]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q29727768|Francesco Perrone]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Francesco perrone Olimpiadi Roma 1960.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q29640879|Surat Mathur]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | |- | ''[[:d:Q29639760|Luis Arias Graziani]]'' | | [[پيرو]] | | | |- | ''[[:d:Q29568123|Tohami Khaled]]'' | | [[لبيا]] | | | |- | ''[[:d:Q29527515|Abdul Mahdi Hadi]]'' | | [[عراق]] | | | |- | ''[[:d:Q29525790|Marc Engels]]'' | | [[بيلجيم]] | | | |- | ''[[:d:Q29505408|Lew Hill]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q29462882|Alan Abel]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Alan Abel of The Philadelphia Orchestra (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q29452463|Pradeep Maharathy]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Pradeep Maharathy.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q29370558|Ujwal Thapa]]'' | | [[نيپال]] | | | [[فائل:Ujwal Thapa.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q29358941|Vladimir Zuykov]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q29079958|Bogusław Cygler]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q29078601|Nedal Abu Tabaq]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Nedal Abu Tabaq portret 1.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q28962630|Gladys Beckwith]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q28911753|Branislav Blažić]]'' | | [[سربيا]] | | | |- | ''[[:d:Q28867793|Jacques Thobie]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q28843094|Luís Macedo]]'' | | [[پورچوگال|پرتگال]] | | | |- | ''[[:d:Q28809092|Jaroslav Gančarčík]]'' | | [[چيڪوسلوواڪيا]]<br/>[[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | |- | ''[[:d:Q28716759|حمد الريح]]'' | | [[سوڊان]] | | | |- | ''[[:d:Q28708192|Llorenç Cassi i Morató]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q28664898|Mikhail Plotkin]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q28555913|José Carlos da Silva Júnior]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q28498255|David Brooks]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q28485065|Aptripel Tumimomor]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Aptripel Tumimomor.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q28420151|Buruji Kashamu]]'' | | [[نائيجيريا]] | | | [[فائل:Buruji Kashamu.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q28403467|Jaybee Sebastian]]'' | | [[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q28370231|Gopal Singh Rawat]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Gopal Singh Rawat.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q28370205|Surendra Singh Jeena]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Jeena Bhaiya.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q28122480|Brian Arrowsmith]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q28121682|Arpik Hasratyan]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Arpik Asratyan.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q28086077|Kebby Maphatsoe]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q28039797|Nicolaie-Sebastian-Valentin Radu]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]] | | | |- | ''[[:d:Q28007795|Hella Brock]]'' | | [[جرمني]]<br/>''[[:d:Q16957|German Democratic Republic]]'' | | | |- | ''[[:d:Q28001421|Jerry Relph]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Minnesota State Senator Jerry Relph.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q27975003|Alícia Guri i Canivell]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q27950616|Munir Al-Aboushi]]'' | | [[فلسطين جي رياست|فلسطين]]<br/>[[اردن]] | | | |- | ''[[:d:Q27862807|Walmir Oliveira da Costa]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q27835309|Félix Mendonça]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:BA10200 div Felix Mendonça 2006.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q27804545|Maqbul Ahmed]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q27734548|Bill Bullard, Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q27690287|Ruth Lewis]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q27664982|Carlos Falcó, 5th Marquess of Griñón]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:Carlos Falcó.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q27662830|Ann Katharine Mitchell]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q27589327|Pablo Cámbar]]'' | | [[هونڊورس|هنڊوراس]] | | | [[فائل:Pablo José Cámbar.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q27525876|Gyula Horvath]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | |- | ''[[:d:Q27514682|Samuel Wembé]]'' | | [[ڪيمرون]] | | | |- | ''[[:d:Q27207944|Najma Chowdhury]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | [[فائل:Najma Chowdhury speaking.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q27195991|Valeria Gagealov]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]] | | | [[فائل:Valeria Gagealov 2014 Romania stamp.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q27063631|B.J. Marsh]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q27063489|MA Hashem]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q27062983|Muhammad Mohaiminul Islam]]'' | | [[بنگلاديش]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>[[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q27044994|Hooshang Mirzaee]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q27022448|Adlin Mair-Clarke]]'' | | [[جميڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q26924548|Rohit Sardana]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q26923140|Emil J. Freireich Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q26856800|Muhammad Hamza]]'' | | [[پاڪستان]]<br/>[[برطانوي راڄ]] | | | |- | ''[[:d:Q26677234|David Stypka]]'' | | [[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | |- | ''[[:d:Q26466079|Onkar Nath Srivastava]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | |- | ''[[:d:Q26256181|Sálvio Dino]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q26251738|Shamsuzzaman Khan]]'' | | [[بنگلاديش]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>[[پاڪستان]] | | | [[فائل:Shamsuzzaman Khan - Kolkata 2016-02-02 0543.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q25998965|Marius Dinulescu]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]] | | | |- | ''[[:d:Q25640123|Guus Smeets]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | [[فائل:Guus Smeets.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q25588647|P. Gopinathan Nair]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | |- | ''[[:d:Q25542625|Knyaz Hacıyev]]'' | | [[آذربائيجان]] | | | |- | ''[[:d:Q25473657|Irena Alijošiūtė]]'' | | [[لٿوينيا]] | | | |- | ''[[:d:Q25471771|Shazni Munir Mohd Ithnin]]'' | | [[ملائيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q25471296|Muharram]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Muharram berau.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q25469512|Kuryana Azis]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Drs. H. Kuryana Azis.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q25468378|Sudjati]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Sudjati Bupati Bulungan.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q25468371|Nadjmi Adhani]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Nadjmi Adhani, Wali Kota Banjarbaru.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q25468009|Frederik Batti Sorring]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Frederik Batti Sorring, Bupati Toraja Utara.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q25466692|Ade Firman Hakim]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q25463883|Edy Oglek]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q25463188|Neta S. Pane]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q25438009|Danilo Pertsov]]'' | | [[يوڪرين]] | | | [[فائل:Д. Перцов.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q25423626|Ali Soleimani]]'' | | [[ايران]] | | | [[فائل:Ali Soleimani at the Eighth Ammar Film Festival (01).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q25189922|Colin Jones]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q25136946|Kamel Lemoui]]'' | | [[الجزائر]]<br/>[[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q25111059|Anusuya Prasad Maikhuri]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q24949382|Asit Bandopadhyay]]'' | | [[برطانوي راڄ]]<br/>[[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q24941932|Michele Serio]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Michele Serio.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q24940009|Miguel Ángel Troitiño]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:Miguel Angel Troitiño.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q24877346|Jiří Ventruba]]'' | | [[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | [[فائل:JiriVentruba.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q24852023|A. M. M. Safiullah]]'' | | [[بنگلاديش]]<br/>[[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q24809974|Vladimir Gerdt]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q24572544|Tanveer Akhtar]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q24572394|Appaji M. J.]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q24565738|Joe Hand Sr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Joe Hand, Sr. at Joe Hand Promotions, Inc. 40th Anniversary Party.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q24525349|Vasile Gherasim]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]] | | | |- | ''[[:d:Q24431331|Andrzej Jan Noras]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q24351545|Abrek Ayupov]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Abrek Ayupov 03.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q24294484|Ducange Sylvain]]'' | | [[هيٽي]] | | | |- | ''[[:d:Q24251127|Joel Otim]]'' | | [[يوگنڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q24248306|Orlando McDaniel]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q24230776|Lyavon Hryshuk]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[بيلاروس]] | | | |- | ''[[:d:Q24083233|Ionel M. Michiu]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]] | | | |- | ''[[:d:Q24021020|Ion D. Aliman]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]] | | | |- | ''[[:d:Q24009927|Yuri Ponomarev]]'' | | [[روس]] | | | [[فائل:Пономарёв Юрий Иванович.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q23930665|Daniel-Ștefan Drăgulin]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]] | | | |- | ''[[:d:Q23927812|Claudio Zupo]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q23927424|Želimir Altarac Čičak]]'' | | ''[[:d:Q83286|Socialist Federal Republic of Yugoslavia]]''<br/>[[بوسنيا ۽ ھرزگوينيا|بوسينيا ۽ ھرزگوينيہ]] | | | [[فائل:Želimir Altarac Čičak .jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q23920645|Ömer Döngeloğlu]]'' | | [[ترڪي]] | | | [[فائل:Ömer Döngeloğlu.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q23914052|Nelu Bălășoiu]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]] | | | |- | ''[[:d:Q23908916|K. V. Vijayadas]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:K.V. Vijayadas.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q23893571|Angelo Perugini]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Perugini.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q23887677|Dhanare Paskal Janya]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q23837608|Rubén Tierrablanca González]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q23815604|Carol Sutton]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q23753137|Salvador Vives]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q23674715|Edward Sienkiewicz]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q23561648|Bernd Grimmer]]'' | | [[جرمني]] | | | [[فائل:2015 Bernd Grimmer (Landesparteitag AfD Baden-Württemberg) (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q23304286|P. R. Krishna Kumar]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q23302699|Yosiwo George]]'' | | [[مائڪرونيشيا جون فيڊريٽيڊ اسٽيٽس]] | | | [[فائل:Federated States of Micronesia Opening Ceremony 150622-N-MK341-013 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q23062821|Mahamane Jean Padonou]]'' | | [[نائيجر]] | | | |- | ''[[:d:Q22947427|Abdul Hameed Abu Al-Naeem]]'' | | [[مراڪش]] | | | |- | ''[[:d:Q22926728|Cristopher Mansilla]]'' | | [[چلي]] | | | [[فائل:Cristopher Mansilla (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q22921036|Sergio Rossi]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q22812069|Θανάσης Αγγέλου]]'' | | [[يونان]] | | | |- | ''[[:d:Q22690302|Michel Tabet]]'' | | [[لبنان]] | | | |- | ''[[:d:Q22277578|Rajendra Devlekar]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q22095691|Thandika Mkandawire]]'' | | [[ملاوي]] | | | |- | ''[[:d:Q22087194|Baddegama Samitha Thero]]'' | | [[سري لنڪا|سريلنڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q22006946|Mita Haque]]'' | | [[بنگلاديش]]<br/>[[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q22004843|Nate Hawkins]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q22003024|Riyaz Ahmad]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q21974445|Charan Ramdas]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q21933841|Suresh Gore]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q21833015|Gaetano Rebecchini]]'' | | ''[[:d:Q172579|Kingdom of Italy]]''<br/>[[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q21827250|Sarat Kumar Kar]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | [[فائل:Sarat Kumar Kar.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q21747070|Dan Tătaru]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]] | | | |- | ''[[:d:Q21685126|Narendra Kumar Swain]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:NKS2.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q21682616|కె.కె.రంగనాథాచార్యులు]]'' | | [[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]''<br/>[[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q21674648|Mohammad Kiavash]]'' | | ''[[:d:Q207991|Pahlavi dynasty]]''<br/>[[ايران]] | | | [[فائل:سید محمد علوی تبار.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q21663093|Musa Yerniyazov]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q21651710|Nomula Narsimhaiah]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q21597734|Georges Trussart]]'' | | [[بيلجيم]] | | | |- | ''[[:d:Q21572745|Firsat Sofi]]'' | | [[ترڪي]] | | | [[فائل:Dr. Firsat Sofi.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q21515658|Edman Ayvazyan]]'' | | [[ايران]] | | | [[فائل:Edman Ayvazyan 1(Cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q21513748|Edayathumangalam Kandaswamy Ganesan]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q21480753|Juanjo Rocafort]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q21467243|David Leverett]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q21464665|Philip Morsberger]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q21463610|Walter Spitzer]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q21440948|Jerzy Zacharko]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q21405631|Hamid Kahram]]'' | | ''[[:d:Q207991|Pahlavi dynasty]]''<br/>[[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q21400588|Hafez Abu Seada]]'' | | ''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[مصر]] | | | [[فائل:HafezAbuSeada.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q21391159|Amnon Freidberg]]'' | | [[اسرائيل|اسرائيل جي رياست]] | | | [[فائل:אמנון פרידברג, סירה.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q21341636|Nina I. Strelnikova]]'' | | [[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q21339879|Zlatko Kvaček]]'' | | [[چيڪوسلوواڪيا]]<br/>[[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | |- | ''[[:d:Q21338525|Pakshirajan Lakshminarasimhan]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:6472-Image-32531-1-17-20200727.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q21104193|Achyut Madhav Gokhale]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | |- | ''[[:d:Q21074108|Jaugen Bialassin]]'' | | [[بيلاروس]] | | | [[فائل:Jaugen Bialassin.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q21064276|Gertrude Rwakatare]]'' | | [[تنزانيا]] | | | |- | ''[[:d:Q21039937|Anatoli Bondarenko]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q21035340|Rick May]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q21002307|Abba Kyari]]'' | | [[نائيجيريا]] | | | |- | ''[[:d:Q20985282|Aqel Biltaji]]'' | | [[اردن]] | | | [[فائل:Hayder Murad Death anniversary 75 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q20891855|Elena Hrenova]]'' | | [[مالدووا|مولدووا]] | | | [[فائل:Elena Hrenova (2015-01-19).png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q20888651|Mikhail Vinogradov]]'' | | [[روس]]<br/>[[سوويت يونين]] | | | |- | ''[[:d:Q20873631|Kanstancin Sieviaryniec]]'' | | [[بيلاروس]] | | | |- | ''[[:d:Q20871871|José Ramón Fernández Gordo]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q20856252|Giorgio Mondino]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Giorgio Mondino.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q20751292|Mostafa Khorramdel]]'' | | ''[[:d:Q207991|Pahlavi dynasty]]''<br/>[[ايران]] | | | [[فائل:دوستان دکتر خرمدل، کمال مولودپوری و سایر دانشجویان مهاباد.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q20685591|Troy Sneed]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q20670029|Dalenda Abdou]]'' | | [[تيونس]] | | | |- | ''[[:d:Q20665651|Pydikondala Manikyala Rao]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q20610736|Tasoltan Mamsurov]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q20605416|Bakari Mwapachu]]'' | | [[تنزانيا]] | | | |- | ''[[:d:Q20565316|Alasgar Gurbanaliyev]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[آذربائيجان]] | | | |- | ''[[:d:Q20560807|Naini Narshimha Reddy]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | [[فائل:Nayini Narsimha Reddy.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q20560624|Mehman Aghayev]]'' | | [[آذربائيجان]] | | | |- | ''[[:d:Q20559646|A. Yunus Kunju]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:A younus kunju x mla.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q20533125|Dositeo Rodríguez]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q20528490|Tõivo Sarmet]]'' | | [[اسٽونيا]] | | | [[فائل:Toivo sarmet2.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q20525356|Benjamin Tolić]]'' | | [[ڪروشيا]] | | | [[فائل:Benjamin Tolić.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q20513641|Harutyun Topikyan]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q20509962|Grigor Brutyan]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[آرمينيا]] | | | |- | ''[[:d:Q20507884|Karen Babayan]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[آرمينيا]] | | | |- | ''[[:d:Q20501917|Avraham Yeshayahu Heber]]'' | | [[اسرائيل|اسرائيل جي رياست]] | | | [[فائل:הרב הבר.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q20480938|István Kozma]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]]<br/>[[هنگري|ھنگري]] | | | [[فائل:Kozma István NB.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q20479636|Venelin Mitev]]'' | | [[بلگاريا|بلغاريه]] | | | |- | ''[[:d:Q20426512|Hilmi Aminuddin]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q20426392|Bens Leo]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q20418100|Riyāḍ Najīb Al-Rayyis]]'' | | ''[[:d:Q146885|Second Syrian Republic]]''<br/>''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[شام]] | | | |- | ''[[:d:Q20403285|Tony Moussa]]'' | | [[شام]] | | | |- | ''[[:d:Q20090063|Vakha Agaev]]'' | | [[روس]] | | | [[فائل:Vaha Agaev.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q20069206|Vasyl Pisnyi]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q20064152|Kuo Nan-hung]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q20054063|John M Squire]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q20049141|Mário Coelho]]'' | | [[پورچوگال|پرتگال]] | | | [[فائل:Monumento a Mário Coelho, Vila Franca de Xira 03.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q20048117|José Júlio Venâncio Antunes]]'' | | [[پورچوگال|پرتگال]] | | | [[فائل:José Júlio VFXira 01.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q20045601|Antônio de Jesus Dias]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q20016600|Alberto Sonsol]]'' | | [[يوراگوائي]] | | | |- | ''[[:d:Q20004758|Josep Sala i Mañé]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:Primera actuacio castellers de barcelona.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q20004583|Josep Ferrer Peris]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q19974584|Lukman Niode]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q19953017|Abd ar-Rahman ibn Khalifa]]'' | | [[الجزائر]]<br/>[[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q19942870|Dadang Hawari]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q19915711|Abdulmanap Nurmagomedov]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Абдулманап Нурмагомедов.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q19895787|Brijendra Singh Rathore]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q19880661|Miguel Ángel Gutiérrez Machado]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q19872432|Ken Colvin]]'' | | [[آسٽريليا]] | | | |- | ''[[:d:Q19871563|Frank Brew]]'' | | [[آسٽريليا]] | | | |- | ''[[:d:Q19787577|Rubén Anguiano]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q19725072|Dadang Wigiarto]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Bupati Situbondo Dadang Wigiarto periode kedua.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q19710290|José Carlos Schiavinato]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q19668626|Rajkumar Keswani]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q19667683|Kim H. Veltman]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | [[فائل:Kim Veltman at EVA London 2017.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q19667174|Shingoose]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q19665021|Helen Damico]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q19635577|Dimitris Kremastinos]]'' | | [[يونان]] | | | [[فائل:KremastinosDimitris.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q19611679|Kenan Sönmez]]'' | | [[ترڪي]] | | | |- | ''[[:d:Q19609869|Chandro Tomar]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q19608131|Caio Narcio]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Caio Narcio.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q19605243|Ashok Kumar Walia]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q19564424|Dietmar Seyferth]]'' | | [[جرمني]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q19561531|Nolan Mettetal]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q19547902|கோ. இளவழகன்]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q19547762|Munirathna Anandakrishnan]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | [[فائل:Anandakrishnan.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q19518853|Luis Enrique Mercado]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q19517945|Pir Noor Muhammad Shah Jillani]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q19361829|Giovanni Battista Rabino]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Giovanni Battista Rabino.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q19301055|María Araujo]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q19281555|Manzoor Ahtesham]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q19271880|Sami Hasan Al Nash]]'' | | [[يمن]] | | | |- | ''[[:d:Q18921500|Felicia F. Campbell]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q18811939|Terry Doran]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q18810088|Elidio Espinoza]]'' | | [[پيرو]] | | | [[فائل:Elidio Espinoza Quispe.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q18764064|Martin S. Fox]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q18752973|Tiit Lilleorg]]'' | | [[اسٽونيا]] | | | |- | ''[[:d:Q18750460|Ram Lal Rahi]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q18750351|Maulana Ameer Zaman]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q18747673|Reynaldo Salazar]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q18738911|Mack Walker]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q18688035|Jitendra Nath Pande]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | |- | ''[[:d:Q18687827|Morris Hood III]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q18685824|Ayatullah Durrani]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q18685775|Jim Dornan]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q18683826|Krishan Kumar Aggarwal]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q18649004|Avelino Méndez Rangel]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | [[فائل:Avelino Mendez Rangel 1 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q18634038|Anfim (Tudos)]]'' | | [[مالدووا|مولدووا]] | | | |- | ''[[:d:Q18618829|Grichka Bogdanoff]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Grichka B, Présentation équipe DMBC, 10 septembre 2016 - 6.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q18618827|Igor Bogdanoff]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Igor Bogdanov.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q18549704|Nicolae Sabău]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]] | | | |- | ''[[:d:Q18546585|Hilary S. Chapman]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q18539289|Cornelia Catangă]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]] | | | |- | ''[[:d:Q18538499|Adrian Bărar]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]] | | | [[فائل:Adi Barar (Cargo) (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q18421453|Subiakto Tjakrawerdaya]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Subiakto Tjakrawerdaya.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q18405881|Nikiforos]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q18391983|Sekhar Basu]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Sekhar Basu.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q18390781|Roberto Leitão]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Roberto Leitão.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q18350877|Alberto Amador Leal]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q18327523|György Snell]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | [[فائل:SnellGyorgyFotoThalerTamas.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q18280349|Vladimir Shnitke]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q18275399|Gláucio Ary Dillon Soares]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q18249465|Othón Cuevas Córdova]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q18249366|Theodore Bugas]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q18246554|Enio Mainardi]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q18236146|Yulyen Balmusov]]'' | | [[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q18217421|Rao Dharampal]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | |- | ''[[:d:Q18209595|Oyewusi Ibidapo Obe]]'' | | [[نائيجيريا]] | | | |- | ''[[:d:Q18129450|Daniel Yuste]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q18057030|Bennie G. Adkins]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Medal of Honor (15257829652).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q18043515|Evgeny Mikrin]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q18037895|Chrístos Sikánis]]'' | | [[يونان]] | | | |- | ''[[:d:Q17859863|Kalsoom Perveen]]'' | | [[پاڪستان]]<br/>[[برطانوي راڄ]] | | | |- | ''[[:d:Q17746498|Kanybek Isakov]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[ڪرغزستان|ڪِرگزِستانُ]] | | | [[فائل:Kanybek Abduvasitovich Isakov. 14.05.2013.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q17661487|Unnikrishnan Namboothiri]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Unnikrishnan Namboothiri.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q17632923|William Izarra]]'' | | [[وينيزويلا|وينزويلا]] | | | [[فائل:William Izarra.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q17622463|Miguel Ángel Furones]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:Miguel angel furones.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q17505980|Muhammad Amin]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Wagub NTB Muhammad Amin.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q17505073|Amaranth Ehrenhalt]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Étienne Hajdu et Amaranth Ehrenhalt photo Olivier DUMAY.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q17489803|Nipper Read]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q17486036|Henri Kichka]]'' | | [[بيلجيم]] | | | [[فائل:Henri Kichka au Ciné-Club Educatif et Culturel le 11 mars 2010 à Mons (Crop).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q17453217|Vinicio Bernardini]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Vinicio Bernardini.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q17411404|Soegiharto]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:KIB Sugiharto.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q17410704|Masud Yunus]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Wali Kota Mojokerto Mas'ud Yunus.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q17410598|Imam Suroso]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Anggota DPR RI Komisi IX, Imam Suroso.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q17395359|Arianna W. Rosenbluth]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Arianna W Rosenbluth.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q17388929|Dinesh Chandra Yadav]]'' | | [[نيپال]] | | | |- | ''[[:d:Q17370650|Jean-Pierre Jossua]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q17322473|Iris Love]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q17305968|Henry Graff]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Henry F. Graff.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q17285375|Luigi Reitani]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q17279336|Robert Martin Gumbura]]'' | | [[زمبابوي]] | | | |- | ''[[:d:Q17198221|Dennis Johnson]]'' | | [[جميڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q17154848|Паращенко Владимир Михайлович]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Паращенко Владимир Михайлович.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q17126490|Tullio Abbate]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Tullio Abbate 000.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q17123751|Ismail Bhamjee]]'' | | [[بوٽسوانا]] | | | |- | ''[[:d:Q17034981|Trần Ngọc Châu]]'' | | [[ويٽنام]]<br/>''[[:d:Q180573|Republic of Vietnam]]'' | | | [[فائل:Dân-biểu đơn-vị Kiến-Hòa Trần Ngọc Châu.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q17032692|África Lorente Castillo]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:Africa Malaga.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16999679|Rafel Tur i Costa]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q16979978|Neil D. Jones]]'' | | ''[[:d:Q756617|Kingdom of Denmark]]''<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Neil D. Jones.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16979865|Azmeera Chandulal]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Chandulal Ajmeera.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16977833|Syed Muhammad Fazal Agha]]'' | | [[پاڪستان]]<br/>[[برطانوي راڄ]] | | | |- | ''[[:d:Q16940797|Sérgio Olímpio Gomes]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Deputado Major Olimpio no Senado 2 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16940411|José Itamar de Freitas]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q16940336|Nelson Meurer]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:NELSON MEURER.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16940061|Dinaldo Medeiros Wanderley]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q16939853|Cláudio Petraglia]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q16912496|Philippe Lécrivain]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q16910076|Gilberto Ensástiga]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q16910068|Florentino Domínguez Ordoñez]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q16865759|Enrico Comba]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q16847056|Nick Cordero]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q16842006|Corky Lee]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Corky Lee at the Chinese American Museum DC in 2019.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16746913|Mykola Myatlitski]]'' | | ''[[:d:Q2895|Byelorussian Soviet Socialist Republic]]''<br/>[[بيلاروس]] | | | |- | ''[[:d:Q16744309|Butana Komphela]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q16732956|Alia Muhammad Baker]]'' | | [[عراق]] | | | |- | ''[[:d:Q16732661|José Babel Mireles Valverde]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | [[فائل:José Manuel Mireles Valverde.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16730710|Brandis Kemp]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q16730231|Omar Jazouli]]'' | | [[مراڪش]] | | | |- | ''[[:d:Q16729954|Hudeidi]]'' | | [[صوماليا|سوماليا]] | | | |- | ''[[:d:Q16729793|Marlene Herrera Díaz]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q16729376|Gordon Van Wylen]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q16728723|Nasir Durrani]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q16728630|R. Doraikkannu]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q16728415|Bill C. Davis]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q16727899|Ben Chafin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q16701731|Roy Horn]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>''[[:d:Q713750|West Germany]]'' | | | [[فائل:Las Vegas, Nevada's headlining illusionists Siegfried & Roy (Roy Horn cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16672105|Vladimir Lopukhin]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Lopukhin Vladimir.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16670158|Pino van Lamsweerde]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Pino van Lamsweerde 3.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16656949|Mishik Kazaryan]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Kazaryan Mishik, cutted.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16647536|Arthur Whistler]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q16632989|Kjell Grane]]'' | | [[سويڊن]] | | | |- | ''[[:d:Q16631776|Vladimir Voronov]]'' | | [[روس]] | | | [[فائل:Vladimir Voronov i Aleksandr Michkov.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16625708|Roberto Valcárcel]]'' | | [[بوليويا]] | | | [[فائل:Roberto Valcarcel.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16624314|Ramón Romero Roa]]'' | | [[پيراگوئي]] | | | [[فائل:RamonRomeroRoa.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16595738|Marianne Lundquist]]'' | | [[سويڊن]] | | | [[فائل:Marianne Lundquist SOK.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16562408|Guido Stagnaro]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q16559534|Giorgio Gatti]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q16538862|Danil Khalimov]]'' | | [[قزاقستان|قازڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q16534529|Aron Atabek]]'' | | [[قزاقستان|قازڪستان]] | | | [[فائل:Aron Atabek imprisoned poet Kazakhstan Astana 2012.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16530501|Aslanbek Fidarov]]'' | | [[يوڪرين]] | | | |- | ''[[:d:Q16526878|André Osi]]'' | | [[بيلجيم]] | | | [[فائل:Andre Osi 20100207 Bagnols-sur-Ceze 1.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16518797|Sabina de la Cruz]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q16498472|Kerstin Behrendtz]]'' | | [[سويڊن]] | | | |- | ''[[:d:Q16494414|Artur Portela Filho]]'' | | [[پورچوگال|پرتگال]] | | | |- | ''[[:d:Q16493623|Aritana Yawalapiti]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q16490286|Carlos Holmes Trujillo]]'' | | [[ڪولمبيا]] | | | [[فائل:Holmes Trujillo.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16485758|Antonio González Pacheco]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q16466511|Laxman Giluwa]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:1708515664.laxman-giluwa-bjp.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16382689|Leon Adyan]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q16377555|Ingilab Nasirov]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[آذربائيجان]] | | | |- | ''[[:d:Q16376838|Zöhrab Alıyev]]'' | | [[آذربائيجان]]<br/>[[سوويت يونين]] | | | |- | ''[[:d:Q16371865|Nizameddin Quliyev]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q16366590|Elbrus Abbasov]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[آذربائيجان]] | | | |- | ''[[:d:Q16337889|Maria José Valério]]'' | | [[پورچوگال|پرتگال]] | | | [[فائل:Maria José Valério, 1968 (cropped).png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16337792|Lúcia Braga]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Plenário do Congresso (39777958125).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16337681|José de Oliveira Fernandes]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Museu da Cidade de Manaus - 15.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16337378|Dulce Nunes]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q16337360|Domingos de Freitas Diniz Neto]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q16337113|Cecília Guimarães]]'' | | [[پورچوگال|پرتگال]] | | | |- | ''[[:d:Q16336946|Bonifácio José Tamm de Andrada]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Deputado Federal Bonifácio Andrada.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16336792|Arnaldo Faria de Sá]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Arnaldo Faria de Sá ABr.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16336608|André Zacharow]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q16336402|Almeida Henriques]]'' | | [[پورچوگال|پرتگال]] | | | |- | ''[[:d:Q16328064|Sakēs Totlēs]]'' | | [[يونان]] | | | |- | ''[[:d:Q16327525|Dimitris Talaganis]]'' | | [[يونان]] | | | |- | ''[[:d:Q16307459|Boonruen Choonhavan]]'' | | [[ٿائيلينڊ]]<br/>''[[:d:Q1081620|Siam]]'' | | | |- | ''[[:d:Q16301834|Eugenio Rojas Apaza]]'' | | [[بوليويا]] | | | [[فائل:Eugenio Rojas Apaza en 2019.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16297882|Heikki Aarva]]'' | | [[فنلينڊ|فن لينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q16269511|Howard Schoenfield]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q16263095|André Manaranche]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q16215977|Lee Nurse]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q16207131|Little Walter DeVenne]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Little Walter Devenne.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16205288|David Cook]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q16204248|José Alberto Ciurana]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q16202862|Lance Carson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q16200336|Eve Branson]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | [[فائل:Eve Branson.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16197612|Gerry Cottle]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q16195218|Olan Montgomery]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q16191015|Isidro Pedraza Chávez]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q16185240|Miša Aleksić]]'' | | ''[[:d:Q83286|Socialist Federal Republic of Yugoslavia]]''<br/>''[[:d:Q838261|Federal Republic of Yugoslavia]]''<br/>[[سربيا]] | | | [[فائل:Misa Aleksic 2008.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16184437|Jeanne PMR Winaktu]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q16166855|Yaakov Schwei]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q16162589|Mohamed Nejib Berriche]]'' | | ''[[:d:Q2017684|French protectorate of Tunisia]]''<br/>[[تيونس]] | | | |- | ''[[:d:Q16151874|Benny Napoleon]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Benny Napoleon.jpeg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16151657|Nand Kumar Singh Chauhan]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q16145812|Ferenc Tóth]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | |- | ''[[:d:Q16144880|Abdul Hamid Sebba]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q16143657|Agnaldo Timóteo]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Agnaldo Timóteo (8488377495).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16138911|Somsak Jaikaew]]'' | | [[ٿائيلينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q16138667|Thanwa Raseetanu]]'' | | [[ٿائيلينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q16128982|Oleg Zalotnev]]'' | | [[بيلاروس]] | | | |- | ''[[:d:Q16124968|Saleh Abdullah Ali Al-Sanabani]]'' | | [[يمن]] | | | |- | ''[[:d:Q16124469|Marwan Mahfouz]]'' | | [[لبنان]] | | | [[فائل:Marouan Mahfouz, Damascus Opera House - Aug 13, 2020.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16123725|Kamal Amer]]'' | | [[مصر]] | | | |- | ''[[:d:Q16121789|Mahmoud El Idrissi]]'' | | [[مراڪش]] | | | |- | ''[[:d:Q16119295|Ahmed Halawa]]'' | | ''[[:d:Q124943|Kingdom of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q3087763|Republic of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[مصر]] | | | [[فائل:أحمد حلاوة.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16118380|Abdelkader Jerbi]]'' | | [[تيونس]] | | | |- | ''[[:d:Q16117386|David Shepard]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:David Shepard (13860572183) (1).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16116741|Željko Mavrović]]'' | | [[ڪروشيا]]<br/>''[[:d:Q83286|Socialist Federal Republic of Yugoslavia]]'' | | | [[فائل:Zeljko Mavrovic Sarastro.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16106734|Aubrey Mokoape]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q16106394|John Palmer]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q16105925|Robert H. Garff]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q16105794|Stephen Susman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q16105431|Basil Pesambili Mramba]]'' | | [[تنزانيا]] | | | |- | ''[[:d:Q16105298|Roger Chappot]]'' | | [[سوئيزرلينڊ|سوئيٽزرلينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q16104964|Renzo Gattegna]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q16104930|Shyam Bihari Misra]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | |- | ''[[:d:Q16104508|Janos Mohoss]]'' | | [[سوئيزرلينڊ|سوئيٽزرلينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q16093633|Stanley Chera]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q16093542|Anthony Bailey]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | [[فائل:AnthonyBailey.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16091761|Aurora Cornu]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]]<br/>[[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q16090540|M. Narasimham]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | |- | ''[[:d:Q16053060|Hossein Sheikholeslam]]'' | | [[ايران]]<br/>''[[:d:Q207991|Pahlavi dynasty]]'' | | | [[فائل:Hossein Sheikholeslam.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16052285|Mohammad Mirmohammadi]]'' | | ''[[:d:Q207991|Pahlavi dynasty]]''<br/>[[ايران]] | | | [[فائل:Seyyed Mohammad Mirmohammadi 2018-06-23.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16052047|Karim Akbari Mobarakeh]]'' | | [[ايران]] | | | [[فائل:Karim akbari mobarake 02.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q16046136|Houshang Mansourkhaki]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q15994807|Michael Wakelam]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q15943581|Bartolomeo Pepe]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Bartolomeo Pepe datisenato 2013.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q15942109|Eugenio Minasso]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Eugenio Minasso.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q15921673|Franz Marx]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q15896972|Ho Chau-chu]]'' | | [[تائيوان]]<br/>''[[:d:Q188712|Empire of Japan]]'' | | | |- | ''[[:d:Q15876044|Jarmila Rýznarová]]'' | | [[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | |- | ''[[:d:Q15835700|Moses Hamungole]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q15819842|Ibrahim Mbombo Njoya]]'' | | [[ڪيمرون]] | | | [[فائل:Ibrahim Mbombo Njoya KdfsultanIb.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q15731459|Turi Simeti]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Turi Simeti.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q15730390|Kamal Rani]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q15725319|Shantiraj Khosla]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q15724226|Tapu Mishra]]'' | | ''[[:d:Q6052975|Orrisa]]'' | | | [[فائل:Tapu Mishra Bengaluru Odia Ganesa Puja1.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q15723647|Amarendra Mohanty]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Amarendra Mohanty Odia Film Music Director.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q15723603|Ajit Das]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q15711854|Jan Veentjer]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | [[فائل:HockeyNL-HDM1963.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q15636630|Marek Pivovar]]'' | | [[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | [[فائل:Marek Pivovar 2015.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q15618745|Manglesh Dabral]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Manglesh Dabral. Dec 1993. New Delhi. By Amarjit Chandan.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q15531146|Roza Sabiryankyzy Akkuchukova]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q15485954|Nicholas Rinaldi]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q15455926|Manuel Juárez]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | [[فائل:Manolo Juárez at Biblioteca Nacional 2014 (15701603999).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q15445520|Judy Irola]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q15443253|Swapan Kumar Chakravorty]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Swapan Kumar Chakravorty - Kolkata 2011-08-02 4503.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q15442290|Joel J. Kupperman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q15429090|Joel Shatzky]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q15379160|Beatriz Yamamoto Cázarez]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q15260378|Carlos Casamiquela]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | [[فائل:Carlos Casamiquela.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q15141208|Marco Ferrari]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:MarcoVirgilioFerrari.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q15131268|Michel Tibon-Cornillot]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q15077313|Blas Camacho Zancada]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q15077049|Sergej Sokolkin]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q14981932|Patrick Hanks]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q14950917|Jim Fraser]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Fraser - Germantown Academy 1954.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q14949590|Augustine Mahiga]]'' | | [[تنزانيا]] | | | [[فائل:Augustine Mahiga (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q14857056|Wout Holverda]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | [[فائل:Wout Holverda (1984).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q14492130|Leo Goodman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q13742419|Kees Bakker]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | |- | ''[[:d:Q13570123|Lalli Partinen]]'' | | [[فنلينڊ|فن لينڊ]] | | | [[فائل:Lalli-Partinen-1965.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q13560249|Lucille Times]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Lucille Times & Historical Marker.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q13512620|Hamish Wilson]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q13207856|Fäyrüzä Möslimevä]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q13159219|Chennaveera Kanavi]]'' | | [[برطانوي راڄ]]<br/>[[ڀارت]] | | | [[فائل:Dr Chennaveera Kanavi.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q13112872|Narayan]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | [[فائل:Narayan DSW.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q13110295|Alleppey Ranganath]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Alleppey ranganath DSC 0671.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q13071314|Min Yu Wai]]'' | | [[ميانمار]] | | | |- | ''[[:d:Q13059317|Mahbubey Alam]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | [[فائل:Mahbube alam 2017.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q13058789|Badar Uddin Ahmed Kamran]]'' | | [[بنگلاديش]]<br/>[[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q13057474|Kamal Lohani]]'' | | [[بنگلاديش]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>[[پاڪستان]] | | | [[فائل:Kamal Lohani.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q13055374|Ranjit Sinha]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q13054711|Sergo Karapetyan]]'' | | [[آرمينيا]] | | | [[فائل:Sergo-Karapetyan-Armenia-Minister.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q13050762|Aharon Adibekjan]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q13028248|Aleh Makušnikaŭ]]'' | | [[بيلاروس]] | | | |- | ''[[:d:Q13028014|Ivan Pratasenya]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q13024946|Sergio Víctor Palma]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | [[فائل:Elgrafico 3314 palma duran.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12969927|Reynaldo Umali]]'' | | [[فلپائن|فلپائينز]] | | | [[فائل:Reynaldo Umali (17th Congress).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12963488|Douglas Cagas]]'' | | [[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q12960757|Đurđa Ivezić]]'' | | [[يوگوسلاويا جي بادشاهت]]<br/>''[[:d:Q153128|Independent State of Croatia]]''<br/>''[[:d:Q83286|Socialist Federal Republic of Yugoslavia]]''<br/>[[ڪروشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q12906617|Zoran Dzhorlev]]'' | | [[اتر مقدونيا]] | | | [[فائل:С.Спасовска и З.Џорлев во вториот блок на концертот.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12906548|Zafir Hadžimanov]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q12880973|Metropolitan Aetolia και Acarnania Cosmas]]'' | | [[يونان]] | | | [[فائل:Μακαριστός Μητροπολίτης Αιτωλίας και Ακαρνανίας Κοσμάς.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12877939|Theodoros Katsanevas]]'' | | [[يونان]] | | | |- | ''[[:d:Q12875379|Giorgos Tragas]]'' | | [[يونان]] | | | |- | ''[[:d:Q12861745|Anzor Erkomaishvili]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q12850214|Amiraslan xan Avsar]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q12848564|Çingiz Briya]]'' | | ''[[:d:Q278021|Arasbaran]]'' | | | |- | ''[[:d:Q12846537|Teymur Əhmədov]]'' | | [[آذربائيجان]] | | | |- | ''[[:d:Q12845273|Rasmi Dzhabrailov]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q12844831|Rafael Cəbrayılov]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q12842530|Məcnun Hacıbəyov]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q12840776|Kamil İbrahimov]]'' | | [[آذربائيجان]] | | | |- | ''[[:d:Q12835999|Arif Ali Guliyev]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[آذربائيجان]] | | | |- | ''[[:d:Q12808962|Burhan Kuzu]]'' | | [[ترڪي]] | | | [[فائل:Burhankuzu.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12803861|Tadej Hrušovar]]'' | | [[سلووينیا]] | | | [[فائل:Tadej Hrušovar.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12755659|Mićo Mićić]]'' | | [[بوسنيا ۽ ھرزگوينيا|بوسينيا ۽ ھرزگوينيہ]] | | | [[فائل:Mićo Mićić (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12755511|Miodrag Lazić]]'' | | | | | [[فائل:Mural dedicated to dr Lazić in Inđija.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12748222|Sanja Ilic]]'' | | [[سربيا]] | | | [[فائل:Aleksandar Sanja Ilić.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12746078|Miloš Šobajić]]'' | | [[سربيا]] | | | [[فائل:Miloš Šobajić.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12737850|Petrică Mîțu Stoian]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]] | | | [[فائل:Petrică Mâțu Stoian.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12736493|Nelu Ploieșteanu]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]] | | | |- | ''[[:d:Q12725593|Constantin Simirad]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]] | | | |- | ''[[:d:Q12723353|Camil Marinescu]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]] | | | |- | ''[[:d:Q12722975|Bruce Williamson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q12720803|Anton Gămurari]]'' | | [[مالدووا|مولدووا]] | | | |- | ''[[:d:Q12687567|Harussani Zakaria]]'' | | [[ملائيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q12636953|Milka Babović]]'' | | ''[[:d:Q15102440|Kingdom of Serbs, Croats and Slovenes]]''<br/>[[يوگوسلاويا جي بادشاهت]]<br/>''[[:d:Q83286|Socialist Federal Republic of Yugoslavia]]''<br/>[[ڪروشيا]] | | | [[فائل:Milka Babović 2.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12520062|Tasiman]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Bupati Pati 2001 - 2011 H. Tasiman SH.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12515951|Soraya Abdullah]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q12512106|Santosa Doellah]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q12511451|Saefullah]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Saefullah as the Administrative Mayor of Central Jakarta.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12508669|Rina Gunawan]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q12507600|Rachmawati Sukarnoputri]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Rachmawati Soekarnoputri, 2020.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12499829|Naek L. Tobing]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q12496129|Mahyuddin N.S]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Vice Governor of South Sumatra Mahyuddin NS.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12487277|Jane Shalimar]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Jane Shalimar.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12480859|Dani Anwar]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Dani Anwar.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12472429|Aria Baron]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q12472162|Anicetus Bongsu Antonius Sinaga]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Mgr Anicetus Bongsu Antonius Sinaga.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12470547|Abdul Gafur]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Abdul Gafur, The DPR-RI Stance on the Reform Process and the Resignation of President Soeharto, p39.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12447464|Mridula Sinha]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | [[فائل:Governor Mridula Sinha.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12383193|Araceli Herrero Figueroa]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:Araceli Herrero Figueroa (AELG)-3.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12355047|Sen Rodin]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q12344974|Anatoly Goncharov]]'' | | [[روس]]<br/>[[سوويت يونين]] | | | [[فائل:Анатолий Гончаров.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12297558|Fidel Beev]]'' | | [[بلگاريا|بلغاريه]] | | | [[فائل:Fidel Beev (40NS).png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12293596|Seraphim Papakostas]]'' | | [[يونان]] | | | [[فائل:Serafeim Papakostas.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12282041|Ioannis Tassias]]'' | | [[يونان]] | | | [[فائل:Metropolitan Bishop of Lagada Ioannis.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12276521|Georgi Koritarov]]'' | | [[بلگاريا|بلغاريه]] | | | [[فائل:Georgi koritarov.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12276288|Georgi Belev]]'' | | [[بلگاريا|بلغاريه]] | | | |- | ''[[:d:Q12252122|Youssef Chaban]]'' | | ''[[:d:Q124943|Kingdom of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q3087763|Republic of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[مصر]] | | | |- | ''[[:d:Q12250383|Wael el-Ebrashy]]'' | | ''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[مصر]] | | | [[فائل:Wael El-Ebrashy.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12249589|Hady El Gayar]]'' | | [[مصر]] | | | [[فائل:هادي الجيار - مسلسل شطرنج.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12249124|Noureddine Saïl]]'' | | [[مراڪش]] | | | [[فائل:Noureddine Saïl, Al Jasra Cultural and Social Club - Apr 10, 2017.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12247638|Nadia Al-Iraqia]]'' | | [[عراق]] | | | |- | ''[[:d:Q12243038|Mashari Al-Ballam]]'' | | [[ڪويت]] | | | [[فائل:Mashari Al-Ballam.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12242111|مرزوق سعيد]]'' | | [[ڪويت]] | | | |- | ''[[:d:Q12241232|Mahmoud Khedri]]'' | | [[الجزائر]]<br/>[[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q12240900|Mohammed Atassi]]'' | | ''[[:d:Q146885|Second Syrian Republic]]''<br/>''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[شام]] | | | |- | ''[[:d:Q12240387|Muhammad Hasan al-Amin]]'' | | [[لبنان]] | | | [[فائل:Mhmdhassanamine02.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12228063|Ali Hasan al-Halabi]]'' | | [[اردن]] | | | |- | ''[[:d:Q12224793|Eizzaldin al-Manasrah]]'' | | [[فلسطين جي رياست|فلسطين]] | | | [[فائل:عز الدين المناصرة.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12224294|Abeer Al Khader]]'' | | [[ڪويت]] | | | |- | ''[[:d:Q12223917|Abdul Wahab Al-Dailami]]'' | | [[يمن]] | | | |- | ''[[:d:Q12222559|عبد الحكيم الطاهر]]'' | | [[سوڊان]] | | | |- | ''[[:d:Q12222428|ʻAbbas Tarabili]]'' | | ''[[:d:Q124943|Kingdom of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q3087763|Republic of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[مصر]] | | | |- | ''[[:d:Q12220206|Salah Abdel-Fattah Al-Khalidi]]'' | | [[اردن]] | | | [[فائل:صورة شخصية صلاح عبد الفتاح الخالدي.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12219707|Sabah Abdul-Jalil]]'' | | [[عراق]] | | | |- | ''[[:d:Q12219578|Saleh al-Shehi]]'' | | [[سعودي عرب]] | | | |- | ''[[:d:Q12218187|Shākir ʻAbd al-Ḥamīd]]'' | | ''[[:d:Q3087763|Republic of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[مصر]] | | | |- | ''[[:d:Q12217290|Sawsan Rabie]]'' | | [[مصر]] | | | |- | ''[[:d:Q12216684|Souleymen Bakhelili]]'' | | [[الجزائر]] | | | |- | ''[[:d:Q12215887|Saad Al Tmami]]'' | | [[سعودي عرب]] | | | |- | ''[[:d:Q12211513|Dakhil Allah bin Shilwan]]'' | | [[سعودي عرب]] | | | |- | ''[[:d:Q12208000|Hassan Alwan]]'' | | [[يمن]] | | | |- | ''[[:d:Q12205887|Jamal Salameh]]'' | | ''[[:d:Q124943|Kingdom of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q3087763|Republic of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[مصر]] | | | |- | ''[[:d:Q12205653|Galal El-Sharkawy]]'' | | ''[[:d:Q124943|Kingdom of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q3087763|Republic of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[مصر]] | | | |- | ''[[:d:Q12205315|جريس سماوي]]'' | | [[اردن]] | | | |- | ''[[:d:Q12199735|Bahjat Suleiman]]'' | | [[شام]] | | | [[فائل:السفير د- بهجت سليمان في مكتبه 2013-10-25 23-05.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12178851|Ahmed Khalil]]'' | | ''[[:d:Q124943|Kingdom of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q3087763|Republic of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[مصر]] | | | [[فائل:Ahmed Khalil 1.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12178780|Ahmed bin Yahya Al-Bahkali]]'' | | [[سعودي عرب]] | | | |- | ''[[:d:Q12165467|Vasyl Fedoryuk]]'' | | [[يوڪرين]] | | | |- | ''[[:d:Q12153381|Ihor Skochylias]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[يوڪرين]] | | | |- | ''[[:d:Q12146863|Vasyl Raichynets]]'' | | [[يوڪرين]] | | | [[فائل:Райчинець В.Ф..jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12140136|Mykola Petrenko]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[يوڪرين]] | | | |- | ''[[:d:Q12130376|Mykola Moshyk]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[يوڪرين]] | | | |- | ''[[:d:Q12124173|Anatolii Mokrousov]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[يوڪرين]] | | | [[فائل:НДУ 4 Мокроусов Анатолій Олексійович.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12122416|Anatolii Melnyk]]'' | | [[يوڪرين]] | | | |- | ''[[:d:Q12120757|Vitalii Malakhov]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[يوڪرين]] | | | [[فائل:Віталій Малахов.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12118151|Timur Litovchenko]]'' | | | | | [[فائل:Forum vydavtsiv 2017.235.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12111312|Oleksandr Kozarenko]]'' | | [[يوڪرين]] | | | [[فائل:Oleksandr Kozarenko in Krushelnytska museum 02.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12104430|Viktor Zhenchenko]]'' | | [[يوڪرين]] | | | [[فائل:Viktor Zhenchenko.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12098532|Vitaliy Hurnak]]'' | | [[يوڪرين]] | | | |- | ''[[:d:Q12073214|Vladislav Yegin]]'' | | [[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q12044941|Petr Kužel]]'' | | [[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | |- | ''[[:d:Q12040463|Naďa Urbánková]]'' | | [[چيڪوسلوواڪيا]]<br/>[[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | [[فائل:Nada Urbankova 1.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12036789|Michal Polák]]'' | | [[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | [[فائل:Brno, Šelepka, Synkopy 61 (02).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12036766|Michal Mejstřík]]'' | | [[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]]<br/>[[چيڪوسلوواڪيا]] | | | [[فائل:Michal Mejstřík (1952-2021).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12032649|Ladislav Štaidl]]'' | | [[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]]<br/>[[چيڪوسلوواڪيا]] | | | [[فائل:L.Štaidl.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12026421|Josef Nekl]]'' | | [[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | |- | ''[[:d:Q12024163|Jaroslav Šaroun]]'' | | [[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | |- | ''[[:d:Q12023387|Jana Andresíková]]'' | | [[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | |- | ''[[:d:Q12023238|Jan Vrba]]'' | | [[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | |- | ''[[:d:Q12023229|Jan Vodňanský]]'' | | [[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | [[فائل:Jan Vodnansky.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12022755|Jan Křen]]'' | | [[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]]<br/>[[چيڪوسلوواڪيا]] | | | [[فائل:Jan-Křen-(2014).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12017274|František Lízna]]'' | | [[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]]<br/>[[چيڪوسلوواڪيا]] | | | [[فائل:Frantisek Lizna 2009.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q12017014|František Filip]]'' | | [[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | |- | ''[[:d:Q11954665|Vicenç Capdevila]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:MilagrosMedallaLH (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q11952113|Toni Coromina]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q11928824|Josep Mussons i Mata]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:JosepMussons.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q11915238|Vlastimil Marek]]'' | | [[چيڪوسلوواڪيا]] | | | [[فائل:AutoportretWiki.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q11912441|Carles Trullols i Clemente]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q11865551|Jaakko Syrjä]]'' | | [[فنلينڊ|فن لينڊ]] | | | [[فائل:Jaakko-Syrja-Kirsi-Kunnas-1965.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q11779890|Mieczysław Morański]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q11765368|Maciej Grubski]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Maciej Grubski VII kadencja Kancelaria Senatu.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q11724981|Jerzy Limon]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Jerzy Limon.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q11720447|Janusz Sanocki]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Janusz Sanocki Sejm 2016.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q11699820|Gildardo García]]'' | | [[ڪولمبيا]] | | | [[فائل:Gildardo Garcia.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q11686026|Andrzej Owczarek]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Andrzej Owczarek 2015.08.24.jpeg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q11685938|Andrzej Koprowski]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Andrzej Koprowski SJ.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q11685350|Alfred Kucharczyk]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q11632964|Tomoichi Tanimura]]'' | | [[جاپان]]<br/>''[[:d:Q188712|Empire of Japan]]'' | | | |- | ''[[:d:Q11605203|Yukio Beniyama]]'' | | [[جاپان]]<br/>''[[:d:Q188712|Empire of Japan]]'' | | | |- | ''[[:d:Q11473366|Kumiko Okae]]'' | | [[جاپان]] | | | |- | ''[[:d:Q11467981|Tsutomu Yamazaki]]'' | | [[جاپان]] | | | [[فائل:Yamazaki Tsutomu (Parliamentary Secretary).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q11460203|Hideo Kojima]]'' | | [[جاپان]]<br/>''[[:d:Q188712|Empire of Japan]]'' | | | |- | ''[[:d:Q11451301|Sanechika Andō]]'' | | [[جاپان]]<br/>''[[:d:Q188712|Empire of Japan]]'' | | | |- | ''[[:d:Q11437791|Fujio Ōmaki]]'' | | [[جاپان]]<br/>''[[:d:Q188712|Empire of Japan]]'' | | | |- | ''[[:d:Q11423265|Takashi Tsuchiya]]'' | | [[جاپان]]<br/>''[[:d:Q188712|Empire of Japan]]'' | | | |- | ''[[:d:Q11417946|Shū Wada]]'' | | [[جاپان]]<br/>''[[:d:Q188712|Empire of Japan]]'' | | | |- | ''[[:d:Q11299490|Gurbanmuhammet Kasymow]]'' | | [[ترڪمانستان]]<br/>[[سوويت يونين]] | | | |- | ''[[:d:Q11154007|Ragaa Al Geddawy]]'' | | ''[[:d:Q124943|Kingdom of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q3087763|Republic of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[مصر]] | | | [[فائل:Ragaa El Geddawy 1960s.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q11101097|Yang Xiaobo]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q10999909|Dalal Abdel Aziz]]'' | | ''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[مصر]] | | | |- | ''[[:d:Q10964510|Myoma Myint Kywe]]'' | | [[ميانمار]] | | | [[فائل:Myoma Myint Kywe.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q10951750|Sunnam Rajaiah]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q10920570|Zhou Qingjun]]'' | | [[جمھوريا چين (1912ء–1949ء)]]<br/>[[چين]]<br/>[[تائيوان]] | | | [[فائل:周慶峻.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q10857537|Zdeněk Hoření]]'' | | [[چيڪوسلوواڪيا]]<br/>[[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | [[فائل:Horení foto z pohrbu (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q10554334|John Rowlands]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q10515493|Ian Palmer]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q10395021|Zenóbio Toscano]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10393782|Wilson Braga]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10390246|Vicente Fialho]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10371761|Simão Sessim]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Simão Sessim em novembro de 2017.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q10370805|Severiano Mário Porto]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10365459|Ruy Scarpino]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10364607|Roseli Machado]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10363935|Rodrigo Rodrigues]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10363213|Robert de Almendra Freitas]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10361074|Ricardo Archer]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10361058|Ricardo Akinobu Yamauti]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10359396|Renato de Jesus]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10358966|Reinaldo Rayol]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10349697|Pietro Mário]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10347522|Pedro Ivo Ferreira Caminhas]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10346832|Paulo Stein]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10346700|Paulo Medina]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:João Paulo Medina, presidente do conselho e fundador da Universidade do Futebol.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q10346618|Paulo Gustavo]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Paulo Gustavo em novembro de 2019 no Humor Multishow (cropped).png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q10346369|Paulinho]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Paulinho.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q10341534|Orlando Duarte]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10340557|Olga Savary]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10336785|Nicolau dos Santos Neto]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10336108|Nelson Proença]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10336064|Nelson Bornier]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Nelson Bornier 2016.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q10326942|Martinho Lutero Galati]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Luther kingw.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q10326164|Maria de Sousa]]'' | | [[پورچوگال|پرتگال]] | | | |- | ''[[:d:Q10325178|Marcelo Veiga]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Marcelo Veiga (2019).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q10325015|Marcelino da Mata]]'' | | [[پورچوگال|پرتگال]] | | | [[فائل:Marcelino da Mata.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q10321989|Líber Gadelha]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10321916|Irmão Lázaro]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Cantor evangélico Lazáro.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q10320776|Luiz Humberto Carneiro]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10312042|João Peixoto]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Dom João Câncio Peixoto.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q10310270|José Paulo de Andrade]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10310137|José Mentor]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Mentor141122.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q10308683|José Adauto Bezerra]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Adauto Bezerra.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q10306940|Jimy Raw]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10306865|Jesús Martín-Barbero]]'' | | [[اسپين]]<br/>[[ڪولمبيا]] | | | [[فائل:Jesús Martín Barbero & Manuel Ángel Vázquez Medel (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q10304355|Ivair Nogueira do Pinho]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10303554|Irani Barbosa]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Iranibarbosa.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q10294895|Henrique do Rego Almeida]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10294485|Helenês Cândido]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10293964|Haroldo Lima]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Haroldo Lima ANP.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q10293637|Hamilton Carvalhido]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Hamilton carvalhido.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q10293304|Gésio Amadeu]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10289133|Gerardo Juraci Campelo Leite]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10287856|Gabriel Donato de Andrade]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10286851|Fábio Campana]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q10285766|Frederico Campos]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Frederico Campos.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q10280059|Farid Abrahão David]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Neguinho da Beija-Flor and Farid Abrahão David.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q10278404|Evaldo Gouveia]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:00 evaldo gouvea bsb.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q10278098|Euclides Scalco]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Aécio Neves - Caminhada em Curitiba - 02 08 2014 (14625368348).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q10270686|Eduardo Galvão]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Eduardo Galvão cropped.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q10267669|Djalma Bastos de Morais]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Placa Correio (Altos).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q10263911|Daniel Azulay]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Lançamento da cartilha do artista Daniel Azulay “Juntos, dizemos não ao crack e outras drogas”.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q9697147|Carlos José Ramos dos Santos]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q9697014|Carlos Eduardo Cadoca]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q9674168|Calane da Silva]]'' | | [[موزمبيق]] | | | |- | ''[[:d:Q9631197|Artenir Werner]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q9630040|Arolde de Oliveira]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Arolde de Oliveira em abril de 2016.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q9621049|Antônio Bivar]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q9388447|Zbigniew Zysk]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q9376370|Wojciech Borowik]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q9375799|Witold Paszt]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Witold paszt.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q9341835|Stanisław Dulias]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q9324836|Ryszard Miazek]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q9319012|Yaghoub Zoroofchi]]'' | | [[ايران]]<br/>[[آذربائيجان]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q9250881|Edward Gnat]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q9202000|Dariusz Gnatowski]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Dariusz Gnatowski 2011.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q9200218|Célio Taveira Filho]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q9179979|Bronisława Kowalska]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Bronisława Kowalska w swoim biurze poselskim 1997.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q9152862|Andrzej Maryniarczyk]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q9147802|Alfred Rzegocki]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q9139800|Adam Kopczyński]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q9066796|Raymundo Capetilo]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | [[فائل:Raymundo Capetillo (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q9055167|Papaléo Paes]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Papaléo Paes em 2015.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q9026939|Maguito Vilela]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:ELEIÇÕES- MAGUITO VILELA FALA SOBRE PLANO DE GOVERNO.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q9025128|Luis Ibero]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q9015433|Juan Cotino]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:Juan Cotino.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q9012935|Jorge Trías Sagnier]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q9012220|Joaquín Carbonell]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:Joaquín Carbonell cantando en el acto de recogida medalla de oro de los amantes CITT Teruel 2020 -primer plano (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q8353446|Daisy Lúcidi]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Daisy Lucidi cropped.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q8201895|Antonio Álvarez Solís]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:Antonio Alvarez Solis 2012an.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q8066134|Zanele kaMagwaza-Msibi]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | [[فائل:Zanele KaMagwaza Msibi (NFP President).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q8061948|Yusuf Grillo]]'' | | [[نائيجيريا]] | | | [[فائل:Yusuf Grillo, 'Yoruba Bride'.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q8059945|Yu Lihua]]'' | | [[جمھوريا چين (1912ء–1949ء)]]<br/>[[تائيوان]] | | | |- | ''[[:d:Q8053832|Yisa Sofoluwe]]'' | | [[نائيجيريا]] | | | |- | ''[[:d:Q8046301|Yaakov Perlow]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:הרב מנובומינסק.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q8040173|Wynn Handman]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Wynn Handman Studio photo.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q8018795|William Stern]]'' | | [[هنگري|ھنگري]]<br/>[[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q8009341|William Frankland]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | [[فائل:Dr Bill Frankland.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q8003575|Willem Konjore]]'' | | [[نميبيا]] | | | |- | ''[[:d:Q7970391|Warren Mitchell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Warren Mitchell basketball.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7966917|Wambali Mkandawire]]'' | | [[ملاوي]] | | | [[فائل:Wambali Mkandawire in 2019.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7945731|W. J. M. Lokubandara]]'' | | [[سري لنڪا|سريلنڪا]] | | | [[فائل:WJM Lokubandara.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7938377|Vladimir Ivanov]]'' | | [[بلگاريا|بلغاريه]] | | | |- | ''[[:d:Q7932723|Vinod Dua]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Vinod Dua.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7931761|Vincent Di Maio]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q7924918|Vic Stelly]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Vic Stelly (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7916745|Vasilis Botinos]]'' | | [[يونان]] | | | |- | ''[[:d:Q7827796|Toshiro Kandagawa]]'' | | [[جاپان]]<br/>''[[:d:Q188712|Empire of Japan]]'' | | | [[فائل:Toshiro Kandagawa famous Japanese Cook 2013.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7824296|Tootie Robbins]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q7822625|Tony Ingle]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q7822149|Tony Curcillo]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Football player Tony Curcillo, no. 99 Le joueur de football Tony Curcillo, no 99.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7816917|Tom Moody]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q7816000|Tom Green]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q7814981|Tom Blackwell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q7804179|Tim Robinson]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | [[فائل:Tim Robinson photo by John Drever.jpeg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7679487|Talib Jauhari]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q7666107|Sérgio Sant'Anna]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Feira de Frankfurt 2013 (10276676994).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7660970|Sylvia Murphy]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | |- | [[سید منور حسن]] | | [[برطانوي راڄ]]<br/>[[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q7645718|Suresh Angadi]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Ambigara chouwdayya jayanti procession mp suresh angadi.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7645674|Surendra Prakash Goyal]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | |- | ''[[:d:Q7635912|Sukumar Hansda]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q7635151|Sugrib Singh]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q7635072|Sugathakumari]]'' | | [[برطانوي راڄ]]<br/>[[ڀارت]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | [[فائل:Sugathakumari.jpg|center|128px]] |- | [[اسٽيو ولھائيٽ]] | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q7613158|Steve Lightle]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q7612907|Steve Ingle]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q7612166|Steve Carter]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q7609172|Stephen F. Williams]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Stephen Fain Williams.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7599168|Stanisław Kogut]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Stanisław Kogut Kancelaria Senatu.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7562042|Sonny Fox]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Sonny-fox.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7557756|Soli Sorabjee]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | [[فائل:Soli Sorabjee lecture (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7518233|Simon Barrington-Ward]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | [[فائل:Simon Barrington-Ward 2011.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7508832|Sidik Mia]]'' | | [[ملاوي]] | | | [[فائل:Sidik Mia 2010 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7505951|Shyama Charan Gupta]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | |- | ''[[:d:Q7488743|Shankha Ghosh]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | [[فائل:Sankha Ghosh - Kolkata 2011-05-09 2833.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7462294|Shahrum Kashani]]'' | | [[ايران]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Shahrum Kashani.webp|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7461426|Shahadat Hossain Khan]]'' | | [[بنگلاديش]]<br/>[[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q7446652|Seif Sharif Hamad]]'' | | [[تنزانيا]] | | | [[فائل:Seif Sharif Hamad.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7442806|Sebouh Chouldjian]]'' | | [[آرمينيا]] | | | [[فائل:BishopSebouh.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7438419|Siti Sarah]]'' | | [[ملائيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q7426298|Satish Prasad Singh]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | |- | ''[[:d:Q7426286|Satish Kaul]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q7423826|Sardool Sikander]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q7423706|Sardar Muhammad Aslam]]'' | | [[پاڪستان]]<br/>[[برطانوي راڄ]] | | | |- | ''[[:d:Q7408775|Samar Banerjee]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | [[فائل:Samar Badru Banerjee.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7407423|Sam Domoni]]'' | | [[فجي]] | | | [[فائل:PNC2010 (40).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7406368|Shivajirao Patil Nilangekar]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | |- | ''[[:d:Q7404974|Salleh Abas]]'' | | [[ملائيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q7403307|Sal Rocca]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Sal Rocca.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7399497|Sahara Khatun]]'' | | [[بنگلاديش]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>[[پاڪستان]] | | | [[فائل:Ms. Sahara Khatun in New Delhi on 24 February 2012.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7395978|Sabbam Hari]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q7373430|Roy Torrens]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q7373072|Roy Lester]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Roy Lester 1969.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7369214|Ross Browner]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q7364094|Ron Lurie]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q7352565|Robin Jackman]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q7347307|Robert Mandell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Robert Mandell American Conductor.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7333210|Rifat Chadirji]]'' | | [[عراق]] | | | [[فائل:Rifaat-jaderji.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7331216|Rick Baldwin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Rick Baldwin 1978.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7325646|Richard Fenno]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q7324359|Richard L. Brodsky]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q7322819|Ricardo Silva Elizondo]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | [[فائل:Ricardo Silva en 2014.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7302790|Abdul Ghani Gilong]]'' | | [[ملائيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q7295860|Ratnakar Matkari]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:A still of Shri Ratnakar Ramakrishna Matkari Rest.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7294844|Rasheed Masood]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | |- | ''[[:d:Q7292463|Randy Tate]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Randy Tate Mets.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7287844|Ralph McGehee]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q7283319|Rahat Indori]]'' | | [[ڀارت]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | [[فائل:Rahat Saab At Ahmedabad.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7282307|Rafael Roncagliolo]]'' | | [[پيرو]] | | | [[فائل:Rafael roncagliolo.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7277337|Aleksandr Dubyansky]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Dubyansky1.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7262061|Kakhi Kavsadze]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[جارجيا]] | | | [[فائل:Kakhi Kavsadze in R. Harwood's "Quartet" 2003.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7228895|Poovachal Khader]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Poovachal-Khader.jpg.image.845.440.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7225858|Pollycarpus Priyanto]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q7193787|Pilar Pellicer]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | [[فائل:Pilar Pellicer publicity photo (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7184510|Philip Voss]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q7184198|Philip Paul]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Philip Paul at The Cincinnatian Hotel in Cincinnati, Ohio, USA.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7182506|Phil Valentine]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Phil Valentine in 2019.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7181551|Phi Nhung]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[ويٽنام]] | | | [[فائل:Phi Nhung (cropped).png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7177692|Peter Whiteside]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q7174966|Peter Jenkins]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q7174885|Peter J. N. Sinclair]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q7173914|Peter F. Secchia]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Peter F. Secchia & Gerald Ford.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7173657|Peter DiFronzo]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:DiFronzo Pete.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7173124|Peter C. Clapman]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q7167845|Perence Shiri]]'' | | [[زمبابوي]] | | | |- | ''[[:d:Q7155119|Paulinho Paiakan]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q7154144|Paul Varelans]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q7151698|Paul Karslake]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q7143415|Pat Dye]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q7121484|Paatje Phefferkorn]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Paatje Phefferkorn.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7106297|Oscar W. McConkie, Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q7085856|Olle Holmquist]]'' | | [[سويڊن]] | | | |- | ''[[:d:Q7070307|Nurul Islam Babul]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | [[فائل:Nurul Islam Babul, Jamuna Group.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7063903|Noureddine Saâdi]]'' | | [[الجزائر]] | | | |- | ''[[:d:Q7046976|Noel Guzmán Boffil Rojas]]'' | | [[ڪيوبا]] | | | [[فائل:Noel Guzmán Boffil Rojas.jpeg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7045291|Noach Dear]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q7044225|Itzhak Jacky Edry]]'' | | [[اسرائيل|اسرائيل جي رياست]] | | | [[فائل:גקי אדרי.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7035671|Nikola Spasov]]'' | | [[بلگاريا|بلغاريه]] | | | [[فائل:Nikola spasov.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q7000421|Omar Pirrera]]'' | | ''[[:d:Q172579|Kingdom of Italy]]''<br/>[[اٽلي]] | | | [[فائل:Omar-Maria.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6986729|Neela Satyanarayanan]]'' | | [[ڀارت]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | |- | ''[[:d:Q6980389|Natty Hollmann]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | |- | ''[[:d:Q6965830|Naresh Kanodia]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q6965785|Narendra Kohli]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | [[فائل:Narendra Kohli (Dec. 2008).JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6963293|Nandi Yellaiah]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | |- | ''[[:d:Q6963057|Nancy Walker Bush]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q6957551|Nader Dastneshan]]'' | | [[ايران]] | | | [[فائل:Nader Dastneshan.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6947701|Itzhak Ilan]]'' | | [[اسرائيل|اسرائيل جي رياست]] | | | [[فائل:יצחק אילן.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6944629|Mwalimu Masudi Mwahima]]'' | | [[ڪينيا]] | | | |- | ''[[:d:Q6939760|Murtoza Bashir]]'' | | [[بنگلاديش]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>[[پاڪستان]] | | | [[فائل:Mortaza Bashir.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6917707|Motilal Vora]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | [[فائل:Motilal Vora.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6909686|Mordechai Yissachar Ber Leifer]]'' | | [[اسرائيل|اسرائيل جي رياست]] | | | [[فائل:Mordechai Yissachar Ber Leifer.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6893292|Mohammed Sabila]]'' | | [[مراڪش]] | | | |- | ''[[:d:Q6893246|Mohammed Nasim]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | [[فائل:Mohammed Nasim in New Delhi on April 13, 2016.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6885751|Mluleki George]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q6853968|Muhammad Tariq Al-Khadra]]'' | | [[فلسطين جي رياست|فلسطين]] | | | |- | ''[[:d:Q6851247|Milena Jelinek]]'' | | [[چيڪوسلوواڪيا]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q6845046|Mihai Cotorobai]]'' | | [[مالدووا|مولدووا]] | | | |- | ''[[:d:Q6844641|Miguel Lifschitz]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | [[فائل:Miguel Lifschitz en conferencia.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6835123|Elias Rahbani]]'' | | [[لبنان]] | | | [[فائل:Elias Rahbani.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6834517|Michael Sorkin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Michael Sorkin.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6832740|Michael McKinnell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q6831484|David Refael ben Ami]]'' | | [[اسرائيل|اسرائيل جي رياست]] | | | [[فائل:דדי בן עמי 2.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6830619|Michael Gilkes]]'' | | [[گيانا]] | | | |- | ''[[:d:Q6817775|Meor Aziddin Yusof]]'' | | [[ملائيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q6814633|Abdul Hadi Majali]]'' | | [[اردن]] | | | |- | ''[[:d:Q6793091|Nazem Naim]]'' | | [[عراق]] | | | |- | ''[[:d:Q6791209|Matthew Seligman]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | [[فائل:Matthew Seligman, Alexandra Arms, Cambridge, UK (April 2018).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6781944|María Colombo de Acevedo]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | [[فائل:María Colombo de Acevedo - Diputados.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6778086|Marv Luster]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Marv Luster - Southern Campus 1960.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6776522|Martin Sandoval]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q6771327|Shamsur Rahman Faruqi]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | [[فائل:Shamsur Rahman Farooqi.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6769832|Mark Steiner]]'' | | [[اسرائيل|اسرائيل جي رياست]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q6766164|Marjan Lazovski]]'' | | [[اتر مقدونيا]] | | | |- | ''[[:d:Q6762954|Hassan Abdullah al-Sharafi]]'' | | [[يمن]] | | | [[فائل:الشاعر حسن عبدالله الشرفي- من اليمن.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6757838|Marcos Cruz Molina]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q6756606|Marcelo Peralta]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | |- | ''[[:d:Q6752754|Manuel Morato]]'' | | [[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q6733859|Mahesh Kumar Kanodia]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | |- | ''[[:d:Q6733563|Mahaveer Bhagora]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | |- | ''[[:d:Q6733203|Maharaj Krishan Kaushik]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q6711768|Lệ Thu]]'' | | [[ويٽنام]] | | | [[فائل:Lệ Thu (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6587520|Yitzchok Scheiner]]'' | | [[اسرائيل|اسرائيل جي رياست]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:הרב יצחק שיינר.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6557470|Rahnaward Zaryab]]'' | | [[افغانستان]] | | | [[فائل:Rahnaward Zaryab (2016, cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6555796|Hashem Bathaie Golpayegani]]'' | | [[ايران]] | | | [[فائل:Hashem Bathaie Golpayegani 2160728.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6552990|Lindy McDaniel]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Lindy McDaniel Yankees.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6550228|Linah Mohohlo]]'' | | [[بوٽسوانا]] | | | [[فائل:Linah Mohohlo - Closing Plenary- Africa's Next Chapter - World Economic Forum on Africa 2011 crop.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6524568|Leon Claire Metz]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q6520721|Leland Christensen]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q6517024|Lefteris Hapsiadis]]'' | | [[يونان]] | | | [[فائل:LefterisHapsiadisNew.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6491294|Larry Willoughby]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q6490204|Larry Dixon]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q6480683|Lam Quang Thi]]'' | | [[ويٽنام]] | | | [[فائل:General Lâm Quang Thi.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6480359|Lalit Behl]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q6474309|Lajim Ukin]]'' | | [[ملائيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q6455079|Kōbō Kenichi]]'' | | [[جاپان]] | | | |- | ''[[:d:Q6445132|Kunwar Bechain]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Dr Kunwar Bechain.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6444091|Kumutha Rahman]]'' | | [[ملائيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q6419024|Kiyoko Ono]]'' | | ''[[:d:Q188712|Empire of Japan]]''<br/>[[جاپان]] | | | [[فائل:Kiyoko Ono 1964d.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6416528|Kishan Rungta]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | |- | ''[[:d:Q6416282|Kirunda Kivejinja]]'' | | [[يوگنڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q6414812|Kiran Maheshwari]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q6408465|Kim Chernin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Kimchernin.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6396195|Kevin Duffy]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Kevin Duffy (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6390090|Ken Farnum]]'' | | [[جميڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q6389975|Kenneth Church]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q6388519|Ken Snow]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q6373666|Karuna Shukla]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q6356800|Kamen Tchanev]]'' | | [[بلگاريا|بلغاريه]] | | | [[فائل:Kamen Chanev.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6344324|Kabori Sarwar]]'' | | [[بنگلاديش]]<br/>[[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q6324114|K. Thangavel]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q6324079|K. T. Oslin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q6300926|Juan Roldán]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | [[فائل:Juan Domingo Roldán.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6297452|Joyce Davidson]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q6293085|José Maranhão]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:José Maranhão.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6285854|Joseph Nyagah]]'' | | [[ڪينيا]] | | | |- | ''[[:d:Q6278435|Jorge Oñate]]'' | | [[ڪولمبيا]] | | | [[فائل:Jorge Oñate.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6268369|Johnson Mlambo]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q6267108|Johnny Leeze]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q6251147|John Ogilvie]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q6248589|John Meyer]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q6246730|Jhon Mario Ramírez]]'' | | [[ڪولمبيا]] | | | |- | ''[[:d:Q6244212|John Laws]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | [[فائل:Lord Justice Laws 2012.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6243015|John Keston]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q6240700|Kay Wiestål]]'' | | [[سويڊن]] | | | |- | ''[[:d:Q6220532|John Bangsund]]'' | | [[آسٽريليا]] | | | |- | ''[[:d:Q6214060|Thorleif Torstensson]]'' | | [[سويڊن]] | | | |- | ''[[:d:Q6210297|Joe Hernandez]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q6197321|Jim Pace]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q6195534|Jim Henderson]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q6183301|Jerry Brandt]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q6182507|Jerold Ottley]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q6169679|Jean-Michel Bokamba-Yangouma]]'' | | [[جمهوريا ڪانگو]] | | | |- | ''[[:d:Q6166776|Jay Johnstone]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Jay Johnstone Dodgers.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6166387|Jay Benedict]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q6165767|Víctor Valencia de los Santos]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | [[فائل:Victorvalenciadelossantos.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6150166|Jan Waszkiewicz]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q6148664|Tomás Vidiella]]'' | | [[چلي]] | | | [[فائل:Tomás Vidiella 2000.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6140367|Yukio Okamoto]]'' | | [[جاپان]]<br/>''[[:d:Q188712|Empire of Japan]]'' | | | [[فائل:Yukio Okamoto 2002.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6122347|Jagdish Singh Rana]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q6120996|Santiago Manuin Valera]]'' | | [[پيرو]] | | | [[فائل:Santiago Manuín Valera.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6120818|Jacques Puisais]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q6120010|Sandro Cohen]]'' | | [[ميڪسيڪو]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q6117269|Jackson Mthembu]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q6105727|René Juárez Cisneros]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | [[فائل:Rene Juarez Cisneros 1.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6104592|J. Anbazhagan]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q6097749|Burhanettin Uysal]]'' | | [[ترڪي]] | | | |- | ''[[:d:Q6097742|Rafael Navarro González]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q6096528|Iván Izquierdo]]'' | | [[ارجنٽائن]]<br/>[[برازيل]] | | | [[فائل:IvanIzquierdo.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6089269|Aytaç Yalman]]'' | | [[ترڪي]] | | | |- | ''[[:d:Q6074227|Irvin Baxter, Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q6073889|Luran Ahmeti]]'' | | [[اتر مقدونيا]]<br/>''[[:d:Q83286|Socialist Federal Republic of Yugoslavia]]'' | | | |- | ''[[:d:Q6070306|Iris M. Zavala]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Iris Zavala.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6068274|Pedro Bastidas]]'' | | [[وينيزويلا|وينزويلا]] | | | [[فائل:Pedro Bastidas.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6065858|Ülkü Azrak]]'' | | [[ترڪي]] | | | |- | ''[[:d:Q6063093|Haydar Dümen]]'' | | [[ترڪي]] | | | |- | ''[[:d:Q6059131|Tuncay Mataracı]]'' | | [[ترڪي]] | | | |- | ''[[:d:Q6055650|Ayten Erman]]'' | | [[ترڪي]] | | | |- | ''[[:d:Q6051778|Yılmaz Atadeniz]]'' | | [[ترڪي]] | | | |- | ''[[:d:Q6044824|Norberto Oyarbide]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | [[فائل:Norberto Oyarbide.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6042168|İrfan Gürpınar]]'' | | [[ترڪي]] | | | |- | ''[[:d:Q6027175|Indu Jain]]'' | | [[برطانوي راڄ]]<br/>[[ڀارت]] | | | [[فائل:Indu-jain.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6026759|Ayla Karaca]]'' | | [[ترڪي]] | | | |- | ''[[:d:Q6019655|Olle Nygren]]'' | | [[سويڊن]] | | | [[فائل:Olle Nygren.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q6009560|Allan Nilsson]]'' | | [[سويڊن]] | | | |- | ''[[:d:Q6001514|Ilya Shtemler]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q5999378|Marissa Garrido]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | [[فائل:Marisa Garrido 2011 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5997337|Ildegarda Taffra]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q5979729|Roger Matthews]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q5976814|Sigvard Marjasin]]'' | | [[سويڊن]] | | | |- | ''[[:d:Q5973562|Stig Malm]]'' | | [[سويڊن]] | | | |- | ''[[:d:Q5971996|Lazarus Takawira]]'' | | [[زمبابوي]] | | | |- | ''[[:d:Q5966302|Mats Lundegård]]'' | | [[سويڊن]] | | | |- | ''[[:d:Q5955737|Hassan Zare Dehnavi]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q5950619|Kambiz Derambakhsh]]'' | | [[ايران]] | | | [[فائل:کامبیز درمبخش - Kambiz Derambakhsh.jpg|center|128px]] |- | [[فاطما رهبر]] | | ''[[:d:Q107258515|Pahlavi Iran]]''<br/>[[ايران]] | | | [[فائل:Fatemeh Rahbar.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5945510|Badr al-Zaman Gharib]]'' | | [[ايران]] | | | [[فائل:Badrzaman Gharib 139610041445358512884434.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5943690|Parviz PoorHosseini]]'' | | ''[[:d:Q107258515|Pahlavi Iran]]''<br/>[[ايران]] | | | [[فائل:1828481-parviz pour hoseini.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5942704|José María Calleja]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:Presentación del libro ‘Cómo informar sobre violencia machista’.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5941462|Siamak Atlasi]]'' | | [[ايران]] | | | [[فائل:Siamak Atlasi (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5940793|José Joaquín Puig de la Bellacasa]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q5939778|José Francisco Gallardo Rodríguez]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q5939731|José Folgado]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:José Folgado 2015 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5938530|Changiz Jalilvand]]'' | | [[ايران]] | | | [[فائل:Changiz Jalilvand 13920408.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5937444|Gunnar Larsson]]'' | | [[سويڊن]] | | | |- | ''[[:d:Q5932104|Hugh Newell Jacobsen]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Hugh Newell Jacobsen.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5930117|Jesús Fichamba]]'' | | [[ايڪواڊور]] | | | [[فائل:Jesús Fichamba.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5922865|Israel Beltrán Montes]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q5922098|Howie Pyro]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q5918706|Houshang Seddigh]]'' | | [[ايران]] | | | [[فائل:Houshang Seddigh-Official photo.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5908946|Hossam Mohammed Amin]]'' | | [[عراق]] | | | |- | ''[[:d:Q5906851|Abbas Saffari]]'' | | [[ايران]] | | | [[فائل:عباس صفاری.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5904665|Hugo Stuven Cangas de Onís]]'' | | [[اسپين]]<br/>[[چلي]] | | | [[فائل:Hugostuven2012.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5902375|Horacio González]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | [[فائل:Horacio gonzález.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5896244|Hernán Pinto]]'' | | [[چلي]] | | | [[فائل:Hernán Pinto (2009) 2.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5888565|Guillermo Galeote Jiménez]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q5886305|Esmail Shangaleh]]'' | | [[ايران]] | | | [[فائل:Esmaeil Shengeleh 3476646.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5879998|Gino Renni]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | [[فائل:Gino Renni (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5865636|Ezzatollah Mehravaran]]'' | | [[ايران]] | | | [[فائل:Ezzat-mehravaran.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5865148|Francisco Aritmendi]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q5848817|Estanislao de Grandes]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:Estanislao de Grandes Pascual (13423607215).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5846421|Rinat Ibragimov]]'' | | [[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q5836757|Ernesto Contreras]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | [[فائل:Ernesto001.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5833760|Enrique Rodríguez Galindo]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q5830829|Emilia Currás]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q5808715|Manuel Dammert]]'' | | [[پيرو]] | | | [[فائل:Manuel Dammert Ego Aguirre.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5799587|Darío Vivas]]'' | | [[وينيزويلا|وينزويلا]] | | | [[فائل:Darío Vivas, Vicepresidente de la Asamblea Legislativa de Venezuela y miembro del Grupo Geopolítico de Latinoamérica y el Caribe (GRULAC), en compañía de José Gavidia, diputado de Venezuela e (8486684250) (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5798779|Daniel Vélez]]'' | | [[ڪولمبيا]] | | | |- | ''[[:d:Q5791581|Cristián Cuturrufo]]'' | | [[چلي]] | | | [[فائل:Cristián Cuturrufo - 2247945022 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5760952|Hilary Dwyer]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | [[فائل:Hilary Dwyer.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5757661|Csaba Szabó]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]] | | | [[فائل:Szabó Csaba.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5750208|Carlos Eduardo Enríquez Maya]]'' | | [[ڪولمبيا]] | | | |- | ''[[:d:Q5749726|Carlos Armando Biebrich]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q5744458|Hershel Shanks]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q5736171|Herbin Hoyos]]'' | | [[ڪولمبيا]] | | | [[فائل:Herbin Hoyos ceremony.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5728685|Henry Stephen]]'' | | [[وينيزويلا|وينزويلا]] | | | |- | ''[[:d:Q5728387|Henry Slaughter]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q5717242|Balfre Vargas Cortéz]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q5711988|Aurelio Iragorri Hormaza]]'' | | [[ڪولمبيا]] | | | [[فائل:Aurelio Iragorri Hormaza.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5710665|Khosrow Seif]]'' | | [[ايران]] | | | [[فائل:Khosrow Seif 2006-09-13 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5710392|Kioumars Derambakhsh]]'' | | [[ايران]] | | | [[فائل:Kioumars Derambakhsh.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5703827|Helène Aylon]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Helene Aylon (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5702560|Helen Jones Woods]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q5697713|Antonio Alcántara]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q5679000|Riay Tatary]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:(Riay Tatary) El Arzobispado de Valencia y la Comisión Islámica colaboran en la atención de refugiados (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5670811|Harry M. Rosenfeld]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q5665087|Alejandro Guzmán Brito]]'' | | [[چلي]] | | | |- | ''[[:d:Q5663596|Alberto Szpunberg]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | |- | ''[[:d:Q5662859|Alberto Canapino]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | [[فائل:Alberto Canapino (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5657289|Haribhau Jawale]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q5650308|Hans Knudsen]]'' | | ''[[:d:Q756617|Kingdom of Denmark]]'' | | | |- | ''[[:d:Q5644603|Hamid Jasemian]]'' | | ''[[:d:Q207991|Pahlavi dynasty]]''<br/>[[ايران]] | | | [[فائل:Hamid Jasemian 139209021934598431597814.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5628624|H. Vasanthakumar]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:H. Vasanthakumar.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5628238|H. G. Carrillo]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q5618246|Heherson Alvarez]]'' | | [[فلپائن|فلپائينز]] | | | [[فائل:Heherson Alvarez.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5596280|Grant Jackson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Grant Jackson Orioles.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5586441|Hassan Brijany]]'' | | [[سويڊن]] | | | |- | ''[[:d:Q5576708|Ramón Martínez]]'' | | [[وينيزويلا|وينزويلا]] | | | [[فائل:RAMON MARTINEZ.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5574061|Isael Villa Villa]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q5569181|Erik Belfrage]]'' | | [[سويڊن]] | | | |- | ''[[:d:Q5569175|Glenn Wheatley]]'' | | [[آسٽريليا]] | | | |- | ''[[:d:Q5562310|Gillian Wise]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q5561073|Gilbert Centina]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Authorgilbertluisrcentinaiii.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5549344|Gerald Locklin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q5549047|Daniel Velázquez]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q5543953|George Robertson]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | [[فائل:GeoRobertson.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5542916|George Nock]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q5540004|George H. Carley]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q5534035|Geoff Barnett]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | [[فائل:GeoffBarnett1972.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5531445|Gene Shay]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q5531217|Gene Fraise]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Gene Fraise - Official Portrait - 84th GA.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5512123|G. Anand]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q5498180|Frederick K. C. Price]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q5497310|Frederick B. Chary]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q5496221|Fred Sasakamoose]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q5495767|Fred Levin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q5493306|Mohammad Shahabuddin]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Mohammad shahabuddin.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5485058|Frank Arok]]'' | | [[آسٽريليا]] | | | |- | ''[[:d:Q5484875|Frank A. Howard]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Frank Howard 1956.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5476150|Luisa Molina]]'' | | [[بوليويا]] | | | |- | ''[[:d:Q5470446|Forrest Compton]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q5444074|Fereshteh Taerpour]]'' | | [[ايران]] | | | [[فائل:Fereshteh Taerpour.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5441062|Federico Salas]]'' | | [[پيرو]] | | | |- | ''[[:d:Q5435227|Fariborz Raisdana]]'' | | [[ايران]] | | | |- | ''[[:d:Q5386649|Eric Hall]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q5379762|Enrique Molina]]'' | | [[ڪيوبا]] | | | [[فائل:Enrique Molina4 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5367651|Elsimar Coutinho]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Dr.Elsimar Coutinho.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5362067|Eliyantha White]]'' | | [[سري لنڪا|سريلنڪا]] | | | [[فائل:Dr-eliyantha-white-treats-sachin.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5362050|Eliyahu Bakshi-Doron]]'' | | [[اسرائيل|اسرائيل جي رياست]] | | | [[فائل:Eliyahu Bakshi-Doron.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5350512|Eknath Gaikwad]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | |- | ''[[:d:Q5336223|Eddie Lee Jackson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q5336214|Eddie Large]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | [[فائل:Eddie Large.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5305018|Dragoljub Đuričić]]'' | | [[سربيا]] | | | [[فائل:Dragoljub Đuričić.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5304908|Dragan Vučić]]'' | | [[اتر مقدونيا]] | | | |- | ''[[:d:Q5300613|Doug Jones]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Doug Jones Indians.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5300456|Doug Ericksen]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Doug Ericksen in 2021.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5295091|Donald Rowe]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Dee Rowe.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5294991|Donald Perry Polsky]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q5276823|Dilipkumar Mansukhlal Gandhi]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q5274838|Diego Verdaguer]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | [[فائل:Diego Verdaguer en junio de 2016.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5273153|Dick Lucas]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q5253272|Henk Overgoor]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | [[فائل:Henk Overgoor.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5248630|Debu Chaudhuri]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | [[فائل:Pandit debu chaudhuri 2014-06-24 10-36.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5239194|David Romero Ellner]]'' | | [[هونڊورس|هنڊوراس]] | | | |- | ''[[:d:Q5237631|David Mixner]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:15.DavidMixner.NEM.Rally.USC.WDC.11October2009 (53581387587) (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5234349|David Green]]'' | | [[نڪاراگوا]] | | | [[فائل:David Greenwiki 1983.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5233307|David Egerton]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q5232007|David Driskell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:David C. Driskell.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5231741|David Bright]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q5231508|David Boe]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q5228272|Dave Bacuzzi]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q5219264|Daniele Cioni]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q5213508|Dan Foster]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q5213280|Dan Collins]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q5212769|Damodar Barku Shingada]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q5181443|Craig Shergold]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q5181398|Craig Ruddy]]'' | | [[آسٽريليا]] | | | [[فائل:Craig Ruddy.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5173979|Cosmas Magaya]]'' | | [[زمبابوي]] | | | [[فائل:Cosmas-Magaya-Zim2010.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5172694|Corra Dirksen]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q5171422|Cornelius Mwalwanda]]'' | | [[ملاوي]] | | | |- | ''[[:d:Q5162670|Conrado Miranda]]'' | | [[ايل سيلويڊور]] | | | |- | ''[[:d:Q5128778|Claude Crabb]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q5128707|Claude Beauchamp]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q5121945|Ciro Pessoa]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Ciro Pessoa 2010.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5112720|Christopher Lee]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q5105543|Chowdhury Kamal Ibne Yusuf]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q5104483|Abla al-Kahlawi]]'' | | ''[[:d:Q124943|Kingdom of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q3087763|Republic of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[مصر]] | | | |- | ''[[:d:Q5103384|Cho Se-hui]]'' | | [[ڏکڻ ڪوريا]] | | | |- | ''[[:d:Q5082746|Charles Stuart Bowyer]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q5071476|Chandrawati]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | |- | ''[[:d:Q5071333|Robert M. Laughlin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q5069439|Chaman Lal Gupta]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q5067804|Chaim Dov Keller]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q5057941|Celestino Bonifacio Bacale]]'' | | [[ايڪوٽوريل گائينا|استوائي جيني]] | | | |- | ''[[:d:Q5043614|Carmen Vázquez]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Carmen Vasquez.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5026605|Camilla Wicks]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:25806 Camilla Wicks.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q5015068|C M Chang]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | |- | ''[[:d:Q5000739|Burt Wilson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Burt Wilson 2008.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4977068|Rita Sargsyan]]'' | | [[آرمينيا]] | | | [[فائل:Rita Sargsyan nimg.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4966749|Bridget Rowe]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q4960104|Annette Kullenberg]]'' | | [[سويڊن]] | | | |- | ''[[:d:Q4949186|Rosita Sokou]]'' | | [[يونان]] | | | |- | ''[[:d:Q4934739|Bobby Ball]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | [[فائل:Bobby Ball.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4932376|Bob Enyart]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q4928876|Frank Mdlalose]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q4910565|Bill Pursell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q4910396|Bill Olner]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q4907449|Bikramjeet Kanwarpal]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Kanwarpal Bikramjit.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4900762|Nirmal Singh Khalsa]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Nirmal Singh Khalsa.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4900699|Bhagwati Singh]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q4900648|Bhagirathi Majhi]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q4893517|Bernard P. Randolph]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Bernard P Randolph.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4889708|J. Bennett Johnston]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:John Bennett Johnston.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4841138|Badruddin Shaikh]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q4838863|Bachi Singh Rawat]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q4832169|Azam Khan]]'' | | [[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q4831235|Ayhan Ulubelen]]'' | | [[ترڪي]] | | | [[فائل:Ayhan Ulubelen during her 60 years.pdf|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4822123|Haydar Baş]]'' | | [[ترڪي]] | | | [[فائل:Prof. Dr. Haydar Baş.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4808284|Hasan Muratović]]'' | | [[يوگوسلاويا]]<br/>[[بوسنيا ۽ ھرزگوينيا|بوسينيا ۽ ھرزگوينيہ]] | | | [[فائل:HasanMuratovic.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4804549|Ashalata Wabgaonkar]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q4795016|Arnold Demain]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q4794109|S. I. Padmavati]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | |- | ''[[:d:Q4792170|Arlene Saunders]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q4776961|Antonio Sanchez]]'' | | [[فلپائن|فلپائينز]] | | | [[فائل:Antonio Sanchez Politician 01.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4776662|Antonio Giménez-Rico]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q4776555|Antonio Cuenco]]'' | | [[فلپائن|فلپائينز]] | | | [[فائل:Rep. Antonio V. Cuenco (8th Congress).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4770680|Anshuman Singh]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]] | | | |- | ''[[:d:Q4769295|Annie Glenn]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Annie Glenn in 1965.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4768323|Anne Feeney]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q4765474|Anisuzzaman]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | [[فائل:Prof Anisuzzaman2011 by FLC.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4764670|Anil Panachooran]]'' | | [[ڀارت]] | | | |- | ''[[:d:Q4760733|Andy Gray]]'' | | [[اسڪاٽلينڊ]] | | | [[فائل:Andy Gray, Perth born Actor.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4757445|Andrew Jack]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | [[فائل:Andrew Jack, Dialect Coach.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4746478|Aminu Isa Kontagora]]'' | | [[نائيجيريا]] | | | |- | ''[[:d:Q4738568|Aly Zaker]]'' | | [[بنگلاديش]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>[[پاڪستان]] | | | [[فائل:Aly-Zaker.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4724658|Ali Ansarian]]'' | | [[ايران]] | | | [[فائل:Ali Ansarian.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4722019|Alfonso Cortina]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q4720226|Alexander Thynn, 7th Marquess of Bath]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q4713827|Aldir Blanc]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q4710395|Albert Hale]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>''[[:d:Q1783171|Navajo Nation]]'' | | | |- | ''[[:d:Q4703486|Al Angrisani]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q4699805|Ajit Singh]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | [[فائل:Ajit Singh at press conference.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4695942|Ahmed Mumin Warfa]]'' | | [[صوماليا|سوماليا]] | | | [[فائل:Ahmed Mumin Warfa.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4687771|Aeneas Chigwedere]]'' | | [[زمبابوي]] | | | |- | ''[[:d:Q4684841|Adrian Barber]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q4683852|Adnan Abdallat]]'' | | [[اردن]] | | | |- | ''[[:d:Q4681741|Adelaide João]]'' | | [[پورچوگال|پرتگال]] | | | |- | ''[[:d:Q4669133|Avrohom Pinter]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | [[فائل:Rabbi Avrohom Pinter Z’L.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4669126|Abraham Palatnik]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Abraham palatnik cni.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4662382|Aaron Rubashkin]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q4540413|Abd as-Sattar Qasm]]'' | | [[اردن]]<br/>[[فلسطين جي رياست|فلسطين]] | | | |- | ''[[:d:Q4528002|Valentin Shurchanov]]'' | | [[روس]] | | | [[فائل:Valentin Shurchanov.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4527351|Viktor Shudegov]]'' | | [[روس]] | | | [[فائل:Viktor Shudegov.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4525695|William Schmidt]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Шмидт В. В.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4517602|Marietta Chudakova]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Mariehtta Chudakova 2017 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4477044|Andreï Ouritski]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Andrey Uritsky.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4468157|Billie Lee Turner]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q4464627|Anatoly Trushkin]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Trushkin.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4443470|Gennady Strakhov]]'' | | [[روس]]<br/>[[سوويت يونين]] | | | |- | ''[[:d:Q4442473|Alexander Stefanovich]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q4422543|Anatoly Skripkin]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q4420621|Sergey Sinyakin]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q4416595|Seraphim (Glushakov)]]'' | | [[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q4404372|Kenzhegaly A. Sagadiyev]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[قزاقستان|قازڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q4365356|Boris Plotnikov]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Борис Плотников 02.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4357649|Raghunandan Lal Bhatia]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | [[فائل:R. L. Bhatia.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4356594|Scott Erskine]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Scott T. Erskine 2001.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4355718|Maria Piątkowska]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:MariaPiatkowska.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4334832|Chylgychy Ondar]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Chylgychy Ondar.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4322836|Vyacheslav Novitsky]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q4319727|Viktor Nikitin]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q4302604|Nicette Bruno]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Nicette Bruno.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4290811|Viktor Merezhko]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Viktor Merezhko.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4284352|Ben Masters]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Ben masters.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4281196|Vitaly Margelov]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Vitaliy Margelov.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4276406|Nikolay Maksyuta]]'' | | [[روس]] | | | [[فائل:Nikolay Maksyuta 007.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4273958|Arif Musa oğlu Məhərrəmov]]'' | | [[آذربائيجان]]<br/>[[سوويت يونين]] | | | |- | ''[[:d:Q4272534|Lyudmila Lyadova]]'' | | [[روس]]<br/>[[سوويت يونين]] | | | [[فائل:Lyudmila Lyadova.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4269192|Anatoly Lukyanov]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Anatoly Evgenievich Lukyanov.jpeg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4267240|Vladimir Loskot]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q4264879|Martin Lovett]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | [[فائل:AmadeusQuartet1.gif|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4264242|Viktor Likhonosov]]'' | | [[روس]] | | | [[فائل:Viktor Likhonosov.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4262971|Farida Pasha]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q4249854|Gennady Kutsev]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q4236363|Ryszard Kotys]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Ryszard Kotys 2009.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4234678|Irina Koryukina]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Корюкина Ирина Петровна.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4233774|Caesar Korolenko]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Короленко Цезарь Петрович.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4232862|Vladimir Korenev]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q4221830|Vladimir Kirsanov]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Vladimir Kirsanov.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4219653|Hennadii Kernes]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[يوڪرين]] | | | [[فائل:Hennadiy Kernes 2020.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4219061|Gulnazar Keldi]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[تاجڪستان]] | | | [[فائل:Gulnazar Keldi 03.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4197538|Mikhail Ignatyev]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Mikhail Ignatyev (2013-10-30).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4195359|Aydin Ibrahimov]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[آذربائيجان]] | | | |- | ''[[:d:Q4183618|Yevgeniy Zagorulko]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q4173593|Gurgen Yeghiazaryan]]'' | | [[آرمينيا]] | | | [[فائل:Gurgen Yeghiazaryan 01.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4173011|Eulogius (Smirnov)]]'' | | [[روس]] | | | [[فائل:Eulogius (Smirnov).JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4167363|Yury Dokhoian]]'' | | [[روس]] | | | [[فائل:Yury Dokhoian 2011.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4162412|Sixto Brillantes]]'' | | [[فلپائن|فلپائينز]] | | | [[فائل:Sixto Brillantes (cropped).png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4152247|Seyfaddin Gurbanov]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[يوڪرين]] | | | |- | ''[[:d:Q4152147|Sven Gundlakh]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q4148136|Boris Grachevsky]]'' | | [[روس]]<br/>[[سوويت يونين]] | | | [[فائل:Boris Grachevskiy 2018.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4135231|Vladimir Gendlin]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q4128446|Alexander Vustin]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Vustin2.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4121380|Sol Tolchinsky]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q4114833|Anastasia Voznesenskaya]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q4112721|Anatoly Vishnevsky]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Anatoly Vishnevsky.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4107168|Beniamin]]'' | | [[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q4104601|Dmitry Vasilyev]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q4100792|Bhakti Charu Swami]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | [[فائل:Bhakti Charu Swami at Santiago de Compostela.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4095606|Douglas Bravo]]'' | | [[وينيزويلا|وينزويلا]] | | | [[فائل:Douglas Bravo 1.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4095066|Patricia Bosworth]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q4084007|Maurice Berger]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Maurice Berger PR (centré).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4074396|Valeriy Babych]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[يوڪرين]] | | | [[فائل:НДУ 3 Бабич Валерій Георгійович.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4073544|Baloğlan Əşrəfov]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[آذربائيجان]] | | | |- | ''[[:d:Q4072594|Anatoly Afanasyev]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[بيلاروس]] | | | |- | ''[[:d:Q4069097|Gregory Areshian]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[آرمينيا]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:GEA istanbul.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4067585|Nikolay Antoshkin]]'' | | [[روس]] | | | [[فائل:2019 Nikolay Antoshkin.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q4059734|Hakob Hakobyan]]'' | | [[آرمينيا]] | | | |- | ''[[:d:Q4006322|Urano Navarrini]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3993232|Tony Fuochi]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3981101|Tarcisio Stramare]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3972445|Stefano D'Orazio]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Stefano (primo priano).JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3960891|Silvio Lega]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Silvio Lega daticamera.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3956296|Sergio Staino]]'' | | ''[[:d:Q172579|Kingdom of Italy]]''<br/>[[اٽلي]] | | | [[فائل:Sergio Staino - Lucca Comics & Games 2016 02.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3956022|Sergio Bassi]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:SergioBassi2.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3941597|Rossana Di Bello]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3939577|Rocco Filippini]]'' | | [[سوئيزرلينڊ|سوئيٽزرلينڊ]] | | | [[فائل:Rocco Filippini ©Cosimo Filippini 2009.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3938885|Roberto Lavorenti]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3938637|Roberto Brivio]]'' | | ''[[:d:Q172579|Kingdom of Italy]]''<br/>[[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3938263|Robert Durst]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Robert Alan Durst.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3938207|Robert Beck]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Robert Lee Beck 1958.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3930163|Raoul Casadei]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Raoul Casadei.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3929115|Raffaele Masto]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3920003|Roman Viktiuk]]'' | | ''[[:d:Q207272|Second Polish Republic]]''<br/>[[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Roman Viktuk 2-1 by Alexey Nikishin.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3905292|Pino Scaccia]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3903362|Piero Schlesinger]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3894504|Paolo Taggi]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3892458|Ron Johnson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:1985 Nashville Ron Johnson.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3858870|Mirko Pavinato]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Bologna FC - 1961 Mitropa Cup - Renato Dall'Ara, Mirko Pavinato.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3857269|Miguel Jones]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q3854273|Melo Mafali]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Melo Mafali.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3852820|Mauro Favilla]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Mauro Favilla datisenato 1987.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3852649|Maurizio Mattei]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3849205|Mario Valdemarin]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Nata di marzo 5 (Mario Valdemarin).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3848323|Mario Benedetti]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3848217|Marino Quaresimin]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Marino Quaresimin.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3846460|Marco Santagata]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3845853|Marcio Veloz Maggiolo]]'' | | [[ڊومينيڪن ريپبلڪ]] | | | [[فائل:MARCIO vELOZ mAGGIOLO.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3845680|Federico Roncoroni]]'' | | [[اٽلي]]<br/>''[[:d:Q172579|Kingdom of Italy]]'' | | | [[فائل:Federico Roncoroni 1989.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3838576|Luciano Federici]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3837545|Lou A. Kouvaris]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q3836866|Lorenzo Acquarone]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Lorenzo Acquarone.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3832043|Lidia Menapace]]'' | | ''[[:d:Q172579|Kingdom of Italy]]''<br/>[[اٽلي]] | | | [[فائل:Lidia Menapace (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3829209|Lea Vergine]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Lea Vergine 1974.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3817497|Kurt Stettler]]'' | | [[سوئيزرلينڊ|سوئيٽزرلينڊ]] | | | [[فائل:Kurt-stettler.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3816656|Rodolfo González Rissotto]]'' | | [[يوراگوائي]] | | | |- | ''[[:d:Q3810475|José Luis Capón]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q3804395|Italo De Zan]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Italo de Zan 1946.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3798974|Innocenzo Donina]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3788117|Héctor Luis Silva]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | [[فائل:Hector silva pumas.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3772436|Gloria Piedimonte]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3766838|Giovanni Blandino]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3764085|Gigi Dall'Aglio]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3762710|Gian Mario Bravo]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3762585|Gian Battista Odone]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3762524|Giampiero Grevi]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3761230|Geronimo Meynier]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Totò, Fabrizi e i giovani d'oggi 05.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3758095|Gangchen Tulku Rinpoche]]'' | | [[چين]]<br/>[[اٽلي]] | | | [[فائل:Lama Tulku Gangchen Rimpoche.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3757094|Gaetano Rampin]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Gaetano Rampin 1.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3753357|Carlos Seco Serrano]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q3751683|Raghunath Mohapatra]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | [[فائل:Raghunath Mohapatra.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3750130|Francesco La Rosa]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3749916|Francesco Di Carlo]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Francesco di carlo.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3745178|Umbu Landu Paranggi]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Emha Ainun Nadjib dan Umbu Landu Paranggi.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3743804|Ferruccio Pisoni]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Ferruccio Pisoni daticamera.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3737689|Fabio Enzo]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3732324|Ernesto Ros]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3732244|Ernesto Galli]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3731997|Ermes Polli]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3706229|Detto Mariano]]'' | | [[اٽلي]]<br/>''[[:d:Q172579|Kingdom of Italy]]'' | | | [[فائل:Detto Mariano.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3703087|David Anthony Kraft]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q3700324|Piotr Machalica]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Piotr Machalica2.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3694250|Corrado Lamberti]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:CorradoLamberti.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3680239|Claudio Sorrentino]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3664107|Cecilia Fusco]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3659902|Carlo Tognoli]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Carlo Tognoli.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3659617|Carlo Meliciani]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Carlo Meliciani.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3656048|Leonid Bujor]]'' | | [[مالدووا|مولدووا]] | | | [[فائل:Leonid Bujor (crop).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3651544|Camillo Milli]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Amore in 4 dimensioni - Giuffré Milli.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3645814|Bruno Longhi]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3645774|Bruno Ghedina]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Bruno Ghedina 1970.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3634905|Raghuvansh Prasad Singh]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | [[فائل:Raghuvansh Prasad Singh briefing the press about various achievements of Total Sanitation Campaign highlighting the revised unit cost norms under TSC, in New Delhi on August 22, 2008.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3622555|Juan Carlos Copes]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | [[فائل:Juan Carlos Copes Día del Tango.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3618360|Ansley Truitt]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q3615807|Andrea Lo Vecchio]]'' | | ''[[:d:Q172579|Kingdom of Italy]]''<br/>[[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3615732|Andrea Galasso]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Andrea Galasso.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3608395|Alberto Malavasi]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Alberto Malavasi Palermo.png|center|128px]] |- | [[وحيدالدين خان|مولانا وحيدالدين]] | | [[برطانوي راڄ]]<br/>[[ڀارت]] | | | [[فائل:Maulanawahiduddin.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3593648|Óscar Chávez]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | [[فائل:Óscar Chávez en el Zócalo 2016 - 6.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3592141|Étienne Draber]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q3575702|Zoltan Sabo]]'' | | [[يوگوسلاويا]]<br/>[[سربيا]] | | | |- | ''[[:d:Q3572419|Santiago Lanzuela]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:(Santiago Lanzuela) José María Aznar recibe al presidente de la Diputación General de Aragón. Pool Moncloa. 16 de mayo de 1996 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3570660|Xavier Dor]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Dr Xavier Dor.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3569608|Abraham J. Twerski]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Twerski (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3551677|Victor Wood]]'' | | [[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q3547896|Ezio Vendrame]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Ezio Vendrame.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3533955|Touriya Jabrane]]'' | | [[مراڪش]] | | | [[فائل:Touriya Jabrane.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3532513|K. V. Anand]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:KV Anand at MovieBuff First Clap Awards Function (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3515979|Tasso Adamopoulos]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Tasso Adamopoulos.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3513750|Marina Tucaković]]'' | | [[سربيا]] | | | |- | ''[[:d:Q3498879|Steve Carver]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q3491740|Soumaïla Cissé]]'' | | [[مالي]] | | | [[فائل:Soumaïla Cissé 2013 Portrait.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3479678|Sergio Onofre Jarpa]]'' | | [[چلي]] | | | [[فائل:Sergio Onofre Jarpa (1965) cropped.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3473390|Sarah Maldoror]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Sarah Maldoror.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3471309|Samvel Gasparov]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q3453638|Ruth Roberta de Souza]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q3443079|Jens Erik Fenstad]]'' | | [[ناروي]] | | | |- | ''[[:d:Q3436216|Robert Saint-Cricq]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q3435833|Roviros Manthoulis]]'' | | [[يونان]]<br/>[[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q3434789|Robert Chaudenson]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q3434303|Tommy DeVito]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Tommy DeVito (musician) (1966) (cropped).png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3433512|Joe Long]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Joe Long musician (1966) (cropped).png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3430000|Riad Ismat]]'' | | ''[[:d:Q146885|Second Syrian Republic]]''<br/>''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[شام]] | | | [[فائل:Riad Ismat.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3427126|Renée Claude]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | [[فائل:Renée Claude.tif|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3421020|Raymond Lévesque]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | [[فائل:Raymond Lévesque, Laurent Gascon, 2011. (50808482641).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3399496|Justo Jorge Padrón]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q3390432|Benito Joanet]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q3386113|Pierre Marcotte]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | [[فائل:Les Tannants Brossard.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3386032|Pierre Lumbi Okongo]]'' | | [[عوامي جمهوريا ڪانگو]] | | | [[فائل:MONUSCO Headquarters, Kinshasa, RD Congo- president of the G7, Pierre Lumbi. (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3380286|Philippe Malaurie]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q3379373|Philippe Bodson]]'' | | [[بيلجيم]] | | | |- | ''[[:d:Q3362788|Pape Diouf]]'' | | [[فرانس]]<br/>[[سينيگال]] | | | |- | ''[[:d:Q3362634|Paolo Graziosi]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Paolo Graziosi.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3362625|Paolo Giordano]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3356966|Oscar Castro]]'' | | [[چلي]]<br/>[[فرانس]] | | | [[فائل:Óscar Castro Ramírez (25966264435) (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3355833|Adam Alsing]]'' | | [[سويڊن]] | | | [[فائل:Adam Alsing 2015-09-17 001.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3349343|Tarun Gogoi]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | [[فائل:Tarun Gogoi - Kolkata 2013-02-10 4885.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3348270|Obren Joksimović]]'' | | [[سربيا]] | | | |- | ''[[:d:Q3340026|Nicolas Alfonsi]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q3339641|Seyed Hassan Firouzabadi]]'' | | ''[[:d:Q107258515|Pahlavi Iran]]''<br/>[[ايران]] | | | [[فائل:Hassan Firouzabadi 2019.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3326196|Moussa Benhamadi]]'' | | [[الجزائر]]<br/>[[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q3318485|Mohand Cherif Hannachi]]'' | | [[الجزائر]]<br/>[[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q3313368|Mike Huckaby]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q3312928|Miguel Angel Castellini]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | [[فائل:Castellini-Perez-Galindez-10DIC1976.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3310736|Michel Robin]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q3310166|Michel Lelong]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q3308616|Mikhail Studenetsky]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q3306991|Messaoud Nedjahi]]'' | | [[الجزائر]]<br/>[[فرانس]] | | | [[فائل:Messaoud Nedjahi et le groupe Iwal (espoire) 1.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3303356|Franciszek Kokot]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q3300367|Maurice Barrier]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q3297752|Massimo Cuttitta]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:MausCuttitta.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3290692|Marguerite Aucouturier]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q3289573|Marcelle Ranson-Hervé]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q3289453|Marcel Uderzo]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Marcel Uderzo - Salon du livre de Paris 2010 bis.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3288102|Marc Hamilton]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q3285700|Mangala Samaraweera]]'' | | [[سري لنڪا|سريلنڪا]] | | | [[فائل:Mangala Samaraweera.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3282984|Koos van den Berg]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | [[فائل:Koos van den Berg.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3265723|Lucien Sève]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q3265525|Lucien Gourong]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q3265068|Waldir Lucas Pereira]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q3229123|Lehlohonolo Ledwaba]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q3219186|Laurent Dona Fologo]]'' | | [[آئيوري ڪوسٽ]] | | | [[فائل:Fologo1.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3216625|Lambert Amon Tanoh]]'' | | [[آئيوري ڪوسٽ]] | | | |- | ''[[:d:Q3192352|Kambuzia Partovi]]'' | | ''[[:d:Q207991|Pahlavi dynasty]]''<br/>[[ايران]] | | | [[فائل:Kambuzia Partovi 1397060510175164615166254 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3191682|Kabran Appiah]]'' | | [[آئيوري ڪوسٽ]] | | | |- | ''[[:d:Q3189161|Julie Bennett]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Julie Bennett.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3187822|Juan de Dios Castro Lozano]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q3180917|Ebrahim Amini]]'' | | [[ايران]] | | | [[فائل:Ebrahim Amini in Ministry of Interior 1394.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3180277|Joeli Vidiri]]'' | | [[فجي]]<br/>[[نيوزيلينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q3180252|Joel M. Reed]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Joel M. Reed at his apartment December 2018.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3179571|Joan Dougherty]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q3173832|Jean Panisse]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q3173769|Jean Obeid]]'' | | [[لبنان]] | | | [[فائل:Jean Obeid - 1988.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3173461|Jean Matouk]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q3172048|Jean Fontaine]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q3169816|Jean-Pierre Vincent]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q3167959|Jean-Michel Boris]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q3166986|Jean-Louis Servan-Schreiber]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Jean-louis Servan-Schreiber.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3165934|Jean-François Voguet]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Jean-François Voguet.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3159913|Jacques Rosny]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q3159726|Jacques Pellen]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Jacques Pellen - Festival de Cornouaille 2018 - 01.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3159696|Jacques Oudin]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Jacques Oudin-IMG 3689.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3159292|Jacques Le Brun]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q3158941|Jacques Frémontier]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q3157537|Jacob Desvarieux]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Jacob DESVARIEUX 2012.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3144732|Hélène Châtelain]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q3132075|Henri Tincq]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q3131915|Henri Richelet]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:RicheletAutoportrait.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3131533|Henri Madelin]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Henri Madelin-FIG 2002.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3126373|Hamdi Benani]]'' | | [[الجزائر]]<br/>[[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q3124366|Gérard Voulouzan]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Voulouzan.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3124154|Gérard Mannoni]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Gerard Mannoni.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3121642|Guy Chaty]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Guy-chaty.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3121620|Guy Camberabero]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Guy Camberabero (1971).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3121597|Guy Brice Parfait Kolélas]]'' | | [[جمهوريا ڪانگو]] | | | |- | ''[[:d:Q3111408|Gosaku Ota]]'' | | [[جاپان]] | | | |- | ''[[:d:Q3104996|Ghyslain Tremblay]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | [[فائل:Ghyslain Tremblay.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3100743|Genival Lacerda]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Genival Lacerda (2017).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3093517|Gabi Luncă]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]] | | | |- | ''[[:d:Q3084441|Steve Dalkowski]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q3081861|Francisco Hernando Contreras]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q3054705|Enrique Múgica]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:Enrique Múgica en la rueda de prensa posterior al Consejo de Ministros.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3051483|Ellinah Wamukoya]]'' | | [[اسواتيني|سوازي لينڊ]] | | | [[فائل:Ellinah Wamukoya.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3050992|Elijah Moshinsky]]'' | | [[آسٽريليا]] | | | |- | ''[[:d:Q3048569|Edward Jay Epstein]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Edward Jay Epstein (32802723452) (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3047247|Eddie Borysewicz]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Eddie "Eddie B" Borysewicz.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3032943|Djibril Tamsir Niane]]'' | | [[گني|گائينا]]<br/>[[سينيگال]] | | | |- | ''[[:d:Q3032232|Paul Johnson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Paul Johnson 2008.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3015089|Danilo Barozzi]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q3013834|Daniel Cauchy]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Daniel Cauchy.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q3002872|Cristina]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q2977352|Claude Evrard]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Identite-ClaudeEvrard-1974-Sacem.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2964883|Chris Trousdale]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q2961945|Chedly Ayari]]'' | | ''[[:d:Q2017684|French protectorate of Tunisia]]''<br/>[[تيونس]] | | | [[فائل:Chadly ayari.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2949959|Lev Shcheglov]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q2929679|Béchir Ben Yahmed]]'' | | [[فرانس]]<br/>''[[:d:Q2017684|French protectorate of Tunisia]]''<br/>[[تيونس]] | | | [[فائل:PortraitBechirBenYahmedAvril1984.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2926450|Bruce Myers]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q2920357|Otar Patsatsia]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[جارجيا]] | | | |- | ''[[:d:Q2919712|Víctor Crisólogo]]'' | | [[پيرو]] | | | |- | ''[[:d:Q2918270|Alan Merrill]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Alan Merrill 2013.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2915985|Denis MacEoin]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q2915906|Teruyuki Okazaki]]'' | | [[جاپان]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Teruyuki Okazaki 2006 07 17.gif|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2909679|Yehuda Barkan]]'' | | [[اسرائيل|اسرائيل جي رياست]] | | | [[فائل:Dan Hadani collection (990044478710205171).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2907092|Nawaf Massalha]]'' | | [[اسرائيل|اسرائيل جي رياست]] | | | [[فائل:Nawaf Massalha, 1993 Dan Hadani Archive.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2898193|Carlos Escudé]]'' | | [[ارجنٽائن]]<br/>[[اسپين]] | | | [[فائل:Carlos escude.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2896274|Meshulam Dovid Soloveitchik]]'' | | [[اسرائيل|اسرائيل جي رياست]] | | | [[فائل:רבי משולם דוד הלוי סולובייצ'יק.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2894948|Leib Groner]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Ahron Daum Schneerson.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2886724|Baselios Mar Thoma Paulose II]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | [[فائل:Catholicos Patriarch H.H. Baselius MarThoma Paulose II.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2871915|Aurlus Mabélé]]'' | | [[جمهوريا ڪانگو]]<br/>[[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q2863379|Arnold Sowinski]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q2862088|Armando Romero Manríquez]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q2850116|Anis al-Naqqash]]'' | | [[لبنان]] | | | [[فائل:Anis Al-Naqash.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2848905|Andréa Guiot]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q2831441|Alberto Carpani]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q2830569|Alan Pastrana]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Alan Pastrana.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2830175|Alain Pluchet]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q2824007|Adam Schlesinger]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Adam-Schlesinger-(in-Tinted-Windows).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2821348|Abdoul Aziz Mbaye]]'' | | [[سينيگال]]<br/>[[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q2821111|Abdelkhalek Louzani]]'' | | [[مراڪش]] | | | |- | ''[[:d:Q2798280|Ing Yoe Tan]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | |- | ''[[:d:Q2784436|Hasan al-Lawzi]]'' | | [[يمن]] | | | |- | ''[[:d:Q2784407|Hans Prade]]'' | | [[سورينام]] | | | [[فائل:Hans Prade (1981).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2777120|Hasu Yajnik]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | [[فائل:Hasu Yagnik.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2756943|Chetan Chauhan]]'' | | [[ڀارت]]<br/>[[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]'' | | | [[فائل:The Union Minister for Textiles, Smt. Smriti Irani lighting the lamp at the convocation ceremony of the National Institute of Fashion Technology (NIFT), in New Delhi.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2750504|Linda de Suza]]'' | | [[پورچوگال|پرتگال]]<br/>[[فرانس]] | | | [[فائل:Linda De Suza en 2017.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2746785|Claude Goasguen]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Claude Goasguen, gymnase Japy 2008 02 27 n7.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2727991|Luc Versteylen]]'' | | [[بيلجيم]] | | | |- | ''[[:d:Q2717789|Dzyanis Kowba]]'' | | [[بيلاروس]] | | | [[فائل:Denis Kovba 2007.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2705740|Suleiman Mahmoud]]'' | | [[لبيا]] | | | |- | ''[[:d:Q2682651|Claes Borgström]]'' | | [[سويڊن]] | | | [[فائل:Claes Borgström 2012-06-05 001.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2658232|Cristina Calderón]]'' | | [[چلي]] | | | [[فائل:Cristina Calderón (8639878993) (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2655701|Harry Aarts]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | [[فائل:Tweede Kamer, CV ontwikkelingssamenwerking, voorzitter Aarts, Bestanddeelnr 933-2539 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2640500|Aldo Andretti]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Andretti pre-flight 070713-F-1234N-003 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2640005|Yevgeny Nesterenko]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:EENesterenko.PNG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2629787|Yevgeny Shaposhnikov]]'' | | [[روس]]<br/>[[سوويت يونين]] | | | [[فائل:Shaposhnikov170.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2626298|Vasily Lanovoy]]'' | | [[روس]] | | | [[فائل:LanovoiV2001.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2609597|Charles Siebert]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Charles Siebert, 2006 (b&w).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2602273|Yves Ramousse]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Mgr Yves Ramousse 2.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2587259|Vladimir Fortov]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Vladimir Fortov April 2016.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2586848|Wittko Francke]]'' | | [[جرمني]] | | | [[فائل:Wittko Francke.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2580286|William R. Fey]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q2579054|William H. Gerdts]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q2570032|Viktor Zimin]]'' | | [[روس]]<br/>[[سوويت يونين]] | | | [[فائل:Viktor Zimin.jpeg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2567189|James Forbes]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q2530501|Nadeem-Shravan]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Shravan Kumar at the special screening of 'Bol Bachchan' 20.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2524635|Elsa Joubert]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q2524068|Vigolvino Wanderley Mariz]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q2521512|Alfons Verplaetse]]'' | | [[بيلجيم]] | | | [[فائل:Fons verplaetse-1602852523.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2512048|Howard Finkel]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Howard Finkel WrestleMania 28.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2484956|Vincent Logan]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q2470863|Porfirio Betancourt]]'' | | [[هونڊورس|هنڊوراس]] | | | [[فائل:Armando betancourt iu 1981 750.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2462506|Ty]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q2458606|Nadhum Shaker]]'' | | [[عراق]] | | | |- | ''[[:d:Q2450102|Dave Greenfield]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]]<br/>[[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | [[فائل:Dave-Greenfield (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2444480|Vlasta Velisavljević]]'' | | [[سربيا]] | | | [[فائل:Vlasta Velisavljević (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2441262|Tomás Osvaldo González Morales]]'' | | [[چلي]] | | | [[فائل:Monseñor Tomás González.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2439627|Tom Dempsey]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Tom Dempsey 1975.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2434130|Tim Lester]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q2427354|Gennady Yukhtin]]'' | | [[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q2421842|Marco Maciel]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Marco Maciel.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2405235|Marc Wilmore]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q2394296|Tarek El-Bishry]]'' | | ''[[:d:Q124943|Kingdom of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q3087763|Republic of Egypt]]''<br/>''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[مصر]] | | | |- | ''[[:d:Q2386112|Marcel Moreau]]'' | | [[بيلجيم]]<br/>[[فرانس]] | | | [[فائل:Portrait Moreau brouillons wik.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2378031|Bram van der Vlugt]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | [[فائل:Bram van der Vlugt (cropped).png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2376704|Olexander Omelchenko]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[يوڪرين]] | | | [[فائل:Олександр Омельченко.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2371573|Milenko Savović]]'' | | [[يوگوسلاويا]]<br/>''[[:d:Q37024|Serbia and Montenegro]]''<br/>[[سربيا]] | | | |- | ''[[:d:Q2369235|Pyotr Mamonov]]'' | | [[روس]] | | | [[فائل:Pyotr Mamonov, April 2019-6.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2360635|Anatoly Kvashnin]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Kvashnin (2007-05-15).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2348185|Renê Weber]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q2343159|Loris Dominissini]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q2332562|Tatyana Lolova]]'' | | [[بلگاريا|بلغاريه]] | | | [[فائل:Tatyana-Lolova-20101208-cropped.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2328723|Anto Kovačević]]'' | | [[ڪروشيا]] | | | |- | ''[[:d:Q2268878|Bob Lazier]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Bob-Lazier-SVRA-IMS-2018-1.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2252474|Frits Flinkevleugel]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | [[فائل:Frits Flinkevleugel (1965).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2243275|Dirk Mudge]]'' | | [[نميبيا]] | | | |- | ''[[:d:Q2221582|Sanford Clark]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q2212292|Ot Louw]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | [[فائل:Ot louw-1676624202 (cropped).JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2157518|Robert Hellwarth]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q2154782|Marijke Harberts]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | |- | ''[[:d:Q2147327|Reşit Karabacak]]'' | | [[ترڪي]] | | | |- | ''[[:d:Q2093605|Pierre Lacroix]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | |- | ''[[:d:Q2092123|Harmoko]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Harmoko, The DPR-RI Stance on the Reform Process and the Resignation of President Soeharto, p39.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2069522|Bart de Vries]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | |- | ''[[:d:Q2068950|Guy N. Smith]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q2061560|Paul Oscher]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q2049688|S. P. Balasubrahmanyam]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:S. P. Balasubrahmanyam.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2045019|Alexander Vedernikov]]'' | | [[روس]]<br/>[[سوويت يونين]] | | | [[فائل:Alexander Vedernikov.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2035589|Sven Wollter]]'' | | [[سويڊن]] | | | [[فائل:Sven Wollter (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2034293|Osman Öcalan]]'' | | [[ترڪي]] | | | [[فائل:Osman Öcalan (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2016538|José Luis Cruz]]'' | | [[هونڊورس|هنڊوراس]] | | | |- | ''[[:d:Q1985869|Joe Williams]]'' | | [[نيوزيلينڊ]] | | | [[فائل:Joe Williams 7 April 2011.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1975824|Danilo Lim]]'' | | [[فلپائن|فلپائينز]] | | | [[فائل:D LIM.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1973622|Necdet Üruğ]]'' | | [[ترڪي]] | | | |- | ''[[:d:Q1968297|Soumitra Chatterjee]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Soumitra Chatterjee - Kolkata 2011-05-09 2856.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1937666|Ricardo Brennand]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Ricardo Brennand, Armando Monteiro e Jarbas Vasconcelos (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1933279|Mike Longo]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q1903976|Willy Kuijpers]]'' | | [[بيلجيم]] | | | |- | ''[[:d:Q1898700|Mario Cecchini]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q1893368|Marcelo Angiolo Melani]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q1890518|Aldo Moser]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Aldo Moser 1964.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1876397|Luis Feito]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q1876339|Luis Armando Bambarén Gastelumendi]]'' | | [[پيرو]] | | | |- | ''[[:d:Q1876296|Luis Adriano Piedrahita Sandoval]]'' | | [[ڪولمبيا]] | | | |- | ''[[:d:Q1874119|Pierluigi Consonni]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q1872988|Zaccaria Cometti]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q1869884|Khalil el-Moumni]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]''<br/>[[مراڪش]] | | | |- | ''[[:d:Q1868688|Mark Blum]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q1860698|Sergei Shmatko]]'' | | [[روس]]<br/>[[سوويت يونين]] | | | [[فائل:Sergei Shmatko.jpeg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1850695|Ahmed Patel]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Shri Ahmed Patel.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1824877|Cléber Arado]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q1818693|Leo Panitch]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | [[فائل:Leo Panitch.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1814289|Martin Ros]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | [[فائل:Martin Ros.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1805539|Marc Meneau]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q1791614|Duda Mendonça]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:DudaMendonca117188.jpeg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1789955|Carlos Lessa]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Ie004.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1787758|Onésimo Cepeda]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | [[فائل:Onésimo Cepeda Silva.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1771679|Vadim Kapranov]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q1770882|Ali Akbar Mohtashamipur]]'' | | ''[[:d:Q207991|Pahlavi dynasty]]''<br/>[[ايران]] | | | [[فائل:Ali Akbar Mohtashamipur.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1753869|Silas Silvius Njiru]]'' | | [[ڪينيا]] | | | |- | ''[[:d:Q1738970|Michel Murr]]'' | | [[لبنان]] | | | |- | ''[[:d:Q1738072|Keith Nichols]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q1733939|Rémy Julienne]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Rémy Julienne 2014.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1730056|Karl-Josef Neukirchen]]'' | | [[جرمني]] | | | |- | ''[[:d:Q1710489|Juan Giménez]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | [[فائل:Juan Giménez, dibuixant de còmic (2006).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1709519|José Murilo de Carvalho]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Josemurilo tvbrasil.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1709485|José María de la Torre Martín]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q1709475|Suhaila Seddiqi]]'' | | [[افغانستان]] | | | [[فائل:Sohaila sediq.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1709264|José Isidro Guerrero Macías]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | |- | ''[[:d:Q1709139|José Daniel Falla Robles]]'' | | [[ڪولمبيا]] | | | |- | ''[[:d:Q1701415|John Pfahl]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q1700895|John Lutz]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Lutz, John (WGA).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1699253|John Baptist Kaggwa]]'' | | [[يوگنڊا]] | | | [[فائل:John Baptist Kaggwa Bischof Uganda Masaka Besuch Pfarrei Hannberg Deutschland 2018 Foto Stefan Reinmann.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1691384|Joe Diffie]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Joe Diffie 10-14-17 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1688700|Marcus Lamb]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q1682267|Jan Szarek]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Jan Szarek (ur. 1936).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1680463|James Gordon, Baron Gordon of Strathblane]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | [[فائل:Official portrait of Lord Gordon of Strathblane crop 2.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1680315|James E. Humphreys]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q1667744|Oscar Rizzato]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Oscar Rizzato.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1665644|Ryszard Ronczewski]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Ryszard Ronczewski.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1653757|Moses M. Costa]]'' | | [[بنگلاديش]] | | | |- | ''[[:d:Q1634290|Walter Hooper]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q1625817|James Cross]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q1610862|Juventino Kestering]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q1603952|Helmut Nanz]]'' | | [[جرمني]] | | | |- | ''[[:d:Q1585971|Haroldo Rodas]]'' | | [[گواتيمالا|گوئٽي مالا]] | | | [[فائل:Haroldo Rodas.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1576705|Vlastimil Zábranský]]'' | | [[چيڪوسلوواڪيا]] | | | |- | ''[[:d:Q1566335|Terrence McNally]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Terrence McNally.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1565966|Gordon Forbes]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q1565285|Predrag Živković Tozovac]]'' | | [[سربيا]] | | | [[فائل:Predrag Zivkovic Tozovac crop.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1562744|Milutin Knežević]]'' | | [[سربيا]] | | | [[فائل:Bishop Milutin (Knežević) photo.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1559010|Gérard Mulumba Kalemba]]'' | | [[عوامي جمهوريا ڪانگو]] | | | |- | ''[[:d:Q1558046|Atanasije Jevtić]]'' | | [[سربيا]] | | | [[فائل:Bishop Atanasije (Jevtić) crop.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1545256|Goyo Benito]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:Goyo Benito.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1531997|Marco Dino Brogi]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q1528752|Giuseppi Logan]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Giuseppi Logan 2010.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1509146|Georgi Ananiev]]'' | | [[بلگاريا|بلغاريه]] | | | [[فائل:Georgi Ananiev.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1475741|Juraj Filas]]'' | | [[سلوواڪيا]] | | | |- | ''[[:d:Q1453045|Armando Manzanero]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | [[فائل:Bustos de Armando Manzanero (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1442590|Franco Giraldi]]'' | | [[اٽلي]]<br/>''[[:d:Q172579|Kingdom of Italy]]'' | | | |- | ''[[:d:Q1441997|Francisco Haghenbeck]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | [[فائل:Haghenbeckfoto.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1441576|Francis Rapp]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Francis Rapp par Claude Truong-Ngoc février 2014.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1433175|Giovanni D’Alise]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q1427902|Frank Klötzli]]'' | | [[سوئيزرلينڊ|سوئيٽزرلينڊ]] | | | [[فائل:ETH-BIB-Klötzli, Frank (1934-2020)-Portr 16637.tif|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1426480|Manuel Felguérez]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | [[فائل:EL MAESTRO FELGUEREZ Y SANTIAGO POLVOS..jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1423970|Juan Guillermo López Soto]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | [[فائل:Monseñor Juan Guillermo López Soto en la Catedral de Cuauhtémoc, Chihuahua.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1411944|Jaroslav Mostecký]]'' | | [[چيڪوسلوواڪيا]] | | | |- | ''[[:d:Q1406740|Fernando Mario Chávez Ruvalcaba]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | [[فائل:Fernando Chávez Ruvalcaba (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1402238|Gábor Vass]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | [[فائل:Vass Gábor.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1401982|Anikó Varsányi]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | |- | ''[[:d:Q1398571|Luis Eduardo Aute]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:Aute recogida premio.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1393978|Mohamed El Ouafa]]'' | | [[مراڪش]] | | | [[فائل:Mohamed Louafa (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1392426|Philaret]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]]<br/>[[بيلاروس]] | | | [[فائل:Mitrapalit Filaret 01.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1383590|Patrick Devedjian]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:UMP regional elections IlM 2010-02-18 n04.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1382825|Fausto Gresini]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Fausto Gresini 1992 Japanese GP.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1382152|Joël Robert]]'' | | [[بيلجيم]] | | | [[فائل:MX Spanish GP 250cc 19730408 Joel Robert (cropped).png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1381809|Hamed Karoui]]'' | | ''[[:d:Q2017684|French protectorate of Tunisia]]''<br/>[[تيونس]] | | | [[فائل:Hamed karoui (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1381158|Gustavo Peña]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | [[فائل:Gustavo Peña.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1380592|Krzysztof Krawczyk]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Krawczyk 2019.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1379351|Eva Maria Pracht]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | [[فائل:EPseoul1988.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1379110|Tulio Manuel Chirivella Varela]]'' | | [[وينيزويلا|وينزويلا]] | | | |- | ''[[:d:Q1373340|Eugenio Scarpellini]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q1372228|Marc Ferro]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Historian Marc Ferro.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1370390|Alfredo Bosi]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q1363756|Paul Goma]]'' | | ''[[:d:Q842794|Socialist Republic of Romania]]''<br/>''[[:d:Q203493|Kingdom of Romania]]'' | | | |- | ''[[:d:Q1362757|Alber Elbaz]]'' | | [[اسرائيل|اسرائيل جي رياست]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]]<br/>[[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q1361912|Viačasław Kiebič]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[بيلاروس]] | | | [[فائل:Вячеслав Францевич Кебич.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1360086|Rafael Albrecht]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | [[فائل:Rafael Albrecht.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1356172|Ernemann Sander]]'' | | [[جرمني]] | | | [[فائل:ErnemannSANDER.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1355980|Alijan Ibragimov]]'' | | [[بيلجيم]]<br/>[[قزاقستان|قازڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q1349129|Robert Opron]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q1344922|Yvon Douis]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Yvon Douis (1966).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1340521|Henri Weber]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Henri Weber.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1338254|Emmanuel Félémou]]'' | | [[گني|گائينا]] | | | [[فائل:Emmanuel Félémou.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1337533|Emilio S. Allué]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q1327911|Elena Pulcini]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q1320080|Ken Shimura]]'' | | [[جاپان]] | | | |- | ''[[:d:Q1295235|Edén Pastora]]'' | | [[نڪاراگوا]] | | | [[فائل:Edén Pastora en 2020.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1291091|Eduardo Mirás]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | [[فائل:EVM.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1287976|Júlia Sigmond]]'' | | [[هنگري|ھنگري]]<br/>[[رومانيا|رومانيہ]] | | | |- | ''[[:d:Q1287084|Tom Seaver]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Tom Seaver 2011.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1285622|József Sas]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | [[فائل:Sas Jozsef 2007.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1267921|Igor Zhelezovski]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[بيلاروس]] | | | [[فائل:Igor Zjelezovski.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1261293|Tarcísio Meira]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Tarcísio Meira, sem data.tif|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1260657|Aldo Giordano]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Aldo Giordano par Claude Truong-Ngoc juin 2013.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1250218|Ismael Ivo]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:AW BU TAN 4690-9 1609.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1249774|Ivan Klajn]]'' | | [[سربيا]] | | | [[فائل:Ivan Klajn.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1249194|Juan del Río Martín]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:Mons. del Rio (30279527124).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1248209|Harvey Goldstein]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q1241220|Juan Francisco Sarasti Jaramillo]]'' | | [[ڪولمبيا]] | | | |- | ''[[:d:Q1240726|Donato Sabia]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Donato Sabia.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1240701|Donato Bilancia]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Donato Bilancia.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1240022|Donald Kennedy]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Donald Kennedy photo.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1237349|Jiří Toman]]'' | | [[سوئيزرلينڊ|سوئيٽزرلينڊ]]<br/>[[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]]<br/>[[چيڪوسلوواڪيا]] | | | |- | ''[[:d:Q1232708|Dmitry Kovtun]]'' | | [[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q1218992|Reginald Foster]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Reginald Foster in Arpinum.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1216185|Michel Host]]'' | | [[فرانس]] | | | |- | ''[[:d:Q1196262|Fou Ts'ong]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]]<br/>[[چين]]<br/>[[جمھوريا چين (1912ء–1949ء)]] | | | [[فائل:Fou Ts'ong 1965b.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1193243|John Houghton]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | [[فائل:John Houghton High Wycombe 20050226.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1174220|David Dias Pimentel]]'' | | [[پورچوگال|پرتگال]] | | | |- | ''[[:d:Q1172509|Giovanni Sacco]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Juventus FC 1967-1968 Giovanni Sacco.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1165610|Gábor Maros]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | [[فائل:Maros Gábor egy Seress Rezső-emlékkoncerten, a slágerszerző szerepében.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1149821|Cástor Oswaldo Azuaje Pérez]]'' | | [[وينيزويلا|وينزويلا]] | | | |- | ''[[:d:Q1139415|André Leon Talley]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Andre Leon Talley at the 2009 Tribeca Film Festival.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1135233|Corrado Olmi]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Corrado Olmi 74.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1133900|Benito Boldi]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q1124093|Mehrdad Minavand]]'' | | [[ايران]] | | | [[فائل:Mehrdad Minavand 139410121224417216831434.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1106138|Csaba Kelemen]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | |- | ''[[:d:Q1093350|Germano Celant]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q1089108|Chuck Deardorf]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q1088901|Abdullahi Ibrahim]]'' | | [[نائيجيريا]] | | | |- | ''[[:d:Q1086279|Christophe]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Festival des Vieilles Charrues 2014 - Christophe - 027.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1067412|Lorenzo Sanz]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:LorenzoSanz.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1066772|Charley Pride]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Charley-Pride 1981.JPEG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1062335|Leonid Potapov]]'' | | [[روس]] | | | [[فائل:Potapov in 2004.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1043133|Carlos Pedro Zilli]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q1040340|Paul Nihill]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | [[فائل:Paul Nihill, Abdon Pamich, Ingvar Pettersson 1964.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1033478|György Handel]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | |- | ''[[:d:Q1029381|Dobby Dobson]]'' | | [[جميڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q1008502|Josep Maria Benet i Jornet]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:BenetiJornet MAE 313002-2.tif|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1001162|Buddy Deppenschmidt]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Buddy Deppenschmidt.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q1000366|Bucky Pizzarelli]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Bucky Pizzarelli (14925973538) (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q999960|Jean-Laurent Cochet]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:IMG 20180508 154623 edit1 edit.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q996436|Dénes Farkasfalvy]]'' | | [[هنگري|ھنگري]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q987791|Egbert Mulder]]'' | | ''[[:d:Q29999|Kingdom of the Netherlands]]'' | | | [[فائل:Scheidsrechter Mulder met gele kaart, Bestanddeelnr 932-4211 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q983418|Kamala]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:KamalaWrestler2009Cropped.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q974836|Henryk Hoser]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Henryk Hoser 2009.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q973020|Víctor Víctor]]'' | | [[ڊومينيڪن ريپبلڪ]] | | | [[فائل:Victor Victor.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q970706|Saeb Erekat]]'' | | [[فلسطين جي رياست|فلسطين]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Saeb Erekat December 2014.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q969048|Yehoshua Kenaz]]'' | | [[اسرائيل|اسرائيل جي رياست]] | | | |- | ''[[:d:Q965475|John Richardson]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | [[فائل:John Richardson (actor).png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q964474|Philippe Nahon]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Philippe Nahon, Porto, 1999.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q959434|Victoria Kovalchuk]]'' | | [[يوڪرين]] | | | [[فائل:Wirawika.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q957463|Peter M. Neumann]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | [[فائل:Peter-Neumann.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q948295|Daviz Simango]]'' | | [[موزمبيق]] | | | [[فائل:Daviz Simango.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q944421|Dmitri Smirnov]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[گڏيل بادشاھت]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Dmitri N Smirnov ©Kompozitor.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q943520|Karel Loprais]]'' | | [[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | [[فائل:Karel Loprais.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q932779|Donald Machholz]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Donald Machholz.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q932204|Allen Garfield]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q928446|Reynaert]]'' | | [[بيلجيم]] | | | |- | ''[[:d:Q928356|Miroslav Tuđman]]'' | | [[ڪروشيا]] | | | [[فائل:Miroslav Tuđman.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q927918|Stephen Sulyk]]'' | | [[يوڪرين]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q927269|Yukhym Zvyahilskyi]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[يوڪرين]] | | | [[فائل:Yukhym Zvyahilsky 2013.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q923365|Khosrow Sinai]]'' | | ''[[:d:Q207991|Pahlavi dynasty]]''<br/>[[ايران]] | | | [[فائل:Khosro Sinaei 1 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q914201|Tim Brooke-Taylor]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | [[فائل:Tim Brooke-Taylor 2014.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q909047|Dorce Gamalama]]'' | | [[انڊونيشيا]] | | | [[فائل:Dorce Gamalama on Interview Halo Selebriti.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q904365|Daniel S. Kemp]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q897432|Géza Szőcs]]'' | | [[هنگري|ھنگري]]<br/>[[رومانيا|رومانيہ]] | | | [[فائل:Geza Szőcs (poet) - Transylvanian Hungarian politician.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q893817|Borisav Jović]]'' | | [[يوگوسلاويا]] | | | [[فائل:Borisav Jović.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q893179|Bootsie Barnes]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q890445|Bogdan Wojtuś]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Bogdan Wojtuś.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q889224|John Y. Brown Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:John Y. Brown Jr. (KY).png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q888222|Goodwill Zwelithini kaBhekuzulu]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | [[فائل:King Goodwill Zwelithini.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q862274|Bill Mack]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q852791|György Bálint]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | [[فائل:Bálint György.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q838648|Diána Igaly]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | [[فائل:Igaly Diána 2017 RTG 3213.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q826422|Chris Karrer]]'' | | [[جرمني]] | | | |- | ''[[:d:Q810460|Bassam Saba]]'' | | [[لبنان]] | | | |- | ''[[:d:Q809978|Bashkim Fino]]'' | | [[البانيا]] | | | [[فائل:Bashkim Fino 2014.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q809046|Barry Harris]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Barry Harris 1981.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q798810|Badal Roy]]'' | | [[برطانوي راڄ]]<br/>[[پاڪستان]] | | | |- | ''[[:d:Q789843|Ferenc Balázs]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | [[فائل:Balázs Fecó fortepan 125621.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q782651|Michel Parisse]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Michel Parisse.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q778094|Fred Dean]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q768776|Phyllis Eisenstein]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Phyllis.eisenstein.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q758097|Attila Horváth]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | |- | ''[[:d:Q750714|Sandor Zicherman]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[هنگري|ھنگري]] | | | [[فائل:Zicherman Sandor Robert.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q740411|Joachim Yhombi-Opango]]'' | | [[جمهوريا ڪانگو]] | | | |- | ''[[:d:Q732608|Michel Kilo]]'' | | [[فرانس]]<br/>[[شام]] | | | [[فائل:Michel Kilo.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q732062|Ali Mahdi Muhammad]]'' | | [[صوماليا|سوماليا]] | | | [[فائل:Али Махди Мохамед 08 (2020).png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q729048|Olavo de Carvalho]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Olavo de Carvalho em 2019 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q728029|Harold Budd]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Harold Budd.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q726615|Alex Kurzem]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q726105|Vladimir Menshov]]'' | | [[روس]] | | | [[فائل:Владимир Меньшов 2018 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q720068|Allen Daviau]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Deyellspielbergdaviau (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q719759|Henry Grimes]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Henry grimes 01.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q716656|Alfredo Lim]]'' | | [[فلپائن|فلپائينز]] | | | [[فائل:Alfredo Lim at Mendiola.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q715633|Yevhen Marchuk]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[يوڪرين]] | | | [[فائل:Yevhen Marchuk.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q715328|Arturo Lona Reyes]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | [[فائل:Mons. Arturo Lona Reyes en la Parroquia del Espinal Orizaba 2019 02.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q713358|Lewis Wolpert]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]]<br/>[[گڏيل بادشاھت]] | | | [[فائل:Lewis Wolpert.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q712058|Christian Wiyghan Tumi]]'' | | [[ڪيمرون]] | | | [[فائل:Wiyghan Tumi.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q710123|Arthur Keaveney]]'' | | [[جمھوريا آئرلينڊ|ريپبلڪ آف آئرلينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q706629|Marko Radosavljević]]'' | | [[سربيا]] | | | [[فائل:Артемије Радосављевић.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q699412|Otto Barić]]'' | | [[يوگوسلاويا]]<br/>[[ڪروشيا]]<br/>[[آسٽريا]] | | | |- | ''[[:d:Q693875|Arnie Robinson]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Arnie Robinson 1972.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q679377|Joseph Benz]]'' | | [[سوئيزرلينڊ|سوئيٽزرلينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q679049|Vittorio Gregotti]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Vittorio Gregotti - Festival Economia 2016.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q676051|Corey Yuen]]'' | | [[چين]] | | | |- | ''[[:d:Q665951|J. R. Richard]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:JR Richard.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q659494|Boris Chochiev]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>''[[:d:Q23427|South Ossetia]]'' | | | |- | ''[[:d:Q658507|Jan Gałecki]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Jan Galecki 1987.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q642708|Giulio Giorello]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Giorello4.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q610544|Antón García Abril]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q609559|Líviusz Gyulai]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | [[فائل:Gyulai Líviusz 2.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q607219|Franco Marini]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Franco Marini 4.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q606354|Szilveszter Csollány]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | |- | ''[[:d:Q596515|János Kóbor]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | [[فائل:Kóbor János (Stekovics Gáspár).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q592160|Antonio Ángel Algora Hernando]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:Antonio Ángel Algora Hernando.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q587249|Lee McNeill]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q582727|Uruguay Graffigna]]'' | | [[يوراگوائي]] | | | |- | ''[[:d:Q579253|Jaime Murrell]]'' | | [[پاناما]] | | | |- | ''[[:d:Q577242|Alfred Leslie]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q572992|Anthony Casso]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:AnthonyCassoNJmugshot.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q567965|Abdul Rehman Malik]]'' | | [[پاڪستان]] | | | [[فائل:Foreign Secretary in Pakistan (4727720266) (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q558837|Lars Norén]]'' | | [[سويڊن]] | | | [[فائل:Lars Norén 2012-10-24 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q556533|Mauro Aparecido dos Santos]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Mauro Aparecido cropped 2.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q553410|Romell Broom]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q546904|Eusébio Scheid]]'' | | [[برازيل]] | | | |- | ''[[:d:Q546817|José Freire Falcão]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:José Freire Falcão.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q542162|Johnny Crawford]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Chuck Connors Johnny Crawford The Rifleman 1960.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q540134|Trini Lopez]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Aankomst Trini Lopez op Schiphol voor bijwonen Grand Gala du Disque Aankomst T, Bestanddeelnr 915-6212 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q536199|Angelo Moreschi]]'' | | [[اٽلي]] | | | |- | ''[[:d:Q532632|Jorge Liberato Urosa Savino]]'' | | [[وينيزويلا|وينزويلا]] | | | [[فائل:Jorge Liberato Urosa Savino.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q530205|Oscar Cruz]]'' | | [[فلپائن|فلپائينز]] | | | |- | ''[[:d:Q528421|Nelly Kaplan]]'' | | [[ارجنٽائن]]<br/>[[فرانس]] | | | [[فائل:Nelly Kaplan.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q527026|Vincent Malone]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q525806|Eric Wagner]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Eric Wagner.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q523020|Peter Sutcliffe]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | |- | ''[[:d:Q520761|Florentín Giménez]]'' | | [[پيراگوئي]] | | | |- | ''[[:d:Q520296|John Prine]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:John Prine by Ron Baker.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q509775|Kadir Topbaş]]'' | | [[ترڪي]] | | | [[فائل:Kadir Topbas at 38th Istanbul Vodafone Marathon (2) cropped.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q508658|Mauro Bellugi]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Mauro Bellugi 1973.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q508497|Fernando Solanas]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | [[فائل:Fernando Solanas, 1985.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q499944|João Alves Filho]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:João Alves Filho governador Sergipe.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q498025|Segismundo Martínez Álvarez]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q491019|Herman Cain]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Herman Cain by Gage Skidmore.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q487927|Anatoly Alyabyev]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | |- | ''[[:d:Q487043|Ellis Marsalis Jr.]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Ellis Marsalis (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q481801|Ambrosius of Dorostol]]'' | | [[بلگاريا|بلغاريه]] | | | [[فائل:Доростолски митрополит Амвросий.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q470463|Amfilohije Radović]]'' | | [[مونٽي نيگرو]] | | | [[فائل:Amfilohije Radovic-mc.rs (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q470007|Dawn Wells]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Dawn Wells Gilligan's Island 1964.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q469523|Samantha Fox]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q464186|Fatma Girik]]'' | | [[ترڪي]] | | | |- | ''[[:d:Q462990|Ion Mihai Pacepa]]'' | | [[رومانيا|رومانيہ]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Ion Mihai Pacepa 1975cr.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q462276|Tahani al-Gebali]]'' | | [[مصر]] | | | [[فائل:تهاني الجبالي - مستشارة مصرية 2014.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q460071|Hayko]]'' | | [[آرمينيا]] | | | [[فائل:ESC 2007 Armenia - Hayko.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q459130|Ali Bozer]]'' | | [[ترڪي]] | | | [[فائل:Ali Bozer (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q458290|Barbara Shelley]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | [[فائل:Rasputin the Mad Monk (1966) trailer - Barbara Shelley 3.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q455728|Charles Konan Banny]]'' | | [[آئيوري ڪوسٽ]] | | | [[فائل:Visit by Charles Konan Banny, Ivorian Prime Minister, to the EC 02.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q454927|Kenzō Takada]]'' | | [[جاپان]]<br/>[[فرانس]] | | | [[فائل:Kenzo Takada cropped 2 Kenzo Takada 20170310.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q453393|Lee Konitz]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Lee Konitz Bad Mergentheim.JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q452606|Irina Antonova]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:Irina Antonova 03-06-2014.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q451302|Nur Hassan Hussein]]'' | | [[صوماليا|سوماليا]] | | | [[فائل:Nur Hassan Hussein.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q450643|Ernest Vinberg]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[روس]] | | | [[فائل:VinbergEB-wiki-1.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q447509|Hal Willner]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Hal Willner.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q445829|Manu Dibango]]'' | | [[ڪيمرون]]<br/>[[فرانس]] | | | [[فائل:LesEscales2019ManuDibango 03 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q443823|Antonio Sabàto]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Antonio Sabàto.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q442768|Reanna Solomon]]'' | | [[نائورو]] | | | |- | ''[[:d:Q436869|Philip Tartaglia]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | [[فائل:Philip Tartaglia1 (cropped).png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q436664|Ben Bova]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Ben Bova at Minicon 8(1974).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q434588|Gerardo Vera]]'' | | [[اسپين]] | | | |- | ''[[:d:Q432916|Zoran Simjanović]]'' | | [[سربيا]] | | | [[فائل:Zoran Simjanovic-mc.rs (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q432274|Robert L. Carroll]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q430746|Norman Hunter]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | [[فائل:Norman Hunter.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q428966|Muharrem Fejzo]]'' | | [[البانيا]] | | | [[فائل:Dede Ahmeti (Baba Madhi).jpeg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q403471|Muhammad Mustafa Mero]]'' | | ''[[:d:Q146885|Second Syrian Republic]]''<br/>''[[:d:Q170468|United Arab Republic]]''<br/>[[شام]] | | | |- | ''[[:d:Q401433|Ahmad Radhi]]'' | | [[عراق]] | | | [[فائل:احمد راضي (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q389831|Aga Mikolaj]]'' | | [[پولينڊ]] | | | |- | ''[[:d:Q387953|Sadiq al-Mahdi]]'' | | [[سوڊان]] | | | [[فائل:Sadiq AlMahdi 12-06-2015.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q386550|Fausta Morganti]]'' | | [[سان مارينو|سان مرينو]] | | | |- | ''[[:d:Q386235|Dante Crippa]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Juventus FC (1962) - Salvadore, Crippa, Catella, Giordanetti.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q384616|Petar Fajfrić]]'' | | [[سربيا]] | | | |- | ''[[:d:Q380916|Pierre Buyoya]]'' | | [[برونڊي]] | | | [[فائل:Pierre Buyoya at Chatham House 2013 crop.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q375290|Robert Hossein]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Robert Hossein Cannes 2018 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q373408|Raymond Cauchetier]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Raymond Cauchetier.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q372086|Leopoldo Luque]]'' | | [[ارجنٽائن]] | | | [[فائل:Leopoldo Luque 1978.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q370560|David Crosby]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:CrosbyDavid1983 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q360348|Toots Hibbert]]'' | | [[جميڪا]] | | | [[فائل:Toots Hibbert (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q353036|Henry Orenstein]]'' | | [[پولينڊ]]<br/>[[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q352030|Jiří Menzel]]'' | | [[چيڪوسلوواڪيا]]<br/>[[چيڪ جمهوريا|جمهوريہ چيڪ]] | | | [[فائل:Jiří Menzel II (2017).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q351732|Sonny Chiba]]'' | | [[جاپان]]<br/>''[[:d:Q188712|Empire of Japan]]'' | | | [[فائل:Sonny Chiba 1961.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q350075|Jan Nowicki]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Jan Nowicki2.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q349212|Adam Dyczkowski]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Biskup Adam Dyczkowski (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q348565|Mile Bogović]]'' | | [[ڪروشيا]] | | | [[فائل:Bogovic mile biskup.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q343378|Wallace Roney]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:WallaceRoney (cropped).png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q342045|Đorđe Balašević]]'' | | [[سربيا]]<br/>''[[:d:Q838261|Federal Republic of Yugoslavia]]''<br/>''[[:d:Q83286|Socialist Federal Republic of Yugoslavia]]'' | | | [[فائل:2010-11-03 Balašević Arena Zagreb.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q336711|Irinej]]'' | | [[سربيا]] | | | [[فائل:Патриарх Сербский Ириней 2019.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q334126|Luis Sepúlveda]]'' | | [[چلي]] | | | [[فائل:Luis Sepúlveda 2014.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q329644|Giuseppe Ros]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Giuseppe Ros 1973.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q326508|Matheus Shikongo]]'' | | [[نميبيا]] | | | |- | ''[[:d:Q324831|Dick Rutan]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:DickRutan.jpeg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q323501|Adalberto Álvarez]]'' | | [[ڪيوبا]] | | | |- | ''[[:d:Q319350|Enzo Mari]]'' | | [[اٽلي]] | | | [[فائل:Enzo Mari 1974b.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q318424|Abel Gabuza]]'' | | [[ڏکڻ آفريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q316413|Ricardo Bofill]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:Ricardo bofill levi.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q314338|Stanisław Šuškievič]]'' | | [[سوويت يونين]]<br/>[[بيلاروس]] | | | [[فائل:Šuškievič bchd.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q310886|Hissène Habré]]'' | | [[چاڊ]] | | | [[فائل:President Hissène Habré of Chad.jpg|center|128px]] |- | [[عبدالقدیر خان|عبدالقدير خان]] | | [[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]''<br/>[[ڀارت]]<br/>[[پاڪستان]] | | | [[فائل:Abdul Qadeer Khan.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q303293|Aarón Padilla Gutiérrez]]'' | | [[ميڪسيڪو]] | | | [[فائل:Aarón Padilla Gutiérrez.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q299161|Javier Marías]]'' | | [[اسپين]] | | | [[فائل:Javier Marías (Feria del Libro de Madrid, 31 de mayo de 2008).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q296724|Mahmoud Jibril]]'' | | [[لبيا]] | | | [[فائل:Mahmoud Jibril - World Economic Forum Special Meeting on Economic Growth and Job Creation in the Arab World cropped GNC.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q283351|Selma Gürbüz]]'' | | [[ترڪي]] | | | [[فائل:Selma Gürbüz01.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q269014|Milkha Singh]]'' | | [[برطانوي راڄ]]<br/>''[[:d:Q1775277|Dominion of India]]''<br/>[[ڀارت]] | | | [[فائل:Milkha Singh.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q268961|John Horton Conway]]'' | | [[گڏيل بادشاھت]] | | | [[فائل:John H Conway 2005 (cropped) (2).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q259722|Yuichiro Hata]]'' | | [[جاپان]] | | | [[فائل:Yūichirō Hata 20190516.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q249251|Sándor Puhl]]'' | | [[هنگري|ھنگري]] | | | |- | ''[[:d:Q226030|Irena Veisaitė]]'' | | [[لٿوينيا]] | | | [[فائل:Irena Veisaite 2009 2.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q215351|Fidel Ramos]]'' | | [[فلپائن|فلپائينز]] | | | [[فائل:Fidel Valdez Ramos Official Photo as President of the Philippines (1995).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q213793|Phil Spector]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Phil Spector 2000.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q212990|Kim Ki-duk]]'' | | [[ڏکڻ ڪوريا]] | | | [[فائل:Kim Ki-duk at the 69th Venice International Film Festival (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q202807|Henrique Soares da Costa]]'' | | [[برازيل]] | | | [[فائل:Por Suas Chagas fomos Curados, D. Henrique Soares (Repare, SH Aju - Abril de 2014), cropped.png|center|128px]] |- | ''[[:d:Q200015|Vladimir Zhirinovsky]]'' | | [[روس]] | | | [[فائل:Vladimir Zhirinovsky 2009 portrait.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q173923|Ilija Petković]]'' | | [[يوگوسلاويا]]<br/>[[سربيا]] | | | [[فائل:Ilija Petković in 2006.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q152929|Meat Loaf]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Meatloaf 1971 (cropped).JPG|center|128px]] |- | ''[[:d:Q150851|Colin Powell]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Colin Powell official Secretary of State photo.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q127219|Casimir Oyé-Mba]]'' | | [[گيبون]] | | | |- | ''[[:d:Q118915|Isao Suzuki]]'' | | [[جاپان]]<br/>''[[:d:Q188712|Empire of Japan]]'' | | | [[فائل:Isao Suzuki.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q118199|Flavio Cotti]]'' | | [[سوئيزرلينڊ|سوئيٽزرلينڊ]] | | | [[فائل:Dodis-P25146-F4.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q117448|Luigi Snozzi]]'' | | [[سوئيزرلينڊ|سوئيٽزرلينڊ]] | | | [[فائل:Snozzi 01m.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q117439|Ioannis Zizioulas]]'' | | [[يونان]] | | | [[فائل:John Zizioulas at IOCS Westcott House.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q117141|Marc-André Bédard]]'' | | [[ڪينيڊا|ڪئناڊا]] | | | [[فائل:Marc-André Bédard01.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q110986|Maggie Mae]]'' | | [[جرمني]] | | | |- | ''[[:d:Q107319|Ferdinand Kinsky]]'' | | [[جرمني]] | | | |- | ''[[:d:Q100419|Stefan Lippe]]'' | | [[جرمني]] | | | [[فائل:Stefan Lippe - World Economic Forum Annual Meeting Davos 2010.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q97616|Dan van Husen]]'' | | [[جرمني]] | | | [[فائل:DanvanHusenMar2011.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q95926|Wilhelm Knabe]]'' | | [[جرمني]]<br/>''[[:d:Q713750|West Germany]]'' | | | [[فائل:Wilhelm Knabe (15782113727).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q94333|Michael Laughlin]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | |- | ''[[:d:Q92819|Edmund M. Clarke]]'' | | [[آمريڪا جون گڏيل رياستون|آمريڪا]] | | | [[فائل:Edmund Clarke FLoC 2006.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q88876|Klaus Emmerich]]'' | | [[آسٽريا]] | | | [[فائل:2014 Klaus Emmerich (14274003686).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q81758|Jan Niemiec]]'' | | [[پولينڊ]] | | | [[فائل:Jan Niemiec.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q75019|Aleksandr (Ishein)]]'' | | [[سوويت يونين]] | | | [[فائل:Александр (Ищеин).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q71823|George Bălan]]'' | | [[جرمني]]<br/>[[رومانيا|رومانيہ]] | | | |- | ''[[:d:Q57446|Pranab Mukherjee]]'' | | [[ڀارت]] | | | [[فائل:Secretary Tim Geithner and Finance Minister Pranab Mukherjee 2010 crop.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q57343|Pierre Nkurunziza]]'' | | [[برونڊي]] | | | [[فائل:Pierre Nkurunziza - World Economic Forum on Africa 2008.jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q45495|Elmar Fischer]]'' | | [[آسٽريا]] | | | |- | ''[[:d:Q44752|Angelo Sodano]]'' | | [[اٽلي]]<br/>[[ويٽيڪن سٽي]]<br/>''[[:d:Q172579|Kingdom of Italy]]'' | | | [[فائل:Angelo Cardinal Sodano in 2016 (cropped).jpg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q26776|Momčilo Krajišnik]]'' | | ''[[:d:Q83286|Socialist Federal Republic of Yugoslavia]]'' | | | [[فائل:Momcilo Krajisnik crop.jpeg|center|128px]] |- | ''[[:d:Q2124|Valéry Giscard d'Estaing]]'' | | [[فرانس]] | | | [[فائل:Valéry Giscard d'Estaing (1975).jpg|center|128px]] |} {{Wikidata list end}} n78d21w76m9rr35wul63343xhosslet 0 62579 320679 253033 2025-06-27T15:45:09Z Sikander 9543 image update 320679 wikitext text/x-wiki [[فائل:Bill Gates at the European Commission - 2025 - P067383-987995 (cropped).jpg|thumb]] '''بل گيٽس'''، پورو نالو وليم ھينري گيٽس 3 (انگريزي: William Henry Gates III)، آمريڪي، پيدائش 28 آڪٽوبر 1955ع. وڏي ڇِڪ رکندڙ ڪاروباري، سافٽ ويئر ٺاھيندڙ ۽ انسان دوست ماٹھو آھي. ھي مائڪروسافٽ ڪارپوريشن جي بانيڪار طور تمام گھٹو ڄاتو سُڃاتو وڃي ٿو.<ref>{{حوالو_ويب|url=https://en.m.wikipedia.org/wiki/Bill_Gates#CITEREFManes1994|title=Bill Gates - Wikipedia|website=en.m.wikipedia.org|language=en|access-date=2021-01-18}}</ref> <ref>{{حوالو_ويب|url=https://www.britannica.com/biography/Bill-Gates|title=Bill Gates {{!}} Biography, Microsoft, & Facts|website=Encyclopedia Britannica|language=en|access-date=2021-01-18}}</ref> [[مائڪروسافٽ]] ۾ ڪم جي عرصي دوران چيئرمين، چيف اگزيڪٽو آفيسر (CEO)، صدر ۽ چيف سافٽ ويئر آرڪيٽيڪٽ جي عُھدن تي رھيو، جڏھن تہ 2014ع تائين اڪيلي سِر وڏي ۾ وڏو حصيدار پٹ رھيو. ھي 1970ع ۽ 1980ع جي ڏھاڪن دوران آيل مائڪرو ڪمپيوٽر انقلاب جي پايو وجھندڙ ۽ واپاريءَ طور پٹ تمام گھٹو ڄاتو سُڃاتو وڃي ٿو. 2021ع جي دُنيا جي سڀني کان وڌيڪ امير ماٹھن جي فھرست ۾ ھي چوٿين نمبر تي آھي. سندس ڪُل ملڪيت جو ڪاٿو 120.2 ارب آمريڪي ڊالر آھي.<ref>{{حوالو_ويب|url=https://www.forbes.com/real-time-billionaires/|title=Real Time Billionaires|website=Forbes|language=en|access-date=2021-01-18}}</ref> {| class="wikitable" ! colspan="2" |بل گيٽس |- | colspan="2" | |- !پيدائش |وليم ھينري گيٽس 3 28 آڪٽوبر 1955ع، (عُمر 55 سال) سيٽل، واشنگٽن، آمريڪا. |- !تعليم |ھارورڊ يونيورسٽي (اڌ ۾ ڇڏي ڏنائين) |- !ڪِرت | * سافٽ ويئر ٺاھيندڙ * سيڙپڪار * واپاري |- !سرگرم سال |1975 کان ھلندڙ |- !ڄاتو وڃي ٿو |مائڪروسافٽ جي ساٿي بانيڪار طور |- !ڪُل دولت |120.2 $ ارب آمريڪي ڊالر (جنوري 2021ع)<ref>{{حوالو_ويب|url=https://www.forbes.com/real-time-billionaires/|title=Real Time Billionaires|website=Forbes|language=en|access-date=2021-01-28}}</ref> |- !عُھدا | * بِل اينڊ ميلِنڊا گيٽس فائونڊيشن جو ساٿي بانيڪار ۽ گڏيل صدر * برانڊيڊ انٽرٽينمينٽ نيٽورڪ جو پايو وجھندڙ ۽ صدر * ٽيرا پاور (TerraPower) جو ساٿي بانيڪار ۽ صدر * ڪاسڪيڊ انويسٽمينٽ (Cascade Investment) جو پايو وجھندڙ ۽ صدر * مائڪروسافٽ جو فنياتي صلاحڪار |- !گھرواري |ميلِنڊا گيٽس (شادي ٿي: 1994ع) |- !ٻار |3 |- !مائٽ | * وليم ھينري گيٽس 2 (بل گيٽس سينيئر) * ميري مئڪسويل (ماءُ) |- !ويبسائٽ |www.gatesnotes.com |- ! colspan="2" | |- | colspan="2" | |} == حوالا == {{حوالا|2}} [[زمرو:1955ع جون پيدائشون]] [[زمرو:جيئرا ماڻهو]] [[زمرو:جيوت ماڻهو]] pfee1sezjx89bqmgvkwo7k34q84367b 0 76734 320703 313415 2025-06-27T19:13:36Z Ibne maryam 17680 /* حوالا */ 320703 wikitext text/x-wiki {{Infobox Continent|title=عرب جزيري نما<br>Arabian Peninsula|image=[[فائل:Arabian Peninsula (orthographic projection).png|250px]]|area=32 لک چورس ڪلوميٽر<br>12.5 لک چورس میل|population=77 لک|density=|demonym=عرب|countries=• [[سعودي عرب]] • [[يمن]] • [[عمان|اومان]] • [[گڏيل عرب رياستون|گڏيل عرب امارات]] • [[بحرين]] • [[قطر]] • [[ڪويت]]|list_countries=|dependencies=}} [[فائل:Arabian_Peninsula_dust_SeaWiFS.jpg|thumb|عربي اپٻيٽ جو خلائي منظر]] '''عربي جزيره نما''' يا '''عربستان''' جنهن جي ٽن پاسن سمنڊ ۽ هڪ طرف زمين آهي.ڏکڻ اولهه ايشيا م [[آفريڪا]] ۽ [[ايشيا]] جي سنگم تي واقع هڪ [[اپٻيٽ|جزيري نما]] آهي، جنهن جو گهڻو حصو ريگستان آهي. عرب جزيري نما وچ اوڀر جو سڀ کان اهم حصو آهي ۽ تيل ۽ گئس جي وسيع ذخيرن جي ڪري خطي ۾ اهم ڪردار ادا ڪري ٿو. عرب جزيري نما جو سامونڊي ڪنارو اولهه ۾ [[ڳاڙهو سمنڊ|ڳاڙهي سمنڊ]] ۽ نار عقبه، ڏکڻ اوڀر ۾ [[عربي سمنڊ]] ۽ اتر اوڀر ۾ [[عمان جي نار|اومان جي نار]]، آبنائے هرمز ۽ [[فارس جي نار|خليج فارس]] سان لڳل آهي. اتر ۾، عرب جزیري نما جي حد زگروس جبل ([[عربي ٻولي|عربي]]: زاغروس، روسی: Загрос) سان ختم ٿئي ٿي. جاگرافيائي لحاظ کان هي بغير ڪنهن واضح نشاني جي شام جي ريگستان سان ملي ٿو. سياسي طور تي، عرب جزیري نما [[سعودي عرب]] ۽ [[ڪويت]] جي اترين سرحدن سان ختم ٿئي ٿو. هيٺين ملڪن کي عربستان جو حصو سمجهيو ويندو آهي: • [[سعودي عرب]] • [[يمن]] • [[عمان|اومان]] • [[گڏيل عرب امارتون|گڏيل عرب امارات]] • [[بحرين]] • [[قطر]] • [[ڪويت]] عربستان جو اڪثر حصو [[سعودي عرب]] ۾ شامل آهي ۽ آبادي جي اڪثريت پڻ سعودي عرب ۽ يمن ۾ رهي ٿي. جزيري نما عرب ۾ دنيا جا تيل جا سڀ کان وڏا ذخيرا مليا آهن. مسلمانن جي مقدس ترين جايون [[مڪو|مڪي]] ۽ [[مدينو|مديني]] به هتي ئي آهن. اقتصادي طور تي، [[گڏيل عرب امارتون|گڏيل عرب امارات]] ۽ [[سعودي عرب]] خطي ۾ امير ترين قومون آهن. عرب دنيا جو مشهور ٽيليويزن چينل، [[الجزیرہ چینل|الجزيره]]، پڻ [[قطر]] کان هلندو آهي، جيڪو ساڳئي جزيري ۾ هڪ ملڪ آهي. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] [[زمرو:اولھ ايشيا]] [[زمرو:سعودي عرب]] [[زمرو:تاريخي علائقا]] [[زمرو:ايشيا جي جاگرافي]] onr1p158ohqnrxm8yf3705eewdd93s1 320704 320703 2025-06-27T19:14:45Z Ibne maryam 17680 /* حوالا */ 320704 wikitext text/x-wiki {{Infobox Continent|title=عرب جزيري نما<br>Arabian Peninsula|image=[[فائل:Arabian Peninsula (orthographic projection).png|250px]]|area=32 لک چورس ڪلوميٽر<br>12.5 لک چورس میل|population=77 لک|density=|demonym=عرب|countries=• [[سعودي عرب]] • [[يمن]] • [[عمان|اومان]] • [[گڏيل عرب رياستون|گڏيل عرب امارات]] • [[بحرين]] • [[قطر]] • [[ڪويت]]|list_countries=|dependencies=}} [[فائل:Arabian_Peninsula_dust_SeaWiFS.jpg|thumb|عربي اپٻيٽ جو خلائي منظر]] '''عربي جزيره نما''' يا '''عربستان''' جنهن جي ٽن پاسن سمنڊ ۽ هڪ طرف زمين آهي.ڏکڻ اولهه ايشيا م [[آفريڪا]] ۽ [[ايشيا]] جي سنگم تي واقع هڪ [[اپٻيٽ|جزيري نما]] آهي، جنهن جو گهڻو حصو ريگستان آهي. عرب جزيري نما وچ اوڀر جو سڀ کان اهم حصو آهي ۽ تيل ۽ گئس جي وسيع ذخيرن جي ڪري خطي ۾ اهم ڪردار ادا ڪري ٿو. عرب جزيري نما جو سامونڊي ڪنارو اولهه ۾ [[ڳاڙهو سمنڊ|ڳاڙهي سمنڊ]] ۽ نار عقبه، ڏکڻ اوڀر ۾ [[عربي سمنڊ]] ۽ اتر اوڀر ۾ [[عمان جي نار|اومان جي نار]]، آبنائے هرمز ۽ [[فارس جي نار|خليج فارس]] سان لڳل آهي. اتر ۾، عرب جزیري نما جي حد زگروس جبل ([[عربي ٻولي|عربي]]: زاغروس، روسی: Загрос) سان ختم ٿئي ٿي. جاگرافيائي لحاظ کان هي بغير ڪنهن واضح نشاني جي شام جي ريگستان سان ملي ٿو. سياسي طور تي، عرب جزیري نما [[سعودي عرب]] ۽ [[ڪويت]] جي اترين سرحدن سان ختم ٿئي ٿو. هيٺين ملڪن کي عربستان جو حصو سمجهيو ويندو آهي: • [[سعودي عرب]] • [[يمن]] • [[عمان|اومان]] • [[گڏيل عرب امارتون|گڏيل عرب امارات]] • [[بحرين]] • [[قطر]] • [[ڪويت]] عربستان جو اڪثر حصو [[سعودي عرب]] ۾ شامل آهي ۽ آبادي جي اڪثريت پڻ سعودي عرب ۽ يمن ۾ رهي ٿي. جزيري نما عرب ۾ دنيا جا تيل جا سڀ کان وڏا ذخيرا مليا آهن. مسلمانن جي مقدس ترين جايون [[مڪو|مڪي]] ۽ [[مدينو|مديني]] به هتي ئي آهن. اقتصادي طور تي، [[گڏيل عرب امارتون|گڏيل عرب امارات]] ۽ [[سعودي عرب]] خطي ۾ امير ترين قومون آهن. عرب دنيا جو مشهور ٽيليويزن چينل، [[الجزیرہ چینل|الجزيره]]، پڻ [[قطر]] کان هلندو آهي، جيڪو ساڳئي جزيري ۾ هڪ ملڪ آهي. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلامي جایون]] [[زمرو:اولھ ايشيا]] [[زمرو:سعودي عرب]] [[زمرو:تاريخي علائقا]] [[زمرو:ايشيا جي جاگرافي]] mzxcasepp68xertuqylcj8wy6tsmh2x 320705 320704 2025-06-27T19:16:27Z Ibne maryam 17680 /* حوالا */ 320705 wikitext text/x-wiki {{Infobox Continent|title=عرب جزيري نما<br>Arabian Peninsula|image=[[فائل:Arabian Peninsula (orthographic projection).png|250px]]|area=32 لک چورس ڪلوميٽر<br>12.5 لک چورس میل|population=77 لک|density=|demonym=عرب|countries=• [[سعودي عرب]] • [[يمن]] • [[عمان|اومان]] • [[گڏيل عرب رياستون|گڏيل عرب امارات]] • [[بحرين]] • [[قطر]] • [[ڪويت]]|list_countries=|dependencies=}} [[فائل:Arabian_Peninsula_dust_SeaWiFS.jpg|thumb|عربي اپٻيٽ جو خلائي منظر]] '''عربي جزيره نما''' يا '''عربستان''' جنهن جي ٽن پاسن سمنڊ ۽ هڪ طرف زمين آهي.ڏکڻ اولهه ايشيا م [[آفريڪا]] ۽ [[ايشيا]] جي سنگم تي واقع هڪ [[اپٻيٽ|جزيري نما]] آهي، جنهن جو گهڻو حصو ريگستان آهي. عرب جزيري نما وچ اوڀر جو سڀ کان اهم حصو آهي ۽ تيل ۽ گئس جي وسيع ذخيرن جي ڪري خطي ۾ اهم ڪردار ادا ڪري ٿو. عرب جزيري نما جو سامونڊي ڪنارو اولهه ۾ [[ڳاڙهو سمنڊ|ڳاڙهي سمنڊ]] ۽ نار عقبه، ڏکڻ اوڀر ۾ [[عربي سمنڊ]] ۽ اتر اوڀر ۾ [[عمان جي نار|اومان جي نار]]، آبنائے هرمز ۽ [[فارس جي نار|خليج فارس]] سان لڳل آهي. اتر ۾، عرب جزیري نما جي حد زگروس جبل ([[عربي ٻولي|عربي]]: زاغروس، روسی: Загрос) سان ختم ٿئي ٿي. جاگرافيائي لحاظ کان هي بغير ڪنهن واضح نشاني جي شام جي ريگستان سان ملي ٿو. سياسي طور تي، عرب جزیري نما [[سعودي عرب]] ۽ [[ڪويت]] جي اترين سرحدن سان ختم ٿئي ٿو. هيٺين ملڪن کي عربستان جو حصو سمجهيو ويندو آهي: • [[سعودي عرب]] • [[يمن]] • [[عمان|اومان]] • [[گڏيل عرب امارتون|گڏيل عرب امارات]] • [[بحرين]] • [[قطر]] • [[ڪويت]] عربستان جو اڪثر حصو [[سعودي عرب]] ۾ شامل آهي ۽ آبادي جي اڪثريت پڻ سعودي عرب ۽ يمن ۾ رهي ٿي. جزيري نما عرب ۾ دنيا جا تيل جا سڀ کان وڏا ذخيرا مليا آهن. مسلمانن جي مقدس ترين جايون [[مڪو|مڪي]] ۽ [[مدينو|مديني]] به هتي ئي آهن. اقتصادي طور تي، [[گڏيل عرب امارتون|گڏيل عرب امارات]] ۽ [[سعودي عرب]] خطي ۾ امير ترين قومون آهن. عرب دنيا جو مشهور ٽيليويزن چينل، [[الجزیرہ چینل|الجزيره]]، پڻ [[قطر]] کان هلندو آهي، جيڪو ساڳئي جزيري ۾ هڪ ملڪ آهي. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:تاريخي علائقا]] [[زمرو:اسلامي جایون]] [[زمرو:اولھ ايشيا]] [[زمرو:سعودي عرب جي تاريخ]] [[زمرو:ايشيا جي جاگرافي]] 1ngp7zm8h7o69rhh6ccq5sh72qvwjvu 320706 320705 2025-06-27T19:18:36Z Ibne maryam 17680 /* حوالا */ 320706 wikitext text/x-wiki {{Infobox Continent|title=عرب جزيري نما<br>Arabian Peninsula|image=[[فائل:Arabian Peninsula (orthographic projection).png|250px]]|area=32 لک چورس ڪلوميٽر<br>12.5 لک چورس میل|population=77 لک|density=|demonym=عرب|countries=• [[سعودي عرب]] • [[يمن]] • [[عمان|اومان]] • [[گڏيل عرب رياستون|گڏيل عرب امارات]] • [[بحرين]] • [[قطر]] • [[ڪويت]]|list_countries=|dependencies=}} [[فائل:Arabian_Peninsula_dust_SeaWiFS.jpg|thumb|عربي اپٻيٽ جو خلائي منظر]] '''عربي جزيره نما''' يا '''عربستان''' جنهن جي ٽن پاسن سمنڊ ۽ هڪ طرف زمين آهي.ڏکڻ اولهه ايشيا م [[آفريڪا]] ۽ [[ايشيا]] جي سنگم تي واقع هڪ [[اپٻيٽ|جزيري نما]] آهي، جنهن جو گهڻو حصو ريگستان آهي. عرب جزيري نما وچ اوڀر جو سڀ کان اهم حصو آهي ۽ تيل ۽ گئس جي وسيع ذخيرن جي ڪري خطي ۾ اهم ڪردار ادا ڪري ٿو. عرب جزيري نما جو سامونڊي ڪنارو اولهه ۾ [[ڳاڙهو سمنڊ|ڳاڙهي سمنڊ]] ۽ نار عقبه، ڏکڻ اوڀر ۾ [[عربي سمنڊ]] ۽ اتر اوڀر ۾ [[عمان جي نار|اومان جي نار]]، آبنائے هرمز ۽ [[فارس جي نار|خليج فارس]] سان لڳل آهي. اتر ۾، عرب جزیري نما جي حد زگروس جبل ([[عربي ٻولي|عربي]]: زاغروس، روسی: Загрос) سان ختم ٿئي ٿي. جاگرافيائي لحاظ کان هي بغير ڪنهن واضح نشاني جي شام جي ريگستان سان ملي ٿو. سياسي طور تي، عرب جزیري نما [[سعودي عرب]] ۽ [[ڪويت]] جي اترين سرحدن سان ختم ٿئي ٿو. هيٺين ملڪن کي عربستان جو حصو سمجهيو ويندو آهي: • [[سعودي عرب]] • [[يمن]] • [[عمان|اومان]] • [[گڏيل عرب امارتون|گڏيل عرب امارات]] • [[بحرين]] • [[قطر]] • [[ڪويت]] عربستان جو اڪثر حصو [[سعودي عرب]] ۾ شامل آهي ۽ آبادي جي اڪثريت پڻ سعودي عرب ۽ يمن ۾ رهي ٿي. جزيري نما عرب ۾ دنيا جا تيل جا سڀ کان وڏا ذخيرا مليا آهن. مسلمانن جي مقدس ترين جايون [[مڪو|مڪي]] ۽ [[مدينو|مديني]] به هتي ئي آهن. اقتصادي طور تي، [[گڏيل عرب امارتون|گڏيل عرب امارات]] ۽ [[سعودي عرب]] خطي ۾ امير ترين قومون آهن. عرب دنيا جو مشهور ٽيليويزن چينل، [[الجزیرہ چینل|الجزيره]]، پڻ [[قطر]] کان هلندو آهي، جيڪو ساڳئي جزيري ۾ هڪ ملڪ آهي. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] [[زمرو:تاريخ]] [[زمرو:تاريخي علائقا]] [[زمرو:اسلامي جایون]] [[زمرو:ايشيا جي جاگرافي]] [[زمرو:اولھ ايشيا جي تاريخ]] [[زمرو:سعودي عرب جي جاگرافي]] 8ksq2z6xi1h96x4p67ehfohyqp9chmk 0 76879 320669 311833 2025-06-27T13:17:43Z Ibne maryam 17680 320669 wikitext text/x-wiki مديني ۾ پنهنجي زندگيءَ جي ڏهن سالن ۾ رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم 27 ڀيرا گهر کان ٻاهر نڪتا.عمره القضا ۽ حج جو اضافو ڪرڻ سان اهو تعداد 29 ٿي وڃي ٿو.سؤ کان وڌيڪ ڀيرا اصحابن کي موڪلائين.ڪي سوانح نگار ان جو تعداد هڪ سئو پنجويهه ٻڌائين ٿا.پاڻ سڳورن صلي الله عليه وآله وسلم ست سئو ڇهه 766 ڏينهن گهر کان ٻاهر رهيا. اهو ساليانو ٻه ۽ اڌ مهينن جو ٺهيل آهي. ڪجھ ماخذ لفظ غزوه ۽ ان سان لاڳاپيل جمع مغازيءَ کي تنگ فني معنى ۾ استعمال ڪن ٿا انهن مهمن جو حوالو ڏيڻ لاءِ جن ۾ محمد صلي الله عليه وآله وسلم حصو ورتو هو، جڏهن ته لفظ سريا (جمع:سرایا) استعمال ڪيو ويو آهي انهن ابتدائي مسلمان مهمن لاءِ جتي هو ذاتي طور تي موجود نه هو. ٻيا ماخذ غزوه ۽ مغازي اصطلاحن کي عام طور تي استعمال ڪن ٿا ته جيئن ٻنهي قسمن جي سفرن جو حوالو ڏنو وڃي. ابتدائي اسلامي ماخذن ۾ مهمن جي تاريخ ۾ اهم اختلاف موجود آهن. جيستائين ٻي صورت ۾ ذڪر نه ڪيو وڃي، هن فهرست ۾ ڏنل تاريخون مونٽگومري واٽ جي "مديني ۾ محمد" تي ٻڌل آهن، جيڪو بدلي ۾ ليون ڪيٽاني جي تجويز ڪيل تاريخ جي پيروي ڪري ٿو. ==مهمن جي فهرست== {{legend2|pink|جن ۾ حضور ﷺ جن شرڪت ڪئي (28)|border=1px solid #AAAAAA}}<br />{{legend2|#EEEEEE|جن ۾ حضور ﷺ جن حصو نه وٺو (73)|border=1px solid #AAAAAA}} {| class="wikitable" style="text-align: right;" ! width ="12" | قسم ! width ="250" | نالو ! width ="80" | عیسوي تاريخ<ref name="watt2">{{Cite book|first=W. Montgomery|last=Watt|authorlink=|year=1956|title=Muhammad at Medina|url=https://archive.org/details/muhammadatmedina029655mbp|publisher=Oxford At The Clarendon Press|pages=[https://archive.org/details/muhammadatmedina029655mbp/page/n360 339]–343|isbn=|location=}}</ref> ! width ="50" | ھجري سال<ref name="watt32">{{Cite book|first=W. Montgomery|last=Watt|authorlink=|year=1956|title=Muhammad at Medina|url=https://archive.org/details/muhammadatmedina029655mbp|publisher=Oxford At The Clarendon Press|pages=[https://archive.org/details/muhammadatmedina029655mbp/page/n360 339]–343|isbn=|location=}}</ref> |- ! style="background: #EEEEEE;" |1 | سریه حمزه بن عبدالمطلب<ref name="watt33">{{Cite book|first=W. Montgomery|last=Watt|authorlink=|year=1956|title=Muhammad at Medina|url=https://archive.org/details/muhammadatmedina029655mbp|publisher=Oxford At The Clarendon Press|pages=[https://archive.org/details/muhammadatmedina029655mbp/page/n360 339]–343|isbn=|location=}}</ref> | مارچ 623ع | 1 <small>'''هجري'''</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |2 | سریه عبيده بن حارث | اپريل 623ع | 1 '''<small>هجري</small>''' |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |3 | الخرار جي مھم<ref name="watt322">{{Cite book|first=W. Montgomery|last=Watt|authorlink=|year=1956|title=Muhammad at Medina|url=https://archive.org/details/muhammadatmedina029655mbp|publisher=Oxford At The Clarendon Press|pages=[https://archive.org/details/muhammadatmedina029655mbp/page/n360 339]–343|isbn=|location=}}</ref> | مئي 623ع | 1 <small>'''هجري'''</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |4(1) | ودان جو گشت (الابواء) | آگسٽ 623ع | 1 <small>'''هجري'''</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |5(2) | بواط جي مهم<ref name="watt323">{{Cite book|first=W. Montgomery|last=Watt|authorlink=|year=1956|title=Muhammad at Medina|url=https://archive.org/details/muhammadatmedina029655mbp|publisher=Oxford At The Clarendon Press|pages=[https://archive.org/details/muhammadatmedina029655mbp/page/n360 339]–343|isbn=|location=}}</ref> | سيپٽمبر، 623ع | 2 <small>'''هجري'''</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |6(3) <br /> | بدر جي پهرين مهم (صفوان)<ref name="watt324">{{Cite book|first=W. Montgomery|last=Watt|authorlink=|year=1956|title=Muhammad at Medina|url=https://archive.org/details/muhammadatmedina029655mbp|publisher=Oxford At The Clarendon Press|pages=[https://archive.org/details/muhammadatmedina029655mbp/page/n360 339]–343|isbn=|location=}}</ref> | سيپٽمبر، 623ع | 2 <small>'''هجري'''</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |7(4) | ذوالعشيره جو گشت | ڊسمبر، 623ع | 2 <small>'''هجري'''</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |8 | نخله جي مهم<ref name="watt325">{{Cite book|first=W. Montgomery|last=Watt|authorlink=|year=1956|title=Muhammad at Medina|url=https://archive.org/details/muhammadatmedina029655mbp|publisher=Oxford At The Clarendon Press|pages=[https://archive.org/details/muhammadatmedina029655mbp/page/n360 339]–343|isbn=|location=}}</ref> | جنوري، 624ع | 2 <small>'''هجري'''</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |9(5) | [[غزوہ بدر]] <ref name="الرحيق المختوم2">[[الرحيق المختوم (كتاب)|الرحيق المختوم]]، [[صفي الرحمن المباركفوري]]، الناشر: دار الهلال - بيروت، الطبعة الأولى</ref> | 13 مارچ، 624ع<ref name="الرحيق المختوم">[[الرحيق المختوم (كتاب)|الرحيق المختوم]]، [[صفي الرحمن المباركفوري]]، الناشر: دار الهلال - بيروت، الطبعة الأولى</ref> | <small>_{'''17 رمضان'''} '''^{2 ھجری<ref name="الرحيق المختوم3">[[الرحيق المختوم (كتاب)|الرحيق المختوم]]، [[صفي الرحمن المباركفوري]]، الناشر: دار الهلال - بيروت، الطبعة الأولى</ref>}'''</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |12(6) | بنو قنيقاع جو محاصرو | اپريل، 624ع | 2 <small>'''هجري'''</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |13(7) | سويق جو معرڪو | مئي، 624ع | 2 <small>'''هجري'''</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |14(8) | الڪدر جو معرڪو | جون، 624ع | <small>3 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |15 | ڪعب ابن اشرف جو قتل | آگسٽ، 624ع | <small>3 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |16(9) | ذوالعمر جو ڇاپو | سيپٽمبر، 624ع | <small>3 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |17(10) | بحران جو معرڪو | آڪٽوبر، 624ع | <small>3 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |18 | ذي القرده جو ڇاپو | نومبر، 624ع | <small>3 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |19(11) | [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] | 23 مارچ، 625ع | <small>3 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |20(12) | حمراء الاسد جي جنگ | مارچ، 625ع | <small>3 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |21 | قطان جي مهم | جون، 625ع | <small>4 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |22 | عبدالله ابن انيس جي مهم | جون، 625ع | <small>4 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |23 | الراجي جي مهم | جولائي، 625ع | <small>4 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |24 | بئر معونه جي مهم | جولائي، 625ع | <small>4 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |25(13) | بنو نضیر سان جنگ | آگسٽ، 625ع | <small>4 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |26(14) | بدر الموئد جي مهم | اپريل، 626ع | <small>4 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |27(15) | ذات الرقه جي مهم | جون، 626ع | <small>5 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |28(16) | دومہ الجندل جی مھم | سيپٽمبر، 626ع | <small>5 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |29 | المريس جي مهم | جنوري، 627ع | <small>5 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |30(17) | [[غزوه خندق|الاحزاب (خندق جی جنگ)]] | اپریل، 627ع | <small>5 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |31(18) | بنو قریظہ جو محاصرو | مئي، 627ع | <small>5 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |32 | محمد ابن مسلمه جي مهم | جون، 627ع | <small>6 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |33(19) | ٻنو لحيان تي حملو | جولائي، 627ع | <small>6 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |34 | ذوالقرد جي مهم | آگسٽ، 627ع | <small>6 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |35 | عڪاشه ابن محصن جي مهم | آگسٽ، 627ع | <small>6 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |36 | بنو ثعلبه تي پهريون حملو | آگسٽ، 627ع | <small>6 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |37 | بنو ثعلبه تي ٻيون حملو | سيپٽمبر، 627ع | <small>6 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |38 | زيد بن حارثه جي مهم (الجموم) | سيپٽمبر، 627ع | <small>6 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |39 | زيد بن حارثه جي مهم (العيص) | سيپٽمبر، 627ع | <small>6 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |40 | بنو ثعلبه تي ٽيون حملو | آڪٽوبر، 627ع | <small>6 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |41 | زيد بن حارثه جي مهم (الحسما) | آڪٽوبر، 627ع | <small>6 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |42 | زيد بن حارثه جي مهم (وادي القري) | نومبر، 627ع | <small>6 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |43 | عبدالرحمان بن عوف جي مهم | ڊسمبر، 627ع | <small>6 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |44 | فدڪ جی مھم | 628 | <small>6 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |45 | وادي القري جي ٻي مهم | 628ع | <small>6 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |46 | ڪرز بن جابر الفهري جو حملو | فيبروري، 628ع | <small>6 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |47 | عبدالله ابن رواحه جي مهم | فيبروري، 628ع | <small>6 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |48(20) | [[صلح حدیبیہ]] | مارچ، 628ع | <small>6 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |49(21) | فدڪ جی فتح | مئي، 628ع | <small>7 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |50(22) | [[غزوہ خيبر]] | مئي، 628ع | <small>7 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |51(23) | وادي القري جي ٽئين مهم | مئي 628ع | <small>7 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |52 | عمر ابن الخطاب جي مهم | ڊسمبر، 628ع | <small>7 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |53 | ابوبڪر صديق جي مهم | ڊسمبر، 628ع | <small>7 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |54 | بشير ابن سعد انصاري جي فدڪ ڏانهن مهم | ڊسمبر، 628ع | <small>7 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |55 | غالب بن عبدالله الليثي جي مهم (ميفاه) | جنوري، 629ع | <small>7 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |56 | بشير ابن سعد الانصاري (يمن) | فيبروري، 628ع | <small>7 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |57 | ابن ابي العوجا السلمي جي مهم | اپريل، 629ع | <small>7 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |58 | غالب بن عبدالله الليثي (فدڪ) جي مهم | مئي 629ع | <small>7 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |59 | غالب بن عبدالله الليثي جي مهم (القديد) | جون، 629ع | <small>8 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |60 | شجاع بن وھب الاسدي جي مهم | جون، 629ع | <small>8 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |61 | ڪعب بن عمير غفاري جي مهم | جولاءِ 629ع | <small>8 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |62 | موته جي جنگ | سيپٽمبر، 629ع | <small>8 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |63 | عمرو بن العاص جي مهم | آڪٽوبر، 629ع | <small>8 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |64 | ابو عبيده بن الجراح جي مهم | آڪٽوبر، 629ع | <small>8 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |65 | ابي حدرد الاسلميءَ جي مهم | نومبر، 629ع | <small>8 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |66 | ابو قتاده بن ربيع الانصاري جو مهم (خديره) | نومبر، 629ع | <small>8 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |67 | ابو قتاده بن ربيع الانصاري جي مهم (بطن عدم) | ڊسمبر، 629عڱ | <small>8 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |68(24) | فتح مڪه | جنوري، 630ع | <small>8 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |69 | خالد بن وليد جي مهم (نخله) | جنوري، 630ع | <small>8 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |70 | عمرو بن العاص جو حملو | جنوري، 630ع | <small>8 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |71 | سعد بن زيد اشهلي جو حملو | جنوري، 630ع | <small>8 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |72 | خالد بن وليد جي مهم (بنو جذيمه) | جنوري، 630ع | <small>8 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |73(25) | غزوہ حنین | جنوري، 630ع | <small>8 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |74 | طفيل بن عمرو الدوسي جي مهم | جنوري، 630ع | <small>8 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |75(26) | جنگ اوطاس | جنوري، 630ع | <small>8 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |76 | ابو عامر اشعري جي مهم | جنوري، 630ع | <small>8 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |77 | ابو موسيٰ اشعري جي مهم | جنوري، 630ع | <small>8 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |78(27) | طائف جو محاصرو | فروری، 630ع | <small>8 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |79 | عیینه بن حصن جي مهم | اپریل/مئي 630ع | <small>9 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |80 | قتبه ابن عامر جي مهم | مئي/جون، 630ع | <small>9 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |81 | ضحاڪ الڪلابي جي مهم | جون/جولاء، 630ع | <small>9 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |82 | علقمه بن مجاذز جي مهم | جولاء/آگسٽ، 630ع | <small>9 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |83 | علي ابن ابي طالب جي مهم (الفلس) | جولاء/آگسٽ، 630ع | <small>9 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |84 | عڪاشه بن محصن جي مهم (عذره ۽ بليه) | 630ع | <small>9 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: pink;" |85(28) | [[تبوڪ جي مهم|غزوہ تبوڪ]] | آڪٽوبر-ڊسمبر، 630ع | <small>9 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |86 | خالد بن الوليد جي دومة الجندل جي پهرين مهم | آڪٽوبر، 630ع | <small>9 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |87 | ابو سفيان بن حرب جي مهم | 630ع | <small>9 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |88 | مسجد ضرار کي ڊاهڻ | 630ع | <small>9 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |89 | خالد بن الوليد جي دومه الجندل جي ٻي مهم | اپريل، 631ع | <small>9 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |90 | صُراد بن عبدالله جي مهم | اپريل، 631ع | <small>9 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |91 | خالد بن الوليد جي مهم (نجران) | جون-جولاءِ، 631ع | <small>10 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |92 | علي بن ابي طالب جي مهم (مذحج) | ڊسمبر، 631ع | <small>10 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |93 | علي ابن ابي طالب جي مهم (همدان) | ڊسمبر، 631ع | <small>10 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |94 | ذو الخُلصہ (بت) جو خاتمو | اپريل، 632ع | <small>10 هجري</small> |-<!-- New row starts here --> ! style="background: #EEEEEE;" |95 | اسامة بن زيد جي مهم (موته) | مئي، 632ع | <small>10 هجري</small> |} ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:سيرت]] [[زمرو:تاريخ اسلام]] [[زمرو:اسلامي جنگون]] [[زمرو:اسلام سان لاڳاپيل فهرستون]] rd4vd9wzgc4cd4vowj89t0b13if86bc 0 80215 320748 293969 2025-06-28T03:57:49Z Ibne maryam 17680 320748 wikitext text/x-wiki {{Infobox religious biography|native_name=|birth_date=581ع|birth_place=[[مڪو|مڪه المڪرمه]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]]|death_date={{circa}} {{death year and age|654|581}}|death_place=[[مدينو|مدينه المنوره]]، [[حجاز]]، عربستان|religion=[[اسلام]]|influences=[[محمد|رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم]]|influenced=|known_for=* [[صحابي]] * [[عشره مبشره]]|relations=بنو زهره (قبيلو)|name=عبدالرحمان بن عوف<br/> {{lang|ar|عبد الرحمن بن عوف}}|resting_place=[[جنت البقيع]]، [[مدينو|مدينه شريف]]|spouse={{plainlist| * حبيبه بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * ام حبيبه بنت زمعه * تماضر بنت الاصبغ * سهله بنت عاصم * بحريه بنت هاني * سهله بنت سهيل * ام حڪيم بنت قارظ }}|occupation=تاجر|father=عوف ابن عبد عوف|mother=شفاء بنت عبدالله}} [[File:ضريح_عبد_الرحمن_بن_عوف2.jpg|ساڄو|thumb|مقبرو جيڪا حضرت عبدالرحمٰن بن عوف (رضي الله تعالي عنه) جي نالي سان منسوب آهي، جيڪو [[عمان، اردن|عمان]] جي اتر ۾ جوبيحه علائقي، [[اردن]] ۾ واقع آهي.]] [[File:ضريح_عبد_الرحمن_بن_عوف3.jpg|ساڄو|thumb|قبر جي تختي]] '''عبدالرحمان بن عوف''' <small>_{(رضي الله تعالي عنه)}</small> ({{lang-ar|عبد الرحمن بن عوف}}) (581ع – 654ع)<ref> {{Cite journal|date=2014|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|language=English|publisher=[[An-Najah National University]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016|access-date=22 May 2016}}</ref> پيغمبر [[محمد]] صلي الله عليه وآله وسلم جي [[صحابي|اصحابن]] مان هڪ هئا. هن صحابه ۾ سڀ کان وڌيڪ مالدار هئا، انهن ڏهن مان شامل آهن جنهن سان جنت جو واعدو ڪيو ويو هو. ==تفصيل== {{short description|Companion (sahaba) of Muhammad}} {{Infobox religious biography | native_name = | birth_date = {{circa|581}} | birth_place = [[Mecca]], [[Hejaz]], [[Pre-Islamic Arabia|Arabia]] | death_date = {{circa}} {{death year and age|654|581}} | death_place = [[Medina]], [[Rashidun Caliphate]] | religion = [[Islam]] | tradition = | influences = [[Muhammad]] | influenced = | known_for = being a [[Companions of the Prophet|companion of Muhammad]]; one of [[the ten to whom Paradise was promised]] | relations = [[Banu Zuhrah]] (clan) | name = ʿAbd al-Raḥmān ibn ʿAwf <br/> {{lang|ar|عبد الرحمن بن عوف}} | image = File:Abdurrahman ibn Awf Masjid an-Nabawi Calligraphy.png | resting_place = [[Al-Baqi Cemetery|al-baqi]], Medina | spouse = {{plainlist| *[[Habiba bint Jahsh]] *[[Umm Kulthum bint Uqba]] *[[Umm Habiba bint Zama'a]] *[[Tamadir bint al-Asbagh]] *Sahla bint Asim *Bahriya bint Hani *Sahla bint Suhayl *Umm Hakim bint Qariz }} | occupation = Businessman | father = [[Awf ibn Abd Awf]] | mother = al-Shifa bint Abdullah | birthname = }} [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف2.jpg|thumb|right|Shrine attributed to the companion Abd al-Rahman ibn Awf, located in the [[Jubeiha area]], north of [[Amman|Amman, Jordan]]]] [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف3.jpg|thumb|right|Plaque]] '''ʿAbd al-Raḥmān ibn ʿAwf''' ({{langx|ar|عبد الرحمن بن عوف}}; born '''ʿAbd Amr ibn ʿAwf'''; {{circa|581–654}})<ref name=Saad3/>{{rp|94,103}}<ref>{{cite journal|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|website=An-Najah Scholars|publisher=[[An-Najah National University]]|access-date=22 May 2016|language=English|date=2014|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016}}</ref> was one of the [[Sahaba|companions]] of the Islamic Prophet [[Muhammad]]. One of the wealthiest among the companions, he is known for being one of [[the ten to whom Paradise was promised]]. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] 71tfauvejvorabk3r019w32nmsk3mpf 320749 320748 2025-06-28T04:40:51Z Ibne maryam 17680 320749 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion of prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = عبدالرحمان بن عوف<br/>عبد الرحمن بن عوف (عربي) | death_date = سال 35 هجري | known_for = عشره مبشره | children = بنو | relations = زهره | parents = * عوف بن عبد عوف (پيءُ) * شفاء بنت عبدالله (ماءُ) | spouse = * حبيبه بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * ام حبيبه بنت زمعه * تماضر بنت الاصبغ * سهله بنت عاصم * بحريه بنت هاني * سهله بنت سهيل * ام حڪيم بنت قارظ | image = ضريح_عبد_الرحمن_بن_عوف2.jpg |honorific prefix=|honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= [[عمان، اردن|عمان]] جي اتر ۾ جوبيحه جي علائقي، [[اردن]] ۾ واقع مزار جيڪا حضرت عبدالرحمٰن بن عوف رضي الله تعالي عنه جي نالي سان منسوب آهي. |birth name= عبد الرحمن بن عوف |birth date= سال 43 قبل هجري، 581ع |birth place= [[مڪو|مڪه المڪرمه]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 35 هجري، 654ع |death place= [[مدينو|مدينه المنوره]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |resting place= [[جنت البقيع]]، [[مدينو|مدينه منوره]]، [[سعودي عرب]] |other names= سابقون الاولين |ethnicity= عرب |known for= [[صحابي]] * [[عشره مبشره]] * [[محمد|رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم]] |notable works= تاجر |relatives= بنو زهره }} [[File: ضريح_عبد_الرحمن_بن_عوف2.jpg |ساڄو|thumb|مقبرو جيڪا حضرت عبدالرحمٰن بن عوف (رضي الله تعالي عنه) جي نالي سان منسوب آهي، جيڪو [[عمان، اردن|عمان]] جي اتر ۾ جوبيحه علائقي، [[اردن]] ۾ واقع آهي.]] [[File:ضريح_عبد_الرحمن_بن_عوف3.jpg|ساڄو|thumb|قبر جي تختي]] '''عبدالرحمان بن عوف''' <small>_{(رضي الله تعالي عنه)}</small> ({{lang-ar|عبد الرحمن بن عوف}}) (581ع – 654ع)<ref> {{Cite journal|date=2014|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|language=English|publisher=[[An-Najah National University]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016|access-date=22 May 2016}}</ref> پيغمبر [[محمد]] صلي الله عليه وآله وسلم جي [[صحابي|اصحابن]] مان هڪ هئا. هن صحابه ۾ سڀ کان وڌيڪ مالدار هئا، انهن ڏهن مان شامل آهن جنهن سان جنت جو واعدو ڪيو ويو هو. ==تفصيل== {{short description|Companion (sahaba) of Muhammad}} {{Infobox religious biography | native_name = | birth_date = {{circa|581}} | birth_place = [[Mecca]], [[Hejaz]], [[Pre-Islamic Arabia|Arabia]] | death_date = {{circa}} {{death year and age|654|581}} | death_place = [[Medina]], [[Rashidun Caliphate]] | religion = [[Islam]] | tradition = | influences = [[Muhammad]] | influenced = | known_for = being a [[Companions of the Prophet|companion of Muhammad]]; one of [[the ten to whom Paradise was promised]] | relations = [[Banu Zuhrah]] (clan) | name = ʿAbd al-Raḥmān ibn ʿAwf <br/> {{lang|ar|عبد الرحمن بن عوف}} | image = File:Abdurrahman ibn Awf Masjid an-Nabawi Calligraphy.png | resting_place = [[Al-Baqi Cemetery|al-baqi]], Medina | spouse = {{plainlist| *[[Habiba bint Jahsh]] *[[Umm Kulthum bint Uqba]] *[[Umm Habiba bint Zama'a]] *[[Tamadir bint al-Asbagh]] *Sahla bint Asim *Bahriya bint Hani *Sahla bint Suhayl *Umm Hakim bint Qariz }} | occupation = Businessman | father = [[Awf ibn Abd Awf]] | mother = al-Shifa bint Abdullah | birthname = }} [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف2.jpg|thumb|right|Shrine attributed to the companion Abd al-Rahman ibn Awf, located in the [[Jubeiha area]], north of [[Amman|Amman, Jordan]]]] [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف3.jpg|thumb|right|Plaque]] '''ʿAbd al-Raḥmān ibn ʿAwf''' ({{langx|ar|عبد الرحمن بن عوف}}; born '''ʿAbd Amr ibn ʿAwf'''; {{circa|581–654}})<ref name=Saad3/>{{rp|94,103}}<ref>{{cite journal|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|website=An-Najah Scholars|publisher=[[An-Najah National University]]|access-date=22 May 2016|language=English|date=2014|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016}}</ref> was one of the [[Sahaba|companions]] of the Islamic Prophet [[Muhammad]]. One of the wealthiest among the companions, he is known for being one of [[the ten to whom Paradise was promised]]. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] 9k5fv7x2disue8wx45gfzsfr567qzqu 320750 320749 2025-06-28T04:41:36Z Ibne maryam 17680 320750 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion of prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = عبدالرحمان بن عوف<br/>عبد الرحمن بن عوف (عربي) | death_date = سال 35 هجري | known_for = عشره مبشره | children = بنو | relations = زهره | parents = * عوف بن عبد عوف (پيءُ) * شفاء بنت عبدالله (ماءُ) | spouse = * حبيبه بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * ام حبيبه بنت زمعه * تماضر بنت الاصبغ * سهله بنت عاصم * بحريه بنت هاني * سهله بنت سهيل * ام حڪيم بنت قارظ | image = ضريح_عبد_الرحمن_بن_عوف2.jpg |honorific prefix=|honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= [[عمان، اردن|عمان]] جي اتر ۾ جوبيحه جي علائقي، [[اردن]] ۾ واقع مزار جيڪا حضرت عبدالرحمٰن بن عوف رضي الله تعالي عنه جي نالي سان منسوب آهي. |birth name= عبد الرحمن بن عوف |birth date= سال 43 قبل هجري، 581ع |birth place= [[مڪو|مڪه المڪرمه]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 35 هجري، 654ع |death place= [[مدينو|مدينه المنوره]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |resting place= [[جنت البقيع]]، [[مدينو|مدينه منوره]]، [[سعودي عرب]] |other names= سابقون الاولين |ethnicity= عرب |known for= [[صحابي]] * [[عشره مبشره]] * [[محمد|رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم]] |notable works= تاجر |relatives= بنو زهره }} '''عبدالرحمان بن عوف''' <small>_{(رضي الله تعالي عنه)}</small> ({{lang-ar|عبد الرحمن بن عوف}}) (581ع – 654ع)<ref> {{Cite journal|date=2014|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|language=English|publisher=[[An-Najah National University]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016|access-date=22 May 2016}}</ref> پيغمبر [[محمد]] صلي الله عليه وآله وسلم جي [[صحابي|اصحابن]] مان هڪ هئا. هن صحابه ۾ سڀ کان وڌيڪ مالدار هئا، انهن ڏهن مان شامل آهن جنهن سان جنت جو واعدو ڪيو ويو هو. [[File:ضريح_عبد_الرحمن_بن_عوف2.jpg |ساڄو|thumb|مقبرو جيڪا حضرت عبدالرحمٰن بن عوف (رضي الله تعالي عنه) جي نالي سان منسوب آهي، جيڪو [[عمان، اردن|عمان]] جي اتر ۾ جوبيحه علائقي، [[اردن]] ۾ واقع آهي.]] [[File:ضريح_عبد_الرحمن_بن_عوف3.jpg|ساڄو|thumb|قبر جي تختي]] ==تفصيل== {{short description|Companion (sahaba) of Muhammad}} {{Infobox religious biography | native_name = | birth_date = {{circa|581}} | birth_place = [[Mecca]], [[Hejaz]], [[Pre-Islamic Arabia|Arabia]] | death_date = {{circa}} {{death year and age|654|581}} | death_place = [[Medina]], [[Rashidun Caliphate]] | religion = [[Islam]] | tradition = | influences = [[Muhammad]] | influenced = | known_for = being a [[Companions of the Prophet|companion of Muhammad]]; one of [[the ten to whom Paradise was promised]] | relations = [[Banu Zuhrah]] (clan) | name = ʿAbd al-Raḥmān ibn ʿAwf <br/> {{lang|ar|عبد الرحمن بن عوف}} | image = File:Abdurrahman ibn Awf Masjid an-Nabawi Calligraphy.png | resting_place = [[Al-Baqi Cemetery|al-baqi]], Medina | spouse = {{plainlist| *[[Habiba bint Jahsh]] *[[Umm Kulthum bint Uqba]] *[[Umm Habiba bint Zama'a]] *[[Tamadir bint al-Asbagh]] *Sahla bint Asim *Bahriya bint Hani *Sahla bint Suhayl *Umm Hakim bint Qariz }} | occupation = Businessman | father = [[Awf ibn Abd Awf]] | mother = al-Shifa bint Abdullah | birthname = }} [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف2.jpg|thumb|right|Shrine attributed to the companion Abd al-Rahman ibn Awf, located in the [[Jubeiha area]], north of [[Amman|Amman, Jordan]]]] [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف3.jpg|thumb|right|Plaque]] '''ʿAbd al-Raḥmān ibn ʿAwf''' ({{langx|ar|عبد الرحمن بن عوف}}; born '''ʿAbd Amr ibn ʿAwf'''; {{circa|581–654}})<ref name=Saad3/>{{rp|94,103}}<ref>{{cite journal|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|website=An-Najah Scholars|publisher=[[An-Najah National University]]|access-date=22 May 2016|language=English|date=2014|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016}}</ref> was one of the [[Sahaba|companions]] of the Islamic Prophet [[Muhammad]]. One of the wealthiest among the companions, he is known for being one of [[the ten to whom Paradise was promised]]. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] byruutjq4b399s6aewev4tshmqns1hl 320751 320750 2025-06-28T04:44:06Z Ibne maryam 17680 320751 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion of prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = عبدالرحمان بن عوف<br/>عبد الرحمن بن عوف (عربي) | death_date = سال 35 هجري | known_for = عشره مبشره | children = بنو | relations = زهره | parents = * عوف بن عبد عوف (پيءُ) * شفاء بنت عبدالله (ماءُ) | spouse = * حبيبه بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * ام حبيبه بنت زمعه * تماضر بنت الاصبغ * سهله بنت عاصم * بحريه بنت هاني * سهله بنت سهيل * ام حڪيم بنت قارظ | image = ضريح_عبد_الرحمن_بن_عوف2.jpg |honorific prefix=|honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= [[عمان، اردن|عمان]] جي اتر ۾ جوبيحه جي علائقي، [[اردن]] ۾ واقع مزار جيڪا حضرت عبدالرحمٰن بن عوف رضي الله تعالي عنه جي نالي سان منسوب آهي. |birth name= عبد الرحمن بن عوف |birth date= سال 43 قبل هجري، 581ع |birth place= [[مڪو|مڪه المڪرمه]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 35 هجري، 654ع |death place= [[مدينو|مدينه المنوره]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |resting place= [[جنت البقيع]]، [[مدينو|مدينه منوره]]، [[سعودي عرب]] |other names= سابقون الاولين |ethnicity= عرب |known for= [[صحابي]] * [[عشره مبشره]] * [[محمد|رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم]] |notable works= تاجر |relatives= بنو زهره }} '''عبدالرحمان بن عوف''' ({{lang-ar|عبد الرحمن بن عوف}}) (581ع – 654ع)<ref> {{Cite journal|date=2014|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|language=English|publisher=[[An-Najah National University]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016|access-date=22 May 2016}}</ref> پيغمبر [[محمد]] صلي الله عليه وآله وسلم جي [[صحابي|اصحابن]] مان هڪ هئا. هن صحابه ۾ سڀ کان وڌيڪ مالدار هئا، انهن ڏهن مان شامل آهن جنهن سان جنت جو واعدو ڪيو ويو هو. حضرت عبدالرحمٰن بن عوف <small>_{(رضي الله تعالي عنه)}</small> [[File:ضريح_عبد_الرحمن_بن_عوف3.jpg|ساڄو|thumb|قبر جي تختي]] ==تفصيل== {{short description|Companion (sahaba) of Muhammad}} {{Infobox religious biography | native_name = | birth_date = {{circa|581}} | birth_place = [[Mecca]], [[Hejaz]], [[Pre-Islamic Arabia|Arabia]] | death_date = {{circa}} {{death year and age|654|581}} | death_place = [[Medina]], [[Rashidun Caliphate]] | religion = [[Islam]] | tradition = | influences = [[Muhammad]] | influenced = | known_for = being a [[Companions of the Prophet|companion of Muhammad]]; one of [[the ten to whom Paradise was promised]] | relations = [[Banu Zuhrah]] (clan) | name = ʿAbd al-Raḥmān ibn ʿAwf <br/> {{lang|ar|عبد الرحمن بن عوف}} | image = File:Abdurrahman ibn Awf Masjid an-Nabawi Calligraphy.png | resting_place = [[Al-Baqi Cemetery|al-baqi]], Medina | spouse = {{plainlist| *[[Habiba bint Jahsh]] *[[Umm Kulthum bint Uqba]] *[[Umm Habiba bint Zama'a]] *[[Tamadir bint al-Asbagh]] *Sahla bint Asim *Bahriya bint Hani *Sahla bint Suhayl *Umm Hakim bint Qariz }} | occupation = Businessman | father = [[Awf ibn Abd Awf]] | mother = al-Shifa bint Abdullah | birthname = }} [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف2.jpg|thumb|right|Shrine attributed to the companion Abd al-Rahman ibn Awf, located in the [[Jubeiha area]], north of [[Amman|Amman, Jordan]]]] [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف3.jpg|thumb|right|Plaque]] '''ʿAbd al-Raḥmān ibn ʿAwf''' ({{langx|ar|عبد الرحمن بن عوف}}; born '''ʿAbd Amr ibn ʿAwf'''; {{circa|581–654}})<ref name=Saad3/>{{rp|94,103}}<ref>{{cite journal|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|website=An-Najah Scholars|publisher=[[An-Najah National University]]|access-date=22 May 2016|language=English|date=2014|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016}}</ref> was one of the [[Sahaba|companions]] of the Islamic Prophet [[Muhammad]]. One of the wealthiest among the companions, he is known for being one of [[the ten to whom Paradise was promised]]. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] 6ltey8flgusvrwu8xnzkd6bllaoybma 320752 320751 2025-06-28T04:53:42Z Ibne maryam 17680 320752 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion of prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = عبدالرحمان بن عوف<br/>عبد الرحمن بن عوف (عربي) | death_date = سال 35 هجري | known_for = عشره مبشره | children = بنو | relations = زهره | parents = * عوف بن عبد عوف (پيءُ) * شفاء بنت عبدالله (ماءُ) | spouse = * حبيبه بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * ام حبيبه بنت زمعه * تماضر بنت الاصبغ * سهله بنت عاصم * بحريه بنت هاني * سهله بنت سهيل * ام حڪيم بنت قارظ |image = File:Abdurrahman ibn Awf Masjid an-Nabawi Calligraphy.png |honorific prefix= |honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= حضرت عبدالرحمٰن بن عوف رضي الله تعالي عنه |birth name= عبد الرحمن بن عوف |birth date= سال 43 قبل هجري، 581ع |birth place= [[مڪو|مڪه المڪرمه]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 35 هجري، 654ع |death place= [[مدينو|مدينه المنوره]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |resting place= [[جنت البقيع]]، [[مدينو|مدينه منوره]]، [[سعودي عرب]] |other names= سابقون الاولين |ethnicity= عرب |known for= [[صحابي]] * [[عشره مبشره]] * [[محمد|رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم]] |notable works= تاجر |relatives= بنو زهره }} | influences = [[Muhammad]] | influenced = | known_for = being a [[Companions of the Prophet|companion of Muhammad]]; one of [[the ten to whom Paradise was promised]] | relations = [[Banu Zuhrah]] (clan) | name = عبدالرحمان بن عوف<br/> {{lang|ar|عبد الرحمن بن عوف}} | resting_place = [[Al-Baqi Cemetery|al-baqi]], Medina '''عبدالرحمان بن عوف''' ({{lang-ar|عبد الرحمن بن عوف}}) (581ع – 654ع)<ref> {{Cite journal|date=2014|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|language=English|publisher=[[An-Najah National University]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016|access-date=22 May 2016}}</ref> پيغمبر [[محمد]] صلي الله عليه وآله وسلم جي [[صحابي|اصحابن]] مان هڪ هئا. هن صحابه ۾ سڀ کان وڌيڪ مالدار هئا، انهن ڏهن مان شامل آهن جنهن سان جنت جو واعدو ڪيو ويو هو. حضرت عبدالرحمٰن بن عوف <small>_{(رضي الله تعالي عنه)}</small> [[File:ضريح_عبد_الرحمن_بن_عوف3.jpg|ساڄو|thumb|قبر جي تختي]] ==تفصيل== {{short description|Companion (sahaba) of Muhammad}} {{Infobox religious biography | native_name = | birth_date = {{circa|581}} | birth_place = [[Mecca]], [[Hejaz]], [[Pre-Islamic Arabia|Arabia]] | death_date = {{circa}} {{death year and age|654|581}} | death_place = [[Medina]], [[Rashidun Caliphate]] | religion = [[Islam]] | tradition = | influences = [[Muhammad]] | influenced = | known_for = being a [[Companions of the Prophet|companion of Muhammad]]; one of [[the ten to whom Paradise was promised]] | relations = [[Banu Zuhrah]] (clan) | name = ʿAbd al-Raḥmān ibn ʿAwf <br/> {{lang|ar|عبد الرحمن بن عوف}} | image = File:Abdurrahman ibn Awf Masjid an-Nabawi Calligraphy.png | resting_place = [[Al-Baqi Cemetery|al-baqi]], Medina | spouse = {{plainlist| *[[Habiba bint Jahsh]] *[[Umm Kulthum bint Uqba]] *[[Umm Habiba bint Zama'a]] *[[Tamadir bint al-Asbagh]] *Sahla bint Asim *Bahriya bint Hani *Sahla bint Suhayl *Umm Hakim bint Qariz }} | occupation = Businessman | father = [[Awf ibn Abd Awf]] | mother = al-Shifa bint Abdullah | birthname = }} [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف2.jpg|thumb|right|Shrine attributed to the companion Abd al-Rahman ibn Awf, located in the [[Jubeiha area]], north of [[Amman|Amman, Jordan]]]] [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف3.jpg|thumb|right|Plaque]] '''ʿAbd al-Raḥmān ibn ʿAwf''' ({{langx|ar|عبد الرحمن بن عوف}}; born '''ʿAbd Amr ibn ʿAwf'''; {{circa|581–654}})<ref name=Saad3/>{{rp|94,103}}<ref>{{cite journal|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|website=An-Najah Scholars|publisher=[[An-Najah National University]]|access-date=22 May 2016|language=English|date=2014|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016}}</ref> was one of the [[Sahaba|companions]] of the Islamic Prophet [[Muhammad]]. One of the wealthiest among the companions, he is known for being one of [[the ten to whom Paradise was promised]]. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] pcb01d6ij3bv3gud9yupkzz9zikjmo8 320753 320752 2025-06-28T04:59:09Z Ibne maryam 17680 320753 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion of prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = عبدالرحمان بن عوف<br/>عبد الرحمن بن عوف (عربي) | death_date = سال 35 هجري | known_for = عشره مبشره | children = بنو | relations = زهره | parents = * عوف بن عبد عوف (پيءُ) * شفاء بنت عبدالله (ماءُ) | spouse = * حبيبه بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * ام حبيبه بنت زمعه * تماضر بنت الاصبغ * سهله بنت عاصم * بحريه بنت هاني * سهله بنت سهيل * ام حڪيم بنت قارظ |image = Abdurrahman ibn Awf Masjid an-Nabawi Calligraphy.png |honorific prefix= |honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= حضرت عبدالرحمٰن بن عوف رضي الله تعالي عنه |birth name= عبد الرحمن بن عوف |birth date= سال 43 قبل هجري، 581ع |birth place= [[مڪو|مڪه المڪرمه]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 35 هجري، 654ع |death place= [[مدينو|مدينه المنوره]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |resting place= [[جنت البقيع]]، [[مدينو|مدينه منوره]]، [[سعودي عرب]] |other names= سابقون الاولين |ethnicity= عرب | influences = [[محمد|رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم]] | known_for = تاجر * صحابي * عشره مبشره |known for= [[صحابي]] * [[عشره مبشره]] |notable works= تاجر |relatives= بنو زهره }} '''عبدالرحمان بن عوف''' ({{lang-ar|عبد الرحمن بن عوف}}) (581ع – 654ع)<ref> {{Cite journal|date=2014|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|language=English|publisher=[[An-Najah National University]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016|access-date=22 May 2016}}</ref> پيغمبر [[محمد]] صلي الله عليه وآله وسلم جي [[صحابي|اصحابن]] مان هڪ هئا. هن صحابه ۾ سڀ کان وڌيڪ مالدار هئا، انهن ڏهن مان شامل آهن جنهن سان جنت جو واعدو ڪيو ويو هو. حضرت عبدالرحمٰن بن عوف <small>_{(رضي الله تعالي عنه)}</small> [[File:ضريح_عبد_الرحمن_بن_عوف3.jpg|ساڄو|thumb|قبر جي تختي]] ==تفصيل== {{short description|Companion (sahaba) of Muhammad}} {{Infobox religious biography | native_name = | birth_date = {{circa|581}} | birth_place = [[Mecca]], [[Hejaz]], [[Pre-Islamic Arabia|Arabia]] | death_date = {{circa}} {{death year and age|654|581}} | death_place = [[Medina]], [[Rashidun Caliphate]] | religion = [[Islam]] | tradition = | influences = [[Muhammad]] | influenced = | known_for = being a [[Companions of the Prophet|companion of Muhammad]]; one of [[the ten to whom Paradise was promised]] | relations = [[Banu Zuhrah]] (clan) | name = ʿAbd al-Raḥmān ibn ʿAwf <br/> {{lang|ar|عبد الرحمن بن عوف}} | image = File:Abdurrahman ibn Awf Masjid an-Nabawi Calligraphy.png | resting_place = [[Al-Baqi Cemetery|al-baqi]], Medina | spouse = {{plainlist| *[[Habiba bint Jahsh]] *[[Umm Kulthum bint Uqba]] *[[Umm Habiba bint Zama'a]] *[[Tamadir bint al-Asbagh]] *Sahla bint Asim *Bahriya bint Hani *Sahla bint Suhayl *Umm Hakim bint Qariz }} | occupation = Businessman | father = [[Awf ibn Abd Awf]] | mother = al-Shifa bint Abdullah | birthname = }} [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف2.jpg|thumb|right|Shrine attributed to the companion Abd al-Rahman ibn Awf, located in the [[Jubeiha area]], north of [[Amman|Amman, Jordan]]]] [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف3.jpg|thumb|right|Plaque]] '''ʿAbd al-Raḥmān ibn ʿAwf''' ({{langx|ar|عبد الرحمن بن عوف}}; born '''ʿAbd Amr ibn ʿAwf'''; {{circa|581–654}})<ref name=Saad3/>{{rp|94,103}}<ref>{{cite journal|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|website=An-Najah Scholars|publisher=[[An-Najah National University]]|access-date=22 May 2016|language=English|date=2014|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016}}</ref> was one of the [[Sahaba|companions]] of the Islamic Prophet [[Muhammad]]. One of the wealthiest among the companions, he is known for being one of [[the ten to whom Paradise was promised]]. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] r7g1227s5q3diw7aho8te8ebndspmac 320754 320753 2025-06-28T05:29:15Z Ibne maryam 17680 320754 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion of prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = عبدالرحمان بن عوف<br/>عبد الرحمن بن عوف (عربي) | death_date = سال 32 هجري، 653ع | known_for = عشره مبشره | children = بنو | relations = زهره | parents = * عوف بن عبد عوف (پيءُ) * شفاء بنت عبدالله (ماءُ) | spouse = * حبيبه بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * ام حبيبه بنت زمعه * تماضر بنت الاصبغ * سهله بنت عاصم * بحريه بنت هاني * سهله بنت سهيل * ام حڪيم بنت قارظ |image = Abdurrahman ibn Awf Masjid an-Nabawi Calligraphy.png |honorific prefix= |honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= عبدالرحمٰن بن عوف جو نالو جيئن ته مسجد نبوي ۾ لکيل آهي. |birth name= عبد الرحمن بن عوف |birth date= سال 43 قبل هجري، 581ع |birth place= [[مڪو|مڪه المڪرمه]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 35 هجري، 654ع |death place= [[مدينو|مدينه المنوره]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |resting place= [[جنت البقيع]]، [[مدينو|مدينه منوره]]، [[سعودي عرب]] |other names= ابو محمد، صادق البار، الغني الشاڪر (سچو ، پرهيزگار ، دولتمند ، شڪرگذار) رضي الله تعالي عنه |ethnicity= عرب | influences = [[محمد|رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم]] | known_for = تاجر * صحابي * عشره مبشره |known for= [[صحابي]] * [[عشره مبشره]] |notable works= تاجر |relatives= بنو زهره * ڀائر: عبدالله بن عبد عوف، الاسود بن عبد عوف * ڀيڻون: عتيقہ بنت عبد عوف، هاله بنت عوف * پٽ: سليم، محمد، ابراهيم، حامد، اسماعيل، معن، عمر، زيد، عروه، ابوبڪر، عبدالله، ابو سلمه، عبدالرحمٰن، مصعب، سهيل، عثمان، يحيى، بلال. * نياڻيون: ام القاسم، حميده، اُمت الرحمان، اُمت الرحمان، آمنه، مريم، ام يحيٰ، جويريه }} '''عبدالرحمان بن عوف''' ({{lang-ar|عبد الرحمن بن عوف}}) (581ع – 654ع)<ref> {{Cite journal|date=2014|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|language=English|publisher=[[An-Najah National University]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016|access-date=22 May 2016}}</ref> پيغمبر [[محمد]] صلي الله عليه وآله وسلم جي [[صحابي|اصحابن]] مان هڪ هئا. هن صحابه ۾ سڀ کان وڌيڪ مالدار هئا، انهن ڏهن مان شامل آهن جنهن سان جنت جو واعدو ڪيو ويو هو. حضرت عبدالرحمٰن بن عوف <small>_{(رضي الله تعالي عنه)}</small> [[File:ضريح_عبد_الرحمن_بن_عوف3.jpg|ساڄو|thumb|قبر جي تختي]] ==تفصيل== {{short description|Companion (sahaba) of Muhammad}} {{Infobox religious biography | native_name = | birth_date = {{circa|581}} | birth_place = [[Mecca]], [[Hejaz]], [[Pre-Islamic Arabia|Arabia]] | death_date = {{circa}} {{death year and age|654|581}} | death_place = [[Medina]], [[Rashidun Caliphate]] | religion = [[Islam]] | tradition = | influences = [[Muhammad]] | influenced = | known_for = being a [[Companions of the Prophet|companion of Muhammad]]; one of [[the ten to whom Paradise was promised]] | relations = [[Banu Zuhrah]] (clan) | name = ʿAbd al-Raḥmān ibn ʿAwf <br/> {{lang|ar|عبد الرحمن بن عوف}} | image = File:Abdurrahman ibn Awf Masjid an-Nabawi Calligraphy.png | resting_place = [[Al-Baqi Cemetery|al-baqi]], Medina | spouse = {{plainlist| *[[Habiba bint Jahsh]] *[[Umm Kulthum bint Uqba]] *[[Umm Habiba bint Zama'a]] *[[Tamadir bint al-Asbagh]] *Sahla bint Asim *Bahriya bint Hani *Sahla bint Suhayl *Umm Hakim bint Qariz }} | occupation = Businessman | father = [[Awf ibn Abd Awf]] | mother = al-Shifa bint Abdullah | birthname = }} [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف2.jpg|thumb|right|Shrine attributed to the companion Abd al-Rahman ibn Awf, located in the [[Jubeiha area]], north of [[Amman|Amman, Jordan]]]] [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف3.jpg|thumb|right|Plaque]] '''ʿAbd al-Raḥmān ibn ʿAwf''' ({{langx|ar|عبد الرحمن بن عوف}}; born '''ʿAbd Amr ibn ʿAwf'''; {{circa|581–654}})<ref name=Saad3/>{{rp|94,103}}<ref>{{cite journal|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|website=An-Najah Scholars|publisher=[[An-Najah National University]]|access-date=22 May 2016|language=English|date=2014|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016}}</ref> was one of the [[Sahaba|companions]] of the Islamic Prophet [[Muhammad]]. One of the wealthiest among the companions, he is known for being one of [[the ten to whom Paradise was promised]]. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] pyc2x2pzfl9r0xo0dayabmw3wt3mj7l 320755 320754 2025-06-28T05:33:16Z Ibne maryam 17680 320755 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion of prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = عبدالرحمان بن عوف<br/>عبد الرحمن بن عوف (عربي) | death_date = سال 32 هجري، 653ع | known_for = عشره مبشره | children = * پٽ: سليم، محمد، ابراهيم، حامد، اسماعيل، معن، عمر، زيد، عروه، ابوبڪر، عبدالله، ابو سلمه، عبدالرحمٰن، مصعب، سهيل، عثمان، يحيى، بلال * نياڻيون: ام القاسم، حميده، اُمت الرحمان، اُمت الرحمان، آمنه، مريم، ام يحيٰ، جويريه | relations = بنو زهره * ڀائر: عبدالله بن عبد عوف، الاسود بن عبد عوف * ڀيڻون: عتيقہ بنت عبد عوف، هاله بنت عوف | parents = * عوف بن عبد عوف (پيءُ) * شفاء بنت عبدالله (ماءُ) | spouse = * حبيبه بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * ام حبيبه بنت زمعه * تماضر بنت الاصبغ * سهله بنت عاصم * بحريه بنت هاني * سهله بنت سهيل * ام حڪيم بنت قارظ |image = Abdurrahman ibn Awf Masjid an-Nabawi Calligraphy.png |honorific prefix= |honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= عبدالرحمٰن بن عوف جو نالو جيئن ته مسجد نبوي ۾ لکيل آهي. |birth name= عبد الرحمن بن عوف |birth date= سال 43 قبل هجري، 581ع |birth place= [[مڪو|مڪه المڪرمه]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 35 هجري، 654ع |death place= [[مدينو|مدينه المنوره]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |resting place= [[جنت البقيع]]، [[مدينو|مدينه منوره]]، [[سعودي عرب]] |other names= ابو محمد، صادق البار، الغني الشاڪر (سچو ، پرهيزگار ، دولتمند ، شڪرگذار) رضي الله تعالي عنه |ethnicity= عرب | influences = | known_for = تاجر * صحابي * عشره مبشره |known for= [[صحابي]] * [[عشره مبشره]] |notable works= تاجر |relatives= بنو زهره }} '''عبدالرحمان بن عوف''' ({{lang-ar|عبد الرحمن بن عوف}}) (581ع – 654ع)<ref> {{Cite journal|date=2014|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|language=English|publisher=[[An-Najah National University]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016|access-date=22 May 2016}}</ref> پيغمبر [[محمد]] صلي الله عليه وآله وسلم جي [[صحابي|اصحابن]] مان هڪ هئا. هن صحابه ۾ سڀ کان وڌيڪ مالدار هئا، انهن ڏهن مان شامل آهن جنهن سان جنت جو واعدو ڪيو ويو هو. حضرت عبدالرحمٰن بن عوف <small>_{(رضي الله تعالي عنه)}</small> [[File:ضريح_عبد_الرحمن_بن_عوف3.jpg|ساڄو|thumb|قبر جي تختي]] ==تفصيل== {{short description|Companion (sahaba) of Muhammad}} {{Infobox religious biography | native_name = | birth_date = {{circa|581}} | birth_place = [[Mecca]], [[Hejaz]], [[Pre-Islamic Arabia|Arabia]] | death_date = {{circa}} {{death year and age|654|581}} | death_place = [[Medina]], [[Rashidun Caliphate]] | religion = [[Islam]] | tradition = | influences = [[Muhammad]] | influenced = | known_for = being a [[Companions of the Prophet|companion of Muhammad]]; one of [[the ten to whom Paradise was promised]] | relations = [[Banu Zuhrah]] (clan) | name = ʿAbd al-Raḥmān ibn ʿAwf <br/> {{lang|ar|عبد الرحمن بن عوف}} | image = File:Abdurrahman ibn Awf Masjid an-Nabawi Calligraphy.png | resting_place = [[Al-Baqi Cemetery|al-baqi]], Medina | spouse = {{plainlist| *[[Habiba bint Jahsh]] *[[Umm Kulthum bint Uqba]] *[[Umm Habiba bint Zama'a]] *[[Tamadir bint al-Asbagh]] *Sahla bint Asim *Bahriya bint Hani *Sahla bint Suhayl *Umm Hakim bint Qariz }} | occupation = Businessman | father = [[Awf ibn Abd Awf]] | mother = al-Shifa bint Abdullah | birthname = }} [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف2.jpg|thumb|right|Shrine attributed to the companion Abd al-Rahman ibn Awf, located in the [[Jubeiha area]], north of [[Amman|Amman, Jordan]]]] [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف3.jpg|thumb|right|Plaque]] '''ʿAbd al-Raḥmān ibn ʿAwf''' ({{langx|ar|عبد الرحمن بن عوف}}; born '''ʿAbd Amr ibn ʿAwf'''; {{circa|581–654}})<ref name=Saad3/>{{rp|94,103}}<ref>{{cite journal|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|website=An-Najah Scholars|publisher=[[An-Najah National University]]|access-date=22 May 2016|language=English|date=2014|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016}}</ref> was one of the [[Sahaba|companions]] of the Islamic Prophet [[Muhammad]]. One of the wealthiest among the companions, he is known for being one of [[the ten to whom Paradise was promised]]. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] ik9s7caxtgey9gw0ai8og8g6054a52m 320756 320755 2025-06-28T05:53:46Z Ibne maryam 17680 /* تفصيل */ 320756 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion of prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = عبدالرحمان بن عوف<br/>عبد الرحمن بن عوف (عربي) | death_date = سال 32 هجري، 653ع | known_for = عشره مبشره | children = * پٽ: سليم، محمد، ابراهيم، حامد، اسماعيل، معن، عمر، زيد، عروه، ابوبڪر، عبدالله، ابو سلمه، عبدالرحمٰن، مصعب، سهيل، عثمان، يحيى، بلال * نياڻيون: ام القاسم، حميده، اُمت الرحمان، اُمت الرحمان، آمنه، مريم، ام يحيٰ، جويريه | relations = بنو زهره * ڀائر: عبدالله بن عبد عوف، الاسود بن عبد عوف * ڀيڻون: عتيقہ بنت عبد عوف، هاله بنت عوف | parents = * عوف بن عبد عوف (پيءُ) * شفاء بنت عبدالله (ماءُ) | spouse = * حبيبه بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * ام حبيبه بنت زمعه * تماضر بنت الاصبغ * سهله بنت عاصم * بحريه بنت هاني * سهله بنت سهيل * ام حڪيم بنت قارظ |image = Abdurrahman ibn Awf Masjid an-Nabawi Calligraphy.png |honorific prefix= |honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= عبدالرحمٰن بن عوف جو نالو جيئن ته مسجد نبوي ۾ لکيل آهي. |birth name= عبد الرحمن بن عوف |birth date= سال 43 قبل هجري، 581ع |birth place= [[مڪو|مڪه المڪرمه]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 35 هجري، 654ع |death place= [[مدينو|مدينه المنوره]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |resting place= [[جنت البقيع]]، [[مدينو|مدينه منوره]]، [[سعودي عرب]] |other names= ابو محمد، صادق البار، الغني الشاڪر (سچو ، پرهيزگار ، دولتمند ، شڪرگذار) رضي الله تعالي عنه |ethnicity= عرب | influences = | known_for = تاجر * صحابي * عشره مبشره |known for= [[صحابي]] * [[عشره مبشره]] |notable works= تاجر |relatives= بنو زهره }} '''عبدالرحمان بن عوف''' ({{lang-ar|عبد الرحمن بن عوف}}) (581ع – 654ع)<ref> {{Cite journal|date=2014|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|language=English|publisher=[[An-Najah National University]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016|access-date=22 May 2016}}</ref> پيغمبر [[محمد]] صلي الله عليه وآله وسلم جي [[صحابي|اصحابن]] مان هڪ هئا. هن صحابه ۾ سڀ کان وڌيڪ مالدار هئا، انهن ڏهن مان شامل آهن جنهن سان جنت جو واعدو ڪيو ويو هو. حضرت عبدالرحمٰن بن عوف <small>_{(رضي الله تعالي عنه)}</small> [[File:ضريح_عبد_الرحمن_بن_عوف3.jpg|ساڄو|thumb|قبر جي تختي]] ==تفصيل== {{short description|Companion (sahaba) of Muhammad}} {{Infobox religious biography | native_name = | birth_date = {{circa|581}} | birth_place = [[Mecca]], [[Hejaz]], [[Pre-Islamic Arabia|Arabia]] | death_date = {{circa}} {{death year and age|654|581}} | death_place = [[Medina]], [[Rashidun Caliphate]] | religion = [[Islam]] | tradition = | relations = [[Banu Zuhrah]] (clan) | name = ʿAbd al-Raḥmān ibn ʿAwf <br/> {{lang|ar|عبد الرحمن بن عوف}} | image = File:Abdurrahman ibn Awf Masjid an-Nabawi Calligraphy.png | resting_place = [[Al-Baqi Cemetery|al-baqi]], Medina | spouse = {{plainlist| *[[Habiba bint Jahsh]] *[[Umm Kulthum bint Uqba]] *[[Umm Habiba bint Zama'a]] *[[Tamadir bint al-Asbagh]] *Sahla bint Asim *Bahriya bint Hani *Sahla bint Suhayl *Umm Hakim bint Qariz }} | occupation = Businessman | father = [[Awf ibn Abd Awf]] | mother = al-Shifa bint Abdullah | birthname = }} ==خاڪو== | influences = [[Muhammad]] | influenced = | known_for = being a [[Companions of the Prophet|companion of Muhammad]]; one of [[the ten to whom Paradise was promised]] | occupation = Businessman [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف2.jpg|thumb|right|Shrine attributed to the companion Abd al-Rahman ibn Awf, located in the [[Jubeiha area]], north of [[Amman|Amman, Jordan]]]] [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف3.jpg|thumb|right|Plaque]] Abdur Rehman bin awf (عبد الرحمن بن عوف؛ 581–654)<ref name=Saad3/>{{rp|94,103}}<ref>{{cite journal|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|website=An-Najah Scholars|publisher=[[An-Najah National University]]|access-date=22 May 2016|language=English|date=2014|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016}}</ref> was one of the [[Sahaba|companions]] of the Islamic Prophet [[Muhammad]]. One of the wealthiest among the companions, he is known for being one of [[the ten to whom Paradise was promised]]. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] phil4u2cwyqpp2unchjdw5ocvc8pv1b 320757 320756 2025-06-28T05:54:04Z Ibne maryam 17680 320757 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion of prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = عبدالرحمان بن عوف<br/>عبد الرحمن بن عوف (عربي) | death_date = سال 32 هجري، 653ع | known_for = عشره مبشره | children = * پٽ: سليم، محمد، ابراهيم، حامد، اسماعيل، معن، عمر، زيد، عروه، ابوبڪر، عبدالله، ابو سلمه، عبدالرحمٰن، مصعب، سهيل، عثمان، يحيى، بلال * نياڻيون: ام القاسم، حميده، اُمت الرحمان، اُمت الرحمان، آمنه، مريم، ام يحيٰ، جويريه | relations = بنو زهره * ڀائر: عبدالله بن عبد عوف، الاسود بن عبد عوف * ڀيڻون: عتيقہ بنت عبد عوف، هاله بنت عوف | parents = * عوف بن عبد عوف (پيءُ) * شفاء بنت عبدالله (ماءُ) | spouse = * حبيبه بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * ام حبيبه بنت زمعه * تماضر بنت الاصبغ * سهله بنت عاصم * بحريه بنت هاني * سهله بنت سهيل * ام حڪيم بنت قارظ |image = Abdurrahman ibn Awf Masjid an-Nabawi Calligraphy.png |honorific prefix= |honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= عبدالرحمٰن بن عوف جو نالو جيئن ته مسجد نبوي ۾ لکيل آهي. |birth name= عبد الرحمن بن عوف |birth date= سال 43 قبل هجري، 581ع |birth place= [[مڪو|مڪه المڪرمه]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 35 هجري، 654ع |death place= [[مدينو|مدينه المنوره]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |resting place= [[جنت البقيع]]، [[مدينو|مدينه منوره]]، [[سعودي عرب]] |other names= ابو محمد، صادق البار، الغني الشاڪر (سچو ، پرهيزگار ، دولتمند ، شڪرگذار) رضي الله تعالي عنه |ethnicity= عرب | influences = | known_for = تاجر * صحابي * عشره مبشره |known for= [[صحابي]] * [[عشره مبشره]] |notable works= تاجر |relatives= بنو زهره }} '''عبدالرحمان بن عوف''' ({{lang-ar|عبد الرحمن بن عوف}}) (581ع – 654ع)<ref> {{Cite journal|date=2014|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|language=English|publisher=[[An-Najah National University]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016|access-date=22 May 2016}}</ref> پيغمبر [[محمد]] صلي الله عليه وآله وسلم جي [[صحابي|اصحابن]] مان هڪ هئا. هن صحابه ۾ سڀ کان وڌيڪ مالدار هئا، انهن ڏهن مان شامل آهن جنهن سان جنت جو واعدو ڪيو ويو هو. حضرت عبدالرحمٰن بن عوف <small>_{(رضي الله تعالي عنه)}</small> [[File:ضريح_عبد_الرحمن_بن_عوف3.jpg|ساڄو|thumb|قبر جي تختي]] ==خاڪو== | influences = [[Muhammad]] | influenced = | known_for = being a [[Companions of the Prophet|companion of Muhammad]]; one of [[the ten to whom Paradise was promised]] | occupation = Businessman [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف2.jpg|thumb|right|Shrine attributed to the companion Abd al-Rahman ibn Awf, located in the [[Jubeiha area]], north of [[Amman|Amman, Jordan]]]] [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف3.jpg|thumb|right|Plaque]] Abdur Rehman bin awf (عبد الرحمن بن عوف؛ 581–654)<ref name=Saad3/>{{rp|94,103}}<ref>{{cite journal|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|website=An-Najah Scholars|publisher=[[An-Najah National University]]|access-date=22 May 2016|language=English|date=2014|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016}}</ref> was one of the [[Sahaba|companions]] of the Islamic Prophet [[Muhammad]]. One of the wealthiest among the companions, he is known for being one of [[the ten to whom Paradise was promised]]. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] r7428wxze8w0n311pseuzetsbfklgfv 320758 320757 2025-06-28T05:54:58Z Ibne maryam 17680 320758 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion of prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = عبدالرحمان بن عوف<br/>عبد الرحمن بن عوف (عربي) | death_date = سال 32 هجري، 653ع | known_for = عشره مبشره | children = * پٽ: سليم، محمد، ابراهيم، حامد، اسماعيل، معن، عمر، زيد، عروه، ابوبڪر، عبدالله، ابو سلمه، عبدالرحمٰن، مصعب، سهيل، عثمان، يحيى، بلال * نياڻيون: ام القاسم، حميده، اُمت الرحمان، اُمت الرحمان، آمنه، مريم، ام يحيٰ، جويريه | relations = بنو زهره * ڀائر: عبدالله بن عبد عوف، الاسود بن عبد عوف * ڀيڻون: عتيقہ بنت عبد عوف، هاله بنت عوف | parents = * عوف بن عبد عوف (پيءُ) * شفاء بنت عبدالله (ماءُ) | spouse = * حبيبه بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * ام حبيبه بنت زمعه * تماضر بنت الاصبغ * سهله بنت عاصم * بحريه بنت هاني * سهله بنت سهيل * ام حڪيم بنت قارظ |image = Abdurrahman ibn Awf Masjid an-Nabawi Calligraphy.png |honorific prefix= |honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= عبدالرحمٰن بن عوف جو نالو جيئن ته مسجد نبوي ۾ لکيل آهي. |birth name= عبد الرحمن بن عوف |birth date= سال 43 قبل هجري، 581ع |birth place= [[مڪو|مڪه المڪرمه]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 35 هجري، 654ع |death place= [[مدينو|مدينه المنوره]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |resting place= [[جنت البقيع]]، [[مدينو|مدينه منوره]]، [[سعودي عرب]] |other names= ابو محمد، صادق البار، الغني الشاڪر (سچو ، پرهيزگار ، دولتمند ، شڪرگذار) رضي الله تعالي عنه |ethnicity= عرب | influences = | known_for = تاجر * صحابي * عشره مبشره |known for= [[صحابي]] * [[عشره مبشره]] |notable works= تاجر |relatives= بنو زهره }} '''عبدالرحمان بن عوف''' ({{lang-ar|عبد الرحمن بن عوف}}) (581ع – 654ع)<ref> {{Cite journal|date=2014|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|language=English|publisher=[[An-Najah National University]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016|access-date=22 May 2016}}</ref> پيغمبر [[محمد]] صلي الله عليه وآله وسلم جي [[صحابي|اصحابن]] مان هڪ هئا. هن صحابه ۾ سڀ کان وڌيڪ مالدار هئا، انهن ڏهن مان شامل آهن جنهن سان جنت جو واعدو ڪيو ويو هو. حضرت عبدالرحمٰن بن عوف <small>_{(رضي الله تعالي عنه)}</small> [[File:ضريح_عبد_الرحمن_بن_عوف3.jpg|ساڄو|thumb|قبر جي تختي]] | influences = [[Muhammad]] | influenced = | known_for = being a [[Companions of the Prophet|companion of Muhammad]]; one of [[the ten to whom Paradise was promised]] | occupation = Businessman [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف2.jpg|thumb|right|Shrine attributed to the companion Abd al-Rahman ibn Awf, located in the [[Jubeiha area]], north of [[Amman|Amman, Jordan]]]] [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف3.jpg|thumb|right|Plaque]] Abdur Rehman bin awf (عبد الرحمن بن عوف؛ 581–654)<ref name=Saad3/>{{rp|94,103}}<ref>{{cite journal|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|website=An-Najah Scholars|publisher=[[An-Najah National University]]|access-date=22 May 2016|language=English|date=2014|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016}}</ref> was one of the [[Sahaba|companions]] of the Islamic Prophet [[Muhammad]]. One of the wealthiest among the companions, he is known for being one of [[the ten to whom Paradise was promised]]. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] jkzhisz3zkecglr8ohltlb05pb1hin8 320760 320758 2025-06-28T06:02:50Z Ibne maryam 17680 320760 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion of prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = عبدالرحمان بن عوف<br/>عبد الرحمن بن عوف (عربي) | death_date = سال 32 هجري، 653ع | known_for = عشره مبشره | children = * پٽ: سليم، محمد، ابراهيم، حامد، اسماعيل، معن، عمر، زيد، عروه، ابوبڪر، عبدالله، ابو سلمه، عبدالرحمٰن، مصعب، سهيل، عثمان، يحيى، بلال * نياڻيون: ام القاسم، حميده، اُمت الرحمان، اُمت الرحمان، آمنه، مريم، ام يحيٰ، جويريه | relations = بنو زهره * ڀائر: عبدالله بن عبد عوف، الاسود بن عبد عوف * ڀيڻون: عتيقہ بنت عبد عوف، هاله بنت عوف | parents = * عوف بن عبد عوف (پيءُ) * شفاء بنت عبدالله (ماءُ) | spouse = * حبيبه بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * ام حبيبه بنت زمعه * تماضر بنت الاصبغ * سهله بنت عاصم * بحريه بنت هاني * سهله بنت سهيل * ام حڪيم بنت قارظ |image = Abdurrahman ibn Awf Masjid an-Nabawi Calligraphy.png |honorific prefix= |honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= عبدالرحمٰن بن عوف جو نالو جيئن ته مسجد نبوي ۾ لکيل آهي. |birth name= عبد الرحمن بن عوف |birth date= سال 43 قبل هجري، 581ع |birth place= [[مڪو|مڪه المڪرمه]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 35 هجري، 654ع |death place= [[مدينو|مدينه المنوره]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |resting place= [[جنت البقيع]]، [[مدينو|مدينه منوره]]، [[سعودي عرب]] |other names= ابو محمد، صادق البار، الغني الشاڪر (سچو ، پرهيزگار ، دولتمند ، شڪرگذار) رضي الله تعالي عنه |ethnicity= عرب (بنو زهره، قريش) | occupation = تاجر Businessman | influences = [[محمد]] | known_for = [[محمد|رسول الله]] جا هڪ [[صحابي]]، عشره مبشره |relatives= بنو زهره }} '''عبدالرحمان بن عوف''' ({{lang-ar|عبد الرحمن بن عوف}}) (581ع – 654ع)<ref> {{Cite journal|date=2014|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|language=English|publisher=[[An-Najah National University]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016|access-date=22 May 2016}}</ref> پيغمبر [[محمد]] صلي الله عليه وآله وسلم جي [[صحابي|اصحابن]] مان هڪ هئا. هن صحابه ۾ سڀ کان وڌيڪ مالدار هئا، انهن ڏهن مان شامل آهن جنهن سان جنت جو واعدو ڪيو ويو هو. حضرت عبدالرحمٰن بن عوف <small>_{(رضي الله تعالي عنه)}</small> [[File:ضريح_عبد_الرحمن_بن_عوف3.jpg|ساڄو|thumb|قبر جي تختي]] [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف2.jpg|thumb|right|Shrine attributed to the companion Abd al-Rahman ibn Awf, located in the [[Jubeiha area]], north of [[Amman|Amman, Jordan]]]] [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف3.jpg|thumb|right|Plaque]] Abdur Rehman bin awf (عبد الرحمن بن عوف؛ 581–654)<ref name=Saad3/>{{rp|94,103}}<ref>{{cite journal|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|website=An-Najah Scholars|publisher=[[An-Najah National University]]|access-date=22 May 2016|language=English|date=2014|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016}}</ref> was one of the [[Sahaba|companions]] of the Islamic Prophet [[Muhammad]]. One of the wealthiest among the companions, he is known for being one of [[the ten to whom Paradise was promised]]. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] 03nmju9id1b7kaunkqej5q0vfv6ov3p 320761 320760 2025-06-28T06:03:41Z Ibne maryam 17680 320761 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion of prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = عبدالرحمان بن عوف<br/>عبد الرحمن بن عوف (عربي) | death_date = سال 32 هجري، 653ع | known_for = عشره مبشره | children = * پٽ: سليم، محمد، ابراهيم، حامد، اسماعيل، معن، عمر، زيد، عروه، ابوبڪر، عبدالله، ابو سلمه، عبدالرحمٰن، مصعب، سهيل، عثمان، يحيى، بلال * نياڻيون: ام القاسم، حميده، اُمت الرحمان، اُمت الرحمان، آمنه، مريم، ام يحيٰ، جويريه | relations = بنو زهره * ڀائر: عبدالله بن عبد عوف، الاسود بن عبد عوف * ڀيڻون: عتيقہ بنت عبد عوف، هاله بنت عوف | parents = * عوف بن عبد عوف (پيءُ) * شفاء بنت عبدالله (ماءُ) | spouse = * حبيبه بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * ام حبيبه بنت زمعه * تماضر بنت الاصبغ * سهله بنت عاصم * بحريه بنت هاني * سهله بنت سهيل * ام حڪيم بنت قارظ |image = Abdurrahman ibn Awf Masjid an-Nabawi Calligraphy.png |honorific prefix= |honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= عبدالرحمٰن بن عوف جو نالو جيئن ته مسجد نبوي ۾ لکيل آهي. |birth name= عبد الرحمن بن عوف |birth date= سال 43 قبل هجري، 581ع |birth place= [[مڪو|مڪه المڪرمه]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 35 هجري، 654ع |death place= [[مدينو|مدينه المنوره]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |resting place= [[جنت البقيع]]، [[مدينو|مدينه منوره]]، [[سعودي عرب]] |other names= ابو محمد، صادق البار، الغني الشاڪر (سچو ، پرهيزگار ، دولتمند ، شڪرگذار) رضي الله تعالي عنه |ethnicity= عرب (بنو زهره، قريش) | occupation = تاجر | influences = [[محمد]] | known_for = [[محمد|رسول الله]] جا هڪ [[صحابي]]، عشره مبشره |relatives= بنو زهره }} '''عبدالرحمان بن عوف''' ({{lang-ar|عبد الرحمن بن عوف}}) (581ع – 654ع)<ref> {{Cite journal|date=2014|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|language=English|publisher=[[An-Najah National University]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016|access-date=22 May 2016}}</ref> پيغمبر [[محمد]] صلي الله عليه وآله وسلم جي [[صحابي|اصحابن]] مان هڪ هئا. هن صحابه ۾ سڀ کان وڌيڪ مالدار هئا، انهن ڏهن مان شامل آهن جنهن سان جنت جو واعدو ڪيو ويو هو. حضرت عبدالرحمٰن بن عوف <small>_{(رضي الله تعالي عنه)}</small> [[File:ضريح_عبد_الرحمن_بن_عوف3.jpg|ساڄو|thumb|قبر جي تختي]] [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف2.jpg|thumb|right|Shrine attributed to the companion Abd al-Rahman ibn Awf, located in the [[Jubeiha area]], north of [[Amman|Amman, Jordan]]]] [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف3.jpg|thumb|right|Plaque]] Abdur Rehman bin awf (عبد الرحمن بن عوف؛ 581–654)<ref name=Saad3/>{{rp|94,103}}<ref>{{cite journal|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|website=An-Najah Scholars|publisher=[[An-Najah National University]]|access-date=22 May 2016|language=English|date=2014|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016}}</ref> was one of the [[Sahaba|companions]] of the Islamic Prophet [[Muhammad]]. One of the wealthiest among the companions, he is known for being one of [[the ten to whom Paradise was promised]]. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] rudvcc0crbuqu1l18vp9le3qwtq911g 320762 320761 2025-06-28T06:28:20Z Ibne maryam 17680 320762 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion of prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = عبدالرحمان بن عوف<br/>عبد الرحمن بن عوف (عربي) | death_date = سال 32 هجري، 653ع | known_for = عشره مبشره | children = * پٽ: سليم، محمد، ابراهيم، حامد، اسماعيل، معن، عمر، زيد، عروه، ابوبڪر، عبدالله، ابو سلمه، عبدالرحمٰن، مصعب، سهيل، عثمان، يحيى، بلال * نياڻيون: ام القاسم، حميده، اُمت الرحمان، اُمت الرحمان، آمنه، مريم، ام يحيٰ، جويريه | relations = بنو زهره * ڀائر: عبدالله بن عبد عوف، الاسود بن عبد عوف * ڀيڻون: عتيقہ بنت عبد عوف، هاله بنت عوف | parents = * عوف بن عبد عوف (پيءُ) * شفاء بنت عبدالله (ماءُ) | spouse = * حبيبه بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * ام حبيبه بنت زمعه * تماضر بنت الاصبغ * سهله بنت عاصم * بحريه بنت هاني * سهله بنت سهيل * ام حڪيم بنت قارظ |image = Abdurrahman ibn Awf Masjid an-Nabawi Calligraphy.png |honorific prefix= |honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= عبدالرحمٰن بن عوف جو نالو جيئن ته مسجد نبوي ۾ لکيل آهي. |birth name= عبد الرحمن بن عوف |birth date= سال 43 قبل هجري، 581ع |birth place= [[مڪو|مڪه المڪرمه]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 35 هجري، 654ع |death place= [[مدينو|مدينه المنوره]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |resting place= [[جنت البقيع]]، [[مدينو|مدينه منوره]]، [[سعودي عرب]] |other names= ابو محمد، صادق البار، الغني الشاڪر (سچو ، پرهيزگار ، دولتمند ، شڪرگذار) رضي الله تعالي عنه |ethnicity= عرب (بنو زهره، قريش) | occupation = تاجر | influences = [[محمد]] | known_for = [[محمد|رسول الله]] جا هڪ [[صحابي]]، عشره مبشره |relatives= بنو زهره }} '''عبدالرحمان بن عوف''' (عربي: عبدالرحمٰن بن عوف؛ 581ع – 654ع)،<ref> {{Cite journal|date=2014|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|language=English|publisher=[[An-Najah National University]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016|access-date=22 May 2016}}</ref> پيغمبر اسلام، [[محمد]] صلي الله عليه وآله وسلم جي [[صحابي|اصحابن]] مان هڪ هئا. هن هڪ تاجر ۽ اصحابن ۾ سڀ کان وڌيڪ مالدارن مان هڪ هئا. عبدالرحمٰن بن عوف رضي الله تعالي عنه هن ڏهن مان شامل آهن جنهن سان جنت جو واعدو ڪيو ويو آهي (عشره مبشره). [[File:ضريح_عبد_الرحمن_بن_عوف3.jpg|ساڄو|thumb|قبر جي تختي]] [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف2.jpg|thumb|right|Shrine attributed to the companion Abd al-Rahman ibn Awf, located in the [[Jubeiha area]], north of [[Amman|Amman, Jordan]]]] [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف3.jpg|thumb|right|Plaque]] Abdur Rehman bin awf (عبد الرحمن بن عوف؛ 581–654)<ref name=Saad3/>{{rp|94,103}}<ref>{{cite journal|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|website=An-Najah Scholars|publisher=[[An-Najah National University]]|access-date=22 May 2016|language=English|date=2014|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016}}</ref> was one of the [[Sahaba|companions]] of the Islamic Prophet [[Muhammad]]. One of the wealthiest among the companions, he is known for being one of [[the ten to whom Paradise was promised]]. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] os4rj4f6v6v7s50c9xz9x0hoavv7k2b 320763 320762 2025-06-28T06:30:24Z Ibne maryam 17680 320763 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion of prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = عبدالرحمان بن عوف<br/>عبد الرحمن بن عوف (عربي) | death_date = سال 32 هجري، 653ع | known_for = عشره مبشره | children = * پٽ: سليم، محمد، ابراهيم، حامد، اسماعيل، معن، عمر، زيد، عروه، ابوبڪر، عبدالله، ابو سلمه، عبدالرحمٰن، مصعب، سهيل، عثمان، يحيى، بلال * نياڻيون: ام القاسم، حميده، اُمت الرحمان، اُمت الرحمان، آمنه، مريم، ام يحيٰ، جويريه | relations = بنو زهره * ڀائر: عبدالله بن عبد عوف، الاسود بن عبد عوف * ڀيڻون: عتيقہ بنت عبد عوف، هاله بنت عوف | parents = * عوف بن عبد عوف (پيءُ) * شفاء بنت عبدالله (ماءُ) | spouse = * حبيبه بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * ام حبيبه بنت زمعه * تماضر بنت الاصبغ * سهله بنت عاصم * بحريه بنت هاني * سهله بنت سهيل * ام حڪيم بنت قارظ |image = Abdurrahman ibn Awf Masjid an-Nabawi Calligraphy.png |honorific prefix= |honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= عبدالرحمٰن بن عوف جو نالو جيئن ته مسجد نبوي ۾ لکيل آهي. |birth name= عبد الرحمن بن عوف |birth date= سال 43 قبل هجري، 581ع |birth place= [[مڪو|مڪه المڪرمه]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 35 هجري، 654ع |death place= [[مدينو|مدينه المنوره]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |resting place= [[جنت البقيع]]، [[مدينو|مدينه منوره]]، [[سعودي عرب]] |other names= ابو محمد، صادق البار، الغني الشاڪر (سچو ، پرهيزگار ، دولتمند ، شڪرگذار) رضي الله تعالي عنه |ethnicity= عرب (بنو زهره، قريش) | occupation = تاجر | influences = [[محمد]] | known_for = [[محمد|رسول الله]] جا هڪ [[صحابي]]، عشره مبشره |relatives= بنو زهره }} '''عبدالرحمان بن عوف''' (عربي: عبدالرحمٰن بن عوف؛ 581ع – 654ع)،<ref> {{Cite journal|date=2014|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|language=English|publisher=[[An-Najah National University]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016|access-date=22 May 2016}}</ref> پيغمبر اسلام، [[محمد]] صلي الله عليه وآله وسلم جي [[صحابي|اصحابن]] مان هڪ هئا. هن هڪ تاجر ۽ اصحابن ۾ سڀ کان وڌيڪ مالدارن مان هڪ هئا. عبدالرحمٰن بن عوف رضي الله تعالي عنه هن ڏهن مان شامل آهن جنهن سان جنت جو واعدو ڪيو ويو آهي (عشره مبشره). [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف2.jpg|thumb|right|Shrine attributed to the companion Abd al-Rahman ibn Awf, located in the [[Jubeiha area]], north of [[Amman|Amman, Jordan]]]] [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف3.jpg|thumb|right|قبر جي تختي]] ==حوالا== Abdur Rehman bin awf (عبد الرحمن بن عوف؛ 581–654)<ref name=Saad3/>{{rp|94,103}}<ref>{{cite journal|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|website=An-Najah Scholars|publisher=[[An-Najah National University]]|access-date=22 May 2016|language=English|date=2014|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016}}</ref> was one of the [[Sahaba|companions]] of the Islamic Prophet [[Muhammad]]. One of the wealthiest among the companions, he is known for being one of [[the ten to whom Paradise was promised]]. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] f8y3a2ncbbmsb35sph726jfxgb0b2sv 320764 320763 2025-06-28T06:30:58Z Ibne maryam 17680 320764 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion of prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = عبدالرحمان بن عوف<br/>عبد الرحمن بن عوف (عربي) | death_date = سال 32 هجري، 653ع | known_for = عشره مبشره | children = * پٽ: سليم، محمد، ابراهيم، حامد، اسماعيل، معن، عمر، زيد، عروه، ابوبڪر، عبدالله، ابو سلمه، عبدالرحمٰن، مصعب، سهيل، عثمان، يحيى، بلال * نياڻيون: ام القاسم، حميده، اُمت الرحمان، اُمت الرحمان، آمنه، مريم، ام يحيٰ، جويريه | relations = بنو زهره * ڀائر: عبدالله بن عبد عوف، الاسود بن عبد عوف * ڀيڻون: عتيقہ بنت عبد عوف، هاله بنت عوف | parents = * عوف بن عبد عوف (پيءُ) * شفاء بنت عبدالله (ماءُ) | spouse = * حبيبه بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * ام حبيبه بنت زمعه * تماضر بنت الاصبغ * سهله بنت عاصم * بحريه بنت هاني * سهله بنت سهيل * ام حڪيم بنت قارظ |image = Abdurrahman ibn Awf Masjid an-Nabawi Calligraphy.png |honorific prefix= |honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= عبدالرحمٰن بن عوف جو نالو جيئن ته مسجد نبوي ۾ لکيل آهي. |birth name= عبد الرحمن بن عوف |birth date= سال 43 قبل هجري، 581ع |birth place= [[مڪو|مڪه المڪرمه]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 35 هجري، 654ع |death place= [[مدينو|مدينه المنوره]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |resting place= [[جنت البقيع]]، [[مدينو|مدينه منوره]]، [[سعودي عرب]] |other names= ابو محمد، صادق البار، الغني الشاڪر (سچو ، پرهيزگار ، دولتمند ، شڪرگذار) رضي الله تعالي عنه |ethnicity= عرب (بنو زهره، قريش) | occupation = تاجر | influences = [[محمد]] | known_for = [[محمد|رسول الله]] جا هڪ [[صحابي]]، عشره مبشره |relatives= بنو زهره }} '''عبدالرحمان بن عوف''' (عربي: عبدالرحمٰن بن عوف؛ 581ع – 654ع)،<ref> {{Cite journal|date=2014|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|language=English|publisher=[[An-Najah National University]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016|access-date=22 May 2016}}</ref> پيغمبر اسلام، [[محمد]] صلي الله عليه وآله وسلم جي [[صحابي|اصحابن]] مان هڪ هئا. هن هڪ تاجر ۽ اصحابن ۾ سڀ کان وڌيڪ مالدارن مان هڪ هئا. عبدالرحمٰن بن عوف رضي الله تعالي عنه هن ڏهن مان شامل آهن جنهن سان جنت جو واعدو ڪيو ويو آهي (عشره مبشره). [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف2.jpg|thumb|right|Shrine attributed to the companion Abd al-Rahman ibn Awf, located in the [[Jubeiha area]], north of [[Amman|Amman, Jordan]]]] [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف3.jpg|thumb|right|قبر جي تختي]] ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] c5rcf4qqh6yw0mgizjbiimpdq6fgcpu 320765 320764 2025-06-28T06:34:33Z Ibne maryam 17680 320765 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion of prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = عبدالرحمان بن عوف<br/>عبد الرحمن بن عوف (عربي) | death_date = سال 32 هجري، 653ع | known_for = عشره مبشره | children = * پٽ: سليم، محمد، ابراهيم، حامد، اسماعيل، معن، عمر، زيد، عروه، ابوبڪر، عبدالله، ابو سلمه، عبدالرحمٰن، مصعب، سهيل، عثمان، يحيى، بلال * نياڻيون: ام القاسم، حميده، اُمت الرحمان، اُمت الرحمان، آمنه، مريم، ام يحيٰ، جويريه | relations = بنو زهره * ڀائر: عبدالله بن عبد عوف، الاسود بن عبد عوف * ڀيڻون: عتيقہ بنت عبد عوف، هاله بنت عوف | parents = * عوف بن عبد عوف (پيءُ) * شفاء بنت عبدالله (ماءُ) | spouse = * حبيبه بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * ام حبيبه بنت زمعه * تماضر بنت الاصبغ * سهله بنت عاصم * بحريه بنت هاني * سهله بنت سهيل * ام حڪيم بنت قارظ |image = Abdurrahman ibn Awf Masjid an-Nabawi Calligraphy.png |honorific prefix= |honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= عبدالرحمٰن بن عوف جو نالو جيئن ته مسجد نبوي ۾ لکيل آهي. |birth name= عبد الرحمن بن عوف |birth date= سال 43 قبل هجري، 581ع |birth place= [[مڪو|مڪه المڪرمه]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 35 هجري، 654ع |death place= [[مدينو|مدينه المنوره]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |resting place= [[جنت البقيع]]، [[مدينو|مدينه منوره]]، [[سعودي عرب]] |other names= ابو محمد، صادق البار، الغني الشاڪر (سچو ، پرهيزگار ، دولتمند ، شڪرگذار) رضي الله تعالي عنه |ethnicity= عرب (بنو زهره، قريش) | occupation = تاجر | influences = [[محمد]] | known_for = [[محمد|رسول الله]] جا هڪ [[صحابي]]، عشره مبشره |relatives= بنو زهره }} '''عبدالرحمان بن عوف''' (عربي: عبدالرحمٰن بن عوف؛ 581ع – 654ع)،<ref> {{Cite journal|date=2014|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|language=English|publisher=[[An-Najah National University]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016|access-date=22 May 2016}}</ref> پيغمبر اسلام، [[محمد]] صلي الله عليه وآله وسلم جي [[صحابي|اصحابن]] مان هڪ هئا. هن هڪ تاجر ۽ اصحابن ۾ سڀ کان وڌيڪ مالدارن مان هڪ هئا. عبدالرحمٰن بن عوف رضي الله تعالي عنه هن ڏهن (عشره مبشره) مان شامل آهن جنهن سان جنت جو واعدو ڪيو ويو آهي. [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف2.jpg|thumb|right|عمان، اردن جي اتر ۾ جوبيحه علائقي ۾ هڪ مزار، جيڪو عبدالرحمٰن بن عوف سان منسوب ڪيو ويندو آهي.]] [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف3.jpg|thumb|right|قبر جي تختي]] ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] 41jbfgdp1uhspm13mnqkuu3ecgk6g93 320766 320765 2025-06-28T06:43:17Z Ibne maryam 17680 320766 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion of prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = عبدالرحمان بن عوف<br/>عبد الرحمن بن عوف (عربي) | death_date = سال 32 هجري، 653ع | known_for = عشره مبشره | children = * پٽ: سليم، محمد، ابراهيم، حامد، اسماعيل، معن، عمر، زيد، عروه، ابوبڪر، عبدالله، ابو سلمه، عبدالرحمٰن، مصعب، سهيل، عثمان، يحيى، بلال * نياڻيون: ام القاسم، حميده، اُمت الرحمان، اُمت الرحمان، آمنه، مريم، ام يحيٰ، جويريه | relations = بنو زهره * ڀائر: عبدالله بن عبد عوف، الاسود بن عبد عوف * ڀيڻون: عتيقہ بنت عبد عوف، هاله بنت عوف | parents = * عوف بن عبد عوف (پيءُ) * شفاء بنت عبدالله (ماءُ) | spouse = * حبيبه بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * ام حبيبه بنت زمعه * تماضر بنت الاصبغ * سهله بنت عاصم * بحريه بنت هاني * سهله بنت سهيل * ام حڪيم بنت قارظ |image = Abdurrahman ibn Awf Masjid an-Nabawi Calligraphy.png |honorific prefix= |honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= عبدالرحمٰن بن عوف جو نالو جيئن ته مسجد نبوي ۾ لکيل آهي. |birth name= عبد الرحمن بن عوف |birth date= سال 43 قبل هجري، 581ع |birth place= [[مڪو|مڪه المڪرمه]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 35 هجري، 654ع |death place= [[مدينو|مدينه المنوره]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |resting place= [[جنت البقيع]]، [[مدينو|مدينه منوره]]، [[سعودي عرب]] |other names= ابو محمد، صادق البار، الغني الشاڪر (سچو ، پرهيزگار ، دولتمند ، شڪرگذار) رضي الله تعالي عنه |ethnicity= عرب (بنو زهره، قريش) | occupation = تاجر | influences = [[محمد]] | known_for = [[محمد|رسول الله]] جا هڪ [[صحابي]]، عشره مبشره |relatives= بنو زهره }} '''عبدالرحمان بن عوف''' (عربي: عبدالرحمٰن بن عوف؛ 581ع – 654ع)،<ref> {{Cite journal|date=2014|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|language=English|publisher=[[An-Najah National University]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016|access-date=22 May 2016}}</ref> پيغمبر اسلام، [[محمد]] صلي الله عليه وآله وسلم جي [[صحابي|اصحابن]] مان هڪ هئا. هن هڪ تاجر ۽ اصحابن ۾ سڀ کان وڌيڪ مالدارن مان هڪ هئا. عبدالرحمٰن بن عوف رضي الله تعالي عنه هن ڏهن (عشره مبشره) مان شامل آهن جنهن سان جنت جو واعدو ڪيو ويو آهي. [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف2.jpg|thumb|right|عمان، اردن جي اتر ۾ جوبيحه علائقي ۾ هڪ مزار، جيڪو عبدالرحمٰن بن عوف سان منسوب ڪيو ويندو آهي.]] [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف3.jpg|thumb|right|قبر جي تختي]] ==پس منظر== ==سوانح عمري== ==ذاتي زندگي== ==پڻ ڏسو== * [[:باب:اسلام]] * [[صحابي|صحابه]]، پيغمبر محمد جا ساٿي * [[عشره مبشره]]، ڏهه صحابه جن سان جنت جو واعدو ڪيو ويو آهي. * [[نبي محمد جي مهمات جي فهرست]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] ==حوالا== {{حوالا}} jina7d2b94r45oi6mnpvozh1x43eqos 320767 320766 2025-06-28T06:44:54Z Ibne maryam 17680 /* ٻاهريان ڳنڍڻا */ 320767 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion of prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = عبدالرحمان بن عوف<br/>عبد الرحمن بن عوف (عربي) | death_date = سال 32 هجري، 653ع | known_for = عشره مبشره | children = * پٽ: سليم، محمد، ابراهيم، حامد، اسماعيل، معن، عمر، زيد، عروه، ابوبڪر، عبدالله، ابو سلمه، عبدالرحمٰن، مصعب، سهيل، عثمان، يحيى، بلال * نياڻيون: ام القاسم، حميده، اُمت الرحمان، اُمت الرحمان، آمنه، مريم، ام يحيٰ، جويريه | relations = بنو زهره * ڀائر: عبدالله بن عبد عوف، الاسود بن عبد عوف * ڀيڻون: عتيقہ بنت عبد عوف، هاله بنت عوف | parents = * عوف بن عبد عوف (پيءُ) * شفاء بنت عبدالله (ماءُ) | spouse = * حبيبه بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * ام حبيبه بنت زمعه * تماضر بنت الاصبغ * سهله بنت عاصم * بحريه بنت هاني * سهله بنت سهيل * ام حڪيم بنت قارظ |image = Abdurrahman ibn Awf Masjid an-Nabawi Calligraphy.png |honorific prefix= |honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= عبدالرحمٰن بن عوف جو نالو جيئن ته مسجد نبوي ۾ لکيل آهي. |birth name= عبد الرحمن بن عوف |birth date= سال 43 قبل هجري، 581ع |birth place= [[مڪو|مڪه المڪرمه]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 35 هجري، 654ع |death place= [[مدينو|مدينه المنوره]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |resting place= [[جنت البقيع]]، [[مدينو|مدينه منوره]]، [[سعودي عرب]] |other names= ابو محمد، صادق البار، الغني الشاڪر (سچو ، پرهيزگار ، دولتمند ، شڪرگذار) رضي الله تعالي عنه |ethnicity= عرب (بنو زهره، قريش) | occupation = تاجر | influences = [[محمد]] | known_for = [[محمد|رسول الله]] جا هڪ [[صحابي]]، عشره مبشره |relatives= بنو زهره }} '''عبدالرحمان بن عوف''' (عربي: عبدالرحمٰن بن عوف؛ 581ع – 654ع)،<ref> {{Cite journal|date=2014|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|language=English|publisher=[[An-Najah National University]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016|access-date=22 May 2016}}</ref> پيغمبر اسلام، [[محمد]] صلي الله عليه وآله وسلم جي [[صحابي|اصحابن]] مان هڪ هئا. هن هڪ تاجر ۽ اصحابن ۾ سڀ کان وڌيڪ مالدارن مان هڪ هئا. عبدالرحمٰن بن عوف رضي الله تعالي عنه هن ڏهن (عشره مبشره) مان شامل آهن جنهن سان جنت جو واعدو ڪيو ويو آهي. [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف2.jpg|thumb|right|عمان، اردن جي اتر ۾ جوبيحه علائقي ۾ هڪ مزار، جيڪو عبدالرحمٰن بن عوف سان منسوب ڪيو ويندو آهي.]] [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف3.jpg|thumb|right|قبر جي تختي]] ==پس منظر== ==سوانح عمري== ==ذاتي زندگي== ==پڻ ڏسو== * [[:باب:اسلام]] * [[صحابي|صحابه]]، پيغمبر محمد جا ساٿي * [[عشره مبشره]]، ڏهه صحابه جن سان جنت جو واعدو ڪيو ويو آهي. * [[نبي محمد جي مهمات جي فهرست]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== *[https://web.archive.org/web/20051210213658/http://web.umr.edu/~msaumr/reference/companions/English/awf.html Companions] {{Ten companions of Muhammad|state=expanded}} {{Authority control}} {{DEFAULTSORT:Abd al-Rahman ibn Awf}} [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] [[Category:581 births]] [[Category:654 deaths]] [[Category:Muhajirun]] [[Category:Sahabah who participated in the battle of Badr]] [[Category:7th-century merchants]] [[Category:Banu Zuhrah]] [[Category:Sahabah hadith narrators]] [[Category:Burials at Jannat al-Baqī]] [[Category:Arab people of the Arab–Byzantine wars]] [[Category:7th-century Arab people]] [[Category:People from the Rashidun Caliphate]] ==حوالا== {{حوالا}} e9zmpv35nf3erob8f0tbgolw21n5x7t 320768 320767 2025-06-28T06:45:26Z Ibne maryam 17680 320768 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion of prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = عبدالرحمان بن عوف<br/>عبد الرحمن بن عوف (عربي) | death_date = سال 32 هجري، 653ع | known_for = عشره مبشره | children = * پٽ: سليم، محمد، ابراهيم، حامد، اسماعيل، معن، عمر، زيد، عروه، ابوبڪر، عبدالله، ابو سلمه، عبدالرحمٰن، مصعب، سهيل، عثمان، يحيى، بلال * نياڻيون: ام القاسم، حميده، اُمت الرحمان، اُمت الرحمان، آمنه، مريم، ام يحيٰ، جويريه | relations = بنو زهره * ڀائر: عبدالله بن عبد عوف، الاسود بن عبد عوف * ڀيڻون: عتيقہ بنت عبد عوف، هاله بنت عوف | parents = * عوف بن عبد عوف (پيءُ) * شفاء بنت عبدالله (ماءُ) | spouse = * حبيبه بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * ام حبيبه بنت زمعه * تماضر بنت الاصبغ * سهله بنت عاصم * بحريه بنت هاني * سهله بنت سهيل * ام حڪيم بنت قارظ |image = Abdurrahman ibn Awf Masjid an-Nabawi Calligraphy.png |honorific prefix= |honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= عبدالرحمٰن بن عوف جو نالو جيئن ته مسجد نبوي ۾ لکيل آهي. |birth name= عبد الرحمن بن عوف |birth date= سال 43 قبل هجري، 581ع |birth place= [[مڪو|مڪه المڪرمه]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 35 هجري، 654ع |death place= [[مدينو|مدينه المنوره]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |resting place= [[جنت البقيع]]، [[مدينو|مدينه منوره]]، [[سعودي عرب]] |other names= ابو محمد، صادق البار، الغني الشاڪر (سچو ، پرهيزگار ، دولتمند ، شڪرگذار) رضي الله تعالي عنه |ethnicity= عرب (بنو زهره، قريش) | occupation = تاجر | influences = [[محمد]] | known_for = [[محمد|رسول الله]] جا هڪ [[صحابي]]، عشره مبشره |relatives= بنو زهره }} '''عبدالرحمان بن عوف''' (عربي: عبدالرحمٰن بن عوف؛ 581ع – 654ع)،<ref> {{Cite journal|date=2014|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|language=English|publisher=[[An-Najah National University]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016|access-date=22 May 2016}}</ref> پيغمبر اسلام، [[محمد]] صلي الله عليه وآله وسلم جي [[صحابي|اصحابن]] مان هڪ هئا. هن هڪ تاجر ۽ اصحابن ۾ سڀ کان وڌيڪ مالدارن مان هڪ هئا. عبدالرحمٰن بن عوف رضي الله تعالي عنه هن ڏهن (عشره مبشره) مان شامل آهن جنهن سان جنت جو واعدو ڪيو ويو آهي. [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف2.jpg|thumb|right|عمان، اردن جي اتر ۾ جوبيحه علائقي ۾ هڪ مزار، جيڪو عبدالرحمٰن بن عوف سان منسوب ڪيو ويندو آهي.]] [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف3.jpg|thumb|right|قبر جي تختي]] ==پس منظر== ==سوانح عمري== ==ذاتي زندگي== ==پڻ ڏسو== * [[:باب:اسلام]] * [[صحابي|صحابه]]، پيغمبر محمد جا ساٿي * [[عشره مبشره]]، ڏهه صحابه جن سان جنت جو واعدو ڪيو ويو آهي. * [[نبي محمد جي مهمات جي فهرست]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== *[https://web.archive.org/web/20051210213658/http://web.umr.edu/~msaumr/reference/companions/English/awf.html Companions] {{Authority control}} {{DEFAULTSORT:Abd al-Rahman ibn Awf}} [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] [[Category:581 births]] [[Category:654 deaths]] [[Category:Muhajirun]] [[Category:Sahabah who participated in the battle of Badr]] [[Category:7th-century merchants]] [[Category:Banu Zuhrah]] [[Category:Sahabah hadith narrators]] [[Category:Burials at Jannat al-Baqī]] [[Category:Arab people of the Arab–Byzantine wars]] [[Category:7th-century Arab people]] [[Category:People from the Rashidun Caliphate]] ==حوالا== {{حوالا}} s9e8fa25y5gdnn64l74b06a6qpe5mm5 320769 320768 2025-06-28T06:46:45Z Ibne maryam 17680 320769 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion of prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = عبدالرحمان بن عوف<br/>عبد الرحمن بن عوف (عربي) | death_date = سال 32 هجري، 653ع | known_for = عشره مبشره | children = * پٽ: سليم، محمد، ابراهيم، حامد، اسماعيل، معن، عمر، زيد، عروه، ابوبڪر، عبدالله، ابو سلمه، عبدالرحمٰن، مصعب، سهيل، عثمان، يحيى، بلال * نياڻيون: ام القاسم، حميده، اُمت الرحمان، اُمت الرحمان، آمنه، مريم، ام يحيٰ، جويريه | relations = بنو زهره * ڀائر: عبدالله بن عبد عوف، الاسود بن عبد عوف * ڀيڻون: عتيقہ بنت عبد عوف، هاله بنت عوف | parents = * عوف بن عبد عوف (پيءُ) * شفاء بنت عبدالله (ماءُ) | spouse = * حبيبه بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * ام حبيبه بنت زمعه * تماضر بنت الاصبغ * سهله بنت عاصم * بحريه بنت هاني * سهله بنت سهيل * ام حڪيم بنت قارظ |image = Abdurrahman ibn Awf Masjid an-Nabawi Calligraphy.png |honorific prefix= |honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= عبدالرحمٰن بن عوف جو نالو جيئن ته مسجد نبوي ۾ لکيل آهي. |birth name= عبد الرحمن بن عوف |birth date= سال 43 قبل هجري، 581ع |birth place= [[مڪو|مڪه المڪرمه]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 35 هجري، 654ع |death place= [[مدينو|مدينه المنوره]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |resting place= [[جنت البقيع]]، [[مدينو|مدينه منوره]]، [[سعودي عرب]] |other names= ابو محمد، صادق البار، الغني الشاڪر (سچو ، پرهيزگار ، دولتمند ، شڪرگذار) رضي الله تعالي عنه |ethnicity= عرب (بنو زهره، قريش) | occupation = تاجر | influences = [[محمد]] | known_for = [[محمد|رسول الله]] جا هڪ [[صحابي]]، عشره مبشره |relatives= بنو زهره }} '''عبدالرحمان بن عوف''' (عربي: عبدالرحمٰن بن عوف؛ 581ع – 654ع)،<ref> {{Cite journal|date=2014|title=Abdel-Rahman Ibn Awf (580Ad-32Hijri/652Ad) A study in his Religions, Economic and Political Role in the State of Islam During its Emergence and Formation|url=https://scholar.najah.edu/content/abdul-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|language=English|publisher=[[An-Najah National University]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160625025622/https://scholar.najah.edu/content/abdel-rahman-ibn-awf-580ad-32hijri652ad-study-his-religions-economic-and-political-role|archive-date=25 June 2016|access-date=22 May 2016}}</ref> پيغمبر اسلام، [[محمد]] صلي الله عليه وآله وسلم جي [[صحابي|اصحابن]] مان هڪ هئا. هن هڪ تاجر ۽ اصحابن ۾ سڀ کان وڌيڪ مالدارن مان هڪ هئا. عبدالرحمٰن بن عوف رضي الله تعالي عنه هن ڏهن (عشره مبشره) مان شامل آهن جنهن سان جنت جو واعدو ڪيو ويو آهي. [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف2.jpg|thumb|right|عمان، اردن جي اتر ۾ جوبيحه علائقي ۾ هڪ مزار، جيڪو عبدالرحمٰن بن عوف سان منسوب ڪيو ويندو آهي.]] [[File:ضريح عبد الرحمن بن عوف3.jpg|thumb|right|قبر جي تختي]] ==پس منظر== ==سوانح عمري== ==ذاتي زندگي== ==پڻ ڏسو== * [[:باب:اسلام]] * [[صحابي|صحابه]]، پيغمبر محمد جا ساٿي * [[عشره مبشره]]، ڏهه صحابه جن سان جنت جو واعدو ڪيو ويو آهي. * [[نبي محمد جي مهمن جي فهرست|نبي محمد جي مهمات جي فهرست]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== *[https://web.archive.org/web/20051210213658/http://web.umr.edu/~msaumr/reference/companions/English/awf.html Companions] {{Authority control}} {{DEFAULTSORT:Abd al-Rahman ibn Awf}} [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] [[Category:581 births]] [[Category:654 deaths]] [[Category:Muhajirun]] [[Category:Sahabah who participated in the battle of Badr]] [[Category:7th-century merchants]] [[Category:Banu Zuhrah]] [[Category:Sahabah hadith narrators]] [[Category:Burials at Jannat al-Baqī]] [[Category:Arab people of the Arab–Byzantine wars]] [[Category:7th-century Arab people]] [[Category:People from the Rashidun Caliphate]] ==حوالا== {{حوالا}} 7zuv22uqwfu22glrfbnod2ehrtn5jud 0 80216 320719 294239 2025-06-28T02:43:17Z Ibne maryam 17680 /* حوالا */ 320719 wikitext text/x-wiki {{Short description|Arab Muslim military commander (594–656)}} {{Infobox military person | name = زبير بن العوام<br> Al-Zubayr ibn al-Awwam<br> | honorific_suffix =رضي الله تعالي عنه | native_name = الزُّبَيْر بْن الْعَوَّام | birth_date = 594ع<br> | death_date = 656ع<br> | birth_place = [[مڪو|مڪه المڪرمه]]، [[حجاز]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] | death_place = بصره، خلافت راشده (موجوده [[عراق]]) | placeofburial = مزار زبير، زبيريه، [[عراق]] | allegiance = خلافت راشده | branch = {{tree list}} * اسلامي فوج ** خلافت جي فوج ** جند الفلسطين (فلسطين جو محاذ){{sfn|Sourdel|1965|p=910}} ** جند المصر (مصر جو محاذ){{sfn|Norris|1986|p=76-78}}<ref name="Misri; Sirah Sahabah: Zubair bin Awwam" />{{#tag:ref|Coined Jund al Misr by [[Ibn Asakir|Ibn Ashakir]]{{sfn|Ibn Ashakir|1995|p=486}}|group="Notes"}} {{tree list/end}} | serviceyears = 624 کان 656ع تائين | rank = * امير الجيش (خلافت جي فوج جو فيلڊ ڪمانڊر) {{sfn|al-Mubarak|1997|p=18}} | commands = * بدر جي جنگ ۽ فتح مڪه واري لشڪر جو ميداني ڪمانڊر<ref name="Misri; Sirah Sahabah: Zubair bin Awwam" /> and [[Muslim conquest of Egypt]]<ref name="Misri; Sirah Sahabah: Zubair bin Awwam" /> * خلافت راشده جي لشڪر ۾ گھوڙي سوارن جو ڪمانڊر {{sfn|Akram|2007|p=5}} * جنگ حنين ۾ ڪمانڊر ۽ البناسا جي فتح واري لشڪر جو ڪمانڊر <ref name="Waqidi Futuh al Sham complete revised version" /> * بصره جي لشڪر جو ڪمانڊر | battles = {{tree list}} * رسول الله ﷺ جي گڏ ** بدر جي جنگ ** احد جي جنگ ** حمراء الاسد جي جنگ ** بنو قينقاع جو محاصرو ** بنو نضير جو محاصرو ** غزوه بدر المويد ** الرقه جي مهم ** دومه الجندل جي مهم ** المريسيع جي مهم ** خندق جي جنگ ** بنو قريظه جو محاصرو ** بنو لحيان تي حملو ** ذو القرد جي مهم ** فدڪ جي فتح ** وادي القري جو ٽيون سفر ** فتح مڪه ** غزوه حنين ** اوطاس جي جنگ ** تبوڪ جي مهم ** طائف جو محاصرو **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad]]{{sfn|al-Asfahani|2016|p=226}} **[[Invasion of Banu Qaynuqa]]{{sfn|al-Asfahani|2016|p=226}} **[[Invasion of Banu Nadir]]{{sfn|al-Asfahani|2016|p=226}} **[[Expedition of Badr al-Maw'id]]{{sfn|al-Asfahani|2016|p=226}} **[[Expedition of Dhat al-Riqa]]{{sfn|al-Asfahani|2016|p=226}} **[[Expedition of Dumat al-Jandal]]{{sfn|al-Asfahani|2016|p=226}} **[[Expedition of al-Muraysi']]{{sfn|al-Asfahani|2016|p=226}} **[[Battle of the Trench]]<ref name="Misri; Sirah Sahabah: Zubair bin Awwam" /> **[[Invasion of Banu Qurayza]]{{sfn|al-Asfahani|2016|p=226}} **[[Invasion of Banu Lahyan]]{{sfn|al-Asfahani|2016|p=226}} **[[Expedition of Dhu Qarad]]{{sfn|al-Asfahani|2016|p=226}} **[[Conquest of Fadak]]{{sfn|al-Asfahani|2016|p=226}} **[[Battle of Khaybar]] **[[Third Expedition of Wadi al Qura]]{{sfn|al-Asfahani|2016|p=226}} **[[Conquest of Mecca]] **[[Battle of Hunayn|Hunayn & Awtas]] **[[Siege of Ta'if]] **[[Expedition of Tabuk|Battle of Tabuk]] *[[Ridda wars|Apostate wars]] ** مديني جو دفاع ** بلقاء جي مهم ** يمامه جي جنگ ** مسيلمه ڪذاب جو خاتمو **[[Battle of Zhu Qissa#Siege of Medina|Defense of Medina]] **[[Expedition of Usama bin Zayd|Expedition of Balqa]] **[[Battle of Yamama]] * [[ليوانت|سر زمين شام]] ۾ مسلمانن جي فتوحات ** عمان جي فتح ** يرموڪ جي جنگ ** ايلا (بيت المقدس) جي فتح{{sfn|Al-Asqalani|2000|p=349}} * [[فارس]] جي فتوحات ** نهاوند (قادسيه) جي جنگ <ref name="Al-Habib Al-'Azim">{{cite book |author1=Arif al-Khatib |title=الحبيب الاعظم |trans-title=Al-Habib Al-'Azim |date=2018 |publisher=Dar Al Kotob Al Ilmiyah دار الكتب العلمية |isbn=9782745186652 |page=86 |url=https://books.google.com/books?id=cz1ZDwAAQBAJ |access-date=15 November 2023 |language=ar |format=Bukel}}</ref> * [[مصر]] ۾ مسلمانن جي فتوحات ** الفيوم جي فتح ** هيليوپولس جي جنگ ** عين الشمس جو محاصرو * بابليون جي قلعي جو محاصرو * سوڊان جي مسلمانن جي فتح * داراشڪور جي جنگ * بهناسا جو محاصرو * مغرب جي مسلمانن جي فتح * تريپولينيا جو محاصرو * Cyrenaica جو گهيرو * صابرت جو محاصرو * شارع شهر جو محاصرو * Sufetula جي جنگ * پهرين خلافت گهرو ويڙهه * اُٺ جي جنگ **Capture of [[Faiyum]] **[[Battle of Heliopolis]] **Siege of [[Ain Shams|Heliopolis]] **[[Siege of Babylon Fortress]] *Muslim conquest of Sudan **Battle of Darishkur{{sfn|Norris|1986|p=76-78}} **Siege of [[Oxyrhynchus|Bahnasa]]{{sfn|Norris|1986|p=76-78}} *[[Muslim conquest of the Maghreb]] **[[Amr ibn al-As#Expeditions in Cyrenaica and Tripolitania|Siege of Tripolitania]] **[[Muslim conquest of the Maghreb#First invasion|Siege of Cyrenaica]] **[[Sabratha#Ancient Sabratha|Siege of Sabratha]]{{sfn|al-Maghlouth|2015}} **Siege of [[Nafusa Mountains|Sharwas city]] **[[Battle of Sufetula (647)|Battle of Sufetula]]<ref name="تاريخ بلاد الشام" /> *[[First Fitna|First caliphate civil war]] **[[Battle of the Camel]]{{KIA}} {{tree list/end}} | spouse = * اسماء بنت ابي بڪر * ام ڪلثوم بنت عقبه * عتيقه بنت زيد * رباب بنت عنف * تماضر بنت الاصبغ | children = * عبدالله بن زبير * عروه بن زبير * مصعب بن زبير * خالد بن زبير * زينب بنت زبير | relations = * العوام بن خويلد (پيءُ) * صفيه بنت عبدالمطلب (ماءُ) | laterwork = * حديث جو پهريون راوي * خلافت راشدين ۾ مفتي * مجلس شوريٰ جي مشاورتي ڪائونسل جو ميمبر * زڪوات ۽ خيرات جو رجسٽرار | other_name = حواري رسول (رسول الله ﷺ جا حواري) * ابو عبدالله }} '''حضرت زبير بن العوام''' <small>_{(رضي الله تعالي عنه)}</small> (عربي: الزُّبَيْر بْن الْعَوَّام بْن خُوَيْلِد الأَسَدِيّ)، [[محمد|رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم]] جو پڦاٽ ۽ صحابي ۽ هڪ عرب مسلمان ڪمانڊر هئا، جن [[محمد|پيغمبر محمد ﷺ]] ۽ خليفن، [[ابوبڪر صديق|ابوبڪر]] (دور:632-634ع) ۽ حضرت [[عمر بن خطاب|عمر]] (دور:634 کان 644ع) جي دور ۾ گهڻي جنگن مان حصو ورتو ۽ 632-633ع ۾ عرب ۾ باغي قبيلن خلاف رده جي جنگين ۾ اهم ڪردار ادا ڪيو ۽ بعد ۾ خلافت جي شروعاتي دور (633 کان 634ع) ۾ [[ساساني سلطنت|ساساني فارس]]، 634ع-638ع ۾ [[ليوانت (سر زمين شام)|بازنطيني شام]] ۽ 639 کان 643ع تائين [[آفريڪا]] ۾ مسلمانن جون فتحن ۾ حصو ورتو. شروعاتي ۾ اسلام قبول ڪرڻ وارا، حضرت زبير (رضي الله تعالي عنه) سال 624ع ۾ بدر جي جنگ ۾ ڪمانڊر هئا، جنهن ۾ هن قريش جي مخالف لشڪر کي شڪست ڏيڻ ۾ اهم ڪردار ادا ڪيو. هن مسلمانن جي لڳ ڀڳ سڀني ابتدائي جنگين ۽ مهمن ۾ رسول الله ﷺ جي دور ۾ حصو ورتو. خندق جي جنگ ۾ سندس فوجي خدمت جي ڪري، رسول الله ﷺ کيس "حواري رسول الله" جو لقب عطا ڪيو. رسول الله ﷺ جي وصال کان پوءِ، زبير کي خليفي ابوبڪر جي طرفان، مرتدن جي خلاف جنگ ۾ ڪمانڊر مقرر ڪيو ويو. هن مديني جي دفاع ۽ يمامه جي جنگ ۾ شامل هئا. عمر جي خلافت دوران، زبير مصر، سر زمين شام، فارس، سوڊان ۽ طرابلس جي مسلمان فتحن ۾ اهم ڪردار ادا ڪيو. عمر جي شهادت کان پوءِ، زبير خلافت جو هڪ اهم سياسي شخصيت بڻجي ويو، ٽيون خليفي عثمان کي چونڊڻ واري شوري جو چيف صلاحڪار رهيو. بعد جي خلافت ۾ زبير خليفي کي سياسي ۽ مذهبي معاملن ۾ صلاح ڏني. عثمان جي شهادت کان پوءِ، زبير چوٿين خليفي علي جي بيعت ڪئي، جيتوڻيڪ بعد ۾ بيعت واپس ورتي، جڏهن علي عثمان جي موت جو بدلو وٺڻ کان انڪار ڪيو. زبير جي لشڪر ڊسمبر 656ع ۾ جنگ جمل (اُٺ جي جنگ) ۾ علي جي لشڪر سان وڙهيو، ان کان پوءِ جڏهن زبير نماز ۾ سجدو ڪري رهيو هو ته عمرو بن جرموز کيس قتل ڪيو. حضرت زبير بن العوام رضي الله تعالي عنه کي عام طور تي مورخن پاران اسلام جي شروعاتي ڪمانڊرن مان هڪ سمجهيو ويندو آهي. اسلامي روايت زبير کي جنت "عشره المبشره" ۾ شامل قرار ڏئي ٿي. هن جي اولاد، زبيري جي نالي سان مشهور آهي، جيڪا سڄي دنيا ۾ موجود آهن. == نسب ۽ ابتدائي زندگي == == فوجي ڪيريئر == == ورثو == == ذاتي خاصيتون == == پڻ ڏسو == An early convert to [[Islam]], Zubayr was a commander in the [[Battle of Badr]] in 624, in which the latter was instrumental in defeating the opponent forces of the [[Quraysh]]. He participated in almost all of the early Muslim battles and expeditions under Muhammad. In the [[Battle of the Trench]], due to his military service, Muhammad bestowed the title ''Hawari Rasul Allah'' ('Disciple of Messenger of God') upon him. After Muhammad's demise, Zubayr was appointed as a commander, in the Ridda Wars, by caliph Abu Bakr. He was involved in the [[Battle of Zhu Qissa#Siege of Medina|defense of Medina]] and [[Battle of Yamama]]. During Umar's caliphate, Zubayr served in the [[Muslim conquest of Egypt|Muslim conquests of Egypt]], [[Muslim conquest of the Levant|Levant]], [[Muslim conquest of Persia|Persia]], [[Muslim conquest of Sudan|Sudan]], and [[Tripolitania]]. After Umar's assassination, Zubayr became an important political figure of the caliphate, being the chief advisor of the [[Shura]] that elected the third caliph [[Uthman]]. During the latter's caliphate, Zubayr advised the caliph in political and religious issues.<ref name="تاريخ بلاد الشام" /> After Uthman was assassinated, Zubayr pledged allegiance to the fourth caliph [[Ali]], though later withdrew allegiance, after Ali refused to avenge Uthman's death. Zubayr's forces engaged with Ali's forces in the [[Battle of the Camel]] in December 656. In the aftermath, while Zubayr was prostrating in prayer, he was killed by [[Amr ibn Jarmouz|Amr ibn Jurmuz]]. Zubayr is generally considered by historians to be one of early Islam's most accomplished commanders. The Sunni Islamic tradition credits Zubayr as being ''[[The ten to whom Paradise was promised|promised paradise]]''. The Shia Islamic tradition views Zubayr negatively. The general's descendants, known as the [[Zubayrids]], are found worldwide. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:محمد]] [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:مسلم جرنيل]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] mpl0bvsekp10kl1ecksikj5hujfyxxw 0 80247 320774 311788 2025-06-28T10:18:30Z Ibne maryam 17680 320774 wikitext text/x-wiki {{short description|First Islamic cemetery of Medina, Saudi Arabia}} {{Infobox settlement | name = جنت البقيع | native_name = {{lang|ar|ٱلْبَقِيْع}} | native_name_lang = ar | image = File:Al-Baqi Cemetery 2021.jpg | imagesize = | caption = جنت البقيع، سال 2021ع ۾ | map_type = | map_size = | map_caption = | established = 622 عيسوي | country = [[سعودي عرب]] | location = [[مدينو|مدينه المنوره]] | coordinates = | type = [[قبرستان]] | owner = سعودي عرب جي اسلامي امور جي وزارت | size = | graves = | website = | style = | latitude = | longitude = | findagrave = | political = }} '''جنت البقيع''' (عربي: ٱلْبَقِيْع) [[مدينو|مدينه المنوره]] جو سڀ کان پراڻو ۽ پهريون اسلامي قبرستان آهي،<ref name="EI2">{{EI3|last=Werner|first=Ende|author-link=|title=Baqīʿ al-Gharqad|doi=10.1163/1573-3912_ei3_COM_23494|year=2010}}</ref> جيڪو اڄوڪي [[سعودي عرب]] جي [[حجاز]] واري علائقي ۾ واقع آهي.<ref name="MWGD20012">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479|title=Merriam-Webster's Geographical Dictionary|last1=Hopkins|first1=Daniel J.|author2=편집부|publisher=Merriam-Webster|year=2001|isbn=0-87779-546-0|page=479|access-date=17 March 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20160623231425/https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479|archive-date=23 June 2016|url-status=live}}</ref> ان کي بقيع الغرقد (عربي: بَقِيْع الْغَرْقَد، معنيٰ، [[ڳاراٺي]] وارو بقيع) جي نالي سان پڻ سڃاتو وڃي ٿو.<ref name="EI3">{{EI3|last=Werner|first=Ende|author-link=|title=Baqīʿ al-Gharqad|doi=10.1163/1573-3912_ei3_COM_23494|year=2010}}</ref> چيو وڃي ٿو ته البقيع جو بنياد نبي ڪريم صلي الله عليه وآله وسلم رکيو ويو هو ۽ پنهنجي ڪيترن ئي مائٽن ۽ اصحابن کي دفن ڪرڻ جي جڳهه طور ڪم ڪريو، ان کي اسلامي روايتن جي ٻن مقدس قبرستانن مان هڪ جي حيثيت ڏئي ٿو. بيبي فاطمه الزهره، ام المومنين سيده عائشه، امام حسن، عثمان غني، زينب (ڌيء)، ابراهيم (پٽ) سميت گهٽ ۾ گهٽ 10 هزار صحابه ۽ اهل بيت جنت البقيع ۾ دفن آهن. ==تفصيل== {{short description|First Islamic cemetery of Medina, Saudi Arabia}} {{Use dmy dates|date=October 2020}} {{Infobox cemetery | name = Al-Baqīʿ | native_name = {{lang|ar|ٱلْبَقِيْع}} | native_name_lang = ar | image = File:Al-Baqi Cemetery 2021.jpg | imagesize = | caption = Al-Baqi Cemetery, 2021 | map_type = | map_size = | map_caption = | established = [[Common Era|C.E.]] 622 | country = [[Saudi Arabia]] | location = [[Medina]] | coordinates = {{Wikidatacoord|Q154204|display=inline,title}} | type = [[Muslim]] | owner =[[Ministry of Islamic Affairs, Dawah, and Guidance]] | size = | graves = | style = | latitude = | longitude = | findagrave = | political = | website = }} '''''Jannat al-Baqī''''' ({{langx|ar|ٱلْبَقِيْع}}, "The Baqi'", {{IPA|acw|al.ba.ɡiːʕ, al.ba.qiːʕ}}) is the oldest and first Islamic cemetery of [[Medina]]<ref name="EI" /> located in the [[Hejaz]]i<ref name="MWGD2001">{{cite book |title=Merriam-Webster's Geographical Dictionary |page=479 |url=https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479 |year=2001 |isbn=0-87779-546-0 |access-date=17 March 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160623231425/https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479 |archive-date=23 June 2016 |url-status=live |last1=Hopkins |first1=Daniel J. |author2=편집부 |publisher=Merriam-Webster }}</ref> region of present-day [[Saudi Arabia]]. It is also known as '''''Baqi al-Gharqad''''' ({{langx|ar|بَقِيْع الْغَرْقَد}}, meaning "Baqiʿ of the [[Boxthorn]]").<ref name="EI">{{EI3 |last=Werner |first=Ende |author-link= |title=Baqīʿ al-Gharqad |doi=10.1163/1573-3912_ei3_COM_23494 |year=2010 }}</ref> Al-Baqi is reportedly founded by Prophet [[Muhammad]] and serves as the burial place for many of his relatives and companions, establishing it as one of the two holiest cemeteries in Islamic tradition. Monuments and mosques built on or near al-Baqīʿ were demolished under the [[Emirate of Diriyah]] in 1806. After their reconstruction, they were again demolished in 1926 under the [[Sultanate of Nejd]], in accordance with their [[Wahhabism|Wahhabi]] interpretation of [[Sharia|Islamic law]] regarding [[idolatry]].<ref name="EI" /> These demolitions were condemned across the Islamic world, but the [[Saudi government]] has rejected calls for reconstruction.<ref name="EI" /> == تاريخ == جڏهن پيغمبر اسلام ﷺ جن سيپٽمبر 622ع ۾ مڪي کان مديني ۾ پهتا ته البقيع هڪ خالي زمين هئي، جيڪا ڳاراٺي سان ڍڪيل هئي. تاريخي ريڪارڊ موجب، رسول الله ﷺ جي اچڻ کان پوءِ، مديني جا گهر البقيع جي ويجهو وڌيا، ان ڪري ان کي عوامي مقبرو سمجهيو ويندو هو. جهاڙين کي صاف ڪيو ويو ۽ جڳهه کي پاڪ ڪيو ويو ته مستقبل ۾ مسلمانن، جيڪي مديني ۾ مري ويندا، جو قبرستان آهي. ان کان علاوه، البقيع هڪ هنڌ جي طور تي متعارف ڪرايو ويو جنهن جي اوڀر طرف کجور جا وڻ ۽ ان جي اولهه طرف گهر هئا. مڪي کان مديني ڏانهن هجرت کان پوءِ هن ٻن يتيم ٻارن کان خريد ڪئي ان جاءِ تي مسجد نبوي جي تعمير دوران، نبي ﷺ جي صحابه مان هڪ اسعد بن زراره فوت ٿي ويا. نبي ﷺ ان جاءِ کي قبرستان بڻائڻ لاءِ چونڊيو ۽ انصار ۾ اسعد ٻن زراره پهريان صحابي هئا، جنهن کي البقيع ۾ دفن ڪيو ويو. جڏهن رسول الله ﷺ بدر جي جنگ ۾ مديني کان ٻاهر هئا ته سندس ڌيءَ رقيه بيمار ٿي پيئي ۽ سال 624ع ۾ وفات ڪيائين، کيس البقيع ۾ دفن ڪيو ويو. رقيه اهل بيت مان پهرين هئي جنهن کي هن قبرستان ۾ دفن ڪيو ويو. رسول الله جي بدر کان اچڻ کان ٿورو پوءِ عثمان بن مظعون 3 هجري (624/625ع) ۾ وفات ڪيائين ۽ کيس البقيع ۾ دفن ڪيو ويو. هن کي مهاجرن مان رسول الله جو پهريون صحابي سمجهيو ويندو آهي جنهن کي قبرستان ۾ دفن ڪيو ويو. حضرت محمد ﷺ جن کي ”اسان مان آخرت ڏانهن وڃڻ وارو پهريون شخص“ به سڏيو ۽ هن ان جاءِ جو نالو، جتي عثمان بن مظعون دفن ٿيل آهن، "رواحة" رکيو. جڏهن سندس ننڍو پٽ ابراهيم وفات ڪري ويو، ته رسول الله حڪم ڏنو ته کيس به اتي ئي دفن ڪيو وڃي. هن قبر کي پاڻي ڏنو ۽ ان جاءِ کي "زواره" سڏيو. سندس حڪم تي عمل ڪندي سندس ٻن ڌيئرن زينب ۽ ام ڪلثوم کي به عثمان بن مظعون جي قبر جي ڀرسان دفن ڪيو ويو. ==دفين== ===صحابه ۽ اهلبيت جيڪا جنت البقيع ۾ مدفون آهن=== <small>رسول الله ﷺ</small> {| class="wikitable" |- ! |نالو ! |تعارف |- ! colspan="7" scope="row" ! |رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جا اهلبيت |- | <small>'''[[عائشہ بنت ابوبڪر|عائشه بنت ابوبڪر]]'''</small> '''<small>^{[[عائشہ بنت ابوبڪر|(ام المومنين)]]}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ٽين زال ۽ پهرين راشد خليفي ابوبڪر صديق _{(رضي الله عنه)} جي ڌيء.</small> |- | <small>'''[[فاطمه زهرا|سيده فاطمه الزهره]]'''</small> | <small>جنت جي عورتن جي سردار؛ رسول الله ﷺ جي ڌيءَ، زال علي _{(رضي الله عنه)} ۽ حسن، حسين ۽ زينب _{(رضي الله عنهما)} جي ماءُ[[Zaynab bint Ali|.]]<ref>[http://islamicinsights.com/religion/clergy-corner/lady-fatima-al-zahra.html Lady Fatima] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170911142915/http://www.islamicinsights.com/religion/clergy-corner/lady-fatima-al-zahra.html |date=11 September 2017}}, Islamic Insight, Accessed 1 September 2012.</ref></small> |- | <small>'''حفصه بنت عمر'''</small> '''<small>^{<u>(ام</u> المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي چوٿين زال، ٻي راشد خليفي، عمر _{(رضي الله عنه)} جي ڌيءَ (شادي: 625ع).</small> |- | [[حسن ابن علي|امام حسن]] | <small>جنت جي نوجوانن جو سردار؛ ٻيو امام؛ رسول الله ﷺ جو نواسو، فاطمه ۽ علي _{(رضي الله عنه)} جو پٽ.</small> |- | [[زين العابدين|امام زين العابدين]] | <small>'''_{شيعن جو چوٿون امام، فاطمه ۽ علي (رضي الله عنهم) جو پوٽو، واحد بالغ مرد، جيڪو ڪربلا جي جنگ ۾ بچي ويو ڇاڪاڻ ته هو بيمار هو ۽ جنگ نه ڪري سگهيو.}'''</small> |- | امام باقر | <small>شيعن جو پنجون امام؛ علي زين العابدين ابن حسين جو پٽ.</small> |- | امام جعفر صادق | <small>شيعن جو ڇهين امام؛ محمد باقر جو پٽ، اسلامي دنيا ۾ نامور سائنسدان ۽ استاد.</small> |- | ابراهيم بن محمد |<small>ام المومنين، مريم قبطيہ کان رسول الله ﷺ جا پٽ، ننڍپڻ ۾ ئي فوت ٿي ويا.</small> |- | زينب بنت محمد | <small>رسول الله ﷺ جي پهرين ۽ سڀ کان وڏي ڌيءَ، هوءَ امامه بنت ابي العاص جي ماءُ آهي.</small> |- | رقيه بنت محمد | <small>رسول الله ﷺ جي ٻي ڌيءَ ۽ عثمان بن عفان _{(رضي الله عنه)} جي زال.</small> |- | ام ڪلثوم بنت محمد | <small>عثمان بن عفان جي زال، رسول الله ﷺ جي ٽين ڌيءَ، هن پنهنجي وڏي ڀيڻ (رقيه) جي وفات کان پوءِ عثمان _{(رضي الله عنه)} سان شادي ڪئي.</small> |- | عبدالله بن عثمان | <small>عثمان ۽ رقيه جو پٽ (620-625)، رسول الله ﷺ جو پهريون نواسو، ننڍي ڄمار ۾ وفات ڪيائين.</small> |- | فاطمه بنت اسد | <small>رسول الله ﷺ جي چاچي ۽ علي _{(رضي الله عنه)} جي ماءُ.</small> |- | عبدالله بن جعفر | <small>جعفر طيار _{(رضي الله عنه)} جو پٽ، علي جو ڀائٽيو، جيڪو علي _{(رضي الله عنه)} جي ڌيءَ، زينب جو مڙس هو.</small> |- | [[عباس بن عبد المطلب|عباس ابن عبدالمطلب]] | <small>رسول الله ﷺ جو چاچو ۽ عبدالله ابن عباس _{(رضي الله عنه)، عظيم اسلامي اسڪالر ۽ مفسر قرآن،} جو پيء.</small> |- | لبابه بنت حارث | <small>ام المومنين سيده خديجه الڪبري جي سهيلي، اسلام قبول ڪندڙ ٻي عورت، سيدنا عباس بن عبدالمطلب جي زال هئي.</small> |- | ام البنين | <small>سيده فاطمه الزهره _{(رضي الله عنها)} جي وفات کان پوءِ علي _{(رضي الله عنه)} سان شادي ڪئي ۽ هوءَ عباس بن علي جي ماءُ آهي ۽ سندس سڀ پٽ ڪربلا جي جنگ ۾ شهيد ٿيا.</small> |- | صفيه بنت عبدالمطلب | <small>رسول الله ﷺ جي پڦي ۽ زبير بن العوام _{(رضي الله عنه)} جي ماء.</small> |- | عاتڪه بنت عبدالمطلب | <small>رسول الله ﷺ جي پڦي.</small> |- | عقيل ابن ابي طالب | <small>علي _{(رضي الله عنه)} جو وڏو ڀاءُ ۽ مسلم بن عقيل جو پيءُ.</small> |- |سوده بنت زمعه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ٻي زال، ام المومنين، خديجه الڪبري _{(رضي الله عنها)} جي وفات کان پوءِ ان سان شادي ڪيائين (شادي: 620ع).</small> |- | زينب بنت خزيمه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي پنجين زال (شادي: 625 يا 626ع)، هوءَ ام المساڪين (غريبن جي ماءُ) جي نالي سان پڻ مشهور آهي.</small> |- | ام سلمه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ڇهين زال (شادي: 626ع).</small> |- | زينب بنت جحش '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ستين زال (شادي: 627ع) ، زيد بن حارثه _{(رضي الله عنه)} سان شادي ڪئي پوء طلاق وٺي ۽ الله تعالي انهن جو نڪاح رسول الله ﷺ سان ڪيو.</small> |- | <small>جويريه بنت</small> <small>حارث</small> '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي اٺين زال (شادي: 628).</small> |- | ام حبيبه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي نائين زال (شادي: 628ع)، ابو سفيان بن حرب جي ڌيءَ، امير معاويه جي اڌ ڀيڻ.</small> |- | صفيه بنت حئي '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' |<small>رسول الله ﷺ جي ڏهين زال، هوءَ هڪ يهودي قبيلي بنو نضير سان تعلق رکندي هئي، خيبر جي جنگ ۾ مسلمانن جي فتح کان پوءِ رسول الله ﷺ ان سان شادي ڪئي (م 628).</small> |- | ماريه قبطيه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي آخري زال (628ع)، هوءَ هڪ مصري عورت هئي ۽ اسڪندريه جي هڪ عيسائي گورنر المقوقس طرفان 628ع ۾ محمد کي غلام جي حيثيت ۾ تحفي ۾ ڏني وئي هئي. انهن سان رسول الله ﷺ جو هڪ پٽ، ابراهيم (628ع) ڄائو، جيڪا ننڊ پڻ ۾ وفات ڪيائين.</small> |- ! colspan="2" scope="row" ! | رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جا صحابه |- | حليمه سعديه | <small>ڍائي حليمه سعديه، رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جي رضاعي ماء، جنهن رسول الله کي ننڊ پڻ ۾ پنهنجو کير پيارو.</small> |- | [[عثمان بن عفان]] | <small>رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جا ابتدائي صحابي، ٽيون راشد خليفا (دور: 644-656ع) ۽ هو رسول الله جا داماد هئا، هن پنهنجي ڌيئرن مان ٻن (رقيه ۽ ام ڪلثوم) جي عثمان سان شادي ڪئي، کيس عزت وارو لقب ذو النورين (ٻه روشنيون جو مالڪ) ڏنو ويو.<ref>{{cite web|title=Al Baqi Cemetery|url=http://en.haj.miu.ac.ir/?fkeyid=&siteid=267&pageid=45852|website=Al-Mustafa International University|access-date=20 June 2017|language=en|archive-date=7 November 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171107021639/http://en.haj.miu.ac.ir/?fkeyid=&siteid=267&pageid=45852|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=History of the Cemetery Of Jannat Al-Baqi|url=https://www.al-islam.org/history-shrines/history-cemetery-jannat-al-baqi|website=Al-Islam.org|date=23 December 2013 |access-date=20 June 2017|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20190410031302/https://www.al-islam.org/history-shrines/history-cemetery-jannat-al-baqi|archive-date=10 April 2019|url-status=live}}</ref></small> |- | عبدالله ابن مسعود | <small>رسول الله ﷺ جا هڪ مشهور صحابي، اسلامي روايت کيس قرآن جو عظيم ترين مفسر قرار ڏئي ٿي ۽ هن ڪيترن ئي قرآن ۽ حديث جي عالمن کي متاثر ڪيو.</small> |- | ابو هريره | <small>ابو هريره رسول الله ﷺ جا صحابي، هو حديث جو سڀ کان وڏو راوي آهي. هن جو شمار ڪثرت سان حديث بيان ڪرڻ وارن ۾ ٿئي ٿو.</small> |- | اسعد ٻن زراره | <small>اسعد بن زراره مديني جا پهريان قبائلي سردار هئا جيڪا اسلام قبول ڪيائين ۽ هن جنت البقيع ۾ دفن ٿين وارا پهريان صحابي هئا.</small> |- | خنيس بن حذافه | <small>هي صحابي رسول الله صلي الله جي هجرت ۽ مديني آمد کانپوء ڪجهه مهينن بعد نوجواني ۾ وفات ڪيائين.</small> |- | عثمان بن مظعون | <small>عثمان بن مظعون مهاجر صحابه ۾ پهريان هئا جيڪا جنت البقيع ۾ دفن ٿيا.</small> |- | سعد ابن معاذ | <small>سعد بن معاذ قبيلي بنو اوس جا سردار هئا. خندق جي جنگ ۾ شديد زخمي ٿيا ۽ يهودين (قريظه) جو فيصلو ڪرڻ کانپوء شهادت جي رتبي تي فائز ٿيا.</small> |- | ابو سعيد خدري | <small>ابو سعيد الخدري جو شمار ڪثرت سان حديث بيان ڪرڻ وارن ۾ ٿئي ٿو ۽ هن نوجواني ۾ جهاد ۾ حصو ورتو.</small> |- |} ===ٻين مسلم شخصيتون=== * [[محمد حيات سنڌي|محمد حيات السنڌي]]، حديث جا عالم * امام شامل، مسلمان اڳواڻ ۽ قفقاز کان آزادي جي جنگجو. * محمد سيد طنطاوي، عالم * ادريس السنوسي، لبيا جو بادشاهه. * حسن السنوسي، ليبيا جو ولي عهد. * محمد ذڪريا ڪانڌلوي، عالم ۽ فضائل اعمال جو مرتب ڪندڙ * رفيع الدين ديوبندي، دارالعلوم ديوبند جو وائيس چانسلر. * بدر عالم ميرٺي، فيض الباري الصحيح البخاري جو مرتب ڪندڙ. * سلطان عبدالمجيد ثاني: آخري عثماني خليفو ۽ عثمان اوغلو خاندان جو سربراهه (1926-1944). * محمد ادريس: هو هڪ سياسي ۽ مذهبي اڳواڻ ۽ لبيا جو بادشاهه هو (1952-1969). * زين العابدين بن علي: هو هڪ تيونس جو سياستدان هو جنهن تيونس جو ٻيو صدر (1987-2011) رهيو. ==گيليري== <gallery mode="packed"> File:Baqi Halimah.jpg|Grave of [[Halimah bint Abi Dhuayb|Halimah]] File:Baqi 4Imams&Abbas crop.jpg|Graves of Fatimah (''single grave in front''), [[Hasan ibn Ali|Hasan]], [[Ali al-Sajjad|Imam Zain al-Abideen]], [[Muhammad al-Baqir]] and [[Ja’far as-Sadiq|Jafar as-Sadiq]] (''2nd row left to right, 4 graves side by side''), and [[‘Abbas ibn ‘Abd al-Muttalib]] (single grave at right) File:Grave Ajvaje(wife) nabi 1.JPG|Grave of wives of Muhammad, left to right: [[Maria al-Qibtiyya]], [[Juwayriyya bint al-Harith]], [[Hind bint Abi Umayya]], [[Zaynab bint Jahsh]], [[Zaynab bint Khuzayma]], [[Sawda bint Zamʿa]], [[Hafsa bint Umar]], [[Safiyya bint Huyayy]], [[Ramla bint Abi Sufyan]], [[Aisha bint Abi Bakr]] File:Grave of Ibrahim at Jannat-ul-Baqi, Medina.JPG|The grave of [[Ibrahim ibn Muhammad]] File:Baqi Othman.jpg|Grave of [[Uthman]], with the Masjid an-Nabawi in the background, view towards the west. The Green Dome is also visible. File:Grave abdullah bin Jafar(left)and Akil bin abi Talib.jpg|Graves of [[Abdullah ibn Ja'far]] and [[Aqeel ibn Abi Talib]] File:Baqi Malek&Nafi.jpg|Graves of [[Malik ibn Anas]] and [[Nafi‘ al-Madani]] File:Grave Fatema(single one) and other Imams.JPG|[[Ali ibn Husayn Zayn al-Abidin|Imam Zain al-Abideen]]'s [[Destruction of early Islamic heritage sites in Saudi Arabia|desecrated]] grave at Al-Baqi' in Saudi Arabia </gallery> ==پڻ ڏسو== * جنت المعلاء (مڪي جو قبرستان) * باب الصغير جو قبرستان * اسلام جا مقدس ترين ماڳ ==خارجي لنڪس== {{commons category|Al-Baqi'}} * [http://www.seratonline.com/tag/visiting-graves-ziyaarat/ Visitation of Baqi] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20241110165056/https://www.seratonline.com/tag/visiting-graves-ziyaarat/ |date=2024-11-10 }} * [http://www.parsine.com/fa/news/66094 The oldest photos of Jannat al-Baqi] {{in lang|fa}} * [http://www.baqee.org Jannat al-Baqi website] * [https://web.archive.org/web/20130318024308/http://travel.webshots.com/photo/2290006840101830051oxBuTT Map of Jannat al-Baqi] * [http://www.al-islam.org/shrines/baqi.htm History of the Cemetery of Jannat al-Baqi] * [http://www.al-islam.org/gallery/photos/image2nd.htm The Baqi Collection Photos] * [https://web.archive.org/web/20160303223906/http://i400.photobucket.com/albums/pp84/sameer2009_2009/albaqeiaEn.jpg Map of Jannat al-Baqi according to Sunni Muslim sources] {{coord|24.4672|N|39.616|E|source:kolossus-frwiki|display=title}} {{DEFAULTSORT:Baqi}} [[Category:Buildings and structures in Medina]] [[Category:Cemeteries in Saudi Arabia]] [[Category:Family of Muhammad]] [[Category:Burial sites of the Senussi dynasty]] [[Category:Muslim cemeteries]] ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] [[زمرو:مقدس اسلامي ماڳ]] 2hkmpkj6e2rioxqs4sn0tj4p7k03xai 320775 320774 2025-06-28T10:54:04Z Ibne maryam 17680 320775 wikitext text/x-wiki {{short description|First Islamic cemetery of Medina, Saudi Arabia}} {{Infobox settlement | name = جنت البقيع | native_name = {{lang|ar|ٱلْبَقِيْع}} | native_name_lang = ar | image = File:Al-Baqi Cemetery 2021.jpg | imagesize = | caption = جنت البقيع، سال 2021ع ۾ | map_type = | map_size = | map_caption = | established = 622 عيسوي | country = [[سعودي عرب]] | location = [[مدينو|مدينه المنوره]] | coordinates = | type = [[قبرستان]] | owner = سعودي عرب جي اسلامي امور جي وزارت | size = | graves = | website = | style = | latitude = | longitude = | findagrave = | political = }} '''جنت البقيع''' (عربي: ٱلْبَقِيْع) [[مدينو|مدينه المنوره]] جو سڀ کان پراڻو ۽ پهريون اسلامي قبرستان آهي،<ref name="EI2">{{EI3|last=Werner|first=Ende|author-link=|title=Baqīʿ al-Gharqad|doi=10.1163/1573-3912_ei3_COM_23494|year=2010}}</ref> جيڪو اڄوڪي [[سعودي عرب]] جي [[حجاز]] واري علائقي ۾ واقع آهي.<ref name="MWGD20012">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479|title=Merriam-Webster's Geographical Dictionary|last1=Hopkins|first1=Daniel J.|author2=편집부|publisher=Merriam-Webster|year=2001|isbn=0-87779-546-0|page=479|access-date=17 March 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20160623231425/https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479|archive-date=23 June 2016|url-status=live}}</ref> ان کي بقيع الغرقد (عربي: بَقِيْع الْغَرْقَد، معنيٰ، [[ڳاراٺي]] وارو بقيع) جي نالي سان پڻ سڃاتو وڃي ٿو.<ref name="EI3">{{EI3|last=Werner|first=Ende|author-link=|title=Baqīʿ al-Gharqad|doi=10.1163/1573-3912_ei3_COM_23494|year=2010}}</ref> چيو وڃي ٿو ته البقيع جو بنياد نبي ڪريم صلي الله عليه وآله وسلم رکيو ويو هو ۽ پنهنجي ڪيترن ئي مائٽن ۽ اصحابن کي دفن ڪرڻ جي جڳهه طور ڪم ڪريو، ان کي اسلامي روايتن جي ٻن مقدس قبرستانن مان هڪ جي حيثيت ڏئي ٿو. بيبي فاطمه الزهره، ام المومنين سيده عائشه، امام حسن، عثمان غني، زينب (ڌيء)، ابراهيم (پٽ) سميت گهٽ ۾ گهٽ 10 هزار صحابه ۽ اهل بيت جنت البقيع ۾ دفن آهن. ==تفصيل== {{short description|First Islamic cemetery of Medina, Saudi Arabia}} {{Use dmy dates|date=June 6, 2025}} {{Infobox cemetery | name = Al-Baqīʿ | native_name = {{lang|ar|ٱلْبَقِيْع}} | native_name_lang = ar | image = File:Al-Baqi Cemetery 2021.jpg | imagesize = | caption = جنت البقيع | map_type = | map_size = | map_caption = | established = [[Common Era|C.E.]] 622 | country = [[Saudi Arabia]] | location = [[Medina]] | coordinates = {{Wikidatacoord|Q154204|display=inline,title}} | type = [[Muslim]] | owner =[[Ministry of Islamic Affairs, Dawah, and Guidance]] | size = | graves = | style = | latitude = | longitude = | findagrave = | political = | website = }} '''''Jannat al-Baqī''''' ({{langx|ar|ٱلْبَقِيْع}}, "The Baqi'", {{IPA|acw|al.ba.ɡiːʕ, al.ba.qiːʕ}}) is the oldest and first Islamic cemetery of [[Medina]]<ref name="EI" /> located in the [[Hejaz]]i<ref name="MWGD2001">{{cite book |title=Merriam-Webster's Geographical Dictionary |page=479 |url=https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479 |year=2001 |isbn=0-87779-546-0 |access-date=17 March 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160623231425/https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479 |archive-date=23 June 2016 |url-status=live |last1=Hopkins |first1=Daniel J. |author2=편집부 |publisher=Merriam-Webster }}</ref> region of present-day [[Saudi Arabia]]. It is also known as '''''Baqi al-Gharqad''''' ({{langx|ar|بَقِيْع الْغَرْقَد}}, meaning "Baqiʿ of the [[Boxthorn]]").<ref name="EI">{{EI3 |last=Werner |first=Ende |author-link= |title=Baqīʿ al-Gharqad |doi=10.1163/1573-3912_ei3_COM_23494 |year=2010 }}</ref> Al-Baqi is reportedly founded by Prophet [[Muhammad]] and serves as the burial place for many of his relatives and companions, establishing it as one of the two holiest cemeteries in Islamic tradition. Monuments and mosques built on or near al-Baqīʿ were demolished under the [[Emirate of Diriyah]] in 1806. After their reconstruction, they were again demolished in 1926 under the [[Sultanate of Nejd]], in accordance with their [[Wahhabism|Wahhabi]] interpretation of [[Sharia|Islamic law]] regarding [[idolatry]].<ref name="EI" /> These demolitions were condemned across the Islamic world, but the [[Saudi government]] has rejected calls for reconstruction.<ref name="EI" /> == تاريخ == جڏهن پيغمبر اسلام ﷺ جن سيپٽمبر 622ع ۾ مڪي کان مديني ۾ پهتا ته البقيع هڪ خالي زمين هئي، جيڪا ڳاراٺي سان ڍڪيل هئي. تاريخي ريڪارڊ موجب، رسول الله ﷺ جي اچڻ کان پوءِ، مديني جا گهر البقيع جي ويجهو وڌيا، ان ڪري ان کي عوامي مقبرو سمجهيو ويندو هو. جهاڙين کي صاف ڪيو ويو ۽ جڳهه کي پاڪ ڪيو ويو ته مستقبل ۾ مسلمانن، جيڪي مديني ۾ مري ويندا، جو قبرستان آهي. ان کان علاوه، البقيع هڪ هنڌ جي طور تي متعارف ڪرايو ويو جنهن جي اوڀر طرف کجور جا وڻ ۽ ان جي اولهه طرف گهر هئا. مڪي کان مديني ڏانهن هجرت کان پوءِ هن ٻن يتيم ٻارن کان خريد ڪئي ان جاءِ تي مسجد نبوي جي تعمير دوران، نبي ﷺ جي صحابه مان هڪ اسعد بن زراره فوت ٿي ويا. نبي ﷺ ان جاءِ کي قبرستان بڻائڻ لاءِ چونڊيو ۽ انصار ۾ اسعد ٻن زراره پهريان صحابي هئا، جنهن کي البقيع ۾ دفن ڪيو ويو. جڏهن رسول الله ﷺ بدر جي جنگ ۾ مديني کان ٻاهر هئا ته سندس ڌيءَ رقيه بيمار ٿي پيئي ۽ سال 624ع ۾ وفات ڪيائين، کيس البقيع ۾ دفن ڪيو ويو. رقيه اهل بيت مان پهرين هئي جنهن کي هن قبرستان ۾ دفن ڪيو ويو. رسول الله جي بدر کان اچڻ کان ٿورو پوءِ عثمان بن مظعون 3 هجري (624/625ع) ۾ وفات ڪيائين ۽ کيس البقيع ۾ دفن ڪيو ويو. هن کي مهاجرن مان رسول الله جو پهريون صحابي سمجهيو ويندو آهي جنهن کي قبرستان ۾ دفن ڪيو ويو. حضرت محمد ﷺ جن کي ”اسان مان آخرت ڏانهن وڃڻ وارو پهريون شخص“ به سڏيو ۽ هن ان جاءِ جو نالو، جتي عثمان بن مظعون دفن ٿيل آهن، "رواحة" رکيو. جڏهن سندس ننڍو پٽ ابراهيم وفات ڪري ويو، ته رسول الله حڪم ڏنو ته کيس به اتي ئي دفن ڪيو وڃي. هن قبر کي پاڻي ڏنو ۽ ان جاءِ کي "زواره" سڏيو. سندس حڪم تي عمل ڪندي سندس ٻن ڌيئرن زينب ۽ ام ڪلثوم کي به عثمان بن مظعون جي قبر جي ڀرسان دفن ڪيو ويو. ==دفين== ===صحابه ۽ اهلبيت جيڪا جنت البقيع ۾ مدفون آهن=== <small>رسول الله ﷺ</small> {| class="wikitable" |- ! |نالو ! |تعارف |- ! colspan="7" scope="row" ! |رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جا اهلبيت |- | <small>'''[[عائشہ بنت ابوبڪر|عائشه بنت ابوبڪر]]'''</small> '''<small>^{[[عائشہ بنت ابوبڪر|(ام المومنين)]]}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ٽين زال ۽ پهرين راشد خليفي ابوبڪر صديق _{(رضي الله عنه)} جي ڌيء.</small> |- | <small>'''[[فاطمه زهرا|سيده فاطمه الزهره]]'''</small> | <small>جنت جي عورتن جي سردار؛ رسول الله ﷺ جي ڌيءَ، زال علي _{(رضي الله عنه)} ۽ حسن، حسين ۽ زينب _{(رضي الله عنهما)} جي ماءُ[[Zaynab bint Ali|.]]<ref>[http://islamicinsights.com/religion/clergy-corner/lady-fatima-al-zahra.html Lady Fatima] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170911142915/http://www.islamicinsights.com/religion/clergy-corner/lady-fatima-al-zahra.html |date=11 September 2017}}, Islamic Insight, Accessed 1 September 2012.</ref></small> |- | <small>'''حفصه بنت عمر'''</small> '''<small>^{<u>(ام</u> المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي چوٿين زال، ٻي راشد خليفي، عمر _{(رضي الله عنه)} جي ڌيءَ (شادي: 625ع).</small> |- | [[حسن ابن علي|امام حسن]] | <small>جنت جي نوجوانن جو سردار؛ ٻيو امام؛ رسول الله ﷺ جو نواسو، فاطمه ۽ علي _{(رضي الله عنه)} جو پٽ.</small> |- | [[زين العابدين|امام زين العابدين]] | <small>'''_{شيعن جو چوٿون امام، فاطمه ۽ علي (رضي الله عنهم) جو پوٽو، واحد بالغ مرد، جيڪو ڪربلا جي جنگ ۾ بچي ويو ڇاڪاڻ ته هو بيمار هو ۽ جنگ نه ڪري سگهيو.}'''</small> |- | امام باقر | <small>شيعن جو پنجون امام؛ علي زين العابدين ابن حسين جو پٽ.</small> |- | امام جعفر صادق | <small>شيعن جو ڇهين امام؛ محمد باقر جو پٽ، اسلامي دنيا ۾ نامور سائنسدان ۽ استاد.</small> |- | ابراهيم بن محمد |<small>ام المومنين، مريم قبطيہ کان رسول الله ﷺ جا پٽ، ننڍپڻ ۾ ئي فوت ٿي ويا.</small> |- | زينب بنت محمد | <small>رسول الله ﷺ جي پهرين ۽ سڀ کان وڏي ڌيءَ، هوءَ امامه بنت ابي العاص جي ماءُ آهي.</small> |- | رقيه بنت محمد | <small>رسول الله ﷺ جي ٻي ڌيءَ ۽ عثمان بن عفان _{(رضي الله عنه)} جي زال.</small> |- | ام ڪلثوم بنت محمد | <small>عثمان بن عفان جي زال، رسول الله ﷺ جي ٽين ڌيءَ، هن پنهنجي وڏي ڀيڻ (رقيه) جي وفات کان پوءِ عثمان _{(رضي الله عنه)} سان شادي ڪئي.</small> |- | عبدالله بن عثمان | <small>عثمان ۽ رقيه جو پٽ (620-625)، رسول الله ﷺ جو پهريون نواسو، ننڍي ڄمار ۾ وفات ڪيائين.</small> |- | فاطمه بنت اسد | <small>رسول الله ﷺ جي چاچي ۽ علي _{(رضي الله عنه)} جي ماءُ.</small> |- | عبدالله بن جعفر | <small>جعفر طيار _{(رضي الله عنه)} جو پٽ، علي جو ڀائٽيو، جيڪو علي _{(رضي الله عنه)} جي ڌيءَ، زينب جو مڙس هو.</small> |- | [[عباس بن عبد المطلب|عباس ابن عبدالمطلب]] | <small>رسول الله ﷺ جو چاچو ۽ عبدالله ابن عباس _{(رضي الله عنه)، عظيم اسلامي اسڪالر ۽ مفسر قرآن،} جو پيء.</small> |- | لبابه بنت حارث | <small>ام المومنين سيده خديجه الڪبري جي سهيلي، اسلام قبول ڪندڙ ٻي عورت، سيدنا عباس بن عبدالمطلب جي زال هئي.</small> |- | ام البنين | <small>سيده فاطمه الزهره _{(رضي الله عنها)} جي وفات کان پوءِ علي _{(رضي الله عنه)} سان شادي ڪئي ۽ هوءَ عباس بن علي جي ماءُ آهي ۽ سندس سڀ پٽ ڪربلا جي جنگ ۾ شهيد ٿيا.</small> |- | صفيه بنت عبدالمطلب | <small>رسول الله ﷺ جي پڦي ۽ زبير بن العوام _{(رضي الله عنه)} جي ماء.</small> |- | عاتڪه بنت عبدالمطلب | <small>رسول الله ﷺ جي پڦي.</small> |- | عقيل ابن ابي طالب | <small>علي _{(رضي الله عنه)} جو وڏو ڀاءُ ۽ مسلم بن عقيل جو پيءُ.</small> |- |سوده بنت زمعه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ٻي زال، ام المومنين، خديجه الڪبري _{(رضي الله عنها)} جي وفات کان پوءِ ان سان شادي ڪيائين (شادي: 620ع).</small> |- | زينب بنت خزيمه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي پنجين زال (شادي: 625 يا 626ع)، هوءَ ام المساڪين (غريبن جي ماءُ) جي نالي سان پڻ مشهور آهي.</small> |- | ام سلمه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ڇهين زال (شادي: 626ع).</small> |- | زينب بنت جحش '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ستين زال (شادي: 627ع) ، زيد بن حارثه _{(رضي الله عنه)} سان شادي ڪئي پوء طلاق وٺي ۽ الله تعالي انهن جو نڪاح رسول الله ﷺ سان ڪيو.</small> |- | <small>جويريه بنت</small> <small>حارث</small> '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي اٺين زال (شادي: 628).</small> |- | ام حبيبه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي نائين زال (شادي: 628ع)، ابو سفيان بن حرب جي ڌيءَ، امير معاويه جي اڌ ڀيڻ.</small> |- | صفيه بنت حئي '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' |<small>رسول الله ﷺ جي ڏهين زال، هوءَ هڪ يهودي قبيلي بنو نضير سان تعلق رکندي هئي، خيبر جي جنگ ۾ مسلمانن جي فتح کان پوءِ رسول الله ﷺ ان سان شادي ڪئي (م 628).</small> |- | ماريه قبطيه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي آخري زال (628ع)، هوءَ هڪ مصري عورت هئي ۽ اسڪندريه جي هڪ عيسائي گورنر المقوقس طرفان 628ع ۾ محمد کي غلام جي حيثيت ۾ تحفي ۾ ڏني وئي هئي. انهن سان رسول الله ﷺ جو هڪ پٽ، ابراهيم (628ع) ڄائو، جيڪا ننڊ پڻ ۾ وفات ڪيائين.</small> |- ! colspan="2" scope="row" ! | رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جا صحابه |- | حليمه سعديه | <small>ڍائي حليمه سعديه، رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جي رضاعي ماء، جنهن رسول الله کي ننڊ پڻ ۾ پنهنجو کير پيارو.</small> |- | [[عثمان بن عفان]] | <small>رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جا ابتدائي صحابي، ٽيون راشد خليفا (دور: 644-656ع) ۽ هو رسول الله جا داماد هئا، هن پنهنجي ڌيئرن مان ٻن (رقيه ۽ ام ڪلثوم) جي عثمان سان شادي ڪئي، کيس عزت وارو لقب ذو النورين (ٻه روشنيون جو مالڪ) ڏنو ويو.<ref>{{cite web|title=Al Baqi Cemetery|url=http://en.haj.miu.ac.ir/?fkeyid=&siteid=267&pageid=45852|website=Al-Mustafa International University|access-date=20 June 2017|language=en|archive-date=7 November 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171107021639/http://en.haj.miu.ac.ir/?fkeyid=&siteid=267&pageid=45852|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=History of the Cemetery Of Jannat Al-Baqi|url=https://www.al-islam.org/history-shrines/history-cemetery-jannat-al-baqi|website=Al-Islam.org|date=23 December 2013 |access-date=20 June 2017|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20190410031302/https://www.al-islam.org/history-shrines/history-cemetery-jannat-al-baqi|archive-date=10 April 2019|url-status=live}}</ref></small> |- | عبدالله ابن مسعود | <small>رسول الله ﷺ جا هڪ مشهور صحابي، اسلامي روايت کيس قرآن جو عظيم ترين مفسر قرار ڏئي ٿي ۽ هن ڪيترن ئي قرآن ۽ حديث جي عالمن کي متاثر ڪيو.</small> |- | ابو هريره | <small>ابو هريره رسول الله ﷺ جا صحابي، هو حديث جو سڀ کان وڏو راوي آهي. هن جو شمار ڪثرت سان حديث بيان ڪرڻ وارن ۾ ٿئي ٿو.</small> |- | اسعد ٻن زراره | <small>اسعد بن زراره مديني جا پهريان قبائلي سردار هئا جيڪا اسلام قبول ڪيائين ۽ هن جنت البقيع ۾ دفن ٿين وارا پهريان صحابي هئا.</small> |- | خنيس بن حذافه | <small>هي صحابي رسول الله صلي الله جي هجرت ۽ مديني آمد کانپوء ڪجهه مهينن بعد نوجواني ۾ وفات ڪيائين.</small> |- | عثمان بن مظعون | <small>عثمان بن مظعون مهاجر صحابه ۾ پهريان هئا جيڪا جنت البقيع ۾ دفن ٿيا.</small> |- | سعد ابن معاذ | <small>سعد بن معاذ قبيلي بنو اوس جا سردار هئا. خندق جي جنگ ۾ شديد زخمي ٿيا ۽ يهودين (قريظه) جو فيصلو ڪرڻ کانپوء شهادت جي رتبي تي فائز ٿيا.</small> |- | ابو سعيد خدري | <small>ابو سعيد الخدري جو شمار ڪثرت سان حديث بيان ڪرڻ وارن ۾ ٿئي ٿو ۽ هن نوجواني ۾ جهاد ۾ حصو ورتو.</small> |- |} ===ٻين مسلم شخصيتون=== * [[محمد حيات سنڌي|محمد حيات السنڌي]]، حديث جا عالم * امام شامل، مسلمان اڳواڻ ۽ قفقاز کان آزادي جي جنگجو. * محمد سيد طنطاوي، عالم * ادريس السنوسي، لبيا جو بادشاهه. * حسن السنوسي، ليبيا جو ولي عهد. * محمد ذڪريا ڪانڌلوي، عالم ۽ فضائل اعمال جو مرتب ڪندڙ * رفيع الدين ديوبندي، دارالعلوم ديوبند جو وائيس چانسلر. * بدر عالم ميرٺي، فيض الباري الصحيح البخاري جو مرتب ڪندڙ. * سلطان عبدالمجيد ثاني: آخري عثماني خليفو ۽ عثمان اوغلو خاندان جو سربراهه (1926-1944). * محمد ادريس: هو هڪ سياسي ۽ مذهبي اڳواڻ ۽ لبيا جو بادشاهه هو (1952-1969). * زين العابدين بن علي: هو هڪ تيونس جو سياستدان هو جنهن تيونس جو ٻيو صدر (1987-2011) رهيو. ==گيليري== <gallery mode="packed"> File:Baqi Halimah.jpg|Grave of [[Halimah bint Abi Dhuayb|Halimah]] File:Baqi 4Imams&Abbas crop.jpg|Graves of Fatimah (''single grave in front''), [[Hasan ibn Ali|Hasan]], [[Ali al-Sajjad|Imam Zain al-Abideen]], [[Muhammad al-Baqir]] and [[Ja’far as-Sadiq|Jafar as-Sadiq]] (''2nd row left to right, 4 graves side by side''), and [[‘Abbas ibn ‘Abd al-Muttalib]] (single grave at right) File:Grave Ajvaje(wife) nabi 1.JPG|Grave of wives of Muhammad, left to right: [[Maria al-Qibtiyya]], [[Juwayriyya bint al-Harith]], [[Hind bint Abi Umayya]], [[Zaynab bint Jahsh]], [[Zaynab bint Khuzayma]], [[Sawda bint Zamʿa]], [[Hafsa bint Umar]], [[Safiyya bint Huyayy]], [[Ramla bint Abi Sufyan]], [[Aisha bint Abi Bakr]] File:Grave of Ibrahim at Jannat-ul-Baqi, Medina.JPG|The grave of [[Ibrahim ibn Muhammad]] File:Baqi Othman.jpg|Grave of [[Uthman]], with the Masjid an-Nabawi in the background, view towards the west. The Green Dome is also visible. File:Grave abdullah bin Jafar(left)and Akil bin abi Talib.jpg|Graves of [[Abdullah ibn Ja'far]] and [[Aqeel ibn Abi Talib]] File:Baqi Malek&Nafi.jpg|Graves of [[Malik ibn Anas]] and [[Nafi‘ al-Madani]] File:Grave Fatema(single one) and other Imams.JPG|[[Ali ibn Husayn Zayn al-Abidin|Imam Zain al-Abideen]]'s [[Destruction of early Islamic heritage sites in Saudi Arabia|desecrated]] grave at Al-Baqi' in Saudi Arabia </gallery> ==پڻ ڏسو== * جنت المعلاء (مڪي جو قبرستان) * باب الصغير جو قبرستان * اسلام جا مقدس ترين ماڳ ==خارجي لنڪس== {{commons category|Al-Baqi'}} * [http://www.seratonline.com/tag/visiting-graves-ziyaarat/ Visitation of Baqi] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20241110165056/https://www.seratonline.com/tag/visiting-graves-ziyaarat/ |date=2024-11-10 }} * [http://www.parsine.com/fa/news/66094 The oldest photos of Jannat al-Baqi] {{in lang|fa}} * [http://www.baqee.org Jannat al-Baqi website] * [https://web.archive.org/web/20130318024308/http://travel.webshots.com/photo/2290006840101830051oxBuTT Map of Jannat al-Baqi] * [http://www.al-islam.org/shrines/baqi.htm History of the Cemetery of Jannat al-Baqi] * [http://www.al-islam.org/gallery/photos/image2nd.htm The Baqi Collection Photos] * [https://web.archive.org/web/20160303223906/http://i400.photobucket.com/albums/pp84/sameer2009_2009/albaqeiaEn.jpg Map of Jannat al-Baqi according to Sunni Muslim sources] {{coord|24.4672|N|39.616|E|source:kolossus-frwiki|display=title}} {{DEFAULTSORT:Baqi}} [[Category:Buildings and structures in Medina]] [[Category:Cemeteries in Saudi Arabia]] [[Category:Family of Muhammad]] [[Category:Burial sites of the Senussi dynasty]] [[Category:Muslim cemeteries]] ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] [[زمرو:مقدس اسلامي ماڳ]] dsz2nwxmwmq9zwdho7fei13yla3qhfd 320776 320775 2025-06-28T10:55:03Z Ibne maryam 17680 /* تفصيل */ 320776 wikitext text/x-wiki {{short description|First Islamic cemetery of Medina, Saudi Arabia}} {{Infobox settlement | name = جنت البقيع | native_name = {{lang|ar|ٱلْبَقِيْع}} | native_name_lang = ar | image = File:Al-Baqi Cemetery 2021.jpg | imagesize = | caption = جنت البقيع، سال 2021ع ۾ | map_type = | map_size = | map_caption = | established = 622 عيسوي | country = [[سعودي عرب]] | location = [[مدينو|مدينه المنوره]] | coordinates = | type = [[قبرستان]] | owner = سعودي عرب جي اسلامي امور جي وزارت | size = | graves = | website = | style = | latitude = | longitude = | findagrave = | political = }} '''جنت البقيع''' (عربي: ٱلْبَقِيْع) [[مدينو|مدينه المنوره]] جو سڀ کان پراڻو ۽ پهريون اسلامي قبرستان آهي،<ref name="EI2">{{EI3|last=Werner|first=Ende|author-link=|title=Baqīʿ al-Gharqad|doi=10.1163/1573-3912_ei3_COM_23494|year=2010}}</ref> جيڪو اڄوڪي [[سعودي عرب]] جي [[حجاز]] واري علائقي ۾ واقع آهي.<ref name="MWGD20012">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479|title=Merriam-Webster's Geographical Dictionary|last1=Hopkins|first1=Daniel J.|author2=편집부|publisher=Merriam-Webster|year=2001|isbn=0-87779-546-0|page=479|access-date=17 March 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20160623231425/https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479|archive-date=23 June 2016|url-status=live}}</ref> ان کي بقيع الغرقد (عربي: بَقِيْع الْغَرْقَد، معنيٰ، [[ڳاراٺي]] وارو بقيع) جي نالي سان پڻ سڃاتو وڃي ٿو.<ref name="EI3">{{EI3|last=Werner|first=Ende|author-link=|title=Baqīʿ al-Gharqad|doi=10.1163/1573-3912_ei3_COM_23494|year=2010}}</ref> چيو وڃي ٿو ته البقيع جو بنياد نبي ڪريم صلي الله عليه وآله وسلم رکيو ويو هو ۽ پنهنجي ڪيترن ئي مائٽن ۽ اصحابن کي دفن ڪرڻ جي جڳهه طور ڪم ڪريو، ان کي اسلامي روايتن جي ٻن مقدس قبرستانن مان هڪ جي حيثيت ڏئي ٿو. بيبي فاطمه الزهره، ام المومنين سيده عائشه، امام حسن، عثمان غني، زينب (ڌيء)، ابراهيم (پٽ) سميت گهٽ ۾ گهٽ 10 هزار صحابه ۽ اهل بيت جنت البقيع ۾ دفن آهن. ==تفصيل== {{short description|First Islamic cemetery of Medina, Saudi Arabia}} {{Use dmy dates|date=June 6, 2025}} {{Infobox settlement | name = جنت البقيع | native_name = {{lang|ar|ٱلْبَقِيْع}} | native_name_lang = ar | image = File:Al-Baqi Cemetery 2021.jpg | imagesize = | caption = جنت البقيع | map_type = | map_size = | map_caption = | established = [[Common Era|C.E.]] 622 | country = [[Saudi Arabia]] | location = [[Medina]] | coordinates = {{Wikidatacoord|Q154204|display=inline,title}} | type = [[Muslim]] | owner =[[Ministry of Islamic Affairs, Dawah, and Guidance]] | size = | graves = | style = | latitude = | longitude = | findagrave = | political = | website = }} '''''Jannat al-Baqī''''' ({{langx|ar|ٱلْبَقِيْع}}, "The Baqi'", {{IPA|acw|al.ba.ɡiːʕ, al.ba.qiːʕ}}) is the oldest and first Islamic cemetery of [[Medina]]<ref name="EI" /> located in the [[Hejaz]]i<ref name="MWGD2001">{{cite book |title=Merriam-Webster's Geographical Dictionary |page=479 |url=https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479 |year=2001 |isbn=0-87779-546-0 |access-date=17 March 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160623231425/https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479 |archive-date=23 June 2016 |url-status=live |last1=Hopkins |first1=Daniel J. |author2=편집부 |publisher=Merriam-Webster }}</ref> region of present-day [[Saudi Arabia]]. It is also known as '''''Baqi al-Gharqad''''' ({{langx|ar|بَقِيْع الْغَرْقَد}}, meaning "Baqiʿ of the [[Boxthorn]]").<ref name="EI">{{EI3 |last=Werner |first=Ende |author-link= |title=Baqīʿ al-Gharqad |doi=10.1163/1573-3912_ei3_COM_23494 |year=2010 }}</ref> Al-Baqi is reportedly founded by Prophet [[Muhammad]] and serves as the burial place for many of his relatives and companions, establishing it as one of the two holiest cemeteries in Islamic tradition. Monuments and mosques built on or near al-Baqīʿ were demolished under the [[Emirate of Diriyah]] in 1806. After their reconstruction, they were again demolished in 1926 under the [[Sultanate of Nejd]], in accordance with their [[Wahhabism|Wahhabi]] interpretation of [[Sharia|Islamic law]] regarding [[idolatry]].<ref name="EI" /> These demolitions were condemned across the Islamic world, but the [[Saudi government]] has rejected calls for reconstruction.<ref name="EI" /> == تاريخ == جڏهن پيغمبر اسلام ﷺ جن سيپٽمبر 622ع ۾ مڪي کان مديني ۾ پهتا ته البقيع هڪ خالي زمين هئي، جيڪا ڳاراٺي سان ڍڪيل هئي. تاريخي ريڪارڊ موجب، رسول الله ﷺ جي اچڻ کان پوءِ، مديني جا گهر البقيع جي ويجهو وڌيا، ان ڪري ان کي عوامي مقبرو سمجهيو ويندو هو. جهاڙين کي صاف ڪيو ويو ۽ جڳهه کي پاڪ ڪيو ويو ته مستقبل ۾ مسلمانن، جيڪي مديني ۾ مري ويندا، جو قبرستان آهي. ان کان علاوه، البقيع هڪ هنڌ جي طور تي متعارف ڪرايو ويو جنهن جي اوڀر طرف کجور جا وڻ ۽ ان جي اولهه طرف گهر هئا. مڪي کان مديني ڏانهن هجرت کان پوءِ هن ٻن يتيم ٻارن کان خريد ڪئي ان جاءِ تي مسجد نبوي جي تعمير دوران، نبي ﷺ جي صحابه مان هڪ اسعد بن زراره فوت ٿي ويا. نبي ﷺ ان جاءِ کي قبرستان بڻائڻ لاءِ چونڊيو ۽ انصار ۾ اسعد ٻن زراره پهريان صحابي هئا، جنهن کي البقيع ۾ دفن ڪيو ويو. جڏهن رسول الله ﷺ بدر جي جنگ ۾ مديني کان ٻاهر هئا ته سندس ڌيءَ رقيه بيمار ٿي پيئي ۽ سال 624ع ۾ وفات ڪيائين، کيس البقيع ۾ دفن ڪيو ويو. رقيه اهل بيت مان پهرين هئي جنهن کي هن قبرستان ۾ دفن ڪيو ويو. رسول الله جي بدر کان اچڻ کان ٿورو پوءِ عثمان بن مظعون 3 هجري (624/625ع) ۾ وفات ڪيائين ۽ کيس البقيع ۾ دفن ڪيو ويو. هن کي مهاجرن مان رسول الله جو پهريون صحابي سمجهيو ويندو آهي جنهن کي قبرستان ۾ دفن ڪيو ويو. حضرت محمد ﷺ جن کي ”اسان مان آخرت ڏانهن وڃڻ وارو پهريون شخص“ به سڏيو ۽ هن ان جاءِ جو نالو، جتي عثمان بن مظعون دفن ٿيل آهن، "رواحة" رکيو. جڏهن سندس ننڍو پٽ ابراهيم وفات ڪري ويو، ته رسول الله حڪم ڏنو ته کيس به اتي ئي دفن ڪيو وڃي. هن قبر کي پاڻي ڏنو ۽ ان جاءِ کي "زواره" سڏيو. سندس حڪم تي عمل ڪندي سندس ٻن ڌيئرن زينب ۽ ام ڪلثوم کي به عثمان بن مظعون جي قبر جي ڀرسان دفن ڪيو ويو. ==دفين== ===صحابه ۽ اهلبيت جيڪا جنت البقيع ۾ مدفون آهن=== <small>رسول الله ﷺ</small> {| class="wikitable" |- ! |نالو ! |تعارف |- ! colspan="7" scope="row" ! |رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جا اهلبيت |- | <small>'''[[عائشہ بنت ابوبڪر|عائشه بنت ابوبڪر]]'''</small> '''<small>^{[[عائشہ بنت ابوبڪر|(ام المومنين)]]}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ٽين زال ۽ پهرين راشد خليفي ابوبڪر صديق _{(رضي الله عنه)} جي ڌيء.</small> |- | <small>'''[[فاطمه زهرا|سيده فاطمه الزهره]]'''</small> | <small>جنت جي عورتن جي سردار؛ رسول الله ﷺ جي ڌيءَ، زال علي _{(رضي الله عنه)} ۽ حسن، حسين ۽ زينب _{(رضي الله عنهما)} جي ماءُ[[Zaynab bint Ali|.]]<ref>[http://islamicinsights.com/religion/clergy-corner/lady-fatima-al-zahra.html Lady Fatima] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170911142915/http://www.islamicinsights.com/religion/clergy-corner/lady-fatima-al-zahra.html |date=11 September 2017}}, Islamic Insight, Accessed 1 September 2012.</ref></small> |- | <small>'''حفصه بنت عمر'''</small> '''<small>^{<u>(ام</u> المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي چوٿين زال، ٻي راشد خليفي، عمر _{(رضي الله عنه)} جي ڌيءَ (شادي: 625ع).</small> |- | [[حسن ابن علي|امام حسن]] | <small>جنت جي نوجوانن جو سردار؛ ٻيو امام؛ رسول الله ﷺ جو نواسو، فاطمه ۽ علي _{(رضي الله عنه)} جو پٽ.</small> |- | [[زين العابدين|امام زين العابدين]] | <small>'''_{شيعن جو چوٿون امام، فاطمه ۽ علي (رضي الله عنهم) جو پوٽو، واحد بالغ مرد، جيڪو ڪربلا جي جنگ ۾ بچي ويو ڇاڪاڻ ته هو بيمار هو ۽ جنگ نه ڪري سگهيو.}'''</small> |- | امام باقر | <small>شيعن جو پنجون امام؛ علي زين العابدين ابن حسين جو پٽ.</small> |- | امام جعفر صادق | <small>شيعن جو ڇهين امام؛ محمد باقر جو پٽ، اسلامي دنيا ۾ نامور سائنسدان ۽ استاد.</small> |- | ابراهيم بن محمد |<small>ام المومنين، مريم قبطيہ کان رسول الله ﷺ جا پٽ، ننڍپڻ ۾ ئي فوت ٿي ويا.</small> |- | زينب بنت محمد | <small>رسول الله ﷺ جي پهرين ۽ سڀ کان وڏي ڌيءَ، هوءَ امامه بنت ابي العاص جي ماءُ آهي.</small> |- | رقيه بنت محمد | <small>رسول الله ﷺ جي ٻي ڌيءَ ۽ عثمان بن عفان _{(رضي الله عنه)} جي زال.</small> |- | ام ڪلثوم بنت محمد | <small>عثمان بن عفان جي زال، رسول الله ﷺ جي ٽين ڌيءَ، هن پنهنجي وڏي ڀيڻ (رقيه) جي وفات کان پوءِ عثمان _{(رضي الله عنه)} سان شادي ڪئي.</small> |- | عبدالله بن عثمان | <small>عثمان ۽ رقيه جو پٽ (620-625)، رسول الله ﷺ جو پهريون نواسو، ننڍي ڄمار ۾ وفات ڪيائين.</small> |- | فاطمه بنت اسد | <small>رسول الله ﷺ جي چاچي ۽ علي _{(رضي الله عنه)} جي ماءُ.</small> |- | عبدالله بن جعفر | <small>جعفر طيار _{(رضي الله عنه)} جو پٽ، علي جو ڀائٽيو، جيڪو علي _{(رضي الله عنه)} جي ڌيءَ، زينب جو مڙس هو.</small> |- | [[عباس بن عبد المطلب|عباس ابن عبدالمطلب]] | <small>رسول الله ﷺ جو چاچو ۽ عبدالله ابن عباس _{(رضي الله عنه)، عظيم اسلامي اسڪالر ۽ مفسر قرآن،} جو پيء.</small> |- | لبابه بنت حارث | <small>ام المومنين سيده خديجه الڪبري جي سهيلي، اسلام قبول ڪندڙ ٻي عورت، سيدنا عباس بن عبدالمطلب جي زال هئي.</small> |- | ام البنين | <small>سيده فاطمه الزهره _{(رضي الله عنها)} جي وفات کان پوءِ علي _{(رضي الله عنه)} سان شادي ڪئي ۽ هوءَ عباس بن علي جي ماءُ آهي ۽ سندس سڀ پٽ ڪربلا جي جنگ ۾ شهيد ٿيا.</small> |- | صفيه بنت عبدالمطلب | <small>رسول الله ﷺ جي پڦي ۽ زبير بن العوام _{(رضي الله عنه)} جي ماء.</small> |- | عاتڪه بنت عبدالمطلب | <small>رسول الله ﷺ جي پڦي.</small> |- | عقيل ابن ابي طالب | <small>علي _{(رضي الله عنه)} جو وڏو ڀاءُ ۽ مسلم بن عقيل جو پيءُ.</small> |- |سوده بنت زمعه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ٻي زال، ام المومنين، خديجه الڪبري _{(رضي الله عنها)} جي وفات کان پوءِ ان سان شادي ڪيائين (شادي: 620ع).</small> |- | زينب بنت خزيمه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي پنجين زال (شادي: 625 يا 626ع)، هوءَ ام المساڪين (غريبن جي ماءُ) جي نالي سان پڻ مشهور آهي.</small> |- | ام سلمه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ڇهين زال (شادي: 626ع).</small> |- | زينب بنت جحش '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ستين زال (شادي: 627ع) ، زيد بن حارثه _{(رضي الله عنه)} سان شادي ڪئي پوء طلاق وٺي ۽ الله تعالي انهن جو نڪاح رسول الله ﷺ سان ڪيو.</small> |- | <small>جويريه بنت</small> <small>حارث</small> '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي اٺين زال (شادي: 628).</small> |- | ام حبيبه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي نائين زال (شادي: 628ع)، ابو سفيان بن حرب جي ڌيءَ، امير معاويه جي اڌ ڀيڻ.</small> |- | صفيه بنت حئي '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' |<small>رسول الله ﷺ جي ڏهين زال، هوءَ هڪ يهودي قبيلي بنو نضير سان تعلق رکندي هئي، خيبر جي جنگ ۾ مسلمانن جي فتح کان پوءِ رسول الله ﷺ ان سان شادي ڪئي (م 628).</small> |- | ماريه قبطيه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي آخري زال (628ع)، هوءَ هڪ مصري عورت هئي ۽ اسڪندريه جي هڪ عيسائي گورنر المقوقس طرفان 628ع ۾ محمد کي غلام جي حيثيت ۾ تحفي ۾ ڏني وئي هئي. انهن سان رسول الله ﷺ جو هڪ پٽ، ابراهيم (628ع) ڄائو، جيڪا ننڊ پڻ ۾ وفات ڪيائين.</small> |- ! colspan="2" scope="row" ! | رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جا صحابه |- | حليمه سعديه | <small>ڍائي حليمه سعديه، رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جي رضاعي ماء، جنهن رسول الله کي ننڊ پڻ ۾ پنهنجو کير پيارو.</small> |- | [[عثمان بن عفان]] | <small>رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جا ابتدائي صحابي، ٽيون راشد خليفا (دور: 644-656ع) ۽ هو رسول الله جا داماد هئا، هن پنهنجي ڌيئرن مان ٻن (رقيه ۽ ام ڪلثوم) جي عثمان سان شادي ڪئي، کيس عزت وارو لقب ذو النورين (ٻه روشنيون جو مالڪ) ڏنو ويو.<ref>{{cite web|title=Al Baqi Cemetery|url=http://en.haj.miu.ac.ir/?fkeyid=&siteid=267&pageid=45852|website=Al-Mustafa International University|access-date=20 June 2017|language=en|archive-date=7 November 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171107021639/http://en.haj.miu.ac.ir/?fkeyid=&siteid=267&pageid=45852|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=History of the Cemetery Of Jannat Al-Baqi|url=https://www.al-islam.org/history-shrines/history-cemetery-jannat-al-baqi|website=Al-Islam.org|date=23 December 2013 |access-date=20 June 2017|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20190410031302/https://www.al-islam.org/history-shrines/history-cemetery-jannat-al-baqi|archive-date=10 April 2019|url-status=live}}</ref></small> |- | عبدالله ابن مسعود | <small>رسول الله ﷺ جا هڪ مشهور صحابي، اسلامي روايت کيس قرآن جو عظيم ترين مفسر قرار ڏئي ٿي ۽ هن ڪيترن ئي قرآن ۽ حديث جي عالمن کي متاثر ڪيو.</small> |- | ابو هريره | <small>ابو هريره رسول الله ﷺ جا صحابي، هو حديث جو سڀ کان وڏو راوي آهي. هن جو شمار ڪثرت سان حديث بيان ڪرڻ وارن ۾ ٿئي ٿو.</small> |- | اسعد ٻن زراره | <small>اسعد بن زراره مديني جا پهريان قبائلي سردار هئا جيڪا اسلام قبول ڪيائين ۽ هن جنت البقيع ۾ دفن ٿين وارا پهريان صحابي هئا.</small> |- | خنيس بن حذافه | <small>هي صحابي رسول الله صلي الله جي هجرت ۽ مديني آمد کانپوء ڪجهه مهينن بعد نوجواني ۾ وفات ڪيائين.</small> |- | عثمان بن مظعون | <small>عثمان بن مظعون مهاجر صحابه ۾ پهريان هئا جيڪا جنت البقيع ۾ دفن ٿيا.</small> |- | سعد ابن معاذ | <small>سعد بن معاذ قبيلي بنو اوس جا سردار هئا. خندق جي جنگ ۾ شديد زخمي ٿيا ۽ يهودين (قريظه) جو فيصلو ڪرڻ کانپوء شهادت جي رتبي تي فائز ٿيا.</small> |- | ابو سعيد خدري | <small>ابو سعيد الخدري جو شمار ڪثرت سان حديث بيان ڪرڻ وارن ۾ ٿئي ٿو ۽ هن نوجواني ۾ جهاد ۾ حصو ورتو.</small> |- |} ===ٻين مسلم شخصيتون=== * [[محمد حيات سنڌي|محمد حيات السنڌي]]، حديث جا عالم * امام شامل، مسلمان اڳواڻ ۽ قفقاز کان آزادي جي جنگجو. * محمد سيد طنطاوي، عالم * ادريس السنوسي، لبيا جو بادشاهه. * حسن السنوسي، ليبيا جو ولي عهد. * محمد ذڪريا ڪانڌلوي، عالم ۽ فضائل اعمال جو مرتب ڪندڙ * رفيع الدين ديوبندي، دارالعلوم ديوبند جو وائيس چانسلر. * بدر عالم ميرٺي، فيض الباري الصحيح البخاري جو مرتب ڪندڙ. * سلطان عبدالمجيد ثاني: آخري عثماني خليفو ۽ عثمان اوغلو خاندان جو سربراهه (1926-1944). * محمد ادريس: هو هڪ سياسي ۽ مذهبي اڳواڻ ۽ لبيا جو بادشاهه هو (1952-1969). * زين العابدين بن علي: هو هڪ تيونس جو سياستدان هو جنهن تيونس جو ٻيو صدر (1987-2011) رهيو. ==گيليري== <gallery mode="packed"> File:Baqi Halimah.jpg|Grave of [[Halimah bint Abi Dhuayb|Halimah]] File:Baqi 4Imams&Abbas crop.jpg|Graves of Fatimah (''single grave in front''), [[Hasan ibn Ali|Hasan]], [[Ali al-Sajjad|Imam Zain al-Abideen]], [[Muhammad al-Baqir]] and [[Ja’far as-Sadiq|Jafar as-Sadiq]] (''2nd row left to right, 4 graves side by side''), and [[‘Abbas ibn ‘Abd al-Muttalib]] (single grave at right) File:Grave Ajvaje(wife) nabi 1.JPG|Grave of wives of Muhammad, left to right: [[Maria al-Qibtiyya]], [[Juwayriyya bint al-Harith]], [[Hind bint Abi Umayya]], [[Zaynab bint Jahsh]], [[Zaynab bint Khuzayma]], [[Sawda bint Zamʿa]], [[Hafsa bint Umar]], [[Safiyya bint Huyayy]], [[Ramla bint Abi Sufyan]], [[Aisha bint Abi Bakr]] File:Grave of Ibrahim at Jannat-ul-Baqi, Medina.JPG|The grave of [[Ibrahim ibn Muhammad]] File:Baqi Othman.jpg|Grave of [[Uthman]], with the Masjid an-Nabawi in the background, view towards the west. The Green Dome is also visible. File:Grave abdullah bin Jafar(left)and Akil bin abi Talib.jpg|Graves of [[Abdullah ibn Ja'far]] and [[Aqeel ibn Abi Talib]] File:Baqi Malek&Nafi.jpg|Graves of [[Malik ibn Anas]] and [[Nafi‘ al-Madani]] File:Grave Fatema(single one) and other Imams.JPG|[[Ali ibn Husayn Zayn al-Abidin|Imam Zain al-Abideen]]'s [[Destruction of early Islamic heritage sites in Saudi Arabia|desecrated]] grave at Al-Baqi' in Saudi Arabia </gallery> ==پڻ ڏسو== * جنت المعلاء (مڪي جو قبرستان) * باب الصغير جو قبرستان * اسلام جا مقدس ترين ماڳ ==خارجي لنڪس== {{commons category|Al-Baqi'}} * [http://www.seratonline.com/tag/visiting-graves-ziyaarat/ Visitation of Baqi] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20241110165056/https://www.seratonline.com/tag/visiting-graves-ziyaarat/ |date=2024-11-10 }} * [http://www.parsine.com/fa/news/66094 The oldest photos of Jannat al-Baqi] {{in lang|fa}} * [http://www.baqee.org Jannat al-Baqi website] * [https://web.archive.org/web/20130318024308/http://travel.webshots.com/photo/2290006840101830051oxBuTT Map of Jannat al-Baqi] * [http://www.al-islam.org/shrines/baqi.htm History of the Cemetery of Jannat al-Baqi] * [http://www.al-islam.org/gallery/photos/image2nd.htm The Baqi Collection Photos] * [https://web.archive.org/web/20160303223906/http://i400.photobucket.com/albums/pp84/sameer2009_2009/albaqeiaEn.jpg Map of Jannat al-Baqi according to Sunni Muslim sources] {{coord|24.4672|N|39.616|E|source:kolossus-frwiki|display=title}} {{DEFAULTSORT:Baqi}} [[Category:Buildings and structures in Medina]] [[Category:Cemeteries in Saudi Arabia]] [[Category:Family of Muhammad]] [[Category:Burial sites of the Senussi dynasty]] [[Category:Muslim cemeteries]] ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] [[زمرو:مقدس اسلامي ماڳ]] 9if4cvns1ir8aum4lpyrgnlv7kftzru 320777 320776 2025-06-28T11:18:58Z Ibne maryam 17680 320777 wikitext text/x-wiki {{short description|First Islamic cemetery of Medina, Saudi Arabia}} {{Infobox settlement | name = جنت البقيع | native_name = {{lang|ar|ٱلْبَقِيْع}} | native_name_lang = ar | image = File:Al-Baqi Cemetery 2021.jpg | imagesize = | caption = جنت البقيع، سال 2021ع ۾ | map_type = | map_size = | map_caption = جنت | established = 622 عيسوي | country = [[سعودي عرب]] | location = [[مدينو|مدينه المنوره]] | coordinates = | type = [[قبرستان]] | owner = سعودي عرب جي اسلامي امور جي وزارت | size = | graves = | website = | style = | latitude = | longitude = | findagrave = | political = | official_name = ٱلْبَقِيْع | other_name = بقيع الغرقد | settlement_type = قبرستان | image_skyline = File:Al-Baqi Cemetery 2021.jpg | image_caption = جنت البقيع، 2021ع | image_map = Map.jpg | subdivision_type = [[ملڪ]] | subdivision_name = [[سعودي عرب]] | subdivision_type1 = علائقو | subdivision_type2 = صوبو | subdivision_type3 = شهر | subdivision_name1 = حجاز | subdivision_name2 = [[مدينو|مدينه المنوره]] صوبو | subdivision_name3 = [[مدينو|مدينه المنوره]] شهر | subdivision_name4 = [[مدينو|مدينه المنوره]] حرم المنور | subdivision_type4 = جاء | subdivision_type5 = حرم | subdivision_type6 = قبرون | subdivision_name5 = مسجد سان لڳ، [[مدينو|مدينه المنوره]] | subdivision_name6 = 10000 | established_title = بنياد | established_date = نامعلوم | established_title1 = ٻيهر | established_date1 = 622 عيسوي | established_title2 = بيهر | established_date2 = عٿماني | established_title3 = ٻيهر | established_date3 = سعودي | named_for = عرقد | seat_type = انتظام ڪندڙ | seat = سعودي عرب جي اسلامي امور جي وزارت | leader_title = بنو هاشم | leader_name = فاطمه | leader_title1 = صحابه | leader_name1 = عثمان | total_type = ڪل | area_total_km2 = 1 }} '''جنت البقيع''' (عربي: ٱلْبَقِيْع) [[مدينو|مدينه المنوره]] جو سڀ کان پراڻو ۽ پهريون اسلامي قبرستان آهي،<ref name="EI2">{{EI3|last=Werner|first=Ende|author-link=|title=Baqīʿ al-Gharqad|doi=10.1163/1573-3912_ei3_COM_23494|year=2010}}</ref> جيڪو اڄوڪي [[سعودي عرب]] جي [[حجاز]] واري علائقي ۾ واقع آهي.<ref name="MWGD20012">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479|title=Merriam-Webster's Geographical Dictionary|last1=Hopkins|first1=Daniel J.|author2=편집부|publisher=Merriam-Webster|year=2001|isbn=0-87779-546-0|page=479|access-date=17 March 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20160623231425/https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479|archive-date=23 June 2016|url-status=live}}</ref> ان کي بقيع الغرقد (عربي: بَقِيْع الْغَرْقَد، معنيٰ، [[ڳاراٺي]] وارو بقيع) جي نالي سان پڻ سڃاتو وڃي ٿو.<ref name="EI3">{{EI3|last=Werner|first=Ende|author-link=|title=Baqīʿ al-Gharqad|doi=10.1163/1573-3912_ei3_COM_23494|year=2010}}</ref> چيو وڃي ٿو ته البقيع جو بنياد نبي ڪريم صلي الله عليه وآله وسلم رکيو ويو هو ۽ پنهنجي ڪيترن ئي مائٽن ۽ اصحابن کي دفن ڪرڻ جي جڳهه طور ڪم ڪريو، ان کي اسلامي روايتن جي ٻن مقدس قبرستانن مان هڪ جي حيثيت ڏئي ٿو. بيبي فاطمه الزهره، ام المومنين سيده عائشه، امام حسن، عثمان غني، زينب (ڌيء)، ابراهيم (پٽ) سميت گهٽ ۾ گهٽ 10 هزار صحابه ۽ اهل بيت جنت البقيع ۾ دفن آهن. ==تفصيل== {{short description|First Islamic cemetery of Medina, Saudi Arabia}} {{Use dmy dates|date=June 6, 2025}} {{Infobox settlement | name = جنت البقيع | native_name = {{lang|ar|ٱلْبَقِيْع}} | native_name_lang = ar | image = File:Al-Baqi Cemetery 2021.jpg | imagesize = | caption = جنت البقيع | map_type = | map_size = | map_caption = | established = [[Common Era|C.E.]] 622 | country = [[Saudi Arabia]] | location = [[Medina]] | coordinates = {{Wikidatacoord|Q154204|display=inline,title}} | type = [[Muslim]] | owner =[[Ministry of Islamic Affairs, Dawah, and Guidance]] | size = | graves = | style = | latitude = | longitude = | findagrave = | political = | website = }} '''''Jannat al-Baqī''''' ({{langx|ar|ٱلْبَقِيْع}}, "The Baqi'", {{IPA|acw|al.ba.ɡiːʕ, al.ba.qiːʕ}}) is the oldest and first Islamic cemetery of [[Medina]]<ref name="EI" /> located in the [[Hejaz]]i<ref name="MWGD2001">{{cite book |title=Merriam-Webster's Geographical Dictionary |page=479 |url=https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479 |year=2001 |isbn=0-87779-546-0 |access-date=17 March 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160623231425/https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479 |archive-date=23 June 2016 |url-status=live |last1=Hopkins |first1=Daniel J. |author2=편집부 |publisher=Merriam-Webster }}</ref> region of present-day [[Saudi Arabia]]. It is also known as '''''Baqi al-Gharqad''''' ({{langx|ar|بَقِيْع الْغَرْقَد}}, meaning "Baqiʿ of the [[Boxthorn]]").<ref name="EI">{{EI3 |last=Werner |first=Ende |author-link= |title=Baqīʿ al-Gharqad |doi=10.1163/1573-3912_ei3_COM_23494 |year=2010 }}</ref> Al-Baqi is reportedly founded by Prophet [[Muhammad]] and serves as the burial place for many of his relatives and companions, establishing it as one of the two holiest cemeteries in Islamic tradition. Monuments and mosques built on or near al-Baqīʿ were demolished under the [[Emirate of Diriyah]] in 1806. After their reconstruction, they were again demolished in 1926 under the [[Sultanate of Nejd]], in accordance with their [[Wahhabism|Wahhabi]] interpretation of [[Sharia|Islamic law]] regarding [[idolatry]].<ref name="EI" /> These demolitions were condemned across the Islamic world, but the [[Saudi government]] has rejected calls for reconstruction.<ref name="EI" /> == تاريخ == جڏهن پيغمبر اسلام ﷺ جن سيپٽمبر 622ع ۾ مڪي کان مديني ۾ پهتا ته البقيع هڪ خالي زمين هئي، جيڪا ڳاراٺي سان ڍڪيل هئي. تاريخي ريڪارڊ موجب، رسول الله ﷺ جي اچڻ کان پوءِ، مديني جا گهر البقيع جي ويجهو وڌيا، ان ڪري ان کي عوامي مقبرو سمجهيو ويندو هو. جهاڙين کي صاف ڪيو ويو ۽ جڳهه کي پاڪ ڪيو ويو ته مستقبل ۾ مسلمانن، جيڪي مديني ۾ مري ويندا، جو قبرستان آهي. ان کان علاوه، البقيع هڪ هنڌ جي طور تي متعارف ڪرايو ويو جنهن جي اوڀر طرف کجور جا وڻ ۽ ان جي اولهه طرف گهر هئا. مڪي کان مديني ڏانهن هجرت کان پوءِ هن ٻن يتيم ٻارن کان خريد ڪئي ان جاءِ تي مسجد نبوي جي تعمير دوران، نبي ﷺ جي صحابه مان هڪ اسعد بن زراره فوت ٿي ويا. نبي ﷺ ان جاءِ کي قبرستان بڻائڻ لاءِ چونڊيو ۽ انصار ۾ اسعد ٻن زراره پهريان صحابي هئا، جنهن کي البقيع ۾ دفن ڪيو ويو. جڏهن رسول الله ﷺ بدر جي جنگ ۾ مديني کان ٻاهر هئا ته سندس ڌيءَ رقيه بيمار ٿي پيئي ۽ سال 624ع ۾ وفات ڪيائين، کيس البقيع ۾ دفن ڪيو ويو. رقيه اهل بيت مان پهرين هئي جنهن کي هن قبرستان ۾ دفن ڪيو ويو. رسول الله جي بدر کان اچڻ کان ٿورو پوءِ عثمان بن مظعون 3 هجري (624/625ع) ۾ وفات ڪيائين ۽ کيس البقيع ۾ دفن ڪيو ويو. هن کي مهاجرن مان رسول الله جو پهريون صحابي سمجهيو ويندو آهي جنهن کي قبرستان ۾ دفن ڪيو ويو. حضرت محمد ﷺ جن کي ”اسان مان آخرت ڏانهن وڃڻ وارو پهريون شخص“ به سڏيو ۽ هن ان جاءِ جو نالو، جتي عثمان بن مظعون دفن ٿيل آهن، "رواحة" رکيو. جڏهن سندس ننڍو پٽ ابراهيم وفات ڪري ويو، ته رسول الله حڪم ڏنو ته کيس به اتي ئي دفن ڪيو وڃي. هن قبر کي پاڻي ڏنو ۽ ان جاءِ کي "زواره" سڏيو. سندس حڪم تي عمل ڪندي سندس ٻن ڌيئرن زينب ۽ ام ڪلثوم کي به عثمان بن مظعون جي قبر جي ڀرسان دفن ڪيو ويو. ==دفين== ===صحابه ۽ اهلبيت جيڪا جنت البقيع ۾ مدفون آهن=== <small>رسول الله ﷺ</small> {| class="wikitable" |- ! |نالو ! |تعارف |- ! colspan="7" scope="row" ! |رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جا اهلبيت |- | <small>'''[[عائشہ بنت ابوبڪر|عائشه بنت ابوبڪر]]'''</small> '''<small>^{[[عائشہ بنت ابوبڪر|(ام المومنين)]]}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ٽين زال ۽ پهرين راشد خليفي ابوبڪر صديق _{(رضي الله عنه)} جي ڌيء.</small> |- | <small>'''[[فاطمه زهرا|سيده فاطمه الزهره]]'''</small> | <small>جنت جي عورتن جي سردار؛ رسول الله ﷺ جي ڌيءَ، زال علي _{(رضي الله عنه)} ۽ حسن، حسين ۽ زينب _{(رضي الله عنهما)} جي ماءُ[[Zaynab bint Ali|.]]<ref>[http://islamicinsights.com/religion/clergy-corner/lady-fatima-al-zahra.html Lady Fatima] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170911142915/http://www.islamicinsights.com/religion/clergy-corner/lady-fatima-al-zahra.html |date=11 September 2017}}, Islamic Insight, Accessed 1 September 2012.</ref></small> |- | <small>'''حفصه بنت عمر'''</small> '''<small>^{<u>(ام</u> المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي چوٿين زال، ٻي راشد خليفي، عمر _{(رضي الله عنه)} جي ڌيءَ (شادي: 625ع).</small> |- | [[حسن ابن علي|امام حسن]] | <small>جنت جي نوجوانن جو سردار؛ ٻيو امام؛ رسول الله ﷺ جو نواسو، فاطمه ۽ علي _{(رضي الله عنه)} جو پٽ.</small> |- | [[زين العابدين|امام زين العابدين]] | <small>'''_{شيعن جو چوٿون امام، فاطمه ۽ علي (رضي الله عنهم) جو پوٽو، واحد بالغ مرد، جيڪو ڪربلا جي جنگ ۾ بچي ويو ڇاڪاڻ ته هو بيمار هو ۽ جنگ نه ڪري سگهيو.}'''</small> |- | امام باقر | <small>شيعن جو پنجون امام؛ علي زين العابدين ابن حسين جو پٽ.</small> |- | امام جعفر صادق | <small>شيعن جو ڇهين امام؛ محمد باقر جو پٽ، اسلامي دنيا ۾ نامور سائنسدان ۽ استاد.</small> |- | ابراهيم بن محمد |<small>ام المومنين، مريم قبطيہ کان رسول الله ﷺ جا پٽ، ننڍپڻ ۾ ئي فوت ٿي ويا.</small> |- | زينب بنت محمد | <small>رسول الله ﷺ جي پهرين ۽ سڀ کان وڏي ڌيءَ، هوءَ امامه بنت ابي العاص جي ماءُ آهي.</small> |- | رقيه بنت محمد | <small>رسول الله ﷺ جي ٻي ڌيءَ ۽ عثمان بن عفان _{(رضي الله عنه)} جي زال.</small> |- | ام ڪلثوم بنت محمد | <small>عثمان بن عفان جي زال، رسول الله ﷺ جي ٽين ڌيءَ، هن پنهنجي وڏي ڀيڻ (رقيه) جي وفات کان پوءِ عثمان _{(رضي الله عنه)} سان شادي ڪئي.</small> |- | عبدالله بن عثمان | <small>عثمان ۽ رقيه جو پٽ (620-625)، رسول الله ﷺ جو پهريون نواسو، ننڍي ڄمار ۾ وفات ڪيائين.</small> |- | فاطمه بنت اسد | <small>رسول الله ﷺ جي چاچي ۽ علي _{(رضي الله عنه)} جي ماءُ.</small> |- | عبدالله بن جعفر | <small>جعفر طيار _{(رضي الله عنه)} جو پٽ، علي جو ڀائٽيو، جيڪو علي _{(رضي الله عنه)} جي ڌيءَ، زينب جو مڙس هو.</small> |- | [[عباس بن عبد المطلب|عباس ابن عبدالمطلب]] | <small>رسول الله ﷺ جو چاچو ۽ عبدالله ابن عباس _{(رضي الله عنه)، عظيم اسلامي اسڪالر ۽ مفسر قرآن،} جو پيء.</small> |- | لبابه بنت حارث | <small>ام المومنين سيده خديجه الڪبري جي سهيلي، اسلام قبول ڪندڙ ٻي عورت، سيدنا عباس بن عبدالمطلب جي زال هئي.</small> |- | ام البنين | <small>سيده فاطمه الزهره _{(رضي الله عنها)} جي وفات کان پوءِ علي _{(رضي الله عنه)} سان شادي ڪئي ۽ هوءَ عباس بن علي جي ماءُ آهي ۽ سندس سڀ پٽ ڪربلا جي جنگ ۾ شهيد ٿيا.</small> |- | صفيه بنت عبدالمطلب | <small>رسول الله ﷺ جي پڦي ۽ زبير بن العوام _{(رضي الله عنه)} جي ماء.</small> |- | عاتڪه بنت عبدالمطلب | <small>رسول الله ﷺ جي پڦي.</small> |- | عقيل ابن ابي طالب | <small>علي _{(رضي الله عنه)} جو وڏو ڀاءُ ۽ مسلم بن عقيل جو پيءُ.</small> |- |سوده بنت زمعه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ٻي زال، ام المومنين، خديجه الڪبري _{(رضي الله عنها)} جي وفات کان پوءِ ان سان شادي ڪيائين (شادي: 620ع).</small> |- | زينب بنت خزيمه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي پنجين زال (شادي: 625 يا 626ع)، هوءَ ام المساڪين (غريبن جي ماءُ) جي نالي سان پڻ مشهور آهي.</small> |- | ام سلمه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ڇهين زال (شادي: 626ع).</small> |- | زينب بنت جحش '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ستين زال (شادي: 627ع) ، زيد بن حارثه _{(رضي الله عنه)} سان شادي ڪئي پوء طلاق وٺي ۽ الله تعالي انهن جو نڪاح رسول الله ﷺ سان ڪيو.</small> |- | <small>جويريه بنت</small> <small>حارث</small> '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي اٺين زال (شادي: 628).</small> |- | ام حبيبه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي نائين زال (شادي: 628ع)، ابو سفيان بن حرب جي ڌيءَ، امير معاويه جي اڌ ڀيڻ.</small> |- | صفيه بنت حئي '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' |<small>رسول الله ﷺ جي ڏهين زال، هوءَ هڪ يهودي قبيلي بنو نضير سان تعلق رکندي هئي، خيبر جي جنگ ۾ مسلمانن جي فتح کان پوءِ رسول الله ﷺ ان سان شادي ڪئي (م 628).</small> |- | ماريه قبطيه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي آخري زال (628ع)، هوءَ هڪ مصري عورت هئي ۽ اسڪندريه جي هڪ عيسائي گورنر المقوقس طرفان 628ع ۾ محمد کي غلام جي حيثيت ۾ تحفي ۾ ڏني وئي هئي. انهن سان رسول الله ﷺ جو هڪ پٽ، ابراهيم (628ع) ڄائو، جيڪا ننڊ پڻ ۾ وفات ڪيائين.</small> |- ! colspan="2" scope="row" ! | رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جا صحابه |- | حليمه سعديه | <small>ڍائي حليمه سعديه، رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جي رضاعي ماء، جنهن رسول الله کي ننڊ پڻ ۾ پنهنجو کير پيارو.</small> |- | [[عثمان بن عفان]] | <small>رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جا ابتدائي صحابي، ٽيون راشد خليفا (دور: 644-656ع) ۽ هو رسول الله جا داماد هئا، هن پنهنجي ڌيئرن مان ٻن (رقيه ۽ ام ڪلثوم) جي عثمان سان شادي ڪئي، کيس عزت وارو لقب ذو النورين (ٻه روشنيون جو مالڪ) ڏنو ويو.<ref>{{cite web|title=Al Baqi Cemetery|url=http://en.haj.miu.ac.ir/?fkeyid=&siteid=267&pageid=45852|website=Al-Mustafa International University|access-date=20 June 2017|language=en|archive-date=7 November 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171107021639/http://en.haj.miu.ac.ir/?fkeyid=&siteid=267&pageid=45852|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=History of the Cemetery Of Jannat Al-Baqi|url=https://www.al-islam.org/history-shrines/history-cemetery-jannat-al-baqi|website=Al-Islam.org|date=23 December 2013 |access-date=20 June 2017|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20190410031302/https://www.al-islam.org/history-shrines/history-cemetery-jannat-al-baqi|archive-date=10 April 2019|url-status=live}}</ref></small> |- | عبدالله ابن مسعود | <small>رسول الله ﷺ جا هڪ مشهور صحابي، اسلامي روايت کيس قرآن جو عظيم ترين مفسر قرار ڏئي ٿي ۽ هن ڪيترن ئي قرآن ۽ حديث جي عالمن کي متاثر ڪيو.</small> |- | ابو هريره | <small>ابو هريره رسول الله ﷺ جا صحابي، هو حديث جو سڀ کان وڏو راوي آهي. هن جو شمار ڪثرت سان حديث بيان ڪرڻ وارن ۾ ٿئي ٿو.</small> |- | اسعد ٻن زراره | <small>اسعد بن زراره مديني جا پهريان قبائلي سردار هئا جيڪا اسلام قبول ڪيائين ۽ هن جنت البقيع ۾ دفن ٿين وارا پهريان صحابي هئا.</small> |- | خنيس بن حذافه | <small>هي صحابي رسول الله صلي الله جي هجرت ۽ مديني آمد کانپوء ڪجهه مهينن بعد نوجواني ۾ وفات ڪيائين.</small> |- | عثمان بن مظعون | <small>عثمان بن مظعون مهاجر صحابه ۾ پهريان هئا جيڪا جنت البقيع ۾ دفن ٿيا.</small> |- | سعد ابن معاذ | <small>سعد بن معاذ قبيلي بنو اوس جا سردار هئا. خندق جي جنگ ۾ شديد زخمي ٿيا ۽ يهودين (قريظه) جو فيصلو ڪرڻ کانپوء شهادت جي رتبي تي فائز ٿيا.</small> |- | ابو سعيد خدري | <small>ابو سعيد الخدري جو شمار ڪثرت سان حديث بيان ڪرڻ وارن ۾ ٿئي ٿو ۽ هن نوجواني ۾ جهاد ۾ حصو ورتو.</small> |- |} ===ٻين مسلم شخصيتون=== * [[محمد حيات سنڌي|محمد حيات السنڌي]]، حديث جا عالم * امام شامل، مسلمان اڳواڻ ۽ قفقاز کان آزادي جي جنگجو. * محمد سيد طنطاوي، عالم * ادريس السنوسي، لبيا جو بادشاهه. * حسن السنوسي، ليبيا جو ولي عهد. * محمد ذڪريا ڪانڌلوي، عالم ۽ فضائل اعمال جو مرتب ڪندڙ * رفيع الدين ديوبندي، دارالعلوم ديوبند جو وائيس چانسلر. * بدر عالم ميرٺي، فيض الباري الصحيح البخاري جو مرتب ڪندڙ. * سلطان عبدالمجيد ثاني: آخري عثماني خليفو ۽ عثمان اوغلو خاندان جو سربراهه (1926-1944). * محمد ادريس: هو هڪ سياسي ۽ مذهبي اڳواڻ ۽ لبيا جو بادشاهه هو (1952-1969). * زين العابدين بن علي: هو هڪ تيونس جو سياستدان هو جنهن تيونس جو ٻيو صدر (1987-2011) رهيو. ==گيليري== <gallery mode="packed"> File:Baqi Halimah.jpg|Grave of [[Halimah bint Abi Dhuayb|Halimah]] File:Baqi 4Imams&Abbas crop.jpg|Graves of Fatimah (''single grave in front''), [[Hasan ibn Ali|Hasan]], [[Ali al-Sajjad|Imam Zain al-Abideen]], [[Muhammad al-Baqir]] and [[Ja’far as-Sadiq|Jafar as-Sadiq]] (''2nd row left to right, 4 graves side by side''), and [[‘Abbas ibn ‘Abd al-Muttalib]] (single grave at right) File:Grave Ajvaje(wife) nabi 1.JPG|Grave of wives of Muhammad, left to right: [[Maria al-Qibtiyya]], [[Juwayriyya bint al-Harith]], [[Hind bint Abi Umayya]], [[Zaynab bint Jahsh]], [[Zaynab bint Khuzayma]], [[Sawda bint Zamʿa]], [[Hafsa bint Umar]], [[Safiyya bint Huyayy]], [[Ramla bint Abi Sufyan]], [[Aisha bint Abi Bakr]] File:Grave of Ibrahim at Jannat-ul-Baqi, Medina.JPG|The grave of [[Ibrahim ibn Muhammad]] File:Baqi Othman.jpg|Grave of [[Uthman]], with the Masjid an-Nabawi in the background, view towards the west. The Green Dome is also visible. File:Grave abdullah bin Jafar(left)and Akil bin abi Talib.jpg|Graves of [[Abdullah ibn Ja'far]] and [[Aqeel ibn Abi Talib]] File:Baqi Malek&Nafi.jpg|Graves of [[Malik ibn Anas]] and [[Nafi‘ al-Madani]] File:Grave Fatema(single one) and other Imams.JPG|[[Ali ibn Husayn Zayn al-Abidin|Imam Zain al-Abideen]]'s [[Destruction of early Islamic heritage sites in Saudi Arabia|desecrated]] grave at Al-Baqi' in Saudi Arabia </gallery> ==پڻ ڏسو== * جنت المعلاء (مڪي جو قبرستان) * باب الصغير جو قبرستان * اسلام جا مقدس ترين ماڳ ==خارجي لنڪس== {{commons category|Al-Baqi'}} * [http://www.seratonline.com/tag/visiting-graves-ziyaarat/ Visitation of Baqi] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20241110165056/https://www.seratonline.com/tag/visiting-graves-ziyaarat/ |date=2024-11-10 }} * [http://www.parsine.com/fa/news/66094 The oldest photos of Jannat al-Baqi] {{in lang|fa}} * [http://www.baqee.org Jannat al-Baqi website] * [https://web.archive.org/web/20130318024308/http://travel.webshots.com/photo/2290006840101830051oxBuTT Map of Jannat al-Baqi] * [http://www.al-islam.org/shrines/baqi.htm History of the Cemetery of Jannat al-Baqi] * [http://www.al-islam.org/gallery/photos/image2nd.htm The Baqi Collection Photos] * [https://web.archive.org/web/20160303223906/http://i400.photobucket.com/albums/pp84/sameer2009_2009/albaqeiaEn.jpg Map of Jannat al-Baqi according to Sunni Muslim sources] {{coord|24.4672|N|39.616|E|source:kolossus-frwiki|display=title}} {{DEFAULTSORT:Baqi}} [[Category:Buildings and structures in Medina]] [[Category:Cemeteries in Saudi Arabia]] [[Category:Family of Muhammad]] [[Category:Burial sites of the Senussi dynasty]] [[Category:Muslim cemeteries]] ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] [[زمرو:مقدس اسلامي ماڳ]] fg3hcyg0mk11xwqh2cjsoykp9cgedq4 320781 320777 2025-06-28T11:30:35Z Ibne maryam 17680 320781 wikitext text/x-wiki {{short description|First Islamic cemetery of Medina, Saudi Arabia}} {{Infobox settlement | name = جنت البقيع | native_name = {{lang|ar|ٱلْبَقِيْع}} | native_name_lang = ar | image = File:Al-Baqi Cemetery 2021.jpg | imagesize = | caption = جنت البقيع، سال 2021ع ۾ | map_type = | map_size = | map_caption = جنت | established = 622 عيسوي | country = [[سعودي عرب]] | location = [[مدينو|مدينه المنوره]] | coordinates = | type = [[قبرستان]] | owner = سعودي عرب جي اسلامي امور جي وزارت | size = | graves = | website = | style = | latitude = | longitude = | findagrave = | political = | official_name = Jannat ul Baqi | other_name = | settlement_type = قبرستان | image_skyline = File:Al-Baqi Cemetery 2021.jpg | image_caption = جنت البقيع، 2021ع | image_map = Map.jpg | subdivision_type = [[ملڪ]] | subdivision_name = [[سعودي عرب]] | subdivision_type1 = شهر | subdivision_type2 = بنياد | subdivision_type3 = قبرون | subdivision_name1 = [[مدينو|مدينه المنوره]] | subdivision_name2 = پهرين هجري سال 622ع | subdivision_name3 = 10000 | subdivision_name4 = فاطمه | subdivision_type4 = بنو هاشم | subdivision_type5 = صحابه | subdivision_type6 = اھم | subdivision_name5 = عٿمان | subdivision_name6 = ذڪريا | established_title = بنياد | established_date = 622ع | established_title1 = ٻيهر | established_date1 = عثماني دور | established_title2 = جديد | established_date2 = سعودي | established_title3 = شاهه | established_date3 = شاه فيصل | named_for = | seat_type = | seat = | leader_title = سرپرستي | leader_name = شاهه سلمان، سعودي حڪومت | leader_title1 = انتظام ڪندڙ | leader_name1 = سعودي عرب جي اسلامي امور جي وزارت | total_type = ڪل | area_total_km2 = 1 }} '''جنت البقيع''' (عربي: ٱلْبَقِيْع) [[مدينو|مدينه المنوره]] جو سڀ کان پراڻو ۽ پهريون اسلامي قبرستان آهي،<ref name="EI2">{{EI3|last=Werner|first=Ende|author-link=|title=Baqīʿ al-Gharqad|doi=10.1163/1573-3912_ei3_COM_23494|year=2010}}</ref> جيڪو اڄوڪي [[سعودي عرب]] جي [[حجاز]] واري علائقي ۾ واقع آهي.<ref name="MWGD20012">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479|title=Merriam-Webster's Geographical Dictionary|last1=Hopkins|first1=Daniel J.|author2=편집부|publisher=Merriam-Webster|year=2001|isbn=0-87779-546-0|page=479|access-date=17 March 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20160623231425/https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479|archive-date=23 June 2016|url-status=live}}</ref> ان کي بقيع الغرقد (عربي: بَقِيْع الْغَرْقَد، معنيٰ، [[ڳاراٺي]] وارو بقيع) جي نالي سان پڻ سڃاتو وڃي ٿو.<ref name="EI3">{{EI3|last=Werner|first=Ende|author-link=|title=Baqīʿ al-Gharqad|doi=10.1163/1573-3912_ei3_COM_23494|year=2010}}</ref> چيو وڃي ٿو ته البقيع جو بنياد نبي ڪريم صلي الله عليه وآله وسلم رکيو ويو هو ۽ پنهنجي ڪيترن ئي مائٽن ۽ اصحابن کي دفن ڪرڻ جي جڳهه طور ڪم ڪريو، ان کي اسلامي روايتن جي ٻن مقدس قبرستانن مان هڪ جي حيثيت ڏئي ٿو. بيبي فاطمه الزهره، ام المومنين سيده عائشه، امام حسن، عثمان غني، زينب (ڌيء)، ابراهيم (پٽ) سميت گهٽ ۾ گهٽ 10 هزار صحابه ۽ اهل بيت جنت البقيع ۾ دفن آهن. ==تفصيل== {{short description|First Islamic cemetery of Medina, Saudi Arabia}} {{Use dmy dates|date=June 6, 2025}} {{Infobox settlement | name = جنت البقيع | native_name = {{lang|ar|ٱلْبَقِيْع}} | native_name_lang = ar | image = File:Al-Baqi Cemetery 2021.jpg | imagesize = | caption = جنت البقيع | map_type = | map_size = | map_caption = | established = [[Common Era|C.E.]] 622 | country = [[Saudi Arabia]] | location = [[Medina]] | coordinates = {{Wikidatacoord|Q154204|display=inline,title}} | type = [[Muslim]] | owner =[[Ministry of Islamic Affairs, Dawah, and Guidance]] | size = | graves = | style = | latitude = | longitude = | findagrave = | political = | website = }} '''''Jannat al-Baqī''''' ({{langx|ar|ٱلْبَقِيْع}}, "The Baqi'", {{IPA|acw|al.ba.ɡiːʕ, al.ba.qiːʕ}}) is the oldest and first Islamic cemetery of [[Medina]]<ref name="EI" /> located in the [[Hejaz]]i<ref name="MWGD2001">{{cite book |title=Merriam-Webster's Geographical Dictionary |page=479 |url=https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479 |year=2001 |isbn=0-87779-546-0 |access-date=17 March 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160623231425/https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479 |archive-date=23 June 2016 |url-status=live |last1=Hopkins |first1=Daniel J. |author2=편집부 |publisher=Merriam-Webster }}</ref> region of present-day [[Saudi Arabia]]. It is also known as '''''Baqi al-Gharqad''''' ({{langx|ar|بَقِيْع الْغَرْقَد}}, meaning "Baqiʿ of the [[Boxthorn]]").<ref name="EI">{{EI3 |last=Werner |first=Ende |author-link= |title=Baqīʿ al-Gharqad |doi=10.1163/1573-3912_ei3_COM_23494 |year=2010 }}</ref> Al-Baqi is reportedly founded by Prophet [[Muhammad]] and serves as the burial place for many of his relatives and companions, establishing it as one of the two holiest cemeteries in Islamic tradition. Monuments and mosques built on or near al-Baqīʿ were demolished under the [[Emirate of Diriyah]] in 1806. After their reconstruction, they were again demolished in 1926 under the [[Sultanate of Nejd]], in accordance with their [[Wahhabism|Wahhabi]] interpretation of [[Sharia|Islamic law]] regarding [[idolatry]].<ref name="EI" /> These demolitions were condemned across the Islamic world, but the [[Saudi government]] has rejected calls for reconstruction.<ref name="EI" /> == تاريخ == جڏهن پيغمبر اسلام ﷺ جن سيپٽمبر 622ع ۾ مڪي کان مديني ۾ پهتا ته البقيع هڪ خالي زمين هئي، جيڪا ڳاراٺي سان ڍڪيل هئي. تاريخي ريڪارڊ موجب، رسول الله ﷺ جي اچڻ کان پوءِ، مديني جا گهر البقيع جي ويجهو وڌيا، ان ڪري ان کي عوامي مقبرو سمجهيو ويندو هو. جهاڙين کي صاف ڪيو ويو ۽ جڳهه کي پاڪ ڪيو ويو ته مستقبل ۾ مسلمانن، جيڪي مديني ۾ مري ويندا، جو قبرستان آهي. ان کان علاوه، البقيع هڪ هنڌ جي طور تي متعارف ڪرايو ويو جنهن جي اوڀر طرف کجور جا وڻ ۽ ان جي اولهه طرف گهر هئا. مڪي کان مديني ڏانهن هجرت کان پوءِ هن ٻن يتيم ٻارن کان خريد ڪئي ان جاءِ تي مسجد نبوي جي تعمير دوران، نبي ﷺ جي صحابه مان هڪ اسعد بن زراره فوت ٿي ويا. نبي ﷺ ان جاءِ کي قبرستان بڻائڻ لاءِ چونڊيو ۽ انصار ۾ اسعد ٻن زراره پهريان صحابي هئا، جنهن کي البقيع ۾ دفن ڪيو ويو. جڏهن رسول الله ﷺ بدر جي جنگ ۾ مديني کان ٻاهر هئا ته سندس ڌيءَ رقيه بيمار ٿي پيئي ۽ سال 624ع ۾ وفات ڪيائين، کيس البقيع ۾ دفن ڪيو ويو. رقيه اهل بيت مان پهرين هئي جنهن کي هن قبرستان ۾ دفن ڪيو ويو. رسول الله جي بدر کان اچڻ کان ٿورو پوءِ عثمان بن مظعون 3 هجري (624/625ع) ۾ وفات ڪيائين ۽ کيس البقيع ۾ دفن ڪيو ويو. هن کي مهاجرن مان رسول الله جو پهريون صحابي سمجهيو ويندو آهي جنهن کي قبرستان ۾ دفن ڪيو ويو. حضرت محمد ﷺ جن کي ”اسان مان آخرت ڏانهن وڃڻ وارو پهريون شخص“ به سڏيو ۽ هن ان جاءِ جو نالو، جتي عثمان بن مظعون دفن ٿيل آهن، "رواحة" رکيو. جڏهن سندس ننڍو پٽ ابراهيم وفات ڪري ويو، ته رسول الله حڪم ڏنو ته کيس به اتي ئي دفن ڪيو وڃي. هن قبر کي پاڻي ڏنو ۽ ان جاءِ کي "زواره" سڏيو. سندس حڪم تي عمل ڪندي سندس ٻن ڌيئرن زينب ۽ ام ڪلثوم کي به عثمان بن مظعون جي قبر جي ڀرسان دفن ڪيو ويو. ==دفين== ===صحابه ۽ اهلبيت جيڪا جنت البقيع ۾ مدفون آهن=== <small>رسول الله ﷺ</small> {| class="wikitable" |- ! |نالو ! |تعارف |- ! colspan="7" scope="row" ! |رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جا اهلبيت |- | <small>'''[[عائشہ بنت ابوبڪر|عائشه بنت ابوبڪر]]'''</small> '''<small>^{[[عائشہ بنت ابوبڪر|(ام المومنين)]]}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ٽين زال ۽ پهرين راشد خليفي ابوبڪر صديق _{(رضي الله عنه)} جي ڌيء.</small> |- | <small>'''[[فاطمه زهرا|سيده فاطمه الزهره]]'''</small> | <small>جنت جي عورتن جي سردار؛ رسول الله ﷺ جي ڌيءَ، زال علي _{(رضي الله عنه)} ۽ حسن، حسين ۽ زينب _{(رضي الله عنهما)} جي ماءُ[[Zaynab bint Ali|.]]<ref>[http://islamicinsights.com/religion/clergy-corner/lady-fatima-al-zahra.html Lady Fatima] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170911142915/http://www.islamicinsights.com/religion/clergy-corner/lady-fatima-al-zahra.html |date=11 September 2017}}, Islamic Insight, Accessed 1 September 2012.</ref></small> |- | <small>'''حفصه بنت عمر'''</small> '''<small>^{<u>(ام</u> المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي چوٿين زال، ٻي راشد خليفي، عمر _{(رضي الله عنه)} جي ڌيءَ (شادي: 625ع).</small> |- | [[حسن ابن علي|امام حسن]] | <small>جنت جي نوجوانن جو سردار؛ ٻيو امام؛ رسول الله ﷺ جو نواسو، فاطمه ۽ علي _{(رضي الله عنه)} جو پٽ.</small> |- | [[زين العابدين|امام زين العابدين]] | <small>'''_{شيعن جو چوٿون امام، فاطمه ۽ علي (رضي الله عنهم) جو پوٽو، واحد بالغ مرد، جيڪو ڪربلا جي جنگ ۾ بچي ويو ڇاڪاڻ ته هو بيمار هو ۽ جنگ نه ڪري سگهيو.}'''</small> |- | امام باقر | <small>شيعن جو پنجون امام؛ علي زين العابدين ابن حسين جو پٽ.</small> |- | امام جعفر صادق | <small>شيعن جو ڇهين امام؛ محمد باقر جو پٽ، اسلامي دنيا ۾ نامور سائنسدان ۽ استاد.</small> |- | ابراهيم بن محمد |<small>ام المومنين، مريم قبطيہ کان رسول الله ﷺ جا پٽ، ننڍپڻ ۾ ئي فوت ٿي ويا.</small> |- | زينب بنت محمد | <small>رسول الله ﷺ جي پهرين ۽ سڀ کان وڏي ڌيءَ، هوءَ امامه بنت ابي العاص جي ماءُ آهي.</small> |- | رقيه بنت محمد | <small>رسول الله ﷺ جي ٻي ڌيءَ ۽ عثمان بن عفان _{(رضي الله عنه)} جي زال.</small> |- | ام ڪلثوم بنت محمد | <small>عثمان بن عفان جي زال، رسول الله ﷺ جي ٽين ڌيءَ، هن پنهنجي وڏي ڀيڻ (رقيه) جي وفات کان پوءِ عثمان _{(رضي الله عنه)} سان شادي ڪئي.</small> |- | عبدالله بن عثمان | <small>عثمان ۽ رقيه جو پٽ (620-625)، رسول الله ﷺ جو پهريون نواسو، ننڍي ڄمار ۾ وفات ڪيائين.</small> |- | فاطمه بنت اسد | <small>رسول الله ﷺ جي چاچي ۽ علي _{(رضي الله عنه)} جي ماءُ.</small> |- | عبدالله بن جعفر | <small>جعفر طيار _{(رضي الله عنه)} جو پٽ، علي جو ڀائٽيو، جيڪو علي _{(رضي الله عنه)} جي ڌيءَ، زينب جو مڙس هو.</small> |- | [[عباس بن عبد المطلب|عباس ابن عبدالمطلب]] | <small>رسول الله ﷺ جو چاچو ۽ عبدالله ابن عباس _{(رضي الله عنه)، عظيم اسلامي اسڪالر ۽ مفسر قرآن،} جو پيء.</small> |- | لبابه بنت حارث | <small>ام المومنين سيده خديجه الڪبري جي سهيلي، اسلام قبول ڪندڙ ٻي عورت، سيدنا عباس بن عبدالمطلب جي زال هئي.</small> |- | ام البنين | <small>سيده فاطمه الزهره _{(رضي الله عنها)} جي وفات کان پوءِ علي _{(رضي الله عنه)} سان شادي ڪئي ۽ هوءَ عباس بن علي جي ماءُ آهي ۽ سندس سڀ پٽ ڪربلا جي جنگ ۾ شهيد ٿيا.</small> |- | صفيه بنت عبدالمطلب | <small>رسول الله ﷺ جي پڦي ۽ زبير بن العوام _{(رضي الله عنه)} جي ماء.</small> |- | عاتڪه بنت عبدالمطلب | <small>رسول الله ﷺ جي پڦي.</small> |- | عقيل ابن ابي طالب | <small>علي _{(رضي الله عنه)} جو وڏو ڀاءُ ۽ مسلم بن عقيل جو پيءُ.</small> |- |سوده بنت زمعه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ٻي زال، ام المومنين، خديجه الڪبري _{(رضي الله عنها)} جي وفات کان پوءِ ان سان شادي ڪيائين (شادي: 620ع).</small> |- | زينب بنت خزيمه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي پنجين زال (شادي: 625 يا 626ع)، هوءَ ام المساڪين (غريبن جي ماءُ) جي نالي سان پڻ مشهور آهي.</small> |- | ام سلمه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ڇهين زال (شادي: 626ع).</small> |- | زينب بنت جحش '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ستين زال (شادي: 627ع) ، زيد بن حارثه _{(رضي الله عنه)} سان شادي ڪئي پوء طلاق وٺي ۽ الله تعالي انهن جو نڪاح رسول الله ﷺ سان ڪيو.</small> |- | <small>جويريه بنت</small> <small>حارث</small> '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي اٺين زال (شادي: 628).</small> |- | ام حبيبه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي نائين زال (شادي: 628ع)، ابو سفيان بن حرب جي ڌيءَ، امير معاويه جي اڌ ڀيڻ.</small> |- | صفيه بنت حئي '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' |<small>رسول الله ﷺ جي ڏهين زال، هوءَ هڪ يهودي قبيلي بنو نضير سان تعلق رکندي هئي، خيبر جي جنگ ۾ مسلمانن جي فتح کان پوءِ رسول الله ﷺ ان سان شادي ڪئي (م 628).</small> |- | ماريه قبطيه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي آخري زال (628ع)، هوءَ هڪ مصري عورت هئي ۽ اسڪندريه جي هڪ عيسائي گورنر المقوقس طرفان 628ع ۾ محمد کي غلام جي حيثيت ۾ تحفي ۾ ڏني وئي هئي. انهن سان رسول الله ﷺ جو هڪ پٽ، ابراهيم (628ع) ڄائو، جيڪا ننڊ پڻ ۾ وفات ڪيائين.</small> |- ! colspan="2" scope="row" ! | رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جا صحابه |- | حليمه سعديه | <small>ڍائي حليمه سعديه، رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جي رضاعي ماء، جنهن رسول الله کي ننڊ پڻ ۾ پنهنجو کير پيارو.</small> |- | [[عثمان بن عفان]] | <small>رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جا ابتدائي صحابي، ٽيون راشد خليفا (دور: 644-656ع) ۽ هو رسول الله جا داماد هئا، هن پنهنجي ڌيئرن مان ٻن (رقيه ۽ ام ڪلثوم) جي عثمان سان شادي ڪئي، کيس عزت وارو لقب ذو النورين (ٻه روشنيون جو مالڪ) ڏنو ويو.<ref>{{cite web|title=Al Baqi Cemetery|url=http://en.haj.miu.ac.ir/?fkeyid=&siteid=267&pageid=45852|website=Al-Mustafa International University|access-date=20 June 2017|language=en|archive-date=7 November 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171107021639/http://en.haj.miu.ac.ir/?fkeyid=&siteid=267&pageid=45852|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=History of the Cemetery Of Jannat Al-Baqi|url=https://www.al-islam.org/history-shrines/history-cemetery-jannat-al-baqi|website=Al-Islam.org|date=23 December 2013 |access-date=20 June 2017|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20190410031302/https://www.al-islam.org/history-shrines/history-cemetery-jannat-al-baqi|archive-date=10 April 2019|url-status=live}}</ref></small> |- | عبدالله ابن مسعود | <small>رسول الله ﷺ جا هڪ مشهور صحابي، اسلامي روايت کيس قرآن جو عظيم ترين مفسر قرار ڏئي ٿي ۽ هن ڪيترن ئي قرآن ۽ حديث جي عالمن کي متاثر ڪيو.</small> |- | ابو هريره | <small>ابو هريره رسول الله ﷺ جا صحابي، هو حديث جو سڀ کان وڏو راوي آهي. هن جو شمار ڪثرت سان حديث بيان ڪرڻ وارن ۾ ٿئي ٿو.</small> |- | اسعد ٻن زراره | <small>اسعد بن زراره مديني جا پهريان قبائلي سردار هئا جيڪا اسلام قبول ڪيائين ۽ هن جنت البقيع ۾ دفن ٿين وارا پهريان صحابي هئا.</small> |- | خنيس بن حذافه | <small>هي صحابي رسول الله صلي الله جي هجرت ۽ مديني آمد کانپوء ڪجهه مهينن بعد نوجواني ۾ وفات ڪيائين.</small> |- | عثمان بن مظعون | <small>عثمان بن مظعون مهاجر صحابه ۾ پهريان هئا جيڪا جنت البقيع ۾ دفن ٿيا.</small> |- | سعد ابن معاذ | <small>سعد بن معاذ قبيلي بنو اوس جا سردار هئا. خندق جي جنگ ۾ شديد زخمي ٿيا ۽ يهودين (قريظه) جو فيصلو ڪرڻ کانپوء شهادت جي رتبي تي فائز ٿيا.</small> |- | ابو سعيد خدري | <small>ابو سعيد الخدري جو شمار ڪثرت سان حديث بيان ڪرڻ وارن ۾ ٿئي ٿو ۽ هن نوجواني ۾ جهاد ۾ حصو ورتو.</small> |- |} ===ٻين مسلم شخصيتون=== * [[محمد حيات سنڌي|محمد حيات السنڌي]]، حديث جا عالم * امام شامل، مسلمان اڳواڻ ۽ قفقاز کان آزادي جي جنگجو. * محمد سيد طنطاوي، عالم * ادريس السنوسي، لبيا جو بادشاهه. * حسن السنوسي، ليبيا جو ولي عهد. * محمد ذڪريا ڪانڌلوي، عالم ۽ فضائل اعمال جو مرتب ڪندڙ * رفيع الدين ديوبندي، دارالعلوم ديوبند جو وائيس چانسلر. * بدر عالم ميرٺي، فيض الباري الصحيح البخاري جو مرتب ڪندڙ. * سلطان عبدالمجيد ثاني: آخري عثماني خليفو ۽ عثمان اوغلو خاندان جو سربراهه (1926-1944). * محمد ادريس: هو هڪ سياسي ۽ مذهبي اڳواڻ ۽ لبيا جو بادشاهه هو (1952-1969). * زين العابدين بن علي: هو هڪ تيونس جو سياستدان هو جنهن تيونس جو ٻيو صدر (1987-2011) رهيو. ==گيليري== <gallery mode="packed"> File:Baqi Halimah.jpg|Grave of [[Halimah bint Abi Dhuayb|Halimah]] File:Baqi 4Imams&Abbas crop.jpg|Graves of Fatimah (''single grave in front''), [[Hasan ibn Ali|Hasan]], [[Ali al-Sajjad|Imam Zain al-Abideen]], [[Muhammad al-Baqir]] and [[Ja’far as-Sadiq|Jafar as-Sadiq]] (''2nd row left to right, 4 graves side by side''), and [[‘Abbas ibn ‘Abd al-Muttalib]] (single grave at right) File:Grave Ajvaje(wife) nabi 1.JPG|Grave of wives of Muhammad, left to right: [[Maria al-Qibtiyya]], [[Juwayriyya bint al-Harith]], [[Hind bint Abi Umayya]], [[Zaynab bint Jahsh]], [[Zaynab bint Khuzayma]], [[Sawda bint Zamʿa]], [[Hafsa bint Umar]], [[Safiyya bint Huyayy]], [[Ramla bint Abi Sufyan]], [[Aisha bint Abi Bakr]] File:Grave of Ibrahim at Jannat-ul-Baqi, Medina.JPG|The grave of [[Ibrahim ibn Muhammad]] File:Baqi Othman.jpg|Grave of [[Uthman]], with the Masjid an-Nabawi in the background, view towards the west. The Green Dome is also visible. File:Grave abdullah bin Jafar(left)and Akil bin abi Talib.jpg|Graves of [[Abdullah ibn Ja'far]] and [[Aqeel ibn Abi Talib]] File:Baqi Malek&Nafi.jpg|Graves of [[Malik ibn Anas]] and [[Nafi‘ al-Madani]] File:Grave Fatema(single one) and other Imams.JPG|[[Ali ibn Husayn Zayn al-Abidin|Imam Zain al-Abideen]]'s [[Destruction of early Islamic heritage sites in Saudi Arabia|desecrated]] grave at Al-Baqi' in Saudi Arabia </gallery> ==پڻ ڏسو== * جنت المعلاء (مڪي جو قبرستان) * باب الصغير جو قبرستان * اسلام جا مقدس ترين ماڳ ==خارجي لنڪس== {{commons category|Al-Baqi'}} * [http://www.seratonline.com/tag/visiting-graves-ziyaarat/ Visitation of Baqi] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20241110165056/https://www.seratonline.com/tag/visiting-graves-ziyaarat/ |date=2024-11-10 }} * [http://www.parsine.com/fa/news/66094 The oldest photos of Jannat al-Baqi] {{in lang|fa}} * [http://www.baqee.org Jannat al-Baqi website] * [https://web.archive.org/web/20130318024308/http://travel.webshots.com/photo/2290006840101830051oxBuTT Map of Jannat al-Baqi] * [http://www.al-islam.org/shrines/baqi.htm History of the Cemetery of Jannat al-Baqi] * [http://www.al-islam.org/gallery/photos/image2nd.htm The Baqi Collection Photos] * [https://web.archive.org/web/20160303223906/http://i400.photobucket.com/albums/pp84/sameer2009_2009/albaqeiaEn.jpg Map of Jannat al-Baqi according to Sunni Muslim sources] {{coord|24.4672|N|39.616|E|source:kolossus-frwiki|display=title}} {{DEFAULTSORT:Baqi}} [[Category:Buildings and structures in Medina]] [[Category:Cemeteries in Saudi Arabia]] [[Category:Family of Muhammad]] [[Category:Burial sites of the Senussi dynasty]] [[Category:Muslim cemeteries]] ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] [[زمرو:مقدس اسلامي ماڳ]] 5nxobu41r1485ytv0kfp369bnzfofsv 320782 320781 2025-06-28T11:33:52Z Ibne maryam 17680 320782 wikitext text/x-wiki {{short description|First Islamic cemetery of Medina, Saudi Arabia}} {{Infobox settlement | name = جنت البقيع | native_name = {{lang|ar|ٱلْبَقِيْع}} | native_name_lang = ar | image = File:Al-Baqi Cemetery 2021.jpg | imagesize = | caption = جنت البقيع، سال 2021ع ۾ | map_type = | map_size = | map_caption = جنت | established = 622 عيسوي | country = [[سعودي عرب]] | location = [[مدينو|مدينه المنوره]] | coordinates = | type = [[قبرستان]] | owner = سعودي عرب جي اسلامي امور جي وزارت | size = | graves = | website = | style = | latitude = | longitude = | findagrave = | political = | official_name = Jannat ul Baqi | other_name = | settlement_type = قبرستان | image_skyline = File:Al-Baqi Cemetery 2021.jpg | image_caption = جنت البقيع، 2021ع | image_map = Map.jpg | subdivision_type = [[ملڪ]] | subdivision_name = [[سعودي عرب]] | subdivision_type1 = شهر | subdivision_type2 = بنياد | subdivision_type3 = قبرون | subdivision_name1 = [[مدينو|مدينه المنوره]] | subdivision_name2 = پهرين هجري سال 622ع | subdivision_name3 = 10000 | subdivision_name4 = فاطمه | subdivision_type4 = بنو هاشم | subdivision_type5 = صحابه | subdivision_type6 = اھم | subdivision_name5 = عٿمان | subdivision_name6 = ذڪريا | established_title = بنياد | established_date = 622ع | established_title1 = ٻيهر | established_date1 = عثماني دور | established_title2 = جديد | established_date2 = سعودي | established_title3 = شاهه | established_date3 = شاه فيصل | named_for = | seat_type = | seat = | leader_title = سرپرستي | leader_name = شاهه سلمان، سعودي حڪومت | leader_title1 = انتظام ڪندڙ | leader_name1 = سعودي عرب جي اسلامي امور جي وزارت | total_type = ڪل | area_total_km2 = 1 }} '''جنت البقيع''' (عربي: ٱلْبَقِيْع) [[مدينو|مدينه المنوره]] جو سڀ کان پراڻو ۽ پهريون اسلامي قبرستان آهي،<ref name="EI2">{{EI3|last=Werner|first=Ende|author-link=|title=Baqīʿ al-Gharqad|doi=10.1163/1573-3912_ei3_COM_23494|year=2010}}</ref> جيڪو اڄوڪي [[سعودي عرب]] جي [[حجاز]] واري علائقي ۾ واقع آهي.<ref name="MWGD20012">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479|title=Merriam-Webster's Geographical Dictionary|last1=Hopkins|first1=Daniel J.|author2=편집부|publisher=Merriam-Webster|year=2001|isbn=0-87779-546-0|page=479|access-date=17 March 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20160623231425/https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479|archive-date=23 June 2016|url-status=live}}</ref> ان کي بقيع الغرقد (عربي: بَقِيْع الْغَرْقَد، معنيٰ، [[ڳاراٺي]] وارو بقيع) جي نالي سان پڻ سڃاتو وڃي ٿو.<ref name="EI3">{{EI3|last=Werner|first=Ende|author-link=|title=Baqīʿ al-Gharqad|doi=10.1163/1573-3912_ei3_COM_23494|year=2010}}</ref> چيو وڃي ٿو ته البقيع جو بنياد نبي ڪريم صلي الله عليه وآله وسلم رکيو ويو هو ۽ پنهنجي ڪيترن ئي مائٽن ۽ اصحابن کي دفن ڪرڻ جي جڳهه طور ڪم ڪريو، ان کي اسلامي روايتن جي ٻن مقدس قبرستانن مان هڪ جي حيثيت ڏئي ٿو. بيبي فاطمه الزهره، ام المومنين سيده عائشه، امام حسن، عثمان غني، زينب (ڌيء)، ابراهيم (پٽ) سميت گهٽ ۾ گهٽ 10 هزار صحابه ۽ اهل بيت جنت البقيع ۾ دفن آهن. ==تفصيل== {{عن|3=البقيع (توضيح)}} {{ص.م مقبرة | اسم = بقيع الغرقد | صورة = Al-Baqi Cemetery 2021.jpg | تعليق = منظر عام للمقبرة | حجم الصورة = | بلد = {{علم السعودية}} | اسم التقسيم = | مدينة = [[المدينة المنورة]] | مالك = | نوع = | ديانة = [[الإسلام]] | تأسست =منذ {{مدة زمنية|21|9|622}} | بداية الاستغلال = | نهاية الاستغلال = | حماية = | مساحة = 180،000 متر مربع <ref>[https://www.alarabiya.net/articles/2010/03/12/102853.html العربية - "البقيع" أشهر مقابر العالم الإسلامي وتحوي رفات 10 آلاف صحابي] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171026050617/http://www.alarabiya.net/articles/2010/03/12/102853.html |date=26 أكتوبر 2017}}</ref> | حجم = | قبور = | خريطة الموقع = السعودية | دائرة العرض = 24.46866 | خط الطول = 39.61115 | مشاهير = }} '''البقيع''' هي المقبرة الرئيسية لأهل [[المدينة المنورة]] منذ عهد الرسول [[محمد]]، ومن أقرب الأماكن التاريخية إلى مبنى [[المسجد النبوي]] حاليًا، ويقع في مواجهة القسم الجنوبي الشرقي من سُوْرِه، وقد ضمت إليه أراضٍ مجاورة وبني حوله سور جديد مرتفع مكسو بالرخام. ولا تزال المقبرة قيد الاستخدام حتى الآن. وموضع البقيع يقصد به '''بقيع الغرقد''' المنسوب إلى شجر [[غرقد|الغرقد]] وهو يختلف عن بقيع الزبير وبقيع الخيل وبقيع الخبجبة وبقيع الخضمات. وتبلغ مساحته الحالية مائة وثمانين ألف متر مربع؛ يضم بقيع الغرقد رفات الآلاف المؤلفة من أهل المدينة ومن توفي فيها من المجاورين والزائرين أو نقل جثمانهم على مدى العصور الماضية، وفي مقدمتهم [[الصحابة]] الكرام، ويروى أن عشرة آلاف صحابي دفنوا فيه، منهم ذو النورين [[عثمان بن عفان]] ثالث الخلفاء الراشدين وأمهات المؤمنين زوجات النبي [[محمد]] عدا [[خديجة بنت خويلد|خديجة]] و[[ميمونة بنت الحارث|ميمونة]]، كما دفن فيه ابنته [[فاطمة الزهراء]]، وابنه [[إبراهيم بن محمد|إبراهيم]]، وعم النبي [[العباس بن عبد المطلب|العباس]]، وعمته [[صفية بنت عبد المطلب|صفية]]، وزوجته [[عائشة بنت أبي بكر|عائشة بنت أبي بكر الصديق]]، وحفيده [[الحسن بن علي]]، وكذلك بعض ذرية [[الحسين بن علي|الحسين]] مثل [[علي زين العابدين|علي بن الحسين]] و[[محمد الباقر]] و[[جعفر الصادق]]. {{short description|First Islamic cemetery of Medina, Saudi Arabia}} {{Use dmy dates|date=June 6, 2025}} {{Infobox settlement | name = جنت البقيع | native_name = {{lang|ar|ٱلْبَقِيْع}} | native_name_lang = ar | image = File:Al-Baqi Cemetery 2021.jpg | imagesize = | caption = جنت البقيع | map_type = | map_size = | map_caption = | established = [[Common Era|C.E.]] 622 | country = [[Saudi Arabia]] | location = [[Medina]] | coordinates = {{Wikidatacoord|Q154204|display=inline,title}} | type = [[Muslim]] | owner =[[Ministry of Islamic Affairs, Dawah, and Guidance]] | size = | graves = | style = | latitude = | longitude = | findagrave = | political = | website = }} '''''Jannat al-Baqī''''' ({{langx|ar|ٱلْبَقِيْع}}, "The Baqi'", {{IPA|acw|al.ba.ɡiːʕ, al.ba.qiːʕ}}) is the oldest and first Islamic cemetery of [[Medina]]<ref name="EI" /> located in the [[Hejaz]]i<ref name="MWGD2001">{{cite book |title=Merriam-Webster's Geographical Dictionary |page=479 |url=https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479 |year=2001 |isbn=0-87779-546-0 |access-date=17 March 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160623231425/https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479 |archive-date=23 June 2016 |url-status=live |last1=Hopkins |first1=Daniel J. |author2=편집부 |publisher=Merriam-Webster }}</ref> region of present-day [[Saudi Arabia]]. It is also known as '''''Baqi al-Gharqad''''' ({{langx|ar|بَقِيْع الْغَرْقَد}}, meaning "Baqiʿ of the [[Boxthorn]]").<ref name="EI">{{EI3 |last=Werner |first=Ende |author-link= |title=Baqīʿ al-Gharqad |doi=10.1163/1573-3912_ei3_COM_23494 |year=2010 }}</ref> Al-Baqi is reportedly founded by Prophet [[Muhammad]] and serves as the burial place for many of his relatives and companions, establishing it as one of the two holiest cemeteries in Islamic tradition. Monuments and mosques built on or near al-Baqīʿ were demolished under the [[Emirate of Diriyah]] in 1806. After their reconstruction, they were again demolished in 1926 under the [[Sultanate of Nejd]], in accordance with their [[Wahhabism|Wahhabi]] interpretation of [[Sharia|Islamic law]] regarding [[idolatry]].<ref name="EI" /> These demolitions were condemned across the Islamic world, but the [[Saudi government]] has rejected calls for reconstruction.<ref name="EI" /> == تاريخ == جڏهن پيغمبر اسلام ﷺ جن سيپٽمبر 622ع ۾ مڪي کان مديني ۾ پهتا ته البقيع هڪ خالي زمين هئي، جيڪا ڳاراٺي سان ڍڪيل هئي. تاريخي ريڪارڊ موجب، رسول الله ﷺ جي اچڻ کان پوءِ، مديني جا گهر البقيع جي ويجهو وڌيا، ان ڪري ان کي عوامي مقبرو سمجهيو ويندو هو. جهاڙين کي صاف ڪيو ويو ۽ جڳهه کي پاڪ ڪيو ويو ته مستقبل ۾ مسلمانن، جيڪي مديني ۾ مري ويندا، جو قبرستان آهي. ان کان علاوه، البقيع هڪ هنڌ جي طور تي متعارف ڪرايو ويو جنهن جي اوڀر طرف کجور جا وڻ ۽ ان جي اولهه طرف گهر هئا. مڪي کان مديني ڏانهن هجرت کان پوءِ هن ٻن يتيم ٻارن کان خريد ڪئي ان جاءِ تي مسجد نبوي جي تعمير دوران، نبي ﷺ جي صحابه مان هڪ اسعد بن زراره فوت ٿي ويا. نبي ﷺ ان جاءِ کي قبرستان بڻائڻ لاءِ چونڊيو ۽ انصار ۾ اسعد ٻن زراره پهريان صحابي هئا، جنهن کي البقيع ۾ دفن ڪيو ويو. جڏهن رسول الله ﷺ بدر جي جنگ ۾ مديني کان ٻاهر هئا ته سندس ڌيءَ رقيه بيمار ٿي پيئي ۽ سال 624ع ۾ وفات ڪيائين، کيس البقيع ۾ دفن ڪيو ويو. رقيه اهل بيت مان پهرين هئي جنهن کي هن قبرستان ۾ دفن ڪيو ويو. رسول الله جي بدر کان اچڻ کان ٿورو پوءِ عثمان بن مظعون 3 هجري (624/625ع) ۾ وفات ڪيائين ۽ کيس البقيع ۾ دفن ڪيو ويو. هن کي مهاجرن مان رسول الله جو پهريون صحابي سمجهيو ويندو آهي جنهن کي قبرستان ۾ دفن ڪيو ويو. حضرت محمد ﷺ جن کي ”اسان مان آخرت ڏانهن وڃڻ وارو پهريون شخص“ به سڏيو ۽ هن ان جاءِ جو نالو، جتي عثمان بن مظعون دفن ٿيل آهن، "رواحة" رکيو. جڏهن سندس ننڍو پٽ ابراهيم وفات ڪري ويو، ته رسول الله حڪم ڏنو ته کيس به اتي ئي دفن ڪيو وڃي. هن قبر کي پاڻي ڏنو ۽ ان جاءِ کي "زواره" سڏيو. سندس حڪم تي عمل ڪندي سندس ٻن ڌيئرن زينب ۽ ام ڪلثوم کي به عثمان بن مظعون جي قبر جي ڀرسان دفن ڪيو ويو. ==دفين== ===صحابه ۽ اهلبيت جيڪا جنت البقيع ۾ مدفون آهن=== <small>رسول الله ﷺ</small> {| class="wikitable" |- ! |نالو ! |تعارف |- ! colspan="7" scope="row" ! |رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جا اهلبيت |- | <small>'''[[عائشہ بنت ابوبڪر|عائشه بنت ابوبڪر]]'''</small> '''<small>^{[[عائشہ بنت ابوبڪر|(ام المومنين)]]}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ٽين زال ۽ پهرين راشد خليفي ابوبڪر صديق _{(رضي الله عنه)} جي ڌيء.</small> |- | <small>'''[[فاطمه زهرا|سيده فاطمه الزهره]]'''</small> | <small>جنت جي عورتن جي سردار؛ رسول الله ﷺ جي ڌيءَ، زال علي _{(رضي الله عنه)} ۽ حسن، حسين ۽ زينب _{(رضي الله عنهما)} جي ماءُ[[Zaynab bint Ali|.]]<ref>[http://islamicinsights.com/religion/clergy-corner/lady-fatima-al-zahra.html Lady Fatima] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170911142915/http://www.islamicinsights.com/religion/clergy-corner/lady-fatima-al-zahra.html |date=11 September 2017}}, Islamic Insight, Accessed 1 September 2012.</ref></small> |- | <small>'''حفصه بنت عمر'''</small> '''<small>^{<u>(ام</u> المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي چوٿين زال، ٻي راشد خليفي، عمر _{(رضي الله عنه)} جي ڌيءَ (شادي: 625ع).</small> |- | [[حسن ابن علي|امام حسن]] | <small>جنت جي نوجوانن جو سردار؛ ٻيو امام؛ رسول الله ﷺ جو نواسو، فاطمه ۽ علي _{(رضي الله عنه)} جو پٽ.</small> |- | [[زين العابدين|امام زين العابدين]] | <small>'''_{شيعن جو چوٿون امام، فاطمه ۽ علي (رضي الله عنهم) جو پوٽو، واحد بالغ مرد، جيڪو ڪربلا جي جنگ ۾ بچي ويو ڇاڪاڻ ته هو بيمار هو ۽ جنگ نه ڪري سگهيو.}'''</small> |- | امام باقر | <small>شيعن جو پنجون امام؛ علي زين العابدين ابن حسين جو پٽ.</small> |- | امام جعفر صادق | <small>شيعن جو ڇهين امام؛ محمد باقر جو پٽ، اسلامي دنيا ۾ نامور سائنسدان ۽ استاد.</small> |- | ابراهيم بن محمد |<small>ام المومنين، مريم قبطيہ کان رسول الله ﷺ جا پٽ، ننڍپڻ ۾ ئي فوت ٿي ويا.</small> |- | زينب بنت محمد | <small>رسول الله ﷺ جي پهرين ۽ سڀ کان وڏي ڌيءَ، هوءَ امامه بنت ابي العاص جي ماءُ آهي.</small> |- | رقيه بنت محمد | <small>رسول الله ﷺ جي ٻي ڌيءَ ۽ عثمان بن عفان _{(رضي الله عنه)} جي زال.</small> |- | ام ڪلثوم بنت محمد | <small>عثمان بن عفان جي زال، رسول الله ﷺ جي ٽين ڌيءَ، هن پنهنجي وڏي ڀيڻ (رقيه) جي وفات کان پوءِ عثمان _{(رضي الله عنه)} سان شادي ڪئي.</small> |- | عبدالله بن عثمان | <small>عثمان ۽ رقيه جو پٽ (620-625)، رسول الله ﷺ جو پهريون نواسو، ننڍي ڄمار ۾ وفات ڪيائين.</small> |- | فاطمه بنت اسد | <small>رسول الله ﷺ جي چاچي ۽ علي _{(رضي الله عنه)} جي ماءُ.</small> |- | عبدالله بن جعفر | <small>جعفر طيار _{(رضي الله عنه)} جو پٽ، علي جو ڀائٽيو، جيڪو علي _{(رضي الله عنه)} جي ڌيءَ، زينب جو مڙس هو.</small> |- | [[عباس بن عبد المطلب|عباس ابن عبدالمطلب]] | <small>رسول الله ﷺ جو چاچو ۽ عبدالله ابن عباس _{(رضي الله عنه)، عظيم اسلامي اسڪالر ۽ مفسر قرآن،} جو پيء.</small> |- | لبابه بنت حارث | <small>ام المومنين سيده خديجه الڪبري جي سهيلي، اسلام قبول ڪندڙ ٻي عورت، سيدنا عباس بن عبدالمطلب جي زال هئي.</small> |- | ام البنين | <small>سيده فاطمه الزهره _{(رضي الله عنها)} جي وفات کان پوءِ علي _{(رضي الله عنه)} سان شادي ڪئي ۽ هوءَ عباس بن علي جي ماءُ آهي ۽ سندس سڀ پٽ ڪربلا جي جنگ ۾ شهيد ٿيا.</small> |- | صفيه بنت عبدالمطلب | <small>رسول الله ﷺ جي پڦي ۽ زبير بن العوام _{(رضي الله عنه)} جي ماء.</small> |- | عاتڪه بنت عبدالمطلب | <small>رسول الله ﷺ جي پڦي.</small> |- | عقيل ابن ابي طالب | <small>علي _{(رضي الله عنه)} جو وڏو ڀاءُ ۽ مسلم بن عقيل جو پيءُ.</small> |- |سوده بنت زمعه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ٻي زال، ام المومنين، خديجه الڪبري _{(رضي الله عنها)} جي وفات کان پوءِ ان سان شادي ڪيائين (شادي: 620ع).</small> |- | زينب بنت خزيمه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي پنجين زال (شادي: 625 يا 626ع)، هوءَ ام المساڪين (غريبن جي ماءُ) جي نالي سان پڻ مشهور آهي.</small> |- | ام سلمه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ڇهين زال (شادي: 626ع).</small> |- | زينب بنت جحش '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ستين زال (شادي: 627ع) ، زيد بن حارثه _{(رضي الله عنه)} سان شادي ڪئي پوء طلاق وٺي ۽ الله تعالي انهن جو نڪاح رسول الله ﷺ سان ڪيو.</small> |- | <small>جويريه بنت</small> <small>حارث</small> '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي اٺين زال (شادي: 628).</small> |- | ام حبيبه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي نائين زال (شادي: 628ع)، ابو سفيان بن حرب جي ڌيءَ، امير معاويه جي اڌ ڀيڻ.</small> |- | صفيه بنت حئي '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' |<small>رسول الله ﷺ جي ڏهين زال، هوءَ هڪ يهودي قبيلي بنو نضير سان تعلق رکندي هئي، خيبر جي جنگ ۾ مسلمانن جي فتح کان پوءِ رسول الله ﷺ ان سان شادي ڪئي (م 628).</small> |- | ماريه قبطيه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي آخري زال (628ع)، هوءَ هڪ مصري عورت هئي ۽ اسڪندريه جي هڪ عيسائي گورنر المقوقس طرفان 628ع ۾ محمد کي غلام جي حيثيت ۾ تحفي ۾ ڏني وئي هئي. انهن سان رسول الله ﷺ جو هڪ پٽ، ابراهيم (628ع) ڄائو، جيڪا ننڊ پڻ ۾ وفات ڪيائين.</small> |- ! colspan="2" scope="row" ! | رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جا صحابه |- | حليمه سعديه | <small>ڍائي حليمه سعديه، رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جي رضاعي ماء، جنهن رسول الله کي ننڊ پڻ ۾ پنهنجو کير پيارو.</small> |- | [[عثمان بن عفان]] | <small>رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جا ابتدائي صحابي، ٽيون راشد خليفا (دور: 644-656ع) ۽ هو رسول الله جا داماد هئا، هن پنهنجي ڌيئرن مان ٻن (رقيه ۽ ام ڪلثوم) جي عثمان سان شادي ڪئي، کيس عزت وارو لقب ذو النورين (ٻه روشنيون جو مالڪ) ڏنو ويو.<ref>{{cite web|title=Al Baqi Cemetery|url=http://en.haj.miu.ac.ir/?fkeyid=&siteid=267&pageid=45852|website=Al-Mustafa International University|access-date=20 June 2017|language=en|archive-date=7 November 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171107021639/http://en.haj.miu.ac.ir/?fkeyid=&siteid=267&pageid=45852|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=History of the Cemetery Of Jannat Al-Baqi|url=https://www.al-islam.org/history-shrines/history-cemetery-jannat-al-baqi|website=Al-Islam.org|date=23 December 2013 |access-date=20 June 2017|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20190410031302/https://www.al-islam.org/history-shrines/history-cemetery-jannat-al-baqi|archive-date=10 April 2019|url-status=live}}</ref></small> |- | عبدالله ابن مسعود | <small>رسول الله ﷺ جا هڪ مشهور صحابي، اسلامي روايت کيس قرآن جو عظيم ترين مفسر قرار ڏئي ٿي ۽ هن ڪيترن ئي قرآن ۽ حديث جي عالمن کي متاثر ڪيو.</small> |- | ابو هريره | <small>ابو هريره رسول الله ﷺ جا صحابي، هو حديث جو سڀ کان وڏو راوي آهي. هن جو شمار ڪثرت سان حديث بيان ڪرڻ وارن ۾ ٿئي ٿو.</small> |- | اسعد ٻن زراره | <small>اسعد بن زراره مديني جا پهريان قبائلي سردار هئا جيڪا اسلام قبول ڪيائين ۽ هن جنت البقيع ۾ دفن ٿين وارا پهريان صحابي هئا.</small> |- | خنيس بن حذافه | <small>هي صحابي رسول الله صلي الله جي هجرت ۽ مديني آمد کانپوء ڪجهه مهينن بعد نوجواني ۾ وفات ڪيائين.</small> |- | عثمان بن مظعون | <small>عثمان بن مظعون مهاجر صحابه ۾ پهريان هئا جيڪا جنت البقيع ۾ دفن ٿيا.</small> |- | سعد ابن معاذ | <small>سعد بن معاذ قبيلي بنو اوس جا سردار هئا. خندق جي جنگ ۾ شديد زخمي ٿيا ۽ يهودين (قريظه) جو فيصلو ڪرڻ کانپوء شهادت جي رتبي تي فائز ٿيا.</small> |- | ابو سعيد خدري | <small>ابو سعيد الخدري جو شمار ڪثرت سان حديث بيان ڪرڻ وارن ۾ ٿئي ٿو ۽ هن نوجواني ۾ جهاد ۾ حصو ورتو.</small> |- |} ===ٻين مسلم شخصيتون=== * [[محمد حيات سنڌي|محمد حيات السنڌي]]، حديث جا عالم * امام شامل، مسلمان اڳواڻ ۽ قفقاز کان آزادي جي جنگجو. * محمد سيد طنطاوي، عالم * ادريس السنوسي، لبيا جو بادشاهه. * حسن السنوسي، ليبيا جو ولي عهد. * محمد ذڪريا ڪانڌلوي، عالم ۽ فضائل اعمال جو مرتب ڪندڙ * رفيع الدين ديوبندي، دارالعلوم ديوبند جو وائيس چانسلر. * بدر عالم ميرٺي، فيض الباري الصحيح البخاري جو مرتب ڪندڙ. * سلطان عبدالمجيد ثاني: آخري عثماني خليفو ۽ عثمان اوغلو خاندان جو سربراهه (1926-1944). * محمد ادريس: هو هڪ سياسي ۽ مذهبي اڳواڻ ۽ لبيا جو بادشاهه هو (1952-1969). * زين العابدين بن علي: هو هڪ تيونس جو سياستدان هو جنهن تيونس جو ٻيو صدر (1987-2011) رهيو. ==گيليري== <gallery mode="packed"> File:Baqi Halimah.jpg|Grave of [[Halimah bint Abi Dhuayb|Halimah]] File:Baqi 4Imams&Abbas crop.jpg|Graves of Fatimah (''single grave in front''), [[Hasan ibn Ali|Hasan]], [[Ali al-Sajjad|Imam Zain al-Abideen]], [[Muhammad al-Baqir]] and [[Ja’far as-Sadiq|Jafar as-Sadiq]] (''2nd row left to right, 4 graves side by side''), and [[‘Abbas ibn ‘Abd al-Muttalib]] (single grave at right) File:Grave Ajvaje(wife) nabi 1.JPG|Grave of wives of Muhammad, left to right: [[Maria al-Qibtiyya]], [[Juwayriyya bint al-Harith]], [[Hind bint Abi Umayya]], [[Zaynab bint Jahsh]], [[Zaynab bint Khuzayma]], [[Sawda bint Zamʿa]], [[Hafsa bint Umar]], [[Safiyya bint Huyayy]], [[Ramla bint Abi Sufyan]], [[Aisha bint Abi Bakr]] File:Grave of Ibrahim at Jannat-ul-Baqi, Medina.JPG|The grave of [[Ibrahim ibn Muhammad]] File:Baqi Othman.jpg|Grave of [[Uthman]], with the Masjid an-Nabawi in the background, view towards the west. The Green Dome is also visible. File:Grave abdullah bin Jafar(left)and Akil bin abi Talib.jpg|Graves of [[Abdullah ibn Ja'far]] and [[Aqeel ibn Abi Talib]] File:Baqi Malek&Nafi.jpg|Graves of [[Malik ibn Anas]] and [[Nafi‘ al-Madani]] File:Grave Fatema(single one) and other Imams.JPG|[[Ali ibn Husayn Zayn al-Abidin|Imam Zain al-Abideen]]'s [[Destruction of early Islamic heritage sites in Saudi Arabia|desecrated]] grave at Al-Baqi' in Saudi Arabia </gallery> ==پڻ ڏسو== * جنت المعلاء (مڪي جو قبرستان) * باب الصغير جو قبرستان * اسلام جا مقدس ترين ماڳ ==خارجي لنڪس== {{commons category|Al-Baqi'}} * [http://www.seratonline.com/tag/visiting-graves-ziyaarat/ Visitation of Baqi] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20241110165056/https://www.seratonline.com/tag/visiting-graves-ziyaarat/ |date=2024-11-10 }} * [http://www.parsine.com/fa/news/66094 The oldest photos of Jannat al-Baqi] {{in lang|fa}} * [http://www.baqee.org Jannat al-Baqi website] * [https://web.archive.org/web/20130318024308/http://travel.webshots.com/photo/2290006840101830051oxBuTT Map of Jannat al-Baqi] * [http://www.al-islam.org/shrines/baqi.htm History of the Cemetery of Jannat al-Baqi] * [http://www.al-islam.org/gallery/photos/image2nd.htm The Baqi Collection Photos] * [https://web.archive.org/web/20160303223906/http://i400.photobucket.com/albums/pp84/sameer2009_2009/albaqeiaEn.jpg Map of Jannat al-Baqi according to Sunni Muslim sources] {{coord|24.4672|N|39.616|E|source:kolossus-frwiki|display=title}} {{DEFAULTSORT:Baqi}} [[Category:Buildings and structures in Medina]] [[Category:Cemeteries in Saudi Arabia]] [[Category:Family of Muhammad]] [[Category:Burial sites of the Senussi dynasty]] [[Category:Muslim cemeteries]] ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] [[زمرو:مقدس اسلامي ماڳ]] 02tdoadb9fsoducee3y285fyc19ea3w 320783 320782 2025-06-28T11:44:31Z Ibne maryam 17680 320783 wikitext text/x-wiki {{short description|First Islamic cemetery of Medina, Saudi Arabia}} {{Infobox settlement | name = جنت البقيع | native_name = {{lang|ar|ٱلْبَقِيْع}} | native_name_lang = ar | image = File:Al-Baqi Cemetery 2021.jpg | imagesize = | caption = جنت البقيع، سال 2021ع ۾ | map_type = | map_size = | map_caption = جنت | established = 622 عيسوي | country = [[سعودي عرب]] | location = [[مدينو|مدينه المنوره]] | coordinates = | type = [[قبرستان]] | owner = سعودي عرب جي اسلامي امور جي وزارت | size = | graves = | website = | style = | latitude = | longitude = | findagrave = | political = | official_name = Jannat ul Baqi | other_name = | settlement_type = قبرستان | image_skyline = File:Al-Baqi Cemetery 2021.jpg | image_caption = جنت البقيع، 2021ع | image_map = Map.jpg | subdivision_type = [[ملڪ]] | subdivision_name = [[سعودي عرب]] | subdivision_type1 = شهر | subdivision_type2 = بنياد | subdivision_type3 = قبرون | subdivision_name1 = [[مدينو|مدينه المنوره]] | subdivision_name2 = پهرين هجري سال 622ع | subdivision_name3 = 10000 | subdivision_name4 = فاطمه | subdivision_type4 = بنو هاشم | subdivision_type5 = صحابه | subdivision_type6 = اھم | subdivision_name5 = عٿمان | subdivision_name6 = ذڪريا | established_title = بنياد | established_date = 622ع | established_title1 = ٻيهر | established_date1 = عثماني دور | established_title2 = جديد | established_date2 = سعودي | established_title3 = شاهه | established_date3 = شاه فيصل | named_for = | seat_type = | seat = | leader_title = سرپرستي | leader_name = شاهه سلمان، سعودي حڪومت | leader_title1 = انتظام ڪندڙ | leader_name1 = سعودي عرب جي اسلامي امور جي وزارت | total_type = ڪل | area_total_km2 = 1 }} '''جنت البقيع''' (عربي: ٱلْبَقِيْع) [[مدينو|مدينه المنوره]] جو سڀ کان پراڻو ۽ پهريون اسلامي قبرستان آهي،<ref name="EI2">{{EI3|last=Werner|first=Ende|author-link=|title=Baqīʿ al-Gharqad|doi=10.1163/1573-3912_ei3_COM_23494|year=2010}}</ref> جيڪو اڄوڪي [[سعودي عرب]] جي [[حجاز]] واري علائقي ۾ واقع آهي.<ref name="MWGD20012">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479|title=Merriam-Webster's Geographical Dictionary|last1=Hopkins|first1=Daniel J.|author2=편집부|publisher=Merriam-Webster|year=2001|isbn=0-87779-546-0|page=479|access-date=17 March 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20160623231425/https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479|archive-date=23 June 2016|url-status=live}}</ref> ان کي بقيع الغرقد (عربي: بَقِيْع الْغَرْقَد، معنيٰ، [[ڳاراٺي]] وارو بقيع) جي نالي سان پڻ سڃاتو وڃي ٿو.<ref name="EI3">{{EI3|last=Werner|first=Ende|author-link=|title=Baqīʿ al-Gharqad|doi=10.1163/1573-3912_ei3_COM_23494|year=2010}}</ref> چيو وڃي ٿو ته البقيع جو بنياد نبي ڪريم صلي الله عليه وآله وسلم رکيو ويو هو ۽ پنهنجي ڪيترن ئي مائٽن ۽ اصحابن کي دفن ڪرڻ جي جڳهه طور ڪم ڪريو، ان کي اسلامي روايتن جي ٻن مقدس قبرستانن مان هڪ جي حيثيت ڏئي ٿو. بيبي فاطمه الزهره، ام المومنين سيده عائشه، امام حسن، عثمان غني، زينب (ڌيء)، ابراهيم (پٽ) سميت گهٽ ۾ گهٽ 10 هزار صحابه ۽ اهل بيت جنت البقيع ۾ دفن آهن. ==تفصيل== اسم = بقيع الغرقد بنياد = 21|9|622 ديانة = [[الإسلام]] خريطة الموقع = السعودية دائرة العرض = 24.46866 خط الطول = 39.61115 | coordinates = {{Wikidatacoord|Q154204|display=inline,title}} رقبو = 180،000 چورس ميٽر قبرون = 10000<ref>[https://www.alarabiya.net/articles/2010/03/12/102853.html العربية - "البقيع" أشهر مقابر العالم الإسلامي وتحوي رفات 10 آلاف صحابي] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171026050617/http://www.alarabiya.net/articles/2010/03/12/102853.html |date=26 أكتوبر 2017}}</ref> مشاهير = آلاف صحابي دفنوا فيه صحابه منهم ذو النورين [[عثمان بن عفان]] ثالث الخلفاء الراشدين وأمهات المؤمنين زوجات النبي [[محمد]] عدا [[خديجة بنت خويلد|خديجة]] و[[ميمونة بنت الحارث|ميمونة]]، كما دفن فيه ابنته [[فاطمة الزهراء]]، وابنه [[إبراهيم بن محمد|إبراهيم]]، وعم النبي [[العباس بن عبد المطلب|العباس]]، وعمته [[صفية بنت عبد المطلب|صفية]]، وزوجته [[عائشة بنت أبي بكر|عائشة بنت أبي بكر الصديق]]، وحفيده [[الحسن بن علي]]، وكذلك بعض ذرية [[الحسين بن علي|الحسين]] مثل [[علي زين العابدين|علي بن الحسين]] و[[محمد الباقر]] و[[جعفر الصادق]]. '''البقيع''' هي المقبرة الرئيسية لأهل [[المدينة المنورة]] منذ عهد الرسول [[محمد]]، ومن أقرب الأماكن التاريخية إلى مبنى [[المسجد النبوي]] حاليًا، ويقع في مواجهة القسم الجنوبي الشرقي من سُوْرِه، وقد ضمت إليه أراضٍ مجاورة وبني حوله سور جديد مرتفع مكسو بالرخام. ولا تزال المقبرة قيد الاستخدام حتى الآن. وموضع البقيع يقصد به '''بقيع الغرقد''' المنسوب إلى شجر [[غرقد|الغرقد]] وهو يختلف عن بقيع الزبير وبقيع الخيل وبقيع الخبجبة وبقيع الخضمات. وتبلغ مساحته الحالية مائة وثمانين ألف متر مربع؛ يضم بقيع الغرقد رفات الآلاف المؤلفة من أهل المدينة ومن توفي فيها من المجاورين والزائرين أو نقل جثمانهم على مدى العصور الماضية، وفي مقدمتهم [[الصحابة]] الكرام، ويروى أن عشرة آلاف صحابي دفنوا فيه، منهم ذو النورين [[عثمان بن عفان]] ثالث الخلفاء الراشدين وأمهات المؤمنين زوجات النبي [[محمد]] عدا [[خديجة بنت خويلد|خديجة]] و[[ميمونة بنت الحارث|ميمونة]]، كما دفن فيه ابنته [[فاطمة الزهراء]]، وابنه [[إبراهيم بن محمد|إبراهيم]]، وعم النبي [[العباس بن عبد المطلب|العباس]]، وعمته [[صفية بنت عبد المطلب|صفية]]، وزوجته [[عائشة بنت أبي بكر|عائشة بنت أبي بكر الصديق]]، وحفيده [[الحسن بن علي]]، وكذلك بعض ذرية [[الحسين بن علي|الحسين]] مثل [[علي زين العابدين|علي بن الحسين]] و[[محمد الباقر]] و[[جعفر الصادق]]. {{short description|First Islamic cemetery of Medina, Saudi Arabia}} {{Use dmy dates|date=June 6, 2025}} {{Infobox settlement | name = جنت البقيع | native_name = {{lang|ar|ٱلْبَقِيْع}} | native_name_lang = ar | image = File:Al-Baqi Cemetery 2021.jpg | imagesize = | caption = جنت البقيع | map_type = | map_size = | map_caption = | established = [[Common Era|C.E.]] 622 | country = [[Saudi Arabia]] | location = [[Medina]] | type = [[Muslim]] | owner =[[Ministry of Islamic Affairs, Dawah, and Guidance]] | size = | graves = | style = | latitude = | longitude = | findagrave = | political = | website = }} '''''Jannat al-Baqī''''' ({{langx|ar|ٱلْبَقِيْع}}, "The Baqi'", {{IPA|acw|al.ba.ɡiːʕ, al.ba.qiːʕ}}) is the oldest and first Islamic cemetery of [[Medina]]<ref name="EI" /> located in the [[Hejaz]]i<ref name="MWGD2001">{{cite book |title=Merriam-Webster's Geographical Dictionary |page=479 |url=https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479 |year=2001 |isbn=0-87779-546-0 |access-date=17 March 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160623231425/https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&pg=PA479 |archive-date=23 June 2016 |url-status=live |last1=Hopkins |first1=Daniel J. |author2=편집부 |publisher=Merriam-Webster }}</ref> region of present-day [[Saudi Arabia]]. It is also known as '''''Baqi al-Gharqad''''' ({{langx|ar|بَقِيْع الْغَرْقَد}}, meaning "Baqiʿ of the [[Boxthorn]]").<ref name="EI">{{EI3 |last=Werner |first=Ende |author-link= |title=Baqīʿ al-Gharqad |doi=10.1163/1573-3912_ei3_COM_23494 |year=2010 }}</ref> Al-Baqi is reportedly founded by Prophet [[Muhammad]] and serves as the burial place for many of his relatives and companions, establishing it as one of the two holiest cemeteries in Islamic tradition. Monuments and mosques built on or near al-Baqīʿ were demolished under the [[Emirate of Diriyah]] in 1806. After their reconstruction, they were again demolished in 1926 under the [[Sultanate of Nejd]], in accordance with their [[Wahhabism|Wahhabi]] interpretation of [[Sharia|Islamic law]] regarding [[idolatry]].<ref name="EI" /> These demolitions were condemned across the Islamic world, but the [[Saudi government]] has rejected calls for reconstruction.<ref name="EI" /> == تاريخ == جڏهن پيغمبر اسلام ﷺ جن سيپٽمبر 622ع ۾ مڪي کان مديني ۾ پهتا ته البقيع هڪ خالي زمين هئي، جيڪا ڳاراٺي سان ڍڪيل هئي. تاريخي ريڪارڊ موجب، رسول الله ﷺ جي اچڻ کان پوءِ، مديني جا گهر البقيع جي ويجهو وڌيا، ان ڪري ان کي عوامي مقبرو سمجهيو ويندو هو. جهاڙين کي صاف ڪيو ويو ۽ جڳهه کي پاڪ ڪيو ويو ته مستقبل ۾ مسلمانن، جيڪي مديني ۾ مري ويندا، جو قبرستان آهي. ان کان علاوه، البقيع هڪ هنڌ جي طور تي متعارف ڪرايو ويو جنهن جي اوڀر طرف کجور جا وڻ ۽ ان جي اولهه طرف گهر هئا. مڪي کان مديني ڏانهن هجرت کان پوءِ هن ٻن يتيم ٻارن کان خريد ڪئي ان جاءِ تي مسجد نبوي جي تعمير دوران، نبي ﷺ جي صحابه مان هڪ اسعد بن زراره فوت ٿي ويا. نبي ﷺ ان جاءِ کي قبرستان بڻائڻ لاءِ چونڊيو ۽ انصار ۾ اسعد ٻن زراره پهريان صحابي هئا، جنهن کي البقيع ۾ دفن ڪيو ويو. جڏهن رسول الله ﷺ بدر جي جنگ ۾ مديني کان ٻاهر هئا ته سندس ڌيءَ رقيه بيمار ٿي پيئي ۽ سال 624ع ۾ وفات ڪيائين، کيس البقيع ۾ دفن ڪيو ويو. رقيه اهل بيت مان پهرين هئي جنهن کي هن قبرستان ۾ دفن ڪيو ويو. رسول الله جي بدر کان اچڻ کان ٿورو پوءِ عثمان بن مظعون 3 هجري (624/625ع) ۾ وفات ڪيائين ۽ کيس البقيع ۾ دفن ڪيو ويو. هن کي مهاجرن مان رسول الله جو پهريون صحابي سمجهيو ويندو آهي جنهن کي قبرستان ۾ دفن ڪيو ويو. حضرت محمد ﷺ جن کي ”اسان مان آخرت ڏانهن وڃڻ وارو پهريون شخص“ به سڏيو ۽ هن ان جاءِ جو نالو، جتي عثمان بن مظعون دفن ٿيل آهن، "رواحة" رکيو. جڏهن سندس ننڍو پٽ ابراهيم وفات ڪري ويو، ته رسول الله حڪم ڏنو ته کيس به اتي ئي دفن ڪيو وڃي. هن قبر کي پاڻي ڏنو ۽ ان جاءِ کي "زواره" سڏيو. سندس حڪم تي عمل ڪندي سندس ٻن ڌيئرن زينب ۽ ام ڪلثوم کي به عثمان بن مظعون جي قبر جي ڀرسان دفن ڪيو ويو. ==دفين== ===صحابه ۽ اهلبيت جيڪا جنت البقيع ۾ مدفون آهن=== <small>رسول الله ﷺ</small> {| class="wikitable" |- ! |نالو ! |تعارف |- ! colspan="7" scope="row" ! |رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جا اهلبيت |- | <small>'''[[عائشہ بنت ابوبڪر|عائشه بنت ابوبڪر]]'''</small> '''<small>^{[[عائشہ بنت ابوبڪر|(ام المومنين)]]}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ٽين زال ۽ پهرين راشد خليفي ابوبڪر صديق _{(رضي الله عنه)} جي ڌيء.</small> |- | <small>'''[[فاطمه زهرا|سيده فاطمه الزهره]]'''</small> | <small>جنت جي عورتن جي سردار؛ رسول الله ﷺ جي ڌيءَ، زال علي _{(رضي الله عنه)} ۽ حسن، حسين ۽ زينب _{(رضي الله عنهما)} جي ماءُ[[Zaynab bint Ali|.]]<ref>[http://islamicinsights.com/religion/clergy-corner/lady-fatima-al-zahra.html Lady Fatima] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170911142915/http://www.islamicinsights.com/religion/clergy-corner/lady-fatima-al-zahra.html |date=11 September 2017}}, Islamic Insight, Accessed 1 September 2012.</ref></small> |- | <small>'''حفصه بنت عمر'''</small> '''<small>^{<u>(ام</u> المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي چوٿين زال، ٻي راشد خليفي، عمر _{(رضي الله عنه)} جي ڌيءَ (شادي: 625ع).</small> |- | [[حسن ابن علي|امام حسن]] | <small>جنت جي نوجوانن جو سردار؛ ٻيو امام؛ رسول الله ﷺ جو نواسو، فاطمه ۽ علي _{(رضي الله عنه)} جو پٽ.</small> |- | [[زين العابدين|امام زين العابدين]] | <small>'''_{شيعن جو چوٿون امام، فاطمه ۽ علي (رضي الله عنهم) جو پوٽو، واحد بالغ مرد، جيڪو ڪربلا جي جنگ ۾ بچي ويو ڇاڪاڻ ته هو بيمار هو ۽ جنگ نه ڪري سگهيو.}'''</small> |- | امام باقر | <small>شيعن جو پنجون امام؛ علي زين العابدين ابن حسين جو پٽ.</small> |- | امام جعفر صادق | <small>شيعن جو ڇهين امام؛ محمد باقر جو پٽ، اسلامي دنيا ۾ نامور سائنسدان ۽ استاد.</small> |- | ابراهيم بن محمد |<small>ام المومنين، مريم قبطيہ کان رسول الله ﷺ جا پٽ، ننڍپڻ ۾ ئي فوت ٿي ويا.</small> |- | زينب بنت محمد | <small>رسول الله ﷺ جي پهرين ۽ سڀ کان وڏي ڌيءَ، هوءَ امامه بنت ابي العاص جي ماءُ آهي.</small> |- | رقيه بنت محمد | <small>رسول الله ﷺ جي ٻي ڌيءَ ۽ عثمان بن عفان _{(رضي الله عنه)} جي زال.</small> |- | ام ڪلثوم بنت محمد | <small>عثمان بن عفان جي زال، رسول الله ﷺ جي ٽين ڌيءَ، هن پنهنجي وڏي ڀيڻ (رقيه) جي وفات کان پوءِ عثمان _{(رضي الله عنه)} سان شادي ڪئي.</small> |- | عبدالله بن عثمان | <small>عثمان ۽ رقيه جو پٽ (620-625)، رسول الله ﷺ جو پهريون نواسو، ننڍي ڄمار ۾ وفات ڪيائين.</small> |- | فاطمه بنت اسد | <small>رسول الله ﷺ جي چاچي ۽ علي _{(رضي الله عنه)} جي ماءُ.</small> |- | عبدالله بن جعفر | <small>جعفر طيار _{(رضي الله عنه)} جو پٽ، علي جو ڀائٽيو، جيڪو علي _{(رضي الله عنه)} جي ڌيءَ، زينب جو مڙس هو.</small> |- | [[عباس بن عبد المطلب|عباس ابن عبدالمطلب]] | <small>رسول الله ﷺ جو چاچو ۽ عبدالله ابن عباس _{(رضي الله عنه)، عظيم اسلامي اسڪالر ۽ مفسر قرآن،} جو پيء.</small> |- | لبابه بنت حارث | <small>ام المومنين سيده خديجه الڪبري جي سهيلي، اسلام قبول ڪندڙ ٻي عورت، سيدنا عباس بن عبدالمطلب جي زال هئي.</small> |- | ام البنين | <small>سيده فاطمه الزهره _{(رضي الله عنها)} جي وفات کان پوءِ علي _{(رضي الله عنه)} سان شادي ڪئي ۽ هوءَ عباس بن علي جي ماءُ آهي ۽ سندس سڀ پٽ ڪربلا جي جنگ ۾ شهيد ٿيا.</small> |- | صفيه بنت عبدالمطلب | <small>رسول الله ﷺ جي پڦي ۽ زبير بن العوام _{(رضي الله عنه)} جي ماء.</small> |- | عاتڪه بنت عبدالمطلب | <small>رسول الله ﷺ جي پڦي.</small> |- | عقيل ابن ابي طالب | <small>علي _{(رضي الله عنه)} جو وڏو ڀاءُ ۽ مسلم بن عقيل جو پيءُ.</small> |- |سوده بنت زمعه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ٻي زال، ام المومنين، خديجه الڪبري _{(رضي الله عنها)} جي وفات کان پوءِ ان سان شادي ڪيائين (شادي: 620ع).</small> |- | زينب بنت خزيمه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي پنجين زال (شادي: 625 يا 626ع)، هوءَ ام المساڪين (غريبن جي ماءُ) جي نالي سان پڻ مشهور آهي.</small> |- | ام سلمه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ڇهين زال (شادي: 626ع).</small> |- | زينب بنت جحش '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي ستين زال (شادي: 627ع) ، زيد بن حارثه _{(رضي الله عنه)} سان شادي ڪئي پوء طلاق وٺي ۽ الله تعالي انهن جو نڪاح رسول الله ﷺ سان ڪيو.</small> |- | <small>جويريه بنت</small> <small>حارث</small> '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي اٺين زال (شادي: 628).</small> |- | ام حبيبه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي نائين زال (شادي: 628ع)، ابو سفيان بن حرب جي ڌيءَ، امير معاويه جي اڌ ڀيڻ.</small> |- | صفيه بنت حئي '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' |<small>رسول الله ﷺ جي ڏهين زال، هوءَ هڪ يهودي قبيلي بنو نضير سان تعلق رکندي هئي، خيبر جي جنگ ۾ مسلمانن جي فتح کان پوءِ رسول الله ﷺ ان سان شادي ڪئي (م 628).</small> |- | ماريه قبطيه '''<small>^{(ام المومنين)}</small>''' | <small>رسول الله ﷺ جي آخري زال (628ع)، هوءَ هڪ مصري عورت هئي ۽ اسڪندريه جي هڪ عيسائي گورنر المقوقس طرفان 628ع ۾ محمد کي غلام جي حيثيت ۾ تحفي ۾ ڏني وئي هئي. انهن سان رسول الله ﷺ جو هڪ پٽ، ابراهيم (628ع) ڄائو، جيڪا ننڊ پڻ ۾ وفات ڪيائين.</small> |- ! colspan="2" scope="row" ! | رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جا صحابه |- | حليمه سعديه | <small>ڍائي حليمه سعديه، رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جي رضاعي ماء، جنهن رسول الله کي ننڊ پڻ ۾ پنهنجو کير پيارو.</small> |- | [[عثمان بن عفان]] | <small>رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم جا ابتدائي صحابي، ٽيون راشد خليفا (دور: 644-656ع) ۽ هو رسول الله جا داماد هئا، هن پنهنجي ڌيئرن مان ٻن (رقيه ۽ ام ڪلثوم) جي عثمان سان شادي ڪئي، کيس عزت وارو لقب ذو النورين (ٻه روشنيون جو مالڪ) ڏنو ويو.<ref>{{cite web|title=Al Baqi Cemetery|url=http://en.haj.miu.ac.ir/?fkeyid=&siteid=267&pageid=45852|website=Al-Mustafa International University|access-date=20 June 2017|language=en|archive-date=7 November 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171107021639/http://en.haj.miu.ac.ir/?fkeyid=&siteid=267&pageid=45852|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=History of the Cemetery Of Jannat Al-Baqi|url=https://www.al-islam.org/history-shrines/history-cemetery-jannat-al-baqi|website=Al-Islam.org|date=23 December 2013 |access-date=20 June 2017|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20190410031302/https://www.al-islam.org/history-shrines/history-cemetery-jannat-al-baqi|archive-date=10 April 2019|url-status=live}}</ref></small> |- | عبدالله ابن مسعود | <small>رسول الله ﷺ جا هڪ مشهور صحابي، اسلامي روايت کيس قرآن جو عظيم ترين مفسر قرار ڏئي ٿي ۽ هن ڪيترن ئي قرآن ۽ حديث جي عالمن کي متاثر ڪيو.</small> |- | ابو هريره | <small>ابو هريره رسول الله ﷺ جا صحابي، هو حديث جو سڀ کان وڏو راوي آهي. هن جو شمار ڪثرت سان حديث بيان ڪرڻ وارن ۾ ٿئي ٿو.</small> |- | اسعد ٻن زراره | <small>اسعد بن زراره مديني جا پهريان قبائلي سردار هئا جيڪا اسلام قبول ڪيائين ۽ هن جنت البقيع ۾ دفن ٿين وارا پهريان صحابي هئا.</small> |- | خنيس بن حذافه | <small>هي صحابي رسول الله صلي الله جي هجرت ۽ مديني آمد کانپوء ڪجهه مهينن بعد نوجواني ۾ وفات ڪيائين.</small> |- | عثمان بن مظعون | <small>عثمان بن مظعون مهاجر صحابه ۾ پهريان هئا جيڪا جنت البقيع ۾ دفن ٿيا.</small> |- | سعد ابن معاذ | <small>سعد بن معاذ قبيلي بنو اوس جا سردار هئا. خندق جي جنگ ۾ شديد زخمي ٿيا ۽ يهودين (قريظه) جو فيصلو ڪرڻ کانپوء شهادت جي رتبي تي فائز ٿيا.</small> |- | ابو سعيد خدري | <small>ابو سعيد الخدري جو شمار ڪثرت سان حديث بيان ڪرڻ وارن ۾ ٿئي ٿو ۽ هن نوجواني ۾ جهاد ۾ حصو ورتو.</small> |- |} ===ٻين مسلم شخصيتون=== * [[محمد حيات سنڌي|محمد حيات السنڌي]]، حديث جا عالم * امام شامل، مسلمان اڳواڻ ۽ قفقاز کان آزادي جي جنگجو. * محمد سيد طنطاوي، عالم * ادريس السنوسي، لبيا جو بادشاهه. * حسن السنوسي، ليبيا جو ولي عهد. * محمد ذڪريا ڪانڌلوي، عالم ۽ فضائل اعمال جو مرتب ڪندڙ * رفيع الدين ديوبندي، دارالعلوم ديوبند جو وائيس چانسلر. * بدر عالم ميرٺي، فيض الباري الصحيح البخاري جو مرتب ڪندڙ. * سلطان عبدالمجيد ثاني: آخري عثماني خليفو ۽ عثمان اوغلو خاندان جو سربراهه (1926-1944). * محمد ادريس: هو هڪ سياسي ۽ مذهبي اڳواڻ ۽ لبيا جو بادشاهه هو (1952-1969). * زين العابدين بن علي: هو هڪ تيونس جو سياستدان هو جنهن تيونس جو ٻيو صدر (1987-2011) رهيو. ==گيليري== <gallery mode="packed"> File:Baqi Halimah.jpg|Grave of [[Halimah bint Abi Dhuayb|Halimah]] File:Baqi 4Imams&Abbas crop.jpg|Graves of Fatimah (''single grave in front''), [[Hasan ibn Ali|Hasan]], [[Ali al-Sajjad|Imam Zain al-Abideen]], [[Muhammad al-Baqir]] and [[Ja’far as-Sadiq|Jafar as-Sadiq]] (''2nd row left to right, 4 graves side by side''), and [[‘Abbas ibn ‘Abd al-Muttalib]] (single grave at right) File:Grave Ajvaje(wife) nabi 1.JPG|Grave of wives of Muhammad, left to right: [[Maria al-Qibtiyya]], [[Juwayriyya bint al-Harith]], [[Hind bint Abi Umayya]], [[Zaynab bint Jahsh]], [[Zaynab bint Khuzayma]], [[Sawda bint Zamʿa]], [[Hafsa bint Umar]], [[Safiyya bint Huyayy]], [[Ramla bint Abi Sufyan]], [[Aisha bint Abi Bakr]] File:Grave of Ibrahim at Jannat-ul-Baqi, Medina.JPG|The grave of [[Ibrahim ibn Muhammad]] File:Baqi Othman.jpg|Grave of [[Uthman]], with the Masjid an-Nabawi in the background, view towards the west. The Green Dome is also visible. File:Grave abdullah bin Jafar(left)and Akil bin abi Talib.jpg|Graves of [[Abdullah ibn Ja'far]] and [[Aqeel ibn Abi Talib]] File:Baqi Malek&Nafi.jpg|Graves of [[Malik ibn Anas]] and [[Nafi‘ al-Madani]] File:Grave Fatema(single one) and other Imams.JPG|[[Ali ibn Husayn Zayn al-Abidin|Imam Zain al-Abideen]]'s [[Destruction of early Islamic heritage sites in Saudi Arabia|desecrated]] grave at Al-Baqi' in Saudi Arabia </gallery> ==پڻ ڏسو== * جنت المعلاء (مڪي جو قبرستان) * باب الصغير جو قبرستان * اسلام جا مقدس ترين ماڳ ==خارجي لنڪس== {{commons category|Al-Baqi'}} * [http://www.seratonline.com/tag/visiting-graves-ziyaarat/ Visitation of Baqi] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20241110165056/https://www.seratonline.com/tag/visiting-graves-ziyaarat/ |date=2024-11-10 }} * [http://www.parsine.com/fa/news/66094 The oldest photos of Jannat al-Baqi] {{in lang|fa}} * [http://www.baqee.org Jannat al-Baqi website] * [https://web.archive.org/web/20130318024308/http://travel.webshots.com/photo/2290006840101830051oxBuTT Map of Jannat al-Baqi] * [http://www.al-islam.org/shrines/baqi.htm History of the Cemetery of Jannat al-Baqi] * [http://www.al-islam.org/gallery/photos/image2nd.htm The Baqi Collection Photos] * [https://web.archive.org/web/20160303223906/http://i400.photobucket.com/albums/pp84/sameer2009_2009/albaqeiaEn.jpg Map of Jannat al-Baqi according to Sunni Muslim sources] {{coord|24.4672|N|39.616|E|source:kolossus-frwiki|display=title}} {{DEFAULTSORT:Baqi}} [[Category:Buildings and structures in Medina]] [[Category:Cemeteries in Saudi Arabia]] [[Category:Family of Muhammad]] [[Category:Burial sites of the Senussi dynasty]] [[Category:Muslim cemeteries]] ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] [[زمرو:مقدس اسلامي ماڳ]] 6z3u0fv6f3ln2219v7me591eclf11ac 0 80683 320772 297411 2025-06-28T07:55:22Z InternetArchiveBot 13773 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 320772 wikitext text/x-wiki {{WAM talk 2024}} {| class="infobox biography vcard" ! colspan="2" class="infobox-above" style="font-size:125%;" |<div class="fn">بلبل شرما</div> |- ! scope="row" class="infobox-label" |پيدا ٿيو | class="infobox-data" |<span style="display:none"> (<span class="bday">1952-10-14</span>) </span>14 آڪٽوبر 1952 (عمر 72) <div class="birthplace" style="display:inline">[[:en:New_Delhi|نئين دهلي]], انڊيا</div> |- ! scope="row" class="infobox-label" |شهريت | class="infobox-data category" |هندستاني |- ! scope="row" class="infobox-label" |پيشو | class="infobox-data role" |مصور ۽ ليکڪ |}   '''بلبل شرما''' (پيدائش 14 آڪٽوبر 1952) هڪ هندستاني مصور ۽ ليکڪ آهي جيڪو هن وقت نئين دهلي ۾ آهي.<ref name=":0">{{Cite web|url=http://www.indianartcircle.com/bulbulsharma/profile.shtml|title=Bulbul Sharma @ IndianArtCircle.com|last=Seth|first=Anurag-Gargi|website=www.indianartcircle.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20180809121930/http://www.indianartcircle.com/bulbulsharma/profile.shtml|archive-date=9 August 2018|access-date=6 November 2017|url-status=dead}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/litfest/delhi-litfest-2016/speakers/Bulbul-Sharma/articleshow/54977212.cms|title=Bulbul Sharma|date=21 October 2016|newspaper=The Times of India|access-date=8 August 2018}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://youngindiabooks.com/author/bulbul-sharma|title=Bulbul Sharma|work=Young India Books|access-date=6 November 2017|language=en|archive-date=7 November 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171107004013/http://youngindiabooks.com/author/bulbul-sharma|dead-url=yes}}</ref> هن وقت هوءَ نون پڙهيل ٻارن جي مختصر ڪهاڻين جي مجموعن تي ڪم ڪري رهي آهي.<ref name=":1">{{Cite news|url=https://penguin.co.in/author/bulbul-sharma/|title=Bulbul Sharma – Penguin India|work=Penguin India|access-date=6 November 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171107010215/https://penguin.co.in/author/bulbul-sharma/|archive-date=7 November 2017|language=en-US|url-status=dead}}</ref> == سوانح عمري == شرما نئين دهلي ۾ پيدا ٿي ۽ هن پنهنجي ننڍپڻ جا اڪثر ڏينهن مڌيه پرديش جي شهر ڀيلائي ۾ گذاريا.<ref name=":2">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=qlpKOzsOc-IC&q=bulbul+sharma+india&pg=PA257|title=South Asian Novelists in English: An A-to-Z Guide|last=Sanga|first=Jaina C.|date=2003|publisher=Greenwood Publishing Group|isbn=9780313318856|language=en}}</ref> شرما 1972ع ۾ [[جواهر لعل نهرو يونيورسٽي]]، نئين دهلي مان روسي ٻولي ۽ ادب ۾ گريجوئيشن مڪمل ڪئي.<ref name=":02">{{Cite web|url=http://www.indianartcircle.com/bulbulsharma/profile.shtml|title=Bulbul Sharma @ IndianArtCircle.com|last=Seth|first=Anurag-Gargi|website=www.indianartcircle.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20180809121930/http://www.indianartcircle.com/bulbulsharma/profile.shtml|archive-date=9 August 2018|access-date=6 November 2017|url-status=dead}}</ref> ان کان پوءِ هوءَ اعليٰ تعليم لاءِ [[ماسڪو اسٽيٽ يونيورسٽي]] وئي.<ref name=":22">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=qlpKOzsOc-IC&q=bulbul+sharma+india&pg=PA257|title=South Asian Novelists in English: An A-to-Z Guide|last=Sanga|first=Jaina C.|date=2003|publisher=Greenwood Publishing Group|isbn=9780313318856|language=en}}</ref> 1973ع ۾ هندستان واپسي تي، هن مصوري ۾ ڪيريئر شروع ڪيو. هوءَ گاوري ۾ شامل ٿي، نئين دهلي ۾ هڪ آرٽسٽ ڪمپليڪس.<ref name=":3">{{Cite news|url=http://indiatoday.intoday.in/story/bulbul-sharma-an-artist-who-paints-as-vividly-with-words/1/275093.html|title=Bulbul Sharma: An artist who paints as vividly with words|access-date=6 November 2017}}</ref> اهو صرف 1985 ۾ هو جڏهن هن مڪمل وقت لکڻ شروع ڪيو. هن پنهنجي پينٽنگس جون ڪيتريون ئي نمائشون هندستان ۽ ٻاهرين ملڪن ۾ منعقد ڪيون ۽ هن جون تصويرون نيشنل گيلري آف ماڊرن آرٽ، للت کلا اڪيڊمي، چندي گڑھ ميوزيم، <ref name=":23">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=qlpKOzsOc-IC&q=bulbul+sharma+india&pg=PA257|title=South Asian Novelists in English: An A-to-Z Guide|last=Sanga|first=Jaina C.|date=2003|publisher=Greenwood Publishing Group|isbn=9780313318856|language=en}}</ref> يونيسيف نوراد، نيشنل انسٽيٽيوٽ آف هيلٿ، واشنگٽن، دي نهرو سينٽر، لنڊن<ref name=":12">{{Cite news|url=https://penguin.co.in/author/bulbul-sharma/|title=Bulbul Sharma – Penguin India|work=Penguin India|access-date=6 November 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171107010215/https://penguin.co.in/author/bulbul-sharma/|archive-date=7 November 2017|language=en-US|url-status=dead}}</ref><ref name=":03">{{Cite web|url=http://www.indianartcircle.com/bulbulsharma/profile.shtml|title=Bulbul Sharma @ IndianArtCircle.com|last=Seth|first=Anurag-Gargi|website=www.indianartcircle.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20180809121930/http://www.indianartcircle.com/bulbulsharma/profile.shtml|archive-date=9 August 2018|access-date=6 November 2017|url-status=dead}}</ref> هن اسٽيٽسمين ۾ هفتيوار ڪالم لکڻ شروع ڪيا ۽ مختلف پبلشرز لاءِ ٻارن جي ڪتابن کي ايڊٽ ڪرڻ شروع ڪيو.<ref name=":24">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=qlpKOzsOc-IC&q=bulbul+sharma+india&pg=PA257|title=South Asian Novelists in English: An A-to-Z Guide|last=Sanga|first=Jaina C.|date=2003|publisher=Greenwood Publishing Group|isbn=9780313318856|language=en}}</ref> سندس ڪهاڻيون فرينچ، اطالوي، جرمن ۽ فني ٻولين ۾ ترجمو ٿي چڪيون آهن. هن جا ٻيا شوق پکين کي ڏسڻ ۽ معذور ٻارن کي هنر سيکارڻ شامل آهن.<ref name=":13">{{Cite news|url=https://penguin.co.in/author/bulbul-sharma/|title=Bulbul Sharma – Penguin India|work=Penguin India|access-date=6 November 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171107010215/https://penguin.co.in/author/bulbul-sharma/|archive-date=7 November 2017|language=en-US|url-status=dead}}</ref><ref name=":32">{{Cite news|url=http://indiatoday.intoday.in/story/bulbul-sharma-an-artist-who-paints-as-vividly-with-words/1/275093.html|title=Bulbul Sharma: An artist who paints as vividly with words|access-date=6 November 2017}}</ref> ”سڀ ڪجھ سکيو جيڪو تون ڪري سگھين ٿو، جڏھن به ڪري سگھين ٿو، ڪنھن کان به ڪري سگھين ٿو، اتي ھميشه ھڪڙو وقت ايندو جڏھن توھان شڪر گذار ھوندؤ ته توھان ڪيو“، شرما جو حوالو گرگائون جي ھڪ اسڪول ۾ آھي، جيڪو پڻ ھڪ فلسفو آھي جنھن تي ھو رھي ٿي.<ref>{{Cite news|url=https://shivnadarschool.edu.in/website/gurgaon-news/guest-of-the-day-bulbul-sharma-the-author-who-loves-to-paint/|title=Guest of the Day: Bulbul Sharma – the author who loves to paint. — Shiv Nadar School|work=Shiv Nadar School|access-date=6 November 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171107003628/https://shivnadarschool.edu.in/website/gurgaon-news/guest-of-the-day-bulbul-sharma-the-author-who-loves-to-paint/|archive-date=7 November 2017|language=en-US|url-status=dead}}</ref> هن جي لکڻ جو انداز سادو آهي ۽ هن جي مشاهدي تي ٻڌل آهي، ۽ جڳهن جي سفر تي. عام شين ۾ حسن جي نشاندهي ڪندي، هوءَ پنهنجي ڪتابن کي وشد بڻائي ٿي. هوءَ موسمن جي چڪر ۾ وڃي ٿي ۽ ان ۾ جيڪا تبديلي اچي ٿي.<ref>{{Cite news|url=http://www.thehindu.com/books/literary-review/theodore-baskaran-on-bulbul-sharmas-latest-book/article7429661.ece|title=What just flew past you?|last=Baskaran|first=Theodore|date=18 July 2015|work=The Hindu|access-date=6 November 2017|language=en-IN|issn=0971-751X}}</ref> == ڪتاب == شرما گذريل 15 سالن کان خاص ٻارن لاءِ آرٽ ۽ ڪهاڻي ٻڌائڻ جا ورڪشاپ منعقد ڪيا آهن. هن شروعات مختصر ڪهاڻين جي مجموعن سان ڪئي ۽ پوءِ اڳتي وڌي ٻارن لاءِ ناولن ۽ ڪتابن ڏانهن وڌيو<ref>{{Cite news|url=http://www.delhievents.com/2012/03/writers-etc-presents-bulbul-sharma-in.html|title=Writers, Etc. presents Bulbul Sharma in conversation with Karthika V. K. at Alliance Francaise De Delhi, 72, Lodhi Estate > 6:30pm on 7th March 2012|work=Delhi Events|access-date=6 November 2017}}</ref> === مختصر ڪهاڻيون === * ''منهنجون پاڪ چاچيون (1992)'' * ''ڪامل عورت (1994)'' * ''اينگر آف اوبرگينس (1997)'' === ناول === * ''Banana-Flower Dreams (1999)'' * ''شيا ٽيلس (2006)'' * ''Eating Women Telling Tales (2009) - ھن ڪتاب ۾، شرما ڪيترن ئي ڪردارن کي ڳولي رھيا آھن- ڪجھ ساليانو، ڪجھ غير متوقع- جيڪي کاڌو عورتن جي زندگين ۾ ادا ڪري سگھن ٿا.'' <ref>{{ڪتابن مان حوالا|url=http://press.uchicago.edu/ucp/books/book/distributed/E/bo16937205.html|title=Eating Women, Telling Tales}}</ref> * ''ديوي جو ڪتاب (2011)'' * ''گريپل جو درزي (2011)'' * ''گرين هورن بلس شام جو'' * ''هاڻي جڏهن مان پنجاهه آهيان'' * ''منهنجي چاچي سان گڏ سفر'' * ''شملا ۾ قتل (2020)'' <ref>{{حوالو ويب|url=https://www.purplepencilproject.com/book-review-murder-in-shimla-bulbul-sharma/|title=Murder in Shimla by Bulbul Sharma|last=|first=|date=2020-05-14|website=Purple Pencil Project|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20200609210637/https://www.purplepencilproject.com/book-review-murder-in-shimla-bulbul-sharma/|archive-date=9 June 2020|access-date=2020-06-09}}</ref> === ٻارن جا ڪتاب === * ''منو ميڪس ڪلي اينڊ سنشائن (2005)'' * ''خدا ۽ شيطانن جو لکيل ڪتاب'' * ''ٻارن جي رامائن'' * ''ٻارن لاءِ هندستاني پکين جو ڪتاب'' == حوالا == [[زمرو:ڀارت کان انگريزي ٻولي جا اديب]] [[زمرو:ٻارن جا هندستاني ليکڪ]] [[زمرو:ٻاراڻي ادب جون هندستاني ناريون ليکڪائون]] [[زمرو:جيوت ماڻهو]] [[زمرو:1952ع جون پيدائشون]] eekrunqg85i0sd256p15bbkqyvwoxe4 0 80939 320773 299283 2025-06-28T09:39:43Z InternetArchiveBot 13773 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 320773 wikitext text/x-wiki {{Short description|City in Guangdong, China}} {{Infobox settlement | name = Shenzhen | official_name = <!-- Official name in English if different from 'name' --> | native_name = 深圳市 | native_name_lang = zh | other_name = <!--multiple; see infobox below--> | settlement_type = [[Prefecture-level city|Prefecture-level]] and [[sub-provincial city]] | image_skyline = {{multiple image | border = infobox | total_width = 283 | image_style = border:1; | perrow = 1/2/2/2 | image1 = Commercial area of futian to east2020.jpg | caption1 = Aerial view of [[Futian District|Futian]] CBD | image2 = Skyline KK101&Shun Hing Square2021.jpg | caption2 = [[KK100]] and [[Shun Hing Square]] | image3 = Huaqiangbei&Shennan Cross2021.jpg | caption3 = [[Huaqiangbei]] | image4 = Shennan Boulevard (middle road) Hon Kwok City Center (2).jpg | caption4 = [[Shennan Boulevard]] | image5 = China Resources Headquarters&Shenzhen Bay gymnasium in Nanshan District2020.jpg | caption5 = [[Shenzhen Bay]] }} | image_caption = | image_map = {{maplink|frame=yes|plain=yes|type=shape|stroke-width=2|stroke-color=#000000|zoom=8|frame-lat=22.55|frame-long=114.2}} | image_map1 = Guangdong subdivisions - Shenzhen.svg | map_caption1 = Location of Shenzhen City jurisdiction in Guangdong | pushpin_map = China Guangdong#China#Asia | pushpin_map_caption = Location of the city center in Guangdong | coor_pinpoint = [[Civic Center (Shenzhen)|Civic Center]] ({{lang|zh-Hans|市民中心}}) | coordinates = {{coord|22.5415|N|114.0596|E|type:adm2nd_region:CN-44_source:Gaode|format=dms|display=it}} | subdivision_type = Country | subdivision_name = {{flag|China}} | subdivision_type1 = [[Province (China)|Province]] | subdivision_type2 = [[Administrative divisions of the People's Republic of China#County level|County-level divisions]] | subdivision_type3 = | subdivision_name1 = [[Guangdong]] | subdivision_name2 = 9 | subdivision_name3 = | seat_type = Municipal seat | seat = [[Futian District]] | established_title = Settled | established_date = 331 | established_title1 = Village | established_date1 = 1953 | established_title2 = City | established_date2 = 23 January 1979 | established_title3 = [[Special Economic Zones of the People's Republic of China|SEZ]] formed | established_date3 = 1 May 1980 | established_title4 = <!-- Incorporated (city) --> | government_type = [[Sub-provincial division|Sub-provincial city]] | governing_body = {{ill|Shenzhen Municipal People's Congress|zh|深圳市人民代表大會常務委員會}} | leader_title = [[Chinese Communist Party Committee Secretary|CCP Secretary]] | leader_name = [[Meng Fanli]] | leader_title1 = [[Shenzhen Municipal People's Congress|Congress]] Chairman | leader_name1 = [[Luo Wenzhi]] | leader_title2 = Mayor | leader_name2 = [[Qin Weizhong]]<ref>{{cite news |title=Qin Weizhong appointed |url=http://www.szdaily.com/content/2021-04/26/content_24164585.htm |access-date=29 April 2021 |work=szdaily.com |archive-date=26 April 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210426190109/http://www.szdaily.com/content/2021-04/26/content_24164585.htm |url-status=live }}</ref> | leader_title3 = [[Chinese People's Political Consultative Conference|CPPCC]] Chairman | leader_name3 = Lin Jie | unit_pref = <!--Enter: Imperial, if Imperial (metric) is desired--> | area_footnotes = | area_magnitude = | area_total_km2 = 1997 | area_land_km2 = <!--See table @ Template:Infobox Settlement for details on automatic unit conversion--> | area_urban_km2 = 1748 | elevation_footnotes = <!--for references: use tags--> | elevation_m = 0–943.7 | elevation_ft = 0–3145.7 | population_total = 17,560,000 | population_as_of = 2020 | population_footnotes = <ref name="2017 economic outlook">{{Cite web |url=http://www.sztj.gov.cn/xxgk/tjsj/tjfx/201802/t20180201_10762739.htm |script-title=zh:2017年深圳经济有质量稳定发展 | language =zh-hans |trans-title=In 2017, Shenzhen economy will have stable quality and development |access-date=23 February 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180223171434/http://www.sztj.gov.cn/xxgk/tjsj/tjfx/201802/t20180201_10762739.htm |archive-date=23 February 2018 |url-status=dead}}</ref> |population_rank = 1st in [[Guangdong]]<br/>[[List of cities in China by population|3rd]] in China | population_density_km2 = auto | population_urban = 14,678,000 | population_urban_footnotes = &nbsp;(2021)<ref>{{Cite book|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|title=Demographia World Urban Areas. 17th Annual Edition|last=Cox |first=W|publisher=Demographia|year=2021|location=St. Louis|pages=22|access-date=29 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|url-status=live}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_metro = 23,300,000 | population_metro_footnotes = &nbsp;(2010)<ref name="oecd2015">{{cite book |title=OECD Urban Policy Reviews: China 2015, OECD READ edition |date=18 April 2015 |publisher=Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) |isbn=9789264230033 |page=37 |language=en |doi=10.1787/9789264230040-en|issn=2306-9341}}</ref> | population_density_metro_km2 = auto | population_blank1_title = Major [[Ethnicities of China|ethnicities]] | population_blank1 = [[Han Chinese|Han]] | population_density_blank1_km2 = | population_blank2_title = | population_blank2 = | population_demonym = | demographics_type2 = GDP (2023)<ref>{{Cite web|url=https://tjj.sz.gov.cn/zwgk/zfxxgkml/tjsj/tjgb/content/post_11264245.html|title=深圳市2023年国民经济和社会发展统计公报|access-date=14 May 2024|archive-date=25 July 2024|archive-url=https://web.archive.org/web/20240725035044/https://tjj.sz.gov.cn/zwgk/zfxxgkml/tjsj/tjgb/content/post_11264245.html|url-status=live}}</ref> | demographics2_title1 = [[Prefecture-level city|Prefecture-level]] and [[Sub-provincial division|sub-provincial city]] | demographics2_info1 = [[CN¥]] 3.461 trillion<br />[[US$]] 491 billion | demographics2_title2 = Per capita | demographics2_info2 = CN¥ 195,230<br />US$ 27,705 | postal_code_type = [[Postal code of China|Postal code]] | postal_code = 518000 | area_code = 755 | iso_code = [[ISO 3166-2:CN|CN-GD-03]] | website = {{URL|https://www.sz.gov.cn|sz.gov.cn}}<br>{{URL|https://www.sz.gov.cn/en/|sz.gov.cn/en}} | footnotes = | timezone = [[China Standard Time|China Standard]] | utc_offset = +8 | blank4_name = [[License Plate (China)|Licence plate prefixes]] | blank4_info = {{lang|zh-cn|粤B}} | blank5_name = City flower | blank5_info = [[Bougainvillea]] | blank6_name = City trees | blank6_info = [[Lychee]] and [[Mangrove]]<ref>{{cite web|url=http://english.sz.gov.cn/gi/|title=Shenzhen Government Online — Overview|access-date=25 May 2015|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20170525115028/http://english.sz.gov.cn/gi/|archive-date=25 May 2017}}</ref> }} <!-- Infobox ends --><!-- Please do not add any information to the lead. The lead is to follow guidelines set by [[WP:Lead]]. Any additional info is to be put in sections under the lead. --> {{Infobox Chinese | order = st | showflag = py | pic = Shenzhen_(Chinese_characters).svg | piccap = "Shenzhen" in Chinese characters | picupright = 0.5 | c = {{linktext|lang=zh|深圳}} | l = "Deep Drainage" | tp = Shenjhèn | p = Shēnzhèn | w = {{tone superscript|Shen1-chen4}} | mi = {{IPAc-cmn|AUD|Shenzhen pronunciation.ogg|sh|en|1|.|zh|en|4}} | psp = Shamchun | myr = Shēnjèn | gr = Shenjenn | bpmf = ㄕㄣ　ㄓㄣˋ | mps = Shēnzhèn | y = Sāmjan | j = sam1 zan3 | ci = {{IPAc-yue|s|am|1|.|z|an|3}} | poj = Chhim-chùn | tl = Tshim-tsùn | bp = Cīmzùn | suz = Sēn-tsên | teo = {{tone superscript|Cim1-zung3}} | h = cim1 zun4 }} '''شينزين''' (Shenzhen) [[چين]] جي صوبي، [[گوئينگڊانگ صوبو|گوانگڊونگ]] ۾ هڪ شهر آهي. هڪ خاص اقتصادي زون، اهو گوانگڊونگ جي مرڪزي ساحل تي پرل درياء جي اوڀر واري ڪناري تي واقع آهي، هن جي ڏکڻ ۾ [[هانگ ڪانگ]] جي سرحد، اتر ۾ ڊونگ گوانگ، اتر اوڀر ۾ هوئيزو ۽ ڏکڻ اولهه ۾ ميڪو آهي. سال 2020ع ۾ هڪ ڪروڙ 75 لک جي آبادي سان، شينزين چين ۾ [[شنگهائي|شنگھائي]] ۽ [[بيجنگ]] کان پوءِ شهري آبادي جي لحاظ کان ٽيون نمبر وڏو شهر آهي.<ref>{{Cite web|url=https://investinchina.chinadaily.com.cn/s/202211/18/WS637ae2d5498ea274927a8d20/top-10-chinese-cities-by-urban-resident-population.html|title=Top 10 Chinese cities by urban resident population|last=|website=investinchina.chinadaily.com.cn|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20230330203254/https://investinchina.chinadaily.com.cn/s/202211/18/WS637ae2d5498ea274927a8d20/top-10-chinese-cities-by-urban-resident-population.html|archive-date=30 March 2023|access-date=2022-11-26|url-status=live}}</ref> شينزين جي [[بندرگاھ|بندرگاهه]] دنيا جي چوٿين مصروف ترين ڪنٽينر بندرگاهه آهي.<ref>{{cite journal|last1=Roberts|first1=Toby|last2=Williams|first2=Ian|last3=Preston|first3=John|year=2021|title=The Southampton system: A new universal standard approach for port-city classification|journal=Maritime Policy & Management|volume=48|issue=4|pages=530–542|doi=10.1080/03088839.2020.1802785|doi-access=free|s2cid=225502755}}</ref> شينزين تقريبن باؤان ڪائونٽي جي انتظامي حدن جي پيروي ڪري ٿو، جيڪا امپيريل دور ۾ قائم ڪئي وئي هئي. آفيم وارين جنگن کان پوءِ، باؤان ڪائونٽي جو ڏاکڻو حصو برطانوي حڪومت جي قبضي ۾ هو ۽ برطانوي هانگ ڪانگ جو حصو بڻجي ويو، جڏهن ته شينزين جو ڳوٺ سرحد جي ڀرسان هو. شينزين 1979ع ۾ هڪ شهر ۾ بدلجي ويو. سال 1980ع جي شروعات ۾، ڊينگ زيائو پنگ پاران متعارف ڪرايل معاشي سڌارن جي نتيجي ۾ شهر هانگ ڪانگ جي ويجهو هجڻ سبب چين جو پهريون خاص اقتصادي زون بڻجي ويو، سڌي طرح پرڏيهي سيڙپڪاري ۽ موقعن جي ڳولا ۾ لڏپلاڻ ڪندڙن کي راغب ڪيو. 30 سالن ۾، شهر جي معيشت ۽ آبادي تيز ٿي وئي ۽ ان کان پوء ٽيڪنالاجي، بين الاقوامي واپار ۽ ماليات لاء هڪ مرڪز بڻجي ويو. شينزين شينزين اسٽاڪ ايڪسچينج جو گهر آهي، مارڪيٽ سرمائيداري ۽ گوانگڊونگ فري-ٽريڊ زون جي لحاظ کان دنيا جي سڀ کان وڏي اسٽاڪ ايڪسچينج مان هڪ آهي. شينزين کي گلوبلائيزيشن ۽ ورلڊ سٽيز ريسرچ نيٽورڪ پاران الفا- (گلوبل فرسٽ ٽائر) شهر جي حيثيت ڏني وئي آهي. ان جي نامياري جي ڊي پي ان جي پاڙيسري شهرن گوانگزو ۽ هانگ ڪانگ کان اڳتي وڌي چڪي آهي ۽ هاڻي دنيا جي ڏهه وڏين معيشتن سان گڏ انهن شهرن مان آهي. شينزين وٽ دنيا جو اٺون سڀ کان وڌيڪ مقابلي وارو ۽ سڀ کان وڏو مالياتي مرڪز پڻ آهي، ستين نمبر تي فارچون گلوبل 500 هيڊڪوارٽر، پنجون نمبر وڏو ارب پتي، ٻيو نمبر وڏو نمبر اسڪائي اسڪرپر، 19هين وڏي سائنسي تحقيقي پيداوار ۽ ڪيترائي اعليٰ تعليمي ادارا، جنهن ۾ شينزين يونيورسٽي، سدرن يونيورسٽي آف سائنس اينڊ ٽيڪنالاجي، ۽ شينزين ٽيڪنالاجي يونيورسٽي شامل آهن. شينزين ريلوي اسٽيشن ڪولون-ڪينٽن ريلوي جي سرزمين چيني حصي تي آخري اسٽاپ هو. شهر هڪ عالمي ٽيڪنالاجي مرڪز آهي. ميڊيا ۾ شينزين کي ڪڏهن ڪڏهن چين جي "سليڪون ويلي" سڏيو ويندو آهي.<ref name=":0" /><ref name=":1" /> شهر جي ڪاروباري، جديد ۽ مقابلي تي ٻڌل ثقافت جي نتيجي ۾ شهر ڪيترن ئي ننڍن ٺاهيندڙن ۽ سافٽ ويئر ڪمپنين جو گهر آهي. انهن مان ڪيتريون ئي ڪمپنيون، جهڙوڪ، هواوي (Huawei)، ٽين سينٽ (Tencent) ۽ ڊي جي آئي (DJI) وڏيون ٽيڪنالاجي ڪارپوريشنون بڻجي ويون آهن. هڪ اهم بين الاقوامي شهر جي حيثيت سان، شينزين هر سال ڪيترن ئي قومي ۽ بين الاقوامي واقعن، جهڙوڪ سال 2011ع سمر يونيورسٽيڊ ۽ چائنا هاءِ ٽيڪ فيئر جي ميزباني ڪندو رهيو آهي. شينزين جي آبادي جو هڪ وڏو حصو سڄي چين مان لڏپلاڻ ڪندڙ آهن ۽ شهر جي آبادي جي جوڙجڪ چين جي اڪثر هنڌن کان ننڍو آهي. == نالو == == تاريخ == == جاگرافي == == سياست == == آباديات == == معيشت == == ثقافت == == تعليم == == پڻ ڏسو== ==ٻاهريان ڳنڍڻا== {{Commons category|Shenzhen}} {{wikiquote}} {{Wikivoyage|Shenzhen}} * [http://english.sz.gov.cn/ Shenzhen Government Online] * [http://ShekouDaily.cn/ ShekouDaily: English Language News and Resources] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180902162755/http://shekoudaily.cn/ |date=2018-09-02 }} * {{osmrelation-inline|3464353}} {{Navboxes |title = Articles Related to Shenzhen |list = {{Shenzhen}} {{Navboxes |title = [[File:Gnome-globe.svg|25px]]{{nbsp}}Geographic locale |list = {{Geographic location |Centre = Shenzhen |North = [[Dongguan]] |Northeast = [[Huizhou]] |East = [[Shanwei]] |Southeast = ''[[South China Sea]]'' |South = {{HKG}} |Southwest = [[Zhuhai]] |West = [[Zhongshan]] / ''[[Pearl River (China)|Pearl River]]'' |Northwest = [[Guangzhou]] }} '''[[Geographic coordinate system|Lat. <small>and</small> Long.]] {{Coord|22|33|N|114|06|E|display=inline}}''' }} {{Guangdong topics}} {{Guangdong}} {{Most populous cities in Guangdong}} {{Prefectural-level divisions of the People's Republic of China}} {{Pearl River Delta}} {{Major cities along the Pearl River}} {{SEZ}} {{Metropolitan cities of the People's Republic of China}} {{World's most populated urban areas}} {{Megacities}} }} {{Authority control}} [[Category:Shenzhen| ]] [[Category:Pearl River Delta]] [[Category:Prefecture-level divisions of Guangdong]] [[Category:Special Economic Zones of China]] [[Category:Sub-provincial cities in the People's Republic of China]] [[Category:Planned communities in China]] [[Category:Socialist planned cities]] [[Category:Populated places with period of establishment missing]] ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:چين]] [[زمرو:وڏا شهر]] d1ktlx387memx17blylx50l8htl6z68 0 82346 320665 320628 2025-06-27T13:12:53Z Ibne maryam 17680 /* ٻاهريان ڳنڍڻا */ 320665 wikitext text/x-wiki {{Short description|Battle fought in December 632 in Arabia}} {{Infobox military conflict | conflict = يمامه جي جنگ | partof = ارتداد جي فتني جي خلاف جنگون | image = مقبرة شهداء اليمامة.jpg | caption = يمامه جي جنگ ۾ شهيد ٿيڻ واري مسلمانن جو قبرستان | date = سال 11 هجري، ڊسمبر، 632 عيسوي | place = عربستان جي علائقي يمامه ۾ عقربه جي ميدان ۾ | result = مسلمانن جي فتح ۽ مسيلمه ڪذاب جي قتل کان پوء ارتداد جي فتني جو خاتمو | combatant1 = [[خلافت راشده]] ۽ ٻيا سڀني مسلمان | combatant2 = ٻنو حنيفه<br>مسيلمه ڪذاب ۽ هن جا پوئلڳ | commander1 = ابوبڪر صديق (رضي الله عنه) * خالد بن وليد (رضي الله عنه) * شرحبيل بن حسنه (رضي الله عنه) * زيد بن الخطاب (رضي الله عنه) * ابو دجانه (رضي الله عنه) * ابو حذيفه بن عتبہ (رضي الله عنه) * ابوجهل جو پٽ، عڪرمه (رضي الله عنه) * عمار بن ياسر (رضي الله عنه) * براء بن مالڪ (رضي الله عنه) * عبدالله بن سهيل (رضي الله عنه) * وحشي بن حرب (رضي الله عنه) | commander2 = مسيلمه ڪذاب<br>رجال بن عنفوة الحنفي<br>محكم بن طفيل الحنفي | strength1 = 10 کان تيرهن هزار | strength2 = پنجاھ هزار کان لک | casualties1 = ٻارهن سو (1200) | casualties2 = 10 کان 21 هزار (10000 - 21000) }}'''يمامه جي جنگ''' (Battle of Yamama) جيڪا رسول الله جي وصال کان پوء، ديسمبر 632ع سال 10 هجري ۾ يمامه جي علائقي (موجوده نجد، [[سعودي عرب]]) ۾ مسلمانن جي فوج ۽ هڪ خود ساخته نبي، مسيلمه ڪذاب جي فوجن جي وچ ۾ خلافت راشده جي دور ۾ ردا جنگ (ارتداد جي فتني جي خلاف جنگن) جي حصي طور تي وڙهي وئي. ==پس منظر== حضرت محمد ﷺ جي وصال کان پوءِ، ڪيترن ئي عرب قبيلا مديني جي اسلامي رياست خلاف بغاوت ڪئي ۽ زڪوات ادا ڪرڻ کان انڪار ڪيو. نبوت جا ڪوڙا دعويدار به مديني جي اسلامي رياست خلاف جنگ ڪرڻ لاءِ پنهنجون فوجون گڏ ڪيون. خليفي ابو بڪر انهن سڀني باغين سان منهن ڏيڻ لاءِ 11 لشڪر منظم ڪيا. ==مسلمانن جو پهريون حملو== ابوبڪر عڪرمه کي هڪ لشڪر جو ڪمانڊر مقرر ڪيو ۽ حڪم ڏنو ته اڳتي وڌن ۽ يمامه ۾ مسيلمه ڪذاب جي فوجن جو سامهون ڪرڻ، پر ان سان جنگ نه شروع ڪئين. عڪرمه وٽ دشمن جي گهڻي تعداد ۾ فوجن تي حملو ڪرڻ لاءِ ڪافي فوج نه هئي. خالد بن وليد کي ٻين ننڍن مرتدين سان معاملو ڪرڻ کان پوءِ مسيلمه جي خلاف جنگ ڪندڙ فوجن جي ڪمانڊر طور چونڊيو ويو. عڪرمه کي هي مشن ڏيڻ ۾ ابوبڪر جو ارادو هو ته مسيلمه کي يمامه تائين محدود ڪيئن، جئين ته عڪرمه جي موجودگي م، مسيلمه ڪذاب حملي جي اميد ڪندي، پنهنجو ڳڙهه نه ڇڏي سگهندو ۽ مسيلمه ڪذاب جي ڳڙهه نه ڇڏڻ ۽ ٻاهر نڪري جنگ نه ڪئين جي فيصلي سان، خالد يمامه جي مداخلت کان سواءِ اتر-مرڪزي عرب جي ٻين باغين سان معاملو ڪرڻ لاءِ آزاد هوندو. عڪرمه پنهنجي لشڪر سان اڳتي وڌيو ۽ يمامه جي علائقي ۾ هڪ جاء تي پنهنجو ڪئمپ قائم ڪئي. جڏهن عڪرمه رضي الله عنه کي خالد جي هٿان طليحه اسدي (يمن کان هڪ ٻيو ڪوڙي نبوت جو دعويدار) جي شڪست جي خبر ملي، ته هو جنگ لاءِ بي صبر ٿيڻ لڳو. عڪرمه رضي الله عنه هڪ بي خوف ماڻهو ۽ هڪ طاقتور جنرل هو، پر هن ۾ خالد جي ٿڌي فيصلي ۽ صبر جي کوٽ هئي، اهي خوبيون جيڪي بهادر ڪمانڊر کي تڪڙي ڪمانڊر کان ممتاز ڪن ٿيون. ايندڙ ترقي جيڪا عڪرمه ٻڌي اها هئي ته شرحبيل بن حسنه ساڻس شامل ٿيڻ لاءِ مارچ ڪري رهيو آهي. خليفي طرفان شرحبيل کي به هڪ لشڪر ڏنو ويو هو جنهن ۾ عڪرمه (رضي الله عنه) جي پيروي ڪرڻ ۽ وڌيڪ هدايتن جو انتظار ڪرڻ جو حڪم ڏنو ويو هو. ڪجهه ڏينهن ۾، شرحبيل به ساڻس گڏ هوندو. پوءِ خبر آئي ته خالد هڪ مرتد قبيلي جي سردارني سلمي جي لشڪر کي شڪست ڏنيو آهي. عڪرمه (رضي الله عنه) وڌيڪ انتظار نه ڪري سگهيو ۽ هن پنهنجي لشڪر کي حرڪت ۾ آندو، اهو آڪٽوبر 632ع جي آخر ۾ (رجب جي آخر ۾، 11 هجري) ٿيو، پر کيس مسيلمه جي هٿان شڪست جو سامهون ڪرڻو پيو. هن ابو بڪر کي خط لکيو ۽ کيس پنهنجي ڪاروائي جو مڪمل احوال ڏنو. عڪرمه جي تڪڙ ۽ کيس ڏنل حڪمن جي نافرماني تي ابو بڪر ڏک ۽ ڪاوڙ ۾ هو. ابو بڪر کيس حڪم ڏنو ته عرفجه (رضي الله عنه) جي مدد لاءِ "مهره" ڏانهن مارچ ڪري ۽ ان کان پوءِ مهاجر (رضي الله عنه) جي مدد لاءِ يمن وڃي. شرحبيل يمامه جي علائقي ۾ رهيو. عڪرمه جي غلطي ۾ نه ڦاسي پوڻ لاءِ، ابو بڪر کيس لکيو: "جتي آهيو اتي رهو ۽ وڌيڪ هدايتن جو انتظار ڪريو." خليفي خالد کي چيف ڪمانڊر مقرر ڪيو ۽ يمامه موڪليو ۽ کيس مسيلمه ڪذاب جي فوجن کي تباهه ڪرڻ جو مشن ڏنو. پنهنجي وڏي فوج کان علاوه، خالد جي ڪمان هيٺ شرحبيل جو لشڪر هوندو. خالد "بوته" پهتو، جتي سندس پراڻي فوج سندس انتظار ڪري رهي هئي. ان دوران، خليفي شرحبيل کي خالد بن الوليد جي ڪمان هيٺ ڪم ڪرڻ جو حڪم لکيو. خالد جي آمد کان ڪجهه ڏينهن اڳ شرحبيل پڻ عڪرمه واري غلطي جو ارتڪاب ڪريو؛ هن اڳتي وڌيو ۽ مسيلمه ڪذاب سان جهيڙو ڪيو، پر هن کي به شڪست جو سامهون ڪرڻو پيو . خالد کي خبر ملي ته مسيلمه 40,000 جنگجو فوج سان عقربه جي ميدان ۾ خيمه هنيو آهي.<ref>{{Cite book|title=The Sword of Allah: Khalid bin al-Waleed, His Life and Campaigns}}</ref> ==مسلمانن جو ٻيو حملو== عڪرمه ۽ شرحبيل خلاف انهن جي ٻن ڪامياب مقابلا، مسيلمه جي فوجن ۾ پاڻ ۾ اعتماد وڌايو ۽ مسيلمه جي چوڌاري ناقابل تسخيريءَ جو ماحول پيدا ڪيو، پر خالد مسلمان فوج کي اڳتي وڌڻ جو حڪم ڏنو ۽ انهن پوري محاذ تي حملي جو هڪ سلسلو شروع ڪيو. سڀ کان وڌيڪ خوفناڪ جنگ هڪ اهڙي تنگ وادي ۾ ٿي جنهن ۾ ٻنهي مخالف فوجن جو رت هڪ نديءَ وانگر وهيو ۽ هڪ تنگ وادي ۾ جمع ٿي ويو، نتيجي طور، هي وادي "شعب الدم" (رت جي وادي) جي نالي سان مشهور ٿي ۽ اهو نالو اڃا تائين انهيءَ نالي سان مشهور آهي. ==جنگ جو آخري مرحلو== جنگ توازن ۾ لٽڪي رهي هئي. جيئن ئي جنگ جو پهريون دور ختم ٿيو، جنگجو آرام ڪرڻ لاءِ پوئتي هٽي ويا. جنگ جو ايندڙ مرحلو، جيڪو مسلمانن جي ٻئي حملي جي نالي سان سڃاتو وڃي ٿو ايترو طاقتور ۽ فيصلا ڪن هو ته مرتد فوج وڏي حد تائين ٽٽي وئي. مسيلمه جي فوج جو صرف چوٿون حصو جنگ جي قابل رهيو، جيڪو باغ واري ڪوٽ ڏانهن پوئتي هٽي پناهه ورتي. جڏهن ته محاڪم (مرتدين جي ساڄي ونگ جو ڪمانڊر) هڪ ننڍڙي پوئين گارڊ سان انهن جي بچاء لاء مسلم کي مصروف رکيو. مسلمان به ڀتين واري باغ ۾ پهتا، جتي 7,000 باغي ۽ مسيلمه پناهه ورتيا هئا. مسيلمه جا ماڻهو ڪوٽ جو دروازو بند ڪري ڇڏيو، پر مسلمان باغ ۾ داخل ٿيڻ ۽ مسيلمه ۽ ٻين مرتد جنگجوئن کي مارڻ لاءِ بيچين هئا. جلد ئي هڪ مسلمان سپاهي حضرت براء بن مالڪ رضي الله تعالي عنه پنهنجن ساٿين کان درخواست ڪيو ته کيس ڪوٽ جي ڀت تي چڙهڻ ۾ مدد ڪن ته جيئن هو اتي موجود ڪوٽ جي دروازي تي موجود محافظن کي ماري دروازو کولي سگهي. هو باغ ۾ ٽپو ڏئي دروازو کولي ڇڏيو ۽ مسلمان باغ ۾ داخل ٿيا ۽ يمامه جي جنگ جو آخري مرحلو شروع ٿيو. ==باغ واري ڪوٽ ۾ مقابلو== جيئن ئي براء بن مالڪ قلعي جو دروازو کولڻ ۾ ڪامياب ٿيو، مسلمان فوج باغ ۾ داخل ٿي ۽ مسيلمه جا ماڻهو پوئتي هٽڻ لڳا. جنگ وڌيڪ تيز ٿي وئي. مسيلمه اڃا تائين وڙهن لاء پڪو هو ۽ هن جو هٿيار ڦٽا ڪرڻ جو ڪو ارادو نه هو. جيئن ئي سندس بچيل ماڻهو هن جي ويجهو آيا، ته هو انهن سان گڏ جنگ ۾ شامل ٿي ويو. جنگ جو آخري مرحلو هاڻي عروج تي پهتو. مسلمان فوج باغين کي هر هنڌ دٻايو. وحشي بن حرب، جنهن احد جي جنگ ۾ پيغمبر محمد ﷺ جي چاچي حمزه (رضي الله عنه) کي قتل ڪيو هو ۽ نبي محمد انهن کي مڪي جي فتح وقت معاف ڪري ڇڏيو هو ۽ هو مسلمان ٿي، محمد جي صحابن ۾ شامل ٿي ويو هو، هن مسيلمه ڪذاب جي پيٽ کي پنهنجي نيلي، اهو ئي نيلو جيڪو هن حمزه بن عبدالمطلب کي مارڻ لاءِ مسلمانن خلاف استعمال ڪيو هو، سان نشانو بنائي ڦاڙي ڇڏيو، ساڳئي وقت معاويه بن ابي سفيان مسيلمه ڪذاب جو سر ڪٽي ڇڏيو. مسيلمه جي موت جي خبر سندس فوجن جي تباهي جو سبب بڻي. اهو باغ جتي جنگ جو آخري مرحلو ٿيو، اهو "حديقة الموت" (موت جو باغ) جي نالي سان مشهور ٿيو، ڇاڪاڻ ته ان ۾ لڳ ڀڳ 7,000 باغي مارجي ويا هئا. ==جنگ کان پوء جا تاثرات == مديني جي اسلامي رياست جي خلاف بغاوت کي ڪچليو ويو، ۽ فتح مسلمانن جي ٿي، پر مسلمان ان جنگ سان غم ۽ خوشي ٻن جو تجربو ڪيو. اھا مطمئن هئا ته نبوت جو ڪوڙو دعويدار مسيلمه ڪذاب مارجي ويو ۽ هنجو پيدا ڪيل انتشار ختم ٿي ويو، پر هن جنگ ۾ هزار کان مٿان صحابين جي شهادت، جنهن ۾ 360 حفاظ صحابه شامل هئا، انهن کي شديد غمگين ڪري ڇڏيو.<ref>{{cite book|title=The Age of Bliss: Khalid ibn Al-Walid|last1=Yilmaz|first1=Omer|date=2015|publisher=Tughra Books|isbn=978-1-59784-379-9|location=Clifton, NJ|page=54}}</ref> ==اثرات== مسيلمه ڪذاب جي خاتمي ۽ سندس مرتد پوئلڳن جي تباهي سان گڏ، سڄي عربستان ۾ ٻيا سڀئي مرتد همت وڃائي ڇڏيا ۽ اهي ٻيهر مسلمان ٿي اسلام جي صفن ۾ موٽي آيا. ھي جنگ قرآن جي تاليف کي مڪمل ڪرڻ ۾ اهم ڪردار ادا ڪيو. محمد جي زندگي دوران، لکيل قرآن جا ڪيترائي حصا سندس ساٿين ۾ ورهائجي ويا هئا. جئين ته يمامه جي جنگ ۾ تقريبن 360 حفاظ (مسلمان جيڪي قرآن حفظ ڪري چڪن ٿا) شهيد ٿي ويا، نتيجي طور، ابوبڪر سندس مستقبل جي جانشين عمر جي اصرار تي، سڄي قرآن کي هڪ معياري متن ۾ محفوظ ڪرڻ جو حڪم ڏنو. هن زيد بن ثابت (جيڪا پاڻ حافظ هئا) کي قرآن جي سڀني ٽڪرن (چمڙي، پيپيرس يا کجيءَ جي ڇال تي جيڪا به صورت ۾ محفوظ هجڻ) ۽ ان سان گڏ اهو معيار ته قرآن جي هر آيت جن کي گهٽ ۾ گهٽ ٻن حفاظن پاران محفوظ آهن، کي هڪ معياري نسخي ۾ گڏ ڪرڻ لاءِ مقرر ڪيو.<ref>Usmani, Mohammad Taqi; Abdur Rehman, Rafiq (editor); Siddiqui, Mohammed Swaleh (translator) (2000). ''An approach to the Quranic sciences.'' Birmingham: Darul Ish'at. pp. 191–6.</ref><ref>Hasan, Sayyid Siddiq; Nadwi, Abul Hasan Ali; Kidwai, A.R. (translator) (2000). ''The collection of the Qur'an.'' Karachi: Qur'anic Arabic Foundation. pp. 34–5.</ref><ref>{{cite book |last1=Buyukcelebi |first1=Ismail |title=Living in the Shade of Islam |isbn=9781932099218 |page=109}}</ref> ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[خلافت راشده]] * [[خالد بن وليد]] * [[ابوبڪر صديق]] {{Coord|24.1483|N|47.3050|E|display=title}} ==ٻاهريان ڳنڍڻا== *[https://web.archive.org/web/20020224232028/http://www.swordofallah.com/html/bookhome.htm A.I. Akram, ''The Sword of Allah: Khalid bin al-Waleed, His Life and Campaigns'' Lahore, 1969] {{DEFAULTSORT:Yamama}} [[زمرو:اسلامي جنگون]] [[Category:Battles of Khalid ibn Walid]] [[Category:Battles involving the Rashidun Caliphate]] [[Category:630s conflicts]] [[Category:632]] [[Category:630s in the Rashidun Caliphate]] [[Category:Ridda Wars]] ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:غزوه]] [[زمرو:اسلام]] [[زمرو:تاريخ اسلام]] pubciyh99qtfonaks7w9nnyv47qx8qh 320666 320665 2025-06-27T13:13:25Z Ibne maryam 17680 /* حوالا */ 320666 wikitext text/x-wiki {{Short description|Battle fought in December 632 in Arabia}} {{Infobox military conflict | conflict = يمامه جي جنگ | partof = ارتداد جي فتني جي خلاف جنگون | image = مقبرة شهداء اليمامة.jpg | caption = يمامه جي جنگ ۾ شهيد ٿيڻ واري مسلمانن جو قبرستان | date = سال 11 هجري، ڊسمبر، 632 عيسوي | place = عربستان جي علائقي يمامه ۾ عقربه جي ميدان ۾ | result = مسلمانن جي فتح ۽ مسيلمه ڪذاب جي قتل کان پوء ارتداد جي فتني جو خاتمو | combatant1 = [[خلافت راشده]] ۽ ٻيا سڀني مسلمان | combatant2 = ٻنو حنيفه<br>مسيلمه ڪذاب ۽ هن جا پوئلڳ | commander1 = ابوبڪر صديق (رضي الله عنه) * خالد بن وليد (رضي الله عنه) * شرحبيل بن حسنه (رضي الله عنه) * زيد بن الخطاب (رضي الله عنه) * ابو دجانه (رضي الله عنه) * ابو حذيفه بن عتبہ (رضي الله عنه) * ابوجهل جو پٽ، عڪرمه (رضي الله عنه) * عمار بن ياسر (رضي الله عنه) * براء بن مالڪ (رضي الله عنه) * عبدالله بن سهيل (رضي الله عنه) * وحشي بن حرب (رضي الله عنه) | commander2 = مسيلمه ڪذاب<br>رجال بن عنفوة الحنفي<br>محكم بن طفيل الحنفي | strength1 = 10 کان تيرهن هزار | strength2 = پنجاھ هزار کان لک | casualties1 = ٻارهن سو (1200) | casualties2 = 10 کان 21 هزار (10000 - 21000) }}'''يمامه جي جنگ''' (Battle of Yamama) جيڪا رسول الله جي وصال کان پوء، ديسمبر 632ع سال 10 هجري ۾ يمامه جي علائقي (موجوده نجد، [[سعودي عرب]]) ۾ مسلمانن جي فوج ۽ هڪ خود ساخته نبي، مسيلمه ڪذاب جي فوجن جي وچ ۾ خلافت راشده جي دور ۾ ردا جنگ (ارتداد جي فتني جي خلاف جنگن) جي حصي طور تي وڙهي وئي. ==پس منظر== حضرت محمد ﷺ جي وصال کان پوءِ، ڪيترن ئي عرب قبيلا مديني جي اسلامي رياست خلاف بغاوت ڪئي ۽ زڪوات ادا ڪرڻ کان انڪار ڪيو. نبوت جا ڪوڙا دعويدار به مديني جي اسلامي رياست خلاف جنگ ڪرڻ لاءِ پنهنجون فوجون گڏ ڪيون. خليفي ابو بڪر انهن سڀني باغين سان منهن ڏيڻ لاءِ 11 لشڪر منظم ڪيا. ==مسلمانن جو پهريون حملو== ابوبڪر عڪرمه کي هڪ لشڪر جو ڪمانڊر مقرر ڪيو ۽ حڪم ڏنو ته اڳتي وڌن ۽ يمامه ۾ مسيلمه ڪذاب جي فوجن جو سامهون ڪرڻ، پر ان سان جنگ نه شروع ڪئين. عڪرمه وٽ دشمن جي گهڻي تعداد ۾ فوجن تي حملو ڪرڻ لاءِ ڪافي فوج نه هئي. خالد بن وليد کي ٻين ننڍن مرتدين سان معاملو ڪرڻ کان پوءِ مسيلمه جي خلاف جنگ ڪندڙ فوجن جي ڪمانڊر طور چونڊيو ويو. عڪرمه کي هي مشن ڏيڻ ۾ ابوبڪر جو ارادو هو ته مسيلمه کي يمامه تائين محدود ڪيئن، جئين ته عڪرمه جي موجودگي م، مسيلمه ڪذاب حملي جي اميد ڪندي، پنهنجو ڳڙهه نه ڇڏي سگهندو ۽ مسيلمه ڪذاب جي ڳڙهه نه ڇڏڻ ۽ ٻاهر نڪري جنگ نه ڪئين جي فيصلي سان، خالد يمامه جي مداخلت کان سواءِ اتر-مرڪزي عرب جي ٻين باغين سان معاملو ڪرڻ لاءِ آزاد هوندو. عڪرمه پنهنجي لشڪر سان اڳتي وڌيو ۽ يمامه جي علائقي ۾ هڪ جاء تي پنهنجو ڪئمپ قائم ڪئي. جڏهن عڪرمه رضي الله عنه کي خالد جي هٿان طليحه اسدي (يمن کان هڪ ٻيو ڪوڙي نبوت جو دعويدار) جي شڪست جي خبر ملي، ته هو جنگ لاءِ بي صبر ٿيڻ لڳو. عڪرمه رضي الله عنه هڪ بي خوف ماڻهو ۽ هڪ طاقتور جنرل هو، پر هن ۾ خالد جي ٿڌي فيصلي ۽ صبر جي کوٽ هئي، اهي خوبيون جيڪي بهادر ڪمانڊر کي تڪڙي ڪمانڊر کان ممتاز ڪن ٿيون. ايندڙ ترقي جيڪا عڪرمه ٻڌي اها هئي ته شرحبيل بن حسنه ساڻس شامل ٿيڻ لاءِ مارچ ڪري رهيو آهي. خليفي طرفان شرحبيل کي به هڪ لشڪر ڏنو ويو هو جنهن ۾ عڪرمه (رضي الله عنه) جي پيروي ڪرڻ ۽ وڌيڪ هدايتن جو انتظار ڪرڻ جو حڪم ڏنو ويو هو. ڪجهه ڏينهن ۾، شرحبيل به ساڻس گڏ هوندو. پوءِ خبر آئي ته خالد هڪ مرتد قبيلي جي سردارني سلمي جي لشڪر کي شڪست ڏنيو آهي. عڪرمه (رضي الله عنه) وڌيڪ انتظار نه ڪري سگهيو ۽ هن پنهنجي لشڪر کي حرڪت ۾ آندو، اهو آڪٽوبر 632ع جي آخر ۾ (رجب جي آخر ۾، 11 هجري) ٿيو، پر کيس مسيلمه جي هٿان شڪست جو سامهون ڪرڻو پيو. هن ابو بڪر کي خط لکيو ۽ کيس پنهنجي ڪاروائي جو مڪمل احوال ڏنو. عڪرمه جي تڪڙ ۽ کيس ڏنل حڪمن جي نافرماني تي ابو بڪر ڏک ۽ ڪاوڙ ۾ هو. ابو بڪر کيس حڪم ڏنو ته عرفجه (رضي الله عنه) جي مدد لاءِ "مهره" ڏانهن مارچ ڪري ۽ ان کان پوءِ مهاجر (رضي الله عنه) جي مدد لاءِ يمن وڃي. شرحبيل يمامه جي علائقي ۾ رهيو. عڪرمه جي غلطي ۾ نه ڦاسي پوڻ لاءِ، ابو بڪر کيس لکيو: "جتي آهيو اتي رهو ۽ وڌيڪ هدايتن جو انتظار ڪريو." خليفي خالد کي چيف ڪمانڊر مقرر ڪيو ۽ يمامه موڪليو ۽ کيس مسيلمه ڪذاب جي فوجن کي تباهه ڪرڻ جو مشن ڏنو. پنهنجي وڏي فوج کان علاوه، خالد جي ڪمان هيٺ شرحبيل جو لشڪر هوندو. خالد "بوته" پهتو، جتي سندس پراڻي فوج سندس انتظار ڪري رهي هئي. ان دوران، خليفي شرحبيل کي خالد بن الوليد جي ڪمان هيٺ ڪم ڪرڻ جو حڪم لکيو. خالد جي آمد کان ڪجهه ڏينهن اڳ شرحبيل پڻ عڪرمه واري غلطي جو ارتڪاب ڪريو؛ هن اڳتي وڌيو ۽ مسيلمه ڪذاب سان جهيڙو ڪيو، پر هن کي به شڪست جو سامهون ڪرڻو پيو . خالد کي خبر ملي ته مسيلمه 40,000 جنگجو فوج سان عقربه جي ميدان ۾ خيمه هنيو آهي.<ref>{{Cite book|title=The Sword of Allah: Khalid bin al-Waleed, His Life and Campaigns}}</ref> ==مسلمانن جو ٻيو حملو== عڪرمه ۽ شرحبيل خلاف انهن جي ٻن ڪامياب مقابلا، مسيلمه جي فوجن ۾ پاڻ ۾ اعتماد وڌايو ۽ مسيلمه جي چوڌاري ناقابل تسخيريءَ جو ماحول پيدا ڪيو، پر خالد مسلمان فوج کي اڳتي وڌڻ جو حڪم ڏنو ۽ انهن پوري محاذ تي حملي جو هڪ سلسلو شروع ڪيو. سڀ کان وڌيڪ خوفناڪ جنگ هڪ اهڙي تنگ وادي ۾ ٿي جنهن ۾ ٻنهي مخالف فوجن جو رت هڪ نديءَ وانگر وهيو ۽ هڪ تنگ وادي ۾ جمع ٿي ويو، نتيجي طور، هي وادي "شعب الدم" (رت جي وادي) جي نالي سان مشهور ٿي ۽ اهو نالو اڃا تائين انهيءَ نالي سان مشهور آهي. ==جنگ جو آخري مرحلو== جنگ توازن ۾ لٽڪي رهي هئي. جيئن ئي جنگ جو پهريون دور ختم ٿيو، جنگجو آرام ڪرڻ لاءِ پوئتي هٽي ويا. جنگ جو ايندڙ مرحلو، جيڪو مسلمانن جي ٻئي حملي جي نالي سان سڃاتو وڃي ٿو ايترو طاقتور ۽ فيصلا ڪن هو ته مرتد فوج وڏي حد تائين ٽٽي وئي. مسيلمه جي فوج جو صرف چوٿون حصو جنگ جي قابل رهيو، جيڪو باغ واري ڪوٽ ڏانهن پوئتي هٽي پناهه ورتي. جڏهن ته محاڪم (مرتدين جي ساڄي ونگ جو ڪمانڊر) هڪ ننڍڙي پوئين گارڊ سان انهن جي بچاء لاء مسلم کي مصروف رکيو. مسلمان به ڀتين واري باغ ۾ پهتا، جتي 7,000 باغي ۽ مسيلمه پناهه ورتيا هئا. مسيلمه جا ماڻهو ڪوٽ جو دروازو بند ڪري ڇڏيو، پر مسلمان باغ ۾ داخل ٿيڻ ۽ مسيلمه ۽ ٻين مرتد جنگجوئن کي مارڻ لاءِ بيچين هئا. جلد ئي هڪ مسلمان سپاهي حضرت براء بن مالڪ رضي الله تعالي عنه پنهنجن ساٿين کان درخواست ڪيو ته کيس ڪوٽ جي ڀت تي چڙهڻ ۾ مدد ڪن ته جيئن هو اتي موجود ڪوٽ جي دروازي تي موجود محافظن کي ماري دروازو کولي سگهي. هو باغ ۾ ٽپو ڏئي دروازو کولي ڇڏيو ۽ مسلمان باغ ۾ داخل ٿيا ۽ يمامه جي جنگ جو آخري مرحلو شروع ٿيو. ==باغ واري ڪوٽ ۾ مقابلو== جيئن ئي براء بن مالڪ قلعي جو دروازو کولڻ ۾ ڪامياب ٿيو، مسلمان فوج باغ ۾ داخل ٿي ۽ مسيلمه جا ماڻهو پوئتي هٽڻ لڳا. جنگ وڌيڪ تيز ٿي وئي. مسيلمه اڃا تائين وڙهن لاء پڪو هو ۽ هن جو هٿيار ڦٽا ڪرڻ جو ڪو ارادو نه هو. جيئن ئي سندس بچيل ماڻهو هن جي ويجهو آيا، ته هو انهن سان گڏ جنگ ۾ شامل ٿي ويو. جنگ جو آخري مرحلو هاڻي عروج تي پهتو. مسلمان فوج باغين کي هر هنڌ دٻايو. وحشي بن حرب، جنهن احد جي جنگ ۾ پيغمبر محمد ﷺ جي چاچي حمزه (رضي الله عنه) کي قتل ڪيو هو ۽ نبي محمد انهن کي مڪي جي فتح وقت معاف ڪري ڇڏيو هو ۽ هو مسلمان ٿي، محمد جي صحابن ۾ شامل ٿي ويو هو، هن مسيلمه ڪذاب جي پيٽ کي پنهنجي نيلي، اهو ئي نيلو جيڪو هن حمزه بن عبدالمطلب کي مارڻ لاءِ مسلمانن خلاف استعمال ڪيو هو، سان نشانو بنائي ڦاڙي ڇڏيو، ساڳئي وقت معاويه بن ابي سفيان مسيلمه ڪذاب جو سر ڪٽي ڇڏيو. مسيلمه جي موت جي خبر سندس فوجن جي تباهي جو سبب بڻي. اهو باغ جتي جنگ جو آخري مرحلو ٿيو، اهو "حديقة الموت" (موت جو باغ) جي نالي سان مشهور ٿيو، ڇاڪاڻ ته ان ۾ لڳ ڀڳ 7,000 باغي مارجي ويا هئا. ==جنگ کان پوء جا تاثرات == مديني جي اسلامي رياست جي خلاف بغاوت کي ڪچليو ويو، ۽ فتح مسلمانن جي ٿي، پر مسلمان ان جنگ سان غم ۽ خوشي ٻن جو تجربو ڪيو. اھا مطمئن هئا ته نبوت جو ڪوڙو دعويدار مسيلمه ڪذاب مارجي ويو ۽ هنجو پيدا ڪيل انتشار ختم ٿي ويو، پر هن جنگ ۾ هزار کان مٿان صحابين جي شهادت، جنهن ۾ 360 حفاظ صحابه شامل هئا، انهن کي شديد غمگين ڪري ڇڏيو.<ref>{{cite book|title=The Age of Bliss: Khalid ibn Al-Walid|last1=Yilmaz|first1=Omer|date=2015|publisher=Tughra Books|isbn=978-1-59784-379-9|location=Clifton, NJ|page=54}}</ref> ==اثرات== مسيلمه ڪذاب جي خاتمي ۽ سندس مرتد پوئلڳن جي تباهي سان گڏ، سڄي عربستان ۾ ٻيا سڀئي مرتد همت وڃائي ڇڏيا ۽ اهي ٻيهر مسلمان ٿي اسلام جي صفن ۾ موٽي آيا. ھي جنگ قرآن جي تاليف کي مڪمل ڪرڻ ۾ اهم ڪردار ادا ڪيو. محمد جي زندگي دوران، لکيل قرآن جا ڪيترائي حصا سندس ساٿين ۾ ورهائجي ويا هئا. جئين ته يمامه جي جنگ ۾ تقريبن 360 حفاظ (مسلمان جيڪي قرآن حفظ ڪري چڪن ٿا) شهيد ٿي ويا، نتيجي طور، ابوبڪر سندس مستقبل جي جانشين عمر جي اصرار تي، سڄي قرآن کي هڪ معياري متن ۾ محفوظ ڪرڻ جو حڪم ڏنو. هن زيد بن ثابت (جيڪا پاڻ حافظ هئا) کي قرآن جي سڀني ٽڪرن (چمڙي، پيپيرس يا کجيءَ جي ڇال تي جيڪا به صورت ۾ محفوظ هجڻ) ۽ ان سان گڏ اهو معيار ته قرآن جي هر آيت جن کي گهٽ ۾ گهٽ ٻن حفاظن پاران محفوظ آهن، کي هڪ معياري نسخي ۾ گڏ ڪرڻ لاءِ مقرر ڪيو.<ref>Usmani, Mohammad Taqi; Abdur Rehman, Rafiq (editor); Siddiqui, Mohammed Swaleh (translator) (2000). ''An approach to the Quranic sciences.'' Birmingham: Darul Ish'at. pp. 191–6.</ref><ref>Hasan, Sayyid Siddiq; Nadwi, Abul Hasan Ali; Kidwai, A.R. (translator) (2000). ''The collection of the Qur'an.'' Karachi: Qur'anic Arabic Foundation. pp. 34–5.</ref><ref>{{cite book |last1=Buyukcelebi |first1=Ismail |title=Living in the Shade of Islam |isbn=9781932099218 |page=109}}</ref> ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[خلافت راشده]] * [[خالد بن وليد]] * [[ابوبڪر صديق]] {{Coord|24.1483|N|47.3050|E|display=title}} ==ٻاهريان ڳنڍڻا== *[https://web.archive.org/web/20020224232028/http://www.swordofallah.com/html/bookhome.htm A.I. Akram, ''The Sword of Allah: Khalid bin al-Waleed, His Life and Campaigns'' Lahore, 1969] {{DEFAULTSORT:Yamama}} [[زمرو:اسلامي جنگون]] [[Category:Battles of Khalid ibn Walid]] [[Category:Battles involving the Rashidun Caliphate]] [[Category:630s conflicts]] [[Category:632]] [[Category:630s in the Rashidun Caliphate]] [[Category:Ridda Wars]] ==حوالا== {{حوالا}} inizdyczpmpe86fuwfgqp7rtnj4c93y 320667 320666 2025-06-27T13:14:03Z Ibne maryam 17680 /* ٻاهريان ڳنڍڻا */ 320667 wikitext text/x-wiki {{Short description|Battle fought in December 632 in Arabia}} {{Infobox military conflict | conflict = يمامه جي جنگ | partof = ارتداد جي فتني جي خلاف جنگون | image = مقبرة شهداء اليمامة.jpg | caption = يمامه جي جنگ ۾ شهيد ٿيڻ واري مسلمانن جو قبرستان | date = سال 11 هجري، ڊسمبر، 632 عيسوي | place = عربستان جي علائقي يمامه ۾ عقربه جي ميدان ۾ | result = مسلمانن جي فتح ۽ مسيلمه ڪذاب جي قتل کان پوء ارتداد جي فتني جو خاتمو | combatant1 = [[خلافت راشده]] ۽ ٻيا سڀني مسلمان | combatant2 = ٻنو حنيفه<br>مسيلمه ڪذاب ۽ هن جا پوئلڳ | commander1 = ابوبڪر صديق (رضي الله عنه) * خالد بن وليد (رضي الله عنه) * شرحبيل بن حسنه (رضي الله عنه) * زيد بن الخطاب (رضي الله عنه) * ابو دجانه (رضي الله عنه) * ابو حذيفه بن عتبہ (رضي الله عنه) * ابوجهل جو پٽ، عڪرمه (رضي الله عنه) * عمار بن ياسر (رضي الله عنه) * براء بن مالڪ (رضي الله عنه) * عبدالله بن سهيل (رضي الله عنه) * وحشي بن حرب (رضي الله عنه) | commander2 = مسيلمه ڪذاب<br>رجال بن عنفوة الحنفي<br>محكم بن طفيل الحنفي | strength1 = 10 کان تيرهن هزار | strength2 = پنجاھ هزار کان لک | casualties1 = ٻارهن سو (1200) | casualties2 = 10 کان 21 هزار (10000 - 21000) }}'''يمامه جي جنگ''' (Battle of Yamama) جيڪا رسول الله جي وصال کان پوء، ديسمبر 632ع سال 10 هجري ۾ يمامه جي علائقي (موجوده نجد، [[سعودي عرب]]) ۾ مسلمانن جي فوج ۽ هڪ خود ساخته نبي، مسيلمه ڪذاب جي فوجن جي وچ ۾ خلافت راشده جي دور ۾ ردا جنگ (ارتداد جي فتني جي خلاف جنگن) جي حصي طور تي وڙهي وئي. ==پس منظر== حضرت محمد ﷺ جي وصال کان پوءِ، ڪيترن ئي عرب قبيلا مديني جي اسلامي رياست خلاف بغاوت ڪئي ۽ زڪوات ادا ڪرڻ کان انڪار ڪيو. نبوت جا ڪوڙا دعويدار به مديني جي اسلامي رياست خلاف جنگ ڪرڻ لاءِ پنهنجون فوجون گڏ ڪيون. خليفي ابو بڪر انهن سڀني باغين سان منهن ڏيڻ لاءِ 11 لشڪر منظم ڪيا. ==مسلمانن جو پهريون حملو== ابوبڪر عڪرمه کي هڪ لشڪر جو ڪمانڊر مقرر ڪيو ۽ حڪم ڏنو ته اڳتي وڌن ۽ يمامه ۾ مسيلمه ڪذاب جي فوجن جو سامهون ڪرڻ، پر ان سان جنگ نه شروع ڪئين. عڪرمه وٽ دشمن جي گهڻي تعداد ۾ فوجن تي حملو ڪرڻ لاءِ ڪافي فوج نه هئي. خالد بن وليد کي ٻين ننڍن مرتدين سان معاملو ڪرڻ کان پوءِ مسيلمه جي خلاف جنگ ڪندڙ فوجن جي ڪمانڊر طور چونڊيو ويو. عڪرمه کي هي مشن ڏيڻ ۾ ابوبڪر جو ارادو هو ته مسيلمه کي يمامه تائين محدود ڪيئن، جئين ته عڪرمه جي موجودگي م، مسيلمه ڪذاب حملي جي اميد ڪندي، پنهنجو ڳڙهه نه ڇڏي سگهندو ۽ مسيلمه ڪذاب جي ڳڙهه نه ڇڏڻ ۽ ٻاهر نڪري جنگ نه ڪئين جي فيصلي سان، خالد يمامه جي مداخلت کان سواءِ اتر-مرڪزي عرب جي ٻين باغين سان معاملو ڪرڻ لاءِ آزاد هوندو. عڪرمه پنهنجي لشڪر سان اڳتي وڌيو ۽ يمامه جي علائقي ۾ هڪ جاء تي پنهنجو ڪئمپ قائم ڪئي. جڏهن عڪرمه رضي الله عنه کي خالد جي هٿان طليحه اسدي (يمن کان هڪ ٻيو ڪوڙي نبوت جو دعويدار) جي شڪست جي خبر ملي، ته هو جنگ لاءِ بي صبر ٿيڻ لڳو. عڪرمه رضي الله عنه هڪ بي خوف ماڻهو ۽ هڪ طاقتور جنرل هو، پر هن ۾ خالد جي ٿڌي فيصلي ۽ صبر جي کوٽ هئي، اهي خوبيون جيڪي بهادر ڪمانڊر کي تڪڙي ڪمانڊر کان ممتاز ڪن ٿيون. ايندڙ ترقي جيڪا عڪرمه ٻڌي اها هئي ته شرحبيل بن حسنه ساڻس شامل ٿيڻ لاءِ مارچ ڪري رهيو آهي. خليفي طرفان شرحبيل کي به هڪ لشڪر ڏنو ويو هو جنهن ۾ عڪرمه (رضي الله عنه) جي پيروي ڪرڻ ۽ وڌيڪ هدايتن جو انتظار ڪرڻ جو حڪم ڏنو ويو هو. ڪجهه ڏينهن ۾، شرحبيل به ساڻس گڏ هوندو. پوءِ خبر آئي ته خالد هڪ مرتد قبيلي جي سردارني سلمي جي لشڪر کي شڪست ڏنيو آهي. عڪرمه (رضي الله عنه) وڌيڪ انتظار نه ڪري سگهيو ۽ هن پنهنجي لشڪر کي حرڪت ۾ آندو، اهو آڪٽوبر 632ع جي آخر ۾ (رجب جي آخر ۾، 11 هجري) ٿيو، پر کيس مسيلمه جي هٿان شڪست جو سامهون ڪرڻو پيو. هن ابو بڪر کي خط لکيو ۽ کيس پنهنجي ڪاروائي جو مڪمل احوال ڏنو. عڪرمه جي تڪڙ ۽ کيس ڏنل حڪمن جي نافرماني تي ابو بڪر ڏک ۽ ڪاوڙ ۾ هو. ابو بڪر کيس حڪم ڏنو ته عرفجه (رضي الله عنه) جي مدد لاءِ "مهره" ڏانهن مارچ ڪري ۽ ان کان پوءِ مهاجر (رضي الله عنه) جي مدد لاءِ يمن وڃي. شرحبيل يمامه جي علائقي ۾ رهيو. عڪرمه جي غلطي ۾ نه ڦاسي پوڻ لاءِ، ابو بڪر کيس لکيو: "جتي آهيو اتي رهو ۽ وڌيڪ هدايتن جو انتظار ڪريو." خليفي خالد کي چيف ڪمانڊر مقرر ڪيو ۽ يمامه موڪليو ۽ کيس مسيلمه ڪذاب جي فوجن کي تباهه ڪرڻ جو مشن ڏنو. پنهنجي وڏي فوج کان علاوه، خالد جي ڪمان هيٺ شرحبيل جو لشڪر هوندو. خالد "بوته" پهتو، جتي سندس پراڻي فوج سندس انتظار ڪري رهي هئي. ان دوران، خليفي شرحبيل کي خالد بن الوليد جي ڪمان هيٺ ڪم ڪرڻ جو حڪم لکيو. خالد جي آمد کان ڪجهه ڏينهن اڳ شرحبيل پڻ عڪرمه واري غلطي جو ارتڪاب ڪريو؛ هن اڳتي وڌيو ۽ مسيلمه ڪذاب سان جهيڙو ڪيو، پر هن کي به شڪست جو سامهون ڪرڻو پيو . خالد کي خبر ملي ته مسيلمه 40,000 جنگجو فوج سان عقربه جي ميدان ۾ خيمه هنيو آهي.<ref>{{Cite book|title=The Sword of Allah: Khalid bin al-Waleed, His Life and Campaigns}}</ref> ==مسلمانن جو ٻيو حملو== عڪرمه ۽ شرحبيل خلاف انهن جي ٻن ڪامياب مقابلا، مسيلمه جي فوجن ۾ پاڻ ۾ اعتماد وڌايو ۽ مسيلمه جي چوڌاري ناقابل تسخيريءَ جو ماحول پيدا ڪيو، پر خالد مسلمان فوج کي اڳتي وڌڻ جو حڪم ڏنو ۽ انهن پوري محاذ تي حملي جو هڪ سلسلو شروع ڪيو. سڀ کان وڌيڪ خوفناڪ جنگ هڪ اهڙي تنگ وادي ۾ ٿي جنهن ۾ ٻنهي مخالف فوجن جو رت هڪ نديءَ وانگر وهيو ۽ هڪ تنگ وادي ۾ جمع ٿي ويو، نتيجي طور، هي وادي "شعب الدم" (رت جي وادي) جي نالي سان مشهور ٿي ۽ اهو نالو اڃا تائين انهيءَ نالي سان مشهور آهي. ==جنگ جو آخري مرحلو== جنگ توازن ۾ لٽڪي رهي هئي. جيئن ئي جنگ جو پهريون دور ختم ٿيو، جنگجو آرام ڪرڻ لاءِ پوئتي هٽي ويا. جنگ جو ايندڙ مرحلو، جيڪو مسلمانن جي ٻئي حملي جي نالي سان سڃاتو وڃي ٿو ايترو طاقتور ۽ فيصلا ڪن هو ته مرتد فوج وڏي حد تائين ٽٽي وئي. مسيلمه جي فوج جو صرف چوٿون حصو جنگ جي قابل رهيو، جيڪو باغ واري ڪوٽ ڏانهن پوئتي هٽي پناهه ورتي. جڏهن ته محاڪم (مرتدين جي ساڄي ونگ جو ڪمانڊر) هڪ ننڍڙي پوئين گارڊ سان انهن جي بچاء لاء مسلم کي مصروف رکيو. مسلمان به ڀتين واري باغ ۾ پهتا، جتي 7,000 باغي ۽ مسيلمه پناهه ورتيا هئا. مسيلمه جا ماڻهو ڪوٽ جو دروازو بند ڪري ڇڏيو، پر مسلمان باغ ۾ داخل ٿيڻ ۽ مسيلمه ۽ ٻين مرتد جنگجوئن کي مارڻ لاءِ بيچين هئا. جلد ئي هڪ مسلمان سپاهي حضرت براء بن مالڪ رضي الله تعالي عنه پنهنجن ساٿين کان درخواست ڪيو ته کيس ڪوٽ جي ڀت تي چڙهڻ ۾ مدد ڪن ته جيئن هو اتي موجود ڪوٽ جي دروازي تي موجود محافظن کي ماري دروازو کولي سگهي. هو باغ ۾ ٽپو ڏئي دروازو کولي ڇڏيو ۽ مسلمان باغ ۾ داخل ٿيا ۽ يمامه جي جنگ جو آخري مرحلو شروع ٿيو. ==باغ واري ڪوٽ ۾ مقابلو== جيئن ئي براء بن مالڪ قلعي جو دروازو کولڻ ۾ ڪامياب ٿيو، مسلمان فوج باغ ۾ داخل ٿي ۽ مسيلمه جا ماڻهو پوئتي هٽڻ لڳا. جنگ وڌيڪ تيز ٿي وئي. مسيلمه اڃا تائين وڙهن لاء پڪو هو ۽ هن جو هٿيار ڦٽا ڪرڻ جو ڪو ارادو نه هو. جيئن ئي سندس بچيل ماڻهو هن جي ويجهو آيا، ته هو انهن سان گڏ جنگ ۾ شامل ٿي ويو. جنگ جو آخري مرحلو هاڻي عروج تي پهتو. مسلمان فوج باغين کي هر هنڌ دٻايو. وحشي بن حرب، جنهن احد جي جنگ ۾ پيغمبر محمد ﷺ جي چاچي حمزه (رضي الله عنه) کي قتل ڪيو هو ۽ نبي محمد انهن کي مڪي جي فتح وقت معاف ڪري ڇڏيو هو ۽ هو مسلمان ٿي، محمد جي صحابن ۾ شامل ٿي ويو هو، هن مسيلمه ڪذاب جي پيٽ کي پنهنجي نيلي، اهو ئي نيلو جيڪو هن حمزه بن عبدالمطلب کي مارڻ لاءِ مسلمانن خلاف استعمال ڪيو هو، سان نشانو بنائي ڦاڙي ڇڏيو، ساڳئي وقت معاويه بن ابي سفيان مسيلمه ڪذاب جو سر ڪٽي ڇڏيو. مسيلمه جي موت جي خبر سندس فوجن جي تباهي جو سبب بڻي. اهو باغ جتي جنگ جو آخري مرحلو ٿيو، اهو "حديقة الموت" (موت جو باغ) جي نالي سان مشهور ٿيو، ڇاڪاڻ ته ان ۾ لڳ ڀڳ 7,000 باغي مارجي ويا هئا. ==جنگ کان پوء جا تاثرات == مديني جي اسلامي رياست جي خلاف بغاوت کي ڪچليو ويو، ۽ فتح مسلمانن جي ٿي، پر مسلمان ان جنگ سان غم ۽ خوشي ٻن جو تجربو ڪيو. اھا مطمئن هئا ته نبوت جو ڪوڙو دعويدار مسيلمه ڪذاب مارجي ويو ۽ هنجو پيدا ڪيل انتشار ختم ٿي ويو، پر هن جنگ ۾ هزار کان مٿان صحابين جي شهادت، جنهن ۾ 360 حفاظ صحابه شامل هئا، انهن کي شديد غمگين ڪري ڇڏيو.<ref>{{cite book|title=The Age of Bliss: Khalid ibn Al-Walid|last1=Yilmaz|first1=Omer|date=2015|publisher=Tughra Books|isbn=978-1-59784-379-9|location=Clifton, NJ|page=54}}</ref> ==اثرات== مسيلمه ڪذاب جي خاتمي ۽ سندس مرتد پوئلڳن جي تباهي سان گڏ، سڄي عربستان ۾ ٻيا سڀئي مرتد همت وڃائي ڇڏيا ۽ اهي ٻيهر مسلمان ٿي اسلام جي صفن ۾ موٽي آيا. ھي جنگ قرآن جي تاليف کي مڪمل ڪرڻ ۾ اهم ڪردار ادا ڪيو. محمد جي زندگي دوران، لکيل قرآن جا ڪيترائي حصا سندس ساٿين ۾ ورهائجي ويا هئا. جئين ته يمامه جي جنگ ۾ تقريبن 360 حفاظ (مسلمان جيڪي قرآن حفظ ڪري چڪن ٿا) شهيد ٿي ويا، نتيجي طور، ابوبڪر سندس مستقبل جي جانشين عمر جي اصرار تي، سڄي قرآن کي هڪ معياري متن ۾ محفوظ ڪرڻ جو حڪم ڏنو. هن زيد بن ثابت (جيڪا پاڻ حافظ هئا) کي قرآن جي سڀني ٽڪرن (چمڙي، پيپيرس يا کجيءَ جي ڇال تي جيڪا به صورت ۾ محفوظ هجڻ) ۽ ان سان گڏ اهو معيار ته قرآن جي هر آيت جن کي گهٽ ۾ گهٽ ٻن حفاظن پاران محفوظ آهن، کي هڪ معياري نسخي ۾ گڏ ڪرڻ لاءِ مقرر ڪيو.<ref>Usmani, Mohammad Taqi; Abdur Rehman, Rafiq (editor); Siddiqui, Mohammed Swaleh (translator) (2000). ''An approach to the Quranic sciences.'' Birmingham: Darul Ish'at. pp. 191–6.</ref><ref>Hasan, Sayyid Siddiq; Nadwi, Abul Hasan Ali; Kidwai, A.R. (translator) (2000). ''The collection of the Qur'an.'' Karachi: Qur'anic Arabic Foundation. pp. 34–5.</ref><ref>{{cite book |last1=Buyukcelebi |first1=Ismail |title=Living in the Shade of Islam |isbn=9781932099218 |page=109}}</ref> ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[خلافت راشده]] * [[خالد بن وليد]] * [[ابوبڪر صديق]] {{Coord|24.1483|N|47.3050|E|display=title}} ==ٻاهريان ڳنڍڻا== *[https://web.archive.org/web/20020224232028/http://www.swordofallah.com/html/bookhome.htm A.I. Akram, ''The Sword of Allah: Khalid bin al-Waleed, His Life and Campaigns'' Lahore, 1969] {{DEFAULTSORT:Yamama}} [[زمرو:تاريخ اسلام]] [[زمرو:اسلامي جنگون]] [[Category:Battles of Khalid ibn Walid]] [[Category:Battles involving the Rashidun Caliphate]] [[Category:630s conflicts]] [[Category:632]] [[Category:630s in the Rashidun Caliphate]] [[Category:Ridda Wars]] ==حوالا== {{حوالا}} oont0d11q6pjis4o95zynvd0vzht15h 14 82350 320672 311791 2025-06-27T13:21:43Z Ibne maryam 17680 320672 wikitext text/x-wiki [[زمرو:سيرت]] [[زمرو:تاريخ اسلام]] [[زمرو:اسلامي جنگون]] aktyp0yghlxjecvukh3qf9rir57gn4c 0 83133 320732 320347 2025-06-28T03:23:16Z Ibne maryam 17680 /* حوالا */ 320732 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion and aunt of Muhammad}} {{Infobox person | name = فاطمه بنت اسد<br> {{lang|ar|فَاطِمَة بِنْت أَسَد}} (عربي) | nationality = [[عرب]] | spouse = [[ابو طالب|ابو طالب ابن عبدالمطلب]] | children = [[طالب ابن ابي طالب]] (پٽ) * [[فاخته بنت ابي طالب]] (ڌيئر)، جنهن کي سندس عرفيت، [[ام هاني]] سان سڄاڻي وينديون آهن. * [[عقيل بن ابي طالب]] (پٽ) * [[جمانه بنت ابي طالب]] (ڌيئر) * [[جعفر ابن ابي طالب]] (پٽ) * [[اسما بنت ابي طالب]] (ڌيئر) * [[علي بن ابی طالب|علي ابن ابي طالب]] (پٽ) | parents = اسد ابن هاشم (پئي)<br>فاطمه بنت قيس (ماء) | family = [[بنو هاشم]] |birth name= فاطمه بنت اسد |birth date=548 عيسوي |birth place=[[مڪو|مڪة المڪرمة]]، [[حجاز]]، [[عربستان]] |death date= 4 هـجري/625 عيسوي |death place= [[مدينو|مدينه منوره]]، [[حجاز]]، [[عربستان]] |resting place= [[جنت البقيع]]، [[مدينو|مدينه منوره]] |ethnicity= [[قريش]] |known for= [[علي بن ابی طالب|علي]] جي ماء ۽ [[محمد|محمد ﷺ]] جي چاچي |relations=[[محمد|محمد ﷺ]](ڀائٽيو) <br> [[فاطمه زهرا|سيده فاطمه الزهره]] (نُنهن) |image=Fatimat bint 'asad.png}} '''فاطمه بنت اسد''' (عربي: فَاطِمَة بِنْت أَسَد؛ 555–626 عيسوي) [[ابو طالب]] جي زال، [[علي بن ابی طالب|علي بن ابي طالب]] جي ماءُ ۽ [[محمد|رسول الله ﷺ]] جي چاچي هئي. [[خديجة بنت خويلد|سيده خديجه بنت خويلد]] (محمد جي زال) کان پوءِ، فاطمه بنت اسد ٻي عورت هئي جيڪا اسلام ۾ داخل ٿي. علي بن ابي طالب کي سندس ماءُ پاران حيدر جو نالو ڏنو ويو، جنهن جي معنيٰ شينهن آهي. انهن جو وصال سال 4 هجري ۾ [[مدينو|مدينه منوره]] ۾ ٿيو ۽ انهن جي قبر [[جنت البقيع]] جي قبرستان ۾ آهي.<ref>{{استشهاد ويب|مسار=https://www.islamweb.net/ar/fatwa/33824/%D8%A7%D9%84%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D8%A8%D9%8A%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%8A-%D9%83%D9%81%D9%86%D9%87%D8%A7-%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%8A-%D8%B5%D9%84%D9%89-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%8A%D9%87-%D9%88%D8%B3%D9%84%D9%85-%D8%A8%D9%82%D9%85%D9%8A%D8%B5%D9%87|عنوان=الصحابية التي كفنها النبي صلى الله عليه وسلم بقميصه - إسلام ويب - مركز الفتوى|موقع=www.islamweb.net|تاريخ الوصول=2019-11-29|مسار أرشيف=https://web.archive.org/web/20191209222033/https://www.islamweb.net/ar/fatwa/33824/%D8%A7%D9%84%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D8%A8%D9%8A%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%8A-%D9%83%D9%81%D9%86%D9%87%D8%A7-%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%8A-%D8%B5%D9%84%D9%89-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%8A%D9%87-%D9%88%D8%B3%D9%84%D9%85-%D8%A8%D9%82%D9%85%D9%8A%D8%B5%D9%87|تاريخ أرشيف=2019-12-09}}</ref> فاطمه بنت اسد ۽ سندس مڙس، ابو طالب، پندرهن سالن تائين محمد جي گود ورتل والدين طور ڪم ڪيو، جڏهن رسول الله پنهنجي ماءُ کي ڇهن سالن جي عمر ۾ وڃائي ڇڏيو هو، سندس پيءُ سندس پيدائش کان اڳ فوت ٿي چڪا هيا. سالن کان پوءِ، پيغمبر صلي الله عليه وسلم فاطمه بنت اسد کان حاصل ڪيل پيار جو بدلو ڏنو ۽ هنن جي ننڍي ٻار علي کي پنهنجي پٽ طور اختيار ڪيو. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:محمد]] [[زمرو:قريش]] [[زمرو:صحابيات]] k8ci1mdkn67ypeufibplilezt5dyy0b 0 83136 320716 320378 2025-06-28T02:36:00Z Ibne maryam 17680 320716 wikitext text/x-wiki {{ڄاڻخانو شخصيت |name=جعفر بن ابي طالب |image=Tayyar name on Zarih (cropped).jpg|image_size=|alt= |caption= حضرت جعفر طيار جو نالو اسلامي خطاطي مان لکيل |birth_name= |birth_date= 590 عيسوي (اندازو)<ref name="Al-Islam Ja'far"/> |birth_place= [[مڪو|مڪه المڪرمه]]، [[حجاز]] |death_date= سال 10 هجري/629 عيسوي (49 سال) |death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] (موجوده [[اردن]]) |death_cause= شهادت |resting_place= [[موته]]، {{پرچم|اردن}} |resting_place_coordinates=|monuments=|other_names=جعفر طيار|known_for=[[محمد |رسول الله]] جي [[صحابي]] ۽ سوٽ جي طور|style=|title=اڏامندڙ (عربي: ٱلطَّيَّار)|movement=|opponents=|spouse=اسما بنت عميس|children=عبدالله بن جعفر * محمد بن جعفر * عون بن جعفر|parents=[[ابو طالب|ابو طالب ابن عبدالمطلب]]<br>[[فاطمه بنت اسد]] (ماء)|relatives=[[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] (سوٽ) * [[عقيل ابن ابي طالب]] (ڀاءُ) * [[علي بن ابی طالب|علي ابن ابي طالب]] (ڀاءُ) * طالب ابن ابي طالب (ڀاءُ) * فاخته بنت ابي طالب (ام هاني) * جمونه بنت ابي طالب (ڀيڻ) * رائته بنت ابي طالب (ڀيڻ)|awards=|module=|module2=|footnotes=}} '''جعفر ابن ابي طالب''' (عربي: جَعْفَر ٱبْن أَبِي طَالِب؛ 590ع - 629ع)، جنهن کي "جعفر طيار" (عربي: جَعْفَر ٱلطَّيَّار) جي نالي سان ياد ڪيو ويندو آهي، [[محمد|رسول الله صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ [[علي بن ابی طالب|حضرت علي ڪرم الله وجهه]] جا وڏا ڀاءُ هئا.<ref name="Al-Islam Ja'far">{{Citation|publisher=[[Ahlul Bayt Digital Islamic Library Project|Al-Islam.org]]|title=Jafar al-Tayyar|url=http://www.al-islam.org/jafar-al-tayyar-kamal-al-sayyid/jafar-al-tayyar/}}</ref> ==ابتدائي زندگي== ==ابيسينيا ڏانهن هجرت== ==عرب ڏانهن واپسي== ==موته جي جنگ== ==مزار== == اولاد== * عبد الله بن جعفر، جنهن زينب بنت علي سان شادي ڪئي؛ سندن پٽ عون ۽ محمد ڪربلا جي جنگ ۾ شهيد ٿيا. * محمد بن جعفر * عون بن جعفر * يحييٰ بن عمر: هڪ اولاد جنهن بغاوت جي اڳواڻي ڪئي. * عبد الله بن معاويه: هڪ اولاد جنهن کي ڪوفي ۾ شيعن امام مقرر ڪيو ۽ بغاوت جي اڳواڻي ڪئي. ==گيلري== ==پڻ ڏسو== * بنو هاشم * آفريڪا ۾ مسجدن جي فهرست * نگاش، ايٿوپيا ۾ مسجد النجاشي * مسجد الصحابه، مساوا، اريٽيريا ==بيروني لنڪس== * {{youTube|91EJ8Ira920|Biography of Jafar ibn Abu Talib}} {{Authority control}} [[زمرو:محمد]] [[زمرو:صحابه]] {{DEFAULTSORT:Jafar Ibn Abi Talib}} [[Category:Companions of the Prophet]] [[Category:Banu Hashim]] [[Category:Christian and Islamic interfaith dialogue]] ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:محمد]] [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:مهاجر صحابه]] [[زمرو:مسلم جرنيل]] egsdenznwtvxpbjh6x0xps5k3ssrfyg 320717 320716 2025-06-28T02:37:27Z Ibne maryam 17680 /* حوالا */ 320717 wikitext text/x-wiki {{ڄاڻخانو شخصيت |name=جعفر بن ابي طالب |image=Tayyar name on Zarih (cropped).jpg|image_size=|alt= |caption= حضرت جعفر طيار جو نالو اسلامي خطاطي مان لکيل |birth_name= |birth_date= 590 عيسوي (اندازو)<ref name="Al-Islam Ja'far"/> |birth_place= [[مڪو|مڪه المڪرمه]]، [[حجاز]] |death_date= سال 10 هجري/629 عيسوي (49 سال) |death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] (موجوده [[اردن]]) |death_cause= شهادت |resting_place= [[موته]]، {{پرچم|اردن}} |resting_place_coordinates=|monuments=|other_names=جعفر طيار|known_for=[[محمد |رسول الله]] جي [[صحابي]] ۽ سوٽ جي طور|style=|title=اڏامندڙ (عربي: ٱلطَّيَّار)|movement=|opponents=|spouse=اسما بنت عميس|children=عبدالله بن جعفر * محمد بن جعفر * عون بن جعفر|parents=[[ابو طالب|ابو طالب ابن عبدالمطلب]]<br>[[فاطمه بنت اسد]] (ماء)|relatives=[[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] (سوٽ) * [[عقيل ابن ابي طالب]] (ڀاءُ) * [[علي بن ابی طالب|علي ابن ابي طالب]] (ڀاءُ) * طالب ابن ابي طالب (ڀاءُ) * فاخته بنت ابي طالب (ام هاني) * جمونه بنت ابي طالب (ڀيڻ) * رائته بنت ابي طالب (ڀيڻ)|awards=|module=|module2=|footnotes=}} '''جعفر ابن ابي طالب''' (عربي: جَعْفَر ٱبْن أَبِي طَالِب؛ 590ع - 629ع)، جنهن کي "جعفر طيار" (عربي: جَعْفَر ٱلطَّيَّار) جي نالي سان ياد ڪيو ويندو آهي، [[محمد|رسول الله صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ [[علي بن ابی طالب|حضرت علي ڪرم الله وجهه]] جا وڏا ڀاءُ هئا.<ref name="Al-Islam Ja'far">{{Citation|publisher=[[Ahlul Bayt Digital Islamic Library Project|Al-Islam.org]]|title=Jafar al-Tayyar|url=http://www.al-islam.org/jafar-al-tayyar-kamal-al-sayyid/jafar-al-tayyar/}}</ref> ==ابتدائي زندگي== ==ابيسينيا ڏانهن هجرت== ==عرب ڏانهن واپسي== ==موته جي جنگ== ==مزار== == اولاد== * عبد الله بن جعفر، جنهن زينب بنت علي سان شادي ڪئي؛ سندن پٽ عون ۽ محمد ڪربلا جي جنگ ۾ شهيد ٿيا. * محمد بن جعفر * عون بن جعفر * يحييٰ بن عمر: هڪ اولاد جنهن بغاوت جي اڳواڻي ڪئي. * عبد الله بن معاويه: هڪ اولاد جنهن کي ڪوفي ۾ شيعن امام مقرر ڪيو ۽ بغاوت جي اڳواڻي ڪئي. ==گيلري== ==پڻ ڏسو== * بنو هاشم * آفريڪا ۾ مسجدن جي فهرست * نگاش، ايٿوپيا ۾ مسجد النجاشي * مسجد الصحابه، مساوا، اريٽيريا ==بيروني لنڪس== * {{youTube|91EJ8Ira920|Biography of Jafar ibn Abu Talib}} {{Authority control}} [[زمرو:محمد]] [[زمرو:صحابه]] {{DEFAULTSORT:Jafar Ibn Abi Talib}} [[Category:Companions of the Prophet]] [[Category:Banu Hashim]] [[Category:Christian and Islamic interfaith dialogue]] ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:محمد]] [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:مسلم جرنيل]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] oivj3csnksyqbr7mqds6ni71hmppbdo 320718 320717 2025-06-28T02:39:39Z Ibne maryam 17680 /* ٻاهريان ڳنڍڻا */ 320718 wikitext text/x-wiki {{ڄاڻخانو شخصيت |name=جعفر بن ابي طالب |image=Tayyar name on Zarih (cropped).jpg|image_size=|alt= |caption= حضرت جعفر طيار جو نالو اسلامي خطاطي مان لکيل |birth_name= |birth_date= 590 عيسوي (اندازو)<ref name="Al-Islam Ja'far"/> |birth_place= [[مڪو|مڪه المڪرمه]]، [[حجاز]] |death_date= سال 10 هجري/629 عيسوي (49 سال) |death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] (موجوده [[اردن]]) |death_cause= شهادت |resting_place= [[موته]]، {{پرچم|اردن}} |resting_place_coordinates=|monuments=|other_names=جعفر طيار|known_for=[[محمد |رسول الله]] جي [[صحابي]] ۽ سوٽ جي طور|style=|title=اڏامندڙ (عربي: ٱلطَّيَّار)|movement=|opponents=|spouse=اسما بنت عميس|children=عبدالله بن جعفر * محمد بن جعفر * عون بن جعفر|parents=[[ابو طالب|ابو طالب ابن عبدالمطلب]]<br>[[فاطمه بنت اسد]] (ماء)|relatives=[[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] (سوٽ) * [[عقيل ابن ابي طالب]] (ڀاءُ) * [[علي بن ابی طالب|علي ابن ابي طالب]] (ڀاءُ) * طالب ابن ابي طالب (ڀاءُ) * فاخته بنت ابي طالب (ام هاني) * جمونه بنت ابي طالب (ڀيڻ) * رائته بنت ابي طالب (ڀيڻ)|awards=|module=|module2=|footnotes=}} '''جعفر ابن ابي طالب''' (عربي: جَعْفَر ٱبْن أَبِي طَالِب؛ 590ع - 629ع)، جنهن کي "جعفر طيار" (عربي: جَعْفَر ٱلطَّيَّار) جي نالي سان ياد ڪيو ويندو آهي، [[محمد|رسول الله صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ [[علي بن ابی طالب|حضرت علي ڪرم الله وجهه]] جا وڏا ڀاءُ هئا.<ref name="Al-Islam Ja'far">{{Citation|publisher=[[Ahlul Bayt Digital Islamic Library Project|Al-Islam.org]]|title=Jafar al-Tayyar|url=http://www.al-islam.org/jafar-al-tayyar-kamal-al-sayyid/jafar-al-tayyar/}}</ref> ==ابتدائي زندگي== ==ابيسينيا ڏانهن هجرت== ==عرب ڏانهن واپسي== ==موته جي جنگ== ==مزار== == اولاد== * عبد الله بن جعفر، جنهن زينب بنت علي سان شادي ڪئي؛ سندن پٽ عون ۽ محمد ڪربلا جي جنگ ۾ شهيد ٿيا. * محمد بن جعفر * عون بن جعفر * يحييٰ بن عمر: هڪ اولاد جنهن بغاوت جي اڳواڻي ڪئي. * عبد الله بن معاويه: هڪ اولاد جنهن کي ڪوفي ۾ شيعن امام مقرر ڪيو ۽ بغاوت جي اڳواڻي ڪئي. ==گيلري== ==پڻ ڏسو== * بنو هاشم * آفريڪا ۾ مسجدن جي فهرست * نگاش، ايٿوپيا ۾ مسجد النجاشي * مسجد الصحابه، مساوا، اريٽيريا ==ٻاهريان ڳنڍڻا== * {{youTube|91EJ8Ira920|Biography of Jafar ibn Abu Talib}} {{Authority control}} [[زمرو:محمد]] [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:ٻنو هاشم]] [[زمرو:مسلم جرنيل]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] {{DEFAULTSORT:Jafar Ibn Abi Talib}} [[Category:Companions of the Prophet]] [[Category:Banu Hashim]] [[Category:Christian and Islamic interfaith dialogue]] ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:محمد]] [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:مسلم جرنيل]] [[زمرو:مھاجر صحابہ]] 47c0vbzk5rmo1w2x2rq7vuwt193fpct 0 83139 320668 320411 2025-06-27T13:15:25Z Ibne maryam 17680 /* ٻاهريان ڳنڍڻا */ 320668 wikitext text/x-wiki {{Short description|629 AD battle in the Arab–Byzantine Wars}} {{pp-semi-indef|small=yes}} {{Infobox military conflict | conflict = موته جي جنگ<br>{{lang|ar|غَزْوَة مُؤْتَة}}<br>{{lang|ar|مَعْرَكَة مُؤْتَة}} | partof = مديني جي رياست ۽ بازنطيني سلطنت جي وچ ۾ جنگون | image = Mausoleum ,Jafer-ut-Tayyar,Jordan.JPG | caption = [[موته]]، [[اردن]]، جي ويجهو مزار، جن ۾ مسلمانن جي شهيد ٿيڻ واري ٽي ڪمانڊر، زيد بن حارثه، عبدالله بن رواحه ۽ جعفر ابن ابي طالب جي قبرون آھن. | next_battle = [[جنگ يرموڪ]] | date = سال 8 هجري/629 عيسوي{{sfn|Kaegi|1992|p=72}} | place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] (هاڻ [[اردن]] جو علائقو) | coordinates = {{WikidataCoord|display=it}} | map_type = Jordan | map_relief = yes | map_size = | map_marksize = | map_caption = | map_label = | map_mark = | casus = | territory = | result = اسلامي لشڪر نقصان کانپوء پٺيان هٽڻ تي مجبور ٿيو{{sfn|Kaegi|1992|p=67}}{{sfn|Donner|1981|p=105}}{{sfn|Buhl|1993|p=756-757}} | combatant1 = اسلامي لشڪر | combatant2 = [[بازنطيني سلطنت]] ۽ انهن جا مقامي غساني عرب باجگذار | commander1 = [[زيد ابن حارثه]]<br>[[عبدالله بن رواحه]]<br>[[جعفر ابن ابي طالب]]<br>[[خالد بن وليد]] | commander2 = هرقل روم<br>ٿيوڊور<br>شرحبيل بن عمرو غساني | strength1 = تقريبن 3,000 {{sfn|Powers|2009|p=86}} | strength2 = 100,000 <small>(مصادر إسلامية)</small> <ref name="والتر كايغي">كتاب بيزنطة وأوائل الغزو الإسلامي، بالإنجليزية، طبعة 1992، ص. 79 - عنوان الكتاب بالإنجليزية هوByzantium and the Early Islamic Conquests</ref> ---- 10,000 أو أقل <small>(مصادر غربية)</small>{{sfn|Kaegi|1992|p=67}} | casualties1 = 13 {{sfnp|Bolshakov|2002|p=144}} | casualties2 = 3,350 <small> (مصادر إسلامية)</small> <ref name="والتر كايغي">كتاب بيزنطة وأوائل الغزو الإسلامي، بالإنجليزية، طبعة 1992، ص. 79 - عنوان الكتاب بالإنجليزية هوByzantium and the Early Islamic Conquests</ref> }} '''جنگ موته''' (عربي: غَزْوَة مُؤْتَة)، جن کي "موته جي مهم" (عربي: سَريّة مُؤْتَة) به چيو ويندو آهي، هڪ فوجي مهم هئي جيڪا [[جمادي الاول]]، اٺين هجري سال (آگسٽ 629ع) ۾ [[اردن]] جي ڪرڪ گورنريٽ ۾ [[موته|موته شهر]] ۾ هڪ طرف مسلمان فوج ۽ ٻئي طرف [[بازنطيني سلطنت|رومين ۽ غساني فوجن]] جي وچ ۾ ٿي.{{sfn|Kaegi|1992|p=72}} ڪيترائي تاريخي ماخذ متفق آهن ته مهم جو سبب شرهبيل بن عمرو الغساني پاران الحارث بن عمير الازدي جو قتل هو، جنهن کي پيغمبر [[محمد|محمد ﷺ]] بصريٰ (ڏکڻ شام ۾ هڪ شهر) جي بادشاهه ڏانهن اسلام جي دعوت ڏيڻ لاءِ پيغام موڪليو هو. جنگ موته عرب جزيره نما کان ٻاهر مسلمانن پاران وڙهندڙ پهرين جنگ هئي. ٽي هزار مسلمان جنگجو ٻه لک رومين ۽ انهن جي اتحادي عرب قبيلن جي خلاف ڇهن ڏينهن تائين مقابلو ڪيو. جنگ ستين ڏينهن تي ختم ٿي جڏهن خالد بن وليد، فوج جو ڪمانڊر، گهٽ ۾ گهٽ نقصان سان ڪاميابي سان پوئتي هٽي ويو. <ref>{{استشهاد بويب|مسار=https://www.alarabiya.net/articles/2008%2F09%2F23%2F57124.html|عنوان=غزوة مؤتة وعبقرية خالد بن الوليد العسكرية في الانسحاب التكتيكي|تاريخ=2008-09-23|موقع=العربية|لغة=ar|تاريخ الوصول=2021-01-01|مسار أرشيف=https://web.archive.org/web/20180125214941/http://www.alarabiya.net/articles/2008/09/23/57124.html|تاريخ أرشيف=25 يناير 2018}}</ref> ٽي مسلمان ڪمانڊر جنهن کي پيغمبر [[محمد|محمد ﷺ]] جنگ جي اڳواڻي لاءِ چونڊيو هو: [[زيد بن حارثة]]، [[جعفر بن أبي طالب]] ۽ [[عبد الله بن رواحة]]، هن جنگ ۾ شهيد ٿي ويا.<ref>{{استشهاد بويب | مسار = https://dorar.net/hadith/sharh/66475 | عنوان = الدرر السنية - الموسوعة الحديثية | موقع = dorar.net | تاريخ الوصول = 2021-01-01 | مسار أرشيف = https://web.archive.org/web/20210101171815/https://dorar.net/hadith/sharh/66475 | تاريخ أرشيف = 1 يناير 2021 }}</ref> [[File:Battle of Mu'tah - Strategic Map (629 AD).svg|thumb|310x310px|سال 8 هجري ۾ اسلامي (سائو) ۽ رومي لشڪر (ڳاڙهو) جي وچ ۾ وڙهيل جنگ موته جو نقشو.]] ==پس منظر== ==رسول الله جي نصيحت== ==فوجن جي نقل و حرڪت== ==جنگ== ==موته جي ٻي جنگ== ==پڻ ڏسو== * خالد بن وليد * يرموڪ جي جنگ * دمشق جي فتح ==پس منظر== ==ٻاهريان ڳنڍڻا== [[زمرو:تاريخ اسلام]] [[زمرو:اسلامي جنگون]] ==حوالا== {{حوالا}} * [[الرحيق المختوم]]، المباركفوري - دار الوفاء 2000 م - ص 394 ~ 399 scx0kkdim45dy4c49ue7y15cxorxtms 320711 320668 2025-06-27T19:54:15Z Ibne maryam 17680 320711 wikitext text/x-wiki {{Short description|629 AD battle in the Arab–Byzantine Wars}} {{pp-semi-indef|small=yes}} {{Infobox military conflict | conflict = موته جي جنگ<br>{{lang|ar|غَزْوَة مُؤْتَة}}<br>{{lang|ar|مَعْرَكَة مُؤْتَة}} | partof = مديني جي رياست ۽ بازنطيني سلطنت جي وچ ۾ جنگون | image = Mausoleum ,Jafer-ut-Tayyar,Jordan.JPG | caption = [[موته]]، [[اردن]]، جي ويجهو مزار، جن ۾ مسلمانن جي شهيد ٿيڻ واري ٽي ڪمانڊر، زيد بن حارثه، عبدالله بن رواحه ۽ جعفر ابن ابي طالب جي قبرون آھن. | next_battle = [[جنگ يرموڪ]] | date = سال 8 هجري/629 عيسوي{{sfn|Kaegi|1992|p=72}} | place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] (هاڻ [[اردن]] جو علائقو) | coordinates = {{WikidataCoord|display=it}} | map_type = Jordan | map_relief = yes | map_size = | map_marksize = | map_caption = | map_label = | map_mark = | casus = | territory = | result = اسلامي لشڪر نقصان کانپوء پٺيان هٽڻ تي مجبور ٿيو{{sfn|Kaegi|1992|p=67}}{{sfn|Donner|1981|p=105}}{{sfn|Buhl|1993|p=756-757}} | combatant1 = اسلامي لشڪر | combatant2 = [[بازنطيني سلطنت]] ۽ انهن جا مقامي غساني عرب باجگذار | commander1 = [[زيد ابن حارثه]]<br>[[عبدالله بن رواحه]]<br>[[جعفر ابن ابي طالب]]<br>[[خالد بن وليد]] | commander2 = هرقل روم<br>ٿيوڊور<br>شرحبيل بن عمرو غساني | strength1 = تقريبن 3,000 {{sfn|Powers|2009|p=86}} | strength2 = 100,000 <small>(مصادر إسلامية)</small> <ref name="والتر كايغي">كتاب بيزنطة وأوائل الغزو الإسلامي، بالإنجليزية، طبعة 1992، ص. 79 - عنوان الكتاب بالإنجليزية هوByzantium and the Early Islamic Conquests</ref> ---- 10,000 أو أقل <small>(مصادر غربية)</small>{{sfn|Kaegi|1992|p=67}} | casualties1 = 13 {{sfnp|Bolshakov|2002|p=144}} | casualties2 = 3,350 <small> (مصادر إسلامية)</small> <ref name="والتر كايغي">كتاب بيزنطة وأوائل الغزو الإسلامي، بالإنجليزية، طبعة 1992، ص. 79 - عنوان الكتاب بالإنجليزية هوByzantium and the Early Islamic Conquests</ref> }} '''غزوہ موته''' (عربي: غَزْوَة مُؤْتَة)، جن کي "سريه موته" يا "موته جي مهم" (عربي: سَريّة مُؤْتَة) به چيو ويندو آهي، هڪ فوجي مهم هئي جيڪا [[جمادي الاول]]، اٺين هجري سال (آگسٽ 629ع) ۾ [[اردن]] جي ڪرڪ گورنريٽ ۾ [[موته|موته شهر]] ۾ ٿي. جنگ ۾ هڪ طرف [[بازنطيني سلطنت|رومي فوج]] ۽ هن جا مقامي عرب قبيلا، بنو غسان ۽ بنو لخم هئا ۽ ٻئي طرف 3000 مسلمان جنگجوئن جو هڪ ننڍڙو فوجي دستو هو، جن کي جنگ ڪرڻ جي بجاء صرف رومي فوج جي نگراني لاء موڪليو ويو هو. جي فوج ۽ ٻئي طرف [[بازنطيني سلطنت|رومي فوج ۽]] جي وچ ۾ ٿي.{{sfn|Kaegi|1992|p=72}} ڪيترائي تاريخي ماخذ متفق آهن ته مهم جو سبب شرهبيل بن عمرو الغساني پاران الحارث بن عمير الازدي جو قتل هو، جنهن کي پيغمبر [[محمد|محمد ﷺ]] بصريٰ (ڏکڻ شام ۾ هڪ شهر) جي بادشاهه ڏانهن اسلام جي دعوت ڏيڻ لاءِ پيغام موڪليو هو. جنگ موته عرب جزيره نما کان ٻاهر مسلمانن پاران وڙهندڙ پهرين جنگ هئي. ٽي هزار مسلمان جنگجو ٻه لک رومين ۽ انهن جي اتحادي عرب قبيلن جي خلاف ڇهن ڏينهن تائين مقابلو ڪيو. جنگ ستين ڏينهن تي ختم ٿي جڏهن خالد بن وليد، فوج جو ڪمانڊر، گهٽ ۾ گهٽ نقصان سان ڪاميابي سان پوئتي هٽي ويو. <ref>{{استشهاد بويب|مسار=https://www.alarabiya.net/articles/2008%2F09%2F23%2F57124.html|عنوان=غزوة مؤتة وعبقرية خالد بن الوليد العسكرية في الانسحاب التكتيكي|تاريخ=2008-09-23|موقع=العربية|لغة=ar|تاريخ الوصول=2021-01-01|مسار أرشيف=https://web.archive.org/web/20180125214941/http://www.alarabiya.net/articles/2008/09/23/57124.html|تاريخ أرشيف=25 يناير 2018}}</ref> ٽي مسلمان ڪمانڊر جنهن کي پيغمبر [[محمد|محمد ﷺ]] جنگ جي اڳواڻي لاءِ چونڊيو هو: [[زيد بن حارثة]]، [[جعفر بن أبي طالب]] ۽ [[عبد الله بن رواحة]]، هن جنگ ۾ شهيد ٿي ويا.<ref>{{استشهاد بويب | مسار = https://dorar.net/hadith/sharh/66475 | عنوان = الدرر السنية - الموسوعة الحديثية | موقع = dorar.net | تاريخ الوصول = 2021-01-01 | مسار أرشيف = https://web.archive.org/web/20210101171815/https://dorar.net/hadith/sharh/66475 | تاريخ أرشيف = 1 يناير 2021 }}</ref> [[File:Battle of Mu'tah - Strategic Map (629 AD).svg|thumb|310x310px|سال 8 هجري ۾ اسلامي (سائو) ۽ رومي لشڪر (ڳاڙهو) جي وچ ۾ وڙهيل جنگ موته جو نقشو.]] ==پس منظر== ==رسول الله جي نصيحت== ==فوجن جي نقل و حرڪت== ==جنگ== ==موته جي ٻي جنگ== ==پڻ ڏسو== * خالد بن وليد * يرموڪ جي جنگ * دمشق جي فتح ==پس منظر== ==ٻاهريان ڳنڍڻا== [[زمرو:تاريخ اسلام]] [[زمرو:اسلامي جنگون]] ==حوالا== {{حوالا}} * [[الرحيق المختوم]]، المباركفوري - دار الوفاء 2000 م - ص 394 ~ 399 bzzp6t6slt1wv8rhukzrldr00wh0dfs 320712 320711 2025-06-28T01:50:19Z Ibne maryam 17680 320712 wikitext text/x-wiki {{Short description|629 AD battle in the Arab–Byzantine Wars}} {{pp-semi-indef|small=yes}} {{Infobox military conflict | conflict = موته جي جنگ<br>{{lang|ar|غَزْوَة مُؤْتَة}}<br>{{lang|ar|مَعْرَكَة مُؤْتَة}} | partof = مديني جي رياست ۽ بازنطيني سلطنت جي وچ ۾ جنگون | image = Mausoleum ,Jafer-ut-Tayyar,Jordan.JPG | caption = [[موته]]، [[اردن]]، جي ويجهو مزار، جن ۾ مسلمانن جي شهيد ٿيڻ واري ٽي ڪمانڊر، زيد بن حارثه، عبدالله بن رواحه ۽ جعفر ابن ابي طالب جي قبرون آھن. | next_battle = [[جنگ يرموڪ]] | date = سال 8 هجري/629 عيسوي{{sfn|Kaegi|1992|p=72}} | place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] (هاڻ [[اردن]] جو علائقو) | coordinates = {{WikidataCoord|display=it}} | map_type = Jordan | map_relief = yes | map_size = | map_marksize = | map_caption = | map_label = | map_mark = | casus = | territory = | result = اسلامي لشڪر نقصان کانپوء پٺيان هٽڻ تي مجبور ٿيو{{sfn|Kaegi|1992|p=67}}{{sfn|Donner|1981|p=105}}{{sfn|Buhl|1993|p=756-757}} | combatant1 = اسلامي لشڪر | combatant2 = [[بازنطيني سلطنت]] ۽ انهن جا مقامي غساني عرب باجگذار | commander1 = [[زيد ابن حارثه]]<br>[[عبدالله بن رواحه]]<br>[[جعفر ابن ابي طالب]]<br>[[خالد بن وليد]] چونڊيو هو: زيد بن حارثة، جعفر بن أبي طالب ۽ عبد الله بن رواحة، هن | commander2 = هرقل روم<br>ٿيوڊور<br>شرحبيل بن عمرو غساني | strength1 = تقريبن 3,000 {{sfn|Powers|2009|p=86}} | strength2 = 100,000 <small>(مصادر إسلامية)</small> <ref name="والتر كايغي">كتاب بيزنطة وأوائل الغزو الإسلامي، بالإنجليزية، طبعة 1992، ص. 79 - عنوان الكتاب بالإنجليزية هوByzantium and the Early Islamic Conquests</ref> ---- 10,000 أو أقل <small>(مصادر غربية)</small>{{sfn|Kaegi|1992|p=67}} | casualties1 = 13 {{sfnp|Bolshakov|2002|p=144}} | casualties2 = 3,350 <small> (مصادر إسلامية)</small> <ref name="والتر كايغي">كتاب بيزنطة وأوائل الغزو الإسلامي، بالإنجليزية، طبعة 1992، ص. 79 - عنوان الكتاب بالإنجليزية هوByzantium and the Early Islamic Conquests</ref> }} '''غزوہ موته''' (عربي: غَزْوَة مُؤْتَة)، جن کي "سريه موته" يا "موته جي مهم" (عربي: سَريّة مُؤْتَة) به چيو ويندو آهي، هڪ فوجي مهم هئي جيڪا [[جمادي الاول]]، اٺين هجري سال (آگسٽ 629ع) ۾ [[اردن]] جي ڪرڪ گورنريٽ ۾ [[موته|موته شهر]] ۾ ٿي. جنگ ۾ هڪ طرف [[بازنطيني سلطنت|رومي فوج]] ۽ هن جا مقامي عرب قبيلا، بنو غسان ۽ بنو لخم هئا ۽ ٻئي طرف 3000 مسلمان جنگجوئن جو هڪ ننڍڙو فوجي دستو هو، جن کي جنگ ڪرڻ جي بجاء صرف رومي فوج جي نگراني لاء موڪليو ويو هو. جي فوج ۽ ٻئي طرف [[بازنطيني سلطنت|رومي فوج ۽]] جي وچ ۾ ٿي.{{sfn|Kaegi|1992|p=72}} ڪيترائي تاريخي ماخذ متفق آهن ته مهم جو سبب شرهبيل بن عمرو الغساني پاران الحارث بن عمير الازدي جو قتل هو، جنهن کي پيغمبر [[محمد|محمد ﷺ]] بصريٰ (ڏکڻ شام ۾ هڪ شهر) جي بادشاهه ڏانهن اسلام جي دعوت ڏيڻ لاءِ پيغام موڪليو هو. جنگ موته عرب جزيره نما کان ٻاهر مسلمانن پاران وڙهندڙ پهرين جنگ هئي. ٽي هزار مسلمان جنگجو ٻه لک رومين ۽ انهن جي اتحادي عرب قبيلن جي خلاف ڇهن ڏينهن تائين مقابلو ڪيو. جنگ ستين ڏينهن تي ختم ٿي جڏهن خالد بن وليد، فوج جو ڪمانڊر، گهٽ ۾ گهٽ نقصان سان ڪاميابي سان پوئتي هٽي ويو. <ref>{{استشهاد بويب|مسار=https://www.alarabiya.net/articles/2008%2F09%2F23%2F57124.html|عنوان=غزوة مؤتة وعبقرية خالد بن الوليد العسكرية في الانسحاب التكتيكي|تاريخ=2008-09-23|موقع=العربية|لغة=ar|تاريخ الوصول=2021-01-01|مسار أرشيف=https://web.archive.org/web/20180125214941/http://www.alarabiya.net/articles/2008/09/23/57124.html|تاريخ أرشيف=25 يناير 2018}}</ref> ٽي مسلمان ڪمانڊر جنهن کي پيغمبر [[محمد|محمد ﷺ]] جنگ جي اڳواڻي لاءِ چونڊيو هو: [[زيد بن حارثه|زيد بن حارثة]]، [[جعفر بن ابي طالب|جعفر بن أبي طالب]] ۽ [[عبدالله ابن رواحہ|عبد الله بن رواحة]]، هن جنگ ۾ شهيد ٿي ويا.<ref>{{استشهاد بويب | مسار = https://dorar.net/hadith/sharh/66475 | عنوان = الدرر السنية - الموسوعة الحديثية | موقع = dorar.net | تاريخ الوصول = 2021-01-01 | مسار أرشيف = https://web.archive.org/web/20210101171815/https://dorar.net/hadith/sharh/66475 | تاريخ أرشيف = 1 يناير 2021 }}</ref> [[File:Battle of Mu'tah - Strategic Map (629 AD).svg|thumb|310x310px|سال 8 هجري ۾ اسلامي (سائو) ۽ رومي لشڪر (ڳاڙهو) جي وچ ۾ وڙهيل جنگ موته جو نقشو.]] ==پس منظر== ==رسول الله جي نصيحت== ==فوجن جي نقل و حرڪت== ==جنگ== ==موته جي ٻي جنگ== ==پڻ ڏسو== * خالد بن وليد * يرموڪ جي جنگ * دمشق جي فتح ==پس منظر== ==ٻاهريان ڳنڍڻا== [[زمرو:تاريخ اسلام]] [[زمرو:اسلامي جنگون]] ==حوالا== {{حوالا}} * [[الرحيق المختوم]]، المباركفوري - دار الوفاء 2000 م - ص 394 ~ 399 rypy7cokoeggt7wl3i9lcimexchhrid 320713 320712 2025-06-28T01:56:19Z Ibne maryam 17680 320713 wikitext text/x-wiki {{Short description|629 AD battle in the Arab–Byzantine Wars}} {{pp-semi-indef|small=yes}} {{Infobox military conflict | conflict = موته جي جنگ<br>{{lang|ar|غَزْوَة مُؤْتَة}}<br>{{lang|ar|مَعْرَكَة مُؤْتَة}} | partof = مديني جي رياست ۽ بازنطيني سلطنت جي وچ ۾ جنگون | image = Mausoleum ,Jafer-ut-Tayyar,Jordan.JPG | caption = [[موته]]، [[اردن]]، جي ويجهو مزار، جن ۾ مسلمانن جي شهيد ٿيڻ واري ٽي ڪمانڊر، زيد بن حارثه، عبدالله بن رواحه ۽ جعفر ابن ابي طالب جي قبرون آھن. | next_battle = [[جنگ يرموڪ]] | date = سال 8 هجري/629 عيسوي{{sfn|Kaegi|1992|p=72}} | place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] (هاڻ [[اردن]] جو علائقو) | coordinates = {{WikidataCoord|display=it}} | map_type = Jordan | map_relief = yes | map_size = | map_marksize = | map_caption = | map_label = | map_mark = | casus = | territory = | result = اسلامي لشڪر نقصان کانپوء پٺيان هٽڻ تي مجبور ٿيو{{sfn|Kaegi|1992|p=67}}{{sfn|Donner|1981|p=105}}{{sfn|Buhl|1993|p=756-757}} | combatant1 = اسلامي لشڪر | combatant2 = [[بازنطيني سلطنت]] ۽ انهن جا مقامي غساني عرب باجگذار | commander1 = : [[زيد بن حارثه|زيد ابن حارثه]]<br>[[جعفر بن ابي طالب]]<br>[[عبدالله ابن رواحہ|عبدالله ابن رواحه]]<br>[[خالد بن وليد]] | commander2 = هرقل روم<br>ٿيوڊور<br>شرحبيل بن عمرو غساني | strength1 = تقريبن 3,000 {{sfn|Powers|2009|p=86}} | strength2 = 100,000 <small>(مصادر إسلامية)</small> <ref name="والتر كايغي">كتاب بيزنطة وأوائل الغزو الإسلامي، بالإنجليزية، طبعة 1992، ص. 79 - عنوان الكتاب بالإنجليزية هوByzantium and the Early Islamic Conquests</ref> ---- 10,000 أو أقل <small>(مصادر غربية)</small>{{sfn|Kaegi|1992|p=67}} | casualties1 = 13 {{sfnp|Bolshakov|2002|p=144}} | casualties2 = 3,350 <small> (مصادر إسلامية)</small> <ref name="والتر كايغي">كتاب بيزنطة وأوائل الغزو الإسلامي، بالإنجليزية، طبعة 1992، ص. 79 - عنوان الكتاب بالإنجليزية هوByzantium and the Early Islamic Conquests</ref> }} '''غزوہ موته''' (عربي: غَزْوَة مُؤْتَة)، جن کي "سريه موته" يا "موته جي مهم" (عربي: سَريّة مُؤْتَة) به چيو ويندو آهي، هڪ فوجي مهم هئي جيڪا [[جمادي الاول]]، اٺين هجري سال (آگسٽ 629ع) ۾ [[اردن]] جي ڪرڪ گورنريٽ ۾ [[موته|موته شهر]] ۾ ٿي. جنگ ۾ هڪ طرف [[بازنطيني سلطنت|رومي فوج]] ۽ هن جا مقامي عرب قبيلا، بنو غسان ۽ بنو لخم هئا ۽ ٻئي طرف 3000 مسلمان جنگجوئن جو هڪ ننڍڙو فوجي دستو هو، جن کي جنگ ڪرڻ جي بجاء صرف رومي فوج جي نگراني لاء موڪليو ويو هو. جي فوج ۽ ٻئي طرف [[بازنطيني سلطنت|رومي فوج ۽]] جي وچ ۾ ٿي.{{sfn|Kaegi|1992|p=72}} ڪيترائي تاريخي ماخذ متفق آهن ته مهم جو سبب شرهبيل بن عمرو الغساني پاران الحارث بن عمير الازدي جو قتل هو، جنهن کي پيغمبر [[محمد|محمد ﷺ]] بصريٰ (ڏکڻ شام ۾ هڪ شهر) جي بادشاهه ڏانهن اسلام جي دعوت ڏيڻ لاءِ پيغام موڪليو هو. جنگ موته عرب جزيره نما کان ٻاهر مسلمانن پاران وڙهندڙ پهرين جنگ هئي. ٽي هزار مسلمان جنگجو ٻه لک رومين ۽ انهن جي اتحادي عرب قبيلن جي خلاف ڇهن ڏينهن تائين مقابلو ڪيو. جنگ ستين ڏينهن تي ختم ٿي جڏهن خالد بن وليد، فوج جو ڪمانڊر، گهٽ ۾ گهٽ نقصان سان ڪاميابي سان پوئتي هٽي ويو. <ref>{{استشهاد بويب|مسار=https://www.alarabiya.net/articles/2008%2F09%2F23%2F57124.html|عنوان=غزوة مؤتة وعبقرية خالد بن الوليد العسكرية في الانسحاب التكتيكي|تاريخ=2008-09-23|موقع=العربية|لغة=ar|تاريخ الوصول=2021-01-01|مسار أرشيف=https://web.archive.org/web/20180125214941/http://www.alarabiya.net/articles/2008/09/23/57124.html|تاريخ أرشيف=25 يناير 2018}}</ref> ٽي مسلمان ڪمانڊر جنهن کي پيغمبر [[محمد|محمد ﷺ]] جنگ جي اڳواڻي لاءِ چونڊيو هو: [[زيد بن حارثه|زيد بن حارثة]]، [[جعفر بن ابي طالب|جعفر بن أبي طالب]] ۽ [[عبدالله ابن رواحہ|عبد الله بن رواحة]]، هن جنگ ۾ شهيد ٿي ويا.<ref>{{استشهاد بويب | مسار = https://dorar.net/hadith/sharh/66475 | عنوان = الدرر السنية - الموسوعة الحديثية | موقع = dorar.net | تاريخ الوصول = 2021-01-01 | مسار أرشيف = https://web.archive.org/web/20210101171815/https://dorar.net/hadith/sharh/66475 | تاريخ أرشيف = 1 يناير 2021 }}</ref> [[File:Battle of Mu'tah - Strategic Map (629 AD).svg|thumb|310x310px|سال 8 هجري ۾ اسلامي (سائو) ۽ رومي لشڪر (ڳاڙهو) جي وچ ۾ وڙهيل جنگ موته جو نقشو.]] ==پس منظر== ==رسول الله جي نصيحت== ==فوجن جي نقل و حرڪت== ==جنگ== ==موته جي ٻي جنگ== ==پڻ ڏسو== * خالد بن وليد * يرموڪ جي جنگ * دمشق جي فتح ==پس منظر== ==ٻاهريان ڳنڍڻا== [[زمرو:تاريخ اسلام]] [[زمرو:اسلامي جنگون]] ==حوالا== {{حوالا}} * [[الرحيق المختوم]]، المباركفوري - دار الوفاء 2000 م - ص 394 ~ 399 rkxfut70s6i28ayxpqpd7wpsaeg6q0o 0 83145 320673 320412 2025-06-27T13:36:48Z Ibne maryam 17680 320673 wikitext text/x-wiki '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة؛ تقريباً 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) صحابي ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جا پاليل پٽ هئا. عام طور تي کيس سيده خديجه، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء قرآن جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته پاليل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، موته جي جنگ ۾ شهيد ٿئي ويا. ==تفصيل== ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] 8gbitdbs5vqgmr00oam1avg23zq2gng 320674 320673 2025-06-27T13:38:09Z Ibne maryam 17680 /* تفصيل */ 320674 wikitext text/x-wiki '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة؛ تقريباً 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) صحابي ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جا پاليل پٽ هئا. عام طور تي کيس سيده خديجه، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء قرآن جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته پاليل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، موته جي جنگ ۾ شهيد ٿئي ويا. ==تفصيل== {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox biography | religion = [[Islam]] | name = Zayd ibn Ḥāritha<br/>{{lang|ar| زيد بن حارثة}} | birth_date = {{circa}} 581 CE | birth_place = [[Najd]], [[Arabian Peninsula|Arabia]] {{small|(present-day [[KSA]])}} | death_date = September {{death year and age|629|581}} | death_place = [[Mu'tah]], [[Byzantine Empire]] {{small|(present-day [[Jordan]])}} | death_cause = Killed at the [[Battle of Mu'tah]] | resting_place = Al-Mazar, Mu'tah | known_for = [[Sahaba|Companion]] and adopted son of [[Muhammad]] | children = [[Usama ibn Zayd|Usama]]<br/>Zayd<br/>Ruqayya | relations = [[Banu Kalb]] (tribe) | parents = Harithah ibn Sharahil (father)<br/>Suda bint Thaalaba (mother) | spouse = {{plainlist| *Durrah bint Abu Lahab *[[Umm Ayman]] *Hind bint [[Awwam ibn Khuwaylid|al-Awwam]] *[[Zaynab bint Jahsh]] (div.) *[[Umm Kulthum bint Uqba]] *Humayma bint Sayfi }} | allegiance = [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629) | serviceyears = 623–629 | rank = [[Colonel|Military Commander]] (627–629) | battles = {{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}} | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg }} '''Zayd ibn Ḥāritha al-Kalbī''' ({{langx|ar|زيد بن حارثة الكلبي}}) ({{circa|581–629 [[Common Era|CE]]}}), was an early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] cb6qfwbfjg5sl7k0td8i9s26qkm2i7s 320675 320674 2025-06-27T13:41:17Z Ibne maryam 17680 /* تفصيل */ 320675 wikitext text/x-wiki '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة؛ تقريباً 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) صحابي ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جا پاليل پٽ هئا. عام طور تي کيس سيده خديجه، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء قرآن جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته پاليل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، موته جي جنگ ۾ شهيد ٿئي ويا. ==تفصيل== {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[Islam]] | name = Zayd ibn Ḥāritha<br/>{{lang|ar| زيد بن حارثة}} | birth_date = {{circa}} 581 CE | birth_place = [[Najd]], [[Arabian Peninsula|Arabia]] {{small|(present-day [[KSA]])}} | death_date = September {{death year and age|629|581}} | death_place = [[Mu'tah]], [[Byzantine Empire]] {{small|(present-day [[Jordan]])}} | death_cause = Killed at the [[Battle of Mu'tah]] | resting_place = Al-Mazar, Mu'tah | known_for = [[Sahaba|Companion]] and adopted son of [[Muhammad]] | children = [[Usama ibn Zayd|Usama]]<br/>Zayd<br/>Ruqayya | relations = [[Banu Kalb]] (tribe) | parents = Harithah ibn Sharahil (father)<br/>Suda bint Thaalaba (mother) | spouse = {{plainlist| *Durrah bint Abu Lahab *[[Umm Ayman]] *Hind bint [[Awwam ibn Khuwaylid|al-Awwam]] *[[Zaynab bint Jahsh]] (div.) *[[Umm Kulthum bint Uqba]] *Humayma bint Sayfi }} | allegiance = [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629) | serviceyears = 623–629 | rank = [[Colonel|Military Commander]] (627–629) | battles = {{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}} | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg }} '''Zayd ibn Ḥāritha al-Kalbī''' ({{langx|ar|زيد بن حارثة الكلبي}}) ({{circa|581–629 [[Common Era|CE]]}}), was an early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] bcb2uj9zhd93e1326kh0m151thcbtq1 320676 320675 2025-06-27T13:48:36Z Ibne maryam 17680 320676 wikitext text/x-wiki '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة؛ تقريباً 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) صحابي ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جا پاليل پٽ هئا. عام طور تي کيس سيده خديجه، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء قرآن جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته پاليل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، موته جي جنگ ۾ شهيد ٿئي ويا. ==تفصيل== {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[Islam]] | name = Zayd ibn Ḥāritha<br/>{{lang|ar| زيد بن حارثة}} | birth_date = {{circa}} 581 CE | birth_place = [[Najd]], [[Arabian Peninsula|Arabia]] {{small|(present-day [[KSA]])}} | death_date = September {{death year and age|629|581}} | death_place = [[Mu'tah]], [[Byzantine Empire]] {{small|(present-day [[Jordan]])}} | death_cause = Killed at the [[Battle of Mu'tah]] | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} * نجد، عرب (موجوده سعودي عرب) * سيپٽمبر 629 (عمر 47-48) موته، بازنطيني سلطنت (موجوده اردن) * جنگ موته ۾ شهيد ٿيو. * . * محمد جو ساٿي ۽ گود ورتو پٽ * اسلام * درة بنت ابو لھب * ام ايمن ھند بنت العوام زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي * اسامه بن زيد * زيد بن زيد * رقيه بنت زيد * حارثه بن شرجيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) * بنو ڪلب (قبيلو) | known_for = [[Sahaba|Companion]] and adopted son of [[Muhammad]] | children = [[Usama ibn Zayd|Usama]]<br/>Zayd<br/>Ruqayya | relations = [[Banu Kalb]] (tribe) | parents = Harithah ibn Sharahil (father)<br/>Suda bint Thaalaba (mother) | spouse = {{plainlist| *Durrah bint Abu Lahab *[[Umm Ayman]] *Hind bint [[Awwam ibn Khuwaylid|al-Awwam]] *[[Zaynab bint Jahsh]] (div.) *[[Umm Kulthum bint Uqba]] *Humayma bint Sayfi }} | allegiance = [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629) | serviceyears = 623–629 | rank = [[Colonel|Military Commander]] (627–629) | battles = {{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}} | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg }} '''Zayd ibn Ḥāritha al-Kalbī''' ({{langx|ar|زيد بن حارثة الكلبي}}) ({{circa|581–629 [[Common Era|CE]]}}), was an early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] mbdj1175q0dhsob5j72wszjel7gp8i6 320677 320676 2025-06-27T13:57:38Z Ibne maryam 17680 320677 wikitext text/x-wiki '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة؛ تقريباً 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) صحابي ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جا پاليل پٽ هئا. عام طور تي کيس سيده خديجه، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء قرآن جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته پاليل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، موته جي جنگ ۾ شهيد ٿئي ويا. ==تفصيل== {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = Zayd ibn Ḥāritha<br/>{{lang|ar| زيد بن حارثة}} | birth_date = {{circa}} 581 CE | birth_place = [[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} * . * . * * اسلام * درة بنت ابو لھب * ام ايمن ھند بنت العوام زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي * اسامه بن زيد * زيد بن زيد * رقيه بنت زيد * حارثه بن شرجيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) * بنو ڪلب (قبيلو) | known_for = <nowiki>[[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم جا </nowiki>[[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = [[Usama ibn Zayd|Usama]]<br/>Zayd<br/>Ruqayya | relations = [[Banu Kalb]] (tribe) | parents = Harithah ibn Sharahil (father)<br/>Suda bint Thaalaba (mother) | spouse = {{plainlist| *Durrah bint Abu Lahab *[[Umm Ayman]] *Hind bint [[Awwam ibn Khuwaylid|al-Awwam]] *[[Zaynab bint Jahsh]] (div.) *[[Umm Kulthum bint Uqba]] *Humayma bint Sayfi }} | allegiance = [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629) | serviceyears = 623–629 | rank = [[Colonel|Military Commander]] (627–629) | battles = {{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}} | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg }} '''Zayd ibn Ḥāritha al-Kalbī''' ({{langx|ar|زيد بن حارثة الكلبي}}) ({{circa|581–629 [[Common Era|CE]]}}), was an early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] j5y3n8mznj4ip4ls8hh2whuibyjlklz 320678 320677 2025-06-27T14:04:35Z Ibne maryam 17680 320678 wikitext text/x-wiki '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة؛ تقريباً 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) صحابي ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جا پاليل پٽ هئا. عام طور تي کيس سيده خديجه، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء قرآن جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته پاليل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، موته جي جنگ ۾ شهيد ٿئي ويا. ==تفصيل== {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = Zayd ibn Ḥāritha<br/>{{lang|ar| زيد بن حارثة}} | birth_date = {{circa}} 581 CE | birth_place = [[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * اسامه بن زيد * زيد بن زيد * رقيه بنت زيد | relations = بنو ڪلب قبيلو | parents = * حارثه بن شراحل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | allegiance = [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629) | serviceyears = 623–629 | rank = [[Colonel|Military Commander]] (627–629) | battles = {{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}} | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg }} '''Zayd ibn Ḥāritha al-Kalbī''' ({{langx|ar|زيد بن حارثة الكلبي}}) ({{circa|581–629 [[Common Era|CE]]}}), was an early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] d0963vuw9e7okybl6ccpl24yn2ak42k 320680 320678 2025-06-27T16:36:38Z Ibne maryam 17680 320680 wikitext text/x-wiki '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة؛ تقريباً 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) صحابي ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جا پاليل پٽ هئا. عام طور تي کيس سيده خديجه، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء قرآن جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته پاليل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، موته جي جنگ ۾ شهيد ٿئي ويا. ==تفصيل== {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = Zayd ibn Ḥāritha<br/>{{lang|ar| زيد بن حارثة}} | birth_date = {{circa}} 581 CE | birth_place = [[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * اسامه بن زيد * زيد بن زيد * رقيه بنت زيد | relations = بنو ڪلب قبيلو | parents = * حارثه بن شراحل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | allegiance = [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629) | serviceyears = 623–629 | rank = [[Colonel|Military Commander]] (627–629) | battles = {{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}} | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg }} '''ibn Ḥāritha al-Kalbī''' ({{langx|ar|زيد بن حارثة الكلبي}}) ({{circa|581–629 [[Common Era|CE]]}}), was an == تفصيل == early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] f0xhaovcob1ab1cbekg0r5jp1z40scb 320681 320680 2025-06-27T16:45:12Z Ibne maryam 17680 320681 wikitext text/x-wiki '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة؛ تقريباً 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) صحابي ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جا پاليل پٽ هئا. عام طور تي کيس سيده خديجه، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء قرآن جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته پاليل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، موته جي جنگ ۾ شهيد ٿئي ويا. ==تفصيل== {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة الكلبي<br>زيد بن حارثة | birth_date = 581 عيسوي (اندازو) | birth_place = [[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * اسامه بن زيد * زيد بن زيد * رقيه بنت زيد | relations = بنو ڪلب قبيلو | parents = * حارثه بن شراحل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | allegiance = [[محمد]] (623 - 629) [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629) | serviceyears = 623–629 | rank = [[Colonel|Military Commander]] (627–629) | battles = {{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}} | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg }} == تفصيل == early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] i99fc6gt5midqg27qi47xpm4tra5ycm 320682 320681 2025-06-27T17:06:01Z Ibne maryam 17680 320682 wikitext text/x-wiki '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة؛ تقريباً 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) صحابي ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جا پاليل پٽ هئا. عام طور تي کيس سيده خديجه، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء قرآن جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته پاليل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، موته جي جنگ ۾ شهيد ٿئي ويا. ==تفصيل== {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة الكلبي<br>زيد بن حارثة | birth_date = 581 عيسوي (اندازو) | birth_place = [[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * اسامه بن زيد * زيد بن زيد * رقيه بنت زيد | relations = بنو ڪلب قبيلو | parents = * حارثه بن شراحل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | allegiance = [[محمد]] (623 - 629) [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629) | serviceyears = 623–629 | rank = [[Colonel|Military Commander]] (627–629) | battles = {{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}} | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=حضرت|honorific suffix=رضي الله تعالٰي عنه|image_caption=|caption=|birth name=|birthname=|birth date=581|birthdate=581|birth place=نجد|birthplace=نجد|location=نجد|death date=629|deathdate=629|death place=موته|deathplace=موته|resting place=موته|restingplace=موته|other names=A|othername=B|ethnicity=عرب|alias=C|occupation=خدمت|years active=623 - 629|employer=خديجه|known for={{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}}|known=جنگون|notable works={{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}}|relatives=قبيلو|date_of_birth=581|place_of_birth=نجد|date_of_death=629|place_of_death=موته|dateofbirth=نجد|placeofbirth=نجد|dateofdeath=629|placeofdeath=نجد}} == تفصيل == early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] f4hb3919j0wk14781rfkw1qpzx2q8z2 320683 320682 2025-06-27T17:13:17Z Ibne maryam 17680 320683 wikitext text/x-wiki '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة؛ تقريباً 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) صحابي ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جا پاليل پٽ هئا. عام طور تي کيس سيده خديجه، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء قرآن جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته پاليل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، موته جي جنگ ۾ شهيد ٿئي ويا. ==تفصيل== {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة الكلبي<br>زيد بن حارثة | birth_date = 581 عيسوي (اندازو) | birth_place = [[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * اسامه بن زيد * زيد بن زيد * رقيه بنت زيد | relations = بنو ڪلب قبيلو | parents = * حارثه بن شراحل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | allegiance = [[محمد]] (623 - 629) [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629) | serviceyears = 623–629 | rank = [[Colonel|Military Commander]] (627–629) | battles = {{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}} | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=حضرت|honorific suffix=رضي الله تعالٰي عنه|image_caption=|caption=|birth name=ڪلبي|birthname=ڪلبي|birth date=581 عيسوي (اندازو)|birthdate=581 عيسوي (اندازو)|birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|birthplace=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|location=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|death date=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|deathdate=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|deathplace=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|resting place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|restingplace=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|other names=ڪلبي|othername=ڪلبي|ethnicity=عرب|alias=C|occupation=خدمت|years active=623 - 629|employer=[[محمد]] (623 - 629) [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629)|known for={{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}}|known=جنگون|notable works={{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}}|relatives=قبيلو|date_of_birth=581|place_of_birth=نجد|date_of_death=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|place_of_death=موته|dateofbirth=نجد|placeofbirth=نجد|dateofdeath=629|placeofdeath=نجد}} == تفصيل == early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] lp71w0ghe5f58n7ci86dkm1rz8kxe4g 320684 320683 2025-06-27T17:19:29Z Ibne maryam 17680 320684 wikitext text/x-wiki '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة؛ تقريباً 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) صحابي ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جا پاليل پٽ هئا. عام طور تي کيس سيده خديجه، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء قرآن جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته پاليل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، موته جي جنگ ۾ شهيد ٿئي ويا. ==تفصيل== {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | birth_date = 581 عيسوي (اندازو) | birth_place = [[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * اسامه بن زيد * زيد بن زيد * رقيه بنت زيد | relations = بنو ڪلب قبيلو | parents = * حارثه بن شراحل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | allegiance = [[محمد]] (623 - 629) [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629) | serviceyears = 623–629 | rank = [[Colonel|Military Commander]] (627–629) | battles = {{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}} | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix=رضي الله تعالٰي عنه|image_caption=|caption=|birth name=زيد بن حارثة الكلبي|birthname=زيد بن حارثة الكلبي|birth date=581 عيسوي (اندازو)|birthdate=581 عيسوي (اندازو)|birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|birthplace=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|location=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|death date=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|deathdate=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|deathplace=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|restingplace=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|other names=زيد بن حارثة الكلبي|othername=زيد بن حارثة الكلبي|ethnicity=عرب|alias=زيد بن حارثة الكلبي|occupation=خدمت|years active=623 - 629|employer=[[محمد]] (623 - 629) [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629)|known for=[[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ|known=[[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ|notable works={{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}}|relatives=قبيلو|date_of_birth=581|place_of_birth=نجد|date_of_death=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|place_of_death=موته|dateofbirth=نجد|placeofbirth=نجد|dateofdeath=629|placeofdeath=نجد}} == تفصيل == early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] htlq06x3a8iogol5il1yw8esd66huyv 320685 320684 2025-06-27T17:24:15Z Ibne maryam 17680 320685 wikitext text/x-wiki '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة؛ تقريباً 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) صحابي ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جا پاليل پٽ هئا. عام طور تي کيس سيده خديجه، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء قرآن جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته پاليل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، موته جي جنگ ۾ شهيد ٿئي ويا. ==تفصيل== {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | birth_date = 581 عيسوي (اندازو) | birth_place = [[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * اسامه بن زيد * زيد بن زيد * رقيه بنت زيد | relations = بنو ڪلب قبيلو | parents = * حارثه بن شراحل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | allegiance = [[محمد]] (623 - 629) [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629) | serviceyears = 623–629 | rank = [[Colonel|Military Commander]] (627–629) | battles = {{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}} | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix=رضي الله تعالٰي عنه|image_caption=خطاطي|caption=اسلامي خطاطي|birth name=زيد بن حارثة الكلبي|birthname=زيد بن حارثة الكلبي|birth date=581 عيسوي (اندازو)|birthdate=581 عيسوي (اندازو)|birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|birthplace=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|location=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|death date=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|deathdate=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|deathplace=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|restingplace=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|other names=زيد بن حارثة الكلبي|othername=زيد بن حارثة الكلبي|ethnicity=عرب|alias=زيد بن حارثة الكلبي|occupation=غلامي|years active=623 - 629|employer=[[محمد]]|known for=[[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ|known=[[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ|notable works={{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}}|relatives=قبيلو|date_of_birth=|place_of_birth=|date_of_death=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|place_of_death=|dateofbirth=|placeofbirth=|dateofdeath=|placeofdeath=}} == تفصيل == early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] 3ad1q99itqx2h6lfdjur3rxmacmfd22 320686 320685 2025-06-27T17:35:48Z Ibne maryam 17680 320686 wikitext text/x-wiki '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة؛ تقريباً 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) صحابي ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جا پاليل پٽ هئا. عام طور تي کيس سيده خديجه، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء قرآن جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته پاليل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، موته جي جنگ ۾ شهيد ٿئي ويا. ==تفصيل== {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | birth_date = 581 عيسوي (اندازو) | birth_place = [[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * اسامه بن زيد * زيد بن زيد * رقيه بنت زيد | relations = بنو ڪلب قبيلو | parents = * حارثه بن شراحل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | allegiance = [[محمد]] (623 - 629) [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629) | serviceyears = 623–629 | rank = [[Colonel|Military Commander]] (627–629) | battles = {{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}} | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix=رضي الله تعالٰي عنه|image_caption=|caption=سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل|birth name=زيد بن حارثة الكلبي|birthname=زيد بن حارثة الكلبي|birth date=581 عيسوي (اندازو)|birthdate=581 عيسوي (اندازو)|birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|birthplace=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|location=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|death date=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|deathdate=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|deathplace=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|restingplace=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|other names=زيد بن حارثة الكلبي|othername=زيد بن حارثة الكلبي|ethnicity=عرب|alias=زيد بن حارثة الكلبي|occupation=غلامي|years active=623 - 629|employer=[[محمد]] * [[خديجه بنت خويلد]]|known for=[[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ|known=[[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ|notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[جنگ بدر]] * [[احد جي جنگ]] * [[حمرا الاسد جي جنگ]] * [[بنو نضير جو محاصرو]] * [[خندق جي جنگ]] * [[بنو قريظه جو محاصرو]] * [[بنو لحيان جو محاصرو]] * [[جنگ خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}}|relatives=قبيلو|date_of_birth=|place_of_birth=|date_of_death=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|place_of_death=|dateofbirth=|placeofbirth=|dateofdeath=|placeofdeath=}} == تفصيل == early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] ebxfho6n5agwseqt6vc4crjalhzyehf 320687 320686 2025-06-27T17:46:17Z Ibne maryam 17680 320687 wikitext text/x-wiki '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة؛ تقريباً 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) صحابي ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جا پاليل پٽ هئا. عام طور تي کيس سيده خديجه، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء قرآن جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته پاليل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، موته جي جنگ ۾ شهيد ٿئي ويا. ==تفصيل== {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | birth_date = 581 عيسوي (اندازو) | birth_place = [[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * اسامه بن زيد * زيد بن زيد * رقيه بنت زيد | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | allegiance = [[محمد]] (623 - 629) [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629) | serviceyears = 623–629 | rank = [[Colonel|Military Commander]] (627–629) | battles = {{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}} | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix=رضي الله تعالٰي عنه|image_caption=|caption=سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل|birth name=زيد بن حارثة الكلبي|birthname=زيد بن حارثة الكلبي|birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو)|birthdate=581 عيسوي (اندازو)|birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|birthplace=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|location=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|death date=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|deathdate=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|deathplace=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|restingplace=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|other names=ابو اسامه|othername=زيد بن حارثة الكلبي|ethnicity=عرب|alias=ابو اسامه|occupation=|years active=|employer=|known for=حِبّ [[محمد|رسول الله]]، [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ|known=حِبّ رسول الله|notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[جنگ بدر]] * [[احد جي جنگ]] * [[حمرا الاسد جي جنگ]] * [[بنو نضير جو محاصرو]] * [[خندق جي جنگ]] * [[بنو قريظه جو محاصرو]] * [[بنو لحيان جو محاصرو]] * [[جنگ خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}}|relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء)|date_of_birth=|place_of_birth=|date_of_death=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|place_of_death=|dateofbirth=|placeofbirth=|dateofdeath=|placeofdeath=}} == تفصيل == early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] rfjmi5tehoua0b160tqjyebgzq41dcl 320688 320687 2025-06-27T17:51:21Z Ibne maryam 17680 320688 wikitext text/x-wiki '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة؛ تقريباً 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) صحابي ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جا پاليل پٽ هئا. عام طور تي کيس سيده خديجه، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء قرآن جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته پاليل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، موته جي جنگ ۾ شهيد ٿئي ويا. ==تفصيل== {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | birth_date = 581 عيسوي (اندازو) | birth_place = [[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * اسامه بن زيد * زيد بن زيد * رقيه بنت زيد | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | allegiance = [[محمد]] (623 - 629) [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629) | serviceyears = 623–629 | rank = [[Colonel|Military Commander]] (627–629) | battles = {{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}} | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix=رضي الله تعالٰي عنه|image_caption=|caption=سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل|birth name=زيد بن حارثة الكلبي|birthname=زيد بن حارثة الكلبي|birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو)|birthdate=581 عيسوي (اندازو)|birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|birthplace=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|location=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|death date=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|deathdate=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|deathplace=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|restingplace=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|other names=ابو اسامه|othername=زيد بن حارثة الكلبي|ethnicity=عرب|alias=ابو اسامه|occupation=|years active=|employer=|known for=حِبّ [[محمد|رسول الله]]، [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ|known=حِبّ رسول الله|notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[جنگ بدر]] [[غزوه بدر]] * [[احد جي جنگ]] [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[خندق جي جنگ]] [[غزوه خندق]] * [[جنگ خيبر]]<nowiki> [[خيبر جي جنگ|</nowiki> * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}} تبوڪ جي مهم خ غ م مڪي جي فتح|relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء)|date_of_birth=|place_of_birth=|date_of_death=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|place_of_death=|dateofbirth=|placeofbirth=|dateofdeath=|placeofdeath=}} == تفصيل == early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] b5jxfz3xdit3ozsercarbkzh2pmhwt4 320689 320688 2025-06-27T18:25:48Z Ibne maryam 17680 320689 wikitext text/x-wiki '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة؛ تقريباً 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) صحابي ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جا پاليل پٽ هئا. عام طور تي کيس سيده خديجه، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء قرآن جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته پاليل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، موته جي جنگ ۾ شهيد ٿئي ويا. ==تفصيل== {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | birth_date = 581 عيسوي (اندازو) | birth_place = [[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | allegiance = [[محمد]] (623 - 629) [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629) | serviceyears = 623–629 | rank = [[Colonel|Military Commander]] (627–629) | battles = {{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}} | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix=رضي الله تعالٰي عنه|image_caption=|caption=سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل|birth name=زيد بن حارثة الكلبي|birthname=زيد بن حارثة الكلبي|birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو)|birthdate=581 عيسوي (اندازو)|birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|birthplace=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|location=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|death date=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|deathdate=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|deathplace=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|restingplace=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|other names=ابو اسامه|othername=زيد بن حارثة الكلبي|ethnicity=عرب|alias=ابو اسامه|occupation=|years active=|employer=|known for=حِبّ [[محمد|رسول الله]]، [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ|known=حِبّ رسول الله|notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}}|relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء)|date_of_birth=|place_of_birth=|date_of_death=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|place_of_death=|dateofbirth=|placeofbirth=|dateofdeath=|placeofdeath=}} == تفصيل == early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] f0ooeqww9o80twb53h7kwt5hfybi5xl 320690 320689 2025-06-27T18:38:23Z Ibne maryam 17680 320690 wikitext text/x-wiki ==تفصيل== {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | birth_date = 581 عيسوي (اندازو) | birth_place = [[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | allegiance = [[محمد]] (623 - 629) [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629) | serviceyears = 623–629 | rank = [[Colonel|Military Commander]] (627–629) | battles = {{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}} | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix=رضي الله تعالٰي عنه|image_caption=|caption=سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل|birth name=زيد بن حارثة الكلبي|birthname=زيد بن حارثة الكلبي|birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو)|birthdate=581 عيسوي (اندازو)|birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|birthplace=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|location=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|death date=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|deathdate=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|deathplace=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|restingplace=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|other names=ابو اسامه|othername=زيد بن حارثة الكلبي|ethnicity=عرب|alias=ابو اسامه|occupation=|years active=|employer=|known for=حِبّ [[محمد|رسول الله]]، [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ|known=حِبّ رسول الله|notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}}|relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء)|date_of_birth=|place_of_birth=|date_of_death=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|place_of_death=|dateofbirth=|placeofbirth=|dateofdeath=|placeofdeath=}} '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة الكلبي؛ 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) [[صحابي]] ۽ پيغمبر [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا گود ورتل پٽ هئا. عام طور تي کيس [[خديجه بنت خويلد|سيده خديجه]]، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد بن حارثه هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء [[قرآن]] جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته گود ورتل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، [[موته جي جنگ]] ۾ لشڪر جي اڳواڻي ڪندي، شهيد ٿئي ويا. ==تفصيل== {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | birth_date = 581 عيسوي (اندازو) | birth_place = [[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | allegiance = [[محمد]] (623 - 629) [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629) | serviceyears = 623–629 | rank = [[Colonel|Military Commander]] (627–629) | battles = {{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}} | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix=رضي الله تعالٰي عنه|image_caption=|caption=سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل|birth name=زيد بن حارثة الكلبي|birthname=زيد بن حارثة الكلبي|birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو)|birthdate=581 عيسوي (اندازو)|birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|birthplace=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|location=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|death date=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|deathdate=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|deathplace=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|restingplace=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|other names=ابو اسامه|othername=زيد بن حارثة الكلبي|ethnicity=عرب|alias=ابو اسامه|occupation=|years active=|employer=|known for=حِبّ [[محمد|رسول الله]]، [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ|known=حِبّ رسول الله|notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}}|relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء)|date_of_birth=|place_of_birth=|date_of_death=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|place_of_death=|dateofbirth=|placeofbirth=|dateofdeath=|placeofdeath=}} == تفصيل == early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] 98j183w9922om85ils6d3gb7dhx5l3h 320691 320690 2025-06-27T18:38:53Z Ibne maryam 17680 320691 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | birth_date = 581 عيسوي (اندازو) | birth_place = [[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | allegiance = [[محمد]] (623 - 629) [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629) | serviceyears = 623–629 | rank = [[Colonel|Military Commander]] (627–629) | battles = {{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}} | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix=رضي الله تعالٰي عنه|image_caption=|caption=سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل|birth name=زيد بن حارثة الكلبي|birthname=زيد بن حارثة الكلبي|birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو)|birthdate=581 عيسوي (اندازو)|birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|birthplace=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|location=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|death date=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|deathdate=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|deathplace=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|restingplace=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|other names=ابو اسامه|othername=زيد بن حارثة الكلبي|ethnicity=عرب|alias=ابو اسامه|occupation=|years active=|employer=|known for=حِبّ [[محمد|رسول الله]]، [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ|known=حِبّ رسول الله|notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}}|relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء)|date_of_birth=|place_of_birth=|date_of_death=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|place_of_death=|dateofbirth=|placeofbirth=|dateofdeath=|placeofdeath=}} '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة الكلبي؛ 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) [[صحابي]] ۽ پيغمبر [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا گود ورتل پٽ هئا. عام طور تي کيس [[خديجه بنت خويلد|سيده خديجه]]، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد بن حارثه هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء [[قرآن]] جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته گود ورتل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، [[موته جي جنگ]] ۾ لشڪر جي اڳواڻي ڪندي، شهيد ٿئي ويا. ==تفصيل== {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | birth_date = 581 عيسوي (اندازو) | birth_place = [[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | allegiance = [[محمد]] (623 - 629) [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629) | serviceyears = 623–629 | rank = [[Colonel|Military Commander]] (627–629) | battles = {{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}} | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix=رضي الله تعالٰي عنه|image_caption=|caption=سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل|birth name=زيد بن حارثة الكلبي|birthname=زيد بن حارثة الكلبي|birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو)|birthdate=581 عيسوي (اندازو)|birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|birthplace=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|location=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|death date=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|deathdate=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|deathplace=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|restingplace=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|other names=ابو اسامه|othername=زيد بن حارثة الكلبي|ethnicity=عرب|alias=ابو اسامه|occupation=|years active=|employer=|known for=حِبّ [[محمد|رسول الله]]، [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ|known=حِبّ رسول الله|notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}}|relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء)|date_of_birth=|place_of_birth=|date_of_death=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|place_of_death=|dateofbirth=|placeofbirth=|dateofdeath=|placeofdeath=}} == تفصيل == early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] hi26v0ut1fgirlwl8cahxitpvlqque4 320692 320691 2025-06-27T18:51:07Z Ibne maryam 17680 320692 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | birth_date = 581 عيسوي (اندازو) | birth_place = [[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | allegiance = [[محمد]] (623 - 629) [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629) | serviceyears = 623–629 | rank = [[Colonel|Military Commander]] (627–629) | battles = {{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}} | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix=رضي الله تعالٰي عنه|image_caption=|caption=سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل|birth name=زيد بن حارثة الكلبي|birthname=زيد بن حارثة الكلبي|birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو)|birthdate=581 عيسوي (اندازو)|birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|birthplace=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|location=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|death date=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|deathdate=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|deathplace=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|restingplace=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|other names=ابو اسامه|othername=زيد بن حارثة الكلبي|ethnicity=عرب|alias=ابو اسامه|occupation=|years active=|employer=|known for=حِبّ [[محمد|رسول الله]]، [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ|known=حِبّ رسول الله|notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}}|relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء)|date_of_birth=|place_of_birth=|date_of_death=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|place_of_death=|dateofbirth=|placeofbirth=|dateofdeath=|placeofdeath=}} '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة الكلبي؛ 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) [[صحابي]] ۽ پيغمبر [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا گود ورتل پٽ هئا. عام طور تي کيس [[خديجه بنت خويلد|سيده خديجه]]، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد بن حارثه هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء [[قرآن]] جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته گود ورتل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، [[موته جي جنگ]] ۾ لشڪر جي اڳواڻي ڪندي، شهيد ٿئي ويا. ==تفصيل== {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | birth_date = 581 عيسوي | birth_place = [[نجد]]، {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه|image_caption=|caption=سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل |birth name= زيد بن حارثة الكلبي |birthname= حارثة الكلبي |birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو) |birthdate=581 عيسوي (اندازو) |birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |birthplace=[[نجد]] |location=[[نجد]]، عربستان |death date=سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) |deathdate=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع |death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] |deathplace= {{small|(موجوده [[اردن]])}} |resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} |restingplace=المزار، |other names=ابو اسامه |othername= حارثة الكلبي |ethnicity=عرب |alias=ابو اسامه |known for=حِبّ [[محمد|رسول الله]]، [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ |notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}} |relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء) |date_of_death=سال 9 هجري }} == تفصيل == early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] 83wwcjkom0nl1y1jyx9lkk9s2sbk67m 320693 320692 2025-06-27T18:54:05Z Ibne maryam 17680 320693 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | birth_date = 581 عيسوي (اندازو) | birth_place = [[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | allegiance = [[محمد]] (623 - 629) [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629) | serviceyears = 623–629 | rank = [[Colonel|Military Commander]] (627–629) | battles = {{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}} | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix=رضي الله تعالٰي عنه|image_caption=|caption=سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل|birth name=زيد بن حارثة الكلبي|birthname=زيد بن حارثة الكلبي|birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو)|birthdate=581 عيسوي (اندازو)|birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|birthplace=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|location=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|death date=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|deathdate=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|deathplace=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|restingplace=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|other names=ابو اسامه|othername=زيد بن حارثة الكلبي|ethnicity=عرب|alias=ابو اسامه|occupation=|years active=|employer=|known for=حِبّ [[محمد|رسول الله]]، [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ|known=حِبّ رسول الله|notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}}|relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء)|date_of_birth=|place_of_birth=|date_of_death=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|place_of_death=|dateofbirth=|placeofbirth=|dateofdeath=|placeofdeath=}} '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة الكلبي؛ 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) [[صحابي]] ۽ پيغمبر [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا گود ورتل پٽ هئا. عام طور تي کيس [[خديجه بنت خويلد|سيده خديجه]]، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد بن حارثه هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء [[قرآن]] جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته گود ورتل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، [[موته جي جنگ]] ۾ لشڪر جي اڳواڻي ڪندي، شهيد ٿئي ويا. ==تفصيل== {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | birth_date = 581 عيسوي | birth_place = [[نجد]]، {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه|image_caption=|caption= [[نبوي مسجد]]، [[مدينو|مدينه منوره]] ۾ هڪ جاء تي سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل |birth name= زيد بن حارثة الكلبي |birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو) |birthdate=581 عيسوي (اندازو) |birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |birthplace=[[نجد]] |location=[[نجد]]، عربستان |death date=سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) |deathdate=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع |death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] |deathplace= {{small|(موجوده [[اردن]])}} |resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} |restingplace=المزار، |other names=ابو اسامه |othername= حارثة الكلبي |ethnicity=عرب |alias=ابو اسامه |known for=حِبّ [[محمد|رسول الله]]، [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ |notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}} |relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء) |date_of_death=سال 9 هجري }} == تفصيل == early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] br52vlztkqt5qk8wbd7fp7cdq8si3za 320694 320693 2025-06-27T18:58:56Z Ibne maryam 17680 /* تفصيل */ 320694 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | birth_date = 581 عيسوي (اندازو) | birth_place = [[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | allegiance = [[محمد]] (623 - 629) [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629) | serviceyears = 623–629 | rank = [[Colonel|Military Commander]] (627–629) | battles = {{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}} | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix=رضي الله تعالٰي عنه|image_caption=|caption=سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل|birth name=زيد بن حارثة الكلبي|birthname=زيد بن حارثة الكلبي|birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو)|birthdate=581 عيسوي (اندازو)|birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|birthplace=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|location=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|death date=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|deathdate=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|deathplace=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|restingplace=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|other names=ابو اسامه|othername=زيد بن حارثة الكلبي|ethnicity=عرب|alias=ابو اسامه|occupation=|years active=|employer=|known for=حِبّ [[محمد|رسول الله]]، [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ|known=حِبّ رسول الله|notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}}|relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء)|date_of_birth=|place_of_birth=|date_of_death=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|place_of_death=|dateofbirth=|placeofbirth=|dateofdeath=|placeofdeath=}} '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة الكلبي؛ 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) [[صحابي]] ۽ پيغمبر [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا گود ورتل پٽ هئا. عام طور تي کيس [[خديجه بنت خويلد|سيده خديجه]]، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد بن حارثه هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء [[قرآن]] جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته گود ورتل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، [[موته جي جنگ]] ۾ لشڪر جي اڳواڻي ڪندي، شهيد ٿئي ويا. ==تفصيل== {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | birth_date = 581 عيسوي | birth_place = [[نجد]]، {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= [[نبوي مسجد]]، [[مدينو|مدينه منوره]] ۾ هڪ جاء تي سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل |birth name= زيد بن حارثة الكلبي |birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو) |birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) |death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] |resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} |other names=ابو اسامه |ethnicity=عرب |alias= ابو |known for=حِبّ [[محمد|رسول الله]]، [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ |notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}} |relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء) }} == تفصيل == early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] 2aunxsahru2vgn6ykxdazb2z1ayxios 320695 320694 2025-06-27T19:00:27Z Ibne maryam 17680 320695 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | birth_date = 581 عيسوي (اندازو) | birth_place = [[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | allegiance = [[محمد]] (623 - 629) [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629) | serviceyears = 623–629 | rank = [[Colonel|Military Commander]] (627–629) | battles = {{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}} | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix=رضي الله تعالٰي عنه|image_caption=|caption=سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل|birth name=زيد بن حارثة الكلبي|birthname=زيد بن حارثة الكلبي|birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو)|birthdate=581 عيسوي (اندازو)|birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|birthplace=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|location=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|death date=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|deathdate=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|deathplace=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|restingplace=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|other names=ابو اسامه|othername=زيد بن حارثة الكلبي|ethnicity=عرب|alias=ابو اسامه|occupation=|years active=|employer=|known for=حِبّ [[محمد|رسول الله]]، [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ|known=حِبّ رسول الله|notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}}|relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء)|date_of_birth=|place_of_birth=|date_of_death=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|place_of_death=|dateofbirth=|placeofbirth=|dateofdeath=|placeofdeath=}} '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة الكلبي؛ 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) [[صحابي]] ۽ پيغمبر [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا گود ورتل پٽ هئا. عام طور تي کيس [[خديجه بنت خويلد|سيده خديجه]]، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد بن حارثه هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء [[قرآن]] جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته گود ورتل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، [[موته جي جنگ]] ۾ لشڪر جي اڳواڻي ڪندي، شهيد ٿئي ويا. ==تفصيل== {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | birth_place = [[نجد]]، {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= [[مسجد نبوي]]، [[مدينو|مدينه منوره]] ۾ هڪ جاء تي سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل |birth name= زيد بن حارثة الكلبي |birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو) |birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) |death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] |resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} |other names=ابو اسامه |ethnicity=عرب |known for=حِبّ [[محمد|رسول الله]]، [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ |notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}} |relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء) }} == تفصيل == early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] 7pqeo7r605gy2m9c2x84r3o7bc73btr 320696 320695 2025-06-27T19:03:51Z Ibne maryam 17680 /* تفصيل */ 320696 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | birth_date = 581 عيسوي (اندازو) | birth_place = [[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | allegiance = [[محمد]] (623 - 629) [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629) | serviceyears = 623–629 | rank = [[Colonel|Military Commander]] (627–629) | battles = {{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}} | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix=رضي الله تعالٰي عنه|image_caption=|caption=سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل|birth name=زيد بن حارثة الكلبي|birthname=زيد بن حارثة الكلبي|birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو)|birthdate=581 عيسوي (اندازو)|birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|birthplace=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|location=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|death date=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|deathdate=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|deathplace=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|restingplace=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|other names=ابو اسامه|othername=زيد بن حارثة الكلبي|ethnicity=عرب|alias=ابو اسامه|occupation=|years active=|employer=|known for=حِبّ [[محمد|رسول الله]]، [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ|known=حِبّ رسول الله|notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}}|relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء)|date_of_birth=|place_of_birth=|date_of_death=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|place_of_death=|dateofbirth=|placeofbirth=|dateofdeath=|placeofdeath=}} '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة الكلبي؛ 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) [[صحابي]] ۽ پيغمبر [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا گود ورتل پٽ هئا. عام طور تي کيس [[خديجه بنت خويلد|سيده خديجه]]، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد بن حارثه هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء [[قرآن]] جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته گود ورتل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، [[موته جي جنگ]] ۾ لشڪر جي اڳواڻي ڪندي، شهيد ٿئي ويا. ==تفصيل== {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | birth_place = [[نجد]]، {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= [[مسجد نبوي]]، [[مدينو|مدينه منوره]] ۾ هڪ جاء تي سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل |birth name= زيد بن حارثة الكلبي |birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو) |birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) |death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} |resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} |other names=ابو اسامه |ethnicity=عرب |known for=حِبّ [[محمد|رسول الله]]، [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ |notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}} |relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء) }} == تفصيل == early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] ljg6p7z2ge2vqno54bcj9bl0as33j56 320697 320696 2025-06-27T19:05:10Z Ibne maryam 17680 /* تفصيل */ 320697 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | birth_date = 581 عيسوي (اندازو) | birth_place = [[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | allegiance = [[محمد]] (623 - 629) [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629) | serviceyears = 623–629 | rank = [[Colonel|Military Commander]] (627–629) | battles = {{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}} | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix=رضي الله تعالٰي عنه|image_caption=|caption=سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل|birth name=زيد بن حارثة الكلبي|birthname=زيد بن حارثة الكلبي|birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو)|birthdate=581 عيسوي (اندازو)|birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|birthplace=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|location=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|death date=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|deathdate=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|deathplace=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|restingplace=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|other names=ابو اسامه|othername=زيد بن حارثة الكلبي|ethnicity=عرب|alias=ابو اسامه|occupation=|years active=|employer=|known for=حِبّ [[محمد|رسول الله]]، [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ|known=حِبّ رسول الله|notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}}|relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء)|date_of_birth=|place_of_birth=|date_of_death=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|place_of_death=|dateofbirth=|placeofbirth=|dateofdeath=|placeofdeath=}} '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة الكلبي؛ 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) [[صحابي]] ۽ پيغمبر [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا گود ورتل پٽ هئا. عام طور تي کيس [[خديجه بنت خويلد|سيده خديجه]]، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد بن حارثه هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء [[قرآن]] جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته گود ورتل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، [[موته جي جنگ]] ۾ لشڪر جي اڳواڻي ڪندي، شهيد ٿئي ويا. ==تفصيل== {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= [[مسجد نبوي]]، [[مدينو|مدينه منوره]] ۾ هڪ جاء تي سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل |birth name= زيد بن حارثة الكلبي |birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو) |birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) |death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} |resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} |other names=ابو اسامه |ethnicity=عرب |known for=حِبّ [[محمد|رسول الله]]، [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ |notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}} |relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء) }} == تفصيل == early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] tfy1ktcnbhytavimnx5euk3i5uhhaog 320698 320697 2025-06-27T19:05:57Z Ibne maryam 17680 320698 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | birth_date = 581 عيسوي (اندازو) | birth_place = [[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_place = [[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | resting_place = المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | allegiance = [[محمد]] (623 - 629) [[Muhammad ibn Abdullah|Muhammad]] (623–629) | serviceyears = 623–629 | rank = [[Colonel|Military Commander]] (627–629) | battles = {{tree list}} *For muslims: **[[Battle of Badr]] **[[Battle of Uhud]] **[[Battle of Hamra al-Asad|Battle of Hamra]] **[[Invasion of Banu Nadir|Siege of Nadir]] **[[Battle of the Trench|Battle of Trench]] **[[Invasion of Banu Qurayza|Siege of Qurayza]] **[[Invasion of Banu Lahyan|Siege of Lahyan]] **[[Battle of Khaybar]] **[[Battle of Mu'tah]]{{KIA}} {{tree list/end}} | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix=رضي الله تعالٰي عنه|image_caption=|caption=سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل|birth name=زيد بن حارثة الكلبي|birthname=زيد بن حارثة الكلبي|birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو)|birthdate=581 عيسوي (اندازو)|birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|birthplace=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|location=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}}|death date=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|deathdate=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|deathplace=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}}|resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|restingplace=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}}|other names=ابو اسامه|othername=زيد بن حارثة الكلبي|ethnicity=عرب|alias=ابو اسامه|occupation=|years active=|employer=|known for=حِبّ [[محمد|رسول الله]]، [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ|known=حِبّ رسول الله|notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}}|relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء)|date_of_birth=|place_of_birth=|date_of_death=سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48)|place_of_death=|dateofbirth=|placeofbirth=|dateofdeath=|placeofdeath=}} ==هيدر== '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة الكلبي؛ 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) [[صحابي]] ۽ پيغمبر [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا گود ورتل پٽ هئا. عام طور تي کيس [[خديجه بنت خويلد|سيده خديجه]]، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد بن حارثه هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء [[قرآن]] جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته گود ورتل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، [[موته جي جنگ]] ۾ لشڪر جي اڳواڻي ڪندي، شهيد ٿئي ويا. ==تفصيل== {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= [[مسجد نبوي]]، [[مدينو|مدينه منوره]] ۾ هڪ جاء تي سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل |birth name= زيد بن حارثة الكلبي |birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو) |birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) |death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} |resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} |other names=ابو اسامه |ethnicity=عرب |known for=حِبّ [[محمد|رسول الله]]، [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ |notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}} |relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء) }} == تفصيل == early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] 8z9o5yxj7vesl658gvyx8352j5d9m9p 320699 320698 2025-06-27T19:06:20Z Ibne maryam 17680 320699 wikitext text/x-wiki ==هيدر== '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة الكلبي؛ 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) [[صحابي]] ۽ پيغمبر [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا گود ورتل پٽ هئا. عام طور تي کيس [[خديجه بنت خويلد|سيده خديجه]]، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد بن حارثه هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء [[قرآن]] جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته گود ورتل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، [[موته جي جنگ]] ۾ لشڪر جي اڳواڻي ڪندي، شهيد ٿئي ويا. ==تفصيل== {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= [[مسجد نبوي]]، [[مدينو|مدينه منوره]] ۾ هڪ جاء تي سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل |birth name= زيد بن حارثة الكلبي |birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو) |birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) |death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} |resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} |other names=ابو اسامه |ethnicity=عرب |known for=حِبّ [[محمد|رسول الله]]، [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ |notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}} |relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء) }} == تفصيل == early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] ojmhb47juq40bucbf1knd9qz5g3vyhc 320700 320699 2025-06-27T19:07:17Z Ibne maryam 17680 320700 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= [[مسجد نبوي]]، [[مدينو|مدينه منوره]] ۾ هڪ جاء تي سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل |birth name= زيد بن حارثة الكلبي |birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو) |birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) |death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} |resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} |other names=ابو اسامه |ethnicity=عرب |known for=حِبّ [[محمد|رسول الله]]، [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ |notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}} |relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء) }} '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة الكلبي؛ 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) [[صحابي]] ۽ پيغمبر [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا گود ورتل پٽ هئا. عام طور تي کيس [[خديجه بنت خويلد|سيده خديجه]]، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد بن حارثه هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء [[قرآن]] جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته گود ورتل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، [[موته جي جنگ]] ۾ لشڪر جي اڳواڻي ڪندي، شهيد ٿئي ويا. ==تفصيل== {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= [[مسجد نبوي]]، [[مدينو|مدينه منوره]] ۾ هڪ جاء تي سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل |birth name= زيد بن حارثة الكلبي |birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو) |birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) |death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} |resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} |other names=ابو اسامه |ethnicity=عرب |known for=حِبّ [[محمد|رسول الله]]، [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ |notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}} |relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء) }} == تفصيل == early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] ey35jadpskm0z25onbbq7bnsj8ic9kq 320701 320700 2025-06-27T19:07:39Z Ibne maryam 17680 320701 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= [[مسجد نبوي]]، [[مدينو|مدينه منوره]] ۾ هڪ جاء تي سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل |birth name= زيد بن حارثة الكلبي |birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو) |birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) |death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} |resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} |other names=ابو اسامه |ethnicity=عرب |known for=حِبّ [[محمد|رسول الله]]، [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ |notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}} |relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء) }} '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة الكلبي؛ 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) [[صحابي]] ۽ پيغمبر [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا گود ورتل پٽ هئا. عام طور تي کيس [[خديجه بنت خويلد|سيده خديجه]]، حضرت علي مرتضی ۽ ابوبڪر صديق کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد بن حارثه هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء [[قرآن]] جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته گود ورتل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، [[موته جي جنگ]] ۾ لشڪر جي اڳواڻي ڪندي، شهيد ٿئي ويا. == تفصيل == early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] 3rw3qtvg21geugreblg5pwiey5ymwge 320702 320701 2025-06-27T19:09:59Z Ibne maryam 17680 320702 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام *زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= [[مسجد نبوي]]، [[مدينو|مدينه منوره]] ۾ هڪ جاء تي سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل |birth name= زيد بن حارثة الكلبي |birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو) |birth place=[[نجد]]، عربستان {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) |death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} |resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} |other names=ابو اسامه |ethnicity=عرب |known for=حِبّ [[محمد|رسول الله]]، [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ |notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}} |relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء) }} '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة الكلبي؛ 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) [[صحابي]] ۽ پيغمبر [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا گود ورتل پٽ هئا. عام طور تي کيس [[خديجة بنت خويلد|سيده خديجه]]، [[علي بن ابی طالب|حضرت علي مرتضی]] ۽ [[ابوبڪر صديق]] کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد بن حارثه هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء [[قرآن]] جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته گود ورتل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، [[موته جي جنگ]] ۾ لشڪر جي اڳواڻي ڪندي، شهيد ٿئي ويا. == تفصيل == early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] jxha3v6itw0r00e5ba8lg3kp6ha4joj 320707 320702 2025-06-27T19:22:19Z Ibne maryam 17680 320707 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام * زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= [[مسجد نبوي]]، [[مدينو|مدينه منوره]] ۾ هڪ جاء تي سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل |birth name= زيد بن حارثة الكلبي |birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو) |birth place=[[نجد]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) |death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} |resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} |other names= ابو اسامه |ethnicity= عرب |known for= [[محمد|حِبّ رسول الله]]، [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ |notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}} |relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء) }} '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة الكلبي؛ 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) [[صحابي]] ۽ پيغمبر [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا گود ورتل پٽ هئا. عام طور تي کيس [[خديجة بنت خويلد|سيده خديجه]]، [[علي بن ابی طالب|حضرت علي مرتضی]] ۽ [[ابوبڪر صديق]] کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد بن حارثه هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء [[قرآن]] جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته گود ورتل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، [[موته جي جنگ]] ۾ لشڪر جي اڳواڻي ڪندي، شهيد ٿئي ويا. == تفصيل == early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] 6l18betrpzbloof59rtw0as32fldjzv 320708 320707 2025-06-27T19:23:05Z Ibne maryam 17680 320708 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام * زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= [[مسجد نبوي]]، [[مدينو|مدينه منوره]] ۾ هڪ جاء تي سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل |birth name= زيد بن حارثة الكلبي |birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو) |birth place=[[نجد]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) |death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} |resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} |other names= ابو اسامه |ethnicity= عرب |known for= [[محمد|حِبّ رسول الله]]، [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ |notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}} |relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء) }} '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة الكلبي؛ 581-629 عيسوي)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) [[صحابي]] ۽ پيغمبر [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا گود ورتل پٽ هئا. عام طور تي کيس [[خديجة بنت خويلد|سيده خديجه]]، [[علي بن ابی طالب|حضرت علي مرتضی]] ۽ [[ابوبڪر صديق]] کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد بن حارثه هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء [[قرآن]] جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته گود ورتل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، [[موته جي جنگ]] ۾ لشڪر جي اڳواڻي ڪندي، شهيد ٿئي ويا. early [[Muslim]], [[Sahabi]] and the adopted son of the Islamic prophet, [[Muhammad]]. He is commonly regarded as the fourth person to have accepted [[Islam]], after Muhammad's wife [[Khadija bint Khuwaylid|Khadija]], Muhammad's cousin [[Ali]], and Muhammad's close companion [[Abu Bakr]].<ref>{{cite book |last1=Razwy |first1=Sayed Ali Asgher |title=A Restatement of the History of Islam & Muslims |page=53}}</ref> Zayd was a slave that [[Hakim ibn Hizam]], Khadija's nephew, bought for her at a market in [[Ukaz, Arabia|Ukaz]].<ref>{{harv|Bearman et al.|2002|p=475}}</ref> Zayd then became her and Muhammad’s adopted son. This father-son status was later annulled after Muhammad married Zayd’s ex-wife, [[Zaynab bint Jahsh]].{{Sfn|Powers|2014|p=100-101}} Zayd was a commander in the early Muslim army and led several early [[Expedition of Zayd ibn Harithah (disambiguation)|military expeditions]] during the lifetime of Muhammad. Zayd led his final expedition in September 629 CE, and set out to raid the [[Byzantine Empire|Byzantine]] city of [[Bosra]]. However the Muslim army was intercepted by Byzantine forces and Zayd was subsequently killed at the [[Battle of Mu'tah]]. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] i77xa8nfampu0ncq7iiiqnzvqu7t1sz 320709 320708 2025-06-27T19:25:52Z Ibne maryam 17680 320709 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام * زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= [[مسجد نبوي]]، [[مدينو|مدينه منوره]] ۾ هڪ جاء تي سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل |birth name= زيد بن حارثة الكلبي |birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو) |birth place=[[نجد]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) |death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} |resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} |other names= ابو اسامه |ethnicity= عرب |known for= [[محمد|حِبّ رسول الله]]، [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ |notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}} |relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء) }} '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة الكلبي؛ 581-629 ع)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) [[صحابي]] ۽ پيغمبر [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا گود ورتل پٽ هئا. عام طور تي کيس [[خديجة بنت خويلد|سيده خديجه]]، [[علي بن ابی طالب|حضرت علي مرتضی]] ۽ [[ابوبڪر صديق]] کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد بن حارثه هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، پوءِ زيد سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جو پاليل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويو. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء [[قرآن]] جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته گود ورتل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، [[موته جي جنگ]] ۾ لشڪر جي اڳواڻي ڪندي، شهيد ٿئي ويا. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] 54wytww95owaxizvl9iggyyxslf62jm 320710 320709 2025-06-27T19:37:23Z Ibne maryam 17680 320710 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام * زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= [[مسجد نبوي]]، [[مدينو|مدينه منوره]] ۾ هڪ جاء تي سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل |birth name= زيد بن حارثة الكلبي |birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو) |birth place=[[نجد]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 8 هجري، بمطابق سيپٽمبر 630ع (عمر 49 سال) |death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} |resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} |other names= ابو اسامه |ethnicity= عرب |known for= [[محمد|حِبّ رسول الله]]، [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ |notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}} |relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء) }} '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة الكلبي؛ 581-629 ع)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) [[صحابي]] ۽ پيغمبر [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا گود ورتل پٽ هئا. عام طور تي کيس [[خديجة بنت خويلد|سيده خديجه]]، [[علي بن ابی طالب|حضرت علي مرتضی]] ۽ [[ابوبڪر صديق]] کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد بن حارثه هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، <ref name="Sa'd3">Muhammad ibn Sa'd. ''Kitab al-Tabaqat al-Kabir''. Translated by Bewley, A. (2013). ''Volume 3: The Companions of Badr''. London: Ta-Ha Publishers.</ref> پوءِ زيد بن حارثه سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جا ورتل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويا. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء [[قرآن]] جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته گود ورتل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، [[موته جي جنگ]] ۾ لشڪر جي اڳواڻي ڪندي، شهيد ٿئي ويا. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:اسلام]] 2emaxu97mx82x53fbnz2o3zvhw7lnt2 320715 320710 2025-06-28T02:34:23Z Ibne maryam 17680 /* حوالا */ 320715 wikitext text/x-wiki {{Short description|Companion and adopted son of the Islamic prophet Muhammad}} {{Infobox person | religion = [[اسلام]] | name = زيد بن حارثه<br>زيد بن حارثة | death_date = سال 9 هجري/سيپٽمبر 629ع (عمر 47-48) | death_cause = [[موته جي جنگ]] ۾ شهيد ٿي ويا | known_for = [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ | children = * [[اسامه بن زيد]] (پٽ) * زيد بن زيد (پٽ) * رقيه بنت زيد (نياڻي) | relations = جبلة بن حارثة (ڀاء) | parents = * حارثه بن شراحيل (پيءُ) * سوده بنت ثعلبه (ماءُ) | spouse = * درة بنت ابو لھب * ام ايمن * ھند بنت العوام * زينب بنت جحش * ام ڪلثوم بنت عقبه * هميمه بنت سيفي | image = Zayd ibn Haritha Masjid an-Nabawi Calligraphy.svg |honorific prefix=|honorific suffix= رضي الله تعالٰي عنه |caption= [[مسجد نبوي]]، [[مدينو|مدينه منوره]] ۾ هڪ جاء تي سيدنا زيد بن حارثه رضي الله تعالٰي عنه جو نالو اسلامي خطاطي ۾ لکيل |birth name= زيد بن حارثة الكلبي |birth date=43 قبل هجري<br> 581 عيسوي (اندازو) |birth place=[[نجد]]، [[عرب جزيري نما|عربستان]] {{small|(موجوده [[سعودي عرب]])}} |death date= سال 8 هجري، بمطابق سيپٽمبر 630ع (عمر 49 سال) |death place=[[موته]]، [[بازنطيني سلطنت]] {{small|(موجوده [[اردن]])}} |resting place=المزار، [[موته]]، {{پرچم|اردن}} |other names= ابو اسامه |ethnicity= عرب |known for= [[محمد|حِبّ رسول الله]]، [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا [[صحابي]] ۽ گود ورتل پٽ |notable works=جنگيون جن ۾ حصو ورتو: {{tree list}} * [[غزوہ بدر]] * [[احد جي جنگ|غزوہ احد]] * [[غزوه خندق]] * [[خيبر جي جنگ|غزوه خيبر]] * [[موته جي جنگ]] {{tree list/end}} |relatives=جبلة بن حارثة (ڀاء) }} '''زيد بن حارثه''' (عربي: زيد بن حارثة الكلبي؛ 581-629 ع)، هڪ ابتدائي مسلمان (سابقون الاولين) [[صحابي]] ۽ پيغمبر [[محمد|محمد صلي الله عليه وسلم]] جا گود ورتل پٽ هئا. عام طور تي کيس [[خديجة بنت خويلد|سيده خديجه]]، [[علي بن ابی طالب|حضرت علي مرتضی]] ۽ [[ابوبڪر صديق]] کان پوءِ اسلام قبول ڪندڙ چوٿون شخص سمجهيو ويندو آهي. زيد بن حارثه هڪ غلام هئا، جنهن کي حڪيم بن حزام (بي بي خديجه جو ڀائٽيو) عڪاز جي بازار مان ان لاءِ خريد ڪيو، <ref name="Sa'd3">Muhammad ibn Sa'd. ''Kitab al-Tabaqat al-Kabir''. Translated by Bewley, A. (2013). ''Volume 3: The Companions of Badr''. London: Ta-Ha Publishers.</ref> پوءِ زيد بن حارثه سندس ۽ محمد صلي الله عليه وسلم جا ورتل پٽ ۽ گهر وارن جو حصو بڻجي ويا. نبي محمد صلي الله عليه وسلم انهن کي ايترو پيار ۽ مان ڏنو ته ٻين انهن کي زيد بن محمد جي نالي سان سڏائڻ لڳا، جيڪا پوء [[قرآن]] جي هڪ آيت سان واضح ڪيو ويو ته گود ورتل پٽ خوني رشتو نه آهي ۽ انهن کي سندس حقيقي پيءُ يعني حارثه جي نالي سان سڏايو وڃي. زيد رضي الله عنه شروعاتي مسلمان فوج ۾ ڪمانڊر هئا ۽ پيغمبر محمد صلي الله عليه وسلم جي حياتيءَ ۾ ڪيترن ئي شروعاتي فوجي مهمن جي اڳواڻي ڪئي. زيد سيپٽمبر 629 عيسوي ۾ پنهنجي آخري مهم جي اڳواڻي ڪئي ۽ بازنطيني شهر بصريٰ (شام جو هڪ شهر) تي حملو ڪرڻ لاءِ نڪتا. بهرحال، مسلم فوج کي بازنطيني فوجن روڪي ڇڏيو. زيد بن حارثه پوء هڪ ٻئي مهم، [[موته جي جنگ]] ۾ لشڪر جي اڳواڻي ڪندي، شهيد ٿئي ويا. ==ننڍپڻ== ==غلامي== ==مڪي ۾ زندگي== ==اسلام قبول ڪرڻ== ==هجرت== ==شاديون ۽ ٻار== ==فوجي مهمون== ==موته جي جنگ ۽ شهادت== ==خانداني شجرو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:محمد]] [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:مسلم جرنيل]] jjqltzm4q6nwy33gn38otz6ujxsiu90 0 83165 320655 320654 2025-06-27T12:38:54Z Ibne maryam 17680 320655 wikitext text/x-wiki '''يرموڪ جي جنگ''' (عربي: معركة اليرموك)، راشدين خلافت جي دور ۾ بازنطيني سلطنت جي فوج ۽ اسلامي فوجن جي وچ ۾ هڪ وڏي جنگ هئي. جنگ ۾ ڪيترائي ننڍا ويڙهه شامل هيا، جيڪا آگسٽ 636ع ۾ ڇهن ڏينهن تائين جاري رھيا. اها جنگ، گليلي سمنڊ جي ڏکڻ اوڀر ۾، يرموڪ ندي جي ويجهو ٿي هئي. جنگ جو نتيجو مسلمانن جي هڪ فيصلي ڪندڙ فتح هئي، جنهن سرزمين شام (Levant) ۾ ست صدين پراڻي رومي حڪمراني جو خاتمو ڪيو. يرموڪ جي جنگ کي فوجي تاريخ ۾ سڀ کان فيصلي ڪندڙ جنگين مان هڪ سمجهيو ويندو آهي. اها پيغمبر [[محمد|محمد ﷺ]] جي وفات کان پوءِ، ان وقت جي رومي عيسائي سرزمين شام ۾ اسلام جي تيزيءَ سان پيش قدمي جو اعلان ڪندي، ابتدائي اسلامي فتحن جي پهرين عظيم لهر جي شروعات کي ظاهر ڪئي ٿي. مسلمانن جي اڳڀرائي کي روڪڻ ۽ وڃايل علائقو واپس حاصل ڪرڻ لاءِ، رومي شهنشاهه هرقل مئي 636ع ۾ سرزمين شام ڏانهن هڪ وڏي مهم موڪليو. جيئن بازنطيني فوج ويجهو آئي، مسلم فوج حڪمت عملي طور تي شام کان پوئتي هٽي، جزيره عرب جي ويجهو يرموڪ جي ميدانن تي پنهنجون سڀئي فوجون ٻيهر گڏ ڪيون، جتي انهن کي مضبوط ڪيو ۽ عددي طور تي اعليٰ بازنطيني فوج کي شڪست ڏني. جنگ کي وڏي پيماني تي خالد بن الوليد جي سڀ کان وڏي فوجي فتح سمجهيو ويندو آهي ۽ تاريخ ۾ سڀ کان وڏو جنگي حڪمت عملي جو ماهر ۽ گهوڙي سوار ڪمانڊرن مان هڪ جي حيثيت سان سندس شهرت کي مضبوط ڪيو. ==پس منظر== {{Short description|636 CE conflict between the Rashidun Caliphate and Byzantine Empire}} {{Infobox military conflict | conflict = Battle of Yarmuk | partof = بلاد الشام ۾ مسلمان-رومي جنگون<br>'''يرموڪ جي جنگ'''<br>'''معركة اليرموك (عربي) | image = Hayton BNF886 9v.jpg|Hayton BNF886 9v | image_size = 300 | caption = يرموڪ جي جنگ، هڪ مصور جي تصور ۾ | coordinates = {{coord|32.8141|35.9548|region:IT_type:event|display=inline,title}} | territory = سرزمين شام مديني جي رياست جي حدود ۾ اچي وئي. (فتح بلاد الشام وضمها لدولة الخلافة الراشدة) | result = انتصار المسلمين | combatant1 = مديني جي اسلامي رياست (دولة الخِلافة الرَّاشدة) | combatant2 = [[بازنطيني سلطنت]] * تنخود (بنو غسان + بنو لخم) | commander1 = * عمر بن الخطاب * أبو عبيدة بن الجراح * خالد بن الوليد * ميسرة بن مسروق العبسي * أبو سفيان بن حرب * عقبة بن عامر الجهني * عمرو بن العاص * عكرمة بن ابي جهل ⚔ * عبد الرحمن بن أبي بكر * ضرار بن الأزور * شرحبيل بن حسنة * يزيد بن أبي سفيان * القعقاع بن عمرو التميمي * عياض بن غنم * قيس بن المكشوح المرادي * عدي بن حاتم الطائي * مالك بن الحارث الأشتر | commander2 = * هرقل * قسطنطين ابن هرقل * تيودور شقيق هرقل * ٿيوڊور ٽريٿائريئس ⚔ * رومي ڪمانڊر واهان ⚔ * رومي سپه سالار گريگوري * جبله بن الايهم غساني * نڪيتاس فارسي * دريجان ⚔ * قناطير<ref>{{harvnb|Nicolle|1994|pp=64–65}}</ref> | strength1 = 36,000 لڙاڪا (اسلامي ذريعا) <br> 15,000–40,000 (مغربي ذريعا) | strength2 = 1,00,000 - 2,40,000 لڙاڪا (اسلامي ذريعا){{cref|c}} <br> 20,000–40,000 (بازنطيني ذريعا) {{cref|b}} | casualties1 = شهيد ٿيا: 4,000 (اسلامي ذريعا) {{sfn|Akram|2004|p=425}} <br> 5000 - <ref> {{cite web|title=Battle of Yarmouk|url=https://www.britannica.com/topic/Battle-of-Yarmouk-636|website=Encyclopædia Britannica|publisher=Encyclopædia Britannica, Inc.|access-date=2025-06-05|quote=Losses: Byzantine allied, 40,000; Arab, 5,000.}} </ref> کان 17,000 (مغربي ذريعا {{sfnp|Bolshakov|2002|p=67}} | casualties2 = مارجي ويا: 70000 کان 120000 (اسلامي ذريعا){{cref|f}} <br> 10000{{sfnp|Bolshakov|2002|p=67}} کان 50000<ref> {{cite web|title=Khālid ibn al-Walīd|url=https://www.britannica.com/biography/Khalid-ibn-al-Walid|website=Encyclopædia Britannica|publisher=Encyclopædia Britannica, Inc.|access-date=2025-06-17|quote=Early in 636 he withdrew south of the Yarmūk River before a powerful Byzantine force that advanced from the north and from the coast of Palestine. The Byzantine armies were composed mainly of Christian Arab, Armenian, and other auxiliaries, however; and when many of these deserted the Byzantines, Khālid, reinforced from Medina and possibly from the Syrian Arab tribes, attacked and destroyed the remaining Byzantine forces along the ravines of the Yarmūk valley (Aug. 20, 636).'''Almost 50,000 Byzantine troops were slaughtered''', which opened the way for many other Islamic conquests.}}</ref>(modern estimates) | place = Syria | date = 5 رجب، سال 15 هجري<br> مطابق 20 آگسٽ، 636ع<br> ([[يرموڪ ندي]] جي ويجهو، [[شام]]) | status = مسلمانن جي فتح (انتصار المسلمين) | combatant3 = | commander3 = }} | campaignbox = {{Campaignbox Byzantine-Arab Wars}} {{Campaignbox Campaigns of Khalid ibn Walid}} *Battle location on a map of modern [[Syria]] *date = 15–20 August 636 * place = Near the [[Yarmuk River]], along the tripoint border of [[Syria]], [[Jordan]] and [[Golan Heights]] * The '''Battle of the Yarmuk''' (also spelled '''Yarmouk'''; {{Langx|ar|معركة اليرموك}}) was a major battle between the [[Byzantine army|army]] of the [[Byzantine Empire]] and the Arab Muslim [[Rashidun army|forces]] of the [[Rashidun Caliphate]]. The battle consisted of a series of engagements that lasted for six days in August 636, near the [[Yarmouk River]] (also called the Hieromyces River), along what are now the borders of [[Jordan–Syria border|Syria–Jordan]] and [[Borders of Israel#Border with Syria and Lebanon|Syria-Israel]], southeast of the [[Sea of Galilee]]. The result of the battle was a decisive Muslim victory that ended Roman rule in Syria after about seven centuries. The Battle of the Yarmuk is regarded as one of the most decisive battles in military history,<ref name=walton30>{{harvnb|Nafziger|Walton|2003|p=30}}.</ref><ref>{{harvnb|Nicolle|1994|p=6}}.</ref> and it marked the first great wave of [[early Muslim conquests]] after the death of the Islamic prophet [[Muhammad]], heralding the rapid advance of [[Islam]] into the then-Christian/Roman [[Levant]]. To check the [[Muslim conquest of Syria|Arab advance]] and to recover lost territory, Emperor [[Heraclius]] had sent a massive expedition to the Levant in May 636. As the Byzantine army approached, the Arabs tactically withdrew from Syria and regrouped all their forces at the Yarmuk plains close to the [[Arabian Peninsula]], where they were reinforced, and defeated the numerically superior Byzantine army. The battle is widely regarded to be [[Khalid ibn al-Walid]]'s greatest military victory and to have cemented his reputation as one of the greatest tacticians and cavalry commanders in history.<ref name=nicolle19>{{harvnb|Nicolle|1994|p=19}}.</ref> ==رومي لشڪر جو جوابي حملو== ==مسلمانن جي حڪمت عملي== ==جنگ جي ميدان جو نقشو== ==فوجن جي تعيناتي ۽ صف بندي== ==رومي فوج ۾ ڇڪتاڻ== ==باقاعده جنگ== ==نتيجو== ==تجزيو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] * [[ليوانت (سر زمين شام)|سرزمين شام]] * [[خالد بن وليد]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== {{Commons category|Battle of Yarmouk}} *[https://web.archive.org/web/20120210221551/http://www.grandestrategy.com/2007/12/sword-of-allah-chapter-34-eve-of-yarmuk.html Yarmouk in Sword of Allah at GrandeStrategy] by A. I. Akram *[https://web.archive.org/web/20130412230335/http://www.militaryhistoryonline.com/muslimwars/articles/yarmuk.aspx Battle of Yarmuk, 636] {{Authority control}} {{DEFAULTSORT:Yarmuk}} [[زمرو:تاريخ اسلام]] [[Category:636]] [[Category:630s conflicts]] [[Category:630s in the Byzantine Empire]] [[Category:Battles involving the Byzantine Empire]] [[Category:Battles involving the Rashidun Caliphate]] [[Category:Battles of Abu Ubaidah ibn al-Jarrah]] [[Category:Battles of Khalid ibn Walid]] [[Category:Battles of the Arab–Byzantine wars]] [[Category:Muslim conquest of the Levant]] [[Category:Heraclius]] [[Category:630s in the Rashidun Caliphate]] ==حوالا== {{حوالا}} 5goluj14l6125vm5wj7xx8msgcjcbgu 320656 320655 2025-06-27T12:57:19Z Ibne maryam 17680 /* خاڪو */ 320656 wikitext text/x-wiki '''يرموڪ جي جنگ''' (عربي: معركة اليرموك)، راشدين خلافت جي دور ۾ بازنطيني سلطنت جي فوج ۽ اسلامي فوجن جي وچ ۾ هڪ وڏي جنگ هئي. جنگ ۾ ڪيترائي ننڍا ويڙهه شامل هيا، جيڪا آگسٽ 636ع ۾ ڇهن ڏينهن تائين جاري رھيا. اها جنگ، گليلي سمنڊ جي ڏکڻ اوڀر ۾، يرموڪ ندي جي ويجهو ٿي هئي. جنگ جو نتيجو مسلمانن جي هڪ فيصلي ڪندڙ فتح هئي، جنهن سرزمين شام (Levant) ۾ ست صدين پراڻي رومي حڪمراني جو خاتمو ڪيو. يرموڪ جي جنگ کي فوجي تاريخ ۾ سڀ کان فيصلي ڪندڙ جنگين مان هڪ سمجهيو ويندو آهي. اها پيغمبر [[محمد|محمد ﷺ]] جي وفات کان پوءِ، ان وقت جي رومي عيسائي سرزمين شام ۾ اسلام جي تيزيءَ سان پيش قدمي جو اعلان ڪندي، ابتدائي اسلامي فتحن جي پهرين عظيم لهر جي شروعات کي ظاهر ڪئي ٿي. مسلمانن جي اڳڀرائي کي روڪڻ ۽ وڃايل علائقو واپس حاصل ڪرڻ لاءِ، رومي شهنشاهه هرقل مئي 636ع ۾ سرزمين شام ڏانهن هڪ وڏي مهم موڪليو. جيئن بازنطيني فوج ويجهو آئي، مسلم فوج حڪمت عملي طور تي شام کان پوئتي هٽي، جزيره عرب جي ويجهو يرموڪ جي ميدانن تي پنهنجون سڀئي فوجون ٻيهر گڏ ڪيون، جتي انهن کي مضبوط ڪيو ۽ عددي طور تي اعليٰ بازنطيني فوج کي شڪست ڏني. جنگ کي وڏي پيماني تي خالد بن الوليد جي سڀ کان وڏي فوجي فتح سمجهيو ويندو آهي ۽ تاريخ ۾ سڀ کان وڏو جنگي حڪمت عملي جو ماهر ۽ گهوڙي سوار ڪمانڊرن مان هڪ جي حيثيت سان سندس شهرت کي مضبوط ڪيو. ==خاڪو== {{Short description|636 CE conflict between the Rashidun Caliphate and Byzantine Empire}} {{Infobox military conflict | conflict = Battle of Yarmuk | partof = بلاد الشام ۾ مسلمان-رومي جنگون<br>'''يرموڪ جي جنگ'''<br>'''معركة اليرموك (عربي) | image = Hayton BNF886 9v.jpg|Hayton BNF886 9v | image_size = 300 | caption = يرموڪ جي جنگ، هڪ مصور جي تصور ۾ | coordinates = {{coord|32.8141|35.9548|region:IT_type:event|display=inline,title}} | territory = سرزمين شام مديني جي رياست جي حدود ۾ اچي وئي. (فتح بلاد الشام وضمها لدولة الخلافة الراشدة) | result = انتصار المسلمين | combatant1 = مديني جي اسلامي رياست (دولة الخِلافة الرَّاشدة) | combatant2 = [[بازنطيني سلطنت]] * تنخود (بنو غسان + بنو لخم) | commander1 = * عمر بن الخطاب * أبو عبيدة بن الجراح * خالد بن الوليد * ميسرة بن مسروق العبسي * أبو سفيان بن حرب * عقبة بن عامر الجهني * عمرو بن العاص * عكرمة بن ابي جهل ⚔ * عبد الرحمن بن أبي بكر * ضرار بن الأزور * شرحبيل بن حسنة * يزيد بن أبي سفيان * القعقاع بن عمرو التميمي * عياض بن غنم * قيس بن المكشوح المرادي * عدي بن حاتم الطائي * مالك بن الحارث الأشتر | commander2 = * هرقل * قسطنطين ابن هرقل * تيودور شقيق هرقل * ٿيوڊور ٽريٿائريئس ⚔ * رومي ڪمانڊر واهان ⚔ * رومي سپه سالار گريگوري * جبله بن الايهم غساني * نڪيتاس فارسي * دريجان ⚔ * قناطير<ref>{{harvnb|Nicolle|1994|pp=64–65}}</ref> | strength1 = 36,000 لڙاڪا (اسلامي ذريعا) <br> 15,000–40,000 (مغربي ذريعا) | strength2 = 1,00,000 - 2,40,000 لڙاڪا (اسلامي ذريعا){{cref|c}} <br> 20,000–40,000 (بازنطيني ذريعا) {{cref|b}} | casualties1 = شهيد ٿيا: 4,000 (اسلامي ذريعا) {{sfn|Akram|2004|p=425}} <br> 5000 - <ref> {{cite web|title=Battle of Yarmouk|url=https://www.britannica.com/topic/Battle-of-Yarmouk-636|website=Encyclopædia Britannica|publisher=Encyclopædia Britannica, Inc.|access-date=2025-06-05|quote=Losses: Byzantine allied, 40,000; Arab, 5,000.}} </ref> کان 17,000 (مغربي ذريعا {{sfnp|Bolshakov|2002|p=67}} | casualties2 = مارجي ويا: 70000 کان 120000 (اسلامي ذريعا){{cref|f}} <br> 10000{{sfnp|Bolshakov|2002|p=67}} کان 50000<ref> {{cite web|title=Khālid ibn al-Walīd|url=https://www.britannica.com/biography/Khalid-ibn-al-Walid|website=Encyclopædia Britannica|publisher=Encyclopædia Britannica, Inc.|access-date=2025-06-17|quote=Early in 636 he withdrew south of the Yarmūk River before a powerful Byzantine force that advanced from the north and from the coast of Palestine. The Byzantine armies were composed mainly of Christian Arab, Armenian, and other auxiliaries, however; and when many of these deserted the Byzantines, Khālid, reinforced from Medina and possibly from the Syrian Arab tribes, attacked and destroyed the remaining Byzantine forces along the ravines of the Yarmūk valley (Aug. 20, 636).'''Almost 50,000 Byzantine troops were slaughtered''', which opened the way for many other Islamic conquests.}}</ref>(modern estimates) | place = Syria | date = 5 رجب، سال 15 هجري<br> مطابق 20 آگسٽ، 636ع<br> ([[يرموڪ ندي]] جي ويجهو، [[شام]]) | status = مسلمانن جي فتح (انتصار المسلمين) | combatant3 = | commander3 = }} ==پس منظر== | campaignbox = {{Campaignbox Byzantine-Arab Wars}} {{Campaignbox Campaigns of Khalid ibn Walid}} *Battle location on a map of modern [[Syria]] *date = 15–20 August 636 * place = Near the [[Yarmuk River]], along the tripoint border of [[Syria]], [[Jordan]] and [[Golan Heights]] * The '''Battle of the Yarmuk''' (also spelled '''Yarmouk'''; {{Langx|ar|معركة اليرموك}}) was a major battle between the [[Byzantine army|army]] of the [[Byzantine Empire]] and the Arab Muslim [[Rashidun army|forces]] of the [[Rashidun Caliphate]]. The battle consisted of a series of engagements that lasted for six days in August 636, near the [[Yarmouk River]] (also called the Hieromyces River), along what are now the borders of [[Jordan–Syria border|Syria–Jordan]] and [[Borders of Israel#Border with Syria and Lebanon|Syria-Israel]], southeast of the [[Sea of Galilee]]. The result of the battle was a decisive Muslim victory that ended Roman rule in Syria after about seven centuries. The Battle of the Yarmuk is regarded as one of the most decisive battles in military history,<ref name=walton30>{{harvnb|Nafziger|Walton|2003|p=30}}.</ref><ref>{{harvnb|Nicolle|1994|p=6}}.</ref> and it marked the first great wave of [[early Muslim conquests]] after the death of the Islamic prophet [[Muhammad]], heralding the rapid advance of [[Islam]] into the then-Christian/Roman [[Levant]]. To check the [[Muslim conquest of Syria|Arab advance]] and to recover lost territory, Emperor [[Heraclius]] had sent a massive expedition to the Levant in May 636. As the Byzantine army approached, the Arabs tactically withdrew from Syria and regrouped all their forces at the Yarmuk plains close to the [[Arabian Peninsula]], where they were reinforced, and defeated the numerically superior Byzantine army. The battle is widely regarded to be [[Khalid ibn al-Walid]]'s greatest military victory and to have cemented his reputation as one of the greatest tacticians and cavalry commanders in history.<ref name=nicolle19>{{harvnb|Nicolle|1994|p=19}}.</ref> ==رومي لشڪر جو جوابي حملو== ==مسلمانن جي حڪمت عملي== ==جنگ جي ميدان جو نقشو== ==فوجن جي تعيناتي ۽ صف بندي== ==رومي فوج ۾ ڇڪتاڻ== ==باقاعده جنگ== ==نتيجو== ==تجزيو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] * [[ليوانت (سر زمين شام)|سرزمين شام]] * [[خالد بن وليد]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== {{Commons category|Battle of Yarmouk}} *[https://web.archive.org/web/20120210221551/http://www.grandestrategy.com/2007/12/sword-of-allah-chapter-34-eve-of-yarmuk.html Yarmouk in Sword of Allah at GrandeStrategy] by A. I. Akram *[https://web.archive.org/web/20130412230335/http://www.militaryhistoryonline.com/muslimwars/articles/yarmuk.aspx Battle of Yarmuk, 636] {{Authority control}} {{DEFAULTSORT:Yarmuk}} [[زمرو:تاريخ اسلام]] [[Category:636]] [[Category:630s conflicts]] [[Category:630s in the Byzantine Empire]] [[Category:Battles involving the Byzantine Empire]] [[Category:Battles involving the Rashidun Caliphate]] [[Category:Battles of Abu Ubaidah ibn al-Jarrah]] [[Category:Battles of Khalid ibn Walid]] [[Category:Battles of the Arab–Byzantine wars]] [[Category:Muslim conquest of the Levant]] [[Category:Heraclius]] [[Category:630s in the Rashidun Caliphate]] ==حوالا== {{حوالا}} 2b6wcmqy8oemxpp5s8mwfj08xbuyq6p 320657 320656 2025-06-27T12:58:31Z Ibne maryam 17680 320657 wikitext text/x-wiki ==خاڪو== {{Short description|636 CE conflict between the Rashidun Caliphate and Byzantine Empire}} {{Infobox military conflict | conflict = Battle of Yarmuk | partof = بلاد الشام ۾ مسلمان-رومي جنگون<br>'''يرموڪ جي جنگ'''<br>'''معركة اليرموك (عربي) | image = Hayton BNF886 9v.jpg|Hayton BNF886 9v | image_size = 300 | caption = يرموڪ جي جنگ، هڪ مصور جي تصور ۾ | coordinates = {{coord|32.8141|35.9548|region:IT_type:event|display=inline,title}} | territory = سرزمين شام مديني جي رياست جي حدود ۾ اچي وئي. (فتح بلاد الشام وضمها لدولة الخلافة الراشدة) | result = انتصار المسلمين | combatant1 = مديني جي اسلامي رياست (دولة الخِلافة الرَّاشدة) | combatant2 = [[بازنطيني سلطنت]] * تنخود (بنو غسان + بنو لخم) | commander1 = * عمر بن الخطاب * أبو عبيدة بن الجراح * خالد بن الوليد * ميسرة بن مسروق العبسي * أبو سفيان بن حرب * عقبة بن عامر الجهني * عمرو بن العاص * عكرمة بن ابي جهل ⚔ * عبد الرحمن بن أبي بكر * ضرار بن الأزور * شرحبيل بن حسنة * يزيد بن أبي سفيان * القعقاع بن عمرو التميمي * عياض بن غنم * قيس بن المكشوح المرادي * عدي بن حاتم الطائي * مالك بن الحارث الأشتر | commander2 = * هرقل * قسطنطين ابن هرقل * تيودور شقيق هرقل * ٿيوڊور ٽريٿائريئس ⚔ * رومي ڪمانڊر واهان ⚔ * رومي سپه سالار گريگوري * جبله بن الايهم غساني * نڪيتاس فارسي * دريجان ⚔ * قناطير<ref>{{harvnb|Nicolle|1994|pp=64–65}}</ref> | strength1 = 36,000 لڙاڪا (اسلامي ذريعا) <br> 15,000–40,000 (مغربي ذريعا) | strength2 = 1,00,000 - 2,40,000 لڙاڪا (اسلامي ذريعا){{cref|c}} <br> 20,000–40,000 (بازنطيني ذريعا) {{cref|b}} | casualties1 = شهيد ٿيا: 4,000 (اسلامي ذريعا) {{sfn|Akram|2004|p=425}} <br> 5000 - <ref> {{cite web|title=Battle of Yarmouk|url=https://www.britannica.com/topic/Battle-of-Yarmouk-636|website=Encyclopædia Britannica|publisher=Encyclopædia Britannica, Inc.|access-date=2025-06-05|quote=Losses: Byzantine allied, 40,000; Arab, 5,000.}} </ref> کان 17,000 (مغربي ذريعا {{sfnp|Bolshakov|2002|p=67}} | casualties2 = مارجي ويا: 70000 کان 120000 (اسلامي ذريعا){{cref|f}} <br> 10000{{sfnp|Bolshakov|2002|p=67}} کان 50000<ref> {{cite web|title=Khālid ibn al-Walīd|url=https://www.britannica.com/biography/Khalid-ibn-al-Walid|website=Encyclopædia Britannica|publisher=Encyclopædia Britannica, Inc.|access-date=2025-06-17|quote=Early in 636 he withdrew south of the Yarmūk River before a powerful Byzantine force that advanced from the north and from the coast of Palestine. The Byzantine armies were composed mainly of Christian Arab, Armenian, and other auxiliaries, however; and when many of these deserted the Byzantines, Khālid, reinforced from Medina and possibly from the Syrian Arab tribes, attacked and destroyed the remaining Byzantine forces along the ravines of the Yarmūk valley (Aug. 20, 636).'''Almost 50,000 Byzantine troops were slaughtered''', which opened the way for many other Islamic conquests.}}</ref>(modern estimates) | place = Syria | date = 5 رجب، سال 15 هجري<br> مطابق 20 آگسٽ، 636ع<br> ([[يرموڪ ندي]] جي ويجهو، [[شام]]) | status = مسلمانن جي فتح (انتصار المسلمين) | combatant3 = | commander3 = }} '''يرموڪ جي جنگ''' (عربي: معركة اليرموك)، راشدين خلافت جي دور ۾ بازنطيني سلطنت جي فوج ۽ اسلامي فوجن جي وچ ۾ هڪ وڏي جنگ هئي. جنگ ۾ ڪيترائي ننڍا ويڙهه شامل هيا، جيڪا آگسٽ 636ع ۾ ڇهن ڏينهن تائين جاري رھيا. اها جنگ، گليلي سمنڊ جي ڏکڻ اوڀر ۾، يرموڪ ندي جي ويجهو ٿي هئي. جنگ جو نتيجو مسلمانن جي هڪ فيصلي ڪندڙ فتح هئي، جنهن سرزمين شام (Levant) ۾ ست صدين پراڻي رومي حڪمراني جو خاتمو ڪيو. يرموڪ جي جنگ کي فوجي تاريخ ۾ سڀ کان فيصلي ڪندڙ جنگين مان هڪ سمجهيو ويندو آهي. اها پيغمبر [[محمد|محمد ﷺ]] جي وفات کان پوءِ، ان وقت جي رومي عيسائي سرزمين شام ۾ اسلام جي تيزيءَ سان پيش قدمي جو اعلان ڪندي، ابتدائي اسلامي فتحن جي پهرين عظيم لهر جي شروعات کي ظاهر ڪئي ٿي. مسلمانن جي اڳڀرائي کي روڪڻ ۽ وڃايل علائقو واپس حاصل ڪرڻ لاءِ، رومي شهنشاهه هرقل مئي 636ع ۾ سرزمين شام ڏانهن هڪ وڏي مهم موڪليو. جيئن بازنطيني فوج ويجهو آئي، مسلم فوج حڪمت عملي طور تي شام کان پوئتي هٽي، جزيره عرب جي ويجهو يرموڪ جي ميدانن تي پنهنجون سڀئي فوجون ٻيهر گڏ ڪيون، جتي انهن کي مضبوط ڪيو ۽ عددي طور تي اعليٰ بازنطيني فوج کي شڪست ڏني. جنگ کي وڏي پيماني تي خالد بن الوليد جي سڀ کان وڏي فوجي فتح سمجهيو ويندو آهي ۽ تاريخ ۾ سڀ کان وڏو جنگي حڪمت عملي جو ماهر ۽ گهوڙي سوار ڪمانڊرن مان هڪ جي حيثيت سان سندس شهرت کي مضبوط ڪيو. ==خاڪو== {{Short description|636 CE conflict between the Rashidun Caliphate and Byzantine Empire}} {{Infobox military conflict | conflict = Battle of Yarmuk | partof = بلاد الشام ۾ مسلمان-رومي جنگون<br>'''يرموڪ جي جنگ'''<br>'''معركة اليرموك (عربي) | image = Hayton BNF886 9v.jpg|Hayton BNF886 9v | image_size = 300 | caption = يرموڪ جي جنگ، هڪ مصور جي تصور ۾ | coordinates = {{coord|32.8141|35.9548|region:IT_type:event|display=inline,title}} | territory = سرزمين شام مديني جي رياست جي حدود ۾ اچي وئي. (فتح بلاد الشام وضمها لدولة الخلافة الراشدة) | result = انتصار المسلمين | combatant1 = مديني جي اسلامي رياست (دولة الخِلافة الرَّاشدة) | combatant2 = [[بازنطيني سلطنت]] * تنخود (بنو غسان + بنو لخم) | commander1 = * عمر بن الخطاب * أبو عبيدة بن الجراح * خالد بن الوليد * ميسرة بن مسروق العبسي * أبو سفيان بن حرب * عقبة بن عامر الجهني * عمرو بن العاص * عكرمة بن ابي جهل ⚔ * عبد الرحمن بن أبي بكر * ضرار بن الأزور * شرحبيل بن حسنة * يزيد بن أبي سفيان * القعقاع بن عمرو التميمي * عياض بن غنم * قيس بن المكشوح المرادي * عدي بن حاتم الطائي * مالك بن الحارث الأشتر | commander2 = * هرقل * قسطنطين ابن هرقل * تيودور شقيق هرقل * ٿيوڊور ٽريٿائريئس ⚔ * رومي ڪمانڊر واهان ⚔ * رومي سپه سالار گريگوري * جبله بن الايهم غساني * نڪيتاس فارسي * دريجان ⚔ * قناطير<ref>{{harvnb|Nicolle|1994|pp=64–65}}</ref> | strength1 = 36,000 لڙاڪا (اسلامي ذريعا) <br> 15,000–40,000 (مغربي ذريعا) | strength2 = 1,00,000 - 2,40,000 لڙاڪا (اسلامي ذريعا){{cref|c}} <br> 20,000–40,000 (بازنطيني ذريعا) {{cref|b}} | casualties1 = شهيد ٿيا: 4,000 (اسلامي ذريعا) {{sfn|Akram|2004|p=425}} <br> 5000 - <ref> {{cite web|title=Battle of Yarmouk|url=https://www.britannica.com/topic/Battle-of-Yarmouk-636|website=Encyclopædia Britannica|publisher=Encyclopædia Britannica, Inc.|access-date=2025-06-05|quote=Losses: Byzantine allied, 40,000; Arab, 5,000.}} </ref> کان 17,000 (مغربي ذريعا {{sfnp|Bolshakov|2002|p=67}} | casualties2 = مارجي ويا: 70000 کان 120000 (اسلامي ذريعا){{cref|f}} <br> 10000{{sfnp|Bolshakov|2002|p=67}} کان 50000<ref> {{cite web|title=Khālid ibn al-Walīd|url=https://www.britannica.com/biography/Khalid-ibn-al-Walid|website=Encyclopædia Britannica|publisher=Encyclopædia Britannica, Inc.|access-date=2025-06-17|quote=Early in 636 he withdrew south of the Yarmūk River before a powerful Byzantine force that advanced from the north and from the coast of Palestine. The Byzantine armies were composed mainly of Christian Arab, Armenian, and other auxiliaries, however; and when many of these deserted the Byzantines, Khālid, reinforced from Medina and possibly from the Syrian Arab tribes, attacked and destroyed the remaining Byzantine forces along the ravines of the Yarmūk valley (Aug. 20, 636).'''Almost 50,000 Byzantine troops were slaughtered''', which opened the way for many other Islamic conquests.}}</ref>(modern estimates) | place = Syria | date = 5 رجب، سال 15 هجري<br> مطابق 20 آگسٽ، 636ع<br> ([[يرموڪ ندي]] جي ويجهو، [[شام]]) | status = مسلمانن جي فتح (انتصار المسلمين) | combatant3 = | commander3 = }} ==پس منظر== | campaignbox = {{Campaignbox Byzantine-Arab Wars}} {{Campaignbox Campaigns of Khalid ibn Walid}} *Battle location on a map of modern [[Syria]] *date = 15–20 August 636 * place = Near the [[Yarmuk River]], along the tripoint border of [[Syria]], [[Jordan]] and [[Golan Heights]] * The '''Battle of the Yarmuk''' (also spelled '''Yarmouk'''; {{Langx|ar|معركة اليرموك}}) was a major battle between the [[Byzantine army|army]] of the [[Byzantine Empire]] and the Arab Muslim [[Rashidun army|forces]] of the [[Rashidun Caliphate]]. The battle consisted of a series of engagements that lasted for six days in August 636, near the [[Yarmouk River]] (also called the Hieromyces River), along what are now the borders of [[Jordan–Syria border|Syria–Jordan]] and [[Borders of Israel#Border with Syria and Lebanon|Syria-Israel]], southeast of the [[Sea of Galilee]]. The result of the battle was a decisive Muslim victory that ended Roman rule in Syria after about seven centuries. The Battle of the Yarmuk is regarded as one of the most decisive battles in military history,<ref name=walton30>{{harvnb|Nafziger|Walton|2003|p=30}}.</ref><ref>{{harvnb|Nicolle|1994|p=6}}.</ref> and it marked the first great wave of [[early Muslim conquests]] after the death of the Islamic prophet [[Muhammad]], heralding the rapid advance of [[Islam]] into the then-Christian/Roman [[Levant]]. To check the [[Muslim conquest of Syria|Arab advance]] and to recover lost territory, Emperor [[Heraclius]] had sent a massive expedition to the Levant in May 636. As the Byzantine army approached, the Arabs tactically withdrew from Syria and regrouped all their forces at the Yarmuk plains close to the [[Arabian Peninsula]], where they were reinforced, and defeated the numerically superior Byzantine army. The battle is widely regarded to be [[Khalid ibn al-Walid]]'s greatest military victory and to have cemented his reputation as one of the greatest tacticians and cavalry commanders in history.<ref name=nicolle19>{{harvnb|Nicolle|1994|p=19}}.</ref> ==رومي لشڪر جو جوابي حملو== ==مسلمانن جي حڪمت عملي== ==جنگ جي ميدان جو نقشو== ==فوجن جي تعيناتي ۽ صف بندي== ==رومي فوج ۾ ڇڪتاڻ== ==باقاعده جنگ== ==نتيجو== ==تجزيو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] * [[ليوانت (سر زمين شام)|سرزمين شام]] * [[خالد بن وليد]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== {{Commons category|Battle of Yarmouk}} *[https://web.archive.org/web/20120210221551/http://www.grandestrategy.com/2007/12/sword-of-allah-chapter-34-eve-of-yarmuk.html Yarmouk in Sword of Allah at GrandeStrategy] by A. I. Akram *[https://web.archive.org/web/20130412230335/http://www.militaryhistoryonline.com/muslimwars/articles/yarmuk.aspx Battle of Yarmuk, 636] {{Authority control}} {{DEFAULTSORT:Yarmuk}} [[زمرو:تاريخ اسلام]] [[Category:636]] [[Category:630s conflicts]] [[Category:630s in the Byzantine Empire]] [[Category:Battles involving the Byzantine Empire]] [[Category:Battles involving the Rashidun Caliphate]] [[Category:Battles of Abu Ubaidah ibn al-Jarrah]] [[Category:Battles of Khalid ibn Walid]] [[Category:Battles of the Arab–Byzantine wars]] [[Category:Muslim conquest of the Levant]] [[Category:Heraclius]] [[Category:630s in the Rashidun Caliphate]] ==حوالا== {{حوالا}} jvjmnqqe6zmbzv7azq1p7u50v80hdmv 320658 320657 2025-06-27T12:58:57Z Ibne maryam 17680 320658 wikitext text/x-wiki {{Short description|636 CE conflict between the Rashidun Caliphate and Byzantine Empire}} {{Infobox military conflict | conflict = Battle of Yarmuk | partof = بلاد الشام ۾ مسلمان-رومي جنگون<br>'''يرموڪ جي جنگ'''<br>'''معركة اليرموك (عربي) | image = Hayton BNF886 9v.jpg|Hayton BNF886 9v | image_size = 300 | caption = يرموڪ جي جنگ، هڪ مصور جي تصور ۾ | coordinates = {{coord|32.8141|35.9548|region:IT_type:event|display=inline,title}} | territory = سرزمين شام مديني جي رياست جي حدود ۾ اچي وئي. (فتح بلاد الشام وضمها لدولة الخلافة الراشدة) | result = انتصار المسلمين | combatant1 = مديني جي اسلامي رياست (دولة الخِلافة الرَّاشدة) | combatant2 = [[بازنطيني سلطنت]] * تنخود (بنو غسان + بنو لخم) | commander1 = * عمر بن الخطاب * أبو عبيدة بن الجراح * خالد بن الوليد * ميسرة بن مسروق العبسي * أبو سفيان بن حرب * عقبة بن عامر الجهني * عمرو بن العاص * عكرمة بن ابي جهل ⚔ * عبد الرحمن بن أبي بكر * ضرار بن الأزور * شرحبيل بن حسنة * يزيد بن أبي سفيان * القعقاع بن عمرو التميمي * عياض بن غنم * قيس بن المكشوح المرادي * عدي بن حاتم الطائي * مالك بن الحارث الأشتر | commander2 = * هرقل * قسطنطين ابن هرقل * تيودور شقيق هرقل * ٿيوڊور ٽريٿائريئس ⚔ * رومي ڪمانڊر واهان ⚔ * رومي سپه سالار گريگوري * جبله بن الايهم غساني * نڪيتاس فارسي * دريجان ⚔ * قناطير<ref>{{harvnb|Nicolle|1994|pp=64–65}}</ref> | strength1 = 36,000 لڙاڪا (اسلامي ذريعا) <br> 15,000–40,000 (مغربي ذريعا) | strength2 = 1,00,000 - 2,40,000 لڙاڪا (اسلامي ذريعا){{cref|c}} <br> 20,000–40,000 (بازنطيني ذريعا) {{cref|b}} | casualties1 = شهيد ٿيا: 4,000 (اسلامي ذريعا) {{sfn|Akram|2004|p=425}} <br> 5000 - <ref> {{cite web|title=Battle of Yarmouk|url=https://www.britannica.com/topic/Battle-of-Yarmouk-636|website=Encyclopædia Britannica|publisher=Encyclopædia Britannica, Inc.|access-date=2025-06-05|quote=Losses: Byzantine allied, 40,000; Arab, 5,000.}} </ref> کان 17,000 (مغربي ذريعا {{sfnp|Bolshakov|2002|p=67}} | casualties2 = مارجي ويا: 70000 کان 120000 (اسلامي ذريعا){{cref|f}} <br> 10000{{sfnp|Bolshakov|2002|p=67}} کان 50000<ref> {{cite web|title=Khālid ibn al-Walīd|url=https://www.britannica.com/biography/Khalid-ibn-al-Walid|website=Encyclopædia Britannica|publisher=Encyclopædia Britannica, Inc.|access-date=2025-06-17|quote=Early in 636 he withdrew south of the Yarmūk River before a powerful Byzantine force that advanced from the north and from the coast of Palestine. The Byzantine armies were composed mainly of Christian Arab, Armenian, and other auxiliaries, however; and when many of these deserted the Byzantines, Khālid, reinforced from Medina and possibly from the Syrian Arab tribes, attacked and destroyed the remaining Byzantine forces along the ravines of the Yarmūk valley (Aug. 20, 636).'''Almost 50,000 Byzantine troops were slaughtered''', which opened the way for many other Islamic conquests.}}</ref>(modern estimates) | place = Syria | date = 5 رجب، سال 15 هجري<br> مطابق 20 آگسٽ، 636ع<br> ([[يرموڪ ندي]] جي ويجهو، [[شام]]) | status = مسلمانن جي فتح (انتصار المسلمين) | combatant3 = | commander3 = }} '''يرموڪ جي جنگ''' (عربي: معركة اليرموك)، راشدين خلافت جي دور ۾ بازنطيني سلطنت جي فوج ۽ اسلامي فوجن جي وچ ۾ هڪ وڏي جنگ هئي. جنگ ۾ ڪيترائي ننڍا ويڙهه شامل هيا، جيڪا آگسٽ 636ع ۾ ڇهن ڏينهن تائين جاري رھيا. اها جنگ، گليلي سمنڊ جي ڏکڻ اوڀر ۾، يرموڪ ندي جي ويجهو ٿي هئي. جنگ جو نتيجو مسلمانن جي هڪ فيصلي ڪندڙ فتح هئي، جنهن سرزمين شام (Levant) ۾ ست صدين پراڻي رومي حڪمراني جو خاتمو ڪيو. يرموڪ جي جنگ کي فوجي تاريخ ۾ سڀ کان فيصلي ڪندڙ جنگين مان هڪ سمجهيو ويندو آهي. اها پيغمبر [[محمد|محمد ﷺ]] جي وفات کان پوءِ، ان وقت جي رومي عيسائي سرزمين شام ۾ اسلام جي تيزيءَ سان پيش قدمي جو اعلان ڪندي، ابتدائي اسلامي فتحن جي پهرين عظيم لهر جي شروعات کي ظاهر ڪئي ٿي. مسلمانن جي اڳڀرائي کي روڪڻ ۽ وڃايل علائقو واپس حاصل ڪرڻ لاءِ، رومي شهنشاهه هرقل مئي 636ع ۾ سرزمين شام ڏانهن هڪ وڏي مهم موڪليو. جيئن بازنطيني فوج ويجهو آئي، مسلم فوج حڪمت عملي طور تي شام کان پوئتي هٽي، جزيره عرب جي ويجهو يرموڪ جي ميدانن تي پنهنجون سڀئي فوجون ٻيهر گڏ ڪيون، جتي انهن کي مضبوط ڪيو ۽ عددي طور تي اعليٰ بازنطيني فوج کي شڪست ڏني. جنگ کي وڏي پيماني تي خالد بن الوليد جي سڀ کان وڏي فوجي فتح سمجهيو ويندو آهي ۽ تاريخ ۾ سڀ کان وڏو جنگي حڪمت عملي جو ماهر ۽ گهوڙي سوار ڪمانڊرن مان هڪ جي حيثيت سان سندس شهرت کي مضبوط ڪيو. ==خاڪو== {{Short description|636 CE conflict between the Rashidun Caliphate and Byzantine Empire}} {{Infobox military conflict | conflict = Battle of Yarmuk | partof = بلاد الشام ۾ مسلمان-رومي جنگون<br>'''يرموڪ جي جنگ'''<br>'''معركة اليرموك (عربي) | image = Hayton BNF886 9v.jpg|Hayton BNF886 9v | image_size = 300 | caption = يرموڪ جي جنگ، هڪ مصور جي تصور ۾ | coordinates = {{coord|32.8141|35.9548|region:IT_type:event|display=inline,title}} | territory = سرزمين شام مديني جي رياست جي حدود ۾ اچي وئي. (فتح بلاد الشام وضمها لدولة الخلافة الراشدة) | result = انتصار المسلمين | combatant1 = مديني جي اسلامي رياست (دولة الخِلافة الرَّاشدة) | combatant2 = [[بازنطيني سلطنت]] * تنخود (بنو غسان + بنو لخم) | commander1 = * عمر بن الخطاب * أبو عبيدة بن الجراح * خالد بن الوليد * ميسرة بن مسروق العبسي * أبو سفيان بن حرب * عقبة بن عامر الجهني * عمرو بن العاص * عكرمة بن ابي جهل ⚔ * عبد الرحمن بن أبي بكر * ضرار بن الأزور * شرحبيل بن حسنة * يزيد بن أبي سفيان * القعقاع بن عمرو التميمي * عياض بن غنم * قيس بن المكشوح المرادي * عدي بن حاتم الطائي * مالك بن الحارث الأشتر | commander2 = * هرقل * قسطنطين ابن هرقل * تيودور شقيق هرقل * ٿيوڊور ٽريٿائريئس ⚔ * رومي ڪمانڊر واهان ⚔ * رومي سپه سالار گريگوري * جبله بن الايهم غساني * نڪيتاس فارسي * دريجان ⚔ * قناطير<ref>{{harvnb|Nicolle|1994|pp=64–65}}</ref> | strength1 = 36,000 لڙاڪا (اسلامي ذريعا) <br> 15,000–40,000 (مغربي ذريعا) | strength2 = 1,00,000 - 2,40,000 لڙاڪا (اسلامي ذريعا){{cref|c}} <br> 20,000–40,000 (بازنطيني ذريعا) {{cref|b}} | casualties1 = شهيد ٿيا: 4,000 (اسلامي ذريعا) {{sfn|Akram|2004|p=425}} <br> 5000 - <ref> {{cite web|title=Battle of Yarmouk|url=https://www.britannica.com/topic/Battle-of-Yarmouk-636|website=Encyclopædia Britannica|publisher=Encyclopædia Britannica, Inc.|access-date=2025-06-05|quote=Losses: Byzantine allied, 40,000; Arab, 5,000.}} </ref> کان 17,000 (مغربي ذريعا {{sfnp|Bolshakov|2002|p=67}} | casualties2 = مارجي ويا: 70000 کان 120000 (اسلامي ذريعا){{cref|f}} <br> 10000{{sfnp|Bolshakov|2002|p=67}} کان 50000<ref> {{cite web|title=Khālid ibn al-Walīd|url=https://www.britannica.com/biography/Khalid-ibn-al-Walid|website=Encyclopædia Britannica|publisher=Encyclopædia Britannica, Inc.|access-date=2025-06-17|quote=Early in 636 he withdrew south of the Yarmūk River before a powerful Byzantine force that advanced from the north and from the coast of Palestine. The Byzantine armies were composed mainly of Christian Arab, Armenian, and other auxiliaries, however; and when many of these deserted the Byzantines, Khālid, reinforced from Medina and possibly from the Syrian Arab tribes, attacked and destroyed the remaining Byzantine forces along the ravines of the Yarmūk valley (Aug. 20, 636).'''Almost 50,000 Byzantine troops were slaughtered''', which opened the way for many other Islamic conquests.}}</ref>(modern estimates) | place = Syria | date = 5 رجب، سال 15 هجري<br> مطابق 20 آگسٽ، 636ع<br> ([[يرموڪ ندي]] جي ويجهو، [[شام]]) | status = مسلمانن جي فتح (انتصار المسلمين) | combatant3 = | commander3 = }} ==پس منظر== | campaignbox = {{Campaignbox Byzantine-Arab Wars}} {{Campaignbox Campaigns of Khalid ibn Walid}} *Battle location on a map of modern [[Syria]] *date = 15–20 August 636 * place = Near the [[Yarmuk River]], along the tripoint border of [[Syria]], [[Jordan]] and [[Golan Heights]] * The '''Battle of the Yarmuk''' (also spelled '''Yarmouk'''; {{Langx|ar|معركة اليرموك}}) was a major battle between the [[Byzantine army|army]] of the [[Byzantine Empire]] and the Arab Muslim [[Rashidun army|forces]] of the [[Rashidun Caliphate]]. The battle consisted of a series of engagements that lasted for six days in August 636, near the [[Yarmouk River]] (also called the Hieromyces River), along what are now the borders of [[Jordan–Syria border|Syria–Jordan]] and [[Borders of Israel#Border with Syria and Lebanon|Syria-Israel]], southeast of the [[Sea of Galilee]]. The result of the battle was a decisive Muslim victory that ended Roman rule in Syria after about seven centuries. The Battle of the Yarmuk is regarded as one of the most decisive battles in military history,<ref name=walton30>{{harvnb|Nafziger|Walton|2003|p=30}}.</ref><ref>{{harvnb|Nicolle|1994|p=6}}.</ref> and it marked the first great wave of [[early Muslim conquests]] after the death of the Islamic prophet [[Muhammad]], heralding the rapid advance of [[Islam]] into the then-Christian/Roman [[Levant]]. To check the [[Muslim conquest of Syria|Arab advance]] and to recover lost territory, Emperor [[Heraclius]] had sent a massive expedition to the Levant in May 636. As the Byzantine army approached, the Arabs tactically withdrew from Syria and regrouped all their forces at the Yarmuk plains close to the [[Arabian Peninsula]], where they were reinforced, and defeated the numerically superior Byzantine army. The battle is widely regarded to be [[Khalid ibn al-Walid]]'s greatest military victory and to have cemented his reputation as one of the greatest tacticians and cavalry commanders in history.<ref name=nicolle19>{{harvnb|Nicolle|1994|p=19}}.</ref> ==رومي لشڪر جو جوابي حملو== ==مسلمانن جي حڪمت عملي== ==جنگ جي ميدان جو نقشو== ==فوجن جي تعيناتي ۽ صف بندي== ==رومي فوج ۾ ڇڪتاڻ== ==باقاعده جنگ== ==نتيجو== ==تجزيو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] * [[ليوانت (سر زمين شام)|سرزمين شام]] * [[خالد بن وليد]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== {{Commons category|Battle of Yarmouk}} *[https://web.archive.org/web/20120210221551/http://www.grandestrategy.com/2007/12/sword-of-allah-chapter-34-eve-of-yarmuk.html Yarmouk in Sword of Allah at GrandeStrategy] by A. I. Akram *[https://web.archive.org/web/20130412230335/http://www.militaryhistoryonline.com/muslimwars/articles/yarmuk.aspx Battle of Yarmuk, 636] {{Authority control}} {{DEFAULTSORT:Yarmuk}} [[زمرو:تاريخ اسلام]] [[Category:636]] [[Category:630s conflicts]] [[Category:630s in the Byzantine Empire]] [[Category:Battles involving the Byzantine Empire]] [[Category:Battles involving the Rashidun Caliphate]] [[Category:Battles of Abu Ubaidah ibn al-Jarrah]] [[Category:Battles of Khalid ibn Walid]] [[Category:Battles of the Arab–Byzantine wars]] [[Category:Muslim conquest of the Levant]] [[Category:Heraclius]] [[Category:630s in the Rashidun Caliphate]] ==حوالا== {{حوالا}} 3u75j6d17s936it857tl7diy5uqif3i 320659 320658 2025-06-27T13:04:36Z Ibne maryam 17680 320659 wikitext text/x-wiki {{Short description|636 CE conflict between the Rashidun Caliphate and Byzantine Empire}} {{Infobox military conflict | conflict = Battle of Yarmuk | partof = بلاد الشام ۾ مسلمان-رومي جنگون<br>'''يرموڪ جي جنگ'''<br>'''معركة اليرموك (عربي) | image = Hayton BNF886 9v.jpg|Hayton BNF886 9v | image_size = 300 | caption = يرموڪ جي جنگ، هڪ مصور جي تصور ۾ | coordinates = {{coord|32.8141|35.9548|region:IT_type:event|display=inline,title}} | territory = سرزمين شام مديني جي رياست جي حدود ۾ اچي وئي. (فتح بلاد الشام وضمها لدولة الخلافة الراشدة) | result = انتصار المسلمين | combatant1 = مديني جي اسلامي رياست (دولة الخِلافة الرَّاشدة) | combatant2 = [[بازنطيني سلطنت]] * تنخود (بنو غسان + بنو لخم) | commander1 = * عمر بن الخطاب * أبو عبيدة بن الجراح * خالد بن الوليد * ميسرة بن مسروق العبسي * أبو سفيان بن حرب * عقبة بن عامر الجهني * عمرو بن العاص * عكرمة بن ابي جهل ⚔ * عبد الرحمن بن أبي بكر * ضرار بن الأزور * شرحبيل بن حسنة * يزيد بن أبي سفيان * القعقاع بن عمرو التميمي * عياض بن غنم * قيس بن المكشوح المرادي * عدي بن حاتم الطائي * مالك بن الحارث الأشتر | commander2 = * هرقل * قسطنطين ابن هرقل * تيودور شقيق هرقل * ٿيوڊور ٽريٿائريئس ⚔ * رومي ڪمانڊر واهان ⚔ * رومي سپه سالار گريگوري * جبله بن الايهم غساني * نڪيتاس فارسي * دريجان ⚔ * قناطير<ref>{{harvnb|Nicolle|1994|pp=64–65}}</ref> | strength1 = 36,000 لڙاڪا (اسلامي ذريعا) <br> 15,000–40,000 (مغربي ذريعا) | strength2 = 1,00,000 - 2,40,000 لڙاڪا (اسلامي ذريعا){{cref|c}} <br> 20,000–40,000 (بازنطيني ذريعا) {{cref|b}} | casualties1 = شهيد ٿيا: 4,000 (اسلامي ذريعا) {{sfn|Akram|2004|p=425}} <br> 5000 - <ref> {{cite web|title=Battle of Yarmouk|url=https://www.britannica.com/topic/Battle-of-Yarmouk-636|website=Encyclopædia Britannica|publisher=Encyclopædia Britannica, Inc.|access-date=2025-06-05|quote=Losses: Byzantine allied, 40,000; Arab, 5,000.}} </ref> کان 17,000 (مغربي ذريعا {{sfnp|Bolshakov|2002|p=67}} | casualties2 = مارجي ويا: 70000 کان 120000 (اسلامي ذريعا){{cref|f}} <br> 10000{{sfnp|Bolshakov|2002|p=67}} کان 50000<ref> {{cite web|title=Khālid ibn al-Walīd|url=https://www.britannica.com/biography/Khalid-ibn-al-Walid|website=Encyclopædia Britannica|publisher=Encyclopædia Britannica, Inc.|access-date=2025-06-17|quote=Early in 636 he withdrew south of the Yarmūk River before a powerful Byzantine force that advanced from the north and from the coast of Palestine. The Byzantine armies were composed mainly of Christian Arab, Armenian, and other auxiliaries, however; and when many of these deserted the Byzantines, Khālid, reinforced from Medina and possibly from the Syrian Arab tribes, attacked and destroyed the remaining Byzantine forces along the ravines of the Yarmūk valley (Aug. 20, 636).'''Almost 50,000 Byzantine troops were slaughtered''', which opened the way for many other Islamic conquests.}}</ref>(modern estimates) | place = Syria | date = 5 رجب، سال 15 هجري<br> مطابق 20 آگسٽ، 636ع<br> ([[يرموڪ ندي]] جي ويجهو، [[شام]]) | status = مسلمانن جي فتح (انتصار المسلمين) | combatant3 = | commander3 = }} '''يرموڪ جي جنگ''' (عربي: معركة اليرموك)، راشدين خلافت جي دور ۾ بازنطيني سلطنت جي فوج ۽ اسلامي فوجن جي وچ ۾ هڪ وڏي جنگ هئي. جنگ ۾ ڪيترائي ننڍا ويڙهه شامل هيا، جيڪا آگسٽ 636ع ۾ ڇهن ڏينهن تائين جاري رھيا. اها جنگ، گليلي سمنڊ جي ڏکڻ اوڀر ۾، يرموڪ ندي جي ويجهو ٿي هئي. جنگ جو نتيجو مسلمانن جي هڪ فيصلي ڪندڙ فتح هئي، جنهن سرزمين شام (Levant) ۾ ست صدين پراڻي رومي حڪمراني جو خاتمو ڪيو. يرموڪ جي جنگ کي فوجي تاريخ ۾ سڀ کان فيصلي ڪندڙ جنگين مان هڪ سمجهيو ويندو آهي. اها پيغمبر [[محمد|محمد ﷺ]] جي وفات کان پوءِ، ان وقت جي رومي عيسائي سرزمين شام ۾ اسلام جي تيزيءَ سان پيش قدمي جو اعلان ڪندي، ابتدائي اسلامي فتحن جي پهرين عظيم لهر جي شروعات کي ظاهر ڪئي ٿي. مسلمانن جي اڳڀرائي کي روڪڻ ۽ وڃايل علائقو واپس حاصل ڪرڻ لاءِ، رومي شهنشاهه هرقل مئي 636ع ۾ سرزمين شام ڏانهن هڪ وڏي مهم موڪليو. جيئن بازنطيني فوج ويجهو آئي، مسلم فوج حڪمت عملي طور تي شام کان پوئتي هٽي، جزيره عرب جي ويجهو يرموڪ جي ميدانن تي پنهنجون سڀئي فوجون ٻيهر گڏ ڪيون، جتي انهن کي مضبوط ڪيو ۽ عددي طور تي اعليٰ بازنطيني فوج کي شڪست ڏني. جنگ کي وڏي پيماني تي خالد بن الوليد جي سڀ کان وڏي فوجي فتح سمجهيو ويندو آهي ۽ تاريخ ۾ سڀ کان وڏو جنگي حڪمت عملي جو ماهر ۽ گهوڙي سوار ڪمانڊرن مان هڪ جي حيثيت سان سندس شهرت کي مضبوط ڪيو. ==پس منظر== | campaignbox = {{Campaignbox Byzantine-Arab Wars}} {{Campaignbox Campaigns of Khalid ibn Walid}} *Battle location on a map of modern [[Syria]] *date = 15–20 August 636 * place = Near the [[Yarmuk River]], along the tripoint border of [[Syria]], [[Jordan]] and [[Golan Heights]] * The '''Battle of the Yarmuk''' (also spelled '''Yarmouk'''; {{Langx|ar|معركة اليرموك}}) was a major battle between the [[Byzantine army|army]] of the [[Byzantine Empire]] and the Arab Muslim [[Rashidun army|forces]] of the [[Rashidun Caliphate]]. The battle consisted of a series of engagements that lasted for six days in August 636, near the [[Yarmouk River]] (also called the Hieromyces River), along what are now the borders of [[Jordan–Syria border|Syria–Jordan]] and [[Borders of Israel#Border with Syria and Lebanon|Syria-Israel]], southeast of the [[Sea of Galilee]]. The result of the battle was a decisive Muslim victory that ended Roman rule in Syria after about seven centuries. The Battle of the Yarmuk is regarded as one of the most decisive battles in military history,<ref name=walton30>{{harvnb|Nafziger|Walton|2003|p=30}}.</ref><ref>{{harvnb|Nicolle|1994|p=6}}.</ref> and it marked the first great wave of [[early Muslim conquests]] after the death of the Islamic prophet [[Muhammad]], heralding the rapid advance of [[Islam]] into the then-Christian/Roman [[Levant]]. To check the [[Muslim conquest of Syria|Arab advance]] and to recover lost territory, Emperor [[Heraclius]] had sent a massive expedition to the Levant in May 636. As the Byzantine army approached, the Arabs tactically withdrew from Syria and regrouped all their forces at the Yarmuk plains close to the [[Arabian Peninsula]], where they were reinforced, and defeated the numerically superior Byzantine army. The battle is widely regarded to be [[Khalid ibn al-Walid]]'s greatest military victory and to have cemented his reputation as one of the greatest tacticians and cavalry commanders in history.<ref name=nicolle19>{{harvnb|Nicolle|1994|p=19}}.</ref> ==رومي لشڪر جو جوابي حملو== ==مسلمانن جي حڪمت عملي== ==جنگ جي ميدان جو نقشو== ==فوجن جي تعيناتي ۽ صف بندي== ==رومي فوج ۾ ڇڪتاڻ== ==باقاعده جنگ== ==نتيجو== ==تجزيو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] * [[ليوانت (سر زمين شام)|سرزمين شام]] * [[خالد بن وليد]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== {{Commons category|Battle of Yarmouk}} *[https://web.archive.org/web/20120210221551/http://www.grandestrategy.com/2007/12/sword-of-allah-chapter-34-eve-of-yarmuk.html Yarmouk in Sword of Allah at GrandeStrategy] by A. I. Akram *[https://web.archive.org/web/20130412230335/http://www.militaryhistoryonline.com/muslimwars/articles/yarmuk.aspx Battle of Yarmuk, 636] {{Authority control}} {{DEFAULTSORT:Yarmuk}} [[زمرو:تاريخ اسلام]] [[Category:636]] [[Category:630s conflicts]] [[Category:630s in the Byzantine Empire]] [[Category:Battles involving the Byzantine Empire]] [[Category:Battles involving the Rashidun Caliphate]] [[Category:Battles of Abu Ubaidah ibn al-Jarrah]] [[Category:Battles of Khalid ibn Walid]] [[Category:Battles of the Arab–Byzantine wars]] [[Category:Muslim conquest of the Levant]] [[Category:Heraclius]] [[Category:630s in the Rashidun Caliphate]] ==حوالا== {{حوالا}} npzm88yfryyr9eicds594hkrnxxgxao 320660 320659 2025-06-27T13:05:32Z Ibne maryam 17680 320660 wikitext text/x-wiki {{Short description|636 CE conflict between the Rashidun Caliphate and Byzantine Empire}} {{Infobox military conflict | conflict = Battle of Yarmuk | partof = بلاد الشام ۾ مسلمان-رومي جنگون<br>'''يرموڪ جي جنگ'''<br>'''معركة اليرموك (عربي) | image = Hayton BNF886 9v.jpg|Hayton BNF886 9v | image_size = 300 | caption = يرموڪ جي جنگ، هڪ مصور جي تصور ۾ | coordinates = {{coord|32.8141|35.9548|region:IT_type:event|display=inline,title}} | territory = سرزمين شام مديني جي رياست جي حدود ۾ اچي وئي. (فتح بلاد الشام وضمها لدولة الخلافة الراشدة) | result = انتصار المسلمين | combatant1 = مديني جي اسلامي رياست (دولة الخِلافة الرَّاشدة) | combatant2 = [[بازنطيني سلطنت]] * تنخود (بنو غسان + بنو لخم) | commander1 = * عمر بن الخطاب * أبو عبيدة بن الجراح * خالد بن الوليد * ميسرة بن مسروق العبسي * أبو سفيان بن حرب * عقبة بن عامر الجهني * عمرو بن العاص * عكرمة بن ابي جهل ⚔ * عبد الرحمن بن أبي بكر * ضرار بن الأزور * شرحبيل بن حسنة * يزيد بن أبي سفيان * القعقاع بن عمرو التميمي * عياض بن غنم * قيس بن المكشوح المرادي * عدي بن حاتم الطائي * مالك بن الحارث الأشتر | commander2 = * هرقل * قسطنطين ابن هرقل * تيودور شقيق هرقل * ٿيوڊور ٽريٿائريئس ⚔ * رومي ڪمانڊر واهان ⚔ * رومي سپه سالار گريگوري * جبله بن الايهم غساني * نڪيتاس فارسي * دريجان ⚔ * قناطير<ref>{{harvnb|Nicolle|1994|pp=64–65}}</ref> | strength1 = 36,000 لڙاڪا (اسلامي ذريعا) <br> 15,000–40,000 (مغربي ذريعا) | strength2 = 1,00,000 - 2,40,000 لڙاڪا (اسلامي ذريعا){{cref|c}} <br> 20,000–40,000 (بازنطيني ذريعا) {{cref|b}} | casualties1 = شهيد ٿيا: 4,000 (اسلامي ذريعا) {{sfn|Akram|2004|p=425}} <br> 5000 - <ref> {{cite web|title=Battle of Yarmouk|url=https://www.britannica.com/topic/Battle-of-Yarmouk-636|website=Encyclopædia Britannica|publisher=Encyclopædia Britannica, Inc.|access-date=2025-06-05|quote=Losses: Byzantine allied, 40,000; Arab, 5,000.}} </ref> کان 17,000 (مغربي ذريعا {{sfnp|Bolshakov|2002|p=67}} | casualties2 = مارجي ويا: 70000 کان 120000 (اسلامي ذريعا){{cref|f}} <br> 10000{{sfnp|Bolshakov|2002|p=67}} کان 50000<ref> {{cite web|title=Khālid ibn al-Walīd|url=https://www.britannica.com/biography/Khalid-ibn-al-Walid|website=Encyclopædia Britannica|publisher=Encyclopædia Britannica, Inc.|access-date=2025-06-17|quote=Early in 636 he withdrew south of the Yarmūk River before a powerful Byzantine force that advanced from the north and from the coast of Palestine. The Byzantine armies were composed mainly of Christian Arab, Armenian, and other auxiliaries, however; and when many of these deserted the Byzantines, Khālid, reinforced from Medina and possibly from the Syrian Arab tribes, attacked and destroyed the remaining Byzantine forces along the ravines of the Yarmūk valley (Aug. 20, 636).'''Almost 50,000 Byzantine troops were slaughtered''', which opened the way for many other Islamic conquests.}}</ref>(modern estimates) | place = Syria | date = 5 رجب، سال 15 هجري<br> مطابق 20 آگسٽ، 636ع<br> ([[يرموڪ ندي]] جي ويجهو، [[شام]]) | status = مسلمانن جي فتح (انتصار المسلمين) | combatant3 = | commander3 = }} '''يرموڪ جي جنگ''' (عربي: معركة اليرموك)، راشدين خلافت جي دور ۾ بازنطيني سلطنت جي فوج ۽ اسلامي فوجن جي وچ ۾ هڪ وڏي جنگ هئي. جنگ ۾ ڪيترائي ننڍا ويڙهه شامل هيا، جيڪا آگسٽ 636ع ۾ ڇهن ڏينهن تائين جاري رھيا. اها جنگ، گليلي سمنڊ جي ڏکڻ اوڀر ۾، يرموڪ ندي جي ويجهو ٿي هئي. جنگ جو نتيجو مسلمانن جي هڪ فيصلي ڪندڙ فتح هئي، جنهن سرزمين شام (Levant) ۾ ست صدين پراڻي رومي حڪمراني جو خاتمو ڪيو. يرموڪ جي جنگ کي فوجي تاريخ ۾ سڀ کان فيصلي ڪندڙ جنگين مان هڪ سمجهيو ويندو آهي. اها پيغمبر [[محمد|محمد ﷺ]] جي وفات کان پوءِ، ان وقت جي رومي عيسائي سرزمين شام ۾ اسلام جي تيزيءَ سان پيش قدمي جو اعلان ڪندي، ابتدائي اسلامي فتحن جي پهرين عظيم لهر جي شروعات کي ظاهر ڪئي ٿي. مسلمانن جي اڳڀرائي کي روڪڻ ۽ وڃايل علائقو واپس حاصل ڪرڻ لاءِ، رومي شهنشاهه هرقل مئي 636ع ۾ سرزمين شام ڏانهن هڪ وڏي مهم موڪليو. جيئن بازنطيني فوج ويجهو آئي، مسلم فوج حڪمت عملي طور تي شام کان پوئتي هٽي، جزيره عرب جي ويجهو يرموڪ جي ميدانن تي پنهنجون سڀئي فوجون ٻيهر گڏ ڪيون، جتي انهن کي مضبوط ڪيو ۽ عددي طور تي اعليٰ بازنطيني فوج کي شڪست ڏني. جنگ کي وڏي پيماني تي خالد بن الوليد جي سڀ کان وڏي فوجي فتح سمجهيو ويندو آهي ۽ تاريخ ۾ سڀ کان وڏو جنگي حڪمت عملي جو ماهر ۽ گهوڙي سوار ڪمانڊرن مان هڪ جي حيثيت سان سندس شهرت کي مضبوط ڪيو. The '''Battle of the Yarmuk''' (also spelled '''Yarmouk'''; {{Langx|ar|معركة اليرموك}}) was a major battle between the [[Byzantine army|army]] of the [[Byzantine Empire]] and the Arab Muslim [[Rashidun army|forces]] of the [[Rashidun Caliphate]]. The battle consisted of a series of engagements that lasted for six days in August 636, near the [[Yarmouk River]] (also called the Hieromyces River), along what are now the borders of [[Jordan–Syria border|Syria–Jordan]] and [[Borders of Israel#Border with Syria and Lebanon|Syria-Israel]], southeast of the [[Sea of Galilee]]. The result of the battle was a decisive Muslim victory that ended Roman rule in Syria after about seven centuries. The Battle of the Yarmuk is regarded as one of the most decisive battles in military history,<ref name=walton30>{{harvnb|Nafziger|Walton|2003|p=30}}.</ref><ref>{{harvnb|Nicolle|1994|p=6}}.</ref> and it marked the first great wave of [[early Muslim conquests]] after the death of the Islamic prophet [[Muhammad]], heralding the rapid advance of [[Islam]] into the then-Christian/Roman [[Levant]]. To check the [[Muslim conquest of Syria|Arab advance]] and to recover lost territory, Emperor [[Heraclius]] had sent a massive expedition to the Levant in May 636. As the Byzantine army approached, the Arabs tactically withdrew from Syria and regrouped all their forces at the Yarmuk plains close to the [[Arabian Peninsula]], where they were reinforced, and defeated the numerically superior Byzantine army. The battle is widely regarded to be [[Khalid ibn al-Walid]]'s greatest military victory and to have cemented his reputation as one of the greatest tacticians and cavalry commanders in history.<ref name=nicolle19>{{harvnb|Nicolle|1994|p=19}}.</ref> ==رومي لشڪر جو جوابي حملو== ==مسلمانن جي حڪمت عملي== ==جنگ جي ميدان جو نقشو== ==فوجن جي تعيناتي ۽ صف بندي== ==رومي فوج ۾ ڇڪتاڻ== ==باقاعده جنگ== ==نتيجو== ==تجزيو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] * [[ليوانت (سر زمين شام)|سرزمين شام]] * [[خالد بن وليد]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== {{Commons category|Battle of Yarmouk}} *[https://web.archive.org/web/20120210221551/http://www.grandestrategy.com/2007/12/sword-of-allah-chapter-34-eve-of-yarmuk.html Yarmouk in Sword of Allah at GrandeStrategy] by A. I. Akram *[https://web.archive.org/web/20130412230335/http://www.militaryhistoryonline.com/muslimwars/articles/yarmuk.aspx Battle of Yarmuk, 636] {{Authority control}} {{DEFAULTSORT:Yarmuk}} [[زمرو:تاريخ اسلام]] [[Category:636]] [[Category:630s conflicts]] [[Category:630s in the Byzantine Empire]] [[Category:Battles involving the Byzantine Empire]] [[Category:Battles involving the Rashidun Caliphate]] [[Category:Battles of Abu Ubaidah ibn al-Jarrah]] [[Category:Battles of Khalid ibn Walid]] [[Category:Battles of the Arab–Byzantine wars]] [[Category:Muslim conquest of the Levant]] [[Category:Heraclius]] [[Category:630s in the Rashidun Caliphate]] ==حوالا== {{حوالا}} kd9vvf1gzn8yb7xhcnhnmyb4j9pi7y6 320661 320660 2025-06-27T13:09:07Z Ibne maryam 17680 320661 wikitext text/x-wiki {{Short description|636 CE conflict between the Rashidun Caliphate and Byzantine Empire}} {{Infobox military conflict | conflict = Battle of Yarmuk | partof = بلاد الشام ۾ مسلمان-رومي جنگون<br>'''يرموڪ جي جنگ'''<br>'''معركة اليرموك (عربي) | image = Hayton BNF886 9v.jpg|Hayton BNF886 9v | image_size = 300 | caption = يرموڪ جي جنگ، هڪ مصور جي تصور ۾ | coordinates = {{coord|32.8141|35.9548|region:IT_type:event|display=inline,title}} | territory = سرزمين شام مديني جي رياست جي حدود ۾ اچي وئي. (فتح بلاد الشام وضمها لدولة الخلافة الراشدة) | result = انتصار المسلمين | combatant1 = مديني جي اسلامي رياست (دولة الخِلافة الرَّاشدة) | combatant2 = [[بازنطيني سلطنت]] * تنخود (بنو غسان + بنو لخم) | commander1 = * عمر بن الخطاب * أبو عبيدة بن الجراح * خالد بن الوليد * ميسرة بن مسروق العبسي * أبو سفيان بن حرب * عقبة بن عامر الجهني * عمرو بن العاص * عكرمة بن ابي جهل ⚔ * عبد الرحمن بن أبي بكر * ضرار بن الأزور * شرحبيل بن حسنة * يزيد بن أبي سفيان * القعقاع بن عمرو التميمي * عياض بن غنم * قيس بن المكشوح المرادي * عدي بن حاتم الطائي * مالك بن الحارث الأشتر | commander2 = * هرقل * قسطنطين ابن هرقل * تيودور شقيق هرقل * ٿيوڊور ٽريٿائريئس ⚔ * رومي ڪمانڊر واهان ⚔ * رومي سپه سالار گريگوري * جبله بن الايهم غساني * نڪيتاس فارسي * دريجان ⚔ * قناطير<ref>{{harvnb|Nicolle|1994|pp=64–65}}</ref> | strength1 = 36,000 لڙاڪا (اسلامي ذريعا) <br> 15,000–40,000 (مغربي ذريعا) | strength2 = 1,00,000 - 2,40,000 لڙاڪا (اسلامي ذريعا){{cref|c}} <br> 20,000–40,000 (بازنطيني ذريعا) {{cref|b}} | casualties1 = شهيد ٿيا: 4,000 (اسلامي ذريعا) {{sfn|Akram|2004|p=425}} <br> 5000 - <ref> {{cite web|title=Battle of Yarmouk|url=https://www.britannica.com/topic/Battle-of-Yarmouk-636|website=Encyclopædia Britannica|publisher=Encyclopædia Britannica, Inc.|access-date=2025-06-05|quote=Losses: Byzantine allied, 40,000; Arab, 5,000.}} </ref> کان 17,000 (مغربي ذريعا {{sfnp|Bolshakov|2002|p=67}} | casualties2 = مارجي ويا: 70000 کان 120000 (اسلامي ذريعا){{cref|f}} <br> 10000{{sfnp|Bolshakov|2002|p=67}} کان 50000<ref> {{cite web|title=Khālid ibn al-Walīd|url=https://www.britannica.com/biography/Khalid-ibn-al-Walid|website=Encyclopædia Britannica|publisher=Encyclopædia Britannica, Inc.|access-date=2025-06-17|quote=Early in 636 he withdrew south of the Yarmūk River before a powerful Byzantine force that advanced from the north and from the coast of Palestine. The Byzantine armies were composed mainly of Christian Arab, Armenian, and other auxiliaries, however; and when many of these deserted the Byzantines, Khālid, reinforced from Medina and possibly from the Syrian Arab tribes, attacked and destroyed the remaining Byzantine forces along the ravines of the Yarmūk valley (Aug. 20, 636).'''Almost 50,000 Byzantine troops were slaughtered''', which opened the way for many other Islamic conquests.}}</ref>(modern estimates) | place = Syria | date = 5 رجب، سال 15 هجري<br> مطابق 20 آگسٽ، 636ع<br> ([[يرموڪ ندي]] جي ويجهو، [[شام]]) | status = مسلمانن جي فتح (انتصار المسلمين) | combatant3 = | commander3 = }} '''يرموڪ جي جنگ''' (عربي: معركة اليرموك)، راشدين خلافت جي دور ۾ بازنطيني سلطنت جي فوج ۽ اسلامي فوجن جي وچ ۾ هڪ وڏي جنگ هئي. جنگ ۾ ڪيترائي ننڍا ويڙهه شامل هيا، جيڪا آگسٽ 636ع ۾ ڇهن ڏينهن تائين جاري رھيا. اها جنگ، گليلي سمنڊ جي ڏکڻ اوڀر ۾، يرموڪ ندي جي ويجهو ٿي هئي. جنگ جو نتيجو مسلمانن جي هڪ فيصلي ڪندڙ فتح هئي، جنهن سرزمين شام (Levant) ۾ ست صدين پراڻي رومي حڪمراني جو خاتمو ڪيو. يرموڪ جي جنگ کي فوجي تاريخ ۾ سڀ کان فيصلي ڪندڙ جنگين<ref name="walton302">{{harvnb|Nafziger|Walton|2003|p=30}}.</ref> مان هڪ سمجهيو ويندو آهي.<ref>{{harvnb|Nicolle|1994|p=6}}.</ref> اها پيغمبر [[محمد|محمد ﷺ]] جي وصال کان پوءِ، ان وقت جي رومي سرزمين شام ۾ اسلام جي تيزيءَ سان پيش قدمي جو اعلان ڪندي، ابتدائي اسلامي فتحن جي پهرين عظيم لهر جي شروعات کي ظاهر ڪئي ٿي. مسلمانن جي اڳڀرائي کي روڪڻ ۽ وڃايل علائقو واپس حاصل ڪرڻ لاءِ، رومي شهنشاهه هرقل مئي 636ع ۾ سرزمين شام ڏانهن هڪ وڏي مهم موڪليو. جيئن بازنطيني فوج ويجهو آئي، مسلم فوج حڪمت عملي طور تي شام کان پوئتي هٽي، جزيره عرب جي ويجهو يرموڪ جي ميدانن تي پنهنجون سڀئي فوجون ٻيهر گڏ ڪيون، جتي انهن کي مضبوط ڪيو ۽ عددي طور تي اعليٰ بازنطيني فوج کي شڪست ڏني. جنگ کي وڏي پيماني تي خالد بن الوليد جي سڀ کان وڏي فوجي فتح سمجهيو ويندو آهي ۽ تاريخ ۾ سڀ کان وڏو جنگي حڪمت عملي جو ماهر ۽ گهوڙي سوار ڪمانڊرن مان هڪ جي حيثيت سان سندس شهرت کي مضبوط ڪيو.<ref name="nicolle192">{{harvnb|Nicolle|1994|p=19}}.</ref> == حوالا == The '''Battle of the Yarmuk''' (also spelled '''Yarmouk'''; {{Langx|ar|معركة اليرموك}}) was a major battle between the [[Byzantine army|army]] of the [[Byzantine Empire]] and the Arab Muslim [[Rashidun army|forces]] of the [[Rashidun Caliphate]]. The battle consisted of a series of engagements that lasted for six days in August 636, near the [[Yarmouk River]] (also called the Hieromyces River), along what are now the borders of [[Jordan–Syria border|Syria–Jordan]] and [[Borders of Israel#Border with Syria and Lebanon|Syria-Israel]], southeast of the [[Sea of Galilee]]. The result of the battle was a decisive Muslim victory that ended Roman rule in Syria after about seven centuries. The Battle of the Yarmuk is regarded as one of the most decisive battles in military history, and it marked the first great wave of [[early Muslim conquests]] after the death of the Islamic prophet [[Muhammad]], heralding the rapid advance of [[Islam]] into the then-Christian/Roman [[Levant]]. To check the [[Muslim conquest of Syria|Arab advance]] and to recover lost territory, Emperor [[Heraclius]] had sent a massive expedition to the Levant in May 636. As the Byzantine army approached, the Arabs tactically withdrew from Syria and regrouped all their forces at the Yarmuk plains close to the [[Arabian Peninsula]], where they were reinforced, and defeated the numerically superior Byzantine army. The battle is widely regarded to be [[Khalid ibn al-Walid]]'s greatest military victory and to have cemented his reputation as one of the greatest tacticians and cavalry commanders in history.<ref name=nicolle19>{{harvnb|Nicolle|1994|p=19}}.</ref> ==رومي لشڪر جو جوابي حملو== ==مسلمانن جي حڪمت عملي== ==جنگ جي ميدان جو نقشو== ==فوجن جي تعيناتي ۽ صف بندي== ==رومي فوج ۾ ڇڪتاڻ== ==باقاعده جنگ== ==نتيجو== ==تجزيو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] * [[ليوانت (سر زمين شام)|سرزمين شام]] * [[خالد بن وليد]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== {{Commons category|Battle of Yarmouk}} *[https://web.archive.org/web/20120210221551/http://www.grandestrategy.com/2007/12/sword-of-allah-chapter-34-eve-of-yarmuk.html Yarmouk in Sword of Allah at GrandeStrategy] by A. I. Akram *[https://web.archive.org/web/20130412230335/http://www.militaryhistoryonline.com/muslimwars/articles/yarmuk.aspx Battle of Yarmuk, 636] {{Authority control}} {{DEFAULTSORT:Yarmuk}} [[زمرو:تاريخ اسلام]] [[Category:636]] [[Category:630s conflicts]] [[Category:630s in the Byzantine Empire]] [[Category:Battles involving the Byzantine Empire]] [[Category:Battles involving the Rashidun Caliphate]] [[Category:Battles of Abu Ubaidah ibn al-Jarrah]] [[Category:Battles of Khalid ibn Walid]] [[Category:Battles of the Arab–Byzantine wars]] [[Category:Muslim conquest of the Levant]] [[Category:Heraclius]] [[Category:630s in the Rashidun Caliphate]] ==حوالا== {{حوالا}} gjbdj3xik6r96k7lkjq2ciugisciyji 320662 320661 2025-06-27T13:09:40Z Ibne maryam 17680 320662 wikitext text/x-wiki {{Short description|636 CE conflict between the Rashidun Caliphate and Byzantine Empire}} {{Infobox military conflict | conflict = Battle of Yarmuk | partof = بلاد الشام ۾ مسلمان-رومي جنگون<br>'''يرموڪ جي جنگ'''<br>'''معركة اليرموك (عربي) | image = Hayton BNF886 9v.jpg|Hayton BNF886 9v | image_size = 300 | caption = يرموڪ جي جنگ، هڪ مصور جي تصور ۾ | coordinates = {{coord|32.8141|35.9548|region:IT_type:event|display=inline,title}} | territory = سرزمين شام مديني جي رياست جي حدود ۾ اچي وئي. (فتح بلاد الشام وضمها لدولة الخلافة الراشدة) | result = انتصار المسلمين | combatant1 = مديني جي اسلامي رياست (دولة الخِلافة الرَّاشدة) | combatant2 = [[بازنطيني سلطنت]] * تنخود (بنو غسان + بنو لخم) | commander1 = * عمر بن الخطاب * أبو عبيدة بن الجراح * خالد بن الوليد * ميسرة بن مسروق العبسي * أبو سفيان بن حرب * عقبة بن عامر الجهني * عمرو بن العاص * عكرمة بن ابي جهل ⚔ * عبد الرحمن بن أبي بكر * ضرار بن الأزور * شرحبيل بن حسنة * يزيد بن أبي سفيان * القعقاع بن عمرو التميمي * عياض بن غنم * قيس بن المكشوح المرادي * عدي بن حاتم الطائي * مالك بن الحارث الأشتر | commander2 = * هرقل * قسطنطين ابن هرقل * تيودور شقيق هرقل * ٿيوڊور ٽريٿائريئس ⚔ * رومي ڪمانڊر واهان ⚔ * رومي سپه سالار گريگوري * جبله بن الايهم غساني * نڪيتاس فارسي * دريجان ⚔ * قناطير<ref>{{harvnb|Nicolle|1994|pp=64–65}}</ref> | strength1 = 36,000 لڙاڪا (اسلامي ذريعا) <br> 15,000–40,000 (مغربي ذريعا) | strength2 = 1,00,000 - 2,40,000 لڙاڪا (اسلامي ذريعا){{cref|c}} <br> 20,000–40,000 (بازنطيني ذريعا) {{cref|b}} | casualties1 = شهيد ٿيا: 4,000 (اسلامي ذريعا) {{sfn|Akram|2004|p=425}} <br> 5000 - <ref> {{cite web|title=Battle of Yarmouk|url=https://www.britannica.com/topic/Battle-of-Yarmouk-636|website=Encyclopædia Britannica|publisher=Encyclopædia Britannica, Inc.|access-date=2025-06-05|quote=Losses: Byzantine allied, 40,000; Arab, 5,000.}} </ref> کان 17,000 (مغربي ذريعا {{sfnp|Bolshakov|2002|p=67}} | casualties2 = مارجي ويا: 70000 کان 120000 (اسلامي ذريعا){{cref|f}} <br> 10000{{sfnp|Bolshakov|2002|p=67}} کان 50000<ref> {{cite web|title=Khālid ibn al-Walīd|url=https://www.britannica.com/biography/Khalid-ibn-al-Walid|website=Encyclopædia Britannica|publisher=Encyclopædia Britannica, Inc.|access-date=2025-06-17|quote=Early in 636 he withdrew south of the Yarmūk River before a powerful Byzantine force that advanced from the north and from the coast of Palestine. The Byzantine armies were composed mainly of Christian Arab, Armenian, and other auxiliaries, however; and when many of these deserted the Byzantines, Khālid, reinforced from Medina and possibly from the Syrian Arab tribes, attacked and destroyed the remaining Byzantine forces along the ravines of the Yarmūk valley (Aug. 20, 636).'''Almost 50,000 Byzantine troops were slaughtered''', which opened the way for many other Islamic conquests.}}</ref>(modern estimates) | place = Syria | date = 5 رجب، سال 15 هجري<br> مطابق 20 آگسٽ، 636ع<br> ([[يرموڪ ندي]] جي ويجهو، [[شام]]) | status = مسلمانن جي فتح (انتصار المسلمين) | combatant3 = | commander3 = }} '''يرموڪ جي جنگ''' (عربي: معركة اليرموك)، راشدين خلافت جي دور ۾ بازنطيني سلطنت جي فوج ۽ اسلامي فوجن جي وچ ۾ هڪ وڏي جنگ هئي. جنگ ۾ ڪيترائي ننڍا ويڙهه شامل هيا، جيڪا آگسٽ 636ع ۾ ڇهن ڏينهن تائين جاري رھيا. اها جنگ، گليلي سمنڊ جي ڏکڻ اوڀر ۾، يرموڪ ندي جي ويجهو ٿي هئي. جنگ جو نتيجو مسلمانن جي هڪ فيصلي ڪندڙ فتح هئي، جنهن سرزمين شام (Levant) ۾ ست صدين پراڻي رومي حڪمراني جو خاتمو ڪيو. يرموڪ جي جنگ کي فوجي تاريخ ۾ سڀ کان فيصلي ڪندڙ جنگين<ref name="walton302">{{harvnb|Nafziger|Walton|2003|p=30}}.</ref> مان هڪ سمجهيو ويندو آهي.<ref>{{harvnb|Nicolle|1994|p=6}}.</ref> اها پيغمبر [[محمد|محمد ﷺ]] جي وصال کان پوءِ، ان وقت جي رومي سرزمين شام ۾ اسلام جي تيزيءَ سان پيش قدمي جو اعلان ڪندي، ابتدائي اسلامي فتحن جي پهرين عظيم لهر جي شروعات کي ظاهر ڪئي ٿي. مسلمانن جي اڳڀرائي کي روڪڻ ۽ وڃايل علائقو واپس حاصل ڪرڻ لاءِ، رومي شهنشاهه هرقل مئي 636ع ۾ سرزمين شام ڏانهن هڪ وڏي مهم موڪليو. جيئن بازنطيني فوج ويجهو آئي، مسلم فوج حڪمت عملي طور تي شام کان پوئتي هٽي، جزيره عرب جي ويجهو يرموڪ جي ميدانن تي پنهنجون سڀئي فوجون ٻيهر گڏ ڪيون، جتي انهن کي مضبوط ڪيو ۽ عددي طور تي اعليٰ بازنطيني فوج کي شڪست ڏني. جنگ کي وڏي پيماني تي خالد بن الوليد جي سڀ کان وڏي فوجي فتح سمجهيو ويندو آهي ۽ تاريخ ۾ سڀ کان وڏو جنگي حڪمت عملي جو ماهر ۽ گهوڙي سوار ڪمانڊرن مان هڪ جي حيثيت سان سندس شهرت کي مضبوط ڪيو.<ref name="nicolle192">{{harvnb|Nicolle|1994|p=19}}.</ref> ==رومي لشڪر جو جوابي حملو== ==مسلمانن جي حڪمت عملي== ==جنگ جي ميدان جو نقشو== ==فوجن جي تعيناتي ۽ صف بندي== ==رومي فوج ۾ ڇڪتاڻ== ==باقاعده جنگ== ==نتيجو== ==تجزيو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] * [[ليوانت (سر زمين شام)|سرزمين شام]] * [[خالد بن وليد]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== {{Commons category|Battle of Yarmouk}} *[https://web.archive.org/web/20120210221551/http://www.grandestrategy.com/2007/12/sword-of-allah-chapter-34-eve-of-yarmuk.html Yarmouk in Sword of Allah at GrandeStrategy] by A. I. Akram *[https://web.archive.org/web/20130412230335/http://www.militaryhistoryonline.com/muslimwars/articles/yarmuk.aspx Battle of Yarmuk, 636] {{Authority control}} {{DEFAULTSORT:Yarmuk}} [[زمرو:تاريخ اسلام]] [[Category:636]] [[Category:630s conflicts]] [[Category:630s in the Byzantine Empire]] [[Category:Battles involving the Byzantine Empire]] [[Category:Battles involving the Rashidun Caliphate]] [[Category:Battles of Abu Ubaidah ibn al-Jarrah]] [[Category:Battles of Khalid ibn Walid]] [[Category:Battles of the Arab–Byzantine wars]] [[Category:Muslim conquest of the Levant]] [[Category:Heraclius]] [[Category:630s in the Rashidun Caliphate]] ==حوالا== {{حوالا}} 5d3cy9c824dgnb8jc1l15xaz160umoj 320663 320662 2025-06-27T13:10:41Z Ibne maryam 17680 /* ٻاهريان ڳنڍڻا */ 320663 wikitext text/x-wiki {{Short description|636 CE conflict between the Rashidun Caliphate and Byzantine Empire}} {{Infobox military conflict | conflict = Battle of Yarmuk | partof = بلاد الشام ۾ مسلمان-رومي جنگون<br>'''يرموڪ جي جنگ'''<br>'''معركة اليرموك (عربي) | image = Hayton BNF886 9v.jpg|Hayton BNF886 9v | image_size = 300 | caption = يرموڪ جي جنگ، هڪ مصور جي تصور ۾ | coordinates = {{coord|32.8141|35.9548|region:IT_type:event|display=inline,title}} | territory = سرزمين شام مديني جي رياست جي حدود ۾ اچي وئي. (فتح بلاد الشام وضمها لدولة الخلافة الراشدة) | result = انتصار المسلمين | combatant1 = مديني جي اسلامي رياست (دولة الخِلافة الرَّاشدة) | combatant2 = [[بازنطيني سلطنت]] * تنخود (بنو غسان + بنو لخم) | commander1 = * عمر بن الخطاب * أبو عبيدة بن الجراح * خالد بن الوليد * ميسرة بن مسروق العبسي * أبو سفيان بن حرب * عقبة بن عامر الجهني * عمرو بن العاص * عكرمة بن ابي جهل ⚔ * عبد الرحمن بن أبي بكر * ضرار بن الأزور * شرحبيل بن حسنة * يزيد بن أبي سفيان * القعقاع بن عمرو التميمي * عياض بن غنم * قيس بن المكشوح المرادي * عدي بن حاتم الطائي * مالك بن الحارث الأشتر | commander2 = * هرقل * قسطنطين ابن هرقل * تيودور شقيق هرقل * ٿيوڊور ٽريٿائريئس ⚔ * رومي ڪمانڊر واهان ⚔ * رومي سپه سالار گريگوري * جبله بن الايهم غساني * نڪيتاس فارسي * دريجان ⚔ * قناطير<ref>{{harvnb|Nicolle|1994|pp=64–65}}</ref> | strength1 = 36,000 لڙاڪا (اسلامي ذريعا) <br> 15,000–40,000 (مغربي ذريعا) | strength2 = 1,00,000 - 2,40,000 لڙاڪا (اسلامي ذريعا){{cref|c}} <br> 20,000–40,000 (بازنطيني ذريعا) {{cref|b}} | casualties1 = شهيد ٿيا: 4,000 (اسلامي ذريعا) {{sfn|Akram|2004|p=425}} <br> 5000 - <ref> {{cite web|title=Battle of Yarmouk|url=https://www.britannica.com/topic/Battle-of-Yarmouk-636|website=Encyclopædia Britannica|publisher=Encyclopædia Britannica, Inc.|access-date=2025-06-05|quote=Losses: Byzantine allied, 40,000; Arab, 5,000.}} </ref> کان 17,000 (مغربي ذريعا {{sfnp|Bolshakov|2002|p=67}} | casualties2 = مارجي ويا: 70000 کان 120000 (اسلامي ذريعا){{cref|f}} <br> 10000{{sfnp|Bolshakov|2002|p=67}} کان 50000<ref> {{cite web|title=Khālid ibn al-Walīd|url=https://www.britannica.com/biography/Khalid-ibn-al-Walid|website=Encyclopædia Britannica|publisher=Encyclopædia Britannica, Inc.|access-date=2025-06-17|quote=Early in 636 he withdrew south of the Yarmūk River before a powerful Byzantine force that advanced from the north and from the coast of Palestine. The Byzantine armies were composed mainly of Christian Arab, Armenian, and other auxiliaries, however; and when many of these deserted the Byzantines, Khālid, reinforced from Medina and possibly from the Syrian Arab tribes, attacked and destroyed the remaining Byzantine forces along the ravines of the Yarmūk valley (Aug. 20, 636).'''Almost 50,000 Byzantine troops were slaughtered''', which opened the way for many other Islamic conquests.}}</ref>(modern estimates) | place = Syria | date = 5 رجب، سال 15 هجري<br> مطابق 20 آگسٽ، 636ع<br> ([[يرموڪ ندي]] جي ويجهو، [[شام]]) | status = مسلمانن جي فتح (انتصار المسلمين) | combatant3 = | commander3 = }} '''يرموڪ جي جنگ''' (عربي: معركة اليرموك)، راشدين خلافت جي دور ۾ بازنطيني سلطنت جي فوج ۽ اسلامي فوجن جي وچ ۾ هڪ وڏي جنگ هئي. جنگ ۾ ڪيترائي ننڍا ويڙهه شامل هيا، جيڪا آگسٽ 636ع ۾ ڇهن ڏينهن تائين جاري رھيا. اها جنگ، گليلي سمنڊ جي ڏکڻ اوڀر ۾، يرموڪ ندي جي ويجهو ٿي هئي. جنگ جو نتيجو مسلمانن جي هڪ فيصلي ڪندڙ فتح هئي، جنهن سرزمين شام (Levant) ۾ ست صدين پراڻي رومي حڪمراني جو خاتمو ڪيو. يرموڪ جي جنگ کي فوجي تاريخ ۾ سڀ کان فيصلي ڪندڙ جنگين<ref name="walton302">{{harvnb|Nafziger|Walton|2003|p=30}}.</ref> مان هڪ سمجهيو ويندو آهي.<ref>{{harvnb|Nicolle|1994|p=6}}.</ref> اها پيغمبر [[محمد|محمد ﷺ]] جي وصال کان پوءِ، ان وقت جي رومي سرزمين شام ۾ اسلام جي تيزيءَ سان پيش قدمي جو اعلان ڪندي، ابتدائي اسلامي فتحن جي پهرين عظيم لهر جي شروعات کي ظاهر ڪئي ٿي. مسلمانن جي اڳڀرائي کي روڪڻ ۽ وڃايل علائقو واپس حاصل ڪرڻ لاءِ، رومي شهنشاهه هرقل مئي 636ع ۾ سرزمين شام ڏانهن هڪ وڏي مهم موڪليو. جيئن بازنطيني فوج ويجهو آئي، مسلم فوج حڪمت عملي طور تي شام کان پوئتي هٽي، جزيره عرب جي ويجهو يرموڪ جي ميدانن تي پنهنجون سڀئي فوجون ٻيهر گڏ ڪيون، جتي انهن کي مضبوط ڪيو ۽ عددي طور تي اعليٰ بازنطيني فوج کي شڪست ڏني. جنگ کي وڏي پيماني تي خالد بن الوليد جي سڀ کان وڏي فوجي فتح سمجهيو ويندو آهي ۽ تاريخ ۾ سڀ کان وڏو جنگي حڪمت عملي جو ماهر ۽ گهوڙي سوار ڪمانڊرن مان هڪ جي حيثيت سان سندس شهرت کي مضبوط ڪيو.<ref name="nicolle192">{{harvnb|Nicolle|1994|p=19}}.</ref> ==رومي لشڪر جو جوابي حملو== ==مسلمانن جي حڪمت عملي== ==جنگ جي ميدان جو نقشو== ==فوجن جي تعيناتي ۽ صف بندي== ==رومي فوج ۾ ڇڪتاڻ== ==باقاعده جنگ== ==نتيجو== ==تجزيو== ==پڻ ڏسو== [[:باب:اسلام]] * [[موته جي جنگ]] * [[ليوانت (سر زمين شام)|سرزمين شام]] * [[خالد بن وليد]] ==ٻاهريان ڳنڍڻا== {{Commons category|Battle of Yarmouk}} *[https://web.archive.org/web/20120210221551/http://www.grandestrategy.com/2007/12/sword-of-allah-chapter-34-eve-of-yarmuk.html Yarmouk in Sword of Allah at GrandeStrategy] by A. I. Akram *[https://web.archive.org/web/20130412230335/http://www.militaryhistoryonline.com/muslimwars/articles/yarmuk.aspx Battle of Yarmuk, 636] {{Authority control}} {{DEFAULTSORT:Yarmuk}} [[زمرو:اسلامي جنگون]] [[زمرو:تاريخ اسلام]] [[Category:636]] [[Category:630s conflicts]] [[Category:630s in the Byzantine Empire]] [[Category:Battles involving the Byzantine Empire]] [[Category:Battles involving the Rashidun Caliphate]] [[Category:Battles of Abu Ubaidah ibn al-Jarrah]] [[Category:Battles of Khalid ibn Walid]] [[Category:Battles of the Arab–Byzantine wars]] [[Category:Muslim conquest of the Levant]] [[Category:Heraclius]] [[Category:630s in the Rashidun Caliphate]] ==حوالا== {{حوالا}} cjrm8t3elu8w8wwudtelpvy2jsx9lor 14 83169 320664 2025-06-27T13:11:39Z Ibne maryam 17680 نئون صفحو: [[زمرو:جنگ]] [[زمرو:تاريخ اسلام]] 320664 wikitext text/x-wiki [[زمرو:جنگ]] [[زمرو:تاريخ اسلام]] 2vjvmky4hogl1bbzfwdp9uc09ggdwpe 3 83170 320714 2025-06-28T02:30:04Z KaleemBot 10779 ڀليڪار! 320714 wikitext text/x-wiki {{سانچو:سماجي ڳنڍڻن تي سنڌي وڪيپيڊيا}} <div style="padding:5px;font-size:medium"><center style="word-spacing:1ex">[[Wikipedia:سفارتخانو|سفارتخاني جي صفحي تي پنھنجون سفارشون ڏيو]] </center></div> {| bgcolor="#ADDFAD" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border-top:2px dashed #3eb2c9;border-bottom:2px dashed #3eb2c9;padding: 5px 20px 25px;" |<span style="font-family:MB Lateefi;float:left">'''[[Wikipedia:سفارتخانو|سفارتخانو]]'''</span> <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> [[عڪس:Wikipedia laurier wp.png|left|200px]] <center><big>'''بزمِ سنڌي وڪيپيڊيا ۾ ڀلي ڪري آيا''' ''{{PAGENAME}}'''</big></center>'' '''السلام عليڪم! اسان اميد ڪريون ٿا تہ توھان سنڌي وڪيپيڊيا جي لاء بھترين اضافو ثابت ٿيندئو'''.<br> * وڪيپيڊيا ھڪ کليل ڄاڻ چيڪلو آھي جنھن کي اسان سڀ ملي ڪري لکندا ۽ سنواريندا آھيون. وڪيپيڊيا منصوبي جي شروعات جنوري 2001ع ۾ ٿي، جڏھن تہ سنڌي وڪيپيڊيا فيبروري 2006ع ۾ عمل آئي. في الحال ھن وڪيپيڊيا ۾ '''{{NUMBEROFARTICLES}}''' [[Special:Allpages|مضمون]] موجود آھن.<br /> * ھن چيڪلي (انسائيڪلوپيڊيا) ۾ توھان مضمون نويسي، سنوار ۽ تصحيح کان پھريان ھيٺين صفحن تي ضرور نظر وجھو.''' * صفحن جي ظاھريت جي تبديلي ۽ طریقيڪار جي لاءِ ڏسو '''[[خاص:ترجيحات|ترجيحون]]'''. <Font - size=4> '''اصول ۽ قاعدا''' </Font - size> <Font - size=3> '''توھان جو واپرائيندڙ ۽ بحث صفحو''' </Font - size><br> ھتي توھانجو [[خاص:Mypage|'''مخصوص واپرائيندڙ صفحو بہ ھوندو''']] جتي توھان [[:زمرو:يوزر سانچا|پنھنجو تعارف لکي سگھو ٿا]]، ۽ توهانجي [[خاص:Mytalk|واپرائيندڙ بحث]] تي ٻيا رڪنَ توھان سان رابطو ڪري سگھن ٿا ۽ توھان ڏي پيغام موڪلي سگھن ٿا. * '''ڪنھن ٻئي رڪن کي پيغام موڪلڻ وقت ھنن امرن جو خاص خيال رکو''': ** '''جيڪڏھن ضرورت هجي تہ پيغام کي عنوان ضرور ڏيو'''. ** '''پيغام جي آخر ۾ پنهنجي صحيح ضرور وجھو، ان جي لاءِ هي علامت درج ڪريو'''--&#126;&#126;&#126;&#126;''' يا ھن ([[عڪس:Insert-signature.png|link=]]) بٽڻ تي ٽڙڪ ڪريو'''. ** '''[[Wikipedia:اصول بحث|اظھار بحث جي آدابن]] جو خصوصي خيال رکو'''. <Font - size=3> '''تعاون''' </Font - size> * '''وڪيپيڊيا جي ڪنھن بہ صفحي جي سڄي پاسي ڳوليو جو خانو نظر ايندو آھي. جنھن موضوع تي مضمون ٺاھڻ چاھيو تہ ڳوليو جي خاني ۾ لکو، ۽ ڳوليو تي ٽڙڪ ڪريو'''. <inputbox>type=search</inputbox> * '''توھان جي موضوع سان ملندڙ جلندڙ صفحا نظر ايندا. اھو اطمينان ڪرڻ کان پوء تہ توھان جي گهربل موضوع تي پھريان کان مضمون موجود ناھي، توھان نئون صفحو ٺاھي سگھو ٿا واضع هجي تہ ھڪ موضوع تي ھڪ کان وڌيڪ مضمون ٺاھڻ جي اجازت ناھي. توھان ھيٺ ڏنل خانو بہ استعمال ڪري سگھو ٿا'''. <inputbox>type=create</inputbox> * '''لکڻ کان پهرئين ھن ڳالھ جو يقين ڪريو تہ جنھن عنوان تي توھان لکي رھيا آھيو ان تي يا ان سان ملندڙ عنوانن تي وڪي ۾ ڪوئي مضمون نہ ھجي. ان جي لاء توھان ڳوليو جي خاني ۾ عنوان ۽ ان جا هم معنيٰ لفظ (اهڙا لفظ جن جي معني هڪ هجي) لکي ڳولا ڪريو'''.</center> |} -- توھان جي مدد جي لاء ھر وقت حاضر، اوهان جو خادم --[[واپرائيندڙ:KaleemBot|KaleemBot]] ([[واپرائيندڙ بحث:KaleemBot|ڳالھ]]) 02:30, 28 جُونِ 2025 ( يو.ٽي.سي) cmhb9wpxgnqkkspjtw5c0djf6h10gxr 14 83171 320720 2025-06-28T02:48:34Z Ibne maryam 17680 نئون صفحو: [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:اسلامي شخصيتون]] 320720 wikitext text/x-wiki [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:اسلامي شخصيتون]] 0k82wtuhvw7udfvtcbp2l08c5pu3jy2 14 83172 320721 2025-06-28T02:49:53Z Ibne maryam 17680 نئون صفحو: [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:اسلامي شخصيتون]] 320721 wikitext text/x-wiki [[زمرو:صحابه]] [[زمرو:اسلامي شخصيتون]] 0k82wtuhvw7udfvtcbp2l08c5pu3jy2 14 83173 320728 2025-06-28T03:12:06Z Ibne maryam 17680 نئون صفحو: [[زمرو:تاريخ اسلام]] 320728 wikitext text/x-wiki [[زمرو:تاريخ اسلام]] jjpv2c0tnnbqknh5q06osocopi939pq 0 83174 320742 2025-06-28T03:41:32Z Ibne maryam 17680 نئون صفحو: '''بنو هاشم''' (عربي: بنو هاشم) عرب قبيلي، [[قريش]] جي هڪ شاخ آهي جنهن سان پيغمبر اسلام، محمد ﷺ جو تعلق هو. هن شاخ جو نالو محمد ﷺ جي ڏاڏي هاشم بن عبد مناف جي نالي تي رکيو ويو. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:محمد]] [[زمرو:قريش]] [[زمرو:تاريخ اسلام]] 320742 wikitext text/x-wiki '''بنو هاشم''' (عربي: بنو هاشم) عرب قبيلي، [[قريش]] جي هڪ شاخ آهي جنهن سان پيغمبر اسلام، محمد ﷺ جو تعلق هو. هن شاخ جو نالو محمد ﷺ جي ڏاڏي هاشم بن عبد مناف جي نالي تي رکيو ويو. ==حوالا== {{حوالا}} [[زمرو:محمد]] [[زمرو:قريش]] [[زمرو:تاريخ اسلام]] 1zrj10oyrihsfaebcyydmo6askfw5pu 14 83175 320744 2025-06-28T03:46:06Z Ibne maryam 17680 نئون صفحو: [[زمرو:قريش]] [[زمرو:تاريخ اسلام]] 320744 wikitext text/x-wiki [[زمرو:قريش]] [[زمرو:تاريخ اسلام]] ljkf9c8u5bnrjuw0b9mh1fmupr0bjln 0 83176 320759 2025-06-28T05:58:09Z 154.91.162.58 نئون پيج سرجيو ويو. 320759 wikitext text/x-wiki اڇو انقلاب، يا آپريشن فلڊ دنيا جو سڀ کان وڏو ڊيري ڊولپمينٽ پروگرام ۽ هندستان جي نيشنل ڊيري ڊولپمينٽ بورڊ جو هڪ تاريخي منصوبو هو, جو 13 جنوري 1970ع تي شروع ڪيو ويو. ان منصوبي هندستان کي کير جي کوٽ واري قوم کان دنيا جي سڀ کان وڏي کير پيدا ڪندڙ ملڪ ۾ مٽايو، 1998ع ۾ آمريڪا کي پوئتي ڇڏي 2018ع ۾ عالمي پيداوار جو اٽڪل 22.29 سيڪڙو حاصل ڪيو. 30 سالن اندر، ان منصوبي هندستان ۾ في ماڻھو دستياب کير کي ٻيڻو ڪيو ۽ ڊيري فارمنگ کي هندستان جي سڀ کان وڏي خود پائيدار ڳوٺاڻي روزگار پيدا ڪندڙ صنعت بڻايو. اهو پروگرام هارين کي پنهنجي ترقي جي سڃاڻپ ڪرائڻ ۽ انهن کي پنھنجي هٿ سان پيدا ڪيل وسيلن تي ڪنٽرول ڏيڻ ۾ مدد ڏيڻ لاءِ شروع ڪيو ويو هيو. ان ”جرسي ڳئون“ کي به فروغ ڏنو ۽ هندستانين ۾ ليڪٽوز اڻ-سھپ کي تمام گهڻو وڌايو. ڊاڪٽر ورگيز ڪورين(امول جي چيئرمين ۽ باني)کي وزيراعظم لال بهادر شاستريءَ پاران اين ڊي ڊي بي جو چيئرمين نامزد ڪيو ويو. ڪورين پروگرام کي ڪاميابي ڏانهن وڌايو ۽ جنھن کي پوءِ ان جو معمار پڻ تسليم ڪيو ويو آهي. امول ۾ ”آنند پيٽرن تجربو“ سڏيو ويندڙ ريءَ مينھن جي کير اسڪيم پائوڊر کير ٺاهڻ واري اٽڪل پڻ پروگرام جي ڪاميابي ۾ اهم ڪردار ادا ڪيو. اهو ماڻهو جنهن هن تجربي کي ممڪن بڻايو، سو ڪورين سان گڏ هري چند ميگها دلايا هو. جنھن جي ئي ڏَسَ امول کي ڳئون جي کير تي ٻڌل نيسلي جھڙو سپلائر ڪاميابي سان ٺاهڻ جھڙو بڻايو. p61htklt9vredi2jy9by3duquxi1yse 3 83177 320770 2025-06-28T07:49:58Z KaleemBot 10779 ڀليڪار! 320770 wikitext text/x-wiki {{سانچو:سماجي ڳنڍڻن تي سنڌي وڪيپيڊيا}} <div style="padding:5px;font-size:medium"><center style="word-spacing:1ex">[[Wikipedia:سفارتخانو|سفارتخاني جي صفحي تي پنھنجون سفارشون ڏيو]] </center></div> {| bgcolor="#ADDFAD" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border-top:2px dashed #3eb2c9;border-bottom:2px dashed #3eb2c9;padding: 5px 20px 25px;" |<span style="font-family:MB Lateefi;float:left">'''[[Wikipedia:سفارتخانو|سفارتخانو]]'''</span> <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> [[عڪس:Wikipedia laurier wp.png|left|200px]] <center><big>'''بزمِ سنڌي وڪيپيڊيا ۾ ڀلي ڪري آيا''' ''{{PAGENAME}}'''</big></center>'' '''السلام عليڪم! اسان اميد ڪريون ٿا تہ توھان سنڌي وڪيپيڊيا جي لاء بھترين اضافو ثابت ٿيندئو'''.<br> * وڪيپيڊيا ھڪ کليل ڄاڻ چيڪلو آھي جنھن کي اسان سڀ ملي ڪري لکندا ۽ سنواريندا آھيون. وڪيپيڊيا منصوبي جي شروعات جنوري 2001ع ۾ ٿي، جڏھن تہ سنڌي وڪيپيڊيا فيبروري 2006ع ۾ عمل آئي. في الحال ھن وڪيپيڊيا ۾ '''{{NUMBEROFARTICLES}}''' [[Special:Allpages|مضمون]] موجود آھن.<br /> * ھن چيڪلي (انسائيڪلوپيڊيا) ۾ توھان مضمون نويسي، سنوار ۽ تصحيح کان پھريان ھيٺين صفحن تي ضرور نظر وجھو.''' * صفحن جي ظاھريت جي تبديلي ۽ طریقيڪار جي لاءِ ڏسو '''[[خاص:ترجيحات|ترجيحون]]'''. <Font - size=4> '''اصول ۽ قاعدا''' </Font - size> <Font - size=3> '''توھان جو واپرائيندڙ ۽ بحث صفحو''' </Font - size><br> ھتي توھانجو [[خاص:Mypage|'''مخصوص واپرائيندڙ صفحو بہ ھوندو''']] جتي توھان [[:زمرو:يوزر سانچا|پنھنجو تعارف لکي سگھو ٿا]]، ۽ توهانجي [[خاص:Mytalk|واپرائيندڙ بحث]] تي ٻيا رڪنَ توھان سان رابطو ڪري سگھن ٿا ۽ توھان ڏي پيغام موڪلي سگھن ٿا. * '''ڪنھن ٻئي رڪن کي پيغام موڪلڻ وقت ھنن امرن جو خاص خيال رکو''': ** '''جيڪڏھن ضرورت هجي تہ پيغام کي عنوان ضرور ڏيو'''. ** '''پيغام جي آخر ۾ پنهنجي صحيح ضرور وجھو، ان جي لاءِ هي علامت درج ڪريو'''--&#126;&#126;&#126;&#126;''' يا ھن ([[عڪس:Insert-signature.png|link=]]) بٽڻ تي ٽڙڪ ڪريو'''. ** '''[[Wikipedia:اصول بحث|اظھار بحث جي آدابن]] جو خصوصي خيال رکو'''. <Font - size=3> '''تعاون''' </Font - size> * '''وڪيپيڊيا جي ڪنھن بہ صفحي جي سڄي پاسي ڳوليو جو خانو نظر ايندو آھي. جنھن موضوع تي مضمون ٺاھڻ چاھيو تہ ڳوليو جي خاني ۾ لکو، ۽ ڳوليو تي ٽڙڪ ڪريو'''. <inputbox>type=search</inputbox> * '''توھان جي موضوع سان ملندڙ جلندڙ صفحا نظر ايندا. اھو اطمينان ڪرڻ کان پوء تہ توھان جي گهربل موضوع تي پھريان کان مضمون موجود ناھي، توھان نئون صفحو ٺاھي سگھو ٿا واضع هجي تہ ھڪ موضوع تي ھڪ کان وڌيڪ مضمون ٺاھڻ جي اجازت ناھي. توھان ھيٺ ڏنل خانو بہ استعمال ڪري سگھو ٿا'''. <inputbox>type=create</inputbox> * '''لکڻ کان پهرئين ھن ڳالھ جو يقين ڪريو تہ جنھن عنوان تي توھان لکي رھيا آھيو ان تي يا ان سان ملندڙ عنوانن تي وڪي ۾ ڪوئي مضمون نہ ھجي. ان جي لاء توھان ڳوليو جي خاني ۾ عنوان ۽ ان جا هم معنيٰ لفظ (اهڙا لفظ جن جي معني هڪ هجي) لکي ڳولا ڪريو'''.</center> |} -- توھان جي مدد جي لاء ھر وقت حاضر، اوهان جو خادم --[[واپرائيندڙ:KaleemBot|KaleemBot]] ([[واپرائيندڙ بحث:KaleemBot|ڳالھ]]) 07:49, 28 جُونِ 2025 ( يو.ٽي.سي) e3ft5kvw5mi54t3rg67irur6dtuxblw 0 83178 320779 2025-06-28T11:19:47Z Dibyayoti176255 19765 Dibyayoti176255 صفحي [[روشن آرا]] کي [[روشن آرا بیگم]] ڏانھن چوريو: غلط ھجي سان عنوان: Corrected The Title... 320779 wikitext text/x-wiki #چوريو [[روشن آرا بیگم]] rv8lubolag9gypvjnvhnfkqx1scyabd